روزنامه صمت شماره 1843
روزنامه صمت شماره 1843
عید سعید قربان را به تمام مسلمین جهان تبریک می گوییم
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
کل منطقه اسالمی ،میدان سربرافراشتن
مقاومت در مقابل شرارت
سه شنبه
29تیر1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1843پیاپی 3161
سرمقاله
اثرات قطع برق
بر صنعت کشور
یادداشت های امروز
2
برنامه های راهبردی توسعه
در صنعت خودرو
پیشنهاداتی برای
توسعه همکاری
ایران و ترکمنستان
کمبود سیمان به شرایط
اضطرار رسید
از OMOتا
ازادسازی نرخ سود
گفت و گو
مراجع رسمی تنها نرخ
«رشد اسمی» را
اعالم می کنند
تحلیل روز
4
ش روز
گزار
http://Telegram.me/smtnews
www.smtnews.ir -
چرا نرخ سود مصوب بانک مرکزی نادیده گرفته می شود؟
رخنه در سقف نرخ سود
اگر نگاهی به کامنت های کاربران شبکه های اجتماعی در پیج بانک های خصوصی و دولتی
بیندازیم با انبوهی از گله و شکایت نسبت به نحوه ارائه تسهیالت بانکی به افراد مواجه می شویم
که عمدتا مربوط به تضامین سفت وس��خت بانک ها می ش��وند .بس��یاری نیز به باال بودن نرخ
س��ود واقعی وام های بانکی گالیه دارند ،زیرا تقریبا همه اش��خاص حقیقی که موفق به عبور از
هفت خوان بانک ها برای دریافت وام ش��ده اند معتقدند نرخ س��ودی که از س��وی بانک مرکزی
اعالم می ش��ود ،هیچ گاه از س��وی بانک ها رعایت نمی ش��ود .به نحوی که بانک ها با ترفندهای
گوناگون کاری می کنند که نرخ س��ود تسهیالت تا جای ممکن به نرخ تورم نزدیک شود .البته
فعاالن بانکی هم با تاکید بر لزوم دوام اوردن بانک ها در رقابت ش��دید برای جذب سپرده گذار،
از نرخ سود سپرده به عنوان ابزاری برای تامین منابع مالی نام می برند .اما در مقابل برای جذب
س��پرده نیز بانک ها مجبور به تخصیص تسهیالت به اقشار گوناگون هستند؛ در ان صورت هم
موضوع نرخ سود تسهیالت مطرح می شود که اگر از نرخ تورم کمتر باشد به معنای ضررده بودن
هرگونه تسهیالتی است که بانک در اختیار مشتریان قرار می دهد.
14
7
11
14
12
رشد منفی 4 . 6درصدی
در دولت دوازدهم
16صفحه قیمت 2000 :تومان
حضرت ایت اهلل خامنه ای در پیامی به مس��لمانان جهان به مناس��بت ایام حج ،اس��تمرار حسرت
دل های مشتاق از حضور در ضیافت بیت اهلل را امتحانی گذرا خواندند و با تاکید بر لزوم کمرنگ نشدن
پیام ه��ای حج ،مقاومت در براب��ر قدرت های متجاوز به ویژه امریکا را از جمل��ه این پیام های متعالی
دانس��تند .ایشان ضمن اشاره به مشکالت و ناگواری های دنیای اسالم ،سربرافراشتن عناصر مقاومت
و بیداری به خصوص در فلس��طین ،یمن و عراق را از واقعیت های امیدافرین منطقه خواندند و تاکید
کردند :وعده صادق الهی ،نصرت مجاهدان است و نخستین اثر این مجاهدت ،بازداشتن امریکا و دیگر
زورگویان از دخالت و شرارت در کشورهای اسالمی است.
2
بحران ساخت وساز و صعود قیمت ها
3
8
15-11-7
عکس:
تعیین قیمت نان در دستور کار
ستاد اقتصادی دولت
برقی که مسکن را گرفت صفحه 1
2
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
صنعت
خبر
تجارت
پیام رهبر معظم انقالب اسالمی به مناسبت موسم حج
سرمقاله
اثرات
قطع برق بر
صنعت کشور
ساسان قاسمی
مشاور مدیریت و بهره وری سازمانی
امس��ال نیز طبق روال ۳ ،۲سال گذشته،
ش��اهد خاموش��ی ها و قطع برق اعالم ش��ده
و گاه برنامه ری��زی و اع�لام نش��ده بودی��م.
ام��روزه ب��رق و نقش ان در زندگ��ی روزمره
جوامع و کس��ب وکارها ،حیاتی است .چه بسا
ج��ان بس��یاری از انس��ان ها به وی��ژه در این
عصر همه گیری وی��روس کووید ۱۹-در گرو
تداوم جریان الکتریس��یته و حیات بس��یاری
از کس��ب وکارها وابس��ته به تمین برق پایدار
است .از یک طرف خشکسالی و کاهش حجم
اب پش��ت سدها موجب ش��ده برق تولیدی
نیروگاه ها کاهش یابد و از طرف دیگر ورود به
فصل گرما و استخراج رمزارزها باعث افزایش
مصرف برق در کش��ور شده است .هر دو این
عوام��ل باعث بروز خاموش��ی ها ،قطع برق و
نوسانات جریان برق شده است.
خاموشی ها و نوسانات جریان برق مشکالت
زی��ادی را ب��رای ش��هروندان ایج��اد کرده و
موجب اختالل در زندگی انها ش��ده اس��ت.
توقف کار چراغ ه��ای راهنمایی و رانندگی و
ایج��اد تصادف ها ،از کار افتادن اسانس��ورها
و مش��کالت روحی و روانی پیش امده برای
شهروندان ناش��ی از گیر افتادن در اسانسور،
از کار افت��ادن تجهی��زات پزش��کی موردنیاز
ب��رای تداوم حیات بیم��اران ،به ویژه بیماران
کرونای��ی و ...همه از تبع��ات قطع برق برای
ش��هروندان هس��تند .عالوه بر این ،قطع برق
پیامدهای گاه بس��یار سنگین و جبران ناپذیر
برای کس��ب وکارها به ویژه صنایع دارد که از
جمل��ه انها می ت��وان به وقف��ه در کار تولید،
اس��یب دیدن تجهیزات ارزشمند کارخانه ای
و کارگاهی ،خراب شدن دستگاه های برقی و
موارد دیگر اشاره کرد.
ش��اید بتوان گفت صنایع ب��زرگ تولیدی،
به ویژه صنایع فوالدی که وابس��تگی شدیدی
به برق دارند ،بیشترین خسارت را از قطع برق
به وی��ژه قطع برق برنامه ریزی نش��ده متحمل
می ش��وند .واحدهای تولی��دی و صنعتی به
اندازه کافی با مشکالت زیادی که در شرایط
سخت اقتصادی برای انها ایجاد شده ،دست
و پنجه نرم می کنند و اگر سیاست قطعی برق
برای واحدهای تولیدی و صنعتی ادامه یابد،
به طور حتم اسیب بیشتری به صنعت کشور
وارد می شود .نکته قابل تامل در این میان این
اس��ت که قطع برق ای��ن صنایع بزرگ عالوه
بر خسارت ها و اس��یب هایی که به خود انها
وارد می اورد ،می تواند خسارت های سنگینی
نیز برای صنایع پایین دس��تی انها ایجاد کند.
به طور مثال ،وارد امدن اس��یب جدی به هر
یک از بخش های زنجیره تولید و تامین فوالد
که برای کش��ور بس��یار راهبردی و حساس
است ،می تواند س��ایر بخش های این زنجیره
را دچار مش��کالت بسیار جدی کند .هرچند
قطعی برق می تواند چه برای شهروندان و چه
برای صنایع و کس��ب وکارها از انواع مختلف
مش��کالتی را ایجاد کند ،اما دامنه و ش��دت
ای��ن مش��کالت در صنایع م��ادر و راهبردی
مانن��د صنعت فوالد می تواند بیش��تر باش��د.
قطعی برق در یک نانوایی ممکن اس��ت برای
مثال تولید نان را برای 2س��اعت با مش��کل
مواجه کند و تنها نارضایتی برخی شهروندان
را در پی داش��ته باشد .همچنین قطعی برق
در کارخانه تولید پوش��اک فقط باعث تولید
پوش��اک با تاخیر می شود یا حتی قطعی برق
در صنعت خودرو سازی عالوه بر توقف تولید
خودرو می تواند نارضایتی مشتریان را در پی
داش��ته باش��د ،اما این اتفاق در یک مجتمع
ب��زرگ تولید ف��والد عالوه بر خس��ارت های
زی��ادی ک��ه ممکن اس��ت ب��ه تجهی��زات و
ماش��ین االت وارد کند ،صنایع پایین دست را
که وابس��تگی شدیدی به محصوالت فوالدی
تولیدی دارند دچار مش��کل می کند؛ به طور
مث��ال ایجاد مش��کل در رون��د تولید تختال
ف��والدی می توان��د در روند تولی��د ورق های
ف��والدی ،تولید لوله و پروفی��ل ،تولید لوازم
خانگی ،تولید خودرو ،تولید مخازن ،تولیدات
صنایع غذایی و تولیدات بس��یاری از صنایع
دیگر در کش��ور خل��ل ایجاد کن��د؛ بنابراین
می ت��وان دی��د که خس��ارت هایی ک��ه قطع
ب��رق می تواند برای صنای��ع راهبردی و مادر
مانند صنعت فوالد ایج��اد کند از نظر اندازه
و ش��دت قابل مقایس��ه با صنایع دیگر نیست
و دومینووار بس��یاری از صنایع را تحت تاثیر
ق��رار می دهد و حتی اقتصاد کش��ور را دچار
مشکل می کند.
کل منطقه اسالمی ،میدان سربرافراشتن مقاومت در مقابل شرارت
حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای در پیام��ی به مس��لمانان جهان
به مناسبت ایام حج ،استمرار حسرت دل های مشتاق از حضور در
ضیافت بیت اهلل را امتحانی گذرا خواندند و با تاکید بر لزوم کمرنگ
نش��دن پیام های حج ،مقاومت در برابر قدرت های متجاوز به ویژه
امریکا را از جمله این پیام های متعالی دانستند.
ایش��ان ضمن اشاره به مش��کالت و ناگواری های دنیای اسالم،
سربرافراش��تن عناصر مقاومت و بیداری به خصوص در فلسطین،
یمن و عراق را از واقعیت های امیدافرین منطقه خواندند و تاکید
کردند :وعده صادق الهی ،نصرت مجاهدان است و نخستین اثر این
مجاهدت ،بازداش��تن امریکا و دیگر زورگویان از دخالت و شرارت
در کشورهای اسالمی است.
ب��ه گزارش پایگاه اطالع رس��انی دفتر مق��ام معظم رهبری در
متن پیام رهبر معظم انقالب اسالمی امده است :امسال نیز امت
اس�لامی از نعمت عظیم حج محروم ماندند و دل های مش��تاق ،با
اه و افس��وس ،ضیاف��ت در خانه محترمی را ک��ه خدای حکیم و
رحیم برای مردم بنا نهاده است ،از دست دادند .این دومین سال
اس��ت که موسم ش��ادمانی و بهجت معنوی حج ،به موسم فراق و
حس��رت تبدیل می شود و بالی بیماری همه گیر و شاید نیز بالی
سیاس��ت های حاکم بر حرم ش��ریف ،چشم مش��تاق مومنان را از
مش��اهد ه نماد وحدت و عظمت و معنویت امت اس�لامی محروم
می سازد و این قل ه پرشکوه و سرافراز را با ابر و غبار می پوشاند.
ای��ن امتحانی همچ��ون دیگر امتحان های گ��ذرای تاریخ امت
اس�لامی اس��ت که می تواند فردایی تابناک در پی داش��ته باشد؛
مهم ان اس��ت که حج در ش��اکل ه حقیقی اش ،در دل و جان احاد
مسلمانان زنده بماند و اکنون که کالبد مناسکی ان موقتا حضور
ندارد ،پیام متعالی ان کمرنگ نش��ود .امسال ،حج بیت معظم در
دسترس نیست ولی توجه به رب البیت و ذکر و خشوع و تضرع و
استغفار در دسترس است؛ حضور در عرفات میسر نیست اما دعا
و مناجات معرفت افزا در روز عرفه میس��ر اس��ت؛ َرمی شیطان در
منا ممکن نیست اما دفع و طرد شیاطین قدرت طلب در همه جا
ممکن است؛ حضور یکپارچ ه بدن ها در گِرد کعبه فراهم نیست اما
حضور یکپارچ ه دلها بر گِرد ایات روش��ن قران کریم و اعتصام به
حبل هّ
الل وظیف ه همیشگی است .در بخش دیگری از این پیام امده
اس��ت :هم ه سخن جمهوری اس�لامی ایران که دنیای استکبار را
نگران و خشمگین کرده است ،دعوت به مقاومت است .مقاومت در
برابر دخالت و شرارت امریکا و دیگر قدرت های متجاوز و به دست
گرفتن سررشت ه اینده دنیای اسالم با تکیه بر معارف اسالمی.
طبیعت��ا امریکا و همراهانش در براب��ر عنوان «مقاومت» دچار
حساس��یتند و به انواع دش��منی با «جبه ه مقاومت اسالمی» کمر
بس��ته اند .همراهی برخی از دولت های منطقه با انان نیز واقعیت
تلخی در جهت تداوم ان ش��رارت ها است .واقعیت های صحنه در
منطق ه اسالمی بر این امید می افزاید و ان عزم را تقویت می کند.
از س��ویی ناگواری های دنیای اس�لام ،عقب ماندگی های علمی و
وابس��تگی های سیاس��ی و نابس��امانی های اقتصادی و اجتماعی،
م��ا را در براب��ر وظیفه ای بزرگ و مجاهدتی خس��تگی ناپذیر قرار
می دهد؛ فلس��طین مغصوب ،ما را به یاری می طلبد؛ یمن مظلوم
و خون ال��ود دل ه��ا را به درد می اورد؛ مصائب افغانس��تان همه را
نگران می س��ازد؛ حوادث تلخ در عراق و س��وریه و لبنان و برخی
دیگر از کش��ورهای مس��لمان که دست شرارت و دخالت امریکا و
یارانش در ان مشهود است ،غیرت و همت جوانان را برمی انگیزد
و از سوی دیگر ،سر برافراشتن عناصر مقاومت در هم ه این خطه
حساس و بیداری ملت ها و انگیزش نسل جوان و پرنشاط ،دل ها را
لبریز از امید می کند .در ادامه این پیام امده است :تالش تبلیغاتی
امریکایی��ان ب��رای تحریف عزم و خواس��ته و عمل جوانان غیور و
عناصر «مقاومت» در عراق و س��وریه و لبنان و دیگر کش��ورها و
منتسب کردن ان به ایران یا هر مرجع دیگر ،توهین به ان جوانان
ش��جاع و بیدار و ناش��ی از نبود فهم و درک درست امریکایی ها از
ملت های این منطقه اس��ت .همین درک غلط موجب شد امریکا
در افغانستان تحقیر شود و پس از ان ورود پرسروصدا در 20سال
پی��ش و پس از به کار بردن س�لاح و بم��ب و اتش در برابر مردم
بی دف��اع و غی��ر نظامی ،خ��ود را در باتالق حس کند و نیرو و ابزار
نظامی خود را از ان بیرون برد .البته ملت بیدار افغان باید مراقب
ابزارهای اطالعاتی و سالح های جنگ نرم امریکا در کشورش باشد
و هشیارانه در برابر ان بایستد .ملت های منطقه نشان داده اند که
بی��دار و هش��یارند و راه و رویکرد ان��ان از برخی دولت ها که برای
راضی نگه داش��تن امریکا حتی به خواس��ت ه او در مس��ئل ه حیاتی
فلس��طین تن می دهند ،جدا است .دولت هایی که با رژیم غاصب
صهیونیست ،اشکار و پنهان ،ن َرد دوستی می بازند ،یعنی حق ملت
فلس��طین را در میهن تاریخی اش انکار می کنند .این ،دس��تبرد
به س��رمای ه فلسطینی ها اس��ت .انها به تاراج سرمایه های طبیعی
کش��ورهای خود بسنده نکردند و اکنون سرمای ه ملت فلسطین را
تاراج می کنند .منطق ه ما و حوادث سریع و گوناگون ان ،نمایشگاه
درس ها و عبرت ها اس��ت؛ از س��ویی قدرت ناش��ی از مجاهدت و
مقاومت در برابر زورگوی متجاوز و از سویی ذلت ناشی از تسلیم
و اظهار ضعف و تحمل تحمیل های او.
تمامی ادارات تهران و البرز تا یکشنبه تعطیل شد
سفر ممنوع؛ بانک ها هم تعطیل است
س��خنگوی دولت اعالم کرد :تمامی ادارات اس��تان های تهران و
البرز از سه شنبه این هفته تا یکشنبه هفته اینده تعطیل است.
به گزارش ایسنا ،علی ربیعی با اعالم این خبر افزود :بنا بر پیشنهاد
قرارگاه عملیاتی و کمیته امنیتی ،اجتماعی و انتظامی س��تاد ملی
کرونا و موافقت رئیس جمهوری تمامی ادارات اس��تان های تهران
و البرز از امروز (سه شنبه) تا یکشنبه هفته اینده تعطیل است.
وی ادام��ه داد :بن��ا بر این مصوبه تردد از این اس��تان ها ممنوع
ب��وده و در ص��ورت رعایت نکردن عالوه بر جریم��ه ،خودرو نیز از
مس��یرها بازگردانده خواهد شد .موضوع استمرار ممنوعیت تردد
ب��ه ش��هرهای قرمز و نارنجی براس��اس طرح مدیریت هوش��مند
محدودیت ها ادامه داشته و براساس وضعیت شهرها اطالع رسانی
خواهد شد.
حس��ین قاسمی ،دبیر کمیته امنیتی و اجتماعی ستاد مقابله با
کرونا نیز با اش��اره به تعطیالت پایان هفته گفت :ورود خودروهای
ش��خصی با پالک غیربوم��ی به ش��هرهای دارای وضعیت قرمز و
نارنجی ممنوع اس��ت و این خودروها مش��مول جریمه می شوند.
تنها تردد بین شهرهای زرد قابل انجام است؛ بنابراین کماکان این
ممنوعیت ورود خودروهای شخصی با پالک غیربومی به شهرهای
قرمز و نارنجی و بالعکس به قوت خود باقی است.
وی درباره چگونگی برگزاری مراسم عرفه ،عید غدیر
و محرم ادامه داد :ما باید براساس شرایط کشور در این
زمینه اقدامات الزم را انجام دهیم .واقعیت نیز این است
که در ش��رایط پیک پنجم هس��تیم و وضعیت بیماری
مطلوب نیست.
جزئی�ات تعطیل�ی و محدودیت ه�ای
کرونایی
ب��ه گزارش ایس��نا ،ق��رارگاه عملیاتی مقابله ب��ا کرونا جزئیات
تعطیلی ها و اعمال محدودیت های تهران و البرز را اعالم کرد.
-۱اعم��ال محدودیت ها از س��اعت ۱۸:۰۰روز دوش��نبه مورخ
۱۴۰۰/۴/۲۸ش��روع و تا ساعت 7صبح روز دوشنبه۱۴۰۰/۵/۴ ،
ادامه خواهد داشت.
-۲خروج خودروهای شخصی ،با پالک استان های تهران و البرز
و ورود خودروهای ش��خصی با پالک های دیگر ش��هرها به تهران و
البرز ممنوع است.
-۳س��فر از/ب��ه کلیه ش��هرهای دارای وضعیت قرم��ز کرونایی
سراسرکشور ،مطلقا ممنوع است.
-۴عوام��ل نی��روی انتظام��ی و پلی��س راهنمایی و
رانندگی ،به منظورجلوگیری از تردد خودروها به صورت
محس��وس و نامحسوس ،نسبت به تشدید کنترل ها در
مب��ادی اصل��ی و فرعی ورودی و خروجی به مقاصد دو
استان اقدامات الزم را انجام می دهند.
-۵خودروهای ش��خصی دارای پالک این دو استان،
چنانچه برای خروج مراجعه کردند ،عودت و در صورت
تمکین نکردن ،عالوه بر اعمال قانون ،عودت می شوند.
-۶نیروی انتظامی و فرمانداری ها در فاصله زمانی یادش��ده در
بند( )۱از صدور مجوز تردد غیراضطراری تعریف شده قبلی ،مطلقا
خ��ودداری می کنند و تمامی مجوزهای صادره قبل از این مصوبه،
غیرقابل استفاده و باطل اعالم می شود.
-۷وزارت راه و شهرس��ازی حداکثر همکاری های الزم را برای
کنترل مسیرها و مسدود کردن محورهای مورد درخواست نیروی
انتظامی و پلیس راهنمایی و رانندگی به عمل می اورد.
-۸اس��تانداران و فرمانداران سراس��ر کش��ور ،به فوریت ضمن
تشکیل جلسات استانی و شهرستانی ستاد مدیریت بیماری کرونا
و اعمال مقررات محدودیت های کرونایی ،براس��اس رنگ بندی هر
صرفه جویی ۲.۷میلیون دالری با انتقال سرورهای تلگرام
وزیر ارتباطات که برای پاسخ به سوال نمایندگان در صحن علنی مجلس حاضر
ش��ده بود ،نتوانس��ت انها را قانع کند .به گزارش ایلنا ،عباس مقتدایی و تعدادی از
نمایندگان از وزیر ارتباطات س��والی را درباره وضعیت سرورهای پیام رسان تلگرام
مطرح کردند که در نهایت پس از ش��نیدن سخنان و توضیحات محمدجواد اذری
ت و فناوری اطالعات گفت :برای
جهرمی از پاس��خ های او قانع نشدند .وزیر ارتباطا
محاس��به ترافیک تلگرام نه تنه��ا یک ریال از مردم پول اضاف��ه نگرفته ایم ،بلکه با
انتقال س��رورهای تلگرام ۲.۷ ،میلیون دالر صرفه جوی��ی ارزی کردیم .وی افزود:
ت در ایران ۱۴۰هزار دالر بود (با نرخ هر س��رور ۲هزار
مجم��وع دارای��ی تلگرام برای ارائه خدم
دالر) که با نرخ دالر ان س��ال ۶۰۰ ،میلیون تومان می ش��ود .مجموع پهنای باند متصل تلگرام،
۳۲۰گیگابیت برثانیه بوده که در پیک ۱۸۰گیگابیت بر ثانیه ان مصرف شده است .وی تصریح
کرد :مذاکره با تلگرام ،دستوری بود که حاکمیت در مقطعی برای ما صادر کرد و انجام دادیم .ان
زمان بیش از ۷۰درخواس��تی که جمع بندی ش��ده و برای تلگرام ارسال شده بود ،در 5مصداق
مس��دود ش��د اما در ادامه چون تلگرام مس��ائل امنیتی ما را نپذیرفت ،دستگاه امنیتی شکایت
کردند و طی روالی این پیام رس��ان خارجی مسدود شد .وزیر ارتباطات افزود :سوال نمایندگان
مجلس از من این اس��ت که چرا با اینکه س��رورهای تلگرام به ایران امده بود ،ترافیک اینترنت
برای مردم نیم بها محاس��به نشده است؟ برای پاسخ به این سوال باید یاداوری کنم ۲۰اذر ۹۵
در دولت یازدهم س��ند تبیین الزامات ش��بکه ملی اطالعات در ش��ورای عالی فضای مجازی به
تصویب رس��ید .جهرمی تصریح کرد :در این س��ند تاکید شده تعرفه گذاری باید به شکلی باشد
منابع مالی سریال های خانگی باید شفاف باشد
که خدمات داخلی ش��بکه ملی اطالعات بر خدمت خارجی مزیت رقابتی داش��ته
باشد .براساس سیاست گذاری شورای عالی یک روز بعد کمیسیون تنظیم مقررات
در دولت مصوب کرد که اپراتورهای مخابراتی در مهلت زمانی مش��خص موظفند
اقداماتی برای محاسبه مجزای ترافیک داخلی و بیرونی انجام دهند .وزیر ارتباطات
افزود 2 :ماه بعد کمیس��یون تصویب کرد نرخ ترافی��ک داخلی حداکثر باید نصف
ترافیک بین الملل محاس��به شود .ابتدای س��ال ۹۶برخی اپراتورها به استناد این
مصوبه که پیام رس��ان های خارجی در داخل کشور هستند ،بسته های اختصاصی
برای نرخ ارزان تر پیام رسان های خارجی را اعالم و تبلیغ کردند .وی با بیان اینکه اقدام اپراتورها
باعث شد دادستانی کل کشور به این مسئله ورود کند ،تاکید کرد :خرداد ۹۶در سند ساماندهی
پیام رس��ان های بومی بار دیگر بر ایجاد مزیت بخشی رقابتی پیام رسان های داخلی بر خارجی
تاکید ش��د .در سند تبیین الزامات هم تصریح شده که مزیت بخشی اقتصادی در دسترسی به
خدمات کاربرد محتوایی و داخلی اولویت اس��ت .مجلس هم س��ابقه ورود به این حوزه را دارد و
در تبصره قانون بودجه ،۱۴۰۰مجلس نیز به مزیت رقابتی برای پیام رس��ان های داخلی اشاره
کرده است .وی با بیان اینکه امروز و فردا این دولت می رود و یک دولت دیگر می اید ،بحث دولت
نیس��ت گفت :من قوانین را قرائت کردم و هیچ چیزی جز قانون نمی تواند در کش��ور حکمفرما
باشد .من عالق ه ای به مطرح کردم جزئیات درباره تلگرام نداشتم ،چراکه طرح این باب ها برخی
از فرصت های کشور در اینده را می سوزاند و تعامالت را با مشکل مواجه می کند اما طبق قانون
نمایندگان سوال پرسیدند و من باید جواب بدهم.
عکس روز
شهرستان ،از صدور هرگونه مجوز برای ورود خودروهای شخصی
به تهران و البرز خودداری کنند.
-۹وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی ،ضمن اطالع رسانی
مس��تمر از وضعیت ش��یوع و بروز بیماری و دادن هشدارهای الزم
به مردم ،تالش کند مردم ضمن رعایت پروتکل های بهداشتی ،از
هرگون��ه تجمع و رعایت نکردن فاصله گ��ذاری اجتماعی اجتناب
ورزند.
-۱۰بان��ک مرک��زی جمهوری اس�لامی ایران س��ریعا به کلیه
بانک های عامل در س��طح اس��تان های البرز و تهران ابالغ می کند
تا ضمن افزایش حداکثری خدمات غیرحضوری بانکی ،نس��بت به
تعطیل کردن تمامی ش��عبه های بانک ها در این دو استان ،در بازه
زمانی اعالمی ،اقدام شود.
-۱۱ضم��ن یاداوری مجدد محدودیت ه��ای اعمالی در زمینه
اصناف و مش��اغل براس��اس طرح جامع محدودیت ها و متناسب با
رنگ بندی ش��هرهای مختلف کشور و در اجرای مصوبه ستاد ملی
مقابله با کرونا با عنوان«تش��دید اعمال محدودیت ها در شهرهای
قرمز» تعطیلی مش��اغل با نظارت اتاق اصناف ،در همه ش��هرهای
قرمز کشور در سراسر کشور ،مورد تاکید قرار می گیرد.
وزیر فرهنگ و ارش��اد اس�لامی برای پاس��خگویی به س��وال
نمایندگان به صحن علنی مجلس امد و توضیحات خود را درباره
س��ریال های خانگی به نمایندگان ارائه داد .به گزارش ایلنا سید
عباس صالحی ،وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی با حضور در صحن
علنی مجلس برای پاسخگویی به سوال سید مجتبی محفوظی،
نماینده م��ردم ابادان و ۴۵نماینده دیگر ،با اش��اره به وضعیت
سریال س��ازی در کش��ور اظهار کرد :امروز یک��ی از بزرگ ترین
تولیدکنندگان س��ریال های خانگی ترکیه است؛ به طوری که ۱۵۰سریال ترکی در سال
س��اخته و در بیش از ده ها کش��ور جهان نمایش داده می ش��ود .وی خاطرنشان کرد :در
ح��وزه مخاطرات 3مخاطره اصلی از فضای س��ریال های خانگی می تواند مطرح باش��د؛
مخاط��رات اول مخاطره محتوایی ،مضامین س��طحی و مبتذل و احیان��ا نابهنجاری ها و
خروج از مقدرات اخالقی و دینی و سیاسی و اجتماعی است؛ موضوع دوم توجه به حقوق
مصرف کننده اس��ت؛ اینکه اگر سریالی بخواهد با اب بستن بدون محتوا و مضمون ادامه
پیدا کند ،ضایع کننده حقوق مصرف کننده است .مسئله سوم ،اقتصاد سریال سازی است؛
اینکه منابع مالی سریال س��ازی شفاف و حداقل قابل اطمینان نسبی باشد .صالحی گفت:
باتوجه به این مس��ئله ،وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی اقدامات متعدد و کار بنیادی را با
ارائه ایین نامه شورای انقالب فرهنگی در حوزه هایی که اختیارات وسیع تری می خواهد و
نیاز به مقدمه گذاری دارد ،طی دو سال گذشته انجام داده است.
ویژه تر از خبر
نحوه مصرف برق در صنایع سیمان و فوالد مشخص شد
برگزاری مراسم حج در شرایط کرونایی
عکس :باشگاه خبرنگاران جوان
مع��اون طرح و برنام��ه وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت
با تاکید ب��ر لزوم تداوم تولید در صنایع مختلف کش��ور،
گفت :مصوبه نحوه مصرف برق و برنامه ریزی برای فعالیت
صنایع سیمان و فوالد ابالغ شد.
ب��ه گ��زارش وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت ،س��عید
زرن��دی با تاکید بر ضرورت اس��تمرار تولید در حوزه های
مختل��ف صنعتی و معدنی و اهمیت س��یمان و فوالد در
اقتصاد کش��ور ،اظهار ک��رد :با پیگیری ه��ای وزارتخانه و
به منظ��ور حمایت از تولی��د در صنایع س��یمان و فوالد،
ستاد فرماندهی راهبری اوج بار کشور در مصوبه ای نحوه
مصرف در این دو صنعت را ابالغ کرد.
وی ب��ا بیان اینک��ه این مصوب��ه ،بازه زمان��ی و میزان
فعالیت صنایع س��یمان و فوالد را از روز دوشنبه ۲۸ ،تیر
تا یکش��نبه ۳ ،مرداد تعیین کرده ،خاطرنشان کرد :مقرر
ش��د نحوه ادامه فعالیت صنایع مذکور بعد از این دوره در
جلس��ه هفته اینده (ش��نبه ۲ ،مرداد) بررسی و نتایج ان
اعالم شود.
زرندی هم��کاری حوزه صنع��ت در زمینه مصرف برق
را مناس��ب دانس��ت و افزود :تمام ت�لاش وزارت صنعت،
معدن و تجارت حمایت از بخش تولید اس��ت و باتوجه به
شرایط فعلی سعی شد با تنظیم این برنامه ،ضمن فعالیت
حداکثری این صنایع ،نهایت صرفه جویی و همکاری را با
شرکت توانیر داشته باشیم.
به گفت��ه وی ،روزه��ای دوش��نبه و سه ش��نبه صنای��ع
س��یمان از س��اعت ۱۲ش��ب تا ۸صبح مجاز به فعالیت
ب��دون محدودیت هس��تند و از س��اعت ۸ت��ا ۲۴با ۳۰
درص��د دیماند مصرف��ی می توانند فعالیت خ��ود را ادامه
دهند.
صنایع فوالد نیز در این ۲روز از س��اعت ۱۲شب تا ۸
صب��ح مجاز به فعالیت با ۵۰درصد و از س��اعت ۸تا ۲۴
صرفا با ۱۰درصد دیماند مصرفی هستند.
باتوجه به این مصوبه ،صنایع سیمان از روز چهارشنبه،
۳۰تیر تا یکش��نبه ۳ ،مرداد بدون هیچ گونه محدودیتی
می توانند فعالیت تولیدی داش��ته باش��ند و صنایع فوالد
نی��ز در ای��ن مدت با ۵۰درصد دیمان��د مصرفی مجاز به
فعالیت هستند. صفحه 2
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
یل روز
تحل
بستر پیشرفت
فراهم نیست
رخنه در
سقف نرخ سود
رشد ۱۱۰درصدی
تولید در ۳ماه
3
رشد منفی 4 . 6درصدی
در دولت دوازدهم
بانک مرکزی رشد اقتصادی سال 99را 3 . 6درصد اعالم کرد
بانک مرکزی ایران در حالی گزیده امارهای اقتصادی
ب��ه گزارش
کش��ور در فصل زمستان ۹۹را منتشر کرد که در این امار هم از بیان امار
دقیق نرخ تورم چون ۳سال گذشته خودداری کرد .این در حالی است که
در اغلب بولتن های درونی بانک مرکزی به ارائه امارهای اقتصادی در میان
مسئوالن اقدام می کرد .اما از بهمن ۹۹این روند را هم متوقف کرد .شواهد
نش��ان می دهد دلیل این افزایش ،رشد قیمت ها به بیش از ۵۰درصد بوده
است .با وجود فشارها و حمالتی که به نهاد مرجع پولی در کشور شد اما باز
هم مسئوالن این نهاد از این کار استنکاف کرده و در گزارش اخیر خود هم
از ارائه شاخص تورم سال های ۹۷به بعد خودداری کرد.
ب��ا وجود اینک��ه بانک مرک��زی از ارائه ام��ار تورم خ��ودداری کرده ،در
گزارش های ان می توان ش��واهد ابرت��ورم را در اقتصاد یافت .بانک مرکزی
اعالم کرده مجموع نقدینگی کش��ور در اس��فند ۹۹نس��بت به اسفند ۹۸
عکس:
امیرعب�اس اذرم ون�د :بانک مرک�زی در اخرین گزی�ده امارهای
اقتص�ادی ب�ه وضعی�ت ش�اخص های کالن اقتصاد در زمس�تان ۹۹
پرداخ�ت و همچنان از اعالم عمومی نرخ تورم در کش�ور خودداری
کرد .البته این روند از سال ۹۷اغاز شده و حتی امدن اکبر کمیجانی
هم تا امروز این رویه را عوض نکرده اس�ت .در زمان ریاس�ت محمود
بهمنی بر بانک مرکزی ،در اواخر دولت دهم نیز بانک مرکزی از ارائه
ارقام مربوط به تورم خودداری کرد .از سوی دیگر ،نهاد سیاست گذار
پولی کش�ور نرخ رش�د اقتصادی س�ال گذش�ته را ۳.۶درصد اعالم
کرد که بیش از ۵برابر نرخ محاسبه ش�ده از س�وی مرکز امار است.
با وج�ود چنین براورد خوش بینانه ای ،در کل دولت دوازدهم اقتصاد
ایران ۴.۶درصد کوچک ش�د تا نخس�تین دولت پس از انقالب باشد
که با رش�د منفی به پایان دوره تصدی گری برس�د .براساس امار ،در
میان بخش های مختلف در طول ۴س�ال گذشته ،کشاورزی بهترین
عملکرد را داشته است.
ع اقتصاد ایران ۴.۶درصد کوچک شد .در دوران
در ۴س��ال گذش��ته در مجمو
پ��س از انق�لاب اقتصاد ایران با مش��کالت فراوانی مواجه بود .ب��ا این حال ،هیچ
دولتی در عملکرد ۴ساله خود رشد منفی به جا نگذاشته است
افزون بر ۴۰.۶درصد رش��د کرده اس��ت .این در حالی اس��ت که پول سهم
مهم تری در افزایش نقدینگی داش��ته و تا پایان س��ال گذش��ته رشد ۶۱.۷
درصدی داش��ته اس��ت .این در حالی اس��ت که ش��به پول نیز ۳۶.۲درصد
محاس��به شده اس��ت .منظور از پول اسکناس و مس��کوکاتی هستند که با
حداکثر توانایی نقدشوندگی دارند اما شبه پول به اسناد خزانه و سپرده های
بلندمدت گفته می ش��ود در کوتاه مدت می تواند تورم را کنترل کند .به این
فاصله ۵برابری نرخ اعالمی بانک مرکزی با مرکز امار
بان��ک مرکزی در بخش��ی دیگر گزارش خ��ود به ارائه امارهای مربوط به رش��د
اقتصادی پرداخت .این نهاد در حالی رش��د اقتصاد در سال ۹۹را ۳.۶درصد اعالم
کرد که اگر نفت از این محاس��به حذف شود ،نرخ رشد به ۲.۵درصد می رسد .این
نرخ فاصله چشمگیری با امارهای ارائه شده دیگر نهاد رسمی اعالم امار کشور دارد؛
مرکز امار ایران مجموع رش��د اقتصاد در سال گذشته را ۰.۷درصد محاسبه کرده
بود که اگر رشد نفت از ان کسر شود ،رشد به صفر می رسد.
رقم اعالم ش��ده از س��وی بانک مرکزی بیانگر ان اس��ت که اقتصاد ایران پس از
اینکه در س��ال های ۹۷و ۹۸به ترتیب منفی ۶.۵و منفی ۵.۴درصد کوچک ش��د
اما در س��ال گذش��ته رکود در ان برطرف ش��ود .امارهای بانک مرکزی در تشریح
بیشتر چگونگی نرخ رشد ب ه دست امده در سال گذشته به جزئیات رشد هر بخش
پرداخته اس��ت .بیش��ترین رش��د در میان گروه های مختلف را بخش نفت در سال
گذش��ته تجربه کرد؛ نفت در حالی که دو س��ال پی در پی رشد منفی ۱۸.۱و منفی
۳۸.۷درصدی را تجربه کرده بود ،پا به س��ال ۹۹گذاش��ت .در بهار س��ال گذشته
همچنان رش��د منفی این بخش با ش��تاب حداکثری ادامه داش��ت و در بهار سال
گذش��ته ۱۶.۷درصد کوچک ش��د .اما از تابستان نرخ رشد این بخش مثبت شد و
در زمستان سال گذشته به ۳۵.۸درصد رسید .این امر به ان معناست که با تغییر
رئیس جمهوری امریکا و کنار رفتن راس��ت افراطی در کاخ س��فید ،ایران هم موفق
ش��د شرایط راحت تری برای فروش نفت خام داش��ته باشد .به همین دلیل گرچه
تحریم ها لغو نش��ده اما از میزان س��ختگیری ها کاسته شده است .در سال گذشته
تنها بخش اقتصاد ایران که رشد دو رقمی را تجربه کرد نفت بود .بیشترین نوسان
اقتصا د در میان تمام بخش های کشور هم به نفت تعلق دارد.
از طرف دیگر ،ارقام ارائه ش��ده از س��وی مرکز امار تفاوت زیادی با بانک مرکزی
دارد .محاس��بات مرکز امار نرخ رشد نفت را در سال ۹۹حدود ۵.۶درصد ارزیابی
کرده است.
کشاورزی موفق ترین بخش اقتصاد
بررس��ی جزئیات رش��د بخش ها در ۴سال گذش��ته نشان می دهد تنها بخش��ی که توانست به
نس��بت دیگر بخش ها رش��د نسبتا مناسبی برجای گذارد ،کش��اورزی بود .این بخش در دوره دوم
دولت روحانی توانس��ت رش��د ۱۵.۶درصدی داشته باشد .از یک طرف این بخش زیر فشار تحریم
دچار مش��کل چندانی نمی شود زیرا کشاورزی ایران همچنان سنتی است و وابسته به فناوری های
جدید نیس��ت؛ پس عامل تعیین کننده برای این بخش میزان بارش ها اس��ت .در دوره دوم روحانی
بارش های فراوانی در کشور صورت گرفت که گاه به بحرانی مانند عید ۹۸هم منجر شد اما در هر
حال این بارش ها به تداوم رشد بخش کشاورزی کمک کرد .تنها سالی که در این مدت کشاورزی
با رشد منفی مواجه شد سال ۹۷بود.
صنعت و معدن جزو بخش هایی بود که در سال گذشته رشد خوبی را شاهد بود .این بخش پس
از نفت باالترین نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته را تجربه کرد .رشد سال ۹۹این بخش را بانک
مرکزی ۷.۷درصد اعالم کرد .صنایع و معادن در ۴س��ال دوم روحانی ۷.۶درصد رش��د کردند اما
در سال ۹۷هم یک رکود بزرگ و رشد منفی ۷.۵درصدی را از خود به جا گذاشتند .البته به نظر
می رس��د رشد بخش صنعت به تنهایی تا س��ال ۹۹منفی یا اندک بوده اما بانک مرکزی نرخ رشد
این دو بخش را یکجا اعالم می کند.
ساختمان سازی هم در ۴سال گذشته شرایط مناسبی نداشت .این در حالی است که قیمت های
این بخش چنان فزاینده رش��د کردند که از تقاضای خرید مس��کن در کشور کاسته شد اما باز هم
س��ازندگان و صاحبان مسکن حاضر به ارزان فروشی نشدند .براساس ارقام بانک مرکزی در اسفند
۹۶میانگی��ن ن��رخ هر مترمربع خانه در پایتخت ۵میلیون و ۶۰۰ه��زار تومان بود اما در طول ۳
سال توفان قیمتی مسکن سبب شد تا نرخ هر متر ان در اسفند ۹۹به بیش از ۳۰میلیون و ۲۰۰
هزار تومان برس��د .این بخش در سال گذشته رش��د ۷.۷درصدی داشته است .در مجموع ۴سال
گذشته برای دو سال ۹۷و ۹۸رشد این بخش منفی بود اما در نهایت مجموع رشد ۴ساله ان ۳.۲
درصد ش��د.خدمات هم شرایط چندان مناسبی را در ۴سال گذشته نداشت .البته خدمات نسبت
به صنعت و نفت کمتر از تحریم ها اسیب دید اما رشد منفی اندکی را تجربه کرد .اما شیوع کرونا
این بخش را با مشکالت بیشتری مواجه کرد .تعطیلی های گسترده و به ویژه تعطیلی طوالنی مدت
سالن های ورزشی ،سینماها ،رستوران ها و ...سبب شد تا ارزش افزوده این بخش نتواند ان قدر باشد
که رشد ان بیش از صفر شود.
