روزنامه صمت شماره 283

‫ﺷﻬﯿﺪ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﺮورﯾﺴﻢ‬ ‫‪ ۸۸‬ﺻﻔﺤﻪ‪۵۰۰۰/‬ﺗﻮﻣﺎن‬ ‫‪۸۸/‬‬ ‫‪۸ /۱۳۹۴‬‬ ‫‪۱۳۹۴‬‬ ‫ﺳﻪ‪۲۵/‬ﻣﻬﺮ ‪۴‬‬ ‫ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺧﺒﺮی‪،‬ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ‪ /‬ﺳﺎل ﺷﺸﻢ‪ /‬ﺷﻤﺎره دوﯾﺴﺖ و ﻫﺸﺘﺎد و ﺳﻪ‪۲۵/‬ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺷﻬﺎدت ﺣﺎج ﺣﺴﯿﻦ ﻫﻤﺪاﻧﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫ﺳﭙﺎه ﭘﭘﺎﺳﺪاررن‬ ‫ﻣﺴﺘﺸﺎری ﭙ‬ ‫ری‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻮر‬ ‫ﮐﺮدهﮐﻪ ﭼ ﻮ‬ ‫را ﺑﺑﺤﺚ ﺮ‬ ‫ان‬ ‫ﺣﻀﻮر‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻘﺎی دوﻟﺖ ﻣﺮﮐﺰی ﺳﻮرﯾﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﻃﺮح اﺟﺮای ﺑﺮﺟﺎم ﺑﺎ ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎی ﻓﺮاوان ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪ‬ ‫اﻗﺎیﺣﺴﯿﻨﯿﺎن!‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﯾﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺻﺎﻟﺤﯽ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫روحاﻟﻠﻪ ﺣﺴﯿﻨﯿﺎن و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺮدن از دﻓﺘﺮ رﻫﺒﺮی‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻃﻮر وﯾﮋه روزﻫﺎی ﭘﺮﺗﻨﺶ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫درﺑﺎره ﺑﺮﺟﺎم را رواﯾﺖﮐﺮده اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺤﺮاﻓﯽ‬ ‫دﻓﺘﺮ رﻫﺒﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫اﻗﺪاﻣﺎت و ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داد‬ ‫ﻧﺎاﻣﻦﺳﺎزی‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﺪه‬ ‫اﯾﺎ اﻧﻔﺠﺎر ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺑﻪ ﺳﻮد‬ ‫ﺣﺰب اردوﻏﺎن ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد؟‬ ‫اﻗﺎﯾﺎن! ﺣﻖ ﻧﺪارﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﺮﯾﻢ رﻫﺒﺮی وارد ﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﺴﯽ دورﺧﻮرد؟‬ ‫دو ﻓﺮاﮐﺴﯿﻮن اﺻﻠﯽ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ ﻧﻘﺾ ﻋﻬﺪ ﻣﺘﻬﻢﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫اﺧﺘﻼفﻧﻬﺎدﮔﺮاﯾﺎن‬ ‫ﺑﺎﻧﺌﻮﮐﻼﺳﯿﮏﻫﺎ‬ ‫ﺣﺴﻦ روﺣﺎﻧﯽ ﺳﻌﯽﮐﺮد ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫‪ ۴‬وزﯾﺮ را ﻋﺎدی ﺟﻠﻮه دﻫﺪ‬ ‫درس‏اموزیازمکتبعاشورا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫ایام عزاداری ساالر شهیدان را به ازادی خواهان جهان تسلیت می گوییم‬ ‫تکلیف ما در استانۀ شهر محرم‏الحرام‬ ‫چیســت؟ تکلیــف علمای اعــام و خطبای‬ ‫ّ‬ ‫معظم در این شــهر چیســت؟ در این شــهر‬ ‫محــرم‪ ،‬تکلیف ســایر قشــرهای ملت چی‬ ‫هست؟ سیدالشهدا و اصحاب او و اهل بیت‬ ‫او اموختنــد تکلیف را‪ :‬فــداکاری در میدان‪،‬‬ ‫تبلیغ در خارج میــدان‪ .‬همان مقــداری که‬ ‫فداکاری حضرت ارزش پیــش خدای تبارک‬ ‫و تعالــی دارد و در پیشــبرد نهضت حســین ـ‬ ‫سالم‏ال ّل ‏ه علیه ـ کمک کرده است‪ ،‬خطبه‏های‬ ‫حضرت ســجاد و حضرت زینب هم به همان‬ ‫مقدار یا قریب ان مقدار تاثیر داشته است‪.‬‬ ‫انها به مــا فهماندند کــه در مقابل جائــر‪ ،‬در مقابل‬ ‫حکومت جور‪ ،‬نباید زنها بترســند و نباید مردها بترســند‪ .‬در‬ ‫مقابل یزید‪ ،‬حضرت زینب ـ سالم‏ال ّل ‏ه علیها ـ ایستاد و ان را‬ ‫همچو تحقیر کرد که بنی‏امیه در عمرشان همچو تحقیری‬ ‫نشــنیده بودند‪ ،‬و صحبتهایی که در بین راه و در کوفه و در‬ ‫شام و اینها کردند و منبری که حضرت سجاد ـ سالم‏ال ّل ‏ه علیه‬ ‫ـ رفت و واضح کرد به اینکه قضیه‪ ،‬قضیۀ مقابلۀ غیر حق با‬ ‫حق نیســت؛ یعنی‪ ،‬ما را بد معرفی کرده‏اند؛ سیدالشهدا را‬ ‫می‏خواستند معرفی کنند که یک ادمی است که در مقابل‬ ‫حکومت وقت‪ ،‬خلیفۀ رســول ال ّله‏ ایستاده است‪ .‬حضرت‬ ‫ســجاد این مطلب را در حضور جمع فاش کــرد و حضرت‬ ‫زینب هم‪.‬‬ ‫امروز کشــور ما هم به همین نحو است‪ .‬سازمان عفو‬ ‫‪12- 19‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫حماسه«عماد»‬ ‫پشتپردهمذاکرات‬ ‫دستدادنایت اهللبهشتیبازناننامحرم!‬ ‫موضع گیریظریفدربارهعربستان‬ ‫‪20- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫گذار از اردوغان‬ ‫ناامن سازیمدیریت شده‬ ‫رویایبربادرفته‬ ‫‪24- 47‬‬ ‫سیاست‬ ‫غوغادرپارلمان‬ ‫فیزیکدانزیرسیمان!‬ ‫پاسخبهدستنوشتهانحرافی‬ ‫اقایحسینیان!اینجاجمهوریاسالمیاست‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫بین‏المللی‪ ،‬که من باید بگویم «سازمان جعل بین‏المللی»‪،‬‬ ‫«ســازمان کذب بین‏المللی»‪ ،‬در یک بیانیه‏ای که صادر‬ ‫کرده اســت‪ ،‬همــان تهمت‏هایی کــه در صدر اســام به‬ ‫اسالم‪ ،‬به رســول خدا و به اوالد و اتباع او می‏زدند‪ ،‬زاید بر‬ ‫او را بر کشــور ما زده‏انــد‪ .‬همان دروغهایی کــه اتباع یزید‬ ‫منتشر می‏کردند‪ ،‬امروز همین سازمان عفو بین‏المللی ـ به‬ ‫اصطالح ـ منتشر می‏کند یک همچو دروغهایی را‪.‬‬ ‫انســان خجالت می‏کشــد کــه بگویــد مــا در یک‬ ‫کشــورهایی و در یــک زمینی زندگــی می‏کنیم کــه اینها‬ ‫رسانه‏های گروهی‏اش اســت و اینها هم سازمانهای عفو‬ ‫بین‏المللی و سازمانهای دیگرش است‪ .‬انسان عار دارد که‬ ‫بگوید ما در عصری زندگی می‏کنیم که تمام ارزشها‪ ،‬تمام‬ ‫ارزشها فدای قدرتهاست‪ ،‬فدای منافع مادی است و برای‬ ‫خود جز منافع مادی چیــزی را ارزش نمی‏دانند‪ .‬و ما‬ ‫امروز اینطور مبتال هستیم‪.‬‬ ‫ان پیرمــرد ســالخوردۀ زاهــد عابــد متعهد را‬ ‫می‏کشــند و ان ُف ّســاق و ان منافقین می‏گویند که‬ ‫این را ما کشتیم؛ برای اینکه مستقیم ًا در شکنجه‏ها‬ ‫و در قتلها‪ ،‬مستقیم ًا دخالت داشــته است! این چه‬ ‫بی‏ابرویی اســت که اینها دارند؟! چه ســنخ تربیتی‬ ‫است که اینها شده‏اند؟! از ان طرف‪ ،‬انهمه تهمت‬ ‫به جمهوری اســامی و از ان طرف‪ ،‬اینطور جنایات‬ ‫به اشخاصی که شبها در خلوت با خدا هستند و روزها‬ ‫در جهاد‪ .‬تکلیف ماها را حضرت سیدالشهدا معلوم‬ ‫کرده است‪ :‬در میدان جنگ از ق ّلت عدد نترسید‪ ،‬از‬ ‫شهادت نترسید‪.‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬سیدضیاءایمانی‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪48- 57‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫شهید مبارزه با تروریسم‬ ‫ائتالف ایرانی ‪ -‬روسی‬ ‫شرایط جدید به نفع سوریه است‬ ‫مردمی سازی مقاومت‬ ‫‪58-69‬‬ ‫اقتصادسیاسی‬ ‫دو راهی روحانی‬ ‫ اختالف نهادگرایان با نئو کالسیک ها‬ ‫سه کلید مهم رونق و توسعه‬ ‫اختالف بین بدنه وجود ندارد‬ ‫‪70-75‬‬ ‫ورزش‬ ‫حمله به صندلی خالی‬ ‫مضحکه ای شبیه قتل‬ ‫کار بالتر تمام است‬ ‫موضع مبهم داورزنی‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫شهید مبارزه با تروریسم‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و هشتاد و سه‪25/‬مهر ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫مثلث بهمناسبت شهادت حاج حسین همدانی این موضوع‬ ‫را بحث کردهکه چگونه حضور مستشاری سپاه پاسداران‬ ‫موجب بقای دولت مرکزی سوریه شده است‬ ‫طرح اجرای برجام با حاشیههای فراوان تصویب شد‬ ‫اقایحسینیان!‬ ‫اینجا جمهوری اسالمی است‬ ‫یادداشتهایی پیرامون تهدید صالحی توسط‬ ‫روحالله حسینیان و هزینه کردن از دفتر رهبری‬ ‫توسط برخی نمایندگان‬ ‫مثلث به طور ویژه روزهای پرتنش تصمیمگیری مجلس‬ ‫درباره برجام را روایتکرده است‬ ‫پاسخ به دست نوشته انحرافی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫دفتر رهبری نسبت به برخی‬ ‫اقدامات و سخنان‬ ‫واکنش نشان داد‬ ‫ناامنسازی‬ ‫مدیریت شده‬ ‫ایا انفجار ترکیه به سود‬ ‫حزب اردوغان تمام‬ ‫میشود؟‬ ‫اقایان! حق ندارید به حریم رهبری وارد شوید‬ ‫چه کسی دورخورد؟‬ ‫دو فراکسیون اصلی مجلس‬ ‫یکدیگر را به نقض عهد متهمکردند‬ ‫اختالفنهادگرایان‬ ‫بانئوکالسیکها‬ ‫حسن روحانی سعیکرد نامه‬ ‫‪ 4‬وزیر را عادی جلوه دهد‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫ویژه محرم‬ ‫بویحبیبمی اید‬ ‫جامعهدرماهمحرممهربان ترویکدل ترمی شود‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ماه محــرم یکــی از برهه های مهمی اســت که‬ ‫همواره نقش ان در جامعه مورد بررسی قرار می گیرد‪.‬‬ ‫این ماه به همراه ماه مبارک رمضــان‪ ،‬یکی از ماه هایی‬ ‫است که نقش بسزایی را در ســاختن جامعه ای سالم‬ ‫و مردمی متحد ایفا می کند‪ .‬همزمان با فرارسیدن ماه‬ ‫محرم در گزارشــی‪ ،‬به بررســی تاثیرات مثبت ان در‬ ‫تحوالت فردی و اجتماعی پرداخته ایم‪.‬‬ ‫پرده اول‬ ‫درحالی که چند هفته ای تا اغاز مــاه محرم باقی‬ ‫مانده‪ ،‬خیابان هــا به تدریــج رنگ و بوی عاشــورایی‬ ‫می گیرند‪ .‬فروشــگاه هایی کــه ادوات عــزا همچون‬ ‫پرچم‪ ،‬شال‪ ،‬پارچه و لباس مشکی‪ ،‬طبل‪ ،‬سنج و دهل‬ ‫می فروشند‪ ،‬بازارشان رونق می گیرد و کسب و کارشان‬ ‫ســکه می شــود‪ .‬یکی‪ ،‬دو هفته دیگر که از خیابان ها‬ ‫عبور کنیــد‪ ،‬تکیه هــا و هیات هایی را می بینیــد که پا‬ ‫می گیرند تا چند روز دیگــر‪ ،‬میزبان عزاداران حضرت‬ ‫سیدالشــهدا(ع) باشــند‪ .‬دیگ های غذا و اجاق های‬ ‫بزرگ و کوچک در مقابل هیات ها قرار گرفته اند تا خوان‬ ‫کرم اهل بیت(ع) را برای هیاتی ها تدارک ببینند‪.‬‬ ‫پرده دوم‬ ‫بوی اسپند و چای‪ ،‬بوی شــیر گرم و حلوا‪ ،‬همه‬ ‫جای شــهر را پر کرده اســت‪ .‬نــوای مداحانــی که از‬ ‫بلندگوهای بزرگ در کنار تکایا و ایستگاه های صلواتی‬ ‫پخش می شود‪ ،‬توجه هر عابری را به خود جلب می کند‪.‬‬ ‫جوان ها با پیراهن مشکی و شال عزا راهی هیات های‬ ‫مذهبی می شوند و اگر خودرویی داشته باشند‪ ،‬پرچمی ‬ ‫کوچــک روی ان نصب کرده و به جای موســیقی های‬ ‫مرســوم و معمول‪ ،‬نوای عزا را از خــودرو خود پخش‬ ‫می کنند‪ .‬نوای حســین حسین از گوشــه و کنار شهر‬ ‫به گوش می رســد و هر چه به غروب افتاب نزدیک تر‬ ‫می شویم‪ ،‬این نوا بلندتر می شــود‪ .‬پس از چند شب‬ ‫از اغاز دهه نخست محرم‪ ،‬دسته های عزاداری هم به‬ ‫خیابان ها می ایند؛ دســته هایی که مشخصه بارزشان‬ ‫صدای طبل و سنج و دهل‪ ،‬بوی اسپند و صدای گرفته‬ ‫بلندگویی اســت که صــدای مداح را پخــش می کند‪.‬‬ ‫کودکان بــه همراه مادران شــان به دنبال دســته های‬ ‫عزاداری راه افتاده اند‪...‬‬ ‫پرده سوم‬ ‫تنها دو روز بیشــتر تا شــهادت امام حسین(ع)‬ ‫باقی مانده و عزاداری به اوج خود رســیده اســت‪ .‬هر‬ ‫فردی به تناســب ســلیقه ای که در عزاداری حضرت‬ ‫سیدالشهدا(ع) می پســندد‪ ،‬هیاتی را انتخاب کرده و‬ ‫چند شبی است که به همراه دوســتان یا خانواده خود‬ ‫به این هیات می رود‪ .‬شب ها حال و هوای سنگین تری‬ ‫به خود گرفته است و در گوشــه و کنار شهر‪ ،‬تکیه ها‬ ‫و هیات های بزرگ و کوچک با تمــام توان به عزاداری‬ ‫می پردازند‪ .‬صدای سینه زنی و زنجیرزنی و همچنین‬ ‫نواهــای متفاوت مداحــان که از ســبک های مختلف‬ ‫انها ناشــی می شــود‪ ،‬از هر کــوی و برزنــی به گوش‬ ‫می رسد‪ .‬شب های تاسوعا و عاشــورا و روز عاشورا و‬ ‫شــام غریبان‪ ،‬زمانی اســت که عزاداران محدودیتی‬ ‫برای خود قائل نیســتند و شــیوه های موردپسند خود‬ ‫را برای این مصیبت به کار می گیرند‪ .‬در ظهر عاشــورا‬ ‫خیمه سوزان است و خیل عظیم عزاداران در خیابان ها‬ ‫و هیات ها جمع شده اند تا ارادت خود را به سی د و ساالر‬ ‫شهیدان به نمایش بگذارند‪ .‬در شب شام غریبان نیز‬ ‫شمع های کم سو‪ ،‬شهر را پر می کند و تنها صدای گریه‬ ‫می اید و بوی شمع هایی که در حال سوختن هستند‪...‬‬ ‫محرم؛ ماه تحول روحی جوانان‬ ‫این ســه پرده‪ ،‬خالصه همه اتفاقاتی اســت که‬ ‫در روزها و شــب های منتهی به محرم و دهه نخســت‬ ‫ان رخ می دهد‪ .‬در واقع‪ ،‬اغاز ایام سوگواری حضرت‬ ‫اباعبدالله الحسین(ع)‪ ،‬دوره ای است که می توان از ان‬ ‫تحت عنوان تحوالت روحی در میان مردم ‪ -‬به خصوص‬ ‫جوانان ‪ -‬از یکسو و وحدت اجتماعی از سوی دیگر یاد‬ ‫کرد‪ .‬جوانانی که در ایام دیگر ســال‪ ،‬کمتر به محافل‬ ‫مذهبی می روند‪ ،‬با اغاز ماه محرم در مجالس سخنرانی‬ ‫و ذکر مصیبــت حضرت سیدالشــهدا(ع) حضور پیدا‬ ‫می کنند تا نشــان دهند که فطرت انهــا‪ ،‬عدالت جو و‬ ‫ظلم ستیز است و درس عاشــورا را دریافت کرده اند‪.‬‬ ‫براساس امار رســمی که از ســوی نهادهای مختلف‬ ‫منتشــر شــده‪ ،‬میزان ارتکاب جرم و جنایت و اعمال‬ ‫خالف در مــاه محرم به طرز محسوســی رو به کاهش‬ ‫می گذارد و به طور میانگین تا ‪ 40‬درصد کاهش می یابد‪.‬‬ ‫مفاسد اجتماعی نیز تا‪ 50‬درصد کمتر می شود و محیط‬ ‫اجتماعی سالمت نسبی و محسوسی را تجربه می کند‪.‬‬ ‫حتی نمونه هــای فراوانــی از پایان یافتــن اختالفات‬ ‫قدیمی در خانواده ها و از ســرگیری روابط در این ماه‪،‬‬ ‫گزارش شده و این پرونده ها در محاکم قضایی بسته‬ ‫شــده اســت‪ .‬این امار‪ ،‬نشان دهنده ریشــه دار بودن‬ ‫اعتقادات دینی و مذهبی و تاثیــر ان بر باطن جوانانی‬ ‫است که در هیات ها و مراسم عزاداری حضور می یابند‪.‬‬ ‫مجموعه این مسائل‪ ،‬سبب افزایش امنیت اجتماعی‬ ‫و احساس امنیت خاطر در جامعه می شود‪ .‬در این ماه‪،‬‬ ‫همگان ســعی می کنند گفتار و رفتارشان را یکی کرده‬ ‫و در برگزاری این مراســم با هم همــکاری کنند؛ حتی‬ ‫افرادی که اعتقادات مذهبــی ضعیفی دارند‪ ،‬به نوعی‬ ‫ارادت خود را به ساالر شهیدان نشان می دهند‪ .‬برخی‬ ‫جوان ها که ظاهر انها نشانی از مذهب و دین نمی دهد‪،‬‬ ‫هر یک در بخشی از برگزاری مراسم عزاداری مشارکت‬ ‫می کنند؛ از جفت کردن کفش های عزاداران و ریختن‬ ‫چای بــرای هیات ها تا میان داری هیــات و زدن طبل و‬ ‫دهل در دسته های عزاداری‪.‬‬ ‫نشســتن پای منبر واعظان و مبلغان مذهبی در‬ ‫ایام محرم‪ ،‬تلنگری اســت به جوانان تا پیام عاشــورا‬ ‫ویژه محرم‬ ‫را دریافــت کننــد و از لحــاظ روحی و درونــی متحول‬ ‫شوند‪ .‬نزدیکی به امام حسین(ع) راهی برای نزدیک‬ ‫شــدن جوانان به پــروردگار اســت که همین مســاله‬ ‫سبب می شود مفاسد و جرائم اجتماعی روند کاهشی‬ ‫را تجربه کند؛ جوانان کنترل بیشــتری بــر رفتارهای‬ ‫شــخصی و اجتماعی خود دارنــد و رفتارهــای مثبت‬ ‫اخالقــی و اجتماعی بــارزی را در ایــن دوره از خود به‬ ‫نمایش می گذارند‪ .‬از این منظــر می توان ماه محرم را‬ ‫با ماه مبارک رمضان مقایسه کرد که کنترل روح و جسم‬ ‫را شدت می بخشد و هر فردی بر رفتارهای درونی اش‬ ‫نظارت و کنترل بیشــتری دارد‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬کاهش‬ ‫افســردگی و بیماری های روحی و روانــی و همچنین‬ ‫ســرعت درمان بیماری های جســمی در این افراد به‬ ‫مراتب بیشــتر از افرادی اســت که از ایمان برخوردار‬ ‫نیستند یا مذهبی به شمار نمی ایند؛ حتی امید به زندگی‬ ‫در این افراد‪ ،‬بیشــتر بوده و انها تعادل شــخصیتی و‬ ‫هنجاری بیشتری از نظر اجتماعی دارند‪.‬‬ ‫این تحــوالت روحی البته تنهــا مختص جوانان‬ ‫نیست؛ چه انکه بسیاری از میان سال ها و پیرمردها نیز‬ ‫با اشتیاقی وصف ناپذیر در هیات های مذهبی و مراسم‬ ‫عزاداری حضور می یابند تا زنگار از دل های خود بزدایند‪.‬‬ ‫روحیه جوانمردی و دستگیری از نیازمندان و محرومان‬ ‫در این ماه همچــون ماه مبارک رمضــان افزایش رو به‬ ‫رشــد دارد و این افراد رابطه اخالقی خود را با جوانان و‬ ‫کودکان نیز بهبود می بخشند‪ .‬به طور کلی این مساله‬ ‫نزد جامعه شناسان و روانشناســان اثبات شده است‬ ‫که افراد مذهبی‪ ،‬کمتر دچار مشــکالت روحی و روانی‬ ‫می شــوند و میزان ابتال به بحران هویت در میان انها‬ ‫به شدت کمرنگ تر از اقشار دیگر جامعه است‪.‬‬ ‫نقش هویت بخش محرم‬ ‫یکــی از کارکردهایی که می توان بــرای محرم و‬ ‫فرهنگ عاشــورایی برشمرد‪ ،‬هویت بخشــی به افراد‬ ‫جامعهاست؛هویتیکهمی تواندازمنظرهایشخصی‪،‬‬ ‫ملی و فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد‪ .‬هر فردی تالش‬ ‫می کند نسبت به افراد دیگر از استقالل بهره مند باشد‬ ‫تا هویت خود را به شکل علنی بروز دهد؛ مشخصه ای‬ ‫که در یک جامعه یا ملت نیز به چشم می خورد‪ .‬هویت‬ ‫ملی تفاوت هایی اســت کــه موجبات اســتقالل یک‬ ‫کشور از کشــورهای دیگر را فراهم می اورد‪ .‬این گونه‬ ‫اســت که هویت اســامی ‪ -‬ایرانی‪ ،‬ما را از هویت ملی‬ ‫امریکایی هــا یا ملل شــرقی و غربی متمایــز می کند‪.‬‬ ‫هویت ملی ایرانیان تمام ان چیزهایی است که فرهنگ‬ ‫اسالمی ‪ -‬ایرانی را می سازد و شیعه بودن در ان جایگاه‬ ‫ویــژه ای دارد‪ .‬مشــخصا انچه به شــیعه بــودن رنگ‬ ‫می بخشد‪ ،‬توجه به درس عاشورا و قیام حضرت امام‬ ‫حســین(ع) اســت‪ .‬محرم و عاشــورا می تواند نقش‬ ‫خود را در هویت بخشــی به جامعه ایرانــی ایفا کرده و‬ ‫همبستگی‪ ،‬همگرایی و وحدت ملی را تقویت کند‪ .‬در‬ ‫حقیقت‪ ،‬تاکید بر اعتقاد به محرم و باورهای عاشورایی‬ ‫همان چیزی است که ایرانیان را از ملت های دیگر حتی‬ ‫ملت های مســلمان متمایز می کند و هویت ویژه ای به‬ ‫انها می دهد‪.‬‬ ‫وحدت اجتماعی؛ تاثیر نانوشته محرم‬ ‫مشــارکت جوان ها در مراســم عزاداری حضرت‬ ‫اباعبدالله الحســین(ع) و حضور انها در کنار اقشــار‬ ‫مختلفی که به هیات هــا می روند‪ ،‬نمــاد بی نظیری از‬ ‫وفاق و وحدت اجتماعی است که نمونه ان را در کمتر‬ ‫جایی از جهان می توان مشاهده کرد‪ .‬اصناف مختلف‬ ‫و افراد منتســب به طبقه های گوناگون اجتماعی‪ ،‬در‬ ‫کنار یکدیگر در مراسم عزاداری محرم شرکت می کنند‬ ‫و هیچ فردی در زندگی فرد دیگری که کنارش نشسته‬ ‫است‪ ،‬تجسس نمی کند‪ .‬مردم برخالف موقعیت های‬ ‫دیگر اجتماعی که به وضعیت ظاهــری یا تمکن مالی‬ ‫همراهان شان توجه می کنند‪ ،‬فارغ از همه این مسائل‬ ‫فقط و فقط روی عزاداری تمرکز می کنند و تمام تالش‬ ‫خود را به کار می گیرند تا مبادا چنین مســائلی انها را از‬ ‫توجه به اصل عزاداری بازدارد‪.‬‬ ‫در ماه محرم‪ ،‬اعتماد مردم بــه یکدیگر که یکی‬ ‫از مهمترین شــاخصه های ســرمایه اجتماعی است‪،‬‬ ‫به شــکل محسوســی افزایش می یابد‪ .‬ایجاد روحیه‬ ‫مذهبی‪ ،‬تقویــت اعتماد بــه نفس‪ ،‬توجه بــه کرامت‬ ‫انســانی و برخورد عاطفــی و با محبــت از روش هایی‬ ‫اســت که هم موجب اعتماد و اطمینان مردم نســبت‬ ‫بــه مدیریت امنیت اجتماعی و مســئوالن می شــود و‬ ‫هم درجهت کاهش بزه در جامعه بســیار مفید است‪.‬‬ ‫برخوردهای صمیمانه در ماه محرم به حدی اســت که‬ ‫شور و نشاط جوانان را برای حضور در هیات افزایش‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫فراتر از همه انچه بیان شــد‪ ،‬وحــدت اجتماعی‬ ‫در این ماه به حدی می رســد که اهل ســنت و پیروان‬ ‫دیگر ادیان الهی نیز به عزاداری برای امام حسین(ع)‬ ‫می پردازند و حتی اگر اعتقــادی به حضور در هیات ها‬ ‫نداشته باشند‪ ،‬به عزاداران حســینی احترام ویژه ای‬ ‫می گذارنــد‪ .‬برخی نیــز پــا را از این فراتر گذاشــته و‬ ‫شــیعیان یــا هم کیشــان خــود را میهمــان ســفره‬ ‫اهل بیت(ع) می کنند‪ .‬این موضــوع همواره به عنوان‬ ‫یکی از مظاهر وحدت اجتماعی مطرح شده و می تواند‬ ‫از ســوی جامعه شناسان و کارشناســان مذهبی مورد‬ ‫بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫جوانان و نسل های نوجوان‪ ،‬به عنوان نسلی که‬ ‫منتقل کننده مراسم عزاداری به نسل های اینده خواهند‬ ‫بود‪ ،‬به گونه ای از ســوی ریش ســفیدها مورد احترام‬ ‫واقع می شوند که مبادا ایین های مذهبی کمرنگ شود‬ ‫و به فرهنگ اسالمی ‪ -‬ایرانی لطمه ای وارد اید؛ چراکه‬ ‫چنین اتفاقی می تواند موجب افزایش ناهنجاری های‬ ‫اجتماعی شــود‪ .‬بی تردید‪ ،‬موثر تریــن حافظ امنیت‬ ‫جامعه‪ ،‬وجدان افراد اســت و بهترین قانون‪ ،‬قانونی‬ ‫اســت که با فطرت الهی انسان سازگار باشد‪ .‬مناسک‬ ‫مذهبی از جمله حضور در مســاجد و هیات ها می تواند‬ ‫در تزکیه نفس و جامعه سالم موثر باشد‪.‬‬ ‫ویژه محرم‬ ‫منصورارضی‬ ‫از او به عنوان پدر نســل جدید مداحان ایران یاد می کنند‪ .‬حاج منصور ارضی که پایگاه‬ ‫او و پامنبری هایش مســجد ارک تهران است‪ ،‬شــاگرد حاج علی اکبر ناظم از مداحان سنتی‬ ‫ایران بوده و از سبک های او اقتباس می کند‪ .‬او شــاگردان فراوانی همچون حسین سازور‪،‬‬ ‫محمود کریمی‪ ،‬سعید حدادیان‪ ،‬محمدرضا طاهری‪ ،‬سید محمد جوادی و عبدالرضا هاللی‬ ‫را تربیت کرده است‪ .‬ارضی در دوره دفاع مقدس‪ ،‬برای مداحی در جبهه ها به میان رزمندگان‬ ‫می رفته و در جمع انها دعای کمیل می خوانده اســت؛ برخی می گویند که دعای کمیل او در‬ ‫حرم حضرت عبدالعظیم(ع) یاداور همان دوره است‪ .‬حاج منصور ارضی نماد مداحان جریان‬ ‫حزب الله است و اغلب بســیجیان برای حضور در هیات او‪ ،‬به مســجد ارک می روند‪ .‬استناد‬ ‫انها به اظهارنظر یکی از علمای قم است که ارضی را عرشی خوانده بود‪ .‬این مداح ‪ 62‬ساله‬ ‫همچنین پای ثابت مراســم عزاداری اســت که در بیت رهبری برگزار می شود‪ .‬ارضی بارها با‬ ‫اظهارنظرهای سیاسی خود خبرساز شده است؛ از تعبیر یکی از چهره های سیاسی اصولگرا به‬ ‫عمر بن سعد تا مخالفت با برجام در هفته های اخیر‪ .‬با این همه‪ ،‬می توان او را چهره ای دانست‬ ‫که بسیاری از مردم فارغ از توجه به گرایش سیاسی اش به هیات او می روند تا در روضه هایی‬ ‫که می خواند‪ ،‬اشک بریزند‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫محمودکریمی‬ ‫محمود کریمی مداحی اســت که در میانه جریان سنتی و مدرن ایستاده است؛ در‬ ‫امامزاده علی اکبر چیذر مداحی می کند و یکی از مداحانی اســت که خودش شــعرهای‬ ‫هیاتش را می ســراید‪ .‬او که با نوحه «عشق یعنی‪ »...‬در ســال ‪ 82‬به شهرت رسید‪ ،‬از‬ ‫جمله مداحانی اســت که توســط حاج منصور ارضی تربیت شــده و مداحــی را از هیات‬ ‫رزمندگان اســام اغاز کرده اســت‪ .‬کریمی به کار ازاد مشــغول اســت و پیش از انکه‬ ‫بــه مداحی اهل بیــت(ع) روی بیاورد‪ ،‬در مــدارس تهران مربــی تربیتی بــود‪ .‬کریمی ‬ ‫ورزشکار رشته های رزمی است و معتقد اســت که مداحان باید پیرامون مسائل سیاسی‬ ‫روز اظهارنظر کنند‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،92‬او با یک اشتباه موجب ایجاد حاشیه برای خود شد‪ .‬یکی دیگر از موضوعات‬ ‫پیرامون محمود کریمی مسائل مربوط به هیات اوست‪ .‬کریمی همچنین با برخی اقدامات در‬ ‫عزاداری‪ ،‬خبرساز شده است‪ .‬او در سال ‪ 91‬با استفاده از سنج و دمام به مداحی اهل بیت(ع)‬ ‫پرداخت اما چندی بعد زمانی که انتقادات نسبت به اقدام او باال گرفت‪ ،‬اعالم کرد که به دستور‬ ‫رهبر معظم انقالب‪ ،‬این سازها را از هیات خود جمع می کند‪ .‬او همچنین در یکی از سبک های‬ ‫خود‪ ،‬از اواز محمدرضا شجریان اقتباس کرده است‪.‬‬ ‫سعیدحدادیان‬ ‫در دانشگاه تهران مشغول است؛ سیاسی ترین مداح پس از حاج منصور ارضی در یکی از‬ ‫سیاسی ترین دانشگاه های کشور مشغول کار است‪ .‬سعید حدادیان که به اظهارنظرهای بعضا‬ ‫سیاسی در جلسات روضه خوانی اش شهره است‪ ،‬خارج از حسینیه و هیات‪ ،‬در نهاد نمایندگی‬ ‫ولی فقیه در دانشگاه تهران مشغول کار است و البته در همین دانشگاه هم برخی دروس مرتبط‬ ‫با معارف را تدریس می کند‪ .‬سعید حدادیان که یکی از تربیت شدگان حاج منصور ارضی است‪،‬‬ ‫هیات او در غرب تهران و در پایگاه بسیج مقداد برقرار است که البته بسیاری از پامنبری هایش‬ ‫بســیجی ها و جوانان حزب اللهی هســتند‪ .‬فرزندش نیز بیش از یک دهه اســت که همراه او‬ ‫م بیت رهبری هم می رود‪ .‬حدادیان عالوه بر هیات خود‪،‬‬ ‫مداحی می کند و حتی با پدر به مراس ‬ ‫در یک هیات دانشجویی هم مداحی می کند و برای این منظور‪ ،‬در دانشگاه تهران حضور پیدا‬ ‫می کند‪ .‬حدادیان همچون اســتاد خود حاج منصور ارضی‪ ،‬به سخنان خبرساز سیاسی شهره‬ ‫است‪ .‬از جنجالی ترین اظهارنظرهای سیاســی او می توان به انتقاد شدیداللحن از اسفندیار‬ ‫رحیم مشایی و محمود احمدی نژاد و همچنین زیرسوال بردن اقدامات حسن روحانی و ایت الله‬ ‫هاشمی رفسنجانی اشــاره کرد‪ .‬او چندی پیش اعالم کرد که اگر اصولگرایان در انتخابات به‬ ‫وحدت نرسند‪ ،‬مداحان فهرستی جداگانه منتشر خواهند کرد‪.‬‬ ‫حسنخلج‬ ‫حسن خلج طبق روال سال های گذشته‪ ،‬امسال هم در مسجد امیر در خیابان کارگر شمالی‬ ‫در تهران‪ ،‬به مداحی اهل بیت(ع) خواهد پرداخت اما پایگاه اصلی او‪ ،‬هیات نوباوگان قنات اباد‬ ‫تهران است‪ .‬او که از ‪ 12‬سالگی مداحی می کند‪ ،‬می گوید که انقالب در گرایش او به مداحی‬ ‫نقش مهمی داشته است‪ .‬خلج بعد از مدتی با منصور ارضی اشنا شده و از فنون خوانندگی او بهره‬ ‫گرفته است‪ .‬او معتقد است که مداحی کار زمینی نیست و از همین رو به کالس ها و جلساتی که‬ ‫تحت عنوان تربیت مداح برگزار می شود‪ ،‬اعتقادی ندارد‪ .‬اغلب پامنبری هایش جوان ها هستند‬ ‫و مشی او این است که در خصوص مسائل سیاسی اظهارنظر نکند‪ .‬خلج چندان به سبک های‬ ‫متعدد اعتقادی ندارد و ترجیح می دهد در یک دهه محرم با یک ســبک ثابت مداحی کند‪ .‬او‬ ‫برخی نواهای ابداعی یا اقتباسی را که با سبک های اصیل سنتی و ردیف های اوازی متناسب‬ ‫باشــد‪ ،‬تلفیق می کند و از این رو‪ ،‬ســبک منحصر به فرد خود را دارد‪ .‬خلج در مجالس شــادی‬ ‫اهل بیت(ع) نیز ذکر مصیبت می خواند و به اشــک ریختن در کنار شادی برای اهل بیت(ع)‬ ‫اعتقاد ویژه ای دارد‪ .‬او می گوید‪« :‬بســیار مفید است که در مجالس حتما اشک ریخته شود؛‬ ‫حتی در جشن ها‪ ».‬حاج حسن خلج در ابتدای دوره جوانی خود‪ ،‬دانشگاه را رها کرده و به شغل‬ ‫ازاد اشتغال دارد‪.‬‬ ‫ویژه محرم‬ ‫حاجعلیقربانی‬ ‫مداح هیات عشاق الحسین اســت‪ .‬حاج علی قربانی که از دوره دفاع مقدس ذکر مصیبت‬ ‫اهل بیت(ع)ومناجات خوانیرااغازکردهاست‪،‬ازمجالسمناجات خوانیبهمجالسروضه خوانی‬ ‫راه یافت‪ .‬پامنبری هایش او را حاج قربان خطاب می کنند‪ .‬او از محضر حاج منصور ارضی بسیار‬ ‫استفاده کرده است؛ البته شاگرد رسمی ارضی نبوده اما همواره در جلساتش حضور داشته است‪.‬‬ ‫قربانیهیاتعشاق الحسین(ع)رادردورهدبیرستانهمراهباهمشاگردی هایخودتاسیسکرد‬ ‫و این هیات سیار که در مناسبت ها ثابت می شود‪ ،‬هنوز هم فعال است‪ .‬مراسم دهه اول محرم در‬ ‫هیات عشاق الحسین (ع) در حسینیه جدیداالحداث این هیات برگزار می شود که در فاصله میان‬ ‫میدان شهدا و میدان امام حسین(ع) در شرق تهران ساخته شده است‪ .‬حاج علی قربانی که خود‬ ‫از طالب درس خارج فقه و اصول رهبر معظم انقالب است‪ ،‬دفترخانه ای در تهران دارد و از طریق‬ ‫انامرارمعاشمی کند‪.‬یکیازویژگی هایمنحصربه فردهیاتعشاق الحسین(ع)ایناستکه‬ ‫حاج علی قربانی اجازه فیلمبرداری از هیات را نمی دهد و حتی بسیاری از افراد تا پیش از حضور در‬ ‫این هیات‪ ،‬چهره او را ندیده اند‪ .‬هیات او در مرز میان سنتی و مدرن بودن است؛ به گونه ای که به‬ ‫روضه خوانی اهمیت بسیاری می دهد اما شور هیاتش به گونه ای است که با سلیقه جوانان هیاتی‬ ‫منطبقاست‪.‬قربانیازموضع گیریسیاسیدرهیاتخوداجتنابمی ورزد‪.‬‬ ‫عبدالرضاهاللی‬ ‫در میانه شور‪ ،‬سینه زنان را به تالطم دعوت می کند‪ .‬بخش عمده ای از رشد خود در مداحی‬ ‫اهل بیت(ع) را مدیون برادرش مرحوم حاج مجید سیب سرخی است‪ .‬نام او در سال های پایانی‬ ‫دهه ‪ 70‬و با نوای «دلم به عشق یارم‪ »...‬که ان را به همراه مرحوم محسن فیضی خوانده بود‪،‬‬ ‫بر سر زبان ها افتاد‪ .‬در ابتدا تصویر خاصی از حسین سیب سرخی منتشر نمی شد اما به تدریج‬ ‫فیلم های هیات او در پاساژ مهستان عرضه شد و در اختیار هیاتی ها قرار گرفت‪ .‬هیات حسین‬ ‫سیب سرخی معموال محلی است که جوانان دنبال کننده سبک های مدرن مداحی در ان جمع‬ ‫می شــوند؛ اگرچه تعداد زیادی از پامنبری های او از جوانان حزب اللهی و بسیجی هستند اما‬ ‫مداح هیات روضه العباس(ع ) ترجیح می دهد کمتر وارد سیاست شود‪ .‬سیب سرخی که شغل‬ ‫ازاد دارد و به ورزش می پردازد‪ ،‬از برخی ســبک های جنجالی استفاده کرده که برخی از انها با‬ ‫انتقاداتی مواجه شده است‪ .‬او حتی به سبک محمدرضا شجریان و اوازخوانان سنتی در هیات‬ ‫خود تحریر می زند تا پامنبری هایش را به وجد اورد‪ .‬سیب سرخی که هیات های هفتگی خود را‬ ‫روزهای شنبه در خیابان پیروزی برگزار می کند‪ ،‬برای برپا کردن عزای دهه اول محرم به خیابان‬ ‫ایران و دروازه شمیران می رود؛ مراسمی که دوربین های فیلمبرداری و حتی ضبط های صوت‬ ‫در ان جایی ندارند‪.‬‬ ‫محمدرضاطاهری‬ ‫حاج محمدرضا طاهری کــه فرزند مرحوم حــاج محمدتقی طاهری از مداحان ســنتی‬ ‫است‪ ،‬دو برادر دیگر به نام های حاج مرتضی و حاج محســن دارد که هر دو از روضه خوانان و‬ ‫مناجات خوانان مشهور تهران هستند‪ .‬ان گونه که خود روایت می کند‪ ،‬نخستین بار در هیات‬ ‫حاج ناصر ارضی برادر حاج منصور ارضی مداحی کرده است‪ .‬او سپس راهی جبهه ها شده و در‬ ‫میان رزمندگان به مداحی و ذکر مصیبت اهل بیت(ع) پرداخته است‪ .‬طاهری که از شاگردان‬ ‫حاج منصور ارضی اســت‪ ،‬یکی از پایه گذاران ســبک های مدرن در مداحی است و مدت ها‬ ‫ی در مهدیه تهران مداحی می کرد‪ .‬شاید همین سابقه صمیمیت سبب شد‬ ‫همراه محمود کریم ‬ ‫پس از ایجاد یک حاشیه شــخصی برای کریمی‪ ،‬به دفاع تمام قد از هم کسوت خود بپردازد و‬ ‫برخی صحبت ها در این رابطه را «توطئه» توصیف کند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬روی اوردن طاهری به‬ ‫سبک های مدرن سبب شده بود تا بسیاری از حامیان سبک های سنتی عزاداری زبان به انتقاد‬ ‫از او بگشایند‪ .‬طاهری که سال ها در حسینیه مرحوم پنبه چی در خیابان هفده شهریور تهران‬ ‫مداحی می کرد‪ ،‬این روزها هیات خود را با نام مکتب الزهرا(س) در حســینیه پیروان حضرت‬ ‫مهدی(عج) در همــان منطقه برپا می کند‪ .‬ایــن روزها فرزند محمدرضا طاهــری نیز به جمع‬ ‫مداحان پیوسته و در حال طی کردن پله های ترقی است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫این مداح اهل بیت(ع) در ‪ 12‬ســالگی قاری قران بود و در همان سن و سال با شرکت در‬ ‫مجالس و هیات های حاج منصور ارضی اداب مداحی را تا اندازه ای اموخت‪ .‬تا سال ‪ 79‬فقط‬ ‫اهالی میدان خراسان تهران هاللی را به عنوان مداحی جوان می شناختند‪ ،‬اما او برای مداحی‬ ‫به هیات های مختلف رفت تا اینکه در سال ‪ 82‬با برپایی هیات الرضا(ع) در مسجد جامع ابوذر‪،‬‬ ‫نام او به عنوان یک مداح سرشناس مطرح شد‪ .‬ســبک مداحی هاللی از همان اغاز کار مورد‬ ‫انتقاد برخی جریان های مذهبی قرار گرفت؛ چراکه او سبک های جدیدی را در مداحی به کار‬ ‫می برد که بسیاری ان را نمی پسندیدند‪ .‬منتقدان هاللی‪ ،‬او را متهم می کردند که مداحی را با‬ ‫موسیقی پاپ درامیخته است‪ .‬اما در مقابل‪ ،‬مدافعانش که جوانان امروزی هستند‪ ،‬سبک او را‬ ‫عاملی برای جذب خود به هیات ها می دانستند و از او حمایت کردند‪ .‬درحالی که برخی از هاللی‬ ‫به عنوان یکی از شاگردان جوان حاج منصور یاد می کنند‪ ،‬او این مساله را رد کرده و می گوید که‬ ‫فقط برای حضور در هیات‪ ،‬به مسجد ارک می رفته است‪ .‬او در چند برهه درگیر برخی حاشیه های‬ ‫شخصی شد اما اکنون تمام تالش خود را به کار بسته که از اسیر شدن در دام حاشیه دور بماند‪.‬‬ ‫هیات الرضا(ع) که در ایام مختلف سال برگزار می شــود در خیابان وحدت اسالمی در جنوب‬ ‫تهران برقرار است‪.‬‬ ‫حسینسیبسرخی‬ ‫‪11‬‬ ‫ازمایش جدید‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حالی که مجلس شورای اسالمی و شــورای نگهبان به اجرای‬ ‫طرح برجام چراغ ســبز نشــان داده اند همزمــان ایران یــک ازمایش‬ ‫موشــکی جدید انجام داده که بازخوردهای فراوانی داشــته از جمله‬ ‫اینکه امریکا اعالم کرده است می خواهد این مساله را به شورای امنیت‬ ‫ارجاع دهد‪.‬‬ ‫حماسه «عماد»‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ازمایشموشکیجدیدایران‬ ‫خیره کنندهبودهاست‬ ‫ازمایش یک موشــک جدید در ایران به تیتر نخست‬ ‫رســانه های دنیا تبدیل شــده است‪ .‬موشــکی که نام ان‬ ‫عماد است و بیشــتر از همه امریکایی ها را به خشم اورده‬ ‫است‪ .‬این موشک اولین موشک ایرانی با قابلیت هدایت‬ ‫و کنترل اســت که متخصصین وزارت دفاع و پشــتیبانی‬ ‫ی ساخته اند و پارامتری‬ ‫نیروهای مســلح با توان کامال بوم ‬ ‫از اقتدار نظامی جمهوری اســامی ایران است‪.‬به عبارت‬ ‫بهتــر از زمان روانــه ســازی (‪ )Launching‬تــا اصابت به‬ ‫هــدف (‪ )Target‬هدایت و کنترل می شــود؛ این یعنی هر‬ ‫هدفــی در خلیج فارس در تیــررس این موشــک قدرتمند‬ ‫قرار دارد‪ .‬بر اساس اطالعات روزنامه جروزالم پست‪ ،‬این‬ ‫موشک قریب به ‪ 1700‬کیلومتر برد و بیش از ‪ 700‬کیلوگرم‬ ‫سرجنگی دارد و یک موشک هدایت شونده بردبلند سطح‬ ‫به ســطح بوده که دارای پتانســیل های منحصر به فردی‬ ‫است‪ .‬البته تاکنون مسئوالن ارشد وزارت دفاع و پشتیبانی‬ ‫نیروهای مسلح از جمله سردار سرتیپ «حسین دهقان»‬ ‫درباره برد موشک «عماد» از نظر کمی و عددی سخنی به‬ ‫میان نیاورده اما نکته ای که وجود دارد اینکه این موشک‬ ‫دارای پتانسیل های خارق العاده است‪ .‬اینکه چگونه روزنامه‬ ‫جروزالم پست از برد دقیق و وزن سرجنگی ان اطالع دارد‬ ‫به نظر یک گمانه زنی رسانه ای است و منابع رسمی نظامی‬ ‫از ان اطالعاتی مطرح نکردند‪ .‬ســردار ســرتیپ پاســدار‬ ‫«حسین دهقان» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در‬ ‫این مورد با اشاره به راهبرد وزارت دفاع در توسعه و تکمیل‬ ‫توان موشکی نیروهای مسلح و افزایش قدرت بازدارندگی‬ ‫موثر جمهوری اســامی ایران گفت‪« :‬این موشــک که‬ ‫تمامی مراحل طراحی و ســاخت ان توســط دانشمندان و‬ ‫متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع صورت‬ ‫پذیرفته است‪ ،‬نخستین موشک دوربرد جمهوری اسالمی‬ ‫ایران با قابلیت هدایت و کنتــرل تا لحظه اصابت به هدف‬ ‫می‪‎‬باشد که قادر است اهداف مورد نظر را با دقت باال مورد‬ ‫اصابت قرار داده به طور کامل منهدم کند‪».‬‬ ‫وزیر دفاع با بیان اینکه طراحی‪ ،‬ســاخت و ازمایش‬ ‫موفقیت امیز موشک عماد یک جهش فناورانه و عملیاتی‬ ‫در این حوزه راهبردی به شمار می رود تاکید کرد‪« :‬ما برای‬ ‫افزایش قــدرت دفاعی و توان موشــکی خود از هیچ کس‬ ‫اجازه نمی‪‎‬گیریم و برنامه‪‎‬هــای دفاعی خــود را به ویژه در‬ ‫حوزه موشــکی بــا قاطعیت دنبــال می کنیم که موشــک‬ ‫«عماد» یکی از مصادیق برجسته ان محسوب می‪‎‬شود‪».‬‬ ‫وی تصریــح کرد‪« :‬با تحویــل انبوه موشــک «عماد» به‬ ‫یگان های موشکی نیروهای مسلح در اینده نزدیک قدرت‬ ‫و توان تاکتیکی و عملیاتی انان به نحو بسیار چشمگیری‬ ‫افزایش خواهد یافت‪».‬‬ ‫حمایت ‪ ۲۲۰‬نماینده از ازمایش موشک عماد‬ ‫‪ 220‬نماینــده مجلس نیــز در بیانیــه ای از ازمایش‬ ‫موشــک عماد حمایت کردند‪.‬در متن بیانیه ‪ 220‬نماینده‬ ‫مجلس شــورای اســامی در حمایت از ازمایش موشک‬ ‫عماد امده اســت‪« :‬در استانه محرم حســینی و همزمان‬ ‫با تشــییع پیکر مطهر سردار سرلشکر شــهید حاج حسین‬ ‫همدانی و پیکرهای جان باختگان فاجعه منا‪ ،‬فرزندان رشید‬ ‫ملت بزرگ ایران اسالمی در صنایع دفاع وزارت دفاع‪ ،‬این‬ ‫موشک طراحی و ساخت و ازمایش شد‪ .‬نصب موفقیت امیز‬ ‫موشک دوربرد عماد نسل جدید موشک های بالستیک و‬ ‫نخستین موشک دوربرد با قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه‬ ‫اصابت و تولید اژدرهای هدایت شونده از ابزارهای قدرت‬ ‫بازدارندگی از تهدیدات احتمالی بشــمار مــی رود که الزم‬ ‫است ما نمایندگان مجلس شــورای اسالمی از تالش ها و‬ ‫پیشرفت های صنایع دفاعی کشور با اتکا به جهاد علمی و‬ ‫دفاع و خنثی سازی تحریم های ظالمانه و الگوی موفق در‬ ‫اقتصاد مقاومت قدردانی کرده و مجددا حمایت همه جانبه‬ ‫خود را از ارتقای سامانه ها و تقویت بنیه دفاعی کشور اعالم‬ ‫نماییم‪ .‬بدون شک این موفقیت ها تحت والیت فرماندهی‬ ‫معظم کل قوا و در راســتای اقتدار علمی‪ ،‬دفاعی‪ ،‬ملی و‬ ‫بین المللی از افتخارات برتری ساز منطقه ای و موجب یاس‬ ‫دشمنان خواهد بود‪».‬‬ ‫شوک به امریکا‬ ‫بازتاب های رسانه ای‬ ‫ازمایش موشــکی جدید ایران همزمــان با تصویب‬ ‫توافق هسته ای در مجلس‪ ،‬مورد تحلیل رسانه های جهان‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫روزنامه نیویورک تایمز در این مورد نوشــت‪« :‬ایران‬ ‫چند ســاعت پیش از انکه مجلس این کشور در یک جلسه‬ ‫پرجنجال کلیات توافق هسته ای را به تصویب رساند‪ ،‬یک‬ ‫موشک بالستیک دوربرد جدید را مورد ازمایش قرار داد‪».‬‬ ‫این روزنامــه امریکایی در پایــگاه اینترنتی خود و در‬ ‫گزارشی به قلم توماس اردبرینک افزود‪« :‬احتماال پرتاب‬ ‫این موشک نقض مفاد توافق هسته ای ایران و شش قدرت‬ ‫جهانی محسوب می شود‪ .‬براساس برخی برداشت ها این‬ ‫توافق محدودیت هایی را برای بلندپروازی های موشــکی‬ ‫ایران قائل شده است‪».‬‬ ‫اجرای توافق پیچیده شد‬ ‫وال استریت ژورنال هم نوشــت‪« :‬اقدام ایران برای‬ ‫ازمایش موشک بالســتیک‪ ،‬قطعنامه شــورای امنیت در‬ ‫ارتباط با توافق هســته ای تهران با قدرت های بزرگ دنیا‬ ‫و ممنوعیت ادامه برنامه موشــک های بالستیک با قابلیت‬ ‫حمل کالهک های هسته ای را به چالش کشانده است‪».‬‬ ‫پایگاه اینترنتی این روزنامه امریکایی در مطلبی به قلم ارزو‬ ‫اقبالی و اسا فیچ نوشت‪« :‬رسانه دولتی ایران گزارش کرد‬ ‫این کشور نسل جدید موشک های بالستیک زمین به زمین‬ ‫را با موفقیت ازمایش کرد‪ .‬این اقدام می تواند اجرای توافق‬ ‫هســته ای ماه جوالی این کشــور را پیچیده کند‪ ،‬هرچند‬ ‫پارلمان این کشــور در اقدامی تاریخی کلیات این توافق‬ ‫را تصویب کرد‪».‬‬ ‫به نوشــته ایــن روزنامــه‪ ،‬ازمایش موشــک جدید‬ ‫بالســتیک ایران در همــان روزی انجام شــده اســت که‬ ‫پارلمان این کشــور کلیــات توافق هســته ای را تصویب‬ ‫کرد‪ .‬پس از پذیرش توافق هســته ای‪ ،‬قطعنامه شــورای‬ ‫امنیت سازمان ملل در بیســتم جوالی از ایران خواست تا‬ ‫موشک جدید ایران به اسرائیل می رسد‬ ‫پایگاه اینترنتــی دیپلمات در مطلبی بــه قلم فرانس‬ ‫استفان گادی نوشت‪« :‬موشک جدید ایران توانایی هدف‬ ‫قرار دادن اسرائیل را دارد‪ ».‬این رسانه نوشت‪« :‬ایران اخیرا‬ ‫یک موشک دور برد سطح به ســطح را با قدرت هدف زنی‬ ‫دقیق با موفقیت ازمایش کرد‪ ».‬در حالیکه جزئیات دقیق‬ ‫این ازمایش موشکی هنوز مبهم است اما حسین دهقان‪،‬‬ ‫وزیر دفاع ایران اعالم کرد که موشــک عماد می تواند به‬ ‫اهداف با دقت اصابت و انها را نابود کنــد که این موضوع‬ ‫قابلیت بازدارندگی ایران را افزایــش می دهد‪ .‬زمان دقیق‬ ‫این ازمایش موشکی با وجود اینکه اعالم شده جدیدترین‬ ‫موشک ایران است اما نامشخص است‪ .‬دهقان تنها گفت‬ ‫که این موشک در اینده نزدیک به خدمت گرفته می شود‪.‬‬ ‫او همچنین اعالم کرد که موشک عماد نخستین موشک‬ ‫با قابلیت هدایت از راه دور می تواند به اهداف با دقت قابل‬ ‫توجهی اصابت کند‪ .‬براســاس تحقیق صــورت گرفته از‬ ‫طرف مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی ‪ CSIS‬موشک‬ ‫عماد یک موشــک یک مرحله ای با ســوخت جامد و رده‬ ‫موشک های بالستیک سطح متوسط است که برگرفته شده‬ ‫از موشک شهاب سه است‪ .‬ضرورتا نوعی موشک شهاب‬ ‫سه محسوب می شود اما از یک سیستم مانورپذیری ورود‬ ‫مجدد برخوردار است که دقت سیستم ان را بهبود می بخشد‬ ‫و دفاع موشکی ان را پیچیده می کند‪ .‬این تحقیق همچنین‬ ‫نشان می دهد که این موشــک هزار و هفتصد کیلومتر برد‬ ‫دارد و قابلیت حمــل هفتصد وپنجاه کیلوگرم بــار را دارد و‬ ‫همچنین از طریق یک سایت شلیک سیار شلیک و هدایت‬ ‫می شود‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬این گزارش به این موضوع اشاره‬ ‫دارد که ایران ممکن اســت روی ســاخت کالهک اتمی‬ ‫ برای موشک های شهاب سه خود کار کند که این موضوع‬ ‫می تواند کالهکی اتمی را برای موشــک عمــاد به همراه‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫ایران‪ :‬نقض نمی کند‬ ‫ازمایش این موشــک اما شوک زیادی به‬ ‫امریکاوارد کــرد‪ .‬وزارت امور خارجــه امریکا‬ ‫اعالم کرد به نظر می رســد ازمایش موشــکی‬ ‫ایران که اواخر هفته اعالم شد قطعنامه های‬ ‫شــورای امنیت ســازمان ملل متحــد را نقض‬ ‫کرده باشــد و واشــنگتن این موضــوع را در‬ ‫سازمان ملل متحد مطرح خواهد کرد‬ ‫در واکنش به این اظهارنظرها‪ ،‬عباس عراقچی معاون‬ ‫وزیر امور خارجه گفت تهران توافق هســته ای تاریخی با‬ ‫شــش قدرت جهانی را که ماه ژوئیه به دست امد با ازمایش‬ ‫یک موشــک بالســتیک زمین به زمین در این هفته نقض‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫عراقچی گفــت که این ازمایــش نقض کننده توافق‬ ‫هســته ای نیســت و ایران بر ســر (برنامه) دفاع ملی خود‬ ‫مصالحه نخواهد کرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ازمایش این موشک اما شــوک زیادی به امریکاوارد‬ ‫کــرد‪ .‬وزارت امــور خارجــه امریــکا اعــام کرد بــه نظر‬ ‫می رســد ازمایش موشــکی ایران که اواخــر هفته اعالم‬ ‫شــد قطعنامه های شــورای امنیت ســازمان ملل متحد را‬ ‫نقض کرده باشــد و واشــنگتن این موضوع را در سازمان‬ ‫ملل متحد مطــرح خواهد کــرد‪ .‬مارک تونر‪ ،‬ســخنگوی‬ ‫وزارت امور خارجه امریــکا در مصاحبه با خبرنگاران گفت‪:‬‬ ‫« به شدت این نگرانی وجود دارد که نقض اخیر ظاهرا نقض‬ ‫قطعنامه ‪ 1929‬شورای امنیت ســازمان ملل متحد باشد و‬ ‫ما قطعا این مســاله را در شــورای امنیت مطرح می کنیم‪،‬‬ ‫همانطور کــه در مورد پرتاب های گذشــته نیز ایــن کار را‬ ‫انجام داده ایم‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ما قصد داریم این موضوع را در سازمان‬ ‫ملل متحد مطرح کنیم و ســپس این کار را در مورد هرگونه‬ ‫نقضقطعنامه هایشورایامنیتسازمانمللمتحدتوسط‬ ‫ایران انجام خواهیم داد‪ ».‬متیو رایکرافت سفیر انگلیس در‬ ‫سازمان ملل متحد هم در مصاحبه با خبرنگاران مقابل مقر‬ ‫شورای امنیت در نیویورک گفت ساختار تحریم های موجود‬ ‫در حال حاضر به قوت خود باقی است‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬کمیتــه تحریم های ایران در شــورای‬ ‫امنیت سازمان ملل متحد باید این حادثه را بررسی کند‪».‬‬ ‫«سامانتا پاور» نماینده امریکا در سازمان ملل متحد هم در‬ ‫واکنش به این ماجرا مدعی شد که ازمایش موشک جدید‬ ‫ســطح به هوای ایران در هفته جاری نقض قطعنامه های‬ ‫موجود شورای امنیت سازمان ملل متحد است‪ .‬سامانتا پاور‬ ‫که در نشست ویژه امور زنان در واشنگتن صحبت می کرد‪،‬‬ ‫در این زمینه گفت‪« :‬اگر واقعیات همانی باشند که ما به انها‬ ‫اعتقاد داریم‪ ،‬اقدام اخیر ایران نقض قطعنامه های شورای‬ ‫امنیت است‪ ».‬ســامانتا پاور در ادامه سخنان خود در این‬ ‫زمینه گفت‪« :‬واقعا از ویژگی های مهــم در اجرای توافق‬ ‫هســته ای با ایران اجرای قطعنامه و معیارهای موجود در‬ ‫ان است‪ ».‬وی در پاسخ به این سوال که اقدام ایران چقدر‬ ‫بر برجام تاثیر می گذارد‪ ،‬گفت‪« :‬فکــر می کنم مجبوریم‬ ‫همــه احتمال ها را در نظــر بگیریم‪ ».‬براســاس قطعنامه‬ ‫‪ 1929‬شــورای امنیت ســازمان ملل متحد‪ ،‬ازمایش های‬ ‫موشکی بالستیک ایران از ســال ‪ 2010‬ممنوع شده است‬ ‫و این قطعنامه تا زمــان اجرای موافقتنامه هســته ای ‪14‬‬ ‫ژوئیه بین ایران و شــش قــدرت جهان (پنج کشــور عضو‬ ‫دائم شورای امنیت ســازمان ملل متحد به اضافه المان )‬ ‫همچنان معتبر خواهد بود‪ .‬براساس قطعنامه ای که پس از‬ ‫اعالم موافقتنامه هسته ای بین ایران و گروه ‪(5+1‬امریکا‪،‬‬ ‫روسیه‪ ،‬فرانسه‪ ،‬چین‪ ،‬انگلیس و المان ) در شورای امنیت‬ ‫ســازمان ملل متحد تصویب شــد ایران برای مدت هشت‬ ‫ســال مجاز نخواهد بود هیچ گونــه فعالیتــی در ارتباط با‬ ‫موشک های بالستیک انجام دهد که قادر به حمل سالح‬ ‫هسته ای باشد‪.‬‬ ‫هشت سال همه فعالیت های خود را مرتبط با موشک های‬ ‫بالستیکی که قابلیت حمل سالح های هسته ای را داشته‬ ‫باشــند ‪ -‬از جمله پرتاب کننده هایی که از تکنولوژی مشابه‬ ‫این موشک های بالستیک استفاده می کنند‪ -‬متوقف کند‪.‬‬ ‫پاســخ مقامات ایرانی به این قطعنامه این بود که توســعه‬ ‫موشک های بالستیک تنها با اهداف دفاعی است نه برای‬ ‫حمل کالهک های هسته ای‪ .‬شلیک روز یکشنبه موشک‬ ‫بالستیک از سوی ایران نشان داد ممنوعیت سازمان ملل‬ ‫درباره موشک های بالســتیک به بوته ازمایش قرار گرفته‬ ‫اســت‪ .‬جان کربی‪ ،‬ســخنگوی وزارت امور خارجه امریکا‬ ‫گفت در صورتی که ازمایش موشکی ایران قطعنامه شورای‬ ‫امنیت را نقض کرده باشــد‪ ،‬امریکا در ســازمان ملل اقدام‬ ‫مناسب را انجام خواهد داد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پشت پرده مذاکرات‬ ‫دست دادن ایت الله بهشتی‬ ‫با زنان نامحرم!‬ ‫عربستان باید دیه شبه عمد‬ ‫پرداخت کند‬ ‫‪13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پشت پرده مذاکرات‬ ‫شرمن در دانشگاه هاروارد سخنرانی کرد‬ ‫هفته گذشته وندی شــرمن‪ ،‬معاون سابق جان کری‬ ‫وزیر امورخارجه و مسئول تیم امریکا در مذاکرات هسته ای‬ ‫که زمانی مشــاور مادلین البرایت وزیر امورخارجه پیشــین‬ ‫امریکا و مشــاور دولت بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین‬ ‫امریکا نیز بود در مرکــز تحقیقاتی علوم و امــور بین الملل‬ ‫دانشکده کندی در دانشگاه هاروارد سخنرانی کرد‪ .‬شرمن‬ ‫در این ســخنرانی گفتــه بود که عبــاس عراقچــی در تیم‬ ‫مذاکره کنندهقبلینیزحضورداشتاماتاایندورازمذاکرات‬ ‫ما نمی دانستیم که او انگلیسی هم می تواند صحبت کند‪.‬‬ ‫شــرمن در این ســخنرانی به مســائل پشــت پرده و‬ ‫خصوصی مذاکرات اشاره کرده و گفته بود‪« :‬ما در مذاکرات‬ ‫هســته ای با ایران‪ ،‬در مواقعی با هم ناهــار می خوردیم اما‬ ‫هیچ کس هرگز و هرگز از مواضع خودش در ســر میز ناهار‬ ‫کوتاه نیامد‪ .‬بنابه دالیل پیچیده مختلفی که وجود داشــت‬ ‫این کار امکان پذیر نبود‪».‬‬ ‫بــه نظــر او ظریــف انســان فوق العاده ای اســت‪:‬‬ ‫«محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران‪ ،‬در نقل خاطرات‬ ‫فردی فوق العاده و بسیار شــوخ طبع است ‪ ،‬اما درعین حال‬ ‫در مذاکرات بسیار جدی اســت‪ .‬همان طور که خبرنگاران‬ ‫معــروف گفته اند در محــل مذاکــرات‪ ،‬داد و فریاد هم رخ‬ ‫می داد‪ .‬ما هرگز گارد خودمان را پایین نیاوردیم اما به هرحال‬ ‫ما هم در لحظاتی از بعد انســانی با هــم تعامل می کردیم‬ ‫به طوری که برای نمونه‪ ،‬تصاویر ویدئویی نوه های هم را به‬ ‫یکدیگر نشان می دادیم‪».‬‬ ‫شرمن در مورد جایگاه حسن روحانی در سیاست ایران‬ ‫معتقد بود که روحانی می خواهد رئیس جمهور باقی بماند‪.‬‬ ‫لو‬ ‫او گفته بود‪« :‬او با تندروها مواجه است و باید با انها تعام ‬ ‫انها را مدیریت کند‪ .‬او می خواهد اصالحاتی به وجود بیاورد‬ ‫و درنتیجه باید مشخص کند که چقدر می تواند با ما تعامل‬ ‫داشته باشد و ایا این کار سبب تضعیف موقعیتش در داخل‬ ‫ایران می شود‪» .‬‬ ‫شــاید مهمترین بخش از این سخنرانی جایی بود که‬ ‫او روحانی را نه یک اصالح طلب بلکه یک اصولگرا معرفی‬ ‫می کند‪« :‬با انکه حســن روحانی اصالح طلب نشان داده‬ ‫می شود‪ ،‬ولی یک روحانی بسیار اصولگرا است‪ .‬نباید درباره‬ ‫ماهیتشخصیتیاوومیزانتغییراتیکهانتظارداریماشتباه‬ ‫کنیم‪ .‬بنابراین می بینیم که جناح هــای مختلفی در داخل‬ ‫ایران وجود دارد‪ .‬برخی از جناح های داخل ایران می خواهند‬ ‫تعامل ایران با جامعه جهانی بیشتر شــود اما برخی دیگر از‬ ‫جناح ها با این روند مخالف هستند‪ .‬وقتی ظریف و جان کری‬ ‫با هم به پیاده روی رفتند دیدیم که چه وضعی پیش امد‪».‬‬ ‫دست دادن‬ ‫ایت اللهبهشتی‬ ‫با زنان نامحرم!‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ادعای جدید و جنجالی دیگر‬ ‫برای اقا صادق‬ ‫بعد از انکه اظهارات صادق خرازی در برنامه «دید در‬ ‫شب» منتشر شد‪ ،‬یکی از محورهای این مصاحبه که به تیتر‬ ‫بسیاری از رسانه ها نیز بدل شد‪ ،‬موضوع دست دادن ایت الله‬ ‫بهشتیوامامموسی صدربازناننامحرماهلکتاببود‪.‬اودر‬ ‫اینمصاحبهگفتهبود‪«:‬مثالدستدادنباخانم هادرعرفو‬ ‫حکمجمهوریاسالمیامرغیرقابلقبولیاست‪.‬علماقبول‬ ‫ندارند و شخص رهبری هم نسبت به این کار موضع دارند‪ .‬در‬ ‫حالی که در تاریخ‪ ،‬بسیاری از بزرگان و علما با خانم ها دست‬ ‫می دادند‪ .‬مرحوم ایت الله بهشتی و‪ »..‬و در پاسخ به اینکه‬ ‫واقعاایت اللهبهشتیبازناندستمی دادگفتهبود‪«:‬مرحوم‬ ‫بهشتی و امام موسی صدر‪ ،‬کسانی بودند که اگر خانم اهل‬ ‫کتابی دست دراز می کرد انجا تسامح در ادله سنن می کردند‬ ‫و دســت می دادند‪ .‬البته مــن درجایی نیســتم که بخواهم‬ ‫فتوایی دهم‪ ».‬او البته گفته بود که دســت دادن با خانم ها‬ ‫وجه شرعی دارد‪ .‬بعضی علما اشکال می دانند و برخی علما‬ ‫به حکم اهل سنت اشکال نمی دانند‪ .‬وی تاکید کرده بود که‬ ‫پیش تر که فتوای دست دادن را نمی دانسته با زنان نامحرم‬ ‫نیزدستمی دادهاست‪.‬اینموضوعباواکنشدخترایت الله‬ ‫بهشتیروبه روشد‪.‬ملوک الساداتحسینیبهشتیدرتماس‬ ‫با «انتخاب» اظهارات بحث برانگیز صادق خرازی در مورد‬ ‫شهید بهشــتی را تکذیب کرد‪ .‬وی گفت‪« :‬در طول اقامت‬ ‫پدرم در اروپا در تمامی جلســات ایشان همراه مادرم شرکت‬ ‫می کردم و حتی یک مورد هم دســت دادن با زن نامحرم را‬ ‫از ایشان مشاهده نکردم‪ ».‬بهشتی افزود‪« :‬دوستان برای‬ ‫توجیه کارهای خودشان شهید بهشتی را سپر قرار ندهند‪».‬‬ ‫به نظر می رسد قرار نیســت حاشیه ها دســت از سر صادق‬ ‫خرازی بردارد‪ .‬او در هر مصاحبه مطالبی را بیان می کند که‬ ‫محل اختالف می شــود‪ .‬پیش تر نیز گفت وگوی او با مثلث‬ ‫و بیان این موضوع که لیستی از برخی کسانی که به دشمن‬ ‫گرا می دهد در اختیار دارد با واکنش های تند اصالح طلبان‬ ‫روبه رو شده بود‪.‬‬ ‫دست دادن اوباما باروحانی‬ ‫عربستانبایددیهشبه عمدپرداختکند‬ ‫داعش‪،‬مظنوناصلیانفجارهایترکیه‬ ‫نوذر شــفیعی با نقل قولی از ظریف درباره علت دســ ‬ ‫ت‬ ‫دادنشبارئیس جمهوراوبامادرکمیسیونامنیتملیگفت‪:‬‬ ‫«ظریفتوضیحدادکهمعموالروسای جمهورپسازسخنرانی‬ ‫خود جلسه را ترک می کنند و اوباما هم پس از سخنرانی جلسه‬ ‫را ترک کرد اما به نظر می رسد اوباما نه برای دست دادن با من‬ ‫بلکه برای دست دادن با رئیس جمهور برنامه ریزی کرده بود‪.‬‬ ‫پسدستدادنمنبارئیس جمهورامریکااتفاقیبوداماانها‬ ‫برایروبه روشدنبارئیس جمهور‬ ‫ایرانبرنامهداشتندکهالبتهمیسر‬ ‫نشد‪».‬‬ ‫اقای ظریف در این جلسه‬ ‫گفت انچه من انجام دادم رسم‬ ‫ادب اسالمی بود چرا که اوباما به‬ ‫طرف من امد و دست داد‪.‬‬ ‫ایت اللــه جوادی املی در‬ ‫دیدار با وزیر بهداشــت‪ ،‬ضمن‬ ‫تســلیت حادثه منا و همچنین‬ ‫شهادت ســردار رشــید اسالم‬ ‫حســین همدانی گفت‪« :‬رژیم‬ ‫ال ســعود باید بداند که سرزمین‬ ‫مکه مانند اهرام مصر نیست که‬ ‫هرطوریبخواهدبااینسرزمین‬ ‫پاک و مقدس رفتار کند‪ ».‬این مرجع تقلید با بیان اینکه باید‬ ‫حرمین شریفین از یوغ و اسارت رژیم ال سعود ازاد شود‪ ،‬بیان‬ ‫داشت‪«:‬اینحجاجیکهشهادت گونهجانباختند‪،‬دیهانها‬ ‫ازبابشبه عمداستنهخطا‪».‬ویافزود‪«:‬خصوصیتمکه‬ ‫ایناستکههیچکسبدوناحرامنمی تواندوارداینسرزمین‬ ‫شودوامنیتانهابایدحفظشود‪».‬‬ ‫احمد داوود اوغلو‪ ،‬نخســت وزیر ترکیه گفته است که‬ ‫مظنوناصلیبمبگذاری هایانکارا داعشاست‪.‬هفتهگذشته‬ ‫دو انفجار در شهر انکارای ترکیه به وقوع پیوست که بیش از‬ ‫‪ 30‬کشته برجای گذاشــت‪ .‬تاکنون هیچ گروهی مسئولیت‬ ‫اینحمالترابرعهدهنگرفته‪،‬امادولتترکیهمعتقداستکه‬ ‫دو بمبگذار انتحاری عامل ان بوده اند‪ .‬داوود اوغلو در جریان‬ ‫گفت وگو با یکی از شــبکه های‬ ‫تلویزیونی ترکیه گفت که حمله ‬ ‫با هدف تحت تاثیر قــرار دادن‬ ‫نتایجانتخاباتاتیدراینکشور‬ ‫انجامشدهاست‪.‬کردهایحزب‬ ‫‪ HDP‬قصد برگزاری یک تجمع‬ ‫را داشتند که این بمب ها منفجر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫موضع گیری ظریف درباره عربستان‬ ‫هنوز تمامی مفقودین فاجعه منا به تهران بازنگشته اند‬ ‫و مشخص نیست سرنوشت انها چه خواهد شد‪ .‬با این حال‬ ‫محمدجواد ظریف در گفت وگو بــا روزنامه های عرب زبان‬ ‫پالس های مثبت به سوی عربستان روانه کرده و از دوستی با‬ ‫کشورهای عربی صحبت به میان اورده است‪ .‬اما در طرف‬ ‫دیگر شاهزاده ســعودی همچنان بر طبل مخالفت با ایران‬ ‫کوفته و معتقد اســت که ایران در امور داخلی انها دخالت‬ ‫می کند‪ .‬پادشاه عربستان نیز در اخرین اظهارنظرش اگرچه‬ ‫نامی از ایران نبرده اما اتهامات به این کشور در زمینه برگزاری‬ ‫حج را نادرست خوانده است‪.‬‬ ‫در ایــن وضعیــت ظریــف در دیــدار با ســردبیران‬ ‫روزنامه های عربی از جمله روزنامه الرای کویت گفته‪« :‬ما‬ ‫و اعراب در یک کشــتی هســتیم‪ ،‬اگر این کشتی اسیبی‬ ‫ببیند پس همگی غرق خواهیم شد و هیچ کسی نجات پیدا‬ ‫نمی کند‪ .‬در نهایت نیز همگی به یک ساحل می رسیم‪».‬‬ ‫ی است و اگر‬ ‫به گفته او اینده ما و کشورهای عربی یک ‬ ‫اعراب این مساله را درک کنند و اطمینان خاطر داشته باشند‬ ‫ایران در کنار انها خواهد بود و به انها کمک خواهد کرد تا به‬ ‫ساحل امنیت برسند‪.‬‬ ‫ظریف در گفت وگوی خود با این روزنامه ها این سوال را‬ ‫مطرح کرد که زمانی که ایران توانست به توافق با کشورهای‬ ‫ابرقدرت برسد چرا نتواند به توافق با برادران عرب خود برسد؟‬ ‫وی درباره روابط میان تهران و ریاض گفت‪« :‬به نفع ایران‬ ‫نیست که عربستان را از دست بدهد‪ ،‬منفعت عربستان نیز با‬ ‫از دست دادن ما محقق نمی شود‪ ».‬وزیرخارجه کشورمان‬ ‫نارضایتی خود را از موضع عربستان در قبال توافق هسته ای‬ ‫ایران و غرب ابراز داشــت و ان را موضعی مطابق با موضع‬ ‫رژیم صهیونیستی دانســت‪ .‬وی گفت‪« :‬ایران و عربستان‬ ‫منافع مشترک‪ ،‬چالش های مشترک و ویژگی های مشترکی‬ ‫مثل دین‪ ،‬تاریخ و جغرافیا دارند پس چرا نباید با هم همکاری‬ ‫کنیم؟» ظریف همچنین پالس بســیار مثبتی را به ســمت‬ ‫عربستان روانه کرده و از چشم دوختن به دوستی با عربستان‬ ‫حرف زده بود‪« :‬تهران معتقد اســت که عربستان از سوی‬ ‫داعش و تروریسم هدف قرار گرفته شده است‪ .‬ما به بهبود‬ ‫روابط و دوستی با عربستان چشم دوخته ایم‪».‬‬ ‫وی بار دیگر تاکید کرد که اینــده اعراب و ایران یکی‬ ‫اســت‪ .‬ظریف همچنین در بخش دیگری از سخنان خود‬ ‫دست داشتن تهران در بازداشــت ‪ 25‬کویتی از جمله یک‬ ‫احتمالتغییردر‬ ‫کابینهدولت‬ ‫انتقام گیریویدئوییازعلیالریجانی‬ ‫در پــی رای اکثریــت مجلــس بــه کلیــات طــرح‬ ‫اجرای برجام در مجلس شــورای اســامی کــه مخالفان‬ ‫مذاکــرات ان را بــه الریجانــی‪ ،‬رئیس مجلس منتســب‬ ‫می کردنــد‪ ،‬برخــی کاربــران این طیــف کــه از عملکرد‬ ‫رئیــس مجلــس به شــدت دلگیرند‪ ،‬یــک فیلــم پخش‬ ‫شــده از تلویزیون صــدای امریــکا از علــی الریجانی را‬ ‫بازنشر کرده اند‪‎.‬‬ ‫انها با انتشــار ایــن فیلم‬ ‫که مربــوط به دوره مســئولیت‬ ‫الریجانی در پرونده هسته ای و‬ ‫مذاکراتاوباخاویرسوالناست‪،‬‬ ‫زیر ان نوشــته اند‪« :‬غرب به ما‬ ‫یکبوسههمنمی دهدچهبرسد‬ ‫بهلغوتحریم!»‬ ‫سه شــنبه هفته گذشــته‬ ‫خبرگــزاری فــارس گزارشــی‬ ‫را منتشــر کــرد کــه در ان‬ ‫اعــام می داشــت دو تــن از‬ ‫فرماندهــان نظامی ســپاه در‬ ‫سوریه به شــهادت رسیده اند‪.‬‬ ‫فارس البته به زمان شــهادت‬ ‫حسونی زاده اشاره ای نکرد اما‬ ‫گفته شد که وی‪ ،‬فرمانده ســابق تیپ صابرین بوده که به‬ ‫دست «تروریست های تکفیری» در دفاع از «حرم عقیله‬ ‫بنی هاشم» در سوریه کشته شده است‪ .‬فارس همچنین در‬ ‫این گزارش اضافه کرده بود که حمید مختاربند معروف به‬ ‫«ابو زهرا» مسئول سابق ستاد تیپ یکم «حضرت حجت‬ ‫اهواز» نیز به شهادت رسیده است‪.‬‬ ‫همچنین خبرهایی از شــهادت چهار عضو حزب الله‬ ‫لبنان به همراه این فرماندهان سپاه ایران منتشر شد‪ .‬ایران‬ ‫هفته گذشته شــاهد مراسم تشــییع و تدفین سردار شهید‬ ‫همدانی بود‪.‬‬ ‫تغییرنظرروحانی‬ ‫دربارهکاسبانتحریم‬ ‫رئیس جمهــور در جریان‬ ‫ســخنرانی برای مردم ســاری‬ ‫گفته است‪« :‬چه کسی هست‬ ‫که از افتخار ملت ایران ناراحت‬ ‫است؟ چه کســی هست که از‬ ‫غرور ملت ایران ناراحت است؟‬ ‫چــه کســانی از رفــع تحریــم‬ ‫ناراحت هستند؟ والله شما هم‬ ‫ضرر نمی کنیــد بعد از تحریــم این منفعت برای شــما هم‬ ‫خواهد بود‪ ،‬نگران نباشید دکان شما کساد نمی شود‪».‬‬ ‫البته این در حالی اســت که روحانی پیش از این در‬ ‫اردیبهشت ماه طی سخنانی در مراســم بیست و ششمین‬ ‫جشــنواره ملی امتنان از جامعه کار و تولیــد گفته بود‪« :‬با‬ ‫توافق نهایی کــه اگر اراده جدی وجود داشــته باشــد در‬ ‫ماه های اینده امکان پذیر اســت شرایط تولید بهتر خواهد‬ ‫شــد‪ .‬دالالن تحریم از هم اکنــون به فکر شــغل دیگری‬ ‫باشند‪».‬‬ ‫واکنش جان بولتون به موشک عماد‬ ‫جــان بولتــون‪ ،‬ســفیر‬ ‫پیشــین ایاالت متحــده در‬ ‫ســازمان ملــل در گفت وگو با‬ ‫فاکس نیوز گفتــه‪« :‬من فکر‬ ‫می کنم این نقصی اساسی در‬ ‫تمام روش مذاکرات از ســوی‬ ‫کابینــه اوباما بود که مســائلی‬ ‫مثل برنامه موشــک بالستیک‬ ‫ایران را به عنوان بخشی از مشکل مورد بررسی قرار نداد‪».‬‬ ‫او مدعی شــد این برنامه برای پرتاب ماهــواره ارتباطی و‬ ‫هواشناسی طراحی نشده بلکه برای سیستم حمل کالهک‬ ‫هسته ای طراحی شــده اســت‪ .‬بولتن با اشــاره به پرتاب‬ ‫موشک عماد گفت‪« :‬درباره برد موشــک توسعه چندانی‬ ‫وجود ندارد اما اگر درســت باشد بیشترین پیشرفت ممکن‬ ‫است سیستم هدایت این موشک باشــد‪ ،‬زیرا هر چه یک‬ ‫موشک دقیق تر باشد‪ ،‬مشخصا می تواند باعث تخریب و‬ ‫ویرانی بیشتری شود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫بحــث تغییــر در کابینــه‬ ‫دولت روحانی به پس از روزهای‬ ‫توافق ژنو باز می گردد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر هفته گذشــته نامه چهار‬ ‫وزیر بــه روحانــی در خصوص‬ ‫اخطاروهشدارنسبتبهوضعاقتصادیکشورراشاهدبودیم‬ ‫که در همین رابطه نیز برخی معتقــد بودند احتمال تغییر در‬ ‫کابینه قوت خواهد گرفت‪ .‬در همین رابطه روحانی در جلسه‬ ‫ستاد توسعه سرمایه گذاری مازندران گفته است‪« :‬احساس‬ ‫می کنم نیاز به تغییرات برای تحرک در مســیر دولت داشته‬ ‫باشیم‪ ».‬به اعتقاد بسیاری این ممکن است سیگنال های‬ ‫تغییر به علت انتقاد وز را از عملکرد اقتصادی دولت باشد اما‬ ‫بههرحالدولتتاتصویببرجامدرمجلسصبرخواهدکرد‪.‬‬ ‫ایرانی را به اتهام جاسوسی برای ایران و حزب الله و در اختیار‬ ‫داشتن مقادیر زیادی سالح تکذیب کرد‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ ‪ 25‬نفری که ســپتامبر گذشته به اتهام‬ ‫جاسوسی برای ایران و حزب الله لبنان بازداشت شده بودند‬ ‫به باند العبدلی معروف بودند‪.‬‬ ‫ظریف توضیح داده بود‪« :‬اتهاماتــی که به ایران در‬ ‫این باره وارد شــده اتهاماتی مشکوک اســت چراکه پس از‬ ‫توافق نامه هسته ای این اتفاق رخ داد‪ .‬ما تاکید می کنیم که‬ ‫امنیت کویت جزو امنیت ایران است‪».‬‬ ‫اما در طرف دیگر رئیس پیشــین دستگاه اطالعاتی‬ ‫عربستاندرگفت وگوباسی ان انمدعیشدعملیاتنظامی‬ ‫مسکو در سوریه گامی اشتباه اســت و روسیه از همراهی با‬ ‫ایران نفعی نمی برد‪ .‬ترکی فیصل به پوتین توصیه کرد بیش‬ ‫از یک میلیارد مسلمان را با خود دشمن نکند و چنین شهرتی‬ ‫به روسیه برای حفظ موقعیتش در منطقه یا در امان ماندن‬ ‫از اقدامات تالفی جویانه مسلمانان در داخل روسیه کمک‬ ‫نخواهد کرد‪ .‬شاهزاده ترکی فیصل مدعی شد ایران در امور‬ ‫جهان عرب دخالت می کند؛ به اختالفــات فرقه ای دامن‬ ‫می زند؛ سبب ایجاد بی ثباتی در منطقه می شود و مسکو از‬ ‫همدستی با ایران نفعی نمی برد‪.‬‬ ‫رئیس پیشین دســتگاه اطالعاتی سعودی همچنین‬ ‫معتقد بــود‪« :‬در ســال های اخیر که ایران سیاســت های‬ ‫توســعه طلبی خود را در منطقه افزایش داده است‪ ،‬ریاض‬ ‫همواره تهــران را به گفت وگــوی علنی یــا غیرعلنی درباره‬ ‫موضوعات مورد اختالف و حل ان تشویق کرده است‪».‬‬ ‫شاهزاده ترکی در پاســخ به این سوال که «با توجه به‬ ‫اهمیت فراوان گفت وگوی تهران و ریاض درباره موضوعات‬ ‫مهم منطقه در مقطع زمانی فعلی‪ ،‬ایا بهتر نبود عربســتان‬ ‫بابت انچــه در مراســم حــج رخ داد از ایــران عذرخواهی‬ ‫می کرد» گفت‪« :‬پادشاهی سعودی هیچ گاه از مسئولیت‬ ‫خدمت رسانی به زائران و پیگیری حوادثی که رخ داده است‪،‬‬ ‫شانه خالی نکرده است‪ ».‬ترکی فیصل گفت‪« :‬بهتر است‬ ‫پیش از نتیجه گیری شتابزده منتظر گزارش نهایی حوادث‬ ‫حج امســال ماند و موضوع را احساســی یا از ان اســتفاده‬ ‫سیاسی نکرد‪ ،‬چون ایران و عربســتان سعودی با یکدیگر‬ ‫در سیاست اختالف دارند‪ ».‬با توجه به عملکرد بد و پرانتقاد‬ ‫ســعودی در قبال زائران ایرانی به نظر می رســد که موضع‬ ‫ظریف درباره دوستی با عربستان عجوالنه است‪.‬‬ ‫شهادت دوتن از فرماندهان سپاه‬ ‫خبرنامه‬ ‫به دوستی با عربستان چشم دوخته ایم!‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪15‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫تشییع پیکر شهید همدانی‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫هدایای سردار سلیمانی به سردار همدانی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫استقبال با پای اتل بسته‬ ‫اعضای شورای شهر در میان کارتن خواب ها‬ ‫جشن سالگرد تاسیس کره شمالی‬ ‫دیدار وزیر خارجه ژاپن با رئیس جمهور‬ ‫صحن علنی مجلس‬ ‫شلیک موفق موشک بالستیک عماد‬ ‫اماده شدن محمود کریمی برای محرم‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫پوتین در مسابقات فرمول یک روسیه‬ ‫خبرنامه‬ ‫قلب کوچک هانی نوروزی‬ ‫‪17‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬چرا بانک مرکزی وضعیت نهایی میزان را اعالم‬ ‫نمی کند؟ اگر مسئولیتی در این زمینه ندارد چرا از‬ ‫اول اشوب به پا کرد؟‬ ‫‪ l‬اقای روحانی با تشــکر از زحمات بی دریغ شما‬ ‫درخصوص پیگیری اموال و دارایی های مسئوالن‬ ‫و رشوه خواری و فساد اداری‪ .‬سایتی طراحی کنید تا‬ ‫مردم بتوانند به راحتی گزارش های خود را به گوش‬ ‫دلسوزان نظام و مردم برسانند‪ .‬به عنوان نمونه من‬ ‫از پیمانکاران یک اداره دولتی هستم ولی گاهی تا‬ ‫حق حساب ندهم کارهایم انجام نمی شود!‬ ‫‪ l‬امیدوارم تکلیف سرنوشــت نهایی باقیمانده‬ ‫مفقودان حادثه غمبار منا به ویژه سرنوشــت سفیر‬ ‫اسبق ایران اقای رکن ابادی هر چه زودتر مشخص‬ ‫و معلوم شود!‬ ‫‪ l‬بخش جدید جامعه شناســی سیاســی شــما‬ ‫بســیار عالی و پربار است‪ .‬از دســت اندرکاران ان‬ ‫تشکر می کنم که به مســائل به شیوه عمقی تری‬ ‫می پردازند‪.‬‬ ‫‪ l‬محرم نزدیک است و مراقبت کنیم خودمان را‬ ‫از گناه و الوده شدن به ظواهر دنیایی‪.‬‬ ‫‪ l‬اتفاقات هفته گذشته مجلس خصوصا تهدید ‬ ‫اقای حســینیان اصال خوب نبود‪ .‬در شان ایشان‬ ‫نیست‪ .‬ایشان یک روحانی هستند و توقع بیشتری‬ ‫می رود‪ .‬بــا این حال درود ب ر اقــای صالحی که به‬ ‫عیادت ایشان رفتند‪.‬‬ ‫‪18‬‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫ نقل قولجنجالیازحسینیان‬ ‫بعد از افشــاگری صالحی در مجلس علیــه روح الله‬ ‫حسینیان فضای مجازی پر شد از واکنش های کاربران به‬ ‫این اقدام روح الله حسینیان‪ .‬برخی از نمایندگان مجلس در‬ ‫این باره توضیحاتی ارائه کردند اما خود حسینیان سکوت‬ ‫کرده بود‪ .‬بیشــتر کاربران شــبکه های اجتماعی با هدف‬ ‫نشان دادن اعتراضشــان به این نماینده عضو پایداری با‬ ‫ت کردن تصاویر و نوشــتن متن هایی علیه او تالش‬ ‫درســ ‬ ‫کردند خودشــان را به قافلــه مخالفت با تهدیــد «بتنی»‬ ‫حسینیان علیه صالحی برسانند‪ .‬از سوی دیگر این مساله‬ ‫به مایه ای برای ساختن طنزهای سیاسی‪ ،‬اجتماعی بدل‬ ‫شد و هرکس به فراخور حال و توانایی که داشت انها را تولید‬ ‫و باز نشر می کرد‪.‬‬ ‫اندکی بعد حسینیان راهی بیمارستان شد و تصاویر‬ ‫او درحالی کــه رســایی و نبویــان از او عیــادت به عمل‬ ‫می اوردند در فضای مجازی منتشــر شــد‪ .‬ایــن بیماری‬ ‫البته چندان هــم دوام نیاورد‪ .‬چون بیمــار دو روز بعد در‬ ‫جریان بررســی جزئیات طرح برجام در مجلس به صحن‬ ‫علنی بازگشــت‪ .‬البته این درحالی بود کــه روز قبل از ان‬ ‫علی اکبر صالحی به دیدار او در بیمارستان رفت و تصاویر‬ ‫این دیدار نیز در فضای مجازی به طور گسترده ای مورد‬ ‫بازنشر قرار گرفت‪ .‬اما در این میان همزمان با افشاگری‬ ‫صالحی در مجلس تصویر صفحه اول روزنامه صبح امروز‬ ‫متعلق به ســعید حجاریان که تصویر روی جلد ان متعلق‬ ‫به حسینیان در سال های دهه ‪ 70‬و بعد از وقوع قتل های‬ ‫زنجیره ای بود دست به دست می شــد و کاربران با تکرار‬ ‫جمله تیتر این روزنامه دو موضوع را به هم پیوند می زدند‪.‬‬ ‫در این رابطــه حمید رســایی ناچار در اینســتاگرامش به‬ ‫دفاع از حسینیان برخاست و صالحی را شاگرد اول کالس‬ ‫حجاریان لقب داد‪ .‬او نوشــت‪« :‬این پست‪ ،‬چهار تصویر‬ ‫را به شما نشــان می دهد‪ .‬تصویر زمینه مربوط به روزنامه‬ ‫استاد لمپنیزم و شارالتانیزم مطبوعاتی در دوره اصالحات‬ ‫امریکایی‪ ،‬یعنی سعید حجاریان است که جمله ای شوخی‬ ‫و خصوصی از روح الله حسینیان را در ان سال ها به عنوان‬ ‫جمله ای جدی‪ ،‬تیتر کرده است‪ .