روزنامه صمت شماره 295 - مگ لند
0

روزنامه صمت شماره 295

روزنامه صمت شماره 295

روزنامه صمت شماره 295

‫روحانی درفهرست‬ ‫جامعه مدرسین‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و نود وپنج‪19/‬دی ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫سفر نهاودیان به قم‬ ‫چه نتیجهای داشت؟‬ ‫اتش درخانه سعودی‬ ‫اعدام شیخ نمر‪ ،‬عربستان را با چالشهای بسیاری مواجه میکند‬ ‫درمذمتیکخشم‬ ‫کارشناسانمثلثحملهبهسفارتعربستانراتقبیحکردند‬ ‫بلوفسعودی‬ ‫فقط چندکشورکوچک در حمایت از‬ ‫عربستان با ایران‪ ،‬قطع رابطهکردند‬ ‫ادولف اردوغان‬ ‫نقشرئیسجمهورترکیه‬ ‫دراعدام شیخ نمرچه بود؟‬ ‫تصمیم اقاسعید‬ ‫اصولگرایان به ائتالف‬ ‫از الریجانیتا جلیلی‬ ‫نزدیک میشوند‬ ‫نیاوران‪ ،‬ساعت‪22‬‬ ‫چگونه اعتراضها به اعدام شیخ نمر‬ ‫منجربهاشغالسفارتعربستانشد؟‬ ‫جامعهدقیقه‪90‬‬ ‫مثلث‪،‬خصلتایرانیاندرنظرسنجیهای‬ ‫انتخاباتیرابررسیمیکند‬ ‫همراه با اثاری از عباس کاظمی‬ ‫ومعصومهغفوری‬ ‫نامزدهایاصولگرا‬ ‫باید فداکاریکنند‬ ‫گفتوگویمثلثبا حسین نجابت‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫گام هایاخر‬ ‫اصول گرایانبهائتالفازالریجانیتاجلیلینزدیکمی شوند‬ ‫رسالتخطیرسفارتخانه‏های‬ ‫جمهوریاسالمی‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫اولی که دولت جمهوری اسالمی‬ ‫من از ّ‬ ‫تعیین شــد‪ ،‬هــر دولتی پیــش امــد و وزیر‬ ‫خارجه‏ای تعیین شــد راجع به سفرای خارجه‬ ‫و راجع به سفارتخانه‏هایی که در خارج داریم‬ ‫خیلی تاکید کردم به اینکــه انها باید اصالح‬ ‫بشوند و می‏دانید که ســفارتخانه‏ها در خارج‬ ‫که نمایندۀ جمهوری اســامی هستند‪ ،‬باید‬ ‫طوری باشــد که با جمهوری اسالمی تطبیق‬ ‫بکنند‪ .‬اگر بنا باشد که یک سفارتخانه‏ای در‬ ‫ـ فرض کنید که ـ یکی از بالد خارجی طوری‬ ‫باشد که با جمهوری اســامی نسازد از حیث‬ ‫کیفیت افرادش و کیفیــت اداره‏اش‪ ،‬و وضع‬ ‫خود ســفارتخانه‏اش و افعالی که در انجا انجام می‏گیرد و‬ ‫مراودات و مراجعاتی که دارند اگر ـ خدای نخواسته ـ نسازد‬ ‫با جمهوری اسالمی‪ ،‬این سفارتخانه نبودنش بهتر است از‬ ‫بودنش؛ برای اینکه وقتی که بنا شد چیزی که نمایشگر یک‬ ‫دولتی است و نمایشگر یک جمهوری اسالمی است‪ ،‬انجا‬ ‫برخالف موازین اسالمی در او عمل بشود‪ ،‬ضررش بیشتر از‬ ‫نفعش است‪ .‬این سفارتخانه‏ها در خارج باید جهات مربوط‬ ‫به دولت را عهده‏دار باشند و نمایشگر ان رژیمی باشند که ان‬ ‫رژیم خودش را اسالمی می‏داند‪.‬‬ ‫البته می‏دانید که ســفارتخانه‏ها چه وضعی داشــتند‬ ‫در دولت ســابق؛ یعنی‪ ،‬در زمان پهلــوی و خصوص ًا زمان‬ ‫محمدرضا و ســفارتخانه‏ها اگر در خارج باز به همان وضع‬ ‫ـ خدای نخواسته ـ بخواهند باقی باشند‪ ،‬این سفارتخانه‏ها‬ ‫مضر به کشور اسالم هستند؛‬ ‫‪10- 19‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫چالشاقایرئیسجمهور‬ ‫غیبتسیدحسن‬ ‫پشیمانم‬ ‫نکتهتوکلی‬ ‫‪16- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫مصداقحقالناس‬ ‫بایدتابعنتیجهانتخاباتباشیم‬ ‫زلزلهدرقارهسبز‬ ‫روایت«کیمیا»‬ ‫‪26- 57‬‬ ‫سیاست‬ ‫نیاوران‪،‬ساعت‪22‬‬ ‫روحانیدرفهرستجامعهمدرسین‬ ‫گام هایاخر‬ ‫پاتکایرانی‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬سیدضیاءایمانی‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سید حمید خالقی ‪ -‬مصطفی صالح کیا‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫جامعه دقیقه ‪90‬‬ ‫اگاهی های جدید‪ ،‬رای خاکستری ها را می سازد‬ ‫مساله موج‬ ‫‪ 30‬درصد مردم حزبی رای می دهند‬ ‫‪64-71‬‬ ‫بینالملل‬ ‫‪58- 63‬‬ ‫یعنی‪ ،‬مضر به اســام هســتند؛ یعنی‪ ،‬بهانه دســت‬ ‫انهایی[می‏دهد]که می‏دانید که همۀ قلمهایشان االن بر‬ ‫ضد ما هستند‪ .‬قلمها و زبانها ان چیزهایی که نیست جعل‬ ‫می‏کنند و می‏نویســند و می‏گویند‪ ،‬اگر ـ خدای نخواســته‬ ‫ـ باشــد دیگر معلوم اســت چه خواهند کرد‪ .‬از این جهت‪،‬‬ ‫این یک وظیفۀ اســامی و وظیفۀ ملی شما و ما هست که‬ ‫حفظ کنیم حیثیت اســام را و حیثیت کشور خودمان را در‬ ‫هر جا که هســتیم‪ .‬این یکی از امور بسیار مهمی است که‬ ‫از اول من ســفارش را کردم‪ ،‬لکن کمتر عمل شده است و‬ ‫من امیدوارم که حاال دیگر محذوراتی که اگر بوده است در‬ ‫داخل و خارج از بین رفته باشد‪.‬‬ ‫و ان‏شاءال ّله‏ شما در خارج که می‏روید متعهد باشید به‬ ‫جهات اسالمی و کارمندهایی که در انجا دارید‪ ،‬اشخاصی‬ ‫که در انجا هستند‪ ،‬حتی ان کسی که اشپزی می‏کند‪ ،‬اینها‬ ‫باید اشخاصی باشند که انحراف نداشته باشند‪ .‬اگر‬ ‫یکدفعه نمی‏شود اینها را تصفیه کرد تدریج می‏شود‪،‬‬ ‫با تدریج می‏شود که اینها را تصفیه کرد‪ .‬و من از خدا‬ ‫توفیق شما را می‏خواهم در اینکه این خدمت بزرگ را‬ ‫شما انجام بدهید و چهرۀ جمهوری اسالمی را در انجا‬ ‫به ان طوری که خدای تبارک و تعالی می‏خواهد و ان‬ ‫طوری که هست و ان شــاءال ّله‏‪ ،‬بعدها خواهد شد‪.‬‬ ‫شما هم در انجا نمایشگر این چهرۀ اسالمی باشید‪.‬‬ ‫و این را هــم بدانید کــه وزارت خارجــه از همۀ‬ ‫وزارتخانه‏ها مسئولیتش زیادتر است؛ برای اینکه با‬ ‫خارج ســر و کار دارد‪ ،‬در داخل ممکن است که یک‬ ‫چیزهایــی ـ فرض کنید ـ واقع بشــود ولــو نباید واقع‬ ‫بشــود‪ ،‬اما ضررش کمتر از ان چیزی اســت که در‬ ‫خارج واقع می‏شود‪.‬‬ ‫ال سعود در قعر جهنم‬ ‫غلبه خون بر شمشیر‬ ‫می خواهند مانع از نفوذ ایران شوند‬ ‫حیلت ال سعود‬ ‫‪72-77‬‬ ‫ورزش‬ ‫راه پروفسور‬ ‫سقوط و صعود یک قهرمان‬ ‫فرافکنی سعودی‬ ‫بیایید سوشا را نابود کنیم!‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫روحانی درفهرست‬ ‫جامعه مدرسین‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و نود وپنج‪19/‬دی ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫سفر نهاودیان به قم‬ ‫چه نتیجهای داشت؟‬ ‫اتش درخانه سعودی‬ ‫اعدام شیخ نمر‪ ،‬عربستان را با چالشهای بسیاری مواجه میکند‬ ‫درمذمتیکخشم‬ ‫کارشناسانمثلثحملهبهسفارتعربستانراتقبیحکردند‬ ‫بلوفسعودی‬ ‫فقط چندکشورکوچک در حمایت از‬ ‫عربستان با ایران‪ ،‬قطع رابطهکردند‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫ادولف اردوغان‬ ‫نقشرئیسجمهورترکیه‬ ‫دراعدام شیخ نمرچه بود؟‬ ‫تصمیم اقاسعید‬ ‫اصولگرایان به ائتالف‬ ‫از الریجانیتا جلیلی‬ ‫نزدیک میشوند‬ ‫نیاوران‪ ،‬ساعت‪22‬‬ ‫چگونه اعتراضها به اعدام شیخ نمر‬ ‫منجربهاشغالسفارتعربستانشد؟‬ ‫جامعهدقیقه‪90‬‬ ‫مثلث‪،‬خصلتایرانیاندرنظرسنجیهای‬ ‫انتخاباتیرابررسیمیکند‬ ‫همراه با اثاری از عباس کاظمی‬ ‫ومعصومهغفوری‬ ‫نامزدهایاصولگرا‬ ‫باید فداکاریکنند‬ ‫گفتوگویمثلثبا حسیننجابت‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫موضعپاستور‬ ‫خبرنامه‬ ‫نوعمواجهشدندولتبامسالهبهشهادترسیدنشیخنمرباقرالنمروالبته‬ ‫ماجرای حمله به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی از موضوعاتی بوده که‬ ‫در هفته گذشته مورد توجه قرار گرفته است‪ .‬در خبرنامه این شماره عالوه بر این‬ ‫موضوع تصمیمات انتخاباتی جدید اصالح طلبان ‪ ،‬اظهارات احمد توکلی و عدم‬ ‫شرکت سید حسن خمینی در ازمون خبرگان را نیز بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چشم طمع امریکا به انتخابات پیش رو‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫بیاناترهبرمعظمانقالبدردیدارائمهجمعه‬ ‫حضــرت ایت اللــه خامنــه ای رهبر معظــم انقالب‬ ‫اسالمی هفته گذشــته در دیدار ائم ه جمع ه سراسر کشور‪،‬‬ ‫سخنان مهمی در مورد انتخابات اسفندماه بیان کردند‪.‬رهبر‬ ‫انقالب اسالمی انتخابات را در ُبعد داخلی‪ ،‬موجب احساس‬ ‫اســتقالل و هویت و تاثیرگذاری ملت و در ُبعد منطقه ای و‬ ‫جهانی‪ ،‬مایه ابرو و اعتبار کشور و نظام خواندند‪.‬‬ ‫ایشــان با انتقاد از مدعیان نامطمئن بودن انتخابات‬ ‫خاطرنشــان کردند‪« :‬برخی انگار به عــادت و مرض بدی‬ ‫مبتال شده اند که دائم نزدیک انتخابات‪ ،‬در کوس نامطمئن‬ ‫بودن نتایج ارا می دمنــد و نعمت بزرگ انتخابــات را با این‬ ‫حرف ها خــراب می کنند‪ ».‬حضــرت ایت اللــه خامنه ای‬ ‫افزودند‪« :‬البته ممکن است در گوشه و کنار تخلفاتی باشد‬ ‫اما تخلفات ســازمان یافته که نتایج را تغییــر دهد‪ ،‬مطلقا‬ ‫وجود نــدارد‪ ».‬رهبر انقــاب چارچوب قوانیــن‪ ،‬مراقبت‬ ‫همه دست اندرکاران انتخابات و رعایت مسئوالن دولتی و‬ ‫غیردولتی در همه دوره ها را از جمله علل سالمت انتخابات‬ ‫دانستند و افزودند‪« :‬برخی دولت ها ‪۱۸۰‬درجه با هم تفاوت‬ ‫داشــته اند اما رفتار همه انها در عرصه انتخابات درســت و‬ ‫انتخابات سالم بوده است و ان شــاءالله این دوره نیز چنین‬ ‫خواهد بود‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای ســپس به تبیین‬ ‫ابعاد مختلــف مفهوم پرمعنــای «حق النــاس» در عرصه‬ ‫انتخابات پرداختند‪ .‬رهبر انقالب در تشــریح ابعاد مختلف‬ ‫حق الناس به «حق داوطلب» پرداختند و افزودند‪« :‬از جمله‬ ‫عرصه های رعایت حق مردم در انتخابات این است که اگر‬ ‫کسی صالحیت داشــت او را رد نکنیم و به او میدان بدهیم‬ ‫و برعکس اگر کسی چه در انتخابات خبرگان و چه مجلس‬ ‫شورای اســامی‪ ،‬صالحیت قانونی نداشــت با اغماض و‬ ‫بی دقتیاوراواردعرصهنکنیمکهبی توجهیبهایندونکته‪،‬‬ ‫ضد حق الناس اســت‪ ».‬رهبر انقالب‪ ،‬ارای ملت را امانت‬ ‫خواندند و افزودند‪« :‬حفظ این امانت ازدیگر ابعاد حق الناس‬ ‫است‪ ».‬ایشان افزودند‪« :‬همه کسانی که در اجرا‪ ،‬مراقبت‪،‬‬ ‫شمارش‪ ،‬جمع بندی ارا و اعالم نتایج دخیل اند باید در حفظ‬ ‫ارای ملت کمال امانــت را رعایت کنند و انــدک تخلفی در‬ ‫این مساله‪ ،‬خیانت در امانت است‪ ».‬رهبر انقالب پذیرش‬ ‫نتایج قانونــی انتخابات را از دیگر ابعــاد رعایت حق الناس‬ ‫برشمردند و افزودند‪« :‬وقتی مراکز قانونی‪ ،‬نتایج انتخابات‬ ‫را اعالم و تایید کردند مخالفت با این نتایج‪ ،‬ضد حق الناس‬ ‫است‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به حضور پرشکوه‬ ‫‪۴۰‬میلیونی ملت در انتخابات سال ‪ ۸۸‬یاداوری کردند‪« :‬در‬ ‫ان سال‪ ،‬برخی با حرف های منکر و ناپسند‪ ،‬ادعای تقلب را‬ ‫مطرحکردندوخواستاربرهم خوردننتایجاراشدند‪».‬ایشان‬ ‫افزودند‪« :‬ما با انها خیلی مماشــات کردیم که جزئیات ان‬ ‫طوالنیاست‪،‬گفتیمبیاییدهرتعدادصندوقکهمی خواهید‬ ‫بازشماری شود اما به توصیه ها اعتنایی نکردند چون بنا نبود‬ ‫که حرف حق را بپذیرند»‪ .‬رهبر انقالب یاداور شدند‪ «:‬ان‬ ‫کار و ان ادعا‪ ،‬خسارت های زیادی بر ملت و کشور وارد اورد‬ ‫که تاکنون جبران نشــده و نمی دانیم قرار است کی جبران‬ ‫شــود!» ایشــان در ادامه به رعایت حق النــاس در «ارائه‬ ‫لیست هایانتخاباتی»پرداختند‪.‬حضرتایت اللهخامنه ای‬ ‫افزودند‪«:‬رعایتحق الناسدرپیشنهادفهرست هابه معنای‬ ‫این است که مساله رفیق بازی و جناح بازی را در لیست های‬ ‫خود دخالت ندهند و با معیار شایســتگی حقیقی‪ ،‬لیست ها‬ ‫را تهیه کنند‪ ».‬ایشــان به مردم نیز توصیــه کردند‪ «:‬برای‬ ‫انتخابنامزدهابهکسانیومجموعه هاییاعتمادکنیدکهاز‬ ‫سر صفا و صداقت و عالقه مندی به انقالب لیست داده اند‪،‬‬ ‫نه از روی مقاصد خاص و گاه فاسد‪».‬‬ ‫رهبرانقالبدرجمعائمهجمعهسراسرکشور‪،‬سخنان‬ ‫خود را دربــاره انتخابات با پرداختن به موضوع بســیار مهم‬ ‫و پیچیده «نفوذ» ادامه دادند‪ .‬ایشــان خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«کسانی که به اطالعات دسترســی دارند می دانند که چه‬ ‫دام هایی برای کشور گسترده شده یا در حال گسترده شدن‬ ‫استتادرحصارارادهوتصمیماتملتنفوذکنند‪».‬حضرت‬ ‫ایت الله خامنه ای با اشاره به ضرورت هوشیاری مردم تاکید‬ ‫کردند‪« :‬اگر بر فرض‪ ،‬عنصری نفوذی در مجلس خبرگان‬ ‫یا مجلس شــورای اســامی یا دیگر ارکان نظام وارد شود‬ ‫مانند موریانه از داخل پایه ها را می جود و سست می کند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب افزودند‪« :‬در زمینه نفوذ باید بدون تهمت زدن‬ ‫و ذکر مصادیق ُمعین‪ ،‬در افکار عمومی روشــنگری کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای روزگار فوق العاده حساس کنونی‬ ‫را یاداور شــدند و افزودند‪« :‬جبهه فراگیر دشمنان انقالب‬ ‫اســامی و ملت ایران‪ ،‬با انــواع توطئه ها‪ ،‬مــدام در حال‬ ‫تالش است چرا که از گســترش ایده ها و افکار اسالم ناب‬ ‫در مناطق مختلف‪ ،‬احساس خطر جدی کرده است‪ ».‬رهبر‬ ‫انقالب افزودند‪« :‬تفکر اسالم ناب همچون نسیم لطیف و‬ ‫عطر گل منتشر شده و انسان هایی قوی و کارامد در مناطق‬ ‫مختلف جهان پرورش داده است بنابراین مخالفان اسالم‬ ‫برای مقابله با ایــن واقعیت‪ ،‬جمهوری اســامی را هدف‬ ‫بمباران سیاسی تبلیغاتی قرار داده اند‪ ».‬رهبر انقالب با اشاره‬ ‫به استفاده بیگانگان از تحریک داخلی‪ ،‬بمباران تبلیغاتی‬ ‫و سیاســی‪ ،‬هزینه های مالی‪ ،‬دام های اخالقــی و انواع و‬ ‫اقسام روش های دیگر افزودند‪«:‬همهبایددرمقابل«نفوذ»‬ ‫هوشیار باشیم‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای در بخش پایانی‬ ‫سخنانشان طمع ورزی امریکایی ها به انتخابات پیش رو را‬ ‫مورد اشاره قرار دادند و افزودند‪« :‬امریکایی ها مثل ما دنبال‬ ‫تحول اند‪ ،‬اما‪ ،‬ما تحولی را می خواهیم که فاصله کشور و‬ ‫جامعه با اهداف اسالم و انقالب را کاهش دهد و انها دقیقا‬ ‫در نقطه مقابل تحول مورد نظر ملت ایران‪ِ ،‬‬ ‫دنبال دور کردن‬ ‫جامعه از اهداف انقالب و نزدیک کــردن ایران به اهداف‬ ‫خودشان هســتند‪ ».‬رهبر انقالب اســامی تاکید کردند‪:‬‬ ‫«امریکایی هابرایتحققاینهدفبهانتخاباتچشمطمع‬ ‫دوخته اند اما ملت بزرگ و هوشیار ایران چه در انتخابات و‬ ‫چه در مســائل دیگر‪ ،‬مخالف خواست های دشمنان عمل‬ ‫می کند و همچون گذشته به دهان انها می کوبد‪».‬‬ ‫غیبت سیدحسن‬ ‫سیدحسن خمینی در‬ ‫انتخابات خبرگان شرکت نکرد‬ ‫گزا‬ ‫رش‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫چالش اقای رئیس جمهور‬ ‫حسن روحانی با مساله مهمی در سیاست خارجی مواجه شده است‬ ‫حســن روحانی هفته گذشــته روزهای پردردسری را‬ ‫پشت سر گذاشت‪ .‬او که عصر شنبه شــاید با خیالی راحت‬ ‫دفتر کارش را به مقصد منزل طی کرده بود اخر شب را با خبر‬ ‫حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد‬ ‫به پایان رســاند‪ .‬او البته صبح شــنبه این خبر را هم شنیده‬ ‫بود که عربستان سعودی شیخ نمر باقر النمر که از رهبران‬ ‫برجسته شیعه بوده را به شهادت رســانده است‪ .‬خبری که‬ ‫او شــنیده بود و خیلی از رســانه ها تا انتهای شب در انتظار‬ ‫واکنش او به عنوان رئیس جمهور ایران بودند‪ .‬ان روز البته‬ ‫تا اخرین ســاعات هیچ موضعی از جانب رئیس جمهور در‬ ‫این مورد منتشر نشد‪ .‬یکشنبه برای حسن روحانی روز بسیار‬ ‫ی بود‪ .‬او می دانست که ماجرای نیاوران و مشهد برای‬ ‫مهم ‬ ‫دولتش دردسر درست خواهد کرد و او را که بیشتر برنامه های‬ ‫دولتش را در حوزه سیاســت خارجی متمرکز است با چالش‬ ‫مواجه خواهد کرد‪ .‬حاال برای روحانی زمان انتشار بیانیه فرا‬ ‫رسیده بود‪ .‬بیانیه ای که اگرچه در ان به محکومیت اقدام‬ ‫عربستان هم اشاره شده بود اما وجه غالبش را محکومیت‬ ‫اقدام شنبه شب تشــکیل می داد‪ .‬حســن روحانی سه بند‬ ‫از پیام پنج پاراگرافی خود را بــه محکومیت حمله مردم به‬ ‫سفارت عربســتان اختصاص داده بود‪ .‬حســن روحانی در‬ ‫واکنشــی دیگر به این ماجرا در جریان دیــدار با یک مقام‬ ‫اروپایی در انتقاد از عربســتان گفت‪« :‬پاســخ انتقاد نباید‬ ‫سربریدن باشد و امیدواریم کشورهای اروپایی که همواره‬ ‫به مساله حقوق بشر واکنش نشــان می دهند در این زمینه‬ ‫هم به وظایف حقوق بشــری خود عمل کننــد‪ .‬حاال که او‬ ‫این حرف را زده بود خیلی از منتقدان حسن روحانی راضی‬ ‫شــده بودند‪ ».‬حاال اما رئیس جمهور با یک مســاله دیگر‬ ‫هم مواجه بود‪ .‬عربســتان رابطه اش را با ایران قطع کرده و‬ ‫متحدانش را هم به اقدامی مانند خودش ترغیب می کرد‪.‬‬ ‫این یعنی چالش جدید برای روحانی‪ .‬حسن روحانی از اینجا‬ ‫یک استراتژی دوالیه را بر می گزیند‪ .‬از یک سو در نامه ای‬ ‫به رئیس قوه قضاییه خواستار شناسایی و محاکمه عوامل‬ ‫حمله به ســفارت می شود و از ســوی دیگر در جلسه هیات‬ ‫دولت به عربستان سعودی و سیاست هایش حمله می کند‪.‬‬ ‫او خطاب به عربســتان می گوید‪« :‬هدف عربســتان این‬ ‫اســت که در منطقه صلح و ثبات و امنیت نباشد‪ ،‬جمهوری‬ ‫اسالمی ایران به اهدافی که مدنظرش است‪ ،‬دست نیابد‪،‬‬ ‫برجام در مقام عمل به پیروزی صد در صد نرسد و میان این‬ ‫تشــنج و به هم ریختگی منطقه‪ ،‬بر مشــکالت داخلی و بر‬ ‫شکست هایی که داشته‪ ،‬سرپوش بگذارد‪ ».‬حسن روحانی‬ ‫که این سخنان تند را البته با تشریح اقدامات دیگر عربستان‬ ‫در ایرانهمراه می کند‪ ،‬درواقعیتالش های عربستان برای‬ ‫منزوی کردن ایران را نیز بی اثر توصیف کرده است‪ .‬اگر چه‬ ‫تالش عربستان برای همراه کردن کشــورهای منطقه به‬ ‫همراهی چند کشور کوچک منحصر‬ ‫شده اما حسن روحانی می داند باید‬ ‫یترمیماتفاقاتتهرانومشهد‬ ‫برا ‬ ‫کارهای زیادی انجــام دهد‪ .‬این‬ ‫همدرحالیاستکههمچنان‬ ‫نقدهاییبهنوعمواضع‬ ‫او در هفته گذشته‬ ‫وجوددارد‪».‬‬ ‫خوب اما دیر!‬ ‫ایا مواضع حسن روحانی در هفته گذشته مناسب بوده است؟‬ ‫مجید موحدی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ر‬ ‫مث‬ ‫لث‬ ‫‪l‬‬ ‫حق الناس‬ ‫‪l‬‬ ‫الریجانی اصولگراست‬ ‫‪l‬‬ ‫نفوذی؟!‬ ‫سخنان هفته گذشــته رهبر معظم انقالب‬ ‫در مورد انتخابات پیش رو نکات مهمی داشت ‪.‬‬ ‫از جمله موارد مطرح شــده در این سخنان تاکید‬ ‫ایشان بر مساله حق الناس اســت ‪ .‬اهمیت این‬ ‫ســخنان انجا دو چندان شــده اســت که در چند‬ ‫ماه اخیر برخی جریان ها و چهره های سیاســی‬ ‫با سوء اســتفاده از واژه حق الناس تالش داشتند‬ ‫شبهه هایی در روند انتخابات و ذهنیت جامعه در‬ ‫این مورد ایجاد کنند ‪ .‬حاال اما با این فرمایشــات‬ ‫صریح و شــفاف رهبر معظم انقــاب این اقدام‬ ‫ناکام مانده است ‪.‬‬ ‫در خبرهــا امده بــود که یک عضــو جبهه‬ ‫پایداری گفته اســت از انجا که علــی الریجانی‬ ‫گفتهمستقلدرانتخاباتثبتنامکردهپسنیازی‬ ‫نیســت اصولگرایان او را در فهرســت خود برای‬ ‫حوزه انتخابیه قم قرار دهند و بر این اساس هم او‬ ‫نام افرادی دیگر را که باید مورد حمایت قرار بگیرند‬ ‫اعالم کرده است‪ .‬در این مورد باید گفت که اگر‬ ‫چه علی الریجانی بنا به برخی مسائلی که مطرح‬ ‫کرده ترجیح داده اعالم کند مستقل ثبت نام کرده‬ ‫اما چه دلیلی دارد که اصولگرایان اعالم کنند او از‬ ‫اصولگرایی خارج شده و نباید او را در لیست قرار‬ ‫دهند؟ سوال این است که حذف علی الریجانی و‬ ‫عدم حمایت از او به عنوان یکی از شخصیت های‬ ‫مهم اصولگرا چه هزینه ای برای اصولگرایان وچه‬ ‫سودی برای جریان رقیب دارد؟ انتخابات مهمی‬ ‫ پیش روست نباید به اختالفات دامن بزنیم‪.‬‬ ‫بدون شــک مهمترین اتفاق هفته گذشته‬ ‫ماجرای شهادت شیخ نمر و حمله به سفارتخانه و‬ ‫کنسولگری عربستان و سایر حاشیه های پیرامون‬ ‫ان بوده اســت‪ .‬در طول هفته گذشته گمانه ها و‬ ‫تحلیل های متعددی در مورد ریشــه های حادثه‬ ‫تهران و مشــهد و عوامل انجام ان در رســانه ها‬ ‫مطرح شــده اســت‪ .‬برخی این اتفاق را حاصل‬ ‫هدایــت نفوذی هــا می داننــد و برخــی دیگر به‬ ‫ماجرای نفوذ اعتقادی نداشــته و می گویند این‬ ‫تصمیم محفلی بوده اســت‪ .‬در هــر صورت چه‬ ‫این حادثه با هدایت نفوذی ها بوده یا هر شــکل‬ ‫دیگری نکتــه مهم در ایــن مورد این اســت که‬ ‫نهادهای مسئول در شب حادثه کجا بوده اند؟ ایا‬ ‫بعد از اعالم خبر شهادت شیخ نمر پیش بینی های‬ ‫الزم انجام نشده بود؟ سوال مهمتر این است که‬ ‫چرا کنترل یک جمع صد نفره تا این حد مشــکل‬ ‫بوده است؟‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یک سیاســتمدار همیشــه باید تالش کند یک گام‬ ‫جلوتــر از دیگران باشــد‪ .‬این گــزاره البته وقتــی در مورد‬ ‫رئیس جمهور یک کشور صحبت می شود اهمیت بیشتری‬ ‫می یابــد‪ .‬واقعیت این اســت که اکنون از حســن روحانی‬ ‫به عنوان رئیس دولت انتظارات مهمی وجود دارد‪ .‬او تنها‬ ‫رئیس جمهور یک طیــف و جریان خاص نیســت‪ .‬او باید‬ ‫تالش کند با مواضعــی که اتخاذ می کنــد اکثریت جامعه‬ ‫را تحت پوشــش قرار دهد‪ .‬این چند خط البته گفته شد تا‬ ‫درباره اتفاقات هفته گذشــته تهران و مشهد و نوع مواضع‬ ‫روحانی در این مورد سخن بگوییم‪ .‬این مساله از دو زاویه‬ ‫قابل بررسی است‪ .‬در اینکه حمله به ســفارتخانه اقدامی‬ ‫ غلط و خالف موازین شــرعی و قانونی اســت هیچ شکی‬ ‫نیست‪ .‬بر این اســاس انچه شنبه شــب در ایران رخ داده‬ ‫محکوم بوده و به هیچ وجه قابل دفاع نیست‪ .‬اما از جانبی‬ ‫دیگر عربســتان ســعودی همان روز اعالم کرده است که‬ ‫یک رهبر برجسته شیعه را به شهادت رسانده است‪ .‬بدون‬ ‫شک از حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران انتظار‬ ‫می رفت تا در زمره اولین شخصیت هایی باشد که این اتفاق‬ ‫را محکــوم کند‪ .‬حتی دیده شــد که برخــی مقامات غربی‬ ‫زودتر از رئیس جمهور ایران ایــن اتفاق را محکوم کردند‪.‬‬ ‫این ضعف البته در پیام یکشنبه هم اندکی حس می شد چه‬ ‫اینکه روحانی ترجیح داد بخش بیشتر بیانیه اش را به حوادث‬ ‫تهران و مشــهد اختصاص دهد‪ .‬زمان اما هر چه گذشــت‬ ‫مواضع روحانی پخته تر و درســت تر شــد‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫روحانی باید از همان ابتدا این گونه موضع می گرفت‪.‬‬ ‫نظ‬ ‫خبرنامه‬ ‫پشیمانم‬ ‫اختالف های دبیر و‬ ‫قالیباف ادامه دارد‬ ‫توکلی علیه پایداری‬ ‫توکلی درباره انتخابات هفتم‬ ‫اسفند هشدار هایی داد‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫غیبتسیدحسن‬ ‫سیدحسن خمینی در انتخابات خبرگان شرکت نکرد‬ ‫صبح روز سه شنبه ساعت ‪ 9‬با تاخیری اندک امتحان‬ ‫نامزدهای انتخابات مجلس خبرگان رهبری‬ ‫برگزار شد‪ ،‬درحالی که سیدحسن‬ ‫خمینــی به عنــوان یکــی از‬ ‫جوان تریــن کاندیداها در‬ ‫این انتخابات شرکت نکرد‪.‬‬ ‫اندکی بعد تصاویری از وی‬ ‫در رســانه ها منتشر شد که‬ ‫نشــان می دهــد او هنگام‬ ‫برگزاری امتحان سر کالس‬ ‫درس خارج فقــه و اصول خود‬ ‫مشــغول تدریــس‬ ‫اســت‪ .‬ماجــرای‬ ‫امتحان دادن‬ ‫سید حسن‬ ‫خمینی‬ ‫در این‬ ‫انتخابات بحث برانگیز شد‪ .‬شــورای نگهبان اعالم کرده‬ ‫بود که از میان افرادی که در این انتخابات ثبت نام کردند‬ ‫برخی از انها که پیش تر عضو مجلس خبرگان رهبری‬ ‫بودند‪ ،‬نیاز بــه دادن امتحان ندارنــد‪ .‬انهایی که‬ ‫حکم اجتهادشــان مسلم اســت نیز الزم نیست‬ ‫در امتحان شــرکت کنند اما مابقی افراد باید در‬ ‫امتحانی که این شــورا برگزار می کند‪ ،‬شــرکت‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫یک شب قبل از انتخابات برخی رسانه ها از‬ ‫دعوت شدن سید حســن خمینی برای امتحان خبر‬ ‫دادند‪ .‬اما ســیدعلی‪ ،‬برادر وی این مساله را رد کرد‬ ‫و به انتخاب گفــت که هیــچ دعوت نامه ای‬ ‫برای سیدحســن ارســال نشده‬ ‫است‪ .‬گفته می شد که قرار‬ ‫اســت دعوت نامه ها به‬ ‫صورت قابل اثبات و‬ ‫با پیامک صورت‬ ‫بگیــرد‪ .‬برخــی‬ ‫اخبــار نیــز‬ ‫حاکی از این‬ ‫بود کــه پیامک حضور در جلســه امتحان بــرای برخی از‬ ‫کاندیداها ارسال شــده و انها از این طریق مطلع شده اند‬ ‫که باید در امتحان شرکت کنند‪ .‬اما بعد از برگزاری امتحان‬ ‫برخی ســایت های خبری با نقــل مطالبی عنــوان کردند‬ ‫که سیدحســن خمینی با عدم شــرکت در امتحان خبرگان‬ ‫«عمال» انصــراف داده اســت‪ .‬بالفاصله بعد از انتشــار‬ ‫این خبر‪ ،‬نزدیکان حســن خمینی با انتشــار خبری اعالم‬ ‫کردند که او بــه هیچ عنوان انصراف نداده اســت‪ .‬کانال‬ ‫تلگرامی متعلق به سیدحســن خمینی نیز این مســائل را‬ ‫بازی رسانه ای و جنگ روانی برای بیرون راندن سیدحسن‬ ‫خمینی از میدان رقابت ارزیابی کرد‪ .‬ســخنگوی شورای‬ ‫نگهبان نیز خبــر داد که بیــش از ‪ 100‬نفر از کســانی که‬ ‫ثبت نام کرده بودنــد در این انتخابات شــرکت نکردند‪ .‬او‬ ‫تاکید داشت که «اجتهاد» امری حساس در شرع است و‬ ‫راهی عرفی تر از برگزاری ازمون کتبی و مصاحبه شفاهی‬ ‫برای تشخیص ان پیش رو نداشته اند‪ .‬سخنگوی شورای‬ ‫نگهبان گفت که به هیچ کدام از این افراد دعوت نامه کتبی‬ ‫رسمی و شــخصی صادر نشده بود‪ .‬مســاله دعوت شدن‬ ‫یا عدم حضور سیدحســن خمینی همچنان بحث برانگیز‬ ‫خواهد ماند‪.‬‬ ‫بهانه ای برای کنارهگیری‬ ‫چرا سید حسن خمینی در ازمون خبرگان شرکت نکرد؟‬ ‫برخالف انچه در رســانه ها گفته شــد‪ ،‬دلیل حاضر‬ ‫نشــدن حجت االســام سید حســن خمینی در امتحان‬ ‫خبرگان‪ ،‬عدم اطالع رسانی به ایشــان نبوده‪ ،‬بلکه وی از‬ ‫چند روز قبل به این جمع بندی رسیده بودند که با این بهانه‬ ‫از صحنه انتخابات کناره گیری نمایند‪.‬‬ ‫در این رابطه دو نکته در کناره گیری ایشان از صحنه‬ ‫انتخابات موثر بوده است‪.‬‬ ‫اول تاثیر اندرزهای نزدیکان و درخواست انان برای‬ ‫کناره گیری ایشان از صحنه انتخابات خبرگان‬ ‫دوم مطلع شدن وی از ســناریوی تدارک دیده شده‬ ‫برای سوءاســتفاده از نام ایشــان و خانواده حضرت امام‬ ‫(ره)‪ .‬گفته می شــود در این راســتا اطرافیان و دلسوزان‬ ‫عالقه مند به سید حسن خمینی و خانواده حضرت امام (ره)‬ ‫در مالقات هایی‪ ،‬مطالبی را با ایشــان در میان می گذارند‬ ‫که در نهایت وی رابه این جمع بندی می رســاند که برخی‬ ‫افــراد و جریان ها می خواهند حیات سیاســی اینــده او را‬ ‫ازبین ببرند‪ .‬بنابراین تصمیم می گیرنــد که با عدم حضور‬ ‫در امتحان علمی خبرگان‪ ،‬عمال به صــورت نرم از صحنه‬ ‫انتخابات کناره گیری کنند‪.‬شــایان ذکر است پیش از این‬ ‫برخی رســانه ها از طراحی بقایــای باند مهدی هاشــمی‬ ‫معدوم و جریــان منتظری جهت انتقــام از حضرت امام و‬ ‫مرحوم حاج سید احمد اقا از طریق ایجاد مخاطرات برای‬ ‫حجت االسالم سید حسن خمینی و خانواده امام (ره) خبر‬ ‫داده بودند‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬کانال تلگرامی رضا سراج‬ ‫اعالمابهاممالیعلیهموسسههاشمی‬ ‫پدرمارااحساستکلیفدراوردهاست‬ ‫کنایهپناهیانبهپیامرئیس جمهور‬ ‫دکتر رضا سراج‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫خبرگزاری تسنیم مدعی شده است که اقای «م‪.‬م‪.‬ا»‬ ‫که از اساتید دانشگاه ازاد و مدیرمسئول یکی از روزنامه های‬ ‫توقیف شده اصالح طلب اســت‪ ،‬طی کمتر از شش ماه در‬ ‫ســال ‪ 86‬طی پنج فقره مبلغ ‪5/2‬میلیارد تومان تســهیالت‬ ‫بانکی از بزرگ ترین بانک دولتی کشور قبل از ترهین هرگونه‬ ‫وثیقه ای دریافت می کند که هنوز بازپرداخت نکرده اســت‪،‬‬ ‫ایندرحالیاستکهطبقاسنادموجودقراربوداینتسهیالت‬ ‫طی یک سال بازپرداخت شود‪.‬‬ ‫تسنیم نوشته‪« :‬با بررسی هایی‬ ‫دریافتیــم کــه تســهیالت به‬ ‫این فرد با درخواســت موسسه‬ ‫تنظیم‪ ،‬حفظ و نشر اثار ایت الله‬ ‫هاشــمی رفســنجانی پرداخت‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫حبیبـــــــی وضعیـــــت‬ ‫اصالح طلبان را پس از انتخاب‬ ‫روحانی بســیار بهتر از گذشــته‬ ‫ارزیابی کرده و گفته‪« :‬برخالف‬ ‫شعار استفاده از همه ظرفیت ها‬ ‫در این دولــت‪ ،‬اعتدالیون اکثر‬ ‫مناسب مهم دولتی و محلی را در‬ ‫اختیاراصالح طلبانگذاشتند‪».‬‬ ‫ویافزود‪«:‬اقایروحانــیدرابتداگفتمنباکلیدامده ام‪،‬با‬ ‫داسنیامده اماماعزلونصب هایشنشاندادکهباداسنیامده‬ ‫بلکهباکمباینامده»‪.‬دبیرکلحزبموتلفهباتاکیدبرایننکته‬ ‫کهحتیباوجودائتالفپیروزیصد در صدنیستبیانداشت‪:‬‬ ‫«پدرهمهمارااحساستکلیفدراوردهاست‪».‬ویافزود‪«:‬مابا‬ ‫الح طلبانرقیبیمامابافتنه گرانومنحرفاندشمنیداریم‪».‬‬ ‫اص ‬ ‫حجت االســام پناهیــان بــا اشــاره بــه اعــدام‬ ‫شــیخ باقر النمر به دســت دولت ســعودی‪ ،‬این اقدام را‬ ‫محکوم کرد‪ .‬وی همچنین با اشــاره به تعرض به سفارت‬ ‫عربستان گفت‪« :‬اگر کســی نتواند خشم انقالبی خود را‬ ‫کنترل کند بــه انقالبی گری ضربه زده اســت ‪ .‬در فرهنگ‬ ‫اسالمی سفیر دشمن محترم شمرده می شود‪ ».‬این استاد‬ ‫حوزه و دانشــگاه در بخشی از‬ ‫ســخنان خود نیــز در واکنش‬ ‫بــه پیــام رئیس جمهــور برای‬ ‫شهادت شــیخ نمر تاکید کرد‪:‬‬ ‫«چرا باید به دست برخی بهانه‬ ‫دهیم تا در پیامشــان بیش از‬ ‫ال سعود‪ ،‬خودی ها را محکوم‬ ‫کنند ؟»‬ ‫اختالف های دبیر و قالیباف ادامه دارد‬ ‫اظهــارات علیرضــا دبیــر درباره‬ ‫قالیباف و شــهرداری تهران با واکنش‬ ‫سایر نمایندگان این شــورا روبه رو شد‪.‬‬ ‫دبیر از قالیباف اعالم برائت کرده و گفته‬ ‫بود‪« :‬حجم تخلفات به قدری باالست‬ ‫کــه نمی تــوان در مقابل ان ســکوت‬ ‫کرد و شــهردار تهران باید پاسخگوی‬ ‫وضع موجود باشــد‪ ».‬دبیر حرف های‬ ‫دیگری هم زده ازجمله اینکه‪« :‬اگر این‬ ‫حجم تخلفات را می دانستم به قالیباف‬ ‫برای شهردارشــدن در ایــن دوره رای‬ ‫نمی دادم‪ ».‬علیرضا دبیر که در ماه های گذشته از منتقدان‬ ‫شهرداری تهران درباره مسائل مالی بوده و به نوعی درباره‬ ‫حسابرسی سازمان ها و شــرکت ها نقد و نظرهای زیادی را‬ ‫مطرح کرده است‪ ،‬دیروز در یک نشســت خبری حرف ها‬ ‫و ادعاهایش درباره تخلفات مالی در شــهرداری را تایید و‬ ‫اعالم کرد که حجم تخلفات بسیار باالست‪.‬‬ ‫پیش از این شــهردار تهــران گفته بود کــه ادعای‬ ‫تخلفات مالی را نمی ‪‎‬پذیرد اما دبیــر که زمانی از همراهان‬ ‫قالیباف در شورای سوم شــهر تهران بود‪ ،‬حاال اصرار دارد‬ ‫که او هم سکوت نخواهد کرد تا مساله تخلفاتی که به گفته‬ ‫او بسیار گسترده است‪ ،‬به نتیجه برسد‪.‬‬ ‫دبیر‪ ،‬عضو شــورای شــهر تهران‪ ،‬در نشست خبری‬ ‫خود گفت‪« :‬رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر طی‬ ‫نامه ای به کمیسیون بودجه و رئیس ســازمان رفاه عنوان‬ ‫کرده که برنامه ساخت مراکز بهاران در بودجه امسال نبوده‬ ‫است‪ .‬این درحالی است که شهرداری تهران برای اجرای‬ ‫بهاران اجازه ای از شورا نگرفته است و باید هرگونه هزینه‬ ‫در شــهرداری با اجازه شــورا باشــد‪ ».‬دبیر در مورد شایعه‬ ‫سهم خواهی ش از شــهردار تهران گفت‪« :‬من دنبال چه‬ ‫سهم خواهی از شــهرداری می توانم باشــم ؟ شایعه شده‬ ‫من به دنبال انتصاب مدیران شهری هســتم اما زمان این‬ ‫موضوع را ثابت می کند و محکم ایستا ده ام‪ .‬من با این حجم‬ ‫بی انضباطی مالی و فساد تا اخر مبارزه می کنم‪».‬‬ ‫دبیر همچنین گفته بود که «اعضای شــورای شهر‬ ‫تهران در خواب به سر می برند»‪ .‬اظهارات او موجب شد تا‬ ‫چمران نیز به ان واکنش نشان دهد‪ .‬چمران گفت‪« :‬هیچ‬ ‫گاه به خودم اجــازه نمی دهم که چنین برداشــت هایی از‬ ‫اعضای شورای شهر تهران داشته باشم‪ ».‬رئیس شورای‬ ‫شــهر ادامه داده بود‪« :‬فساد و نظایر ان‬ ‫مسائل بسیار پیچیده و شرعی است که به‬ ‫همین سادگی نمی شود افرادی را متهم‬ ‫کرد‪ .‬هرچند ما عادت کرده ایم به راحتی و‬ ‫سادگی برای دیگران حکم صادر کنیم‪».‬‬ ‫ســایر اعضای شــورای شــهر نیز‬ ‫نســبت به ایــن موضــوع واکنش های‬ ‫منفــی داشــتند‪ .‬معصومه ابــاد‪ ،‬رئیس‬ ‫کمیته ایمنی شورای شهر تهران گفت‪:‬‬ ‫«قضاوت های دبیــر در این رابطه خارج‬ ‫از حد و انصاف بــود»‪ .‬او توضیح داد که‬ ‫در جریان انتخابات عکــس او در کنار دبیر منتشــر و از او‬ ‫به عنوان فرزندش یــاد کرد و گفــت‪« :‬موضوعاتی درباره‬ ‫اقای دبیر در فضای مجازی مطرح شده که نباید به داخل‬ ‫شورا کشیده شود‪».‬‬ ‫احمــد دنیامالی نیــز مدعی بــود که با نشــان دادن‬ ‫مصاحبه دبیر به همســرش که یک فرد خانه دار است‪ ،‬او‬ ‫تصور کرده که «سراسر شهرداری را فساد گرفته است‪».‬‬ ‫در ادامه وی خطاب به دبیر گفت‪« :‬شــما سال هاست که‬ ‫رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر هستید چرا در‬ ‫این مدت فساد را ندیده اید و به قول خودتان حاال از خواب‬ ‫بیدار شده اید؟ شهرداری حتما تخلفاتی دارد و باید بر اساس‬ ‫قانون به ان رسیدگی شود نه اینکه فضاسازی کنیم‪».‬‬ ‫دنیا مالی در خصوص فــروش زمین های عباس اباد‬ ‫توضیح داد‪ « :‬این زمین ها به نهادی فروخته شده است که‬ ‫چند تن از اعضای شورای شــهر برای همان نهاد هستند‪.‬‬ ‫ی در این‬ ‫بنده به اقای دبیر پیشــنهاد می کنم هر مســتندات ‬ ‫زمینه دارد به قوه قضائیــه ارائه دهد تا رســیدگی کنند‪ ،‬نه‬ ‫اینکه شرایط را مخدوش کند‪ ».‬سروری‪ ،‬رئیس کمیسیون‬ ‫نظارت شورای شهر نیز از دبیر گالیه کرد و گفت‪« :‬ما مدت‬ ‫طوالنی را در شورا می گذرانیم اما به اندازه پنج درصد فعالیت‬ ‫کرده ایم‪ .‬اصال توقع نداشتیم اقای دبیر این موضوعات را‬ ‫مطرح کند‪ ،‬مباحثی از جمله کم خوابی و غیره در شان دبیر و‬ ‫شورای شهر و همچنین شهرداری تهران نبود و این ادبیات‬ ‫را ما از اقای دبیر انتظار نداشتیم‪ .‬بنابراین باید اجازه دهیم‬ ‫با ارامش بیشتری مساله پیش رود‪ ».‬به گفته وی «قالیباف‬ ‫شــهردار تهران یک ســرمایه ملی اســت و نام قالیباف با‬ ‫مدیریت جهادی عجین شده است‪ .‬حال اگر این ظرفیت‬ ‫را بزنیم چه سودی برای مردم دارد؟»‬ ‫مخالفتبحرینباوزرایایرانی االصل‬ ‫اصالح طلبانباحامیاندولت‬ ‫لیستمشترکمی دهند‬ ‫وکیــل علــی مطهــری‬ ‫جزئیات حکم صادر شده دادگاه‬ ‫بدوی متهمان حادثه شــیراز را‬ ‫اعــام کــرد‪ .‬مصطفــی ترک‬ ‫همدانی در مورد جزئیات حکم‬ ‫دادگاه بدوی رسیدگی به پرونده‬ ‫متهمــان حادثه شــیراز گفت‪:‬‬ ‫«این حکم هشت صفحه است‬ ‫و امروز به من ابالغ شد‪ .‬در بخشــی از حکم امده شش نفر از‬ ‫متهماناینپروندهبهاتهاماخاللدرنظمعمومیوتوهینو‬ ‫همچنینتخریبعمومیبه دوسالحبسو‪ ۱۰‬ضربهشالق‬ ‫محکومشده اندامااینحکم دوسالتعلیقدارد‪».‬ویافزود‪:‬‬ ‫«همچنین دو متهم دیگر به دلیل توهین به‪ 4/5‬ماه حبس و‬ ‫‪ ۳۷‬ضربهشالقمحکومشده اندکهبرایاین دومتهمهمیک‬ ‫گفت‪:‬‬ ‫ ‬ ‫سالتعلیقحکمصادرشدهاست‪».‬وکیلعلیمطهری‬ ‫«اندانشجوییکهمطهریرادعوتکردهبودبهجرممعاونت‬ ‫درامتناعازدستوراتوقوانیندانشگاهبهیکمیلیونتومان‬ ‫جریمهنقدیمحکومشدهاست‪.‬همچنینسهمدیرمتهمدر‬ ‫اینپرونده بهدوسالانفصالازخدمتمحکومشدندکهاین‬ ‫حکمهمبا دو سالتعلیقهمراهاست‪».‬‬ ‫تصمیمجدیددولتبرایصداوسیما‬ ‫به گــزارش عصــر ایران‪،‬‬ ‫صــدا وســیما در بیــان دلیــل‬ ‫پخش نشــدن مصاحبــه دکتر‬ ‫ظریفازبرنامهنودطیبیانیه ای‬ ‫اعالمکرد‪«:‬گفت وگوومصاحبه‬ ‫بــا رجــل سیاســی‪ ،‬مذهبــی و‬ ‫شخصیت هایمختلفتابعمیل‬ ‫و نظر شخصی تهیه کننده یا عوامل برنامه نیست‪ .‬درصورتی‬ ‫ن افراد را داشته باشد‪،‬‬ ‫که شبکه ای قصد انجام مصاحبه با ای ‬ ‫مسئوالنشبکهازمصاحبه شوندهبه طوررسمیدعوت به عمل‬ ‫می اورند تا مصاحبه انجام شود و این روالی است که در همه‬ ‫رسانه هامرسوماست‪».‬حاالیکمنبعاگاهدردولتبااستناد‬ ‫بههمینبیانیهوهمینبند‪،‬ازطراحیواجرایدستورالعملی‬ ‫جدیدبرایشیوهحضورمسئوالنعالی رتبهدولتیدربرنامه های‬ ‫رادیویی و تلویزیونــی خبر داد و به خبرنــگار ما گفت‪« :‬طبق‬ ‫طرحیکهشورایاطالع رسانیدولتامادهکرده‪،‬ازاینبهبعد‬ ‫دعوت از وزیران و معاونان وزیران برای حضور در برنامه های‬ ‫شبکه هایمختلف‪،‬تنهابادرخواسترسمیرئیسومعاونان‬ ‫سازمانصداوسیماامکان پذیرخواهدبود‪».‬‬ ‫اختالفنظرانتخاباتیهاشمی ها‬ ‫براساسمصاحبه ایکهدر‬ ‫روزنامهجمهوریاسالمیمنتشر‬ ‫شده‪،‬فاطمههاشمیرفسنجانی‬ ‫گفته است «اگر ردصالحیت ها‬ ‫گسترده باشد به طور قطع مردم‬ ‫نســبت به این مســاله ناراحت‬ ‫خواهندشدوعکس‪‎‬العملنشان‬ ‫خواهندداد‪».‬ایندرحالیاست‬ ‫کهدهروزپیشازاینخانمعفتمرعشیهمسرایت اللههاشمی‬ ‫رفسنجانیکهبههمراهفرزندانخودمحسنوفاطمههاشمی‬ ‫درستادانتخاباتکشورحضوریافتهبود‪،‬درپاسخبهاینسوال‬ ‫کهباتوجهبهاینکههمسروفرزندانشمابرایانتخاباتمجلس‬ ‫خبرگانوشورایاسالمیثبت نامکرده اندایانگرانردصالحیت‬ ‫فرزندانتانهستید؟گفت‪«:‬یکباررد صالحیتشدیم‪،‬دیگر‬ ‫برایچهنگرانباشیم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یکی از اعضــای خاندان‬ ‫ال خلیفهخواستارتعویضوزرا ی‬ ‫ایرانی االصلکابینهبحرینشده‬ ‫اســت‪.‬به گزارش ایلنا به نقل از‬ ‫مراه البحرین‪ ،‬بعد از اعالم قطع‬ ‫روابــطبحرینباایــران‪«،‬لولوه‬ ‫ال خلیفه»درصفحهکاربریخوددرشبکهاجتماعی«توییتر»‬ ‫نوشــت‪« :‬عصر مژده و قطع روابــط با ایران بــه خیر‪ .‬منتظر‬ ‫جشــن تعویض وزرای ایرانی االصل و جایگزینی انها توسط‬ ‫عرب هایاصیلهستیم‪».‬لولوهال خلیفهدرواکنشبهبرخی‬ ‫اظهارنظرهاگفت‪«:‬هرفردخسیسیازانهاکهوزیرمی شود‪،‬‬ ‫گروهیازاطرافیانشرامی اوردوهمهعرب هارادورمی کند‪.‬ایا‬ ‫عبرت گیرنده ایهست ؟»گفتنیاستدولتبحریندرپیروی‬ ‫ازعربستانسعودی‪،‬روابطدیپلماتیکخودباایرانراقطعکرد‪.‬‬ ‫غالمعلی دهقان‪ ،‬سخنگوی حزب اعتدال و توسعه‬ ‫گفته است که همچنان معتقدیم عقبه اجتماعی اصالحات‬ ‫در پیروزی اقــای روحانی در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫ سال ‪ ٩٢‬نقش بســزایی داشــته اســت و امروز نیز به نظر‬ ‫می رســد که دو جریــان اعتــدال و اصالحــات حداکثر‬ ‫هم پوشــانی را داشــته باشــند‪ .‬در همین حال؛ حســین‬ ‫کاشفی‪ ،‬معاون دبیرکل حزب‬ ‫اتحاد ملت ایران در گفت وگو با‬ ‫«شهروند» با تایید این مطلب‬ ‫می گویــد‪« :‬احتمــال اینکــه‬ ‫اصالح طلبــان بــا اعتدالیون‬ ‫لیســت مشــترک انتخاباتــی‬ ‫بدهند‪ ،‬بسیار باالست‪».‬‬ ‫محکومیتدعوت کنندهمطهری‬ ‫خبرنامه‬ ‫پشیمانم‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪13‬‬ ‫توکلی علیه پایداری‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫توکلی درباره انتخابات هفتم اسفند هشدار هایی داده‬ ‫احمد توکلی که اکنون نماینده تهران اســت از جمله چهره های سیاســی اســت که‬ ‫نظراتش را رک و صریح بیان می کند‪ .‬او که در انتخابات مجلس نهم میان پنج نماینده ای‬ ‫قرار داشــت که در همان دور اول از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس شــد حاال در استانه‬ ‫انتخاباتی دیگر نظراتی درباره ائتالف اصولگرایان و حضور برخی طیف های سیاســی در‬ ‫این ائتالف دارد‪.‬‬ ‫توکلی البتــه در اولین همایش اصولگرایــان در تهران هم حضور داشــت‪ .‬او که در‬ ‫نشست هم اندیشی شورای مرکزی جمعیت پیشرفت و عدالت سخنرانی کرده‪ ،‬گفته است‪:‬‬ ‫«جلسات ائتالف اصولگرایان بیشتر محل چانه زنی ها و سهم خواهی های سیاسی است و‬ ‫نتیجه ان هم همین می شود که در نهایت نمایندگانی انتخاب می شوند که در راستای فساد‬ ‫اقدام موثری و مهمی انجام نمی شود‪ .‬گریزی از ائتالف نیست و ما در مقابل رقیبی هستیم‬ ‫که اصالح طلب ها هستند که اشــخاص ســکوالر بین انها موجود و موثرند‪ ،‬البته بین انها‬ ‫متدینین و افراد پایبند به اصول انقالب هم هستند اما در برابر اقدامات این افراد ساکتند‪.‬‬ ‫ایراد اصولگرایان هم غفلت از حقوق شــهروندی و ازادی در کشــور است و البته در هر دو‬ ‫جریان قدرت طلب و فرصت طلب وجود دارد‪».‬‬ ‫توکلی البته در ادامه در پاســخ به ســوالی درباره حضور اعضای جبهــه یکتا و وزرای‬ ‫دولت احمدی نژاد در ائتالف اصولگرایان گفته اســت‪« :‬اگرچه اگر قرار بود من تصمیم‬ ‫بگیرم اجازه به حضور اینها نمی دادم چرا که به واسطه احمدی نژاد دور هم جمع شده اند اما‬ ‫به هر حال االن هستند و شخصا هم انسان های اصولگرایی هستند‪ ».‬احمد توکلی در این‬ ‫سخنرانی یک نکته دیگر هم گفته است‪ .‬به نظر او همچنان خطراتی ائتالف اصولگریان‬ ‫را تهدید می کند‪.‬‬ ‫او گفته‪« :‬به نظر من پاشــنه اشــیل ائتالف اصولگرایان‪ ،‬جبهه پایداری اســت که‬ ‫می تواند شــب اخر لیســتی را بدهد که تعدادی را حذف کند و افراد خودش را اضافه کند و‬ ‫در نتیجه برخی رای نیاورند و رای انها شکسته شود‪ .‬این اقدامی است که در مجلس قبلی‬ ‫انجام دادند‪».‬‬ ‫توکلی در ادامه اظهاراتش اشاره ای هم به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم داشته‬ ‫است‪ .‬او گفته‪« :‬انتخاب روحانی نتیجه اشتباهات اصولگرایان در انتخابات ‪ ۹۲‬بود و اگر‬ ‫دوستان عاقل بودند در حال حاضر فرد دیگری رئیس جمهور بود‪ .‬در انتخابات ‪ ۸۴‬هم اگر‬ ‫دوستان عقل به خرج می دادند به جای احمدی نژاد‪ ،‬قالیباف رئیس جمهور می شد که این‬ ‫اتقاق نیفتاد‪».‬‬ ‫این نماینده تهران در پاسخ به ســوالی درباره انتخابات ‪ ۸۸‬هم گفته است‪« :‬من در‬ ‫ان دوره گفتم که به نظر من احمدی نژاد و موســوی یک تیپ ادم بودنــد با این تفاوت که‬ ‫احمدی نژاد جسارت بیشتری داشت برای همین اشتباهات بزرگتری داشت‪ .‬این را با تاریخ‬ ‫و سند اثبات کردم‪.‬‬ ‫در عین حال اضطرارا به احمدی نژاد رای می دهم‪ .‬ترکیب طرفداران احمدی نژاد به‬ ‫شکلی است که نمی توانند جلوی ولی فقیه بایستند اما ترکیب طرفداران موسوی به شکلی‬ ‫است می توانند این کار را بکنند که دیدیم و کردند‪ .‬البته احمدی نژاد خواست و نتوانست و‬ ‫موسوی خواست و توانست این کار را انجام بدهد‪».‬‬ ‫ائتالف با دولت؟‬ ‫اصالح طلبان مواضع یکسانی درباره انتخابات ندارند‬ ‫در حالی که اصالح طلبان به تالش های خود بــرای کاهش اختالفات موجود ادامه‬ ‫می دهند در تازه ترین تحول اختالف نظرهایی میان انها برای ائتالف با حامیان دولت یازدهم‬ ‫نمایان شده است‪ .‬پیش تر محمد رضا عارف گفته بود که علی رغم دعوت از حامیان دولت‬ ‫انها پاسخ مثبت و مشخصی نداده اند و بر این اساس فهرست انتخاباتی اصالح طلبان کامال‬ ‫اصالح طلبانه خواهد بود‪ .‬البته همسو با این اظهارنظر محمد رضا تاجیک هم گفته بود که‬ ‫افرادی در دولت با این ائتالف مخالفت کرده اند و اجازه ادامه ائتالف را نداده اند‪ .‬همزمان‬ ‫حزب اعتدال و توسعه هم که برای حضور در جلسه ائتالف اصولگرایان دعوت شده بود بعد‬ ‫از یک جلسه حضور از ادامه حضور خودداری کرد‪ .‬اما هفته گذشته اظهارنظرهای تازه ای‬ ‫در این مورد مطرح شد‪ .‬فائزه هاشــمی در این مورد گفت‪« :‬به هر حال حامیان دولت‪ ،‬نگاه‬ ‫مشــخصی دارند و چندان انتظار ندارم با اصالح طلبان همراه شــوند‪ ،‬بلکه اصالح طلبان‬ ‫خودشان باید تالش کنند و کارشان را انجام دهند‪».‬‬ ‫در اظهارنظری همسو با فائزه هاشمی‪ ،‬رسول منتجب نیا قائم مقام حزب اعتماد ملی‬ ‫هم در جمع خبرنگاران درباره ائتالف اصالح طلبان و اعتدالیون اظهار داشت‪« :‬ائتالفی‬ ‫بین اصالح طلبان و اعتدالیون شکل نمی گیرد‪».‬‬ ‫در واکنشی دیگر در این مورد محسن رهامی ‪ ،‬رئیس کارگروه تعامل و رایزنی شورای‬ ‫هماهنگی جبهه اصالحات در جمع خبرنگاران گفت‪« :‬ستادی که ما در تهران و مجموعه‬ ‫اصالح طلبان زده ایم با عنوان مجمع اصالح طلبان و حامیان دولت است‪ .‬حامیان دولت در‬ ‫ی دولت اقای محمدرضا‬ ‫حال حاضر در مجموعه اصالح طلبان حضور دارند و مهم ترین حام ‬ ‫عارف است که ریاســت شــورای سیاســت گذاری اصالح طلبان را برعهده دارد‪ .‬بنابراین‬ ‫مجموعا ‪ 45‬نفر از احزاب مختلف در شورای سیاست گذاری انتخابات تهران حضور دارند و‬ ‫تالش داریم در شهرستان ها و استان ها ترکیب فقط به اصالح طلبانی که عضو حزب خاصی‬ ‫هستند اختصاص نیابد و هم احزاب اصالح طلب و هم اشــخاص موثر در انتخابات اقای‬ ‫روحانی حضور داشته باشند‪».‬‬ ‫اما عبدالواحد موسوی الری‪ ،‬وزیر کشــور دولت اصالحات هم در این مورد ابراز نظر‬ ‫کرده است‪ .‬او در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که ایا اصالح طلبان با اعتدالیون‬ ‫ائتالف می کنند یا خیر‪ ،‬اظهار داشته اســت ‪« :‬اعتدالیون بخشی از اصالح طلبان هستند‬ ‫بنابراین نیازی به ائتالف نیست‪ ».‬مرتضی بانک‪ ،‬عضو شورای مرکزی اعتدال و توسعه هم‬ ‫هفته گذشته در این مورد گفت ‪« :‬ائتالف سال ‪ 92‬نیز می تواند مالک عمل اصالح طلبان‬ ‫و اعتدالیون در سال ‪ 94‬باشد‪».‬‬ ‫صادق خرازی هم به خبرنگاران در این مورد گفته است‪« :‬من معتقدم در هر جایی که‬ ‫ائتالف به نفع اصالح طلبان باشد باید این ائتالف را انجام داد‪ .‬من مشخصا با اینکه هر فرد‬ ‫رادیکال و تندرویی به اسم ائتالف با اصالح طلبان بخواهد رنگ عوض کند مخالف هستم‬ ‫و در جایی که این ائتالف موجب توسعه عقالنیت شود با ان موافقم‪ ».‬خرازی با بیان اینکه‬ ‫اصالحات برای تغییر سیســتم و جنگیدن به وجود نیامده است اضافه کرده است‪« :‬برای‬ ‫اصالحات ائتالف یک مساله منطقی و معقول است و قطعا ائتالف با هر جریان معقولی که‬ ‫موجب حذف رادیکال ها شود باید مورد حمایت قرار گیرد‪».‬‬ ‫محسن مهرعیزاده هم که از چهره های اصالح طلب به شمار می رود پاسخی متفاوت‬ ‫در این مورد داشته اســت‪ .‬این فعال اصالح طلب در پاسخ به ســوالی درباره تمایل برخی‬ ‫اصالح طلبان به همراهی یا سرلیستی علی الریجانی در این جریان خاطرنشان کرده است‪:‬‬ ‫«االن دیگر چنین بحثی مطرح نیست و فقط حرف های کلی در این زمینه زده شده است و‬ ‫هم اکنون سرلیست اصالح طلبان نیز اقای عارف خواهد بود‪».‬‬ ‫اسوشیتدپرس اسناد محرمانه ای منتشر کرده است‬ ‫کره شمالی از ازمایش موفق بمب هیدروژنی خبر داد‬ ‫کره شمالیهفتهگذشتهاعالمکردیکبمبهیدروژنیراباموفقیتازمایشکردهاست‪.‬‬ ‫پیونگ یانگ در بیانیه ای تعجب اور اعالم کرد که یک ازمایش هسته ای موفقیت امیز داشته‬ ‫است‪ .‬تلویزیون رسمی این کشور با انتشار بیانیه ای اعالم کرد‪« :‬اولین بمب هیدروژنی این‬ ‫کشور به طور موفقیت امیز در ســاعت ‪ 10‬صبح (به وقت محلی) شش ژانویه ‪ 2016‬براساس‬ ‫برنامه های اســتراتژیک حزب کارگر با موفقیت ازمایش شــد‪ ».‬بمب هیدروژنی یا بمب دما‬ ‫هســته ای به دنبال یک انفجار قوی انفجار دومی را موجب می شود که باعث جوش خوردن‬ ‫هسته ای هیدروژن و ازاد کردن انرژی بسیار زیاد اســت‪ .‬این اعالم توسط کره شمالی دو روز‬ ‫قبل از تولد کیم جونگ اون‪ ،‬رهبر این کشور و چهار ســال پس از جانشینی او به جای پدرش‬ ‫صورت گرفته است‪ .‬وب سایت مرکز لرزه نگاری چین اعالم کرده که فعالیت های لرزه نگاری‬ ‫حاکی از یک انفجار مشکوک است‪ .‬دولت ژاپن نیز گفته اســت که به احتمال زیاد ثبت این‬ ‫لرزش ها مربوط به یک ازمایش هسته ای است‪ .‬گمان می رود کره شمالی از سال‪ ۲۰۰۶‬به این‬ ‫سو سه ازمایش زیرزمینی اتمی انجام داده که جملگی در مرکز موسوم به پانگی‪-‬ری بوده است‪.‬‬ ‫کره شمالی تا کنون چند ازمایش اتمی داشته است‪ .‬در نهم اکتبر‪ ۲۰۰۶‬در اولین ازمایش یک‬ ‫وسیله پلوتونیومی منفجر شد‪ .‬ان ازمایش در پی انگی‪-‬یوک انجام شد‪ .‬مقام های اطالعاتی‬ ‫امریکا گفتند که قوی نبوده و شدت ان را کمتر از یک کیلو تن ارزیابی کردند‪ .‬این کمتر از یک‬ ‫دهم بمبی است که بر هیروشیما افکنده شد‪ .‬اما‪ ۲۵‬مه‪ ۲۰۰۹‬نیز یک ازمایش اتمی زیرزمینی‬ ‫دیگرکهقوی ترازاولیارزیابیشدانجامشد‪.‬وزارتدفاعروسیهتخمینزدکهانفجاریحداکثر‬ ‫‪ ۲۰‬کیلوتنیرویدادهاستکهشبیهبمب هاییبودکهامریکادر‪ ۱۹۴۵‬برهیروشیماوناکازاکی‬ ‫افکند‪.‬کره شمالیمحلانازمایشرااعالم نکردامامقام هایکره جنوبیگفتندکهیکلرزش‬ ‫درشمالشرقیاینکشوردراطرافشهرکیلجویکره شمالیدرنزدیکیپیانگی‪-‬یوکردیابی‬ ‫شد‪ .‬در‪ ۱۲‬فوریه ‪ ۲۰۱۳‬فعالیت نامعمول لرزه نگاری در اطراف مرکز ازمایش اتمی پانگی ‪ -‬ری‬ ‫ی را ازمایش‬ ‫ثبت شد‪ .‬خبرگزاری رسمی کره شمالی بعدا تایید کرد که با موفقیت یک وسیله اتم ‬ ‫ی«مینیاتوری»اشارهشدکهباعثایننگرانیشد‬ ‫کردهاست‪.‬دراناعالمیهبهیکوسیلهاتم ‬ ‫که هدف نهایی کره شمالی ساختن بمبی قابل نصب بر موشک های دوربرد است‪ .‬اما ازمایش‬ ‫جدیدکره شمالیباواکنش هایگسترده ایمواجهبودهاست‪.‬کاخسفیداعالمکردهنمی تواند‬ ‫ازمایشهسته ایکرهشمالی را تایید کند اما چنین ازمایش هایی را به دلیلنقضقطعنامه های‬ ‫شورای امنیت محکوم می کند‪ .‬مسکو نیز اقدام کره شمالی را نقض اشکار قوانین بین المللی‬ ‫خواند‪ .‬وزارت خارجه روسیه نیز خواستار حفظ ارامش شد‪ .‬در بیانیه وزارت خارجه روسیه امده‬ ‫است‪« :‬در این شــرایط ما از همگان می خواهیم که حداکثر خویشــتن داری را از خود نشان‬ ‫ل نشده در شمال شــرق اسیا شود‪ .‬ما بار‬ ‫دهند و دســت به اقداماتی نزنند که باعث تنش کنتر ‬ ‫دیگر بر موضع خود مبنی بر حل و فصل دیپلماتیک مشکالت در شبه جزیره کره در چارچوب‬ ‫مذاکرات شــورای انقالب گانه و اغاز سریع مذاکرت مســتقیم برای ایجاد یک سیستم قابل‬ ‫قبولصلحوامنیتیدرمنطقهتاکیدمی کنیم‪».‬وزارت خارجهانگلیسنیزایناقدامکره شمالی‬ ‫را تحریک امیز و نقض قطعنامه های شــورای امنیت اعالم کرد‪ .‬فیلیپ هاموند‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫انگلیس در تودئیت خود نوشت‪« :‬اگر ازمایش بمب هیدروژنی کره شمالی صحت داشته باشد‬ ‫این اقدام نقض قطعنامه های شورای امنیت است که من ان را بدون هیچ مالحظه ای محکوم‬ ‫می کنم‪».‬دفترفرانسوااوالند‪،‬رئیس جمهورفرانسهباانتشاربیانیه ایبامحکوم کردنازمایش‬ ‫هسته ای کره شمالی خواستار واکنش قوی و جدی جامعه بین الملل شد‪ .‬در این بیانیه از این‬ ‫ازمایشبه عنواننقضغیرقابلقبولقطعنامه هایشورایامنیتیادشدهاست‪.‬وزارت خارجه‬ ‫چین نیز اعالم کرد که هیچ پیش اگاهی از ازمایش هسته ای کره شمالی نداشته و با این اقدام‬ ‫پیونگ یانگ به شدت مخالف است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫در حالی که تحوالت میدانی در ســوریه وارد مرحله حساســی شــده‪ ،‬هفته گذشــته‬ ‫خبرگزاری «اسوشیتدپرس» خبری مهم را منتشر کرد‪ .‬خبری که از تصمیم ایاالت متحده در‬ ‫مورد بشار اسد حکایت داشت‪.‬طبق اسناد محرمانه‪ ،‬امریکا بی انکه با دیگر گروه های دخیل‬ ‫در حل بحران سوریه مذاکره کند‪ ،‬زمان کناره گیری اسد را شش ماه قبل از تاریخ تعیین شده‬ ‫برای برگزاری انتخابات ازاد سوریه در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫اسناد به دست امده از سوی خبرگزاری «اسوشیتدپرس» نشان می دهد که در بهترین‬ ‫ســناریوی امریکا در زمینه انتقال قدرت در ســوریه اشــاره ای به کناره گیری «بشــار اسد»‬ ‫رئیس جمهوری این کشور تا ماه میالدی مارس ‪ ۲۰۱۷‬نشده است‪.‬‬ ‫مطابق با این اســناد‪ ،‬در جدول زمانی تعیین شده از ســوی دولت واشنگتن‪ ،‬تاریخی‬ ‫نامشــخص در ماه مارس ‪ ۲۰۱۷‬برای واگذاری قدرت از ســوی بشار اســد و نزدیکان وی‬ ‫در نظر گرفته شــده اســت‪ .‬این تاریخ دو ماه پس از پایان دوره زمامــداری «باراک اوباما»‬ ‫رئیس جمهوری امریکاســت و پنج سال با نخســتین باری که وی خواهان کناره گیری اسد‬ ‫شد‪ ،‬فاصله دارد‪ .‬جدول زمانی امریکا بر اساس نقشــه راهی است که در نوامبر سال ‪۲۰۱۵‬‬ ‫ن ترسیم شد و در نهایت به تایید شــورای امنیت سازمان ملل متحد نیز رسید‪.‬‬ ‫در نشست وی ‬ ‫مطابق با این نقشه راه‪ ،‬دولت انتقالی سوریه باید ظرف مدت شش ماه و انتخابات ازاد سوریه‬ ‫نیز ظرف مدت ‪ ۱۸‬ماه یعنی تا ماه میالدی اگوست ‪ ۲۰۱۷‬برگزار شود‪.‬‬ ‫اگر فرض ممکن را بر حل همه مشــکالت پیش روی مذاکرات صلح سوریه از جمله‬ ‫بهبود روابط تهران – ریاض و انسجام گروه های مخالف سوری بگذاریم‪ ،‬بزرگترین مشکلی‬ ‫که پیش پای امریکا برای تحقق جدول زمان بندی کناره گیری اســد وجود دارد‪ ،‬این است‬ ‫که به غیر از خود واشنگتن هنوز هیچ گروه یا دولتی با این شرط یعنی کناره گیری اسد در ماه‬ ‫مارس ‪( ۲۰۱۷‬شش ماه قبل از برگزاری انتخابات) موافقت نکرده است‪.