ترتیب ان ش��اخصی که تورم فزاینده را ایجاد می کند رش��دی چش��مگیر
داشته است .ایران از گذشته با مشکل افزایش تورم زای نقدینگی مواجه بود
اما در تمام ۴۳سال گذشته هیچ گاه نقدینگی به اندازه سال ۹۹رشد نکرد.
از سوی دیگر تنها در اردیبهشت امسال ۱۱۲هزار میلیارد تومان رشد کرد
و ای��ن در حالی اس��ت که در فروردین مجموع افزای��ش نقدینگی ۱۳هزار
میلیارد تومان بود.
رشد منفی اقتصاد در دولت دوازدهم
روند رش��د اقتصادی اعالم شده از سوی بانک مرکزی نشان می دهد
در ۴س��ال دوم دولت روحانی در مجموع رش��د اقتصاد کشور نه تنها
مثبت نبود بلکه در مجموع ۴سال اقتصاد کشور کوچک شد.
در سال ۹۶نرخ رشد به ۳.۷درصد رسیده بود اما در سال ۹۷که از
ابان ماه ان امریکا از برجام خارج ش��د ،رکودی بزرگ بر اقتصاد حاکم
ش��د به نحوی که نرخ رشد اقتصاد به ش��دت کاهش یافت و به منفی
۵.۴درصد رسید.
در س��ال ۹۸رش��د منفی افزایش یافت و به منفی ۶.۵درصد رسید
و س��رانجام در سال گذشته بانک مرکزی از رش��د ۳.۶درصدی خبر
می دهد .در ۴س��ال گذشته در مجمو ع اقتصاد ایران منفی ۴.۶درصد
کوچک ش��د .در دوران پس از انقالب اقتصاد ایران با مشکالت فراوانی
مواجه بود .با این حال ،هیچ دولتی در عملکرد ۴ساله خود رشد منفی
به جا نگذاشته است.
رشد منفی و رکود ،مشکلی بود که در تمام دهه ۹۰گریبان اقتصاد
را رها نکرد .از ۱۰س��ال این دوره ،در ۵سال اقتصاد ایران رشد منفی
را تجربه کرد .این در حالی است که بیشترین رشد پس از انقالب هم
در س��ال ۹۵ب ه دست امد؛ رش��دی که بیشتر ناشی از افزایش فروش
نفت و اجرایی شدن برجام بود و به همین دلیل به بهبود رفاه عمومی
منجر نشد.
در کل ای��ن ده��ه اقتصاد ایران تنها ۴.۳درصد رش��د کرد یعنی به
طور میانگین رش��د ساالنه ۰.۴بوده اس��ت .همین نیز سبب می شود
در ادبی��ات اقتص��ادی از دهه ۹۰با عنوان دهه از دس��ت رفته اقتصاد
یاد شود.
شکاف میان ارقام دو مرجع رسمی
هنگامی که نرخ های منتش��ر شده دو مرجع رسمی اعالم امار در کشور را در دو سال
گذش��ته با یکدیگر مقایسه می کنیم ،مشخص می ش��ود تقریبا در تمام شاخص ها ارقام
اعالمی بانک مرکزی ،عملکرد بهتری را در اقتصاد محاس��به کرده است؛ گاه این فاصله
چشمگیر هم می شود .رشد کشاورزی که مرکز امار برای سال ۹۸اعالم کرد ۲.۸درصد
ب��ود ام��ا بانک مرکزی این ن��رخ را ۸.۸درصد اعالم کرد .با این حال ،در س��ال ۹۹این
فاصله کمتر ش��د و بانک مرکزی رش��د بخش کشاورزی را یک درصد بیش از رقم مرکز
امار اعالم کرد.
در زمینه شاخص های مربوط به بخش ساختمان در سال ۹۸اما مرکز امار رشد ۵.۶
درصدی را اعالم کرد حال انکه محاسبات بانک مرکزی برای ان مقطع رشد منفی ۰.۲
درصدی را نشان می دهد .گرچه در سال ۹۹رقم اعالم شده از سوی بانک مرکزی ۷.۷
درصد بوده اما مرکز امار رشد ساختمان در سال گذشته را ۶.۳درصد براورد کرد.
در بخش خدمات فاصله زیادی میان ارقام این دو مرجع وجود ندارد .در سال ۹۸مرکز
امار رش��د خدمات را ۰.۳۹اعالم کرد اما بانک مرکزی از رشد منفی ۰.۲درصدی خبر
داد .در سال گذشته مرکز امار از رکود بخش ساختمان سخن گفت و رشد ان را منفی
۲درصد اعالم کرد اما بانک مرکزی رشد ان را برای سال ۹۹صفر درصد محاسبه کرد.
در محاس��به رش��د اقتصادی ،در س��ال ۹۸نظرات بانک مرکزی و مرکز امار بسیار به
هم نزدیک است.
مرکز امار سال ۹۸اعالم کرد اقتصاد کشور ۶.۱درصد کوچک شده اما بانک مرکزی
این کاهش را ۶.۵درصد اعالم کرد .با این حال ،فاصله میان نرخ رش��د اعالمی این دو
مرجع برای سال گذشته بیشتر شده به نحوی که مرکز امار رشد کل را تنها ۰.۷براورد
کرده اما بانک مرکزی از رشد ۳.۶درصدی سخن به میان اورد.
فاصله میان ارقام اعالم شده از سوی این دو مرجع بیشتر خود را در مجموع رشد دو
سال ۹۸و ۹۹نشان می دهد .بر این اساس بانک مرکزی رشد دو ساله کشاورزی را برای
مرکز امار دانست و ان را ۱۳.۳درصد اعالم کرد .در بخش ساختمان اما مرکز امار ایران
بیش براوردی داش��ته به نحوی که مرکز امار رش��د دو ساله این بخش را ۱۱.۹درصد
می داند اما بانک مرکزی به رقمی بیش از ۷.۵درصد نرسید.
در بخش خدمات مرکز امار معتقد است در سال های ۹۸و ۹۹رشد این بخش منفی
۱.۶درص��د بوده اما بان��ک مرکزی رکود خدمات را کمتر و تنها منفی ۰.۲درصد اندازه
گرفت .مرکز امار ایران در حالی رشد دو ساله کشور را منفی ۵.۴درصد می داند که بانک
مرکزی شدت رکود را کمتر و منفی ۲.۹درصد محاسبه کرده است.
اشپز که دو تا شد...
مهم ترین دلیلی که برای تفاوت ارقام اعالم ش��ده میان دو مرجع رس��می اعالم امار مطرح شده ،تفاوت
روش های اخذ امار انها است .گفته می شود بانک مرکزی در محاسبه امار خود به جامعه شهری و صنایع
بزرگ تکیه می کند اما مرکز امار ارقام خود را از مجموع داده های دریافتی ش��هر و روس��تا اخذ کرده و به
صنایع کوچک و خرد هم توجه ویژه دارد.
با این حال ،نباید فراموش کرد مهم ترین دلیل ارائه امار ،کمک به ش��فافیت و پیش بینی پذیری اقتصاد
اس��ت .اینک��ه نهادی مه��م چون بانک مرکزی حاضر به اعالم نرخ تورم نیس��ت و این ام��ر با وجود تغییر
روس��ای ان تکرار می ش��ود ،نه تنها خدمتی به اقتصاد نیس��ت بلکه با کاهش ش��فافیت ،زمینه برای مبهم
شدن چشم انداز و همچنین میدان گرفتن شایعات می شود .عالوه بر این وقتی میان ارقام دو مرجع رسمی
تفاوت های فاحشی وجود دارد ،نفس ارائه امار زیر سوال می رود .امار باید به دقت در تصمیم گیری ها منجر
شود اما ارائه امار ضد و نقیض برعکس عمل می کند.
به همین دلیل مراجع رسمی امار باید همواره ارقام محاسباتی خود را اعالم کنند و همچنین تالش کنند
با اتخاذ روش هایی نزدیک به یکدیگر از ابهامات جلوگیری کنند. صفحه 3
4
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
یادداشت
برنامه های
راهبردی
توسعه در
صنعت خودرو
خودرو و قطعه
امین دلیری
کارشناس اقتصاد و مدرس دانشگاه
تدوی��ن اس��تراتژی صنعتی به عنوان نقش��ه راه
تولید ،ضرورتی اجتناب ناپذیر است .امروز کشورها
ب��رای توس��عه صنعت��ی برنامه های راهب��ردی در
حوزه تولید و توس��عه تعریف می کنند .برنامه های
راهب��ردی توس��عه ب��ر پایه وف��اق مل��ی و تکیه بر
امکان��ات داخل��ی و توانی ه��ای فناوریکی داخلی
از اهداف اس��تراتژی های توس��عه صنعتی بوده و از
اهمیت زیادی برخوردار اس��ت .صنعت خودرو که
از راه ان��دازی ان در قالب صنعت مونتاژ در کش��ور
بی��ش از نیم قرن می گ��ذرد ،فرازوفرود های زیادی
داشته اس��ت .سیاس��ت های نامنظم حمایتی که
حس��ب اعم��ال دره��ای ب��از واردات خودروهای
لوک��س با تعرفه ه��ای کم حقوق گمرکی و س��ود
بازرگان��ی ،گاه راه را برای تولی��دات داخلی خودرو
بسیار س��خت کرده اس��ت .اما با نگاه به خط مشی
و سیاس��ت های حمایت��ی از صنای��ع نوپا در برخی
کش��ورهای توس��عه یافته صنعتی مانند المان که
در فرایند صنعتی ش��دن این کش��ور اعمال شده،
تجارب انکارناپذیر داش��تن یک استراتژی توسعه
صنعت��ی حمایتگران��ه از صنایع نوپا ک��ه هنوز به
بلوغ کامل نرس��یده ،در برخی کشورهای صنعتی
کنونی اعمال شده است .اعمال تحریم های ظالمانه
همه جانبه بعد از پیروزی انقالب اسالمی به ویژه در
س��ال های اخیر از س��وی امریکا و سایر کشورهای
خارج��ی ،بای��د به م��ا اموخته باش��د ک��ه امید به
کمک های بی قیدوشرط بیگانه هرگز میسر نخواهد
شد .عالوه بر اینکه اعتقاد به تعامل سازنده با بیشتر
کش��ورهای جهان که قائل به روابط عادالنه و برابر
با ایران هس��تند ،بوده و مش��کلی برای ایجاد رابطه
صنعت��ی و تجاری ع��ادی وجود ن��دارد .باید توجه
داش��ته باش��یم ایران در مرکز ثقل ایج��اد تعامل با
جهان ازاد قرار دارد و در شرایط مطلوب جغرافیایی
و اقلیمی برای استقرار و جذب سرمایه گذاری های
خارجی که از نظر استراتژی مختصات یک تجارت
پرس��ود برد-برد که یک عامل تعیین کننده است،
ق��رار دارد .پس باید به داش��ته های خود در تعیین
استراتژی های توس��عه صنعتی دقت و توجه کافی
داشته باشیم .نکات و تاکیدات رهبر فرزانه انقالب،
نش��ان از ده ها نمون��ه بارز معرفی یک اس��تراتژی
خردمندان��ه اس��تفاده از امکان��ات و داش��ته های
داخلی اس��ت که باید در هر شرایطی از مزیت های
داخلی استفاده کرد .س��اخت ۲.۵میلیون خودرو
در س��ال ب��رای رفع نیازه��ای داخل��ی و صادرات،
فرصتی بس��یار اس��تثنایی برای شرکت های تولید
خ��ودرو و قطعه س��ازان فراه��م می کن��د .عالوه بر
اس��تفاده از این فرصت استثنایی از سوی صاحبان
صنای��ع خودرو و قطعه س��ازان ،دولت باید مقررات
دس��ت وپاگیر در راس��تای تولید قطع��ه و واردات
تجهیزات و ماش��ین االت س��رمایه ای را از س��ر راه
بردارد .مشوق های تولید مانند حمایت همه جانبه
از صنایع نوپای قطعه سازی ،فراهم کردن نقدینگی
الزم ب��رای خری��د تجهیزات و ماش��ین االت برای
تولید قطعات پیش��رفته الی��اژی و تکمیل زنجیره
تولید صنایع باالدستی در راستای تولید ورقه های
الیاژی م��درن مطابق ب��ا اس��تانداردهای جهانی
و توس��عه صنعت ف��رو الیاژها در تولی��د ورقه های
الی��اژی ف��والدی و الومینیوم��ی و توانای��ی در
طراحی پلتفرم تولید خودرو داخلی ،باید سرلوحه
برنامه های راهبردی قرار گیرد .در این اس��تراتژی
توس��عه ،ابتدا باید تکیه ب��ر تولید خودروهایی کرد
که فناوری و س��اخت و تولی��د قطعات ان در داخل
کش��ور وج��ود دارد .در این دوره ۴۰س��اله ،تجربه
نشان داده تکیه بر ش��رکت های تولید خودروهای
خارجی ب��رای تولید خودروهای مونت��اژ و واردات
خودروهای خارجی ،یک اشتباه استراتژیک است.
همکاری با شرکت های خودروسازی خارجی فقط
بای��د برای انتق��ال دانش فنی در س��اخت قطعات
کلی��دی خ��ودرو مانن��د دیفرانس��یل و گیربکس
پیشرفته و س��ایر اپش��ن های جلوی داشبورد که
به زیبایی خودرو در جلب مشتری کمک می کنند،
باشد .سرمایه گذاری مشترک با شرکت های معتبر
تولید خودرو خارجی باید در اولویت همکاری های
دوجانبه یا چندجانبه قرار گیرد .در صورت واردات
خودروه��ای خارج��ی به تع��داد مع��دود ،اعمال
تعرفه ه��ای حقوق گمرکی و س��ود بازرگانی باید با
نرخ باالی انجام ش��ود .در طراح��ی پلتفرم خودرو
داخلی باید از همه توانایی ها و تخصص های داخلی
مانند تجارب فناوری نیروهای مس��لح و دانشگاه ها
اس��تفاده ش��ود .فراهم ش��دن همه تخصص ها در
طراح��ی و تولید یک خودرو در تیپ های گوناگون،
این ام��کان را به تولیدکنندگان خودرو می دهد که
در تولید انواع خودرو با س�لایق گوناگون تخصص
و مه��ارت پی��دا کنند .احاطه به دان��ش فنی تولید
خ��ودرو دس��ت یافتنی اس��ت .با وج��ود نیروهای
متخص��ص جوان و تحصیلکرده ،موفقیت خوبی در
اینده نه چندان دور به دست خواهد امد.
انحصار بازار
خودرو
باید از بین برود
نایب رئیس کمیس��یون صنایع و معادن مجلس ش��ورای اسالمی گفت :با
واردات خ��ودرو به صورت محدود و مش��روط بر ایجاد خط��وط تولید جدید،
فن��اوری و دانش فنی به کش��ور منتقل ش��ده و انحصار ب��ازار از بین می رود.
سیدجواد حس��ینی کیا در گفت وگو با خانه ملت ممنوعیت واردات خودرو و
نقدینگی س��رگردان موجود در جامع��ه را از جمله دالیل گرانی چهارچرخ ها
برش��مرد و گفت :کیفیت نامطلوب خودروهای تولی��دی ،ناکافی بودن تیراژ
تولید ،احتکار و نبود نظارت بر عملکرد خودروسازان ،دست به دست هم داده
و اشفتگی کنونی بازار را رقم زده است.
او افزود :پیش بینی می ش��ود در شرایط فعلی و برای کنترل بازار خودرو با
واردات خودرو براس��اس مقررات ،حتی به صورت محدود و س��ی کی دی ،نرخ
خ��ودرو بین ۳۰تا ۴۰درصد کاهش یابد ،زیرا در گام نخس��ت انحصار بازار
خودرو از بین می رود و از سوی دیگر ،بار روانی این اقدام تاثیر مثبتی بر نرخ
خودرو خواهد داش��ت .وی با بیان اینکه واردات خودرو ،خودروس��ازان را در
معرض رقابت قرار می دهد ،اضافه کرد :پشت پرده صنعت خودرو مافیایی هایی
فعاالن صنعت موتورسیکلت در گفت وگو با
ش��کل گرفته که تالش می کنند از واردات حتی براساس مقررات جلوگیری
ش��ود تا به صورت مافیای��ی خودروهایی باکیفیت پایین و ن��رخ باال به مردم
تحمیل کنند.
حس��ینی کیا با اش��اره به ضرورت س��اماندهی نقدینگی موجود در جامعه،
تصریح کرد :در حال حاضر ،سیل نقدینگی موجود در جامعه هر روز به سمت
یکی از بازارها روانه می شود .دولت از کنترل بازار کاالها ،شانه خالی می کند
و این موضوع موجب نابسامانی قیمت ها شده است.
:
بستر پیشرفت فراهم نیست
حذف بازار صادراتی با ممنوعیت تولید کاربراتوری ها
فاطمه امیراحمدی
editor@smtnews.ir
صنعت موتورس�یکلت یک�ی از پرچالش ترین صنایع داخلی اس�ت .قوانین و
الزامات ان تصویب می ش�ود اما در مرحله بعد ،اجرای انها همیشه با فاصله یک
س�اله به تعویق می افت�د .با کاهش قدرت خرید مردم ،ب�ازار تقاضا کوچک و به
همان نس�بت ،تعداد موتورسیکلت های فرس�وده افزوده شده است .به طورقطع،
امار ۹.۵میلیون موتورس�یکلت فرسوده س�ال ۹۸امسال به بیش از ۱۰میلیون
رسیده است .در حالی که هر صنعتی با تدوین استراتژی توسعه ،سعی در رشد
و ارتقای خود دارد ،چرا صنعت موتورسیکلت رشد موردانتظار را نداشت؟ و چرا
تا امروز استراتژی صنعتی برای ان تدوین نشده است؟
پیشرفت در استانداردها
بهمن ضیامقدم ،دبیر انجمن صنعت موتورسیکلت درباره
اینکه چرا این صنعت به پیش��رفت موردانتظار دست نیافته
به
گفت :صنعت موتورس��یکلت اگر بیشتر از صنعت
خودرو پیش��رفت نکرده باش��د ،عقب تر از ان نیس��ت ،زیرا
اس��تانداردهایی که بسیار س��ختگیرانه بوده و حتی برخی
بدون فراهم بدون زیرساخت ها و توانمندی های داخلی الزام
ش��ده بود را تولیدکنندگان به انجام رساندند .وی افزود :در
حوزه پیشرفت اگر منظور تیراژ تولید باشد ،دالیل مختلفی
داشته اما در حوزه استانداردها با وجود فشارها و چالش هایی
ک��ه روی فعاالن این صنعت وجود داش��ته ،دس��تاوردهای
خوبی به دس��ت امده اس��ت .او ادامه داد :محصوالت در این
صنعت دارای تنوع زیادی هستند و ۳سال اخیر
مدل های جدید زیادی وارد بازار کش��ور ش��ده،
عالوه بر اینکه س��لیقه مش��تریان هم تغییر کرده
اس��ت .دبیر انجمن صنعت موتورسیکلت با اشاره
به نرخ محص��والت عنوان کرد :افزایش نرخ مواد
اولیه و باال بودن نرخ تمام ش��ده و از س��وی دیگر،
کاهش قدرت خرید مردم س��بب شد بازار تقاضا
کوچک شود و به همان نسبت تیراژ تولید کاهش پیدا کند.
ضیامقدم تصریح کرد :در چند سال گذشته با توجه به اینکه
این صنعت ۴تا ۵استاندارد را در فاصله زمانی کوتاهی که به
صنعتگران داده ش��ده بود ،اعمال شد ،اینکه بگوییم صنعت
موتورس��یکلت پیش��رفت قابل قبولی نداش��ته،
پذیرفتنی نیست.
نبود ثبات در فضای کسب وکار
ضیامق��دم در پاس��خ به این پرس��ش که چرا
موتورسیکلت بومی در این ۵دهه فعالیت ،تولید
نشد ،گفت :فضای کسب وکار مهم ترین دلیل ان
است که ثبات ندارد .شرکت ها نمی توانند افقی را
برای خود تعریف و ترسیم کنند.
دبی��ر انجم��ن صنع��ت موتورس��یکلت با اش��اره به نبود
اس��تراتژی توس��عه در این صنعت ادامه داد :صنعت خودرو
چند س��ال است اس��تراتژی توسعه ای را برای خود تدوین و
افق ۱۴۰۴را ترس��یم کرده است؟ با نزدیک شدن به مقصد
زمانی چند درصد این برنامه ها محقق شده است؟ او تصریح
کرد :صنعت موتورس��یکلت هم ج��دا از صنایع دیگر نبوده،
به وی��ژه اینک��ه این صنعت به بخ��ش خصوصی تعلق دارد و
سرمایه دولتی در اختیار ندارد .ضیامقدم با بیان اینکه ثبات
نداش��تن در حوزه فضای کس��ب وکار سبب شده افقی برای
فعالیت پیش رو وجود نداش��ته باشد ،گفت :به همین دلیل،
بخش خصوصی حاضر به سرمایه گذاری نبوده ،چراکه حتی
برای یک س��ال اینده خود هم نمی تواند برنامه داشته باشد
چه برس��د که بخواهیم برای انها اس��تراتژی توسعه ای ۱۰
ساله تدوین کنیم.
دلیل پیشرفت همسایگان
بهمن ضیامقدم:
در حوزه
استانداردها با
وجود فشارها
و چالش هایی
که روی
فعاالن صنعت
موتورسیکلت
وجود داشته اما
دستاوردهای
خوبی به دست
امده است
مسعود غالمی از فعاالن صنعت موتورسیکلت کشور در
ادام��ه درباره روند ُکند تغییرات در این صنعت به
گفت :نمی توان تمام مسائل و چالش ها را به تحریم ارتباط
داد اما یک واقعیت این اس��ت که صنعت موتورسیکلت در
جهان صنعتی های تک به شمار می رود .فناوری این صنعت
در اختی��ار کش��ورهای ژاپن ،ایتالیا ،الم��ان و تا حدودی
اتریش است .حتی امریکا در صنعت موتورسیکلت حرفی
ب��رای گفتن ندارد .وی افزود :هن��د ،چین ،مالزی ،تایلند
و اندون��زی کش��ورهایی هس��تند که در ادام��ه به صنعت
موتورسیکلت ورود کرده و به واسطه ژاپن ارتقا پیدا کردند.
اگر این کش��ورها امروز جز صادرکنندگان موتورس��یکلت
به ش��مار می روند ،فناوری انها مربوط به شرکت مادر بوده
که همه موتورسیکلت سازان ژاپنی هستند.
ای��ن فعال صنعت��ی با بیان اینکه تمام کش��ورها بعد از
ژاپن در صنعت موتورس��یکلت س��رمایه گذاری کرده اند،
گف��ت :این کش��ورها به دلی��ل بازار بزرگی ک��ه در اختیار
داش��تند رش��د کردند و این امر را مدی��ون جوینت ونچر
با ش��رکت های ژاپنی هس��تند .به عنوان نمونه ،اگر امروز
هیرو از ش��رکت های موتورسیکلت س��از هن��دی به عنوان
دومین تولیدکننده موتورس��یکلت جه��ان به لحاظ تیراژ
نه ارزش افزوده به ش��مار می رود به دلیل این اس��ت که در
دوره ای با شرکت هوندا جوینت ونچر بوده است .حدود ۱۵
سال قبل هم از یکدیگر جدا شدند و هیرو به طور جداگانه
فعالیت خود را ادامه داد .انتقال فناوری انجام شد در غیر
این صورت ،هند بدون مش��ارکت به جایگاه فعلی دس��ت
پی��دا نمی کرد .یا ش��رکت باجاج هند اگ��ر امروز به عنوان
بزرگ ترین صادرکننده محصوالت موتورس��یکلت هندی
مطرح است زمانی با شرکت کاوازاکی ژاپن جوینت بوده و
شرکت تی وی اس هم با سوزوکی جوینت ونچر بوده است.
به گفت��ه این فعال صنعت خ��ودرو ،این یک واقعیت در
صنعت موتورس��یکلت اس��ت؛ صنعت م��ا صاحب فناوری
نب��وده عالوه بر این بزرگ ترین ش��اخص برای رش��د یک
محصول داشتن تیراژ اقتصادی است .تولید هیچ محصولی
س��االنه با تیراژ زیر ۲۰هزار دس��تگاه به صرفه نیست .اگر
امروز امارهای مجموعه های فعال صنعت موتورس��یکلت
را رص��د کنی��م ،هیچ ش��رکتی حت��ی در CG۱۲۵تیراژ
تولی��د ۲۰هزار نبوده و به حدود ۱۰هزار موتورس��یکلت
می رس��د .وی ادامه داد :این مس��ئله از زمانی برای صنعت
موتورس��یکلت رقم خورد که اس��تاندارد ی��ورو ۳و تغییر
انجین از کاربراتوری به انژکتوری الزامی شد .با تیراژ پایین
س��رمایه گذاری برای توس��عه محصوالت صرفه اقتصادی
ندارد.
صنایع محدود به بازار داخل
غالمی در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود اقتصادی
نبودن تی��راژ تولیدکننده ایرانی به س��وی تنوع محصول
حرکت کرده ،گفت :برای داش��تن تیراژ باال دو ش��اخص
بازار مصرف و فناوری مهم است .بازار موتورسیکلت ایرانی
چقدر گسترده است؟ صنعتگر محدود به بازار داخل است.
در چند سال اخیر ،امکان صادرات برای تولیدکننده ایرانی
وجود نداش��ته اس��ت .در گذش��ته بازار عراق و افغانستان
در اختیار موتورسیکلت سازان ایرانی بود .سایر کشورهای
منطق��ه نیازی به خرید از ایران نداش��تند ،چون به مراتب
راحت تر موتورس��یکلت های موردنیاز خود را از کشورهای
دیگر خریداری می کردند.
او گفت :زمانی که ایران به دو کش��ور عراق و افغانستان
صادرات داش��ت ،چه محصول��ی را صادر می کرد؟ با توجه
به قدرت خرید این کشورها CG۱۲۵بازار خوبی داشت.
بزرگ ترین ضربه را به بازار صادرات موتورس��یکلت کشور
ممنوعیت تولید کاربراتوری زد ،زیرا در افغانستان و عراق
هن��وز قانونی مبنی بر ممنوعی��ت کاربراتوری نداریم .دو
ش��رکت ب��زرگ ایرانی بازار بزرگی در عراق و افغانس��تان
داش��تند .با ای��ن قانون ،بازار بزرگ��ی در حوزه صادرات از
دست رفت .امروز در بازار عراق موتورسیکلت چینی با برند
ش��رکت ایرانی عرضه می شود .شرکت های ایرانی سال ها
زحمت کش��یدند تا موفق به توس��عه بازار خود ش��وند اما
به راحتی از دست دادند.
غالم��ی در پاس��خ ب��ه ای��ن پرس��ش ک��ه اگ��ر تولید
موتورس��یکلت کاربراتوری ادامه پی��دا می کرد با وضعیت
الودگ��ی ه��وا چه بای��د می کردیم ،گفت :موتورس��یکلت
کاربرات��وری در الودگ��ی هوا تاثیر دارد اما در این باره تنها
االینده نیس��ت و فشار مسئوالن و مدیران صنعتی کشور
فقط روی صنعت موتورس��یکلت اس��ت .چن��د فاکتور در
س��طح کالنش��هرها وجود دارد که در بح��ث الودگی هوا
نقش دارند؟ ایا خودروهای تولید داخل االینده نیس��ت؟
از س��ال ۱۳۹۶با اجباری شدن استاندارد یورو ۳و انجین
انژکتوری به این سو تولید موتورسیکلت به طور میانگین از
سالی حدود ۷۰۰هزار به کمتر از ۲۰۰هزار موتورسیکلت
رسید .یعنی تولید به حدود یک ششم رسید .با این وجود،
چرا الودگی هوا کاهش پیدا نکرد؟ در زمس��تان های سال
۹۸و ۹۹عرضه موتورس��یکلت به پایین ترین سطح رسید
چند روز هوای پاک را تجربه کردیم؟
او اظهارکرد :س��ال ها بود بازار موتورسیکلت شهر تهران
به دلیل تغییر سلیقه خریداران پایتخت CG۱۲۵بازاری
نداشت .فشار برای انژکتوری کردن موتورسیکلت به نوعی
ناعادالن��ه بود .این صنعتگر ادامه داد :موتورس��یکلت تنها
وس��یله نقلیه ای است که در اختیار بخش خصوصی بوده
درحالی که صنعت خودرو دولتی اس��ت و سختگیری هایی
ک��ه برای صنعت موتورس��یکلت می ش��ود ب��رای صنعت
خودرو وجود ندارد .به عنوان مثال چرا کس��ی نگفت بخش
عمده ای از الودگی کالنشهرها مربوط به نیروگاه هاست یا
چرا مس��ئوالن درباره موتورخانه های واحدهای مسکونی
برنام��ه ای ندارند؟ حداقل ب��ا ممنوعیت تولید کاربراتوری
برای بازار داخل ،اجازه داده می ش��د تولید برای بازارهای
صادراتی ادامه پیدا می کرد.
غالمی درباره عدم اس��تقبال بازار عراق و افغانس��تان از
موتورس��یکلت های ۱۲۵ CGانژکت��وری ،گفت :تفاوت
ن��رخ حداقل بی��ن ۱۱۰تا ۱۲۰دالر اس��ت .این مبلغ در
این کش��ورها مبلغ زیادی اس��ت .حتی برای ما هم ۳تا ۴
میلیون تومان عدد کوچکی نیست.
اماواگرهای اسقاط
غالمی در ادامه با اش��اره به برگه اس��قاط موتورسیکلت
گفت :سازنده از این امر برای رونق بازارش و ایجاد بازارهای
جدید اس��تقبال می کند اما برگه اس��قاط موتورس��یکلت
موجود نیس��ت .او افزود :وظیفه من صنعتگر ،تولید است.
هر س��ازمان و نهادی مس��ئولیت خ��ودش را دارد .بخش
خصوص��ی به دلیل کمب��ود نقدینگی توان این را ندارد که
در حوزه اس��قاط موتورس��یکلت های فرس��وده مشارکت
داشته باشد.
دلیل عقب ماندگی از فناوری
ای��ن فع��ال صنعت موتورس��یکلت درب��اره دلیل عقب
افتادن صنعت موتورس��یکلت از کش��ورهای منطقه مانند
هند و پاکس��تان ،گفت :هر سازنده ای برای مجموعه خود
برنامه ریزی دارد؛ اینکه چرا در دهه های ۷۰ ،۶۰و ۸۰که
دوران طالیی این صنعت اس��ت ،فناوری موردنیاز انتقال
پیدا نکرده باید از مسئوالن دولتی پرسید ،زیرا در این دهه
شرکت های سازنده موتورسیکلت بیشتر دولتی بوده اند.
او تصریح کرد ۳ :ش��رکت ب��زرگ دولتی در این دهه ها
فعالیت داش��تند که در اواسط دهه ۸۰محو شدند .این ۳
شرکت دولتی ،فروش خوبی هم داشتند و بازار در اختیار
انه��ا ب��ود .اواخر دهه ۷۰ارام ارام ش��رکت های خصوصی
شکل گرفتند و به واسطه فعالیت و رقابت انها این ۳شرکت
حذف ش��دند .غالمی اظهارکرد :رس��یدن به جایگاهی که
کش��ورهای منطقه از جمله هند دارد ،کمی دیر است .در
چند سال اخیر ،اتفاق های بزرگی در حوزه تولید و صنعت
در جهان رخ داده اس��ت و به لحاظ توان مالی شرکت ها راه
دش��واری را در پیش دارند .عالوه بر اینکه انگیزه کافی نیز
وجود ندارد .وی گفت :با توجه به ش��رایط و قوانین کشور
در ح��وزه صنعت موتورس��یکلت تولیدکنن��دگان انگیزه
الزم را ندارند .البته ناامید نیس��تیم اما کار دش��وار اس��ت.
زیرس��اخت های الزم وجود ندارد .به عنوان نمونه در عراق
تعرفه ورود موتورس��یکلت چینی ارزان تر از موتورسیکلت
ایرانی است دلیل ان هم به فعالیت مجموعه های بازرگانی
س��فارتخانه ها برمی گردد .او خاطرنشان کرد :یک چرخه
اس��ت شاید خود تولیدکننده هم ضعیف عمل کرده است.
به هر حال مجموعه ای از عوامل منجربه این امر شده است.
تدوین استراتژی از دل صنعت
غالم��ی درباره تدوین اس��تراتژی توس��عه برای صنعت
معتق��د اس��ت که اس��تراتژی نبای��د از خ��ارج صنعت یا
حتی خارج ش��رکت ها ب��ه انها تحمیل ش��ود .او گفت :با
سیاس��ت گذاری از سوی دولت موافق هستم اما با تدوین
استراتژی صنعت از سوی مسئوالن و مدیران دولتی موافق
نیس��تم .هر شرکت تولیدکننده ای می تواند یک نقشه راه
برای خود تدوین کند؛ اینکه از بیرون کس��ی برای صنعت
تصمیم گی��ری کند حتی در قالب ی��ک انجمن موافق ان
نیستم ،زیرا معتقدم کارامد نخواهد بود.
ای��ن فعال صنع��ت موتورس��یکلت یاداور ش��د :دولت
سیاست گذاری کند و تولیدکننده هم ملزم است براساس
قوانین موجود خودش را منطبق کند و در ادامه استراتژی
خ��ود را نیز تدوین کند .او تاکید کرد :اس��تراتژی باید در
درون خود شرکت ها رخ دهد اینکه کسی از بیرون مجموعه
برای ان اس��تراتژی تدوین کند ،بی معنی اس��ت .غالمی با
بیان اینکه یکی از اصول مهم تدوین اس��تراتژی این است
که باید ش��رایط به شکل مستمر رصد و فعالیت ها منطبق
با شرایط موجود انجام شود ،گفت :اگر برنامه و استراتژی از
بیرون برای صنعت تدوین شود با تغییر هر وزیر و مدیری
بخشی از برنامه ها به فراموشی سپرده می شود.
ادغام شرکت ها و توسعه
غالم��ی با اش��اره ب��ه ادغام ش��رکت ها و بزرگ ش��دن
تولیدکنن��دگان ،گفت :ای��ن اتفاق دیر یا زود رخ می دهد؛
موضوعی که دنیای تجارت سال هاس��ت با ان مواجه بوده
و ابرش��رکت ها ش��کل گرفته اند .وی یاداور ش��د :با توجه
ب��ه کاه��ش تیراژ در ده��ه حاضر این امر محتمل اس��ت.
به عنوان مثال ،ممکن است این اتفاق برای تولید CG۱۲۵
رخ دهد .تولیدکنندگان می توانند شرکتی جدید تاسیس
و تولید این مدل را در ان مجموعه تجمیع کنند.
غالم��ی در پای��ان اظهارکرد :موتورس��یکلت محصولی
استراتژی در جهان حاضر به ویژه در شرایط فعلی به شمار
م��ی رود .در حوزه فعالیت تمام اس��تارت اپ ها در کش��ور
و رونق فروش��گاه های اینترنتی باید گفت موتورس��یکلت
مهم تری��ن وس��ایل نقلیه انها بوده و روزب��ه روز به اهمیت
ان افزوده می شود.
سخن پایانی
صنای��ع با ارزش افزوده در کش��ور رش��د موردانتظار
حتی در س��طح کشورهای همسایه نداش��ته و این به
نبود برنامه های مدون در این صنایع برمی گردد .فعاالن
این صنایع ،تس��هیل نبود فضای کسب وکار را دلیل ان
عن��وان می کنند و اینکه نبود ثب��ات حتی برنامه ریزی
ب��رای یک س��ال را غیرممکن ک��رده اس��ت .امار باال
اتفاق های غیرقابل پیش بینی س��بب ش��ده برنامه های
کوتاه م��دت باش��د و دیگر فرصتی برای اندیش��یدن به
افق های اینده باقی نماند. صفحه 4
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
بحران ساخت وساز
و صعود قیمت ها
«کگل» در اندیشه
ارزش افرینی
مراجع رسمی تنها نرخ
«رشد اسمی»
را اعالم می کنند
5
گالیه فعاالن معدنی از سهم ناچیز معادن در تولید ناخالص داخلی
محدودیت نقش معادن را کمرنگ کرد
معدن در اثرگذاری عقب است
نو
س��جاد غرق��ی ،نایب رئی��س اتحادی��ه تولیدکنن��دگا
صادرکنندگان محصوالت معدنی در گفت وگو با
سهم
بخش معدن در تولید ناخالص داخلی ایران را نس��بت به سایر
کشورهای معدنی جهان ناچیز خواند .او همچنین نقش صنایع
معدن��ی در تولید ناخالص داخل��ی را پررنگ تر توصیف کرد و
گفت :طی ۵سال گذشته سهم بخش معدن در تولید ناخالص
داخلی کشور ( )GDPرقمی حدود ۰.۷و ۰.۹درصد بوده و با
افزودن سهم صنایع معدنی این میزان به حدود ۱۸درصد افزایش خواهد
ن اس��ت که فعاالن صنایع معدنی تاثیرات
یافت .این ارقام نش��ان دهند ه ا
مثبت بیش��تری بر اقتصاد کش��ور گذاشته و متاسفانه این نتیجه گیری را
نمی توان برای بخش معدنی نیز عنوان کرد.
ن و صادرکنندگان محصوالت معدنی
نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگا
افزود :اعداد مذکور در زمینه سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی
به نسبت ظرفیت های معدنی ایران ،بسیار کم است و باید تمهیداتی برای
افزایش سهم بخش معدن کشور در تولید ناخالص داخلی اندیشیده شود.
غرقی در ادامه سهم بخش معدن کشورهای معدنی جهان از جمله شیلی،
استرالیا و افریقای جنوبی در تولید ناخالص داخلی این کشورها را براساس
مس��تندات ارائه ش��ده افزون بر ۱۰درصد اعالم کرد و گفت :س��هم بخش
معدن کش��ور تاجیکس��تان که نسبت به کش��ور ما از ذخایر محدودتری
برخوردار است ،در GDPاین کشور حدود ۳درصد اعالم شده و این ارقام
نکته ای مهم و تکان دهنده برای فعالیت های بخش معدن ماست ،چراکه
بخش معدن ایران به نسبت باقی کشورهای معدنی جهان در اثرگذاری بر
میزان تولید ناخالص داخلی بسیار عقب تر است.
رویکردهای نامناسب دولتی
ن و صادرکنن��دگان
نایب رئی��س اتحادی��ه تولیدکنن��دگا
محصوالت معدنی در ادامه توجه به دالیل پایین بودن س��هم
معادن در تولید ناخالص داخلی را از گام های نخست و ضروری
توصیف کرد.
غرقی یکی از عوامل پایین بودن سهم بخش معدن در تولید
ناخالص داخلی را تفکرات منفی برخی نهادهای دولتی نسبت
به فعالیت های معدنی دانس��ت و در این باره تش��ریح کرد :همان طور که
پیش تر اش��اره شد ،س��هم فعالیت های معدنی در تولید ناخالص ملی کم
است و باید برای افزایش این میزان چاره ای اندیشیده شود .در گام نخست
به نظر می رسد باید مشکالتی که بر سر راه فعالیت های معدنی قرار دارند،
شناسایی شوند و در ادامه برای رفع انها اقدامات موثری انجام شود.
ن و صادرکنندگان محصوالت معدنی
نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگا
افزود :به عقیده من ،یکی از مهم ترین مش��کالتی که امروزه بخش معدن
کش��ور با ان دس��ت و پنجه نرم می کند ،ش��یوه تفکر و جهت گیری های
نامناسب نهادهای دولتی است ،زیرا جهت گیری های موجود باعث ایجاد
محدودیت در فعالیت های معدنی شده و این حصار نقش مهمی در توسعه
نیافتن بخش معدن تا امروز داشته است.
وی در ادامه سخنان خود تاکید کرد :در تمامی کشورها نگاه دولت به
بخش معدن ،نگاهی توسعه ای است ،به همین علت شاهد پیشرفت های
چش��مگیر انها در این حوزه هس��تیم ،اما متاس��فانه در ایران جای خالی
چش��م اندازهای توس��عه ای دول��ت ،احس��اس می ش��ود و ای��ن موضوع
پیامدهایی منفی برای فعالیت های معدنی به همراه داشته است.
عکس :ایدا فریدی
ملیکا انصاری :تولید ناخالص داخلی بهترین ش�اخص برای س�نجش اقتصاد یک کش�ور
است .در تحلیل های تخصصی زمانی که از رشد اقتصادی صحبت می شود ،در عمل درباره
افزایش (یا کاهش) تولید ناخالص داخلی حرف زده می ش�ود .کش�ورها و بسیاری از صنایع
نیز سهم خود در اقتصاد جهانی و اقتصاد ملی را براساس میزان مشارکت در تولید ناخالص
داخلی می س�نجند .کش�ور ما نیز از این قاعده مس�تثنا نیس�ت و هر بخش تولیدی در این
شاخص اقتصادی جایگاه ویژه خود را دارد .در این میان سهم اندک معادن و صنایع معدنی
به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی در تولید ناخالص داخلی ،قابل توجه است.
ای�ران به دلی�ل وجود ذخایر متع�دد ،از جمله کش�ورهای مهم معدنی جهان محس�وب
می ش�ود ،به همی�ن دلیل انتظار می رود معادن نقش پررنگ ت�ری در تولید ناخالص داخلی
کش�ور داشته باش�ند .درباره موانع راه صاحبان معادن برای افزایش تولید ناخالص داخلی
و مش�کالت امروزه فعاالن معدنی،
با کارشناس�ان و فعاالن این بخش گفت وگو کرد
که در ادامه می خوانید:
دولتی سازی مانع توسعه معادن
کامران وکیل ،دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصوالت معدنی
ایران یکی از عوامل مهم توس��عه نیافتن بخش معدن و س��هم ناچیز ان در تولید
ناخالص داخلی را حضور کمرنگ بخش خصوصی در فعالیت های معدنی معرفی
کرد.
