روزنامه صمت شماره 1649
روزنامه صمت شماره 1649
روزنامه صمت شماره 1649
میالد با سعادت پیامبر رحمت ،حضرت محمد مصطفی(ص) و امام جعفرصادق(ع) برهمگان مبارک باد
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
مقابله با اسیب های احتمالی ،تضمین پایداری
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر 2020
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1649پیاپی 2967
سرمقاله
16صفحه قیمت 2000 :تومان
http://Telegram.me/smtnews
www.smtnews.ir -
کارشناسان وضعیت بازار ارز پس از انتخابات امریکا را پیش بینی کردند
انتخاب
هوشمندانه امروز
2
یادداشت های امروز
تحلیل علت ها
در چرایی توسعه نیافتگی
4
دلیلی برای ترخیص برنج
نداریم
اولویت
تامین نیاز داخلی
حوادث و خطرات اعم از طبیعی و غیرطبیعی همراه همیشگی زندگی بشری بوده و مخاطرات متعدد با منشا طبیعی
یا انسانی به سرعت یک چشم بر هم زدن قادر است ،زندگی را دگرگون کند و به گونه ای نشانه های حیات را از پهنه ای
وسیع بزداید که گویی حتی یک موجود زنده در ان نمی زیسته است .بر این اساس ،رعایت تمهیداتی پیشگیرانه جهت
مصون داشتن انسان ها از خطرات احتمالی ازجمله مواردی است که همواره به ان توجه شده و با پیشرفت علم و فناوری
و افزوده ش��دن انواع تهدیدات با ش��کل های گوناگون ،توجه بش��ر به پیش بینی ،پیش��گیری و مقابله با این تهدیدها نیز
افزایش یافته است۸ .ابان ،سالروز صدور فرمان تشکیل سازمان پدافند غیرعامل (که در تقویم رسمی کشور به عنوان روز
پدافند غیرعامل ثبت شده) ،فرصت مغتنمی برای تبیین اهمیت و دستاوردهای مثبت پدافند غیرعامل در عرصه های
گوناگون در بین مسئوالن ،مدیران ،کارشناسان و احاد جامعه است.
6
8
پایان دوران سرکشی
نرخ ارز برمدارکاهش
15-2
12
بهترین گزینه
سرمایه گذاری کدام است؟
گزارش های روز
15
«قاچاق معکوس» به تایرهای مستهلک رسید
سودجویان وارد میدان شدند
ناف ما را
با کسری بودجه بریده اند
14
عکس:
پاسکاری مسئولیت
برنج های در معرض فساد
3
8 صفحه 1
2
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
صنعت
خبر
تجارت
سرمقاله
انتخاب
هوشمندانه امروز
پیمان مولوی
اقتصاددان
بررسی تاثیر نتیجه انتخابات امریکا بر بازارهای ایران
چه کسی توسعه خواه
است؟
نرخ ارز بر مدار کاهش
عکس:
یک روز دیگر تا انتخابات امریکا باقی مانده اس��ت؛ انتخاباتی که به گفته بس��یاری بر اقتصاد ایران موثر خواهد
ب��ود؛ هرچند که گروهی دیگر معتقدند این انتخابات هیچ اثری بر اقتصاد ما ندارد .اما تمام کارشناس��ان درباره
اینده بازارهای مالی یک نظر مشترک دارند و ان اینکه «بازارها در کوتاه مدت تحت تاثیر قرار می گیرند» .درباره
تاثی��ر نتیج��ه انتخابات امریکا در بلندم��دت نیز دو دیدگاه متفاوت و متقابل وج��ود دارد که البته در یک نقطه
به هم می رس��ند؛ ان هم اینکه تحریم ها و سیاس��ت های خارجی بخشی از مشکالت اقتصاد ایران است و بخش
مهم تر مشکالت ساختاری و داخلی است و تا انها بهبود پیدا نکند ،نمی توان به تغییر کلی شرایط امید داشت.
روند کاهشی نرخ ارز ادامه دار خواهد بود
سید کمال س�ید علی-معاون اسبق ارزی بانک
مرک�زی :هرچه بیش��تر به انتخابات ریاس��ت جمهوری
امریکا نزدیک ش��دیم باتوجه به اعالم دیدگاه جو بایدن
درباره بازگش��ت امریکا به برج��ام ،انتظارات تورمی هم
روند کاهشی به خود گرفت .نرخ ارز در ماه های گذشته
هر روز با افزایش مواجه می شد و به همین دلیل برخی
صادرکنن��دگان نی��ز ارز خود را نگه داش��ته بودند تا به
مبلغ بیش��تری بفروش��ند .حاال که با روند کاهشی نرخ
ارز روبه رو هس��تیم ،صادرکنندگان نیز هرچه س��ریع تر
نس��بت به فروش ارز خود اق��دام می کنند .در این بین
سیاس��ت های بانک مرکزی هم باید به نحوی باش��د که
منجر به توزیع رانت نش��ود و ن��رخ ارز دولتی را به بازار
ازاد نزدی��ک کند .همچنی��ن باید تعامل بیش��تری با
صادرکنندگان برقرار کند تا نرخ ارز روند کاهش��ی خود
را ادامه دهد .در این ش��رایط س��فته بازان هم وارد بازار
ش��ده اند و انهایی که ارز خریده بودند تا در زمان گرانی
بفروشند حاال با کاهش قیمت ها انها هم عرضه کننده ارز
می شوند و به این ترتیب ارز از خانه ها بیرون می اید .در
نهایت باید گفت روند کاهش��ی نرخ ارز ادامه دار خواهد
بود و به نظر می رسد بانک مرکزی نیز باید سیاست های
خود را با عوامل اثرگذار بیرونی همسو کند.
نرخ ارز سقوط عمده ای نخواهد داشت
حجت قندی ،اس�تاد اقتصاد دانش�گاه
وندربیلت امریکا :برای بررس��ی س��اده تاثیر
انتخابات امریکا بر اقتص��اد ایران باید به نکات
س��اده بازار ارز توجه کرد .ب��ازار ارز ایران یک
طرف عرضه دارد و یک طرف تقاضا .تا پیش از
این ،عرضه ارز تا حدود زیادی در دست دولت
بود؛ یعنی عمده درامد ارزی کشور از صادرات
نفت خام تامین می شد که متعلق به دولت بود.
ام��ا با کاهش بس��یار زیاد ص��ادرات نفت خام،
کنترل قس��مت عرضه ارز تا حدودی از دست
دولت خارج ش��د و به پیامدهایی دامن زد که
در اقتصاد ایران سابقه نداشت .حاال نکته ای که
تعیین کننده نرخ ارز اس��ت ،این است که کدام
نامزد انتخابات ریاست جمهوری امریکا می تواند
درامدهای ارزی دولت را بازگرداند .در صورت
انتخاب مجدد ترامپ و عدم ازسرگیری مذاکره،
س��طح صادرات نفت ایران در اینده
نزدیک تغیی��ر چندانی نخواهد کرد
و تحریم ها س��ر جای خود خواهند
ماند .در این شرایط باید چند فرض
را در نظر گرفت:
.۱درام��د غیرنفت��ی کش��ور در
سطحی که هست بماند.
.۲سیاس��ت های پولی و بودج��ه ای دولت و
بانک مرکزی طبق روال قبل ادامه یابد.
.۳نقدینگی به س��رعت قبل افزایش یابد؛ به
ای��ن معنی که تقاضا برای ارز (از نظر اس��می)
هم تراز با افزایش نقدینگی افزایش می یابد.
.۴ذخیره ارزی کش��ور در مقایس��ه با حجم
اقتصاد باال نباش��د و اس��تقراض خارجی عمده
هم بعید باش��د .با این فرض های س��اده کننده
می ت��وان اینده بازار ارز در ایران را به روش��نی
دید .در این ص��ورت نرخ ارز به طور
تدریجی و با همان س��رعت افزایش
نقدینگی تغییر خواهد کرد و تثبیت
ن��رخ ارز حتی تثبیت ه��ای دوره ای
هم غیرممکن می ش��ود .به عبارتی،
نرخ ارز هر س��ال بیش از سال قبل
از ان خواهد ب��ود .اگر بی نظمی در
سیاس��ت های مال��ی و پولی افزای��ش یابد ،در
ان صورت احتمال ش��وک های ارزی ،بیش��تر
هم می ش��ود و کشور ممکن اس��ت در استانه
ش��رایط ابرتورمی قرار گیرد .توجه به این نکته
الزم اس��ت که یکی از کارکردهای پول ،ذخیره
ارزش است.
در ش��رایط تورمی ارزش پول کم می ش��ود
و ای��ن کارک��رد پول زیر س��وال م��ی رود .در
این زم��ان ممکن اس��ت م��ردم ب��رای حفظ
سقوط نرخ مسکن با تداوم کاهش نرخ دالر
مصطف�ی قلی خس�روی -رئیس
اتحادی�ه مش�اوران امالک اس�تان
تهران :مدت های زیادی است که ارزش
ملک در کشور به نرخ دالر وابسته شده
و ب��ه همین دلیل اکن��ون نرخ ملک در
کشور با حباب بسیار زیادی همراه است.
به محض افزایش نرخ دالر نرخ اپارتمان
نی��ز افزایش می یابد اما کاه��ش نرخ دالر بالفاصله
منجر ب��ه کاهش نرخ مس��کن نمی ش��ود ،چراکه
انتظار بازگش��ت نرخ دالر به مدار صعودی منجر به
مقاوم��ت بازار در کاهش قیمت ها خواهد ش��د .با
این حال رص��د ما از وضعیت بازار مس��کن حاکی
از این اس��ت که در صورت تداوم روند کاهشی نرخ
دالر و مان��دگاری دالر روی ن��رخ متعادل حتما با
سقوط قیمت ها در بازار مسکن مواجه خواهیم شد؛
بنابراین تدبیر دول��ت در کاهش نرخ دالر می تواند
ن��رخ مس��کن را تحت تاثی��ر ق��رار داده و از ادامه
رش��د قیمت ها در بازار مس��کن جلوگیری به عمل
اورد ۳۵ .درصد نرخ ملک به مصالح اس��تفاده شده
در ان مرب��وط می ش��ود و در صورت��ی ک��ه دولت
روی نرخ مصالح س��اختمانی نظارت داش��ته باشد
می توانیم باز هم به کاهش نرخ مس��کن
برس��یم ۸۰.درصد مصالح س��اختمانی
تولید داخل است؛ پس چرا باید نرخ این
مواد گران ش��ود .برای مثال نرخ ماس��ه
چ��را باید 100درصد گران ش��ود؟ چرا
نظ��ارت در بازار مصالح ضعیف اس��ت؟
بخش��ی به دلی��ل جو روانی و بخش��ی
به دلی��ل کاه��ش نظارت ها اس��ت .در کل می توان
گفت سیاس��ت خارجی بر نرخ مسکن تاثیر نسبی
داش��ته و پیروزی دموکرات ها یا جمهوری خواهان
در انتخاب��ات امریکا هیچ کدام بر کاهش یا افزایش
نرخ مس��کن تاثیرگذار نیست .مسئله اصلی کنترل
و ثبات نرخ دالر اس��ت که اکنون با سیاس��ت های
جدید بانک مرکزی انتظار کاهش نرخ دالر افزایش
یافته است .پیشنهاد می شود صاحبان ملک به بهانه
مش��خص ش��دن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری
امری��کا از عرضه ملک خود خودداری نکنند .تجربه
ما به عنوان اتحادیه امالک تهران این است که نرخ
مس��کن در بازار رو به کاهش است و رشد قیمت ها
در 6ماه نخس��ت سال در پایان سال تکرار نخواهد
شد.
عکس روز
ارزش انچه ب��ه زحمت به دس��ت اورده اند ،به
دارایی ه��ای دیگری چون دالر و س��که و ملک
هج��وم اورند که این باعث نزدیک تر ش��دن به
ش��رایط ابرتورمی می ش��ود .در مقابل انتخاب
ترامپ ،به نظر می رس��د ش��انس مذاکره و رفع
تحری��م با انتخاب بایدن باالت��ر می رود .گرچه
تحریم ها احتماال بالفاصله رفع نخواهد ش��د و
مذاک��ره بالفاصله به نتیجه نخواهد رس��ید ،اما
بازار به س��مت انتظارات مثبت حرکت می کند.
خوش��بینانه ترین حال��ت این اس��ت که فرض
کنیم بایدن انتخاب ش��ود ،مذاکرات بین ایران
و امری��کا بعد از انتخابات ریاس��ت جمهوری در
ایران و با کادر جدیدی در وزارت خارجه شروع
ش��ود و تحریم ها چند ماه بع��د از ان برطرف
ش��ود؛ حتی با این احتمال هم نرخ ارز سقوط
عمده ای نخواهد داشت.
نظر مردم درباره تاثیر انتخابات امریکا بر اینده نرخ ارز
برخی معتقدند در شرایط کنونی نتیجه
انتخاب��ات امریکا ،تعیین کنن��ده نرخ دالر
اس��ت اما برخ��ی دیگر می گوین��د نتیجه
انتخاب��ات امریکا ن��رخ دالر را کمی باال یا
پایی��ن کند ،اما عامل مه��م در تعیین نرخ
دالر ،ش��رایط خود اقتصاد اس��ت ،چراکه
قرار نیس��ت بایدن یک کامیون دالر برای
ما بفرستد.
انچ��ه در ادامه می اید نظ��ر مخاطبان
تجارت نی��وز به پرس��ش تاثی��ر انتخابات
امریکا بر نرخ ارز است .برخی از مخاطبان
معتقدند نمی توان تاثیر جو روانی ناشی از
نتیجه انتخابات در ب��ازار را نادیده گرفت.
در مقاب��ل تع��داد دیگ��ری از مخاطب��ان
معتقدند سیاست های اقتصادی دولت نرخ
ارز را ت��ا مرز ۳۲ه��زار تومان هم باال برده
و تا سیاس��ت ها تغییر نکند ،شرایط همین
اس��ت .این گروه بر این نکت��ه تاکید دارند
ک��ه انتخاب��ات امریکا تا حدی ب��ر اقتصاد
ایران تاثیرگذار اس��ت اما شرایط اقتصادی
م��ا از عوامل دیگری هم تاثی��ر می پذیرد!
اقتصاد یک علم اس��ت و وقت��ی نخواهیم
به مبانی ان پایبند باش��یم باید عواقبش را
بپذیریم.
این دس��ته از مخاطبان نوش��ته اند ثبات
برای اقتصاد بهترین گزینه است.
ی��ک نرخ دالر تعیین و بانک مرکزی ان
را تثبیت کند تا بازار صرف نظر از مس��ائل
سیاس��ی قابل پیش بینی باشد؛ در غیر این
ص��ورت موج سینوس��ی نرخ دالر بس��یار
زیان بار است.
اما راه��کار کنترل یا کاه��ش نرخ دالر
چیس��ت؟ مخاطبان چند پیشنهاد در این
باره دارند .عده ای معتقدند ش��رایط و نرخ
کنون��ی دالر به نفع عده ای خاص اس��ت و
همان ها اج��ازه نمی دهند نرخ دالر کاهش
یابد .پس برای کاهش نرخ دالر ،باید با این
فساد مقابله کرد.
ب��ا این اس��تدالل که ریش��ه مش��کالت
دالری در داخل است ،برخی معتقدند چه
بای��دن رئیس جمهوری امریکا ش��ود و چه
ترامپ ،نتیجه برای ایران یکی است.
ویژه تر از خبر
طرح ایران برای برقراری صلح در قره باغ
کارگران سالخورده بازار بزرگ تهران
عکس :ایدا فریدی
وزیر امور خارجه ،طرح صلح جمهوری اسالمی ایران برای برقراری صلح در قره باغ را حرکت
به س��مت حل و فصل این درگیری و خروج نیروهای اش��غالگر از مناطق اش��غالی دانست .به
گزارش ایرنا محمدجواد ظریف با تش��ریح طرح ایران برای برقراری صلح در قره باغ گفت :ما
از ابتدای بحران قره باغ با کش��ورهای منطقه اعم از جمهوری اذربایجان و ارمنس��تان ،روسیه
و ترکیه رایزنی کردیم .وی افزود :معتقدیم بیش��ترین خس��ارت را در این جنگ کش��ورهای
منطقه می بینند و بیش��ترین تاثیرگذاری برای خاتمه جنگ را هم در منطقه همین کش��ورها
می توانند داش��ته باش��ند .در این چارچوب بدون انکه تالش کنیم با دیگر سازکارهای موجود
مانند مینس��ک رقابتی داش��ته باش��یم ،این هدف و رایزنی ها را در پیش گرفتیم .وزیر امور
خارجه تاکید کرد :از نکات مهم طرح کشورمان این است که فقط مربوط به اتش بس موقت
نیست ،بلکه حرکت به سمت حل وفصل درگیری ها براساس چارچوبی است که با اعالم تعهد
دو طرف به مجموعه ای از اصول اغاز می شود و بعد با اقداماتی به ویژه خروج نیروهای اشغالگر
از همه مناطق اشغالی ادامه می یابد .وی تضمین حقوق مردم ،ایجاد راه های ارتباطی ،نظارت
کش��ورهای منطقه بر روند اجرای طرح و مس��ائلی از این قبیل را از دیگر اجزای طرح صلح
جمهوری اسالمی ایران برای برقراری صلح در منطقه قره باغ برشمرد و گفت :منتظریم مقامات
اذربایجان و ارمنستان و نیز دوستان روس و ترک ما ،دیدگاه شان را درباره این طرح ارائه دهند.
محس�ن رنان�ی-
اقتص�اددان :اکنون
همه در این اندیشه اند
ک��ه اگ��ر ترام��پ
بیای��د چه می ش��ود؟
و اگ��ر بای��دِن بیای��د
چ��ه؟ اکن��ون زم��ان
خوب��ی برای توجه دادن به این نکته اس��ت؛
ت��ا الگوهای م��ا تغییر نکنن��د چیزی عوض
نخواهد شد .بسیاری از بحران های ما حاصل
س��وءرفتار الگوهای ما و سوءمدیریت برخی
سیاس��ت گذاران ماس��ت و ربطی به ترامپ و
بای��دِن ندارد .امدن و رفت��ن ترامپ و بایدِن
فقط س��رعت بحران ه��ای ما را ک��م و زیاد
می کند.
ممکن اس��ت اگ��ر ترامپ بیای��د تولید ما
با س��رعت بیشتری س��قوط کند و اگر بایدن
پی��روز انتخابات ش��ود ،تولید ما با س��رعت
کمتری س��قوط کن��د .ترام��پ بیاید حجم
نقدینگی ما با س��رعت بیشتری باال می رود،
بای��دن بیاید حج��م نقدینگی ما با س��رعت
کمتری باال می رود .ترامپ بیاید کش��ورهای
عربی با سرعت بیش��تری از ما دور می شوند
و به س��وی هم پیمانی با رژیم صهیونیس��تی
می روند ،بایدن بیاید با سرعت کمتری چنین
می کنند.
ترام��پ بیای��د مرگ ه��ای کرونای��ی ما با
سرعت بیشتری افزایش می یابد ،بایدن بیاید
با س��رعتی کمتر .ترامپ بیاید ش��کاف و قهر
بین روش��نفکران و حاکم��ان خیلی عمیق تر
می ش��ود ،بای��دن بیای��د همچن��ان عمیق تر
می شود اما با سرعت کمتر.
و البت��ه ترامپ بیاید احتم��اال ما زودتر به
نقط��ه تصمیمات س��خت برای افق گش��ایی
می رس��یم ،اما اگر بایدن بیاید مدت دیگری
فرصت می یابیم تا بیش��تر همدیگر و کش��ور
را تخری��ب کنیم و بعد به ان نقطه برس��یم.
احتم��اال در نقط��ه تصمیمات س��خت هم،
یا ش��روع می کنی��م فرصت طلب��ی کنیم تا
نگذاری��م تصمیمات س��خت گرفته ش��ود و
کشور از بحران فاصله بگیرد یا اینکه به جای
همکاری و همدلی برای رس��یدن به تصمیم
درس��ت و کم هزینه ،سعی می کنیم همدیگر
را مقص��ر معرف��ی و بیش��تر تخری��ب کنیم.
حتی وقتی تصمیمات س��خت را هم گرفتیم
دوباره همان تصمیم س��خت را بهانه ای برای
تخری��ب یکدیگر ق��رار خواهی��م داد (تکرار
تجرب��ه برجام) .پ��س با امدورف��ت ترامپ و
بایدن چیزی عوض نمی شود ،چون ما عوض
نمی شویم.
دق��ت کنی��م ،م��ا در ۱۰س��ال گذش��ته
تجربه های بزرگ و پرهزینه ای را پش��ت سر
گذاش��ته ایم ،اما در این ۱۰س��ال هیچ کس
عوض نشده اس��ت؛ یعنی هیچ کس از جای
خودش تکان نخورده است .همه همان جایی
هس��تند که ۱۰س��ال پیش ایستاده بودند و
حرف ه��ا همان حرف ه��ا و الگوهای رفتاری،
همان الگوها.
ب��ه گم��ان م��ن از اکن��ون ت��ا انتخابات
ریاس��ت جمهوری ۱۴۰۰در مهم ترین نقطه
عط��ف تاریخ بع��د از انق�لاب ایس��تاده ایم.
تحوالت بزرگی در راه است که کوچک ترین
انتخاب خط��ا می تواند هزینه های س��نگین
بین نس��لی تازه ای بر کش��ور ما تحمیل کند.
پس نوبت ان اس��ت که همه مان تغییر کنیم
و همه مان جابه جا بش��ویم تا مجال و فضایی
برای تغییر ایجاد و بستر تصمیمات بزرگ اما
عقالنی را اماده کنیم.
کشور سال هاست مانند چهارراهی شده که
خودروها از چهار طرف امده اند و در وس��ط
ان گره خورده و متوقف ش��ده اند ،حاال همه
راننده ه��ا سرش��ان را از خ��ودرو خود بیرون
کرده ان��د و داد می زنند اقا ت��و خطا امده ای
ب��رو عق��ب و البته هیچ کس عق��ب نمی رود
چ��ون هر کس که تا وس��ط چه��ارراه امده
عده دیگری هم پش��ت س��ر او وارد چهارراه
شده اند.
ب��رای خ��روج از این بن بس��ت هیچ راهی
نیس��ت ج��ز اینک��ه همه ب��ا هم ی��ک دنده
عقب بگیریم .انانی که در خودرو سیاس��ت،
دنده عقب ندارند شایس��ته سیاست ورزی در
عصر توسعه خواهی نیستند.
نظرگاه
هم اکن��ون ک��ه میلیاردها نف��ر در جه��ان منتظر نتایج
انتخاب��ات امری��کا و حض��ور بای��دن ی��ا ترامپ بر مس��ند
ریاست جمهوری ایاالت متحده امریکا ،به عنوان بزرگ ترین
اقتص��اد جهان با بی��ش از ۲۰درصد تولید ناخالص داخلی
جهان هس��تند ،اتفاقات بسیاری زیر پوست اقتصاد جهان
در حال وقوع است که به گمانم بسیاری به ان بی توجه اند.
هم��واره انتخابات به ویژه انتخابات در کش��ورهای بزرگ
می تواند در ش��کل دهی اینده جهان تاثیرگذار باشد اما در
برهه های��ی از زمان اهمیت ای��ن انتخابات در تاریخ جهان
مان��دگار خواه��د بود و تغییرات بنیادین در ش��اکله اینده
جهان ایجاد می کند.
جه��ان بعد از جنگ جهان��ی دوم با هژمونی دو ابرقدرت
ش��رق و غرب به جایی رس��ید که در سال ۱۹۹۰میالدی
پس از فروپاش��ی اتحاد جماهیر ش��وروی ما ش��اهد بروز
جهانی تک قطبی شدیم .البته بعد از جنگ جهانی دوم به
ظاهر اقتصاد اروپای غربی و امریکای شمالی در کنار ژاپن
بزرگ ترین اقتصادهای جهان بوده اند اما ناخوداگاه قدرت
سیاسی در جهان تقسیم شده بود.
امروز اقتصاد امریکا بزرگ ترین اقتصاد جهان است و در
طرف مقابل اقتصادهای ش��رق قرار دارند؛ به عبارتی نقطه
ثقل جهان در حال تغییر از غرب به ش��رق اس��ت ،این در
حالی است که در سال ۱۹۷۰میالدی نقطه ثقل جهان در
اقیانوس اطلس بود و امروز نقطه ثقل جهان در خاورمیانه
اس��ت .در همین راستا پیش بینی می شود در سال ۲۰۵۰
نقطه ثقل جهان ش��رق باش��د؛ هرچند که تحقق این روند
ب��ا اما و اگر هایی همراه خواهد بود .جنگ ارزی بزرگ ترین
جن��گ در ح��ال وقوع اقتص��اد جهان امروز اس��ت .جنگ
رمزارزها ،ارزهای دیجیتال و از همه مهم تر جایگزین شدن
ارزهای جدید به ویژه ارزهای دیجیتال با دالر.
جهان هیچ وقت این گونه چندقطبی نبوده است.
دالر ایاالت متحده امریکا پس از چندین دهه س��لطه بر
اقتصاد جهان می رود تا تبدیل به یک ارز دست چندم شود.
شاید بس��یاری از تحلیلگران اقتصادی این مسئله را قبول
ی که
نداش��ته باشند اما خیزش چین و خیزش سرمایه دار
چین را تایید می کند و مدل چینی را یک الگوی مناس��ب
برای س��ایر جه��ان می بیند ،به دنبال ی��ک جایگزین برای
دالر در جهان و پایان س��لطه گری این ارز بر اقتصاد است؛
همانگونه که پیش از این نیز پوند جایگزین پزو شد و دالر،
پوند را از گردونه تجارت جهانی خارج کرد.
امروز جهان سرمایه داری به دو نقطه تبدیل شده که این
مسئله در انتخابات ایاالت متحده امریکا هم به خوبی نمایان
اس��ت .در دنیای ام��روز جهان گرایان در مقابل ملی گرایان
قرار گرفته اند .گروه های مختلفی به دنبال پیروزی ترامپ و
گروه های مقابل به دنبال موفقیت بایدن در کارزار انتخاباتی
این دوره ریاس��ت جمهوری امریکا هستند؛ اما زیر پوست
تم��ام ای��ن م��وارد روندی اس��ت که از قبل تح��ت عنوان
«جهانی س��ازی» ش��روع ش��ده و حال تحت عنوان «عصر
جدید» در حال پیگیری است.
البته اینها سیاست های توسعه نیستند بلکه سیاست های
کالن اقتصادی و س��رمایه گذاری هس��تند ک��ه همواره در
جهان وجود داش��ته اند .در ش��رایط فعلی نکته ای که برای
ما در ایران بس��یار بااهمیت است ،در کشاکش این فرایند
قرارگرفتن اس��ت .اقتصاد ایران بیش از ۴دهه اس��ت که
تح��ت تاثیر تحریم ه��ای اولیه ایاالت متحده از بازار امریکا
بی بهره بوده است .بعد از برجام اقتصاد ایران می رفت تا بازار
خود را به روی تمام کش��ورهای جهان باز کند اما به دلیلی
امریکایی ه��ا از ب��ازار ایران دور ماندند ک��ه نتیجه این دور
ماندن خروج امریکا از برجام شد.
ح��ال اگر در ای��ن برهه خاص ،اقتصاد ایران نتواند توازن
را می��ان گروه ه��ای مختلف اقتصادی در جهان برقرار کند
بی شک به یکی از گروه ها مجذوب خواهد شد .ایران امروز
در جایگاه س��ال ۱۹۸۰میالدی چین قرار دارد؛ هم درامد
س��رانه پایین و هم س��رانه کم برای سرمایه گذاری .به این
جه��ت انتخابات ایاالت متحده امریکا ب��رای ایران فارغ از
ام��دن ترامپ یا بایدن تاثیرگذاری باالیی در اینده اقتصاد
دارد .اینکه باالخره باوجود تحریم می ش��ود رش��د کرد یا
خی��ر؟ ای��ا بدون روابط بین المللی می توان به س��مت جلو
حرکت کرد؟ جواب این س��وال ها برای ما در روزهای اتی
بس��یار بااهمیت خواهد بود .این نکته را نیز نباید فراموش
ک��رد ک��ه اقتصاد ایران به صورت بنیادین دچار مش��کالت
عمده ای اس��ت .نقدینگی باال ،رش��د اقتصادی صفر در ۱۰
س��ال گذش��ته و مواردی از این دست همه عوامل بنیادی
هس��تند که اقتصاد ایران را به سمت تغییر نگرش خواهند
ب��رد .حال یا این تغییر نگرش روی خواهد داد یا از س��وی
دیگ��ر با اتفاقات پیش رو اقتص��اد ایران با رویدادهای مهم
جهان��ی تلفیق خواهد ش��د .نتیجه هر چه باش��د انتخاب
هوش��مندانه امروز بهتر از انتخاب ش��دن توسط ذی نفعان
جهانی است .و اما درباره نرخ ارز ،به نظر می رسد با انتخاب
اقای بایدن ما ش��اهد کاهش 15درصدی نرخ دالر باشیم.
ب��ا پی��روزی اقای ترامپ نیز تا همین ح��دود افزایش نرخ
دالر را خواهی��م داش��ت؛ اما در ه��ر دو حالت این واکنش
بازار کوتاه مدت خواهد بود .چه با امدن بایدن و چه ترامپ
همه فعاالن اقتصادی و مردم از خود خواهند پرس��ید چه
اتفاقی قرار اس��ت بیفتد؟ در صورت شروع دوباره مذاکرات
چشم انداز مثبت تر می شود و قدرت دولت برای کنترل نرخ
ارز باال خواهد رفت.
ناهماهنگی در
ترخیص کاالها
قابل پذیرش
نیست
رئیس جمهوری با اش��اره به ش��رایط رو به بهبود مناب��ع ارزی و حرکت
مثبت تولید و صادرات کشور و تقویت مناسبات خارجی همزمان با اجرای
تصمیمات برای تس��هیل واردات و ص��ادرات ابراز امیدواری کرد که ثبات و
ارامشبهبازارهایارز،سرمایهوکاالبازگردد.بهگزارشایسنا،حسنروحانی
در یکصدوهفتادوهشتمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ،پس از
ارائه گزارش اقدامات انجام ش��ده برای ترخیص سریع تر کاالهای اساسی و
مواد اولیه کارخانجات از گمرک ،تاکید کرد تصمیمات اتخاذ شده در ستاد
اقتصادی دولت برای استفاده از ارز صادراتی و ارز متقاضی به منظور تامین
کاالهای ضروری و نیازه��ای وارداتی واحدهای تولیدی ،باید به طور کامل
و س��ریع اجرایی ش��ود و هرگونه کندی یا ناهماهنگی در این زمینه به هیچ
وجه قابل پذیرش نیس��ت .رئیس جمهوری وزارتخانه های صنعت ،معدن و
تجارت ،اقتصاد و دارایی و جهادکشاورزی را مکلف کرد در اسرع وقت موانع
ترخی��ص این کاالها را رفع کنند و از بانک مرکزی خواس��ت همکاری الزم
را معم��ول دارد .روحان��ی با تاکید بر اینکه تامین معیش��ت جامعه دغدغه
نخست دولت و نظام است ،اظهار کرد :بخش عمده ای از مواد غذایی مردم به
اندازه کافی در داخل تولید می شود؛ بنابراین نباید ناهماهنگی ها در زمینه
کاالرسانی و توزیع این کاالها موجب بی ثباتی قیمت ها و ایجاد مشکل برای
مردم ش��ود .رئیس جمهوری تصریح کرد :نوس��انات نرخ اخیر برخی اقالم
اساس��ی مانند گوشت قرمز ناش��ی از برخی ناهماهنگی ها در شبکه تامین
و توزیع اس��ت و باید هرچه زودتر چنین مش��کالتی توسط وزارت صنعت،
معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی برطرف شود. صفحه 2
دوشنبه
اختصاص ۴۰هکتار
از شهرک کاوش به
دانش بنیان های برگزیده
12ابان 1399
16ربیع اال ول1442
2نوامبر 2020
شماره 1649
پیاپی 2967
که س��ه عامل اصلی تولید االیندگی تهران هس��تند ،برویم .گفتنی اس��ت،
بیش از ۹.۵میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور تردد دارد که همچنان
تدبیری برای خروج انها از چرخه مصرف اندیش��یده نش��ده اس��ت و به جای
اس��تفاده از برگه اسقاط موتورس��یکلت برای تولید این وسیله نقلیه از برگه
اس��قاط خودرو استفاده می ش��ود که کمکی به خروج انها از چرخه مصرف
نمی کند .از س��وی دیگر ،فرس��ودگی خودروهای سنگین مثنوی هفتاد من
است که به زودی ها نوسازی نخواهد شد.
«قاچاق معکوس» به تایرهای مستهلک رسید
سودجویان وارد میدان شدند
editor@smtnews.ir
عکس:
توس��عه پایدار در راس��تای اس��یب کمتر به طبیعت
به لح��اظ اس��تفاده از م��واد زیرزمین��ی و نی��ز بازیافت
کاالهای مس��تهلک ،در کش��ورهای صنعتی بسیار رواج
دارد .ب��ا بازیافت پوش��اک از جمله کف��ش ،انواع باتری،
تای��ر و تم��ام اقالمی که امکان اس��تفاده دوب��اره از مواد
اولی��ه ان وج��ود دارد ،این مواد دوب��اره به چرخه تولید
برمی گردند .به این ترتیب ،مواد اولیه بازیافت شده یا در
همان صنعت مورد اس��تفاده ق��رار می گیرد یا جزو مواد
اولی��ه صنایع دیگر خواهد ش��د .به عنوان مثال ،بازیافت
بخش��ی از مواد اولیه کفش در س��اخت صندلی هواپیما
مورد اس��تفاده قرار می گیرد یا مواد اولیه بازیافت ش��ده
از تایره��ای فرس��وده در تولی��د زیره کفش و اس��فالت
کاربرد دارد .جهان صنعتی به این س��و حرکت کرده که
ب��رای بهم ن��زدن حیات طبیعت حداکثر اس��تفاده را از
مواد اولیه محصوالت را در حوزه بازیافت داش��ته باش��د.
برخی صنعتگران در راس��تای مسئولیت اجتماعی خود
در کنار کارخانه اصلی ،کارخانه دوم را راه اندازی کرده اند
و م��واد اولی��ه پرت خط تولید محص��ول اصلی را دوباره
بازیافت کرده و به چرخه مصرف برمی گردانند .براساس
امارها تایر یکی از کاالهای قاچاق پذیر در کشور بوده که
تعداد زیادی به ش��کل کو لبری و حتی از مجرای رسمی
به دالی��ل کم اظه��اری وارد بازار می ش��دند که اعتراض
تولیدکنندگان را به همراه داشت .اما با اعمال تحریم ها و
افت تیراژ ،قاچاق این کاال به شکل دیگری ظهور کرد .با
توجه به نیاز بازار داخل صادرات تایر نو ممنوع شده و به
همان ترتیب کس��ی اجازه ندارد تایرهای فرسوده را نیز
از کشور خارج کند ،زیرا مواد بازیافتی انها قابل استفاده
در صنایع مختلف است .اما متاسفانه در شرایط نامساعد
اقتصادی افراد برای س��ود از این فضا هم در حال قاچاق
تایرهای فرسوده از کشور به کشورهای همسایه هستند.
این در حالی است که سخنگوی انجمن صنفی تایر ان را
پدیده ای نامیمون نمی داند ،زیرا معتقد است درحالی که
زیرس��اخت ها و ظرفیت موجود کشور برای بازیافت این
تایرها موجود نیس��ت ،بهتر اس��ت از کشور خارج شوند
به ج��ای اینک��ه در طبیع��ت مانده و به محیط زیس��ت
اس��یب برس��انند .همچنین رئیس هیات مدیره انجمن
ملی صنایع پلیمر عنوان می کند در بعضی موارد ش��اهد
بازیافت غیراستاندارد این تایرها در کشور بوده و بیش از
انکه کمک کننده به استفاده بهینه از مواد اولیه بازیافتی
باشند شاهد اسیب دیدن محیط زیست هستیم.
فاطمه امیراحمدی
ش��رکت های فعال در حوزه حمل ونقل در برخی کش��ورهای صنعتی دارای
کارشناس هستند و تایرها را پیش از اینکه خودرو موردنظر بخواهد برای
مسافت دور بار حمل کند ،بررسی کرده و هر زمان که رویه تایر به مرحله ای
برسد که امکان دارد به منجید اسیب برساند تایر تعویض می شود
روکش تایر
مصطف��ی تنه��ا ،س��خنگوی انجمن صنف��ی تایر در
گفت وگو با
درباره برگش��ت مواد اولیه بازیافتی
الس��تیک و کمک به تولید واحدهای صنعتی گفت :به
دو روش تای��ر قابل بازیافت اس��ت؛ زمان��ی رویه تایر از
بین رفته اما منجید(استخوان بندی یا بخشی از ساختار
تایر ،ش��امل الیه هایی که از یک طوق��ه تا طوقه دیگر
کش��یده شده اند و تسمه ها و رویه بر ان قرار می گیرند)
س��الم اس��ت؛ یعنی حدود ۷۰درص��د ارزش تایر هنوز
وج��ود دارد که ما در کش��ور ان تایر را بدون اس��تفاده
رها می کنیم .این تایره��ا را می توان روکش کرد (روی
ان بافت می زنند) و دوباره به چرخه مصرف برمی گردد.
وی افزود :این روال در جهان به ویژه در حوزه تایرهای
سنگین رایج است .الستیک های سنگین اعم از تایرهای
کامیون و اتوبوس تا تراکتور و لودر که وزن زیادی دارند
و م��واد اولیه زی��ادی در انها به کار رفته اس��ت پس از
استهالک اگر منجید الستیک از بین نرفته باشد ،رویه
الستیک تراشیده شده و دوباره روکش می شود .به لحاظ
اس��تاندارد اگر درست روکش انجام شود و ضوابط فنی
این امر رعایت ش��ده باشد برای استفاده مشکل ایمنی
وجود نخواهد داشت .عضو کمیته اجرایی انجمن صنفی
تایر با بیان اینکه این مسئله در کشور ما معمول نیست،
گفت :در کشور کارخانه های فعال در حوزه روکش تایر
بیش��تر در بخش الستیک های س��واری فعالیت دارند؛
درحالی ک��ه ارزش اصلی در تایرهای س��نگین اس��ت.
عالوه بر اینکه تعداد کارخانه های فعال در حوزه روکش
تایر کشور بسیار کم است.
او ادامه داد :وزارت صنایع سابق برای راه اندازی حدود
۱۲کارخان��ه روکش تایر موافقت اصول��ی داد ،اما انها
در کش��ور عملکرد موفقی نداشتند .این ۱۲کارخانه در
دهه ۷۰فعالیت داش��تند اما درحال حاضر بیش��تر انها
تعطیل شدند.
تنها درباره چرایی این تعطیلی توضیح داد:
استفاده از تایر روکش شده در فرهنگ عموم
مردم جا نیفتاده است .این نوع تایرها را قابل
اعتماد نمی دانند درحالی که اگر روند به شکل
اس��تاندارد انجام ش��ده باش��د به لحاظ ایمنی
کامال قابل اعتماد است.
او افزود :یک��ی از روال های موجود در تولید تایر بین
تولیدکنن��دگان برندهای معروف جهان این اس��ت که
روی تایر نوشته شده retableیعنی قابل فروش مجدد.
در واق��ع این تایرها ۲تا ۳بار قابلیت روکش ش��دن و
اس��تفاده دوباره دارند .تایر خوب و باکیفیت این قابلیت
را دارند .حتی زیر رویه برخی تایرهای س��نگین الیه ای
دارد که بتوان به شکل استاندارد دوباره شیار ایجاد کرد.
س��خنگوی انجمن صنفی تایر عنوان کرد :سازندگان
تای��ر جه��ان به ویژه در حوزه الس��تیک های س��نگین
به گون��ه ای تولید می کنند که بت��وان از یک تایر ۳تا ۵
بار اس��تفاده کرد و منجید هم کارکرد خودش را داشته
باشد.
رانندگان بوده و بیش��تر از طریق شرکت های
حمل ونق��ل انج��ام می ش��ود .ش��رکت های
فع��ال در حوزه حمل ونقل دارای کارش��ناس
هس��تند و تایرها را پی��ش از اینکه بخواهند
ب��رای مس��افت دور بار حمل کنند ،بررس��ی
ک��رده و هر زمان که رویه تای��ر به مرحله ای
رس��یده بود که ممکن است به منجید اسیب
برس��اند ،تایر تعویض می ش��ود .این امر با خود شرکت
حمل ونقل خواهد بود و تایرهای فرسوده با منجید سالم
را جمع اوری و برای کارخانه های فعال در حوزه روکش
ارسال می کنند .کارخانه دستمزدی می گیرد و تایرها را
روکش و تحویل شرکت های حمل ونقل می دهد .به این
ترتیب تایر چندین ب��ار در چرخه مصرف قرار می گیرد.
این زیرساخت ها در کشور ما وجود ندارد.
س��خنگوی انجمن صنف��ی تایر گف��ت :رانندگان در
کش��ور ما پراکنده بوده و تایر های خ��ود را در بیابان ها
و کن��ار جاده ه��ا رها می کنند و جمع اوری انها بس��یار
هزینه بر بوده و چون مش��خص نیست منجید کدام یک
از این تایرها س��الم است باید دوباره در کارخانه روکش
هزینه شود و کارشناسان به بررسی این تایرها بپردازند.
تنها درباره اینکه چرا این روند در کش��ور جا نیفتاده،
گفت :جمع اوری تایر فرس��وده مش��کل اصلی است .در
کش��ور صنعتی س��ازمان حمل ونقل و شرکت هایی که
در ای��ن حوزه فعالی��ت دارند براس��اس برنامه تایرهای
مس��تهلک را ب��رای روک��ش ی��ا بازیاف��ت در اختی��ار
کارخانه های بازیافت ق��رار می دهند .به این ترتیب ،اگر
مثال ۱۰کارخانه فعال در حوزه تولید تایر فعال اس��ت
همین تعداد و بلکه بیش��تر در حوزه تایرهای فرس��وده
فعالیت دارند.
او ی��اداور ش��د :ارتباط برای بازیاف��ت تایرها کمتر با
تنها با بیان اینکه روکش یک روش بازیافت در جهان
بوده که اصولی ترین ان است ،گفت :این روش می تواند
برای اقتصاد کش��ور به لحاظ هزینه و صرف جویی بسیار
معنادار باشد.
سخنگوی انجمن صنفی تایر نوع دیگر بازیافت را هم
تبدیل تایر به پودر دانس��ت و گفت :به این ترتیب ،تایر
فرسوده بازیافت ش��ده و سیم جدا از تایر می شود ،زیرا
بخش قابل توجهی از تایر س��یم اس��ت و این سیم ها در
مسیر فوالد بازیافت می شود.
س��پس در ادامه نخ ها از پودر جدا شده و این پودر به
اس�تفاده چندب�اره از تایره�ای
باکیفیت
هزینه بر بودن جمع اوری
بازیافت و تبدیل به مواد اولیه
دو روش اس��تفاده می شود؛ نخست ریک لیم می کنند و
کائوچوی ان احیا می ش��ود و به عن��وان مواد اولیه برای
یک سلسله صنایع به کار می رود و در تایر نو هم ۲تا ۳
درصد از این مواد قابل استفاده است .همچنین می توان
همان پ��ودر را ب��دون ری��ک لیم(چ��ون کارخانه های
فعال در این حوزه بس��یار انگشت ش��مار هستند) برای
محصوالتی مانند زیره کفش ،کف پوش های الس��تیکی،
شیلنگ ،اس��فالت برای کیفیت بهتر و ...مورد استفاده
قرار داد.
صادرات بهتر از الودگی محیط زیست
تنها معتقد اس��ت این تایرهای فرسوده اگر به خارج
صادر ش��وند نعمت اس��ت ،زیرا در طبیعت نمی مانند و
منجر به اسیب به محیط زیست نمی شود.
س��خنگوی انجمن صنف��ی تایر در این ب��اره که انها
قاچ��اق می ش��ود ،اظهارکرد :چ��را محدودی��ت ایجاد
می کنند درحالی که ظرفیت زیرس��اختی کش��ور برای
بازیاف��ت این حج��م از تایر در کش��ور فراهم نیس��ت.
نخس��ت کارخانه های روکش و بازیاف��ت باید راه اندازی
شوند سپس محدودیت ایجاد کنیم در غیر این صورت،
منجر به اسیب به طبیعت می شود.
تنها با اش��اره ب��ه فرهنگ س��ازی برای اس��تفاده از
تایرهای روکش ش��ده ،ادامه داد :برای ترویج اس��تفاده
از تایر روکش ش��ده هم به زیرس��اخت نیاز داریم و هم
باید اطالع رس��انی ش��ود که این تایرها از ایمنی کافی
برخوردار هستند.
عضو کمیت��ه اجرایی انجمن صنفی تایر با اش��اره به
قوانین گذشته گفت :حدود ۴دهه قبل یک تولیدکننده
تای��ر خط روکش هم داش��ت و تاکس��ی دارها ۳حلقه
الستیک دارای منجید سالم تحویل می دادند و در ازای
ان ۲تای��ر روکش تحویل می گرفتند .این مس��ئله هم
صرفه اقتصادی دارد و هم محیط زیست اسیب نمی بیند.
