ماهنامه زیر و بم شماره 41

‫‪2‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫فـــهرست‬ ‫‪ 04‬سرمقاله‬ ‫‪ 05‬مقامات و نغمات قرانی‬ ‫‪ 06‬اندیشه فیلســوفان درمورد‬ ‫موسیقی‬ ‫‪ 09‬موسیقی و عرفان‬ ‫‪ 10‬اخبار موسیقی‬ ‫‪ 12‬مشاهیر‪ :‬حسین دهلوی‬ ‫‪ 14‬گفتگو با اشکان کمانگری‬ ‫‪ 17‬موسیقیکودکوفاصلهشیطانی‬ ‫‪ 18‬موسیقی کالسیک‬ ‫‪ 20‬گفتگو با داریوش ارجمند‬ ‫‪ 24‬پیشگامانموسیقیالکترونیک‬ ‫‪ 26‬حقایقی درباره پیانو!‬ ‫‪ 27‬مغز شما هنگام نواختن پیانو‬ ‫‪ 28‬شگفتی های موسیقی‬ ‫‪ 31‬مراقبت از سازهای زهی‬ ‫‪ 32‬سالمون کبابی با سبزیجات‬ ‫‪ 33‬دمنــوش عناب مفیــد برای‬ ‫صدای شما‬ ‫‪ 34‬کیک گیتار‬ ‫‪ 35‬رژیم غذایی خوانندگان‬ ‫‪ 36‬جادوی موسیقی در ورزش‬ ‫‪ 38‬موسیقی های دخیل در موفقیت‬ ‫ورزشکاران در طول تاریخ‬ ‫زیروبم شماره ‪41‬‬ ‫ماهنامهفرهنگی‪،‬هنری‪،‬اجتماعی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیرمسئول‪ :‬دکتر مجید اخشابی‬ ‫دبیر تحریریه‪ :‬ندا کشاورز‬ ‫زیر نظر شورای سیاست گذاری و سردبیری‪ :‬دکتر‬ ‫مجید اخشابی‪ ،‬دکتر محمد رحیمی‪ ،‬دکتر علیرضا‬ ‫نورمحمدی‪ ،‬فرزاد اخشابی‪ ،‬ندا کشاورز‬ ‫همکارانتحریریه‪:‬‬ ‫سینما‪،‬تئاتروتلویزیون‪:‬‬ ‫ویدا امین پور‪ ،‬پژمانسلطانی‪،‬حامد کوماهی‪،‬شادان‬ ‫اشرف کیا‪،‬مژگانصدف زاد‪،‬محمدتقی زاده‪،‬شبدیس‬ ‫بختیاری‬ ‫تیمگفتگویتصویری(گفتگو‪،‬تصویر‪،‬تدوین)‪:‬‬ ‫میالدبحرینی پور‪،‬سهندداداشی نسب‪،‬علی‬ ‫اتشانی‪ ،‬نیما اعتصام‪ ،‬بهراد رضازاده و ویدا امین پور‬ ‫موسیقی‪:‬‬ ‫محمودتوسلیان‪ ،‬نیماکاوه‬ ‫سرویسسالمت‪:‬‬ ‫دکترافسانهگودرزی‪،‬دکترحمیدرضاعلیزاده اطاقور‪،‬‬ ‫دکترمریمحاجی لو‪،‬دکترعلیرضانورمحمدی‬ ‫سرویسسبکزندگی‪:‬‬ ‫دکترغالمرضاکاظمیدینان‪،‬روشنکهورفر‪،‬سمیه‬ ‫اکبری‪،‬سحرغربی‪،‬ملیحهاحمدبیگی‪،‬سودابه‬ ‫پناهنده‪ ،‬افسونفروتن‬ ‫سرویسترجمه‪:‬‬ ‫فرشتهاخوان‪،‬مهساعبداللهی‬ ‫صفحه اراییوگرافیک‪:‬‬ ‫نداکشاورز‬ ‫ویراستار‪:‬فرشتهاخوان‬ ‫اموراینترنتی‪:‬سحرغربی‪،‬سودابهپناهنده‪،‬افسون‬ ‫فروتن‬ ‫روابطعمومی‪،‬تبلیغاتوامورمشترکین‪:‬مریم‬ ‫پارسیان‪ ،‬فرشته اخوان‪ ،‬یونس درونگی‪ ،‬کانون‬ ‫تبلیغاتیپریزاد‬ ‫امور اداری‪ :‬اکبر اخشابی‬ ‫چاپ و صحافی‪ :‬شرکت چاپ ایران کهن‬ ‫نشانی دفتر مجله‪ :‬ضلع جنوب غربی پل‬ ‫میرداماد‪ ،‬پالک ‪ ،414‬واحد ‪12‬‬ ‫تلفن‪88883315:‬‬ ‫پیامک‪1000088883315:‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سرمقاله‬ ‫هوالحبیب‬ ‫گفتم‪ :‬دل و جان در سر کارت کردم‬ ‫هر چیز که داشتم نثارت کردم‬ ‫گفتا‪ ،‬تو که باشی که کنی یا نکنی‬ ‫ان من بودم که بی قرارت کردم‬ ‫عطار‬ ‫اگرچه همیشه این عاشقان هستند که به عنوان‬ ‫قهرمان و شخص اول قصه های عاشقانه سوژه‬ ‫و مبحث نقل ها و روایت های حکیمان و ظریفان‬ ‫و ادبیان اســت ولی با همــه ی این اوصاف از‬ ‫ارزش و اهمیت و نقش و نقش افرینی معشوق‬ ‫نمی توان چشم پوشید‪.‬‬ ‫بــه واقع حضرت عطار نیز همین مفهوم را به‬ ‫زیبایی هرچه تمام تر به زبان شــعر بیان کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫باید اذعان داشــت در روزگار ما به واقع انچه‬ ‫کیمیاست معشــوق قدر و واالمرتبه است که‬ ‫الیق عاشــقی ها و عشــق ورزی های عاشق‬ ‫باشد و بتواند با جاذبه ها و زیبایی های مادی و‬ ‫معنوی اش اتش عشــق عاشق را شعله ورتر و‬ ‫انجام هر غیرممکنی را برای او ممکن سازد‪.‬‬ ‫اگر چنین عشقی یافتید بدانید موهبت خداست‬ ‫و از دستش ندهید‪.‬‬ ‫‪www.majidakhshabi.com‬‬ ‫‪Soocial Media: @majidaakhshabi‬‬ ‫‪4‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫عطر ملکوت‬ ‫مقامات و نغمات قرانی‬ ‫در بین قاریان قران هفت مقام صبا‪ ،‬نهاوند‪ ،‬عجم‪ ،‬بیات‪ ،‬سه گاه‪ ،‬حجاز و راست متداول است‪.‬‬ ‫هر یک از مقامات فوق فروعاتی دارند که نغمه نامیده می شود و در مجموع ‪ ۳۶۰‬نغمه عربی وجود دارد‪ .‬برای مثال‪ ،‬نغمات بیات‬ ‫حسینی‪ ،‬بیات صافی‪ ،‬بیات المی‪ ،‬بیات شور‪ ،‬بیات نوا و بیات ُکرد از فروعات مقام بیات می باشند‪.‬‬ ‫نغمه َر َمل در مقام صبا و سه گاه ‪ ،‬نغمه زنکران و کار ُکرد در مقام حجاز‪ ،‬نغمه نکریز درمقام نهاوند و باالخره نغمه چهارگاه در مقام‬ ‫عجم از شهرت بسزایی برخوردارند‪.‬‬ ‫تفاوت مقام ها در گام های صوتی فواصل پرده های صوتی‪ ،‬تحریرها و درجات ان می باشند که این تفاوت ها عامل اصلی تشکیل هر‬ ‫مقامهستند‪.‬‬ ‫برای شناخت حاالت و ویژگی های مقام باید احساس خاص ان مقام را درک کرد‪.‬گرچه نمی توان این احساسات کلی را بیان نمود‪.‬‬ ‫اما در ادامه به طورخالصه به این موارد اشاره می شود‪:‬‬ ‫مقام بیات‬ ‫مقام سه گاه‬ ‫زیباترین مقام از نظر لطافت و حزن معنوی است و دلیل وسعت‪ ،‬تعداد مقام دوست داشتن و زیبایی است و هیجان خاصی در انسان پدید‬ ‫می اورد‪ .‬برخی از گوشــه های این مقام دارای حالتی از امید‪ ،‬رجا و‬ ‫گوشه ها و گستردگی به اُ ٌم النغمات معروف است‪.‬‬ ‫سرور و برخی دیگر مانند گوشه رمل‪ ،‬حزنی معنوی دارند‪.‬‬ ‫مقام راست‬ ‫مقامچهارگاه‬ ‫مقامی اســت دارای وقار‪ ،‬صالبت و متانت که حالت بیانگری دارد‬ ‫و ملک النغمات نیز نامیده می شود‪ .‬برخی از گوشه های مقام‪ ،‬حزنی این مقام‪ ،‬درعین سادگی‪ ،‬بسیارجذاب و مشهور است‪ .‬گفته می شود‬ ‫قرائت پیامبر اسالم بسیار نزدیک به این مقام است‪.‬‬ ‫همانند گوشه های مقام بیات دارند‪.‬‬ ‫مقام صبا‬ ‫مقامنهاوند‬ ‫مقامی است بسیار جذاب که برخی از گوشه های ان‪ ،‬سرور معنوی در مقامی بسیار لطیف و شبیه به نسیم ســحرگاهی است‪ .‬برخی از‬ ‫انسان ایجاد نموده و در مواقعی حالت بشارت دهنده دارند و عشق و گوشه های این مقام‪ ،‬حالت محبت‪ ،‬سرور و بهجت درانسان ایجاد‬ ‫می کنند‪ .‬مقام های گوناگون‪ ،‬هر یک متناسب با موضوعات خاصی‬ ‫محبت الهی را در انسان بیدار می کنند‪.‬‬ ‫به کار می روند و این تناسب است که به زیبایی این مفاهیم و مقامات‪،‬‬ ‫جلوه ای ویژه می بخشد‪.‬‬ ‫توحید‪ ،‬اسما و صفات الهی با مقام های بیات‪ ،‬نهاوند‪ ،‬راست و برخی از گوشه های مقام حجاز متناسب است‪.‬‬ ‫ذکر این نکته الزم است که با شناخت حاالت هر مقام و موضوعات ایات و تناسب انها با یکدیگر و رعایت این تناسب‪ ،‬تالوت قاری عالوه‬ ‫بر بیان لفظی‪ ،‬تصویری ذهنی نیز پیدا می کند که این بیان‪ ،‬یکی از مصادیق اعجاز لفظی قران و تنها هنری است که می تواند ان را به منصه‬ ‫ظهور اورد‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬کتاب اشنایی با موسیقی شرق و غرب‪ ،‬محمدمهدی سدیفی‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪5‬‬ ‫فلسفه‬ ‫اندیشه فیلسوفان در مورد موسیقی‬ ‫فیثاغورث‪ :‬اهمیت ریاضیات در موسیقی‬ ‫فیثاغورث باور داشت که «همه چیز عدد است»‪ .‬چیزها زمانی که نظم ریاضیاتی کائنات‬ ‫خود را بر ماده بدون فرم جهان تحمیل می کنند پا به عرصه هستی می گذارند‪ .‬این باور‬ ‫وجود دارد که وی پس از کشــف اهمیت ریاضیات در موسیقی به این ایده رسیده باشد‪.‬‬ ‫افسانه ای درباره او وجود دارد که وقتی او داشت از جلوی یک کارگاه اهنگری رد می شد از‬ ‫اوای ان شگفت زده شد‪.‬‬ ‫زمانی که دو چکش با وزن های مختلف بر سندان کوبیده می شدند هارمونی (اکتاو‪ ،‬پنجم و‬ ‫چهارم) به وجود می امد‪ .‬اگر یکی از چکش ها وزنش نیم وزن دیگری بود‪ ،‬به اکتاو می رسید؛‬ ‫اگر یک سوم وزن دیگری باشد هارمونی پنجم را می شنوید و اگر وزنش ربع دیگری باشد‬ ‫هارمونی چهارم را می شنوید‪.‬‬ ‫اشتباه فاحش این قصه این است که زیروبمی صداهایی که با ضربه تولید می شوند متناسب‬ ‫با وزن ابزار مورد استفاده تغییر نمی کنند؛ اما این «نظریه تناسب» وقتی کار می کند که زه یا‬ ‫تار را در طول ان‪ ،‬در نیمه راه‪ ،‬یک سوم راه یا یک چهارم راه به صدا درمی اورید‪.‬‬ ‫نظم موسیقایی و زیبایی‪ ،‬نتیجه هارمونی ای هستند که از دل صداهای گوشخراش بیرون‬ ‫امده است‪ .‬فیثاغورث مبدع ایده «موسیقی اجرام» (‪ )music of the spheres‬اسمانی هم هست؛ این موسیقی که با حرکت سیارات‬ ‫به گرد زمین تولید می شود برای ما ناشنودنی است‪.‬‬ ‫افالطون‪ :‬اموزش احساسات با موسیقی‬ ‫افالطون در کتاب «جمهور» خود موســیقی را به عنوان بخشی‬ ‫از اموزش احساسات پاســداران جامعه موردبحث قرار می دهد‪ .‬او‬ ‫فکر می کرد که هارمونی های «لیدیایی» و «ایونیایی» باید ممنوع‬ ‫شــوند چون به ترتیب بیانگر اندوه و اسودگی خاطر هستند‪ .‬تنها‬ ‫هارمونی های «دوریان» و «فریقی» باید مجاز باشــند زیرا بیانگر‬ ‫شجاعت و میانه روی هستند‪.‬‬ ‫پس از افالطون فاصله ای طوالنی در فلسفه ورزی در مورد موسیقی‬ ‫به وجود می اید تا به الیبنیتس می رسیم‪.‬‬ ‫الیبنیتس‪ :‬درک موسیقی با ادراکات‬ ‫ناخوداگاه‬ ‫گوتفرید الیبنیتس در کتابش «مونادولوژی» از طریق «ادراکات‬ ‫ناخوداگاه» (‪ )les petites sensations‬و هندسه مخفی‬ ‫فواصل و دیگر روابط در موسیقی نگاهش به هنر را تبیین می کند‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫فلسفه‬ ‫کانت‪ :‬لذت بی غرض موسیقی‬ ‫ایمانوئل کانــت در کتاب «نقد قوه حکــم» به موضوع‬ ‫زیبایی شناســی می پردازد و می گویــد انچه به ما «لذت‬ ‫بی غرض»می دهد‪،‬دارایویژگی هایزیبایی شناختیاست‪.‬‬ ‫تولیدات زیبایی شناختی این کار را از طریق زیبایی شان انجام‬ ‫می دهند؛ زیبایی ای که کانت در هارمونی فرم انها یا از طریق‬ ‫تعالی شان می دید‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬تولیدات زیبایی شناختی که‬ ‫بواســطه افراد نابغه به ما می رسند به عنوان یک «کل»‬ ‫ادراک می شوند؛ برخالف حقایق که با فرایند استدالل و‬ ‫گام به گام به انها می رسیم‪ .‬این ایده‪ ،‬پلی به رمانتیسیسم‬ ‫است؛ جنبشی که در ان ایدئالیست های استعالیی این ایده‬ ‫را بیشتر رشد دادند‪.‬‬ ‫شلینگ‪:‬موسیقیخالص ترینهنر‬ ‫فــردریش شلینگ نخستین ایدئالیست استعالیی و نخستین فیلسوفی بود که‬ ‫فکر کرد موسیقی ســازی (در برابر موسیقی اوازی) خالص ترین و مجردترین‬ ‫هنرها است و ما را قادر ساخت تا نه تنها نظری به امر مطلق بیافکنیم بلکه در‬ ‫طی ان تجربه خودمان را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از ان بدانیم‪ .‬این ایده‬ ‫توسط شوپنهاور گسترش بیشتری یافت‪.‬‬ ‫شوپنهاور‪ :‬موسیقی ما را از «اراده» ازاد می کند‬ ‫ایده مسلط بر فلسفه ارتور شوپنهاور این بود که فرار از «اراده» تقریب ًا غیرممکن است؛ اراده‬ ‫ســائق یا تالش طبیعت است که تمام افرینش را کنترل می کند‪ ،‬ظالم و سنگدل است‬ ‫و برای فرد در بقای گونه ها هیچ اهمیتی قائل نیســت‪ .‬با وجود این‪ ،‬راه هایی هست که‬ ‫می توانیم با استفاده از انها برای دوره هایی کوتاه خود را از اراده ازاد کنیم‪« .‬رحم» و «زهد»‬ ‫از جمله این راه ها هستند اما هنر بویژه در واالترین نوعش یعنی «موسیقی» راه دیگری‬ ‫است‪ .