وکیل ضمن گالیه از اجرایی نشدن خصوصی سازی در معادن ،این موضوع را
اس��یب زا برای اقتصاد کش��ور توصیف کرد و در گفت وگو با
گفت :از سال
۱۳۸۴به بعد دغدغه ها و سیاس��ت گذاری ها پیرو اصل ۴۴قانون اساس��ی شکل
گرفت .سیاست های کلی این اصل در ابالغیه ای ازسوی رهبر معظم انقالب مشخص و نظام
اقتصادی ایران به ۳بخش دولتی ،تعاونی و خصوصی تقس��یم ش��د .در ان زمان همچنین
تدوین سند چشم انداز ۲۰ساله و افق توسعه ایران در ۱۴۰۴مطرح بود و کاهش تصدی گری
دولت از مواردی بود که باید به مرحله اجرا می رسید.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصوالت معدنی ایران ادامه داد :طبق این
اصل و س��ند چش��م انداز ،قرار بود دولت در هیچ یک از بخش های صنعت ،معدن و تجارت
ل حاضر می توان گفت نه تنها دولت بلکه س��ایر نهادها نیز
حضور نداش��ته باش��د ،اما در حا
به ج��ای نظ��ارت ،تصدی گری در تمامی حوزه های اقتصادی را در پیش گرفته اند .بنا به این
دالی��ل در بخش مع��دن نیز حضور دولت در تمامی فعالیت ه��ا و محدودیت حضور بخش
خصوصی در این حوزه باعث شده معادن کشور به توسعه دست نیافته و نتوانند سهم بسزایی
در تولید ناخالص داخلی داشته باشند؛ به بیانی دیگر می توان گفت بنا بر نظر کارشناسان و
فعاالن معدنی ،حضور گسترده دولت در فعالیت های معدنی و تنگ بودن عرصه برای فعاالن
بخش خصوصی ،از عوامل مهم سهم کم معادن در تولید ناخالص داخلی است.
پهنه ها در اختیار دولت
دبی��ر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنن��دگان محصوالت معدنی ایران در ادامه یکی از
محدودیت های مهم بخش خصوصی را کمبود پهنه های مناس��ب برای فعالیت معدنی در
اختی��ار انه��ا معرفی کرد .او به پهنه های معدنی ک��ه در اختیار نهادهای دولتی
برای بهره برداری قرار گرفته اش��اره کرد و این اقدام را نوعی دولتی س��ازی بخش
معدن دانس��ت .وکیل در این زمینه گفت :پهنه های معدنی اغلب برای دولت یا
س��ازمان های وابسته به ان بوده و از س��ال های پیش تاکنون معادن و پهنه های
معدن��ی قابل توجهی برای بخش خصوصی ایجاد نش��ده ی��ا در اختیار انان قرار
نگرفته است.
دبیر اتحادی��ه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصوالت معدنی ایران تاکید
کرد :این اتفاق را می توان نقطه تاریکی در بخش معدن کشور دانست ،چراکه با نبود بخش
خصوصی در معادن ،در عمل این بخش دچار محدودیت شده و نمی توان ثمره ان را توسعه
بخش معدن کشور پیش بینی کرد؛ در نتیجه نمی توان انتظار داشت که معادن سهم بسزایی
در تولید ناخالص داخلی داشته باشند.
سخن پایانی
برخی کارشناسان و فعاالن اقتصاد معتقدند مهم ترین صنایع ارزاور غیرنفتی بدون
تولید و فعالیت بخش معدن از فعالیت باز می ایس��تند؛ بنابراین اهمیت این بخش از
اقتصاد که سررشته تولید و صنایع حیاتی کشور است را نمی توان با درصد سهم ان
از تولید ناخالص داخلی محاسبه کرد .اما عده ای دیگر ب ر این باورند که بخش معدن
بای��د جای خود را در تولید ناخالص داخلی محکم کند و این کار نیز بر عهده دولت
اس��ت .تمامی این رویکردهای ذکرش��ده در پایان توسعه همه جانبه اقتصاد کشور را
دنبال می کنند؛ از همین رو به نظر می رسد یکی از وظایف مهم دولت به عنوان متولی
بخش معدن ان است که با تحلیل های تخصصی ،به مطلوب ترین راهکارها برای رفع
موانع و دستیابی به حداکثر بهره وری اقتصادی دست یابد. صفحه 5
6
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
زیباسازی محی
ط
با شاخص های طب کار
موفقیت های گل گهر نمود بارز توسعه است
خبر
«کگل» در اندیشه ارزش افرینی
گروه معدن
editor@smtnews.ir
بخش معدن و صنایع معدنی از محورهای اصلی توس�عه اقتصادی کش�ور به ش�مار
می رود .س�نگ اهن نخستین حلقه از زنجیره تولید فوالد است؛ این زنجیره به تولید
فلزی استراتژیک منتهی می شود که سهمی اساسی در رشد و توسعه کشور دارد .بر
همین اساس نیز شرکت معدنی و صنعتی گل گهر کوشیده است در مسیر توسعه گام
بردارد .گل گهر بزرگ ترین ذخیره س�نگ اهن کش�ور اس�ت که سهم قابل توجهی از
مواد اولیه مورد نیاز زنجیره فوالد را تامین می کند .این مجموعه همچنین بزرگ ترین
تولیدکننده کنسانتره و گندله کشور است.
بهبود عملکرد در دل کویر
با توجه به
تفاهمنامه
٥میلیارد
یورویی طرح های
توسعه ای اخیر
گل گهر ،لزوم
تالش بیشتر
بخش های
مختلف گل گهر
دو چندان
می شود
ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر در طول سال های
گذشته عملکرد درخشانی را از خود به نمایش گذاشته
است.
ای��ن مجموعه عظی��م معدنی س��هم ۴۲درصدی از
تولید کنس��انتره و ۲۷درصدی از تولید گندله کش��ور
را در اختی��ار دارد و در جایگاه بزرگ ترین تولیدکننده
محصوالت یادش��ده قرار دارد .عالوه بر این ،با در اختیار
داش��تن سهم ۱۳درصد از تولید اهن اسفنجی و تولید
۴درصد از ش��مش فوالد کش��ور در مس��یر توس��عه و
ارزش افرینی گام برداشته است.
این ش��رکت معدنی و صنعتی در سال ۹۹توانست با
تولید بیش ۱۵.۳میلیون تن کنسانتره و ۱۲.۲میلیون
تن گندله ،رکورد جدیدی را در کشور ثبت کند.
ای��ن مجموعه در س��ال جدید نیز توانس��ته عملکرد
درخش��انی را از خود ب��ه نمایش بگ��ذارد؛ تا جایی که
تولید انواع محصوالت ش��رکت در ۳ماه ابتدایی امسال
نس��بت به دوره مشابه سال قبل ۱۴درصد بیشتر شده
اس��ت .در همین مدت فروش ریالی شرکت هم با رشد
۲۲۲درصدی نس��بت به دوره مشابه سال قبل به بیش
از ۱۲۰هزار میلیارد ریال رسیده است.
عکس:
معاون نیروی انس��انی ش��رکت فوالد مبارکه به
همراه جمع��ی از مدیران ،از قس��مت های ناحیه
فوالدس��ازی و ریخته گری م��داوم بازدید کردند.
به گزارش روابط عمومی ش��رکت فوالد مبارکه در
ای��ن بازدید ،ایرج ترابی ،معاون نیروی انس��انی و
س��ازماندهی شرکت ،س��هم کارکنان را در زمینه
اراس��تگی محیط کار ،قابل توجه دانست و افزود:
در صورت��ی که محیط کار ش��رکت را مانند خانه
خ��ود تلقی کنیم و نس��بت به نظ��م و ترتیب ان
حساس��یت نش��ان دهیم ،اراس��تگی فضای کار
به طور طبیعی تامین خواهد ش��د .در همین باره
از س��وی این معاونت ،عالوه بر فعالیت های جاری
در بخش زیباس��ازی محیط های عمومی شرکت،
بهینه س��ازی و زیباسازی اتاق های کنترل نواحی
تولیدی نیز در دس��ت پیگیری اس��ت .همان گونه
ک��ه در فعالیت های زیباس��ازی محیط کار ،مقوله
بهینه س��ازی نیز مس��تتر خواهد بود ،زیباسازی
محیط ه��ای صنعتی نیز با توجه به ش��اخص های
ط��ب کار و ارتق��ای ان انجام خواهد ش��د .معاون
نیروی انسانی و سازماندهی با اشاره به لزوم توجه
به حوزه نیروی انس��انی شرکت و نیز چالش های
پیش روی کارکنان گفت :تاکید همیشگی ارکان
اصلی ش��رکت ب��ر تکریم و حفظ نیروی انس��انی
به عنوان س��رمایه اصلی ش��رکت بوده و این رویه
از دیرباز در ش��رکت فوالد مبارک��ه جاری بوده و
بازخ��ورد این نگاه را به خوبی می توان در رویکرد،
برنامه ریزی و اقدام های شرکت یافت.
وی اف��زود :بی توجهی به موضوع های مرتبط با
حوزه نیروی انسانی در طول زمان تمام سازمان ها
را ب��ا چال��ش و اس��یب همراه خواهد ک��رد و اگر
مدیران سازمان برای رفع ان قدم برندارند ،تحقق
اهداف س��ازمانی با خلل های جبران ناپذیر مواجه
ن رو معاونت نیروی انس��انی که
خواهد ش��د؛ از ای
متولی توجه ویژه به کارکنان است ،بر ان است تا
رسیدگی به مشکالت و مسائل کارکنان را در صدر
برنامه های اجرایی خ��ود قرار دهد و با بکارگیری
تم��ام ظرفیت های در اختیار خود و البته منطبق
بر استانداردها و رویه های جاری سازمانی ،رضایت
شغلی همکاران را فراهم کند.
صنایع معدنی
امیدواریم صنعت کشور با تکیه بر توان ملی و بهره برداری مناسب
از فرصت های رشد و توسعه ،با عبور از موانع پیش رو و فائق امدن
بر مشکالت بتواند با شکوفایی روز افزون خود پایه های اقتدار کشور
را تحکیم کند
تکیه بر توان ملی
به گزارش روابط عمومی ش��رکت معدن��ی و صنعتی گل گهر ،محمدرضا
شهس��واری ،معاون فنی و مهندسی این شرکت معدنی و صنعتی با اشاره
ب��ه موفقیت های ای��ن مجموعه گفت :اینک که از یک س��و به دهه پنجم
حیات انقالب کبیر اس�لامی گام نهاده ایم و از سوی دیگر به انتهای مسیر
سند چشم انداز ١٤٠٤نزدیک می ش��ویم ،همواره مجالی است تا در پرتو
منوی��ات رهبر معظم انقالب ،سیاس��ت های اقتص��اد مقاومتی را چراغ راه
خویش قرار داده و با همکاری ش��رکت های هم گروه و همکار ،چش��م انداز
منطقه گل گهر را تحت سیاست های مدیرعامل این شرکت محقق کرده و در راستای
توسعه کشور عزیزمان ایران گام برداریم .معاون فنی و مهندسی این شرکت معدنی
و صنعت��ی گل گهر گفت :بی گمان کس��ب موفقیت های بی بدیل تالش��گران منطقه
گل گهر در بخش های مختلف ،نش��انه ای اشکار و مصداقی بارز از توسعه و پیشرفت
چشمگیر فرزندان برومند این سرزمین است.
شهسواری افزود :با توجه به تفاهمنامه ٥میلیارد یورویی طرح های توسعه ای اخیر
گل گهر ،لزوم تالش بیش��تر بخش های مختلف گل گهر اعم از بومی س��ازی و ساخت
داخل ،تولید ،پژوهش ،پش��تیبانی ،حمل ونقل ،منابع انس��انی ،اکتش��اف ،مهندسی
و ...را دوچندان می کند.معاون فنی و مهندس��ی ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر
افزود :کارشناس��ان زیرمجموعه واحد فنی مهندس��ی مجتمع نیز هم قس��م شده اند
با بومی س��ازی قطعات ارزبر و اس��تراتژیک موتور محرک توسعه اقتصاد دانش بنیان
ش��وند ،با احداث طرح های عمرانی موتور توسعه زیربناهای منطقه گل گهر شوند ،با
اص�لاح فرایندهای تولید و طرح های مهندس��ی موتور توس��عه بهره وری در زنجیره
فوالد ش��وند ،با تامین پایدار انرژی و نیروگاه های تجدیدپذیر موتور توسعه
تامین انرژی پایدار ش��ده و با ش��ناخت مس��ائل و محدودیت ه��ا ،ارتقای
راندمان را محقق کنند و نقش شتاب دهنده خود در تحقق اهداف معاونت
بهره برداری را بیش از پیش به فعل دراورند.
این فعال معدنی در پایان خاطرنش��ان کرد :امیدواریم صنعت کش��ور با
تکیه بر توان ملی و بهره برداری مناس��ب از فرصت های رش��د و توسعه ،با
عبور از موانع پیش رو و فائق امدن بر مشکالت بتواند با شکوفایی روزافزون
خود پایه های اقتدار کشور را تحکیم کند.
سخن پایانی
از مجموع موارد یادش��ده این طور برداشت می ش��ود که شرکت معدنی و صنعتی
گل گهر همچنان در مس��یر توس��عه گام برمی دارد .تالش��گران این مجموعه عظیم
معدنی و صنعتی در می کوش��ند تا مسیر توسعه را هموار کنند .بر همین اساس نیز
داخلی سازی و تولید قطعات ارزبر در داخل کشور مورد توجه این شرکت قرار گرفته
اس��ت .در ادامه تالش می شود تکمیل زیرساخت های عمرانی به عنوانی الزام نخست
در مسیر توسعه مورد توجه فعاالن این صنعت قرار گیرد .درنتیجه تامین پایدار انرژی
به وس��یله احداث نیروگاه های تجدیدپذیر به عنوان نخستین قدم در دستور کار این
شرکت قرار گرفته است .امید می رود این مسیر با موفقیت طی شود و شاهد ارتقای
تولید و بهبود عملکرد در این مجموعه باشیم. صفحه 6
سه شنبه
نرخ نامه جدید نان
ابالغ شد
29تیر 1400
9ذی الحجه1442
20ژوئیه2021
شماره 1843
پیاپی 3161
در مناطق جنوبی کشور خبر می دهند .نرخ میلگرد هم به کیلویی 17تا
20هزار تومان رسیده است .اواخر سال ۱۳۹۸نرخ هر کیلوگرم میلگرد
۴۲۰۰تومان بود که هم اکنون تقریبا ۶برابر ش��ده اس��ت .نرخ هر پاکت
س��یمان هم از ۱۰تا ۱۲هزار تومان به باالی ۷۰هزار تومان رس��یده و ۷
برابر شده است .سازندگان می گویند قطعا این نوسانات بر نرخ تمام شده
واحدهای اقدام ملی مس��کن تاثیر می گذارد .به هر ترتیب ،افزایش نرخ
سیمان و فوالد ظاهرا به شکل تعطیلی بسیاری از کارگاه های ساختمانی
بروز پیدا کرده اس��ت .در این باره دبیر کانون انبوه سازان با بیان این ادعا
که فضای رانتی در بازار نهاده های ساختمانی وجود دارد به ایسنا گفت:
اگر به دلیل قطعی برق ،س��یمان در بازار وجود ندارد پس دالالن از کجا
ای��ن محصول را تهیه می کنند؟ به اعتقاد من هماهنگی هایی در فرایند
تولید و عرضه انحصاری س��یمان وجود دارد .فرش��ید پورحاجت تاکید
کرد :متاس��فانه انحصار در نهاده های س��اختمانی حرف اول را می زند.
تعارض منافع نیز به معضلی تبدیل شده است.
افزایش رکود بازار مسکن در پی افزایش نرخ نهاده های تولید
برقی که مسکن را می گیرد
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
امارها چه می گویند؟
تغیی��ر و تحوالت نرخ نهاده ه��ای تولید در حوزه
مس��کن در حالی با س��رعت مس��یر صعودی را در
پیش گرفته اند که امارهای منتش��ر ش��ده از سوی
بانک مرکزی درباره بازار مس��کن بدون احتس��اب
این افزایش قیمت ها نیز نش��ان از رکود نسبی بازار
مسکن می داد.
بر اس��اس این گزارش ،در خرداد امس��ال ۵۱۰۲
معامله مس��کن ثبت شده که نسبت به ماه پیش از
ان (اردیبهشت )۱۴۰۰رشد ۲۹.۶درصدی داشت
اما نسبت به ماه مشابه قبل (خرداد )۱۳۹۹کاهش
۵۲.۷درصدی را نشان می دهد.
متوسط نرخ هر مترمربع واحد مسکونی در تهران
در خرداد امس��ال ۲۹میلی��ون و ۶۷۳هزار و ۶۰۰
تومان اعالم ش��ده که نس��بت به اردیبهشت امسال
افزایش ۳درصدی و نس��بت به خرداد سال گذشته
رشد ۵۶.۶درصدی دارد.
بیش��ترین متوس��ط نرخ در منطقه یک تهران با
متری ۶۶میلیون و ۳۰۰ه��زار تومان اتفاق افتاده
و کمترین متوس��ط نرخ به منطقه ۱۸با متری ۱۲
میلیون و ۶۱۰هزار تومان اختصاص دارد.
بیشترین تعداد معامالت در منطقه ۵با ۷۰۸فقره
معامله بود و منطقه ۱۰با ۴۹۸معامله و منطقه ۴با
۴۱۳معامله در رتبه های بعدی قرار دارند.
همچنی��ن کمتری��ن تعداد معامالت مس��کن در
خرداد امس��ال به منطقه ۱۹با ۴۴و سپس منطقه
۲۲با ۷۰معامله مسکن تعلق داشت.
بنا بر گزارش بانک مرکزی ،بیشترین سهم تعداد
معامالت مس��کن در خرداد امس��ال ب��ه واحدهای
مس��کونی واقع در دامن��ه قیمتی ۱۵تا ۲۰میلیون
تومان با سهم ۱۸.۶درصد اختصاص دارد.
همچنین بیشترین معامالت مسکن به واحدهای
با مت��راژ ۶۰تا ۷۰متر مربع با س��هم ۱۴.۸درصد
از کل معامالت مس��کن خرداد امس��ال تعلق یافته
است.
ب��ا توجه به این امار ،باید دید گرانی های اخیر در
حوزه مصال��ح و نهاده های تولید تا چه حد به عمق
رکود در این حوزه خواهد افزود.
بسیاری از مش��اوران امالک تهران رکود در بازار
ساخت وس��از مس��کن را جدی می دانند و از کمبود
واحدهای نوساز در ۳سال اخیر خبر می دهند.
بازار معامالت در این حوزه کس��اد است و زمان
عرضه تا فروش یک واحد مس��کونی در پایتخت به
بیش از دو ماه رس��یده اس��ت؛ البته این روند برای
اپارتمان ه��ای کلیدنخورده بهتر اس��ت و میانگین
زمان عرضه ت��ا فروش انها هنوز کمت��ر از یک ماه
است.
بس��یاری از کارشناسان معتقدند انتظارات تورمی
در بازار مس��کن تعدیل ش��ده اما به نظر می ر س��د
کاهش فایل های نوس��از به دلیل رکود ساخت وساز
همچنان می تواند اثرات تورمی در بازار ایجاد کند.
اگرچ��ه امارهای بانک مرک��زی حاکی از افزایش
۳درصدی میانگین قیمت مسکن در تهران است اما
در معامالت جنوب شهر معموال ارقامی بیش از این
مشاهده می شود.
دلیل این موض��وع می تواند افت توان متقاضیان،
کمبود عرضه نسبت به تقاضا و پایین بودن قیمت ها
در جنوب ش��هر باشد؛ بنابراین بازار معامالت ملکی
در محله های جنوبی رونق بیشتری نسبت به شمال
تهران پیدا کرده است.
البته یک��ی دیگر از دالیل ای��ن تغییرات را باید
در کاهش جاذبه های س��وداگری و داللی مسکن در
مناطق شمالی تر شهر تهران دانست.
عکس:
در یکی دو هفته اخیر و به دلیل قطعی برق صنایع ،خط تولید سیمان و میلگرد کشور با توقف روبه رو
ش�د و در نتیج�ه نرخ این نها ده های تولید به بیش�ترین حد خود رس�ید که ادامه ای�ن روند می تواند به
افزایش نرخ مس�کن بینجامد .این افزایش نرخ در بخش نهاده های ساخت وس�از در حالی اتفاق افتاد که
پیش از ان نیز روند افزایش بهای مس�کن از موضوعات داغ اقتصادی کش�ور بود و متقاضیان ان از این
موضوع گالیه مند بودند .قطع برق صنایع و تاثیر ان بر بازار در حال رکود مسکن موضوعی است که شاید
پرداختن به ان بتواند از حرکت اقتصاد کشور در مسیر انحرافی جلوگیری کند .اما باید دید این افزایش
تا چه حدی بر قیمت ها بر بازار مس�کن موثر است و مهم تر از ان اینکه اینده حوزه مسکن کشور با این
گرانی ها و نگرانی ها به کجا خواهد رسید .با گزارش
در این باره همراه باشید:
افزایش مضاعف هزینه های ساخت وساز
ایرج رهبر ،کارشناس حوزه مسکن و نایب رئیس انجمن
انبوه س�ازان اس�تان تهران :افزایش ن��رخ مصالح و نهاده های
تولید مس��کن موضوعی اس��ت که ما همواره در طی س��ال های
گذش��ته با ان مواجه بوده ایم اما این روند افزایش��ی در سال های
گذشته و به ویژه سال ۱۳۹۹بدون مهار و کنترل نشده پیش رفت
و تا امروز نیز ادامه یافته و افزایش مضاعف هزینه های ساخت وساز
را در پی داش��ته است .اگرچه این روند برای عده ای از سوداگران
و واس��طه های بازار مسکن مناسب و سوداور بوده اما متاسفانه افزایش نرخ
مس��کن برای متقاضیان را در پی داش��ته اس��ت و ادامه این روند می تواند
نگران کننده باش��د .عده ای معتقدند به دلیل اینکه بیش��ترین درصد هزینه
مس��کن مربوط به نرخ زمین اس��ت ،افزایش نرخ مصال��ح تاثیر انچنانی بر
این بازار نخواهد گذاش��ت اما حقیقت این اس��ت که اگر رش��د نرخ را فقط
درباره نرخ مصالح درنظر بگیریم ،افزایش نرخ فعلی هم برای اقشار متوسط
ضربه زننده اس��ت .البته ریش��ه یابی عوامل این گرانی ها امکان پذیر است و
می توان با برنامه ریزی های اسیب شناسانه و مناسب ان را باید بررسی کرد.
کاالی��ی مث��ل فوالد که با ۴۵درصد کاهش تقاض��ا مواجه بوده چرا باید به
باالترین حد نرخ خود برس��د .ایا افزایش حدود ۱۰۰۰درصدی
صادرات این محصول برای رسیدن به ارزاوری بیشتر ،بر کاهش
دسترس��ی مصرف کنندگان و سازندگان داخلی و افزایش نرخ ان
تاثیرگذار بوده است؟ یعنی نیاز داخلی فدای ارزاوری شده است؟
تاثیر این افزایش نرخ بر رکود بازار از این جهت است که وقتی
سرمایه گذار می بیند که نرخ محصولی مثل میلگرد در عرض یک
هفت��ه ۵۰درصد افزایش نرخ پیدا می کن��د نمی تواند برای عقد
ق��رارداد و س��رمایه گذاری بلندمدت در این ح��وزه اقدام کند و عمال عرصه
ساخت وساز مسکن از حضور بخش خصوصی که باید نیروی محرکه اصلی
در این جریان باشند ،خالی می شود.
اهمی��ت ای��ن گرانی های لحظه ای مصالح س��اختمانی و تاثیر ان بر بازار
مسکن زمانی بیشتر می شود که این نکته را در نظر بگیریم که دولت اینده
برای تحقق اهداف خود برای س��اخت یک میلیون واحد مسکونی در سال،
به برنامه ریزی های بلندمدت نیاز دارد و افزایش لحظه به لحظه و قابل توجه
نرخ نهاده های تولید در حوزه مسکن ،این امکان را از دست اندرکاران دولت
سیزدهم خواهد گرفت.
یک سوم نرخ تمام شده ساخت مربوط به مصالح است
مهدی س�لطان محمدی ،کارشناس و فعال حوزه مسکن:
در چند سال اخیر نرخ نهاده های مسکن به صورت مداوم در حال
افزایش بوده و در ش��رایطی که میزان تورم در کش��ور بیش از ۴۰
درصد است ،این افزایش قیمت ها چندان هم دور از ذهن نخواهد
بود اما تغییر شتاب در این تورم که بخشی از ان در نتیجه افزایش
نرخ در حوزه نهاده ها اس��ت ،در حوزه هایی مانند مس��کن بس��یار
نگران کننده اس��ت .در بخش مسکن در شهری مانند تهران حدود
یک سوم از نرخ تمام شده ساخت مربوط به مصالح است و تغییر و تحوالت در
این حوزه می تواند نرخ مس��کن را دچار نوس��ان کند و وقتی افزایش قیمت ها
در حوزه نهاده هایی مانند سیمان و فوالد باشد که نهاده های اصلی تولید در
این بخش هس��تند ،تاثیر تغییر قیمت ها بیش��تر خواهد بود .در افزایش نرخ
بازار مسکن باید به این نکته توجه داشته باشیم که نرخ تمام شده و نرخ خرید
و ف��روش دو مقوله جدا از هم هس��تند؛ یعنی اگرچ��ه میزان اثر افزایش نرخ
س��یمان و فوالد در نرخ تمام ش��ده کمتر از ۵درصد باشد ،تغییر قیمت ها در
خرید و فروش مس��کن ،به دلیل وجود جو روانی ،انتظارات تورمی و تاثیرات
نظ��ام عرض��ه و تقاضا بیش از این مقدار خواهد بود .درحال حاضر فضای بازار
مس��کن کشور در حوزه تولید فضایی پرریسک است و تمایل سرمایه گذاران
برای حضور در این عرصه را کاهش می دهد .تصمیمات نس��نجیده ای مانند
قط��ع ب��رق و توقف تولی��د صنایعی مثل فوالد و س��یمان که جزو
نهاده های اصلی مسکن هستند نیز بر ریسک موجود در این حوزه
می افزاید .بنابراین تنها سرمایه گذاران برای حضور در بخش تولید
مسکن پیش قدم می شوند که امکان جبران ریسک برای انها فراهم
باشد و جبران ریسک مساوی با افزایش نرخ بیشتر و ایجاد حاشیه
س��ود برای انها خواهد بود .درباره پیش بینی وضعیت مس��کن در
یک س��ال اینده نیز باید گفت درحال حاضر اینده بخش مس��کن
در کش��ور چندان مشخص نیست زیرا سرانجام بسیاری از متغیرهای مربوط
به این بخش هنوز به درس��تی معلوم نیس��ت .از یک س��و بحث های مربوط
به برجام و تحریم ها مطرح اس��ت و از س��وی دیگر مش��خص نیست داستان
کسری بودجه چه سرانجامی خواهد داشت .جدا از این موارد ،اینده بسیاری
از طرح ها و برنامه های اینده کش��ور در حوزه مس��کن به سیاس��ت های مالی
و پولی دولت اینده بس��تگی دارد که هنوز بر س��ر کار نیامده است .در چنین
وضعیتی نمی توان پیش بینی های دقیقی درباره حوزه های مختلف اقتصادی
ارائه دارد .اما در نگاه کلی می توان براورد کرد که در یک سال اینده افزایش
قیمت ها در حوزه مسکن از تورم عقب تر خواهد بود .متاسفانه با وجود اینکه
مس��کن یکی از اولویت های مهم و چالش های جدی اقتصادی کش��ور در این
عرصه بوده ،تا امروز برنالمه ریزی های جدی در این حوزه انجام نشده است.
افزایش ۳۰درصدی هزینه ساخت مسکن
سخن پایانی
مه�رداد نظارت ،رئی�س کانون سراس�ری انجمن های صنفی
کارفرمایی تولیدکنندگان بتن اماده :در طول یک ماه گذشته نرخ
سیمان ۳۰۰درصد در بورس افزایش یافته است.
باوج��ود مکاتبات��ی که با وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت و تعزیرات
داشتیم ،روند اصالح نشده است .افزایش نرخ سیمان باعث افزایش ۳۰
درصدی هزینه ساخت مسکن شده است.
چطور ممکن است کشوری که جزو ۴تولیدکننده بزرگ سیمان در
دنیا است ،با کمبود سیمان مواجه شود؟ هرچند قطعی برق در روزهای
اخیر باعث ش��ده تولید س��یمان کاهش پیدا کند و در نتیجه منجر به
کاهش عرضه و افزایش تقاضا ش��ود اما علت اصلی افزایش نرخ سیمان
ورود دالالن به این بازار است؛ به طوری که در شرایط کنونی هر پاکت
سیمان به ۸۰هزار تومان رسیده است.
وی گف��ت :ب��ا افزایش نرخ س��یمان ناچاریم از س��یمان ارزان قیمت
استفاده کنیم و این روند کمر کیفیت صنعت بتن را شکسته است.
از س��وی دیگ��ر به دلیل افزایش نرخ س��یمان ،ق��درت انتخاب برای
س��یمان باکیفیت را از دس��ت داده ایم ،بیان ک��رد :به زودی تبعات این
ش��رایط بازار در ساخت وس��از مس��کن و انواع پروژه های عمرانی دیده
می شود.
عالوه بر این موارد درحال حاضر بسیاری از پروژه های عمرانی وابسته
به بتن هستند و از انجا که نرخ قیر بسیار باال رفته رویه بتنی جایگزین
جاده های قیری شده است.
بنابراین با کاهش تولید بتن در کشور شاهد کاهش روند ساخت وساز
پروژه های عمرانی در کشور خواهیم بود.
اوضاع بازار مسکن در کشور کسادتر از هر زمان دیگری است و خریدار
و فروشنده و واسطه ،همه و همه از این وضعیت گالیه مند هستند .عمده
مش��کل در این زمینه مربوط به قیمت هاست و شرایط به گونه ای است
که امکان خانه دار ش��دن از توان بس��یاری از اقش��ار خارج ش��ده است؛
حال در همین وضعیت نابسامان رکود ،سیاست گذاری های نامناسب در
بخ��ش حامل های انرژی ،به جای اینکه ت�لاش کنند تا کمبودهای این
بخش را تامین کنند ،در حال فرافکنی هس��تند و این کاس��تی ها را به
گردن یکدیگر می اندازند.
در ادامه هم برای اینکه پرچم حمایت از مردم بلند باش��د ،برق بخش
تولید و صنعت قطع می شود.
همین یک تصمیم س��اده و نابخردانه باعث می شود تا چرخ کارخانه ها
از حرکت بایس��تد و بس��یاری از کارگران روزمزد درامدشان را از دست
بدهند ،نرخ بسیاری از نهاده های مورد نیاز تولید به دلیل کمبود در بازار
افزایش یابد و تولیدکنندگانی مثل فعاالن حوزه مس��کن نتوانند ریسک
ب��االی چنین س��رمایه گذاری در چنین ح��وزه ای را بپذیرند .در نتیجه
مسکن به عنوان یکی از مهم ترین اهداف تمام دولت ها در چنددهه اخیر
باز هم دور از دسترس مردم بماند.
چنین اسیب های زنجیرواری نه تنها موجب به نتیجه نرسیدن اهدافی
مثل تولید یک میلیون واحد مس��کونی در هر س��ال در دولت سیزدهم
می ش��ود بلکه حتی روال گذشته و کج دار و مریز بخش مسکن را که به
زور نفسی می کشید ،متوقف می کند.
در نهایت اینکه اتخاذ تصمیمات خلق الساعه پیش از این در حوزه های
دیگر بارها تاثیرات منفی خود را نشان داده اند و قاعدتا نیازی به ازمودن
این ازموده بر مقیاسی جدید نیست.
درحال حاضر
اینده بخش
مسکن در
کشور چندان
مشخص نیست
زیرا سرانجام
بسیاری از
متغیرهای مربوط
به این بخش
هنوز به درستی
معلوم نیست
پیشنهاداتی برای توسعه
همکاری ایران و ترکمنستان
رحمان قره باش /عضو هیات مدیره
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
ای��ران و ترکمنس��تان با بیش از ۱۰۰۰کیلومتر مرز مش��ترک دارای
روابط خوبی اقتصادی ،فرهنگی و اجتماعی هستند .خط راه اهن تجن-
مشهد-س��رخس ،لوله گاز کورپجه-کردکوی در غرب ترکمنستان و سد
دوس��تی در جنوب این کش��ور در یک همکاری اقتصادی س��اخته شد.
خط انتقال برق بلخان اباد-علی اباد و چندین پروژه دیگر مانند گسترش
برنامه ارتباطی فیبر نوری ،ساخت انبارهای بزرگ و سایر پروژه ها در مرو
و پاالیشگاه ترکمن باشی ،ساخت پایانه گاز مایع و ساخت اتوبان از جمله
دستاوردهای همکاری دوجانبه ایران و ترکمنستان است.
خط اهن قزاقستان -ترکمنس��تان -ایران بخشی از کریدور حمل ونقل
شمال به جنوب به طول ۶۷۷کیلومتر ( ۴۲۱مایل) است ک ه قزاقستان و
ترکمنس��تان را به ایران و خیلج فارس وصل می کند .این خط اهن شهر
اوزن قزاقستان را به شهر برکت-اترک ترکمنستان وصل کرده و به گرگان
در اس��تان گلس��تان ایران ختم می شود .در خاک ایران این خط اهن به
ج فارس ادامه پیدا می کند.
شبکه خط اهن ملی وصل شده و تا خلی
به عالوه اینکه همکاری های چندجانبه ترانزیتی زمینی ،ریلی و دریایی
ن -ترکمنس��تان و ازبکس��تان و همچنین
ازجمل��ه کریدور ترانزیتی ایرا
ن -ترکمنستان و قزاقستان از قابلیت های تعامل دوطرفه است.
ایرا
در ای��ن بین از ظرفیت ه��ای همکاری در حوزه ان��رژی ،ظرفیت های
صادرات فنی ،مهندس��ی و انتقال فناوری و حتی همکاری های فرهنگی
دو طرف نیز نمی توان به سادگی گذشت.
با این حال ،چالش هایی به عنوان موانع تحقق اهداف توسعه همکاری
وجود دارد که می توان به این موارد اشاره کرد:
-1اختالفات توافق گازی ۳۰ :دس��امبر ۲۰۱۶توافقنامه جدید گازی
بین ایران و ترکمنستان امضا شد .این توافقنامه بعداز تهدید ترکمنستان
ب��رای قط��ع صادرات گاز به ایران به دلیل بدهی های معوق منعقد ش��د.
طرف ایرانی این بدهی را قبول ندارد و پرونده به داوری بین المللی ارجاع
و ایران محکوم شد .ترکمنستان ادعا کرده ۲میلیارد دالر از ایران طلب
دارد و ت��ا ح��ل اختالف این میزان بدهی ،ص��ادرات گاز به ایران را ادامه
نخواهد داد.
-2اختالفات حمل ونقلی :در اوت ۲۰۱۶ترکمنس��تان تعرفه گمرکی
کامیون های ایرانی را متعاقب اقدام حمل ونقلی دولت ایران افزایش داده
و مرز باجگیران را به روی کامیون ها و مس��افران ایران بس��ت و از طرف
دیگر نمایشگاه اقتصادی «ایران پروژه» در ترکمنستان را نیز لغو کرد.
-3بدهی های دیگر ایران :ایران در زمینه برق حدود ۱۳۰میلیون دالر
و در زمینه راه اهن حدود ۲۰۰هزار دالر به ترکمنستان بدهی دارد که با
درنظر گرفتن بدهی گازی به حدود ۲میلیارد دالر می رسد.
-4افت صادرات ایران و استان گلستان به ترکمنستان :صادرات ایران
در س��ال ۱۳۹۳حدود ۱.۱میلیارد دالر بوده اما صادرات ایران در س��ال
۱۳۹۸به ۳۱۱میلیون دالر کاهش یافته اس��ت .س��هم صادرات اس��تان
گلس��تان در س��ال ۱۳۹۳معادل ۱۶۲میلیون دالر بوده است .متاسفانه
صادرات استان گلستان در سال ۱۳۹۸به ۴۲میلیون دالر کاهش یافته
است.
بررس��ی ها حاکی از ان است که چالش های اصلی ایران و ترکمنستان
ریشه در چند موضوع مهم دارد که عبارتند از:
-1عدم ایفای تعهدات مالی دولت ایران به ترکمنستان و بدهی حدود۲
میلیارد دالری ایران به ترکمنستان؛
-2فقدان دیپلماس��ی اقتصادی مدون ،اجرایی و عملیاتی در اس��تان
گلستان و ایران در ارتباط با ترکمنستان؛
-3اقدامات ناپخته بدون درنظر گرفتن حساسیت ها ،گرایشات موجود
در ترکمنس��تان در زمینه های مختل��ف مانند حمل ونقل ،رانندگان ...به
نحوی که طرف ترکمنس��تان احساس می کند ایران نقش برادر بزرگ را
تمایل دارد بازی کند .در حالی که انها به بازی برابر تمایل دارند؛
-4انتخاب سفرای غیر مسلط به زبان و فرهنگ ترکمنستان؛
-5انتخاب رایزن اقتصادی غیر مسلط به زبان ،فرهنگ ،اقتصاد و شبکه
تجاری و اقتصادی ترکمنستان.
برای حل موارد مطرح نیز راهکارهایی پیشنهاد می شود:
-۱ضرورت داش��تن سیاست های راهبردی مشخص استان گلستان با
ترکمنستان در زمینه های انرژی ،حمل ونقل ریلی ،صادرات خدمات فنی
مهندسی ،مناسبات فرهنگی و توریسم سالمت؛
-۲پیگی��ری رفع اختالف��ات و ابهامات موجود بی��ن دو دولت درباره
انتق��ال گاز ،ب��ا توجه به تحوالت جدید و افتت��اح پروژه تاپی در این باره،
بسترس��ازی های انجام شده ،سرمایه گذاری های انجام شده (لوله گاز دایر
در قلعه جیق استان گلستان)؛
-۳رفع اختالفات بین دو کشور در زمینه حمل ونقل؛
-۴تقوی��ت توانمن��دی دیپلماس��ی تجاری ایران ب��رای تامین منافع
بازرگانان گلستان؛
-۵اعمال تعرفه ترجیحی راجع به کاالهایی که در استان های شمالی
تولید و به سهولت قابل صادر کردن به ترکمنستان است؛
-۶فعال تر شدن مرز زمینی و ریلی (حتی المقدور ۲۴ساعته شدن)؛
-۷توسعه روابط فرهنگی دو طرف با تعریف بنیاد مشترک مختوم قلی؛
-۸تسهیل تردد ساکنان مرزی.
ام��ا تحق��ق این برنامه ها نی��از به اجرای چند الزام دارد که نخس��تین
ان تعیین وزیر معین واحد برای کش��ورهای ترکمنس��تان ،قزاقس��تان،
ازبکستان ،قرقیزستان است.
همچنین تش��کیل کارگروه ویژه برای بهبود روابط اقتصادی اجتماعی
با ترکمنستان متشکل از نمایندگان استانداری ،وزارت صنعت ،معدن و
تجارت ،اتاق بازرگانی استان ،وزارت نفت ،نیرو ،راه اهن ،سازمان توسعه
تجارت ،با نقش موثر اتاق بازرگانی.
تبیین و تدوین اهداف کمی تجارت استان گلستان با ترکمنستان و در
نهایت انتخاب سفرا و رایزن اقتصادی مسلط به زبان ،فرهنگ ،اقتصاد ،در
کش��ورهای ترکمنستان ،قزاقستان با هدف برقراری ارتباط موثر و درک
بهتر از دیگر این الزامات است.
یادداشت
تعطیلی در کمین
کارگاه های
ساختمانی
به دنبال کاهش ۹۰درصدی برق کارخانجات ،نرخ س��یمان در تهران
ب��ه پاکتی ۷۰هزار تومان رس��یده و ش��نیده ها از برخی شهرس��تان ها
حکای��ت از س��یمان ۱۰۰ه��زار تومان��ی دارد؛ س��ازندگان می گویند
درحال حاضر بس��یاری از کارگاه های س��اختمانی به تعطیلی کش��یده
ش��ده اند .قطعی برق کارخانجات تولیدی که به تقاضای کاذب سیمان
و فوالد منجر ش��ده ،نرخ هر پاکت س��یمان را به ۷۰تا ۱۰۰هزار تومان
رس��انده و حتی برخی سازندگان از نرخ ۱۲۰هزار تومان برای هر پاکت
استخراج بیت کوین
با اتش فشان
7
هشدارها را
جدی بگیریم صفحه 7
8
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
بازار و اصناف
تعیین قیمت نان در دستور کار ستاد اقتصادی دولت
ابالغ استانداری به اتاق اصناف
ش��رکت بازرگانی دولتی ایران عصر دیروز در اطالعیه ای اعالم کرد
تعیین قیمت نان در دس��تور کار س��تاد اقتصادی دولت قرار دارد .این
مرکز با اس��تناد به مصوبه کارگروه ملی س��اماندهی گندم ،ارد و نان
اع�لام ک��رد انالیز تعیی��ن و ابالغ قیمت نان به ص��ورت منطقه ای در
اختیار استانداران خواهد بود .در همین حال رئیس اتاق اصناف تهران
از ابالغ رسمی افزایش نرخ نان در استان تهران توسط استانداری خبر
داد و گفت :نرخ رس��می جدید انواع نان روز یکشنبه به صورت رسمی
توسط اس��تانداری به اتاق اصناف ابالغ شده است .قاسم نوده فراهانی
افزود :نرخ های جدید نان توسط تنظیم بازار استانداری تعیین شده است؛ بر این اساس نرخ نان
برمبنای نوع ارد یارانه ای به دو دسته ارد یارانه ای نوع اول (گندم ۶۶۵تومانی) و ارد یارانه ای
نوع دوم (گندم ۹۰۰تومانی) تعیین ش��ده اس��ت.بنا بر این گزارش نرخ انواع ارد یارانه ای نوع
یک با گندم ۶۶۵تومانی به شرح ذیل است:
بربری با وزن چانه ۶۰۰گرم ۱۸۰۰ :تومان
تافتون سنتی با وزن چانه ۲۵۰گرم ۹۰۰ :تومان
تافتون گردان (ماشینی جدید ) با وزن چانه ۲۲۰گرم ۷۰۰ :تومان
لواش و تافتون گردان (ماشینی) با وزن چانه ۱۶۰گرم ۵۰۰ :تومان
تافتون خراسانی با وزن چانه ۳۰۰گرم ۱۰۰۰ :تومان
لواش اتوماتیک هر کیلوگرم ۵ :هزار تومان
همچنین نرخ انواع نان یارانه ای نوع ( ۲گندم ۹۰۰تومانی) به شرح ذیل تعیین شده است:
بربری با وزن چانه ۶۰۰گرم ۲۵۰۰ :تومان
تافتون سنتی با وزن چانه ۲۵۰گرم ۱۲۰۰ :تومان
تافتون گردان (ماشینی جدید ) با وزن چانه ۲۲۰گرم ۱۰۰۰ :تومان
لواش و تافتون گردان (ماشینی) با وزن چانه ۱۶۰گرم ۶۵۰ :تومان
سنگک با وزن چانه ۶۵۰گرم ۳۰۰۰ :تومان
تافتون خراسانی با وزن چانه ۲۰۰گرم ۱۵۰۰ :تومان
لواش اتوماتیک هر کیلوگرم ۶ :هزار تومان
عکس :ایدا فریدی
پیمان صفردوس�ت :ماه ها بود که مصرف کنندگان درباره تغییر خودس�ر نرخ
نان توس�ط نانوایی ها گالیه داشتند و خواستار رس�یدگی این موضوع ازسوی
نهادهای ذی ربط مانند اتحادیه نانوایان سنتی بودند .البته این گالیه ها هیچ گاه
منجر به تصمیم گیری جدی و برخورد با نانوایان متخلف نش�د تا اینکه باالخره
اتحادیه نانوایان س�نتی ته�ران پس از مدت ها نرخ نامه جدی�د و مصوب انواع
نان را اعالم کرد .براس�اس اخبار ،س�تاد تنظیم بازار اختی�ار تعیین نرخ نان را
به ش�ورای ارد و نان هر اس�تان داده و قیمت های جدید هم روز یکش�نبه به
واحدهای صنفی ابالغ ش�د ه اس�ت .هرچند که ش�رکت بازرگانی دولتی ایران
عص�ر دیروز در اطالعیه ای اعالم کرد تعیین قیمت نان در دس�تور کار س�تاد
اقتصادی دولت قرار دارد.
