فصلنامه دستاوردهای نوین حمل و نقل شماره سال اول-شماره دوم

صفحه 1 ‫دستاوردهای نوین‬ ‫‪ 2‬سخن رسدبیر‬ ‫فصلنـامه تخصصی راه و حمـل و نقـل‬ ‫‪ 3‬پیاده راه‪ :‬شناخت بهرت‪ ،‬بهره برداری بهرت‬ ‫سال اول‪.‬شماره دوم‪.‬قیمت‪ 20000:‬تومان‬ ‫(مقاالت علمی)‬ ‫صاحب امتیاز‪ :‬مهندس میالد کاظمپور‬ ‫مدیر مسئول و رسدبیر‪ :‬دکرت امیر ایزدی‬ ‫مدیر امور مالی و اجرایی ‪ :‬مهندس دانیال اردشیر الریجانی‬ ‫طراحی گرافیک و صفحهارایی‪ :‬اعظم حسینزاده‬ ‫(مقاالت علمی)‬ ‫عکاس روی جلد‪ :‬دادمهر اردشیر الریجانی‬ ‫‪ 15‬اموزش مجازی ترافیک (بیشرت بدانیم)‬ ‫ادرس دفاتر‪:‬‬ ‫مازندارن‪ ،‬قائم شهر‪ ،‬خیابان کارگر‪ ،‬مهر ‪1‬‬ ‫‪ 18‬کاربردپهپادهایفتوگرامرتیدرتهیهنقشه(تازهها)‬ ‫‪: 01142073589‬تلفن‬ ‫مازندارن‪ ،‬امل میدان ‪17‬شهریور ساختامن نورزاد طبقه ‪6‬‬ ‫‪ 22‬مخاطرات زیست محیطی کارخانههای تولید‬ ‫‪: 01144294569‬تلفن‬ ‫اسفالت (نقد و بررسی)‬ ‫‪: www.nitateam.com‬سایت‬ ‫‪: ardeshir.danial@yahoo.com‬ایمیل‬ ‫‪ 7‬بررسی اثر عبور بدون تبعیت از چراغ راهنامیی‬ ‫برای متایالت مستقیم در برخی تقاطع های سه راهی‬ ‫برای ارسال مطالب و مقاالت خود‪ ،‬از‬ ‫طریق ایمیل با ما در ارتباط باشید‪.‬‬ ‫فصلنامه اماده دریافت و چاپ‬ ‫مقاالت و دیدگاه های صاحبنظران و‬ ‫کارشناسان است‪.‬‬ ‫فصلنامه در ویرایش و خالصه‬ ‫کردن مقاالت ازاد است‪.‬‬ ‫ارا و نظرات طرح شده در‬ ‫مقاالت الزاماً دیدگاه فصلنامه‬ ‫نیست‬ ‫‪ 24‬اسیب شناسی کالن خسارت های سیالب‬ ‫فروردین ‪ 98‬و اثرات سیالب بر روسازی (نقد و بررسی)‬ ‫‪ 30‬مناسب سازی‪ ،‬از رویا تا واقعیت (بیشرت بدانیم)‬ ‫‪ 33‬دانشگاه ایالتی ایووا (معرفی)‬ ‫‪ 34‬دوچرخه یک شیوه حمل و نقلی کماهمیت یا‬ ‫باارزش؟ (مقاالت علمی)‬ ‫‪ 38‬ظرفیت های رسمایه گذاری در بازار رسمایه‬ ‫(بورس) برای مهندسین و پیامنکاران (تازهها)‬ ‫‪ 40‬اثر رسمایه اجتامعی بر بهرهوری حمل و نقل‬ ‫(بیشرت بدانیم)‬ ‫‪ 44‬چه خطراتی سالمت راننده ها را تهدید می کند‬ ‫‪ 46‬بالک چین (تازهها)‬ ‫با اسکن کدهای زیر وارد‬ ‫صفحات نشریه شوید‬ ‫‪ 50‬مراکز کنرتل ترافیک (بیشرت بدانیم)‬ ‫‪ 54‬برنامه ریزی و مهندسی ترافیک (معرفی کتاب)‬ ‫(تازهها)‬ صفحه 2 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سخن سردبیر‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫” بسمه تعالی “‬ ‫با استعانت از درگاه بیکران خداوند و با یاری و تالش ‪ ‬جمعی از دوستداران دانش شامل اساتید‪،‬‬ ‫دانشجویان و کارشناسان حوزه راه و حملونقل‪ ،‬فصل دوم از فصلنامه تخصصی دستاوردهای نوین‬ ‫حملونقل با حوزه توزیع کشوری‪ ،‬در ابان ماه سال ‪ 1398‬تدوین گردید‪.‬‬ ‫ان چه که باعث شد علیرغم همهی چالشهای پیرشو‪ ،‬انتشار فصلنامه در اولویت مجموعه قرار گیرد‪،‬‬ ‫فقدان دانش عمومی و تخصصی در یکی از مهمرتین حوزههای کاربردی که تاثیر قابل توجهی بر‬ ‫کیفیت زندگی در سطح بیناملللی دارد‪ ،‬میباشد‪ .‬همچنین جای خالی فضایی برای بیان نظرات‬ ‫و اندیشههای اساتید‪ ،‬دانشجویان و کارشناسان حوزه راه و حملونقل و محلی برای نقد و بررسی ارا‬ ‫و عقیدههای موجود‪ ،‬محسوس میباشد‪.‬‬ ‫فصلنامه تخصصی دستاوردهای نوین حملونقل در نظر دارد نقشی اثرگذار بر جهتدهی مثبت‬ ‫تحوالت فکری مخاطبان با تکیه بر اطالعات دقیق و همهجانبه از نیازها و انتظارات مخاطبان‬ ‫خویش را دارا باشد و بسرتی مناسب‪ ،‬جهت رشد و بسط اندیشههای نو در جامعه حملونقل‬ ‫کشور را فراهم سازد‪.‬‬ ‫این نرشیه با انتشار مطالب علمی و تخصصی در زمینه راه و حملونقل و با چشماندازی رفیع جهت‬ ‫ارتقاء سطح علمی و بدست اوردن رضایت مخاطبان این حوزه و باالخص اساتید و متولیان و صاحب‬ ‫نظران این عرصه‪ ،‬راهاندازی گردید‪.‬‬ ‫فصلنامه تخصصی دستاوردهای نوین حملونقل با پشتوانه علمی به جهت همکاری و استفاده‬ ‫از دانش علمی و تجارب استادان و محققین مجرب و صاحب نظر در زمینههای گوناگون دنیای‬ ‫حملونقل وگرایشهای مرتبط با ان‪ ،‬ساخته و پرداخته گردیده تا به اهداف زیر جامه عمل بپوشاند‪:‬‬ ‫ارتقا و توسعه تخصصی و عمومی دانش حملو نقل‬ ‫اشنایی هرچه بیشرت متولیان حوزه راه و حملونقل با جنبههای مختلف این حوزه‬ ‫در دسرتس قرار دادن منابع و مراجع برای استفاده کاربران‬ ‫انتقال و تبادل تجربیات و دستاوردهای نوین در حوزه راه و حملونقل‬ ‫انتشار نتایج تحقیقات در حوزه مورد نظر فصلنامه‬ ‫امید است‪ ‬فصلنامه تخصصی دستاوردهای نوین حملونقل بتواند با تالش متولیان و همکاران‬ ‫مجموعه‪ ،‬نیازهای علمی و پژوهشی مخاطبان را براورده ساخته و‪ ‬رضایت خاطر عزیزان را فراهم اورد‪.‬‬ صفحه 3 ‫‪3‬‬ ‫بهـروزغــالمزاده‬ ‫کارشناس ارشد راه و ترابری‬ ‫حرکت پیاده اصلیترین‪ ،‬قدیمی ترین و طبیعی ترین الگویجابجایی‬ ‫انسان به دلیل کم هزینه بودن و یا در دسرتس بودن اسان برای متامی‬ ‫اقشار جامعه بوده و میباشد‪ .‬با نگاه به متدن و فرهنگ شهرسازی در‬ ‫گذشته در مییابیم که پیاده روی و ایجاد معابر پیاده در برنامهریزی و‬ ‫طراحی شهری به عنوان اولویت اصلی به شامر میرفته به طوری که متام‬ ‫یا بخش اعظمی از عرض راه ها مختص افراد پیاده بود‪ .‬اما با گذشت‬ ‫زمان و به دنبال انقالب صنعتی‪ ،‬تحوالت چشم گیری در الگوی جابجایی‬ ‫انسانها و کاال پدید امد‪ .‬افزایش رسانه مالکیت اتومبیل در جوامع‬ ‫صنعتی موجب گردید تا در طراحی شهرها اولویت اول به وسایل نقلیه‬ ‫موتوری داده شود و عابرین پیاده در درجه دوم اهمیت قرار گیرند‪.‬‬ ‫سلطه تدریجی حرکت سواره بر فضاها و معابر پیاده باعث به وجود‬ ‫امدن محیطی ناامن‪ ،‬نامطلوب و پر مخاطره برای انسان شده است که‬ ‫نتیجه ان از دست رفنت پویایی‪ ،‬رسزندگی و حیات محیط های شهری‬ ‫میباشد‪ .‬باید این را دانست که زندگی شهری زمانی به اوج خود می رسد‬ ‫که شهر در خدمت انسان باشد نه در خدمت اتومبیل‪ .‬از این رو در چند‬ ‫دهه اخیر و به دنبال شکست شهرسازی مدرن‪ ،‬سعی شده توجه بیشرتی‬ ‫به انسان و محیط های پیاده شود و فضاهایی طراحی شوند که پیادهها‬ ‫در ان حرف اول را بزنند‪ ،‬در همین راستا پیاده راه های زیاد در رسارس‬ ‫دنیا شکل گرفتند‪ .‬پیاده راه ها با توجه به تاثیر عمیق خود در ارتقاء کیفى‬ ‫شهرها‪ ،‬اهمیتى ویژه را در میان فضاهاى شهرى دارا مى باشند‪ .‬اما پیاده‬ ‫راه چیست و چه تفاوتی با پیاده رو دارد‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫‪،‬‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ری بهتر‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ صفحه 4 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪4‬‬ ‫شکل ‪ -1‬پیاده راه و میدان شهر رشت‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫پیـــادهراه (‪ )pedestrian zone‬و پیـــادهرو‬ ‫(‪ )sidewalk‬اگرچه هردو برگرفته از فرهنگ‬ ‫پیادهمداری هستند اما با هم تفاوت های اساسی‬ ‫دارند‪ .‬پیادهرو مسیر پیاده ای است موازی سواره رو‪،‬‬ ‫ولی مجزا از ان در حالی که پیاده راه ها‪ ،‬معابری با‬ ‫باالترین حد نقش اجتامعی هستند که در انها تسلط‬ ‫کامل با عابر پیاده بوده و از وسایل نقلیه موتوری‬ ‫تنها به منظور رسویسدهی به زندگی جاری در معرب‬ ‫استفاده میشود‪ .‬پیاده راه ممکن است از هامن ابتدا‬ ‫برای تردد عابرین ساخته شده باشند و یا خیابان هایی‬ ‫باشند که تغییر کاربری داده و به پیاده راه تبدیل‬ ‫می شوند‪ .‬اصل فلسفه وجودی پیاده راه ها نه رصفاً‬ ‫عملکرهای فیزیکی و ارتباطی‪ ،‬تثبیت و تقویت برخی‬ ‫کاربریها و مسائل اقتصادی بلکه گسرتش ارتباطات‬ ‫و تعامالت اجتامعی‪ -‬فرهنگی و ایجاد مقیاس انسانی‬ ‫در عرصه عمومی می باشد‪.‬‬ ‫پیشینه شکلگیری پیاده راه به شهر روم در زمان‬ ‫ژولیوس رساز (تولد‪ 12 :‬یا ‪ 13‬جوالی ‪ 100‬پیش از‬ ‫میالد – در گذشت‪ 15 :‬مارس ‪ 11‬پیش از میالد)‬ ‫برمیگردد که به علت شلوغی و تراکم بیش از حد‬ ‫ساختامنها و برخورد مداوم سواره و پیاده‪ ،‬از عبور‬ ‫و مرور ارابه ها در داخل شهر در ساعات روز‪ -‬به جز‬ ‫ارابه های الزم برای کارهای ساختامنی و چند گروه‬ ‫ارابه های دولتی‪ -‬مامنعت به عمل اورد‪ .‬از اقدامات‬ ‫دیگر در این زمینه می توان به تفکیک حرکت سواره‬ ‫از پیاده در سال ‪ 1858‬در پارک ملی نیویورک‬ ‫توسط شهرساز و معامر معروف امریکایی‪ ،‬فردریک‬ ‫اوملستد (بنیان گذار رشته معامری منظر) اشاره کرد‬ ‫که تا به امروز نیز همچنان برقرار می باشد‪.‬‬ ‫اما توجه جدی و عملی به ساماندهی حرکت‬ ‫پیاده و تبدیل خیابان به پیادهراه به دهههای‬ ‫میانی قرن بیستم و پایان جنگ جهانی دوم در‬ ‫اروپا برمیگردد‪ .‬در جریان بازسازی خرابی جنگ‬ ‫و نوسازی مراکز تاریخی شهرها‪ ،‬اندیشه جداسازی‬ ‫معابر پیاده و سواره از هم با هدف خارج کردن‬ ‫اتومبیل از محدوده تاریخی شهرها برای حفاظت از‬ ‫بافت های کهن و احیای حیات اجتامعی مطرح و‬ ‫اجرا گردید‪ .‬در امریکا نیز با الگو گرفنت از شهرهای‬ ‫اروپایی در اوایل دهه ‪ 1960‬خیابانهای پیادهای با‬ ‫نام مال (‪ )Mall‬شکل گرفتند که اهدافشان بیشرت‬ ‫همسو با مقاصد تجاری و ایجاد محیطهای مطلوب‬ ‫برای خرید و گردش در شهرها بوده است ‪.‬‬ ‫در ایران منی توان پیادهراه را مسئلهای نو‬ ‫و تقلید شده دانست چرا که از دیرباز بازارهای‬ ‫سنتی و قدیمی موجود حالت پیاده راه داشته‬ ‫که به عنوان یک شبکه ارتباطى براى پیاده ها در‬ ‫شهرها عمل میکردند با این وجود احداث پیاده‬ ‫راه به سبک جدید اولین بار در شهر تربیز در کوچه‬ ‫پاساژ محله میار میار توسط کارمندان کنسولگری‬ ‫فرانسه طراحی و اجرا گردید‪ .‬از منونه های دیگر‬ ‫پیاده راه درایران می توان خیابان سپه ساالر تهران‪،‬‬ ‫بازار قدیم تهران‪ ،‬میدان رشت‪ ،‬محورهاى تربیت و‬ ‫ولیعرص تربیز‪ ،‬خیابان لیان بوشهر‪ ،‬خیابان جنت‬ ‫مشهد و‪ ...‬را نام برد‪.‬‬ صفحه 5 ‫اهداف پیاده راه سازی ‪:‬‬ ‫از اهداف پیادهراهسازی میتوان به‪ :‬بهبود مدیریت‬ ‫ترافیک‪ ،‬بهبود سیامی کالبدی شهر‪ ،‬بهبود وضعیت‬ ‫زیست محیطی‪ ،‬افزایش ایمنی پیادهها و بهبود‬ ‫تعامالت اجتامعی‪ ،‬حفظ و بهبود وضعیت تاریخی و‬ ‫فرهنگی‪ ،‬بهبود وضعیت خرید و خدمات اشاره کرد‪.‬‬ ‫شکل ‪ –2‬پیاده راه علم الهدی شهر رشت‬ ‫استفاده از مناد و مولفه های بومی شهر (کاشت نشاء برنج) جهت‬ ‫جذابیت برصی پیاده راه‬ ‫‪5‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل ‪ – 3‬پیاده راه نظامی شهر باکو اذربایجان‬ ‫( تاریخچه این خیابان به سال ‪ 1864‬برمی گردد که در زمان قدیم‬ ‫مرکز تجاری شهر باکو بود‪ .‬این خیابان در ابتدا با نام ت ُرکُوایا شناخته‬ ‫می شد و به مرور زمان درسال ‪ 1962‬به نام شاعر معروف نظامی‬ ‫گنجوی نام گذاری گردید‪ .‬خیابان نظامی یکی از پیاده راه های‬ ‫معروف جهان است که جنبه های توریستی‪ ،‬تفریحی و تجاری زیادی‬ ‫دارد‪ .‬توجه به معامری بناهای اطراف پیاده را و حفظ و بازسازی ان از‬ ‫ویژگی های خوب این پیاده راه است‪) .‬‬ ‫اصول طراحی پیاده راه ها براساس مبانی توسعه‬ ‫پایدار عبارتند از‪:‬‬ ‫توجه کافی به مکانیابی یک محدوده پیاده براساس‬ ‫حداکرث ارتباط با بافت محله ای‬ ‫ایجاد تسهیالت الزم از قبیل پارکینگ‪ ،‬ایستگاه‬ ‫حمل و نقل و ‪ ...‬در اطراف پیاده راه جهت جلوگیری‬ ‫از اختالل در حرکت سواره‬ ‫افزایش کاربری های جاذب سفر (کاربری تجاری‪،‬‬ ‫تفریحی‪ ،‬اموزشی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬مذهبی و ‪ )...‬در محدوده‬ ‫پیاده و با رعایت اصل سازگاری‬ ‫توجه به مقیاس انسانی در کلیه مراحل مکانیابی و‬ ‫طراحی و در متامی جزییات‬ ‫حفظ بناهای تاریخی در پیاده راه ها و یا توسعه‬ ‫محدوده های پیاده حول این ابنیه ها‬ ‫به کارگیری و چینش مناسب مبلامن شهری در‬ ‫محدوده پیاده راه‬ ‫توجه به الگو و روش های ساخت و ساز در بافت‬ ‫موجود و محیط های پیرامون پیاده راه‬ ‫مترکز بیشرت بر ایجاد و توسعه پیاده راه ها در‬ ‫محالت شکل گرفته تا مناطق شهری نوساز‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫شکل ‪ –4‬پیاده راه‬ ‫بوعلی همدان‬ ‫این خیابان پرتردد‬ ‫ترین مسیر تفریحی و‬ ‫گردشگری شهر همدان‬ ‫است‬ ‫که مسیر اصلی دسرتسی‬ ‫به بازارها و کاروانرساهای‬ ‫قدیمی و تاریخی همدان‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫(توجه به املان های‬ ‫سنتی و تاریخی و‬ ‫استفاده از انها در‬ ‫زیباسازی پیاده راه ها)‬ صفحه 6 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪6‬‬ ‫طراحی بدنه های پیاده راه همساز با بناهای همجوار‬ ‫و خط اسامن و اقلیم و تغییرات ان‬ ‫توجه به زیرساختهای موجود با در نظر گرفنت‬ ‫توسعه های اتی و چشم اندازهای برصی‬ ‫استفاده از مواد و مصالح بومی و همساز با اقلیم در‬ ‫جزییات مصنوع پیاده راه‬ ‫توجه به چشم اندازهای طبیعی و مصنوعی و به ویژه‬ ‫دورمنظر انتهایی در محدوده پیاده‬ ‫طراحی اجزای محدوده پیاده جهت استفاده بهینه‬ ‫از نور طبیعی با توجه به نوع اقلیم‬ ‫رعایت نقطه نظرات اکرثیت کاربران محدوده از‬ ‫طریق نظرسنجی و مشارکت دادن انان‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫ایا هر خیابانی را می توان به پیاده راه تبدیل کرد؟‬ ‫در جواب باید گفت خیر‪ .‬وقتی صحبت از تبدیل‬ ‫یک خیابان به پیاده راه میشود باید این مسئله را در‬ ‫ابعاد مختلف سنجید و بررسی کرد که عبور و مرور‬ ‫اتومبیل ها‪ ،‬تردد پیاده ها و در مجموع جریان زندگی‬ ‫شهری بعد از اجرای طرح به چه صورت خواهد بود‬ ‫و اصال اصل پیاده راه سازی در این منطقه رضورت‬ ‫دارد یا نه‪ .‬به عبارت دیگر برای تبدیل یک خیابان به‬ ‫پیاده راه باید به موقعیت مکانی و نوع کاربریهای‬ ‫موجود در ان خیابان توجه ویژهای کرد‪ .‬به طور مثال‬ ‫خیابانی که در ان تنوع کاربریهای جاذب سفر و یا‬ ‫تسهیالت الزم در اطراف پیاده راه جهت جلوگیری از‬ ‫اختالل حرکت سـواره وجود نداشتـه باشد یا نتـواند‬ ‫بازگو کننده بخشـی از متـدن و تـاریخ یک شهر‬ ‫باشد‪ ،‬مسلامً مـورد استقبال و همراهی مردم قرار‬ ‫نخواهد شد‪.‬‬ ‫از منونه های ناموفق تبدیل یک خیابان به‬ ‫پیادهراه در ایران میتوان به پیاده راه ‪ 17‬شهریور‬ ‫تهران اشاره کرد‪ .‬تغییری که نه تنها سودمند نبوده‬ ‫بلکه باعث تبعاتی از قبیل ایجاد ناامنی‪ ،‬مترضر شدن‬ ‫کسبه‪ ،‬افزایش ترافیک‪ ،‬نارضایتی شهروندان‪ ،‬اختالل‬ ‫در سیستم دستگاه های خدمت رسانی مانند پلیس و‬ ‫اورژانس گردیده است‪.‬‬ ‫بنابراین از انجایی که حرکت عابر پیاده از لحاظ‬ ‫قدمت و اهمیت بر دیگر اشکال جابجایی انسان در‬ ‫محیط ارجحیت دارد و حیات مدنی شهر معموالً در‬ ‫مکانی جاری میگردد که پیاده از ان عبور کرده اگر‬ ‫مطالعات منطقی و صحیحی در مورد طراحی و احداث‬ ‫پیاده راه ها به عنوان یکی از پویاترین فضاهای شهری‬ ‫صورت گیرد میتواند نقش به سزایی در توسعه پایدار‬ ‫شهرها داشته باشد‪.‬‬ ‫منابع کمکی‪:‬‬ ‫‪ -‬سعادتی‪ ،‬محمدعلی‪ ،‬ماهنامه شهرنگار‪،‬‬ ‫نقش پیاده راه ها در باززنده سازی و احیای‬ ‫بافت های تاریخی‬ ‫‪ -‬عاشوری‪ ،‬علی‪ ،‬تابستان ‪ ،1389‬بررسی‬ ‫دقیق پیاده راه در حیات شهر‬ ‫شکل ‪ -5‬تبدیل خیابان برادوِی در میدان تایمز منهنت امریکا به پیاده راه‬ ‫‪ -‬دکرت سعیدی رضوانی‪ ،‬نوید و همکاران‪،‬‬ ‫شهریور ‪ ،1391‬پیاده راه از ارمان تا واقعیت‬ ‫‪ -‬پوررستیپ‪ ،‬فریناز ‪ ،‬بهار ‪1389‬پیاده راه‪:‬‬ ‫تحکیم روابط انسان و محیط‬ صفحه 7 ‫بررسی اثر عبور بدون‬ ‫تبعیت از چراغ راهنمایی‬ ‫برای تمایالت مستقیم در‬ ‫برخی تقاطع های سه راهی‬ ‫مطالعه موردی‪:‬‬ ‫تقاطع بعثت‪ -‬منتظری شهر مشهد‬ ‫کارشناسی ارشد برنامه ریزی‬ ‫حمل ونقل‪ ،‬معاون فنی و طراحی‬ ‫سازمان حمل ونقل و ترافیک‬ ‫مشهد‪ ،‬مدرس حمل ونقل دانشگاه‬ ‫علمی کاربردی شهرداری مشهد‬ ‫‪ziaee@mashadtraffic.ir‬‬ ‫مطهره عباسی‬ ‫کارشناسی ارشد برنامه ریزی‬ ‫حمل ونقل‪ ،‬کارشناس حمل ونقل‬ ‫سازمان حمل ونقل و ترافیک مشهد‪،‬‬ ‫‪abbasi.m@mashhad.ir‬‬ ‫کلید واژه‪:‬‬ ‫زمان تاخیر‪ ،‬تقاطع راهنامیی ‪ ،‬جداسازی مسیر مستقیم‪،‬‬ ‫شبیه سازی‬ ‫‪7‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫میثم ضیائی‬ ‫چکیده‬ ‫تاخیر یکی از مهمرتین معیارهای بررسی کارایی تقاطع های‬ ‫چراغ دار است‪ .‬تاخیر ضمن بیان اتالف وقت رانندگان و‬ ‫رسنشینان وسایل نقلیه‪ ،‬رابطه مستقیم یا غیر مستقیمی‬ ‫نیز با مرصف سوخت‪ ،‬الودگی هوا‪ ،‬هزینه های عملیاتی‬ ‫وسایل نقلیه‪ ،‬فشار روانی بر رانندگان و میزان تصادفات‬ ‫دارد‪ .‬بنابراین کاهش میزان تاخیر در تقاطع های چراغ دار‬ ‫می تواند عملکرد شبکه معابر را به نحو مناسبی بهبود بخشد‪ .‬ایجاد‬ ‫خطوط فرار از صف در تقاطع های سه راه چراغ دار به عنوان راهکاری‬ ‫مناسب برای مدیریت ترافیک و کاهش تاخیرات می تواند مورد توجه‬ ‫قرار گیرد‪ .‬در تحقیق حارض‪ ،‬منونه ای از یک تقاطع در شهر مشهد که‬ ‫در ان جداسازی فیزیکی مسیر مستقیم (با هدف عبور متایالت حرکتی‬ ‫مستقیم بدون تبعیت از چراغ راهنامیی) انجام شده‪ ،‬مورد بررسی قرار‬ ‫گرفته و با شبیه سازی توسط نرم افزار ‪ Aimsun‬تاثیر این جداسازی بر‬ ‫کاهش تاخیرات ارزیابی شده است‪ .‬نتایج به دست امده نشان می دهد‬ ‫که ایجاد خط فرار از صف‪ ،‬موجب کاهش پارامرت زمان تاخیر و زمان‬ ‫سفر کل شده و به طور کلی‪ ،‬عملکرد تقاطع را بهبود بخشیده است‬ ‫و برای محدوده هایی که اعامل اصالح هندسی و جداسازی فیزیکی‬ ‫مسیر‪ ،‬امکان پذیر باشد قابل انجام و بهره برداری خواهد بود‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ صفحه 8 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪8‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫‪ -1‬مقدمه‬ ‫تقاطع به عنوان محل تالقی دو یا چند معرب که‬ ‫در انها تسهیالت الزم برای انجام حرکات مختلف‬ ‫ترافیکی همراه با ایمنی و کارایی فراهم می شود‪،‬‬ ‫مطرح می باشد‪ .