‬وقتی موسیقی می شنویم یا اثری هنری می بینیم توصیفی حسی را در قالب پیام های‬ ‫صوتی یا دیداری دریافت می کنیم؛ اما انچه برای شوپنهاور مهم تر است «تجربه» است که‬ ‫ما را به قلمروی غیرحسی می برد‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬ما را از «خودمان بیرون برده» و وارد‬ ‫تجربه ای می کند که ان را اغلب «بی زمان» می نامیم و حقیقتی فراگیر را درک می کنیم‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪7‬‬ ‫فلسفه‬ ‫نیچه‪ :‬فرار از بدبختی های زندگی با موسیقی‬ ‫گرچه نیچه با بسیاری از ارای فلسفی شوپنهاور مخالف بود اما تحت تاثیر ایده های او‬ ‫در مورد موســیقی قرار گرفت‪ .‬او در «زایش تراژدی از روح موسیقی» پذیرفت که از‬ ‫طریق هنر و بویژه موسیقی می توان از بدبختی زندگی زمینی گریخت و نظری به امر‬ ‫استعالییافکند‪.‬‬ ‫نیچه‪ ،‬ایده واگنر را در مورد اینکه «دو عنصر باید یکدیگر را در هنر متعادل ســازند»‬ ‫توسعه داد‪ :‬این دو عنصر یکی نظم یا ساختار خالق (اپولونی) و دیگری الهام اشفته و‬ ‫نابسامان (دیونیسوسی) هستند‪ .‬او در ابتدا این امیختگی را در موسیقی واگنر مشاهده‬ ‫کرد و بر این باور بود که هنر واگنر از جمله هنرهایی است که موجب رستگاری المان‬ ‫خواهد شد‪ .‬اما نیچه از سال ‪ 1876‬به یکی از مخالفان سرسخت واگنر بدل شد چرا‬ ‫که معتقد بود او عنصر ضروری «اپولونی» را در موسیقی اش ترک گفته است‪.‬اما بعد از‬ ‫نیچه‪ ،‬دیگر موسیقی در منظومه فلسفی فیلسوفان بزرگ سهمی نداشته است!‬ ‫٭فیلســوف‪ ،‬شاعر و منتقد ادبی بریتانیایی‪ -‬مدرس تاریخ فلسفه در دانشگاه های‬ ‫لندن‪ -‬نویسنده کتاب «فلسفه و زندگی»‬ ‫ارسطو‪ :‬در موسیقی نمی توان ازادی عمل قائل شد‬ ‫ارســطو بی شک نسبت به استادش بسیار موسیقی دوست تر است و یادگیری موسیقی را الزامی می داند‪ .‬او میان تمامی انواع موسیقی و‬ ‫ان چه موســیقی کبیر می نامد‪ ،‬تمایز قائل می شود‪ .‬تمایزی که تمامی تبارشناسان‪،‬‬ ‫جامعه شناسان و نیز منتقدان موسیقی تحت تاثیر ان ها‪ ،‬سخت با ان مخالف هستند‪ .‬از‬ ‫نظر ان ها‪ ،‬تمامی انواع موسیقی باهم برابرند‪.‬‬ ‫موسیقی یونان سبک های متعددی داشت که ارسطو به دو سبک اصلی فروگیایی و‬ ‫دوریسی تقسیم می کند که درواقع به ترتیب‪ ،‬همان موسیقی های واریته و کالسیک‬ ‫اســت؛ اما تفاوت این سبک ها در چیست؟ موسیقی فروگیایی درواقع موسیقی زنان‬ ‫سبک سر‪ ،‬نوازندگان فلوت و نیز موسیقی متداول در قمارخانه هایی است که مردم بعد‬ ‫از کار روزانه برای استراحت و تفریح به ان جا می روند‪ .‬به این ترتیب این نوع موسیقی‪،‬‬ ‫کام ً‬ ‫ال مختص دنیای کار و فعالیت روزانه و در واقع روی دیگر ان اســت؛ اگر تفریح‬ ‫و تمدد اعصابی در کار نباشــد‪ ،‬از کار هم خبری نیست‪ .‬مخاطب این نوع موسیقی‪،‬‬ ‫روان های خسته و فرسوده ای هستند که دیگر توانی برای هیچ گونه فعالیت ذهنی‬ ‫ندارند‪ .‬همان طور که موسیقی واریته هم چیز خاصی ندارد که تالش ان چنانی بطلبد‬ ‫و در واقع ان نوع موسیقی ای است که تنها به کار ارامش روح می اید و نه تغذیه ان‪.‬‬ ‫هایدگر‬ ‫هایدگر در کتاب «سراغاز اثر هنری» با دفاع از یک تز فلسفی به شدت تاثیرگذار‪ ،‬یکی از کلیدهای حل‬ ‫معما را در اختیار پیروانش قرار می دهد‪ .‬او هنر را به کارگیری حقیقت معرفی می کند و با برگشت به تزهای‬ ‫شوپنهاور و نیچه‪ ،‬بار دیگر به سراغ ارسطو و فلسفه مدرسی می رود که زیبایی را در ارتباط تنگاتنگ با‬ ‫یدانستند‪.‬‬ ‫حقیقتم ‬ ‫«اثر هنری به شیوه خود‪ ،‬هستی باشنده را می گشاید‪ .‬گشایش یعنی شکفتن‪ ،‬یعنی این که حقیقت وجودی‬ ‫باشنده در اثر هنری اتفاق می افتد‪ .‬هنر به کارگیری حقیقت است؛ اما به این ترتیب خود حقیقت چیست‬ ‫تا گاه گاه مانند هنر تحقق یابد؟»‬ ‫‪8‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫موسیقی و عرفان‬ ‫عرفان‬ ‫سید سلمان صفوی‬ ‫از جنبه انتولوژیک‪« ،‬موسیقی عرفانی» تجلی جمال و نغمه الهی است که در عالم ناسوت بنا به مرتبه نفس و یقین موسیقی دان و نوازنده‬ ‫ظهور می یابد‪ .‬موسیقی و عرفان از منظر اپیستمولوژیک نوعی از هستی (‪ )Existence‬به معنای عرفانی است (یعنی جنبه ظلّی دارند)‬ ‫و هر دو روشی برای وصول به مبدا اعلی به شمار می روند‪.‬‬ ‫بدین معنا که موسیقی عالوه بر اینکه گونه ای از تجلی اسما الهی است از طریق «موسیقی عرفانی» امکان دست یابی به عالم ملکوت و‬ ‫الهوت نیز فراهم می شود‪ .‬این جنبه ترکیبی و نزدیکی موسیقی و عرفان است و حاصل همراهی انها «بیداری» (‪ )Awareness‬است‪.‬‬ ‫«بیداری»‪« ،‬معرفت»‪« ،‬ارامش» و«زیبایی» چهار جزء تفکیک ناپذیر «موسیقی عرفانی» است‪« .‬موسیقی عرفانی» یکی از کلیدهای‬ ‫دست یابی به حقیقت الهی است‪ .‬البته از منظر عارفان و صوفیان ان گونه از موسیقی که اسباب غفلت‪ ،‬جهل و گناه شود‪ ،‬مذموم و مطرود‬ ‫است و جایز نیست‪.‬‬ ‫تاریخ فرهنگ انسان گواه است که درعموم ادیان‪ ،‬موسیقی از ابتدای تاریخ بشر به عنوان بخشی از ارتباط با حق و عبادت وجود داشته؛‬ ‫اعم از ادیان ابراهیمی و ادیانی همانند شینتو‪ ،‬دائو و بودایی و به طورکلی هیچ جامعه عاری از موسیقی وجود نداشته است‪.‬‬ ‫مثال سمفونی شماره پنج بتهوون و سمفونی شماره شش چایکوفسکی مقبول اغلب خداجویان عالم است‪.‬‬ ‫اما «موسیقی عرفانی» گونه ای عمیق و معنوی از موسیقی است که همراه با معرفت الهی و زیبایی است و راه عبادت و سلوک الی اهلل‬ ‫را هموار می کند‪ .‬جالل الدین رومی در مثنوی سروده است‪:‬‬ ‫خشک سیمی‪ ،‬خشک چوبی‪ ،‬خشک پوست‬ ‫از کجا می اید این اواز دوست‬ ‫«نشانه های موسیقی در تمدن اسالمی‪ ،‬حالتی عمیق از صدای دوست تلقی می شده؛ این حقیقتی است که با وسیله ای بی جان‪ ،‬معجزه‬ ‫عمیق وجود را سامان می دهد و با کنار گذاشتن نت ها و صداها‪ ،‬درک عمیقی از احساس و تلطیف روح به دست می اید»‪.‬‬ ‫در تصوف اسالمی حتی افرادی از قبیل غزالی و کاشانی احکام عبادی برای «سماع» وضع کرده اند‪ .‬عموم مذاهب اعم از شیعه‪ ،‬س ّنی‬ ‫و اهل تصوف همچون مولویه‪ ،‬نقشبندیه‪ ،‬قادریه‪ ،‬خاکساریه‪ ،‬صفویه و‪« ...‬سماع» را به عنوان بخشی از سیر و سلوک دینی و «موسیقی‬ ‫عرفانی» را جزء اداب و سنن سلوک دانسته اند و موسیقی را یکی از تکنیک های وصول به حق می دانند‪ .‬روزبهان بقلی شیرازی در رساله‬ ‫«القدس» انواع «سماع» و معنای «موسیقی عرفانی» را تبیین کرده است‪.‬‬ ‫بزرگان ادبیات و عرفان ایران و اسالم نظیر جنید بغدادی‪ ،‬ابوسعید ابوالخیر‪ ،‬غزالی‪ ،‬عین القضاه همدانی‪ ،‬شیخ نجم الدین کبری‪ ،‬عطار‬ ‫نیشابوری‪ ،‬روزبهان بقلی‪ ،‬شــمس تبریزی‪ ،‬موالنا جالل الدین رومی‪ ،‬فخرالدین عراقی‪ ،‬دهلوی‪ ،‬شیخ صفی الدین اردبیلی‪ ،‬محمود‬ ‫شبستری‪ ،‬الهیجی‪ ،‬شاه نعمت اهلل ولی‪ ،‬همگی اهل «سماع» یا «موسیقی عرفانی» بوده اند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪9‬‬ ‫اخبار موسیقی‬ ‫دلنوشته حسین علیزاده در فراق حسین دهلوی‬ ‫هنرمندیبهبزرگیهنر‬ ‫اجرای «روز واقعه»‬ ‫در کتابخانه ملی‬ ‫مجید انتظامی پس از ‪ ۶‬سال دوری از رهبری ارکستر در ایین«چله‬ ‫عشق» که به همت کتابخانه ملی ایران و با هدف تجلیل از اسناد‬ ‫هنرمندان عاشورایی برگزار شد‪ ،‬به اجرای قطعه روز واقعه پرداخت‪.‬‬ ‫ایین «چله عشق» همزمان با ایام ماه صفر و اربعین حسینی (علیه‬ ‫السالم)‪ ،‬با هدف تجلیل از اسناد هنرمندانی که طی یک قرن اخیر در‬ ‫حوزه واقعه عاشورا اثار ماندگاری خلق کرده اند‪ ،‬برگزار شد‪.‬‬ ‫در این مراسم از خالقان ‪ ۴۰‬اثر برجسته ای که در گونه های مختلف‬ ‫حسین علیزاده اهنگساز و نوازنده صاحب نام موسیقی کشورمان به مناسبت‬ ‫فرهنگی و هنری مرتبط با واقعه عاشورا از جمله تالیف و پژوهش‪،‬‬ ‫درگذشت استاد حسین دهلوی موسیقدان شهیر ایرانی متنی را در اختیار رسانه ها هنرهای تجسمی و ترسیمی‪ ،‬هنرهای دراماتیک‪ ،‬موسیقی و ادبیات‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫تولید شده‪ ،‬تجلیل شد‪.‬‬ ‫در متن حسین علیزاده امده است‪:‬‬ ‫از جمله ‪ ۴۰‬پدیداورنده این اســناد که در این ایین تجلیل شــدند‬ ‫می توان به استاد محمود فرشچیان خالق اثار متعددی از جمله تابلو‬ ‫«عصر عاشورا»‪ ،‬بهرام بیضایی نویسنده فیلمنامه «روز واقعه»‪ ،‬مرحوم‬ ‫سیدجعفر شهیدی برای کتاب «قیام حسین(ع)» و مجید انتظامی‬ ‫اهنگساز و موسیقیدان اشاره کرد‪.‬‬ ‫باید سراپا ایستاد‬ ‫انتظامی خالق موسیقی ماندگار و به یادماندنی فیلم سینمایی «روز‬ ‫واقعه» در سال ‪ ۱۳۷۳‬توانست برای موسیقی این فیلم از سیزدهمین‬ ‫دوره جشنواره فیلم فجر‪ ،‬سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن را از‬ ‫ان خود کند‪.‬‬ ‫حسیندهلوی‪،‬‬ ‫به بزرگی هنر و‬ ‫به بزرگی یک معلم‪.‬‬ ‫به احترامش‬ ‫باید سراپا ایستاد‬ ‫و شنید نغمه هایش‬ ‫باید سراپا ایستاد‬ ‫و به دور دست تاریخ نگاه کرد‬ ‫دستانی سر به اسمان و زمین در حرکت اند‪،‬‬ ‫تا اهنگ غرور و عشق بیامیزند‪...‬‬ ‫باید ایستاده شنید‪،‬‬ ‫باید ایستاده نواخت‪،‬‬ ‫و باید ایستاده ایستاد‪،‬‬ ‫تا زخم هجرانش‬ ‫نشکند دل های افراشته را‪...‬‬ ‫‪10‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫اخبار موسیقی‬ ‫دریافت جایزه بین المللی‬ ‫توسط علیرضا قربانی‬ ‫لغو کنسرت کلهر به‬ ‫احترام کردها‬ ‫قطعــه «رویا» با صدای علیرضا قربانی و همراهی ســوالنژ مردینیان به‬ ‫اهنگسازی احسان مطوری برنده مدال برنز ‪Global Music Awards‬‬ ‫شــد‪ .‬این اثر که از پروژه «صداها و پل ها» مرداد امسال منتشر شده بود‬ ‫موردتوجه مخاطبان موسیقی در کشورهای مختلف قرار گرفت‪.‬‬ ‫جایزه ‪ Global Music Awards‬به صورت فصلی برگزار می شود و‬ ‫فقط موزیسین هایی در ان می توانند شرکت داشته باشند که مستقل باشند و‬ ‫اثارشان با لیبل کمپانی خاصی به انتشار نرسیده باشد‪ .‬در هر فصل این رویداد‬ ‫سه مدال طال و نقره و برنز به برگزیدگان بخش های مختلف اهدا می شود‬ ‫و یک جایزه ساالنه هم وجود دارد‪ .‬این در حالی است که هنرمندان و اثاری‬ ‫که در طول هر فصل برنده مدال می شوند‪ ،‬شانس حضور در رقابت جایزه‬ ‫ساالنه را هم خواهند داشت‪.‬‬ ‫برگزارکننده این رویداد هم ســازمانی به همین نام است که یکی از جوایز‬ ‫معتبر موســیقی در امریکای شمالی محسوب می شود‪ .‬چارلز دنلر و ارتور‬ ‫فیلیپی نیز از جمله داوران معروف این رویداد موسیقی هستند‪.‬‬ ‫قطعه رویا تابستان امســال و همزمان با کنسرت های «با من بخوان» با‬ ‫صدای علیرضا قربانی منتشر شد‪ .‬این پروژه قرار است در قالب تور سراسری‬ ‫«با من بخوان» پاییز و زمستان امسال در شهرهای مختلف ایران برگزار‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫کیهان کلهر نوازنده و اهنگساز شناخته شــده موسیقی ایرانی در‬ ‫حاشیه کنسرت خود که در تاالر «فستیوال هال لندن» برگزار شد‪ ،‬در‬ ‫اعتراض به حمله ارتش ترکیه علیه کردهای شمال سوریه‪ ،‬کنسرت‬ ‫استانبول خود همراه با «رامبرانت تریو» را لغو کرد‪.