‬سه تصویر دیگر‪ ،‬دقیقا‬ ‫مربوط به لحظاتی اســت کــه محــاورات و جمالتی بین‬ ‫اقای حســینیان‪ ،‬صالحی و ظریف رد و بدل شــده است‬ ‫و رســانه ها تصویــر ان را منتشــر کرده انــد‪ .‬همانطور که‬ ‫فلش های مشخص شده در تصاویر نشان می ده د کسانی‬ ‫که در تصاویر حضور دارند (حسینیان‪ ،‬ظریف‪ ،‬امیرابادی‪،‬‬ ‫صالحی و معــاون صالحی) در حال خندیدن هســتند‪».‬‬ ‫رســایی ادامه داد‪« :‬جالب اســت کــه مکالمه خصوصی‬ ‫دو نفره‪ ،‬ان هم همراه با قهقهه و خنده‪ ،‬ناگهان می شــود‬ ‫اقدام جدی برای اعدام و ســوژه ای بــرای مظلوم نمایی‬ ‫از تریبون مجلس به جای پاســخ دادن به انبوه اشکاالت‬ ‫مطرح شده! اقای صالحی امروز از پشت تریبون مجلس‪،‬‬ ‫خود را یک دانشمند معرفی کرد‪ .‬به نظرم باتوجه به فرجام‬ ‫تلخ صنعت هسته ای در برجام که محصول اقای صالحی‬ ‫است‪ ،‬تاریخ در دانشمند هسته ای بودن ایشان کمی تردید‬ ‫کند اما با نمایش اجرا شده‪ ،‬قطعا ایشان را می توان شاگرد‬ ‫اول کالس حجاریان دانست‪».‬‬ ‫اما در مورد بازنشــر این صفحه روزنامــه صبح امروز‬ ‫شهریار مســتوفی عضو فعلی شورای ســردبیری روزنامه‬ ‫فرصت امروز و روزنامه نگار زمــان اصالحات توضیحاتی‬ ‫داده کــه جالب بود‪ .‬او نوشــت‪« :‬والله ما قاتــل بودیم یا‬ ‫قاضی؟؟»‬ ‫ایــن روزهــا و بعــد از تهدیــد صالحــی توســط‬ ‫روح الله حسینیان در مجلس به قتل؛ عکس صفحه نخست‬ ‫روزنامه صبح امروز ‪ 1378‬با این نقل قول از حســینیان که‬ ‫«اخه باباجون‪ ،‬ما خودمان والله یــک زمان قاتل بودیم»‬ ‫دست به دست می شود و در صفحات شبکه های اجتماعی‬ ‫می چرخد ؛ ســخنی که هیچ گاه از دهان حســینیان خارج‬ ‫نشد‪ .‬در ســال ‪ 78‬من در روزنامه صبح امروز کار می کردم‬ ‫نوار سخنرانی حســینیان در جمع شاگردان مدرسه حقانی‬ ‫در مورد کشته شدن سعید امامی در زندان به روزنامه رسید‬ ‫و یکی از همکاران ان را پیاده و برای چاپ اماده کرد‪ .‬پس‬ ‫از انتخاب این تیتر برای مطلب و چاپ ان‪ ،‬تکذیبیه ای از‬ ‫حسینیان به روزنامه رسید مبنی بر اینکه این جمله را او نگفته‬ ‫اســت پس از گوش کرد ن دوباره نوار مشخص شد اصل‬ ‫جمله این بوده اســت‪« :‬اخه ما خودمــان والله یک زمان‬ ‫قاضی بودیم‪ ،‬یک زمانی زندانبــان بودیم‪ .‬تاکنون صدها‬ ‫نفر واجبی خوردند و نمردند‪ ».‬اما به اشتباه همکار ما قاضی‬ ‫را قاتل شنیده بود البته اصالحیه خبر چاپ شد اما جمله «ما‬ ‫خودمان والله یک زمان قاتل بودیم» برای همیشه به نام‬ ‫حسینیان ثبت شد‪.‬‬ ‫سلفی با حاج قاسم‬ ‫در سوریه‬ ‫‪ l‬چرا کسی به فکر سهامداران پدیده نیست؟ بعد‬ ‫از ‪10‬ماه به کجا باید مراجعه کنیم؟‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪ l‬بنده خدا صادق خرازی عالمی با خودش دارد‬ ‫با صحبت ها و ژست هایش! شنیده بودم می خواهد‬ ‫داوطلب مجلس شود و به کمتر از صندلی ریاست‬ ‫که جای بــزرگان اســت راضی نیســت! به خاطر‬ ‫همین است با کلی هزینه در بیشــتر روزنامه ها به‬ ‫چشم می اید‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫‪ l‬موضوع نامه چهار وزیر بــه دولت می تواند در‬ ‫قالب یک پروسه هم دیده شود ؛ اینکه دولت قصد‬ ‫دارد به این ترتیب نشان دهد که اوضاع بسیار وخیم‬ ‫است و الزم است برجام زودتر به نتیجه برسد‪ .‬باید‬ ‫هوشیارتر بود‪.‬‬ ‫واکنش امیر جعفری‬ ‫به تهدید صالحی‬ ‫ ‬ ‫نمایندگان‬ ‫در جریان بررســی طرح یک فوریتی که‬ ‫مجلس در مــورد برجام تهیه کــرده بودند‪ ،‬خبــری به نقل‬ ‫از برخــی نمایندگان مجلس بــه بیرون درز کــرد‪ ،‬مبنی بر‬ ‫اینکه عده ای نمایندگان مجلس را با ارسال پیامک تهدید‬ ‫کــرده و از انان خواســته ان د بــه برجام رای منفــی بدهند‪.‬‬ ‫اهمیت این خبر به ویژه باتوجه با جوی که در مجلس بین‬ ‫نمایندگان و برخی از دولتی ها راه افتاد‪ ،‬خبرنگار تابناک را‬ ‫بر ان داشت تا با گفت وگو با برخی نمایندگان صحت و سقم‬ ‫این مساله را جویا شود‪ .‬بررســی های انجام شده یا رویت‬ ‫پیامک های ارســالی به نمایندگان‪ ،‬مشخص کرد که این‬ ‫پیامک ها از سوی شــماره های نامشــخصی ارسال شده‬ ‫است؛ پیامک هایی که عموما نمایندگان را دعوت به دادن‬ ‫رای منفی به طرح مجلس درباره برجام می کرد و در برخی‬ ‫از این پیامک ها نیز نوعی تهدید خفی دیده می شد‪ .‬برخی‬ ‫از ســایت ه ا برای اینکه این مســاله در قالب های افراطی‬ ‫دنبال نشود‪ ،‬متن برخی از این پیامک ها را منتشر کردند‪ .‬در‬ ‫زیر نمونه هایی از پیامک هایی را که به نمایندگان فرستاده‬ ‫شده‪ ،‬می بینید‪« :‬فردا روز امتحان بزرگ شما برادر عزیزم‬ ‫است‪ ،‬نکنه از ولی زاویه پیدا کنید‪ .‬درطول ‪37‬سال گذشته‬ ‫کســانی که زاویه گرفتن اخر و عاقبتشان را مرور فرمایید‪،‬‬ ‫والعاقبه للمتقین‪ .‬فدایی حسینی»‬ ‫«باســام و عرض تسلیت به مناســبت فجایع مکه‪،‬‬ ‫انشــاءالله فردا (قبل از رای به برجام و در استانه عاشورای‬ ‫حسینی) همه والیتمداران یادشان باشد که‪ :‬امام حسین‬ ‫علیه السالم باعمر بن سعد معامله نکردند نهیب زدند ‪» .‬‬ ‫«با توجه به عدم رعایت خطــوط قرمز رهبری در متن‬ ‫برجام و اعالم گزارش کمیسیون برجام مبنی بر مغایرت متن‬ ‫برجامبامنافعملی‪،‬حداقلانتظارخانوادهشهداازنمایندگان‬ ‫رد طرح یک فوریتی است رای شما مخفی است‪»...‬‬ ‫«سالم از طرف جمعی از طالب قم تماس می گیرم‪.‬‬ ‫عرضی داشتم خدمتتون»‪.‬‬ ‫مرغان دشت جهاد هوایی شده اند‬ ‫انتقاد کیهان به تصویب برجام‬ ‫«روزنامه کیهان» در یادداشــتی با عنوان «‪40‬روز رشــتید تا پنبه‬ ‫کنید؟!» به قلم محمد ایمانی به موضوع برجام اشاره کرده و نوشته بود‪:‬‬ ‫«هیجان یا عقالنیت‪ ،‬ساده انگاری یا ژرف اندیشی و شانتاژ یا استدالل‪،‬‬ ‫دوگانه هایی هستند که در بررسی توافق وین همچنان شانه به شانه هم‬ ‫حرکتمی کنند‪.‬ایندوگانهمتناقض درجریانبررسیکلیاتطرحموسوم‬ ‫به «اقدام متقابل و متناســب دولت در اجرای برجام» به وضوح به چشم‬ ‫امد‪.‬جنجالیکهنمایندهدولتراهانداختمبنیبراینکهتهدیدکرده اندمرا‬ ‫در راکتور اراک دفن کنند و سیمان به رویم بریزند‪ ،‬موضوعاتی از قبیل بتون ریختن در قلب این ر اکتور را به حاشیه راند تا فعال‬ ‫کلیات طرح با ‪ 139‬رای موافق به جلسات اتی موکول شود‪ .‬مجلس نهم را باید در فرصت دیگری اسیب شناسی کرد؛ اینکه‬ ‫اختالفات جبهه متحد اصولگرایان و جبهه پایداری چقدر عمق داشت یا نداشت و چرا از پهلوی فراکسیون اصولگرایان‪،‬‬ ‫فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت سر براورد؟ انچه واقعیت دارد اینکه مجلس‪ ،‬بافت حزبی و تشکیالتی و فراکسیونی‬ ‫منسجمی ندارد‪ ،‬نشان به ان نشان که همین مجلس رای به استیضاح و برکناری الت دست فتنه گران از وزارت علوم داد‪.‬‬ ‫در حالی که فراکسیون اصولگرایان حدود ‪ 70-80‬عضو و رهروان ‪ 180‬تا ‪ 200‬عضو دارد‪ ،‬به نظر می رسد دست کم نیمی از‬ ‫اعضای فراکسیون رهروان‪ ،‬رویکرد متعصب حزبی ندارند و از رفتار اصولگرایانه تا رفتار غیراصولگرایانه در تردد هستند‪ .‬این‪،‬‬ ‫هم تهدید و هم فرصت است‪ 136 .‬نماینده ای که در مقابل ‪ 39‬مخالف‪ ،‬رای به تشکیل کمیسیون بررسی برجام دادند‪ ،‬از‬ ‫ظرفیت مثبت مجلس برای عقالنیت و تحقیق و بررسی حکایت می کنند که در غیر این صورت‪ ،‬از همان ابتدا می توانستند‬ ‫مانند روابط عمومی وزارت خارجه عمل کنند‪ .‬نباید اجازه داد دغلکاران و هوچی های رسانه ای با راه انداختن منازعات حیدری‪-‬‬ ‫نعمتی در میان دو فراکسیون مدعی اصولگرایی‪ ،‬به امنیت و منافع ملی اسیب بزنند‪».‬‬ ‫حق با کوچک زاده است!‬ ‫روزنامه قانون در گزارشــی به موضوع تصویــب جزئیات برجام‬ ‫پرداخته و زیرعنوان «حق با کوچک زاده اســت!» نوشــت‪« :‬کاری‬ ‫که امروز کوچک زاد ه و رســایی کرد ند مصد اق «د فاع بد »‪« ،‬د وست‬ ‫بی اطالع» بود ‪ .‬انها تعمد د اشــتند پای رهبری را بــه ماجرا باز کنند ‪.‬‬ ‫به طور حتم به خوبی می د انند که اگر جلســه ای د ر ان سطح تشکیل‬ ‫شد ه‪ ،‬فرد ی چون اقای حجازی نمی توانسته تنها منتقل کنند ه نظرات‬ ‫شخصی اش باشد اما انها تعمد د ارند رهبری را شخصا و علنا وارد منازعات سیاسی کنند ‪ .‬همان طورکه گفته شد ‪ ،‬مهم ترین‬ ‫نماد این تفکر احمد ی نژاد بود ‪ .‬او د ر جریان برکناری مصلحی نه تنها به پیام های بیت توجهی نکرد ‪ ،‬بلکه به فرســتاد ه‬ ‫مستقیم د فتر که همان شــب پیام را جلوی د ر هیات د ولت به احمد ی نژاد د اد نیز بی اعتنایی کرد و ماجرای خانه نشینی‬ ‫کلید خورد ‪(.‬مصاحبه مصلحی‪ ،‬فارس‪ .)93/02/16 ،‬به اعتقاد نگارند ه تالش الریجانی با کاری که رسایی و کوچک زاد ه‬ ‫کرد ند بی نتیجه بود ‪ .‬او سعی کرد نشان د هد ماجرا به رهبری مربوط نیست‪ ،‬اما متاسفانه د وستان مد عی والیتمد اری کار‬ ‫خود شان را کرد ه بود ند ‪ .‬د ر عین حال بد نیســت به این فکر کنید که د ر ماه های اخیر چرا خبری از اقای کریمی قد وسی‬ ‫نیست‪ .‬چرا کسی د یگر صد ای او را نمی شنود ؟ چرا د ر جلسات کمیسیون برجام حضور پید ا نکرد ؟ چرا این روزها صد ایش‬ ‫د ر مجلس شنید ه نمی شود و نطق های اتشین نمی کند ؟ پاسخ این سوال ها را نگارند ه هم مانند شما نمی د اند ‪ .‬اما به نظرم‬ ‫تقاضای ملت ایران این است که هر اقد امی که د ر جهت «توجیه» اقای کریمی قد وسی به انجام رسید ه‪ ،‬د ر مورد رسایی‬ ‫و کوچک زاد ه ها نیز اعمال شود ‪ .‬باشد که همه ما رستگار شویم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ابراهیم حاتمی کیا درگذشت سردار حسین همدانی‬ ‫را تســلیت گفت‪ .‬او در متــن پیام زیبایی که منتشــر کرد‪،‬‬ ‫از مرغان دشــت جهاد گفت که حاال هوایی شده اند‪« :‬یا‬ ‫خدا‪ .‬خبر امد که سردار حســین همدانی رفت‪ .‬لحظه ای‬ ‫که خبر به جانم نشســت‪ ،‬بیش از انکه به ســردار فکر کنم‬ ‫از جا ماندگی خودم حالم گرفت‪ .‬ســردار که باید می رفت‪.‬‬ ‫ســردار که در صراط رفتن بود و مگر جز این‪ ،‬زیبنده سردار‬ ‫بود‪ .‬این مائیم که در این هندســه حضــور‪ ،‬حصاری به قد‬ ‫عادات مان به دور خویش کشیده ایم و سردا ِر سربدار این‬ ‫هندسه را بر هم زد و رفت‪ .‬سردا ِر سربدار حسین همدانی‪،‬‬ ‫ان سیمای ســفید کرده در اســیاب جهاد سال هاست که‬ ‫می رفت و ما گمــان کردیم در کنارمان اســت‪ .‬او بازمانده‬ ‫قافله ای بود که ساالرش حاج احمد متوسلیان بود‪ .‬گمانم‬ ‫اکنون سردار سلیمانی غصه دار است‪ ،‬گمانم اکنون مرغان‬ ‫دشت جهاد هوایی شده اند‪ .‬ولی شما مرغان وحشی کجا و‬ ‫ما اهلی شدگان در قفس عادات کجا‪ .‬ایا کسی صدای ما را‬ ‫می شنود؟ ایا امیدی برای ما هم هست؟»‬ ‫«روزنامــه ارمــان» در گفت وگــو با حســین راغفر بــا عنوان‬ ‫«‪ 40‬میلیارد دالر از چین طلبکاریم» با اشــاره به اختالفات در اعالم‬ ‫دارایی های ایران نوشت‪« :‬در حقیقت ان مبالغی را که ما از چین طلب‬ ‫داریم‪ ،‬شامل نمی شــود که در ادامه بحث توضیح خواهم داد‪ .‬فارغ‬ ‫از اینکه دولت هند هم به ایران بدهی دارد‪ ،‬نکته قابل تامل این است‬ ‫که دولت هند نقش موثری در پرداخت یا عدم پرداخت این بدهی ها‬ ‫به ایران ایفا می کند‪ .‬دولت هند‪ ،‬باعملیاتی شدن تحریم ها بر ایران‪،‬‬ ‫فرصت بسیار مغتنمی به دست اورد تا در عقد قراردادهای نفتی دست‬ ‫باال را داشته باشــد و بتواند درباره نرخ گذاری قیمت نفتی که از ایران می خرد‪ ،‬اقدام به چانه زنی کند‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬با‬ ‫بهانه قراردادن حربه تحریم ها‪ ،‬منابع مالی حاصل از فروش نفت ایران را در بانک های خود نگه داشته و تاکنون‪ ،‬قطعا‬ ‫ن با برداشته شدن تحریم ها‪ ،‬صرفا در پی دستیابی به اهداف‬ ‫از ان منابع سودهای کالنی را به دست اورده است‪ .‬بنابرای ‬ ‫اقتصادی خود اســت ‪ ،‬زیرا این منابع برای انها‪ ،‬نوعی پول باداورده بود و االن که باید از خیر ان بگذرند قدری برایشان‬ ‫سخت است‪».‬‬ ‫او در بخش دیگری از این گفت وگو بیــان می کند‪« :‬تا االن ایران مبلغی معادل ‪ 40‬میلیــارد دالر از چینی ها طلب‬ ‫دارد‪ .‬اما چینی ها با سوءاستفاده از تحریم ها‪ ،‬خواسته های ناعادالنه خود را به ما تحمیل کرده اند‪ .‬اگر هندی ها در ازای‬ ‫خرید نفت‪ ،‬دولت ایران را ملزم به خرید کاالهای هندی‪ ،‬مثل چای‪ ،‬برنج و‪ ...‬کردند‪ ،‬چینی ها اجرای طرح های عمرانی‬ ‫و طرح های توسعه ای کشور را هدف گذاری کردند‪ ،‬عالوه بر اینکه‪ ،‬بازار های مصرفی ما را هم از اجناس بنجل و کاالی‬ ‫بی کیفیت شان اشباع کردند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پیامک های تهدید به نمایندگان؟‬ ‫طلب ‪ 40‬میلیاردی از چین‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪19‬‬ ‫حیله داعش‬ ‫گفتارها‬ ‫انفجارهای خونین‪ 10‬اکتبر در انکارای ترکیه نشان داد که سیاست های‬ ‫رجب طیب اردوغان جامعه ترکیه را به یک دوقطبی تمام عیار کشانده است‪.‬‬ ‫تروریستها به خوبی می دانند که با ایجاد فضای ابهام در پذیرش مسئولیت‬ ‫این عملیات تروریستی می توانند زمینه های الزم را برای بروز جنگ داخلی‬ ‫فراهم کنند‪ .‬شاید به همین دلیل هم باشد که داعش برخالف رویه گذشته‬ ‫خود مسئولیت این عملیات را به صورت رسمی برعهده نگرفته است‪.‬‬ ‫گذار از اردوغان‬ ‫ایا ممکن است در حزب عدالت و توسعه انشعاب ایجاد شود؟‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪1‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫وقوع عملیات انتحــاری در راهپیمایــی طرفداران‬ ‫حزب دموکراتیک خلق و کشــته و زخمی شدن ده ها تن از‬ ‫شرکت کنندگان در این راهپیمایی ارام‪ ،‬گره امنیتی کوری‬ ‫را در انکارا ایجاد کرده اســت‪ .‬وقوع این حادثه در انکارا‪،‬‬ ‫پایتخت ترکیه و ان هم در نزدیکی ایستگاه راه اهن مرکزی‬ ‫این شهر نشان می دهد حتی بزرگترین شهرهای ترکیه نیز‬ ‫دیگر از حمالت تروریستی در امان نیستند‪ ،‬فارغ از اینکه‬ ‫چه کسی این عملیات ها را صورت می دهد‪.....‬‬ ‫ایــن روزهــا اردوغــان نتوانســته افــکار عمومــی‬ ‫کشــورش را در خصوص عملکرد امنیتی خود اقناع نماید‪.‬‬ ‫درســت در حالی که کمتر از یک ماه به برگزاری انتخابات‬ ‫سراسری و سرنوشت ســا ز ابان ماه زمان باقی مانده ‪ ،‬ترکیه‬ ‫به کشــور ناارامی هــا و بحران های دامنه دار تبدیل شــده‬ ‫اســت‪ .‬طرفداران احزاب مخالف دولت‪ ،‬یعنی ســه حزب‬ ‫دموکراتیک خلق‪ ،‬جمهوریخواه خلق و حرکت ملی جملگی‬ ‫اردوغان را مســبب وقــوع بحران های امنیتــی مزمن در‬ ‫کشورشــان می دانند‪ .‬انهــا معتقدند اگر اردوغــان تن به‬ ‫تشکیل دولت ائتالفی می داد و کلید جنگ دوباره با کردها‬ ‫را در ترکیه نمی زد‪ ،‬هم اکنون بستر سیاسی و امنیتی ترکیه‬ ‫به مراتب نسبت به ان چیزی که مشاهده می کنیم بهتر بود‪.‬‬ ‫فــارغ از جنجال هــای سیاســی موجــود در ترکیه‪،‬‬ ‫امروزه شــهروندان این کشور نســبت به «امنیت از دست‬ ‫رفته» در کشورشــان به شــدت احســاس خطر می کنند‪.‬‬ ‫صورت مســاله اینجاســت که وقوع انفجار در انــکارا پیام‬ ‫هشــدارامیزی را به سرتاســر ترکیه مخابره کرده اســت‪.‬‬ ‫این موضوع نشــان می دهد دامنه بحران هــای امنیتی به‬ ‫قلب ترکیه رسیده اســت‪ .‬اگر تا قبل از این‪ ،‬وقوع حوادث‬ ‫انتحاری و بمب گــذاری مخصوص شــهرهای کوچک و‬ ‫بعضا عقب مانده و محروم تر در ترکیه بود‪ ،‬امروز شهروندان‬ ‫ترکیــه ای در نزدیکی ایســتگاه راه اهن مرکــزی انکارا نیز‬ ‫احســاس امنیت کامل نخواهند کرد! هرگز کســی تصور‬ ‫نمی کرد موج تروریسم به مرکز شهر انکارا و یکی از مراکز‬ ‫اصلی این شــهر برســد‪ .‬امنیــت در انــکارا موضوعی بود‬ ‫که شــهروندان پایتخــت ترکیــه ان را یکــی از مهم ترین‬ ‫مولفه های تعیین کننده در زندگی شخصی و اجتماعی خود‬ ‫می دانستند‪ .‬هم اکنون این امنیت از بین رفت ه و شهروندان‬ ‫در شوک ناشی از حادثه انفجار در نزدیکی ایستگاه راه اهن‬ ‫انکارا قرار دارند‪.‬از این رو اردوغان هم اکنون با جامعه ای‬ ‫شــوک زده رو به روســت که روز به روز مردم نسبت به‬ ‫امنیت کشور دید منفی تری پیدا می کنند‪.‬‬ ‫باید اذعان کرد که جامعه ترکیــه پس از وقوع حادثه‬ ‫اخیر انــکارا همچنان در شــوک قرار دارد‪ .‬همین مســاله‬ ‫سبب شد تا تشکیل شورای امنیتی فوق العاده توسط احمد‬ ‫داوود اوغلو‪ ،‬نخســت وزیر ترکیــه نیز چندان مــورد توجه‬ ‫شهروندان قرار نگیرد‪.‬حتی به نظر می رسد برخی از اعضای‬ ‫دولت و نیروهای امنیتی ترکیه نیز نســبت به شــرایطی که‬ ‫پیش روی انها قرار دارد برداشــت اصولی و دقیقی ندارند‪.‬‬ ‫«ابهام» عنصری اســت که در معادالت امنیتی و سیاسی‬ ‫ترکیه روز به روز پررنگ تر می شود‪ .‬از ابهام در تشکیل دولت‬ ‫تا ابهام در میزان و دامنه اختیارات رئیس جمهور تا ابهام در‬ ‫تامین امنیت کل کشور ترکیه و‪.....‬‬ ‫تو توســعه امــروز خــود را در دو عرصه‬ ‫حــزب عدال ‬ ‫سیاست داخلی و خارجی بازنده می بیند‪ .‬در حوزه سیاست‬ ‫داخلی‪ ،‬حزب حاکــم ترکیه چــاره ای جز تشــکیل دولت‬ ‫ائتالفی بــا دیگران نــدارد و این بــه معنای پایــان رویای‬ ‫اردوغــان در افزایش دامنــه اختیارات ریاســت جمهوری ‬ ‫خواهد بود‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬حتی اگر حزب عدالت و توسعه‬ ‫بتواند با معجــزه ای غیر قابل پیش بینی دولتی یکدســت‬ ‫تشــکیل دهــد‪ ،‬در ان زمــان تجمیــع قدرت ســه حزب‬ ‫دموکراتیک خلــق‪ ،‬جمهوریخــواه خلق و ملی گــرا علیه‬ ‫اردوغان ســبب خواهد شــد تا وی در برقراری نظم داخلی‬ ‫در کشورش بیش از پیش ناتوان به نظر برسد‪ .‬با این حال‬ ‫اردوغان در حوزه سیاســت خارجی خود نیــز قمار بدی را با‬ ‫ایاالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا اغــاز کرد که نتیجه‬ ‫ان شکست در حوزه سیاست خارجی و تعمیم این شکست‬ ‫به حوزه امنیت داخلی در ترکیه بود‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬منشــا‬ ‫وقوع بحران های امنیتی داخلی در ترکیه‪ ،‬مسائل جاری در‬ ‫سیاست خارجی این کشور است‪.‬‬ ‫قماری که اردوغان را به قهقرا برد‬ ‫واقعیــت امر این اســت کــه رئیس جمهــور فعلی و‬ ‫نخست وزیر سابق ترکیه بیش از هر چیزی‪،‬مقهور تماشای‬ ‫میز قماری شــد که طرف امریکایی بــرای وی چیده بود‪.‬‬ ‫طیب اردوغان پس از پیــروزی در حــزب ‪ 2002‬میالدی‬ ‫سر از پای نمی شــناخت‪ .‬پس از سال ها رنج و نکبت ناشی‬ ‫از حضور دولت های الئیک به ســرکردگی افــرادی مانند‬ ‫«تانســو چیلر»‪« ،‬مســعود ایلماز»‪« ،‬بولنــت اجویت» و‬ ‫همچنین تحمل چهره های خشــن ژنرال هایــی که برای‬ ‫ایجاد کودتا علیه دولت های مردمی دست به ماشه بودند‪،‬‬ ‫ملت ترکیه بــه چند قدمــی ازادی و رهایــی از دیکتاتوری‬ ‫رسید ‪ .‬شنیدن نام افرادی مانند عبدالله گل و اردوغان مایه‬ ‫ارامش بسیاری از شهروندان ترکیه بود‪ .‬رویکرد اقتصادی‬ ‫تو توســعه و سوابق مثبت انها در‬ ‫موفقیت امیز حزب عدال ‬ ‫شهرداری های ترکیه (تا قبل از سال ‪ 2002‬میالدی) و از‬ ‫همه مهم تر‪ ،‬ماهیت متفاوت این حزب با احزاب الئیک‪،‬‬ ‫از ادیرنــه در غربی ترین تــا اردهان در شــرقی ترین نقطه‬ ‫ترکیه را غرق در امید و ارزو کرده بــود‪ .‬اردوغان روز به روز‬ ‫بیشتر در ابادی کشورش می کوشــید و از توان اقتصادی‬ ‫و شهرسازی باالی حزب متبوع خود نیز در مسیر و مجرای‬ ‫جلب رضایت مردمی استفاده می کرد‪ .‬توطئه های احزاب‬ ‫جمهوریخواه خلــق‪ ،‬دادگاه قانون اساســی و ژنرال های‬ ‫نگران از بازگشت اسالمگرایی به ترکیه در راستای انحالل‬ ‫تو توسعه بارها نقش بر اب شد‪ .‬درست در چنین‬ ‫حزب عدال ‬ ‫نقطه ای بود که امریکا تصمیم گرفت اردوغان را پای میز‬ ‫قمار بنشاند‪.‬‬ ‫محاسباتایده الیستیاردوغانچگونهبر همریخت‬ ‫اردوغان که «پیوســتن به اتحادیه اروپا» را یکی از‬ ‫اهداف کالن سیاســت خارجی خود می دانست‪ ،‬با تصور‬ ‫اینکه در سایه حمایت واشنگتن می تواند به این هدف مهم‬ ‫دســت یابد پای میز قمار حاضر شــد‪ .‬چندی نگذشت که‬ ‫اردوغان به «پسر خوب» امریکا تبدیل شد‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫ترکیه با مشاهده تعاریف و تمجیدات افرادی مانند جورج‬ ‫بوش و دیک چنی سر از پای نمی شناخت‪ .‬مذاکرات ترکیه‬ ‫و اتحادیه اروپا در ســایه حمایت هــای امریکا از عضویت‬ ‫انکارا در اروپای واحد اغاز شد‪ .‬رویاهای اردوغان در نتیجه‬ ‫پذیرش قواعد بازی قمار امریکایی ها تغییر کرد‪ .‬او تصمیم‬ ‫گرفت ســلطان و نماد قدرت مطلق در ترکیه شود و اسالم‬ ‫سکوالری که از سوی امریکا نیز حمایت می شد را به یک‬ ‫الگوی فراگیر در جهان اسالم تبدیل کند‪ .‬او می خواست‬ ‫عضوی از اعضای اروپای واحد باشــد و به ژاندارم منطقه‬ ‫امریکایی ها تبدیل شود‪ .‬رویای تبدیل شدن به یک قدرت‬ ‫مطلق لحظه ای از ذهن اردوغان دور نمی شد‪.‬‬ ‫افرادی مانند احمد داوود اوغلو (کــه از همان ابتدا‬ ‫معمار سیاســت خارجی حزب عدالت و توســعه بــود) نیز‬ ‫توهمات اردوغــان را تئوریزه می کردند تــا رئیس جمهور‬ ‫ترکیه در بازی مســتمر قماری که با واشــنگتن اغاز کرده‬ ‫بود لحظه ای دچار تردید نشــود‪.‬اردوغان تا ســال ‪2011‬‬ ‫میالدی خود را برنده قمار با مقامات امریکایی می دانست‪.‬‬ ‫او به بخشی از اهداف خود مانند تبدیل شدن به یک قدرت‬ ‫در ترکیه رســیده بود و بخشــی از اهداف وی در خصوص‬ ‫پیوســتن به اروپای واحد نیــز با کندی ولی مســتمر طی‬ ‫می شــد‪.‬با اغاز بحران ســوریه‪ ،‬قماربازان امریکایی که‬ ‫ طی چند سال اطمینان اردوغان را نسبت به خود به دست‬ ‫اورده بودند‪ ،‬از اردوغان خواســتند تا بــه کاتالیزور و حتی‬ ‫عامل اصلی ســقوط اســد از قدرت تبدیل شود‪ .‬اردوغان‬ ‫در پذیرش این مســئولیت لحظه ای شــک نکــرد و حتی‬ ‫نگاه هــای تردید امیــز افرادی ماننــد عبداللــه گل وی را‬ ‫از تصمیــم و قمار خطرناکــش باز نداشــت‪ .‬مطابق انچه‬ ‫امریکایی ها به اردوغان وعــده داده بودند‪ ،‬پس از دو ماه‬ ‫حکومت اسد ســقوط می کرد و پس از ان‪ ،‬اردوغان پای‬ ‫میز مذاکرات با اروپای واحد بر سر پیوستن به این مجموعه‬ ‫به عنوان یک قدرت بی رقیب مورد شناسایی قرار می گرفت‬ ‫و همین موضوع روند عضویت انــکارا در اتحادیه اروپا را‬ ‫تسریع می کرد‪.....‬‬ ‫ترکیه امروز؛ نماد شکست داخلی و منطقه ای‬ ‫هم اکنــون در ســال ‪ 2015‬میــادی قــرار داریم ؛‬ ‫مذاکرات ترکیه و اتحادیه اروپا در عمل متوقف شده است‪،‬‬ ‫بشار اسد در قدرت باقی مانده و نظام سوریه سقوط نکرده‬ ‫اســت‪ ،‬حزب عدالت و توســعه پس از ‪ 13‬ســال در کسب‬ ‫اکثریت پارلمان ناکام مانده اســت‪ ،‬بسیاری از شهروندان‬ ‫ترکیه ای که از ســال ‪ 2002‬تاکنــون از اردوغان به عنوان‬ ‫فردی معقول یــاد می کردنــد هم اکنــون از وی به عنوان‬ ‫یک دیکتاتور متوهم نــام می برند‪ ،‬مناســبات اردوغان و‬ ‫کشــورهای منطقه به واســطه حمایــت وی از گروه های‬ ‫گفتارها‬ ‫تکفیری خدشه دار شده است‪ ،‬نشانه ها و مولفه های انشعاب‬ ‫تو توسعه مشاهده شده و از ان بدتر‪ ،‬امریکا و‬ ‫در حزب عدال ‬ ‫اروپای واحد نیز اردوغان را نسبت به دیکتاتوری و حمایت از‬ ‫برخی تروریست های تکفیری متهم می سازند‪.‬‬ ‫اردوغان بخش اعظمی از دار و ندار خود را در قمار با‬ ‫شیطان باخته و اگر از این نیز دیرتر بجنبد دیگر داشته های‬ ‫خود را نیز از دست خواهد داد‪ .‬اردوغان زمانی متوجه نتیجه‬ ‫قمار با امریکا شد که جو بایدن معاون رئیس جمهور امریکا‬ ‫که خود اصلی ترین مشــوق اردوغان در حمایت اولیه وی‬ ‫از گروه های تکفیری داعــش و النصره بود‪ ،‬وی را در انظار‬ ‫عمومی نسبت به حمایت از گروه های تروریستی در منطقه‬ ‫متهم کرد‪.‬‬ ‫اردوغان و بحران سیاست داخلی در ترکیه‬ ‫هم اکنون رئیس جمهــور ترکیه با بحران های موازی‬ ‫و ســختی در کشــورش دســت و پنجه نرم می کند‪ .‬ارزش‬ ‫لیر ترکیه به پایین ترین میزان ممکن طی ســال های اخیر‬ ‫رسید ه و میزان نارضایتی عمومی در این کشور افزایش یافته‬ ‫اســت‪ .‬این موضوع خود را در انتخابات اخیر ترکیه نشان‬ ‫داد‪.‬موضوع دیگری که در این میان قابل اهمیت اســت‪،‬‬ ‫به معادالت داخلی حزب عدالت و توســعه بازمی گردد‪ .‬به‬ ‫تو توسعه در نهایت‬ ‫نظر می رسد برخی اعضای حزب عدال ‬ ‫ناچار خواهند شــد هزینه «گذار از اردوغان» را پرداخته یا‬ ‫دست به تشکیل حزب جدیدی بزنند‪ .‬باتوجه به ضرباهنگ‬ ‫تحوالت اخیر در ترکیه‪ ،‬ایجاد انشقاق در حزب حاکم ترکیه‬ ‫اجتناب ناپذیر به نظر می رســد‪ .‬عبدالله گل رئیس جمهور‬ ‫سابق ترکیه از کسانی است که استعداد زیادی برای ایجاد‬ ‫شعبه ای دیگر از این حزب دارد‪.‬وی از اصلی ترین منتقدان‬ ‫سیاســت خارجی و سیاســت های امنیتی داخلی اردوغان‬ ‫محسوب می شــود‪ .‬در سال گذشــته و زمانی که اردوغان‬ ‫مشغول سرکوب معترضا ن در ترکیه بود‪ ،‬عبدالله گل صراحتا‬ ‫اعتراض خود را نســبت به این رویکرد اعالم کرد‪ .‬در حوزه‬ ‫سیاست خارجی ترکیه نیز گل از همان ابتدا معتقد بود رویکرد‬ ‫اردوغان در سوریه نتیجه ای جز دردسر و بحران برای این‬ ‫کشــور نخواهد داشــت‪ .‬با این حال رئیس جمهــور ترکیه ‬ ‫ترجیح داد به جای تفکر روی هشدارهای عبدالله گل‪ ،‬وی‬ ‫را با فردی مانند احمد داوود اوغلو جایگزین کند و اختیارات‬ ‫تو توسعه کاهش دهد‪.‬‬ ‫اجرایی گل را نیز در حزب عدال ‬ ‫رئیس جمهــور ترکیه هم اکنــون در قبــال تحوالت‬ ‫سیاست داخلی کشورش نیز دچار سوء محاسبه شده است‪.‬‬ ‫این روزها رئیس جمهور ترکیه بیش از هر زمان دیگری نسبت‬ ‫به تصمیم نادرســت خود در خصوص برگــزاری انتخابات‬ ‫زودهنگام دوبــاره در ترکیه پشــیمان به نظر می رســد‪ .‬در‬ ‫حالی که افرادی مانند عبدالله گل به اردوغان درخصوص‬ ‫برگزاری انتخابات دوباره و عواقــب و تبعات ان برای حزب‬ ‫عدالت و توســعه هشــدار داده بودند‪ ،‬رئیس جمهور ترکیه‬ ‫بر اســاس روحیه متکبرانه خود این پیشنهاد را قبول نکرد و‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫گفتارها‬ ‫وقــوع عملیات انتحــاری در راهپیمایی‬ ‫طرفداران حزب دموکراتیک خلق و کشــته و‬ ‫زخمی شدن ده ها تن از شرکت کنندگان در این‬ ‫راهپیمایی ارام‪ ،‬گره امنیتی کوری را در انکارا‬ ‫ایجاد کرده است‪ .‬وقوع این حادثه در انکارا‪،‬‬ ‫پایتخت ترکیه و ان هم در نزدیکی ایســتگاه‬ ‫راه اهن مرکزی این شــهر نشان می دهد حتی‬ ‫بزرگترین شهرهای ترکیه نیز دیگر از حمالت‬ ‫تروریستی در امان نیستند‪ ،‬فارغ از اینکه چه‬ ‫کسی این عملیات ها را صورت می دهد‪.....‬‬ ‫به داوود اوغلو دستور داد مانع از تشــکیل دولت ائتالفی‬ ‫با رقبا شــود‪ .‬هم اکنــون اردوغــان عواقــب و تبعات این‬ ‫تصمیم نادرست را در نظرسنجی های انتخاباتی مشاهده‬ ‫می کند‪ .‬درحالی که رئیس جمهــور ترکیه تصور می کرد در‬ ‫صورت برگزاری انتخابات زودهنگام بــر میزان محبوبیت‬ ‫وی افزوده می شود‪ ،‬هم اکنون این تحلیل نادرست از اب‬ ‫در امده است‪.‬‬ ‫بروز فاجعه تروریســتی اخیر در انکارا نیز بر این روند‬ ‫دامن زده اســت‪« .‬سیاســت خارجی شکســت خورده»‪،‬‬ ‫«امنیت داخلی از دســت رفته»‪« ،‬اقتصاد تضعیف شده»‬ ‫و «سیاست داخلی بر هم ریخته» محصول بازی اردوغان‬ ‫از ســال ‪ 2011‬میالدی تاکنون بوده است‪ .‬همانگونه که‬ ‫مشــاهده می شــود هر چهار فاکتور و مولفه مورد اشار ه به‬ ‫یکدیگر مربوط است‪ .‬از این رو اردوغان نمی تواند هر یک‬ ‫از این موارد را به عنوان متغیری مستقل در منظومه فکری‬ ‫خود در نظر بگیــرد‪ .‬اردوغان جهــت بازگرداندن ترکیه به‬ ‫دوران قبلی خود‪ ،‬ناچار است سریعا از سیاست های نادرست‬ ‫خارجی و داخلی خود دســت کشــیده و اراده خــود برای‬ ‫بازگشت از مسیر نادرســت و خطرناکی که در پیش گرفته‬ ‫است را اعالم کند‪ .‬در غیر این صورت رئیس جمهور ترکیه به‬ ‫تو توسعه را فراهم‬ ‫دست خود موجبات نابودی حزب عدال ‬ ‫خواهد کرد‪ .‬در صورتی که ترکیه از فاز بحران (فاز فعلی)‬ ‫به فاز منازعه هدایت شــود‪ ،‬دیگر حتی اگر رئیس جمهور‬ ‫این کشــور بخواهد نیز قادر به حل و فصــل بحران های‬ ‫جاری در کشورش نخواهد بود‪ .‬از این رو اردوغان فرصت‬ ‫زیادی برای بازگشــت از مسیر پر دردسر و‬ ‫نادرست خود در داخل و خارج‬ ‫از کشورش ندارد‪ .‬در‬ ‫چنیــن شــرایطی‬ ‫سیا ســت ها ی‬ ‫منطقــه ا ی‬ ‫اردوغــان‬ ‫نیز باید‬ ‫به عنوان تابعی از واقعیات جــاری در محیط پیرامونی وی‬ ‫تعریف شــود‪ .‬در چنین شــرایطی مصالحه بــا گروه های‬ ‫تکفیری یا در حالــت بدتر و فاجعه بار تر حمایــت از انها نه‬ ‫تنها به لحاظ انســانی و اخالقی‪ ،‬بلکه به لحاظ امنیتی نیز‬ ‫توجیهی برای رئیس جمهور ترکیه و حزب حاکم این کشور‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬رئیس جمهور ترکیه هم اکنون دو راه بیشتر‬ ‫پیش رو ندارد ؛ «یکی اتخا ذ تصمیمی بزرگ و تعیین کننده‬ ‫که محصول ان گذار از شرایط موجود و اصالح رویکردها و‬ ‫رفتارهای قبلی خواهد بود و دیگری اصرار بر شرایط موجود‬ ‫که مترادف با تحمیل هزینه های سیاسی و امنیتی سخت تر‬ ‫بر پیکره انکارا خواهد شد‪ .‬واقعیات جاری در ترکیه اردوغان‬ ‫را بر سر این دوراهی قرار داده است‪ .‬در این میان اردوغان‬ ‫چاره ای جز کنار گذاشتن توهمات خود در خصوص احیای‬ ‫عثمانی گری و‪ ....‬ندارد! رئیس جمهور ترکیه طی ماه های‬ ‫اخیر دچــار بدترین خطای محاســباتی ممکن شــد‪ .‬وی‬ ‫تصور می کرد گذشت زمان به سود حوزه سیاست داخلی و‬ ‫خارجی خواهد بود اما تجربه و واقعیات موجود خالف این‬ ‫مســاله را به اثبات رسانده اســت‪ .‬هر اندازه از سال ‪2011‬‬ ‫میالدی تاکنون زمان ســپری شده اســت‪ ،‬چیزی به سود‬ ‫اردوغان تغییر نکرده است‪ .‬در چنین وضعیتی الزم است‬ ‫رئیس جمهور ترکیه متوجه باشد که در صورت اصرار روی‬ ‫سیاست های فعلی و عدم بازگشت از مســیر نادرستی که‬ ‫انکارا ان را می پیماید‪ ،‬عامل «زمان» به سود وی به گردش‬ ‫در خواهد امد‪ .‬زمان در اینده شریک و یاور اردوغان نخواهد‬ ‫بود چنانچه در گذشته و حال نیز شــریک و یاور وی نبوده‬ ‫است‪....‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫ترکیه با انفجارهای خونین ‪ 10‬اکتبر دو قطبی می شود‬ ‫ناامن سازیمدیریت شده‬ ‫رحمت حاجی مینه‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کارشناس مسائل ترکیه‬ ‫انفجارهای مرگبار در ترکیه که به شدت افکار عمومی‬ ‫این کشور را متاثر کرده است‪ ،‬پیامدهای داخلی و خارجی‬ ‫متعددی را بــرای دولت و همچنین رجب طیــب اردوغان‬ ‫رئیس جمهور این کشــور به همراه خواهد داشــت که این‬ ‫پیامدها را در چند سطح می توان دنبال کرد‪.‬‬ ‫در گام نخســت بــرای ارزیابــی و تحلیــل درســت‬ ‫انفجارهای انکارا باید شرایط زمانی را مدنظر قرار داد؛ باید‬ ‫توجه داشــت که این انفجارها قبل از انتخابات زودهنگام‬ ‫پیش روی ماه نوامبر اتفاق افتــاده و می توان گفت هدف‬ ‫اصلــی ان‪ ،‬ایجاد ناامنــی و تاثیر غیرمســتقیم بــر نتایج‬ ‫انتخابات پیش روســت‪ .‬همچنین پیامدهــای فوری این‬ ‫انفجارها را به لحاظ تشدید شکاف و دوقطبی شدن جامعه‬ ‫در سه الیه می توان مدنظر قرار داد؛ اولین الیه همان بحث‬ ‫تشدید شکاف میان ناسیونالیســم ترکی و کردی در ترکیه‬ ‫است‪ .‬این شکاف ترکی ‪-‬کردی به دنبال برگزاری انتخابات‬ ‫پارلمانی گذشته و با حضور پررنگ حزب دموکراتیک خلق ها‬ ‫در ترکیه خود را بیشــتر در حوزه سیاسی نشان داد و پس از‬ ‫حادثه تروریســتی سوروچ و از ســر گرفتن منازعه دولت با‬ ‫پک ک تشدید شد‪.‬‬ ‫ ‬ ‫دومین سطح قطبی شــدن را می توان داخل احزاب‬ ‫و گروه های موجود در داخل جامعه ترکیه بین شاهین ها و‬ ‫کبوترها یا طرفداران جنگ و صلح دید؛ در این میان قطعا‬ ‫گسترش ناامنی فضای بهتری را برای برتری شاهین ها یا‬ ‫جنگ طلب ها در احزاب سیاســی فراهــم می کند و به نوبه‬ ‫خود به گسترش فضای امنیتی در داخل ترکیه بیشتر دامن‬ ‫خواهد زد‪ .‬سطح بعدی شکاف در سطح حاکمیت و حزب‬ ‫حاکم یعنــی عدالت و توســعه خواهد بود کــه ناکارامدی‬ ‫سیاست های حزب حاکم در دوره فعلی برای برقراری امنیت‬ ‫باعث تشــدید شــکاف داخلی و امکان ظهــور حلقه های‬ ‫معتدل تری در این حزب خواهد شد‪.‬‬ ‫در مورد شــکاف نخست یعنی شــکاف ترکی‪-‬کردی‬ ‫برای هر حزبی که بخواهد در جامعه ترکیه موفق عمل کند‬ ‫انچه می تواند بسیار مهم باشد شناخت واقعیت های ترکیه‬ ‫و پذیرش انهاســت‪ .‬با یک نگاه تاریخی بــه جامعه ترکیه‬ ‫پی خواهیم برد دولت ترکیه در گذشــته با در پیش گرفتن‬ ‫سیاست های انکار هویتی و سرکوب در قبال کردها نه تنها‬ ‫نتوانست واقعیت کردی موجود در ترکیه را از حوزه سیاست‬ ‫حذف کند بلکه تنهــا هزینه های خــود را در بحث تقابل و‬ ‫در پیش گرفتن راه نظامــی باال برد‪ .‬این مســاله و تجربه‬ ‫تاریخی می تواند درس بســیار خوبی برای حزب عدالت و‬ ‫توسعه باشد‪ ،‬حزبی که موفقیت و محبوبیت ان در ‪ 13‬سال‬ ‫گذشته مرهون رشد اقتصادی‪ ،‬جذب سرمایه گذاری های‬ ‫خارجی و خصوصا ابتکارات معروف به گشایش دموکراتیک‬ ‫بوده اســت‪ .‬اینکه امروز حزب عدالت و توســعه به همان‬ ‫سیاست های سنتی جنگ و استفاده از نیروی نظامی برای‬ ‫حل مساله کردها در ترکیه روی اورده‪ ،‬می تواند پیامدهای‬ ‫خطرناکی برای این حزب به دنبال داشته باشد‪ .‬زیرا در پی‬ ‫گسترش ناامنی و در نتیجه فرار سرمایه از ترکیه و از دست‬ ‫دادن پایــگاه اجتماعی این حزب در میــان کردها‪ ،‬حزب‬ ‫ا‪.‬ک‪.‬پ رویای خود را برای احیای هژمونی حزبی اش برای‬ ‫همیشه از دست خواهد داد‪ .‬در مورد پیروزی حزب عدالت‬ ‫و توســعه در دوره های گذشــته باید این واقعیت را در نظر‬ ‫داشت که این حزب با استفاده از توسعه اقتصادی و ارتقای‬ ‫جایگاه اقتصادی ترکیه در سطح جهانی و همچنین در پیش‬ ‫گرفتن گفتمان صلح و دموکراســی در ســال های گذشته‬ ‫توانسته بود حاکمیت تک حزبی خود را حفظ کند و امروز با‬ ‫شیفت به رویکرد میلیتاریستی دچار اشتباه استراتژیکی در‬ ‫حوزه سیاست داخلی شده است به گونه ای که این اشتباه‬ ‫می تواند پل های ساخته شده قبلی توسط این حزب برای‬ ‫کم کردن شکاف ها را خراب کند‪.‬‬ ‫پس از تنش های اخیر در ترکیه و به خصوص انفجار‬ ‫در انکارا‪ ،‬سیاست ها و نحوه مدیریت بحران حزب عدالت و‬ ‫توسعه بیش از گذشته مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته‬ ‫و در این میان باتوجه به حافظه تاریخی ترک ها نســبت به‬ ‫حضور نظامیان در مسند قدرت این سناریو نیز مطرح خواهد‬ ‫بود که در صورت ناکارامدی حزب حاکم برای تامین امنیت‬ ‫و ثبات ترکیه ایا ژنرال ها برای مدیریت اوضاع وارد صحنه‬ ‫خواهند شــد‪ .‬اما در این خصــوص باید توجه داشــت که‬ ‫معموال اتفاق افتادن هر سناریویی ملزومات خودش را در‬ ‫حوزه اجتماعی و سیاسی می طلبد‪ .‬این مساله که اردوغان‬ ‫در ســال های ‪ 2007‬و ‪ 2008‬توانست نقش نظامیان را در‬ ‫عرصه سیاسی محدود کند به پشــتوانه این امر بود که هم‬ ‫خواست و اراده جامعه ترکیه و هم فشار اتحادیه اروپا برای‬ ‫دموکراسی سازی ترکیه پشت اردوغان قرار گرفته بودند‪ .‬اما‬ ‫امروز که ما شاهد گسترش ناامنی در ترکیه هستیم تشدید‬ ‫این ناامنی می توانــد ناکارامدی دولت در بــراورده کردن‬ ‫یکی از وظایف اصلی و عمده خود یعنی برقراری امنیت را‬ ‫نشان دهد‪ .‬این وضعیت در صورت تداوم می تواند امکان‬ ‫قدرت گرفتن نظامیان را به همراه داشته باشد‪ .‬این سناریو‬ ‫باتوجه به سابقه تاریخی نظامیان مبنی بر ورود به سیاست‬ ‫در زمان هایی که احساس می کنند جامعه ترکیه و تمامیت‬ ‫ارضی ان تهدید شده اســت‪ ،‬مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬از‬ ‫ســوی دیگر انچه اکنون در ترکیه اهمیت بســزایی دارد‪،‬‬ ‫بحث انتخابات پیش روست؛ می دانیم که امروز همه نگاه ها‬ ‫معطوف به این انتخابات و نتایج بر امده از ان است و اگر در‬ ‫دوران پســا انتخابات همچنان ناامنی در ترکیه ادامه پیدا‬ ‫کند احتمال بازگشت نظامی ها بیشتر خواهد بود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر از انجایی که حزب عدالت و توسعه در زمان انتخابات‬ ‫پارلمانی گذشته به صدای جامعه ترکیه مبنی بر کثرت گرایی‬ ‫و ایجاد یک حکومت ائتالفی گوش نداد‪ ،‬تمام تالش خود‬ ‫را تا زمان انتخابات به کار خواهد گرفت که بتواند دوباره خود‬ ‫را احیا کند که یکی از شیوه های این تالش به باور بسیاری‬ ‫از مخالفان و منتقدان حزب اک‪ ،‬گسترش نا امنی یا نا امنی‬ ‫مدیریت شده است که به این طریق حزب عدالت و توسعه‬ ‫و اقای اردوغان درصددند این پیام را به جامعه ترکیه بدهند‬ ‫که در صورت ناکامی حزب عدالت و توسعه برای تشکیل‬ ‫دولت تک حزبی‪ ،‬شرایط ترکیه به دلیل شکاف بین احزاب‬ ‫و همچنین قومیت های ترک و کرد بی ثبات و نا امن خواهد‬ ‫شد‪ ،‬اما نمی توان این احتمال را نادیده گرفت که سیاست‬ ‫این حزب مبتنی بر مهندسی ناامنی می تواند نتایج معکوسی‬ ‫برای حزب عدالت و توســعه به همراه داشته باشد‪ .‬حزب‬ ‫عدالت و توســعه با از ســرگیری جنگ با پ ک ک و متهم‬ ‫پک ک تالش‬ ‫کردن حزب دموکراتیک خلق به همکاری با ‬ ‫داشت این حزب را منحل کرده و همچنین ارای ملی گرایان‬ ‫ترک را نیز جذب کند اما به دلیــل ناتوانی در کنترل بازی از‬ ‫پیش تعیین شده و در واقع ناکارامدی در حفظ امنیت‪ ،‬حزب‬ ‫حاکم‪ ،‬اعتماد عمومــی را نه تنها در میــان کردها بلکه در‬ ‫میان طیف وســیعی از ترک های جامعه از دست داد و این‬ ‫احتمال وجود دارد که خودش قربانی این نا امنی هم بشود‪.‬‬ ‫به لحاظ تغییر سیاســت خارجی برخــی تحلیلگران‬ ‫شکست های حزب حاکم در عرصه انتخاباتی را تا اندازه ای‬ ‫به سیاســت های این حزب مبنــی بر مداخله در سیاســت‬ ‫کشور همسایه یعنی سوریه تلقی می کنند و معتقدند که راه‬ ‫برون رفت حزب حاکم ترکیه از این شرایط و احیای قدرتش‬ ‫تغییر سیاســت های پیشــین این حــزب در عرصه منطقه‬ ‫خصوصا سوریه است‪ .‬این در حالی است که حزب حاکم از‬ ‫همان ابتدای شروع تحوالت عربی سیاست خود را مبنی بر‬ ‫تغییر نظام و رفتن بشار اسد در سوریه تعریف کرد تا بتواند‬ ‫نفوذ خود را در این کشور گسترش دهد و توازن منطقه ای را‬ ‫نیز به نفع خود تغییر دهد‪ .‬بنابراین از دیدگاه سیاستگذاران‬ ‫حزب حاکــم خصوصــا اقــای اردوغــان رئیس جمهور و‬ ‫اقای داوود اغلــو رهبر فعلی حزب اکنون هرنوع بازگشــت‬ ‫یا عقب نشــینی از این سیاســت به منزله شکست سیاست‬ ‫خارجی و در نتیجه از دست رفتن جایگاه داخلی این حزب‬ ‫و انها تلقی خواهد شــد‪ .‬از این رو حداقل تا زمان برگزاری‬ ‫انتخابات پارلمانی پیش رو بعید به نظر می رســد که حزب‬ ‫حاکم عدالت و توسعه ترکیه در سیاست خارجی خود به رغم‬ ‫پیچیده شــدن اوضاع ســوریه با ورود جدی روسیه به ان‬ ‫تجدید نظری داشته باشد‪.‬‬ ‫رویایبربادرفته‬ ‫انکارا دیگر نمی تواند منطقه حائل ایجاد کند‬ ‫حسن اشرفی‬ ‫کارشناسمسائلترکیه‬ ‫‪3‬‬ ‫بیشترمعرفینماید‪.‬اماهمینموضوعمی تواندوجهدیگری‬ ‫نیز داشته باشــد و ان اینکه باتوجه به این موضوع که عمده‬ ‫اســیب دیدگان این حادثه کردهای ترکیه می باشند‪ ،‬افکار‬ ‫عمومی و به ویژه مردم مناطق کردنشین به اسانی مسئولیت‬ ‫پ‪.‬ک‪.‬کدراینحادثهرانخواهدپذیرفتودراینمیاناین‬ ‫دولت است که به عنوان مسئول برقراری امنیت در برگزاری‬ ‫تجمع ‪ -‬البته اگر به عنوان عامل و طراح اصلی این عملیات‬ ‫شناختهنشود‪-‬بهدلیلقصوروسهل انگاریدراجرایوظایف‬ ‫خود ان هم در مرکز حکومت که می بایســت رعایت اصول‬ ‫تامینی در باالترین سطح خود قرار داشــته باشد‪ ،‬به عنوان‬ ‫مقصر اصلی این حادثه شناخته شده که این موضوع ضمن‬ ‫در برداشتن ابعاد گسترده روانی و امنیتی در سطح اجتماعی‬ ‫می تواند بر ارای اک پارتی در انتخابات پیش رو نیز اثار منفی‬ ‫خود را برجای نهاده و میزان ارای این حزب را بیش از گذشته‬ ‫کاهش دهد‪ .‬به هر روی شــرایط حاکم بــر روزهای کنونی‬ ‫ترکیه بازخورد اندیشه ای است که تصور می کرد با حمایت از‬ ‫گروه های تروریستی در سوریه قادر است بنیان های سیاسی‬ ‫و امنیتی این کشــور را تضعیف کرده و بــا بلندپروازی های‬ ‫ژئوپلتیک در قالب نگاه نئوعثمانیسم به حکومت بشار اسد‬ ‫خاتمه دهد‪ ،‬اما امروز خود گرفتار بحرانی است که چند سال‬ ‫پیشانراباهمدستیچندکشورعربیشورایهمکاریخلیج‬ ‫فارسازجملهعربستانوقطربرایسوریهطراحیکردهبود‪.‬‬ ‫شرایطامروزترکیهبهدلیلوجودساختارهایشکنندهقومی و‬ ‫نژادیکه نمونهانرا می توان در درگیری هایمزمنکردیبا‬ ‫دولت مرکزی و فاصله اقلیت علوی با ساختار حاکمیت ترکیه‬ ‫مشاهدهکردونیزحضورفعاالنهیکگروهتروریستیتکفیری‬ ‫بهنامداعشانهمدرسطحفرماندهانارشدبابرخورداریاز‬ ‫یک خط ترانزیت انتقال سالح از ترکیه به سوریه این زمینه را‬ ‫فراهم کرده است تا ترکیه امروز در گرداب حوادثی قرار گیرد‬ ‫که شاید ســوریه در پایان ان قرار گرفته است‪ .‬شرایط امروز‬ ‫ترکیه در عرصه بین المللی به گونه ای اســت که این کشور‬ ‫در میان اعضای ناتو جایگاه ســابق را از دست داده و در این‬ ‫راستا برچیدن سیستم ســپر دفاع ضدموشکی ناتو از خاک‬ ‫این کشور خود گواه تغییر رویکردهای ناتو و به ویژه ایاالت‬ ‫متحده به ترکیه است‪ .‬از سوی دیگر در شرایطی که انکارا به‬ ‫واشنگتنبرایایجادمنطقهپروازممنوعدرشمالسوریهودر‬ ‫جوار مرزهای جنوبی ترکیه فشار وارد می ساخت تا بتواند مانع‬ ‫ازاقتدارنوپایکردیدرشمالسوریهشودوحتیانکارابرای‬ ‫اینکه بتواند نظر مساعد واشنگتن را برای ایجاد این منطقه‬ ‫امن پروازی جلب نماید حاضر به پذیرش عضویت در ائتالف‬ ‫ضد داعش شد و پایگاه هوایی اینجرلیک را بعد از مذاکرات‬ ‫طوالنیباایاالتمتحدهدراختیارواشنگتنقرارداد‪،‬امروزدر‬ ‫وضعیتیقرارگرفتهاستکهمجبوراستحضورجنگنده های‬ ‫روسی را بر فراز اسمان خود تحمل کند و رویای ایجاد منطقه‬ ‫حائل با کمک ایاالت متحده را به دستفراموشیسپارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫گفتارها‬ ‫روز شــنبه ‪ 18‬مهرماه هنگامی که حــزب دموکراتیک‬ ‫خلق ها تجمعی را به نفع صلح در نزدیکی ایســتگاه راه اهن‬ ‫شهر انکارا برگزار می کرد‪ ،‬شــدیدترین حمله تروریستی به‬ ‫لحاظ تعداد جان باختگان در تاریخ ترکیه رقم خورد و طی ان‬ ‫بیش از صد تن از کردهای این کشــور کشته و جمع کثیری‬ ‫نیز دچار مجروحیت شــدند‪ .‬قرائن و شــواهد موجود نشان‬ ‫می دهد که گروه تروریستی تکفیری داعش از انگیزه کافی‬ ‫برای انجام چنین عملیاتی برخوردار است‪ .‬به هر حال ترکیه‬ ‫از یک سو از حامیان اصلی احرار الشام و جیش الفتح و جبهه‬ ‫النصره به حســاب می اید که این گروه ها در زمره مخالفین‬ ‫داعش به حســاب می ایند و درگیری های سخت و شدیدی‬ ‫با این گروه در برخی مناطق سوریه داشته اند‪ .‬ترکیه همواره‬ ‫تالش کرده تا با حمایت های تسلیحاتی و اطالعاتی از این‬ ‫ی سوری در اینده‬ ‫گروه ها بتواند انها را به عنوان نیروهای بوم ‬ ‫سیاسیبعدازبشاراسدبهکارگیرد‪.‬ازسمتدیگرانکارابعداز‬ ‫اغازحمالتهواییروسیهبهمواضعوپایگاه هایگروه های‬ ‫تکفیری تروریستی در سوریه به مســکو اعتراض کرده که‬ ‫روســیه در برابر بیش از هفتاد حمله ای که به مقرهای جبهه‬ ‫النصره و جیش الفتح در ادلب انجام داده است تنها دو حمله‬ ‫به مقرهای داعش داشته است‪ .‬همچنین پیوستن ترکیه به‬ ‫ائتالفضدداعشبهرهبریایاالت متحدهکهعالوهبربرخی‬ ‫حمالت محدود برون مرزی علیه داعش در خاک سوریه‪ ،‬به‬ ‫دستگیریبرخیفرماندهانارشداینگروهدراستانبولوچند‬ ‫شهر دیگر ترکیه منجر شد‪ ،‬می تواند دالیل کافی در اختیار‬ ‫داعش قرار دهد تا ترکیه را از ردیف کشــورهای حامی خود‬ ‫بیرون دانسته و برای اجرای عملیات تالفی جویانه در خاک‬ ‫ترکیه دارای پشتوانه انگیزشی مضاعفی شود‪ .‬این سومین‬ ‫مرتبه ایاستکهدرتظاهراتوتجمعاتیکهکردهایترکیه‬ ‫ترتیبمی دهندعملیاتخونینتروریستیپایانبخشمراسم‬ ‫انهامی شود‪.‬دربمب گذاریتیرماهسالجارینیزکهدرشهر‬ ‫سوروچنزدیکمرزسوریهبهوقوعپیوستو‪ 34‬تنازکردهای‬ ‫ترکیهکشتهشدند‪،‬داعشبه عنوانمسئولانفجارمعرفیشد‬ ‫با اینکه هیچ گاه مسئولیت ان را برعهده نگرفت‪ .‬در ارتباط با‬ ‫این دو انفجار که در هر دو کردها هدف قرار گرفتند دو نکته‬ ‫به چشم می خورد؛اول اینکه بمب های مورد استفاده مشابه‬ ‫یکدیگربودهودیگراینکههردوانفجارطبقنتایجتحقیقات‬ ‫اولیه‪ ،‬توسط دو برادر انجام شده است‪ .‬اگر حضور داعش در‬ ‫پشت صحنه حادثه انکارا تایید شود به این معنا است که این‬ ‫گروه تکفیری تروریستی توانسته درگیری نظامی با ترکیه را‬ ‫از سوریه به داخل خاک ترکیه کشانده و منافع این کشور را با‬ ‫تهدیداتعملی تریمواجهسازد‪.‬البتهداعشعالیمهشدار‬ ‫را از چند وقت پیــش و زمانی که ترکیه به ائتالف ضد داعش‬ ‫پیوست به مقامات انکارا ارسال کرده بود‪ .‬اخرین مورد از این‬ ‫تهدیدات در ماه گذشته بود که داعش در نشریه اینترنتی اش‬ ‫دولت و ارتش ترکیه را به ارتداد اشکار متهم کرد و در ویدئویی‬ ‫که حامیان ترک تبــار داعش در تیرماه منتشــر کردند‪ ،‬فتح‬ ‫استانبول را وعده داده و اردوغان را خائنی خواندند که شب و‬ ‫روزدستدردستصلیبیوننهادهاست‪.‬داعشهمچنیندر‬ ‫تهدیداتیمشابهاعالمکردهاستزیر ساخت هایاقتصادی‬ ‫ترکیه به ویژه بخش گردشــگری را هدف قرار خواهد داد‪ .‬با‬ ‫این حال داووداوغلو نخست وزیر ترکیه در واکنش به اقدام‬ ‫تروریستی انکارا تالش کرد تا قطب نمای گمانه زنی ها را از‬ ‫داعش به سمت ســایر گروه های درگیر با دولت تغییر داده و‬ ‫احتمالنقش افرینیدوگروهمعارضکردییعنیپ‪.‬ک‪.‬ک‬ ‫و جبهه انقالبی ازادی بخش خلق (که یک گروه چپ گرای‬ ‫افراطی است و مســئول بمب گذاری در ســفارت امریکا در‬ ‫انکارا در سال ‪ 2013‬است) را مطرح کند؛ احتمالی که شاید‬ ‫در نگاه اول کمی دور از ذهن به نظر رســد امــا داووداوغلو‬ ‫بدوناینکهاشاره ایمستقیمبهگروهپ‪.‬ک‪.‬کداشتهباشد‬ ‫معتقد اســت در روزهای اخیر تعداد زیــادی از بمب گذاران‬ ‫انتحاری در مرزهای جنوبی ترکیه با عراق دستگیر شده اند و‬ ‫البته عناصر دیگری از این گروه توانســته اند درون مرزهای‬ ‫ترکیه نفوذ کرده و به احتمال زیاد انفجار انکارا اقدام طراحی‬ ‫شده ای از سوی همین افراد است‪ .‬در واقع باتوجه به اینکه‬ ‫گروه پ‪.‬ک‪.‬ک تنها گروهی است که در مناطق مرزی ترکیه‬ ‫با عراق حضور فعاالنه ای داشته و دارای چند پایگاه عملیاتی‬ ‫است‪،‬وداوداوغلوبهشکلیغیرمستقیمپ‪.‬ک‪.‬کرامسئول‬ ‫عملیات روز شنبه در انکارا می خواند‪ .‬وقوع چنین تحولی در‬ ‫صحنهداخلیترکیهتاقبلازبرگزاریانتخاباتزودهنگامدهم‬ ‫ابانقابلپیش بینیبودوحتیمی توانانتظارداشتاینقبیل‬ ‫اقداماتتاروزهایپایانیمنتهیبهزمانبرگزاریانتخاباتنیز‬ ‫تکرارپذیری خود را به نمایش بگذارد‪.‬‬ ‫اما مســاله ای که به دنبال این حادثه و حوادثی از این‬ ‫دست بروز خواهد کرد این اســت که انجام چنین اقداماتی‬ ‫در استانه برگزاری انتخابات پارلمانی ثبات سیاسی و امنیتی‬ ‫ترکیه را بیش از گذشــته به مخاطره انداخته و زمینه را برای‬ ‫ناامنی های بیشتر و درگیری های شــدیدتر میان اک پارتی‬ ‫و گروه های کردی هموار می ســازد‪ .‬در واقع بروز این گونه‬ ‫حوادث می تواند منجــر به تقویت و تشــدید دوقطبی های‬ ‫سیاســی موجود میان اک پارتی و گروه های کردی شــده و‬ ‫ضمن افزایش خشــونت ها‪ ،‬کورســوهای امید برای تداوم‬ ‫گفت وگوهای سیاســی میان طرفین را از بین برد‪ .‬با توجه‬ ‫به نزدیکی انتخابات دهم ابان به نظر می رســد وقوع چنین‬ ‫انفجاری از این جهــت که بر یک ناامنی جــدی و عمیق در‬ ‫اثر نبود یک دولت مســتقر و تک حزبی در ترکیه داللت دارد‬ ‫می تواند برای اک پارتی از جهت سیاسی و افزایش وزن سبد‬ ‫رایاینحزبدرانتخاباتپیشروسودمندباشد‪.‬دراینراستا‬ ‫دولت ترکیه تالش می کند تا با مطرح کردن نام پ‪.‬ک‪.‬ک‬ ‫به عنوان عامل این عملیــات‪ ،‬کردها را مقصــر این حادثه‬ ‫جلوه داده و ان را یک اقدام انتخاباتی از سوی حزب کردی‬ ‫دموکراتیک خلق ها برای تخریب وجهه دولت و کسب رای‬ ‫گفتارها‬ ‫‪23‬‬ ‫سیاست‬ ‫گام اخر‬ ‫برجام باالخره از مجلس چراغ ســبز گرفــت‪ .‬پارلمان چند روز‬ ‫جنجالیوکمسابقهراپشتسرگذاشتوصحنه هاییازمجادله های‬ ‫تند و تیز موافقــان و مخالفان توافق هســته ای را به خود دید‪ .‬حاال‬ ‫همه در انتظار نظر نهایی شورای نگهبان برای تعیین تکلیف برجام‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫طرحیکهاجازهاجرایبرجامبهدولترامی دهد‬ ‫باحاشیه هایفراوانبهتصویبمجلسرسید‬ ‫غوغا در پارلمان‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫چ را به صالحی اعت راض کردم؟‬ ‫‪24‬‬ ‫اقدامالریجانیصحیحنبود‬ ‫عباس زار ع زاده‬ ‫احمد سالک ‬ ‫‪1‬‬ ‫وقتی بعد از تحوالت مربوط به قرائت گزارش برجام و‬ ‫رد فوریت طرح منســوب به علی الریجانی‪ ،‬طرح هسته ای‬ ‫مجلس به کمیســیون امنیت ملی رفت‪ ،‬همه در انتظار اغاز‬ ‫هفته کاری جدید مجلس و امــدن این طرح به صحن علنی‬ ‫برایتصمیم گیرینهاییبودند‪.‬یکجلسهعجیبوپرحاشیه‬ ‫که رسانه های اصالح طلب و نزدیک به دولت از ان به عنوان‬ ‫یکشنبه تلخ یاد کردند ؛ اگر چ ه فرجام این جلسه در نهایت با‬ ‫موفقیتحامیانتوافقهسته ایهمراهبود‪.‬‬ ‫تدبیر پارلمان‬ ‫بهارستان روزهای غیرمنتظره ای‬ ‫را پشت سرگذاشت‬ ‫صحن شلوغ!‬ ‫پارلمان یکشــنبه عجیبی داشــت؛ پر از اعتراض پر از‬ ‫فریاد‪ ،‬پر از جنجــال‪ .‬موافقــان و مخالفان برجــام از همه‬ ‫وجودشــان مایه گذاشــته بودند‪ .‬محمد جــواد ظریف هم‬ ‫امده بود به همراه عباس عراقچــی و مجید تخت روانچی‪.‬‬ ‫اندکی ان سو تر علی اکبر صالحی هم امده بود تا همراه تیم‬ ‫مذاکره کننده باشد‪ .‬از همان دقایق اول حاشیه ها اغاز شد‪.‬‬ ‫درحالی که نشست علنی به تازگی اغاز شده بود‪ ،‬داد و فریاد‬ ‫کریمی قدوسی علیه ظریف و برجام بلند شــد‪ .‬در این حین‬ ‫الریجانی گفت که کریمی قدوســی بنشــیند و شلوغ نکند‪.‬‬ ‫پس از این تنش‪ ،‬حمید رســایی طی تذکری خواســتار ارائه‬ ‫الیحهبرجامبهمجلسشد‪ .‬روح اللهحسینیان‪،‬نمایندهمردم‬ ‫تهران گفت‪« :‬چرا مجلس باید وارد کاری شــود که از اصل‬ ‫خالف قانون اساسی است و چرا می خواهند اینگونه مجلس‬ ‫را در مقابل عمل انجام شده قرار دهند؛ چرا که این موضوع از‬ ‫اساس خالف اصول ‪ ۷۷ ،۱۵۲‬و ‪ ۱۲۵‬قانون اساسی است‪.‬‬ ‫تمامی عهدنامه ها و موافقتنامه ها باید به تایید مجلس برسد‬ ‫و اگر به تایید نرسد قانونی و درست نیست‪ .‬از این رو این طرح‬ ‫حوادث روز یکشــنبه مجلس شورای‬ ‫اسالمی در تاریخ سیاست ایران خواهد‬ ‫ماند‪ .‬همــواره در ایران بعــد از انقالب‬ ‫بحث بــوده که نظام مســتقر پارلمانی‬ ‫اســت یا ریاســت جمهوری‪ .‬برخی از‬ ‫اولویت پارلمان سخن گفته اند و برخی‬ ‫از رجحان دولت و رئیس جمهور‪ .‬هرچه‬ ‫هســت اما روز یکشنبه نشــان داد که‬ ‫نمی توان در تصمیم های مهم کشــور‬ ‫از پارلمان گذشت‬ ‫رئیس کمیســیون ویژه بررســی برجام کــه در هنگام‬ ‫رای گیری برای بررسی خارج از نوبت و با اولویت طرح اجرای‬ ‫برجام به همراه سایر مخالفان این طرح با نشان دادن عدد دو‬ ‫مخالفت می کرد‪ ،‬در ادامه بررسی کلیات با فریادهای تذکر‬ ‫تذکر اجازه صحبت می خواســت‪ .‬هنگام رای گیری بررسی‬ ‫خارج از نوبت و با اولویت طرح یک فوریتی اقدام متناسب و‬ ‫متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام برخی‬ ‫اعضای کمیســیون برجام و همچنین تعدادی از مخالفان‬ ‫این طرح با نشان دادن عدد دو با این طرح مخالفت کردند‪.‬‬ ‫پس از ان نیز علیرضا زاکانی بارها با مخالفان طرح در جای‬ ‫جایمجلسصحبتمی کردکهچهرهویبسیاربرافروختهو‬ ‫عصبانیبود‪.‬پسازاینسخناننوبتبهرای گیریدرخواست‬ ‫تغییر دستور رسید‪ .‬درخواستی با ‪ ١٣٣‬رای موافق‪ ٩٦ ،‬رای‬ ‫مخالف و ‪ ١٠‬رای ممتنع از مجموع ‪ ٢٤٤‬نماینده حاضر مورد‬ ‫قبول نمایندگان واقع شد و تازه مجلس به قسمت اصلی کار‬ ‫خود در روز یکشــنبه ورود کرد؛ ورودی که با اعتراض شدید‬ ‫تعــدادی از نمایندگان طیــف مخالف همراه بــود‪ .‬روح الله‬ ‫حســینیان بعد از رای گیری همفکران خود را برای خروج از‬ ‫صحن مجلس تشــویق کرد و لی نتوانست موافقت جمعی‬ ‫بیشتر از ‪ ٢٠‬تا ‪ ٣٠‬نفر را جلب کند‪ .‬جمعی که البته تا دقایقی‬ ‫طوالنی به نشــانه اعتراض در مقابل جایگاه هیات رئیســه‬ ‫تجمع کردند‪ .‬بعد از ان هم در پی تذکر مهرداد الهوتی مبنی‬ ‫بر الزام ایین نامه برای رســیدگی به طرح هــا و لوایح مهم به‬ ‫مدت سهساعتدرمجلسالریجانیاینتذکرراوارددانست‬ ‫و از مجلس نظرخواهی کرد که از ‪ ٢٤٥‬نماینده حاضر‪١٤٦ ،‬‬ ‫نماینده این تذکر را وارد دانستند‪ .‬بعد از ان هم علی الریجانی‬ ‫اعالم کرد که قبل از رای گیری بر سر کلیات طرح‪ ٤،‬نماینده‬ ‫موافق و چهار مخالف فرصت نطق و اظهارنظر دارند‪.‬هر چه‬ ‫بود اکثریــت نمایندگان موافقت کردند کــه این طرح خارج‬ ‫از نوبت و به صــورت اولویت دار برر ســی شــود و این اولین‬ ‫ناکامی مخالفان برجام بود که تالش می کردند مقابل مطرح‬ ‫شدناینطرحایستادگیکنند‪.‬‬ ‫اعتراضات زاکانی‬ ‫مخالفت های بذرپاش‬ ‫حاال نوبت به مهرداد بذرپاش رســیده بــود‪ .‬بذرپاش‬ ‫در نطق مخالفت خود گفت‪« :‬اینکه می گویند هرروز تا خیر‬ ‫خسارت دارد‪ ،‬برای این است که شما را تحت فشار قرار دهند‬ ‫و این خالفی اســت که در تاریخ می مانــد‪ » .‬او هزینه های‬ ‫تا خیر در اجرای برجام را کذب محض دانســت و با خواندن‬ ‫ســخنان منتســب به وندی شــرمن از روی روزنامه کیهان‪،‬‬ ‫خواستار پاسخگویی مقام های وزارت خارجه به شرمن شد‪.‬‬ ‫به گفته بذرپاش‪ ،‬شــرمن گفته بود هیچ یک از بخش های‬ ‫طرح یک فوریتی مجلس مانع اجرا یی شدن برجام نیست که‬ ‫مغایر با نیاز امروز ما و تاکید کاخ سفید باشد‪ .‬پس از بذرپاش‬ ‫نوبت به سید بهلول حسینی رســید تا به عنوان اولین موافق‬ ‫طرح نطق کنــد‪ .‬هم زمان با اعــام نام او بــار دیگر صدای‬ ‫حسینیانوبقیهمخالفانتوافقبلندشد‪.‬بروجردیهماعالم‬ ‫کرد که به بخشی از سخنان بذرپاش درباره طرح مصوب در‬ ‫کمیســیون امنیت ملی اخطار دارد و از این طرح دفاع کرد‪.‬‬ ‫هم زمانباتوضیحاتبروجردی‪،‬نمایندگانمخالفبرجاماز‬ ‫جملهزارعی‪،‬کریمی قدوسی‪،‬پژمانفر‪،‬نبویان‪،‬کوچک زاده‪،‬‬ ‫طبیب زاده نــوری‪ ،‬ســلیمانی‪ ،‬اقامحمــدی‪ ،‬میرکاظمی‪،‬‬ ‫حاجی دلیگانی‪،‬زاکانی‪،‬قاسمجعفری‪،‬کارخانه‪،‬سیدمهدی‬ ‫ش که در جایگاه هیات رئیسه‬ ‫هاشــمی و حتی مهرداد بذرپا ‬ ‫حضور داشت‪ ،‬با صدای بلند درخواست وقت برای بیان تذکر‬ ‫واخطارداشتند‪.‬الریجانیدرواکنشبهادامهحضورحسینیان‬ ‫ک تریبون و فریادهــای مکرر این دو به همراه‬ ‫و نبویان نزدی ‬ ‫رساییوکریمی قدوسیگفت‪«:‬معنایکارشماایناستکه‬ ‫نمی خواهیدبحثشروعشود‪ ».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫علیرضازاکانی‪،‬حسینعلیحاجی دلیگانیوحمیدرسایی‬ ‫خودهمچنانبرایروندبررسیاینطرحبافریادهایمکرراز‬ ‫صندلیاجازهارائهتذکرمی خواستند‪.‬الریجانیدرواکنشبه‬ ‫سخنان حسینیان که می گفت توافق مانند سلطه بیگانگان‬ ‫اســت‪ ،‬گفت‪« :‬چنین چیزی صحت ندارد و توافق ســلطه‬ ‫بیگانگان نیســت‪ ».‬زاکانی ضمن انتقاد شدید از الریجانی‬ ‫گفت‪« :‬شما یک تنه در حال دفاع از برجام هستید‪ ».‬زاکانی‬ ‫افزود‪« :‬شــما فرمودید که طرح را به رهبــری داده ام اما اقا‬ ‫گرفتند و نظر ندادند‪ ».‬الریجانی در واکنش به این اظهارات‬ ‫گفت‪« :‬من گفتم با ایشان در مورد برجام صحبت کردم و اقا‬ ‫بنایی برای دخالت ندارند‪ ».‬وی ضمنانتقادازمخالفت های‬ ‫ بی مورد گفــت‪« :‬برجام بحث ملی اســت و برخــی طوری‬ ‫می گویند که انگار من نفعی از ان می برم‪ ».‬زاکانی در ادامه‬ ‫گفت‪« :‬همه ادعاها در مورد برجام نادرست است‪ ،‬می گفتند‬ ‫این برجام سایه جنگ را از ایران برداشته است‪ ،‬اما مشخص‬ ‫شد که چنین چیزی نیســت‪ .‬اعالم کردند که از فصل هفت‬ ‫ی اســت‪ .‬برجام خطرات‬ ‫خارج شدیم‪ ،‬اما همان شرایط باق ‬ ‫بسیار بزرگی برای کشور به بار می اورد و باید بگویم تحریم ها‬ ‫لغوشدنینیست‪.‬شمخانیگفتهکهشورایعالیامنیتملی‬ ‫در جریان برجام نبوده اســت‪ ».‬زاکانی در ادامه ادعا کرد که‬ ‫سندمحرمانه ایبینایرانوامریکاوجوددارد‪.‬ویهمچنین‬ ‫گفت که ما خواهان تغییر اساسی و محتوایی برجام هستیم‪،‬‬ ‫چراکه این طرح مورد نظر وندی شــرمن اســت‪ .‬نزدیک به‬ ‫‪ ٢٠‬نماینده ای کــه از صبح و همزمان با اعالم حســینیان و‬ ‫زاکانی‪ ،‬صدای اعتراضاتشان در صحن طنین انداخته بود‪،‬‬ ‫دفترچه های روی میز خود را به نشــانه تذکر باال برده بودند و‬ ‫فریادمی زدند‪« :‬تذکر»‪.‬پیشازاغازنطقمخالفتبذرپاش‪،‬‬ ‫نوبتبهتذکردادنرساییرسیدواوگفت‪«:‬دولتحتیبرجام‬ ‫را به هیات دولت هم نبرده اســت و برخی از وزرا حتی حاضر‬ ‫نشدنددرجلسهکمیسیونبرجامودرشورای عالیامنیتملی‬ ‫ازبرجامدفاعکنند‪.‬بندهمخالفتیبابرجامنمی کنماماازاقای‬ ‫رئیس جمهورواقایظریفمی پرسمشماکهمی گوییدبرجام‬ ‫باعث شده ابرقدرت ها در مقابل ایران تعظیم کنند‪ ،‬پس چرا‬ ‫الیحهانرابهمجلسنمی دهید؟»درادامه‪،‬علیالریجانی‪،‬‬ ‫رئیس مجلس‪ ،‬در پاسخ به این اخطار رسایی گفت‪« :‬استناد‬ ‫شما درست نیست چراکه در اصول قانون اساسی گفته شده‬ ‫که موافقتنامه ها باید به تصویب مجلس برســند‪ » .‬دقایقی‬ ‫بعد هم الریجانی بر اساس یادداشتی که از مجید انصاری‪،‬‬ ‫معاونپارلمانیرئیس جمهو ردریافتکردهبود‪،‬گفت‪«:‬اقای‬ ‫انصاری نامه ای نوشتند مبنی بر اینکه انچه اقای رسایی گفته‬ ‫بو د که برخی از وزرای دولت با برجام مخالف هستند‪ ،‬تکذیب‬ ‫می شود‪.‬دولتدراینموضوعیک زبانویکپارچهاست‪ ».‬‬ ‫سیاست‬ ‫حاشیه ای بر متن است که خالف قانون اساسی بوده و همه‬ ‫می دانندکهعهدنامه هادرطرف هایمذاکرهکنندهبهتوافق‬ ‫می رسد‪ .‬ایین نامه اجازه می دهد که اگر طرحی دو فوریت ان‬ ‫در مجلس رای نیاورد‪ ،‬حداقل یک فوریت ان در کمیسیون‬ ‫تخصصی طی ‪ ۱۰‬روز مورد بحث قرار گیرد و مجلس در این‬ ‫خصوص تا حدی دستپاچه است زیرا برخالف رویه معمول‬ ‫تنها دو ساعتطرحدرکمیسیونامنیتبدوندرنظرگرفتن‬ ‫نظر سایر کمیسیون ها مورد بحث قرار گرفته است بنابراین‬ ‫این مســاله واقعا در طول تاریخ به عنوان ترکمانچای دوم و‬ ‫گلستانسومخواهدماند‪.‬چرامجلسمی خواهددستبسته‬ ‫و چشم بســته موردی را تصویب کند بنابراین به اعتقاد بنده‬ ‫پشت قضیه جریانی قرار دارد که می خواهد مجلس را مقابل‬ ‫عملانجامشدهقراردهد‪».‬روح اللهحسینیانگفت‪«:‬چرابه‬ ‫مامی گویید‪،‬کاسبانتحریم؟مننهتاکنونمنافعیداشته ام‬ ‫ونهدراینده منافعی خواهم داشت‪ ،‬اگر منافعی داشتم‪ ،‬برای‬ ‫مثال اگر االن حقوقم قطع شود‪ ،‬یک ریال پس انداز ندارم و‬ ‫ماهایندهنمی توانمادامهزندگیدهم‪».‬‬ ‫این حرف البته شــاید واکنشــی بود به سخنان حسن‬ ‫روحانی که بارها گفته اســت کســانی که مخالفت می کنند‬ ‫می ترسندکاسبی شانکسادشود‪.‬‬ ‫فریادهای اقای رئیس‬ ‫پارلمان‬ ‫‪25‬‬ ‫پارلمان‬ ‫احمد توکلی در تذکری که علی‬ ‫الریجانی اجازه طرح ان را داد‬ ‫به بررسی سریع جزئیات طرح‬ ‫برجام در مجلس اعتراض کرد‪.‬‬ ‫مخالفت نادران‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫حاال نوبت نطق مخالفت نادران بــود و او ابتدا از وقت‬ ‫تذکر خود برای بیان برخی نکات اســتفاده کرد و سپس وارد‬ ‫محتواینطقمخالفتشد‪.‬نادرانمی گفت‪«:‬دربنداولاین‬ ‫طرح فتوای رهبری در حرام بودن استفاده از سالح هسته ای‬ ‫قانونیشدهاست‪،‬یعنیدرمجلسمصوبمی کنیمکهفتوای‬ ‫رهبری درست اســت‪ ،‬این وهن ماســت یا رهبری؟ در طرح‬ ‫مذکور ردپایی از گزارش برجام دیده نمی شود؛ در مصوبه ای‬ ‫که ســه ماه پیش داشــتیم‪ ،‬تاکید شــده بود که باید توافق‬ ‫به صورت قانونی از ســوی دولت به مجلس بیاید‪ ،‬اما در این‬ ‫طرح خودمان مصوبه مجلس را ملغی می کنیم‪ .‬طرح اقدام‬ ‫متناسبومتقابلدولتدراجرایبرجامیکمصوبهبرایذلت‬ ‫ایران و خط کشیدن رویهمه ارمان های ملت ایران است»‪.‬‬ ‫پس از او نوبت ب ه هادی قوامی رســید که در موافقت با طرح‬ ‫اجرایبرجامنطقکند‪.‬امادرخواست هایتیم‪٢٠‬نفرهمخالف‬ ‫توافقبرایبیانتذکرواخطارهمچناننظمجلسهرابااخالل‬ ‫مواجهکردهبود‪.‬الریجانیازهیات رئیسهخواستاعالمکنند‬ ‫که برای بیان تذکرات و اخطارها نوبت کدام نماینده اســت‪.‬‬ ‫مهرداد الهوتی اولین نماینده ای بــود که در نوبت ها نامش‬ ‫ثبت شده بود و تذکری در دفاع از طرح کمیسیون داد‪ .‬پس‬ ‫ی رسید‪ .‬هم زمان با اغاز‬ ‫از تذکر او نوبت به نطق موافقت قوام ‬ ‫سخنانقوامی‪،‬روح اللهحسینیانبینردیف هایصندلی های‬ ‫مجلس با شتاب به حرکت درامد‪ ،‬یاران موافق را یک به یک‬ ‫فرامی خواندومی گفت‪«:‬ننشینید!بیایید!»این گونهبودکه‬ ‫بعد از دقایقی حدود ‪ ٢٠‬نفر از نمایندگان پشت سر حسینیان‬ ‫در راهروی وسط مجلس به راه افتادند‪ ،‬خود را مقابل جایگاه‬ ‫هیات رئیسه و پشت صندلی دونفره ای که ظریف و صالحی‬ ‫روی ان نشسته بودند‪ ،‬رساندند و به فریادزدن های خود ادامه‬ ‫دادند‪.‬درایندقایقاقاتهرانی‪،‬امیرابادی فراهانی‪،‬سلیمانی‪،‬‬ ‫پژمانفر‪،‬نبویان‪،‬کریمی قدوسی‪،‬طبیب زاده نوری‪،‬عطاءالله‬ ‫حکیمی‪ ،‬کوچک زاده‪ ،‬کوثری‪ ،‬عباسپور‪ ،‬اشتیانی عراقی‪،‬‬ ‫سیدعلی طاهری‪ ،‬شهروز افخمی‪ ،‬بیژن نوباوه‪ ،‬علی اصغر‬ ‫زارعی‪ ،‬ابراهیم اقامحمدی و نجابت مهم ترین نمایندگانی‬ ‫بودندکهحسینیانراهمراهیمی کردند‪.‬‬ ‫ دفاع جاللی از برجام‬ ‫کاظم جاللی به عنوان موافق طرح برجام‪ ،‬پشت پرده‬ ‫تدویناینطرحرابیانکردهوخطاببهزاکانیگفت‪«:‬چطور‬ ‫است که اقای الریجانی که سال هاست در جلسات می روند‬ ‫و از نزدیک در ارتباط با دفتر رهبری هستند و مسائل را دنبال‬ ‫می کنند‪ ،‬مواضع رهبری را نمی فهمند اما برخی دوستان که‬ ‫با واسطه هایی رابطه دارند می فهمند؟! رهبری دستور دادند‬ ‫دربحثهسته ایجامعهرابه دوقطبیتبدیلنکنید‪.‬برهمین‬ ‫اساس اقای الریجانی زمانی که درباره طرح با من حرف زدند‬ ‫گفتندکهحتمابافراکسیوناصولگرایانوهمین طوردبیرخانه‬ ‫شورایعالیامنیتملیهماهنگباشید‪».‬جاللیدربخش‬ ‫دیگر از ســخنان خود با اشــاره به اینکه نمایندگان مخالف‬ ‫طرح از خانم شــرمن کدهایی را می اورند‪ ،‬گفت‪« :‬چرا ما از‬ ‫سید حسن نصرالله کد نیاوریم؟ او گفت اسرائیل تالش کرد‬ ‫تا جلوی توافق هسته ای میان ایران و ‪ ۵+۱‬را بگیرد اما این‬ ‫توافقکه درهایزیادیرابهرویایرانبازمی کندانجامشد‪.‬‬ ‫اوپیشازانجامتوافقهمگفتکهاینتوافقبهمنزلهقدرت‬ ‫ایراندرمنطقهاست‪.‬اینکهبرایکوبیدنمسئوالنخودمان‬ ‫بهدشمنانخوداستنادکنیمدرستنیست‪.‬شرمنواوباماکه‬ ‫دوستمانیستندواگربتوانندجوداخلیمارابه هم بریزندحتما‬ ‫باسخنانخوداینکاررامی کنند‪».‬‬ ‫بروجردی‪ :‬این طرح منافع ملی را حفظ خواهد کرد‬ ‫اخرین ناطقمدافعاینطرحهمعالءالدینبروجردی‬ ‫بود که پیش از هر چیز تاکید داشت‪« :‬در موضوع هسته ای‪،‬‬ ‫امنیت ملی و دفاع اولین الزمه اســت‪ .‬بــه همین دلیل هم‬ ‫ساختارشورایعالیامنیتملیهمیشهمبنابودهاست‪».‬‬ ‫او در دفــاع از طرح مجلــس گفت‪« :‬در تمــام بندها‬ ‫برخالف برخی تعابیر که می گویــد این طرح یک نصیحت‬ ‫تام است‪ ،‬دولت الزم و مکلف به اجرای ان است‪ .‬یعنی هم‬ ‫تکلیفهستوهمالزاموقتیتبدیلبهقانونمی شوددولت‬ ‫مکلف اســت ان را اجرا کند‪ .‬در بازدیدی کــه از مرکز راکتور‬ ‫اراکداشتیمعرضکردمکهمامتخصصهسته اینیستیم‬ ‫ولی وقتی به این مرکز می رویم نظر سازنده راکتور را بپذیریم‪.‬‬ ‫ایشان گفتند که در تولید رادیودارو به دوبرابر رسیدیم‪ .‬ایشان‬ ‫مسائل متعددی را مطرح کردند و در انتها گفتند در این طرح‬ ‫برد‪-‬بردکرده ایم‪.‬ازایشانپرسیدماگربخواهندبازیدر بیاورند‬ ‫پارلمان‬ ‫ماچهکارمی توانیمبکنیم؟ایشانگفتندمی توانیمانچهراکار‬ ‫کرده ایم ظرف شــش ماه با تغییرات بیاوریم و نو ان را ظرف‬ ‫مدت دو سال بسازیم‪ ».‬او افزود‪«:‬ما می توانیم فعالیت های‬ ‫هسته ای را به گونه ای ســامان بدهیم که در دو سال به‪١٩٠‬‬ ‫هزار سو برسیم‪.‬بعضی از دوستان می گویند نمی توانیم‪ ،‬اما‬ ‫نمی توانیمدرفرهنگجمهوریاسالمیایرانوجودندارد‪» .‬‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬ما بر اســاس واقع گرایی و خرد جمعی‬ ‫در یک مصاف نابرابر توانستیم شــاکله ای را ایجاد کنیم که‬ ‫از درون ان منافع ملی ما محقق می شــود‪ .‬اگر بخواهند به‬ ‫تعهدات خود عمل نکنند ما به ســرعت و بــدون محدودیت‬ ‫گام هایبلندیدرعرصهصلح امیزبرخواهیمداشتکهامریکا‬ ‫وهم پیمانانشپشیمانخواهندشد‪».‬‬ ‫رای مثبت به کلیات طرح برجام‬ ‫در ادامه وقتی کار به رای گیری برای کلیات این طرح‬ ‫رســید‪ ،‬طیف مخالفان برجام پیشــنهادی را مطرح کردند؛‬ ‫رای گیریبابرگهواسمنمایندگان‪.‬پیشنهادیکهتوسطعلی‬ ‫الریجانی به رای گذاشته شد اما موافقت نمایندگان را در پی‬ ‫نداشت‪ ،‬تا نهایتا رای نمایندگان به همان صورت قبلی اخذ‬ ‫شود‪.‬درنهایتهمکلیاتطرحهسته ایمجلسبا‪ ١٤٩‬رای‬ ‫موافق‪ ٧٠،‬رای مخالف و‪ ١٦‬رای ممتنع به تصویب رســید‪.‬‬ ‫اینجلسهالبتهحاشیه هایتلخیهمداشتوانجدالتندو‬ ‫تیز روح الله حسینیان و چند نماینده دیگر مجلس با علی اکبر‬ ‫صالحیبود؛امریکهموجبشدعلی اکبرصالحینسبتبه‬ ‫انواکنشیتندنشاندهد‪.‬‬ ‫جزیئات تصویب شد‬ ‫در حالی که تا اخرین ساعات باقیمانده به جلسه جدید‬ ‫مجلسگمانه هاوشایعاتیشنیدهمی شدمبنی براینکهاقلیت‬ ‫برنامه ایبرایتغییردرنتیجهطرحبرجامداردامامجلسروز‬ ‫سه شنبه جلسه ای متفاوت را تجربه کرد‪ .‬قبل از جلسه علنی‬ ‫یک جلسه غیر علنی برگزار شــد و بعد از ان علی الریجانی با‬ ‫مدیریت خاص خــود به مخالفان اجازه هیــچ تحرکی نداد و‬ ‫جزئیات برجام را به تصویب رساند ؛ مساله ای که با انتقادات‬ ‫تندمخالفانمواجهشد‪.‬‬ ‫تصمیم الریجانی‬ ‫اما نکته مهم و قابل توجه دیگر این اســت که از اخبار‬ ‫تاییدنشدهاینچنیناستنباطمیشودکهگویاعلیالریجانی‬ ‫بنا بر تصمیم گرفته شده در جلســه قرار بوده که تغییراتی را‬ ‫در طرح ایجاد کند تا برخی نگرانی های مخالفان هم لحاظ‬ ‫شود ‪ .