‬این در حالی است‬ ‫که از یک سو گروه های معارض سوری و کشورهای ائتالف سعودی که خواهان کناره گیری‬ ‫اسد در اسرع وقت هســتند‪ ،‬این اقدام امریکا را به نوعی خیانت به خود محسوب می کنند و‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬ایران و روسیه هم که تصمیم گیری در خصوص اینده اسد را حق مسلم مردم‬ ‫سوریه دانسته و مانع از دخالت کشورهای خارجی در تعیین سرنوشت این کشور می شوند‪،‬‬ ‫ممکن است در نهایت با تصمیم امریکا مبنی بر کناره گیری اسد‪ ۶‬ماه قبل از برگزاری انتخابات‬ ‫مخالفت کنند‪.‬‬ ‫این اســناد در حالی منتشــر شــده که باراک اوباما اخیرا درباره اختالفی که با روسیه‬ ‫در خصوص ادامه حضور اســد در قدرت وجود دارد‪ ،‬گفته بود‪« :‬مســاله این اســت که ایا‬ ‫اســد می تواند به عنوان رئیس جمهور امریکا باقــی بماند یا خیر‪ .‬مــن می گویم که باتوجه‬ ‫به اینکه اســد صدها و هزاران نفر از مردم خود را کشــته اســت‪ ،‬امکان ادامه حضور اســد‬ ‫در قدرت وجود ندارد‪ .‬امکان ندارد که اســد بتواند ســوریه را دوباره گرد هــم دراورد و تمام‬ ‫احزاب را برای تشــکیل یک دولت همه جانبه گرد هــم جمع کند‪ .‬ما امیدواریم که مســیر‬ ‫سیاســی در ســوریه ادامه پیدا کند و در عین حال مبارزه علیه تکفیری هــای داعش ادامه‬ ‫داشته باشد‪».‬‬ ‫بمب؛ هدیه تولد کیم جونگ اون‬ ‫خبرنامه‬ ‫تصمیم جدید در مور داسد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪15‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫جلسه درس خارج فقه رهبر انقالب‬ ‫عکاسی خانم دیپلمات خارجی از رئیس جمهور‬ ‫الریجانی در دومین شهر موشکی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫حاشیه های ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار‬ ‫روحانی پس از ‪ ۷‬ماه امد‬ ‫سلفی ظریف با مادر شهید عماد مغنیه‬ ‫تعویض روغنی جانباز ‪ 70‬درصد‬ ‫اتش زدن ادمک ملک سلمان در دهلی نو‬ ‫زیارت تیم ملی فوتبال امید از حرم امام رضا(ع)‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ترس رحمتی هنگام اهدای خون‬ ‫‪17‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬موضوع حمله بــه ســفارتخانه ها را رهبری باید‬ ‫چندبار تذکر بدهند که برخی گوش کنند؟‬ ‫‪ l‬نگاه رهبــری به موضــوع «جایــگاه رای و نظر‬ ‫مردم» و مبنایی دانستن ان در ســخنان اخیرشان‬ ‫اهمیت بســیار زیادی داشت‪ .‬رســانه های دلسوز‬ ‫انقالب باید به این پیوند میان جمهوریت و اسالمیت‬ ‫نظام کامال هوشــیارانه پرداخته و مانع از این شوند‬ ‫که صــدای دو طرف از صــدای انها بلندتر باشــد‪.‬‬ ‫جمهوری اســامی نه یک کلمه کم نــه یک کلمه‬ ‫زیاد‪ .‬این اصل حرف امام و رهبری است‪.‬‬ ‫‪ l‬ایــا دســتور اقــای رئیس جمهور به وزیــر دفاع‬ ‫در رابطه با افزایش ســاخت موشک پاســخ انتقاد‬ ‫ملــت از اعتماد ایشــان به شــیطان بزرگ اســت؟‬ ‫صداقت در این است که افراد خوش بین به امریکا‬ ‫در عمل اشــتباه خود را جبران کنند و به راه ملت که‬ ‫راه مقاومت است بپیوندند‪.‬‬ ‫‪ l‬متاسفانه باز هم عده ای جلوتر از نظام و رهبری‬ ‫دســت به اقدامات خودســرانه زدند و بــا اتش زدن‬ ‫سفارت عربستان باعث ابروریزی شدند ‪.‬‬ ‫‪ l‬یک سوال ذهن من را مشغول کرده ؛ اینکه تعداد‬ ‫صندلی های مجلس از تعداد نمایندگان بیشتر است‬ ‫یا اینکه تعدادی از نمایندگان در جلســات مجلس‬ ‫حضور ندارند؟‬ ‫‪ l‬از رهبر عزیز گرفته تا همه دلســوزان نســبت به‬ ‫غیرقابل اعتماد بــودن امریکا هشــدار دادند ولی‬ ‫دولت سعی کرد نشنود‪ .‬حداقل حاال ببینند و بپذیرند‬ ‫که دشمنان قابل اعتماد نیستند‪.‬‬ ‫‪ l‬اینکه در سالروز حماســه به یادماندنی ‪9‬دی که‬ ‫ایام الله اســت روزنامه های مدعی اصالح طلبی و‬ ‫زنجیره ای به سادگی از کنار ان عبورکردند‪ ،‬یاداور ‬ ‫این واقعیت بود که خودشــان از حامیــان فتنه ‪88‬‬ ‫بودند و ‪ 9‬دی بساط انها را برچید‪.‬‬ ‫‪ l‬با این شــرایطی که از اوضــاع و احوال منطقه و‬ ‫روابط با ایران پدید امده ایا اساســا برداشــته شدن‬ ‫برجام هم می تواند تاثیرگذار باشد؟‬ ‫‪18‬‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫طنزجیبوتی‬ ‫پس از اعالم قطع رابطه رژیم ال سعود با ایران‪ ،‬برخی‬ ‫از کشــورهای ذره ای نیز با اعمال نفوذ مالی و سیاسی رژیم‬ ‫ال ســعود اعالم کردند که روابط دیپلماتیک خود را با ایران‬ ‫قطع می کنند‪ .‬اما واکنــش ایرانیان به ایــن عمل خصمانه‬ ‫رژیم ال سعود‪ ،‬بسیار جالب توجه بود و بیشتر از اینکه حاکی‬ ‫از نگرانی باشــد با جوک و طنز و لطیفه های خنده دار همراه‬ ‫بود که نشان می داد ملت ایران با این نوع جنگ های روانی‬ ‫یاشناهستندوازسویدیگرنسبتبهدست هایخالی‬ ‫به خوب ‬ ‫وهابیونسعودیدرمقابلهخصمانهباجمهوریاسالمیایران‬ ‫اگاهی دارند‪ .‬حجم این جوک سازی ها و ارسال پیامکی انها‬ ‫و دست به دست شدن با حجم باال در شبکه های اجتماعی‪،‬‬ ‫به گونه ای بود که فضای سیاســی و خبری قطــع رابطه این‬ ‫کشــورها را تحت الشــعاع خود قرار داد‪ .‬در ادامــه برخی از‬ ‫لطیفه های دیپلماتیــک را که در شــبکه های اجتماعی در‬ ‫واکنش به سیاست خصمانه ال ســعود دست به دست شده‬ ‫است‪،‬می خوانید‪.‬‬ ‫جیبوتی لعنتی تو ایران سفارت داره بعد من که ایرانیم هنوز‬ ‫مستاجرم‪.‬‬ ‫به این کشورهای درجههشت‪ ،‬بگینیه عمر امریکا و اروپا‬ ‫تحریممونکردنبازمایستادیم‪،‬شماکه‪...‬استغفرالله!‬ ‫بحرین جان! اماده باش به جای سفیر می خوایم استاندار‬ ‫براتبفرستیم‪.‬‬ ‫اولتوقطعکن‬ ‫‪+‬نهاولتوقطعکن(مکالمهتلفنیسرانکشورهایعرب‬ ‫درخصوص رابطه با ایران)‪.‬‬ ‫االن چنتا کشور عربی وایسادن ریاض رقم بگه اینا اعالم‬ ‫قطعروابطکنن‪.‬‬ ‫واکنشیهبندهخدایی‪:‬‬ ‫اینقدرروابطروووقطعکنیییییید‬ ‫تاقطعدونتونپارهبشه‪.‬‬ ‫در پی قطع رابطه ایران و جیبوتــی‪ ،‬وزارت امور خارجه به‬ ‫دیپلمات های جیبوتی ‪ 48‬ساعت فرصت داد تا کشور خود را‬ ‫روینقشهپیداکنند!‬ ‫می خوام بخوابم امشــب اما نمیشــه‪ ...‬غــم قطع رابطه‬ ‫جیبوتینمیذاره!‬ ‫«سید محمد ســادات اخوی» را بیشتر به عنوان نویسنده‬ ‫ادبیاتدینیوشاعرایینیمی شنا سندامااثارطنزش‪،‬خصوصا‬ ‫طنزهایاجتماعی اشقابل توجهاست‪.‬اوشعرطنزیدراین‬ ‫باره سروده است‪ :‬قطع شد ارتباط با جیبوتی ‪ /‬وای ما‪ ...‬وای‬ ‫ما!‪...‬چراجیبوتی؟‪/‬بهجهنماگرهمهرفتند‪/...‬بهکجارفت‪-‬‬ ‫ای خدا!‪ -‬جیبوتی؟ ‪ /‬وای بر اقتصاد ما (پس از این‪ / )...‬گر‬ ‫نیایدبهسویما‪،‬جیبوتی‪/‬چهکندعرصهسیاستما‪/...‬بانبود‬ ‫هزارهاجیبوتی؟!‪/‬حاجقاسم!‪...‬پدر‪،‬مراقبباش!‪/...‬نرود‬ ‫(یکهو) زیر پا‪ :‬جیبوتی(!) ‪ /‬عاشق نقطه های جیبوتی م‪/ ...‬‬ ‫از سر ریش چانه‪ ،‬تا جیبوتی ‪ /‬نفت و گاز و هوای پاکیزه‪/ ...‬‬ ‫معدن نقره و طال‪ ،‬جیبوتی! ‪ /‬همه زندگی بهشت شده‪ / ...‬تا‬ ‫شدم با تو اشنا‪ ،‬جیبوتی! ‪ /‬تو‪-‬دقیقن‪-‬کجای دنیایی؟ ‪ /‬نه‪...‬‬ ‫نرو عشق من‪ ...‬بیا‪ ،‬جیبوتی! ‪ /‬البته نه‪ ...‬برو!‪ ...‬شبیهت‬ ‫هست‪ / ...‬می خرم‪-‬باز‪ -‬این هوا‪ :‬جیبوتی!‪ /‬مثل ال سعود و‬ ‫اهلوعیال‪/...‬می شویتویجیب‪،‬جا!‪...‬جیبوتی!‬ ‫پخش عکس های شــخصی سوشــا مکانی در فضای‬ ‫مجازی که به ســرگرمی جدید گروهــی در گروه های تلگرامی‬ ‫ تبدیلشدهبود‪،‬موجبدستگیریویشد‪.‬عکس هاییاززندگی‬ ‫شخصیگلرپرسروصدایاینروزهایپرسپولیسبعدازیک‬ ‫بازیضعیفدرمشهدبهچالشیجدیدبرایشبدلشد هبود‪.‬این‬ ‫یگروهیدرفضایمجازیبدل‬ ‫رفتارزشتوناپسندکهبهسرگرم ‬ ‫شد و انگار هر روز قربانی جدیدی می گیرد‪ .‬پس از انتشار وسیع‬ ‫عکس های وی در فضای مجازی پلیــس اعالم کرد که هکر‬ ‫گوشیاورادستگیرکردهامادرنهایتاونیزبهزنداناوینمنتقل‬ ‫شد‪.‬مکانیفردیراکهگفتهمی شدپدردخترحاضردرعکس ها‬ ‫بودهرابهفدراسیونفوتبالبردهبودتااینموضوعراحلوفصل‬ ‫کند‪،‬اماایناتفاقنیفتاد‪ .‬بهدنبالاینموضوعتصاویریازوی‬ ‫درماشینپلیسنیزمنتشرشدکهنشانازدستگیریویداشت‪.‬‬ ‫ســخنگوی پلیس نیز در این باره توضیح داد‪« :‬ســال گذشته‬ ‫شکایتیازاینفردبهدادسرایجرائمرایانه ایارسالشدوپس‬ ‫ازعکس هاییکهدرفضایمجازیمنتشرشد‪،‬مجددابازپرس‬ ‫این فرد را احضار کر د اما او زمان احضار تمکین نکرده و دستور‬ ‫بازداشتش صادر شد‪ ».‬به گفته سخنگوی ناجا‪ ،‬در حال حاضر‬ ‫این فرد به دادسرای رســانه و فرهنگ تحویل داده شده و یک‬ ‫شاکیخصوصیهمازسالگذشتهدارد ‪.‬‬ ‫سوشامکانیدراوین‬ ‫روزگار جوانی‬ ‫سعید حدادیان‬ ‫‪ l‬با وضع موجود اقتصاد مردم‪ ،‬پیشــنهاد افزایش‬ ‫‪ 2‬تا ‪ 5‬درصــدی قیمت بنزیــن در جایگاه ها پس از‬ ‫رتبه بندی هیچ توجیهی ندارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪ l‬امیدوارم انتقادهای ایت الله هاشمی رفسنجانی‬ ‫از احمدی نــژاد بــرای رضای خدا باشــد نه از ســر‬ ‫کینــه و انتقــام‪ .‬چــون دیگــر احمد ی نــژادی‬ ‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫‪ l‬اگر ســروصدا های سیاســی بین جناح ها ســر‬ ‫مساله الودگی هوا به اتمام رســید و دیگر همدیگر‬ ‫را متهم نمی کنند‪ ،‬لطفا از حاال برای پنج سال اینده‬ ‫برنامه ریزی کنند که یک تحولی در این زمینه صورت‬ ‫گرفته باش د ‪.‬‬ ‫هشدار انتخاباتی‬ ‫رهبری‬ ‫هفته گذشته فضای مجازی با دو اتفاق مهم روبه رو شده‬ ‫بود‪ .‬اعدام شــیخ نمر و حمله به سفارت عربســتان در تهران و‬ ‫مشهد‪ .‬از یک سو بالفاصله بعد از انتشار اخبار مربوط به اعدام‬ ‫این عالم دینی شیعه در عربستان واکنش ها در فضای مجازی‬ ‫اغاز شد و از سوی دیگر با شتاب گیری این مساله‪ ،‬ابتدا تصاویر‬ ‫مربوط به تجمع معترضان مشهدی در مقابل کنسولگری این‬ ‫کشورمنتشرواواخرشبخبروتصایرمربوطبهحملهبهسفارت‬ ‫عربســتان در تهران منتشر شــد‪ .‬تا پیش از حمله به سفارت و‬ ‫کنسولگریعربستاندرتهرانومشهدفضایمجازیبهانتقاد‬ ‫به ال سعود و همراســتایی این رژیم با ال یهود بیشترین حجم‬ ‫مطالب را به خــود اختصاص می داد‪ .‬بالفاصله بعد از انتشــار‬ ‫تصاویر افرادی که پرچم عربستان را در مشهد پایین کشیده و‬ ‫با ان عکس گرفته بودند‪ ،‬فضا تغییر کــرد و مهمتر از ان اینکه‬ ‫اواخرشبشنبهانتشارتصاویرواخبارمربوطبهحملهبهسفارت‬ ‫عربستانهمهراشوکهکرد‪.‬قراربودتاظهر یکشنبهمقابلسفارت‬ ‫عربستاندرتهرانتجمعیبرگزارشود‪.‬امامعترضانپیش دستی‬ ‫کرده و شب هنگام به سمت سفارت حمله کردند‪ .‬گزارش ها یی‬ ‫حاکیازپرتاباتشبهداخلاینسفارتخانهمنتشرشد‪ .‬هنگام‬ ‫درگیری هیچ کدام از اعضای سفارت داخل ان حضور نداشتند‬ ‫اما بعد از چند ساعت توانســت این تجمع را کنترل و معترضان‬ ‫را از سفارت بیرون کند‪ .‬طنز تلخ ماجرای این حمله انجایی بود‬ ‫که برخی از حمله کنندگان سفارت با در دست داشتن تلفن های‬ ‫داخل سفارت به عنوان غنیمت عکس یادگاری گرفتند و ان را‬ ‫در فضای مجازی منتشر کردند‪ .‬از سوی دیگر به دنبال انتشار‬ ‫تصاویر پایین کشیدن پرچم عربستان در مشهد‪ ،‬یک توئیت از‬ ‫دختریلبنانیفضایمجازیرافراگرفت‪.‬توئیتیکهرعناهربی‬ ‫به عنوانطنزمنتشرکردهبودازسویبرخیازافرادجدیگرفته‬ ‫شده بود‪ .‬رعنا هربی نوشته بود‪« :‬مردان ایرانی! پرچم سعودی‬ ‫راازکنسولگریاینکشورپاییناوردند‪.‬منشماراپیدامی کنم‪.‬‬ ‫منباشماازدواجمی کنم‪».‬کاربرانایرانیبدونتوجهبهعالمت‬ ‫لبخندکهنشانازطنزبود‪،‬اینتوئیترانشانه ایازحمایتتلقی‬ ‫کرده و به صفحه او هجوم اورده و ان را در شــبکه های مجازی‬ ‫به طور گسترده ای بازنشــر کردند‪.‬چند ساعت بعد او د ر توئیتی‬ ‫دیگرنسبتبهاینموضوعاظهارتعجبکردونوشت‪«:‬خدای‬ ‫من چقدر پیام ؟! انتشــار این پیام در ایــران را متوقف کنید‪ .‬به‬ ‫این جوانان نگاه کنید‪ ...‬این یک جوک است‪ .‬این یک جوک‬ ‫است‪»...‬درساعاتاولیهوقبلازانتشارتوئیتدومرعناهربی‪،‬‬ ‫بسیاری از جوانانی که از حمله به سفارت عربستان در تهران و‬ ‫کنسولگری این کشور در مشهد حمایت می کردند‪ ،‬او را فردی‬ ‫انقالبیومواضعشراقابلستایشارزیابیمی کردند‪.‬‬ ‫واکنشبه خیاباننمر‬ ‫گاف عجیب یک روزنامه‬ ‫روزنامه ارمان مدعی شد که سعید جلیلی هدفی جز تکیه زدن بر‬ ‫جایگاه ریاست مجلس در سر ندارد! این ادعا در حالی مطرح می شود‬ ‫که جلیلی برای شرکت در انتخابات مجلس دهم ثبت نام نکرده است‪.‬‬ ‫ارمان نوشت‪« :‬ســرانجام همان گونه که انتظار می رفت سعید جلیلی‬ ‫دبیر ســابق شــورای عالی امنیت ملی و نامزد اصولگــرای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال‪ 92‬به ائتالف اصولگرایان پیوست‪ .‬البته به نظر‬ ‫می رسد با نگاهی حتی گذرا به تحوالت اخیر اصولگرایان بتوان مدعی‬ ‫شــد این ائتالف اصولگرایان بود که به جلیلی پیوست! به بیانی دیگر‬ ‫باید گفت که اصولگرایان در غیــاب بزرگانی همچوم مرحوم ایت الله مهدوی کنی و حبیب الله عســگر اوالدی و برکنار‬ ‫ماندن ناطق نوری و علی الریجانی از ائتالفشان‪ ،‬سند شش دانگ جبهه سیاسی خود را به نام سعید جلیلی زدند ؛ همو‬ ‫که اقبال مردم به او در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 92‬فقط به اندازه چهار میلیون بود‪ .‬به این ترتیب بود که روز گذشته‬ ‫سخنگوی شورای ائتالف اصولگرایان با اشاره به برگزاری چهارمین جلسه این شورا از پیوستن سعید جلیلی به ائتالف‬ ‫اصولگرایان خبر داد‪».‬‬ ‫ارمان در ادامه با عنوان «شکســت مقدمه پیروزی؟» ادامه می دهد‪« :‬و این البته همه انتقادهای اصولگرایان‬ ‫از رفتار تکروانه جلیلی در ان انتخابات نبود ‪ ،‬چه انکه بعد از ســخنان جلیلی در کمیسیون برجام مجلس نیز باعث روانه‬ ‫شدن انتقاداتی چند از سوی اصولگرایان میانه رو و حامی دولت شد‪ .‬با تمام این اوصاف حال به نظر می رسد که جلیلی‬ ‫این بار می خواهد شانس خود را در انتخابات مجلس امتحان کند و از شکســت در ریاست جمهوری پلی به پیروزی در‬ ‫مجلس بسازد‪ .‬البته به نظر نمی رسد جلیلی تنها به ورود صرف به مجلس دهم اکتفا کند‪ .‬او احتماال هدفی جز تکیه زدن‬ ‫بر جایگاه ریاســت مجلس در سر ندارد ؛ خواســتی که محقق نمی شــود مگر با رقابت با علی الریجانی و انداختن او از‬ ‫چشم اصولگرایان و تصاحب جایگاه وی در ذهن و ضمیر انها‪ .‬اما باید منتظر ماند و دید که ایا جلیلی چنین استراتژی و‬ ‫کاریزمایی را حائز است؟ این طور که به نظر می رسد ماه های اتی و روزهای پس از انتخابات در اسفند ماه ابستن حوادث‬ ‫بسیاری خواهد بود‪».‬‬ ‫تیتر جنجالی روزنامه المانی علیه عربستان‬ ‫روزنامه المانــی «بیلد» امــروز در پی اعدام های گســترده در‬ ‫عربستان و انتقادهای شدید سیاستمداران مخالف دولت این کشور‬ ‫مبنی بر ادامه روابط با عربستان نوشت‪« :‬عربستان هم پیمان قدیمی‬ ‫ ما‪ ،‬چیزی برای ارائه بــه دنیا غیر از نفت‪ ،‬خرما و تروریســم ندارد‪».‬‬ ‫احزاب مخالف دولت المان یعنی ســبزها‪ ،‬سوســیال دموکرات ها و‬ ‫چپگرایــان از مدتها پیش و در پی افشــای معامله های تســلیحاتی‬ ‫دولت با المان به شدت از سیاست های دولت مرکل انتقاد کرده بودند‬ ‫و باتوجه به وقایــع اخیر ضمن افزایش انتقادها‪ ،‬خواســتار بازنگری‬ ‫دولت در معامله های تسلیحاتی با عربستان شده اند‪ .‬سبزها و چپگرایان عالوه بر این مواضع‪ ،‬سیاست های عربستان‬ ‫را با اقدامات داعش مقایسه کردند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫«ضاحی خلفان» معاون رئیس پلیس امارت دبی در‬ ‫امارات عربی متحــده‪ ،‬به نامگذاری یکــی از خیابان های‬ ‫تهران به نام «شیخ نمر» واکنش نشان داد‪ .‬وی در واکنشی‬ ‫انفعالی بــه نام فارســی «خیابان» اشــاره کــرد و ان را نام‬ ‫«مثنای» «خیاب» در عربی دانســت و تالش کرد با بازی‬ ‫ی کم اهمیت جلوه دهد‪ .‬او با اشــاره‬ ‫با این واژه ان را اقدام ‬ ‫به واژه «خیــاب» در عربی کــه معانی متعــددی از جمله‬ ‫«ناامیدکننده» دارد‪ ،‬نوشــت که «ببینیــد‪ ،‬یک خیاب هم‬ ‫نیست‪ .‬دو خیاب [خیابان] است»‪.‬‬ ‫«روزنامــه جوان» در گزارشــی بــه موضوع نفت و تروریســم‬ ‫پرداخته اســت‪ .‬این روزنامــه در این گزارش با عنوان «شــعله های‬ ‫پتروتروریســم ســعودی» می نویســد‪« :‬عربســتان ســعودی کــه‬ ‫حمایت هایش از تروریســت ها شــهره عام و خاص است با سرپوش‬ ‫گذاشــتن بر جنایات خــود‪ ،‬ایران را بــه حمایت از تروریســم متهم‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫بحرانی شدن مناسبات تهران‪ -‬ریاض بعد از شهادت شیخ نمر‪،‬‬ ‫لفاظی سعودی ها را تشدید کرده و عادل الجبیر گفته که ایران اخرین‬ ‫کشوری است که می تواند درباره تروریســم صحبت کند‪ .‬شواهد علنی شده به خصوص اســناد دستگاه های سیاست‬ ‫خارجی امریکا‪ ،‬نشان می دهد ال ســعود متهم ردیف اول فعالیت های تروریســتی در منطقه است و بیشتر گروه های‬ ‫تروریستی تحت حمایت مالی و نظامی رژیم سعودی قرار دارند‪.‬‬ ‫رژیم عربستان سعودی که در سال های اخیر در مســیر تنش با ایران پیش می رود‪ ،‬سحرگاه سه شنبه در اقدامی‬ ‫ خصمانه روابط دیپلماتیک خود بــا ایران را قطع کرد‪ .‬عادل الجبیر‪ ،‬وزیرخارجه ســعودی‪ ،‬پس از اتش زدن ســفارت‬ ‫عربستان در ایران در واکنش به اعدام شیخ نمر باقر النمر‪ ،‬روحانی برجسته شیعه توسط ال سعود پایان روابط دیپلماتیک‬ ‫بین دو کشور را اعالم کرد و در اظهاراتی با تجاوز خواندن حمله به ســفارت این رژیم در تهران‪ ،‬مدعی شد‪« :‬ایران از‬ ‫سران القاعده حفاظت و از تروریسم حمایت و اقدام به قاچاق اسلحه برای انها می کند‪».‬‬ ‫ادعای سعودی ها درباره حمایت ایران از تروریسم در شرایطی است که اگاهی فزاینده ای در داخل جوامع غربی‬ ‫درباره نقش حمایتی رژیم عربســتان از تروریسم در حال منتشر شدن است‪ .‬هر روز اســناد جدیدی از ارسال دالرهای‬ ‫نفتی سعودی به تکفیری ها در منطقه و جهان منتشر می شود و دست های الوده ال سعود در ریختن خون مردم بی گناه‬ ‫را افشا می کند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ازدواج اشغال سفارت‬ ‫نفت و تروریسم‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪19‬‬ ‫راهنمای انتخابات‬ ‫گفتارها‬ ‫فرمایشات رهبر معظم انقالب پیرامون انتخابات اسفند ماه بسیار‬ ‫پراهمیت بوده است‪ .‬ایشان نکات مهمی را درباره مساله حق الناس‬ ‫مطرح کرده اند‪ .‬تاکید رهبر انقالب بر چگونگی تهیه فهرســت های‬ ‫انتخاباتی و نحوه مواجهه مردم با این فهرســت ها از نکات مهم دیگر‬ ‫این فرمایشات بود‪.‬‬ ‫مصداق حق الناس‬ ‫نبایداجازهدهیمبرخیازواژهحقالناساستفادهکنند‬ ‫محمدعلی پورمختار‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪1‬‬ ‫رئیس کمیسیون اصل ‪ 90‬مجلس‬ ‫پیرامــون ســخنرانی هفتــه گذشــته رهبــر معظم‬ ‫انقالب در جمع ائمه جمعه سراسر کشور و تبیین موضوع‬ ‫حق النــاس در انتخابات باید عــرض کنم کــه این برای‬ ‫دومین بار است که ایشــان در خصوص اهمیت و جایگاه‬ ‫شــرعی رای مردم صحبت فرمودند و بار دیگر توجه مردم‬ ‫و دست اندرکاران برگزاری انتخابات را به این موضوع مهم‬ ‫جلب کردند‪ .‬در برگــزاری انتخابات‪ ،‬مــردم حق انتخاب‬ ‫دارند و چه با بررسی هایی که خودشان انجام می دهند و چه‬ ‫از طریق ســفارش افراد معتمد‪ ،‬درباره انتخاب نامزدهای‬ ‫موردنظر تصمیــم می گیرند‪ .‬در ایــن دوره‪ ،‬هم انتخابات‬ ‫مجلس خبــرگان رهبری و هم انتخابات مجلس شــورای‬ ‫اســامی مطرح اســت و مردم از میان افــرادی که مورد‬ ‫تایید شــورای نگهبان قرار گرفته اند‪ ،‬بــه نتیجه نهایی و‬ ‫اجماع می رسند و برمبنای یک حق قانونی و حق انتخاب‬ ‫ازادانه‪ ،‬رای خود را به صندوق می اندازند‪ .‬از اینجای کار‪،‬‬ ‫این مسئولیت برعهده مســئوالن و متولیان امر انتخابات‬ ‫اســت که فرمایشــات رهبر معظم انقالب پیرامون رعایت‬ ‫حق الناس را در نظــر بگیرند؛ از این جهــت که رای مردم‬ ‫امانت محســوب می شــود و مســئوالن امر در این زمینه‬ ‫مســئولیت ســنگینی دارند‪ .‬در این مرحله‪ ،‬صندوق های‬ ‫رای و ارای مردم به مجریان و ناظران انتخابات به عنوان‬ ‫متولیان امر ســپرده می شــود که در این میان هیات های‬ ‫اجرایی و هیات های نظارت با همــکاری یکدیگر از ارای‬ ‫مــردم مراقبت می کننــد‪ .‬فرمانداری ها‪ ،‬بخشــداری ها و‬ ‫نهایتا استانداران‪ ،‬مسئول اصلی حفظ این امانت مردم در‬ ‫نحوه شمارش‪ ،‬صحت شــمارش‪ ،‬جمع بندی صحیح ارا و‬ ‫اعالم نتیجه به صورت واقعی هستند‪ .‬انچه در این میان از‬ ‫اهمیت بسزایی برخوردار است این مساله است که وقتی‬ ‫یک نفر به کاندیدای موردنظر خود رای می دهد‪ ،‬امیدوار‬ ‫است که این رای محفوظ باشــد‪ ،‬خوانده شود و مسئوالن‬ ‫برای این رای ‪ -‬به عنوان یک حق ‪ -‬جایگاه شرعی و قانونی‬ ‫قائل باشند‪ .‬همان طور که رای دادن یک وظیفه شرعی و‬ ‫قانونی اســت‪ ،‬حفاظت از ارای مردم به عنوان یک امانت‬ ‫شــرعی نیز وظیفه شــرعی و قانونی به شــمار می رود‪ .‬از‬ ‫ان جایی که حفــظ و ادای این حقوق اعــم از رای دادن و‬ ‫پذیرفتن کاندیدای منتخب مردم برعهده مسئوالن است‪،‬‬ ‫انها مکلــف و موظف هســتند که این حــق را حفظ کنند؛‬ ‫مصداق حق الناس در اینجا خــود را به نمایش می گذارد‪.‬‬ ‫همه مســئوالن و متولیــان امــر‪ ،‬افرادی که مســئولیت‬ ‫شمارش ارای مردم را برعهده دارند و همچنین کسانی که‬ ‫باید نتایج شمارش ارای مردم را در سامانه جامع رایانه ای‬ ‫انتخابات وارد کننــد‪ ،‬باید نهایت دقت را بــه کار بگیرند تا‬ ‫ی وارد نشود‪ .‬ما بعضا‬ ‫خدشه ای بر این امانت شرعی و مردم ‬ ‫شاهد هستیم که در ثبت ارای شمارش شده در این سامانه‪،‬‬ ‫اشتباهات سهوی صورت می گیرد و ارای شمارش شده کم‬ ‫یا زیاد می شوند که البته هیچ گاه تغییری در نتیجه نهایی‬ ‫انتخابات ایجاد نکرده است اما در عین حال باید مورد دقت‬ ‫و نظارت جدی فرمانداران ‪ -‬به عنوان اصلی ترین متولیان‬ ‫محلی انتخابات ‪ -‬قرار گیرد و اجازه ندهند تخلف و تعمدی‬ ‫برای جابه جایی این اعــداد و ارقام مربوط به کاندیداهای‬ ‫گفتارها‬ ‫انتخابات صورت گیرد‪ .‬از ســوی دیگــر‪ ،‬عالقه مندی یا‬ ‫عدم عالقه هر یک از مســئوالن برگزاری انتخابات نسبت‬ ‫به کاندیداها‪ ،‬از دیگر مصادیق هشدار رهبر معظم انقالب‬ ‫است‪ .‬در عین حال‪ ،‬طبیعت انسان ها اقتضا می کند که به‬ ‫یک یا چند کاندیدا عالقه مند باشند اما این عالقه مندی یا‬ ‫عدم عالقه نباید در این مرحله‪ ،‬تاثیرگذار باشد و در شمارش‬ ‫درست‪ ،‬دقیق و به جای ارا و اعالم نتایج ارای ماخوذه در‬ ‫صندوق های رای اثر بگذارد‪ .‬از این جهت‪ ،‬ارای مردم از‬ ‫اهمیت بسزایی برخوردار اســت و نظام مقدس جمهوری‬ ‫اسالمی ایران با رای مردم بر سر کار امده و با حضور مردم‬ ‫در صحنه های مختلف دفاع از نظام از جمله صحنه های‬ ‫سیاسی و انتخابات استوار مانده و پوینده در حال پیشرفت‬ ‫است‪ .‬ما بایســتی قدردان این حضور باشــیم و در حفظ و‬ ‫نگهداری ارای مردم دقت کافــی و الزم را مبذول داریم‪.‬‬ ‫البته الزم اســت که من این نکتــه را نیز اضافــه کنم که‬ ‫این حکم‪ ،‬یک حکم شــرعی اســت و برای همه مردم و‬ ‫مسئوالن الزم االطاعه اســت؛ چراکه رهبر معظم انقالب‬ ‫این حکم را از جایگاه ولی فقیه و ولی امر مســلمین صادر‬ ‫کرده اند‪ .‬از این رو حتی اگر کســی از لحــاظ تقلید‪ ،‬پیرو و‬ ‫مقلد مرجع دیگری باشــد‪ ،‬باید نسبت به این حکم تمکین‬ ‫کند؛ چراکه به منزله تدبیری برای اســتحکام نظام‪ ،‬حفظ‬ ‫اعتماد مردم نســبت به نظام و اطمینان از این مســاله که‬ ‫ارای شان محفوظ خواهد ماند‪ ،‬الزم االجراست‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر باید به این نکته نیز توجــه کنیم که از مدتی پیش از‬ ‫ی که دلسوزی‬ ‫برگزاری انتخابات زمزمه هایی از سوی افراد ‬ ‫چندانی نسبت به انقالب و نظام ندارند در محافل سیاسی‬ ‫و اجتماعــی بیان می شــود و مضمون ان‪ ،‬این اســت که‬ ‫باید از ارای مردم محافظت و حراست شــود اما به اعتقاد‬ ‫من‪ ،‬نظر انها بیشتر ایجاد تشویش اســت تا اینکه نسبت‬ ‫به حفاظت و حراست از ارای مردم دلسوزی داشته باشند‪.‬‬ ‫این افراد‪ ،‬نباید نســبت به سوءاستفاده از نظر شرعی رهبر‬ ‫معظم انقالب مبادرت ورزند و بخواهند سخن خود را از این‬ ‫طریق به اثبات برســانند و این گونه به جامعه القا کنند که‬ ‫رهبر معظم انقالب نیز این نظر را تایید کرده اند؛ در حالی که‬ ‫این گونه نیست‪ .‬رهبر معظم انقالب در فرمایشاتی که هفته‬ ‫گذشته بیان فرمودند‪ ،‬به این موضوع اشاره کردند و ما باید‬ ‫بر این موضوع دقت کنیم که مبادا از این سخنان و نظرات‬ ‫حکیمانه‪ ،‬سوءاســتفاده ای صورت گیــرد‪ .‬از بدو پیروزی‬ ‫انقالب اسالمی و تشکیل نظام جمهوری اسالمی تاکنون‬ ‫سابقه نداشته است که ارای مردم به صورت گسترده تغییر‬ ‫یابد یا از بین بــرود و تخلفات جزئــی‪ ،‬نمی تواند دلیلی بر‬ ‫این موضوع باشــد که هــر یک از دولت های مســئول در‬ ‫نظام جمهوری اسالمی‪ ،‬به صورت سازمان یافته در نتیجه‬ ‫انتخابات مداخله کرده و باعث تغییــر در نتیجه انتخابات‬ ‫شــده اند‪ .‬بر این اســاس‪ ،‬بنده امیدوارم که امر انتخابات‬ ‫در کمال ارامش‪ ،‬با حضور اکثریت واجدین شرایط و نگاه‬ ‫اعتمادامیز مردم به حفظ ارای ماخوذه و از ســوی دیگر‪،‬‬ ‫امانت داری و دقت همه متولیان برگزاری انتخابات ‪ -‬اعم‬ ‫از هیات های اجرایی و هیات های نظارت ‪ -‬برگزار شود و ما‬ ‫شاهد اثار و برکات برگزاری باشــکوه این دوره از انتخابات‬ ‫باشیم‪.‬‬ ‫باید تابع نتیجه انتخابات باشیم‬ ‫مجریان و ناظران انتخابات باید به مساله حق الناس توجه کنند‬ ‫سید حسین نقوی حسینی‬ ‫‪2‬‬ ‫نماینده مجلس‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫گفتارها‬ ‫از انجایی کــه تعبیر هــای متفــاوت و مختلفــی‬ ‫دربــاره حق الناس بــودن انتخابات و رای مــردم در میان‬ ‫تحلیلگران و محافل سیاســی مطرح شــده اســت‪ ،‬رهبر‬ ‫معظم انقالب اســامی در دیداری که ائمه جمعه سراسر‬ ‫کشــور در ان حضور داشــتند‪ ،‬حق الناس بودن انتخابات‬ ‫را از منظرهــای گوناگــون و جنبه هــای مختلــف‪ ،‬تبیین‬ ‫فرمودند و شــاخص های حق النــاس بــودن انتخابات و‬ ‫رای مردم را به طــور دقیق مطرح کردنــد‪ .‬می توانیم این‬ ‫شاخص ها و مولفه ها را به شش گروه اصلی تقسیم کنیم‪.‬‬ ‫یکی از مولفه های اصلــی حق الناس بــودن رای مردم و‬ ‫مساله انتخابات‪ ،‬رســیدگی دقیق به صالحیت داوطلبان‬ ‫انتخابــات مجلس خبــرگان رهبــری و مجلس شــورای‬ ‫اسالمی است‪ .‬بنابراین تایید یا عدم تایید صالحیت ها نیز‬ ‫حق الناس محســوب می شــود؛ به ویژه اینکه رهبر معظم‬ ‫انقالب به درســتی و دقیق تبیین فرمودند که در بررســی‬ ‫صالحیت ها‪ ،‬افــراد صالح نباید رد شــوند و افراد ناصالح‪،‬‬ ‫حتما باید رد بشوند‪ .‬این فرمایش مصداق حق الناس بودن‬ ‫صالحیت هاست ن ه اینکه خدای ناکرده به بهانه حق الناس‬ ‫بودن انتخابات‪ ،‬افراد ناصالح تایید بشوند‪ .‬مولفه دیگر این‬ ‫است که وقتی صالحیت ها مورد بررسی دقیق قرار گرفت‬ ‫و براســاس قانون و اختیارات دســتگاه های متولی احراز‬ ‫صالحیت‪ ،‬نتیجه بررسی صالحیت ها اعالم شد‪ ،‬همه تابع‬ ‫قانون باشــند و هرچه قانون می گوید و مطابق ان‪ ،‬نتیجه‬ ‫صالحیت ها اعالم شد‪ ،‬همه از ان تبعیت کنند‪ .‬تبعیت از‬ ‫نتیجه اعالم شده انتخابات نیز یکی دیگر از مسائل مهم‬ ‫است؛ چراکه باتوجه به شاخص های برگزاری انتخابات در‬ ‫کشور ما‪ ،‬یکی از بهترین‪ ،‬سالم ترین و غیرقابل خدشه ترین‬ ‫انتخابات ها در جهــان در ایران برگزار می شــود‪ .‬بنابراین‬ ‫ما باید تابع نتیجه باشــیم و زمانی که نتیجــه انتخابات در‬ ‫چارچوب قانون اعالم شد‪ ،‬اعتراضات احتمالی خود را از‬ ‫طریق روش های پیش بینی شده در قانون پیگیری کنیم‪.‬‬ ‫یکی دیگــر از مولفه هایی که رهبر معظــم انقالب درباره‬ ‫حق الناس بــودن انتخابات در بیانات شــان به ان اشــاره‬ ‫کردند‪ ،‬این اســت که برخی گروه ها‪ ،‬جریانــات و احزاب‬ ‫سیاسی‪ ،‬فهرســت هایی را برای انتخابات ارائه می دهند‬ ‫اما مساله مهم این اســت که انها باید صالحیت های الزم‬ ‫و انتخاب اصلــح را در نظر بگیرند نــه مولفه های حزبی و‬ ‫جناحی را‪ .‬این مســاله موجب می شــود که مــردم به این‬ ‫فهرست ها اعتماد کنند و به انها رای بدهند‪ .‬بنابراین‪ ،‬هیچ‬ ‫حزب‪ ،‬جریان و گروهی نمی تواند باتوجه به گرایش های‬ ‫حزبی خود فهرســت انتخاباتــی ارائه کند؛ بــدون اینکه‬ ‫اصلح بــودن و صالحیــت نامزدهــا را مدنظر قــرار دهد‪.‬‬ ‫اگر حزب‪ ،‬جریــان و گروهی فهرســت خــود را برخالف‬ ‫شــاخص های اصلح بودن ارائه کند‪ ،‬حق الناس را رعایت‬ ‫نکرده است‪ .‬مولفه دیگر این است که ما به کدام فهرست‬ ‫رای بدهیم؟ انتخاب کنندگان نیز باید به فهرست ها توجه‬ ‫کنند و اگر دیدند که فهرســت های پیشــنهادی باتوجه به‬ ‫مصالح حزبی و گروهی و بر خالف مصالــح ملت‪ ،‬نظام و‬ ‫کشور ارائه شده است‪ ،‬باید از رای دادن به این فهرست ها‬ ‫اجتناب ورزنــد؛ بنابرایــن انتخاب کننــدگان نیــز باید در‬ ‫انتخاب خود بــه حق الناس بودن انتخابــات توجه کنند و‬ ‫از میان فهرست های ارائه شــده‪ ،‬نسبت به انتخاب اصلح‬ ‫مبادرت ورزند‪ .‬نهایتا اینکه نظارت بــر برگزاری انتخابات‬ ‫به ویژه از ســوی مجریان انتخابات و همه کســانی که در‬ ‫اجرای انتخابــات نقش دارند اعــم از نیروهای انتظامی‪،‬‬ ‫امنیتی‪ ،‬مجریان حاضر در شعبه های اخذ رای‪ ،‬بازرسان‪،‬‬ ‫هیات های اجرایی و نظارت و‪ ...‬بایــد بدانند که برگزاری‬ ‫انتخابات و رای مردم حق الناس است و اجازه ندهند حتی‬ ‫خدای ناکرده یک رای جابه جا شود‪ ،‬به نام دیگری خوانده‬ ‫شود یا کنار گذاشــته شــود‪ .‬مجریان باید در جمع بندی و‬ ‫اعالم نتایج نیز امانتدار ارای مردم باشند؛ همان گونه که‬ ‫تاکنون بوده اند و هستند‪ .‬ما می دانیم که ضریب سالمت‬ ‫انتخابات در نظام جمهوری اســامی بســیار باالســت و‬ ‫با کشــورهای دیگر‪ ،‬قابل مقایســه نیســت اما نظارت بر‬ ‫انتخابات نیز حق الناس اســت و همه کسانی که مجری و‬ ‫ناظر انتخابات هســتند و در اجرای انتخابات نقش دارند‪،‬‬ ‫باید حق الناس بودن انتخابات را مدنظر قرار دهند‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫زلزله در قاره سبز‬ ‫سال‪ ،2016‬سال دگردیسی در اروپای واحد‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ســال ‪ 2015‬میالدی با همه پیچیدگی های خود به‬ ‫پایان رسید‪ .‬اتحادیه اروپا یکی از اصلی ترین کانون های‬ ‫تغییر در مناســبات بین المللی در ســال گذشــته میالدی‬ ‫محسوب می شود‪ .‬کانونی که توجه بسیاری از تحلیلگران‬ ‫مسائل بین المللی و حتی جامعه شناســان را به خود جلب‬ ‫کرده اســت‪ .‬شــکل گیری حوادث تروریســتی به همراه‬ ‫استمرار تحرکات اعتراضی در مواجهه با نهادهای اروپایی‬ ‫جملگی منجر به شکل گیری هندسه ناموزونی در اتحادیه‬ ‫اروپا‪ ،‬منطقه یورو و منطقه شــنگن شده اســت‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی همبستگی به عنوان خمیر مایه تشکیل اتحادیه‬ ‫اروپا بیش از هر زمان دیگری به چالش کشیده شده است‪.‬‬ ‫روح همبستگی که در کالبد اتحادیه اروپا تاگذشته ای‬ ‫نه چندان دور جاری بود‪ ،‬جای خود را به سلسله اختالفات‬ ‫و ســردرگمی هایی داده که می تواند محصول ان بازگشت‬ ‫اروپا به ســال های قبل از تشــکیل اتحادیه اروپا و ترجیح‬ ‫ملی گرایی به جمع گرایی باشــد‪ .‬بنابرایــن مفهوم اتحاد و‬ ‫همبستگی در اروپای واحد در ســال ‪ 2015‬میالدی بیش‬ ‫از هر زمان دیگری به چالش کشــیده شــده است‪ .‬مارتین‬ ‫شــولتز‪ ،‬رئیس پارلمــان اروپــا از جمله افرادی اســت که‬ ‫تاکنون بارها در خصوص حرکت اروپا به ســوی گسستگی‬ ‫هشدار داده است‪ .‬این گسستگی در جریان وقوع بحران‬ ‫مهاجرین نمود و جلوه ویژه ای پیدا کرد‪ .‬در این مجال سعی‬ ‫داریم مروری روی بحران های جــاری در اروپای واحد در‬ ‫ابتدای سال ‪ 2016‬میالدی داشــته باشیم‪ .‬بحران هایی‬ ‫که هر یک می توانند به پاشنه اشیل اروپای فعلی و حرکت‬ ‫به سوی «اروپای جدید» تبدیل شوند‪ .‬اروپای جدیدی که‬ ‫مختصات ان هنوز مشخص نیست!‬ ‫الف ) بحران های سیاسی در اروپا‬ ‫بحر ان های سیاسی در اروپا خود را با ظهور گروه های‬ ‫ضد یورو و ملی گرا در اروپا نشــان داده است‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫اختالف بر سر مقوالتی مانند بحران مهاجرین و‪ ...‬منجر‬ ‫به جبهه گیری دولت های مختلف اروپایی در مقابل یکدیگر‬ ‫شده اســت‪ .‬تا قبل از ان‪ ،‬وجود احزاب میانه روی راستگرا‬ ‫و سوسیالیســت فرصتی برای اروپای واحد بــود تا موازنه‬ ‫سیاســی را در این منطقه حفظ کند‪ .‬با این حال در ابتدای‬ ‫سال ‪ 2015‬میالدی شا هد پیروزی حزب سیریزا در یونان‬ ‫بودیم‪ .‬حزبی کــه اروپاییان از ان به عنــوان چپ افراطی‬ ‫یاد می کنند‪ .‬حزب ســیریزا ضد ریاضــت اقتصادی بوده و‬ ‫مذاکرات ان با سران اروپایی بر سر اصالحات اقتصادی در‬ ‫یونان هنوز به نتیجه نرسیده است‪.‬‬ ‫ظهور حــزب پودمــوس در اســپانیا و تقویت جریان‬ ‫ملی گرا در فرانسه از جمله مصادیقی است که نشان دهنده‬ ‫چالش های سیاســی موجود در اروپاســت‪ .‬در این چالش‬ ‫مســتقیم‪ ،‬احزابی بــا پیشــینه ملی گرایی توانســته اند در‬ ‫کشــورهای خود طرفداران زیادی کســب کنند و احزاب‬ ‫سنتی راستگرا و چپ گرای میانه را به چالش بکشند‪ .‬در این‬ ‫معادله‪ ،‬سوسیال دموکرات ها‪ ،‬سوسیالیست ها‪ ،‬دموکرات‬ ‫مســیحی ها و دیگر احزاب بیش از پیش خود را در چالش‬ ‫می بینند‪ .‬فارغ از چالش هایی که میان احزاب و گروه های‬ ‫میانه رو و ملی گرا در اروپای واحد وجود دارد‪ ،‬برخی رخدادها‬ ‫مانند خیز انگلیس برای جدایی از اروپا و چالشی که بر سر‬ ‫این موضوع به وجود امده اســت‪ ،‬اوضاع سیاســی اروپا را‬ ‫نسبت به قبل اسیب پذیر تر ساخته است‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬دیوید کامرون از سران اروپایی خواسته‬ ‫تا با اعمــال اصالحات مدنظر انگلیس مانــع از خروج این‬ ‫کشور از اتحادیه اروپا شوند‪ .‬با این حال سران کشورهای‬ ‫اروپایــی و اکثر شــهروندان ســاکن اروپا با ایــن موضوع‬ ‫مخالف هستند‪ .‬این افراد معتقدند در صورتی که انگلیس‬ ‫خواسته های مدنظر خود را عملی کرده و امتیازاتی خاص‬ ‫از اروپا در یافت نماید‪ ،‬به عضوی برتر و ویژه در این منطقه‬ ‫تبدیل خواهد شد و این موضوع از سوی دیگر ساکنان اروپا‬ ‫قابل تحمل نیســت‪ .‬در هر حال چالش میــان انگلیس و‬ ‫اروپای واحد بر ســر خروج از اتحادیه اروپا همچنان ادامه‬ ‫دارد‪ .‬این روند در ســال ‪ 2016‬میالدی تقویت خواهد شد‬ ‫زیرا قرار است در سال ‪ 2017‬همه پرسی پیوستن انگلیس‬ ‫به اروپــا برگزار شــود‪ .‬هم اکنــون میان دیویــد کامرون و‬ ‫افرادی مانند انگال مرکل صدر اعظم المان و یونکر‪ ،‬رئیس‬ ‫کمیســیون اروپا در این خصوص اختالفات زیادی وجود‬ ‫دارد‪ .‬امتیازاتی کــه انگلیس می خواهــد در ابعادی مانند‬ ‫مهاجرت کارگران‪،‬نحوه پرداخت مالیات و‪ ....‬نمود یافته‬ ‫و همین مســاله حل و فصل اختالفات میان اتحادیه اروپا‬ ‫و انگلیس را سخت تر ساخته است‪ .‬بنابراین‪ ،‬چالش های‬ ‫سیاسی اروپا تنها منحصر به ظهور احزاب ملی گرا و افراطی‬ ‫در این منطقه نیست‪ ،‬بلکه اختالفات میان اعضای کنونی‬ ‫و سنتی اروپا را نیز در بر می گیرد‪.‬‬ ‫نکته مهم تر اینکه بحران های سیاسی در اروپا خود‬ ‫تابعی از دیگر بحران هــای اجتماعی‪ ،‬امنیتی و اقتصادی‬ ‫در این منطقه اســت‪ .‬هم اکنــون شــهروندان اروپایی به‬ ‫گفتارها‬ ‫دلیل تشدید همزمان این بحران ها‪ ،‬نهادهای سیاسی در‬ ‫اروپا را هدف قرار داده اند‪ .‬بر این اســاس دامنه اختالفات‬ ‫اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی کشورهای مختلف اروپایی‬ ‫به حوزه سیاســی نیز کشیده شــده و منجر به تقابل احزاب‬ ‫سنتی اروپا با یکدیگر شده است‪ .‬در چنین فضایی احزاب‬ ‫جدید که اکثــرا رویکردی ملی گرایانــه و افراطی (در قبال‬ ‫مهاجرین) دارند توانسته اند تا حدود زیادی گوی سبقت را‬ ‫از احزاب سنتی ربوده و برای حضور در قدرت خیز بردارند‪.‬‬ ‫خشــم شــهروندان اروپایی از سیاســتمداران و نهادهای‬ ‫سنتی اروپا این روند را تســریع کرده است‪ .‬در این معادله‪،‬‬ ‫نهادهای سنتی اروپا به ناکارامدی متهم شده اند‪ .‬مجموع‬ ‫این عوامل و بحران ها سبب شــده تا اروپا سال دشواری را‬ ‫پشت سرگذاشته و وارد سال دشوارتری شود‪ .‬سال ‪۲۰۱۶‬‬ ‫میالدی سالی ارام برای قاره سبز نخواهد بود؛ موضوعی که‬ ‫تحلیلگران امور اقتصادی و سیاسی و اجتماعی نسبت به‬ ‫ان اذعان دارند‪.‬از این رو با تشدید بحران های مختلف در‬ ‫اروپا‪ ،‬شاهد حرکت نهادهای رسمی اروپا به سوی موقعیتی‬ ‫بدتر خواهیم بود‪.‬‬ ‫ب) بحران های اجتماعی و امنیتی در اروپا‬ ‫در کنار بحران های سیاســی در اروپــا‪ ،‬بحران های‬ ‫اجتماعی و امنیتی در این منطقه نیز شــدت گرفته است‪.‬‬ ‫به عبــارت بهتر‪ ،‬میــان بحران های جــاری در اروپا نوعی‬ ‫پیوســتگی وجــود دارد‪ .‬بحران های اجتماعــی و امنیتی‬ ‫اروپا در پیوســتگی و ارتباط مســتقیم با یکدیگر قرا دارند‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2015‬میالدی شــاهد وقوع حادثه تروریســتی‬ ‫پاریس بودیم‪ .‬وقوع حادثه تروریســتی پاریس و کشــته و‬ ‫زخمی شدن حدود ‪ ۴۵۰‬نفر در این حمالت‪ ،‬اروپای واحد‬ ‫را وارد فاز امنیتی تازه ای کرده اســت‪ .‬اساسا پس از وقوع‬ ‫این حادثــه‪ ،‬دیالوگ امنیتــی در اروپا تغییر یافته اســت‪.‬‬ ‫این دیالــوگ امنیتی تابع عملکــرد نامتقــارن و خطرناک‬ ‫دستگاه های امنیتی برخی کشورهای اروپایی نظیر انگلیس‬ ‫و در حمایت از گروه های تروریســتی در منطقه قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬چهره امنیتی اروپا پس از حوادث پاریس به طور کلی‬ ‫دگرگون شده اســت‪ .‬هم اکنون پلیس و نیروهای امنیتی‬ ‫در کشــورهای مختلف اروپایی در حالت اماده باش به سر‬ ‫می برند و این روند تا مدتی نامعلوم ادامه خواهد داشــت‪.‬‬ ‫اکثــر کشــورهای اروپایی همچنــان در باالترین ســطح‬ ‫هشدارهای امنیتی به سر می برند‪.‬‬ ‫در جریان برگزاری جشــن های ســال نو میالدی نیز‬ ‫این روند قابل مشــاهده بود‪ .‬تدابیر امنیتی شدید حاکم بر‬ ‫جشن ها و مراســم های کریسمس نشــانه ای بارز دال بر‬ ‫این موضوع اســت‪ .‬حادثه پاریس و تهدیدات تروریستی‬ ‫مشابه نشــان می دهد ضریب اســیب پذیری امنیتی اروپا‬ ‫طی یک سال اخیر به شدت افزایش یافته است‪ .‬افزایش‬ ‫این اســیب پذیری می تواند مولد بحران هــای اجتماعی‬ ‫و سیاســی تازه ای در اروپای واحد باشــد‪ .‬همان گونه که‬ ‫اشاره شد در بررسی این معادله نمی توان نسبت به حمایت‬ ‫برخی کشورهای اروپایی از گروه های تروریستی به سادگی‬ ‫گذشــت‪ .‬انگلیس یکــی از بارز ترین این کشورهاســت‪.‬‬ ‫فرانســه و المان نیز با فروش تسلیحات خود به کشورهای‬ ‫دیکتاتوری منطقه مانند عربســتان و قطر نقش بسزایی در‬ ‫این معادله ایفا می کنند‪.‬‬ ‫حتــی ماجــرا در ادامــه (در ســال ‪ 2016‬میالدی)‬ ‫می تواند پیمان شنگن را تحت تاثیر خود قرار دهد‪ .‬اعمال‬ ‫کنترل هــای مرزی میــان کشــورهای ســوئد و دانمارک‬ ‫و تــاش برخی کشــورها مانند فرانســه در لغــو تعهدات‬ ‫مربوط به پیمان شنگن نشــان از اسیب پذیری این پیمان‬ ‫جمعــی در اروپــا دارد‪ .‬تاکنــون پیمان شــنگن به عنوان‬ ‫یکی از نمادهای اتحاد در اروپا به شــمار می رفت‪ .‬بر این‬ ‫اساس کمتر کســی تصور می کرد که روزی پیمان شنگن‬ ‫به عنوان پیمانی جمعی در قاره سبز به چالش کشیده شود‪.‬‬ ‫اعمال کنترل هــای مرزی در دانمارک یکــی از نمادهای‬ ‫اسیب پذیری پیمان شــنگن اســت‪ .‬اخیرا المان نگرانی‬ ‫خود را از اسیب پذیری پیمان شــنگن بیان کرده است‪ .‬با‬ ‫این حال به نظر می رســد برخی کشــورها مانند دانمارک و‬ ‫فرانسه در این خصوص همچنان مصر هستند‪ .‬یکی دیگر‬ ‫از بحران هایی که اروپای واحد با ان درگیر اســت‪ ،‬مساله‬ ‫پناهجویان است‪ .‬پناهجویانی که از کشورهای جنگ زده‬ ‫(که اتفاقا قربانی سیاســت های غرب در منطقه بوده اند)‬ ‫ ترجیــح داده اند راهی کشــورهای اروپایی شــوند‪ .‬ظهور‬ ‫گروه های راســت افراطی در اروپا در مقابل پناهجویان و‬ ‫مهاجرین مساله ای نیست که بتوان به سادگی از کنار ان‬ ‫گذشــت‪ .‬اصلی ترین هدف جریان های راســت افراطی‬ ‫در اروپــا‪ ،‬تغییر بافــت اجتماعــی اروپــا از نهاد گرایی به‬ ‫سوی درون گرایی مخرب اســت‪ .‬بخش اعظمی از نگاه‬ ‫تهدیدمحوری که علیه پناهجویان در اروپا شــکل گرفته‬ ‫است‪ ،‬معلول فعالیت های اجتماعی و بحران سازی های‬ ‫جریان های راست افراطی در کشــورهای اروپایی است‪.‬‬ ‫باتوجه به شــرایطی کــه ذکر شــد‪ ،‬احتمال تغییــر بافت‬ ‫اجتماعــی در کشــورهای اروپایی زیاد اســت‪ .‬معادالت‬ ‫اجتماعی تابعی از معادالت سیاســی‪ ،‬امنیتی و اقتصادی‬ ‫هســتند‪ .‬از این رو با گذشت زمان و تشــدید بحران در هر‬ ‫یک از این حوزه ها‪ ،‬ســاختار اجتماعی اروپــای واحد نیز‬ ‫دگرگون خواهد شد‪.‬‬ ‫ج ) بحران های اقتصادی در اروپا‬ ‫بحران اقتصادی در ســال ‪ 2015‬نمــود ویژه ای در‬ ‫اروپــای واحد داشــت‪ .‬البته بحــران اقتصــادی تا حدود‬ ‫زیادی تحت الشــعاع بحران های امنیتــی و اجتماعی در‬ ‫اروپا به حاشیه رانده شــد اما کلیت وجود ان در کشورهای‬ ‫مختلف عضــو و غیر عضــو در منطقه یورو ملمــوس بود‪.‬‬ ‫کاهش شــاخصه های اعتباری در اروپا‪ ،‬افزایش بیکاری‬ ‫و اجرای طرح های ریاضتی در مقیاســی وســیع و اعمال‬ ‫این سیاســت ها در بودجه ریزی کشــورهای عضو منطقه‬ ‫یورو جملگی نشان از استمرار بحران اقتصادی در اروپای‬ ‫واحد و خصوصا منطقه یورو داشته است‪ .‬در این خصوص‬ ‫مذاکرات میان یونان و بانک مرکزی اروپا نقطه اشکارساز‬ ‫اختالف در منطقه یورو بر سر اصالحات ریاضتی محسوب‬ ‫می شود‪ .‬بحران بدهی های خارجی در اروپا را نیز باید به این‬ ‫موضوع اضافه کرد‪ .‬در این میان‪ ،‬اســتمرار سیاست های‬ ‫ریاضتی و کاهش بودجه عمومی کشورها تحت تاثیر بحران‬ ‫اقتصادی کماکان بر مناســبات داخلــی در منطقه یورو و‬ ‫اتحادیه اروپا تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬بر این اســاس کاهش‬ ‫بودجه عمومی کشــورهای عضو اتحادیه اروپا (خصوصا‬ ‫اعضای منطقه یورو) نشان دهنده استمرار رویکرد ریاضتی‬ ‫در اروپای واحد اســت؛ رویکردی که از سوی شهروندان‬ ‫کشورهای مختلف اروپایی با اقبال مواجه نشده است‪ .‬حتی‬ ‫برخی اقتصاددانان تاکید کرده اند که اســتمرار روند فعلی‬ ‫می تواند منجر به فروپاشی منطقه یورو و خروج خودخواسته‬ ‫برخی از اعضا از ان شود‪.‬‬ ‫روایت«کیمیا»‬ ‫ضعف ها و قوت های روایت جدید سیما از تاریخ معاصر‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫گفتارها‬ ‫پیش از شــروع این مجموعه‪ ،‬بسیاری شروع پخش‬ ‫طوالنی ترین روایت ســیما را جشــن گرفته بودند‪ .‬پخش‬ ‫اولین مجموعه ‪ ۱۱۰‬قسمتی سیما‪ ،‬از شنبه چهار مهر ماه‪،‬‬ ‫هر شب از شبکه دو سیما اغاز شد‪ .‬مجموعه ای با بیش از‬ ‫‪ ۳۰۰‬بازیگر که حسن پورشیرازی‪ ،‬مهراوه شریفی نیا‪ ،‬ازیتا‬ ‫حاجیان‪ ،‬رضا کیانیان‪ ،‬مهدی ســلطانی‪ ،‬مهدی پاکدل‪،‬‬ ‫نیکی کریمی‪ ،‬حامد بهداد‪ ،‬پوریا پورسرخ و بسیاری از دیگر‬ ‫ی در ان به ایفای نقش‬ ‫چهره های نام اشنای عرصه بازیگر ‬ ‫پرداخته اند‪ .‬فقط و فقط با در نظر گرفتن همین نقطه قوت‬ ‫که کارگردانی از حیث به کار گرفتن و پرداخت دستمزد هیچ‬ ‫بازیگری در مضیقه نبوده و هــر بازیگر زن و مردی را در هر‬ ‫تعداد قســمت که مد نظرش بوده می توانسته به کار گیرد‪،‬‬ ‫موجب می شود که کارگردان به نقطه قوتی مجهز شود که‬ ‫ان نقاط قوت‪ ،‬چون از جنس بازی های چشمگیر هنرمندان‬ ‫برجسته است‪ ،‬بتواند بسیاری از ضعف های ان اثر را بپوشاند‬ ‫و بدین ترتیب‪ ،‬مســیر جذب حداکثــری مخاطب هموار‬ ‫شود‪ .‬وقتی ســخن از طوالنی ترین روایت ســیما به میان‬ ‫می اید و بحث پیرامون پر بازیگرترین مجموعه تاریخ ایران‬ ‫است‪ ،‬باید این مجموعه را با امکاناتی که در اختیار داشته‬ ‫و توقعاتی که از ان می رفته مقایسه کرد‪ .‬پس اگر شخصی‬ ‫بگوید این مجموعه از دیگر مجموعه ها بهتر توانسته جذب‬ ‫مخاطب کند‪ ،‬می توان این طور پاسخ داد که اوال باید دقیقا‬ ‫بررسی شــود که ایا واقعا بر اساس نظرسنجی های میدانی‬ ‫و امار واقعی‪ ،‬این چنین هست یا خیر و ثانیا اگر هم چنین‬ ‫باشــد ‪ ،‬مگر با این بودجــه قابل توجهی که صرف شــده و‬ ‫‪ ۱۱۰‬قسمت ‪ ۴۵‬دقیقه ای که از بهترین ساعت برنامه های‬ ‫سیما که به این مجموعه اختصاص یافته‪ ،‬توقعی جز این‬ ‫می رفته؟ ایا این مجموعه را می توان با مجموعه ای دیگر‬ ‫که با کسری از بودجه این سریال ساخته شده‪ ،‬قیاس کرد؟‬ ‫ایا چنین مقایسه ای‪ ،‬منصفانه است؟‬ ‫یکی از مهم ترین عواملی که موجب می شــود یک‬ ‫اثر بیشتر دیده شود و در ذهن مخاطب جای گیرد‪ ،‬زمان و‬ ‫دفعات پخش ان است؛ برای مثال نمی توان مجموعه ای‬ ‫‪ ۱۰‬قســمتی را با مجموعه ای ‪ ۱۱۰‬قســمتی قیاس کرد و‬ ‫حتی در مورد محبوبیت و اقبــال مردم به این دو مجموعه‪،‬‬ ‫هیچ نوع مقایســه ای انجام داد؛ چرا که ناگفته پیداست‪،‬‬ ‫وقتی شهروند خسته پس از یک روز سخت کاری‪ ،‬به خانه‬ ‫بیاید‪ ،‬ممکن است تنها چند شب در میان بتواند وقت پیش‬ ‫از خوابش را به تماشای مجموعه یا فیلمی اختصاص دهد‪.‬‬ ‫معموال خستگی و خواب الودگی ان قدر هست که به جای‬ ‫به خواب رفتن پای تلویزیون‪ ،‬ان شهروند به خواب رفتن در‬ ‫بستر ر ا ترجیح دهد‪ .‬بدین ترتیب یک مجموع ه ‪ ۱۰‬قسمتی‬ ‫ممکن است فقط یک یا دو قســمتش در معرض تماشای‬ ‫مخاطب قرار گیرد و تــا درصد فراوانی از مــردم بخواهند‬ ‫برنامه های شــخصی و کاری خود را طوری هماهنگ کنند‬ ‫که در زمان پخــش ان مجموعــه‪ ،‬حتما پــای تلویزیون‬ ‫نشسته باشــند‪ ،‬ان مجموعه یا به پایان رســیده یا در چند‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫گفتارها‬ ‫قسمت پایانی اش به سر می برد‪ .‬بالعکس این قاعده‪ ،‬برای‬ ‫یک مجموعه طوالنی ان هم در حد ‪ ۱۱۰‬قسمتی‪ ،‬صدق‬ ‫می کند؛ به این ترتیب که هر شهروند و مخاطبی‪ ،‬هر چقدر‬ ‫هم که گرفتار و پرمشغله باشد‪ ،‬می تواند چند شب در میان‪،‬‬ ‫به تماشای ان مجموعه بنشیند و با مرور گذشته مجموعه‬ ‫که در ابتدای هر قســمت یا خالصه هایی کــه در انتهای‬ ‫هفته به مخاطب عرضه می شود‪ ،‬از قافله ماجرا و مشاهده‬ ‫ن جا نماند‪.‬‬ ‫و کشف گره های داستا ‬ ‫این یک مزیــت منحصر به فرد اســت کــه کیمیا از‬ ‫ان برخوردار اســت و بر همین مبنای روان شــناختی و نیز‬ ‫سریال سازی‪ ،‬اینکه یک مجموعه اجازه داشته باشد تا ان‬ ‫قدر در معرض دید مخاطب و شهروندان قرار گیرد تا به ان‬ ‫عادت کنند‪ ،‬به تنهایی می توانــد برگ برنده یک مجموعه‬ ‫باشــد‪ .‬در چنیــن وضعیتی‪ ،‬حتــی اگر مخاطب بــا اثری‬ ‫متوســط هم مواجه شود‪ ،‬به دلیل شــرطی شدن و عادت‬ ‫کردن به تماشای ان مجموعه‪ ،‬احساس علقه و صمیمیت‬ ‫و در برخی مواقع اعتیاد مخاطب به دیدن ان سریال‪ ،‬برگ‬ ‫برنده صاحبان اثر به شمار رفته و باعث می شود که مخاطب‬ ‫راحت تر بتواند با ضعف ها و معایب ان کنار بیاید‪.‬‬ ‫حال با لحاظ کردن نکات فوق‪ ،‬ســوال این جاست‬ ‫که ایا ان درصد از مردم که باید و شــاید‪ ،‬مایل به تماشای‬ ‫کیمیا هستند؟ بر اساس قاعده «هیچ ماست فروشی نمی گه‬ ‫ماستم ترشه» و نیز «خود گویی و خود خندی»‪ ،‬سازندگان‬ ‫«کیمیا» معتقدند که کیمیا توانسته خیابان ها را خلوت کند!‬ ‫تعبیر خلوت شدن خیابان ها‪ ،‬تعبیری است که مدت هاست‬ ‫به خاطــره تبدیل شــده؛ اصطالحی کــه بیشــتر در مورد‬ ‫مجموعه های دهه هفتاد و اوایل هشــتاد هجری شمسی‬ ‫عینیت می یافــت‪ ،‬اما با افزایش ضریب نفوذ شــبکه های‬ ‫متعدد فارسی زبان ماهواره ای به خانه های مردم در سراسر‬ ‫کشور‪ ،‬این اصطالح به یک یادمانه (نوستالژی) بدل شد‪.‬‬ ‫خلوت شدن خیابان ها از ان ادعاهایی است که ال اقل‬ ‫با چشم غیر مسلح در خیابان ها رویت نمی شود؛ امتحانش‬ ‫مجانی اســت‪ .‬در خیابان های پرتردد تهران‪ ،‬اگر ساعت‬ ‫‪ ۹:۳۰‬عبور کنیم‪ ،‬شاهد هســتیم که هم ترافیک هست و‬ ‫هم خیابان ها خلوت نیست‪ .‬نکات فوق‪ ،‬مربوط می شود به‬ ‫یک نگاه اجتماعی به پخش مجموعه کیمیا ‪ ،‬اما در نگاهی‬ ‫فنی تر و تخصصی تر بــه این مجموعه‪ ،‬معایبی مشــهود‬ ‫است که متاسفانه وقتی از جانب منتقد ان طرح می شود‪،‬‬ ‫از جانب عوامل کیمیا‪ ،‬تخطئه می شود که البته جز این هم‬ ‫انتظار نمی رود‪ .‬برای مثال‪ ،‬یکی از مبارزان مشهور انقالب‬ ‫که امروز از سیاستمداران بنام کشور است‪ ،‬یک قسمت از‬ ‫این مجموعه را دیده بود؛ از او سوال شــد که «کیمیا» را‬ ‫دیده اید؟ گفت نه‪ ،‬ولی یک مجموعــه ای را دیدم که ایام‬ ‫نزدیک به انقالب اســامی را نشــان می داد ولی فضای‬ ‫انقالب ان روزها این گونه نبود! گفته شد که «اتفاقا کیمیا‬ ‫همین مجموعه است!» ‬ ‫این یک روایت واقعی است و نگاه یک مبارز انقالبی‬ ‫را به این مجموعه نشــان می دهد که نگارنده بی واســطه‬ ‫از ان مطلع شده اســت‪ .‬نظر دیگر افرادی که مبارزه های‬ ‫انقالب را از نزدیک مشاهده کرده اند هم مثبت تر از نظر ان‬ ‫سیاستمدار نبوده است‪ ،‬اما وقتی این نقدهای محتوایی به‬ ‫فیلمنامه و جنس دراماتیزه کردن داستان «کیمیا» مطرح‬ ‫می شــود‪ ،‬به جای پاســخ های منطقی‪ ،‬با این پاسخ های‬ ‫تکراری مواجه می شویم که «باید سختی تولید یک سریال‬ ‫‪ ۱۰۰‬قسمتی را درک کرد» یا «ساختن مجموعه ای درباره‬ ‫دهه ‪ ۵۰‬ســخت تر اســت از ســاختن مجموعه ای درباره‬ ‫دوران قاجار یا پهلوی» و فرافکنی های مشابه‪ ،‬در حالی که‬ ‫نویسنده و کارگردان این اثر‪ ،‬چطور بازی درخشان بازیگران‬ ‫هنرمند ایــن مجموعه را ‪ -‬که ناگفته پیداســت حتی بدون‬ ‫راهنمایی های کارگردان هم می توانستند تقریبا در همین‬ ‫ابعاد هنرنمایی کنند ‪ -‬به پای خود می نویسند‪ ،‬اما گاف های‬ ‫عجیب و غریب این مجموعه‪ ،‬ا ز تردد ماشین ‪ ۲۰۶‬در دهه‬ ‫پنجاه گرفته تا ویراستاری کتاب «پرتویی از قران» ایت الله‬ ‫طالقانی که توسط محمدمهدی جعفری ویرایش شده اما در‬ ‫این مجموعه به کیمیا نسبت داده می شود را ناشی از یک‬ ‫توطئه به نام «سیستم گاف گیری» می دانند!‬ ‫گاهی اوقات‪ ،‬برخی واقعیــات را زمان ثابت می کند‬ ‫و ان واقعیت تلخ این اســت که بدون شــک پس از اتمام‬ ‫کیمیا‪ ،‬اکثر مخاطبین و مردم بعد از گذشت یکی دو سال‪،‬‬ ‫نه دلتنگ کیمیا خواهند شــد و نه حس می کنند که دوباره‬ ‫تشــنه دیدن ان هســتند‪ .‬ســریالی که خیابان ها را خلوت‬ ‫می کند‪ ،‬قبال این گونه بود که حتی پس از پخش تکرارش‬ ‫در دو سه سال بعد هم می توانست اهالی خانه را دور سفره‬ ‫پای تلویزیون جمع کند؛ ایا «کیمیا» که حتی صحنه های‬ ‫جنگ های درون خرمشهرش معموال از نماهای متوسط و‬ ‫نزدیک گرفته شده و تماشاگر محروم است از دیدن نماهای‬ ‫دور و واقعی‪« ،‬خیابان خلوت کن» است؟ اگر هم در چند‬ ‫هفته اخیر‪ ،‬خیابان ها اندکی خلوت شده‪ ،‬به دلیل تعطیلی‬ ‫مدارس و الودگی هواست نه کیمیا!‬ ‫وجود مجموعه های طوالنی و ‪ ۱۰۰‬قســمتی الزم و‬ ‫مفید است در روزگار دوری مردم از ســیما‪ ،‬اما بنا نیست به‬ ‫ازای این وجوب‪ ،‬هر مجموعه ای با هر گــروه کارگردانی‬ ‫و نویسندگی ساخته شــود و ســپس چون برای ان بودجه‬ ‫قابل توجهی صرف شده‪ ،‬همه منتقدین بسیج شوند و از ان‬ ‫مجموعه دفاع کنند‪.