قانون جامع که جامع نیست
ش��اید یکی از پرس��ش ها این باشد که بازیافت این مواد
چقدر ارزش افزوده داش��ته و ب��ه واحدهای صنعتی کمک
می کند؟ س��عید ترکمان ،رئیس هیات مدیره انجمن ملی
صنایع پلیمر در این باره به
گفت :قوانین بازیافت در
جهان سال هاس��ت تدوین شده و کار بازیافت را اقتصادی
می کن��د .در واقع ه��ر واحد تولیدی ک��ه کاالیی را تولید
می کند از قبل مش��خص است در چرخه های بعدی کدام
نهاده��ا باید انه��ا را جمع اوری و بهینه س��ازی کنند .وی
افزود :حاصل این روند بازیافت تایرها و کمک به واحدهای
صنعتی و نیز سالمت محیط زیست است.
او ادام��ه داد :متاس��فانه ما در این ح��وزه ضعیف عمل
کردیم و در حوزه قانون ،س��ال گذشته قانونی به نام قانون
جامع پسماند تصویب شد که قرار است دستورالعمل های
ان نیز نوشته شود اما در این قانون از خیلی از محصوالت
نامی نیامده اس��ت .به عنوان مثال ،محصوالتی داریم که از
پلیمرها هم برای طبیعت بس��یار خطرناک تر هس��تند .در
این قانون شتاب زده عمل شده و نامی از انها نیامده است.
ترکمان ب��ا بیان اینکه در ح��ال تعامل برای
تعمی��م صنایع اسیب رس��ان به محیط زیس��ت
و بازیاف��ت کاالهای این صنایع هس��تند ،گفت:
ما در کمیسیون توس��عه پایدار اتاق بازرگانی و
همچنین با هماهنگی اتحادیه بازیافت در حال
تعمیم خیلی از کاالها هس��تیم .اما تا قانونگذار
این حمایت صنعتی -محیط زیس��تی که مکمل
هم هستند ،ورود نکند ،کار جلو نمی رود.
او اظهارکرد :شاید برخی عنوان کنند مواد پلیمری برای
طبیعت مسئله ساز است درحالی که این گونه نیست ،چون
وضعیت بازیافت بدون تکلیف است و چرخه کامل نیست.
سیاست گذار تکلیف اینکه کدام واحدهای صنعتی استفاده
بهینه از مواد را داشته باشند و چه مشوق هایی باید تعیین
ش��ود و نی��ز چه تنبیهاتی ب��رای رانندگانی ک��ه تایرهای
ترکیده را در کنار جاده ها رها می کنند ،روشن نکرده است.
رفع تکلیف شهرداری ها
ت در کش��ور عنوان
ترکمان با انتقاد از روش های بازیاف
سخن پایانی
ک��رد :در بازیافت تایرها ،انها به بدترین ش��کل
تبدی��ل به مواد اولیه می ش��وند که غیراقتصادی
و االینده است .وی ادامه داد :بازیافت در جهان
فرم��ول منطق��ی دارد اینک��ه ۳۰درصد قیمت
الس��تیک نو م��واد اولی��ه شناس��ایی و بازیافت
می شود .این کار در ایران بدون توجه به سالمت
محیط زیس��ت و صرفه اقتص��ادی در حال انجام
است ،چون قوانین مدون و جامعی در این باره وجود ندارد.
متولی قانونی تکلیف را روش��ن نکرده و قانونگذار فقط به
این جمله که مسئول پسامدها ،شهرداری ها هستند ،اکتفا
کرده که انها هم در حد رفع تکلیف ورود کرده اند.
ترکم��ان گف��ت :چند واح��د صنعتی مح��دود فقط در
راستای مس��ئولیت اجتماعی به موضوع ورود کرده اند که
خیل��ی اقتصادی فعالی��ت ندارند .عالوه بر انکه به ش��یوه
استاندارد بازیافت را انجام نمی دهند .امار تایرهای فرسوده
در کشور میلیونی اس��ت و این تعداد واحد فعال پاسخگو
نیست.
گزارش ها حاکی از قاچاق تایرهای فرسوده
به کشورهای همسایه است ،زیرا ایران ظرفیت
کافی برای بازیافت انها ندارد .عنوان می شود
در برخ��ی کش��ورها اگر ضخام��ت اج تایر از
حد خاصی کمتر ش��د ،پلی��س اجازه تردد به
خ��ودرو نمی دهد .اما در ایران به دلیل مباحث
اقتصادی ،الس��تیک تا زمانی که بترکد ،مورد
اس��تفاده قرار می گیرد .از س��وی دیگر ،بنابر
گفته فعاالن ح��وزه تایر تبلیغات مثبتی روی
تایره��ای روک��ش ک��ه در جه��ان رواج دارد
انجام نش��ده ،درحالی که اگر به روش درست
و استاندارد روکش انجام شود ،تایرها از ایمنی
کاف��ی برخوردار خواهند ب��ود .به گفته برخی
کارشناسان و فعاالن بازار ،اگر موفق به حذف
واس��طه گری از فرایند تولید ت��ا مصرف تایر
شویم ،شاهد س��اماندهی بازار و رفع بسیاری
از معضالت موجود در این بازار خواهیم بود.
مصطفی تنها:
تایرهای فرسوده
اگر به خارج صادر
شوند نعمت
است ،زیرا در
طبیعت نمی مانند
و منجر به اسیب
به محیط زیست
نمی شوند
سعید ترکمان:
در حال حاضر
در ایران در
بازیافت ،تایرها
به بدترین شکل
تبدیل به مواد
اولیه می شوند
که غیراقتصادی
و االینده است
3
دانش بنیان ها
و توسعه صنایع دریایی
در قالب برنامه توس��عه صنایع نرم و خالق
در صنع��ت دریای��ی از س��وی معاونت علمی
و فن��اوری ریاس��ت جمهوری ۵۰ ،ش��رکت
دانش بنیان در این ح��وزه مورد حمایت قرار
می گیرند .به گزارش ایس��نا ،س��تاد توس��عه
فناوری ه��ای فضایی و حمل ونقل هوش��مند
معاونت علم��ی و فناوری ریاس��ت جمهوری
با تش��کیل گروه توس��عه فناوری های دریایی
در تالش اس��ت حرکت علمی این صنعت را
ش��تاب دهد .ای��ن کار را هم با حمایت از ۵۰
شرکت دانش بنیان و صنایع نرم و خالق انجام
داده اس��ت .این ش��رکت ها به حوزه ساخت،
تولید و تامین نیازه��ای اولیه و قطعات مورد
نیاز ان ورود کرده اند .براساس اعالم معاونت
علمی ،یکی دیگر از برنامه های گروه توس��عه
فناوری ه��ای دریایی در س��ال ۹۹حمایت از
راه انداری مرکز نواوری در استان های ساحلی
کشور برای ایجاد و تقویت زیست بوم نواوری و
کارافرینی است ،به نحوی که هسته های فناور
مستقر در این مراکز با حمایت و اموزش های
الزم زمینه ساز ایجاد کسب وکارهای جدید و
شکل گیری شرکت های دانش بنیان و صنایع
نرم و خالق در اینده شوند.
نسل جدید قوای محرکه
در راه بازار
مع��اون تحقیقات ،طراحی و تکوین محصول
ایران خودرو گفت :در راس��تای کاهش مصرف
سوخت و االیندگی محصوالت ،مطابق با نقشه
راه موتور و ق��وای محرکه ایران خودرو ،ارتقای
موتوره��ای جاری ،تولید موتور سه اس��توانه و
عرضه خودرو با گیربکس های جدید در دستور
کار ق��رار دارد .به گ��زارش ایکوپرس ،کیانوش
پومجیب افزود :در نقش��ه راه موتور مش��خص
کردی��م ک��ه در اینده چه مس��یری باید برای
مجموع��ه موتور طی ش��ود .ارتق��ای ظرفیت
خ��ط تولید مونتاژ موتور EF۷به روزانه ۱۰۰۰
دستگاه را در دستور کار گذاشتیم .برای سری
موتوره��ای EFپ��روژه بهبودی تعریف کردیم
به ن��ام EFپ�لاس ک��ه حداکثر در یک س��ال
این��ده محصول این پروژه ب��ه بازار خواهد امد
ک��ه کاهش مصرف دس��ت کم یک لیتری را در
ه��ر ۱۰۰کیلومت��ر پیمایش به دنب��ال خواهد
داش��ت .مع��اون تحقیقات ،طراح��ی و تکوین
محصول ایران خودرو از ارتقای بسیار جدی در
خان��واده موتور XUتح��ت پروژه XUپالس
خب��ر داد و گفت :موتور XUپالس را امس��ال
تولی��د می کنی��م .موت��ور EC۵نیز ک��ه ارتقا
یافته موتور TU۵اس��ت ،دیگر پروژه موتوری
اس��ت که با ایجاد ظرفیت تولید روزانه ۱۰۰۰
دس��تگاه در دس��تور کار قرار دارد و هم زمان با
تولید محصول پروژه K۱۳۲محقق خواهد شد.
پورمجیب پروژه راهبردی دیگر در حوزه موتور
را توس��عه موتور سه استوانه اعالم کرد و گفت:
موتور سه استوانه یکی از روندهای جهانی است
و تا اخر س��ال نمونه اولیه ان تولید خواهد شد
و توسعه و تولید انبوه این موتور تا سال ۱۴۰۱
طول خواهد کش��ید که خود ،کار بزرگی است.
مع��اون تحقیقات ،طراحی و تکوین محصوالت
ایران خودرو ،توس��عه گیربک��س را نیز یکی از
برنامه های توس��عه ای این خودروساز برشمرد
و خاطرنشان کرد :برای حرکت بهتر خودرو در
سرعت های باال ،کاهش مصرف سوخت ،راحتی
سرنش��ین ،پروژه تولید گیربکس ۶دنده را در
دستور کار قرار داده ایم .رانا با گیربکس ۶دنده
نیز امسال به بازار خواهد امد و در پی ان ،نقشه
راه گیربکس نیمه اتوماتیک AMTرا داریم که
تا اخر سال نمونه اولیه ان تولید خواهد شد.
وی اف��زود :دناپ�لاس توربو ب��ا گیربکس ۶
س��رعته اتوماتیک و موت��ور EF۷TCنیز که
اوایل امسال تولیدی شد ،به زودی به گیربکس
۶س��رعته دستی نیز مجهز خواهد شد .تا اخر
امس��ال نیز ۲۰۷را هم با گیربکس ۶س��رعته
اتوماتی��ک تولی��د خواهیم ک��رد .او ادامه داد:
موتور EF۷توربوش��ارژ مجه��ز به گیربکس ۶
س��رعته اتوماتیک را نیز بر روی محصول پروژه
K۱۳۲ب��ه کار خواهد رف��ت؛ همچنین خرداد
س��ال این��ده این محص��ول با موت��ور EC۵و
گیربکس ۶س��رعته اتوماتیک ب��ه تولید انبوه
خواهد رس��ید .پژوپارس نیز در اینده مجهز به
گیربکس ۶سرعته اتوماتیک خواهد شد.
پورمجیب از اغاز طراحی و توسعه گیربکس
اتوماتی��ک DCTدر س��ال ج��اری خبر داد و
گف��ت :ما ب��ا برنامه ای کامال روش��ن طراحی و
تولید گیربکس اتوماتیک با ساخت داخل باال را
در دستور کار داریم و در بازه زمانی دو ساله به
تمام نیازهای مشتریان خود پاسخ خواهیم داد.
روی خط خبر
۳عامل الودگی
هوای پایتخت
مدیرعام��ل ش��رکت کنترل کیفی��ت هوای تهران با بیان اینکه هر س��ال
در فصول س��رد می��زان الودگی هوای پایتخت افزای��ش می یابد ،گفت :در
دسته بندی کلی متهم اصلی الودگی هوای تهران ،ناوگان حمل ونقل است.
به گزارش ایس��نا حس��ین شهیدزاده با تاکید بر اینکه ۶۱درصد ذرات معلق
موجود در هوای پایتخت از ناحیه ناوگان حمل ونقل تولید می ش��ود ،گفت:
در این شرایط ابتدا باید به سراغ منابع متحرک برویم که بیشترین نقش را
در تولید الودگی هوای تهران دارند .مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای
۱۷فروشگاه جدید
رفاه افتتاح می شود
تهران با اش��اره به اینکه تمرکز روی منابع متحرک به معنای این نیس��ت که
مناب��ع ثابت االینده هوای تهران را فرام��وش کنیم ،اظهارکرد :منابع خارج
از ش��هر مانند صنایع ،نیروگاه ها و پاالیش��گاه های اطراف پایتخت نیز سهم
قابل توجهی در تولید الودگی هوای تهران دارند .ش��هیدزاده با بیان اینکه
بزرگ ترین عامل الودگی هوای پایتخت ،ناوگان حمل ونقل اس��ت که انواع
مختلفی دارد ،خاطرنش��ان کرد :به این منظور باید در گام نخس��ت به سراغ
«موتورس��یکلت ها»« ،خودروهای دیزلی» و «خودروهای بنزینی فرسوده»
ناف ما را
با کسری بودجه بریده اند صفحه 3
4
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
صنعت
یادداشت
تحلیل علت ها
در چرایی
توسعه نیافتگی
نعمت اله پوستین دوز ،مدیرعامل
اسبق گروه خودروسازی سایپا
فضای کس��ب وکار و تس��هیل تولید یکی از
نخستین مولفه های مهم تولیدی صنعتی در هر
کشوری اس��ت .تولیدکننده باید بدون دغدغه
حاش��یه های تولید تمام وق��ت و انرژی خود را
در واحد صنعتی خود به کار گیرد اما متاس��فانه
در کش��ور ما این گونه نیست .تمام ارکان حوزه
کس��ب وکار ما منفی اس��ت .از یک سو به لحاظ
شاخص های اس��تاندارد ،محیط زیس��ت و ...و
از س��وی دیگ��ر ،در بخش های بیم��ه ،مالیات،
بانک ،نیروی انس��انی و ...خاله��ای زیادی در
قوانین حوزه کس��ب وکار وج��ود دارد .یکی از
پرسش های اساسی در تولید صنعتی این است
که ما چقدر نیروی انس��انی ماهر داریم؟ بیشتر
صنعتگران ما به شکل سنتی کار را جلو می برند
و ازمون و خطا کار را فرا گرفته اند .موضوع مهم
در صنایع به ویژه صنایع بزرگ مالکیت اس��ت.
به طور معم��ول ،اگر صاحب محصول و کاالیی
فرد باش��د در حفاظت و مراقبت از ان کوشاتر
اس��ت و برای توس��عه و رس��یده به سوداوری
بیش��تر خالقیت و نواوری خواهد داشت .حال
این امر در صنعت خودرو کشور چقدر ملموس
است؟ در سیس��تم تولید چقدر افراد احساس
مالکی��ت و موفقی��ت می کنن��د؟ درحالی ک��ه
چالش های اساس��ی و علت ه��ای ان در تولید،
این مسائل هستند و انها نیاز به تحلیل دارند ما
در ارائه راهکار فقط متمرکز معلول ها شده ایم.
در صنع��ت خ��ودرو ،خودروس��از مدیریت
می کن��د یا دولت؟ البته فراموش نکنیم دولتی
که زمین��ه خصوصی س��ازی را فراهم نکرده و
توانمند سازی الزم ایجاد نشده خصوصی سازی
سم است .باید این توانمند سازی و فرهنگ سازی
از یک دهه قبل فراهم ش��ود س��پس مبادرت
به خصوصی س��ازی کنی��م .فرهنگ مدیریت
خصوص��ی برای صنایع ب��زرگ باید ایجاد و در
موازات با ان زیرس��اخت ها از س��وی مسئوالن
نیز فراهم ش��ود .در این راس��تا برای تولیدات
صنعت��ی تخصص��ی عمل نکرده ای��م .صنعت
خودرو الفبای تولید را اموخته است و انتظارات
مشتریان درک شده اما در سازمان ها و نهادهای
ذی ربط اگاهی الزم دیده نمی ش��ود .به عنوان
مثال ،فالن نهاد حسابرس��ی نمی داند برگشت
قطعه از خدمات پس از فروش باید در حساب ها
و هزینه های تولید خودروس��از لحاظ شود .در
واقع صنعت خودرو یکی از صنایعی اس��ت که
مظلوم واقع ش��ده و انتقادها نس��بت به ان زیاد
است ،زیرا اعتبار ،سرمایه و ...در ان مورد توجه
همگان اس��ت؛ بنابراین با وج��ود اینکه الفبای
تولید را فراگرفته اس��ت اما به دالیل مدیریتی،
مالکیتی و ...از ماموریت خود منحرف شده که
باید چرایی علت ها بررسی و کالبدشکافی شود.
خبر
۸اقدامی که تولید را
تسهیل و تسریع می کند
مع��اون وزیر صنعت ،معدن و تجارت گفت:
برای دس��تیابی به اهدافی مانند متنوع سازی
ابزاره��ای تامین مالی ،ایج��اد ارزش افزوده و
اشتغالزایی بیشتر باید ۸سیاست اجرا شود.
سعید زرندی در گفت وگو با مهر ،اظهارکرد:
برای دس��تیابی به اهدافی مانند متنوع سازی
ابزارهای تامی��ن مالی و هدایت منابع موجود
در جامعه و بازار سرمایه به سمت تولید ،ایجاد
ارزش افزوده و اش��تغالزایی بیش��تر در بخش
صنعت ،معدن و تجارت باید ۸سیاست به طور
دقیق اجرا ش��ود .مورد نخست لزوم تسهیل و
تسریع در فرایند پذیرش شرکت ها در بورس
و فرابورس و عرضه س��هام انهاست .همچنین
معافی��ت مالیات��ی نقل وانتق��ال دارایی برای
تشکیل شرکت های سهامی پروژه یا صندوق
پروژه دیگر سیاس��ت مدنظر است .وی ادامه
داد :تسهیل و تسریع در صدور موافقت اصولی
سازمان بورس در فرایند انتشار اوراق بدهی و
همچنین تسهیل و یا حذف استعالم از بانک
مرکزی در ضمانت بانکی برای انتش��ار اوراق
بدهی از دیگر مواردی است که باید اجرا شود.
تس��هیل روش های ضمانت و عملیاتی شدن
رتبه بندی اعتباری برای تامین مالی به وسیله
بازار پول و بازار س��رمایه نیز دیگر سیاس��تی
اس��ت که باید اجرا ش��ود .او افزود :سیاست
دیگر ،لحاظ ش��دن مالی��ات ارزش افزوده در
گواهی سپرده کاالیی فقط برای عرضه کننده
کاال و تحویل گیرنده نهایی(نه معامالت میانی
و متعدد این اوراق) براساس تبصره « »۱ماده
« »۱۴۳مک��رر قان��ون مالیات های مس��تقیم
است که انتظار داریم سریع تر اجرا شود.
دستور ویژه
برای جلب
همکاری مخترع
کالچ برقی
وزیر صنعت ،معدن و تجارت به دنبال ارائه کس��ب وکار تولید کالچ برقی
در برنامه «میدون» شبکه سه سیما ،به رئیس هیات عامل سازمان گسترش
و نوس��ازی صنایع ایران (ایدرو) دس��تور داد نسبت به جلب همکاری جوان
ن و بلوچس��تانی مخترع کالچ برقی با حفظ حقوق مالکیت معنوی
سیس��تا
ن و بلوچستان هفته
اقدام کند .به گزارش ش��اتا ،جوان مخترع اهل سیستا
ب و کار
گذش��ته در برنام ه تلویزیونی «میدون» ش��بکه سه سیما ،طرح کس
تولی��د کالچ برق��ی را ارائه کرد که با اس��تقبال هیات داوران رو به رو ش��د و
در ش��بکه های اجتماعی هم بازتاب زیادی داش��ت .وزیر صنعت ،معدن و
تجارت در همین راس��تا ،به رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی
صنایع ایران (ایدرو) دس��تور داد نسبت به جلب همکاری جوان سیستان و
بلوچس��تانی مخترع کالچ برقی با حفظ حقوق مالکیت معنوی اقدام کند.
علیرضا رزم حس��ینی در دس��تور صادر ش��ده خطاب به محسن صالحی نیا،
رئیس هیات عامل ایدرو تاکید کرده است :حمایت از شرکت های دانش بنیان
و مخترع��ان ج��وان در راس��تای ارتقای کیفیت خدم��ات و محصوالت در
بخش های مختلف صنعت به صورت ویژه در دستور کار قرار گیرد .گفتنی
اس��ت چند روز قبل دو جوان از اس��تان سیس��تان و بلوچس��تان در برنامه
می��دون اعالم کردن��د با وجود اختراع کالچ برقی اما خودروس��ازان عنوان
کرده اند در صورتی از این دس��تاورد اس��تفاده می کنند که س��ود ان ۹۵به
۵به نفع خودروس��ازی ها باش��د .این موضوع از سوی وزیر صنعت ،معدن و
تجارت پیگیری ش��ده و تاکید بر جلب همکاری با حفظ عدالت در حقوق
مالکیت معنوی این اختراع شده است.
رئیس هیات عامل ایدرو خبر داد
اختصاص ۴۰هکتار از شهرک کاوش به دانش بنیان های برگزیده
گروه صنعت
editor@smtnews.ir
محسن صالحی نیا
ایدرو با
شرکت هایی که
مراحل تحقیقات
فناورانه و ایده
تا نمونه سازی
محصول را
با موفقیت
گذرانده اند،
برای مراحل
تجاری سازی
محصوالت
همکاری می کند
عملیات احداث ش��هرک تحقیقاتی کاوش از س��ال
۱۳۷۰کلید خورد .این ش��هرک س��ال ۱۳۸۴براساس
مصوب��ه هیات وزیران مالکیت و حق انتفاع ش��هرک به
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران(ایدرو) واگذار
شد .سال گذش��ته تفاهمنامه همکاری مشترک وزارت
صنعت ،معدن و تجارت ،ایدرو ،معاونت علمی و فناوری
ریاس��ت جمهوری و نیز اس��تانداری البرز در راس��تای
توسعه زیس��ت بوم فناوری شهرک تحقیقاتی کاوش به
امضا رسید.
در ای��ن ایین عنوان ش��ده بود ،بل��وک فناوری البرز
محدودیت هایی دارد که با توس��عه ش��هرک تحقیقاتی
کاوش می تواند به توس��عه و رشد ان در استان و کشور
کمک شایانی کند.
ش��هرک تحقیقات��ی کاوش اینده درخش��انی دارد و
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت و رئیس س��ازمان
گس��ترش و نوس��ازی صنایع ای��ران در بازدی��د از این
ش��هرک از اماده شدن زیرس��اخت های مورد نیاز برای
اس��تقرار شرکت های دانش بنیان برگزیده در فاز پیشرو
ای��ن ش��هرک تحقیقات��ی در قالب ۱۴واحد مس��تقل
تکمیل شده خبر داده است.
تجاری سازی ایده ها
تحری��م زمینه رون��ق ش��رکت های دانش بنیان را در
کش��ور فراهم کرد و سبب ش��د تولیدکنندگان داخلی
ب��رای روزام��دی و اس��تفاده از فن��اوری روز جهان از
ظرفیت این ش��رکت ها اس��تفاده بیشتری کنند .برخی
از پروژه ه��ای این بخش هنوز به بهره برداری نرس��یده
اس��ت و در صورت عملیاتی شدن انها ،این امکانات در
کن��ار پارک های فناوری می توان��د در رونق فناوری در
حوزه صنعت بسیار گره گشا باشد .به گزارش ایدرونیوز،
محسن صالحی نیا ،معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت
و رئیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که در
پی نشست هفته گذشته وزیر صنعت ،معدن و تجارت
با معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری برای توسعه
شرکت های دانش بنیان در پیکره صنعت خواهیم بود.
تکمیل تاسیسات زیربنایی
در این دیدار علی حدادی ،نماینده مردم س��اوجبالغ
طالق��ان و نظراب��اد در مجلس ش��ورای اس�لامی عزم
و امادگ��ی مقام��ات اس��تانی برای هم گام��ی و تعامل
حداکث��ری در مراح��ل تکمیل زیرس��اخت ها و تامین
اراض��ی مورد نیاز فاز توس��عه ش��هرک کاوش را جدی
عن��وان ک��رد .همچنین محم��د نوری امی��ری ،معاون
نوس��ازی و بهره برداری ایدرو گزارش��ی از روند تکمیل
تاسیسات زیربنایی و پروژه های فاز پیشرو را ارائه کرد.
گفتنی است این شهرک با فراهم اوردن زیرساخت های
الزم ،اماده ایجاد یک زیس��ت بوم فناورانه برای فعالیت
ش��رکت های دانش بنیان با هدف تجاری سازی ایده ها و
رسوخ فناوری در صنعت است .پیش تر عنوان شده بود،
براساس مناسبات ایدرو ،شرکت های دانش بنیان ،بازار،
صنایع هدف و ش��تاب دهنده ها در ی��ک مدل روزامد،
منعطف و خالقانه کس��ب وکار از سوی این سازمان و با
مشارکت ذی نفعان در حال طراحی است.
شهرک تحقیقاتی کاوش با فراهم اوردن زیرساخت های الزم ،اماده
ایجاد یک زیست بوم فناورانه برای فعالیت شرکت های دانش بنیان
با هدف تجاری سازی ایده ها و رسوخ فناوری در صنعت است
تجاری س��ازی ایده های فناورانه از ش��هرک تحقیقاتی
۱۰۰هکت��اری ایدرو در اس��تان الب��رز بازدید می کرد،
نقش ایدرو در بهم رس��انی بخش تولید با ش��رکت های
دانش بنیان را کلیدی برشمرد و گفت ۴۰ :هکتار از این
ش��هرک تحقیقاتی براس��اس برنامه کلی برای استفاده
چرخشی و استقرار شرکت های دانش بنیان برگزیده که
در س��طوح بلوغ فناورانه رتبه های ۷تا )۹_TRL۷( ۹
را دارا باش��ند از سوی این سازمان در نظر گرفته شده
است.
مع��اون وزی��ر صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت اولویت
س��ازمان های توس��عه ای را پش��تیبانی از شرکت های
دانش بنی��ان دارای س��طح بلوغ فناوری ب��اال بیان کرد
نق�ش ای�درو در ش�یوه های جدی�د
کسب وکار
و گف��ت :ایدرو با این ش��رکت ها ک��ه مراحل تحقیقات
فناورانه و ایده تا نمونه س��ازی محص��ول را با موفقیت
گذرانده ان��د ،برای مراح��ل تجاری س��ازی محصوالت
و تولی��د انب��وه صنعتی از طریق مش��ارکت و الگوهای
حمایتی در بس��تر ش��هرک تحقیقاتی کاوش همکاری
می کن��د .رئیس هیات عامل ایدرو نقطه عطف رس��وخ
و توس��عه محصوالت فناورانه در محیط تولید و صنعت
را موفقیت در مرحله توس��عه و تجاری س��ازی و تطابق
مزیت ه��ای نمونه های فناورانه ( )Scale Upدانس��ت
و اف��زود :اگر فرایند صنعتی س��ازی و تولی��د انبوه این
نمونه ه��ا هم از بع��د توجیه اقتصادی و ه��م تطابق با
محیط تولید مهیا ش��ود ،ش��اهد رس��وخ دستاوردهای
وج��ه تمای��ز اصل��ی ای��ن م��دل کس��ب وکار که با
نقش افرین��ی ای��درو برای نخس��تین بار در ش��هرک
تحقیقاتی کاوش ایجاد می ش��ود ،جانمایی بهینه همه
اج��زای چرخه کام��ل و اثر گذار هر فعالی��ت با رویکرد
ایجاد ارزش افزوده ناش��ی از عملیاتی س��ازی ایده های
فناوران��ه در صنعت اس��ت .با تکمیل زیرس��اخت ها و
تکمیل فرایند های تامین انرژی ،اب و نیز اماده س��ازی
مت��وازن پهنه ها ،این ش��هرک می تواند نقش جدی در
توسعه و گس��ترش فعالیت های دانش بنیان ،نواورانه و
زادپروری عرصه های گوناگون به ویژه با رویکرد صنایع
دارای فناوری های نو داش��ته باشد .شهرک تحقیقاتی
کاوش ب��ا وس��عت ۱۰۰هکتار واقع در مس��یر بزرگراه
کرج-قزوین زیر نظر ایدرو در حال فعالیت است.
تحقق مطالبات مشتریان با توسعه محصول و ارتقای کیفیت
مدیرعام��ل گروه صنعت��ی ایران خ��ودرو ،در بازدید از مرکز
طراحی و توس��عه و س��الن ادیت کیفیت محصوالت ،عالوه بر
نظارت بر روند اجرای پروژه ها ،بر تس��ریع در تحقق ان تاکید
کرد.
به گزارش ایکوپرس ،فرش��اد مقیمی در ای��ن بازدید با بیان
اینکه توس��عه و عرضه محصول با کیفیت در ش��رایط تحریم،
بیانگ��ر توانمندی متخصص��ان و صنعتگران کش��ور و حرکت
در مس��یر تحقق مطالبات مش��تریان اس��ت ،خاطرنشان کرد:
ایران خ��ودرو با حف��ظ کیفیت محصوالت توانس��ته در زمینه
طراحی و توس��عه محص��ول نیز گام های مهم��ی را بردارد که
در ماه های اینده ش��اهد نتای��ج ان خواهیم بود و هموطنان از
تعیین تکلیف زمین های
راکد سال های گذشته
مدیرعامل شرکت
شهرک های صنعتی
اس��تان ته��ران از
تعیین تکلیف ۲۴۱
ق��رارداد زمین های
راک��د س��ال های
گذش��ته در م��دت
۴ماه خب��ر داد .به گ��زارش روابط عمومی
ش��هرک های صنعتی ته��ران ،صابر پرنیان
با بی��ان ای��ن مطلب ،اف��زود :ازادس��ازی
ظرفیت های سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال
در راس��تای جه��ش تولید در دس��تور کار
است.
وی در ادامه تصریح کرد :در همین راستا،
۲۴۱ق��رارداد زمین ه��ای راکد س��ال های
گذش��ته در مدت ۴ماه تعیین تکلیف شد.
مدیرعامل ش��رکت ش��هرک های صنعتی
ته��ران در بخش دیگری از س��خنان خود
بیان کرد :ازاد س��ازی ظرفی��ت ۹۷هکتار
از اراض��ی راکد برای س��رمایه گذاری مولد
با برنامه زمان بندی مش��خص انجام ش��ده
اس��ت .پرنیان همچنین از زمینه س��ازی ۷
هزار و ۴۰۰میلی��ارد تومانی ایجاد فرصت
س��رمایه گذاری مولد و اش��تغال بیش از ۶
هزار نفر خبر داد.
ثمرات ان بهره مند خواهند شد.
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با تاکید بر ارتقای دانش
و مهارت مس��ئوالن ادی��ت محصول ب��رای عیب یابی خودرو،
مش��تریان را ولی نعمتان ایران خودرو خوان��د و گفت :به تازگی
ارزش��یابی های مضاعفی به فرایند کیفی��ت محصوالت افزوده
ش��ده که حفظ و ارتقای کیفی��ت محصوالت را دنبال می کند.
تحول در ادیت کیفیت فارغ از اس��تانداردهای تعریف ش��ده،
برای اعم��ال فرایندهای ویژه کیفیت و حفظ س��طح کیفیت
محصوالت در ش��رایط تحریم و رضایتمندی مش��تریان ایجاد
شده است.
مقیم��ی خطاب به معاون و مس��ئوالن کیفیت گفت :باید با
هم��ت جمعی و با تکیه بر همراه��ی و همدلی زنجیره تامین،
مانع از ایجاد ایراد کیفی در محصوالت شویم.
گفتنی اس��ت در این بازدید س��رزده ،گزارشی از روند ادیت
در محصول نهایی ارائه شد .درحال حاضر عالوه بر ادیت روزانه
کیفیت از سوی تیم ارزشیابی ایران خودرو که شامل یک درصد
از محصوالت تولیدی است ،شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد
ای��ران نیز تولید روزانه را مورد اندازه گیری کیفی قرار می دهد.
این ارزشیابی در دو بخش ظاهری و عملکردی انجام می شود.
عالوه بر محصول نهایی ،ادیت در سالن های تولیدی نیز اعمال
می شود که با این اقدام از انتقال ایرادات احتمالی به بخش های
مختلف تولید جلوگیری می شود.
از دیگ��ر نظارت های کیفیت محصول می توان به ارزش��یابی
پ��روژه محصول قبل از تولید انبوه ،ادیت قطعات قابل ردیابی،
ادیت موضعی محصول و ادیت خودروهای کارکرده اشاره کرد.
رونق صنف وانت بار در گرو تعامل
رئیس اتحادیه پیک موتوری و حمل ونقل بار س��بک ش��هری گفت:
رون��ق صن��ف وانت بار و پیک ه��ای موتوری نیازمند فرهنگ س��ازی و
همکاری هرچه بیشتر اتحادیه و پلیس راهور است.
داوود محم��دی در گفت وگ��و با خبرخ��ودرو اظهارکرد :متاس��فانه
فرهنگ س��ازی در ح��وزه حمل ونقل بار ضعیف بوده و در بس��یاری از
موارد ش��اهد اس��تفاده از خودروهای شخصی س��واری برای حمل بار
هستیم که رونق صنف وانت بار را تحت تاثیر قرار داده است.
عالوه بر اینکه بیش��تر تصادفات وسایل نقلیه در سطح شهر که گاهی
موجب فوت می ش��ود ناشی از استفاده از وسایل نقلیه بیش از ظرفیت
استاندارد است.
وی ادامه داد :براس��اس قانون هر موتورس��یکلت قادر به حمل یک
جعبه ۴۰در ۵۰است اما گاهی به اندازه یک وانت روی موتورسیکلت
بار حمل می شود.
برخی از صاحبان ش��رکت های حمل بار س��بک از یک موتور س��وار
انتظ��ار دارن��د که ۲۰عدد لپ تاپ را حمل کند و به مقصد برس��اند در
صورت��ی که موتورس��یکلت بر اثر کوچک ترین برخورد اس��یب دیده و
راننده و بار هر دو دچار اس��یب می ش��وند و اگر هزینه بیش��تری برای
حمل بار از س��وی یک وانت پرداخت می ش��د ،صرفه اقتصادی بیشتر و
ایمن تر بود.
رئیس اتحادیه پیک موتوری و حمل ونقل بار س��بک ش��هری افزود:
چنین مواردی درباره وس��ایل نقلیه سواری نیز اتفاق می افتد .بسیاری
از م��ردم ۲میلی��ون تومان هزین��ه کاال را می دهن��د و ان را با خودرو
سواری خود حمل می کنند غافل از اینکه چه اتفاقاتی در سطح شهر از
کم توجهی فرد خاطی به وجود اید و موجب تصادف و اسیب به خودرو
و افراد دیگر می شود.
در مجم��وع می ت��وان گفت بروز چنین اتفاقاتی در جامعه ناش��ی از
عدم فرهنگ سازی در حوزه حمل ونقل بار است.
محم��دی در ادامه اظهارات خود به نقش نهادهای نظارتی و اتحادیه
در حوزه حمل ونقل ش��هری اشاره کرد و گفت :همکاری و تعامل میان
اتحادیه و پلیس س��ه گانه برای نظارت بیش��تر و گشت های مشترک در
سطح شهر می تواند از پدیده هایی چون استفاده از خودروهای شخصی
در حمل بار جلوگیری کند.
رئیس اتحادیه پیک موتوری و حمل ونقل بار س��بک ش��هری ادامه
داد :می توان وانت بارهای زیرنظر اتحادیه را با عالئم مش��خصی مانند
تاکسی ها از وانت های دیگر تفکیک کرد تا شهروندان با اعتماد بیشتری
حمل بار خود را به وانت بارها بسپارند ،زیرا شرکت هایی وجود دارند که
بدون مجوز اقدام به حمل اثاثیه مردم می کنند.
بنابراین نظارت ها باید از سوی اتحادیه و پلیس سه گانه به ویژه راهور
ناجا تش��دید شده و تعامل ها افزایش یابد تا شاهد هماهنگی بیشتر در
سطح شهر باشیم.
رئیس اتحادیه پیک موتوری و حمل ونقل بار س��بک شهری با انتقاد
از دخالت شهرداری در حوزه ساماندهی حمل ونقل شهری خاطرنشان
کرد :متصدی امور حمل ونقل ش��هری اتحادیه اس��ت و ما به عنوان یک
اتحادی��ه صنفی که حدود ۶۰س��ال قدمت داری��م باید برای ان قانون
تعیین کنیم.
درحالی که در چند س��ال گذشته موازی کاری های شهرداری موجب
کسادی صنف وانت بار و هدر رفتن سرمایه های ملی شده است.
رئی��س اتحادیه پیک موتوری و حمل ونقل بار س��بک ش��هری البته
ممکن است شهرداری با قصد خوب جلو امده باشد اما دارای تخصص
الزم در ح��وزه حمل ونق��ل نیس��ت؛ بنابراین افرادی ک��ه وانت دارند با
افرادی که با وانت کار می کنند باید تفکیک شوند.
وی ادامه داد :متاسفانه شهرداری با اتحادیه همکاری الزم را در این
زمینه نمی کند و اعالم می کند که هر کس��ی که وانت دارد در س��امانه
ش��هرداری ثبت نام کند تا از مزایای ان مانند الس��تیک ،سوخت و ارم
طرح ترافیک برخوردار ش��ود و این موضوع موجب بی نظمی در حوزه
حمل ونقل بار و کاال در کالنشهرها شده و کسانی که وانت دارند عالوه بر
مصارف شخصی از مزایای افرادی که از طریق وانت امرارمعاش می کند
نیز استفاده می کنند.
این مس��ئول صنفی افزود :براس��اس براوردهایی که انجام ش��ده ۶۰
میلیون لیتر بنزین در تهران به دلیل موازی کاری های ش��هرداری هدر
م��ی رود ،زیرا فردی که وانت دارد عالوه بر مصارف ش��خصی از مزایای
ان اس��تفاده می کند و چنین اتفاقاتی موجب ش��ده اعضای این صنف
همیشه گله مند باشند.
محمدی اظهارکرد :در هر شغلی اگر کار به کاردان سپرده شود زمینه
ش��کوفایی و رونق ان صنف فراهم می ش��ود .بنابراین با واگذاری امور
نظارتی به اتحادیه هر صنف به طور قطع کارشناسی ها دقیق انجام شده،
معایب و محاس��ن ان بررس��ی و نظرات کمیته در ان لحاظ می ش��ود و
برای شکوفایی ان صنف گام های موثری برداشته می شود اما متاسفانه
شاهد مشارکت چند نهاد در امور مربوط هستیم که نه تنها نتایج مثبتی
حاصل نمی شود ،بلکه وضع را از شرایط موجود بدتر خواهد کرد. صفحه 4
دوشنبه
مقابله با
اسیب های احتمالی
تضمین پایداری
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر 2020
شماره 1649
پیاپی 2967
عقب نشینی یا
خیز برای رشد؟
دستورالعملی که
به نفع بخش خصوصی
است
رئیس هیات عامل ایمیدرو تاکیدکرد:
ارتباط دانشگاه و صنعت نهادینه می شود
ایجاد ساختار ارتباط صنعت و دانشگاه
رئی��س هیات عامل ایمی��درو اذعان کرد :پیش تر با
ایج��اد مراکزی همچون مرکز هوش��مندی و یونیدرو
زمینه نهادسازی برای تقویت ارتباط دو بخش صنعت
و دانش��گاه ،فراهم ش��ده که جای تقدیر و تشکر دارد.
وی ادام��ه داد :امس��ال نیز در همین راس��تا ،ایمینو
به عنوان نخس��تین مرک��ز نواوری مع��ادن و صنایع
معدن��ی ایران افتتاح ش��د .وی با بیان اینکه با تقویت
روابط دوسویه ،فاصله دانشگاه و صنعت کاهش خواهد
یاف��ت ،ادام��ه داد :تفاهمنامه هایی که ب��ا حوزه های
مختلف دانشگاه ها منعقد و اجرایی می شود ،بخشی از
مش��کالت کنونی را برطرف می کند .غریب پور معتقد
اس��ت :دانشگاه ها از ظرفیت باالیی برای توسعه روابط
برخوردارند و ایمیدرو نیز قادر اس��ت با بهره گیری از
قراردادها با دانشگاه صنعتی شریف
عکس:
رئیس هیات عامل ایمیدرو گفت :س��ازمان توسعه
و نوس��ازی مع��ادن و صنای��ع معدنی ای��ران به دنبال
نهادینه س��ازی و سیس��تمی ش��دن ارتباط دانشگاه
و صنعت اس��ت تا به عنوان یک جری��ان درون زا ،افق
ت��ازه ای ایجاد ش��ود .غریب پور تاکید ک��رد :ایمیدرو
بازنگ��ری در نقش��ه راه مع��دن و صنای��ع معدن��ی و
همچنی��ن بی��ش از ۱۰۰نیاز پژوهش��ی و ۳طرح را
با تمرکز بر دانش نوین ،به دانش��گاه صنعتی ش��ریف
س��پرده است .به گزارش ایمیدرو ،خداداد غریب پور با
حضور در دانشگاه صنعتی شریف و مرکز هوشمندی
و رصدخانه فناوری این دانش��گاه ،اظهار کرد :باوجود
اینکه در کش��ور ،دانش��گاه های برجسته و استادان و
دانش��مندانی در تراز جهان��ی داریم ،صنایع ما از نظر
فناوری و دانش وابس��ته به خارج هس��تند .وی افزود:
در صنعت پتروش��یمی به راکتورها ،کمپرس��ورها و
کوره ه��ا ،در صنعت س��یمان به دانش فن��ی ،کوره و
در صنع��ت فوالد به الکترود گرافیتی و ماش��ین االت
ریخته گری وابس��ته ایم .در صنای��ع دیگر مانند مس،
الومینیوم و ...هم به خارج وابسته ایم.
و مدل س��رمایه گذاری در منطقه پارسیان و مطالعات
و نحوه استحصال اب های ژرف منطقه سنگان است.
جایگاه شرکت های بزرگ معدنی و صنایع معدنی ،به
تعمیق ارتباط دو طرف کمک کند.
نیاز به تحقیقات کاربردی و نیازمحور
غریب پور با اشاره به اینکه در این سازمان فرایندی
تعریف کرده ایم که پژوهش تقاضامحور ش��ود ،گفت:
گرچ��ه انج��ام تحقیقات در دانش��گاه ها از نظر علمی
می تواند مناس��ب باش��د و باعث ارتقای سطح علمی
ما در میان کش��ورها ش��ود ،اما مس��ئله و نیاز کشور،
تحقیقات کاربردی است ،به طوری که بتوان نیازهای
صنعت را برطرف کرد.
وی ادامه داد :نگاه جزیره ای به دانش��گاه و صنعت،
مس��یری است که پیش از این طی شده ،اما ایمیدرو،
بازنگ��ری در نقش��ه راه معدن و صنای��ع معدنی را با
مطالعات تطبیقی در کش��ورهای توس��عه یافته تا افق
۲۰۵۰به دانشگاه صنعتی شریف سپرده است.
نیاز فعلی تحقیقات در صنایع معدنی
غریب پ��ور با بی��ان اینکه ارتباط میان دانش��گاه و
صنعت باید به برطرف کردن نیاز صنعتی منجر شود،
گف��ت :نتیج��ه این ارتباط باید موجب ش��ود صاحب
دانش فنی در تولید اهن اس��فنجی ،مس ،الومینیوم
و ...ش��ویم .وی ادامه داد :نیاز کشور در بخش معدن و
صنایع معدنی ،اکتش��افات عمیق و استخراج تا اعماق
بی��ش از ۲هزار متر ،به��ره وری عوامل تولید ،کاهش
گازه��ای گلخان��ه ای ،کاهش مصرف ان��رژی ،پرینتر
س��ه بعدی و تمهی��دات الزم برای مواجه��ه با انقالب
صنعتی نسل ۴است.
۸۵میلیارد تومان قرارداد با دانشگاه ها
غریب پور با اش��اره به اینکه ایمیدرو و ش��رکت های
تابعه طی سال های ۹۸و ،۹۹حدود ۸۵میلیارد تومان
قرارداد با دانشگاه ها منعقد کرده اند ،گفت :تعداد این
قراردادها ۲۱۹ ،فقره ش��امل دانش فنی اس��تحصال
عناص��ر نادر خاکی و س��اخت و تحقیق��ات در زمینه
حفاری ه��ای عمیق در کش��ور اس��ت .وی ادامه داد:
از دیگ��ر قراردادها ،مدیریت پس��ماند واحدهای تابعه
ایمیدرو ،واکنش در شرایط اضطراری ،کاهش گازهای
گلخانه ای ،ارائه دستگاه شبیه ساز رانندگی دامپتراک
رئیس هیات عامل ایمیدرو خاطرنش��ان کرد :سال
گذشته بیش از ۱۰۰نیاز صنعتی را به دانشگاه شریف
ارائه داده ایم که می توان این طرح ها را به دانشجویان
داد تا در قالب پایان نامه تحصیالت تکمیلی نسبت به
انجام مطالع��ات و پژوهش های کاربردی اقدام کنند.
وی ادامه داد :ایمیدرو با دانش��گاه صنعتی ش��ریف ۳
طرح پژوهش��ی با عنوان «شناسایی الزامات طراحی
رویکردهای بهینه ارتقای اکوسیس��تم اس��تارت اپی
معدن و صنایع معدنی در ایران»« ،تدوین نقش��ه راه
مع��دن و صنایع معدنی تا افق »۲۰۵۰و «کاربردهای
فناوری ه��ای برافک��ن در صنعت فوالد ب��ا تمرکز بر
۳فن��اوری هوش مصنوع��ی ،اینترنت اش��یا و چاپ
سه بعدی» را در حال اجرا دارد.