‬گویا علی الریجانی در جلسه بنا بر استنباط شخصی و‬ ‫مدیریتجلسهترجیحمیدهداینکارراانجامندهد‪.‬اگراین‬ ‫خبر صحت داشته باشد حتما از این زاویه به ایشان اشکال‬ ‫وارد است‪.‬‬ ‫شورای نگهبان برجام را تایید کرد‬ ‫اماتنهایکروزبعدازمصوبهمجلسسخنگویشورای‬ ‫نگهبانازتاییدطرحاقداممتناسبومتقابل دولت دراجرای‬ ‫برجامخبرداد‪.‬نجات اللهابراهیمیانالبتهتاکیدکردکهطرح‬ ‫اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام با اکثریت اراء‬ ‫مغایرباشرعوقانوناساسیشناختهنشد‪.‬حوادثروزیکشنبه‬ ‫مجلس شورای اسالمی در تاریخ سیاست ایران خواهد ماند‪.‬‬ ‫همواره در ایــران بعد از انقالب بحث بوده که نظام مســتقر‬ ‫پارلمانی است یا ریاست جمهوری‪ .‬برخی از اولویت پارلمان‬ ‫سخنگفته اندوبرخیازرجحاندولتورئیسجمهور‪.‬هرچه‬ ‫هست اما روز یکشنبه نشان داد که نمی توان در تصمیم های‬ ‫مهم کشــور از پارلمان گذشــت‪ .‬گرچه در این میان برخی‬ ‫کاظم جاللی از چهره های مهم‬ ‫مجلس در تصویب برجام بود‪ .‬او در‬ ‫واقع نماینده علی الریجانی در این‬ ‫ماجرا به شمار می رفت‪.‬‬ ‫حواشی و اتفاق های زننده وجود داشت اما هرچه بود نشان از‬ ‫دموکراسیپارلمانیخوبوقویدرایرانوپارلمانیپویاوزنده‬ ‫است‪ .‬اعتراض های برخی اعضای فراکسیون اصولگرایان‬ ‫کهعمدتاازسردلسوزینسبتبهایندهکشورصورتپذیرفت‬ ‫بی تردید موجب اجر انها خواهد شد و در تاریخ ثبت می گردد‬ ‫هرچند بهتر بود در این میان بیشتر به اخالق توجه می شد‪.‬‬ ‫بی تردید برجام دارای ایرادهایی است که می بایست مجلس‬ ‫در مقابل ان واکنش نشان می داد‪ .‬دراین میان البته نرسیدن‬ ‫به این فهم مشترک از جانب هر دو فراکسیون مجلس باعث‬ ‫ناهماهنگــی و بی نظمی در بررســی طرح برجام شــد‪ .‬ذکر‬ ‫این نکته هم الزم اســت که مجلس این طــرح را به صورت‬ ‫کارشناسیومستقلبررسیکردوهمانگونهکهدربیانیهدفتر‬ ‫رهبری امده است‪ ،‬رهبر انقالب نفیا و یا اثباتا در روند قانونی‬ ‫برجام دخالتی نداشتند و طرح مذکور‪ ،‬طرح مجلس است که‬ ‫نمایندگانبهانرایدادند‪.‬‬ ‫یکشنبه شلوغ‬ ‫پارلمــان در دوره نهــم روزهای مهــم و جنجالی‬ ‫زیادی داشته است ‪ .‬از جدال های حساس و جنجالی‬ ‫در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد گرفته تا روزهای‬ ‫پر سر و صدایی که حســن روحانی کابینه اش را برای‬ ‫رای اعتماد به مجلس برده بود اما پرواضح اســت که‬ ‫دو روزی که مجلس نهم شــاهد بررســی طرح برجام‬ ‫در صحــن علنی بــود حتما روزهــای بی ســابقه ای را‬ ‫تجربه کرده است‪ .‬خصوصا روز یکشنبه که موافقان و‬ ‫مخالفان برجام تمام قد مقابل یکدیگر ایستادند‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪27‬‬ ‫پارلمان‬ ‫فیزیکدان زیر سیمان!‬ ‫‪2‬‬ ‫حسینیان در جلسه یکشنبه‪ ،‬صالحی را تهدیدکردکه او را در قلب راکتور اراک با سیمان دفن خواهدکرد‬ ‫شاید کسی فکر نمی کرد روزی علی اکبر صالحی را این‬ ‫چنین بر افروخته و عصبانی و در حال فریاد زدن ببینید‪ .‬شاید‬ ‫همه عادت داشتند همیشه او را به رسم سال های گذشته‪،‬‬ ‫ارام ببینند‪ .‬فردی با طبع لطیف که با همه طیف ها کنار امده‬ ‫و در دولت های متفاوتی مسئولیت داشــته است‪ .‬اما او و‬ ‫بهارستان در هفته گذشته لحظات بسیار متفاوتی را سپری‬ ‫کردند‪ .‬او به یکباره پای تریبون رفت و با صدای بلند از تهدید‬ ‫شدنش به قتل سخن گفت‪.‬‬ ‫او همچنان فریاد می زد و از پایین تریبون مخالفانش‬ ‫هم فریاد می زدند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫هویت شناسی اقای رئیس‬ ‫تا کنون دو بار در دفتر علی اکبر صالحی برای مصاحبه‬ ‫هفته نامه مثلث حضور داشته ام‪ .‬دفتری در سازمان انرژی‬ ‫اتمی که روی دیوارهای اتاقش عکس شهدای هسته ای‬ ‫پشت سر هم ردیف شده اســت‪ .‬او بســیار ارام و با اخالق‬ ‫اســت‪ .‬علی اکبر صالحی که در فروردین ‪ 1328‬در کربال‬ ‫به دنیا امــده در خانواده ای اصیل پرورش یافته اســت‪ .‬او‬ ‫از نوادگان محمدصالح برغانی قزوینی اســت و همچنین‬ ‫نسب از عمادالکتاب می برد‪ .‬احمد صالحی (پدر علی اکبر‬ ‫صالحی) خواهــرزاده عمادالکتاب اســت‪ .‬برادرش جواد‬ ‫صالحی نیز عضو هیات علمی دانشــکده مهندســی برق‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف اســت‪ .‬علی اکبر صالحی در سن‬ ‫‪ ۹‬سالگی از زادگاهش کربال به ایران بازگشت‪ .‬پس از اخذ‬ ‫دیپلم متوسطه‪ ،‬در سال‪ ۱۹۶۸‬میالدی(‪ )۱۳۴۷‬به دانشگاه‬ ‫امریکایی بیروت رفت و ســه ســال بعد لیســانس فیزیک‬ ‫گرفت(‪ .)۱۳۵۰‬وی یک ســال بعد فوق لیسانس فیزیک‬ ‫خود را در سال ‪ ۱۳۵۱‬خورشیدی در دانشگاه ‪ AUB‬گذراند و‬ ‫نهایتا در ‪ ۱۳۵۶‬از ‪ MIT‬امریکا درجه دکتر ا در رشته مهندسی‬ ‫هســته ای گرفت‪ .‬پس از پیروزی انقالب‪ ،‬در سال ‪۱۳۵۸‬‬ ‫قائم مقام معاون اموزشــی دانشــگاه صنعتی شریف شد‪.‬‬ ‫ اواسط دهه شصت همراه هیاتی به امریکا رفت تا از میان‬ ‫ایرانی های مقیم برای دانشگاه های کشور‪ ،‬هیات علمی‬ ‫ جذب کند‪ .‬مدتی معاون اموزشــی وزیر وقت علوم (دکتر‬ ‫ایرج فاضل) شــد‪ .‬اما پس از مدتی استعف ا کرد و به بخش‬ ‫مهندسی هسته ای دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه‬ ‫شریف بازگشت‪ .‬صالحی در ســال ‪ ۱۳۶۷‬به عنوان اولین‬ ‫رئیس دانشگاه بین المللی اسالمی امام خمینی(ره) قزوین‬ ‫انتخاب شــد‪ .‬اما به دلیل بیماری‪ ،‬رئیس وقت دانشــگاه‬ ‫صنعتی شــریف نتوانست در این ســمت بماند و مجددا به‬ ‫ریاست دانشــگاه صنعتی منصوب شد‪ .‬وی بین سال های‬ ‫‪ ۱۳۶۱‬تا ‪ ۱۳۶۴‬و ‪ ۱۳۶۸‬تا ‪ ۱۳۷۲‬ریاست دانشگاه صنعتی‬ ‫شریف را بر عهده داشــت‪ .‬او پس از دو دوره ریاست بر این‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬به عنوان نماینــده ایران در اژانــس بین المللی‬ ‫انرژی اتمی انتخاب شــد که تا ســال ‪ ۱۳۸۲‬در این سمت‬ ‫مشغول کار بود‪.‬‬ ‫هم اکنون‪ ،‬علی اکبر صالحی با مرتبه علمی اســتاد‪،‬‬ ‫ی دانشکده انرژی دانشگاه صنعتی شریف‬ ‫عضو هیات علم ‬ ‫است‪ .‬او عضو فرهنگستان علوم ایران و مرکز بین المللی‬ ‫فیزیک نظری عبدالسالم(‪ )ICTP‬در تریست ایتالیا ست‪.‬‬ ‫گرایش هــای تحقیقاتی او محاســبات توزیــع نوترون در‬ ‫ســلول های ســوخت ر اکتور‪ ،‬دینامیک راکتور‪ ،‬مدیریت‬ ‫ســوخت راکتور‪ ،‬پردازش داده ها و انرژی هستند‪ .‬وی به‬ ‫اتفاق دیگر همکاران دانشــگاهی‪ ،‬در سال ‪ ۱۳۶۷‬با اخذ‬ ‫مجوز از شــورای عالی انقالب فرهنگی‪ ،‬موسسه اموزش‬ ‫عالی غیردولتی غیرانتفاعی خاتم را در تهران تاسیس کرده‬ ‫و از ان تاریخ تا کنون در هیات موسس ان عضویت دارد‪.‬‬ ‫صالحی مسلط به زبان های انگلیسی‪ ،‬عربی و اسپانیولی‬ ‫اســت و با زبان های ترکی‪ ،‬فرانســوی و المانی اشــنایی‬ ‫دارد‪ .‬پروژه غنی ســازی ‪ ۲۰‬درصدی ســوخت هسته ای و‬ ‫تبدیل ان به صفحات سوخت برای به کارگیری در ر اکتور‬ ‫تحقیقاتی ‪ ،‬بنا به پیشنهاد دکتر صالحی اغاز و با موفقیت‬ ‫به انجام رسید‪.‬‬ ‫او کــه در کارنامــه اش وزارت خارجــه دولت محمود‬ ‫احمدی نژاد را هم دارد در حســاس ترین دوران ســازمان‬ ‫ی عهده دار ریاســت این ســازمان شــده است‪.‬‬ ‫انرژی اتم ‬ ‫او از ماه هــای پایانــی مذاکــرات بــه تیــم مذاکره کننده‬ ‫پیوست و اگر چه هر از گاهی شایعاتی از اختالف او با تیم‬ ‫وزارت خارجه به گوش می رسد اما اکنون یکی از مدافعان‬ ‫تند و تیز و سخت توافق وین است‪.‬‬ ‫روز عجیب اقای صالحی!‬ ‫اما ماجــرای جنجال اقــای صالحــی در مجلس که‬ ‫مخالفان دولــت از ان به عنــوان فیلم هنــدی و موافقان‬ ‫دولت از ان به عنوان حرکت شجاعانه صالحی یاد می کنند‪،‬‬ ‫چیست؟‬ ‫ماجرا از این قرار اســت که در جریان بررسی کلیات‬ ‫طرح مربوط به نحوه اجرای برجــام‪ ،‬صالحی به نمایندگی‬ ‫پارلمان‬ ‫فریاد اقای ارام‬ ‫خروش علــی اکبر صالحی را تاکنون کســی‬ ‫این چنین ندیده بود‪.‬او بی محابا به جایگاه نطق رفت و‬ ‫فریادزنان همچنان که از سوی مخالفان بااعتراض های‬ ‫مکرر مواجه بود ناباورانه از تهدید شدنش به قتل ان‬ ‫هم در صحن علنی مجلس توسط یک نماینده خبر داد‬ ‫چه کسی تهدید کرد؟‬ ‫این اما پایان ماجــرا نبود‪ .‬روح الله حســینیان بعد از‬ ‫جلسه مجلس در بیمارستان بستری شــد و گفته شد که او‬ ‫به دلیل فشــار روحی و عصبی کارش به بیمارستان کشیده‬ ‫شده‪ ،‬درســت در همین زمان بود که رسانه های نزدیک به‬ ‫جبهه پایداری در فضای مجازی از اقدام صالحی به عنوان‬ ‫یک حرکت غیر اخالقی یاد کردند و بستری شدن حسینیان‬ ‫را به همین مســاله نســبت دادند‪ .‬در این میان یک اتفاق‬ ‫غیر منتظره دیگر هم رخ داد‪ .‬علی اکبر صالحی به مالقات‬ ‫روح الله حســینیان در بیمارســتان رفت تا این ماجرا پایان‬ ‫خوشی البته بیشــتر برای علی اکبر صالحی داشته باشد‪.‬‬ ‫گفته شــده صالحی بعد از این ماجرا گفته است از همیشه‬ ‫برای ادامه مسئولیتم مصمم ترم!‬ ‫در تازه ترین تحول اما حســینیان در بیانیه ای گفته‬ ‫است که به هیچ وجه با صالحی شوخی نکرده و تهدیدش‬ ‫جدی بوده اســت‪ .‬با این اوصاف به نظر می رســد عیادت‬ ‫صالحی از او هم نتوانســته از عزم این نماینده مجلس در‬ ‫تهدید صالحی بکاهد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫حاال همه دنبال این بودند که چه کسی این تهدید را‬ ‫علیه صالحی مطرح کرده است‪ .‬مجید انصاری این تهدید را‬ ‫تایید کرد اما از بردن نا م نماینده خودداری کرد‪ .‬زمان زیادی‬ ‫طول نکشید که پیرموذن اعالم کرد این فرد کسی نبوده جز‬ ‫روح الله حسینیان‪.‬‬ ‫او گفت‪ « :‬در جلســه علنی‪ ،‬قبــل از اینکه صالحی‬ ‫نطق خود را شروع کند‪ ،‬یکی از نمایندگان مجلس پیش وی‬ ‫رفت و با وی صحبت کرد؛ اما متا ســفانه بعد از اندکی این‬ ‫نماینده کنترل خود را از دســت داد و رئیس سازمان انرژی‬ ‫ی کشور را تهدید به قتل کرد‪ .‬همان طور که صالحی در‬ ‫اتم ‬ ‫گفته های خود عنوان داشت‪ ،‬نماینده ای که وی را تهدید‬ ‫کرده اقای حسینیان بود‪».‬‬ ‫این نماینده پیش اقای صالحی رفت و با کمال تاسف‬ ‫گفت‪« :‬اگر برجام به فرجام برسد‪ ،‬تو را می کشیم و سیمان‬ ‫رویــت می ریزیم‪ .‬بنده پیــش اقای صالحــی رفتم‪ .‬اقای‬ ‫صالحی عصبانی بود و به بنده گفت‪ :‬من بیدی نیســتم که‬ ‫با این بادها بلــرزم و از هیچ کس واهمه ای ندارم‪ .‬ایشــان‬ ‫گفت‪ ،‬حســینیان او را تهدید کرده و می خواهد روشنگری‬ ‫وقتی حسینیان بستری می شود‬ ‫سیاست‬ ‫از دولت پشت تریبون حاضر شــد و گفت که مذاکرات در‬ ‫چارچوب انجام شده تا امروز سکوت کردم اما چند روز پیش‬ ‫برای من در تلویزیون ارزوی مرگ کردند‪ .‬اقایی در تلویزیون‬ ‫گفت که ‪ 10‬ســال برنامه داریم‪ .‬این در حالی است که من‬ ‫‪ 66‬سال دارم و متوسط عمر ‪ 72‬سال است‪ .‬یعنی برای من‬ ‫ارزوی مرگ کردند‪ .‬برادر عزیزی در مجلس اینجا امد و خیلی‬ ‫عجیب با قسم جالله می گوید سیمان روی تو می ریزیم و‬ ‫تو را می کشــیم‪ .‬ایا این نحوه صحبت برای کسانی است‬ ‫که می خواهند خدمت به نظام بکنند و بگویند سیمان روی‬ ‫شــما می ریزیم و در قلب ر اکتــور اراک دفنتان می کنیم؟‬ ‫من تا کنون ســکوت کرده ام اما چرا؟ از عدم اشنایی افکار‬ ‫عمومی به مســائل تخصصی سوءاســتفاده می کنند و در‬ ‫جایگاه یک دانشمند می نشینند و سخن می گویند!‬ ‫صالحی که از خدشه دار شدن مســائل در اظهارات‬ ‫برخی نمایندگان ســخن می گفت‪ ،‬با فریاد خطاب به انان‬ ‫که قصد بر هم زدن نظم جلســه مجلس را داشتند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«گوش کنید و حرف حق را بشنوید! ما که قرار است سیمان‬ ‫رویمان ریخته شود‪ ،‬دست کم حرفمان را گوش کنید!» او‬ ‫که می گفت هیچ گاه تا کنون به کسی توهین نکرده است‪،‬‬ ‫خطاب به مخالفان گفت‪« :‬فقــط دو دقیقه به حرف های‬ ‫من گوش کنید و بعد فریاد بزنید! برای دقایقی نظم جلسه‬ ‫با فریادهــای نمایندگان بــه هم ریخــت و رئیس مجلس‬ ‫معترضان را دعوت به ارامش و سکوت کرد‪.‬‬ ‫در ادامه جلســه صالحی با اعتراض به اینکه از منظر‬ ‫کارشناسی‪ ،‬سخنانی عنوان شده اســت که اصال صحیح‬ ‫نیست‪ ،‬در ادامهسخنانشگفت‪« :‬می گویندتولید پلوتونیوم‬ ‫مهم است و نباید ان را کنار بگذاریم‪ .‬اگر ر اکتور ما ‪ 8‬کیلو‬ ‫پلوتونیوم بسازد‪ ،‬عمرش ‪ 30‬سال است که نهایتا ‪ 240‬کیلو‬ ‫پلوتونیوم می سازد‪ .‬اما عنایت داشته باشــید که بعد از ‪30‬‬ ‫ســال فقط ‪ 240‬کیلو می توانیم پلوتونیــوم تولید کنیم‪ .‬در‬ ‫حالی که هر مجتمع به ‪ 500‬کیلو ســوخت نیاز دارد! یکی‬ ‫می گوید اب ســنگین را صادر نکنید! اخر از این اقا بپرسید‬ ‫شــما می دانید که چقــدر «دوتریوم» بــرای خنک کردن‬ ‫اب ســنگین الزم است؟ حســاب و کتابتان کجاست؟ چرا‬ ‫اینطور حرف می زنید؟ متاسفانه از تواضع ما ضد ما استفاده‬ ‫می شــود‪ .‬من هیچ وقت نیامدم بگویم که چه بوده ام و چه‬ ‫کارها کرده ام! اما والله در مســائل هســته ای نه با توقیف‬ ‫مواجه می شویم و نه با کندی‪ .‬غنی سازی و اب سنگین ما‬ ‫سرجایش خواهد بود‪ » .‬اگر چه قرار بود محمدجواد ظریف‬ ‫هم پس از صالحی در مجلس ســخن بگوید اما الریجانی‬ ‫از مرجع رئیس مجلس تاکید کرد که از دولت فقط یک نفر‬ ‫می تواند سخن بگوید‪.‬‬ ‫کند و در نطق خود نیز این موضوع را با صراحت بیان کرد‪».‬‬ ‫پیرموذن با بیان اینکه صالحی تا انتهای جلسه علنی مورد‬ ‫تهدید برخی از نمایندگان قرار گرفت‪ ،‬گفت‪« :‬بیشــترین‬ ‫تهدید و شلوغی از سوی حسینیان بود که بعد از روشنگری‬ ‫اقای صالحی‪ ،‬برخــی از نمایندگان به خصــوص نبویان و‬ ‫زارع زاده با تجمع جلوی تریبون‪ ،‬فریاد می کشیدند که بنده‬ ‫به همراه جاللــی و فتاحی برای مراقبــت از اقای صالحی‬ ‫کنار او ایســتاده بودیم‪ .‬به جز روح الله حســینیان‪ ،‬دخیل‬ ‫ی زیادی بــه صالحی کرد و‬ ‫عبــاس زارع زاده نیز بی احترام ‬ ‫در حین سخنرانی رئیس سازمان انرژی اتمی‪ ،‬بارها وی را‬ ‫تهدید به قتل کرد‪ ،‬البته من و اقای جاللی‪ ،‬نزدیک ایشان‬ ‫ایستاده و مراقب بودیم تا اسیبی به وی نرسد‪».‬‬ ‫‪29‬‬ ‫پارلمان‬ ‫‪3‬‬ ‫پاسخ به دست نوشته انحرافی‬ ‫تصویب جنجالی ترین طرح مجلس در سال ‪ 94‬فقط‬ ‫‪ 20‬دقیقه طول کشید؛ اگر چه پارلمان تا اخرین دقایق جلسه‬ ‫ان روزش پر تنش و پر حاشیه بود‪ .‬علی الریجانی و مخالفان‬ ‫برجام صف ارایی منحصر به فردی در این جلسه کردند که‬ ‫البته بی شباهت به جلسه روز یکشنبه مجلس هم نبود‪.‬‬ ‫توافق غیرعلنی !‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫علی الریجانی در جلســه ای غیررسمی از نمایندگان‬ ‫خواسته بود تا این طرح عامل شکاف نشــود و نمایندگان‬ ‫پس از رسمی شــدن جلســه‪ ،‬در اولین دســتورکاری خود‬ ‫وارد بررسی جز ئیات برجام شدند‪ .‬در جریان بررسی برجام‬ ‫تنها چهار پیشــنهاد مطرح شــد و هــر چهار پیشــنهاد که‬ ‫اصالحات جز ئی در متن بودند تصویب شدند و پس از ان‬ ‫رئیس مجلس از محمد حسین فرهنگی عضو هیات رئیسه‬ ‫خواســت تا متن کامل برجــام را برای رای گیــری قرائت‬ ‫کند‪ .‬ســرعت الریجانی برای ورود به بررســی این طرح و‬ ‫اغاز بررســی جز ئیات فریاد مخالفان را بر اورد‪ .‬اعتراض و‬ ‫اصرار برخی از نمایندگان عضو جبهــه پایداری برای بیان‬ ‫تذکر‪ ،‬مجلس را برای دقایقی به تنش کشاند و موجب شد‬ ‫محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه صحن مجلس را ترک‬ ‫کند‪ .‬مهدی کوچک زاده نماینده تهران در شــروع جلســه‬ ‫علنی روز سه شــنبه با فریاد به ســمت هیات رئیســه رفت و‬ ‫ســپس به ســمت خبرنگاران امد و گفت‪« :‬رهبری موافق‬ ‫برجام نیســت‪ .‬این طرح اقای الریجانی اســت‪ ».‬پس از‬ ‫ارائه پیشنهاداتی از سوی برخی نمایندگان مجلس‪ ،‬حمید‬ ‫رســایی به ســمت صندلی علی الریجانی رفــت و با فریاد‬ ‫خواستار بیان تذکر بود که الریجانی او را به کناری زد و گفت‬ ‫جزئیات طرح برجام در‪20‬دقیقه تصویب شد‬ ‫شــما چرا این طوری رفتار می کنید‪ ،‬رســایی به فریادهای‬ ‫خود ادامه داد و در نهایت نمایندگان وی را به پایین جایگاه‬ ‫هیات رئیسه هدایت کردند‪.‬سپس مهدی کوچک زاده به‬ ‫سمت الریجانی رفت و با فریاد خطاب به الریجانی گفت‪:‬‬ ‫«این تصمیم هیچ ربطی به رهبری ندارد‪ ،‬تصمیم الریجانی‬ ‫است و ما مخالفیم‪ ».‬در این زمان عده ای از نمایندگان در‬ ‫جایگاه هیات رئیسه جمع شدند و به دلیل ازدحام و شلوغی‬ ‫که در مجلس ایجاد شــد‪ ،‬محمد جواد ظریــف وزیر امور‬ ‫خارجه جلســه را ترک کرد‪.‬در ادامه بســیاری از نمایندگان‬ ‫دور کوچــک زاده جمع شــدند و خواهــان ارام کردن وی‬ ‫بودند ولی کوچک زاده ســعی می کرد رو بــه دوربین های‬ ‫عکاسی و فیلمبرداری به فریادهایش ادامه دهد‪ .‬در جایگاه‬ ‫هیات رئیسه نیز درگیری هایی بین نمایندگان بود به طوری‬ ‫که حمید رســایی و قاضی پور با هم درگیــری فیزیکی پیدا‬ ‫کردند و نماینــدگان انها را از هــم جدا کردند‪ .‬شــلوغی و‬ ‫ازدحام در جایگاه هیات رئیسه به حدی رسیده بود که بیش‬ ‫از ‪ 50‬نماینده در جایگاه هیات رئیسه بودند و با هم صحبت‬ ‫می کردند و در پایین جایگاه هیات رئیسه‪ ،‬ازدحام نمایندگان‬ ‫ادامه داشت‪ .‬علی اصغر زارعی به سمت عراقچی و تخت‬ ‫روانچی رفت‪ .‬او با فریاد با انها سخن می گفت و نمایندگان‬ ‫به دور انها جمع شده بودند‪ .‬برای لحظاتی کوچک زاده به‬ ‫جمع انان امد و به اعتراض هایش ادامه داد‪.‬کوچک زاده‬ ‫ســپس به ســمت محمد رضا باهنر رفت و با وی گفت وگو‬ ‫کرد‪ .‬در این میان رســایی فریــاد می زد‪« :‬مجلس شــده‬ ‫جــای تصمیم گیری الریجانــی‪ ،‬شــمخانی و حجازی‪».‬‬ ‫کوچک زاده هم که نمایندگان به سختی سعی می کردند او را‬ ‫به پایین جایگاه هدایت کنند فریاد می زد این تصمیم کسی‬ ‫نیست‪ ،‬تصمیم الریجانی است‪ .‬در این میان درگیری های‬ ‫فیزیکی هم بیــن نمایندگان موافــق و مخالف در گرفت‪.‬‬ ‫جهانگیرزاده و بذرپاش با یکدیگر درگیر شدند که با دخالت‬ ‫نمایندگان از هم جدا شــدند اما تشــنج در فضای مجلس‬ ‫ادامه پیدا کــرد و نماینــدگان در گروه هــای کوچک تر به‬ ‫صحبت ادامه می دادند‪ .‬همه این اتفاقات در حالی بود که‬ ‫فرهنگی همچنان به قرائت متن طرح برجام مشغول بود‪ .‬از‬ ‫نکات قابل توجه دیگر حال علی اصغر زارعی پس از تصویب‬ ‫جزئیات طرح اجرای برجام بود که این نماینده در حالی که‬ ‫اشک می ریخت نسبت به روند تصویب جزئیات طرح برجام‬ ‫انتقاد می کرد و با گریه می گفــت‪« :‬بی ابرومون کردید!»‬ ‫که نمایندگانی همچون علیرضا زاکانی و حمید رسایی هم‬ ‫در ان لحظه اطراف زارعی بودند‪ .‬این نماینده پس از این‬ ‫اتفاق به بخــش اورژانس مجلس منتقل شــد و تحت نظر‬ ‫پزشــکان قرار گرفت که غالمعلی حدادعادل و اسماعیل‬ ‫کوثری هم او را همراهی کردند‪ .‬حضور روح الله حسینیان‬ ‫در صحن علنــی مجلس هم از دیگر حواشــی مجلس بود‬ ‫که با تجهیزات پزشکی به صحن مجلس امده بود‪.‬پس از‬ ‫قرائت متن طرح‪ ،‬نمایندگان برای اعالم رای خود از جایگاه‬ ‫هیات رئیسه و صحن مجلس متفرق شدند و به صندلی های‬ ‫خود برگشتند تا رای شان را اعالم کنند‪.‬‬ ‫تصویب جز ئیات‬ ‫در نهایت الریجانی نتیجه رای گیری را مثبت اعالم‬ ‫کرد و نمایندگان با ‪ 161‬رای موافق‪ 59 ،‬رای مخالف و ‪13‬‬ ‫رای ممتنع جز ئیات برجام را به تصویب رســاندند‪ .‬پس از‬ ‫تصویب طرح برجام‪ ،‬رســایی کاغذی به دست گرفته بود‬ ‫پارلمان‬ ‫که روی ان نوشته شده بود این قانون شکنی رسمی است ؛‬ ‫مجلس فرمایشــی نیســت‪ .‬این رفتار با واکنش الریجانی‬ ‫مواجه شــد که خطاب بــه او گفت‪« :‬اقای رســایی خوب‬ ‫می دانید درمورد برجام چه اتفاقی افتاده و خوب است همه‬ ‫به یک چارچوب و قواره هایی پایبند باشیم ‪».‬‬ ‫اما این پایان اعتراضات نبود ‪ .‬دقایقی بعد کوچک زاده‬ ‫در جایگاه خبرنگاران حاضر شد و در حالی که از عصبانیت‬ ‫فریاد می کشید گفت‪« :‬اقای الریجانی در جلسه صبح امروز‬ ‫گفت که کشور تصمیم گرفته پیشــنهادات مطرح نشود‪،‬‬ ‫اقای باهنر نیــز پیش من امد و گفت‪« :‬اقــای الریجانی و‬ ‫شــمخانی این تصمیم را گرفتند‪ .‬این تصمیم ان طور که‬ ‫اقای الریجانی می گوید تصمیم رهبری نیست این تصمیم‬ ‫الریجانی‪ ،‬شمخانی و حجازی است‪ ».‬مجلس پس از این‬ ‫دستور وارد دستور دیگری شــد تا قانون انتخابات شوراها‬ ‫و شــهرداران را اصالح کند‪.‬پس از ان احمد توکلی هم در‬ ‫تذکری به الریجانی انتقاد کردکه اجازه نداده پیشــنهادات‬ ‫مطرح شود‪.‬‬ ‫الریجانی نیز در پاســخ گفت‪« :‬در جلسه قبل اصل‬ ‫موضوع را با بحث زیاد و زمان کافی تصویب کردیم و مورد‬ ‫قبول قرار گرفت‪ .‬در ادامه نیز وفاقی بین نمایندگان حاصل‬ ‫شــد تا در کل این طرح را بپذیریم تا باتوجه به مشــکالت‬ ‫کشور کار سریع تر پیش برود‪ ».‬در ادام ه تذکر احمد توکلی‪،‬‬ ‫مهدی کوچک زاده هم به الریجانی تذکر داد‪ .‬البته با لحنی‬ ‫بسیار ارامتر از دقایقی پیش که در مجلس فریاد می زد‪ .‬او‬ ‫تصویب برجام را خالف نظر رهبری دانست و گفت‪« :‬همه‬ ‫در صدا و سیما دیدند که ‪ 200‬پیشنهاد مطرح شده است اما‬ ‫ظرف ‪ 20‬دقیقه طرح تصویب شد چون در اینجا اقای باهنر‬ ‫اعالم کرد که دیشب اقای الریجانی‪ ،‬شمخانی و حجازی‬ ‫که هر سه برای ما محترم هستند‪ .‬اقای الریجانی رئیس این‬ ‫مجلس است‪ ،‬اقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی‬ ‫است و اقای حجازی مسئول دفتر رهبری ما است ولی ما که‬ ‫رای ندادیم فکر می کنیم که مجموعه نظرات این سه نفر‬ ‫نظر رهبری نمی تواند تلقی شود‪ ».‬اما الریجانی به ادعای‬ ‫او پاسخ داد و گفت که قرار نبوده رهبری به این موضوع وارد‬ ‫شــوند و تصویب برجام نظر مجلس بوده و ربط دادن ان به‬ ‫رهبری درست نیست‪ .‬‬ ‫داستان یک جلسه چهار نفره‬ ‫در این میان اما ســایت رجانیوز کــه نزدیک به جبهه‬ ‫پایداری اســت روایتــی دیگــر از ماجرا نقل کرده اســت‪.‬‬ ‫این ســایت نوشته اســت‪« :‬پس از تصویب جزئیات طرح‬ ‫اجــرای برجام علی اصغــر زارعــی نماینده مــردم تهران‪،‬‬ ‫درحالی که نسبت به روند تصویب جزئیات طرح برجام انتقاد‬ ‫داشت شروع به اشــک ریختن کرد و جمعی از نمایندگان‬ ‫اطــراف وی حضــور یافتند‪ .‬امــا ماجرا به همیــن جا ختم‬ ‫نشــد و زارعی که اوضاع مســاعدی نداشــت به اورژانس‬ ‫مســتقر در مجلس منتقل شــد تا تحت نظارت پزشــکان‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬جمعی از نماینــدگان هم به عیادت وی رفتند‪.‬‬ ‫گفته می شــود دلیل اصلی ناراحتی زارعی به جلســه شب‬ ‫قبــل و بی توجهی به توافقــات ان باز می گردد‪ .‬براســاس‬ ‫این گزارش دیشــب جلســه ای با حضور علیرضــا زاکانی‬ ‫و علی اصغــر زارعی اعضــای فراکســیون اصولگرایان‪،‬‬ ‫کاظم جاللی و عالءالدین بروجردی اعضای فراکســیون‬ ‫رهروان و علی شــمخانی دبیر شــورای عالــی امنیت ملی‬ ‫برگزار شــد تا جزئیــات طرح اجــرای برجام مورد بررســی‬ ‫قرار گرفتــه و با تعامل اعضای جلســه پیشــنهادات برای‬ ‫تغییر درجز ئیــات مورد بررســی و تفاهــم قرار گیــرد و در‬ ‫جلســه به تصویــب برســد‪ .‬اما برخــاف تفاهــم صورت‬ ‫گرفتــه‪ ،‬امروز علــی الریجانی اجــازه طرح پیشــنهادات‬ ‫توافق شده و ســایر نظرات را نمی دهد و عمال طرح اولیه‬ ‫به تصویب می رسد‪ .‬به نظر می رسد علی الریجانی به جای‬ ‫یو‬ ‫توافق جلسه چهار نفره‪ ،‬توافق جلسه خودش با شمخان ‬ ‫حجازی را عملیاتی کرده است‪.‬‬ ‫بیانیه روابط عمومی دفتر مقام معظم رهبری‬ ‫اما در ادامه این تحــوالت و در پی نقل مطالب غلط و‬ ‫خالف واقع مبنی بر نقش مستقل برخی مسئولین دفتر مقام‬ ‫معظم رهبری در روند رسیدگی قانونی طرح «اقدام متناسب‬ ‫و متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام»‪،‬‬ ‫روابط عمومی دفتر مقام معظم رهبری در اطالعیه ای اعالم‬ ‫کرد‪« :‬این مطالب خالف واقع و فاقد اعتبار است‪ ».‬در این‬ ‫اطالعیهامدهاست‪«:‬مقاممعظمرهبری(مدظلهالعالی)در‬ ‫موارد متعددی بر طی شدن مسیر قانونی بررسی مفاد برنامه‬ ‫جامع اقدام مشترک (برجام) تاکید داشته اند و در اطالعیه‬ ‫اخیردفترمقاممعظمرهبریدرتاریخ‪ 1394/6/10‬نیزاعالم‬ ‫گردید که مواضع رهبر معظم انقالب اســامی درباره این‬ ‫موضوع‪ ،‬صریح‪ ،‬شفاف و دقیق در سخنرانی های ماه های‬ ‫اخیر ایشان اعالم شــده و در اختیار همگان قرار دارد‪ .‬لذا‬ ‫هرگونه اطالع رسانی و بیان مطالب غلط و مغشوش مبنی بر‬ ‫نقش مستقل برخی از مسئولین دفتر معظم له در روند بررسی‬ ‫طرح «اقدام متناســب و متقابل دولت جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در اجرای برجام» خالف واقع بوده و فاقد اعتبار است‬ ‫و انتظار دارد صاحبان تریبون ها و رســانه ها و سایت های‬ ‫خبری‪ ،‬احتیاط و دقت الزم را در نقل مطالب مربوط به دفتر‬ ‫مقام معظم رهبری به عمل اورند‪ ».‬این را می توان پاسخی‬ ‫به برخی گفته ها و دست نوشــته های افرادی دانســت که‬ ‫حرمت دفتر رهبری و حریم رهبری رعایت نکردند‪.‬‬ ‫جلســه روز سه شــنبه هرچه بود کم حاشــیه تر از روز‬ ‫یکشــنبه به پایان رسید‪ .‬گرچه به میان کشــیدن نام برخی‬ ‫از بــزرگان همچون برخی از مســئوالن ارشــد بیت رهبری‬ ‫اشتباهی اســت که برخی افراد انجام دادند‪ .‬رفتارهایی که‬ ‫ناشــی از فراموش کردن منافع ملــی در راه اهداف جناحی‬ ‫است‪.‬‬ ‫مخالفت عجیب‬ ‫سهشنبه‬ ‫وقتی خبر امد که قبل از جلسه سه شنبه گعده ای‬ ‫سه نفره با حضور علی شــمخانی‪ ،‬علی الریجانی و‬ ‫حجت االسالم حجازی شکل گرفته و درمورد نحوه‬ ‫تصمیم گیری در جلسه بررسی جزئیات طرح برجام‬ ‫در مجلس رایزنی شده است شاید کسی گمان نمی کرد‬ ‫که چند چهره شاخص جبهه پایداری به صورت علنی‬ ‫مخالفت خوانی خود را با این ماجرا مطرح کنند‪ .‬انها با‬ ‫دست نوشته و فریادهایشان حرف های غیرمنتظره ای‬ ‫در این مورد زدند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪31‬‬ ‫پارلمان‬ ‫چه کسی دور خورد؟‬ ‫دوفراکسیوناصلیمجلس‪،‬یکدیگررابهنقضعهدمتهمکردند‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪4‬‬ ‫برجام روزهای عجیبی را در بهارســتان پشــت ســر‬ ‫گذاشــت ؛ روزهایی پرحاشیه که شــاید مهمترین روزهای‬ ‫مجلس نهم به شمار رود‪.‬‬ ‫پس از دو ســال مذاکــره در دولت جدید‪ ،‬بر اســاس‬ ‫تصمیم و نظر مقامات عالی توافقی که در وین حاصل شده‬ ‫بود به پارلمان رفت و در سازو کاری تعیین شده قرار شد در‬ ‫کمیسیونی ویژه مورد بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫کمیسیونی که ریاســتش بر عهده علیرضا زاکانی از‬ ‫منتقدان سرشــناس مجلس گذاشته شــد و در ترکیب ان‬ ‫نیز اکثریت منتقدان هســته ای دولت جدید قرار داشتند‪.‬‬ ‫گویا بنا بر این گذاشته شده بود که نتیجه بررسی های این‬ ‫کمیســیون در قالب یک گزارش راهی صحن علنی شود‬ ‫و ان زمان نماینــدگان مجلس در مورد فرجــام این توافق‬ ‫تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫در این میان اما چند اتفاق مهم هــم رخ داد که روند‬ ‫این ماجرا را تغییر داد‪.‬‬ ‫در اولین رویداد غیر منتظره اعضای کمیسیون برجام‬ ‫در تدوین گزارش دچار اختالف شدند‪ ،‬سه نفر از اعضا‪ ،‬این‬ ‫کمیسیون را به حالت قهر ترک کردند و در نهایت با پیوستن‬ ‫دو نفر دیگر یک بیانیه با امضای پنج عضو کمیسیون ویژه‬ ‫برجام منتشــر شــد که اعالم می کرد اختالفی میان اعضا‬ ‫به وجود امده و این چند نفر مخالف گزارش تهیه شــده در‬ ‫کمیسیون برجام هستند‪.‬‬ ‫انچه در ادامه باقی ماند یک بیانیه و یک گزارش نسبتا‬ ‫تند در مــورد برجام بود‪ .‬اما از همان لحظه که کمیســیون‬ ‫برجام به گزارش رســید تحوالت دیگری هم در اتاق های‬ ‫دیگر پارلمــان در حال شــکل گیری بود‪ .‬گویــا توافقاتی‬ ‫برای نحوه رسیدگی به برجام در صحن علنی شکل گرفته‬ ‫بود که چندان شــباهتی با انچــه از قبل توافق شــده بود‬ ‫نداشت‪ .‬این ماجرا به خوبی در روز خواندن گزارش برجام‬ ‫در مجلس نمایان شد ؛ گزارش برجام خوانده شد و به یکباره‬ ‫طرحی با دو فوریت تقدیم هیات رئیســه شــد‪ .‬طرحی که‬ ‫گفته می شد بر اساس نظر علی الریجانی تهیه شده است‪.‬‬ ‫کار به رای گیری رســید‪ .‬اکثریت نماینــدگان با فوریت ان‬ ‫مخالفت کردند که با اعتراض همراه با بهت علی الریجانی‬ ‫مواجه شد‪.‬‬ ‫علی الریجانی در جلســه علنی از حدادعادل گالیه‬ ‫کرد که به قرار پیشین درباره طرح دوفوریتی برجام وفادار‬ ‫نبوده اســت‪ .‬حاال همه در پــی این بودند کــه چه توافقی‬ ‫در جلســه محرمانه صورت گرفته است‪ .‬کاظم جاللی که‬ ‫از نزدیکترین افــراد به علی الریجانی اســت بالفاصله در‬ ‫راهروی مجلس درباره پشت پرده این تذکر توضیحاتی داد‪.‬‬ ‫رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی با‬ ‫تاکید بر اینکه فراکسیون اصولگرایان به رغم توافق انجام‬ ‫شــده به طرح دوفوریتی رای نداد‪ ،‬گفت‪« :‬ما در راستای‬ ‫طرح دوفوریتی جلساتی با اعضای فراکسیون اصولگرایان‬ ‫داشــتیم‪ ،‬ما خواهان وحدت بودیم اما برخی به گفت وگو‬ ‫وفادارنبودند‪ ».‬کاظم جاللی در پاســخ به ســوالی درباره‬ ‫طرح اقدام متناسب و متقابل دولت ایران در اجرای برجام‬ ‫که در مجلس تصویب شد‪ ،‬افزود‪« :‬پیش نویس این طرح‬ ‫از مدتی پیش تهیه شــد و با برخی نهادها هماهنگی های‬ ‫الزم صورت گرفت‪ .‬قرار بود روز سه شــنبه هفته گذشته ما‬ ‫این طرح دو فوریتی را ارائه کنیم اما برخی افراد دلسوز قائل‬ ‫به این بودند که بهتر اســت هماهنگی هایی با فراکسیون‬ ‫اصولگریان داشته باشیم‪ .‬جلسه یک ساعته ای بین علی‬ ‫الریجانی با علیرضا زاکانــی انجام گرفــت و در مورد این‬ ‫طرح دو فوریتی گفت وگو کردیم‪ .‬لحظاتی قبل از تشکیل‬ ‫جلســه فراکســیون ما با علیرضا زاکانی تمــاس گرفتیم‪.‬‬ ‫او بیان کرد شب گذشــته با دوســتان خود جلسه داشته و‬ ‫موضوع پیش نویس طرح را برای انان مطرح کرده است و‬ ‫دوستانش تقاضا داشتند با الریجانی جلسه داشته باشند‪.‬‬ ‫من این موضوع را با رئیس مجلس مطرح کرده ام و به دلیل‬ ‫انکه الریجانی برای این کار اولویت قائــل بود و خواهان‬ ‫ایجاد وحدت‪ ،‬صبح چهارشنبه هفته گذشته در جلسه علنی‬ ‫مجلس حاضر نشــد و در دفترش با این افراد جلسه برگزار‬ ‫کرد‪ .‬در این جلسه غالمعلی حدادعادل‪ ،‬علیرضا زاکانی‪،‬‬ ‫علی اصغر زارعی‪ ،‬مهرداد بذرپاش‪ ،‬محمد دهقان‪،‬حسین‬ ‫نقوی حســینی و محمود نبویان حضور داشتند که بنده نیز‬ ‫در این جلســه دعوت شــده بودم‪ .‬الریجانی در این جلسه‬ ‫ضمن انکه طرح را تبیین کرد و مواد ان را برای نمایندگان‬ ‫توضیح داد‪ ،‬به انــان گفت اگر در فراکســیون به دنبال رد‬ ‫برجام هستید ما با شما نیستیم و شما می توانید طرحتان را‬ ‫بیاورید و ما هم طرحمان را می اوریم و منتظر می مانیم که‬ ‫کدام رای می اورد‪ .‬الریجانی همچنین خطاب به انان بیان‬ ‫کرد اگر به دنبال ان هســتیم که از ایــن مقطع عبور کنیم‪،‬‬ ‫می توانیم تعامل داشته باشــیم‪ .‬در ان جلسه نبویان گفت‬ ‫من می خواهم طــرح رد برجام را بیاورم و اساســا نمی دانم‬ ‫چرا به این جلسه دعوت شده ایم ولی دوستان دیگر چنین‬ ‫پارلمان‬ ‫مطلبی را قبول نداشــتند و بنا شــد برای بررســی این طرح‬ ‫جلساتی داشته باشــند‪ .‬ما گروه ‪ 3+3‬را تشکیل دادیم که‬ ‫علیرضــا زاکانی‪ ،‬علی اصغــر زارعی و مهــرداد بذرپاش از‬ ‫فراکســیون اصولگریان و بنده‪ ،‬عالءالدیــن بروجردی و‬ ‫منصور حقیقت پور از فراکســیون رهــروان والیت در این‬ ‫جلسات حضور داشتیم‪ .‬مخالفان گفتند ما در صورتی این‬ ‫طرح را امضــا می کنیم که گزارش کمیســیون برجام ابتدا‬ ‫خوانده شود‪ .‬این موضوع هم انجام شد اما دوستان باز هم‬ ‫طرح را امضا نکردند که ایــن موضوع مورد اعتراض احمد‬ ‫توکلی‪ ،‬نماینده تهران نیز قرار گرفت زیرا وی در جلســات‬ ‫پنج شنبه و جمعه نیز حضور داشت‪.‬‬ ‫بسیاری از دوستان در فراکسیون اصولگرایان به رغم‬ ‫توافق انجام شده به طرح دو فوریتی رای ندادند و ما متاثریم‬ ‫که دوســتان همیشه ســخن از وحدت می زنند اما همیشه‬ ‫ما برای ان پیشــگام هســتیم و در نهایت انان از ما دورتر‬ ‫می شوند زیرا وفادار به گفت وگوها نیستند‪».‬‬ ‫این اما همــه ماجرا نبود‪ .‬گویا مســائل دیگری میان‬ ‫الریجانی‪ ،‬شمخانی و زاکانی در میان بوده است ؛ مسائلی‬ ‫که سایت مشرق به نقل از یک منبع اگاه در مورد ان چنین‬ ‫نوشــت‪« :‬بر اســاس قرار قبلی و قبل از بررســی طرح در‬ ‫صحنه علنی مجلس‪ ،‬می بایست اقایان زاکانی‪ ،‬الریجانی‬ ‫و شمخانی قبل از بررســی کلیات طرح یک فوریتی اقدام‬ ‫متناسب و متقابل ایران در اجرای برجام‪ ،‬درباره مفاد طرح ‬ ‫به تفاهم می رسیدند و این در حالی است که چنین تفاهمی‬ ‫ هنوز حاصل نشــده و بنابراین طرح باید از دستورکار خارج‬ ‫می شد‪ .‬اقای الریجانی بدون حضور اقای زاکانی‪ ،‬با دبیر‬ ‫شورای عالی امنیت ملی صحبت کرده و بنا بر اظهارات اقای‬ ‫زاکانی‪ ،‬از دفتر دبیرخانه نیز با مجلس تماس گرفته شده تا‬ ‫طرح از دستورکار خارج شود اما این اتفاق نیفتاد‪».‬‬ ‫اما جزئیات بیشــتر این ماجرا را می تــوان از مجادله‬ ‫و مباحثه علیرضا زاکانی و علــی الریجانی در صحن علنی‬ ‫مجلس اســتنباط کرد؛ زمانی که علیرضا زاکانی به عنوان‬ ‫مخالف با طرح مذکور‪ ،‬به نکته ای مبنی بر مخالفت دبیرخانه‬ ‫شورای عالی امنیت ملی با طرح مذکور اشاره کرد‪.‬زاکانی در‬ ‫تذکر خود خطاب به الریجانی گفت‪« :‬شما در صحن از دو‬ ‫فراکسیون هزینه کردید شــما در صحن از دفتر و دبیرخانه‬ ‫هزینه کردید‪ .‬درحالی که دستخط های دبیرخانه در دست‬ ‫من اســت که اشــکاالت جدی به این طرح گرفته اند‪ .‬باز‬ ‫ســکوت کردیم و این طــرح به کمیســیون امنیت موکول‬ ‫شــد و کمیســیون امنیت برخالف نص صریح ماده ‪۱۴۵‬‬ ‫قبل از کمیســیون های فرعی این موضوع را رسیدگی کرد‬ ‫و ما به ازای رســیدگی خود به حداقل ارائــه کرد‪ ».‬زاکانی‬ ‫گفت‪« :‬من عرض می کنم این به صالح کشور نیست باید‬ ‫تجدیدنظر کنید‪ .‬از دیروز به ما گفتند که دبیرخانه به دنبال‬ ‫تفاهم اســت و اگر امروز ســکوت کردند‪،‬گفتیم دبیرخانه‬ ‫به دنبال تفاهم است‪ .‬من رفتم دبیرخانه و به شورای عالی‬ ‫امنیت ملی جلوی خود بنده زنگ زدند و من از مسئول دفتر‬ ‫شما خواهش کردم به الریجانی بگویید که این را از دستور‬ ‫خارج کنید؛ دوستان! توجه کنید مملکت نیاز به تفاهم دارد‬ ‫نیاز به جدیت نــدارد ‪.‬ما مکمل دولت هســتیم ‪ ،‬مجلس و‬ ‫دولت یکی است‪ .‬امروز و اینده از ما صحبت خواهد کرد‪».‬‬ ‫که الریجانــی خطاب به زاکانی گفت‪« :‬این تذکر اســت‪،‬‬ ‫نطق است‪ ،‬چه است که شــما می گویید؟» الریجانی نیز‬ ‫در پاسخ به ابهام زاکانی مبنی بر عدم تفاهم میان دبیرخانه‬ ‫و مجلس‪ ،‬به معرفی زاکانی و جاللی به دبیرخانه شــورای‬ ‫عالی امنیت ملی اشــاره کرد که باید طرح را به همراه عضو‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫از جمله رویدادها و حاشیه های بی سابقه جلسه مجلس گریستن یک نماینده به‬ ‫خاطر تصمیم پارلمان بود‪.‬علی اصغر زارعی که گفته می شــد به خاطر شکســتن قرار‬ ‫توسط کاظم جاللی ناراحت است بعد از جلسه مجلس به بیمارستان منتقل شد‬ ‫سیاست‬ ‫گریههاییکنماینده‬ ‫معرفی شده از سوی این دبیرخانه اماده می کردند و اذعان‬ ‫کرد‪« :‬در نهایت طرح منقح شــد بنابراین اینکه می گویند‬ ‫نظرات دبیرخانــه اعمال نشــده را قطعــا تکذیب می کنم‬ ‫چراکه ساعت هفت شب گذشته با اقای شمخانی جلسه ای‬ ‫داشتم و از اول تا اخر طرح را با نظر ایشان بررسی کردیم و‬ ‫وی نیز قبول کرد که همه موارد اجراشده است‪ .‬حتی بنده‬ ‫از ایشان خواســتم امروز به مجلس بیاید که بدانید چیزی‬ ‫پشت صحنه نیست‪ .‬از طرفی همیشــه طرح های مربوط‬ ‫به هسته ای از طریق دبیرخانه انجام می شد که این کار را‬ ‫کردیم و دیشب نهایتا از ابتدا تا انتها را با یکدیگر خواندیم‬ ‫که ایشان هم قبول کردند بنابراین حرفی که اقای زاکانی از‬ ‫اقای شمخانی نقل قول می کنند حرف ایشان نیست چراکه‬ ‫حتی من به ایشــان گفتم ایــا این طرح در حــد یک بیانیه‬ ‫است که ایشــان گفت نه مطالب مهمی در ان است؛ پس‬ ‫تمام هماهنگی ها صورت گرفته اســت‪ ».‬علیرضا زاکانی‬ ‫بعد از این سخنان رئیس مجلس خواســتار ارائه تذکری با‬ ‫اســتناد به ماده ‪ ۷۹‬ایین نامه داخلی مجلس شد و خطاب‬ ‫به دکتــر الریجانی گفت ‪« :‬شــما در صحبت هایتان اتهام‬ ‫دروغ به بنده زدید‪ ،‬زیرا بنده به دبیرخانه شورای عالی امنیت‬ ‫ملی رفتم و صحبت هایی که شــما با اقای شمخانی کرده‬ ‫بودید مطرح شد و ان دوست مسئولی که انجا بود گفت که‬ ‫اقای الریجانی مطالب را به درستی منتقل نکردند ‪ ،‬ازاین رو‬ ‫صحبت های مطرح شــده با اقای جاللــی و صحبت های‬ ‫مطرح شــده با من و همچنین طرح امروز برجــام را رودررو‬ ‫کرد و معلوم شد که این طرح با نظر دبیرخانه شورا مغایرت‬ ‫دارد‪ ».‬اگر چه علــی الریجانی می گوید بر اســاس قول و‬ ‫قرارها جلو رفته اســت اما علیرضا زاکانی و حامیان از دور‬ ‫خوردن سخن به میان می اورند‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫اقایحسینیان!اینجاجمهوریاسالمیاست‬ ‫اقایان! حق ندارید به حریم رهبری وارد شوید‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪5‬‬ ‫گاهــی در مواجهه با رویدادها نگفتن و ننوشــتن‬ ‫شایسته تر از هر کار دیگری اســت اما گاه انقدر ماجرا‬ ‫پر اهمیت می شــود که اگر نگویی و ننویســی‪ ،‬گویی‬ ‫رسالت روزنامه نگار بودنت را فراموش کرده ای‪ .‬حاال اگر‬ ‫اصولگرا باشی و ببینی‪ ،‬ان هم جناحی ات از سر غفلت و‬ ‫اشتباه چنان با سرعت جاده را برعکس طی می کند که‬ ‫کسیبهگردشهمنمی رسدواندیگرهم جناحی اتاز‬ ‫سرشایدعافیت طلبیتقیهپیشهکرده وترجیحمی دهد‬ ‫عالوه بر نگفتن و ننوشتن حتی ماجرا را نبیند‪ ،‬انجاست‬ ‫که باید همه حرف هایت را بزنی‪ ،‬نه فقط به خاطر اینکه‬ ‫تو روزنامه نگاری‪ ،‬بلکه همان اصولی که تو را به خاطرش‬ ‫اصولگرا می خوانند همین را از تو می خواهد‪.‬‬ ‫این چند خط فوق از ان جهت است که همین دو‬ ‫جماعت بعــد از خواندن این وجیزه نگویند که بر ســر‬ ‫شاخ نشسته بن می برد و گل به خودی می زند‪ .‬غرض‬ ‫این است که حرفی از سر دلسوزی و تکلیف گفته شود‬ ‫تا فردا که عاقبــتِ این طی طریق برعکــس‪ ،‬را دیدیم‬ ‫بر خود نپیچیم کــه ای وای! کاش دیده بودیم و کاش‬ ‫گفته بودیم!‬ ‫جناب روح الله حســینیان یک روحانی اســت که‬ ‫کم هم منبر نرفته اســت‪ .‬انها که مســجد رو هستند و‬ ‫اهل منبر خوب می دانند وقتی یک جوان زل می زند به‬ ‫روحانی ای که او را انقدر قبول دارد که پشت سرش نماز‬ ‫می خواند‪ ،‬انقدر هم او را قبــول دارد که حرف هایش بر‬ ‫دلش بنشیند و ان را درســت و فضیلت بپندارد‪ .‬اقای‬ ‫روح الله حسینیان از ان دسته روحانیونی است که در‬ ‫جمهوری اسالمی مسئولیت داشته‪ ،‬قاضی بوده و ادم‬ ‫حکومت به شمار می اید؛ حکومتی که امامش حضرت‬ ‫روح الله بوده و حاال با خون جوان های همین مرز و بوم‬ ‫به درختی تنومند و قابل افتخار بدل گشته است‪.‬‬ ‫همه اینهــا را نوشــتم تا بگویــم جنــاب روح الله‬ ‫حسینیانراچگونهبایددیدوچرابایدبهحرفایشانتوجه‬ ‫کردوبهانواکنشنشانداد‪.‬وقتییکروحانیباشیکه‬ ‫جماعتیازتوپیرویکنند‪،‬وقتییکشخصیتحکومتی‬ ‫به شمار ایی‪ ،‬ان وقت است که باید بدانی چه می گویی و‬ ‫چگونهعملمی کنیوقسعلیهذا‪...‬‬ ‫وقتی خبر امد که اقای روح الله حســینیان نه در‬ ‫خفا بلکه در صحن علنی مجلس یــک مدیر عالی رتبه‬ ‫همین نظــام خودمان را تهدیــد به قتل ان هــم از نوع‬ ‫زنده به گوری کرده است‪ ،‬ان چنان متعجب شدیم که‬ ‫گفتیم شــاید ماجرا این چنین نبوده و دکتر صالحی به‬ ‫جهت عصبانیت یا فشارهای جلسه ان روز مجلس این‬ ‫چنین براشفته اند و گالیه های یک گعده دو‪ ،‬سه نفره را‬ ‫جدی تلقی کرده اند‪ .‬بعد هم که خبر امد ایشان شوخی‬ ‫کرده اند و اقای دکتر صالحی هم به عیادت ایشــان در‬ ‫بیمارستان رفت‪ ،‬خیالمان راحت تر شد‪.‬‬ ‫اما نه! گویی ماجرا نه شــوخی بوده و نه مطائبه؛‬ ‫این را نه فقط دکترعراقچی به عنوان شــاهد ماجرا که‬ ‫شــخص روح الله حســینیان هم در مصاحبه و هم در‬ ‫بیانیه تایید کرده اســت‪ .‬او می گویــد خیلی هم جدی‬ ‫گفتم و سر حرفم هم می مانم!‬ ‫اقای حســینیان چــه چیــزی را تاییــد می کنی؟‬ ‫اینکه یک مدیر عالی رتبه جمهوری اســامی را تهدید‬ ‫کرده ای؟ اقای حســینیان به من روزنامه نــگار به من‬ ‫اصولگرا‪ ،‬به من پا منبری‪ ،‬به من جوان این چند سوال‬ ‫را پاسخ بده‪:‬‬ ‫‪ -1‬شما خودتان هم قاضی بوده اید و هم وزارتی‪.‬‬ ‫می دانید وقتی حکمی شبیه همین چیزی که شما صادر‬ ‫کرده اید صادر می شود حتما ادله ای دارد‪ .‬منطقی دارد‪.‬‬ ‫شاهدیدارد‪ .‬مرجعی دارد‪ .‬به کدام جرم مدیر جمهوری‬ ‫اســامی را محکوم کرده اید؟ مگر اقای دکتر صالحی‬ ‫به اذن خودش چمدانش را بســته و به هتل کوبورگ یا‬ ‫لوزان رفته و با ان مقام امریکایی به گفت وگو نشسته؟‬ ‫ایادکترصالحیجزویازهمانتیممذاکره کنندهنیست‬ ‫که مقام معظم رهبری در موردشــان فرمود‪« :‬ما به تیم‬ ‫مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم‬ ‫که انها به دست اندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت‬ ‫ملت ایران‪ ،‬راضی نخواهند شــد و اجازه چنین کاری را‬ ‫نیز نخواهند داد‪ .».‬ایشان در جایی دیگر هم فرموده‬ ‫اند ‪« :‬البتّه بنده نمی خواهم بگویم اینها معصومند؛ نه‪،‬‬ ‫معصوم نیستند؛ ممکن است انســان یک جاهایی در‬ ‫اما مهم این است‬ ‫تشــخیص‪ ،‬در عمل خطا هم بکند‪ّ ،‬‬ ‫که به امانت اینها و به دیانت اینها و به غیرت اینها و به‬ ‫شجاعت اینها ما اعتقاد داریم‪».‬‬ ‫‪ -2‬ایا اگر تیــم مذاکره کننده از جملــه اقای دکتر‬ ‫صالحی چنیــن خطــای بزرگی که شــما ان را شــرح‬ ‫می دهید انجام داده بود‪ ،‬ان وقت رهبر معظم انقالب‬ ‫که به خوبی و شایســتگی در تمام این سال ها کشتی‬ ‫انقالب را راهبری کرده اند ســکوت پیشه می کردند و‬ ‫حرفی نمی زدند؟ به عنوان یک جوان اصولگرا از شــما‬ ‫می پرســم که رهبر عزیزمان را این گونه شناخته اید؟‬ ‫اقای حســینیان رهبر معظم انقالب فرمودند که بنای‬ ‫دخالت در جزئیات را ندارند اما ان چیزی که شما از ان‬ ‫یاد می کنید کلیات ماجرا را زیر سوال می برد‪ .‬اگر چنین‬ ‫است چرا ایشان زودتر از شما موضع مخالف نگرفتند ؟‬ ‫‪ -3‬رفیق دیگری به اشــتباه می گفت حضرت اقا‬ ‫مصلحت اندیشــی می کنند و به دلیل شــرایط حاضر‬ ‫از جمله دولت مســتقر یــا وضعیت اقتصــادی مردم‬ ‫حاضر شده اند زیر بار این توافق بروند‪ .‬العجب! پس‬ ‫رفقای کم دان اینچنین صفت افضل رهبری که همان‬ ‫شجاعت است را نعوذبالله زیر سوال می برند؟‬ ‫‪ -4‬اری این روزها باید بلندتر از همیشه ندای این‬ ‫عمار ســر داد‪ ،‬اما خصوصیــات عمار چه بــود؟ تاریخ‬ ‫اســام را ورق بزنید؛ اقای حسینیان! باید قبل از عمار‬ ‫شــدن‪ ،‬عمار شــناس بود‪ .‬ایا عمار‪ ،‬مدیر مورد اعتماد‬ ‫رســول الله(ص) یا حضرت امیــر(ع) را تهدید به قتل‬ ‫می کرد؟‬ ‫‪ -5‬مقام معظــم رهبری فرمودند مجلــس باید در‬ ‫روند بررســی توافق هســته ای دخیل باشــد‪ .‬بســیار‬ ‫خوب! توافــق به مجلس رفت‪ ،‬ســاعت های متمادی‬ ‫در کمیسیونی ویژه بررسی شد و صرف نظر از حواشی‬ ‫پیرامونی گزارشــش به مجلس امد‪ .‬نقدهای شــما به‬ ‫انچه در صحن گذشت هم محل توجه و تامل است ولی‬ ‫مگر ان طرح برجام به رای مجلس گذاشته نشد؟ مگر‬ ‫نمایندگان در دو شور تصویب کلیات و جزئیات‪ ،‬صاحب‬ ‫حق رای دادن یا ندادن نبودند؟ پس چگونه اســت که‬ ‫حتی رای اکثریت همکاران خودتان را قبول نداشته و‬ ‫از سر عصبانیت این چنین می کنید؟‬ ‫‪ -6‬در اینکــه جنابعالــی و دیگــر دوســتان و‬ ‫همفکرانتان بــرای این نظــام و اینده ان دلســوزید و‬ ‫دلواپس‪ ،‬شــکی نیســت و باید به این دلسوزی غبطه‬ ‫خــورد کــه ان نماینــده ان چنــان گریــان در صحــن‬ ‫نگرانــی اش را فریاد می زند اما اقای حســینیان‪ ،‬والله‬ ‫قسم مردم شما را اصولگرا می دانند‪ .‬والله قسم خوب یا‬ ‫بد شما به خاطر صدای بلندتان و البته کم صدایی برخی‬ ‫که باید این روزها حرف بزنند و ســکوت پیشه کردند‪،‬‬ ‫تابلوی اصولگرایان شــده اید‪ .‬ایا بایــد اصولگرایان را‬ ‫این گونه به مردم معرفی کنیم؟ ایا فردا مردم نخواهند‬ ‫گفت اصولگرا؟ اهان! همان که تهدید به قتل و زنده به‬ ‫گور کردن‪ ،‬می کند ؟‬ ‫و اما بعد‪...‬‬ ‫ایــن روزها یک صدای بســیار خطرناک شــنیده‬ ‫می شود‪ .‬قبال زمزمه بود حاال گویی ابایی وجود ندارد از‬ ‫اینکه به شکلی عیان مطرح شود‪ .‬در ماجرای تحصن‬ ‫مقابل مجلس که یــک روحانی ان را ســامان داده بود‬ ‫شنیده شد که به ایشــان و برخی دوستان دیگر گفته‬ ‫شده که دفتر رهبری اعالم کرده اند ادامه این تحصن‬ ‫به مصلحت نیســت‪ .‬تصور ما این بود کــه امدن حتی‬ ‫ندایی ارام از سوی موالیمان ما را مکلف به تبعیت خواهد‬ ‫کرد‪ .‬در نهایت تعجب زمزمه شد که نظر دفتر که نظر‬ ‫اقا نیست! بعد هم ان رفقا گفتند که از چند کانال مطلع‬ ‫شده اند که نظر حضرت اقا هم چنین است و ان وقت‬ ‫تحصن تمام شد‪ .‬گفتیم خطایی بوده از سر شبهه‪.‬‬ ‫دوشنبه شــب گویا جلســه مهمی با حضور علی‬ ‫شــمخانی‪ ،‬حجت االســام حجازی و علی الریجانی‬ ‫تشکیلمی شود‪،‬جلسه ایکهگویاساعتیبعدبااضافه‬ ‫شدن دو نفر دیگر به محلی برای رایزنی در مورد نحوه‬ ‫بررســی جزئیات برجام تبدیل می شــود‪ .‬انچه در این‬ ‫جلسه گذشته البته حتما محرمانه است اما حاصل ان‬ ‫در جلسه غیر علنی با نمایندگان از سوی علی الریجانی‬ ‫شرح داده می شود‪.‬‬ ‫جلسه که علنی شد باز به نظر رسید ندایی امده که‬ ‫تکلیف و راه را مشخص کرده است‪ .‬اما اقای حسینیان!‬ ‫دوستان شما در این مورد چگونه عمل کردند؟ در مورد‬ ‫یکی از افراد نزدیک به رهبری و مسئول در بیت ایشان‬ ‫چه گفتند؟ من به عنــوان یک جوان اصولگرا از شــما‬ ‫می پرســم این زمزمه که راه افتاده کــه نظر دفتر‪ ،‬نظر‬ ‫اقا نیست‪ ،‬چه باب خطرناکی است که در حال گشوده‬ ‫شدن است؟ ان دست نوشته که یکی از دوستان شما‬ ‫روی دست گرفته و به عکاسان نشــان می داد‪ ،‬دقیقا‬ ‫چه هدفی داشــت؟ صرف نظر از اینکه هزینه کردن از‬ ‫نام رهبری در صحن علنی و در زمان بررسی این طرح‬ ‫خطایی بزرگ اســت ایا این شــبهه که برخی دوستان‬ ‫مطرح می کنند عواقبی ندارد؟‬ ‫من از شــما به عنوان یک فرد عادی می پرسم که‬ ‫جنابعالی که نماینده ســاده مجلس هستید اگر روزی‬ ‫بفهمیدکهمسئولدفترتانیایکیازاعضایانبهاسم‬ ‫شما و با تابلوی شما راهی خطا رفته و چیز دیگری گفته‬ ‫غیر از نظر شــما چه برخوردی با او خواهید کرد؟ اقای‬ ‫حسینیان‪ ،‬بیایید رهبر شناسی خودمان را قوی کنیم !‬ ‫انچه ما از رهبرمان می شناسیم چیزی نیست که برخی‬ ‫رفقا می گویند‪ .‬اقا شــجاع اســت‪ ،‬اقا مدبر است‪ ،‬اقا‬ ‫رودربایســتی ندارنــد‪ .‬ایــن رهبــری اســت کــه مــا‬ ‫می شناسیم‪.‬‬ ‫اقای حسینیان ! بیانیه دفتر رهبری را خوانده اید؟‬ ‫به نظر شــما خطاب این نامه به چه کســی بود ؟ از من‬ ‫روزنامه نــگار‪ ،‬از من اصولگرا بپذیرید که رفقای شــما‬ ‫گناهی بس بزرگ و نابخشــودنی مرتکب شده اند‪ .‬به‬ ‫راستی چرا چنین خبطی کرده اید که این چنین هزینه‬ ‫ای از دفتر رهبری پرداخت شــود ؟ چــرا چنین اتهامی‬ ‫را متوجه مســئولین دفتر کرده اند که خــدای ناکرده‬ ‫به اختیار خود و بدون هماهنگــی راه افتاده اند و برای‬ ‫نهادهای نظام تصمیم ســازی می کننــد؟ اجازه دهید‬ ‫شفاف تر در این باب ســخن بگوییم‪ .‬این تئوری و راه‬ ‫خطا را محمود احمدی نژاد در همــان بدو نامزدی اش‬ ‫در سال ‪ 84‬پایه گذاری کرد‪.‬زمانی که نظر مساعدی از‬ ‫دفتر رهبری برای نامزدی او ارائه نشد او به جای تمکین‬ ‫گفت که «من باید از دولب مبارک حضرت اقا نظرشان‬ ‫را بشنوم» و در نهایت او نامزد انتخابات شد اما تئوری‬ ‫«دو لب مبارک» را پایه ریزی کرد‪ .‬تئوری ای که معتقد‬ ‫بود نظــر دفتر رهبری متفــاوت از نظر رهبری اســت‪.‬‬ ‫یک شکاف خطرناک که اکنون میراث احمدی نژاد در‬ ‫سیاست ایران است و از سوی برخی دوستان سابقش‬ ‫در جبهه پایداری پیگیری می شــود‪ .‬امــروز که دفتر‬ ‫رهبری چنین بیانیه ای داده اند حتما خط پایانی بر این‬ ‫تئوری خطرناک و مشکوک است‪.‬‬ ‫اقای حسینیان عزیز! دلواپسی شما قابل احترام‬ ‫اســت اما فقط تا انجا که راه را مستقیم بروید ! خطای‬ ‫دیگر رفقای شما این است که از هر چیزی برای پیشبرد‬ ‫مقاصدجناحیوگروهی تاناستفادهمیکنید‪.‬شمایک‬ ‫روحانی هســتید و ما پا منبری‪ .‬اجازه دهید همچنان با‬ ‫خیال راحت به شما نمازمان را اقتدا کنیم و با خیال راحت‬ ‫دلمان را به حرف هایتان که حتما باید از ان اسالم ناب‬ ‫محمدی حس شود‪ ،‬بسپاریم‪.‬‬ ‫ما اصولگرایان اگر بدانیم و حس کنیم که خدای‬ ‫ناکرده به نام اصولگرایان کسی قصد خدشه واردکردن‬ ‫به حریــم رهبری را داشــته باشــد ان وقت اســت که‬ ‫دیگر ســکوت نخواهیم کرد و با تکیه بــر اصولگرایی‬ ‫ناب انجــام وظیفه مــی کنیم‪.‬ما به عنوان رســانه ای‬ ‫اصولگرا در صورت ادامه چنین رفتارهایی ســکوت را‬ ‫جایز نمی دانیم‪ .‬اقای حســینیان! این را هم بدانید در‬ ‫ملکی که پرچم دولت شیعه باالست و رهبرش مردی از‬ ‫پاکان روزگار است نمی توان به این راحتی راه انارشی‬ ‫و بی نظمی رفت‪ .‬فراموش نکنید کــه اینجا جمهوری‬ ‫اسالمی است‪.‬‬ ‫پارلمان‬ ‫خوش بینیبهخوش بینان‬ ‫اسیب شناسی عملکرد کمیسیون برجام پیش از تصویب برجام در مجلس‬ ‫پیمان فراهانی‬ ‫پژوهشگر سیاسی‬ ‫‪6‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫یکشنبه هفته گذشته مجلس شورای اسالمی پس از‬ ‫پشت سر گذاشتن یک روز جنجالی با‪ 139‬رای موافق و‪100‬‬ ‫رایمخالفکلیاتبرجامراتصویبکرد‪.‬حالپسازتصویب‬ ‫اینبرنامهمی تواننسبتبهعملکردکمیسیونبرجامقضاوت‬ ‫کرد‪ .‬اگر پیش از تصویــب یا رد برجام ایــن قضاوت صورت‬ ‫می گرفت‪،‬ازطرفموافقانکمیسیونبرجامموردانتقادقرار‬ ‫می گرفت که چرا در تضعیف و برجســته کردن نقاط ضعف‬ ‫کمیسیون کوشــیده اید‪ ،‬اما حال که اب ها از اسیاب افتاده و‬ ‫کمیسیون برجام رســالت خود را انجام داده و مجلس نیز در‬ ‫خصوصانتصمیمگرفتهاست؛بدوننگرانیازقضاوت های‬ ‫زودهنگام در مورد متن‪ ،‬می توان عملکرد کمیســیون برجام‬ ‫مجلس شــورای اســامی را اسیب شناســی کرد‪ .‬دو هفته‬ ‫گذشته کمیسیون برجام مجلس شــورای اسالمی گزارش‬ ‫اولیه خود را در خصــوص برنامه جامع اقدام مشــترک میان‬ ‫ایرانوکشورهای‪ 5+1‬منتشرکرد‪.‬اینگزارشغیرازمقدمه‬ ‫ابتدایی و پیشنهادات انتهایی‪ ،‬بررســی جنبه های حقوقی‪،‬‬ ‫علمی‪،‬فنی‪،‬تحقیقاتی‪،‬دفاعی‪،‬امنیتی‪،‬اقتصادی‪،‬سیاسی‬ ‫و عمومی را شامل می شد‪ .‬از این رو می توان این گزارش را به‬ ‫دوبخش«مواضع»کهشاملبخش هایمقدمهوپیشنهادات‬ ‫و«موارد»کهشاملباقیمطالبذکرشدهاستتقسیم بندی‬ ‫کرد‪ .‬در یک جمع بندی کلی می توان ادعا کرد این گزارش از‬ ‫حیثدقتنظردر«موارد»بسیارقویوجامعبودهاماازجهت‬ ‫لزومارائهشفاف«مواضع»اندکیدچاراشکالاست‪.‬باادبیاتی‬ ‫دیگرمی توانگفتنمایندگانحاضردرکمیسیونبرجامفهم‬ ‫دقیق و درستی را از برجام به دســت اورده اند اما در ارائه یک‬ ‫جمع بندی مشــخص و قاطع ناتوان بوده اند‪ .‬انچه به عنوان‬ ‫خروجیازکمیسیونبرجامتوقعمی رفتارائهگزارشیبودکه‬ ‫ازانیکفهممشترکدرردیاتاییدضمنیبرجامبرایمجلس‬ ‫شورای اسالمی قابل استنباط باشد‪ .‬این گزارش نظر صریح‬ ‫خود را در خصوص جزئیات مندرج در متن برجام ارائه می کند‬ ‫کهنشانازاشرافنمایندگانبهموضوعاتدارداماسنجشی‬ ‫نهایی بر اینکه ایا حجم داده ها و ســتانده ها در این متن برابر‬ ‫استارائهنمی کند‪ .‬درمتنگزارشکمیسیونبرجامنیزتاکید‬ ‫شده است که «تالش کمیسیون بر این بوده است که درکی‬ ‫دقیق از متن فراهم شده به دســت اورد‪ ،‬بی طرفانه‪ ،‬دقیق و‬ ‫همه جانبهبهبررسیانبپردازد‪،‬دیدگاه هایموافقومخالف‬ ‫را بشنود‪ ،‬اسناد و اظهارات مرتبط را بررسی کند و در نهایت به‬ ‫یک داوری کالن و قابل اتکا از برجام دست یابد» و این یعنی‬ ‫کمیسیون برجام دو وظیفه «فهم» و «داوری» در خصوص‬ ‫برجام را به عهــده دارد که به نظر می رســد طبق خروجی این‬ ‫گزارش با بیش از‪ 23‬ساعت بازدید میدانی از مراکز هسته ای‬ ‫تنها فهم درستی از مساله انجام شده که به نظر کافی نرسیده‬ ‫و کمیسیون رســالت دوم خود که داوری بوده را انجام نداده‬ ‫است‪ .‬فضای اجتماعی کشــور اکنده از «موارد» پراکند ه در‬ ‫موردبرجامبودکهبخشیبرقوتوبخشیبرضعفمتنبرجام‬ ‫داللتداشتامانیازوضرورت‪،‬وزن کشینهایینسبتبهاین‬ ‫«موارد» بود که می توانست یک جمع بندی اجتماعی ایجاد‬ ‫کند‪.‬بااینوصفازکمیسیونبرجامبه عنوانیککمیسیون‬ ‫تخصصی با بیــش از ‪ 170‬ســاعت جلســه کاری و فرصتی‬ ‫فوق العاده که امکان بازرسی از اماکن هسته ای و درخواست‬ ‫پاسخ از مسئوالت هسته ای را می داد‪ ،‬انتظار می رفت جای‬ ‫تاییدیارداین«موارد»؛ضمناشرافبهواقعیات‪،‬باوزن کشی‬ ‫دقیق‪«،‬موضع»روشنوقابلاتکاییرابهمجلسوملتارائه‬ ‫می داد‪ .‬گزارش ارائه شده از ســوی کمیسیون برجام بسیار‬ ‫خنثی است‪ .‬در این دســت گزارش ها توقع می رفت مواضع‬ ‫کاربردی با ارائه روش های روشن برای حل مساله ارائه شود‬ ‫درحالیکهاینگزارشبیشترفرمی ارشادیدارد‪.‬مجلسدر‬ ‫تصمیم گیریپیرامونبرجامیکنهادباالدستیاستوازان‬ ‫انتظار می رود محکم و مســتدل در دفاع‪ ،‬رد و یا شرط گذاری‬ ‫بر برجام بکوشد؛ نه انکه به صورت ارشادی نکاتی را به دولت‬ ‫گوشزدکندومنتظرقضاوتتاریخبنشیند‪ .‬درهمینارتباطدر‬ ‫مقدمه گزارش کمیسیون برجام امده که «کمیسیون تالش‬ ‫کردهاستعالوهبرفهمدقیقابعادمختلفبرجامباکوشش‬ ‫برای کاهش تهدیدات ان‪ ،‬روشــی مناسب برای پاسخ دهی‬ ‫به تاریخ و نسل های اینده کشور که قاعدتا درباره این توافق‬ ‫پرسش هاییمهممطرحخواهندکرد‪،‬فراهماورد»‪ .‬مخالفان‬ ‫تصویب برجــام در مجلس‪ ،‬پس از انکه ملــزم به همراهی با‬ ‫این روند شــدند نقش مجلس را «نمایشــی» دانستند؛ حال‬ ‫جای سوال است که به رغم اشاره به موارد متعدد در خصوص‬ ‫عدم همراهی دولت با مجلس و رعایت قانون در مذاکرات و‬ ‫تصمیم گیری در خصوص نتیجه ان؛ در گزارش کمیسیون‬ ‫برجام چرا تنها موضع صریح در قبال این رفتارها اســتفاده از‬ ‫لفظ «شایسته بود» است؟ در متن گزارش در این ارتباط امده‬ ‫است‪« :‬شایســته بود دولت محترم برای اجرای برجام و رفع‬ ‫موانعقانونیاناقدامبهارائهالیحهمی کرد»‪.‬ایااینسطحاز‬ ‫موضع گیریخودابریختنبراسیابکسانینیستکهتاکید‬ ‫بر نقش نمایشــی مجلس دارند؟ ایا شایسته نبود مجلس در‬ ‫خصوصکم کاریوزارت خارجهدرهمکاریبامجلسکهبدین‬ ‫شرحدرگزارشامدهاست«ضمندرخواستاسنادمذاکرات‪،‬‬ ‫‪ 40‬سوالدربارهابهاماتبرایوزارتامورخارجهارسالشد‪...‬‬ ‫اعالم می دارد که تا لحظه تنظیم این گزارش اســناد و پاسخ‬ ‫به سواالت درخواستی از وزارت امور خارجه ـ به رغم مکاتبات‬ ‫پارلمان‬ ‫مکرر ـ به کمیسیون واصل نشده است» اقدامی محکم تر و‬ ‫قاطع ترمی کرد؟تاکنونسهسناریوبرایرفتارمجلسدرقبال‬ ‫برجامدرنظرگرفتهشدهاست‪.‬سناریویاولبرنقشنمایشی‬ ‫مجلس در این زمینه و محکوم بــودن مجلس به تایید برجام‬ ‫تاکید می کرد‪ .‬ســناریوی دوم دقیقا در تضاد با سناریوی اول‬ ‫نقشمجلسرابه عنوانمجلسیاصولگرانقشیناظرواحتماال‬ ‫مخالفتصورمی کرد‪ .‬ایندوسناریوبیشترازجانبکسانیکه‬ ‫حبودنمتنبرجامبودندارائهمی شداما‬ ‫قائلبهغیرقابلاصال ‬ ‫با ذکر این جمله در گزارش که «کمیسیون در مجموع به این‬ ‫جمع بندی رسیده است که نظر دولت محترم درباره غیر قابل‬ ‫اصالح و تفســیر بودن متن برجام و ضرورت پذیرش یا رد ان‬ ‫درقالبفرمولهمهیاهیچ‪،‬برایمجلسالزم االتباعنیستو‬ ‫روش هاییبرایمشروط سازیوارائهتفسیرمختارازانوجود‬ ‫دارد»تقریبااحتمالایندوسناریوبهصفررسید‪.‬تنهاسناریوی‬ ‫باقیمانده قبول مشروط برجام توســط مجلس بود که بیشتر‬ ‫تاکید بر ارشادی بودن نظرات مجلس و عبور دولت از قانون‬ ‫داشتوهزینه هایاحتمالیراازحکومتجمهوریاسالمی‬ ‫ایران به دولت واگذار می کرد‪ .‬با در نظر گرفتن این جمله در‬ ‫مقدمهکه«کمیسیوندرمجموع‪،‬برجامرایکتوافقسیاسی‬ ‫میاندولتجمهوریاسالمیایرانوسایرطرف هایمذاکره‬ ‫دانستهوبراینباوراستکهدولتمحترمبایدزیرساخت های‬ ‫هسته ای و دســتاوردهای ان را با تمام تمهیدات الزم‪ ،‬مورد‬ ‫مراقبت جدی قرار داده تا در صورت نقض عهد از سوی طرف‬ ‫مقابل‪،‬تصمیماتمقتضیمبنیبرمنافعملیاتخاذنماید»و‬ ‫قراردادنانکناراینجملهکلیدیکهدرقسمتپیشنهادات‬ ‫گزارشکمیسیونبرجامامدهاستکه«باعنایتبهعدمانجام‬ ‫این امر قانونی از سوی دولت{ارائه الیحه}‪ ،‬مجلس شورای‬ ‫اسالمیمی بایستبرایامکاناجرایدرستبرجاماقدامبه‬ ‫ارائهطرحیدوفوریتیباالزاماتیدقیقبرایرفعموانعاجرای‬ ‫برجام‪ ،‬متناظرســازی و متناسب ســازی فعالیت کشورهای‬ ‫اطراف برجام و تضمین کننــده انجام تعهدات طرف مقابل و‬ ‫مسدودکنندهراه هاینفوذوکاهشاسیب پذیریدرحوزه های‬ ‫مختلف پیرامون ان خصوصا حوزه های سیاســی و فرهنگی‬ ‫نماید»؛می تواناطمینانیافتکهجمع بندیکمیسیونبرجام‬ ‫اجرایسناریویقبولمشروطبودهاست‪.‬اماسوالاینجاست‬ ‫کهچراکمیسیونبرجامبهسراغسناریویچهارمی کهتاکنون‬ ‫کمتر مطرح شده و ان هم «رد مشــروط برجام» است نرفته‬ ‫است؟ تنها جوابی که می توان به این پرسش داد‪ ،‬نرفتن زیر‬ ‫بار هزینه های احتمالی رد برجام ولو به صورت مشروط است‪.‬‬ ‫مجلسمی توانستتاییدمجلسراموکولبهرفعنقاطضعف‬ ‫جمع بندیشدهدرکمیسیونبرجامکندوتازمانرفعایننقاط‬ ‫ضعف برجام را رد شده نگاه دارد‪ .‬عمال با این کار ابتدا طرحی‬ ‫به مجلس برده و برجــام در ان رد می شــد و دولت مجبور بود‬ ‫ضمن اصالح ان را به صورت الیحه به مجلس ارائه کند! در‬ ‫ردمشروطمجلسضمنحفظنقشنظارتیخودبرپاسداشت‬ ‫ازمصالحجمهوریاسالمیایرانتاکیدداشتهوتارفعنشدن‬ ‫نقاطضعفبرجامانراتاییدنمی کرد‪.‬دراینروشمجلسبه‬ ‫جایارشاددولتبهرعایتنکاتیدربرجامانراملزمبهرعایت‬ ‫انهامی کرد‪.‬درحالیکهپیشنهادامروزکمیسیونبرجامداللت‬ ‫برخوش بینیبهخوش بیناندارد‪...‬‬ ‫در گزارش کمیسیون برجام امده است که «جمع بندی‬ ‫کلی کمیسیون ان اســت که مجموعه نقاط ضعف برجام و‬ ‫قطعنامه ‪ ،2231‬محصول تالش امریکا برای تبدیل کردن‬ ‫برجامبهابــزاریبرایمهارراهبردیایــرانوهمچنینایجاد‬ ‫زیرساختی برای نفوذ در کشور به بهانه فضای پسابرجام بوده‬ ‫است»ایااینمسالهدلیلکافیبرایردمشروطنیست؟همچنین‬ ‫بهلحاظفنینکاتدقیقوقابلتوجهیدراینگزارشامدهاست‬ ‫کهحتیقبولمشروطبرجامراهمبااشکاالتیاساسیروبه رو‬ ‫می کند‪.‬به طورمثالیکیازمهم ترینانهاتاکیدبرانداردکه‬ ‫برجامضامنادامهواستمرارشرایطلغوتحریم هاونافیعدم‬ ‫تکراراننیســت‪ .‬دراینگزارشبهصراحتدراینخصوص‬ ‫امدهاستکه«بررسی هایکمیسیونمشخصکردکهبیان‬ ‫لغوششقطعنامهقبلیشورایامنیتدربند‪7‬و‪8‬قطعنامه‪2231‬‬ ‫ازنقاطخوبنتایجمذاکراتواینقطعنامهاست؛باتوجهبهبند‬ ‫‪ 12‬این قطعنامه و امکان بازگشت پذیری همه قطعنامه های‬ ‫قبلی با هر بهانه ای‪ ،‬کمیسیون ان لغو را نه لغو کامل که «لغو‬ ‫مشروط»یا«تعلیققطعنامه هایگذشته»استنباطمی کند‪.‬‬ ‫عالوهبراین‪،‬توافقبرجامهیچ گونهضمانتاجراییحقوقی‬ ‫وقانونیبهجزقطعنامهغیرالزام اور‪ 2231‬شورایامنیتندارد‬ ‫و هر یک از اطراف توافق در هر زمــان که اراده کند می تواند‬ ‫اجرایانرامتوقفساختهوتحریم هاعلیهایرانرابازگرداند‪.‬‬ ‫بنابراین باتوجه به اقدامات اساســی ایران در تغییر و تحدید‬ ‫صنعت و برنامه هسته ای‪ ،‬این معادله از نظر بازگشت پذیری‬ ‫و حقوقی برای ایران مخاطره امیز ارزیابی می شود»‪ .‬اگر این‬ ‫جمع بندیراازکمیسیونبرجامبپذیریمبدینمعنااستکهما‬ ‫ابزارکنترلیتحریم هارابرسرتکنولوژیوصنعتهسته ایخود‬ ‫پذیرفته ایم‪.‬برابرگرفتنهزینه هایاحتمالیشکستتوافق‬ ‫و توازن یک ابزار کنترلی و زورگویی با یک صنعت استراتژیک‬ ‫قطعابهضررایرانخواهدبود‪.‬درحقیقتمایکفرایندرابایک‬ ‫چرخهدرتوازنگرفته ایم‪.‬چراکهفرصت هایازدسترفتهدر‬ ‫صنعت هسته ای به عقب باز نخواهد گشت و جبران نخواهد‬ ‫شدبلکهمجددافراینداناغازخواهدشداماچرخهتحریم هابه‬ ‫راحتیمی تواندبهوضعیتسابقخودونقطهفشارحداکثری‬ ‫ثابت در کمتر از شــش مــاه باز گردد‪ .‬به طور مثــال فرض بر‬ ‫شکست توافق در سال دهم‪ ،‬این ایران است که ‪ 10‬سال از‬ ‫پیشرفت های بدون مرز هسته ای عقب مانده است و مجبور‬ ‫خواهدبودوضعیتفعلیراباکمیپیشرفتازنوپیگیریکند‪،‬‬ ‫بنابراین‪ 10‬سالهزینهازدسترفتهخواهیمداشت‪.‬اماطرف‬ ‫مقابل چرخه تحریم خود را می تواند فعال کند و هیچ هزینه از‬ ‫دسترفته ایجزتحمیلهزینه هایبیشتربرایراندراین‪10‬‬ ‫سالنداردبلکهتنهاگرفتنهزینه هایخودراازحوزهاقتصادی‬ ‫به حوزه هسته ای شیف می کند‪ .‬گرچه انچه در باال بیان شد‬ ‫بخشی از عوامل دخیل در تصویب برجام بود اما نمی توان از‬ ‫کناراینگزارشضعیفوجمع بندینشدهبهسادگیعبورکرد‬ ‫و ان را همچون حواشی روز یکشنبه مجلس پنداشت‪ ،‬بلکه‬ ‫اینگزارشمی توانستسرنوشتبرجامرابهکلیتغییردهد‪.‬‬ ‫هرچندمخالفانبرجامروزیکشنبهسختبرعدمتصویببرجام‬ ‫کوشیدندوجنجال هابهحدیرسیدکهبرخیراهیبیمارستان‬ ‫شدنداماایاارائهیکگزارشاقناعی‪،‬ابزاریبهترازفریادزدنو‬ ‫تهدیدکردننبود؟ایاتالشبرایرسیدنبهیکگزارشخوب‬ ‫در کمیسیون برجام راهی بهتر از قمار بر سر برجام در صحن‬ ‫علنیمجلسنبود؟!‬ ‫سکوتظریف‬ ‫هرقدر که علی اکبر صالحی به صورت غیرمنتظره ای‬ ‫ســکوت خود را شکســت و چهــره جنجالی مجلس شــد‬ ‫محمدجواد ظریف ترجیح داد ســاکت ترین روزهای خود‬ ‫را در پارلمان پشت سر گذارد‪ .‬او در جلسه یکشنبه ارام بود‬ ‫و جلسه سه شــنبه را نیز از نیمه رها کرده و به وزارت خارجه‬ ‫بازگشت ان هم درست زمانی که مخالفان برجام با موافقان‬ ‫درگیر شده بوده اند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪37‬‬ ‫پارلمان‬ ‫پیرو اتفاقات برجام در مجلس‪ ،‬حسینیان و صالحی‬ ‫معلم های بد برای جامعه‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪7‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫نگارنــده از ان دغدغه های قبیله ای نــدارد که پیرو‬ ‫ان بنویسد که «اتفاقات یکشــنبه هفته پیش به نفع فالن‬ ‫جریان شــد یا به ضرر بهمان طیف‪ »...‬بلکه در منظر او‪،‬‬ ‫انچه موضوعیت می یابد‪ ،‬ذیل ســپهر سیاسی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و پیوند ناگسســتنی ان با اخالق اسالمی‬ ‫و نیز چگونگی برقــراری ارتباط مردم با ایــن دو مفهوم با‬ ‫یکدیگر اســت‪ .‬به معنای واضح تر‪ ،‬انچــه دغدغه اصلی‬ ‫نگارنده است‪ ،‬برداشــت یک شــهروند بی بغض و کینه و‬ ‫غیرجناحی جمهوری اســامی ایران است از اتفاقات ان‬ ‫روز مجلس‪ .‬با در نظر گرفتن مقدمه مذکور‪ ،‬ذکر نکات زیر‬ ‫مفید به نظر می رسد‪:‬‬ ‫‪« -۱‬چه کسانی برنده ان روز مجلس بودند؟» به مثابه‬ ‫یک پرسش کم اهمیت‪:‬‬ ‫ناگفته پیداســت که در افکار عمومی‪ ،‬در بین اقشار‬ ‫مختلف مردم و حتــی خواص‪ ،‬صالحی قهرمــان ان روز‬ ‫مجلس محســوب می شــود‪ ،‬اما انچه باعث می شــود تا‬ ‫نویســنده این یادداشــت‪ ،‬اینگونه این پرســش را بی ربط‬ ‫بنامد‪ ،‬اتفاقات خیلی مهم تر و عمیق تر و اثرگذارتری است‬ ‫که در ان روز در مجلس رخ داد‪ .‬این روزها در بســیاری از‬ ‫تحلیل های نوشتاری یا گعده ای‪ ،‬خوانده و شنیده می شود‬ ‫که «به هر حال قطعا برنده اون روز مجلس اصالح طلبان‬ ‫بــودن‪ ...‬اصولگراها باختــن‪ ...‬صالحی خــوب از اب‬ ‫گل الود ماهی گرفــت‪ ...‬اصال صالحی قرار نبود صحبت‬ ‫کنه؛ خودشم اول صحبتش گفت‪ .‬اصال صالحی همچین‬ ‫ی نیست که بخواد سیاسی کاری کنه‪ .‬پس حتما ظریف‬ ‫ادم ‬ ‫که شــنیده حســینیان داره اون جوری به صالحی توهین‬ ‫می کنه و تهدیدش می کنه‪ ،‬گفته سریع برو پشت تریبون‬ ‫همینارو بگو‪».‬‬ ‫اظهارنظرهای فــوق‪ ،‬نظــر بی پیرایــه و خودمانی‬ ‫اکثر محافل تحلیلی و رســانه ای این روزهاست‪ ،‬اما انچه‬ ‫پایداری ها تالش فراوانی‬ ‫کردند تا جلوی تصویب‬ ‫برجام را بگیرند‬ ‫تاســف برانگیز می نماید‪ ،‬این اســت که ایا واقعا مســال ه‬ ‫محوری اتفاقات ان روز‪ ،‬این اســت که چه کسی و چطور‬ ‫طرف مقابل را شکست داده؟! در نگاه انهایی که نظرشان‬ ‫در گیومه فوق اورده شــده اری‪ ،‬اما در منظر نگارنده خیر‪.‬‬ ‫علت بالموضوع بودن این پرسش‪ ،‬اهمیت بعد اخالقی و‬ ‫عقیدتی ان اظهارات از جانب یک نماینده معروف و مسن‬ ‫تهران است که از قضا لباس روحانیت نیز بر تن کرده است‪.‬‬ ‫رواست که به واسطه چنین اتفاقی‪ ،‬تحلیلگران ساعت ها‬ ‫بیندیشند و چند خط بنویســند و باز ساعات متمادی سر در‬ ‫گریبان فرو برنــد و باز فقط چند خط ســیاهه کنند و اخرش‬ ‫هم از صرافت بیفتند و اهی بکشند و سر به نشانه استیصال‬ ‫تکان دهند و بــس‪ .‬اما از انجا که رســالت یک تحلیلگر و‬ ‫نویسنده‪ ،‬بیان ناگفته هاست‪ ،‬نویسنده این سیاهه نیز جبرا‬ ‫نمی تواند ان کند که توصیه شــد‪ ،‬وگرنه من هم سر تکان‬ ‫می دادم و فقط تاسف می خوردم و سر به اسمان بلند کرده‬ ‫و از ذات اقدس الله برای خود طلب استغفار و برای پیروان‬ ‫مکتب سیمان ریزی طلب هدایت می کردم و بس‪.‬‬ ‫الغرض؛ ما را چه شــده که با دیدن و شــنیدن چنین‬ ‫صحنه هایی‪ ،‬به جای اینکه از فرط تعجب و تاسف ال اقل‬ ‫اندکی زبانمان بند بیاید و افسوس بخوریم‪ ،‬اولین کالمی ‬ ‫که بالفاصله از دهانمان خارج می شود‪ ،‬پیرامون بازنده و‬ ‫برنده میدان یکشنبه ‪ ۱۹‬مهر ‪ ۹۴‬اســت؟ می توان به این‬ ‫موضوع هم پرداخت‪ ،‬ولی چرا همیشــه همــه مقوالت را‬ ‫در چارچوب برنده و بازنــده نگاه می کنیــم؟ بازنده ان روز‬ ‫اخالق بود ان هم از جانب یک روحانی مشــهور مجلس!‬ ‫و بداموزی به طیف موسوم به انقالبی و حزب اللهی هم از‬ ‫ثمرات ان روز‪.