‬گرچه تقاطعات فقط بخش کوچکی‬ ‫از شبکه معابر شهری را به خود اختصاص داده اند‪،‬‬ ‫ولی این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است‬ ‫زیرا کارایی‪ ،‬ایمنی‪ ،‬رسعت و ظرفیت معابر وابسته‬ ‫به عملکرد تقاطع هاست‪ .‬متعاقباً بدیهی است که‬ ‫عملکرد تقاطع ها نیز خود بستگی به طراحی و‬ ‫مدیریت صحیح ان دارد [‪.]1‬‬ ‫هدف اساسی مدیریت ترافیک در تقاطع ها‪،‬‬ ‫بهکاربردن روش ها و اقداماتی برای بهرتین و بیشرتین‬ ‫استفاده از امکانات و تاسیسات موجود‪ ،‬بهبود وضع‬ ‫ترافیک و افزایش ایمنی‪ ،‬بدون لطمه به محیط زیست‬ ‫می باشد‪ .‬حوزه عمل مدیریت ترافیک در یک تقاطع‬ ‫همسطح چراغ دار ممکن است از موضوعی کوچک‬ ‫نظیر تغییر فازبندی چراغ راهنامیی‪ ،‬تا تغییر الگوی‬ ‫تقاطع و تبدیل ان به تقاطع غیرهمسطح باشد‪ .‬ایجاد‬ ‫خطوط فرار از صف در تقاطع ها می تواند به عنوان‬ ‫راهکاری مناسب برای مدیریت ترافیک و کاهش‬ ‫تاخیرات مورد توجه قرار گیرد که موضوع مورد طرح و‬ ‫بررسی در این مطالعه است‪.‬‬ ‫‪ -2‬تعریف مساله‬ ‫تقاطع ها را می توان به عنوان پیچیده ترین‬ ‫قسمت یک شبکه حمل ونقل قلمداد کرد چرا که‬ ‫ظرفیت شبکه معابر‪ ،‬مستقیامً به چگونگی عملکرد‬ ‫شکل ‪-1‬‬ ‫تصویر هوایی تقاطع‬ ‫بعثت‪ -‬منتظری‬ ‫تقاطع ها وابسته است‪ .‬در صورت مدیریت و کنرتل‬ ‫نامناسب تقاطع های یک شبکه ممکن است علیرغم‬ ‫طرح هندسی مناسب و قابلیت گذردهی کافی‬ ‫معابر ان‪ ،‬ظرفیت به حدی افت کند که این شبکه‬ ‫نتواند پاسخگوی حجم ترافیک موجود باشد‪ .‬برای‬ ‫دستیابی به حداکرث بازدهی شبکه معابر الزم است‬ ‫تقاطع ها به عنوان اساسی ترین و مهمرتین رکن یک‬ ‫شبکه حمل ونقل شهری مورد توجه قرار گیرند‪.‬‬ ‫تاخیر مهمرتین معیار کارایی تقاطع های‬ ‫چراغ دار است‪ .‬تاخیر ضمن بیان اتالف وقت‬ ‫رانندگان و رسنشینان وسایل نقلیه‪ ،‬رابطه مستقیم‬ ‫یا غیر مستقیمی نیز با مرصف سوخت‪ ،‬الودگی هوا‪،‬‬ ‫هزینه های عملیاتی وسایل نقلیه‪ ،‬فشار روانی بر‬ ‫رانندگان و میزان تصادفات دارد‪ .‬بنابراین کاهش‬ ‫میزان تاخیر در تقاطع های چراغ دار می تواند به‬ ‫بهبود عملکرد شبکه معابر کمک شایانی بنامید‪ .‬در‬ ‫تقاطع های سه راه چراغ دار‪ ،‬برای افزایش ظرفیت‪،‬‬ ‫تنظیم ترافیک و کاهش تاخیرات می توان یکی از‬ ‫خطوط منتهی الیه سمت راست معرب را با جداسازی‬ ‫فیزیکی به مسیر مستقیم اختصاص داد تا حرکت‬ ‫مستقیم بدون توقف پشت چراغ راهنامیی از ان خط‬ ‫انجام شود‪.‬‬ ‫در این پژوهش که به بررسی تاثیرجداسازی مسیر‬ ‫مستقیم (ایجاد خطوط فرار از صف) در تقاطع های‬ ‫سه راه چراغ دار بر کاهش تاخیرات می پردازد‪ ،‬تقاطع‬ ‫منونه ای در شهر مشهد که در ان خط فرار از صف‬ ‫اجرا شده‪ ،‬انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته و با شبیه‬ ‫سازی توسط نرم افزار ‪ Aimsun‬تاثیر این جداسازی‬ ‫بر کاهش تاخیرات ارزیابی شده است‪.‬‬ ‫‪ -3‬تقاطع منونه‬ ‫تقاطع مـورد بررسی در این پـژوهش هامن گونه‬ ‫که در شـکل (‪ )1‬منـایش داده شده است سه راهی‬ ‫بعثت در محل تالقی بولوار بعثت و بولوار شهید‬ ‫منتظری بوده که طبقه عملکردی هر دو از نوع‬ ‫رشیانی درجه ‪ 2‬است‪.‬‬ صفحه 9 ‫شکل ‪-2‬‬ ‫خط فرار از صف ایجاد شده در تقاطع‬ ‫بعثت‪ -‬منتظری‬ ‫شکل ‪-4‬‬ ‫تصویر شامتیک سنسورهای‬ ‫نصب شده در تقاطع‬ ‫‪ -1-3‬نحوه کنرتل تقاطع‬ ‫تقاطع مذکور توسط سیستم کنرتل مرکزی هوشمند ‪ SCATS‬کنرتل‬ ‫می شود‪ .‬سیستم کنرتل مرکزی هوشمند ‪ SCATS‬در راستای رسیدن‬ ‫به مدیریت ترافیک هوشمند‪ ،‬بهینه‪ ،‬کارامد و متمرکز و هامهنگ با‬ ‫اخرین دستاوردهای فن اوری روز دنیا به عنوان راه حلی جهت کنرتل‬ ‫تقاطع های چراغ دار سطح شهر مشهد انتخاب شده است‪ .‬امار لحظه ای‬ ‫تعداد وسایل نقلیه عبوری توسط سنسورهای نصب شده در هر رویکرد‬ ‫به مرکز کنرتل ترافیک مخابره شده و بر اساس حجم عبوری‪ ،‬فازبندی‬ ‫و زمان بندی چراغ های راهنامیی انجام می شود‪ .‬در شکل (‪ )4‬تصویر‬ ‫شامتیک سنسورهای نصب شده در تقاطع بعثت‪ -‬منتظری منایش داده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اطالعات دریافت شده از سنسورهای نصب شده در رویکردهای‬ ‫ورودی تقاطع در یک روز عادی سال برای تعیین حجم و ساعت اوج‬ ‫مورد تحلیل قرار گرفته است‪ .‬در شکل (‪ )5‬حجم تجمعی عبوری از کلیه‬ ‫رویکردهای تقاطع در ساعات مختلف روز نشان داده شده است‪.‬‬ ‫هامن گونه که در شکل (‪ )5‬مشاهده می شود حجم ترافیک از ساعت‬ ‫‪ 6:30‬صبح رشوع به افزایش منوده و در ساعت ‪ 13:30-14:30‬به اوج‬ ‫خود می رسد‪ .‬پس از ان حجم ترافیک کاهش پیدا کرده و مجددا ً در‬ ‫ساعت ‪ 16:30‬روند افزایشی ان اغاز شده و در ساعت ‪17:30-18:30‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪9‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل ‪-3‬‬ ‫طرح اجرایی جداسازی مسیر مستقیم‬ ‫در تقاطع بعثت‪ -‬منتظری‬ ‫بولوار شهید منتظری در حد فاصل میدان فلسطین و میدان‬ ‫جمهوری و در مجاورت ضلع رشقی باغ ملک اباد واقع شده است‪ .‬به‬ ‫دلیل عدم وجود کاربری های جاذب سفر در ضلع غربی بولوار شهید‬ ‫منتظری نقش جابجایی معرب از نقش دسرتسی ان بیشرت و پر رنگ تر‬ ‫است‪ ،‬همچنین بخش عمده ای از حجم عبوری معرب‪ ،‬به صورت مستقیم‬ ‫و به سمت میدان جهموری می باشد‪ .‬بنابراین تقاطع بعثت‪ -‬منتظری به‬ ‫عنوان تنها تقاطع چراغ دار بولوار منتظری از اهمیت بسیاری برخوردار‬ ‫است‪ .‬از انجا که تقاطع بعثت‪ -‬منتظری حجم سنگین ترافیک را در‬ ‫ساعات مختلف روز تجربه می مناید و از طرفی حجم وسایل نقلیه عبوری‬ ‫درجهت شامل بهجنوب ان (میدان فلسطین به سمت میدانجمهوری)‬ ‫بخش عمده ای از حجم کل (‪ 33‬درصد حجم کل) و بیش از ‪ 70‬درصد‬ ‫حجم رویکرد شاملی را به خود اختصاص می دهد‪ ،‬لذا برای کاهش‬ ‫زمان سفر و تاخیرات‪ ،‬جداسازی مسیر مستقیم در محل تقاطع بعثت‪-‬‬ ‫منتظری مطابق شکل (‪ )2‬انجام شده است به گونه ای که خط منتهی‬ ‫الیه سمت راست معرب با استفاده از موانع ثابت تفکیک شده تا حرکت‬ ‫مستقیم بدون توقف پشت چراغ راهنامیی از ان خط صورت پذیرد‪.‬‬ صفحه 10 ‫به نقطه اوج نزدیک می شود‪ .‬عالوه بر این طبق مشاهدات و بازدیدهای صورت گرفته مشخص گردید که‬ ‫حداکرث حجم عبوری از تقاطع در ساعت ‪ 13:30-14:30‬روی می دهد‪ .‬بنابراین اطالعات مربوط به حجم در‬ ‫بازه های زمانی ‪ 15‬دقیقه از تقاطع مذکور و در ساعت اوج برداشت شده است‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪10‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل ‪ -5‬منودار حجم‪ -‬زمان تقاطع بعثت‪ -‬منتظری‬ ‫چراغ راهنامیی تقاطع بعثت‪ -‬منتظری نیز قبل از جداسازی مسیر مستقیم به صورت سه فازه و با کل زمان‬ ‫چرخه ‪ 131‬ثانیه عمل می منوده و پس از جداسازی مسیر مستقیم به چهار فازه با زمان کل چرخه ‪ 120‬ثانیه‬ ‫تغییر یافته است‪ .‬اطالعات مربوط به فازبندی و زمان بندی چراغ راهنامیی تقاطع مورد بررسی در ساعت اوج‪،‬‬ ‫قبل و بعد از جداسازی مسیر مستقیم‪ ،‬در جدول (‪ )1‬و شکل (‪ )6‬و (‪ )7‬ارائه شده است‪.‬‬ ‫جدول ‪ -1‬اطالعات فازبندی و زمان بندی چراغ راهنامیی تقاطع منونه‬ ‫قبل از جداسازی‬ ‫مسیر مستقیم‬ ‫بعد از جداسازی‬ ‫مسیر مستقیم‬ ‫فاز‬ ‫جهت‬ ‫زمان (‪)s‬‬ ‫‪1‬‬ ‫شمال به جنوب‬ ‫‪30‬‬ ‫‪2‬‬ ‫جنوب به شمال‬ ‫‪49‬‬ ‫‪3‬‬ ‫شرق به جنوب‬ ‫‪37‬‬ ‫‪1‬‬ ‫شمال به جنوب‬ ‫‪12‬‬ ‫‪2‬‬ ‫جنوب به شمال‬ ‫‪21‬‬ ‫‪3‬‬ ‫شرق به جنوب‬ ‫‪46‬‬ ‫‪4‬‬ ‫جنوب به شمال‬ ‫‪21‬‬ ‫‪ -4‬شبیه سازی در محیط نرم افزار‬ ‫شبیه سازی در مهندسی ترافیک به طور گسرتده ای در حال استفاده است‪ .‬کاربر نرم افزار شبیه سازی‬ ‫ترافیک‪ ،‬نحوه چیدمان و ویژگی های عنارص شبکه و اطالعات مربوط به تقاضا را در قالب یک سناریو به‬ ‫عنوان ورودی برای مدل معرفی می کند‪ .‬از طرف دیگر مدل پس از اجرا در دو بخش اصلی خروجی های‬ صفحه 11 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫شکل ‪ -6‬فازبندی تقاطع قبل از جداسازی مسیر مستقیم‬ ‫اجرای منطقی‪ ،‬سادگی کالیرباسیون و مجموعه‬ ‫چشمگیری از خروجی ها و گزارشات نرم افزار منجر‬ ‫به کاهش زمان پروژه ها می گردد [‪.]3‬‬ ‫در این پروژه نیز به منظور ارزیابی و تحلیل ایجاد‬ ‫خطوط فرار از صف‪ ،‬از نرم افزار شبیه ساز ‪Aimsun‬‬ ‫استفاده شده است‪ .‬با توجه به اینکه بیشرتین میزان‬ ‫حجم عبوری از تقاطع در ساعت ‪13:30-14:30‬‬ ‫اتفاق می افتد‪ ،‬لذا شبیه سازی بر اساس اطالعات‬ ‫مربوط به ساعت اوج انجام شده است تا بیشرتین‬ ‫تاثیر جداسازی بر کاهش تاخیرات مشخص گردد‪.‬‬ ‫بدین منظور تقاطع بعثت‪ -‬منتظری و شبکه مرتبط‬ ‫با ان در دو حالت قبل و بعد از جداسازی مسیر‬ ‫مستقیم‪ ،‬در محیط نرم افزار ‪ Aimsun‬شبیهسازی‬ ‫شده است‪ .‬دفعات اجرا برای هر یک از سناریوهای‬ ‫قبل و بعد از ایجاد خط فرار از صف در این شبکه‪5 ،‬‬ ‫تکرار محاسبه و اجرا گردیده و خروجی هایی حاصل‬ ‫از متوسط گیری ‪ 5‬اجرا‪ ،‬به عنوان خروجی مورد‬ ‫مقایسه مد نظر قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪ -5‬نتایج شبیه سازی‬ ‫هامن گونه که در بند ‪ 4‬عنوان شد‪ ،‬تقاطع مورد‬ ‫نظر در دو حالت قبل و بعد از جداسازی مسیر‬ ‫مستقیم در محیط نرم افزار ‪ Aimsun‬شبیه سازی‬ ‫شده است‪ .‬از انجا که مهمرتین هدف این پژوهش‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫اماری و گرافیکی‪ ،‬خروجی مربوط به سناریو را برای‬ ‫تحلیل در اختیار کاربر قرار می دهد‪ .‬خروجی های‬ ‫اماری به صورت کمی نحوه عملکرد محتمل سیستم‬ ‫را در قالب شاخص های ارزیابی مثل متوسط رسعت‬ ‫سفر‪ ،‬تعداد وسایل گذر کرده از شبکه‪ ،‬کل مسافت‬ ‫پیموده شده‪ ،‬زمان سفر کل و ‪ ...‬به کارشناس نشان‬ ‫می دهد‪ .‬خروجی گرافیکی و انیمیشن اتفاقاتی که‬ ‫در سیستم رخ می دهد‪ ،‬نظیر تشکیل صف‪ ،‬تراکم و‬ ‫انسداد را در محل رخداد پدیده مشخص می مناید‪.‬‬ ‫‪ Aimsun‬یک بسته نرم افزاری توامنند در‬ ‫مدل سازی شبکه های ترافیکی است‪ .‬در محیط‬ ‫این نرم افزار ساخت شبکه و ارتباط بین اجزا‪،‬‬ ‫انواع مختلف مدهای حمل ونقل‪ ،‬تقاطعات‪ ،‬انواع‬ ‫کنرتل های تقاطعات و‪ ...‬شبیه سازی و ذخیره سازی‬ ‫اطالعات در سطوح مختلف همفزونی به همراه‬ ‫پویامنایی دو بعدی فراهم است‪ .‬همچنین مدل های‬ ‫مختلف تخصیص در این نرم افزار در حالتی که نحوه‬ ‫ورود حجم ها به صورت ماتریس مبدا‪ -‬مقصد است‪،‬‬ ‫وجود دارد [‪ .]2‬توانایی ‪ Aimsun‬در ترکیب منودن‬ ‫رویکرد های استاتیک و دینامیک در یک محیط‬ ‫واحد‪ ،‬ویژگی منحرص به فردی می باشد‪ .‬کارایی‬ ‫و توامنندی عالی ان این امکان را بوجود اورده‬ ‫است تا مدل های دینامیکی اکرث شهرهای بزرگ‬ ‫دنیا را با ان توسعه دهند‪ .‬واسط کاربری مستقیم‪،‬‬ ‫شکل ‪ -7‬فازبندی تقاطع بعد از جداسازی مسیر مستقیم‬ ‫‪11‬‬ صفحه 12 ‫ایجاد خط فرار از صف موجب‬ ‫کاهش پارامرت زمان تاخیر و زمان‬ ‫سفر کل می شود که نشاندهنده‬ ‫افزایش روانی ترافیک و کاهش‬ ‫انرژی و زمان می باشد‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪12‬‬ ‫بررسی تاثیر ایجاد خط فرار از صف بر کاهش تاخیرات بوده لذا نتایج‬ ‫مربوط به میزان تاخیر با دقت بیشرتی مورد بررسی قرار گرفته است‪ .‬در‬ ‫شکل (‪ )8‬و (‪ )9‬منودار زمان تاخیر در ساعت اوج در دو حالت قبل و بعد‬ ‫از جداسازی مسیر مستقیم منایش داده شده است‪ .‬هامن گونه که در‬ ‫شکل مشاهده می شود تقاطع بعثت‪ -‬منتظری حداکرث تاخیر در حالت‬ ‫قبل از جداسازی مسیر مستقیم را به میزان ‪ 594/57‬ثانیه بر کیلومرت‬ ‫تجربه می مناید‪ ،‬در حالی که پس از ایجاد خط فرار از صف در تقاطع‬ ‫مورد نظر‪ ،‬این مقدار به ‪ 279/67‬ثانیه بر کیلومرت کاهش پیدا کرده‬ ‫است‪ .‬همچنین میانگین زمان تاخیر در تقاطع پس از جداسازی مسیر‬ ‫مستقیم ‪ 54‬درصد افت داشته است که نشان می دهد عملکرد تقاطع با‬ ‫ایجاد خط فرار از صف بهبود یافته است‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل ‪ -8‬منودار میزان تاخیر در حالت قبل از جداسازی مسیر مستقیم‬ ‫شکل ‪ -9‬منودار میزان تاخیر در حالت بعد از جداسازی مسیر مستقیم‬ صفحه 13 ‫عالوه بر این‪ ،‬خالصه نتایج حاصل از شبیه سازی در در دو حالت قبل و بعد و درصد تغییرات پارامرتها بعد از‬ ‫ایجاد خط فرار از صف نسبت به حالت قبل ازجداسازی مسیر مستقیم درجدول (‪ )2‬و شکل (‪ )10‬ارائه شده است‪.‬‬ ‫جدول ‪ -2‬مقایسه پارامرتهای ترافیکی قبل و بعد از ایجاد خط فرار از صف‬ ‫زمان تاخیر‬ ‫‪Second/km‬‬ ‫‪456/78‬‬ ‫‪209/79‬‬ ‫‪-54/07‬‬ ‫چگالی‬ ‫‪Veh/km‬‬ ‫‪69/23‬‬ ‫‪46/61‬‬ ‫‪-32/67‬‬ ‫حجم‬ ‫‪Veh/h‬‬ ‫‪4175‬‬ ‫‪5830‬‬ ‫‪39/64‬‬ ‫مصرف سوخت‬ ‫‪Liters‬‬ ‫‪607/41‬‬ ‫‪538/17‬‬ ‫‪-11/4‬‬ ‫سرعت‬ ‫‪Km/h‬‬ ‫‪16/68‬‬ ‫‪26/82‬‬ ‫‪60/79‬‬ ‫زمان توقف‬ ‫‪Second/km‬‬ ‫‪433/67‬‬ ‫‪189/46‬‬ ‫‪-56/31‬‬ ‫تعداد توقف ها‬ ‫‪veh/km/#‬‬ ‫‪6/74‬‬ ‫‪4/58‬‬ ‫‪-32/05‬‬ ‫کل مسافت طی شده‬ ‫‪Km‬‬ ‫‪1807/3‬‬ ‫‪2548/63‬‬ ‫‪41/02‬‬ ‫زمان سفر کل‬ ‫‪Hours‬‬ ‫‪269/30‬‬ ‫‪193/53‬‬ ‫‪-28/13‬‬ ‫زمان سفر‬ ‫‪Seconds/km‬‬ ‫‪522/59‬‬ ‫‪275/68‬‬ ‫‪-47/25‬‬ ‫هامن طور که در جدول مشاهده می شود با اجرای خط فرار از صف در این تقاطع در پارامرتهای ترافیکی‬ ‫از جمله تاخیر‪ ،‬زمان سفر‪ ،‬رسعت و ‪ ...‬بهبود چشمگیری حاصل شده است‪ .‬عالوه بر اینکه زمان تاخیر در‬ ‫تقاطع پس از جداسازی مسیر مستقیم ‪ 54‬درصد کاهش پیدا کرده است‪ ،‬رسعت در شبکه نیز در حدود ‪60‬‬ ‫درصد افزایش یافته است‪.‬‬ ‫شکل ‪ -10‬مقایسه برخی از پارامرتهای ترافیکی قبل و بعد از جداسازی مسیر مستقیم‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪13‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫پارامتر‬ ‫واحد‬ ‫قبل‬ ‫بعد‬ ‫درصد تغییرات‬ صفحه 14 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪14‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫به طور کلی ایجاد خط فرار از صف در سه راهی‬ ‫بعثت عالوه بر بهبود کیفیت خدمات حمل ونقلی و‬ ‫افزایش کارایی سیستم موجود‪ ،‬موجب به حداقل‬ ‫رساندن تاثیرهای نامطلوب وسایل نقلیه از قبیل‬ ‫کاهش مقدار مرصف سوخت و در نتیجه کاهش‬ ‫الودگی هوا شده است‪ .‬به طور کلی مزایای ایجاد‬ ‫خط فرار از صف را می توان به رشح زیر بیان منود‪:‬‬ ‫بهبود ظرفیت تقاطع ‬ ‫کاهش زمان سفر و تاخیر‬ ‫کاهش زمان و تعداد توقف ها‬ ‫رصفه جویی در مرصف سوخت‬ ‫کاهش الودگی های هوا‬ ‫‪ -6‬نتیجه گیری‬ ‫تقاطع ها به عنوان بخش اجتناب ناپذیر هر‬ ‫سیستم خیابانی‪ ،‬مشکالتی از قبیل افزایش تراکم‪،‬‬ ‫تاخیر‪ ،‬افزایش زمان سفر و کاهش ایمنی تردد را‬ ‫تجربه می منایند‪ .‬از انجا که تاخیر مهمرتین معیار‬ ‫کارایی تقاطع های چراغ دار است‪ ،‬لذا کاهش‬ ‫میزان تاخیر می تواند عملکرد شبکه معابر را به نحو‬ ‫مناسبی بهبود بخشد‪ .‬ایجاد خطوط فرار از صف‬ ‫در تقاطع های سه راه چراغ دار به عنوان راهکاری‬ ‫مناسب برای مدیریت ترافیک و کاهش تاخیرات‬ ‫می تواند مورد توجه قرار گیرد‪ .‬در این پژوهش‪،‬‬ ‫تقاطع منونه ای در شهر مشهد که جداسازی مسیر‬ ‫مستقیم در ان انجام شده‪ ،‬مورد بررسی و ارزیابی‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫نتایج به دست امده نشان می دهد که ایجاد‬ ‫خط فرار از صف موجب کاهش پارامرت زمان تاخیر و‬ ‫زمان سفر کل می شود که پایین رفنت این پارامرتها‬ ‫نشاندهنده افزایش روانی ترافیک و کاهش انرژی و‬ ‫زمان می باشد‪ .‬لذا می توان ایجاد خطوط فرار از صف‬ ‫را برای بهبود عملکرد تقاطع های سه راه چراغ دار به‬ ‫عنوان گزینه ای مناسب مد نظر قرار داد‪ .‬با وجودی‬ ‫که ایجاد سیستم خطوط فرار از صف باعث افزایش‬ ‫ظرفیت و بهبود عملکرد تقاطع می شود‪ ،‬همزمان‬ ‫با استفاده از این روش باید امکان پذیری ان مورد‬ ‫بررسی قرار گرفته و اقدامات دیگری نظیر محدودیت‬ ‫توقف در طول مسیر را به صورت توام با برقراری‬ ‫سیستم خطوط فرار از صف مورد توجه قرار داد‪ ،‬تا‬ ‫در نهایت طرحی مفیدتر اجرا گردد‪.‬‬ ‫برای دیدن منابع و‬ ‫مطالب به صورت کامل به‬ ‫سایت زیر مراجعه منایید‬ ‫‪nitateam.com‬‬ صفحه 15 ‫‪g‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪e‬‬ ‫‪l‬‬ ‫‪E -‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪f‬‬ ‫اموزش مجازی ترافیک‬ ‫میالد کاظم پور‬ ‫‪T r a f‬‬ ‫(کارشناس ارشد حمل و نقل)‬ ‫اموزش‪ ‬مجازی‬ ‫به طور کلی تعاریف متعددی از دیدگاه­های‬ ‫مختلفی برای‪ ‬اموزش مجازی‪ ‬وجود دارد‪ .‬میتوان‬ ‫‪15‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫اموزش مقررات و موازین ترافیک به متامی طبقات‬ ‫جامعه اعم از مردم عادی‪ ،‬مسئوالن و مجریان امر‬ ‫نقش بسیار اساسی در اصالح و کنرتل ترافیک خواهد‬ ‫داشت زیرا الزمه زندگی کردن در یک جامعه صنعتی‬ ‫و ماشینی‪ ،‬اشنایی و اگاهی کامل مردم ان جامعه به‬ ‫فرهنگ زندگی در چنین جامعه ای است‪ .‬به طور کلی‬ ‫اموزش را باید از نخستین عامل ایجاد ترافیک یعنی‬ ‫انسان اغاز کرد‪ .‬انسان قبل از اینکه راننده باشد یا‬ ‫مسئول و مجری قانون‪ ،‬خود به عنوان یک عابر پیاده‬ ‫برای جامعه مطرح است‪ .‬بنابراین هنگامی که عابر‬ ‫پیاده در یک جامعه از فرهنگ و اموزش کافی بهره ور‬ ‫نباشد و نسبت به مقررات و ضوابطی که قانون برای‬ ‫او تعیین کرده اگاهی کامل نداشته باشد و برخورد‬ ‫با سایر عوامل اگاهانه و با تکیه بر فرهنگ و بینش‬ ‫اجتامعی عمل نکند درسطحجامعه می­تواند حوادثی‬ ‫را ایجاد کند‪.