‬‬ ‫سخن اخر‬ ‫با لحاظ کــردن نکات فــوق الذکر‪ ،‬امــا توصیه این‬ ‫منتقد‪ ،‬تماشا نکردن کیمیا نیست‪ .‬اگر برخی بر این باورند‬ ‫که کیمیا بی خاصیت اســت‪ ،‬اما نظری که یک مادر برای‬ ‫یکی از رسانه ها ارسال کرده بود‪ ،‬به قدر کافی تامل برانگیز‬ ‫است؛ مادر نوشته بود‪:‬‬ ‫«کیمیا عیب و ایراد زیاد داره‪ ،‬ولی همین که پســرم‬ ‫بعــد از دیدن ســریال‪ ،‬رفت تو اینترنت گشــت تــا بفهمه‬ ‫محمد جهان ارا کیه‪ ،‬واســه من که خانوادم خیلی مذهبی‬ ‫نیســتن هم یه دنیا می ارزه‪ ».‬نمی توان گفت که با وجود‬ ‫تمام نقا ط ضعفی که در کیمیا وجــود دارد‪ ،‬این مجموعه‬ ‫در حد بضاعت فرمی و هنری خود‪ ،‬انســان را از ســاواک‬ ‫بیزار نمی کند‪ .‬نمی شود گفت که فضای خفقانی که حتی‬ ‫دخترمدرســه ای ها هم از ان در امان نبوده انــد‪ ،‬در کیمیا‬ ‫منطقی روایت نشده است‪.‬‬ ‫ســاختن مجموعه ای پیرامــون روزهــای انقالب‪،‬‬ ‫فی نفســه مفید اســت و در ایامی که مجموعه های عظیم‬ ‫تاریخــی در ابعاد معمای شــاه از شــبکه ‪ ۱‬ســیما پخش‬ ‫می شود‪ ،‬شــاید درامی مانند کیمیا بتواند فضای اجتماعی‬ ‫ان دوران را نیز تا حدی به تصویر بکشد‪ .‬ضعف کیمیا این‬ ‫نیست که به درامی عاشــقانه در بحبوحه انقالب پرداخته؛‬ ‫اتفاقا این نقطه قوت کیمیاســت‪ .‬کشش و جذابیت روایی‬ ‫داســتانی که می خواهد پیــش‪ ،‬حین و پــس از انقالب را‬ ‫روایت کنــد‪ ،‬با گره افکنی های عاشــقانه می تواند بســیار‬ ‫افزایش یابد‪ ،‬اما دلیلی ندارد به دلیل جدیت عاشقانه های‬ ‫فیلمنامه‪ ،‬روایت انقالب به قدر کافی مستند و دقیق انجام‬ ‫نگیرد‪ .‬اگر بناست مجموعه ای بشود مجموعه ای ماندگار‪،‬‬ ‫نه فقط عاشــقانه ای قوی‪ ،‬بلکه روایت مســتند و تاریخی‬ ‫منطقی نیز می طلبد‪.‬‬ ‫ابعاد انســانی ای که کیمیا به ان پرداختــه‪ ،‬از نقاط‬ ‫قوت ان محســوب می شــود؛ مثال اینکه انقــاب چطور‬ ‫شــخصیت برخی افراد را دگرگون می کنــد‪ ،‬چطور برخی‬ ‫افراد فرصت طلب در ایام دگرگونی و نابسامان انقالب‪ ،‬از‬ ‫جو مرج ها پلی می سازند برای جهش و از طرفی بسیاری‬ ‫هر ‬ ‫از فرصت طلب ها‪ ،‬دستشان از فرصت های باد اورده کوتاه‬ ‫می شود‪ ،‬به خوبی در مجموعه دراماتیزه شده اند‪.‬‬ ‫شاید نویســنده و کارگردان بر این باور بوده اند که تمام‬ ‫وجوه انقالب را‪ ،‬حول خانواده کیمیا و اتفاقاتی که پیرامون‬ ‫انها می افتد رقم بزنند و ایناصالغیرمنطقینیست‪.‬بنانبوده‬ ‫که برای تقویت جنبه های مســتند و تاریخی یک داســتان‬ ‫عاشقانه‪ ،‬ناگهان دوربین کیمیا سر از کاخ شاه دربیاورد‪ ،‬اما‬ ‫وقتی کارگردان در مورد پیش و پس از انقالب فیلم می سازد‪،‬‬ ‫نه می تواند از کنــار درگیری های خیابانی مــردم با نیروهای‬ ‫مسلح و نه از کنار دفاع مقدس‪ ،‬بی اعتنا عبور کند‪ .‬در کیمیا‬ ‫نیز طبیعتا چنین نشــده‪ ،‬اما نه درگیری های خیابانی طبیعی‬ ‫هستندونهصحنه هایدفاعمقدس‪.‬منطقینیستکهچون‬ ‫این مجموعه ما را از حیث ابعاد عاشــقانه اش اقناع می کند‪،‬‬ ‫ما به دیدن صحنه ای با وســعت ‪ ۱۰۰‬متر مربع و جلوه های‬ ‫ویژه ای ضعیف و غیرطبیعی‪ ،‬اعتراض نکنیــم و در دل این‬ ‫گونهخودراقانعکنیمکه«اشکالیندارهباباکیمیاستدیگه‪.‬‬ ‫اینکه سریال جنگی نیست؛ یه سریال عاشقانه است‪ .‬حاال‬ ‫صحنه های درگیری و جنگی و جلوه هــای ویژه اش هم اگه‬ ‫تخیلی بود مهم نیســت‪ ».‬اتفاقــا مطالبه مخاطــب از این‬ ‫صحنه ها‪،‬کم ترازتوقعشازیکفیلمجنگینیست‪،‬چراکه‬ ‫تولید و تهیه مجموعا کم تر از ‪ ۱۰۰‬دقیقه از جنس صحنه ها‬ ‫(درکلسریال)‪،‬برایطوالنی ترینروایتسیمایجمهوری‬ ‫اسالمیایرانالزماستونمی توانانرانادیدهگرفت‪.‬کیمیا‬ ‫می توانست بسیار سر و شکلی جذاب تر و کم عیب و نقص تر‬ ‫داشتهباشدواینکیمیا‪،‬کیمیایسریال هایسیمانیست‪.‬از‬ ‫نظرکیفیتوحتیفیلمنامه ‪،‬بههرحیث‪،‬مجموعه ایاست‬ ‫شریفوقابلدفاع‪،‬اگرچهکم نقصنیست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫از نیاوران تا مشهد‬ ‫شهادت شیخ نمر توسط رژیم سعودی بازخوردها و واکنش های زیادی‬ ‫داشــت‪ .‬در ایران اما این واکنش ها متفاوت تر از همه جا بــود ‪ .‬در تهران و‬ ‫مشهد به سفارت حمله شد و کار به انجا رسید که عربستان در یک واکنش‬ ‫عجوالنه و البته شیطنت امیز تصمیم به قطع رابطه با ایران گرفت‪ .‬این ماجرا‬ ‫و همه حاشیه های پیرامون ان را در این پرونده مورد توجه قرار داده ایم‪.‬‬ ‫چگونهاعتراض هابهاعدامشیخنمر‬ ‫منجربهاشغالسفارتعربستانشد؟‬ ‫نیاوران‪ ،‬ساعت‪22‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫نامزدهایاصولگرا‬ ‫باید فداکاری کنند‬ ‫‪26‬‬ ‫رابطه دولت روحانی با م راجع‬ ‫بهتر از احمدی نژاد است‬ ‫حسین نجابت‬ ‫محسن غرویان‬ ‫‪1‬‬ ‫چند ساعت بعد از انکه عربستان سعودی اعالم کرد‬ ‫شــیخ نمر باقر النمر از رهبران برجسته شــیعیان عربستان‬ ‫را اعدام کرده ‪ ،‬عربســتان بــا موجــی از واکنش ها مواجه‬ ‫شد؛ واکنش هایی از کشــورهای مختلف‪ .‬در ایران اما این‬ ‫واکنش ها بسیار متفاوت از نقاط دیگر بود تا انجا که کار به‬ ‫حمله و اشغال سفارت و کنسولگری کشیده شد و در ادامه‬ ‫تحوالت در این مورد عربستان و چند کشور دیگر رابطه خود‬ ‫را با ایران قطع کردند‪.‬‬ ‫دستور رئیس جمهور‬ ‫حسن روحانی خواستار رسیدگی‬ ‫خارج از نوبت به پرونده حمله به‬ ‫سفارت عربستان شده است‬ ‫منصور حقیقت پور نماینده مجلس نهم‬ ‫و نایب رئیــس کمیســیون امنیت ملی‬ ‫مجلس گفته اســت‪ :‬عوامل خودســر‬ ‫شــیعه انگلیســی در حمله به ســفارت‬ ‫عربســتان در تهران دخالت مســتقیم‬ ‫داشته اند‬ ‫شب گذشته بود که خبر امد فرماندهان ناجا به محل سفارت‬ ‫رفته اند‪ .‬ایســنا ســاعت ‪ 1‬بامداد این خبــر را روی خروجی‬ ‫خود قرار داد‪ «:‬فرمانــده نیروی انتظامی تهــران بزرگ در‬ ‫برابر سفارت عربستان حاضر شد‪ .‬با توجه به تجمع صورت‬ ‫گرفته برابر سفارت عربســتان در تهران و حوادث رخ داده‬ ‫سردار ساجدی نیا فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ برابر‬ ‫سفارت حضور پیدا کرد‪.‬همچنین سردار مومنی‪ ،‬جانشین‬ ‫فرمانده نیروی انتظامی نیز در محل ســفارت حاضر شــده‬ ‫اســت‪ ».‬همزمان خبر امد که ماشین های اتش نشانی هم‬ ‫به نیاوران رفته اند‪.‬‬ ‫در این زمان بود که رســانه هایی رسمی که از این خبر‬ ‫غافلگیر شده بودند‪ ،‬خبر رســانی در مورد این رویداد را اغاز‬ ‫کردند‪ .‬خبرگزاری اصولگرای تسنیم در خبری کوتاه نوشت‪:‬‬ ‫«در حمله مردم خشمگین به سفارت عربستان در تهران در‬ ‫بامدادیکشنبهکارکنانسفارتدرساختمانحضورنداشته اند‬ ‫و به هیچ یک از کارکنان اسیبی نرسیده است‪ .‬تجمع مردم‬ ‫خشمگین مقابل سفارت عربستان در تهران‪ ،‬بامداد یکشنبه‬ ‫به هجوم به ســفارت منجر شــد و پس از دخالت نیروهای‬ ‫امنیتی این تجمع پایان یافت‪ .‬این تجمــع در اعتراض به‬ ‫اعدام شیخ النمر‪ ،‬روحانی برجسته شیعه صورت گرفت‪».‬‬ ‫خبرگزاری ایسنا هم که از رسانه های نزدیک به دولت‬ ‫است‪ ،‬در خبری کوتاه در این مورد نوشت‪ «:‬از ساعاتی پیش‬ ‫اخراج سفیر و شیطنت های رسانه ای‬ ‫با پایان ماجرا در تهران و مشــهد حاال زمان شیطنت‬ ‫رسانه های وابســته به عربســتان فرا رســیده بود‪ .‬از همه‬ ‫پیشرو تر این سایت العربیه بود که به خبرسازی می پرداخت‪.‬‬ ‫ابتدا خبر امد که سفیر ایران اخراج شــده و یک هواپیمای‬ ‫ماهان برای انتقال هیات ایرانی به ریاض رفته است‪ .‬خبری‬ ‫که بالفاصله تکذیب شد‪ .‬بعد از ان رسانه های غربی بودند‬ ‫که اتهاماتی را متوجه برخی نهادها در ایران کردند‪ .‬حتی‬ ‫ایت الله املی الریجانی‬ ‫گفته است‪« :‬این‬ ‫حادثه بر خالف قوانین‬ ‫و بر خالف مصالح کشور‬ ‫صورت گرفته است»‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫حسن روحانی در پیام‬ ‫روزیکشنبه خود خواستار‬ ‫شناسایی عوامل حمله به‬ ‫سفارت عربستان شد‬ ‫در این میان سایت تابناک گمانه ای را مطرح کرد که‬ ‫مورد توجه برخی رســانه ها هم قرار گرفت‪ .‬تابناک به تقل‬ ‫از برخی شــاهدان عینی از طراحی شــدن یک پروژه خبر‬ ‫می داد و اینکه معترضان در یک بازی از پیش تعیین شده‬ ‫قرار گرفته اند‪ .‬تابناک نوشته بود‪« :‬برخی از شاهدان عینی‬ ‫از نفوذ برخی از عوامل نفوذی سعودی در بین مردمی که‬ ‫معترض جنایت ال سعود بودند‪ ،‬روایت می کنند و می گویند‬ ‫حداقل ســه نفر را دیده اند که مردم را تشــویق به حمله به‬ ‫سفارتخانه و پرتاب سنگ و اتش به ســوی ساختمان ان‬ ‫کرده اند‪ .‬شــاهدان عینی همچنین دیده انــد افرادی که‬ ‫مردم را تحریک به حمله می کرده اند ابتدا در پیشــاپیش‬ ‫جمعیت حرکت کرده اند‪ ،‬اما دقایقی بعد این سه نفر در بین‬ ‫تجمع کنندگان دیگر دیده نشدند و گویا با انجام ماموریت‬ ‫صحنه را ترک کرده اند‪ .‬برخی از مقامات امنیتی و انتظامی‬ ‫ در گفت وگو با تابناک به مردم یاداوری کردند که دشمن در‬ ‫چنین مواقعی ســناریوهایی را طراحی می کند تا بر اساس‬ ‫ان‪ ،‬جوانانی کــه به حق به جنایت کشــوری چــون رژیم‬ ‫سعودی معترض هستند در موقعیتی که انان خلق می کنند‬ ‫بازی کنند تا انان بتوانند از موضع انفعال به موضعی فعاالنه‬ ‫بیفتند و بدین وســیله سرپوشــی بر جنایات خود بگذارند‪.‬‬ ‫مقامات امنیتــی می گویند عوامل نفــوذی را باید مراقبت‬ ‫کرد چرا که انــان می خواهند اعتراضات بــه حق مردم را‬ ‫به مســیر دیگری هدایت کنند‪ ،‬تا جنایت صــورت گرفته‬ ‫توسط ال سعود را از صدر توجهات جامعه جهانی بزدایند و‬ ‫مقامات این کشور را به نمایش مظلوم نمایی برای حمله به‬ ‫سفارت شان تشویق کنند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫لحظه به لحظه تصاویر جدید از اتش گرفتن برخی اتاق ها و‬ ‫پرتاب مواد اتش زا به سمت طبقات باالیی گرفته تا تصویری‬ ‫که از پــاره کــردن و اتش زدن تصویــر پادشــاه و مقامات‬ ‫عربستان حکایت داشت‪ .‬حتی اتاق کار سفیر هم در تصاویر‬ ‫وجود داشت که میزهایش شکسته و کالسه هایی از اوراق‬ ‫روی هم ریخته است‪ .‬از همه موارد قابل توجه تر تصویری‬ ‫بود که یک جوان د ستگاه تلفن سفارت را برداشته و بیرون‬ ‫اورده و با ان عکس ســلفی گرفته بود یا ان دو جوانی که با‬ ‫پایه میز شکسته سفیر تصویر سلفی انداخته بودند‪.‬‬ ‫فیلم ها که صوت را هم به همراه داشــت این شــایعه‬ ‫را که اتش زدن ســفارت کار خود عربســتانی ها بوده بی اثر‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫در این میان یک نکته قابل توجه این بود که هیچ کدام‬ ‫از کارمندان سفارت در ساختمان حضور نداشتند حتی یک‬ ‫کارمندنگهبانهمان گونهکهتصاویروفیلمحکایتمی کرد‬ ‫در ان محل حضور نداشته است‪.‬‬ ‫نکته دیگر هم این بود که مامــوران کم تعداد نیروی‬ ‫ل ماجرا‬ ‫انتظامی به شهادت تصاویر و فیلم ها توانایی کنتر ‬ ‫را از دست داده بودند‪.‬‬ ‫حاال از مشهد هم عکس های تازه ای امده بود‪ .‬انجا‬ ‫هم کنسولگری اوضاع بهتری از تهران نداشت‪ .‬معترضان‬ ‫در مشهد‪ ،‬پرچم عربســتان را از ساختمان کنسولگری این‬ ‫کشــور پایین کشــیده و برخی از معترضان مواد اتش زا به‬ ‫ساختمان کنسولگری عربستان پرتاب کردند‪ .‬ساعت از ‪12‬‬ ‫تعدادی در اعتراض به اعدام شــیخ نمر در مقابل ســفارت‬ ‫عربستان تجمع کرده بودند‪ .‬عده ای از انها اقدام به ورود به‬ ‫سفارت کردند‪ .‬در حال حاضر افرادی که وارد سفارت شده‬ ‫بودند به بیرون منتقل شده اند ولی همچنان جمعیت زیادی‬ ‫برابر سفارت حضور دارد‪.‬حضور نیروهای امنیتی هم در این‬ ‫میان چشمگیر است‪».‬‬ ‫ان سه نفر!‬ ‫تهران ساعت ‪22‬‬ ‫«امشب؛ پاسداران‪ -‬سه راه‏فرمانیه‪ -‬خیابان بوستان‪-‬‬ ‫‏خیابان نیلوفر‪ -‬پالک ‪۱‬‏»این جمله گویا قرار پیامکی طیفی‬ ‫بوده که در تهــران برای اعتراض به عربســتان ســعودی‬ ‫قرار گذاشته بودند‪ .‬درســت همان زمانی که همه تحوالت‬ ‫اعتراضات در مشــهد را دنبال می کردند‪ ،‬خبر امد که تعداد‬ ‫تجمع کنندگان در خیابان بوستان تهران هم افزایش یافته‬ ‫است‪ .‬خبرگزاری ها و سایت های خبری که یا دیگر به دلیل‬ ‫پایان ساعت کاری خبر منتشر نمی کردند یا ترجیح می دادند‬ ‫به دلیل معلــوم نبودن سیاســت های خبــری در این مورد‬ ‫سکوت پیشه کنند جای خود را به شبکه های اجتماعی داده‬ ‫بودند‪ .‬تلگرام در این میان حرف اول را می زد‪ .‬به ســرعت‬ ‫اخبار و تصاویر و حتی فیلم از نیاوران تهران به تمام ایران و‬ ‫دنیا مخابره می شد و اخبار از انجا جنجالی تر شد که در کنار‬ ‫عکس های باال رفتن از فنس های مقابل کنســولگری در‬ ‫مشهد ناگهان تصویری روی تلگرام منتشر شد که شکسته‬ ‫شدن درب سفارت عربســتان در تهران را روایت می کرد‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫در این میان خبر امد که عربســتان به نیــروی هوایی خود‬ ‫اماده باش داده است‪.‬‬ ‫واکنش های داخلی به وقایع نیاوران‬ ‫تهران‪ ،‬یکشــنبه متفاوتــی را اغاز کــرد‪ .‬اول از همه‬ ‫این سخنگوی وزارت امور خارجه بود که در بامداد یکشنبه‬ ‫به رســانه ها گفت که وزارت خارجه‪ ،‬خواســتار جلوگیری از‬ ‫هرگونه تجمع در مقابل سفارتخانه هاست‪ .‬وی افزود‪ :‬پلیس‬ ‫دیپلماتیک مســئولیت برخورد با هرگونه تعرض به اماکن‬ ‫دیپلماتیک متعلق به عربستان ســعودی را بر عهده دارد و‬ ‫بر اساس وظایف ذاتی خود برای حفظ نظم عمومی و اعاده‬ ‫امنیت این اماکن اقدام می کند‪».‬‬ ‫موضع رسمی وزارت خارجه‬ ‫اما بعــد از انکه عربســتان اعالم کرد رابطــه اش را با‬ ‫ایران قطع خواهــد کرد‪ ،‬ســخنگوی وزارت امــور خارجه‬ ‫در جمع خبرنگاران حاضر شــد و در مورد حــوادث تهران و‬ ‫مشهد توضیحاتی داد‪.‬جابر انصاری با اشاره به ورود برخی‬ ‫افراد به ســفارت عربستان در کشــورمان و نمایندگی های‬ ‫این کشــور‪ ،‬گفت‪« :‬این اقدام اولین اتفاقی نیست که در‬ ‫دنیا در مــورد نمایندگی هــای دیپلماتیــک می افتد‪.‬انچه‬ ‫ن که دولت میزبــان به تعهدات قانونی خود‬ ‫اهمیت دارد ای ‬ ‫بر اساس کنوانسیون های بین المللی عمل کند و جمهوری‬ ‫اســامی ایران به وظایف خود در این زمینــه برای کنترل‬ ‫امواج احساسات گســترده مردمی که به وجود امده‪ ،‬عمل‬ ‫کرده است‪».‬‬ ‫ســخنگوی وزارت امور خارجه کشــورمان با تاکید بر‬ ‫اینکه ایــران متعهد به حفــظ امنیت اماکــن دیپلماتیک و‬ ‫دیپلمات ها براساس کنوانســیون های بین المللی است‪،‬‬ ‫خاطرنشــان کرد‪« :‬با این وجود عربستان سعودی به دلیل‬ ‫اینکه حیــات خود و منافعــش را در بحــران می بیند از این‬ ‫موضوع هم به عنوان بهانه ای برای افزایش تنش و درگیری‬ ‫استفاده کرده است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫واکنش روسای قوا‬ ‫اما حســن روحانی که روز شــنبه در واکنش به اعدام‬ ‫ی صادر نکرده بود‪ ،‬روز یکشــنبه یعنی بعد از‬ ‫شــیخ نمر پیام ‬ ‫حادثه ســفارت عربســتان پیامی صادر کرد‪ .‬او در این پیام‬ ‫ اقدام عربســتان را در اعدام این ر هبر شیعه محکوم کرده‬ ‫بود‪ ،‬اما بخش بیشــتر بیانیه اش را به محکوم کردن حادثه‬ ‫تهران و مشهد اختصاص داده بود ؛ موضوعی که اگر چه با‬ ‫انتقادهایی مواجه شد اما دو روز بعد با موضع حسن روحانی‬ ‫در دیدار با یک مقام غربی تا حدودی جبران شــد؛ انجا که‬ ‫جمالت تندی علیه عربستان سعودی بیان کرد‪.‬‬ ‫اما روحانی در پیام روز یکشنبه خود نوشته بود‪« :‬مردم‬ ‫مســلمان ایران اگرچه در کنار همه مســلمانان جهان این‬ ‫اقدام غیراســامی را به شــدت محکوم می کنند‪ ،‬اما اجازه‬ ‫نمی دهند این جنایت‪ ،‬دســتمایه افراد و گروه های خودسر‬ ‫در کشور برای انجام اعمال غیر قانونی و هتک حیثیت نظام‬ ‫مقدس جمهوری اسالمی شــو د‪.‬حرکتی که توسط جمعی‬ ‫افراد افراطی شب گذشته در تهران و مشهد صورت گرفت و‬ ‫بهواردامدنخسارتبهسفارتوکنسولگریکشورعربستان‬ ‫ـ که شــرعا و قانونا باید در پناه جمهوری اســامی ایران در‬ ‫امنیت باشد ـ منجر گردید‪ ،‬به هیچ عنوان قابل توجیه نیست‬ ‫و قبل از هر چیزی توهین به نظام و لطمه به ابروی جمهوری‬ ‫اسالمیایرانتلقیمی شود‪.‬همهمسئوالننظام‪،‬عزمقاطع‬ ‫دارند که با این خودسری ها و اعمال مجرمانه برخورد جدی‬ ‫شود‪ ».‬او در بخش مهمتر این بیانیه هم نوشته بود‪ «:‬از وزیر‬ ‫کشور می خواهم که با همکاری قوه محترم قضاییه و وزارت‬ ‫محترم اطالعات و با قاطعیت کامل‪ ،‬عامالن این تهاجم را‬ ‫شناســایی و برای اجرای عدالت به دستگاه قضایی معرفی‬ ‫اعتراضــات بــه عربســتان البتــه فقــط به‬ ‫ماجراهای شنبه شــب خالصه نشد‪ .‬در حالی‬ ‫که برخی گروه ها برای ادامه تجمعات در مقابل‬ ‫سفارت عربســتان در تهران اصرار داشتند‪،‬‬ ‫استانداری تهران با این مساله مخالفت کرده‬ ‫و خواســتار تجمع در میدان فلســطین شده‬ ‫بود‪ .‬با این حال عده ای برای دومین بار جلوی‬ ‫سفارت عربستان تجمع کردند‬ ‫کنند تا برای همیشه به اینگونه اعمال زشت پایان داده شود‬ ‫و امنیت کامل نمایندگی های سیاسی دولت ها در جمهوری‬ ‫اسالمی ایران تضمین گردد‪».‬‬ ‫امــا در واکنشــی دیگر به ایــن ماجــرا ایت الله املی‬ ‫الریجانــی هــم در جلســه شــورای عالی قضایــی ضمن‬ ‫غیر صحیح خواندن حادثه تعرض به ســفارت عربستان در‬ ‫تهران این حرکت را به نوعی کوچک ســازی مساله عنوان‬ ‫کــرد و گفت‪« :‬ایــن حادثه بر خــاف قوانیــن و بر خالف‬ ‫مصالح کشور صورت گرفته است‪ .‬معتقدیم نباید برخالف‬ ‫قراردادهای پذیرفته شــده بین المللی رفتــار کنیم ‪ ،‬باید به‬ ‫انچه که پذیرفته ایم‪ ،‬پایبند باشــیم و عالوه بر این جنایات‬ ‫سعودی ها به قدری بزرگ اســت که تعرض به سفارت انها‬ ‫در کشور‪ ،‬کوچک سازی مســاله بوده و اثر خاصی ندارد‪».‬‬ ‫در ادامه این واکنش ها هاشــمی رفســنجانی هم با تقبیح‬ ‫ی گفت‪:‬‬ ‫حمله به کنســولگری و سفارت عربســتان سعود ‬ ‫«هر پدیده ای راه حلی منطقی و مناسب خود را طلب می کند‬ ‫و حرکات افراطــی و حمله به اماکن دیپلماســی و تخریب‬ ‫و خشــونت‪ ،‬ادامه راه را ســخت و بحران های منطقه ای را‬ ‫تشدید می کند‪».‬‬ ‫در ادامــه این واکنش ها حجت االســام محســنی‬ ‫اژه ای‪ ،‬سخنگوی دستگاه قضایی هم گفت ‪« :‬اقدامی که‬ ‫نسبت به سفارت عربســتان صورت گرفت اقدامی خالف‬ ‫قانون بود که بر همین اســاس تعدادی تحت تعقیب قرار‬ ‫گرفته و تعداد دیگر دستگیر شده و در حال حاضر بازداشت‬ ‫شده اند و تعدادی دیگر نیز در حال شناسایی هستند تا با انها‬ ‫برخورد شود‪».‬‬ ‫کار حزب اللهی ها نبود‬ ‫در یکــی از مهمترین واکنش ها به ماجرا های شــنبه‬ ‫شب‪ ،‬این سردار کاظمینی بود که برای مقابله با خط خبری‬ ‫غرب سخنان مهمی را بیان کرد‪.‬‬ ‫فرمانده ســپاه حضرت محمــد رســول الله (ص)در‬ ‫گفت وگو با میزان‪ ،‬با اشاره به حمله عده ای از افراد به سفارت‬ ‫عربستان در شــنبه شــب گفت‪« :‬حمله و به اتش کشیدن‬ ‫سفارت عربستان در تهران کار بسیار غلط و اشتباهی بود و‬ ‫سردار کاظمینی گفته است که‬ ‫حمله به سفارت عربستان توسط‬ ‫نیروهای مومن و حزب اللهی‬ ‫صورت نگرفته و این اقدام کامال‬ ‫سازماندهی شده بود‬ ‫به هیچ روی نمی شود این کار زشت را توجیه کرد ‪ .‬اطمینان‬ ‫داریم که ایــن کار توســط نیروهای مومن و حــزب اللهی‬ ‫صورت نگرفته و این اقدام کامال ســازماندهی شده بود‪».‬‬ ‫این اظهارنظر پاسخی به شیطنت رسانه های غربی بود که‬ ‫از ابتدا از حمایت برخی نهادها از ماجرای حمله به سفارت‬ ‫سخن به میان اورده بودند‪.‬‬ ‫از ناجا تا وزارت کشور‬ ‫در ادامــه واکنش هــا به ماجــرای حمله به ســفارت‬ ‫عربســتان ســوال مهم این بــود که چــرا نیروهــای ناجا‬ ‫نتوانسته اند از این اتفاق جلوگیری کنند‪ .‬سخنگوی ناجا در‬ ‫نشستی خبری در این مورد گفت‪«:‬به نیروی انتظامی جهت‬ ‫اتخاذ تدابیر الزم دســتور داده بودیم‪.‬متاسفانه در دو شب‬ ‫گذشته تعدادی از معترضان به سفارت عربستان معترض‬ ‫شده و بخشی از سفارت را تخریب کردند که با حضور پلیس‬ ‫و مدیریت صحنه و خویشتنداری مســاله فیصله پیدا کرد و‬ ‫‪ ۵۰‬نفر در این زمینه دستگیر شــدند‪.‬این دستگیر شدگان‬ ‫تحویل مراجع قضایی شدند و خوشبختانه در این قضیه به‬ ‫کسی صدمه ای نرسید؛ البته تعداد کمی از ماموران پلیس‬ ‫صدمه دیدند‪ .‬در همان وهله اول کسانی که از لیدرها و افراد‬ ‫اصلی کار بودند در سر صحنه دستگیر شدند‪ .‬ما در موقعیت‬ ‫تصمیم می گیریم و در حوزه اجتماعی مواردی رخ می دهد‬ ‫که باید بر اساس ان در موقعیت تصمیم گرفت و نمی شود‬ ‫در پاره ای مواقع مردم را زد‪ ».‬وی تاکید کرده بود‪ «:‬اخرین‬ ‫خط درمان برخورد ســلبی اســت و ما از روش های اقناعی‬ ‫بازدارنده و خویش دارنده استفاده می کنیم و اگر اینها کارساز‬ ‫نبودند از برخوردهای سلبی در حوزه ماموریت پلیس استفاده‬ ‫می کنیم‪».‬‬ ‫اما در اظهارنظری متفاوت در این مورد یک مقام اگاه‬ ‫در وزارت کشــور گفت وگو با ســایت مجلس انالین گفت‪:‬‬ ‫«پس از اعالم خبر شــهادت ایت الله شــیخ نمر به دستور‬ ‫وزیر کشور جلســات متعدد امنیتی و انتظامی برگزار شده و‬ ‫با پیش بینی وقــوع احتمالی حوادثی تصمیمات مناســبی‬ ‫گرفته و از ســوی وزیر کشــور به مراجــع ذی صالح ابالغ‬ ‫شد اما متاســفانه با وجود دســتور موکد وزیر کشور مبنی بر‬ ‫مراقبت کامل از برخی اماکن از جمله ســفارت عربســتان‬ ‫سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد شاهد‬ ‫وقوع اتفاقات غیر منتظره از جمله ورود به محوطه سفارت‬ ‫عربستان در تهران بودیم که نشان از اهمال و عدم توجه به‬ ‫دستورات است‪».‬‬ ‫این مقام اگاه افــزود‪« :‬خوشــبختانه تمامی عوامل‬ ‫اصلی و میدانی این اقدام غیر قانونی و ضد امنیتی شناسایی‬ ‫شده و برخی از انها تا کنون بازداشت شده اند و وزارت کشور‬ ‫سخنگوی ناجا‬ ‫می گوید‪« :‬کسانی که‬ ‫از لیدرها و افراد اصلی‬ ‫کار بودند در سر صحنه‬ ‫دستگیر شدند»‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫بر اساس اختیارات و حیطه مسئولیت خود اقدام به معرفی‬ ‫خاطیانومتخلفانسهل انگارومتعرضاناخاللگربهمراجع‬ ‫قضایی خواهد کرد و امیدوار اســت تــا قوه قضائیه به طور‬ ‫ویژه این پرونده را بررسی کرده و در اسرع وقت متخلفان و‬ ‫اخالل گران را مجازات کند‪ ».‬‬ ‫موضع متفاوت علی مطهری‬ ‫دراینمیاناماعلیمطهریهمیکموضعقابل توجه‬ ‫داشت‪ .‬او که به اظهارنظرهای متفاوت شهره است این بار‬ ‫در مورد حمله به سفارتخانه عربستان گفته است‪« :‬روشن‬ ‫است که ورود به سفارت و کنســولگری یک کشور خارجی‬ ‫و تعرض به ان‪ ،‬کار قانونی نیســت‪ ،‬اما کنترل احساسات و‬ ‫هیجان مردم هم کار سختی اســت‪ ،‬زیرا جنایت ال سعود‬ ‫در اعدام شــیخ نمر ان قدر بــزرگ بوده کــه عواطف دینی‬ ‫مردم را جریحه دار کرده و احساســات انها غیرقابل کنترل‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫علی مطهــری ادامــه داده اســت‪« :‬ما باید پاســخ‬ ‫عربســتان را در جای خود بدهیم‪ .‬پاسخ ال ســعود باید در‬ ‫یمن‪ ،‬سوریه و عراق و نیز با کمک به مخالفان حکومت این‬ ‫کشور داده شود تا ال سعود دوباره مرتکب این گستاخی ها‬ ‫نشوند‪ ،‬مخصوصا که این گســتاخی بعد از حادثه منا بوده‬ ‫و هنوز این کشــور به وظایف خود در قبــال ان حادثه عمل‬ ‫نکرده اســت‪ .‬همچنین اجرای برجام یــک ضربه کاری به‬ ‫عربستان و اسرائیل است که از تیرگی روابط ایران و دنیای‬ ‫غرب بهره برداری می کنند‪».‬‬ ‫منصور حقیقت پور نماینده مجلس نهم و نایب رئیس‬ ‫کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته است‪ :‬عوامل خودسر‬ ‫شــیعه انگلیســی در حمله به سفارت عربســتان در تهران‬ ‫دخالت مستقیم داشته اند‪.‬‬ ‫بلوف سعودی‬ ‫فقطچندکشورکوچکدرحمایتازعربستانبا ایرانقطع رابطهکردند‬ ‫یکشنبه پر ماجرا‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 24‬ساعت بعد از انکه حمله به سفارت و کنسولگری‬ ‫عربســتان در تهران رخ داد‪ ،‬وزیر امورخارجه عربستان و‬ ‫رئیس اداره رســانه ای عربســتان به طور مشترک در یک‬ ‫کنفرانس خبــری در تلویزیون ظاهر شــدند و پایان روابط‬ ‫دیپلماتیــک ریاض با تهــران را اعالم کردنــد‪ .‬این یعنی‬ ‫یک بار دیگر روابط دو کشور همسایه به سطح صفر رسید؛‬ ‫روابطی که از ماه ها پیش با تنش ها و چالش های فراوانی‬ ‫بود و در دوران مذاکرات هسته ای به اوج خود رسیده بود‪.‬‬ ‫شاید خیلی پیش تر از اینها انتظار می رفت که دو کشور به‬ ‫قطع روابط اقدام کنند؛ مســاله ای که حمله به سفارت ان‬ ‫را محقق ساخت‪.‬‬ ‫نطق وزیر پرحاشیه‬ ‫سابقه یک رابطه‬ ‫روابط تهران و ریاض تقریبا هیچ گاه در سطح مطلوب‬ ‫برقرار نبوده اســت‪ .‬بعد از پیروزی انقالب در سال ‪۱۳۵۷‬‬ ‫روابط دو کشور تیره تر شد و تاکنون بارها منازعات نظامی‬ ‫و دیپلماتیــک بین دو کشــور رخ داده اســت‪ .‬صرف نظر‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یکشــنبه شــب‪ ،‬عادل الجبیر جــوان کــه در دوران‬ ‫حضورش در وزارت امورخارجه عربستان‪ ،‬برخالف سلفش‬ ‫سیاست منطقه ای تهاجمی در پیش گرفته‪ ،‬حرف اخر را زد‪.‬‬ ‫عادل الجبیر در این کنفرانــس خبری ضمن طرح این ادعا‬ ‫که نیروهای ایرانی هیچ تالشــی برای جلوگیری از تجاوز‬ ‫به ساختمان ســفارت و کنســولگری انجام ندادند‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪« :‬حمله به ســفارت‪ ،‬نقض اشــکار قوانین بین المللی‬ ‫است و این موضوع به شورای امنیت گزارش شده است‪».‬‬ ‫وزیرامورخارجه عربستان در ادامه شدیدترین واکنش ممکن‬ ‫نسبت به چنین حادثه ای را اعمال کرد و رسما اعالم کرد که‬ ‫روابط دیپلماتیک عربستان با ایران را قطع کرده و از هیات‬ ‫دیپلماسی ایرانی خواسته است ظرف ‪ ۴۸‬ساعت خاک این‬ ‫کشور را ترک کنند و این تصمیم در راستای منافع کشورش‬ ‫اتخاذ شده است‪ .‬الجبیر در ادامه با طرح این ادعا که اماده‬ ‫مقابله با ایران هنــگام تهدید امنیت خود هســتیم؛ افزود‪:‬‬ ‫«ریاض به سیستم قضایی دیگر کشورها احترام می گذارد و‬ ‫هیچ گونه دخالتی را نیز در سیستم قضایی خود نمی پذیرد‪».‬‬ ‫طبق اعالم الجبیر‪ ،‬هیات دیپلماتیک عربستان سعودی‪،‬‬ ‫ایران را به مقصد دبی ترک کرد‬ند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اعتراضات به عربســتان البتــه فقط بــه ماجراهای‬ ‫شنبه شــب خالصه نشــد‪ .‬در حالی که برخی گروه ها برای‬ ‫ادامه تجمعات در مقابل سفارت عربستان در تهران اصرار‬ ‫داشتند‪ ،‬اســتانداری تهران با این مســاله مخالفت کرده و‬ ‫خواستار تجمع در میدان فلسطین شــده بود‪ .‬با این حال‬ ‫عده ایبرایدومینبارجلویسفارتعربستانتجمعکردند‬ ‫و خواستار عوض کردن نام خیابان جلوی سفارت به شیخ نمر‬ ‫شدند‪ .‬ساعاتی بعد گفته شد که شورای شهر با این موضوع‬ ‫موافقت کرده و با مصوبه ای تغییر نام «خیابان بوســتان»‬ ‫در منطقه ‪ ۱‬که سفارت عربستان سعودی در ان قرار گرفته‬ ‫است‪ ،‬به «خیابان ایت الله نمر باقر النمر» را تصویب کرد‪.‬‬ ‫تصاویر ارسالی از مقابل سفارت نشان می داد که چند جوان‬ ‫تابلوی جدید را که نام ایت الله باقر النمر روی خود داشــت‬ ‫نصب کرده انــد اما ســاعاتی بعد مجتبی شــاکری‪ ،‬رئیس‬ ‫کمیسیون نامگذاری شورای اسالمی شهر تهران با اشاره به‬ ‫مصوبه شورا مبنی بر نامگذاری یکی از خیابان های پایتخت‬ ‫به عنوان شهید ایت الله نمر باقر النمر‪ ،‬گفت‪« :‬هنوز خیابانی‬ ‫برای این نامگذاری انتخاب نشده است‪ ».‬مجتبی شاکری‬ ‫افزود‪« :‬در جلسه روز گذشته شورای اسالمی شهر تهران‪،‬‬ ‫دو فوریت طرح نامگذاری یکی از خیابان های پایتخت به‬ ‫نام شهید ایت الله نمر به تصویب رسید‪ ».‬شاکری تصریح‬ ‫کرد‪« :‬البته جمعی به صورت خودجوش و غیررسمی اقدام‬ ‫بهتغییرنامخیابانبوستان(محلاستقرارسفارتعربستان)‬ ‫به شهید نمر کردند‪ ».‬اما در مشــهد نیز برای دومین روز در‬ ‫جلوی کنسولگری این شهر تجمعانی انجام شد که پلیس‬ ‫برای متفرق کردن انان مجبور به اســتفاده از ماشین های‬ ‫اب پاش شد ‪ .‬درمجموع باید گفت نکته مهم این است که در‬ ‫شرایطفعلیبایدمسالهشهادتشیخنمرباقرالنمرشخصیت‬ ‫برجسته شیعه را مورد توجه اصلی قرار داد و ماجرای سفارت‬ ‫نباید این مساله را تحت الشعاع قرار دهد‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫از تنش های دو کشــور که زمــان جنــگ تحمیلی عراق‬ ‫علیه ایران و به ســبب حمایت عربســتان از صدام وجود‬ ‫داشت‪ ،‬کشــتار حجاج ایرانی در ســال ‪ ۱۳۶۶‬شدیدترین‬ ‫ضربه را به روابــط دوجانبه وارد کــرد و وخیم ترین دوران‬ ‫بین دو کشــور رقم خورد‪ .‬به طوری که امــام خمینی(ره)‬ ‫در یکی از ســخنرانی ها فرموده بودند‪« :‬حتی در صورتی‬ ‫که احتمال بخشــش صدام وجود داشــته باشد‪ ،‬هیچ گاه‬ ‫نمی توان خیانت عربستان ســعودی به اسالم را فراموش‬ ‫کرد‪ ».‬اما بعد از این جنایت روابط تهــران و ریاض با اغاز‬ ‫ریاست جمهوری هاشمی رفســنجانی با تحوالتی مواجه‬ ‫شد‪ .‬او تالش کرد روابط ایران و عربستان را اصالح کند‪.‬‬ ‫در دوران او‪ ،‬روابط دو کشور تا حدودی بهبود یافت‪ .‬این‬ ‫روابط البته در دوران رئیس جمهور بعدی هم با بهبود مواجه‬ ‫بود هر چند تنش هایی میان دو کشــور وجود داشــت‪ .‬چه‬ ‫اینکه در خبری دروغ بمب گذاری برج هــای خبر به ایران‬ ‫نســبت داده شــد‪ .‬با روی کار امدن احمدی نــژاد به مرور‬ ‫تنش های دوجانبه به اوج خود رسید‪ .‬در حالیکه عربستان‬ ‫سعودی در زمان دولت نهم‪ ،‬چهار بار میزبان رئیس جمهور‬ ‫ایران بود‪ ،‬اما در زمان دولت دهم تنها یک بار موفق شــد‬ ‫به عربســتان ســفر کند (مرداد ‪ )۱۳۹۱‬که این ســفر نیز‬ ‫برای حضور در اجالس مکه به منظور حل بحران ســوریه‬ ‫انجام گرفته بود‪ .‬حمایت عربســتان از گروه تروریســتی‬ ‫جندالله‪ ،‬جنگ در یمــن (‪ ،)۲۰۰۹–۲۰۱۰‬متهم شــدن‬ ‫ایران به اقدام برای ترور سفیر عربستان‪ ،‬نزاع داخلی لبنان‬ ‫(‪ ،)۲۰۰۸‬ترور دانشمندان هســته ای ایران‪ ،‬اعتراضات‬ ‫در عربستان ســعودی (‪ )۲۰۱۱‬و در نهایت جنگ داخلی‬ ‫سوریه نمونه هایی از برخوردهای سیاسی و نظامی مستقیم‬ ‫و غیرمستقیم دو طرف در خالل سال های ‪ ۲۰۰۵‬تا ‪۲۰۱۳‬‬ ‫است‪ .‬نکته جالب هم این است که بر اساس اسناد منتشر‬ ‫شــده ویکی لیکس‪ ،‬عبدالله بن عبدالعزیز‪ ،‬پادشاه وقت‬ ‫عربستان سعودی خواســتار حمله نظامی ایاالت متحده‬ ‫امریکا به ایران و متوقــف کردن برنامه هســته ای ایران‬ ‫بوده اســت‪ .‬او در اوریــل ‪ ۲۰۰۸‬به رایان کروکر‪ ،‬ســفیر‬ ‫ایاالت متحــده در عراق و ژنــرال دیویــد پترائوس گفته‬ ‫بود‪« :‬ســر افعی را قطــع کنید»‪ .‬عــادل الجبیر‪ ،‬ســفیر‬ ‫مکرر ملک عبدالله‬ ‫عربستان در واشنگتن‪ ،‬از توصیه های ّ‬ ‫به امریکا درباره حمله نظامی به ایران و متوقف کردن برنامه‬ ‫هسته ای این کشور یاد کرده است‪.‬‬ ‫اما با امدن رئیس جمهور جدیــد امید به بهبود روابط‬ ‫هم افزایش یافت‪ .‬بعد از انتخاب حسن روحانی به عنوان‬ ‫رئیس یازدهمین دولت جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬عبدالله‬ ‫بن عبدالعزیز‪ ،‬پادشاه وقت عربســتان سعودی‪ ،‬از اولین‬ ‫رهبران سیاســی بود که انتخاب روحانی را تبریک گفت و‬ ‫برای وی ارزوی موفقیت کرد‪ .‬روحانی نیز چند روز بعد این‬ ‫پیام را پاســخ گفت و ابراز امیدواری کرد ایران و عربستان‬ ‫با کمــک یکدیگــر بتوانند ثبــات را به منطقــه خاورمیانه‬ ‫بازگرداننــد‪ .‬روحانی در نخســتین نشســت خبری اش که‬ ‫در ‪ ۲۷‬خرداد ‪ ۱۳۹۲‬انجام شــد‪ ،‬عربستانی ها را برادر خود‬ ‫خواند و از روابط سیاســی با این کشور اســتقبال کرد‪ .‬اما‬ ‫مذاکرات هسته ای در دولت روحانی تهران و ریاض را از‬ ‫یکدیگر دور کرد‪.‬‬ ‫وقتی ســفارت ریاض در تهران با حمله‬ ‫مواجه شــد‪ ،‬ریاض تصمیم گرفت بازی‬ ‫تــازه ای را علیه ایــران ســامان دهد‪ .‬او‬ ‫متحدانــش را ردیــف کرد تا هــم انتقام‬ ‫برجــام را از ایــران بگیــرد و هــم با یک‬ ‫تاکتیــک جدید بــر شکســت هایش در‬ ‫سوریه‪ ،‬عراق و یمن سرپوش بگذارد‬ ‫عادل الجبیر در یک کنفرانس‬ ‫خبری قطع رابطه با ایران را‬ ‫اعالم کرد‬ ‫نوبخت در واکنش به قطع رابطه گفته‬ ‫است‪« :‬عربستان از قطع رابطه با ایران‬ ‫متضرر مى شود حتى اگر دولت بزرگى‬ ‫چون جیبوتى هم انها را همراهى کند!»‬ ‫در روزهایی کــه مذاکــرات «ژنو ‪ »۲‬و «ژنــو ‪ »۳‬در‬ ‫حال پیگیری بود‪ ،‬برخی مقامات دولتی و افراد سرشناس‬ ‫عربستانی نارضایتی خود را از امضای این توافق نامه ابراز‬ ‫کردند‪ .‬از جمله دالیل ناخرسندی عربستانی ها از نزدیکی‬ ‫ایران و امریکا‪ ،‬نگرانی از گسترش نفوذ محور مقاومت در‬ ‫منطقه خاورمیانه در سایه ســکوت امریکا در زمان ایجاد‬ ‫رابطه با ایران بوده اســت‪ .‬در همان زمان برخی رسانه ها‬ ‫از سنگ اندازی عربســتان سعودی و اســرائیل در مسیر‬ ‫حصول توافق هســته ای ایران و غرب خبر دادند‪ .‬بعد از‬ ‫حصول توافق هســته ای ژنو‪ ،‬عربستانی ها بعد از سکوتی‬ ‫چند روزه‪ ،‬پیام تبریکــی محتاطانــه در خصوص امضای‬ ‫چنین تفاهم نامه ای منتشر کردند‪.‬‬ ‫مقامات عربســتانی را مقصر اصلی خطاب کرد و خواهان‬ ‫عذرخواهی انها شد‪.‬‬ ‫به هر روی عربستان حدود دو سال است در عمل‪ -‬نه‬ ‫به طور رسمی و اعالم شــده‪ -‬ســطح رابطه خود با ایران را‬ ‫بــه کاردار تقلیل داده‪ .‬اخرین ســفیر این کشــور به بهانه‬ ‫احترام بیش ازحد برای هاشمی رفســنجانی‪ ،‬به کشورش‬ ‫فراخوانده شد‪ .‬کار ســفیر بعدی همزمان شد با مذاکرات‬ ‫هسته ای و بی میلی شدید و نگرانی عربستان از روند مثبت‬ ‫مذاکرات و احتمال توافق‪ .‬سفیر نگون بخت اصال شانس‬ ‫کار در تهران را پیدا نکرد و پیش از موعد توســط دولتش‬ ‫بازنشسته شد‪ .‬سفیر ســوم که چندی پیش خبر انتصابش‬ ‫امد‪ ،‬هنوز امــکان کار در تهران را نیافته بــود که به دنبال‬ ‫تعرض شنبه شب گروهی به سفارت ریاض در تهران و قطع‬ ‫رابطه از سوی ریاض‪ ،‬اساسا امکان کار در تهران را نیافت‪،‬‬ ‫اما تهران در دو ســال گذشته سفیر خوشــنام خود حسین‬ ‫صادقی را که قبال هم در ریاض تجربه کار داشته و پشتکار‬ ‫زیادی برای تعمیق روابط داشت‪ ،‬به این کشور مامور کرد‪.‬‬ ‫خیانت نفتی‬ ‫در پی کاهش شدید قیمت نفت در ماه های انتهایی‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۴‬و اوایل ســال ‪ ،۲۰۱۵‬دولت ایران و ســایر‬ ‫کشــورهای عضو اوپک که بــه دلیل افت شــدید قیمت‬ ‫نفت دچار کاهش بی ســابقه درامدهای نفتی شده بودند‪،‬‬ ‫عربســتان را متهم کردند که با افزایش بی سابقه تولیدات‬ ‫نفتی خود‪ ،‬در پی کاهش قیمــت و ضربه به تولیدکنندگان‬ ‫نفتی است‪ .‬پس از ماه ها عدم موضع گیری صریح دولت‬ ‫روحانی در این خصوص‪ ،‬وی در ژانویه ‪( ۲۰۱۵‬میالدی)‬ ‫عربستان ســعودی و کویت را متهمان اصلی افت قیمت‬ ‫نفت عنوان و این دو کشور را تهدید به متضرر شدن از این‬ ‫تصمیم خود کرد‪.‬‬ ‫از یمن تا ماجرای عمره‬ ‫جنگ در یمن و سوریه هم از موارد اختالفی ایران و‬ ‫عربستان در چند سال اخیر بوده است‪ .‬چه اینکه بنا به اسناد‬ ‫مختلف و متعدد‪ ،‬ریاض نقشی مستقیم د ر ترویج و حمایت‬ ‫از تروریسم داشــته اســت‪ .‬اما در ‪ ۱۸‬فروردین ‪ ،۱۳۹۴‬با‬ ‫تعرض ماموران بازرســی فرودگاه جده بــه دو نوجوان ‪۱۴‬‬ ‫و ‪۱۵‬ســاله زائر ایرانی که قصد بازگشــت به کشورشان را‬ ‫داشتند‪ ،‬تنش در روابط دوجانبه مجدد باال گرفت‪ .‬پس از‬ ‫انکه حسن روحانی‪ ،‬دستور بررسی مساله تجاوز دو مامور‬ ‫عربستانی به دو نوجوان ایرانی را به علی جنتی داد‪ ،‬در ‪۲۴‬‬ ‫فروردین ‪ ،۱۳۹۴‬علی جنتی‪ ،‬وزیر ارشاد ایران اعالم کرد‬ ‫پس از مطالعات و بررسی های انجام شده به سازمان حج‬ ‫دستور داده شــد تا زمانی که این افراد مجرم (متجاوزان‬ ‫به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده) محاکمه بشــوند و‬ ‫مورد مجازات قرار بگیرند‪ ،‬فعال عمره متوقف می شــود و‬ ‫پروازهای ایران تعلیق خواهد شــد‪ .‬وقایع حج تمتع سال‬ ‫‪ ،۱۳۹۴‬هم موجب تیرگی بیشتر روابط دو کشور شد‪ .‬سقوط‬ ‫جرثقیل ساخت و ســاز و همچنین فاجعه منــا دو رویدادی‬ ‫بود که به خصومت دو کشــور دامــن زد‪ .‬در خالل این دو‬ ‫حادثه که به کشته شــدن صدها ایرانی منجر شد‪ ،‬ایران‪،‬‬ ‫نقشه ریاض‬ ‫وقتی ســفارت ریاض در تهران با حمله مواجه شد‪،‬‬ ‫ریاض تصمیــم گرفت بازی تازه ای را علیه ایران ســامان‬ ‫دهد‪ .‬او متحدانــش را ردیف کرد تا هم انتقــام برجام را از‬ ‫ایران بگیرد و هم با یک تاکتیک جدید بر شکست هایش‬ ‫در ســوریه عراق و یمن ســرپوش گذارد‪ .‬چنین شــد که‬ ‫بالفاصلــه بعد از اعــام قطع رابطه‪ ،‬با فشــار عربســتان‬ ‫چند کشــور متحد عربســتان هم روابــط خود را بــا ایران‬ ‫قطع کردند‪ .‬در نخســتین گام‪ ،‬عیســی الحمــادی وزیر‬ ‫اطالع رسانی شیخ نشین بحرین اعالم کرد که این کشور‬ ‫روابط دیپلماتیکش را با ایران قطع کرده است‪ .‬وزیر خارجه‬ ‫بحرین نیز گفت از هیات دیپلماتیک ایران خواسته است‬ ‫ظرف ‪ 48‬ســاعت خاک بحرین را ترک کند‪ .‬عمرالبشیر‪،‬‬ ‫رئیس جمهور ســودان که در تجــاوز به یمن نیــز نیروی‬ ‫زمینی برای کمک به عربســتان اعزام کــرده بود‪ ،‬این بار‬ ‫نیز عربستان را تنها نگذاشــت و در واکنش به درخواست‬ ‫عربســتان‪ ،‬در تماس تلفنی با محمد بن سلمان جانشین‬ ‫ولیعهد عربستان سعودی به وی اطالع داد که سفیر ایران‬ ‫را از سودان اخراج کرده است‪ .‬سودان سفیر خود را از ایران‬ ‫ی روابط دیپلماتیک را به‬ ‫را نیز فراخوانده و قطع کامل تمام ‬ ‫طرف ایرانی اعالم کرده است‪ .‬سودان همچنین هم صدا‬ ‫با عربستان‪ ،‬ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای‬ ‫منطقه متهم کرده اســت‪ .‬در ادامه تالش های عربستان‬ ‫برای همراه کردن کشورهای عربی و افریقایی‪ ،‬در حالی‬ ‫که گفته می شد کشــور «جیبوتی» در شمال افریقا اعالم‬ ‫کرد که روابــط دیپلماتیک خــود را با ایران قطــع کرده‪،‬‬ ‫این کشور به انتشار یک بیانیه شــدیداللحن بسنده کرد‪.‬‬ ‫جیبوتی کشوری فقیر و کوچک در شمال افریقاست که از‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫حداقل ها نیز بی بهره است و با کمک کشورهای مختلف‬ ‫به ویژه عربستان اداره می شــود‪ .‬ایران نیز پیش از این در‬ ‫دوران ریاســت جمهوری محمود احمدی نــژاد برای این‬ ‫کشــور مجلس قانونگذاری ســاخته بود اما در این بزنگاه‬ ‫جیبوتی ترجیح داد به سمت اعراب سوق پیدا کند و با وعده‬ ‫دریافت کمک میلیــون دالری‪ ،‬اعتبــار بین المللی اش را‬ ‫قربانی بازی تبلیغاتی خانواده ســعودی کرد‪ .‬در این میان‬ ‫وزارت امور خارجــه قطر در بیانیه ای بــه حمله معترضان‬ ‫به سفارت عربستان و کنســولگری این کشور در تهران و‬ ‫مشهد واکنش نشان داد و این اتفاقات را شدیدا تقبیح کرد‪.‬‬ ‫وزارت خارجه قطر ضمن طــرح این ادعا که اقدامات‬ ‫رخ داده که نقض اشکار معاهدات‪ ،‬عرف های بین المللی‬ ‫و توافق روابط دیپلماتیک وین اســت‪ ،‬همچنین از دولت‬ ‫ایران خواست که امنیت کافی برای مقرهای دیپلماتیک و‬ ‫اعضای هیات های دیپلماتیک را فراهم و اقدامات قانونی‬ ‫الزم علیه متخلفان را انجام دهد‪ .‬وزارت خارجه قطر در این‬ ‫بیانیه بر حمایت کامل این کشــور از تالش های عربستان‬ ‫برای مقابله با «تمام خطرهایی که این کشور و منطقه با ان‬ ‫روبه روســت» تاکید کرد‪ .‬درعین حال قطر چهارشنبه شب‬ ‫سفیر خود را از تهران فراخواند‪ .‬وزارت امور خارجه سومالی‬ ‫و مصر در بیانیه هایی جداگانه از اقدام عربستان سعودی در‬ ‫قطع رابطه با ایران استقبال کردند‪ .‬البته در این بیانیه ها امده‬ ‫است که موگادیشو و قاهره فعال برنامه ای برای قطع رابطه‬ ‫با ایران ندارند‪ .‬امارات نیز سطح روابطش را کاهش داد‪ .‬در‬ ‫جدیدترین تحول‪ ،‬کویت هم به سفیر خود که برای مشورت‬ ‫به کشورش بازگشته اجازه ورود مجدد به ایران نداد‪.‬‬ ‫بلوف سعودی‬ ‫درهمینحالعربستانسعودیاعالمکردهکهتمامی‬ ‫ روابط اقتصادی خود با ایران را قطع کرده است‪ .‬اما نگاهی به‬ ‫میزان مراودات اقتصادی ریاض و تهران نشان می دهد که‬ ‫رابطهاقتصادیچندانیمیاندوکشوربرقرارنبودهواساسادر‬ ‫چندماهاخیرسطحاینروابطبهپایین ترینمیزانخودرسیده‬ ‫بود‪.‬ان گونهکهامارحکایتداردوارداتایرانازعربستاندر‬ ‫سال ‪ 93‬معادل ‪ 46/1‬میلیون دالر و در هشت ماهه سال ‪94‬‬ ‫معادل‪ 40/2‬میلیون دالر بوده است‪ .‬طبق امار گمرک ایران‪،‬‬ ‫کشور‬ ‫وزارت امور خارجه مصر‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫وزارت امور خارجه بحرین‬ ‫امارات‬ ‫اردن‬ ‫تونس‬ ‫لیبی‬ ‫وزارت امور خارجه امریکا‬ ‫دولت فرانسه‬ ‫دولت روسیه‬ ‫در نخستین واکنش رسمی به این ماجرا سخنگوی‬ ‫دستگاه دیپلماسی کشورمان گفته است‪« :‬اقدام عربستان‬ ‫هنگامی رخ داد که همه امور تحت کنترل بود و هیچگونه‬ ‫تهدیدی متوجه دیپلمات های سعودی نبوده است‪ ».‬در‬ ‫واکنشــی دیگر به این ماجرا از ســوی دولت‪ ،‬محمد باقر‬ ‫نوبخت گفت‪« :‬عربســتان از قطع رابطه بــا ایران متضرر‬ ‫مى شــود حتى اگر دولت بزرگى چون جیبوتــى هم انها را‬ ‫همراهى کنــد!» وی ادامه داد‪« :‬قطع رابطه عربســتان‬ ‫و ریــزه خوارانش تاثیرى در توســعه ملى ایــران ندارد‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگر رئیس دســتگاه قضــا در واکنش به‬ ‫تهدیدهــا و گفته های مســئوالن ســعودی مبنی بر قطع‬ ‫ارتباط سیاســی با ایــران گفــت‪« :‬ســعودی ها در حالی‬ ‫صحبت از قطــع ارتباط سیاســی می کنند که بایــد بدانند‬ ‫جمهوری اســامی ایران هیچ نیازی به انها و اربابانشان‬ ‫نداشــته و ندارد‪ ».‬رئیــس قوه قضاییه با تاکیــد بر اینکه‬ ‫قطع ارتباط سیاسی ایران و عربســتان به هیچ وجه برای‬ ‫کشــور مشــکل افرین نخواهد بود‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬در‬ ‫طول تاریخ پس از انقالب اســامی‪ ،‬بزرگترین تحریم ها‬ ‫علیه ایران انجام شده اما امروز ما شــاهد این هستیم که‬ ‫ایران قدرتمندترین کشور در خاورمیانه است و بدون اتکا‬ ‫به سایر کشــورها مسیر خود را ســرزنده تر از گذشته ادامه‬ ‫می دهد‪ ».‬حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و افریقای‬ ‫واکنش‬ ‫وزارت امور خارجه مصر حمله به سفارت عربستان و کنسولگری این کشور در مشهد را محکوم کرد‪.‬‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس با صدور یک بیانیه‪ ،‬حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری ان در مشهد را محکوم کرد‪.‬‬ ‫وزارت خارجه بحرین تعرض به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد را محکوم کرد‪.‬‬ ‫کشور امارات بعد از حمله به سفارت عربستان و در حمایت از این کشور سفیر ایران در ابوظبی را فراخواند‪.‬‬ ‫اردن حمله به سفارت عربستان را نقض قوانین بین المللی و توافقنامه ژنو در مورد صیانت از هیئت های دیپلماتیک دانست‪.‬‬ ‫سوزاندن سفارت عربستان نقض کشنده از کنوانسیون های بین المللی است‪.‬‬ ‫وزارت خارجه لیبی این نوع اقدام ها را مغایر با قوانین عرف بین المللی به ویژه کنوانسیون ‪ ۱۹۶۱‬وین دانست‪.‬‬ ‫ضمن تاکید بر حق ایرانی ها برای اعتراض مسالمت امیز‪ ،‬حمله به سفارت عربستان در تهران را قویا محکوم کرد‪.‬‬ ‫دولت فرانسه از ریاض و تهران خواست تا از تنش های میان خود بکاهند‪.‬‬ ‫وزارت خارجه روسیه گفته حمله به اماکن دیپلماتیک به هیچ وجه نمی تواند روشی قانونی برای اعتراض تلقی شود‪ .‬همچنین از وخیم تر‬ ‫شدن وضعیت در منطقه ابراز نگرانی جدی کرده و از دو کشور ایران و عربستان خواسته برای جلوگیری از پیچیده تر شدن اوضاع از خود‬ ‫خویشتنداری نشان دهند‪.‬‬ ‫بریتانیا خواهان ثبات در خاورمیانه و روابط خوب بین کشورهای این منطقه است‪.‬‬ ‫المان از عربستان و ایران خواسته است از طریق گفت وگو مسائل خود را حل و فصل کنند‪.‬‬ ‫سفیر این کشور از ایران فراخوانده شد‪.‬‬ ‫دولت کویت اقدامات تخریب گرانه و سوزاندن کنسولگری عربستان در تهران و مشهد و نیز انچه را که اظهارات توهین امیز مقامات ایرانی و‬ ‫عراقی علیه ریاض خواند‪ ،‬محکوم کرد‪.‬‬ ‫وزارت امور خارجه ترکیه از انچه تعرض به سفارت و کنسولگری عربستان در ایران خواند ابراز نگرانی کرد‪.‬‬ ‫ژاپن از هر دو طرف خواست برای جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع‪ ،‬خویشتن دار باشند و از طریق گفت وگو و تبادل نظر‪ ،‬مسائل را حل و‬ ‫فصل کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫دولت ترکیه‬ ‫ژاپن‬ ‫واکنش به قطع رابطه‬ ‫سیاست‬ ‫دولت انگلیس‬ ‫دولت المان‬ ‫دولت قطر‬ ‫دولت کویت‬ ‫سهقلمعمدهواردشدهازعربستانبهایراندرسال‪« 93‬درب‬ ‫اســان بازشــوی الومینیومی برای قوطی»‪« ،‬وسایل نقلیه‬ ‫موتوری با حجم سیلندر‪ 1500‬سی سی تا‪ 2500‬سی سی» و‬ ‫«ماشین االت و دستگاه ها برای کار کردن روی خمیر کاغذ‪،‬‬ ‫کاغذ یا مقوا» و در هشت ماهه سال‪« 94‬درب اسان بازشوی‬ ‫الومینیومی برایقوطی»‪«،‬قوطیبدوندرزالومینیومی برای‬ ‫انواع نوشابه و نوشــیدنی» و «پلی اتیلن گرید لوله» است‪.‬‬ ‫ســه قلم عمده صادراتی ایران به عربســتان نیز در سال ‪93‬‬ ‫«محصوالت اهنی اســفنجی»‪« ،‬شــمش از اهن و فوالد‬ ‫غیرممزوج» و «انواع زعفران برای خرده فروشــی» است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد این اعالم قطع روابط اقتصادی ناچیز بیشتر‬ ‫بزرگنماییسعودی هاوبهنوعیبلوفسیاسیبهشمارمی رود‪.‬‬ ‫وزیــر خارجه هم بــا بیان اینکــه ایران یکــی از امن ترین‬ ‫کشورهای منطقه است و همه دیپلمات ها در امنیت کامل‬ ‫به وظایف خود ادامه می دهند‪ ،‬گفت‪ :‬عربستان سعودی‬ ‫با اعالم تصمیم به قطع رابطه با تهران نمی تواند بر خطای‬ ‫بزرگ اعدام رجلی دینی سرپوش گذارد‪ .‬همچنین اسحاق‬ ‫جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در واکنش به اقدام‬ ‫عربســتان در قطع روابط دیپلماتیک با ایران با بیان اینکه‬ ‫این عربستان است که از قطع رابطه با ایران ضرر می کند‪،‬‬ ‫خطاب به سران ســعودی خاطرنشــان کرد‪« :‬از کارهای‬ ‫عجوالنــه و بی منطق دســت بردارید‪ ».‬علــی الریجانی‬ ‫رئیس مجلس شورای اســامی نیز گفت‪« :‬اقدام دولت‬ ‫ســعودی در قطع روابط با ایران‪ ،‬کار و سیاست اشتباهی‬ ‫است‪ ،‬زیرا شــاید یک عده دســت به کاری بزنند‪ ،‬اما این‬ ‫مســاله دلیل مناســبی برای قطع روابط نیست‪ ،‬به طوری‬ ‫که در چند سال اخیر در کشــورهای اروپایی چندین بار به‬ ‫ســفارت ایران حمله کردند‪ ،‬اما ما هیچ اقدامی برای قطع‬ ‫روابط نکردیم‪ .‬عربستان سعودی پیش از این نیز با خطای‬ ‫راهبردی و اتخاذ رویکردهای شتابزده و نسنجیده ناامنی ها‬ ‫در منطقه را تشدید کرد‪ ،‬باعث رشد تروریسم و افراط گرایی‬ ‫شــد و با توطئه کاهــش قیمت نفــت به مردم کشــورش‬ ‫و کشــورهای مســلمان منطقه اســیب رســاند‪ ».‬رئیس‬ ‫کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بااشاره به‬ ‫اقدام شتابزده برخی کشورها در حمایت از عربستان و قطع‬ ‫روابط دیپلماتیک با ایران گفت‪« :‬با وجودی که برخی از‬ ‫کشور ها وامدار ثروت عربستان هستند ولی توجه کنند که‬ ‫منافع ملی خود را فدای منافع زودگذر عربستان نکنند‪».‬‬ ‫عالءالدین بروجردی ضمن تاکیــد بر وام داری این‬ ‫کشورها به عربستان‪ ،‬افزود‪« :‬این کشور ها توجه داشته‬ ‫باشــند که منافع ملی خود را فدای منافع زودگذر عربستان‬ ‫نکنند چون قطعا اثار ســوء عملکرد عربســتان در منطقه‬ ‫به این کشــور برمی گــردد‪ .‬عملکردی که توام با کشــتار‬ ‫بی رحمانه مردم مســلمان و عرب در یمن‪ ،‬سوریه و عراق‬ ‫است و کسانی که در این کشتی شکسته با عربستان سوار‬ ‫می شوند اثار منفی ان را باید بپذیرند‪ ».‬به نظر می رسد این‬ ‫بار نیز ریاض در نقش ه تازه ای که برای به هم ریختن منطقه‬ ‫ ترسیم کرده‪ ،‬شکست خواهد خورد‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫دو دیکتاتور و یک نقشه‬ ‫متهمانماجرایشهادتشیخ نمرچهکسانیهستند؟‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪3‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ســرانجام رژیم ســفاک ســعودی در اقدامی به‬ ‫دور از انســانیت و ازادی‪ ،‬عالم مجاهد بزرگ شیخ نمر‬ ‫را اعدام کرد‪ .‬اعدام رهبر شــیعیان عربســتان دل هر‬ ‫انسان ازاده ای را به درد اورده است‪ .‬خون پاک «شیخ‬ ‫نمر» در حالی در راه اعتالی اســام راستین بر زمین‬ ‫ریخت که ال سعود به عنوان خاســتگاه وهابی گری و‬ ‫تکفیر‪ ،‬همچنان به حمایت خود از گروه های متوحش‬ ‫تروریســتی مانند داعش‪ ،‬النصره و جیش االسالم در‬ ‫سوریه و عراق ادامه می دهد‪.‬در این میدان‪ ،‬بازیگرانی‬ ‫مانند ترکیه و قطــر نیز بــا ریاض همــکاری می کنند‪.‬‬ ‫بدیهی است که شهاد ت شیخ نمر محصول و خروجی‬ ‫واحد رفتاری ال ســعود نیســت‪ .‬به عبــارت بهتر‪ ،‬در‬ ‫اجرای این موضوع ال سعود از همیاران منطقه ای خود‬ ‫تضمین هایی را کسب کرده است‪ .‬یکی از این همراهان‬ ‫ترکیه اســت‪ .‬در این خصوص نمی توان از کنار ســفر‬ ‫اردوغان به عربســتان سعودی به ســادگی گذشت‪.‬‬ ‫اعدام شیخنمر درست یکروزپس ازبازگشت اردوغان‬ ‫از ریاض صورت گرفت‪ .‬اعدام شــیخ نمــر را می توان‬ ‫نخســتین پس لرزه دیدار حامیان گروه های تکفیری ـ‬ ‫تروریستی در ریاض دانست‪ .‬دیدار اخیر رئیس جمهور‬ ‫ترکیه از عربستان سعودی و هم پیمانی ریاض و انکارا‬ ‫در تشدید فشار بر شیعیان منطقه از یک سو و تشدید‬ ‫حمایتشان از گروه های تکفیری از سوی دیگر‪ ،‬خروجی‬ ‫خونینی به نام اعدام رهبر شیعیان عربستان سعودی‬ ‫داشــته اســت‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬در جریان این سفر‪،‬‬ ‫اردوغان و ملک سلمان هر دو بر کشتار شیعیان و اعدام‬ ‫شیخ نمر تاکید داشته اند‪.‬‬ ‫قبل از ایــن دیــدار‪ ،‬منابع خبری بار ها نســبت به‬ ‫توطئه هــای مشــترک «اردوغان» و «ملک ســلمان»‬ ‫در منطقه هشــدار داده بودند‪ .‬اعدام شیخ نمر توسط‬ ‫رژیم منفــور و دیکتاتوری ســعودی در همین راســتا‬ ‫قابل ارزیابی اســت‪ .‬واقعیت امر این است که ترکیه و‬ ‫عربستانسعودیهردودرراستایتکمیلحمایتخود‬ ‫از گروه های تکفیری نیاز به ایجاد انارشی و تنش های‬ ‫مزمن در منطقه دارند‪ .‬پر واضح اینکه؛ یکی از اهداف‬ ‫مشــترک ترکیه و ال ســعود در برهه فعلــی‪ ،‬خاموش‬ ‫کردن موج بیداری اسالمی واقعی و جایگزینی امواج‬ ‫مسموم تکفیری و تروریستی در منطقه توسط داعش‬ ‫و دیگــر گروه های تکفیــری اســت‪ .‬در این خصوص‬ ‫ترکیه و عربستان سعودی از هیچ گونه اقدامی فروگذار‬ ‫نمی کنند‪ .‬تشکیل ائتالف اخیر میان ترکیه و عربستان‬ ‫سعودی در جریان ســفر اردوغان به ریاض در همین‬ ‫راستا قابل طرح و ارزیابی است‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬ترکیه‬ ‫وعربستانسعودیهردودر صددمدیریتبرگروه های‬ ‫تکفیری در فضایی بحرانی هستند‪ .‬هم اکنون ریاض و‬ ‫انکارا در صدد مدیریت پروژه نجات گروه های تکفیری‬ ‫از سقوط و تباهی هستند‪ .‬در همین راســتا؛ در دیدار‬ ‫اخیر اردوغان و ملک ســلمان روی این مســاله اتفاق‬ ‫نظر صورت گرفت‪ ،‬بنابراین می توان تشــکیل ائتالف‬ ‫دروغینترکیهوعربستاندرمقابلهباگروه هایتکفیری‬ ‫رانیزدرهمینراستاارزیابیوتحلیلکرد‪.‬بهبیانبهتر؛‬ ‫انکارا و ریاض در مــاورای این ائتالف دروغین به دنبال‬ ‫مدیریت دوباره گروه های تکفیری ـ تروریستی و دادن‬ ‫تنفس مصنوعی به کالبد نیمه جان انها برامدند‪.‬‬ ‫درســت در چنین موقعیت و وضعیتــی می توان‬ ‫از دید واقع بینانه تری اعدام رهبر شــیعیان عربستان‬ ‫سعودی‪ ،‬شهید شیخ نمر را مورد تجزیه و تحلیل قرار‬ ‫داد‪ .