‬‬ ‫‪ -۲‬بر ذمه مدعی العموم است که از تهدیدکننده جان‬ ‫مسئول جمهوری اسالمی شکایت کند اما یک ناهنجاری‬ ‫خیلی مبنایی رخ داده است که اصطالحا «موجب وهن»‬ ‫نظــام ‪ ،‬روحانیت‪ ،‬طیف حزب اللهــی و انقالبی و اخالقی‬ ‫اسالمی در جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫به این ترتیب که یک روحانی که با سیاست گذاری ها‬ ‫و تصمیم تیــم مذاکره کننده دولت یازدهــم مخالف بوده‬ ‫و هســت‪ ،‬یکی از اعضــای ان تیم را با اصرار و طی ســه‬ ‫وعده در چند دقیقه‪ ،‬در مقابل چشم چندین نماینده و رجل‬ ‫سیاسی دیگر‪ ،‬تهدید به قتل کرده!‬ ‫در ماده ‪ ۶۶۹‬قانون مجازات اســامی امده اســت‪:‬‬ ‫«هر گاه کســی دیگــری را به هر نحــو تهدید بــه قتل یا‬ ‫ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی یا به افشای سری نسبت‬ ‫به خود یا بســتگان او نماید‪ ،‬اعم از اینکه به این واســطه‬ ‫تقاضای وجه یا مــال یا تقاضای انجام امــر یا ترک فعلی‬ ‫را کرده یا نکرده باشد به مجازات شــاق تا (‪ )۷۴‬ضربه یا‬ ‫زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد‪».‬‬ ‫یک بار برای همیشه باید مشخص شود که این رفتار‬ ‫از منظر رســمی و علنی حاکمیت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫و قانون رایج کشــور و قوه محترم قضائیه جرم محســوب‬ ‫می شود یا خیر؟ جرم انگاری این چنین رفتاری بر عهده خود‬ ‫مدعی العموم یعنی قوه قضائیه اســت‪ ،‬چون اتفاقی بوده‬ ‫که کل کشــور در جریان ان قرار گرفته انــد و فایل صوتی‬ ‫نطق صالحی در رابطه با رفتار حســینیان‪ ،‬بین میلیون ها‬ ‫ایرانی در تلگرام دست به دســت شده است‪ .‬پس رواست‬ ‫که قوه قضائیه ورود کند تا حق قانونا و علنا روشــن شــود‬ ‫تا شــاید در کاهش یا جلوگیری از تکــرار چنین عمل ها و‬ ‫عکس العمل هایی موثر باشد‪.‬‬ ‫الغرض؛ حتما ورود قوه قضائیه به ان موضوع و طرح‬ ‫شــکایتش‪ ،‬می تواند در بازدارندگی افــراد بی مالحظه در‬ ‫عرصه سیاست و امر به معروف و نهی از منکر مبتالیان به‬ ‫این ناهنجاری های رفتاری و عدم اشــاعه منکراتی از این‬ ‫قبیل‪ ،‬تاثیری محسوس و شگرف داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ -۳‬بخند ولی دنیا به تــو نمی خندد‪ .‬تا روز سه شــنبه‬ ‫گذشــته یعنــی دو روز پــس از روز محــل بحــث‪ ،‬برخی‬ ‫به گونه ای ماجرا را طــرح می کردند که گویی حســینیان‬ ‫واقعا شوخی کرده و ظریف که شــاهد ان گفت وگو بوده‪،‬‬ ‫صالحی را که اصال بنا نبوده پشت تریبون برود جلو انداخته‬ ‫و او هم در نهایت مظلوم نمایی از اب گل الود ماهی گرفته‬ ‫و از این شوخی در نهایت بی اخالقی و سوءاستفاده گری‬ ‫بهره برداری کرده اســت و حســینیان هم از غــم و غصه‬ ‫این بی اخالقــی صالحــی‪ ،‬راهــی بیمارســتان و بخش‬ ‫مراقبت های ویژه شــده و بیماری قلبش عود کرده است‪.‬‬ ‫از انجایــی که برخــی مهارتشــان در وارونه جلــوه دادن‬ ‫بدیهی ترین واقعیات است‪ ،‬این اتفاق هم طی دو روز اول‬ ‫این گونه داشت وارونه جلوه می کرد و حتی پس از بستری‬ ‫شــدن‪ ،‬با انتشــار تصویر عیادت صالحی از حسینیان‪ ،‬به‬ ‫اوج خود رسید و یک سایت ان عکس را با تیتر «صالحی‬ ‫برای عذرخواهی به عیادت حسینیان رفت» منتشر کرد‪.‬‬ ‫دیوار حاشــا گاهی این قدر بلند اســت که به همین‬ ‫ســادگی و با همین شــدت‪ ،‬جای شــاکی و متهم عوض‬ ‫می شود و وقتی شخصی مانند صالحی‪ ،‬می خواهد حسب‬ ‫توصیه هــا و تعالیم اســامی به عیادت کســی بــرود که‬ ‫دوستش نیست ولی برادر دینی اش اســت‪ ،‬اینگونه به او‬ ‫دروغ بسته می شــود و نیت به عیادت رفتن او هم اینگونه‬ ‫توسط دستگاه های نیت ســنج احراز می شود‪ .‬این حرکت‬ ‫همان قدر اشتباه اســت که مثال اگر یک رســانه بیاید در‬ ‫اقدامی متقابل تیتر بزند که «خدا حق حســینیان را داد»‬ ‫یا «اه مردم قلب حسینیان را گرفت» و امثالهم‪ ،‬مضاف بر‬ ‫اینکه این عناوینی که صرفا ساخته و پرداخته ذهن نویسنده‬ ‫بود‪ ،‬در رسانه ای منتشر نشــده اند‪ ،‬اما اگر هم می شدند‪،‬‬ ‫مصداق نشر اکاذیب نمی توانستند باشند در حالی که خبر‬ ‫منتشر شده از نظر حقوقی مصداق نشر اکاذیب است‪.‬‬ ‫حزب پایداری‪ ،‬شــعاری دارد که گاهی ممکن است‬ ‫با شنیدنش به مخاطب بر بخورد و ان این است «پایداری‬ ‫همیشه جواب می دهد»‪ .‬از همان چند سال پیش که این‬ ‫حزب هنوز جبهه بود‪ ،‬نگارنــده ان را حزب خطاب می کرد‬ ‫چون رفتار این حزب را مانند بسیاری از احزاب دیگر دیده‬ ‫بود‪ .‬با اتفــاق روی داده در مجلس‪ ،‬باز هــم می توان ان‬ ‫شــوخی تلخ را با این حزب کرد که پایداری همیشه جواب‬ ‫نمی دهد‪ ،‬اما به نظر می رسد موسسان و رهبران این حزب‬ ‫معتقدند که «مداومت همیشه جواب می دهد»‪.‬‬ ‫اما انجا باید نگران شد که شخص روح الله حسینیان‬ ‫به شایعات مبنی بر اینکه «ببین بنده خدا یه شوخی کرد با‬ ‫صالحی اونم بی جنبــه بازی در اورد و سوءاســتفاده کرد و‬ ‫این بنده خدا هم راهی بیمارســتان شد و خالصه این بنده‬ ‫خدا چقدر بنده خداســت و او بنده خدا چقــدر بنده هوای‬ ‫نفسشه!» پایان داد‪ .‬به گزارش سرویس مجلس خبرگزاری‬ ‫ایســنا‪ ،‬وی سه شــنبه با حضور در میان خبرنــگاران‪ ،‬ان‬ ‫اظهارات زننده اش را تایید کرد و گفت‪:‬‬ ‫«جریان از این قرار بود که پس از صدور بیانیه لوزان‬ ‫وقتی اقای ظریف در جلسه کمیسیون حضور یافت ایرادی‬ ‫را متوجه ایشان کردم و به ایشان گفتم ‪ 20‬درصد را از بین‬ ‫پارلمان‬ ‫بردید‪ ،‬کارخانه اب ســنگین اراک را کــه پلوتونیوم تولید‬ ‫می کند از بین بردید و یک حربه روانی به دســت دشــمن‬ ‫دادید‪ .‬اگرچه دنبال ســاخت بمب هســته ای نیستیم اما‬ ‫دشــمن خیال می کرد جمهوری اســامی ایران از چنین‬ ‫توانایی بالقوه ای برخوردار است‪.‬‬ ‫به ایشــان تاکید کردم با از بین رفتن ایــن دو حربه‬ ‫رژیم صهیونیســتی هــر روز مــا را بــه بمباران هســته ای‬ ‫تهدیــد خواهد کرد‪ .‬اتفاقــا چند روز بعد وزیر دفاع ســابق‬ ‫رژیم صهیونیستی ایران را به بمباران هسته ای تهدید کرد‪.‬‬ ‫مجددا به اقای ظریف یاداور شدم اگر رژیم صهیونیستی‬ ‫به ایران حمله کند و امریکا بــه خاطر برجام به ایران حمله‬ ‫کند‪ ،‬مردم شما را دســتگیر و محاکمه می کنند و بنده هم‬ ‫اگر کاره ای باشم‪ ،‬اقای صالحی شما را وادار می کنم قلب‬ ‫راکتور اراک را از ســیمان خالی کنید و شــما را داخل ان‬ ‫می اندازم و دور شما سیمان می ریزم‪ .‬بنده نگفتم سیمان‬ ‫را روی سر ایشان می ریزم بلکه گفتم دور ایشان می ریزم‪.‬‬ ‫به ظریف و صالحی گفتم که امیدوارم پیش بینی ام‬ ‫از برجام اتفــاق نیفتد ولی اگر افتاد با شــما همان خواهم‬ ‫کرد که گفتم‪».‬‬ ‫الغرض؛ ارامشی که در لحن حسینیان در تکرار ان‬ ‫گفته هــا و در تاکید مفتخرانــه ان اظهاراتش وجود دارد‪،‬‬ ‫موید همان اصل «مداومت همیشــه جــواب می دهد»‬ ‫است و می توان به جوانی که صرفا با دیدن چنین رفتاری‬ ‫از یک اصولگرای شــهره بــه نام اصولگرایــی دافعه پیدا‬ ‫کند حق داد‪.‬‬ ‫سخن اخر‬ ‫بد نیست گاهی روح الله حسینیان نگاهی بیندازند به‬ ‫اثار و بیانات معلم انقالب‪ ،‬اســتاد شهید ایت الله مرتضی‬ ‫مطهری‪ .‬مثال این فــراز از بیانات اســتاد می تواند الاقل‬ ‫برای جوانان مفید باشد‪ .‬استاد می فرمایند‪:‬‬ ‫«من به جوانان و طرفداران اسالم هشدار می دهم‬ ‫که یک وقت خیــال نکنند‪ ،‬حفــظ و نگهداری اســام با‬ ‫سلب ازادی بیان تحقق می یابد‪ .‬خیال نکنند که راه حفظ‬ ‫معتقدات اســامی و جهان بینی اســامی این است که‬ ‫نگذاریم دیگران حرف هایشان را بزنند‪ ،‬نه بگذارید بزنند‪.‬‬ ‫همچنین تصور نشود که با جلوگیری از ابراز افکار و عقاید‬ ‫مردم‪ ،‬می شود از اسالم پاســداری کرد‪ .‬از اسالم فقط با‬ ‫یک نیرو می شود پاسداری کرد و ان منطق و ازادی دادن‬ ‫و مواجهه صریح و رک و روشن با افکار مخالف است»‪.‬‬ ‫این رفتارها باعث می شــوند تا نه تنهــا امثال کاظم‬ ‫جاللی بگویند «روز به روز اختالفاتمان عمیق تر می شود» ‬ ‫بلکه برخی از کســانی کــه به عنــوان اصولگرا شــناخته‬ ‫می شــوند و مخصوصا جوانانی که هنوز در ابتدای راهند‬ ‫و می خواهنــد به طور جدی وارد عرصه سیاســی کشــور‬ ‫شــوند‪ ،‬راهشــان را بیش از پیش از جریانی که با این نام‬ ‫در افــکار عمومی نهادینه شــده جــدا کنند و ایــن گونه‪،‬‬ ‫جریــان اصولگرایی هــر روز بیش تر از دیــروز از عناصر و‬ ‫کنشــگران موثر و غیرتندرو خالی خواهد شــد‪ .‬چون این‬ ‫جنس کنشگری ها موجب می شود اصالح طلبان تا انجا که‬ ‫ممکن است کلیت جریان اصولگرایی را تندرو معرفی کنند‬ ‫و متاسفانه یا خوشــبختانه هم افکار عمومی کمابیش این‬ ‫تحلیل ها را می پذیرد چون در ذهن انها‪ ،‬همین نوع رفتارها‬ ‫کافی است تا کسی از این طیف اعالن برائت کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫علی الریجانی ساعات سختی را در دوجلسه مجلس پشت سرگذاشت‪ .‬او اگرچه‬ ‫با برخی انتقادها د رمورد اخرین جلسه مجلس به جهت عدم تغییر برخی مطالب توافق‬ ‫شده مواجه است اما نحوه مدیریتش بر مجلس در این دو جلسه در سرنوشت برجام‬ ‫بسیار موثر بود‪ ،‬گرچه در برخی از لحظات می توانست بهتر از این هم باشد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫ساعات سخت اقای رئیس‬ ‫موافقان برجام برای‬ ‫تصویب این طرح تالش‬ ‫فراوانی کردند‬ ‫‪39‬‬ ‫پارلمان‬ ‫روز یکشنبه‪ ،‬انتخابات ‪ 7‬اسفند به‬ ‫پارلمان اورده شد‬ ‫گفت وگوی مثلث با عباسعلی منصوری ارانی‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫از زمانــی که برجــام نهایی شــد و وزرای خارجه‬ ‫‪ 5+1‬به همــراه اقــای دکتر محمدجــواد ظریف‬ ‫وزیر امور خارجه کشــور ما کنار هم ایســتادند و‬ ‫بیانیه مشترک انها قرائت شــد دوقطبی فضای‬ ‫سیاسی کشور بر سر این موضوع که از مدت ها‬ ‫پیش شکل گرفته بود بیشــتر خود را نشان داد‪،‬‬ ‫با این وجود عده ای ســعی داشــتند نگاه خود را‬ ‫در قالب موضع کارشناســی بیان کننــد و مزایا و‬ ‫معایب را در کنار هم ببینند اما از شبی که گزارش‬ ‫کمیســیون ویژه بررســی برجام نهایــی و برای‬ ‫قرائت در صحن به هیات رئیسه مجلس شورای‬ ‫اسالمی تحویل شــد‪ ،‬فضای دوقطبی موافقان‬ ‫و مخالفان برجام در نهاد قانونگذاری با سرعت‬ ‫تصاعدی شدت یافت و تداوم این سیر تشدیدی‬ ‫در زمان رای گیری برای دو فوریتی شــدن طرح‬ ‫برجام و ســپس رای گیــری بــرای کلیات طرح‬ ‫بیشتر ظهور و بروز پیدا کرد‪ ،‬شما ریشه های این‬ ‫اتفاق را در چه می دانید؟‬ ‫فکر می کنــم از ‪ 20‬ماه قبل که توافــق ژنو میان‬ ‫ایران و ‪ 5+1‬حاصل شــد مقداری البته بــه صورت نهفته‬ ‫اختالف دیــدگاه وجود داشــت و ارام ارام ایــن اختالف‬ ‫دیدگاه ها هرچه جلو تر امد خود را نشان داد چون مطالعات‬ ‫طرفین بیشتر شــد ضمن انکه توافق هسته ای بر فضای‬ ‫سیاسی‪-‬انتخاباتی کشور ســایه افکند‪ .‬اگر نگاه کنیم دو‬ ‫اردوگاه انتخاباتــی دو موضع متفاوت را اخــذ کردند و در‬ ‫هیچ یک از این دو اردوگاه کســی خارج از دید اردوگاهی‬ ‫اظهارنظر نکرد‪ .‬دو فراکســیون اصولگرایــان و رهروان‬ ‫نیز در همیــن قالب رفتــار کردنــد‪ .‬این روند تا تشــکیل‬ ‫کمیسیون ویژه ادامه یافت‪ .‬به نظرم اولین اشتباه تشکیل‬ ‫کمیسیون ویژه بررســی برجام بود چون کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و سیاست خارجی مجلس از ‪ 20‬ماه پیش و حتی قبل از‬ ‫توافق ژنو اوضاع مذاکرات هسته ای را رصد می کرد‪ ،‬حتی‬ ‫در دوره های قبل مجلس کمیسیون امنیت ملی و سیاست‬ ‫خارجی پیگیر مذاکرات بود‪ .‬جلسات بسیار زیادی در حدود‬ ‫‪ 100‬جلســه در کمیســیون امنیت ملی و سیاست خارجی‬ ‫مجلس نهم در موضوع مذاکرات هسته ای تشکیل شد‪.‬‬ ‫می توان گفت در یک سال گذشته تقریبا ‪ 80‬درصد جلسات‬ ‫کمیســیون به بررســی این موضوع اختصاص داشت اما‬ ‫کمیسیون ویژه به هر ترتیب تشکیل شد اما در تشکیل ان‬ ‫غفلت هایی صورت گرفت‪ .‬کمیسیون ویژه بررسی برجام‬ ‫باید ترکیبی از تخصص های مختلف می بود اما نتوانست‬ ‫این تخصص ها را در خود جای دهد و جریان های سیاسی‬ ‫جایگزین تخصص ها شدند و این افتی برای کار کمیسیون‬ ‫بود که می خواست کار ویژه و تخصصی را در حوزه بررسی‬ ‫برجام انجام دهد‪ ،‬به همین علت دچار سیاست گرایی شد و‬ ‫این مساله خودش را ارام ارام در روند کارها‪ ،‬نوع دعوت ها‪،‬‬ ‫پخش تلویزیونی‪ ،‬انجام مصاحبه ها و گفت وگوها نشــان‬ ‫داد اما چون براساس مبنا و برنامه کارها جلو می رفت خیلی‬ ‫نمایان نشــد‪ ،‬به عبارت دیگر اختالف دیدگاه ها‪ ،‬نظرات‬ ‫و انتقادها در کمیســیون برجام همچون اختالفات سایر‬ ‫کمیسیون های مجلس وجود داشت اما چون به یک مبنای‬ ‫کاری رسیده بودیم پیش رفتیم‪ ،‬من و اقایان نقوی حسینی‬ ‫و وحید احمدی به عنوان اعضای کمیته سیاسی‪ ،‬اقایان‬ ‫ابراهیم کارخانه ای‪ ،‬حجت االسالم نبویان‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫ابوترابی فــرد‪ ،‬محمدمهــدی زاهدی‪ ،‬علیرضــا زاکانی و‬ ‫حسین نجابت به عنوان اعضای کمیته فنی هسته ای‪ ،‬من‬ ‫و اقایان عالء الدین بروجردی‪ ،‬اسماعیل کوثری و منصور‬ ‫حقیقت پور به عنوان اعضای کمیته دفاعی‪ -‬امنیتی‪ ،‬اقایان‬ ‫غالمرضا تاجگردون‪ ،‬مهرداد بذرپاش‪ ،‬مسعود پزشکیان‪،‬‬ ‫حســین نجابت و علیرضا زاکانی به عنوان اعضای کمیته‬ ‫ی و اقایان وحید احمدی‪ ،‬حسین نجابت‪ ،‬علیرضا‬ ‫اقتصاد ‬ ‫زاکانی و حجت االســام ابوترابی فــرد به عنوان اعضای‬ ‫کمیته حقوقی این کمیسیون انتخاب شدند‪ .‬قرار این بود‬ ‫که کمیته های پنج گانه موضوعــات را به صورت دقیق تر‬ ‫بررســی کنند و بعد گزارش خــود را به کمیســیون دهند تا‬ ‫بعد از طرح پیشــنهادات به رای کمیســیون گذاشته و در‬ ‫جمع بندی نهایی درج و منتشر شــود‪ .‬طبق روال یادشده‬ ‫کمیته دفاعی گزارش خود را اماده کــرد اما یک روز اقای‬ ‫کوثری در نشســت کمیته حضور نداشــت و سه نفر دیگر‬ ‫یعنی مــن‪ ،‬اقای بروجــردی و اقای حقیقت پــور تصمیم‬ ‫گرفتیم تغییری در متن بد هیم اما اقای کوثری این تغییر‬ ‫را نپذیرفت‪ .‬مجددا بررسی و متن را اصالح کردیم تا متن‬ ‫گزارش تایید اقای کوثری را هم داشــته باشــد و ســپس‬ ‫گزارش را به کمیسیون ارائه دادیم یا اقای نقوی حسینی‬ ‫در کمیته سیاسی یک دیدگاه هایی را در بخش تهدیدها و‬ ‫پیشنهادات مطرح و به گزارش کمیته اضافه کرد‪ ،‬زمانی‬ ‫هم که من داشــتم متن گزارش کمیته سیاســی را قرائت‬ ‫می کردم یک بند که به ذهنم امده بود را در قالب پیشنهاد‬ ‫مطرح کردم و گفتم «این نظر شخصی من است و با اقای‬ ‫نقوی حسینی مشــورت نکردم بنابراین در متن گزارش ان‬ ‫را ننوشــتم اما می تواند این هم مطرح باشــد‪ ».‬یعنی این‬ ‫قدر سعی کردم موارد را رعایت کنم‪ .‬کمیته های حقوقی‪،‬‬ ‫اقتصادی و فنی نیز گزارش خود را قرائت کردند‪ .‬بعد قرار‬ ‫شد پیشنهادها داده شود مثل همه کمیسیون ها رای گیری‬ ‫و سپس جمع بندی شــود اما این اتفاق به یک باره نیفتاد و‬ ‫سه شنبه ‪7‬مهر روند کاری کمیسیون ویژه برجام تغییر کرد‪.‬‬ ‫قرار شــد صبح چهارشــنبه ‪ 8‬مهر جلسه باشــد اما به دلیل‬ ‫برخی ناهماهنگی ها جلسه تشــکیل نشد‪ .‬بعد از ظهر هم‬ ‫یک تعدادی نبودنــد و تعداد اعضا به حد نصاب نرســید و‬ ‫صبح روز شــنبه ‪ 11‬مهر وقتی وارد کمیسیون شدیم‪ ،‬یک‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫اختالفات از همان ابتد ا که تشکیل کمیسیون ویژه بررسی‬ ‫برجام اغاز شد؟ نهایتا پنج نفر بیانیه دادیم و گفتیم برجام‬ ‫بینابین اســت نقاط «مثبت و منفــی» و «قوت و ضعف»‬ ‫دارد باید نقاط قوت را به عنوان فرصت استفاده کرد و نقاط‬ ‫ضعفش را به عنوان تهدید شناخت و مدیریت کرد تا جلوی‬ ‫نفوذ دشــمن گرفته شــود اما اینکه بگویم صرف سیاه یا‬ ‫صرف سفید است انصاف در این نیست‪.‬‬ ‫گزارش کمیسیون ویژه بررسی برجام به صحن علنی‬ ‫مجلس شورای اسالمی امد و روز یکشنبه ‪ 12‬مهر قرائت‬ ‫شد‪ .‬یکســری اتفاقات همان موقع رخ داد یک طرحی با‬ ‫قید دو فوریت و به امضای ‪ 75‬نماینده در دستورکار مجلس‬ ‫قرار گرفت و اقای الریجانی گفت این طرح حاصل توافق‬ ‫فراکســیون های اصولگرایان و رهــروان والیت مجلس‬ ‫اســت حال انکه فقط اعضای فراکســیون رهروان پای‬ ‫طرح را امضا کرده بودند‪ .‬دو فوریت طرح «اقدام متناسب‬ ‫و متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام»‬ ‫به رای گذاشته شد اما فقط یک فوریتش رای اورد‪.‬‬ ‫در همین رابطه اقــای حقیقت پــور نایب رئیس‬ ‫کمیســیون ویژه برجام می گفت هنــگام نهایی‬ ‫شدن این طرح در حضور اقای الریجانی چهارنفر‬ ‫از فراکسیون اصولگرایان (اقایان زارعی‪ ،‬توکلی‪،‬‬ ‫بذرپاش و زاکانی) هم حضور داشتند حتی اقایان‬ ‫جاللی و زاکانی نیز به شــورای عالی امنیت ملی‬ ‫رفتند و هماهنگی الزم با ان شورا انجام شده بود‬ ‫اما چرا اعضای فراکســیون اصولگرایان بررسی‬ ‫دو دوفوریتی طــرح را نپذیرفتند و در کلیات هم‬ ‫حاضر نشدند که رای دهند و رای مخالف دادند؟‬ ‫یک گفت وگویی انجام شد و دو طرف به ائتالفی‬ ‫رســیده بودند از انجا کــه اقای زاکانی و هــم طیفی های‬ ‫او احتمــال می دادند هیات رئیســه مجلــس دخالت و در‬ ‫نحوه تدوین گــزارش اعمال نظارت کنــد گفتند تا‬ ‫گزارش کمیسیون ویژه برجام در صحن‬ ‫قرائــت نشــود طــرح دو فوریتی را‬ ‫امضا نمی کنند‪ .‬این اتفاق افتاد‬ ‫و گــزارش در صحــن مجلس‬ ‫قرائت شــد اما انها همچنان‬ ‫در رای گیــری موافق عمل‬ ‫نکردند و میزان رای نشــان‬ ‫می دهد که انها به ‪ 2‬فوریت‬ ‫رای مثبــت ندادنــد و رای‬ ‫منفــی دادند‪ .‬اســامی درج‬ ‫شده در قســمت مخالفان‬ ‫هــم ایــن مســاله را تایید‬ ‫می کنــد‪ .‬به نظر می رســد‬ ‫این اتفاق هــم مثبت و هم‬ ‫منفی بود‪ .‬منفی از این بابت‬ ‫که وقتــی ائتالفی شــکل‬ ‫می گیــرد و قــول و قــراری‬ ‫گذاشته می شــود باید طرفین به ان متعهد بمانند اما این‬ ‫اتفاق نیفتاد‪ .‬اتفاق خوبش این اســت که اگر دو فوریت‬ ‫طرح رای می اورد ممکن بــود در همین گفت وگوها طرح‬ ‫دو فوریتی به کمیســیون ویژه بررســی برجام ارجاع شود‬ ‫حال انکه کمیســیون ویژه بررسی برجام به محض قرائت‬ ‫گزارش کارش خاتمه پیدا کرده بود پس یک کار غیرقانونی‬ ‫رخ می داد؛ فارغ از خالف ایین نامه بودن چنین ارجاعی‪،‬‬ ‫معلوم نبود خروجی کار چه باشــد‪ .‬بالطبع مشــابه همین‬ ‫گزارشی می شد که در صحن علنی قرار شد یا انکه هفته ها‬ ‫طول می کشید تا خارج از نظر کمیسیون ویژه اعالم شود‪.‬‬ ‫در مجموع معتقدم خوب شد دو فوریت طرح رای نیاورد و‬ ‫طرح «اقدام متناســب و متقابل دولت جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در اجــرای برجام» بــه کمیســیون اصلی خودش‬ ‫یعنی کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی مجلس‬ ‫ارجاع شد‪.‬‬ ‫اما وقتی دو فوریــت طرح هم رای مــی اورد باز‬ ‫می توانســت طرح در اختیار کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و سیاست خارجی مجلس قرار بگیرد؟‬ ‫خیر‪ .‬نمی دادند‪ .‬نظر نیروهای ائتالفی و مسائل‬ ‫پشــت پرده بر این قرار گرفته بود که طرح به کمیســیون‬ ‫برجام ارجــاع شــود‪ .‬یعنی وقتــی ائتالف کــرده بودند و‬ ‫رای داده بودنــد روی این هم اجماع می شــد که طرح به‬ ‫کمیسیون برجام برود که این کار غیرقانونی بود‪.‬‬ ‫یعنی توافق شــده بود که اگــر دو فوریتی بودن‬ ‫طرح رای اورد کمیســیون ویژه بررســی برجام‬ ‫به عنوان کمیســیون اصلی راجع به ان نظر دهد‬ ‫ولــی چــون اعضــای فراکســیون اصولگرایان‬ ‫خلف وعده کردند هیات رئیسه و اقای الریجانی‬ ‫تصمیم گرفتند طرح را به کمیسیون امنیت ملی‬ ‫و سیاست خارجی بفرستند‪.‬‬ ‫حاال نمی توانم این را به صراحت بگویم‪.‬‬ ‫ولی چنین اتفاقی افتاد؟‬ ‫می گویم چنین اتفاقــی می افتاد‪ .‬اگر دو فوریت‬ ‫رای مــی اورد اقای الریجانــی را مجاب‬ ‫می کردند کــه اجازه دهــد فعالیت‬ ‫کمیســیون برجام ادامــه پیدا‬ ‫کند که یک اقدام غیرقانونی‬ ‫شــکل می گرفــت‪ .‬شــاید‬ ‫اقای الریجانی زیــر بار این‬ ‫قضیــه نمی رفت ولی شــاید‬ ‫هــم می رفــت‪ .‬یعنــی مثل‬ ‫االن خیلــی قــرص و محکم‬ ‫نمی ایســتاد کــه طــرح یــک‬ ‫سیاست‬ ‫متنی را به مــا دادند وگفتنــد‪« :‬ایــن پیش نویس گزارش‬ ‫نهایی است» که ما به این کار اعتراض کردیم چون طبق‬ ‫ایین نامه کمیســیون ویژه نبود‪ .‬اقای زاکانی گفت‪« :‬اگر‬ ‫گزارشــات کمیته ها را به مردم ارائه می دادیم خنده شان‬ ‫می گرفت»‪ .‬ایــن یک توهین به کار همــه کمیته ها بود‪.‬‬ ‫همان زمان اقای پزشکیان خواست از جلسه خارج شود ما‬ ‫نگذاشتیم‪ .‬البته یاداور می شوم که روز سه شنبه ‪ 7‬مهر هم‬ ‫اقای ابوترابی به تغییر روند کار کمیســیون ویژه اعتراض‬ ‫داشت و می خواســت خارج شود اما نگذاشــتیم و او هم‬ ‫خودش بزرگواری کرد‪ ،‬در کل تا ان زمان نگذاشتیم جلسه‬ ‫کمیسیون به هم بریزد‪ ،‬من نقش بارزی را درجلسه روز سه‬ ‫شنبه ایفا کردم تا جلسه به هم نخورد‪ ،‬چون خواستم همه‬ ‫دوستان در جلسه باشند‪.‬‬ ‫حتی گفتم «همه با هم وارد کمیسیون شدیم همه با‬ ‫هم گزارش تهیه خواهیم کرد و بعد خداحافظی می کنیم‪».‬‬ ‫صبح چهار شنبه جلسه گذاشته نشد‪ .‬بعد از ظهر هم عده ای‬ ‫به حوزه های انتخابیه رفتند‪ ،‬شنبه صبح که گزارش جدید‬ ‫امد طبیعی بود که با واکنش همراه باشد چون قرارمان این‬ ‫نبود‪ ،‬حداقل خود من که نگذاشــتم جلسه روز سه شنبه به‬ ‫هم بخورد‪ .‬تفکرم بر این بود که براساس یک روند درست‬ ‫جلو می رویم اما پیش نویســی اوردند کــه گفتند «گزارش‬ ‫کمیته ها خنده دار بوده ما دادیم به یکســری دانشجو این‬ ‫گزارش را نوشتند‪».‬‬ ‫به نظر می امــد اصرار به این داشــتند کــه گزارش‬ ‫کمیســیون همین باشــد‪ .‬ما تا ســاعت ‪ 11‬روز شنبه صبر‬ ‫کردیم تــا بگذارند گــزارش کمیته ها خوانده شــود و رای‬ ‫بگیرند‪ ،‬حتی پیشــنهاد من این بود که بگذارید رای گیری‬ ‫شــود و بعد که گزارش کمیته رای نیــاورد همین مباحث‬ ‫در قالب پیشــنهاد جدید جایگزین شــود اما نپذیرفتند‪ .‬در‬ ‫یک لحظه ای که مــن‪ ،‬اقای حقیقت پور و پزشــکیان در‬ ‫کمیســیون نبودیم رای گیری کردند که همین گزارش در‬ ‫صحن علنی مجلس خوانده شود وقتی من برگشتم دیدم‬ ‫همان پیش نویس اماده شــده که اقای زاکانی می گفت‬ ‫چند دانشجو ان را نوشــتند‪ ،‬در حال خوانده شدن است‪.‬‬ ‫گفتم «چرا این کار را کردید؟ اگر قرار اســت خالف روال‬ ‫ایین نامه کمیســیون کاری انجام شــود باید دو سوم رای‬ ‫می داشــت»‪ .‬در مجلس هم همین اســت هر گاه خالف‬ ‫ایین نامه می خواهد عمل شــود دو ســوم رای می خواهد‬ ‫که انها دو ســوم رای را نداشــتند‪ .‬بنابرایــن من اعتراضم‬ ‫این بود که از روال خارج نشویم حاال که قرار است همین‬ ‫گزارش خوانده شود طبق روال ایین نامه کمیسیون انجام‬ ‫شود ‪.‬حتی گفتم؛ «شما هشت نفر هستید و ما هفت نفر‪،‬‬ ‫طبیعتا در همین رای گیری ها نظر شــما تامین می شــود‬ ‫بنابراین بگذارید روند قانونی اش طی شــود و مســاله ای‬ ‫پیش نیاید‪ ».‬بارها تکــرار کردم که «ایــن روند معقول و‬ ‫منطقی تر اســت شــما اکثریت را دارید» امــا نپذیرفتند‪.‬‬ ‫چطور می شــود که ما با ســال ها ســابقه فعالیت در حوزه‬ ‫دفاعی و شناخت از حوزه های امنیتی و سیاسی نتوانستیم‬ ‫یک گزارش بنویســیم حــال انکه در جلســات حضور و با‬ ‫مسئوالن ارتباط داشــتیم اما کسانی که در جلسات حاضر‬ ‫نبودند و با مسئوالن ارتباط نداشتند بهتر گزارش نوشتند؟‬ ‫این مساله منطقی به نظر نمی رسد‪ .‬ما در کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و سیاست خارجی مجلس حداقل ‪ 3/5‬سال مذاکرات‬ ‫را تعقیب می کردیــم حاال اگر ما می نشســتیم و اعتراض‬ ‫نمی کردیم معنایش مشروعیت بخشیدن به گزارشی بود که‬ ‫خالف ایین نامه کمیسیون ویژه تدوین شد؟ بنابراین جلسه‬ ‫را ترک کردیم و گفتیم تا مادامی که روال کار کمیسیون به‬ ‫روند اجرای ایین نامه بر نگردد در جلسات شرکت نمی کنیم‬ ‫چون در غیر این صورت نمی توانســتیم پاسخگوی مردم‬ ‫باشیم‪ .‬وقتی ما جلسه را ترک کردیم گزارش را رای گیری‬ ‫کردنــد و در صحن علنی مجلس نیز قرائت شــد‪ .‬بنابراین‬ ‫‪8‬‬ ‫عباســعلی منصوری ارانــی‪ ،‬عضو کمیســیون‬ ‫امنیت ملی و سیاســت خارجــی مجلس مــی گوید‪:‬‬ ‫«اگر دو فوریت رای می اورد اقای الریجانی را مجاب‬ ‫می کردند که اجازه دهد فعالیت کمیسیون برجام ادامه‬ ‫پیدا کند کــه یک اقدام غیرقانونی شــکل می گرفت‪.‬‬ ‫شــاید اقای الریجانی زیر بار این قضیه نمی رفت‪».‬‬ ‫او در عین حــال می گوید‪« :‬واقع قضیه ان اســت که‬ ‫مصاف انتخاباتی روز ‪ 7‬اسفند را روز یکشنبه ‪ 19‬مهر‬ ‫به صحن علنی مجلس شورای اسالمی اوردیم‪ .‬در این‬ ‫شرایط متاســفانه در بین جدال های سیاسی‪ ،‬اخالق‬ ‫له و خورد شد‪ ».‬با او در این مورد گفت و گو کرده ایم‪.‬‬ ‫پارلمان‬ ‫‪41‬‬ ‫پارلمان‬ ‫سید عباس عراقچی تهدید‬ ‫صالحی توسط حسینیان را‬ ‫تایید کرده بود‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫فوریتی به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‬ ‫ارجاع شود‪ .‬به عبارت دیگر اگر اقای الریجانی می دید که‬ ‫انها دارند براساس توافق عمل می کنند دیگر سعی نمی کرد‬ ‫اختالفی را ایجاد کند اما وقتی خلف وعده را دید و احساس‬ ‫کرد باالخره رو دست خورده‪ ،‬طبیعتا دیگر اجازه نداد اشتباه‬ ‫رخ دهد‪ .‬در واقع اقای الریجانی احســاس کرد اختالف‬ ‫هفت و هشت در کمیسیون ویژه بررسی برجام جدی است‬ ‫و ممکن است اختالف باعث شــود هفته ها بررسی طرح‬ ‫اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫اجرای برجام طول بکشــد و به زمان ‪ 26‬مهر نرسد‪ .‬ضمن‬ ‫انکه در هنگام انتخاب اعضای کمیســیون ویژه بررســی‬ ‫برجام نیز همین خلف وعده رخ داد‪ .‬نمایندگان فراکسیون‬ ‫اصولگرایان ‪ 160‬تا ‪ 176‬رای اوردند ولی رهروانی ها همه‬ ‫‪ 117‬تا ‪ 129‬رای کسب کردند‪.‬‬ ‫این نشــان می دهد کــه رهروانی ها بــه گزینه های‬ ‫فراکسیون اصولگرایان رای دادند ولی انها به رهروانی ها‬ ‫رای ندادند‪.‬‬ ‫در مجموع نگاه و ســعی اقای الریجانی این بود که‬ ‫طرح اقدام متناســب و متقابل دولت جمهوری اســامی‬ ‫ایران در اجرای برجام با وحدت شکل بگیرد و نمی خواست‬ ‫یک شکاف در مجلس رخ دهد ولی این اتفاق افتاد‪ .‬البته‬ ‫همانطور که گفته شد محاسن و معایبی هم داشت‪.‬‬ ‫وقتی طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اســامی ایران در اجرای برجام قید یک فوریت گرفت به‬ ‫کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی برای رسیدگی‬ ‫ارجاع شــد و این کمیســیون نیز ســریع کلیات و جزئیات ‬ ‫طرح را تصویب کرد و ان را تحویل هیات رئیسه داد که در‬ ‫دستورکار نخست روز یکشنبه ‪ 19‬مهر صحن علنی مجلس‬ ‫قرار گرفت‪ ،‬طرح هــای یک فوریتــی و دو فوریتی زیادی‬ ‫تاکنون در دســتورکار مجلس قرار گرفته اســت که به نوبه‬ ‫خود حساس بودند‪.‬‬ ‫همــواره در یک جو عــادی مخالفــان و موافقان‬ ‫و نماینــده دولت صحبت می کننــد و بعد از پایان‬ ‫اظهارات انهــا دربــاره کلیات طــرح رای گیری‬ ‫می شــود و هــر کســی براســاس دیدگاهی که‬ ‫دارد تبلیغ هــم می کنــد‪ .‬موافقان عــدد چهار و‬ ‫مخالفان عدد ‪ 2‬را نشان می دهند اما فضای جلسه‬ ‫روز یکشــنبه خیلی ملتهب بــود؛ از پیامک های‬ ‫تهدیدامیز تا مورد تهدید قــرار گرفتن موافقان‬ ‫طرح به رد صالحیت شدن در انتخابات مجلس‬ ‫و تهدید به مرگ شــدن اقایان ظریف و صالحی‬ ‫ســخن به میان امد‪ ،‬چرا فضای مجلس از حالت‬ ‫بررسی کارشناسی یک طرح فاصله گرفت؟‬ ‫جایی کــه منافــع ملی باشــد اختــاف نظرها و‬ ‫دیدگاه ها به گونه ای است که مشورت و گفت وگو می شود‪.‬‬ ‫سپس یکی موافق و یکی مخالف رای می دهد‪ .‬این مربوط‬ ‫به یک فضایی اســت که همــه فکر کنند در یک کشــتی‬ ‫هســتند‪ .‬بنابراین احساس در یک کشــتی بودن موجب‬ ‫می شــود که رویکرد رفاقتی خودش را نشــان دهد چون‬ ‫برای همه منافع ملی مهم اســت‪ ،‬بنابراین تالش می کنند‬ ‫اخالق تحت الشــعاع اختالفات سیاســی قرار نگیرد‪ .‬در‬ ‫واقع همان برادری‪ ،‬دوستی و صفایی که در جبهه ها سراغ‬ ‫داشتیم اتفاق می افتد‪ .‬در انجام عملیات ها اختالف نظر‬ ‫داشتیم اما در کنار هم بودیم‪ .‬در نماز به هم اقتدا می کردیم‬ ‫اما وقتی سیاست اخالق را تحت الشــعاع قرار داد جدال‬ ‫سیاسی به وجود می اید‪.‬‬ ‫واقع قضیه ان اســت کــه مصاف انتخاباتــی روز ‪7‬‬ ‫اسفند را روز یکشنبه ‪ 19‬مهر به صحن علنی مجلس شورای‬ ‫اسالمی اوردیم‪ .‬در این شرایط متاسفانه در بین جدال های‬ ‫سیاسی‪ ،‬اخالق له و خرد شد‪ .‬اخالق در نظام ما متفاوت از‬ ‫سایر حکومت های دنیا است‪ .‬در سایر حکومت های دنیا‬ ‫شا کله ساختار حکومت را احزاب شــکل می دهند بدیهی‬ ‫است که یک روندی دارد اما در اینجا ما چارچوب هایمان‬ ‫اخالقی است و در یک نظام ارزشی تعریف شده است‪.‬‬ ‫متاســفانه ما حتــی بازی هــای سیاســی را هم بلد‬ ‫نیســتیم‪ .‬دراتفاقی که روز یکشــنبه افتاد چارچوب های‬ ‫اخالقی فرو ریخت و سیاست چهره خود را نشان داد البته نه‬ ‫ان چهره سیاسی که در یک نظام ارزشی تعریف می شود؛‬ ‫سیاســتی که در یک نظام غیرارزشــی یا غیرچارچوب دار‬ ‫است رخ داد‪.‬‬ ‫برای مخالفان برجام ان طور اعتراض کردن ها‬ ‫ایا وجهه بدی نداشــت؟ بهتر نبــود که در قالب‬ ‫قواعد دموکراســی رفتار می کردند؟ ایا کســانی‬ ‫کــه مخالف اجرای برجــام بودند به هدف شــان‬ ‫رسیدند؟‬ ‫ایــن را بایــد جامعــه قضــاوت کنــد‪ .‬جامعــه‬ ‫غیر اخالقیات را بر نمی تابد‪ ،‬هر گروهی که باشد‪ .‬چه این‬ ‫طرف و چه ان طرف‪ ،‬به میزان سهمی که داشتند به نظرم‬ ‫اسیب دیدند‪ .‬نمی توان گفت سهم یک طرف ‪ 100‬درصد‬ ‫بود و طرف دیگر هیچ سهمی نداشت‪ .‬اما اختالف بین این‬ ‫ســهم ها فاحش بود‪ .‬مردم چون تعقیب و رصد می کردند‬ ‫به همــان میزان یک طــرف سهم شــان از ان رویگردان‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫در جریان رفتار اقای حســینیان با اقای صالحی‬ ‫رئیس ســازمان انرژی اتمی بودیــد؟ می گویند‬ ‫او شــوخی کرده اســت اما واکنشــی کــه اقای‬ ‫صالحی نشان داد حکایت از ان نمی کرد که اقای‬ ‫حسینیان شــوخی کرده باشــد ‪ .‬اقای عراقچی‬ ‫گفته خیلی جدی ایــن تهدید انجام شــد ‪ .‬گویا‬ ‫تهدیدهــای دیگــری هــم بــوده‪ ،‬پیامک هــای‬ ‫تهدیدی که برای نماینــدگان می امد ایا در قالب‬ ‫جوک و لطیفه بود یا واقعا جدی به نظر می رسید؟‬ ‫حداقل در ‪ 20‬ماه گذشته گاهی رفتارهایی را شاهد‬ ‫بودیمکهنهتنهامنصفانهنبودبلکهغیرمبناییوغیرارزشیبود‪.‬‬ ‫صحنه ایراشاهدبودمکهبهاقایظریفگفتند«توماموریت‬ ‫داری جمهوری اسالمی را ســاقط کنی‪ ».‬بعد از مدتی مقام‬ ‫معظم رهبری‪ ،‬اقای ظریــف را به عنوان امین نظام توصیف‬ ‫کردند‪ .‬پس این بحث ها فقط در جلسه روز یکشنبه رخ نداد‪،‬‬ ‫در کمیسیون امنیت ملی و سیاســت خارجی مجلس خیلی‬ ‫شاهداینگونهصحنه هابودیمکهصحنه هایقشنگینبود‪.‬‬ ‫موضــع پایداری هــا مشــخص بــود و علنی هم‬ ‫می گفتند که می خو اهنــد کال برجام رد یا متوقف‬ ‫شــود‪ .‬اما دوســتان طیف اقای زاکانی همیشه‬ ‫متاســفانه ما حتی بازی های سیاسی را‬ ‫هم بلد نیستیم ‪ .‬اتفاقی که روز یکشنبه‬ ‫افتاد چارچوب هــای اخالقی فرو ریخت‬ ‫و سیاست چهره خود را نشــان داد البته‬ ‫نــه ان چهره سیاســی که در یــک نظام‬ ‫ارزشی تعریف می شود؛ سیاستی که در‬ ‫یک نظام غیرارزشی یا غیرچارچوب دار‬ ‫است رخ داد‪.‬‬ ‫ســعی کردند مواضع خــود را در قالــب مباحث‬ ‫کارشناسی بیان کنند‪ ،‬طرح اقای زاکانی چه بود؟‬ ‫ایا طرح جایگزینی ارائه کرد؟‬ ‫واقعا طرح او را ندیدم‪.‬‬ ‫طرحی داشت یا خیر؟‬ ‫حداقل من در جریانش نیستم‪.‬‬ ‫به گوش شما هم نرسیده چنین طرحی وجود‬ ‫دارد؟‬ ‫خیلی چیزها به گوش می رسد اما اینکه مطالعه کرده‬ ‫باشم و اظهارنظر کنم حداقل من اطالع ندارم‪.‬‬ ‫درباره رایی که کلیــات طرح اقدام متناســب و‬ ‫متقابل دولت جمهوری اســامی ایران به دست‬ ‫اورد ‪ 139‬موافــق‪ 12 ،‬ممتنــع و ‪ 100‬مخالف از‬ ‫مجموع ‪ 253‬نماینده حاضــر در صحن که طبق‬ ‫ایین نامه رای نداده هــا و ممتنع هــا نیز مخالف‬ ‫حســاب می شــوند که بر همین اساس اختالف‬ ‫موافقــان و مخالفان طــرح ‪ 25‬رای می شــود‪.‬‬ ‫بفرمایید چطور وقتــی مخالفان برجــام هنگام‬ ‫تعییــن فوریت طرح حدود ‪ 70‬نفــر بودند ظرف‬ ‫یک هفته تعداد انها به ‪ 112‬نفر رسید؟‬ ‫پارلمان‬ ‫همیشه انگیزه اقلیت از اکثریت بیشتر است‪ .‬به‬ ‫نظرم انها خوب از این انگیزه اســتفاده کردند با تک تک‬ ‫نمایندگان صحبت کردند و خب این اثرگذار بود‪.‬‬ ‫تهدیدها به نظر شما اثر داشت؟‬ ‫نمی دانم‪ .‬چون خودم را نمی توانم جای افرادی‬ ‫بگذارم که مخالف برجام بودند و بگویم اثر داشته یا نداشته‬ ‫اســت‪ .‬به نظرم یک نماینــده خیلی قــرص و محکم تر از‬ ‫این است‪.‬‬ ‫خیلی اصرار شد و اقای رسایی هم یک پیشنهادی‬ ‫داد کــه رای هــا به کلیــات برجــام با اســم و نام‬ ‫مشخص باشــد اما این پیشنهاد رای نیاورد‪ .‬بعد‬ ‫یک لیســت ‪ 100‬نفره از اســامی موافقان طرح‬ ‫در سایت های همسو با دلواپسان منتشر شد اما‬ ‫اسامی ‪ 100‬نماینده مخالف و ‪ 12‬نماینده ممتنع‬ ‫و ‪ 2‬نماینــده رای نداده را منتشــر نکــرده بودند‪.‬‬ ‫ضمن انکــه ‪ 39‬نفر دیگــر هم که موافــق بودند‬ ‫اسامی انها نبود‪ .‬ارزیابی شــما از اینکه مخالفان‬ ‫برجام اینقدر اصرار دارند که مسائل ثبت در تاریخ‬ ‫شــود چیســت؟ این جمله ای اســت که بارها از‬ ‫نمایندگان دلواپس عضو کمیسیون ویژه برجام‬ ‫نیز شنیده شد که برای ثبت در تاریخ فالن مساله‬ ‫توضیح داده شود‪ .‬به نظر شما چرا عده ای به ثبت‬ ‫در تاریخ شدن مسائل اصرار دارند؟‬ ‫اینهــا بازی هــای انتخاباتی اســت‪ .‬می خواهند‬ ‫تهدید کنند که این ذهنیت را در جامعه جا بیندازند که یک‬ ‫کار خالف منافع ملی انجام شده است‪ ،‬در واقع می خواهند‬ ‫با این جمله بار روانی ایجاد کنند‪.‬‬ ‫به نظر شما چرا اسامی مخالفان برجام را منتشر‬ ‫نکردند؟‬ ‫همانطور که گفتم اینها بازی های روانی است‪.‬‬ ‫جنجالحسینیان‬ ‫روح الله حسینیان بدون شک از چهره های جنجالی‬ ‫تصویب طرح برجام در مجلس بود‪ .‬او که علی اکبر صالحی‬ ‫را تهدید به دفن با بتون کرده بود بعد از جلسه علنی مجلس‬ ‫راهی بیمارستان شد تا پذیرای علی اکبر صالحی به عنوان‬ ‫عیادت کننده نیز باشد اما این از عقیده حسینیان چیزی کم‬ ‫نکرد و او با یک مصاحبه و بیانیه اعالم کرد که همچنان بر‬ ‫سر حرف خود ایستاده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪43‬‬ ‫پارلمان‬ ‫اقدام الریجانی صحیح نبود‬ ‫گفت وگوی مثلث با احمد سالک ‪ ،‬نایب رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫کلیات و جزئیات طرح اقدام متناســب و متقابل‬ ‫دولت جمهوری اســامی ایران در اجرای برجام‬ ‫به تصویب مجلس رسید‪ .‬بفرمایید نگاه شما به‬ ‫برجام چیســت و فضایی کــه در مجلس هنگام‬ ‫بررســی این طرح حاکم بــود را چطــور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫واقعیت کالم این اســت کــه برجام بســتر نفوذ‬ ‫امریکا و اذناب امریکا در ایران اســت اما انچه در مجلس‬ ‫گذشت؛ روز یکشنبه ‪ 19‬مهر وقتی کلیات طرح در مجلس‬ ‫مطرح بود موافق و مخالف صحبت کردند و باید گفت یکی‬ ‫از نشســت های بســیار جدی بود چون هم موافقان و هم‬ ‫مخالفان در طرح مباحث جدی بودند و باالخره کلیات طرح‬ ‫با ‪ 139‬رای موافق در مقابل ‪ 112‬رای مخالف تصویب شد‪.‬‬ ‫البته نشســت علنی روز یکشــنبه مجلس شورای اسالمی‬ ‫حاشیه هایی هم داشــت‪ .‬از جمله این حاشیه ها می توان‬ ‫به صحبت های اقای علی اکبر صالحی‪ ،‬رئیس ســازمان‬ ‫انرژی اتمی اشاره کرد که در شــان مجلس و شان خود او‬ ‫نبود‪ .‬لزومی نداشت که بعضی از حرف ها زده شود ولی خب‬ ‫او عصبانی شد و مطالبی را بیان کرد‪.‬‬ ‫ش درباره اینکه اقای حسینیان‬ ‫چقدر صحبت های ‬ ‫او را تهدید بــه دفن در قلب راکتور اب ســنگین‬ ‫اراک و ســیمان ریختــن روی او کــرد واقعیــت‬ ‫داشت؟‬ ‫حاال شاید یک شوخی بوده است‪.‬‬ ‫مطالبــی کــه در گذشــته از مشــروح جلســات‬ ‫کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‬ ‫با تیم مذاکره کننده هسته ای منتشر شد‪ ،‬حکایت‬ ‫از جدی بودن این صحبت هــا دارد‪ ،‬حرف هایی‬ ‫که اقای کریمی قدوســی به اقــای ظریف گفت‬ ‫یا فیلمی که از صحبت هــای اقای کوچک زاده با‬ ‫اقای ظریف در صحن علنی پخش شــد نشــان‬ ‫می دهد که این سلیقه سیاسی در مجلس معتقد‬ ‫است که تیم مذاکره کننده هسته ای خیانت کرده‬ ‫و جزای خیانتکار هم که روشن است‪ ،‬پس با در‬ ‫نظر گرفتن سوابق نمی توان صحبت های اقای‬ ‫حسینیان را شوخی قلمداد کرد ‪.‬‬ ‫مــن در مقــام این نیســتم کــه کلمــه خیانت را‬ ‫برای تیــم مذاکره کننده هســته ای بــه کار ببــرم‪ .‬این ها‬ ‫جمالت صحیحی نیســتند‪ .‬چون مقام معظم رهبری تیم‬ ‫مذاکره کننــده را تایید کردند و اعضای ایــن تیم را امین‪،‬‬ ‫غیور‪ ،‬شــجاع و متدین خواندند‪ .‬در کل یــک نماینده ای‬ ‫نظرش را به اقای صالحی گفتــه‪ .‬نباید اقای صالحی این‬ ‫حرف را ان طور بیان می کرد‪ .‬امروز هم که جزئیات طرح به‬ ‫تصویب رسید ولی چند مطلب قابل توجه است که نخست‬ ‫انکه اقای الریجانی رئیس مجلس طبق قسمی که خورد‬ ‫باید به ایین نامه عمل می کرد اما شــاهد بودیم که هنگام‬ ‫بررســی جزئیات طرح «اقــدام متناســب و متقابل دولت‬ ‫جمهوری اســامی ایران در اجرای برجــام» به ایین نامه‬ ‫عمل نشد‪.‬‬ ‫در چه حوزه ای به ایین نامه عمل نشد؟‬ ‫در اینکه ‪ 200‬پیشنهاد مطرح بود و باید اجازه طرح‬ ‫انها داده می شــد‪ ،‬اما اقای الریجانــی برخالف ایین نامه‬ ‫عمل کــرد و مصلحــت ندید چنیــن فرصتی بــرای طرح‬ ‫پیشنهادات اختصاص یابد که کار صحیحی نبود‪.‬‬ ‫چند جلسه طول می کشید تا ‪ 200‬پیشنهاد درباره‬ ‫طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در اجرای برجام» بیان شو د؟‬ ‫هر چه قدر طول بکشــد‪ ،‬باالخره می شــد از بین‬ ‫‪ 200‬پیشــنهاد ‪ 10‬تا ‪ 20‬پیشــنهاد را انتخاب کرد و اجازه‬ ‫مطرح شدن به انها داد‪ .‬حتی اگر دو پیشنهاد مجوز قرائت‬ ‫می گرفت به ایین نامه عمل می شد‪.‬‬ ‫نکات دیگر چه بود؟‬ ‫نکته دیگر اینکه لغزش های برجام کم نیســت و‬ ‫استنباطی که از صحبت ها و فرمایشات مقام معظم رهبری‬ ‫به دست می اید این بود که باید دقیقا برجام در مجلس مورد‬ ‫رسیدگی قرار گیرد که برای این کار هم کمیسیون ویژه ای‬ ‫تشکیل شد و این کمیســیون حدود ‪ 40‬روز با کارشناسان‬ ‫قانونی‪ ،‬حقوقی‪ ،‬فنی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬دفاعــی و‪ ...‬تاریخچه‬ ‫این مساله را بررسی کرد ضمن انکه بازدیدهایی انجام شد‬ ‫و اعضای کمیســیون ویژه بررســی برجام زحمات زیادی‬ ‫کشیدند و گزارش منصفانه ای هم به صحن مجلس دادند‪،‬‬ ‫الزم بود بعد از انکه یک فوریتی طرح «اقدام متناســب و‬ ‫متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام»‬ ‫رای اورد‪ ،‬بررسی ان به کمیسیون اصلی یعنی کمیسیون‬ ‫برجام برود نه کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی‬ ‫مجلس‪.‬‬ ‫البته ایین نامه اینجا دست هیات رئیسه را باز گذاشت‬ ‫چون قید می تواند در ارجاع رســیدگی طرح ها و لوایح به‬ ‫کمیسیون های تخصصی اورد ه شود‪.‬‬ ‫ نکته ای همین جا مطرح می شود که فراکسیون‬ ‫اصولگرایان قرار گذاشته بود بعد از انکه قرائت‬ ‫گزارش کمیسیون ویژه برجام در مجلس انجام‬ ‫شــد طر ح دو فوریتی «اقدام متناسب و متقابل‬ ‫دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام»‬ ‫را امضا کنند اما وقتی به مقصود رسیدند دیگر به‬ ‫عهد خود وفا نکردند‪ .‬اقای الریجانی هم وقتی‬ ‫خلف وعده انها را دید طرح را به کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و سیاست خارجی مجلس ارجاع داد؛ ایا این‬ ‫طور است؟‬ ‫خیر‪ ،‬این دروغ محض و کذب است چنین چیزی‬ ‫نداشتیم‪.‬‬ ‫یعنــی فراکســیون اصولگرایــان بــرای تدوین‬ ‫طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در اجرای برجام» نماینده تعیین‬ ‫نکرده بود؟‬ ‫چهار نفر انتخاب شدند و رفتند‪.‬‬ ‫ با حضور همان چهار نفر طرح دو فوریتی «اقدام‬ ‫متناســب و متقابــل دولــت جمهوری اســامی‬ ‫ایران در اجــرای برجام» تدوین شــد‪ ،‬پس چرا‬ ‫فراکسیون اصولگرایان همراهی نکرد؟‬ ‫خیر‪ ،‬نظر کالن نبود‪ .‬انها خودشان انتخاب کرده‬ ‫بودند‪ .‬این به معنای ان نبود که مخالفتی پشت ان نباشد‪.‬‬ ‫خب فراکســیون رهروان هم می گویــد انها نیز‬ ‫می توانستند گزارش کمیســیون برجام را ببرند‬ ‫داخل فراکسیون شــان و بگویند بــا طرح چنین‬ ‫گزارشی در صحن مخالفند؟‬ ‫خیر‪ ،‬انها حــق چنین کاری را نداشــتند‪ ،‬صحن‬ ‫‪9‬‬ ‫احمد سالک درباره روند تصویب طرح برجام‬ ‫در مجلس می گوید ‪ « :‬قرار به دو فوریت بود‪ ،‬منتها‬ ‫دو فوریــت در مجلس رای نیاورد چــون نمایندگان‬ ‫بحث هــا را گوش دادنــد و تصمیــم گرفتند‪ .‬ضمن‬ ‫انکه خیلی قرارها هســت که باید عملی شود ولی‬ ‫نمایندگان می خواهند نظر شرعی و خدایی دهند‬ ‫پس اســتدالل جدید امد و وقتی این اســتدالل را‬ ‫شــنیدند نظرشــان عوض شــد‪ ».‬با او در این مورد‬ ‫گفت و گو کرده ایم‪.‬‬ ‫علنی مجلــس رای داد که کمیســیون ویــژه ای برجام را‬ ‫رسیدگی کند و به مجلس گزارش دهد‪.‬‬ ‫اگر قــرار بــه تاییــد دو فوریتــی نبود پــس چرا‬ ‫فراکســیون اصولگرایان نماینده بــرای تدوین‬ ‫طرح معرفی کرد؟‬ ‫قرار به دو فوریت بود‪ ،‬منتها دو فوریت در مجلس‬ ‫رای نیــاورد چــون نماینــدگان بحث ها را گــوش دادند و‬ ‫تصمیم گرفتند‪ .‬ضمن انکه خیلی قرارها هســت که باید‬ ‫عملی شود ولی نمایندگان می خواهند نظر شرعی و خدایی‬ ‫دهند پس اســتدالل جدید امــد و وقتی این اســتدالل را‬ ‫شنیدند نظرشان عوض شد‪.‬‬ ‫در جلسه بررســی کلیات طرح «اقدام متناسب‬ ‫و متقابــل دولــت جمهوری اســامی ایــران در‬ ‫اجرای برجام» اعتراضاتی هنگام صحبت اقای‬ ‫صالحی شد که بعد از ان خیلی به مخالفان طرح‬ ‫انتقاد کردند و گفتند انها تندرو هستند و قواعد‬ ‫دموکراسی را رعایت نکردند‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫اینها غوغاساالری و جوسازی است‪ .‬من هم یکی‬ ‫از مخالفان برجام بــودم‪ ،‬من کجایم تندرو اســت ؟ اینها‬ ‫حرف مفت است که می زنند‪.‬‬ ‫بهتر نبود مخالفان برجام قواعد دموکراسی را‬ ‫رعایت می کردند؟‬ ‫اینها برای تخریب است‪.‬‬ ‫اصراری هم وجود داشت که اسامی موافقان و‬ ‫مخالفان کلیات طرح «اقدام متناسب و متقابل‬ ‫دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام »‬ ‫برای ثبت در تاریخ مشخص شود‪ ،‬چرا؟‬ ‫درخواســتی کردیم برای انکه نمایندگان با ورقه به‬ ‫کلیات این طــرح رای دهند تا جلوی این مســائل گرفته‬ ‫شود اما رای نیاورد‪.‬‬ ‫اثر چنین پیشنهادی چه می توانست باشد؟‬ ‫باالخره برای اطالع مردم خوب بود‪ .‬شاید کسی در‬ ‫فضای منتقدان برجام بگوید به برجام رای نداده است و در‬ ‫فضای موافقان برجام بگوید رای داده است‪ .‬وقتی اسامی‬ ‫ اعالم می شد مردم می فهمند چه کسی واقعا موافق و چه‬ ‫کسی مخالف بوده است‪.‬‬ ‫پارلمان‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪45‬‬ ‫پارلمان‬ ‫چرا به صالحی اعتراض کردم؟‬ ‫گفتوگوی مثلث با دخیل عباس زار ع زاده‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫چه روندی دنبال شــد تا جزئیــات و کلیات طرح‬ ‫«اقــدام متناســب و متقابــل دولــت جمهوری‬ ‫اســامی ایران در اجــرای برجام» بــه تصویب‬ ‫رسید؟‬ ‫طرح «اقدام متناســب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اســامی ایران در اجرای برجام» با مصوبه ای در چند بند‬ ‫روز سه شــنبه ‪ 21‬مهر به تصویب رســید و مقداری جلوی‬ ‫برخی مسائل ســد و برای اجرای ان ضمانت تعریف شد‪.‬‬ ‫در مجموع بعید می دانم طرف های مقابل‪ ،‬خواسته های‬ ‫ما را اعمال کنند از انجا که هنوز کنگره امریکا نظر شفافی‬ ‫نســبت به برجام نداده و گاهی مخالفت هایــی را در قالب‬ ‫طرح به تصویب می رساند و بعضی مسائل ناجور را مطرح‬ ‫می کند حکایت از ان دارد که طرف های مقابل خود را پیروز‬ ‫و موفق میدان تصور می کننــد بنابراین باید خیلی مواظب‬ ‫بود تا عوامل سوء این توافق دامن ما را در پسا تحریم نگیرد‬ ‫و کشور ما جوالنگاه جاسوس ها و افراد ناجور غربی نشود‪.‬‬ ‫اعتراض شما به اقای صالحی در روز یکشنبه ‪19‬‬ ‫مه ر چه بود که انعکاس رسانه ای زیادی داشت؟‬ ‫اعتراضم به نحوه مطــرح کردن مطالب‪ ،‬گویش‬ ‫و ادبیاتی بود که او بــه کار برد‪ .‬اینکه تهدید شــده و مورد‬ ‫توهین قرار گرفته اســت‪ .‬او امده بود دفاع از طرح کند نه‬ ‫انکه مجلس را به طور مساله دار زیر ســوال ببرد و فضای‬ ‫مجلس را برای بیرون بد جلوه دهد‪ .‬فوقش یک نماینده ای‬ ‫شــوخی یا جدی صحبتــی کــرده‪ .‬این صحبــت نماینده‬ ‫نمایانگر انچه در مجلس می گذشت نبود اما اقای صالحی‬ ‫با شــدت و حدت و طــرح ســخنان احساســی و عاطفی‬ ‫فضای مجلس را تخریب کرد‪ .‬من به او گفتم «گویشــت‬ ‫را عوض و صحبت هایت را درست بیان کن»‪ .‬ضمن انکه‬ ‫نماینده ای که ان برخــورد را با اقــای صالحی کرد‪ ،‬گفت‬ ‫«شــوخی کردم» این نباید طوری مطــرح و انعکاس یابد‬ ‫که در مجلس فضای رعب و ارعاب و ترس و تهدید حاکم‬ ‫اســت‪ .‬نمایندگان خیلی ارام و منطقی دفاعیــات خود را‬ ‫انجام دادنــد‪ .‬موافق و مخالف صحبت کردنــد اما یکباره‬ ‫ت تریبون رفت‪ ،‬مطالبی را بیان‬ ‫اقای صالحی بلند شد و پش ‬ ‫کرد که نه در شان او و نه در شان مجلس بود‪.‬‬ ‫با توجــه بــه انکه دوســتان اقــای حســینیان و‬ ‫همفکران او همچون اقایان کریمی قدوســی و‬ ‫کوچک زاده مطالبی را در گذشــته درباره خیانت‬ ‫تیم مذاکره کننده هســته ای مطرح کرده بودند‬ ‫نشان نمی دهد که تهدید اخیر جدی بوده است؟‬ ‫این برای گذشــته بود‪ ،‬ربطی بــه صحن مجلس‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫قبــول داریــد تیــم مذاکره کننــده باتوجــه بــه‬ ‫برخوردهــای قبلی کــه از برخی همکاران شــما‬ ‫دیدند بر ایــن باورند که برخی نماینــدگان انها را‬ ‫خائن می دانند؟‬ ‫این ذهنیت را برای خودشان نگه دارند‪.‬‬ ‫اما ایــن صحبت هایی اســت که در کمیســیون‬ ‫امنیت ملــی و سیاســت خارجی مجلــس بارها‬ ‫خطاب به اقای ظریف بیان شده است ‪.‬‬ ‫این را همان هایی پاسخگو باشند که گفتند‪ .‬من‬ ‫نمی دانم‪.‬‬ ‫واکنش ها ی اجتماعی به رفتار نمایندگان مخالف‬ ‫برجام چطور بود؟‬ ‫این را باید از جامعه سوال کرد‪ ،‬من نمی دانم‪.‬‬ ‫شما از روز یکشنبه ‪ 19‬مهر تا کنون بازخوردهای‬ ‫اجتماعی این رفتارها را ندیده اید؟‬ ‫خیر‪ .‬من هیچ چیز ندیدم‪.‬‬ ‫یک انتقادی را هم رســانه های همســو با دولت‬ ‫مطرح می کردند که بهتر بود مخالفان برجام در‬ ‫روز رســیدگی به کلیات طرح «اقدام متناسب و‬ ‫متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای‬ ‫برجام» قواعد دموکراســی را رعایت می کردند‪.‬‬ ‫نظر شما چیست؟‬ ‫در مجلس حلوا پخش نمی کنند‪ .‬موضوعی که در‬ ‫دستور است موافق و مخالف دارد و ازادی بیان در مجلس‬ ‫است‪ .‬هر کســی می تواند به عنوان نماینده مردم نظرات‬ ‫خودش را مطرح کنــد‪ .‬قانون و ایین نامــه مجلس اجازه‬ ‫می دهد و هیچ کس هم حق مخالفت با این مساله را ندارد‪.‬‬ ‫اعتراض هــا بــه صحبت هــای اقــای صالحــی‬ ‫می توانست در قالب تذکر و اخطار قانون اساسی‬ ‫بیانشودنهانکهجلوی تریبونبهاوواکنشنشان‬ ‫دهند اما برخی نمایندگان با همهمه راه انداختن و‬ ‫اعتراض های مکرر باعث قطع شدن صحبت های‬ ‫او شدند‪ .‬ایا این کار درست بود؟‬ ‫پارلمان‬ ‫طرحی به این مهمی که در فضای جامعه موافق‬ ‫و مخالف فراوانی دارد مطمئنا این مساله به فضای داخلی‬ ‫مجلس هم منتقل می شــود‪ .‬برخی نماینــدگان موافق و‬ ‫برخی مخالف بودند‪ .‬هر کدام مطالــب خود را بیان کردند‬ ‫و نهایتا انچه مهم است خروجی مجلس است که ایا طرح‬ ‫تصویب شود یا نشود‪.‬‬ ‫گزارشــی که کمیســیون برجــام داد تاثیری در‬ ‫طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در اجرای برجام» داشت یا خیر؟‬ ‫کمیسیون برجام گزارش داد تا نهایتا رای گیری‬ ‫شــد‪ .‬البته اقــای زاکانــی اعتراضاتی داشــت کــه انچه‬ ‫کمیســیون ویژه مطرح کرد تمام و کمال در طرح «اقدام‬ ‫متناسب و متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای‬ ‫برجام» نیامده اســت عده ای هم جــواب دادند خیر‪ ،‬این‬ ‫طور نیست‪ .‬بنابراین درباره این موضوع قدری مباحث دچار‬ ‫پیچیدگی بــود‪ .‬هنوز هم ان حرف ها ادامــه دارد و بعضی‬ ‫معتقدند انچه در کمیسیون ویژه تصمیم گیری شد‪ ،‬افرادی‬ ‫که تعیین شدند تا مطالب طرح را جمع بندی کنند همه ان‬ ‫مطالب را نیاوردند و طرح دیگری به صحن امد که به طرح‬ ‫الریجانی معروف شده است‪.‬‬ ‫نگاه شــما چیســت‪ .‬ایا این حرف درست است‬ ‫یا خیر؟‬ ‫نمی دانم‪ .‬من رای خــودم را دادم حاال اینکه چه‬ ‫اتفاقی افتاده دنبال تجسس نیستم‪.‬‬ ‫برخــی در جلســه روز یکشــنبه ‪ 19‬مهر مجلس‬ ‫هنگام بررســی کلیات طرح «اقدام متناســب و‬ ‫متقابل دولت جمهوری اسالمی ایران در اجرای‬ ‫برجــام» اصرار داشــتند تــا اســامی موافقان و‬ ‫مخالفان اعالم شود‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫من رای مخالف دادم‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫دخیــل عبــاس زار ع زاده مهریــزی مــی گوید‪:‬‬ ‫«در مجلس حلوا پخش نمی کننــد‪ .‬موضوعی که در‬ ‫دســتور اســت موافق و مخالف دارد و ازادی بیان در‬ ‫مجلس اســت‪ .‬هر کســی می تواند به عنوان نماینده‬ ‫مردم نظرات خودش را مطرح کند‪ .‬قانون و ایین نامه‬ ‫مجلس اجازه می دهد و هیچ کس هــم حق مخالفت‬ ‫با این مســاله را ندارد‪ ».‬بــا او در این مــورد گفت و گو‬ ‫کرده ایم‪.‬‬ ‫یعنی رای دادید که اسامی اعالم نشود؟‬ ‫نباید اعالم شود‪.‬‬ ‫یعنی باید اســامی موافقــان و مخالفــان اعالم‬ ‫می شد؟‬ ‫یک عده ای می گفتند اعالم شود‪ .‬من رای دادم‬ ‫که اعالم نشود برای انکه یک نماینده نظرش محترم است‬ ‫و باید مسئولیت هم نسبت به رایش داشته باشد‪.‬‬ ‫اینکه یک لیســت ‪ 100‬نفــره از موافقان برجام‬ ‫منتشر شد شما مخالف اعالم اسامی بودید؟‬ ‫این حدس و گمان است و واقعیت نیست‪ .‬مجلس‬ ‫چنین کاری را نمی کند که جزئیات رای محرمانه خودش را‬ ‫به صورت باز به جامعه ارائه دهد‪.‬‬ ‫می گویند یک ســری تهدیدهای دیگری از جمله‬ ‫ارسال پیامک روز یکشنبه ‪ 19‬مهر به نمایندگان‬ ‫انجام شــد با این محتــوا که هر کــس به برجام‬ ‫رای موافق دهــد رد صالحیت می شــود‪ ،‬ایا این‬ ‫طور بود؟‬ ‫چنیــن چیزی اصــا مطرح نشــد‪ .‬دروغ محض‬ ‫است‪.‬‬ ‫ایا چنین شــایعه هایی روی نتیجه رای به کلیات‬ ‫طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در اجرای برجام» اثر داشت؟‬ ‫خیر‪ ،‬چون رای مخفی بود هیچ کس متاثر از این‬ ‫حرف ها نشد‪.‬‬ ‫چرا اینقــدر رای های مخالــف و موافق به کلیات‬ ‫نزدیک بود در صورتی که هنگام رای گیری برای‬ ‫دو فوریت طــرح ارای مخالف ‪ 70‬رای بودند‪ ،‬در‬ ‫این هفته چــه اتفاقی افتاد که مخالفان بیشــتر‬ ‫شدند؟‬ ‫یکــی از اتفاقاتی که تاثیــر خیلی منفــی بر نظر‬ ‫نمایندگان گذاشت‪ ،‬صحبت های اقای صالحی بود‪ .‬چون‬ ‫شاهد بودم دو نماینده ای که اطراف من بودند با وجودی‬ ‫که نظر موافق بــه طرح «اقدام متناســب و متقابل دولت‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام» داشتند اما رای‬ ‫مخالف دادند‪.‬‬ ‫ان دو نفر چه کسانی بودند؟‬ ‫مگر من جاسوس مردم هستم ؟‬ ‫مخالفتهای‬ ‫اقای نماینده‬ ‫حمید رسایی از فعال ترین مخالفان طرح برجام‬ ‫در مجلس بود‪ .‬او بارها تذکرداد‪ ،‬بارها نطق کرد و بارها‬ ‫اعتراضش را به شدیدترین شکل ممکن نشان داد‪،‬‬ ‫حتی با دست نوشــته ای که مقابل دوربین عکاسان‬ ‫رسانه ها می گرفت‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪47‬‬ ‫حبیب سپاه رفت‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫در روزهایی که روسیه تالش می کند با اســتفاده از جنگ افزارهای‬ ‫پیشرفته امنیت را در بخشی از ســوریه تامین کند‪ ،‬پاسداران ایران روی‬ ‫زمین و خاک ســوریه مشــغول ایجاد ســدی محکم از ایمــان‪ ،‬اعتقاد و‬ ‫باورهای مردم ســوریه در مقابل تروریســت ها و به طور طبیعی اسرائیل‬ ‫هستند‪ .‬سردار همدانی در همین راه شهید شده است‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫شهیدمبارزهباتروریسم‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫مثلثپسازشهادتحاج حسینهمدانیاینموضوعرابررسیکرده‬ ‫کهحضورمستشاریسپاهپاسدارانانقالباسالمی ایراندرسوریه‬ ‫چگونهموجببقایدولتمرکزیشد؟‬ ‫‪1‬‬ ‫شهادت سردار همدانی در ســوریه باعث شد تا یک‬ ‫بار دیگر توجهات به حضور ایران در ســوریه جلب شــود‪.‬‬ ‫درست در روزهایی که هواپیماهای روسی بر فراز گروه های‬ ‫تروریســتی در داعش پرواز می کردند و موشک های این‬ ‫کشور از دریای خزر مواضع داعش را در سوریه هدف قرار‬ ‫می داد‪ ،‬خبر شهادت سردار همدانی منتشر شد؛ سرداری‬ ‫که از جبهه های ایران تا کوچه های حلب و درعا به مبارزه‬ ‫برخاسته و جانش را در این راه تقدیم خدا کرد‪.‬‬ ‫با شــهادت ایشــان بحث حضــور ایران در ســوریه‬ ‫شدت بیشتری به خود گرفته است‪ .‬ســوال این است که‬ ‫نحوه حضور و فعالیت ایران در ســوریه به شــکلی است؟‬ ‫اگر روسیه به صورت نظامی و با فعالیت های لجستیکی و‬ ‫تسلیحاتی به مبارزه با داعش در سوریه می پردازد ایا ایران‬ ‫نیز از همین شــیوه در جنگ با تروریســت های مستقر در‬ ‫سوریه استفاده می کند؟ روند چندین ساله جنگ داخلی در‬ ‫سوریه نشان داده‪ ،‬که نقش ایران همانطور که بارها اعالم‬ ‫شده مستشاری است‪ .‬اما این سوال باقی است که نحوه‬ ‫این فعالیت به چه طریق اعمال می شود؟ بارها و بارها این‬ ‫موضوع مطرح شــده که تالش و حضور ایران در عراق و‬ ‫سوریه توانسته است شهرهای مهم این کشور را از سقوط‬ ‫ســازمان ملل گفته اســت تا پایان ماه اوت‬ ‫‪( ۲۰۱۴‬پایان مــرداد ‪ )۱۳۹۳‬بیش از ســه‬ ‫میلیون نفر از شــهروندان ســوریه در اثر‬ ‫جنگ داخلــی از خانه های خــود گریخته و‬ ‫اثریازبهبودبحرانسیاسیانکشوردیده‬ ‫نمی شود‪ .‬همچنین بیش از شش میلیون‬ ‫ســوری در داخل ان کشــور اواره شده اند ‪،‬‬ ‫یازاینتعدادکودکهستند‪.‬تعدادیاز‬ ‫نیم ‬ ‫افراد بی خانمانشدهازسوریهخارجشدهو‬ ‫درکشورهایهمسایهپناهجسته اند‬ ‫در دست تروریست ها نجات دهد‪ .‬حاال و با شهادت سردار‬ ‫همدانی در حالی که روســیه از هوا مواضع تروریست ها را‬ ‫هدف قرار می دهد‪ ،‬نقش ایران در روی زمین سوریه قابل‬ ‫بحث و بررسی است‪.‬‬ ‫کشاندن بهار عربی به سوریه‬ ‫اواگان سوری‬ ‫جنگ داخلی ســوریه عالوه بر تلفات انسانی منجر‬ ‫به اوارگی ‪ ۵/۹‬میلیون نفر (تا اغــاز نوامبر ‪ )۲۰۱۴‬در این‬ ‫مقابله با تظاهرات های مردمی ‬ ‫در برخی از شهرها تظاهرات کنندگان با خواندن نماز‬ ‫جمعه دست به اعتراض زده بودند‪ .‬اما پس از دو هفته انها‬ ‫فاز نظامی را اغاز کردند و در مقابل ارتش اسد در ابتدا نیز‬ ‫بدون تفکیک میان مردم عــادی و نظامیان‪ ،‬برای مقابله‬ ‫با انها از یک شــیوه اســتفاده می کرد‪ .‬یکی از مهمترین‬ ‫مشــاوره های نظامی ایران که به کمک های مستشــاری‬ ‫باز می گردد در همین مقطع زمانی رخ داد‪ .‬ایران توانست‬ ‫تجارب خودش را در برخورد با اشوب خیابانی و نظامی در‬ ‫اختیار دولت بشار اسد بگذارد تا اشوب های خیابانی را نه با‬ ‫اسلحه که با سالح های دیگر خنثی و مردم را متفرق کند‪.‬‬ ‫البته در این اثنا شــایعات متعددی نیز بر سر زبان ها‬ ‫افتاد که علت ان را باید در خارج از ایران جست وجو کرد‪.‬‬ ‫جنبش به اصطالح ســبز و خصوصا شاخه خارج نشین ان‬ ‫که در پیوند با اپوزیســیون ســلطنت طلب قرار داشت فاز‬ ‫شایعاتی را اغاز کردند که در ان به حضور نظامی ایران در‬ ‫ســوریه همچنان تاکید دارند‪ .‬در همان ســال اول شایعه‬ ‫حضور ســردار احمدی مقدم و ســردار رادان در سوریه از‬ ‫این رسانه ها منتشر شــد‪ ،‬این درحالی بود که ایران تازه از‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫جریان موسوم به بهار عربی که از سال ‪ 2010‬از تونس‬ ‫اغاز شد‪ ،‬رفته رفته به کشورهای دیگر نیز سرایت کرد‪ .‬این‬ ‫اتفاقات با خودسوزی یک دســتفروش در تونس اغاز شد‬ ‫و دامنه ان به مصر نیز رسید و باعث ســقوط رژیم پرسابقه‬ ‫مبارک در این کشور شــد‪ .‬اتفاقات اگر در تونس و مصر با‬ ‫خشونت های حداقلی همراه بود‪ ،‬این ماجرا در لیبی و بعدها‬ ‫در سوریه از شدت بیشــتری برخوردار شد‪ .‬در لیبی انها که‬ ‫خواهان سقوط دولت و نظام قذافی بودند سرانجام با دخالت‬ ‫نظامی به هدف خود رسیدند‪ .‬تغییرات در مصر اما با حمایت‬ ‫مردم به پیش رفت‪ ،‬اما عدم توجه به هشدارهای دلسوزان‬ ‫جهان اســام و خصوصــا مقام معظم رهبری کــه در یک‬ ‫خطبه به زبان عربی از جوانان مصری خواسته بودند مراقب‬ ‫باشند مصر «بیداری اسالمی» را به بیراهه نبرند‪ ،‬سرانجام‬ ‫خوبی نداشــت‪ .‬توهم خودبزرگ بینی اخوان المســلمین‬ ‫منجــر شــد تــا سرنوشــت اخــوان‪ ،‬بــا زندانــی شــدن‬ ‫مرســی به محاق رفته و در نهایت‪ ،‬یک بــار دیگر یکی از‬ ‫ژنرال های ارتش مبارک‪ ،‬بر سریر قدرت تکیه بزند‪.‬‬ ‫در ژانویــه ‪ 2011‬و تقریبــا یک ســال بعد از شــروع‬ ‫خیزش های مردمــی در منطقه ماجرا در ســوریه نیز کلید‬ ‫خورد‪ .‬اما مشخص بود که این بار شرایط کامال با مسائل‬ ‫کشورهای دیگر متفاوت اســت‪ .‬یکی از مهمترین دالیل‬ ‫این ادعا اینجاســت که ببینیم اعتراضات در اندک زمانی‬ ‫به سمت اعمال تروریستی و برخوردهای خشن مسلحانه‬ ‫کشیده شــد‪ .‬اگر در مصر و تونس مردم به صورت ارام و با‬ ‫خشونت های حداقلی به اعتراض دست می زدند‪ ،‬در سوریه‬ ‫از همان هفته های اول ورود اســلحه به خیابان را شــاهد‬ ‫بودیم‪ .‬مخالفان دولت مرکزی ســوریه و بشــار اسد ابتدا‬ ‫ذیل عنوان ارتش ازاد ســوریه گردهم امدند‪ .‬رفته رفته با‬ ‫جو مرج گروه های دیگری نیز سربراوردند‪ .‬این‬ ‫گسترش هر ‬ ‫گروه ها حتی ارتش ازاد سوریه را نیز قبول نداشتند‪ .‬ارتش‬ ‫ازاد در همان سال ‪ 2011‬اعالم موجودیت کرد و از برخی از‬ ‫فرماندهان نظامی سوریه که از این کشور جدا شده بودند‪،‬‬ ‫تشکیل شــده بود‪ .‬پس از انها جبهه النصره شاخه رسمی‬ ‫القاعده در سوریه و جبهه اســامی ائتالفی که از چندین‬ ‫گروه اسالم گرای سلفی تشکیل شد بود نیز سر براوردند‪.‬‬ ‫این اندکی پیش از ان بود کــه داعش با عنوان «حکومت‬ ‫اســامی عراق و شــام» در این منطقه ظهــور پیدا کند‪.‬‬ ‫ظهور داعش حتی روند را برای سایر گروه های تروریستی‬ ‫نیز دچار مشــکل کرد‪ .‬انها حتی برخــی از اعضای ارتش‬ ‫ازاد ســوریه و یا جبهه النصره را نیز ســر می بریدند‪ .‬خوی‬ ‫وحشــیگری در میان داعشیان انقدر شــدید بود که حتی‬ ‫کشورهای غربی حمایت کننده از ارتش ازاد را دچار تردید‬ ‫کرد‪ .‬امید یاردیم ســفیر ترکیه در تهران در سال ‪ 1391‬در‬ ‫گفت وگو با مثلث به ناچار به این موضوع اشاره کرد و گفت‬ ‫که این کشورها ناچار از ترس ســربراوردن گروه هایی که‬ ‫مشخص نیست چه در سر دارند‪ ،‬بر ترمز حمایت از ارتش‬ ‫ازاد سوریه فشرده اند‪.‬‬ ‫در کنار این نیروها‪ ،‬نیروهای سیاســی نیز بودند که‬ ‫علیه دولت سوریه عمل می کردند که عبارتند از‪ :‬نیروهای‬ ‫سیاســی‪ ،‬ائتالف ملی برای انقالب و نیروهای مخالفین‬ ‫ســوریه‪ ،‬شــورای ملی ســوریه‪ ،‬هیات عمومــی انقالب‬ ‫ســوریه‪ ،‬کمیته هماهنگی ملی سوریه‪ ،‬اخوان المسلمین‬ ‫ســوریه و احزاب کرد‪ .‬براساس گزارشــات سازمان های‬ ‫بین المللی جنگ سوریه ابعاد بسیار وحشتناکی به بار اورده‬ ‫اســت‪ .‬میلیون ها انســان اواره و بیش از یکصدهزار نفر‬ ‫کشته شده اند‪ .‬اتفاقا جریان ســوریه در واقع از فراخوان‬ ‫مخالفان دولت اســد برای حضور در نماز جمعه اغاز شد‪.‬‬ ‫این اعتراضات بــه صورت هماهنگ به شــهرهای درعا‪،‬‬ ‫حمص و حما کشیده شد و تاکنون بیشــترین خرابی را در‬ ‫همین شهرها به بار اورده اســت‪ .‬از یک سو سازمان های‬ ‫بین المللی دولت ســوریه را متهم به ایجاد فاجعه انسانی‬ ‫می کنند و از سوی دیگر نمی توانند جنایت های گروه های‬ ‫تروریســتی را در این منطقه نادیده بگیرنــد‪ .‬در ‪ ۱۱‬مارس‬ ‫‪ ۲۰( ۲۰۱۴‬اسفند ‪ )۱۳۹۲‬یونیســف اعالم کرد در خالل‬ ‫سه سال جنگ در سوریه بیش از ‪ ۱۰‬هزار کودک جان خود‬ ‫را از دست داده اند‪.‬‬ ‫کشــور نیز شده است‪ .‬بر اســاس گزارشــی که خبرگزاری‬ ‫رویترز در ‪ ۹‬اسفند ‪ ۱۳۹۲‬منتشر کرد‪ ،‬سه میلیون پناهنده‬ ‫خاک سوریه را ترک کرده اند‪ .‬این روند‪ ،‬یکی از بزرگ ترین‬ ‫مهاجرت های اجباری در تاریخ معاصر است‪(.‬بی بی سی‬ ‫‪)92/08/23‬‬ ‫در ‪ ۱۱‬مارس ‪ ۲۰( ۲۰۱۴‬فروردین ‪ )۱۳۹۲‬یونیسف‬ ‫اعالم کرد که در کشــورهای میزبان حــدود یک میلیون‬ ‫و ‪ ۲۰۰‬هزار کودک ســوری به عنــوان پناهجو در کمپ ها‬ ‫زندگی می کنند که دسترسی محدودی به اب اشامیدنی‪،‬‬ ‫مواد غذایــی مغذی و امکانــات اموزشــی دارند‪(.‬رویترز‬ ‫‪ )93/08/24‬ســازمان ملل گفته اســت تا پایان ماه اوت‬ ‫‪( ۲۰۱۴‬پایــان مرداد ‪ )۱۳۹۳‬بیش از ســه میلیــون نفر از‬ ‫شهروندان ســوریه در اثر جنگ داخلی از خانه های خود‬ ‫گریخته و اثری از بهبود بحران سیاســی ان کشــور دیده‬ ‫نمی شود‪ .‬همچنین بیش از شش میلیون سوری در داخل‬ ‫ان کشــور اواره شــده اند که نیمی از این تعــداد کودک‬ ‫هســتند‪ .‬تعدادی از افراد بی خانمان شده از سوریه خارج‬ ‫شده و در کشورهای همسایه پناه جسته اند‪ .‬بیش از یک‬ ‫میلیون شهروند ســوری اکنون ســاکن لبنان هستند‪ .‬راه‬ ‫خروج از ســوریه برای پناهجویان ســخت تر شده است و‬ ‫بسیاری ناچار هستند که برای خروج به دسته های تبهکار‬ ‫مســلح باج دهند‪ .‬ده ها هزار نفر دیگر به اردن و ترکیه پناه‬ ‫برده اند‪ .‬کمیساریای عالی ســازمان ملل برای پناهندگان‬ ‫گفته اســت که ســوریه اکنون دچــار بزرگترین شــرایط‬ ‫اضطراری انسانی در دوران معاصر است‪(.‬همان)‬ ‫بخشــی از این پناهنــدگان به ســمت ترکیه هجوم‬ ‫اوردند‪ .‬اما ترکیه کــه از همان روزهــای اول با حمایت از‬ ‫تروریست های سوری و ارتش ازاد این کشور اشوب را در‬ ‫سوریه دامن زده و هدایت کرده بود راه را روی انها بست‪.‬‬ ‫دولت اردوغان تنها در مقاطعــی با ورود محدود مهاجران‬ ‫به کشــورش موافق کرد و بیشــتر این مهاجران از طریق‬ ‫دریا و در شرایط خطرناکی به سواحل ترکیه برده می شوند‪.‬‬ ‫اخرین بار فاجعه انســانی کودکی که در ساحل ترکیه پیدا‬ ‫شــد‪ ،‬توجه جامعه جهانی را به مســاله مهاجــرت اوارگان‬ ‫سوری و شرایط سخت انها جلب کرد‪.‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫ائتالف ایرانی ‪ -‬روسی‬ ‫ایران تجربیات جنگ‬ ‫تحمیلی را به افسران ارشد‬ ‫سوری انتقال داده است‬ ‫نقش شهید همدانی در‬ ‫سازماندهی نیروهای مردمی‬ ‫گفت وگوی مثلث با‬ ‫حسن هانی زاده‬ ‫می گفت؛ پاسدار‬ ‫هیچ وقت بازنشسته نمی شود‬ ‫ناگفته هایی از زندگی شهید حسین‬ ‫همدانی به روایت سردار گلعلی بابایی‬ ‫‪49‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫اتفاقات پس از انتخابات ‪ 88‬بیــرون امده و اوضاع عادی‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫در همــان زمــان وزارت خزانه داری امریکا ســردار‬ ‫احمدی مقدم و رادان را مورد تحریم قــرار داد و علت این‬ ‫موضوع را نقش انها در ســوریه عنوان کــرد‪ .‬درحالی که‬ ‫ایران همچنان بــر عدم دخالت در اوضاع داخلی ســوریه‬ ‫پافشاری می کرد بیانیه مشترکی توسط وزارت خزانه داری‬ ‫امریکا و وزارت خارجه این کشور منتشر شد و در ان دلیل‬ ‫تحریم این دو مقام نظامی ایران‪« ،‬کمک به دولت سوریه‬ ‫در سرکوب معترضان این کشور» عنوان شده است‪.‬‬ ‫امریکا در ادامه بدون ارائه سندی‪ ،‬احمد رضا رادان‬ ‫را متهم کرده که در ماه اوریل امســال به دمشق سفرکرده‬ ‫و به مقام های امنیتی حکومت بشــار اسد‪ ،‬برای سرکوب‬ ‫معترضان ســوری مشــاوره تخصصی ارائه کرده اســت‪.‬‬ ‫دولت امریکا همچنین شــمار دیگری از افراد شــاغل در‬ ‫سازمان های امنیتی ســوریه از جمله ژنرال جمیل حسن‪،‬‬ ‫رئیس دستگاه اطالعاتی نیروی هوایی سوریه را به اتهام‬ ‫سرکوب معترضان تحریم کرده بود‪.‬‬ ‫موضع ایران در سوریه‬ ‫‪50‬‬ ‫پوتین با حمله نظامی به سوریه‬ ‫امریکا و متحدین منطقه ای ‬ ‫واشنگتن را شوکه کرد‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫ایران از همان ابتدا تاکید شدیدی بر عدم خونریزی‬ ‫در ســوریه و همچنیــن انجــام اصالحات در این کشــور‬ ‫داشــت‪ .‬اندکی بعد از انکــه گردوغبار اتهامــات به ایران‬ ‫خوابید‪ ،‬شیخ االســام مشــاور بین الملل علی الریجانی‬ ‫از سفر سردار ســلیمانی به ســوریه خبر داده بود که در ان‬ ‫وی پیام مقام معظم رهبری را به بشــار اســد منتقل کرده‬ ‫بود‪ .‬اقای شیخ االسالم در گفت وگو با رمز عبور گفته بود‪:‬‬ ‫«اقای قاسم سلیمانی از طرف رهبری برای اسد در همان‬ ‫ابتدای درگیری ها پیام بردند که کشتار نباید صورت بگیرد‬ ‫و اصالحات باید انجام شــود‪ .‬موضع علنی ما گفت وگوی‬ ‫سوری ـ ســوری بدون دخالت خارجی بود‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫سپاه قدس با اسد مستقیم کار کرده بود و شناخت داشت‪.‬‬ ‫گاهی که ما نمی توانســتیم به موقع موشک به حزب الله‬ ‫برسانیم‪،‬اسد از انبار خود موشک می داد‪».‬‬ ‫شیخ االســام تاکید می کرد که هدف ایران بیرون‬ ‫امدن بشــار اســد از صندوق رای تنها نبود‪ ،‬بلکــه ایران‬ ‫می خواست «تنها کشتار نباشــد» و «سرنوشت سوریه به‬ ‫دست ســوری ها تعیین شــود»‪ .