‬‬ ‫وی حین برگزاری این کنســرت ضمن ابراز تاسف از اقدام ارتش‬ ‫ترکیه گفت‪ :‬این روزها روزهای ســختی برای مردم کرد اســت‪.‬‬ ‫متاسفانه خشونت و جنگی علیه مردم کرد شمال سوریه به راه افتاده‬ ‫که باعث شــده تا مردم کرد زیر ســرکوب و ستم رنج بکشند‪ .‬این‬ ‫جنگ‪ ،‬کشته شدگان و اوارگانی به همراه داشته و باعث می شود ما‬ ‫شاهد افزایش پناهجویان باشیم‪ .‬موضوعی که برخی از سیاستمداران‬ ‫ان را متوجه نمی شوند‪.‬‬ ‫کلهر با اشاره به کنسرت ‪ ۲۱‬مهر که قرار بود در استانبول برگزار شود‬ ‫بیان کرد‪ :‬قرار بود همراه با «رامبرانت تریو» کنسرتی را در استانبول‬ ‫داشــته باشم؛ اما من به نشانه احترام به برادران و خواهران کرد این‬ ‫کنسرت را لغو می کنم‪ .‬امیدوارم روزی همه ما در دنیایی زندگی کنیم‬ ‫که در ان خبری از جنگ نبوده و تمام کودکان دنیا در بستری امن‬ ‫بخوابند‪.‬‬ ‫کیهان کلهر گفت‪ :‬مجموعه «رامبرانت تریو» اسفند ماه سال گذشته‬ ‫بود که البوم «هنوز پاییز اســت» را در دسترس مخاطبان ایرانی و‬ ‫جهانی خود قرار دادند‪« .‬رامبرانت تریو» گروه سه نفره هلندی است‬ ‫که پیانو‪ ،‬درامز و کنترباس سازهای اصلی ان را تشکیل می دهند و از‬ ‫مهمترین و موفق ترین انسامبل های جز هلند به شمار می روند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪11‬‬ ‫مشاهیر‬ ‫حسیندهلوی‬ ‫نابغهموسیقی‬ ‫حســین دهلوی (زاده ‪ ۷‬مهر ‪ ۱۳۰۶‬در تهران ‪ -‬درگذشته‬ ‫‪ ۲۳‬مهر ‪ ۱۳۹۸‬در تهران) موسیقی دان‪ ،‬اهنگ ساز و رهبر‬ ‫(موسیقی) ارکستر اهل ایران بود‪.‬‬ ‫زندگی‬ ‫حســین دهلوی‪ ،‬در ســال ‪ ۱۳۰۶‬در تهران به دنیا امد‪ .‬او اموزش‬ ‫موسیقی را از پنج سالگی نزد پدرش‪ ،‬معزالدین دهلوی که از شاگردان‬ ‫علی اکبر شهنازی بود‪ ،‬اغاز کرد و در ‪ ۹‬سالگی با تشویق مادرش به‬ ‫ساز ویولن عالقه مند شد‪.‬‬ ‫سبک موسیقی و اساتید‬ ‫چهرهماندگار‬ ‫مرحوم دهلوی در سومین همایش چهره های ماندگار در سال ‪۱۳۸۲‬‬ ‫به عنوان چهره ماندگار معرفی شد‪.‬‬ ‫سبک موسیقی وی موسیقی کالسیک و موسیقی سنتی ایرانی و‬ ‫موسیقی فیلم و اپرا و باله بود‪.‬‬ ‫فعالیت حرفه ای پیش از انقالب‬ ‫از اساتید می توان به ابوالحسن صبا‪ ،‬حسین ناصحی‪ ،‬توماس کریستین دهلوی در سال ‪ ۱۳۳۹‬از هنرستان عالی موسیقی در رشته اهنگسازی‬ ‫داوید و‪ . ..‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫دانش اموخته شــد‪ .‬پس از درگذشت ابوالحسن صبا در سال ‪۱۳۳۶‬‬ ‫ساز تخصصی وی نیز ویولن و پیانو بود‪.‬‬ ‫رهبری ارکســتر شــماره یک اداره هنرهای زیبا که بعدا ً «ارکستر‬ ‫صبا» نامیده شد به دهلوی واگذار شد‪ .‬این ارکستر از زمان گشایش‬ ‫جایزه برتر کتاب‬ ‫در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال در سال ‪ ۱۳۷۹‬کتاب پیوند شعر تلویزیون ایران در ســال ‪ ۱۳۳۷‬به صورت هفتگی در تلویزیون به‬ ‫و موسیقی اوازی نوشته حسین دهلوی‪ ٬‬برنده جایزه کتاب سال شد‪ .‬اجرای برنامه پرداخت‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫مشاهیر‬ ‫ریاستهنرستانموسیقی‬ ‫حسین دهلوی‪ ،‬در سال ‪ ۱۳۴۱‬به ریاست هنرستان موسیقی ملی‬ ‫برگزیده شد و تا فروردین ‪ ۱۳۵۰‬این سمت را عهده دار بود‪ .‬او خود‬ ‫در دوره دوم هنرستان رشته های تئوری موسیقی ایران‪ ،‬تلفیق شعر‬ ‫و موسیقی‪ ،‬فرم موسیقی ایران‪ ،‬هارمونی و ارکستر را شخص ًا اموزش‬ ‫می داد‪ .‬در این ســال‪ ،‬وی برای سفر دو ساله مطالعاتی به المان و‬ ‫اتریش رفت‪.‬‬ ‫فعالیت حرفه ای پس از انقالب‬ ‫دهلوی از سال ‪ ۱۳۵۶‬تصنیف اپرای مانا و مانی را به مناسبت سال‬ ‫جهانی کودک (‪ )۱۹۷۹‬اغاز کرد‪ .‬ســاخت این اثر دو سال به طول‬ ‫انجامید که پس از انقــاب ‪ ۱۳۵۷‬ایران به خاطر محدودیت های‬ ‫استفاده از صدای خواننده زن تا به حال به اجرا درنیامده (در بخشی‬ ‫از اپــرا‪ ،‬یک دزد بره یک دختــر کوچک را می رباید و دخترک که‬ ‫موسیقی‬ ‫صاحب بره بوده به جنگل می رود و اواز می خواند) و تنها‬ ‫ِ‬ ‫سازی ان در خرداد ‪ ۱۳۷۹‬با تالش و رهبری علی رهبری با ارکستر‬ ‫ِ‬ ‫فیالرمونیک اسلواکی در براتیسالوا اجرا و ضبط شده است‪.‬‬ ‫نواوری در موسیقی‬ ‫دهلوی در زمینه نواوری در موســیقی ایرانی تالش های زیادی‬ ‫داشته است‪ .‬تدوین متد تمبک به وسیله او و جمعی دیگر از جمله‬ ‫حســین تهرانی‪ ،‬مصطفی پورتراب‪ ،‬فرهاد فخرالدینی و هوشنگ‬ ‫ظریف برای بهبود جایگاه تمبک در موسیقی ایرانی و اسان سازی‬ ‫اموزش این ســاز‪ ،‬توجه به ساخت سنتور کروماتیک برای جبران‬ ‫مشکل کوک این ساز برای استفاده در ارکستر از جمله این مواردند‪.‬‬ ‫موسیقیفیلم‬ ‫حسیندهلوی‪،‬درزمینهموسیقیفیلمهمفعالیتداشته استکهالبته‬ ‫بیشتر برای فیلم های مستند‪ ،‬نقش مشاور و انتخاب کننده موسیقی‬ ‫را بر عهده داشته و در تیتراژ فیلم ها‪ ،‬از او به نام مستعار «فریبا» یاد‬ ‫شده است‪ .‬دهلوی برای چند فیلم مستند از ابراهیم گلستان مانند‬ ‫یک اتش (چشم اندازها)‪ ،‬موج و مرجان و خارا‪ ،‬و گنجینه های گوهر‬ ‫و همچنین فیلم هفده روز به اعدام اثر هوشنگ کاووسی موسیقی‬ ‫نوشته است‪.‬‬ ‫ازدواج‬ ‫وی ســال ها پیش با سوسن اصالنی نوازنده و اهنگساز با ‪ ۲۰‬سال‬ ‫تفاوت سن ازدواج کرده و دارای سه فرزند بود‪.‬‬ ‫فرزندان‬ ‫هاله‪ ،‬هومن و مهرنوش فرزندان مرحوم دهلوی هستند که هومن نیز‬ ‫وارد عرصه موسیقی شده است‪.‬‬ ‫بیماری الزایمر و فراموشی‬ ‫هومــن دهلوی فرزند این هنرمند در نودمین زادروز او گفته بود که‬ ‫حسین دهلوی به دلیل بیماری فراموشی دیگر چیزی از گذشته به‬ ‫یاد نمی اورد‪.‬‬ ‫درگذشت‬ ‫حسین دهلوی در ‪ ۲۳‬مهر ‪ ۱۳۹۸‬پس از چند سال ابتال به بیماری‬ ‫الزایمر و بیماری تنفسی در ســن ‪ ۹۲‬سالگی در بیمارستان دکتر‬ ‫شریعتی تهران درگذشت‪.‬‬ ‫اثار‬ ‫نخســتین اثر ارکستری دهلوی به نام «سبک بال» در سال ‪۱۳۳۲‬‬ ‫و در دستگاه شور ساخته شد‪ .‬کنسرتینو برای سنتور و ارکستر‪ ،‬یکی‬ ‫از بخش های این البوم‪ ،‬نتیجه همکاری مشترک دهلوی با فرامرز‬ ‫پایور است‪ .‬اثار بعدی دهلوی مانند «گفتگوی دل در شور» (‪)۱۳۳۶‬‬ ‫و «فروغ عشق» در اواز اصفهان از تجربیات ارزشمند وی در تلفیق‬ ‫شعر و موسیقی ایرانی به شمار می روند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪13‬‬ ‫گفتگو‬ ‫گپی با‬ ‫اشکان کمانگری‬ ‫به بهانه ستایش ‪3‬‬ ‫مهربانم‬ ‫حتی با دشمن!‬ ‫نام اشکان کمانگری با خواندن تیتراژ ابتدایی سریال ستایش‬ ‫‪ ۳‬بر ســر زبان ها افتاد‪ .‬خواننــده ای خوش صدا که اثرش‬ ‫مورداستقبال بسیاری قرار گرفت و در اصطالح شنیده شد‪.‬‬ ‫متولد سال ‪ 63‬در گرگان است و از ده سالگی به فراگیری‬ ‫سنتور روی اورده اســت‪ .‬از همان سال ها بدون تعلیم در‬ ‫جمع خانواده اواز می خوانده و از ‪ 15‬ســالگی شــروع به‬ ‫یادگیری ردیف های اوازی از اقایان حمید نوربخش‪ ،‬مظفر‬ ‫شفیعی‪ ،‬زنده یاد دکتر حسین عمومی‪ ،‬رامبد صدیف و استاد‬ ‫محمدرضا شجریان نموده است و خودش بر این باورست‬ ‫که هنوز شاگرد است‪.‬‬ ‫اولین البومش به نام زرد سرخ ارغوانی سال ‪ ١٣٨۴‬منتشر‬ ‫شد و تا امروز در البوم های اواز سکوت (ماهور‪/‬امیرحسین‬ ‫ســام)‪ ،‬بادابــاد (اوای باربد)‪ ،‬ده تصنیف (ســازاواز‪/‬پژمان‬ ‫طاهری‪/‬حامدفکوری)‪ ،‬خیــام خوانی (رهگذرهفت اقلیم‪/‬‬ ‫پیمان سلطانی) و رخت بنما (ماهور‪/‬سیامک جهانگیری)‬ ‫به عنوان خواننده همکاری داشته است‪.‬‬ ‫او فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی‬ ‫شریف است‪.‬‬ ‫کمانگری تاکنون با گروه هایی همچون گروه خورشید به‬ ‫سرپرستی مجید درخشانی‪ ،‬همساز به سرپرستی مسعود‬ ‫شعاری‪،‬گروهاوازیتهرانبهرهبریمیالدعمرانلوهمکاری‬ ‫داشته و کنسرت هایی نیز در کشورهایی چون انگلستان‪،‬‬ ‫فرانسه‪ ،‬بلژیک‪ ،‬تونس و تاجیکستان به صحنه برده است؛‬ ‫از دیگــر فعالیت های او می توان به اجرای فرازهایی از اواز‬ ‫ایرانی در فیلم مستند «‪ »Home‬به اهنگسازی ‪Armand‬‬ ‫‪ Amar‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪14‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫اکثرا ًبه تصنیف خوانی و ترانه خوانی روی‬ ‫اورده اند‬ ‫البته دغدغه امروز من تداوم و پایبندی به هنر اوازخوانی است که‬ ‫در چند سال اخیر کمتر به ان پرداخته شده و جز تعداد معدودی از‬ ‫اوازخوانان امروزی که در این زمینه دلمشغولی دارند‪،‬‬ ‫اکثرا ً به تصنیف خوانــی و ترانه خوانــی روی اورده اند‪ ،‬اما انچه‬ ‫خوانندگی‪ ،‬تصنیف خوانی و ترانه خوانی را رنگ و جال می بخشد‪،‬‬ ‫موتیف های اوازی و اوازهای فاخر است‪.‬‬ ‫مقبولیت یــک شــیوه اوازی و گمان‬ ‫یکسانیصدایخوانندگان‬ ‫خوانندگان امروزی به شــیوه و سبکی واحد اواز نمی خوانند‪ ،‬علت‬ ‫این که اکثریت شنوندگان گمان می کنند صدای خوانندگان یکسان‬ ‫شده است را می توان در مقبولیت یک نوع شیوه اوازی توجیه کرد‬ ‫و خوانندگان نیز به همان یک ســبک واحد روی می اورند اما هر‬ ‫اوازخوانی سبکی بخصوص را انتخاب کرده و ادامه می دهد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬این موضوع تا حدودی به اهنگســازان نیز مربوط‬ ‫می شود‪ .‬من به عنوان یک خواننده معتقدم بحث پرداختن به دیگر‬ ‫شیوه های اوازی تنها مربوط به خوانندگان نیست و اهنگسازان نیز‬ ‫در ان بسیار نقش دارند‪.‬‬ ‫گفتگو‬ ‫دلیل عالقه مندی به اواز‬ ‫از همان ســال های ابتدایی که اواز خواندن را اغاز کردم‪ ،‬همواره به نوازندگی نیز عالقه داشتم و تا امروز این عالقه را در وجودم حفظ‬ ‫کرده ام و به دنبال فرصت مناسبی هستم تا به این تمایل دیرینه بپردازم‪ ،‬اما در پاسخ به این که چرا اواز را انتخاب کردم‪ ،‬باید بگویم که‬ ‫انس و الفت با نغمه های اوازی و بخصوص شنیدن اوازهای اثرگذار قدما در دوران نوجوانی‪ ،‬مرا به حرکت در عرصه خوانندگی سوق داد‪.‬‬ ‫بیشتر گرایش به کار روی چه اشعاری دارید؟‬ ‫اشعار عاشقانه و ملی‪-‬میهنی را خیلی دوست دارم‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪15‬‬ ‫گفتگو‬ ‫فعالیت هایموسیقایی‬ ‫تا بحال پیشنهاد بازی هم داشتید؟‬ ‫داشت‬ ‫کدام ویژگی ظاهری و اخالقی شــما‬ ‫پررنگ تر از باقیست؟‬ ‫طی چند ســال اخیر تنها یک مرتبه در جشنواره ای داخلی و چند نه ولی تجربه و تمرین تئاتر داشتم چندین جلسه و تجربه بی مانندی‬ ‫مرتبه نیز در فستیوال های خارجی شرکت کرده ام‪ .‬همواره تالش بود‪.‬‬ ‫کرده ام با شــرکت در فستیوال های خارجی‪ ،‬موسیقی ایرانی را به فکر می کنید از پس هر نقش و ژانری‬ ‫گوش دوستداران و عالقه مندانش برسانم و رویکردهای جدیدی را بربیایید؟‬ ‫در استفاده و انتقال صحیح و کافی از اندوخته و گنجینه های اوازیمان فکر کنم از عهده اش بربیایم‪ .‬به نظرم فقط تمرین و تمرکز می خواهد‪.‬‬ ‫ایجاد کنم تا بستری مناسب برای ارائه کارهایی در سطح قابل قبول چقدر اهل سفر هستید؟‬ ‫زیاد؛ خیلی جاها در کشور زیبای خودمان که واقعا مثال زدنی هستند‪.