‬‬ ‫برای توضیح اموزش مجازی ترافیک این تعریف در‬ ‫دو بخش اموزش مجازی و اموزش ترافیک ارائه می گردد‪.‬‬ ‫گفت‪ ،‬اموزش مجازی‪ ‬یک شیوه نوین اموزشی‬ ‫میباشد که به منظور دسرتسی اسان و ارزان همه به‬ ‫منابع و خدمات اموزشی در هر زمان و در هر مکان‬ ‫با استفاده از فناوری و ارتباطات (از قبیل ابزارهای‬ ‫الکرتونیکی) انجام می­گیرد‪.‬‬ ‫به عبارتی دیگر اموزش مجازی‪ ،‬اموزش و‬ ‫یادگیری توسط ابزارهای الکرتونیکی می باشد‪ .‬به‬ ‫طور معمول محتوای دوره اموزشی با استفاده از‬ ‫انتقال صدا‪ ،‬تصویر و منت ارائه می­شود که می تواند‬ ‫با بهره­گیری از ارتباطات دوطرفه بین فراگیران‬ ‫و استاد‪ ،‬کیفیت ارائه دوره اموزشی به باالترین‬ ‫سطح خود برسد‪ .‬استفاده از تجهیزات و امکانات‬ ‫پیرشفتهتر‪ ،‬امکان ارائه اطالعات و دانش را با کیفیت‬ ‫بهرت و باالتر فراهم میسازد‪ .‬مثالً در کسب اطالعات‬ ‫ازطریق وب‪ ،‬هرچه پهنای باند ارسال داده­ها بیشرت‬ ‫شود‪ ،‬اطالعات بیشرتی دریافت می­شود‪.‬‬ ‫هر چند‪ ‬اموزش مجازی‪ ‬از فناوری شبکه گسرتده‬ ‫جهانی بهره می­گیرد ولی به هیچ وجه به ان محدود‬ ‫منی­شود‪ .‬در عرصه اموزش مجازی عالوه بر اموزش‬ ‫بر مبنای وب‪ ،‬اموزش غیرحضوری‪ ،‬اموزش از راه دور‪،‬‬ ‫خوداموزی و اموزش بر مبنای رایانه‪  ‬نیز می­توانند‬ ‫مطرح شوند‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ صفحه 16 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪16‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫اموزش ترافیک‬ ‫به فعالیت­های از پیش طرح­ریزی شده­ای گفته‬ ‫می­شود که با هدف افزایش دانش‪ ،‬اطالعات و اگاهی‬ ‫در قدم اول و تغییر نگرش‪ ،‬باور و رفتار در قدم دوم‬ ‫می­تواند ماندگارترین اقدام در جهت افزایش ایمنی‬ ‫باشد و در واقع به اموزشی گفته می­شود که کلیه اقشار‬ ‫جامعه در گروه­های سنی مختلف را در بر می­گیرد و با‬ ‫ایجاد تغییر نگرش‪ ،‬باعث فرهنگ­سازی درست‪،‬جهت‬ ‫بهبود وضعیت حمل و نقل جامعه می­گردد‪.‬‬ ‫قانونی(کمرت از ‪ 18‬سال) و افراد بزرگسال(حداقل‬ ‫‪ 18‬سال))‬ ‫رانندگان خودرو (رانندگان جوان‪ ،‬رانندگان پیر‪،‬‬ ‫رانندگان متخلف‪ ،‬رانندگان حرفه ای)‬ ‫دوچرخه سواران‬ ‫رانندگان موتور سیکلت‬ ‫عابرین پیاده‬ ‫مسئولین و دست اندرکاران مسائل ترافیکی‬ ‫مربیان و معلامن مدارس و دانشگاه ها‬ ‫ارگان ها و مجامع ذیربط اموزش مجازی ترافیک‬ ‫دولت ها (ادارات‪ ،‬کمیسیون و دپارمتان های مرتبط‬ ‫با حمل و نقل)‬ ‫سازمان ملل متحد‬ ‫راهنامیی و رانندگی‬ ‫اموزشگاه های صدور گواهینامه‬ ‫مهد کودک‪ ،‬مدارس و دانشگاه ها‬ ‫شهرداری ها‬ ‫هالل احمر و صلیب رسخ‬ ‫انجمن ها وکمپین ها‬ ‫بنیاد های خیریه و حامی ایمنی ترافیک‬ ‫ارائه منونه های عملی در ایران‬ ‫سامانه اموزش و ازمون انالین رانندگی‬ ‫سامانه هایی برای اموزش و برگزاری ازمونهای‬ ‫انالین رانندگی در ایران راه اندازی شده است که در‬ ‫این سامانه ها کلیه بخش های ایین نامه رانندگی‪،‬‬ ‫قوانین و مقررات و نکات فنی خودرو به وسیله فیلم‬ ‫و انیمیشن اموزش داده میشود و برای سنجش‬ ‫میزان تسلط به مطالب اموزشی ازمون های رانندگی‬ ‫الکرتونیک در نظر گرفته شده است و نتایج ازمون ها‬ ‫در بخش کارنامه ثبت می گردد‪.‬‬ ‫از طریق برخی دیگر از سامانه ها امکان نصب‬ ‫نرم افزرهای اموزشی وجود دارد که به کمک این‬ ‫نرم افزارهای اموزشی می توان کلیه مراحل اموزش‬ ‫رانندگی را در منزل تجربه منود‪ .‬نرم افزار اموزش اصول‬ ‫راهنامئی و رانندگی همراه با توضیحات تصویری‬ ‫جهت یادگیری متقاضیان گواهینامه رانندگی طراحی‬ ‫شده است‪ .‬این نرم افزار اموزشی حاوی متامی‬ ‫اطالعات رانندگی در شهر‪ ،‬خارج از شهر‪ ،‬مقررات‬ ‫کامل راهنامیی و رانندگی به صورت تصویری (فیلم‬ ‫و عکس‪ ،‬صوتی و متنی) به همراه چندین ازمون‬ ‫متنوع ایین نامه رانندگی می باشد‪ .‬همچنین متامی‬ ‫فیلمهای اموزشی در دوره های اموزشی داخل‬ ‫سایت نیز قابل مشاهده است‪ .‬این فیلم ها به نحوی‬ ‫بهینهسازی شده اند که استفاده کنندگان می توانند‬ ‫حتی با پایینترین رسعت اینرتنت و بدون نیاز به هیچ‬ ‫نرم افزار جانبی ای نیز ان ها را مشاهده منایند‪.‬‬ ‫ابزارهای اموزش مجازی ترافیک‬ ‫سایت های اینرتنتی‬ ‫موسیقی با هدف تعالیم نکات ترافیکی‬ ‫فیلم ‪،‬کلیپ و کارتون های اموزشی انالین و افالین‬ ‫بازی های ترافیکی رایانه ای انالین و افالین‬ ‫شبیه سازی انواع محیط های ترافیکی‬ ‫مجالت و دستورالعمل های الکرتونیکی‬ ‫پارک های ترافیکی‬ ‫مدارس ترافیکی اینرتنتی‬ ‫جامعه هدف اموزش مجازی ترافیک‬ ‫کودکان (تا ‪ 4‬سال‪ 7- 4 ،‬سال‪ 12 -7 ،‬سال‪-12 ،‬‬ ‫‪ 16‬سال)‬ ‫متقاضیان دریافت گواهینامه رانندگی( افراد زیر سن‬ صفحه 17 ‫پارک ترافیک (اموزش قانون در خیابان های‬ ‫مجازی)‬ ‫مجموعه اموزشی که با شبیهسازی محیط ترافیکی‬ ‫ازیک محیط واقعی ترافیک اما در مقیاس بسیار‬ ‫کوچکتر‪ ،‬جهت اموزش های متنوع عملی و نظری‬ ‫به کودکان و نوجوانان احداث و بهره برداری می شود‪.‬‬ ‫مجموعه فضاهای اموزشی و اداری مرکب از تاالر‬ ‫یا سالن اموزش‪ ،‬منایش فیلم‪ ،‬مسابقه و همچنین‬ ‫کالسهای استفاده از لوازم کمک اموزشی‪ ،‬بازیهای‬ ‫رایانهای‪ ،‬عالیم وتجهیزات ایمنی‪ ،‬کتابخانه و یا غرفه‬ ‫کتاب و سایر تاسیسات رفاهی و اداری می باشد‪.‬‬ ‫سازمان حمل و نقل و ترافیک‬ ‫معاونت اموزشی سازمان حمل و نقل و ترافیک‬ ‫شهرداری تهران با هدف ترویج فرهنگ حمل ونقل و‬ ‫ترافیک وسایل نقلیه و عابرین پیاده از طریق تولید‬ ‫محتوی و هامهنگی و هدایت برنامه های اموزشی‬ ‫مناطق و رشکت ها و سازمان های تابعه اقدام به اموزش‬ ‫مجازی شهروندان می مناید‪ .‬این سازمان در سایت‬ ‫مربوط به خود بخش های مختلفی چون اموزش‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪17‬‬ ‫و ترافیک‪ ،‬ترافیک و کودک‪ ،‬بازی های ترافیکی و‬ ‫کتابهای صوتی را برای این امر گنجانده است‪.‬‬ ‫انجمن ها و جمعیت ها‬ ‫انجمنها و جمعیتهای مختلفی با اهداف‬ ‫اموزش و ترویج و بهبود وضعیت ایمنی تردد در راهها‬ ‫و ارتقای فرهنگ ترافیکی کشور اقدام به نرش مطالب‬ ‫اموزشی و فرهنگی‪ ،‬انتشار بروشور و کارتهای حاوی‬ ‫مطالب اموزشی برگزاری هامیش و سمینارها تخصصی‬ ‫به صورت حضوری و مجازی می منایند که می توان‬ ‫به نام برخی از ان ها چون جمعیت طرفداران ایمنی‬ ‫راهها‪ ،‬حامیان سفر ایمن‪،‬جامعه اندیشمندان ترافیک‪،‬‬ ‫گ ساز ترافیک اشاره منود‪.‬‬ ‫انجمن خیرین فرهن ‬ ‫مرکز مدیریت راههای کشور و پلیس راهور ناجا‬ ‫مرکز مدیریت راه های کشور و پلیس راهور ناجا‬ ‫نیز با هدف ارتقای فرهنگ ترافیک‪ ،‬کاهش تصادفات‬ ‫و اموزش شهروندان با انتشار قوانین و مقررات‪ ،‬مقاالت‬ ‫و ماهنامههای الکرتونیکی و تهیه و توزیع فیلم و‬ ‫تیزرهای اموزشی در سایت های مربوطه گامی در‬ ‫جهت اموزش مجازی ترافیک برداشته اند‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫پایگاه اطالع رسانی خادم (جمعیت هالل احمر)‬ ‫جنبش «خـانواده‪ ‬اماده‪ ‬در‪ ‬مـخاطرات» یا جنبش‬ ‫«خادم»‪ ،‬یک تالش دسته جمعی است برای اموزش‬ ‫خانواده های ایرانی‪ ،‬برای اینکه در برابر‪ ‬مخاطراتی‪ ‬که‬ ‫انها را تهدید می کند‪ ،‬اماده شوند‪.‬‬ ‫دفرت اموزش عمومی‪ ،‬پایه و همگانی معاونت‬ ‫اموزش‪ ،‬پژوهش و فناوری جمعیت هالل احمر به منظور‬ ‫کمک به امادگی مردم در برابر انواع مخاطرات طبیعی‬ ‫و انسان ساخت اقدام به راه­اندازی پایگاه اطالع رسانی‬ ‫اینرتنی به ادرس ‪ http://khadem.ir‬با عنوان خادم‬ ‫منوده است‪ .‬هدف اصلی از ایجاد این پایگاه‪ ،‬ان است‬ ‫که هر فردی بتواند به هنگام وقوع حوادث و بالیا از خود‬ ‫و سایر اعضای خانواده خود مراقبت کند و با رعایت‬ ‫توصیه های مندرج در ان‪ ،‬اقدامات الزم برای اماده شدن‬ ‫در برابر حوادث را در دستور کار خود قرار دهد ‪.‬‬ ‫در عرصه اموزش مجازی‬ ‫عالوه بر اموزش بر مبنای وب‪،‬‬ ‫اموزش غیرحضوری‪ ،‬اموزش‬ ‫از راه دور‪ ،‬خوداموزی و اموزش‬ ‫بر مبنای رایانه‪  ‬نیز میتوانند‬ ‫مطرح شوند‪.‬‬ صفحه 18 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪18‬‬ ‫میــالدتشــکری‬ ‫کارشناس ارشد نقشه برداری‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫کــــــاربـــــــــــــرد‬ ‫پهپــادهـــای‬ ‫فتـــوگرامتـــری‬ ‫در تهــیـــــــه نـــقـــشـــــــه‬ ‫مقدمه‪ :‬ابزار اندازه گیری ما در این روش دوربین تصویربرداری و تصویر‬ ‫هست تفسیرهایی که روی عکس هایی که در فواصل کمرت از ‪ 200‬مرت تا چند‬ ‫سانتی مرت اخذه شده را فتوگرامرتی برد کوتاه می گویند‪ .‬فتوگرامرتی برد کوتاه‬ ‫باعث گسرتش ارتباط علم نقشه برداری و بقیه ی علوم (مثل‪ :‬پزشکی‪ ،‬صنعت‪ ،‬معامری‪،‬‬ ‫باستان شناسی‪ ،‬جرم شناسی‪ ،‬سینام‪ ،‬جاسوسی و ‪ )...‬شده بسته به وضعیت منطقه و‬ ‫یا جسم‪ ،‬دوربین در حالت برد کوتاه می تواند بر روی یک پرنده بدون رسنشین نصب شده‬ ‫و از باالی یک منطقه تصویربرداری کند‪ .‬و یا اینکه دوربین دست یک شخص باشد و یا‪  ‬بر روی‬ ‫وسیله ای بر روی زمین نصب شود و از یک منطقه کوچک و یا یک جسم کوچک تصویربرداری کند‪ .‬که‬ ‫بسته به نیاز می تواند نقشه های توپوگرافی و غیر توپوگرافی تهیه کند‪.‬‬ ‫‪ :UAV‬مخفف (‪ )Unmanned Aerial Vehicle‬به معنای پرنده ی هدایت پذیر از راه دور یا به اختصار‬ ‫پهپاد می باشد که به اشتباه در برخی محافل از ان به پهباد نام برده می شود دوربین روی وسیله ای مانند هلیکوپرت‬ ‫نصب شده هلیکوپرت بر روی مسیرهای از پیش تعیین شده با پوشش های طولی و عرضی مشخص پرواز کرده و از‬ ‫منطقه تصویربرداری می کند و عکس ها روی صفحه مانیتور منایش داده می شود و نهایتاً با استفاده از نرم افزارهای پیرشفته‬ صفحه 19 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪19‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫فتوگرامرتی می توان عملیات تبدیل را انجام داد و‬ ‫به نقشه دست یافت‪.‬روش هایی که امروزه برای تهیه‬ ‫نقشه های توپوگرافی استفاده می شوند فتوگرامرتی‬ ‫هوایی با استفاده از دوربین های مرتیک (دوربین هایی‬ ‫که پارامرتهای کالیرباسیون یعنی فاصله کانونی و‬ ‫ابعاد قاب و‪ ..‬روی ان ها مشخص است)‪ ،‬استفاده از‬ ‫تصاویر ماهواره ای‪ ،‬نقشه برداری زمینی و یا استفاده‬ ‫از لیدار می باشند‪ .‬اما به دلیل مسائلی چون هزینه‪،‬‬ ‫دسرتسی‪ ،‬مجوزهای موردنیاز‪ ،‬زمان انجام پروژه و غیره‬ ‫استفاده از این فن ها دور از انتظار است‪ .‬در این موارد‬ ‫نیازمند به یک روش میرس و مقرون به رصفه می باشیم‬ ‫که نه تنها متناسب با ابعاد منطقه (عارضه) و رسعت‬ ‫تغییرات باشد بلکه قدرت تفکیک مکانی موردنظر را‬ ‫نیز براورده مناید‪ .‬به منظور رفع مشکالت فوق روشی‬ ‫که به تازگی برای تهیه نقشه های بزرگ مقیاس‬ ‫استفاده گردیده است‪ ،‬روش اخذ تصویر توسط وسایل‬ ‫پرواز بدون رسنشین یا هامن فتوگرامرتی هوایی برد‬ ‫کوتاه است‪.‬‬ ‫جهت تهیه نقشه باید به موارد زیر توجه‬ ‫داشت‪ :‬هدف از نقشه برداری هوایی باید کامالً‬ ‫مشخص باشد از قبیل نقشه مسطحاتی‪ ،‬مدل‬ ‫رقومی ارتفاعی زمین‪ ،‬مدل سه بعدی دقیق از یک‬ ‫محل خاص و نوع و رشایط محلی که قرار است‬ ‫نقشه برداری هوایی در ان صورت بگیرد تا بر اساس‬ ‫ان و بسته به رشایط محل و نوع پهپاد نوع دوربین‬ ‫مشخص می شود همچنین بسته به نوع دوربین و‬ ‫رشایط محل‪ :‬ارتفاع پرواز‪ ،‬رسعت پرواز‪ ،‬فاصله زمانی‬ ‫بین هر عکس و تنظیامت دوربین (رسعت شاتر‪ ،‬نحوه‬ ‫زوم‪ ،‬زاویه دوربین و…) فواصل نقاط کنرتل زمینی‪،‬‬ ‫میزان پوشش طولی و عرضی تصاویر‪ ،‬میزان دقت‬ ‫طولی عوارض زمینی در هر پیکسل برای تصویرهای‬ ‫مجاور طولی و عرضی و… محاسبه می گردد‪.‬‬ ‫داده های تصاویر پهپاد‪:‬‬ ‫‪.1‬ابر نقاط‪ :‬در این سیستم پس از پردازش تصاویر‬ ‫به طور متوسط هر ‪ ۲۰‬تا ‪ ۴۰‬سانتیمرت بر روی زمین‬ ‫یک نقطه با مختصات ‪ xyz‬داریم‪ .‬یعنی با میلیون ها‬ ‫نقطه رسوکار داریم‪ .‬ازانجایی که تعداد و تراکم این‬ ‫نقاط بسیار زیاد است به این داده «ابر نقاط» گفته‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪.2‬مدل سه بعدی سطح منطقه (مش یا ‪.:)DSM‬‬ ‫بعد از تولید ابر نقاط مرتاکم‪ ،‬سطح منطقه پیوسته‬ ‫می شود‪ .‬برای این کار نرم افزار با مثلث بندی فضاهای‬ ‫خالی بین نقاط را پوشش می دهد‪ .‬به سطح پیوسته‬ ‫حاصل مدل رقومی سطح یا ‪ DSM‬گفته می شود که‬ ‫همه نقاط موجود در منطقه و همه عوارض در تولید‬ ‫ان رشکت می کنند و هیچ عارضه ای حذف منی شود‪.‬‬ ‫‪.3‬ارتوفتو (‪ :)Orthophoto‬ارتوفتو نیز تصویری‬ ‫است که همه عوارض در ان به صورت قائم دیده‬ ‫می شوند که به ان «عکس نقشه» هم می گویند‪.‬‬ ‫با انجام ترسیم بر روی ارتوفتو می توان به نقشه‬ ‫مسطحاتی دست یافت‪ .‬برای این کار کافی است‬ ‫لبه های بیرونی عوارض در نرم افزارهایی نظیر اتوکد با‬ ‫دقت ترسیم شوند‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪.4‬مدل رقومی ارتفاعی زمین( ‪ :)DEM‬در تولید‬ ‫‪ DEM‬برخالف مش می بایست نقاط مربوط به عوارض‬ ‫مصنوعی از روی زمین حذف شده و به وسیله باقیامنده‬ ‫نقاط سطح رقومی ارتفاعی زمین تولید شود‪.‬‬ ‫از ‪ DEM‬برای تولید منحنی های میزان‪،‬‬ ‫نقشه های شیب و دیگر انالیزها در نرم افزارهایی نظیر‬ ‫‪ GIS‬استفاده می شود‪ .‬ازانجایی که دقت تولید ‪DEM‬‬ ‫در سیستم پهپاد فتوگرامرتی باالست‪ ،‬نتیجه ای که‬ ‫از انالیزهای یادشده گرفته می شود بسیار دقیق تر و‬ ‫معتربتر از روش های دیگر است‬ ‫پاورقی‬ ‫‪1-Digital Surface‬‬ ‫‪Model‬‬ ‫‪2-Digital Elevation‬‬ ‫‪Model‬‬ ‫‪3-Real Time‬‬ ‫‪Kinematic‬‬ ‫‪4- Post Processing‬‬ ‫‪kinematic‬‬ صفحه 20 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫شکل ‪ –2‬تصویر ارتوفتو تهیه شده از منطقه‬ ‫‪20‬‬ ‫شکل ‪ -1‬پرواز پهپاد و تهیه عکس های پوشش دار در‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫روند تهیه نقشه توپوگرافی با داده های پهپاد‬ ‫با توجه به وضعیت داده های تولیدشده از پردازش‬ ‫تصاویر‪ ،‬از ابر نقاط برای تولید منحنی های میزان و‬ ‫از ارتوفتو برای منایش عوارض مصنوعی و ترسیامت‬ ‫مسطحاتی استفاده می کنیم‪ .‬ازانجایی که متامی این‬ ‫داده ها ژئورفرنس هستند‪ ،‬پس از انجام ترسیامت و‬ ‫ایجاد منحنی میزان‪ ،‬این دو داده دقیقاً بر روی هم قرار‬ ‫می گیرند‪.‬جهت انجام ترسیامت مسطحاتی می توان از‬ ‫نرم افزارهایی نظیر ‪ Civil3d‬و یا ‪ ArcGIS‬استفاده منود‪.‬‬ ‫همچنین می توان در نرم افزارهای پردازش تصویر نظیر‬ ‫‪ AgiSoft PhotoScan‬بر روی ‪ DEM‬منطقه منحنی‬ ‫میزان تولید منود‪ .‬به کمک پهپاد می توان از مناطق‬ ‫غیرشهری در چهار نوع دشت‪ ،‬تپه ماهور‪ ،‬کوهستانی‬ ‫و کوهستانی سخت هم نیز نقشه های توپوگرافی تهیه‬ ‫کرد‪ .‬یکی از مزایای تهیه نقشه از مناطق غیرشهری‬ ‫به وسیلهپهپاد‪،‬رسعتعملباالدرتهیهنقشهتوپوگرافی‬ ‫است‪ .‬در این موارد به دلیل انکه تعداد عوارض مصنوعی‬ ‫بسیار کم است‪ ،‬به ترسیامت زیادی احتیاج نیست‪.‬‬ ‫یعنی پس از تولید ابر نقاط مرتاکم می توان با یک‬ ‫ویرایشسادهوجزئی‪،‬بهمنحنی هایمیزاندست یافت‬ ‫از طرفی‪ ،‬با استفاده از ژئودزی ماهواره ای ‪GPS RTK‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪(3‬کینامتیک لحظه ای) و همچنین ‪GPS PPK‬‬ ‫‪(  ‬کینامتیک پس پردازشی) که بر روی پرنده های‬ ‫شکل ‪ _ 3‬مدل رقومی زمین ‪DEM‬‬ ‫بدون رسنشین نصب می شود و باعث افزایش دقت‬ ‫نقشه برداریمی شود‪،‬وابستگیبهنقاطزمینیبه شدت‬ ‫کم شده است و اگر ‪ GPS‬نصب شده بر روی پرنده‬ ‫دقت قابل قبولی داشته باشد‪ ،‬می توانید بدون داشنت‬ ‫نقطه کنرتل زمینی هم‪ ،‬نقشه های با دقت و حتی‬ ‫بزرگ مقیاستهیهکنید‪.‬‬ ‫شکل ‪_ 4‬نقشه توپوگرافی تهیه شده از تصاویر پهپاد‬ صفحه 21 ‫می گیرند قادر هستند نقشه های ‪ 1:500‬را با دقت‬ ‫مسطحاتی ‪ 3‬الی ‪ 5‬سانتی مرت و دقت ارتفاعی ‪ 8‬الی‬ ‫‪ 15‬سانتی مرت تهیه منایند‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‪:‬‬ ‫با توجه به توضیحات ذکرشده استفاده از‬ ‫تکنولوژی های نوین نقشه برداری مثل تصویربرداری‬ ‫با پهپاد در مناطقی که منی توان حضور فیزیکی‬ ‫یافت مانند مناطق صعب العبور و دور از دسرتس‬ ‫یا مین گذاری شده باعث کاهش عملیات زمینی‬ ‫و درنتیجه کاهش هزینه ای انجام پروژه می شود‬ ‫همچنین می توان محصوالت متنوع و باکیفیت باال‬ ‫از تصاویر در کوتاه ترین زمان ممکن به دست اورد‬ ‫که در کاربری های متنوع می تواند مورداستفاده‬ ‫قرار گیرد جابجایی و حمل ونقل اسان سیستم‬ ‫از جایی به جای دیگر استفاده از این سیستم را‬ ‫اسان تر می کند دوربین های بکار برده شده در این‬ ‫سیستم ها قابلیت چرخش دوربین دارند و در زوایای‬ ‫مختلف می توانند تصویربرداری کنند و به دلیل‬ ‫استفاده از موتورهای برقی باعث کاهش االیندگی‬ ‫می شوند اما از این سیستم در مناطق جنگلی و‬ ‫درختان انبوه نباید استفاده کرد چون شکل طبیعی‬ ‫زمین در زیرپوشش گیاهی پنهان می شود همچنین‬ ‫رودخانه ها‪ ،‬دریاچه ها و دریاها به دلیل انعکاس‬ ‫منی توان از ان بهره برد و حساسیت به کارگیری در‬ ‫نقاط مرزی را دارا می باشد اما بااین وجود در بسیاری‬ ‫از پروژه ها محاسن ان بیش از معایب ان می باشد و‬ ‫در مناطق زیادی جهت تهیه نقشه های موردنیاز‬ ‫می تواند مورداستفاده کاربران قرار بگیرد‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪21‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫تهیه نقشه از کریدورها‪ ،‬خطوط راه اهن و خطوط‬ ‫ساحلی به وسیله پهپاد فتوگرامرتی‪:‬‬ ‫یکی از پراستفاده ترین کاربردهای نقشه برداری‬ ‫هوایی به وسیله پهپاد‪ ،‬تهیه نقشه از کریدورها‪،‬‬ ‫مسیرهایی با عرض معین‪ ،‬خطوط راه‪ ,‬راه اهن‪ ،‬خطوط‬ ‫انتقال نیرو‪ ،‬خطوط ساحلی و مواردی ازاین دست‬ ‫است‪ .