حمای�ت از ۵۶۲پایان نام�ه در مقاط�ع
تکمیلی
رویکرد دیگ��ر ایمیدرو ،حمای��ت از پایان نامه های
بخش معدن و صنایع معدنی اس��ت .ایمیدرو تاکنون
۵۶۲پایان نامه را در مقاطع تکمیلی (ارش��د و دکترا)
به ارزش ۳.۵میلیارد تومان حمایت کرده اس��ت .وی
ادام��ه داد :باتوج��ه به حضور بخ��ش قابل توجهی از
دانشجویان دانشگاه ش��ریف در مقاطع تکمیلی ،این
دانشگاه می تواند از این ظرفیت در دانشکده های خود
استفاده کند .بنا به این گزارش ،در پایان این نشست،
خداداد غریب پور رئیس هیات عامل ایمیدرو ،محمود
فتوحی فیروزاباد رئیس دانش��گاه صنعتی ش��ریف و
اهلل وردی دهقان��ی عضو کمیس��یون صنایع و معادن
مجل��س از مراکز نواوری در حال تاس��یس دانش��گاه
صنعتی ش��ریف ش��امل مرکز نواوری سالمت ،مرکز
ن��واوری مواد ،مرکز نواوری فضا ،مرکز نواوری داده و
هوش مصنوعی و مرکز نواوری انرژی بازدید کردند.
گروه معدن
editor@smtnews.ir
رویکرد
ایمیدرو ،حمایت
از پایان نامه های
بخش معدن و
صنایع معدنی
است .ایمیدرو
تاکنون ۵۶۲
پایان نامه را در
مقاطع تکمیلی
به ارزش
۳.۵میلیارد
تومان حمایت
کرده است
قائم مق��ام و عض��و هیات عامل ایمیدرو خب��ر داد :عملکرد
صندوق بیمه س��رمایه گذاری فعالیت ه��ای معدنی در نیمه
نخس��ت امسال ،باوجود مشکالت ناشی از همه گیری ویروس
کرونا ،بیش از عملکرد کل س��ال ۹۸بوده اس��ت .به گزارش
روابط عمومی ایمیدرو ،عباس نعیمی تصریح کرد :از فروردین
تا پایان ش��هریور ،۹۹انواع بیمه نام��ه به ارزش ۳۹۰میلیارد
تومان اماده صدور است .وی با تقدیر از اقدامات صندوق بیمه
س��رمایه گذاری فعالیت های معدن��ی ،ادامه داد :در این مدت
۲۹۲میلی��ارد تومان بیمه نام��ه برای معادن بخش خصوصی
صادر ش��ده است .به گفته نعیمی ،کل عملکرد صندوق بیمه
معدن در س��ال ۹۸نشان می دهد ارزش بیمه نامه های صادره
به ۳۵۰میلیارد تومان می رسد .این عضو هیات عامل ایمیدرو،
میزان کل تعهدات صندوق را از ابتدای تاسیس ۷۷۵میلیارد
تومان ذکر کرد و گفت :خوش��بختانه روند فعالیت به گونه ای
بوده که مشکل خاصی در وصول مطالبات وجود ندارد .نعیمی
در عین حال به برنامه افزایش س��رمایه این صندوق ازس��وی
ایمیدرو ،اش��اره کرد و خواستار تسریع در فراهم شدن زمینه
الزم برای افزایش س��رمایه این نهاد پش��تیبان معادن شد .در
این جلس��ه ،محمد اقاجانلو ،معاون طرح های توسعه معادن
و صنای��ع معدنی ،ضم��ن اعالم اینکه فعالیت ه��ای ایمیدرو
در 2س��ال اخیر گسترش یافته ،خواس��تار همراستایی ارائه
خدمات بیمه ای برای بخش های مختلف از جمله اکتشافات،
زیربناها و معادن کوچک ش��د .همچنین در این جلسه فرید
دهقانی ،مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های
معدنی ،اظهار کرد :با ش��رکت های «های تک» و استارت اپ
در بخش معدن در حال همکاری هس��تیم تا پوشش بیمه ای
فعالیت های این حوزه توسعه یابد .دهقانی گفت :اعطای یارانه
س��ود تس��هیالت مربوط به فعالیت های این بخش ،از جمله
اقداماتی اس��ت که در حال بررسی است .وی به برنامه جدید
این صندوق در راستای تامین مالی اشاره و تصریح کرد :صدور
بیمه نامه اعتباری به منظور تامین منابع مالی از بازار س��رمایه
(اوراق مرابحه) ،در دستور کار قرار دارد .دهقانی ادامه داد :با
سازمان بورس در حال مذاکره هستیم تا این صندوق به عنوان
رکن ضامن معرفی ش��ود .وی همچنین به برنامه پیاده سازی
سیستم اعتبارسنجی مشتریان توسط این صندوق اشاره کرد
و گفت :مشاور این طرح انتخاب شده و در حال نهایی کردن
برنامه برای پیاده سازی هستیم.
خبر
عملکرد صندوق بیمه معدن
بیش از سال گذشته
5 صفحه 5
6
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
یادداشت
حرکت به
سمت
فوالد مبارکه
هوشمند
صنایع معدنی
امادگی فوالد مبارکه در اجرای راهبردهای پدافند غیرعامل
مقابله با اسیب های احتمالی ،تضمین پایداری
سیدمهدی نقوی
معاون فناوری فوالد مبارکه اصفهان
ش��رکت ف��والد مبارکه اصفه��ان به عنوان
یک واحد ایجاد صنعت ،طراحی ش��ده است.
واحدی پیشتاز و سرامد که به عنوان یک الگو
ملی بنگاهداری تعریف شده؛ بنابراین طبیعی
است که فناوری های روز جهان در این واحد
برای تولید فوالد به کار گرفته ش��ده اس��ت.
اما باید خاطرنش��ان کرد که م��ا این مرحله
را پشت س��ر گذاش��ته ایم و اکن��ون وارد فاز
جدیدی ش��ده ایم؛ یعنی به دنبال ان هستیم
که با طراحی یک سیستم برای تحقق اقتصاد
نسل چهارم گام برداریم.
فعالی��ت برای تحقق اقتصاد نس��ل چهارم
در ۴حوزه دنبال می ش��ود .در همین راس��تا
به دنبال کش��ف مسیری هستیم که به واسطه
ان ،ش��رکت ف��والد مبارک��ه هم��گام با یک
شرکت جهان تراز ،گام بردارد.
در همین راس��تا ،مفاهیم��ی چون بهبود و
ایج��اد محصوالت جدید ،بهب��ود فرایندها و
تکنولوگ شدن فوالد مبارکه ،تحول دیجیتال
یا اقتصاد دیجیتال و اقتصاد چرخش��ی مورد
توجه قرار گرفته اند.
بر همین اس��اس نیز برای هرکدام از موارد
یادش��ده راهکار و نقش��ه راهی طراحی شده
اس��ت .فناوری ه��ای به کار رفته در ش��رکت
فوالد مبارکه نیز مطالعه ش��ده است .گپ ها
و نق��اط ضعف ای��ن مجموعه در مقایس��ه با
نمونه های مشابه جهان شناسایی شده اند.
در پای��ان نی��ز ب��ه ۴حوزه یادش��ده ورود
کرده ایم.
در ادامه باید خاطرنشان کرد شرکت فوالد
مبارک��ه اصفهان ب��رای تحقق ط��رح تحول
دیجیتال که به عنوان نخس��تین و مهم ترین
گام در اقتصاد نسل چهارم محسوب می شود،
سلس��له فعالیت هایی را ترتیب داده اس��ت.
ایج��اد مرک��ز تح��ول دیجیتال ب��ا همکاری
دانش��گاه تهران و معاونت علم��ی و فناوری
ریاس��ت جمهوری ،نخس��تین اق��دام در این
زمینه است.
گ س��اختمان این پروژه به
خرداد ماه کلن
زمین زده شد؛ امید داریم این پروژه در بهمن
امسال افتتاح شود.
در ادامه ره نگاش��ت مدونی را برای حرکت
به س��مت هوشمندس��ازی این واحد عظیم
ف��والدی تدوی��ن کرده ای��م .درنتیج��ه امید
م��ی رود در اف��ق ،۱۴۰۴واح��دی ف��والدی
هوشمند در کالس جهانی داشته باشیم.
در همی��ن ح��ال و ب��رای تحق��ق اهداف
یادشده ،نخستین رویداد وبیناری با محوریت
موضوع مورد بحث در دانش��گاه تهران برگزار
شد .حدود ۳۲۰ش��رکت در این گردهمایی
حضور پیدا کرده اند.
در همی��ن ح��ال دوره اموزش��ی نیز برای
تربی��ت بی��ش از ۱۱۰مدی��ر راهبری تحول
دیجیت��ال ب��ا هم��کاری دانش��گاه اصفهان
برگ��زار ش��د .انتظ��ار م��ی رود ب��ا تش��کیل
چنی��ن گردهمایی های��ی ،بتوانی��م از تمامی
ظرفیت های کش��ور برای بهبود شرایط بهره
بگیریم.
ما مسیری را برای هوشمندی فوالد مبارکه
در ۴گام طراح��ی کرده ایم؛ امید می رود در
سال ۱۴۰۴بتوانیم وارد کلوپ فانوس دریایی
دنیا شویم .در همین راستا ۱۱شاخص اصلی
این کلوپ را به عنوان پارامترهای قابل پایش
خودم��ان ،مطالع��ه کرده ای��م .بنابراین امید
داریم تا اف��ق ۱۴۰۴بتوانیم به فوالد مبارکه
هوش��مند دسترس��ی پیدا کنی��م .در ادامه
باید تاکی��د کرد که هم��کاری جدیدی را با
پژوهشکده فوالد در دانشگاه صنعتی اصفهان
ترتی��ب داده ایم .انتظار داری��م در نتیجه این
هم��کاری ،فوالده��ای نوین جه��ان طراحی
شوند و به مرحله تجاری سازی برسند.
گفتنی اس��ت فعالیت های انجام شده برای
بهب��ود فن��اوری در ش��رکت ف��والد مبارکه
ادام��ه دارد .به عنوان مث��ال در حوزه طراحی
فرایندها و تکنولوگ ش��دن ف��والد مبارکه،
ش��رکتی را تاس��یس کرده ایم ک��ه به عنوان
پیش��ران فناوری فعالیت کند و بدین ترتیب
تحولی جدی��د در اس��تفاده از دانش تمامی
دانش��گاه ها و همه ش��رکت های دانش بنیان
و همچنی��ن بهره گیری از دان��ش افراد نخبه
داخلی و خارجی ،فراهم ش��ود .امید می رود
در چند سال اینده و با توجه به اقداماتی که
برای بهبود ش��رایط تولید ترتیب داده شده،
شعار فوالد مبارکه هوشمند با عنوان از سنگ
تا رنگ در عمل و برای فرایندهای تولید هم
مورد توجه قرار گیرد و اجرایی شود.
گروه معدن
editor@smtnews.ir
پدافند
غیرعامل نوعی
بازدارندگی
غیرنظامی برای
جلوگیری از
اسیب پذیری
تاسیسات،
زیرساخت ها و
شاهرگ های
حیاتی بدون
استفاده از
جنگ افزار است
ح��وادث و خطرات اعم از طبیع��ی و غیرطبیعی همراه
همیش��گی زندگی بشری بوده و مخاطرات متعدد با منشا
طبیعی یا انس��انی به س��رعت یک چش��م بر هم زدن قادر
است ،زندگی را دگرگون کند و به گونه ای نشانه های حیات
را از پهن��ه ای وس��یع بزداید که گویی حت��ی یک موجود
زنده در ان نمی زیس��ته اس��ت .بر این اساس ،لزوم رعایت
تمهیداتی پیش��گیرانه جهت مصون داش��تن انس��ان ها از
خطرات احتمالی ازجمله مواردی اس��ت که همواره به ان
توجه شده و با پیشرفت علم و فناوری و افزوده شدن انواع
تهدیدات با ش��کل های گوناگون ،توجه بشر به پیش بینی،
پیش��گیری و مقابله با این تهدیدها نیز افزایش یافته است.
۸ابان ،س��الروز صدور فرمان مبارک رهبر انقالب اسالمی،
ایت اهلل خامنه ای (مدظله العالی) برای تش��کیل س��ازمان
پدافن��د غیرعام��ل که در تقویم رس��می کش��ور به عنوان
روز پدافن��د غیرعامل ثبت ش��ده ،فرص��ت مغتنمی برای
تبیین اهمیت و دس��تاوردهای مثبت پدافند غیرعامل در
عرصه های گوناگون در بین مسئوالن ،مدیران ،کارشناسان
و احاد جامعه است .به گزارش روابط عمومی شرکت فوالد
مبارکه ،یگان های واکنش سریع و امدادی پدافند غیرعامل
این ش��رکت ،با اجرای مانور خودرویی و برخی برنامه های
خاص با رعایت کامل ش��یوه نامه های بهداش��تی در فضای
کرون��ا امادگ��ی خ��ود را در اج��رای راهبرده��ای پدافند
غیرعامل به نمایش گذاشتند.
رویکردی نواورانه
رضا یزدخواس��تی ،معاون خرید شرکت فوالد مبارکه به
همین مناس��بت و در زمینه اهمیت رعایت الزامات پدافند
غیرعام��ل گفت :امروزه در اقتصاد جهانی ،رقابت ش��دید
س��ازمان ها منج��ر به ایجاد فض��ای نامطمئن و خطر های
متعدد ناشی از ان شده است .مهم ترین این خطر ها ،حوادث
طبیعی و غیرطبیعی و پیامدهای انهاس��ت .هدف زنجیره
تامین تاب اور ،بازیابی وضعیت عادی س��ازمان در حداقل
زمان ممکن و کاهش اثار زیان بار حوادث ،در صورت وقوع
اس��ت .با این هدف ،فوالد مبارکه ب��ا رویکردی نواورانه به
عوامل پدافند غیرعامل در کنار عوامل تاب اوری س��ازمان،
به شناس��ایی و رتبه بندی عوامل تاب اوری زنجیره تامین
ش��رکت های زیرمجموعه ،نقشی کلیدی در موفقیت کل
گروه بر عه��ده دارند؛ بنابراین اجرای اصول و فعالیت های
مرتبط با پدافند غیرعامل می تواند سهم بسزایی در تضمین
پایداری و موفقیت کسب وکارها در شرایط فعلی ایفا کند.
ارتقای تاب اوری هدف ما است
رضا یزدخواستی
امروزه در اقتصاد جهانی ،رقابت ش��دید سازمان ها منجر به ایجاد
فض��ای نامطمئن و خطر های متعدد ناش��ی از ان ش��ده اس��ت .هدف
زنجی��ره تامین ت��اب اور ،بازیابی وضعیت عادی س��ازمان در حداقل
زمان ممکن و کاهش اثار زیانبار حوادث در صورت وقوع است
در برابر بالیا و حوادث طبیعی و غیرطبیعی پرداخته است.
در این زمینه ،با بررس��ی عمیق پیشینه موضوع و مطالعه
موردی ش��رکت فوالد مبارکه و با استفاده از اصول پدافند
غیرعامل ،عوامل تاب اوری این زنجیره ،شناسایی و مبتنی
ب��ر فراین��د تحلیل زنجیره تامین ،یعن��ی طراحی ،خرید،
تولی��د ،حمل ونقل ،انبارداری و ف��روش ،گزینه راهبردی
حاصل ش��ده است .براساس یافته های تحقیق ،اهداف یک
زنجیره تامین تاب اور به ترتیب عبارتند از :کاهش احتمال
توقف تولی��د ،افزایش مدت زمان تحمل اختالل و افزایش
س��رعت بازگش��ت به س��طح تولید قابل قبول .همچنین
اه��م گزینه های راهبردی برپایه اص��ول پدافند غیرعامل
به ترتیب ش��امل چابک س��ازی ،اش��تراک گذاری ریسک،
واکنش س��ریع ،همکاری و برون س��پاری ،اشتراک گذاری
اطالعات ،اس��تفاده از ظرفیت ه��ای فناوری اطالعات و در
نهایت ذخیره استراتژیک است؛ بنابراین ،پدافند غیرعامل
می تواند روش��ی موثر و صلح امیز برای حفاظت از زنجیره
تامین در برابر انواع تهدیدها باشد.
مقابله با اسیب ها
احم��د س��عیدبخش ،معاون اج��رای پروژه های مبارکه
نیز خاطرنش��ان کرد :پدافند غیرعام��ل نوعی بازدارندگی
غیرنظامی برای جلوگیری از اس��یب پذیری تاسیس��ات،
تشکیل پرونده بازار فوالد در کمیسیون اصل ۹۰مجلس
رئیس کمیس��یون اص��ل ۹۰مجلس
شورای اسالمی گفت :در کمیسیون اصل
90مجلس شورای اسالمی ،پرونده هایی
درب��اره موضوع بازار ف��والد به طور جدی
تش��کیل و در این راستا ،گلوگاه های این
بازار شناس��ایی ش��ده اس��ت و اقداماتی
انجام می دهیم تا در اقتصاد اثرات مثبتی
داشته باش��د .به گزارش ش��بکه اطالع رسانی دانا،
حجت االس�لام نصراهلل پژمانفر ،پیرامون اخالل در
نظ��م عمومی بازار از س��وی مفس��دان اقتصادی و
اهمیت ایجاد حساس��یت این نوع جرائم اظهارکرد:
در جلس��اتی که با رئیس قوه و مس��ئوالن دستگاه
قضایی مطرح ش��ده و چنی��ن موضوعاتی می تواند
در قالب الیجه به مجلس منتقل ش��ود .وی افزود:
مجلس شورای اسالمی این امادگی را دارد که این
لوایح را در اس��رع وقت بررس��ی کند تا نگرانی که از
جریان فساد ایجادشده جلوگیری و ارامش را برای
مردم مهیا کند اما در این راس��تا نیاز اس��ت قوانین
اص�لاح و تجدیدنظر ش��ده و اگر ب��ه صورت الیحه
ارسال شود ،اقدام خواهد شد .نماینده مردم مشهد
در مجلس ضم��ن تاکید بر اهمیت مطالبه گری در
جلسات گوناگون گفت :دستگاه قضایی انگیزه الزم
را با حضور حجت االس�لام رئیس��ی برای اقدام دارد
و طی نشس��ت هایی با رئیس ق��وه قضاییه و دیوان
عدالت اداری مشکالت و مسائل بخش های مختلف
مطرح ش��ده تا با تعامل و هم افزایی اقدام خوبی رقم
بزنیم .وی با اش��اره به ضرورت برداشته شدن فشار
اقتص��ادی از دوش مردم افزود :در مرحله نخس��ت
اق��دام مهم��ی در مجلس ش��ورای اس�لامی برای
تصمیم گیری در حوزه مسکن انجام شد و تصمیمی
عاجل درباره مالیات بر خانه های خالی گرفته شده
و موض��وع نهاده های دام��ی و قیمت گذاری پایه ای
ب��رای خرید تضمین��ی اقداماتی در حال
شکل گیری اس��ت .پژمانفر تصریح کرد:
در کمیس��یون اصل ۹۰مجلس شورای
اس�لامی پرونده های��ی در موض��وع بازار
ف��والد به طور ج��دی تش��کیل و در این
راس��تا گلوگاه های ان شناس��ایی ش��ده
اس��ت و اقدامات��ی انج��ام می دهی��م در
اقتصاد اثرات مثبتی داشته باشد .وی با اعالم اینکه
پرونده های مش��ابهی در زمینه قاچاق ،پتروشیمی،
بورس و ارز در کمیس��یون اصل ۹۰تش��کیل شده،
افزود :البته فعالیت در امورات اقتصادی کمی سخت
اس��ت و به ط��ور قطع باید این اقدام��ات در فضایی
ارام انجام شود .رئیس کمیسیون اصل ۹۰مجلس
ش��ورای اس�لامی با بیان اینکه طرح شفافیت ارای
نمایندگان در مجلس اعالم وصول شده ،خاطرنشان
کرد :اصالحاتی در کمیس��یون ایین نامه مجلس در
این زمینه در حال انجام است .وی افزود :شفافیت
ارای نماین��دگان موض��وع کل��ی اس��ت و نظرات
مختلف��ی در این باره بیان ش��ده و باتوجه به اینکه
هر فردی تفس��یری از ان دارد باید شفافیت به طور
سیستمی ایجاد شود و اینکه هر مسئولی هر اقدامی
داش��ته باشد و ان را ش��فافیت بنامد ،این امر مهم
محقق نخواهد ش��د و حتی ممکن است گاهی این
تفاسیر در روند مسائل کشور نیز اخالل ایحاد کند.
پژمانفر ادامه داد :امیدواریم تا قبل از پایان امس��ال
این طرح شفافیت ارای نمایندگان به نتیجه برسد.
وی ب��ا اش��اره به اینکه در زمین��ه ارتفاعات جنوبی
مشهد پرونده در حال پیگیری است و متاسفانه در
ان فس��ادی رخ داده که دستگاه هایی نیز همراهی
می کنند ،افزود :باتوجه به اینکه در این پرونده حق
مردم و ایندگان مطرح است تا جایی که توان داریم
در برابر ان ایستادگی خواهیم کرد.
پیشرفت ۹۵درصدی فاز نخست طرح الکترود گرافیتی
قائم مقام ایمیدرو از پیشرفت فیزیکی بیش از ۹۵
درصدی فاز نخست طرح الکترود گرافیتی اردکان
تا پایان مهر امس��ال خب��ر داد .به گزارش ایمیدرو،
عب��اس نعیمی در جلس��ه «پایش ط��رح الکترود
گرافیت��ی اردکان» اف��زود :براس��اس تصمیم��ات
اتخاذش��ده مبنی بر فازبندی اجرای طرح یادشده،
بخش نخس��ت فاز نخس��ت ،همچ��ون راه اندازی
س��الن های ماش��ین کاری و انبار محص��ول نهایی،
طراحی و اجرا شده است .وی افزود :درحال حاضر
با وجود تحریم های بین المللی و یک جانبه امریکا،
پیش بین��ی ش��ده تا بخ��ش اول تا اذر امس��ال به
بهره برداری برسد .عضو هیات عامل ایمیدرو عنوان
کرد :با انجام عملیات ماشین کاری نهایی در داخل
احمد سعیدبخش
غالمرضا طاهری
محمدیاسر طیب نیا
کارخانه ،محصول نهایی به بازار عرضه خواهد شد.
قائم مق��ام ایمیدرو گفت :تجهیزات ماش��ین تراش
خط الکترود تا پایان اذر امس��ال به طورکامل نصب
می شوند .وی افزود :نصب بخشی از تجهیزات خط،
ازس��وی کارشناسان داخلی انجام شده است و سایر
تجهی��زات ،به زودی از گمرک ترخیص می ش��ود.
نعیمی با اشاره به اقدامات انجام شده در این طرح،
اف��زود :ادامه نص��ب غبارگیرهای خ��ط الکترود و
نیپل ،راه اندازی خط ماشین کاری نیپل ،راه اندازی
جرثقیل ه��ای س��الن های ماش��ین کاری ،ادام��ه
عملیات اجرای جاده موقت به س��الن ماشین کاری
و انبار محصول و ...از جمله اقداماتی به شمار می رود
که در حال انجام است.
زیرس��اخت ها و ش��اهرگ های حیات��ی بدون اس��تفاده از
جنگ افزار اس��ت .به عبارت دیگ��ر ،پدافند غیرعامل نوعی
امادگ��ی غیرنظام��ی برای مقابله با اس��یب های احتمالی
دشمن برای از کار انداختن چرخه تولید و صنعت و اخالل
در زندگی عادی و روزمره ش��هروندان اس��ت .این امر تنها
گروه خاصی را شامل نمی شود ،بلکه تمامی نهادها ،صنایع،
س��ازمان ها و م��ردم عادی می توانن��د در اجرای ان نقش
موثری داش��ته باشند .ابزار اصلی پدافند غیرعامل استفاده
از تفکر و مهارت های فنی ،خالقیت و مدیریت اس��ت .در
ح��وزه صنعت و هنگام اجرای پروژه ه��ا می توان از طریق
مقاوم س��ازی ،نصب سیس��تم های کنترلی عدم دسترسی
اسان و اقدامات پیشگیرانه میزان بروز اسیب های احتمالی
را به حداقل یا حتی به صفر رساند؛ ضمن اینکه عدم تمرکز،
سیستم های پشتیبان ،سیستم های هشداردهنده نیز باید
در طراحی ها لحاظ شود.
تولید در شرایط ناپایدار
غالمرض��ا طاه��ری ،مع��اون س��رمایه گذاری و ام��ور
ش��رکت های ف��والد مبارک��ه در ادامه گفت :گ��روه فوالد
مبارک��ه در راس��تای تحقق ماموریت و چش��م انداز خود،
پایداری مستمر کسب وکار خود به ویژه در شرایط ناپایدار
را هدف گ��ذاری کرده اس��ت .از س��وی دیگ��ر ،مجموعه
محمدیاس��ر طیب نیا ،معاون ام��ور معادن فوالد مبارکه
در همی��ن ب��اره گفت :معاون��ت امور معادن متناس��ب با
ماموری��ت تامین منابع پای��دار مواد معدنی موردنیاز گروه
ف��والد مبارک��ه از طریق اکتش��اف ،اس��تخراج ،فراوری و
مش��ارکت ب��ا فعاالن این بخش ،می کوش��د ت��ا تاب اوری
گ��روه فوالد مبارک��ه را ارتقا دهد .برخ��ی از این اهداف و
اقدام��ات این معاونت در این زمین��ه عبارتند از در اختیار
گرفتن معادن و ذخایر سنگ اهن پایدار در راستای تامین
حداکث��ری خوراک خطوط تولی��د فوالد مبارکه ،پیگیری
در شناس��ایی روش ه��ای پرعیارس��ازی س��نگ اهن های
هماتیت��ی و کم عیار؛ س��ازماندهی و تعیین وظایف برخی
از ش��رکت های زیرمجموع��ه در حوزه فعالیت های معدنی
و پای��ش فعالیت های انها هماهنگ با معاونت امور معادن؛
رصد کامل فعالیت های معدنی و حجم شناسایی و تغییرات
ذخایر س��نگ اهن در کشور؛ انعقاد تفاهمنامه سه جانبه با
ش��رکت تهی��ه و تولید مواد معدنی ای��ران و صندوق بیمه
مع��ادن و همچنین تفاهمنامه هایی با دانش��گاه ها و مراکز
علمی و پژوهش��ی؛ انعقاد قرارداد با سازمان زمین شناسی
در راستای شناسایی ذخایر سنگ اهن در ایران مرکزی.
سخن پایانی
در راس��تای اجرای فرامین رهبر معظم انقالب
(مدظله العال��ی) در زمینه موض��وع مهم دفاع و
پایداری ،مصادف با روز «نهادین هسازی مصونیت
زیرس��اخت ها با تفکر بس��یجی ،روحیه جهادی
و عم��ل انقالب��ی» ،یگان های واکنش س��ریع و
امدادی پدافند غیرعامل شرکت فوالد مبارکه ،با
اجرای مانور خودرویی و برخی برنامه های خاص
امادگی خود را به نمایش گذاشتند. صفحه 6
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر 2020
شماره 1649
پیاپی 2967
پاسکاری مسئولیت
برنج های
در معرض فساد
رئی��س کل بانک مرکزی درباره کاالهای دپو ش��ده در گمرک گفت:
یک سری از کاالهای ضروری و اساسی کشور با توافق صورت گرفته از
گمرکات تخلیه می ش��وند و بانک مرکزی در حال صدور گواهی تامین
ارز است تا ترخیص انجام شود.
به گزارش ایس��نا ،عبدالناصر همتی در حاشیه افتتاح رسمی سامانه
ارتباط��ات مردمی بانک مرکزی با بیان اینک��ه فعاالن اقتصادی بخش
خصوصی باتوجه به ش��رایط تجارت خارجی نیاز دارند که ازادی عمل
ب��رای بازگرداندن ارز داش��ته باش��ند ،گفت :قرار ش��ده مقررات جدید
بازگش��ت ارز حاص��ل صادرات به کش��ور به گونه ای طراحی ش��ود که
اوال س��ریع ارز به کش��ور بازگردد و ثانیاً دیگر ش��اهد مواردی همچون
خالی فروش��ی و ادعاهای خالف واقع در ان نباش��یم ک��ه این مقررات
به زودی ابالغ خواهد شد.
رئی��س کل بانک مرکزی ادامه داد :تامین ارز از طریق س��امانه نیما
مانند گذش��ته ادامه دارد و صادرکنندگان همچنان می توانند ارزش��ان
را در اختی��ار واردکننن��دگان قرار دهند .بر این اس��اس صادرکنندگان
می توانند واردات در قبال صادرات را انجام دهند ،اما باید موظف باشند
گ��ردش ریالی و نرخ ارز مبادله ش��ده را در س��امانه تجارت به صورت
برخط به بانک مرکزی اطالع دهند.
همچنین واردکنندگان می توانند از طریق ارز اش��خاص واردات انجام
دهن��د ،اما این موارد را باید در گردش مالی ریالی و ارزی ثبت کنند و
به بانک مرکزی و سامانه تجارت اطالع دهند.
خوب و بد کاهش محدودیت تجارت مرزنشینان بررسی شد
ازادی هایی برای تجارت با پای پیاده
تجارت و تبادالت مرزی توس�ط مرزنش�ینان در س�ال های اخیر یک�ی از چالش های عرصه
تجارت کشور به شمار می اید که حتی مفاهیم جدیدی از تجارت مثل کولبری و ته لنجی را به
فرهنگنامه اصطالحات این حوزه افزوده است .این نوع تبادالت مرزی کاال که در برخی موارد
پیامدهای خونین و تاسف باری را در نقاط مرزی کشور به همراه داشته ،در این سال ها به یکی
از دغدغه های مسئوالن و دست اندرکاران بدل شده و گویا سعی بر ان است که این فعالیت ها
به گونه ای هدایت ش�وند که از شکل تخلف درایند و برخورد منعطف تری با انها صورت گیرد.
در هر حال طبق اخرین اخبار ،ایین نامه جدید ستاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز ،تسهیل گرایانه
ب�ه فعالیت های تجاری مرزنش�ینان نگاه کرده و س�عی دارد با این نگاه اغماض گونه ،ش�رایط
معیشتی بهتری را برای مردم این مناطق ایجاد کند .اما جدا از فواید و اورده های مالی که این
فعالیت ها برای مردم مرزنش�ین کش�ور دارد ،ایا در نگاه کلی نیز این گونه فعالیت ها می توانند
باری از دوش اقتصاد بردارند یا فقط مرهمی بر زخم های عمیق معیش�تی س�اکنان این مناطق
خواهند بود؟! با گزارش این شماره
در این باره همراه باشید:
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
ایین نامه جدید و اختیارات قانونی برای مرزنشینان
رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز گفت :در ایین نامه جدید ،واردات کولبری
و ملوانی و محدودیت های مرزنش��ینان برای واردات کاال کمتر ش��ده و اورده انها
بیشتر خواهد شد .علی مویدی خرم ابادی گفت :در جلسه نهایی طرح ساماندهی
نظ��ارت ب��ر واردات کاال از طریق ملوانی و کولبری ،مصوب ش��د برنامه ریزی های
جدی��دی ب��رای انضباط بخش��ی در بحث واردات مرزی انجام ش��ود که در صورت
اجرا اش��تغال پایدار و بهبود معیش��ت هموطنان مرزنش��ین را رقم خواهد زد.وی
ادامه داد :با اجرای مقررات جدید قوانین دس��ت وپاگیر تجارت مرزی پیشین کنار
گذاشته خواهد شد و اصطالحات غلط و دور از شان هموطنان ایرانی مثل ته لنجی
و کولبری حذف می شود و با تغییر به تجارت مرزنشینان امکان ادامه فعالیت انها
به صورت قانونی فراهم می شود.
رئیس س��تاد مبارزه ب��ا قاچاق کاال و ارز گفت :در این ایین نامه به روان س��ازی
تجارت مرزی توجهی ویژه و س��هم این تجارت هم به گونه ای در نظر گرفته ش��د
صورت مسئله را پاک نکنیم
مس�عود دانشمند -فعال و کارشناس اقتصاد :تبادالت
ازس��وی مرزنشینان ایران با کش��ورهای همسایه موضوع این
س��ال ها نیس��ت و از قدیم االیام وجود داشته است .مرزنشینان
دو س��وی مرز که در بسیاری از موارد پیوندهای خانوادگی نیز
دارن��د با اس��تفاده از این نوع تبادالت ب��ه رفع نیازهای روزمره
خود می پردازند و این موضوع جنبه تجاری ندارد .اما ش��رایط
نامناس��ب اقتصادی ساکنان این مناطق سبب شده این کار به
محل کس��ب درامد برای انها تبدیل شود و شاهد پدیده هایی
مانند کولبری در مرزهای کش��ور باش��یم .در واق��ع این افراد
به دلی��ل نیاز مالی مجبور به برگزیدن این کار به عنوان ش��غل
هستند و عده ای با سوءاستفاده از این نیاز ،برای فرار از مالیات
و ع��وارض دولت��ی مربوط به واردات ،این اف��راد را برای انتقال
کاالهای خود از مرز استخدام می کنند.
ارائه تس��هیالتی برای تبادالت مرزنشینان در دو سوی مرز،
شرایطی را ایجاد می کند که این کار از شکل غیرقانونی دراید
و جنب��ه تخل��ف به خ��ود نگیرد؛ اما باید توجه داش��ت که این
تس��هیالت هم دارای محدودیت هایی باش��ند تا این کار جنبه
تجاری به خود نگیرد و از شکل محلی خود خارج نشود.
ما در دوران گذش��ته تجربه اعطای اختیارات به مرزنشینان
را داشتیم که البته باتوجه به اینکه این موضوع وارد فاز تجارت
که بیش��ترین توجه و بیش��ترین اورده ان برای مرزنش��ینان باشد .مویدی درباره
حجم در نظر گرفته ش��ده برای واردات مرزی مرزنش��ینان در طرح جدید افزود:
تقریبا محدودیت ها برای مرزنش��ینان کمت��ر و انعطاف در بحث واردات برای انها
بیش��تر شده اس��ت؛ ضمن اینکه از ابتدا تا انتهای واردات مرزی تحت اختیار خود
مرزنشینان انجام خواهد شد .وی تصریح کرد :این طرح در نخستین فرصت تسلیم
رئیس جمهوری و پس از تصویب در جلسه سران قوا اجرا خواهد شد.
نباید رویکرد بلندمدت داشته باشیم
شد ،تجربه چندان موفقی نبود .وجود نگاه تجاری در تبادالت
مرزنشینان گرچه شاید در ظاهر به نفع مردم ان منطقه باشد
اما در مقیاس ملی به زیان تجارت و توسعه تجاری خواهد بود.
اگر بخواهیم این موضوع را به عنوان امکانی برای تبادل محلی
و منطقه ای در نظر بگیریم ،این تس��هیالت مناسب خواهد بود
اما اگر به عنوان یک ش��یوه تجاری به ان نگاه کنیم ،باید گفت
این کار یک درمان اش��تباه برای معضلی به نام کمبود ش��غل
در مناط��ق مرزی اس��ت .در واقع پدیده های��ی مثل کولبری و
مواردی از این دس��ت معضلی اس��ت که در یک اقتصاد س��الم
و پوی��ا ب��ه وجود نمی اید زی��را این افراد اگر امکان اش��تغال و
کس��ب وکار مناسب و قانونی را داشته باشند ،به سمت این نوع
فعالیت ها نمی روند.
در واق��ع درمان اصلی معضل کس��ب وکار در مناطق مرزی
در جایی دیگر اس��ت .دس��ت اندرکاران باید ش��رایط را در این
مناطق به شکلی مهیا کنند که افراد مرزنشین بتوانند در شهر
محل س��کونت خود دارای مش��اغل رس��می و قانونی باشند و
مجبور نباش��ند در س��رما و گرما به کولبری بپردازند اما اینکه
به دلیل کمبود کار در این مناطق ،کولبری را به عنوان یک شغل
قانونی بپذیریم ،نادیده گرفتن اصول اش��تغالزایی و پاک کردن
صورت مسئله است.
س�پهر عبداله پور -کارش�ناس اقتص�اد :تجربه
س��ال های مختلف نشان می دهد هیچ وقت امکان مقابله
۱۰۰درصد با موضوع تجارت مرزنش��ینان و پدیده هایی
مث��ل کولبری وجود ندارد و به همین دلیل در بس��یاری
از موارد دس��ت اندرکاران برخوردی همراه با مدارا با این
موضوع دارند .در حال حاضر به نظر می رس��د دلیل اصلی
روی اوردن مرزنش��ینان به این نوع تجارت ،ش��رایط بد
اقتصادی و س��ختی معیش��ت باش��د و ب��ه همین دلیل
ش��اید اتخاذ رویکردهایی در جهت کاهش موانع و ایجاد
تس��هیالت برای این افراد ،مزیت های قابل قبولی را برای
مردم ساکن مناطق مرزی به دنبال داشته باشد.
وقتی بازار مصرف کاالهایی که از این طریق وارد کشور
می شوند ،وجود دارد و می تواند منبعی برای امرار معاش
مردم س��اکن نقاط مرزی باش��د ،می توان با ایجاد اندکی
تس��هیالت به این افراد کمک کرد ک��ه البته تا امروز نیز
س��ختگیری های زیادی در این زمینه انجام نشده است.
البت��ه موضوع دیگری که باید درب��اره پدیده هایی از این
دست مورد توجه قرار گیرد این است که پرداختن به ان
تا چه حد برای کش��ور ارزبری دارد و در ش��رایط کنونی
که اقتصاد ما از نظر ارزی تحت فش��ارهای زیادی اس��ت،
ای��ا می توان می��زان ارزبری این فعالیت ه��ا را قابل قبول
دانست یا نه.
نکت��ه دیگری ک��ه باید درب��اره فعالیت ه��ای تجاری
مرزنش��ینان ب��ه ان توجه کرد این اس��ت ک��ه هیچ گاه
نمی توان این فعالیت ها را به عنوان یک برنامه و اش��تغال
بلندم��دت تلق��ی ک��رد و کارب��رد ان تنه��ا در مقاطعی
مانند ش��رایط کنونی کشور اس��ت .ما در نگاه بلندمدت
اقتصادی باید مبنا و روش خود را بر ایجاد مشاغل دائم و
حقیقی بگذاریم و با سرمایه گذاری های هدفمند موجب
ش��کوفایی صنعتی و تجاری این مناطق ش��ویم .ساکنان
ای��ن مناط��ق نباید ارتزاق و معیش��ت خ��ود را برمبنای
فعالیت های موقتی قرار دهند که مش��خص نیست تا چه
زمان��ی امکان بهره مندی از ان وج��ود دارد؛ بنابراین اگر
قرار باشد تس��هیل در تبادالت تجاری مرزنشینان باعث
کمرنگ ش��دن توجه به ضرورت ایجاد مشاغل دائم شود،
بای��د در ای��ن تصمیم تجدید نظر صورت گیرد .توس��عه
اقتص��ادی کش��ور در گرو ن��گاه بلندم��دت و هدفمند و
همین طور اشتغال پایدار است و نمی توان مشاغلی مانند
کولبری را که برمبنای نیازهای مقطعی شکل می گیرند،
مبنایی برای توسعه در نظر گرفت.
یک قرن معافیت برای مرزنشینان
هرچند سیاست گذاری برای تبادالت تجاری مرزنشینان
بیش از یک قرن سابقه دارد ،اما در دولت دوازدهم ،گام هایی
بلن��د ب��رای مدیری��ت پدیده کولب��ری و تب��ادالت تجاری
مرزنشینان برداشته شده است.
از زم��ان تصویب نخس��تین س��ری از قوانی��ن مربوط به
تبادالت مرزی که در زمان اداره گمرک به دس��ت بلژیکی ها
تهیه شد ،قانون گذاران معافیت هایی را برای تبادالت تجاری
مرزنش��ینان در نظر گرفتند؛ به طور مثال در اواخر حکومت
مظفرالدین ش��اه و پس از تصدی گمرک به دست بلژیکی ها،
این حق به مرزنش��ینان داده ش��د تا کاالهایی همچون دام
زنده ،علوفه و گندم را تا سقف ۱۰۰۰ریال و سپس تا سقف
۱۵۰۰ریال ،بدون پرداخت عوارض گمرکی از کش��ور صادر
کنن��د .همچنین ،انان این حق را داش��تند که چای ،برنج و
پارچه را با معافیت هایی وارد کش��ور کنند .این معافیت ها تا
س��ال ۱۳۳۱برای مرزنشینان باقی ماند .در این سال الیحه
تش��ویق صادرات مصوب شد و برمبنای ان مرزنشینان این
حق را به دس��ت اوردند که اگر میزان صادرات انان ،کمتر از
صد هزار ریال باش��د ،از پرداخت مالیات معاف شوند .قانون
تبادالت مرزی مصوب سال ،۱۳۴۴نخستین قانونی بود که
معافیت های گسترده ای را برای ورود کاال توسط مرزنشینان
به رس��میت ش��ناخت .در قانون تبادالت مرزی مصوب سال
،۱۳۴۴معافیت ه��ای جدی��دی برای مرزنش��ینان در قالب
قانون «مقررات مرزنشینان کشور» به رسمیت شناخته شد.
در این دوره کارت مرزنشینی نیز صادر شد ،اما به دلیل نبود
تفاوت نرخ رس��می و ب��ازاری ارز و همچنین ازادی واردات
کاال ،این امر برای مرزنشینان (جز مرزنشینان جزایر جنوبی
خلیج فارس) چندان سوداور نبود .به این ترتیب مرزنشینان
تنه��ا برای رفع نیازهای روزانه خود ،اقدام به واردات کاال ان
ه��م به صورت��ی محدود می کردند و ای��ن تنها برخی دالالن
بودند که از معافیت های مصوب ،سود می بردند.
جنگ و تحریم عامل گسترش تجارت مرزی
از س��ال ۱۳۶۱به دلی��ل وق��وع جنگ ،ایج��اد تحریم های
بین المللی و مانند ان ،واردات کاال توسط مرزنشینان سوداور
شد .با این حال مرزنشینان که اغلب اطالعات چندانی درباره
نرخ ارز یا سوداوری واردات کاال نداشتند ،کارت مرزنشینی
خ��ود را در اختی��ار واس��طه ها ق��رار می دادن��د؛ از همین رو
دول��ت تصمی��م گرفت با ایجاد تعاونی ها برای مرزنش��ینان،
ب��ه فعالیت ه��ای اقتصادی انان س��امان دهد و در عین حال
بر بازار س��یاه کاالهای اساس��ی که حاصل تحریم های دوران
جنگ بود ،غلبه کند .با گس��ترش تبادالت مرزی و واردات
و صادرات کاال توس��ط مرزنش��ینان ،هیات وزیران در مرداد
س��ال ،۱۳۷۱تصمیم گرفتند که با تاس��یس «بازارچه های
مرزی» این تبادالت را س��اماندهی کنند؛ بر همین اس��اس
«ایین نامه تش��کیل بازارچه های مرزی» در همین زمان به
تصویب رس��ید .براس��اس این ایین نامه مقرر شد مرزنشینان
باتوجه به دستورالعمل وزارت بازرگانی ،اجازه یابند کاالهایی
را با معافیت هایی وارد کرده و در این بازارچه ها ،به مشتریان
خود عرضه کنند .در سال ۱۳۷۲و در هنگام تصویب قانون
«مقررات صادرات و واردات» در مجلس شورای اسالمی نیز
این تبصره اضافه شد که خانوارهای مرزنشین یا شرکت های
تعاونی ا نها ،ملوانان ،پیله وران و کارکنان ش��ناورها که اقدام
به ورود کاال برای مصرف ش��خصی خود می کنند از موضوع
برخی قوانین و مقررات و همچنین تشریفات گمرکی ،مستثنا
هستند .اما تراز منفی تجاری در بازارچه های مرزی و چندبرابر
بودن میزان واردات نسبت به صادرات کاال ،باعث شد هیات
وزیران در سال ۱۳۷۴محدودیت های جدیدی را برای واردات
کاال توس��ط مرزنش��ینان وضع کند .طبق این محدودیت ها
«ورود ه��ر ن��وع کاال از طری��ق بازارچه های مرزی موکول به
صدور کاال اس��ت و در هر س��ال ارزش کاالهای قابل ورود و
صدور هر بازارچه هر یک تا سقف ۵میلیون دالر تعیین شضد».
تالش برای ساماندهی تبادالت مرزی
گس��ترش بی رویه پدیده کولبری و افزایش بیش از اندازه
ورود کاال به ش��یوه پیله وری و ته لنجی ،باعث ش��د در دولت
دوازدهم ،تصمیماتی جدی برای ساماندهی تبادالت مرزی
گرفته ش��ود؛ بر همین اس��اس در مرداد سال ،۱۳۹۶هیات
وزیران تصمیم گرفت از طریق ایین نامه ساماندهی تبادالت
مرزی ،بازارچه های غیررسمی مرزی را برچیده و به جای ان
بازارچه های رسمی مرزی را جایگزین کند.در این ایین نامه
بیان شد« :وزارت کشور موظف به هدایت و انتقال مبادالت
غیررسمی مرزی در استان های اذربایجان غربی ،کردستان،
نو بلوچس��تان ب��ه گمرکات رس��می یا
کرمانش��اه و سیستا
بازارچه های مرزی» اس��ت .طبق این ایین نامه تنها افرادی
که دارای س��ابقه ۳س��ال اقامت در فاصله ۲۰کیلومتری از
نقط��ه صف��ر مرزی در اس��تان های غرب��ی و ۵۰کیلومتری
در اس��تان سیستان وبلوچس��تان هستند ،می توانند اقدام به
واردات کاال کرده و از معافیت های ویژه مرزنشینان برخوردار
ش��وند .براساس این ایین نامه مرزنشینان حداکثر می توانند
از سود ماهانه ۵۰۰هزار تومان از معافیت ها برخوردار شوند.