در ای�ن ش�ماره روزنامه
نگاهی به وضعیت ن�ان و نرخ این قوت غالب
مردم انداخته ایم .با ما همراه باشید:
تبعیت بیشتر نانوایی ها از قوانین
یک��ی از م��واردی ک��ه در گزارش ه��ای میدانی درباره ن��رخ نان جالب
توج��ه ب��ود ،بی اطالعی م��ردم از نرخ واقعی و مصوب ن��ان بود ،در حالی
ک��ه براس��اس قانون نانوایی ه��ا موظف به نص��ب نرخ نامه های مصوب در
محلی هس��تند که برای مش��تری قابل رویت باش��د .مش��اهدات میدانی
حاکی از این اس��ت که بس��یاری از نانوایی ها اصال این نرخ نامه ها را نصب
نک��رده یا محل نصب انها جایی اس��ت که برای خریداران قابل مش��اهده
نیس��ت .در ای��ن زمینه بهن��ام نیک منش ،معاون بازرس��ی و نظارت اتاق
اصن��اف ایران در گفت وگو با
عنوان کرد :پس از برگزاری جلس��ه
ش��ورای عالی اقتصاد در مهر ۱۳۹۸که نرخ نامه ها در ان مقطع مش��خص
ش��د ،ما با مکاتباتی که با همه اس��تان های کش��ور در زمینه س��اماندهی
وضعیت نانوایی های کل کش��ور داش��تیم و جلس��اتی ک��ه در این زمینه
برگزار کردیم ،تصمیم گرفتیم نرخ نامه های نانوایی های یارانه ای و ازادپز
با تفکیک رنگ از هم متمایز شوند و این نرخ نامه ها در معرض
دی��د مش��تریان قرار گیرن��د .عالوه بر این مقرر ش��د بنرهایی
در تم��ام نانوایی ه��ا برای اطالع مش��تریان از ن��رخ نان نصب
ش��ود .وی در ای��ن ب��اره افزود :یک��ی از موضوعاتی که درباره
نانوایی ها و نحوه ارائه خدمات در این واحدها در این مدت مطرح
بوده ،موضوع نان کنجددار و ارائه نشدن نان ساده به مشتریان
اس��ت .البته این موضوع در همه نانوایی ها مش��اهده نمی شود
و مرب��وط ب��ه تع��داد مع��دودی از ای��ن واحدهای صنفی اس��ت .در این
زمین��ه بای��د گفت براس��اس قانون هم��ه نانوایی ها موظف ب��ه ارائه نان
س��اده به مش��تریان هس��تند و اضافه ک��ردن افزودنی های��ی مثل کنجد
روی نان ،باید براس��اس درخواس��ت مش��تری و با توافق دو طرف صورت
گیرد .نیک منش با اشاره به تبعیت بیشتر نانوایی ها از قوانین ،خاطرنشان
کرد :نظارت های ما حاکی از این است که این موضوع در بیشتر
نانوایی های رس��می کشور رعایت می شود اما اگر مردم مواردی
از تخلف در این مس��ئله را مش��اهده کردند می توانند با ش��ماره
تلفن های ،۱۳۵ ،۱۲۴شماره تلفن اتحادیه های نانوایی یا شماره
تلفن های بازرس��ان اتاق اصناف در شهرستان ها تماس گرفته و
موضوع را اطالع دهند تا در اسرع وقت به این موضوع رسیدگی
شود .معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران در پایان گفت:
بازرس��ی و نظارت اتاق اصناف بازرسی های دوره ای و ساالنه خود از نحوه
عملکرد نانوایی ها را انجام می دهد و به مواردی از این دس��ت رس��یدگی
می کند؛ ضمن اینکه در گشت های مشترکی که با اداره تعزیرات حکومتی
و همکاران وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی برگزار می شود ،نحوه
عملکرد و کیفیت ارائه خدمات این واحدها قابل بررسی است.
نان ها همه اپشن دارند
ام��ا این تمام ماجرا نیس��ت و گش��تی در بازار نش��ان می دهد گاهی
برخی نانوایی های ش��هر در مناطق مختلف با افزایش اپشن هایی به نان
قیمت های جدی��د و باالتری هم عنوان می کنن��د .از نان های کنجددار
گرفته تا انواع نان های مغزدار و سبزیجات در این رده قرار می گیرند.
در گذری که خبرنگار
در برخی نانوایی های شهر داشت نیز این
مورد به چش��م می خورد .جوانی با مشاهده نرخ نان ها در نرخ نامه جدید
ب��ه خبرنگار
گفت :قیمت هایی که ما امروز با ان نان را خریداری
می کنیم بیش از نرخ هایی اس��ت که امروز منتش��ر شده است .خیلی از
نانوایی ه��ا در واقع از اپش��ن های موجود برای خود «نان دانی» درس��ت
کرده اند .وی در این باره تاکید کرد :همین االن اگر شما از فروشنده نان
سنگک بخواهید ،ان را به نرخ ۴۰۰۰هزار تومان با شما حساب می کند
و استداللش هم این است که نان کنجددار است .اگر نان ساده بخواهید
ک��ه ۳۰۰۰تومان نرخ دارد ،باید ۱۵تا ۲۰دقیقه معطل بمانید تا اماده
ش��ود .تمام کس��انی که بعد از ش��ما به نانوایی امده اند و به نان ۴۰۰۰
تومانی رضایت داده اند ،پیش از ش��ما نان خ��ود را می گیرند و می روند.
در واقع نانواها از این طریق قیمت های باالتر خود را به مشتری تحمیل
می کنند .این مصرف کننده در انتها گفت :خود من چندین بار با اتحادیه
برای رس��یدگی به این موضوع تماس گرفته ام اما هیچ تغییری در روند
کار ایجاد نشده است .خانم میانسالی هم که در صف نانوایی ایستاده بود
با مش��اهده قیمت های جدید اعالم ش��ده ازسوی اتحادیه در گفت وگو با
تاکید کرد :این قیمت ها برای امروز و دیروز نیس��ت و تقریبا بعد
از عی��د ما ن��ان را به همین قیمت ها خریداری می کنیم .وی در این باره
اضافه کرد :نان بربری ماه هاس��ت با نرخ ۲۵۰۰تومان عرضه می ش��ود و
فکر می کردیم نرخ مصوب همین است .باید اطالع رسانی مناسب درباره
نرخ رسمی کاالها انجام شود تا مردم فریب سودجویان را نخورند.
سخن پایانی
نان قوت غالب ایرانیان است و شاید رتبه نخست را در سبد غذایی مردم
دارد؛ بنابراین هرگونه افزایش نرخ ان ،می تواند فش��اری مضاعف بر مردم
به همراه داش��ته باش��د .با این همه فعاالن این حوزه معتقدند با احتساب
افزایش نرخ گاز و اب و برق ،هزینه حمل ونقل و دستمزد کارگر چاره ای
جز افزایش نرخ نان نیست. صفحه 8
9
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
تجارت
گفت و گوی یک کارشناس استخراج رمزارز با
استخراج بیت کوین با اتش فشان
در روزهای گذش�ته ش�اهد بودیم که نایب بوکله ،رئیس جمهور السالوادور ،تصویری از نسخه
مفهومی تاسیس�ات استخراج بیت کوین در الس�الوادور منتشر کرد و مدعی شد «هش ریت های
پاک» به زودی به الس�الوادور می ایند .هرچند برخی از کارشناسان این حوزه معتقدند استخراج
بیت کوین با انرژی اتش فش�ان در السالوادور که در این روزها مطرح شده ،ارتباطی به بیت کوین
ندارد.
محمدرضا شرفی ،کارشناس استخراج رمزارز نیز در گفت وگو با
گفت :در تعریف سازکار
اس�تخراج ،تولید برق به هر روش�ی باشد ،عمل اس�تخراج رمزارز انجام می شود .در نهایت برای
اس�تخراج رمزارزها از جمله بیت کوین نیاز به انرژی برق است و به همین دلیل صنعت برق برای
بهره برداری از صنعت استخراج از اهمیت ویژه ای برخوردار است .حال ممکن است کشور دیگری
از انرژی جایگزین برای ان استخراج بهره ببرد .درباره انرژی برق نیز مهم ترین نکته تولید انرژی
پاک اس�ت که ارتباطی به اس�تخراج ندارد .انچه در ادامه می خوانید گفت وگوی این کارش�ناس
حوزه استخراج رمزارز با
است.
اگر برای مدتی در فضای پیچیده و مهیج رمزارزها حضور داشته اید،
ش��اید ب��ا اصطالح هش ریت (نرخ هش) اش��نا ش��ده باش��ید .مفهوم
هش ریت در روند دس��تیابی ب��ه بیت کوین و س��ایر ارزهای دیجیتال
که اس��تخراج رمزارز نام دارد ،تعریف می ش��ود .استخراج ،روند کسب
ب�رای بهره ب�رداری از رمزارزه�ا از واژه
«اس�تخراج» استفاده می ش�ود .ایا استفاده از
این واژگان درست است؟
زمانی که صحبت از اس��تخراج بیت کوین می شود،
همه به فکر معدن زغال سنگ و سنگ اهن می افتند
ام��ا در حقیق��ت معدن خاصی در بح��ث بیت کوین
وجود ندارد .بیت کوین بر پایه محاسبات کامپیوتری
اس��تخراج و در واق��ع ب��ا تراش��ه ها و پردازنده های
کامپیوتری انجام می شود .در این فرایند روند انجام
محاس��بات و معادالت تا رسیدن به نتیجه ،استخراج
نام دارد .این استخراج نیز با واژه استخراج سنتی که
در ذهن همه ما وجود دارد ،متفاوت است.
برای اس�تخراج رمزارزها نیاز به انرژی برق
داری�م .برای تامین انرژی موردنیاز اس�تخراج،
کشورهای فعال بهتر است از چه راهکاری بهره
ببرند؟
نکته مهم این است که همه پردازنده ها و تراشه های
کامپیوتری برای کار پردازش رمزارزها نیاز به انرژی
دارند و در این فرایند از انرژی برق استفاده می شود.
در نتیجه نکته کلیدی برای کشورهای فعال در حوزه
رم��زارز تولید ان��رژی و موضوع تامی��ن و تولید برق
اس��ت .تولید برق به هر روشی باشد ،عمل استخراج
انجام می شود .حتی ممکن است کشوری انرژی برق
موردنیاز را از کشور دیگری وارد کند یا کشور دیگری
رویا رئیسی
editor@smtnews.ir
رمزارز با اس��تفاده از کامپیوترهای قدرتمند و نرم افزارهایی اس��ت که
با هدف خاصی طراحی ش��ده اند .استخراج کنندگان رمزارز ،این روش
را با اس��تفاده از تجهیزات بس��یار پرقدرت و حل مسائل ریاضی بسیار
پیچیده ای انجام می دهند .در واق��ع پیش از تولید بیت کوین کارهای
خود زیرس��اخت تولید این انرژی را داشته باشد .در
نهایت اس��تخراج رمزارزها از جمله بیت کوین نیاز به
انرژی برق دارد و ب��ه همین دلیل صنعت برق برای
بهره ب��رداری از صنعت اس��تخراج از اهمیت ویژه ای
برخوردار است.
در بح�ث مصرف ان�رژی برق و اس�تخراج
بیت کوین ،مهم ترین نکته چیست؟
در بحث انرژی ب��رق ،مهم ترین نکته تولید انرژی
پاک اس��ت که ارتباطی به اس��تخراج ندارد .در تمام
دنیا موض��وع انرژی پاک ترند اس��ت .انرژی برق در
مصارف ش��هری ،در خانه ،کارخانه و س��ایر مکان ها
مصرف می ش��ود .ب��ه همین دلی��ل ،موضوع مصرف
انرژی پاک در اقتصاد سیاس��ی بس��یاری از کشورها
مطرح ش��ده اس��ت .موض��وع «هش ری��ت پ��اک» و
«اس��تخراج پاک» نیز در همین راستا نوعی تبلیغات
برای کشورهاست .به عنوان نمونه ،کشور المان برای
تولید برق از نیروگاه های س��والر استفاده می کند یا
در کش��وری مثل ایسلند از منابع زمین گرمایی برای
تولید برق و انرژی اس��تفاده می شود؛ بنابراین تولید
انرژی از منابع تجدیدپذیر و پاک مهم است.
با این روند و پیدایش موضوع «اس�تخراج
پاک» در الس�الوادور ،چقدر می توان این بحث
را عملیاتی تلقی کرد؟
بهتر اس��ت بحثی به اس��م بیت کوین پاک را ابداع
فنی زیادی انجام می ش��ود .اما توان مصرف��ی الزم برای حل معادالت
چقدر است؟ براساس گزارشی که در سال ۲۰۱۹میالدی منتشر شد،
ش��بکه بیت کوین 0/2درصد از مصرف انرژی در سراس��ر جهان را به
خود اختصاص داده و این شبکه پرمصرف هنوز در حال رشد است.
نکنی��م ،چنی��ن چیزی وج��ود خارجی ن��دارد .این
اصطالح مانند این است که مدعی شویم ،فوالد سبز
تولید می کنیم.
در نیروگاه های هس��ته ای بر اثر ش��کاف هسته ای
حرارت ایج��اد می ش��ود و حرارت ایجادش��ده ،اب
را ب��ه بخار تبدی��ل می کند .این حرارت ایجادش��ده
می توان��د از مناب��ع گرمایش طبیعی ایجاد ش��ود یا
اینکه در نیروگاه های خورش��یدی شاهد تفاوت نوع
تولید هستیم که از سلول های خورشیدی برق تولید
می ش��ود .همان طور که اشاره ش��د ،در ایسلند بخار
زمین توربین را می چرخاند و حرارت ایجاد می ش��ود
و در الس��الوادور ممکن است از حرارت اتش فشان ها
استفاده شود.
از نظر فن�ی پردازنده هایی که کار پردازش
انج�ام می دهند ،ح�رارت ایج�اد می کنند .در
برخی کش�ورها از این حرارت در برخی صنایع
بهره برداری می شود .این فرایند را هم می توان
مش�ابه انچه در موضوع استخراج پاک و اخبار
مربوط به السالوادور امده ،تلقی کرد؟
دقیقا .یکس��ری از صنایع ما خروجی بخار دارند و
در یک قس��مت از فرایند تولید محصول شان ایجاد
بخ��ار می کنند .به طور مث��ال در برخی صنایع مانند
پتروش��یمی ،روغ��ن نباتی و فوالد می ت��وان از بخار
تولیدی ،در چرخه تولید انرژی استفاده کرد.
از خروج��ی اس��تخراج بیت کوی��ن در بعض��ی از
کشورها اس��تفاده می کنند .به عنوان مثال ،از گرمای
اس��تخراج برای پرورش گیاهان گلخانه ای اس��تفاده
می ش��ود اما در مسیر معکوس نمی توانیم بیت کوین
تولید کنی��م .پردازنده هایی که کار پردازش را انجام
می دهند ،حرارت ایج��اد می کنند که از این حرارت
می توانی��م در برخی صنایع مانن��د گلخانه و صنایع
تبدیلی اس��تفاده کنیم .حتی در واحدهای مسکونی
نیز برای ایجاد حرارت می توانیم از این منبع گرمایی
استفاده کنیم .همه کشورها مواهب خدادادی دارند
مانند اتش فشان ها برای السالوادور ،بخار زمین برای
ایسلند و ...که موارد بی شمار نیز در ایران وجود دارد.
هر کشوری مواهبی دارد که این مواهب برای کشور
مزیت رقابتی ایجاد می کند .توس��عه در کش��ورها با
شناسایی مزیت های رقابتی و مدیریت درست منابع
ایجاد می شود .ظرفیت های کش��ور باید شناسایی و
برنامه ها محقق شود.
در ای�ن ش�رایط ،چگونه در مص�رف انرژی
صرفه جویی کنیم؟
بهینه س��ازی موض��وع مهمی اس��ت ک��ه حرارت
تولیدش��ده در صنایع بای��د در فضاهای دیگر به کار
گرفته شود .این کار باعث می شود برای تولید حرارت
از انرژی اس��تفاده نکنیم .با این کار در مصرف انرژی
صرفه جویی کرده ایم.
محمدرضا شرفی
همه پردازنده ها
و تراشه های
کامپیوتری برای
کار پردازش
رمزارزها نیاز به
انرژی دارند و
در این فرایند
از انرژی برق
استفاده می شود
۶۰کشور در نسخه فیزیکی نمایشگاه کتاب فرانکفورت ۲۰۲۱
برگزاری نمایشگاه صنایع غذایی دمشق
با مش��ارکت حدود ۸۰ش��رکت بزرگ داخلی مواد غذایی ،فعالیت های ش��انزدهمین دوره نمایش��گاه صنایع غذایی و
بس��ته بندی ( )Food Expoکه از س��وی ش��رکت نمایش��گاهی دلتا ،تحت نظارت وزارت صنعت ،معدن و تجارت و با
همکاری و حمایت از اتحادیه اتاق های بازرگانی سوریه ،اتاق صنعت دمشق و اتحادیه اتاق های کشاورزی سوریه ،در محل
نمایشگاهی دمشق برگزار شد .همچنین همزمان با فعالیت های نمایشگاه ،همایش صنایع غذایی و چالش های مانع رشد
ان با شعار به سوی یک محصول غذایی قابل رقابت برگزار شد.
حضور کرمان در نمایشگاه اختصاصی اوراسیا
معاون صنایع دس��تی اداره کل میراث فرهنگی ،گردش��گری و صنایع دس��تی اس��تان کرمان با اشاره به برگزاری نخستین
نمایش��گاه اختصاصی اوراس��یا از ۱۸تا ۲۱تیر امس��ال در محل دائمی نمایش��گاه های بین المللی تهران گفت ۱۳ :هنرمند
صنایع دستی استان کرمان در این نمایشگاه شرکت کردند.
به گزارش ایس��نا ،کاظم حس��ین زاده با اش��اره به اینکه این نمایش��گاه میزبان تجار کش��ورهای اوراسیا و تولیدکنندگان
داخلی اس��ت ،اظهارکرد :در این نمایش��گاه ،توانمندی های هنرمندان صنایع دس��تی اس��تان کرمان به کشورهای اتحادیه
اقتصادی اوراس��یا همچون ارمنس��تان ،روسیه ،بالروس ،قرقیزس��تان و قزاقستان معرفی شد .معاون صنایع دستی اداره کل
میراث فرهنگی ،گردش��گری و صنایع دس��تی استان کرمان افزود :در نمایشگاه یادشده رشته های هنری همچون پته دوزی،
گلیم بافی ،تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ،چرم دوزی ،مسگری و ...به معرض نمایش درامد .وی با بیان اینکه شرایط
حضور در این نمایشگاه از سوی اتاق بازرگانی کرمان فراهم شده ،خاطرنشان کرد :درحال حاضر ۷۰،هزار هنرمند چیره دست
کرمانی در ۱۰۰رشته و زیررشته صنایع دستی فعال هستند.
مس��ئوالن نمایش��گاه کتاب فرانکفورت اعالم کردند برگزاری
نس��خه فیزیک��ی نمایش��گاه امس��ال در تاریخ ۲۰ت��ا ۲۴اکتبر
قطعی ش��ده و از هم اکنون ۶۰کش��ور جهان برای شرکت در این
نمایش��گاه اعالم امادگی کرده اند .به گ��زارش خبرگزاری کتاب
ایران (ایبنا) به نقل از پابلیشینگ پرسپکتیو ،مسئوالن نمایشگاه
کتاب فرانکفورت اعالم کردند برگزاری نسخه فیزیکی نمایشگاه
امس��ال قطعی ش��ده و از هم اکنون ۶۰کشور جهان برای شرکت
در این نمایش��گاه اعالم امادگی کرده اند .درحالی که بس��یاری از
نمایش��گاه های کتاب در سراس��ر جهان به صورت مجازی برگزار
می شود ،یورگن بوس ،رئیس نمایشگاه کتاب فرانکفورت پیش از
این طی یک کنفرانس خبری اظهار امیدواری کرده بود ،امس��ال
بتوانند باکیفیت س��ال های گذشته نسخه فیزیکی این نمایشگاه
را برپا کنند.
امسال قرار است نمایشگاه کتاب فرانکفورت به صورت مجازی و
فیزیکی برگزار شود .رئیس نمایشگاه در اخرین کنفرانس مجازی
خود گفت :امسال عالوه بر امکانات مجازی ،فضایی برای ثبت نام از
ناشران و عوامل صنعت کتاب اماده شده و قرار است به طور کامل
از این س��الن در نمایش��گاه پیش رو استفاده شود .حتی قرار است
یک سری غرفه های موقت برای استراحت و مالقات ناشران ایجاد
شود .برای تجمع و برگزاری کنفرانس ها نیز فضایی مخصوص در
نظر گرفته ش��ده است .در نمایشگاه تدارک ویژه ای برای ناشران
مستقل در نظر گرفته شده به طوری که می توان نمایشگاه امسال
را با عنوان ناش��ران مس��تقل نام گذاری کرد .مسئوالن نمایشگاه
کتاب فرانکفورت می گویند برای باالبردن ایمنی و موارد بهداشتی
ناشران و شرکت کنندگان از شرکت های المانی کمک گرفته شده
و قرار است شرایطی با امنیت بهداشتی باال برای انها فراهم شود.
قرار است بلیت های نمایشگاه از ماه اوت به فروش گذاشته شود.
براساس این گزارش ،تمام ناشران المانی برای حضور فیزیکی
در نمایش��گاه اعالم امادگی کرده و قرار اس��ت در کنار نمایشگاه
اصلی نس��خه انالین نیز مثل سال گذشته برگزار شود .در نسخه
انالی��ن برنامه ها و کارگاه های نمایش��گاه به ص��ورت زنده پخش
خواهد ش��د .امس��ال کش��ور کانادا به عنوان مهمان افتخاری در
نمایش��گاه حضور خواهد داش��ت .به گفته مسئوالن فرهنگی این
کش��ور امسال کانادا با ۳۸۰عنوان کتاب به نمایشگاه فرانکفورت
می رود که بیش��تر این کتاب ها درباره کشور کانادا یا مردم کانادا
نوشته شده اند.
یادداشت
امیرحس�ین ن�ام اور -کارش�ناس و تحلیلگ�ر
بازاره�ای مال�ی :بس��یاری از مردم به واس��طه طمع به
کوین ها تمایل پیدا می کنند.
از س��ال ۲۰۰۹ت��ا ب��ه امروز ک��ه رمزارزها حس��ابی
س��روصدا کرده اند ،حدود ۴هزار ارز دیجیتال جدید بازار
کریپتوکارنسی خلق شده است.
نکت��ه مهم این اس��ت که تمام��ی این ۴ه��زار رمزارز
ارزشمند نیس��تند و در میان انها شاهد بروز شت کوین ها
هستیم.
چرا از شت کوین ها استقبال می شود؟
ش��ت کوین ها پروژه هایی هستند که در ظاهر
«وایت پی پ��ر» و تیم دارند ام��ا هدف خاصی را
دنبال نمی کنند.
ش��ت کوین ها به دنبال فروش تعداد نامتناهی
رمزارز و افزایش قیمت هس��تند .در این فرایند
این رمزارزها در شرایط دستیابی به سطح قیمت
باال ،ارزش خود را از دست می دهند.
در ای��ن ش��رایط ،لیدرها س��ود خوبی کس��ب کرده و
سرمایه گذاران خرد از گردونه رقابت خارج می شوند.
برخ��ی از پروژه ه��ای ش��ت کوین ها حتی در
دیفای ( )Defiو پروژه غیرمتمرکز هس��تند اما
نیاز خاصی را برطرف نمی کنند .بیشتر طراحان
این کوین ها ،ویترین را طراحی می کنند.
اختصاص سرمایه به این کوین ها کار درستی
نیست و بسیاری تنها به واسطه طمع کسب سود
باال به این خرید و س��رمایه گذاری روی کوین ها
تمایل پی��دا می کنند؛ بنابراین به س��رمایه گذاران به ویژه
س��رمایه گذاران خرد توصیه می شود ،سرمایه های خود را
وارد دنیای شت کوین نکنند.
ش��ت کوین ها اغل��ب ویتری��ن زیبا دارن��د و در فضای
مجازی از سوی افراد معروف و کمپانی ها تبلیغ می شوند.
نمونه این موضوع را در رمزارز دوج کوین ش��اهد بودیم
که ایالن ماس��ک تنها ب��ه دوج کوین اکتفا نکرد و با تغییر
شرایط این رمزارز بی بی دوج کوین را نیز خلق کرد.
کرپتوکارنس��ی نی��ز مانند همه بازارهای مالی ریس��ک
دارد اما نکته مهم این اس��ت که شت کوین ها در این بازار
پرریسک تر هستند.
یادداشت
برگزاری
نمایشگاه
فرش دستباف
در گیالن
رئیس جهاددانشگاهی گیالن ،از اغاز به کار نخستین نمایشگاه فرش و
تابلوفرش های دستباف هنرمندان مشاغل خانگی گیالنی خبر داد و گفت:
برگزاری چنین نمایشگاه هایی می تواند میراث صنعت فرش گیالن را احیا
کند .فریبرز جمالزاد در گفت وگو با ایسنا ،از اغاز به کار نخستین نمایشگاه
فرش و تابلوفرش های دستباف هنرمندان مشاغل خانگی گیالنی خبر داد
و اظهارکرد :این نمایشگاه در راستای طرح ملی توسعه مشاغل خانگی تا
۲۴تیر در رش��ت دایر بود .وی با بیان اینکه ۱۵نفر از پیش��رانان مش��اغل
خانگ��ی توانس��تند ۴۰۰نفر از جوانان گیالن را ب��رای فرش بافی اموزش
دهند ،تصریح کرد :برگزاری چنین نمایشگاه هایی می تواند میراث صنعت
فرش گیالن را احیا کند .رئیس س��ازمان جهاددانشگاهی گیالن ،از اتخاذ
تدابیر الزم برای معرفی و عرضه محصوالت مشاغل خانگی در سامانه ملی
« »www.inhb.irخبر داد و خاطرنشان کرد :پیشرانان مشاغل خانگی
در جهاد دانشگاهی گیالن اموزش های الزم را در گروه های مختلف به ویژه
بازاریابی دیده اند و می توانند زنجیره تولید را تکمیل کنند .جمالزاد با بیان
اینکه هنرمندان مشاغل خرد و خانگی گیالن به ویژه فرش بافان می توانند
با مراجعه به پایگاه اینترنتی مش��اغل طرح ملی توس��عه مش��اغل خانگی
نس��بت به معرفی و عرضه تولیدات خود اقدام کنند ،گفت :درحال حاضر
۷۴هنرمند پیشران در حوزه های ۲۷گانه مشاغل خانگی گیالن شناسایی
و س��اماندهی ش��دند .وی با تاکید بر لزوم معرفی برند فرش های گیالن
به بازارهای بین المللی ،یاداورش��د :جهاددانش��گاهی تا مرحله بازاریابی و
برندسازی در کنار پیشرانان مشاغل خانگی خواهد ماند.
ضرورت
تاکید بر
«توسعه پاک»
اسماعیل شاهسوندی
کارشناس تجارت بین الملل
قوانی��ن الزم برای کنترل انتش��ار گازه��ای گلخانه ای
چندی است در حال تدوین است .هرچند تحقق این مهم
و کاهش االینده ها مستلزم تغییر در تاسیسات و تجهیزات
صنعت��ی ،انج��ام س��رمایه گذاری های جدی��د و تحم��ل
هزینه ه��ای دیگر برای حوزه صنع��ت و تجارت بین الملل
است .از نگاه حقوق بین الملل محیط زیست ،کاهش انتشار
االینده ه��ا هدفی ارجح اس��ت که باید از س��وی دولت ها
موردتوجه ویژه باش��د .بدین ترتیب ،ترتیباتی اتخاذش��ده
ت��ا کش��ورها و به تبع ان ش��رکت های تج��اری و صنعتی
بتوانن��د به موجب ماده ۱۷پروت��کل کیوتو خریدوفروش
اعتبار حاصله از کاهش میزان انتشار االینده ها را به انجام
برس��انند .این پروتکل با نام اختصاری «تجارت انتش��ار»
شناخته می شود .کشورهای صنعتی عضو پروتکل متعهد
ش��ده اند در فاصله زمانی ۲۰۰۸و ۲۰۱۲نسبت به کاهش
گازه��ای گلخانه ای اقدام کنن��د .از انجا که هزینه کاهش
این میزان از االینده ها می تواند متضمن هزینه س��نگینی
برای این کش��ورها باشد ،در پروتکل کیوتو روش های حائز
اهمیتی پیش بینی ش��ده تا براس��اس ان کشورها از طریق
اج��رای پروژه های برون مرزی به تعهدات خود عمل کنند.
مهم ترین روش که می تواند برای کشورهای درحال توسعه
به ویژه ایران در جذب سرمایه گذاری های خارجی و اجرای
پروژه های اقتصادی مفید واقع شود« ،روش توسعه پاک»
یا CDMاس��ت که از این طریق کش��ورهای توسعه یافته
ضمن اجرای تعهدات خود در چارچوب پروتکل به پیشبرد
توسعه پایدار در کشورهای درحال توسعه یاری می رسانند.
ب��ا تغییر اقلی��م و تغییرات اب وهوای کره خاکی و با وجود
مخاط��رات زیس��ت محیطی ،اهمیت گرم��ای زمین برای
جامع��ه بین المللی نمود خاصی پیداک��رده و میزان کربن
موجود در جو زمین به عنوان مهم ترین گاز گلخانه ای مولد
گرمایش عامل تعیین کننده این مهم معرفی ش��ده اس��ت.
رش��د روزاف��زون صنایع و معادن نی��ز دلیل اصلی افزایش
میزان کربن به ش��مار می رود .در این بین ،تجارت انتش��ار
کربن می توان��د راهکاری برای کاهش میزان کربن جو در
نظر گرفته شود .ماده ۱۷پروتکل کیوتو به سازکار تجارت
کربن اختصاص داده شده که براساس ان ،کشورهای عضو
متعهد ش��دند تا انتشار گازهای گلخانه ای خود را محدود
کنن��د و در پی کاهش انها بر ایند .در واقع میزان انتش��ار
این گازها نباید از حد مقرر بیش��تر باشد؛ بنابراین تجارت
کربن به کشورهایی که میزان انتشار انها از حد تعیین شده،
کمتر اس��ت اجازه می دهد تا ظرفیت باقیمانده خود را به
کش��ورهایی که میزان انتش��ار انها از حد تعیین شده فراتر
اس��ت ،بفروشند .مکانیسم توس��عه پاک CDMیکی از
سازکارهای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است .بازارهای
کربن یکی از ابزارهای مالی س��رمایه گذاری در پروژه هایی
اس��ت که در زمان اجرای پروتکل کیوتو ،انتش��ار گازهای
گلخانه ای را در کش��ورهای توس��عه یافته و درحال توسعه
کاه��ش دادند .کاهش اثبات ش��ده این االینده ها در تولید
دارایی های مالی یا اعتبارات کربن اس��تفاده می ش��ود که
قابلیت بازدهی در بازارهای کربن در سطح ملی و منطقه ای
را دارند .سرمایه گذاری کربن به جهت فروش این اعتبارات
برای جبران هزینه های ناشی از سرمایه گذاری های محیط
زیس��تی به کار گرفته می شود .سازگاری صنعت و تجارت،
هم��راه با کاهش انتش��ار و االینده ه��ای کربن با دو روش
امکان پذیر اس��ت .نخس��ت کنترل و تج��ارت کربن و دوم
اعمال مالیات بر کربن .در مقابل دولت ها نیز برای کاهش
انتشار گازهای گلخانه ای باید از سرمایه گذاری های وسیع
در فناوری های سبز و حمایت از تولیدات داخلی به منظور
اعمال مالیات بر کربن و سیستم کنترل و تجارت حمایت
نماین��د .بدین س��بب روش «کنترل و تج��ارت» به مثابه
رویک��ردی بازارمحور اس��ت که برای کنت��رل و نظارت بر
الودگ��ی با ایج��اد محرک های اقتصادی اعمال می ش��ود.
تجارت انتش��ار یا همان کربن با اعمال سیس��تم مالیات بر
کربن در بسیاری از کشورهای صنعتی اجرایی شده است.
زمانی که یک یا چند کشور قانون مالیات بر کربن را اجرایی
کنند ،تعدادی از صنایع االینده از گروه کشورهای قانونمند
جداش��ده و به کش��ورهای غیرقانونمند می پیوندند و این
امری اس��ت که (اثر پناهگاه الودگی) نامیده می شود .این
درحالی است که حتی اعمال مالیات بر کربن در راه اندازی
اختراعات پاک کافی نیست ،مگر اینکه اختراعات به قدری
بزرگ باش��ند که بتوانند از تولی��د کربن جلوگیری کنند.
برخی کش��ورها ممکن اس��ت تولید گازه��ای گلخانه ای
خود را حدود ۷درصد کاهش دهند اما حجم کل انتش��ار
گازهای گلخانه ای تعیین ش��ده برای این کشورها تغییری
نخواهد داش��ت .پدیده گرمایش زمین ،یک معضل جهانی
اس��ت و حل این مسئله را پروتکل کیوتو به صورت جهانی
مقرر کرده و براین اس��اس کش��ورهای توسعه یافته متعهد
می توانند تعهد خود را مبنی بر کاهش انتشار در یک کشور
ثالث هم انجام دهند .به این معنی که یک کش��ور متعهد
می تواند با اجرای فعالیت در کشوری که تعهدی به کاهش
انتشار ندارد ،گواهی کاهش انتشار دریافت و ان را به جای
تعهد خود به دبیرخانه کنوانسیون تغییر اب وهوا ارائه کند.
با این نگاه ،انتش��ار و عدم انتش��ار گاز گلخانه ای در اروپا یا
اسیا یا هر نقطه ای از زمین از دیدگاه جهانی تفاوت چندانی
با یکدیگر ندارد .این استدالل باعنوان سازکار توسعه پاک
( )CDMدر تمام جهان جامعیت دارد. صفحه 9
10
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
استان ها
یادداشت
سهم معدن
در صادرات
غیرنفتی
محمدعلی محمد میرزاییان /نایب رئیس کمیسیون
توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی ایران
دومین گروه کاالیی ارزاور کشور در سال ۹۹صنایع
معدنی بود .ش��رکت های صادرکننده بزرگ محصوالت
معدن��ی به عنوان بازوی کمکی ارز اور کش��ور در زمان
تحریم ها بودند و باوجود کاهش میزان صادرات نسبت
به س��ال قبل توانس��تد بی��ش از ۲۰درص��د صادرات
غیرنفتی کشور را به خود اختصاص دهند.
این موضوع بیانگر این اس��ت که تحریم ها در بخش
مع��دن س��بب خودکفایی و حتی افزای��ش در تولید و
صادرات در این حوزه ش��ده اس��ت .برای مثال ،شرایط
تحریم و عدم تعه��دات طرف های تجاری تامین کننده
مواد اولیه ضروری س��ایر صنایع از جمله خودروسازی،
این صنایع را بر ان داش��ت تا مواد اولیه مورد نیاز خود
را از داخل کشور تامین کنند .صنایع بزرگ معدنی نیز
ب��ا تامین این مواد اولیه ضمن جلوگیری از خروج ارز و
تعطیلی این صنایع ،سبب افزایش تولیدات و به دنبال
ان افزایش صادرات و ارز اوری شدند؛ بنابراین با اجرای
سیاست گذاری ها و سرعت گرفتن طرح های توسعه ای
و تکمیلی در زنجیره تولید حوزه معدن و صنایع معدنی
و افزایش تولیدات نهایی در این بخش می توانیم شاهد
افزای��ش ارزش اف��زوده و در نهایت جه��ش صادرات و
ارزاوری بیشتر در این صنعت باشیم.
در ای��ن می��ان صنای��ع ف��والدی به عن��وان یکی از
صنایع س��نگین و اس��تراتژیک برای هر کشوری بسیار
حائز اهمیت اس��ت زی��را یکی از ش��اخص های اصلی
توسعه یافتگی در کشورها به شمار می اید .از این رو ،در
این راس��تا و به منظور مقابله با شرایط تحریم و اجرای
سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی ،شرکت فوالد مبارکه با
اجرای سیاست هایی همانند بومی سازی تمام قطعات،
مواد و تجهیزات ،افزایش سطح اشتغال نیروهای بومی،
اس��تفاده از اعتب��ار اس��نادی ریالی با هم��کاری نظام
بانکی (به منظور کمک به صنایع پایین دس��تی خود)،
استفاده از استانداردهای بین المللی در تولید ،استفاده
از توانمندی متخصصان داخلی و دستیابی به مهارت ها
و تخصص های جدی��د ،برنامه ریزی و زمان بندی دقیق
و پیش��رو بودن در تولید ،توانس��ته هزینه ها را کاهش
داده و با افزایش تولید و تامین مواد اولیه وارداتی سایر
صنایع ،باعث کاهش خروج ارز از کشور شود .این یعنی
این شرکت در کنار گسترش بازارهای هدف خود سبب
افزایش ارزاوری برای کشور شده است.
درباره نقش ش��رکت های بزرگ فوالدی در ش��رایط
تحریم و کمک به صنعت و اقتصاد کشور نیز باید گفت
که ش��رکت های بزرگ فوالدی ضمن تن��وع تولیدات
خود با صنایع باالدستی و پایین دستی بسیاری ازجمله
صنای��ع خودروس��ازی ،هواپیماس��ازی و ...در ارتب��اط
هستند و در ش��رایط تحریم و کمبود منابع با حمایت
از صنایع پایین دس��تی و با سرمایه گذاری سود انباشته
خود در توس��عه واحدهای میانی زنجی��ره تولید فوالد
ب��ا هدف گذاری رونق تولی��د و افزایش صادرات انها در
مجموع س��بب افزایش اش��تغال و تولیدات صنعتی و
ارزاوری شده اند.
از طرف��ی به دلیل اینکه این ش��رکت های بزرگ در
زمینه سرمایه گذاری مورد توجه سرمایه گذاران خارجی
هس��تند ،می توان گفت در ش��رایط تحری��م ،افزایش
تولیدات و اش��تغال صنایع مرتبط با این ش��رکت ها و
جذب س��رمایه گذاری خارجی از س��وی انها در رونق
اقتصادی کشور کامال ملموس بوده است.
خبر
تشدید نظارت قضایی بر
ترخیص کا ال ازگمرکات هرمزگان
مهین حیدری :دادس��تان
عموم��ی بندرعب��اس با تاکید
ب��ر ل��زوم نظ��ارت قضایی بر
ترخی��ص کاال ه��ا از بن��ادر و
گمرکات اس��تان از تش��کیل
س��تاد بحران در مح��ل بندر
شهید رجایی بندرعباس خبر
داد .ب��ه گزارش
از بندرعباس ،مجتبی قهرمانی
گفت :در نتیجه بازرس��ی و حضور مس��تمر مسئوالن
قضایی در بنادر و گمرکات استان ،تشدید نظارت ها بر
واردات و صادرات کاال وضع شده و روند ترخیص اقالم
وارداتی سرعت یافته است.
قهرمان��ی افزود :در ای��ن باره با توجه به نامناس��ب
بودن نحوه نگه��داری برخی اقالم وارداتی که احتمال
تضییع انها بر اثر بارندگی پیش بینی ش��ده از س��وی
هواشناس��ی وجود داش��ت و ضرورت تسریع عملیات
بارگی��ری و ترخیص ،در راس��تای احقاق حقوق عامه،
با صدور دستور قضایی ،س��تاد بحران در محل اسکله
شهید رجایی بندرعباس تشکیل شده و نظارت بر این
موضوع را بر عهده گرفته است.