‬ازانجایی که در پرنده های بدون رسنشین‬ ‫قابلیت حرکت در مسیری از قبل تعیین شده رادارند‪،‬‬ ‫می توان از ان ها جهت تصویربرداری مسیرهای بلند با‬ ‫عرضی مشخص استفاده منود‪.‬یکی از بااهمیت ترین‬ ‫کاربردهای این سامانه در این خصوص‪ ،‬تهیه‬ ‫نقشه های مطالعاتی و همچنین نقشه های اجرایی‬ ‫جهت ایجاد مسیرهای حمل ونقل است‪ .‬با استفاده‬ ‫از تصویربرداری هوایی به کمک پهپاد می توان در‬ ‫کمرتین زمان ممکن نقشه های مطالعاتی و مدل‬ ‫رقومی ارتفاعی زمین را تهیه منود‪ .‬که این امر می تواند‬ ‫در کاهش هزینه های مطالعات راه سازی کمک‬ ‫شایانی مناید‪.‬‬ ‫دقت نقشه های توپوگرافی تهیه شده توسط‬ ‫پهپاد های فتوگرامرتی در مقیاس های مختلف باال‬ ‫می باشد اما اگر با نقشه ای روبرو شویم که این دقت‬ ‫باال را نداشته باشد عدم دقت می تواند ناشی از عوامل‬ ‫گوناگونی مثل عدم مهارت اپراتور و عدم اشنایی‬ ‫وی با سیستم باشد اما با رعایت اصول و چارچوب‬ ‫تصویربرداری با پهپاد می توان به دقت مطلوب برای‬ ‫نقشه های ارتفاعی دست یافت با توجه به تعداد زیاد‬ ‫عکس های تهیه شده توسط این سیستم منابع خطا‬ ‫متعدد هستند در پروژه هایی که به صورت کریدور‬ ‫هستند مثل نقشه توپوگرافی از یک مسیر با عرض‬ ‫مشخص‪ ,‬ازانجاکه نسبت طول به عرض مسیر خیلی‬ ‫زیاد است این خطاها می توانند به صورت تجمعی‬ ‫عمل کنند و در انتهای مسیر باعث ایجاد خطای‬ ‫فاحش شوند با انتخاب دوربین عکس برداری مناسب‪,‬‬ ‫مشخص منودن ارتفاع پرواز با توجه به مقیاس و انتخاب‬ ‫نقاط کنرتل با تراکم مناسب می توان به دقت مطلوبی‬ ‫دست یافت پهپاد هایی که امروزه مورداستفاده قرار‬ ‫استفاده از تکنولوژی نوین نقشهبرداری‬ ‫هامنند پهپاد در مناطق صعبالعبور و دور از‬ ‫دسرتس باعث کاهش هزینه شده و همچنین‬ ‫میتوان محصوالت متنوع و با کیفیت باال از‬ ‫تصاویر در کوتاهترین زمان ممکن به دست اورد‬ صفحه 22 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪22‬‬ ‫مخاطرات‬ ‫زیست محیطی‬ ‫کارخانههای‬ ‫تولید اسفالت‬ ‫دکتر امیـر ایـزدی‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه شمال‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫راهها در قالب زیرساخت یکی از شیوه های چندگانه حمل و نقل‪،‬‬ ‫بعنوان رشیانهای حیاتی هر کشوری به شامر می روند که سهم قابل‬ ‫توجهی از جابجایی بار و مسافر از طریق انها صورت می پذیرد‪ .‬الیه‬ ‫فوقانی روسازی بسیاری از راه های درونشهری و برون شهری از جنس‬ ‫اسفالت بوده که بخش قابل توجهی از وضعیت خدمت دهی راه به‬ ‫کیفیت الیه اسفالتی راه برمی گردد‪ .‬در این میان نقش کارخانههای‬ ‫تولید اسفالت از دو وجه مهم که یکی چگونگی کیفیت محصول تولید‬ ‫شده که هامن مخلوط اسفالتی است و دیگری میزان انتشار االینده ها‪،‬‬ ‫از اهمیت ویژهای برخوردار است‪ .‬مطلب پیش رو به معرفی نحوه‬ ‫ایجاد تولید و ایجاد االیندهها توسط کارخانه های اسفالت پرداخته و‬ ‫شکل ‪ :1‬محفظه استوانه ای خشک کن بهمراه مشعل حرارتی بمنظور داغ نمودن مصالح سنگی‬ ‫شکل ‪ :2‬فیلتر خشک در مجموعه کارخانه اسفالت که از ریزگردهای جمع شده در ان به عنوان فیلر استفاده می شود‬ صفحه 23 ‫شکل ‪ :3‬نحوه انتشار االیندههای کارخانه اسفالت که حوزه وسیعی را در برمیگیرند‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪23‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫روشهای کنرتل و کاهش میزان االیندها را معرفی‬ ‫میمناید‪ .‬مصالح سنگی مورد استفاده در فرایند‬ ‫تولید اسفالت در کارخانه میبایست حرارت دیده‬ ‫تا به دمایی حدود ‪170‬درجه سانتیگراد برسند‪.‬‬ ‫این فرایند در دستگاهی به نام خشک کن‪ 1‬که‬ ‫ محفظهای استوانهای مجهز به یک مشعل حرارتی‬ ‫است‪ ،‬صورت می پذیرد‪ .‬گردوغبار ایجادشده ناشی‬ ‫از گردش مصالح سنگی در محفظه خشککن‬ ‫و حرارت داخل محفظه باعث ایجاد گرد و غبار‬ ‫شدید شده که در صورت عدم کنرتل صحیح حتی‬ ‫منجر به اسیب به طبیعت منطقه نزدیک کارخانه‬ ‫میگردد‪ .‬این ذرات گرد و غبار بدلیل اینکه دارای‬ ‫ابعاد بسیار کوچک (در حد میکرو ذره) می باشند‪،‬‬ ‫قابلیت نفوذ به روزنه های برگ گیاهان و بافت ریه‬ ‫جانوران و انسانها را داشته و منجر به عوارض‬ ‫جربان ناپذیری می گردند‪ .‬کنرتل این غبار و‬ ‫االیندگی در کارخانه های اسفالت توسط مجموعه‬ ‫فیلرت صورت می پذیرد‪.‬‬ ‫فیلرتها به دو دسته ابی و خشک‪ 2‬تقسیم‬ ‫میشوند که نوع قدیمی و کمبازده ان‪ ،‬ابی و نوع‬ ‫پربازده و جدیدتر ان‪ ،‬خشک می باشند‪ .‬مامنعت‬ ‫از انتشار االیندگیهای خطرناک کارخانههای‬ ‫اسفالت‪ ،‬تنها با بکارگیری فیلرتهای خشک که‬ ‫متشکل از تعداد بسیار زیاد فیلرت پارچهگون‬ ‫متوالی در یک محفظه است‪ ،‬میرس میباشد‪.‬‬ ‫در چگونگی کیفیت هوای محیط زندگی‪،‬‬ ‫عوامل بسیاری از جمله میزان صنعتی بودن شهر‪،‬‬ ‫میزان تردد و کیفیت وسایل نقلیه موتوری و ‪.....‬‬ ‫تاثیرگذارند‪ .‬وجود کارخانه های اسفالت در صورت‬ ‫عدم بکارگیری فیلرتهای خشک با اعامل عملیات‬ ‫نگهداری دوره ای برای انها میتواند زمینهساز ایجاد‬ ‫االیندگیهای تاثیرگذار بر سالمت محیط زیست‬ ‫و انسانها باشد‪ .‬در این میان نقش سازمانهای‬ ‫متولی محیط زیست نظیر ادارات حفاظت محیط‬ ‫زیست شهرستانها و سازمان حفاظت محیط زیست‬ ‫کشور در ارزیابی میزان االیندگی تولید شده از‬ ‫کارخانههای اسفالت‪ ،‬جزء وظایف بدیهی انها بوده‬ ‫که میبایست بصورت دوره ای کنرتل و در صورت‬ ‫تخطی از رعایت اصول زیستمحیطی برخورد جدی‬ ‫با مجموعه کارخانههای اسفالت صورت پذیرد‪.‬‬ ‫‪Dryer - 1‬‬ ‫‪Bag Filter -2‬‬ صفحه 24 ‫کارمشهـ‬ ‫د‬ ‫نا ی‬ ‫س ار زار‬ ‫شد حمل و نقعی‬ ‫ل‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪24‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫بار ‬ ‫شهای شدید در روزهای پایانی سال ‪ ۹۷‬در‬ ‫استا ‬ ‫نهای شاملی کشور به ویژه گلستان و متعاقب ان‬ ‫در فروردین ماه ‪ ۹۸‬در استا ‬ ‫نهای غربی نظیر لرستان‬ ‫ایالم و کرمانشاه باعث ایجاد سیالب و اب گرفتگی‬ ‫گسرتده در برخی مناطق گردید و خسارات بسیاری‬ ‫را به زیرساخ ‬ ‫تهای حم ‬ ‫لونقل به ویژه پل ها وارد منود‪.‬‬ ‫مسئله بالیای طبیعی به طور ویژه سیالب‪ ،‬خسارات‬ ‫فراوانی به زیرساخ ‬ ‫تهای حم ‬ ‫لونقل وارد منوده است‬ ‫به طوری که طی سا ‬ ‫لهای ‪ ۹۰‬تا ‪ ۹۶‬بالغ بر پنج و‬ ‫نیم هزار میلیارد تومان خسارت بر زیرساخ ‬ ‫تهای‬ ‫حم ‬ ‫لونقل وارد امده است‪ ‬و همچنین اینکه دامنه تاثیر‬ ‫سیل در فروردین ‪ ۹۸‬موجب خسارت بیش از ‪ ۴‬هزار‬ ‫میلیارد تومان به زیرساخ ‬ ‫تهای سیستم حم ‬ ‫لونقل‬ ‫جاده ای و ریلی و بدنه راه گردید‪.‬‬ ‫در این میان راه ها به عنوان رشیا ‬ ‫نهای حیاتی‬ ‫کشور در مناطق سیل زده اسیب دیدند و برخی محورها‬ ‫مانند خرم اباد‪-‬پلدخرت ب هصورت کلی از رسویس خارج‬ ‫شدند‪ .‬به عنوا ‬ ‫نمثال درنتیجه وقوع سیالب ‪ ،۹۸‬حدود‬ ‫‪ ۷۰‬درصد محور رشیانی و مواصالتی استان خوزستان‬ ‫به طور مستمر بیش از یک ماه یا به حالت غرقاب‬ ‫درامده و یا در معرض اب قرار گرفتند‪.‬‬ ‫اثرات سیالب بر جسم راه و روسازی‬ ‫جسم راه نیز هامنند ابنیه فنی در اثر وقوع سیالب‬ ‫دچار خسارت م ‬ ‫یشود‪.‬جسم راه در حاشیه رودخانه ها‬ ‫و درجاهایی که به علت کم شیب بودن زمین راه غرقاب‬ ‫شده دچار اسی ‬ ‫بهای جدی تری است از سوی دیگر‬ ‫عملکرد ضعیف و نگهداری نامناسب سیست مهای‬ ‫زهکشی و همچنین عدم استفاده از مصالح مناسب‬ ‫و زهکش در ساخت الی ههای روسازی از دیگر عواملی‬ ‫است که سبب تشدید خسارات درجسم راه م ‬ ‫یشوند‪.‬‬ ‫همچنین عدم حفاظت از سیستم زهکشی باعث‬ ‫تشدید خسارت وارده به جسم را خواهد شد اقدامات‬ ‫ساده ای مانند استفاده از ریپ‪-‬رپ و پوشش گیاهی‬ ‫م ‬ ‫یتواند ضمن کاهش رسعت رواناب ها از تخریب‬ ‫سیستم زهکشیجلوگیری منوده و به تبع انجسم راه‬ ‫کمرت اسیب خواهد دید‪.‬‬ صفحه 25 ‫درس اموخته ها و اسیب شناسی کالن خسارت ها‪ ‬‬ ‫بشناسی ها در قالب مسائل کالنی مانند‬ ‫این اسی ‬ ‫تغییرات اقلیمی در ایران نقش ضوابط نقش نوع‬ ‫قراردادهای عمرانی و نقش سیستم مدیریت راه ‪RMS‬‬ ‫در ادامه ارائه شده است‪ ‬‬ ‫تغییرات اقلیمی در ایران‪ ‬‬ ‫امارها و نتایج پژوهش های رسامد نشان می دهد‬ ‫احتاملوقوعسیالبدرمناطقخشکوپربارشجهان‬ ‫نقش ضوابط‬ ‫وجود چند سند فنی در کشور وضعیت ضوابط‬ ‫مرتبط باسیل اب و هیدرولیک در را هسازی در مقایسه با‬ ‫کشورهای هم ریسک مانند امریکا ازنظر کمی و کیفی‬ ‫مطلوب نیست الزم به ذکر است مدیریت بزرگرا ههای‬ ‫فدرال ‪  FHWA‬در خصوص هیدرولیک اندرکنش‬ ‫سیالب با شبکه راه ضوابط جامع متعددی ب هصورت‬ ‫سازما ‬ ‫نیافته تدوین منوده که مرتباًدر حال به روزرسانی‬ ‫است‪ .‬این مجموعه تاکنون بیش از ‪ ۵‬ضابطه ‪ ۱۵‬سند‬ ‫راهربدی ‪ ۳۱‬راهنام و سه بانک اطالعاتی را در اختیار‬ ‫متولیان را هسازی امریکا قرار داده است تعداد این‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪25‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫ارزیابی عملکرد سازه ای راهی که در اثر سیالب‬ ‫غرقاب شده است به دلیل اثرگذاری پارامرتهای‬ ‫مختلف مانند درصد رطوبت نوع مصالح الیه ها‬ ‫ضخامت الیه ها وضعیت اتصال بین الیه ها حجم‬ ‫ترافیک و‪ ...‬سخت به نظر می رسد مقادیر این‬ ‫پارامرتها همیشه در هنگام وقوع سیالب مشخص‬ ‫نبوده و به راحتی قابل انداز هگیری نیستند‪.‬‬ ‫بررسی اثرات سیالب بر عملکرد روسازی ها در‬ ‫استان های گلستان و خوزستان با توجه به غرباب‬ ‫ شدن برخی مقاطع از راه ها به مدت قابل توجهی‬ ‫نسبت به سایر استان های سیل زده از اهمیت‬ ‫بیشرتی برخوردار است وجود داده های استاندارد از‬ ‫عملکرد سازه ای و وضعیت روسازی های موجود در‬ ‫قالب سیستم مدیریت راه (‪ )RMS‬یا سیستم مدیریت‬ ‫روسازی )‪  )PMS‬کارساز خواهد بود این مسئله‬ ‫اهمیت تکمیل سیستم مدیریت روسازی و پیاد هسازی‬ ‫یدهد‪ ‬‬ ‫سیستم مدیریت راه در کشور را نشان م ‬ ‫بیشرتاستدرنتیجههرچنددرکشورخشک سال ‬ ‫یهای‬ ‫پ ‬ ‫یدرپیایناتفاقافتادهاستاینمسئلهنبایداحتامل‬ ‫وقوع سیال ‬ ‫بهای متناوب را تحت الشعاع قرار دهد‪.‬‬ ‫در پژوهش دیگری نشان م ‬ ‫یدهد که همبستگی مثبت‬ ‫بین پدیده گرمایش جهانی و خطر سیالب وجود دارد‬ ‫اسی ‬ ‫بهای ناشی از وقوع سیالب در صورت افزایش ‪۴‬‬ ‫درجه سانتی گرادی دمای زمین برای کشور ایران بیش‬ ‫از ‪ ۴۰۰‬درصد خواهد بود که ازنظر ریسک سیالب ایران‬ ‫با کشوری مانند امریکا هم ریسک تلقی م ‬ ‫یشود در این‬ ‫میان وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی شبکه راه‬ ‫باید طالیِ دار امادگی و مقابله با بحران سیالب باشد‬ ‫همچنین باید اثر تغییرات اقلیمی در همه مدهای‬ ‫حم ‬ ‫لونقل موردتوجه جدی قرار گیرد و در طراحی ها‬ ‫بایدنقشتغییراتاقلیمیپررنگشودوهمچنیناینکه‬ ‫تدوین یا به روزرسانی ضوابط و مقررات فنی باید مبتنی‬ ‫بر تغییرات اقلیمی انجام گیرد‪ ‬‬ صفحه 26 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪26‬‬ ‫اسناد در مقایسه با ضوابط موجود داخلی قابل توجه‬ ‫است؛ بنابراین حرکت رسیع و همه جانبه وزارت راه و‬ ‫شهرسازی با همکاری دستگاه های مرتبط به منظور‬ ‫تدوین ضوابط به روز در خصوص هیدرولیک و اندرکنش‬ ‫سیالب با شبکه راه امری اجتناب ناپذیر است‪ .‬تقویت‬ ‫بدنه تخصصی وزارت راه و شهرسازی و مخصوصاًحضور‬ ‫متخصصان در کمیسیون تصویب مطالعات پروژه های‬ ‫راه سازی می تواند به کنرتل دقیق اصالح و بهبود‬ ‫مطالعات هیدرولوژی و هیدرولیک پروژه ها کمک منوده‬ ‫و نهایتاً تاب اوری راه ها و ابنیه فنی را در برابر پدیده‬ ‫سیالب افزایش دهد‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫نقش نوع قراردادها‬ ‫درگذشته های بسیار دور روش اجرایی دوعاملی‬ ‫(کارفرما‪-‬سازنده) در پروژه های ساخت و کاربرد‬ ‫فراوان داشت به مرور زمان و پیچیده شدن پروژه ها‬ ‫روش عاملی (کارفرما‪-‬مشاور‪-‬پیامنکار) جایگزین‬ ‫روش دوعاملی گردید و بعدها روش چهار عاملی‬ ‫(کارفرما‪-‬مدیریت طرح‪-‬مشاور‪-‬پیامنکار)جهت اجرای‬ ‫پروژه های ساخت مطرح شد در اوایل قرن ‪ ۲۱‬روش‬ ‫اجرای دوعاملی تحت‪ ‬عنوان طرح و ساخت توام‬ ‫مطرح و کاربردی گردید‪.‬‬ ‫‪ ‬علی رغم گزارش بسیاری از کشورها از قراردادهای‬ ‫سه عاملی به دوعاملی هنوز در کشور بسیاری از‬ ‫پروژه ها از طریق قراردادهای سه عامل ایجاد می شوند‬ ‫نقش ‪ RMS‬در بحران و کاهش خسارت‪ ‬‬ ‫امروزهسیستممدیریتراهربدیبهیکرضورتبرای‬ ‫اداراتومتولیانساختونگهداریراه هاتبدیل شدهاست‬ ‫سیستم مدیریت راه مجموعه ای از ابزارهای‬ ‫پشتیبانی برای تصمیم گیری را بر اساس‬ ‫مجموعه داده های استاندارد فراهم می کند تا به‬ ‫تصمیم گیری ها با شیوه ساختار من کمک مناید‬ ‫چنین سیستمی نیازهای شبکه راه را شناسایی و‬ ‫اولویت بندی منوده تا وضعیت مناسب شبکه با حداقل‬ ‫هزینه ممکن حفظ شود به عنوان یکجزء رضوری از هر‬ ‫سازمان متولی شبکه راه پیاده سازی سیستم مدیریت‬ ‫راه برای‪  ‬برنامه ریزی مناسب و اجتناب ناپذیر است‬ صفحه 27 ‫عملکرد راه ها در سیالب‬ ‫فروردین ماه ‪:1398‬‬ ‫بالغ بر ‪ 14380‬کیلومرت انواع‬ ‫راه‪ ،‬حدود ‪ 10719‬دستگاه‪ ‬ابنیه فنی‪،‬‬ ‫شامل اب رو‪ ،‬اب منا و پل اسیب دیده اند‬ ‫که از این تعداد‪ 563  ‬دستگاه‪  ‬شامل‬ ‫‪ 60‬اب منا‪ 447 ،‬ابرو و ‪ 56‬پل با دهانه‬ ‫‪ 6‬مرت تخریب شده است‪.‬‬ ‫مقطع عرضی روسازی تخریب شده‪ ،‬محور خرم اباد ‪-‬‬ ‫پل دختر در حاشیه رودخانه کشکان‬ ‫(محمد اسالمی ‪ -‬وزیر راه و شهرسازی)‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪27‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫هدف اصلی ‪ RMS‬شناسایی و ارزیابی و اولویت بندی‬ ‫نیازها و کمک به برنامه ریزی و مدیریت است‬ ‫‪ ‬نبود سیستم مدیریت راه در کشور در رشایط‬ ‫بحران بیشرت احساس می شود در دسرتس نبودن‬ ‫داده های استاندارد زیرساخت های اسیب دیده‬ ‫عدم توانایی مستندسازی خسارت ها ناکارامد بودن‬ ‫تصمیم گیری ها در مراحل مختلف بحران و‪ ...‬از قبیل‬ ‫مسائل است که به علت عدم تعریف و پیاده سازی‬ ‫سیستم مدیریت راه برای شبکه راه های کشور در‬ ‫سال های اخیر دیده شد‬ ‫در شکل زیر مقطع عرضی روسازی تخریب شده‬ ‫محور خرم اباد پل دخرت در حاشیه خانه کشکان را‬ ‫نشان می دهد نبود راهربد مناسب تعمیر و نگهداری‬ ‫و در قالب نگرشی کالن تر عدم استفاده از سیستم‬ ‫مدیریت راه منجر به اجرای روکش های مختلف‬ ‫اسفالتی در این محور شده است که علی رغم افزایش‬ ‫هزینه ها نتوانست وضعیت عملکردی روسازی را‬ ‫بهبود بخشد‪.‬‬ ‫با توجه به مواجهه جوامع مختلف با موضوع‬ ‫سیالب استفاده از تجارب سایر کشورها می تواند‬ ‫مفید باشد از طرفی نقش فناوری و تجهیزات‬ ‫نوین در کنار روش های سنتی تجربه شده برای‬ ‫بهبود مدیریت بحران سیالب انکارناپذیر است و‬ ‫یکپارچگی در مدیریت بحران سیالب یک رضورت‬ ‫است و با توجه به اینکه در کشور ما دستگاه های‬ ‫متعددی وجود دارند که باید ایفای نقش کنند‪،‬‬ ‫سازمان دهی ان ها رضورت دارد‪ .‬بیشرت اقدامات‬ ‫مدیریت سیالب مبتنی بر اقدامات پیشگیرانه‬ ‫است در این زمینه سیستم مناسب اطالع رسانی‬ ‫و اموزش شهروندان و درنهایت مشارکت جامعه‬ ‫است که منجر به افزایش امادگی در برابر سیالب‬ ‫می شود روش های مهندسی مبتنی بر پیشگیری و‬ ‫کنرتل سیالب نیز نقش تعیین کننده در کشورهای‬ ‫توسعه یافته داشته که رضورت دارد در کشور ما به‬ ‫ان توجه گردد‪.‬‬ صفحه 28 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪28‬‬ ‫پیشگیری های کنرتل سیالب رودخانه ای‪:‬‬ ‫پیشگیری هایکنرتلسیالبممکناستسازه اییاغیرسازه ایباشد‪.‬پیشگیری هایسازه ایان هاییهستندکه‬ ‫سیستمرودخانه ایراازطریقسازه هایموجوددرابخیزیادررودخانهتغییرمی دهندتاازطغیانسیالبجلوگیریکنند‪.‬‬ ‫پیشگیری های غیر سازه ای ان هایی هستند که رضر و زیان های ناشی از سیالب به منظور اسودگی ساکنان‬ ‫حوزه ابخیز کاهش یافته است که شامل سیستم های هشدار سیالب‪ ،‬پهنه بندی مناطق خطر‪ ،‬بیمه سیالب و‬ ‫پیشگیری های شخصی هست‪.‬‬ ‫پیشگیری هایگسرتده‬ ‫پیشگیری‬ ‫مهم ترین مزیت‬ ‫مهم ترین اشکال‬ ‫کاربرد‬ ‫جایگزینی پوشش گیاهی‬ ‫کاهش پیک سیالب‬ ‫غیرکاربردی برای مناطق وسیع‬ ‫ابخیزهای کوچک‬ ‫کنترل هدر رفت خاک‬ ‫کاهش رسوب گذاری‬ ‫غیرکاربردی برای مناطق وسیع‬ ‫ابخیزهای کوچک‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫پیشگیری هایمتمرکز‬ ‫پیشگیری‬ ‫مهم ترین مزیت‬ ‫مهم ترین اشکال‬ ‫کاربرد‬ ‫دایک ها و سدها‬ ‫حداکثر حفاظت از منطقه‬ ‫اسیب چشمگیر در صورت تخریب‬ ‫رودخانه های بزرگ و بر روی دشت ها‬ صفحه 29 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪29‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫منابع‪ :‬مرکز تحقیقات راه و شهرسازی‪ ،‬پایگاه‬ ‫خربی وزارت راه و شهرسازی‪urban flood ،‬‬ ‫‪ management‬و ‪...‬‬ صفحه 30 ‫از رویا تا واقعیت‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪30‬‬ ‫دانیال اردشیر الریجانی‬ ‫کارشناس ارشد حمل و نقل‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫ماده ‪ -2‬شهرداری های‬ ‫رسارس کشور موظف اند از‬ ‫صدور پروانه احداث و پایان‬ ‫کار برای ساختامن ها و‬ ‫اماکن و معابری که ضوابط‬ ‫و مقررات شهرسازی و‬ ‫معامری برای معلوالن‬ ‫را رعایت نکرده باشند‪،‬‬ ‫خودداری منایند‪.