همچنین س��قف کلی تخفیف مرزنش��ینان در کل کشور از
معافیت ه��ای گمرک��ی نیز ۹۰۰میلیارد تومان مقرر ش��د.
در نتیجه این اقدامات ،ورود گس��ترده و بیش از اندازه کاال
براس��اس معافیت های مرزنشنیان تا حدی مهار شد .باتوجه
به اینکه این مقررات ،میزان تبادل کاال در مناطق مرزنشین
را محدود می کرد ،مرزنشینان از طریق نمایندگان و مراجع
قانونی خود ،اعتراضاتی را طرح کردند .در نتیجه در اصالحیه
این ایین نامه در س��ال ،۱۳۹۷میزان معافیت های گمرکی
ب��رای هر نفر ۷۵۰هزار تومان و ب��رای هر خانوار ۲میلیون
و ۸۰۰هزار تومان تعیین ش��د و سقف مجموع معافیت های
گمرکی مرزنشینان نیز به رقم ۴هزار و 200میلیارد تومان
افزایش پیدا کرد.
سخن پایانی...
باتوج��ه ب��ه انچه گفته ش��د به نظر می رس��د ارائه این
قبی��ل اختیارات و تس��هیالت ب��رای فعالیت های تجاری
مرزنش��ینان و دادن وجه��ه قانونی ب��ه کار انها ،می تواند
ان��گ بزه��کاری و تخل��ف را از این اف��راد بردارد و در عین
حال امکانی برای زندگی مناسب تر را برای این افراد فراهم
کند .اما در عین حال باید توجه داش��ت که پرداختن به
ای��ن موضوع��ات نباید به معنی رفع مس��ئولیت دولت در
ایجاد ش��غل و امنیت ش��غلی برای این دسته از هموطنان
تلقی شود .دولت و نهادهای ذی ربط در این باره همچنان
وظیفه ایجاد ش��غل دائم و واقعی برای تمام نیروهای کار
کش��ور را برعهده دارند .جدا از این مورد به نظر می رس��د
این موضوع در صورت نظارت ناکافی و مدیریت نامناسب
می تواند موجب بهره برداری و سوءاستفاده سودجویان و
س��وداگران از مردم مرزنش��ین کشور شود و مسائلی را در
این مناطق به دنبال داشته باشد که در سال های نه چندان
دور در کشور شاهد ان بوده ایم .در هر حال طرحی شبیه
انچه رئیس س��تاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز ارائه کرده،
بیش از انکه روی کاغذ قابل بررس��ی باش��د ،برای بررسی
قابلیت هایش نیاز به ورود به فاز اجرایی و نحوه اجرا دارد.
علی مویدی خرم ابادی
مسعود دانشمند
سپهر عبداله پور
قیمت گذاری
دستوری
سودرسانی
به عده ای خاص
7
یادداشت
مقررات جدید
بازگشت ارز
صادراتی
برگزاری نمایشگاه
کتاب مشهد
در هاله ای از ابهام
تیغ زرشک
ِ
بر دل کشاورزان
بردیا امیرتیموری
روزنامه نگار
در نیمه ابتدایی امس��ال کشور با بحرانی جدی در
اقتصاد روبه رو ش��د ،به گونه ای که ارزش پول ملی با
چنان س��رعتی مس��یر افت را طی کرد که درنهایت
ظرف بازه زمانی تقریبا ۶ماهه ،نرخ دالر از کانال ۳۰
هزار تومان نیز عبور کرد.
عواملی از جمله رش��د قابل توجه نقدینگی ،شدت
گرفتن تحریم ها و به حداقل رس��یدن صادرات نفتی
که ازسویی بحران ارزی و از طرف دیگر کسری بودجه
را ب��رای دولت رقم زده اس��ت .در ای��ن بین افزایش
انتظارات تورمی در جامعه که به تبدیل ش��به پول به
پول و تبدیل ان به کاالهای س��رمایه ای منجر شده،
دس��ت به دست یکدیگر داد و کاهش ارزش پول ملی
و رش��د افسارگس��یخته نرخ انواع کاالها در کشور را
به وجود اورد.
در تم��ام دنی��ا کاه��ش ارزش پول مل��ی در کنار
اس��یب های خ��ود جنبه مثبت رونق ص��ادرات را به
هم��راه دارد ،ام��ا ش��رایط در ایران متف��اوت بوده و
کاهش ارزش پول ملی حتی به رونق صادرات صنایع
نیز منجر نشده و تنها اسیب های این موضوع صنایع
کشور را تحت شعاع قرار داده است.
یک روی س��که افزایش بهای انواع کاال در کش��ور،
کوچک ش��دن س��بد مصرف خانوار و روی دیگر این
سکه تحت شعاع قرار گرفتن تولید در صنایع مختلف
است.
ب��ا افزایش ن��رخ ارز ظرف ماه های گذش��ته ،بهای
مواد اولیه صنایع پایین دس��تی ،رش��د قابل توجه ای
پی��دا کرد ،به گونه ای که نیاز این بنگاه ها برای تامین
مواد اولیه خطوط تولید خود در این بازه زمانی کوتاه
حداقل ۲برابر ش��ده اس��ت .این موض��وع به مفهوم
افزایش قابل توجه نیاز بنگاه ها به س��رمایه در گردش
است که باتوجه به باال بودن نرخ تامین مالی در کشور
این موضوع فش��اری مضاعف ب��ر صنایع تکمیلی که
اغل��ب نیز بنگاه های کوچک و متوس��ط با توان مالی
مح��دود هس��تند ،وارد می کند .افزای��ش بهای مواد
اولیه به رش��د قابل توجه نرخ کاالهای تولیدی منجر
می شود.
در ش��رایطی که تورم افسارگسیخته سبد مصرفی
خانوارهای کش��ور را کوچک ک��رده ،باال رفتن بهای
کاالها عاملی در جهت کاهش تقاضا و در نتیجه رکود
در بازار مصرف به ش��مار می رود .در این میان ،اعمال
قوانین خلق الساعه ،شدت گرفتن تحریم ها ،دشواری
بازگش��ت ارز به کشور و ...نیز باعث شده صادرات در
بخش صنایع تکمیلی به حداقل برسد.
به این ترتی��ب باید اذعان کرد که ارمغان وضعیت
اقتصادی فعلی کش��ور برای صنایع پایین دس��تی از
س��ویی رکود در بازار مصرف و از سوی دیگر مقروض
ش��دن تولیدکنندگان برای تامین مواد اولیه خطوط
تولید است.
در چنین شرایطی دولت و وزارت صنعت ،معدن و
تجارت برای رفع چالش افزایش بهای انواع کاالها به
فکر قیمت گذاری دس��توری در بورس کاال افتاده اند؛
پیشنهادی که بیشتر شباهت به چاه دارد تا راه.
گرچه به نظر می رسد که با قیمت گذاری دستوری
می توان م��واد اولیه خطوط تولید را با نرخی ارزان تر
تامین و گره ای از مشکالت صنایع تکمیلی و در نهایت
مصرف کنن��ده باز کرد اما تجرب��ه چنین تصمیماتی
نش��ان می دهد اخذ این تصمیمات عامل ایجاد رانت
بوده و تنها نفع سوداگران را تامین می کند.
ب��ا اجرایی ش��دن این موض��وع ،گرچه محصوالت
عرض��ه ش��ده در رینگ بورس کاال ب��ا بهایی ارزان تر
از نرخ واقعی به فروش می رس��د ،اما به طور قطع نرخ
همین کاالها در بازار ازاد متفاوت خواهد بود.
ب��ه ای��ن ترتیب کس��انی ک��ه بتوانند از ای��ن بازار
محصول��ی را خریداری کنند برن��ده دریافت رانت از
جیب صنایع باالدس��تی هستند .در عین حال صنایع
باالدستی که از عرضه در چنین بازار غیرمنصفانه ای
متضرر می ش��وند ،از س��ویی از توس��عه بازمانده و از
س��وی دیگر به فکر راهی برای ش��انه خالی کردن از
مس��ئولیت عرضه خواهند افتاد .در نهایت نیز گرچه
سودی از جیب صنایع به عده ای خاص داده می شود،
اما در نهایت محصولی ارزان به دس��ت مصرف کننده
نمی رسد و در حقیقت سهامداران شرکت ها که همان
مردم هستند ،متضرر خواهند شد.
گرچه مس��ئوالن و دس��ت اندرکاران ام��ر با نتایج
قیمت گذاری دس��توری در بورس کاال اشنایی دارند
ام��ا برای دستاوردس��ازی برای خ��ود مصر به اجرای
چنین تصمیماتی هستند ،در حالی که اگر انگیزه ای
واقع��ی ب��رای بهبود قیمت ها وجود داش��ته باش��د،
بای��د بازار را از طریق افزای��ش عرضه در بورس کاال،
تسهیل شرایط و قوانین صادرات برای تولیدکنندگان
پایین دس��تی ،برق��راری ش��رایط تامین م��واد اولیه
خطوط تولید به صورت اعتباری و با حداقل نرخ سود
به ثبات نسبی رساند. صفحه 7
8
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
بازار و اصناف
یادداشت
دلیلی برای
ترخیص برنج
نداریم
مسیح کشاورز
دبیر انجمن واردکنندگان برنج
تعیین تکلیف برنج وارداتی با کیست؟!
پاسکاری مسئولیت برنج های در معرض فساد
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
برنج های وارداتی در کنار بس��یاری دیگر از کاالهای وارداتی دپو ش��ده در گمرک ،همچنان وضعیت نامعلومی
دارند اما تفاوت عمده موضوع برنج ها با س��ایر کاالها در این اس��ت که گذشت زمان و طوالنی شدن روند ترخیص
این کاال از گمرک ،عالوه بر افزایش قیمت تمام شده ان ،می تواند بر کیفیت برنج نیز تاثیر بگذارد و حتی موجب
فساد ان شود .گرچه در این ماه ها هرازگاهی زمزمه هایی مبنی بر ترخیص تدریجی ،شرایطی یا اعتباری برنج های
وارداتی از انبارهای گمرک ش��نیده ش��ده ،اما اخرین امارها نش��ان می دهد هنوز مقدار زیادی از این کاالها در
گمرکات کشور باقی مانده است .روند فرسایشی ترخیص برنج های وارداتی از گمرک باعث شده در روزهای اخیر
هر یک از نهادهای دس��ت اندرکار یا ذی نفع در این مس��ئله اظهارنظری درباره چرایی ترخیص نش��دن برنج های
وارداتی داشته و علی القاعده توپ مسئولیت این موضوع را به زمین دیگران بیندازند ،این در حالی است که مطرح
ش��دن امکان فس��اد این کاالی وارداتی ،موضوع را برای مردم حس��اس تر کرده اس��ت .این موضوع بهانه ای شد تا
در گزارش این ش��ماره روزنامه
،موضوع برنج های وارداتی و دالیل طوالنی ش��دن روند ترخیص این کاالی
پرمصرف را مورد بررسی قرار دهیم؛ با ما همراه باشید.
عکس :ایدا فریدی
برنج وارداتی از ترخیص از گمرک تا عرضه
در بازارهای کش��ور در ماه ه��ای اخیر دچار
چالش های فراوانی بوده است و هر روز نیز بر
مشکالت این حوزه افزوده می شود.
چال��ش هایی ک��ه نتیج��ه ان بی انگیزگی
واردکنن��دگان باس��ابقه کش��ور نس��بت به
فعالیت های بازرگانی بوده است.
به طور کلی همواره ۳مولفه قیمت جهانی،
نرخ ارز و مجموع س��ود و عوارض گمرکی و
س��ایر هزینه ها در قیمت تمام شده کاالهای
وارداتی موثر اس��ت ولی با توجه به ش��رایط
حاک��م بر ب��ازار داخلی در ماهه��ای اخیر به
وضوح مشاهده ش��د با توجه به اینکه قیمت
جهان��ی برنج رو به کاهش بود اما در کش��ور
مش��کل افزایش نرخ ارز و هزینه های مربوط
به انبارداری اثرات خود را بر قیمت تمام شده
برنج وارداتی گذاشت.
عالوه بر این ش��اهد بودیم که در این ماه ها
همواره س��وداگران در صدد بودند تا با دادن
ادرس ه��ای غلطی نظیر اینک��ه واردات برنج
هی��چ تاثی��ری در قیمت برن��ج ایرانی ندارد،
واردات به اندازه کافی انجام شده و همچنین
برنج خارجی در بازار وجود ندارد.
برن��ج را از ش��الیکاران ارزان تر خریداری
کنن��د و با اع�لام اینک��ه فقط برن��ج ایرانی
در ب��ازار موج��ود اس��ت ،قیمت ه��ا را ب��اال
ببرند.
زیرا گرچه س��هم برنج خارجی در بازار ما
همواره جدا ب��وده اما کمب��ود برنج خارجی
باعث می ش��ود دالالن از شرایط سوءاستفاده
کنند.
این در حالی اس��ت ک��ه اگر برنج خارجی
در بازار به اندازه کافی باشد ،از شدت افزایش
قیم��ت برنج ایران��ی می کاهد ،زی��را افزایش
قیمت برنج ایرانی بسیاری از مصرف کنندگان
این برنج را به س��مت مص��رف برنج خارجی
سوق می دهد.
اما اگر این اتفاق رخ ندهد و برنج وارداتی
در بازار نباش��د ،قیمت برن��ج ایرانی افزایش
می یابد و تولیدکننده و مصرف کننده ،هر دو
اسیب می بینند.
در هفته ه��ای اخیر هم که موضوع فس��اد
برنج های دپو ش��ده در گمرک مطرح اس��ت
و برخی ،اگاهانه ی��ا نااگاهانه به این موضوع
دامن می زنند.
در حالی که برنج های دپو ش��ده همچنان
س��الم هس��تند و منظور مقامات گمرکی از
مطرح کردن موضوع فس��اد ای��ن کاالها این
ب��وده که اگر ب��ه زودی برنج های دپو ش��ده
در گمرک ترخیص نش��ود ش��اهد اغاز فساد
انه��ا خواهیم ب��ود .در واقع ب��ه طور معمول
برای برنج ۲س��ال تاریخ انقضا در نظر گرفته
می ش��ود ولی برنج های دپو ش��ده در گمرک
یک س��ال پیش وارد شده اند و از ان زمان به
دلیل بروز مشکل در تخصیص ارز در گمرک
مانده اند.
ج��دا از این مورد ،نکته دیگر در این زمینه
این اس��ت که بر اس��اس قوانین بهداشتی و
اس��تاندارد ای��ران ،برای قابل مص��رف بودن
برنج ه��ا ،بای��د حداقل های زم��ان مصرف در
مورد انها باقی مانده باش��د که درحال حاضر
بی��ش از این زم��ان ،برای مص��رف برنج های
مانده در گمرک زمان داریم.
با این هم��ه با وجود اینک��ه برنج های دپو
ش��ده در گمرک همچنان زمان برای مصرف
دارند و کد ترخیص نیز برای انها صادر شده،
واردکنندگان دیگر تمایلی به ترخیص برنج ها
ندارن��د چراکه در صورت ترخیص قیمت انها
کمت��ر از قیم��ت برنج های داخل��ی نخواهد
ب��ود و عم�لا ترخیص انها هی��چ نفعی برای
واردکنندگان نخواهد داشت.
درحال حاض��ر با توجه به ن��رخ ارز نیمایی
قیم��ت هر کیلوگرم برن��ج وارداتی با در نظر
گرفتن ن��رخ ارز و هزینه های مربوطه به ۳۰
هزار تومان در هر کیلو می رسد که هم قیمت
برنج کیفی و درجه یک داخلی است.
بنابرای��ن هیچ ک��س حاضر نیس��ت برنج
خارجی را به ن��رخ برنج درجه یک داخلی از
ما خریداری کند و به همین دلیل بس��یاری
از واردکنندگان تصمی��م گرفته اند برنج های
مانده در گمرک را رها کنند.
ای��ن مش��کالت اگرچ��ه درحال حاض��ر
واردکنندگان و بازرگانان باس��ابقه کش��ور را
دچ��ار چالش و زیان کرده اس��ت ولی تداوم
ای��ن موضوع مطمئنا به ض��رر اقتصاد ملی از
جمله تجارت غیرنفتی کشور خواهد بود
پرونده «نحوه
تخصیص ارز
۴۲۰۰تومانی»
در دیوان
محاسبات
رئیس دیوان محاس��بات کل کش��ور گفت :موضوع تخصیص ارز ۴۲۰۰
تومانی یکی از اصلی ترین و جدی ترین پرونده ها در دیوان محاسبات است.
مهرداد بذرپاش از بررس��ی تخلفات و نحوه تخصیص ارز ۴۲۰۰تومانی به
کاالهای اساسی در دیوان محاسبات خبر داد و گفت :موضوع تخصیص ارز
۴۲۰۰تومانی یکی از اصلی ترین و جدی ترین پرونده ها در دیوان محاسبات
است و نتیجه بررسی ها و تحقیقات تا یک ماه اینده اماده خواهد شد .وی
ادام��ه داد :بخش اعظم این ارز به واردات کاالهای اساس��ی اختصاص داده
ش��ده و کمبود این کاالها مانند نهاده های دامی در بازار نش��ان می دهد که
نظارت و پیگیری درستی انجام نشده تا ارزها در محل تخصیص یافته هزینه
شوند .بذرپاش تاکید کرد :دیوان محاسبات کل کشور در بررسی های خود
درباره این موضوع تمامی مسائل و جوانب را مدنظر قرار خواهد داد؛ از جمله
اینکه ارز ۴۲۰۰تومانی تخصیص یافته و کاالی موردنظر هم به وس��یله ان
وارد ش��ده اما متاس��فانه توزیع مناسبی در این میان صورت نگرفته یا اینکه
ارز تخصیص یافته اما کاالی دیگری به وس��یله ان وارد شده است .بذرپاش
در گفت وگو با خانه ملت ،با اش��اره به مش��کالت کمبود نهاده های دامی و
افزایش نرخ مرغ در کش��ور گفت :مس��ئوالن اعالم می کنند در زمان الزم
ثبت سفارش برای واردات نهاده ها انجام نشده ،در صورتی که بانک مرکزی
و وزارت صنعت ،معدن و تجارت اظهار می کنند ،ارز الزم تخصیص یافته و
ثبت س��فارش هم انجام ش��ده و حتی واردکننده هم می گوید نهاده دامی را
وارد کرده ایم؛ پس سوال اصلی اینجاست کدام عامل موجب شده نهاده های
دامی در اختیار مرغداران قرار نگیرد؟
واردکنندگان چه می گویند
واردکنندگان برنج ماه هاس��ت در حال پیگیری ترخیص کاالی خود از گمرک
هستند و وقتی پای حرف شان می نشینی دردهای مشترکی در این باره دارند که
از مهم تری��ن انها نبود همکاری بان��ک مرکزی و وزارت صنعت ،معدن و تجارت،
نبود اولویت بندی مناس��ب در تخصیص ارز ،زیر س��وال رفتن اعتبار بین المللی
واردکنندگان نزد تجار خارجی و البته فاس��د ش��دن برنج ه��ای مانده در گرما و
رطوبت بنادر اس��ت .انها می گویند بانک مرکزی نه توان تامین ارز را دارد و نه از
کانال ه��ای دیگ��ر مثل واردات در قبال صادرات ی��ا واردات بدون انتقال ارز راهی
پی��ش پای واردکننده می گذارد تا بتواند مش��کالت خ��ود در زمینه تامین ارز را
برطرف کند .در کنار این موضوع تعدادی از واردکنندگان ،خالی ماندن کرس��ی
ریاس��ت در وزارت صنعت ،معدن و تجارت برای ماه های طوالنی را مزید بر علت
در موض��وع تعیین تکلیف برنج های وارداتی می دانن��د .بازرگانان حتی معتقدند
بانک مرکزی در زمینه واردات برنج حتی به مصوبات موجود نیز عمل نمی کند و
بانک مرکزی گمرک را مقصر می داند
برنج ها در معرض فساد هستند
اکنون تعدادی
از کسانی که
در کار واردات
برنج بودند
از فعالیت در
این حوزه خارج
شدند چراکه
دیگر فعالیت
در این حوزه
برای انها منطق
اقتصادی ندارد
محم��د مختاریانی ،نایب رئیس
انجم��ن واردکنن��دگان برن��ج در
این زمین��ه در گفت وگو با
عن��وان ک��رد :س��ال گذش��ته از
واردکنندگان خواس��ته شد برای
ترخیص درصدی کاالی واردشده،
یعن��ی ترخی��ص بی��ن ۷۰تا ۸۰
درصد برنج ها ،ب��دون دریافت کد رهگیری
بان��ک اقدام کنند تا کمک��ی به تنظیم بازار
باش��د .واردکنن��دگان نیز ب��رای همراهی و
تامین نیاز بازار بدون تامین ارز برنج خود را
وارد ب��ازار کردند اما اکنون حدود ۱۰ماه از
ان زمان گذش��ته و باوجود اینکه باید با ارز
۴۲۰۰تومانی تامین ارز می ش��د ،این اتفاق
نیفتاد.
وی در ای��ن زمینه عنوان کرد :اگر نیاز به
واردات کاالی��ی با ه��دف تنظیم بازار وجود
دارد بای��د از واردکنن��ده حمایت ش��ود ،نه
اینکه او کاالیی را براساس اعتبار بین المللی
خ��ود وارد کرده و ماه ها در صف تخصیص و
تامین ارز بماند.
ب��ا ای��ن روند ب��ه م��رور زم��ان ،اعتبار
واردکنن��ده در حوزه بین الملل خدش��ه دار
می شود و زیر سوال می رود .اکنون تعدادی
از کس��انی ک��ه در کار واردات برنج بودند از
فعالی��ت در این حوزه خارج ش��دند چراکه
دیگ��ر فعالیت در این حوزه برای انها منطق
مصداق ان را مصوبه سال گذشته شورای عالی امنیت ملی می دانند .براساس این
مصوبه ،این مجوز به وزارت صنعت ،معدن و تجارت و گمرک داده شد که کاالهای
اساسی را به صورت درصدی ترخیص کنند و واردکنندگان برنج نیز به استناد این
مصوبه اقدام کردند و کاالی خود را مطابق قیمت سامانه جامع تجارت به فروش
رساندند ،اما بعد از گذشت ۹ماه هنوز بانک مرکزی به این بهانه که در اردیبهشت
ارز برنج نیمایی شده ،ارز سال قبل را هم که نیمایی نبود پرداخت نکرده است.
اقتص��ادی نداش��ته و اعتب��ار انها
در ح��وزه بین المل��ل خدش��ه دار
ش��ده اس��ت .مختاریان��ی تاکید
ک��رد :از ابان س��ال گذش��ته این
برنج ها در انبار مانده است .برخی
واردکنندگان به اعتبار خودشان،
بدون رد و بدل شدن اسناد کاال را
ب��ه انبارها منتقل کردند اما برنج های برخی
واردکنندگان باتوجه به اینکه ارز و س��ندی
جابه جا نشده در کانتینرها مانده است .حاال
حتی ممکن است به زمان ترخیص کاال که
برسیم ،نهادهایی مثل بهداشت و استاندارد
نس��بت به ترخیص انها ای��راد بگیرند .نایب
رئیس انجمن واردکنندگان برنج بیان کرد:
وزارت صنعت ،معدن و تجارت باید نس��بت
ب��ه اولویت بندی کاالها ب��رای تخصیص ارز
دقت بیش��تری داشته باش��د .بانک مرکزی
ارز نیمایی اختصاص داده اما این تخصیص
کدام کاال را ش��امل شده اس��ت .همچنین
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت باید در نظر
داش��ته باشد کاالها براس��اس نیاز و شرایط
تامی��ن ارز و ترخیص ش��وند .برنج از جمله
کاالهایی اس��ت که هم نیاز بازار است ،هم
کمبود ان وجود دارد و هم اینکه در معرض
فاس��د ش��دن قرار گرفته اما وزارت صنعت،
معدن و تجارت برای در اولویت قرار گرفتن
ان اقدام نکرده است.
بانک مرکزی علت اصلی رسوب برنج های وارداتی در گمرک ها و
بنادر کش��ور را ترخیص درصدی کاال توسط گمرک ،بدون داشتن
تخصیص ارز و کد رهگیری برای ثبت س��فارش مرتبط با انها می
دان��د .در پی انتش��ار اخباری درباره احتمال فاس��د ش��دن ۲۰۰
ه��زار تن برنج وارداتی در گمرک ها و بنادر کش��ور ،بانک مرکزی
توضیحاتی را ارائه کرد.
در این اطالعیه امده اس��ت :س��تاد اقتصادی دولت برنج را در
سال جاری از سبد کاالهای مشمول ارز با نرخ ترجیحی خارج کرد
و در گروه کاالهای اساسی با نرخ نیمایی قرار داد؛ بر همین اساس،
ل حاضر تم��ام برنج های موجود در گمرک ها که واردکننده
در حا
متقاضی ارز با نرخ نیمایی باش��د ،براساس فهرست اعالمی وزارت
صنعت ،مع��دن و تج��ارت ،دارای تخصی��ص ارز از بانک مرکزی
هستند؛ بنابراین از ابتدای امسال تاکنون حدود ۵۰۰میلیون دالر
بابت واردات برنج به نرخ نیمایی تامین ارز شده است.
با این وجود ،رسوبی موضوع گزارش های چند روز اخیر ،مربوط
به مواردی اس��ت ک��ه واردکنن��ده متقاضی ارز با ن��رخ ترجیحی
( ۴۲۰۰تومانی) اس��ت .همان گونه که در ابتدا نیز اش��اره شد ،در
س��ال جاری هیچ محلی به منظور تامین ارز برنج با نرخ یادش��ده
ازسوی دولت به بانک مرکزی اعالم نشده است.
در این اطالعیه تاکید شده است ،نیاز است وزارت صنعت ،معدن
ک س��و و از
و تجارت باتوجه به ش��رایط در نظر گرفته ش��ده از ی
سوی دیگر متناس��ب با مقدار و محل منابع اعالمی بانک مرکزی
برای واردات کاالهای اساسی با نرخ ترجیحی در ماه جاری ،پس از
رایزنی با واردکنندگان مربوطه ،فهرست ثبت سفارش های یادشده
منطبق با منابع اعالمی مذکور را در اختیار بانک مرکزی قرار دهد.
این بانک به محض دریافت فهرس��ت منطب��ق با منابع اعالمی،
ب��رای تخصیص و تامین ارز از محل منابع در دس��ترس و متعاقبا
نسبت به صدور کد رهیگری مدنظر گمرک ،اقدام خواهد کرد.
در بخ��ش دیگری از این نامه امده اس��ت :علت اصلی مش��کل
به وجود امده برای بازرگانان ،ترخیص درصدی کاال توسط گمرک،
بدون داشتن تخصیص ارز و کد رهگیری برای ثبت سفارش مرتبط
با انها بوده است .بدیهی است در صورتی که هنگام خروج کاالهای
یادش��ده از گمرک ،مس��ئله تخصی��ص ارز و ک��د رهگیری بانک
مرکزی توس��ط گمرک کنترل می ش��د و بازرگانان نیز به درستی
راهنمایی می ش��دند ،برابر ضوابط ،تامین ارز به نرخ ترجیحی قابل
انجام بود و ماندگاری کاال در گمرک و اتفاقات کنونی رخ نمی داد.
بانک مرکزی در جلسات متعدد ،توجه گمرک و وزارت صنعت،
معدن و تجارت را به این موضوع جلب و بر رعایت کامل مصوبات
مربوط ب��ه ترخیص درصدی کاالها با ن��رخ ترجیحی تاکید کرده
است .همچنین پیش از این ،بانک مرکزی در این باره هشدار الزم،
مبنی بر متضرر ش��دن بازرگان در صورت تغییر مقررات توس��ط
ستاد اقتصادی دولت را داده بود.
متاس��فانه برخالف مصوبات مربوطه و ب��دون توجه به نظرات و
انجام اس��تعالم های مرتبط از بانک مرکزی و سامانه جامع تجارت
توس��ط گمرک ،کاالها به صورت درصدی توس��ط گمرک ترخیص
ش��ده و ش��رایط فعلی را برای کاالهای باقیمانده و واردکنندگان
رقم زده است.
در پایان تاکید می شود بانک مرکزی به محض دریافت فهرست
ثبت سفارش های منطبق با منابع اعالمی این بانک ،اقدام به تامین
ارز با نرخ ۴۲۰۰تومان و صدور کد رهگیری خواهد کرد؛ بنابراین
انتظار می رود رس��انه ها پس از خروج برنج های یادشده از گمرک،
پیگی��ری الزم را در زمینه نحوه توزی��ع و قیمت فروش برنج های
ترخیص��ی به عمل اورند و در اختیار قرار گرفتن این محصول نزد
مردم را مورد توجه ویژه قرار دهند».
پاسخ گمرک به بانک مرکزی
البته برای اینکه یکطرفه به قاضی نرفته باش��یم سعی کردیم نظر
دست اندرکاران گمرک را نیز درباره این موضع بانک مرکزی منعکس
کنیم .در این زمینه مهرداد جمال ارونقی ،معاون فنی گمرک کشور
در گفت وگو با
اظهار کرد :در حالی از ابتدای امسال تا ۴ابان
۵۸۰ ،۹۹هزار تن برنج به ارزش ۵۳۳میلیون دالر از گمرکات کشور
ترخیص شده که این میزان ترخیص در مقایسه با مدت مشابه سال
گذش��ته ( ۹۸۶هزار تن به ارزش یک میلیارد دالر) از نظر وزنی ۴۱
درصد و از نظر ارزشی ۴۹درصد کاهش را نشان می دهد.
معیار ترخیص کد رهگیری است
مع��اون فن��ی گمرک کش��ور تصریح ک��رد :در اطالعیه بان��ک مرکزی امده
برنج های موجود در گمرکات کش��ور که واردکننده ،متقاضی ارز با نرخ نیمایی
باشد ،براساس فهرست اعالمی وزارت صنعت ،معدن و تجارت ،دارای تخصیص
ارز از بانک مرکزی هس��تند .این مطلب صحیح اس��ت اما کامل نیست زیرا تنها
به واسطه تخصیص ارز ،کاالیی از گمرکات قابل ترخیص نیست و حتما باید کد
رهگی��ری بان��ک برای اجازه ترخیص ارائه ش��ود و اطالعیه بانک مرکزی به این
مورد اشاره نکرده است .وی افزود :همچنین در بخش دیگری از اطالعیه بانک
مرکزی امده است برنج های رسوبی موضوع گزارش های چند روز اخیر ،مربوط
به مواردی است که واردکننده متقاضی ارز با نرخ ترجیحی است ،در حالی که
چنین نیس��ت .جمال ارونقی در توضیح ای��ن مطلب عنوان کرد :بانک مرکزی
خود اطالعات این برنج ها را در اختیار دارد و می داند میزان برنج های رس��وبی
که صاحبان کاال ،متقاضی ارز با نرخ ترجیحی هستند ،تنها ۱۹.۷۱۳تن متعلق
به ۱۰ش��رکت اس��ت؛ بنابراین ارتباط دادن ان به موضوع رسوب بیش از ۲۰۰
هزار تن برنج مانده در بنادر و گمرکات صحیح نیست.
رسوب را کم کرده ایم
مع��اون فنی گمرک ایران همچنین با انتقاد از موضع بانک مرکزی
درب��اره ترخی��ص درصدی کااله��ا از گمرک خاطرنش��ان کرد :بانک
مرکزی می گوید در جلس��ات متعدد ،توجه گمرک و وزارت صنعت،
معدن و تجارت را به رعایت کامل مصوبات مربوط به ترخیص درصدی
کااله��ا با نرخ ترجیح��ی جلب کرده و درباره متضرر ش��دن بازرگان
درص��ورت تغییر مقررات توس��ط س��تاد اقتصادی دولت هش��دار داده و توجه
نکردن به این موضوع و ترخیص درصدی برنج از گمرک این مشکالت را برای
واردکنن��دگان ایج��اده کرده ؛ که در این باره نیز باید گفت اتفاقا چون گمرک با
اجرای دقیق مصوبات ابالغی نس��بت به ترخیص درصدی کاالها تا حد امکان
اقدام کرده ،به جای رس��وب و فس��اد ۵۰۰هزار تن برنج ۲۰۰ ،هزار تن محصول
رسوب شده است.
امضاها موجود است
معاون فنی گمرک کش��ور در تکمیل توضیحات خود تصریح کرد :مصوبات
س��تاد تنظی��م بازار و وزارت صنعت ،معدن و تج��ارت که امضای نماینده بانک
مرک��زی را نی��ز دارد به صراحت به ترخیص درصدی برنج ه��ای مانده در بنادر
اشاره دارد .همچنین گمرک در تمامی ترخیص های درصدی استعالم بانک های
عامل را به عمل اورده که ظاهرا بانک مرکزی از صدور این نامه ها بی اطالع بوده
اس��ت؛ ضمن اینکه مس��ئله مهم برای گمرک ،اجرای مصوبات کاهش رس��وب
کاال از جمله مصوبه ۱۹ش��هریور ش��ورای عالی امنیت ملی است که متاسفانه
با بخش��نامه بانک مرکزی تحت الش��عاع قرار گرفته است .جمال ارونقی درباره
اس��تعالم از س��امانه تجارت نیز یاداور ش��د :باوجود مکاتبات متعدد و مکرر با
بان��ک مرک��زی مبنی بر اینکه اگر ان مرجع اصرار به ترخیص کاالهای در صف
تامین ارز دارد ،ترتیبی اتخاذ کند تا فقط اطالعات ثبت س��فارش های در صف
تامین ارز به گمرک ارس��ال ش��ود ،تاکنون هیچ نتیجه ای به دست نیامده است.
وی در پای��ان تاکی��د کرد :گمرک از کلیه مراجع نظارت��ی نیز انتظار دارد تا در
این زمینه ورود کرده و بررس��ی های الزم را انجام و نتیجه را برای روش��ن شدن
افکار عمومی گزارش دهند.
سخن پایانی...
اینکه سیاس��ت گذاران کش��ور در زمینه واردات برنج چه سیاستی در پیش
می گیرند را باید برعهده خودش��ان گذاش��ت و انها هس��تند که باید به نحوی
برنامه ریزی کنند که در این شرایط دشوار اقتصادی نه سیخ بسوزد و نه کباب،
اما مسئله ای که در این کشمکش ها مهم است توجه به این نکته است که وقتی
درب��اره تصویب ،تغییر یا لغو یک دس��تورالعمل صحبت می کنیم ،باید بدانیم
که چرخش این قلم روی کاغذ ،همراه با مس��ئولیت هایی اس��ت که می تواند
اینده ای را بس��ازد یا اقتصادی را بس��وزد .در هر حال برنج های وارداتی تا پشت
در گمرک رس��یده اند و مسئولیت انها دیگر برعهده مسئوالن ماست .اصال هم
فرقی نمی کند که مسئولیت ان را بانک مرکزی برعهده دارد یا وزارت صنعت،
مع��دن و تج��ارت .تقصیرها را به گردن گمرک یا بازرگانان انداختن هم دردی
را دوا نمی کن��د .اگ��ر اعتق��اد به این موضوع داریم که همه ما در یک کش��تی
نشسته ایم باید برای سوراخ فعلی ایجاد شده چاره ای عاجل بیندیشیم و انگاه با
برنامه ریزی های مدون جلوی هرج ومرج های دیگر در نظام اقتصادی را بگیریم. صفحه 8
9
دوشنبه
نمایشگاه
برگزاری نمایشگاه کتاب مشهد در هاله ای از ابهام
ش��یوع ویروس کرونا تیر خالصی بود ب��رای تمامی رویدادهای
فرهنگی و هنری که تجمع و حضور مردم را به دنبال داشت و اکنون
در اس��تانه هفته کتاب و برگزاری نمایش��گاه به عنوان بزرگ ترین
روی��داد حوزه کتاب و کتابخوانی در خراس��ان رض��وی ،برگزاری
مج��ازی ان هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد .نمایش��گاه س��االنه
کتاب در ابان ماه ،فرصتی برای گردهمایی ناش��ران و فروشندگان
کتاب اس��ت تا با بهره گیری از یارانه دولت ،تازه های نشر کتاب را با
قیمت مناس��ب در اختیار دوس��تداران ان قرار دهند و همچنین از
فرصت به وجود امده برای فروش محصول خود در بازار کساد کتاب
بهره گیرند .اما به نظر می رس��د امسال گرایش به کتاب در شرایط
کنونی اقبال عمومی چندانی ندارد .این در حالی است که برگزاری
«جنگی» برای اشتی
رویدادی مانند نمایش��گاه کتاب می توانست ُ
مردم با کتاب و امیدی برای ناش��ران و کتابفروشان به منظور تداوم
کسب و کار خود باشد .در شرایط کنونی که رشد فناو ری های نوین
گرای��ش مردم به کتاب را تحت تاثیر ق��رار داده ،برگزاری رویدادی
مانند نمایش��گاه کتاب می توانست عرصه را برای خودنمایی کتاب
گشوده و تلنگری برای جامعه به منظور لزوم افزایش سرانه مطالعه
در جامعه باش��د .با این اوصاف ،مسئوالن فرهنگی خراسان رضوی
هن��وز تصمیم قطعی درب��اره چگونگی برگزاری نمایش��گاه کتاب
اتخاذ نکرده اند اما شنیده ها و صحبت ها حاکی از احتمال برگزاری
مجازی ان است که اما و اگرهای بسیاری به همراه دارد.
عدم صرفه اقتصادی نمایشگاه مجازی یا حضوری
رئیس اتحادیه ناشران خراس��ان رضوی درباره چگونگی برپایی
نمایش��گاه کتاب امس��ال به ایرنا گفت :در ش��رایط کنونی ش��یوع
ویروس کرونا ،برگزاری حضوری نمایشگاه کتاب در مشهد به صالح
مردم نیست و گمان نمی کنم مسئوالن نیز به برگزاری حضوری ان
رضایت دهند .مهدی نصیرزاده افزود :برگزاری س��االنه نمایشگاه
کتاب در هفته کتاب مانند جش��نی برای ای��ن ابزار مفید فرهنگی
بوده و مردم را ترغیب به خرید و مطالعه کتاب های خوب و اشنایی
با تازه های نشر می کند اما شرایط کنونی که برگزاری حضوری این
نمایشگاه طبق روال سال های گذشته را ناممکن یا محدود می کند،
می تواند تمرینی برای محک زدن فعالیت مجازی ناشران باشد.
وی ادام��ه داد :وضعیت اقتصادی مردم و گران ش��دن کتاب نیز
باعث حذف شدن این کاالی فرهنگی از سبد خرید بیشتر قشرهای
جامعه ش��ده و نمی توان فروش خوبی برای کتاب در نمایشگاه چه
به صورت حضوری و چه مجازی متصور شد .رئیس اتحادیه ناشران
خراس��ان رضوی گفت :با ای��ن حال ،برگزاری مجازی نمایش��گاه
کتاب نیز خالی از لطف نیس��ت و ناشران با حضور در این نمایشگاه
می توانند قابلیت های خود برای جذب مخاطب در فضای مجازی را
به بوته ازمایش بگذارند .وی افزود :در صورتی که زیرس��اخت های
الزم برای برگزاری مطلوب نمایش��گاه مجازی کتاب فراهم شود و
کتاب با قیمت مدیریت ش��ده و مناس��ب در اختیار مشتریان قرار
گیرد ،می تواند ش��روع خوبی برای حضور مجازی ناشران و فروش
مجازی کتاب باشد اما نباید توقع داشت این نحوه برگزاری به اندازه
نمایشگاه حضوری کتاب صرفه اقتصادی داشته باشد.
نصیرزاده به ش��رایط اقتصادی ناشران در ایام شیوع کرونا اشاره
ک��رد و ادامه داد :تیراژ کت��اب در این مدت بس��یار کاهش یافته و
هزینه های چاپ و نشر کتاب به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه متاثر
از نرخ ارز ،افزایش قابل توجهی پیدا کرده است و برخی ناشران تولید
و نش��ر تازه های کتاب را متوقف کرده اند .وی گفت :اغلب ناش��ران
خراسان رضوی ،موسسات بزرگ نیستند و بیشتر انها افراد حقیقی
ب��وده و به ص��ورت فردی فعالی��ت دارند .رئیس اتحادیه ناش��ران
خراس��ان رضوی با اشاره به فعالیت ۴۰۰ناشر در این استان افزود:
در ایام ش��یوع کرونا ،هیچ یک از موسسات انتشارات استان تعطیل
نش��دند اما فعالیت انها به ش��دت کاهش یافت ،زیرا فروش بس��یار
در بازار نداش��تند .وی ادامه داد :به طور معمول مردم از نمایش��گاه
تخصصی کتاب استقبال چندانی ندارند ،شاید برگزاری مجازی ان
عده بیشتری را برای خرید کتاب و اشنایی با تازه های نشر در فضای
غیرواقعی ترغیب کند و پس از پایان برگزاری این رویداد ،شناسایی
نقاط قوت و ضعف ان می تواند ش��روع خوبی برای ترغیب مردم به
مطالعه کتاب از طریق فضای مجازی باشد.
برگزاری مجازی بهتر از برگزار نشدن نمایشگاه
رئیس اتحادیه صنف فروش��ندگان کتاب ،نوشت افزار و صحاف
مشهد نیز در این باره به ایرنا گفت :به طور قطع ،نمایشگاه حضوری
کتاب بهتر از برگزاری مجازی ان اس��ت اما در شرایط کنونی شیوع
ویروس کرونا عدم برگزاری حضوری ان به صالح جامعه است.
سیدجواد سیدعباس��یان افزود :در این شرایط برگزاری مجازی
نمایش��گاه کتاب نیز بی ثمر نیست و ۱۰۰درصد مفید خواهد بود و
بهتر از برگزار نشدن ان است ،شاید هم فروش خوبی داشته باشد.
وی ادامه داد :اگر مسئوالن تصمیم به برگزاری نمایشگاه مجازی
کتاب در مش��هد گرفته اند ،اطالع رس��انی انها بسیار ضعیف است،
زیرا چند روزی تا هفته کتاب نمانده و هنوز کتابفروش��ان اطالعی
از این موضوع ندارند.
رئیس اتحادیه صنف فروش��ندگان کتاب ،نوشت افزار و صحاف
مشهد گفت :اماده شدن کتابفروش برای حضور در نمایشگاه کتاب
و ام��اده کردن اجناس ب��رای عرضه در نمایش��گاه ،زمان می برد و
زمان بندی در سال جاری برای برپایی نمایشگاه کتاب به هیچ وجه
مناسب نبوده اس��ت .وی افزود :در ایام شیوع کرونا کتابفروشی ها
ورود زی��اد به حوزه مجازی و عرضه الکترونیکی کتاب نداش��تند و
برگزاری مجازی نمایش��گاه می تواند نخستین حضور مجازی انها
در عرصه نمایش��گاهی باش��د؛ بنابراین موفقیت انها در این بخش
مس��تلزم تامین زیرساخت های الزم اس��ت .سیدعباسیان با اشاره
به وجود ۱۷۰کتابفروش��ی دارای پروانه کسب در مشهد ادامه داد:
در ۹ماه گذش��ته کتابفروشی های این شهر شرایط بسیار سختی را
تجرب��ه کردند و فروش انها به حداقل و هزینه هایش��ان به حداکثر
رس��ید به طوری که ۱۰تا ۱۲کتابفروش��ی در مشهد طی چند ماه
گذش��ته تعطیل شدند .وی گفت :برگزاری ساالنه نمایشگاه کتاب
به صنف کتابفروشی ها کمک می کرد اما چندان موثر نبود و به طور
کلی این صنف با برگزاری نمایشگاه به هر شکل مخالف بوده است.
رئیس اتحادیه صنف فروش��ندگان کتاب ،نوشت افزار و صحاف
مش��هد در تش��ریح دلیل مخالفت صنف کتابفروشان با نمایشگاه
کتاب افزود :به طور معمول صنوف قوی تر وارد نمایشگاه می شوند
و از فرصت حضور مردم در این مدت بیش��ترین س��ود را می برند اما
صنوف ضعیف تر حقوق ش��ان پایمال شده و عالوه بر اینکه سودی
نمی برند ،در مدت برپایی نمایشگاه ،فروش انها نیز کاهش می یابد.
ابه�ام در برگزاری حضوری یا مجازی نمایش�گاه
معاون فرهنگی و امور رس��انه اداره کل فرهنگ و ارش��اد اسالمی
خراس��ان رضوی نیز در این باره به ایرنا گفت :هنوز برپایی مجازی
نمایش��گاه کتاب مش��هد قطعی نش��ده اما در تالش هستیم این
نمایشگاه را به نحوی در هفته کتاب برگزار کنیم.