دادستان عمومی بندرعباس گفت :بر اساس دستورات
قضای��ی صادرش��ده ،تمام��ی س��ازمان ها و اداره های
مربوطه ،مکلف به انجام این دس��تورات هس��تند و در
صورت انجام ندادن وظیفه ،مراتب به عنوان ترک فعل
مدیران ،مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
بررسی رفع
موانع رسوب
کاالهای اساسی
در بندر امام
موضوع رفع موانع رس��وب کاالهای اساس��ی و نهاده ه��ای دامی در بندر امام
خمین��ی(ره) با حضور غالمعباس ترکی ،معاون نظارت و بازرس��ی امور تولیدی
سازمان بازرسی کل کشور و همه نهادهای متولی بررسی شد .به گزارش سازمان
بازرس��ی کل کش��ور ،در این نشس��ت که در ادار ه کل بنادر و دریانوردی استان
خوزس��تان در بندر امام خمینی (ره) برگزار ش��د ،معاون نظارت و بازرسی امور
تولیدی س��ازمان بازرسی کل کشور گفت :اش��کاالت و نواقصی در فرایندهای
موج��ود برای خروج کاالهای اساس��ی و نهاده های دام��ی در بندر امام خمینی
وج��ود دارد که برای تس��ریع کار تکالی��ف الزم به نهادهای اجرایی ابالغ ش��د.
غالمعب��اس ترک��ی اظهار کرد :پی��رو هماهنگی با نهاد های مس��ئول در زمینه
ترخیص کاالهای اساس��ی و نهاده های دامی با توجه به مس��ئله انباش��ت و در
برخی موارد رس��وبی شدن کاالها در بندر امام خمینی بازدید میدانی انجام شد.
وی افزود :دیدگاه های مس��ئوالن در نهادهای اجرای��ی مختلف اخذ و در پایان
بررسی های میدانی و استماع صحبت های افراد مرتبط از جمله کامیون داران و
صاحبان کاال مشخص شد اشکاالت و نواقصی در فرایندهای موجود برای خروج
کاالهای اساس��ی و نهاده های دامی در بندر امام خمینی وجود دارد و بر همین
اس��اس برای تس��ریع امور تصمیماتی با همفکری و دیدگاه جمعی مس��ئوالن
حاض��ر اتخاذ و تکالیفی را برای هر نهاد مش��خص کردیم .وی تصریح کرد :مقرر
شد تا نهاد های مختلف وظایف خود را هم در زمینه تامین وسایل حمل و نقل از
سوی سازمان راهداری ،استفاده بیشتر و بهینه از راه اهن و برخی از سیاست های
تش��ویقی برای رانندگان از جمله پرداخت حقوق و مطالبات به موقع انها و ایجاد
سامانه ای شفاف به همین منظور انجام دهند.
از خطر سیل پاییز تا طغیان رودخانه ها در کمین است
هشدارها را جدی بگیریم
گروه استان ها
editor@smtnews.ir
علی اصغر احمدی
در همه
فصول برخی
از شهرهای
ایران از جمله
مازندران
داغدار حادثه ای
هستند که سیل
بر سینه شان
زده است
س��یل ،حادثه ای برای تمام فصل ها در این استان
ش��ده ،بهار و پاییز و تابستان نمی شناسد ،گاه اندک
باران��ی در تابس��تان گرم و خش��ک ،س��یالب به راه
می اندازد و راه ها را مسدود می کند و گاهی بارش های
موسمی پاییزی و باال امدن اب رودخانه ها ،حادثه ای
به نام «پلطان» را در تنکابن رقم می زند.
گاهی رد س��یالب را در برخی از استان های کشور
در هم��ه فصل ها می ت��وان دید .از س��یالب مخرب
بهارانه در دو س��ال قب��ل مازندران گرفت��ه تا پاییز
پلط��ان تنکابن و غرب مازندران ،زمس��تان زیراب و
تابستان جایی دیگر.
در هم��ه فصول برخی از ش��هرهای ایران از جمله
مازن��دران داغ��دار حادثه ای هس��تند که س��یل بر
سینه شان زخم زده است.
مازندران از جمله استان های سیل خیز کشور بوده
و چند سالی طرحی به نام طرح جامع سیالب در ان
کلید خورد و این طرح برای تکمیل ش��دن در انتظار
اعتبار است.
عطاءاله داداش پور ،معاون مدیریت بحران مازندران
با بی��ان اینکه بارندگی روزهای اخی��ر منجر به بروز
خسارت هایی شده اس��ت ،گفت :بارندگی در مناطق
مختلف از جمله کوهستانی را در روزهای اخیر شاهد
بودیم.
وی در گفت وگو با مهر با اش��اره به اینکه بیشترین
بارندگی در س��وادکوه رخ داده اس��ت ،اف��زود :در ۳
بخش شهرستان سوادکوه گزارش اولیه ای از خسارت
ارائه ش��د و گروه های ارزیاب به مناطق مختلف اعزام
شدند.
در ۳بخش شهرس��تان س��وادکوه گزارش اولیه ای
از خس��ارت ارائه ش��د و گروه های ارزیاب به مناطق
مختلف اعزام شدند.
داداش پور ب��ا عنوان اینکه به گروه های مختلف در
سوادکوه اعالم اماده باش داده بودیم ،گفت :با تالش
نیروهای راهداری راه ها در س��اعت اولیه بازگش��ایی
شده است.
وی به خس��ارت در حوزه کش��اورزی اش��اره کرد
و گف��ت :در حوزه مس��کن نیز در منطق��ه ۶رودبار
احتمال طغیان رودخانه ها در ۵استان
بارش ش��دید ب��اران همراه با رع��د و برق و تندب��اد موقت در
بخش هایی از اس��تان های جنوب و جنوب ش��رق از جمله فارس،
بوش��هر ،کرمان ،سیس��تان و بلوچس��تان و هرم��زگان پیش بینی
می شود
تعدادی واحد مسکونی دچار اب بردگی شدند.
معاون مدیریت بحران استانداری مازندران با اشاره
ب��ه بارندگی های رگباری نقطه ای روس��تای نیچکوه
نوش��هر ،بخش کج��ور و دونای چال��وس اظهار کرد:
بیش��ترین میزان بارندگی به مقدار ۳۳میلی متر در
چالوس ثبت شده است.
تهیه طرح جامع سیالب
در عین حال ،علی اصغر احمدی ،مدیرکل مدیریت
بحران استان مازندران نیز با اشاره اجرای طرح جامع
س��یالب در استان گفت :این طرح در سال ۹۳تهیه
و تدوین شده است.
معاون مدیریت بحران استانداری مازندران با اظهار
اینکه براورد ریالی این طرح ۳۲میلیارد تومان بوده
اس��ت ،گفت :ای��ن طرح در زمینه ازادس��ازی حریم
رودخانه ها و غیر بوده است.
وی خری��داری ۱۲۹واح��د مس��کونی در حری��م
رودخانه ه��ا را ی��اداور ش��د و کمب��ود اعتب��ار را از
جمله مش��کالت بیان ک��رد و گفت :تغیی��ر اقلیم و
بارندگی ه��ای ناگهان��ی و جاری ش��دن روان اب در
مسیل ها سبب بروز خس��ارت هایی از جمله مسدود
شدن راه ها می شود.
احم��دی درب��اره اقدام��ات انجام ش��ده ،گف��ت:
درحال حاضر تمامی راه های دچار ابگرفتگی شده باز
ش��د و محور مسدود شده نداریم و در منتظر ارزیابی
خسارت ها سیالب در سوادکوه هستیم.
وی با اظهار اینکه در شهرس��تان های س��وادکوه،
امل و نوشهر بارندگی سبب ورود گل والی به برخی
محورها ش��ده اس��ت ،گفت :راه های روستایی محور
ولوپی و راس��توپی سوادکوه در مقطعی دچار انسداد
شدند.
نقش پروژه های زیرساختی اصفهان درتوسعه ملی
رئیس اتاق بازرگانی اصفهان در «نخس��تین کنگره اس��تان
اصفهان و توس��عه ملی ،چالش ها و فرصت ه��ای پیش رو» بر
نق��ش کلی��دی پروژه های زیرس��اختی اصفه��ان به ویژه قطار
پرس��رعت اصفهان-تهران و طرح انتقال اب در تحقق توسعه
ملی تاکید کرد.
ب��ه گ��زارش روابط عمومی ات��اق بازرگانی اصفهان مس��عود
گلش��یرازی با بیان اینک��ه منظور از تحقق توس��عه ،توجه به
مس��ائل اجتماعی ،فرهنگی و زیس��ت محیطی در کنار رش��د
اقتصادی اس��ت ،افزود :دوران صنعتی اصفهان به عنوان پیش��ران توسعه
کشور از عصر صفویه اغاز شد و همراه با انقالب صنعتی دوم و سوم رشد
صنعتی خود را طی ک��رد .هم اکنون نیز ۱۲درصد ارزش افزوده صنعت
کشور مربوط به این استان بوده و در تولید برق نیز بیش از میزان سهم
خود در GDPبه ایفای نقش می پردازد.
وی با تاکید برضرورت به روز نگه داشتن اطالعات و همراهی این استان
با تغییرات و توس��عه های نوین گفت :باالتر رفتن نرخ اس��تهالک نسبت
به نرخ س��رمایه گذاری در چند سال گذش��ته بسیار نگران کننده است و
این امر حاکی از عدم بهسازی و نوسازی صنایع ،متناسب با فناوری روز
دنیا دانست.
وی ب��ا بیان اینکه لزوم برقراری جریان دانش در صنایع بیش از پیش
نمایان اس��ت ،تصریح ک��رد :نقش اصفهان به دلیل ش��کل گیری صنایع
پیش��روان و دانشگاه های معتبر در کنار هم در بر قراری جریان دانش و
توسعه صنعتی مبتنی بر ارتقای دانش و فناوری در کشور اجتناب ناپذیر
است.
گلشیرازی تاسیس هنرستان ها با قدمت نزدیک ۱۰۰سال را به عنوان
پشتوانه صنعتی اس��تان و راه اندازی موسسات اموزش عالی برای ایجاد
ارتب��اط منطقی بین صنعت و دانش��گاه و تربیت نی��روی دانش اموخته
خدمت گذار صنعت و فناوری را از جمله زیرس��اخت های تحقق توس��عه
صنعتی نه تنها در استان ،بلکه در سطح کشور دانست.
رئیس پارلمان بخش خصوصی اصفهان باال بودن نرخ بیکاری اس��تان
اصفهان نس��بت به معدل کش��وری رااز نتایج مهاج��ر پذیر بودن قطب
صنعتی کش��ور دانس��ت و تاکید ک��رد :امروزتبعات اجتماعی و زیس��ت
محیطی این اس��تان صنعتی باید هرچه سریعتر چاره اندیشی شودتا به
عنوان یک پیش��ران صنعتی بتواند به ایفای نقش خ��ود کما کان ادامه
دهد.
وی افزود :اصفهان به دلیل موقعیت جغرافیایی و واقع ش��دن درمرکز
کش��ور ،اثر متقابلی برفرهنگ ،اجتماع و اقتصاد سایر نقاط داشته و باید
تمهیدات الزم برای رفع موانع خدمت رس��انی و توسعه صنعتی از جمله
بحران های زیست محیطی با اش��تراک گذاری باسایر استان ها اندیشیده
احمدی با اش��اره به اینکه جهاد کشاورزی در حال
بررس��ی و ارزیابی خسارت به این بخش است ،گفت:
در شهرس��تان نورو نوش��هر نیز خس��ارت ها در حال
بررسی است.
شود.
گلش��یرازی ایجاد زیرساخت هایی برای حفظ نقش پیشرانی
اصفهان مانند اجرایی ش��دن قطارپرس��رعت اصفهان -تهران،
خ��ط انتقال اب خلیج ف��ارس ،دهکده لجس��تیک و قطاربین
ش��هری و خط هوایی راضروری دانس��ت و گفت :از این طریق
می توان عالوه برتحقق توسعه ملی ،معضالت زیست محیطی و
اجتماعی را نیز مدیریت کرد.
وی در ادامه به تبیین نقش مهم این پروژه ها در انتقال دانش
فنی و جلوگیری از مهاجرت نیروی کار به داخل شهر ها و تحقق عدالت
اجتماعی پرداخت.
رئیس اتاق بازرگانی اصفهان تغییر تمرکز و رویکرد کارافرینان استان
اصفهان از تولیدات صنعتی به رویکرد تجاری سازی محصوالت و تولیدات
صنعتی ،ایجاد برند تجاری برای حضورمنسجم دربازارهای تجاری ،همراه
شدن توسعه اقتصادی ،سیاسی ،فرهنگی ،اجتماعی و زیست محیطی با
توس��عه صنعتی اس��تان وارتقاء رشد صنعتی از طریق رش��د بازارها رااز
فرصت ها و الزامات پیش روی بخش صنعت استان اصفهان معرفی کرد.
وی الزمه ایفای نقش توس��عه ای دراقتصاد مل��ی را توجه به بازارهای
بین المللی بیان و تصریح کرد :از طریق س��اماندهی سیاست های تجاری
و اقتصادی کشور می توان از ظرفیت نیروی انسانی نخبه مهاجر درخارج
کشور به عنوان یک فرصت و موتورمحرک توسعه ای استفاده نمود.
گلشیرازی در ادامه به اقدامات اتاق بازرگانی اصفهان در توسعه رویکرد
تجارت صنعتی از طریق تقویت س��رمایه انسانی ،فرهنگ سازی و توسعه
برند وارتقاء زیرساخت های توسعه صادرات پرداخت.
وی فراهم شدن زیرس��اخت های توسعه پایدار ،اتخاذ سیاست درست
درانتقال فناوری و فناوری و به روز ش��دن صنایع کشور ،توسعه زنجیره
ارزش و زیرساخت های ان و ارتقاء بهره وری در واحدهای صنعتی ،ایجاد
رابطه معقول ،دائمی و مستمر با دانشگاه ها ،اصالح سیاست های حمایت
از سرمایه گذاری در کش��ور و تربیت نیروهای خبره و حرفه ای در حوزه
فروش و بازاریابی و تجارت الکترونیک را از راهکارهای توس��عه صنعتی
استان اصفهان دانست.
گلش��یرازی بااش��اره به محدودیت های منابع ابی و زیس��ت محیطی
اس��تان ،توس��عه فراصنعتی برای دس��تیابی به توس��عه پایدار استان را
اجتناب ناپذیر دانس��ت و تصریح کرد :توس��عه تج��ارت به ویژه صادرات
محوری صنعت استان در این دوره ضروری است.
وی در پایان س��خنان خود با اش��اره به صادرات بیش از ۴۰۰میلیون
دالری بانوان اصفهانی و ایجاد فرهنگ تجارت برون مرزی توس��ط بانوان
اصفهانی را نمونه ای جدید از نقش مردمان این سرزمین در توسعه ملی
دانست.
در همین حال یک کارش��ناس سازمان هواشناسی
از تداوم س��امانه بارش��ی موس��می در اس��تان های
ف��ارس ،بوش��هر ،هرم��زگان ،کرم��ان و کهگیلویه و
بویراحم��د خب��ر داد و گفت :ای��ن وضعیت منجر به
طغیان رودخانه های فصلی ،جاری شدن روان اب در
مسیل ها ،اب گرفتگی معابر ،برخورد صاعقه و انسداد
موقت جاده ها می شود.
فریبا گ��ودرزی درب��اره وضعیت جوی کش��ور به
ایرنا اظهار کرد :اجتناب از تردد و توقف در حاش��یه
رودخانه ه��ا و مس��یل ها ،امادگی نهاده��ای اجرایی
ب��رای مقابله ب��ا خطـ��رات ناش��ی از ناپایداری های
جوی ،تقویت س��ازه های موقتی ،اجتناب از صعود به
ارتفاعات و چ��رای دام در مراتع مرتفع و مس��یل ها
توصیه می شود.
این کارش��ناس سازمان هواشناس��ی افزود :بارش
ش��دید باران همراه با رع��د و برق و تندباد موقت در
بخش هایی از اس��تان های جنوب و جنوب ش��رق از
جمله فارس ،بوشهر ،کرمان ،سیستان و بلوچستان و
هرمزگان پیش بینی می شود.
سخن پایانی
وقوع سیل در ۲۵استان کشور طی روزهای پایانی
س��ال 97و فروردی��ن 98بی��ش از پی��ش ضرورت
هم��کاری و همفکری دس��تگاه های مس��ئول برای
برنامه ریزی جهت کاهش مخاطرات ناشی از حوادث
طبیعی را نشان داد.
در این راس��تا معاونت عمران و توسعه امور شهری
و روس��تایی وزارت کشور و س��ازمان شهرداری ها و
دهیاری های کش��ور برای حداقل رس��اندن خسارات
وارده به زیرس��اخت ها اعالم امادگ��ی کردند و قرار
ش��د تهیه طرح جامع خطرپذیری سیالب در دستور
کار اس��تان ها قرار گیرد .طرحی که هنوز از تدوین و
تصویب ان خبری نیست.
نقش پررنگ فوالد و پتروشیمی در ارزاوری
عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجلس ش��ورای اس�لامی با اش��اره به اهمیت صنعت و تولید در
کشور گفت :نقش شرکت های بزرگ در ارزاوری به ویژه در صنعت فوالد و پتروشیمی مشخص است
و درحال حاض��ر ظرفیت های خوبی در این حوزه وجود دارد اما ش��رایط برای فعالیت این صنایع باید
تسهیل شود .به گزارش
،علی جدی اظهار کرد :در هر کشوری که با تحریم رو به رو باشد ،اگر
تولید داخلی رش��د یافته و در داخل کش��ور ثروت تولید شود ،خود به خود یعنی دور زدن تحریم ها.
هدف اصلی تحریم ها این اس��ت که تولید ناخالص ملی را کاهش یابد تا ثروت تولید نش��ود .بنابراین
تمام هم و غم ما در کشور باید بر تولید متمرکز شود.
وی افزود :درحال حاضر در چند حوزه در کشور مزیت نسبی داریم .یکی از این حوزه ها معدن است.
باید توجه داشت اگر زنجیره های تولید در کشور خود را کامل تر کرده و ارزش افزوده در کشور ایجاد
کنیم بسیاری از این مسائل حل خواهد شد.
عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجلس ش��ورای اسالمی تصریح کرد :در کمیسیون صنایع معدن
به دنبال تقویت معادن به وس��یله اصالح قانون معادن هس��تیم .مزیت دیگری که کشور وجود دارد،
در حوزه پتروشیمی است که با افزایش تولیدی که در طی دو سال گذشته به وجود امده این حوزه
نوعی جایگزین نفت ش��د و عمال ارزاوری برای کش��ور داشت .البته این حوزه هنوز باید تقویت شود.
در حوزه صنعت نساجی و پوشاک نیز ظرفیت های خوبی در کشور وجود دارد که باید تقویت شود.
جدی گفت :مس��ئله بعدی مربوط به حوزه نفت اس��ت؛ البته مواردی مانند مینی پاالیش��گاه ها نه
فروش نفت خام .در این حوزه باید به فضا بدهیم و نفت یا سوخت های فسیلی مورد نیاز انها را تامین
کنیم .بس��یاری از این ها می توانند در کشور ارزش افزوده ایجاد کنند .البته باید توجه داشت که یکی
از ش��روط ایجاد این ارزش افزوده ،همکاری وزارت نفت که متاس��فانه در این حوزه مش��کل داشته و
وزارت نفت همکاری الزم را نکرده اس��ت .اگر بخواهیم تحریم فروش نفت خام را دور بزنیم ،تنها راه
ایجاد پاالیشگاه های کوچک است.
وی با اش��اره به صنعت فوالد به عنوان یکی از حوزه های مهم در ایران ،اظهار کرد :در حوزه فوالد
بیشتر در شمش فوالد که یک ماده میانی است موفق عمل کردیم اما در تکمیل زنجیره فوالد هنوز
مشکل داریم و این زنجیره کامل نشده است .در همین خصوص در کمیسیون صنایع و معادن طرحی
را تصویب کردیم که در تالش است تا به نوعی از خام فروشی فوالد در کشور جلوگیری کند و کشور
به سمت صادرات محصوالت نهایی این زنجیره پیش رود.
عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجلس ش��ورای اسالمی گفت :پیشتر مشکل صنعت فوالد وجود
بخشودگی مالیاتی در همه بخش های زنجیره فوالد بود؛ حتی در صادرات سنگ اهن .در طرحی که
تصویب ش��ده قرار اس��ت معافیت مالیاتی از محصوالت ابتدایی زنجیره برداشته شود و به محصوالت
انتهایی زنجیره انتقال یابد.
جدی ادامه داد :در وضعیت فعلی هم خام فروشی داریم و هم به دلیل کامل نبودن زنجیره اشتغال
ما دچار مش��کل اس��ت و ارزش افزوده کمتری به کشور می رس��د .در همین خصوص توسعه زنجیره
فوالد ،ساماندهی این زنجیره و اصالح قانون معادن در دستور کار مجلس است.
وی خاطرنش��ان کرد :نقش ش��رکت های بزرگ در ارزاوری به ویژه در صنعت فوالد و پتروش��یمی
مش��خص است .درحال حاضر ظرفیت های خوبی در این حوزه وجود دارد اما شرایط برای فعالیت این
صنایع باید تس��هیل شود .عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسالمی گفت :به عالوه در
تالش��یم تا در حوزه معدن اختیارات بیشتری را به استان ها واگذار کنیم تا هر استان بتواند در جهت
رشد خود گام بردارد. صفحه 10
11
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
صنایع معدنی
ضعف سیاست گذاری به بازار مصالح ساختمانی رسید
مرضیه احقاقی
بحران ساخت وساز و صعود قیمت ها
حام��د س��لطانی نژاد مدیرعامل ب��ورس کاالی ایران در
نام��ه ای به اس��داله کش��اورز معاون امور مع��ادن و صنایع
معدن��ی وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت به تاثیرات قطعی
برق صنایع سیمان و فوالد بر بازار این محصوالت و عرضه ها
در بورس اش��اره و پیش��نهاد هایی را به منظور بهبود اوضاع
مطرح کرد.
به گزارش کاالخبر ،در نامه مدیرعامل بورس کاالی ایران
به معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت ،معدن
و تجارت امده است :به دلیل اجرای برنامه های وزارت نیرو
درب��اره قطع یا ایجاد محدودی��ت در برق موردنیاز صنایع
عکس :ایدا فریدی
سوای اثرگذاری بهای زمین در نرخ مسکن که قابل توجه است؛ نرخ فروش مصالح ساختمانی نیز تاثیری بسزا بر نرخ
تمام ش�ده ساخت وس�از دارد .در میان مصالح ساختمانی محصوالت فوالدی و سیمان ،مصرفی غیرقابل جایگزین دارند
و بیش�ترین س�رانه مصرف را به خود اختصاص می دهند .عالوه بر این ،هر تغییری در بهای فروش محصوالت یادش�ده
زمینه رش�د س�ایر محصوالت س�اختمانی را نیز فراهم خواهد کرد .طی ۲هفته اخیر شاهد رشد قابل توجه بهای میلگرد
و س�یمان در بازار ازاد بوده ایم؛ این رش�د که با کمبود ش�دید این محصوالت همراه شده ،زمینه تداوم این روند صعودی
را فراهم می کند .فعاالن صنایع یادش�ده تاکید دارند که روند تولید و فعالیت انها طی ۲ماه گذش�ته تحت تاثیر کمبود
برق قرار گرفته اس�ت .از نیمه تیرماه و با کاهش قابل توجه برق این صنایع ،عمال بس�یاری از صنایع از تولید بازماند ه یا
فعالیت خود را به پایین ترین س�طح ممکن رس�انده اند .در چنین فضایی از یک س�و فشار قابل توجهی به تولیدکنندگان
برای سرپا ماندن وارد می شود و از سوی دیگر ،بهای فروش محصوالت صنایع یادشده در بازار رشد قابل توجهی می یابد.
اما همین رش�د نرخ کنونی پایان ماجرا نیس�ت ،چراکه اگر قطعی های برق ادامه یابد و برق موردنیاز صنایع به طور پایدار
تامین نشود؛ کمبود محصوالت ساختمانی به وضعیت بحرانی خواهد رسید .توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که
اکنون در فصل ساخت وساز هستیم و اثرات این توقف این فعالیت در ماه های اینده بیش از اکنون اشکار خواهد شد.
editor@smtnews.ir
با توجه به طوالنی ش��دن زمان خاموش��ی ها ،چنانچه تامین برق
صنایع دوباره به ش��رایط عادی بازگردد هم ،به س��رعت ش��اهد
بازگش��ت ارامش به بازار س��یمان نخواهیم بود و دست کم ۴۵
روز زمان می برد تا تولید این محصول به حالت عادی بازگردد
۴پیشنهاد بورس کاال برای کاهش التهاب بازار سیمان
فوالد و سیمان ،تولید شرکت های فعال در این
دو صنعت به ش��دت کاهش یافت��ه و به تبع ان
عرضه محصوالت فوالدی و س��یمانی در بورس
کاال به کمتر از یک س��وم حالت عادی رسیده و
این کاهش عرضه سبب بروز التهابات جدی در
بازار این محصول شده است.
یک��ی دیگ��ر از دالیل ایجاد الته��اب در بازار
س��یمان ،دوگانگی در فروش محصوالت است به نحوی که
بخ��ش قابل توجهی از تولیدکنندگان همچنان محصوالت
خود را با قیمت های مصوب درب کارخانه می فروش��ند که
به دلیل ش��کاف نرخ قابل توج��ه بین نرخ درب
کارخانه و نرخ کف بازار ،س��ود هنگفتی نصیب
خریداران می ش��ود .از س��وی دیگر ،دوگانگی
کانال فروش باعث ش��ده بخش اندکی از فروش
صنع��ت (تقریب��ا ۲۰درص��د) از طریق بورس
انجام ش��ود و به دلیل ای��ن عرضه اندک ،رقابت
ش��دیدی در بازار ش��کل بگیرد؛ درحالی که در
صورت عرضه کامل محصول در یک بازار امکان کشف نرخ
منصفانه و منطقی فراهم خواهد شد.
ب��ا توجه به موارد فوق ،پیش��نهاد های ذیل در راس��تای
مدیریت بازار س��یمان و کاهش التهابات ارائه می ش��ود که
عبارتند از:
پیگیری تامین برق صنایع فوالد و به ویژه سیمان حداقل
تا سطح ۵۰درصد و افزایش تولید؛ اعالم ممنوعیت فروش
خارج از بورس برای کش��ف نرخ منصفانه ،تجمیع عرضه ها
و انجام عرضه هر دو هفته یک بار؛ عرضه س��لف سیمان (با
موع��د تحوی��ل بیش از یک ماه) برای اطمینان بخش��ی به
پیمانکاران پروژه ها و خریداران در تامین نیاز اتی ایش��ان
که این امر نیازمند اطمینان از تامین برق در موعد سررسید
تحویل خواهد بود.
رشد بهای سیمان ادامه دار است
عبدالرضا شیخان ،دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت
سیمان در گفت وگو با
و در پاسخ به سوالی مبنی بر
دالیل رش��د قابل توجه بهای فروش س��یمان در بازار گفت:
این رش��د نرخ از کمبود این محصول س��اختمانی به دلیل
قطع��ی برق واحدهای تولیدی نش��ات می گیرد .این روزها
تولید س��یمان به شدت کاهش یافته است .تنها واحدهایی
امکان تداوم تولید خواهند داش��ت که از گذش��ته ذخیره
کلینک��ر دارن��د؛ ای��ن واحدها ش��ب کلینکرها را س��ایش
می دهند و س��یلوها را پر می کنند؛ بدین ترتیب به ش��کل
قطره چکان��ی فعالیت تولیدی خود را ادامه می دهند.وی با
اش��اره به احتمال تداوم قطعی ب��رق تاکید کرد :واحدهای
س��یمانی درخواس��ت کرده اند برق این واحدها در ساعات
شب تامین شود تا بتوانند تولید را ادامه دهند .البته با تامین
برق برای س��اعات محدودی از روز نمی توان کوره را روشن
کرد و تولید کلینکر ممکن نیس��ت؛ درنتیجه تداوم همین
تولید محدود در چنین فضایی برای مدت زمان
طوالنی دوام نخواهد اورد.
دبی��ر انجم��ن صنف��ی کارفرمای��ان صنعت
س��یمان افزود :واحدهای س��یمانی کش��ور در
زمستان سال گذش��ته نیز با تجربه قطعی برق
روبه رو ش��دند که از یک س��و تولی��د واحدهای
س��یمانی کشور را محدود و از سوی دیگر ،بازار
ف��روش این محصول را با تن��ش روبه رو کرد .پس از تامین
مجدد برق موردنیاز واحدهای سیمانی کشور ،این واحدها
تالش گس��ترده ای برای بازگش��ت ارامش ب��ه بازار ترتیب
دادند؛ تالش��ی که تا اردیبهش��ت ادامه داشت اما بالفاصله
موج جدیدی از خاموش��ی ها اغاز ش��د و تنش های جدی
را برای فعاالن صنعت س��یمان ایجاد کرد .ش��یخان افزود:
با توجه به طوالنی ش��دن زمان خاموشی ها ،چنانچه تامین
برق صنایع دوباره به ش��رایط عادی بازگردد هم ،به سرعت
ش��اهد بازگش��ت ارامش به ب��ازار نخواهیم بود
و دس��ت کم ۴۵روز زمان می ب��رد تا تولید این
محصول س��اختمانی به شرایط عادی بازگردد.
این فعال صنعت س��یمان گفت :متاس��فانه در
چنین ش��رایطی مصرف کننده ناچار است برای
انکه فعالیت ساخت وس��از نخوابد ،سیمان را با
ه��ر قیمتی خریداری کند و بدین ترتیب هزینه
تمام شده تولید مسکن به شدت افزایش خواهد یافت .دبیر
انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان اظهارکرد :با توجه
به ش��رایط موجود ،این قطعی ها و رش��د نرخ سیمان دور از
انتظار نبود .بر همین اساس نیز انجمن از ابتدای سال اقدام
به ارائه اماری از شرایط تولید خود کرد.
وی در پاس��خ به س��والی مبنی بر اینکه قطعی های برق
ت��ا چه زمانی ادامه می یابد ،گف��ت :ابتدا مهلت ۲هفته ای
برای خاموش��ی ها اعالم ش��د اما با توجه به وضعیت کنونی
و ت��داوم گرمای ه��وا ،انتظار می رود قطعی برق برای مدت
زمان طوالنی تری و حتی تا پایان مرداد ادامه یابد .چنانچه
این شرایط ادامه یابد بهای فروش سیمان به طور فزاینده ای
رش��د خواهد یافت و دیگر نمی توان حدی برای ان تعیین
کرد.
ش��یخان افزود :واحدهای س��یمانی در موقعیت کنونی
و ب��ا توج��ه به کاهش ی��ا توقف تولید با کمب��ود نقدینگی
روبه رو ش��ده اند .خوش��بختانه تاکنون واحدهای سیمانی
کش��ور از پ��س تامی��ن هزینه های کارگ��ری برامده اند اما
ب��دون تردید تداوم این ش��رایط پیامدهایی را برای صنایع
و تولیدکنندگان به دنبال خواهد داشت.وی در پایان تاکید
کرد :صنایع س��یمان کشور برنامه هایی را برای تولید خود
در نظر گرفته اند؛ میزان تولید س��یمان کشور ماهانه حدود
۶میلیون تن براورد می ش��ود؛ بنابراین این تولیدکنندگان
به شدت از برنامه های تولید خود عقب مانده اند.
دوئل برق و تولید
به��ادر احرامیان ،عض��و هیات مدی��ره انجمن
تولیدکنن��دگان فوالد ایران در گفت وگو با
،علت اصلی رشد بهای مقاطع فوالدی را در بازار،
کاهش تولید به دنبال قطعی برق دانس��ت و افزود:
ط��ی هفته های اخیر ش��اهد مش��کالت متعددی
در مس��یر تامی��ن برق صنای��ع بوده ایم؛ در چنین
ش��رایطی از میزان تولید صنایع کاس��ته ش��ده و
به دنبال ان بی ثباتی بر بازار فوالد س��ایه افکنده است .وی در
ادامه گفت :مقاطع طویل فوالدی همچون میلگرد و تیراهن
مصرف قابل توجهی در س��اخت مس��کن و اجرای پروژه های
عمرانی دارند و با کمبودهای یادشده زمینه فعالیت در صنعت
ساخت وس��از نیز ُکند و در مواردی متوقف ش��ده است .البته
این روزها کمبود محصوالت فوالدی با کمبود سیمان همسو
شده و همین موضوع نیز از تنش های انتظاری کاسته است.
عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد گفت :هنوز
زمانی برای بازگش��ت شرایط به حالت طبیعی و تامین پایدار
برق موردنیاز صنایع اعالم نش��ده اما انتظار می رود
بهبود ش��رایط تا رفع گرمای هوا ادامه یابد .به عالوه
انکه باید راه حلی اساسی برای این مشکل و کمبود
اندیش��یده ش��ود ،در غیر این صورت در س��ال های
اینده نیز با کمبود برق روبه رو خواهیم بود.
وی اف��زود :بدون تردید تداوم این ش��رایط زمینه
اش��فتگی هرچه بیش��تر بازار فوالد را فراهم خواهد
ک��رد و حتی امکان رش��د بیش��تر قیمت ها نیز وج��ود دارد.
ع�لاوه بر این ،بس��یاری از تولیدکنن��دگان تعهد تولید دارند
ک��ه از اج��رای ان بازمانده اند .برخی واحده��ای فوالدی نیز
تعه��د صادراتی دارند و در چنین ش��رایطی از پس تامین ان
برنمی ایند .موفق نبودن در اجرای تعهدات صادراتی مش��کل
کوچکی نیس��ت و نمی توان به س��ادگی از کنار ان عبور کرد،
چراکه در چنین ش��رایطی بازار صادراتی از دس��ت می رود و
جایگزین کردن ان به س��ادگی ممکن نیست و در واقع اعتبار
صادرکنن��دگان و فعاالن صنایع فوالدی ضربه می خورد.عضو
سخن پایانی
هی��ات مدیره انجم��ن تولیدکنندگان ف��والد گفت :عالوه بر
موارد یادش��ده در چنین شرایطی خسارت های قابل توجهی
به صنعتگران نیز تحمیل می ش��ود .این واحدها تولید ندارند
ام��ا بای��د برخی هزینه ه��ای ثابت مانند دس��تمزد و حقوق،
بازپرداخ��ت تس��هیالت و ...را بپردازن��د .البته خوش��بختانه
واحده��ای فوالدی از پس تامین ای��ن هزینه ها برامده اند اما
چنانچه این مش��کل برای مدت زمان طوالنی تری ادامه یابد،
برخ��ی واحدها ب��ا چالش های جدی در مس��یر فعالیت خود
روبه رو خواهند ش��د.احرامیان در پایان تاکید کرد :متاسفانه
این چالش و کمبود در فصول گرم و س��رد س��ال اسیب هایی
را به تولید وارد می کند .در زمس��تان ها ش��اهد کمبود گاز و
وارد امدن خسارت های جدی به عملکرد این صنایع هستیم
و در تابس��تان نی��ز به دلی��ل افزایش مصرف ب��رق با چالش و
کمبود روبه رو هس��تیم؛ یعنی هر روز مانع جدیدی در مسیر
فعالی��ت صنایع ایجاد و ضربه ه��ای غیرقابل جبرانی به تولید
وارد خواهد شد.
از ماه های پایانی س��ال گذش��ته ،شاهد
خلل در تامین ب��رق صنایع بودیم که این
کمبود در س��ال جاری و با گرم شدن هوا
شدت گرفت .سال ها بی توجهی به توسعه
صنع��ت برق و بهس��ازی زیرس��اخت های
ان ،ای��ن معض��ل را ب��رای کش��ور جدی
کرده اس��ت .در چنین فضای��ی ،صنایع با
چالش های ج��دی در تامین برق موردنیاز
برای تولید روبه رو هس��تند؛ این در حالی
اس��ت که برق الزمه ت��داوم تولید صنایع
است و بدین ترتیب ش��اهد توقف خطوط
تولید هس��تیم .توق��ف تولی��د در صنایع
فوالد و سیمان به منزله توقف فعالیت های
ساخت وس��از اس��ت و در اینده ای نزدیک
اث��رات خود را بر بازار مس��کن نیز نش��ان
خواهد داد.
از نیمه تیرماه
و با کاهش
قابل توجه برق
صنایع فوالد و
سیمان ،بسیاری
از صنایع از
تولید بازمانده
یا فعالیت خود
را به پایین ترین
سطح ممکن
رسانده اند
فوالد مبارکه باالترین راندمان صنعت و معدن کشور را دارد
اصفهان از منظر تعداد معادن در رده نخست کشور قرار دارد .شهرام مبصر ،رئیس سازمان
نظام مهندس��ی معدن اس��تان اصفهان با اشاره به جایگاه نخست استان اصفهان از نظر تعداد
معدن ،گفت :باالترین راندمان صنعتی و معدنی کشور متعلق به شرکت فوالد مبارکه است و
امیدواریم در تامین سنگ معدن پایدار این شرکت چاره اندیشی اساسی شود.
به گزارش ایراس��ین ،مبصر اظهارکرد :حدود ۱۲۰۰معدن در اس��تان اصفهان وجود دارد
که بیش از ۷۴۰مورد از انها ،معادن غیر از ش��ن و ماس��ه اس��ت .معادن از نظر نوع به ۶گروه
فلزات ،غیرفلزات ،س��نگ های تزئینی ،س��نگ اهک ،خاک رس و شن و ماسه و سنگ اهک
الیه تقس��یم بندی می ش��وند که تمام ۶گروه در استان اصفهان وجود دارد.مبصر اضافه کرد:
تمام معادن موجود در استان خصوصی هستند به استثنای معدن طالی موته ،سرب نخلک
و س��نگ اهک پیربکران که زیر نظر ش��رکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و تحت نظارت
ایمیدرو است.
رئیس س��ازمان نظام مهندس��ی معدن اس��تان اصفهان به معادن غیرفعال استان اصفهان
تصری��ح ک��رد :اس��تان اصفهان باالترین جایگاه صنعتی کش��ور را دارد و از نظر تعداد معادن
جایگاه نخست و در تولید در رتبه سوم قرار داریم که نشان دهنده جایگاه ویژه این استان در
حوزه صنعت و معدن کشور است .وی با بیان اینکه بیش از ۳۰درصد معادن استان اصفهان
غیرفعال است ،اظهارکرد :رتبه ایران در میان کشورهای صادرکننده مواد معدنی باال نیست
و این جای تاس��ف دارد .کش��وری مانند ترکیه که یک دهم کش��ور ایران نیز معدن ندارد ،از
لحاظ صادرات مواد معدنی از ایران باالتر است .رکود سرمایه گذاری حاکم بر صنایع معدنی،
نگاه جزیره ای و نگاه یک جانبه از اسیب های واردشده به این صنعت است.
مبصر پیرامون خام فروش��ی مواد معدنی ،اظهارکرد :اگر س��نگ از دل کوه استخراج شده و
بدون هیچ گونه فراوری صادر شود ،خام فروشی به شمار می رود اما اگر یک سنگ استخراج و
به صورت شش وجهی برش داده شود (کوبیک شود) و این گونه صادر شود ،خام فروشی نیست
و کشورهایی مانند چین و ایتالیا در این زمینه پیشتاز هستند.
وی با اشاره به به روز نبودن ماشین االت معدنی ،گفت :این معضل در روند تولید و صادرات
بخش معدن اس��تان اصفهان تاثیر س��وء گذاش��ته و ما را از رقابت پذیری با بازارهای جهانی
دور می کند.
رئیس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان با اشاره به اینکه اجماعی در صادرات
مواد معدنی وجود ندارد ،افزود :بخش خصوصی نسبت به صادرات مواد معدنی اقدام می کند و
پس از ان اعالم می شود؛ همین موضوع بر صادرات کمی و کیفی مواد معدنی تاثیر می گذارد.
وی بر نقش ارزنده و برجسته شرکت فوالد مبارکه در بخش صنعت و معدن کشور تاکید کرد
و توضیح داد :ش��رکت فوالد مبارکه نقطه عطف و مهم ترین جایگاه صنایع و معادن کش��ور را
به خود اختصاص داده ،چراکه درحال حاضر با مدیریت دقیق مطابق با استانداردهای جهانی
در عرصه تولید و صادرات کشور به فعالیت تولیدی مشغول است.
شهریار گراوندی /عضو هیات مدیره
انجمن کارفرمایان صنعت سیمان کشور
نیمه تیرماه شرکت مدیریت تولید ،انتقال و
توزیع نیروی برق ایران (توانیر) طی نامه ای به
واحدهای فوالدی و سیمانی تاکید کرد با توجه
ب��ه محدودی��ت جدی در تامین ب��رق به دلیل
افزای��ش بی س��ابقه مص��رف و به منظور حفظ
پایداری ش��بکه سراس��ری ب��رق و جلوگیری
خاموشی های گسترده ،ضروری است نسبت به
هش��دار توقف فرایند اصلی فعالیت مشترکان
فوالدی و س��یمان با حداکث��ر برق دریافتی از
ش��بکه به می��زان ۱۰درص��د دیماند مصرفی
این دس��ته از مشترکان اقدام شود .این ابالغیه
عمال زمینه تولید در صنعت س��یمان کشور را
فراهم کرد.
در همی��ن ح��ال ،چالش تامین ب��رق برای
صنایع س��یمان از خ��رداد ماه اغاز ش��د .این
محدودی��ت عموم��ا از س��اعت ۱۰صبح اغاز
می ش��د و در مواردی حتی تا ۹شب نیز ادامه
می یافت.
در ای��ن میان ،وزارت نیرو نیز تاکید داش��ت
واحدهای س��یمانی مصرف برق خود را به ۲۰
درص��د دیمان��د مصرفی کاهش دهن��د .البته
واحده��ای س��یمانی ت�لاش می کردند ضمن
کاه��ش مصرف ب��رق ،همچنان رون��د تولید
خ��ود را ادامه دهن��د اما از نیم��ه تیرماه و بنا
ب��ر ابالغیه جدی��د توانیر ای��ن تولیدکنندگان
موظف ش��ده اند مص��رف برق خ��ود را به ۱۰
درص��د دیماند مصرفی کاه��ش دهند .بدین
ترتی��ب ،روند فعالیت در واحدهای س��یمانی
کشور عمال متوقف شده است.