‬‬ ‫پاورقی‬ ‫‪1- http://rc.majlis.ir‬‬ ‫‪2- Bus Rapid Transit‬‬ ‫‪3- Contrast‬‬ ‫‪4- Good practices in accessible‬‬ ‫‪urban development october2016‬‬ ‫بنا به براورد سازمان ملل متحد بیش از ‪ 15‬درصد جمعیت جهان‬ ‫با گونه ای ناتوانی مواجه اند‪ ،‬بنا به دالیل مختلفی نظیر جنگ‪،‬‬ ‫تصادف‪ ،‬بیامری و شیوه تحرک غیراصولی با سیر فزاینده امار ناتوانان‬ ‫جسمی و حرکتی در جامعه مواجه هستیم‪ .‬عالوه بر این گروه هایی‬ ‫نظیر ساملندان‪ ،‬کودکان‪ ،‬مادران همراه با کالسکه‪ ،‬خانم های باردار‬ ‫و سایر افرادی که دچار محدودیت های حرکتی می شوند نیز در‬ ‫جامعه زندگی می کنند که به دالیل مشکالت و موانع در دسرتس‬ ‫امکان تحرک ازاد به حضور مستمر و عادی خود را در محیط‬ ‫شهری از دست می دهند در نتیجه باید توجه داشت که طراحی‬ ‫محیط مناسب و بدون مانع‪ ،‬تنها برای افراد معلول نیست‪ .‬نگاهی‬ ‫اجاملی به فضاهای شهری نشان می دهد که در طراحی این فضاها‬ ‫توجه چندانی به اسایش و راحتی این گروه از جامعه نشده است‪.‬‬ ‫هیئت وزیران در سال ‪ 184‬ایین نامه اجرایی را برای حامیت از حقوق‬ ‫معلولین به تصویب رساندند (ایین نامه اجرایی ماده (‪ )2‬قانون‬ ‫جامع حامیت از حقوق معلوالن) که در ان به رشح تعاریف و معرفی‬ ‫دستگاه های مشمول این ایین نامه ‪ ،‬دستگاه هامهنگ کننده و همچنین‬ ‫حدود وظایف هر دستگاه پرداخته است‪.‬‬ ‫در ادامه یک منونه از مناسب سازی در شهر مکزیکوسیتی با‬ ‫موضوع دسرتسی افراد دارای معلولیت به اتوبوس های تندرو به صورت‬ ‫خالصه موردبررسی قرارگرفته است‪:‬‬ ‫منطقهمطالعه‪:‬مکزیکوسیتی‬ ‫سازمان سفارش دهنده‪ :‬سازمان اتوبوس تندرو که زیرمجموعه‬ ‫سازمان حمل ونقل می باشد‬ ‫تامین بودجه‪ :‬از منابع فدرالی و شهری‬ ‫مدت پروژه‪ 7 :‬ماه‬ ‫مزایای استفاده‪ :‬این پروژه به همه ساکنین برای سفری ایمن‪ ،‬رسیع‬ ‫و راحت کمک خواهد کرد‪ .‬زمان سفر در طول این پروژه تا ‪ 40‬درصد‬ ‫کاهش پیدا خواهد کرد و منجر به استفاده بهرت از فضاهای عمومی شهر‪،‬‬ ‫ارائه فضای مناسب برای کاربران مختلف و اولویت دادن به عابران پیاده‪،‬‬ صفحه 31 ‫مخترصی در مورد پروژه‪ :‬در سال ‪ 2002‬مرکز‬ ‫حمل ونقل پایدار‪ ،‬قراردادی را با مقامات محلی‬ ‫مکزیکوسیتی برای معرفی برنامه حمل ونقل پایدار‬ ‫امضا کرد‪ .‬این توافق به منظور ارتقاء دسرتسی‪ ،‬کیفیت‬ ‫زندگی ساکنین‪ ،‬کاهش زمان سفر و بهبود کیفیت‬ ‫خدمات حمل ونقل انجام شد که شامل ایجاد یک‬ ‫سیستم حمل ونقل عمومی مدرن و حمل ونقل رسیع‬ ‫(‪ )BRT2‬بود‪ .‬در سال ‪ ،2008‬مکزیک کنوانسیون‬ ‫حقوق افراد دارای معلولیت را تصویب کرد‪ .‬درنتیجه‪،‬‬ ‫دولت محلی‪ ،‬دسرتسی افراد معلول‪ ،‬به حمل ونقل‬ ‫عمومی و به روزرسانی مقررات ساختامن را در دستور‬ ‫کار خود قرارداد‪ .‬در سال ‪ ،2005‬اولین سیستم‬ ‫‪ ،BRT‬خط ‪ Metrobus 1‬افتتاح شد که ویژگی های‬ ‫محدودی برای دسرتسی را فراهم می کرد‪ .‬گسرتش‬ ‫این سیستم تحت تاثیر قوانین مرتبط با معلولین و‬ ‫همچنین تغییرات اجتامعی و فنی و رویدادهای‬ ‫سیاسی‪ ،‬باعث ارتقا معیارهای دسرتسی شد تا اینکه‬ ‫در سال ‪ ،2013‬خطوط ‪ Metrobus 5‬افتتاح شد که‬ ‫در ان معیارهای دسرتسی با در نظر گرفنت رابطه بین‬ ‫ایستگاه ها‪ ،‬فضای عمومی‪ ،‬به بهره برداری رسید‪.‬‬ ‫اهداف کلی پروژه‪ :‬دسرتسی موثر و اسان‬ ‫افراد دارای معلولیت به سیستم حمل ونقل عمومی‬ ‫ایستگاه‪ :‬ایستگاه های محصور برای ایستگاه‬ ‫اتوبوس های دوطبقه‪ ،‬رمپ های ورود به ایستگاه‬ ‫و مسیرهای دسرتسی به درهای اتوبوس‪ ،‬عالئم‬ ‫راهنامیی ملسی در ایستگاه ها‪ ،‬دکمه هایی برای‬ ‫هشدار دادن به رانندگان اتوبوس برای به حداقل‬ ‫رساندن شکاف بین محوطه ایستگاه و طبقه اتوبوس و‬ ‫مناسب سازی رسویس های بهداشتی‪.‬‬ ‫اتوبوس‪ :‬خط اتوبوس اختصاصی با اتوبوس های‬ ‫کم مرصف‪ ،‬دسرتسی به صندلی چرخ دار و ایجاد‬ ‫فضایی برای صندلی چرخ دار‪ ،‬زنگ هشدار‬ ‫قابل شنیدن و دید در اتوبوس برای بسنت درب ها و‬ ‫صندلی هایمناسب‪.‬‬ ‫فضای عمومی برای ورود به ایستگاه‪:‬‬ ‫پیاده روهای قابل دسرتس در امتداد خط ‪،BRT‬‬ ‫گذرگاه های قابل دسرتسی عابر پیاده با استفاده‬ ‫از کنرتل گرهای ترافیکی‪ ،‬استفاده از سیگنال های‬ ‫شنیداری برای چراغ های راهنامیی و رانندگی عابر‬ ‫پیاده و هشدارهای ملسی در رمپ ها‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪31‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫حمل ونقل عمومی و دوچرخه ها می شود‪ .‬همچنین‬ ‫موجب بهبود فضای برصی محله خواهد شد و‬ ‫برای افرادی که دارای معلولیت هستند و همچنین‬ ‫افرادی که دارای تحرک محدود هستند مانند افراد‬ ‫سالخورده‪ ،‬افراد با کالسکه و کودکان کارایی زیادی‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫و اما قسمت هایی که موردبررسی قرار گرفتند‪ :‬‬ صفحه 32 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪32‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫تغییراتبه دست امده‪:‬‬ ‫دسرتسی افراد معلول در مقایسه با خطوط قبلی‬ ‫‪ Metrobus‬بهبود یافت‪ .‬با توجه به ویژگی های‬ ‫دسرتسی جدید‪ ،‬حمل ونقل افراد دارای معلولیت‬ ‫از طریق دسرتسی به شبکه حمل ونقل عمومی‬ ‫فراهم شده است‪.‬‬ ‫چگونه تغییرات تحت نظارت و ارزیابی قرار گرفت‪:‬‬ ‫یک تور نهایی با گروه از افراد دارای معلولیت انجام‬ ‫ی دسرتسی ها مطرح شد‪.‬‬ ‫شد و مسائل مربوط به ویژگ ‬ ‫کمبودها و چالش های مداوم که در اجرای طرح‬ ‫مشخص شده اند‪:‬‬ ‫ت وجود‬ ‫‪ .1‬محدودیت زمانی برای امتام کار ساخ ‬ ‫داشت‪ .‬درنتیجه‪ ،‬زمان کافی برای بررسی جزییات‬ ‫امکانات خاص وجود نداشت‪.‬‬ ‫‪ .2‬پاسخ مشاوران و گروه معلولین (کاربران ویژه‬ ‫این سیستم) گاهی اوقات با تاخیر به دست گروه‬ ‫سازنده می رسید‪.‬‬ ‫‪ .3‬فقدان وجود تامین کننده مناسب که نیازهای‬ ‫کاربران خاص را به خوبی براورده کند‪ .‬به عنوان مثال‪،‬‬ ‫سازنده منی توانست معیارهای دسرتسی‪ ،‬مانند تفاوت‬ ‫درخشندگی رنگ‪ 3‬یا کیفیت نشانگرهای مطرح شده با‬ ‫مواد مورد درخواست (فوالد ضدزنگ) را براورده کند‪.‬‬ ‫‪ .4‬تغییر مقامات دولتی باعث کند شدن روند‬ ‫پروژه خواهد شد‪.‬‬ ‫درس هــــای دیـــــگری کـــــــــه ایـــن پـــروژه‬ ‫اموخته شده است‪:‬‬ ‫‪ .1‬استفاده از سیستم ‪ Metrobus‬در مرحله اول‬ ‫باید از نظر دسرتسیها مورد بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪ .2‬هنوز هم برای افراد معلول‪ ،‬چند کیلومرت‬ ‫انتهایی و ابتدایی مسیر (برای رسیدن به مبدا و‬ ‫مقصد) بسیار مشکل است‪ ،‬مخصوصاً برای افرادی‬ ‫که از صندلی چرخ دار استفاده می کنند‪.‬‬ ‫‪ .3‬وقتی خطوط دیگر ‪ Metrobus‬ساخته می شود‬ ‫باید خطوط انتقال مسافر موردتوجه قرار گیرد‪ .‬این‬ ‫توجه باید شامل مسیرهای دسرتسی و عالئم باشد‪.‬‬ ‫‪ .4‬مشارکت کاربران با معلولیت یک عنرص کلیدی‬ ‫برای موفقیت است‪.‬‬ ‫‪ .5‬مقامات دولتی باید تصمیامت اگاهانه تری را‬ ‫درزمینه حمل ونقل برای افراد معلول اتخاذ کنند‪.‬‬ ‫‪ .6‬دستورالعمل های دسرتسی فنی برای‬ ‫‪ Metrobus‬باید انعطاف پذیر بوده و به روز نگه داشته‬ ‫‪4‬‬ ‫شود‪.‬‬ ‫اگر مناسب سازی محیط به درستی انجام نگیرد‪،‬‬ ‫بخش بزرگی از جامعه (افراد دارای معلولیت و‬ ‫ساملندان و ‪ )...‬از حقوق شهروندی خود بی نصیب‬ ‫خواهند شد و برای حضور در اجتامع با مشکالت‬ ‫جدی مواجه می شوند‪ .‬انچه می تواند بسیار‬ ‫کمک کننده باشد طراحی است‪ ،‬طراحی ابزاری برای‬ ‫خلق کارکرد و زیبایی است طراحی به طور وسیع‬ ‫در زندگی افراد تاثیرگذار است‪ ،‬زندگی همه افراد‪.‬‬ ‫طراحی راهی است که به وسیله ان افراد‬ ‫دارای معلولیت می توانند با ان احساس‬ ‫در برگرفته شدن در دنیا را داشته باشند‬ ‫طراحی می تواند برای گروهی که نیازهایشان نادیده‬ ‫گرفته می شود باعث اسیب دیدگی روحی شود‬ ‫ما برای چه کسانی طراحی منی کنیم؟‬ ‫برای اگاهی از‬ ‫قوانین در سطح ملی و‬ ‫ایین نامه های اجرایی در‬ ‫این حوزه‪ ،‬می توانید به‬ ‫سایت مجله مراجعه کنید‪.‬‬ صفحه 33 ‫دانشگاه ایالتی ایووا‬ ‫‪Iowa State University‬‬ ‫علی حیدری‬ ‫کارشناسی ارشد حمل ونقل دانشگاه شامل امل‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫‪https://web.iastate.edu‬‬ ‫‪https://intrans.iastate.edu‬‬ ‫‪33‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫دانشگاه ایالتی علم و صنعت ایووا که با نام دانشگاه ایالتی ایووا‬ ‫(به اختصار‪ )ISU‬نیز معروف است‪ ،‬دانشگاهی پیشتاز‪ ،‬در شهر‬ ‫ایمز ایالت ایووا (یکی از دانشگاه های ایاالت متحده امریکا)‬ ‫به شمار می رود‪ .‬این دانشگاه تا سال ‪ ۱۹۵۹‬این دانشگاه با‬ ‫نام دانشکده ایالتی کشاورزی و هنرهای مکانیکی (فنی‪-‬‬ ‫مهندسی) ایووا شناخته می شد و اولین فارغ التحصیالن ان‬ ‫در سال ‪ ۱۸۷۲‬شامل ‪ ۲۴‬مرد و ‪ ۲‬زن بوده اند‪.‬‬ ‫دانشگاه ایووا در حال حاضر دربردارنده هشت دانشکده‬ ‫است که هر یک از ان ها دارای بخش های تحصیالت‬ ‫تکمیلی نیز هستند و در هر یک از ان ها نزدیک به ‪۱۰۰‬‬ ‫طرح اموزشی در سطح کارشناسی‪ ۱۱۲ ،‬طرح اموزشی در‬ ‫سطح کارشناسی ارشد و ‪ ۸۳‬طرح اموزشی در رده دکتری‬ ‫تدریس میشود ‪.‬‬ ‫در رده بندی دانشگاه ها‪ ،‬رتبه بندی اکادمیک دانشگاه های‬ ‫جهان‪ ،1‬دانشگاه ایووا در زمره دانشگاهی تحقیقاتی و‬ ‫پژوهش محور قرار میگیرد و دارای رتبه ‪ 67‬در سطح ملی‬ ‫و رتبه ‪ 200‬در سطح جهانی می باشد‪.‬‬ ‫موسسه حمل ونقل دانشگاه‬ ‫دانشگاه ایالتی ایووا برنامه های تحصیلی رشته حمل ونقل را‬ ‫از مقطع کارشناسی تا دکترا ارایه می دهد‪.‬‬ ‫برنامه های مرتبط با تحصیل در رشته حمل ونقل‬ ‫در این دانشگاه همه ساله ‪( 2InTrans‬انستیتو حمل و‬ ‫نقل) اسپانسر مالی برنامه تحصیل مرتبط با حمل ونقل‬ ‫می باشد‪ .‬دانشجویان می توانند در پروژه هایی در حوزه ای از‬ ‫حمل ونقل که تمایل دارند شرکت کنند‬ ‫کارانه تحصیالت تکمیلی و فرصت های تحقیقاتی در‬ ‫‪InTrans‬‬ ‫تعداد محدودی از کارانه های تحصیالت تکمیلی (ارشد و‬ ‫دکترا) همه ساله (تحت شرایطی) ارائه می شوند‪ .‬این کارانه ها‬ ‫پشتیبان مالی دانشجویان بوده و به انان کمک می کنند ‪.‬‬ ‫برنامه های تحقیقاتی حمل ونقل یک رویکرد یادگیری‬ ‫ازمایشگاهی را برای اموزش ارائه می دهد و به این ترتیب‬ ‫فرصت های زیادی برای فعالیت های استاندارد شغلی برای‬ ‫دانشجویان فراهم می شود‪.‬‬ ‫برخی از جدیدترین تحقیقات انجام شده در سال‬ ‫‪:2019‬‬ ‫ راهنمای مسیر های بتنی‬‫ ارتباط بین اب و هوا و ایمنی جادهها‬‫ شیوههای اداره راه‬‫ امادهسازی پایگاه های محلی برای خودروهای بدون راننده‬‫ بررسی اثربخشی تکنیک های حفاظت از پیاده رو‬‫ بتنهای ترکیبی برای بهبود عملکرد پیاده رو‬‫اعضای هیئت علمی ایرانی دانشگاه ایووا‪:‬‬ ‫دکتر حسین نراقی‬ ‫لو نقل‬ ‫محقق ارشد تحقیقاتی انیستیتو حم ‬ ‫(‪Transportation’s Center for Transportation‬‬ ‫‪ )Research and Education‬می باشد‪ .‬دکتر نراقی‬ ‫بیش از ‪ 20‬سال تجربه حرفه ای کاری در مهندسی‬ ‫لو نقل و مدیریت ساخت دارد‪ .‬تحقیقات متعددی را‬ ‫حم ‬ ‫لو نقل و پروژه های مرتبط با‬ ‫در حوزه های مختلف حم ‬ ‫ایمنی (در زمینه عملیاتی رانندگان‪ ،‬جاده ها و خصوصیات‬ ‫محیطی‪ ،‬نواحی عملیاتی و تعمیر و نگهداری) داشته است‪.‬‬ ‫وی کارشناسی ارشد و دکترای خود را در رشته مهندسی‬ ‫لو نقل (‪ )2017‬از دانشگاه‬ ‫عمران (‪ )2004‬و مهندسی حم ‬ ‫ایوا گرفته است‪.‬‬ ‫دکتر سید حامد ساداتی‬ ‫یکی دیگر از اعضای هیئت علمی ایرانی دانشگاه ایووا‪،‬‬ ‫لو نقل مشغول به کار است و در تحقیقات‬ ‫در موسسه حم ‬ ‫لو نقل در ارتباط با مرکز‬ ‫مختلف در مورد پروژه های حم ‬ ‫فناوری بتنی ملی فعالیت می کند‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪1- Shanghai‬‬ ‫‪Ranking‬‬ ‫‪Consultancy‬‬ ‫‪2- Institute for‬‬ ‫‪Transportation‬‬ صفحه 34 ‫دا اح‬ ‫م‬ ‫ـ‬ ‫ـ‬ ‫نشجو د‬ ‫گ‬ ‫ـ‬ ‫ـ‬ ‫ـ‬ ‫علـ ی دک ــو‬ ‫کارشنا ــیم رتی ترافیران‬ ‫ک‬ ‫س ارشد تهــد‬ ‫و‬ ‫رافی ی‬ ‫ک‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪34‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫در سالهای اخیر‪ ،‬دوچرخه بار دیگر در کانون‬ ‫توجهات قرار گرفت به گونه ای که روز جهانی‬ ‫دوچرخه برای اولین بار در تاریخ ‪ 3‬ژوئن ‪2018‬‬ ‫(‪ 13‬خرداد ‪ )1397‬در سازمان ملل متحد مورد‬ ‫تصویب قرار گرفت‪ .‬این روز با هدف مبارزه با‬ ‫ترافیک‪ ،‬الودگی هوا‪ ،‬الودگی صوتی و کم تحرکی‬ ‫شهروندان نامگذاری گردید‪.‬‬ ‫با افزایش رسعت و همچنین عبور و مرور وسایل‬ ‫نقلیه‪ ،‬امروزه نیاز به احداث راههای مخصوص‬ ‫دوچرخه‪ ،‬شکلی جدی به خود گرفته است‬ ‫و تفکیک مسیرهای عبوری دوچرخه سواران‬ ‫کامال مشهود است به گونه ای که در دیگر‬ ‫کشورها و به ویژه کشورهای اروپایی توجهی‬ ‫خاص به ان شده است‪.‬‬ ‫با نگاهی به کشورهای پیرشو در امر دوچرخه‬ ‫سواری می توان دریافت این کشورها برنامه ای همه‬ ‫جابنه و ملی جهت توسعه این شیوه از حمل و نقل در‬ ‫نظر گرفته اند‪ .‬شهر امسرتدام پایتخت کشور هلند به عنوان پایتخت‬ ‫دوچرخه سواری در جهان معروف است‪ .‬در شهر امسرتدام بیش از ‪۴۰۰‬‬ ‫کیلومرت مسیر مخصوص دوچرخه سواری در میان مرکز شهر‪ ،‬حومه‬ ‫و کمربندی وجود دارد که به دوچرخه سواران اجازه عبور و مرور رسیع‬ ‫بین محله های گوناگون امسرتدام را می دهد‪ .‬در سال ‪ 2016‬در شهر‬ ‫امسرتدام تعداد ‪ 881‬هزار دوچرخه و ‪ 220‬هزار خودرو رسشامری گردید‪،‬‬ ‫یعنی به ازای هر خودرو ‪ 4‬دوچرخه در این شهر وجود دارد و تعداد ‪7800‬‬ ‫جای پارک دوچرخه در مرکز شهر تعبیه شده است‪.‬‬ ‫از دیگر شهرهای بارز در این زمینه که در سالیان اخیر حتی گوی‬ ‫سبقت را از امسرتدام ربوده کپنهاگ دامنارک است‪ .‬حدود ‪ 544‬هزار‬ ‫نفر از شهروندان کپنهاگی از دوچرخه به عنوان اصلی ترین وسیله رفت و‬ ‫امد استفاده می کنند‪ .‬در سال ‪ 2016‬تعداد ‪ 675‬هزار دوچرخه و ‪120‬‬ ‫هزار خودرو در کپنهاگ رسشامری گردیده است یعنی به ازای هر خودرو‬ ‫‪ 5.6‬دوچرخه وجود دارد! این شهر از حدود ‪ 40‬سال پیش برنامه ای بلند‬ ‫مدت جهت توسعه دوچرخه سواری در نظر گرفته و اکنون نتیجه ان را‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫امروزه در شهرهای ایران نگاه مثبتی به این شیوه حمل و نقلی‬ ‫(دوچرخه) وجود ندارد و در بسیاری از مطالعات جامع شهرسازی و حمل‬ صفحه 35 ‫و نقلی‪ ،‬دوچرخه به عنوان یک سیستم و یک شیوه‬ ‫حمل و نقلی در نظر گرفته نمیشود! در ایران خودرو بر‬ ‫متامی فضای شهرها مسلط شده و روز به روز از سهم‬ ‫عابرپیاده و دوچرخه کاسته میشود در حالی که عالج‬ ‫درد تراکم ترافیک و سایر مشکالت جانبی ناشی از‬ ‫ترافیک‪ ،‬روی اوردن به شیوه های حمل و نقل عمومی‬ ‫و غیرموتوری می باشد‪ .‬از مهمرتین موانع دوچرخه‬ ‫سواری در ایران می توان به مشکالت شهرسازی‪،‬‬ ‫توجه مدیران شهری به خودرو‪ ،‬خودرومحوری‪،‬‬ ‫ساخت پل‪ ،‬تونل‪ ،‬عدم رفتار سازی و پیشگام نشدن‬ ‫مسئولین در استفاده از دوچرخه اشاره کرد‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر کاهش امار تصادفات‪ ،‬کاهش الودگی هوا‪،‬‬ ‫کاهش مرصف سوخت‪ ،‬بهبود سالمت عمومی جامعه‬ ‫در اثر تغییر الگوی سفر‪ ،‬کاهش هزینههای تعمیر و‬ ‫نگهداری جادهها‪ ،‬اشغال فضای کمرت از شهر و‪ ...‬از‬ ‫مزایای دوچرخه سواری به حساب می اید‪.‬‬ ‫طراحی مسیرهای دوچرخه سواری در شهر ساری‬ ‫رسانه خودروهای شخصی و به تبع ان تعداد‬ ‫وسایل نقلیه در سطح معابر شهرهای ما روز به روز‬ ‫در حال بیشرت شدن است‪ ،‬به عبارت دیگر تقاضا با‬ ‫رسعتی بسیار بیشرت از عرضه در حال حرکت می باشد‬ ‫و نسبت حجم به ظرفیت (‪ 1 )V/C‬در حال باالرفنت از‬ ‫عدد ‪ 1‬و سطح رسویس خیابانهای ما یکی پس از‬ ‫دیگری از مرزهای ‪ E‬و ‪ F‬در حال گذشنت است! اینها‬ ‫همه گفته شد تا دریابیم کاری باید کرد! در این بین‬ ‫یکی از راهکارهای مهم‪“ ،‬تغییر الگوی سفر شهروندان‬ ‫از حمل و نقل شخصی به سمت حمل و نقل عمومی‬ ‫و غیرموتوری می باشد”‪ ،‬کاری که به هیچ وجه ساده‬ ‫نیست! مانند ایجاد پیاده راهها‪ ،‬مسیرهای دوچرخه‬ ‫سواری و ‪ !...‬اما سختی کار کجاست؟ عدم در نظر‬ ‫گرفنت دوچرخه به عنوان یک شیوه حمل و نقلی‬ ‫در بسیاری از مطالعات جامع ترافیکی و شهرسازی‬ ‫و در نتیجه نبود زیرساخت های الزم‪ ، ،‬تغییر سبک‬ ‫زندگی و در نتیجه عدم استقبال مردم‪ ،‬نبود مشوقها‬ ‫و حامیتهای الزم از رسمایهگذاران این بخشها و‪!...‬‬ ‫اما باید رشوع کرد!‬ ‫سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل و نقل‬ ‫شهرداری ساری با توجه به اهداف بلند مدت خود و با‬ ‫برگزاریجلسات متعدد با کارشناسان مسائل ترافیکی‬ ‫برنامه بلند مدت کپنهاگ در افزایش سهم دوچرخه‬ ‫برنامه بلند مدت کپنهاگ در افزایش سهم دوچرخه سواری‬ ‫‪35‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫فضای پارک دوچرخه در امستردام‬ ‫نقشه مسیرهای دوچرخه در امستردام‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫پاورقی‬ ‫‪1-Volume/‬‬ ‫‪Capacity‬‬ صفحه 36 ‫اقدام به طراحی مسیرهای دوچرخه سواری در برخی‬ ‫معابر شهر ساری منوده است‪ .‬استانداردهای الزم‬ ‫جهت طراحی مسیر‪ ،‬تامین ایمنی دوچرخه سواران‬ ‫خصوصاً در تقاطعات و میدانها و جامنایی خانههای‬ ‫دوچرخه از جمله مسائلی بوده که در مرحله طراحی‬ ‫در نظر گرفته شده است‪ .‬در جدول زیر مشخصات‬ ‫مسیر دوچرخه به همراه تصاویری از مسیر دوچرخه‬ ‫طراحی شده در هسته مرکزی شهر ساری که به‬ ‫صورت لوپ در خیابانهای فرهنگ‪ ،‬قارن و انقالب در‬ ‫نظر گرفته شده‪ ،‬ارائه شده است‪.