‬در این خصوص میان ســفر اردوغــان به ریاض‬ ‫و اقدام صورت گرفته از ســوی رژیم منفور ال ســعود‬ ‫ی وجود داشته است‪ .‬اعدام اخیر رهبر‬ ‫ارتباط مستقیم ‬ ‫بزرگوار شیعیان عربستان سعودی سندی روشن دال‬ ‫بر توطئه های خطرناک و مشــترکی است که ریاض و‬ ‫انکارا در سر دارند‪ .‬در این نقشه راه خونین‪ ،‬تروریسم‬ ‫دولتی رژیم سفاک سعودی و ترکیه به کمک پیاده نظام‬ ‫تکفیری امــده و ترکیبی خطرناک ایجاد کرده اســت‪.‬‬ ‫بنابراین در اینجا مــا با «تروریســمی ترکیبی» مواجه‬ ‫هستیم‪ .‬تروریسم دولتی عربستان و ترکیه به مراتب از‬ ‫تروریسم داعش و تروریسم النصره خطرناک تر است‬ ‫زیرا در ماورای ان توجیهات دولتی وجود دارد‪.‬‬ ‫بدیهی اســت که ریاض و انکارا با شهاد ت شیخ‬ ‫ نمر در صدد بوده انــد امواج بیداری اســامی را از بین‬ ‫برده و امواج حمایت از گروه های تکفیری را جایگزین‬ ‫ان سازند‪ .‬این در حالی اســت که تفکر شیخ نم ر مانند‬ ‫تفکیــری پویا در فضــای منطقه و جهان اســام زنده‬ ‫است‪ .‬بدیهی است که ترکیه و عربستان سعودی هرگز‬ ‫نمی توانند به این هدف شوم خود دست پیدا کنند‪ .‬در‬ ‫این میان‪ ،‬مسلمانان اگاهی مانند شیخ نمر که افشاگر‬ ‫ماهیت رژیم دیکتاتوری ال سعود بوده اند‪ ،‬حکم موانعی‬ ‫ســخت را دارند که بــدون کمترین تردیدی از ســوی‬ ‫تکفیری ها باید از میان برداشــته شــوند‪ ،‬چ ه «اسالم‬ ‫راستین» مفهومی است که هر اندازه در فضای امروز‬ ‫منطقه تقویت شــود‪ ،‬حامیان گروه های تکفیری و در‬ ‫راس انها ال سعود و ترکیه را از اهداف شوم خود دورتر‬ ‫می سازد‪ .‬با این حال تفکر شــیخ نمر‪ ،‬تفکیری عمیق‬ ‫اســت که توانســته در میان پیروان وی در عربستان‬ ‫و دیگر مناطق جهان اســام رســوخ پیدا کند‪ .‬انچه‬ ‫مسلم اســت اینکه اقدام رژیم سعودی در اعدام رهبر‬ ‫شیعیان عربستان از ســوی ملت های مسلمان و اگاه‬ ‫ بی پاســخ نخواهد ماند و بازی رژیم ســعودی با اتش‬ ‫نتیجه ای جز تسریع حرکت این رژیم خودکامه به سوی‬ ‫ســقوط و نابودی نخواهد داشت‪ .‬اقدام مشترک اخیر‬ ‫رژیم ال سعود و ترکیه نتیجه ای جز سقوط و زوال برای‬ ‫انکارا و ریاض به همراه نخواهد داشــت‪ .‬در این میان ‬ ‫نیت واقعی ترکیه و عربستان از اعدام و شهاد ت شیخ‬ ‫نمر کا مال واضح و اشکار است‪ .‬در این خصوص رژیم‬ ‫ســعودی به نیت روحیه دهی به گروه هــای تکفیری ـ‬ ‫تروریستی دســت به اعدام رهبری انقالبی و مصلحی‬ ‫اگاه زد اما نتیجه این اقدام چیزی جز نابودی این رژیم‬ ‫دست نشــانده و مهره های تکفیری و تروریســتی ان‬ ‫نخواهد داشــت و دیری نخواهد پایید کــه خون پاک‬ ‫شیخنمردامنگیرملکسلمان‪،‬اردوغانودیگرحامیان‬ ‫داعش و گروه های تروریستی در منطقه شود‪.‬‬ ‫اما ســوال اصلــی دیگر اینجاســت کــه ترکیه و‬ ‫عربستان سعودی دقیقا در برهه فعلی از چه مکانیزمی‬ ‫ در جهت تقویت گروه های تکفیــری پیروی می کنند؟‬ ‫شهاد ت شــیخ نمر چگونه در این چارچوب و مکانیزم‬ ‫قابل تجزیه و تحلیل است؟ انکارا و ریاض در اینده به‬ ‫ کدام سمت و سو می روند؟ در این خصوص نمی توان‬ ‫نقش مثلث «لندن‪-‬واشنگتن‪-‬تل اویو» را منکر شدید‪.‬‬ ‫مثلث شــومی که در مــاورای منطقه مشــغول هدایت‬ ‫و مدیریــت گروه های تکفیــری با کمک عربســتان و‬ ‫ترکیه اســت‪ ،‬در جریان شهاد ت شــیخ نمر نیز نقش‬ ‫مستقیمی ایفا کرده اســت‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬شهاد ت‬ ‫شیخ نمر با چراغ سبز مستقیم موساد‪ ،‬سازمان سیا و‬ ‫سرویس جاسوسی انگلیس صورت گرفته است‪ .‬در‬ ‫اینجا باید روی ائتالف ســازی میان ترکیه و عربستان‬ ‫سعودی تمرکزی ویژه داشته باشیم رژیم سعودی در‬ ‫مقابل ائتالف چهارگانه ایران‪ ،‬روسیه‪ ،‬سوریه و عراق‬ ‫علیه تروریســت های تکفیری‪ ،‬به دســتور مســتقیم‬ ‫ایاالت متحده امریکا و رژیم اشــغالگر قدس دســت‬ ‫به تشــکیل ائتالف حمایت از داعش ـ با ظاهر مبارزه با‬ ‫تروریسم ـ زده است‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬اصلی ترین هدف‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫چرا رئیس جمهور ترکیه به نسل کشی عالقه دارد؟‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‬ ‫‪4‬‬ ‫وقتی شیخ نمر و ‪ 46‬نفر دیگر از مخالفان فکری‬ ‫ال سعود‪ ،‬یک مرتبه اعدام شــدند‪ ،‬عالوه بر خیزشی‬ ‫در احساسات عمومی شــیعیان‪ ،‬بحث هایی سیاسی‬ ‫هــم درگرفــت‪ .‬بحث هایی از ایــن جنس کــه اقدام‬ ‫دیوانــه وار ســعودی ها‪ ،‬با کــدام یــک از رخدادهای‬ ‫داخلی‪ ،‬منطقــه ای و بین المللی در ارتباط اســت ؟ در‬ ‫این میان‪ ،‬فرض محتملی هم مبنی بر دســت داشتن‬ ‫رئیس جمهوری ترکیه در تشــویق و ترغیب ال سعود‬ ‫به این اقدام مطرح شد‪.‬‬ ‫اما چــرا محتمل و قابــل پذیــرش؟ به دلیل انکه‬ ‫عالوه بر پیشینه پدران رجب طیب اردوغان در ایجاد‬ ‫قتل عام های قومیتی و عقیدتی‪ ،‬خود او هم در تجربه ‬ ‫چندین سال نخست وزیری و جدیدا ریاست جمهوری‬ ‫ترکیه‪ ،‬نشان داده که در کمال تعجب‪ ،‬در هزاره سوم‬ ‫نیز به این امر متمایل است؛ انگار که نوعی بیماری در‬ ‫وجود او به صورت ژنتیک به ارث رسیده که به ان تمایل‬ ‫و البته اعتقاد بسیار دارد‪.‬‬ ‫پدران نســل اردوغان‪ ،‬تنها در چنــد دهه پایانی‬ ‫حاکمیت امپراتــوری عثمانی‪ 24-5 ،‬مــورد قتل عام و‬ ‫نسل کشــی راه انداختند‪ .‬انها از یک ســو نوعی تکبر‬ ‫ســلطنتی در شــکل گیری امپراتوری بــزرگ عثمانی‬ ‫داشــتند و از ســویی دیگر‪ ،‬ازجملــه در اواخر دوران‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫پــدران اردوغــان صدهــا هــزار نفر از‬ ‫ارمنی ها‪ ،‬یونانی ها‪ ،‬بلغاری ها و شــیعیان را از‬ ‫دم تیغ گذراندند‪ .‬در این چند ســاله هم خود‬ ‫اردوغان نشــان داده که در پی ســودا و خیال‬ ‫خــام احیــای امپراتــوری عثمانــی در دنیای‬ ‫جدید‪ ،‬از اقدام های مشابه ابایی ندارد‬ ‫حاکمیت امپراتوری‪ ،‬تصــور می کردند که هر قومیت‬ ‫و تفکری غیــر از جان نثاران و منتفعــان انها‪ ،‬خائنان‬ ‫بالقوه و پایه های احتمالی دشمن در درون قلعه بزرگ‬ ‫امپراتوری هســتند که با پاک کردن صورت مســاله‪،‬‬ ‫بایــد هر نــوع احتمال دشــواری حاصــل از خروش و‬ ‫خیانت انان را برچید‪ .‬درست همان نوع تفکری که در‬ ‫دوره های تاریخی به مراتب قبل تر‪ ،‬همه فرزندان یک‬ ‫شــهر را قتل عام می کرد تا فرزند پادشــاه یا سرداری‬ ‫مقتول که ممکن است در اینده خون خواه پدر و تاج و‬ ‫تختش شود‪ ،‬از میان برداشته شود‪.‬‬ ‫با همیــن نوع تفکــر‪ ،‬پــدران اردوغــان صدها‬ ‫هزار نفر از ارمنی ها‪ ،‬یونانی ها‪ ،‬بلغاری ها و شــیعیان‬ ‫را از دم تیــغ گذراندنــد‪ .‬در ایــن چنــد ســاله هــم‬ ‫خــود اردوغان نشــان داده کــه در پی ســودا و خیال‬ ‫خام احیــای امپراتــوری عثمانــی در دنیــای جدید‪،‬‬ ‫از اقدام هــای مشــابه ابایی نــدارد‪ .‬زمانــی غیر قابل‬ ‫بــاور بــود کــه جاندارهایــی موســوم بــه انســان‪،‬‬ ‫در اســتانه هزاره ســوم‪ ،‬اقدام به پاکســازی نســلی‬ ‫در حــوزه بالــکان و مشــخصا بوســنی و هرزگوین را‬ ‫ترتیب دهند‪ .‬حاال عجیب تر انکه در اغاز هزاره سوم و‬ ‫ربع قرن پس از ان زخم عمیق بر پیکره بشریت‪ ،‬وارث‬ ‫حکمرانی و تحوالت الییک ها در ترکیه امروز‪ ،‬مشابه‬ ‫همین اقدام ها و اصرارها را نسبت به کردهای ترکیه و‬ ‫عراق‪ ،‬شــیعیان نقاط مختلف جهان و البته همچنان‬ ‫در مواجهه با ملت ارمنی که بیشترین اسیب را با قتل‬ ‫ دو میلیون نفر از پدران و مادران خود تجربه کردند‪ ،‬از‬ ‫خود بروز می دهد‪.‬‬ ‫در نتیجه همین نوع تفکر اســت کــه کار وارث‬ ‫الییک ها و صاحبان ینی چری ها به انجا می کشــد که‬ ‫حامی اصلــی داعش می شــود‪ .‬او این بــار‪ ،‬انهایی را‬ ‫همراه تفکرات واپسگرایانه خود کرده که خود مستعد‬ ‫خشونت هستند‪ .‬به همین حکم اعدام با شمشیری که‬ ‫برای شیخ نمر صادر شده بود توجه کنید‪ ،‬این تفکر‪،‬‬ ‫وارث دوران جاهلیتی است که عجیب نیست تالقی‬ ‫ان با زیاده خواهی از نوع عثمانی پرستی‪ ...‬به راستی‬ ‫که اینان‪ ،‬موجودات احمقی هستند که هنوز به کارکرد‬ ‫و پیشبرد چنین شیوه هایی یقین دارند‪ .‬‬ ‫سیاست‬ ‫ریاضوانکاراازتشکیلاینائتالف‪،‬مدیریتگروه های‬ ‫تکفیریوجلوگیریازاستمرارشکستداعشوالنصره‬ ‫در سوریه و عراق بوده است‪ .‬انکارا و دوحه نیز در این‬ ‫روند به صورتی جدی و مستقیم با عربستان سعودی‬ ‫همراهی و همــکاری می کنند‪ .‬این ائتالف ســازی خود‬ ‫لوازم و مقدماتی داشــت که اصلی ترین انها تشــدید‬ ‫تنش مزمن در منطقه است‪ .‬تصور ال سعود این است‬ ‫که بدون ایجاد تنش مزمن در منطقــه و تقابل با ایران‬ ‫نمی تواند فضای انارشیســتی الزم را بــرای حمایت از‬ ‫گروه های تکفیری فراهم ســازد‪ .‬در اینجا انارشیسم‬ ‫کلید واژه ای است که باید در دل ان تحوالت پیرامونی‬ ‫عربستان سعودی را مورد بررســی و تحلیل قرار داد‪.‬‬ ‫مقامات ال ســعود در صددند ضمن ایجاد بحران های ‬ ‫مزمن منطقه ای و بین المللی‪ ،‬معادله را به سود اهداف‬ ‫شوم منطقه ای و بین المللی خود تغییر دهند‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر «تنش زایی در منطقه» اصلی ترین پیش شــرط‬ ‫تشکیل ائتالف عربستان در منطقه محسوب می شود ؛‬ ‫چه‪ ،‬در یــک محیــط ارام و بی تنش امــکان تمرکز بر‬ ‫یاری رسانی ال سعود و متحدانش به داعش پایین امده‬ ‫و این موضوعی نیســت که ریاض و حامیــان غربی و‬ ‫صهیونیستی ال سعود در پی ان باشند‪.‬‬ ‫در اینجاســت که می توان بــراوردی دقیق تر از‬ ‫سفر اردوغان به ریاض و تاثیر ان در اعدام و شهادت‬ ‫شــیخ نمر باقر النمر داشــت‪ .‬ســفر «اردوغــان» بــه‬ ‫عربستان ســعودی نقش مهمی در وقوع رخدادهای‬ ‫اخیر داشت‪ .‬در این سفر‪ ،‬اردوغان و «ملک سلمان»‬ ‫روی راه اندازی موج جدیدی از تنش میان اهل ســنت‬ ‫و شــیعیان تاکید کرده و اعدام شــیخ نمر را نیز گامی‬ ‫ در جهت تحقق این موضوع مــورد ارزیابی قرار دادند‪.‬‬ ‫ بی دلیل نبود که درست یک روز پس از بازگشت اردوغان‬ ‫از عربســتان اعدام شــیخ نمر رخ داد‪ ،‬چرا که از این‬ ‫رهگذر‪ ،‬اصلی ترین هدف اردوغان و ملک ســلمان که‬ ‫ایجاد موازنه در برابر ائتالف مبارزه با داعش بود براورده‬ ‫می شد‪ .‬البته این فرمانی بود که از ان سوی اتالنتیک‬ ‫و سرزمین های اشغالی به ریاض و انکارا مخابره شده‬ ‫و مورد موافقت رئیس جمهور ترکیه و پادشاه سعودی‬ ‫قرار گرفت‪ .‬در نهایت اینکه نقش عربستان و ترکیه در‬ ‫داخل منطقه و نقش مثلث «واشنگتن‪-‬لندن‪-‬تل اویو »‬ ‫در خارج از جهان اســام در ماجرای شــهادات شیخ‬ ‫باقر النمر قابل مشاهده و تحلیل است‪ .‬بدیهی است که‬ ‫خونپاکشیخنمردراینده اینزدیکگریبانگیربانیان‬ ‫شهاد ت وی خواهد شد‪.....‬‬ ‫ادولف اردوغان ‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫در مذمت یک خشم‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫انقالبیونراستین‪،‬حملهبهسفارتعربستانراتقبیحکردند‬ ‫یا خودسر یا نفوذی‬ ‫اگر دولت واکنش نشان می داد‪ ،‬اعتراض ها فروکش می کرد‬ ‫محمدحسین اصفری‬ ‫‪5‬‬ ‫دبیر کمیسیون امنیت ملی‬ ‫به طورحتمهیچکسنمی تواندحملهبهسفارتخانه ای‬ ‫را در ایــران و هیچ کجــای دنیا تایید کند‪ .‬ایــن از بدیهیات‬ ‫است‪.‬سفارت خانه هابهمنزلهخاککشورهایدیگرشناخته‬ ‫می شــوند و در کنوانســیون های بین المللــی ایــن وظیفه‬ ‫برعهده دولت ها گذاشته شــده تا از انها حمایت و حفاظت‬ ‫کنند‪ .‬بنابراین این مســاله را به طور حتم باید محکوم کرد‪.‬‬ ‫اینکه عده ای از ســر ناراحتی یا تعصبات دینی و انقالبی به‬ ‫سفارتخانه ای حمله کنند‪ ،‬مورد تایید هیچ کس در جمهوری‬ ‫اسالمی نیست‪ .‬در این باره اما بحث سفارت امریکا موضوع‬ ‫دیگری بود‪ .‬چراکه انجا ســفارتخانه امریکا نبود‪ ،‬بلکه النه‬ ‫جاسوســی بود کــه در ان فعالیت های جاسوســی صورت‬ ‫می گرفت‪ .‬از همین رو بــا ســفارتخانه های دیگر متفاوت‬ ‫است‪ .‬اما در بحث اخیر می توان گفت که در این مساله خود‬ ‫عربستان نیز بی تقصیر نبود؛ اقدامی که در فاجعه منا انجام‬ ‫داد و چندصد نفر از مردم ما را از بین برد و موجب جریحه دار‬ ‫شدناحساساتایرانیانشد‪.‬همین طورمی توانبهاقدامات‬ ‫دیگرعربستاندرمنطقهازجملهجنایاتانهادریمنوکشتار‬ ‫مردم بی گناه این کشور اشــاره کرد‪ .‬عربستان به عالوه در‬ ‫حمایت از گروه های تروریســتی اقدامات بسیار خطرناک و‬ ‫جنایتکارانه ای را در پیش گرفته است‪ .‬این کشور با حمایت‬ ‫از تروریست هایی که در عراق و سوریه حضور دارند پایگاهی‬ ‫برایانهاشکلدادهتامنطقهرادرجنایتفروببرند‪.‬همچنین‬ ‫می توان به اقدام عربســتان در انفجار مقابل سفارت ایران‬ ‫در لبنان که دوســال پیش صورت گرفته و فاجعه ای که در‬ ‫ان ابراهیم انصاری کاردار ســفارت ایــران در انجا به همراه‬ ‫تعداد زیادی از کارکنان و افراد دیگر به شهادت رسیدند اشاره‬ ‫کرد‪ .‬این حمله تروریستی علیه ســفارت ما در لبنان توسط‬ ‫ماجد الماجد صورت گرفته بود که از تبعه های عربســتانی‬ ‫بود‪ .‬ماجدالماجد بعدها توســط حزب الله لبنان دســتگیر و‬ ‫در بیمارستانی بســتری بود که به طرز مشکوکی کشته شد‬ ‫تا عقبه های ارتباطی او با عربستان بر مال نشود‪ .‬این دست‬ ‫اقدامات به هر صورت احساسات مردم ما را جریحه دار کرده‬ ‫و موجبات خشمگین شدن انها را فراهم کرده است‪ .‬در این‬ ‫شرایط ممکن است چند عامل نفوذی نیز اقداماتی را صورت‬ ‫دهند و مردم نیز با تحلیلی غلط فکر کنند که کار درستی است‬ ‫و از روی ناراحتی دست به چنین اقداماتی بزنند‪ .‬در کل این‬ ‫اقدام را به هیچ عنوان تایید نمی کنیم اما باید یاداور شد که‬ ‫کشور میهمان نیز باید رفتار درستی از خود بروز و ظهور دهد‪.‬‬ ‫باید گفت که کشور میهمان نیز در این مقطع رفتار درستی را‬ ‫با جمهوری اسالمی نداشته است‪ .‬در جایی که ما می بینیم‬ ‫عربستان زوار ما را از بین می برد اما در عین حال وزیرخارجه‬ ‫این کشور در اظهارنظری رســمی اعالم می کند که «ایران‬ ‫اخرین کشوری اســت که باید در مورد فاجعه منا اظهارنظر‬ ‫کند»‪،‬نشانمی دهدکهانهاتوجهیبهوضعیتمیهمانخود‬ ‫ندارند‪ .‬از سوی دیگر می توان به اتفاق اخیر اشاره کرد که در‬ ‫ان شیخ نمر را به صورت بسیار قرون وسطایی اعدام می کند‬ ‫و خشم مردم را بر می انگیزد‪ .‬عربســتان باید بداند که با این‬ ‫اقدامات نمی تواند جلوی اعتراضات داخلی مردم به روش‬ ‫حکومتی دولت این کشــور را بگیرد‪ .‬از همین رو بهتر است‬ ‫عربستان به جای اعدام شیخ نمر نسبت به اصالحات داخلی‬ ‫خود اقدام کند‪ ،‬زیرا این اتش زیر خاکستر با اعدام شیخ نمر‬ ‫درعربستانازبیننمی رودوخاموش شدنینیست‪.‬بهاعتقاد‬ ‫من دولت عربستان با اعدام شــیخ نمر اعتراضات عمومی‬ ‫را بیشــتر دامن می زند‪ .‬نمونه های این اعتراض را امروز در‬ ‫کشــورهای مختلف مشــاهده می کنیم‪ .‬حتی کار به جایی‬ ‫رسیده که کشورهای اروپایی نیز انها را متهم به از بین بردن‬ ‫حقوق بشر می کنند‪ .‬در این وضعیت طبیعی است تعصبات‬ ‫مردم شعله ور تر شده و چنین اقداماتی نظیر انچه در مشهد‬ ‫و تهران دیدیم توســط برخی از عناصر نفوذی و یا خودســر‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫صورت گیرد و متاسفانه برخی نیز با ان همراه شوند‪.‬‬ ‫در این زمینــه یکــی از مهمترین مولفه هــا می تواند‬ ‫ت باشد‪ .‬به هرحال مردم‬ ‫موضع گیری درست و به موقع دول ‬ ‫نســبت به سیاســت های غلط عربســتان و هر کشوری که‬ ‫بخواهدنسبتبهایرانرفتارناشایستیداشتهباشد‪،‬اعتراض‬ ‫دارند‪ .‬در صورتی که دولت به موقع واکنش درست و منطقی‬ ‫و درخور شانی داشــت این اعتراضات می توانست فروکش‬ ‫کند‪ .‬اما وقتی افکار عمومی می بینند که دولت موضع گیری‬ ‫مطلوب و شــفافی صورت نمی دهد‪ ،‬طبیعتا مردم دست به‬ ‫چنین اقدامی می زنند و در این میان عناصر نفوذی هم وارد‬ ‫کار شده و مسائل را به سمت و سویی که تمایل دارند سوق‬ ‫دهند‪ .‬توجهکنیمکهدرماجرایاشغالسفارتانگلستاننیز‬ ‫مقام معظم رهبری به صراحت فرمودند که «من موافق این‬ ‫اقدام نبودم»‪ .‬بنابراین اگر کسی والیتمدار باشد باید همین‬ ‫موضوع را به عنوان یــک مبنا برای خودش در نظر داشــته‬ ‫باشد و دست به چنین اقداماتی نزند‪ .‬بنابراین به اعتقاد من‬ ‫علت این مساله را اوال باید عدم موضع گیری های درست و‬ ‫به موقع دولت جست وجو کرد و در کنار ان نیز حرکت هایی از‬ ‫ایندستکهراخالفامنیتملیوقوانینبین المللیاست‪،‬‬ ‫دید‪ .‬به طور حتم این مساله برای کشور هزینه هایی را هم در‬ ‫برداشته که از جمله ان قطع روابط برخی از کشورهاست‪.‬‬ ‫امادرعینحالبایدگفتکشورمادرگذشتهنیزایننوع‬ ‫قطع رابطه های زنجیره ای را به خود دیده است‪ .‬اما در عین‬ ‫حال خود انها ناچار شدند برگردند‪ .‬اتفاقا این مساله در حوزه‬ ‫روابط دیپلماتیک ما با اتحادیه اروپا صورت گرفته بود‪ .‬اما با‬ ‫اینحالماانهاراوادارکردیمتاباشروطیکهتعیینمی کنیم‬ ‫به کشــور بازگردند‪ .‬بنابراین می توان گفت که این مســائل‬ ‫چنداناهمیتندارد‪،‬اماموضوعایناستکهاینرفتارهایی‬ ‫کهکشورهاییمثلبحرین‪،‬کویت‪،‬اماراتوجیبوتیصورت‬ ‫می دهند‪ ،‬کامال از طرف عربستان حساب شده است‪ .‬پول‬ ‫این کشور در این تصمیمات موثر بوده و با نفوذ زرو زیور خود‬ ‫توانســت انها را راضی کند که در مقابل ایران موضع گیری‬ ‫کنند‪ .‬دولت ایران نیز این رفتارهــا را فراموش نخواهد کرد‬ ‫و دیر یا زود ناچار هستند روابطشــان را با ایران از سر بگیرند‬ ‫و ان زمان است که ایران هم پاســخ درخور و شایسته ای به‬ ‫انها خواهد داد‪.‬‬ ‫حمله به سفارتخانه ها خالف قانون است‬ ‫حمید رضا ترقی‬ ‫عضو حزب موتلفه اسالمی‬ ‫‪6‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫زمینه های بــروز و ظهور چنیــن اتفاقاتی با دیــده دقیق تر‬ ‫نگریسته شود‪.‬‬ ‫در اینجا باید به مســاله کوتاهی ها از ســوی دستگاه‬ ‫دیپلماسی کشورمان نیز اشــاره کنیم‪ .‬در این رابطه دولت‬ ‫موضعی منفعالنه داشته و تماس های وزیر خارجه با دبیرکل‬ ‫سازمان ملل و وزرای خارجه کشورهای اسالمی مشکلی را‬ ‫حل نمی کند‪.‬‬ ‫واکنشــی کــه ایــران در قبــال جنــگ افروزی ها‪،‬‬ ‫اتش افروزی هــا و حمایت های عربســتان از تروریســت‬ ‫منطقه دارد به قدر کافی موثر و قابل اغنا نیست‪ .‬تقریبا دو‬ ‫سالی اســت که مساله اعدام شــیخ نمر از سوی عربستان‬ ‫مطرح بوده و ما ندیدیم که وزیر خارجــه در مذاکرات خود‬ ‫به این مساله اشــاره کند‪ .‬این مســاله می توانست در این‬ ‫فاصله زمانی مورد توجه قرار گرفتــه و درباره ان اقداماتی‬ ‫صورت بگیرد‪.‬‬ ‫ما نباید اهمیت اتفاقاتی که در جهان اسالم در حال‬ ‫رخ دادن است را از نظر دور کنیم‪ .‬به اعتقاد من تالش های‬ ‫فعلی دولت نوشداروی بعد از مرگ سهراب است و روحانی و‬ ‫ظریف بیشتر به فکر برجام هستند تا مسائل جهان اسالم‪.‬‬ ‫وقتی توجه ما به یک نقطه در سیاست خارجی باشد به طور‬ ‫حتم می توان گفت کــه نقاط دیگر از نظــر دور می مانند‪.‬‬ ‫شاید الزم باشد یک بار دیگر نسبت به انچه در این سال ها‬ ‫اتفاق افتاده اســت‪ ،‬بازنگری کرده و سیاست های الزم را‬ ‫اتخاذ کنیم‪ .‬فراموش نکنیم که وزیر خارجه ما به مراســم‬ ‫ختم ولیعهد عربستان می رود که دست او به خون بسیاری‬ ‫از مسلمانان الوده است‪ .‬ولی انها در ماجرای منا به وزیر ما‬ ‫اجازه حضور در عربستان را نمی دهند و مقام دولتی ما مجبور‬ ‫است از کشور ثالثی برای حضور در عربستان استفاده کند‪.‬‬ ‫نقش عربســتان در اقدامات تروریستی منطقه و فاجعه منا‬ ‫غیرقابل انکار است‪ .‬از ســوی دیگر درمورد سیاست های‬ ‫این کشور در بحرین و یمن جنایت هایی را شاهد هستیم که‬ ‫واکنش های بیشتر دولت را درباره ان طلب می کند‪.‬‬ ‫با این همه می توان گفت که قطع رابطه با عربستان‬ ‫که عامل بسیاری از مشــکالت منطقه و کشتار مسلمانان‬ ‫است به نفع ما خواهد بود‪ .‬ابرویی که ال سعود از عربستان‬ ‫برده به ما اجازه نمی دهد پیش از این با انها رابطه داشــته‬ ‫باشــیم‪ ،‬اما در عین حال نباید اســیر اقدامات غیرقانونی‬ ‫شد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫هفته گذشــته ما با دو اتفاق همزمان روبه رو بودیم؛‬ ‫اول اقدام جنایتکارانه عربســتان در اعدام شیخ نمر و پس‬ ‫از ان واقعه حمله به سفارت این کشور در تهران و مشهد‪.‬‬ ‫ممکن است برخی از رفتارها از سر دلسوزی باشد اما انهایی‬ ‫که به مسائل حاشــیه ای مثل حمله به ســفارت عربستان‬ ‫می پردازند به دنبال به حاشــیه بردن اصل ماجرا که اعدام‬ ‫شیخ نمر است‪ ،‬هستند‪.‬‬ ‫به طور حتم ان حمــات به ســفارتخانه و همچنین‬ ‫کنسولگری این کشور خالف قانون بوده و به نظر می رسد‬ ‫عمدی نیز در ان پنهان اســت‪ .‬با این حال شــخصیت ها‬ ‫و رســانه ها نباید فریب این مســاله را بخورند و اعدام شیخ‬ ‫نمــر را فراموش کننــد‪ .‬همه کشــورها براســاس حقوق و‬ ‫موازین بین المللی موظف به تامین امنیت سفارتخانه های‬ ‫کشــورهای دیگر در خاکشان هســتند‪ .‬از این رو باید این‬ ‫مســاله را مدنظر داشــت‪ .‬اما در طــرف دیگر نیــز باید به‬ ‫موضع دولت منفعالنه بود‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫باید قانونی رفتار می کردیم نه احساسی‬ ‫عربستان ضرر خواهدکرد‬ ‫وحید احمدی‬ ‫عضو کمیسیون امنیت ملی‬ ‫‪7‬‬ ‫اقدام عربســتان در قطــع روابط با ایــران امر کامال‬ ‫اشــتباهی بود که در این وضعیت این طرف سعودی است‬ ‫که ضرر بیشــتری می کند و در جوامــع بین المللی منزوی ‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫اقــدام عربســتان را می توان یک اشــتباه سیاســی ‬ ‫ارزیابی کرد‪ .‬عربستان دیر یا زود متوجه خواهد شد که قطع‬ ‫روابط با ایران نسنجیده و نادرست بود‪.‬‬ ‫به طور حتم می توان گفت اگرچه وجــود روابط بین‬ ‫کشــورها ضروری اســت و قطع ان به ســود هیچکدام از‬ ‫طرفین نیست‪ ،‬اما در این شــرایط این عربستان است که‬ ‫بیشترین ضرر را خواهد کرد‪ .‬با این حال ایران نیز باید در نظر‬ ‫داشته باشد که پاسخ گستاخی و رفتار نادرست عربستان را‬ ‫باید با اقدامی مناسب بدهد چرا که عربستان در جایگاهی‬ ‫نیســت که بخواهد چنین رفتاری با ایران داشــته باشد‪ .‬از‬ ‫طرفی می بینیم که این کشور با تمام توان تالش می کند که‬ ‫ی دست و پا کند‪ .‬تالش انها در‬ ‫برای خود در منطقه متحدان ‬ ‫راه اندازی اتحاد و حمله به یمن و همچنین تشکیل ارتش‬ ‫سنی را در ماه های اخیر شاهد بودیم‪ .‬تالشی که سرانجامی‬ ‫ برای انها در بر نداشت‪.‬‬ ‫حتی پاکستان نیز حاضر نشــد با این اتحاد همراهی‬ ‫کند‪ .‬مهمتر از ان اینکه اقدامات عربســتان در حمایت از‬ ‫تروریسم منجر به گسترش روز افزون برادر کشی در منطقه‬ ‫شده اســت‪ .‬همه این اقدامات در نهایت باعث شکست و‬ ‫انزوای عربستان خواهد بود‪.‬‬ ‫عربســتان با صرف هزینه زیادی سعی داشت ایران‬ ‫را منزوی کند و حاال نتیجه به ضرر خود او و معکوس شــده‬ ‫اســت‪ .‬این روند اگرچه در دوران ملــک عبدالله نیز دنبال‬ ‫ی و بر ســر کار امدن‬ ‫می شــد‪ ،‬اما با فوت پادشــاه ســعود ‬ ‫پادشاه جدید این کشور که وزارت خارجه ان به دست یک‬ ‫جوان خام اداره می شود‪ ،‬این روند موجب تقویت و تشدید‬ ‫اختالفات قومی و مذهبی در کشور شده است‪.‬‬ ‫با این حال عربســتان به خوبی اگاهی اســت که در‬ ‫سال های اخیر سیاســت های خصمانه اش علیه ایران در‬ ‫هزینه های یک تصمیم‬ ‫ایا از احساسات انقالبیون سوء استفاده شده است؟‬ ‫احسان رستگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪8‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫صبح شنبه‪ ،‬وزارت کشور عربستان سعودی از اعدام‬ ‫‪ ۴۷‬نفر به اتهامــات امنیتی خبر می دهد‪ .‬نــام یکی از انها‬ ‫ایت اللهشیخنمرباقر النمرمشهوراست‪.‬شخصسلمانبن‬ ‫عبدالعزیز پای حکم اعدام را امض ا کرده است‪.‬‬ ‫بعــد از فجایعی همچــون منــا‪ ،‬اکثرا منتظــر ادامه‬ ‫وقاحت هــا و رفتار شــنیع ال ســعود ان هم با ایــن فاصله‬ ‫زمانی اندک نیستند‪ .‬خون ها به جوش می اید‪ .‬قلم ها روان‬ ‫می شوند و در وصف شهادت شیخ نمر و حماقت و خون خوار‬ ‫بودن ال سعود می نویسند و می سرایند‪.‬‬ ‫در قطیــف عربســتان تظاهرات می شــود‪ ،‬در هند و‬ ‫کشــمیر هم و نیز در بحرین‪.‬افکار عمومــی جهان اگرچه‬ ‫عمدتا در دست دوست داران شیخ نمر نیست‪ ،‬اما از حیث‬ ‫دفاع از حقوق بشــر‪ ،‬مجبورند حفظ ظاهر کنند؛ پس اکثرا‬ ‫این جنایت سعودی ها را محکوم می کنند‪.‬‬ ‫سازمان دیده بان حقوق بشر‪ ،‬فرایند بررسی اتهامات‬ ‫شــیخ نمر را غیرعادالنه می خواند‪ .‬اکانامیک تایمز‪ ،‬این‬ ‫اقدام را در جهــت دامن زدن به نزاع شــیعه و ســنی تعبیر‬ ‫می کند و پیش بینی می کند که تبعات ان‪ ،‬منطقه را به اتش‬ ‫می کشــاند‪ .‬رویترز مصاحبه ای را منتشــر می کند مبنی بر‬ ‫اینکه این اعدام‪ ،‬در راســتای تحقــق منافع تکفیری های‬ ‫داعش بوده است‪ .‬بلومبرگ می نویسد «شیخ نمر به واسطه‬ ‫وعظ های انتقادی از حاکمان ســنی عربســتان سعودی‬ ‫معروف بود و با اینکه عربســتان ســعودی تا حد زیادی از‬ ‫ناارامی هایــی که در سراســر جهان عرب در ســال ‪2011‬‬ ‫فراری بود‪ ،‬اقلیت شیعه گهگاه اعتراضاتی برگزار می کردند‬ ‫و با نیروهای امنیتی درگیر می شــدند‪ .‬داعــش نیز از این‬ ‫خط اشتباه بهره برداری و ســال گذشته به مساجد شیعیان‬ ‫حمله کرد‪ ».‬واشــنگتن پســت می گوید «اعدام شیخ نمر‬ ‫واکنش های همراه با خشم را از سراسر جهان شیعه از جمله‬ ‫ایران به همراه داشت‪».‬‬ ‫جــز برخــی رســانه های انگشــت نما کــه در چنین‬ ‫مواقعی ترجیح بر ســکوت دارند یا انعــکاس خنثی و عدم‬ ‫موضع گیــری‪ ،‬مابقــی نمی تواننــد ایــن رفتار وحشــیانه‬ ‫ســعودی ها را محکــوم نکننــد‪ .‬اجماعــی جهانــی علیه‬ ‫سعودی ها شکل می گیرد‪.‬‬ ‫مردم مشــهد مقابل کنســولگری عربســتان تجمع‬ ‫می کنند‪ .‬در اخرین ساعات شــنبه‪ ،‬عده ای مقابل سفارت‬ ‫عربستان تجمع می کنند‪ .‬اول شعار می دهند‪ .‬بعد کوکتل‬ ‫مولوتوف می اندازند و وارد سفارت می شوند‪ .‬فوقع ماوقع‪.‬‬ ‫طی این پنج روز‪ ،‬تحلیل های مختلفی در این باره ارائه‬ ‫شده است؛ مبتنی بر اصل عدم ذکر نکات تکراری‪ ،‬نگارنده‬ ‫نکاتی را حسب قاعده «ســخن نو ار که نو را حالوتی دگر‬ ‫است»‪ ،‬طرح موارد زیر را مفید می داند‪:‬‬ ‫‪ -١‬کــم کاری دولــت در موضع گیــری‪ ،‬توجیــه‬ ‫نامربوط حمله‬ ‫بسیاری وقتی می خواهند این اتفاق را نقد یا محکوم‬ ‫کنند‪ ،‬این طور اغاز می کنند که «چون دولت در موضع گیری‬ ‫علیه ال ســعود و محکوم کردن قاطعانه اعدام شــیخ نمر‬ ‫کم کاری کرده‪ ،‬غیرت مردم بیشــتر به جوش امده» و بعد‬ ‫می پردازند به اینکه « با این وجــود‪ ،‬هیچ چیز از گناه و جرم‬ ‫مهاجمین کم نمی کند‪».‬‬ ‫انچه در این بین باید روشــن شــود‪ ،‬این واقعیت تلخ‬ ‫است که حتی اگر دولت ســریعا و خیلی قاطعانه و شدیدا‪،‬‬ ‫این حماقت و خونریزی ال سعود را محکوم می کرد‪ ،‬باز هم‬ ‫همین تســخیر ســفارت با همین کم و کیــف رخ می داد‪.‬‬ ‫نشان به ان نشــان که در اذر ‪ ٩٠‬و پیش از حمله به سفارت‬ ‫انگلســتان‪ ،‬مجلس مصوبــه ای را گذراند کــه در نتیجه‪،‬‬ ‫خواست تمامی طیف ها براورده می شد‪ ،‬اما فردای تصویب‬ ‫ســوریه‪ ،‬لبنان‪ ،‬عراق و یمن با شکست روبه رو شده است‪.‬‬ ‫این شکست سنگین باعث شده عربستان دست به اقدامات‬ ‫جنون امیزی از جمله اعدام«شــیخ نمر» بزند‪ .‬شــهادت‬ ‫شــیخ نمر در حالی که عربســتان مدت ها بود حکم اعدام‬ ‫ان را صادر کــرده بود اما اجرا نمی کرد‪ ،‬ان هم در شــرایط‬ ‫فعلی‪ ،‬اهمیت بسیار زیادی دارد‪ .‬سلسله فعالیت های اخیر‬ ‫این ژریم در تخاصــم با ایران را نمی تــوان نادیده گرفت‪.‬‬ ‫همچنین سابقه این کشور در حمایت از ال خلیفه که مردم‬ ‫شــیعه بحرین را به خاک و خون کشــیده اند خــود گویای‬ ‫حقایق بسیاری است‪ .‬هنوز هم ال خلیفه با کمک دالرهای‬ ‫نفتی عربستان و حمایت های بی دریغ این کشور و همچنین‬ ‫امریکا به حیات خود ادامه می دهد و شیعیان ر ا در این کشور‬ ‫به هر بهانه ای مورد ظلم و ستم قرار می دهد‪.‬‬ ‫با این حال گرچه این اقدام وحشیانه عربستان در به‬ ‫شهادت رساندن شیخ نمر‪ ،‬عواطف مردم را تحریک کر د اما‬ ‫ی با فرهنگ کهن هستیم و باید بر اساس قانون رفتار‬ ‫ما مردم ‬ ‫کنیم و نه احساس‪ .‬حمله به سفارت عربستان به این شکل‬ ‫نباید انجام می شد‪ .‬هیچ کس نیز ان را تایید نمی کند و مردم‬ ‫ما باید بر اساس قانون عمل کنند‪.‬‬ ‫بــر اســاس قوانیــن بین المللــی ســفارتخانه ها در‬ ‫کشــورهای مختلف باید از هرگونه تعرض مصون باشــند‬ ‫و اقدامی که انجام شــد‪ ،‬نادرســت بود‪ .‬وظیفه حفاظت از‬ ‫ســفارتخانه ها بر عهده ماســت اما باید گفت که عربستان‬ ‫نیز از جو به وجود امده علیه خودش به خوبی اگاه بود‪.‬‬ ‫ان طرح‪ ،‬به سفارت انگلســتان حمله کردند و گویی اصال‬ ‫هیچ مصوبــه ای در مجلس به تایید نرســیده و بــود و نبود‬ ‫مصوبه مجلس توفیری نمی کند‪.‬‬ ‫پسایننهایتبدسلیقگی‪،‬فرافکنیوتجاهلالعارف‬ ‫است که ولو اندکی سهم موثر برای دولت در این فقره قائل‬ ‫شویم؛ چون سهم قائل شــدن برای دولت همانا و سبک‬ ‫جلوه دادن بار سنگین و ذنب ال یغفر مهاجمین به سفارت‬ ‫عربستان همانا‪.‬‬ ‫‪ -٢‬تسخیر سفارت انگلستان‪ ،‬برای والیتمداران‬ ‫عبرت شد‪ ،‬اما‪...‬‬ ‫در دیدار دانشــجویان با رهبر انقــاب در مرداد ‪،٩١‬‬ ‫ایشان فرمودند‪«« :‬در قضیه اخیر اشغال ان سفارت خبیث‪،‬‬ ‫احساسات جوانان درست بود‪ .‬ولی رفتنشان درست نبود‪».‬‬ ‫واقعیت تلخ تر از خود سفارت این است که پس از تسخیر‪،‬‬ ‫بسیاری این عمل را مفتخرانه و انقالبی توصیف می کردند‪،‬‬ ‫اما توقع می رفت پــس از موضع گیری رهبری یک ســال‬ ‫پس از ان‪ ،‬به اشتباه شان اقرار کنند ولی در کمال تعجب‪،‬‬ ‫بسیاری از انان‪ ،‬هنوز مبهم و دوپهلو‪ ،‬ورودشان به سفارت را‬ ‫تا حدی قابل دفاع می دانستند؛ الاقل حاضر نبودند صریحا‬ ‫اعالم کنند که هزینه هــای فراوانی به واســطه این اقدام‬ ‫ بی مورد و شتاب زده انان تحمیل شده است‪.‬‬ ‫به رغم فاجعه جده‪ ،‬فاجعه منا و سپس اعدام شیخ نمر‪،‬‬ ‫رهبری قطعا درباره تسخیر سفارت عربستان‪ ،‬نظری کامال‬ ‫منفی خواهند داشــت؛ بســیار منفی تر از ماجرای تسخیر‬ ‫سفارت انگلستان‪ .‬حال سوالی که در این میان پاسخ به ان‬ ‫ضروری به نظر می رسد‪ ،‬این است که ایا این طیف‪ ،‬واقعا‬ ‫حزب اللهی هستند؟ واقعا خود را والیتمدار می دانند؟ چطور‬ ‫ممکن است که شخصی با علم به موضع رهبری پیرامون‬ ‫ماجرای سفارت انگلستان‪ ،‬حتی اندکی بتواند در خلوتش‪،‬‬ ‫جوازی برای خود و دوستانش مبنی بر تکرار همان اشتباه‬ ‫صادر کند؟‬ ‫شاید مهم ترین سوال این باشد که حقیقتا‪ ،‬مهاجمین‬ ‫به ســفارت انگلســتان‪ ،‬حزب اللهی بوده اند یا این واقعه‬ ‫دیپلماتیک‪ ،‬محصول یک طرح و نقشــه عده ای نفوذی‬ ‫اســت که از هیجانات و غیرت انقالبیون‪ ،‬سوءاســتفاده‬ ‫کرده اند؟‬ ‫غرامت حمله به سفارت را باید خود افراد بپردازند‬ ‫دولت در قضیه عربستان محافظه کاری کرد‬ ‫حشمت اهلل فالحت پیشه‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫‪9‬‬ ‫درباره اتفاقــات اخیر مرتبط با ایران و عربســتان که‬ ‫حمله به سفارت این کشور نیز ذیل ان قرار دارد معتقدم که‬ ‫باید یک نــگاه راهبردی و کالن به موضوع داشــت‪ .‬بارها‬ ‫این موضوع را در محافل و نوشتارهای متعدد عنوان کردم‬ ‫که «عربستان از سوم اذر ‪ »92‬در سیاست خارجی خودش‬ ‫به سمت یک سیاســت «انتحاری» و به شدت «انفعالی»‬ ‫حرکت کرده است‪ .‬سوم اذر ماه ‪ 92‬ایران و غرب توانست به‬ ‫توافق ژنو دست پیدا کند؛ توافقی که پایه ای بود که بعدها‬ ‫برمبنای ان توافق هسته ای نیز صورت گرفت‪ .‬در ان تاریخ‬ ‫ایران عمال نخســتین ضربه را به راهبرد ایران هراسی زد‪.‬‬ ‫پروژه ای که به محوریت ارتجاع عرب و در واقع راستگرای‬ ‫صهیونیســتی شــکل گرفته بود‪ .‬ایرانی هــا در این تاریخ‬ ‫توانستند به بیش از دوازده سال تالش برای ایران هراسی‬ ‫پایان دهند‪ .‬ایــن پروژه ای بــود که در تل اویــو‪ ،‬ریاض و‬ ‫برخی پایتخت های عربی‪ ،‬همچنین برخی ســازمان های‬ ‫اطالعاتی مانند ســیا طراحی شــده بود‪ .‬از ان زمان عمال‬ ‫این موضوع همراه شد با موضع دموکراسی خواهی مردم در‬ ‫منطقه که از سه سال پیش از ان در منطقه به راه افتاده بود‪.‬‬ ‫در این وضعیت عربستان متهم شد به اقدامات ضد انسانی‬ ‫و تروریستی و ضدبشری‪ .‬به این معنا که بیشترین قربانیان‬ ‫حقوق بشر با پول یا اسلحه عربســتان قربانی شده بودند‪.‬‬ ‫تروریسم با اسلحه های عربستان گسترش پیدا کرده بود‪.‬‬ ‫در این شرایط دموکراسی خواهی در دنیای عرب با خاکریز‬ ‫عربستان و ارتجاع عربی مواجه شده بود‪ .‬به ویژه اینکه باید‬ ‫خاطرنشان کرد بعد از صدام حســین اولین تجاوز به خاک‬ ‫کشوری دیگر برای اولین بار توسط عربستان شکل گرفت‪.‬‬ ‫عربســتان این تجاوز را با ورود به خاک بحرین انجام داد‪.‬‬ ‫طبیعتا باتوجه به نگاه مترقی امروز دنیا به روابط سیاســی‪،‬‬ ‫عربستان در سراشــیبی تحوالت قرار دارد‪ .‬طبیعتا در این‬ ‫شرایط و با همزمان شدن توافق ژنو این قابل پیش بینی بود‪.‬‬ ‫خوب به خاطر دارم که قبل از اعزام زائران به مراسم‬ ‫حج در یــک مصاحبه اعــام کردم کــه اعزام زائــران به‬ ‫عربســتان به منزله فرســتادن گوشــت قربانی است برای‬ ‫کسانی که در مورد جان‪ ،‬مال‪ ،‬گوشت و خون شیعیان فتوا‬ ‫صادر می کنند‪ .‬اما متاسفانه این هشدارها مورد توجه قرار‬ ‫نگرفت و ان جنایات را در منا شاهد بودیم‪ .‬بعد از ان نیز ما‬ ‫می بینیم که شیخ نمر به وحشــیانه ترین شکل به شهادت‬ ‫می رسد‪ .‬اما می بینیم که اعتراضی که شکل گرفت به طور‬ ‫ناخوداگاه بازی کردن در زمینی بود که عربستانی ها طراحی‬ ‫کرده بودند‪.‬‬ ‫ایرانی ها احساسات پاکی را در دفاع از شیخ نمر دارند‪.‬‬ ‫اما باید بدانیم که عربســتان دقیقا به دنبال چنین فرصتی‬ ‫می گشت‪ .‬در شرایطی که شــورای امنیت باید قطعنامه در‬ ‫محکومیت شهادت شیخ نمر می داد‪ ،‬ما می بینیم که حمله‬ ‫به سفارت محکوم می شــود و تحوالت مسیری انحرافی را‬ ‫به خود می گیرد‪.‬‬ ‫بعد از ان هم دیدیم که محکومیت کشورهای غربی‬ ‫نیز بسیار ارام تر و تعدیل شده تر عنوان شد‪ .‬سوئیس کاردار‬ ‫سفارت عربســتان را احضار کرد‪ .‬سخنگوی وزارت خارجه‬ ‫امریکا هم دیدیم که شــهادت نمر را محکوم کرد‪ .‬المان‬ ‫نیز اعالم کرد که فقط مســائل تجاری را مورد تجدیدنظر‬ ‫قرار خواهد داد و در کنار ان انگلستان هم به همین ترتیب‪.‬‬ ‫بنابراین بر این باورم که ما باید در قبــال هر گونه تحول در‬ ‫حوزه دیپلماسی عمومی یا رســمی توجه داشته باشیم که‬ ‫عربستان در شرایط انتحاری و انفعالی قرار دارد‪ .‬اگر حتی‬ ‫چنین اقدامی را در ایران شاهد نباشیم و اجازه دهیم مسیر‬ ‫عادی تحوالت دنبال شــود‪ ،‬من معتقدم که عربســتان در‬ ‫سراشیبی بیشتری قرار خواهد گرفت‪ .‬عربستان از دشمنی‬ ‫عمیق کشورهای غربی با ایران استفاده می کند تا ایران را‬ ‫به عنوان دشمن معرفی کنند و روی اقدامات ضدانسانی‪،‬‬ ‫ضد حقوق بشری و ضد اسالمی خودشان سرپوش بگذارند‪.‬‬ ‫اما در حوزه اعتراضــات و اینکه مردم چگونه باید هم‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫اعتراضات شان را بیان کنند و هم مانع از این شویم که این‬ ‫اعتراضات به سمت خشــونت و افعال غیرقانونی کشیده‬ ‫شــود‪ ،‬معتقدم که مردم کشــور ما می تواننــد اعتراضات‬ ‫خیابانــی خودشــان را داشــته باشــند و در راهپیمایی هــا‬ ‫علیه سیاست های کشــوری که در ســال های اخیر علیه‬ ‫سیاست های ما اقدام کرده اســت‪ ،‬اعتراض کنند‪ .‬اما به‬ ‫هرحال ایرانیان این را هم نباید از نظر دور داشــته باشــند‬ ‫که ایران از نظر ســازمان های بین المللی مســئول امنیت‬ ‫سفارتخانه هاست و این اتفاقات به صورت احساسی عمل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اما باید نسبت به این موضوع تاســف بیشتری خورد‬ ‫که از زمان سفارت انگلیس در تهران یک سری افراد این‬ ‫اعمال را انجام می دهند اما دولت جمهوری اسالمی غرامت‬ ‫ان را پرداخت می کند‪ .‬کسانی باید این غرامت را پرداخت‬ ‫کنند که در این کار شرکت کردند‪ ،‬دستور دادند یا دیگران را‬ ‫تشویق و ترغیب کردند به این کار‪ .‬متاسفانه تا زمانی که این‬ ‫اتفاق در ایران نیفتاده و خود مباشــران‪ ،‬مسئوالن و امران‬ ‫اقدام علیه سفارتخانه ها هزینه و خسارت ان را نپردازند‪ ،‬این‬ ‫دولت جمهوری اسالمی است که هزینه ان را می پردازد‪.‬‬ ‫در جریــان حمله به ســفارت انگلیس شــاهد بودیم‬ ‫ی امدند در مجلس و تریبون خودشان را روشن کردند و‬ ‫برخ ‬ ‫گفتند که فالن روز مقابل سفارت می روند و همان روز این‬ ‫اتفاق افتاد و متاسفانه غرامت ان از جیب مردم و بیت المال‬ ‫پرداخت شد‪ .‬به اعتقاد من این جرم است که یک مسئول‬ ‫بخواهد این غرامت را از بیت المال مسلمین پرداخت کند‪.‬‬ ‫باید این مسببین مشخص شــوند و خود انها این غرامت را‬ ‫پرداخت کنند‪.‬‬ ‫با این حال من این موضــوع را می پذیرم که برخی از‬ ‫مخالفان می گویند موضع گیری های دولت در این زمینه از‬ ‫شدت کافی برخوردار نبوده است‪ .‬این کامال درست است‪.‬‬ ‫به باور من نیز دولــت محافظه کارانه عمل کرد‪ .‬اما راهکار‬ ‫این مساله تخلف نیست‪ .‬تصور کنید حتی کار جلوتر رفته و‬ ‫یک سری با احساسات شان بروند و یک دیپلمات را به قتل‬ ‫برسانند‪ .‬به هر بهانه ای که این کار صورت بگیرد جرم است‪.‬‬ ‫اینکه دولت در این زمینه محافظه کارانه عمل کرده است‪،‬‬ ‫نمی تواند مجوزی برای اقدامات غیرقانونی انها باشد‪ .‬من‬ ‫بر این باورم که هر فردی که این کار را انجام داده است باید‬ ‫هزینه های ان را پرداخت کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪37‬‬ ‫‪38‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫از تهران تا قم‬ ‫حضور محمد نهاوندیان در دفاتر مراجع تقلید قم بسیار مورد توجه‬ ‫قرار گرفته اســت‪ .‬چه اینکه همــواره مســاله رابطه دولت با قــم از جمله‬ ‫موضوعاتی بوده که تعیین کننده به شــمار می امده است‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫حســن روحانی تالش می کند تا در مــورد رابطه با قم اشــتباهات محمود‬ ‫احمدی نژاد را تکرار نکند‪.‬‬ ‫روحانی در فهرست جامعه مدرسین‬ ‫سفرنهاوندیانبهقمچهنتیجه ایداشت؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪1‬‬ ‫محمد نهاوندیان‪ ،‬رئیس دفتر حســن روحانی هفته‬ ‫گذشته به قم سفر کرد و با مراجع عظام تقلید دیدار داشت‪.‬‬ ‫نهاوندیان در این سفر دو روزه با حضرات ایات مراجع‬ ‫تقلید ســید عبدالکریم موســوی اردبیلی‪ ،‬حســین نوری‬ ‫همدانی‪ ،‬جعفر سبحانی‪ ،‬عبدالله جوادی املی‪ ،‬سید محمد‬ ‫علی علوی گرگانی و حجت االسالم والمسلمین سید جواد‬ ‫شهرستانی نماینده ایت الله سیســتانی دیدار داشت‪ .‬وی‬ ‫همچنین با ایات عظــام ناصر مکارم شــیرازی‪ ،‬لطف الله‬ ‫صافی گلپایگانی‪ ،‬سید موســی شــبیری زنجانی و حسین‬ ‫وحید خراسانی دیدار کرد‪.‬‬ ‫ســفر محمــد نهاوندیــان به عنــوان فرســتاده ویژه‬ ‫رئیس جمهور به قم البته اهمیــت فراوانی دارد‪ .‬چه اینکه‬ ‫همیشــه روابط دولت ها با حوزه زیر ذره بین اســت‪ ،‬اینکه‬ ‫رئیس دولت مســتقر چه رابطــه ای با حــوزه دارد و چگونه‬ ‫دغدغه ها و نظرات مراجع تقلید را مورد توجه قرار می دهد‪.‬‬ ‫در این گــزارش تالش کرده ایم به رابطــه دولت یازدهم با‬ ‫حوزه بپردازیم‪.‬‬ ‫رایزنی برای خبرگان؟‬ ‫اما هفته گذشته همزمان با سفر محمد نهاوندیان به‬ ‫قم و دیدارش با مراجع تقلید خبرهایی در محافل سیاســی‬ ‫منتشر شــد‪ .‬برخی اخبار تایید نشــده حکایت از ان داشت‬ ‫که زمانی که در جامعه مدرســین در مورد قرار دادن حسن‬ ‫روحانی در لیست انتخابات خبرگان بحث شده روحانی ‪13‬‬ ‫رای موافــق و ‪ 14‬رای مخالف به دســت اورده و در نتیجه‬ ‫با قرار دادن نام او در این لیســت مخالفت شده است‪ .‬خبر‬ ‫تازه این است که پس از جلسه محمد نهاوندیان با برخی از‬ ‫مراجع تقلید و توصیه یکی از مراجع رای حسن روحانی در‬ ‫جامعه مدرسین به ‪ 17‬نظر موافق رسیده و بنابراین نام او در‬ ‫فهرست جامعه مدرسین قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫حســن روحانی اگر چه خود از اعضــای مهم جامعه‬ ‫روحانیت مبارز بوده و ســابقه دوســتی و رفاقت با بسیاری‬ ‫از علمــای قــم را دارد امــا در ماه های ابتدایــی دولتش با‬ ‫مشــکالتی در این حوزه مواجه شــد‪ .‬برخــی چالش ها و‬ ‫هزینه هایی که در این مورد مطرح شــد کار را به انجا رساند‬ ‫که بنا بر ادعای برخی رسانه ها رئیس جمهور برای رفع این‬ ‫نقیصه کارگروهی را تشکیل داد‪.‬‬ ‫بر اســاس این اخبار حســین فریدون برادر و دستیار‬ ‫ویژه رئیس جمهور‪ ،‬علی ربیعی (وزیر کار و امور اجتماعی)‬ ‫به دلیل اشــنایی با ســاختار دفاتر مراجــع و علما‪ ،‬محمد‬ ‫نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور به دلیل ارتباط نزدیک‬ ‫با رئیس جمهور و سوابق گذشته در ارتباط با بیوت برخی علما‬ ‫و عبدالرضا رحمانی فضلی (وزیر کشــور) به دلیل ارتباط با‬ ‫دکتر الریجانی و از ان طریق استفاده از شبکه موثر رئیس‬ ‫مجلس در ارتباط با علما و مراجع‪ ،‬کارگروه جدیدی هستند‬ ‫که در دولت شکل گرفته و قرار است نحوه تعامل با مراجع را‬ ‫پیگیری کنند‪ .‬حتی گفته شد که مصطفی پورمحمدی نیز در‬ ‫برخی جلسات این کارگروه شرکت خواهد کرد‪.‬‬ ‫برای تشــکیل این کارگــروه‪ ،‬عناصر دیگــری نیز به‬ ‫رئیس جمهــور معرفی شــدند‪ ،‬لیکن به دالیــل مختلف از‬ ‫این ساز و کار حذف شدند‪ .‬قراربود سید رضا اکرمی معاون‬ ‫فرهنگی نهاد ریاست جمهوری به دلیل عضویت در جامعه‬ ‫روحانیت نیز دعوت شــود ولــی به دلیل برخــی مواضع و‬ ‫اختالفات وی با مجموعه ایت الله مهدوی کنی در جامعه‬ ‫روحانیت از این روند کنار گذاشته شد‪ .‬دیگر روحانی عضو‬ ‫کابینه نیز که پیشنهاد شــده بود علی یونســی وزیر اسبق‬ ‫اطالعات و دســتیار ویــژه رئیس جمهور در امــور اقوام و‬ ‫اقلیت های دینــی و مذهبی بود ولی مواضــع وی در مورد‬ ‫اقوام و اقلیت های مختلف و دیدار چندی پیش وی با برخی‬ ‫علمای جامعه مدرسین که واکنش تند انها را نشان می داد‪،‬‬ ‫عمال حضور وی در این کارگروه را منتفی کرد‪.‬‬ ‫بررسی های اولیه کارگروه دولت یازدهم برای بهبود‬ ‫روابط بــا علما هم گویا نشــان می داد بیشــترین اعتراض‬ ‫مراجع‪ ،‬علما و اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به‬ ‫وضعیت فرهنگی (به ترتیب کتاب و ســینما)‪ ،‬به وضعیت‬ ‫اقتصادی (به ترتیب اشتغال و رکود) و اجتماعی (حجاب‬ ‫و اعتیاد) بوده است‪.‬‬ ‫اما زمان که گذشت نقش محمد نهاوندیان در ارتباط‬ ‫دولت با حوزه و قم بیشتر نمایان شــد‪ .‬چه اینکه حاال این‬ ‫محمد نهاوندیان اســت که به عنوان نماینده دولت به قم‬ ‫می رود و به حضور علما و مراجع می رسد‪.‬‬ ‫اقای رئیس جمهور‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری یازدهم فصل جدیدی از‬ ‫نقش افرینی این اقتصاددان تحصیلکرده امریکا در اقتصاد‬ ‫ایران بود‪ .‬نهاوندیان ابتــدا به ســتاد انتخاباتی علی اکبر‬ ‫والیتی رفت و برنامه های اقتصادی وزیر اسبق امور خارجه‬ ‫استراتژی های حسن روحانی برای تعامل‬ ‫ارتباط مستمر با مراجع تقلید‪ :‬حسن روحانی بالفاصله‬ ‫بعــد از پیــروزی در انتخابات ریاســت جمهوری بــه دیدار‬ ‫مراجــع تقلید رفــت و با حضــرات ایات شــبیری زنجانی‪،‬‬ ‫مــکارم شــیرازی‪ ،‬صافی گلپایگانــی‪ ،‬جعفــر ســبحانی‪،‬‬ ‫موسوی اردبیلی و نوری همدانی دیدار کرد‪.‬‬ ‫بعد از چندی ظریف به قم رفت تا گزارشی از مذاکرات‬ ‫ژنو را بــه مراجع تقلیــد ارائه کنــد‪ .‬ظریف در این ســفر به‬ ‫محضر حضرات ایات وحید خراسانی‪ ،‬صافی گلپایگانی‪،‬‬ ‫مکارم شــیرازی‪ ،‬جوادی املــی‪ ،‬موســوی اردبیلی‪ ،‬نوری‬ ‫همدانی و ســبحانی و می رود‪ .‬این در حالی بود که ظریف‬ ‫از کمردرد رنج می برد اما اهمیت این تعامل را می دانست‪.‬‬ ‫بعد از مدتی جهانگیری هم به قم رفت و با ایت الله یوسف‬ ‫صانعی هم دیدار کــرد اگر چه این دیــدار اعتراض برخی‬ ‫از گروه هــا را برانگیخت اما به نظر می رســید این دیدار در‬ ‫راستای تعامل با اصالح طلبان بوده است‪.‬‬ ‫بعد از ان نیز برخی از وزرا به دیدار مراجع تقلید رفتند‪،‬‬ ‫اگر چه برخــی از مراجع تقلید از پذیــرش وزیر علوم امتناع‬ ‫کردند اما در مجموع ارتباط دولت روحانی با مراجع تقلید در‬ ‫حدی نسبتا قابل قبول به نظر می رسید‪.‬‬ ‫نصب استاندار روحانی‪ :‬موســی پور به عنوان اولین‬ ‫استاندار روحانی توانسته بود در قم نظر مراجع تقلید را جلب‬ ‫کند از این رو حسن روحانی نیز محمد صالح صادقی منش‬ ‫را به عنوان اســتاندار قم منصوب کــرد‪ .‬صالحی منش نیز‬ ‫تاکنون ارتباط مناســبی با مراجع تقلید و علما داشته و این‬ ‫مساله برای مراجع تقلید و علما نیز خوشایند بوده است‪.‬‬ ‫چالش ها و خالء های دولت‬ ‫اما دو حوزه سیاست خارجی و فرهنگ مهمترین حوزه‬ ‫چالش های حوزه با دولت اســت‪ .‬دولت در زمینه سیاست‬ ‫خارجی عقاید و نظراتــی دارد که برخی از انها تابو شــکنی‬ ‫بوده؛ برخــی اتفاق ها افتاده امــا از انجام برخــی دیگر از‬ ‫نظرات دولت در حوزه سیاست خارجی باتوجه به مخالفت‬ ‫حاکمیت و علما جلوگیری شده است‪.‬‬ ‫حوزه فرهنگ هم چالشی ترین بخش از ارتباط دولت‬ ‫با حوزه است‪ .‬بررســی نقاط اختالفی تهران و قم در دولت‬ ‫جدید نشان می دهد که بیشترین انتقادات حوزه از دولت در‬ ‫همین بخش بوده است‪.‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫اما اگر از این کلیات بگذریم و بخواهیم به تفسیری‬ ‫درســت از رابطه کنونی دولت و حوزه برسیم باید اتفاقات ‪2‬‬ ‫سال اخیر را بررسی کنیم؛ یعنی دوره ای که حسن روحانی‬ ‫رئیس جمهور بوده است‪.‬‬ ‫شاید زمانی که حســن روحانی در روزهای نیمه اول‬ ‫تیرماه ســال ‪ 1392‬به دیدار مراجع قم رفــت و در دیدار با‬ ‫ایت الله نوری همدانــی گفت‪« :‬دولت دلــش می خواهد‬ ‫رابطه مستمری را با حوزه های علمیه و مراجع تقلید داشته‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫نهاوندیان و دولت روحانی‬ ‫روحانی رئیس جمهور‬ ‫محمود احمدی نژاد در ســال های اخــر دولت خود‬ ‫رابطه تهران و قم را با چالش هایی مواجه کرده بود‪ .‬اوضاع‬ ‫چنان بود که وقتی حســن روحانی به عنوان رئیس جمهور‬ ‫منتخــب معرفی شــد در میــان تحلیل هــای مختلف در‬ ‫حوزه های موجود این تحلیل هم مطرح بود که حاال که یک‬ ‫روحانی رئیس جمهور شده رابطه حوزه و دولت بهبود خواهد‬ ‫یافت و این به پتانسیل اجرایی حسن روحانی خواهد افزود‪.‬‬ ‫اگر بنا به بررسی دقیق ماجرا باشد می توانیم بگوییم‬ ‫حوزه علمیه را در یک تقسیم بندی کالن می توان به چهار‬ ‫الیه تقســیم کرد‪ -1 :‬مراجع تقلید ‪ -2‬مراکز رســمی حوزه‬ ‫مانند شــورای عالی و مدیریت حوزه ‪-3‬جامعه مدنی حوزه‬ ‫مانند جامعه مدرســین‪-4 ،‬طــاب جوان‪ ،‬بر اســاس این‬ ‫تقســیم دولت در تعامل با هــر یک از این چهــار الیه باید‬ ‫عالقه مندی ها و حساســیت های انها را شناسایی کرده و‬ ‫نسبت به انها تدابیر الزم را در نظر بگیرد تا بتواند همراهی‬ ‫حوزه را به دنبال داشته باشد‪ .‬اگر این قاعده کلی را در نظر‬ ‫داشته باشیم حاال باید نقاط قوت و ضعف حسن روحانی را‬ ‫در این مورد زیر ذره بین قرار دهیم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫بعضی پست ها و مناصب در ظاهر چندان پراهمیت به‬ ‫نظر نمی رسند‪ ،‬اما در واقع اهمیت زیادی دارند‪ .‬یکی از این‬ ‫پست ها رئیس دفتر رئیس جمهور است‪ .‬پستی که از اغاز‬ ‫دولت سازندگی تا امروز همواره از تاثیرگذارترین پست های‬ ‫دولتی به حساب می اید‪ .‬شاید دلیل اصلی این تاثیر گذاری‬ ‫نفوذ فراوان رئیس دفتر رئیس جمهور در رئیس قوه مجریه‬ ‫باشد‪ .‬برخی ها معتقدند روســای دفاتر رئیس جمهور حتی‬ ‫از برخی وزرا هم تاثیرگذارترند و روســای دولت ها همواره‬ ‫توصیه های انها را در موارد مختلف اقتصادی‪ ،‬سیاســی‪،‬‬ ‫اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و‪ ..‬مورد توجه قرار می دهند‪.‬‬ ‫در دولت سازندگی عنوان رئیس دفتری رئیس جمهور‬ ‫به حسین مرعشی عضو شاخص حزب کارگزاران سازندگی‬ ‫(که نســبت فامیلی با هاشمی رفســنجانی داشت) سپرده‬ ‫شد‪ .‬در دولت نخســت اصالحات هم محمد علی ابطحی‬ ‫ریاست دفتر رئیس جمهور را بر عهده داشت‪ .‬رئیس دولت‬ ‫اصالحات در دولت دوم خود این عنوان را به برادرش علی‬ ‫س دفتری محمــود احمدی نژاد هم به‬ ‫خاتمی ســپرد‪ .‬رئی ‬ ‫فردی پرحاشیه‪ ،‬یعنی اسفندیار رحیم مشایی سپرده شد‪.‬‬ ‫اما حسن روحانی منتخب یازدهم مردم ایران‪ ،‬دست‬ ‫به یک انتخاب متفاوت برای رئیس دفتری خود زد‪ .‬رئیس‬ ‫دولت یازدهم که اقتصاد را در صدر شعارهای انتخاباتی خود‬ ‫قرار داده بود تصمیم گرفت تا یــک رئیس دفتر اقتصادی‬ ‫برای خود انتخاب کنــد‪ .‬فردی کــه در دوران رقابت های‬ ‫انتخاباتی خــرداد ‪ ،92‬در اردوگاه علی اکبر والیتی فعالیت‬ ‫می کرد و بعد از تنفیذ رئیس جمهــور در ‪ ۱۲‬مرداد ماه ‪ ۹۲‬با‬ ‫یک حکم عجیب از سوی حسن روحانی راهی پاستور شد‬ ‫و ریاست نهاد ریاست جمهوری را در دولت یازدهم تحویل‬ ‫گرفت‪ .‬البته نهاوندیان و روحانی چندان با هم غریبه نیستند‬ ‫و سابقه اشنایی انها به سال های حضور رئیس دولت یازدهم‬ ‫در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت‬ ‫نظام در خیابان نیاوران تهران باز می گردد‪ .‬با این وجود در‬ ‫نگاه اول‪ ،‬کسی توقع حضور نهاوندیان به عنوان رئیس دفتر‬ ‫روحانی را نداشت‪.‬‬ ‫را برای حضــور در انتخابات ریاســت جمهوری یازدهم به‬ ‫رشته تحریر در اورد‪ .‬اما بعد از پیروزی روحانی در انتخابات‬ ‫همه چی ز یکبــاره تغییر کرد‪ .‬نهاوندیان بــه جمع یاران وی‬ ‫پیوســت‪ ،‬به طوری که در مراســم تنفیــذ و تحلیف رئیس‬ ‫دولت یازدهم از همراهان اصلی وی به شمار می رفت‪ .‬یک‬ ‫روز قبل از مراسم تنفیذ هم با شــبکه تلویزیونی بی بی سی‬ ‫مصاحبه کرد و جالب اینجاســت که در ایــن مصاحبه این‬ ‫شبکه عنوان «دست راست» روحانی را برای وی برگزید‪.‬‬ ‫رئیس دفتر رئیس جمهور در ایــن گفت وگو به عنوان یکی‬ ‫از نخستین اظهارنظرهای رسمی نزدیکان حسن روحانی‬ ‫اعالم کرد که رابطه ایران و غرب در دوران ریاست جمهوری‬ ‫روحانی بهتر از قبل خواهد شــد‪ .‬در نهایت یک روز پس از‬ ‫تنفیذ رئیس جمهور‪ ،‬حســن روحانی در یکی از نخســتین‬ ‫احکام‪ ،‬دوست قدیمی خود در مرکز تحقیقات استراتژیک‬ ‫مجمع تشــخیص مصلحت نظام را به عنــوان رئیس دفتر‬ ‫رئیس جمهــور و رئیــس نهــاد ریاســت جمهوری برگزید‪.‬‬ ‫نهاوندیان حاال با حضور در خیابان پاستور تهران به عنوان‬ ‫نخســتین اقتصاددانی که رئیس دفتر یک رئیس جمهور‬ ‫شده‪ ،‬فصل جدیدی از نقش افرینی خود در سیاست های‬ ‫اقتصادی کشور را اغاز کرده بود‪.‬‬ ‫فصلــی کــه در ان نهاوندیــان بــا بیشــترین میزان‬ ‫اثر گذاری بر شخص رئیس جمهور‪ ،‬سیاست های اقتصادی‬ ‫دولت را مشــخص می کند‪ .‬رئیس دفتــر رئیس جمهور به‬ ‫واسطه اشنایی روحانی و حمایت های اسحاق جهانگیری‬ ‫بعد از حضور در نهاد ریاست جمهوری پای دوست قدیمی ‬ ‫خود مسعود نیلی را هم به این نهاد باز کرد و نیلی به عنوان‬ ‫مشــاور اقتصادی رئیس جمهور و رئیس موسسه نیاوران‪،‬‬ ‫مهمترین موسسه فکری لیبرال ها شد‪.