چال��ش تامین ب��رق موردنی��از صنایع قصه
درازی دارد و از زمس��تان س��ال گذش��ته اغاز
ش��د .از همان زمان نیز پیش بینی می ش��د با
گرم تر شدن هوا این کمبود شدت بگیرد.
ای��ن کمبود طی هفته های گذش��ته زمینه
خاموشی برق خانوارها و موجی از نارضایتی ها
را ایجاد کرد.
در چنین ش��رایطی ،سیاس��ت گذاران برای
کاهش این حجم از نارضایتی اقدام به محدود
کردن هرچه بیش��تر برق صنای��ع کردند .این
در حال��ی اس��ت که این رون��د زمینه تعطیلی
و توق��ف تولی��د واحدهای س��یمانی را فراهم
می کند و در اینده نزدیک پیامدهای بیشتری
خواهد داش��ت؛ از جمله انکه در اینده نزدیک
و به دنبال توقف تولید واحدهای سیمانی ،این
محص��ول در بازار کمیاب می ش��ود و دس��ت
دالالن و واسطه گران به خریدوفروش سیمان
بازخواهد ش��د؛ بدین معنی که بازار س��یاهی
ب��رای خرید این محصول س��اختمانی ش��کل
می گیرد که زمینه رش��د قیم��ت ان را فراهم
می کند.
در چنی��ن ش��رایطی حت��ی ش��اهد توقف
فعالی��ت در پروژه های ساخت وس��از و عمرانی
نیز خواهیم بود.
در همین حال به دنبال قطع تولید ،بسیاری
از کارگران بیکار خواهند شد .از مجموع موارد
یادشده این طور می توان نتیجه گرفت که موج
نارضایتی قوی تری در راه است .به اعتقاد من،
سیاس��ت گذاران بین بد و بدتر ،شرایط بدتر را
انتخاب کردند.
عالوه ب��ر این ،بای��د تاکید ک��رد واحدهای
س��یمانی نیز همچون سایر صنایع هزینه های
ثابتی مثل هزینه حقوق و دستمزد ،بازپرداخت
تسهیالت بانکی و ...دارند و با این توقف تولید،
ض��رر و زیان قابل توجه��ی را متحمل خواهند
شد.
در ح��ال حاض��ر ،نقل قول ه��ای گوناگونی
درباره زمان بازگش��ت شرایط به حالت عادی و
تامین برق صنایع ذکر می ش��ود؛ با این وجود،
از ش��رایط این طور برداش��ت می شود که قصه
قطعی های برق طوالنی است و تا زمان گرمای
هوا ادامه دارد.
در واقع اگر ای��ن کمبود به دلیل گرمای هوا
ی��ا کمبود اب موردنی��از نیروگاه های برق ابی
باش��د نمی توان در مدت زمان کوتاهی به رفع
ان امید داشت.
در چنی��ن ش��رایطی ،رش��د به��ای فروش
س��یمان در ب��ازار ازاد و ایج��اد فضای داللی
و واس��طه گری ب��رای ف��روش ای��ن محصول
ساختمانی قابل پیش بینی بود.
ع�لاوه بر ای��ن باید تاکید کرد ت��ا زمانی که
ای��ن چالش به طور کامل برطرف نش��ده و برق
موردنی��از صنایع به طور پایدار تامین نش��ود،
نمی ت��وان به بهبود ش��رایط تولید در صنایع و
بازگش��ت ارامش مجدد به بازار خریدوفروش
این محصوالت ساختمانی امید داشت.
یادداشت
جهش
۱۲۸درصدی
صادرات فوالد از سوی
شرکت های بزرگ
فوالدس��ازان بزرگ کش��ور طی ۳ماهه نخست امسال ،موفق به صادرات
۲.۰۷۸میلیون تن انواع ش��مش و محصول فوالدی ش��دند که این میزان
صادرات حکایت از رش��د ۱۲۸درصدی نس��بت به مدت مش��ابه سال قبل
دارد .صادرات از عوامل اصلی و اثرگذار بر مسیر رشد تولید و توسعه فعالیت
صنایع به شمار می رود؛ در همین حال به توسعه ارزاوری نیز کمک می کند.
خوشبختانه با اذعان به اهمیت و اثرگذاری توسعه در ۳ماهه نخست امسال،
صادرات صنایع فوالدی تس��هیل ش��ده و در مسیر رو به رشدی قرار گرفته
است .براساس گزارش منتشرشده از سوی روابط عمومی سازمان توسعه و
نوس��ازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) ،فوالدس��ازان طی خرداد
امسال ،بیش از ۹۱۶هزار تن شمش و محصوالت فوالدی نیز صادر کردند
که بنابر امار ،جهش ۱۰۴درصدی ساالنه صادرات طی این مدت را نشان
می دهد .امید می رود این مسیر رو به رشد در ماه های اینده نیز ادامه یابد و
شاهد بسترسازی برای توسعه صنایع فوالدی کشور در اینده نزدیک باشیم.
از این میزان ،فوالد خوزستان ۵۲۳هزار و ۳۲۱تن ،ذوب اهن ۳۱۵هزار و
۸۴۴تن ،مبارکه ۲۶۷هزار و ،۸۶۱کاوه جنوب ۲۲۰هزار تن ،فوالد کویر
۱۵۷هزار تن ،صبا فوالد ۱۵۳هزار و ۹۱۱تن ،فوالد هرمزگان ۱۴۵هزار
و ۴۷۱تن ،فوالد س��یرجان ۸۹هزار و ۹۹۵تن ،فوالد خراس��ان ۸۸هزار
و ۵۲۳تن و چادرملو ۸۰هزار و ۹۷۸تن ،فوالد (انواع ش��مش و محصول
فوالدی) صادر کردند .بنابراین می توان اذعان کرد فوالد خوزستان در این
بازه زمانی بیش��ترین حجم صادرات فوالد را در میان ش��رکت های بزرگ
فوالدی کشور در اختیار داشته است.
کمبود سیمان
به شرایط
اضطرار رسید صفحه 11
12
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
گفت و گو
تاکید مدرس اقتصاد دانشگاه تهران در گفت وگو با
یادداشت
تفاوت
تولیدناخالص
ملی و داخلی
ملیکا انصاری
روزنامه نگار
در می��ان ش��اخص های اقتص��اد کالن ،تولید ناخالص
داخل��ی از اهمیت وی��ژه ای برخوردار اس��ت زیرا نه تنها
به عنوان مهم ترین ش��اخص عملکرد اقتصادی در تجزیه
و تحلیل ها و ارزیابی ها مورد استفاده قرار می گیرد ،بلکه
بس��یاری از دیگر اقالم کالن اقتص��اد محصوالت جنبی
محاس��به و براورد ان به شمار می روند .کل ارزش ریالی
محصوالت نهایی تولیدش��ده توسط واحدهای اقتصادی
مقیم کش��ور در دوره زمانی معین (س��االنه یا فصلی) را
تولی��د ناخالص داخل��ی می نامند .در حس��اب های ملی
ایران روش تولی��د (جمع ارزش افزوده ها) به عنوان روش
اصلی محاس��به تولید ناخالص داخلی مورد استفاده قرار
می گیرد.
امروزه متخصصان گوناگونی در رشته های مختلف ،به
کاستی های تولید ناخالص داخلی ( )GDPاز جنبه های
متف��اوت اعت��راض می کنند .ه��ر یک از انه��ا به نحوی
معتقدن��د GDPانچ��ه را که باید نمی س��نجد و از این
جهت ،ش��اخصی نیست که بتوان به صورت کامل به ان
اتکا کرد .از این رو تالش هایی برای ساخت بدیل GDP
انجام ش��ده که به اختصار به نتایج برخی از انها اش��اره
می شود .بدیل های GDPرا می توان به سه گروه تقسیم
کرد -۱ :تعدیل کننده های ( GDPشاخص های این گروه
شامل سنجه های سنتی اقتصاد چون GDPیا پس انداز
ملی می ش��وند که توس��ط فاکتورهای زیست محیطی و
اجتماعی تعدیل شده اند).
-۲جایگزین های ( GDPدر این گروه ش��اخص هایی
معرفی می ش��وند که تالش دارند رفاه و بهزیس��تی مردم
را از طریق سنجش عواملی چون سطح رضایت و عوامل
توسعه منابع انسانی ،بهتر از GDPاندازه گیری کنند).
- ۳مکمل های ( GDPدر ش��اخص های مطرح ش��ده
ی هس��تند ک��ه در ان GDP
در ای��ن گ��روه به ش��یوه ا
مانند ش��اخص های مطرح ش��ده در گروه نخست تعدیل
نمی ش��وند؛ بلکه با اطالعات زیست محیطی و اجتماعی
تکمیل می شود).
در این میان اصطالح تولید ناخالص ملی نیز از اهمیت
ویژه ای برای بررسی برخوردار است .تولید ناخالص ملی یا
GNPمعیاری برای محاسبه ارزش کلی تمام محصوالت
و خدمات نهایی در مدت زمان معین به وس��یله ابزار های
تولید س��اکنان یک کشور است .محاسبه تولید ناخالص
ملی یا GNPبه س��ه روش انجام می ش��ود :روش تولید
ی��ا ارزش افزوده ،روش مخارج یا هزینه و در نهایت روش
درامد (محاسبه براساس میزان درامد).
ب��رای محاس��به تولی��د ناخالص ملی ب��ه روش ارزش
افزوده باید بدانیم مجموع ارزش کاالها و خدمات نهایی،
با مجموع ارزش افزوده مراحل مختلف تولید برابر است.
از طرف دیگر هر یک از کاالها و خدمات تولید ش��ده در
جامع��ه ،متعلق به یکی از بخش های اقتصادی ان جامعه
اس��ت .بنابراین در محاس��به تولید ناخالص ملی به روش
ارزش اف��زوده ،ب��ه جای محاس��به ارزش افزوده تک تک
ش افزوده بخش های مختلف
کاالها و خدمات می توان ارز
اقتصادی را در طول سال محاسبه کرده و با هم جمع کرد.
محاس��به تولی��د ناخالص ملی ب��ه روش ارزش افزوده
گرچه در ظاهر ساده است اما در عمل به علت حجم زیاد
کار در بسیاری از موضوعات مورد استفاده قرار نمی گیرد.
از این رو ،به منظور س��ادگی در محاس��به ش��اخص های
اقتصاد کالن ،براس��اس اصل تساوی تولید ناخالص ملی
و مخ��ارج کل در جریان مدول ،به جای محاس��به تولید
ناخال��ص ملی ب��ه روش ارزش اف��زوده ،از روش مخارج
استفاده می کند .در این روش کل مخارج صرف شده روی
کاالها و خدمات نهایی که توسط خانوارها بنگاه ها دولت و
خریداران خارجی انجام می شود محاسبه می شود.
موضوع تفاوت تولید ناخالص داخلی ( )GDPبا تولید
ناخال��ص مل��ی ( ،)GNPیکی از مهم تری��ن بحث ها در
زمین��ه تولید ناخالص داخلی اس��ت .بنابراین در ادامه به
تشریح تفاوت های این دو مفهوم می پردازیم:
تولید ناخالص داخلی ( )GDPبرابر است با ارزش تمام
کاالها و خدمات تولید شده در مرزهای یک کشور ،توسط
افراد ساکن ان (افراد تبعه یا غیرتبعه) است.
تولید ناخالص ملی ( )GNPبرابر اس��ت با ارزش تمام
کاالها و خدمات تولید شده در مرزهای یک کشور توسط
واحدهای داخلی (حذف افراد غیرتبعه) است.
در واق��ع ارزش اف��زوده تولید ش��ده توس��ط عوامل و
بخش ه��ای مختلف اقتصادی ی��ک ملت ،برای یک دوره
زمان��ی (مثال یک س��اله) ،بیانگر تولی��د ناخالص ملی ان
کش��ور است .بنابراین تولید ناخالص ملی ،ارزش مجموع
کاالهای تولیدی و خدمات نهایی ،که توس��ط یک نظام
اقتصادی در سراسر دنیا و در یک سال معین تولید شده
اس��ت را بیان می کند .ع��دد GDPو GNPبرای یک
اقتصاد مش��خص اختالف جزئی با هم دارند ضمن انکه
استفاده از عدد GDPبه عنوان شاخص توسعه اقتصادی
معمول تر است.
تولید ناخالص داخلی ش��امل تم��ام کاالها و خدماتی
است که توسط تمام مردم و شرکت های یک کشور تولید
می شود .این نوع تولید ،بهترین روش برای سنجش میزان
رش��د یا رکود اقتصاد یک کش��ور شناخته شده است و به
همین دلیل ارقام مرتبط با تولید ناخالص داخلی همواره
از اهمیت زیادی برخوردار است.
:
مراجع رسمی تنها نرخ «رشد اسمی» را اعالم می کنند
امیرعباس اذرم وند
editor@smtnews.ir
حمید دیهیم
حداقل تا زمانی
که بانک مرکزی
ایران مستقل
نباشد و دولت
بتواند برای ان
تعیین تکلیف
کند ما هرگز
نمی توانیم
مسئله تورم
را حل کنیم و
تورم دو رقمی
خواهدبود
بان�ک مرک�زی ای�ران در حالی نرخ رش�د اقتصادی س�ال ۹۹را ۳.۶درصد
ارزیاب�ی و اعالم کرد که ای�ن رقم بیش از ۵برابر بزرگ تر از نرخ رش�د اعالم
ش�ده از سوی مرکز امار اس�ت .حتی اگر تردیدی به ارقام اعالم شده از سوی
بانک مرکزی نباشد هم باز این نرخ رشد کمتر از ان است که عملکرد اقتصاد
را در پایان دهه ۹۰توجیه کند؛ دهه ای که اقتصاد ساالنه ۰.۴درصد رشد کرد
و ن�رخ تورم میانگین ان نیز حدود ۲۵درصد ب�ود .در این باره حمید دیهیم،
مدرس اقتصاد دانش�گاه تهران در گفت وگو با
امارهای اعالم شده رشد
اقتصاد را اس�می خواند و تصریح کرد :نرخ رش�د واقعی با احتساب نرخ تورم
معنا می دهد چراکه وقتی نرخ تورم و رش�د در کنار یکدیگر مقایس�ه ش�وند،
رش�د واقعی عیان می ش�ود .او تاکید کرد دلیل اختالف اماری میان دو مرجع
رس�می این است که هر کدام یک موضوع را بررسی می کنند اما با یک عنوان
منتشر می کنند .متن کامل این گفت وگو را در ادامه بخوانید.
بانک مرکزی در اخرین گزارش خود رش�د
اقتصادی س�ال گذش�ته را ۳.۶درص�د اعالم
کرد .اقتصاد س�ال گذشته همزمان با تحریم ،با
ش�یوع کرونا هم مواجه ش�د .چه اتفاقی افتاد
که ناگهان رشد اقتصادی به این اندازه افزایش
می یابد؟
مس��ئله اصلی که در نظام اماری کشور به ویژه در
زمینه محاسبه نرخ رش��د اقتصادی وجود دارد ،این
است که به ماجرا یکسویه می نگرند .رشد اقتصاد در
کل ب��ه معنای افزایش درامد و بزرگ ش��دن کیک
اقتصاد اس��ت .حال در کشوری که تورم بیش از ۳۰
درص��دی را ۳س��ال پی در پی تجربه ک��رده ،عجیب
نیس��ت درامدها افزایش یابد اما این تنها به محاسبه
رش��د اسمی پرداخته اس��ت ،حال انکه مسئله رشد
واقعی است.
تمایز رشد اسمی و واقعی در چیست؟
وقتی نرخ تورم را از میزان افزایش درامد بکاهیم،
می توانیم به واقعیت رش��د واقعی دس��ت پیدا کنیم.
بگذارید با یک مثال بیش��تر توضیح دهم؛ کسی که
سال گذشته ۱۰۰تومان درامد داشته و امسال ۱۲۰
تومان ،به شکل اسمی با افزایش ۲۰درصدی درامد
خود مواجه ش��ده ام��ا این لزوما ب��ه معنای افزایش
قدرت خرید یا درامد واقعی نیس��ت چرا که افزایش
دس��تمزد اگر کمتر از تورم باش��د ،این کارگر ،تنها
به ش��کل اس��می درامدش افزایش یافته اما درواقع
فقیرتر شده است.
من فکر می کنم دو مرجع رس��می اعالم امار باید
با لحاظ کردن قیمت های روز ،عالوه بر محاسبه رشد
اسمی ،به محاسبه رشد واقعی هم اقدام کنند.
مرکز امار رشد سال ۹۹را ۰.۷درصد اعالم
کرد اما بانک مرکزی ۳درصد براورد بیش�تری
داشت .این تفاوت ها از کجا ناشی می شود؟
واقعیت این اس��ت که نظام ارائه امار در کشور ما
مشکالت زیادی دارد و همین نیز سبب می شود گاه
و بیگاه میان ارقام اعالم ش��ده تناقض دیده شود .اما
اختالف ای��ن دو مرجع نه تنها عجیب نیس��ت ،بلکه
کامال طبیعی است.
بانک مرکزی در محاسبه نرخ تورم صرفا به ارزیابی
قیمت ها در مناطق ش��هری اق��دام می کند اما مرکز
امار ایران هم در ش��هر و هم در روس��تا ش��اخص ها
را محاس��به می کن��د .گرچ��ه روند شهرنش��ینی در
یک ۱۰۰سال گذش��ته با شدت ادامه داشته اما باز
هم یک پنجم جمعیت کش��ور در روس��تاها زندگی
می کنند.
پ��س من باور دارم این دو مرجع رس��می گرچه با
یک عنوان گزارش های خود را منتش��ر می کنند اما
در عم��ل دو موضوع متفاوت را بررس��ی می کنند و
بای��د میان ارقام این دو تفاوت باش��د .حتی من فکر
نمی کن��م که این دو نهاد «عددس��ازی» می کنند و
ش��اید امارهای خود را به ش��کل علمی و دقیق هم
اخذ کرده باشند و هر دو نیز همزمان درست بگویند.
باید توجه کنیم هیچ گاه تورم روستا به اندازه شهرها
فزاینده نمی شود و با توجه به اینکه ۲۰درصد کشور
در روس��تاها زندگی می کنند ،همیش��ه نرخ تورمی
اعالم ش��ده از سوی مرکز امار کمتر از بانک مرکزی
است.
درباره رشد اقتصادی هر دو این مراجع صرفا رشد
اسمی را اعالم می کنند و از پرداختن به رشد واقعی
خودداری می کنن��د .پس می توان گف��ت حتی اگر
محاسبات این دو مرجع هم درست و صادقانه باشد،
باز هم کافی نیست.
ب�ا توجه به بحث�ی که درباره رش�د واقعی
و اس�می داش�تید ،در یک سال گذش�ته واقعا
اقتصاد رشد کرد؟
نه تنها در یک س��ال گذش��ته بلک��ه در یک دهه
گذش��ته هم اقتصاد رش��د واقعی چندانی نداش��ت
چون در تمام طول دهه ۹۰نرخ تورم بیش از میزان
افزایش درامدها بوده اس��ت .مثال در س��ال ۹۸نرخ
تورم بی��ش از ۴۰درصد بود اما مزد تنها ۲۶درصد
افزایش یافت .حتی اگر نرخ ها را ثابت فرض کنیم در
یک سال مزدبگیران ۱۴درصد فقیرتر شدند .در این
ش��رایط نمی توان ادعا کرد که افزایش مزد معیشت
خانوار را بهبود بخش��ید بلکه باید تاکید کرد خانوار
فقیرتر شد ه است.
با این توضیح من فکر می کنم در یک سال گذشته
هم اقتصاد ایران کوچک ش��ده است؛ یعنی نمی توان
ادع��ا ک��رد همزمان ب��ا کاهش قدرت خرید ،رش��د
اقتصادی به وجود امده اس��ت .مس��ئله کشور ما نه
رشد اسمی بلکه رشد واقعی است و امیدوارم مراجع
رس��می اماری کشور به ارائه امارهایی دقیق از رشد
واقعی هم بپردازند.
گرچه ۳س�ال اس�ت بانک مرکزی از ارائه
نرخ ت�ورم خ�ودداری می کند اما اعلام کرده
در س�ال ۹۹نقدینگی ۴۰.۶درصد و پول ۶۱.۷
درص�د رش�د کرده اس�ت .ای�ن روند م�ا را به
ابرتورم دچار نمی کند؟
ما در ای��ران برای رفع بخش مهمی از مش��کالت
درام��دی دولت ب��ه چ��اپ اس��کناس می پردازیم؛
اس��کناس هایی که به جامعه سرازیر می شود و اثرات
تورمی شدیدی دارد .پس می توان گفت این روند بر
شدت تورم کشور خواهد افزود.
اما من معتقدم دولت ایران چاره دیگری هم ندارد.
وقتی دچار تحریم شده و نمی تواند نفت بفروشد اما
مجبور است حقوق کارمندان و مستمری بازنشتگان
را بپردازن��د چ��ه کاری باید بکنند؟ ب��ه بیان دیگر،
دولت می تواند بودجه عمرانی را نپردازد یا از بخشی
از هزینه های خود بکاهد اما بخش مهمی از هزینه ها
را نمی ت��وان به اینده موکول کرد .پس انتش��ار پول
اتفاق عجیبی نیست.
پس دس�تیابی به ت�ورم تک رقم�ی محال
است؟
حداق��ل تا زمانی که بانک مرکزی ایران مس��تقل
نباش��د و دولت بتواند برای ان تعیین تکلیف کند ما
هرگز مس��ئله تورم را حل نخواهی��م کرد و تورم دو
رقمی خواهد بود.
میانگین تورم جهان کمتر از ۵درصد است یعنی
در جهان امروز مسئله تورم تقریبا حل شده اما وقتی
به عملکرد کش��ورهای توس��عه یافته بنگریم ،متوجه
می ش��ویم مس��تقل ش��دن بانک مرکزی انها کمک
شایانی به رفع مشکل تورم کرده است.
فراموش نکنیم در اقتصاد دو نوع سیاس��ت گذاری
داریم؛ سیاس��ت های پولی و مالی .سیاست های مالی
اغل��ب حول و حوش مخارج و درامد دولت و بودجه
است.
سیاست های پولی ان دسته سیاست هایی است که
بانک مرکزی متولی ان اس��ت و بای��د روند حرکت
پ��ول را به نحوی تنظیم کند که هم ارزش پول ملی
تضعیف نشود و هم نیازهای اقتصاد برطرف شود .در
ایران دولت ها به جای اینکه ساختار بودجه را اصالح
کنند و به سیاس��ت های مالی سروسامان دهند ،کار
راحت ت��ر را انتخاب می کنند و با اعمال نظر به بانک
مرک��زی صرفا از سیاس��ت های پولی ب��رای کنترل
اقتصاد استفاده می کنند .با توجه به کسری بودجه و
ساختار اقتصاد ایران ،این سیاست ها همیشه تورم زا
ب��وده و خواهند بود .پس با اس��تقالل بانک مرکزی،
دولت ه��ا ناچار می ش��وند سیاس��ت های مالی را در
دس��تور بگذارند و با کنترل خلق پ��ول و نقدینگی،
بانک مرکزی می تواند با فراق بال کامل ،وظایف خود
را انجام دهد.
برخ�ی معتقدند ده�ه ۹۰از نظ�ر عملکرد
اقتص�ادی ،ده�ه ای پر از شکس�ت و عقب گرد
ب�ود .چه عواملی اقتصاد را به جایی رس�اند که
در طول یک دهه ،فقط ۴.۳درصد رشد کند؟
در سواالت پیش��ین هم گفتم که ما دچار مشکل
کاهش واقعی درامد هس��تیم و این مشکلی کوچک
و گذری نیس��ت .درامدها با احتساب تورم به شکلی
چشمگیر کاهش داشته و حتی گفته می شود در امد
س��رانه در پایان دهه ۹۰ح��دود ۳۰درصد کمتر از
ابتدای این دهه بوده است .در نیمی از این دهه تورم
بیش از ۳۰درصد بود و نرخ رش��د اقتصادی اسمی
هم منفی .پس کس��ی نمی توان��د کتمان کند مردم
ایران به تدریج فقیر و فقیرتر شده اند.
تورم نقشی بس��زا در درامدها دارد .همان طو ر که
گفتم ،اگر کس��ی ۲۰درصد بر درامدش افزوده شود
اما تورم ۴۰درصد باش��د ،ان فرد به ش��کل ظاهری
درامد بیش��تری دارد اما درواقع فقیرتر ش��ده است.
کنترل تورم می تواند این مسئله را کنترل کند .تورم
تعاریف گوناگونی دارد ولی حتی می توان ان را اخذ
مالیات از درامدهای دولت دانست؛ مالیاتی از جیب
م��ردم به خزان��ه دولت که از قضا ن��ه از جیب همه
بلکه بیشتر از جیب مزدبگیران گرفته می شود .تورم
به کس��انی که صاحب دارایی هستند کمک شایانی
می کن��د چرا که انها بدون اینکه کار خاصی بکنند با
افزایش نرخ دارایی ها و ثروت خود مواجه می ش��وند.
حال انکه مزدبگیران روز به روز با س��فره کوچک تری
رو به رو می شوند.
این تورم محصول عملکرد دولت ها اس�ت.
دولت ها چرا به این مسئله بی توجه هستند؟
م��ن این طور فک��ر نمی کنم؛ یعنی ای��ن نبوده که
ابزاره��ای متعددی در مقابل سیاس��ت گذاران دولت
باش��د ولی انها اصرار ب��ر روش های تورم زا داش��ته
باش��ند .کش��ور ک��ه تحری��م می ش��ود اول از همه
درامده��ای نفتی که س��هم مهم��ی در منابع دولت
دارن��د ،قطع می ش��وند .ب��ه همین دلی��ل من بیش
از اینک��ه دولتمردان و سیاس��ت گذاران را مس��بب
تحریم های فزاینده دهه ۹۰بدانم ،تحریم ها مس��بب
می دان��م که هم به مردم ایران فش��ار زیادی اورد و
هم به دولت.
تصور کنید هر کس��ی رئیس نهاد اجرا باشد؛ با هر
اندیشه ای نمی تواند حقوق کارمندان را نپردازد .پس
دولت دس��ت هر جناحی باشد نهایتا مجبور است به
خلق پول پرقدرت دس��ت بزن��د تا هزینه های جاری
خ��ود را بپردازد .این وس��ط ،هزینه ه��ا هم به دلیل
تحریم ش��دیدا رش��د کردند پس دول��ت حتی باید
هزینه های بیشتری بپردازد.
ب�ه نظر ش�ما ش�رایط ده�ه ۹۰تکرار پذیر
است؟
بل��ه؛ ممک��ن اس��ت دوباره تکرار ش��ود ی��ا حتی
عملک��ردی بدت��ر از ای��ن دهه هم ثبت ش��ود چون
ما نیاز به س��رمایه گذاری داریم .کش��ور ما با بحران
سرمایه گذاری به ش��دت درگیر است .جذب سرمایه
در این دهه نه تنها بیش��تر نش��د ،بلک��ه چنان کمتر
ش��د که در برخی صنایع استهالک ماشین االت هم
از سرمایه گذاری پیش افتاد .به این حالت به اصطالح
سرمایه گذاری منفی هم می گویند که به معنای اب
رفتن توان تولید هم هست.
در اینجا هم تحریم ها نقش پررنگی داشتند چرا که
چش��م انداز اقتص��اد را منفی کرد و ش��رایط را برای
س��رمایه گذاران به شکلی ترس��یم می کند که انها از
این اقدام ابا داش��ته باش��ند .در این م��ورد هم ما تا
نتوانیم س��رمایه گذاری کافی جذب کنیم ،مشکالت
روز ب��ه روز بیش��تر می ش��ود و توان اقتص��اد تحلیل
می رود .جذب س��رمایه یا از طریق س��رمایه گذاری
دولتی ممکن می ش��ود یا ب��ا منابع بخش خصوصی
تامین می شود یا اینکه سرمایه گذاری خارجی جذب
می شود.
در ایران جذب سرمایه خارجی مدت هاست ناچیز
اس��ت .دولت هم دیگر دلیلی برای س��رمایه گذاری
نمی بیند چرا که حتی حق��وق کارمندان خود را هم
با زحمت می پردازد و هر س��ال با کسری بودجه های
بزرگ مواجه می شود .پس نه تنها توان سرمایه گذاری
ندارد بلکه خود نیاز به گسترش منابع خود دارد.
پس تنها راهی که می ماند این اس��ت که به بخش
خصوصی میدان دهد .حت��ی باید دولت ها به بخش
خصوص��ی کمک هایی چون تس��هیالت کم بهره هم
درنظ��ر بگیرند و هر طور ممکن اس��ت انها را برای
س��رمایه گذاری عالقه مند کند .گفته می ش��ود ما در
ایران با حجم انبوهی از فرار س��رمایه مواجه هستیم
و بهتری��ن راه مقابله با فرار س��رمایه این اس��ت که
صاحبان انها را به مشارکت در تولید فراخواند.
از س��وی دیگر ش��رکت های دولتی عملکرد خوبی
ندارن��د زیرا ب��ه بنگاه های اقتصادی ن��گاه اجتماعی
دارن��د .به همین دلیل نی��روی کاری چند برابر نیاز
واقع��ی خود جذب می کنند و همین نیز س��وداوری
بنگاه ها را دچار مش��کل کرده است .حال انکه بخش
خصوصی هرگز حاضر به چنین کاری نیست و تمام
ت�لاش خود را می کند تا هزینه تولید را کاهش دهد
تا س��ود بیش��تری ببرد .دولت باید منابع بانکی را به
این س��مت هدایت کرده تا به بهبود ش��رایط کمک
کند.
رئیس اتحادیه مشاوران امالک :همکاران من به دستفروشی روی اورده اند!
مصطفی قلی خسروی ،رئیس اتحادیه مشاوران امالک:
در ش��رایطی ک��ه معامالت در رکود ش��دید به س��ر می برد
تعطی�لات کرونایی وضعیت معیش��تی مش��اوران امالک را
بدتر کرده و بس��یاری از همکاران ما به رانندگی تاکسی های
اینترنتی ،میوه فروشی و حتی دستفروشی روی اورده اند.
از حدود ۱۰روز پیش برای چندمین بار در س��ال جاری
دفاتر مشاور امالک به دستور ستاد ملی کرونا تعطیل شده و
امروز دوباره این تعطیالت را تا یکشنبه تمدید کرده اند .سال
گذش��ته هم این وضعیت را داشتیم .افراد شاغل در صنف ما
با توجه به اس��تفاده از تلف��ن و فناوری های جدید ،کمترین
ارتباط حضوری ب��ا متعامالن را دارند؛ در حالی که مش��اغل
دیگر که فضای کار انها بس��یار شلوغ تر از دفاتر امالک است
تعطیل نشده اند.این تعطیالت و بازگشایی های مکرر به شدت
بر وضعیت معیش��تی مشاوران امالک تاثیر می گذارد .حدود
۹۰درصد همکاران ما طی یک سال اخیر راننده تاکسی های
اینترنتی ش��ده یا وارد مش��اغل کاذب ش��ده اند.وقتی دفاتر
امالک بسته باشند هرکس هر قیمتی دلش می خواهد برای
خانه خودش تعیین و در س��ایت ها درج می کند .در حالی که
بیش��تر همکاران ما درباره قیمت های کارشناسی و واقعی به
فروش��ندگان مشاوره می دهند و به ارزانی کمک می کنند .از
طرف دیگر ،رونق اقتصاد به رونق بازار مس��کن بستگی دار د
چرا که ۱۷۲شغل کلیدی به صنعت ساختمان وابسته است.
از س��تاد کرونا انتظار داریم با توجه به ارتباط کم مش��اوران
امالک ب��ا مراجعه کنن��دگان ،ما را جزو صن��وف گروه های
ش��غلی یک قرار دهد چرا که صنف مشاوران امالک در حال
نابودی اس��ت و باید فکری برای این وضعیت کرد.اگر بخش
دولتی ب��ه مهم ترین وظیفه خود در تولید و عرضه مس��کن
بپردازد گرانی ها تا این حد در بازار مس��کن ایجاد نمی شود.
مسکن اجتماعی که از روی کاغذ فراتر نرفت ،سپس مسکن
مل��ی را مطرح کردند و از س��ال ۱۳۹۸قول دادند ۴۰۰هزار
واحد را تا دو س��ال به اتمام برس��انند .اکنون چیزی که در
عمل افتتاح کرده اند کمتر از ۴۰هزار واحد اس��ت؛ یعنی به
۱۰درصد وعده خود هم عمل نکردند اما از مشاوران امالک
انتقاد می کنند.
ن��ه ب��ازار مصالح ،نه قیمت گ��ذاری و نه سیاس��ت گذاری،
هیچ کدام در اختیار اتحادیه مش��اوران امالک نیس��ت .یک
واقعیت این اس��ت که تعداد مسکن در شهر تهران ،کمتر از
تقاضا است که علت اصلی ان به کاهش ساخت وساز ناشی از
سیاست های اشتباه مس��ئوالن برمی گردد .اما طی سال های
اخیر به محض اینکه مس��کن گران می شد پیکان انتقادات را
به س��مت ما می گرفتند .به نظرم این رفتار مس��ئوالن نوعی
ش��انه خالی کردن از مسئولیت است .بی برنامگی خودتان را
گردن دیگران نیندازید!
منبع :ایسنا صفحه 12
13
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
صنعت
مدیرعامل لوله گستر اسفراین ایدرو خبر داد
تولی��د زمینه خودکفایی را برای کش��ورها به ارمغان
می اورد .در چند س��ال اخیر ،ش��عارهای سال براساس
اقتص��اد و تولید تدوین ش��ده که نش��ان از اهمیت این
موضوع دارد.
در دوره تحریم ه��ای نیم��ه دوم دهه ۹۰صنعتگران
توانستند با دشواری بخشی از نیاز خود را به کشورهای
خ��ارج ک��م کنند که ب��رای صنعت و در س��طح کالن
اقتصاد ایران نویدبخش است.
رشد ۱۱۰درصدی تولید در ۳ماه
گروه صنعت
editor@smtnews.ir
رشد تولید
مدیرعام��ل ش��رکت صنعتی لوله گس��تر اس��فراین
زیرمجموعه سازمان گس��ترش و نوسازی صنایع ایران
(ایدرو) گفت :در بهار امسال ۹هزار تن لوله بدون درز
موردنی��از صنایع نفت و گاز در این واحد صنعتی تولید
شد که در مقایس��ه با مدت مشابه سال گذشته حدود
۱۱۰درصد رشد نشان می دهد.
به گزارش ایدرونیوز ،مازیار زند ادامه داد :میزان تولید
فصل بهار س��ال گذشته لوله گستر اس��فراین حدود ۴
هزار و ۲۸۳تن بود.
به گفته زند ،ش��رکت لوله گس��تر اس��فراین در ۳ماه
نخس��ت امس��ال در فرایند تحویل محصول نهایی نیز
با تحوی��ل ۶ه��زار و ۵۰۷تن محصول ان��واع لوله به
پیمانکاران صنعت نفت ،رشد ۴.۵برابری در این زمینه
داشته است.
مدیرعامل شرکت لوله گس��تر اسفراین ،کاهش ۴۰
درصدی ضایع��ات را از موفقیت ه��ای دیگر این واحد
بزرگ صنعتی در خراس��ان شمالی عنوان کرد و گفت:
تحقق این مهم نش��ان دهنده بهبود چشمگیر بهره وری
و کیفیت در روند تولید است.
زند خاطرنش��ان کرد :با بومی سازی بخش زیادی از
ابزار و تجهیزات مورد نیاز از جمله غلتک غول پیکر خط
نورد و موارد دیگر حدود یک میلیون دالر صرفه جویی
ارزی ناشی از کاهش خرید خارجی شده است.
اولویت فعالیت صندوق اینده ساز
در ادامه سرپرس��ت صندوق حمایت و بازنشس��تگی
اینده س��از ،س��اماندهی اموال ،امالک و ش��رکت های
لوله گستراس��فراین در ۳ماه نخس��ت امس��ال در فرایند تحویل
محص��ول نهایی ۶هزار و ۵۰۷تن محصول انواع لوله به پیمانکاران
صنعت نفت ،با رشد ۴.۵برابری تحویل داد
صن��دوق ،ل��زوم اس��تفاده بهین��ه از ظرفی��ت ای��ن
س��رمایه گذاری ها و توج��ه به برنامه های تدوین ش��ده
و هدفمندس��ازی س��رمایه گذاری ها را از اولویت ه��ای
اساسی فعالیت این صندوق عنوان کرد.
محمدرضا محمدی با اش��اره اینکه رعایت شفافیت
و پاکدس��تی ،برنامه محوری ،سختکوشی و جسارت در
تصمیم س��ازی و تصمیم گی��ری از محورهای اساس��ی
فعالیت این صندوق اس��ت ،گفت :در تالش هستیم تا
گسستی بین ستاد صندوق ،بدنه مدیریتی و ذی نفعان
اتفاق افتاده را ترمیم کنیم.
محم��دی در ادامه با اش��اره به تغیی��رات ایین نامه
صندوق گفت :مهم ترین تغیی��رات مرتبط با ایین نامه
و اساس��نامه جاری صندوق امکان بازنشستگی زنان با
۲۵سال سابقه بیمه پردازی است که در ایین نامه قبل
۳۰س��ال بود .همچنین نحوه محاسبه و تعیین حقوق
بازنشس��تگی از کارافتادگی و فوت به یکی از دو روش
هر کدام بیش��تر باش��د ،تعیین و پرداخت ش��ود و این
موض��وع مزیت عضویت در صندوق را نس��بت به دیگر
صندوق ها به ویژه تامین اجتماعی دوچندان کرده است.
سرپرس��ت صندوق اینده ساز مهم ترین وجه تمایز به
نسبت دیگر صندوق ها را نبود سقف در پرداخت حقوق
بازنشس��تگی دانس��ت و تصریح کرد :این موضوع یکی
از علل عم��ده ورود و عضویت کارشناس��ان و مدیران
شرکت ها در راس��تای تامین اتیه و خانواده انها از بدو
تاسیس تاکنون بوده است.
وی خاطرنشان کرد :اینده س��از تنها صندوقی است
که از زمان تاس��یس تاکنون حتی ی��ک ریال بار مالی
برای دولت ایجاد نکرده و توانس��ته بدون گرفتن ریالی
از دولت در طول حیات خود ،به راه خویش ادامه داده
و تعهدات خود را به انجام برس��اند و سیاس��ت جاری
صن��دوق در تامی��ن مناب��ع پرداخت مس��تمری اعضا
به عنوان وجه تمایز صندوق اینده ساز با دیگر صندوق ها
م��ورد تایید وزارت تع��اون ،کار و رفاه اجتماعی بوده و
چشم انداز روشنی برای اعضای ان وجود دارد.
صندوق حمایت و بازنشس��تگی موسس��ه غیردولتی
اس��ت که به اس��تناد ماده ۲قانون تاس��یس س��ازمان
گس��ترش و نوس��ازی صنایع ایران و در اج��رای ماده
۴قان��ون حمایت کارمن��دان در برابر اثرات ناش��ی از
پیری و از کارافتادگی و فوت و با تصویب ش��ورای عالی
تامین اجتماعی و موافقت س��ازمان امور اس��تخدامی
کشور تش��کیل و با نام صندوق حمایت و بازنشستگی
اینده ساز در سال ۱۳۵۴به ثبت رسیده است.
محمدرضا محمدی
صندوق
اینده ساز از
زمان تاسیس تا
کنون یک ریال
بار مالی برای
دولت ایجاد
نکرده است
نایب رئی��س هیات مدی��ره و مدیرعام��ل
ش��رکت بهره برداری مترو ته��ران و حومه با
اش��اره به اینک��ه تمامی کارکن��ان در بخش
حمل ونق��ل عموم��ی در مع��رض ابت�لا ب��ه
ویروس کرونا هس��تند ،گفت :برای تس��ریع
انج��ام واکسیناس��یون همکاران��م از تمامی
مراجعه ذی صالح پیگیری ه��ای متعددی را
انج��ام داده ایم اما هنوز ای��ن موضوع محقق
نشده اس��ت .به گزارش ایسنا ،علی عبداله پور
دراین باره گفت :درحال حاضر واکسیناسیون
رانن��دگان حمل ونق��ل عموم��ی در ک��رج
اغازش��ده و این در حالی اس��ت که کارکنان
ام��ور ایس��تگاه ها و راهبران قط��ار در مترو
پایتخ��ت ک��ه روزانه با حجم زیادی مس��افر
روبه رو هس��تند تاکن��ون موفق ب��ه دریافت
واکسن نشده اند.
وی خاطرنش��ان کرد :نامه های متعددی به
اعضای کمیسیون بهداش��ت مجلس شورای
اس�لامی ،معاونان اس��تاندار تهران ،فرمانده
عملیات مدیریت بیماری کرونا در کالنش��هر
تهران ،سخنگوی س��تاد ملی مقابله با کرونا
و معاونان وزارت بهداش��ت ارسال کرده ایم و
از اهمیت خدمات رسانی مترو تهران و حومه
به ش��هروندان و تاکید بر خطرات ناش��ی از
فعالیت در ش��هر زیرزمینی و مش��کالتی که
کارکن��ان ش��رکت بهره برداری مت��رو تهران
در چنین فضای کاری با ان مواجه هس��تند
س��خن گفته ایم ،اما تا ای��ن لحظه نتیجه ای
نگرفته ایم.
براس��اس گزارش مدیریت ارتباطات و امور
بین الملل ش��رکت بهره برداری مترو تهران و
حومه ،مدیرعامل ش��رکت بهره برداری مترو
ته��ران و حومه بار دیگر از تمامی مس��ئوالن
ذی صالح خواس��تار تس��ریع در اولویت قرار
گرفتن واکسیناس��یون کارکنان این شرکت
شد.