‬‬ ‫قرارگیری خط دوچرخه دو طرفه (رفت و برگشتی) به عرض ‪ 2.5‬متر در سمت چپ خیابان های فرهنگ‪ ،‬قارن و انقالب‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪36‬‬ ‫طول کل مسیر ‪ 2.35‬کیلومتر‬ ‫استفاده از فضای پارک حاشیه ای سمت چپ و انتقال فضای پارک به سمت راست مسیر‬ ‫تعداد ایستگاههای دوچرخه در نظر گرفته شده‪ 7 :‬ایستگاه‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل‪ :1‬مسیر دوچرخه طراحی شده در خیابان فرهنگ‪ ،‬قارن و انقالب (رنگ بنفش)‬ صفحه 37 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪37‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫شکل‪ :3‬دتایل اجرایی ایمن سازی مسیر حرکت دوچرخه سواران در تقاطعات فرعی‬ صفحه 38 ‫دکرت‬ ‫ق‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ل‬ ‫عضو هیات علمی د ه برزگر‬ ‫انشگا‬ ‫ه مازندران‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪38‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫موفقیت و پیرشفت مالی یکی از اهدافی است‬ ‫که هرکدام از ما به اشکال مختلف در طول زندگی‬ ‫خود به دنبال ان هستیم‪.‬طبیعتاً برای اینکه هر‬ ‫فردی بتواند زندگی مالی خود را بهبود ببخشد باید‬ ‫با انواع گزینه های رسمایه گذاری تا حدودی اشنایی‬ ‫داشته باشد تا بتواند از وضعیت مالی خود در‬ ‫مقابل تورم و از بین رفنت ارزش پول محافظت کند‪.‬‬ ‫چراکه رسمایه گذاری یکی از راه هایی است که شام‬ ‫می توانید از طریق ان ارزش دارایی های خود را حفظ‬ ‫کنید و ان ها را بیشرت کنید‪ .‬حال این رسمایه گذاری‬ ‫روش های مختلفی دارد و هرکدام از ان ها برای‬ ‫موفقیت امیز بودن نیازمند داشنت مهارت و اطالعات‬ ‫کافی است‪.‬‬ ‫یکی از این رسمایه گذاری ها‪ ،‬رسمایه گذاری‬ ‫در بورس است که درصورتی که به درستی و با‬ ‫مهارت انجام شود می تواند بازدهی مناسبی را‬ ‫برای رسمایه گذار به ارمغان بیاورد‪ .‬اما شاید همه‬ ‫افراد مهارت‪ ،‬اطالعات و یا زمان کافی را برای‬ ‫رسمایه گذاری در بورس در اختیار نداشته باشند‪.‬‬ ‫توسعه بخش های مسکن‪ ،‬عمران شهری و روستایی‬ ‫در سطوح مختلف و همچنین صنایع وابسته به ان در‬ ‫حوضه های مختلف (مهندسی و بازرگانی و تجاری)‬ ‫در توسعه اقتصاد کشور نقش بسزایی دارد‪ .‬در‬ ‫جامعه ی مهندسین و پیامنکاران نیز می توان به روش‬ ‫مستقیم و یا غیرمستقیم از کلیه ی ظرفیت های بازار‬ ‫رسمایه یا بورس به منظور تخصیص بهرت منابع مالی‬ ‫و همچنین تجمیع ان ها برای اجرای پروژه های کالن‬ ‫استفاده منود تا تامین رسمایه برای این حوزه تسهیل‬ ‫گردد‪.‬با این نگرش ‪،‬ابزارهای مختلف رسمایه گذاری‬ ‫و تامین مالی در بورس و فرابورس ایران وجود دارد‬ ‫که می تواند محل جذاب و مطلوبی برای اهداف‬ ‫کالن اقشار مختلف مهندسین و پیامنکاران باشد‪.‬‬ ‫ازجمله محورهای اصلی می توان به موارد زیر‬ ‫اشاره منود‪:‬‬ ‫‪ .۱‬رسمایه گذاری در سهام رشکت های ساختامنی و‬ ‫مهندسی فعال در بورس ایران مثل رشکت ساختامنی‬ ‫نظا م مهندسی ایران‬ ‫‪ .2‬رسمایه گذاری در صندوق های زمین و ساختامن و‬ ‫صندوق های پروژه‬ ‫‪ .3‬رسمایه گذاری در اسناد خزانه اسالمی یا اوراق‬ ‫بدهی دولتی‬ ‫‪ .4‬ایجاد و تاسیس رشکت های رسمایه گذاری برای‬ ‫پذیرش و ورود به فرابورس ایران‬ ‫‪ .5‬تامین مالی پروژه های بخش عمران و مسکن و‬ ‫ساختامن از طریق ابزارهای مالی جدید در بورس‬ ‫‪ .6‬استفاده بهینه از منابع بالاستفاده و موقت از‬ ‫طریق صندوق های رسمایه گذاری یا سبد گردانی‬ ‫اختصاصی سهام‬ ‫سهام رشکت های ساختامنی‪:‬‬ ‫ازجمله فعالیت ها برای مهندسان و پیامنکاران‬ ‫فعالیت مستقیم در بورس و خرید انواع سهم ها ازجمله‬ ‫سهم های رشکت های ساختامنی است‪ .‬مهندسان با‬ ‫نظر کارشناسی نسبت به وضعیت ساخت وساز کشور و‬ ‫تاثیر ان بر رشکت های بورسی می توانند تصمیم گیری‬ ‫درستی انجام دهند به طور مثال بسیاری از کارشناسان‬ صفحه 39 ‫‪ .2‬صندوق رسمایه گذاری‬ ‫صندوق های رسمایه گذاری مشرتک یکی از‬ ‫مهم ترین سازوکارهای رسمایه گذاری در بازارهای‬ ‫مالی هستند که رشایط رسمایه گذاری در بازار را از‬ ‫نظر ریسک و بازده برای رسمایه گذاران مختلف به ویژه‬ ‫برای افراد مبتدی مساعدتر می کنند‪ .‬این صندوق ها‬ ‫با ایفای نقش واسطه مالی‪ ،‬رسمایه گذاری افراد‬ ‫غیرحرفه ای را از حالت مستقیم به غیرمستقیم تبدیل‬ ‫کرده و در این رهگذر مزایای متعددی را هم برای‬ ‫بازار رسمایه و هم برای رسمایه گذار فراهم می کنند‪.‬‬ ‫صندوق های مذکور از یک سو با ارائه راهکار مناسب‬ ‫برای رشد کمی‪ ،‬کیفی و کمک به توسعه پایدار بازار‬ ‫رسمایه و تشویق رسمایه گذاری غیرمستقیم‪ ،‬ورود افراد‬ ‫غیرحرفه ای را به بازار تسهیل می کند و از سوی دیگر‬ ‫این امکان را پدید می اورند که از طریق تشکیل سبد‬ ‫متنوعی از دارایی ها که هرکدام دارای ویژگی های‬ ‫خاص خود هستند‪ ،‬ضمن کسب بازدهی مناسب‪،‬‬ ‫ریسک رسمایه گذاران را نیز کاهش دهند‪.‬‬ ‫‪ .4‬اسناد خزانه اسالمی (اخزا )‬ ‫اسناد خزانه‪ ،‬اوراق بهادار بانام یا بی نامی است که‬ ‫خزانه داری کل با بهای اسمی معین و بدون کوپن سود‬ ‫با رسرسیدهای حداکرث تا سه سال منترش می کند‪ .‬به‬ ‫گزارش میزان‪ ،‬اسناد خزانه اسالمی‪ ،‬ابزاری مالی است‬ ‫که مبتنی بر بدهی دولت ب ه نظام بانکی‪ ،‬ذی نفعان و‬ ‫تامین کنندگان منابع بوده و به وسیله خزانه داری کل‬ ‫وزارت امور اقتصادی و دارایی منترش می شود‪.‬‬ ‫‪ .3‬سبد گردانی اختصاصی بورس‬ ‫سبد گردانی نوعی خدمت است که توسط‬ ‫کارگزاری ها و رشکت های دارنده مجوز از سازمان‬ ‫‪ .5‬صندوق زمین و ساختامن ‪:‬‬ ‫این صندوق ها باهدف تامین مالی پروژه های‬ ‫ساختامنی (تجاری‪ -‬اداری‪ -‬مسکونی) تاسیس‬ ‫می شوند و در قالب یک شخصیت حقوقی با تجمیع‬ ‫وجوه رسمایه گذاران‪ ،‬ان ها را در پروژه های ساختامنی‬ ‫رسمایه گذاری منوده و عواید ناشی از ان را بین‬ ‫رسمایه گذاران تقسیم می مناید‪ .‬اداره این صندوق ها‬ ‫توسط ارکان ان که به تائید سازمان بورس و اوراق‬ ‫بهادار رسیده اند صورت می گیرد‪ .‬این ارکان شامل‬ ‫مجمع صندوق‪ ،‬مدیر صندوق‪ ،‬مدیر ساخت‪ ،‬ناظر‪،‬‬ ‫متولی‪ ،‬متعهد پذیره نویسی‪ ،‬بازار گردان‪ ،‬حسابرس و‬ ‫هیات مدیره می باشد‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪39‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫مسکن معتقدند که رشکت های ساختامنی که در‬ ‫سال های گذشته ساخت وساز را رشوع کرده و اکنون‬ ‫واحدهای اماده فروش دارند‪ ،‬به دلیل قیمت متام شده‬ ‫پایین می توانند اکنون ‪ ۳۰‬تا ‪ ۳۵‬درصد سود کسب‬ ‫کنند و البته منی توان این رشایط را باثبات دانست و‬ ‫سهام رشکت های ساختامنی در سال گذشته به واسطه‬ ‫رشد قیمت مسکن و فضای روانی موجود توانست‬ ‫رشد مناسبی را تجربه کند‪ ،‬به طوری که شاخص این‬ ‫صنعت در سه ماهه پایانی سال گذشته توانست بیش‬ ‫از ‪ ۳۵‬درصد رشد داشته باشد و پس ازان به دنبال‬ ‫رکود در بازار رسمایه‪ ،‬صنعت ساختامن نیز جدای از‬ ‫بازار حرکت نکرده و در ‪ ۵‬ماهه نخست با ریزشی در‬ ‫حدود ‪ ۲۵‬درصد روبه ر و بوده است‪.‬‬ ‫بورس ارائه می شود‪ .‬به گزارش پایگاه خربی بازار‬ ‫رسمایه (سنا) و به نقل از همیار رسمایه‪ ،‬سبد گردان‪،‬‬ ‫یک شخص حقوقی است که به منظور کسب درامد‬ ‫در قالب یک قرارداد مشخص به خریدوفروش‬ ‫سهام رسمایه گذار در بازار سهام می پردازد ‪ .‬در این‬ ‫قرارداد‪ ،‬رسمایه گذار متام مسئولیت مدیریت دارایی و‬ ‫معامالت خود را به افراد خربه سبد گردان می سپارد‪.‬‬ ‫خدمات سبد گردانی برخالف خدمات صندوق های‬ ‫رسمایه گذاری به صورت اختصاصی برای رسمایه گذار‬ ‫انجام می شود‪ .‬الزم به ذکر است که طبق قرارداد‬ ‫صورت گرفته با سبد گردان‪ ،‬کارمزد معامالت با توجه‬ ‫به میزان سوددهی سبد گردان مشخص می شود و‬ ‫کامالً توافقی است‪.‬‬ صفحه 40 ‫محمــدانتــظار‬ ‫دانشجو دکتری حمل و نقل‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪40‬‬ ‫اثر سـرمایه اجتماعی بـر‬ ‫بهره وری حمل و نقل‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫چکیده‬ ‫یکی ازمسائل اساسی که مدیران شهری با ان‬ ‫روبه رو هستند‪ ،‬بهبود عملکرد حمل و نقل و درنتیجه‬ ‫افزایش بهرهوری سازمان ارائهدهنده این خدمات‬ ‫میباشـد‪ .‬بخش حمل و نقل‪ ،‬یکی از بخش های‬ ‫پیرشو‪ ،‬با اهمیت و مزیت دار‪ ،‬با قابلیت افزایش‬ ‫بهرهوری در کشور است که در صورت تغییر رویکرد ان‬ ‫به سمت ارتقای بهره وری‪ ،‬می توان از منابع این بخش‬ ‫استفاده کاراتری را انتظار داشت و به تحقق اهداف‬ ‫برنامه های توسعه پنج ساله رسید‪ .‬مدل براوردی‬ ‫نشان می دهد که متوسط سالهای تحصیل و اموزش‬ ‫بطور کلی‪ ،‬سابقه رانندگان و کیفیت و کمیت زیر‬ ‫ساختهای جاده ای همگی اثر مثبت و معنیدار بر‬ ‫بهره وری حمل و نقل دارد‪.‬‬ ‫هزینههای پایینتر تعامالت‪ ،‬نرخ پایینتر‬ ‫جابجایی افراد‪ ،‬تسهیم دانش و نواوری و بهبود‬ ‫کیفیت خدمات‪ ،‬از جمله مواردی است که تاثیر‬ ‫رسمایه اجتامعی بر بهرهوری حمل ونقل را نشان‬ ‫میدهد‪ .‬با این وجود تاثیر دقیق رسمایه اجتامعی‬ ‫بر بهرهوری حمل و نقل قابل اندازهگیری نیست‪،‬‬ ‫زیرا هم رسمایه اجتامعی عوامل و متغییرهای‬ ‫بسیاری را شامل میشود که عمدتا کیفی هستند‬ ‫و اندازهگیری شان دشوار است و هم بهره وری‬ ‫حمل ونقل متغییرهای زیادی را در بر میگیرد‪.‬‬ ‫رضورت بهبود بهره وری در بخش حمل ونقل‬ ‫پس ازجنگ جهانی دوم‪ ،‬شاهد تغییر رسیع در‬ ‫ساختار اقتصادی جهان بودهایم‪ .‬این پدیده در جهان‬ ‫صنعتی بیشرت از هر جای دیگر اشکار شده است‪.‬‬ ‫کشورهای توسعه یافته پس از مجهز شدن به نیروی‬ ‫صنعت‪ ،‬معدن و کشاورزی‪ ،‬ابتدا به توسعه همه جانبه‬ ‫حمل ونقل پرداختند زیرا انها متوجه شدند که نیروی‬ ‫محرکه رشد و ترقی در گرو توسعه و رشد صنعت حمل‬ ‫ونقل میباشد افزایش سهم حمل ونقل در تولید‬ ‫ناخالص ملی‪ ،‬اشتغال‪ ،‬بازرگانی داخلی و خارجی‬ ‫دلیل این ادعا می باشد‪.‬‬ ‫گسرتش بخش حمل ونقل در شقوق مختلف ان‬ ‫در کشورهایی نظیر سنگاپور‪ ،‬ژاپن‪ ،‬چین و ایاالت‬ ‫متحده امریکا موید این است که عملکرد این بخش‬ ‫تاثیر زیادی روی اقتصاد دارد‪ .‬رشد ضعیف بهره وری‬ ‫در این بخش‪ ،‬بهره وری اقتصاد در سطح کالن‬ ‫را به طور اجتنابپذیری کاهش میدهد‪ .‬عالوه‬ ‫بر این فقدان صنعت حمل ونقل کارامد‪ ،‬رسیع و‬ ‫چابک که از دانش و تکنولوژی باالیی برخوردار‬ ‫باشد‪ ،‬موجب تضعیف صنعت خواهد بود‪ .‬به همین‬ ‫دلیل بهبود بهرهوری در بخش صنعت حملونقل‬ ‫ریلی و جاده ای امروز برای بسیاری از کشورهای‬ ‫صنعتی از الویت قابل توجه ای برخوردار است‪.‬‬ ‫مطابق اهداف تعیین شده در برنامه ششم توسعه‪،‬‬ ‫سهم رشد بهره وری در تامین رشد اقتصادی باید به‪2/5‬‬ ‫درصد از ‪ 38‬درصد برسد‪ .‬از طرفی سیستم حمل ونقل‬ ‫یکی از رشیان های مهم اقتصادی کشور میباشد و‬ ‫بدون رشد و توسعه ان امکان رشد ممکن نخواهد بود‪.‬‬ ‫در حال حارض تصور یک اقتصاد بدون حمل و نقل‬ ‫بسیار بعید و دور از ذهن است‪ .‬در برنامه ششم توسعه‬ ‫کشورمان سهم رشد بهره وری کل عوامل تولید در‬ ‫بخش حمل ونقل از کل رشد تولید این بخش ‪40‬‬ ‫درصد تعیین شده است‪ .‬رسیدن به اهداف کالن تابع‬ ‫رسیدن به هدف بهره وری نهفته شده است‪ .‬لذا برای‬ ‫دستیابی به هدف بهره روری در برنامه ششم مستلزم‬ ‫اقدامات اساسی در جهت رفع موانع ارتقاء بهره وری‬ صفحه 41 ‫رسمایه اجتامعی‬ ‫بر خالف رسمایه فیزیکی و انسانی‪ ،‬رسمایه‬ ‫اجتامعی از طریق ایجاد تغییر در روابط افراد و‬ ‫بوجوداوردن شکل نوینی از روابط‪ ،‬بیشرت از رسمایه‬ ‫فیزیکی و انسانی میتواند فعالیتهای اقتصادی‬ ‫و اجتامعی را تسهیل بخشد‪ ،‬بطور کلی رسمایه‬ ‫اجتامعی به علت عملکردهایی که در زیر خواهد امد‪،‬‬ ‫در جهان و ایران داری اهمیت بسزایی است‪:‬‬ ‫‪ -1‬رصفه جویی در انواع رسمایهگذاریها و‬ ‫کاهش ریسک‪.‬‬ ‫‪ -2‬افزایش رقابت اثربخش (از طریق کاهش‬ ‫هزینه های مبادله ای و رفع موانع ارتباطی) که این‬ ‫افزایش‪ ،‬خود باعث افزایش انگیزش افراد و کارایی‬ ‫بیشرت واحدهای خدمات حمل و نقل می شود‪.‬‬ ‫‪ -3‬رسمایه اجتامعی عملکرد خدمات مختلف‬ ‫کاری در بخش حمل ونقل را تسهیل می کند و باعث‬ ‫اثربخشی بیشرت فعالیت ها می شود‪.‬‬ ‫‪ -4‬از طریق به کارگیری رسمایه اجتامعی و‬ ‫فضای دوستانه و ارام حاصل از ان‪ ،‬سالمت روحی و‬ ‫کیفیت زندگی افراد باالتر می رود و به احاد جامعه در‬ ‫دستیابی به اهداف مشرتک و نزدیک شدن اهداف‬ ‫فردی به اهداف سازمانی کمک می کند‪.‬‬ ‫تعریف بهره وری‬ ‫ازنظر عملیاتی‪ ،‬بهره وری به معنی ستانده واقعی‬ ‫به نهادهای واقعی است؛ بنابراین افزایش بهره وری به‬ ‫معنی تولید بیشرت با مقادیر معین و ثابتی از نهاده ها‬ ‫و یا افزایش تولید با نرخی بیشرت از نرخ افزایش‬ ‫نهاده هاست‪ .‬اگر متوسط تولید به ازای هر واحد‬ ‫افزایش یابد به مفهوم افزایش بهره وری و عکس ان به‬ ‫مفهوم تنزل بهره وری می باشد‪.‬‬ ‫بهره وری حمل ونقل‪ ،‬عبارت است از نسبت‬ ‫بازدهی واحدهای حمل ونقل به هزینه های رصف‬ ‫شده در سطح حوزه فعالیت‪.‬‬ ‫بهره وریحمل ونقلدغدغهبسیارمهمسازمان های‬ ‫ارائه دهنده خدمات است‪ ،‬زیرا اساسی ترین محرک‬ ‫رسیدن به نتایج رضایت بخش و کسب مزیت رقابتی‬ ‫قابل مالحظه‪ ،‬نسبت به رقبا به شامر می رود‪ .‬هرچند‬ ‫که بهره وری حمل ونقل بسیار مطلوب است اما به‬ ‫دو دلیل مبحث ساده ای برای سازمان ها محسوب‬ ‫منی شود‪.‬‬ ‫اول‪ ،‬سنجش بهره وری حمل ونقل زمانی‬ ‫امکان پذیر است که رشایط از ثبات برخوردار بوده‪،‬‬ ‫هدف ها به گونه ای دقیق بیان شده باشند‪ ،‬زنجیره‬ ‫هدفها‪-‬وسایل مشخص بوده‪ ،‬خروجی به سادگی‬ ‫قابل اندازه گیریباشد‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬مشخص نیست که چه چیز بهره وری را‬ ‫محقق می سازد‪ ،‬از منظر مدیریتی و اقتصادی‪،‬‬ ‫بهره وری حمل ونقل به طور عموم کارکرد سه متغییر‬ ‫فناوری‪ ،‬نیروی انسانی و سازمان است‪ .‬هر متغییر‬ ‫به صورت مجزا به بهره وری منجر می گردد‪ ،‬به روز بودن‪،‬‬ ‫تجهیزات مدرن‪ ،‬رسمایه انسانی حرفه ای و ماهر‪،‬‬ ‫هامهنگی کافی و منسجم‪ ،‬اموزش حین خدمت‪،‬‬ ‫اعتامد‪ ،‬هریک از این موارد می تواند منبع تغییر‬ ‫تدریجی یا بنیادی در بهره وری باشد‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪41‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫در بخش حمل ونقل خصوصاً توسط کمیته بهره وری‬ ‫وزارت راه و شهرسازی می باشد‪.‬‬ ‫حملونقل‪ ،‬مهمترین عنرص رشد و توسعه‬ ‫محسوب میشود‪ ،‬به طوری که میتوان گفت بدون‬ ‫توسعه و گسرتش حمل ونقل امکان دستیابی به‬ ‫اهداف سند چشمانداز‪ ،‬میرس نخواهد بود‪ .‬مطالعه‬ ‫اقتصاد ملی کشورمان نشان میدهد که با افزایش و‬ ‫توسعه حملونقل سهم ان در درامد ناخالص داخلی‬ ‫افزایش مییابد‪ .‬تجربه کشورهای پیرشفته نشان‬ ‫میدهد که بهرهوری در بخش خدمات‪ ،‬مخصوصاً‬ ‫صنعت حملونقل تعیین کننده پیروزی یا شکست در‬ ‫عرصه رقابت جهانی می باشد‪ .‬یکی از اثرات رسمایه‬ ‫اجتامعی‪ ،‬افزایش بهره وری در بخش حملونقل‬ ‫است زیرا درمحیط خدمات شهری و کشوری‪ ،‬رسمایه‬ ‫اجتامعی منبع مهمی از بهرهوری به شامر می رود‪.‬‬ ‫‪-5‬رسمایه اجتامعی از طریق ایجاد کردن فضای‬ ‫اعتامد بین ارگان های دولتی و کارکنان‪ ،‬اثربخشی‬ ‫عملکرد این ارگان ها را بیشرت و در جهت پیرشفت‬ ‫ارائه خدمات حمل ونقلی به استفاده کنندگان‬ ‫کمک می کند‪.‬‬ صفحه 42 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪42‬‬ ‫عوامل موثر بر بهره وری حمل ونقل‬ ‫برای بررسی تاثیر رسمایه اجتامعی بر بهره وری‬ ‫حمل ونقل از روش تابع تولید کاب داگالس به شکل‬ ‫خطی‪-‬لگاریتمی زیر استفاده شده است‪.‬‬ ‫که ‪ :PROT‬بهره وری حمل ونقل‪ ،‬شاخص اموزش‪:،‬‬ ‫شاخص درامد خانوار‪ :،‬شاخص بهداشت و سالمت‪:،‬‬ ‫شاخص اعتامد مردم به دولت و‪ :‬شاخص تصادفات‬ ‫(تخلفاتاجتامعی)‪.‬‬ ‫‪logPROT=β0+β1×logtt+β2×logEdτ+β3×lo‬‬ ‫‪gcsτ+β4×logH Dτ+β5×dumτ‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫‪ -1‬درامد خانوار‪ :‬با افزایش ان‪ ،‬بهره وری حمل ونقل‬ ‫افزایش می یابد‪.‬‬ ‫‪ -2‬بهداشت و سالمت‪ :‬متوسط توسعه انسانی‬ ‫به ازای هر سفر حمل ونقلی است که تاثیر مثبت بر‬ ‫متغیر‬ ‫عوامل سرمایه اجتماعی‬ ‫بهره وری حمل ونقل دارد‪ .‬افزایش سطح تحصیالت‪،‬‬ ‫امید به زندگی و سالمتی‪ ،‬به افزایش بهره وری‬ ‫حمل ونقل منجر می شود‪.‬‬ ‫‪-3‬پیرشفت فنی‪ :‬اگر پیرشفت فنی منجر به رصفه‬ ‫جویی در استفاده از خدمات حمل ونقلی برای هر‬ ‫واحد از خدمات شود بهره وری حمل ونقل را افزایش‬ ‫خواهد داد‪ .‬همچنین ابداع شیوه های جدید در ارائه‬ ‫خدمات و بهبود کیفیت از طریق اتوماسیون و تکنولوژی‬ ‫اطالعات‪ ،‬باعث افزایش کارایی می شود و زمان موردنظر‬ ‫برای خدمات دهی کاهش می یابد که موجب افزایش‬ ‫در بهره وری می شوند‪ .‬عالوه بر موارد یادشده عوامل‬ ‫دیگری روی بهره وری حمل ونقل تاثیر می گذارند‪.‬‬ ‫{‪-‬دستمزدهای واقعی (کرایه) ‪ -‬بهره وری انرژی‪-‬‬ ‫روشهای مدیریتی}‬ ‫متغیر توضیحی‬ ‫نوع رابطه‬ ‫مشارکت اجتماعی – (رای)‬ ‫رابطه مثبت و معنی دار‬ ‫درامد خانوار‬ ‫رابطه منفی و معنی دار‬ ‫شاخص سالمت‬ ‫رابطه مثبت و غیر معنی دار‬ ‫اموزش‬ ‫رابطه مثبت و معنی دار‬ ‫تصادفات (تخلف)‬ ‫رابطه منفی و معنی دار‬ ‫بررسی نتایج حاصل از براورد‪:‬‬ ‫مشارکت اجتامعی (رای)‪ :‬در براورد انجام شده‬ ‫رضیب به دست امده برای شاخص مشارکت اجتامعی‬ ‫‪ 179‬با احتامل ‪ 0/001‬می باشد‪ .‬با توجه به اینکه‬ ‫احتامل اماره‪ t‬کمرت از‪ 0/05‬هست‪ ،‬پس رضیب معنادار‬ ‫و قابل پذیرش می باشد‪ .‬مثبت بودن عالمت رضیب به‬ ‫این معنی است که تاثیر مشارکت اجتامعی بر بهره وری‬ ‫حمل ونقل مثبت است‪ .