‬این رفتار ایران دقیقا در‬ ‫تقابل با رفتار روسای کشورهای دیگر بود‪ .‬بعد از اتفاقات‬ ‫ســوریه اولین خواســته افراد چــون اردوغان یا پادشــاه‬ ‫ســعودی این بود که «بشــار بایــد برود»‪ .‬ایــن موضوع‬ ‫رفته رفته به یک شعار محوری در میان اپوزیسیون سوریه‬ ‫بدل شــد‪ .‬اما ایران براســاس انچه قانون اساسی برایش‬ ‫تعریف کرده اســت اجازه دخالــت در امــور داخلی دیگر‬ ‫کشورها را به خود نداده و همانطور که شیخ االسالم تاکید‬ ‫می کرد به دنبال جلوگیری از بیشــتر شــدن کشتارها بود‪.‬‬ ‫شیخ االسالم در این مصاحبه به نقاط مهمی اشاره می کند‪.‬‬ ‫او از ضعف بشار اسد و دولتش یاد می کند که اصال نیروی‬ ‫پلیس نداشــت و تنها ارتش در اختیار داشت‪ .‬او درجواب‬ ‫این سوال که ایا اسد پیشنهاد رهبری را در ان نامه پذیرفت‬ ‫یا نه می گوید‪« :‬اســد پذیرفت‪ .‬اجازه بدهید راســتش را‬ ‫بگویم! پذیرفت اما به واقع مکانیزم اجرای ان را نداشت‪.‬‬ ‫اسد اصال پلیس نداشــت‪ .‬هر چه بود ارتش بود و با کسی‬ ‫اگر مشــکلی پیدا می کرد با مسلســل به روی ان جماعت‬ ‫رگبار می بستند‪».‬‬ ‫به این ترتیب مشخص می شــود که نقش ایران در‬ ‫تحوالت سوریه تا چه اندازه ریشه ای و مسالمت جویانه بود‪.‬‬ ‫شیخ االسالم شرایط را در سوریه این گونه تشریح می کند‬ ‫که اسد در مقابل حتی چهار نفر از مسلسل استفاده می کرد‬ ‫اما ایــران ان وضعیــت را تغییر داد‪ .‬به اعتقاد او مشــکل‬ ‫بشــار اســد این بود‪« :‬تا چهار نفر جمع می شدند به جای‬ ‫برخورد پلیس‪ ،‬ارتش رگبار مسلســل می بست روی اینها‪.‬‬ ‫مذاکره با معارضین کجا بود اصال؟! فقط می خواســت با‬ ‫زور حل کند‪ .‬به خاطر اینکه مردم کشته نشوند ما رفتیم این‬ ‫امکانات را ایجاد کردیم‪ .‬رفتیم نیروی سیاسی برای مذاکره‬ ‫با معارضین ایجاد کردیم‪ .‬اینکه بشــار قبول کرده مذاکره‬ ‫کند خودش نکته مهمی است‪( ».‬رمز عبور‪)93/05/12 ،‬‬ ‫انتقال تجارب ایران به سوریه‬ ‫این خــط پیــش از ان نیز از ســوی ایــران پیگیری‬ ‫می شد‪ .‬ایران حتی پیش از برگزاری انتخابات سراسری در‬ ‫سوریه در ابتدای ســال ‪ 93‬اعالم کرد که نیازی به دخالت‬ ‫نظامی در سوریه نمی بیند‪ .‬ســردار جعفری در گفت وگو با‬ ‫خبرنگاران ضمن بیــان این موضوع که ســوریه به خاطر‬ ‫حضور در خط مقــدم مقاومت مورد غضب امریکاســت‪،‬‬ ‫گفته بود‪« :‬سپاه مدافع انقالب اســامی هم در داخل و‬ ‫هم بیرون مرزهای کشور است‪ ».‬فرمانده کل سپاه با اظهار‬ ‫این مطلب که کشورهایی که طرفدار شــعار و راه انقالب‬ ‫اســامی شــدند و می خواهند ان را ادامه دهند به صورت‬ ‫طبیعی مورد ظلم و مخالفت های نظام سلطه واقع می شوند‬ ‫به لبنان‪ ،‬سوریه‪ ،‬مصر و بسیاری از کشورهای اسالمی که‬ ‫در بیداری اسالمی حرکتی کردند اشاره کرد و گفت‪« :‬سپاه‬ ‫حمایت های نرم افزاری‪ ،‬فکری‪ ،‬دانشی و تجربه ای خود‬ ‫را به این حکومت ها ارائه خواهد داد و از مردمی که در یک‬ ‫کشور اراده کردند که مقابل نظام ســلطه ایستادگی کنند‬ ‫حمایت می کند‪ ».‬وی با بیان اینکه سپاه با افتخار از حرکت‬ ‫مقاومت سوریه و مردم ان حمایت می کند‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«با توجه به نیروی انســانی و حضور خود مردم ان کشــور‬ ‫نیاز به دخالت نظامی مجموعه های دیگر نیست و ما فقط‬ ‫اموزش تجربی و نرم افزاری را در اختیار انان قرار می دهیم‬ ‫و اثرش را بعد از این چند سال درگیری می بینیم‪».‬‬ ‫فرمانده کل ســپاه با بیــان اینکه انقالب اســامی‬ ‫محدود به مرزهای ایران نیست‪ ،‬گفت‪« :‬انقالب مخالف‬ ‫نظام ســلطه و نظــم نوین جهانی بــوده و همه شــعارها و‬ ‫مواضــع در سیاســت خارجی با ایــن محور اســت؛ مانند‬ ‫دفاع از مردم فلســطین و ســوریه که امروز هدف دشمن‬ ‫هستند‪)93/2/1(».‬‬ ‫مواضع رسمی ایران درقبال سوریه‬ ‫همانطور که شیخ االسالم توضیح داده بود‪ ،‬موضع‬ ‫ایران در قبال ســوریه انجام اصالحات بــه نفع مردم این‬ ‫شیخ االســام تاکید می کــرد که هدف‬ ‫ایران بیرون امدن بشار اسد از صندوق‬ ‫رای تنهــا نبود‪ ،‬بلکه ایران می خواســت‬ ‫«تنها کشــتار نباشــد» و «سرنوشــت‬ ‫سوریه به دست سوری ها تعیین شود»‪.‬‬ ‫این رفتار ایــران دقیقا در تقابــل با رفتار‬ ‫روسای کشورهای دیگر بود‬ ‫کشــور بود؛ مســاله ای که رهبر معظم انقالب نیز در یک‬ ‫ســخنرانی به طــور رســمی ان را اینگونه بیــان می کند‪:‬‬ ‫«موضع جمهوری اسالمی ایران در قبال سوریه‪ ،‬حمایت‬ ‫از هرگونه اصالحات به نفع مردم این کشــور و مخالفت با‬ ‫دخالت امریکا و کشورهای دنباله رو ان‪ ،‬در مسائل داخلی‬ ‫سوریه است‪».‬‬ ‫این مواضع تاثیرخودش را هم داشــت‪ .‬در ‪ 7‬اسفند‬ ‫‪ ۱۳۹۰‬در ســوریه پیش نویــس قانــون اساســی نوین به‬ ‫همه پرســی گذاشته شد‪ .‬قانون اساســی جدید اختیارات‬ ‫حزب بعث سوریه را محدود کرد و رئیس جمهور بیش از دو‬ ‫دوره حق ریاست ندارد‪ .‬همه پرسی با مشارکت ‪57/4‬درصد‬ ‫و موافقت ‪89/4‬درصد رای دهندگان (برایند موافقت ‪51/3‬‬ ‫واجدان شرایط) رای اورد‪ .‬البته عنوان شده بود که در پی‬ ‫ناامنی در برخی نقطه ها همه مردم نتوانستند در همه پرسی‬ ‫شرکت کنند‪.‬‬ ‫اما در مقابل این موضع گیری منطقی موضع فعاالن‬ ‫فضــای مجــازی و برخــی از اصالح طلبان در ایــن مورد‬ ‫بســیار احساســی و بدون درنظــر گرفتــن واقعیت های‬ ‫موجود بــود‪ .‬انها تنها بــه خاطر مخالفت بــا ایران تالش‬ ‫می کردند از مخالفان بشــار اســد نیروی مردمی خواهان‬ ‫تغییر بسازند‪ ،‬درحالی که واقعیت های موجود نشان می داد‬ ‫طرف های درگیر با حکومت سوریه نه انسان های متمدن‬ ‫با خواسته های مدنی‪ ،‬بلکه تروریست های وحشی هستند‬ ‫که خونریزی یکی از مهمترین تفریحات شان است‪ .‬انتشار‬ ‫کلیپ های کشتار انها در فضای مجازی اما رفته رفته چشم‬ ‫همه را به این مساله باز کرد که موضع گیری ایران در مورد‬ ‫این مساله با درایت کامل انجام شده و تامین کننده منافع‬ ‫ملی ایران نیز هست‪.‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای نیز در دیدار با مسئوالن در‬ ‫روز عید مبعث درباره اعتراضات سوریه گفته بودند‪« :‬امروز‬ ‫امریکا برای شبیه سازی کاری که در مصر و در تونس و در‬ ‫یمن و در لیبی و امثــال اینها انجام گرفته اســت‪ ،‬متوجه‬ ‫شده است که ســوریه را ‪ -‬که در خط مقاومت است ‪ -‬دچار‬ ‫مشکل کند‪ .‬ماهیت قضیه در سوریه با ماهیت قضیه در این‬ ‫کشورها متفاوت است‪ .‬در این کشورها حرکت ضد امریکا‬ ‫و ضد صهیونیسم بود‪ ،‬اما در ســوریه دست امریکا اشکار‬ ‫و مشهود است؛ صهیونیســت ها دنبال قضیه هستند‪ .‬ما‬ ‫نباید اشتباه کنیم‪ .‬ما نباید معیار را فراموش کنیم‪ .‬انجایی‬ ‫که حرکت ضد امریکا و ضد صهیونیسم است‪ ،‬ان حرکت‪،‬‬ ‫حرکت اصیل و مردمی اســت؛ انجایی که شــعارها به نفع‬ ‫امریکا و صهیونیسم است‪ ،‬انجا حرکت انحرافی است‪ .‬ما‬ ‫این منطق را‪ ،‬این بیان را‪ ،‬این روشنگری را حفظ خواهیم‬ ‫کرد‪)90/04/09(».‬‬ ‫همچنیــن ایــران درخواســت میانجیگــری میان‬ ‫گروه های مخالف و حکومت سوریه را مطرح کرد و فرمول‬ ‫تشــکیل حکومتی با چهار وزیر از گروه هــای مخالف در‬ ‫مقابل انصراف از درخواست برکناری بشار اسد را پیشنهاد‬ ‫کرد که این پیشــنهاد با مخالفت اخوان المسلمین سوریه‬ ‫مواجه شد‪( .‬محمد عطایی‪ ،‬ایران دیپلماسی)‬ ‫اسماعیل قاانی نیز که جانشین فرمانده نیروی قدس‬ ‫سپاه است‪ ،‬حضور نظامی ایران در ســوریه را تایید کرده‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫مدافعان حرم‬ ‫اما واقعیــت این بــود که ایــران عالوه بر مســائل‬ ‫مستشــاری که شــامل ارائه کمک ها و تجــارب نظامی و‬ ‫فرهنگی به دولت سوریه می شــد‪ ،‬هیچ حضور نظامی در‬ ‫این کشور نداشت‪ .‬در عین حال از ســوی مخالفان هراز‬ ‫گاهی تصاویر مربوط به شــهادت برخی افــراد در فضای‬ ‫مجازی منتشر می شد که در سوریه به شهادت می رسیدند‪.‬‬ ‫ی مدافعان حرم‬ ‫افرادی که از گروه های خودجوش و مردم ‬ ‫بودند‪ .‬گروه هایی که نه با وابســتگی های نظامی بلکه با‬ ‫نیت های مذهبی و اعتقادی به ســوریه می رفتند تا از حرم‬ ‫حضرت زینب ســام الله دفاع کنند‪ .‬نفــس این حضور یا‬ ‫بیان اشتیاق این حضور در شبکه های مجازی گروه های‬ ‫تروریستی را نیز به واهمه انداخته تا به حمله به این اماکن‬ ‫متبرکه فکر نکنند‪.‬‬ ‫رویترز و الجزیره در ســال ‪ 90‬دو گزارش از مدافعان‬ ‫حرم منتشــر کردند و مدعی بودند که ‪ 16‬گروه به نیابت از‬ ‫ایران در جنگ ســوریه در مقابل تروریســت ها می جنگند‬ ‫که عبارتند از‪ – 1 :‬نیروی ســپاه قدس‪ – 2‬حزب الله لبنان‬ ‫‪ -۳‬حزب الله سوریه ‪ -۴‬سپاه بدر ‪ -۵‬گردان ابوالفضل العباس‬ ‫یا «لواء ابوالفضل العباس» ‪ -۶‬لشکر فاطمیون ‪ -۷‬گردان‬ ‫زینبیــون ‪ -۸‬گردان لــواء ذوالفقار ‪ -۹‬گــروه عصائب اهل‬ ‫حق ‪ -۱۰‬سرایا السالم ‪ -۱۱‬ســرایا الخراسانی ‪ -۱۲‬کتائب‬ ‫حزب الله ‪ -۱۳‬حزب الله عــراق ‪ -۱۴‬کتائب امام علی ‪-۱۵‬‬ ‫کتائب سید الشهداء‪ -۱۶‬حرکه النجباء‪.‬‬ ‫مواضع متفاوت از تهران‬ ‫یک کارشناس مسائل ایران اندیشــکده امریکایی‬ ‫درباره انکه چرا ایران از ســوریه حمایــت می کند‪ ،‬مدعی‬ ‫اســت که نقش ارتباطی ســوریه میان ایران و حزب الله‪،‬‬ ‫ایجاد موازنه قدرت در منطقه و جلوگیری از پیشــبرد منافع‬ ‫امریکا و اســرائیل در منطقه مهمترین عواملی اســت که‬ ‫ایران را به حمایت از این کشور وامی دارد‪ .‬این کارشناس‬ ‫معتقداســت که بر همین اســاس گفت وگو با ایران بر سر‬ ‫مسائل سوریه صورت نخواهد گرفت‪ .‬به باور کارشناسان‬ ‫این اندیشکده «جمهوری اسالمی ایران در درگیری های‬ ‫فعلی ســوریه به منزله بازیگری است که نقشی حیاتی ایفا‬ ‫می کند‪ .‬ایران حتی پیشتر از روسیه‪ ،‬بزرگ ترین حامی رژیم‬ ‫سوریه محسوب می شود‪ .‬روابط تهران با دمشق در طول‬ ‫تاریخ بر منافع استراتژیک مشترک‪ ،‬از جمله خنثی کردن‬ ‫قدرت ایــاالت متحده و اســرائیل در خاو ر میانه اســتوار‬ ‫است‪ .‬هر دو کشــور همچنین برای ایجاد موازنه در برابر‬ ‫دولت های معاند عــرب‪ ،‬به هم تکیه دارنــد‪ ».‬همچنین‬ ‫تاکید دارند که «به نظر می رســد رابطــه امنیتی و نظامی‬ ‫ســوریه با ایران پس از این جنگ افزایش پیدا کرد‪ .‬سپاه‬ ‫پاسداران انقالب اسالمی ایران‪ ،‬به عنوان قدرتمند ترین و‬ ‫مهم ترین حامی حزب الله‪ ،‬حمایت خود را از طریق اموزش‬ ‫نیرو های کلیــدی امنیتــی و نظامی و کمک بــه افزایش‬ ‫ظرفیت های نظامی این کشــور افزایش داد‪(».‬تسنیم‪،‬‬ ‫‪)93/02/7‬‬ ‫ماجرای معاهده نظامی ایران و سوریه چه بود؟‬ ‫خردادماه امسال و با ورود تحوالت سوریه به مرحله‬ ‫جدید که در ان دیگر بیشتر کشــورها به این نتیجه رسیده‬ ‫بودند که باید یک بار دیگر ایران را در زمین سوریه وارد بازی‬ ‫خود کنند تا بتوانند بر مســاله توافق هسته ای که روزهای‬ ‫پایان خود را ســپری می کــرد تاثیرگذاری کنند‪ .‬از ســوی‬ ‫دیگر در همان روزها عربســتان با مداخله نظامی مستقیم‬ ‫و بمباران مناطق مختلف یمن به مداخلــه نظامی در این‬ ‫کشور دست زده بود‪.‬‬ ‫در همین رابطــه برخی شــایعات در فضای مجازی‬ ‫درباره ورود نظامی جمهوری اســامی ایران در سوریه از‬ ‫قول «امیر موسوی» تحلیلگر تلویزیون های عربی مطرح‬ ‫شــده که البته او در فیس بوک خود این موضوع را تکذیب‬ ‫کرد‪ .‬با این حال در این پیام به نقل از امیر موسوی نوشته‬ ‫شــده بود «رهبر معظم انقالب و فرماندهی معظم کل قوا‬ ‫دستور تاریخی فرمان اجرایی شدن معاهده دفاعی ایران‬ ‫و سوریه را صادر خواهند کرد‪».‬‬ ‫این درحالی است که هم او و هم مقامات جمهوری‬ ‫اســامی همچنان بر موضع عدم مداخله نظامی انگشت‬ ‫تاکید نهاده شــده بــود‪ .‬البتــه جمهوری اســامی ایران‬ ‫کمک های مستشــاری و حمایت های مــادی و معنوی و‬ ‫پشــتیبانی از محور مقاومت به کشــورهای منطقه را علنا‬ ‫اعالم کرده و از این موضوع هیچ ترسی ندارد‪.‬‬ ‫در همین زمینه عباســعلی منصوری ارانــی فرمانده‬ ‫روایت سردار جوانی از حضور ایران در سوریه‬ ‫سردار جوانی‪ ،‬از مشاوران و فرماندهان سپاه نیز در‬ ‫مورد نحوه حضور ایران در سوریه در گفت وگویی مفصل به‬ ‫بحث نشسته است‪ .‬او به بهانه شهادت سردار همدانی به‬ ‫شیوه داعش در مبارزه اشاره کرده و می گوید‪« :‬چون شیوه‬ ‫داعش رفتن به میان مردم و استفاده از سپر انسانی است‪،‬‬ ‫طبیعی است که مبارزه با این گروه زمان بر است و هم دولت‬ ‫ســوریه و هم عراق بر این اعتقادند که بایــد در برخورد با‬ ‫داعش از روش هایی استفاده کنند که غیرنظامیان کمترین‬ ‫اســیب ها را ببینند‪ .‬ایران معتقد اســت که امریکا به دنبال‬ ‫مبارزه با تروریسم نیست‪».‬‬ ‫سردار جوانی معتقد است که اسناد و مدارکی فراوانی‬ ‫نیز موجود هست مبنی بر اینکه پشت صحنه این گروه هایی‬ ‫که با عناویــن مختلــف فعالیت هایــی را اغــاز کرده اند‪،‬‬ ‫امریکا‪ ،‬کشورهای اروپایی‪ ،‬رژیم غاصب اسرائیل و برخی‬ ‫دولت های عربی در منطقه قرار دارند‪.‬‬ ‫وی دربــاره واقعیت نقش ایــران درحمایت از دولت‬ ‫عراق در مقابله با داعش می گوید‪« :‬جمهوری اسالمی با‬ ‫چنین تحلیلی از اوضاع‪ ،‬خود را در کنار دولت ها و ملت های‬ ‫مشروع در منطقه قرار داد و در سوریه اعالم کرد که از دولت‬ ‫بدون حضور بشار اسد امکان‬ ‫عبور از دوران گذار در سوریه‬ ‫غیر ممکن است‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫در تهران نیز برخی درباره نحوه این حضور اظهاراتی‬ ‫را مطرح می کردند‪ .‬محمود نبویان نماینده مجلس ایران‪،‬‬ ‫در ‪ ۲۳‬بهمــن ‪ ۹۲‬گفت‪ ۱۵۰« :‬هــزار ســوری را به ایران‬ ‫اوردیم و به انهــا اموزش نظامی دادیــم و ‪ ۱۵۰‬هزار نفر را‬ ‫همان جا امــوزش داده و ‪ ۵۰‬هزار نیــروی حزب الله را به‬ ‫انجا فرســتادیم‪ ».‬همچنین جواد کریمی قدوسی‪ ،‬عضو‬ ‫کمیسیون امنیت ملی ایران در ‪ ۱۲‬ابان ‪ ۹۲‬در مشهد گفت‪:‬‬ ‫«صدها گردان از ایران در سوریه وجود دارد‪ ،‬هر چند خبر‬ ‫پیروزی های ارتش ســوریه را از زبان یک فرمانده سوری‬ ‫می شنوید‪ ،‬اما پشت پرده ان نیروهای ایرانی قرار دارند‪».‬‬ ‫اما به نظر می رسید این اظهارات چندان با واقعیت منطبق‬ ‫نیست و ایران البته در کنار فرماندهان سوری قرار دارد‪.‬‬ ‫ایــن ســخنان‪ ،‬تکذیب رمضان شــریف‪ ،‬مســئول‬ ‫روابط عمومی ســپاه پاســداران را نیز به دنبال داشت که‬ ‫گفت‪« :‬ایران هیچگونه گردان ســازمانی در سوریه ندارد‬ ‫و تنها برای انتقال تجــارب دفاعی خود بــه مدافعان این‬ ‫کشــور حضور مستشــاری دارد‪ ».‬با این حال تا بهمن ماه‬ ‫چرا ایران از سوریه حمایت می کند؟‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫و گفته بود این دخالت برای جلوگیری از «کشــتار مردم»‬ ‫است‪ .‬قاانی به خبرگزاری ایسنا توضیح داده بود‪« :‬نیروی‬ ‫قدس در ســوریه «حضــور موثــر» دارد و با ایــن حضور‬ ‫«به طور فیزیکی و غیرفیزیکی جلوی کشتارهای بزرگ در‬ ‫سوریه گرفته شد‪».‬‬ ‫اما در مقابــل گروه های معارض ســوری که تمایل‬ ‫داشتند اتش جنگ را در سوریه بیش از پیش دامن بزنند‪،‬‬ ‫هر روز ادعاهای تازه ای مطرح می کردند تا در اتش تقابل‬ ‫میان ایران و مردم سوریه دمیده شود‪.‬‬ ‫برهمین اساس شورای ملی سوریه به نادرست اعالم‬ ‫کرد که ایــران «میلیاردها دالر پــول از طریق بانک های‬ ‫لبنان و عراق» به حکومت بشار اسد می فرستد و «در تالش‬ ‫برای افروختن شعله های جنگ داخلی در سوریه شریک‬ ‫جرم است» (راه سبز‪ ۱۲ ،‬خرداد ‪ )۱۳۹۱‬این خط رسانه ای‬ ‫در میان رســانه های مخالف نظام به طور گسترده پوشش‬ ‫داده می شد و از سوی برخی رســانه های ترکیه یا حامیان‬ ‫عربستان در منطقه نیز مورد بازنشر قرار می گرفت‪.‬‬ ‫‪ ،۹۲‬مطابق انچه به صورت رســمی اعالم شــده اســت‪،‬‬ ‫دست کم ‪ ۱۵‬نفر از اعضای سپاه پاســداران در سوریه به‬ ‫شــهادت رســیدند‪ .‬در فروردین ‪( ۱۳۹۳‬اوریــل ‪،)۲۰۱۴‬‬ ‫فرمانده وقت نیروی هوایی سپاه پاسداران اعالم کرد که‬ ‫ایران مانع سقوط حکومت بشار اسد شده است‪ .‬همچنین‬ ‫در ‪ ۳۰‬فروردین ‪ ۱۳۹۳‬محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی‬ ‫سپاه پاسداران انقالب اســامی گفت‪« :‬سپاه پاسداران‬ ‫در ســوریه حضور نظامی ندارد‪ ،‬بلکه حضور مستشــاری‬ ‫دارد‪ ».‬وی حضور مستشاری سپاه پاسداران در سوریه را‬ ‫شکل گیری انچه بسیج مردمی در کنار ارتش سوریه و برای‬ ‫مقابله با جریانات تکفیری نامید‪ ،‬دانست‪.‬‬ ‫ســابق دافوس در گفت وگو با باشــگاه خبرنگاران توضیح‬ ‫داده بود‪« :‬ایران همواره به دوســت و بــرادر خود کمک‬ ‫خواهــد کرد و هرگــز تمایل بــه دخالت مســتقیم در هیچ‬ ‫کشوری ندارد‪ .‬جمهوری اسالمی ایران همواره در راستای‬ ‫کمک مستشــاری انواع تاکتیک ها و روش هــای نبرد را‬ ‫برای مبارزه با تروریسم در اختیار کشــورهای منطقه قرار‬ ‫داده است‪».‬‬ ‫محمدحســن اصفری‪ ،‬عضو کمیسیون امنیت ملی‬ ‫و سیاســت خارجی هم در این زمینه گفته بود‪« :‬جمهوری‬ ‫اســامی ایران شــریک غم مظلومین دنیا بوده و ان را از‬ ‫وظایف ارمانی و دینی خود می دانــد‪ .‬ضمنا این کمک ها‬ ‫برای مبارزه با تروریســم بوده و کمک های مستشــاری به‬ ‫صورت کامال اشکار مطرح می شود و نیازی به پنهان کاری‬ ‫نیست‪ ».‬ســردار اســماعیل کوثری نیز تاکید کرده بود‪:‬‬ ‫«ازادگان جهان کمک های مستشــاری مــا را دریافت و‬ ‫توطئه مستکبرین را دفع می کنند‪».‬‬ ‫این خط رســانه ای به این دلیل پیگیری می شــد تا‬ ‫موضــوع دخالــت نظامی عربســتان در یمــن کمرنگ تر‬ ‫جلوه کند‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫قانونی بشار اسد رئیس جمهوری سوریه حمایت می کند و‬ ‫این حمایت همزمان از ملت سوریه نیز است چون سوریه‬ ‫در معرض یک توطئه قرار گرفته است و همچنین عراق‪».‬‬ ‫جوانــی موضع جمهــوری اســامی را همانطور که‬ ‫سال هاســت بیان شــده‪ ،‬حمایت از دولت هــای قانونی‬ ‫دانسته و توضیح می دهد‪« :‬مسئوالن جمهوری اسالمی‬ ‫ایران بارها رسما این موضوع را اعالم کرده اند که از ملت ها‬ ‫و دولت های قانونی عراق و ســوریه حمایت می کنند‪ ،‬این‬ ‫کمک ها نوع و کم و کیف ان به شکل حضور مستشاری‪،‬‬ ‫مشاوره ای و انتقال تجربیات بوده است‪».‬‬ ‫او عامل اصلــی را تجــارب ایــران و انتقــال ان به‬ ‫دولت های سوریه و عراق دانســته که توانسته مردم را به‬ ‫صحنه بیاورد‪« :‬ایــران با تجارب خود در طول ‪ 36‬ســال‬ ‫گذشته و در دوران جنگ تحمیلی و در برخورد با گروه های‬ ‫شورشی به ملت های سوریه و عراق کمک کرده است و این‬ ‫تجارب ملت ایران از ســوی نیروی قدس سپاه پاسداران‬ ‫منتقل شده و توانســته مردم عراق و ســوریه را به صحنه‬ ‫بیاورد ودرکنار دولت ها قرار داده و بصیرت و شناخت حاصل‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫حضور نیروهای مردمی ‬ ‫‪52‬‬ ‫سوری ها‪ ،‬قاسم سلیمانی‬ ‫را فرشته نجات کشورشان‬ ‫می خوانند‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫مهمتریــن عامــل کــه توانســته تاثیر زیــادی در‬ ‫پیروزی های مردم ســوریه ایجاد کند‪ ،‬حضــور گروه ها و‬ ‫نیروهای مردمی این کشــور بود‪ .‬اقدامی که بدون شک‬ ‫یکی از بنیانی ترین نــوع فعالیت های ایران در ســوریه را‬ ‫شامل می شد‪.‬‬ ‫بنابــه شــواهد تاریخی حضــور ســردار همدانی در‬ ‫مقطــع جنگ و دفاع از کشــور بــه پیش از دفــاع مقدس‬ ‫و کردســتان باز می گــردد‪ .‬ســردارهمدانی فعالیتــش را‬ ‫در کردســتان و از فعالیــت در کنار شــهید بروجردی اغاز‬ ‫کرد‪ .‬یکی از ویژگی های مهم و مطرح ســردار بروجردی‬ ‫چند وجهی بــودن وی در امر مبارزه بود‪ .‬او اولین کســی‬ ‫بود که در کردستان نیروهای مردمی کرد را برای مقابله با‬ ‫«پیشمرگه ها» بسیج کرد‪ .‬اقدام شهید بروجردی از اینجا‬ ‫ناشــی می شــود که وی به وجهه های فرهنگی و سیاسی‬ ‫امر مبــارزه نیز به خوبی دقت داشــت‪ .‬براســاس این نظر‬ ‫اگر جنگ های شــهری و داخلی به تقابل میان «خودی»‬ ‫(نیروهای محلی) و «غیرخودی» (نیروهایی که به منطقه‬ ‫اعزام شــده اند) تبدیل شــود‪ ،‬موجب می شــود تا شرایط‬ ‫رزمنده ها در مقابل جدایی طلبان و تروریســت هایی که در‬ ‫ان منطقه حضوری طوالنی مدت داشــتند تضعیف شود‪.‬‬ ‫بر همین اساس شهید بروجردی در اقدامی مهم نیروهای‬ ‫کرد مســلمان را پایه گذاری کرد که در کنار نیروهای سپاه‬ ‫که از سایر مناطق ایران به منطقه اعزام شده بودند‪ ،‬فعالیت‬ ‫کنند و همین امر باعث می شد مردم کردستان هم احساس‬ ‫نکنند در مقابــل نیروهایی قرار دارند که برای تســخیر به‬ ‫ان منطقه امده اند‪ .‬این مدل در ســوریه نیــز کاربردش را‬ ‫نشــان داد و ســردار همدانی به عنوان یکی از همرزمان‬ ‫شــهیدبروجردی به خوبی از این مســاله اگاه بــود و از ان‬ ‫استفاده کرد‪.‬‬ ‫ایــن مســاله یکــی از محوری تریــن فعالیت های‬ ‫مستشــاری ایران در ســوریه را شــامل می شــود که طی‬ ‫ان ایران نیروهــای مردمی ســوریه را بســیج و در مقابل‬ ‫تروریســت هایی که عموما خودشــان از کشورهای دیگر‬ ‫به ســوریه امده بودند قرار داد‪ .‬در کنار این مســاله سردار‬ ‫همدانی معتقد بود که ایــران عالوه بر انجام فعالیت های‬ ‫مستشاری نظامی باید به مقوله های فرهنگی و عمرانی نیز‬ ‫در این مناطق توجه کند و این موضوعات در مدت فعالیت‬ ‫وی در سوریه جزو مســائلی قرارداشت که وی درمورد انها‬ ‫اقدامات زیادی را به عمل اورده بود‪.‬‬ ‫در همین رابطه سردار سرلشکر رحیم صفوی فرمانده‬ ‫سابق ســپاه پاســداران انقالب اســامی گفته‪« :‬شهید‬ ‫بروجردی تفکر مردمی داشــت‪ .‬بینش اجتماعی بســیار‬ ‫وسیعی داشت‪ .‬جامعه کرد را می شناخت و برای این جامعه‬ ‫استراتژی فرهنگی داشت‪ .‬مثال ایشان برای ابادانی و برای‬ ‫راه اندازی فرمانداری ها و اموزش و پرورش بســیار تالش‬ ‫کرد‪ .‬شهید بروجردی جامع نگر بود‪ .‬ما یک مقدار عملیاتی‬ ‫بودیم و ُبعد نظامی مان غلبه داشت‪ ،‬اما ایشان جامع بود‪،‬‬ ‫مسائل سیاسی را می دید‪ ،‬مسائل فرهنگی را می دید‪ ،‬حتی‬ ‫به غذای مردم توجه داشت‪ .‬سردار همدانی نیز همچون‬ ‫همرزم ســابق خود در جبهه های غرب‪ ،‬معتقــد به انجام‬ ‫فعالیت های فرهنگی‪ ،‬اموزشی‪ ،‬تبلیغاتی و عمرانی جهت‬ ‫مقابله با گروهک های تکفیری در سوریه بوده است‪».‬‬ ‫«دفاع وطنی» و «حشد الشعبی»‬ ‫نتایج حضور مستشاران ایران‬ ‫سردار شــهید همدانی در ابتدای تابســتان امسال‬ ‫در مصاحبه ای به همین موضوع اشــاره کــرده بود‪ .‬او در‬ ‫خصوص وضعیــت ســوریه و پایداری ســوریه گفته بود‪:‬‬ ‫«دشمن در سال ‪ 89‬با ایجاد بحران در سوریه به دنبال ان‬ ‫بود تا طی مدت چهار ماه دولت قانونی سوریه را سرنگون‬ ‫کــرده و بدین ترتیب ضمن کوتاه شــدن دســت ایران در‬ ‫مقابله با رژیم اشغالگر قدس‪ ،‬با تضعیف حزب الله لبنان‪،‬‬ ‫امنیت اســرائیل غاصب را تضمیــن کند؛ ولــی اکنون با‬ ‫گذشت چهار سال از شروع بحران‪ ،‬هنوز نتوانسته اهداف‬ ‫خود را محقق شــده بیابد‪ .‬زمانی که بحران در سوریه اغاز‬ ‫شد عده کمی از فرزندان کشورمان برای ارائه کمک های‬ ‫فکری به این کشــور رفتند؛ که یکــی از نتایج این حضور‬ ‫عالوه بر مقاومت چهار ساله در برابر تکفیری ها و حامیان‬ ‫غربی و عربی انها‪ ،‬می توان به راه اندازی نوعی بسیج به نام‬ ‫«دفاع وطنی» اشاره کرد‪».‬‬ ‫ســردار همدانــی در مــورد راه انــدازی همین مدل‬ ‫در عراق نیز توضیــح داده بود‪« :‬نتیجه حضــور فرزندان‬ ‫کشورمان در عراق این بود که همانند سوریه در این کشور‬ ‫نیز بسیج مردمی به نام «حشد الشــعبی» راه اندازی شد؛‬ ‫نیرویی که نقش غیر قابل انکاری در پیروزی های به دست‬ ‫امده مقابل تکفیری ها دارند‪».‬‬ ‫ایــن فرمانــده ارشــد ســپاه پاســداران در ادامــه‬ ‫صحبت های خود پــس از بیان نتایج حضور مستشــاران‬ ‫ایرانــی در عــراق و ســوریه‪ ،‬بــه دشــمن اصلــی جهان‬ ‫اســام اشــاره کرده و معتقد بود که انها فریب خورده اند‪:‬‬ ‫«تکفیری ها‪ ،‬سلفی ها و اعضای طالبان‪ ،‬کسانی هستند‬ ‫که فریب تبلیغات دروغین دشــمنان اسالم‪ ،‬یعنی امریکا‬ ‫و رژیم صهیونیســتی را خورده اند؛ به همین دلیل دشمن‬ ‫اصلی ما امریکا و رژیم صهیونیستی است‪ .‬باتوجه به اینکه‬ ‫طراح اصلی حمله عــراق به ایران و حملــه تکفیری ها به‬ ‫سوریه و عراق و همچنین به وجود امدن طالبان و القاعده‬ ‫در افغانستان‪ ،‬امریکا قرار دارد؛ اگر دشمن شناسی نداشته‬ ‫باشــیم و نســبت به بصیرت افزایی جامعه غفلــت کنیم‪،‬‬ ‫همانند تکفیری ها جوانان ما نیز فریب نقشه های امریکا را‬ ‫می خورند و ان گاه باید شاهد بروز فتنه ای دیگر همانند فتنه‬ ‫سال های ‪ 78‬و ‪ 88‬باشیم‪».‬‬ ‫ســخنان ایــن سردارشــهید نشــان می دهــد کــه‬ ‫شــکل گیری دفاع وطنی و حشــد الشــعبی که داوطلبان‬ ‫سوری و عراقی را جهت مقابله با گروهک های تروریست‬ ‫و تکفیری بسیج کرده بود‪ ،‬نیازمند فعالیت های فرهنگی‪،‬‬ ‫فکری و تبلیغاتی است تا این بســیج عمومی بتواند با قرار‬ ‫گرفتن در کنار دولت ها از ســقوط شــهرهای مهمی چون‬ ‫دمشق و بغداد جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫گفتنی است که ســردار همدانی با استفاده از تجربه‬ ‫بســیج مســتضعفین در ایران‪ ،‬مدل بســیج را در ســوریه‬ ‫سازماندهی کرد تا در کنار ارتش سوریه به مقابله با داعش‬ ‫بپردازند‪.‬‬ ‫پایش رفتار و فعال سازی کانون های بسیج‬ ‫با محوریت فرهنگی‬ ‫خود ســردار در خصــوص فعالیت هــای الزم جهت‬ ‫شــکل گیری دفــاع وطنی گفته بــود‪« :‬بیشــتر اقدامات‬ ‫مستشــاری ایران حول محور پایش رفتار و فعال ســازی‬ ‫کانون های بسیج با محوریت فرهنگی و حضور پرشور مردم‬ ‫در میدان مبارزه و مقاومت بود‪ .‬ما سعی نکردیم رفتارها را‬ ‫مهندسی کنیم و یا از اصول و قواعد طراحی استفاده کنیم؛‬ ‫بلکه به اقدام عملی برای اثبــات رفتارهای وحدت امیز و‬ ‫عزت افرین پرداختیم‪».‬‬ ‫همانطور کــه می بینیــم‪ ،‬بیش از انکه مستشــاران‬ ‫نظامی ایران در ســوریه به فعالیت های نظامی بپردازند‪،‬‬ ‫به مســائل فرهنگی توجه داشــته و از ان طریق توانستند‬ ‫گروه ها و تشــکل های مردمی را سازماندهی کنند‪ .‬سردار‬ ‫همدانی توضیــح داده بود که بــرای افزایــش معنویت‪،‬‬ ‫وحدت و انسجام در ســوریه گروه هایی با نام «کشاب» را‬ ‫ویژه نوجوانان سنی‪ ،‬علوی‪ ،‬مسیحی و اسماعیلیه تشکیل‬ ‫داده بودند تا از این دریچه بتوانند «مقصود شان را صریح تر‬ ‫به ســمع و نظر» این افراد برســانند‪ .‬او در مورد سرانجام‬ ‫این فعالیت گفتــه بود‪« :‬این اقدامات به جایی رســید که‬ ‫خوشــبختانه امروز طلبه جوان ما در استان حلب به محور‬ ‫کارهای فرهنگی سوریه تبدیل شده است‪».‬‬ ‫مشــاور فرمانده کل ســپاه با اشــاره به اینکه صدور‬ ‫فرهنگ دفاع مقدس و تشــکیل بســیج مردمی‪ ،‬از دیگر‬ ‫دستاوردهای همکاری مستشاری ایران در سوریه است‪،‬‬ ‫افزوده بود‪« :‬با تشــکیل بســیج مردمــی‪ ،‬فرماندهان و‬ ‫مسئوالنی که توسط دشــمنان تضعیف شده بودند دوباره‬ ‫جان گرفتند و از طرفی دیگر‪ ،‬هراس داعش و جبهه النصره‬ ‫از نیروهای بسیجی ما نشان می دهد فرهنگ دفاع مقدس‬ ‫به خوبی در میان جوانان سوریه به عنوان یک مدل و الگو‬ ‫معرفی شده است‪».‬‬ ‫انطور که بعدها مشخص شد خواندن نماز و قران در‬ ‫میان کارکنان ارتش سوریه تا پیش از این ممنوع بود‪ .‬اما‬ ‫یکی از مهمترین اقدامات فرهنگی که سردار همدانی در‬ ‫سوریه دنبال می کرد به این موضوع باز می گشت‪ .‬خودش‬ ‫توضیح داده بود‪« :‬کانون های بسیج در محله های اشغالی‬ ‫هم دست از فعالیت برنداشته و انتقال این فرهنگ باعث‬ ‫شــده تا کارکنان ارتش ســوریه که نماز و قران خواندن را‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫ممنوع کرده بودند نیز به اقامه نماز و برپایی مراسم مذهبی‬ ‫روی بیاورند‪».‬‬ ‫«جهاد البناء» تقویت روح وحدت‬ ‫فعالیت های فرهنگی‪ ،‬مبــارزه و جهاد تنها کارهایی‬ ‫نبود که مستشــاران نظامی ایران در ســوریه انجام داده‬ ‫بودند‪ .‬همانطور که گفته شــد‪ ،‬یکی از محورهای فعالیت‬ ‫ایران در ســوریه بحث های عمرانی بود که می توانســت‬ ‫موجبات اتحاد را فراهم کند‪.‬‬ ‫تشکیل بسیج ســازندگی با عنوان «جهاد البناء» نیز‬ ‫بخشی از فعالیت های مستشــاری ایران بود که به همت‬ ‫جوانان سوری ایران صورت گرفت‪ .‬صنعت توریسم و نفت‬ ‫بخش مهمی از اقتصاد کشور ســوریه را در گذشته تامین‬ ‫می کرد که با شروع درگیری ها در ســوریه صنعت توریسم‬ ‫تعطیل و بخشی از نفت این کشور به دست داعش افتاد‪.‬‬ ‫تشکل «جهاد البناء» باعث شده است که عالوه بر تقویت‬ ‫روح وحدت در سوریه بخشــی از مشکالت اقتصادی این‬ ‫کشور نیز بدین گونه رفع شود‪.‬‬ ‫به اعتقاد بسیاری از کارشناسان نظامی و مستشاران‬ ‫ایران در سوریه این بسیج سازندگی مردم ان کشور را بسیار‬ ‫امیدوار کرده و خوشبختانه مردم ســوریه نیز از این اقدام‬ ‫انقالب اسالمی حمایت همه جانبه کرده اند‪.‬‬ ‫ائتالف ایرانی _ روسی‬ ‫ایرانتجربیاتجنگتحمیلیرا‬ ‫بهافسرانارشدسوریانتقالدادهاست‬ ‫شعبه قرارگاه خاتم االنبیا در سوریه‬ ‫‪2‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫با شــروع بحران در ســوریه و سپس کشــانده شدن‬ ‫فعالیت تروریســتی نیروهــای داعش به مرزهــای عراق‪،‬‬ ‫هرچند موضع سیاســی ایران در مقابــل تکفیری ها کامال‬ ‫روشــن بود که ایران در ابتدای امر خیلی دخالت نکرد؛ اما‬ ‫از زمانی که جمهوری اسالمی احساس کرد که اینها تبدیل‬ ‫به تهدید شده اند موضع شفاف تری گرفت و امادگی خود را‬ ‫برای انتقال تجارب به سوریه و عراق اعالم کرد تا اینکه این‬ ‫جریان یعنی تروریسم تکفیری ریشه کن شود‪.‬‬ ‫در این میان انچه که مشخص اســت‪ ،‬ایران حاضر‬ ‫نیست نیروهای رزمی به انجا بفرســتد اما حاضر به انتقال‬ ‫تجربه اســت که ایــن انتقال همــان بحث مستشــاری را‬ ‫شامل می شود‪ .‬بنابراین می بینیم که ایران در حال انتقال‬ ‫تجربیات جنگ تحمیلی افســران خود به نیروهای سوری‬ ‫است‪.‬‬ ‫در این راستا شاهد بودیم که این تجارب به نیروهایی‬ ‫مانند ارتش دفاع ملی سوریه منتقل شد و این ارتش نیز با این‬ ‫تجربیات ابتدا به ساکن وارد عملیات قصیر شد؛ عملیاتی‬ ‫که دو سال پیش انجام گرفت و از ان به عنوان نقطه تغییر‬ ‫معادله به نفع دولت سوریه نام می برند‪ .‬از ان زمان تاکنون‬ ‫ایران همچنان این نقش را ایفا می کند‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشــت که نقش مستشــاری ایران با‬ ‫مستشــاران دیگر کشــورها از جمله ایاالت متحده امریکا‬ ‫تفاوت های بسیاری دارد بر این اساس که ایران مستشاران‬ ‫خود را به میدان می فرستد و در میدان انتقال تجربه صورت‬ ‫می گیرد اما دیگر کشورها چنین اقدامی را انجام نمی دهند؛‬ ‫به همین خاطر نیز برخی مستشــاران ایرانی تا به امروز به‬ ‫درجه شهادت رسیده اند‪ .‬در عراق مستشــارانی از امریکا‬ ‫داریم که هیچ یک تاکنون کشته نشده اند‪ ،‬زیرا انها به جای‬ ‫انکه در میدان حضور داشته باشند در هتل هستند و از انجا‬ ‫مشاوره می دهند‪ .‬اما ایرانیان در میدان های جنگ عراق و‬ ‫ی و میدانی می کنند‪.‬‬ ‫سوریه حضور می یابند و تجارب را بوم ‬ ‫این رویکرد نشــان از حضور جدی ایــران در میدان‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫فعالیت در حوزه عمرانی بخــش دیگری از اقدامات‬ ‫تیم مستشاری ایران در سوریه را شــامل می شود‪ .‬سردار‬ ‫عبداللهــی فرمانده قــرارگاه ســازندگی خاتم االنبیا(ص)‬ ‫این موضوع را یکی از مســائلی عنوان کرده اســت که در‬ ‫دستورکار سردارشهید همدانی قرار داشت و مقرر شده بود‬ ‫تا شعبه ای از قرارگاه خاتم در سوریه تشکیل شود‪.‬‬ ‫سابقه رابطه ایران و ســوریه به دوران دفاع مقدس‬ ‫باز می گردد؛ مساله ای که بشار اسد نیز در گفت وگویی ان‬ ‫را اینگونه بیان می کند‪« :‬رابطه بین ایران و دمشق سابقه‬ ‫‪ 35‬ســاله دارد‪ .‬حمایت ایران در کمک به سوریه در پشت‬ ‫سر گذاشتن این جنگ سخت‪ ،‬اساسی بود‪».‬‬ ‫به این ترتیب می توان مشــاهده کرد که از اســاس‬ ‫انچه مستشاران ایرانی در زمان حضورشان در کشورهای‬ ‫دیگر انجام می دهند‪ ،‬بیش از انکه به مسائل فنی نظامی و‬ ‫استراتژی های جنگی وابسته باشد‪ ،‬از مسائل اعتقادی و‬ ‫بسیج عمومی ناشی شده و در انجا ریشه دارد‪ .‬در روزهایی‬ ‫که روســیه تالش می کند بــا اســتفاده از جنگ افزارهای‬ ‫پیشرفته امنیت را در بخشی از سوریه تامین کند‪ ،‬پاسداران‬ ‫ایران روی زمین و خاک ســوریه مشــغول ایجاد ســدی‬ ‫محکم از ایمان‪ ،‬اعتقاد و باورهای مردم سوریه در مقابل‬ ‫تروریست ها و به طور طبیعی اسرائیل هستند‪.‬‬ ‫ حسین رویوران‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫توزیع کتاب های دفاع مقدسی در سوریه‬ ‫یکی از بارزترین فعالیت های تیم مستشــاری ایران‬ ‫در سوریه در حوزه فرهنگی توزیع کتاب های دفاع مقدس‬ ‫اســت‪ .‬ســردار همدانی خرداد ماه سال گذشــته در ایین‬ ‫رونمایــی از کتاب «فقط غالم حســین(ع) باش» در این‬ ‫باره توضیــح داده بود‪« :‬تعــدادی از کتاب های خاطرات‬ ‫دفاع مقدس به زبان عربی ترجمه شــده و در سوریه توزیع‬ ‫شد‪ ،‬تعدادی از این کتاب ها نیز به فرمانده نیروی هوایی‬ ‫سوریه اهدا شــد و او پس از مطالعه‪ ،‬تمایل بسیار زیادی‬ ‫به مطالعه و بهره گیری از این کتاب ها نشان داد‪ .‬تاکنون‬ ‫‪ 20‬هزار عنوان کتاب دفاع مقدس بــه زبان عربی ترجمه‬ ‫شده و در ســوریه توزیع شده اســت‪ .‬در نمایشگاه کتابی‬ ‫که چندی پیــش در الذقیه برگزار شــد‪ ،‬در همان روز اول‬ ‫تمامی کتاب هــای دفاع مقدس تمام شــد و ایــن بیانگر‬ ‫جذابیت ان است‪».‬‬ ‫مبارزه دارد و شــهادت ســردار همدانی نیز صحــه بر این‬ ‫واقعیت بود‪ .‬ایشــان از یادگاران جنگ تحمیلی و حماسه‬ ‫دفاع مقدس بــود که تجارب ارزنــده ای در جنگ تحمیلی‬ ‫داشت و این تجارت را در سوریه به نظامیان منتقل کرد‪.‬‬ ‫در این راســتا انچه اهمیت دارد کمک های ایران در‬ ‫کنار پایگاه اجتماعی گسترده بشــار اسد برای حفظ دولت‬ ‫دمشــق اســت‪ .‬از اغاز حوادث ســوریه تاکنون پنج سال‬ ‫می گذرد و می دانیم که در این پنج ســال ارتش و نیروهای‬ ‫داوطلب مردمی از نظــام دفاع کرده اند‪ .‬ایــن بیانگر یک‬ ‫واقعیت مهم اســت مبنی بر انکه نظام اســد از یک پایگاه‬ ‫اجتماعی گسترده برخوردار اســت که مانع از سقوط شده‬ ‫است‪ .‬این درحالی است که هیچ یک از گروه های معارض‬ ‫از چنین پایگاهی برخوردار نیستند‪ .‬بنابراین در وهله نخست‬ ‫بقای نظام‪ ،‬متکی بــه پایگاه های اجتماعی اش اســت و‬ ‫در وهله بعد کمک های ایران و روســیه موثر بوده اســت‪.‬‬ ‫به همین دلیل اگر ان پایــگاه‪ ،‬اجتماعی نبود کمک ایران‬ ‫نمی توانســت خیلی تاثیرگذار باشــد اما به دلیل وجود این‬ ‫پایگاه کمک ایران تاثیرگذار بود و اقای بشار اسد به خاطر‬ ‫همین تاثیرگذاری از ایران تشکر کرده است‪.‬‬ ‫ایران با بسیج نیروهای مردمی در سوریه توانست به‬ ‫حفظ دولت مرکــزی کمک کند‪ .‬تجربه ای که در حماســه‬ ‫دفاع مقدس اهمیت فوق العاده ای داشت‪ ،‬حضور نیروهای‬ ‫داوطلب بسیجی بود و شاید مهمترین بخش حماسه ای که‬ ‫در ایران اتفاق افتاد همین بود‪ .‬درواقع این نیروهای کادر‬ ‫ارتش یا سپاه نبودند که کار را یکسره کردند بلکه نیروهای‬ ‫داوطلــب مردمی بودند که تحــت عنوان بســیج در جبهه‬ ‫حضور داشتند‪.‬‬ ‫امروز این تجربــه در همان چارچوب استشــاری به‬ ‫ســوریه منتقل شده اســت‪ .‬باید توجه داشــت که یکی از‬ ‫مهمترین زایش های این تفکر در سوریه شکل گیری ارتش‬ ‫دفاع ملی است که بر اساس الگوی بسیج شکل گرفته و بر‬ ‫پایه جنگ شهری اموزش دیده و وارد عملیات می شود‪.‬‬ ‫ورود این نیروی جدید تاحد زیادی شــرایط میدانی را‬ ‫تغییر داد و توانســت یک نیروی متخصص جنگ شهری‬ ‫را در کنار ارتش وارد معادله کند و شــرایط میدانی را به نفع‬ ‫دولت تغییر دهد‪.‬‬ ‫در حــال حاضر وضعیت میدانی ســوریه نیــز به نفع‬ ‫‪53‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫دولت اسد است‪ .‬زیرا دولت سوریه تقریبا همه استان ها را‬ ‫به استثنای استان ادلب در شمال و رقه در شرق در اختیار‬ ‫دارد‪ .‬در جاهای دیگر بخشــی از اســتان و نه مرکز ان در‬ ‫اختیار مخالفان قرار گرفته اســت‪ .‬دولــت مناطق مرکزی‬ ‫مانند دمشق‪ ،‬حمص و حما را در اختیار دارد و مخالفان در‬ ‫مرز اردن و درعا و نیز بخشی از شهر حلب تا مرز ترکیه را در‬ ‫اختیار گرفته اند و در شرق کشور نیز داعش بخش هایی از‬ ‫اســتان حصکه‪ ،‬دیرالزور و رقه را در اختیار گرفته بود‪ .‬این‬ ‫واقعیت نشان می دهد که حاکمیت دولت در بیش از دو سوم‬ ‫سوریه جریان دارد و از چهارده استان سوریه تنها دو استان‬ ‫به طور کامل در اختیار مخالفان قرار دارد‪.‬‬ ‫همچنین فاکتور مثبت دیگری که به نفع بشار اسد این‬ ‫روزها به کار گرفته شد حضور نظامی روسیه در سوریه است‪.‬‬ ‫ورود روســیه به جنگ علیه نیروهای تروریستی در سوریه‬ ‫این دلیــل بود که بخــش کثیری از تکفیری های روســیه‬ ‫در ســوریه و عراق در چارچوب نیروهــای داعش یا جبهه‬ ‫النصره فعالیت می کردند و روســیه در برابر دو انتخاب قرار‬ ‫داشت؛ یا این تروریســت ها را در سوریه نابود کند یا منتظر‬ ‫باشد این تکفیری ها جنگ را به داخل روسیه بکشانند‪ .‬اما‬ ‫دیدیم که والدیمیر پوتین تصمیــم گرفت جنگ علیه این‬ ‫تروریســت ها را در سوریه یکســره کند و عملیات فعلی نیز‬ ‫نتیجه این تصمیم گیری اســت‪ .‬تا امــروز حضور روس ها‬ ‫منجر به ان شده که وضعیت میدانی به نفع دولت اسد تغییر‬ ‫کند‪ .‬همچنین ورود روسیه یک رسوایی برای امریکا بود‪.‬‬ ‫امریکایی که یک ســال در راس ائتالف قرار داشــت و به‬ ‫گفته خودش صدها بار بمباران نیروهای تکفیری را انجام‬ ‫داده بود نتوانست تغییری در معادله ایجاد کند‪ .‬در حالی که‬ ‫با ورود روسیه معادله تغییر کرد و مشخص شد که یا امریکا‬ ‫توان تغییر معادله را ندارد یا جدیت الزم را به کار نمی برد‪.‬‬ ‫اعتراض امریکا و همپیمانان منطقــه ای ان و در راس ان‬ ‫ترکیه به بمباران تکفیری ها نشــان می دهد که غرب دچار‬ ‫نوعی دوگانگی است‪ .‬از یک سو مشارکت روسیه با دعوت‬ ‫دولت ســوریه را محکوم می کند اما به خود اجازه می دهد‬ ‫بدون هماهنگی با دولت ســوریه حمالتی را در خاک این‬ ‫کشــور انجام دهد‪ .‬جالب اینجاســت که دولت سعودی با‬ ‫دعوت ال خلیفه نیرو به بحرین اعزام کرد و غرب هم هیچ‬ ‫اعتراضی نداشت یا در یمن عبدربه منصور‪ ،‬رئیس مستعفی‬ ‫یمن از عربســتان دعوت کرد که در یمن دخالت کند و این‬ ‫اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫غرب این دخالت های سعودی را مشروع می داند اما‬ ‫دعوت دولت سوریه از روســیه برای غرب نامشروع است‪.‬‬ ‫با دوگانه رفتار کردن غرب با ورود روســیه به سوریه به طور‬ ‫کامل اشــکار و مشــخص شــد که غرب نه علیه تروریسم‬ ‫تکفیری است و نه به دنبال یکسره ســازی بحث تروریسم‬ ‫در منطقه ‪ .‬دولت های غربی و عربــی حتی حضور ایران را‬ ‫نیز محکوم کرده انــد و ان را غیر قانونی اعــام کردند‪ .‬در‬ ‫حالی که دولت سوریه یک دولت مشــروع از نگاه سازمان‬ ‫ملل و منتخب مردم سوریه است و در خواست این دولت از‬ ‫مشروعیت کافی برخوردار اســت‪ .‬تصور من این است که‬ ‫غرب با یک دوگانگی رفتار شــدیدی به این موضوع نگاه‬ ‫می کند در حالی که رفتار ایران کامال مشروع بوده است‪.‬‬ ‫در نهایت محکومیت حمله روســیه از ســوی غرب‬ ‫و مواضع ایران و روســیه نشــان داد که دو نگاه نســبت به‬ ‫تروریسم تکفیری وجود دارد؛ یک نگاه که ایران‪ ،‬روسیه‪،‬‬ ‫دولت عراق‪ ،‬سوریه و نیز حزب الله ان را دنبال می کنند که‬ ‫این گروه به دنبال از بین بردن جریان تکفیری ‪ -‬تروریستی‬ ‫هستند و نگاه دیگر شــامل امریکا و عوامل منطقه ای ان‬ ‫اســت‪ .‬باید توجه داشــت این نگاه دوم در پــی مدیریت‬ ‫تکفیری ها و نه از بین بردن انهاســت بنابراین این دو نگاه‬ ‫بر یکدیگر منطبق نخواهد شــد و ائتالف ایرانی‪-‬روسی با‬ ‫ائتالف امریکایی در اینده همکاری نخواهد داشت‪.‬‬ ‫نقششهیدهمدانیدرسازماندهینیروهایمردمی‬ ‫هانی زاده درگفت وگو با مثلث‬ ‫پــس از شــروع بحــران در ســوریه و دخالــت‬ ‫کشــورهای خارجی با هــدف تقویــت نیروهای‬ ‫مخالف بشــار اســد‪ ،‬ایران نیز کمک های خود را‬ ‫به نفع دولت اســد اغــاز کرد ؛ کمک هایــی که از‬ ‫عرصه سیاســی اغاز و به کمک های مستشاری‬ ‫ختم شــد‪ .‬کمی در رابطه با سیاســت های ایران‬ ‫در قبال ســوریه و اقداماتی که تا به امروز انجام‬ ‫داده بگویید ‪.‬‬ ‫از مارس ســال ‪ 2011‬که بحران ســوریه اغاز شــد‬ ‫جمهوری اسالمی ایران باتوجه به نقش تخریبی کشورهای‬ ‫منطقــه ای و فرامنطقــه ای در تشــدید بحــران ســوریه‪،‬‬ ‫بالفاصله ورود پیدا کرد‪ .‬البته ورود ایران در ابتدا به صورت‬ ‫سیاســی بود و اعتقاد ایران همواره این بوده و هســت که‬ ‫بحران ســوریه راه حل نظامی ندارد‪ .‬به همین دلیل ایران‬ ‫راهکارهای متعــددی در خصــوص حل بحران ســوریه‬ ‫ارائه داد‪ .‬تاکنــون ایران چهار طرح مختلــف را برای حل‬ ‫بحران سوریه به دولت و مخالفان غیر مسلح پیشنهاد داده‬ ‫است‪ .‬ضمن اینکه ســه دوره مذاکره میان دولت و رهبران‬ ‫گروه های مخالف غیرمسلح در تهران با نظارت ایران برگزار‬ ‫شد اما به مرور زمان کشورهایی مانند ترکیه‪ ،‬عربستان و قطر‬ ‫با سازماندهی گروهک های مسلح داعش‪ ،‬جبهه النصره‪،‬‬ ‫لواء التوحیــد و ارتــش ازاد تالش کردند تــا دولت قانونی‬ ‫سوریه را سرنگون کنند‪ .‬حدود ‪ 170‬گروهک تروریستی در‬ ‫سوریه توسط برخی کشورهای منطقه سازماندهی شدند تا‬ ‫از رهگذر تشدید بحران در سوریه به اهداف خود نائل شوند‪.‬‬ ‫هدف کشورهای غربی و هم پیمانان منطقه ای انان این بود‬ ‫که اوال دولت سوریه سرنگون‪ ،‬ثانیا محور تهران‪ -‬دمشق‪-‬‬ ‫بیروت قطع شــود و ثالثا حزب الله لبنان از محور مقاومت‬ ‫خارج و در نهایت یک دولت وابســته به اسرائیل در سوریه‬ ‫تشکیل شود‪.‬‬ ‫برایند گزارش ها نشــان می دهد که قطر و عربستان‬ ‫در سه ســال گذشــته حدود ‪ 36‬میلیارد دالر کمک مالی و‬ ‫تسلیحاتی در اختیار گروهک های تروریستی قرار داده اند‬ ‫و ترکیه نیز در امــوزش و اعزام گروهک های تروریســتی‬ ‫نقش کامال پررنگی ایفا کرده اســت‪ .‬به همین دلیل پس‬ ‫از شکســت طرح های سیاســی برای حل بحران سوریه‪،‬‬ ‫جمهوری اســامی ایران با تشــکیل یک جبهه مشــترک‬ ‫با شــرکت روســیه‪ ،‬چین‪ ،‬عراق و حزب الله در صدد تغییر‬ ‫شرایط میدانی سوریه به سود دولت بشــار اسد عمال وارد‬ ‫عرصه نظامی شد‪ .‬در این میان باتوجه به خطری که نسبت‬ ‫به اماکن مقدسه سوریه از سوی گروهک های تروریستی‬ ‫صــورت می گیــرد برخــی از فرماندهان نیروهای مســلح‬ ‫داوطلبانه برای کمک به نیروهای مسلح راهی این کشور‬ ‫شدند‪ .‬این فرماندهان با اســتفاده از تجارب میدانی خود‬ ‫در نخســتین گام یک نیروی مردمی در کنار ارتش دولتی‬ ‫سوریه تشکیل دادند و از همان زمان اموزش جوانان سوریه‬ ‫با شــرکت فرماندهان نظامی ایران و حزب الله اغاز شــد‪.‬‬ ‫به گونه ای که هم اکنون بیش از ‪ 600‬هزار نیروی مردمی در‬ ‫قالب ‪ 60‬لشکر سازمان یافته و اموزش دیده برای مقابله با‬ ‫گروهک تروریستی داعش ســازماندهی شده اند‪ .‬یکی از‬ ‫این فرماندهان که در ســازماندهی نیروهای مردمی نقش‬ ‫کامال پررنگی را ایفا می کرد شهید حسین همدانی بود که‬ ‫باتوجه به اهمیت استراتژیک سوریه برای محور مقاومت و‬ ‫همچنین خطری که اماکن مقدسه سوریه را تهدید می کند‪،‬‬ ‫ایشان گام بلندی برای مهار بحران سوریه برداشت‪.‬‬ ‫شما نقش مستشاری ایران در عدم سقوط دولت‬ ‫بشار اسد را چقدر پررنگ می بینید؟‬ ‫می دانیم که حضــور نظامی ایران در ســوریه در حد‬ ‫مستشاری است تا از توطئه های امریکا و رژیم صهیوینستی‬ ‫علیه منطقه جلوگیری شود؛ به همین دلیل به محض شروع‬ ‫شرایط جدید به نفع سوریه است‬ ‫گفت وگوی مثلث با فالحت پیشه‪ ،‬عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس‬ ‫کمک مستشاری ایران در سوریه را چگونه ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫حضور مستشاری ایران در عراق و سوریه موضوعی‬ ‫فراتر از روابط تهران با بغداد و دمشــق اســت‪ .‬این موضوع‬ ‫در قالب مبارزه با تروریســم بین المللی مطرح می شــود‪ .‬در‬ ‫شرایط کنونی دست کم ‪ ٤٥‬کشــور از سراسر جهان مبارزه با‬ ‫تروریسمبین المللیراجزئیازسیاست هایکلیخودمطرح‬ ‫کرده و بدان افتخار می کنند‪ ،‬اما در عمل فقط حرف مبارزه با‬ ‫تروریسم می زنند‪ .‬امریکا و بیش از ‪ 40‬کشور در قالب ائتالف‬ ‫بین المللی ضد داعش می جنگند و از حدود یک سال و نیم‬ ‫سال پیش وارد عمل شده اند‪ ،‬تمام کشورهای عضو ائتالف‬ ‫بین المللی نتوانسته اند به اندازه ایران در مبارزه با تروریسم‬ ‫خوب عمل کنند‪ .‬اگر کمک مستشاری ایران را فراتر از روابط‬ ‫دوجانبه بلکه در چارچوب مبارزه جهانی علیه تروریسم بدانیم‬ ‫جمهوری اســامی ایران در راس قرار دارد‪ .‬در حال حاضر‬ ‫روســیه با اقدامات نظامی اخیر خود در سوریه‪ ،‬با حضوری‬ ‫کم خطرتریعنیحملههواییدراینمبارزهجهانیشرکتکرده‬ ‫است‪ ،‬این در حالی است که ایران با حضور مستشاری بسیار‬ ‫مفید بوده و حتی در این مسیر شهدایی داده است‪.‬‬ ‫از زمان شــروع بحران در ســوریه نقش ایران در‬ ‫حفظ دولت بشار اسد را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫از چند سال گذشــته دو تحول در منطقه در جریان‬ ‫بوده اســت‪ .‬از یک ســو مــا با یک پدیــده جدیــدی به نام‬ ‫دموکراســی خواهی روبــه رو بوده ایم‪ .‬جمهوری اســامی‬ ‫ایران در این میان تالش کرده اســت که از این نهضت ها و‬ ‫جنبش های دموکراسی خواهی حمایت کند و حتی خواستار‬ ‫تاسیس یک روند با ثبات در سوریه شده است‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫نیز شاهد جریان مقاومت به صورت سنتی از دیرباز بوده ایم‪.‬‬ ‫اما از چهارســال پیش از همان ابتدای تحوالت در ســوریه‬ ‫شاهد همسویی دو جریان منفی در این کشور بوده ایم‪ .‬یکی‬ ‫جریان محافظه کاری و ارتجاعی عرب است و از سوی دیگر‬ ‫جریان ضد مقاومت‪ .‬در واقع تالش برخی این بوده است که‬ ‫جریان دموکراســی خواهی را منحرف کنند و به سمت حفظ‬ ‫شرایط سوق دهند و از سمت دیگر به دنبال تضعیف جریان‬ ‫مقاومت هستند‪ .‬سوریه از این منظر حائز اهمیت است که‬ ‫به صورتلجستیکیازدوجریانپیروزمقاومتیعنیحماس‬ ‫و حزب الله حمایت کرده و به نوعی مرکز پشــتیبانی این دو‬ ‫جریان یعنی نماینده های اصلی ارمان های اصیل مقاومت‬ ‫بوده است‪ .‬بر همین اساس غرب و برخی کشورهای منطقه‬ ‫بخش عمده ای از تحوالت را به سمت دولت سوریه منحرف‬ ‫کرده اند و بر همین اســاس یکی از دالیلی که بشــار اسد در‬ ‫نوک پیکان این هجمه خارجی قرار گرفته‪ ،‬به دلیل حمایت‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫بحران در ســوریه‪ ،‬فرماندهان نیروهای مســلح باتوجه به‬ ‫تجربه ای که داشتند وارد جنگ شدند و ارتش سوریه را برای‬ ‫جنگ شهری اماده کردند‪.‬‬ ‫از انجایی که سقوط بشار اسد به معنای تضعیف جدی‬ ‫بلوک مقاومت است‪ ،‬سپاه پاسداران که نگاهی راهبردی‬ ‫به مســائل منطقه دارد‪ ،‬نخواهد گذاشت به قدرت جریان‬ ‫مقاومت لطمه ای وارد شود‪.‬‬ ‫پنج سال از بحران سوریه اکنون کشورهای غربی‬ ‫پس از عدم تحقق اهداف و منافع خود در سوریه و‬ ‫مشخصشدناشتباهاتدرمحاسباتمنطقه ای‬ ‫انها‪ ،‬تا حدودی از مواضع گذشــته خــود در قبال‬ ‫دمشق بازگشته و به سمت راه حل سیاسی حرکت‬ ‫کرده و هم سوتر با مواضع ایران گام بر می دارند‪،‬‬ ‫ارزیابی شما در این باره چیست؟ باتوجه به شرایط‬ ‫حاکم بر منطقه و عرصه بین المللی در قبال بحران‬ ‫ســوریه ایا نقش ایران بیش از گذشته برجسته‬ ‫شده است؟‬ ‫باید این نکته را مــورد توجه قرار دهیم که موفقیت‬ ‫راهبردی نقش کشــورها را در منطقه شان برجسته می کند‪.‬‬ ‫اکنونبیشترکشورهادرجهانبهایننتیجهرسیده اندراهبرد‬ ‫ثبات محور جمهوری اسالمی ایران در منطقه به خصوص‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫دولت دمشق از جریان مقاومت است‪ .‬در واقع پس از شروع‬ ‫تحوالتدودلیلباعثشدکهجمهوریاسالمیایرانبهاین‬ ‫نتیجه دست یابد که دولت اسد حفظ شود‪ ،‬اول اینکه هدف‬ ‫هجمهخارجی ها‪،‬بشاراسدنبودهبلکههدفاصلیشکستن‬ ‫خط مقاومت است‪ .‬هدف دوم این است که راهبرد جمهوری‬ ‫اسالمی ایران راهبرد ثبات محور در سوریه و در منطقه است‪.‬‬ ‫یعنی ایران به این مســاله اعتقاد دارد که در شــرایط کنونی‬ ‫هیچ کس به اندازه بشار اســد نمی تواند در این کشور ثبات‬ ‫برقرار کند و هر گونه سقوط دولت اسد در این کشور تنها راه را‬ ‫برای حضور هر چه بیشتر تروریست ها فراهم می کند‪.‬‬ ‫یکیازاهدافایراندرمستشارینظامیدرسوریه‬ ‫بسیج نیروهای مردمی بود‪ ،‬که بسیار در مبارزه با‬ ‫گروه های افراط گرا در ســوریه و حتی عراق مثمر‬ ‫ثمر واقع شد‪ ،‬نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫به هــر حال جمهوری اســامی ایــران هیچ گونه‬ ‫حضوری بدون دعوت ان کشــور نداشته و نپذیرفته است و‬ ‫در همین راســتا هیچ گونه حضور نظامی ندارد‪ .‬تنها کمک‬ ‫مستشاری داشــته است که طبیعی اســت‪ .‬در همین راستا‬ ‫اکنون ما مشاهده می کنیم که هم روس ها و هم امریکایی ها‬ ‫حضور مستشــاری را به نفع گروهای مختلف مورد نظر خود‬ ‫دارند‪ ،‬اما بر اســاس شــواهد موجود به نظر می رسد که این‬ ‫حضور مستشــاری ایران نتایجی نیز به همراه داشــته و در‬ ‫مناطقی که ایران حضور مستشاری داشته مردم ان منطقه‬ ‫توانســته اند مبارزات خوبی در برابر پیشــروی های داعش‬ ‫داشتهباشند‪.‬‬ ‫به نظر می رســد که اکنون پس از گذشــت حدود‬ ‫‪4‬‬ ‫نزدیک به پنج ســال اســت که ســوریه در اتش‬ ‫و خون به ســر می بــرد‪ ،‬معرکه ای که بــا جنگ افروزی‬ ‫غرب و برخی از کشــورهای منطقه از جمله عربستان‬ ‫سعودی و ترکیه بر پاشده و با ظهور گروه های افراط گرا‬ ‫و رادیکالی اکنون شــعله های ان بر افروخته تر شــده‬ ‫است که می رود به یک بحران الینحل در منطقه تبدیل‬ ‫شود‪ .‬در همین راستا‪ ،‬حشمت الله فالحت پیشه حضور‬ ‫مستشاری ایران در سوریه را موضوعی فراتر از روابط‬ ‫تهرانمی داند‪.‬درادامهمشروحمصاحبهاینکارشناس‬ ‫مسائل بین الملل را با مجله مثلث می خوانید‪.‬‬ ‫سوریهمی تواندبهحلچالش هایسوریهکمککندوهمین‬ ‫مسالهباعثشدهکهبرخیازکشورهایاروپاییوحتیامریکا‬ ‫برایتمایلبهانجاممذاکراتدربارهسوریهودعوتازتهران‬ ‫برای مشارکت در برون رفت از بحران سوریه تمایل دارند‪ .‬در‬ ‫واقع اکنون ایرانیان با اتخاذ سیاست درست بزرگترین مانع‬ ‫خود را یعنی ایران هراسی را با حصول توافق هسته ای کنار‬ ‫می گذارد و دیگــر راه را برای مشــارکت در حل بحران های‬ ‫منطقه بازتر کرده است‪.‬‬ ‫اکنون با حمالت اخیر روســیه در ســوریه به نظر‬ ‫می رســد که معــادالت دربــاره بحران ســوریه تا‬ ‫حدودی تغییر یافته است‪ ،‬ایا می توان باتوجه به‬ ‫نقش ایران و تحرکات روســیه شاهد حل بحران‬ ‫سوریه بود؟‬ ‫من معتقــدم که شــرایط حاکم بر ســوریه در حال‬ ‫حاضر به گونه ای شکل گرفته اســت که عمال دیگر گزینه‬ ‫نظامی درباره سوریه کنار گذاشته شــده است زیرا هر گونه‬ ‫عملیات نظامی در ســوریه بــه معنای شــکل گیری جنگ‬ ‫قدرت میان روسیه و امریکاســت‪ .‬این در حالی است که نه‬ ‫مسکو و نه واشنگتن به هیچ وجه راضی نیستند که به دوران‬ ‫جنگ ســرد بازگردند‪ .‬بنابراین این شرایط جدیدی است که‬ ‫در گذشته وجود نداشــت‪ .‬از طرف دیگر به نظر می رسد که‬ ‫بازیگرانهمسوبادولتبشاراسدنیزتقویتشده اندبرهمین‬ ‫اساس این شرایط جدید به نفع اینده سوریه است‪ .‬البته همه‬ ‫کشورهای جهان بر اتخاذ راهکار سیاسی در سوریه اعتقاد‬ ‫ندارند‪،‬کشورهایارتجاعیعربورژیم صهیونیستیمخالف‬ ‫این راهکار هستند اما قد رت های جهان موافقند‪.‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫‪3‬‬ ‫حســن هانی زاده‪ ،‬کارشناس مســائل خاورمیانه‬ ‫در گفت وگو با مثلث به بررســی کمک های مستشاری‬ ‫ایران به ســوریه پرداخت و با اشــاره به اینکه حضور‬ ‫نظامی ایران در ســوریه در حد مستشــاری اســت‪،‬‬ ‫گفت‪ «:‬این حضور مستشاری با این هدف است تا از‬ ‫توطئه های امریکا و رژیم صهیو نیســتی علیه منطقه‬ ‫جلوگیری شود‪» .‬‬ ‫هانی زاده تاکید می کنــد که باتوجه به خطری که‬ ‫نسبت به اماکن مقدسه سوریه از سوی گروهک های‬ ‫تروریســتی وجود دارد برخی از فرماندهان نیروهای‬ ‫مســلح داوطلبانه برای کمک به نیروهای مسلح راهی‬ ‫این کشور شدند‪ .‬این فرماندهان با استفاده از تجارب‬ ‫میدانی خود در نخســتین گام یک نیــروی مردمی در‬ ‫کنار ارتش دولتی سوریه تشکیل دادند و از همان زمان‬ ‫اموزش جوانان سوریه با شــرکت فرماندهان نظامی‬ ‫ایران و حزب الله اغاز شد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه امریکا‪ ،‬غرب و هم پیمانان منطقه ای‬ ‫انان ســقف زمانی الزم را برای ســرنگونی دولت بشار اسد‬ ‫شش ماه اعالم کرده بودند‪ ،‬بنابراین طوالنی شدن بحران‬ ‫ســوریه موجب شــد که این بحران داخلی به یک بحران‬ ‫منطقه ای و بین المللی تبدیل شــود‪ .‬جمهوری اســامی‬ ‫ایران در کنار روســیه‪ ،‬عراق و چین‪ ،‬چه در حوزه سیاسی و‬ ‫چه در حوزه نظامی‪ ،‬مشورت های الزم را به دولت بشار اسد‬ ‫ارائه دادنــد و این امر موجب تقویت دولت قانونی ســوریه‬ ‫شد‪ .‬به نظر می رسد که ایران باتوجه به حجم توطئه های‬ ‫خارجی تمــام ابتــکارات سیاســی و نظامی خــود را برای‬ ‫جلوگیری از تغییر ســاختار خاورمیانه کــه در نهایت به نفع‬ ‫رژیم صهیونیســتی خواهد بود به کار گرفته است‪ .‬این امر‬ ‫نشــان می دهد که اگر دولت ســوریه از این بحران خارج‬ ‫شود قطعا اینده خاورمیانه بر اساس فرمول و راهکار ایران و‬ ‫روسیه رقم خواهد خورد‪.‬‬ ‫غرب و متحدان منطقه ای انها نســبت به نقش‬ ‫ایران و روسیه در سوریه چه نگاهی دارند؟‬ ‫پس از گذشت ‪ 54‬ماه از بحران سوریه و به بن بست‬ ‫رســیدن طرح های مشــترک امریکا‪ ،‬غرب‪ ،‬عربســتان‪،‬‬ ‫ترکیه و قطر اینک نگاه این کشــورها به سمت حل بحران‬ ‫سوریه بر اســاس راهکارهای سیاســی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران دوخته شده است‪ .‬در طول یک سال گذشته یعنی از‬ ‫سپتامبر سال ‪ 2014‬تاکنون امریکا یک ائتالف جهانی به‬ ‫ظاهر برای مقابله با داعش تشکیل داد اما بعدها مشخص‬ ‫شــد که این ائتالف صرفا برای جلوگیری از سقوط داعش‬ ‫تشکیل شده است به همین دلیل روسیه نیز با رایزنی های‬ ‫ایران برای مقابله با گروهک های تروریستی نیروی هوایی‬ ‫خود را به سوریه اعزام کرد‪ .‬از انجایی که والدیمیر پوتین‪،‬‬ ‫رئیس جمهور روسیه به خوبی می داند که سقوط احتمالی‬ ‫دولت بشــار اســد وضعیت خاورمیانه را به ســود امریکا و‬ ‫کشورهای مرتجع عرب تغییر خواهد داد بنابراین تصمیم‬ ‫به اعزام نیرو از ســوی کرملین اقدامی کامال استراتژیک‬ ‫تلقی می شود‪ .‬روســیه به خوبی می داند که امریکا پس از‬ ‫سوریه‪ ،‬گروهک های تروریستی را به سمت اسیای میانه‬ ‫و قفقاز انتقــال خواهــد داد و امنیت روســیه و چین در ان‬ ‫صورت مورد تهدید قرار خواهد گرفت‪ .‬در نتیجه این اقدا م‬ ‫پیش گیرانه کامال راهبردی و منطبق با منافع ایران‪ ،‬روسیه‬ ‫و چین است‪ .‬همچنین در این میان چند دلیل کامال منطقی‬ ‫در شکل گیری جبهه مشترک ایران وروسیه برای پشتیبانی‬ ‫از دولت سوریه در راستای مقابله با گروهک های تروریستی ‬ ‫نقش داشت‪.‬‬ ‫نخست اینکه سوریه به دلیل مواضع ضد صهیونیستی‬ ‫و مخالفت این کشور با نفوذ امریکا و اسرائیل به خاورمیانه‬ ‫به عنوان عمق استراتژیک جمهوری اسالمی و روسیه تلقی‬ ‫می شود‪ .‬در ابعاد دیگر روسیه بزرگترین پایگاه دریایی خود‬ ‫در شهر طرطوس را تنها نقطه حضور دریایی خود در شرق‬ ‫مدیترانهتلقی می کند وتحتهیچشرایطیحاضرنیستکه‬ ‫این پایگاه را از دست بدهد‪ .‬طبیعی است هر گونه تغییری در‬ ‫ساختار قدرت در سوریه موجب خواهد شد تا روسیه جایگاه‬ ‫ژئو اســتراتژیک خود را در خاورمیانه از دســت بدهد و این‬ ‫با سیاست های راهبردی مســکو کامال تعارض دارد‪ .‬البته‬ ‫می دانیم که روسیه و جمهوری اســامی ایران از ابتدای‬ ‫بحران سوریه همواره تالش داشتند تا از رهگذر تعریف یک‬ ‫طرح سیاسی مشترک بحران سوریه را مهار کنند‪.‬‬ ‫با توجه به نقش نظامی روسیه و نقش مستشاری‬ ‫ایران‪ ،‬اینده تحوالت سوریه را چطور می بینید؟‬ ‫اینده ســوریه بر اســاس تغییر وضعیت میدانی به‬ ‫ســمت حل بحران این کشــور حرکت خواهد کرد؛ باتوجه‬ ‫به مهاجرت میلیون ها سوری به سمت کشورهای منطقه و‬ ‫اروپا که پیامدهای فرهنگی‪ ،‬سیاسی و اقتصادی سنگینی‬ ‫برای اتحادیه اروپا خواهد داشت‪ ،‬به نظر می رسد که پس‬ ‫از سرکوب گروهک های ترویستی توســط ارتش روسیه‪،‬‬ ‫نگاه ها به سمت راه حل سیاسی دوخته خواهد شد و ایران‬ ‫یکی از بازیگــران مهم حل بحــران ســوریه خواهد بود‪.‬‬ ‫همچنین اعتراف رهبران کشــورهای غربی مبنی بر اینکه‬ ‫بحران ســوریه راه حل نظامــی ندارد‪ ،‬نشــان می دهد که‬ ‫طرح های نظامی غرب در سوریه با شکست مواجه شده و‬ ‫در نهایت سال ‪ 2015‬سال حل بحران سوریه خواهد بود‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫یگفت؛ پاسدار هیچ وقت بازنشسته نمی شود‬ ‫م ‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ناگفته هایی از زندگی شهید حسین همدانی به روایت سردارگلعلی بابایی‬ ‫چه شــد که ســردار همدانی از تهران به ســوریه‬ ‫رفتنــد‪ ،‬مخصوصا اینکه گفته می شــد ایشــان‬ ‫بازنشســته بودند و طبیعی اســت کــه در چنین‬ ‫شــرایطی می بایســت کارهــای دیگــری انجام‬ ‫می دادند؟‬ ‫سردار شهید حســین همدانی همیشه می گفتند‬ ‫که پاسدار بازنشسته نمی شود و برای همین نیز خودشان را‬ ‫هیچ گاه بازنشسته نمی دانستند و بازنشسته هم نبودند و هر‬ ‫کسی که می گفت که بازنشسته شده اید‪ ،‬ناراحت می شدند‪.‬‬ ‫اینکه چرا به سوریه رفتند را باید در ویژگی های منحصر به فرد‬ ‫ایشان جســت وجو کرد‪ .‬در کنار ان البته ایشان توانایی ها‬ ‫و تجربیات بی نظیر نظامی نیز داشــتند کــه از دوران دفاع‬ ‫مقدس زمانی که سردار همدانی به عنوان یک نیروی عادی‬ ‫تا فرماندهی دسته و گروهان قرارگاه و باالخره لشکر و اینها‪،‬‬ ‫داشتتد در کنار روحیات فرهنگی و فرماندهی می توانستند‬ ‫در سوریه کارایی داشته باشــند‪ .‬در نهایت دو ویژگی سردار‬ ‫همدانی در فرماندهی نخبه و کاریزمای فرهنگی باعث شد‬ ‫که ایشان به سوریه بروند‪ .‬وقتی این مساله پیش روی ایشان‬ ‫قرار گرفت‪ ،‬ایشــان نیز باتوجــه به توانایــی و ویژگی هایی‬ ‫که داشــت بهترین گزینه بــرای هدایت و راهبری مســائل‬ ‫مستشاری و مشاوری نظامی ایران در سوریه و عراق بودند‪.‬‬ ‫با اینکه از پایان ماموریت ایشان در سوریه بیش از یک سال‬ ‫می گذشت‪،‬ایشان به کرات به دالیلی که عرض کردم باز به‬ ‫سوریه رفت و امد داشتند و حتی از امکاناتی که در تهران نیز‬ ‫داشتند برای کمک به اسیب دیدگان جنگ سوریه استفاده‬ ‫می کردند و خیریه هایی را نیز تاسیس کرده و در این موضوع‬ ‫نیز فعال بودند‪.‬‬ ‫انــگار این بار اولشــان نبــود که بــرای ماموریت‬ ‫مستشاری به خارج از کشور می رفتند و در اواسط‬ ‫دهه ‪ 90‬میــادی به کنگو رفته بودنــد و در انجا با‬ ‫انقالبیون این کشور در تماس بودند؟‬ ‫بله‪ ،‬ایشان به مدت سه سال وابسته نظامی ایران‬ ‫در کشور کنگو بودند‪ .‬در انجا نیز منشا خدمات خوبی شدند‪.‬‬ ‫شرایط رزمندگی در کنگو بسیار بد بود و همانطور که می دانید‬ ‫یک بیماری بســیار بد به نام تب کنگو وجود دارد‪ ،‬در اواخر‬ ‫حضورشــان در این کشــور به این بیماری مبتال شدند و بر‬ ‫همین اســاس مدت ها مریــض بودند و عــوارض ان برای‬ ‫سال های متمادی همراه ایشــان بود‪ .‬اما به دلیل روحیه و‬ ‫بدن ورزشکاری که داشــتند توانستند بر این بیماری سخت‬ ‫غلبه کرده و رفته رفته بهبود پیدا کنند‪.‬‬ ‫خاطرات شــهید همدانی در کتــاب مهتاب خین‬ ‫تدوین شده است‪ ،‬کتاب منحصر به فردی است‬ ‫که فضای کردستان و اوایل جنگ را بیان می کند؛‬ ‫چرا نامش مهتاب خین است؟‬ ‫این کتاب توسط اقای حسین بهزاد نوشته شده که‬ ‫خود ایشان باید در مورد ان توضیح دهند‪ .‬کتاب اما منحصر‬ ‫به کردستان نیســت و موضوعات دیگری در ابتدای جنگ‬ ‫و تا مقطع ســوم خرداد ‪ 61‬و فتح خرمشــهر را در خود جای‬ ‫داده است‪ .‬شهید همدانی اما در این کتاب به زندگی شهید‬ ‫همدانی از ابتــدای کودکــی اش در ‪ 24‬اذر ‪ 1329‬تا دوران‬ ‫نوجوانی و جوانی و رخدادهای انقالب اسالمی‪ ،‬ماجراهای‬ ‫شهر همدان در ابتدای انقالب و حضور در جبهه های غرب‪،‬‬ ‫کردســتان و عملیات هایی که بچه های همدان در منطقه‬ ‫ســرپل ذهاب انجام داده اند تا پیوستن این شهید و محمود‬ ‫شهبازی با تیمشــان به تیپ ‪ 27‬محمد رســ ول الله(ص) و‬ ‫عملیات فتح المبین و بیت المقــدس و نهر خین که محمود‬ ‫‪5‬‬ ‫رزمنــده گــردان حبیــب لشــکر حضــرت‬ ‫محمد رسول الله(ص) در دوران دفاع مقدس است و از‬ ‫بچه هایمسجدجواد االئمه(ع)وکتابخانهپرازثمرهان‬ ‫است‪ .‬نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس است‪ .‬سردار‬ ‫گلعلی بابایی مدتی نیز رئیس ســازمان هنری و ادبیات‬ ‫دفاع مقدسبودندودرگفت وگوبامثلثبهگوشه هاییاز‬ ‫زندگیشهید حسینهمدانیپرداخته اند‪.‬‬ ‫شهبازی در انجا به شهادت می رســند را روایت کرده است‪.‬‬ ‫یک روایت جذاب از رخدادهای دوره های مختلف شــهید‬ ‫همدانی است‪.‬‬ ‫در کتاب در مورد شهید محمد شهبازی زیاد حرف‬ ‫زده می شود؟ او کیست؟‬ ‫شهید محمود شهبازی کســی بود که برای شهید‬ ‫حسین همدانی یک جور مرشد بود‪ .‬رابطه مرید و مرادی بین‬ ‫این دو بزرگوار وجود داشت‪ .‬محمود شهبازی گرچه اصلیتی‬ ‫اصفهانی داشتند و از بنیانگذاران سپاه انقالب اسالمی‪ ،‬بعد‬ ‫از سرکار خانم دباغ که فرمانده سپاه همدان بودند‪ ،‬در سال‬ ‫یمیان‬ ‫‪ 59‬فرماندهسپاههمدانشدند‪.‬بعدازانرابطهصمیم ‬ ‫شهبازیوهمدانیبرقرارشد‪،‬ویژگی هاییکهشهیدشهبازی‬ ‫داشت از جمله انس با قران و نهج البالغه تاثیر زیادی روی‬ ‫شــهید همدانی گذاشــته بود و رفاقت کمتر از دو سال این‬ ‫دو تا خرداد ‪ 61‬که شهید شــهبازی در نهر خین به شهادت‬ ‫رسیدند زبانزد همگان بود‪ .‬شهید همدانی همیشه در طول‬ ‫این سالیانهر گاه می خواستند ازیک رزمنده وفرمانده خوب‬ ‫نام ببرند از شهید محمد شهبازی به عنوان الگوی خودشان و‬ ‫دیگرانمعرفیمی کنند‪.‬‬ ‫بخشــی از ویژگی هایی شــهید همدانــی را بازگو‬ ‫کردید‪ ،‬ایشــان دیگــر چه خصوصیــات اخالقی‬ ‫داشتند؟‬ ‫جدا از ویژگی های منحصر به فرد نظامی که شهید‬ ‫همدانی داشــتند اما از نظر اخالقی بسیار مردمی بودند‪ .‬در‬ ‫هر جایی که محل خدمتشــان بود از نظر ســازمانی جدا از‬ ‫اینکه کارهای خدماتی را برای کارکنان و پرسنل انجا انجام‬ ‫می دادند‪ ،‬برای رزمندگان و ایثارگرانی که گاهی با مشکالتی‬ ‫روبه رو هســتند بنیادهــا و مراکــز خیریه ای را نیز تاســیس‬ ‫می کردنــد و به نوعی به فکــر حال و روز این پیشکســوتان‬ ‫جهاد و شهادت نیز بودند‪ .‬بسیاری از خیریه ها هم اکنون در‬ ‫نقاط مختلف از جمله شــهر همدان فعال هستند‪ .‬خیریه و‬ ‫قرض الحسنه عدل اسالمی‪ ،‬بسیجیان و شهدای دوکوهه‬ ‫از جمله نهادهای خدماتی است که وجود دارند‪ .‬اهتمام ویژه‬ ‫شهید همدانی به جانباران و ایثارگران در واقع برگرفته شده از‬ ‫این سخن است که نگذارید پیشکسوتان جهاد و شهادت در‬ ‫مشکالت زندگی گرفتار شــوند‪ .‬شهید همدانی به طور ویژه‬ ‫این موضوع را در دستور کار خودشان قرار داده بودند‪.‬مردمی‬ ‫ بودنشهیدهمدانیرامی توانیددرمراسمتشییعپیکرایشان‬ ‫در شهر همدان مشاهده کنید‪ .‬بنده مشــاهده می کردم در‬ ‫طول مسیر بنرهایی بود با عنوان تبریک و تسلیت شهادت‬ ‫ایشان مثال با عنوان اریشــگاه فالنی یا تعمیرگاه فالن؛در‬ ‫واقع این نشــان می داد توده های مختلف مردم همدان با‬ ‫ایشان مراوده داشته اند و او را از نزدیک می شناختند و بدین‬ ‫صورت نسبت به شهادت ایشــان بازتاب نشان داده بودند‪.‬‬ ‫تعبیری که یکی از روزنامه ها از حضور پرشــور مردم همدان‬ ‫در تشییع پیکر ایشان انجام داده بود در واقع مصداق خوبی‬ ‫برای این موضوع اســت‪ .‬این رســانه تیتر زده بود«همدان‬ ‫برای همدانی قیام کرد»‪ .‬در واقع حضــور مردم همدان در‬ ‫این مراسم یک جور پاسخ به محبت های سردار همدانی بود‬ ‫و جالب اینجا بود که این مراسم کامال مردمی برگزار می شد و‬ ‫نه حکومتی‪ .‬در اینجا باید بگویم که شهید همدانی عالوه بر‬ ‫همهاینهانسبتبههنرمندانوشعرادلبستگیخاصیداشت‪.‬‬ ‫مرحومسپهرراایشانبسیاردوستداشتندووقتیکهمرحوم‬ ‫سپهر خواسته بود به منطقه عملیاتی والفجر مقدماتی بروند‬ ‫ایشــان کارهایش را هماهنگ کرد که مرحوم سپهر به انجا‬ ‫برود و حاصل ان نیز شعر معروف کانال است‪.‬‬ ‫گویا شما در اخرین دیدار شهید همدانی با رهبری‬ ‫هم حضور داشتید‪ .‬در ان دیدار چه گذشت؟‬ ‫ایشــان‪ 13‬مهــر ‪ 1394‬در اخرین ســفر خــود به‬ ‫تهران امــده بودند‪ .‬به همراه بنده و جمعــی دیگر به خدمت‬ ‫مقام معظم رهبری رسیدیم و این شهید به مقام معظم رهبری‬ ‫تعدادی از کتاب های ترجمه شده را معرفی کرده و می گفتند‬ ‫که ترجمــه کتاب ها در ســوریه طرفــداران بســیاری دارد‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری ســوال کردند که چه کســی ترجمه این‬ ‫کتاب ها را انجام داده و ترجمه این کتاب ها بومی بوده است‬ ‫یا غیر بومی؟ ســردار همدانی پاســخ دادند که یک مصری‬ ‫ ترجمه این اثار را انجام داده است و مترجم عرب بوده است‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری هم با تایید این اقدامات گفتند‪« :‬این کار‬ ‫درســت و این نو ع ترجمه درست اســت و برای عرب زبان ها‬ ‫بهتر و قابل فهم ت ر است‪ ».‬ســردار حسین همدانی از اینکه‬ ‫توانســته بودند این کار خوب را انجام دهند بسیار خوشحال‬ ‫بودند‪ .‬تاکید مقام معظــم رهبری بر کتاب های لشــکر ‪27‬‬ ‫محمدرســول الله(ص) بوده و ایشــان روی ایــن اقدامات‬ ‫بسیار صحه گذاشتند و می گفتند که من عموما این کتاب ها‬ ‫را خوانده ام و جزو عالقه مندان این کتاب ها هستم‪ .‬ایشان‬ ‫مقایسه ای بین کارهای انجام شــده برای لشکر ‪ 27‬و دیگر‬ ‫گروه ها انجــام دادند و تاکید کردند که کارهای انجام شــده‬ ‫برای این لشکر برجسته تر از دیگر گروه ها بوده است‪ .‬ایشان‬ ‫بر این موضوع تاکید داشتند که این اقدامات باید ادامه پیدا‬ ‫کندوحتیزمانیکهبیرونمی امدیممقاممعظمرهبریکتاب‬ ‫«مهتاب خین» (خاطرات سردار شهید حسین همدانی) را‬ ‫در دست گرفته و سوال کردند که این کتاب چیست؟ سردار‬ ‫همدانیپاسخدادندکهاینکتابخودماستکهحسینبهزاد‬ ‫ان را اماده کرده اند‪ .‬مقام معظم رهبری دوباره سوال کردند‪:‬‬ ‫«این کتاب پایان جنگ است؟» که سردار همدانی در پاسخ‬ ‫گفت‪«:‬نهاینکتابتاپایانفتحخرمشهراست‪».‬حضرتاقا‬ ‫دوباره سوال کردند‪« :‬بقیه خاطرات جنگ پس چه؟» سردار‬ ‫همدانی گفت‪« :‬ان شــاء الله ادامه دارد‪ .‬مصاحبه ها انجام‬ ‫شده و کارهای تدوین ان در حال انجام است‪ ».‬تاکید مقام‬ ‫معظم رهبری این بود که این اقدامات ثبت خاطرات و چاپ‬ ‫کتاب های دفاع مقدس ادامه پیدا کند‪ .‬ایشان وقتی دوشنبه‬ ‫بعدازدیداربامقاممعظمرهبریازبینمامی رفتندکهبهسوریه‬ ‫برگردند‪،‬انگارکهنورازصورتشانفورانمی کردوباوجودانکه‬ ‫مقام معظم رهبری را هم مالقات کرده بودند‪ ،‬شارژ و پرانرژی‬ ‫شدهوبسیارشادوخوشحالبودند‪.‬‬ ‫معجزه کمک هایمستشاریایران‬ ‫سعداهلل زارعی‬ ‫‪6‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫بحران سوریه که از سال ‪ 1390‬اغاز شد به سرعت از‬ ‫وجه سیاسی به وجه امنیتی‪ -‬نظامی تغییر کرد و این در حالی‬ ‫بود که بازیگر اصلی در بحران امنیتی‪-‬نظامی‪ ،‬گروه های‬ ‫نامنظمی بودنــد که اگرچــه از توانمندی هــای عملیاتی‬ ‫برخوردار بودند‪ ،‬اما ســازمان شناخته شده با موقعیت های‬ ‫معین نبودند و از بستر اجتماعی معارض تغذیه می کردند؛‬ ‫از این رو برای کشوری که تجربه چنین رویارویی را نداشته‬ ‫اداره چنین بحرانی به نهایت دشوار بود‪.‬‬ ‫ارتش ســوریه بــه زودی دریافت که بــا روش های‬ ‫کالســیک نمی تواند بر بحــران امنیتی ناشــی از فعالیت‬ ‫مســلحانه گروه های نامتقارن چریکی غلبه کند‪ ،‬بنابراین‬ ‫از ایــران به عنوان نزدیک ترین کشــور به خود‪ ،‬خواســت‬ ‫تــا تجربــه اش را در اختیار ســوریه قرار دهد‪ .‬از یک ســو‬ ‫جمهوری اسالمی ایران تا حدی بر ساختار امنیتی‪-‬نظامی‬ ‫سوریه اشراف داشت و از سوی دیگر چنین درگیری هایی‬ ‫را از سال ‪ 1358‬در مناطق شمالی و غربی خود تجربه کرده‬ ‫بود‪ .‬بنابراین تهران به کمک متحد منطقه ای خود شتافت‬ ‫و با اعزام تعدادی کارشــناس نظامی‪-‬امنیتی و اطالعاتی‬ ‫به ســوریه کمک کــرد تا ســازوکار الزم جهــت مواجهه با‬ ‫گروه های شبه نظامی تروریستی را پیدا کنند‪ .‬این کمک ها‬ ‫چند محور اساســی را در بر می گرفت که شــامل موارد زیر‬ ‫است؛ ‪ -1‬بازتعریف ســاختار نظامی‪-‬امنیتی سوریه مطابق‬ ‫با الگوی مواجهه با نیروهای شبه نظامی نامنظم ‪ -2‬ایجاد‬ ‫ساختار جدید نظامی‪-‬امنیتی‪ -‬اطالعاتی مطابق با الگوی‬ ‫مواجهه با نیروهای شبه نظامی نامنظم که به پیدایش چند‬ ‫لشــکر تحت عنوان «دفاع وطنی» منجر شــد ‪ -3‬انتقال‬ ‫تجربه حزب الله لبنان و اســتفاده از ظرفیت اطالعاتی ان‬ ‫‪ -4‬بازتعریف رسانه های دیداری ســوریه مطابق با الگوی‬ ‫افندی و پدافندی جنگ روانی‪.‬‬ ‫کمک مستشاری ایران نقش مهمی در مقاوم سازی‬ ‫نظامی سیاسی ســوریه داشت و توانســت حلقه محاصره‬ ‫نظامی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬امنیتی و‪ ...‬ان را بشکند‪ .‬کمک ایران‬ ‫در شــرایطی صورت گرفت که از یک ســو تمرکز تبلیغاتی‬ ‫بر قریب الوقوع بودن سقوط دولت ســوریه استوار بود و از‬ ‫سوی دیگر با مداخالت گسترده نظامی ‪ -‬امنیتی کشورهای‬ ‫همجوار ســوریه به ویژه ترکیه‪ ،‬اردن‪ ،‬رژیم صهیونیستی و‬ ‫همکاری گروه های تروریستی در دو کشــور عراق و لبنان‬ ‫همراه بود‪ .‬از این رو عمال سوریه با دو جبهه نظامی در داخل‬ ‫و مرزها مواجه بود و بقای نظامی سوریه در چنین شرایطی‬ ‫به خوبی تاثیر کمک مستشاری ایران را نشان می دهد‪.‬‬ ‫نقش نخبگان نظامی ایران در مهار تروریسم‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫مهمترین کارکرد کمک مستشــاری ایران که توسط‬ ‫نخبگان نظامی ایران انجام شد‪ ،‬مهار و تضعیف تروریسم‬ ‫بود‪ .‬در این میان سپاه پاسداران انقالب اسالمی با استفاده‬ ‫از تجربه بســیج به نظام سیاســی ســوریه کمک کرد تا از‬ ‫ی بر مکان ها و موقعیت های‬ ‫طریق ایجاد شبکه های مردم ‬ ‫استقراری شبه نظامیان داعش‪ ،‬جبهه النصره و‪ ...‬اشراف‬ ‫پیدا کــرده و با تمرکز بر ایــن مناطق‪ ،‬ضربات اساســی به‬ ‫سازمان و نیروهای تروریستی وارد نماید‪ .‬کما اینکه تجربه‬ ‫بســیج به ســوریه کمک کرد تا به نیرویی برای مواجهه با‬ ‫گروه های شبه نظامی مجهز شود‪.‬‬ ‫ی در حوز ه‬ ‫از ســوی دیگر شــکلدهی به نیروی مردم ‬ ‫دفاعی در واقع مردمی و بومی کردن دفاع در یک کشــور‬ ‫اســت‪ ،‬به گونه ای که بتواند بدون نیاز به حمایت خارجی‬ ‫از ســرزمین‪ ،‬نظام‪ ،‬مردم و ارزش ها و منافــع دفاع نماید‪.‬‬ ‫چنین ســازوکاری طبیعتا باید با الگوی فرهنگی‪-‬اجتماعی‬ ‫کشــور مورد نظر تطبیق یابد و در بر دارنده حساسیت های‬ ‫ان باشد‪ .‬بر این اســاس در این کشــور که نظام غیردینی‬ ‫حاکم اســت و از تنوع قومــی و مذهبی برخوردار اســت‪،‬‬ ‫نیروی مردمی باید بتواند بــا برخورداری از رنگ و بوی ملی‬ ‫از موجودیتی به نام سوریه با همه تنوع قومی و مذهبی ان‬ ‫حمایت کند‪ .‬بر این اســاس اگر در ایران برای شــکلدهی‬ ‫به نیروی مردمی مقوله ای به نام تشــیع به دلیل عام بودن‬ ‫نســبی ان باید در نظر گرفته شــود یا اگر در ایران بر نقش‬ ‫روحانیــت به دلیل ســازمان یافتگی‪ ،‬فراگیــری و پذیرش‬ ‫اجتماعی ان در شکل گیری نیروی مردمی (بسیج) تاکید‬ ‫می شود‪ ،‬در سوریه نیاز به اموزه های دیگری است و از این‬ ‫رو نیرویی که در سوریه شکل گرفته به دفاع وطنی موسوم‬ ‫شــده و اموزش های ان مطابق با الگوی یک نیروی ملی‬ ‫صورت می گیرد‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که ایران در رسیدن سوریه به چنین‬ ‫نیرویی کمک های مستشاری مهمی کرده است‪ .‬نخبگان‬ ‫طراح ســازمانی از ایران به ســوریه عزیمت کــرده و طی‬ ‫جلسات متعدد مقامات ســوریه را در طراحی یک سازمان‬ ‫متناســب کمک کرده اند‪ .‬کما اینکه همین کمک در حوزه‬ ‫جمع اوری اطالعات‪ ،‬تجزیه و تحلیــل اطالعات و نحوه‬ ‫استفاده از ان در بحران صورت گرفته است‪ .‬در واقع الگوی‬ ‫اقدام سپاه پاسداران انقالب اسالمی در سوریه ثابت کرد‬ ‫که تجربه ایران اوال قابل انتقال و ثانیا کارامد است‪ .‬بدین‬ ‫جهت کشورهای دیگری هم که درگیر بحران های مشابه‬ ‫بحران سوریه هســتند به اســتفاده از تجربه ایران عالقه‬ ‫نشان داده اند‪ .‬باتوجه به تالش های ایران و روسیه‪ ،‬جایگاه‬ ‫بشار اسد در سوریه امروز تقویت شده است‪ .‬جایگاه اسد در‬ ‫حوزه سیاسی ابهام ندارد؛ دو سال پیش بشار اسد طی یک‬ ‫انتخابات فراگیر که حدود ‪ 17‬میلیون از ‪ 19‬میلیون واجد‬ ‫شــرایط رای در ان شــرکت کردند با حدود ‪ 86‬درصد ارای‬ ‫شهروندان سوریه برای یک دوره هفت ساله انتخاب شده‬ ‫و تا پنج سال دیگر فرصت دارد که اداره سوریه را در دست‬ ‫داشته باشد‪ .‬قانون اساسی جدید سوریه این اجازه را به بشار‬ ‫اسد داده تا دو دوره هفت ساله که اینک ‪ 9‬سال ان سپری‬ ‫شده زمام امور را در اختیار داشته باشد‪ .‬قانون اساسی قبلی‬ ‫هیچ محدودیت زمانی و دوره ای برای حضور متمادی یک‬ ‫فرد در اریکه قدرت قائــل نبود‪ .‬بنابراین از جنبه سیاســی‬ ‫مشکلی بر سر راه حکومت اسد وجود ندارد و او از مشروعیت‬ ‫کامل حقوقی برخوردار اســت‪ .‬ضمن انکــه هیچ قاعده و‬ ‫قانون بین المللی هم وجود ندارد که از رئیس جمهوری با این‬ ‫مشروعیت حقوقی داخلی‪ ،‬سلب صالحیت کند‪ .‬البته این‬ ‫نکته وجود دارد که بعضــی از قدرت های بزرگ که از توان‬ ‫ائتالف ســازی هم برخوردارند حضور رئیس جمهور کنونی‬ ‫سوریه در قدرت را بر نمی تابند ولی این از جنبه حقوقی قابل‬ ‫استناد نیست‪ .‬اما از جنبه امنیتی‪ ،‬حفظ بشار اسد در سوریه‬ ‫رمز حفظ وحدت و بقای ســوریه اســت‪ .‬در شــرایطی که‬ ‫کشورهایی نظیر ترکیه‪ ،‬عربســتان و رژیم صهیونیستی در‬ ‫امور داخلی سوریه دخالت کرده و از گروه های خشن شبه‬ ‫نظامی در ســوریه حمایت می کنند‪ ،‬کنار رفتن بشار اسد از‬ ‫قدرت‪ ،‬تجزیه سوریه را در پی می اورد و این در حالی است‬ ‫که قطعا میان قطعات برجای مانده از کشور سوریه تعارض‬ ‫جدی پدید می اید و درگیری های کنونی به شــکل دیگری‬ ‫استمرار پیدا می کند و این نقض غرض محسوب می شود‪.‬‬ ‫اقدامات اخیر که بــه هماهنگی میــان چهار دولت‬ ‫ایران‪ ،‬سوریه‪ ،‬عراق و روسیه در مهار تروریسم منجر شد‪،‬‬ ‫فضای جدیدی را در ســوریه پدید اورد‪ .‬پیش از این غرب‬ ‫با محدودیت امریکا از یک نقشه راه برای مهار گروه های‬ ‫افراطی در سوریه خبر می داد اما اگرچه بیش از یک سال‬ ‫از زمان اعالم ان می گذرد در عمل اتفاقی نیفتاد و حمالت‬ ‫محدود امریکا کمکی به حل مســاله نکرد‪ .‬ضمن اینکه از‬ ‫ابتدا درباره اهــداف واقعی ائتالف مبــارزه با داعش حول‬ ‫محور امریکا سواالت فراوانی وجود داشت‪ .‬اینک و پس از‬ ‫ناکام شدن تجربه ائتالف امریکا‪ ،‬نگاه ها برای حل معضل‬ ‫امنیتی به طرح مشترک چهار کشور ایران‪ ،‬سوریه‪ ،‬عراق و‬ ‫روسیه دوخته شده است‪ .‬این اقدامات در عین حال شبکه‬ ‫داعش و گروه های مشــابه ان را به شدت نگران کرده و به‬ ‫فرار یا تسلیم دسته هایی از انان منجر شده است‪ .‬پیش از‬ ‫این امریکایی ها اگرچه مدعی مبارزه با تروریسم در سوریه‪،‬‬ ‫عراق و جاهای دیگــر بودند اما به طور رســمی و عملیاتی‬ ‫تروریسم را به دو دسته «تروریسم بد» و «تروریسم خوب»‬ ‫تقسیم کردند و خود را صرفا متعهد به مبارزه با تروریسم بد‬ ‫می دانســتند و در عمل هم کار عمــده ای علیه همین نوع‬ ‫تروریسم انجام ندادند‪ .‬اما اقدام مشترک چهار کشور مورد‬ ‫اشاره‪ ،‬تروریسم خوب را به رسمیت نمی شناسد و معارضه‬ ‫داخلی با اســتفاده از ســاح را بر نمی تابد‪ .‬بنابراین از نظر‬ ‫ائتالف ایران‪ ،‬روسیه‪ ،‬عراق و ســوریه هر نوع به کارگیری‬ ‫سالح در مناســبات داخلی ممنوع است و باید حذف شود‪.‬‬ ‫به همین خاطر هم از نظر این ائتالف تفاوتی میان داعش‬ ‫و جیش الحر ســوریه وجود ندارد اما غرب از یک سو برای‬ ‫ادعای مبارزه با داعش به عنوان تروریسم بد کار نمی کند و‬ ‫از سوی دیگر به طور عینی و رسمی از جیش الحر که ان هم‬ ‫به طور مسلحانه با مردم و دولت سوریه می جنگد‪ ،‬حمایت‬ ‫تســلیحاتی و مالی می کند‪ .‬در این میان بشار اسد به طور‬ ‫طبیعی و قانونی تا ســال ‪ 2020‬فرصت دارد تا کشورش را‬ ‫اداره کند و پس از این تاریخ او باید کنار برود و حق کاندیدا‬ ‫شدن در انتخابات سال ‪ 2020‬را ندارد‪ .‬طبیعتا فرد دیگری‬ ‫از یکی از چند حزبی که جــواز فعالیت انتخاباتی دارد اداره‬ ‫کشــور را برعهده خواهد گرفت‪ .‬امــا در عین حال ممکن‬ ‫است شرایط اینده به گونه ای باشد که در سوریه بر انتخابات‬ ‫زودهنگام ریاست جمهوری توافق شود که در این صورت از‬ ‫نظر حقوقی‪ ،‬بشار اسد بار دیگر می تواند کاندیدا شود و در‬ ‫صورت احراز ارای الزم به ریاست جمهوری ادامه دهد‪ .‬اما‬ ‫اگر قانون اساسی سوریه بار دیگر تغییر کند و بر اساس ان‬ ‫سازوکار جدیدی درباره نحوه انتخاب رئیس جمهور و دوره‬ ‫حضور ان تعریف و تصویب شــود طبعا بشار اسد می تواند‬ ‫سرنوشت جدیدی پیدا کند‪.‬‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫مردمی سازیمقاومت‬ ‫پرونده ویژه‬ ‫‪57‬‬ ‫اعتراض در پاستور‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫اختالف تیم اقتصادی دولت حســن روحانی حاال دیگر ســخت است‬ ‫که تکذیب شود‪ .‬چهاروزیر او نامه ای نوشته اند و هشدارهایی داده اند‪ .‬همه‬ ‫حرف بر سر این است که طیب نیا و همفکرانش بر کاهش نرخ سود بانکی برای‬ ‫خروج پول ها از بانک اصرار دارند؛ راهی برای عبور از رکود‪ .‬حال انکه در مقابل‬ ‫دیگر نزدیکان حسن روحانی این نسخه را نمی پذیرند‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫اول‬ ‫دو راهی روحانی‬ ‫نامهچهاروزیراقتصادی‪،‬رئیس جمهوررا‬ ‫درموقعیتتصمیم گیرینهاییقراردادهاست‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪1‬‬ ‫حاال که توافق هســته ای به نتیجه رسیده و پارلمان‬ ‫هم ان را تصویب کرده‪ ،‬حســن روحانی در شــرایطی ویژه‬ ‫قرار گرفته اســت‪ .‬او اکنــون باید نســخه ای موجز برای‬ ‫درمان بیماری اقتصاد ایران داشــته باشــد‪ .‬روحانی بارها‬ ‫وعده کرده بود که انچــه اقتصاد ایــران از ان رنج می برد‬ ‫تحریم های اقتصادی اســت و باید با تعامــل با غرب هم‬ ‫چرخش سانتریفیوژها را نگه داشت و هم چرخ کارخانه ها‬ ‫را چرخاند‪.‬‬ ‫این روزها که برجام تصویب شــده؛ هم ســاختمان‬ ‫وزارت خارجــه پــر شــده از میهمانان خارجــی و خصوصا‬ ‫اروپایی و هــم وزارتخانه های صنعتی میزبــان بازرگانان و‬ ‫تجار خارجی شده است‪ .‬اما در ســطحی باالتر از این امد‬ ‫و شــد ها‪ ،‬مردم منتظر نتیجه اقدامات اقتصادی حســن‬ ‫روحانی هستند‪ .‬انها به ســفره خود نگاه می کنند تا تحقق‬ ‫وعده های رئیس جمهور را جست وجو کنند‪ .‬حافظه تاریخی‬ ‫انها جمالتی از رئیس جمهور سابق را به یاد می اورد که در‬ ‫دوره خودش قول داده بود نفت را ســر سفره می اورد اما در‬ ‫سال های بعدی صدارتش سخنگوی دولت وقت به طعنه‬ ‫گفته بود که «نفت بوی بدی می دهد‪ ،‬نمی توان ان را سر‬ ‫ســفره ها اورد !» شــاید چنین تجربه ای موجب شــده انها‬ ‫نگاه هایی از س ر تردید داشته باشند و شاید همین وضعیت و‬ ‫عدم تحرک ان چنانی موجب شده تا حسن روحانی بگوید‪:‬‬ ‫«نیمه سال ‪ 94‬است‪ ،‬احســاس می کنیم نیاز به تغییرات‬ ‫برای تحرک در مسیر دولت داشته باشیم‪».‬‬ ‫سکانداران اقتصادی‬ ‫یک نامه با چهــار امضا انهــم با عناویــن وزیر‪ .‬این‬ ‫برای حسن روحانی حتما سخت بوده که ببینید چهار وزیر‬ ‫کابینه اش نقدهایــی را مشــترکا به وضع اقتصــاد مطرح‬ ‫کرده و البته هشدارهایی هم داده اند‪ .‬مرقومه ای که البته‬ ‫رسانه ای هم شده و از سوی رفقا و رقبا نشانه ای از اختالف‬ ‫در تیم اقتصادی دولت پنداشته شده اســت‪ .‬انها در نامه‬ ‫خود نوشته بودند‪ « :‬از دی ماه ‪ ۱۳۹۲‬تاکنون بازار سرمایه‬ ‫متاثر از تحوالت و متغیرهای کالن بین‪‎‬المللی و داخلی از‬ ‫جمله کاهش بهای نفت و کاالی اساســی از جمله فلزات‬ ‫و همچنین تحریم ها و برخی تصمیمات و سیاســت های‬ ‫ناهماهنگ دستگاه ها در داخل کشور شاهد افتی کم‪‎‬سابقه‬ ‫شده است به نحوی که از دی ماه سال ‪ ۱۳۹۲‬تاکنون ظرف‬ ‫مدت ‪ ۱۹‬ماه ارزش بازار بر اساس شاخص قیمت ‪ ۴۲‬درصد‬ ‫کاهش یافته و به لحاظ افت ارزش‪ ،‬بازار کاهشــی معادل‬ ‫‪ ۱۸۰‬هزار میلیارد تومان را شاهد است‪( .‬ارزش بازار از ‪۵۱۱‬‬ ‫هزار میلیارد تومــان در دی ماه ‪ ۱۳۹۲‬امــروز به عدد ‪۳۳۰‬‬ ‫هزار میلیارد تومان رســیده اســت) و امروز در پی دستاورد‬ ‫بسیار ارزشمند و بزرگ هسته‪‎‬ای ملت ایران و در عین وجود‬ ‫پیامدهــای مثبت اقتصادی فــراوان ان ابهاماتــی نیز در‬ ‫بازار ایجاد شده که باید سریعا واکنش نشان داد‪ .‬براساس‬ ‫پیش‪‎‬بینی‪‎‬های بودجه‪‎‬ای شــرکت ها که در بازار ســرمایه‬ ‫موجود اســت و واقعیت هــای موجود در عملیــات صنایع‬ ‫مختلف بورسی در برهه کنونی‪ ،‬اگر به صورت ضرب‪‎‬االجل‬ ‫و براســاس قواعد حاکم در شــرایط بحران تصمیم اتخاذ‬ ‫نگردد‪ ،‬بیم ان می‪‎‬رود که این رکود تبدیل به بحران و انگاه‬ ‫بی‪‎‬اعتمادی شــود که برای زدودن اثار ان شــاید مدت ها‬ ‫وقت الزم باشد‪».‬‬ ‫نامه ای کــه جنجالی و بعــد از حــرف و حدیث های‬ ‫فراوان بــا واکنش رئیس جمهور هم مواجه شــد‪ .‬حســن‬ ‫روحانی در برنامه زنده تلویزیونی در ایــن مورد گفت‪« :‬در‬ ‫برخی از بخش های اقتصاد‪ ،‬مردم با یک مشکالتی مواجه‬ ‫هستند‪ .‬بازار بورس جزو انهایی است که مشکل دارد و چند‬ ‫تا وزیر کابینه هم اظهار نگرانی کرده بودند‪ ،‬البته چون برای‬ ‫رسانه ها و مردم تازگی داشت‪ ،‬برایشان عجیب و غریب بود‬ ‫اما برای من همان مشکالت را هم در دولت و هم در طول‬ ‫جلسه اقتصادی که در هفته داریم‪ ،‬شفاهی می گفتند‪ ،‬وزیر‬ ‫اقتصاد عضو ان جلسه است و این مباحث مطرح می شد‪.‬‬ ‫بورس مشکالتی دارد و باید مشکالت را حل و فصل کنیم‪،‬‬ ‫البته همه بورس دســت دولت نیست‪ ،‬اصال کال در اختیار‬ ‫دولت نیست اما دولت می تواند به بورس کمک کند و این‬ ‫کمک را خواهد کرد‪ .‬اینده بورس‪ ،‬اینده خوبی خواهد بود‪،‬‬ ‫البته امســال فراز و نشیب زیاد و مشــکالتی داشته است‬ ‫ولی ما باید از این فضا عبور کنیم و باید برای شــرایط امروز‬ ‫و ماه های اینده یک اقداماتی انجام دهیم‪ ،‬دو تا مشــکل‬ ‫اساسی پیش رو بود و در این ماه ها زیاد گزارش می شد‪».‬‬ ‫حاال همه نگاه ها به حســن روحانی دوخته شده؛ به‬ ‫او که می گویند همه امیدش به برجام است و اکنون که به‬ ‫توافق هم رســیده روزنه های نور را از پنجره روابط با غرب‬ ‫دنبال می کند‪ .‬او شاید بر این باور است که به جای پذیرش‬ ‫ریسک کاهش نرخ سود بانکی بهتر است به ازاد سازی منابع‬ ‫تحریم شده و البته کاروان سرمایه گذاران خارجی بیندیشد‪.‬‬ ‫هر چه هست او و اقتصاد دان هایش به یک دو راهی مهم‬ ‫رسیده اند‪ .‬اقتصادی ها یک حرف می زنند و دیگر نزدیکان‬ ‫او حرفی دیگر‪.‬‬ ‫از نگاهی دیگر هرچند دولــت یازدهم از حیث نظریه‬ ‫اقتصادی به جناح طرفداران اقتصاد بــازار و ازادی رقابت‬ ‫تعلــق دارد امــا درون این طیــف هم تقســیم بندی هایی‬ ‫وجود دارد‪.‬به طور مثــال وزارت رفاه اکنــون بیش از همه‬ ‫متمایل به انسان ســازی اقتصاد ملی اســت‪ .‬این مهم در‬ ‫سیاست های این وزارتخانه همچون سبد کاال و اختصاص‬ ‫ویژه سبدغذایی به اقشار نیازمند در قالب کمک های رفاهی‬ ‫مشهود است‪.‬از ســویی دیگر تاکید ربیعی بر زمینه سازی‬ ‫اشتغال ناشی از تعاونی یکی از مواردی است که می توان‬ ‫به عنوان اهــم رویکردهــای رفاهی ایــن وزارتخانه به ان‬ ‫اشاره داشــت‪ .‬البته بخش دیگری از تیم اقتصادی دولت‬ ‫به بازار و کارکردهای ان بیش از رفاه اجتماعی و نقش مردم‬ ‫و تعاونی ها اهمیت می دهد که نمونــه ان وزارت بازرگانی‬ ‫است‪ .‬اختالفات اساسی میان تیم اقتصادی دولت در باب‬ ‫موضوعاتی همچون ســبد کاال‪ ،‬حذف یارانه ثروتمندان و‬ ‫سایر موضوعات مشابه نشان از عمق تفاوت در رویکردها و‬ ‫دیدگاه های دسته بندی های نظری در درون تیم اقتصادی‬ ‫دولت دارد‪.‬‬ ‫داستان یک سود پر دردسر‬ ‫در سطح دیگری از تحلیل همه حرف گویا بر سر این‬ ‫است که طیفی در دولت بر این باور است که سود بانکی باید‬ ‫کاهش یافته تا سرمایه ها به سمت تولید و اشتغال برود‪ .‬این‬ ‫چنین است که طیب نیا و برخی اقتصادی های دیگر کابینه‬ ‫اصرار دارند تا رئیس جمهور این کاهش ســود را بپذیرد‪ .‬از‬ ‫جمله شنیده شده که دامنه این اختالف ان چنان باال گرفته‬ ‫که رئیس جمهور و وزیر اقتصاد در این مورد در جلسه هیات‬ ‫دولت مجادله ای سنگین داشته اند‪ .‬حاال اما ماجرا این است‬ ‫که شورای پول و اعتبار بعد از انتشار نامه چهار وزیر کابینه‬ ‫دولت یازدهم به رئیس جمهور و هشدار به رکود اقتصادی‬ ‫قرار بود کاهش نرخ ســود بانکی را به صــورت فوق العاده‬ ‫بررسی کند‪ .‬وزیر اقتصاد وعده کاهش نرخ سود بانکی در‬ ‫نشست شورای پول و اعتبار را داده بود اما رئیس کل بانک‬ ‫مرکزی ضمن مخالفــت ضمنی با ایــن اظهارنظر از تداوم‬ ‫سیاست مهار تورم و نزدیک شدن نرخ ســود بانکی و نرخ‬ ‫تورم تا پایان سال خبر داده است‪ .‬خبر منتفی شدن نشست‬ ‫شورای پول و اعتبار در حالی رسانه ای شد که بانک مرکزی‬ ‫درخصوص انتقادهای مطرح شده در نامه چهار وزیر کابینه‬ ‫به رئیس جمهور سکوت کرده است‪.‬‬ ‫اختالف در شورای پول‬ ‫شورای پول و اعتبار تسلیم می شود؟‬ ‫بســیاری از کارشناســان اقتصادی و البتــه بانکی‪،‬‬ ‫کاهش ســود بانکی در شــرایط فعلی را تکرار یک اشتباه‬ ‫همیشــگی اقتصاد ایران بــرای تحریک تقاضــا از محل‬ ‫تزریــق نقدینگی بــدون درنظرگرفتن مالحظــات تورمی‬ ‫ ارزیابــی می کننــد و بر این نظر هســتند که کاهش ســود‬ ‫وام های بانکی در تنگنای شدید اعتبارات بانک ها کمکی‬ ‫به بنگاه های تولیدی و بخش های واقعی اقتصاد نمی کند‬ ‫ت را به ویژه برای خود بانک ها هموارتر‬ ‫و تنها زمینه های ران ‬ ‫می سازد‪ .‬افزون بر اینکه فشــار برای کاستن از نرخ سود‬ ‫بانکی بدون درنظر گرفتن الزامات تاثیر گذار جهت تقویت‬ ‫منابــع بانکی‪ ،‬تنها به طوالنی تر شــدن صــف متقاضیان‬ ‫دریافــت وام می انجامد و نفــوذ افراد حقیقــی و حقوقی‬ ‫لحن قابل تامل روحانی خطاب به بانک مرکزی‬ ‫در یکی از نامه نگاری ها میان تیم اقتصادی دولت که‬ ‫به تازگی منتشر شده‪ ،‬نارضایتی وزارت صنعت و همچنین‬ ‫مقامات ارشــد دولت خصوصــا روحانــی از عملکرد بانک‬ ‫مرکزی کامال واضح اســت‪.‬مطابق این ســند که به تازگی‬ ‫منتشرشــده‪ ،‬وزیر صنعت در نامه ای به روحانی از عملکرد‬ ‫بانک مرکزی در ارتباط با کمک به افــراد و مدیران بخش‬ ‫خصوصی که معوقات بانکی دارند اما مقصر نیستند‪ ،‬گالیه‬ ‫ی هامشــی بر نامه وزیر صنعت‬ ‫کرده اســت‪ .‬متعاقبا روحان ‬ ‫نوشته و از بانک مرکزی انتقاد کرده است‪.‬‬ ‫در نامه شماره ‪ 61706‬محمد نهاوندیان ‪-‬رئیس دفتر‬ ‫روحانی‪ -‬خطاب به ولی الله ســیف رئیس کل بانک مرکزی‬ ‫که در ســایت صبحانه منتشر شــده‪ ،‬اعالم شده است که‬ ‫رئیس جمهور پس از مشاهده نامه وزارت صنعت و معدن در‬ ‫خصوص «رفع مشکل ممنوع الخروج بودن مدیران بخش‬ ‫تولید»‪ ،‬در پی نوشت این نامه رسما اینگونه خطاب به رئیس‬ ‫کل بانک مرکزی نوشته است‪« :‬بررسی و اعالم نظر نمایید‪.‬‬ ‫مگر قرار نشد نســبت به افرادی که معوقات بانکی دارند و‬ ‫مقصر نیستند‪ ،‬کمک شود؟»‬ ‫با توجه به لحن پی نوشــت روحانی‪ ،‬دقیقا مشخص‬ ‫است که رئیس جمهور قبال نیز پیگیری و حل این موضوع را‬ ‫از ولی الله سیف خواسته بوده اما نتیجه ای از این موضوع به‬ ‫وی اعالم نشده است‪ .‬همچنین رونوشت این نامه نیز برای‬ ‫طیب نیا وزیر اقتصاد و نعمت زاده وزیر صنعت که بانی ارسال‬ ‫این نامه بوده‪ ،‬فرستاده شده است‪ .‬باتوجه به اینکه بخشی‬ ‫از انتقادات مطرح شده در نامه چهار وزیر‪ ،‬به عملکرد بانک‬ ‫مرکزی باز می گردد‪ ،‬عمال با تذکر رئیس جمهور و نامه وزرای‬ ‫مذکور‪ ،‬طیب نیا در عرض دو ماه اخر تابستان‪ ،‬دو کارت زرد‬ ‫از کابینه گرفته است‪.‬‬ ‫حاال حســن روحانــی از ضرورت تغییر ســخن گفته‬ ‫است‪.‬ســخنانی که برخی از ان به عنوان نشانه ای از کنار‬ ‫گذاشــتن برخی چهره های اقتصادی دولت یاد می کنند‪.‬‬ ‫مســاله ای که البته ســخنگوی دولت ان را تکذیب کرده‬ ‫است‪ .‬حسن روحانی در برنامه تلویزیونی از ارائه یک بسته‬ ‫اقتصادی جدید خبر داده اســت‪ .‬او گویا طرح جدیدی در‬ ‫سر دارد‪ .‬واقعیت این اســت که روحانی راهی جز حل این‬ ‫اختالف بزرگ ندارد نکته اما این است که او چگونه می تواند‬ ‫میان این چند تفکر مختلف در دولت میدان داری کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫سوال اصلی این روزهای اقتصاد ایران این است که‬ ‫شورای پول و اعتبار چه واکنشی به طرح کاهش نرخ سود‬ ‫بانکی نشــان می دهد و ایا به درخواســت ها برای کاهش‬ ‫این نرخ تن می دهد؟ قرار بود اعضای شــورای یادشده در‬ ‫طبقه ‪17‬بانک مرکزی دور یک میز برای تعیین نرخ ســود‬ ‫تسهیالت و سپرده های مردم نزد بانک ها تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫علی طیب نیــا‪ ،‬وزیر اقتصاد از مدافعان کاهش نرخ ســود‬ ‫اســت و نامه اخیر چهار وزیر کابینه بــه رئیس جمهور هم‬ ‫نشان از نارضایتی و فشــار انها برای دست برداشتن بانک‬ ‫مرکزی از سیاســت های مهار تورم با هــدف ایجاد رونق از‬ ‫محل تحریک تقاضا دارد‪ .‬ولی الله سیف‪ ،‬رئیس کل بانک‬ ‫مرکزی اما نگران از وضعیت قرمز بانک ها با کاهش ســود‬ ‫بانکی مخالف است‪.‬‬ ‫ولی الله سیف در حاشیه همایش معرفی فرصت های‬ ‫سرمایه گذاری حمل و نقل و مســکن در موضعی متفاوت‬ ‫از وزیــر اقتصــاد در جمع خبرنــگاران گفت‪« :‬نرخ ســود‬ ‫بانکی شرایطی در بازار پول کشور دارد که باید با ابزارهای‬ ‫غیرمستقیم نسبت به کاهش ان اقدام کنیم‪ .‬اخیرا تصمیم‬ ‫گرفته ایم بانک مرکزی در بازار غیربانکی حضور یابد و جهت‬ ‫رفع تنگنای مالی با استفاده از منابع بانک مرکزی نسبت به‬ ‫حضور در بازار غیربانکی با دو هدف اقــدام کند که این دو‬ ‫هدف شامل رفع تنگناهای مالی و کاهش نرخ سود بانکی و‬ ‫نزدیک کردن ان به نرخ تورم است‪».‬‬ ‫البته در همان همایش باز هم وزیــر اقتصاد با تاکید‬ ‫بر اینکه دولت تالش می کند منابع قابل تســهیالت دهی‬ ‫بانک ها را افزایش و نرخ سود تســهیالت را کاهش دهد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬در حال حاضر نرخ ســود لحاظ شده هیچ ارتباطی‬ ‫با واقعیت های اقتصادی کشــور ندارد و باید نســبت به ان‬ ‫ی شود‪ ».‬وی افزود‪« :‬بحث تغییر در نرخ سود‬ ‫تصمیم گیر ‬ ‫بانک در دستورکار شــورای پول و اعتبار اســت و در اینده‬ ‫درباره تصمیم نهایی اخبار متعاقبا اعالم می شود‪».‬‬ ‫شاید دلیل رسانه ای شدن نامه چهار وزیر اقتصادی‬ ‫به رئیس جمهور اظهار همین نظر متفاوت رئیس کل بانک‬ ‫مرکزی بود و باز هم شــاید طیب نیا به این نتیجه رســید که‬ ‫هیچ راهی ندارد جــز اینکه دالیل خود بــرای کاهش نرخ‬ ‫ســود بانکی را با این روش رســانه ای کند و هشدارش را با‬ ‫جمله «اگر به صورت ضرب االجل و براساس قواعد حاکم‬ ‫در شرایط بحران اتخاذ تصمیم نگردد‪ ،‬بیم ان می رود که‬ ‫این رکود تبدیل به بحران و انگاه بی اعتمادی شود که برای‬ ‫زدودن اثار ان شاید مدت ها وقت الزم باشد» بدهد‪.‬‬ ‫نســخه رئیس کل بانک مرکزی تزریق اعتبار در بازار‬ ‫بین بانکی و کاهش نرخ سود در این بازار است تا هم هزینه‬ ‫تامین مالــی بانک ها کاهش یابد و هم عرضه تســهیالت‬ ‫بیشتر شده و از این طریق نرخ سود کاهش یابد‪ .‬در ماه های‬ ‫اخیر هم بانک مرکزی نرخ جریمه اضافه برداشت های قبلی‬ ‫بانک ها را کاهش داد تا کمکی باشد برای کاهش فشار بر‬ ‫منابع بانک ها‪.‬‬ ‫دارای ارتباطات خاص با مدیران شــبکه بانکی را افزایش‬ ‫می دهد‪.‬افزون بر این قرار بود تا بانــک مرکزی از طریق‬ ‫اعطای خطوط اعتباری بــه بانک ها و ســپرده گذاری در‬ ‫بازار بین بانکی در نرخ هایی متناسب با سقف تعیین شده‪،‬‬ ‫در جهت کاهــش تنگنا هــای اعتباری بازار پــول و ایجاد‬ ‫تعادل در نرخ ســود‪ ،‬اقدام کند‪ .‬گفتنی اســت نرخ ســود‬ ‫بین بانکی حدود ‪28‬درصد ارزیابی می شــود و نرخ جریمه‬ ‫باالی ‪34‬درصدی بانک ها از بانک مرکزی هم باعث شده‬ ‫تا شبکه بانکی با تصمیم احتمالی برای کاهش سود بانکی‬ ‫در عمل همراهی نکند‪ .‬چه اینکــه بانک ها حتی در عمل‬ ‫مژدگانی رئیس کل بانــک مرکزی را در روزهای نخســت‬ ‫اردیبهشــت ماه جدی نگرفتند انجا که سیف به بانکداران‬ ‫مژده داده بود اگر میزان اضافه برداشت خود از منابع بانک‬ ‫مرکزی را کم کنند منابع بازگشت شده را در قالب های دیگر‬ ‫نظیر سپرده گذاری بانک مرکزی در بازار بین بانکی به نظام‬ ‫اقتصادی برمی گرداند‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫ اختالف نهادگرایان با نئو کالسیک ها‬ ‫تحلیلی بر نامه انتقادی چهار وزیر به‬ ‫حسن روحانی‬ ‫سه کلید مهم رونق و توسعه‬ ‫نگاهی تحلیلی به محتوای‬ ‫نامه چهار وزیر به حسن روحانی‬ ‫اختالف بین بدنه وجود ندارد‬ ‫نامه چهار وزیر به رئیس جمهور‬ ‫در جهت وحدت و دغدغه دولت به‬ ‫مسائل کشور بود‬ ‫‪59‬‬ ‫ اختالف نهادگرایان با نئو کالسیک ها‬ ‫تحلیلی برنامه انتقادی چهار وزیر به حسن روحانی‬ ‫حسن رضایی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪2‬‬ ‫«شــکاف در کابینــه»؛ این عبــارت ســه کلمه ای‬ ‫مهمترین گز اره ای بود که پس از نگارش نامه سرگشــاده‬ ‫چهار عضو اقتصادی کابینه دولت یازدهم به حسن روحانی‬ ‫بر سر زبان ها افتاد‪ .‬محمدباقر نوبخت‪ ،‬سخنگوی دولت‬ ‫در نشست خبری خود در واکنش به انتشار نامه مذکور گفته‬ ‫بود از دیدن متن نامه در رسانه ها جا خورده است! در این‬ ‫میان برخی افــراد اما دلیل اصلی نگارش نامه سرگشــاده‬ ‫چهار وزیر خطاب به رئیس دولت را عدم دسترسی مستقیم‬ ‫انها به رئیس جمهور دانستند ؛ مساله ای که مانند بسیاری‬ ‫از مســائل دیگر با تکذیب محمدباقر نوبخت روبه رو شد‪.‬‬ ‫نوبخت در واکنش به ایــن گمانه زنی ها گفته بود اعضای‬ ‫کابینه در طــول هفته چند روز به رئیس جمهور دسترســی‬ ‫دارند و این دلیل خوبی برای نگارش نامه سرگشاده نیست‪.‬‬ ‫حسن روحانی اما بی انکه پاسخی به نامه چهار عضو‬ ‫اقتصادی کابینه خود بدهد؛ در جریان ســفر اخیر خود به‬ ‫اســتان مازندران اظهار داشــت‪« :‬برای ادامه تحرک در‬ ‫مســیر دولت نیاز به تغییرات داریم!» محمدباقر نوبخت‬ ‫اما طبق معمول‪ ،‬به فاصله کوتاهی از ســخنرانی حســن‬ ‫روحانی در جدیدترین نشست خبری خود گفت‪« :‬اینکه از‬ ‫سخنان اخیر رئیس جمهور تعبیر شود که در تیم اقتصادی‬ ‫دولت قرار اســت تغییری حاصل شــود‪ ،‬درست نیست‪».‬‬ ‫اینها حکایت کوتاهی از تایید و تکذیب های پیرامون نامه‬ ‫جنجالی چهار عضو کابینه به رئیس دولت یازدهم بود‪.‬‬ ‫با این همــه از میان همــه ایــن موضع گیری های‬ ‫متناقض می توان بــه یک واقعیت غیرقابل انکار دســت‬ ‫یافت ؛ «اختــاف قابل توجه در بیــن اعضای اقتصادی‬ ‫کابینه‪ ».‬دکتــر بهنام ملکــی اقتصــاددان و عضو هیات‬ ‫علمی دانشگاه با اشــاره به وجود نوعی تفکر نئوکالسیک‬ ‫قائل به افزایش قیمت حامل های انرژی و اقالم اساســی‬ ‫بــرای تامین کســری بودجــه دولــت می گوید‪« :‬به نظر‬ ‫می رســد چهار وزیری که نامه به رئیس جمهور نوشــته اند‬ ‫خواســته اند به نوعی خود را از این تفکر نئوکالسیک جدا‬ ‫نمایند‪ ».‬با ایــن وجود؛ برخــی گمانه زنی هــا اختالفات‬ ‫موجود در دیدگاه های اقتصادی اعضای ذی نفوذ کابینه‬ ‫را بیش از این دانســته اند ؛ مساله ای که چندان هم دور از‬ ‫انتظار نیست‪.‬‬ ‫‪29‬مهر مــاه ‪ 92‬بود کــه رســانه ها از ماموریت ویژه‬ ‫حســن روحانی به محمــد نهاوندیان بــرای مرتفع کردن‬ ‫ناهماهنگی هــای موجود در تیــم اقتصــادی دولت خبر‬ ‫دادند‪ .‬در متــن خبر مذکور امده بــود‪« :‬ناهماهنگی های‬ ‫به وجــود امده در تیــم اقتصــادی دولت زمینه ســاز بروز‬ ‫اختالفاتی در دولتمردان شــده اســت‪ .‬ایــن اختالفات‬ ‫در میــان اعضای تیــم اقتصادی دولت اعــم از نوبخت‪،‬‬ ‫طبیب نیا‪ ،‬نهاوندیان و ســایر مســئوالن اقتصادی ظهور‬ ‫پیدا کرده اســت‪ .‬رئیس جمهور ضمن ورود به این مساله‬ ‫برای پایان دادن به اختالفــات و ناهماهنگی ها در دولت‬ ‫به نهاوندیان ماموریت داده تا بــا انجام اقدامات الزم این‬ ‫ناهماهنگی ر ا از بین ببرد!»‬ ‫با این وجود شواهد حاکی از ان است که ناهماهنگی‬ ‫موجود نه تنها برطرف نشده که عمق بیشتری یافته است‪.‬‬ ‫این مساله زمانی بیشــتر رنگ واقعیت به خود می گیرد که‬ ‫بدانیم نامه انتقادی چهــار وزیر به رئیس جمهوری ‪ 20‬روز‬ ‫پیش از انتشار ان در رسانه ها نگاشته شده است! بنابراین‬ ‫اولین ســوالی که ذهن مردم و فعاالن اقتصادی را بعد از‬ ‫انتشار این نامه به خود مشغول می کند‪ ،‬این است که چرا‬ ‫این نامه که در اصل یک نامه درون سازمانی است باید ‪20‬‬ ‫روز بعد به دست رسانه ها برسد؟!‬ ‫همه اینها در حالی اســت که محمــد نهاوندیان در‬ ‫اولین روزهای پــس از انتصاب به ســمت ریاســت دفتر‬ ‫رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه رویکرد روحانی در مشورت ‬ ‫گرفتن از فعاالن اقتصادی و تشــکل های اقتصادی نوید‬ ‫یک فصل جدید از همکاری دولت و ملت در صحنه اقتصاد‬ ‫اســت گفته بود‪« :‬ترکیب تیم اقتصادی جدید شاید یکی‬ ‫از مناســب ترین ترکیب ها از نظر ایجاد اعتماد در فعاالن‬ ‫اقتصادی اســت!» حاال پس از گذشــت بیش از دو سال‬ ‫از حاکمیــت دولت یازدهــم‪ ،‬همین ترکیب مناســب تیم‬ ‫اقتصــادی تبدیل به یکی از مهمتریــن چالش های پیش‬ ‫روی دولت شده است‪.‬‬ ‫روزنامــه اعتمــاد یکــی از مهمتریــن روزنامه های‬ ‫اصالح طلــب حامی دولــت در همین زمینــه در تاریخ ‪19‬‬ ‫مهرماه جاری می نویســد‪« :‬نامه اخیر درواقع ان طور که‬ ‫بعدها مشخص شد از ســوی علی طیب نیا‪ ،‬وزیر اقتصاد‬ ‫تنظیم شــده بود‪ .‬وزیر اقتصاد و دارایی کشــور توقع دارد‬ ‫که نبض اقتصاد کشور را در دست داشته باشد اما این طور‬ ‫که شواهد نشان می دهد‪ ،‬هنوز چنین موقعیتی در دستان‬ ‫وی نیســت‪ .‬دولت ســال گذشــته هم برنامه ای با عنوان‬ ‫«خروج غیرتورمی از رکود» تنظیم کرد که متاســفانه هیچ‬ ‫نتیجه ای نگرفت و رکود همچنان به ســمت تعمیق بیشتر‬ ‫حرکت کرد‪ .‬رئیس جمهــوری وعده داده اســت در هفته‬ ‫جاری سیاست های تازه برای مقابله با رکود را ابالغ کند‪».‬‬ ‫اعتماد در ادامه بــا اظهار ناامیــدی از عملکرد اقتصادی‬ ‫دولت نوشــته اســت‪« :‬کمتر دیده شده اســت که چنین‬ ‫بســته ها و برنامه هایی حاوی نکات مهم و کاربردی برای‬ ‫حل مشکالت اساسی اقتصاد باشد‪».‬‬ ‫با ایــن وجــو د ‪ ،‬شــواهدی مبنــی بــر کاهــش‬ ‫ناهماهنگی های موجود در تیم اقتصادی دولت به چشم‬ ‫نمی خورد و در ایــن میان بازنده اصلــی اختالفات در تیم‬ ‫اقتصــادی دولت هم بدون شــک اقتصاد ایران اســت‪.‬‬ ‫اقتصادی که برای اصالح ساختاری نیازمند یک طرز تفکر‬ ‫مشخص و دوری از اختالفات است‪ .‬حاال سوال این است‬ ‫که بسته اقتصادی جدید دولت خواهد توانست اختالفات‬ ‫مذکور را کاهش دهد؟ به نظر می رسد پاسخ این سوال نیز‬ ‫منفی خواهد بود! چه اینکه ان گونه که از خبرها برمی اید؛‬ ‫نویسنده اصلی بسته سیاست های اقتصادی جدید دولت‬ ‫هم همان تیم پرنفوذ پیشــین خواهند بــود و در این میان‬ ‫خبری از حضور علــی طیب نیا و ولی الله ســیف به عنوان‬ ‫مهمترین شخصیت های اقتصادی کشور نیست!‬ ‫پس از انکه حســن روحانی از ابالغ بســته سیاستی‬ ‫جدید از ســوی وزیران اقتصادی در اینده ای نزدیک خبر‬ ‫داد‪ ،‬اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی در گفت وگویی‬ ‫با یک نشــریه تخصصی تجارت اظهار داشــت‪« :‬بانک‬ ‫مرکزی در نوشتن این بسته سیاستی با کارگروه تخصصی‬ ‫ســتاد هماهنگی امور اقتصادی هماهنگ شده است‪».‬‬ ‫ ‬ ‫کاهش‬ ‫طیب نیا اصرار به‬ ‫نرخ سود بانکی دارد‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫نیلی دیگر مثلث تصمیم گیر اقتصــادی دولت یازدهم را‬ ‫تشکیل داده اند‪ .‬مســعود نیلی مشــاور رئیس جمهور در‬ ‫امور اقتصادی و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران است‪ .‬برخی کارشناســان وی را موثرترین‬ ‫فرد در اتخاذ رویکردهای اقتصادی دولت معرفی کرده اند‪.‬‬ ‫نیلی در دوران ریاســت جمهوری هاشــمی رفسنجانی به‬ ‫مدت سه سال معاونت سازمان برنامه و بودجه را عهده دار‬ ‫بود‪ .‬محمدعلی نجفی دیگر عضو این گروه؛ مشــاور امور‬ ‫اقتصــادی رئیس جمهور‪ ،‬دبیر ســابق ســتاد هماهنگی‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سرپرســت ســابق وزارت علــوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری و از بنیانگذاران حزب کارگزاران سازندگی به حساب‬ ‫می اید‪ .‬اســحاق جهانگیری معاون اول دولت یازدهم و‬ ‫رئیس شــورای مرکزی حزب کارگزاران ســازندگی است‪.‬‬ ‫وی سابقه وزارت صنایع و معادن دولت اصالحات را نیز در‬ ‫کارنامه خود دارد‪.‬‬ ‫عرصه اقتصاد ایران حاال عرصه زورازمایی این مثلث‬ ‫و مربع های متضاد شــده اســت‪ .‬زورازمایی که از ابتدای‬ ‫حاکمیت دولت یازدهم ادامه داشــته؛ اخیرا در قالب نامه‬ ‫انتقــادی چهار وزیر کابینه به حســن روحانی علنی شــده‬ ‫اســت‪ .‬واقعیت ان اســت که پیش و بیش از انتظار برای‬ ‫تاثیر مذاکرات هسته ای بر اقتصاد ایران؛ برای دیدن اینده‬ ‫اقتصاد ایران؛ باید در انتظار نتیجه زورازمایی های این سه‬ ‫گروه در بدنه اقتصادی دولت یازدهم نشست! گروه هایی‬ ‫که نزدیک هم و در یک دولت هســتند ولی شواهد حاکی‬ ‫از ان است که فرســنگ ها از یکدیگر دور هستند! در این‬ ‫شرایط؛ شــاید بهترین وســیله برای کمک به اقتصاد در‬ ‫رکود رفته ایران؛ دعا برای رفع اختالفــات موجود در تیم‬ ‫اقتصادی دولت یازدهم باشد ‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫مســعود نیلی‪ ،‬مشــاور رئیس جمهور در‬ ‫امور اقتصــادی و دبیر ســتاد هماهنگی‬ ‫اقتصادی جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫برخی کارشناســان وی را موثرترین فرد‬ ‫در اتخــاذ رویکردهــای اقتصادی دولت‬ ‫معرفی کرده اند‬ ‫نعمت زاده‬ ‫هم از طیب نیا‬ ‫حمایت می کند‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫روزنامه تعادل؛ یکی از نزدیک ترین روزنامه ها به دولت در‬ ‫همین زمینه می نویسد‪« :‬در صورتی که این ستاد وظیفه‬ ‫نوشتن بسته سیاســتی را برعهده داشته باشــد و ماهیت‬ ‫بسته براساس ارا و نظرات ان باشد‪ ،‬به نظر می رسد تفاوت‬ ‫معناداری با انچه تاکنون در جریان بوده نداشته باشد‪».‬‬ ‫ایــن روزنامه در ادامه اورده اســت‪« :‬ترکیب ســتاد‬ ‫هماهنگــی امــور اقتصــادی دولت کــه مســعود نیلی‪،‬‬ ‫محمدعلی نجفی‪ ،‬حسن درگاهی‪ ،‬سیدمهدی برکچیان‪،‬‬ ‫سیدحمید پورمحمدی‪ ،‬پیمان قربانی‪ ،‬شاپور محمدی و‬ ‫فرهاد نیلی (که اکنون در این ستاد فعال نیست) اعضای‬ ‫ان هستند احتماال نمی خواهند سیاست های اتخاذشده در‬ ‫دو سال اخیر را که شتاب تورم را مهار کرده کنار بگذارند‪.‬‬ ‫به این ترتیب و باتوجه به تاکید رئیس جمهور که نرخ تورم‬ ‫در پایان کار دولت یازدهم باید تک رقمی شود می توان با‬ ‫جرات بیشتری گفت که سیاست های قبلی با اندکی تغییر‬ ‫ادامه خواهد یافت‪».‬‬ ‫انچه واضح است استخوان اختالف همچنان الی‬ ‫زخم اقتصاد در رکود رفته ایران خواهد ماند و در این میان ‪،‬‬ ‫مردم تنها قربانیان گروه بندی های عجیب موجود در تیم‬ ‫اقتصــادی دولت خواهند بــود‪ .‬گروه هایی کــه هر کدام‬ ‫مدل خود را برای اداره اقتصــاد دارد و راضی به تمکین به‬ ‫خواسته های دیگری نیست‪ .‬رئیس جمهور هم که بیشتر‬ ‫وقت خود را صــرف پیگیــری مذاکرات هســته ای برای‬ ‫رفع مشــکل اب خوردن مردم کرده است؛ گویا این روزها‬ ‫مشغول پیگیری های جدی برای تصویب برجام در مجلس‬ ‫بوده است‪ .‬تالش هایی که البته بی ثمر نبود و روزنه هایی از‬ ‫امید را برای تامین اب خوردن مردم ایجاد کرد! زمزمه های‬ ‫عزل وزیران منتقد سیاســت های اقتصــادی گروه های‬ ‫پرنفوذ نزدیک به رئیس جمهور اگرچه این روزها بیشــتر و‬ ‫بیشتر شده است‪ ،‬با این وجود عزل تمامی وزیران معترض‬ ‫احتمالی دور از دسترس خواهد بود‪.‬‬ ‫در ایــن میــان ‪ ،‬تبییــن و تحلیــل جناح بندی های‬ ‫اقتصادی موجود در بدنه دولت می تواند راهی برای درک‬ ‫بهتر و بیشــتر وضعیت این روزهای اقتصاد ایران باشــد‪.‬‬ ‫به نظــر می رســد بر خالف تصــور جنــاب رئیس جمهور‪،‬‬ ‫سرنوشت ِ‬ ‫اب خوردن مردم بیش از انکه به مساله تعلیق‪،‬‬ ‫لغو و یا تایید تحریم ها وابسته باشــد‪ ،‬اکنون به سرنوشت‬ ‫تحرکات گروهی و غیرمتمرکز در تیم اقتصادی دولت گره‬ ‫خورده است ؛ مساله ای که به اذعان چهار وزیر مهم کابینه‬ ‫می تواند زمینه ورود اقتصاد کشــور به شــرایط بحرانی را‬ ‫فراهم کند‪ .‬با این حال ‪ ،‬گوشی برای شنیدن این حرف ها‬ ‫وجود نــدارد‪ .‬مــردان پرنفــوذ نزدیک به حســن روحانی‬ ‫معتقدند دولت بیش از انکــه بخواهد بر مبنای تصمیمات‬ ‫وزرایش اداره شود ‪ ،‬باید روی انگشت اشاره مشاوره های‬ ‫گاه و بیگاه انان به رئیس جمهور بچرخد‪.‬‬ ‫این مســاله اگرچه شــباهت زیادی بــه تصمیمات‬ ‫محمود احمدی نژاد در تعیین مشــاوران مختلف در امور‬ ‫مرتبط با حوزه کاری برخی وزرا داشــته است؛ با این حال‬ ‫به نظر می رسد بســیار عمیق تر از ان بوده باشد‪ .‬چه اینکه‬ ‫ترکیب دولت و مشــاوران حســن روحانی اساسا از مردان‬ ‫مســن و کهنه کار دولت های اصالحات و سازندگی شکل‬ ‫یافته است و هر فردی که شناخت اندکی از فضای سیاست‬ ‫ایران داشته باشد ‪ ،‬به خوبی می داند که در فضای مذکور ‪،‬‬ ‫البی و روابط مهمترین عنصر قدرت یابی و تاثیرگذاری به‬ ‫حســاب می اید‪ .‬طبیعتا در چنین فضایی «موازی کاری»‬ ‫و هدر رفــت منابــع و وقــت وزرا و البتــه مــردم‪ ،‬یکی از‬ ‫بدیهی ترین واقعیت ها خواهد بود‪.‬‬ ‫چند پاره شدن هسته تصمیم گیر اقتصادی در دولت‬ ‫ بی شــک خســارات جبران ناپذیری را بر وضعیت کنونی و‬ ‫اینده اقتصاد کشور وارد خواهد کرد‪ .‬کارشناسان سیاسی‬ ‫معتقدند در حال حاضر ســه تیم فکری مختلــف و البته با‬ ‫نظراتی متضاد‪ ،‬تصمیمات اقتصــادی دولت را مدیریت‬ ‫می کنند‪ .‬هسته تیم اول را مهمترین عضو اقتصادی کابینه‬ ‫تشکیل داده است‪ .‬فردی که در عین حال به گواهی نامه‬ ‫انتقادی اش به رئیس جمهور کمترین تاثیر را در تصمیمات‬ ‫اقتصادی دو ســال گذشته داشته اســت‪ :‬علی طیب نیا؛‬ ‫معروف به اقای ضد تورم‪ ،‬اســتاد دانشــگاه‪ ،‬سیاستمدار‬ ‫اصالح طلب و وزیر امــور اقتصــادی و دارایی جمهوری‬ ‫اســامی ایران اســت‪ .‬در پایان جلســات رای اعتماد به‬ ‫کابینــه روحانی‪ ،‬طیب نیا بــا کســب ‪ ۲۷۴‬رای از مجموع‬ ‫‪ ۲۸۴‬رای ماخوذه‪ ،‬عنوان کســب باالترین رای اعتماد در‬ ‫تاریخ جمهوری اســامی ایران را به خود اختصاص داد ؛‬ ‫رایی که البته هیچ تناسبی با تاثیرگذاری وی بر تصمیمات‬ ‫اقتصادی دولت یازدهم نداشت!‬ ‫رئیس بانک مرکزی به عنوان دومیــن فرد تاثیرگذار‬ ‫در اقتصاد ایران‪ ،‬دیگر عضو این گروه را تشکیل می دهد‪.‬‬ ‫ولی الله ســیف؛ چهره ماندگار صنعت بانکــداری ایران و‬ ‫رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سابق بانک‪‎‬های کارافرین‪،‬‬ ‫ملت‪ ،‬صادرات‪ ،‬سپه و ملی بوده است‪ .‬با این وجود او نیز‬ ‫در زمره چهره هایی قرار می گیرد که کارشناســان کمترین‬ ‫تاثیرگذاری را در سیاست های اقتصادی دولت یازدهم به‬ ‫او نسبت می دهند‪ .‬علی ربیعی معروف به عباد دیگر ضلع‬ ‫مثلث کم تاثیر اقتصــاد ایران را به خــود اختصاص داده‬ ‫است‪ .‬وزیر تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی عضویت در سپاه‬ ‫پاســداران انقالب اســامی‪ ،‬معاونت حقوقی و پارلمانی‬ ‫وزارت اطالعات‪ ،‬مشاور اجتماعی سیدمحمد خاتمی در‬ ‫دو دولت پیاپی و عضویت در شورای مرکزی خانه کارگر را‬ ‫در کارنامه اجرایی خود ثبت کرده است‪.‬‬ ‫دومین گروه تاثیرگذار در سیاســت های اقتصادی‬ ‫دولت را قدرتمندترین افــراد موجود در بدنه دولت یازدهم‬ ‫تشــکیل داده اند‪ .‬حســین فریدون؛ برادر و دستیار ویژه‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬مشــاور وزیر امور خارجــه و از اعضای تیم‬ ‫مذاکره کننده هســته ای ایران‪ ،‬مهمترین عضو این گروه‬ ‫است‪ .‬او در اغلب جلســات هیات دولت شــرکت کرده و‬ ‫صندلی او اغلــب در کنار حســن روحانی قــرار می گیرد‪.‬‬ ‫دومین فرد مهم این گروه محمدباقر نوبخت است‪ .‬معاون‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور‬ ‫و سخنگوی دولت؛ دبیرکلی حزب اعتدال و توسعه را نیز بر‬ ‫عهده دارد‪ .‬وی پیش از این در سمت معاون پژوهش های‬ ‫اقتصادی مرکز تحقیقات اســتراتژیک مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام با حســن روحانی همکاری نزدیکی داشته‬ ‫است‪.‬‬ ‫مرتضی بانک و محمــد نهاوندیان دیگر اضالع این‬ ‫چهاروجهی پرنفوذ را تشــکیل داده انــد‪ .‬مرتضی بانک؛‬ ‫معاون کل سرپرست نهاد ریاســت جمهوری ایران است‪.‬‬ ‫محمد نهاوندیان اما چهره ای به مراتب شناخته شده تر از‬ ‫بانک اســت‪ .‬نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور و نهاد‬ ‫ریاست جمهوری ایران و رئیس شورای اطالع رسانی دولت‬ ‫است‪ .‬نهاوندیان از سال ‪ ۱۳۸۹‬تا پاییز ‪ ۱۳۹۲‬ریاست اتاق‬ ‫بازرگانی ایران را عهده دار بود‪ .‬پیش از این؛ رفت وامد او به‬ ‫امریکا در سال ‪ ۸۵‬بسیار خبرساز شده بود‪.‬‬ ‫اســحاق جهانگیری‪ ،‬محمدعلی نجفی و مســعود‬ ‫‪61‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫سه کلید مهم رونق و توسعه‬ ‫نگاهیتحلیلیبهمحتوای نامهچهاروزیربهحسنروحانی‬ ‫رضا مجیدزاده‬ ‫مدیر گروه فرابازی توسعه اندیشگاه طرح هزاره‬ ‫‪3‬‬ ‫در روز دوازدهــم مهرماه‪ ،‬نامه چهــار وزیر اقتصاد‪،‬‬ ‫صنعــت‪ ،‬کار و دفاع از کابینــه دولت یازدهم‪ ،‬بــا تاکید بر‬ ‫ضرورت اتخاذ اقداماتی عاجل برای خروج از رکود‪ ،‬خطاب‬ ‫به رئیس دولت انتشار یافت‪ .‬در این نامه‪ ،‬روی مساله بازار‬ ‫سرمایه انگشــت گذاشته شــده و «تحوالت و متغیرهای‬ ‫کالن بین المللــی و داخلی از جمله کاهــش بهای نفت و‬ ‫کاالی اساسی از جمله فلزات و همچنین تحریم ها و برخی‬ ‫تصمیمات و سیاست های ناهماهنگ دستگاه ها در داخل‬ ‫کشور» در افت و خیزهای دو سال اخیر ان‪ ،‬موثر قلمداد‬ ‫شده اســت‪ .‬در واقع‪ ،‬چیدمان این نامه در ظاهر به سمت‬ ‫اتخاذ سیاســت های فوری برای عالج رکود اســت اما به‬ ‫بازار پولی و مالی و نابسامانی های ان توجه ویژه ای دارد‪.‬‬ ‫گرچه دو موضوع پیش گفتــه‪ ،‬ارتباطی محکم با یکدیگر‬ ‫دارند اما می توان ســاختار حاکــم بر نگارش ایــن نامه را‬ ‫بر اساس نگرانی های برجســته مطرح درباره بازار پولی و‬ ‫مالی تحلیل کرد‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫بازی های تودرتوی سیاستگذاری‬ ‫مهمترین برداشــتی که از نامه چهــار وزیر به ذهن‬ ‫متبادر می شــود‪ ،‬ناهماهنگــی در کابینه دولــت یازدهم‬ ‫اســت؛ در نگاه اول انتظار بر این این اســت که در قالب‬ ‫روابط سازمانی و اصول قانونی حاکم بر اداره قوه مجریه‪،‬‬ ‫طرح چنین معضالت یا پیشــنهاد سیاستگذاری در داخل‬ ‫جلســات هیات دولت‪ ،‬یا درخواست جلســاتی متمرکزتر‬ ‫در قالب گروه های کانونی صــورت پذیرد‪ .‬عالوه بر این‪،‬‬ ‫طرح ضرورت سیاست گذاری و عالج رکود از جانب چهار‬ ‫وزیری که سه تن از انها مستقیما مسئول طراحی و اجرای‬ ‫چنین سیاست هایی هستند نیز محل تامل است! شواهدی‬ ‫دال بر یک راهبرد از پیش تعیین شده برای انتشار نامه نیز‬ ‫وجود ندارد به طوری که سخنگوی دولت‪ ،‬اعالم می کند؛‬ ‫«اگر جای وزرا بودم به این نامــه مهر محرمانه می زدم»!‬ ‫و از دیدن نامه جا خورده اســت‪ .‬در صورتی که قرار باشد‬ ‫ســخنگوی دولت هم ادعا کند که اگرانتشار نامه‪ ،‬بدون‬ ‫هماهنگی بوده اســت ادبیاتی به کار نمی بــرد که حاکی‬ ‫از عدم هماهنگی یــا بروز رفتاری ناپختــه از جانب وزرای‬ ‫دولت باشد‪ .‬درک این کنش و عدم واکنش‪ ،‬بدون اطالع‬ ‫از روابط داخلی بین اعضای ستاد اقتصادی دولت و رابطه‬ ‫بیــن وزرای اقتصــادی‪ ،‬رئیس بانک مرکزی‪ ،‬مشــاوران‬ ‫اقتصادی رئیس جمهور و ریاست سازمان برنامه‪ ،‬در کنار‬ ‫روابط بیرونی هر یک از این ارکان با سازمان های وابسته به‬ ‫قوای دیگر‪ ،‬دقیق نیست اما می توان با اتخاذ فرض هایی‬ ‫واقعی‪ ،‬به درک ساختار و پیامد ان نزدیک شد‪ .‬البته انچه ‬ ‫بر پیچیدگی انتشار چنین نامه ای می افزاید‪ ،‬امضای وزیر‬ ‫دفاع در پای ان است! در واقع‪ ،‬سوال مهمتر این است که‬ ‫چرا امضای وزیر دفاع در ذیل این نامه به چشم می خورد؟‬ ‫چرا این نامه در جلســات هیات دولت یا ســتاد هماهنگی‬ ‫سیاست های اقتصادی یا شورای پول و اعتبار مطرح نشده‬ ‫است؟ چرا امضای رئیس بانک مرکزی در این نامه نیست؟‬ ‫ایا انتشار این نامه در فضای عمومی‪ ،‬به معنای عدم توجه‬ ‫ریاســت جمهوری به سیاســت های اقتصادی است؟ ایا‬ ‫دولــت یازدهم برای خروج از رکود و ســاماندهی مســائل‬ ‫کشور‪ ،‬تنها به اجرای برجام دل بسته است؟‬ ‫ی که چنین انتخاب های نابهینه ای (دست کم‬ ‫هنگام ‬ ‫در ظاهر) انجام می پذیرد الزم اســت تا میــدان دید را به‬ ‫بیرون از بازی مدنظر گسترانید تا امکان یافتن بازی اصلی‬ ‫که قصد بهینه سازی ان وجود دارد‪ ،‬افزایش یابد‪ .‬در واقع‬ ‫وزرای اقتصاد‪ ،‬کار و صنعت‪ ،‬مسئول طراحی سیاست های‬ ‫خروج از رکود و رونق اقتصادی هستند‪ .‬هرچند که موضع‬ ‫وزارت صنعت و کار در خروج از رکود‪ ،‬چندان روشن نیست‬ ‫اما وزیر اقتصاد‪ ،‬بارها روی کاهش نرخ سود بانکی تاکید‬ ‫کرده است‪ .‬خصوصا پس از کنترل نقدینگی (و البته کنترل‬ ‫تقاضای کل) که موجب شــد تا اهنگ افزایش مســتمر‬ ‫سطح عمومی قیمت ها (تورم) کند شود‪ ،‬ضرورت کاهش‬ ‫نرخ سود بانکی برای تحریک سرمایه گذاری از جانب این‬ ‫وزارتخانه گوشزد می شــود‪ .‬البته رسیدگی به بازار سرمایه‬ ‫نیز در متن نامــه چهار وزیر‪ ،‬مــورد تاکید بوده اســت‪ .‬با‬ ‫این وجود تحقق هر دو خواســته مطرح در نامه‪ ،‬منوط به‬ ‫همراهی بانک مرکزی و بازیگران عرصه بانکداری است‪.‬‬ ‫به دیگر سخن‪ ،‬از تاکید روی بازار پولی و مالی از یک طرف‬ ‫و دیدگاه حاکم بر طیف مسلط مشاوران اقتصادی رئیس‬ ‫دولت و موضوع مســلط بانکداران در اقتصــاد‪ ،‬این طور‬ ‫بر می اید که دو مساله نرخ ارز و نرخ سود‪ ،‬با دیدگاه سه وزیر‬ ‫اقتصادی دولت‪ ،‬ســازگار نیســت‪ .‬ضمــن اینکه بخش‬ ‫قابل توجهی از منابع بانکی در اختیار موسسات شبه دولتی‬ ‫اســت که تا حدی وجود امضای وزیر دفاع به عنوان یک‬ ‫قرینه را توجیه می کند‪ .‬در واقع مخاطب این نامه‪ ،‬حسن‬ ‫روحانی نیســت بلکه ریاســت بانک مرکزی و دیگر قوای‬ ‫کشــور نیز می توانند به عنوان مخاطب غیرمســتقیم این‬ ‫نامه تلقی شــوند که هرچنــد به صــورت غیرهماهنگ اما‬ ‫برای تغییر محور توجه به سمت ضرورت ساماندهی بازار‬ ‫ســرمایه‪ ،‬خطاب قرار گرفته اند‪ .‬با این وجود‪ ،‬انتشار این‬ ‫نامه‪ ،‬نشــان می دهد توجه بــه کلیدهای مهم توســعه و‬ ‫شکستن وابستگی به مسیر تاریخی انها در این مقطع نیز‬ ‫مغفول مانده است‪.‬‬ ‫سه کلید مهم رونق و توسعه‬ ‫سیاســت اقتصادی بــه اقدامــات دولــت در زمینه‬ ‫تولید کاالهای عمومی‪ ،‬تخصیــص منابع و توزیع درامد‪،‬‬ ‫قیمت های کلیدی یعنی مواردی همچون نرخ ارز‪ ،‬قیمت‬ ‫انرژی و نرخ بهره‪ ،‬تنظیم بودجه بخش عمومی‪ ،‬بازار کار‪،‬‬ ‫بازار کاال‪ ،‬بازار ســرمایه و بازار تجارت خارجی اشاره دارد‪.‬‬ ‫از این رو بیشــتر مسائل مربوط به سیاســت اقتصادی در‬ ‫ســطح تحلیل اقتصاد کالن که مجموعه ای از دیدگاه ها‬ ‫درباره عملکرد اقتصادی را در خود دارد‪ ،‬مورد ارزیابی قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬کشــورهای در حال توســعه از مجموعه های‬ ‫سیاستی دیگری به نام برنامه یا چشم انداز توسعه در سطح‬ ‫بخشــی و فرابخشــی نیز اســتفاده می کنند که معموال به‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫شکاف متراکم در تیم روحانی‬ ‫‪4‬‬ ‫علی ربیعی از همفکران طیب نیا‬ ‫برای حل چالش اقتصادی است‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫افزایش ظرفیت و بنیه تولید ملی‪ ،‬ارتقای سرمایه انسانی و‬ ‫اجتماعی و اصالح ساختار انگیزشی برای استقرار در مسیر‬ ‫رشد باثبات معطوف است و عمدتا از ابزارهای اقتصادی‬ ‫ســطح کالن و خرد نیز بهــره می گیرد‪ .‬اگرچــه پیرامون‬ ‫ســازگاری هر جفت از اهداف اصلی سیاســت اقتصادی‬ ‫که مــواردی همچون افزایش اشــتغال‪ ،‬ثبات قیمت ها و‬ ‫رشد سریع را شامل می شــود توافق اندکی وجود دارد اما‬ ‫دســت کم درباره نقش ابزارهای سیاســتی مختلف برای‬ ‫دســتیابی به این اهداف توافق وجــود دارد‪ .‬با این وجود‬ ‫سه کلید اصلی وجود دارد که غفلت ســهوی یا عمدی از‬ ‫انها موجب می شود تا مجموعه ای ناسازگار از سیاست ها‬ ‫طراحی شده یا اقدامات سیاستی در تناقض با یکدیگر قرار‬ ‫گیرند‪ .‬سه کلید مهم رونق و توسعه عبارتند از هماهنگی‪،‬‬ ‫همکاری و اطمینان‪ .‬اگر این سه عنصر کلیدی‪ ،‬فراموش‬ ‫شــوند انگاه سیاســت های اقتصادی‪ ،‬چندان ثمربخش‬ ‫نخواهند بود‪ .‬همــکاری خصوصا همــکاری فراگروهی‪،‬‬ ‫شرط اول اثربخشی و کارایی سیاست های اقتصادی است‬ ‫که به شدت از چشم انداز اتی روابط متقابل اثر می پذیرد‪.‬‬ ‫در واقع این اثرپذیری به واســطه ســبک و سنگین کردن‬ ‫بین چشم پوشــی از منافع انی با منافع اتی اســت که اگر‬ ‫اولی مالک قرار گیرد‪ ،‬زمینــه همکاری بین اجزای دولت‬ ‫از بین می رود‪ .‬مولفه هماهنگی از ماهیتی جمعی و جاری‬ ‫برخــوردار اســت و تجربه ایران نشــان می دهــد که روند‬ ‫سیاست اقتصادی در ایران نابسامانی گسترده ای داشته‬ ‫و فقدان یک اســتراتژی بلندمدت باعث شــده تا ســلیقه‬ ‫شخصی‪ ،‬نوسانات زیادی به عرصه سیاستی تحمیل کند‬ ‫و درامد نفت هزینه این نوسانات را به صورت پنهانی پوشش‬ ‫داده است‪ .‬هرگونه کاســتی درباره هماهنگی و همکاری‬ ‫به افت ســطح اطمینان و کاهش اثربخشی سیاست های‬ ‫اقتصادی منجر شده است‪ .‬نامه چهار وزیر دولت‪ ،‬نشانگر‬ ‫استمرار مسیر تاریخی در هر سه زمینه است که چشم انداز‬ ‫خروج از رکود کنونی را اندکی مکدر می کند و واقعیت این‬ ‫است که خروج موفق از چنین رکودی نیازمند تحقق هر سه‬ ‫مورد در سطحی فراتر از قوه مجریه است‪.‬‬ ‫چهارشنبه ‪ 20‬خرداد ‪ 1392‬با مرقومه دستوری رئیس‬ ‫دولت اصالحــات‪ ،‬محمدرضا عــارف که ردای اســتمرار‬ ‫اصالحات را بر قامت انداخته بود؛ از رقابت سیاســی میان‬ ‫نامزدهــای انتخابــات ریاســت جمهوری یازدهــم بدون‬ ‫حمایت از شخصی انصراف داد تا موج اجتماعی حاصل از‬ ‫برهم کنش نیروهای اجتماعی حامی اصالحات و منتقدان‬ ‫احمدی نژاد که برساخت مشابه او را در شمایل سعید جلیلی‬ ‫می دیدند با مثلث رهبری هاشــمی‪ ،‬خاتمــی و نوری زمینه‬ ‫را برای پیروزی حســن روحانی در انتخابات فراهم ســازند‬ ‫و عضو غایــب جامعه روحانیــت مبارز را به ســریر صدارت‬ ‫کرسی پاستور رسانند‪ .‬رخدادی که همانند دیگر انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ایران غیرمنتظره و غیرقابل پیش بینی از‬ ‫سوی ناظران سیاسی بود‪ .‬پس از بزم شادی نوبت تدبیر برای‬ ‫رزم دولت یازدهم رسید‪ .‬مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع‬ ‫تشــخیص مصلحت نظام قلب تپنده یــاران روحانی برای‬ ‫تعیین خط مشی و جهت گیری دولت تدبیر و امید بود‪ .‬تعیین‬ ‫اعضای کابینه اولین نبرد روحانی با طیف گسترده از سهم‬ ‫خواهان سیاسی بود به طوری که سهیال جلودارزاده گفت‪:‬‬ ‫«در شرایطی که از کانال کولر مرکز تحقیقات استراتژیک‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام برای سهم خواهی از اقای‬ ‫روحانی ادم می ریزد با چه کلیدی باید به اوضاع سر و سامان‬ ‫داد؟» تا عمق ســهم خواهی به روایــت یک اصالح طلب‬ ‫بیان شود‪.‬‬ ‫اولین شکاف در ریاست ســاختمان فاطمی رخ داد؛‬ ‫رحمانی فضلی گزینه حســن روحانی برای ریاســت وزارت‬ ‫کشور بود؛ گزینه ای که اصالح طلبان ایشان را سهمیه علی‬ ‫الریجانی برای عبور به سالمت دیگر وزرای پیشنهادی از‬ ‫خوان مجلس تعبیر کردند اما از منظر متفکران اصالحات‬ ‫تضاد میان پروژه حسن روحانی با اصالح طلبان بود؛ رحمانی‬ ‫فضلی برای «ثبات» امده بــود اما افــرادی مانند ربیعی و‬ ‫اخوندی مــردان دوران التهاب و «بحران» هســتند تا به‬ ‫سرعت مطالبات برای تغییر وزیر کشور اغاز شود‪.‬‬ ‫مهم ترین شــکاف در الیه «تفکری» میــان یاران‬ ‫دولــت یازدهــم رخ داده اســت؛ برخــی از افــراد ماننــد‬ ‫صالحی امیــری و نوبخــت صورت بنــدی گفتمانی دولت‬ ‫را در چارچوب فکــری مکتب نیــاوران تحلیــل می کنند‬ ‫و مدعی اند کــه اعتــدال دارای گفتمانی مجــزا با دیگر‬ ‫گفتمان هــای حاضر در عرصه سیاســی کشــور اســت و‬ ‫بنابراین دال ها و مدلول های ان در فضای گفتمانی خود‬ ‫معنایابی خواهد کرد ‪ ،‬به نحوی که صالحی امیری در همین‬ ‫راستا اظهار داشت‪« :‬یک واقعیت عینی وجود دارد‪ ،‬ما در‬ ‫هشت سال گذشته در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع‬ ‫تشخیص مصلحت نظام یک تیم بودیم که با اقای روحانی‬ ‫همکاری داشتیم و لیدر این جریان نیز اقای روحانی بود؛‬ ‫در این هشت سال بحث و جدل و گفت وگوی متعددی در‬ ‫خصوص اینکه اعتدال چیست و در عرصه قدرت و دولت‬ ‫باید چه مشی ای داشته باشد انجام شد‪ .‬ما ان را «مکتب‬ ‫نیاوران» نامگذاری کردیم‪ ،‬اینها چارچوب فکری مکتب‬ ‫نیاوران بــود‪ ،‬بنابراین اگر بخواهیــم بگوییم تبار گفتمان‬ ‫اعتدال از کجاســت‪ ،‬من می گویم این گفتمان یک تبار‬ ‫تاریخی در فرایند تحوالت فکری جامعه ایران و یک تباری‬ ‫نیز پس از انقــاب دارد که نماد ان را در اقای هاشــمی و‬ ‫طیف گسترده ای از روحانیت می توان دید‪ ».‬اما جناح چپ‬ ‫یاران روحانی مانند خانم ابتکار‪ ،‬نجفی و ربیعی در پیروی‬ ‫سیاســی از ســعید حجاریان اعتدال را «روش» می دانند‬ ‫که توانایی گفتمان ســازی ندارد؛ بنابراین حضور اعتدال‬ ‫بر ارکان قوه مجریه را «موقتــی» توصیف می کند و برای‬ ‫دولت یازدهم کارویژه «نرمالیزاسیون» برای هدف اصلی‬ ‫تعیین می کند که در همین راســتا بتواند بــه وقفه فکری‬ ‫پروژه اصالح طلبان پاسخ بدهد‪ .‬حجاریان در مقاله خود به‬ ‫نام «کامیابان خالف امد عادت» در ماهنامه اندیشه پویا‬ ‫پیرامون چارچوب بندی تحلیلی دولت اعتدال مدعی است‬ ‫که دولت یازدهم «به دنبال نرمالیزاســیون و عادی سازی‬ ‫است» و روحانی نیز به «دنبال نرمال کردن قدرت است؛‬ ‫در اولین گام از لزوم رفع بحران در سیاست خارجی» شروع‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫اوج شــکاف میان یاران روحانی در اقتصاد‪ ،‬پاشــنه‬ ‫اشیل دولت‪ ،‬نمایان شده است‪ .‬چهار عضو برجسته کابینه‬ ‫بهرئیس الوزراهشداردادندکهاگرتدبیردررویکرداقتصادی‬ ‫دولــت رخ ندهد‪ ،‬بار دیگــر «رکود» بر ســاختار اقتصادی‬ ‫کشور چنبره می زند‪ .‬مسلما وزیرانی که این نامه اعتراضی‬ ‫را نگاشته اند؛ هشــدارهای خود را به رئیس جمهور منتقل‬ ‫کرده اند اما اثرگذاری حلقه مشــاوران اقتصــادی روحانی‬ ‫مانع از اتخاذ تصمیم مناســب در هیات دولت شده است و‬ ‫این عامل سبب شــد ه که یکی از چهار وزیر نویسنده نامه با‬ ‫انتشار این نامه در رسانه ها اختالفات درون تیم اقتصادی‬ ‫دولت را علنی کند و از سوی دیگر محتوای نامه چهار وزیر‬ ‫نشان می دهد سمت و ســوی انتقادات انان از رویکردها و‬ ‫تصمیماتمسعودنیلیمشاوراقتصادیروحانی‪،‬رئیس کل‬ ‫بانک مرکزی و وزیر نفت است؛ به نحوی که موسی غنی نژاد‬ ‫از چهره های مشهور حامی اقتصاد لیبرال و از نزدیک ترین‬ ‫همفکران مسعود نیلی مشاور اقتصادی دولت در واکنش به‬ ‫این نامه اظهار داشــت‪« :‬چهار وزیری که به رئیس جمهور‬ ‫نامه نوشته اند در مقام اپوزیسیون به ایفای نقش در هیات‬ ‫دولت پرداخته اند و عملکرد مافوق خود در بخش اقتصاد را‬ ‫زیر سوال برده اند‪».‬‬ ‫برهم خوردن توازن در کابینه دولــت یازدهم و وجود‬ ‫شکاف های متراکم که یکدیگر را تقویت می کنند و یا روی‬ ‫هم بار می شــوند؛ مهم ترین مولفه برای فروپاشــی درونی‬ ‫دولت یازدهم اســت و از سوی دیگر فشــار اجتماعی عدم‬ ‫تحقق شــعارهای دولــت و تقویت طیف مخالــف دولت با‬ ‫ائتالف سیاســی حاکم میان حزب موتلفه (راست سنتی)‪،‬‬ ‫پایداری و جمعیت ایثارگران (تحول خواهان) که پیش برنده‬ ‫اصلی انتقــادات به دولت هســتند؛ باعث خواهد شــد که‬ ‫اســتمرار چهار ســال دیگر دولت در هاله رای از ابهام قرار‬ ‫بگیرد‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫پژوهشگر سیاسی‬ ‫تدبیر روحانی در تردید یاران‬ ‫‪63‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫اختالف بین بدنه وجود ندارد‬ ‫نامه چهار وزیر به رئیس جمهور در جهت وحدت و دغدغه دولت به مسائل کشور بود‬ ‫ابراهیم نکو‬ ‫نماینده مجلس‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪5‬‬ ‫نامه های ارسال شده از سوی چهار وزیر به روحانی‪،‬‬ ‫بیشتر مبین نگرانی های انان است و هرگز نمی توان ان را‬ ‫اختالف در شاکله دولت تلقی کرد‪.‬‬ ‫در خصوص ریشــه ها و روند نامه نــگاری چهار وزیر‬ ‫می توان به شروع دولت یازدهم اشاره کرد وگفت که روحانی‬ ‫در ابتدا سعی کرد به مباحث اقتصادی توجه ویژه ای کند و‬ ‫مسائلی چون خارج کردن اقتصاد از وضعیت رکود و تالش‬ ‫برای کاهش تورم را در دستورکار خود قرار داد‪.‬‬ ‫اما به دنبال توافقــات‪ ،‬یک ســری اتفاقات دیگری‬ ‫افتاد که به نوعی به رکود دامن زد‪ ،‬دالیل ان را هم می توان‬ ‫انتظاراتی معرفی کرد که در حــوزه عرضه و تقاضا به وجود‬ ‫امد‪ .‬در کشــور انتظارات و پیش بینی هایــی نظیر کاهش‬ ‫قیمت کاال را شاهد بودیم و این مساله موجب کاهش تقاضا‬ ‫شــده بود‪ ،‬بنابراین خرید ها به همان شــکل سابق صورت‬ ‫می گرفت‪ .‬در بازار نیز به علت کمبود تقاضا‪ ،‬فروش کاال به‬ ‫مشکل برخورد کرد و این مساله موجب شد بازاریان نسبت‬ ‫به انبار کردن کاالهای خود تا بهبود شرایط اقدام نمایند‪.‬‬ ‫همچنیــن در برخــی از خط تولیدها نیز شــاهد بروز‬ ‫مشکل هایی بودیم که این مسائل باتوجه به دوران انتظار‬ ‫برای توافق نهایی امری طبیعی است‪ .‬نامه چهار وزیر را هم‬ ‫می توان در همین راستا ارزیابی کرد؛ در واقع تذکری است‬ ‫به دولت برای جلوگیری از تشــدید چنین مسائلی در سطح‬ ‫کالن و به دنبال ان اقدام مناسب دولت برای جلوگیری از‬ ‫بروز بحران هایی در ادامه مسیر‪ .‬به نوعی این نامه را بیشتر‬ ‫می توان نگرانی ایــن چهار وزیر تلقی کرد تــا اختالف در‬ ‫بین بدنه دولت‪.‬‬ ‫اما درباره اینکــه چه کســانی در نامه مــورد نقد قرار‬ ‫گرفته اند باید گفت که متاســفانه ما شاهد قوانینی هستیم‬ ‫که موجب پیچیده تر شدن مسائل اقتصادی می شود‪ .‬این‬ ‫نوع قوانین بعضا در تناقض با یکدیگر قرار می گیرند‪ .‬وجود‬ ‫این قوانین در ادامه می تواند به ویژه در حوزه اقتصادی یک‬ ‫مانع جدی به حساب اید‪ .‬نامه این چهار وزیر را هم می توان‬ ‫در حال حاضر در خصوص این موضوع بیشتر دخالت های‬ ‫خارج عرف و خارج از مقررات برخی از دستگاه ها و ادارات‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫خواست انها این است که در شرایط حال تبعیت از چند‬ ‫مرجع مشخص مخصوصا در حوزه اقتصادی به سردرگم ‬ ‫ی‬ ‫طرف های مهم اقتصادی منجر می شود‪ .‬بنابراین به نظر‬ ‫بنده باید اصالحاتی در قانون صــورت بگیرد تا این قوانین‬ ‫موجب نقض قوانین دیگر نشود‪.‬‬ ‫در مــورد اینکه این نامــه موجب اختــاف بین بدنه‬ ‫دولت شده بنده قبول ندارم‪ .‬در واقع اختالف هم می تواند‬ ‫در مسائلی باشد که قابل اصالح اســت و هم می تواند در‬ ‫مسائلی به وجود بیاید که موجب به هم ریختگی و مشوش‬ ‫شــدن اوضاع و شــرایط شــود‪ .‬در حال حاضــر این گونه‬ ‫اختالفات را در تیم اقتصادی دولت شاهد نیستیم و در این‬ ‫نامه بیشتر جنبه نگرانی در نظر گرفته می شود‪.‬‬ ‫در بدنه تیم اقتصــادی طبعا اختالف نظرهایی وجود‬ ‫دارد اما اینکه بگوییم این اختالف ها نهایتا قرار اســت به‬ ‫در گیری و دعوا منجر شود به هیچ عنوان این طور نیست‪.‬‬ ‫این نامه ای که منتشر شده را بیشــتر می توان در راستای‬ ‫وحدت و دغدغه ای که در دولت نســبت به مسائل کشور‬ ‫وجود دارد دانســت و قطعا دولت و شخص رئیس جمهور‬ ‫باید در خصوص حل و رفع ایــن دغدغه راه حل و راهکاری‬ ‫را مشخص کنند‪.‬‬ ‫در مــورد پیامدهایی که ایــن نامه در ســطح جامعه‬ ‫در بدنه تیم اقتصادی طبعا اختالف نظرهایی‬ ‫وجود دارد اما اینکــه بگوییم این اختالف ها‬ ‫نهایتا قرار اســت به د ر گیری و دعوا منجر‬ ‫شــود به هیچ عنوان این طور نیســت‪ .‬این‬ ‫نامه ای که منتشر شــده را بیشتر می توان‬ ‫در راستای وحدت و دغدغه ای که در دولت‬ ‫نسبت به مسائل کشور وجود دارد دانست‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫می تواند داشته باشــد‪ ،‬باید گفت که اگر این مساله هایی‬ ‫که توسط این چهار وزیر عنوان شده است نهایتا به راهکار‬ ‫واحدی منتهی نشــود‪ ،‬در اینده شــاهد بروز مشــکالت و‬ ‫بحران هایی در ســطح جامعه خواهیم بــود‪ .‬اما قطعا این‬ ‫مساله به تصمیم گیری ها و ارائه راهکارهایی از سوی دولت‬ ‫و تیم اقتصادی منتهی خواهد شد‪.‬‬ ‫به نظر بنده این مساله که دولت برای رسیدن به یک‬ ‫راه حل جامــع و واحد به ایــن حد مصمم هســتند نهایتا به‬ ‫افزایش اعتماد مردم به دولت ختم خواهد شد‪ .‬بنابراین اگر‬ ‫دولت و شخص اقای روحانی بسته های اقتصادی خود را‬ ‫به نمایش بگذارد و اثر گذاری خود را در سطح جامعه نشان‬ ‫بدهد‪ ،‬مسلما شاهد اعتماد سازی بیشــتری از سوی مردم‬ ‫خواهیم بود‪.‬‬ ‫در خصــوص اینکــه در دولــت فعلی میان مســائل‬ ‫سیاست خارجی و سیاست داخلی تا چه حد توازن و تعادل‬ ‫وجود داشته‪ ،‬باید بگویم که دولت در شرایط خاصی برای‬ ‫حل و سامان دادن مسائل داخلی به ویژه عرصه اقتصادی‬ ‫به دنبال راهکار و موفقیت در عرصه بین الملل است‪.‬‬ ‫در واقــع اگر خروجی هــای تصمیمــات بین المللی‬ ‫به ویژه مساله برجام به رشــد و بهبود وضعیت اقتصادی و‬ ‫افزایش سطح معیشت ملت منتهی شــود‪ ،‬مردم نیز قطعا‬ ‫دولت را تحســین خواهند کرد‪ ،‬ضمن اینکه این امر باید با‬ ‫حفظ عزت و صیانت از ارمان ها صورت بگیرد‪.