افش��ین تحفه گ��ر افزود :با توج��ه به افزایش روزاف��زون تعداد
بیماران مبتال به ویروس کرونا و پیش بینی کارشناس��ان به ادامه
این ش��رایط ،برگزاری حضوری نمایشگاه کتاب می تواند به یکی
از کانون های شیوع بیماری کووید ۱۹تبدیل شود ،در این شرایط
در ص��ورت عدم برگزاری نمایش��گاه کتاب ،ضرر و زیان ناش��ران
بیش از پیش خواهد ش��د؛ بنابراین طبق نظر بیش��تر کارشناسان
و مس��ئوالن ،بهترین گزینه برگزاری نمایش��گاه کتاب به صورت
مجازی و انالین است.
وی ادام��ه داد :طرحی ب��رای برپایی مجازی نمایش��گاه کتاب
مش��هد از س��وی این اداره کل تهیه و به وزارت فرهنگ و ارش��اد
اس�لامی ارسال ش��ده اس��ت و در انتظار اظهار نظر وزارتخانه در
این زمینه هس��تیم ،این طرح امکان اس��تفاده مخاطبان از طریق
وب سایت ،اپلیکیشن اندروید و اپلیکیشن iOSرا فراهم می کند.
مع��اون اداره کل فرهنگ و ارش��اد اس�لامی خراس��ان رضوی
در زمین��ه روند اجرایی و فرایند س��فارش گیری این وب س��ایت
پیش بین��ی کرد برای هر ناش��ر پروفایل یا ب��ه تعبیری یک غرفه
فروش��گاهی مستقل ،در داخل وب س��ایت ایجاد شود تا هر ناشر
بتواند در ان اطالعات کامل کتاب های خود را درج کند.
وی گفت :اطالعات سفارش��ات ثبت ش��ده در س��ایت از طریق
پیامک و پروفایل ش��خصی به اطالع ناش��ران می رس��د ،س��پس
ناش��ران کتاب های خریداری ش��ده را از طریق کتابفروشی های
مش��خص در هر شهرس��تان با پس��ت یا پیک درون شهری برای
خریدار ارسال می کنند.
تحفه گر افزود :هر ناش��ر دارای نش��انی فروشگاه اختصاصی در
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
سایت است که از طریق ان می تواند غرفه خود در سایت نمایشگاه
را مش��اهده و مدیری��ت کند ،همچنین ناش��ران می توانند از این
نش��انی به عنوان نمایش��گاه و فروش��گاه انالین اختصاصی خود،
به طور دائم استفاده کرده و ان را به مخاطبان خود معرفی کنند.
وی ادامه داد :امکان درج اطالعات اولیه انتش��ارات ش��امل نام،
لوگو ،نش��انی ،س��ال تاس��یس ،تعداد کتاب ها و سایر توضیحات،
ام��کان درج نامحدود کتاب ،امکان تعریف کد تخفیف ،مش��اهده
سفارش��ات ثبت شده از س��وی مش��تریان و امکان مشاهده امار
بازدید فروش��گاه و هر کتاب به همراه نم��ودار و نیز موارد دیگر از
جمله امکانات نمایش��گاه مجازی کتاب است که در ان پیش بینی
شده است.
معاون اداره کل فرهنگ و ارش��اد اس�لامی خراس��ان رضوی با
اش��اره به مزایای نمایش��گاه کتاب به طور انالین گفت :کمک به
افزایش فروش ناش��ران ،جلوگیری از تجمع افراد و ش��یوع کرونا،
کاهش ترافیک ش��هری ،ترویج فرهنگ خرید انالین ،ایجاد بستر
قابل اطمین��ان جهت خرید کتاب ،ح��ذف هزینه های مربوط به
برگزاری نمایش��گاه و دسترسی اسان و سریع به کتاب های تمام
ناشران ایران از مزایای برگزاری نمایشگاه در فضای مجازی است،
همچنین امکان اطالع رس��انی و انتش��ار اخرین اخبار و اطالعات
دنیای نش��ر ،تروی��ج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی نیز اس��ان تر و
برای مخاطب بیشتر مهیاست.
وی اف��زود :نمایش��گاه انالین کتاب در راس��تای بهره گیری از
تجربیات چندس��اله در تعامل با چند هزار فروش��گاه و نیز نسخه
اولیه وب سایت نمایشگاه اماده شده تا به عنوان نخستین بازارگاه
انالی��ن کتاب ایران ،پل ارتباطی بین ناش��ران و کتاب دوس��تان
باشد.
تحفه گر معرفی رویدادهای فرهنگی و نشس��ت های تخصصی
موجود ،برگزاری وبینارهای انالین فرهنگی ،ش��ب ش��عر ،نقد و
بررس��ی کتاب ،همفکری و بررس��ی مشکالت ناش��ران در بستر
کتاب��دان ،رونمایی ه��ای رس��می از کتاب های جدید ناش��ران،
کشف خالهای محتوایی ازسوی ناشران از طریق تعامل مستقیم
با مخاطبان ،پیش فروش کتاب های ناش��ران و فراگیری بیش��تر
مخاطب را از دیگر فرصت هایی برگزازی نمایشگاه مجازی کتاب
دانست.
وی ادام��ه داد :موسس��ه خان��ه کتاب و ادبیات ای��ران در طرح
برگزاری نمایش��گاه مج��ازی کتاب در کش��ور برنامه ریزی کرده
اما هنوز نتیجه نهایی ان مش��خص نش��ده؛ بنابراین تا این لحظه
نمی توان به صراحت درباره برگزاری ان اظهارنظر کرد. صفحه 9
10
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
روی خط خبر
تفاهم فروش ۹۰هزار تن ریل
ذوب اهن اصفهان
افس�انه خدای�ی -ذوب اه��ن اصفه��ان و قرارگاه
س��ازندگی خاتم االنبی��اء تفاهمنامه فروش ۹۰هزار تن
ریل را امضا کردند که به عنوان افشای اطالعات با اهمیت
در کدال درج شد .به گزارش
از اصفهان ،براساس
ای��ن تفاهمنام ه ۹۰هزار تن ریل E۱۶۰با گرید۲۶۰ R
مطاب��ق اخرین ویرایش اس��تاندارد ۱-EN۱۳۶۷۴از
تولیدات ذوب اهن اصفهان ،ازس��وی قرارگاه سازندگی
خاتم االنبی��اء برای راه اه��ن چابهار-زاهدان به صورت
چندمرحله ای و با توافق طرفین درباره تناژ ،زمان عرضه
و کش��ف نرخ در بورس کاال خریداری می شود .گفتنی
اس��ت عملیات ریل گذاری راه اه��ن چابهار-زاهدان با
اس��تفاده از ریل تولید ش��ده در ذوب اهن اصفهان طی
مراسمی تیر ماه امسال با حضور محمد اسالمی وزیر راه و
شهرسازی اغاز به کار کرد .طول راه اهن زاهدان-چابهار
٦٢٨کیلومتر اس��ت و طبق برنامه ریزی ها ،ریل گذاری
۱۵۰کیلومتر از این محور تا پایان امس��ال انجام خواهد
شد .گفتنی اس��ت ذوب اهن اصفهان تنها تولیدکننده
ریل در منطقه منا (خاورمیانه و ش��مال افریقا) اس��ت و
ان��واع ریل برای خطوط پرس��رعت ،ری��ل مترو و معدن
مطابق استانداردهای جهانی را تولید می کند.
استان ها
ممنوعیت ۲ساله
همه نوع
صید ترال
۴کیلو زرشک معادل یک بشکه نفت ارز می اورد
تیغ زرشک بر دل کشاورزان
گروه استان ها
editor@smtnews.ir
رئی��س س��ازمان صنع��ت،
معدن و تج��ارت هرمزگان از
افزای��ش ۲۱درص��دی تولید
قی��ر در هرمزگان نس��بت به
مدت مش��ابه س��ال گذش��ته
خب��ر داد .به گ��زارش
از بندرعباس ،خلیل قاسمی با
بی��ان اینکه در این مدت یک میلیون و ۲۵هزار تن قیر
از هرمزگان صادر ش��ده ،گفت :در ۶ماه امسال صادرات
قیر در هرمزگان ۲۰درصد نس��بت به مدت مشابه سال
گذش��ته افزایش یافته اس��ت .قاسمی با اشاره به اینکه
امارات متحده عربی ،عمان و هند از جمله کش��ورهای
هدف صادرات قیر اس��تان هستند ،خاطرنشان کرد :در
۶ماه امس��ال یک میلیون و ۲۹۰هزار تن قیر در استان
تولید شده است .رئیس سازمان صنعت ،معدن و تجارت
هرمزگان با اشاره به اینکه در هرمزگان ۲۷واحد تولید
قیر وجود دارد ،بیان کرد :اکنون ۳۷درصد قیر کش��ور
در هرمزگان تولید می ش��ود و استان رتبه نخست تولید
قیر دارد.
س�یما زاهدی -مدی��رکل راه��داری و حمل ونقل
جاده ای اس��تان اصفهان با بیان اینکه راه ها اصلی ترین
زیرس��اخت برای توس��عه و ابادانی روس��تاها به ش��مار
می این��د ،خاطرنش��ان ک��رد :تقویت اقتصاد روس��تاها
ب��ه تالش س��ازمان یافته ب��رای حفظ اش��تغال پایدار
وابسته اس��ت .وی تاکید کرد :بهبود اقتصاد روستاها و
جلوگیری از مهاجرت روستاییان در گرو تالش متمرکز
تمام نهادهای ذی ربط با یکدیگر و شناس��ایی و معرفی
فرصت ه��ای اقتصادی در روس��تاها به س��رمایه گذاران
اس��ت .به گزارش
به نق��ل از روابط عمومی اداره
کل راه��داری و حمل ونق��ل جاده ای اس��تان اصفهان،
مه��دی خض��ری اظهار کرد :در نیمه نخس��ت امس��ال
عملیات اس��فالت حفاظتی(س��یلکت) ۲۰۰کیلومتر از
راه های روس��تایی و س��اخت ۵۰کیلومتر راه روستایی
جدید در اس��تان اصفهان انجام شده است .وی با اشاره
به ادغام بخش س��اخت راه های روس��تایی به اداره کل
راهداری وحمل ونقل جاده ای اس��تان اصفهان گفت :با
اضافه شدن بخش ساخت راه های روستایی وظیفه این
اداره کل برای خدمت رسانی سنگین تر شد.
تداوم همکاری
سنگ اهن با کادر درمان
مدیر روابط عمومی ش��رکت سنگ اهن مرکزی ایران-
بافق از اهدای ۱۷هزار ماسک و ۲۵عدد کپسول اکسیژن
به بیمارستان ولیعصر(عج) بافق خبر داد و گفت :شرکت
س��نگ اهن در کنترل و مهار بیم��اری کرونا ،با همه توان
و ظرفی��ت و امکانات برای کمک به کادر درمان به میدان
ام��ده و تا ریش��ه کنی این بیم��اری منح��وس همگام با
مدافعان س�لامت خواهد بود .به گ��زارش
به نقل
از مرکز اطالع رسانی ش��رکت سنگ اهن مرکزی ایران-
بافق ،س��یدمصطفی فخری بافقی با اش��اره به اهدای ۲۵
عدد کپس��ول اکس��یژن ۴۰لیتری به کادر بیمارس��تان،
اف��زود :از این تع��داد ۱۰عدد تحویل داده ش��ده و مابقی
طی دو روز اینده اهدا می ش��ود ۵ .دس��تگاه اکسیژن ساز
نیز در اینده تحویل داده خواهد ش��د .مدیر روابط عمومی
ش��رکت با توجه به وضعیت بحرانی شهرس��تان و تکمیل
ظرفیت بخش مراقبت های ویژه بیمارستان برای بیماران
کرونایی ،تاکی��د کرد :از عموم همش��هریان می خواهیم
ضم��ن اس��تفاده از ماس��ک از حض��ور در تجمع��ات و
دورهمی های خانوادگی پرهیز کنند ،چراکه تنها در سایه
همدلی و رعایت پروتکل های بهداش��تی می توانیم با این
وی��روس مقابله کنیم ،در غیر این صورت در ماه های اذر و
دی شاهد وخیم تر شدن اوضاع خواهیم بود.
استان مرزی خراسان جنوبی تولیدکننده ۹۸درصد زرشک بی دانه جهان بوده است و ساالنه کشاورزان
زیادی از محل تولید و فروش این محصول ارتزاق می کنند .درحال حاضر ،حدود ۱۷هزار هکتار از اراضی
کشاورزی خراسان جنوبی زیرکشت زرشک بوده و به نظر می رسد محصول خوبی از این میزان برداشت
شود .این در حالی است که بخش قابل توجهی از زرشک خشک کشاورزان از سال گذشته در انبارها دپو
شده است .اگرچه تعاون روستایی معتقد است با همکاری های جهادکشاورزی بخشی از این مشکل رفع
شده و بخشی در حال رفع شدن است اما کشاورزان از دپوی زرشک سال گذشته در تاالرها و سردخانه ها
می گویند و از شرایط قیمت گذاری زرشک امسال هم گالیه مند هستند .مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون
روس��تایی ایران در س��فر مهرماه به همراه وزیر جهادکش��اورزی به خراسان جنوبی گفته بود :کشاورزان
نگران خرید زرش��ک نباش��ند ،چراکه نمی گذاریم زرش��ک روی دست کشاورز بماند ،بلکه بدون رقابت با
خریداران و تجار در حاش��یه بازار فعالیت می کنیم تا تولیدکننده ضرر نکند .این قول و قرارها در حالی
است که امروز در شرایط سخت کرونایی ،نه تنها بازاری برای فروش زرشک کشاورزان وجود ندارد ،بلکه
بازهم واسطه گری دالالن ،امید و دسترنج زرشک کاران را به یغما می برد.
بنا به گفته کارشناسان هر ۴کیلو زرشک معادل یک بشکه نفت ارزش
داش��ته و خراس��ان جنوبی انحصار تولید این محصول در جهان را دارد اما
ن که
تاکنون کس��ی به این محصول و زحمات کشاورزان این دیار ان چنا
بایدوش��اید بها نداده اس��ت ،درحالی که بس��یاری از کشورها ازجمله هند
عکس :ایدا فریدی
افزایش ۲۱درصدی
تولید قیر در هرمزگان
حفظ اشتغال با تقویت
اقتصاد روستاها
س��خنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس گفت :وزیر جهاد کشاورزی
همه نوع صید ترال در همه انواع و اقس��ام ارتفاع دریایی و همه انواع
ابزیان را ممنوع کردند.
معین الدین س��عیدی در گفت وگو با ایس��نا با اش��اره به ممنوعیت
صی��د ترال که قرار اس��ت از اول اذر اجرایی ش��ود ،گفت :در ابتدای
کار روایت س��ازمان ش��یالت با روایت نماینده ق��وه مقننه درباره این
ممنوعیت متفاوت بود اما وزارت جهادکش��اورزی به تازگی به جلس��ه
س��ران قوا پیشنهادی مبنی بر فراساحلی شدن شناورهای صید ترال
ارائه کرده است.
س��خنگوی کمیسیون کش��اورزی ،اب و منابع طبیعی تاکید کرد:
قرائت ما از صید ترال اجرایی خواهد ش��د .قرائت ما تعطیلی دو ساله
صید ترال در طرح ایش و پایش است.
روایت س��ازمان شیالت فقط ممنوع شدن صید فانوس ماهی بوده
اما به تازگی مقرر ش��د همه انواع صید ترال به مدت ۲س��ال ممنوع
شود.
نماین��ده مردم چابهار در پایان گفت :ش��ناورهای صید ترال که در
سواحل مکران فعالیت می کردند ،فانوس ماهی صید نمی کردند ،بلکه
ماهی مرکب و یال اس��بی صید می کردند .وزیر جهادکشاورزی همه
ان��واع صی��د ترال در همه انواع و اقس��ام ارتفاع دریای��ی و همه انواع
ابزیان را ممنوع کردند .تا دو سال دیگر صیادی ترال هیچ فعالیتی در
خلیج فارس و دریای عمان نخواهد داشت.
برای هل یا چین برای عناب از تولیدات کشاورزی خود سودهای چندین
میلیون دالری در همین ایام کرونایی برده اند .چراکه این کشورها محصول
خود را به خوبی معرفی کرده اند اما زرشک در کشور خود هم مورد غفلت
قرارگرفته و ش��ناخت مردم از مصرف زرش��ک به استفاده در زرشک پلو با
نبود مشتری و یکه تازی دالالن
در شرایط
سخت کرونا
و پایین امدن
مصرف داخلی
زرشک ،نرخ این
محصول به شدت
کاهش یافته و
عرصه برای
یکه تازی
دالالن در قطب
جهانی تولید ان
بازشده است
و کشاورزان
چشم انتظار
حمایت هستند
یک کش��اورز از توابع قای��ن در گفت وگو با مهر بیان کرد:
متاس��فانه در سال جاری زرشک بازار خوبی نداشته و حتی
محصول س��ال گذشته بسیاری از کشاورزان روی دستشان
مانده اس��ت .محمد موالیی که خ��ود در کار خریدوفروش
زرش��ک اس��ت ،افزود :درحال حاضر هر کیلو زرشک خشک
دان��ه اناری بین کش��اورزان ۲۰هزار توم��ان خریدوفروش
می ش��ود که در س��ال گذشته دست کم ۴۰هزار تومان بوده
اس��ت .وی ادامه داد :همچنین هر کیلو زرش��ک با شاخه در
سال گذشته ۱۵تا ۲۰هزار تومان به فروش رفته که امسال
۸تا ۱۰هزار تومان و در برخی روستاها ۷هزار تومان است.
موالیی اظهارکرد :متاسفانه در سال جاری مشتری نبوده و
تنها دالالن یکه تازی می کنند .این زرش��ک کار قاینی ادامه
داد :بس��یاری از کش��اورزان هنوز نتوانسته اند محصول سال
گذشته را به فروش برسانند و با توجه به قیمت گذاری کنونی
در صورت وجود مشتری هم ضرر زیادی متحمل می شوند.
انتظار در صف های دو روزه برای فروش
یکی دیگر از زرشک کاران هم در گفت وگو با مهر بیان کرد:
قیمت گذاری فعلی زرشک پاسخگوی هزینه های زرشک کار
نیس��ت و می طلبد دولت فکری اساسی برای مشکالت مان
کند ،یک س��ال رنج س��رما و گرما را تحمل کرده ایم و چه
دلیلی دارد زحمت برای تولید محصولی بکشی که اورده ای
برایمان نداش��ته باش��د .رضایی با اشاره به سختی های کار
کش��اورزان بیان کرد :درحال حاضر هر کیلو زرش��ک تازه به
ن��رخ ۸تا ۱۰هزار تومان خریدوفروش می ش��ود که هزینه
جمع اوری و پول کارگر هم نمی ش��ود .وی با اشاره به ورود
دالالن به بازار بیان کرد :کش��اورزان از ترس خراب ش��دن
محصول مجبور به فروش زرش��ک می شوند و این گونه سود
دس��ترنج کش��اورز به جیب دالل می رود .رضایی با اشاره به
فعالیت ش��رکت فراوری در قاین بیان کرد :کش��اورز برای
فروش محصول باید ۲یا ۳روز در نوبت تخلیه باشد این در
حالی است که زرشک تازه بعد از دو روز به نصف می رسد.
در ای��ن بی��ن ،مدیرعامل یک ش��رکت فراوری
زرشک با بیان اینکه از ۱۹مهر خرید زرشک تازه
اغاز ش��ده و روزانه بین ۱۰۰تا ۱۵۰تن زرش��ک
تازه در این کارخانه تخلیه می ش��ود ،افزود :روز به
روز به حضور کشاورزان برای فروش زرشک افزوده
می ش��ود .وی ادام��ه داد :امروز ش��اهد صف های
طوالن��ی خودروها برای فروش محصول هس��تیم
به گون��ه ای ک��ه برخی از افراد ۴۸س��اعت منتظر
ف��روش محصول بوده اند .مدیر تعاون روس��تایی
خراسان جنوبی هم درباره حمایت های انجام شده
بیان کرد :کشاورزان می توانند با مراجعه به مراکز
تعاون روس��تایی محل س��کونت ،میزان محصول
موجود را اعالم کنند.
وحی��د ضیائی��ان بیان ک��رد :ب��ا پیگیری های
انجام ش��ده مقررش��د س��ازمان تعاون روس��تایی
واحدهای فراوری زرشک فعال شوند
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی
بیرجن��د هم پیش از ای��ن در گفت وگو با
رسانه ها گفته بود :متاسفانه شیوع بیماری
کرونا ضربه زیادی به بدنه کشاورزی وارد
کرده و مصرف داخل��ی محصوالتی مانند
زرش��ک را کاهش داده اس��ت .احس��ان
بیک��ی با بی��ان اینکه این ش��رایط باعث
کاهش نرخ محصول و کاهش بازار فروش
شده ،اظهارکرد :نیاز داریم برای محصول
زرش��ک ه��م مانن��د دیگ��ر محص��والت
کش��اورزی ،انجمن تش��کیل و موضوعات
مختلف پیگیری شود.
وی با اش��اره به تش��کیل کنسرس��یوم
زرشک در اس��تان طی امسال بیان کرد:
این کنسرس��یوم با محوریت کمیس��یون
کش��اورزی ات��اق بازرگانی تشکیل ش��ده
ت��ا از تجربی��ات دیگ��ر اف��راد فع��ال در
کنسرس��یوم های ب��زرگ اس��تفاده کند.
بیکی ادامه داد :این کنسرس��یوم در نظر
دارد واحده��ای فراوری و صنایع تکمیلی
تعطیل و نیمه تعطیل را فعال و وارد چرخه
تولی��د و ف��راوری کند .عضو کمیس��یون
کش��اورزی اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره
به سازگاری منطقه با کشت زرشک بیان
کرد :با توجه به افزایش س��طح زیر کشت
محصول ،اگ��ر روی ص��ادرات ،فراوری و
صنای��ع تکمیلی با فناوری ه��ای روز اروپا
کار نش��ود ،به مش��کل برخورد می کنیم.
بیگی با اش��اره به وضعی��ت بازار صادرات
زرش��ک بیان کرد :صادرات زرشک نقش
مستقیمی در ارزاوری محصول داشته که
این مهم با راه اندازی واحدهای نیمه فعال
یا تعطیل و با بروزرسانی تجهیزات محقق
می شود.
مرغ خالصه ش��ده و ناش��ناخته بودن مزایا و مصارف زرشک موجب شده
در س��بد میوه خانوارها جایی نداش��ته باشد .نبود بازار برای محصول تازه
موجب شده کشاورزان به هر قیمتی به دلیل اینکه محل و شرایط نگهداری
ان را ندارند ،محصول را به دالل بفروشند.
تس��هیالت ارزان قیمت در اختیار استان قرار دهد
تا تش��کل ها خرید توافقی زرش��ک از کشاورزان را
انج��ام دهند .وی با بی��ان اینکه حداقل نرخ خرید
توافقی هر کیلوگرم زرشک خشک ۴۲هزار تومان
است ،اظهارکرد :همچنین نرخ توافقی زرشک تازه
تا ۱۰هزار تومان تعیین شده است.
مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی بیان کرد:
تاکنون بیش از ۱۵۰تن زرشک تازه از کشاورزان
خریداری ش��ده و امادگ��ی داری��م به ه��ر میزان
زرش��ک به مراکز تحویل دهن��د ،خریداری کنیم.
وی با بیان اینکه متاسفانه با توجه به شیوع کرونا
بازار محصول زرش��ک به شدت کاهش یافته است،
اظهارکرد :خوشبختانه با رایزنی های فروشگاه های
بزرگ توانسته ایم بازاری برای فروش محصول دپو
شده سال گذشته فراهم کنیم.
رایزنی ها برای جبران خسارت کرونا
رئیس س��ازمان جهادکشاورزی خراس��ان جنوبی با بیان
اینکه س��االنه بیش از ۲۲هزار تن زرشک خشک در استان
تولید می شود ،افزود :بیش از ۱۶هزار و ۷۲۶هکتار از سطح
زیر کش��ت باغ های استان مربوط به زرشک است .غالمرضا
قوس��ی با بیان اینکه باوجود حجم باالی تولید ،مقدار کمی
از محصول زرش��ک استان صادر می شود ،اظهار کرد :ساالنه
کمتر از ۲درصد زرش��ک اس��تان صادر و بیشتر محصول در
داخل مصرف می ش��ود که به دلیل شیوع کرونا کاهش یافته است .وی
اظهارکرد :س��ازمان جهادکشاورزی اس��تان در نامه ای به وزارت امور
خارجه خواستار توسعه صادرات زرشک در سفارتخانه های
ایران و راه اندازی ویترین زرش��ک ش��ده است .قوسی بیان
کرد :در راستای جبران خسارت های کرونا به زرشک کاران،
۷غرفه در میادین میوه و تره بار در تهران و مشهد پیش بینی
و هماهنگی ه��ای الزم برای توزیع زرش��ک تازه و خش��ک
انجام ش��ده اس��ت .وی ادامه داد :همچنین ب��ا رایزنی های
انجام ش��ده ب��ا تع��دادی از کارخانه های ف��راوری و تولید
محصوالت غذایی بزرگ ،مقررش��ده زرش��ک تازه در اختیارشان قرار
گیرد و یک خط تولید به این محصول اختصاص یابد.
سخن پایانی
ش��رایط پیش روی زرش��ک نش��ان از این دارد که باید وزارت جهادکشاورزی نس��بت به این محصول انحصاری کشورمان که
می تواند بازاری انحصاری را در کش��ورهای گوناگون جهان برای ان باز کرد ،احساس مسئولیت بیشتری نشان داده و با اقداماتی
نه فقط ش��عاری ،موانع پیش رو را هموار کنند ،چراکه درحال حاضر س��ود واقعی به جیب واسطه ها رفته و برای کشاورز جز رنج و
مشقت چیزی نمانده تا امیدوار به ادامه راه تولید این محصول باشد.
مصرف گاز در موتورخانه های یزد اصالح شد
رشد ۷۰درصدی گازرسانی در دولت تدبیر و امید
مدیرعام��ل ش��رکت گاز اس��تان یزد در نشس��ت خبری
گف��ت :کش��ور ایران ،دومی��ن تولیدکنن��ده گاز و چهارمین
مصرف کننده گاز جهان است که این مصرف بیشتر در حوزه
خانگی و سوختن گاز انجام می شود و این در حالی است که
کمترین ارزش افزوده از طریق سوختن گاز حاصل می شود.
به گزارش
از یزد ،علی اکبر میدانش��اهی ضمن بیان
این مطلب افزود :اتالف انرژی و مصرف زیاد گاز به علت نبود
کیفیت مصالح س��اختمانی و رعایت نکردن اس��تانداردهای
الزم بیشتر در ساختمان ها رخ می دهد و بر همین اساس هم
اتالف انرژی در ایران ۳برابر متوسط جهان بیان شده است.
وی در ادامه به طرح اصالح و بهینه س��ازی مصرف گاز در
موتورخانه ها اش��اره کرد و اف��زود :این طرح که تعداد زیادی
را ش��امل می شود ،در حال راه اندازی اس��ت و بیشتر شامل
ساختمان های مسکونی می شود.
میدانشاهی بیان کرد :با اجرای درست این طرح می توانیم
دس��ت کم ۱۰درصد صرفه جوی��ی در مصرف گاز
را رق��م بزنیم و این صرفه جوی��ی نقش مهمی در
توس��عه کشور خواهد داش��ت .میدانشاهی افزود:
اج��رای طرح اصالح و بهینه س��ازی مصرف گاز در
موتورخانه ها در دس��تور کار شرکت گاز یزد است
و ش��رکت گاز در اج��رای مس��ئولیت اجتماع��ی
به دنبال اجرای بهینه این طرح اس��ت .مدیرعامل
ش��رکت گاز یزد درباره هدف و دس��تاورد ای��ن طرح عنوان
ک��رد :صیانت از س��رمایه مل��ی و تحویل ان به نس��ل های
اینده ،اس��تفاده از انرژی حاصل از صرفه جویی در صنعت و
حمایت از محیط زیس��ت و ..است .میدان شاهی درباره روند
و نح��وه اجرای این طرح گفت مردم هزینه ای بابت اصالح و
بهینه سازی موتورخانه ها پرداخت نخواهند کرد.
وی اف��زود :هر مش��ترک گاز می تواند مجری طرح خود را
انتخاب کند و س��پس مجری طرح را به ش��رکت گاز معرفی
ت گاز برای نظارت
کرده و پس از پایان کار ش��رک
ب��ر عملکرد انجام ش��ده مراجعه می کن��د و هزینه
را طبق دس��ته بندی تعیین ش��ده به مجری طرح
می پ��ردازد .وی بی��ان ک��رد :براس��اس مطالعات
انجام شده نوع عملکرد ازسوی مجریان طرح برای
موتورخانه ه��ا پیش بینی ش��ده که ش��امل اصالح
و ترمی��م عای��ق کاری لوله ه��ای موتورخانه ،نصب
سیس��تم ضدرس��وب در موتورخانه و تنظی��م بهینه مصرف
مش��عل اس��ت .میدانش��اهی با بیان اینکه مهم ترین کار در
انجام درست این طرح ،اموزش و معرفی مجریان متخصص
اس��ت ،گفت :اهمیت وی��ژه ای به اح��راز صالحیت مجریان
ط��رح داده ایم ،چون نتیجه این طرح بس��تگی مس��تقیم به
توانایی و تخصص مجری طرح دارد .جلس��ات متعددی برای
ثبت ن��ام مجریان طرح با اتحادیه ه��ای مرتبط برگزار کردیم
اما همچنان مجریان واجد ش��رایط به ان��دازه کافی ثبت نام
نکرده ان��د .وی گفت :ش��رکت گاز یزد ۲۵۲هزار مش��ترک
خانگی بود دارد و این طرح شامل مشترکانی است که ۲۵۰۰
متر مکعب میانگین مصرف انها در س��ال ۹۷و ۹۸باشد که
اغلب در ساختمان ها سکونت دارند.
میدانش��اهی درباره سایر اقدامات ش��رکت گاز یزد گفت:
با تکمیل گازرس��انی ها تا پایان امس��ال ۹۹ ،درصد جمعیت
اس��تان گازدار می ش��وند به طوری ک��ه ۱۰۰درصد جمعیت
ش��هری و ۹۲درصد روستاها گازدار ش��دند و تا پایان سال
بهره برداری پروژه گازرسانی در روستاها را خواهیم داشت.
وی درباره وضعیت گازرسانی در دولت تدبیر و امید گفت:
۴۳درصد رشد گازرسانی در شبکه گذاری ۳۰درصد رشد در
انش��عاب ۳۶درصد در اشتراک و ۷۱درصد رشد روستاهای
گازدار شده داشتیم عالوه بر ان ،رشد گازرسانی به واحدهای
صنعت��ی ۵۳درصد و به گلخانه های گازدار ش��ده ۶۰درصد
است. صفحه 10
11
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
صنایع معدنی
قیمت اهن االت کاهشی شد
عقب نشینی یا خیز برای رشد؟
طی ماه های گذش��ته رش��د قابل توجه نرخ فروش ش��مش فوالدی در بورس کاال و به دنبال ان،
افزایش قیمت محصوالت فوالدی بحث برانگیز شد .رشد قابل توجه نرخ ارز از مهم ترین دالیل این
صعود قیمتی بود ،چراکه از یک س��و قیمت فوالد به طور مس��تقیم از ن��رخ ارز تاثیر می پذیرد و از
س��وی دیگر ،در شرایطی که بی ثباتی بر اقتصاد کشور س��ایه افکنده ،عده ای با هدف حفظ ارزش
پول ،مش��تری اهن االت شدند .این تقاضای غیرمصرفی زمینه رقابت و رشد قابل توجه قیمت ها را
فراهم کرد .تاجایی که رشد نرخ محصوالت فوالدی در ۶ماه نخست امسال حتی از میزان افزایش
نرخ دالر نیز پیشی گرفت.
اما بررسی بازار فوالد در ۲هفته اخیر حکایت از حرکت محصوالت فوالدی در مسیر نزولی دارد.
افت نرخ دالر در این بازه زمانی را باید مهم ترین دلیل در نزولی شدن قیمت ها دانست .البته عوامل
دیگ��ری نی��ز زمینه کاهش قیمت ها را فراهم کرده اند که از جمل��ه مهم ترین انها می توان به ورود
مجلس به مسئله قیمت فوالد ،انتخابات ایاالت متحده و شروع فصل بارندگی اشاره کرد.
مرضیه احقاقی
editor@smtnews.ir
عکس:
توقف بازارها
س��یدرضا شهرس��تانی ،عضو هیات مدیره انجمن
تولیدکنن��دگان فوالد ای��ران در گفت وگو با
و
در تحلی��ل بازار فوالد طی ۲هفت��ه اخیر ،گفت :بازار
محصوالت فوالدی در حدود ۲هفته گذش��ته با روند
نزولی قیمت ها روبه رو شده است.
مهم ترین علت برای ایج��اد این روند نزولی قیمت
را باید نرخ دالر دانس��ت و اف��زود :قیمت ارز در بازار
ازاد طی هفته گذش��ته کاهشی بود و همین موضوع
نیز بر بازار محصوالت فوالدی اثرگذاش��ت .در همین
ح��ال باید تاکید کرد که در اس��تانه انتخابات ایاالت
متحده هستیم.
در چنین شرایطی بس��یاری از بازارها شاهد توقف
هس��تند و فع��االن صنعت��ی و اقتصادی ب��ا احتیاط
بیش��تری گام ب��ر می دارن��د .درواقع منتظ��ر نتیجه
این انتخابات هس��تند تا براس��اس ان تصمیم گیری
کنند.
وی افزود :فصل س��رما نیز از تقاض��ا برای مصرف
محصوالت فوالدی بیش از پیش کاسته است .همین
روند نیز تاثیر بس��زایی بر قیمت ه��ا دارد .درواقع در
سایه افت تقاضا ،قیمت ها کاهشی می شود.
قیمت گذاری ممنوع!
عضو هی��ات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد در
پاسخ به س��والی مبنی بر تاثیر ورود مجلس به بحث
قیمت گذاری ف��والد و تالش برای تنظی��م این بازار
گف��ت :این تالش ها هنوز به نتیجه قابل توجهی منتج
نشده اس��ت؛ بنابراین این موضوع انقدرها هم
در روند نزولی قیمت ها موثر نبوده است.
وی درب��اره ط��رح مجلس و تعیی��ن کف و
سقف قیمتی براس��اس این طرح ،گفت :بدون
تردی��د تعیین س��قف و ک��ف قیمتی اش��تباه
است .قانونی ش��دن این مصوبه زمینه متضرر
ش��دن هرچه بیش��تر فعاالن صنعتی را فراهم
می کن��د .این اقدام تنها زمینه ایج��اد رانت را فراهم
می کند.
بارها نتایج قیمت گذاری دستوری و تاثیر منفی ان
بر روند خرید و فروش محصوالت گوناگون مش��اهده
شده است .در همین حال باید خاطرنشان کرد که در
طرح یادشده عرضه ۱۰۰درصدی محصوالت زنجیره
فوالد در بورس کاال مورد توجه قرار گرفته است.
توج��ه به ای��ن نکته ض��روری به نظر می رس��د که
عرضه قابل توجه محصوالت فوالدی زمینه بازگش��ت
تعادل به روند قیمتی را فراهم می کند؛ بنابراین دیگر
ضرورتی برای دستکاری قیمت ها وجود ندارد.
شهرستانی در ادامه افزود :حضور کل زنجیره فوالد
در ب��ورس کاال ،طرح خوبی اس��ت و می تواند زمینه
بازگش��ت ارامش به ب��ازار فوالد را فراه��م کند ،اما
چنانچه این الزام تنها به حلقه تولید ش��مش یا ورق
فوالدی اختصاص یابد تا اختالف قیمت میان فروش
این محصول در بورس و بازار برطرف ش��ود در ادامه
مشکل زا خواهد بود ،چراکه یکی از اهداف اصلی این
طرح مبنی بر کاهش قیمت محصوالت
فوالدی برای مصرف کننده نهایی محقق
نمی شود.
در همین حال ضروری اس��ت شرایط
برای خرید مصرف کننده نهایی از بورس
کاال فراهم باشد .شهرستانی افزود :الزام
عرضه فوالد و محصوالت وابس��ته به ان
در بورس کاال باید از حلقه های پایین دس��تی اجرایی
شود و به سمت حلقه های باالدستی برود.
به عنوان مثال ،تولیدکننده میلگرد براساس مقدار
محصولی که در بورس عرضه می کند ،بتواند ش��مش
خری��داری کن��د .تولیدکننده ش��مش نیز براس��اس
محصول عرضه کرده در بورس بتواند اهن اس��فنجی
خریداری کند و به همین ترتیب ،این روند در س��ایر
حلقه های زنجیره تولید نیز ادامه یابد.
این عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد
تاکید کرد :در چنین ش��رایطی هر ن��وع محدودیت
ب��رای خری��د از ب��ورس کاال می تواند رانت زا باش��د.
چنانچه خرید نیز در ای��ن روند با محدودیت روبه رو
باش��د ،زمینه واس��طه گری ایجاد می شود و محصول
نهای��ی با قیمت باالتر در ب��ازار ازاد به فروش خواهد
رسید.
تولید با تمام قوا ادامه دارد
این عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد
در ادام��ه بیان کرد :هیچ گونه کمبودی در بازار فوالد
نداریم و انتظار داریم میزان تولید فوالد و محصوالت
وابسته به ان در س��ال جاری به بیش از ۳۲میلیون
تن افزایش یابد .کما اینکه در ۶ماه نخس��ت امس��ال
نیز روند تولید در این صنعت رو به رشد گزارش شده
اش��ت .در ۶ماه نخست امسال در مجموع ۶۲۶هزار
تن تیر اهن در کش��ور تولید ش��د که در مقایس��ه با
مدت مش��ابه سال ۹۸بیش از ۱۷درصد رشد داشته
است.
در همین ب��ازه زمانی ۴میلی��ون و ۵۴۵هزار تن
میلگرد نیز در کش��ور تولید ش��د که نسبت به سال
گذش��ته که ۳میلیون و ۹۵۹هزار تومان بود ،حدود
۱۵درصد افزایش داشته است.
مجم��وع تولی��د مقاطع طویل ف��والدی نیز طی ۶
ماه مورد بررس��ی ۵ ،میلیون و ۵۶۴هزار تن بود که
در مقایس��ه با مدت مش��ابه سال گذشته بیش از ۱۳
درصد رشد داشته است.
در همی��ن زم��ان ۴میلیون و ۵۷۲ه��زار تن ورق
گرم در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه
سال گذشته ۴درصد بیشتر شده است .میزان تولید
ورق س��رد فوالدی نیز رشد ۵درصدی داشته و هزار
و ۳۶۲تن گزارش شده است.
در مجم��وع در ۶ماه نخس��ت س��ال ۹۹برابر ۱۱
میلیون و ۳۰هزار تن محصوالت فوالدی تولید ش��د
که در مقایس��ه با امار س��ال گذشته ،حکایت از رشد
۸درصدی دارد.
حساسیت مسئوالن به نرخ فوالد
س��عید برزگ��ر از کارشناس��ان صنای��ع معدن��ی در
گفت وگ��و ب��ا
و در تش��ریح بازار ف��والد در ۲
هفته گذش��ته گفت :قیمت محصوالت فوالدی طی ۲
هفته گذش��ته در مسیر نزول قرار گرفته است .هرچند
معام�لات همچنان در س��طح ب��اال و دور از انتظاری
انجام می شود ،اما روند کاهشی قیمت ها غیرقابل انکار
است.
دالیل متعددی برای این افت قیمتی یاد می ش��ود؛
نخست انکه در ۲هفته اخیر روند رو به رشد نرخ دالر
در بازار ازاد متوقف ش��د .حتی ش��اهد کاهش قیمت
ارزش دالر بودی��م .همانطور ک��ه افزایش نرخ ارز تاثیر
بسزایی بر رشد قیمت فوالد و محصوالت فوالدی دارد،
کاهش قیمت ان نیز بر افت قیمت فوالد اثرگذار بوده
است.
وی در ادامه تاکید کرد :ش��روع فصل س��رما نیز در
این روند نزولی بی تاثیر نبوده اس��ت ،چراکه با ش��روع
بارندگی ها از میزان ساخت وس��ازها کاس��ته می شود.
در چنین ش��رایطی ،کاهش قیمت محصوال
فوالدی ساختمانی (مانند میلگرد و تیراهن)
به دلیل افت تقاضا طبیعی است.
انتخاب��ات ایاالت متح��ده از دیگر عواملی
اس��ت که در روند کاهش��ی قیمتی اثرگذار
ب��وده اس��ت ،چراک��ه در چنین ش��رایطی
بس��یاری از فع��االن بازار دس��ت از خرید و
فروش برداشته اند .همین افت تقاضا نیز زمینه کاهش
قیمت ه��ا را فراهم می کند .در ادامه ورود مجلس برای
کنترل التهاب��ات بازار را باید از دیگر عوامل اثرگذار بر
روند قیمتی بازار اهن االت دانس��ت و افزود :بخشی از
این کاه��ش درنتیجه جو روانی حاکم بر بازار اس��ت؛
یعن��ی همتی که برای رفع التهابات اغاز ش��ده ،زمینه
حذف متقاضیان با هدف سودجویی را فراهم می کند.
زیانی غیرقابل جبران
این کارش��ناس در ادامه و در پاسخ به سوالی مبنی
بر تاثیر طرح مجلس بر کنترل بازار فوالد و بازگش��ت
در استانه
انتخابات ایاالت
متحده هستیم.
در چنین شرایطی
فعالیت بسیاری
از بازارها
متوقف شده و
فعاالن صنعتی
و اقتصادی با
احتیاط بیشتری
گام بر می دارند.
درواقع منتظر
نتیجه این
انتخابات هستند
تا براساس ان
تصمیم گیری
کنند
سخن پایانی
ارامش به این بازار ،گفت :طرح یادشده نقاط
قوت جالب توجه��ی دارد اما در تبصره ۲از
ماده یک این پیش نویس ،قیمت گذاری فوالد
به ش��کل دس��توری مورد توجه قرار گرفته
اس��ت؛ بنابرای��ن اگر طرح یادش��ده تصویب
ش��ود ،نرخ گذاری دس��توری فوالد به قانون
تبدیل می شود .این درحالی است که تجربه
و علم اقتصاد قیمت گذاری را اشتباه می داند.
اش��تباهی که در طول سالیان گذش��ته بارها تکرار
ش��ده و نتیجه قابل قبولی را به دنبال نداش��ته اس��ت.
بدون تردید این دس��ت اقدام��ات قهری ،در بلندمدت
به ضرر صنایع است.
از همین رو نگرانی بس��یاری درب��اره ان وجود دارد.
درنتیج��ه از متولیان امر انتظار م��ی رود با دقت عمل
بیش��تری در این موارد تصمیم گی��ری کنند .به بیانی
دیگر ،برای رفع یک مشکل مقطعی ،زیان های غیرقابل
جبرانی را به عملکرد صنایع وارد نکنند.
رش��د بی رویه نرخ ف��والد طی ماه های
گذشته خبرساز شده تا جایی که بسیاری
از سیاست گذاران تالش کرده اند با ورود
به این حوزه ،نقشی در ارام کردن بازارها
به عهده بگیرن��د؛ هرچند در عمل موفق
نبوده اند.
ب��ا این وج��ود ،در ۲هفت��ه اخیر بازار
ف��والد در مس��یر نزول��ی ق��رار گرفت��ه
است .هرچند حرکت قیمت ها به سمت
نزولی را باید نتیج��ه انتظار بازارها برای
اعالم نتایج انتخابات امریکا دانست.
درواق��ع فعاالن بازار دس��ت از خرید و
فروش برداش��ته اند؛ در چنین ش��رایطی
از میزان تقاضا کاس��ته ش��ده و قیمت ها
مسیر کاهشی را در پیش گرفته اند.
افزایش تولید محصول گرم فوالد مبارکه
شرکت فوالد مبارکه اصفهان با نماد فوالد ،گزارش فعالیت
یک ماهه منتهی به ۳۱مهر ۹۹خود را منتشر کرد و بر این
اساس در مهر امسال ،محصوالت گرم فوالد مبارکه بیشترین
فروش را به خود اختصاص داده اس��ت .به گزارش ایراس��ین،
میزان تولید محصول گ��رم فوالد مبارکه در مهرماه از ۳۰۰
هزارتن گذشت و در پایان مهرماه و بازه زمانی ۷ماهه تولید
این محصول به ۲میلیون و ۷۰۹هزارتن رسید.
همچنین براساس این گزارش ،میزان فروش ماهانه شرکت
فوالد مبارکه اصفهان در مهر امس��ال براب��ر ۶۷،۳۴۸،۰۸۸
میلی��ون ریال ب��وده که تمامی ان از ف��روش محصوالت در
بازار داخلی کسب شده است .فوالد مبارکه اصفهان به عنوان
بزرگ ترین تولیدکننده محصوالت فوالدی در کش��ور ،سهم
باالیی از نیاز صنایع پایین دس��تی کش��ور به م��واد اولیه را
برطرف می کند.
طبق اطالعات منتشرشده ،بیشترین میزان فروش داخلی
ش��رکت فوالد مبارکه در مهر امس��ال ،محصوالت گرم بوده
اس��ت .به ای��ن ترتیب که در یک ماهه مه��ر با فروش ۳۸۴
هزار تن محص��ول گرم ،مبل��غ ۳۶،۴۸۴،۳۹۰میلیون ریال
کسب شده است.