‬‬ ‫فراهم شود‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۲۰۰۷،۲۰۰۹‬و ‪ ۲۰۱۱‬برنامه های مختلفی را در تئاتر شهر جاهایی که بسیار دوست داشتم و دلم می خواهد باز به انجا سفر کنم‬ ‫پاریس اجرا کردم و در فستیوال جهانی موسیقی «توزر» قطعاتی مثل شیراز که اولین بار سنتور را انجا دیدم و عاشق صدای ساز شدم‬ ‫از موســیقی ایرانی را به روی صحنه بردم که با استقبال بی نظیر یا مشهد که حال و هوای معنویش خیلی دوست دارم‪.‬‬ ‫مخاطبان و هنر دوستان مواجه شد‪ .‬تاکنون کارگاه های متعددی را به کشــورهای زیادی مثل انگلستان‪ ،‬المان‪ ،‬هلند‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬اتریش و‬ ‫در موزه شهر پاریس برای اموزش فنون اواز و صدا دهی موسیقی فرانسه سفر کرده ام‪ .‬از همه جذاب تر برایم شهر اکسفورد در انگلستان‬ ‫ایرانــی برگزار کرده ام و همچنان در این عرصه گام برمی دارم و در بود و پاریس در فرانسه‪ .‬البته یک سفر کوتاه به استابول ترکیه هم‬ ‫رفتم و ان شــهر را بسیار زیبا و دوست داشتنی دیدم‪ .‬سفری هم به‬ ‫حال گسترش دایره دانسته های موسیقایی خود هستم‪.‬‬ ‫مسیر «سپید و سیاه» با من قدری تقاوت تاجیکستان رفتم و والیت خجند در تاجیکستان بسیار زیبا بود‪.‬‬ ‫به مدت یک سال با سپید و سیاه همکاری خوبی داشتیم و اجراهای‬ ‫بسیاری در داخل و خارج از کشور را به صحنه بردیم‪ .‬بعد احساس ظاهری همه خنده هایم را بیشتر از هر مشخصه دیگه ای در صورتم‬ ‫کردم مسیری که من برای فعالیت های هنری ام در نظر داشتم با دوست دارند و اخالقی مهربانم حتی با دشمن‪.‬‬ ‫مســیری که سپید و سیاه پیش رو داشت قدری تفاوت می کرد در‬ ‫نتیجه مسیر خودم را دنبال کردم‪.‬‬ ‫سرود نفت در یک جلسه ضبط شد‬ ‫ســرود نفت یا شعله خورشید را جناب پیروز ارجمند اهنگسازی و‬ ‫اقای دکتر پویا سرایی برای ارکستر سمفونیک تنظیم کرده اند‪ .‬شعر‬ ‫اقای عبدالجبار کاکایی و عالقه ام به این شاعر معاصر از طرفی و‬ ‫کار ارزشمند اقای پیروز ارجمند و پویا سرایی نازنین از طرف دیگر به‬ ‫مشارکت در انجام این کار راغبم کرد‪ .‬در یک جلسه کار ضبط شد و‬ ‫تصویر هم از سوی شرکت نفت تهیه شد‪.‬‬ ‫در حوزه موسیقی فقط فعالیت دارید یا‬ ‫مهندسیهم؟‬ ‫در حوزه مهندسی هم فعالیت دارم‪.‬‬ ‫به رشــته هنری دیگری هم عالقه مند‬ ‫هستید و دنبالش کرده یا می کنید؟‬ ‫بسیار عالقه دارم که بتوانم عکاسی کنم و بازی در سینما را تجربه‬ ‫کنم‪.‬‬ ‫‪16‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫گفتگو‬ ‫موسیقی کودک و فاصله شیطانی‬ ‫درک موسیقی برای انسان ها از هنگام تولد پدید می اید‪ .‬کودکان‬ ‫شش تا نه ماه می توانند چند نوع موسیقی و اینکه یک قطعه‬ ‫موسیقی فی البداهه و یا قبال ساخته شده را به خوبی تشخیص‬ ‫داده و نسبت به هر یک‪ ،‬عکس العمل های متفاوتی نشان دهند‪.‬‬ ‫فاصلهشیطانی‬ ‫موسیقی‪ ،‬تاثیرات فراوانی در زندگی کودکان دارد‪ .‬مثال استفاده‬ ‫از فواصل چهارم‪ ،‬پنجم و هفتم باعث می شــود که در چهره‬ ‫کودکان‪ ،‬لبخندی از سر رضایت نقش بندد و برعکس‪ ،‬فاصله‬ ‫ششــم دو نت در یک گام‪ ،‬صدایی تیز و خشــن را در اذهان‬ ‫کودکان تداعی کند‪( .‬این فاصله در قرون وسطی به «فاصله‬ ‫شیطانی» معروف بود‪).‬‬ ‫از ماژور تا الالیی‬ ‫برای موســیقی کودک‪ ،‬باید از ســازهای مختلف‪ ،‬ریتم ها و‬ ‫هارمونی های ساده‪ ،‬گام های ماژور (به دلیل فواصل پر تحرک تر‬ ‫و ســاده تر) و ملودی های محلی و الالیی استفاده کرد؛ زیرا‬ ‫کودکان از سنین ابتدایی‪ ،‬بدون اینکه مفاهیم و مضامین اشعار‬ ‫را درک کنند‪ ،‬با ملودی های انها اشنا می شوند‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬تناسب نوع و ساختار موسیقی با سن‪ ،‬فهم و درک کودک از‬ ‫ان موسیقی ضروری به نظر می رسد‪.‬‬ ‫تعریف موسیقی کودک‬ ‫تعریف موسیقی کودک‪ ،‬همان تعریف عمومی موسیقی است‪ ،‬اما این‬ ‫موسیقی‪ ،‬باید برای انها اسان و قابل درک بوده و شعر این موسیقی‬ ‫نیز‪ ،‬باید ساده و بی االیش باشد؛ چنانکه اشعار حافظ و موالنا برای شعر‬ ‫کودک مناسب نیست‪.‬‬ ‫موسیقی بدون زیر و بم!‬ ‫در موسیقی کودک‪ ،‬ملودی ها باید ساده و در فواصل کوتاه و نزدیک‬ ‫بــه هم و در جای صدای کودکان باشــند تا بتوانند ان را به راحتی‬ ‫بخوانند‪ .‬در قســمت های زیر یا بم ساخته نشده و از حدود ‪ 6-5‬نت‬ ‫تجاوزنمی کنند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪17‬‬ ‫دانستنی ها‬ ‫موسیقی کالسیک‬ ‫این موسیقی‪ ،‬که بخش عظیمی از موسیقی غرب را به خود اختصاص داده است‪ ،‬شامل فرم های‬ ‫اوازی و سازی گوناگون و متنوعی است که در زیر به اختصار به انها پرداخته خواهد شد‪.‬‬ ‫فرم های اوازی‬ ‫از جمله فرم های اوازی موسیقی کالسیک می توان به «اپرا» و «لید» اشاره کرد‪:‬‬ ‫اپرا‬ ‫نمایشی است که به همراهی ارکستر و خواننده اجرا می شود و از لحاظ ساختمان و ترکیب اوازی شامل چهار بخش است‪:‬‬ ‫اپرا سریا (اپرای بزرگ)‬ ‫برگرفته از افسانه های باستانی و تراژدی های تاریخی است و تمام بخش های ان به صورت اوازی اجرا می شود‪.‬‬ ‫اپرابوفا‬ ‫نمایشی تفریحی و شامل اهنگ های سبک است‪.‬‬ ‫اپراکمیک‬ ‫نمایشی اوازی است که برخالف نامش‪ ،‬نیمه تفریحی و نیمه جدی است و برگرفته از داستان های روز یا کمدی است‪ .‬بعضی اپراکمیک ها‬ ‫مانند اپرای کارمن از حیث موضوع‪ ،‬کامال درام هستند‪.‬‬ ‫اپرت (اپرای کوچک)‬ ‫نوعی اپرابوفای سبک است که شامل اهنگ های عامیانه و تفریحی است‪ .‬در اپرابوفا‪ ،‬اپراکمیک و اپرت‪ ،‬عالوه براواز و موسیقی‪ ،‬قسمت هایی‬ ‫نیز به صورت مکالمات عادی وجود دارد که طی ان‪ ،‬اواز و موسیقی قطع می شود و نمایش به صورت تئاتر ساده ادامه پیدا می کند‪.‬‬ ‫اپرا با اورتور یا پرلود که در حکم مقدمه است‪ ،‬اغاز شده و توسط ارکستر‪ ،‬ادامه پیدا می کند‪ .‬قسمت اصلی اواز اپرا‪ ،‬اریا نام دارد که قدرت خوانندگی‬ ‫را نمایش می دهد و پیش از ان ریستاتیف‬ ‫که نوعی فن بیان و مکالمه اوازی است‪،‬‬ ‫به دو صورت ساده‪ ،‬بدون همراهی ارکستر‬ ‫و با همراهی ارکستر‪ ،‬اجرا می شود‪ .‬هر اپرا‬ ‫پنج پرده دارد و بین پرده ها‪ ،‬قطعه ای به‬ ‫نام انترلود یا انتراکت توسط ارکستر نواخته‬ ‫می شــود‪( .‬البته اپراهای فرانسه و ایتالیا‬ ‫صحنه ای از بالت نیز دارند‪.).‬‬ ‫‪18‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫دانستنی ها‬ ‫لید‬ ‫اوازی است که با احساس شاعرانه اجرا می شود‪ .‬شوبرت و شومان قســمت سوم‪ :‬فینال نام دارد و از حیث ترکیب تم ها‪ ،‬مانند‬ ‫از جمله بزرگترین اهنگسازان این فرم هستند‪ .‬با اثار این افراد‪ ،‬لید قســمت اول است‪ .‬این بخش با یک قطعه تند اصلی که دارای‬ ‫از اهمیت فراوانی برخوردار شد‪.‬‬ ‫موسیقیسازی‬ ‫اورتور‬ ‫یک انحراف کوچک و یک انحراف بزرگ است‪ ،‬اغاز شده و کودا‬ ‫با اهنگ پر سرو صدایی به پایان می رسد‪ .‬با اضافه شدن منوئه‬ ‫هایدن و استکرتسو بتهون به سونات ها دارای چهار بخش شدند‪.‬‬ ‫به معنای مدخل و درامد است و در مقدمه اپرا یا موسیقی کورال‬ ‫سمفونی‬ ‫سویت‬ ‫ساختمان سمفونی‪ ،‬مانند سونات و متشکل از چند قسمت است‪ .‬از‬ ‫اجرا می شود‪.‬‬ ‫فرمی اهنگی و برای اجرای ارکســترهای بزرگ است‪ .‬قواعد و‬ ‫عبارت است از یک رشــته رقص های کالسیک که پی در پی نظر شکلی‪ ،‬سونات با یک‪ ،‬دو‪ ،‬سه‪ ،‬چهار ساز اجرا می شود‪ ،‬ولی‬ ‫نواخته می شوند‪ .‬این رقص ها به طور متناوب فرمی تند و اهسته ســمفونی دارای ارکستری بزرگ است و در ان‪ ،‬قواعد هارمونی‬ ‫دارند‪ .‬این موسیقی که ابتدا توسط سازگالوسن اجرا می شد‪ ،‬به کنتراپوان کامال رعایت می شود‪.‬‬ ‫تدریج در قالب ارکســترهای کوچک (‪ 4-5‬نفره) اجرا گردید‪ .‬از کنسرتو‬ ‫جمله فرم های سویت‪ ،‬می توان به سویت دو باله اشاره کرد که ایــن کلمه کــه در اصــل ایتالیایــی اســت و از کلمه التین‬ ‫در مکتب رمانتیک با ارکستر بزرگ اجرا می شد‪ .‬از معروف ترین ‪ concertare‬با تلفظ کنچرتو و به معنای مبارزه مشتق می‬ ‫سویت سمفونیک ها‪ ،‬سمفونیک شهرزاد اثر ریمکسی کرساکف شود‪ ،‬در قرن شانزدهم به نوازندگانی اطالق می شد که در اجرا با‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫یکدیگر به مبارزه می پرداختند‪ ،‬ولی در حال حاضر‪ ،‬به معنای مقابله‬ ‫سونات‬ ‫یک ساز در مقابل ارکستر با فرمی همانند سونات و سمفونی است‪.‬‬ ‫نوعی موسیقی سازی است که در ابتدا توسط یک یا دو ساز اجرا از ان زمان تا کنون‪ ،‬در ســاختمان کنسرتو ایجاد نشده و تنها‪،‬‬ ‫می شد‪ .‬در مکتب کالسیک‪ ،‬سونات سه قسمت دارد‪:‬‬ ‫فن نوازندگی و هارمونی مدرن به ان اضافه شــده است‪ُ .‬کرلی‬ ‫قسمت اول‪ :‬دارای دو اهنگ کوچک به نام تم یا موتیف است کنسرتوهایی برای چند ساز نوشت که کنسرتوگرسو نام دارند‪.‬‬ ‫که اســاس نواهای ان را تشکیل می دهد و بقیه مورمان‪ ،‬بسط موسیقیمجلسی‬ ‫همان دو تم است‪ .‬معموال تم اول‪ ،‬نوای فرعی و تم دوم‪ ،‬اهنگ این نوع موسیقی‪ ،‬موسیقی اصلی مجالس کوچک و سالن های‬ ‫اصلی را تشکیل می دهند‪ .‬تم ها دوباره برگشت دارند‪ .‬قسمت اخر اشــرافی قرن هجدهم بوده و حداکثر ده نوازنده ان را اجرا می‬ ‫مورمان‪ ،‬کودا نام دارد‪.‬‬ ‫کردند‪ .‬موسیقی مجلســی‪ ،‬حد فاصل سونات و سمفونی است‬ ‫محفوظ می ماند و با هر بار تکرار‪ ،‬ارایش جدیدی می گیرد‪.‬‬ ‫«کوینتت» را می توان نام برد‪.‬‬ ‫قسمت دوم‪ :‬مورمانــی ارام است‪ ،‬به صورت رمانسی ساده با و قواعد ان دقیقا از ســونات تبعیت می کند‪ .‬از مهم ترین انواع‬ ‫واریاسیون در واریاسیون‪ .‬در این قسمت‪ ،‬ساختمان ملودی اصلی موسیقی مجلســی‪« ،‬دوئت»‪« ،‬سونات»‪« ،‬تریو»‪« ،‬کوارتت» و‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتگو‬ ‫ازناخدا خورشید تا ستایش با‬ ‫داریوش ارجمند‬ ‫داریوش ارجمند‪ ،‬متولد ‪ ۴‬مرداد سال ‪ ۱۳۲۳‬در مشهد‬ ‫است؛ اما اصالت او به گفته خودش به شهر بیرجند در‬ ‫خراسان جنوبی بازمی گردد‪.‬‬ ‫وی تحصیالت دانشگاهی خود را در دانشگاه فردوسی‬ ‫مشهد در رشته کارشناسی تاریخ و جامعه شناسی سپری‬ ‫نمود‪ .‬دکتر علی شریعتی یکی از استادان او در ان برهه‬ ‫بود‪ .‬وی سپس برای ادامه تحصیل رهسپار پاریس شد‪.‬‬ ‫در پاریس مدرک کارشناسی ارشد تئاتر و سینما را از‬ ‫دانشگاه سوربن دریافت کرد‪.‬‬ ‫وی به همراه مهرداد تدین از موسسین سینمای ازاد‬ ‫مشهد در اواخر دهه ‪ ۱۳۴۰‬است‪ .‬وی با بازی در فیلم‬ ‫ناخدا خورشید ساخته ناصر تقوایی به سینما امد و در‬ ‫سال ‪ ۱۳۶۵‬با دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر‬ ‫نقش اول مرد از پنجمین جشنواره فیلم فجر جای خود‬ ‫را به عنوان یک بازیگر خوب و قابل قبول تثبیت کرد‪.‬‬ ‫ارجمند در دهه ‪ ۷۰‬گزیده کار شــد و در ســه فیلم‬ ‫ادم برفی‪ ،‬اعتراض و سگ کشــی بازی کرد‪ .‬دریافت‬ ‫سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد برای فیلم‬ ‫سگ کشی از نوزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر نیز در‬ ‫کارنامه وی به چشم می خورد‪.