‬‬ ‫اما اینکه توافقات به تنهایی قادر است تمام مشکالت‬ ‫تو‬ ‫و مســائل را حل کند به هیچ وجه پذیرفته شــده نیســ ‬ ‫این امر باید با به کارگیری اراده قــوی و عزم الزم برای حل‬ ‫مشکالت داخلی و اقتصادی و معیشــت عجین شود‪ .‬در‬ ‫واقع در این صورت است که بنده نیز فکر می کنم دولت یک‬ ‫کار موثر و قابل توجه انجام داده است‪.‬‬ ‫در مــورد اینکه این نامــه تا چه حــد می تواند فضای‬ ‫جامعه را دگرگون کند‪ ،‬باید بگویم که در واقع اگر این میزان‬ ‫از تالش های صــورت گرفته را به مســائل محدودی گره‬ ‫بزنیم موفق نخواهیم بود‪ .‬اگــر ما به همین توافق حاصل‬ ‫شــده اکتفا کنیم و به تولیدات داخلــی بپردازیم باتوجه به‬ ‫قوانین و شیوه های قبلی قطعا موفقیت و پیشرفتی را شاهد‬ ‫نخواهیم بود‪.‬‬ ‫در واقع ما برای حضور و ســرمایه گذاری کشورهای‬ ‫خارجی باید برنامه ریزی منســجم و منظمی داشته باشیم‪،‬‬ ‫بعد از اجرایی شدن برجام ایران در محور توجه کشورهای‬ ‫مختلفــی قرار خواهــد گرفــت و باید با مدیریــت مطلوب‬ ‫این سرمایه گذاران را در مســیر رونق و بهبود اقتصادی و‬ ‫اشتغالزایی بیشتر قرار دهیم‪.‬‬ ‫به نظر بنده هدف عمــده دولت از پیگیری مســائل‬ ‫بین المللــی را باید حل و فصل مســائل داخلی دانســت‪.‬‬ ‫در واقع دولت با ســرمایه گذاری و ادامــه رایزنی ها با ‪5+1‬‬ ‫می خواهد اثرات ان را به سطح زندگی مردم منتقل کند و اگر‬ ‫در این مسیر موفق باشد‪ ،‬قطعا در ادامه مسیر شاهد بهبود و‬ ‫شکوفایی اقتصادی خواهیم بود‪.‬‬ ‫بنابراین دولت تالش دارد به محض اجرایی شــدن‬ ‫بندهای توافقنامه به حوزه اقتصاد داخلی بازگردد و به دنبال‬ ‫تدبیر و چاره بــرای نیازها و انتظارات مــردم خواهد رفت و‬ ‫پاســخ دهی به این انتظارات نیازمند تالش و عزم بیشــتر‬ ‫دولت برای حل ان است‪.‬‬ ‫به نظر بنده باتوجه به شــرایط موجود و اجرایی شدن‬ ‫توافقنامه در اینده شاهد بهبود وضعیت اقتصادی کشور و‬ ‫بروز اثرات ان در زندگی مردم خواهیم بود و باید نســبت به‬ ‫مسائلی که در گذشته اتفاق افتاده و عقب ماندگی هایی که‬ ‫رخ داده یک جهش قابل توجهی صورت گیرد‪.‬‬ ‫در خصوص مســائلی در فضای رســانه مبنی بر بروز‬ ‫مشکالتی برای ادامه راه چهار وزیر نیز باید گفت که به هیچ‬ ‫عنوان نمی تــوان این نامه را در جهت اختالف دانســت و‬ ‫ن چهار وزیر را می شناسد‬ ‫معتقدم رئیس جمهور به درستی ای ‬ ‫و هرگــز این نامه نگاری را بــه منزله مخالفــت انها با دولت‬ ‫تلقی نخواهد کرد و حداقل به نظر بنده در این مجلس هیچ‬ ‫مشکلی برای این چهار وزیر اتفاق نخواهد افتاد‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪65‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫رونمایی از بحران سبد رای در چهار اپیزود ‬ ‫درامدی بر پیامدهای سیاسی یک نامه نامحرمانه ‬ ‫محسن فرهادی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪6‬‬ ‫روی کار امدن دولت حسن روحانی در خرداد ماه ‪92‬‬ ‫صفحه جدیدی در صحنه سیاست و اقتصاد ایران گشود‪.‬‬ ‫روحانی امده بود تا در کنار چرخیدن چرخ ســانتریفیوژها‪،‬‬ ‫چرخ اقتصاد را هــم بچرخاند و در این مســیر مدعی بود‬ ‫یگانه راه حل مشکالت اقتصادی کشور افزایش ارتباط با‬ ‫کشورهای غربی است‪ .‬روحانی در این مسیر تا جایی پیش‬ ‫رفت که در اظهارنظری عجیب مدعی شد اصول و ارمان ها‬ ‫در عرصه سیاست خارجی جایی ندارند! این در حالی بود که‬ ‫یکی از مهمترین شعارهای انقالب اسالمی مساله صدور‬ ‫انقالب و ارزش های مربوط به ان به متن ملت های جهان‬ ‫بود‪ .‬مساله ای که طبیعتا مهمترین بستر اجرایی کردن ان‬ ‫عرصه سیاســت خارجی بود! روحانی در گره زدن مسائل‬ ‫اقتصادی به تحریم های خارجی تا جایی پیش رفت که اب‬ ‫خوردن مردم را نیز به رفع تحریم ها گره زد‪.‬‬ ‫حــاال بــا گذشــتن بیــش از‬ ‫دو ســال از عمــر حاکمیــت دولت‬ ‫یازدهم؛ مردم در انتظار عملی شدن‬ ‫وعد ه هــای اقتصــادی ‪ 100‬روزه‬ ‫حسن روحانی نشسته ان د با این وجود ‬ ‫هنوز هم اظهارات مقامات دولتی در‬ ‫این زمینه نشــانی از بازگشــت رونق‬ ‫به اقتصاد ایــران نــدارد‪ .‬در مقابل‬ ‫مقامــات دولتــی بر خــاف دوران‬ ‫تبلیغــات انتخاباتی و شــروع به کار‬ ‫دولــت‪ ،‬روز بــه روز بر مــدت زمان ‬ ‫وعده های خــود در زمینه اغاز رونق‬ ‫اقتصــادی می افزاینــد! در همین‬ ‫زمینه‪ ،‬اسحاق جهانگیری‪ ،‬معاون‬ ‫اول رئیس جمهور که قبل از توافق‬ ‫می گفت «بعد از توافق شرایط بازار‬ ‫سرمایه بهتر خواهد شد»‪ ،‬در دوران‬ ‫بعد از جمع بندی مذاکرات هسته ای‬ ‫در وین موضــع «برای شــکوفایی‬ ‫اقتصاد ایران باید تا ســال ‪ 95‬صبر‬ ‫کنیم» را اتخاذ کرد‪.‬‬ ‫مسعود نیلی‪ ،‬مشاور اقتصادی‬ ‫رئیس جمهــور و فــرد شــماره یک‬ ‫اقتصــادی دولــت نیز کــه پیش از‬ ‫جمع بندی مذاکــرات تاکید می کرد‬ ‫«با لغو تحریم ها‪ ،‬یک ساله به شرایط‬ ‫پیش از تحریم باز می گردیم!» بعــد از توافق اعالم کرد‪:‬‬ ‫«سال ‪ 94‬ســال ســختی اســت‪ ،‬منتظر رونق اقتصادی‬ ‫نباشــید‪ ».‬جدیدتریــن اظهارنظر مقامات دولتــی در این‬ ‫زمینه اما به محمود ســریع القلم مهمترین چهره تئوریک‬ ‫دولت یازدهم بازمی گردد‪ .‬ســریع القلم طی یادداشتی که‬ ‫در یکی از سایت های اصالح طلب منتشر کرده می نویسد‪:‬‬ ‫«اولین اثار مثبت اقتصادی پساتحریم در سال ‪ 1397‬بروز‬ ‫می کند!» این سطح از دگرگونی در دیدگاه های اقتصادی‬ ‫مدیران و چهره هــای نزدیک به دولــت یازدهم به عنوان‬ ‫یکی از مهمترین تهدیدهای سبد رای حسن روحانی تلقی‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫با این حال انتشار نامه سرگشــاده و انتقادامیز چهار‬ ‫وزیــر کابینه دولت یازدهم به حســن روحانــی در روزهای‬ ‫گذشته‪ ،‬پایگاه اجتماعی متزلزل روحانی را بیش از پیش با‬ ‫خطر مواجه کرده است‪ .‬روحانی به عنوان رئیس جمهوری‬ ‫که بــا رای ناپلئونــی ‪ 50‬درصدی و وعده حل مشــکالت‬ ‫اقتصادی بر کرسی ریاست دولت یازدهم تکیه زده است؛‬ ‫اکنون خود را با منتقد ان جدی! در بدنه کابینه اش مواجه‬ ‫می بیند‪ .‬سطح شوک وارده بر رئیس جمهور و افراد نزدیک‬ ‫به وی پس از انتشــار این نامه سرگشــاده به حدی بود که‬ ‫محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت در نشست خبری خود‬ ‫اظهار داشــت از دیدن متــن نامه چهار وزیر در رســانه ها‬ ‫جا خورده است!‬ ‫روحانی پیــش از این در حالی خبر عبــور از رکود را به‬ ‫مردم داده بود که متن نامه سرگشاده چهار وزیر کابینه اش‬ ‫او را به اتخــاذ تصمیمی بــرای جلوگیــری از تبدیل رکود‬ ‫موجود در اقتصاد کشور! به بحرانی فراگیر فرامی خواند!‬ ‫ همه اینها در حالی بوده است که نامه مذکور ‪ 20‬روز قبل از‬ ‫رسانه ای شدن ان نگاشته شده بود و وزیران نویسنده نامه‬ ‫پس از بی اعتنایی ‪ 20‬روزه رئیس جمهور به درخواست های‬ ‫انان‪ ،‬ســرانجام ترجیح داده بودند تا نامه خود را رسانه ای‬ ‫کنند! روحانی اما این بار منتقد ن خود را بی ســواد نخواند‪.‬‬ ‫در مقابل ‪ ،‬او در اولین فرصت در جریان سفر استانی خود به‬ ‫استان مازندران اظهار داشت‪« :‬برای ادامه تحرک در مسیر‬ ‫دولت نیاز به تغییرات داریم ‪» .‬‬ ‫با این حال؛ اینکه روحانی می خواهد چگونه با وزیران‬ ‫منتقد خود برخورد کند بحثی جداگانه اســت‪ .‬محمدباقر‬ ‫نوبخت در بخشی دیگر از اظهارات خود پیرامون نامه مذکور‬ ‫گفته است‪« :‬ای کاش مهر محرمانه پای ان می خورد ‪».‬‬ ‫این سخن به معنای ان اســت که دولت دوست دارد مردم‬ ‫همچنان نامحرم باقی بمانند‪ .‬ولیکن واقعیت ان است که‬ ‫مردم بیش از وزیران منتقد کابینه روحانی طعم افزایش نرخ‬ ‫بیکاری‪ ،‬افزایش قیمت ها‪ ،‬تعطیلی صنایع و سقوط بورس‬ ‫را چشــیده اند و حاال دیگر چیزی برای پنهان کردن باقی‬ ‫نمانده است ‪ .‬روحانی اکنون در تنگنای «غلبه واقعیت ها‬ ‫بر وعده های اقتصادی» گرفتار اســت و برای غلبه بر این‬ ‫چالش ســعی دارد به رغم نامه صریح چهــار وزیر در مورد‬ ‫اوضاع بحرانی اقتصاد کشــور‪ ،‬وا نمود کند اقتصاد کشور‬ ‫را از رکود خارج کرده اســت با این حال سوال اساسی این‬ ‫است که مردم چقدر این شعارهای انتخاباتی را باور خواهند‬ ‫کرد؟! دولت در شــرایطی در طول دو سال اخیر به صورت‬ ‫مرتب بر حجم تقاضاهای اقتصادی مردم از نتایج توافق‬ ‫هسته ای افزوده است که مطابق واقعیت های مورد اشاره‬ ‫در نامه چهار وزیر کابینه اش؛ نه تنها وعده های اقتصادی‬ ‫دولت محقق نشــده که ما اکنون در معــرض یک بحران‬ ‫اقتصادی واقعی قرار گرفته ایم ‬ ‫ پرویز امینی‪ ،‬جامعه شــناس سیاسی در همین زمینه‬ ‫می گوید‪« :‬دولت می گفت اب خوردن مــردم هم در گرو‬ ‫رفع تحریم ها ست‪ ،‬یعنی ســاحت عمومی زندگی شما در‬ ‫گرو رفع تحریم ها ست‪ .‬بنابراین دولت پس از توافق مجالی‬ ‫برای ناکارامدی ندارد‪ .‬یعنی این دو پینگ برداشته شده و‬ ‫انتظارات باالرفته و شرایطی را برای دولت به وجود می اورد‬ ‫که مجال ناکارامدی ندارد و فرصتی برای از دست دادن در‬ ‫اختیار نخواهد داشت‪ .‬اگر دولت بتواند به وعده هایی که‬ ‫داده عمل کند‪ ،‬می تواند این سرمایه اجتماعی را که پس‬ ‫از توافق به دست اورده‪ ،‬حفظ کند اما‬ ‫اگر این اتفاق رخ ندهــد و انتظاراتی‬ ‫که جامعه از دولت دارد‪ ،‬محقق نشود‬ ‫این فرصتی اســت که ســویه تهدید‬ ‫ان تقویت می شود و دولت در شرایط‬ ‫اجتماعی سختی قرار می گیرد‪».‬‬ ‫درواقــع نامه انتقــادی وزیران‬ ‫کار‪ ،‬دفاع‪ ،‬صنعــت و اقتصاد‪ ،‬نمود‬ ‫کاملی از محقق نشــدن وعده های‬ ‫اقتصادی دولت است‪ .‬مساله ای که‬ ‫می تواند به عنوان شــاخصی مهم در‬ ‫معرض قضاوت نخبگان و عموم افراد‬ ‫جامعه قرار گرفته ‪ ،‬تاثیرات مهمی را‬ ‫بر ســبد رای متزلزل روحانی بر جای‬ ‫بگذارد‪ .‬مساله دیگری که باید در این‬ ‫زمینه بــه ان توجه کرد ان اســت که‬ ‫نفس شــکل گیری توافق به خودی‬ ‫خود نمی تواند نظر مساعد مردم را به‬ ‫ســوی رویکردهای اقتصادی دولت‬ ‫جلب کند‪ ،‬بلکه مــردم برای اقبال به‬ ‫حســن روحانی در انتخابات مجلس‬ ‫و ریاست جمهوری اینده منتظر دیدن‬ ‫اثار عینی توافق هسته ای در زندگی‬ ‫روزمره خود خواهند ماند؛ مســاله ای‬ ‫که می توانــد باتوجــه بــه واقعیات‬ ‫ذکرشــده در نامه چهار وزیــر دولت‬ ‫به حســن روحانی ‪ ،‬به عنوان پاشنه اشیل ســبد رای اقای‬ ‫وعده های ‪ 100‬روزه تلقی شود‪.‬‬ ‫هرچه هســت اکنون روحانی نیز ماننــد نوبخت ارزو‬ ‫می کند که کاش نامه انتقــادی وزیرانش محرمانه می بود ‬ ‫با این حال ســوال این اســت که ایا بــا زدن مهر محرمانه‬ ‫بر پای نامه ای که واقعیات بازار ســرمایه و بخش تولید را‬ ‫بازگو کرده اســت؛ می توان واقعیت موجود در متن زندگی‬ ‫مردم را دگرگون کرد؟ وزیران روحانــی در حالی از بحران‬ ‫قریب الوقوع در اقتصاد کشــور خبر داده انــد که این خبر‬ ‫خواه ناخــواه در اینده بــه بحرانی برای ســبد رای متزلزل‬ ‫روحانی تبدیل خواهد شــ د با این حال برای رصد و بررسی‬ ‫اثار و پیامدهای سیاسی نامه مذکور باید چشم به راه روزها و‬ ‫ماه های اینده نشست‪.‬‬ ‫قیام وزرا علیه رکود‬ ‫نیره ساری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪7‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫نیمه دوم شــهریور ماه بود که نامه مشترکی از سوی‬ ‫علی طیب نیا‪ ،‬محمدرضا نعمت زاده‪ ،‬علی ربیعی و حسین‬ ‫دهقان به حســن روحانی‪ ،‬رئیس جمهور نوشــته شد و بعد‬ ‫از چندی نیز رسانه ها متن ان را منتشــر کردند‪ .‬در حالیکه‬ ‫رئیس جمهور و سخنگوی دولت بارها عبور از رکود را اعالم‬ ‫کرده بودند اما وزرای اقتصاد‪ ،‬صنعــت‪ ،‬کار و دفاع در این‬ ‫نامه مشــترک از تصمیمــات و سیاســت های ناهماهنگ‬ ‫دســتگاه ها در داخل کشــور انتقاد کرده و نســبت به افت‬ ‫کم سابقه و تبدیل شدن رکود به بحران هشدار دادند‪.‬‬ ‫واقعیــت تبدیل رکــود اقتصــادی به بحــران‪ ،‬عدم‬ ‫برنامه ریزی های منســجم اقتصــادی‪ ،‬دعواهای داخلی‬ ‫و حتی فشــار جهت تصویب برجام در بهارســتان از جمله‬ ‫گمانه زنی های موجود پس از انتشــار متن نامه بود‪ .‬پس‬ ‫از این بود که سخنگوی دولت سعی در طبیعی جلوه دادن‬ ‫نامه اقتصادی چهار وزیر کابینه یازدهم به رئیس جمهوری‬ ‫داشــت اما صراحت وی نســبت به اینکه با دیدن نامه جا‬ ‫خورده است‪ ،‬کوشش وی در راستای عادی بودن این نامه‬ ‫را بی حاصل گذاشت‪.‬‬ ‫هرچند که چرایــی نامه نــگاری وزرای اقتصادی به‬ ‫دولت و هشدار تبدیل شــدن رکود به بحران‪ ،‬اولین سوال‬ ‫ساده ای بود که به ذهن هر شــنونده ای در راستای انتشار‬ ‫این نامه متواتر می شد اما برخی حامیان پرطرفدار کابینه‬ ‫نیز بی سلیقگی را چاشنی انتشــار این نامه کرد ه و در یک‬ ‫خودزنی اشــکار محتــوای ان را از نظر اقتصــادی پایین‬ ‫توصیف کردند و این امر در حالی بوده است که نویسندگان‬ ‫این نامــه از معتمدین و البتــه وزرای مهــم کابینه دولت‬ ‫محسوب می شــوند بنابراین می توان گفت شاید هم عدم‬ ‫پردازش عمیق به ریشــه های بحران اقتصــادی در نامه‬ ‫مذکور بر این اساس بوده تا ضمن هشدار به رئیس جمهور‪،‬‬ ‫توجه وی را تا حدی از مســائل خارجی به مسائل داخلی و‬ ‫بحران های موجود در ان سوق دهند‪.‬‬ ‫ســرگرمی دولت به مســائل خارجی طی این سال ها‪،‬‬ ‫وزرای کابینه را مسئول کرد تا با نگاشتن نامه انتقادی توجه‬ ‫رئیس کابینه را نســبت به غفلت ورزی وی از بحران موجود‬ ‫اقتصادی به مسائل داخلی جلب کند‪ .‬گره زدن ریز و درشت‬ ‫مشکالت اقتصادی کشــور به تحریم ها از محیط زیست‪،‬‬ ‫اشتغالوصنعتگرفتهتاحتیایناواخرابخوردنمردمنیز‬ ‫وابستگی عمیقی به مذاکرات پیدا کرده بود تا جایی که نَقل‬ ‫تحریم هانُقلمحافلغیر سیاسیوعامهمردمهمشدهبود‪.‬‬ ‫به رغــم قابل ســتایش بــودن تالش هــای دولت و‬ ‫کابینه برای به ســرانجام رســاندن مذاکــرات اما خطای‬ ‫محاسباتی دولت در راســتای نادیده گرفتن سرمایه های‬ ‫ملی و توانمندی های داخلی از جمله هشدار هایی بود که‬ ‫بارها و بارها از زبان مسئوالن نظام به دولت و کابینه گوشزد‬ ‫می شــد و کارشناســان اقتصادی همواره تاکید می کردند‬ ‫که ‪20‬درصد مشــکالت معیشــتی و اقتصادی متعلق به‬ ‫تحریم ها بــوده و ‪ 80‬درصد از مشــکالت هیــچ ربطی به‬ ‫تحریم های هسته ای ندارند‪.‬‬ ‫براوردهای وزرای کابینه از روند تصمیمات دولت نیز‬ ‫بر اساس حل مشکالت اقتصادی و معیشــتی مردم بوده‬ ‫اســت اما اکنون تناقض اشــکار و اعــام امارهای دولت‬ ‫مبنی بر خروج کشور از رکود در کلمه به کلمه تیم اقتصادی‬ ‫دولت اشکار شد‪.‬‬ ‫هر چند که هم و غم دولت در راستای حل مشکالت‬ ‫داخلی با تکیه بر سیاســت خارجی بود اما انها غافل بودند‬ ‫از اینکــه در تقابل حاکمیت ها بر ســر منافع ملــی‪ ،‬نه تنها‬ ‫هیچ رابطه ای‪ ،‬مستحکم و همیشگی نیست بلکه فرصت‬ ‫و تهدید‪ ،‬بازی پیچیده ای در سیاســت خارجی اســت که‬ ‫می تواند به سادگی مسائل داخلی را نیز تحت الشعاع خود‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫شــاید بهتر این بود که دکتر روحانی از همان ابتدا‬ ‫قبول می کرد ریشه بســیاری از مشــکالت اقتصادی ما‬ ‫در نابسامانی وضع داخل اســت و عدم کنترل و مدیریت‬ ‫منابع‪ ،‬نبود شــبکه درست نظارت و بررســی ایجاد تعادل‬ ‫در بازار‪ ،‬اشــفتگی و داللی در بازار و ســوء مدیریت های‬ ‫مختلف به ویژه نبود برنامه مدون و تغییرات ســلیقه ای‪،‬‬ ‫بسیاری از مشکالت اقتصادی ما را پدید اورده است که‬ ‫با برپایی تحریم های اقتصادی این مشــکالت تشــدید‬ ‫شــد اما مرتبط ســاختن مســائل خــرد و کال ن جامعه به‬ ‫مذاکرات و تحریم ها تــا جایی پیش رفت کــه عالوه بر‬ ‫کابینه دولت‪ ،‬بدنه اصلی جامعه هم بدین باور رسیدند که‬ ‫تمامی مشکالت اقتصادی کشور ناشــی از تحریم های‬ ‫سی و چند ساله است و تنها معجزه رفع تحریم ها می تواند‬ ‫گره گشای موانع اقتصادی شود‪.‬‬ ‫این امــر در حالی بود که جمهوری اســامی ایران با‬ ‫پیروزی انقالب و همزمان تسخیر ســفارت امریکا توسط‬ ‫دانشــجویان خط امام و رهبری‪ ،‬تجربه اولیــن تحریم ها‬ ‫را به دســت اورد ولی همــواره در طول همه این ســال ها‬ ‫ضمن تالش برای رفع تحریم ها‪ ،‬بــا تکیه بر توان داخلی‬ ‫و دانش های بومی‪ ،‬ســعی در هموار ســاختن مشکالت‬ ‫اقتصادی داشته است‪.‬‬ ‫قلــم نگــران وزرای کابینــه در ایــن نامــه می گوید‬ ‫انتظار عمومی نســبت به رفع تحریم ها باعث معلق ماندن‬ ‫تصمیمات فعاالن عرصه اقتصادی شــده که این خود به‬ ‫معنای رکود است‪ .‬در نتیجه می توان گفت نسخه شفا بخش‬ ‫مذاکرات و توافق با امریکا جهت حل مشکالت اقتصادی‪،‬‬ ‫نتیجه عکــس داده تا جایــی که وزرای اقتصــادی هم در‬ ‫راستای توصیه های رئیس دولت احساس خطر کرده و این‬ ‫ضعف را به صورت علنی گوشزد کردند‪.‬‬ ‫همه اینها در حالی است که دولت یازدهم با روی کار‬ ‫امدن خود‪ ،‬باور تدبیــر و امید را به مردم القــا کرد و تبعات‬ ‫حاصــل از این مــوج مثبــت‪ ،‬فرصت های خــوب و قابل‬ ‫استفاده ای را برای کابینه یازدهم فراهم ساخت‪.‬‬ ‫یکی از همین موج هــای امیدوار کننده کاهش تورم‬ ‫افسار گســیخته و خروج از رکــود اقتصادی بــود و دولت‬ ‫می توانست به مدد این حمایت و اعتماد برنامه ریزی های‬ ‫منسجمی را در راستای کاهش تورم انجام دهد اما تعلل در‬ ‫بهره گیری از فرصت اعتماد مردم به دولت‪ ،‬پیوند سرنوشت‬ ‫ملت و کشور با مذاکرات هسته ای و پر کردن گوش مردم‬ ‫از حل مشکالت و رکود اقتصادی به واسطه توافق با گروه‬ ‫‪ ،5+1‬مسائل فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و از همه مهم تر اقتصادی‬ ‫را به حاشــیه ای غیر امن رهنمون ساخت که اکنون نادیده‬ ‫گرفتن انتقادات دلســوزانه افراد از طیف هــا و گروه های‬ ‫مختلف باالخره رگ غیرت برخی از اعضــای کابینه را هم‬ ‫باال اورد‪.‬‬ ‫هم اکنون با قیام وزرای اقتصــادی کابینه یازدهم و‬ ‫هشدار نسبت به بحرانی شــدن رکود‪ ،‬درک واژه «اقتصاد‬ ‫مقاومتی» بیش از پیش احســاس نیاز می شود اما به رغم‬ ‫تاکیدات صریح رهبر معظم انقــاب در این زمینه‪ ،‬دولت‬ ‫یازدهم نه تنها توجــه عمیقی بدان نکرد بلکــه با غفلت از‬ ‫مسائل داخلی و عدم تکیه بر دانش های بومی‪ ،‬تمرکز خود‬ ‫و کابینه را به مسائل خارجی معطوف ساخت و اکنون با نامه‬ ‫انتقادی وزرای دولت‪ ،‬حامل بزرگنمایی بیش از حد دولت‬ ‫نسبت به تحریم ها دیده می شود‪.‬‬ ‫چاره اندیشی و حل مشــکالت اقتصادی در داخل‪،‬‬ ‫حقیقت تلخی است که در پس پرده این نامه انتقادی نهفته‬ ‫شده و شاید تنها دلیل اشکار ساختن این نامه توسط وزرای‬ ‫مربوطه ابراز پشیمانی از روزها و ساعت های از دست رفته‬ ‫اســت اما امیدواریم دکتر روحانی به عنوان رئیس دولت و‬ ‫مخاطب اصلی نامه انتقادی وزرایش‪ ،‬شــعارهای عبور از‬ ‫رکود و رونق اقتصادی را کنار گذارد و در عوض به انتقادات‬ ‫دلسوزانه وزرا گوش سپرده و موضع جدیدی را در راستای‬ ‫حل مشکالت اقتصادی و خروج از بحران اتخاذ کند‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫غفلتروحانیازمسائلداخلی‬ ‫ریشهاعتراضوزرایکابینه‬ ‫‪67‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫اشتباهراهبردی‬ ‫نگاه دولت به حل چالش های اقتصادی از راه سیاست خارجی است‬ ‫محمدرضا پور ابراهیمی‬ ‫عضو شواری پول و اعتبار ‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ریشــه نامه نگاری های چهار وزیر دولــت یازدهم به‬ ‫رئیس جمهور مبنی بر افت و رکود بازار ســرمایه از دی ماه‬ ‫سال ‪ 1392‬در این است که این چهار وزیر در حوزه اقتصاد‬ ‫کشور ذی مدخل هستند و وزارتخانه های انها مدخلیت در‬ ‫اقتصاد دارد و انها باید در خصوص اقتصاد پاسخگو باشند‪.‬‬ ‫وزیر اقتصاد که متولی بازار سرمایه و اقتصاد است و وزیر‬ ‫رفاه که صاحب بخش ‪ 40‬درصــدی اقتصاد و متولی رفاه‬ ‫مردم اســت‪ ،‬وزیر صنعت معدن نیز متولی بخش صنعتی‬ ‫کشور است؛ وزیر دفاع نیز به علت متولی بودن در امنیت‬ ‫اقتصادی مردم‪.‬‬ ‫نکتــه اول اینکــه باتوجــه به اینکــه چهــار وزیر در‬ ‫خصــوص اقتصــاد و امنیت اقتصــادی مردم پاســخگو‬ ‫هســتند‪ ،‬اقدام به انتشــار این نامه و بیان موضع کردند ‪،‬‬ ‫که فردا روز فشار کمتری از جانب کســانی که باید به انها‬ ‫پاســخگو باشــند و ذی نفعان‪ ،‬کارگروه هــای تخصصی‬ ‫اقتصادی و اذهان عمومی ببینند‪.‬‬ ‫نکته دوم اینکه اختالف منظری است که از ابتدا در‬ ‫اداره مسا ئل اقتصادی در دولت وجود داشت و باعث بیان‬ ‫دیدگاه های متفاوتی در مسائل اقتصادی شده است و بیان‬ ‫این موضوعات در قالب این نامه بیانگر نگرانی های این‬ ‫چهار وزیر است‪.‬‬ ‫به نظر من رویکردهای ضد تورمی که رئیس جمهور‬ ‫اتخاذ کرده اند بر پایه نظرات مشــاورین اقتصادی ایشان‬ ‫اســت‪ ،‬اگر چــه سیاســت های ضد تورمی در ســال اول‬ ‫دولت سیاســت درســت و بجایی بود و باتوجه به مســا ئل‬ ‫تورمی کشور رویکرد مناســبی به نظر می رسید اما استمرار‬ ‫ان موجب افزایش رکود کشــور شــده و اقتصاد کشور را با‬ ‫چالش جدی مواجه کرده اســت و قاعدتا این وزرا به علت‬ ‫نگرانی های اقتصادی اقدام به نوشــتن نامه کرده اند و در‬ ‫این نامه از واژه بحران اســتفاده کرده بودنــد و تداوم این‬ ‫رکو د را پیش بینی کرده اند‪ .‬عمده نظر وزرا در این نامه تغییر‬ ‫سیاســت فعلی دولت به سمت سیاســت های ضد رکودی‬ ‫است ولی از دید مشــاوران اقتصادی رئیس جمهور روش‬ ‫دیگری برای ادامه فعالیت های اقتصادی توصیه می شود‬ ‫و نگاه مجموعه مشــاوران بیشتر به ســمت سیاست های‬ ‫ی است‪.‬‬ ‫ضد تورم ‬ ‫لذا این عوامل اصلی را در زمینه انتشار نامه می توان‬ ‫برشمرد که مسئولیت و موضع پاسخگویی وزرای فوق الذکر‬ ‫و همچنین تفــاوت دیدگاه ها در اداره امــور اقتصادی در‬ ‫دولت اســت و این نامه عالوه بر بیان دیدگاه ها یک سند‬ ‫تاریخی بــرای دفاع از ایــده و نگاه ایــن وزرا خواهد بود‪.‬‬ ‫به رغــم اینکه سیاســت های اقتصادی کامال مشــخص‬ ‫است اما تفاوت دیدگاه ها همیشه در هر دولتی وجود دارد‬ ‫اما نکته اصلی این اســت که عدم جمع بندی مشخص و‬ ‫وحدت فرماندهی متولیان اقتصاد کشــور‪ ،‬موجب ایجاد‬ ‫اشکال اصلی می شــود و اخیرا رهبر معظم انقالب نیز به‬ ‫این نکته اشاره و خطاب به مسئوالن متولی اقتصادی در‬ ‫هفته دولــت تاکید کردند‪« :‬فرمانــده اقتصادی منصوب‬ ‫کنید و وحدت فرماندهی داشته باشــید‪ ».‬شرایط موجود‬ ‫اقتصاد وابســته به دو مورد یک مســاله تــوان و دیگری‬ ‫نظارت به عنوان مثال در بازار سرمایه وزیر نفت در تعیین‬ ‫قیمت خوراک پتروشیمی ها سیاست ها و اعداد و رقم هایی‬ ‫ر ا ســرلوحه قرار داده که کامال با سیاســت های سایر وزرا‬ ‫مثل وزیر صنعت‪ ،‬وزیر رفاه و یا وزیر دفاع متفاوت است‪.‬‬ ‫وزیر نفت معتقد است که چرخه پتروشــیمی با قیمت زیر‬ ‫‪ 20‬سنت باعث انتفاع اقتصاد کشــور است و وزرای دیگر‬ ‫معتقد ند نرخ باالی ‪ 10‬ســنت باعث ورشکستکی خواهد‬ ‫شــد و رقابتــی نخواهد بود‪ .‬مثــال دیگر وزیــر صنعت در‬ ‫جهت خروج کاالهای پتروشــیمی از بــورس کاال تالش‬ ‫می کند ولی وزیر اقتصــاد کامال با این سیاســت مخالف‬ ‫ است ‪ .‬در زمینه اعطای تسهیالت به بخش صنعت نیز به‬ ‫رغم خواسته وزیر برای اعطای تسهیالت بیشتر به بخش‬ ‫صنایع‪ ،‬بانــک مرکزی به علــت سیاســت های انقباضی‬ ‫دولت‪ ،‬مسیر متفاوتی را می پیماید‪ .‬حتی در بحث نرخ ارز‬ ‫دیدگاه های متفاوتی بین رئیــس کل بانک مرکزی با وزیر‬ ‫اقتصاد وجود دارد‪.‬‬ ‫رئیــس کل بانک مرکزی خواســتار نــر خ واقعی ارز‬ ‫بر اســاس مکانیزم عرضه و تقاضا است و در نشست سال‬ ‫قبل اتاق بازرگانــی تاکید کرد که نرخ ارز می تواند بســیار‬ ‫منطقی تر از اکنون باشــد ولی وزیر اقتصاد نگاه متفاوت‬ ‫و عکســی به مقوله نرخ ارز دار د‪ .‬همه ایــن مثال ها موید‬ ‫این اســت که اختالف نظر ها ی مشــهودی وجود دارد و‬ ‫باعث ضربه به اقتصاد و ســردرگمی برنامه هاست و این به‬ ‫نفع اقتصاد کشور نیســت‪ .‬اقدام جسورانه وزرا برای طرح‬ ‫بحث های کارشناســی و مباحثی که یک ســال و نیم قبل‬ ‫در کمیســیون های اقتصادی مجلس و مراکز تحقیقاتی‬ ‫و دانشگاهی شده بود قابل تقدیر و ستایش است و اینکه‬ ‫بیان واقعیت ها در این نامه انجام شــد موجب خرســندی‬ ‫اســت‪ .‬اما در مورد تاثیراتش در جامعه که ممکن اســت‬ ‫موجــب احســاس دوگانگی شــود‪ ،‬و لطمه هایــی به دید‬ ‫اجتماعی وارد می کند و نگرانی های بیشــتری در ســران‬ ‫اقتصادی ایجاد می کند البته اگر اقــای رئیس جمهور به‬ ‫این شــکل عمل می کردند و یــا در اینده عمــل کند‪ ،‬این‬ ‫دغدغه ها را به عنــوان مبنا و پایه تصمیمــات قرار دهند و‬ ‫براســاس این پایه ها‪ ،‬اتفاقات اقتصــادی رقم بخورد که‬ ‫وحدت فرماندهی در حوزه اقتصادی شود‪ ،‬نه تنها بد نیست‬ ‫بلکه اثرات مثبتی در اینده به همراه داشــته باشد‪ .‬در نگاه‬ ‫کلی پیامد های این نامه به رویکرد و نتایج عملکرد دولت‪،‬‬ ‫از بیان این دغدغه خواهد بود که اگر دولت بتواند تغییرات‬ ‫مثبتی در تصمیمات اقتصادی و سیاست اقتصادی ایجاد‬ ‫کند‪ ،‬این نتیجه می تواند اثر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد‬ ‫و موجب خوشــحالی مردم خواهد شــد ولی اگر این نامه‬ ‫موجب تعارضات بیشتر شود و یا دلخوری ها بین اعضای‬ ‫دولت را بیشتر کند‪ ،‬طبیعتا اگر نامه به صورت داخلی مکاتبه‬ ‫می شد و منتشر نمی شد برای دولت بهتر بود‪ .‬در هر حال‬ ‫با نگاه مثبت به بحث‪ ،‬بیان دغدغه ها کمک به حل مسائل‬ ‫و مشــکالت اقتصادی خواهد کرد و موجب اخذ تصمیم‬ ‫وحدت فرماندهی در حوزه اقتصادی خواهد شد‪.‬‬ ‫باید ایــن نکتــه را ذکر کــرد کــه توجه به مســائل‬ ‫نــگاه دولت ایــن بوده کــه بــا پیگیری‬ ‫مذاکــرات هســته ای و توجــه بــه‬ ‫سیاســت خارجی مشــکالت اقتصادی‬ ‫کشور قابل حل است که در این نگاه یک‬ ‫اشتباه راهبردی وجود دارد‬ ‫بین المللی و خارجی اولویت اول دولت یازدهم است و این‬ ‫قابل انکار نیســت به عنوانی تمام تــاش و فعالیت دولت‬ ‫معطوف به مسائل سیاست خارجی و به خصوص دیپلماسی‬ ‫هسته ای قرار دارد واین کامال مشهود است‪ ،‬در واقع نگاه‬ ‫دولت این بوده اســت که با پیگیری مذاکرات هســته ای‬ ‫و توجه به سیاســت خارجی مشــکالت اقتصادی کشــور‬ ‫قابل حل است که در این نگاه یک اشتباه راهبردی وجود‬ ‫دارد‪ .‬در واقع با پیگیری مطالبات قانونی هسته ای خود در‬ ‫مذاکرات با پنج به عالوه یک که توسط تیم مذاکره کننده‬ ‫هسته ای پیگیری شد همزمان باید موضوع ساختار درونی‬ ‫اقتصاد و اجرای مقررات قانونی را که اســاس تصمیمات‬ ‫اقتصادی است در دستورکار قرار می دادند‪.‬‬ ‫جالب این است که در زمان مســئولیت جناب دکتر‬ ‫روحانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام‪،‬گزارشی توسط‬ ‫مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه شده‬ ‫اســت که در این گزارش عنوان می شــود که ‪20‬درصد از‬ ‫مشــکالت اقتصادی کشــور مربوط به تحریم هاســت و‬ ‫‪80‬درصد باز می گردد به سوء مدیریت اقتصادی در کشور‪.‬‬ ‫باید عنوان کرد که این گزارش زیر نظر افرادی چون دکتر‬ ‫نوبخت‪ ،‬دکتر نیلی‪ ،‬مهندس نعمت زاده و اقای ترکان تهیه‬ ‫شده اســت و اگر گزارش این مجموعه را مبنا قرار دهیم‬ ‫متوجه می شویم که امروز به اعتبار این گزارش عمل نشده‬ ‫اســت‪ .‬در واقع به بخش عظیمی از مســائل و مشکالت‬ ‫اقتصادی کشــور که نیازمند توجه به ســاختار درونی بود‬ ‫توجهی نشد و مورد پیگیری قرار نگرفت‪ .‬برای نمونه عدم‬ ‫اجرای کامل قانون مبارزه با قاچــاق کاال و ارز که به بیش‬ ‫از ‪50‬درصد از ایین نامه و احــکام مربوط این قانون عمل‬ ‫نشده است برای اذهان سوال پیش می اید که این مسائل‬ ‫چه ارتباطی به تحریم ها دارد یا نمونه ای دیگر قانون بهبود‬ ‫فضای کســب وکار که در دولت قبل ابدا اجرا نشد و جناب‬ ‫دکتر روحانی روز اولی که امدند فرمودند بنده اولین کاری‬ ‫که می کنم این اســت که قانون بهبود فضای کسب وکار‬ ‫را اجرا می کنم‪ .‬متاســفانه امروز که ما گزارشی از اجرای‬ ‫این قانون گرفته ایم تاســف بار اســت که اقدام عملی و‬ ‫در خوری صــورت نگرفته و بازهم ســوال پیش می اید که‬ ‫اجرای این قوانین چه ارتباطی به تحریم ها دارد‪ .‬این نامه‬ ‫در واقع بیانگر عدم وجود ســازماندهی و ساختار منسجم‬ ‫اقتصادی در دوران تحریم است‪ .‬اگر بخواهیم به همین‬ ‫رویه پیش برویم احتماال وضعیت موجود در اینده و بعد از‬ ‫تحریم ها تکرار می شود‪ .‬امیدواریم دولت یک برنامه جامع‬ ‫و منسجم برای دوران پسا تحریم داشته باشد که کمترین‬ ‫هزینه را در موضوعات اجرایی داشــته باشیم و بیشترین‬ ‫سود و انتفاع را‪.‬‬ ‫به هر حال مجلس برجام را بررسی و تصویب کرد و به‬ ‫دولت ابالغ شــد‪ .‬امیدواریم دولت بتواند گام های بلندی‬ ‫برداشــته و اقدامات ویژه ای را انجام دهد که خروجی ان‬ ‫بهبود اقتصاد باشــد و ان شــاءالله به زودی دولت بســته‬ ‫پیشــنهادی خــود را برای خــروج از رکــود تقدیم مجلس‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫در کل باید گفت که اگر اقای رئیس جمهور منطقی‬ ‫با موضوع نامه چهار وزیر روبه رو شــوند بــه یقین نظرات‬ ‫ودیدگاه های وزرا را مبنا قرار خواهند داد و سیاســت های‬ ‫مد نظر ایــن چهار وزیر رامــورد توجه قــرار می دهند‪ .‬اگر‬ ‫هم خالف این عمل کنند شاید این افراد از تیم اقتصادی‬ ‫دولت جدا شوند‪.‬‬ ‫برکناری اقای رئیس‬ ‫ورزش‬ ‫شرایط در فیفا و یوفا به گونه ای است که بالتر و پالتینی باید با پست های‬ ‫خود برای همیشــه خداحافظی کنند‪ .‬این بــار رئیس فیفا و یوفــا از کدام‬ ‫کشورها خواهند بود؟ ایا با رفتن این دو رئیس از تشکیالت فوتبال جهان‪،‬‬ ‫فساد نیز از فوتبال خواهد رفت؟‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫ ویاراسپانیاییازگزینه های‬ ‫اصلیریاستفیفاست‬ ‫حملهبهصندلیخالی‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ســپ بالتر چهار روز پس از اینکه بــرای پنجمین بار‬ ‫به عنــوان رئیس فیفا انتخاب شــد‪ ،‬اعالم کر د از ریاســت‬ ‫فیفا کناره گیری می کند‪ .‬حاال چند ماهی از ان روز عجیب‬ ‫می گذرد‪ .‬مدارک جدیدی از تخلفات مالی‪ ،‬اخیرا به کمیته‬ ‫اخالقی فیفا گزارش شده است؛ مدارکی علیه اقای بالتر و‬ ‫پالتینی‪ .‬اگر دست داشتن پالتینی و بالتر در این تخلفات‬ ‫ثابت شود‪ ،‬انها برای همیشه از فعالیت در فیفا و یوفا محروم‬ ‫می شوند‪ .‬بحران فساد در فیفا در چند ماه اخیر به اندازه ای‬ ‫باال گرفت که بالتر تنها چند‏روز بعد از اینکه برای پنجمین‬ ‫دوره به عنوان رئیس فیفا انتخاب شد‪ ،‬مجبور شد از پستش‬ ‫استعفا بدهد ‏‪.‬‬ ‫قرار است او تا ماه فوریه‪( 2016‬اسفند ماه) و انتخابات‬ ‫بعدی ریاست فیفا در پستش بماند اما اکنون‏دادستان کل‬ ‫سوئیس علیه او اعالم جرم کرده است؛ اتفاقی که ممکن‬ ‫است به کناره گیری زودتر بالتر منجر‏شود ‏‪.‬‬ ‫در بیانیه دادستان کل ســوئیس امده است‪« :‬دفتر‬ ‫دادستان کل ســوئیس پرونده ای در رابطه با سوءمدیریت‬ ‫و‏ســوء اســتفاده علیه رئیس فدراســیون جهانــی فوتبال‬ ‫(فیفا) گشوده است‪.‬‏ این پرونده قضایی علیه رئیس فیفا‪،‬‬ ‫اقای جوزف بالتر‪ 24 ،‬سپتامبر ‪ 2015‬در رابطه با تخلفات‬ ‫‏مدیریت و سوءاســتفاده باز شده است‪ .‬دادستانی سوئیس‬ ‫گمان می کند که اقــای بالتــر روز ‪ 12‬ســپتامبر ‪ 2005‬با‬ ‫اتحادیه فوتبال کارائیب (کــه در ان‏زمان اقای جک وارنر‬ ‫ریاســت ان را برعهده داشــت) قــراردادی امضــا کرد که‬ ‫به ضرر فیفا بود‪ .‬همچنیــن‏اتهامات دیگــری در رابطه با‬ ‫بازاریابی های فیفــا و حق پخش بازی هــای این رقابت ها‬ ‫وجود دارد‪.‬‏ به رغم همه اتهاماتی که علیه ا قای بالتر مطرح‬ ‫است‪ ،‬امیدواریم او بی گناه باشد‪».‬‬ ‫اتهام این است؛ میشــل پالتینی‪ ،‬رئیس یوفا‪ ،‬مبلغ‬ ‫دو میلیــون فرانک ســوئیس از بالتــر دریافت کــرده که‬ ‫مشخص نیســت علت پرداخت این پول چه بوده است اما‬ ‫هر دو نفر این اتهام را رد کردند‪ .‬با این حال انچه مشخص‬ ‫است این که گمانه زنی ها برای تکیه زدن یک فرد جدید به‬ ‫صندلی ریاست فیفا با جدیت ادامه دارد‪.‬‬ ‫اما هفته ها گذشت تا اینکه ماجرا به خود بالتر رسید‪.‬‬ ‫در واقــع‪ ،‬دامنــه تحقیقات قضایــی به ســپ بالتر رئیس‬ ‫فیفا رسید‪ .‬دادستانی ســوئیس علیه بالتر ‪ 79‬ساله اعالم‬ ‫جرم کــرده و او را مــورد بازجویی قــرار داده اســت‪ .‬بالتر‬ ‫به ســوء مدیریت و سوءاســتفاده مالی متهم شــده است‪.‬‬ ‫یکی از اتهامــات مطرح شــده پرداخت مبلــغ دو میلیون‬ ‫فرانک سوئیس به میشل پالتینی‪ ،‬رئیس اتحادیه فوتبال‬ ‫اروپاســت‪ .‬این مبلغ در ســال ‪ 2011‬میالدی به حســاب‬ ‫پالتینی واریز شده‪ ،‬این اتهام می توانست اینده پالتینی‪،‬‬ ‫به خصوص نامزدی او را برای ریاست فیفا تحت الشعاع قرار‬ ‫دهد که البته این اتفاق رخ داده اســت‪ .‬این موضوع ادامه‬ ‫پیدا کرد تا اینک ه فعالیت سپ بالتر به مدت ‪ 90‬روز به تعلیق‬ ‫در امد‪ .‬پیش از این بالتر در مــورد اتهاماتی که به وی وارد‬ ‫شــده بود اظهار بی گناهی و بی اطالعی کرده بود‪ .‬پس از‬ ‫تعلیق و محرومیت بالتر از فعالیت‪ ،‬این بار نوبت به پالتینی‬ ‫و دبیرکل فیفا ژروم والکه رسید‪ .‬محرومیت ‪ 90‬روزه مقامات‬ ‫فوتبال دنیا ممکن است با تمدید ‪ 45‬روزه همراه باشد و این‬ ‫افراد در این مدت اجازه ورود به ســازمان های فیفا‪ ،‬یوفا و‬ ‫تمامی اماکن ورزشی یا فرهنگی وابسته به این سازمان ها را‬ ‫نخواهند داشت‪ .‬در واقع پس از محرومیت ‪ 90‬روزه بالتر‪،‬‬ ‫رقبای او از جمله پالتینی دست به کار شدند تا شاید از غیبت‬ ‫او اســتفاده کرده و نامزدی خود را بــرای انتخابات به ثبت‬ ‫برسانند‪ ،‬اما اکنون پالتینی نیز توان حضور در سازمان خود‬ ‫یا فیفا را ندارد‪.‬‬ ‫در همیــن حال میشــل پالتینــی و پالتر ‪ ،‬از ســوی‬ ‫کمیته اخالقــی فیفا‪ ،‬بــه مــدت ‪ 90‬روز از فعالیت تعلیق‬ ‫شده اند‪ .‬بالتر و پالتینی‪ ،‬هر دو‪ ،‬این حکم را مسخره و در‬ ‫جهت خدشه دار کردن شهرت خود عنوان کرده اند‪.‬‬ ‫پس از اینکه اعالم شــد بالتر به این حکم اعتراض‬ ‫و تقاضای فرجام خواهــی داده ‪ ،‬پالتینی نیز که از حمایت‬ ‫یوفا برخودار است‪ ،‬تقاضای فرجام خواهی کرده و امیدوار‬ ‫است بی گناهیش اثبات شود‪ .‬کالوس استولکر‪ ،‬مشاور و‬ ‫دوست صمیمی بالتر‪ ،‬در همین زمینه به ‪ BBC‬گفت‪« :‬او‬ ‫به حکم تعلیق خود اعتراض کرده و تقاضای فرجام خواهی‬ ‫داده اســت‪ .‬بالتر می خواهــد از مقام خود دفــاع کرده و‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫مضحکه ای شبیه قتل‬ ‫اطمینــان دارد که در نهایت بیگناه شــناخته خواهد شــد‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که تحقیقات در زمینــه دلیل پرداخت‬ ‫‪ 1/3‬میلیون پوند از ســوی بالتر به پالتینی در سال ‪2005‬‬ ‫در دســت جریان اســت‪ .‬این در حالی اســت کــه کمیته‬ ‫اخالق فیفا برای نایب رئیس فیفا ‪ 6‬سال محرومیت مطلق‬ ‫بدون امکان درخواســت تجدید نظر صادر کرده است‪».‬‬ ‫چونگ مونگ جون‪ ،‬نایب رئیس فیفا از سوی کمیته اخالق‬ ‫این ســازمان جهانی حکم شش ســال محرومیت قطعی‬ ‫دریافت کرده‪ .‬کمیته اخالق فیفا جــرم این مرد کره ای را‬ ‫همکاری و همدســتی با مقامات فوتبال روســیه و قطر در‬ ‫اعطای میزبانی از جام جهانی به انها اعالم کرده و نوشته‬ ‫است‪« :‬وی برای روسیه حداقل ‪ 20‬رای رسمی جمع کرده‬ ‫و برای این ارای خریداری شده‪ ،‬مبلغ نجومی دریافت کرده‬ ‫که این رقم بدون صدور فاکتور و به صورت نقدی و پنهانی‬ ‫به مدیر برنامه هــای وی در کره جنوبی تحویل داده شــده‬ ‫است‪ .‬کمیته اخالقی فیفا‪ ،‬وی را صدهزار فرانک سوئیس‬ ‫معادل ‪ 62‬هزار پونــد بریتانیا جریمه نقــدی کرده و حکم‬ ‫اصلی وی پس از بررسی و کشف میزان پول دریافت شده‬ ‫عنوان خواهد شــد‪ .‬او تا شش ســال اینده از انجام هر کار‬ ‫اداری و رسمی در خارج از خاک کره جنوبی محروم و تمامی‬ ‫ اعتبارات و حساب های بانکی وی مسدود شده است‪».‬‬ ‫فیفا اکنون منتظر یک سرپرست است؛ اما چه کسی‬ ‫برایش تصمیم خواهد گرفت؟ ‬ ‫برای جانشینی پالتینی نیز گزینه هایی مطرح‬ ‫است که از جمله انها می توان به نایب رئیس اول‬ ‫یوفااشارهکرد‪.‬رئیسفدراسیونفوتبالاسپانیا‬ ‫به صورت موقت به عنوان رئیس یوفا اغاز به کار‬ ‫ی‪‎‬کند‪ .‬انخل ماریا ویــار‪ ،‬نایب رئیس اول یوفا‬ ‫م ‬ ‫باتوجه به محرومیت ‪ 90‬روزه پالتینی از حضور‬ ‫در اماکن ورزشی و سازمان یوفا به زودی تصدی‬ ‫ریاستدریوفاراعه ده دارخواهدشد‬ ‫بالتر فاسد است؟‬ ‫رشــوه برای دریافت حق میزبانی جام جهانی ‪ 2022‬شروع‬ ‫شد‪ .‬کمیته اخالقی نمی تواند درباره جزئیات این تصمیم‬ ‫مطلبی منتشــر کند تا وقتی این حکم ها نهایی شــود‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی‪ ،‬چونگ که به همراه زیکو و میشل پالتینی‪،‬‬ ‫نامزدهــای انتخابات بعدی ریاســت فیفا هســتند‪،‬‏اعالم‬ ‫کرد قصد دارد علیه بالتر دست به اقدام قانونی بزند‪.‬‏او به‬ ‫خبرنگاران گفت‪« :‬فیفا به نماد شرمساری تبدیل شده است‪.‬‬ ‫به اندازه ای فساد در ان زیاد و اشکار‏است که مافیا خطاب‬ ‫کردن فیفا‪ ،‬توهین به مافیاست‪ .‬در فیفا‪ ،‬پول و قدرت بالتر‬ ‫را کور کرده است‪.‬‏فیفا به نهادی سری تبدیل شده است‪.‬‬ ‫کسی نمی داند چطور کار می کند‪ .‬شــما می توانید میزان‬ ‫درامد رئیس‏یک کمپانی یا نخســت وزیر یک کشور را در‬ ‫اینترنت پیدا کنید اما کســی نمی داند بالتر چقدر دستمزد‬ ‫می ‏گیرد ‪‎‬‏‪‎ .‬دریافتی بیشــتر بالتر بدون تایید کمیته اجرایی‬ ‫در واقع اختالس است‪ .‬تصمیم دارم از اقای بالتر به اتهام‬ ‫‏اختالس در دادگاه شــکایت کنم‪.‬‏در فیفا همه تصمیمات‬ ‫مهم و حساس توسط بالتر و اطرافیانش گرفته می شود‪.‬‬ ‫ما نیاز به سیستمی داریم که‏یک توازنی بین رئیس‪ ،‬کمیته‬ ‫اجرایی‪ ،‬کنگره و نهادهای قضایی ایجاد کند‪».‬‬ ‫انتخابات فیفــا‪ ،‬فوریــه ‪ 2016‬برگزار خواهد شــد و‬ ‫پالتینی کــه می توانســت در صورت عدم تعلیــق یکی از‬ ‫کاندیدا های ریاست ان باشــد حاال از سوی دوست دیرینه‬ ‫خود مورد اتهام قرار گرفته اســت؛ بالتر مدعی شــده که‬ ‫پالتینی در پشت صحنه‪ ،‬اقدامات کثیفی انجام می دهد و‬ ‫از طریق تهدید‪ ،‬باعث کناره گیری او شده است‪.‬‬ ‫بالتر گفته است‪« :‬پالتینی با برادرم قرار ناهار داشته‬ ‫و با هم صحبت کردند‪ .‬او به برادر من گفته که سپ باید کنار‬ ‫بکشد وگرنه به زندان خواهد رفت‪».‬‬ ‫پالتینی شخصا پاسخی به این ادعا نداده ولی منابع‬ ‫نزدیک او‪ ،‬در بیانیه ای‪ ،‬این موضوع را رد کرده اند‪ .‬در این‬ ‫بیانیه امده‪« :‬این صحبت های کذب تنها برای دور کردن‬ ‫اذهان از اتفاقات واقعی اســت که در فیفا رخ داده است‪.‬‬ ‫رئیس یوفا از پاسخ دادن به این ادعاها امتنا ع کرد‪ .‬پالتینی‬ ‫در حال حاضر نگران بهبود وجهــه فیفا در اذهان عمومی‬ ‫است‪ ».‬تعلیق‪ 90‬روزه پالتینی اما شانس این مرد فرانسوی‬ ‫را برای حضور در انتخابات بعدی ریاســت فیفا به شــدت‬ ‫کاهش داده زیرا مدت ثبت نام بــرای انتخابات بعدی‪ ،‬در‬ ‫همین مهلت ‪ 90‬روزه به پایان خواهد رسید‪ .‬سرپرستی فیفا‬ ‫در این مدت احتماال به عیسی حیاتو‪ ،‬رئیس کنفدراسیون‬ ‫فوتبال افریقا و سرپرســتی یوفا به ماریا انخل ویار‪ ،‬رئیس‬ ‫فدراسیون فوتبال اسپانیا خواهد رسید‪.‬‬ ‫جانشین بالتر؟‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫از پرنس علی‪ ،‬رئیس فدراســیون فوتبــال اردن که‬ ‫چهره ای سیاســی و با نفوذ هم هســت به عنــوان یکی از‬ ‫گزینه های جانشینی بالتر نام برده می شود‪ .‬او در انتخابات‬ ‫چند ماه گذشــته فیفا نیز رقیب اصلی سپ بالتر محسوب‬ ‫می شد‪.‬‬ ‫پرنس علی ان رقابت را به بالتر واگذار کرد اما رئیس‬ ‫سوئیسی فیفا کمی بعد‪ ،‬به دلیل رسوایی های مالی در این‬ ‫ارگان‪ ،‬مجبور به کناره گیری شد و قرار است انتخابات جدید‬ ‫فیفا‪ ،‬زمستان اتی برگزار شود‪ .‬میشل پالتینی‪ ،‬رئیس یوفا‬ ‫نیز به صورت ضمنی کاندیداتوری خود برای انتخابات فیفا‬ ‫را اعالم کرده اما پرنس علی معتقد اســت کــه پالتینی با‬ ‫برنامه هایی که دارد‪ ،‬مناسب ریاست فیفا نیست‪.‬‬ ‫او به خبرنــگاران گفته اســت‪« :‬من بــرای پالتینی‬ ‫چه به عنوان رئیــس یوفا و چه به خاطر عقبه فوتبالیســتی‬ ‫فوق العاده ای که دارد‪ ،‬احترام زیــادی قائلم اما به عقیده‬ ‫من‪ ،‬بین یوفا و فیفا‪ ،‬تفاوت های زیــادی وجود دارد‪ .‬من‬ ‫سخنرانی او در اجالس ساالنه مربیان یوفا را شنیدم و باید‬ ‫بگویم که برنامه های او برای پیشبرد فوتبال‪ ،‬با برنامه های‬ ‫بالتر تفاوت چندانی ندارد و به نوعی حمایت کننده یکدیگر‬ ‫هســتند‪ .‬ما نیاز به یک شــروع جدید در فیفا داریم‪ .‬اینده‬ ‫باید بسیار متفاوت از گذشته باشد اما مطمئن نیستم که با‬ ‫پالتینی‪ ،‬اوضاع تفاوت چندانی کند‪ .‬این اظهارت من اصال‬ ‫جنبه شخصی ندارند‪».‬‬ ‫رولف هوکه‪ ،‬نایب رئیس اســبق فدراســیون فوتبال‬ ‫المــان‪ ،‬از ولفگانگ نیرزبــاخ به عنوان جانشــین جوزف‬ ‫سپ بالتر نام برده است‪.‬‬ ‫او به «فرانکفورتر روند شاو» گفته‪« :‬نیرزباخ مسلما‬ ‫کاندیدای مناسبی برای ریاست فیفا است؛ چرا که از یک‬ ‫سو در کمیته اجرایی این فدراسیون عضویت دارد و از سویی‬ ‫دیگر در قابلیت هایــش تردیدی وجود نــدارد و در نهایت‬ ‫بزرگترین فدراسیون ملی فوتبال را هم اداره کرده است‪».‬‬ ‫اما دیگر گزینه ای که به او اشاره می شود عیسی حیاتو‬ ‫است‪ .‬مرد محبوب فوتبال افریقا در غیاب بالتر به صورت‬ ‫موقت ریاست فیفا را بر عهده خواهد گرفت‪ .‬عیسی حیاتو‬ ‫ر ئیس کامرونی کنفدراسیون فوتبال افریقا و عضو کمیته‬ ‫بین المللی المپیک در ‪ 90‬روز غیبت بالتر‪ ،‬به عنوان رئیس‬ ‫فیفا مســند قدرت را در اختیار خواهد گرفت‪ .‬با حکم اخیر‬ ‫مقامات قضایی‪ ،‬بالتر‪ ،‬پالتینی و ژروم والکه برای ‪ 90‬روز از‬ ‫حضور در سازمان های وابسته به یوفا و فیفا محروم هستند‬ ‫و در حالت تعلیق فعالیت به سر خواهند برد‪ .‬به این ترتیب‬ ‫و باتوجه به شــواهد موجود در فضای رسانه ای گزینه بهتر‬ ‫و معتبرتری نسبت به عیســی حیاتو وجود ندارد‪ ،‬مگر انکه‬ ‫بالتر از طریق مهره های خــود در فیفا موازنه قدرت را طور‬ ‫دیگری تغییر دهد‪.‬‬ ‫اما برای جانشینی پالتینی نیز گزینه هایی مطرح است‬ ‫که از جمله انها می توان به نایب رئیس اول یوفا اشاره کرد‪.‬‬ ‫رئیس فدراسیون فوتبال اسپانیا به صورت موقت به عنوان‬ ‫ی‪‎‬کند‪ .‬انخل ماریا ویار‪ ،‬نایب رئیس‬ ‫رئیس یوفا اغاز به کار م ‬ ‫اول یوفا باتوجه به محرومیــت ‪ 90‬روزه پالتینی از حضور‬ ‫در اماکن ورزشی و ســازمان یوفا به زودی تصدی ریاست‬ ‫در یوفــا را عه ده دار خواهد شــد‪ .‬ویار یکــی از بخت های‬ ‫مسلم ریاســت دوره ای یوفا محسوب می شــود و پیش از‬ ‫این نیز قرار بر این بود که اگر پالتینی برای انتخابات فیفا‬ ‫نامزد شد‪ ،‬جای او را ویار اشغال کند‪ .‬بسیاری از کشورهای‬ ‫اروپایی نیز با ریاست ویار اسپانیایی موافق هستند و رابطه‬ ‫بسیار خوبی بین او و روسای فوتبال سایر کشورهای اروپایی‬ ‫برقرار است‪ .‬ویار در این خصوص سکوت کرده و حاضر به‬ ‫مصاحبه با خبرنگاران اسپانیایی نیست اما در سخنانی کوتاه‬ ‫به خبرنگار وب سایت یوفا از ناراحتی خود درباره محرومیت‬ ‫پالتینی گفته و اشاره کرده که امیدوار است شاکیان پرونده‬ ‫یوفا‪ ،‬ادله و اسناد معتبری داشته باشند و شایعه توطئه علیه‬ ‫پالتینی را خنثی کنند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد شرایط در فیفا و یوفا به گونه ای است‬ ‫که بالتر و پالتینی باید با پســت های خود برای همیشــه‬ ‫خداحافظی کنند‪ .‬این بار رئیس فیفا و یوفا از کدام کشورها‬ ‫خواهند بود؟ ایا با رفتن این دو رئیس از تشکیالت فوتبال‬ ‫جهان‪ ،‬فساد نیز از فوتبال خواهد رفت؟‬ ‫ورزش‬ ‫بالتر به علت فساد مالی‪ ،‬به شــدت تحت فشار قرار‬ ‫گرفته بود تا جایی که پــس از انتخاب دوباره اش به عنوان‬ ‫رئیس فیفا‪ ،‬از سمت خود اســتعفا داد‪ .‬در حالی که انتظار‬ ‫می رفت پالتینی جانشین بالتر شود‪ ،‬حال پرونده پالتینی‬ ‫نیز باز شده و او نیز با محرومیت از ســوی فیفا روبه رو شده‬ ‫است‪ .‬در بیانی ه فیفا امده اســت‪ « :‬هانس یواخیم اکرت‪،‬‬ ‫رئیس کمیته اخالقی فیفا‪ ،‬ســپ بالتر رئیس فیفا‪ ،‬میشل‬ ‫پالتینــی‪ ،‬رئیس یوفــا و نایب رئیــس فیفــا و ژروم والکه‪،‬‬ ‫دبیرکل فیفا را با محرومیتی ‪ 90‬روزه روبه رو کرده اســت‪».‬‬ ‫دوره این محرومیت ممکن اســت در ادامــه افزایش پیدا‬ ‫کند‪ .‬همچنین چونگ مونگ جون‪ ،‬نایب رئیس سابق فیفا‬ ‫نیز با محرومیتی شش ســاله و پرداخت ‪ 100‬هزار فرانک‬ ‫ســوئیس روبه رو شــده اســت‪ .‬تحقیقات بر این پرونده ها‬ ‫توسط کمیته اخالقی فیفا انجام شده است‪ .‬این تحقیقات‬ ‫به رهبری دکتر کرنل بوربلی اغاز شده و مسئول تحقیقات‬ ‫در رابطه با بالتر‪ ،‬اریاالی روبرت تورس و مسئول تحقیقات‬ ‫راجع به پالتینی‪ ،‬خانم ونســا االرد بوده اســت‪ .‬همچنین‬ ‫تحقیقات راجع به چونگ مونگ جون نیز در ژانویه ‪2015‬‬ ‫پس از انجام تحقیقات و دســتیابی به گزارشــاتی مبنی بر‬ ‫ایا کواچ از ایران می رود؟‬ ‫موضع مبهم داورزنی‬ ‫مجید نامجومطلق‬ ‫مقابل تیم های بزرگ‬ ‫بهتر بازی می کنیم‬ ‫‪71‬‬ ‫مضحکه ای شبیه قتل‬ ‫راه نجات فوتبال از دل نئولیبرالیسم نیست‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫‪2‬‬ ‫همین االن کــه این یادداشــت را می نویســم یک‬ ‫گفتمانــی در وزارت ورزش در جریــان اســت که موضوع‬ ‫بحث شــان این اســت؛ ورزش پاک‪ .‬من هم دعوت شده‬ ‫بودم‪ .‬اما به این جلسه نرفتم‪ .‬چون به نظرم «ورزش پاک»‬ ‫عنوان جالبی برای یک بحث یا شــکل گیری یک گفتمان‬ ‫نیســت‪ .‬ورزش پاک یعنی چه؟ مثل این است که بگوییم‬ ‫اسب سمند‪ .‬این درست نیســت چون سمند خودش اسب‬ ‫اســت‪ .‬مثل این اســت که بگوییم اب مایــع! می توانیم‬ ‫بگوییم اب زالل اما اب مایع معنایی ندارد‪ .‬ورزش خودش‬ ‫پاک است‪ .‬عنصر ناپاکی در ورزش نمی بینیم‪ .‬اگر وزارت‬ ‫ورزش گفتمانی در این باره ترتیب می دهد بدان معناست که‬ ‫طرز تفکرش این است که ورزش ناپاک است‪ .‬باید ببینیم‬ ‫فیفا چگونه در طول این ســال ها حاضر شــده محصول و‬ ‫تولیداتش از سوی بنگاه های شرط بندی ارائه شود؟ چگونه‬ ‫نمایندگی های جهان را به این بنگاه ها داده است‪ .‬خیلی از‬ ‫روســا و مدیران عامل این بنگاه های شرط بندی ادم های‬ ‫ناپاک یا دست کم مشکوکی هستند اما فیفا به خیلی از اینها‬ ‫نمایندگی داده‪ .‬در صورتی که ما نمی توانیم حتی فکرش را‬ ‫هم بکنیم که مدیرعامل کارخانه مرسدس بنز نمایندگی اش‬ ‫را به بنگاه های شرط بندی داده باشــد‪ .‬اما فیفا و یوفا این‬ ‫کار را کرده اند؛ محصوالت خود را به بنگاه های شرط بندی‬ ‫سپرده اند‪ .‬بنابراین وقتی مجبور می شویم که بگوییم اسب‬ ‫سمند به این نتیجه هم می رســیم که ورزش و به خصوص‬ ‫فوتبال دچار یک ناپاکی عمومی شــده اســت‪ .‬حاال گفته‬ ‫می شود که بالتر و پالتینی هر دو در فساد دست داشته اند‪.‬‬ ‫در نتیجه کل محصول فیفا و یوفا مثــل تولیدات کارخانه‬ ‫فولکس واگن اســت؛ کارخانه ای که محصــوالت خود را‬ ‫دســت کاری کرده و به دست مشــتریان خود داده است‪.‬‬ ‫ایا سیستم ها فاســد هســتند؟ وقتی صحبت از سیستم ها‬ ‫می شود باید بپذیریم که سیســتم ها یک عملکردی برای‬ ‫خودشــان دارند‪ .‬نمی توانیم بگوییم عملکرد سیســتم ها‬ ‫پاک یا ناپاک است‪ .‬سیستمی که فیفا در پیش گرفته است‬ ‫یک عملکردی دارد؛ این عملکرد دســت کاری واقعیت ها‬ ‫اســت‪ .‬حاال از ســه واژه پرده برداریم؛ ماهیــت‪ ،‬مولفه و‬ ‫مشخصه‪ .‬من به ماهیت فیفا برمی گردم‪ .‬به نظرم ماهیت‬ ‫فیفا سیستم نئو لیبرالی اســت‪ .‬ماهیت سیستم نئو لیبرالی‬ ‫چیست؟ دستکاری همه چیز‪ .‬انها هر چیزی که به بشریت‬ ‫مرتبط می شود را دســتکاری می کنند‪ .‬بدیهی است که در‬ ‫دل نئولیبرالیســم جهانی فیفا یک جزیره مستقل نیست‪.‬‬ ‫ماهیتش همان اســت‪ .‬اما مولفه فیفا چیست؟ مولفه اش‬ ‫این اســت که ان مورد دســتکاری شــده را به عنوان یک‬ ‫کاالی شــیک و مدرن ارائه بدهد‪ .‬مشخصه اش چطور؟‬ ‫مشخصه اش این است که بنگاه های مشکوک شرط بندی‬ ‫نمایندگی محصوالت دســتکاری شــده فیفــا را در اختیار‬ ‫دارند‪ .‬نئولیبرالیســم همین اســت‪ .‬کارایی اش و مکانیزم‬ ‫کارکردش این طور تعریف می شــود‪ .‬اما یک ســوال؛ چه‬ ‫شده که امریکا و انگلیس ناگهان قهرمان پاکی شده اند؟‬ ‫ایا اینها امده اند تا ادم های فاســد را کنار بزنند؟ چند ســال‬ ‫است که بالتر رئیس فیفا اســت؟ ایا این فساد به یکی دو‬ ‫سال اخیر یا حتی چهار سال اخیر برمی گردد؟ نه‪ .‬این طور‬ ‫نیست‪ .‬فساد و دستکاری از زمانی که پالتینی فوتبال بازی‬ ‫می کرده هم وجود داشته اما خبری از قهرمانان پاکی نبوده‪.‬‬ ‫چرا؟ پالتینی جزو کدام دسته از بازیکنان بود؟ دسته پاک؟‬ ‫در زمان او دســت کاری صورت نمی گرفته؟ چرا‪ .‬بوده‪ .‬از‬ ‫زمانی که فوتبال برای دولت ها گران شــد تنها کسانی که‬ ‫می توانستند یا بهتر بگویم می توانند با این فوتبال کاسبی‬ ‫کنند بنگاه های شرط بندی هستند‪ .‬اگر تحقیق کنیم متوجه‬ ‫می شویم که فوتبال در راس هرم قدرت در اختیار ادم های‬ ‫درست نیست اما یادمان نرود که انگلیس ها قهرمانان پاکی‬ ‫نیستند‪ .‬انها اتفاقا یک سر نئو لیبرالیسم هستند‪.‬‬ ‫می خواهم با اشاره به سازمان ملل و رئیسی که برای‬ ‫جلســات ان انتخاب می کنند مســاله را واکاوی کنم‪ .‬اگر‬ ‫دقت کرده باشید رئیس ســازمان ملل همواره فردی است‬ ‫که خیلی چهره با نفوذی نیست‪ .‬قدرت بین المللی خاصی‬ ‫ندارد‪ .‬بیشتر حالتی تشــریفاتی دارد‪ .‬حتی به نظر می رسد‬ ‫ادم های حــرف گوش کــن و مطیعی هســتند‪ .‬حاال یک‬ ‫سوال؛ ایا انگلیس و امریکا که خودشان دو سر نئولیبرالیسم‬ ‫جهانی اند دل شان برای مردم و فوتبال سوخته و می خواهند‬ ‫ادم های فاســد را مادام العمر محروم کنند؟ ایا انهایی که‬ ‫در همه جنگ های کنونی جهان دســتی در اتش افروزی‬ ‫دارند دل شــان برای مردم ســوخته؟ انهایی که یک طفل‬ ‫را در اغوش پدرش می کشــند و پدر را هم با تیر می زنند دل‬ ‫شان برای مردم ســوخته؟ نه‪ .‬انها با خودشان دعوا دارند‪.‬‬ ‫ادم های فاســدی که از فیفا دور مانده اند اما به شدت این‬ ‫قابلیت را دارند که فســاد را مدیریت کنند حاال می خواهند‬ ‫جــای بالتر و پالتینــی را بگیرنــد‪ .‬دو رئیس حــاال تعلیق‬ ‫شده اند‪ .‬به نظرم این دستگیری معنایش روشن است‪ .‬بالتر‬ ‫و پالتینی در جایی که باید حرف سردمداران نئولیبرالیسم‬ ‫را گوش می کردند کار دیگــری کرده اند‪ .‬انگلیس به بالتر‬ ‫گفته میزبانی جام جهانی را می خواهــم اما بالتر میزبانی‬ ‫را به انها نداده است‪ .‬پالتینی میزبانی جام ملت های اسیا‬ ‫را به فرانسه داده‪ .‬در بقیه موارد هم این دو نفر تصمیماتی‬ ‫گرفته انــد که به مــذاق انگلیس هــا و امریکایی ها خوش‬ ‫نیامده است‪ .‬یک عضو مهم در فیفا گفته است این ابتدای‬ ‫راه است و حتی پرونده های جنایی نیز به مرور افشا خواهد‬ ‫شد‪ .‬این رمزگشایی به من نشان می دهد که فوتبال کامال‬ ‫در اختیار مافیا قرار گرفته اســت‪ .‬در مافیا امکان دارد هر‬ ‫اتفاقی رخ دهد و قتل بدیهی ترین امکان است‪ .‬انها ناگهان‬ ‫سران خود را به قتل می رسانند‪ .‬چون در بین شان همه چیز‬ ‫پیچیده و غیر قابل پیش بینی است‪ .‬در بسیاری از کشورها‬ ‫می بینیم یک سری ادم مهم کشته می شوند‪.‬‬ ‫مثال اسکوباری که در کلمبیا کشته شد و تعداد زیادی‬ ‫بازیکن که در بلژیک مفقود شدند‪ .‬همه اینها نشانه است‪.‬‬ ‫ایا هنکه یک روز از خواب بیدار شــد و دچار جنون شــد که‬ ‫خودش را جلوی قطــار بینــدازد؟ خیلی مســائل دیگر ایا‬ ‫اتفاقی اســت؟ امار می گویــد ‪ 20‬درصــد بازیکنان جهان‬ ‫دچار افسردگی شدید هســتند‪ .‬اینها همگی مسائل مهم و‬ ‫پیچیده ای اســت‪ .‬حتی مقدمه های محکمی است برای‬ ‫اینکه یک ســری از چهره ها از بین بروند و کشــته شــوند‪.‬‬ ‫می خواهم به بحث دوپینگ و شــرط اشــاره کنم؛ در حال‬ ‫حاضر دوپینگ در دنیای فوتبال بیداد می کند‪ .‬شرط بندی‬ ‫بیداد می کنــد اما حتی یــک بازیکن را در هیــچ جای دنیا‬ ‫پیدا نمی کنید که علیه این شــرایط و ســازمان ها دست به‬ ‫افشاگری بزند‪ .‬چرا؟ پاسخش را می دانید؟‬ ‫در نتیجه مــن معتقدم دعوا بر ســر ناپاکــی فوتبال‬ ‫نیست‪ .‬ناپاکی فوتبال از جنس خود انها است؛ انگلیسی ها و‬ ‫امریکایی ها‪ .‬دعوا بر سر این است که انها در راس هرم فیفا‬ ‫ادم های مطیع می خواهند‪ .‬انتخاب ادم ها برای شان مهم‬ ‫است‪ .‬بن همام چه کسی بود؟ فردی بسیار ثروتمند که قطعا‬ ‫حرف مافیای فوتبال را گوش نکرد‪ .‬اگر رئیس فیفا می شد‬ ‫حرف انگلیس ها و امریکایی ها را گوش نمی کرد‪ .‬بســیار‬ ‫ثروتمند بود‪ .‬این ثروت شخصیت خودساخته ای به او داده‬ ‫بود‪ .‬او به راحتی حذف شــد‪ .‬بنابراین جریان نئولیبرالیسم‬ ‫به دنبال رئیسی اســت که بتواند به او خط بدهد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال فردی مطیع را به ریاســت فیفا می رسانند و می گویند‬ ‫حاال این سیســتمی که ما برای تو تعریف کرده ایم را اداره‬ ‫کن‪ .‬بنابرایــن این نظریه کــه انگلیس هــا و امریکایی ها‬ ‫می خواهند فوتبال را پاک کنند را نمی توانم بپذیرم‪ .‬با رفتن‬ ‫بالتر و پالتینی فســاد از فوتبال نمی رود‪ .‬چون قهرمانان‬ ‫پاکســازی فوتبال از بــد حادثه همان قطب هــای جریان‬ ‫نئولیبرالیسم هستند‪ .‬ورزش پاک است‪ .‬فوتبال پاک است‬ ‫اما راه نجاتش از دســت ادم های فاســد این نیست که دو‬ ‫رئیس را کنار بزنیم و دو رئیس مطیع دیگر را به ریاست فیفا‬ ‫و یوفا برسانیم‪.‬‬ ‫کار بالتر تمام است‬ ‫پرنس علی اردنی برای ریاست فیفا شانسی ندارد‬ ‫حسن غفاری‬ ‫‪3‬‬ ‫معاون سابق بین الملل فدراسیون فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫می کشــاندند‪ ،‬طوری که با زدن حرف های رکیک و تهدید‬ ‫علیه بالتر خیلی از جلســات را ترک می کردند‪ .‬البته انها از‬ ‫ابتدا هم بالتر را قبول نداشتند و با او هرگز مدارا نکردند اما‬ ‫نکته جالب اینجا ســت که نقش انگلیس ها از امریکایی ها‬ ‫هم بیشتر است‪.‬درست اســت که تحقیقات و دادگاه ها از‬ ‫سوی امریکا برگزار می شود اما شک نکنید که پشت پرده این‬ ‫فعال شــدن امریکایی ها اراده انگلیس است‪ .‬انها هستند‬ ‫که امریکا را در این مورد اداره و هدایت می کنند و اساسا به‬ ‫جبهه مخالفان بالتر خط می دهند‪ .‬انگلیسی ها خودشان‬ ‫را صاحبان فوتبال می دانند‪ .‬وقتی می بینند هیچ نقشی در‬ ‫فیفا ندارند و پست های کلیدی و کرسی های مهم به دیگر‬ ‫کشورها رســیده اســت موضع مخالف می گیرند و تالش‬ ‫می کنند به فیفا برسند‪.‬‬ ‫نکته دیگری هم در مورد اتفاقــات اخیر وجود دارد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫ایا سپ بالتر و میشل پالتینی‪ ،‬روسای فیفا و یوفا‪ ،‬با‬ ‫محرومیتی طوالنی مدت روبه رو خواهند شد؟ این سوالی‬ ‫است که هنوز پاسخش را نمی دانیم‪.‬‬ ‫واقعیت قضیه این است که اخیرا مدارک جدیدی از‬ ‫تخلفات مالی به کمیته اخالقی فیفا گزارش شــده که اگر‬ ‫دست داشــتن پالتینی و بالتر در این تخلفات ثابت شود‪،‬‬ ‫ممکن است برای همیشه از فعالیت در فیفا و یوفا محروم‬ ‫شــوند‪ .‬به نظرم در حال حاضر جو به شدت احساسی است‬ ‫ولی موضوع خیلی بیشــتر از انچه کسی تصور کند‪ ،‬جدی‬ ‫اســت‪ .‬یک عضو با نفوذ در فیفا گفته که موضوع فراتر از‬ ‫تخلفات اجرایی اســت و این امکان وجود دارد که پرونده‬ ‫جنایی شود‪ .‬بالتر و پالتینی در حال حاضر به خاطر تخلف‬ ‫‪ 1/3‬میلیون پوندی‪ ،‬با ‪ 90‬روز محرومیت از فعالیت روبه رو‬ ‫هســتند که در صورت ایجاد پرونده جدید‪ ،‬اینده کاری هر‬ ‫دو به شــدت به خطر می افتــد‪ .‬هنوز به‬ ‫اصل قضیه نرســیده اند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫اتهام مطرح اســت‪ .‬همیــن‪ .‬بنابراین تا‬ ‫وقتی که جرمی ثابت نشــده مــا با متهم ‬ ‫روبه رو هستیم نه مجرم‪ .‬هر کدام از اینها‬ ‫تا ‪ 90‬روز تعلیق شــده اند‪ .‬اما چیزی که‬ ‫روشن است هنوز شــک و شبهه در مورد‬ ‫برخی اتهامات وجــود دارد‪ .‬با این حال‬ ‫نمی توان گفت بالتر بی گناه است‪ .‬نه‪.‬‬ ‫حتما مواردی هســت که کمیته اخالق‬ ‫فیفا حساســیت هایی در مورد بالتر پیدا‬ ‫کرده و انها را ‪ 90‬روز تعلیق کرده اســت‪.‬‬ ‫اگر ســر نخ ها به نتیجه برسد اینها به طور‬ ‫دائم از فعالیت در فوتبال محروم خواهند‬ ‫شد‪.‬‬ ‫امــا باید بگویــم سیســتمی که در‬ ‫حال حاضر برای اداره فوتبال دنیا وجود‬ ‫دارد به گونه ای اســت که هیچ شخصی‬ ‫ی انجام دهد‪.‬‬ ‫نمی تواند کارش را به درست ‬ ‫بالتر در ســوئیس و معاونــان او یکی در‬ ‫امریکای شــمالی و دیگری در امریکای‬ ‫جنوبی‪ .‬همین طور کشــورها و قاره ها را‬ ‫که بررسی می کنیم متوجه می شویم که‬ ‫تا چه حد رئیس و معاونــان او از یکدیگر‬ ‫دور هســتند‪ .‬بنابراین هر کدام از این معاونــان می توانند‬ ‫سوءاســتفاده کنند و از موقعیت شــغلی خود بــه نفع خود‬ ‫بهره ببرند‪ .‬هیچ سیســتمی هم نمی تواند اینهــا را کنترل‬ ‫کند‪ .‬همیــن االن که ما با هم صحبت می کنیــم از ‪ 24‬نفر‬ ‫در طول ســال های اخیر فقط چند نفر جرم شان ثابت شد؛‬ ‫بن همام و جک وارنر‪ .‬ایا بقیه همه وظایف شــان را درست‬ ‫انجام می دهند و مسائل پشــت پرده ای در کار نیست؟ چرا‬ ‫هســت اما نظارت در حد مطلوبی نیســت و نمی تواند هم‬ ‫در حد مناســبی باشــد‪ .‬به نظر من فیفا به یــک تغییر کلی‬ ‫درون ســازمانی نیاز دارد‪ .‬دو راه وجو د دارد؛ یا اینکه باید به‬ ‫مجموعه های کوچکتر در سراسر دنیا تبدیل شود یا اینکه‬ ‫این ســازمان بزرگ را باید چند مدیر اداره کنند‪ .‬مثال چهار‬ ‫مدیر در چهار نقطه جهان بتوانند قاره های مختلف را هدایت‬ ‫کنند و معاونان خود را تحت نظارت خود قرار دهند‪ .‬در این‬ ‫صورت نظارت نزدیک تر و ساده تر خواهد شد‪ .‬چون در حال‬ ‫حاضر ‪ 209‬کشور عضو فیفا هستند و اداره همه اینها برای‬ ‫یک نفر بسیار سخت است‪ .‬فرض کنید اگر یکی از معاونان‬ ‫بخواهد در یکی از کشورهای دور افتاده افریقایی رشوه ای‬ ‫دریافت کند‪ ،‬رئیس مســتقر در سوئیس هرگز نمی تواند او‬ ‫را کنترل کند‪ .‬در حال حاضر سیســتم به گونه ای است که‬ ‫دست معاونان رئیس فیفا برای گرفتن رشوه باز است‪ .‬چون‬ ‫انها هر چند ماه یک بار در یک جلسه فیفا شرکت می کنند و‬ ‫اصال هم نمی توان عملکردشان در کشورهایی که حضور‬ ‫داشته اند را مورد بررسی قرار داد‪ .‬در واقع رئیس نمی تواند‬ ‫متوجه شــود که این معاونش در ان ســوی دنیــا چه داد و‬ ‫ستدی داشته یا نداشته است‪.‬‬ ‫نکته دیگری که در مورد بالتر می توانیم به ان اشاره‬ ‫کنیم جبهه ای است که مخالفانش علیه او ترتیب داده اند‪.‬‬ ‫انگلیس اصلی ترین دشــمن بالتر است و بعد هم امریکا‪.‬‬ ‫همه تحقیقات از سوی این دو کشور در حال پیگیری است‪.‬‬ ‫انگلیسی ها از دور دوم ریاست بالتر بر فیفا شرایط را برای او‬ ‫و همراهانش خیلی سخت کردند‪ .‬در همه کنگره ها مخالفت‬ ‫خود را با بالتر علنــی می کردند و کار را بــه جاهای باریک‬ ‫بالتر و پالتینی رابطه جالبی داشــته و دارنــد‪ .‬واقعیت این‬ ‫اســت که رابطه این دو نفر خیلی خوب بــود‪ .‬اگر بالتر دو‬ ‫دست در دنیای فوتبال داشت یکی همام و دیگری پالتینی‬ ‫بود؛ البته برای جایگزینی بالتر میان همام و پالتینی رقابت‬ ‫وجود داشت‪ .‬بالتر به بن همام قول داده بود که در ‪2006‬‬ ‫کناره گیری می کند و از همام حمایت می کند تا رئیس فیفا‬ ‫شــود‪ .‬به همام گفته بود پس از کناره گیــری ام رای های‬ ‫من از ان تو خواهد شــد‪ .‬اما بالتر در ان ســال کناره گیری‬ ‫نکرد‪ .‬بنابراین بن همام با روش خودش شروع به کار کردن‬ ‫و فعالیت کرد تا جانشین بالتر شود اما موضوع رشوه دادن‬ ‫او افشا شــد‪ .‬عده ای معتقدند این اتفاق برنامه ریزی بالتر‬ ‫بود و عده دیگری معتقدند بالتر هم از این اتفاق شوکه شد‬ ‫اما ناگزیر یکی از دست های خودش را قطع کرد‪ .‬او بعد از‬ ‫بن همام به پالتینی قول حمایــت داد‪ .‬نمی دانم چرا رابطه‬ ‫این دو نفر به اینجا کشیده شــده که اینگونه علیه یکدیگر‬ ‫موضع گیری می کنند اما هر چه هســت بایــد بپذیریم که‬ ‫بالتر بی میل نیست تا رئیس بعدی فیفا را به نوعی خودش‬ ‫حمایت کند‪ .‬چون در این صورت می تواند به عنوان رئیس‬ ‫افتخاری به نقاط مختلف جهان سفر کند و در همه جلسات‬ ‫هم حضور داشته باشد‪.‬‬ ‫با همه اینها بایــد بدانیم که هنوز هیــچ اتهامی علیه‬ ‫بالتر و پالتینی ثابت نشــده اســت اما به نظر من کار بالتر‬ ‫تمام است‪ .‬او خواهد رفت‪ .‬بحث جانشینان بالتر هم شاید‬ ‫موضوع جالبی باشد‪ .‬تا چند وقت پیش‬ ‫پالتینی اصلی ترین شــانس جانشینی‬ ‫بالتر بود اما بالتر روحیه عجیبی از خود‬ ‫نشان داده‪ .‬گویا وقتی قرار است بیفتد‬ ‫دست یکی‪ ،‬دو نفر دیگر را هم می گیرد‬ ‫تا انها هم بیفتنــد‪ .‬بنابراین کاری که با‬ ‫بن همام کرد را با پالتینــی هم خواهد‬ ‫کرد‪ .‬از پرنس علی اردنی به عنوان یکی‬ ‫از گزینه های جانشینی بالتر نام می برند‬ ‫اما به نظرم او که اساسا بیشتر چهره ای‬ ‫سیاسی اســت تا فوتبالی شانسی برای‬ ‫تصاحب اکثریت ارا نخواهد داشــت‪.‬‬ ‫رزومــه او نیز نشــان می دهــد که اکثر‬ ‫پســت هایی هم که داشــته تشریفاتی‬ ‫بوده اســت‪ .‬او ‪ 9‬ســال رئیس فوتبال‬ ‫غرب اسیا بود‪ .‬من معاون او بودم اما در‬ ‫طول ان ‪ 9‬سال فقط دو بار با هم جلسه‬ ‫داشتیم‪ .‬او درگیر مسائل سیاسی است‪.‬‬ ‫در حال حاضر رئیس فدراسیون فوتبال‬ ‫اردن اســت‪ ،‬اما اصال فعال نیست‪ .‬از‬ ‫طرفی دیگر معتقدم انگلیســی ها هم‬ ‫فعال می شــوند تا به ریاست فیفا برسند‬ ‫اما شانســی ندارند‪ .‬چــون گزینه قابل‬ ‫توجهی ندارند‪ .‬باید صبر کنیم‪ .‬از چند‬ ‫هفته دیگر چهره های تازه ای را خواهیم دید‪ .‬گزینه هایی که‬ ‫به کشورهای مختلف سفر خواهند کرد‪ .‬سخنرانی خواهند‬ ‫کرد تا بگویند ما اماده ریاست فیفا هستیم‪.‬‬ ‫در پایان باید عرض کنم که در مورد اتفاقات اخیر و این‬ ‫دستگیری ها و افشاگری ها دو تئوری به ذهن من می رسد ؛‬ ‫اول اینکه اساسا اراده ای پشت پرده وجود دارد که فوتبال‬ ‫از فساد پاک شــود و برای رســیدن به این مرحله باید افراد‬ ‫فاسد همگی از فیفا و کنفدراسیون ها بروند تا شرایط برای‬ ‫ظهور فوتبال پاک فراهم شود و تئوری دوم اینکه هیچ کس‬ ‫حتی مخالفان بالتر و پالتینی به دنبال فوتبال پاک نیستند‬ ‫بلکه می خواهند خودشــان ســردمداری فوتبال در دنیا را‬ ‫بر عهده بگیرند‪ .‬هر چه هست باید تاکید کنم که زودتر از ‪90‬‬ ‫روز دیگر شــاهد اتفاقات تازه تری در عرصه جابه جایی ها و‬ ‫جانشینی های فیفا خواهیم بود‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫موضع مبهم داورزنی‬ ‫ایا کواچ از ایران می رود؟‬ ‫اسلوبودان کواچ در لیگ جهانی ‪ ۲۰۱۴‬نتایج خوبی‬ ‫را با ایران گرفت و تیم کشورمان را به رده چهارم مسابقات‬ ‫یاد شده رســاند‪ .‬در ان مقطع خیلی ها مدعی بودند وی از‬ ‫دستپخت خولیو والسکو استفاده کرد و تیم ملی با هر مربی‬ ‫دیگری هم بود نتایج درخشــانی کســب می کرد اما کواچ‬ ‫به شــدت از این نظریه گالیه مند بود و نسبت به محبوبیت‬ ‫والسکو واکنش منفی نشــان داد‪ .‬یک سال گذشت و این‬ ‫بار تیم ملی با تفکرات کامل کواچ به استقبال لیگ جهانی‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬رفت‪ .‬تیم ایران دیگــر پدیده نبود و به عنوان تیمی‬ ‫شناخته شده مورد انالیز حریفان قرار گرفت و در این شرایط‬ ‫واکنش کواچ و دســتیارانش نتیجه بخش نبود و تیم ملی‬ ‫عالقه مندان خود را نتوانســت راضی نگه دارد‪ .‬تورنمنت‬ ‫واگنر هم فرصــت دیگری برای کــواچ بود و ایــن بار نیز‬ ‫تیم ملی ســه باخت متوالی برابر لهســتان‪ ،‬فرانسه و ژاپن‬ ‫متحمل شــد تا این کادر فنی از ازمون دیگری نمره قبولی‬ ‫نگیــرد و باالخره جام جهانــی ژاپن و برگزاری یــازده بازی‬ ‫متوالی کامال همه را نا امید کرد‪ .‬تیم ملی هم نتیجه نگرفت‬ ‫و هم خوب بــازی نکرد‪ .‬مشــکالت فنــی و روحی کامال‬ ‫نمایان شدند و فاصله بین کواچ و شاگردانش بیشتر از قبل‬ ‫شــده بود‪ .‬واضح بود بازیکنان دیگر دســتورات فنی او را‬ ‫بر نمی تابند و به نوعی از نظر فنی این مربی را قبول ندارند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫مسابقات مهم انتخابی المپیک‬ ‫تیم ملی والیبال ایران‪ ،‬اردیبهشت ماه سال اینده باید‬ ‫دررقابت هایانتخابیالمپیککهباحضورهشتتیم(چهار‬ ‫تیم از اسیا‪ ،‬ســه تیم از اروپا و یک تیم از امریکای جنوبی)‬ ‫برگزار می شــود‪ ،‬شــرکت کند‪ .‬چهار تیم از ایــن رقابت ها‬ ‫ســهمیه المپیک کســب می کنند که یکی از انان بهترین‬ ‫تیم اسیا خواهد بود‪ .‬اما از قرار معلوم کواچ دیگر سرمربی‬ ‫ایران نخواهد بود‪ .‬این خبری اســت که برخی مقام های‬ ‫مســئوال در فدراســیون والیبــال در مورد ان بــا قطعیت‬ ‫صحبت می کنند و برخی دیگــر تعیین تکلیف درباره کواچ‬ ‫را به روزهای اینده موکول می کنند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫اعضای کارگروه بررســی عملکرد تیم ملی والیبال به این‬ ‫نتیجه رســیده اند که ماندن کواچ به صالح والیبال ایران‬ ‫نیست و او باید کنار گذاشته شــود‪ .‬هر چند گفته می شود‬ ‫محمدرضا داورزنی چندان با این تغییر موافق نیست و به‬ ‫این مربی صربستانی اعتقاد دارد‪ .‬موضوعی که شهنازی‬ ‫یکی از اعضای کارگروه بررسی عملکرد تیم ملی نیز به ان‬ ‫اشاره می کند؛«استنباط من این است که رئیس فدراسیون‬ ‫والیبال می خواهد کواچ را نگه دارد اما نظر شــخصی من‬ ‫تغییر سرمربی است‪ ».