‬‬ ‫حاال نهاوندیان و نیلی به عنوان اعضای اصلی تفکر‬ ‫اقتصادی نیــاوران و دو تحصیلکرده اقتصــاد در امریکا و‬ ‫انگلستان‪ ،‬بستر الزم را برای پیاده سازی تفکرات اقتصادی‬ ‫نئوکال سیک فراهم تر از گذشــته می دیدند‪ .‬نهاوندیان در‬ ‫نخســتین ســفر رئیس جمهور به نیویورک همراه او رفت و‬ ‫باتوجه به اینکه به طور همزمان ریاست اتاق بازرگانی ایران‬ ‫ی برای تشــکیل اتاق‬ ‫را هم به عهده داشــت‪ ،‬تالش زیاد ‬ ‫بازرگانی ایران و امریکا در دوران جدید کرد‪ .‬انتقادات زیادی‬ ‫که به حضور همزمان نهاوندیان در اتــاق بازرگانی ایران و‬ ‫دفتر رئیس جمهور می شد سرانجام شرایطی را فراهم کرد‬ ‫که وی در ابان ماه ‪ ۹۲‬به بهانه مشغله کاری از ریاست اتاق‬ ‫بازرگانی استعفا ده د اما با نقش افرینی وی غالمرضا شافعی‬ ‫دوست نزدیک او توانست ریاست اتاق بازرگانی را بر عهده‬ ‫بگیرد‪ .‬بنابراین اتاق بازرگانی به یمن حضور نهاوندیان در‬ ‫دولت همراهی خاصــی را با دولت یازدهم داشــت و حتی‬ ‫در انتخابات دوره هشــتم اتاق بازرگانــی هم نزدیک ترین‬ ‫تفکر به دولت سکان پارلمان بخش خصوصی را بر عهده‬ ‫گرفت‪ .‬نهاوندیان بــا حضور فعالیــت در اکثر تصمیمات‬ ‫اقتصادی دولــت یازدهــم و وارد کردن حلقه نیــاوران به‬ ‫نهاد ریاست جمهوری همواره نشــان داده که فراتر از یک‬ ‫رئیس دفتر رئیس جمهور است‪.‬‬ ‫او حاال نقش مهمتــری هم پیدا کرده اســت‪ .‬به قم‬ ‫می رود با مراجع تقلید جلسه می گذارد و تالش می کند اگر‬ ‫کدورتی به وجود امده ان را بر طرف سازد‪.‬‬ ‫از تهران تا قم‬ ‫دولت‬ ‫‪41‬‬ ‫دولت‬ ‫باشد و ما ســاز و کاری در این زمینه پیش بینی خواهیم کرد‬ ‫تا از نظرات حوزه و مراجع استفاده کنیم » کمتر کسی فکر‬ ‫می کرد که سطح انتقاد حوزه از دولت در برخی بخش ها تا‬ ‫حد قابل توجهی افزایش باید‪.‬‬ ‫انتقاد از بی تفاوتی دولت نسبت به دین مردم‬ ‫اگر بنا بر بررســی مــوردی ماجراهای میــان تهران‬ ‫وقم باشــد حتماباید به اظهارات حسن روحانی در ‪ ۳‬خرداد‬ ‫‪ ۹۳‬و در همایش بیمه همگانی اشــاره کنیم‪ .‬سخنانی که‬ ‫انتقاد مراجع را به دنبال داشــت‪ .‬رئیس جمهور در قسمتی‬ ‫از سخنان خود در این برنامه گفته بود‪« :‬این قدر در زندگی‬ ‫مردم مداخله نکنید‪ ،‬ولو به خاطر دلسوزی؛ بگذاریم مردم‬ ‫خودشــان راه بهشــت را انتخاب کنند‪ ،‬نمی تــوان با زور و‬ ‫شــاق مردم را به بهشــت برد»‪ .‬این اظهارات‪ ،‬انتقادات‬ ‫شدید اللحنی را از جانب علما به همراه داشت‪ .‬به طور مثال‬ ‫ایت الله املی الریجانی با اشاره به اینکه این تفکرات ناشی‬ ‫از لیبرالیسم و مدرنیته است گفته بود‪« :‬غربی ها معتقدند‬ ‫دولت ها باید بی طرف بوده و هیچ نقشی در تعیین ارزش ها‬ ‫ نداشته باشند و اینها ناشــی از همان تفکر مدرنیته است‪.‬‬ ‫وقتی در یــک جامعه مدرنیتــه رواج پیدا کند هر شــخص‬ ‫فقط به خودش فکر می کند و همین باعث می شــود تا امر‬ ‫به معروف و نهی از منکر و ایثــار در فرهنگ لیبرالی معنی‬ ‫نداشــته و از درجه ارزش ساقط شــود‪ ».‬ایت الله مصباح‬ ‫نیز در همین زمینه در خرداد ‪ ۹۳‬گفته بود‪« :‬اینکه عده ای‬ ‫بگویند دولت وظیفه ای برای دین مردم ندارد‪ ،‬بلکه وظیفه‬ ‫دولت فقط برداشتن تحریم ها و ان هم نه با مقاومت‪ ،‬بلکه‬ ‫از راه دیپلماسی است‪ ،‬بر خالف خط امام (ره) است‪ .‬مگر‬ ‫امام (ره) بــرای تحریم و اقتصاد قیام کــرد؟ مگر این همه‬ ‫شهید برای شــکم و تحریم‪ ،‬جان خود را فدا کردند؟ مگر‬ ‫نه این است که همه شهدا در وصیتنامه هایشان‪ ،‬اسالم و‬ ‫پیروی از امام (ره) را گوشزد کرده اند؟»‬ ‫چالش فرهنگ‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یکی دیگر از مواردی که اعتراض علما و مراجع را به‬ ‫همراه داشت انتشار مطالبی در توهین به مقدسات اسالمی‬ ‫در برخی نشریات بود‪ .‬مقاله توهین امیز رونامه بهار و مطلب‬ ‫روزنامه دیگری در زیر سوال بردن حکم قصاص دو مورد از‬ ‫شاخص ترین این مطالب بودند‪.‬‬ ‫ایت الله نوری همدانی در هشــتم ابان ماه در همین‬ ‫رابطه گفته بود‪« :‬هر کس در هر رشــته ای تخصص دارد‬ ‫بایــد در همان رشــته اظهارنظر کند‪ .‬در مســائل دینی نیز‬ ‫باید متخصصــان ان اظهارنظــر کنند نه اینکــه فردی که‬ ‫چنــد کالس درس خوانده به خــود اجازه دهد ایــن کار را‬ ‫محمد نهاوندیان در سفر به قم‬ ‫با ایت الله جوادی املی هم دیدار‬ ‫کرده است‬ ‫اما اگر منحصر به انها کنیم و بار از دوش خود برداریم اشتباه‬ ‫بزرگی است و امیدواریم این اشتباه دیگر تکرار نشود‪».‬‬ ‫انجام دهد‪ .‬تخصص در احکام دین کار ساده ای نیست‪،‬‬ ‫از این رو هر فــردی نباید به خود اجازه دهــد در این عرصه‬ ‫قلم فرســایی کند‪ .‬حضرت علی(ع) برای معرفی اســام‬ ‫زحمات و مرارت های بسیاری متحمل شد ه و تمام اینها در‬ ‫طول تاریخ ثبت و ضبط است؛ این فرد که اطالعی از این‬ ‫مسائل ندارد و عقیده درستی هم ندارد چرا این گونه مسائل‬ ‫را بیان می کند؟»‬ ‫ایت الله مکارم شــیرازی هم در واکنشــی گفته بود‪:‬‬ ‫«عده ای گمــان نکننــد در دولــت جدید همه مســائل را‬ ‫می توانند تغییر دهند‪ .‬در مقاله ای که در روزنامه بهار منتشر‬ ‫شده‪ ،‬امده بود که علمای اسالم جاهل اند که بر مساله غدیر‬ ‫تاکید می کنند و سوال اینجاست که چرا گفته می شود این‬ ‫روزنامه را تعطیل نکنید‪».‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به برخی ســخنانی که از وزارت‬ ‫ارشــاد شــنیده می شــود‪ ،‬گفتند‪« :‬بعضی از این سخنان‬ ‫نگرانی هایی را به دنبال داشته؛ نمی دانم اگر بحث عفاف و‬ ‫حجاب به دست ارشاد سپرده شود کاری صورت می گیرد یا‬ ‫تعطیل می شود‪ .‬چرا گفته می شود ممیزی در کتاب نباشد یا‬ ‫اینکه روزنامه توهین کننده به حضرت علی(ع) تعطیل نشود‬ ‫یا اینکه اصرار به رفع فیلتر فیس بوک چه معنایی دارد؟»‬ ‫استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه این گونه حرف زدن‬ ‫موجب می شود ارشاد اسالمی به ارشاد غیراسالمی تبدیل‬ ‫شــود‪ ،‬گفت‪« :‬در مقاله روزنامه بهار امــده بود که علمای‬ ‫اسالم جاهل هســتند که بر مســاله غدیر تاکید می کنند و‬ ‫سوال اینجاست که چرا گفته می شود این روزنامه را تعطیل‬ ‫نکنید‪ .‬برخی گمان نکنند که در دولت جدید همه مسائل را‬ ‫می توانند تغییر دهند‪».‬‬ ‫از سوی دیگر زمانی که حقوق شــهروندی در دولت‬ ‫مطرح شد ایت الله مصباح یزدی گفت‪:‬‬ ‫«اگر مطرح می شــود که در ان بها یی و مســلمان‪،‬‬ ‫انقالبی و ضد انقالب برابرند‪ ...‬باید احســاس خطر کرد‪.‬‬ ‫وقتی بعد از گذشت ‪ ۳۵‬سال از انقالب اسالمی‪ ،‬عالی ترین‬ ‫مقام کشور بعد از رهبری‪ ،‬ســخنی بگوید که بنی صدر هم‬ ‫جرات گفتن ان را نداشت‪ .‬هرچند این عده سخن خود را در‬ ‫لفافه و به صورت غیرمستقیم بیان می کنند‪».‬‬ ‫ایت الله مکارم شیرازی در شــهریور ‪ ۹۳‬و در ابتدای‬ ‫درس خارج فقه خود با انتقاد از ســخنان ریئس جمهور که‬ ‫اظهار داشــته بود‪« :‬دولت از ابتدا معتقد بوده و امروز هم‬ ‫معتقد اســت که فرهنگ باید به اصحــاب فرهنگ واگذار‬ ‫شود» با اشاره به این سخنان فرمودند‪« :‬اخیرا دولتمردان‬ ‫می گویند متولی این کار علما هستند و با این کار می خواهند‬ ‫خودشان را معاف کنند ؛ در حالی که این اشتباه بزرگی است‪.‬‬ ‫باید این خیال را از ســر بیــرون کرد که تنها علما مســئول‬ ‫موضوعات فرهنگی هستند‪ ،‬البته این مساله درست است‬ ‫یکی دیگــر از مواردی که اعتراض گســترده علما را‬ ‫با خــود به دنبال داشــت‪ ،‬اقدامات دولــت در معرفی وزیر‬ ‫پیشــنهادی علوم و به تبع ان انتقاد از اقدامات وزیر علوم‬ ‫بــود‪ .‬ایت اللــه مکارم شــیرازی در همیــن زمینــه در حرم‬ ‫امام رضا(ع) گفت‪« :‬شــعار رئیس جمهور محترم اعتدال‬ ‫بود؛ ولی از برخی وزارتخانه ها خبرهای ناخوشایندی از عزل‬ ‫برخی نیروهای ارزشی به گوش می رسد؛ به خصوص وزارت‬ ‫اموزش و پرورش و اموزش عالی که اینده و اکنون سیاست و‬ ‫اقتصاد و فرهنگ کشور به انها وابسته است»‪....‬‬ ‫این هشــدارها مورد توجه وزیر علوم قــرار نگرفت و‬ ‫همین موجب ناراحتی عده ای از مراجع گشت‪ .‬به گونه ای‬ ‫که در سفری که وزیر علوم به قصد مالقات با مراجع به قم‬ ‫داشت‪ ،‬مورد انتقاد شــدید مراجع واقع شد و حتی ایت الله‬ ‫مکارم شیرازی حاضر به پذیرفتن و دیدار با او نشدند‪.‬‬ ‫ایت الله مکارم شــیرازی علت عدم دیدار خود با وزیر‬ ‫علوم را عزل و نصب های گسترده در این وزارتخانه عنوان‬ ‫کرده بودنــد و در توضیح ان می گویند‪« :‬دیــدار با وزیر به‬ ‫معنای تایید عزل و نصب ها بود و به همین دلیل‏در پیشگاه‬ ‫خداوند مسئول بودم‪ ،‬به همین دلیل دیدار را نپذیرفتم‪».‬‬ ‫ایت الله ســبحانی نیز در همین زمینه در پایان درس‬ ‫خارج فقه خود در مهر ‪ ۹۲‬می گوید‪« :‬متاسفانه اولین کاری‬ ‫که سرپرست وزارت علوم با ورودش به مسئولیت و قبل از‬ ‫تعیین وزیر انجام داده اســت‪ ،‬این اســت که این دو نفر را‬ ‫که خدمت اسالمی به کشور کرده اند را برکنار کرده است‪.‬‬ ‫مسئول بودن‪ ،‬طعمه چرب و نرمی نیست که مسئول گمان‬ ‫کند‪ ،‬هر گونه که خواســت می تواند در ان دخل و تصرف‬ ‫محمدجواد ظریف در سفر به‬ ‫قم تالش کرده بود تا ابهامات‬ ‫مربوط به مذاکرات هسته ای را‬ ‫برطرف کند‬ ‫علی جنتی که وزارتخانه اش با‬ ‫انتقاداتی از سوی مراجع مواجه‬ ‫شده بود دیدارهایی با مراجع قم‬ ‫داشته است‬ ‫انتقاد از حذف ممیزی کتاب‬ ‫ایت الله مکارم شیرازی در چهارم اذر ماه و در دیدار با‬ ‫اعضای کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسالمی گفته‬ ‫بود‪« :‬زمزمه اینکه سوالی را مطرح می کنند که چرا روزنامه‬ ‫موهن به موال علی(ع) تعطیل شــده اســت‪ ،‬یا ممیزی در‬ ‫کتاب نباشــد‪ ،‬یا اصرار راجع به اینکه فیس بوک باز شــود‬ ‫اینها مســائل خطرناکی اســت‪ ،‬این وضع اگــر ادامه یابد‬ ‫خطرناک است‪ .‬ارشــاد اگر بخواهد این مسیر را طی کند‬ ‫ارشاد غیر اسالمی می شود‪ .‬شــما باید محکم در برابر این‬ ‫گونه موضوعات بایســتید‪ ،‬چراکه اگر این گونه نباشــد به‬ ‫جای اینکه کمک به ارشاد اسالمی کند خالف ان را کمک‬ ‫می کند‪ .‬ما بارها نسبت به این مسائل تذکر و هشدار داده ایم‬ ‫و هزینه های ان را نیز می پردازیم‪».‬‬ ‫انتقاد از عزل و نصب های وزیر علوم‬ ‫دولت‬ ‫کند‪ .‬قرار نیست اگر دولتی امد‪ ،‬همه را عوض کند‪ ،‬بلکه اگر‬ ‫اصلحی سراغ دارد‪ ،‬او را به جای صالح بگذارد‪».‬‬ ‫انتقاد از صدور مجوز برای تک خوانی زنان‬ ‫ماجراهای احمدی نژاد و قم‬ ‫احمدی نژاد رابطه مناسبی با قم نداشت‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما یکی از مواردی که با انتقادهای گســترده مواجه‬ ‫شد مساله صدور مجوز برای تک خوانی زنان بود‪ .‬به نحوی‬ ‫که ایــات عظام صافی گلپایگانی‪ ،‬مکارم شــیرازی‪ ،‬نوری‬ ‫همدانی و علوی گرگانی نسبت به این رویکرد هشدار دادند‪.‬‬ ‫ایت الله صافــی گلپایگانی در حاشــیه درس خارج‬ ‫فقه با اشاره به اتفاقات رخ داده در حوزه فرهنگ از صدور‬ ‫مجوزهای خالف شرع از سوی وزارت ارشاد ابراز نگرانی‬ ‫کرده و گفت‪« :‬مردم با ایمان و دلسوزان انقالب اسالمی‬ ‫توقع دارند مســئوالن وزارت ارشــاد به وظایف دینی خود‬ ‫محرمات را بگیرند‪ .‬وزارت‬ ‫عمل کرده و جلوی منکــرات و ّ‬ ‫ارشاد اسالمی وظیفه بسیار سنگینی بر عهده دارد و شیوع‬ ‫بعضی از منکرات در جامعه موجب تضعیف نظام اسالمی‬ ‫مجوز نهــادی‪ ،‬معروف و مشــروع‬ ‫اســت‪ .‬منکر هرگز بــا ّ‬ ‫نخواهد شد‪».‬‬ ‫ایت الله مکارم شیرازی نیز با انتقاد از این ماجرا گفت‪:‬‬ ‫«وزارت ارشــاد ارزش های انقالب را یکی پس از دیگری‬ ‫زیر پا می گذارد‪ ،‬داد مردم بلند شــده؛ همه روزه شــکایات‬ ‫و گالیه های متعدد به دفتر ما می رســد که وزارت فرهنگ‬ ‫ارشاد که پسوند اسالمی را هم یدک می کشد چرا ارزش های‬ ‫انقالب را یکی بعد از دیگری زیر پا می گذارد‪ ».‬وی خطاب‬ ‫به دست اندرکاران وزارت ارشــاد با بیان اینکه مردم به ویژه‬ ‫مردم انقالبی را عصبانی و ناراضی نکنید‪ ،‬گفتند‪« :‬همین‬ ‫مردم انقالبی بودند که انقــاب کردند؛ ناراحت کردن انها‬ ‫خوب نیســت زیرا مسئوالن ارشاد به مســائل بی اهمیت و‬ ‫بی ارزش اهمیت می دهند‪ ،‬مردم از ما توقع دارند که تذکر‬ ‫دهیم؛ امیدواریم این تذکرات ســبب هوشــیاری شــود و‬ ‫افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقالبی را ناراحت‬ ‫نکنند‪ ،‬روی مردم انقالبی باید بیش از همه حساب کرد‪».‬‬ ‫ایت الله محمد یزدی‪ ،‬رئیس جامعه مدرســین حوزه‬ ‫علمیه قم نیز بــا توصیه بــه رئیس جمهور محتــرم از وی‬ ‫خواســت در موضع گیری ها و ســخنانی که ایــراد می کند‬ ‫مواظب باشــد تا خدای ناکرده برای کسب رضایت بخشی‬ ‫از مردم‪ ،‬از منویات مقام معظم رهبــری و ارمان های امام‬ ‫راحل‪ ،‬زاویــه پیدا نکــرده و اعتمادی که مردم به ایشــان‬ ‫کرده اند با موضع گیری های خاص و بیان برخی مســائل‪،‬‬ ‫خدشه دار نگردد‪.‬‬ ‫وی خطاب به رئیس جمهور افزود‪« :‬شما باید بدانید‬ ‫اعتمادی که مردم به شــما کرده اند با تنفیــذ مقام معظم‬ ‫رهبری‪ ،‬مشــروعیت پیدا می کند‪ .‬مطمئن باشید با اتخاذ‬ ‫چنین رویه ای بخش عمده ای از جامعه را از دست خواهید‬ ‫داد و خدای ناکرده اهســته اهســته محبوبیتتان اســیب‬ ‫می بیند‪ ».‬او همچنین با هشــدار به برخــی وزرای دولت‬ ‫یازدهم به ویژه وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی تاکید کرد‪:‬‬ ‫«در حوزه کاری خودتــان منافع اســام‪ ،‬منافع انقالب و‬ ‫منافع کشــور را بر همه چیز مقدم بدارید‪ .‬وقتی می گوییم‬ ‫منافع اســام؛ یعنی مســلمات دینی و احکام شــرعی که‬ ‫مراقبت از انان وظیفه هر مســلمانی است و اگر نسبت به‬ ‫انها کوتاهی‪ ،‬سســتی یا مخالفتی بشــود مردم ما ساکت‬ ‫نخواهند نشســت و در درجه اول مقامات روحانی و عالی‬ ‫و به خصوص مراجع معظم تقلید سکوت نخواهند کرد‪».‬‬ ‫به نظر می رسد حسن روحانی اگر چه با نقدهایی از قم‬ ‫مواجه شده اما تالش کرده رفتار رئیس رئیس جمهور سابق‬ ‫با حوزه را تکرار نکند‪ .‬رئیس جمهــور یازدهم یک روحانی‬ ‫است و تاکنون تالش داشته رابطه دولت با مراجع را حفظ‬ ‫کند‪ .‬او البته به خوبی می داند که فرهنگ و سیاست خارجی‬ ‫دو حوزه حســاس در این زمینه اســت و بایــد در این مورد‬ ‫نظرات مراجع را مورد توجه قرار دهد‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫‪2‬‬ ‫دولت‬ ‫محمود احمدی نژاد در ســال ‪ 92‬در بسیاری از موارد‬ ‫اصال شــباهتی با محمود احمدی نژاد در سال ‪ 84‬نداشته‬ ‫اســت‪ .‬مهمترین این موارد ارتباط او بــا مراجع تقلید بود‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری که وقتی منتخب مردم در ســال ‪ 84‬شــد‬ ‫ان گونه با نظــر مثبت اکثریــت مراجع مواجه شــد‪ ،‬وقتی‬ ‫ساختمان ریاست جمهوری را ترک می کرد با دلخوری های‬ ‫فراوانی از جانب مراجع مواجه شــده بود‪.‬اتفاقاتی مهم در‬ ‫ان چند سال رخ داده بود؛ از دستور حضور زنان در ورزشگاه‬ ‫گرفته تا انتخاب وزیــر زن و حرف هایی درباره دوســتی با‬ ‫مردم اســرائیل‪ .‬چنین است که حتی بســیاری از حامیان‬ ‫سرسخت او هم در مورد انچه میان او و قم به وجود امد در‬ ‫حیرت مانده اند ؛ حامیانی که همچنان به ساده زیست بودن‬ ‫و شجاعت او اشاره می کنند اما هر گز نتوانسته و نخواسته اند‬ ‫مدافع او در مورد اشتباهاتش مقابل مرا جع تقلید باشند‪.‬‬ ‫شایق» و «فاطمه الیا» بالفاصله بعد از اعالم ارا برای دیدار‬ ‫مصباح به قم رفتند‪ .‬مصباح در این دیدار گفت؛ احمدی نژاد‬ ‫ذخیره خداوند برای امروز ماست‪ .‬او تنها کاندیدایی بود که‬ ‫طرح دولت اسالمی را مطرح کرد‪.‬‬ ‫ایت الله مصباح ایــن رای اوردن را نتیجه توســل به‬ ‫حضرت ولی عصر (عج) دانست و حتی در برابر انتقادهای‬ ‫برخی کاندیداهای ریاست جمهوری از نحوه تامین هزینه‬ ‫تبلیغات انتخاباتی احمدی نژاد گفت که «برخی پول هایی‬ ‫قــرض کردند تــا بتوانند خرج ســتادهای احمدی نــژاد را‬ ‫س از‬ ‫ن دیدار خود با احمدی نژاد پ ‬ ‫بدهند‪ ».‬مصباح در اولی ‬ ‫ل را شاکری م ک ه زمین ه انتخاب ‬ ‫ی متعا ‬ ‫انتخابات گفت‪« :‬خدا ‬ ‫ب را فراهم ‬ ‫ص از انقال ‬ ‫ن دور ه خا ‬ ‫ی ای ‬ ‫ی برا ‬ ‫ن شــخصیت ‬ ‫چنی ‬ ‫ن نتیج ه خواهند رســید کــ ه انتخاب‪،‬‬ ‫ن ب ه ای ‬ ‫کرد و اینــدگا ‬ ‫ن رو توفیق ‬ ‫ت بــود و از ایــ ‬ ‫ت و معجزا ‬ ‫ن ب ه کرامــا ‬ ‫مشــحو ‬ ‫ت حضرت ‬ ‫ت را از خداوند خواستاریم‪ .‬عنایا ‬ ‫ن نعم ‬ ‫شــکر ای ‬ ‫یدست ‬ ‫نموفقیت ‬ ‫نبودک هب هچنی ‬ ‫تایرا ‬ ‫ولی عصر (عج)یارمل ‬ ‫ن زمان ‬ ‫ی ک ه در ای ‬ ‫ن نفخ ه اله ‬ ‫ت ک ه ای ‬ ‫ن اس ‬ ‫ی ما ای ‬ ‫ت و تلق ‬ ‫یاف ‬ ‫در جامعه ما دمیده شــده و اثارش در عالقه بیشتر مردم به ‬ ‫ی از مراتب ‬ ‫ی ا سالمی ظهور یافته‪ ،‬مرتبه ا ‬ ‫ن و اندیشه ها ‬ ‫دی ‬ ‫ق پیدا کرد‬ ‫ن پیامبر اسالم (ص) تحق ‬ ‫ت ک ه در زما ‬ ‫ی اس ‬ ‫چیز ‬ ‫ت ولی عصر‬ ‫ن ظهور حضر ‬ ‫ش در زما ‬ ‫و ان شاءالله مرتب ه کامل ‬ ‫ق خواهد یافت‪».‬‬ ‫(عج) تحق ‬ ‫هفته نامه «پرتو سخن» به صاحب امتیازی موسسه‬ ‫امام خمینی(ره) در شــماره ‪ 284‬مورخه ‪ 84/4/8‬یعنی پنج‬ ‫روز پس از انتخــاب احمدی نژاد در مطلبــی تحت عنوان‬ ‫«درس هــا و نکته هایــی از انتخابات در ســخنان ایت الله‬ ‫مصباح یزدی در جمع اعضای کانون طلوع مطرح شد» به‬ ‫نقل از مصباح یزدی نوشت‪« :‬من در این ‪ 26‬سال انقال ب‬ ‫ســراغ ندارم که طلبه ای یک میلیون تومــان قرض کرده‬ ‫باشــد ‪ -‬که ماهی ‪20،30‬هزارتومان برگرداند ‪ -‬برای اینکه‬ ‫خرج انتخابات بشود‪ .‬همچنین مواردی که مردم نذرهای‬ ‫عجیب و غریبی کرده انــد‪ .‬خانمی را ســراغ دارم که برای‬ ‫پیروزی اقای احمدی نــژاد‪ ،‬نذر کرده ‪ 40‬زیارت عاشــورا‪،‬‬ ‫‪ 40‬زیارت جامعه کبیــره‪ 40 ،‬زیارت ال یاســین و ‪ 14‬ختم‬ ‫قران کریم بخواند‪ .‬چند نفر از خانم هــا ‪ 140‬هزار صلوات‬ ‫نذر کردن د و چقدر تضرعات‪ ،‬گریه ها‪ ،‬زاری ها و توســا ت‬ ‫عجیب و غریب تا اینکه یک کسی پیروز شود‪ .‬در حالی که‬ ‫چندان شناخت و سابقه ای از این شخص نداشتند‪ .‬چطور‬ ‫شد که مردم به این شخص عال قه پیدا کردند؟ دیشب یکی‬ ‫از دوستان حاضر در جلسه نقل کرد‪ :‬قبل از برگزاری مرحله‬ ‫اول انتخابات به محضر یکی از علمای اهواز رسیدم‪ ،‬ایشان‬ ‫گفت نگران نباشــید‪ ،‬احمدی نژاد رئیس جمهور می شود‪.‬‬ ‫انتخاب وزیر زن از جمله‬ ‫موارد انتقادی مراجع از‬ ‫احمدی نژاد بود‬ ‫تالش برای صدور‬ ‫مجوز حضور زنان در‬ ‫ورزشگاه ها چالش‬ ‫مهمی میان دولت و قم‬ ‫به وجود اورده بود‬ ‫اغاز خوب در سال ‪84‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یکشــنبه ‪ 84/4/12‬دکتــر محمــود احمدی نــژاد‬ ‫رئیس جمهور در انتخابات ریاســت جمهوری نهم چند روز‬ ‫پس از پیــروزی در انتخابــات و در حالی که هنوز مراســم‬ ‫تنفیــذ و تحلیــف ریاســت جمهوری وی برگزار نشــده بود‬ ‫در قم با حضرات ایــات عظام فاضل لنکرانــی(ره)‪ ،‬ناصر‬ ‫مکارم شــیرازی‪ ،‬موســوی اردبیلی‪ ،‬نوری همدانی‪ ،‬میرزا‬ ‫جواد تبریــزی و صافــی گلپایگانی به طــور جداگانه دیدار‬ ‫کرد‪ .‬ضــرورت برخورد با فقــر‪ ،‬گرانی‪ ،‬بیــکاری‪ ،‬تقدیر از‬ ‫حضور چشمگیر و حماســه مردم در نهمین دوره انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری‪ ،‬اهتمــام برابــری‪ ،‬عدالــت و احیــای‬ ‫ارزش هــای اســامی و تــاش در جهت عــزت و ارتقا ی‬ ‫ایران اســامی در جهان از مواردی بود که در این دیدارها‬ ‫مورد تاکید قرار گرفت‪ .‬در میان علمــا البته رابطه ایت الله‬ ‫مصباح یزدی با محمود احمدی نــژاد بیش از دیگران مورد‬ ‫توجه بود‪ .‬او هــم در اغــاز دولت نهم حمایت هــای قابل‬ ‫توجهی داشــت و هم در دولت دهم انتقاد هــای صریح و‬ ‫مهمی از احمدی نژاد کرده بود‪.‬‬ ‫مرور این رابطه نشان می دهد که چه تغییر رویکردی‬ ‫صورت گرفته است‪.‬‬ ‫از همان ابتــدای روی کار امدن دولــت نهم همه از‬ ‫پیوندهای او با ایت الله مصباح یزدی و جمع یاران او سخن‬ ‫می گفتند‪ .‬ایت الله کــه با دولت پیشــین زاویه های تندی‬ ‫داشــت اما حاال به عنوان یاور در کنار دولت جدید ایستاده‬ ‫بود‪.‬‬ ‫ابتدا هــواداران احمدی نژاد و فعاالن ســتادی اش‬ ‫«پروین احمدی نژاد» (خواهر رئیس جمهوری) «عشرت‬ ‫ایشان گفته بود که شخصی شب بیست و سوم ماه رمضان‬ ‫در حال احیا‪ ،‬پیش از نیمه شب به خواب می رود‪ .‬در خواب‬ ‫به او ندا می شود که بلند شو برای احمدی نژاد دعا کن‪ ،‬وجود‬ ‫مقدس ولی عصر(عج) دارند برای احمدی نژاد دعا می کنند‪.‬‬ ‫می گوید من حتی اسم احمدی نژاد را نشنیده بودم و اصال ‬ ‫او را نمی شناختم!»‪.‬‬ ‫این رابطــه اما در ســال های بعد کامال تغییر شــکل‬ ‫می دهد‪ .‬گویا مهمترین مشــکل هم در ایــن میان وجود‬ ‫اســفندیار رحیم مشــایی در کنار رئیس جمهور وقت و البته‬ ‫اظهارات و مواضع او بوده است‪.‬‬ ‫ایت الله مصبــاح درباره رابطه مشــایی و احمدی نژاد‬ ‫گفته اســت‪« :‬هنوز هم برای بنده این یک معما است که‬ ‫ی با این فراســت با این هوش بــا این کارامدی‪،‬‬ ‫ چنین ادم ‬ ‫چطور شیفته یک نفری می شــود که از خودش ضعیف تر‬ ‫اســت و صدها نقطه ضعف در ان قابل رویت اســت‪ .‬برای‬ ‫بنده هنوز این معما باقی است‪ .‬اما به هر حال یک واقعیتی‬ ‫است‪ ».‬نخستین واکنش را ایت الله‪ ،‬زمانی از خود نشان داد‬ ‫که مشایی از دوستی مردم ایران و اسرائیل سخن گفت‪29 .‬‬ ‫فروردین ‪ 87‬هم در پی دیدار احمدی نژاد با همســر حسین‬ ‫فاطمی (وزیر خارجــه کابینه ملی دکتر مصدق)‪ ،‬نشــریه‬ ‫«پرتو سخن» وابسته به موسسه امام خمینی (ره) و ایت الله‬ ‫مصباح یزدی‪ ،‬بــه انتقاد صریح از احمدی نــژاد پرداخت و‬ ‫اقدام وی را زیر سوال برد! نشریه «پرتو سخن»‪ ،‬همزمان‬ ‫با ســفر احمدی نژاد به قم‪ ،‬در مطلب مفصلی تحت عنوان‬ ‫«در حاشــیه دیدار رئیس جمهور با همســر دکتر فاطمی»‬ ‫هشــدار داد که «مبادا این دیدار و تجلیــل احمدی نژاد از‬ ‫دکتر فاطمی‪ ،‬باعث احیای اندیشه های ملی گرایی شود ‪».‬‬ ‫در این مطلب‪ ،‬نســبت به اینکه «این افراد الگوی جوانان‬ ‫قرار گیرند»‪ ،‬ابراز نگرانی شده بود‪ .‬وقتی هم که مشایی از‬ ‫«مکتب ایرانی» سخن گفت بیشترین واکنش را ایت الله‬ ‫مصباح از خود نشان داد و بعدها گفت‪« :‬شعار ایران‪ ،‬شعار‬ ‫بهایی هاست‪».‬‬ ‫مصباح یزدیبااشارهبهانتخاباتاتیریاست جمهوری‬ ‫گفته است‪« :‬باید مراقب باشیم چراکه باید کسانی سر کار‬ ‫بیایند که اولویتشان اســام باشــد نه ایرانی بودن‪ ،‬اینکه‬ ‫شعار ایران بدهند این شــعار بهایی ها هم هست‪ ».‬رئیس‬ ‫موسسه اموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تاکید کرده که‬ ‫«هیچ وقت ایرانی بودن جای اسالم را نخواهد گرفت‪».‬‬ ‫ایت اللــه مصباح کــه در نقدهای صریحــش به طور‬ ‫مستقیم رحیم مشایی را هدف گرفته بود با پیام احمدی نژاد‬ ‫به مناســبت مرگ «چاوز» و «شــهید» خطــاب کردن او‬ ‫این بار به خــود احمدی نــژاد انتقاد کرد و گفــت‪« :‬برخی‬ ‫به دنبال حکومت صالحان هســتند اما هوگو چاوز را امثال‬ ‫ان می دانند‪.‬مراقب باشــید حرف های غلط نگویند‪ ،‬نیایند‬ ‫بگویند از حکومت صالحان حرف می زنیم و رئیس جمهور‬ ‫ونزوئــا را مطرح کنند‪ .‬مــا در یک کالم قا ئل به اســام‪،‬‬ ‫احکام اسالمی و در عمل به نایب امام زمان(عج) که همان‬ ‫ولی فقیه است‪ ،‬هستیم‪».‬‬ ‫‪ 24‬اردیبهشت ‪ 90‬مصباح یزدی گفت‪« :‬یک وقتی به‬ ‫برخی از دوستان نزدیکم گفتم که بیش از ‪ ۹۰‬درصد معتقدم‬ ‫که او سحر شده است! این وضعیت ابدا طبیعی نیست‪ .‬هیچ‬ ‫ادم عاقلی چنین کارهایی نمی کند‪ ،‬مگــر انکه اختیار از او‬ ‫سلب شده باشد‪ .‬این کارها هیچ توجیهی ندار د‪ .‬یک وقت‬ ‫کسی اشتباهی می کند‪ ،‬ان وقت هرچه او اشتباه می کند‪،‬‬ ‫این فرد می اید و توجیه می کند! کسی که‪ 10‬تا دوست دارد‪،‬‬ ‫‪۹‬تا دوســتش را می گذارد کنار و کارهــای دهمی را توجیه‬ ‫می کند! ایا این یک کار عاقالنه است که انسان دا ئما به ان‬ ‫ی اعتراض‬ ‫‪ ۹‬نفر اعتراض کند و حتی یک بار هم به ان دهم ‬ ‫نکند؟ چطور همه اشــتباه می کنند و کنار زده می شوند‪ ،‬اما‬ ‫این یکی می شــود مطلق و هرچه می گوید درســت است؟‬ ‫این قضیه اصال توجیه ندارد‪ ،‬اما گفتن این حرف ها عوامانه‬ ‫دولت‬ ‫است و کاری است که پیرزن ها می کنند‪ .‬زن و شوهرها سر‬ ‫هر قضیه ای که دعوا می کنند‪ ،‬می گویند جادو شده [خنده‬ ‫حضار]‪ .‬حرف عامیانــه ای بود که بگوییم البــد او را جادو‬ ‫کرده اند‪ .‬حرفی نبود که بشود همه جا زد‪ ،‬مضاف بر اینکه ما‬ ‫خودمان هم اهل این کارها نبودیم‪ .‬نه پدرمان جادوگر بود‪،‬‬ ‫نه خودمان این کاره بودیم‪».‬‬ ‫چالش های اقای رئیس جمهور!‬ ‫ایت الله مصباح که در ادامه دولت احمدی نژاد منتقد او شده بود در یکی از مهمترین سخنانش گفته بود‪:‬‬ ‫«یک وقتی به برخی از دوستان نزدیکم گفتم که بیش از ‪ ۹۰‬درصد معتقدم که او سحر شده است! این‬ ‫وضعیت ابدا طبیعی نیست‪ .‬هیچ ادم عاقلی چنین کارهایی نمی کند‪».‬‬ ‫در زنان مى بینند‪ ،‬درحالى که این طور نیست‪».‬‬ ‫بعد از مخالفت های شــدید حوزه علمیــه قم و دیگر‬ ‫مراجعتقلید‪،‬دولتمجبورشدبخشنامهمجوزحضورزناندر‬ ‫استادیوم های ورزشی را لغو کند‪( .‬انتخاب به نقل از تهران‬ ‫امروز ‪)90/11/27‬‬ ‫انتقاد از وزرای زن‬ ‫یکی دیگر از مسائلی که با انتقاد مراجع تقلید مواجه‬ ‫شــد تصمیم احمدی نــژاد برای معرفی ســه وزیــر زن به‬ ‫مجلس بود‪.‬مراجــع و علما نســبت به این اقــدام‪ ،‬اظهار‬ ‫نارضایتی کرده‪‎‬انــد و در حالی که حتی گفته شــد ایت الله‬ ‫صافی گلپایگانی از مراجع عظام تقلید در مکتوبی‪ ،‬اعتراض‬ ‫خود را به رئیس جمهور ابالغ کرده برخی ائمه جمعه نیز در‬ ‫خطبه های این هفتــه به بیان انتقادات خــود در این زمینه‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫توجیه احمدی نژاد در گفت وگوی تلویزیونی خود مبنی‬ ‫بر اینکه ‪ ۵۰‬تن از ‪ ۳۱۳‬یار اصلی امام زمان(ع)‪ ،‬زن هستند‬ ‫نیز برای متقاعد کردن علما کارساز نشد‪.‬‬ ‫جنجال های مشایی‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫با این حــال غیر از این مــورد می تــوان روابط دولت‬ ‫نهم با روحانیــت را در مقایســه بــا دولت دهــم رابطه ای‬ ‫نسبتا خوب توصیف کرد‪ .‬اما با گذشــت زمان و رسیدن به‬ ‫سال های پایانی دولت نهم این روابط همچنان دستخوش‬ ‫چالش هایی است که در حاشیه اکثر انها یک نام زیاد شنیده‬ ‫می شــد برخی موارد چون اظهارنظرهای مشــایی معاون‬ ‫گردشگری و صنایع دستی دولت احمدی نژاد به ویژه سخنان‬ ‫وی درباره دوستی با مردم اســرائیل ‪ ۲۹‬تیرماه ‪ ۸۷‬و مراسم‬ ‫حامالن قران ‪ ۱۸‬ابــان ‪ ۸۷‬واکنش های تند مراجع تقلید و‬ ‫روحانیت را برانگیخت‪ .‬اگر چه احمدی نژاد‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫ســقای بی ریــا را به عنوان مشــاور رئیس جمهــور در امور‬ ‫روحانیت انتخــاب کرد اما در ســال های پایانی دولت نهم‬ ‫برخی سایت ها از امتناع برخی مراجع از دیدار با رئیس جمهور‬ ‫خبر می دادند و ایت الله مصباح یزدی را تنها میزبان دولت در‬ ‫سفر به قم عنوان می کردند‪.‬‬ ‫هر چند رئیس جمهور در ‪ ۲۷‬اســفند ‪ ۸۸‬در سفر به قم‬ ‫با برخی مراجع عظام تقلید از جمله ایت الله نوری همدانی‬ ‫دیدار کرد ‪ ،‬اما در تیرماه ‪ ۸۹‬و پس از اظهارات مرتضی نبوی‬ ‫مدیرمســئول روزنامه رسالت و عضو ارشــد شورای مرکزی‬ ‫جامعهاسالمیمهندسینمبنی برپدیدامدنجریانانحرافی‬ ‫توســط حامیان احمدی نژاد وی ان را «جریان اصولگرای‬ ‫منهای روحانیت» عنوان کرد و نشــان داد کــه این رابطه‬ ‫ابســتن حوادث بســیاری اســت‪ .‬مرتضی نبوی در تشریح‬ ‫مواضع این جریان می افزاید‪« :‬این جریانی است که خود را‬ ‫اصولگرا می داند‪ ،‬به والیت اقا امام زمان( عج) اعتقاد دارد‬ ‫لکن به نظر می اید که به نقش روحانیت در تاریخ تشیع و در‬ ‫جریان انقالب خیلی اعتنایی نــدارد‪ ...‬در نظر این طیف‬ ‫نقشی که روحانیت همیشه داشــته و نقاهت و والیت فقیه‬ ‫در طول تاریخ داشته کم اهمیت بوده و این جریان احساس‬ ‫استغنا می کند از اینکه با تکیه بر روحانیت اصیل و انقالبی‬ ‫شیعه کار خود را به پیش ببرد‪....‬‬ ‫‪ ...‬ایــن ادم ها می گویند که ما مســتقیم بــا اقا امام‬ ‫زمان(عج) ارتباط می گیریم و به شما راه را نشان می دهیم‪.‬‬ ‫صرف مخالفت با تصدی امــور اجرایی توســط روحانیت‬ ‫نیســت و مســاله عمیق تر اســت‪ ....‬اینها می گویند ادم‬ ‫می تواند از طریق یک پیرزن بی سواد هم ارتباط برقرار کرده‬ ‫و نیازهای دینی خود را تامین کند و نیازی به روحانیت نیست‪.‬‬ ‫البته من یک نکته ای را روشن کنم‪.‬‬ ‫اینها نباید به معنای ان باشــد که ما در مقام تضعیف‬ ‫اقای احمدی نژاد هستیم و نکند که این حرف ها اثار سوئی‬ ‫داشته باشــد‪ ».‬وی در ادامه تاکید می کند‪« :‬در انتخابات‬ ‫ســال گذشــته من خیلی واضح از ایشــان حمایت کردم و‬ ‫االن هم تیرماه ‪ 89‬از «مواضع سیاســت خارجی ایشان»‬ ‫خیلی قاطعانه حمایت می کنم‪ ،‬چرا که عالوه بر قاطعیت و‬ ‫شجاعت به مواضع انقالب و رهبری خیلی نزدیک است‪».‬‬ ‫نبوی همچنین تصریح می کند‪« :‬من می خواهم هشــدار‬ ‫بدهم که این جریان یادش نرود که یکی از ارکان اتکا و یکی‬ ‫از اصلی ترین پشتوانه هایش ایت الله مصباح یزدی بوده و‬ ‫امروز این جریان چند هشدار اساسی از ایشان دریافت کرده‬ ‫است‪ .‬اینها نشانه است و این جریان فکر نکند که می تواند‬ ‫بدون اتکا بر جریان اصیل انقالبی و روحانیت مسیر خود را‬ ‫پیش برده و موفق شود‪ .‬این یک کژ راهه جدید است که به‬ ‫اصطالح ره به ترکستان می برد‪( » .‬افتاب به نقل از گفت وگو‬ ‫ب ا هفته نامه پنجره‪)89/4/18 ،‬‬ ‫اما مجتبی ثمره هاشمی مشــاور ارشد رئیس جمهور‬ ‫در واکنش به اینکه برخی که معتقدنــد دولت با روحانیت و‬ ‫مرجعیت زاویه دارد و در صدد کمرنگ کردن نقش انها است‬ ‫تصریح کرد‪« :‬برخی با سر دادن داستان هایی مبنی بر اینکه‬ ‫دولت از روحانیت و مرجعیت فاصله دارد در صدد القای این‬ ‫مطلب هستند که مبانی دولت «اسالمی و دینی» نیست در‬ ‫حالی که تنها دولتی که بیشترین مباحث را پیرامون دولت‬ ‫اســامی انجام داده و باالترین گفتمان را بــا حفظ مبانی‬ ‫انسانی و الهی داشــته دولت احمدی نژاد اســت‪( ».‬ایرنا‬ ‫‪)89/12/21‬‬ ‫سیاست‬ ‫هر چه زمان می گذشــت پدید امدن برخی مسائل و‬ ‫بیان برخی مواضع فاصله رئیس جمهور وقت با علما و مراجع‬ ‫را بیشتر می کرد‪ .‬دلخوری علما و مراجع عظام به حدی شد‬ ‫که در ماجرای سفرهای استانی رئیس جمهور به قم شایعاتی‬ ‫مطرح شــده که خیلی زود رنــگ واقعیت به خــود گرفت؛‬ ‫برخی مراجع و علما به دولت اجازه مالقات نمی دادند! این‬ ‫اختالفات تنها در دولت نهم نمود نداشــت بلکه در دولت‬ ‫دهم به شــکلی دیگر نیز افزایش پیدا کرد‪ .‬اما کلید ماجرا‬ ‫از کجا زده شد‪ .‬دستور احمدی نژاد مبنی بر حضور زنان در‬ ‫استادیوم های ورزشی را شــاید بتوان اولین چالش دولت‬ ‫نهم با روحانیت و مراجع تقلید دانست‪ .‬مرتضی اقا تهرانی‬ ‫استاد اخالق هیات دولت در گفت وگویی به بخشنامه دولت‬ ‫درباره حضور زنان در استادیوم های ورزشی اشاره می کند و‬ ‫می گوید که ایت الله مصباح یزدی مخالف این اقدام دولت‬ ‫بود و به این خاطر از اقاتهرانی خواست تا احمدی نژاد را از‬ ‫نظر منفی وی مطلع سازد‪ .‬بر اساس گفته های اقاتهرانی‪،‬‬ ‫احمدی نژاد از اطــاع درباره رای ایت اللــه مصباح در این‬ ‫زمینه قــول داد که این بخشــنامه را امضا نکنــد اما ظاهرا‬ ‫رئیس جمهور بعد از رفتــن اقاتهرانی نظرش را تغییر داده و‬ ‫این بخشنامه را امضا می کند‪ .‬اقاتهرانی در ادامه می افزاید‪:‬‬ ‫«پس از این بخشــنامه‪ ،‬ایت الله مصباح من را خواستند و‬ ‫فرمودند مگر من به شما نگفتم موضوع را به رئیس جمهور‬ ‫بگویید و من گفتم که به ایشــان گفته ام که ایشان به فکر‬ ‫فرو رفتند و فــوق العاده ناراحت شــدند‪ ».‬ایت الله مصباح‬ ‫یزدی ســپس اقاتهرانی و ســقای بی ریا را مامور می کند تا‬ ‫مجددا با احمدی نژاد دیــدار کنند‪ .‬هر چنــد اقاتهرانی در‬ ‫ادامه گفت وگوی خود اشــاره ای به نتیجــه مذاکراتش با‬ ‫احمدی نژاد نمی کند‪.‬‬ ‫ایت الله فاضل لنکرانی و ایت الله میرزا جواد تبریزی‬ ‫صراحتا اعالم کردند که حضور بانوان در ورزشگاه ها به هیچ‬ ‫وجه جایز نیســت‪ .‬مرحوم ایت اللــه فاضل لنکرانی هم در‬ ‫درس خود اعالم کرد‪« :‬به حرف های سخیفی که از برخی‬ ‫شنیده می شــود توجه نکنید‪ ،‬هر جا دیدید اسالم در خطر‬ ‫است‪ ،‬فریاد بزنید و نهراسید‪» .‬‬ ‫ایت الله صافى گلپایگانى هم ضمن مخالفت با این‬ ‫دستور‪ ،‬از این قضیه ابراز ناخرسندى کرد که تذکراتش در‬ ‫مورد عفاف و حجاب زنان شنیده نشده است‪ .‬ایت الله مکارم‬ ‫شــیرازی در این زمینه گفت‪« :‬ایشــان (احمدی نژاد) باید‬ ‫دقت داشته باشند‪ ،‬مسائل کشور را یک شبه با یک تصمیم‬ ‫نمى توان حل کرد‪ .‬در هر مســاله اى باید به مشاوران اگاه‬ ‫به ان زمینه مراجعه کرد‪ .‬در مسائل دینى به مراجع و علما‪،‬‬ ‫در مســائل اقتصادى به اقتصاددانان‪ ،‬در مسائل سیاست‬ ‫خارجى به اشنایان به سیاست خارجى‪ .‬اقاى رئیس جمهورى‬ ‫نباید تنها به مشاوران خودشان در این زمینه قناعت کنند‪».‬‬ ‫جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز با صدور اطالعیه ای از‬ ‫نظر مراجع در این باره حمایت و از صدور چنین دستوری ابراز‬ ‫تاسف کرد‪ .‬احمدی نژاد اما در واکنش به این اظهارنظر ها در‬ ‫سفر استانی زنجان گفت‪« :‬در محیط هایى که زنان حضور‬ ‫دارند ان محیط سالم و عاطفى خواهد بود و انحراف اخالقى‬ ‫مرد و زن نــدارد‪ .‬بعضــى از تعصبات در مــورد زنان متعلق‬ ‫به اسالم نیست‪ .‬متاســفانه هر جا بحثى از فساد اخالقى‬ ‫مى شود‪ ،‬خانم ها در این مورد مقصر شناخته مى شوند‪ ،‬اما‬ ‫مگر مردان مشکل ندارند؟ متاسفانه بعضى ریشه مفاسد را‬ ‫‪45‬‬ ‫دولت‬ ‫با پیش امدن موضوع برکناری مصلحی وزیر اطالعات‬ ‫بحث جریان انحرافی نیز اوج گرفت و در این میان هفته نامه‬ ‫«شما» ارگان رسمی حزب موتلفه مبادرت به انتشار مطالبی‬ ‫به نقل از ایت اللــه مصباح یزدی کرد که نشــان می داد ان‬ ‫گونه که اقای ثمره هاشــمی گفته بود‪ ،‬نیســت‪ .‬بر اساس‬ ‫این گزارش ایت الله مصباح یزدی در بخش هایی از دیدار با‬ ‫اعضای حزب موتلفه اسالمی گفت‪« :‬کدام منطق سیاسی‬ ‫ایجاب می کند که ایشان در برابر حکم رهبری که این قدر‬ ‫از او حمایت کردند‪ ،‬بایســتد و ایشان‪ ،‬همه علما و مراجع و‬ ‫همه متدینینی را که تابع مراجع‪ ،‬مخصوصا تابع مقام معظم‬ ‫رهبری و عاشق ایشان هســتند‪ ،‬از خود ناراضی کند؟ تمام‬ ‫همکاران نزدیک خود‪ ،‬حتی برادر خود را ناراضی کند‪ ،‬ان‬ ‫هم با خیــال اینکه فردی در کنارش هســت که فوق العاده‬ ‫است؟ کدام منطق عقلی این را قبول می کند؟ اینها شاهد بر‬ ‫این است که این جریان‪ ،‬عادی نیست‪ .‬اینها بیماری است‪.‬‬ ‫اگر کســی راهش را بلد اســت‪ ،‬باید بیماری را عالج کرد و‬ ‫بیمار را نجات داد‪ ،‬و اال باید تالش کرد که خطر این جریان‬ ‫گســترش پیدا نکند‪( ».‬جهان به نقل از هفته نامه «شما»‬ ‫اردیبهشت ‪)۹۰‬‬ ‫در عین حال ایت الله مصباح یــزدی در ‪ ۲۳‬تیرماه ‪۹۰‬‬ ‫در گفت وگو با مهر با بیان اینکه مــردم نمی گذارند جریان‬ ‫انحرافی به انقالب اســامی ضربه بزند‪ ،‬تاکید کرد‪ :‬هنوز‬ ‫هم به احمدی نــژاد اعتقــاد دارم و از وی حمایت می کنم‪.‬‬ ‫«اما حجت االسالم سیدمحمد غروی» عضو شورای عالی‬ ‫حوزه علمیه قم انتقادهای صریح تری از رویکرد دولت نسبت‬ ‫به مراجع و روحانیــت دارد‪ .‬وی با انتقاد از عدم توجه دولت‬ ‫به توصیه های مراجع و علما تصریح کرد‪« :‬برخی از مراجع‬ ‫بزرگ ما هم اکنون مقابل دولت موضــع دارند که الاقل در‬ ‫دوره قبل از انتخابات بر اساس موضع گیری ها و شعارهایی‬ ‫که داده می شد و تعریف دیگران‪ ،‬هم خودشان به دولت رای‬ ‫داده بودند و هم توصیه کرده بودند که به اقای احمدی نژاد‬ ‫رای بدهند»‪.‬‬ ‫وی با اشــاره به اینکه «برخی مراجــع اجازه مالقات‬ ‫به رئیس جمهــور را ندادند» افزود‪« :‬تــا جایی که من خبر‬ ‫دارم در این خصوص واســطه های قوی نیز وجود داشت‬ ‫که برخی شان از علمای قوی و بلندمرتبه قم بودند‪ .‬اینها با‬ ‫مراجع تماس گرفتند و برخی هم به طور حضوری تشــریف‬ ‫بردند ولی ایــن مراجع گفتند خیر‪ .‬چرا کــه نقطه نظراتی را‬ ‫مطرح کردند ولی از ســوی دولت عمل نشــد‪ .‬االن برخی‬ ‫علمایی که همان موقع حمایت هایی از احمدی نژاد کردند‬ ‫و هزینه شــدند دیگر نه تنها دفاع نمی کنند بلکه نقد جدی‬ ‫دارند‪ .‬این مساله نه مصلحت دولت و نه مصلحت هر دولتی‬ ‫در نظام اسالمی است و نه اثرات خوبی دارد‪».‬‬ ‫وی در پاسخ به این سوال که دلیل سکوت مراجع در‬ ‫مقابل اقدامات دولت چیســت می افزاید‪« :‬دلیل سکوت‬ ‫مراجع یا این است که جمع بندی شان این است که سکوت‬ ‫کنند یا اینکه به خاطر عدم تضعیف نظام جمهوری اسالمی‬ ‫از اظهارنظر راجع به عملکرد دولــت خودداری می کنند‪».‬‬ ‫(خبرانالین ‪)90/2/28‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫احمدی نژاد به دنبال تلطیف روابط تهران ‪ -‬قم‬ ‫امــا در ســال اخــر دوره ریاســت جمهوری محمود‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬دولت دهــم تصمیم به بهبــود روابط با علما‬ ‫و مراجــع گرفــت‪ .‬رابطه ای کــه در طول ســال های قبل‬ ‫رو به ســردی رفتــه و انتقاداتــی را از قم در مقابل پاســتور‬ ‫برانگیخته بود‪ .‬احمدی نژاد که در همه ان سال ها با سکوت‬ ‫و بی توجهی از کنار ارشادات و انتقادات علما و مراجع گذشته‬ ‫بود در روزهای اخر بــه هر طریقی به دنبال بهبــود روابط با‬ ‫قم بود‪ .‬انچنان که میرتاج الدینی را به عنوان مســئول امور‬ ‫روحانیــت رئیس جمهوری منصــوب کرد‪ .‬امــا زمان برای‬ ‫احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور به پایان رسیده بود‪.‬‬ ‫رابطه وزیر بهداشت با مراجع‬ ‫از بقیه بهتر است‬ ‫نسبت دولت یازدهم با مراجع درگفت وگو با موسی قربانی‬ ‫برای شــروع گفت وگو لطفا بفرماییــد‪ ،‬در مورد‬ ‫اهمیت نوع رابطه دولت ها با مراجع عظام تقلید‬ ‫و حوزه علمیه قم شما چه نظری دارید؟‬ ‫تردیدی در خیرخواهی و خیراندیشــی و توصیه‬ ‫مراجع عظام تقلید به رعایت موازین شرعی نیست‪ ،‬هر چه‬ ‫می گویند از باب مصلحت اســت که برای جامعه اسالمی‬ ‫فکر می کنند‪ .‬البته شــاید برخی افراد در حد مرجعیت هم‬ ‫نباشــند و حرف های سیاســی بزنند که قابل توجه نیست‬ ‫اما عمده مراجــع خیرخواه مردم‪ ،‬نظام و دولت هســتند و‬ ‫بر همین اســاس تذکراتی می دهند‪ .‬فکــر می کنم توجه‬ ‫دولت ها بــه تذکــرات خیرخواهانــه مراجع تقلیــد باعث‬ ‫همراهی بیشــتر جامعه با دولت ها می شود بنابراین تعامل‬ ‫دولت ها با مراجع عظام تقلید بیشتر از انکه بخواهد نفعی‬ ‫برای مراجع داشته باشــد که ندارد‪ ،‬دولت ها نفع می برند‪.‬‬ ‫اگر دولت ها از مراجع حرف شنوی داشته باشند‪ ،‬هم اعتماد‬ ‫مردم به دولت ها افزایش پیدا می کند و هم وقتی دولت ها‬ ‫نیاز دارند کــه مراجع توصیه به مردم کننــد‪ ،‬مراجع به طور‬ ‫متقابل توجه خواهند کرد‪ .‬چــون خیلی جاها پیش مراجع‬ ‫می روند به انها گزارش می دهند و در خواست می کنند که‬ ‫درباره موضوعی توصیه ای به مردم کنند‪ ،‬خب مراجع هم‬ ‫این کار را می کنند‪ ،‬در واقع بیشــتر منافعش عاید دولت ها‬ ‫می شود و از این جهت تعامل کار بســیار ارزشمند و خوبی‬ ‫است‪.‬‬ ‫کدام دولت ها در ارتباط گیری بــا مراجع به نظر‬ ‫شــما قوی تر عمل کردند و کدام یک ضعیف تر‬ ‫بودند؟‬ ‫حــاال اینکــه کــدام یک قوی تــر عمــل کردند‬ ‫نمی دانم‪ .‬یک مقداری نیاز دارد گذشته را در ذهنم احصا‬ ‫کنم‪ ،‬در واقع فراز و نشــیب داشــتند‪ .‬دوره مجلس ششم‪،‬‬ ‫حداقل مجلس خیلی به توصیه مراجع گوش نمی کرد که‬ ‫بعضی مراجع حتی به مجلس نامه نوشتند و تذکر دادند که‬ ‫چرا مصوبات این جــوری دارد‪ .‬بعضی دولت ها هم گاهی‬ ‫روی چیز های خاصی گــوش به حرف مراجــع می دادند‬ ‫که انها حساســیت بیشتری داشــتند‪ .‬یعنی در واقع برخی‬ ‫دولت ها استفاده ابزاری می کردند‪ .‬یک مورد خاصی را که‬ ‫بیشتر مورد توجه مراجع بود گوش می دادند و خودشان را‬ ‫پیرو مراجع معرفی می کردند و ‪ 10‬تا مورد دیگر را هم گوش‬ ‫نمی کردند‪ .‬این موارد هم بوده بنابراین فرا زو نشیب داشتند‬ ‫اما اینکه بگویم کدام یکی استحکام بیشتری داشته حضور‬ ‫ذهن ندارم‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫ارائه گزارش به صورت‬ ‫مستقیم توسط دولتمردان‬ ‫کار خوبی است‪ ،‬چون گاهی‬ ‫برخی مسائل به صورت‬ ‫نادرست منعکس و باعث‬ ‫موضع گیری هایی می شود‪.‬‬ ‫البته اگر هم غیر از ارائه‬ ‫گزارش کسب نظر هم باشد‬ ‫بهتر است‬ ‫احمدی نژادبرموضعخود‬ ‫اصرار داشت‪ .‬کاری را هم که‬ ‫می خواستبکندمی خواست‬ ‫بگویدمنکردم‪،‬یکویژگی‬ ‫داشتکه درکارشبود این‬ ‫باعثتنشمی شدبنابرایناگر‬ ‫ازتوصیه ای خوششنمی امد‪،‬‬ ‫همینباعثمی شدکهیک‬ ‫قدریروابط خراب شود‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫افتاده است همه می روند برنامه هایشان را عرضه می کنند‪،‬‬ ‫انهایی که عملکردشان مثبت تر بوده مثال وزارت بهداشت‬ ‫و دفتــر رئیس جمهور بیشــتر می روند و بیشــتر دلشــان‬ ‫می خواهد ارتباط بگیرند‪ .‬بعضی هم از این کار در می روند‬ ‫یا می روند جاهایی که مثل خودشــان فکر می کنند‪ .‬حاال‬ ‫وزارت ارشاد شاید در این حوزه باشد که خیلی دغدغه های‬ ‫مراجع را نتوانســته عملیاتی کند منتها برای اینکه نگویند‬ ‫نرفت‪ ،‬می روند پیش برخی مراجعی که همســویی فکری‬ ‫با انها دارند و چیزی نمی گویند‪ ،‬البته انها هم شروع کردند‬ ‫ایت الله اردبیلی اخیرا تذکرات جدی در مسائل اقتصادی‬ ‫دولت داده است‪.‬‬ ‫در حوزه سیاســت خارجــی مخصوصا در قضیه‬ ‫برجام ایا دولت توانسته ان ارتباط الزم را بگیرد؟‬ ‫با برخی گرفته‪ ،‬ولی برخی نیز از توضیحات دولت‬ ‫قانع نشدند‪.‬‬ ‫به نظرتــان در دولت کدام قســمت قــوی بوده‬ ‫است؟‬ ‫وزیر حوزه بهداشت و سالمت ارتباطاتش خوب‬ ‫بوده و توضیحاتش هم برای مراجع قانع کننده بوده است‪،‬‬ ‫در سیاست خارجی برخی توضیحات برای مراجع قانع کننده‬ ‫نبوده‪ ،‬در حوزه فرهنگ برخــی مواقع تا حدی توضیحات‬ ‫قانع کننده نبوده که مراجع وقت مالقات ندادند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫موسی قربانی معتقد است دولتمردان یازدهم‬ ‫بیشتر پیش مراجع می روند و اینکه رئیس جمهور‬ ‫روحانی است عمال در چنین رویکردی تاثیر مثبت‬ ‫داشته است‬ ‫سیاست‬ ‫وضعیــت دولــت روحانی را نســبت بــه دولت‬ ‫احمدی نژاد چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫دولتمردان یازدهم بیشــتر پیش مراجع می روند‬ ‫اما اینکه حاال مراجع از تعامل اینها راضی هستند‪ ،‬روشن‬ ‫نیســت چون بعضی مراجع هم تذکر دادنــد و حتی برخی‬ ‫وزرا را نپذیرفتند‪ ،‬اینها را داریم یعنی اینها می روند اما از ان‬ ‫طرف چقدر به نصایح مراجع گوش کردند نیاز به بررســی‬ ‫دارد‪ .‬اجماال برخی مراجع از اینکه توصیه شان مورد توجه‬ ‫قرار نگرفته ناراضی هستند‪.‬‬ ‫درمورد باالنس کــردن در حکومــت دینی میان‬ ‫حاکمیت و نظر مراجع چه نظری دارید؟‬ ‫خود رهبــر معظم انقالب فرمودنــد «نظر مراجع‬ ‫حفظ شــود»‪ .‬مواردی داشــتیم مثل اینکه خانم ها بروند‬ ‫ورزشــگاه‪ ،‬خب مراجع موضع گرفتنــد‪ .‬احمدی نژاد هم‬ ‫گوش نمی کرد‪ ،‬خود رهبری معظم فرمودند که «دولت نظر‬ ‫مراجع را رعایت کند»‪ ،‬اگــر در موضوعی بحث اختالفی‬ ‫میان مراجع وجود داشت‪ ،‬دولت باید از رهبری تبعیت کند‪،‬‬ ‫اگر فتــوای رهبری با فتوای یک مرجــع در قم یا نجف در‬ ‫موضوعی اختالف دارد روشن است که حکومت از رهبری‬ ‫باید تبعیت کند اما جایــی که اختالفی وجــود ندارد مثال‬ ‫مراجع توصیه می کنند مشکالت اقتصادی مردم رسیدگی‬ ‫شــود یا دغدغه های فرهنگی که برخــی مراجع گفتند که‬ ‫ولنگاری فرهنگی را راه نیندازید‪ ،‬حرف های درستی است‬ ‫که دولت باید عمــل کند‪ .‬اینهــا با تبعیــت از نظر رهبری‬ ‫منافاتی ندارد و همسوی توصیه های رهبری است که اتفاقا‬ ‫اگر برخی توصیه ها را مراجع بگویند بهتر است که همه چیز‬ ‫به گردن رهبری هم نیفتد‪ .‬عمال بســیاری از دغدغه های‬ ‫مراجع را دولت احمدی نژاد مورد توجه قرار می داد اما یک‬ ‫بد اخالقی داشــت که گاهی گوش نمی کردند در حالیکه‬ ‫خودش این دغدغه ها را داشت‪ .‬البته دولت احمدی نژاد‬ ‫یکسری مسائل مبنی بر توجه به حوزه ها و افزایش اعتبارات‬ ‫حوزه ها را هم داشــت اما یک بد اخالقی هم داشــت که‬ ‫متاسفانه به برخی مسائل گوش نمی کرد‪.‬‬ ‫اینکه رئیس جمهور روحانی است تاثیری هم در‬ ‫ارتباط بهتر گرفتن با مراجع عظام تقلید دارد؟‬ ‫عمال تاثیر مثبت داشــته تا حاال چــون نگاه این‬ ‫بوده که بیشتر درک می کرده است‪.‬‬ ‫به نظر شــما اینکه اقای نهاوندیان رئیس دفتر‬ ‫رئیس جمهــور رفته و توضیحات و گزارشــی به‬ ‫مراجع داده چقدر می تواند در اجرای سیاست ها‬ ‫و برنامه های دولت راهگشا باشد؟‬ ‫ارائه گزارش به صورت مستقیم توسط دولتمردان‬ ‫کار خوبی اســت‪ ،‬چون گاهــی برخی مســائل به صورت‬ ‫نادرست منعکس و باعث موضع گیری هایی می شود‪ .‬البته‬ ‫اگر هم غیر از ارائه گزارش کسب نظر هم باشد بهتر است‬ ‫یعنی مثال جلوتــر برنامه های دولت را ارائــه کنند و مراجع‬ ‫هم نظر خودشــان را بدهند و ان نظرات را در مواردی که‬ ‫مخالف نظر رهبری نیست مورد توجه قرار دهند این کار از‬ ‫یک تنش جلوگیری می کند چون به جای اینکه کاری کنند‬ ‫وسط کار یکی از مراجع نامه ای بنویسد که این خالف شرع‬ ‫است بهتر است اول عرضه کنند‪ .‬بعضی از فیلم هایی که‬ ‫ســاختند یا برخی تصمیمات بانکی‪ ،‬مراجع نظرات جدی‬ ‫درباره انها دارند‪ ،‬اگر نظرات را بگیرند و برنامه های دولت‬ ‫را تنظیم کنند که تنش در جامعه ایجاد نشــود مراجع بعدا‬ ‫اعتراض نکنند این حتما می تواند بعدا کار سازنده ای باشد‪.‬‬ ‫بــه نظــر شــما در کــدام حوزه هــا دولــت در‬ ‫ارتباط گیــری با مراجع قــوی عمل کــرده‪ ،‬کجا‬ ‫بایــد رویکرد خــود را تقویت کنــد و کجا ضعیف‬ ‫بوده است؟‬ ‫االن که همه انها می خواهند ارتباط قوی داشته‬ ‫باشند به نظر من همه مثل هم بودند یعنی یک مسابقه راه‬ ‫نقش رابط دولت و مراجع هم مهم است؟‬ ‫حتما فــردی که می رود و شــیوه بیانــی و اعتبار‬ ‫اجتماعی و سیاسی که دارد حتما اثرگذار است‪.‬‬ ‫در دولت گذشته اقای سقای بی ریا رابط دولت و‬ ‫مراجع بود‪ ،‬در دولت یازدهم اقای نمازی این کار‬ ‫را انجام می دهد‪ ،‬انها چقدر با هم فرق می کنند؟‬ ‫اقای نمازی را نمی شناسم‪ .‬باالخره استاندار قم‬ ‫نماینده دولت است‪ .‬هر وزیری و مقامی که می خواهد پیش‬ ‫مراجع برود‪ .‬استاندار قم می تواند با مراجع هماهنگ کند‬ ‫اینکه چه کسی تقاضای مالقات کند مهم نیست‪ ،‬مهم این‬ ‫است که مالقات چه کسی می رود‪.‬‬ ‫اقــای احمدی نژاد ابتدای دولتش خیلی ســعی‬ ‫می کرد رابطه اش بــا مراجع تنگاتنگ باشــد اما‬ ‫اواخر دولتش تنش زیاد شد‪ ،‬اینده روابط دولت‬ ‫اقای روحانی با مراجع را چگونه می بینید؟‬ ‫احمدی نژاد بر موضع خود اصرار داشــت‪ .‬کاری‬ ‫را هم که می خواســت بکند می خواست بگوید من کردم‪،‬‬ ‫یک ویژگی داشت که در کارش بود این باعث تنش می شد‬ ‫بنابراین اگر از توصیه ای خوشش نمی امد‪ ،‬همین باعث‬ ‫می شد که یک قدری روابط خراب شود‪ .‬روحانی می خواهد‬ ‫رابطه را حفظ کند منتها بعضی جاها سیاست های دولت با‬ ‫افکار برخی مراجع سازگار نیست ممکن است که اگر روند‬ ‫عدم توصیه مراجع ادامه پیدا کند قدری نارضایتی مراجع‬ ‫مطرح شــود چون وقتی دولتی ســرکار می اید‪ ،‬به خودی‬ ‫خود یکســری افراد می گویند این دولت هنوز زمینه عمل‬ ‫پیدا نکــرده و خیلی چیــزی نمی گویند ولی بعــد از مدتی‬ ‫که گذشــت‪ ،‬خواســته ها جدی می شــود و ان وقت اگر‬ ‫توصیه ها را رعایت نکنند طبیعتا ممکن است باالخره برخی‬ ‫نارضایتی ها به وجود بیایــد‪ ،‬در مقابل اگر هم توصیه ها را‬ ‫رعایت کنند مشکلی پیش نمی اید‪.‬‬ ‫یعنی اگر میان دولت و مراجع تنش ایجاد شــود‬ ‫اجرای سیاســت ها به مشــکل می خورد‪ ،‬اما اگر‬ ‫روابطه خوب باشــد عملیاتی شــدن برنامه های‬ ‫اجرایی تسهیل می شود؟‬ ‫در جایی که اختالف نظر اســت نظرات رهبری‬ ‫مالک عمل است‪ ،‬چون به هر حال در مسائل اجتماعی و‬ ‫سیاسی نمی شود چند حکم وجود داشته باشد‪ .‬در مسائل‬ ‫دیگر که اختالف برانگیز نیســت‪ ،‬هر چقدر نظرات مراجع‬ ‫رعایت شود کار خوبی است‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫دولت‬ ‫رابطه دولت روحانی با مراجع بهتر از احمدی نژاد است‬ ‫گفت وگوی مثلث با محسن غرویان‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫هفتــه گذشــته اقــای نهاوندیــان‪ ،‬رئیس دفتر‬ ‫رئیس جمهــور خدمت مراجع عظــام تقلید رفت‬ ‫وگزارشی از کارها و برنامه های دولت به انها ارائه‬ ‫داد ‪ .‬ارتباط دولت ها با حوزه علمیه و مراجع عظام‬ ‫تقلید چه اهمیتی دارد؟‬ ‫ارتبــاط دولت ها بــا مراجــع در کشــورهایی که‬ ‫حکومت های انها سکوالر است‪ ،‬معنا و مصداقی ندارد ولی‬ ‫در کشوری مثل ایران که دولت دینی سرکار است ‪ ،‬در راس‬ ‫نظام یک مرجع تقلید و مجتهد قرار دارد ‪ ،‬قانون اساســی‬ ‫ نیز براساس قوانین شــریعت تنظیم شده است و مردم هم‬ ‫مردم متدین و مذهبی هستند‪ ،‬ارتباط دولت با مراجع عظام‬ ‫تقلید مصداق پیــدا می کند که دولتمــردان دائم با مراجع‬ ‫تقلید ارتباط داشته باشــند چون مراجع بزرگترین مقامات‬ ‫مذهبی و دینی کشور هستند‪ ،‬تفسیر دین و دانش دینی را‬ ‫ارائه می کنند و قوانین و مقررات دینی را انها تبیین می کنند‪،‬‬ ‫از این جهت الزم اســت دولتمردان‪ ،‬رئیس جمهور و وزرا‬ ‫دائم با مراجع مرتبط باشند و نظرات انها را در نظر بگیرند‪،‬‬ ‫اگر انها اشکاالتی به قوانین‪ ،‬مقررات و نحوه اجرا و برخی‬ ‫سیاســتگذاری ها دارند بیــان کنند و اگــر دولتمردان هم‬ ‫نکاتی دارند بگویند‪ .‬به خصوص که االن رئیس جمهور خود‬ ‫شخصیتی روحانی و عالم دینی است‪ ،‬اگر او دیدگاه هایی‬ ‫دارد به اطالع مراجع برساند چون این تبادل نظرات بر حفظ‬ ‫صبغه دینی و مذهبی حکومت کمک می کند بنابراین از این‬ ‫جهت اهمیت دارد‪.‬‬ ‫یک نکته ای که اشاره داشتید و نیاز است بیشتر‬ ‫درباره ان صحبت شــود این است که اگر دولتی‬ ‫سیاســت ها و تصمیماتش را برای مراجع شرح‬ ‫دهد این مســاله چقــدر می تواند در اجــرای ان‬ ‫تصمیمات موثر باشد؟‬ ‫مراجــع پناهــگاه‬ ‫مردم و متدینین هســتند‬ ‫و خواهنــد بود ‪ .‬وقتی‬ ‫مراجــع از یــک‬ ‫سیاست و جریان‬ ‫و قوانینی حمایت‬ ‫کننــد به دنبالــش‬ ‫مردم هــم حمایت‬ ‫می کننــد چــون‬ ‫مطمئن می شوند و‬ ‫‪4‬‬ ‫محســن غرویان‪ ،‬اســتاد حوزه و دانشگاه معتقد‬ ‫اســت اقای روحانی کامال با فضای حــوزه و مرجعیت‬ ‫و روانشناســی و علما و حوزه اشناســت‪ ،‬از این جهت‬ ‫سیاست او خیلی عاقالنه تر و حکیمانه تر از احمدی نژاد‬ ‫اســت‪ .‬وقتی دولتمردان بــا مراجع هماهنگ باشــند‪،‬‬ ‫پشتوانه مردمی و اجرایی سیاست های دولت نزد جامعه‬ ‫بسیار افزایش پیدا می کند‪.