‬‬ ‫در تلویزیون نیز در سریال های ستایش در نقش حشمت‬ ‫فردوس و امام علی در نقش مالک اشتر بازی ماندگاری‬ ‫از خود نشان داد‪.‬‬ ‫ارجمند در سال ‪ ۱۳۹۱‬طی حکمی از سوی محمدرضا‬ ‫طالقانی به عنوان ســخن گوی فدراسیون پهلوانی و‬ ‫زورخانه ای منصوب شــد و در مراسمی در تیر ماه‬ ‫‪ ۱۳۹۲‬نشان درجه یک فرهنگ و هنر را دریافت کرد‪.‬‬ ‫او فرزند تیمسار ارجمند‪ ،‬برادر کوچک تر انوشیروان‬ ‫ارجمند بازیگر‪ ،‬عموی برزو ارجمند و بهار ارجمند و‬ ‫پدر امیریل ارجمند است‪.‬به‬ ‫‪20‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫ماجرای «افتاد!؟»‬ ‫در متن اول یک بار هست که جایی حشمت چیزی به همسرش‬ ‫می گوید و تاکید می کند که افتاد!؟ این برای من خیلی اهمیت‬ ‫پیدا کرد و فکر کردم این کلمه باید صاحب بازی شود‪ ،‬خیلی‬ ‫تمرین کردم و بازی های مختلفی را اجرا کردم تا به این بازی‬ ‫رسیدم‪.‬‬ ‫ستایش در سبک زندگی ایرانی موفق‬ ‫عمل کرده است‬ ‫در این کار با دو سعید کار کردم‪ .‬مطلبی به اعتقاد من نویسنده ای‬ ‫است که بسیاری از تکه کالم ها و حرف های نصیحت گونه اش‬ ‫در موبایل مردم وجود دارد‪ .‬مسائل سریال هم شعاری نیست‬ ‫و او چیزهایی را به عنوان نشــانه های تربیتی به سمت مردم‬ ‫پرتاب می کند که ان ها می بینند و خوششان می اید و عمل هم‬ ‫می کنند‪ .‬سعید سلطانی هم که معلم بوده‪ ،‬جامعه را خیلی خوب‬ ‫می شناسد و عاشــق ان است‪ .‬من در دکوپاژهای او دیدم که‬ ‫چقدر به زیست ایرانی اهمیت می دهد‪ .‬سریال ستایش در سبک‬ ‫زندگی ایرانی موفق عمل کرده است‪.‬‬ ‫گفتگو‬ ‫نگذاشتند یا نشد که تقوایی باز هم کار‬ ‫کند‬ ‫من با خیلی از بزرگان ســینمای ایران کار کرده ام؛ چه جوانان چه‬ ‫اساتید بزرگی که در پیشانی ان ها استاد ناصر تقوایی است‪ .‬بزرگترین‬ ‫افتخار من در طول دوران بازیگری ام‪ ،‬کار «ناخدا خورشــید» است‬ ‫که در خدمت ایشان بودم؛ نوع کاری که می کرد‪ ،‬شرف‪ ،‬انسانیت‪،‬‬ ‫شعور و سوادی را که داشت هرگز فراموش نمی کنم‪ .‬متاسفانه شرایط‬ ‫اینگونه است و نگذاشتند یا نشد که تقوایی باز هم کار کند‪ .‬او سریال‬ ‫تلویزیونــی طنز (دایی جان ناپلئون) را ســاخت که این همه طناز‬ ‫امده اند اما یک سکانس به قوت کار او نساخته اند‬ ‫بعدها برای برخی کارگردانان دردســر‬ ‫شدم‬ ‫شاید ایراد من این است که اولین کاری که به صورت حرفه ای انجام‬ ‫دادم با یک استاد بود و چیزهایی را به من شناساند و مرا به گونه ای‬ ‫برای سینما تربیت کرد که بعدها برای برخی کارگردانان دردسر شدم‪.‬‬ ‫تقوایی واال و باسواد بود و امیدوارم هرجا هست خدا او را حفظ کند‪..‬‬ ‫با میرباقری نقطه مشــترکی در بحث‬ ‫شیعه گری مانداشتیم‬ ‫با میرباقری ‪ ۱۰‬سال سریال‪ ،‬تئاتر و فیلم سینمایی کار کرده ام‪ .‬ما‬ ‫نقطه مشترکی در بحث شیعه گری مان داشتیم و هر دو اعتقادات هم‬ ‫را می شناختیم و خیلی زود با هم کنار می امدیم و همدیگر را درک‬ ‫کردیم‪ .‬حتی در فیلم طنزی مثل «ادم برفی» اعتقاداتمان در یک‬ ‫راستا بود و باعث موفقیت اثارمان شد‪.‬‬ ‫به سوی افتخار را خودم بازنویسی کردم‬ ‫در تلویزیون اثار زیادی کار کردم و «پلیس جوان»‪« ،‬روزهای‬ ‫زندگی» و «شیخ مفید» را با سیروس مقدم داشتم‪ .‬او پسرخاله‬ ‫ناصر تقوایی و شوهر خواهرش بود‪ .‬من او را از کوچک جنگلی‬ ‫می شناختم‪ .‬بعد که او به کار تلویزیون امد‪ ،‬دنبال من امد و‬ ‫متنــی که به من در فوتبال داد‪ ،‬ابتر و ناقص بود و حرفی در‬ ‫ان نبود‪ .‬قبول کرد من کار را بازنویسی کنم‪ .‬من از مشهد که‬ ‫امده بودم اپارتمان کوچکی داشتم که مقدم انجا می امد و من‬ ‫متن را کم کم درباره معضالت فوتبال و ادم هایش می نوشتم‪.‬‬ ‫توقعی برای اینکه پولی به من بدهند یا اســمم را بنویسند‬ ‫نداشتم‪ .‬در زمان ساخت «به سوی افتخار» فوتبال دوست بودم‬ ‫و درباره فوتبال خیلی حرف داشتم‪ .‬بسیاری از مسائل مطرح‬ ‫فوتبالی‪ ،‬در ان ســریال نزدیک به ‪ ۱۸ ،۱۷‬سال پیش مطرح‬ ‫شد‪.‬‬ ‫تلویزیون پولش کجا بود که تمیز و‬ ‫کثیفباشد!‬ ‫ان کار ساخته شد و مورداستقبال قرار گرفت اما کم درباره ان‬ ‫بحث شد‪ .‬در ان سریال از کارهای کثیفی که در فوتبال بود‬ ‫صحبت کردیم‪ .‬به تازگی عده ای جرات پیدا کرده اند و در این‬ ‫باره می گویند‪ .‬همانطور که درباره پول های کثیف سینما هم‬ ‫جدیدا صحبت به میان می اید‪ .‬من هم مصاحبه ای در این باره‬ ‫کردم که به مدیران تلویزیون برخورد‪ .‬درحالی که منظور من‬ ‫تلویزیون نبود‪ .‬تلویزیون پولش کجا بود که تمیز و کثیف باشد!‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتگو‬ ‫اگر او امام است معجزه اش چیست؟‬ ‫«مسافر ری» هم که به نظرم نقشی متفاوت و درباره یک پیرمرد‬ ‫نرم و اهل گفتمان معجزه گری بود‪ .‬خیلی ها از من می پرسیدند اگر‬ ‫او امام اســت معجزه اش چیست؟ گفتم یک ادم ‪ ۷۵‬ساله به من‬ ‫نشان بدهید از سامرا به ری بیاید! من به او یک بنز ‪ ۵۰۰‬می دهم!‬ ‫اگر کسی را پیدا کردید!‬ ‫اگر خاطراتم را بنویســم سنگ روی‬ ‫سنگ بند نمی شود!‬ ‫اگر خاطرات سینمایی من چاپ شود‪ ،‬من فقط ‪ ۵‬هزار فیش از انچه‬ ‫بر من در سینما گذشته‪ ،‬دارم و این کار را برای روزی گذاشته ام که‬ ‫نتوانستم سنگین تر از قلم بلند کنم‪ .‬چون اگر حاال بخواهم سراغ‬ ‫این کتاب بروم ممکن است سنگ روی سنگ بند نشود چون من‬ ‫خیلی رک و صریح هستم و همه اخالق مرا می دانند‪.‬‬ ‫به اقای تقوایی در کوچک جنگلی خیلی‬ ‫ستم شد‬ ‫من تازه از فرانسه امده بودم‪ .‬او هنرپیشه اش را انتخاب کرده بود؛‬ ‫اما مرا که دید همه چیز را بهم ریخت و برای نقش میرزا کوچک‬ ‫خان مرا انتخاب کرد‪ .‬من یک ســاعت یا سه ربع ان کار را هم‬ ‫بازی کردم‪ .‬ان سریال چیز غریبی بود و خود تقوایی می گفت این‬ ‫وصیت نامه من اســت‪ .‬او همه وجودش را برای ساخت کوچک‬ ‫جنگلی جمع کرده بود و فکر می کنم اگر چاپ شود یک کالس‬ ‫فیلمنامه نویسی و سینما به حساب می اید‪.‬‬ ‫از ایرج قادری تا ســعید سلطانی با‬ ‫ستایش‬ ‫مرحوم ایرج قادری چندین بار مرا برای فیلم هایش دعوت می کرد‬ ‫و من نمی رفتم‪ .‬گفتند مریض است و دارد سریال می سازد این‬ ‫بار قبول کن‪ .‬او شــیمی درمانی می شد و موهایش ریخته بود و‬ ‫خیلی غم انگیز بود‪ .‬به هر حال من وارد کار شــدم‪ .‬قادری فوت‬ ‫کــرد و اقای دیگری امد که خانمش فوت کرد و نتوانســت و‬ ‫به اقای سعید سلطانی رسیدیم‪ .‬خوشحالی من از حضور در این‬ ‫پروژه اشنایی با سعید مطلبی بود و طی این همه کاری که داشتم‬ ‫نویسنده ای مثل او ندیدم که ادم ها‪ ،‬سبک زندگی‪ ،‬روابط اجتماعی‬ ‫و‪ ...‬را بشناسد‪ .‬او خیلی خوب همه چیز را می شناسد‪.‬‬ ‫هر نقشی بازی کردم گفتند از قبل بلد‬ ‫بوده!‬ ‫وقتی اسی دربه در را بازی کردم‪ ،‬گفتند ارجمند بچه میدان فوزیه‬ ‫است و بلد است‪ .‬وقتی امام علی را بازی کردم گفتند شاگرد علی‬ ‫شریعتی است‪ ،‬تاریخ خوانده و مذهب می داند و‪ ...‬خوشحالم این‬ ‫بلدی همه جا بوده است! من ادمی هستم که شخصیت هایی را‬ ‫بازی کرده ام که کیلومترها با هم فرق دارند‪ .‬از تکرار در کارهایم‬ ‫بدم می اید و هیچ چیز را تکرار نکرده ام‪.‬‬ ‫حشــمت فردوس همیشه کنار حق‬ ‫ایستاده است‬ ‫مطلبی مردی را نوشته که الت است‪ ،‬التی که مرحوم امام (ره)‬ ‫می گوید نه شرابخاره نه زن باره نه زورگیر نه قمارباز‪ .‬او نه زن‬ ‫دوم و نه معشوقه دارد بلکه یک خانواده و اصولی دارد که باعث‬ ‫می شود من او را دوست داشته باشم‪ .‬او همیشه کنار حق ایستاده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪22‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫گفتگو‬ ‫هنرمندان باید معنی محرم را از مردم‬ ‫یادبگیرند‬ ‫متاسفانه هنرمندان از حال و هوای محرم‪ ،‬عقب هستند و باید معنای‬ ‫واقعی این ماه را از مردم یاد بگیریم‪.‬‬ ‫بازیگری را از دوران مکتب اغاز کردم‬ ‫بازیگری یک استعداد درونی است که نمی شود ان را مخفی کرد‪.‬‬ ‫استعداد بازیگری چیزی نیست که شما بتوانی ان را در خودت نگه‬ ‫داری چون دائم ًا می خواهد که ظهور کند‪ .‬بنابراین من هم بازیگری‬ ‫را از مکتب شــروع کردم‪ ،‬در صنف چهارم یک تیاتر را کارگردانی‬ ‫کــرده و خودم هــم در ان بازی کردم‪ .‬در خانــه ما‪ ،‬پدرم که خدا‬ ‫رحمتش کند کار بازیگری را دوست نداشت اما مادرم عاشق کار من‬ ‫بود چون خودش هنرمند بود و تار می نواخت‪.‬‬ ‫مادرم انگشتر طال به من جایزه می داد‬ ‫سعید سلطانی کارگردانی ایرانی است‬ ‫یعنی سبک زندگی ایرانی را می شناسد‪ ،‬دکوپاژ او خیلی ایرانی است و من‬ ‫دکوپاژهایش را دوست دارم و با مطلبی هم به همین دلیل دوست داشتم‬ ‫کار کنم‪ .‬بعد از ‪ ۶‬ماه مطلبی به سکانسی که من به خانه ستایش می رسم‬ ‫فکر کرده بود‪ .‬او با ستایش زندگی می کند‪ .‬چیزهایی که مطلبی به عنوان‬ ‫مسائل تربیتی و فرهنگی در این سه فصل گنجانده خیلی مهم است‪ .‬به‬ ‫اینکه پدری دوست دارد فرزند اولش پسر باشد انتقاد کردند اما این موضوع‬ ‫یک موضوع جهانی است و در چین و افریقا و االسکا هم چنین چیزی را‬ ‫شاید ببینید‪ .‬چون پدرها زمانی خیلی زود از دنیا می رفتند و این پسرها بودند‬ ‫که می توانستند خانواده را اداره کنند‪ .‬این را به عنوان ایراد مطرح کردند‪.‬‬ ‫مادرم همیشه من را روی پاهایش می گذاشت‪ ،‬تار می نواخت و مرا‬ ‫می خوابانید‪ .‬در تمام دوران مکتب کار نمایش انجام می دادم و در‬ ‫جشن ها و مراسم تیاتر بازی می کردم‪ .‬هر وقت کار تیاتری انجام‬ ‫می دادم و شب به خانه می امدم‪ ،‬مادرم یک جایزه به من می داد که‬ ‫معموال هم انگشتر طال بود‪ ،‬او بسیار دوست داشت که من این کار‬ ‫را ادامه دهم‪.‬‬ ‫دوست داشتم اما حیف‪...‬‬ ‫بسیار دوست داشتم که نقش حضرت ابوالفضل (ع) را بازی کنم اما‬ ‫از سن من دیگر گذشته است‪ .‬یک یا دو نقش هم در نمایشنامه های‬ ‫اقای بیضایی بوده که دوست داشتم بازی کنم‪.‬‬ ‫‪ 20‬سال است بخاطر مالک اشتر دست به‬ ‫چوب بیلیارد نزدم‬ ‫من در این دنیا خیلی کار ها را نمی توانم انجام دهم‪ ،‬خیلی جا ها نمی توانم‬ ‫بروم‪ ،‬برای اینکه ابروی فرد بزرگی روی شانه های من است‪ .‬من در تمام‬ ‫جوانی ام عاشــق بیلیارد بودم‪ ،‬ولی بعداز سریال امام علی دست به چوب‬ ‫بیلیارد نزدم‪ ،‬چون نمی خواهم یک بچه ‪ ۱۵‬ساله مرا ببینید و بگوید مالک‬ ‫اشتر را دیدم که دارد شار می زند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪23‬‬ ‫دانستنی ها‬ ‫پیشگامان موسیقی الکترونیک‬ ‫از برجســته ترین اهنگسازان موسیقی الکترونیک در قرن بیستم می توان به «اشــتوک هاوزن»‪« ،‬پندر سکی»‪« ،‬بریتن»‪« ،‬تی پت»‪،‬‬ ‫«داالپیکوال» و «جان کیج» اشاره کرد که در ادامه‪ ،‬در خصوص زندگینامه و اثار هر یک از این افراد‪ ،‬به اجمال توضیحاتی مطرح می شود‪.‬‬ ‫کارل هاینز اشتوک هاوزن‬ ‫اهنگ ساز المانی (متولد ‪ )1928‬در اغاز شاگرد مارتین درکلن بود و‬ ‫سپس در پاریس به همکاری با مسیان پرداخت‪ .