اگر نگاهی به ۶ماه نخست امسال فوالد بیندازیم می بینیم
که از ابتدای فروردین تا انتهای ش��هریور ،۹۹درامد حاصل
از فروش این شرکت ۲۷۳،۶۱۷،۹۲۳میلیون ریال و تماما از
فروش محصوالت داخلی بوده و بیشترین محصول به فروش
رس��یده در این مدت نیز همچون مهرماه ،محصوالت گرم به
می��زان ۲۳۳۴هزارتن بوده و رق��م ۱۵۲،۲۸۴،۷۷۹میلیون
ریال برای ان به ثبت رسیده است.
ش��رکت فوالدمبارک��ه اصفهان در مهر ماه توانس��ته ۳۰۹
هزارت��ن محص��ول گ��رم ۱۲۴ ،هزارتن محصول س��رد۲۵ ،
هزارتن محصول پوشش دار تولید کند .جمع سایر محصوالت
تولیدی این شرکت در مهرماه نیز ۱۶۲هزارتن بوده است.
ای��ن گ��زارش می افزاید :ش��رکت فوالدمبارک��ه اصفهان
از ابت��دای س��ال مال��ی ت��ا انته��ای مه��ر ۹۹در مجم��وع
۳۴۰،۹۶۶،۰۱۱میلیون ریال فروش داش��ته که نس��بت به
فروش ش��رکت در مدت مشابه سال ۹۸که ۲۳۴،۴۲۱،۴۳۹
میلیون ریال به ثبت رسیده با رشد ۴۵درصدی همراه شده
است.
بیش��ترین محصول به فروش رفته فوالد مبارکه اصفهان
در ۷ماه نخس��ت س��ال گذشته همچون امس��ال ،ورق گرم
ب��وده و با ف��روش ۲۸۲۹هزارت��ن از این محص��ول درامد
۱۴۱،۵۷۸،۳۲۱میلیون ریالی به ثبت رسیده است.
گفتنی است شرکت فوالد مبارکه اصفهان در ۷ماه نخست
امسال موفق شده ۲۰۷۹هزارتن محصول گرم ۸۶۰ ،هزارتن
محصول سرد ۱۷۰ ،هزارتن محصول پوشش دار و همچنین
۹۲۹هزارتن سایر محصوالت را تولید کند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان
ف��والد ای��ران گفت :اس��اس
مش��کالت عرضه ف��والد در
ب��ورس کاال از س��وی انهایی
است که ش��مش را از بورس
کاال به صورت ۱۰۰درصدی
دریاف��ت کرده ام��ا در نهایت
فق��ط ۳۵درصد محصول نهایی مانن��د میلگرد را در
ب��ورس عرضه کرده و الباق��ی را در بازار ازاد ب ه فروش
می رسانند و در حقیقت مصرف کننده نهایی رها شده
اس��ت .اگر به دنبال کاهش قیمت هستیم ،باید تمرکز
را بر عرضه کننده محصول نهایی گذاش��ته و عرضه ان
در بورس کاال بیشتر شود.
به گ��زارش ایس��نا ،سیرس��ول خلیفه س��لطانی در
گفت وگویی با اش��اره به اینک��ه دو نوع عرضه میلگرد
وج��ود دارد ،اظهارکرد :بخش��ی از عرض��ه میلگرد در
بورس متعلق به خودمصرفی هاس��ت که خود ،دارنده
ش��مش هس��تند و طبیعت��ا زمانی ک��ه تولیدکننده
ش��مش هستند ،میلگرد هم عرضه می کنند؛ همچون
ذوب اه��ن یا فوالد خراس��ان و چند کارخانه دیگر که
خود تولیدکننده شمش و میلگرد هستند و عرضه در
ب��ورس هم دارند که بهتر اس��ت ،حجم عرضه میلگرد
بدین صورت کمتر شود.
وی افزود :باقی حجم عرضه میلگرد ،انهایی هستند
ک��ه ش��مش را از کارخانه های��ی مانن��د کاوه جنوب
هرم��زگان خریداری کرده و میلگرد تولید و در بورس
عرضه می کنند .میزان شمش��ی که خریداری می شود
ب��ا عرضه میلگردی که انجام می ش��ود باید همخوانی
داشته باش��د اما همیش��ه میزان عرضه انها حداکثر،
به طور مثال ۳۵درصد ش��مش خریداری ش��ده بوده
است.
دبیر انجمن تولیدکنن��دگان فوالد ایران بیان کرد:
بنابراین ادعاهایی که مطرح می ش��ود ،بر چه اساس��ی
اس��ت؟ در همین دو هفته اخیر ،میزان عرضه میلگرد
نس��بت به عرضه شمش را بررسی کنیم تا ببینیم چه
اتفاقی افتاده اس��ت؟ بنابراین صحبت هایی که درباره
روند عرضه شمش در بورس کاال می شود ،بیشتر جنبه
ش��عاری دارد .چنانچه عرضه کننده میلگرد به درستی
و کام��ل عرضه کن��د ،عرضه کننده ش��مش نیز دیگر
بهانه ای نخواهد داش��ت و تمام ش��مش خود را عرضه
می کند.
خلیفه س��لطانی راه حل و راهکار حل مشکالت این
موض��وع را این گونه دانس��ت که دولت باید سیاس��ت
خ��ود را دنبال کرده و اعالم کند به میزانی که میلگرد
عرضه می شود ،بالفاصله (به طور مثال روز بعد) شمش
تحویل داده ش��ود؛ این گونه می ت��وان تولیدکننده را
ملزم به عرضه کرد .بیش��تر مواقع تولیدکننده شمش،
۳براب��ر انچه میلگرد در بورس کاال عرضه می ش��ود،
عرضه می کند.
وی تصری��ح ک��رد :همچنین اگ��ر دولت می خواهد
قیم��ت را کاه��ش دهد ،باید عرض��ه نهایی در بورس
کاال بیش��تر ش��ود .نمی توان تمام تمرکز روی عرضه
ش��مش گذاش��ت .زمانی ک��ه ۳۵درصد ش��مش ما
عرضه می ش��ود ،چگونه می توان عرضه را بیشتر کرد.
اگر ۱۰۰درصد ش��مش دریافتی در قالب میلگرد در
بورس عرضه شود ،ما نیز می توانیم ۱۰۰درصد شمش
به انها تحویل دهیم؛ هرچند درحال حاضر ۱۰۰درصد
شمش تحویل می شود اما فقط ۳۵درصد ان به صورت
میلگرد در بورس کاال عرضه می شود.
این مقام صنفی تاکید کرد :دولت بداند که اش��کال
کار در انجاست که مصرف کننده نهایی رها شده است.
میلگرد باید به دس��ت مصرف کننده نهایی برسد و باید
میلگرد در بورس کاال فراوان ش��ود .میلگرد اگر فراوان
ش��ود ،قیمت محصول کف بازار کاهش خواهد یافت.
تولیدکننده میلگرد ،شمش را از بورس کاال خریداری
می کن��د ،س��پس حداکثر ۳۵ان را مج��دد به بورس
عرض��ه کرده و باقی رابا قیم��ت باالتر ،خارج از بورس
می فروش��د .درحال حاضر به جای انکه روی کسی که
بای��د محصول نهای��ی را به بورس عرضه کند ،متمرکز
شوند ،موضوع را وارونه مطرح می کنند و عرضه کننده
اولیه فشار وارد می شود.
خلیفه س��لطانی تصریح کرد :این در حالی است که
این ه��ا عالوه براینکه محصول خود را در بورس عرضه
نمی کنند ،ایجاد اختالف فاحش قیمت در بورس کاال
و خ��ارج از ان را ایج��اد می کنند .اگر محصول فراوان
در ب��ورس عرض��ه کنند ،بازار ازاد جمع خواهد ش��د.
ورق ،میلگرد و تیراهن محصوالت نهایی هس��تند که
باید به فراوانی عرضه شوند .درحال حاضر ،عرضه ورق
به میزانی که تولید می ش��ود ،عرضه نیز می ش��ود و در
ب به ل��ب» عرضه و تقاضاس��ت که خواه
اصط�لاح «ل
ناخواه یک بازار حبابی بیرون ایجاد می شود.
وی ادام��ه داد :ام��ا میلگرد این گونه نیس��ت .تولید
شمش دو برابر نیاز داخلی است؛ بنابراین نباید قیمت
خ��ارج از ب��ورس با داخل ان متفاوت باش��د .این بازار
حباب��ی را همان های��ی ایجاد می کنند که ش��مش را
دریاف��ت می کنن��د اما محصول خ��ود را به طور کامل
عرضه نمی کنند و خارج از بورس می فروشد .امارهای
سال ۶ ،۹۸ماه نخست امسال و ...نشان می دهد تمامی
عرضه ها کمتر از ۳۰تا ۴۰درصد بوده اس��ت .کار باید
از اص��ل اصالح و لبه ارتباط��ی مصرف کننده نهایی با
محصول نهایی باید مدیریت شود.
گزارش خبری
رشد
۱۷۲درصدی
قیمت میلگرد
و پروفیل
بن��ا به گزارش مرکز امار ایران ،قیم��ت اهن االت ،میلگرد و پروفیل
درب و پنجره و نرده در تابس��تان ۹۹نسبت به تابستان سال گذشته،
۱۷۲.۲درصد رش��د داشته اس��ت .به گزارش بورس امروز ،مرکز امار
ایران گزارش ش��اخص قیمت نهاده های ساختمان های مسکونی شهر
تهران در فصل تابس��تان ۱۳۹۹را اعالم کرد .در بین تمامی گروه های
اجرای��ی ،گروه «اهن االت ،میلگ��رد و پروفیل درب و پنجره و نرده» با
۱۷۲.۲درصد بیش��ترین تورم نقطه به نقطه را به خود اختصاص داده
است .در همین دوره کمترین درصد تغییر نقطه به نقطه نیز مربوط به
گروه اجرایی «شیشه» با ۳۱.۳درصد افزایش بوده است.
در بی��ن گروه های اجرایی نیز بیش��ترین نرخ ت��ورم در همین دوره
مربوط ب��ه گروه اجرایی «اهن االت ،میلگ��رد و پروفیل درب و پنجره
و ن��رده» ب��ا ۷۱.۹درصد افزایش و کمترین نرخ ت��ورم با ۱۵.۷درصد
افزایش متعلق به گروه «شیش��ه» بوده است .درصد تغییرات شاخص
قیمت کل نهاده های س��اختمانی در تابس��تان ۱۳۹۹نسبت به فصل
قبل معادل ۳۰.۳درصد بوده که نس��بت به همین اطالع در فصل قبل
( ۱۳.۰ )۱۷.۳واحد درصد افزایش داش��ته است .بیشترین تورم فصلی
در طول یک س��ال گذش��ته مربوط به همین فص��ل و کمترین درصد
تغییر فصلی ش��اخص کل مربوط به پایی��ز ۱۳۹۸با ۳.۴درصد تغییر
بوده است .در همین فصل در بین گروه های اجرایی ،بیشترین درصد
تغییر فصلی مربوط به گروه اجرایی «اهن االت میلگرد پروفیل درب و
پنجره و نرده» با ۶۳.۹درصد افزایش بوده است.
مشکالت عرضه فوالد
در بورس کاال صفحه 11
12
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
چشم انداز معدنی
یادداشت
اولویت ،تامین
نیاز داخلی
سیف اهلل امیری /مدیرکل صنایع معدنی
وزارت صنعت ،معدن و تجارت
خبر
فعال سازی معادن
زغال سنگ و فلورین
مازندران
از انجایی که معادن زغال سنگ و فلورین از
مزیت های اس��تان مازندران به شمار می ایند،
در جلس��ه ش��ورای عالی معادن استان که با
حضور اعضای ان ش��ورا و با ریاست استاندار
برگزار ش��د درباره اهمیت این موضوع سخن
گفته شد.
به گ��زارش روابط عمومی ش��رکت تهیه و
تولید مواد معدنی ایران ،در این جلس��ه پس
از ارائه گزارش مسئول سرمایه گذاری شرکت
تهی��ه و تولی��د مواد معدنی ای��ران در زمینه
فعال س��ازی مع��ادن زغال س��نگ و فلورین،
مط��رح و مصوب ش��د که س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت استان با همکاری طرح احیا،
فعال سازی و توس��عه معادن کوچک مقیاس
بعد از بررس��ی و کارشناسی های کلینیکی و
تهیه بلوک های سرمایه گذاری به صورت بسته
سرمایه گذاری ،مجموعه چند معدن را با هم
ب��ه س��رمایه گذار بخش خصوص��ی از طریق
مزایده واگذار کند.
وحدت رویه در فعال سازی معادن
دستورالعملی که به نفع بخش خصوصی است
منیر حضوری
editor@smtnews.ir
چندی پیش وزیر صنعت ،معدن و تجارت دس��تورالعمل ایجاد وحدت رویه در فعال س��ازی معادن و محدوده های
معدنی غیرفعال را به روس��ای س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت ۳۱اس��تان ،اداره کل جنوب کرمان و نیز مناطق
ازاد ماکو ،ارس و قش��م ابالغ کرد .این دس��تورالعمل در ۱۱بند و ۵تبصره تدوین ش��ده و ضمانت حس��ن اجرای ان
و پاس��خگویی به نهادهای نظارتی با روس��ای س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان ها است .براساس بند یک این
دستورالعمل به دارندگان مجوز پهنه های اکتشافی واگذارشده که مهلت ارائه گزارش نهایی انها به اتمام رسیده ،از
زمان ابالغ این دستورالعمل ۳ ،ماه مهلت داده شده تا در صورت تمایل ،مختصات مناطق امیدبخش شناسایی شده
را معرفی و نس��بت به دریافت پروانه اقدام کنند .برخی معتقدند اهمیت این بند ازاد ش��دن پهنه های دس��ت بخش
دولتی و دادن نقش بیشتر به بخش خصوصی است .همچنین طبق بند ۲این دستورالعمل به همه محدوده های مورد
درخواس��ت صدور پروانه اکتش��اف که به هر دلیل ابطال و بلوکه ش��ده اند اشار ه شده تا برابر مقررات و با اطالع رسانی
کامل (به وس��یله رس��انه ها ،جراید ،پورتال ،تابلوی اعالنات و )...ازاد ش��وند و امکان ثبت برای متقاضیان در س��امانه
کاداستر میسر شود .کارشناسان باور دارند این مهم نیز باعث افزایش نقش بخش خصوصی و رشد اشتغال خواهد شد.
روزنامه
گزارشی درباره اهمیت این دستورالعمل تهیه کرده که در زیر می خوانید.
عکس:
تعداد زیادی واحد فوالدی در کشور وجود
دارد که در تمام اس��تان های کش��ور در حال
فعالیت هستند و به مواد اولیه نیاز دارند.
در ای��ن بین اگر بخواهی��م همه مواد اولیه
را ص��ادر کنی��م ،در اینده با مش��کل روبه رو
خواهیم شد.
درس��ت است که باید از خارج از کشور ارز
وارد کنیم و دس��ت به صادرات بزنیم ،اما چرا
تنها بر مواد اولیه تمرکز می کنیم؟ چرا نباید
به سمت ارزش افزوده حرکت کنیم؟
سیاس��ت دول��ت در س��ال گذش��ته و
بخشنامه ای که به دستور اسحاق جهانگیری
اعالم ش��د ،به دنبال ان است که نخست نیاز
داخل براورده و س��پس صادرات انجام شود.
هدف این بوده ک��ه واحدهای تولیدی داخل
به مشکل برخورد نکنند.
به دلی��ل حمای��ت از تولید داخل از س��ال
گذش��ته قصد بر این ش��د که صادرات مواد
معدنی ساماندهی شود.
این ساماندهی بیشتر مربوط به واحدهای
دولت��ی ب��وده اس��ت .همچنین مطرح ش��د
واحدهای دولتی تا براورد نیاز داخل دس��ت
ب��ه صادرات نزنند ،اما درباره بخش خصوصی
اظهارنظری نشد.
بیش��تر معترضان در ارتباط با این سیاست
تولیدکننده یا تاجر بودند که تمایل داش��تند
منابع را به خارج از کش��ور ببرند ،اما مسئله
مهم اینک��ه نمی توانی��م در وزارتخانه منافع
مل��ی را در نظر نگیریم؛ چراکه باید برای کل
کشور تصمیم گیری کرد.
واحدها نمی توانند بدون م��واد اولیه ادامه
حیات بدهن��د؛ بنابراین سیاس��ت دولت در
جهت حمایت از واحدهای داخلی بوده است.
در این روند از صادرات جلوگیری نشده ،بلکه
تنها ساماندهی انجام گرفته است؛ در نتیجه
به هیچ عن��وان قصد محدود ک��ردن صادرات
ف این بوده که
وجود نداش��ته و بیش��تر هد
واحدهای پایین دست دچار مشکل نشوند.
اگ��ر در ح��وزه تولید س��نگ اهن ،گندله،
کنس��انتره و اهن اس��فنجی ،اضافه بر مصرف
واحدهای داخلی داش��ته باش��یم ،به فعاالن
معدن��ی اجازه صادرات داده می ش��ود ،اما در
ش��رایط فعلی ،این کار به س��ود منافع ملی
کشور نیست.
هدف وزارتخانه از ساماندهی صادرات مواد
معدنی این اس��ت که دس��ت دالالن را کوتاه
کند .بازرگان کسی است که شغلش بازرگانی
است و در کنار سود خود به منافع کشور هم
فکر می کند ،ام��ا دالل به هیچ وجه در جهت
منافع کش��ور حرکت نمی کن��د و تنها منافع
خود را می بیند.
انجام ۱۰۰
هزار کیلومتر
مربع اکتشافات
معدنی
تا پایان سال
رئیس س��ازمان زمین شناس��ی و اکتش��افات معدنی اعالم کرد :امسال
در ۶ماه نخس��ت ۵۰هزار کیلومتر مربع اکتش��اف ذخایر معدنی شامل
شناسایی ،پی جویی ،اکتشاف عمومی و تفصیلی انجام شد که این رقم تا
پایان سال به ۱۰۰هزار کیلومتر مربع خواهد رسید.
به گزارش دنیای معدن ،علیرضا ش��هیدی اعالم کرد :براس��اس برنامه
دس��تیابی به هدف ۱۱۵هزار کیلومتر مربع اکتشاف ذخایر معدنی برای
امس��ال پیش بینی شده که با مش��ارکت بخش خصوصی و منابع عمومی
دولت تا قبل از پایان دولت دوازدهم محقق خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد :تهیه نقشه زمین شناسی کاربردی در مقیاس های
مختلف (خش��کی و دری��ا) در ۶ماه ابتدایی ۹۹بالغ بر ۳۰ورقه نقش��ه
گ��زارش بود که نزدیک ۶۴درصد هدف کمی برنامه که ۴۷ورقه نقش��ه
گزارش پیش بینی شده ،تحقق یافت.
رئیس س��ازمان زمین شناس��ی و اکتشافات معدنی کش��ور افزود :این
س��ازمان با اس��تفاده از فناوری های روز دنیا و تجربه بومی س��ازی شده،
تحول فزاینده ای از لحاظ نرخ اکتشاف و شناسایی ذخایر جدید معدنی و
رسیدن به رکورد جدید در دولت دوازدهم پیش بینی کرده است.
ش��هیدی با اش��اره به اقدامات این س��ازمان در زمینه تهیه نقشه های
مهندس��ی و مخاطرات زمین شناختی و زیست محیطی ،خاطرنشان کرد:
هدف کمی پیش بینی شده برای امسال دستیابی به ۳۰گزارشورقه نقشه
اس��ت که در ۶ماه ابتدایی ۹۹بالغ بر ۲۲گزارش ورقه نقش��ه به میزان
نزدیک ۷۵درصد هدف ،محقق شد.
تعیین تکلیف پهنه ها
تقی کاظم زاده:
تاکنون درباره
نحوه اجرای
قانون معادن و
بخشنامه های
وزارتخانه
وحدت رویه در
استان ها وجود
نداشته است
تقی کاظم زاده ،رئیس اداره معادن سازمان صنعت،
معدن و تجارت اس��تان قم به
گفت :براساس
بند یک این دستورالعمل به دارندگان مجوز پهنه های
اکتش��افی که مهلت ارائه گزارش نهایی انها به اتمام
رس��یده ۳ماه مهلت داده ش��ده تا در صورت تمایل،
مختصات مناطق امیدبخش شناسایی ش��ده را معرفی
کنند.
رئیس اداره معادن سازمان صنعت ،معدن و تجارت
استان قم تصریح کرد :این بند از انجایی مهم است که
یکی از اعتراضات متقاضیان سرمایه گذاری در بخش
معدن در چند س��ال گذش��ته موضوع تعیین تکلیف
پهنه ها بوده است.
باتوجه به اینکه ممکن اس��ت با گذر زمان قس��مت
مهمی از محدوده های معدنی یک استان بلوکه شود،
ام��کان هیچ گونه فعالیت��ی در انها وجود ندارد و این
موض��وع توان بخ��ش خصوصی را مح��دود می کند.
کاظم زاده ادامه داد :با اینکه سال ها اعتراضاتی ازسوی
س��رمایه گذاران بخش معدن مطرح شده بود ،نتیجه
ملموس��ی در بر نداشته اس��ت .البته در برخی موارد
ش��اهد ازادسازی بخش هایی از پهنه ها بوده ایم که در
سامانه کاداستر بارگذاری ش��ده است .او تاکید کرد:
بلوکه کردن پهنه ها در این چند س��ال مانع توس��عه
معدنکاری بوده است.
قوانین ناقص
رئیس اداره معادن سازمان صنعت ،معدن و تجارت
اتفاقی بزرگ برای معادن
محمدعارف
ابراهیمی:
دستورالعمل
ایجاد وحدت
رویه در
فعال سازی
معادن و
محدوده های
معدنی غیرفعال
بسیار مثبت و
برای رشد ان
دسته از معادنی
که در این حوزه
قرار می گیرند،
اتفاق بسیار
بزرگی است
محمدع��ارف ابراهیمی ،رئیس
خانه مع��دن اس��تان کرمانش��اه
ب��ا بی��ان اینکه مش��کالت معادن
متفاوت اس��ت ،ب��ه
گفت:
بس��یاری از مع��ادن مش��کالت
منحص��ر به فرد و خ��اص خود را
دارن��د و به عبارت��ی می توان گفت
گرفتاری ه��ای خ��اص خ��ود را دارند؛ این مش��کالت از
محیط زیست گرفته تا معارضان محلی و ضعف بازار همه
را در بر می گیرد.
رئی��س خانه معدن اس��تان کرمانش��اه در گفت وگو با
صمت خاطرنشان کرد :دس��تورالعمل ایجاد وحدت رویه
در فعال س��ازی معادن و محدوده ه��ای معدنی غیرفعال
بس��یار مثبت و برای رشد ان دسته از معادنی که در این
حوزه قرار می گیرند ،اتفاق بسیار بزرگی است.
همین که اسیب شناس��ی ش��ده چرا مع��ادن غیرفعال
شده اند و برای ان راهکار ارائه شده نشان از خوش فکری
دارد.
ابراهیم��ی با اش��اره به اهمیت توجه ب��ه وحدت رویه
اظهار کرد :این مس��ئله ای اس��ت که باید پیش از این به
ان توجه می شد.
امروز با دستورالعمل ایجاد وحدت رویه در فعال سازی
معادن و محدوده های معدن��ی غیرفعال به محدوده های
مورد درخواس��ت صدور پروانه اکتش��اف که به هر دلیل
بلوکه شده بودند توجه و در نتیجه فعال سازی می شود.
ش از ای��ن به طور معم��ول با فعالی��ت این نوع
ت��ا پی
محدوده ه��ا به عنوان اینک��ه متقاض��ی ان را ثبت کرده،
توجه��ی نداش��تند .هرچند از زمان پروانه اکتش��اف این
معادن س��ال ها گذش��ته بود اما همچن��ان غیرفعال باقی
می ماندند.
رئی��س خانه معدن اس��تان کرمانش��اه تصری��ح کرد:
امیدوارم با اجرای این دستورالعمل محدوده های غیرفعال
واگذار شوند و در اختیار متقاضیان جدید قرار گیرند.
استان قم با بیان اینکه پایه قوانین اکتشاف
در کش��ور ما ناقص گذاش��ته شده ،تصریح
کرد :از اش��کاالت قانون معادن در سال های
گذشته این است که حق اکتشاف به عموم
مردم داد ه ش��ده و انها باید ریسک اکتشاف
را تحمل کنند.
او ادام��ه داد :قواع��د اکتش��اف در حال
حاض��ر جام��ع و یکنواخت نیس��ت .در برخی مناطق
اکتش��اف به طور مطل��وب و در برخ��ی مناطق دیگر
ناقص و سطحی انجام شده است.
کاظم زاده با بیان اینکه سیاس��ت گذاری اکتش��اف
مواد معدنی در کشور باید تغییر کند ،گفت :اگر دولت
قصد دارد اکتش��اف در کشور رونق گیرد ،باید متولی
کل اکتش��اف باش��د و انجام اکتش��اف ازسوی بخش
خصوصی را در کل ممنوع اعالم کند.
ک بار برای همیش��ه برای دستگاه ها و
دولت باید ی
سازمان های زیرساختی اکتشاف کشور تعیین تکلیف
کند .مش��خص ش��ود در کدام نقاط کش��ور چه مواد
معدنی با چه مش��خصاتی وجود دارد و سپس نتیجه
اکتش��اف را با ریسک کمتر و خیال راحت تر به مردم
واگذار کند.
ملغمه ای میان دولت و بخش خصوصی
رئیس اداره معادن سازمان صنعت ،معدن و تجارت
اس��تان قم ادامه داد :در حال حاضر ملغمه ای ش��کل
گرفت��ه که دولت زیرس��اخت های اکتش��اف را فراهم
نک��رده و بخش خصوصی ه��م تکلیف خود
را نمی داند.
اطالعات پهنه ها بلوکه ش��ده و در اختیار
کس��ی قرار نمی گیرد؛ به ای��ن ترتیب برای
حل معضل اکتشاف مسئوالن باید دلسوزانه
تصمیم گیری کنند تا مشکالت حل شود.
کاظم زاده با اشاره به مهلت سه ماهه برای
ازادسازی و تعیین تکلیف پهنه ها اظهار کرد :براساس
این دستورالعمل به نظر می رسد شرایط خوبی در نظر
گرفته ش��ده اس��ت؛ از این جهت که بخش خصوصی
امکان استفاده و بهره مندی از پهنه ها را دارد.
در ای��ن روند مطالعات در س��ایر نق��اط که تاکنون
در اختی��ار بخ��ش خصوصی قرار نگرفت��ه بود ،لحاظ
می ش��ود .با ای��ن رویه از بلوکه ش��دن بی��ش از حد
محدوده ه��ا جلوگیری و تکلی��ف فعاالن بخش معدن
مشخص خواهد شد.
او تاکی��د ک��رد :براس��اس انچ��ه بی��ان ش��د،
سیاس��ت گذاری در اکتش��اف از جمله مواردی است
که باید اولویت و دغدغه سیاست گذاران کشور باشد.
محدوده های بلوکه شده
رئیس اداره معادن سازمان صنعت ،معدن و تجارت
اس��تان قم درباره بند دوم این دستورالعمل نیز گفت:
در بند دو ب��ه محدوده های مورد درخواس��ت صدور
پروانه اکتش��اف که به هر دلیل ابطال و بلوکه شده اند
اش��اره ش��ده تا برابر مقررات و با اطالع رسانی کامل،
امکان ثبت در سامانه کاداستر برای متقاضیان میسر
شود.
کاظم زاده خاطرنشان کرد :با بررسی سامانه کاداستر
متوجه خواهیم ش��د که تمامی مناطق معدنی خارج
از ش��هر به ص��ورت موزائیکی کنار هم بلوکه و بس��ته
شده بود که بخشی مربوط به درخواست و پروانه های
اکتش��اف و بخش��ی هم مربوط به پروانه بهره برداری
معادن اس��ت ،اما اکنون باتوجه به این ابالغیه تکلیف
بسیاری از مناطق و استان ها مشخص خواهد شد.
اهمیت وحدت رویه
رئیس اداره معادن سازمان صنعت ،معدن و تجارت
اس��تان قم درباره اهمیت وحدت رویه نیز گفت :این
مهم نه در زمینه فعال س��ازی مع��ادن بلکه در زمینه
تمام��ی فعالیت ه��ای معدن��ی از جمل��ه اکتش��اف و
بهره برداری صدق می کند.
بر این اس��اس رویه تمامی استان ها در فعالیت های
معدنی ،قانون معادن و ایین نامه اجرایی و بخش��نامه
وزارتخانه یکسان خواهد شد.
کاظ��م زاده تصریح کرد :تاکنون درباره نحوه اجرای
قانون معادن و بخش��نامه های وزارتخانه وحدت رویه
در اس��تان ها وج��ود نداش��ته و هر اس��تان یک رویه
متفاوت را طی کرده است.
این مسئله باعث شده در هر استان سلیقه ای عمل
شود و روند کار بسته به نوع همکاری منابع طبیعی و
بانک ها متفاوت باشد.
ایجاد وحدت رویه در فعال سازی معادن غیرفعال
معاون امور معادن و صنایع معدنی س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت
ایالم ه��م از ابالغ دس��تورالعمل ایج��اد وحدت رویه در فعال س��ازی
معادن غیرفعال به س��ازمان های استانی خبر داد و گفت :براساس این
دس��تورالعمل به دارندگان مجوز کلیه پهنه های اکتشافی واگذار شده
ک��ه مهلت ارائه گزارش نهایی انها به اتمام رس��یده ،از زمان ابالغ این
دس��تورالعمل ۳ماه مهلت داده ش��ده تا در ص��ورت تمایل مختصات
مناطق امیدبخش شناسایی شده را معرفی کنند.
نب��ی س��ماواتی در گفت وگو ب��ا باش��گاه خبرنگاران ج��وان افزود:
در بخ��ش دیگ��ر ای��ن دس��تورالعمل ب��ه کلی��ه محدوده ه��ای مورد
درخواس��ت ص��دور پروانه اکتش��اف که به ه��ر دلیل ابط��ال و بلوکه
ش��ده اند ،اش��اره ش��ده ت��ا وف��ق مق��ررات و ب��ا اطالع رس��انی کامل
ازاد و ام��کان ثب��ت ب��رای متقاضی��ان در س��امانه کاداس��تر میس��ر
ش��ود .او اضاف��ه ک��رد :مت��ن کام��ل دس��تورالعمل ایج��اد وح��دت
روی��ه در فعال س��ازی مع��ادن و محدوده ه��ای معدن��ی در
تارنم��ای س��ازمان صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت ای�لام ب��ه ادرس
www.ilm.mimt.gov.irقابل مشاهده است.
پررنگ شدن نقش بخش خصوصی
مدی��ر کل ام��ور اکتش��اف وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت پیش تر
اظه��ار کرده بود :محدوده هایی که به لحاظ اکتش��افی غیرفعال باش��ند،
شناسایی و به وسیله مزایده به متقاضیان واجد شرایط فنی و مالی واگذار
می شوند.
به گزارش ایرنا ،رض��ا عظیمی تصریح کرد :حمایت از بخش خصوصی
در حوزه اکتشاف و تشکیل کنسرسیوم های تخصصی برای سرمایه گذاری
و حفاری در طرح ها و پروژه های اکتش��افی از اولویت های این وزارتخانه
محسوب می شود.
عظیمی یاداور شد :بررسی ها نشان می دهد در سال های اخیر حدود ۵۰۰پروانه
اکتش��اف به دلیل ناتمام ماندن عملیات اکتش��افی باطل شده و در فهرست مزایده
وزیر صنعت ،معدن و تجارت دستورالعمل ایجاد
وحدت رویه در فعال س��ازی معادن و محدوده های
معدن��ی غیرفعال را به روس��ای س��ازمان صنعت،
مع��دن و تج��ارت ۳۱اس��تان ،اداره کل جن��وب
کرم��ان و نیز مناطق ازاد ماکو ،ارس و قش��م ابالغ
کرده است.
ای��ن دس��تورالعمل که در ۱۱بن��د و ۵تبصره
تدوین ش��ده به پاس��خگویی نهاده��ای نظارتی با
سازمان های صنعت ،معدن و تجارت قرار گرفته اند که به وسیله مزایده به
متقاضیان دارای صالحیت واگذار خواهند شد.
به گفته وی سیاس��ت جدید بر ان است که در زمان تمدید پروانه های
جدی��د ،کنترل و نظارت بیش��تری ب��ر فعالیت های انجام ش��ده صورت
گیرد.
عظیمی پیش از این نیز اعالم کرده بود :امروز در مناطقی که ریس��ک
س��رمایه گذاری باالست و تقاضایی ازس��وی بخش خصوصی وجود ندارد،
بررس��ی های اولیه زیرس��اخت های ظرفیت معدنی و اطالعات پایه ،انجام و پس از
احراز وجود ماده معدنی به وس��یله مزایده به متخصصان ،س��رمایه گذاران و فعاالن
بخش خصوصی واگذار خواهد شد.
سخن پایانی...
روسای س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان ها
توجه دارد.
با دستورالعمل ایجاد وحدت رویه در فعال سازی
مع��ادن و محدوده ه��ای معدنی غیرفع��ال انتظار
م��ی رود معادن زی��ادی رونق بگیرند و دس��ت به
فعالیت بزنن��د .به باور کارشناس��ان اجرای چنین
طرح��ی ازس��وی وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
موجب می شود محدوده های غیرفعال و بلوکه شده
که اغلب دس��ت بخش دولتی قرار دارد ،رها شده و
در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.
براس��اس ام��ار وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
اکن��ون بال��غ بر ۵ه��زار و ۶۰۰معدن در س��طح
کش��ور فعالیت دارند ک��ه از انها به طور متوس��ط
۴۰۰میلی��ون ت��ن انواع م��واد معدنی اس��تخراج
می شود که ۶۰تا ۶۵درصد انها مصالح ساختمانی
است. صفحه 12
13
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
باجه خبر
همزمان با سالروز والدت حضرت رسول اکرم(ص)
۱۷فروشگاه جدید رفاه افتتاح می شود
همزمان با ۱۷ربیع االول ،س��الروز والدت حضرت
رس��ول اکرم(ص) ۱۷ ،ش��عبه جدید فروشگاه های
زنجیره ای رفاه افتتاح می شوند.
به گزارش روابط عمومی ش��رکت فروش��گاه های
زنجی��ره ای رفاه ۱۷ ،ش��عبه جدید فروش��گاه های
زنجی��ره ای رفاه همزمان با س��الروز والدت حضرت
رسول اکرم (ص) در ابان امسال افتتاح می شوند.
گی�لان ،خراس��ان رضوی ،ته��ران ،هرم��زگان،
قزوین ،کردستان ،سمنان ،خراسان شمالی ،بوشهر،
خوزس��تان ،زنج��ان ،همدان و ...از جمل��ه میزبانان
شعب جدید رفاه هستند.
با توجه به ش��یوع موج سوم کرونا ،لزوم افزایش
میزان خدمت رسانی به هموطنان و تامین کاالهای
اساسی با نرخ مناس��ب و کیفیت استاندارد بیش از
پیش احساس می شود؛ بنابراین فروشگاه های جدید
رفاه در راس��تای تحقق هدف توسعه شتابان اغاز به
فعالیت می کنند.
همچنی��ن افزای��ش می��زان اش��تغال ،بکارگیری
نیروهای متخصص بومی و اس��انی دسترسی مردم
محلی به امکانات فروشگاهی از جمله مزایای افتتاح
شعب جدید رفاه است.
غرفه ه��ای تخصصی در حوزه های م��واد غذایی
ت��ازه ،غ��ذای گ��رم خانگی و س��نتی ،فس��ت فود،
لبنیات تازه ،گوش��ت تازه (قصاب��ی) ،نان ارگانیک،
محصوالت اختصاصی تولیدشده ازسوی شرکت رفاه
و لوازم خانگی در محیط جذاب و مدرن فروشگاهی
از جمله خصوصیاتی اس��ت که این فروش��گاه ها را
متمایز می کند .گفتنی اس��ت مشتریان گرامی بعد
از افتتاحی��ه رس��می ،همه روزه از س��اعت ۸تا ۲۳
می توانند با مراجعه به این فروش��گاه ها نس��بت به
تهیه مایحتاج خود اقدام کنند.
شرکت فروشگاه های زنجیره ای رفاه به عنوان یکی
از پیشگامان صنعت خرده فروشی کشور در راستای
حمای��ت از ایجاد اش��تغال پای��دار و تحقق اهداف
توسعه شتابان به طور مستقیم و غیرمستقیم زمینه
اش��تغال بیش از ۱۵۰۰نف��ر از نیروهای متخصص
را فراه��م ک��رده و تع��داد ش��عب خ��ود را با هدف
خدمت رس��انی به اقتصاد کش��ور و هموطنان عزیز
افزایش داده است .گفتنی است این بنگاه اقتصادی
خصوصی از ابتدای امس��ال همزمان با افتتاح شعب
جدید و افزایش متراژ سطح فروش در سراسر کشور
معادل ۵۰درصد راهبرد توس��عه فروشگاهی مشابه
در سال گذشته را با وجود شرایط سخت و پیچیده
اقتصادی کنونی کشور محقق کرده است.
حمایت بانک صادرات از کسب وکارهای اسیب دیده
تسهیالت پرداختی بانک صادرات ایران به بیش از
٥٢هزار کس��ب و کار اسیب دیده از کرونا از ۷هزار
میلیارد ریال فراتر رفت.
به گ��زارش روابط عموم��ی بانک ص��ادرات ایران،
این بانک ب��ا پرداخت ۷ه��زار و ٤٨٧میلیارد ریال
تس��هیالت از ابتدای خرداد سال ١٣٩٩تا ١٠ابان
امسال از ٥٢هزار و ٥٩١کسب و کار اسیب دیده از
شیوع بیماری کرونا حمایت کرد.
اس��تان خراسان رضوی در این مدت با دریافت ۵
هزار و ٦٦٨مورد تسهیالت به ارزش افزون
ب��ر ٨٦٧میلیارد ریال ،بیش��ترین س��هم
از تس��هیالت اس��یب دیدگان کرونا بانک
ص��ادرات ایران را به خ��ود اختصاص داده
اس��ت .در بین ٣١اس��تان دریافت کننده
این تس��هیالت ،استان های گیالن ،فارس،
چهارمحال و بختیاری ،تهران ،کرمانش��اه،
کرم��ان ،مازندران ،لرس��تان و اصفهان به ترتیب در
رتبه های دوم تا دهم از این نظر بوده اند.
بانک صادرات ای��ران به منظور کمک به
حف��ظ و افزایش اش��تغال و تداوم فعالیت
در واحده��ای تولیدی فعال اس��یب دیده
از ش��یوع کرونا ،پرداخت تس��هیالت را با
جدیت در دستور کار قرار داده و اشخاص
حقیق��ی و حقوق��ی فع��ال دارای مج��وز
کس��ب یا تولید در بخش ها و رس��ته های
تعیین ش��ده از سوی وزارتخانه های صنعت ،معدن و
تجارت ،میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی،
شفاف سازی ارزی بیمه اسیا
مدیرعامل بیمه اسیا در نامه ای رسمی به ابهام درباره
وضعیت ارزی این ش��رکت پاس��خ داد و اع�لام کرد :در
صورت اعالم نرخ جدید تسعیر ارز از سوی بیمه مرکزی،
صورت های مالی این ش��رکت تا پای��ان دوره با نرخ های
۳۰اسفند ۹۹تسعیر خواهد شد .به گزارش دنیای بیمه،
حس��اب ارزی بیمه اسیا مثبت اس��ت و تسعیر نرخ ارز
باعث افزایش درامد این شرکت می شود.
به گزارش دنیای بیمه ،مس��عود بادین در نامه ای به اداره نظارت
بر ناشران بورسی سازمان بورس و اوراق بهادار نوشت :صورت های
مالی عملکرد ۶ماهه نخس��ت س��ال ۱۳۹۹در جلسه هیات مدیره
بیمه اس��یا در تاریخ ۲۲مهر ۱۳۹۹بررس��ی ش��ده و به تصویب
رسیده است .او درباره اثر صورت های ارزی این شرکت بر درامدها
ورزش و جوانان ،اموزش و پرورش ،فرهنگ و ارشاد
اس�لامی ،تحقیقات و فناوری اطالعات ،بهداش��ت،
درمان و اموزش پزش��کی ،راه و شهرس��ازی ،کشور
و جهادکشاورزی که فعالیت های انها در دوره شیوع
کرونا با اختالل مواجه ش��د ،مشمول این تسهیالت
می ش��وند .ای��ن تس��هیالت فق��ط ب��ه متقاضیانی
تخصی��ص خواهد یافت ک��ه در س��امانه «کارا»ی
وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی ثبت نام کرده و به
بانک معرفی شده باشند.
اعالم نتایج قرعه کشی بانک ملی ایران
گفت :در زمینه تس��عیر ن��رخ ارز و اثر ان بر صورت های
مالی در جلس��ه هیات مدیره این ش��رکت بحث مفصلی
انج��ام و در نهایت قرار ش��د درباره تس��عیر ارز دارایی ها
و بدهی های بیمه اس��یا ب��رای دوره مالی منتهی به ۳۱
ش��هریور ۱۳۹۹با عنایت به اخرین اعالم نرخ تسعیر ارز
ازس��وی نهاد ناظر یعنی بیمه مرکزی جمهوری اسالمی
ایران ،به تاریخ ۲۹اس��فند ۱۳۹۸و عدم احراز نرخ ارز در
دسترس به واسطه اینکه حساب های ارزی شرکت به صورت سپرده
بانکی اس��ت ،با توجه به نوسان ش��دید نرخ ارز ،در راستای رعایت
اس��تانداردهای حسابداری و جهت جلوگیری از ابراز سود موهوم و
تضییع حقوق س��هامداران این ش��رکت اقالم یادشده را با نرخ ۲۹
اسفند ۱۳۹۸تسعیر کرده است.
ش��رکت کنندگان در قرعه کش��ی جوای��ز حس��اب های
قرض الحس��نه پس انداز این بانک می توانن��د نتایج ان را در
سامانه بانک ملی ایران مشاهده کنند.
به گ��زارش روابط عموم��ی بانک مل��ی ایران ،اع�لام نتایج
قرعه کشی قرض الحسنه از طریق سایت بانک ملی ایران به نشانی
www.bmi.irدر بخش اخبار قابل دریافت است.
شرکت کنندگان در قرعه کشی باید شماره حساب یا شماره
ملی خود را وارد و نتیجه ان را دریافت کنند.
همچنین در اپلیکیشن «بله» یک بات (بازو) به این منظور طراحی شده است.
کارب��ران ای��ن اپلیکیش��ن می توانن��د ب��ا اس��تفاده از ای��ن ب��ازو ب��ه نش��انی
https: //ble.ir/bmilotterybotو وارد ک��ردن کدملی خود نتایج قرعه کش��ی
را مشاهده کنند.
«رادیو حکمت» مسیر جدید ارتباطی بیمه حکمت
تسهیالت ویژه بانک دی برای فرهنگیان
درحال حاضر ش��رکت ها و سازمان های بس��یاری در همه جای جهان برای دسترسی
مس��تقیم با مشتریان خود ،پادکس��ت «رادیو سخن» را به رس��انه های سازمانی خود
می افزایند.
به گزارش روابط عمومی بیمه حکمت ،در این راس��تا شرکت بیمه حکمت از چندی
پیش نسبت به تولید پادکست با عنوان «رادیو حکمت» در فضای مجازی اقدام کرد که
می توان ان را یک مسیر ارتباطی جدید بین این بیمه و مشتریان ان برشمرد .تاکنون
۵پادکس��ت در صفحه اینستاگرام به نشانی Bimehekmatsabaتولید شده که در
ای��ن رابطه بیم��ه حکمت تالش دارد با بیان نکات ارامش بخش ،فضایی را برای مخاطبان خود فراهم اورد که
منجر به امنیت خاطر و افزایش ارامش روحی و روانی انها شود.
بانک دی در راس��تای ارج نهادن به فرهنگیان کشور ،طرح کارت اعتباری و تسهیالت
ویژه فرهنگیان را اجرایی کرد .این طرح که با هدف حمایت از قشر تالشگر و تاثیرگذار
فرهنگیان در شعب بانک دی اغاز شده تا پایان امسال ادامه خواهد داشت.
به گزارش روابط عمومی بانک دی ،تمامی اعضای جامعه معظم فرهنگیان کشور ،اعم از
کادر اداری ،معلمان ،نیروهای خدماتی مدارس دولتی ،نیمه دولتی ،خصوصی و همچنین
کارکنان ش��اغل در وزارتخانه و ادارات تابع اموزش و پرورش سراسر کشور می توانند در
دو قالب «کارت اعتباری» یا «تس��هیالت رفع نیاز» تا س��قف مبلغ ۵۰۰میلیون ریال از
تسهیالت ویژه فرهنگیان استفاده کنند .متقاضیان می توانند برای کسب اطالعات بیشتر به سایت بانک دی به
نشانی bank-day.irمراجعه کرده یا با مرکز ارتباط با مشتریان بانک به شماره تلفن ۲۸۹۳۰تماس بگیرند.
عرضه روزانه ۷۰میلیون دالر در بازار متشکل ارزی
بان��ک مرکزی در هفته نخس��ت اب��ان روزانه،
به ط��ور متوس��ط ٧٠میلی��ون دالر ارز به صورت
اس��کناس در «بازار متش��کل معامالت ارزی» در
نرخ های حاشیه بازار عرضه کرده است.