‬به عبارت دیگر با افزایش میان‬ ‫مشارکتاجتامعیبهره ورینیزافزایشمی یابد‪.‬‬ ‫درامد‪ :‬در براورد انجام شده رضیب به دست امده‬ ‫برای شاخص درامد ‪ -0/8‬با احتامل ‪ 0/03‬می باشد‪ .‬با‬ ‫توجه به اینکه احتامل اماره ‪ t‬کمرت از ‪ 0/05‬می باشد‪،‬‬ ‫پس رضیب معنادار و قابل پذیرش می باشد‪ .‬منفی‬ ‫بودن عالمت رضیب به این معنی است که تاثیر درامد‬ ‫بر بهره وری حمل ونقل منفی است‪.‬‬ ‫اموزش در براورد انجام شده رضیب به دست امده‬ ‫برای شاخص اموزش ‪ 2/13‬با احتامل ‪0/05‬‬ ‫می باشد‪ .‬با توجه به اینکه احتامل اماره ‪ t‬برابر ‪0/05‬‬ ‫می باشد‪ ،‬پس رضیب معنادار و قابل پذیرش می باشد‪.‬‬ ‫مثبت بودن عالمت رضیب به این معنی است که‬ ‫تاثیر مشارکت اجتامعی بر بهره وری حمل ونقل‬ ‫مثبت است‪ .‬به عبارت دیگر با افزایش میان مشارکت‬ ‫اجتامعی بهره وری نیز افزایش می یابد‪.‬‬ ‫تصادفات‪ :‬در براورد انجام شده رضیب به دست امده‬ ‫برای ان ‪ -0/0065‬با احتامل ‪ 0/04‬می باشد‪ .‬با توجه‬ صفحه 43 ‫به اینکه احتامل اماره ‪ t‬کمرت از ‪ 0/05‬می باشد‪ ،‬پس‬ ‫رضیب معنادار و قابل پذیرش می باشد‪ .‬منفی بودن‬ ‫عالمت رضیب به این معنی است که تاثیر تصادفات‬ ‫بر بهره وری حمل ونقل منفی است‪ .‬به عبارت دیگر با‬ ‫افزایش میزان تصادفات بهره وری نیز کاهش می یابد‪.‬‬ ‫بهداشت‪ :‬در براورد انجام شده رضیب به دست امده‬ ‫برای شاخص بهداشت ‪ 112/5‬با احتامل ‪0/48‬‬ ‫می باشد‪ .‬با توجه به اینکه احتامل اماره ‪ t‬بیشرت از‬ ‫‪ 0/05‬می باشد‪ ،‬پس رضیب معنادار نبوده و قابل‬ ‫ پذیرش منی باشد‪.‬‬ ‫این فصلنامه در راستای حامیت از رشکتهای دانشبنیان و استارت اپی‬ ‫به معرفی این رشکتها میپردازد‪.‬‬ ‫گروه رسانه "کی کجا میره" با هدف ارائه خدمات و‬ ‫اطالعرسانی در زمینه گردشگری فعالیت خود را رشوع کرد‪.‬‬ ‫گروههای گردشگری‪ ،‬کوهنوردی و اژانسهای مسافرتی‬ ‫با اشرتاک گذاشنت فعالیتهای خود در این رسانه‬ ‫میتوانند خدمات خود را به گردشگران‪ ،‬کوهنوردان و‬ ‫مسافران به صورت " کامال رایگان " اطالعرسانی کنند‪.‬‬ ‫همچنین گردشگران‪ ،‬کوهنوردان و مسافران محرتم‬ ‫با مراجعه به این رسانه میتوانند برنامه مدنظر خود را‬ ‫انتخاب کرده و از ان لذت بربند‪ .‬این رسانه توجه ویژهای‬ ‫به اقامتگاههای بومگردی و اموزش مهارتهای طبیعت‬ ‫گردی و کوهنوردی دارد‪.‬‬ ‫‪KIKOJAMIRE‬‬ ‫‪WWW.KI-KOJAMIRE.IR‬‬ ‫برای اگاهی از‬ ‫قوانین در سطح ملی و‬ ‫ایین نامه های اجرایی در‬ ‫این حوزه‪ ،‬می توانید به‬ ‫سایت مجله مراجعه کنید‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪43‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫با توجه اطالعات بانک مرکزی‪ ،‬مرکز امار و‬ ‫سازمان بهره وری و سازمان پزشکی قانونی و سایر‬ ‫مراکز اطالعاتی داخل و خارج کشور به ارزیابی‬ ‫فرضیات تحقیق که بیانگر تاثیر رسمایه اجتامعی‬ ‫و ابعاد ان بر بهره وری حمل ونقل بود‪ ،‬ضمناً رسمایه‬ ‫اجتامعی نسبت به رسمایه انسانی و فیزیکی نقش‬ ‫بسیار مهم تری در جامعه و سازمان ها ایفا می کند‪.‬‬ ‫در غیاب رسمایه اجتامعی‪ ،‬سایر رسمایه ها اثربخشی‬ ‫خود را از دست می دهند و پیمودن راه های توسعه‬ ‫سازمان خدمات حمل ونقل‪ ،‬ناهموار و دشوار می شود‬ ‫بنابراین به عنوان منبعی برای تسهیل روابط میان افراد‬ ‫تلقی می گردد که شامل نهاده ها‪ ،‬هنجارها‪ ،‬اعتامد‪،‬‬ ‫مشارکت‪ ،‬اگاهی و بسیاری موارد دیگر است‪ ،‬هدف‬ ‫از این تحقیق ‪ ،‬بررسی و تبیین رابطه رسمایه اجتامعی‬ ‫و بهره وری حمل ونقل در کشور است و نتیجه بر این‬ ‫است در صنعت حمل ونقل از طریق رشد رسمایه‬ ‫اجتامعی در زمینههای‪ :‬تغییرات تکنولوژی‪ ،‬اصالح‬ ‫و کاهش مقررات و زیرساخت ها و افزایش رقابت در‬ ‫بین ارائه کنندگان خدمات و ایجاد اعتامد بین ارکان‬ ‫جامعه‪ ،‬می توان اثرات قابل توجه و اساسی درافزایش‬ ‫بهره وری حمل ونقل‪ ،‬شاهد باشیم‪.‬‬ ‫نتایج ازمون فرضیات تحقیق نشان داده که بین‬ ‫رسمایه اجتامعی و ابعاد ان با بهره وری حمل ونقل‬ ‫رابطه مثبت و معناداری وجود دارد‪.‬‬ ‫رشکت کار وکسب حمل‪ 24‬چاربیدار‪ ،‬با نام تجاری حمل‬ ‫‪ ،24‬با هدف یکپارچه سازی صنعت حمل و نقل و جلوگیری از‬ ‫سوءاستفادهدالالنحوزهوهمچنینایجادارتباطیمستقیممیان‬ ‫صاحبین کاال و رانندگان‪ ،‬از سال ‪ 1396‬رشوع به کار منوده‬ ‫است‪ .‬ماموریت اصلی این رشکت‪ ،‬تامین خودروهای موردنیاز‬ ‫صاحبین کاال در کوتاه ترین زمان با کمرتین هزینه می باشد‪.‬‬ ‫سفارش تا دریافت بار در حمـل ‪24‬‬ ‫‪HAML24.COM‬‬ صفحه 44 ‫چه خطراتی‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪44‬‬ ‫سالمت راننده ها‬ ‫را تهدید می کند‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫رانندگی شغلی است که به علل مختلف می تواند منجر به انواع‬ ‫بیماری ها شود به عنوان مثال با توجه به اینکه راننده ها همیشه کارشان‬ ‫به صورت نشسته است همین موضوع موجب ایجاد عوارض جسمی‬ ‫مختلفی در راننده ها می شود ازجمله مهم ترین ان ها می توان به‬ ‫مشکالت اسکلتی‪-‬عضالنی‪ ،‬دردهای مفصلی در نواحی ستون فقرات و‬ ‫گردن شانه‪ ،‬دست وپا‪ ،‬ارنج و زانو اشاره کرد البته این همه ماجرا نیست‬ ‫و ثابت بودن راننده در حالت نشسته و اویزان ماندن پا به مدت طوالنی‬ ‫نیز موجب بیماری تورم رگ های پا یا واریس می شود‪ .‬از طرفی بد‬ ‫نشستن موجب از بین رفتن اب دیسک بین مهره ای در ستون فقرات‬ ‫خواهد شد و به محض وارد شدن یک ضربه یا فشار بیرون زدگی دیسک‬ ‫اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫صندلی راننده حتماً باید باقابلیت تغییر داشته باشد تا راننده بتواند‬ ‫شیب صندلی‪ ،‬نحوه نشستن و فاصله اش را از کف اتومبیل و فرمان تنظیم‬ ‫کند در غیر این صورت عصب سیاتیک فرد اسیب خواهد دید‪ ،‬به این ترتیب‬ ‫که درد از ناحیه کمر شروع شده و تا پاها به شدت تیر میکشد و متاسفانه‬ ‫درمان این عارضه در کوتاه مدت امکان پذیر نخواهد بود‪ .‬راننده ها باید اصول‬ ‫درست نشستن پشت فرمان را رعایت کنند تا به دردهای گردنی و شانه‬ ‫مبتال نشوند بسیاری از راننده ها به دالیلی مجبورند بیشتر از ‪ ۸‬ساعت‬ ‫دکترعباسقریشیطیبی‬ ‫متخصص طب کار و بیماری های شغلی‬ صفحه 45 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫در روز (و یا در ساعات غیرمعمول) رانندگی کنند‬ ‫این موضوع می تواند موجب اختالل در خواب شده و‬ ‫همچنین میزان استرس را در فرد افزایش دهد‪.‬‬ ‫رانندگان‪ ،‬به خصوص رانندگان خودروهای سنگین‬ ‫با مشکالتی مواجه می شوند که در چند گروه قرار‬ ‫می گیرد‪:‬‬ ‫‪ -1‬عوامل فیزیکی‪ :‬سروصدا و ارتعاش خودرو‪،‬‬ ‫گرما و سرمای هوا و مواجه طوالنی مدت با نور خورشید‬ ‫از عوامل زیان اور فیزیکی اند که سالمت رانندگان را‬ ‫تحت تاثیر قرار می دهد‪ .‬استفاده از کرم ضد افتاب و‬ ‫عینک افتابی می تواند از اثرات زیان بخش نور خورشید‬ ‫پیشگیری کند‬ ‫‪ -2‬عوامل شیمیایی‪ :‬گاهی اوقات رانندگان‬ ‫خودشان اقدام به تعمیر خودرو می کنند و بدون‬ ‫دستکش با روغن ها و حالل ها کار می کنند که در‬ ‫این حالت پوست دستشان به طور مستقیم با این مواد‬ ‫شیمیایی تماس پیدا می کند‪ .‬استفاده از دستکش مانع‬ ‫از تماس مستقیم پوست با این مواد شده و از بیماری ها‪،‬‬ ‫عوارض و تحریکات پوستی پیشگیری می کند‪.‬‬ ‫‪ -3‬عوامل بیولوژیک‪ :‬خوردن غذا در‬ ‫رستوران های بین راهی که اغلب دارای مشکالت‬ ‫بهداشتی هستند‪ ،‬نوشیدن اب و استفاده از یخ های‬ ‫غیربهداشتی‪ ،‬سهل انگاری در شستن دست ها و‬ ‫به طورکلی رعایت نکردن بهداشت عمومی موجب‬ ‫بیماری های مختلف می شود که عامل اصلی ان ها‬ ‫عوامل بیولوژیکی مانند قارچ ها‪ ،‬میکروب ها و باکتری ها‬ ‫و ویروس ها می باشند‪.‬‬ ‫‪ -4‬عوامل ارگونومیکی‪ :‬انجام کارهایی مانند‬ ‫تعویض الستیک‪ ،‬بلند کردن و حمل وسایل سنگین‪،‬‬ ‫ممکن است موجب اسیب به خصوص در ستون‬ ‫فقرات راننده شود بنابراین رانندگان باید اصول صحیح‬ ‫حمل بار را یاد گرفته تا با رعایت ان از این اسیب ها‬ ‫پیشگیری کنند‪ .‬همان طور که پیش تر اشاره شد کار‬ ‫نشسته مداوم رانندگان و عدم تحرک ان ها موجب‬ ‫چاقی و اضافه وزن شده و بیماری های قلبی و عروقی‬ ‫را در رانندگان افزایش می دهد رانندگان باید وقتی را‬ ‫برای ورزش و فعالیت های فیزیکی در نظر بگیرند و‬ ‫غذاهای چرب و پرکالری مصرف نکنند و مراقب تغذیه‬ ‫خود باشند رانندگی به طور طوالنی مدت با نشستن در‬ ‫یک وضعیت موجب اختالل در سیستم گردش خون‬ ‫می شود بنابراین توصیه می شود بعد از ‪ ۳-2‬ساعت‬ ‫رانندگی به مدت ‪ 15-10‬دقیقه نرمش های کششی‬ ‫انجام شده تا گردش خون حالت طبیعی پیدا کند‪.‬‬ ‫‪-5‬عوامل روانی‪ :‬رانندگان حرفه ای اغلب به‬ ‫علت ساعت های کار طوالنی‪،‬خستگی و فشار کار زیاد‬ ‫و دوری از خانواده شرایط روحی مطلوبی ندارند و‬ ‫گاهی به علت اجبار در رانندگی (شب هنگام و ساعات‬ ‫غیرمعمول) سالمت ان ها اسیب می بیند و باعث‬ ‫کاهش تمرکز ان ها می شود و متاسفانه شرایط سخت‪،‬‬ ‫برخی رانندگان را به سمت استفاده از بعضی داروها‬ ‫برای افزایش هوشیاری‪ ،‬کاهش دردهای جسمانی و‬ ‫ناراحتی های روانی سوق می دهد‪.‬‬ ‫‪45‬‬ صفحه 46 ‫‪Blockchain‬‬ ‫‪in Logistics‬‬ ‫بــــــــــــــــالک چــــــــــیــــــــــــــن‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪46‬‬ ‫امیـــن دهبنــدی‬ ‫دانشجوی دکرتی حمل و نقل‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫پاورقی‬ ‫‪1- Block chain‬‬ ‫)‪2- Intelligent Transportation Systems (ITS‬‬ ‫‪3- Logistic‬‬ ‫‪4- Bitcoin‬‬ ‫‪5- Sustainable transport‬‬ ‫)‪6- Internet Of Things (IOT‬‬ ‫‪7- Bitcoin‬‬ ‫بالک چین‪ 1‬به عنوان یکی از تکنولوژی های منسجم و یکپارچهای که‬ ‫به تازگی معرفی شده است‪ ،‬مطرح میباشد‪ .‬این تکنولوژی در حال تجربه‬ ‫رشدی رسیع است و پتانسیل باالیی در ایجاد انقالب در منسجم کردن‬ ‫روزافزون سیستم حمل ونقل هوشمند ‪ 2 ITS‬بر پایه نرمافزار دارد‪ .‬سیستم‬ ‫بالک چین در اصل یک نوع سیستم رمزگذاری است که از امنیت باالیی‬ ‫برخوردار است و درعین حال امکان شفاف سازی زیادی را به کل مجموعه‬ ‫میدهد‪ .‬درواقع بالک چین یک نواوری است و این تکنولوژی یا مفهوم‪ ،‬از‬ ‫‪3‬‬ ‫بخش امور مالی منشا میگیرد و پتانسیلهای زیادی درزمینه لجستیک‬ ‫(مدیریت زنجیره تامین و جابجایی کاال) دارد‪.‬‬ ‫تکنولوژی بالک چین برای اولین بار در سال ‪ 1991‬ارائه شد که البته‬ ‫در ابتدا مورد استقبال چندانی قرار نگرفت‪ .‬ساتوشی ناکاماتو در سال‬ ‫‪ 2009‬واحد پول جدیدی به اسم بیتکوین‪ 4‬که بر اساس تکنولوژی بالک‬ ‫چین رمزگذاری میشود را ارائه منود‪ .‬برای اولین بار بالک چین و ارز‬ ‫بین املللی بیت کوین باهم و توسط هم موردتوجه قرار گرفتند که این امر‬ ‫موجب باور غلط یکی بودن این دو موضوع گردید‪.‬‬ ‫بالک چین در حوزه حمل ونقل توانایی بکار گرفته شدن به منظور‬ ‫ایجاد یک سیستم حمل ونقل هوشمند امن‪ ،‬قابل اطمینان و نامتمرکز در‬ ‫خودروهای خودران‪ ،‬استفاده بهرت از زیرساختها و منابع اطالعاتی ‪،ITS‬‬ ‫به خصوص در بخشهای پرتردد را دارا هست‪.‬تکنولوژی بالک چین توانایی‬ ‫پشتیبانی از داده های وابسته به زمان‪ ،‬تعمیر و نگهداری به هم پیوسته و‬ ‫قابل برنامه ریزی بودن میتواند برایجمع اوری اطالعات واقعی حمل ونقل و‬ ‫ساخت بخش فیزیکی سیستم مدیریت حمل ونقل موازی به کار گرفته شود‪.‬‬ ‫صنعت لجستیک جهانی دارای نواقصی است بدین معنی که مثالً‬ ‫در الیههای مختلف زنجیره تامین‪ ،‬کمبود شفافیت و عدم تعادل در میان‬ ‫عوامل و اصول حمل کاال وجود دارد‪ .‬این مسئله به عنوان یک نقطه سیاه‬ صفحه 47 ‫در مورد نحوه عملکرد حمل ونقل و مبدا محصوالت‬ ‫مطرح هست که با ماهیت شفاف سازی برای اگاهی‬ ‫بیشرت مشرتیان در تقابل است‪ .‬شفافیت به عنوان‬ ‫در دسرتس قرارگرفته اطالعات برای مشرتیان در‬ ‫نظر گرفته میشود و در تحقیقات‪ ،‬جزء کلیدی برای‬ ‫یک کسب وکار موفق پایدار شناخته شده است‪.‬‬ ‫اشرتاک اطالعات باعث ایجاد و بهبود روابط بین‬ ‫تامین کنندگان و مشرتیان میشود که معامالت را‬ ‫کارامدتر میکند‪.‬‬ ‫سازگاری‬ ‫زنجیره تامین جهانی حاوی کاالهای ارزشمند‬ ‫و تایید اسناد و مدارک در قالب اعتبارنامه یا‬ ‫بارنامههایی است که در طول زمان و مکان حرکت‬ ‫می کنند‪ .‬همچنین شامل مشرتیهای متعددی که‬ ‫در طول این مسیر با انها در متاس هستند و کاالهایی‬ ‫که مورد حمل ونقل قرار می گیرند‪ ،‬میشود‪ .‬تعداد‬ ‫زیاد صاحبان کاال‪ ،‬خطر جعل‪ ،‬رسقت‪ ،‬استهالک و‬ ‫تخریب کاالهای باارزش را افزایش میدهد‪ .‬عالوه بر‬ ‫این‪ ،‬در سیستم سنتی نیاز به اعتامد‪ ،‬میان صاحبان‬ ‫کاال و حاملها و یک نهاد متمرکز که همه معامالت‬ ‫را نظارت کند‪ ،‬وجود دارد‪ .‬پیاده سازی بالک چین به‬ ‫سیستم فعلی احتامل پرداخت دوباره (دالل گری) یا‬ ‫بالک چین و حفظ پایداری قراردادها درزمینه‬ ‫حمل ونقل‬ ‫بالک چین می تواند امنیت اجرا قراردادهای‬ ‫حمل ونقلیرابااستفادهازتواناییقراردادهایهوشمند‬ ‫تامین کند‪ .‬این نوع قرارداد قابلیت تائید و اجرای‬ ‫رشایطبه صورتخودکاردریکقراردادبه منظورتکمیل‬ ‫شکل ‪ -1‬در عین پیچیدگی سازوکار بالک چین‪ ،‬این‬ ‫تکنولوژی رابط کاربری سادهای را برای کاربران فراهم می کند‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪47‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫مزیتهاینسبی‬ ‫در حال حارض در سیستم های موجود‪ ،‬توانایی‬ ‫ردیابی مبدا کاال و یا کسب اطالعات بیشرت در مورد‬ ‫ان تقریباً بسیار سخت است‪ .‬بااین حال‪ ،‬بالک چین‬ ‫یک پلت فرم امن برای صاحبان کاال و افرادی که‬ ‫درزمینه حمل ونقل کاال نقش دارند‪ ،‬فراهم میکند‬ ‫تا اطالعات مربوط به کاالها و محصوالت خود را به‬ ‫اشرتاک بگذارند‪ .‬با استفاده از یک برچسب بر روی‬ ‫کاال یک شناسه ایجاد می شود و میتواند در بانک‬ ‫اطالعات جامع قرار داده شود تا بتوان ان را به راحتی‬ ‫ردیابی کرد‪ .‬موفقیت سیستم بستگی به هامهنگی در‬ ‫میان اجزاء درون زنجیره تامین دارد‪.‬‬ ‫جعلکردن یک مورد را از بین می برد زیرا اطالعاتی که‬ ‫در بالک چین قرار داده میشوند‪ ،‬قابل تغییر نیست‪.‬‬ ‫اگر یک تامین کننده فاقد توانایی اثبات مبدا و اصالت‬ ‫کاال باشد‪ ،‬احتاملجعلی و یا نامعترب بودن کاال تولید‬ ‫و یا توزیع شده توسط او انتظار خواهد رفت و به راحتی‬ ‫می توان کاالهای مربوط به ان تامین کننده شناسایی‬ ‫شود‪ .‬در این صورت یا باید مدارک الزم جهت اصالت‬ ‫خود و محصوالت (یا خدمات) را ارائه و ثبت کند و‬ ‫یا مرصف کنندگان می توانند یک تامین کننده دیگر‬ ‫(معترب) را در نظرگیرند‪.‬‬ ‫شیوه هایفعلیقادربهردیابیبسته هایحمل ونقل‬ ‫از طریق سیستم ردیابی داخلی در صفحه اصلی خود‬ ‫هستند‪ .‬بااین حال‪ ،‬اطالعات ارائه شده محدود به‬ ‫زمانی است که بسته وارد سیستم ارائه دهنده خدمات‬ ‫لجستیک می شود‪ .‬ثبت یک بسته در بالک چین اجازه‬ ‫می دهد که خریدار از تحرکات و رشایط کاالی خود‬ ‫در طول زنجیره تامین اگاهی داشته باشد و اطالعات‬ ‫دقیقتر را در مورد زمان تحویل به دست اورد‪.‬‬ صفحه 48 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪48‬‬ ‫شکل‪ -2‬شبکه بالک چین در حمل ونقل‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫تراکنش را دارد‪ .‬پیاده سازی قراردادهای هوشمند‬ ‫می تواند هزینه های معامله را در رابطه با قرارداد‪،‬‬ ‫مستندسازی و اجرای قراردادها به حداقل برساند‪.‬‬ ‫یک قرارداد هوشمند‪ ،‬با استفاده از مجموعه ای‬ ‫از مقررات امکان لغو یا اجرای پرداخت را تضمین‬ ‫می کند‪ .‬این بدان معنی است که مشرتیانی که‬ ‫درخواست استفاده از حمل ونقل پایدار‪ 5‬را برای‬ ‫کاالهای خود می دهند‪ ،‬ان را دریافت می کنند‪ ،‬زیرا‬ ‫در غیر این صورت حمل کننده برای انجام ندادن‬ ‫خدمات خود باید غرامت پرداخت کند‪.‬‬ ‫کاربردهای بالک چین درزمین ٔه حمل ونقل بسیار‬ ‫گسرتده و پرتعداد خواهد بود چراکه عالوه بر ایجاد‬ ‫شبکه ارتباطی بسیار امن در بین اجزا حمل ونقل اعم‬ ‫از حمل ونقل کاال و حمل ونقل مسافر امکان استفاده‬ ‫از نرم افزارهای مختلف مانند قراردادهای هوشمند را‬ ‫نیز میرس میکند و در پی ان امکان تراکنشهای مالی‬ ‫بسیار رسیع و بدون واسطه را ایجاد می کند که در‬ ‫هزینه ها رصفه جویی چشمگیری خواهد منود‪ .‬بالک‬ ‫چین با حذف واسطه در انواع مبادالت و از بین بردن‬ ‫نیاز به نظارت لحظه به لحظه در طول انجامجابهجایی‬ ‫از مبدا تا مقصد‪ ،‬موجب کاهش هزینهها در حمل ونقل‬ ‫کاال و مسافرین خواهد شد‪ .‬کاهش هزینه در هر بخش‬ ‫از انتقال کاال از مبدا (مواد اولیه) تا مقصد (مشرتی)‬ ‫موجب کاهش در قیمت متام شده کاال خواهد شد و‬ ‫در پی ان نیز کاهش قیمت کاال موجب افزایش قابلیت‬ ‫رقابتپذیریجهت افزایش سهم بازار می شود‪ .‬ازاین رو‬ ‫تکنولوژی که چنین امکانی را به دست می دهد‬ ‫می تواند بسیار ارزشمند باشد‪.‬‬ ‫شکل ‪ -3‬مزایای بالک چین در حمل ونقل‬ ‫اینرتنت اشیاء‬ ‫‪IOT‬‬ ‫قیمت گذاری ها‪ ،‬پیشنهاد فروش‬ ‫و تشویقی های پرداخت‬ ‫ساعات کاری و رسویس دهی رانندگان‬ ‫‪Driver HOS & Others‬‬ ‫‪RFP, Bid Awards‬‬ ‫رسویس و نگهداری وسایل نقلیه‬ ‫‪EDLs‬‬ ‫)‪(204,214 & Others‬‬ ‫شکل ‪-4‬‬ ‫کاربردهای بالک چین در‬ ‫سیستم هایحمل ونقل‬ ‫‪Parts Warranty, Vehicle‬‬ ‫‪Service Records, Etc‬‬ ‫اثبات دریافت کاال‬ ‫نظارت لحظه ای رشایط محیطی کاال‬ ‫‪Proof-of-delivery‬‬ ‫‪photo,Signatures, Etc‬‬ ‫‪Temperature Monitoring,‬‬ ‫‪Fuel Tax Reporting & Others‬‬ ‫توافق نامه ها و صورتحساب ها‬ ‫‪Invoice & Settlements‬‬ ‫)‪(Bitcoins‬‬ صفحه 49 ‫تراکنش در سطح شبکه منترش‬ ‫میشود تا توسط اکرثیت اعضا‬ ‫مورد تایید قرار گیرد‪.