‬او ابتدا از شیوه وبرن‬ ‫که دودکافونیک بود‪ ،‬استفاده نمود و از سال های‪ 1965‬به بعد با تلفیق‬ ‫موسیقی مدرن با موسیقی غیرمدرن و استفاده از اصوات گوناگون‪،‬‬ ‫اثاری شگرف به وجود اورد که ازجمله ان ها می توان به گروه ها برای‬ ‫سه ارکستر و سه رهبر‪ ،‬مس زمان برای پنج ساز‪ ،‬تماس ها برای نوار‬ ‫مغناطیسی‪ ،‬پیانو و پرکسیون‪ ،‬تضادها برای ارکسترهای مجلسی و‬ ‫اپراهایی تحت عنوان جامع برای نور اشاره کرد‪.‬‬ ‫کریستفپندرسکی‬ ‫اهنگ ساز لهستانی (متولد‪ )1933‬که از موسیقی قدیم الگو می گرفت‪.‬‬ ‫خالقیت و بهره گیری از انواع سازهای ضربی و اشیاء متفاوتی نظیر‬ ‫شیشه‪ ،‬سوت‪ ،‬اهن‪ ،‬اژیر و‪ ...‬از جمله ویژگی های بارز اثار وی است‪.‬‬ ‫هیروشیما‪ ،‬شیاطین لودون (اثر در مورد هیجانات هیستریک مذهبی)‪،‬‬ ‫پاســیون سنت لوک‪ ،‬کانن برای ‪ 52‬ســاز زهی و نوار مغناطیسی؛‬ ‫اوازهای ســولو برای کر و ارکستر؛ پولی مورینا برای ‪ 48‬ساز زهی؛‬ ‫کوارتت زهی شماره ‪ 2‬و اورتور پیتزبورگ از اثار بنام پندرسکی هستند‪.‬‬ ‫جان کیج‬ ‫اهنگ ساز امریکایی (متولد ‪ )1912‬که شاگرد شوئنبرگ‪ ،‬نوازنده برجسته‬ ‫پیانو بود و اعتقاد داشت که صدا نباید به عنوان یک واسطه میان شنونده و‬ ‫موسیقی باشد؛ چون موسیقی صداست و صدا نیز نوعی موسیقی است و باید‬ ‫مستقیما در اختیار شنونده قرار گیرد‪.‬‬ ‫جان کیج تحقیقات زیادی در رنگ و طنین انواع صداها بر روی بســیاری‬ ‫از اشــیاء انجام داد و موفق به تولید صداهای جدیدی شد‪ .‬او با قرار دادن‬ ‫تکه های چوب‪ ،‬چرم و پالستیک در ال به الی سیم های پیانو‪ ،‬اثاری برای‬ ‫ارکستر و پیانوی تغییر یافته تصنیف کرد‪ .‬همچنین گاهی نیز از سر و صدای‬ ‫تماشاگران و هیاهوی انها برای افکت های موسیقی خود استفاده می کرد‪ .‬از‬ ‫جمله اثار او می توان به چشم انداز خیالی برای دوازده دستگاه رادیو (در سال‬ ‫‪ )1951‬و چهار دقیقه و سی و سه ثانیه سکوت بر روی کاغذ نت اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪24‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫دانستنی ها‬ ‫بنجامینبرتین‬ ‫اهنگ ساز انگلیسی (متولد ‪ ،)1913‬که اصول تنالیته را هرگز رها نکرد اما در‬ ‫عین حال از مکتب مدرن انگلیس نیز پیروی می نمود‪ .‬ازجمله اثار او می توان‬ ‫به راهنمای ارکستر برای جوانان‪ ،‬واریاسیون از روی تمی از فرانگ بریچ‪،‬‬ ‫سمفونی دارکوئیم‪ ،‬گلوریانا‪ ،‬رویای شب تابستانی‪ ،‬سمفونی بهار و کانتاتا‬ ‫اکادمیکا اشاره کرد‪.‬‬ ‫مایکل تی پت‬ ‫اهنگ ساز انگلیسی (متولد ‪ )1905‬که با بکارگیری ریتم های متقاطع‬ ‫و کنتراپوان‪ ،‬اثاری مدرن برای مکتب مدرن انگلیس برجای گذاشت‪.‬‬ ‫ازجمله اثار او می توان به ازدواج در نیمه تابستان برای کر و ارکستر‪ ،‬سه‬ ‫سونات برای پیانو‪ ،‬سه کوارتت زهی‪ ،‬اوراتوریای کودک زمان‪ ،‬کانتات‪،‬‬ ‫رویای سنت اگوستین و کنسرتو برای ده ارکستر زهی و از جمله اثار‬ ‫اپرایی او می توان به پریام شاه و نات گاردن اشاره کرد‪.‬‬ ‫لوئیچیداالپیکوال‬ ‫اهنگ ســاز ایتالیایی (متولد ‪ )1904‬که وی را مغز متفکر موسیقی مدرن می دانند‪ .‬او در‬ ‫موسیقی خود از هر قید و بندی فارغ بود و به شکل ازاد موسیقی می نوشت‪ .‬او مکتب های‬ ‫نئورمانتیســم و اکسپرسیونیسم وین را کنار گذاشت و با روش شخصی خود و به طور‬ ‫ازادانه‪ ،‬موســیقی سریل را درهم امیخت‪ .‬ازجمله اثار او می توان به پرواز شبانه‪ ،‬زندانی‬ ‫شغل‪ ،‬دیودتی منتو در چهار تمرین برای سوپرانو و پنج ساز کنسرتو برای پیانو و اثاری‬ ‫برای کر و ارکستر اشاره کرد‪.‬‬ ‫لوچانوبریو‬ ‫اهنگ ساز ایتالیایی (متولد‪ )1925‬که وی در‬ ‫زمینه موسیقی الکترونیک و ایجاد افکت های فضایی‪ ،‬راهی نوین در موسیقی گشود‪ .‬ازجمله‬ ‫اثار او می توان به دایره حلقه ها برای صدای انسان و هارپ و هفتمین روز و تغییرات برای‬ ‫ارکستر اشاره نمود‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ی ها‬ ‫دانستن‬ ‫گفتگو‬ ‫حقایقی در مورد پیانو که نمی دانستید‬ ‫نواختن بدون عشق‪ ،‬غیرموجه است!‬ ‫«لودویگ فان بتهوون»‬ ‫کدام سازها در جهان معروف ترند؟‬ ‫پیانو (‪)28%‬‬ ‫گیتار (‪)25%‬‬ ‫درام (‪)15%‬‬ ‫ویولن (‪)19%‬‬ ‫فلوت (‪)7%‬‬ ‫ساکسیفون(‪)4%‬‬ ‫سایر سازها (‪)2%‬‬ ‫دختران یا پسران؟‬ ‫درحالی که در قرن ‪ ،19‬نواختن پیانو بیشتر بین دختران رواج داشت تا‬ ‫پسران‪ ،‬امروزه این تعداد به توازن بیشتری رسیده است‪.‬‬ ‫‪55/45‬‬ ‫جوان تریناهنگ ساز؟‬ ‫موتسارت ‪ 4‬ساله‬ ‫یک پسر‪ :‬ولفگانگ امادئوس‬ ‫ِ‬ ‫جوان ترین پیانیست در تاالر کارنِگی؟‬ ‫کوبایاشی ‪ 3‬ساله‬ ‫یک دختر‪ :‬ا ِمی‬ ‫ِ‬ ‫ایامی دانستید؟‬ ‫*کیبورد‪ ،‬ســازهای زهی‪ ،‬پرکاشن‪ ،‬سازهای بادی چوبی‪ ،‬سازهای بادی برنجی و‬ ‫الکترونیکی همه از بستگان درجه یک همدیگرند!‬ ‫* ‪ 90%‬پیانوهایی که در تاالرهای کنسرت نواخته می شوند از زمره پیانوهای بزرگ‬ ‫ا ِستاین ویهستتند!‬ ‫* هر ساله بیش از ‪ 750‬هزار پیانو در سرار جهان ساخته می شود!‬ ‫* پیانو در قرن ‪ 18‬در کشور ایتالیا به وجود امد!‬ ‫* بزرگ ترین سال برای پیانوها‪ ،‬سال ‪ 1909‬بود؛ زمانی که بیش از ‪ 350‬هزار پیانو‬ ‫فروخته شد!‬ ‫* ‪ 21‬میلیون امریکایی پیانو می نوازند!‬ ‫‪26‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫ی ها‬ ‫دانستن‬ ‫گفتگو‬ ‫مغز شما‬ ‫هنگام‬ ‫نواختن پیانو‬ ‫نواختن پیانو یک نوع سرگرمی‬ ‫اســت؛ اما ببینید که مغزتان به‬ ‫یکباره چه کارهای انجام می دهد!‬ ‫چشم ها‬ ‫‪ 2‬دست‬ ‫‪ 10‬انگشت‬ ‫تفسیر و اجرای هنری‬ ‫اجرای فی البداهه در نواختن پیانو شامل خواندن دو خط موسیقی و هر اغلب هر دو دســت مستقالنه از همدیگر‪ ،‬ریتم های پیچیده ای را‬ ‫می نوازند‪.‬‬ ‫کدام با کلیدهای مختلف می شود‪.‬‬ ‫قشر حرکتی اولیه‪ -‬قشر پیش پیشانی‪ -‬مخچه‬ ‫قشر بینایی‪ -‬لوب پس سری‬ ‫ضرب اهنگ‬ ‫از میان تمام سازهای موسیقی‪ ،‬خیلی کم پیش می اید که سازی برای پیانیست ها عواطف و احساساتی که از حالت‪ ،‬استایل و ِ‬ ‫برگرفته شــده است را با استفاده از تکنیک های پرفورمنس و اجرا‬ ‫نواختن نیاز به استفاده از هر ده انگشت داشته باشد‪.‬‬ ‫ بندی‬ ‫مانند دینامیک‪ ،‬جمله بندی (ارتیکوالســیون)‪ ،‬ریتم و زمان ِ‬ ‫قشر حرکتی اولیه‪ -‬قشر پیش پیشانی‪ -‬مخچه‬ ‫به موقعمنتقلمی کنند‪.‬‬ ‫قشرپیش پیشانی‬ ‫‪ 2‬پا‬ ‫پای چپ برای راه انداختن پدال نرم چپ و پای راســت برای عمل‬ ‫کردن پدال طنین به کار گرفته می شوند‪.‬‬ ‫پیانیست ها به نت هایی که اجرا می شوند گوش فرامی دهند و بر طبق‬ ‫قشر حرکتی اولیه‪ -‬قشر پیش پیشانی‪ -‬مخچه‬ ‫ان ها نواختنشان را تنظیم می کنند‪.‬‬ ‫قشر شنوایی‪ -‬لوب گیجگاهی‬ ‫حفظ زمان‬ ‫پیانیست ها با ترکیب و هماهنگ کردن تمام ورودی های حسی و‬ ‫فعالیت های حرکتی‪ ،‬زمان را دقیقا حفظ می کنند‪ .‬به عالوه‪ ،‬ان ها‬ ‫قادر به تقسیم کردن بیت (ضرب و ریتم) به روش های بی شماری‬ ‫نیزهستند‪.‬‬ ‫قشرپیش پیشانی‪-‬مخچه‬ ‫حس عمقی‬ ‫پیانیست ها به ارتباط نزدیک بین اعضای مجاور بدنشان با پیانو و‬ ‫شدت تالشی که در حرکاتشان به کار می گیرند اگاه اند‪.‬‬ ‫مخچه‬ ‫گوش ها‬ ‫ادراک فضایی‬ ‫پیانیســت ها بدون اینکه به کیبورد (صفحه کلید) پیانو نگاه کنند‬ ‫می دانند که تمام نت ها کجا هستند‪.‬‬ ‫لوب اهیانه ای‪ -‬مخچه‪ -‬نیمکره راست مغز‬ ‫تماس‬ ‫پیانیست ها از حس المسه برای تخمین اینکه چقدر نیرو برای فشار‬ ‫دادن کلیدها و پدال ها موردنیاز است‪ ،‬استفاده می کنند‪.‬‬ ‫لوب اهیانه ای‬ ‫نواختن پیانو طوری مغز را به فعالیت وامی دارد که هیچ بازی‪ ،‬ابزار یا سازی دیگر نمی تواند این کار را انجام دهد‪ .‬این واقعا یک تمرین‬ ‫کامل برای مغز و ذهن است!‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪27‬‬ ‫موسیقی‬ ‫گفتگو‬ ‫شگفتی های موسیقی‬ ‫توضیحی پیرامون‪ 8‬رویداد موسیقایی‬ ‫چرا اهنگ ها بی اختیار در سرمان تکرار می شوند؟‬ ‫این یک پدیده است که به عنوان «کرم گوش» یا «‪ »earworm‬شناخته شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫دلیل این امر چیست؟ دالیل زیادی است که نمی دانیم؛ اما یک عامل دخیل در‬ ‫این امر‪ ،‬شنیدن مکرر یک اهنگ در بازه زمانی کوتاه است‪ .‬یک مطالعه نشان داد‬ ‫که اهنگ هایی با ساختار خاص (فواصل گامی کوچک تر‪ ،‬الگوهای تکراری) میل‬ ‫بیشتری به گیر افتادن در ذهن دارند‪ .‬تحقیقات دیگری احتمال می دهند که اندازه و‬ ‫شکل مغز شما می تواند در این امر نقش داشته باشد‪.‬‬ ‫طبق گزارشی از محققان دانشگاه سنت اندروز با موضوع ‪ 20‬اهنگی که بیشترین‬ ‫امار کرم گوش را داشته اند‪ ،‬اهنگ «‪ »we will Rock you‬در صدر این لیست‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫چرا صدای من هنگام ضبط متفاوت به نظر می رسد؟‬ ‫ایا شده تاکنون صدای ضبط شده خودتان را شنیده باشید و تعجب کرده باشید که این واقعا صدای‬ ‫من است؟‬ ‫چه چیزی موجب این امر می شود؟ این تعجب از مکانیک گوشتان سرچشمه می گیرد‪ .‬زمانی که‬ ‫صحبت می کنید صدایتان را به همراه ارتعاشات تارهای صوتی تان هنگام عبور از گلو و دهانتان‬ ‫و سپس ورود به گوشتان‪ ،‬می شنوید‪.‬‬ ‫این ارتعاشاتی که شما می شنوید معموال کم فرکانس هستند‪ .‬در ضبط صدا‪ ،‬شما فقط صدای‬ ‫هوای عبوری را می شنوید که به همین دلیل است که شاید فکر کنید صدایتان با گام باالتری‬ ‫به نظر می رسد‪.‬‬ ‫ایا می دانستید؟ محققان کالج دانشگاهی لندن دریافته اند که زنان معموال مردان با صدای عمیق تر‬ ‫را ترجیح می دهند و مردان‪ ،‬زنانی که صدای با گام باالتری دارند را ترجیح می دهند‪.‬‬ ‫من در اواز خواندن خوب نیستم‪ ،‬ایا من «اواکر» (‬ ‫‪ )Deaf‬هستم؟‬ ‫‪Tone‬‬ ‫عبارت علمی برای چنین شرایطی «اموزیا» (‪ )Amusia‬نام دارد که به معنی عدم درک ریتم‬ ‫یا ناتوانی در تشخیص یا تکرار اواها و اهنگ های موسیقی است؛ اما این لغت خیلی کم رایج‬ ‫است‪.‬‬ ‫مقصر چیست؟ هرچند اسکن های مغزی‪ ،‬مقداری تفاوت بین افرادی با اموزیا و بدون ان را‬ ‫نشان داده اند؛ اما بااین حال‪ ،‬دانشمندان مطمئن نیستند که چه چیزی موجب این امر می شود‪.‬‬ ‫ممکن اســت اموزیا از بدو تولد وارد مغز شده باشد؛ اما به همان اندازه احتمال دارد که عدم‬ ‫داشتن اموزشات موسیقایی می تواند مقصر باشد‪.‬‬ ‫فقط ‪ %4‬مردم واقعا اموزیا دارند‪.‬‬ ‫‪28‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫موسیقی‬ ‫چرا برخی افراد در نگه داشتن یک بیت (ضرب اهنگ)‬ ‫اینقدر بد هستند؟‬ ‫شاید کلمه اریتمی (‪ )Arrhythmia‬را معادل این دست وپاچلفتگی قرار بدهید که عبارت‬ ‫علمی برای «‪ »Beat deaf‬به معنای ناتوانی در تشخیص ریتم موسیقی یا جابه جایی‬ ‫به موقع است؛ اما این کلمه حتی نادرتر از اموزیا است‪.‬‬ ‫چــه چیز موجب این امر می شــود؟ درحقیقت‪ ،‬افرا ِد ناتــوان در درک ریتم می جنگند تا‬ ‫جابه جایی ها را با صداها هماهنگ کنند‪ .