به گ��زارش بانک مرکزی ،ای��ن بانک در ۷روز
نخس��ت اب��ان (از اول تا ۷اب��ان )۱۳۹۹روزانه،
به ط��ور متوس��ط ٧٠میلی��ون دالر ارز به صورت
اس��کناس در «بازار متش��کل معامالت ارزی» در نرخ های
حاشیه بازار عرضه کرده است.
ب��ا وجود این میزان عرضه و ام��کان خرید هر صرافی به
پرداخت سود مشارکت بیمه دی
میزان ۵۰۰هزار دالر در بازار یادش��ده ،از میزان
عرضه طی مدت یادشده (از اول تا ۷ابان ،)۱۳۹۹
در مجموع فقط ٧درصد (حدود ۵میلیون دالر)
ازسوی صرافی ها خریداری شده که این امر حاکی
از فقدان تقاضای موثر در بازار برای ارز به صورت
اسکناس است.
همچنین گزارش های دریافتی از س��امانه نیما
حاکی از این اس��ت که در مدت مشابه حدود ۶٧٠میلیون
دالر ارز به صورت حواله ازس��وی صادرکنندگان در سامانه
نیما عرضه شده است.
س��ود مش��ارکت در منافع بیمه های زندگی برای پایان س��ال مالی
۱۳۹۸ب��ه میزان ۲۹.۸۳درصد محاس��به و در اندوخت��ه بیمه نامه ها
اعمال ش��د .به گزارش روابط عمومی شرکت بیمه دی ،امکان مشاهده
مبلغ س��ود مش��ارکت در منافع و س��ایر منافع مالی بیمه نامه ها برای
نمایندگان و بیمه گذاران از طریق درگاه شرکت بیمه دی فراهم است.
ش��رکت بیمه دی با تجمیع سرمایه های این بیمه نامه ها در صندوق
س��رمایه گذاری گنجینه الماس خود با کسب بازدهی مطلوب موجب
افزایش س��ود ش��ده که از این نظر بیمه دی یکی از باالترین س��ود ها را در بین ش��رکت های
بیمه ای محقق کرده است .صندوق گنجینه الماس دی در سال ۹۸در بین ۱۰صندوق برتر
سرمایه گذاری کشور قرار گرفت.
مجمع عمومی «ایران زمین» باز هم به حدنصاب نرسید
برگزاری مجمع عمومی عادی س��ال مالی ۱۳۹۶
بانک ایران زمین که با ۲۷ماه تاخیر قرار بود ۵ابان
سال جاری برگزار ش��ود ،با به حد نصاب نرسیدن
صاحبان سهام ،بار دیگر به تاخیر افتاد.
به گ��زارش ف��ارس ،براس��اس ضواب��ط و
دس��تورالعمل های س��ازمان بورس و اوراق بهادار و
شرکت های سهامی عام ،مجامع شرکت ها حداکثر
باید ۴ماه پس از س��ال مالی ک��ه عمدتا نیز پایان
اسفند هر سال است ،تشکیل شود.
در این زمینه ش��رکت ها مکلفند ۱۰روز قبل از
برگزاری مجمع ،صورت های مالی حسابرسی ش��ده
خود را به همراه یادداشت ها ،پیوست ها و
همچنین گزارش هیات مدیره در س��ایت
ُکدال منتش��ر کرده و زمان ،تاریخ ،محل
تش��کیل و دستور جلسه مجامع را افشا و
این اطالعات را در س��ایت کدال ،روزنامه
رسمی شرکت و همچنین سایت اینترنتی
ان اطالع رسانی کنند.
ش��رکت های بورس��ی و س��هامی ع��ام موظفند
به منظور شفاف س��ازی و ارائه گ��زارش عملکرد به
سهامداران ،دست کم یک بار در سال مجمع عمومی
عادی برگزار کنند.
مهم ترین دس��تور جلس��ه این مجامع
رس��یدگی ب��ه صورت ه��ای مال��ی ،ارائه
گزارش عملکرد مدیران و بازرسان قانونی
و همچنین تقسیم سود میان سهامداران
اس��ت .در سال های اخیر بانک ها مکلف
ش��ده اند عالوه بر س��ازمان حسابرس��ی،
صورت های مالی حسابرسی شده خود را به
تایید بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران رسانده
و برای برگزاری مجامع عمومی عادی مجوز از این
نهاد ناظر پولی دریافت کنند ،فرایندی که بهانه ای
جدی��د برای تعوی��ق و تاخیر در برگ��زاری مجامع
ساالنه و شفاف سازی عملکرد فعاالن بازار پول شده
است .بر این اساس نگاهی به روند برگزاری مجامع
عمومی عادی بانک های بورسی از جمله بانک ایران
زمین نشان از تاخیر و تعویق های مکرر در برگزاری
مجامع ساالنه ،حتی پیش از ورود بانک مرکزی به
مجامع بانک ها دارد.
نگاهی به اطالعات منتشرش��ده از س��وی بانک
ایران زمین در س��ایت ُکدال نشان می دهد باوجود
درج اگهی برگزاری مجمع س��ال مالی ۱۳۹۳این
مجمع لغو و اطالعات صورت های مالی ان در ُکدال
مشاهده نمی شود.
گروه خبر
editor@smtnews.ir
مدیرعامل بانک توسعه
ص��ادرات ضم��ن اع�لام
میزان پرداخت تسهیالت
ارزی و ریال��ی در نیم��ه
نخس��ت امس��ال ،گف��ت:
زمانی که ن��رخ ارز افزایش
پیدا می کن��د ،تقاضا برای
تس��هیالت ارزی کم می ش��ود که اکنون متقاضیان
دریافت تس��هیالت ارزی نس��بت به گذش��ته کمتر
ش��ده و تقاضا برای دریافت تس��هیالت ریالی نیز با
افزایش مواجه ش��ده اس��ت .باتوجه به اینکه بانک
توسعه صادرات به عنوان بانک تخصصی و توسعه ای
در حوزه صادرات به ویژه صادرات غیرنفتی کش��ور
فعالیت می کند ،تمام شعب ان هم خدمات ارزی و
هم ریالی ارائه می دهد .این بانک از زمان تاسیس در
۲۷کشور به ویژه کشورهای همسایه در تامین مالی
پروژه هایی مانند انتقال گاز ،برق و ...همکاری کرده
اس��ت و عالوه بر خدمات مالی به صادرکنندگان در
زمینه برگش��ت ارزهای صادرات ،رفع تعهد واردات
و ارائ��ه خدمات بانکی ب��ا صادرکنندگان همکاری
می کن��د ک��ه عل��ی صال��ح اب��ادی در گفت وگوی
تفصیلی با ایس��نا ،درباره چگونگی ارائه تس��هیالت
به صادرکنندگان ،ش��رایط ان ،چگونگی بازگش��ت
ارزهای صادراتی و ...توضیحاتی داده که بخش هایی
از ان را در ادامه می خوانید.
ب�ا توج�ه ب�ه اینک�ه همچن�ان حج�م
قابل توجه�ی ارز به کش�ور برنگش�ته ،در این
زمین�ه چه محدودیت هایی برای ارائه خدمات
و پرداخت تسهیالت درنظر گرفته اید؟
طب��ق اعالم بان��ک مرک��زی ،صادرکنندگانی که
ارز حاصل از صادرات خود را بازنگردانده باش��ند از
دریافت خدمات و تسهیالت بانکی محروم می شوند؛
بانک توس��عه صادرات نیز از میزان برگشت ارزهای
صادراتی صادرکنندگان اطالع و فهرس��ت اس��امی
انها را در اختیار دارد که خوشبختانه عمده افرادی
که با بانک در تعامل هس��تند ،رفع تعهد ارزی انها
از ۸۰درصد به باال و مش��تریانی که رفع تعهد ارزی
انه��ا کمتر از این درصد باش��د ،معدود اس��ت .در
کل اف��رادی ک��ه رفع تعهد ارزی خود را انجام نداده
باش��ند ،ارائه خدمات و تس��هیالت بانکی برای انها
متوقف می شود و کسانی که بخشی از ارزهای خود
را بازنگردانده ان��د ،برنامه بانک این اس��ت که با انها
مذاکره و دلیل عدم برگشت را پیگیری می کند ،زیرا
گاهی اوقات مشکالتی در سامانه ها یا دالیل منطقی
وجود دارد که بانک توس��عه صادرات سعی می کند
این مشکالت را برطرف کند.
داش�تن کارت بازرگانی تنها ش�رط برای
پرداخت تسهیالت به صادرکنندگان است؟
داش��تن کارت بازرگانی برای پرداخت تسهیالت
ب��ه صادرکنندگان ش��رایط الزمی اس��ت اما کافی
نیس��ت ،زیرا عالوه بر ان شرایطی دیگری هم مانند
صادرکنن��ده بالقوه ی��ا بالفعل ب��ودن ،بازگرداندن
ارزهای صادراتی یا ارائه برنامه صادراتی ش��رکت به
بانک نیاز اس��ت .صادرکننده باید اس��ناد صادراتی
خود را به بانک ارائه دهد و افرادی که قصد صادرات
دارند هم باید برنامه صادراتی خود را به بانک تحویل
دهند و در کنار ان باید ارزهای خود را هم به کشور
برگرداند؛ بنابراین اگر صادرکننده ای ش��رایط الزم
برای دریافت تس��هیالت را داش��ته باش��د ،نباید از
خدمات بانک محروم شود.
می�زان تس�هیالت پرداخت�ی ب�ه
صادرکنن�دگان در س�ال گذش�ته و امس�ال
چقدر است؟
تس��هیالتی که به صادرکنندگان در سال گذشته
پرداخت شد بیش از ۸۵۰۰میلیارد تومان بوده که
پیش بین��ی می کنیم این رقم برای پایان امس��ال به
۱۰ه��زار میلیارد تومان برس��د .اگر صادرکنندگان
شرایط الزم را برای دریافت تسهیالت داشته باشند،
بانک امادگی این را دارد که تس��هیالت بیش��تری
بپردازد .از سوی دیگر ،تا ۶ماه نخست امسال بانک
توس��عه صادرات در مجموع معادل ۶۲۰۶میلیارد
تومان تس��هیالت پرداخت کرده که ۴۳۱۴میلیارد
توم��ان ان مرب��وط به تس��هیالت ریال��ی و ۱۸۹۲
میلیارد تومان دیگر نیز برای تسهیالت ارزی است.
افزایش ه�ای اخیر ن�رخ ارز چه تاثیری بر
تسهیالت دهی بانک می گذارد؟
زمان��ی که ن��رخ ارز افزایش پی��دا می کند ،تقاضا
برای تسهیالت ارزی کم می شود و به همین میزان
ب��ر تقاضا برای تس��هیالت ریالی افزوده می ش��ود؛
به گون��ه ای که در س��ال گذش��ته تس��هیالت ارزی
کاهش و تس��هیالت ریالی به دلیل نوس��انات ارزی
افزای��ش پیدا کرد .اعداد و ارقام نش��ان می دهد در
سال گذش��ته اعطای تسهیالت ریالی بانک توسعه
صادرات از ۵۱۴۰میلیارد تومان در س��ال ۱۳۹۷به
۷۴۲۰میلیارد تومان رس��یده که حدود ۴۰درصد
افزایش یافته اس��ت .از س��وی دیگر ،در این زمان
تس��هیالت ارزی بان��ک از ۱۸۰۰میلیارد تومان به
ه��زار میلی��ارد تومان کاهش پیدا ک��رده و مجموع
تسهیالت از ۶۹۶۷میلیارد تومان به ۸۵۱۶میلیارد
توم��ان رس��یده که ۲۲درصد افزای��ش یافته و این
افزایش بیشتر مربوط تسهیالت ریالی بوده است.
گفت وگو
تقاضای تسهیالت ارزی
کاهش یافت صفحه 13
14
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
بانک و بیمه
یادداشت
اگر نرخ بهره
افزایش
یافت...
سارا فالح
کارشناس بازار سرمایه
در اردیبهش��ت امسال با رونق بازار سرمایه
نرخ س��ود بانکی کاهش یافت و حداکثر سود
بانک��ی برای س��پرده های یک س��اله به ۱۵
درصد در س��ال رس��ید (بانک ه��ا فقط مجاز
بودند حس��اب های سپرده یک س��اله افتتاح
کنند) .در تیرماه مجوز افتتاح سپرده گذاری
دوساله صادر شد و نرخ سود ان به ۱۸درصد
افزای��ش یافت .درحال حاض��ر ،زمزمه هایی از
س��ود بانکی ۲۲.۵و حت��ی ۲۵درصد هم به
گوش می رسد.
دلیل این افزایش نرخ سود بانکی را کنترل
ت��ورم اعالم کرده اند اما با افزایش نرخ س��ود
بانکی ت��ورم مهار نخواهد ش��د چراکه تورم
در حال حاض��ر از نوع رکودی اس��ت .به زبان
س��اده تر ،افزای��ش قیمت ها در اث��ر تقاضای
بیش��تر برای خری��د کاال و خدمات مصرفی
نیس��ت ،بلکه تورم به دلی��ل کاهش عرضه و
کمبودهایی اس��ت که واقعا وجود دارد و این
بدان معناس��ت که افزایش ن��رخ بهره بانکی
نتیجه بخش نب��وده و تورم را مه��ار نخواهد
کرد.
از س��ویی افزای��ش نرخ س��ود بانکی یعنی
تش��ویق مردم به پس انداز بیشتر و همیشه و
در همه جای جهان پس انداز و سرمایه گذاری
رابط��ه معکوس با یکدیگر دارن��د .با افزایش
نرخ س��ود بانکی م��ردم عالقه بیش��تری به
پس ان��داز در بانک پی��دا خواهند کرد ،چون
در مقابل بازار س��هام که ریس��ک دارد ،سود
بدون ریسک بیشتری نسبت به قبل به دست
می اورن��د و این به معنای خروج نقدینگی از
بازار اس��ت که در نتیجه ضربه سهمگینی به
بدن��ه بازار وارد خواهد امد و ش��رکت ها پول
کمتری برای تولید در اختیار خواهند داشت.
ضربه دیگ��ری که افزایش س��ود بانکی به
بازار س��رمایه وارد خواهد ک��رد ،افزایش نرخ
تسهیالت اس��ت .وقتی نرخ تسهیالت بیشتر
شود ش��رکت ها تمایل کمتری به گرفتن وام
پیدا می کنند و واضح است نتیجه ان کاهش
تولید خواهد بود .با کاهش تولید س��وداوری
شرکت ها کمتر می شود و به دنبال ان قیمت
سهام انها کاهش پیدا خواهد کرد.
بنابرای��ن افزای��ش نرخ س��ود بانکی باعث
کاهش رش��د اقتصادی خواهد شد و کشور را
بی��ش از پیش به رکود خواه��د برد .کاهش
رش��د اقتصادی یعنی افزایش ن��رخ بیکاری.
وقتی بیکاری در کش��ور افزای��ش پیدا کند،
دولت مجب��ور اس��ت منابع بیش��تری برای
مقابل��ه با بیکاری ص��رف کن��د و در نتیجه
حمایت کمت��ری از تولیدکنن��دگان خواهد
داش��ت .فرام��وش نکنی��م که بازار س��رمایه
نبض اقتصاد هر کش��ور اس��ت چراکه سهام
بزرگ ترین شرکت ها و تولیدکنندگان کشور
در بازار سرمایه داد و ستد می شود.
پس ضربه ب��ه تولیدکننده یعنی ضربه به
بدنه بازار سهام .برعکس ،هرقدر بازار سرمایه
رونق بیش��تری داشته باش��د ،نقدینگی های
س��رگردان جامعه به س��مت بازار سرمایه و
تولیدکنندگان س��وق پی��دا می کنند و چرخ
اقتصاد کش��ور راحت تر می چرخد .رکود بازار
س��هام پیامدهای منفی دیگری نیز به دنبال
خواهد داشت که از ان جمله می توان به رشد
بازارهای موازی نظیر ارز و خودرو اشاره کرد
که عمال هم تجربه کردیم و دیدیم که از 20
مرداد به بعد که بازار سرمایه اصالح شدیدی
را تجرب��ه کرد ،قیمت ه��ا در بازارهای موازی
به صورت سرسام اوری رشد کردند.
چنین وضعی قطعا به نفع هیچ کس نیست
و اوضاع معیش��تی مردم را س��خت تر خواهد
کرد .بنابرای��ن باید امیدوار بود این اتفاق رخ
ندهد ،چ��ون به دالیلی که گفته ش��د ضربه
ب��دی بر بدن نیم��ه جان بازار س��رمایه وارد
خواهد کرد.
البته خوشبختانه یکی از ویژگی های اصلی
ب��ازار س��رمایه تنوع ش��رکت ها و محصوالت
است .یک س��رمایه گذار خبره برای هر دوره
و هر شرایطی می تواند در بازار سهام فعالیت
داشته باشد.
توصی��ه ای که می ت��وان به فع��االن بازار
س��رمایه داش��ت ای��ن اس��ت که اگ��ر نرخ
س��ود بانکی افزایش یافت به س��مت س��هام
شرکت هایی بروند که رونق یا رکود اقتصادی
اث��ر چندانی ب��ر انها ن��دارد البت��ه این یک
پارامتر برای انتخاب س��هم ی��ا صنعت برای
سرمایه گذاری است و مسلما باید پارامترهای
بیشتری را در نظر داشت تا در نهایت به یک
جمع بندی کلی و تصمیم پرسود رسید.
افزایش کارمزد
خدمات بانکی
از اول اذر
براس��اس اعالم بان��ک مرکزی از اذر نرخ کارم��زد خدمات بانکی زیاد
می شود که جزئیات ان برای ارائه خدمات مختلف اعالم شده است.
پس از مدت ها درخواست بانک ها برای افزایش کارمزد بانکی سرانجام
بانک مرکزی در برابر خواسته انها کوتاه امد و با این امر موافقت کرد که
از اوایل اذر افزایش کارمزد خدمات بانکی اجرا می شود.
به گزارش ایس��نا ،کارم��زد عملیات کارت ب��ه کارت به عنوان یکی از
پرکاربردتری��ن خدمات بانک��ی از ۵۰۰به ۶۰۰توم��ان به ازای هر یک
افزایش یافت و در صورت افزایش هر یک میلیون تومان
میلی��ون تومان????
در فرایند کارت به کارت معادل ۲۴۰تومان به این مبلغ افزوده خواهد
شد.
کارمزد خدمات بانکی هزینه های اس��می به منظور تنظیم و نگهداری
حس��اب های مختل��ف و خدم��ات معام�لات جزئ��ی ب��رای مش��تریان
خرده فروش��ی و تجاری است و براس��اس میزان هزینه تمام شده خدمت
بانکی محاسبه می شود .بررسی بخشنامه جدید بانک مرکزی بیانگر این
اس��ت که هزینه اعالم مانده کارت و در صورت حس��اب ۱۰گردش اخر
معادل ۲۴۰تومان و اعالم مانده کارت از طریق خودپردازها به نرخ ۱۲۰
تومان خواهد بود.
همچنین مشتریان بانک ها باید از اذر به ازای صدور دسته چک به ازای
هر برگ معادل ۲۰۰تومان کارمزد پرداخت کنند که این رقم به اضافه
هزینه تمبر محاسبه ش��ده است .پیش از این ،کارمزد صدور دسته چک
۱۲۰تومان بوده است.
اسیب شناسی پولی سازی اقتصاد در گفت وگو با کارشناسان
ناف ما را با کسری بودجه بریده اند
گروه بانک و بیمه
editor@smtnews.ir
از روزی که سیستم نوین بودجه ریزی در ایران پا گرفت تا همین امروز ،معضل کسری بودجه نیز پا به پای این مولود
نوپا بزرگ و بزرگ تر ش��ده اس��ت .جالب اینجاس��ت که هرگاه درامدهای دولت در مقاطع زمانی مختلف افزایش یافت،
نه تنها مشکل کسری بودجه حل نشده بلکه به طرز شگفت انگیزی در مقیاس بزرگ تری نسبت به سال قبل از ان بروز
و ظهور یافته اس��ت .انگار که ناف اقتصاد ما را با کس��ری بودجه بریده باش��ند! مواجه شدن با کسری بودجه در پایان هر
سال به قدری طبیعی است که حتی در مناظره های انتخاباتی هم کسی حرفی از حل این معضل به میان نمی اورد و در
عوض هر کدام از نامزدها راهکار پیش��نهادی خود را برای جبران کس��ری بودجه دولت تحت ریاست شان ارائه می کنند.
اما انچه باعث شده این مشکل بیش از پیش بر سر زبان ها بیفتد مسئله تحریم های یکجانبه و ظالمانه امریکا است که
باعث شده درامدهای نفتی ما به قدری کاهش یابد که دولت حتی برای پرداخت حقوق کارکنان خود نیز دچار دلهره
ش��ود و برای حل این مش��کل به هر ریس��مانی چنگ بزند .با این حال همیشه یک راه حل برای دولت ها در اولویت بوده
تا کسری بودجه خود را جبران کنند و ان هم استقراض از بانک مرکزی است؛ نهادی که باید به قدری استقالل عمل
داشته باشد که از دولت نسق کشی کند اما بانک مرکزی ایران هیچ گاه نتوانسته در نقش یک نهاد ناظر بر سیستم بانکی
کشور فعالیت کند و تقریبا در تمامی مقاطع به عنوان حساب پس انداز دولت ایفای نقش کرده است؛ حسابی که دارنده
ان هرگاه دلش بخواهد می تواند با طیب خاطر در ان دست برده و نیازهای ضروری و غیرضروری خود را برطرف کند!
این یک معادله ساده است!
اگر پول به
سمت تولید
هدایت شود
تبعات منفی
ندارد؛ در غیر
این صورت منجر
به افزایش نرخ
تورم خواهد شد
البرت بغزیان ،اقتصاددان و اس��تاد دانش��گاه تهران
ب��ا توضیح مفهوم پولی س��ازی اقتصاد به
گفت:
وقتی صحبت از پولی س��ازی می ش��ود ،به این مفهوم
اس��ت که دولت اوراقی منتش��ر و از طری��ق ان اقدام
به جمع اوری پ��ول می کند تا کس��ری بودجه خود را
جب��ران کند .حاال این کار می تواند از طریق چاپ پول
یا اس��تقراض از بانک مرکزی انجام ش��ود اما عمدتا از
طریق عرضه اوراق اجرا می شود.
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران با تاثیرپذیر دانستن
نرخ ارز از روند اجرای سیاست های پولی شدن اقتصاد،
عن��وان کرد :هیچ فرق��ی ندارد که ما اس��م این کار را
چه بگذاریم؛ پولی سازی ،تامین کسری بودجه از محل
نرخ ارز ،اس��تقراض از بانک مرکزی یا فروش دارایی ها
همگ��ی به یک معنا هس��تند و در هر ح��ال این پول
وارد اقتصاد می ش��ود .اگر بتوانیم این پول را
به سمت تولید هدایت کنیم می توان امیدوار
بود که تبعات منفی نداش��ته باش��د؛ در غیر
این ص��ورت باتوجه به وج��ود تحریم ها ،این
مسئله منجر به افزایش نرخ تورم خواهد شد.
این یک معادله ساده است! وقتی شما چنین
اقدام��ی را در اقتصاد کش��ور انجام می دهید
قطع��ا نرخ ارز ه��م تاثیر می پذیرد و با نوس��ان مواجه
می شود؛ اقتصاد ما هم که به شدت به ارز وابستگی دارد
و قطع��ا نرخ تورم و قیمت اجن��اس و خدمات افزایش
می یابد.
غربی ها چه می کنند؟!
بغزی��ان با مث��ال زدن کش��ورهای توس��عه یافته در
مواجهه با این مس��ئله ،بیان کرد :ش��ما در نظر بگیرید
که مثال امری��کا یا اروپا چنین کاری را انجام
دهند .انجا تبعات منفی نخواهد داشت چون
اوال این پول به س��مت تولید هدایت می شود
و ثانیا اقتصادش��ان به ن��رخ ارزهای خارجی
وابس��ته نیس��ت که با کوچک ترین تلنگری
قیمت ها دچار نوسان شوند.
وی در ادام��ه افزود :نقدینگ��ی می تواند از
ط��رق مختلف افزایش یابد که چاپ اس��کناس یکی از
راه های ان اس��ت و حت��ی به ص��ورت الکترونیکی هم
می توان نقدینگی را افزایش داد .در کش��ورهای غربی
این اتفاق می افتد اما منجر به تورم نمی شود که دلیلش
قوی بودن بخش تولید در این کشورها است.
ای��ن اقتصاددان در پایان با مقایس��ه دالیل و تبعات
افزای��ش نقدینگی در ایران و اقتصادهای بزرگ جهان،
چگونه کسری بودجه نداشته باشیم؟
بودجه
شرکت های
دولتی را 2هزار
هزار میلیارد
تومان تخمین
می زنند ،در
حالی که کسری
بودجه ۴۰۰
هزار میلیارد
تومان است
محم��د حس��ن نژاد ،نماینده س��ابق مجلس ش��ورای
اسالمی و اس��تاد اقتصاد دانشگاه ش��هید بهشتی درباره
مس��ئله کسری بودجه دولت ،به صمت گفت :برای اینکه
کس��ری بودجه نداشته باش��یم ،باید درامدها با هزینه ها
همخوانی داش��ته باشد .مس��ئله خیلی ساده است! برای
حل این مش��کل یا باید هزینه ه��ا را کاهش داد یا اینکه
درامده��ا را افزایش داد .وی در ادامه به
گفت :ما
باید برخی هزینه ها را کاهش دهیم اما مثال در حوزه های
ام��وزش یا بهداش��ت و درمان که نمی ش��ود از هزینه ها
بزنیم؛ پس باید به فکر درامد باشیم .گفته می شود دولت
باید مالی��ات بگیرد .اخذ مالیات هم محدودیت های خود
را دارد و نمی ت��وان به صورت نامح��دود و هر قدر دلمان
خواس��ت یا نیاز داش��تیم اقدام به اخذ مالیات کنیم .اگر
هم این گونه عمل کنیم بخش تولید ورشکسته می شود.
از طرفی هم در این وضعیت اقتصادی س��ختی که داریم
برداش��تن پول از جیب م��ردم و تولیدکننده اصال صالح
نیست .نفت را هم که در این شرایط نمی توان هر مقداری
که نیاز است فروخت؛ پس باید در پی راهی بود که عملی
باش��د و فقط روی کاغذ نباش��د .نماینده مردم مرند در
دوره های نهم و دهم مجلس شورای اسالمی ضمن اشاره
به مس��ئله درامدزایی از طریق منابع معدنی ،اظهار کرد:
یکی از راه های درامدی جایگزین نفت ،معادن اس��ت .ما
چق��در در ای��ن زمینه کار کرده ای��م؟ در حالی که منابع
بس��یار گس��ترده ای در کش��ورمان وجود دارد ،متاسفانه
مغفول مانده اس��ت .وی با اش��اره به موضوع تحریم های
بانکی و محدودیت های جابه جایی پول حاصل از صادرات
بی��ان کرد :تحریم ها را نیز می توان دور زد که مورد بحث
ما نیس��ت ،اما ما وقتی نمی توانیم نفت بفروشیم باید به
سمت صادرات فراورده های معدنی برویم.
شرکت ها و دارایی های دولت
ای��ن نماین��ده ادوار مجل��س ش��ورای اس�لامی یکی
دیگر از راه ه��ای درامدزایی را تغیی��ر رویکرد مدیریتی
پیرامون ش��رکت های دولتی دانس��ت و گفت :ما انبوهی
از شرکت های دولتی داریم که سوددهی مناسبی ندارند،
پس ی��ا باید این مجموعه ها را به س��وداوری رس��اند یا
اینکه به بخش خصوصی واگذار کرد .توجه داشته باشید
ک��ه در حال حاض��ر 2هزار هزار میلی��ارد تومان بودجه
ش��رکت های دولتی اس��ت ،در حالی که کس��ری بودجه
۴۰۰هزار میلیارد تومان (به گفته مراجع رس��می) است.
درک این معادله بس��یار س��اده است .با اس��تفاده از این
فرصت به راحت��ی می توانیم هم کس��ری را تامین کنیم
و هم درامدزایی بیش��تری داشته باشیم .خیلی پیچیده
هم نیست؛ ان دسته از شرکت هایی که امکان سوداوری
دارن��د را ب��ا یک برنامه ری��زی علمی به س��مت افزایش
بازدهی س��وق بدهیم و باقی شرکت هایی را که امکان یا
توان سوداور کردن انها وجود ندارد ،بفروشیم! با
فروش این مجموعه ها در واقع با یک تیر دو نشان
زده می شود؛ هم درامدزایی می شود و هم اینکه
هزینه ه��ای دولت کاهش می یابد .او درباره نحوه
کاه��ش هزینه در ش��رکت های دولتی نیز گفت:
همزمان با این اقدامات باید در راس��تای کاهش
هزینه ه��ای این ش��رکت ها نی��ز کار کنیم؛ مثال
وقتی کرونا جهان را فرا گرفته و س��فرها لغو می ش��وند،
کدام کارمند به ماموری��ت می رود که االن در فیش های
حقوقی این شرکت ها حق ماموریت داده می شود؟
هدفمندی واقعی یارانه ها
وی با اش��اره به مس��ئله یارانه های پنهان ،اظهار کرد:
وقتی قیم��ت دالر باال م��ی رود ،یارانه هایی که به صورت
پنهان پرداخت می کنیم هم بیش��تر می شود .این مسئله
را می ت��وان به نحوی مدیریت کرد که ه��م به نفع مردم
باش��د و هم مش��کالت دولت را کمتر کند .شما در نظر
بگیری��د که در حال حاضر هر ماش��ینی ماهانه ۶۰لیتر
بنزی��ن ۱۵۰۰تومانی از دولت می گی��رد و از طرفی هم
قیمت واقعی بنزین لیتری بیش از ۱۰هزار تومان است،
با این حساب دولت ماهانه بیش از ۶۰۰هزار تومان یارانه
مخفی پرداخت می کند .ش��هروندی که پولدار است و ۴
دس��تگاه خودرو دارد در واقع ماهان��ه ۲میلیون و ۴۰۰
هزار تومان سوبس��ید می گیرد اما فردی که فقیر است و
ماش��ین هم ندارد هیچ! برای حل این مسئله می توان به
هر سرپرست خانوار ماهانه ۵۰لیتر بنزین رایگان داد و از
طرف دیگر قیمت بنزین را ازاد کرد .در این صورت کسی
که چند ماشین دارد مجبور می شود پس از پایان سهمیه
۵۰لیتری اش ،از فردی که ماشین ندارد بنزین ماهانه اش
را خری��داری کند (لیتری مث�لا ۱۰هزار تومان) .در این
صورت هم یک کمک نس��بتا خوب به سرپرس��ت خانوار
ش��ده ،هم مصرف کاهش یافته و ه��م اینکه هزینه های
دولت بس��یار کمتر شده اس��ت .در مجموع دولت ساالنه
۵۰۰هزار میلیارد تومان یارانه پنهان می دهد که ملموس
هم نیست .این یارانه پنهان هم هزینه سنگینی است که
می تواند باعث کسری بودجه شود.
ای�ا م�ردم ازادس�ازی قیم�ت بنزی�ن را
می پذیرند؟
مبنی بر احتمال
حسن نژاد در پاسخ به پرسش
پذیرش اجرای این طرح ازسوی مردم ،گفت :اگر مسئول
ما در تلویزیون ،صادقانه و مستقیم با مردم صحبت کند
و موض��وع را توضی��ح دهد ،مطمئنا م��ردم هم خواهند
پذیرفت .متاس��فانه ما مردم را نامحرم می دانیم و گاهی
صداق��ت در رفتار و کالم نداریم .م��ا قبال هم دیدیم که
وقتی بنزین ۳هزار تومان ش��د هیچ مرجع رس��می این
مس��ئله را اعالم نکرد و به ناگاه مردم از طریق کانال های
به
گفت :فرض کنید گفته می شود اقتصاد فالن
کشور ۳درصد رشد داش��ته است .این رشد اقتصادی
به معنای افزایش ۳درصدی میزان معامالت است و این
معامالت نیاز به پول دارد.
دولت ه��ای غربی نیز برای تامی��ن این نیاز نقدینگی
را افزای��ش می دهند اما چون ای��ن معامالت در چرخه
تولید انجام می ش��ود ،این افزایش نقدینگی هم منجر
به تورم نمی شود.
ام��ا در ایران به دلی��ل افزایش قیمت هاس��ت که ما
مجب��ور به افزای��ش نقدینگی می ش��ویم؛ مثال ما قبال
ب��ا ۲۰میلیون تومان پرای��د می خریدیم اما االن ۱۵۰
میلی��ون توم��ان برای ای��ن معامله نیاز اس��ت .در این
ش��رایط ۱۳۰میلیون تومان پول بیشتر الزم است که
دلیلش هم وجود تورم باال است.
ونزوئال می شویم!
تلگرامی و اینستاگرام خبر را شنیدند .وقتی
مردم احساس نامحرم بودن می کنند طبیعی
است که نمی توانند حرف شما را باور کنند.
� اس�تقراض دولت از مردم به جای
بانک مرکزی
ای��ن عضو پیش��ین کمیس��یون اقتصادی
مجلس ش��ورای اس�لامی با اش��اره به اوراق
خزانه ،به
گفت :دولت به جای اینکه بانک مرکزی
را مجبور به تامین کس��ری بودجه کند ،باید با اس��تفاده
از اوراق خزان��ه ،از مردم اس��تقراض کند .ب��ا این کار در
واقع اسناد خزانه به مثابه وثیقه بانک مرکزی عمل خواهد
ک��رد و بانک ه��ای دیگر نیز مجبور می ش��وند پول را در
گاوصندوق های خود نگه داشته و به جامعه تزریق نکنند،
اما متاس��فانه سیس��تم بانکداری ما (بانک مرکزی) مثل
س��ال ۱۸۰۰میالدی کار می کند و انگار قرار نیست که
خود را بروزرس��انی کند ،در حال��ی که باید هرچه زودتر
برای اصالح س��اختاری بانک مرکزی اقدام ش��ود .برای
مث��ال وقتی ش��ما نرخ ت��ورم را ب��االی ۳۰درصد اعالم
می کنی��د و وام ۱۸درصدی به م��ن می دهید ،چرا باید
این وام را تسویه کنم؟
وی در ادام��ه بی��ان ک��رد :من اگر با پ��ول این وام هر
جنس��ی بخرم قطعا ۳۰درصد گران تر خواهد شد .حتی
اگر س��ود وام من ۲۴درصد هم باشد باز هم به نفع من
اس��ت ک��ه این وام را تس��ویه نکنم .موعدش که رس��ید
جنس خریداری ش��ده را می فروشم ،بدهی ام به بانک را
می پردازم و سود بس��یار خوبی هم نصیبم می شود .شما
ف��رض کنید من اگر یک س��ال قبل پراید خریده بودم با
نرخ بهره ۱۵درصدی ،االن باید حدود ۲۴درصد جریمه
پرداخ��ت می کردم ،اما قیمت پرای��د حدود ۱۰۰درصد
افزایش داش��ته ،به همین دلیل اس��ت که می گویم نظام
بانکداری ما ۲۰۰س��ال عقب است و باید هرچه سریع تر
اصالح شود.
الکی سرخوشیم!
حس��ن نژاد در پایان ضمن اشاره به وضعیت بازار سهام
یاداور ش��د :فرض کنید بانک مرکزی با کاهش نرخ بهره
سرمایه ها را به سمت بورس هدایت کرده ،برخی از مردم
ه��م فکر می کنند که س��ال قبل وارد این بازار ش��ده اند
و مثال ۵۰درصد س��ود داش��ته اند؛ خوش��حال هستند و
خیال می کنند س��ود خوبی داش��ته اند ،در حالی که اگر
همان پول را طال و س��که می خریدند بسیار بیش از اینها
س��ود می بردند .دولت هم با این کار در واقع بخش��ی از
کس��ری بودج��ه خود را تامی��ن کرد اما کاف��ی نبود .در
نهایت می توانم این را بگویم که ما همگی الکی سرخوش
هس��تیم! فکر می کنیم کار خیلی ب��زرگ و مثبتی انجام
داده ایم ،در حالی که اصال این گونه نیست.
نایب رئیس اتاق بازرگانی،
صنایع ،معادن و کشاورزی
ای��ران گفت :اگ��ر دولت بر
مسیر غلط پول پاشی با اسم
حمایت از تولید و تجارت و
اشتغال در کنار پولی کردن
کس��ری بودجه اصرار ورزد،
ش��دت رش��د تورم عمال نظام عالمت دهی قیمت را
فاق��د کارایی خواهد کرد .حس��ین س�لاح ورزی در
صفحه توییتر خود نوش��ت« :اگر دولت بر مسیر غلط
پول پاشی با اسم حمایت از تولید و تجارت و اشتغال
در کنار پولی کردن کس��ر بودجه اصرار ورزد ،شدت
رش��د تورم عمال نظ��ام عالمت دهی قیم��ت را فاقد
کارایی خواهد کرد و اقتصاد ایران در اس��تانه مسیر
ونزوئالیی شدن قرار خواهد گرفت».
سخن پایانی
باوج��ود انتقاداتی ک��ه جناح های مختلف
سیاس��ی ب��ر عملک��رد دولت روحان��ی وارد
می کنند ،ای��ن دولت اقدامات مثبتی هم در
حوزه های مختلف داشته که نمی توان از انها
چشم پوشی کرد.
یکی از این اقدامات انتشار الیحه بودجه با
جزئیات است که می توان از ان به عنوان یک
قدم بزرگ و تاریخی در راستای شفاف سازی
برنامه های اقتصادی حاکمیتی یاد کرد.
هرچن��د این روزه��ا می��زان نارضایتی از
دولت افزای��ش یافته اما ایندگان حداقل در
این زمینه از دولت روحانی متش��کر خواهند
بود ،چراکه باعث شد تمامی جزئیات بودجه
ب��رای مردم اش��کار ش��ود تا مل��ت بدانند
دالرهای نفت��ی در چ��ه زمینه هایی هزینه
می ش��ود؟ ش��اید یک��ی از درس های��ی که
می توان از بررسی ردیف های پرشمار و حتی
در برخی موارد غیرضروری بودجه گرفت در
این دو بیت درخش��ان از شیخ اجل خالصه
شده باشد؛
چو دخلت نیست خرج اهسته تر کن
که می خوانند مالحان سرودی
اگر باران به کوهستان نبارد
به سالی دجله گردد خشک رودی صفحه 14
15
دوشنبه
12ابان 1399
16ربیع االول1442
2نوامبر2020
شماره 1649
پیاپی 2967
اقتصاد
کارشناسان وضعیت بازار ارز پس از انتخابات امریکا را پیش بینی کردند
پایان دوران سرکشی
editor@smtnews.ir
عکس:
در علم هواشناس�ی گفته می شود که همیشه
پس از جریان هوای پرفش�ار ،بای�د انتظار ورود
جریانی کم فشار را داشت که طبیعتا باعث تغییر
در شرایط اب و هوایی منطقه یادشده می شود.
اقتصاددان�ان زیادی هم به ای�ن اصل باور دارند
و معتقدن�د پس از ی�ک دوره بحرانی که موجب
ملتهب شدن فضای اقتصادی می شود ،می توان
انتظ�ار داش�ت ارامش�ی نس�بی در حوزه های
گوناگون حکمفرما ش�ود .وضعیت ب�ازار ارز نیز
در ایران ش�باهت زیادی به ای�ن موضوع دارد،
چراک�ه اگ�ر به رون�د تغییر و تح�والت در بازار
دق�ت ش�ود درمی یابیم ک�ه قیمت ه�ا از هفته
قبل تاکنون به یک ثبات نس�بی رس�یده است.
کارشناس�ان بر این باورند که التهابات ناش�ی از
جو روانی انتخابات امریکا در جهان باعث ش�ده
بازارهای داخلی هم واکنش هیجانی نشان دهند
و ن�رخ دالر را تا ۳۲هزار تومان نی�ز باال ببرند.
ام�ا خبر ابتالی ترامپ به ویروس کرونا که باعث
خانه نشینی او شد ،کمی از فشار اخبار متناقض
و برق اس�ای ای�ن انتخابات کاس�ت و همین امر
موجب ش�د بازار ارز ایران نیز نفس�ی بکش�د و
به یک ثبات نس�بی برس�د .اوای�ل هفته جاری
ن�رخ دالر با وج�ود رکوردش�کنی های تاریخی،
ب�ار دیگر ب�ه کانال ۲۷ه�زار تومان بازگش�ت.
بس�یاری از کارشناس�ان معتقدند همچنان نرخ
دالر بس�یار بیش�تر از میزان واقعی ان اس�ت و
همزم�ان چندی�ن دلیل ب�رای گران�ی دالر ذکر
می کنن�د ک�ه غالبا بهبود چش�م انداز سیاس�ی
کش�ور را عامل اصلی تعدیل ن�رخ ارز می دانند.
این دس�ته از کارشناس�ان شفاف سازی در بازار
ارز را یک�ی از عوامل مهم ای�ن اتفاق می دانند،
چراک�ه معتقدند اقدام�ات اخیر بان�ک مرکزی
توانس�ته اذهان عموم�ی را متقاعد کند که نرخ
ارز در بازارهای داخلی بیش از این رشد نخواهد
ک�رد و فعال نمی توان ب�ه دالر و یورو به چش�م
دارایی های سرمایه ای نگاه کرد .همین امر باعث
ش�د صف های فروش دالر در میدان فردوسی و
چهارراه استانبول شلوغ تر از همیشه شود.
سهند اینانلو
دلی��ل اینکه قیم��ت دالر مرز ۳۰ه��زار تومان را نیز رد کرد ،ش��ک و
تردید درباره اینده سیاس��ی کش��ور بود .اینده سیاسی ما به انتخابات
ریاس��ت جمهوری در ایاالت متحده نیز گره خورده و این مس��ئله منجر به
تشدید فضای شک و تردید شده است
انچه در انتظار ماست!
مه��دی مهدیانی ،کارش��ناس مس��ائل اقتصادی در
گفت وگ��و ب��ا
،مواض��ع دو رقیب پ��ر و پا قرص
امریکای��ی را تش��ریح ک��رده و گفت :اگر به سیاس��ت
داخلی امریکا توجه کنیم ،می بینیم که پیروزی ترامپ
مساوی با کاهش مالیات ها ،محدودیت بیشتر مهاجرت،
ت��داوم ازادی حمل ،خرید و فروش س�لاح ،محدودیت
بیش��تر برای س��قط جنین و ...خواهد ب��ود .اما اگر جو
بایدن بتواند ارای عمومی را کسب کند می توان انتظار
داش��ت که نقش دولت در زندگی شهروندان گسترش
یابد ،مهاجرت تسهیل شود ،محدود کردن قانون خرید
و فروش سالح و توجه بیش از پیش به مسئله تغییرات
اقلیمی انجام شود.
وی ادامه داد :با توجه به این سطح باالی تضاد منافع
اس��ت که می بینیم تنور انتخاباتی امریکا بسیار داغ تر از
دوره های قبل شده و همه نگاه ها را به سمت واشنگتن
خیره کرده است.
تحریم با اقتصاد ما چه کرد؟
این تحلیلگر اقتصادی ضمن مقایس��ه ش��اخص های
اقتصادی در س��ال ۱۳۹۰ب��ا ،۱۳۹۸به
گفت:
رش��د اقتصادی ایران در س��ال ۹۸نسبت به سال ،۹۰
منف��ی ۳.۵درصد ب��وده و نقدینگی ه��م ۷۴۴درصد
رشد را نشان می دهد .به عبارتی می توان گفت میانگین
قیمت ها در این س��ال ها ۷۴۴درصد افزایش پیدا کرده
است.
اگر به نرخ ارزهای خارجی در س��ال ۱۳۹۰
نگاه کنیم ،قیم��ت ۲۵۰۰تومان را برای دالر
امریکا خواهیم یافت در حالی که نرخ دالر در
سال جاری مرز ۳۰هزار تومان را نیز شکسته
اس��ت .وی افزود :اما در زم��ان خروج دولت
امریکا از برجام ن��رخ دالر ۳۴۰۰تومان بود و
با توجه به نوس��انات اخیر می توان گفت که قیمت این
ارز خارجی با افزایش ۸۰۰درصدی همراه ش��ده است.
البته بخش اعظم این افزایش قیمت مربوط به دو سال
اخیر اس��ت که تحریم ها به طور کامل اجرا ش��ده اند که
به معنای رش��د ۷۸۰درصدی قیمت دالر در این مقطع
است.
او در ادامه با اش��اره به حجم ذخایر ارزی کش��ور در
دوران قب��ل و بعد از خروج امریکا از برجام ،عنوان کرد:
از س��ویی هم ذخایر ارزی ما پیش از اعمال تحریم های
یکجانبه دولت امریکا ،حدود ۱۰۰میلیارد دالر تخمین
زده می شد اما درحال حاضر گفته می شود کاهش زیادی
داشته اما از میزان دقیق ان اطالعی در دست نیست.
تکلیف برجام
ای��ن کارش��ناس اقتصاد با ی��اداوری مس��ئله برجام
و واکن��ش احتمال��ی رئیس جمه��وری بع��دی امریکا،
اظهارکرد :اتفاقا معتقدم امکان کاهش یا افزایش تنش
در ص��ورت پیروزی هر ی��ک از این دو نامزد
وجود دارد و خیلی مشخص و دقیق نمی توان
واکنش انها را پیش بینی کرد.