نیاز استان تهران به
تدوین سند جامع اب
کاهش بهره برداری صنعتی در مناطق ازاد
در دو ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ،در مناطق
ازاد وی��ژه ،صدور جواز تاس��یس کمتر از نص��ف و پروانه های
بهره برداری کمتر از یک س��وم ش��ده اس��ت .به گزارش ایسنا،
براس��اس جدیدترین امار منتشرش��ده از سوی وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت در دو ماهه امس��ال ب��رای ۶۴۷۱بنگاه جواز
تاس��یس و برای ۸۹۹بنگاه پروانه بهره برداری صادرش��ده که
نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۲۷.۵و ۳۰.۹درصد
افزایش داشته است .سرمایه پیش بینی شده در این مدت برای
جوازهای تاس��یس مع��ادل ۱۳۱ه��زار و ۱۶۰میلیارد تومان
بوده که نس��بت به مدت مشابه سال قبل ،تقریبا دو برابر شده
است .میزان سرمایه پروانه های بهره برداری صادرشده تا پایان
اردیبهش��ت امسال نیز ۱۰هزار و ۹۹۰میلیارد تومان بوده که
نس��بت به مدت مشابه س��ال قبل از ان ۱۶۴.۴درصد افزایش
داشته است.
براس��اس این امار با اجرای پروژه هایی که جواز تاسیس انها
در دو ماه امس��ال صادرشده برای بیش از ۱۷۴هزار نفر شغل
ایجادش��ده که نس��بت به این رقم در مدت مش��ابه سال قبل
از ان ب��ا افزایش ۵۱.۲درصدی مواجه بوده اس��ت .پروانه های
بهره برداری صادرشده در این مدت نیز زمینه اشتغال ۱۶هزار
و ۶۴۱نفر را فراهم کرده که نسبت به دو ماهه سال قبل حدود
۶۹.۸درصد رشد داشته است.
گروه های کاالیی پرطرفدار
در این میان ،از ۶۴۷۱جواز تاس��یس صادرشده در دو ماهه
امس��ال ،بیش��ترین تعداد مربوط به گروه «س��ایر محصوالت
کان��ی غیرفلزی» ب��ا ۹۰۷مجوز و گروهی ک��ه کمترین جواز
تاس��یس را به خود اختصاص دادند نی��ز «فاضالب ،دفع زباله،
بهداشت محیط و فعالیت های مشابه» و «استخراج زغال سنگ
و لینیت» بوده که برای هر کدام دو جواز تاس��یس صادرش��ده
است .همچنین از ۸۹۹پروانه بهره برداری ،بیشترین پروانه در
دو ماهه امس��ال ب��ا ۱۲۹مورد متعلق به گروه «س��اخت مواد
و محصوالت ش��یمیایی» بوده و متوسط س��رمایه گذاری برای
راه ان��دازی ی��ک واحد در این گروه ۵میلی��ارد و ۴۰۰میلیون
تومان اعالم ش��ده است .بیشترین اش��تغال ایجادشده در گروه
س��اخت مواد و محصوالت شیمیایی با حدود ۲۵۴۵نفر است.
کمترین پروانه بهره برداری نیز در گروه های فاضالب ،دفع زباله،
بهداش��ت محیط و فعالیت های مشابه و فعالیت های پشتیبانی
و کمکی حمل ونقل و نیز اس��تخراج کانه های فلزی بوده که در
مدت یادشده برای هر کدام فقط یک پروانه صادرشده است.
بیشترین و کمترین تعداد مجوز ها
جزئیات اطالع��ات انواع جوازهای صادرش��ده در این مدت
هم نشان می دهد بیشترین تعداد جواز تاسیس در استان های
فارس ،خراس��ان رضوی و اذربایجان غربی ب��ه ترتیب با ،۴۵۷
۴۵۴و ۴۴۴مجوز صادرشده است.
کمتری��ن تع��داد جواز تاس��یس نیز در مناط��ق ازاد ویژه
اقتص��ادی با ۱۴مج��وز ،کهگیلویه و بویراحم��د و گیالن هر
کدام با ۲۹مجوزصادرش��ده اس��ت .بیش��ترین تع��داد پروانه
بهره برداری صادرش��ده در بین اس��تان های کشور نیز مربوط
به اذربایجان شرقی ،اصفهان و خراسان رضوی با ۶۹ ،۸۵و ۶۵
پروان��ه بهره برداری و کمترین مربوط به کهگیلویه و بویراحمد
با ۴و بوش��هر ،ایالم و خراس��ان جنوبی هر ک��دام با ۷پروانه
بهره برداری است .مناطق ازاد ویژه اقتصادی نیز در این مدت
۲۰پروانه بهره برداری صادرشده است.
گفتن��ی اس��ت باالترین اش��تغال ایجادش��ده در پی صدور
پروانه ه��ای بهره ب��رداری مربوط به اس��تان های البرز و قم به
ترتی��ب ب��ا ۲۸۷۴و ۱۴۶۲نفر بوده و کمترین اش��تغال هم
در استان کهگیلویه و بویر احمد با ۲۲نفر ایجادشده است.
تع��داد صدور ج��واز صنعت��ی به نوعی نش��ان دهنده تمایل
س��رمایه گذاران به سرمایه گذاری در بخش تولید و پروانه های
بهره ب��رداری ب��ه معنی واحدهایی اس��ت ک��ه فعالیت خود را
اغاز کردند؛ بنابراین براس��اس این امار ،وضعیت واحدهای به
ایجاد ۲.۱میلیون فرصت شغلی
براس��اس اخرین داده های اماری در دول��ت دوازدهم (از ابتدای
س��ال ۹۵تا پایان )۹۹با اجرای برنامه های اشتغالزایی در مجموع
۲میلیون و ۱۰۸هزار و ۵۸فرصت ش��غلی در کش��ور ایجاد شده
است .به گزارش ایرنا ،دولت تدبیر و امید در چند سال گذشته برای
ایجاد فرصت های ش��غلی جدید و حفظ اش��تغال موجود به منظور
توسعه اشتغال برنامه ها و طرح های متعددی را در دستور کار خود
قرار داد .سیاس��ت های فعال بازار کار ،برنامه های حمایتی و توسعه
کس��ب وکار از جمله برنامه های دولت تدبیر و امید در بحث توسعه
اش��تغال بود که خود به م��وارد و برنامه ه��ای جزیی تری همچون
کارورزی ،مهارت ام��وزی در محی��ط کار واقعی ،یارانه دس��تمزد،
حمایت از مش��اغل خانگی ،حمایت از رس��ته های اشتغالزا ،تامین
مالی خرد ،تکاپو و موارد دیگر تقسیم می شوند.
براس��اس اخری��ن داده ه��ای ام��اری وزارت تع��اون ،کار و رفاه
اجتماعی در سیاس��ت های فعال بازار کار در ۴س��ال گذش��ته در
مجموع ۲۷۹هزار و ۸۸۲فرصت شغلی ایجادشده که نتیجه اجرای
برنامه مهارت اموزی در محیط کار واقعی و کارورزی بهترین نتیجه
را داش��ته است .سیاست حمایتی دولت از دیگر برنامه های اجرایی
تع��اون ،کار و رفاه اجتماعی در دول��ت دوازدهم بود که در نتیجه
اجرای ان یک میلیون و ۴۰هزار و ۶۸۱فرصت ش��غلی ایجاد شد.
از جمل��ه برنامه های این بخش می توان به تامین مالی خرد ،قانون
ساماندهی و حمایت از مش��اغل خانگی ،اشتغال حمایتی سازمان
بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) اشاره کرد.
وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی در بخش توسعه کسب وکارها
نی��ز برنامه ریزی های الزم را پیش بینی کرده بود و قانون اش��تغال
روستایی و عش��ایری ،تکاپو ،حمایت از رسته های اشتغالزا و طرح
ملی توس��عه مشاغل خانگی را از سال ۱۳۹۷اجرا کرد .با عملیاتی
ش��دن این برنامه ها طی ۳س��ال ۷۱۳هزار و ۴۸۶فرصت شغلی
ایجاد ش��د .در این سال ها همواره بحث اش��تغال اتباع خارجی با
وج��ود بیکاری جوانان داغ بود و همواره این انتقاد مطرح می ش��د
که این افراد بس��یاری از کسب وکارها را با درامدهای پایین اشغال
کرده ان��د .تعاون ،کار و رفاه اجتماع��ی در این زمینه نیز وارد عمل
ش��ده بود و در س��ال ،۹۶رقمی برابر ۲۵هزار و ۱۷۵نفر ،در سال
۹۷نیز ۲۶هزار و ۳۶۶نفر و در س��ال ۹۸هم ۲۲هزار و ۴۶۸نفر
از افراد جویای کار را جایگزین اتباع خارجی کرد.
بهره برداری رس��یده در مناطق ازاد ویژه اقتصادی نس��بت به
مناطق دیگر کشور خوب نیست و در زمینه جواز تاسیس نیز،
امارها حاکی از تمایل پایین س��رمایه گذاران به سرمایه گذاری
در این مناطق است.
کاهش جواز تاسیس در مناطق ازاد
امارها نش��ان می دهد در دو ماهه امس��ال نس��بت به سال
قب��ل ،در مناطق ازاد ویژه صدور جواز تاس��یس ۵۶.۳درصد
و پروانه ه��ای بهره ب��رداری ۷۳درصد کاهش داش��ته اس��ت.
به طوری که جوازهای تاس��یس صنعتی در دو ماهه نخس��ت
س��ال ۱۳۹۹و ۱۴۰۰به ترتیب ۳۲و ۱۴مورد بوده و صدور
پروان��ه بهره برداری در ۸منطقه ازاد ویژه اقتصادی نیز از ۷۴
مورد در دو ماهه نخس��ت سال قبل به ۲۰پروانه بهره برداری
یعنی کمتر از یک سوم در دو ماهه نخست امسال رسیده است.
این در حالی اس��ت که مناطق ازاد وی��ژه تجاری با قوانین
محدودتر و تش��ریفات گمرکی س��اده تری نسبت به سرزمین
اصل��ی با اهدافی از جمل��ه حمایت از صنعت داخلی کش��ور،
ج��ذب فناوری ه��ای نوین در ام��ر تولید ،گس��ترش تولیدات
صادرات محور و اش��تغالزایی راه اندازی شده اند .همین قوانین
محدودتر باره��ا باعث گالیه کارگران و تولیدکنندگان ش��ده
است.
مطالبات قطعه سازان کوچک در اولویت پرداخت
ش��ورای عالی اس��تان های انجمن های تخصصی صنایع
همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور در نشست
مش��ترک با مدیران زنجیره تامین دو خودروس��از بزرگ با
مذاکره و تبادل نظر پیرامون موضوعات روز خودروس��ازی
و قطعه س��ازی ،مهم ترین موضوع��ات و دغدغه های جاری
در این حوزه را بررس��ی کردند .به گزارش صمت به نقل از
روابط عمومی انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و
قطعه سازان خودرو کشور ،در این هم اندیشی ،مدیران ارشد
شرکت های ساپکو ،سازه گس��تر و مگاموتور با هیات مدیره
انجمن های استانی همگن نیرومحرکه و قطعه سازی کشور
دیدار کردند .بررس��ی و هم اندیش��ی برای رفع مش��کالت
قطعه سازان کشور از جمله مهم ترین محورهای این نشست
بود که بیش��تر به تاخیر در پرداخت مطالبات قطعه سازان
اختصاص داشت.
براس��اس موضوع��ات مطرح ش��ده در ای��ن نشس��ت،
قیمت گذاری دس��توری محصوالت و تجاری نش��دن ده ها
ه��زار خودرو ناقص تولیدی خودروس��ازان منجر به بحران
نقدینگ��ی در این ش��رکت ها ش��ده و انباش��ت قابل توجه
و بحران افری��ن مطالبات مع��وق قطعه س��ازان را به دنبال
داشته اس��ت .براس��اس این گزارش ،قطعه سازان کشور و
مدیران ش��رکت های تامین خودروس��ازان پس از بحث و
تبادل نظر تصمیم گرفتند تا زمان رفع بنیادین مشکالت و
معضالت موجود ،پرداخت مطالبات قطعه سازان از سوی دو
خودروساز بزرگ کشور هدفمند و ساماندهی شود.
در همین راس��تا مقرر شد مطالبات قطعه سازان کوچک
ک��ه تعداد زیادی از بنگاه های تولیدی کوچک را تش��کیل
می دهند اما س��همی کمتر از بدهی خودروسازان را شامل
می ش��وند در اولویت پرداخت قرار گی��رد و ایران خودرو و
سایپا در کوتاه ترین زمان ممکن ،نسبت به پرداخت میزان
قابل توجهی از این مطالبات اقدام کنند .همچنین پیشنهاد
پرداخت مطالبات معوق قطعه سازان بزرگ کشور از طریق
خری��د دین ،تامین اعتب��ار ( )LCداخل��ی و ...به تصویب
اعضای حاضر در جلسه رسید تا پس از تایید مدیران ارشد
خودروسازان به مرحله اجرا برسد.
مع��اون هماهنگی برنامه وبودجه س��ازمان
مدیریت و برنامه ریزی استان تهران از تدوین
س��ند جامع اب استان به منظور تامین پایدار
اب در این��ده نزدی��ک خب��ر داد .به گزارش
ایسنا ،ش��هرام عدالتی در جلسه با تعدادی از
فرمانداران شهرستان های استان تهران پس از
دریاف��ت گزارش هایی مبنی بر کمبود و لزوم
تامین اب در شهرس��تان ها گف��ت :به منظور
تامی��ن اب موردنیاز در شهرس��تان ها تدوین
سند جامع اب را در دستور کار داریم ،چراکه
بیش از ای��ن نمی توانیم از مناب��ع زیرزمینی
بهره کشی داشته باشیم.
وی ب��ا بیان اینکه حف��ر چاه های جدید در
شهرستان ها اقدامی منطقی و عقالیی نیست
و اس��یب های بی شماری در اینده کشور وارد
می کند ،ادامه داد :بحران فرونشست زمین در
استان تهران زنگ خطر را برای چنین اقدامی
به صدا دراورده اس��ت و به منظور تامین اب
نمی توانیم اجازه حفر چاه جدید را بدهیم.
مسعود ش��فیعی ،رئیس سازمان مدیریت و
برنامه ریزی اس��تان تهران نیز در این جلس��ه
با تایید س��خنان عدالتی تاکیدک��رد :با ابالغ
س��ند امایش اس��تان تهران تمامی اقدامات
م��ا در ح��وزه اس��تان باید منطبق بر س��ند
باشد و س��ند نیز اجازه برداشت بیشتر اب از
س��فره های اب زیرزمینی را نمی دهد و حفر
چاه جدید اقدامی است که در افق ۱۰ساله یا
کمتر کش��ور را دچار بحران های بسیار عظیم
خواهد کرد.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه اح��داث مخ��زن اب
پیشنهادی قابل تامل است ،ادامه داد :احداث
مخزن اب و بهره مندی از پس��اب ها اقداماتی
اس��ت که می تواند بدون اس��یب رساندن به
محیط زیس��ت اس��تان راهکاری برای تامین
اب باشد.
اخبار
شورایار
ی
اولویت شورای
شهر ششم باشد
رئیس س��تاد هماهنگی شورایاری ش��هر تهران تاکید کرد :نمایندگان
اینده شورا موضوع شورایاری ها را در اولویت قرار دهند.
به گزارش ایسنا ،احمد مسجدجامعی گفت :چند روز پیش ،نامه ای از
سوی دیوان عدالت اداری خطاب به وزارت کشور و مرتبط با شورایاری ها
ارس��ال شد .این نامه در راستای تاکید بر حکمی بود که سال گذشته با
ش��کایت سازمان بازرسی کل کشور از س��وی دیوان عدالت اداری صادر
ش��د .در تیر دیوان عدالت به ابطال مصوبه ش��ورای شهر تهران رای داد
و نامه اخیر نیز بر این موضوع تاکید داش��ت .اما باید به چند نکته توجه
کرد .نخس��ت اینکه شورایاری ها در تجربه ۲۰ساله خود در هر شرایطی
و با هر رویکردی که مدیران ش��هری و ش��وراها داشتند ،فعالیت خود را
ادامه دادند.
وی ادام��ه داد :همه دولت ها و نهادهای اجرایی از حضور ش��ورایاران
استقبال کردند .این دوره شورایاری ها به هیچ وجه از نظر قانونی مشکلی
ندارد و عطف به ماسبق نمی شود.
مسجدجامعی تاکید کرد :از نمایندگان اینده شورا می خواهم با توجه
به همگام بودن مجلس ،ش��ورا و دولت در دوره اینده این مس��ئله را در
اولویت قرار دهند و مس��ئله شورایاری ها در مجلس مطرح و حل شود و
جایگاه شورایاری ها بیش از این خدشه برندارد.
امیدواریم نهادهای اجرایی ش��هرداری و شورای شهر بعدی تهران از
این ظرفیت اس��تفاده و با ارتباطاتی که با مجلس دارد مشکل شورایارها
را رفع کند.
الزام واکسیناسیون
رانندگان ناوگان حمل و نقل صفحه 13
14
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
بانک و بیمه
یادداشت
از OMOتا
ازادسازی
نرخ سود
حجت اهلل فرزانی
کارشناس بانکی
سهند اینانلو
editor@smtnews.ir
رئیس س��ازمان بورس و اوراق بهادار اظهارکرد :اینکه افرادی س��هامی را
باالت��ر از ارزش واقعی ان خریداری کردن��د ،یک ناراحتی ایجاد می کند و
اینکه مجبور شوند همان سهام را کمتر از نرخ واقعی ان به فروش برسانند،
ناراحتی مضاعفی را به ویژه برای سهامداران خرد موجب می شود؛ بنابراین
طرحی را به اجرا رس��اندیم مبنی بر اینکه کسانی که تا اردیبهشت ۱۴۰۱
پرتفوی خود را حفظ کنند ،می توانند از تضمین سود ۲۵درصدی استفاده
کنن��د .محمدعل��ی دهقان دهن��وی در گفت وگو با ایلنا با اش��اره به طرح
چرا نرخ سود مصوب بانک مرکزی نادیده گرفته می شود؟
رخنه در سقف نرخ سود
اگر نگاهی به کامنت های کاربران ش�بکه های اجتماعی در پیج بانک های خصوصی و دولتی
بیندازی�م با انبوهی از گله و ش�کایت نس�بت به نحوه ارائه تس�هیالت بانکی ب�ه افراد مواجه
می شویم که عمدتا یا مربوط به تضامین سفت وسخت بانک ها مربوط می شوند یا سنگین بودن
اقس�اطی که بانک ها حتی ثانیه ای را هم در حس�اب وکتاب های مربوط به تاخیر در پرداخت
محاس�به می کنند .اما اغلب ش�اکیان از عملکرد بانک ها در زمینه تسهیالت دست اخر به باال
بودن نرخ سود واقعی وام های بانکی ختم می شود ،زیرا تقریبا همه اشخاص حقیقی که موفق
به عبور از هفت خوان بانک ها برای پرداخت وام شده اند معتقدند نرخ سودی که از سوی بانک
مرکزی اعالم می ش�ود ،هیچ گاه از س�وی بانک ها رعایت نمی شود به نحوی که بانک ها فقط در
ظاهر نرخ س�ود رس�می را اعالم می کنند اما با ترفندهای گوناگون کاری می کنند که نرخ سود
تسهیالت تا جای ممکن به نرخ تورم نزدیک شود .البته فعاالن بانکی هم با تاکید بر لزوم دوام
اوردن بانک ها در رقابت ش�دید برای جذب س�پرده گذار ،از نرخ سود سپرده به عنوان ابزاری
ب�رای تامی�ن منابع مالی ب�رای بانک نام می برند اما در مقابل جذب س�پرده بانک ها مجبور به
تخصیص تسهیالت به اقشار گوناگون هستند که در ان صورت هم موضوع نرخ سود تسهیالت
مطرح می شود که اگر از نرخ تورم کمتر باشد به معنای ضررده بودن هرگونه تسهیالتی است
که بانک در اختیار مشتریان و متقاضیان قرار می دهد.
با توجه به مس��ئله رعایت نش��دن سقف نرخ سود،
کارشناس��ان پول��ی و بانکی معتقدن��د بانک مرکزی
باید با اس��تفاده از ابزارهای نظارتی که در اختیار دارد
عکس :ایدا فریدی
موض��وع تعیین نرخ س��ود بانکی در اقتصاد
ایران همواره یکی از مس��ائل مناقشه برانگیزی
ب��وده ک��ه اس��تراتژی فع��االن اقتص��ادی در
حوزه ه��ای گوناگ��ون را تحت تاثی��ر قرار داده
اس��ت .برای درک بهتر اهمی��ت این موضوع،
کافی اس��ت به دو برهه حس��اس و بحرانی که
پیرامون داس��تان نرخ س��ود بانکی ایجادشده
توجه کنیم؛ در ابتدای دهه ۹۰ش��اهد افزایش
نرخ س��ود سپرده در موسسات مالی و اعتباری
بودی��م که همگی نتیجه ان را به خوبی به یاد
داری��م .بحران اخیر هم ریش��ه در مکانیس��م
تعیین نرخ س��ود داش��ت که سال گذشته رخ
داد و فع��االن ب��ورس اوراق بهادار را ش��دیدا
خش��مگین کرد .از همین رو بسیاری معتقدند
نحوه تعیین این مولفه مهم در سیاست گذاری
پول��ی و بانکی باید باردیگر دس��تخوش تغییر
ش��ود ام��ا بان��ک مرکزی با اش��اره ب��ه اعمال
تغییرات در س��ازکار مشخص کردن نرخ سود
بانکی در س��ال های اخیر ،چنین درخواستی را
به کلی رد می کند.
نرخ سود در اقتصاد ایران تا سال ۹۸به روال
قدیم تعیین می ش��د اما از ۲سال قبل تاکنون
تا حدود زیادی رویه تغییر کرد و بانک مرکزی
توانس��ت با استقاللی نسبی سازکار تعیین نرخ
سود بانکی را در اختیار بگیرد .باوجود تغییرات
گسترده در نحوه تعیین نرخ سود ،باز هم شاهد
ی که
انتقادهای گس��ترده ای هس��تیم .در مدت
گفته شد سیس��تم نرخ بهره شباهت بسیاری
ب��ه انچه در فدرال رزرو امریکا انجام می ش��ود،
پیدا کرد.
همان طور که گفته ش��د موضوع تعیین نرخ
س��ود به ۲دوره قبل و بعد از س��ال ۹۸تقسیم
می ش��ود .تا پیش از س��ال ،۹۸شورای پول و
اعتبار نرخ س��ود بانک��ی را تعیین می کرد .در
این روش ،میانگین نرخی که در جلسه مطرح
می کردن��د ،به عن��وان نرخ س��ود بانکی اعالم
می شد.
بعد از س��ال ،۹۸ش��اهد اجرای سیاستی با
عن��وان بازار باز یا OMOبودیم که ش��باهت
زیادی ب��ه انچه در ایاالت متح��ده می بینیم،
دارد .در این سیس��تم با اس��تفاده از مکانیسم
فروش اوراق تالش می شود تعادل در بازار پول
برقرار ش��ود که با تعیین یا حفظ کریدور نرخ
سود بین بانکی انجام می شود.
باوجود ایجاد تحوالت زیربنایی در سیس��تم
بانکی ،باز هم ش��اهد جلوگیری بانک مرکزی
از وانهادن مس��ئولیت تعیین نرخ س��ود بانکی
به بانک ها هس��تیم .تفاوتی که بین مکانیس��م
تعیین نرخ س��ود در ایران و امریکا وجود دارد،
دقیق��ا همین جاس��ت که ما ب��ه بانک ها اجازه
تعیین نرخ س��ود به طور مستقل را نمی دهیم
اما انه��ا به طور کلی این امر را برعهده بانک ها
و موسس��ات مال��ی گذاش��ته اند ت��ا عرض��ه و
تقاض��ا بتواند در این بین حک��م کند و تعادل
برقرار ش��ود .بانک ها باید بسته به ریسکی که
می پذیرند ،اقدام به تعیین نرخ سود کنند .حاال
فرقی ندارد در مبادالت بین بانکی باش��د یا در
ارائه تسهیالت چنین مسئله ای ایجاد شود؛ در
هر حال ،بانک ها می توانند در راس نرخ سود را
به صورت موردی تعیین کنند.
البت��ه در نظام بانکی کش��ور ما ،نرخ س��ود
س��پرده تقریب��ا رعای��ت نمی ش��ود و بانک ها
باتوج��ه ب��ه اینک��ه چه کس��ی ،با چ��ه مقدار
س��رمایه ای مش��تری انهاس��ت ،نرخ س��ود را
تعیی��ن می کنند و همین مس��ئله باعث ش��ده
بس��یاری به این نحوه تعیین نرخ سود اعتراض
داشته باش��ند.همان طور که پیش تر نیز اشاره
ش��د رویه بانک مرکزی برای تعیین نرخ سود
س��پرده و بین بانک��ی منتقدان زی��ادی دارد و
به نظر می رسد با ادامه روند فعلی و افزایش نرخ
تورم ،دامنه این انتقادها نیز گسترده تر شود.
در ای��ن بین هم فع��االن صنعت بانکداری و
هم برخی از س��رمایه گذاران بورس ،نسبت به
افزایش یا کاهش نرخ سود سپرده و تسهیالت
واکنش های ش��دید و گس��ترده ای را نش��ان
می دهن��د و ه��ر دو طرف انگش��ت اتهام را به
سوی بانک مرکزی می گیرند.
ام��ا طب��ق انچه گفته ش��د بان��ک مرکزی
رویک��رد منطقی ت��ری را در س��ال های اخیر
در پی��ش گرفت��ه و به نظر می رس��د روال کار
تعیین نرخ س��ود بانکی به ش��کل نظام مندتر
و منظم تری انجام می ش��ود که همین مسئله
ج��ای خش��نودی و امی��دواری دارد .با وجود
این تغییرات مثبت ،س��ازکار تعیین نرخ سود
نیازمن��د اصالحات جدیدی اس��ت تا بتواند به
شکل کارامدتری عمل کند.
جزئیات
طرح بیمه پرتفوی
سهامداران
متضرر
???? سهامداران خرد ،گفت :برای اینکه ارامش خاطری
حمایتی سازمان برای
برای س��هامداران خرد ایجاد کنیم ،طرحی حمایتی را اسفند سال گذشته
به مرحله اجرا رس��اندیم .وی افزود :اینکه افرادی سهامی را باالتر از ارزش
واقع��ی ان خری��داری کردند ،یک ناراحتی ایج��اد می کند و اینکه مجبور
ش��وند همان س��هام را کمتر از نرخ واقعی ان به فروش برس��انند ،ناراحتی
مضاعفی را به ویژه برای س��هامداران خرد موجب می شود؛ بنابراین طرحی
را به اجرا رساندیم مبنی بر اینکه کسانی که تا اردیبهشت ۱۴۰۱پرتفوی
خود را حفظ کنند ،می توانند از تضمین سود ۲۵درصدی استفاده کنند.
رئیس سازمان بورس در پاسخ به منتقدانی که معتقدند این طرح شبیه
به س��ود بانکی برای س��پرده گذاران اس��ت ،اظهارکرد :این دیدگاه تحلیل
اشتباهی است ،چراکه درحال حاضر امکان اختیار فروش تبعی روی سهام
وجود دارد و بس��یاری از ناش��ران برای اینکه از س��هام خود حمایت کنند،
اوراق اختی��ار ف��روش تبعی منتش��ر می کنند و اطالعی��ه ان هم در کدال
ثبت می شود.
زمانی که اقتصاد در ش��رایط رونق نسبی است ،طبیعتا نرخ سود بانکی
ه��م افزایش می یابد ،چ��ون میزان س��ود در اقتصاد رش��د می کند از
همی��ن رو بانک ها ب��ا هدف افزایش قدرت مانور ب��رای رقابت باید نرخ
سود سپرده را نیز افزایش دهند .اما در شرایطی که اقتصاد در رکود
به سر می برد طبیعی است که نرخ سود بانکی هم کاهش پیدا کند
در راس��تای نظ��ارت بر عملک��رد بانک ها (خصوصی
و دولتی) اقدام کند تا با شکس��تن س��قف نرخ س��ود
(تس��هیالت و سپرده) رقابت را به سمتی نبرند که در
عملکرد بانک ها می دانند که در صورت محقق نشدن
نمی ت��وان به تمکین بخش های خصوصی و دولتی به
قوانین نظام بانکی کشور امیدوار بود.
نهایت مردم عادی بازنده بازی باش��ند .البته بسیاری
هم بر لزوم استقالل بانک مرکزی تاکید داشته و این
امر را به عنوان الزامی برای نظارت درس��ت و دقیق بر
اصالح فوری نظام بانکی ضروری است
ابراهی��م نکو ،نماینده پیش��ین رباط کریم در مجلس
ش��ورای اسالمی با اش��اره به اهمیت اصالح نظام بانکی
به
گفت :نظام بانکی در کشورمان با مشکالت و
کاس��تی های زیادی همراه است که نیاز مبرم به اصالح
را ب��ه ما گوش��زد می کند ،زی��را در حال حاضر ش��اهد
خودسری بانک ها هستیم.
وی در ادام��ه افزود :تا زمانی که اصالحات نظام بانکی
انجام نش��ود ،هیچ یک از مشکالت این حوزه حل شدنی
نخواهد بود ،مس��ئله تعیین نرخ سود بانکی هم یکی از
همین مشکالت است که باید به طور ریشه ای و زبربنایی
موردتوجه قرار بگیرد.
نک��و ضمن تاکید بر وجود مش��کالت در نظام بانکی
عنوان ک��رد :اصالح نظام بانکی ما به یک کارشناس��ی
اصالح نظام
بانکی ما به یک
کارشناسی عمیق
نیاز دارد تا با
کمک متخصصان،
قانون محکمی
برای ان
تهیه شده و
برای اجرا از
سوی مجلس به
تصویب برسد
عمی��ق نی��از دارد ت��ا با کم��ک متخصصان،
قانون محکمی تهیه شده و برای اجرا از سوی
مجلس به تصویب برس��د .البت��ه طرحی در
دوره های قبل��ی مجلس به تصویب رس��یده
بود و بهتر اس��ت این طرح در مجلس کنونی
مورد بازبین��ی قرارگرفته و از متخصصان امر
برای برطرف کردن کاس��تی های ان مشاوره
گرفته شود.
عضو پیش��ین کمیس��یون اقتصادی مجلس شورای
اسالمی در ادامه تاکید کرد :خوشبختانه مجلس کنونی
اراده اجرای چنین طرحی را از خود نشان داده و همین
موضوع می تواند جای امیدواری داش��ته باشد اما برای
اجرای این برنامه در دولت کنونی وقت چندانی نمانده
اس��ت و به احتمال زیاد ،ش��اهد اجرای طرح
اص�لاح نظام بانکی در دول��ت بعدی خواهیم
ب��ود.وی ادام��ه داد :یکی از مس��ائلی که در
اصالح نظام بانکی باید موردتوجه قرار گیرد،
سازکار تعیین نرخ سود بوده که درحال حاضر
ب��ا تخلفاتی همراه اس��ت .بانک ها متاس��فانه
س��قفی که بان��ک مرکزی اع�لام می کند را
رعایت نمی کنند و همین موضوع موجب ابراز نارضایتی
شهروندان شده است.
این نماینده پیش��ین خاطرنش��ان کرد :البته یکی از
مهم ترین بخش های��ی که باید در زمین��ه اصالح نظام
بانکی موردتوجه قرار گیرد ،مسئله استقالل نظام بانکی
اس��ت ،زیرا نمی توان بانک مرکزی داشت که تحت نظر
نه این است و نه ان!
محمد رجایی باغ سیایی ،استاد اقتصاد
و نماینده پیشین مجلس شورای اسالمی
با اش��اره به تفاوت های نظام بانکی بدون
ربا و ربوی به
گفت :سازکار تعیین
نرخ سود در کشور ما به طور طبیعی نباید
با کش��ورهای غربی مقایسه ش��ود ،زیرا
سیستم بانکی در کشورهای غربی ربوی
اس��ت اما در کش��ور ما بانکداری بدون ربا باید اجرا
ش��ود و از همین رو نمی توان این مکانیس��م ها را با
یکدیگر مقایسه کرد.
نماینده پیشین گناباد در مجلس در ادامه افزود:
نرخ سود در سیستم های بانکداری بدون ربا امکان
تعیین ش��دن از قبل را ن��دارد ،زیرا باید با توجه به
شرایط اقتصادی کشور نرخ سود را مشخص کنند.
ارتب�اط مس�تقیم ن�رخ س�ود و رون�ق
اقتصادی
رجایی باغ س��یایی با توصیف رابطه بین نرخ سود
و شرایط عمومی اقتصاد عنوان کرد :در صورتی که
اقتصاد در ش��رایط رونق نس��بی است ،طبیعتا نرخ
سود بانکی هم افزایش می یابد ،چون میزان سود در
اقتصاد رش��د می کند و از همین رو بانک ها با هدف
افزایش قدرت مانور برای رقابت ،نرخ س��ود سپرده
را نیز افزایش دهند .اما در ش��رایطی که
اقتص��اد در رکود به س��ر می ب��رد طبیعی
اس��ت که نرخ سود بانکی هم کاهش پیدا
کند .نماینده پیشین گناباد در مجلس در
ادامه گفت :با توجه به این گزاره باید نرخ
سود بانکی با توجه به شرایط کلی اقتصاد
کشور تعیین ش��وند اما متاسفانه بانک ها
در کش��ور ما زیر بار این موضوع نمی روند و همواره
به ش��کلی ک��ه خودش��ان تمایل دارند ،نرخ س��ود
تسهیالت و سپرده را مشخص می کنند.
نه ربوی ،نه بدون ربا
عض��و هیات علمی دانش��گاه عالمه طباطبایی به
گفت :با توجه به عملکرد سیستم بانکداری
در ایران اصال نمی توان گفت از الگوی ربوی پیروی
می کنیم یا اینک��ه بانکداری بدون رب��ا را به عنوان
الگ��وی اجرای��ی پذیرفته ایم؟ درواقع ن��ه می توان
گفت که بانکداری رب��وی داریم و نه بدون ربا .وی
ادام��ه داد :البته به صورت ذاتی سیس��تم بانکی در
کشورمان شباهت های بیشتری به نظام بانکی ربوی
دارد اما متاس��فانه بانک مرکزی از ابزارهای نظارتی
استفاده نمی کند و کار را به میزان زیادی در اختیار
خود بانک ها قرار داده است.
دولت فعالیت کند و انتظار داشت این نهاد بتواند به طور
مس��تقل وظایف خود را انج��ام دهد .به عن��وان مثال،
در زمینه اس��تقراض دولت ها از بان��ک مرکزی هم این
موضوع مطرح می ش��ود که اگر استقالل بانک مرکزی
رعایت شود ،به طور قطع دولت ها نمی توانند این نهاد را
مجبور به کاری کنند که در نهایت به تشدید نرخ تورم
ختم می ش��ود .نکو در پایان خاطرنشان کرد :در صورت
مستقل شدن بانک مرکزی مجلس هم می تواند به طور
مستقیم روس��ای کل بانک مرکزی را برای پاسخگویی
ای��ن نهاد به نماین��دگان به صحن مجل��س فرابخواند،
این در حالی اس��ت که تاکنون بان��ک مرکزی به عنوان
زیرمجموعه وزارت اقتصاد و وزیر اقتصاد نیز پاسخگوی
همه مسائل مربوط به نظام بانکی بوده است.
سخن پایانی...
استاندارد دوگانه
این اس��تاد اقتص��اد با انتق��اد از عملکرد بانک ها
در زمین��ه تخصیص اعتبار و تس��هیالت بیان کرد:
به عنوان مثال در قس��مت تخصیص منابع بانک ها
ازاد گذاشته می ش��وند تا نرخ سود تسهیالت را تا
جایی که می خواهند و به نفع ش��ان است ،افزایش
دهن��د ،معم��وال ه��م در این ش��رایط نرخ س��ود
تس��هیالت تا جایی افزایش پیدا می کند که به نرخ
تورم نزدیک شود و حتی در مواردی دیده شده که
از نرخ تورم پیشی می گیرد.
این کارش��ناس اقتصاد افزود :ام��ا وقتی کار به
جذب سپرده می رسد به دلیل اینکه بانک ها بتوانند
س��پرده گذاران را از چنگ یکدیگر بیرون بکشند،
نرخ س��ود س��پرده را ت��ا جایی افزای��ش می دهند
که س��ایر رقبا امکان رقابت نداش��ته باشند و افراد
ترجیح دهند پول خود را در اختیار بانکی که سود
بیشتری پرداخت می کند ،قرار دهند.
رجایی باغ س��یایی در پای��ان خاطرنش��ان ک��رد:
تا زمانی ک��ه بانک مرک��زی اراده ای ب��رای اعمال
نظارت بر این سازکار غلط و معیوب نداشته باشد،
نمی توان به اصالح امورات نظام بانکی در کشورمان
امیدوار بود.
ب��ا توجه به نظرات مدافعان و منتق��دان عملکرد نظام بانکی به
نظر می رس��د هر دو طیف بر سر مس��تقل شدن بانک مرکزی از
دولت اتفاق نظر داش��ته و این امر را به عنوان اتفاقی مبارک برای
اقتص��اد ایران می دانند .البته کارشناس��ان بر ای��ن باورند فعاالن
صنع��ت بانک��داری در ایران به نحوی از غیرمس��تقل بودن بانک
مرکزی منتفع می ش��وند و تمایل چندانی برای برهم زدن توازن
و تعادل فعلی ندارند .به همین دلیل اس��ت که منتقدان عملکرد
سیستم بانکداری ایران اجرای طرح اصالح نظام بانکی را به عنوان
یک��ی از اولویت های اصل��ی اقتصاد ایران دانس��ته و اعتقاد دارند
دولت س��یزدهم باید در هم��کاری و هماهنگی با مجلس یازدهم
سعی در اجرای این طرح که سال ها در قفسه های بهارستان خاک
خورده داش��ته باشد .در غیر این صورت ،تغییر و تحول چشمگیر
و محسوس��ی در زمینه اصالح عملک��رد بانک ها و تقویت نظارت
بانک مرکزی در زمینه تخلفات بانکی رخ نمی دهد.این دس��ته از
صاحب نظران با اش��اره به نقش مخرب رعایت نش��دن سقف نرخ
س��ود تسهیالت و سپرده از س��وی بانک ها در اقتصاد کشور ،این
نقیص��ه را یکی از مواردی می دانند که می تواند در صورت اجرای
ط��رح اصالح نظام بانکی و تقویت اس��تقالل بانک مرکزی تا حد
زیادی حل ش��ده و بانک ها التزام کافی برای رعایت بخشنامه ها و
دس��تورات بانک مرکزی را خواهند داش��ت .در غیر این صورت،
کاستی ها و تخلفات بسیاری از سوی بانک ها رخ می دهد که بدون
وجود اراده و انگیزه ای برای اصالح نظام بانکی ،امکان حل ندارد.
باجه خبر
بیمه تعاون ،در نمایشگاه تخصصی اوراسیا
نخس��تین نمایش��گاه تخصصی اوراس��یا از ۱۸تیر فعالیت
خود را با حضور شرکت کنندگان حوزه اوراسیا شامل روسیه،
بالروس ،ارمنستان ،قزاقستان و قرقیزستان در باالترین سطح
تج��اری و اقتصادی و با حضور مقام��ات بخش های دولتی و
خصوصی ایران و کشورهای عضو اغاز کرده و تا ۲۱تیرماه به
کار خود ادامه خواهد داد.
ب��ه گزارش روابط عمومی بیم��ه تعاون ،با توجه به عضویت
بیمه تعاون در مجامع بین المللی همچون «کمیسیون بانک و
بیمه اتاق مشترک ایران و عراق»« ،اتحادیه بین المللی تعاون
( »)ICAو «کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی (»)ICC
ضرورت پاسخگویی و حضور همه جانبه این شرکت در مسیر
پاس��خگویی و معرفی فعالیت ه��ا در صحنه بین المللی بیش
از پیش وجود داش��ت .از همین رو ،کارشناس��ان بیمه تعاون
از تمام رش��ته های بیمه ای در نمایش��گاه حاضر و پاسخگوی
س��واالت مراجعان بوده اند .ش��رکت بیمه تعاون در س��اعات
برگزاری نمایشگاه ( )۱۸-۱۰در سالن ۴۴Bغرفه ۲۲میزبان
مراجعه کنندگان خواهد بود.
افتت�اح کلینیک تخصص�ی بیمه های زندگی
بیمه کارافرین
عباس��علی اصالنی ،مدیر اس��تان اصفه��ان بیمه کارافرین
درب��اره افتت��اح کلینیک تخصصی بیمه ه��ای زندگی گفت:
این کلینیک با هدف ایجاد انگیزه و پشتیبانی ملموس بدون
هزینه برای شبکه فروش ،جذب بازاریابان در ابتدا و اعطا کد
نمایندگی ایین نامه ۹۶در بلندمدت در شهر اصفهان به عنوان
یکی از کالنشهرهای اقتصادی کشور افتتاح شده است.
ب��ه گ��زارش روابط عموم��ی بیمه کارافرین ،مدیر اس��تان
اصفه��ان بیم��ه کارافری��ن در ادامه اف��زود :در این کلینیک
که متخصصان ان ش��بکه فروش هس��تند در ۲ماه تحقیق
و ام��وزش اقدام به فراخوان و ثبت نام نمایندگان جنرالی که
تصمیم بر پیش��رفت داشتند و به مدت ۲ماه فرایند جذب و
اموزش بازاریابان در محل ش��عبه اصفهان انجام شد و تعداد
۹نماینده جنرال و حدود ۴۳بازاریاب اماده خدمت رس��انی
شدند .در حال حاضر از محل این حرکت حدود ۹۰بیمه نامه
و پرتفویی افزون بر ۵میلیارد ریال محقق شده و تا پایان سال
این رقم به ۵۰میلیارد ریال خواهد رسید.
نحوه دریافت کارمزد ارسال پیامک
کارمزد ارس��ال پیامک برای مش��تریان حقیقی ۱۲۰هزار
ریال و برای مش��تریان حقوقی ۱۵۰هزار ریال تعیین ش��ده
است.