‬‬ ‫اطمینان خاطر پیدا می کنند که این کار مشــکل شــرعی‬ ‫ندارد‪ ،‬بنابراین پذیرش مردمــی افزایش پیدا می کند‪ ،‬پس‬ ‫وقتی دولتمردان با مراجع هماهنگ باشند‪ ،‬پشتوانه مردمی‬ ‫ و اجرایی سیاست های دولت نزد جامعه بسیار افزایش پیدا‬ ‫می کند‪ ،‬از این جهت بسیار مهم است‪.‬‬ ‫در دولت های گذشــته تا امروز کدام دولت را در‬ ‫ارتباط با مراجع قوی تر دیدید و کدام دولت به نظر‬ ‫شما ضعیف تر عمل کرده است؟‬ ‫االن خیلی در ذهن ندارم ولی ارتباط این دولت را‬ ‫نسبت به دولت گذشــته قوی تر می بینم‪ .‬دولت گذشته به‬ ‫ظاهر یک سری ارتباطاتی را در اوایل کار خود داشت ولی‬ ‫حرکت هایی را انجام داد که کم کم از چشم مراجع افتاد ولی‬ ‫این دولت چون خودم در حوزه هستم و از نزدیک در جریان‬ ‫مســائل قرار دارم‪ ،‬کامال می بینم که پذیرش وجود دارد و‬ ‫وزرا و رئیس جمهــور می ایند ‪ .‬رابطه بین دولــت و مراجع‪،‬‬ ‫روحانیونی کــه در حوزه بودنــد و امروز در دولت مشــغول‬ ‫خدمت هستند ارتباطات شــان با مراجع خیلی خوب و گرم‬ ‫ی است‪.‬‬ ‫و صمیم ‬ ‫مشــکل دولت احمدی نــژاد از کجا اغاز شــد که‬ ‫این قدر دولت او از مراجع دور شد؟‬ ‫مشکل این بود که او کارشناس دینی و مذهبی نبود‬ ‫ولی اظهارنظرهایی می کرد و می خواست نظرات خودش‬ ‫را به مراجع‪ ،‬علما و اســاتید حوزه تحمیل کند‪ ،‬در واقع در‬ ‫مسائلی که تخصصش نبود اظهارنظرهایی می کرد و اصرار‬ ‫داشت که ان نظرات را همه حتی مراجع بپذیرند و این باعث‬ ‫شد از چشم مراجع بیفتد‪.‬‬ ‫ تنشــی کــه بیــن دولت گذشــته بــا مراجــع در‬ ‫بحث هایی همچون حضور زنان در ورزشگاه ها و‬ ‫وزیر شدن زنان اتفاق افتاد ‪ ،‬چقدر در کار دولت‬ ‫تاثیر داشت؟‬ ‫االن به صورت ریز و مورد به مورد نمی توانم وارد‬ ‫شوم‪ .‬یک غرور خاصی در دولتمردان گذشته بود که توقع‬ ‫داشتند که در هر چیزی نظر دهند و علما و مراجع بپذیرند‪.‬‬ ‫انگار کارشناسان مذهبی و اصلی حکومت انها هستند‬ ‫و مراجع و علما باید تابع باشند‪ .‬این مشکل اصلی بود‬ ‫وقتی حمایت مراجع برداشته شود‪ .‬ان ظرفیت و‬ ‫پذیرش مردمی برای پذیرش حرف های دولت‬ ‫کم می شــود‪ .‬کلیت قضیه این بود‪ .‬حاال هر‬ ‫کدام از مواردی که اشــاره شد یک داستان‬ ‫مخصوص به خو د را دارد ‪ ،‬ضمن انکه گاهی‬ ‫موضعگیری هــای دولتمــردا ن گذشــته‬ ‫متناقض بود‪ .‬حاال فهرست ریزش در ذهن‬ ‫من نیست‪.‬‬ ‫به هرحــال از انجــا کــه مــا حکومت‬ ‫اســامی داریم‪ ،‬باالنس کردن بین‬ ‫نظرات حکومت با نظرات مراجع هم‬ ‫ظرافت هایی دارد‪.‬‬ ‫ایــن نکتــه بســیار مهــم و ظریف اســت‪ .‬خود‬ ‫مقام معظم رهبری همیشــه در سخنرانی هایشــان به این‬ ‫موضوعات عنایت داشــتند و عمال به دولتمردان دســتور‬ ‫دادنــد در همه مســائلی که بــا فقه اســامی‪ ،‬مرجعیت و‬ ‫روحانیت مرتبط می شود نظرات مراجع را بگیرند و فتاوای‬ ‫انها را مدنظر قــرار دهند‪ .‬مجلس شــورای اســامی که‬ ‫هم اکنون وظیفه قانونگذاری را بر عهده دارد‪ ،‬کمیسیون ها‬ ‫در مسائل تخصصی نظرات مراجع را می گیرند و فتاوای انها‬ ‫را مدنظر قرار می دهند‪ ،‬همچنین در قوه قضائیه مســائلی‬ ‫است که فقها فتاوای مختلفی دارند‪ ،‬انها باز نظرات مراجع‬ ‫را لحاظ می کنند‪ .‬پس باید احترام مراجع حفظ شود ‪ .‬مراجع‬ ‫باالترین مقامات دینی و مذهبی کشــور هستند‪ ،‬هر کدام‬ ‫مقلدینی دارنــد به هر حــال در مدیریت کشــور خود مقام‬ ‫معظم رهبری در راس هســتند و در نهایت فتوای ایشــان‬ ‫معیار است‪ .‬خود ایشــان عنایت دارند‪ ،‬که نظرات مشهور‬ ‫فقها یا اجماعاتــی در موضوعات فقهی وجــود دارد عمل‬ ‫مشــهور‪ ،‬فتوای مشــهور اینها باید مورد توجه قرار گیرد‪.‬‬ ‫دکتر روحانی چون فرد حوزوی است و خودش در قم درس‬ ‫خوانده و نزد مراجع بوده‪ ،‬به این مسائل توجه دارد و سعی‬ ‫می کند ارتباطش با مرجعیت و حوزه حفظ شود‪ ،‬ضمن انکه‬ ‫به هر حال در مسائل کشور نظر مقام معظم رهبری را معیار‬ ‫قرار می دهد‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد شــخصی روحانی به نام اقای‬ ‫ســقای بی ریا را به عنوان رابط دولــت با مراجع و‬ ‫روحانیت تعیین کــرده بود اما اقــای نهاوندیان‬ ‫در دولت اقــای روحانــی رابط قــرار گرفته‪ ،‬این‬ ‫انتخاب ها چه تفاوتی با هم می کند؟‬ ‫االن اقای نهاوندیــان‪ ،‬رئیس دفتر رئیس جمهور‬ ‫اســت‪ ،‬واال رابط دولت با حوزه اقای نمازی عضو مجلس‬ ‫خبرگان است‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم قیاس کنیم چطور با وجودی که هر‬ ‫دو رابط های دولت گذشته و دولت یازدهم روحانی‬ ‫بودند چرا شما معتقدید که فعالیت نماینده اقای‬ ‫روحانی بهتر بوده است؟‬ ‫در دولت گذشته همه چیز براساس سیاست خاص‬ ‫رئیس جمهور وقت بود ‪ .‬او از روحانیونی استفاده می کرد که‬ ‫بتوانند اهداف و افکار خودش را پیاده کند و بیشــتر دنبال‬ ‫همان نظرات شخصی خودش بود اما اقای روحانی این طور‬ ‫نیست‪ ،‬نگاهش خیلی جامع تر و حکیمانه تر است و خیلی‬ ‫به فکر اهداف شخصی و حزبی و گروهی و جناحی نیست ‪.‬‬ ‫اقای روحانی کامال با فضای حوزه ‪ ،‬مرجعیت ‪ ،‬روانشناسی ‪،‬‬ ‫علما اشناست و از این جهت سیاست او خیلی عاقالنه تر و‬ ‫حکیمانه تر است‪.‬‬ ‫به نظر شــما در کدام مســائل و موضوعات این‬ ‫احساس وجود دارد که باید رابطه دولت با مراجع‬ ‫قوی تر شود؟‬ ‫فکر می کنم که در مســائل فرهنگی و اقتصادی‬ ‫مراجع همیشــه پناهگاه مردم بودند‪ ،‬توجه به قشر محروم‬ ‫جامعه دارند‪ ،‬اینکه زندگی مردم بهتر شــود و فقر از جامعه‬ ‫برداشته شود‪ .‬به هر حال مراجع توصیه کردند که دولت به‬ ‫داد مستضعفان جامعه برسد تا وضع اقتصادی مردم بهتر‬ ‫شود‪ .‬مراجع در مسائل فرهنگی نیز حساسیت خاصی دارند‪.‬‬ ‫البته دولت در این دو زمینه تالش خــو د را کرده ولی باید با‬ ‫دقت و عنایت بیشتری به این دو حوزه بپردازد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫امیدهای تازه‬ ‫حاال که ســعید جلیلی هم به ائتالف اصولگرایان پیوســته می توان گفت که روند‬ ‫وحدت در این جناح جدی تر از گذشته دنبال می شود‪ ،‬طرفه انکه نمایندگان طیف های‬ ‫دیگر از جمله یکتا هم به شورای مرکزی ائتالف اضافه شده اند‪ .‬بیانیه ها و مصاحبه های‬ ‫چهره های مطرح اصولگرا که در انها بر اهمیت وحدت تاکید شده نیز دورنمایی مثبت از‬ ‫نتیجه تصمیم اصولگرایان پدید اورده است‪.‬‬ ‫اصول گرایانبهائتالفازالریجانیتاجلیلی‬ ‫نزدیکمی شوند‬ ‫گام های اخر‬ ‫‪1‬‬ ‫وقتیاعالمشدکهقراراستاصولگرایانیکهمایش‬ ‫انتخاباتی داشــته باشــند حاال همه در پی این بودند که این‬ ‫همایشباهمراهیکدامچهره هابرگزارمی شود‪.‬ان گونهکه‬ ‫تصاویرعکاسانحاضردرهمایشروایتمی کردچهره های‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫همایش تهران؛ یک گام دیگر برای وحدت‬ ‫سیاست‬ ‫از زمانی که اولین همایــش انتخاباتی اصولگرایان در‬ ‫دی ماه برگزار شــده اتفاقات مهمی در این جناح رخ داد که‬ ‫ارایش نیروهای سیاسی را تحت تاثیر قرار داده است‪ .‬یک‬ ‫همایش در تهران که حاضران مهمی داشــت و هم غایبانی‬ ‫مهم !نکته ایکهموجبشدرقیباستفادهتبلیغاتیفراوانی‬ ‫ازانداشتهباشد‪.‬یکموجخبریسنگینکهالبتهدرروزهای‬ ‫تمهمدیگریازجملهپیوستنسعید ‬ ‫دیگرتحت الشعاعاتفاقا ‬ ‫جلیلیبهائتالفقرارگرفت‪.‬‬ ‫مهمــی از اصولگرایان در این همنشــینی سیاســی حضور‬ ‫داشتند‪ .‬از نمایندگان و چهره های مطرح مجلس نهم گرفته‬ ‫تابرخیوزرایدولتسابقودبیرانکلاحزابوتشکل های‬ ‫اصولگرا‪ .‬در این همایش هم حدادعادل سخنرانی کرد و هم‬ ‫ایت اللهموحدی کرمانی‪.‬‬ ‫جلسهکهتمامشدبحثکسانیکهدرهمایشنبوده اند‬ ‫مورد توجه قرار گرفت‪ .‬گمانه زنی ها شروع شد؛ برخی گفتند‬ ‫محمد رضا باهنر قهر کرده است و برخی دیگر هم گفتند که‬ ‫یا کبر والیتی هم نماینده اش را نفرستاده تا اعتراضش را‬ ‫عل ‬ ‫نشاندهد‪.‬‬ ‫خبرها در این مورد ان چنان زیاد شد و بر حاشیه ها دامن‬ ‫زده شد تا اینکه هم محمد رضا باهنر بیانیه داد و هم علی اکبر‬ ‫والیتی‪.‬‬ ‫هر دو گفتند که از ائتالف خارج نشده اند و حمایتشان‬ ‫پابرجاســت‪ .‬در این میان اما یک بیانیه دیگر هم منتشر شد‬ ‫که رنگ و بوی متفاوتی داشــت‪ .‬علی اکبــر ناطق نوری در‬ ‫بیانیه اش نوشــت که قرار نیســت از هیچ حزب و جناحی در‬ ‫انتخاباتحمایتکند‪.‬‬ ‫کسانی که اخبار سیاســی و انتخاباتی را رصد می کنند‬ ‫باورشان بر این است که این بیانیه در واقع واکنشی است به‬ ‫سخنانیکیازاعضایارشدائتالفکهگفتهبودناطق نوری‬ ‫هم از اتحاد اصولگرایان حمایت می کنــد‪ .‬چند روز بعد هم‬ ‫محســن کوهکن به یکی از رســانه ها گفت که ناطق نوری‬ ‫همچنان از اصولگرایان دلگیر است‪ .‬هر چه است تا اینجای‬ ‫کار علی اکبر ناطق نــوری که در جلســات انتخاباتی با علی‬ ‫الریجانی شرکت کرده بود حاال می گوید بنا ندارد در معادالت‬ ‫انتخاباتی هفتم اسفند دخالتی داشته باشد و فقط به حضور‬ ‫حداکثریمردمفکرمی کند‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫اعتراض باهنر؟‬ ‫بعد از اینکــه محمد رضا باهنــر در جلســه انتخاباتی‬ ‫اصولگرایانحاضرنشد‪،‬درکنارگمانه زنی هایمختلفیک‬ ‫خبر بیش از ســایر اخبار مورد توجه قرار گرفت‪ .‬گفته شد که‬ ‫محمد رضا باهنر شرط کرده اســت که مهدی کوچک زاده‪،‬‬ ‫حمید رسایی و نبویان نباید در بررســی ها قرار داشته باشند‪.‬‬ ‫گفته شد که او به خاطر مخالفت با این خواسته اش در جلسه‬ ‫شــرکت نکرده و تهدید هم کرده اســت که اگر انها باشند از‬ ‫ائتالفخارجخواهدشد‪.‬باهنرهفتهگذشتهیکجلسهخبری‬ ‫با رسانه ها داشت و در مهمترین بخش ان در این مورد گفت‪:‬‬ ‫« چنین خبری از اساس کذب اســت‪ .‬حدود‪ 2400‬نفر برای‬ ‫تهران ثبت نام کرده اند که از اصولگرایان حدود هزار نفر جزو‬ ‫ثبت نام کنندگان هستند و از بین این اسامی تالش می کنیم‬ ‫‪ 120‬یا ‪ 130‬نفر را مشخص کنیم و در همین راستا به صورت‬ ‫ی مدنظر‬ ‫رسمی از همه احزاب اصولگرا خواسته ایم که اسام ‬ ‫خودرابهائتالفمعرفیکنند‪.‬بعدازبررسی هاحدود‪ 90‬نفراز‬ ‫این تعداد خط خواهند خورد و مالک ما صالحیت و مقبولیت‬ ‫این افراد است و این موضوع هیچ ربطی به تایید صالحیت از‬ ‫سوی شورای نگهبان ندارد‪ .‬اگر شورای ائتالف اصولگرایان‬ ‫بهایننتیجهبرسندکهاینافرادی نامبردهشده حضورداشته‬ ‫باشندمانیزازانحمایتمی کنیم‪،‬اینکهماتصورکنیمنظرات‬ ‫مادرشورایاصولگراییراینیاوردومابهایندلیلازاینشورا‬ ‫خارجشویم‪،‬چنینچیزیوجودندارد‪».‬‬ ‫خبر مهم حدادعادل‬ ‫درچهارمینجلسهشورایائتالفان گونهکهغالمعلی‬ ‫حدادعادل روایت کرده یک اتفاق مهم افتاده است‪ .‬سعید‬ ‫جلیلی با حضور در این جلســه به ائتالف پیوســته اســت‪.‬‬ ‫البته هفته نامه مثلث در شماره های پیشین خود خبر داده بود‬ ‫کهسعیدجلیلیبناداردبهسازوکاروحدتبپیو ندداماازهمان‬ ‫زمانبرخیرسانه هاازنظرمخالفسعیدجلیلیبهوروددراین‬ ‫ساز و کار خبر داده و گفته بودند او بنا ندارد در انتخابات هفتم‬ ‫اسفندنقشیایفاکند‪.‬‬ ‫حاال اما با این تصمیم ســعید جلیلی و پیوســتن او به‬ ‫ائتالف‪ ،‬ارایش سیاسی نیروهای اصولگرا شکل تازه تری به‬ ‫خودگرفتهومی توانگفتبخشیازطیف هایاصولگراهم‬ ‫که به سعید جلیلی نزدیک هستند‪ ،‬در همین ساز و کار و روند‬ ‫واردانتخاباتخواهندشد‪ .‬اماحداددعادلدرهمینمصاحبه‬ ‫یکخبرمهمدیگرهمداشت‪.‬حاجی باباییکهنمایندهتشکل‬ ‫یکتاست هم در این جلسه حضور داشته است‪ .‬این خبر از ان‬ ‫جهتاهمیتداردکهپیشازاینبنابهگفتهاعضاییکتاقرار‬ ‫بودانهافهرستیمجزابدهند‪.‬حاالامابااینحضوروپیوستن‬ ‫یکتا ان خط تبلیغی که گفته می شــد احمدی نژادی ها قرار‬ ‫است با فهرســت مجزا وارد انتخابات شوند از بین رفته و کم‬ ‫شدن از احتمال انتشار فهرست های دیگر نیز حاصل چنین‬ ‫رویدادی است‪.‬‬ ‫باهنرهمگفته‪:‬برخالفشایعاتیکهمنتشرشده‪،‬محمد رضا‬ ‫باهنرازفعال ترینشخصیت هاییاستکهدرجلساتائتالف‬ ‫اصولگرایان شرکت می کند و اتفاقا نقش موثری هم در حل‬ ‫برخیازمشکالتوتنگناهایپیش امدهتا کنونداشتهاست‪.‬‬ ‫مساله الریجانی‬ ‫اما اگــر بنا بــر بحــث در مــورد تحــوالت انتخاباتی‬ ‫اصولگرایان باشد‪ ،‬هنوز هم یکی از مهمترین مسائل موجود‬ ‫تصمیم علی الریجانی و جریان سیاسی نزدیک به او است‪.‬‬ ‫اینمسالههمدرتهرانمهماستوهمالبتهدرقم‪.‬‬ ‫تا اینجای کار علی الریجانی هیچ سخنی از مخالفت با‬ ‫ائتالف نگفته و هر کس هم که به نقل از او صحبت می کند‬ ‫از حمایت رئیــس مجلس نهــم از ائتالف فعلی ســخن به‬ ‫میان می اورد‪ .‬تازه ترین خبر در ایــن مورد اظهارات ایت الله‬ ‫موحدی کرمانی اســت‪ .‬ایت الله موحدی کرمانی ضمن رد‬ ‫این خبر و گمانه که علی الریجانی می خواهد لیســت مجزا‬ ‫بدهد گفته اســت‪ :‬اقای الریجانی در تماســی با بنــده ابراز‬ ‫وفاداری خود را اعالم کرده اند که بعید می دانم حرکتی مقابل‬ ‫ائتــاف اصولگرایان انجــام دهند‪ .‬الریجانــی بنایی ندارد‬ ‫که در انتخابات سال جاری لیســتی جدا ارائه دهد‪ .‬در میان‬ ‫تحلیل های موجود که به بررســی تصمیــم علی الریجانی‬ ‫پرداخته یادداشــت روزنامه جوان که به رفتار شناســی علی‬ ‫الریجانیدرموردانتخا باتمجلسهفتمپرداختهقابلتوجه‬ ‫است‪ .‬جوان در این یادداشت نوشته است‪« :‬الریجانی هم‬ ‫وحدتاصولگرایانراحفظکرد‪ ،‬همچراغ سبزدولترامحترم‬ ‫شمردوهمریاستمجلسرابراییکاصولگراتضمینکرد‪.‬‬ ‫اینرفتارالریجانیبهمثابهخروجواقعیویازاصولگرایانیا‬ ‫پیوستگیبااصالح طلبانتلقینشد‪.‬بنابرایناشتباهراهبردی‬ ‫یک سیاستمدار تلقی نمی شود بلکه به مثابه یک تاکتیکی‬ ‫کهمی تواندمخالفانیهمداشتهباشد‪،‬قابلتحلیلاست‪».‬‬ ‫مســاله دیگر که مرتبط بــا حضور علــی الریجانی در‬ ‫انتخابات است بحث حوزه انتخابیه ای اســت که او از انجا‬ ‫کاندیدا شــده؛ علی الریجانی گفته مستقل نامزد انتخابات‬ ‫می شــود و حاال ســوال این اســت کــه اصولگرایــان چه‬ ‫تصمیمی در مورد لیســت این حوزه خواهند گرفت‪ .‬ایا علی‬ ‫الریجانی را در این فهرست قرار می دهند؟ اظهارنظر چندان‬ ‫صریحی در این مورد از سوی اعضای ائتالف تا کنون منتشر‬ ‫نشــده‪ ،‬اما یکی از افراد نزدیک به ایت الله مصباح یزدی در‬ ‫این مورد حرف هایی زده اســت‪ .‬ناصر ســقای بی ریا‪،‬عضو‬ ‫هیات رئیسه جبهه پایداری گفته اســت‪ :‬اقای الریجانی به‬ ‫احتمالزیاددرلیستائتالفاصولگرایاننیستندوخودشان‬ ‫هم گفته بودند که به ائتالف نمی پیوندند‪ .‬ما اقای ذوالنور را‬ ‫یک اصولگرای واقعی می دانیم و خــود را ملزم به حمایت از‬ ‫ایشان می بینیم و فکر می کنم لیســت ائتالف اصولگرایان‬ ‫شامل اقایان ذوالنور‪ ،‬اشتیانی و امیرابادی شود‪ .‬این شاگرد‬ ‫ایت اللهمصباحدرپاسخبهاینسوالکه اگراقایعلیبنایی‬ ‫دبیر جبهه پیروان امام و رهبری قم جایگزین یکی از این سه‬ ‫نفری که نام بردید در لیست ائتالف اصولگرایان قرار گیرد‪،‬‬ ‫ایا باز هم جبهه پایداری خود را ملزم به حمایت از ان لیســت‬ ‫می بیند و لیست موازی ارائه نخواهد کرد؟ گفته است‪« :‬ما‬ ‫ملتزمبهتصمیم هایبزرگائتالفاصولگرایانهستیم‪».‬این‬ ‫امایکوجهماجرااست‪.‬چهاینکهبرخیاعضایفراکسیون‬ ‫رهروان والیت همچنان انتقادهای صریحی از حضور برخی‬ ‫تشکل هایسیاسیدرائتالفدارند‪.‬انهاهمچنانازپیوستن‬ ‫به ساز و کار اصولگرایان برای وحدت خودداری می کنند‪ .‬در‬ ‫اظهارنظری در این مورد که شــاید واکنشی باشد به این رویه‬ ‫ایت الله موحدی کرمانی درباره تالش برخی افراد تندرو برای‬ ‫حضوردراینائتالفگفتهاست‪:‬اینیکیازمشکالتسرراه‬ ‫مااستکهاگربخواهیمانانرادرشرایطفعلیازاصولگرایی‬ ‫کنار بزنیم‪ ،‬جامعه نمی پذیــرد؛ چرا که انهــ ا در بخش های‬ ‫مختلفینفوذکرده اند‪.‬‬ ‫ایت الله موحــدی کرمانی با تاکید بــر اینکه با هرگونه‬ ‫سهم خواهیمخالفیمتصریحکردهاست‪«:‬بعضی هابه دنبال‬ ‫سهم خواهیهستندوحتیبیشترازسهمخودمی خواهندکه‬ ‫ما می خواهیم ان را کنترل کنیم‪ .‬اگــر همه اصولگراها دور‬ ‫هم جمع شوند انها در این مجموعهدیگر جایگاهی نخواهند‬ ‫داشت‪».‬‬ ‫یک فهرست تکمیلی؟‬ ‫اگر چه پیش بینی در مورد انچــه در نهایت رخ خواهد‬ ‫داد از هم اکنون بسیار مشکل به نظر می رسد اما می توان از‬ ‫برخیتحوالتوتصمیماتبهنتایجیدرموردارایشسیاسی‬ ‫اسفند ماهرسید‪.‬ازیکسوحاالباامدنسعیدجلیلیوتعهدی‬ ‫کهجبههپایداریدادهاستبهنظرنمی رسدکهاتفاقمجلس‬ ‫نهم تکرار شــده و حامیان این طیف با یک لیست مجزا وارد‬ ‫انتخابات شــوند‪ .‬پایداری در ســال‪ 94‬تفاوت زیادی دارد با‬ ‫پایداری ســال های قبل‪ .‬انها به صورت مشخصی از برخی‬ ‫مواضعخودکوتاهامده اند‪.‬ازجانبدیگرحضورحاجیبابایی‬ ‫ایننویدرامی دهدکهاحمدی نژادی هاکهحضورشانبیشتر‬ ‫در تشکل یکتا مشهود اســت برنامه ای برای فهرست مجزا‬ ‫نداشته باشــند‪ .‬انچه اکنون مورد توجه است و احتماالتی را‬ ‫پدید اورده تصمیم نهایی فراکســیون رهروان است‪ .‬به این‬ ‫شکل که برخی می گویند ممکن است در نهایت فهرستی از‬ ‫جانب انها به صورت موازی منتشر شود‪ .‬برخی اما گمانه زنی‬ ‫می کنندکهممکناستانچهدرنهایترخمی دهداینباشد‪:‬‬ ‫درروزهایاخرمنتهیبهانتخاباتفهرستیکهحامیاندولت ‪،‬‬ ‫علی الریجانیوبرخیاصالح طلبانرادربرداردمنتشرشدهو‬ ‫به لیست حامیان اعتدال نیز مشهور شود‪ .‬این لیست گر چه‬ ‫ممکن اســت با حمایت رســمی الریجانی‪ ،‬روحانی و سران‬ ‫اصالح طلبمواجهنشوداماطبیعتانتیجهتاییدصالحیت ها‬ ‫وشیوهنگارشبرخیدیگرازفهرست هاممکناستبهقوت‬ ‫اینلیستکمککند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫درخواست انتخاباتی مشترک والیتی و باهنر‬ ‫انچه کــه از اخبــار و مصاحبه های اعضــای ائتالف‬ ‫می تــوان فهمید این اســت کــه در حال حاضــر عمال این‬ ‫جامعه روحانیت مبارز اســت که نقش اصلی را در ســاز و کار‬ ‫وحدت اصولگرایان دنبال می کند‪ .‬به یــک معنا اینگونه به‬ ‫نظر می رسد که اکنون با برگزاری جلســات با محوریت این‬ ‫تشکل روحانی تالش شده همچنان روند وحدت باتوجه به‬ ‫نظرات روحانیت پیگیری شود‪ .‬شــاید از این جمله محسن‬ ‫روح االمینی که نماینده محسن رضایی در ائتالف است بهتر‬ ‫بتوانفضارا ترسیمکرد‪«:‬محمد رضاباهنروعلی اکبروالیتی‬ ‫ازجملهکسانیهستندکهپیشازدیگرانازایت اللهموحدی‬ ‫کرمانی خواسته اند که سرپرســتی ائتالف اصولگرایان را بر‬ ‫عهده بگیرند و فعاالنه برای حصــول این وحدت هم تالش‬ ‫می کنند ‪ ».‬او البته در مورد شایعه قهر کردن و شرط گذاشتن‬ ‫دفتر علی اکبر والیتی در‬ ‫بیانیه ای بر حضور او در ائتالف‬ ‫تاکید کرده است‬ ‫محمدرضا باهنر از ایت الله‬ ‫موحدی کرمانی خواسته بود‬ ‫سرپرستی ائتالف اصولگرایان‬ ‫را برعهده بگیرد‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫تصمیم« اقا سعید»‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫چرا پیوستن سعید جلیلی به ائتالف اصولگرایان مهم است؟‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫سیاست‬ ‫کســانی که مناظــرات انتخاباتی ســال ‪ 92‬را مبنای‬ ‫ید هند چندان‬ ‫تحلیل های انتخاباتی مجلــس دهم قرار م ‬ ‫گمان نمی کردند که در دی ماه ‪ 94‬علی اکبر والیتی و سعید‬ ‫جلیلی بار دیگر بر سر یک میز نشسته و با هم برای ائتالف‬ ‫اصولگرایان هم پیمان شــوند‪ .‬چــه اینکه انهــا یاداوری‬ ‫می کنند ســخنان علی اکبر والیتی را که میــان مناظرات‬ ‫خطاب به سعید جلیلی گفت‪« :‬جناب اقای جلیلی ! بحث‬ ‫دیپلماسی کالس فلسفه نیست که شما بروید انجا بگویید‬ ‫منطق ما قوی بود و انهــا هم محکوم شــدند‪ .‬انچه مردم‬ ‫می بینند این اســت که شــما چند سال مســئول هسته ای‬ ‫هستید‪ ،‬یک قدم پیش نرفته اید و هر روز تحریم ها بیشتر‬ ‫شده است و فشارش بر مردم می اید‪ .‬یا انجا که محمد باقر‬ ‫قالیباف در پاسخ به علی اکبر والیتی گفت‪« :‬شما گفتید این‬ ‫قدر رابطه نزدیک با میتران دارید که می نشینید با هم قهوه‬ ‫می خورید‪ ،‬زمانی که شما با میتران قهوه می خوردید ما در‬ ‫جبهه داشتیم موشک های میراژ میتران را می خوردیم‪ .‬اگر‬ ‫انجا حوزه نفوذ بود جلویشان را می گرفتید تا ما را نزنند‪».‬‬ ‫حاال اما شــرایط فرق کرده اســت‪ .‬چهره های مهم‬ ‫اصولگرا روزهای خــرداد ‪ 92‬را به خاطرات سیاســی خود‬ ‫اضافه کرده اند اما این خاطرات را مبنای تصمیم گیری خود‬ ‫قرار نداده اند‪.‬‬ ‫اما در این میان ســوال مهم این اســت که پیوستن‬ ‫سعید جلیلی چه اهمیتی دارد و چرا تا این حد مورد توجه بوده‬ ‫است؟ به یک معنا سوال این است این حضور چه تاثیری در‬ ‫ارایش سیاسی اصولگرایان دارد؟‬ ‫به نظر می رســد می توان به نکات زیــر در این مورد‬ ‫ی میان بدنه‬ ‫اشــاره کرد ؛ اول اینکه طبیعتا دکتر سعید جلیل ‬ ‫ارزشــی و حزب اللهی حامیانی دارد که منــش و طرز تفکر‬ ‫او را می پسندند‪ .‬پس با چنین دیدی حاال که او به ائتالف‬ ‫پیوسته می توان گفت که ظرفیت تازه ای به ائتالف اضافه‬ ‫شــده اســت‪ .‬چه اینکه اگر بخواهیــم واقع بینانه تحلیل‬ ‫کنیم ممکن بود این تصور و احتمال وجود داشــته باشــد‬ ‫که این بدنه حامی در پی سکوت ســعید جلیلی تصمیمی‬ ‫ برای انتخابات بگیرند که به صورت صددرصدی همسو با‬ ‫تصمیم ائتالف نباشد‪ .‬این مساله و این گمانه مهم موجب‬ ‫شــده بود که در برخی تحلیل ها و پیش بینی های سیاسی‬ ‫احتمال ارائه یک فهرست مجزا از این طیف سیاسی مد نظر‬ ‫باشد‪ .‬حاال که ســعید جلیلی به ســاز و کار وحدت پیوسته‬ ‫اســت می توان گفت که این احتمال به صــورت کامل از‬ ‫تحلیل های سیاسی حذف شــده و اصولگرایان یک قدم‬ ‫دیگر به وحدت حداکثری نزدیک شده اند‪ .‬‬ ‫نکته دیگر این اســت کــه در این چنــد روز تبلیغات‬ ‫فراوانی از سوی رسانه های رقیب مطرح شده بود که سعید‬ ‫جلیلی با روند و ساز و کار وحدت اصولگرایان مخالف است‬ ‫و عدم حضور او در جلســ ه پنج شــنبه هم دلیلــی برای این‬ ‫خط تخریبی انها بــود‪ .‬جدا از این خــط تبلیغی میان خود‬ ‫اصولگرایان هم نظراتی در مورد عدم حضور این شخصیت‬ ‫سیاســی مطرح بود‪ .‬حاال با این تصمیم سعید جلیلی این‬ ‫مساله نیز پایان یافته تلقی می شود‪.‬‬ ‫مســاله قابل توجه دیگر این است که رسیدن به یک‬ ‫وحدت حداکثری بسیار دشــوار و زمان بر است‪ .‬در مدتی‬ ‫که این روند طی خواهد شد حتما اختالف عقاید و نظرات‬ ‫هم وجود خواهد داشت‪ .‬اما همچنان که در سطور باال امد‬ ‫عدم حضور ســعی جلیلی در ا ئتالف یکی از نکاتی بود که‬ ‫برخی گروه ها ممکن بود با استناد به ان از حضور در جلسات‬ ‫ائتالف خــودداری کنند‪ .‬بــه این معنا که ممکــن بود انها‬ ‫بگویند همه که نیامده اند ما چرا باشــیم‪ .‬یا از نگاهی دیگر‬ ‫این حضور ســعید جلیلی حتما به معنای این هم می تواند‬ ‫باشد که او برخی دغدغه های خود را برای رسیدن به وحدت‬ ‫به گونه ای دیگر دنبال خواهد کرد‪ .‬این حتما می تواند برای‬ ‫سایرین هم محل اثر باشــد ‪ ،‬چه اینکه فراکسیون رهروان‬ ‫والیت همچنان دغدغه هایی برای پیوستن به روند وحدت‬ ‫دارد‪ .‬پیوستن سعید جلیلی به این ائتالف حتما اعضای این‬ ‫طیف را برای کوتاه امدن از برخی شرایط مجاب تر خواهد‬ ‫کرد‪ .‬به بیان دیگر وقتی بیشــتر طیف ها و شخصیت های‬ ‫اصولگرا برای رســیدن به وحــدت از برخی خواســته ها و‬ ‫نظراتشان گذشته اند حاال طیف های دیگر هم برای تکرار‬ ‫چنین رفتاری مجاب خواهند شد‪.‬‬ ‫‪ -۴‬تجربه انتخابات یازدهم ریاســت جمهوری برای‬ ‫اصولگرایــان درس خوب و البته پرهزینه ای بوده اســت‪.‬‬ ‫برخی تحلیلگران با تکیه بر نشــانه هایی کــه در این مدت‬ ‫دیده شــده همچنان بر این باور بودند که ممکن است این‬ ‫رفتار در انتخابات هفتم اســفند هم تکرار شود‪ .‬حاال اما با‬ ‫امدن و حمایت شخصیت های مهم و تاثیرگذاری از جمله‬ ‫دکتر علی اکبر والیتی و دکتر سعید جلیلی جمع افراد حاضر‬ ‫در ائتالف کامل تر شــده و انتظــار مــی رود حامیان دکتر‬ ‫الریجانی هم به زودی به این ســاز و کار اضافه شوند‪ .‬این‬ ‫یعنی اینکه اصولگرایان بنا ندارند اشتباه گذشته خود را تکرار‬ ‫کنند و البته انهــا خاطرات مناظره های ســال ‪ 92‬را مبنای‬ ‫تصمیم گیری در انتخابات سال ‪ 94‬قرار نداده اند‪.‬‬ ‫در مجموع باید گفت اگر عدم کناره گیری در انتخابات‬ ‫‪ 92‬ضعف اصولگرایان در انتخابات ‪ 24‬خرداد بوده است‪،‬‬ ‫حاال نقطه قوت انتخابات هفتم اســفند بایــد حضور همه‬ ‫طیف های اصولگرا باشد‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫نامزدهای اصولگرا باید فداکاری کنند‬ ‫سیاست‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین نجابت‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫ثبت نــام نامزدهــای انتخابــات دهمیــن دوره‬ ‫مجلــس شــورای اســامی بــه پایان رســید‪،‬‬ ‫هیات هــای اجرایی نیــز کار بررســی صالحیت‬ ‫نامزدها را انجام دادند‪ .‬االن اردوگاه اصولگرایان‬ ‫چه وضعیتی دارد و تالش ها برای شکل دادن یک‬ ‫ائتالف حداکثری در حوزه انتخابیه تهران‪ ،‬ری‪،‬‬ ‫اسالمشهر و شمیرانات به کجا رسیده است؟‬ ‫شــورای ائتــاف اصولگرایان تشــکیل شــد و‬ ‫جلساتش نیز به طور منظم برگزار می شود‪ ،‬تالش ان است‬ ‫که بدون نام بردن از اشــخاص به یک ســازوکاری برسند‬ ‫تا ‪ 100‬نامــزد اصولگرای ثبت نام کــرده در حوزه انتخابیه‬ ‫تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشهر و شمیرانات به ‪ 30‬نفر نهایی تقلیل‬ ‫پیدا کند‪ .‬هم اکنون صحبت می شود که چه نسبت هایی در‬ ‫لیست نهایی رعایت شوند‪ .‬اصولگرایان مثل اصالح طلبان‬ ‫یک طیف هستند‪ .‬افکار و ارای متعددی دارند اما باتوجه‬ ‫به اصول مشترکشان می خواهند به فهرست واحدی برسند‬ ‫اینکه حاال اینکه ترکیب لیست چطور باشد؟ حضور اقشار‬ ‫خاص مثل زنــان‪ ،‬روحانیت و جوانان با چه نســبت هایی‬ ‫اتفاق بیفتد مباحثی است که دارند روی‬ ‫انها بحث می کنند‪ ،‬البته پیشرفت های‬ ‫خوبی هم داشتند‪ ،‬منتها سخنگو اقای‬ ‫حدادعادل است و تاکید شده که مباحث‬ ‫تا رســیدن به یــک نتیجه قابــل ارائه‬ ‫پخش نشود‪ ،‬بنابراین خیلی اطالعات‬ ‫بیرون نمی ایــد ولی در مجمــوع روند‬ ‫خوبی است‪ ،‬فکر می کنم اصولگرایان‬ ‫به یک لیســت واحد در تهران برسند‪.‬‬ ‫البتــه اســتان ها را بــه خود اســتان ها‬ ‫کامال واگــذار کردند‪ ،‬احیانــا اگر انجا‬ ‫مسائل حل نشــود یا اختالفاتی جزئی‬ ‫وجود داشــته باشــد به تهران مراجعه‬ ‫کننــد و تهران حالت حکمیــت دارد اما‬ ‫عمده کار اســتان ها به خود استان ها و‬ ‫شهرســتان ها به شهرســتان ها واگذار‬ ‫شــده‪ ،‬حتی انجا ســازوکاری برای حل‬ ‫اختالف و حکمیت هم دارند در کل کار‬ ‫خوب جلو می رود‪.‬‬ ‫روز یکشنبه ‪ 13‬دی اقای جلیلی‬ ‫به ترکیب ائتالف اصولگرایان‬ ‫اضافــه شــد‪ .‬ارزیابی شــما از‬ ‫پیوستن او به ائتالف چیست؟‬ ‫چرا انقدر دیر اضافه شد؟‬ ‫ابتدا تشکل ها با هم جلســات متعددی داشتند‪،‬‬ ‫یعنی ایثارگران و رهپویان جلساتی دوجانبه برگزار کردند‪،‬‬ ‫موتلفه و بعد پایداری نیز به جلســات اضافه شدند‪ ،‬سپس‬ ‫جبهه پیروان خط امام و رهبری که قسمت عمده اش موتلفه‬ ‫است به انها پیوستند‪ .‬این تشکل ها جلسات خوبی داشتند‬ ‫و بنا شد اشخاص نیز دعوت شوند‪ .‬اقای دکتر جلیلی دکتر‬ ‫والیتی‪ ،‬دکتر الریجانی‪ ،‬قالیباف و رضایی و اقای دکتر حداد‬ ‫هم به عنوان اشخاص دعوت شدند‪ .‬برخی زودتر پیوستند‬ ‫مثل اقای دکتر رضایی که مشارکت جدی دارد‪ ،‬نماینده او‬ ‫دائم در جلسات شرکت می کند و فعال هم است‪ ،‬بعضی ها‬ ‫مثل اقای جلیلی مقداری دیرتر امدند‪ ،‬اقای الریجانی نیز‬ ‫مشخص شدن شرکت یا عدم شرکتش مدتی طول کشید‪،‬‬ ‫وقتی او با ایت الله موحدی کرمانی دوجلســه داشت و در‬ ‫‪3‬‬ ‫حســین نجابــت تعــداد نامزدهــای اصولگرای‬ ‫ثبت نام کرده از حوزه انتخابیه تهران‪ ،‬ری‪ ،‬شمیرانات‬ ‫و اسالمشهر را حدود ‪ 100‬نفر خواند و گفت‪ 70« :‬نفر‬ ‫از نامزدها باید کنار بروند‪ .‬در بستن یک لیست سی نفره‬ ‫همیشه این طور بوده که روی نام بیست نفر به راحتی‬ ‫تفاهم می شود‪ ،‬اما ‪ 10‬نفر اخر مورد اختالف هستند که‬ ‫روی فرمت های مختلفی در ائتالف اصولگرایان بحث‬ ‫شده که انشاءالله در این حالت توافق حاصل شود‪».‬‬ ‫ان جلسات تقریبا اطمینان داد که همراه ائتالف است‪ .‬در‬ ‫مجموع دلیل اینکه اقای جلیلی دیر ورود پیدا کرد این بود‬ ‫که در سه جلسه اخیر از اشخاص حقیقی دعوت شده بود و‬ ‫خب او جلسه اخر را امد و شرکت کرد‪.‬‬ ‫اقای رضایی دوره های انتخابات مجلس هفتم‪،‬‬ ‫هشــتم و نهم زیاد در جمع ائتالف اصولگرایان‬ ‫وارد نمی شد و اصولگرایان نیز صندلی برای او یا‬ ‫نماینده اش در نظــر نمی گرفتند چطور این دوره‬ ‫اصولگرایان حاضر شدند یک کرسی به نماینده‬ ‫اقای رضایی بدهند؟‬ ‫اقای رضایی بعد از انکه مقداری کارش با سپاه را‬ ‫عالما و عامدا تقلیل داد عمــده فعالیت و قصدش در حوزه‬ ‫ریاست جمهوری متمرکز بود‪ ،‬در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ســال ‪ 84‬بعد که اقــای الریجانی انتخاب شــد خود و هم‬ ‫نماینــده اش ســردار وحیدی در جلســات میثــاق حضور‬ ‫پیــدا می کردنــد‪ .‬دوره بعد از ان هــم یعنــی در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 88‬نامزد بود و کمتر روی مجلس تمرکز‬ ‫داشــت‪ .‬علت هم این بود که اگر اشــخاص بخواهند در‬ ‫انتخابات مجلس حضور داشته باشند بیشتر باید شبکه ای‬ ‫در کشور تاثیرگذار باشند حال انکه چنین ویژگی ندارند یعنی‬ ‫همین اشخاص حقیقی مثل اقای الریجانی‪ ،‬اقای رضایی‪،‬‬ ‫اقای والیتی که مطرح می کنیم اینها که در کل کشور یک‬ ‫شبکه پیروانی ندارند به عنوان اشخاص حقیقی می توانند‬ ‫حمایت کنند و البته مورد حمایت هم قرار بگیرند اما این دوره‬ ‫جمعیت ایستادگی در قالب یک حزب فعالیت می کند‪ .‬اقای‬ ‫رضایی نیز وارد میدان شــده و دکتر روح االمینی به عنوان‬ ‫نماینــده او در ائتــاف اصولگرایــان حضــور دارد و البته‬ ‫خودش را نماینده ان تشکل می داند بنابراین یک مقداری‬ ‫با دلگرمی بیشتری حضور پررنگتری در جلسات دارد تا سهم‬ ‫خود را در این فعالیت سیاســی ایفا کند‪ .‬من علتش را این‬ ‫می دانم اما دکتر والیتی تشــکلی با او همکار نیست یعنی‬ ‫دنبال تشکل و حزب نبوده است‪...‬‬ ‫اما اقای والیتی دبیرکل جامعه اسالمی پزشکان‬ ‫و عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری است؟‬ ‫انجمن ها و جامعه ها و در واقع تشکل های صنفی‬ ‫بیشتر روی اهداف و منافع صنفی و گروهی خود متمرکزند‪،‬‬ ‫اینها در انتخابات ذیل یک لیســت یا یک بیانیه به عنوان‬ ‫همراه و ســمپات حضور دارند‪ .‬خود انها می دانند و جامعه‬ ‫هم می داند که انها بیشتر صنفی هستند و در حوزه سیاسی‬ ‫سهم و تاثیر باالیی ندارند یعنی این طور نیست کسانی که با‬ ‫یک صنف پزشکی و مهندسی همکاری دارند یا در جلسات‬ ‫چنین تشکل هایی شرکت می کنند ارای سیاسی مشترکی‬ ‫هم داشته باشند‪ ،‬بلکه حتی عکسش هم دیده شده است‬ ‫یعنی اعضای تشکل های صنفی گاهی ارای کامال متضاد‬ ‫سیاســی با هم دارند که خالصــه نمی توانند به عنوان یک‬ ‫گروه سیاســی عمل کنند بلکــه گاهــی در انتخابات نظام‬ ‫پزشــکی یا در انتخابات نظام مهندســی تاثیر دارند اما در‬ ‫حوزه های سیاســی به عنوان ســمپات هســتند‪ .‬بنابراین‬ ‫اقای والیتی و اقای قالیباف حضور‬ ‫خودشــان موثرتــر اســت و طبیعتا‬ ‫دوستداران شــان هم به اینها نگاه‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫شما گفتید اقای رضایی دوره های‬ ‫گذشــته روی انتخابات مجلس‬ ‫شورای اســامی تمرکز نداشت‬ ‫امــا در دوره هــای انتخابــات‬ ‫مجلــس هفتــم در کنار لیســت‬ ‫ابادگــران‪ ،‬لیســت خدمتگزاران‬ ‫انقالب اسالمی را ارائه دادند‪ ،‬در‬ ‫انتخابات مجلس هشتم در کنار‬ ‫لیست جبهه متحد اصولگرایان‪،‬‬ ‫لیست جبهه فراگیر اصولگرایان‬ ‫را مطــرح و در انتخابات مجلس‬ ‫نهم در کنار لیســت جبهه متحد‬ ‫اصولگرایــان‪ ،‬لیســت جبهــه‬ ‫ایستادگی را ساماندهی کردند؟‬ ‫مجلس هفتم نبود‪ ،‬مجلس‬ ‫هشــتم این کار را کردنــد‪ .‬انها هم‬ ‫اشــخاصی از شــورای شــهر مثل‬ ‫اقای بیادی و دیگران بودند که یک‬ ‫زاویه کوچکــی بین سلیقه شــان با‬ ‫سلیقه اصولگرایی پیدا شد و یک لیســتی دادند‪ .‬البته در‬ ‫همان دوره ها برخی از ان اقایان مثل اقــای بیادی که به‬ ‫اقای رضایی نزدیک بودند‪ ،‬االن هم ممکن اســت چنین‬ ‫لیست هایی پیدا شود یعنی کسانی که یک اعتراضی دارند‬ ‫یا یک نکته ای دارند حاال ضرورتا هم حرف شان اعتراض‬ ‫نباشد بلکه یک دیدگاهی دارند‪ ،‬لیســتی بدهند اما تجربه‬ ‫نشــان داده که چنین لیســت هایی به خصــوص در حوزه‬ ‫انتخابیه تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشهر و شمیرانات و شهرهای‬ ‫بزرگ موثر نیســت و عمدتا ترکیبی از نامزدهای حاضر در‬ ‫دو لیســت اصولگرایــان و اصالح طلبــان رای می اوردند‬ ‫ن ان لیست ها در سایه دو لیست اصلی اصولگرایان‬ ‫بنابرای ‬ ‫و اصالح طلبان قرار دارند و کمتر مورد توجه قرار می گیرند‪.‬‬ ‫ایت الله موحدی کرمانی مطــرح کردند «تالش‬ ‫افراد تندرو بــرای حضور در ائتالف مشکل ســاز‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫تشــکل هایی کــه در ائتــاف شــرکت‬ ‫می کننــد‪ ،‬ســابقه نزدیــک انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 92‬را مدنظر دارند‪ ،‬در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ‪ 92‬خیلی کار‬ ‫شــد تا اقایان جلیلی‪ ،‬قالیبــاف‪ ،‬والیتی‬ ‫و دکتر حدادعادل که همــه از یک جناح‬ ‫بودند یــک نفــر از میان انهــا در صحنه‬ ‫رقابت باقی بماند‬ ‫سیاست‬ ‫شــده اســت» قضیه اش چیســت؟ ایا شورای‬ ‫ائتــاف روی تعییــن مصادیق تندروهــا یا حتی‬ ‫شرایط و مشخصات تعیین یک نامزد تندرو بحثی‬ ‫کرده است؟‬ ‫من این صحبت را ندیدم اما االن کلمات در نگاه‬ ‫افراد مختلــف معانی متفاوتــی دارد‪ ،‬همیــن االن بحث‬ ‫لیســت های اصلــی و فرعی را کــه عرض می کنــم میان‬ ‫اصالح طلبان بــا اعتدالگراها یا حزب اعتدال و توســعه و‬ ‫کارگزاران وجود دارد‪ .‬هر کسی کلمه ای را در جهت هدف‬ ‫خودش استفاده می کند‪ .‬هم اکنون اصالح طلبان یا یک‬ ‫گروهی در اصولگراها وقتی کلمه تنــدرو را به کار می برند‬ ‫شــاید مصادیقش را در جبهه پایداری جست وجو می کنند‬ ‫که خب این در اصولگراها پذیرفته نیست‪ .‬تندرو در هر دو‬ ‫جناح وجود دارد و یادمان نرود فرمایش رهبری انقالب را که‬ ‫با کلماتی مثل تندرو و افراطی نباید عده ای را که دلسوزند‬ ‫یا انگیزه شان سالم است اما حاال زبان تند دارند حذف کرد‪.‬‬ ‫معتقدم در ائتالف باید گذشت و شرح صدری وجود داشته‬ ‫باشد که متاسفانه در بعضی نیســت‪ .‬یعنی وقتی وارد یک‬ ‫ائتالف می شوند فکر می کنند باید در همه ارمان هایشان و‬ ‫همه مبانی اعتقادی شان محکم بایستند اگر این طور باشد‬ ‫هیچ وقت ائتالفی شکل نمی گیرد‪ .‬در ائتالف باید اصول‬ ‫اساسی حفظ شود اما از بعضی ارا و سلیقه های موضوعی‬ ‫دست کشید‪.‬‬ ‫یک خبــری منتشــر و البته بعد تکذیب شــد که‬ ‫اقایان کوچــک زاده‪ ،‬رســایی و نبویــان نباید در‬ ‫لیست ائتالف اصولگرایان باشــند ایا درباره انها‬ ‫صحبت شده است؟‬ ‫خیر‪ ،‬اینها به هیچ وجه بحث نشــده است و نفیا و‬ ‫اثباتا اطالع ندارم اما می دانم اساسا روی اشخاص بحث‬ ‫جدی صورت نگرفته اســت‪ .‬ان وقت که بحث شود حتما‬ ‫کمیته ارزیابی درباره اشــخاص صحبت خواهد کرد و وزن‬ ‫لیست را ســبک و ســنگین می کند اما هنوز به این مرحله‬ ‫نرسیده اند‪.‬‬ ‫ایت اللــه موحــدی کرمانــی در دیدار بــا دبیرکل‬ ‫جمیعــت حامیــان انقــاب اســامی و دبیرکل‬ ‫جمعیت انســجام اســامی گفته «برخی دنبال‬ ‫سهم خواهی هستند» ایا قرار است بین گروه ها‬ ‫یا بین سلیقه ها سهمیه بندی انجام شود‪ .‬منظور‬ ‫ایت الله موحدی کرمانی از سهم خواهی چیست؟‬ ‫فکر می کنم تا تشکل های شناســنامه دار با یک‬ ‫مرامنامه و اساسنامه مشخص نداشته باشیم‪ ،‬این داستان‬ ‫جبهه ها و ائتــاف وجود خواهد داشــت و این داســتان‬ ‫ادامه داری هم خواهد بود‪ .‬کامال در خاطرم است ک ه زمان‬ ‫انتخابات مجلس هشتم و نهم در قالب مکانیزم های ‪6+5‬‬ ‫و ‪ 8+7‬معیارهای اعتقادی‪ ،‬عقیدتی‪ ،‬رفتاری‪ ،‬ســاختاری‬ ‫و قشــری را برای تدوین لیســت نهایی تنظیم می کردیم و‬ ‫مشــخص می کردیم چند درصد از این جناح و چند درصد‬ ‫از ان جناح باشد اما چون کار به مراحل اخر می رسید عمال‬ ‫سهمیه بندی می شد یعنی ســه ضلع معروف اصولگرایان‬ ‫تحول خــواه ‪ ،‬رایحه خوش خدمت و دوســتان ســنتی هر‬ ‫کدام نامزدهای خود را معرفی می کردند‪ .‬مثال برای لیست‬ ‫‪ 30‬نفره تهران هر کدام ‪ 10‬نفر را پیشنهاد می دادند‪ ،‬هر چند‬ ‫در نهایت هر ضلع بــرای معرفی ‪ 10‬نامزد خــود معیارها را‬ ‫رعایت می کرد اما ســهمیه ای می شــد و واقعا ان کاری را‬ ‫که انجام شــده بود برای تعیین معیارها و شــاخصه ها زیر‬ ‫سوال می رفت‪ .‬این خطر همیشه وجود دارد‪ .‬این دغدغه‬ ‫و دلمشغولی است که ما بحث های جدی را در موضوعات‬ ‫و بخش های مختلف صورت دهیم اما اگر در نهایت مجبور‬ ‫به ســهمیه بندی شــویم کار خیلی مشــکل می شود چون‬ ‫تشکل ها هستند و بعد اشخاص حقیقی هم دعوت شدند‪،‬‬ ‫حاال هر کدام بخواهند یک یا دو نامــزد معرفی کنند‪ ،‬این‬ ‫بدترین شکل ممکن خواهد بود‪ .‬در واقع همه ان بحث های‬ ‫ارزشی‪ ،‬بحث ها ی شایسته ســاالری و اینکه نیاز کشور به‬ ‫چه نوع نماینده ای هست‪ ،‬زیر پا گذاشته خواهد شد‪ .‬این‬ ‫دغدغه در کالم ایت الله موحدی بــوده و در صحبت های‬ ‫حضرت ایت الله یزدی هم اخیرا وجود داشته که اینجا نیاز‬ ‫به این داریم که افراد شــرح صدر نشــان دهند و فداکاری‬ ‫کنند‪ .‬به هر حال از این صد و چند نفر در تهران که در گردونه‬ ‫ماندند و اسم شان انجا ست باید بیش از‪ 70‬نفر در لیست قرار‬ ‫نگیرند‪ ،‬اینها باید برای خودشان یک تعریفی داشته باشند‪،‬‬ ‫ایا می خواهند همچنان در صحنه باشند یا بروند و انصراف‬ ‫دهند یا احتماال جابه جا شوند چون ممکن است از این ‪70‬‬ ‫نفری که خارج از لیست می مانند‪ ،‬بعضی در شهرستان های‬ ‫دیگری امکانی برای رای اوری داشــته باشــند این را باید‬ ‫زودتر تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫یعنی شما می گویید ســهمیه بندی به کل در این‬ ‫دوره منتفی است؟‬ ‫من می گویم اصال بنا بر این اســت که این اتفاق‬ ‫نیفتد ولی من نمی دانم ما دوره هــای قبل هم همین نیت‬ ‫را داشــتیم اما در نهایت چون وقت تنگ شد سهمیه بندی‬ ‫انجام گرفت و یک شکل خیلی بدتر از این اتفاق افتاد یعنی‬ ‫وقتی ما لیست سی نفره مجلس هفتم یا مجلس هشتم یا‬ ‫یکی از شــوراها را ارائه دادیم بعضی از تشکل هایی که در‬ ‫خود ائتالف حضور داشتند رفتند یک لیست دیگری دادند‬ ‫که مثال بیست و چندنفرش مشترک بود‪ .‬چند نفر را به سلیقه‬ ‫خودشان جابه جا کردند‪ ،‬این واقعا بدترین و مبتدیانه ترین‬ ‫شکل یک ائتالف است‪ .‬این تجارب را داشتیم ‪ ،‬ان شاءالله‬ ‫این دفعه این اتفاق نیفتد‪.‬‬ ‫االن و همین امــروز که بحث ســهمیه بندی در‬ ‫ائتالف اصولگرایان وجود ندارد؟‬ ‫تا االن هیچ بحثی در این باره مطرح نبوده است‪.‬‬ ‫پس اینکــه ایت اللــه موحدی کرمانــی فرمودند‬ ‫برخی ها دنبال ســهم خواهی هســتند‪ ،‬شما این‬ ‫مساله را رد می کنید یا حداقل نشنیدید؟‬ ‫منظور از اینکه برخی دنبال سهم خواهی هستند‬ ‫معنایشسهمیه بندینیستیعنیروحیهاینکهبیایندبگویند‬ ‫هر چه شورای ائتالف تصمیم گرفت ما می پذیریم در برخی‬ ‫وجود ندارد و تصمیمات را به بهانه های مختلف زیر سوال‬ ‫می برند‪ .‬وقتی یک ائتالفی صورت می گیرد سخنگو دارد‪،‬‬ ‫در واقع یک کسی ان ائتالف را نزد افکار عمومی نمایندگی‬ ‫می کند اما متاسفانه به این مســاله بها داده نمی شود و هر‬ ‫کسی‪ ،‬هر وقت‪ ،‬هر جا و هر موقع مثل من صحبت می کند‬ ‫درباره اش نظر می دهد‪ ،‬ان وقت بین این صحبت ها تعارض‬ ‫پیدا می شود‪.‬‬ ‫دربــاره یکتــا هــم بفرمایید چه شــد کــه اقای‬ ‫حاجی بابایی وارد ائتالف اصولگرایان شــد؟ شما‬ ‫یک زمانی می گفتید که چون یکتا مجوز فعالیت‬ ‫ندارد هنوز تشــکل رســمی نیســت و در جریان‬ ‫ائتالف کرسی نخواهد داشت ‪.‬‬ ‫اعضای یکتا به هر حال کسانی بودند که با دکتر‬ ‫احمدی نژاد همکاری داشتند و در یک برهه ای مورد غضب‬ ‫قرار گرفتند یا خودشان کنار رفتند‪ ،‬در واقع یکتا همکاران‬ ‫یا وزرای ســابق دولت نهم و دهمند‪ .‬انها از اول هم گفتند‬ ‫که یک لیست جدای از لیســت اصولگرایان نخواهند داد‬ ‫و لیست خود را پیشــنهاد می دهند‪ ،‬از این رو وقتی مطرح‬ ‫شد انها هم کامال پذیرفتند که در قالب ائتالف اصولگراها‬ ‫فعالیت کنند‪ .‬اکثرشــان هــم اصولگرا بودنــد‪ ،‬انجا بحث‬ ‫شــد انها نیز بتوانند حضور داشــته باشــند‪ .‬بنابراین اقای‬ ‫حاجی بابایی انتخاب شد‪ .‬شــاید عده ای بگویند چرا اقای‬ ‫حاجی بابایی امد؟ چرا انتخاب نماینده به خود ان تشــکل‬ ‫واگذار نشد؟ حاال چون فرصت نبود همان جا رای گیری و‬ ‫اقای حاجی بابایی رای اورد‪.‬‬ ‫ اینکه یکتا پذیرفته شــده به خاطــر این نبود که‬ ‫‪ 512‬مدیر دولــت اقــای احمدی نژاد ثبت نــام کردند‬ ‫یعنی وزن عددی سنگینی داشــتند و احتمال داشت‬ ‫همه تالش های اصولگرایان برای ایجاد ائتالف تحت‬ ‫تاثیر قرار گیرد؟‬ ‫خیر‪ ،‬اصال و ابدا‪ ،‬قبــل از ثبت نام نامزدها حضور‬ ‫نماینده یکتا در شورای ائتالف مطرح شد‪ .‬ما تشکل هایمان‬ ‫باید وزن و انــدازه خودشــان را به خصــوص در انتخابات‬ ‫مجلس بشناسند‪ ،‬در حوزه هایی که تک نماینده است‪ ،‬انجا‬ ‫با کمال تاسف بیشــتر رای اوری براساس معادالت قومی‬ ‫ و محلی اتفاق می افتد و نفوذ تشــکل های بسیار کم رنگ‬ ‫است‪ ،‬حتی با سابقه ترین حزب ما یعنی موتلفه نیز این مساله‬ ‫را قبول دارد‪ ،‬در مناطقی که تبعیت سازمانی نیست حتی اگر‬ ‫هم باشد ارای مردم حول محورهای دیگر شکل می گیرد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکــه دائم می گوییــد روی کلیات و‬ ‫شاخص ها بحث می شود و هنوز شورای ائتالف‬ ‫وارد بررسی مصادیق نشده است‪ ،‬ضمن انکه به‬ ‫دوره های گذشته نیز اشاره کردید که کمبود وقت‬ ‫باعث شــد اصولگرایان به ســمت سهمیه بندی‬ ‫برونــد‪ ،‬االن وضعیت ائتــاف را به چــه صورت‬ ‫می بینید‪ ،‬روند مباحث نشاند هنده انسجام یا در‬ ‫برزخ قرار داشتن است؟‬ ‫تشکل هایی که در ائتالف شرکت می کنند‪ ،‬سابقه‬ ‫نزدیک انتخابــات ریاســت جمهوری ‪ 92‬را مدنظر دارند‪،‬‬ ‫در انتخابات ریاســت جمهوری ‪ 92‬خیلی کار شد تا اقایان‬ ‫جلیلی‪ ،‬قالیباف‪ ،‬والیتی و دکتر حدادعادل که همه از یک‬ ‫جناح بودند یک نفر از میان انها در صحنه رقابت باقی بماند‬ ‫اما به طور طبیعی ارا شکسته و اقای روحانی با ‪ 50.7‬درصد‬ ‫در دور اول رئیس جمهور شد‪ ،‬خیلی روشن است اگر افراد‬ ‫شم سیاسی داشــته باشــند ان مدل نباید تکرار شود ‪ .‬این‬ ‫موضوع تقریبا بین تشکل ها مورد قبول واقع شد‪ .‬اشخاص‬ ‫هم جسته و گریخته متوجه شدند اگر ائتالفی نداشته باشد‬ ‫این صحنه را هم از دست خواهند داد‪ ،‬بنابراین عکس العمل‬ ‫سابقه نزدیک باعث شد الحمد لله همگرایی اتفاق بیفتد‪،‬‬ ‫در واقع فعال تشکل های اصولگرا اختالفات میان خود را‬ ‫نادیده گرفتند و روی مشترکات کار می کنند که همین خیلی‬ ‫خوب است‪.‬‬ ‫زمان را چطور ارزیابی می کنید؟ فرصت هست یا‬ ‫دیر شده است؟‬ ‫االن که ارزیابی احراز صالحیت ها تمام شــود به‬ ‫ســرعت بحث اشــخاص صورت می گیرد‪ ،‬خیلی مشکل‬ ‫نخواهد بود‪ .‬در بستن یک لیست سی نفره همیشه هم این‬ ‫طور بوده که روی نام بیســت نفر به راحتی تفاهم می شود‬ ‫اما ‪ 10‬نفر اخر مورد اختالف هســتند که روی فرمت های‬ ‫مختلفی بحث شــده که ان شــاءالله در این حالت توافق‬ ‫حاصل شود‪.‬‬ ‫یعنــی وقتی نتیجه بررســی صالحیــت نامزدها‬ ‫اعالم شد ظرف مدت کوتاهی جمع بندی انجام‬ ‫می شود؟‬ ‫بلــه‪ ،‬علــت ایــن اســت که جلســات به شــکل‬ ‫فشرده تری ادامه دارد و کمیته ها هم نشست دارند‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫عقب نشینی تاکتیکی‬ ‫سیاست‬ ‫امریکا در حال برنامه ریزی علیه برنامه موشکی و تسلیحاتی ایران است‪ .‬قرار بود‬ ‫هفته گذشته کاخ سفید تحریم های جدیدی را علیه ایران به دلیل انجام ازمایشات‬ ‫موشکی بالستیک انجام دهد ‪ .‬این خبر را برخی رسانه های معتبر غربی اعالم کردند‬ ‫ولی واکنش فوری و قاطعانه ایران در برابر چنین اقدام احتمالی باعث شد که مقامات‬ ‫کاخ سفید به دلیل پیامدهای تحریم های جدی و تاثیرات احتمالی ان بر برجام اجرای‬ ‫چنین پروژه ای را به تاخیر بیندازند‪.‬‬ ‫پاتک ایرانی‬ ‫چگونه باید با قانون شکنی های امریکا در مورد برجام مواجه شویم؟‬ ‫‪1‬‬ ‫اینجا در تهران‪ ،‬مقامات عالی دولت از وزارت خارجه‬ ‫گرفته تا سازمان انرژی اتمی تمام تالششان را می کنند تا‬ ‫انچه برای انجام تعهد داده اند را ســر موعد یا شاید زودتر‬ ‫از ان عملی ســازند؛ ان ســو تر در ایاالت متحــده اما گویا‬ ‫وضعیتی دیگر حاکم شده است‪.‬‬ ‫انها تمام نقاط قابل اســتفاده برجــام برای تصویب‬ ‫تحریم های تازه علیه ایران را زیر ذره بیــن قرار داده و هر‬ ‫روز خبری تازه از تالش سناتورها برای تصویب قانون های‬ ‫جدید می اید‪ .‬حــاال برجام که بعد از بیانیه شــورای حکام‬ ‫اژانس انــرژی اتمی جانی تــازه گرفته بــود‪ ،‬در وضعیتی‬ ‫عجیــب گرفتار شــده؛ تــا ان حد کــه در میان ســکوت‬ ‫دیپلمات هــا برخی رســانه ها گمانه زنی می کنند‪«:‬شــاید‬ ‫برجام متوقف شود‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫یک قانون جنجالی‬ ‫نوزدهم دسامبر مجلس نمایندگان و مجلس سنای‬ ‫امریکا الیحــه بودجــه ‪ 2016‬را به تصویب رســاندند‪ .‬به‬ ‫پیوست این الیحه قانونی به تصویب رســید که می تواند‬ ‫توانایــی بســیاری از شــهروندان امریکایــی در ســفر به‬ ‫کشــورهای مختلف در اروپا و اســیا‪ ،‬بدون اخــذ ویزا را با‬ ‫مشکل مواجه کند‪ .‬بیش از ‪ 25‬ســال است که به موجب‬ ‫قانون لغو ویزا‪ ،‬اتباع ‪ 38‬کشور می توانند بدون اقدام به اخذ‬ ‫روادید‪ ،‬وارد خاک ایاالت متحده شوند‪ .‬اکثر این کشورها‬ ‫نیز به طور متقابل‪ ،‬قانون اخذ ویزا جهت ورود به کشورهای‬ ‫خود را برای شــهروندان امریکایــی لغو کرده انــد‪ .‬با این‬ ‫حال‪ ،‬قانون جدید کنگره این توافق را بر هم می زند؛ اتباع‬ ‫کشورهای عضو لیست برنامه لغو روادید‪ ،‬در صورتی که از‬ ‫تابعیت ایران‪ ،‬عراق‪ ،‬ســودان یا سوریه‪ ،‬به عنوان تابعیت‬ ‫دوم برخوردار باشند‪ ،‬باید برای ورود به امریکا اقدام به اخذ‬ ‫ویزا کنند‪ .‬این قانون شامل اتباع این ‪ 38‬کشور که از ‪2011‬‬ ‫تاکنون به این چهار کشور سفر کرده اند نیز می شود‪.‬‬ ‫این قانون از انچه در نگاه اول به نظر می رســد بدتر‬ ‫است‪ ،‬زیرا دو کشــور از این چهار کشــور ‪-‬ایران و سوریه‪-‬‬ ‫صرفنظر از محل تولد و محل زندگی افــراد‪ ،‬معیار خون را‬ ‫مالک تابعیت قرار می دهند‪ .‬به عبارتی هر فرد در صورتی‬ ‫که پدرش ایرانی باشد‪ ،‬به صورت خودکار واجد تابعیت ایران‬ ‫محسوب می شود‪ .‬بدین ترتیب بســیاری از افرادی که در‬ ‫یکی از این ‪ 38‬کشور به دنیا امده و بزرگ شده اند‪ ،‬به صرف‬ ‫تولد والدین خود در سوریه و ایران از ورود به امریکا بدون‬ ‫اخذ ویزا منع می شوند‪.‬‬ ‫اوضاع زمانی وخیم تر می شــود که احتمال مقابله به‬ ‫مثل از سوی برخی از کشورهای عضو لیست لغو روادید را‬ ‫در نظر بگیریم‪ .‬بدین ترتیب برخی از این کشورها‪ ،‬از جمله‬ ‫برخی از کشورهای اتحادیه اروپا‪ ،‬از ورود اتباع امریکایی با‬ ‫شرایطی مشــابه انچه در قانون جدید کنگره امده به کشور‬ ‫خود جلوگیری می کنند‪ .‬نتیجه نهایی این وضعیت این است‬ ‫که بسیاری از ایرانی ‪ -‬امریکایی ها و سوری‪ -‬امریکایی ها‪،‬‬ ‫به صرف تابعیت دوگانه خود باید محدودیت های مضاعفی‬ ‫را در ســفر به نقاط مختلف و نه تنهــا امریکا‪ ،‬تحمل کنند‪.‬‬ ‫این وضعیت به ضرر امدادگران‪ ،‬خبرنگاران و سایر افرادی‬ ‫می شــود که طی چهار ســال اخیر بدون اطــاع از چنین‬ ‫قوانینی به راحتی وارد این کشورها شده اند‪.‬‬ ‫نامه سرگشاده سفیر اتحادیه اروپا در امریکا نیز اعالم‬ ‫کرده که تصویب ایــن قانون می تواند منجــر به اقدامات‬ ‫قانونی متقابل بشــود‪ .‬همان طور که پیش تر گفته شــد‪،‬‬ ‫اقدامات متقابل بیش از پیش موقعیت شهروندان امریکایی‬ ‫که تابعیت یکی از این چهار کشــور را نیز دارا هســتند‪ ،‬در‬ ‫خطر قرار می دهد و عمال انها را تبدیل به شهروندان درجه‬ ‫دو می کند‪.‬‬ ‫نقض برجام‬ ‫بررســی قانون جدید ایاالت متحده نشــان می دهد‬ ‫که چالش برانگیزترین بخــش از این الیحه را باید بند ‪203‬‬ ‫دانســت تحت عنوان «محدودیت اســتفاده از برنامه لغو‬ ‫روادید برای خارجی هایــی که به کشــورهایی نظیر ایران‬ ‫سفر کرده اند»‪ .‬در این بند تاکید می شود‪ ،‬اتباع ‪ 38‬کشور‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫که با امریکا تفاهمنامه لغو روادید امضا کرده اند در صورت‬ ‫حضور در ایران‪ ،‬برای ســفر به امریکا باید روادید دریافت‬ ‫کنند‪ .‬مهمترین ســوال در این مورد این اســت که ایا این‬ ‫قانون برجام را نقض کرده است؟ ایا انچنان که جان کری‬ ‫می گوید می توان با نامه های جداگانه این مساله را در مورد‬ ‫ایران و سرمایه گذاران منتفی کرد؟ تکلیف برجام در دولت‬ ‫بعدی ایاالت متحده چیســت؟ اگر دولــت بعدی نخواهد‬ ‫تعهدات این چنینی را بپذیرد ان وقت تکلیف برجام و نقض‬ ‫ان چیست؟‬ ‫تطابق این قانون با برجام نشان می دهد که این قانون‬ ‫از یک سو بندهای ‪ ۲۶‬و ‪ ۲۹‬برجام را به صورت اشکار نقض‬ ‫می کند و از ســوی دیگر دو اســیب جدی به حوزه اقتصاد‬ ‫ایران وارد می کند‪ .‬چه اینکه؛ ‪ -۱‬باعث اعمال محدودیت ها‬ ‫در ســرمایه گذاری در ایران می شــود به نوعی که ریسک‬ ‫سرمایه گذاری اروپا به همراه کره جنوبی و ژاپن در ایران را‬ ‫به شدت افزایش می دهد‪.‬‬ ‫‪ -۲‬تقریبــا صنعــت توریســم در ایــران را بــه مــرز‬ ‫ورشکستگی می کشاند‪ ،‬چراکه از توریست های اروپایی‪،‬‬ ‫ژاپنی و کره ای انتظار نمی رود به خاطر حضور در ایران‪ ،‬از‬ ‫سیاحت ‪ ۹۰‬روزه در امریکا چشم پوشی کنند‪.‬‬ ‫بنابراین طبق این قانون بندهای ‪ 26‬و ‪ 29‬زیر سوال‬ ‫رفته است‪ .‬انجا که در ماده‪ 26‬امده است‪« :‬ایاالت متحده‪،‬‬ ‫با حســن نیت‪ ،‬نهایت تالش خود را برای دوام این برجام و‬ ‫پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از‬ ‫لغو تحریم های مشخص شده در پیوست ‪ 2‬به عمل خواهد‬ ‫اورد‪ ».‬یا انجا که در ماده‪ 29‬امده است‪ « :‬اتحادیه اروپایی‬ ‫و دولت های عضــو و همچنین ایاالت متحــده‪ ،‬منطبق با‬ ‫قوانین خود‪ ،‬از هرگونه سیاست با هدف خاص تاثیرگذاری‬ ‫منفی و مستقیم بر عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی‬ ‫با ایران‪ ،‬در تعارض با تعهداتشــان مبنی بر عدم اخالل در‬ ‫اجرای موفقیت امیز این برجام خودداری خواهند کرد‪».‬‬ ‫همچنین قانون اخیر کاخ ســفید ناقض بند ‪ 2‬نامه ‪9‬‬ ‫ماده رهبر معظم انقالب هم هست که در ان می اید‪« :‬در‬ ‫سراسر دور ه هشت ساله‪ ،‬وضع هرگونه تحریم در هر سطح‬ ‫و به هر بهانه ای (از جمله بهانه های تکراری و خودساخته ‬ ‫توسط هر یک از کشورهای طرف‬ ‫تروریسم و حقوق بشر) ّ‬ ‫مذاکره‪ ،‬نقض برجام محسوب خواهد شد‪».