‬‬ ‫کلیدهای کریپتوگرافیکجهت انجام‬ ‫تراکنش ایجاد میشود که فقط در‬ ‫اختیار کاربر «الف» و «ب» قرار میگیرد‪.‬‬ ‫کاربر« الف» و «ب» خواهان ایجاد‬ ‫یک مراوده مالی با یکدیگرند‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪49‬‬ ‫شکل ‪ -5‬روند دادوستد در سیستم مبتنی بر بالک چین‬ ‫از کاربردهای بالک چین در حمل ونقل‬ ‫می توان اینرتنت اشیاء‪ ،6‬قیمت گذاری ها‪ ،‬پیشنهاد‬ ‫فروش‪ ،‬تشویقی های پرداخت‪ ،‬اثبات دریافت کاال‪،‬‬ ‫توافق نامه ها و صورتحساب ها‪ ،‬نظارت لحظه ای رشایط‬ ‫محیطی کاال‪ ،‬نظارت لحظه ای رشایط خود کاال و‬ ‫بسته بندی ان‪ ،‬رسویس و نگهداری وسایل نقلیه حامل‬ ‫کاال و یا مسافرین‪ ،‬ساعات کاری و رسویس دهی‬ ‫رانندگان و ‪ ...‬را نام برد‪ .‬بالک چین این قابلیت را در‬ ‫خود دارد که بتوان متامی تراکنش ها را با استفاده از‬ ‫بیت کویین‪ 7‬انجام دهد‪ ،‬چراکه متامی سازوکار پول‬ ‫مجازی بیت کویین نیز بر اساس بالک چین است‪.‬‬ ‫برای توضیح ساده عملکرد بالک چین می تواند‬ ‫این گونه بیان کرد‪:‬‬ ‫دو فرد ‪ A‬و ‪ B‬قصد انجام یک تراکنش را با‬ ‫یکدیگر دارند‪ .‬در سیستم رمزگذاری بالک چین دو‬ ‫کلید هامنند هم و منحرصبه فرد از کل شبکه تولید‬ ‫خواهد شد که به هرکدام از این افراد یک نسخه از این‬ ‫کلید اختصاص داده می شود‪ .‬پیام ها و تراکنش های‬ ‫ردوبدل شده بین فرد ‪ A‬و ‪ B‬در بین مسیر بدون وجود‬ ‫کلید مخصوص به خود قابل خواندن نیستند‪ .‬به این‬ ‫صورت یک تراکنش بسیار امن بین این دو کاربر بدون‬ ‫هیچ واسطهای انجام خواهد گرفت‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫تراکنش بین کاربر «الف» و‬ ‫«ب» تکمیل شد‬ ‫بعد از ان این بلوک به زنجیره بلوکها متصل‬ ‫میشود و به طور دامئی ثبت میگردد‪.‬‬ ‫زمانی که مورد تایید و راستی ازمایی‬ ‫قرار گرفت یک بلوک جدید برای ان‬ ‫ساخته میشود‪.‬‬ صفحه 50 ‫حامد ابگون‬ ‫کارشناس ارشد راه و ترابری‬ ‫فرامرزجمشیدپور‬ ‫دانشجوی دکرتی حمل و نقل‬ ‫مهرداد حسینی‬ ‫مسئول مرکز کنرتل ترافیک شهرداری رشت‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪50‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫لو نقل‪ ،‬مراکز کنرتل‬ ‫در حیطه مهندسی حم ‬ ‫کیفیت ترافیک به منظور افزایش ایمنی‪ ،‬استفاده‬ ‫بهینه از معابر شهری‪ ،‬کاهش مرصف سوخت و‬ ‫الودگی های ناشی از ترافیک و همچنین دسرتسی‬ ‫اسان کاربران معابر به اطالعات ترافیکی بکار‬ ‫میروند‪ .‬با توجه به اینکه کاربران معابر به صورت‬ ‫چشمگیری در حال افزایش هستند و از طرفی معابر‬ ‫شهری به صورت فزاینده ای در حال توسعه می باشند‪،‬‬ ‫نیاز روز افزون به یک سیستم یکپارچه جهت کنرتل‬ ‫و خدمترسانی به کاربران معابر امری رضوری بنظر‬ ‫می رسد‪ .‬در متام کالن شهرها به منظور ارتقای‬ ‫مدیریت شهری و همچنین نظارت بر رویدادها و‬ ‫اتفاقات اثرگذار شهر‪ ،‬از فن اوری های نوین استفاده‬ ‫می شود و با استقرار ساختاری یکپارچه به عنوان‬ ‫مرکز فرماندهی ارزیابی ترافیک شهر‪ ،‬امکان تدابیر‬ ‫مدیریتی و امنیتی در خصوص رویدادها و حوادث‬ ‫مختلف شهر فراهم می گردد‪.‬‬ ‫تاریخچه شکل گیری مراکز کنرتل ترافیک‬ ‫در سال ‪1955‬و برای نخستین بار بطور حرفه ای‪،‬‬ ‫شکل گیری مرکز کنرتل ترافیک برای شهر دیرتویت‬ ‫کانادا انجام و به منظور کنرتل بزرگراهها صورت‬ ‫پذیرفت‪ .‬بخش اول اجرایی این فرایند‪ ،‬شامل‬ ‫‪ 4‬دوربین‪ 9 ،‬عالمت منایش پیغام متغیر بر روی‬ ‫تابلوهای موجود‪ 6 ،‬کنرتل کننده و شناساگر وضعیت‬ ‫مراکــــــــز‬ ‫کنتـــــــرل‬ ‫ترافیــــــک‬ ‫رمپ و لوپ در ‪ 23‬کیلومرت از بزرگراه بود‪ .‬با ادامه این‬ ‫روند و در سال ‪ ،1987‬این فرایند به ‪ 51‬کیلومرت در‬ ‫چهار بزرگراه گسرتش پیدا کرد و ‪ 42‬کنرتل کننده‬ ‫رمپ ولوپ نیز به ان اضافه گردید‪ .‬از سال ‪ ،1991‬این‬ ‫رویه تحت نام مرکز سیستمهای حمل و نقل هوشمند‬ ‫همواره در حال توسعه و شامل جزییاتی نظیر ارزیابی‬ ‫وضعیت سفرها شامل کنرتل رسفاصله بین خودروها‪،‬‬ ‫رسعت متوسط و لحظه ای و ‪ ...‬می باشد‪ .‬در سال‬ ‫‪ 1997‬و با توجه به موفقیت امیز بودن این روش‪ ،‬مرکز‬ ‫فوریت و بحران پلیس در بسیاری از کشورها به مجاورت‬ ‫مرکز مدیریت ترافیک انتقال یافت‪ .‬در نتیجه مامورین‬ ‫فوریتها قادر بودند تا از طریق دوربینها و مانیتورها‪،‬‬ ‫تصادفات بزرگراهی را مشاهده و به رسعت‪ ،‬اقدامات‬ ‫الزم را انجام دهند‪ .‬این همکاری بین مرکز مدیریت‬ ‫ترافیک و مراکز مدیریت بحران منجر به بهبود مدیریت‬ ‫تصادفات ترافیکی گردید‪ .‬از مراکز مهم و پیرشو در‬ ‫حال حارض در کشور ایاالت متحده‪ ،‬مرکز کنرتل شهر‬ ‫فیالدلفیا می باشد‪ .‬فیالدلفیا یکی از ‪ 10‬شهر بزرگ‬ ‫کشور امریکا می باشد که از موارد عجیب در مورد ان‬ ‫اینکه تا سال ‪ 2010‬فاقد مرکز کنرتل ترافیک بوده‬ ‫است‪ .‬این شهر دارای ‪ 2924‬چراغ راهنامی ترافیکی‬ ‫بوده و سومین مجموعه سیستم چراغ راهنامیی‬ ‫بزرگ شهری را در کل ایاالت متحده دارا می باشد‪.‬‬ صفحه 51 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪51‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫در مطالعهای که در این شهر انجام گردید‪ ،‬مفاهیم‬ ‫عملکرد مرکز کنرتل ترافیک‪ ،‬رشایط موجود‪ ،‬اقدامات‬ ‫مورد نیاز‪ ،‬خصوصیات مرکزکنرتل ترافیک‪ ،‬اولویت‬ ‫بندیها و تعامل ان با سازمانهای دیگرمورد بررسی‬ ‫قرار گرفت‪ .‬اهداف درنظر گرفته شده در پروژه انجام‬ ‫شده در این شهر شامل‪ ،‬فراهم منودن قابلیت کنرتل‬ ‫پویای چراغهای راهنامیی‪ ،‬فراهم منودن اطالعات‬ ‫موقعیتی در خصوص سیستم رشیانی شهر‪ ،‬افزایش‬ ‫قابلیت مدیریت تصادفات‪ ،‬ارتقای مدیریت کریدورها و‬ ‫بهبود هامهنگیهای بین سازمانی بود که با موفقیت‬ ‫انجام پذیرفت‪.‬‬ ‫امروزه در ساختار مراکز کنرتل ترافیک‪ ،‬منایندگان‬ ‫نهادهای مختلف عمومی‪ ،‬انتظامی‪ ،‬نظامی‪ ،‬امنیتی و‬ ‫نیز کارشناسان مراکز مرتبط با فعالیت های خدمات‬ ‫شهری و حوزه های تخصصی مدیریت شهری حضور‬ ‫دارند‪ .‬علی رغم اینکه این مرکز‪ ،‬مرکز کنرتل ترافیک‬ ‫نامیده می شود اما مقوله مدیریت ترافیک تنها یکی‬ ‫از ابعاد مهم و کلیدی مسئولیت های این مرکز است‪.‬‬ ‫به عنوان منونه مرکز کنرتل ترافیک کالن شهری نظیر‬ ‫تهران به عنوان مرکز فرماندهی ترافیک شهر تهران‪،‬‬ ‫ارگان هامهنگکننده ‪ 26‬نهاد و سازمان مرتبط با‬ ‫حوزه ترافیک و خدمات شهری می باشد‪ .‬مراکز کنرتل‬ ‫ترافیک‪ ،‬بخش های مختلفی اعم از استودیو رادیو‪،‬‬ ‫سالن منایش سازمان ها‪ ،‬اتاق پلیس راهنامیی و‬ ‫رانندگی‪ ،‬سالن کارشناسان‪ ،‬سالن نظارت تصویری و‬ ‫فضای رسورها را در بر می گیرند‪.‬‬ ‫مراکز کنرتل ترافیک با بکارگیری سیستم های‬ ‫الکرتونیکی‪ ،‬بر اساسجریان مدیریت بهنگام ترافیک‬ ‫و با جمع اوری‪ ،‬تقسیم و پردازش اطالعات‪ ،‬طیف‬ ‫وسیعی از فعالیتها جهت ایجاد مدیریت جامع و‬ ‫یکپارچه را به رشح موارد ذیل فراهم می کنند‪:‬‬ ‫سامانه نظارت تصویری‪ :‬این سامانه با استفاده‬ ‫از دوربین های تحت شبکه‪ ،‬وظیفه نظارت بر وقایع‬ ‫خاص و نظارت بر شهر را بر عهده دارد که تعیین میزان‬ ‫حجم ترافیک‪ ،‬بهینه سازی زمان چراغ در تقاطعها و‪...‬‬ ‫از مزیتهای ان می باشد‪.‬‬ ‫سامانه کنرتل مکانیزه طرح ترافیک و طرح زوج‬ ‫و فرد‪ :‬این سامانه جهت ساماندهی وضعیت ترافیک‬ ‫محدوده مرکز شهرهای بزرگ طراحی و اجرا میشود‬ ‫که مجهز به سامانه پالک خوانی و تحلیل ان می باشد‪.‬‬ ‫سامانه مکانیزه پایش تقاطع و ثبت تخلف عبور‬ ‫از چراغ قرمز‪ :‬این سامانه توان انجام محاسبات میزان‬ ‫تردد خوردوهای عبوری از تقاطع‪ ،‬ثبت تخلفاتی نظیر‬ ‫عبور از چراغ قرمز و توقف روی خطوط عابر پیاده را‬ ‫دارا می باشد‪.‬‬ ‫سامانه کنرتل هوشمند و متمرکز چراغ های‬ ‫راهنامیی‪ :‬این سامانه با جمع اوری اطالعات از‬ ‫شناساگرهای سطح معابر‪ ،‬زمانبندی چراغ های‬ ‫راهنامیی را انجام می دهند‪ .‬این سیستم اولین بار در‬ ‫سال ‪ 1969‬در شهر سیدنی اسرتالیا جهت کنرتل‬ ‫مرکزی تقاطعهای این شهر مورد استفاده قرار گرفت‬ ‫و تاکنون در ‪150‬شهر و بیش از ‪ 34350‬تقاطع مهم‬ ‫در سطح دنیا نصب شده است‪.‬‬ ‫سامانه مدیریت و نظارت بر خطوط اتوبورسانی و‬ ‫تاکسیرانی‪ :‬این سامانه به منظور مدیریت و نظارت بر‬ ‫خطوط اتوبورسانی و تاکرسانی طراحی واجرا می شود‪.‬‬ ‫همچنین این سامانه با پالک خوانی خودروهای ورودی‬ ‫در مسیرهای ویژه‪ ،‬در صورت وجود ورود غیر مجاز‬ ‫وسائل نقلیه‪،‬جریمه برای انها صادر می مناید‪.‬‬ ‫ثبت و ارائه امار تردد خودروها‪ :‬این سامانه پالک‬ ‫متام وسائل نقلیه عبوری را ثبت و نگهداری می کند‪.‬‬ ‫سامانه مدیریت و نظارت بر تردد خودروهای‬ ‫سنگین و ثبت تخلف ورود غیر مجاز به معابر‬ ‫شهری‪ :‬این سامانه ورود غیرمجاز خودروهای سنگین‬ ‫را پایش کرده و در صورت تخلف احتاملی برگه جریمه‬ ‫برای ان صادر می کند‪.‬‬ ‫سامانه کشف خوروهای تحت تعقیب‬ ‫سامانه ثبت رسعت لحظه ای و رسعت میانگین‬ ‫و رسعت غیر مجاز‪ :‬این سامانه عالوه بر ثبت رسعت‬ ‫میانگین و رسعت غیرمجاز‪ ،‬رسعت لحظه را هم ثبت‬ ‫کرده که نقش اصلی را در عملیات کنرتل هوشمند و‬ ‫نامحسوس ترافیک ایفا می کند‪.‬‬ صفحه 52 ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪52‬‬ ‫سامانه نظارت بر معابر یک طرفه و ثبت تخلف‬ ‫ورود ممنوع‬ ‫سامانه نظارت بر تونل های شهری‬ ‫سامانه اطالع رسانی وضعیت ترافیکی به کاربران‬ ‫معابر‪ :‬این سامانه در راستای ساماندهی وضعیت‬ ‫ترافیک معابر و رشیانهای اصلی شهرها طراحی و‬ ‫اجرا می شود‪ .‬بدین صورت که با اطالعات بدست امده‬ ‫از ابزارهای موجود‪ ،‬وضعیت ترافیک معابر را به اطالع‬ ‫کاربران راه می رساند‪.‬‬ ‫سامانه ثبت وقایع تاثیرگذار بر ترافیک‪ :‬در این‬ ‫سامانه ثبت‪ ،‬پیگیری و گزارش کلیه وقایع مشهود‬ ‫سطح شهر صورت می پذیرد‪.‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫مدیرت لحظه ای ترافیک و مدیرت بحران‬ ‫باتوجه به مطالب عنوان شده و همچنین گسرتش‬ ‫روز افزون شهرها و به تبع ان افزایش وسایل نقلیه و‬ ‫کاربران راه‪ ،‬برای مدیریت کالن شهرها نیاز به یک‬ ‫سیستم مدیریتی یکپارچه و کارامد احساس می شود‪.‬‬ ‫مراکز کنرتل ترافیک با به کارگیری ابزارهای مناسب و‬ ‫کارامد‪ ،‬مدیریت‪ ،‬نظارت و ساماندهی بر کالن شهرها را‬ ‫تسهیل کرده و در برقراری نظم‪ ،‬ارامش و مدیریتی بهینه‬ ‫و اصولی تر کمک شایانی به مدیران شهری داده است‪.‬‬ ‫در ادامه به معرفی مرکز کنرتل ترافیک شهرداری‬ ‫رشت و حوزه فعالیتها و دستاوردهای ان به عنوان‬ ‫یکی از مراکز فعال در میان مراکز استانهای کشور از‬ ‫سال ‪ 1393‬تاکنون پرداخته میشود‪.‬‬ ‫معرفی مرکز کنرتل ترافیک شهرداری رشت‬ ‫به عنوان یکی از مراکز پیرشو دراستانهای شاملی کشور‬ ‫سال ‪1393‬‬ ‫اقدامات انجام شده طی چند سال اخیر‬ ‫مطالعات اولیه‪ ،‬مکانیابی و برنامهریزی جهت راهاندازی سیستم نظارت تصویری و نصب‬ ‫دوربینهای نظارتی‪.‬‬ ‫سال ‪1394‬‬ ‫‪ -1‬انعقاد قراردادهای الزم جهت طراحی‪ ،‬نظارت و مشاوره سامانه نظارت تصویری و مرکز‬ ‫مانیتورینگ شهرداری رشت‬ ‫‪ -2‬اجرای فاز ‪ 1‬زیرساخت (فیرب نوری) به طول ‪ 8‬کیلومرت‬ ‫‪ -3‬تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی شبکه برق دوربینها‬ ‫‪ -4‬تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی دکل و سیستم نظارت تصویری‬ ‫‪ -5‬تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی دکل و ملحقات سیستم ثبت تخلف‬ ‫‪ -6‬تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی دوربینهای ثبت تخلف‬ ‫‪ -7‬تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی مرکز مانیتورینگ‬ ‫در این سال ‪ 8‬کیلومرت زیرساخت میکروداکت و فیرب نوری و ‪ 22‬دستگاه دوربین نظارتی و ‪7‬‬ ‫دستگاه دوربین ثبت تخلف نصب گردید‪.‬‬ ‫سال ‪1395‬‬ ‫‪ -1‬اجرای فاز ‪ 2‬زیرساخت (فیرب نوری) به طول ‪ 4‬کیلومرت شامل تامین‪ ،‬نصب و راهاندازی‬ ‫میکروداکت و شبکه فیرب نوری و اتصال ان به بهرهبرداران انجام شد‪.‬‬ ‫‪ -2‬اغاز عملیات اجرای پروژه اتصال شبکه فیرب نوری از شهرداری مرکز به شهرداریهای مناطق‬ ‫‪ -3‬به کارگیری رشکت پشتیبان جهت پشتیبانی سامانه نظارت تصویری‬ ‫سال ‪1396‬‬ ‫‪ -1‬نصب ‪ 10‬دستگاه دوربین نظارت تصویری در شهر رشت‬ ‫‪ -2‬عقد قرارداد انجام پروژه وایرلس‬ ‫‪ -3‬خرید ملزومات موردنیاز از قبیل ‪ ( SAN‬جهت ذخیرهسازی تصاویر شهری)‬ ‫‪ -4‬افتتاح مرکز کنرتل ترافیک شهرداری رشت‬ صفحه 53 ‫سال ‪1397‬‬ ‫‪ -1‬برگزاری جلسات متعدد و رضوری با پلیس راهور استان و کشور‬ ‫‪ -2‬انجام پیگیریهای الزم جهت انجام موارد مورد نیاز ( انجام پیش نیازهای اعالم شده از سوی‬ ‫راهور ناجا جهت اخذ کد گذر واژه)‬ ‫‪ -3‬تهیه ملزومات موردنیاز شامل ‪ ،UPS‬کولر‪ ،‬اینرتانت و ‪....‬‬ ‫‪ -4‬اصالح هندسی‪ ،‬رنگامیزی معابر‪ ،‬نصب پروژکتورهای روشنایی و نصب تابلوهای هشدار‬ ‫دهنده و خطکشی استاندارد‬ ‫‪ -5‬انجام عملیات اورهال دوربینهای ثبت تخلف‬ ‫‪ -6‬نصب و راهاندازی رسور ثبت تخلف و کالینتهای مربوطه‬ ‫‪ -7‬امادهسازی رسور تجمیع‬ ‫‪ -8‬عقد قرارداد سامانه پیامکی ثبت تخلف جهت ارسال به رانندگان خاطی‬ ‫‪ -9‬خرید نرمافزار و ماژولهای مربوطه (دریافت اطالعات دوربینهای ثبت تخلف شهر‪ -‬پایگاه‬ ‫داده جهت ذخیرسازی لیست متخلفین و تردد دوربینهای ثبت تخلف‪ -‬مدیریت تنظیم لیست‬ ‫متخلفین‪ -‬ارسال اطالعات به پلیس راهور جهت ثبت تخلفات‪ -‬مدیریت تنظیم پارامرتهای‬ ‫سامانه ثبت تخلفات)‬ ‫ثبت تخلفات رانندگی در مرکز کنرتل ترافیک‬ ‫مرکز کنرتل ترافیک شهرداری رشت‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫‪ -1‬حسن پور‪ .‬شهاب "اولویت بندی عوامل موثر بر عملکرد مراکز کنرتل ترافیک"‬ ‫‪ -2‬وزارت کشور‪ ،‬سازمان شهرداری ها و دهیاریهای کشور "طرح جامع مرکز مکانیزه کنرتل ترافیک"‬ ‫‪53‬‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫الزم به توضیح است که پس از پیگیری و‬ ‫حامیتهای انجام شده از سوی اعضاء محرتم شورای‬ ‫اسالمی شهر (کمیسیون حمل و نقل و ترافیک‬ ‫شورای اسالمی شهر‪ ،‬معاونت حمل و نقل و ترافیک‬ ‫شهرداری رشت و همکاری پلیس راهور ناجا و استان‬ ‫و همچنین تالشهای عوامل مدیریت کنرتل ترافیک‬ ‫شهرداری رشت برای دوربینهای ثبت تخلف (توقف‬ ‫بر روی خطوط عابر پیاده‪ ،‬عبور از چراغ قرمز و گردش‬ ‫به راست ممنوع) در سه نقطه از سطح شهر‪ :‬میدان‬ ‫مصلی‪ ،‬تقاطع چهارراه میکائیل (قدس) و حافظ‪،‬‬ ‫تقاطع چهارراه میکائیل (قدس) و شهید مطهری‪ ،‬کد‬ ‫گذرواژه اخذ گردید و به همینجهت دوربینهای ثبت‬ ‫تخلف مذکور از ابتدای تیرماه سال ‪ 97‬اقدام به ثبت‬ ‫تخلفمیمنایند‪.‬‬ ‫همچنین در سال ‪ 1397‬شهرداری رشت طی‬ ‫مشارکت با بخش خصوصی اقدام به انعقاد قرارداد‬ ‫به روش رسمایهگذاری منوده که مقرر گردیده در این‬ ‫پروژه توسط بخش خصوصی به میزان یکصد کیلومرت‬ ‫فیرب نوری در سطح شهر اجرا و همچنین ‪110‬‬ ‫دستگاه دوربین نظارتی و ثبت تخلف (چراغ قرمز و‬ ‫ثبت رسعت) نیز در سطح شهر خریداری‪ ،‬نصب و‬ ‫بهرهبرداری گردد ‪.‬‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ صفحه 54 ‫دانیالاردشیرالریجانی‬ ‫کارشناس ارشد حمل و نقل‬ ‫برنامه ریزی و‬ ‫مهندسیترافیک‬ ‫ســــال اول‬ ‫شمـــاره ‪2‬‬ ‫تابستان ‪98‬‬ ‫‪54‬‬ ‫پاپاکستاس و پریودروس‬ ‫دستاوردهای نوین‬ ‫کتاب برنامهریزی و مهندسی ترافیک نوشته‬ ‫پاپاکستاس وپریودروس(ازاستاداندانشگاههاوایی)‬ ‫را میتوان یکی از منابع مفید این رشته قلمداد کرد‬ ‫این کتاب در چندین بخش نوشته است ‪:‬‬ ‫مقدمه‬ ‫در این بخش پیش زمینههای الزم را توضیح میدهد و‬ ‫به بخشهای مختلفی چون حمل و نقل و طبقهبندی‬ ‫ان‪،‬نقشدولت‪،‬ابزارهاوکاراییهایمختلفمیپردازد‪.‬‬ ‫این کتاب به چهار بخش اصلی که شامل طراحی‬ ‫و بهرهبرداری‪ ،‬سیستمهای حمل ونقل‪ ،‬اثرات‬ ‫حملونقل‪ ،‬بخشهای تاثیرگذار و کمککننده‬ ‫تقسیم میشود‪.‬‬ صفحه 55 صفحه 56 ‫در جهان امروز‪ ،‬نبض توسعه اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و پویایی‬ ‫افراد در زندگی شهری و روستایی به صورت محسوس و‬ ‫غیرقابل انکاری به فعاالن عرصه حمل ونقل عمومی وابسته‬ ‫است و قطعاً تمامی فعاالن این عرصه به خوبی اگاه هستند‬ ‫که مسیر توسعه و پیشرفت‪ ،‬همواره با فراز و فرودهایی همراه‬ ‫است؛ اما بدون تردید هدف واالی تالشگران این میدان‬ ‫گسترده‪ ،‬تالش برای ارائه خدمات مناسب به مردم شریف‬ ‫ایران اسالمی است‪.‬‬ ‫‪ 26‬اذرماه سال ‪ 1362‬به دنبال فرمان تاریخی حضرت‬ ‫امام خمینی رحمه اهلل مبنی بر تخلیه کشتی های منتظر‬ ‫در بندرهای جنوبی کشور‪ ،‬ایران زمین شاهد بسیج عمومی‬ ‫کامیون داران گردید و صحنه های کم نظیری از فداکاری‪،‬‬ ‫ایثار و تالش شبانه روزی به ثبت رسید و این روز را در تاریخ‬ ‫کشور در یادها ماندگار ساخت‪ .‬چهارده سال پس از زمان‬ ‫صدور فرمان حضرت امام رحمه اهلل‪ ،‬به پیشنهاد وزارت راه‬ ‫و ترابری و در جهت اگاهی اقشار مختلف مردم از نقش و‬ ‫جایگاه واالی شبکه گسترده حمل ونقل کشوری‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 1376‬از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور‪ 26 ،‬اذر‬ ‫به عنوان «روز حمل ونقل» شناخته شد‪.‬‬ ‫بدین وسیله عوامل فصلنامه تخصصی دستاوردهای نوین‬ ‫حملونقل‪ ،‬فرارسیدن روز حملونقل را به تمام خدمتگزاران‬ ‫عرصه راه و حملونقل تبریک گفته و از خداوند متعال‬ ‫تقاضای توفیق برای عوامل این فصلنامه جهت ارتقای دانش‬ ‫عمومی و تخصصی مخاطبان را خواستاریم‪.‬‬ صفحه 57 صفحه 58 صفحه 59 صفحه 60