ب��ه گزارش روابط عمومی بانک توس��عه تعاون ،از س��وی
دیگ��ر از مش��تریانی که در زمان ثبت اس��ناد ،س��پرده انها
فاقد موجودی باش��د یا درخواس��ت عدم ارسال پیامک دارند،
کارمزدی کسر نمی شود. صفحه 14
15
سه شنبه
29تیر 1400
9ذی الحجه 1442
20ژوئیه 2021
شماره 1843
پیاپی 3161
بین الملل
«مسکن اجتماعی» راه گذار از یک بحران اروپایی
برخی از اعضای اتحادیه اروپا با معضل بی مسکنی و بدمسکنی مواجهند
سهند اینانلو
بحران مسکن یکی از معضالت اصلی دولت های عضو اتحادیه اروپا به شمار می رود که
در سال های اخیر از سوی کشورهای با اقتصادهای ضعیف تر به سمت غول های اقتصادی
قاره س�بز حرکت کرده و گریبان انها را نیز گرفته اس�ت .پژوهشگران بر این باورند که
شکاف بین کشورهای شرقی و غربی اروپا ،زمینه ساز تشدید بحران مسکن در این قاره
شده ،چراکه ساختار اقتصادی بین این دو حوزه تمدنی به میزان قابل توجهی با یکدیگر
اختالف دارد .کشورهای غربی که غالبا وضعیت بهتری در زمینه مسکن دارند از سال ها
قب�ل سیاس�ت های تعاونی محور را برای حل این معضل مورداس�تفاده قرار می دهند؛ از
س�پردن مس�کن ارزان قیمت به ش�رکت های خصوصی اجتناب ورزیده و تالش دارند از
طریق مش�ارکت اجتماعی ،معضالت اقتصادی را حل کنند که بحران مس�کن نیز یکی
از همین مش�کالت به شمار می اید .البته برخی کش�ورها مانند انگلستان و المان هنوز
موفق به کاهش چشمگیر تعداد بی خانمان ها نشده اند اما دولت هایی مانند هلند ،ایتالیا
و دانمارک با اجرای سیاس�ت های مش�ارکت محور که به نام «مسکن اجتماعی» مشهور
است ،موفق به کنترل بحران رو به رشد مسکن در کشورهای خود شده اند.
editor@smtnews.ir
مسکن اجتماعی چیست؟
درصد سهم «مسکن اجتماعی» در کشورهای اروپایی
مس��کن اجتماع��ی یک��ی از مدل های��ی اس��ت ک��ه در اغل��ب کش��ورهای اروپای��ی به عن��وان سیاس��ت
رفاه��ی در ح��وزه مس��کن اج��را می ش��ود .در ای��ن م��دل ،ه��ر مس��کنی ک��ه از س��وی دول��ت ی��ا س��ازمان های
غیرانتفاع��ی (تعاون��ی) اداره می ش��ود و ب��ه اج��اره اف��راد درمی ای��د به عن��وان مس��کن اجتماع��ی ش��ناخته
می ش��ود .البته در برخی کش��ورها مانند اتریش این نوع واحدهای مسکونی از سوی دولت و تعاونی های غیرانتفاعی اداره
می شوند که الگوی مدیریت ترکیبی نامیده می شود.
مس��کن اجتماعی معموال با هدف تامین مس��کن ارزان قیمت برای اقش��ار کم درامد جامعه اجرا می ش��ود که می تواند
به عنوان درمانی بالقوه برای رفع تبعیض و نابرابری در بازار مسکن تاثیرگذار باشد.
همان طورکه گفته ش��د ش��کاف عمیقی بین سیاست های اجرایی دولت های غرب و ش��رق اروپا وجود دارد که از جمله
مصادیق ان می توان به مس��کن اجتماعی اش��اره کرد که بیشتر از س��وی دولت های غربی در مقایسه با هم قطاران شرقی
خود اجرا می شود.
مسکن اجتماعی در اتحادیه
سهم مدل مس��کن اجتماعی در کشورهای گوناگون
اروپایی بسته به نحوه حکومت داری و ساختار سیاسی و
اقتصادی کشورها بسیار متفاوت است .کشورهایی که از
مدل های دولت رفاهی در نظام اقتصادی و رفاهی خود
بهره می برند ،تمایل بیشتری به پیاده سازی برنامه هایی
مانند مس��کن اجتماعی دارند اما در برخی سیستم های
اقتص��ادی ک��ه از ب��ازار ازاد تبعیت می کنن��د ،چنین
مدل هایی طرفدار زیادی ندارد.
وقتی س��هم مسکن اجتماعی در کشورهای گوناگون
را با نرخ مالکیت خانه مقایس��ه می کنی��م ،متوجه باال
بودن نرخ مالکیت مس��کن در کشورهایی می شویم که
س��هم کمتری از اجرای سیاس��ت های رفاهی در بخش
مس��کن دارند و برعکس .همین موضوع نش��ان دهنده
ورود دولت و ش��رکت های تعاونی در کشورهایی است
ک��ه مالکی��ت امالک کمتر ب��ه اش��خاص حقیقی داده
می ش��ود و به جای ان شرکت های مش��ارکتی اقدام به
ساخت مس��کن ارزان قیمت کرده و ان را با هزینه های
بسیار کمتر از انچه در بازار ازاد شاهد هستیم در اختیار
اقش��ار کم درامد می گذارند .به عن��وان مثال می توان به
ریشه یابی بحران در اروپا
هلند اشاره کرد که با ۳۲درصد ،بیشترین سهم را بین
س��ایر اعضای اتحادیه اروپا از مس��کن اجتماعی داشته
اما مجارس��تان با کمتر از ۰.۷درصد در قعر جدول قرار
دارد .کش��ورهای دیگری مانند اتریش ،چک ،دانمارک،
فنالند ،فرانس��ه ،س��وئد و انگلیس هم که در این زمینه
پیشرو هستند ،نقش گسترده ای به مسکن اجتماعی در
بازار امالک و مستغالت خود اختصاص داده اند.
کشورهایی که در سال های اخیر پیشرفت گسترده ای
در این زمینه داشته و قصد اجرای سیاست های رفاهی
بیش��تری را در بخش مس��کن دارند ،عموم��ا موفق به
کنترل بحران مسکن شده اند .البته برخی کشورها مانند
ایرلند که در غرب اروپا یکی از بدترین ش��رایط را دارد
و بی خانمان های زیادی در این کشور زندگی می کنند،
س��عی داشت با استفاده از سیاس��ت های بازار ازاد این
معضل را تحت کنترل دراورد اما از س��ال ۲۰۲۰به این
س��و و به دلیل نتیجه بخش نبودن این سیاست ،تصمیم
گرفت با تغییر جهتی اساسی زمینه را برای پیاده کردن
طرح های ش��رکت های تعاونی مس��کن با هدف ساخت
مسکن اجتماعی فراهم کند.
نکته مش��ترکی که در سراسر سیستم های اقتصادی
جهان باعث بروز مشکل در بازار مسکن می شود ،ریشه
در تبدی��ل ملک به کاالی س��رمایه ای دارد ،زیرا وقتی
خانه که محلی برای زندگی اس��ت و مستهلک می شود
به جای کاالیی که باید مورداستفاده دائمی باشد ،تبدیل
به هدفی برای س��رمایه گذاری می شود ،طبیعتا افرادی
که نیاز مبرمی به مس��کن دارند حت��ی از اجاره ان نیز
ناتوان می مانند و تبدیل به بی خانمان هایی می شوند که
حتی امکان پرداخت کرایه یک ماه اپارتمانی به مساحت
۲۰متر را هم ندارند .این در حالی اس��ت که بسیاری از
شهروندان طبقه متوسط یا ثروتمند صاحب حداقل یک
واحد مسکونی یا ملک در حوزه های استحفاظی شهرها
هستند و حتی بس��یاری از بازنشستگان در کشورهای
غرب��ی (به ویژه امریکا) نیز هزینه ای که در ازای خدمات
خ��ود دریافت می کنند را با هدف س��رمایه گذاری وارد
بازار ام�لاک کرده و با توجه به ق��درت معامالتی خود
اقدام به خرید مسکن می کنند.
انشقاقی که در این بین ایجاد می شود کار را به جایی
می کشاند که تعداد بی خانمان ها یا بدمسکن ها افزایش
پی��دا می کند .ای��ن اتف��اق در دهه ۹۰می�لادی بین
کش��ورهای اروپای غربی شروع به گس��ترش کرد و در
س��ال های دوران بحران اقتصادی ۲۰۰۸امریکا به اوج
رس��ید .در پی این اتفاق بود ک��ه گروهی از دولت های
اروپای��ی که تا پیش از ان حتی از نظام کاپیتالیس��تی
و س��رمایه دارانه پی��روی می کردند ،ش��روع ب��ه اجرای
سیاس��ت های رفاهی کرده و مدل مس��کن استیجاری
و همچنین مس��کن اجتماع��ی را در دس��تور کار قرار
دادند.
کش��ورهایی که از این الگو در سال های ابتدایی قرن
بیست ویکم پیروی کردند ،عموما متعلق به بلوک غربی
اروپا بودند که المان ،دانمارک ،فرانس��ه ،ایتالیا ،هلند و
بلژیک از جمله دولت هایی هس��تند ک��ه در این زمینه
موفقیت های بسیار خوبی را کسب کردند .اما در عوض
برخی کش��ورها مانند ایرلند ،اسپانیا ،پرتغال ،چک و...
از جمله نمونه های غیرموفق در این زمینه هس��تند که
به تازگی تصمیم به تغییر مس��یر گرفته و س��عی دارند
ب��ا اج��رای برنامه هایی مانن��د مس��کن اجتماعی ،نرخ
بی مسکنی و بدمسکنی را کاهش دهند.
وضعیت بازار در اروپا
در سال های اخیر ،منتقدان عملکرد دولت های عضو در
اتحادیه اروپا را بر لزوم داشتن نگاه جزءنگرتری نسبت به
امور رفاهی تشویق می کنند و معتقدند با توجه به فاصله
گرفتن از بحران اقتصادی ۲۰۰۸دولت های راستگرا در
حال قدرت گرفتن هس��تند و همین امر موجبات شدت
گرفتن بحران هایی مانند مس��کن ،بهداش��ت ،گرسنگی
و ...را فراه��م کرده اس��ت .ای��ن عده از کارشناس��ان و
پژوهش��گران اقتص��ادی ضمن اش��اره ب��ه افزایش نرخ
مس��کن در س��ال های اخیر (به ویژ ه در کشورهای شرق
اروپا) معتقدند اگر دولت های قدرتمندتر که عمدتا غربی
هس��تند به کمک اعض��ای ضعیف تر اتحادیه نش��تابند،
بحران مس��کن می تواند گسترده تر شود و شعله های ان
دامن اروپا را هم بگیرد .مشاهدات میدانی نشان می دهد
متوسط نرخ مسکن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در
۵سال گذشته حدود ۴درصد افزایش یافته که موجبات
نگرانی کشورهای توسعه یافته را فراهم کرده ،چراکه نرخ
مس��کن در غرب اروپا به مراتب کمتر از اعضای ش��رقی
اتحادیه بوده و همین موضوع باعث می ش��ود شهروندان
کم درامد و کمتر تحصیلکرده از کشورهای فقیر اروپایی
برای مهاجرت به کشورهای توسعه یافته اقدام کنند که
در این صورت هم بحران مس��کن شرق به غرب سرایت
می کند و هم بار مهاجرتی س��نگینی ع�لاوه بر انچه از
خاورمیانه بر دوش اروپا گذاشته ش��ده وارد می ش��ود .از
همین رو بس��یاری از دولت های راستگرای اروپای غربی
معتقدند اگر سیاس��ت های بازار ازاد را در حوزه مسکن
اجرایی نکنند ،شهروندان از سراسر جهان برای مهاجرت
به این کشورها اقدام می کنند و این موضوع می تواند به
انفجار ناگهانی نرخ مس��کن ختم شود .اما مخالفان این
دسته از منتقدان با اشاره به سهم اندک دولت ها در بازار
مس��کن بر لزوم ورود هرچه بیشتر و گسترده تر دولت ها
در این حوزه تاکید داش��ته و این امر را به عنوان راه حلی
برای جلوگیری از تشدید بحران مسکن می دانند .با نگاه
به امار و ارقام متوجه می شویم حدود ۰.۶۶درصد تولید
ناخالص اتحادیه اروپا مربوط به حوزه مس��کن اجتماعی
اس��ت ام��ا کارشناس��ان منتق��د سیاس��ت های اقتصاد
لیبرال��ی معتقدند این میزان باید ت��ا حدود ۱.۲درصد
افزایش یافته تا ش��هروندان اروپایی بتوانند از سد معضل
بزرگی به نام مسکن عبور کنند ،در غیر این صورت پیش
از هجوم مهاجران شرقی ،غربی ها با انفجار قیمتی مواجه
خواهند شد.
راهکار قاره سبز
با تم��ام این اوصاف ،انچه قطعی اس��ت وجود بحرانی
فزاین��ده در بی��ن اعضای اتحادیه اروپاس��ت که اقش��ار
کم درام��د ملت ه��ای این ق��اره را با خطر بی مس��کنی و
بدمس��کنی تهدید می کن��د .البته برخی از کش��ورهای
توس��عه یافته که از ق��درت مانور بیش��تری برخوردارند،
تصمیم ب��ه حمای��ت از طرح های مس��کن اجتماعی در
ش��رق اروپا گرفته اند .از جمله این کش��ورها می توان به
المان اش��اره کرد که اقدام به تاس��یس کالجی تخصصی
ب��رای تربیت نیروهایی از ش��رق اروپا کرده که در بوخوم
واقع ش��ده تا در نهایت برای فعالیت در حوزه شرکت های
تعاونی و غیرانتفاعی به کش��ور خود بازگشته و بار بحران
مسکن را در جوامع شرق اروپا کاهش دهند .کشورهایی
مانند هلند و دانمارک نیز تصمیم به تاسیس شرکت های
تعاونی بین المللی گرفته و تالش دارند از طریق گسترش
طرح ه��ای مس��کن اجتماعی در کش��ورهای فقیرتر این
معض��ل را تا حد ممکن به کنترل دراورند .از س��ویی هم
از زمانی که اورس��وال فون درالین ،سکان هدایت پارلمان
اروپا را در اختیار گرفته ،سیاس��ت های رفاهی زیادی در
دستور کار قرار دارد که تخصیص ۱۹۵میلیارد یورو برای
اجرای طرح های رفاهی در بخش مسکن در سراسر اروپا
(اغلب بین اعضای ش��رقی) یکی از همین طرح هاس��ت.
از س��ویی هم پارلمان اروپا ،دولت های راستگرای شرقی
را مجب��ور به اج��رای مصوبات پیرام��ون موضوع حداقل
دس��تمزد کرده و سهم مسکن را در این مصوبه به میزان
بی س��ابقه ای افزایش داده که با توجه به گزارش��ات سال
۲۰۲۱توانس��ته اثرات مثبتی بر قدرت خرید شهروندان
اروپایی در بازار مسکن داشته باشد.
منبعwww.europarl.europa.eu :
سهم مدل
مسکن اجتماعی
در کشورهای
گوناگون اروپایی
بسته به نحوه
حکومت داری و
ساختار سیاسی
و اقتصادی
کشورها بسیار
متفاوت است
ترجمه و تدوین-س�هند اینانلو :با نگاهی به
امار و ارقام مربوط به گردش مالی تعاونی ها در سال
۲۰۲۰متوجه می شویم که امریکا ،فرانسه ،المان،
ژاپن و هلند ۵ ،کش��ور برت��ر در زمینه گردش مالی
بخش های اش��تراکی یا همان تعاونی ها هس��تند،
کشورهایی مانند نیوزلند ،س��وئد و استرالیا نیز به
ترتیب در رده های هجدهم ،نوزدهم و بیس��تم قرار
دارند.
البته این مس��ئله به معنای سهم باالی تعاونی ها
در س��اختار اقتصادی این کش��ورها نیس��ت ،بلکه
به دلیل باال بودن ،GDPگ��ردش مالی تعاونی ها
نیز باالتر اس��ت .ام��ا وقتی به س��هم تعاونی ها در
اقتصادهای پوی��ا در جهان می نگریم ،نیوزلندی ها
را در صدر جدول می بینیم ،زیرا تعاونی ها س��همی
بی��ش از ۳۵درصد در این کش��ور ۴و نیم میلیون
نفری دارند که حدود یک س��وم جمعیت عضو این
مدل ها هستند .بس��یاری معتقدند دلیل افزایش
گرای��ش به م��دل تعاون��ی در جه��ان (به ویژه در
اقیانوس��یه و اروپا) کاهش چش��مگیر ریسک های
س��رمایه گذاری در حوزه ه��ای گوناگ��ون اس��ت
به گونه ای که داده های به دس��ت ام��ده از اقتصاد
ایاالت متح��ده نش��ان می دهد ۶۰ت��ا ۸۰درصد
ش��رکت های متعلق به سرمایه گذاران پس از سال
نخس��ت شکس��ت خورده و ورشکست ش��ده اند،
درحالی که فقط ۱۰درصد ش��رکت های تعاونی در
سال نخست با شکست مواجه می شوند .بررسی ها
حاکی از ان اس��ت که پس از ۵سال ،فقط ۵درصد
شرکت های س��رمایه گذاری خصوصی به فعالیت
خود ادام��ه می دهند ،درحالی که تقریبا ۹۰درصد
تعاونی ه��ا کار خود را ادام��ه داده و حتی موفق به
توسعه مجموعه خود می شوند.
اما اغلب پژوهش��گران اقتصادی بر این باورند که
ساختار اقتصادی تعاونی محور نیوزلند ،مهم ترین
الگو در این حوزه است که می تواند به عنوان نمونه ای
موف��ق دربرابر دیدگان جهانیان ق��رار گیرد .نقش
تعاونی ها در این کشور به اندازه ای پررنگ است که
نتای��ج ان را می توان عالوه بر اقتصاد در بخش های
فرهنگی ،سیاس��ی ،محیط زیستی ،ورزشی و ...نیز
مشاهده کرد .با نگاهی به امار درامد مجموعه های
مشارکت محور در نیوزلند متوجه می شویم که هر
تعاونی به طور متوسط در س��ال درامدی افزون بر
۱۷میلی��ون دالر دارد و ضری��ب موفقیت انها نیز
بیش از ۹۲درصد اس��ت .البته نقدهایی هم به این
سیس��تم وارد می شود ،زیرا بس��یاری از منتقدان
معتقدند ای��ن حوزه به طور کلی فق��ط در انحصار
۳۰ش��رکت تعاونی عظیم اس��ت که در حوزه های
گوناگ��ون اقتصادی ،اجتماعی ،سیاس��ی و ...فعال
هس��تند .این عده اعتقاد دارند فض��ای انحصاری
که ش��رکت های عم��ده تعاونی ایج��اد کرده اند،
اجازه رش��د و توسعه به مجموعه های تازه تاسیس
و کوچک تر را نمی دهد ،زی��را همه این ۳۰تعاونی
در قراردادی نانوشته سیستمی سینرژیک را ایجاد
کرده اند که فضا را برای دیگران محدود کرده است.
اما با توجه به بازدهی این بخش در نیوزلند می توان
گف��ت که تعاونی های تازه تاس��یس با اس��تفاده از
هم��کاری و تعام��ل با هم��ان ۳۰ش��رکت بزرگ
امکان توسعه بخش��ی خود را دارن��د و می توانند با
افزایش اعضای خود زمینه را برای گسترش دامنه
فعالیت ه��ای خود فراه��م کنند .انچ��ه در اذهان
عموم��ی از نظام س��رمایه داری در جهان جاافتاده
تمام ضدیت با ساختارهای مشارکتی در حوزه های
گوناگ��ون زندگی اس��ت ک��ه می توان��د به عنوان
میراثی از دوران سوویتیس��م ()SOVIETISM
ش��ناخته ش��ود .اما واقعیت برخالف این ذهنیت
عمومی اس��ت ،زی��را در اغلب کش��ورهایی که در
دس��ته بندی های ساختارشناس��انه در جرگ��ه
نظام های س��رمایه داری می شناسیم هم مدل های
مش��ارکتی در اقتص��اد دیده می ش��ود که س��هم
مهم��ی از اقتصادهای بزرگ و توس��عه یافته جهان
را نی��ز به خود اختص��اص داده اند .وقتی صحبت از
مدل های مش��ارکت اقتصادی می ش��ود بی شک
اذهان به س��مت ش��رکت های تعاونی می رود ،زیرا
ای��ن مجموعه ها به عن��وان مهم تری��ن نمونه ای از
سیاس��ت های موفق مش��ارکت م��ردم در اقتصاد
به ش��مار رفته و در اغلب کش��ورهای با اقتصاد بازار
ازاد نیز به اجرا گذارده ش��ده است .در این مدل که
در بس��تری از ریس��ک های فراوان ناشی از اقتصاد
بازار ازاد پیاده می ش��ود ،افراد در کنار یکدیگر و با
ساختاری دموکراتیک تالش می کنند مجموعه ای
را حول محور یک هدف (عمدتا اقتصادی) تاسیس
و مدیریت کنند تا منافع کسب شده به همه اعضای
مجموع��ه به ط��ور مس��اوی و عادالن��ه اختصاص
یاب��د .تعاونی ها به ط��ور کلی متعهد به توس��عه و
توانمندس��ازی افرادی هستند که در این مجموعه
عضویت داش��ته و به عنوان یکی از اعضا نقش خود
را ایفا می کنند .البته تعاونی ها تک وجهی نیستند،
بلکه تالش می کنند سازکار خود را به نوعی تنظیم
کنند ک��ه فعالیت های تعاونی تاثی��رات مخرب بر
محیط زیس��ت و اقلیم پیرامونی خود نگذاش��ته و
باعث هدررفت منابع طبیعی نشود.
نگاه روز
تقاضای
جهانی نفت
در سال ۲۰۲۲
احیا می شود
اوپ��ک انتظ��ار دارد تقاضای جهانی نفت در س��ال ۲۰۲۲به س��طح پیش از
همه گیری ویروس کرونا برسد .به گزارش مهر به نقل از رویترز از لندن ،سازمان
کش��ورهای صادرکننده نفت پیش بینی ک��رد افزایش تقاضا در ایاالت متحده،
چین و هند س��بب رش��د تقاضای جهانی نفت در س��ال ۲۰۲۲و رسیدن ان به
سطح پیش از همه گیری کرونا می شود .اوپک در گزارش ماهانه خود اعالم کرد
ک��ه تقاضا در س��ال اینده میالدی ۳.۴درص��د افزایش می یابد و به ۹۹میلیون
و ۸۶۰هزار بش��که در روز می رس��د و این رقم در نیمه دوم س��ال ۲۰۲۲به طور
میانگی��ن بی��ش از ۱۰۰میلی��ون بش��که در روز خواهد ب��ود .اوپک همچنین
پیش بینی خود درباره رشد تقاضا در سال ۲۰۲۱را تغییر نداد .براساس براورد
پیش��ین تقاضای امس��ال ۵میلیون و ۹۵۰هزار بشکه در روز یعنی ۶.۶درصد
افزای��ش می یابد .در این گزارش پیش بینی ش��ده عرض��ه نفت رقبای اوپک در
سال ۲ ،۲۰۲۲میلیون و ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش یابد .در همین حال،
نوزدهمین نشست وزیران نفت و انرژی تولیدکنندگان عضو و غیرعضو سازمان
کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) موسوم به ائتالف اوپک پالس روز یکشنبه
برگزارش��د ۲۳ .عضو ائتالف اوپک پالس در حالی گردهم امدند که هجدهمین
نشس��ت این ائتالف به دلیل مخالفت امارات به شکس��ت انجامیده بود .شکست
هجدهمین نشس��ت اوپک پالس به افزایش قیمت های نفت به باالترین س��طح
خود در ۶سال گذشته انجامید و پس از ان کمی تعدیل شد .اوپک و متحدانش
در واکنش به فروپاش��ی تقاضا در بحبوحه ش��یوع ویروس کووید ،۱۹ -روزانه
۹میلیون و ۷۰۰هزار بش��که از عرضه نفت خود کاس��تند و مقرر شده بود این
توافق اوریل ۲۰۲۲به پایان برسد.
اقتصاد مشارکتی در
قلب جهان سرمایه داری صفحه 15
سه شنبه
29تیر 9 -1400ذی الحجه 20 - 1442ژوئیه-2021شماره-1843پیاپی3161
سامانه معامالت واسطه های مسکن
را حذف می کند؟
www.smtnews.ir/about.html :
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
»
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190 :نمابر -88713730 :پیامک300082190 :
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها09191251406-88724211 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88722735 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnews
instagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
بدون شرح
طرح :حسین علیزاده
روزی برای گسترانیدن سفره جود و احسان
روز عرف��ه از اعیاد عظیم اس��ت؛ گرچه باعنوان عید
نامیده نش��ده اس��ت .عرفه روزی اس��ت که حق تعالی
بندگان خویش را به عبادت و طاعت خود فراخوانده و
سفره های جود و احسان خود را برای ایشان گسترانیده
و ش��یطان در این روز خوار و حقیرت��ر و رانده تر و در
خشمناک ترین اوقات خواهد بود.
روایت ش��ده حضرت امام زین العابدین علیه الس�لام
در روز عرفه صدای س��ائلی را که از مردم کمک طلب
می کرد ش��نید و به او فرمود :وای بر تو! ایا از غیر خدا
س��وال می کنی در این روز ،حال انکه امید می رود در
این روز برای بچه های در ش��کم که فضل خدا ش��امل
انها ش��ود و س��عید گردند ...پس بن��دگان در این روز
زیر اس��مان روند و اعتراف و اقرار کنند نزد حق تعالی
به گناهان خود تا س��عادتمند گردند به ثواب عرفات و
گناهان ش��ان امرزیده شود و مش��غول گردند به اعمال
و ادعیه عرفه که از حجج طاهره علیهم الس�لام روایت
شده اس��ت .عرفات نام جایگاهی است که حاجیان در
روز عرف��ه ( 9ذی الحج��ه) در انجا توقف می کنند و به
دع��ا و نیایش می پردازند و پ��س از برگزاری نماز ظهر
و عصر به مکه مکرمه باز می گردند و وجه تس��میه ان
را چنین گفته اند که جبرائیل علیه الس�لام هنگامی که
مناس��ک را به ابراهیم می اموخت ،چون به عرفه رسید
به او گفت «عرفت» و او پاس��خ داد اری؛ لذا به این نام
خوانده ش��د .همچنین گفته اند سبب ان این است که
مردم از ای��ن جایگاه به گناه خ��ود اعتراف می کنند و
بعض��ی ان را جهت تحمل صب��ر و رنجی می دانند که
برای رس��یدن به ان باید متحمل ش��د ،چراکه یکی از
معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است.
در این روز حجاج از ش��هر مکه ب��ه صحرای عرفات
امده و در انجا به راز و نیاز و دعا پرداخته و پس از نماز
ظه��ر و عصر دعای عرفه را در کن��ار کوه جبل الرحمه
می خوانند .س��پس به س��مت س��رزمین مش��عرالحرام
حرک��ت می کنند ت��ا در روز عید قربان در س��رزمین
منا باش��ند .خطبه روز عرفه ،خطبه اصلی مراس��م حج
واجب است که هر سال توسط باالترین مفتی عربستان
سعودی خوانده می شود.
تست شخصیت توسعه یافته
س�ریع القلم-
محم�ود
جامعه شناس و پژوهشگر:
نکت�ه :ای��ن تس��ت صرفا یک
تمری��ن اس��ت .در صورت��ی که
عنوان یک
عالقه مند باش��ید ،به
ِ
نمون��ه تس��تی ،می توانید به ۵۰
سوال زیر ،برای سنجش تناسب
رفتار خود با بعضی معیارهای توس��عه یافتگی شخصیتی
پاس��خ دهید .توجه داشته باش��ید که تنها پاسخ دقیق،
می تواند جواب دقیق تست را به همراه داشته باشد.
ارزیابی:
ش�اید بت�وان به ط�ور نس�بی ،کان�ون
توس�عه یافتگی ش�خصیتی در این تست
را کس�ب حدود ۲۰۰امتیاز در نظر گرفت.
باالت�ر از ۲۰۰به مراتب بهتر و کمتر از ۲۰۰
به ص�ورت تدریجی ضعیف تر خواهد بود.
این تس�ت صرفا یک تمرین اس�ت برای
خوداگاهی و تمرین بهتر شدن.
ضرر چندصد میلیونی
قطعی برق به چاپخانه داران!
گرانی بی سابقه کاغذ و کاهش اقبال مردم به محتوای
چاپی باعث شده چاپخانه ها ،مطبوعات و انتشاراتی های
کش��ور ظرف چند س��ال اخیر یکی از بدترین ش��رایط
تاریخی خود را تجربه کنند .به نظر می رسد قطعی برق
به معضالت پیش روی انها اضافه شده است.
ش��هاب قاس��می پناه ،مدی��ر یک��ی از چاپخانه های
ب��زرگ تهران در گفت وگو با گس��ترش نیوز در این باره
گفت :مس��ئله قطعی برق از ۳هفته قبل ش��دت پیدا کرد که کامال هم بدون
برنامه ریزی بود.
دس��تگاه ها در ح��ال کار بودن��د ک��ه برق قطع ش��د؛ در نتیج��ه پی اس پی،
قس��مت های نرم افزاری و برنامه ها متوقف ش��دند .تکرار چندباره این مش��کل
نرم اف��زار پی اس پی را دچار مش��کل کرد .وی با بیان اینکه این قطعه س��اخت
المان اس��ت و به دلیل تحریم مش��کالت واردات وج��ود دارد ،گفت :نزدیک ۵
شبانه روز چاپخانه با بروز همین مشکل تعطیل شد.
در ادام��ه برای چاپخانه های دیگر نیز این مش��کل پی��ش امد .وی افزود :در
جری��ان قطع برق های اخیر دس��تگاه لیتوگرافی نیز به مش��کل خورد .قطعات
این دس��تگاه هم المانی و امریکایی اس��ت و امکان ارس��ال ان از خارج کشور
نیست.
اسیبی که به این دستگاه وارد شد حدود ۳۰۰میلیون تومان به ما ضرر وارد
کرد و ۲۰۰میلیون تومان هم از دستگاه چاپ متضرر شدیم .جدا از انکه حقوق
پرسنل را باید سر وقت بدهیم ،چاپ روزنامه ها را هم مجبور شدیم به همکاران
دیگر بدهیم و هزینه ان را پرداخت کنیم.
قاسمی پناه در صحبت های پایانی خود گفت :بنده با رئیس اداره برق منطقه
صحبت کردم که یک برنامه ریزی داش��ته باشند .ایشان نامه ای را به من نشان
دادند که در ان نامه ذکر ش��ده بود برخی روزها ۹س��اعت برق قطع اس��ت و
ساعت ۹شب برق می اید.
در صورتی که ما مجبوریم روزنامه ها را چاپ کنیم و در ان ساعت تازه باید
دستگاه ها را روشن کنیم و انها هم تا بخواهند فعالیت خود را شروع کنند زمان
زیادی را از دست می دهیم.
در حاشیه
.۱تا چه میزان اول فکر می کنید بعد حرف می زنید؟
الف)خیلی زیاد( ۵امتیاز) ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)
کم( )۲و)خیلی کم()۱
.۲ت��ا چه میزان به پیامدهای واژه هایی که اس��تفاده
می کنید فکر می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۳ت��ا چ��ه میزان از واژه های «قطعا»« ،حتما» و «صد
درصد» استفاده می کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوس��ط( )۳د)زیاد()۲
و)خیلی زیاد()۱
.۴تا چه میزان با Factصحبت می کنید ،فکر می کنید
و زندگی می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۵ت��ا چ��ه میزان ب��رای درک انس��ان های دیگر وقت
می گذارید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۶وقت��ی ب��ه فردی قول می دهید س��اعت 8پیش او
خواهید بود ،چقدر به قول خود وفا می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۷ت��ا چ��ه میزان اول س��وال می پرس��ید بعد قضاوت
می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۸ت��ا چه میزان انچه مطمئن نیس��تید را به دیگران
می گویید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
ی زیاد()۱
خیل
.۹چقدر با دقت کتاب می خوانید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۱۰چقدر پشت سر افراد صحبت می کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۱۱چقدر دوبله پارک می کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۱۲چقدر فردی «واکنشی» هستید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۱۳تا چه میزان می توانید راز دیگران را حفظ کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۱۴چقدر فرد عصبانی ای هستید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۱۵ایا متوجه اشتباهات خود هستید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۱۶قبل از یک تصمیم کاری و فردی ،چقدر مشورت
می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۱۷ایا رفتار و سخنان شما حالت حق به جانب دارد؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوس��ط( )۳د)زیاد()۲
و)خیلی زیاد()۱
.۱۸ت��ا چ��ه میزان نی��از به تعریف از خ��ود در میان
دیگران دارید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۱۹وقتی حس حس��ادت به ش��ما دس��ت می دهد از
ان اگاهی دارید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۲۰وقت��ی قول کاری را ب��ه فردی می دهید ،او را در
جریان پیشرفت ان کار می گذارید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۲۱تا چه میزان کارها ،رفتارها و واکنش های ش��ما
متوجه بلندمدت هستند؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۲۲تا چه میزان از نام و اعتبار دیگران سوء اس��تفاده
می کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۲۳ت��ا چه میزان احترام ش��ما ب��ه دیگران مصنوعی
است؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۲۴تا چه میزان کارهای عام المنفعه انجام می دهید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۲۵ت��ا چه می��زان ویژگی های مثبت و منفی افراد را
یکجا می بینید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۲۶تا چه میزان بیهوده و بی دلیل دروغ می گویید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۲۷تا چه میزان تصور می کنید دیگران نمی فهمند؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۲۸تا چه میزان حاضرید برای رش��د فردی ،ش��غلی
و مالی تملق کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۲۹در کالم و ارزیابی های ش��ما ،چقدر مبالغه وجود
دارد؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۰در کل چقدر می گویید :من اش��تباه کردم ،عذر
می خواهم؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۳۱تا چه میزان غرق در خود ،خواس��ته ها و منافع
خود هستید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۲ت��ا چ��ه میزان کارها را قدم ب��ه قدم و با حوصله
انجام می دهید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۳۳تا چه میزان عصبانیت شما با دشنام همراه است؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۴وقتی در جمعی هس��تید ،تا چه میزان تمایل به
متکلم وحده شدن دارید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۵تا چه میزان نیاز به اثبات خود دارید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۶تا چه میزان اش��تباهات دیگران را حتی المقدور
نادیده می گیرید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۳۷چقدر انسان و طبع بشر را می شناسید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۳۸چقدر به دنبال زرنگی های کوتاه مدت هستید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۳۹چق��در زبال��ه از اتومبی��ل خ��ود ب��ه بیرون پرت
می کنید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۴۰تا چه میزان اگاهانه یا نااگاهانه مسائل را وارونه
جلوه می دهید؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۴۱ت��ا چ��ه میزان برای انس��ان بهتر ش��دن تمرین
می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۲حدس می زنید تا چه میزانی می توانید ۵۰صفحه
درباره افکار و روحیات خود بنویسید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۳در ط��ول یک هفته تا چه میزان می گویید «من
نمی دانم»؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۴تا چه میزان با فردی که به شما توهین می کند،
منصفانه و مودبانه رفتار می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۵تا چه میزان خارج از حوزه کاری و مطالعاتی خود،
اظهارنظرهای یقینی می کنید؟
لف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۴۶تا چه میزان در دامنه تنش و اختالف با دیگران،
اهل مدارا هستید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۷ت��ا چ��ه می��زان خود را به لح��اظ روحی و روانی
متعادل می دانید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۴۸تا چه میزان تمایل به لطمه زدن و تخریب فردی
دارید که از شما تواناتر و موفق تر است؟
الف)خیلی کم( )۵ب)کم( )۴ج)متوسط( )۳د)زیاد( )۲و)
خیلی زیاد()۱
.۴۹تا چه میزان خود را شخصی باحیا تلقی می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
.۵۰تا چه میزان نسبت به بهتر شدن جامعه ،احساس
مسئولیت می کنید؟
الف)خیلی زیاد( )۵ب)زیاد( )۴ج)متوس��ط( )۳د)کم()۲
و)خیلی کم()۱
س�ید مهدی جوادی -رئیس مرکز نواوری و اموزش پژوهش�گاه قوه
قضاییه :تفاهمنامه همکاری با اتحادیه مشاوران امالک تهران با تاکید بر لزوم
اموزش مشاوران امالک امضا شد.
ه��دف از امض��ای این تفاهمنام��ه ،توس��عه همکاری های س��ازمان یافته در
حوزه های نواوری و اموزش��ی مرتبط با مش��اوران امالک است ،زیرا بنابر انچه
مس��ئوالن دس��تگاه قضایی بارها اع�لام کرده اند ،امروز حج��م قابل توجهی از
پرونده های حقوقی دادگس��تری ها و محاکم ،مربوط به اسناد تنظیم شده میان
متعاملین در بنگاه های معامالت امالک است.
امروزه خواه یا ناخواه مش��اوران امالک در تنظیم قراردادهای خرید ،فروش،
رهن و اجاره امالک مداخله دارند.
در این شرایط تنظیم قرارداد به ویژه در امور مهمی همچون معامالت مربوط
به س��اختمان و زمین ،نیازمند تخصص الزم حقوقی است و این تخصص جز با
اموزش به دست نمی اید.
براس��اس پرونده های موجود در دادگاه ها حتی مش��اهده شده گاهی اوقات
برخی مش��اوران امالک قراردادهایی تنظیم می کنند که از هیچ اصول حقوقی
تبعی��ت ندارد و در نهایت نی��ز همین قراردادها برای مردم و دس��تگاه قضایی
زحمت ایجاد می کند.
علی االصول مشاوران امالک نباید در تنظیم قراردادها ورود کنند و باید طبق
قانون مربوط به دالالن مصوب ۱۳۱۷به عنوان حلقه واسط بین طرفین معامله
عمل کنن��د .با این حال هنگام انج��ام معامالت ،قراردادهای��ی تحت عناوینی
همچون مبایعه نامه ،قولنامه و ...از سوی مشاوران امالک تنظیم می شود که این
قراردادها به عنوان اسناد عادی ،تبعات حقوقی برای طرفین دارد و اگر به صورت
درس��ت و اصولی تنظیم نش��ود ،مش��کالت ان به س��مت قوه قضاییه س��رریز
می شود.
متاس��فانه س��نتی رفتار کردن در معامالت و تنظیم و انعقاد قراردادها باعث
ش��ده نه تنها طرفین معامالت بلکه خود مش��اوران امالک هم به ورطه کیفری
کش��انده ش��وند؛ به طوری که بس��یاری از مش��اوران امالک گرفتار پرونده های
کیفری و محکومیت هایی هس��تند که با اطالعات حقوقی دچار این مش��کالت
نمی شدند و گاهی نیز برخی افراد با اگاهی اقدام به معامالت معارضانه می کنند.
به ع�لاوه اینکه یکی از موضوعاتی که امروزه بس��یار بر ان تاکید می ش��ود،
گنجان��دن موضوع داوری در قراردادهاس��ت که عالوه بر حل و فصل اس��ان تر
مش��کالت ق��راردادی طرفین معامل��ه ،از ورود بیخود و بی جه��ت پرونده ها به
دس��تگاه قضایی می کاهد و این مس��ئله نیازمند اموزش مشاوران امالک است؛
ضمن اینکه در برخی مواقع مانند قراردادهای مربوط به پیش فروش ساختمان
تعیین داور در قراردادها به عنوان یک تکلیف دیده ش��ده و هر اختالفی حادث
شود رای داور برای محاکم حقوقی قابل اجرا و توجه است.
براس��اس برنامه ریزی های صورت گرفته س��عی بر ان است که نرخ مسکن با
اس��تفاده از فناوری های نوین و نواوری هایی همچون س��امان ه معامالت شفاف
و حذف واس��طه ها و دالالن واقعی ش��ود .طرح ثبت معامالت اموال غیرمنقول
برهمین اس��اس در دست اجراس��ت که ایرادات موردنظر ش��ورای نگهبان نیز
ازسوی مجلس شورای اسالمی برطرف و دوباره به این شورا ارسال شده است.
یک��ی از نواوری های صورت گرفته در این طرح که پس از تصویب ازس��وی
ش��ورای نگهبان و در فرایند اجرا ،به نواوری های حقوقی نیاز دارد ،پیش بینی
سامانه ای است که بر اساس ان ،بنگاه های معامالت امالک به دفاتر ثبت اسناد
رس��می متصل می ش��وند تا به محض توافق بین طرفین معامله ،موضوع برای
تنظیم سند رسمی به دفاتر اسناد رسمی منعکس شود که در این صورت شاهد
کاهش چش��مگیر پرونده های حقوقی ناشی از تنظیم اسناد عادی در محاکم و
دادگستری ها خواهیم بود.
قیمت گذاری مس��کن در کشور ما متاسفانه امروزه توسط دالالن و واسطه ها
انجام می ش��ود و همین مس��ئله منجر به فاجعه در حوزه رهن ،اجاره ،خرید و
فروش مس��کن شده و قیمت ها به صورت سرس��ام اور و غیرحقیقی رشده کرده
است.
به طور قطع اس��تفاده از نواوری های حقوقی می تواند پاس��خی به این چالش
و مس��ئله باشد؛ به طوری که بس��یاری از کشورها در سایه سامانه های معامالت
ش��فاف و حذف واسطه ها از مجرای استفاده از فناوری های نوین و ارزش گذاری
براس��اس مدل های بوم��ی و منطقه ای ،ارزش گ��ذاری در این ح��وزه را واقعی
کرده اند .اتحادیه معامالت امالک خود باید در این حوزه پیش قدم باشد و این
مه��م اتفاق نمی افتد؛ مگر انکه در خود اتحادیه ش��اهد تحول رویکردی و نگاه
جدیدی نسبت به بکارگیری فناوری های نوین و نواوری ها در عرصه سامانه های
معامالتی باشیم.
دریچه
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
کارتون روز صفحه 16