‬‬ ‫بنابر انچه عنوان شــد گنجاندن نام ایران در لیســت‬ ‫گروه های تروریســتی و ایجــاد محدودیت در امد و شــد‬ ‫شــهروندان ‪ 38‬کشــور مندرج در بند‪ 203‬نقــض صریح و‬ ‫اشکار معاهده برجام و خالف مطالبات رهبری است‪ .‬پس‬ ‫تا اینجای کار مشــخص شــد قانون جدیــد حتما مخالف‬ ‫برجام است‪.‬‬ ‫تحریم های سریالی‬ ‫چه باید کرد؟‬ ‫حاال که صورت مســاله مشــخص شــده مهمترین‬ ‫پرسش این است که ایران اکنون چه راهی برای خروج از‬ ‫این موقعیت دارد؟ ایا باید برجام را در همین مرحله متوقف‬ ‫کند یا اینکه تا مشخص شدن وضعیت بر اساس ساز و کار‬ ‫برجام به تعهداتش عمل کند‪.‬‬ ‫سید عباس عراقچی می گوید‪« :‬بر اساس برجام هرگاه‬ ‫ایران احســاس کند که برجام از جانب طرف مقابل نقض‬ ‫شده اســت می تواند به کمیسیون مشــترک مراجعه کند و‬ ‫در ان کمیسیون مسیری وجود دارد که باید طی شود‪.‬اگر‬ ‫کمیسیون مشترک بتواند مشکل را رفع کند که کرده است‬ ‫وگرنه اجــاس وزرای خارجه ‪ 5+1‬برگزار می شــود و روال‬ ‫مشخصی در برجام پیش بینی شده اســت اما اگر در پایان‬ ‫این روند‪ ،‬جمهوری اســامی ایران قانع نشــود که نقض‬ ‫برجام اتفاق نیفتاده و طرف مقابل حاضر نشود که این نقض‬ ‫را رفع کند انگاه کشورمان می تواند تصمیمش را برای توقف‬ ‫عمل به تعهداتش در برجام بگیرد‪ .‬بر این اساس‪ ،‬روندی را‬ ‫طی و در این روند سعی می کنیم مشکل را رفع کنیم اما اگر‬ ‫در نهایت رفع نشود این خود جمهوری اسالمی ایران است‬ ‫که درباره ادامه دادن یا ندادن مســیر تصمیم می گیرد‪.‬در‬ ‫متن معاهده برجام برای چاره اندیشی بابت موارد اختالفی‬ ‫میان ایران و ‪ 5+1‬ابتدا «کمیسیون مشترک حل اختالف»‬ ‫و پس از ان «هیات داوری» و در نهایت «شــورای امنیت‬ ‫سازمان ملل» پیش بینی شده است‪ .‬به دیگر معنا چنانچه‬ ‫نقض تعهدی از سوی یکی از دو طرف توافق صورت بگیرد‬ ‫سه مرحله یاد شده باید طی شــود‪ ،‬ان هم در شرایطی که‬ ‫تعداد ارای کمیسیون مشترک حل اختالف به صورت مطلق‬ ‫به نفع طرف غربی اســت و در روند بررســی هیات داوری‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫بانک مرکزی ایران اقــدام کنگره را‬ ‫نقض اصل تفکیک قوا در امریکا دانسته‬ ‫و کنگره را متهم به تکرار اشــتباهش در‬ ‫سال ‪ 2012‬میالدی کرده است‪ .‬البته در‬ ‫بدترین حالت حــدود ‪ 1/75‬میلیارد دالر‬ ‫از سپرده های بلوکه شــده بانک مرکزی‬ ‫ایران در نیویورک برداشت می شود‬ ‫سیاست‬ ‫این اما تنها قانونی نیست که ایاالت متحده برخالف‬ ‫برجام تصویب کرده است‪ .‬چه اینکه کنگره پنجشنبه هفته‬ ‫گذشــته در کمیته امور خارجی مجلــس نمایندگان الیحه‬ ‫اعمال تحریم هــای جدید علیه ایران را بررســی کرد‪.‬این‬ ‫الیحه رئیس جمهــور امریکا را از خــارج کردن بانک های‬ ‫ایرانی خاص از فهرســت تحریم ها که قرار است بر اساس‬ ‫برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مشمول لغو تحریم ها‬ ‫شوند‪ ،‬منع می کند‪ .‬در واقع این الیحه پیشنهادی‪ ،‬می تواند‬ ‫یک بانک ایرانی را به سبب ارائه خدمات مالی به گروه هایی‬ ‫که واشنگتن انها را تروریســت می خواند‪ ،‬بر اساس فرمان‬ ‫اجرایــی ‪ ۱۳۳۸۲‬رئیس جمهــور همچنــان در فهرســت‬ ‫تحریم ها نگه دارد‪.‬‬ ‫در ماجرایــی دیگر ‪ 226‬نماینده مجلــس نمایندگان‬ ‫امریــکا طرحی را امضــا کرده اند کــه در قالب «مشــاوره‬ ‫حقوقی» از دیــوان عالی این کشــور می خواهد در پرونده‬ ‫فرجام خواهی بانک مرکزی ایران پیرامون حدود دو میلیارد‬ ‫دالر از دارایی های مسدودشــده این کشــور در نیویورک ‪،‬‬ ‫فرجام خواهی ان بانــک را رد کند و دارایی هــا را به عنوان‬ ‫غرامت بــه قربانیان بمب گذاری ســال ‪ 1983‬میالدی در‬ ‫محل اســکان ســربازان امریکایی در لبنان و بمب گذاری‬ ‫سال ‪ 1996‬میالدی در برج های الخبر و خانواده های انها‬ ‫که جمعا حدود ‪ 1300‬تن می شوند‪ ،‬اعطا کند‪.‬‬ ‫اکنــون دولــت اوبامــا مشــورت خــود را مبنی بــر‬ ‫بازنگرداندن ان دو میلیارد دالر به بانک مرکزی ایران ارائه‬ ‫کرد و حــاال ‪ 226‬نماینده کنگــره نیز از هــر دو حزب از ان‬ ‫حمایت کرده انــد‪ .‬پاول رایان‪ ،‬رئیــس مجلس نمایندگان‬ ‫امریکا طی بیانیه ای با اعــام این مطلب افزود اگر دیوان‬ ‫عالی طرف بانک مرکــزی ایران را بگیرد‪ ،‬دیگر کســی به‬ ‫قربانیان تروریســم در حــوادث عربســتان و لبنان کمک‬ ‫نمی کند و این پرونده بسته می شود‪ ،‬عالوه بر اینکه قدرت‬ ‫قانونگذاری کنگره «به طــرز خطرناکی مورد مصالحه قرار‬ ‫می گیرد»‪.‬‬ ‫بانک مرکزی ایران اقدام کنگره را نقض اصل تفکیک‬ ‫قوا در امریکا دانســته و کنگره را متهم به تکرار اشتباهش‬ ‫در سال ‪ 2012‬میالدی کرده است‪ .‬البته در بدترین حالت‬ ‫حدود ‪ 1/75‬میلیارد دالر از ســپرده های بلوکه شــده بانک‬ ‫مرکزی ایران در نیویورک برداشت می شود‪.‬‬ ‫یا شــورای امنیت هم که تحت ســیطره امریکایی هاست‬ ‫نمی توان توقع ان را داشت که قاضی حکمی علیه خود و به‬ ‫نفع ایران صادر کند‪».‬‬ ‫اشاره معاون محمد جواد ظریف به بند ‪ 36‬و ‪ 37‬برجام‬ ‫اســت‪ .‬انجا که امده اســت‪« :‬چنانچه ایران معتقد باشد‬ ‫که هر یــک یا تمامی گــروه ‪ 5+1‬تعهدات خــود را رعایت‬ ‫نکرده انــد‪ ،‬می تواند موضــوع را به منظور حــل و فصل به‬ ‫کمیسیون مشترک ارجاع نماید‪ .‬کمیسیون مشترک ‪ ۱۵‬روز‬ ‫زمان خواهد داشــت تا موضوع را فیصله دهد‪ ،‬مگر اینکه‬ ‫این زمان با اجماع تمدید شود‪ .‬متعاقب بررسی کمیسیون‬ ‫مشترک‪ ،‬چنانچه هر عضو معتقد باشد که موضوع پایبندی‬ ‫فیصله نیافته اســت‪ ،‬می تواند موضوع را بــه وزیران امور‬ ‫خارجه ارجاع دهد‪ .‬وزیران ‪ ۱۵‬روز مهلت خواهند داشــت‬ ‫تا موضوع را فیصله دهند‪ ،‬مگر اینکه ایــن زمان با اجماع‬ ‫تمدید شود‪ .‬پس از بررســی کمیسیون مشترک – همزمان‬ ‫با (یا به جای) بررسی در سطح وزیران – خواه عضو شاکی‬ ‫یا عضوی که اجرای تکالیفش موضوع بوده است می تواند‬ ‫درخواست نماید که موضوع توسط یک هیات مشورتی که‬ ‫متشکل از ســه عضو خواهد بود (یکی از سوی هر یک از‬ ‫طرف های درگیر در اختالف و طرف سوم مستقل) بررسی‬ ‫شود‪ .‬هیات مشــورتی می بایســت نظریه غیرالزام اوری را‬ ‫در خصوص موضــوع پایبندی ظــرف ‪ ۱۵‬روز ارائه نماید‪.‬‬ ‫چنانچه‪ ،‬متعاقب این فرایند ‪ ۳۰‬روزه موضوع فیصله نیابد‪،‬‬ ‫کمیسیون مشترک در کمتر از ‪ ۵‬روز نظریه هیات مشورتی را‬ ‫با هدف فیصله موضوع بررسی خواهد کرد‪ .‬چنانچه موضوع‬ ‫کماکان به نحو مورد رضایت طرف شاکی فیصله نیافته باشد‬ ‫و چنانچه طرف شاکی معتقد باشــد که موضوع‪ ،‬مصداق‬ ‫«عدم پایبندی اساسی» اســت‪ ،‬انگاه ان طرف می تواند‬ ‫موضوع فیصله نیافته را به عنوان مبنای توقف کلی یا جزئی‬ ‫اجرای تعهداتش وفق برجام قلمداد کرده و یا به شــورای‬ ‫امنیت ســازمان ملل متحد ابــاغ نماید که معتقد اســت‬ ‫موضوع مصداق «عدم پایبندی اساسی» به شمار می اید‪.‬‬ ‫در بند ‪ 37‬هم امده اســت‪« :‬متعاقــب دریافت ابالغ‬ ‫طرف شاکی‪ ،‬به نحو مشروح در فوق‪ ،‬به همراه توضیحی‬ ‫از تالش های توام با حسن نیت ان طرف برای طی فرایند‬ ‫حل و فصل اختالف پیش بینی شــده در برجام‪ ،‬شــورای‬ ‫امنیت سازمان ملل متحد می بایســت منطبق با رویه های‬ ‫خود در خصوص قطعنامــه ای برای تداوم لغــو تحریم ها‬ ‫رای گیری نماید‪ .‬چنانچه قطعنامه فوق الذکر ظرف ‪ ۳۰‬روز‬ ‫از تاریخ ابالغ به تصویب نرسد‪ ،‬سپس مفاد قطعنامه های‬ ‫سابق شــورای امنیت ســازمان ملل متحد مجددا اعمال‬ ‫خواهند شد‪ ،‬مگر اینکه شورای امنیت سازمان ملل متحد‬ ‫به نحو دیگری تصمیم گیری نماید‪ .‬در چنین صورتی‪ ،‬این‬ ‫مفاد در خصوص قراردادهایی که بین هر طرف و ایران یا‬ ‫افراد و نهادهای ایرانی قبل از تاریخ اعمال انها امضا شده‬ ‫باشــد‪ ،‬دارای اثر عطف به ما ســبق ندارد مشروط بر اینکه‬ ‫فعالیت هــای صورت گرفته وفــق اجرای ایــن قراردادها‬ ‫منطبق با این برجام و قطعنامه های قبلی و فعلی شــورای‬ ‫امنیت باشد‪ .‬شورای امنیت سازمان ملل متحد‪ ،‬با ابراز نیت‬ ‫خود برای تصمیم‏گیری مبتنی بر ممانعت از اجرای دوباره‬ ‫و خودکار تدابیر در صورتی کــه ظرف این مدت موضوعی‬ ‫که موجب ابالغ فوق شده اســت حل و فصل شده باشد‪،‬‬ ‫دیدگاه هــای طرف های اختالف و هرگونــه نظریه صادره‬ ‫توســط هیات مشــورتی را ملحوظ خواهد داشــت‪ .‬ایران‬ ‫بیان داشته است که چنانچه تحریم ها جزئا یا کال مجددا‬ ‫اعمال شوند‪ ،‬این امر را به منزله زمینه ای برای توقف کلی یا‬ ‫جزیی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد کرد‪ ».‬تا‬ ‫اینجای کار می توان فهمید که ایران می تواند از هم اکنون‬ ‫بر اساس انچه در برجام پیش بینی شده به این ماجرا شکایت‬ ‫کند‪ .‬چه اینکه گویا امریکا برنامه ای مفصل برای ایستادن‬ ‫مقابل برجام دارند‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫هدف امریکا تغییر رژیم است‬ ‫سیاست‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با فواد ایزدی‪ ،‬استاد دانشگاه تهران‬ ‫اقداماتاخیرامریکامانندتصویبطرحضد ایرانی‬ ‫درباره ویزا‪ ،‬تالش برای اعمال تحریم های جدید‬ ‫به بهانه ازمایش موشک توســط ایران و غیره در‬ ‫استانه اجرای برجام‪ ،‬در راستای چه هدفی انجام‬ ‫می گیرد؟‬ ‫زمانی که طرح محدودیت ویزا مطرح شــد نه تنها‬ ‫جمهوریخواهان بلکه دموکرات ها به صراحت از این طرح‬ ‫حمایت کردند‪ .‬این ادبیــات که دوســتان در دولت اعالم‬ ‫می کنند که برخی تندروها در کنگره موافق این طرح بودند‬ ‫ظاهرا به دلیل نااشنایی با سیاست امریکا ست‪ .‬حتی دولت‬ ‫باراک اوباما رئیس جمهوری این کشور به عنوان قوه مجریه‬ ‫حامی این طرح بود و در نهایت اوباما این طرح را امضا کرد و‬ ‫تبدیل به قانون شد‪ .‬درباره ساختمان بنیاد علوی و پول بلوکه‬ ‫شــده متعلق به ایران در امریکا‪ ،‬اوباما در راس دموکرات ها‬ ‫جلوتر از جمهوریخواه ها علیه ایران وارد عمل شده است‪.‬‬ ‫چرا با وجود تصویــب برجام میان ایــران و ‪،5+1‬‬ ‫اکنون شاهد اقداماتی از سوی امریکا در راستای‬ ‫نقضتوافقهسته ایهستیم؟‬ ‫چون با انجام توافق هســته ای دشــمنی امریکا با‬ ‫جمهوری اســامی ایران از بین نرفته است ‪ .‬در واقع تلقی‬ ‫واشــنگتن از برجام این اســت که توافقی بــرای مدیریت‬ ‫هسته ای ایران انجام گرفته است‪ .‬امریکا بعد از برجام‪ ،‬در‬ ‫تالش است ایران را در حوزه های دیگر مانند حوزه موشکی‬ ‫نیز مدیریت کند‪ .‬بر همین اساس طرح اعمال تحریم های‬ ‫جدید علیه ایــران به دلیل ازمایش موشــک عماد را مطرح‬ ‫کرده است‪ .‬اما همه این اتفاقات اخیر قابل پیش بینی بود و‬ ‫من پیش از تصویب برجام این دوران پسابرجام را پیش بینی‬ ‫کرده بودم‪ .‬چون خود مقامات امریکایی چه در کاخ ســفید‬ ‫و چه در کنگره پیش از دســتیابی به توافق هسته ای مطرح‬ ‫می کردند که حتــی پس از برجام نیز ایــران را در حوزه های‬ ‫دیگر تحریم کرده و تحت فشار قرار خواهند داد‪ .‬متاسفانه‬ ‫دوســتان ما در دولت ایران در ان زمان اعالم می کردند که‬ ‫این اظهارات مقامات امریکایی تنها مصــرف داخلی دارد‬ ‫و در اینده به واقعیت تبدیل نخواهد شــد‪ ،‬اما اینگونه نشد‪.‬‬ ‫برهمیناساسمی توانگفتکهسیاست هایدولتبرپایه‬ ‫واقعیتنبودهوبلکهبر اساستفکراتمجذوبشدهبهغرب‬ ‫استکهدرذهنبرخیمسئوالنوجوددارد‪.‬اکنونمشخص‬ ‫شد ه که عدم اشــنایی با طرح های طرف مقابل‪ ،‬باعث بروز‬ ‫چنین شرایطی می شود‪ .‬کاش ان زمان که ما این وضعیت را‬ ‫پیش بینیکردهبودیم‪،‬بهجایاینکهمارابه بی سوادیمتهم‬ ‫‪2‬‬ ‫در حالــی کــه بــا گذشــت هــر روز بــه اجــرای‬ ‫برجــام و لغــو تحریم ها در حــوزه هســته ای نزدیک‬ ‫می شویم‪ ،‬کارشکنی های امریکایی ها به خصوص در‬ ‫کنگره در راستای نقض برجام بیش از پیش می شود‪.‬‬ ‫فواد ایزدی‪ ،‬کارشناس مســائل امریکا در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثلث درباره علت خلف وعده امریکا می گوید‬ ‫که با برجام‪ ،‬دشمنی امریکا با جمهوری اسالمی ایران‬ ‫از بین نرفته و هدف اصلی این کشور سرنگونی نظام‬ ‫جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫ کنند‪ ،‬به حرف هایمان گوش می کردند‪.‬‬ ‫بــه اعتقاد شــما‪ ،‬ایــران در برابــر ایــن اقدامات‬ ‫امریکایی ها چه واکنشی باید نشان دهد؟‬ ‫در جمهوری اسالمی مرجع قانون گذاری مجلس‬ ‫شورای اسالمی است که در این باره قانونی را تصویب کرده‬ ‫است که براســاس بند ســوم ان‪ ،‬اگر طرف مقابل برجام را‬ ‫نقض کند‪ ،‬در این صورت ادامه انجام تعهدات بر اساس این‬ ‫توافق باید متوقف شود‪ ،‬اما متاسفانه دولت حسن روحانی‬ ‫کوچکترین توجهی به قانــون مجلس دربــاره برجام ندارد‬ ‫و حتی برعکس عمل می کند‪ .‬در واقــع زمانی که قانون بر‬ ‫توقف اجرای برجام دســتور می دهد‪ ،‬دولت بر روند اجرای‬ ‫برجام سرعت می بخشــد‪ .‬در حالیکه مقام معظم رهبری در‬ ‫نامه ای اعالم کرده بودند که اورانیوم غنی شده به تدریج و‬ ‫در دفعات مختلف انتقال یابد‪ ،‬دولت به سرعت این اورانیوم‬ ‫را خارج کرد‪ .‬به نظر می رسد دلیل گام های سریع دولت در‬ ‫اجرای مفاد برجام‪ ،‬در راســتای تبلیغات انتخاباتی اســت‪.‬‬ ‫دولت می خواهد پیش از برگزاری انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی در اسفند ماه ســال جاری‪ ،‬تحریم ها تعلیق شود و‬ ‫بتواند از این امر بهره بــرداری انتخاباتی کند‪ .‬اما به طورکلی‬ ‫اینگونه عملکرد شتابزده دولت و نقض اشکار قوانین وضع‬ ‫شده توسط قوه مقننه درباره برجام هیچ توجیهی در راستای‬ ‫منافع ملی کشور ندارد‪.‬‬ ‫ایا امریکایی هــا نگران این نیســتند که اقدامات‬ ‫اخیر انها از سوی دیگر کشورهای عضو‪ ٥+١‬مورد‬ ‫اعتراض قرار گیــرد و این اقدامات را کارشــکنی‬ ‫امریکا در مسیر اجرای برجام بدانند؟‬ ‫اگــر اعتراضی هم از ســوی دیگر اعضــای گروه‬ ‫‪ ٥+١‬انجام گیرد‪ ،‬باز هم تغییری در مواضع واشنگتن انجام‬ ‫نمی شود‪ ،‬مگر کشــورهای اروپایی نســبت به طرح اعمال‬ ‫محدودیت در حــوزه روادید علیه ایران اعتــراض نکردند‪،‬‬ ‫امریکابهایناعتراضاتاعتنایینمی کند‪.‬حتیدرداخلاین‬ ‫کشور تظاهراتی در اعتراض به این قانون برگزار شد‪ ،‬امریکا‬ ‫بهحرف هایمعترضانگوشنکردودرایندهنیزبهحرفهیچ‬ ‫کسیگوشنخواهدکرد‪.‬برجامبه گونه ایتنظیمشد هکهدر‬ ‫ان امریکا برای انجام اقدامی علیه ایران نیازی به ارای دیگر‬ ‫اعضای‪ ٥+١‬ندارد‪ ،‬همچنین هیچ راهکاری لحاظ نشد ه که‬ ‫ایران بتواند طرف مقابل خود را ملزم به اجرای تعهداتش در‬ ‫برجام بکند و این مساله یکی از نقص های این توافق است‪.‬‬ ‫در حالی کــه کمتــر از یک ســال بــه پایــان دوره‬ ‫ریاســت جمهوری باراک اوباما رئیس جمهــوری‬ ‫امریکا باقی ماند ه و در نوامبر سال‪ ٢٠١٦‬انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریاینکشوربرگزارمی شود‪،‬باتوجه‬ ‫بهروندتحوالتکنونیایندهاجرایبرجامراچگونه‬ ‫ارزیابی می کنید؟‬ ‫سرنوشتبرجامدردورهاتیریاست جمهوریامریکا‬ ‫بستگی به این مساله دارد که چه کسی رئیس جمهور امریکا‬ ‫شود‪ .‬کاندیداهایحزبجمهوریخواهاشکارااعالمکرده اند‬ ‫که در صورت دستیابی به قدرت‪ ،‬برجام را لغو خواهند کرد‪ ،‬در‬ ‫مقابل هیالری کلینتون نامزد پیشتاز حزب دموکرات اعالم‬ ‫کردهاستکهبرجامرامشروطپذیرفتهاست‪.‬بهعبارتدیگر‪،‬‬ ‫وی برجام را به عنوان بخشی از یک بسته بزرگتر برای اعمال‬ ‫فشار بیشتر علیه ایران پذیرفته اســت‪ .‬در واقع نکته ای که‬ ‫دولتمردان ایران متوجه نشده اند‪ ،‬این است که دولت امریکا‬ ‫به دنبالسرنگونینظامجمهوریاسالمیایراناست‪.‬طرف‬ ‫مقابل به دنبال سرنگونی حکومت ماست و دوستان در دولت‬ ‫تصور می کنند که انها به دنبال تعامل با کشور ما هستند‪ .‬این‬ ‫تصور ناشی از عدم اشــنایی با طرح طرف مقابل است‪ .‬این‬ ‫گونه تصورات در اینده باعث بروز مشکالت جدی در کشور‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫در همین راســتا در صورتی که دونالد ترامپ نامزد‬ ‫پیشــتاز جمهوریخواهان که به مواضع جنجالی‬ ‫خوددرمسائلمختلفبه خصوصعلیهمسلمانان‬ ‫مشهور است‪ ،‬بتواند پیروز انتخابات اتی امریکا‬ ‫شود‪ ،‬سرنوشت برجام به چه شکل خواهد بود؟‬ ‫وی به طور حتم برجام را لغو خواهد کرد‪ ،‬همان طور‬ ‫کــه در اظهاراتش در کمپین هــای انتخاباتــی اش به این‬ ‫موضوع اشاره کرده است‪.‬‬ ‫به طور کلی اینده اجرای برجــام را چگونه ارزیابی‬ ‫می کنیــد؟ چگونه می توان اجــرای ان را تضمین‬ ‫کرد؟‬ ‫شروط الزم برای اجرای برجام از سوی مقام معظم‬ ‫رهبری ارائه شد اما دولتمردان کشورمان این شروط را اجرا‬ ‫نکردند‪ ،‬اولین شــرط این بود که باراک اوباما رئیس جمهور‬ ‫امریکا در نامه ای ایــن تعهد را بدهد کــه در صورت اجرای‬ ‫تعهدات از سوی ایران‪ ،‬امریکا تحریم ها را لغو کند‪ .‬اما این‬ ‫نامه تاکنون نوشته نشده است‪ .‬شــرط دوم این بود که اگر‬ ‫طرف مقابل به هر بهانه ای مفاد گنجانده شده در برجام را لغو‬ ‫کرد‪ ،‬اجرای برجام متوقف شود‪ .‬شرط سوم درباره پی‪.‬ام دی‬ ‫بود که این پرونده می بایســت به طور کامل بســته می شد‪،‬‬ ‫اما مشــاهده کردیم که این پرونده به طور کامل بسته نشده‬ ‫است‪ .‬شرط چهارم درباره کارخانه اب سنگین اراک بود‪ ،‬اما‬ ‫در قراردادی که محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیرخارجه کشورمان‬ ‫امضا کرد‪ ،‬هیچ نامی از اب سنگین برده نشده است و شرط‬ ‫پنجمدربارهانتقالاورانیومغنیشدهبودکهمی بایستبه طور‬ ‫تدریجی و در دفعات مختلف انجام می گرفت اما این انتقال‬ ‫به صورت تدریجی انجام نگرفت‪ .‬بر همین اســاس بند بند‬ ‫نامه رهبری در این باره توسط دولت نقض شده است‪ ،‬این در‬ ‫حالی است که دولت باید برای اجرای برجام قوانین کشور‬ ‫وفرمایشات رهبری را مورد توجه قرار می داد‪.‬‬ ‫طرف ما کاخ سفید است‪ ،‬نه کنگره‬ ‫بهشتی پور درگفت وگو با مثلث‬ ‫چندی پیــش رئیس جمهــور امریکا بــا امضای‬ ‫الیحه بودجه ســال اینده این کشور‪ ،‬محدودیت های‬ ‫تازه روادیدی علیه ایــران را هم به عنوان بخشــی از‬ ‫قانون بودجه این کشــور تایید کرد‪ .‬بر اســاس فصل‬ ‫‪ ۲۰۳‬از قانون بودجه سال اینده امریکا اگر شهروندان‬ ‫‪ ۳۸‬کشــور در پنج سال گذشــته به ســوریه‪ ،‬عراق یا‬ ‫کشورهای ایران‪ ،‬سودان و سوریه سفر کرده باشند‪،‬‬ ‫نمی توانند مانند گذشته بدون ویزا وارد امریکا شوند‪.‬‬ ‫نه تنها دولتمــردان ایرانی بلکه بســیاری از مقامات و‬ ‫تحلیلگران اروپایی این اقــدام امریکا را برخالف روح‬ ‫برجام اعالم کردند ‪ .‬در همین راستا حسن بهشتی پور‪،‬‬ ‫کارشناس مســائل بین الملل در گفت وگو با هفته نامه‬ ‫مثلث‪ ،‬معتقد اســت که طــرف ایــران در برجام‪ ،‬کاخ‬ ‫ســفید اســت نه کنگره و دولت امریکا مسئول اصلی‬ ‫اجرای برجام است و باید در این باره پاسخگو باشد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫دارد‪ .‬به گونه ای که مقام معظم رهبری نیز در اظهاراتی به‬ ‫صراحت به این اختالفات اشاره کرده اند‪ .‬اما انچه ما باید در‬ ‫تحلیل نهایی به ان توجه کنیم‪ ،‬اینکه مسئول اصلی اجرای‬ ‫برجام کاخ سفید است نه کنگره‪ .‬ایران دراین باره کاخ سفید‬ ‫را می شناســد و دولت امریکا باید در برابر ایران پاســخگو‬ ‫باشد‪ ،‬بر همین اساس وجود هرگونه اختالف میان کنگره‬ ‫ل داخلی امریکا محسوب می شود‪.‬‬ ‫و کاخ سفید جزومسائ ‬ ‫ایا می توان نامه جان کری‪ ،‬وزیرخارجه امریکا به‬ ‫محمدجواد ظریف‪ ،‬وزیرخارجه کشورمان پس از‬ ‫مطرح شدن مساله ویزا و اعتراضات گسترده به‬ ‫ن راستا تلقی کرد؟ این اقدام‬ ‫این اقدام را در همی ‬ ‫تاچه حد ضمانت اجرایی دارد؟‬ ‫ارسال این نامه به ایران از سوی دولت امریکا اقدام‬ ‫خوبی است‪ ،‬اما چندان کفایت نمی کند‪ .‬زیرا اگرچه این یک‬ ‫اقدام حقوقی است اما به معنای لغو ان نیست‪ .‬زیرا کری در‬ ‫این نامه اعالم نمی کن د ما این طرح را لغو می کنیم بلکه تنها‬ ‫می گوید این قانون درباره تجار و بازرگانان اجرا نمی شــود‬ ‫که چندان ضمانت اجرایی ندارد و ممکن است این مساله‬ ‫به شکل اهرم فشــار برای ایران اعمال شود‪ .‬حتی مطرح‬ ‫شــدن این خبر‪ ،‬مبنی بر اینکه ‪ 37‬کشوری که لغو روادید با‬ ‫امریکا دارند‪ ،‬اگر قصد سفر به ایران را دارند‪ ،‬باید برای ورود‬ ‫به امریکا درخواست ویزا کنند‪ ،‬یک جو روانی ایجاد می کند‪.‬‬ ‫این اقــدام اخیــر امریــکا درباره اخــذ ویزا بــر پایه‬ ‫سیاست های دوگانه انجام گرفته‪ ،‬زیرا در میان کشورهای‬ ‫ذکر شده‪ ،‬کشورهایی مانند پاکستان و عربستان سعودی‬ ‫حضور ندارنــد‪ ،‬اما نام کشــوری مانند ایران کــه عملیات‬ ‫تروریستی به اسم این کشور در هیچ کجای دنیا انجام نشده‬ ‫است ‪ ،‬مشاهده می شود ‪.‬‬ ‫به عنوان اخرین سوال‪ ،‬باتوجه به اینکه در نوامبر‬ ‫‪ 2016‬شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫در امریکا هستیم‪ ،‬ارزیابی شــما نسبت به اینده‬ ‫برجام چیست؟‬ ‫رئیس جمهــور امریــکا هر کســی باشــد‪ ،‬مجبور‬ ‫اســت برجام را اجرا کند‪ .‬زیرا هم منافع ملی امریکا باالتر‬ ‫از منافع جمهوریخواهان و دموکرات هــا‪ ،‬هم ایران و هم‬ ‫اعضای دیگــر ‪ 5+1‬ایجاب می کند که توافق هســته ای‬ ‫اجرایی شــود‪ .‬البته بایــد بر این نکتــه تاکید کــرد که در‬ ‫سیاست نمی توان مطلق صحبت کرد اما باتوجه به شواهد‬ ‫موجود‪ ،‬رئیس جمهور اتی امریکا چه دموکرات باشد و چه‬ ‫جمهوریخواه برجام را اجرا خواهد کرد‪.‬‬ ‫همچنین باتوجه به شواهد‪ ،‬اگر اتفاق فوق العاده ای‬ ‫رخ ندهد‪ ،‬به نظر می رسد که شــانس پیروزی دموکرات ها‬ ‫یعنی هیالری کلینتون در انتخابات بیشتر از افرادی مانند‬ ‫دونال د ترامپ درمیان جمهوریخواهان است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقای بهشتی پور ! منشا اقدامات اخیر امریکا پس‬ ‫از تصویب برجام و در مرحله اجرایی شــدن ان‪،‬‬ ‫مانند مساله ویزا و اعمال تحریم های جدید علیه‬ ‫ایران به دلیل ازمایش موشکی چیست؟‬ ‫البی صهیونیستی باتوجه به اینکه نتوانست جلوی‬ ‫تصویب توافق هســته ای میان ایران و ‪ 5+1‬را بگیرد‪ ،‬بر‬ ‫همین اساس تمام امکانات رسانه ای‪ ،‬دیپلماتیک خود را‬ ‫به خصوص در کنگره امریکا به کار گرفته است تا از اجرایی‬ ‫شدن برجام جلو گیری کند‪ .‬این البی برای رسیدن به این‬ ‫هدف اقدامات مختلفی را انجام داده است‪ .‬به طور مثال‬ ‫چندی پیش روزنامه نیویورک تایمز گزارشــی را علیه ایران‬ ‫به توصیه البــی صهیونیســتی درباره ازمایش موشــکی‬ ‫عماد منتشر کرد و در همین راستا برخی جمهوریخواهان‬ ‫در کنگره این ازمایش موشــکی را بهانــه ای برای اعمال‬ ‫تحریم های بیشــتر علیه ایران قرار دادنــد ‪ .‬در مقابل این‬ ‫تحرکات‪ ،‬کاخ ســفید اعال م کرد که این مساله را به تعویق‬ ‫انداخته و در حالت معلق قرار می دهد‪ .‬پس از مدتی این بار‬ ‫مساله ویزا مطرح می شود ؛ در الیحه ای که قرار بود که تنها‬ ‫عراق و ســوریه به عنوان مناطق تروریستی شناخته شود‪،‬‬ ‫ایران و سودان نیز گنجانده می شود و بر لزوم اتخاذ تدابیر‬ ‫و احتیاط هایی در برابر این کشــورها تاکید می شــود‪ .‬این‬ ‫طرح را در بند ‪ 3‬الیحه بودجه قرار می دهند تا باراک اوباما‬ ‫رئیس جمهوری امریکا نتواند ان را وتو کند زیرا در صورت‬ ‫وتو‪ ،‬طبق قانون تمام الیحه بودجه وتو شده و دراین صورت‬ ‫الیحه بودجــه امریکا دو مــاه عقب می افتــاد‪ .‬همچنین‬ ‫به عنوان اقدام ســوم امریکا‪ ،‬می توان به پرداخت غرامت‬ ‫به گروگان های ماجرای گروگانگیــری در تهران در اوایل‬ ‫انقالب اسالمی اشــاره کرد‪ .‬براســاس بیانیه کلی توافق‬ ‫الجزایر به صراحت اعالم شــد ه که در اینده امکان مطالبه‬ ‫غرامت وجود ندارد‪ .‬ولی انها این مســاله را مطرح کردند و‬ ‫دادگاهی در امریکا نیز در این مساله به نفع انها رای داده و‬ ‫ایران نیز به اعتراض خود را این مساله اعالم کرده است‪.‬‬ ‫در واقع مجموعه این اقدامات پس از توافق هســته ای‪،‬‬ ‫در راستای ایجاد کارشکنی و بی اعتمادی ایران به امریکا‬ ‫است‪ .‬اما باید به این نکته اشــاره کرد که دولت امریکا چه‬ ‫موافق و چه مخالف‪ ،‬مسئول مستقیم اجرای برجام است و‬ ‫باید وقوع این مسائل را خنثی کرده و انها را اجرا نکند‪ ،‬زیرا‬ ‫این مسائل با روح برجام ضدیت دارد‪.‬‬ ‫با توجه بــه این اقــدام امریــکا‪ ،‬ایــران باید چه‬ ‫موضعی اتخاذ کند؟‬ ‫در پاسخ به این سوال می توان گفت که باید درک‬ ‫دقیقی از اتفاقات رخ داده در داخــل امریکا چه در کنگره‬ ‫و چه در کاخ ســفید داشته باشــیم و تفکیکی میان‬ ‫اقدامات این دو نهاد قائل شویم‪ .‬باتوجه به اینکه‬ ‫توقف اجرای برجام نــه به نفع ایران اســت نه‬ ‫گروه ‪ ،5+1‬در واقع تنها صهیونیست ها از عدم‬ ‫اجرای توافق خشــنود خواهند شد‪ .‬بر همین‬ ‫اساس باید از راهکارهای قانونی و پیش بینی‬ ‫شده چه کمیســیون ویژه رسیدگی به نقض‬ ‫برجام و چــه از دادگاه هــای بین المللی و‬ ‫محلی امریکا اســتفاده کرد و باید از تمام‬ ‫امکانات خود استفاده کنیم تا مانع تحقق‬ ‫نقشه های صهیونیست ها شویم‪.‬‬ ‫ایا این اقدامات امریکا به معنای‬ ‫نقض برجام پیــش از اجرای ان‬ ‫است؟‬ ‫درباره پرتاب ازمایشی موشک عماد توسط ایران و‬ ‫واکنش برخی در امریکا‪ ،‬باید گفت که هیچ کس در ایرا ‬ ‫ن‬ ‫تردیدی ندارد که این موشــک برای کشــور جنبه حیاتی‬ ‫داشته و موضوع امنیتی برای کشــورمان است‪ ،‬زیرا دورتا‬ ‫دور ایران‪ ،‬تهدیــدات امنیتی وجود دارد و این موشــک‪،‬‬ ‫تامین کننده امنیت ملی کشــور است‪ .‬بر همین اساس چه‬ ‫دولت‪ ،‬چه مجلس و چه دســتگاه ها و جناح های مختلف‬ ‫در کشور هیچ شک و تردیدی ندارند که ایران باید با توان و‬ ‫قدرتش‪ ،‬توان موشکی خود را ارتقا دهد و هم ه در این زمینه‬ ‫موضع محکمی اتخاذ کرده و کوتاه نمی ایند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر بهانه امریکایی ها در تصویب الیحه‬ ‫ضد ایرانی درباره روادید این است که هدف امریکا جلوگیری‬ ‫از وقوع عملیات تروریستی در این کشور است و برای نقض‬ ‫برجام و در چارچوب مساله هسته ای ایران نیست‪ .‬اما ایران‬ ‫معتقد اســت که این اقدامات به معنای نقض برجام است‬ ‫زیرا در بندهای مختلف برجام به صراحت اعالم شــده که‬ ‫نباید به بهانه های جدید‪ ،‬تحریم هــای جدید علیه تهران‬ ‫اعمال شود‪.‬‬ ‫در این میان اگر افرادی در داخل کشور بخواهند از‬ ‫این اتفاقات سوءاســتفاده و بهره بــرداری کنند‪ ،‬قطعا این‬ ‫اقدام در راســتای منافع ملی کشور نیســت‪ .‬نباید مسائل‬ ‫جناحی به مصالح و منافع ملی کشور ارجحیت داده شود‪.‬‬ ‫طرف امریکایی باید بداند با ‪ 75‬میلیون ایرانی یکپارچه و‬ ‫حامی دولت در زمینه هسته ای مواجه است و براساس ان‬ ‫گام بردارد‪ .‬این وحدت و یکپارچگی به خصوص در شرایط‬ ‫کنونی که عربستان سعودی روابط خود را قطع کرده و برخی‬ ‫از کشورهای کوچک دیگر مانند جیبوتی‪ ،‬بحرین و سودان‬ ‫نیز این راه را در پیش گرفته اند‪ ،‬بسیار الزم و ضروری است‪.‬‬ ‫به نظر می رســد اختالفاتی میــان قانون گذاران‬ ‫در کنگره و دولتمردان در کاخ سفید وجود دارد‪،‬‬ ‫ارزیابی شما در این باره چیست؟‬ ‫بدون شک اختالفاتی میان کاخ ســفید و کنگره‬ ‫چه قبل از برجام و چه بعد از توافق هسته ای وجود داشته و‬ ‫‪3‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪57‬‬ ‫تغییر تدریجی‬ ‫جامعهشناسی‬ ‫نام انتخابات با نظرسنجی گره خورده و همواره با فرارسیدن موعد‬ ‫انتخابات‪،‬توجهرسانه هاوتحلیلگرانسیاسی‪،‬بهنتایجنظرسنجی های‬ ‫انتخاباتــی جلب می شــود‪ .‬در ایــن پرونــده به بهانــه انتشــار نتایج‬ ‫نظرسنجی های انتخاباتی به بررسی نتایج نظرسنجی ها در دوره های‬ ‫مختلفانتخاباتوتغییرانهادرروزهایمنتهیبهانتخاباتپرداخته ایم‪.‬‬ ‫جامعۀدقیقه‪90‬‬ ‫مثلث‪،‬خصلتایرانیاندرنظرسنجیهایانتخاباتیرابررسیمی کند‬ ‫تصمیم گیری در دقیقه نود‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر گروه جامعه شناسی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪1‬‬ ‫موعــد انتخابــات کــه فــرا می رســد‪ ،‬اصطالحــی‬ ‫تحت عنوان «نظرسنجی» کارکرد ویژه ای می یابد و چه بسا‬ ‫بتوان گفت که نام انتخابات با نظرسنجی گره خورده است‪.‬‬ ‫زمانی که فضای کشــور انتخاباتی می شود‪ ،‬موسسه های‬ ‫گوناگوندولتیوغیردولتیاستینهمتباالمی زنندواقدام‬ ‫به انجام نظرسنجی های مختلف می کنند تا ذائقه انتخاباتی‬ ‫جامعه ایران را بشناسند‪ .‬اما انچه در این نوشتار مورد توجه‬ ‫قرار می گیرد‪ ،‬تغییــر نتایج نظرســنجی های انتخاباتی در‬ ‫دوره فعالیت نامزدهاســت؛ به گونه ای کــه هرچه به موعد‬ ‫برگزاری انتخابــات نزدیک تر می شــویم‪ ،‬نتایج واقعی تر و‬ ‫عینی تریبه دستامدهاست‪.‬همچنینبهبررسیاینسوال‬ ‫پرداخته ایم که چــرا ایرانیان رای و نظــر انتخاباتی خود را‬ ‫پنهان نگه می دارند و از بیان ان امتناع می ورزند‪.‬‬ ‫اگر نظرسنجی های غیرعلمی را استثنا کنیم‪ ،‬به این‬ ‫نتیجه می رسیم که بسیاری از نظرسنجی ها ‪ -‬فارغ از نتیجه‬ ‫مصداقی ‪ -‬یک نتیجه واحد ارائــه می دهند و ان واقعی تر‬ ‫شــدن نتایج در برهه نزدیک به انتخابات است؛ به عبارت‬ ‫دیگر‪ ،‬هرچــه زمان می گــذرد هم نتایج نظرســنجی های‬ ‫ل پیش بینی تر‬ ‫انتخاباتی واقعی تر شده است و هم مردم قاب ‬ ‫شــده اند‪ .‬مصداق بــارز چنیــن موضوعی را می تــوان در‬ ‫نظرسنجی های انجام شده در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫در ســال های ‪ 84‬و ‪ 92‬مشــاهده کــرد‪ .‬در ایــن دو دوره‪،‬‬ ‫نامزدی که در نهایت در انتخابات به پیروزی رسیده است‪،‬‬ ‫در هفته های اغازین رقابت های انتخاباتی وضعیت چندان‬ ‫مســاعد و مطلوبی در نظرسنجی ها نداشــته و در رده های‬ ‫پایین قرار داشته اســت اما هرچه به روز برگزاری انتخابات‬ ‫نزدیک می شــویم‪ ،‬وضعیت این نامزد بهبــود می یابد و در‬ ‫اخرین نظرســنجی‪ ،‬به رده نخســت صعــود می کند‪ .‬این‬ ‫اتفاق در انتخابات ریاســت جمهوری نهم بــرای محمود‬ ‫احمدی نــژاد و در انتخابــات ریاســت جمهوری یازدهــم‬ ‫ک ماه مانده به انتخابات در رتبه های پایین نظرسنجی ها بودند اما در نهایت انتخابات را بردند‪.‬‬ ‫محمود احمدی نژاد و حسن روحانی هر دو‪ ،‬ی ‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫برای حســن روحانــی رخ داد‪ .‬این دو چهره تایید شــده از‬ ‫سوی شورای نگهبان‪ ،‬درحالی وارد رقابت های انتخاباتی‬ ‫شــدند که براساس نخســتین نظرســنجی ها در رتبه های‬ ‫پایینی میان کاندیداهای حاضر در رقابت قرار داشــتند اما‬ ‫در پایان رقابت ها به پیروزی دســت می یابند و بر کرســی‬ ‫ریاست جمهوری تکیه می زنند‪ .‬شــاید بتوان یکی از علل‬ ‫تغییر نتایج نظرسنجی ها در دوره انتخابات را تصمیم گیری‬ ‫لحظه اخــری بســیاری از مردم جامعــه ایران دانســت‪.‬‬ ‫شــهروندان ایرانی تصمیم نهایی را به دقیقــه نود موکول‬ ‫می کنند تا فارغ از هیجان روزهای اوج تبلیغات انتخاباتی‪،‬‬ ‫به تصمیمی معقول برســند و این گونه تصــور می کنند که‬ ‫ممنوعیت تبلیغات انتخاباتــی در روز منتهی به انتخابات‪،‬‬ ‫اذهان انهــا را از هجوم تبلیغــات نامزدهــای انتخاباتی و‬ ‫هیجان ناشی از فضای سیاست زده انتخابات‪ ،‬رها کرده و به‬ ‫انهاکمکمی کندکهتصمیمی برمبنایعقالنیتسیاسیو‬ ‫اجتماعی اتخاذ کنند‪ .‬در چنین شرایطی است که می توان‬ ‫به رونــد تغییر نتایج نظرســنجی های انجام شــده در دوره‬ ‫انتخابات پی برد‪ .‬در حقیقت بسیاری از مردم جامعه ایران‬ ‫یا به نتیجه قطعی در انتخاب نامزد یا فهرســت انتخاباتی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫نرسیده اند یا تصمیم گیری را به روز پایانی موکول کرده اند‪.‬‬ ‫البته برخی مولفه های دیگر نیز در تغییر نتایج نظرسنجی ها‬ ‫موثر است‪ .‬برای مثال‪ ،‬در انتخابات ریاست جمهوری ‪،92‬‬ ‫پس از برگــزاری مناظره های انتخاباتی میــان نامزدهای‬ ‫تاییدشــده از ســوی شــورای نگهبــان‪ ،‬رای و نظر درصد‬ ‫قابل توجهی از مردم دستخوش تغییر شد و به سوی نامزدی‬ ‫چرخش پیدا کرد که در نهایت توانســت پیــروز این رقابت‬ ‫بزرگ سیاسی باشد‪ .‬این درحالی بود که تا پیش از برگزاری‬ ‫مناظره ها‪ ،‬حجت االسالم روحانی رای چندان زیادی را در‬ ‫نظرسنجی ها کسب نمی کرد و افرادی همچون محمدباقر‬ ‫قالیباف و محسن رضایی وضعیت مناسب تری داشتند اما‬ ‫پس از انجام مناظره های تلویزیونی‪ ،‬وزن نامزدها در میان‬ ‫مردم مشخص شد و ارای حجت االســام حسن روحانی‬ ‫روند صعودی پیدا کرد‪ .‬در انتخابات ریاست جمهوری نهم‬ ‫نیز یکی از مولفه های موثر در تغییر روند نظرسنجی ها و روند‬ ‫صعودی ارای محمود احمدی نــژاد در روزهای منتهی به‬ ‫انتخابات‪ ،‬موجی بود که در هفته پایانی منتهی به انتخابات‬ ‫به سود وی ایجاد شد و اوازه شهردار وقت تهران در سراسر‬ ‫کشور پیچید‪ .‬او همچنین با ایجاد دوقطبی سیاسی میان‬ ‫خود و ایت الله هاشمی رفســنجانی این روند را به سود خود‬ ‫تغییر داد و توانست به دور دوم انتخابات راه یابد و به پیروزی‬ ‫برسد‪ .‬مولفه تاثیرگذار دیگر‪ ،‬تصمیم گیری هایی است که‬ ‫از سوی نخبگان سیاســی صورت می گیرد و مصداق بارز‬ ‫این موضــوع را می تــوان در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫‪ 92‬مشــاهده کرد؛ انجایی که براساس تصمیم چهره های‬ ‫سیاسی تاثیرگذار همچون هاشمی رفسنجانی و سید محمد‬ ‫خاتمی که دو دوره پیاپی متصدی سمت ریاست جمهوری‬ ‫اســامی ایران بودند‪ ،‬محمدرضا عارف یکــی از دو نامزد‬ ‫مورد حمایت اصالح طلبان از صحنه انتخابات کناره گیری‬ ‫کرد و ارای او به حساب حسن روحانی واریز شد‪ .‬این اتفاق‪،‬‬ ‫به سرعت خود را در نظرسنجی هایی که انجام می شد و در‬ ‫رســانه های مجازی‪ ،‬مکتوب و صداوسیما منتشر می شد‬ ‫نشــان داد و تا روز انتخابات به گونه ای پیــش رفت که به‬ ‫پیروزی حجت االســام روحانی منجر شــد‪ .‬یکی دیگر از‬ ‫مولفه هایی که می توان به ان اشاره کرد‪ ،‬رسانه ها و نقش‬ ‫انها در تغییر تصمیم افکارعمومی است‪ .‬انتشار برخی اخبار‬ ‫و شایعات از سوی رســانه ها ‪ -‬خصوصا در فضای مجازی‪-‬‬ ‫می توانــد موجی را له یــا علیه برخــی کاندیداهای حاضر‬ ‫در انتخابات ایجاد کند و در نظرســنجی ها و نتیجه نهایی‬ ‫انتخابات خود را به نمایش بگــذارد‪ .‬یکی از مصداق های‬ ‫بارز این مســاله را می توان در انتخابات ‪ 92‬مشــاهده کرد‬ ‫که در فاصله چنــد روز مانده تا برگــزاری انتخابات‪ ،‬خبری‬ ‫مبنی بر بررسی صالحیت مجدد حجت االسالم روحانی در‬ ‫شورای نگهبان از سوی برخی رسانه ها منتشر شد که در ان‬ ‫برهه به رشد فزاینده ارای او در نظرسنجی ها کمک بسزایی‬ ‫کرد‪ .‬اینها همه سبب می شــود که نتیجه نظرسنجی ها از‬ ‫برهه اغاز تبلیغات تا موعد برگزاری انتخابات دســتخوش‬ ‫تغییر شود و نامزدهای انتخاباتی را در جدول نظرسنجی ها‬ ‫جابه جا کند‪ .‬یکی از دالیلــی که پیش بینی نتایج انتخابات‬ ‫در ایران را ســخت می کند این است که مردم تا لحظه اخر‬ ‫کاندیدای موردنظر خود را انتخــاب نمی کنند؛ چراکه اگر‬ ‫کسی خود را به جریان سیاسی خاصی متعلق بداند رفتارش‬ ‫قابل پیش بینی می شود‪ .‬در چنین شرایطی نقش تبلیغات‬ ‫کوتاه مدت و نزدیک به انتخابات بسیار تعیین کننده است‪.‬‬ ‫هرشخصیافهرستانتخاباتیکهشعارهایبهتر‪،‬تبلیغات‬ ‫هوشمندانه تر و ارتباط بهتری با مردم برای بیان برنامه های‬ ‫خود برقرار کنــد‪ ،‬از بخت باالتری برای پیــروزی برخوردار‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫رای من مخفی است‬ ‫از بارزترین خصلت های ایرانیان در نظرسنجی های‬ ‫انتخاباتی‪ ،‬مخفی نگه داشتن رای شان است‪ .‬چنین رفتاری‬ ‫البته نه تنها در تصمیم گیری و اعالم نظر انتخاباتی بلکه در‬ ‫همه شئون زندگی ایرانیان جریان دارد و شهروندان ایرانی‬ ‫ ترجیح می دهند از بیان نظــرات صریح خود و عیان کردن‬ ‫جزئیات زندگی شــان بپرهیزند‪ .‬در واقع این نــوع رفتار به‬ ‫بخشــی از فرهنگ زندگی ایرانیان تبدیل شده است و انها‬ ‫در همه مســائل چنین رویه ای را در پیش می گیرند‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬زمانی که شما از میزان حقوق دریافتی یک شهروند‬ ‫ســوال کنید‪ ،‬ترجیح می دهد موضوع بحــث را تغییر دهد‬ ‫و از اعالم میزان حقــوق دریافتی اش اجتنــاب می ورزد‪.‬‬ ‫فردی که قصد دارد به یک مسافرت مهم کاری یا توریستی‬ ‫برود‪ ،‬شهروندی که قصد استخدام در یک سازمان یا نهاد‬ ‫معتبر را داشته باشد یا جوانی که می خواهد ازدواج کند‪ ،‬از‬ ‫اعالم خبر مربوط به چنین اتفاقی در زندگی اش ابا دارد و به‬ ‫نزدیکان خود و خانواده اش توصیه می کند که این موضوع‬ ‫را با کســی در میان نگذارند‪ .‬زمانی که پــای یک موضوع‬ ‫سیاســی مهم مانند انتخابات به میان می اید‪ ،‬حساســیت‬ ‫مســاله دوچندان می شود و چه بســا برخی افراد به تناسب‬ ‫موقعیت هــای اجتماعی‪ ،‬نخواهند نظر سیاســی خود را با‬ ‫دیگران در میان بگذارند‪ .‬نمی توان انکار کرد که بخشی از‬ ‫جامعه ایران براساس باورهای ایدئولوژیک به ایفای نقش‬ ‫در عرصه سیاسی می پردازند‪ .‬انها معتقدند که در جامعه ای‬ ‫که بر مبنای احکام اسالمی اداره می شود‪ ،‬باید به گونه ای‬ ‫تصمیم گرفت کــه ناقض این مبانی نباشــد‪ .‬این طیف از‬ ‫جامعه ایران که می توان انهــا را ارمانگرایان نامید‪ ،‬از این‬ ‫منظر که ابایی از بیــان نظر خود ندارند‪ ،‬به عنوان اســتثنا‬ ‫شناخته می شوند و چه بسا ترجیح می دهند که نظرات خود‬ ‫را در جامعه بیان کــرده و دیگران را نیز نســبت به پذیرش‬ ‫انها متقاعد کنند‪ .‬طیف مقابل امــا در تصمیم گیری های‬ ‫سیاســی مولفه های متفاوتــی را مدنظر قــرار می دهند و‬ ‫براســاس واقع گرایــی و عملگرایی در سیاســت تصمیم‬ ‫می گیرند‪ .‬در چنین شرایطی‪ ،‬نوعی دوقطبی تحت عنوان‬ ‫ارمانگــرا ‪ -‬واقع گــرا در جامعــه ایجــاد می شــود کــه در‬ ‫تصمیم گیری سیاسی نیز رفتار متفاوتی دارند‪ .‬واقع گرایان‬ ‫برخالف ارمانگرایان‪ ،‬از بیان نظرات سیاســی خود به طور‬ ‫اشکار و صریح امتناع می ورزند و ترجیح می دهند این نظرات‬ ‫را در میان افرادی که نسبت به انها تعلق خاطر دارند یا انها‬ ‫را می شناســند‪ ،‬بیان کنند‪ .‬زمانی که پای نظرسنجی های‬ ‫انتخاباتی به میان می اید‪ ،‬چنین رفتاری عینیت بیشــتری‬ ‫می یابد و نتایج نظرسنجی ها را تحت الشعاع قرار می دهد ‪.‬‬ ‫با نزدیک شدن به موعد انتخابات و همه گیر شدن فضای‬ ‫سیاســی‪ ،‬واقع گرایان نیز نظرات خود را به صراحت بیان‬ ‫می کنند اما این رفتــار‪ ،‬رفتاری گذراســت و در برهه های‬ ‫دیگر و سایر عرصه های سیاسی ادامه نخواهد یافت‪ .‬این‬ ‫طیف‪ ،‬معموال سعی می کند خود را فارغ از جناح بندی های‬ ‫سیاسی به جامعه معرفی کند و بر استقالل رای خود تاکید‬ ‫ویژه ای دارد‪ .‬ســاز وکارهایی که در انجام نظرسنجی های‬ ‫انتخاباتی مدنظر قرار می گیرد و روش انجام نظرسنجی نیز‬ ‫به مخفی نگه داشتن رای شهروندان ایرانی دامن می زند‪.‬‬ ‫انجام نظرســنجی براســاس پرســش نامه ها و اطالعات‬ ‫پرسش دهندگان ‪ -‬به طور مســتقیم یا غیرمستقیم ‪ -‬در انها‬ ‫مشخص است‪ ،‬باعث می شــود که انها در بیان رای خود‬ ‫احتیاط کرده و از ابراز کــردن ان اجتناب نمایند‪ .‬زمانی که‬ ‫شهروند با پرسشگر مواجه می شود‪ ،‬براساس ذهنیت خاصی‬ ‫که نسبت به انجام دهندگان نظرسنجی های انتخاباتی دارد‪ ،‬‬ ‫ترجیح می دهد رای خود را پنهان نگه دارد و از بیان صریح‬ ‫ان بپرهیزد‪ .‬اینها همه سبب می شود که نتایج نظرسنجی ها‬ ‫چندان با واقعیت منطبق نباشد و در استانه انتخابات تا حدی‬ ‫به واقعیت نزدیک تر شود‪.‬‬ ‫روند تدریجی تغییر نتایج‬ ‫نظرسنجی ها در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم نشان‬ ‫می دهد که مردم همواره تصمیم گیری‬ ‫درباره انتخاب نامزد موردنظر خود را به‬ ‫روزهای اخر موکول می کنند‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪59‬‬ ‫اگاهی هایجدید‬ ‫رای خاکستری ها را می سازد‬ ‫گفت وگویهفتهنامهمثلثبادکترعباسکاظمی‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر گروه جامعه شناسی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اقــای دکتــر! ایرانیــان در نظرســنجی های‬ ‫انتخاباتی‪ ،‬خصلت خاصی را از خود بروز می دهند‬ ‫و ان این اســت که هر چــه زمان می گــذرد‪ ،‬هم‬ ‫مردم قابــل پیش بینی تر می شــوند و هم نتایج‬ ‫نظرســنجی ها واقعی تر شده اســت‪ .‬شما علت‬ ‫بروز چنین رفتاری را در جامعه ایران چه می بینید؟‬ ‫به نظــر من‪ ،‬اگر نظرســنجی ها براســاس روال‬ ‫علمی است‪ ،‬همه نتایج (چه در مراحل اولیه و چه نزدیک‬ ‫به انتخابات) درست خواهد بود؛ اگرچه ممکن است نتایج‬ ‫در گذر زمان تغییر کنند اما ماجرای تغییر نظر مردم ارتباطی‬ ‫به اعتبار نظر ســنجی ها ندارد‪ .‬به نظر مــن‪ ،‬هر دو نتیجه‬ ‫درست است؛ چراکه لحظه موجود را می سنجند نه مثال ‪10‬‬ ‫روز بعد را‪ .‬زمانی که شما ‪ 10‬روز پیش از برگزاری انتخابات‬ ‫از مردم سوال می کنید که ایا در انتخابات شرکت می کنید‬ ‫و یا در انتخابات به چه کســی رای می دهید‪ ،‬پاســخ مردم‬ ‫معطوف به زمانی اســت که در ان قرار دارند نه معطوف به‬ ‫روز برگزاری انتخابات‪ .‬تــا روز انتخابات‪ ،‬اتفاقات فراوانی‬ ‫رخ می دهد و ما بایــد منطق نظرســنجی را از قبل بدانیم‪.‬‬ ‫منطق نظرسنجی مانند منطق هواشناسی است؛ اگر شما‬ ‫به سایت های معتبر هواشناسی مراجعه کنید‪ ،‬مثال به شما‬ ‫می گوید که هفت روز بعد هوا بارانی یا برفی است‪ .‬اما اگر‬ ‫سه روز بعدش‪ ،‬برای مشــاهده وضعیت هوا به این سایت‬ ‫مراجعه کنید‪ ،‬خواهید دید که ممکن اســت هوا را افتابی‬ ‫پیش بینی کرده باشد چراکه ان سایت هواشناسی باتوجه‬ ‫به موقعیتی که ان را می سنجد دست به پیش بینی می زند‪.‬‬ ‫معنای چنین سخنی این نیست که هواشناسی در پیش بینی‬ ‫هوا دچار اشتباه شده است بلکه برمبنای شرایط و وضعیت‬ ‫موجود‪ ،‬وضع هــوا را در روزهای اینــده پیش بینی کرده و‬ ‫معتقد اســت که اگر شــرایط به همین منوال پیش برود‪،‬‬ ‫چنین اتفاقی رخ خواهــد داد‪ .‬بنابراین ما باید این مقدمه را‬ ‫بدانیم که چنین پیش فرضی که مردم رای و نظر خود را تغییر‬ ‫می دهند و نتیجه نظرسنجی ها قابل اعتماد نیست‪ ،‬سخن‬ ‫مردودی است؛ چراکه اساســا نظرسنجی این پیش فرض‬ ‫را پذیرفته است که مردم نظر خود را به تبع شرایط مختلف‬ ‫تغییر می دهند و ما قرار اســت که لحظه فعلی را بسنجیم‪.‬‬ ‫بنابراین در کنار نظرسنجی‪ ،‬ایده نظرسازی نیز به وجود امده‬ ‫است و این مساله بخشــی از فرایند علمی تبلیغات سیاسی‬ ‫و انتخاباتی است‪ .‬شــما نظر مردم را می سنجید و می بینید‬ ‫که کاندیــدای رقیب‪ ،‬پنج درصد رای بیشــتری نســبت به‬ ‫کاندیدای موردنظر شــما دارد و شــما تالش می کنید که‬ ‫فرایند تغییر ساخت ذهنیت مردم را به گونه ای شکل بدهید‬ ‫که این پنج درصد رای‪ ،‬به سود کاندیدای شما رقم بخورد‪.‬‬ ‫چنین اتفاقی کامال محتمل است و این فرض وجود دارد که‬ ‫پنج روز دیگر‪ ،‬نظر مردم نسبت به کاندیدای موردنظر شما‬ ‫چرخش یابد‪ .‬این مســاله یک منطق طبیعی دارد که مردم‬ ‫نظر خود را تغییر می دهند؛ چراکه مردم براســاس منابع و‬ ‫اطالعاتی که دارند و اگاهی هایی که ب ه انها می رسد‪ ،‬دست‬ ‫به انتخاب می زنند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬احساســات و عواطفی‬ ‫حول این مســاله شــکل می گیرد که ســبب می شود شما‬ ‫مجذوب یک کاندیدا بشوید یا نســبت به او احساس تنفر‬ ‫پیدا کنید؛ و یا به دانش و اطالعاتی دست می یابید که روی‬ ‫تصمیم گیری شما موثر است‪ .‬این مساله به معنای مذبذب‬ ‫بودن شــخصیت ایرانی نیســت بلکه بدین معناست که از‬ ‫نواحی و کانال های مختلف‪ ،‬اطالعات گسترده ای به مردم‬ ‫می رسد که سبب می شود انها متناســب با این اطالعات‪،‬‬ ‫نظر خود را تغییر می دهند‪ .‬به همین دلیل است که اگر شما‬ ‫بخواهید نظرســنجی را مالک قرار دهید تــا بدانید که چه‬ ‫کسی در انتخابات به پیروزی می رسد‪ ،‬باید یک روز مانده به‬ ‫انتخابات را مالک قرار دهید؛ نظرسنجی انجام شده در این‬ ‫روز است که مشخص می کند چه کسی پیروز نهایی خواهد‬ ‫بود‪ ،‬نه نظرسنجی ‪ 10‬روز پیش از انتخابات‪.‬‬ ‫شــما اشــاره کردید که هر چه به زمــان برگزاری‬ ‫انتخابــات نزدیک تــر می شــویم‪ ،‬نتیجــه‬ ‫نظرسنجی ها واقعی تر می شود‪ .‬ما مصداق این‬ ‫مســاله را در نظرســنجی های دوره های مختلف‬ ‫انتخابات مشــاهده می کنیم که نظرسنجی های‬ ‫انجام شــده در روزهــای منتهی بــه انتخابات با‬ ‫نتیجه نهایــی انتخابات همپوشــانی قابل تاملی‬ ‫دارد‪ .‬ممکن اســت فــرد پیــروز در انتخابات در‬ ‫نظرســنجی های انجام شــده در دو یا سه هفته ‬ ‫تا انتخابات وضعیت مســاعدی نداشــته اما در‬ ‫روزهــای نزدیک به انتخابات بــه رده های باالیی‬ ‫در نظرســنجی ها می رسد‪ .‬این مســاله را به طور‬ ‫روشــن و واضح در نظرســنجی ها در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 92‬و ‪ 84‬مشــاهده می کنیم‪.‬‬ ‫از نگاه شــما علت این مساله چیســت؟ ایا همان‬ ‫اگاهی و اطالعات است که منجر به عالقه یا تنفر‬ ‫از فرد یا افراد خاصی می شود؟‬ ‫همان طــور که عرض کــردم دو عامــل در اینجا‬ ‫موضوعیت دارد؛ یکی اطالعات و اگاهی های جدید است‬ ‫که گروه های سیاســی بین مــردم منتشــر می کنند و دوم‬ ‫احساســات و عواطفی اســت که حول کاندیدای خاصی‬ ‫شکل می گیرد‪ .‬برای مثال شما نشــان می دهید که منابع‬ ‫مالی که یک کاندیدا برای تبلیغات استفاده کرده مشکوک‬ ‫اســت یا وجهه نظر نامزد خاصی دارای سوگیری مبتنی بر‬ ‫تبعیض جنسیتی یا مذهبی اســت‪ .‬انتشار این موضوعات‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫در تغییــر نتایج نظرســنجی ها دو عامل‬ ‫موضوعیت دارد؛ یکی اطالعات و اگاهی های‬ ‫جدید اســت که گروه های سیاسی بین مردم‬ ‫منتشــر می کنند و دوم احساسات و عواطفی‬ ‫است که حول کاندیدای خاصی شکل می گیرد‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫می تواند موازنه رای را به هم بزند‪ .‬اینها بخشی از چارچوب‬ ‫جنگ تبلیغاتی است‪ .‬اینهاست که رای ها را جابجا می کند‪.‬‬ ‫بنابراین در تغییر دیدگاه های مردم تنها نباید مردم را افرادی‬ ‫بریده از جامعه و منقطع از شرایط فرض کرد و به انها اتهام‬ ‫زد که شخصیتی بی ثبات دارند‪ .‬ما اساسا در جهانی بی ثبات‬ ‫زندگــی می کنیــم‪ .‬جهانی که دائمــا با داده هــا و گردش‬ ‫اطالعات متفــاوت و متکثر مــردم را در تصمیم گیری ها‬ ‫دچار تردید و دلهره می کنیم‪ .‬با این حال‪ ،‬برای بسیاری از‬ ‫مردم تصمیم گیــری در لحظه اخر رخ می دهــد و من باید‬ ‫روی مفهوم «لحظه اخــر» تاکید ویــژه ای کنم‪ .‬تصمیم‬ ‫البته حالتی فرایندی دارد یعنی در طول ماه های منتهی به‬ ‫انتخابات به تدریج ساخته می شود اما بیشتر مانند فرایندی‬ ‫ناتمام اســت کــه در لحظــه رای گیری به پایــان نزدیک‬ ‫می شــود‪ .‬به خصوص اینکه در جامعه بــدون حزب مانند‬ ‫ایران تصمیمات بیشتر فرایندی است تا دفعی‪ .‬در جوامعی‬ ‫که احزاب در ان نیرومندترند افراد بیشتر به صورت لیستی‬ ‫رای می دهند اما در جامعه ما کــه احزاب «نقش تزیینی»‬ ‫دارند مردم تصمیمات را در فرایندی مارپیچی می ســازند‪.‬‬ ‫در جامعه ای چون ایران که بخش خاکســتری از ســیاه و‬ ‫سفید بیشتر است شکل دادن به این بخش‪ ،‬کار تبلیغات را‬ ‫پراهمیت تر می سازد‪.‬‬ ‫ما شــاهد رفتار خاصی در میان ایرانیان هستیم‬ ‫که رای خود را پنهان می کنند‪ .‬ایــا این رفتار نیز‬ ‫به همان مولفه هایی بازمی گردد که به انها اشاره‬ ‫کردید؟‬ ‫مقداری این بیان مناقشــه امیز است که بگوییم‬ ‫مردم رای خود را پنهان می کنند‪ .‬از یکسو مردم به سادگی‬ ‫نظراتشان را در مورد کاندیداهای موردنظرشان با یکدیگر‬ ‫به اشــتراک می گذارند اما وقتی پای پرسشــنامه به میان‬ ‫می اید داستان کمی پیچیده می شود و این امر برمی گردد‬ ‫که مردم نهادهایی که نظرســنجی می کنند را بخشــی از‬ ‫نهادهــای حکومتی فــرض می کنند چراکه اساســا برای‬ ‫مردم وجود نهادی مستقل و مردمی معنایی چندان ندارد‪.‬‬ ‫فرهنگ پنهان کردن چیزها بخشی از فرهنگ ایرانی است‬ ‫و ریشه های سیاسی و فرهنگی مطولی دارد که مجال شرح‬ ‫ان در اینجا نیست‪ .‬از سویی دیگر‪ ،‬این وضعیت بدین گونه‬ ‫نیســت که امکان نظرســنجی را ممتنع کند‪ ،‬راهکارهایی‬ ‫وجود دارد که می تــوان بخش پنهان جامعــه را از طریق‬ ‫نظرسنجی به الیه های رویی تر و باالتر سوق داد و از ذهنیت‬ ‫مردم اگاهی یافت‪ .‬یکی از مشــکالت مــا در ایران اعتبار‬ ‫نظرسنجی هاست و ما باید در روش و نمونه گیری و استخدام‬ ‫کادر مجرب دقت بیشتری کنیم‪ .‬بنابراین اگر نظر سنجی ها‬ ‫به خوبی انجام شوند به نتایج متقنی هم خواهیم رسید‪.‬‬ ‫ایــا در جوامع دیگر که ســاختارهای اجتماعی و‬ ‫فرهنگ انها با جامعه ایران متفاوت است‪ ،‬چنین‬ ‫رفتارهایی از سوی شــهروندان اعمال می شود؟‬ ‫ایا در جوامعی که تحزب نهادینه شده و رسانه ها‬ ‫به عنوان هدایت کننده افکارعمومی نقش موثری‬ ‫دارند‪ ،‬بازهم چنین شــباهت هایی وجــود دارد یا‬ ‫ماجرا متفاوت است؟‬ ‫باید میان دو موضوع تفکیک قائل شویم؛ نخست‬ ‫اینکه نظرات مردم در جوامع غربی نیز تغییر می کند یا نه که‬ ‫باید پاسخ مثبت داد و گفت که این نظرات‪ ،‬تغییر می کند‪.‬‬ ‫حتی در جامعــه امریکا‪ ،‬شــهروندانی که در یــک دوره به‬ ‫جمهوریخواهان رای می دهند‪ ،‬ممکن است در دوره بعد به‬ ‫دموکرات ها رای بدهند‪ .‬اما باید میان این داستان با اینکه‬ ‫مردم و شهروندان یک جامعه رای خود را کتمان می کنند یا‬ ‫نه‪ ،‬تفکیک قائل شویم‪ .‬در این گونه جوامع‪ ،‬مردم رای خود‬ ‫را کتمان نمی کنند بلکه رای خــود را بیان می کنند؛ چراکه‬ ‫مشکل و ترسی در بیان رای خود ندارند و در ذهنیت شان‪،‬‬ ‫بیان رای و نظر‪ ،‬پیامد منفی برای انها ندارد اما اینکه رای‬ ‫تغییر می کند یا نه‪ ،‬ماجرای متفاوتی است و باید میان این‬ ‫مســائل تفاوت بگذاریم‪ .‬تغییر رای هم بیشــتر از انکه به‬ ‫روانشناســی شــخصیت ادم ها بر گردد محتاج تبیین های‬ ‫جامعه شناسانه بر مبنای شرایط موجود است‪.‬‬ ‫ایا شــهروندان چنین جوامعی مانند شهروندان‬ ‫ایرانی‪ ،‬تصمیم گیری لحظه اخری دارند؟‬ ‫بله در همه جوامع ممکن است تعدادی باشند که‬ ‫لحظه اخر تصمیم خود را می گیرند‪ .‬مساله بر سر میزان این‬ ‫بخش از جامعه است که بخش خاکستری جامعه را نشان‬ ‫می دهد‪ .‬در امریکا به تعدادی از این ایالت ها‪ ،‬ایالت های‬ ‫رقابتی می گویند و احــزاب‪ ،‬قدرت تبلیغاتی خــود را روی‬ ‫همین ایالت ها متمرکز می کنند‪ .‬یعنی از پیش می دانند کدام‬ ‫ایالت متعلق به کدام نامزد خواهد بود و انرژی خود را صرف‬ ‫ان ایالت نمی کنند در عــوض روی ایالت هایی که امکان‬ ‫رقابت وجود دارد ســرمایه گذاری می کنند‪ .‬نظر سنجی ها‬ ‫ی در تعیین محل های منازعه بازی می کنند‪ ،‬این‬ ‫نقش مهم ‬ ‫امری اســت که در ایران چندان جدی گرفته نمی شود‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر‪ ،‬به نظر می رسد در جوامع خاورمیانه ای وضعیتی‬ ‫به شــدت پیچیده وجود دارد از یکسو رای گیری ها بیش از‬ ‫ی و قبیله ای‬ ‫انکه تابع منطق حزبی باشــد تابع منطــق قوم ‬ ‫است و از سوی دیگر جریان های رای به سرعت و به شدت‬ ‫می تواند تغییر کند‪،‬اما در عین حال باید دانست عواملی که‬ ‫جریان رای را در امریکا تغییر می دهد با عواملی که جریان را‬ ‫در ایران تغییر می دهد اساسا متفاوت است مثال در حالی که‬ ‫قوانین تبعیض نژادی‪ ،‬مساله سقط جنین و قوانین مهاجرت‬ ‫از مسائل مهم جابه جایی رای در امریکاست در ایران ممکن‬ ‫است مسائل متفاوتی دخیل باشــد که به لحاظ ماهوی با‬ ‫مسائلی که ذکر کردیم فرق داشــته باشد و به همین دلیل‬ ‫است که مساله تبلیغات در انتخابات اهمیت خواهد داشت‪.