‬ناصر شهنازی در خصوص نشست‬ ‫اعضای کارگروه بررسی عملکرد تیم ملی والیبال می گوید‪:‬‬ ‫«انچه مشخص است همه کارشناسان حاضر متفق القول‬ ‫شرایط کادر فنی تیم ملی را مناسب ندانستند و تاکید کردند‬ ‫این کادر کارایی الزم را ندارد و شــرایط نگران کننده شده‬ ‫اســت‪ .‬البته نگرش ها متفاوت بود‪ .‬تعدادی از دوســتان‬ ‫عنوان کردند که بهتر اســت کادر فنــی را تقویت کنیم اما‬ ‫من نظرم این بود که نیاز به دگرگونی اساسی در کادر فنی‬ ‫داریم‪ ».‬او ادامه می دهد‪« :‬ان طور که داورزنی صحبت‬ ‫کرد استنباط من این است که می خواهد کواچ را حفظ کند‬ ‫و در کنار وی مربیان دیگری قرار دهد که بر اساس شناختی‬ ‫که از شــخصیت کواچ دارم وی این را می پذیرد چون که‬ ‫می خواهد در تیم ایران بماند در صورتی که ما واقعا نیاز به‬ ‫یک مربی بزرگ داریم‪ .‬اگر ما فــرض را بر این بگیریم که‬ ‫مربی عوض نشود ان وقت این مربی دیگر مقبول بازیکنان‬ ‫نیست‪ .‬نه اینکه بازیکنان تعیین کننده باشند بلکه بازیکن‬ ‫موظف است انچه مربی به وی دیکته می کند را پیاده کند‬ ‫ولی مشکل ما این اســت که مربی سطح پایینی دارد‪ .‬این‬ ‫بازیکن ها والیبال نوین دنیا را از والســکو یــاد گرفته اند و‬ ‫پتانسیل باالیی هم دارند‪ .‬انها فقط مربی بزرگی می خواهند‬ ‫که ان نکات را یاداوری و مرور کند‪».‬‬ ‫کواچ می رود؟‬ ‫در حالی که مدیــر تیم‪‎‬های ملی والیبــال از جدایی‬ ‫اســلوبودان کواچ خبر داده‪ ،‬این دبیر فدراسیون والیبال‬ ‫است که می گوید هنوز جدایی کواچ قطعی نیست‪ .‬اما شاید‬ ‫این اظهارنظر بــه این دلیل صورت گرفتــه که در فضایی‬ ‫بدون حاشیه سرمربی تیم ملی والیبال کنار گذاشته شود‪.‬‬ ‫مدیر تیم های ملی والیبال می گویــد‪« :‬هرچند زمان‪‎‬مان‬ ‫برای پیکارهای پیش‪‎‬رو کم است ولی به جمع‪‎‬بندی رسیدیم‬ ‫که سرمربی تیم ملی را تغییر دهیم‪ .‬به این نتیجه رسیدیم‬ ‫که کواچ دیگر کاریزمــای الزم را نــدارد و بازیکنان نیز از‬ ‫وی حرف‪‎‬شنوی ندارند‪ ».‬گفته می شــد کواچ با پیشنهاد‬ ‫فدراسیون والیبال مبنی بر ایجاد تغییر در کادر فنی موافقت‬ ‫کرده است‪ .‬بنابراین موضوع برکناری کواچ به محل سوال‬ ‫تبدیل شده اســت‪ .‬منظمی در واکنش به این موضوع که‬ ‫اعالم شــده کواچ کوتاه امــده و برای تغییــر در کادر فنی‬ ‫موافقت کرده اســت می گوید‪« :‬در صحبتــی که با اقای‬ ‫داورزنی داشتم‪ ،‬گفت که سرمربی تیم ملی چنین چیزی را‬ ‫نپذیرفته و تاکید کرده که کادرش خیلی خوب است‪ ».‬ایا‬ ‫سرمربی بعدی تیم ملی ایرانی است یا خارجی؟ منظمی در‬ ‫پاسخ به این سوال تاکید می کند‪« :‬صد درصد ایرانی نیست‬ ‫و درصدد هستیم یکی از مربی‪‎‬های خوب خارجی را بیاوریم‬ ‫که نیاز به بررســی‪‎‬های دقیق دارد و نباید شــتابزده عمل‬ ‫کنیم‪ .‬در حال ارزیابی گزینه‪‎‬های مختلف هســتیم‪ ».‬اما‬ ‫انچه باعث تردید می شود اظهارنظر دبیر فدراسیون والیبال‬ ‫است‪ .‬به خصوص وقتی تاکید دارد که برکناری کواچ هنوز‬ ‫قطعی نشده است‪ .‬محمود افشار دوست درمورد جمع بندی‬ ‫جلســات کارگروه بررســی عملکــرد تیم ملــی والیبال در‬ ‫جام جهانی ‪ 2015‬می گوید‪« :‬جلسات بسیار خوبی برگزار‬ ‫شد و صحبت های مدعوین را شنیدیم و قطعا تصمیم خوبی‬ ‫خواهیم گرفت‪ .‬باید تصمیم حساسی بگیریم‪ ،‬چراکه در‬ ‫شرایط دشــواری قرار داریم‪ ».‬او ادامه می دهد‪« :‬ماندن‬ ‫یا رفتن کواچ هنوز قطعی نشده است و برای تصمیم گیری‬ ‫باید تمام جوانب را در نظر گرفت‪ .‬اگر کواچ برود چه کسی‬ ‫می خواهد جایگزین وی شــود؟ اگر بماند هم چگونه باید‬ ‫کادر فنــی اش را تقویت کنیم‪ ».‬افشاردوســت می گوید‪:‬‬ ‫«قطعا ظرف همین هفته درمورد ماندن یا رفتن ســرمربی‬ ‫تیم ملی تصمیم گیری خواهیم کرد‪ .‬نمی دانم خبر هایی که‬ ‫درمورد ماندن یا رفتن کواچ مطرح می شود از کجا می اید‪،‬‬ ‫چراکه مــن به عنوان دبیر فدراســیون اعــام می کنم که‬ ‫هنوز برای رفتن یا ماندن وی تصمیم گیری نشده است‪».‬‬ ‫موضع مبهم داورزنی‬ ‫فدراسیون والیبال تحت شرایطی خاص قصد دارد‬ ‫دســتیاران اســلوبودان کواچ را تغییر دهد و این در حالی‬ ‫است که بازیکنان تیم ملی کواچ را قبول ندارند‪ .‬اما به نظر‬ ‫می رسد بازی که در پیش گرفته شده دو سر بازنده است‪.‬‬ ‫بعد از نخستین نشست کارگروه تخصصی بررسی عملکرد‬ ‫تیم ملی والیبال‪ ،‬محمدرضا داورزنی به طور ضمنی اشاره‬ ‫به تقویت کادر فنی تیم کشــورمان کرد‪ .‬این اظهارات در‬ ‫حالی مطرح شده که کواچ بارها به دفاع از کادر مربیگری‬ ‫خود پرداخت و در بازگشــت به کشــورش نیز مدعی شــد‬ ‫فدراســیون والیبال ایران باید با این موضــوع کنار بیاید‬ ‫که وی دســتیاران خوبی را انتخاب کرده است‪ .‬سرمربی‬ ‫صربســتانی تیم ملی ایران بــه صراحت ایــن موضوع را‬ ‫مشکل فدراسیون ایران دانست و بر موضع خود ایستاد‪.‬‬ ‫اکنون بــه نظر می رســد که شــرایط تغییر کرده اســت‪.‬‬ ‫فدراسیون‪ ،‬کواچ را تحت فشار قرار داده و این مربی هم‬ ‫برای حفظ جایگاه خود به مسئوالن فدراسیون کشورمان‬ ‫چراغ سبز نشان داده اســت‪ .‬خبرهایی به گوش می رسد‬ ‫که تیم مربیگری داخلی در کنار کواچ قرار خواهند گرفت‬ ‫و این در حالی اســت که کواچ مدعی بود اجازه دخالت در‬ ‫کار خود را به دیگران نخواهــد داد‪ .‬اکنون فرصتی برای‬ ‫تصمیم گیری فدراسیون اســت‪ .‬اما یک مشکل اساسی‬ ‫وجــود دارد‪ .‬مربیان بزرگ دنیــا با تیم های باشــگاهی و‬ ‫ملی قرارداد دارند و پایان فصل باشگاهی ‪۲۰۱۵ - ۲۰۱۶‬‬ ‫نیز به نوعی همزمــان با دیدارهای انتخابــی المپیک در‬ ‫ژاپن خواهد بود و دســت مسئوالن فدراســیون را کامال‬ ‫بسته اســت‪ .‬فدراســیون والیبال با این اوضاع و احوال‬ ‫به دنبال حفظ کواچ به همراه تغییرات کادر فنی است‪ .‬از‬ ‫قرار معلوم حضور مربیان داخلی در کنــار کواچ می تواند‬ ‫مشــکالت را برطرف کند اما نکته قابل تعمق رابطه بین‬ ‫کواچ و بازیکنان اســت‪ .‬اگرچه مســئوالن فدراسیون و‬ ‫اطرافیان تیم ملی مدعی هســتند بازیکنــان هر انچه در‬ ‫توان داشــتند ارائه کردند و در جام جهانی کم نگذاشتند‬ ‫ولی خود کواچ بعد از جام واگنر اعتراف کرد شاگردانش به‬ ‫حرف های وی توجهی ندارند و کار خود را در زمین انجام‬ ‫می دهند و جالب تر اینکه بعد از جام جهانی نیز ملی پوشان‬ ‫والیبال مســتقیم و غیر مســتقیم کیفیت کار کواچ را زیر‬ ‫ســوال بردند و تاکید کردند تیم ملی نیاز به شوک دارد‪ .‬با‬ ‫همه اینها به نظر می رسد شمارش معکوس برای کنار زدن‬ ‫کواچ اغاز شده است‪ .‬مربی که هرگز نتوانست محبوبیت‬ ‫والسکو را به دست بیاورد و جانشین بی نقصی باشد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تساوی غول های‬ ‫اسیا در دیدار‬ ‫دوستانهتهران‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫تیم های ملی فوتبال ایــران و ژاپن که تا قبل از انجام‬ ‫بازی های پنجــم خود در مســابقات مقدماتی جام جهانی‪،‬‬ ‫در صدر گروه های چهارم و پنجم قــرار گرفتند‪ ،‬در دیداری‬ ‫دوســتانه به مصاف یکدیگر رفتند که این بازی در پایان با‬ ‫نتیجه مساوی یک ‪ -‬یک به پایان رســید‪ .‬تیم ملی فوتبال‬ ‫ایران با تساوی مقابل تیم پرستاره ژاپن همچنان صدرنشین‬ ‫رنکینگ اسیا باقی خواهد ماند‪ .‬ژاپنی ها که در این مسابقه با‬ ‫تمام قوا ظاهر شدند‪ ،‬در یک بازی پر برخورد موفق به پیروزی‬ ‫مقابل ایران نشدند اگرچه در نیمه دوم فرصت های خوبی را‬ ‫ایجاد کردند و حتی می توانستند برنده این بازی باشند‪ .‬ایران‬ ‫هم در این مسابقه محکم و قدرتمند نشــان داد و اگرچه از‬ ‫نظر کار تیمی از حریف خود عقب تــر بود اما موقعیت های‬ ‫خوبــی را روی دروازه حریــف ایجاد کرد و می توانســت به‬ ‫گل های بیشتری هم برسد‪ .‬در دقایق پایانی اما بازی کمی‬ ‫به خشونت کشیده شد‪ .‬بازیکنان جوان تیم ملی که از تجربه‬ ‫کمتری برخوردار هستند در متن این درگیری ها بودند اما در‬ ‫نهایت با وساطت بازیکنان با تجربه تر مشکل خاصی در این‬ ‫دیدار دوستانه پیش نیامد‪ .‬اما یکی از حرکت های زیبای این‬ ‫دیدار را سردار ازمون انجام داد‪ .‬او پیش از اغاز دیدار ایران‬ ‫برابر ژاپن‪ ،‬پس از انک ه هانی نوروزی‪ ،‬فرزند هادی نوروزی را‬ ‫مشاهده کرد‪ ،‬نزد او رفت و با او خوش و بش کرد‪ .‬همچنین‬ ‫او بر صورت هانی بوســه زد و به او دلداری داد‪ .‬تماشاگران‬ ‫ایرانی نیز برای نوروزی سنگ تمام گذاشتند و در دقیقه‪ 24‬او‬ ‫را به شدت تشویق کردند تا خانواده نوروزی بدانند هواداران‬ ‫هرگز انها را تنها نخواهند گذاشت‪.‬‬ ‫مقابل تیم های بزرگ بهتر بازی می کنیم‬ ‫بازیکنان جوان تیم ملی عملکرد خوبی داشتند‬ ‫مجید نامجومطلق‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ورزش‬ ‫ایران ‪ -‬ژاپن بازی قشــنگی بود‪ .‬یکــی از بازی های‬ ‫خوبی که بین ایران و ژاپن انجام شــد را شاهد بودیم؛ یک‬ ‫بازی کامال درگیرانه که تیم ما نسبت به حریف برتری داشت‬ ‫و در همین برتری توانست به نتیجه الزم برسد‪ ،‬به خصوص‬ ‫در نیمه اول اما با شروع نیمه دوم ژاپنی ها کمی بهتر عمل‬ ‫کردند ولی در کل ملی پوشان با یارگیری و پرس خط هافبک‬ ‫ژاپن توانستندبازیکنان سرعتی این تیم را از کار بیندازند‪ .‬این‬ ‫خاصیت فوتبال ماســت که جلوی تیم های قدرتمند بهتر و‬ ‫با انگیزه تر بازی می کنیم و شاهدفوتبال خوبیهستیم‪ .‬قبول‬ ‫دارم که فوتبال ژاپن به لحاظ ساختاری از ایران جلوتر است‪،‬‬ ‫اما به لحاظ کیفی و بازیکنان تفاوتی بین انها وجود ندارد‪.‬‬ ‫ژاپنی ها فوتبالیست های خوبی در لیگ های اروپا دارند که‬ ‫دلیلش به تبلیغات و ساختار فوتبال ژاپن باز می گردد‪ .‬ژاپن‪،‬‬ ‫ایران و استرالیا تیم های با کیفیت فوتبال اسیا هستند‪ ،‬اما‬ ‫جدول رده بندی مسائل خودش را دارد و نمی توان گفت که‬ ‫حق ایران است که رتبه نخست اسیا را در اختیار داشته باشد‬ ‫یا ژاپن‪ .‬نکته دیگر حضور بازیکنان جوان در این بازی بود؛‬ ‫بازیکنان جوان تیم ملی برابر ژاپن عملکرد خوبی داشــتند‪.‬‬ ‫فکر می کنم این جور بازی هــا برای اکثــر بازیکنان جوان‬ ‫خیلی خوب است و اینکه در چنین بازی هایی این بازیکنان‬ ‫می توانندبهترنشاندادهشوندواینکهماببینیماینبازیکنان‬ ‫در چه سطحی قرار دارند‪ .‬برای مثال اندو خیلی وقت است‬ ‫بازی می کند و باید برای او جایگزین های مناسبی پیدا کنیم‪.‬‬ ‫امید ابراهیمی هم خیلی وقت است که بازی می کند و االن‬ ‫وقت ان است که بازیکنان جوان تیم ملی را تست کنیم و‬ ‫به نظر من اگر این کار را جلــوی تیم های بزرگ و در مواقع‬ ‫حساس انجام دهیم بهتر است چون می توانیم بفهمیم که‬ ‫انها می توانند به تیم کمک کنند یا خیر‪ .‬به هر حال باتوجه‬ ‫به تحولی که اقای کی روش در فوتبال پرتغال به وجود اورد‬ ‫و استعدادهای زیادی را در تیم ملی پرتغال و جوانان معرفی‬ ‫کرد باید در اینجا هم همین کار را بکند و در کنار همه این ها‬ ‫زیرساخت بسازیم ‪ .‬ترابی جزو پدیده های لیگ ما محسوب‬ ‫می شــود که به خوبی توســط کادرفنی تیم ملی دیده شده‬ ‫است‪ .‬او در این چند بازی که به میدان رفته بازی های خوبی‬ ‫انجام داده و توانسته است تاثیرگذار ظاهر شود‪ .‬او بی شک‬ ‫از پدیده های این فصل است و اقای کی روش می تواند از‬ ‫او و جوان هایی مثل عزت اللهی و غیره در تیم ملی استفاده‬ ‫کند‪ .‬اینکه تیم ملی مقابل تیم های بــزرگ مثل ژاپن بهتر‬ ‫بازی می کنــد و مقابل تیم هایی مثل عمــان ضعیف عمل‬ ‫می کند‪ ،‬نقطه ضعف است یا نقطه قوت‪ ،‬به نظرم می تواند‬ ‫موضوع جالبی باشــد؛ به نظرم این مســاله یک جور نقطه‬ ‫ضعف اســت‪ ،‬البته در همه جا فوتبال به همین گونه است‬ ‫و همیشــه تیم ها مقابل حریفان مطرح تر انگیزه بیشتری‬ ‫دارند‪ .‬مثال در بازی عمان چون قدرت برابری وجود نداشت‬ ‫بازیکنان انگیزه خیلی باالیی نداشتند اما بد نیست که این‬ ‫مساله مورد بررســی فنی قرار بگیرد‪ .‬موردی که برای همه‬ ‫ناراحت کننده اســت‪ ،‬عدم اســتقبال پرشــور هواداران از‬ ‫فوتبال در یکی دو سال اخیر است‪ .‬البته دلیلش اتفاقاتی‬ ‫است که در فوتبال می افتد؛ بی اخالقی ها و ناهنجاری هایی‬ ‫که در فوتبال ما به وجود امده جذابیت را کم کرده اســت و‬ ‫در واقع وجود بازیکنان ســتاره که جلب تماشاگر کند‪ ،‬کم‬ ‫شده؛ در مجموع تماشاگر هنگامی که از فوتبال لذت ببرد‪،‬‬ ‫اســتقبال می کند در غیر این صورت واکنــش منفی از خود‬ ‫نشان می دهد‪ .‬اما این روزها بعضی ها به شدت از کی روش‬ ‫انتقاد می کنند‪ .‬البته کی روش هم نشان داده که از خجالت‬ ‫منتقدانش درمی اید‪ .‬به نظر من هــر مربی باید انتقادپذیر‬ ‫باشد‪ ،‬اما قبول دارم برخی افراد تنها می خواهند انتقاد کنند‪.‬‬ ‫برخی کارشناسان از روی دلسوزی انتقاد می کنند و نگران‬ ‫تیم ملی هســتند‪ .‬ایران مقابل ترکمنســتان و عمان خوب‬ ‫بازی نکــرد و نمایش ایران جای انتقاد داشــت‪ .‬کی روش‬ ‫نباید از انتقاداتی که می شــود‪ ،‬ناراحت شود‪ .‬غیرمنصفانه‬ ‫است که ســرمربی تیم ملی انتقادپذیر نباشد‪ .‬کی روش به‬ ‫دلیل برخی جریانات اخیر کــه برای او حرف وحدیث ایجاد‬ ‫کرده بود‪ ،‬تحت فشار قرار داشــت و در این مدت احساسی‬ ‫صحبت کرد‪ .‬تیم ملی برای همه محترم است و به ان عالقه‬ ‫زیادی دارند‪ .‬کی روش بداند در جایی که انتظارات براورده‬ ‫نشود‪ ،‬انتقاد می شود‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫نه! او معمولی نیست‬ ‫فرمول های بوندسلیگایی در انگلیس‬ ‫هیلدا حسینی خواه‬ ‫مترجم‬ ‫«من «اقای معمولی» هستم‪ ».‬این یکی از نخستین‬ ‫اظهارنظرهــای یورگن کلــوپ پس از انتصــاب به عنوان‬ ‫ســرمربی لیورپول بود‪ .‬کلــوپ امده تا لیورپــول را نجات‬ ‫بدهد‪ .‬مرد المانی خیلی خوشحال به نظر می رسد‪ .‬پیش از‬ ‫انکه هواپیما از فرودگاه فرانکفورت به سمت انگلیس پرواز‬ ‫کند کلوپ بسیار خوشحال و خندان به نظر می رسید‪ .‬او به‬ ‫محض رسیدن به لیورپول نیز خوشحال بود و روی ابرها سیر‬ ‫می کرد‪ .‬کلوپ برای رسیدن به موقعیت کنونی نزدیک به دو‬ ‫فصل صبر کرد‪ .‬حاال او جانشین براندان راجرز شده که دو‬ ‫فصل پیش تیم تحت هدایتــش را تا مرز قهرمانی در لیگ‬ ‫برتر پیش برد اما در نهایت به این عنوان ارزشــمند نرسید‪.‬‬ ‫یورگن کلوپ‪ ،‬مردی که سبک و ســیاق مربیگری اش در‬ ‫المان مورد احترام همه است‪ ،‬مردی که بوروسیا دورتموند‬ ‫را ســاخت و احیا کــرد و در بهترین زمان ممکــن ان را رها‬ ‫کرد حاال به عنوان ناجی جدید تیم محبوب شــهر لیورپول‬ ‫توصیف می شــود‪ .‬کلوپ در بوندســلیگا به «اقای خاص‬ ‫فوتبال المان» معروف شده بود ؛ لقبی که در اصل به خوزه‬ ‫مورینیو تعلق دارد‪ .‬اما اکنون که یکی از موفق ترین مربیان‬ ‫چند سال اخیر فوتبال المان و اصال فوتبال اروپا به لیورپول‬ ‫امده‪ ،‬می توان امیدوار بود تیم بندرنشین به رویای دیرینه‬ ‫که قهرمانی در لیگ برتر انگلیس اســت برسد؟ کلوپ در‬ ‫انگلیسکار بسیار مشکلیخواهد داشت‪،‬چیزیکهخودش‬ ‫هم خوب می داند‪ .‬اعمال کردن تفکراتی که پیش از این در‬ ‫بوندسلیگا و در تیم بوروسیا دورتموند به خوبی جواب داده‬ ‫بود اینک در لیگ برتر انگلیس بسیار سخت به نظر می رسد ؛‬ ‫لیگی که در جدول برتریــن لیگ های فوتبال دنیا دو پله از‬ ‫بوندسلیگا باالتر است و در رده دوم به سر می برد‪ .‬کلوپ باید‬ ‫توانایی هایش را به اندازه همین دو پله باال ببرد‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫رفتارهای خاص یورگن‬ ‫یورگن کلوپ از ان دســت مربیانی اســت که اگر از‬ ‫همان ابتدا در لیگ برتر انگلیس مربی گری می کرد خیلی‬ ‫بیشتر از انچه االن هست مورد توجه قرار می گرفت‪ .‬او با‬ ‫رفتارهایش در لیگ برتر انگلیس و در حالی که رسانه های‬ ‫عامه پســند و البته بعضــا خانمان برانداز تمرکزشــان روی‬ ‫اشــخاصی همانند اوست بسیار بیشــتر از قبل جلب توجه‬ ‫خواهد کرد‪ .‬کلوپ یکــی از جذاب ترین مربیــان فوتبال‬ ‫دنیاســت‪ ،‬ضمن انکه جــزو خوش تیپ ترین های مربیان‬ ‫فوتبال دنیا هم به شــمار می رود‪ .‬این مربی موفق ژرمن ها‬ ‫در طول مسابقه و در کناره های زمین گاهی اوقات حرکات‬ ‫عجیبی از خود نشــان می دهــد و میمیک های مختلفش‬ ‫همیشه سوژه رسانه هاســت‪ .‬همه اینها برای تبدیل شدن‬ ‫به یک ســتاره در رسانه های انگلیســی کافی است و البته‬ ‫مجموعه این ویژگی ها حاشیه هایی را برای وی رقم خواهد‬ ‫زد‪ .‬البتــه کلوپ از ان دســت چهره های شــاخص دنیای‬ ‫مربیگری اســت که معمــوال حرف هایی جالــب توجه در‬ ‫مصاحبه هایش به زبان می اورد و ممکن است این ویژگی‬ ‫نیز وی را با دردسر مواجه کند‪ .‬کلوپ متفاوت تری در لیگ‬ ‫برتر انگلیس خواهیم دید ؛ کلوپی که احتماال سعی می کند‬ ‫تفاوت هایی در خود و رفتارش ایجاد کند تا حتی جذاب تر‬ ‫هم به نظر برسد‪ .‬این از ذوق زدگی او برای پیوستن به یکی‬ ‫از محبوب ترین تیم های انگلیس و اروپا کامال مشــخص‬ ‫است‪ .‬او بسیار بیشــتر از انچه تصور می شد برای پیوستن‬ ‫به لیورپول خوشــحال بود‪ .‬او ارزوی مربیگری در یکی از‬ ‫بزرگترین و محبوب ترین باشــگاه های اروپایی را داشت و‬ ‫حاال به این ارزوی خود رسیده است‪.‬‬ ‫تقابل با دیگر مربیان‬ ‫لیگ برتر انگلیس پر از نام های هیجان انگیز است‪.‬‬ ‫حــاال کلوپ بخشــی از این نام هــای پرهیجان به شــمار‬ ‫می رود‪ .‬به ایــن نام ها توجه کنید‪ :‬خــوزه مورینیو‪ ،‬لوئیس‬ ‫فن خال‪ ،‬ارســن ونگر‪ ،‬رونالدو کومان‪ ،‬مانوئل پلگرینی و‬ ‫دیگر مربیان ریز و درشت لیگ برتر انگلیس‪ .‬کلوپ باتوجه‬ ‫به رفتارها و نــوع مربیگری اش می توانــد در صدر مربیان‬ ‫خبرساز باشد اما تقابل او با دیگر مربیان نیز می تواند موضوع‬ ‫بسیار جالبی در هفته های اینده باشد‪ .‬او ارتباط خوبی با ونگر‬ ‫دارد و پیش از این ســبک مربیگری او را بارها پسندیده بود‬ ‫اما درباره خوزه مورینیو چــه؟ دو حالت متفاوت و متناقض‬ ‫درباره ارتباط او با اقای خاص وجود خواهد داشت ؛ یا سیاه‬ ‫یا سفید‪ .‬کلوپ می تواند یکی از ستایشگران مورینیو باشد‬ ‫و به همان میــزان احتمال برود به یکی از دشــمنان اقای‬ ‫خاص اورجینال تبدیل شود‪ .‬او با مورینیو چه خواهد کرد؟‬ ‫البته مربیان دیگری هم هســتند‪ .‬اصــوال دعوای مربیان‬ ‫نامدار در لیگ برتر انگلیس جزئی از فوتبال انهاست‪ .‬اصال‬ ‫همین دعواها بخشــی از جذابیت های فوتبالی به شــمار‬ ‫ن که کلوپ تا چه اندازه‬ ‫می رود اما چیزی که مهم اســت ای ‬ ‫می تواند اصطکاک با دیگر مربیان لیگ جزیره را که اتفاقا‬ ‫برخی از انها استاد جنگ روانی هستند را کنترل کند‪ .‬البته‬ ‫پیش بینی می شــود کلوپ امادگی روانی برای جنگ های‬ ‫روانی را داشته باشد‪ .‬هر چند او این دعواهای لیگ برتری‬ ‫را در المان کمتر تجربه کرده است اما خلق و خوی او انگار‬ ‫ی است که برای مربیگری در انگلیس‬ ‫ثابت می کند وی مرب ‬ ‫ساخته شده اســت‪ .‬رفتارهای برون گرای کلوپ که پیش‬ ‫از این از او در بوندســلیگا دیدیم نشــانه های خوبی برای‬ ‫موفقیت وی در فوتبال جزیره است‪.‬‬ ‫یک دنیا انتظار‬ ‫حاال کلوپ اســت و لیورپولــی که از برانــدان راجرز‬ ‫اخراجی به جا مانده اســت‪ .‬لیورپولی که سال هاســت در‬ ‫کســب عنوان قهرمانی در لیگ برتر می ســوزد‪ .‬لیورپولی‬ ‫که یک ناجی می خواهد و این ناجی باید بندرنشین ها را به‬ ‫قهرمانی لیگ برتر برساند‪ .‬این لیورپول تا همین امروز هم‬ ‫بسیار بد در لیگ برتر انگلیس نتیجه گرفته است‪ .‬کلوپ در‬ ‫حالی که کار خود را در لیگ برتر انگلیس شــروع کرده باید‬ ‫به این نکته توجه کند فرمول های بوندسلیگایی او در لیگ‬ ‫برتر انگلیس ممکن اســت به کار نیاید و اینجاست که باید‬ ‫نشان بدهد چرا در المان به او اقای خاص می گفتند‪ .‬البته‬ ‫همین فرمول های بوندسلیگایی شاید برگ برنده قرمزها و‬ ‫سرمربی المانی شان باشد‪ .‬دورتموند با همین فرمول های‬ ‫خاص ساخته شد و تا فینال لیگ قهرمانان اروپا پیش رفت‪.‬‬ ‫دورتموندی ها نیز اکنون بر اساس همان تفکرات «یورگن‬ ‫کلوپی» پیش می روند هر چند در ظاهر نیمکت مربیگری‬ ‫انها با تحوالت زیادی روبه رو شــده باشد‪ .‬میراث کلوپ در‬ ‫بوروسیا دورتموند برای سال های طوالنی باقی خواهد ماند‬ ‫و حاال باید دید ایا او می توانــد در لیورپول هم یک میراث‬ ‫ارزشمند و تحســین برانگیز از خود بر جای بگذارد یا خیر‪.‬‬ ‫کار او سخت است اما چیزی نیست که از پس اقای خاص‬ ‫فوتبال المان برنیاید‪.‬‬ ‫مردی که می سازد‬ ‫کلوپ در هر دو تجربه مربیگری که تاکنون داشــته‪،‬‬ ‫تیم هاییراخلقکردهکهکمتریناتکارابهمسائلاقتصادی‬ ‫داشــته و دریایی از اســتعداد در میان بازیکنــان و ترکیب‬ ‫تیمــش‪ ،‬صفتــی جدایی ناپذیــر از تیم های کلــوپ بوده‬ ‫اســت‪ .‬این مربی المانی با اعطای لقــب «درختان مرده»‬ ‫به بازیکنــان کهنه کار‪ ،‬انها را بدون هیــچ تعارفی از ترکیب‬ ‫تیمش کنار می گذاشــت و بازیکنان جوان و مستعدی که‬ ‫تالش داشــتند خودشــان را اثبات کنند‪ ،‬به تیمش دعوت‬ ‫می کرد‪ .‬در دورتموند بازیکنانی چون مت هوملس‪ ،‬ایلکای‬ ‫گوندوگان‪ ،‬روبرت لواندوفسکی و شینجی کاگاوا با کمترین‬ ‫قیمت ممکن به وســت فالن امدند؛ بازیکنانی که اکنون با‬ ‫هزینه های زیــادی در تیم های مختلف جابه جا می شــوند‬ ‫و به اندازه کافی در دنیای فوتبال شــناخته شده هستند‪ .‬در‬ ‫لیورپول کلوپ با مشــکل حذف بازیکنان کهنه کار مواجه‬ ‫نیست چراکه در دو سال گذشــته این تیم بازیکنانی چون‬ ‫لوئیز سوارز‪ ،‬رحیم استرلینگ و استیون جرارد را کنار گذاشته‬ ‫و به نظر می رسد اکنون بهترین زمان برای حضور کلوپ بود‬ ‫تا میراث خود را برای انفیلدی ها بسازد‪ .‬اگر وی همچنان به‬ ‫اظهارنظرهای گذشته خود وفادار باشد‪ ،‬هواداران لیورپول‬ ‫می توانند در انتظار تحولی بزرگی در تیم خود باشند‪ .‬وی در‬ ‫مصاحبه ای با روزنامه ال پاپیس در ســال ‪ 2013‬گفته بود‪:‬‬ ‫«اگر شــما پول ندارید اما کیفیت می خواهید‪ ،‬باید شجاع‬ ‫باشید‪ .‬اینگونه ما با هم رشد می کنیم‪».‬‬ ‫منبع‪ :‬دیلی میل‬ ‫مجمع دیوانگان خوش خیم‬ ‫عادل فردوسی پور به برنامه ‪ 90‬رفت‬ ‫او سال ها ترکتازی می کرد‪ ،‬پاسخ دادن به این سوال‬ ‫که پرطرفدارترین برنامه تلویزیون ایران چیست کار چندان‬ ‫سختی نبود‪ ،‬همه می دانستند که دو شنبه شب هایی وجود‬ ‫دارد بــا یک مجــری نه چنــدان خوش قیافــه و نه چندان‬ ‫خوش صدا کــه همه را مجــذوب خــودش می کند‪ ،‬پس‬ ‫جواب این بود که برنامه ‪ ...90‬اما این اواخر رســیدن به‬ ‫جواب قبل‪ ،‬کمی تامل احتیاج داشــت‪ ،‬باید مقایســه ای‬ ‫انجام می شــد‪ ،‬اخر می دانید که برنامه ای به نام خندوانه‬ ‫امده بود و این برنامه حمله گسترده ای به امپراتوری عادل‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫یک برنامه طنز با اجرای یــک کمدین خوش فکر و‬ ‫البته حضور عروسکی که نمی شد دوستش نداشت‪ .‬برنامه‬ ‫خندوانه خیلی زود میان پرطرفدارترین ها جای گرفت‪ .‬این‬ ‫برنامه میهمان محور بود و هرشب از کسی پذیرایی می کرد‬ ‫ولی به طور مشــخص‪ ،‬میهمان مورد عالقه رامبد جوان‪،‬‬ ‫عادل فردوسی پور بود‪.‬‬ ‫او که چند ســال قبل به عنوان میهمان در برنامه ‪90‬‬ ‫حاضر شــده بود‪ ،‬انتظار داشــت که یکــی از میهمانانش‬ ‫در یکی از شــب ها‪ ،‬فردوسی پور باشــد‪ .‬چندین بار هم در‬ ‫برنامه اش این را اعالم کرد‪ .‬تا اینکه‪ ...‬عادل فردوسی پور‬ ‫در برنامــه خندوانه حاضر شــد‪ .‬ان وقت بود کــه یکی از‬ ‫بهترین برنامه های خندوانه روی انتن رفت‪.‬‬ ‫تکلیــف برنامــه از همان ابتــدا معلوم شــد‪ .‬همان‬ ‫لحظه های اول و همان حرف ها‪ ...‬راز جذابیت این برنامه‬ ‫و شاید این برنامه هایی که رامبد جوان و عادل فردوسی پور‬ ‫در همان دیالوگ خالصه می شود‪.‬‬ ‫انجایــی که عــادل فردوســی پور می خواســت راز‬ ‫موفقیت برنامه اش را بیان کنــد‪ .‬انجا که می گفت‪« :‬من‬ ‫از بچگی دیوانه بــودم‪ ،‬دیوانــه فوتبال و البتــه هنوز هم‬ ‫هســتم!» و بعد از انکه رامبد دیوانگی عادل و خودش را‬ ‫تایید کرد‪ ،‬عادل گفــت‪« :‬دیوانه که هســتم اما نه در ان‬ ‫حد؛ دیوانه خوش خیم هستیم‪ ».‬این دیوانگی خوش خیم‬ ‫که بــه ان می توان نــام کودکی را هــم داد‪ ،‬همان چیزی‬ ‫اســت که می تواند یک برنامه را ماندگار کند‪ ،‬کدام برنامه‬ ‫تلویزیونی را می شناسید که دو مجری تلویزیونی مشهور و‬ ‫معروف رودرروی هم قرار بگیرند و بدون برنامه ریزی قبلی‬ ‫باهم پینگ پونگ بــازی کنند ان هم روی اســتیج‪ ،‬با هم‬ ‫ســنگ کاغذ قیچی بازی کنند و حلقه پرتاب کنند ان هم با‬ ‫کلی کری خواندن و جرزنی‪ ...‬خالصه ان شــب در برنامه‬ ‫خندوانه این دو کلی با هم کودکی کردند‪.‬‬ ‫زندگی عادل‬ ‫سختی عادل‬ ‫تهیه کننده برنامه نود با اشــاره به مشــکالتی که در‬ ‫ســال های اجرای این برنامه برایش به وجود امده گفت‪:‬‬ ‫«من در این سال ها خیلی سختی کشیدم‪ ،‬فشار کاری زیاد‬ ‫بود؛ از درگیری های مختلفی که در این سال ها با نماینده‬ ‫مجلس گرفته تا وزیر و رئیس ســازمان تربیت بدنی خیلی‬ ‫زیاد بوده‪ ،‬این موهای من که ســفید شــده بــه خاطر این‬ ‫است که خیلی سختی کشــیدم ولی یک سری اصولی را‬ ‫کنار نگذاشتم‪ .‬اما خوشــبختانه پایان خوشی داشته و در‬ ‫این ســال ها مدیران ســازمان از من حمایت کردند چون‬ ‫می دانستند من سالم کار کردم‪ .‬هیچ وقت از موقعیتی که‬ ‫داشتم حتی استفاده نکرده ام چه برسد به سوءاستفاده‪».‬‬ ‫عادل فردوســی پور در توضیح این مطلــب افزود‪:‬‬ ‫«در مــورد سوءاســتفاده خیلی واضح اســت کــه در یک‬ ‫برنامه پربیننده تلویزیونی انواع پیشنهادهای اغواکننده و‬ ‫ بی شرمانه در این سال ها ارائه شده اما درباره استفاده باید‬ ‫بگویم مثال من هیچ وقت حاضر نشــدم بروم روی صحنه‬ ‫و یک برنامه ســازمانی را اجرا کنم با وجود اینکه می تواند‬ ‫از لحاظ مالی خیلی به نفع من باشــد و زندگــی ام را تکان‬ ‫دهد چون احساس می کنم شــان برنامه نود و شان خودم‬ ‫پایین می اید‪».‬‬ ‫مرگ عادل‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫با اضافه شــدن جنــاب خــان برنامه حــال و هوای‬ ‫دیگری پیدا کرد‪ .‬باالخره این بار عادل فردوسی پور اسیر‬ ‫جناب خان شــد‪ .‬جناب خان که تا قبل از این هم خودش‬ ‫را خوب در دل مردم جا کرده بود‪ ،‬این بار سر شوخی های‬ ‫خود را با عادل باز کرد‪ .‬البته که خود عادل هم نشــان داد‬ ‫تماشــاگر پر و پا قرص خندوانه اســت و بارها از اصطالح‬ ‫جناب خان « هه هه هه هه و‪ »...‬استفاده کرد! جناب خان‬ ‫در شروع یک شعر مخصوص برای عادل خواند و حسابی‬ ‫از او استقبال کرد‪ .‬جناب خان گفت که در دانشگاه صنعتی‬ ‫دارد ولی نمی خورد‪.‬‬ ‫جناب خان برای فردوسی پور چند بیت شعر کرمانی‬ ‫هم خواند که به شدت مورد استقبال عادل قرار گرفت‪.‬‬ ‫جناب خان از عادل سوالی پرسید که به گفته خودش‬ ‫سال ها ذهنش را مشغول کرده است‪ .‬همان سوال معروف‬ ‫که «این چه وقت چیپ زدن بود اقــای گل محمدی؟!»‬ ‫عادل مجبور بود دربــاره این اتفاق بــرای رامبد جوان که‬ ‫خیلی فوتبالی نیســت‪ ،‬تعریــف کند و بگویــد جریان ان‬ ‫پنالتی یحیی چه بــود‪ .‬او از این گفت که یحیی همیشــه‬ ‫به او می گوید این جملــه را مردم مدام به مــن در کوچه و‬ ‫خیابان می گویند‪.‬‬ ‫عادل سوالی متفاوت از رامبد پرســید و به او گفت‪:‬‬ ‫«فکر می کنی چــه جوری می میــری؟!» رامبد هم درباره‬ ‫این گفت که اتفاقا دیشب به همین فکر می کردم و در کل‬ ‫دوست دارم در شــرایطی بمیرم که کامال هوشیار باشم و‬ ‫بدانم اطرافم چــه می گذرد و اینکه دوســت دارم با لبخند‬ ‫از دنیا بروم‪ .‬عادل هم که ول کن نبود می گفت همیشــه‬ ‫عاشق هیجان است و دوســت دارد هواپیما سقوط کند و‬ ‫بمیرد! البته گفت که دوست ندارم هنگام سقوط سکته کنم‬ ‫و بمیرم ولی دوست دارم موقع سقوط کسانی که دوستشان‬ ‫دارم در کنارم باشــند! جناب خان هم از فرصت اســتفاده‬ ‫کرد و گفت دوست داری اقای قلعه نویی و مایلی کهن با تو‬ ‫همسفر باشند در این پرواز؟!‬ ‫دیدار‬ ‫عادل در این برنامه از زندگی اش گفت‪ ،‬یک زندگی‬ ‫شــاید بیشــتر از هرچیزی در فوتبال و برنامــه نود خالصه‬ ‫می شــود‪« :‬فوتبال خیلی تماشــا می کنم‪ ،‬مثال اگر لیگ‬ ‫ایران باشــد ســه تلویزیون در اتاق در حال پخش فوتبال‬ ‫است و یکی را هم با رادیو گوش می کنم و هرکس ان موقع‬ ‫نزدیکم بیاید سرسام می گیرد و قشــنگ دیوانه می شود!‬ ‫بعضی وقت ها یک تلویزیون کوچک هم به این ها اضافه‬ ‫می شود و تمام بازی ها را می بینم‪.‬‬ ‫بعد کــه بازی ها را زنده دیدم‪ ،‬شــنبه و یکشــنبه کل‬ ‫بازی ها و حواشی گرفته شده انها را دوباره می بینم و برای‬ ‫تدوین گر برنامه تنظیم می کنم چون خیلی وسواس دارم‪.‬‬ ‫از پنجشنبه تا یکشنبه که بازی های لیگ را دنبال می کنم‪،‬‬ ‫دوشنبه کامل درگیر نود هســتم‪ ،‬سه شنبه برای تدریس به‬ ‫دانشگاه می روم‪ ،‬چهارشــنبه هم تا ترم پیش دنبال گرفتن‬ ‫‪ PHD‬بودم و االن کمی خلوت تر شــده اســت‪ .‬تازه شنبه‬ ‫و یکشــنبه فوتبال هــای خارجی را هم می بینــم و گزارش‬ ‫می کنم!»‬ ‫شــریف با عادل همکار اســت و لبولوژی درس می دهد!‬ ‫خواب های عادل هم بــرای جناب خان تبدیل به ســوژه‬ ‫شــد و او هم از این گفت که من هم خواب لبو الوئه ورایی‬ ‫می بینم! جناب خان حتی ای کیو خود را هم باال تر از عادل‬ ‫دانســت‪ .‬او از این گفت که یورگن کلوپ را می خواســت‬ ‫به پاری ســن ژرمن ببرد اما عادل و لیورپولی ها او را زود تر‬ ‫جذب کردند‪ .‬فردوســی پور درباره معضــل جناب خان در‬ ‫پاری سن ژرمن یعنی فضای خالی بین تیاگو سیلوا و داوید‬ ‫لوییز‪ ،‬پیشــنهادی به او داد که اگر کســی را بین انها قرار‬ ‫دهد باید از دفاع خطی استفاده کند‪ .‬درست همان سیستم‬ ‫مورد عالقه علیرضا علیفر!‬ ‫فردوســی پور در ادامــه از غذا های محلــی کرمان‬ ‫هم گفــت و کلــی از شــهر خــودش تعریف کــرد و برای‬ ‫همشهری هایش سنگ تمام گذاشت‪ .‬بحث درباره همین‬ ‫چیز ها بود که عادل گفت خیلی بد غذا است و قورمه سبزی‬ ‫را بیشتر از هر غذایی دوســت دارد‪ .‬فست فود هم دوست‬ ‫‪77‬‬ ‫وگو کرد و حرف های انها را در «صداهایی از چرنوبیل‪ ،‬تاریخ‬ ‫شفاهی یک فاجعه هسته ای» روایت کرد‪ .‬او بعدتر «پسران‬ ‫روئین چهره» را هم نوشــت که در ان وقایع افغانستان را با‬ ‫همین شیوه‪ ،‬از زبان مردم محلی روایت کرده است‪.‬‬ ‫صحبت های خانم نویسنده‬ ‫نوبل ضد روس‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫ایا الکسویچ مستحق جایزه نوبل بود؟‬ ‫باقی انها چهره های معروف تری بودند‪ ،‬اگر جایزه نوبل‬ ‫ادبیات به ادونیسمی رسید‪ ،‬می دانستیمکه در ادبیات عرب‬ ‫چهره ای شناخته شده است‪ ،‬اگ ر هاروکی موراکی به عنوان‬ ‫اخرین نوبلیست ادبیات معرفی شــده‪ ،‬انقدر شاهکار از او‬ ‫ی شک نمی کردیم‪ ،‬حتی‬ ‫خوانده بودیم که به انتخاب اکادم ‬ ‫فیلیپ راث را هم به سبب خداحافظ کلمبوس می شناختیم‬ ‫اما بازهم غافلگیر شدیم و سوئدی کسی را معرفی می کرد‬ ‫که حتی بــرای انکه تلفــظ صحیح نامــش را بدانیم‪ ،‬دچار‬ ‫چندین و چند مشــکل می شــویم‪ .‬این بار انتخاب کســی‬ ‫بود که می توانــد این عالمت ســوال را از همیشــه بلندتر‬ ‫مطرح کند ایا در انتخاب جایزه نوبل مسائل سیاسی دخیل‬ ‫است‪ ،‬این سوال بیش از این بارها و بارها مطرح شده بود‪.‬‬ ‫اما این ســوال این بار جدی تر اســت‪ ،‬چرا که پیش از این‬ ‫نویسندگانی مثل سولژنیستن‪ ،‬هرتامولر و خیلی های دیگر‬ ‫اگر در شرایط سیاســی و الاقل به دالیل عالیق سیاسی به‬ ‫این جایزه رسیدند اما برنده امسال کامال گمنام است و حتی‬ ‫یک کتاب از او به زبان فارسی ترجمه نشده است‪ .‬این فقط‬ ‫مشکلمخاطبانایرانینیست‪.‬کهازخودبپرسند؛«سوتالنا‬ ‫الکسویچ» کیست؟ این مشکل خیلی ها بود‪ ،‬چراکه از میان‬ ‫کتاب های این نویســنده بالروســی تنها «چهره غیرزنانه‬ ‫جنگ»‪« ،‬صداهایی از چرنوبیل» و «پســران زینکی» که‬ ‫تاریخچه ای از جنگ غیرقابل درک شــوروی و افغانستان‬ ‫است به زبان انگلیسی برگردانده شده اند‪ .‬انتشارات مستقل‬ ‫«فیتزکارالدو» قرار است جدیدترین کتاب او را که «زمان‬ ‫ت دوم» نام دارد در ماه می روانه بازار کند‪.‬‬ ‫دس ‬ ‫اگر به کارنامه این نویسنده هم نگاهی داشته باشیم‪،‬‬ ‫دالیل سیاســی کم تعداد نیســت‪ ..‬برنده نوبل امسال هم‬ ‫همچونبسیاریازنوبلیست هایسال هایمختلف‪،‬سوال‬ ‫بزرگی برای مخاطبان ادبیات به وجود اورد‪ .‬اینکه چرا واقعا‬ ‫جایزه گران و معتبر جهانی نوبل از ان روزنامه نگاری بشود که‬ ‫نمی توان او را نویسنده ای تراز اول‪ ،‬یا رمان نویس‪ ،‬داستان‬ ‫کوتاه نویس یا شاعر دانست‪ .‬او روزنامه نگاری محقق است‬ ‫که همیشه دست به نوشتن اثاری مستند و غیر داستانی زده‬ ‫است که البته به لحاظ کمی نیز صاحب اثار زیادی نیست‪.‬‬ ‫روحیه ضد روس او بهترین دلیل اســت تا در شرایط کنونی‬ ‫جهان انتخاب او را سیاسی بدانند‪.‬‬ ‫این را از یادداشت هایی که در مورد برنده جایزه نوبل‬ ‫نوشــته شــده هم می توان فهمید‪ .‬به عنوان مثال روزنامه‬ ‫گاردین در یادداشــتی که جهت گیری سیاســی واضحی‬ ‫دارد اعطــای این جایزه یــک روز پس از تولد ‪ 63‬ســالگی‬ ‫رئیس جمهور پوتین را پیامی به رئیس جمهور روسیه دانست‬ ‫که می گویــد‪ « :‬دیکتاتورهــا پیر می شــوند و می میرند اما‬ ‫صدای مردمان عادی جاودان خواهد بود‪».‬‬ ‫درباره خانم نویسنده‬ ‫زنی که ‪ ۴۰‬ســال پس از پایــان جنــگ جهانی دوم‬ ‫گفت وگوهای خود را با صدها زن درگیر در بزرگ ترین جنگ‬ ‫دنیا در قالب کتاب «چهره غیرزنانه جنگ» روایت کرده بود‬ ‫مهم ترین و معتبرترین جایزه ادبی جهان را برای نخستین بار‬ ‫برای کشــور بالروس به ارمغان اورد‪ .‬ســوتالنا الکسویچ‬ ‫‪ 67‬ســاله از پدری بالروس و مادری اوکراینی زاده و دوران‬ ‫کودکی را در شهر «استانیســاو» در غرب اوکراین سپری‬ ‫کرد و در دوره نوجوانی به همراه خانواده به بالروس مهاجرت‬ ‫کرد‪ .‬خانم الکسویچ از نویسندگان برجسته بالروسی است‬ ‫که از دوران اتحاد جماهیر شوروی به تالیف کتاب های ادبی‬ ‫و نیز انتشار مقاالت ادبی و روزنامه نگاری می پردازد‪ .‬اکثر‬ ‫کتاب های این نویسنده شهیر بالروس در ژانر هنری‪-‬مستند‬ ‫نگاشته شده است که از معروفترین ان که برای وی شهرت‬ ‫جهانی به ارمغان اورد «جنگ چهره زنانه ندارد» اســت‪ .‬از‬ ‫دیگرکتاب هایالکسویچ‪«،‬پسربچه هایسربی»‪«،‬دعای‬ ‫چرنوبیل» و «دوره جنس دســت دوم» را می توان نام برد‪.‬‬ ‫این نویســنده بالروس اکثر کتاب های خود را به انعکاس‬ ‫مسائل دوره پایان شوروی ســابق و دوران پس از فروپاشی‬ ‫اختصاص داده و کتاب های وی در واقع نوعی دلســوزی‪،‬‬ ‫همدردی نوعدوستی نسبت به انسان هایی است که در این‬ ‫دوره ها در جمهوری های شوروی سابق زیسته و با مشکالت‬ ‫فراوان ان مواجه شدند‪.‬‬ ‫از فعالیت های دیگر سوتالنا الکسویچ دانش اموخته‬ ‫دانشــکده روزنامه نگاری دانشــکده دولتی بالروس‪ ،‬نشر‬ ‫مقاالت در روزنامه هایی همچون «پریپیاتســکایا گازتا»‪،‬‬ ‫«بیریــوزا»‪« ،‬سلســکی گازتــا»‪« ،‬نیومــان» و «مایاک‬ ‫کمونیسم» است که از سال ‪ 1972‬تا ‪ 1984‬به ان مشغول‬ ‫بود‪ .‬این نویســنده بالروســی در ســال ‪ 1983‬به عضویت‬ ‫اتحادیه نویسندگان اتحاد جماهیر شوروی درامد و نخستین‬ ‫کتاب خود به نام «جنگ چهره زنانه ندارد» را در این ســال‬ ‫تالیف کرد‪ .‬الکسویچ از اوایل سال های دهه‪ 2000‬میالدی‬ ‫با سفر به اروپا در کشورهای ایتالیا‪ ،‬فرانسه و المان سکونت‬ ‫کرد و در ســال ‪ 2013‬به بــاروس امد و دوبــاره مقیم این‬ ‫کشور شد‪.‬‬ ‫برنــده نوبل امســال بــه خاطــر نــوع کتاب هایش و‬ ‫اینکه طرف همه را در جنگ گرفته‪ ،‬مشــهور شــده است‪.‬‬ ‫کتاب هایی که ســوتالنا الکسیویچ نوشــته‪ ،‬در اصل یک‬ ‫اتفاق تلــخ را از زبان شــاهدان ان ماجرا روایــت می کند‪.‬‬ ‫اتفاق هایتلخیبهنامجنگوخونریزیکهدرتمام شانهم‬ ‫ردی از حضور روسیه مشخص است‪ .‬نخستین کتاب خانم‬ ‫الکسیویچ که با همین شیوه نوشته شد‪« ،‬جنگ چهره زنانه‬ ‫ندارد» بود‪ .‬این کتاب براساس مصاحبه هایی که نویسنده‬ ‫با سربازان بازمانده از جنگ جهانی دوم داشت‪ ،‬نوشته شد‬ ‫و چهار سال بعد نســخه المانی ان هم به بازار رسید‪ .‬بعد از‬ ‫ان‪ ،‬زمانی که واقعه انفجار اتمی چرنوبیل اتفاق افتاد‪ ،‬او با‬ ‫‪ ۵۰۰‬نفر از شاهدان واقعه‪ ،‬از اتش نشان ها و اعضای تیم‬ ‫پاکسازی گرفته تا برخی از مردم اطراف محل حادثه گفت‬ ‫او بعد از کســب جایزه نوبل ادبیات به یک کنفرانس‬ ‫خبری در شــهر میســنک بالروس رفت و به پرسش های‬ ‫خبرنگاران هم پاســخ های سیاســی داد‪ .‬در این کنفرانس‬ ‫خبری الکسیویچ گفت‪« :‬با دیدن عکس های کشته شدگان‬ ‫در جریــان تظاهــرات ضــد روس در فوریــه ســال ‪2014‬‬ ‫گریستم‪ ».‬وی با نشانه رفتن انگشت اتهام به سمت دولت‬ ‫روسیه ادامه داد‪« :‬قیام های جدایی طلبانه در مناطق شرقی‬ ‫نیز که به کشــته شــدن بیش از ‪ 8000‬نفر انجامید‪ ،‬نتیجه‬ ‫دخالت خارجی ها بــود و این یک اشــغال و هجوم خارجی‬ ‫است‪ .‬من دنیای روســی خوب و انسان دوستانه را دوست‬ ‫دارم‪ ،‬اما دنیای روسیه ای اســتالین و دیگر سیاستمداران‬ ‫خودکامه روس را نه‪ ».‬برنده نوبــل ادبیات ‪ 2015‬با تقدیم‬ ‫کردن جایزه اش به مردم بالروس گفت‪« :‬این جایزه برای‬ ‫مننیست‪،‬بلکهعنوانیبرایفرهنگوکشورکوچکماست‬ ‫که در طول تاریخ با مشکالت و مصائب فراوانی روبه رو بوده‬ ‫است‪ .‬تاریخ نشان داده که جایی برای ظالمان نیست‪».‬‬ ‫الکســیویچ در بخش دیگری از صحبت هایش ابراز‬ ‫امیدواری کرد کســب این جایــزه بتواند بــه ازادی بیان در‬ ‫کشــورش و روســیه کمک کند و ادامــه داد‪« :‬اکنون فکر‬ ‫می کنم صدای من وزن بیشــتری داشته باشد و دیگر برای‬ ‫صاحبان قدرت اسان نخواهد بود که با تکان دادن دستی‬ ‫ما را نادیده بگیرند‪ .‬انها ناگزیرند بــه حرف های من گوش‬ ‫بدهند‪ ».‬خانم الکسویچ همچنین پس از کسب جایزه نوبل‬ ‫ادبیات در تماســی تلفنی با اکادمی نوبل‪ ،‬از احساسش از‬ ‫کســب این جایزه گفت‪« :‬پس از شــنیدن خبر برنده شدن‬ ‫جایزه نوبل ادبیات فورا نام نویسندگان سرشناس برنده نوبل‬ ‫روس چون «ایوان بونین» و «بوریس پوسترناک» به ذهنم‬ ‫خطور کرد‪ .‬از یک طرف احســاس فوق العاده ای اســت‪،‬‬ ‫ی که تلفن زنگ‬ ‫اما کمی نگران کننده نیز هســت‪ .‬هنگامــ ‬ ‫خورد‪ ،‬در خانه و مشــغول اتو کردن بودم‪ .‬با هشت میلیون‬ ‫کرون ســوئیس جایزه نقدی نوبــل‪ ،‬ازادی ام را می خرم‪».‬‬ ‫اودرباره برنامه اش در اینده هم گفت‪ :‬به نوشتن کتاب هایم‬ ‫زمان زیادی بین پنج تا ‪ 10‬سال زمان می برد‪ .‬دو ایده برای‬ ‫کتاب های جدیدم دارم و بنابراین خوشحالم که اکنون ازادی‬ ‫الزم برای کار کردن روی انها را دارم‪».‬‬ ‫سهم زنان از نوبل ادبیات‬ ‫اکادمــی ســوئد نخســتین بار در ‪1905‬جایــزه نوبل‬ ‫ادبیات را به یک نویســنده ســوئدی اهدا کرد و تا ‪21‬سال‬ ‫بعد مردان بودنــد که این جایــزه مهم را به دســت اوردند‪.‬‬ ‫از ‪1928‬تا ‪1945‬جایــزه نوبل فقط چهار بــار دیگر به زنان‬ ‫رسید و باز ‪21‬سال طول کشــید تا نلی زاکس از المان نوبل‬ ‫را از ان خود کند‪ .‬از ان ســال تا ‪1991‬که نادین گوردیمر از‬ ‫افریقای جنوبی جایزه برد‪ ،‬نوبل همواره به مردان رســید و‬ ‫تونی موریســون از امریکا در ‪1993‬و ویسالوا شیمبارسکا‬ ‫از لهســتان در ‪1996‬زنانی بودند که در دهه ‪90‬برنده نوبل‬ ‫شــدند‪.‬در هزاره ســوم ورق به نفع زنان برگشــت و الفریده‬ ‫یلینک از اتریش در ‪ ،2004‬دوریس لســینگ نویسنده زاده‬ ‫کرمانشــاه از انگلیــس در ‪ ،2007‬هرتا مولــر از رومانی در‬ ‫‪ ،2009‬الیس مونرو از کانادا در ‪2013‬و سوتالنا الکسیویچ‬ ‫از بالروس در ‪2015‬ایــن جایزه را بردند‪ .‬تا امــروز رودیارد‬ ‫کیپلینگ با‪42‬سال جوان ترین و دوریس لسینگ با‪88‬سال‬ ‫کهنســال ترین برندگان نوبل هســتند‪ .‬جایزه نوبل ادبیات‬ ‫که به نویســنده در قید حیات اعطا می شود‪ ،‬ارزشی معادل‬ ‫‪8‬میلیون کرون دارد‪.‬‬ ‫حوله خیس‬ ‫خاطرات جانشین فرمانده گروهان لشکر امام حسین (ع)‬ ‫ی نگاهی به زندگی جانشین فرمانده گروهان‬ ‫کتاب «حوله خیس» نوشته حمیده کریم ‬ ‫لشکر امام حسین(ع) است که در قالب مجموعه «اوج بندگی» با همکاری موسسه شهید‬ ‫کاظمی و موسسه میقات انصار به چاپ رسیده است‪ .‬سردار شهید حسن حجاریان از جمله‬ ‫شهدایی است که در سن ‪ 15‬سالگی وارد برنامه های تظاهرات و شکست حکومت نظامی به‬ ‫فرمان رهبر کبیر انقالب شد و از جمله کسانی است که در خیابان ها حاضر شدند و مجسمه‬ ‫شاه را پایین کشیدند‪ .‬این شــهید در عملیات چزابه که یکی از سنگین ترین عملیات ها در‬ ‫هشت سال دفاع مقدس بوده که تلفات بسیار سنگینی داشت به درجه رفیع شهادت نائل شد‬ ‫و پیکر مطهرش پس از چندی به دامان مادر بزرگوارش بازگشت‪.‬‬ ‫انچه در قسمتی از این کتاب با نام« راز» امده است‪« :‬کالفه شده بود از بس هر روز‬ ‫می گفت پول می خواهم‪ .‬نمی گفت برای چه؟ باید دلیلش را می فهمیدند‪ .‬تا اینکه محمد‬ ‫رازش را فاش کرد‪ .‬با بچه ها مسجد را سروسامان دادند و به فکر تاسیس یک کتابخانه بودند‪.‬‬ ‫حتی دیده بود حســن به تنهایی حوض بزرگ مســجد را رنگ می زد؛ دوستانش می گفتند‬ ‫رنگ ها را با پول خودش خریده است‪ .‬دلش ارام شد‪ .‬از ان روز همیشه منتظر بود تا حسن از‬ ‫او پول بخواهد و بیشتر از انچه می گفت به او پول می داد‪ .‬خدا را شکر کرد که پسرش اینقدر‬ ‫مرد شده‪ »...‬کتاب حاضر شامل ‪ 56‬خاطره از سردار شهید حسن حجاریان است و در ادامه‬ ‫وصیتنامه و دست نوشته هایی از شهید اورده شده است‪.‬‬ ‫به سوی میمک‬ ‫اولین پیروزی ایران در دفاع مقدس‬ ‫«به ســوی میمک» شــامل ناگفته هایی از اولین پیروزی ایران در جنگ و خاطرات‬ ‫سیاسی و اجتماعی به کوشــش علی کرم محمدیان از سوی انتشارات ســروش روانه بازار‬ ‫کتاب شــد‪.‬این اثر به اولین پیروزی ایران در دفاع مقدس در منطقه میمک‪ ،‬ناحیه ای در‬ ‫ایالم‪ ،‬می پردازد‪ .‬کتاب با معرفی محمدیان اغاز می شود و از دوران کودکی او که در سیاه‬ ‫چاد ر ایلیاتی متولد می شود‪ ،‬ســخن می گوید‪ .‬تولد در میان یکی از اقوام ایلیاتی‪ ،‬زندگی‬ ‫در طبیعت و شــرح انچ ه از دوران کودکی به یاد راوی مانده است‪ ،‬متن کتاب را به صورتی‬ ‫نمایشی جلو می برد‪ .‬بیان خاطراتی از دفاع مقدس ان هم از نگاه یک ایلیاتی خود موضوع‬ ‫تقریبا جدیدی است که می توان در این کتاب دید‪ .‬ضمن اینکه بیان این دسته از خاطرات‪،‬‬ ‫نگاهی کلی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی ایالت و عشایر کشور در دوران پیش از انقالب‬ ‫را نشان می دهد‪ .‬بخش دیگر خاطرات راوی به پیروزی انقالب اسالمی و جنگ هشت ساله‬ ‫اختصاص دارد‪ .‬نویسنده در این بخش به خاطرات متعددی اشــاره می کند؛ از پیش بینی‬ ‫کودتا تا نامه ای مهم به امام(ره)‪ .‬در بخش هایی از ایــن کتاب می خوانیم‪« :‬نبرد میمک‬ ‫یک نبرد نبود‪ ،‬یک حماســه بود‪ .‬نه تنها حماسه عشــایر خزل و تیپ ‪ 1‬زرهی‪ ،‬بلکه نمادی‬ ‫از حماسه عشایر و بسیج نیروهای نظامی ایران بود‪ .‬در اغاز این حماسه سرنوشت ساز این‬ ‫شجاع مردان رشید ایل بودند که به همراه برادران ارتشی خود به قلب دشمن نفوذ کرده و با‬ ‫پایمردی و مقاومت بی بدیل دشمن را به زانو دراوردند‪».‬‬ ‫دخترانافتاب‬ ‫کتابی که رهبری بر ان تقریظ نوشتند‬ ‫«پس از نزدیک سه ســال توانســتم در ایــن روزها ‪-‬‬ ‫ایام شــهادت حضرت زهرا ســام الله علیها ‪ -‬این کتاب را‬ ‫بخوانم‪ .‬در میــان کتاب های داســتانی که هدفش طرح‬ ‫مســائل فکری اســت‪ ،‬این بهترین کتاب از نویسنده ای‬ ‫ایرانی است‪ .‬طرح کلی داستان و درونمایه های داستانی‬ ‫ان خوب و شیرین است‪ .‬حرف ها هم قوی و منطقی است‪.‬‬ ‫اتفاقا پیش از این‪ ،‬کتاب‪ ...:‬را خوانده ام‪ .‬ان قویتر‬ ‫است‪ .‬ولی باتوجه به برخی مالحظات (عمده بهره برداری‬ ‫نکردن از عامل جنســی در کتاب حاضــر) در این کتاب‪،‬‬ ‫هنر بیشتری به کار رفته است‪ .‬باید ترویج شود‪ .‬تنها نقطه‬ ‫ضعف ان ذکر مشــخصات اســتاد فاطمه است در فصل‬ ‫اخر کتاب‪».‬‬ ‫این تقریــظ مقام معظم رهبری بر کتــاب «دختران‬ ‫افتاب» اســت‪ .‬رونمایی از تقریظ رهبــر انقالب بر کتاب‬ ‫«دختران افتاب» در حالی رسانه ای شــد که پیش از این‬ ‫اکثر اثار تقریظ شده با موضوع دفاع مقدس بودند و تنها دو‬ ‫کتاب «سفرنامه حج» رحیم مخدومی و کتاب «هدیه ای‬ ‫برای تو» اثری غیردفاع مقدسی محســوب می شدند که‬ ‫تقریظ رهبر انقالب بر انها رسانه ای شده است‪ .‬تازه ترین‬ ‫اثر تقریظ شــده رهبر انقالب در موضوع حجاب و ســبک‬ ‫زندگی نوشــته شده اســت و این نشــانگر توجه ویژه رهبر‬ ‫انقالب به این مساله است‪ .‬بعد از سخنان معظم له درباره‬ ‫سبک زندگی در خراسان شــمالی چند کتاب دیگر از جمله‬ ‫«من زنده ام» و «دختر شــینا» با موضوع نقــش زنان در‬ ‫جنگ تحمیلی مورد توجه ویژه ایشان قرار گرفت‪ .‬اما این‬ ‫بار و انتخاب کتاب «دختران افتاب» نشانگر جهت دهی‬ ‫ایشان به مساله مهم ســبک زندگی در حوزه کتاب است‪.‬‬ ‫ضمن اینکه رونمایی ایــن تقریظ در مدرســه ای دخترانه‬ ‫نیز خود پیام هــای خاصــی را در این زمینه القــا می کند‪.‬‬ ‫متن تقریظ حضرت ایت الله خامنه ای بر کتاب «دختران‬ ‫افتاب» در محل دبیرســتان دخترانه شــهدای هفتم تیر‬ ‫تهران رونمایی شد‪.‬‬ ‫انتشارات سروش اول بار در سال ‪ 82‬کتاب «دختران‬ ‫افتاب» را روانه بازار کتــاب کرد‪« .‬دختران افتاب» که در‬ ‫قالب رمان نوشته شــده‪ ،‬جزو معدود اثار ادبیات داستانی‬ ‫ا ست که با همکاری سه نویسنده؛ امیرحسین بانکی‪ ،‬بهزاد‬ ‫دانشگر و محمدرضا رضایتمند نوشته شده است‪ .‬داستان‬ ‫کتاب ناظر بر فضای دختران این جامعه و مشکالت و حال‬ ‫و احوال انهاست‪ .‬کتاب روایتگر داستان بخشی از زندگی‬ ‫«مریم» است که فرزند یکی از بازیگران مشهور است و از‬ ‫زندگی ای که دارد‪ ،‬خسته شــده و به دنبال فضای دیگر ‬ ‫ی‬ ‫است‪ .‬از انتخاب شخصیت اول داســتان از میان جامعه‬ ‫دختران کشور و بیان مشکالت و فضای فکری انها از زبان‬ ‫این شــخصیت و دیگر شــخصیت های حاضر در کتاب‪،‬‬ ‫می توان به این نتیجه رســید که «دختران افتاب» ورای‬ ‫یک رمان و داستان‪ ،‬قصد بیان مســائل جامعه شناختی و‬ ‫روانشناختی در قالب این گونه ادبی را دارد‪ .‬به عبارت دیگر‪،‬‬ ‫نویسنده با تیزهوشــی بر ان شــده تا از طریق سطر سطر‬ ‫داستان‪ ،‬نگاهی داشته باشد به زندگی دختران سرزمینش؛‬ ‫موضوعی که کمتــر با این رویکرد به ان در داســتان های‬ ‫امروز پرداخته شــده اســت‪ .‬کتاب «دختــران افتاب» با‬ ‫استفاده از سبک «داستان مقاله» به بررســی و نقد و رد و‬ ‫اثبات مولفه ها و مباحث و شــبهات حــوزه زن و خانواده و‬ ‫جامعه می پردازد و می توان گفت از موفقیت زیادی در این‬ ‫زمینه برخوردار است‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫مهاجرت روی‬ ‫جلد تایم‬ ‫اشپیگل پوتین‬ ‫را روی جلد‬ ‫خود برده‬ ‫است‬ ‫کشتن هر پشه‬ ‫نجات انسان ها‬ ‫موضوع‬ ‫اکونومیست‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫جراح کارت‬ ‫خدمتی متمایز از بانک انصار‬ ‫مراسم رونمایی از جراح کارت بانک انصار‪ ،‬با حضور‬ ‫جمعی از جراحان منتخب واعضــای هیات مدیره پورتال‬ ‫جراحان ایران برگزار شد‪.‬‬ ‫بــه گــزارش اداره کل بازار یابی و تبلیغات؛ مراســم‬ ‫رونمایی از جراح کارت بانک انصار با استقبال شایسته اعضا‬ ‫و هیات مدیره پورتال جراحان ایران همراه بود‪.‬‬ ‫این مراســم در محیطــی صمیمــی و خانوادگی و با‬ ‫حضور جمع کثیری از جراحان شــاخص کشور و حمایت‬ ‫ویژه بانک انصار برگزار شد و حاضران با خدمات ویژه بانک‬ ‫انصار برای جامعه جراحان اشنا شدند‪.‬‬ ‫جامعه جراحــان یکی از گروه های هدف شــاخص‬ ‫بانک انصار برای ارائه خدمات ویژه و متمایز به شمار می اید‬ ‫و بر اساس برنامه بازاریابی بانک انصار‪ ،‬ایجاد مزیت های‬ ‫رقابتی نســبت به رقبا و بازاریابی هدفمند‪ ،‬همراه با شناخت‬ ‫صحیح مشــتری و درک نیازهــای جامعه هــدف و ایجاد‬ ‫خدمات متمایز برای گروه های مختلف بر اساس نیازهای‬ ‫واقعی در دســتورکار بانک انصار قرار گرفتــه و با همراهی‬ ‫و همکاری پورتال جراحان ایــران‪ ،‬خدمات و محصوالت‬ ‫بانکی ویژه ای برای این قشر در نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫جــراح کارت‪ ،‬کارتی چند منظوره اســت که عالوه بر‬ ‫نشــان بانک انصار و پورتال جراحان کشــور‪ ،‬مشخصات‬ ‫کامل صاحب کارت روی ان درج شده است‪.‬‬ ‫این کارت حســاب کوتاه مدت با مزایــای ویژه ای را‬ ‫پشــتیبانی می کند و قابل اســتفاده در تمامــی درگاه های‬ ‫الکترونیک است‪.‬‬ ‫با توجــه بــه قابلیت خــاص و متمایــز ایــن کارت و‬ ‫بهره منــدی از تکنولــوژی ‪ ،RfId‬جراحان محتــرم دارنده‬ ‫کارت‪ ،‬امکان بهره مندی از تخفیفات متمایز و قابل توجه‬ ‫این کارت را در تمامی پذیرنده های بانک از طریق عضویت‬ ‫در باشگاه مشــتریان بانک انصار داشته وهمچنین امکان‬ ‫بهره مندی از خدمات وتخفیفات ویژه از طریق مبادی طرف‬ ‫قرارداد پورتال جراحان ایران از قبیل؛ نمایندگی های خودرو‬ ‫و پروژه های ویژه اداری‪ ،‬تجاری و مسکونی را دارا خواهند‬ ‫بود‪ .‬در این مراســم با حضور اعضــای هیات مدیره پرتال‬ ‫جراحان کشور و مدیرکل بازار یابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬از‬ ‫جراحان برگزیده با اهدای لوح تقدیر و تندیس قدر دانی شد‪.‬‬ ‫همچنین مراسم رونمایی نمادین جراح کارت با حضور‬ ‫اعضــای هیات مدیره‪ ،‬نمایندگان بانک انصار و پزشــکان‬ ‫برگزیده برگزار و نماد حجمی جراح کارت توسط این عزیزان‬ ‫امضا شد‪.‬‬ ‫اجرای بر نامه موسیقی به خوانندگی علی لهراسبی از‬ ‫بخش های ویژه این مراسم بود و با اســتقبال زیاد حضار و‬ ‫شرکت کنندگان همراه بود‪.‬‬ ‫در حاشیه این مراسم باجه خدمات انالین بانک انصار‬ ‫فعال بوده و حین برگزاری مراســم‪ ،‬ضمن انجام مشــاوره‬ ‫خدمات بانکی به جراحان محترم‪ ،‬نسبت به افتتاح حساب‬ ‫و صدور جراح کارت برای متقاضیان اقدام شد که این امر‬ ‫با استقبال خوب جراحان همراه بود و موجبات رضایتمندی‬ ‫این بزرگواران را فراهم کرد‪.‬‬ ‫همچنیــن جراحان گرامــی و خانواده هــای انان در‬ ‫حاشیه این مراسم خدمات بانکی قابل ارائه از سوی بانک‬ ‫انصار و خدمات مشاوره سرمایه گذاری و اقتصادی از سوی‬ ‫شرکت های زیر مجموعه بانک به استحضار حضار رسید که‬ ‫با استقبال خاصی مواجه گردید‪.‬‬ ‫با اغاز به کار تارنمای حاتم طرح ‪ 10‬هزارمیلیاردریالی بانک انصار در حمایت از تولیدملی و ازدواج جوانان به اجرا درامد‬ ‫اغاز به کار تارنمای حاتم‬ ‫با اغــاز بــه کار وب ســایت طــرح حاتم به نشــانی‬ ‫‪ http://hatam.ansarbank.com‬طــرح ‪1 0‬هزارمیلیارد‬ ‫ریالی حاتم کارت انصار که با هــدف حمایت از تولید ملی‬ ‫در راســتای تحکیم مبانی اقتصاد مقاومتی‪ ،‬اشتغالزایی‬ ‫و رونق اقتصادی‪ ،‬خروج از رکــود تورمی‪ ،‬تامین جهیزیه‬ ‫و تســهیل در امر ازدواج جوانان تصویب شــده است‪ ،‬به‬ ‫مرحله اجرا رسید‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪،‬‬ ‫این طرح در گام نخســت برای مزدوجین سال جاری اجرا‬ ‫شــده و به هریک از زوجیــن مبلغ ‪50‬میلیــون ریال جمعا‬ ‫‪ 100‬میلیون ریال با نرخ ‪15‬درصد تســهیالت با اقســاط‬ ‫‪30‬ماهــه به منظــور خرید جهیزیــه و کاالهــای موردنیاز‬ ‫پرداخت می شود‪.‬‬ ‫این گزارش می افزاید که مزدوجین ســال جاری که‬ ‫متقاضــی دریافت این تســهیالت هســتند‪ ،‬می توانند با‬ ‫مراجعه به وب ســایت یادشــده اطالعات موردنیاز را درج‬ ‫کرده و در نوبت دریافت این تســهیالت با شــرایط مندرج‬ ‫قرار گیرند‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫روز جهانی استاندارد‬ ‫« پگاه» واحد نمونه تولید ملی شد‬ ‫به گــزارش روابط عمومی صنایع شــیر ایران (پگاه)؛ مراســم گرامیداشــت روز جهانی‬ ‫اســتاندارد با حضور معاون اجرایــی رئیس جمهور‪ ،‬نایب رئیس مجلس شــورای اســامی‪،‬‬ ‫دادستان کل کشور و رئیس سازمان استاندارد برگزار و شرکت پگاه گلپایگان موفق به دریافت‬ ‫عنوان واحد نمونه تولید ملی شــد‪ .‬بنا بر این گزارش‪ ،‬مدیرعامل پــگاه گلپایگان با حضور در‬ ‫این مراســم نشــان واحد نمونه تولید ملی را از دستان محمد شــریعتمداری‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫ابوترابی‪ ،‬حجت االسالم رئیسی و نیره پیروزبخت دریافت کرد‪ .‬عبداله قدوسی پس از کسب‬ ‫این عنوان در جمع خبرنگاران حاضر شد و به سواالت انها در زمینه دستیابی به این موفقیت ملی‬ ‫پاسخ داد‪.‬‬ ‫برای اولین بار‬ ‫بازار‬ ‫در یک بانک ایرانی‬ ‫سامانه اعتبارسنجی مشتریان حقیقی بانک دی رونمایی شد‬ ‫سامانه اعتبارسنجی مشتریان حقیقی بانک دی که با‬ ‫استفاده از تکنیک های داده کاوی و الگوریتم شبکه عصبی‬ ‫تهیه و طراحی شده با حضور مدیرعامل بانک دی رونمایی‬ ‫شد‪ .‬به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬سامانه‬ ‫ساتراپ (ســامانه تحلیل ریســک و اقدامات پیشگیرانه)‬ ‫که برای نخســتین بار در یک بانک ایرانی اجرایی شده با‬ ‫بهره گیری از فن اوری های نوین از سوی کارشناسان داخلی‬ ‫بانک دی تدوین شده است‪.‬‬ ‫دکتر احمــد شــفیع زاده ‪ -‬مدیرعامل بانــک دی ‪ -‬در‬ ‫مراسم رونمایی از این سامانه با ابراز خرسندی از اقدامات‬ ‫ی مراحل‬ ‫انجام شده در اداره ریسک اظهار کرد‪« :‬تهیه تمام ‬ ‫نرم افزار مدیریت ریسک اعتباری به دست کارشناسان بانک‬ ‫دی نشــان دهنده توان باالی نیروی انســانی بانک است‬ ‫که امیدواریم با بهره گیری از این فرصت همگی در مسیر‬ ‫اعتالی بانک ارزش افرین دی کوشا باشیم‪».‬‬ ‫وی با تقدیر از تدوینگران نرم افزار مدیریت ریســک‬ ‫خواســتار گســترش فعالیت ســامانه به همــه بخش ها و‬ ‫معاونت های بانک شــد‪ .‬در ادامه این مراسم زاوش راه نو‬ ‫ـ مدیر اداره ریسک بانک دی ـ اظهار کرد‪« :‬اداره توسعه و‬ ‫مطالعات بانک دی در سال جاری موضوع «طراحی مدل‬ ‫اعتبارسنجی و پیش بینی ریسک اعتباری مشتریان بانک‬ ‫دی» را به عنوان یکی از موضوعــات اصلی فعالیت های‬ ‫پژوهشــی مورد توجــه قــرار داد و بررســی ان را در قالب‬ ‫پایان نامه ای دانشگاهی به تصویب رساند‪».‬‬ ‫وی افــزود‪« :‬بــه این ترتیــب باتوجــه بــه رویکرد‬ ‫اداره ریســک مبنی بر اســتفاده از فن اوری هــای نوین و‬ ‫عملیاتی کردن مدل طراحی شده‪ ،‬پس از تشکیل جلسات‬ ‫متعدد بــرای اولین بــار در ایــران نرم افزار اعتبارســنجی‬ ‫مشــتریان حقیقی بانک دی بــا اســتفاده از تکنیک های‬ ‫داده کاوی و الگوریتــم شــبکه عصبی تهیه شــد‪ ».‬مدیر‬ ‫اداره ریســک بانــک دی یکــی از بخش هــای مهم این‬ ‫ســامانه را مدیریــت ریســک نقدینگی دانســت و گفت‪:‬‬ ‫«مدیریت ریســک نقدینگی‪ ،‬تحلیــل وضعیت نقدینگی‬ ‫بانک براســاس ارزهــای گوناگون‪ ،‬پیش بینــی نیازهای‬ ‫اینده‪ ،‬بررســی روش های جذب منابع و طراحی ســاختار‬ ‫دارایی های بانک را شامل می شــود‪ ».‬راه نو با بیان اینکه‬ ‫مدیریت منابع و مصارف و برقرار کردن توازن میان جذب‬ ‫منابع و اعطای تســهیالت از دغدغه های اصلی مدیران‬ ‫بانک هاست‪ ،‬خاطرنشان کرد‪« :‬سامانه مدیریت ریسک‬ ‫نقدینگــی با ارائــه صورت نقدینگــی ســاختاریافته بانک‬ ‫و ارائه صورت سررســید ســاختار یافته بانک و محاســبه‬ ‫شکاف نقدینگی و ارائه نســبت های ان به کاهش ریسک‬ ‫نقدینگی بانک دی کمک خواهــد کرد‪ ».‬وی بخش مهم‬ ‫دیگر سامانه را مدیریت ریســک اعتباری دانست و گفت‪:‬‬ ‫«ریسک اعتباری مهمترین ریسک پیشروی در بانک ها و‬ ‫نهادهای سپرده پذیر است‪ .‬این ریسک از این جهت ناشی‬ ‫می شود که دریافت کنندگان تسهیالت توانایی و تمایل به‬ ‫بازپرداخت اقساط خود را به بانک نداشته باشند‪».‬‬ ‫در این مراسم دکتر شفیع زاده‪ ،‬مدیرعامل بانک دی‪،‬‬ ‫علی مهبودی عضو هیات مدیــره‪ ،‬زاوش راه نو مدیر اداره‬ ‫ریسک و اعضای شورای معاونین حضور داشتند‪.‬‬ ‫پذیرفتن نقش های اجتماعی درکنار‬ ‫فعالیت های اقتصادی امری مبارک است‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫نیز قرار بگیرد‪ .‬تالش می کنیم با شــروع تفاهم نامه دست‬ ‫به دســت هم بدهیــم تــا ورزش همگانــی را در جامعه جا‬ ‫بیندازیم‪».‬‬ ‫رئیس فدراســیون شــنا‪ ،‬شــیرجه و واترپلو در پایان‬ ‫صحبت های خود گفت‪« :‬ورزش شــنا همیشــه مورد نظر‬ ‫و تاکید بزرگان بوده اســت و امیــدوارم بتوانیم با همکاری‬ ‫یکدیگر به جامعه ســالم که اولویتش توسعه ورزش است‬ ‫برسیم‪».‬‬ ‫در ادامه این مراسم کارت ورزشی چند منظوره بانک‬ ‫دی با حضور حجت االسالم و المسلمین شهیدی نماینده‬ ‫ولی فقیه‪ ،‬معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور‬ ‫ایثارگران‪ ،‬دکتر احمد شــفیع زاده مدیرعامــل بانک دی‪،‬‬ ‫سجادی معاون توســعه ورزش قهرمانی و حرفه ای وزارت‬ ‫ورزش و جوانان‪ ،‬افشارزاده مشاور و سرپرست حوزه وزارتی‬ ‫وزیر ورزش و جوانان و رضوانی رئیس فدراســیون شــنا‪،‬‬ ‫شیرجه و واترپلو رونمایی شد‪.‬‬ ‫همچنین در پایان این مراسم از سیروس طاهریان‪،‬‬ ‫جواد پذیرفته و مجید فرزان فر به عنوان ایثارگران صاحب‬ ‫افتخار در سه رشــته ورزشی شــنا‪ ،‬شــیرجه و واترپلو و از‬ ‫تقی عســگری به عنوان پیشکســوت شــیرجه و از جمال‬ ‫چاوشــی فر‪ ،‬مجتبی ولی پور و حمید رضــا مقدم به عنوان‬ ‫افتخار افرینان این سه رشته ورزشی تجلیل شد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک دی با اشــاره بــه ورود بانک دی به‬ ‫حوزه مســئولیت های اجتماعی گفت‪« :‬توســعه مفهوم‬ ‫مسئولیت های اجتماعی و پذیرفتن نقش های اجتماعی در‬ ‫کنار فعالیت های اقتصادی امری مبارک است‪».‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابــط عمومی بانک دی‪ ،‬دکتر‬ ‫احمد شفیع زاده در مراسم انعقاد تفاهم نامه همکاری بانک‬ ‫دی و فدراسیون شنای جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬رونمایی‬ ‫از کارت ورزشــی بانک دی و تجلیل از قهرمانان ایثارگر با‬ ‫بیان اینکه بانک دی به عنوان بانکی ارزش افرین مشغول‬ ‫خدمت رســانی بــه جامعــه در حوزه های مختلف اســت‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬یکی از مفاهیم مهمی که در سال های اخیر وارد‬ ‫ادبیات مدیریتی بنگاه های اقتصادی شده‪ ،‬ورود در حوزه‬ ‫مسئولیت های اجتماعی است‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با تاکید بر اینکه توسعه مفهوم‬ ‫مسئولیت های اجتماعی و پذیرفتن نقش های اجتماعی‬ ‫در کنار فعالیت های اقتصادی امری مبارک است‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫«مشارکت در ســایر مســائل جامعه در کنار ســوداوری و‬ ‫مســائل موجود نقــش بســزایی در موفقیت بانــک دارد‪.‬‬ ‫بنگاه های اقتصــادی می توانند همزمان با کســب منافع‬ ‫اقتصادی‪ ،‬منافع مهــم اجتماعی را نیز تولیــد کنند و وارد‬ ‫حمایت از حوزه های فرهنگی‪ ،‬ورزشی‪ ،‬بهداشت و درمان‬ ‫و مدرسه سازی شوند‪».‬‬ ‫شفیع زاده ادامه داد‪« :‬بانک دی با درکی درست از این‬ ‫مسئولیت در این مسیر صحیح قرار گرفته و اهتمام الزم را به‬ ‫انجام وظیفه ذاتی خود دارد‪ .‬این بانک ارزش افرین با ارائه‬ ‫خدمات پولی و مالی به خانواده های معزز شاهد و ایثارگر و‬ ‫سایر اقشار جامعه از دیگر مســئولیت های اجتماعی خود‬ ‫نیز غفلت نمی کند‪ ».‬مدیرعامل بانک دی خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«رویکرد ما در سند راهبردی بانک دی معطوف به ایثارگرانی‬ ‫است که ما همواره مدیون از خود گذشتگی خانواده های‬ ‫انها هستیم‪ .‬باتوجه به ســند راهبردی بانک و مد نظر قرار‬ ‫دادن به روز بودن و ارزش افرینی‪ ،‬این بانک در حوزه های‬ ‫توسعه علم و دانش و اقتصاد کتاب با فعال تر کردن نهضت‬ ‫کتابخوانی به عنوان پایه توســعه دانش کشور و حمایت از‬ ‫ورزش‪ ،‬سالمت و جوانان و فعال کردن این حوزه نیز وارد‬ ‫شده است‪ ».‬شفیع زاده در پایان با بیان اینکه نسبت نزدیک‬ ‫بانک دی با جامعه شاهد و ایثارگر کشور‪ ،‬ارزش و افتخار این‬ ‫بانک است‪ ،‬ابراز امیدواری کرد این بانک با پیشبرد اهداف‬ ‫خود همواره در مســیر افتخار افرینی قرار گرفته و بتواند به‬ ‫نحو شایسته ای به این جامعه خدمتگزاری کند‪.‬‬ ‫در ادامه این مراسم رئیس فدراسیون شنا‪ ،‬شیرجه و‬ ‫واترپلو گفت‪« :‬تنها برای حمایت از شــنا تالش نمی کنیم‬ ‫بلکه به دنبال توســعه این رشــته و همگانی کردن ان هم‬ ‫هستیم‪».‬‬ ‫رضوانی در مراســم تقدیر از مدال اوران رشــته های‬ ‫شنا‪ ،‬شــیرجه و واترپلو گفت‪« :‬همان طور که می دانید در‬ ‫دین و احادیث توصیه زیادی به ورزش شــنا صورت گرفته‬ ‫است‪ .‬بحث و هدف ما در این فدراسیون تنها حمایت از شنا‬ ‫نیست و ما تالشمان توسعه این رشته در کشور است‪ .‬این‬ ‫موضوع حتی مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز هست که‬ ‫همیشه بحث ورزش همگانی را مورد تاکید قرار می دهند‪».‬‬ ‫رضوانی درباره امضای تفاهم نامه همکاری با بانک‬ ‫دی گفت‪« :‬امیدوارم با تفاهم نامــه ای که امضا کرده ایم‬ ‫فضای ورزش شــنا در اختیار همه و خانواده شهدا و ایثارگر‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫رونمایی از پنج نرم افزار بانکی در دومین همایش فناوری‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪283‬‬ ‫اطالعات موسسه اعتباری کوثر‬ ‫به گــزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛‬ ‫فهیمی پــور قائم مقام موسســه اعتباری کوثــر در دومین‬ ‫همایش فناوری اطالعات که در اســتان قم برگزار شد‪ ،‬با‬ ‫اشاره به قانون بانکداری اســامی گفت‪« :‬همه بانک ها‬ ‫متعهد به اجرای این قانون هستند‪ ،‬انچه در قرض الحسنه‬ ‫هســت‪ ،‬هیچ گونه ســودی گرفته نمی شــود و موسســه‬ ‫اعتباری کوثر هیچ گونه کارمزدی از مشتریان خود دریافت‬ ‫نمی کند‪».‬‬ ‫فهیمی پور افزود‪« :‬رفتن موسسه به بازار فرابورس از‬ ‫دیگر افتخارات ما بود که انجام شد و از سوی دیگر افتتاح‬ ‫صندوق سرمایه گذاری سهام کوثر است که یک جای امن‬ ‫برای سرمایه گذاری مردم است‪ .‬همچنین مدت زیادی به‬ ‫فکر شــکل گیری صندوق امانات بودیم که در تهران این‬ ‫سرویس را شــروع کردیم و در دیگر استان ها نیز ان را دایر‬ ‫می کنیم‪».‬‬ ‫قائم مقام موسسه اعتباری کوثر ابراز داشت‪« :‬یکی از‬ ‫اقدامات دیگر موضوع سوپرمارکتینگ بوده که انجام شده‬ ‫و امسال نیز میز بیمه کوثر در تعدادی از شعب شروع به کار‬ ‫کرد و مقارن با عید قربان نیز خدمت لیزینگ انجام شد‪».‬‬ ‫وی گفت‪« :‬همه مســائل ما بر اســاس قانون است‬ ‫و ارتباطــات قانونی در خصــوص لیزینگ وجــود دارد که‬ ‫امیدواریم بتوانیم به خدمت رسانی مردم کنیم‪».‬‬ ‫فهیمی پور با تاکید بر موضوع مشتری مداری گفت‪:‬‬ ‫«ارتباط با مشتری امر بســیار مهمی است که در این زمینه‬ ‫از امکانات فناورانه باید اســتفاده کرده و بهره ببریم که در‬ ‫دستورکار داریم‪».‬‬ ‫ســپس مهندس نجفی سرپرســت مدیریت فناوری‬ ‫اطالعــات گفــت‪« :‬باتوجه بــه تاکیدات دکتــر رضایی‪،‬‬ ‫مدیرعامــل محترم مبنی بر حرکت از ســمت جــذب منابع‬ ‫به ســمت جذب مشــتری و ارائــه خدمات نویــن بانکی و‬ ‫همچنین در راستای تاکید و اهتمام ویژه بر رعایت اصول‬ ‫مشتری مداری توسط کارکنان که مستلزم فعالیت و تالش‬ ‫هر چه بیشتر کارشناســان فناوری استان هاست‪ ،‬با هدف‬ ‫یکپارچه ســازی و انتقال اهداف و سیاست های موسسه‪،‬‬ ‫ارتقای سطح تعامالت و اموزش کارشناســان این حوزه با‬ ‫رویکرد نوینی برگزار شد‪».‬‬ ‫موسســه اعتباری کوثر در زمینه پرداخت تسهیالت‬ ‫قرض الحسنه نقش موثری دارد‪.‬‬ ‫ســید مهدی صادقی‪ ،‬اســتاندار قم در این همایش‬ ‫گفت‪« :‬به ســهم خودم به همه مســئوالن موسسه کوثر‬ ‫خیرمقدم می گویم که در شهر کریمه اهل بیت(ع) حاضر‬ ‫شدند‪ ».‬وی اظهار داشــت‪« :‬برگزاری این همایش ها به‬ ‫منظور ارتقای ســطح فناوری اســت و از موسسه کوثر که‬ ‫نسبت به این امر اهتمام ویژه داشته است قدردانی می کنم و‬ ‫موسسه کوثر یکی از موسسات اعتباری خدمت رسان است‬ ‫و توانسته مسیر پیشرفت و گسترش را به خوبی طی کند‪».‬‬ ‫صادقی ابراز داشت‪« :‬امیدوارم ان چیزی که در جهت‬ ‫توسعه و پیشرفت استان است ایجاد شــود و این موسسه‬ ‫بتواند اعتبارات الزم را تنظیم و در اختیار توسعه اقتصاد خرد‬ ‫و کالن قرار دهد‪».‬‬ ‫همزمان با برگزاری این همایش از پنج نرم افزار جدید‬ ‫بانکی و تمبر رونمایی شد‪.‬‬ ‫در ایــن مراســم فهیمی پــور قائم مقــام موسســه‪،‬‬ ‫سید مهدی صادقی اســتاندار قم و دیگر مسئوالن استانی‬ ‫حضور داشــتند‪ ،‬از پنج نرم افزار تولید شــده و تمبر یاد بود‬ ‫همایش رونمایی شد‪.‬‬ ‫سامانه ‪ *744# ussd‬یکی از این نرم افزارهایی بود که‬ ‫از طریق ان تمامی خدمــات روی تلفن همراه بدون نصب‬ ‫نرم افزار و بدون دسترسی به اینترنت انجام می شود‪.‬‬ ‫نرم افــزار شــعبه یــاب و ســایت موسســه از دیگــر‬ ‫نرم افزارهای موسسه کوثر بود که امروز از ان رونمایی شد‪.‬‬ ‫همچنین در این مراســم از پورتابل اینترنتی موسسه‬ ‫رونمایی شد که موسسه اعتباری کوثر قم به عنوان پایلوت‬ ‫توانسته این پورتابل ویژه را برای نخستین بار در قم اجرایی‬ ‫کند‪.‬‬ ‫نسل سوم اینترنت بانک موسسه اعتباری کوثر که با‬ ‫طراحی روابط عمومی موسسه انجام گرفته امروز رونمایی‬ ‫شد و با راه اندازی ان دیگر برای انجام خدمات بانکی نیاز به‬ ‫حضور در شعب نیست‪.‬‬ ‫شایان ذکر است این سیســتم ها تمامی مجوزهای‬ ‫امنیتی را کســب و مورد تاییــد کارشناســان ذ ی ربط قرار‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫همچنین در حاشیه این همایش‪ ،‬کارشناسان فناوری‬ ‫موسسه کوثر با حضور در مســجد مقدس جمکران ضمن‬ ‫زیارت این مکان مقدس‪ ،‬دعای توسل را نیز قرائت کردند‪.‬‬