‬محققان فکر می کنند این امر به دلیل ناهنجاری در‬ ‫اتصاالت مغزی و ریتم های بیولوژیکی داخلی اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫رفتارهای ریتمیک درونی شما‪ ،‬فعالیت هایی مانند هماهنگی سرعت راه رفتن با شخص‬ ‫همراهتان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد‪.‬‬ ‫چرا هنگام گوش دادن به موسیقی خشکم می زند؟‬ ‫گوش دادن به اهنگی خاص می تواند ستون فقرات شما را بلرزاند؛ شوخی نیست! عبارت علمی‬ ‫برای این پدیده‪ ،‬لغت ‪ frisson‬است که به فرانسوی به معنای «لرزش از شدت هیجان و‬ ‫لذت» است‪.‬‬ ‫چگونه این پدیده رخ می دهد؟ گوش دادن به اهنگی که دوست دارید سطح دوپامین را در شما‬ ‫افزایش داده و وقتی مغزتان در اثر تنش یا تجزیه و تحلیل اهنگ ازادســازی این هورمون را‬ ‫پیش بینی کند‪ ،‬میزان ان حتی بیشتر و بیشتر و هم می شود‪.‬‬ ‫مطالعات نشان داده اند که به طور سردستی‪ ،‬دو‪-‬سوم جامعه ‪ frisson‬را احساس می کنند‪.‬‬ ‫چرا یک خواننده یا اهنگــی خاص‪ ،‬موجب‬ ‫یاداوری خاطرات می شود؟‬ ‫ایا تابه حال اهنگی فورا ً شما را به یاد مکان‪ ،‬شخص یا خاطره ای خاص انداخته‬ ‫است؟ شما تنها نیستید‪.‬‬ ‫دلیل این امر چیست؟ ما می دانیم که گوش دادن به موسیقی‪ ،‬مغز شما را فعال‬ ‫می کند؛ اما محققان دریافته اند مناطق خاصی از مغز که به خاطرات و احساسات‬ ‫مرتبط هستند با گوش دادن به اهنگی اشنا فعال می شوند‪.‬‬ ‫یک مطالعه دریافته اســت که بزرگساالن یک زبان جدید را هنگامی که در‬ ‫قالب اهنگ و ملودی باشد‪ ،‬به طور موثرتری یاد می گیرند‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪29‬‬ ‫موسیقی‬ ‫ایا موسیقی واقعا به شــما در ورزش کمک‬ ‫می کند؟‬ ‫ورزشی بهتر‪ ،‬سریع تر و قوی تر اهنگ گوش کنید‪.‬‬ ‫برای انجام تمرینات‬ ‫ِ‬ ‫چگونه تاثیر می گذارد؟ اول اینکه موســیقی می تواند به عنوان عامل مدیریت‬ ‫خســتگی عمل کند‪ .‬دوم اینکه اهنگ های با ریتم تند می توانند پاسخگویی‬ ‫ریتمیک شــما را در پی داشته باشند؛ بدنتان چاره ای ندارد که از ضرب اهنگ‬ ‫پیروی کند! این کار حرکات شما را استوار می کند و به شما کمک می کند که از‬ ‫انرژی تان به طور موثرتری استفاده کنید‪.‬‬ ‫بیشتر افراد هنگام دویدن روی تردمیل اهنگی که تقریبا ‪ 160‬بیت در دقیقه دارد‬ ‫را ترجیح می دهند‪.‬‬ ‫چرا من به شنیدن اهنگ های غمگین عالقه‬ ‫دارم؟‬ ‫ایا نمی توانید از گوش دادن به موزیک های اَدل دست بکشید؟ معلوم‬ ‫می شود که در اینجا یک دلیل روان شناسی وجود دارد‪.‬‬ ‫دلیلچیست؟محققانازادسازیهورمون هایاُکسی توسینوپروالکتین‬ ‫را عامل این امر می دانند؛ دو هورمونی که در روابط اجتماعی و تعلیم و‬ ‫اموزش دخیل اند‪ .‬این یک دلیل برای عالقه ما به شنیدن اهنگ های‬ ‫غمگیناست‪.‬‬ ‫طبق مجله رولینگ استون‪ ،‬اهنگ «‪ »Tears In Heaven‬اثر اریک‬ ‫کالپتون‪ ،‬در صدر اهنگ های غمگین قرار دارد‪.‬‬ ‫موسیقی مغز را زنده می کند‬ ‫محققان در پژوهش های مختلف دریافته اند که موسیقی می تواند حافظه را تقویت کند و رفتارهای اجتماعی و ارتباطات را در بیماران مبتال‬ ‫به اختالالت شدید مغزی بهبود بخشد؛ اما‪ ،‬هنوز درک نکرده اند که نحوه عملکرد موسیقی روی مغز انسان برای بهبود توانایی های روانی در‬ ‫جهت تعامل با دیگران چگونه است‪.‬‬ ‫در این پژوهش جدید که روی میمون ها انجام شده معلوم شد که توان انسان در درک موسیقی ممکن است به همان طریق توانایی حیوانات‬ ‫برای برقراری ارتباط با یکدیگر یعنی با استفاده از اصوات و صداسازی رشد پیدا کرده و شکل بگیرد‪.‬‬ ‫عالوه بر اینها محققان خاطرنشان کردند که اصوات در گفتار انسان شباهت های زیادی با اصواتی دارد که حیوانات تولید می کنند؛ به طوری‬ ‫که گفتار انسان و اصوات حیوانات‪ ،‬حاوی نت های مشابهی هستند که تحت عنوان «نت های پیچیده» نامیده می شوند‪.‬‬ ‫درک مکانیسم عصبی تاثیرات موسیقی روی سایر جانداران به ما کمک می کند از چگونگی این مکانیسم در سیستم عصبی انسان بهتر مطلع‬ ‫شویم و با دستیابی به این اطالعات می توانیم تاثیر شفابخش موسیقی درمانی را در بهبود اختالالت عصبی و روانی افزایش دهیم‪.‬‬ ‫‪30‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫موسیقی‬ ‫مراقبت از سازهای زهی‬ ‫سازهای زهی می توانند شــامل سازهایی شوند که به صورت‬ ‫زخمه ای زده می شــوند (مانند بانجو‪ ،‬یوکلیلی و گیتار) و یا با‬ ‫کمان زده می شوند (مانند ویولن‪ ،‬ویوال و ویولن سل)‪ .‬سازهایی‬ ‫که بدنه چوبی دارند (حتی پیانوها یا چنگ ها) ممکن است تحت‬ ‫تاثیر تغییرات اب وهوایی محل نگهداری شان قرار بگیرند‪.‬‬ ‫تغییرات اب وهوایی‬ ‫شرایط اب وهوایی خیلی خشک یا خیلی مرطوب می تواند روی‬ ‫ساز شما تاثیر بگذارد و موجب ساییدگی لبه های تیز‪ ،‬انقباض یا‬ ‫جمع شدگی نوک ها‪ ،‬عمل باال‪ ،‬گردن اوردن زیرین‪ ،‬واژگونی‬ ‫گردن ها یا دسته ها‪ ،‬ســاییدگی دندانه ها‪ ،‬شکم اوردن بدنه و‬ ‫ایجاد شکاف یا ترک ها شود‪.‬‬ ‫نحوه مراقبت از سازتان‬ ‫* سازتان را در محیطی قرار دهید که نه زیاد سرد و نه زیاد‬ ‫گرم باشد‪ .‬به اطالعاتی که فروشنده در مورد سازهای چوبی‬ ‫در شرایط اب وهوایی شدید مانند فلوریدا و االسکا داده است‬ ‫توجهکنید‪.‬‬ ‫* سازتان را در جعبه مخصوصش نگهداری کنید‪.‬‬ ‫* بعد از هر بار استفاده‪ ،‬سازتان را به ارامی گردگیری کنید تا‬ ‫ذرات ُرزین یا کلوفان پاک شوند‪.‬‬ ‫* از لمس موهای کمان با انگشتانتان یا زیاد محکم کردن‬ ‫انبپرهیزید‪.‬‬ ‫* در تعمیر و نگهداری ان فعال و کوشــا باشــید‪ .‬هرچند‬ ‫معاینه های ساالنه توصیه می شود؛ اما حتی اگر یک موضوع‬ ‫کوچک هم اتفاق افتاد‪ ،‬ان را برای تعمیر ببرید‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪31‬‬ ‫اشپزی‬ ‫سالمونکبابیباسبزیجات‬ ‫این غذا سرشار از پروتئین است و به تقویت و سالمت قلب‪ ،‬کاهش کلسترول و بهبود وضعیت حافظه کمک می کند و موجب‬ ‫تغییرات مفیدی در صدای شما می شود‪.‬‬ ‫مواد الزم‬ ‫لوبیا سبز‪ ۲۰۰ :‬گرم‬ ‫ریحان‪ :‬یک دسته‬ ‫گوجه گیالسی‪ ۲۰۰ :‬گرم‬ ‫زیتون سیاه‪ ۱۰۰ :‬عدد‬ ‫روغن زیتون‪ :‬به مقدار دلخواه‬ ‫فیله سالمون‪ :‬چهار تکه‬ ‫لیمو ترش‪ :‬دو عدد‬ ‫سیب زمینی‪ ۴۰۰ :‬گرم‬ ‫سیر‪ :‬نصف حبه‬ ‫سس خردل‪ :‬نصف قاشق چایخوری‬ ‫ماست چکیده‪ 4 :‬قاشق غذاخوری‬ ‫نمک‪ :‬به مقدار دلخواه‬ ‫فلفل سیاه‪ :‬به مقدار دلخواه‬ ‫‪32‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫طرز تهیه‬ ‫نخستین کاری که برای تهیه این غذا باید انجام دهید این است که فر را بر روی دمای ‪۲۰۰‬‬ ‫درجه تنظیم کنید تا گرم شود‪ .‬حاال باید به سراغ سیب زمینی بروید و ان را همراه با لوبیا بپزید‪.‬‬ ‫سیب زمینی‪ ،‬لوبیا‪ ،‬گوجه گیالسی و زیتون بدون هسته را همراه با نصف برگ های ریحان‬ ‫درون یک ظرف مخلوط کنید‪ .‬نصف قاشق روغن زیتون به ان ها اضافه کنید‪ .‬مواد را روی‬ ‫سینی فر گذاشته و روی ان ها نمک و فلفل بپاشید‪ .‬بر روی فیله ها روغن زیتون‪ ،‬اب نصف‬ ‫لیمو‪ ،‬نمک و فلفل ریخته و ان ها را به خوبی طعم دار کنید‪ .‬فیله ها را به صورتی که پوست ان‬ ‫باال باشد‪ ،‬روی سبزیجات قرار دهید‪ .‬یک حلقه لیمو روی هر فیله بگذارید و ان را به مدت‬ ‫‪ ۱۰‬دقیقه درون فر قرار دهید تا مغزپخت شود‪ .‬ماست‪ ،‬ریحان‪ ،‬خردل و باقیمانده برگ های‬ ‫ریحان را در یک هاون بکوبید تا سسی به دست اید‪ .‬این سس را به ماهی اضافه کرده و غذا‬ ‫را سرو و میل کنید‪.‬‬ ‫عطاری‬ ‫دمنوش عناب‪ ،‬مفید برای صدای شما‬ ‫این دمنوش برای درمان گرفتگی صدا‪ ،‬تقویت تارهای صوتی و رفع عفونت گلو مفید است‪ .‬همچنین عناب به دلیل داشتن لعاب زیاد‪ ،‬نرم کننده‬ ‫سینه و ملین است‪.‬‬ ‫مواد الزم‬ ‫طرز تهیه‬ ‫عناب و اب جوش‪ :‬به میزان الزم‬ ‫عناب را شســته و خیس کنید؛ سپس هسته ان را بیرون اورده و میوه خرد شده را داخل‬ ‫اب لیموترش‪ :‬در صورت تمایل‬ ‫یک قوری ریخته و اب با دمای ‪ ۸۰‬درجه سانتیگراد به ان اضافه کنید و اجازه دهید که‬ ‫به مدت ‪ ۱۵‬دقیقه دم بکشد‪ .‬به علت شیرین بودن دانه های عناب‪ ،‬نیازی به شیرین کردن‬ ‫تاریخچهعناب‬ ‫این دمنوش نیست‪ .‬در صورت تمایل می توانید چند قطره اب لیموترش به ان اضافه کنید‪.‬‬ ‫اولین بار در مجموعه اشعار چینی قرن شش قبل از میالد به عناب اشاره شده است‪ .‬عناب مدت ‪ 2500‬سال در طب سنتی چینی و سایر نقاط‬ ‫اسیا مورد استفاده قرار می گرفته است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد کشت عناب از ‪ 3‬هزار سال پیش در سوریه و شمال افریقا اغاز شده و سپس به جنوب اسیا و در نهایت چین گسترش یافته‬ ‫است‪ .‬این میوه در دوره اغاز عصر مسیحیت به اروپا راه پیدا کرد و حدود سال ‪ 1837‬به ایاالت متحده منتقل شد‪.‬‬ ‫عناب از دیرباز در طب چینی به خاطر خواص ضد قارچی‪ ،‬ضد باکتری و ضد التهابی مورد استفاده قرار می گرفته است‪.‬‬ ‫تاکنون ‪ 400‬گونه مختلف از گیاه عناب شناخته شده است‪.‬‬ ‫عناب خشک و تازه را می توان به عنوان میان‬ ‫وعده میل کرد‪.‬‬ ‫چای عنــاب به طور گســترده در چین و کره‬ ‫مصرف می شود‪.‬‬ ‫در برخی نقاط جهان ترشــی عناب‪ ،‬مارماالد و‬ ‫ابمیوه عناب تهیه می شود‪.‬‬ ‫هنگام خرید عناب تازه حتما انواع سبز و سفت‬ ‫ان را انتخاب کنید‪ .‬عناب خشک معموال داخل‬ ‫بسته بندی فروخته می شود‪.‬‬ ‫اگر طی ‪ 3‬یا ‪ 4‬روز قصد مصرف عناب تازه دارید‬ ‫نگهداری ان در دمای اتاق امکان پذیر است‪ .‬با‬ ‫نگهداری عناب در یخچال‪ ،‬می توان ‪ 2‬تا ‪ 3‬هفته‬ ‫بعد هم ان را مصرف کرد‪.‬‬ ‫عناب خشک تا چند ماه پس از خرید نیز قابل‬ ‫مصرف است‪.‬‬ ‫نگهداری و روش مصرف عناب‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪33‬‬ ‫دسر‬ ‫کیک گیتار‬ ‫در این مطلب اموزش تصویری و مرحله به مرحله تزئین کیک‬ ‫به شکل یک گیتار زیبا تقدیم حضورتان می شود‪ .‬این مدل‬ ‫تزئین‪ ،‬سورپرایزی جالب برای دوستداران موسیقی به ویژه‬ ‫گیتار است‪ .‬سخت نیست؛ ولی کمی دقت و حوصله نیاز دارد‪.‬‬ ‫مواد الزم‬ ‫کیک اسفنجی ساده‬ ‫خامه‬ ‫فوندانت‬ ‫مواد دلخواه برای تزئین‬ ‫طرز تهیه‬ ‫ابتدا الگوی گیتار را کشیده و کیک را طبق الگو می بریم‪.‬‬ ‫از تکه های باقیمانده برای تکمیل طرح استفاده می کنیم‪.‬‬ ‫روی کیــک را خامه می زنیم و ســپس یک الیه خمیر‬ ‫فوندانت می کشیم‪ .‬اضافه های فوندانت را می بریم و در‬ ‫انتها تزئینات نهایی را اضافه می کنیم‪.‬‬ ‫‪34‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫تغذیه‬ ‫رژیمغذاییخوانندگان‬ ‫برای هر خواننده و یا هر کسی که با صدا سروکار دارد الزم است که رژیم غذایی دوست و دشمن خود را بشناسد‪ .‬از انجایی‬ ‫چون حنجره از گوشت و خون ساخته شده و بسیار تاثیرپذیر است‪ ،‬رژیم غذایی برای خوانندگان مهم تر از سایر موزیسین ها‬ ‫است؛ بنابراین باید به انچه وارد بدنتان می کنید توجه ویژه ای داشته باشید؛ به خصوص روزهای قبل از اجرا‪ .‬یک رژیم غذایی بد‬ ‫می تواند باعث تولید مقدار زیادی مخاط و یا باعث خشکی بیش ازحد گلو شود که می تواند به تارهای صوتی شما اسیب برساند‪.