اگ�ر تحریم ه�ا س�ر ج�ای خ�ود
بمانند...
مهدیانی با تاکید بر امکان کاهش بیش��تر
درامدهای کش��ور در صورت ادامه فش��ار بر
ایران ،بی��ان کرد :در صورت ت��داوم تحریم ها ،می توان
انتظار داشت که از درامدهای ارزی کشور بیش از پیش
کاسته شود ،تا حدی که ممکن است نقدینگی دالر در
ای��ران تا ۳۰میلیارد دالر نیز کاهش یابد .از س��ویی هم
انتظار می رود نرخ دالر در بازه ای ۲تا ۳ساله حدود ۳.۳
برابر افزایش پیدا کند ،به عبارتی ممکن است در صورت
ادامه سیاس��ت فش��ار حداکثری ازس��وی دولت امریکا
قیمت دالر در ۳ ،۲س��ال اینده به مرز ۱۰۰هزارتومان
یا بیش��تر نیز برسد .وی گفت :در صورت وقوع بدترین
سناریو که به معنای ادامه تحریم هاست ،انتظار می رود
روند افزایش��ی قیمت ارز در دو س��ال اخیر به ۴س��ال
این��ده نیز تعمیم یافته و نرخ دالر نیز همچنان افزایش
پی��دا کند .اما اتفاق جالبی در بازار س��هام رخ می دهد،
چراکه پیش بینی می ش��ود در صورت پی��روزی دونالد
ترامپ ،بورس تهران با رش��د نس��بتا خوبی همراه شود
که البته دالیل خاص خودش را نیز دارد.
اگر تحریم ها لغو شوند...
این کارش��ناس مس��ائل اقتصادی ب��ا در نظر گرفتن
پیامده��ای احتمالی لغو تحریم ه��ا ،تحلیل کرد :اما در
این صورت داس��تان به کلی تفاوت خواهد کرد ،در گام
نخست درامدهای ارزی کشور با افزایش همراه می شود،
به نحوی که حتی ممکن اس��ت حجم دالر (به صورت
اس��کناس) در گردش کش��ورمان به ۱۴۰میلیارد دالر
نیز برس��د .او در ادامه به
یاداور ش��د :همانطور
که گفته ش��د اگر تحریم ها لغو یا تعلیق شوند می تواند
انتظار داش��ت که در کوتاه مدت قیمت دالر با کاهشی
۳۰درصدی مواجه می ش��ود که به معنای رسیدن نرخ
دالر ب��ه قیمت ۲۱تا ۲۳هزار تومان اس��ت .در صورت
وقوع این س��ناریو انتظار می رود ساالنه به طور میانگین
نرخ دالر حدود ۱۵تا ۲۰درصد افزایش قیمت داش��ته
باشد.
مهدیانی با اش��اره به بهبود فضای تجارت در صورت
پیروزی جو بایدن ،بیان کرد :به طور کلی می توان گفت
که در صورت موفقیت دموکرات ها در انتخابات امریکا،
به صورت سیس��تماتیک صادرات و واردات ریس��ک و
هزینه به مراتب کمتری داش��ته باش��ند .بازار سهام نیز
به یک ثبات نس��بی می رس��د ،چون به لحاظ سیاسی
ریس��ک کمتری وجود خواهد داش��ت که بازار را تحت
فشار قرار دهد.
شک و تردیدها کمتر شده است
مجتبی دیبا ،کارش��ناس ارش��د بازارهای مال��ی در گفت وگو
ب��ا
درباره میزان واقع��ی نرخ ارز در بازار ،عن��وان کرد :اگر
بخواهیم نرخ اس��می یا ذاتی دالر را بررسی کنیم ،حدود ۱۸تا ۲۰
هزار تومان خواهد بود .البته تزریق و پمپاژ دالر به کشور می تواند
تاثیرات مثبتی هم داش��ته باشد و سیاست دولت نیز در این دوره
در راس��تای پایین اوردن سطح تقاضا در بازار بود .این کارشناس
مس��ائل اقتصادی بیان کرد :در بورس هم اصطالحا به کاری که در
ی فروشی» می گویند؛
ی خری» یا «خال
بازار انجام می ش��ود« ،خال
به این معنا که بدون مبادله کاالیی ،قیمت گذاری انجام می ش��ود.
اگ��ر به حجم های بازار ارز در دوره ای که نرخ تا ۳۲هزار تومان هم
رس��یده بود ،دقت کنیم می بینیم که مثال ۸۵میلیون دالر به بازار
تزریق می ش��د اما فقط یک میلیون دالر ان فروش می رفت .دولت
عمال با این کار به بازار این سیگنال را داد که ۳۲هزار تومان قیمتی
نیست که بتوان روی ان سرمایه گذاری کرد.
تعدیل فضای پارادوکسیکال
وی با اش��اره به موضوع انتخابات ریاس��ت جمهوری در ایاالت
متح��ده امریکا و تاثیرات ان بر اقتص��اد ایران ،افزود :به اعتقاد من
دلیلاینکهقیمتدالرمرز۳۰هزارتومانرانیزردکرد،شکوتردید
درباره اینده سیاس��ی کشور بود .البته می دانیم که اینده سیاسی
م��ا چه بخواهیم و چه نخواهیم به انتخابات ریاس��ت جمهوری در
ایاالت متحده نیز گره خورده و این مسئله منجر به تشدید فضای
شک و تردید شده و پیرو ان نرخ دالر رکوردهای عجیبی را به ثبت
رس��اند ،به همین دلیل شاهد وجود یک فضای پارادوکسیکال در
بازار بودیم .در روزهای اخیر سیگنال هایی به بازار داده شد مبنی
بر اینکه شاید بایدن بتواند به کاخ سفید راه یابد .از سویی هم به نظر
می رس��د بازار متقاعد ش��ده اگر هم ترامپ سر کار بیاید ،احتمال
تواف��ق بین ایران و دولت ایاالت متحده امریکا باالس��ت؛ بنابراین
می توان گفت بازار با ذهنیت های کاهش دهنده تردیدها ،ش��کل
جدی��د خ��ود را ایجاد کرده ،به همین دلیل اس��ت که
قیم��ت دالر کمی به اع��داد و ارقام واقعی تر ( ۱۸تا ۲۰
هزار تومان) نزدیک شده است .این تحلیلگر اقتصادی
ادام��ه داد :تزریق ارز دیگر اهمیتی ندارد .همانطور که
پیش ت��ر نیز ذکر کردم انچه باعث ایجاد این ش��رایط
ش��ده ،کاهش شک و تردیدها نسبت به اینده سیاسی
کشور است .هرچند هنوز هم این بار روانی وجود دارد
ام��ا به اعتق��اد من اتفاقاتی روی داده که کمی میزان این فش��ار را
کمتر کرده است.
سیاست دولت درست است
دیبا ضمن تایید سیاس��ت های دولت ب��رای کنترل نرخ ارز ،به
گفت :دولت سیاس��ت درستی را در پیش گرفته است .اگر
می خواهیم روش دولت را تفس��یر کنی��م باید بگوییم دولت عمال
تزری��ق زیادی به بازار نمی کند و ب��ا پولی که خود مردم در اختیار
دارند ،این چرخه می چرخد .البته از س��ویی هم باید یاداور شد که
در شهریور توانستیم کمی نفت بفروشیم ،اما می دانیم که عایدی
فروش نفت هنوز وارد کشور نشده است .هرچند گفته می شود قرار
اس��ت از چند مجرا ارزهایی به بانک مرکزی تزریق ش��ود اما هنوز
این موارد محقق نشده اند.
ایا دالر ۱۵هزار تومانی را خواهیم دید؟
این کارش��ناس ارش��د بازارهای مالی در پایان ضمن اش��اره به
تصور مس��ئوالن پیرامون یک توافق احتمالی با غرب ،اظهارکرد:
در صورتی که ش��اهد تزریق میزان باالیی ارز (در حد چند میلیارد
دالر) ب��ه بازار باش��یم ،می توان حدس زد احتم��اال توافقی در بعد
بین المللی در راه اس��ت .در نهایت باید تاکید کنم زمانی حاکمیت
به این نتیجه می رس��د که قیمت ها به واقعیت نزدیک شده که ان
حجم باالی پول را وارد بازار کند .در صورت وقوع چنین ش��رایطی
می توان حتی دالر زیر ۱۵هزار تومانی را بار دیگر دید.
سخن پایانی...
دالالن در فاز تعلیق و تردید
در کن��ار توصیه برخ��ی دالالن بازار ارز ب��ه یکدیگر
مبنی ب��ر تبدیل بخش کوچک��ی از دارایی های ارزی به
ریالی ،اظهارات رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر افزایش
شدید ریسک سرمایه گذاری در بازار ارز و اثرپذیری این
بازار از اخبار روزهای اینده ،ش��کنندگی بازار ارز و سایه
س��نگین اثرات روانی بر بازار ارز در اذهان تداعی ش��ده
است .این ش��کنندگی انجایی معنا پیدا می کند که به گفته یکی
از فع��االن ب��ازار ارز ،همراه با تمایل پایی��ن متقاضیان ارزی برای
خرید ارز در بازار متش��کل و سامانه نیما ،اخباری مانند ازادسازی
دارایی های بلوکه ش��ده کش��ور و نزدیک ش��دن به ایام انتخابات
امری��کا ،اقدامات س��فته بازانه و تحلیل های قاطعان��ه درباره روند
افزایش��ی بازار ارز را به حداقل رس��انده است .یکی از فعاالن بازار
ارز در چهارراه استانبول در گفت وگو با خبرگزاری مهر گفت :پس
از حدود ۳س��ال رش��د پیاپی نرخ ارز ،نیاز به یک دوره استراحت
و دس��ت کم ثب��ات در نرخ ارزهای خارجی و اقتصاد کالن کش��ور
احس��اس می ش��ود و این مهم دور از ذهن نیس��ت .وی همچنین
به افزایش حساس��یت نهاد های نظارتی در مواجهه با نرخ س��ازان
فض��ای مجازی و حقیقی که در قال��ب معالمالتی نظیر فردایی و
شبانه در افزایش التهابات بازار ارز دخیل هستند ،اشاره کرد و این
مسئله را یکی دیگر از دالیل ارامش نسبی بازار و کاهش تحرکات
دالالن دانس��ت .براساس انچه مطرح شد ،به منظور جلوگیری از
نوس��ان گیری واسطه ها ،در روزهای اخیر حرکت نرخ صرافی ملی
در بازار اس��کناس ارزی هم پای نرخ بازار ازاد تنظیم می شود و در
یک هفته اخی��ر ،نرخ فروش دالر در بازار تهران از ۳۲هزار و ۴۰۰
تومان به ۲۸هزار و ۹۰۰تومان رس��یده اس��ت و در شرایط کنونی
خریداران محتاطانه و با فاصله قابل توجهی نس��بت به نرخ فروش
اقدام به خرید ارز می کنند.
باتوج��ه ب��ه اینک��ه کمت��ر از
۲۴س��اعت به پای��ان رقابت های
انتخابات��ی در امری��کا مان��ده
و پیش��تازی ج��و بای��دن در
نظرس��نجی ها ،بازاره��ای داخلی
ای��ران نی��ز متقاع��د ش��ده اند که
شانس این سیاس��تمدار کهنه کار
دموکرات برای ورود به کاخ سفید
بسیار بیشتر از ترامپ است.
بس��یاری از کارشناسان اقتصاد
در ای��ران نی��ز با اش��اره به همین
موض��وع ،ان را مهم تری��ن عام��ل
کاه��ش نرخ ارز در هفته گذش��ته
می دانن��د و معتقدن��د در صورت
پیروزی بایدن ،دولت حجم باالیی
از ارز را ب��ه ب��ازار تزری��ق خواهد
کرد تا فضای مثبت روانی ناش��ی
از پی��روزی دموکرات ها را ش��دت
ببخشد .این گروه از صاحب نظران
بر این باورند اگ��ر چنین اتفاقاتی
روی ده��د می توانیم بار دیگر دالر
۱۵ه��زار تومانی را ببینیم ،اما اگر
ترامپ پیروز این میدان باشد ،تنها
راه��ی که می تواند پ��ول ملی را از
این گرداب نجات دهد ازسرگیری
مذاک��رات دیپلماتی��ک بی��ن
جمهوری اس�لامی ای��ران و دولت
مستقر در واشنگتن خواهد بود.
انتظار می رود
ساالنه به طور
میانگین نرخ
دالر حدود ۱۵
تا ۲۰درصد
افزایش
داشته باشد
یادداشت
سومین هلدینگ
بزرگ سیمانی
کشور
بورسی می شود
عضو هیات مدیره انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان از عرضه سهام
هلدینگ سیمان غدیر در بازار دوم فرابورس تا پایان پاییز امسال ،خبر داد.
به گزارش ایس��نا ،محمدرضا سلیمیان با بیان اینکه هلدینگ سیمان غدیر
در شهریور امسال با نماد «سغدیر» در فهرست نمادهای بازار دوم فرابورس،
درج شده ،اظهارکرد :مطابق دستورالعمل پذیرش فرابورس ،سهامدار عمده
تا ۴ماه بعد از درج ،برای عرضه س��هام فرصت خواهد داش��ت .وی درباره
جایگاه این ش��رکت در صنعت س��یمان گفت :هلدینگ سیمان غدیر با در
اختیار داش��تن س��هم ۱۰درصدی از ظرفیت تولید سیمان کشور (معادل
۸.۶میلیون تن) در رتبه سوم بزرگ ترین تولیدکنندگان این کاال در کشور
به ش��مار می رود .همچنین جایگاه این هلدینگ در صنعت به لحاظ تولید
عملیاتی محصول سیمان طی امسال ،در رتبه دوم است .سلیمیان درباره
میزان سهام مشمول عرضه اولیه گفت :توافقات مربوط به این موضوع میان
شرکت سرمایه گذاری غدیر به عنوان سهامدار ما و فرابورس در حال نهایی
شدن است و به طور قطع تالش می شود مطابق الزامات و دستورالعمل های
مص��وب ،اقدامات الزم انجام ش��ود .مدیرعامل هلدینگ س��یمان غدیر از
برنامه های این ش��رکت برای بازارگردانی سهام شرکت های تابع خبر داد و
گفت :یکی از استراتژی های اصلی هلدینگ سیمان غدیر ،حمایت از سهام
ش��رکت های مدیریتی فعال در بازار س��رمایه در قال��ب انعقاد قراردادهای
بازارگردانی اس��ت ،چراکه ارزندگی س��هام و چشم انداز فعالیت شرکت های
زیرمجموعه ،مناس��ب بوده و توانسته اند بازدهی مناسبی را برای ذی نفعان
خود ایجاد کنند.
بهترین گزینه
سرمایه گذاری
کدام است؟
میترا تاتاری
کارشناس اقتصادی
در ح��ال گ��ذار از دروازه عجیب��ی از
تاری��خ هس��تیم .ب��اال گرفتن بح��ران کرونا،
انتخابات ریاس��ت جمهوری امری��کا و اتفاقات
عجی��ب سیاس��ی و اقتصادی داخل کش��ور
ک��ه تصمیم گیری برای بس��ترهای مناس��ب
س��رمایه گذاری را برای ما س��خت تر می کند.
ارزش پ��ول ملی در این س��ال های س��خت
تحریمی و با برخی تصمیمات اشتباه اقتصادی
تا حدی پایین امده که برایمان عجیب است
اگر کسی بگوید بهترین استراتژی در شرایط
ح��ال حاضر و باتوج��ه به نتیج��ه انتخابات،
نگه داشتن «ریال» اس��ت .بورس بازان مرداد
امسال را خوب به خاطر دارند .سقف تاریخی
ش��اخص کل بورس و دستیابی به محدوده 2
میلیون واحد در کن��ار اخبار مثبت و توصیه
مس��ئوالن به سرمایه گذاری در بورس ،ریزش
شاخص ها را غیرقابل باورتر می کرد .در نهایت
بازار س��هام از اواخر مرداد و با یک شلختگی
خبری و تایید و تکذیب های پش��ت س��ر هم
برای عرضه صندوق دارا دوم ،شروع به ریزش
کرد و بی توجه به رش��د بازارهای موازی مثل
دالر و ط�لا ،ب��ه ریزش خود ادام��ه داد .حاال
ابان اس��ت و ت��ا انتخابات ریاس��ت جمهوری
امری��کا چند قدمی بیش نمان��ده و ما دوباره
در همان برهه تاریخی برای تصمیم گیری در
زمینه سرمایه های مان هس��تیم .احتمال باال
رفتن نرخ س��که و دالر و ب��ه تبع ان تمامی
اجناس و کاالها خواب ش��ب را برای بسیاری
از ش��هروندان س��خت کرده است .اما بهترین
استراتژی در این روزها چیست؟
ن��رخ دالر تا محدوده ه��ای ۳۲هزار تومان
ه��م باال رفت اما یک کاه��ش ۵هزار تومانی
را فق��ط در یک روز تجربه ک��رد .البته وضع
در ب��ازار ازاد به مرات��ب بدتر ب��ود و حتی در
نرخ ۲۵هزار تومان هم دالر خریدار نداش��ت.
دقیقا 2روز بع��د روند دوباره حالت عادی به
خود گرفت و این روزها با عقب نش��ینی بانک
مرکزی از سیاس��ت رفع تعهد ارزی ،رسیدن
موع��د انتخابات امری��کا و پیش بینی ها برای
نش��ان دادن حال خ��وب ش��اخص بورس و
اف��ت ارزش دالر ،هم��ه و همه نش��ان از این
دارد ک��ه بازارهای ط�لا ،دالر و حتی خودرو
در پرریس��ک ترین محدوده ه��ا ب��رای خرید
و س��رمایه گذاری ق��رار گرفته اند .ش��اید در
ای��ن ش��رایط یک��ی از بهترین اس��تراتژی ها
برای اف��رادی که قصد حفظ ارزش س��رمایه
خ��ود را دارن��د نگهداری ریال باش��د! از دید
تحلیلگران بازارهای مال��ی ،خرید در مناطق
اشباع ،پرریسک و از دید سرمایه گذاری کامال
اشتباه است .بازارهای مالی همیشه با ریسک
و نب��ود قطعیت همراه ب��وده و ما در صورتی
می توانی��م به بهترین ش��کل در ای��ن بازارها
فعالی��ت کنیم که محدوده های پرریس��ک و
کم ریس��ک را ب��رای خرید شناس��ایی کنیم.
باتوج��ه ب��ه انتخابات پیش رو و ش��وکی که
می تواند به بازارهای مالی تمام دنیا وارد کند،
س��رمایه گذاری روی بازارهایی که در س��قف
تاریخی خود و در محدوده های اش��باع خرید
قرار گرفته اند ،پرریسک ترین کار ممکن است.
صرافی ملی چند روزی اس��ت که نرخ خرید
ارز را اعالم نمی کند و فقط نرخ فروش را روی
تابلو مشخص می کند! به نظر شما اگر کاالیی
خریدار داشته باشد ،چرا نرخ خرید ان هنگام
فروش به خریدار اعالم نمی ش��ود؟! اگر شما
بدانی��د که برای ی��ک کاال ،خریداری در بازار
وجود ندارد ،ایا حاضر به خرید ان هس��تید؟
این اتفاقی است که از نظر بیشتر کارشناسان
بازارهای مالی برای دالر و طال و البته با کمی
تاخیر برای دارایی های دالری از قبیل خودرو
و ملک و ...می تواند رخ دهد .ش��اید وقتی به
عقب برمی گردیم از خیلی از سرمایه گذاری ها
و اش��تباهات فاحش در معامله گری پشیمان
باش��یم و ارزو کنیم که کاش می شد مثال به
م��رداد ۹۹برگردیم تا این بار بهترین تصمیم
را برای دارایی و سرمایه مان بگیریم .اما همین
روزها و همین س��اعت ها دوب��اره تکرار تاریخ
اس��ت و ما می توانیم با یک تصمیم درس��ت
ک��ه در نهایت براس��اس احتم��االت و طبق
فاکتورهای منطقی بازار گرفته شده ،در اینده
حس��رت نخوریم که کاش می شد به ابان ۹۹
برگشت و فالن اشتباه را مرتکب نشد!
بازارهای مالی برپایه احتماالت و ریسک بنا
شده اند و بسیار بی رحم اند .شناسایی مناطق
پرریسک و کم ریسک برای خرید کاری است
که می توانیم در جهت حفظ و باال بردن ارزش
سرمایه های مان انجام دهیم. صفحه 15
دوشنبه
12ابان 16 -1399ربیعاالول 2 - 1442نوامبر-2020شماره-1649پیاپی2967
انتخابات امریکا و اینده اقتصاد ایران
www.smtnews.ir/about.html :
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
»
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190 :نمابر -88713730 :پیامک300082190 :
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88724211 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88722735 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnews
instagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
بدون شرح
طرح:
کلید ورود به کاخ سفید در دست «الکترال کالج»است؟
تنها یک روز تا یک��ی از پرهیاهوترین انتخابات
جهان باقی مانده اس��ت؛ انتخاباتی که پیش بینی
می ش��ود می��زان مش��ارکت باالیی را نس��بت به
دوره های گذش��ته به ثبت برس��اند .ش��هروندان
امریکای��ی در اقدام��ی بی س��ابقه تنه��ا ت��ا روز
جمعه ۵۱میلی��ون برگه رای (زودهن��گام) را به
صندوق ه��ای پس��تی انداخته اند .ام��ا این میزان
مش��ارکت رو به افزایش چق��در در نتیجه نهایی
انتخاب��ات 3نوامب��ر تاثیرگذار اس��ت؟ اگر ارای
عمومی مردم سرنوشت س��از اس��ت ،چرا هیالری
کلینتون در سال ۲۰۱۶میالدی و ال گور در سال
۲۰۰۰باوج��ود پی��روزی در ارای مردمی ،نتیجه
را ب��ه رقبای جمهوری خ��واه خود یعن��ی دونالد
ترامپ و جورج بوش واگذار کردند؟ درباره مجمع
«گزینش��گران» یا «الکت��رال کالج» کلید ورود به
کاخ سفید چه می دانیم؟ الکترال ها چه نقشی در
انتخاب رئیس جمهوری امریکا دارند و نس��بت ان
با ارای مردمی چیست؟
توده نااگاه و اقلیت خردمند!
با پیش��نهادی باشد که در س��نای روم ارائه شده
ب��ود .در نظ��ام ش��ورای گزینش��گران انتخاب��ات
ریاست جمهوری امریکا نیز نمایندگان ایالت ها در
نقش همان گروه های صدنفره هستند.
طی سال ها ،هرچند اهمیت مالکیت و ثروت در
حق رای به مرور زمان رفع شده و هر چه گذشت
گروه های بیشتری از ش��هروندان امریکایی اجازه
یافته اند تا در انتخابات رای بدهند ،اما شهروندان
هرگ��ز اج��ازه پیدا نکردن��د که با رای مس��تقیم
رئیس جمهورشان را انتخاب کنند.
الکترال کالج چگونه کار می کند؟
در ای��االت متح��ده ،رئیس جمهوری براس��اس
مجموع ارای عمومی ریخته شده در صندوق های
رای انتخ��اب نمی ش��ود .هر ی��ک از ایالت ها (جز
ایالت نبراس��کا و ایال��ت مِین) ش��ماری نماینده
دارند که به انها «گزینشگر» گفته می شود .شمار
این گزینش��گران برابر با ش��مار نمایندگانی است
ک��ه هر ایالت به «مجل��س نمایندگان» و مجلس
س��نای امریکا می فرس��تد؛ مثال ایالت پرجمعیت
کالیفرنیا ۵۵ ،گزینش��گر دارد و االس��کای سرد،
به خاط��ر ش��مار س��اکنان ان 3 ،انتخاب کنن��ده
دارد.
این افراد که تعلقات حزبی شان مشخص است،
هر ۴سال یک بار توسط مردم تنها برای برگزیدن
رئیس جمهوری انتخاب و متعهد می شوند به یکی
از نامزدهای مدنظر شهروندان رای بدهند.
ه��ر ی��ک از نامزدها ک��ه در ه��ر ایالت صاحب
بیشتر از ۵۰درصد ارا شود ،همه ارا از ان اوست.
یعنی ش��ما در امریکا به جای رای دادن مستقیم
ب��ه خود رئیس جمهوری ،به افرادی رای می دهید
ک��ه رئیس جمهوری مدنظ��ر ش��ما را نمایندگی
می کنند .دلیل انتخابات زودهنگام هم که از چند
روز قبل در امریکا ش��روع ش��ده همین است که
مردم در حال انتخاب گزینش��گرها هستند و این
گزینش��گرها ۳ ،نوامبر رئیس جمهوری را انتخاب
می کنند .در امریکا ۵۳۸گزینشگر از همه ایالت ها
و مناطق وجود دارد.
نامزدی می تواند راهی کاخ سفید شود که ارای
دست کم ۲۷۰گزینشگر را تصاحب کند .همان طور
که خواندید ،از پیش مش��خص است گزینشگرانی
که م��ردم به انها رای می دهند ،ب��ه کدام یک از
احزاب دموکرات یا جمهوری خواه تعلق دارند ،اما
این به معنی ان نیست که براساس گرایش حزبی
خود رای دهند؛ ضمن اینکه براس��اس قانون ۲۹
ای��االت متحده امریکا ،دادن رای مخالف توس��ط
الکتور ،غیرقانونی اس��ت و جرم تلقی می شود ،در
حالی که در ۲۱ایال��ت منع قانونی ندارد .در این
می��ان اما افراد اندکی هس��تند که ب��ه رای مردم
خیانت می کنند و به نامزد مدنظر رای نمی دهند؛
افرادی که به انها «الکتور خائن» می گویند .سال
،۲۰۱۶ارای عمومی ایالت واش��نگتن به کلینتون
داده ش��ده بود ،اما از میان ۱۲کالج الکترال ایالت
واشنگتن 8 ،نفر به کلینتون رای دادند.
4دموک��رات به ج��ای رای ب��ه کلینت��ون ،ب��ه
نامزده��ای دیگ��ر رای دادن��د .برای مث��ال برت
چیافالو ۳۸ ،ساله از اورت ایالت واشنگتن به جای
رای ب��ه هی�لاری کلینتون به کالین پ��اول ،وزیر
خارجه سابق امریکا در زمان بوش جمهوری خواه
رای داد!
بایدن ،طعمه الکترال کالج می شود؟
در قریب به اتفاق ایاالت (جز دو ایالت نبراس��کا
و مِی��ن) اگر الکتورهای یک نامزد رای بیش��تری
بیاورند ،تمام ارای الکترال ان ایالت را از ان خود
می کنند؛ مثال در س��ال ۲۰۰۰جورج دبلیو بوش
از مجم��وع 6میلیون رای داده ش��ده در فلوریدا
با اختالف فقط ۱۷۵۴رای توانس��ت هر ۲۹رای
الکت��رال فلوریدا را ببرد و ب��ا همین نتیجه راهی
کاخ سفید شود.
همین س��ازکار نیز باعث پیروزی دونالد ترامپ
در سال ۲۰۱۶ش��د .در ان سال از مجموع ارای
3ایالت میش��یگان ،پنسیلوانیا و ویسکانسین (که
از س��ال ۱۹۹۲همیشه دموکرات ها در ان ایاالت
پی��روز بودن��د) ،الکتورهای ترام��پ ۸۰هزار رای
بیش��تر اوردند و تمام ارای الکت��رال این 3ایالت
را از ان خود کردند و سرنوش��ت ریاست جمهوری
ب��ا ای��ن ۸۰ه��زار رای ،در میان مجم��وع ۱۳۷
میلیون رایی که در کش��ور ب��ه ترامپ و هیالری
کلینت��ون داده ش��ده ب��ود ب��ه نفع ترام��پ رقم
خورد.
در انتخابات ،۲۰۲۰هرچند با نزدیک ش��دن به
3نوامبر فاصل��ه ارای عمومی جو بایدن و دونالد
ترامپ رو به کاهش اس��ت ،اما بایدن ،نامزد حزب
دموک��رات با پیش��تازی ح��دود ۸درصدی اقبال
زیادی برای پی��روزی دارد؛ اگر این فاصله زیاد به
زی��ر ۵درصد نرس��د و او نیز ۱۴دس��امبر طعمه
دیگری برای نظام الکترال کالج نشود.
شمارش معکوس
اش�کبوس طالبی -روانش�ناس مقیم مریلند :ایا نتیجه
این انتخابات ،امریکا را تکان خواهد داد؟ س��وال مش��کلی است
اما جواب ان بس��تگی به نوع نتیج��ه این انتخابات دارد .به گفته
کارشناسان ،چندین اتفاق محتمل پیش روست:
-۱اق��ای ترام��پ ب��ا رای نس��بتا ب��اال حت��ی در ایالت های
swing statesمث��ل فلوری��دا ،پنس��یلوانیا ،ویسکانس��ن و
کارولینای ش��مالی هم رای بیاورد و مجلس س��نا هم همچنان
در دست جمهوری خواهان بماند که ترامپیسم اوج می گیرد و به
یک (برند) یا مدل حکومتی-سیاس��ی جهانی تبدیل خواهد شد
و امریکا با س��رعت به سوی حکومتی شبه فاشیست یا امپرانوری
اقتصادی-نظامی ،با ش��کاف طبقاتی بیش��تر روی خواهد اورد.
احتم��اال س��ازمان ملل ،بهداش��ت جهانی و س��ایر تش��کیالت
بین الملل��ی مثل دیده بان حقوق بش��ر و بانک جهانی ضعیف تر
ش��ده یا از بی��ن خواهند رف��ت و ترامپ س��ازمان های جهانی
خودش را به جهان دیکته خواهد کرد با مش��ارکت کش��ورهای
خلیج فارس ،انگلیس ،اسرائیل و روسیه تا در برابر چین بایستد.
-۲ترام��پ ب��ا اخت�لاف کم پیروز ش��ود اما س��نا به دس��ت
دموکرات ها بیفتد .در این حالت حزب جمهوری خواه به احتمال
زیاد اطراف ترامپ را خلوت کرده و از (ترامپیسم) فاصله بگیرند
و خودش��ان را برای ارایش و بازیگران جدیدت��ر اماده بکنند و
افراد مسن مجلسین را به بازنشستگی بفرستند تا زمینه را برای
ایجاد برند جدید با محتوای قدیم حزب ،برای ریاس��ت جمهوری
و سنای اینده اماده کنند .در این حالت اتفاقات عجیب و غریبی
پیش نخواهد امد و دموکرات ها خواهند توانست از ترامپ «شیر
ناصرالدین شاه» بس��ازند و برنامه های بهداشت همگانی خود را
پیش ببرند ،تنش های نژادی را کم کنند و محدودیت های ورود
مهاجران به امریکا را به حالت عادی دراورند.
-۳حالت سوم که محتمل است اینکه بایدن ایالت های فلوریدا
و پنس��یلوانیا را ببرد اما تگزاس و کارولینای شمالی را به ترامپ
واگ��ذار کند و با اختالف کمی از صندوق بیرون بیاید و س��نا را
هم دموکرات ها در دست بگیرند .دعوا در دادگاه ها و شورای عالی
قضایی ادامه خواهد داشت تا باالخره بایدن پس از یک کشمکش
نفس گیر و تشنجات درونی ،پس از یکی دو ماه ،وارد کاخ سفید
بشود .در این حالت جمهوری خواهان ترامپ زدایی خواهند کرد
و دس��ت به یک خانه تکانی بزرگ و تصفیه در ارکان های حزب
می زنن��د تا با یک برنامه جدید وارد بازی «کی بود کی بود ،من
نبودم» بشوند.
-۴اخری��ن و محتمل ترین نتیجه می تواند این باش��د که ۶۰
درصد از ۲۶۰میلیون واجدان ش��رایط رای ده��ی در انتخابات
شرکت کنند.
یعنی ح��دود ۱۶۵میلیون امریکایی پ��ای صندوق ها رفته و
اقای بایدن را با اختالف ۸تا ۱۰درصد ،باال بکش��ند و مجلس
سنا را هم در ۴ایالت دیگر به دست بیاورند؛ مثل ایاالت جورجیا،
کارولینای جنوبی ،اریزونا و تگزاس.
اگر حدود ۹۰میلیون نفر دیگر پای صندوق ها کشیده شوند،
ان وق��ت هم ترامپ و هم ح��زب جمهوری خواه کیش و مات و
کاخ س��فید بدون هیچ مقاومتی تسلیم می شود و حتی اعضای
ش��ورای عالی قضای��ی به س��رعت اضافه خواهد ش��د تا ترکیب
لیبرال ها و محافظه کاران به حد تعادل برس��د و از یکطرفه بودن
بیرون بیاید.
در این حالت ،امریکای اینده س��خت بدهکار سیاهپوستان و
مهاجران و وس��ایل ارتباط جمعی و جوانان خواهد بود و جامعه
به س��وی رنگارنگی و تکثر بیش��تر و الجرم ازادی بیشتر و بهم
نزدیک تر شدن ش��کاف طبقاتی کشیده خواهد شد و با گرفتن
مالیات بیشتر از سرمایه داران بزرگ و کم کردن مالیات طبقات
میانی و پایین جامعه ،مجانی کردن کالج های دوس��اله ،ارزان تر
کردن ش��هریه دانش��گاه ها ب��رای جوانان و بهتر ش��دن حقوق
اجتماعی و ش��غلی زنان ،تعادل و ارامش بیش��تری برای امریکا
و جهان به ارمغان خواهد امد.
در سیاس��ت خارج��ی هم گرایش به هم��کاری و گفت وگو و
دیپلماس��ی عمده تر خواهد شد ،نه چماق و تحریم و جنگ و در
نهایت برنامه برجام به شکلی جدید از سر گرفته خواهد شد.
حال کدام یک از این س��ناریوها عملی بشود ،بستگی دارد به
شرکت فعال ۶تا ۸ملیون جوان امریکایی که برای نخستین بار
به سن رای دادن رسیده اند.
روابط تهران-واشنگتن پس از انتخابات
یک اندیش��کده انگلیس��ی در تحلیلی به مواضع احتمالی جو بایدن و دونالد
ترام��پ درباره روابط تهران-واش��نگتن پ��س از پیروزی هر ی��ک در انتخابات
ریاست جمهوری امریکا پرداخت.
به گزارش ایس��نا به نقل از اندیش��کده ( RUSIمطالع��ات امنیتی و دفاعی
انگلیس) ،روابط ایران و امریکا در یک بن بست قرار دارد.
در این گزارش با بیان اینکه احتمال دارد دونالد ترامپ ،رئیس جمهوری فعلی
امریکا در دور دوم ریاس��ت جمهوری نیز پیروز شود ،در این باره ،برای ایران دو
س��ناریو تعریف ش��ده و امده است :اول اینکه ممکن اس��ت ترامپ به سیاست
کارزار فش��ار حداکث��ری اش ادامه دهد .همچنین این احتم��ال وجود دارد که
ترامپ که از نگرانی های پیروزی مجدد در انتخابات رهایی یافته ،یک استراتژی
دیپلماتیک معتبر برای تعامل با ایران به کار ببندد.
نخس��تین روند به درگیری اش��کار میان دو کش��ور منتهی می ش��ود؛ گرچه
ممک��ن اس��ت ایران به این نتیجه برس��د که برای تعامل ب��ا ترامپ و رهایی از
فشار اقتصادی ،مذاکره کند .ایران به احتمال زیاد با مذاکرات غیرمستقیم برای
تنش زدایی موافقت خواهد کرد.
در ادامه این گزارش با بیان اینکه ترامپ خواهان مذاکرات مستقیم و توافقی
بزرگ خواهد بود اما مجبور اس��ت حداقل در ابت��دای کار برای غلبه بر تهدید
کارزار فش��ارحداکثری و ترور سردار قاسم سلیمانی به مذاکرات غیرمستقیم از
طرف یک میانجی رضایت دهد.
در بخش دیگری از این گزارش امده اس��ت :اگر جو بایدن در انتخابات پیروز
شود ،انتظار می رود دولت او مواردی را که بایدن در مقاله شبکه سی.ان.ان ذکر
کرده ،در پیش بگیرد که یکی از انها بازگشت به توافق هسته ای همراه با انتظار
از س��رگیری پایبندی کامل ایران به تعهدات هس��ته ای اش است .امریکا پس از
ان به دنبال مذاکرات بیش��تر برای افزایش گستره برجام خواهد بود و به مسائل
گسترده تری در منطقه خواهد پرداخت.
تحلیل روز
در ب��اال از خانم کلینتون و ال گ��ور به عنوان دو
نام��زد پیش��تاز و در عی��ن حال شکس��ت خورده
انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری امریکا یاد ش��د ،اما
به گ��واه مورخان ،در طول ۲۴۴س��الی (از ژوئیه
)۱۷۷۶که ایاالت متحده از بریتانیا مستقل شده،
در 5انتخاب��ات ،نامزدی که اکثریت ارای مردمی
را کس��ب کرده ،توس��ط نظام انتخابات��ی الکترال
کالج بلعیده شده و رویای رسیدنش به کاخ سفید
محقق نشده است.
ام��ا الکت��رال کال��ج ی��ا مجم��ع ۵۳۸نف��ره
«گزینش��گران» که پ��دران بنیان گ��ذار ان را در
قانون اساس��ی امریکا گنجانده اند چیس��ت؟ چرا
در جمه��وری امریکا به جای ش��مارش س��اده ارا
در جای ج��ای کش��ور ،رئیس جمهوری به ش��کل
غیرمستقیم انتخاب می شود؟
کندیس نلسون ،استاد علوم سیاسی در دانشگاه
امریکن و از متخصصان تاریخ و روش های انتخابات
در امریکا می گوید« :به این دلیل که بنیان گذاران
امریکا درباره می��زان اطالعات مردم عادی تردید
داش��تند ،اما در عین حال می خواستند که مردم
ع��ادی در روند انتخ��اب رئیس جمه��وری نقش
داشته باشند ،سیس��تمی درست کردند که مردم
عادی بتوانند رای بدهند و رای ش��ان موثر باشد،
ام��ا همزمان گروه��ی از نخبگان را ه��م به عنوان
گزینشگر ( )Electorتعیین کردند که این گروه
ه��ر دوره در دس��امبر ،رای نهای��ی را می دهند».
به بیان دیگ��ر از نظر بنیان گ��ذاران امریکا که به
«پ��دران بنیان گذار» معروف هس��تند ،اعتماد به
رای مردم ع��ادی برای انتخ��اب رئیس جمهوری
ممکن نبود! همچنین در اغ��از جمهوری امریکا،
حق رای به گروه مردان سفیدپوس��ت محدود بود
و در میان ۱۳ایالت ابتدایی در اغاز کار جمهوری
امریکا ،تنها 3ایالت حاضر ش��دند به مردان بدون
زمین ،حق رای بدهند!
حت��ی در همین 3ایالت نیز در میان کس��انی
که صاح��ب زمین نبودند تنه��ا مردانی حق رای
داش��تند که مالیات پرداخت می کردند .به همین
دلیل در س��ال ،۱۷۸۹تنه��ا ۱۰درصد جمعیت
امریکا اجازه داشتند در انتخابات رای بدهند .این
ساختار در حقیقت الگویی از کالج کاردینال ها در
کلیسای کاتولیک روم قدیم بود که پاپ را انتخاب
می کردند.
در نظام روم ،ش��هروندان مرد باتوجه به ثروت
خود به گروه های صدنفره تقس��یم می شدند و هر
گروه صدنفره نیز دارای یک رای بود.
این رای می توانست در جهت تایید یا مخالفت
در ای��االت متح��ده ،رئیس جمهوری براس��اس مجموع ارای
عمومی ریخته ش��ده در صندوق های رای انتخاب نمی ش��ود.
هر یک از ایالت ها (جز ایالت نبراس��کا و ایالت مِ ین) شماری
نماینده دارند که به انها «گزینشگر» گفته می شود
از فضای مجازی
محمدمه�دی عس�گری -کارش�ناس اقتص�اد
توس�عه :انتخابات ریاست جمهوری در امریکا هیچ گاه
تا این اندازه برای ایرانیان اهمیت نداشته است.
بس��یاری امیدوارند با انتخاب بایدن ثبات حداقل در
کوتاه مدت به اقتصاد ای��ران بازگردد .برخی تحلیلگران
نیز انتخاب بایدن و ترامپ را یکس��ان دانس��ته و چشم
دوختن به نتایج انتخابات امریکا را بیهوده می دانند.
این گروه عمدتا با تاکید بر وضعیت بحرانی متغیرهای اقتصاد کالن از جمله
رش��د نقدینگی و کس��ری بودجه بر بی تفاوتی اقتصاد ایران نس��بت به انتخاب
بایدن یا ترامپ تاکید می کنند.
برای مثال به رش��د باالی ۲۰درصدی نقدینگی برای سال های متمادی در
ایران اشاره کرده و معتقدند بازگشت امریکا به برجام کمکی به رفع این ایرادات
س��اختاری نخواهد کرد و در نتیجه نباید توقع چندانی از نتایج انتخابات امریکا
داش��ت .با این حال به نظر می رس��د دالیل خوبی برای تفاوت قائل شدن میان
ترامپ و بایدن وجود دارد.
در حال حاضر نرخ ارز در محدوده ۳۲هزار تومان است که با مبنا قرار دادنهر س��ال پایه ای باالتر از نرخ ارز تعادلی است .علت این مسئله نبود چشم انداز
برای مذاکره با ترامپ و ناامیدی از بهبود شرایط اتی کشور است.
دموکرات ه��ا پیش از این بر بازگش��ت به برجام تاکی��د کرده اند؛ بنابراین در
صورت پایبندی انها به گفته های خود ،پیروزی بایدن می تواند منجر به فروکش
کردن انتظارات تورمی شده و نرخ ارز را در مسیر اصالح قرار دهد.
حتی در صورتی که نقدینگی به رش��د خود در ماه های اتی ادامه دهد درکوتاه م��دت هیچ دلیلی ب��رای ارتباط یک به یک میان رش��د نقدینگی و تورم
وجود ندارد.
برای نمونه تورم ایران حدفاصل س��ال های ۱۳۹۳تا ۱۳۹۶ناش��ی از بهبود
انتظارات تورمی و ش��کل گیری خوش بینی نس��بت به اینده روندی کاهشی را
ط��ی کرد .نگاهی به ابرتورم های ش��کل گرفته در یک قرن گذش��ته نیز نتایج
مشابهی را به دست می دهد.
به عالوه رفع تحریم ها می تواند صادرات نفت ایران را تا 2میلیون بشکه درروز افزایش دهد .اگر هر بش��که نفت ۳۰دالر به فروش برس��د درامد دولت از
این محل به ۲۲میلیارد دالر می رسد.
حتی با فرض تخصیص ۱۰میلیارد دالر برای تامین کاالهای اساس��ی با نرخ
4200تومانی و تس��عیر مابقی ارز با نرخ 15000تومان ،درامد دولت از محل
ف��روش نف��ت به بیش از ۲۲۰هزار میلیارد تومان می رس��د ک��ه تقریبا معادل
کس��ری بودجه فعلی دولت اس��ت؛ بنابراین با احتساب بهبود شرایط اقتصادی
و افزایش درامدهای مالیاتی دولت کس��ری بودج��ه دولت تا حد زیادی بهبود
می یابد.
همچنی��ن در صورتی که دولت سیاس��ت تخصیص ارز 4200تومانی را کنار
بگذارد وضعیت بهتر نیز خواهد شد.
براس��اس نظ��ر کینز سیاس��ت های بودجه ای دولت بیش��ترین اهمیت را در
تعیی��ن ارزش پول ملی دارد .به عالوه ارزش حال درامدهای اتی دولت اهمیتی
به مرات��ب بیش��تر از کس��ری بودجه جاری دول��ت در تعیی��ن ارزش پول ملی
دارد.
در واقع اگر دولت در حال حاضر با کسری مواجه باشد اما افق درامدهای اتی
ان مثبت باشد ،پول ملی افت نمی کند.
همچنین رفع تحریم ها می تواند بخش��ی از درامدهای نفتی مس��دود شدهدولت در خارج از کش��ور را ازاد کند .این درامدها عمدتاً توس��ط دولت مصرف
و در ترازنامه بانک مرکزی به ش��کل دارایی های ارزی ثبت ش��ده ،در حالی که
ارزی در اختیار بانک مرکزی قرار نگرفته است.
ازاد ش��دن این دارایی ه��ا کمکی به افزایش درامده��ای دولت نمی کند اما
دست بانک مرکزی را برای مدیریت بازار ارز باز می کند.
بن��ا ب��ر انچه گفته ش��د در صورت بازگش��ت دموکرات ها به ق��درت حداقل
در اف��ق کوتاه م��دت می ت��وان به ثبات نس��بی اقتصاد کالن در ای��ران امیدوار
بود.
انچه در میان مدت اتفاق می افتد به نحوه مواجهه اتی ایران و امریکا بستگی
دارد .دموکرات ها نیز به دنبال مذاکره با ایران برای مس��ائل منطقه ای و موشکی
هستند و از این نظر تفاوتی میان دو حزب وجود ندارد.
بدیهی اس��ت مس��یر بلندمدت اقتصاد ایران در گرو سیاس��ت های اقتصادی
صحیح اس��ت اما بدون رفع تحریم ها در کوتاه مدت نمی توان افقی بلندمدت را
برای اقتصاد متصور بود.
منبع :پایگاه تلگرامی مجمع فعاالن اقتصادی
نظرگاه
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
کارتون روز صفحه 16