‬‬ ‫تجربیاتخوانندگانبزرگ‬ ‫در اینجا لیســتی از مواد غذایی مفید و مضر برای صدا را به‬ ‫شما معرفی می کنیم که بر اساس تجربیات خوانندگان بزرگ‬ ‫به دست امده است‪ .‬بر روی این لیست به طور کامل ازمایش‬ ‫بالینی انجام نشــده است؛ اما تعداد بی شماری از توصیفات و‬ ‫تاکیدات خوانندگان در این مورد قابل مالحظه است‪.‬‬ ‫نکته‪ :‬به خاطر داشته باشید که غلظت مخاط تارها باید خوب‬ ‫و میزان رطوبت مناسب باشد تا ارتعاش خوبی ایجاد گردد و‬ ‫درنهایت صدای خوبی تولید شود‪.‬‬ ‫مضر‬ ‫لبنیات‬ ‫افزودنی هایشیمیاییمعطر‬ ‫شکر‬ ‫غذای مانده‬ ‫مصرف زیاد الکل‬ ‫دخانیات‬ ‫کافئین‬ ‫شیرین کننده های مصنوعی‬ ‫‪-‬‬ ‫یک رژیم غذایی هم می تواند کارساز باشد و‬ ‫همکارسخت کن!‬ ‫توجه داشته باشید که بدن های ما دارای ویژگی های شیمیایی‬ ‫گوناگون اســت؛ مثال برخی افراد به طورکلی تحت تاثیر انچه‬ ‫می خورند قرار نمی گیرنــد؛ درحالی که برخی حتی اگر در مورد‬ ‫غذاهای خاصی فکر کنند هم صدایشــان قفل شــده و از کار‬ ‫می افتد‪ .‬پس یک رژیم غذایی خاص هم می تواند به شما کمک‬ ‫کند و هم می تواند کار شما را سخت کند؛ اما به طورکلی این مواد‬ ‫غذایی بر روی کیفیت صدا و خواندن اکثر افراد تاثیر قابل مالحظه‬ ‫ای دارند و بهتر است ان ها را جدی بگیرید‪.‬‬ ‫مفید‬ ‫دمنوش هایگیاهی‬ ‫میوه ها به جز مرکبات‬ ‫سبزیجات‬ ‫تخم مرغ‬ ‫پاستا‬ ‫گوشت تکه ای یا کبابی‬ ‫اب‬ ‫اب‬ ‫اب‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪35‬‬ ‫ورزشی‬ ‫جادوی موسیقی در ورزش!‬ ‫در طی دهه گذشته‪ ،‬تحقیقات بسیاری در زمینه بررسی اثرات موسیقی بر ورزش و تمرینات بدنی صورت گرفته که این مقاله به‬ ‫برخی از مهم ترین ان ها اشاره دارد و توصیه هایی را جهت استفاده موثر از اثرات روح بخش موسیقی ارائه خواهد داد‪ .‬به عالوه‪،‬‬ ‫در این مقاله تجریبات عملی که در بازی های المپیک به دست امده اند‪ ،‬مرور خواهند شد‪.‬‬ ‫موسیقی چگونه به فعالیت های ورزشی کمک می کند؟‬ ‫فهم مکانیسم هایی که به واسطه ان ها بدن به موسیقی واکنش نشان می دهد‪ ،‬می تواند کاربرد موثر موسیقی در ورزش را نشان‬ ‫دهد‪ .‬مطالعه جامع مقاالتی که در این زمینه نگاشته شده اند نشان می دهد که موسیقی به چهار طریق بر ورزش و فعالیت های‬ ‫بدنی اثر می گذارد‪:‬‬ ‫‪ .1‬موسیقی می تواند توجه ورزشکار را از خستگی منحرف کند‬ ‫در ورزش هایی مثل دو و دوچرخه ســواری که به صورت تکرارشونده(‪ )Repetitive‬هستند و با شدت ‪Sub maximal‬‬ ‫انجام می شوند‪ ،‬موسیقی می تواند توجه ورزشکار را افزایش دهد و توجه وی را تا حدی از خستگی منحرف نماید‪ .‬این وضعیت‬ ‫باعث کاهش میزان تالش اضافی ورزشکار می شود و تکنیکی است که بسیاری از ورزشکاران به ان اعتراف دارند و تحت‬ ‫عنوان ‪ Dissociation‬یا تفکیک نامیده می شود‪ Dissociation .‬عبارت است از متمرکز شدن بر روی تحریکاتی‬ ‫خارج از فعالیت ورزشی‪ .‬برخی از ورزشکاران دوست دارند مث ً‬ ‫ال به مناظر اطراف نگاه کنند و یا ذهن خود را به افکار دیگری‬ ‫مشغول نمایند؛ ولی موسیقی یکی از لذت بخش ترین و موثرترین روش های ‪ Dissociation‬را فراهم می کند‪ .‬این تکنیک‬ ‫می تواند با دورکردن افکار ورزشکار از خستگی‪ ،‬وضعیت ذهنی وی را به صورت مثبتی تغییر دهد‪.‬‬ ‫‪ .2‬موسیقی می تواند ارام بخش ورزشکاران مضطرب باشد‬ ‫موســیقی می تواند وضعیت روانی و فیزیولوژیکی نامطلوب را تغییر دهد و بنابراین به شــکل نوعی تحریک‬ ‫که‬ ‫قبل از مســابقه و یا به شکل ارام بخش برای ورزشــکاران مضطرب به کار رود‪ .‬یکی از روش هایی‬ ‫اغلب مورداســتفاده قرار می گیرد‪ ،‬استفاده از موســیقی های تحریک کننده (هیجان انگیز) همراه با‬ ‫توصیه های شفاهی جهت روحیه دادن به ورزشکار است‪ .‬به همین طریق می توان موسیقی ارام بخش‬ ‫را برای کمک به انجام تکنیک های ریلکسیشن به کار برد‪ .‬گاهی اوقات نیز موسیقی را همراه با روش های‬ ‫هیپنوتیزم به کار می برند تا به وسیله ان بخش ویژه ای از موسیقی را در ذهن ورزشکار حک نمایند‪.‬‬ ‫‪ .3‬موسیقی سطح بازده انرژی ورزشکار را افزایش می دهد‬ ‫موسیقی از طریق هماهنگی و شباهت هایی که بین ضرب اهنگ ان و حرکات ورزشکار وجود دارد‪ ،‬به انجام ورزش‬ ‫کمک می کند‪ .‬بررسی ها نشان می دهند که هم زمان کردن حرکات ورزشی با موسیقی‪ ،‬سطح بازده‬ ‫انرژی ورزشکار را افزایش می دهد و این یکی از دالیل محبوبیت کالس های ورزشی همراه با‬ ‫موسیقیاست‪.‬‬ ‫‪ .4‬موسیقی الگوی مهارت های فیزیکی را بهبود می بخشد‬ ‫مانندروشقبلکیفیتموزون(ریتمیک)موسیقی‪،‬الگویمهارت هایفیزیکیرابهبودمی بخشد‬ ‫و بنابراین محیط بهتری برای یادگیری فراهم می کند‪ .‬تجریباتی در این زمینه در ژیمناستیک و‬ ‫شنا وجود دارد‪.‬‬ ‫‪36‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫ورزشی‬ ‫عواملکلیدیدرانگیزشیبودنموسیقی‬ ‫تحقیقات اخیر نشان می دهند که چهار عامل کلیدی در عمل تحریک کنندگی (ایجاد انگیزش) موسیقی موثر هستند‪.‬‬ ‫اول) امادگی و تمایل افراد جهت واکنش به تحریکات ریتمیک است و در این زمینه توانایی پاسخ موزون به موسیقی عامل‬ ‫برجسته ایاست‪.‬‬ ‫دوم) ویژگی ملودیک و هارمونیک موسیقی است که می تواند وضعیت ذهنی شنونده را تحت تاثیر قرار دهد که ما ترجیح ًا‬ ‫ان را موزیکالیتی یا ذوق موسیقی می نامیم‪.‬‬ ‫سوم) فرهنگ بومی و اجتماعی ورزشکار و به تبع ان‪ ،‬نوع موسیقی است که می تواند واکنش ورزشکار را به موسیقی تحت‬ ‫تاثیر قرار دهد‪.‬‬ ‫چهارم) عامل همراهی است؛ یعنی با همراه کردن سایر تحریکات مثل تصویر‪ ،‬فعالیت فیزیکی بهبود می یابد‪.‬‬ ‫عوامل داخلی و عوامل خارجی‬ ‫از چهارعامل پاسخ ریتمیک‪ ،‬موزیکالیتی‪ ،‬فرهنگ و همراهی‪ ،‬دو مورد اول عوامل داخلی و دو مورد بعدی عوامل خارجی‬ ‫نامیده می شوند‪ .‬عوامل خارجی بیشتر مربوط به برداشت فرد از موسیقی هستند‪ .‬بررسی ها نشان می دهند که عوامل داخلی‬ ‫در تغییر نوع واکنش فرد به موسیقی موثرتر از عوامل خارجی هستند‪ .‬موسیقی باید از زمینه فرهنگی و اجتماعی ورزشکار‬ ‫منشا گرفته باشد و مزیت های اجتماعی او را گوشزد نماید‪.‬‬ ‫عوامل مهم در انتخاب موسیقی مناسب‬ ‫‪ .1‬تنوع در موسیقی که می تواند ورزشکار را عالقه مند و مصمم نگه دارد‪.‬‬ ‫‪ .2‬صدای موســیقی باید به اندازه کافی رسا باشد تا توسط سروصدای محیط‬ ‫مخدوش نگردد‪.‬‬ ‫‪ .3‬در صورتی که موسیقی و حرکت هم زمان هستند‪ ،‬ضرب اهنگ موسیقی باید‬ ‫با سرعت و شدت حرکت متناسب باشد‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪37‬‬ ‫ورزشی‬ ‫موسیقی های دخیل در موفقیت ورزشکاران در طول تاریخ‬ ‫موسیقی باید عالوه بر احساسات از سایر روش ها و وسایل همراه مثل تلویزیون و فیلم برای بهترکردن فعالیت‬ ‫فیزیکی اســتفاده کند‪ .‬مثال های کالسیک این فیلم ها و موسیقی ها عبارت اند از فیلم «چشم ببر» از سری‬ ‫فیلم های راکی و نیز موسیقی «ارابه های اتش» اثر ونجلیس که با بازی های المپیک بسیار متناسب و هم خوان‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫* یکی از مثال های خاص و تجربیات عملی در این زمینه‪ ،‬مربوط به پروفسور ‪ Peter Terry‬است در زمانی‬ ‫که او در بازی های المپیک زمستانی سال ‪ 1998‬ناگانوی ژاپن به عنوان فیزیولوژیست در خدمت تیم بریتانیا بود‪.‬‬ ‫تیم بریتانیا در ان سال موفق ترین حضور خود را در طی دهه های گذشته تجربه کرد و توانست پس از سال ها‬ ‫صاحب مدال در بازی های زمستانی شود‪ .‬اعضای این تیم در طی تمرینات و در روزهای مسابقه به ترانه "‪One‬‬ ‫‪ "moment in time‬گوش می دادند و در همان حال سعی می کردند خود را در حال وهوای ترانه و در ان لحظه‬ ‫از زمان تجسم کنند‪ .‬در روز مسابقه فینال ان ها توانستند با اختالف بسیار ناچیزی صاحب مدال برنز شوند‪.‬‬ ‫این ترانه همچنین به ‪ Richard Fauld‬نیز کمک کرد تا در المپیک ‪ 2000‬سیدنی مدال طالی تیراندازی را‬ ‫به دست اورد‪ .‬اخرین قطعه موسیقی که یک ورزشکار گوش می دهد بیشتر در ذهن وی می ماند؛ بنابراین باید‬ ‫در انتخاب ان دقت شود‪.‬‬ ‫* مثال دیگر مربوط به اعضای تیم بوکس بریتانیا در المپیک سیدنی است که اظهار داشته اند یکی از کارهای‬ ‫قبل از مسابقه ان ها گوش دادن به ترانه ‪ Blue sugar‬بوده که باعث شده به نحو موثری تحریک شوند و از‬ ‫هیاهوی قبل از مسابقه دور بمانند‪.‬‬ ‫* همچنین بوکسور فوق سنگین بریتانیا‪ ،Audly Harrison ،‬قبل از هر مسابقه مدتی به موسیقی کالسیک‬ ‫ژاپنی گوش می داد‪.‬‬ ‫نتیجه‬ ‫موسیقی برای ورزشکار به صورت منبعی از انگیزه وانرژی است و گاهی اوقات‬ ‫گوش دادن به یک موسیقی خوب اثری جادویی دارد‪ .‬نکته بسیار مهم این‬ ‫است که انتخاب نوع موسیقی تقریب ًا به طور کامل به عالقه خود شخص‬ ‫بستگی دارد و به همین دلیل توصیه نمی شود که چه ورزشکاری به چه‬ ‫نوع موسیقی ای گوش دهد؛ هرچند عواملی وجود دارند که می توانند نوع‬ ‫موسیقی مفید و موثر را مشخص نمایند که اکنون شما از ان ها اگاهی دارید‪.‬‬ ‫‪38‬‬ ‫زیر و بم‬ ‫باغبانی‬ ‫گل های زیبای بهاری برای باغچه شما‬ ‫فصل بهار زمان مناسبی برای کاشت گل هایی زیبا در باغچه است‪ .‬طبیعت همیشه ما را شگفت زده می کند و وقتی صحبت از‬ ‫گل ها می شود‪ ،‬انتخاب ها بی پایان است‪ .‬اگر در انتخاب این گل ها دچار سردرگمی هستید‪ ،‬ما شما را با چند نوع گل زیبای بهاری‬ ‫اشنامی کنیم‪.‬‬ ‫نرگس پرپر (دابل)‬ ‫چیزی که این گل ها را خاص می کند‪ ،‬وجود گلبرگ های زیاد در وسط ان ها است‪ .‬این گل های‬ ‫بهاری در رنگ های مختلفی از جمله زرد‪ ،‬سفید و صورتی یافت می شوند‪ .‬به مکان کامال تا نسبتا‬ ‫افتابی و خاک کامال زهکشی شده نیاز دارند‪ .‬نرگس ها نشانه ای از رسیدن فصل بهار هستند؛ پس‬ ‫ان ها را به باغچه تان دعوت کنید‪ .‬توجه داشته باشید که این گل ها برای حشرات سمی هستند!‬ ‫کالغک(سنبلک)‬ ‫این گل ها به سرعت پراکنده می شوند؛ پس این خیلی مهم است که قبل از کاشت‪ ،‬مکان مناسبی‬ ‫را برای ان ها در نظر بگیرید‪ .‬این گل ها به کود احتیاجی ندارند و اکثرا در اواسط بهار گل می دهند‪.‬‬ ‫به مکان کامال تا نسبتا افتابی نیاز دارند و اصال افراط را دوست ندارند؛ از کاشت ان ها در مکان های‬ ‫خیلی سرد و یا خیلی گرم خودداری کنید‪.‬‬ ‫شب بو‬ ‫گل های شــب بو نیازمند خاک کامال زهکشی شده به همراه کود کم تا متوسط و افتاب زیاد‬ ‫هستند‪ .‬این گل ها در فصل بهار و تابستان گسترش می یابند‪ .‬برای جلوگیری از زیاد بلند شدن‬ ‫ان ها‪ ،‬بعد از مدت کمی از گلدهی‪ ،‬ان ها را ببرید‪ .‬گل شب بو مستعد حشراتی مانند حلزون و‬ ‫سوسک کک است‪.‬‬ ‫قلبخونین‬ ‫مراقبت از گل های قلب خونین بسیار اسان است؛ زیرا ان ها احتیاجی به هرس کردن ندارند و نیز‬ ‫در مقابل حشرات و بیماری ها مقاوم اند‪ .‬این گل ها نیازمند خاک کامال زهکشی شده‪ ،‬مغذی‪ ،‬کمی‬ ‫قلیایی و غنی از هوموس هستند‪ .‬این گل ها را در مکانی بکارید که سایه نسبی داشته باشد‪.‬‬ ‫دوره جــدید | شماره ‪41‬‬ ‫‪39‬‬