‬‬ ‫ما در کشــورهای غربی به ویــژه امریکا مالحظه‬ ‫می کنیم کــه مناظره ها درصد کمــی رای نامزدها‬ ‫را تغییر می دهد اما در ایــران این تغییرات بزرگ‬ ‫است؛ مثل انتخابات ‪ .92‬علت را در چه می بینید؟‬ ‫به تعبیری دلیل این نوسان چیست؟‬ ‫من چند عامل ر ا دخیل می دانم‪ ،‬یعنی فردی که‬ ‫نامزد ریاست جمهوری می شود از یک سال قبل مشخص‬ ‫شــده و در فرایند پیچیده ای انتخاب می شــود و در طول‬ ‫یک ســال هم اطالع رســانی و تبلیغات زیادی حول نامزد‬ ‫می شــود‪ .‬بنابرایــن مناظره ها تنهــا یکی از منابــع متکثر‬ ‫محسوب می شوند با این حال نتایج ان مناظره ها هم بسیار‬ ‫حیاتی هستند و این طور نیســت که تاثیرگذار نباشند‪ .‬دوم‬ ‫تکثر منابع اطالعاتی و رسانه ای در امریکاست به نحوی که‬ ‫هر حزب می تواند رسانه ها و از جمله شبکه های تلویزیونی‬ ‫طرفدار خود را بســیج کند و نماینده خود را به مردم معرفی‬ ‫کند‪ ،‬این در حالی است که در ایران یک قدرت تلویزیونی‬ ‫وجــود دارد و همین امر مســاله مناظره ها را حســاس تر و‬ ‫پیچیده تر می ســازد‪ .‬مثال نوع پوششــی که رســانه های‬ ‫تلویزیونی امریــکا از کمپین های تبلیغاتــی کاندیداها در‬ ‫طول مبــارزات انتخاباتی انجــام می دهند فراگیر اســت‬ ‫اما تلویزیون در ایران یا چنین اخباری را اساســا پوشــش‬ ‫نمی دهد یا با سوگیری پوشش می دهد‪ .‬سوم اینکه پدیده‬ ‫مناظره بدین شکلی که ما در ایران می بینیم پدیده ای جدید‬ ‫اســت و برای مردم جذابیت باالیی پیدا کــرده و به عنوان‬ ‫مهم ترین منبع فهم نماینده و نظرات رقبا شناخته شده است‬ ‫و اخر اینکه مناظره ها در ایران نوعی جنگ قدرت شناخته‬ ‫می شــود و معموال کاندیدایــی نمایندگی نظام سیاســی و‬ ‫نماینــده ای ممکن اســت بازنمایی گروه هــای مخالف و‬ ‫ناراضی را برعهده بگیرد‪ .‬این مساله در امریکا بدین شکل‬ ‫وجود ندارد و نمایندگان بیشتر بازنمای حزب خود هستند تا‬ ‫اینکه اشکارکننده شکاف میان حاکمیت از یکسو و مخالفان‬ ‫و ناراضیان از سویی دیگر‪.‬‬ ‫تا چه حد فکر می کنیــد که ارای مــردم ایران به‬ ‫سمت طبقه ای شدن پیش رفته باشد و طبقه ای‬ ‫رای بدهند؟‬ ‫ارای مردم اساســا طبقاتی نیســت و من حداقل‬ ‫چنین فهمی از ان ندارم‪ .‬البته پاسخ شما مستلزم دسترسی‬ ‫به یکســری اطالعات رای دهندگان است که در اختیار ما‬ ‫قرار نمی گیــرد‪ .‬اما عمدتا رای دادن محصول اســتخدام‬ ‫مجموعه ای از عناصر و مطالبات متفاوت در کنار یکدیگر‬ ‫است عناصری چون مذهب‪ ،‬طبقه‪ ،‬ایدئولوژی سیاسی و‬ ‫نظایر ان به یک اندازه در شــکل دهی به جریان رای نقش‬ ‫دارند‪ .‬بنابرایــن ایدئولوژی ها اکنون بیــش از عنصر طبقه‬ ‫در شکل دهی به رای دادن نقش دارند و باید توضیح دهم‬ ‫که من ایدئولوژی را هــم طبقاتی نمی بینم بلکــه افراد از‬ ‫طبقات مختلف را می توان ذیــل ایدئولوژی واحدی جای‬ ‫داد‪ ،‬جایی کــه حتی پای عناصر ملی و حســاس در جامعه‬ ‫مانند مســاله رفع تحریم یا رهایی از وضــع بد اقتصادی به‬ ‫میان می اید مساله طبقه به حاشــیه می رود و چنین ایده ها‬ ‫و اهدافی می توانند طبقات مختلف را به هم نزدیک کنند‪.‬‬ ‫یکی از دالیل ناکارامدی تحلیل طبقاتی به مبهم شــدن‪،‬‬ ‫گسترده شــدن و متکثر شــدن و الیه الیه شــدن طبقات‬ ‫متوســط در ایران مربوط می شــود‪ .‬امروز نمی توان گفت‬ ‫که طبقه متوســط طرفدار نوعی گرایــش اصالح طلبی یا‬ ‫اصولگرایی است برای اینکه طبقه متوسط خود به انواع و‬ ‫اشکالی متکثر تبدیل شده اســت و باید با دقت بیشتری در‬ ‫مورد ان سخن گفت‪ ،‬حتی سخن گفتن از قشر هم امروزه‬ ‫به تنهایی جواب نمی دهد‪ ،‬مثال نمی شود گفت قشر زنان‬ ‫یا جوانان چنین مطالباتی دارند‪ .‬به لحاظ جامعه شناســی‪،‬‬ ‫جوانان خود گروه ناهمگن و نامتجانســی هستند و باید به‬ ‫گروه بندی درون انها توجه شــود‪ .‬شــاید بتوان گفت که‬ ‫تحلیل مبتنی بر گروه بندی ما را به پاسخ نزدیک تر می کند‬ ‫تا تحلیل طبقاتی یا حتی تحلیل مبتنی بر قشربندی جامعه‪.‬‬ ‫برای مثال رای گروه زنان تحصیلکرده‪ ،‬مجرد و جویای کار‬ ‫با زنان تحصیلکرده‪ ،‬شاغل و متاهل متفاوت است و بنابراین‬ ‫برای فهم کنش رای به نظر من باید به گروه بندی ها توجه‬ ‫کرد تا تحلیل های کل نگرانه تر‪.‬‬ ‫به نظر شما در انتخابات پیش رو‪ ،‬چه شکاف هایی‬ ‫موجب ســاخته شــدن دوقطبی های انتخاباتی‬ ‫می شود؟‬ ‫البتــه جریــان دوقطبــی بیشــتر در انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری برجسته می شــود‪ .‬با این حال انتخابات‬ ‫مجلس را با انتخابات خبرگان باید متمایز کرد‪ .‬در انتخابات‬ ‫خبرگان رهبری دوقطبی ســازی از پیش مســجل اســت و‬ ‫در حال حاضر دوقطبی ســازی در ســطح دو نوع مدیریت‬ ‫حکومت خود را نشان می دهد و این تقابل هم صرفا درون‬ ‫نهاد روحانیت تعریف شــده اســت‪ .‬در انتخابات مجلس‬ ‫باید میان شهرهای بزرگ چون تهران‪ ،‬شیراز و اصفهان با‬ ‫شهرهای کوچک فرق گذاشت‪ .‬در شهرهای بزرگ است‬ ‫که تقابل های حزبی و جناحی برای مردم موضوعیت دارد‬ ‫درحالی کــه در شــهرهای کوچک و روســتاها تقابل های‬ ‫قومیتی است که همچنان فعال خواهد بود‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫مساله موج‬ ‫مکانیسم بیان و تغییر نظر مردم در انتخابات ها چگونه است؟‬ ‫معصومه غفوری‬ ‫کارشناس نظرسنجی‬ ‫‪3‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫انتخابات به عنوان یکی از شــاخص های مشــارکت‬ ‫سیاسی شناخته می شود که باتوجه به تاثیر نتایج‪ ،‬کارکردها‬ ‫و پیامدهــای ان در یک جامعــه در ابعــاد مختلف‪ ،‬توجه‬ ‫به ان حائز اهمیت فراوان اســت‪ .‬از ایــن رو‪ ،‬تحلیگران و‬ ‫صاحب نظران در عرصه های سیاســی‪ ،‬جامعه شناســی‪،‬‬ ‫روانشناسی و‪ ...‬باتوجه به متغیرهای مختلف و از زوایای‬ ‫متفــاوت‪ ،‬در ســطوح گوناگون به بررســی ایــن موضوع‬ ‫پرداخته اند‪ .‬در واقع افراد یک جامعه براساس درک سیاسی‬ ‫و اجتماعی خود و در راستای حمایت‪ ،‬اصالح یا تغییر‪ ،‬به‬ ‫گزینش فرد یا افراد موردنظر خود اقدام می نمایند‪ .‬اهمیت‬ ‫این مقوله تا جایی است که در دوره های مختلف انتخاباتی‪،‬‬ ‫گروه های گوناگونــی در قالب های متعدد بــه پیش بینی‬ ‫نتایج انتخابات می پردازند هر چند همواره پیش بینی های‬ ‫صورت گرفته به طور قاطع با واقعیت و نتایج به دست امده‪،‬‬ ‫همخوانی نداشــته اســت؛ چراکه در رفتارهای انسانی و‬ ‫اجتماعی‪ ،‬متغیرهای فراوانی تاثیرگذار هستند که نمی توان‬ ‫به طور صد درصــد و قاطع نتیجــه ای را پیش بینــی کرد و‬ ‫پیش بینی هایی که صورت می گیرد نیز معموال بر اســاس‬ ‫نظر گروه های مرتبط و مشاهده رفتار بخشی از جامعه است‬ ‫و نه با استناد به اطالعات متقن‪ .‬اگرچه در این زمینه معموال‬ ‫به منابعی همچون نتایج نظرسنجی های انتخاباتی اشاره‬ ‫می شود اما گاه حتی در صحت و سقم نتایج نظرسنجی هایی‬ ‫کــه در این خصــوص صورت می گیــرد (به عنــوان یکی‬ ‫از منابع موجــود) نیز تردیدهایــی وجــود دارد و از این رو‪،‬‬ ‫اطالعات کمی و کیفــی جامعی وجود نــدارد‪ .‬در رابطه با‬ ‫مساله انتخابات‪ ،‬یکی از موضوعاتی که مورد بررسی قرار‬ ‫می گیرد‪ ،‬رفتار رای دهندگان اســت‪« .‬رفتار انتخاباتی به‬ ‫مثابه نوعی کنش سیاسی‪ ،‬عبارت است از کنشی که مردم‬ ‫در انتخابات و رای دادن انتخاباتی سیاسی با تاثیرپذیری از‬ ‫عوامل مختلف از خود نشان می دهند‪( ».‬غندی‪.)1386،‬‬ ‫در واقع می توان گفت که رفتار انتخاباتی به رفتاری گفته‬ ‫می شــود که یک فرد در جریــان انتخابات از خود نشــان‬ ‫می دهد که ایــن رفتار و در نهایت نحــوه تصمیم گیری در‬ ‫نتیجه انتخابات موثر واقع می شود که البته عوامل مختلف‬ ‫فردی و ساختاری همچون میزان تحصیالت‪ ،‬نوع شغل‪،‬‬ ‫ســن‪ ،‬نژاد‪ ،‬جنس‪ ،‬حوزه جغرافیایی ســکونت‪ ،‬خانواده‪،‬‬ ‫عضویــت در گروه های قومــی‪ ،‬وابســتگی های حزبی و‬ ‫سیاســی‪ ،‬تبلیغات و نقش وســایل ارتباط جمعــی‪ ،‬پایگاه‬ ‫و طبقه اجتماعی‪ ،‬فرهنگ سیاســی و‪ ...‬نیــز می تواند بر‬ ‫رفتار انتخاباتی افراد تاثیرگذار باشد‪ .‬بر این اساس باتوجه‬ ‫به عوامل متعدد و مولفه هــای گوناگونی که وجود دارد در‬ ‫تحلیل هایی که در این رابطه عنوان می شــود‪ ،‬الگوهای‬ ‫مختلفی از قبیل الگوهای جامعه شناختی‪ ،‬الگوهای روانی ‪-‬‬ ‫سیاسی و الگوهای ارمانی ‪ -‬عقالنی جهت تحلیل رفتار افراد‬ ‫مطرح می شود‪ .‬اهمیت پرداختن به این موضوع تا جایی‬ ‫است که تحقیقات متعددی پیرامون رفتار رای دهندگان در‬ ‫دوره های مختلف انتخابات از سوی پژوهشگران در مناطق‬ ‫گوناگون چــه در عرصه سیاســت داخلی و چــه در عرصه‬ ‫خارجی صورت می گیــرد‪ .‬در این میان می تــوان به رفتار‬ ‫انتخاباتی مردم ایران اشاره داشــت که البته تحلیل های‬ ‫مختلفی در این زمینه و در دوره های مختلف مطرح شــده‬ ‫و متغیرهای مختلف تاثیرگــذار در این زمینــه مورد توجه‬ ‫صاحب نظران و محققان قرار گرفته کــه هر یک از منظر‬ ‫متفاوتی به بررســی این موضوع پرداخته اند‪ .‬اکنون یکی‬ ‫از موضوعاتی کــه در این رابطه عنوان می شــود‪ ،‬تفاوت‬ ‫نظرات افراد در ابتدا و در روزهای پایانی منتهی به انتخابات‬ ‫اســت که این تفاوت را می توان در نتایجی که از انتشــار‬ ‫نظرسنجی های انجام شــده از سوی موسســات مختلف‬ ‫دولتی و خصوصی در دوره های مختلف گوناگون انتخابات‬ ‫صورت گرفته است‪ ،‬مشاهده کرد؛ به طوری که گاهی یک‬ ‫کاندیدای انتخاباتــی در اغاز رقابت هــای انتخاباتی رای‬ ‫قابل توجهی نداشته اما در نظرسنجی های بعدی ‪ -‬به ویژه در‬ ‫نظرسنجی های پایانی نزدیک به برگزاری انتخابات ‪ -‬درصد‬ ‫قابل توجهی را به خود اختصاص داده و چه بسا در انتخابات‬ ‫به پیروزی رسیده است‪ .‬پیرامون این موضوع که چرا نظرات‬ ‫افراد در جریان انتخابات تغییر می یابد یا به عبارتی متفاوت‬ ‫از رای اولیه انان است می توان دالیل مختلفی را برشمرد‬ ‫که البته این دالیــل باتوجه به شــرایط اجتماعی می تواند‬ ‫متغیر باشــد و در هر دوره معیارها و مالک هایی با شدت و‬ ‫ضعف مطرح هســتند‪ .‬موضوع روشــن و واضح این است‬ ‫که برخــی افراد در جامعه ما با شــفافیت رای خــود را بیان‬ ‫نمی کنند و نظر واقعی خود را پنهان داشــته و معموال بازگو‬ ‫نمی کنند که البته این موضوع در ابتدای انتخابات بیشــتر‬ ‫به چشم می خورد و هرچه به زمان برگزاری انتخابات نزدیک‬ ‫می شویم‪ ،‬این رفتار در میان شهروندان جامعه رنگ می بازد‬ ‫اما در روزهای پایانی باتوجــه به موجی که در جامعه ایجاد‬ ‫می شود‪ ،‬تبلیغاتی که صورت می گیرد و تحت تاثیر نظرات‬ ‫دیگران و نیروهــای اجتماعی که در جهــت دادن به رای‬ ‫افراد موثر هستند‪ ،‬شهروندان دارای حق رای‪ ،‬نظر نهایی‬ ‫خود را مشخص و حتی مطرح می نمایند‪ .‬البته در این زمینه‬ ‫دیدگاه های مختلفی مطرح است‪.‬‬ ‫گاهی یک تبلیغــات خاص و اثرگذار یــا به کار بردن‬ ‫جمالتی حساس و احساس برانگیز می تواند ارای مردم را‬ ‫تحت تاثیر قرار دهــد و ان را در جهتی خاص هدایت کند؛‬ ‫به ویژه اگــر کاندیدا یــا کاندیداهای انتخابــات باتوجه به‬ ‫شرایط اجتماعی بتوانند براساس خواست مردم مسائلی را‬ ‫عنوان کنند‪ ،‬می توانند در تغییر و جلب ارا موثر واقع شوند‪.‬‬ ‫در اینجا می توان به نقش رســانه ها و به ویژه صداوســیما‬ ‫در هدایت افکارعمومی اشــاره کرد‪ .‬برنامه های رسانه ای‬ ‫پیرامون انتخابات می تواند در جهت دهــی به ارای مردم‬ ‫و تغییر نظرات اولیه انان تاثیر چشــمگیر و بسزایی داشته‬ ‫باشــد‪ .‬برخی معتقدند که «به دلیل فقر اطالعات در مورد‬ ‫انتخابــات و ابعــاد ان‪ ،‬رفتارهــای معلق میــان ایرانیان‬ ‫دارای فراوانی بســیار زیاد اســت؛ چراکه فرد نه از حقوق‬ ‫خــود در انتخابات اگاه اســت و نه بازیگــران انتخاباتی را‬ ‫می شناســد و همواره در تالش و تکاپو اســت که بتواند در‬ ‫لحظات پایانــی اطالعات الزم را کســب کنــد‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی‪ ،‬مکانیسم هایی وجود دارند که با ارائه اطالعات‬ ‫نه چندان صحیح‪ ،‬این خال اطالعاتی را جبران می کنند‪».‬‬ ‫(بختیارنــژاد‪ ،1386،‬روزنامــه اعتمــاد) برخــی دیگر نیز‬ ‫معتقدند کــه «نبود نهادهــای قدرتمن د بــرای جهت دهی‬ ‫به رفتــار انتخاباتی مردم موجب شــده اســت که فرهنگ‬ ‫مشارکت سیاسی در جامعه نهادینه نشود‪ .‬در این صورت‪،‬‬ ‫متغیرهای دیگری مانند تبلیغات یــا عوام فریبی جایگزین‬ ‫چنین مولفه ای می شــود و ارای ســرگردان مردم را شکار‬ ‫می کند‪( ».‬ناظری‪ ،‬نشریه ایران‪)1384،‬برخی اوقات نیز‬ ‫تغییر نظر افراد براســاس دریافت نظــرات دیگران به ویژه‬ ‫گروه های مرجع‪ ،‬دوستان و اشنایان و در راستای همرنگی‬ ‫با انان صورت می گیرد‪ .‬در مجموع می توان عنوان کرد در‬ ‫تحلیل رفتار انتخاباتی افراد عوامل مختلفی در سطح خرد‬ ‫و کالن می توانند تاثیرگذار باشند که جهت تحلیل جامع و‬ ‫درست الزم اســت متغیرهای مطرح در هر دو سطح مورد‬ ‫توجه قرار گیرند‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪ 30‬درصد مردم حزبی رای می دهند‬ ‫‪4‬‬ ‫نظرسنجی ها درباره انتخابات مجلس چه می گویند؟‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫در دوره های مختلــف برگزاری انتخابــات‪ ،‬یکی از‬ ‫مواردی که در تحلیــل ارای مــردم و پیش بینی ان مدنظر‬ ‫قرار می گیرد نظرســنجی های انتخاباتی است که از سوی‬ ‫موسســات و نهادهای دولتی و غیردولتی انجام می گیرد‪.‬‬ ‫در هفته های اخیر نتایج چندین نظرسنجی درباره انتخابات‬ ‫مجلس دهم که از ســوی موسســات معتبر انجام گرفته‪،‬‬ ‫منتشر شده است که نتایج جالب توجهی را به دست می دهد‪.‬‬ ‫انچه بیش از همه چیز در نظرسنجی های انتخاباتی در ادوار‬ ‫مختلف انتخابات نمود دارد‪ ،‬ایجاد یک دوقطبی است که‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری حول محور افراد و در انتخابات‬ ‫مجلس‪ ،‬میان فهرست های ارائه شده از سوی جریان های‬ ‫سیاسی شکل می گیرد‪.‬‬ ‫بر اســاس این دوقطبی‪ ،‬نوعی رقابت جدی میان دو‬ ‫جریان سیاســی اصلی در کشــور ایجاد می شــود که رفتار‬ ‫انتخاباتی مردم را هدایت می کند‪.‬‬ ‫نخســتین نکته ای که باید پیرامون نظرسنجی های‬ ‫انتخاباتــی به ان توجه شــود این اســت که چه میــزان از‬ ‫مردم خود را در دســته بندی های رایج سیاســی موجود در‬ ‫کشــور قرار می دهنــد‪ .‬براســاس جدیدترین نظرســنجی‬ ‫انتخاباتی که از سوی موسسه ایسپا صورت گرفته است‪37،‬‬ ‫درصد از مردم ایران‪ ،‬خود را در چارچوب‬ ‫یکــی از گرایش های مرســوم سیاســی‬ ‫همچــون اصولگرایــی‪ ،‬اصالح طلبی و‬ ‫اعتدال گرایی جای داده انــد‪ .‬این بدان‬ ‫معناست که ‪ 63‬درصد مردم جامعه ایران‬ ‫براســاس معیارهایــی که از ســوی این‬ ‫جریان ها در نظر گرفته می شود‪ ،‬تصمیم‬ ‫انتخاباتی نمی گیرند و رفتار انها مستقل‬ ‫از این گرایش ها و چارچوب های سیاسی‬ ‫است‪ .‬پیرامون شــهر تهران این میزان‬ ‫اندکی متفاوت است و نسبت شهروندانی‬ ‫که خود را در چارچوب یکی از سه جریان‬ ‫اصولگــرا‪ ،‬اصالح طلب یــا اعتدال گرا‬ ‫دسته بندی کرده اند‪ 45 ،‬درصد است‪.‬‬ ‫نکته مهــم اما این اســت کــه ایا‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبــان می توانند‬ ‫روی رای ایــن ‪37‬درصد حســاب کنند و‬ ‫ایا همه ایــن ‪37‬درصد از افــراد جامعه‪،‬‬ ‫براســاس گرایــش سیاســی کاندیداها‬ ‫رای می دهنــد؟ در اخریــن نظرســنجی‬ ‫انتخاباتی ایســپا در تهران کــه اول دی‬ ‫ماه ‪ 94‬انجام گرفته اســت‪ 30 ،‬درصد از‬ ‫افرادی که خود را اصالح طلب دانسته اند‬ ‫بــرای رای دادن به یکــی از چهره های‬ ‫شــاخص اصولگرا ‪ -‬که معموال سرلیست‬ ‫اصولگرایان است ‪ -‬اعالم امادگی کرده اند‬ ‫و در عین حال‪ 22 ،‬درصد از کســانی که‬ ‫خــود را اصولگــرا نامیده اند بــرای رای‬ ‫دادن بــه یکــی از چهره های شــاخص‬ ‫اصالح طلــب اعالم امادگــی کرده اند‪.‬‬ ‫این داده ها نشــان می دهد کــه حداقل‬ ‫‪ 30‬درصد از افرادی که خــود را در درون‬ ‫گرایش های سیاسی طبقه بندی کرده اند‬ ‫در عمل و در رفتــار انتخاباتی خود به ان‬ ‫پایبند نیســتند‪ .‬نتیجه ای که می توان تا‬ ‫اینجای کار گرفت این است که تنها ‪25‬‬ ‫تا ‪ 30‬درصد مردم بر اساس گرایش سیاسی کاندیداها رای‬ ‫می دهند‪ .‬اگر مولفه تبلیغات انتخاباتی را نیز در نظر بگیریم‬ ‫می توان از نتایج این نظرسنجی ها به نتایج قابل تاملی دست‬ ‫یافت‪ .‬در نظرسنجی انجام شده از سوی ایسپا از مردم تهران‬ ‫پرسیدهشدهاستکهاگردرانتخاباتشرکتکنیدکاندیدای‬ ‫موردنظر خود را چگونه انتخاب خواهید کرد؟ از بین ‪ 7‬گزینه‬ ‫ارائه شــده به مردم گزینه «حمایت طیف های سیاسی» با‬ ‫‪ 4‬درصد در رتبه اخر قرار گرفته اســت‪ .‬در این میان‪ ،‬گزینه‬ ‫«سوابق فردی کاندیدا» و «شعارها و برنامه های کاندیدا»‬ ‫در رتبه اول و دوم قرار گرفته است‪.‬‬ ‫نظرسنجیایسپاهمچنینهشتشاخصراپیش روی‬ ‫شهروندان تهرانی قرار داده و از انها خواسته است که اعالم‬ ‫کنند هر کدام از این شاخص ها تا چه حد برای یک نماینده‬ ‫الزم اســت‪ .‬دو گزینه «از جناح اصالح طلبان باشــد» و یا‬ ‫«از جناح اصولگرایان باشــد» به ترتیب بــا ‪ 20‬و ‪ 12‬درصد‬ ‫در رتبه های اخر جای گرفته اند‪ .‬در این ســوال گزینه های‬ ‫«متخصص باشــد» و «اولویت کاری اش بهبــود اوضاع‬ ‫اقتصادی باشــد» با ‪ 70‬درصد به صورت مشترک شاخص‬ ‫اول برای یک نماینده از نظر مردم تهران شناخته شده اند‪.‬‬ ‫گزینه هــای «به دین اســام متعهد باشــد» و «بــه نظام‬ ‫جمهوری اسالمی متعهد باشــد» با ‪ 67‬درصد در رتبه های‬ ‫بعدی جای گرفته اند‪ .‬در این سوال همچنین شاخص های‬ ‫«اولویت کاری نماینده بهبود سیاســت خارجی باشــد» با‬ ‫‪ 54‬درصد و «اولویت کاری نماینده گسترش ازادی بیان و‬ ‫ازادی سیاسی باشد» با ‪ 50‬درصد در رتبه های پنجم و ششم‬ ‫جای گرفته اند‪.‬‬ ‫عالوه بــر این‪ ،‬از میان پاســخ دهندگانی کــه خود را‬ ‫اصولگرا خوانده اند ‪ ۸۵‬درصد گفته اند که قطعا یا به احتمال‬ ‫زیاد در انتخابات شرکت خواهند کرد‪ .‬عدد میزان مشارکت‬ ‫در انتخابات مجلس برای شــهروندان تهرانــی که خود را‬ ‫اعتدال گرا دانسته اند‪ ۷۱ ،‬درصد و برای کسانی که خود را‬ ‫اصالح طلب نامیده اند ‪ ۵۶‬درصد است‪.‬‬ ‫همچنین نتایج یک نظرسنجی دیگر گه از سوی یک‬ ‫نهادمعتبرکشوریانجامگرفته‪،‬ازاحتمالپیروزیطرفداران‬ ‫دولت در انتخابــات مجلس خبــر می دهد‪ .‬براســاس این‬ ‫نظرسنجی که اواخر اذرماه ‪ 94‬از ســوی یک سازمان معتبر‬ ‫در سراســر کشــور انجام گرفته‪ ،‬شــانس پیروزی ائتالفی‬ ‫از طرفــداران دولــت و اصالح طلبــان در انتخابــات هفتم‬ ‫اسفند افزایش یافته اســت‪ ۲۴ .‬درصد از افرادی که در این‬ ‫نظرسنجی در سراسر کشور شرکت کرده اند‪ ،‬گفته اند که به‬ ‫اعتدال گرایان طرفدار دولت رای می دهند‪ ۲۲ .‬درصد نیز از‬ ‫نامزدهای اصالح طلب حمایت کرده و ‪ ۲۱‬درصد نیز اعالم‬ ‫کرده اند که به جریان اصولگرا رای خواهنــد داد‪ .‬نتایج این‬ ‫نظرســنجی در تهران اندکی متفاوت از دیگر اســتان های‬ ‫کشــور اســت‪ .‬در تهران ‪ ۲۸‬درصــد از شــرکت کنندگان در‬ ‫این نظرســنجی گفته اند که به نامزدهای‬ ‫اصالح طلب‪ ۲۲،‬درصد به اعتدال گرایان‬ ‫طرفــدار دولت و‪ ۲۰‬درصد بــه نامزدهای‬ ‫اصولگرا رای می دهند‪ .‬در این نظرسنجی‬ ‫از شرکت کنندگان پرســیده شده است که‬ ‫طرفدار کدام جریان سیاســی هســتید؟‬ ‫در تهــران‪ ۳۴ ،‬درصد از پاســخ دهندگان‬ ‫گفته اند که از جناح اصالح طلب حمایت‬ ‫می کننــد‪ ۱۶،‬درصد بــه اعتدال گرایان و‬ ‫‪ ۱۳‬درصــد نیز به جریــان اصولگرا تمایل‬ ‫دارند‪ .‬اما در سراسر کشور‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫بــا ‪ ۲۹‬درصــد‪ ،‬اعتدال گرایــان بــا ‪ ۱۹‬و‬ ‫اصولگرایان با ‪ ۱۶‬درصد‪ ،‬به ترتیب در رده‬ ‫اول تا ســوم حمایت مردمی قرار دارند‪9 .‬‬ ‫درصد از جامعه اماری مورد پرسش در این‬ ‫نظرسنجی در تهران و ‪ 10‬درصد از سراسر‬ ‫کشــور هم از نامزدهای مستقل حمایت‬ ‫می کنند‪ ۲۱.‬درصدازتهرانی هاو‪ ۲۰‬درصد‬ ‫پاســخ دهندگان در سراسر کشــور نیز در‬ ‫پاسخ به این سوال‪ ،‬گزینه «نمی دانم» را‬ ‫انتخابکرده اند‪.‬درهمینحالنتایجیک‬ ‫نظرسنجی دیگرکهتوسطیکنهادمعتبر‬ ‫پیش از این صورت گرفته نتایجی تقریبا‬ ‫مشابه دارد‪ .‬در این نظرسنجی‪ ۳۰ ،‬درصد‬ ‫از پرسش شوندگان گفته اند در انتخابات‬ ‫اینده مجلس بــه اعتدال گرایان طرفدار‬ ‫دولت‪ ۲۷ ،‬درصــد بــه اصالح طلبان و‬ ‫‪ ۱۵‬درصد به اصولگرایــان رای خواهند‬ ‫داد‪ ۱۵ .‬درصــد نیــز گفته اند کــه هنوز‬ ‫تصمیم شــان برای انتخابات مشخص‬ ‫نیست‪ .‬نظرسنجی هایی که در ماه های‬ ‫اتی انجام می گیرد و نتایج ان در رسانه ها‬ ‫منتشر خواهد شد‪ ،‬مشخص خواهد کرد‬ ‫که تا روز برگــزاری انتخابات بخت کدام‬ ‫جریان سیاسی برای پیروزی در انتخابات‬ ‫هفتماسفندبیشازسایرجریان هاست‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫فرار از واقعیت‬ ‫اعدامشیخشیعیانعربستانبابرنامه ریزیوکامالحساب شدهبود‪.‬عربستانبه دنبالبهانه ایبودتا‬ ‫مناسباتحاکمبرروابطباایرانومنطقهرابرهمبزند‪.‬تحوالتمنتهیبربرجامباعثشدکهالسعوداحساس‬ ‫کندکهبازندهمعادالت است‪.‬انهانمی خواستندروزهاوماه هاییراشاهدباشندکهدرانایرانبهقدرتاول‬ ‫منطقهوبانفوذتمامعیارتبدیلشدهاست‪.‬انهاازدورهتحریموسیاستخصمانهغربعلیهتهرانسودبردند‬ ‫وبههمیندلیلباطراحیقبلیدرصددبرامدندهمهچیزرادگرگونکنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫اتش در خانه سعودی‬ ‫اعدامشیخنمر‪،‬عربستان را با چالش های‬ ‫بسیاریمواجه می کند‬ ‫کامران کرمی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پژوهشگر خلیج فارس‬ ‫یک روز پــس از حمله برخی نیروهای گفته خودســر‬ ‫به ســفارت و کنســولگری عربســتان در تهران و مشهد‪،‬‬ ‫عادل الجبیــر وزیر خارجه ســعودی در تصمیمــی متاثر از‬ ‫فضای به وجــود امده قطع روابــط دیپلماتیک بــا ایران را‬ ‫اعالم کرد‪ .‬در هماهنگی با این تصمیم بحرین‪ ،‬سودان و‬ ‫ن قطــع و امارات عربی متحده‬ ‫جیبوتی روابط خود را با تهرا ‬ ‫نیز روابــط خود را به ســطح کاردار تنــزل داد‪ .‬در این میان‬ ‫کویت نیز که روابط بسیار خوبی با ایران دارد سفیر خود را از‬ ‫تهران فراخواند‪ .‬در یک سال اخیر حجم تنش های ایران و‬ ‫عربستان به میزانی افزایش پیدا کرده که در چهار دهه اخیر‬ ‫ بی سابقه بوده است‪.‬‬ ‫اگرچــه حمله بــه ســفارت عربســتان در تهــران و‬ ‫کنســولگری در مشــهد‪ ،‬بالفاصله با واکنش تند مقامات‬ ‫ارشد ایران همراه شد‪ ،‬اما در تحلیل و تبیین حوادث قبل از‬ ‫این رخداد باید گفت که سعودی ها از مدت ها قبل به دنبال‬ ‫طراحی ســناریویی بودند که بتوانند ایران را مقصر سردی‬ ‫روابط دوجانبه جلوه دهند و اینطور وا نمود کنند که ایران در‬ ‫امور داخلی دولت های عربی مداخله می کند‪ .‬در واقع مرور‬ ‫رفتار سیاست خارجی عربستان پس از تحوالت بهار عربی در‬ ‫سال‪ 2011‬تاکنوننشانمی دهدکهعمالعربستانهرگونه‬ ‫کانال های گفت وگو با ایران را سد کرده است‪.‬‬ ‫در این نوشتار باتحلیلوتبیین ابعاداعدام شیخنمر‪ ،‬به‬ ‫بررسی رابطه دولت سعودی با شیعیان این کشور می پردازیم‬ ‫و در نهایت با بررسی اجزای قطع رابطه عربستان با ایران به‬ ‫روندهای موجود و چشم انداز پیش رو هم نگاهی خواهیم‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫شیخ «نمر باقر امین النمر» در ســال ‪ 1379‬هجری‬ ‫قمری (‪ 1968‬میالدی) در العوامیه یکی از شهرهای استان‬ ‫قطیف در منطقه الشرقیه عربستان به دنیا امد‪ .‬او منتسب به‬ ‫یک خانواده ریشه دار در منطقه اســت که در ان روحانیون‬ ‫برجسته ای همچون شیخ محمد بن ناصر ال نمر و حاج علی‬ ‫بن ناصر ال نمر را پرورش داده است‪ .‬شیخ نمر تحصیالت‬ ‫مقدماتی خود را در همان شهر العوامیه به پایان رساند و در‬ ‫سال ‪ 1400‬هجری قمری مصادف با ‪ 1989‬میالدی‪ ،‬برای‬ ‫اشــنایی نزدیک تر با انقالب اســامی ایران و تحصیالت‬ ‫حوزوی ابتدا به ایــران مهاجرت کرد تا در تهــران در حوزه‬ ‫علمیه حضرت قائم حضور پیدا کند و از محضر اســاتیدی‬ ‫چون ایت الله سید محمدتقی مدرســی و ایت الله شیرازی‬ ‫بهره گیرد‪ .‬شیخ نمر پس از‪ 10‬سال تحصیل در حوزه علمیه‬ ‫ایرانعازمسوریهشدودرمحضرایت اللهسید عباسمدرسی‬ ‫و ایت الله خاقانی علوم دینی را فرا گرفت‪.‬‬ ‫شیخ نمر سال ها اداره حوزه علمیه حضرت قائم (عج)‬ ‫در تهران و ســوریه را برعهده داشت و تالش بسیاری برای‬ ‫توسعه و پیشرفت این مراکز انجام داد‪ .‬پس از بازگشت به‬ ‫عربستان مرکز مذهبی اال مام القائم(عج) را نیز در العوامیه‬ ‫تاسیس کرد که در واقع ســنگ بنای مرکز اسالمی در سال‬ ‫‪ 1422‬هجری قمری مصادف با ‪ 2001‬میالدی بود‪.‬‬ ‫او در ســال ‪ 2008‬در یک اقدام بی ســابقه فهرســت‬ ‫خواسته های شیعیان عربســتان را به محمد بن فهد‪ ،‬امیر‬ ‫منطقه الشــرقیه ارائه داد تــا انجا که ســعد الفقیه معارض‬ ‫سرشناس سعودی از علمای اهل تسنن عربستان خواست‬ ‫تا از شیخ نمر نحوه ارائه خواسته های خود را فرا بگیرند‪ .‬نمر‬ ‫در ماه محرم سال‪ 1429‬هجری قمری خواستار شکل گیری‬ ‫یک تشــکیالت مخالف به نام جبهه الرشــیده شــد که به‬ ‫گفته وی وظیفه و مســئولیت ان مبارزه با فساد اجتماعی و‬ ‫تبعیض دینی و ظلم و ستم سیاســی علیه پیروان اهل بیت‬ ‫در عربستان بود‪.‬‬ ‫ایت اللــه النمــر در ســال ‪ 2011‬پس از ســرنگونی‬ ‫رژیم های حاکــم بر تونس و مصــر و با اغــاز انقالب مردم‬ ‫بحرین ممنوعیت رسمی اعمال شده از ماه اوت سال ‪2008‬‬ ‫از سوی مقامات سعودی در مورد ایراد سخنرانی و تدریس را‬ ‫شکست و از تحوالت شکل گرفته طی فرایند موسوم به بهار‬ ‫غلبه خون بر شمشیر‬ ‫سیاست مشت اهنین‬ ‫دیگر جواب نمی دهد‬ ‫عربی سود جست و سخنرانی های خود را با گفتن از ازادی‬ ‫سیاسی با محوریت تغییر سیاسی اغاز کرد‪ .‬جوانان قطیف‬ ‫در سایه شرایط سیاسی به وجود امده در منطقه در اغاز سال‬ ‫‪ 2011‬بــا برپایی چنــد راهپیمایی خواســتار ازادی ‪ 9‬تن از‬ ‫زندانیان سیاسی شدند‪ .‬با ورود نیروهای سعودی موسوم به‬ ‫سپر جزیره به بحرین دایره اعتراضات و فعالیت های سیاسی‬ ‫در شرق عربســتان رو به گسترش گذاشت‪ .‬دولت سعودی‬ ‫نیز در مقابل صدها تن از جوانان را به اتهام ارتباط داشتن با‬ ‫اعتراضات شکل گرفته بازداشت کرد‪ .‬ایت الله النمر ضمن‬ ‫دفاع از حق اعتراضات‪ ،‬بر لزوم مسالمت امیز بودن جنبش‬ ‫جوانان الشــرقیه تاکید کرد‪ .‬نیروهای ســعودی در ژوئیه‬ ‫‪ 2012‬این روحانی منتقد را با شلیک چند گلوله ربودند و به‬ ‫بیمارستان نظامی در ظهران و سپس به بیمارستان نیروهای‬ ‫امنیتی در ریاض و به دنبال ان زندان الحائر انتقال دادند‪.‬‬ ‫رابطه دولت سعودی با شیعیان‬ ‫در کشــوری چون عربستان ســعودی که بنیان‏های‬ ‫مشروعیت ان بر پایه اصول وهابیت و اتحاد تاریخی با ان‬ ‫نهفته است‪ ،‬شیعه‏زدایی و ضدیت با شیعیان‪ ،‬همچون یک‬ ‫اصل بوده و از قرن هجدهم میالدی تا به امروز‪ ،‬شــواهد‬ ‫تاریخی زیادی در این زمینه به چشم می‏خورد‪ .‬شیعه‏ستیزی‬ ‫تا زمانی که وهابیت از ارکان و اجزای اصلی دولت سعودی‬ ‫قطع روابط از ســوی عربســتان اگرچه‬ ‫اتفاق تازه ای در روابط دیپلماتیک با ایران به‬ ‫حساب نمی اید و این برای بار سوم است که‬ ‫روابط دو کشور قطع می شــود‪ ،‬اما این قطع‬ ‫روابط در شرایط کنونی که گستره بحران در‬ ‫خاورمیانه به سمت فرایندهای تصاعد بحران‬ ‫حرکت می کند‪ ،‬می تواند تاثیرات منفی بر حل‬ ‫بحران ها و دامن زدن به رقابت های جدید هم‬ ‫به شکل تقابل مستقیم و هم جنگ های نیابتی‬ ‫داشته باشد‬ ‫چشم انداز روابط ایران و عربستان‬ ‫قطع روابط از سوی عربستان اگرچه اتفاق تازه ای در‬ ‫روابط دیپلماتیک با ایران به حساب نمی اید و این برای بار‬ ‫سوم است که روابط دو کشور قطع می شــود‪ ،‬اما این قطع‬ ‫روابط در شرایط کنونی که گســتره بحران در خاورمیانه به‬ ‫سمت فرایندهای تصاعد بحران حرکت می کند‪ ،‬می تواند‬ ‫تاثیرات منفی بر حل بحران ها و دامــن زدن به رقابت های‬ ‫جدید هم به شکل تقابل مســتقیم و هم جنگ های نیابتی‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫در طول یک ســال اخیر بــا توافق هســته ای و نگاه‬ ‫منفی ای که ســعودی ها به این روند در حال شــکل گیری‬ ‫داشتند‪ ،‬موضوعات مطروحه میان تهران و ریاض از حالت‬ ‫طبیعی خود خارج و عربســتان وارد فرایندهای تقابلی شد‪.‬‬ ‫در واقع عالوه بر ســطح منطقه ای که بیشترین نقش را در‬ ‫ی شدن سیاست عربستان داشت‪ ،‬تغییر تیم امنیتی‬ ‫تهاجم ‬ ‫سیاسی این کشور که از زمان روی کارامدن ملک سلمان‪،‬‬ ‫جایگزین تیم محافظه کارتر و معقول تر شــد‪ ،‬نیز بیشترین‬ ‫نقش را در رفتار عربستان در برخورد با موضوعات منطقه ای‬ ‫و روابط دوجانبه با ایران داشــت‪ .‬در این چارچوب ذهنیت‬ ‫کارگزاران ال سعود به این سمت هدایت شد که باید در مقابل‬ ‫قدرت یابی جدید ایران ایستاد‪ .‬بنابراین سعودی ها مترصد‬ ‫این فرصت بودند تا با اخالل در روابط به شــکل اظهارنظر‬ ‫و هم اقدامات عملی‪ ،‬ایران را مقصر جلوه دهند و این طور‬ ‫وانمود کنند که ایران عامل ســردی روابط اســت و در امور‬ ‫جهان عرب مداخله می کند‪.‬‬ ‫بنابراین حمله به سفارت عربستان این بهانه را به دست‬ ‫ســعودی ها داد تا ایران را مقصر عدم بهبود و سردی روابط‬ ‫جلوه دهند‪ .‬بنابراین حمله به ســفارت باعث شد تا سعودی‬ ‫از موضع انفعال به خاطر اعدام شیخ نمر به موضع فعاالنه و‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫ادعا می شــد در عرصه های اموزش‪ ،‬بازرگانی‪ ،‬کشاورزی و‬ ‫فعالیت های تبلیغاتی رو به افزایش اســت‪ ،‬جلب نماید‪ .‬در‬ ‫واقع هدف این یادداشت متذکر شدن این مهم به دولت و‬ ‫علما بوده است که اتخاذ مواضع تساهل و رواداری در قبال‬ ‫شیعیان‪ ،‬ناگزیز موجب به مخاطره افتادن حکومت سعودی‬ ‫می شود‪ .‬بر اساس روایات رسمی و متونی که در عربستان‬ ‫در مورد اقلیت های دینی بیان می شــود اینگونه استدالل‬ ‫می شــود که مهمترین مانع موفقیت جهان اسالم عبارت‬ ‫است از‪« :‬فرقه گرایی مذهبی و عدم وحدت مسلمین‪ .‬یکی‬ ‫از بخش های بســیار مهم در زمینه داستان های تاریخی‪،‬‬ ‫بحث مربوط به فرقه های منحرف یا گروه هایی است که از‬ ‫اسالم ناب جدا و دور شــدند مانند سبایه«شیعه»‪ ،‬خوارج‪،‬‬ ‫باطنیه و اسماعیلیه‪».‬‬ ‫در این چارچوب‪ ،‬مجموعه نابرابری ها و برخوردهای‬ ‫بعضا نژادپرستانه حکام سعودی و فقهای وهابی‪ ،‬در طول‬ ‫سالیان گذشته ســبب تولد جنبش های اعتراضی شیعیان‬ ‫و بروز ناارامی هایی شــد ه که بررســی انها می تواند زوایای‬ ‫اشــکارتری را هویدا ســازد‪ .‬تبعیض های سیاســی در کنار‬ ‫تبعیضاجتماعیواقتصادی‪،‬موجباتتبدیلشدنشیعیان‬ ‫به اپوزیسیون حکومت را فراهم و انان را به جهت گیری های‬ ‫نظام حاکم حساس کرده و باعث شد ه تا نارضایتی خود را به‬ ‫اشکال مختلف ابراز کنند‪ .‬شرایط اجتماعی – اقتصادی و‬ ‫مذهبی شیعیان استان شرقی نقش بسیار مهمی را در روند‬ ‫سیاســی کردن و ظهور فعالیت های سیاســی شیعیان ایفا‬ ‫کرده و فضای مناســبی را برای تکوین اپوزیســیون شیعه‬ ‫فراهم اورده است‪.‬‬ ‫تا پیش از انقالب ایران‪ ،‬مخالفت شیعیان با حکومت‬ ‫سعودیعمدتادرقالبمشارکتدرجنبش‏هایچپ گراتبلور‬ ‫می‏یافت؛جنبش‏هاییهمچونحزبغیرقانونیکمونیست‬ ‫سعودی یا دیگر جنبش‏های چپ گرای افراطی غیرقانونی‪.‬‬ ‫به‏گونه‏ایکهشیعیاندرجست‏وجویجنبشیجهانشمولو‬ ‫غیرفرقه‏ای که ان‏ها را بپذیرد‪ ،‬با احزاب بعث عراق و سوریه‬ ‫یا با دیگر جنبش‏های مشابه در منطقه پیوند برقرار کرده‏اند‪.‬‬ ‫در دهه ‪ 1970‬زمینه های تاســیس سازمانی انقالبی‬ ‫با نام سازمان انقالب اســامی شبه جزیره عربستان شکل‬ ‫گرفت که تا چندین سال فعالیت های ان به صورت پراکنده‬ ‫بود‪ .‬در ســال ‪ 1975‬این تشــکل‪ ،‬فعالیت های خود را در‬ ‫منطقه شیعه نشین شــرقیه متمرکز ســاخت و پس از قیام‬ ‫کعبه و منطقه شرقیه در ســال ‪ 1979‬و به خصوص با تاسی‬ ‫از فضای انقالبی در ایران‪ ،‬رســما اعــام موجودیت کرد‪.‬‬ ‫چون این سازمان بر اساس ایدئولوژی اسالمی طرح ریزی‬ ‫شده بود‪ ،‬تالش داشــت تا در وهله نخست به مردم اگاهی‬ ‫سیاسی دهد‪ .‬سازمان انقالب اســامی نقش مهمی را در‬ ‫مقطعی از تاریخ شــیعیان عربســتان بازی کــرد که به زعم‬ ‫نویســندگان و تحلیلگران مسائل عربی به خصوص طیفی‬ ‫که در مورد شــیعیان قلم فرســایی می کننــد‪ ،‬نقش مهمی ‬ ‫را در احیای هویت شــیعی و امیــدواری در بهبود شــرایط‬ ‫مبارزاتی داشته است‪ .‬اما در سال های پایانی دهه ‪ 1980‬و‬ ‫باتوجه به اختالفات درونی و همچنین تبلیغات و فشارهای‬ ‫حکومت سازمان انقالب اسالمی دچار ضعف شد‪ .‬در سال‬ ‫‪ 1987‬کمیته مرکزی جنبش تصمیم گرفت تا پس از صدور‬ ‫فرمان عفو عمومی به وسیله پادشاه عربستان‪ ،‬به تدریج به‬ ‫کاهش تنش با دولت عربستان ســعودی اقدام کند‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب سازمان از یک گزینه تهاجمی به دیدگاهی متعادل‬ ‫تغییر جهت داد و علل ان نیز افزون بــر پایان یافتن جنگ‬ ‫اول خلیج فــارس‪ ،‬این بود کــه رهبران ســازمان از پیام ها‬ ‫ی خســته شــده و دریافته بودند که‬ ‫و تاکتیک های تهاجم ‬ ‫براســاس واقعیت جمعیتی _ شــیعیان نمی توانند انقالبی‬ ‫موفق را به راه اندازند و افزون بر ان الگوگیری از نمونه ایران‬ ‫نیزباواقعیتجامعهشیعیعربستانتناسبچندانینداردوبا‬ ‫خشونت نمی توان به سازش بر سر مسائل مذهبی و سیاسی‬ ‫و اجتماعی رسید‪.‬‬ ‫ســازمان انقالب اســامی در اوایل ســال ‪ 1991‬به‬ ‫«الحرکه االصالحیه» تغییر نام داد و اعالم کرد که خود را‬ ‫جنبشی وطن پرست می داند‪ .‬ســرانجام دولت سعودی به‬ ‫چند دلیل‪ ،‬که از جمله انها تحــوالت ایدئولوژیکی جنبش‬ ‫اصالحیه از حالتی انقالبی به اصالحی بود‪ ،‬موافقت کرد تا‬ ‫با نمایندگان جنبش گفت وگو و مذاکره کند‪ .‬با این حال پس‬ ‫از فرمان عفو عمومی در سال ‪ 1993‬بیشتر اعضای جنبش‬ ‫به کشور بازگشــتند و از راه گفت وگو کوشــیدند مطالبات و‬ ‫خواسته های شیعیان را پیگیری کنند‪.‬‬ ‫یکی از این رهبران اصلی جنبش‪ ،‬شیخ حسن الصفار‬ ‫بود که در سال ‪ 1993‬با قبول دعوت فهد به عربستان رفت‪.‬‬ ‫ال سعود طی مذاکرات و توافق با سازمان که منجر به پایان‬ ‫دادن به مبارزات انها شد‪ ،‬توافق کر د ازادی اعمال مذهبی در‬ ‫منطقه شیعه نشین احساء تضمین گردیده و شیعیان زندانی‬ ‫ازاد و تبعیض های شغلی نیز برداشته شود‪ .‬اما پس از انکه‬ ‫رژیم سعودی به تدریج اوضاع را مهار کرد‪ ،‬از عمل به مفاد‬ ‫قرارداد خودداری کــرد‪ ،‬به نحوی که تاکنــون این قرارداد‬ ‫عملی نشده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫باشد‪ ،‬از سوی این حکومت حمایت و بنابر مقتضیات زمان و‬ ‫براوردهای استراتژیک به کار گرفته خواهد شد‪ .‬فرقه گرایی‬ ‫در عربستان سعودی پدیده ای شــایع است و تبعیض علیه‬ ‫شیعیان خود را به شــکل های گوناگون نشان می دهد‪ .‬به‬ ‫لحاظ تاریخی‪ ،‬نظام پادشاهی مسئولیت قابل توجهی در‬ ‫این رابطــه دارد‪ .‬فرقه گرایی محصول اتحاد پادشــاهی با‬ ‫جنبشوهابیو پیمانیاستکه شالودهاولیندولتسعودی‬ ‫را به وجود اورد‪ .‬از این رو سابقه اعمال بسیاری از رویه های‬ ‫تبعیض امیز به زمان تشکیل دولت و مراحل اولیه توسعه ان‬ ‫بر می گردد‪ .‬در احکامی که از ســوی علمای وهابی تجویز‬ ‫می شــود‪ ،‬میدان دادن به شــیعیان نوعی فعل حرام تلقی‬ ‫می شود‪ .‬مطابق با اظهارات فعاالن وهابی در دو دهه اخیر‪،‬‬ ‫مشــروعیت حکومت ســعودی در عمل متکی بر موضع و‬ ‫جایگاه انان در برابر شیعیان است‪ .‬توضیح و تبیین اهمیت‬ ‫فوق العاده فتوا در این رابطه کمک زیادی به فهم موضوع‬ ‫می کند‪ .‬برای نمونه شــیخ ناصــر العمر‪ ،‬یکــی از فعاالن‬ ‫نوسلفی سرشناس‪ ،‬در ســال ‪ 1993‬یادداشتی برای هیات‬ ‫کبار العلما (کمیته علمای ارشد) در رابطه با نفوذ شیعیان در‬ ‫تمامی عرصه های حکومت فرستاد‪ .‬این یادداشت تالش‬ ‫می کرد تا توجه دولــت را به اهمیت جایگاه شــیعیان‪ ،‬که‬ ‫ایران‪ ،‬باید همچنان‬ ‫گفتمان وحدت را تقویت کند‬ ‫پیرمحمد مالزهی در‬ ‫گفت وگو با مثلث‬ ‫حیلت ال سعود‬ ‫ریاض از تنش با ایران‬ ‫سود می برد‬ ‫‪65‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫بین الملل‬ ‫طلبکارانه تغییر جهت دهد‪ .‬در واقع مرور این حوادث نشان‬ ‫می دهد که ســعودی ها به نوعی این ســناریو را از مدت ها‬ ‫قبل طراحی کرده بودند‪ .‬به خصوص که می دانستند اعدام‬ ‫روحانی شیعه که از مدت ها قبل مقامات ایران در خصوص‬ ‫ان هشــدار داده بودند‪ ،‬می تواند منجر به این واکنش ها و‬ ‫اعتراضات شود‪ ،‬بنابراین باتوجه به این بحران حادث شده و‬ ‫باتوجه به فضای موجود‪ ،‬در کوتاه مدت شاهد این خواهیم‬ ‫بود که سعودی ها در ادامه اقدامات کارشکنانه خود به دنبال‬ ‫چند موضوع باشند‪:‬‬ ‫‪ -1‬هدایت بازیگران شــورای همکاری خلیج فارس و‬ ‫اتحادیه عرب به سمت قطع روابط یا کاهش روابط سیاسی‬ ‫با ایران‬ ‫‪ -2‬تالش برای اعــاده حیثیت و فشــار بر ایــران در‬ ‫خصوص ماجراهــای ســفارت از مجراهــای دیپلماتیک‬ ‫به خصوص در شورای امنیت سازمان ملل‬ ‫‪ -3‬شکل دهی به ائتالف عربی‪-‬سنی به خصوص در‬ ‫موضوع سوریه‬ ‫‪ -4‬به چالش کشیدن گستره بازی ایران در خاورمیانه‬ ‫به ویژه در سوریه و یمن‬ ‫‪ -5‬فعال تر کــردن البی هــای عربی در کشــورهای‬ ‫اروپایــی و به خصــوص در کنگــره امریکا بــرای طراحی‬ ‫طرح های ضد ایرانی همراستا با توافق هسته ای‬ ‫اما در رونــد میان مدت به نظر می رســد کــه به دلیل‬ ‫عوامل چندگانه مجددا شاهد برقراری تماس های دو کشور‬ ‫خواهیم بود‪:‬‬ ‫‪-1‬اگرچهعربستانبهدلیلضعف هایامروزینجهان‬ ‫عرب که به شــدت ضعیف‪ ،‬چند پاره و گسسته شده است‪،‬‬ ‫می تواند با قدرت مالی خود‪ ،‬به یارگیری های سیاسی اقدام‬ ‫کند و خود را یکه تاز اقدامات و رفتارهای متفاوت ببیند‪ ،‬اما‬ ‫حجم بحران هایی که امروز این کشور در گستره خاورمیانه‬ ‫با ان درگیر اســت‪ ،‬موضوعی نیســت که بتوانــد به برتری‬ ‫عربستان در این روند بینجامد‪.‬‬ ‫‪ -2‬خلــق هزینه های میلیــارد دالری در زمانی که این‬ ‫کشور با کســری بودجه دست به گریبان اســت و داعش و‬ ‫فعالیت های تروریستی هم به نوعی متوجه خودش شده اند‪،‬‬ ‫موضــوع را در نهایت بــرای تصمیم گیرندگان این کشــور‬ ‫سخت تر خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬نباید این نکته را از نظر دور داشــت که گســترش‬ ‫روابط ایران با اتحادیه اروپا خود موازنه ای در این کارشکنی‬ ‫عربســتانی ها ایجاد خواهد کرد‪ ،‬بدین معنی که با افزایش‬ ‫روابط ایران بــا اتحادیه اروپا می تــوان دامنه های بحرانی‬ ‫روابط با عربستان را کاهش داد‪.‬‬ ‫‪ -4‬در این فضا امریکایی ها به دلیل توافق هسته ای‬ ‫و حفظ دســتاوردهای ان که هزینــه و وقت زیــادی برای‬ ‫واشنگتن به جا گذاشــته اســت‪ ،‬تمایلی برای همراهی با‬ ‫عربستان در دمیدن در این بحران و تصاعد ان ندارند‪.‬‬ ‫‪ -5‬فعال شــدن واســطه ها و میانجی ها دیگر عاملی‬ ‫است که مانع از بحرانی تر شدن وضعیت موجود می شود‪.‬‬ ‫در واقع باتوجه به اهمیت قطع روابط ایران و عربستان و به‬ ‫دلیل بحرانی بودن منطقه‪ ،‬هدایت تهران و ریاض به سمت‬ ‫گفت وگو به اولویت بازیگران متعادل منطقه ای و بین المللی‬ ‫تبدیل خواهد شد‪.‬‬ ‫بنابراین اگــر این پنج عامــل در یک ســطح همگرا‬ ‫قرار بگیرند‪ ،‬شــاهد برقــراری کانال های تمــاس ایران و‬ ‫عربســتان خواهیم بود‪ .‬اما انچه واقعی تر به نظر می رســد‬ ‫بازگشایی کنسولگری های دو کشــور در موضوع حج است‬ ‫که در ابتدا باید صورت گیرد تا بعدها با ارتقای روابط شاهد‬ ‫بازگشایی سفارت خانه ها باشیم‪ .‬اگرچه نگارنده معتقد است‬ ‫تا تکلیف بحران ســوریه در فرایند شــش ماه اینده روشن‬ ‫نشود‪ ،‬نمی توان تصویر روشنی را برای برقراری تماس ها با‬ ‫عربستان در نظر گرفت‪.‬‬ ‫غلبهخونبرشمشیر‬ ‫سیاست مشت اهنین دیگر جواب نمی دهد‬ ‫مسعود اسداللهی‬ ‫استاد دانشگاه امام حسین (ع)‬ ‫‪2‬‬ ‫اعدام ایت الله شهید نمر دو دســته عوامل داخلی و‬ ‫خارجی دارد‪ .‬شخصیت اقای نمر یک روحانی مبارز شجاع‬ ‫بود که نظرات خــود را به صــورت صریح و بی پــرده بیان‬ ‫می کرد و از منتقدان جدی نظام عربســتان ســعودی بود‪،‬‬ ‫اما فردی نبود که مجازاتش اعدام باشــد‪ ،‬زیرا این روحانی‬ ‫مبارز نه گروه مسلحی در دست داشــت و نه تاکنون حزب‬ ‫و گرایش سیاســی در اختیار داشــته ؛ بلکه امام جمعه ای‬ ‫بود که اشکاالت و ایرادات نظام عربستان را بیان می کرد‬ ‫و خواستار اصالحات در این نظام بود‪ .‬ولی نظام ال سعود‬ ‫ نسبت به هرگونه انتقاد ی‪ ،‬حساســیت بسیار بیمارگونه ای‬ ‫نشــان می دهد و در برابر هر انتقادی اســیب پذیر اســت‪.‬‬ ‫براین اساس‪ ،‬دالیل داخلی شهادت ایت الله نمر این است‬ ‫که رژیم عربســتان ثابت کرده نســبت به هر نوع انتقادی‬ ‫به شدت اسیب پذیر و شکننده است و به هیچ عنوان هیچ نوع‬ ‫مخالفتی را هر چند مسالمت امیز تحمل نمی کند‪ .‬بنابراین‬ ‫در زمان ملک عبدالله رژیم ال سعود به دلیل نگرانی که از‬ ‫جانب شیخ نمر احساس می کرد‪ ،‬ایشان را زندانی کرد‪ .‬در‬ ‫ ان زمان بحث اعدام ایشان مطرح نبود اما در هیات حاکمه‬ ‫ی امور کشور در ید قدرت یک جوان ناپخته و جاه طلب‬ ‫فعل ‬ ‫به نام محمدبن سال ن‪ ،‬وزیر دفاع و ولیعهد دوم عربستان‬ ‫قرار گرفته و چون فرزند پادشاه عربســتان است‪ ،‬در واقع‬ ‫ولیعهد اول محســوب می شود و در بســیاری موارد نقش‬ ‫پادشاه را ایفا می کند و در بسیاری از موارد به دلیل مریض‬ ‫بودن شاه‪ ،‬نقش پادشاه را ایفا کرده و کشور را اداره می کند‪.‬‬ ‫این فرد به هیچ عنوان نمی پذیرد که کوچکترین انتقادی‬ ‫به رژیم ال سعود صورت بگیرد‪ .‬بنابراین هر نوع اعتراضی را‬ ‫در نطفه خفه می کند و به همین دلیل‪ ،‬شیخ نمر را محاکمه‬ ‫و به شهادت رساند‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬عربستان بالفاصله با‬ ‫افرادی که تظاهرات و ســخنرانی می کنند و حتی افرادی‬ ‫که در شــبکه های اجتماعی فعال بوده و از رژیم ال سعود‬ ‫انتقاد می کننــد برخوردهای تندی می کند و شــیخ نمرهم‬ ‫ل بود که با مواضع خیلی حماسی و‬ ‫یک روحانی انقالبی فعا ‬ ‫انقالبی‪ ،‬رژیم ال سعود را زیر سوال برد‪ .‬بعد از موج بیداری‬ ‫اســامی حتی فتواهای عجیبی مبنی بر اینکه دموکراسی‬ ‫کفر اســت و انتخابات حرام اســت صادر شد که این حکم‬ ‫را مفتی عربســتان صادر کــرد‪ .‬از دید وهابیــت مردم تنها‬ ‫می توانند با حاکم بیعت کنند نه اینکــه او را انتخاب کنند‪،‬‬ ‫بنابراین اگر کسی پیدا شــود که خواستار انتخابات باشد از‬ ‫دید فقهی بر حاکم خروج کرده که مجازات این جرم اعدام‬ ‫اســت‪ .‬معموال در همه جای دنیــا و نظام های دیکتاتوری‬ ‫در این نوع مــوارد حداکثر فــرد را بازداشــت و زندان های‬ ‫طوالنی مدت مقرر کرده را یا به حبس ابد محکوم می کنند و‬ ‫معموال برای چنین مخالفتی کسی را اعدام نمی کنند‪ ،‬مگر‬ ‫در رژیم هایی مانند رژیم بعث و ال سعود که هیچ نوع انتقادی‬ ‫را تحمل نمی کنند‪ .‬بنابراین شــاهد بودیم که ال سعود نام‬ ‫ایت الله نمر را در کنار افراد تروریســتی که اعضای داعش‬ ‫و القاعــده بودند‪ ،‬قرار می دهد تا جنایــت خود را تحت این‬ ‫پوشش قرار دهد که این متهمان امنیت ملی عربستان را به‬ ‫خطر انداختند‪ ،‬اما سوال اینجا ست که چگونه با سخنرانی‬ ‫یا خطبه نماز جمعه یــک فرد می تواند امنیت ملی کشــور‬ ‫پهناوری مثل عربستان را به خطر بیندازد؟ این مساله فقط‬ ‫داللت بر این دارد که عربستان به شدت از مسائل درون خود‬ ‫و وضعیت اجتماعی نگران است‪ .‬رژیم عربستان می داند‬ ‫حجم مخالفت در این کشور زیاد است بنابراین سعی می کند‬ ‫با کوچکترین مخالفتی برخورد کند‪ .‬در عربستان‪ ،‬ال سعود‬ ‫پدیده ای است که بر یک کشور پهناور حاکم شده و از دید‬ ‫این قبیله و ان فرهنگ قبیله ای و عشــیره ای که متعلق به‬ ‫هزاران سال پیش بوده و هنوز هم وجود دارد این قبیله خود‬ ‫را مالک کشــور می داند نه حاکم بر ان‪ ،‬به همین دلیل نیز‬ ‫اسم قبیله خود را بر این کشــور گذاشتند ضمن اینکه نگاه‬ ‫دولتمردان عربستان به مردم نگاه شهروندی نیست بلکه‬ ‫مردم کارمندان ال ســعود محسوب می شــوند‪ .‬اما عامل‬ ‫خارجی موثر در این زمینه شکست های منطقه ای عربستان‬ ‫در مسائل و تحوالت منطقه ای است به طوری که این کشور‬ ‫در حال پرداخت بهای سیاســت های اشتباهش است‪ .‬در‬ ‫سوریه شاهد بودیم که تمام تالش های عربستان به همراه‬ ‫قطر و ترکیه برای ســرنگونی نظام اســد به نتیجه نرسید و‬ ‫در حال حاضر جهان اعتراف می کنــد که خطر گروه های‬ ‫تروریســتی ـ تکفیری خطری اســت که جامعــه جهانی را‬ ‫بین الملل‬ ‫می خواهند مانع از نفوذ ایران شوند‬ ‫گفت وگوی مثلث با میریوسفی‪ ،‬رئیس گروه مطالعات خاورمیانه وزارت خارجه‬ ‫در ان ایام جمعه های خشم متعددی را در شبه جزیره شامل‬ ‫عربستان‪ ،‬بحرین‪ ،‬یمن و دیگر کشورها شاهد بودیم‪ .‬در‬ ‫این میان شانسی که عربستان اورد این بود که تظاهرات‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫عربســتان ســعودی به دنبال اعدام شــیخ نمر‬ ‫باقر النمر‪ ،‬روحانی برجســته شیعی و تعرض به‬ ‫ســفارت این کشــور در ایران در پی اجرای این‬ ‫حکم‪ ،‬روابــط دیپلماتیک خود با تهــران را قطع‬ ‫کرد‪ .‬ارزیابی شما از سیاســت هایی که در قبال‬ ‫ایران در پیش می گیرد‪ ،‬چیست و چرا این کشور‬ ‫تا بدین حد به دنبال ایجاد تنش با تهران است؟‬ ‫باید توجه داشــت که مشکل عربســتان‪ ،‬ایران‬ ‫نیست بلکه مشکل عربستان‪ ،‬تهدید حیاتی ای است که از‬ ‫سال ‪ ۲۰۱۱‬حکومت این کشور با ان مواجه شده است‪ .‬در‬ ‫سال ‪ ۲۰۱۱‬که حرکت های بیداری اسالمی و انقالب های‬ ‫عربی در تونس و سپس در مصر اغاز شد‪ ،‬مهمترین نگرانی‬ ‫و اولویت امریکا‪ ،‬عربســتان و متحدان انهــا جلوگیری از‬ ‫پیروزی یک انقالب اســامی جدید در ســه کشور مصر‪،‬‬ ‫عربستان و ســپس در اردن بود‪ .‬سیاستی که همان زمان‬ ‫و در روز هشــت فوریه ‪ ۲۰۱۱‬ملک عبدالله‪ ،‬پادشاه وقت‬ ‫عربستان در تماس تلفنی با اوباما اعالم کرد در واقع اعالم‬ ‫سیاست مشت اهنین این کشــور بود‪ ،‬مبنی بر اینکه حتی‬ ‫به قیمت کشته شدن هزاران هزار نفر می بایست متحدان‬ ‫عربســتان و امریکا در منطقه از جمله حسنی مبارک حفظ‬ ‫شــوند‪ .‬از ان زمان سیاست مشــت اهنین با جدیت دنبال‬ ‫شده است‪ .‬انها در گام نخســت ناارامی ها در عربستان را‬ ‫سرکوب کردند‪ ،‬ســپس نیروهایشــان را به سمت بحرین‬ ‫گسیل داشتند و علیه اعتراضات شــیعیان ان کشور وارد‬ ‫عمل شدند‪ .‬بعد از ان و در مارس ‪ ۲۰۱۱‬وارد یمن شدند و‬ ‫‪ ۵۳‬نفر را در ان کشور کشتند‪ .‬این اتفاقات ادامه داشت و‬ ‫‪3‬‬ ‫علیرضــا میریوســفی‪ ،‬رئیــس گــروه مطالعات‬ ‫خاورمیانــه دفتر مطالعــات سیاســی و بین المللی در‬ ‫گفت وگــو با هفتــه نامه مثلــث تاکید کرد که مشــکل‬ ‫عربستان‪ ،‬ایران نیست؛ بلکه عربستان از سال ‪۲۰۱۱‬‬ ‫و بیداری اســامی احســاس تهدید شــدیدی کرده‬ ‫است‪ ،‬بنابراین ورود عربستان به جنگ سوریه و یمن‬ ‫و یا ســرکوب معترضین در داخل عربستان یا بحرین‬ ‫نیز به ایــن خاطر بود کــه راه دومینــوی انقالب های‬ ‫عربی به سمت کشــورش را سد کند و ســپس نیز با‬ ‫هدف انکه مشکالت داخلی و منطقه ای اش و از جمله‬ ‫دخالتــش در جنگ ســوریه‪ ،‬یمــن‪ ،‬بحریــن و دیگر‬ ‫کشورها را توجیه کند‪ ،‬به مســائل فرقه ای دامن زده و‬ ‫تالش کرده است اختالفات شیعه و سنی را تحریک‬ ‫ کند‪ .‬به گفته این کارشــناس در همین راســتا بود که‬ ‫عربســتان به بحث های ایران هراســی دامن می زند‬ ‫و مدعی می شــود که بهانه این اقدامــات غیرموجه‪،‬‬ ‫جلوگیــری از نفوذ ایران اســت‪ .‬میریوســفی معتقد‬ ‫اســت در حال حاضر هرچقدر اقدامــات و رفتارهای‬ ‫ایران حساب شده تر و منطبق بر هنجارهای جهانی و‬ ‫ اموزه های اسال می باشد‪ ،‬توانایی تخریبی عربستان ‬ ‫علیه ایران کاهش خواهد یافت‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تهدید می کند و همه می دانند که عربســتان‪ ،‬ترکیه و قطر‬ ‫از این گروه ها حمایت می کنند‪ .‬از سوی دیگر در عراق هم‬ ‫شاهد هستیم داعش مرتبا شکست را متقبل می شود که در‬ ‫واقع شکست عربستان است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬در یمن تمام‬ ‫جنایت های عربستان تا االن نتیجه ای به همراه نداشته و‬ ‫فقط باعث محکومیت این رژیم شده است‪.‬‬ ‫جنگ خانمان سوز یمن و توطئه نفتی عربستان برای‬ ‫ق بیش از دو سال است سبب‬ ‫مقابله با ایران‪ ،‬روســیه و عرا ‬ ‫کاهش قیمت نفت شــده است بر این اســاس بر سیستم‬ ‫اقتصادی و زندگی مردم عربستان گذاشــته و باعث شده‬ ‫که امســال عربســتان با حدود ‪ 100‬میلیارد کسری بودجه‬ ‫ش یابد‬ ‫مواجه شود و قیمت بنزین به یک باره ‪ 40‬درصد افزای ‬ ‫که این موضوع یک زمینه نارضایتی را در عربستان به وجود‬ ‫اورده‪ ،‬بنابراین حاکمان برای اینکه بتوانند از مردم زهر چشم‬ ‫بگیرند و انها را بترســانند با مشــت اهنین برخورد می کنند‬ ‫و در این مقطع ایت الله باقرالنمر را به شــهادت رساندند تا‬ ‫به دیگران بفهمانن د رژیم با کسی شــوخی ندارد‪ .‬این البته‬ ‫فرجام کار نخواهد بود و تاریخ نشــان داده کــه در نهایت‬ ‫خون امثال نمر بر شمشیر امثال سعودی غلبه خواهد کرد‪.‬‬ ‫حوادث تروریســتی مثل پاریس نشــان داده در هر حادثه‬ ‫تروریستی یا شهروندان عربستانی حضور دارند یا با حمایت‬ ‫عربستان بوده است‪ .‬پس عربســتان احساس می کند در‬ ‫صحنه جهانی و منطقه ای به شدت تضعیف شد ه و ضربات‬ ‫سنگینی را متحمل می شود‪ .‬پس برای قدرت نمایی دست‬ ‫به کارهای جاهالنه ای می زند که نتیجه ان معکوس خواهد‬ ‫بود‪ .‬عربســتان فکر می کند با اعدام یک مخالف سیاسی‬ ‫نمایش قدرت را به اجرا می گذارد اما همه می دانند این کار‬ ‫ناشی از ضعف و از سر استیصال است که عربستان دست‬ ‫به این اقدام می زند چراکه یک نظام قدرتمن د که اعتماد به‬ ‫نفس داشته باشد هیچ گاه از چنین انتقادهایی دچار بی ثباتی‬ ‫نمی شود تا فرد را اعدام کند‪ .‬در این میان هر چند مردم ایران‬ ‫حق اعتراض نسبت به سیاست های ال ســعود را دارند اما‬ ‫باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که حمله به سفارتخانه‬ ‫عربستان به نفع رژیم عربســتان بود‪ .‬این حق مردم ایران‬ ‫است که اعتراض خودشان را نســبت به این جنایت نشان‬ ‫دهند ولی بــرای اعتراض‪ ،‬روش هــای حکیمانه و قانونی‬ ‫وجود دارد که می تواند به صورت اعتراض و تجمع در مقابل‬ ‫سفارت عربستان باشــد که در همه دنیا هم مرسوم است‪.‬‬ ‫اما متاسفانه عده ای یا تحت تاثیر احساسات قرار گرفتن د یا‬ ‫ممکن است عوامل مشکوکی به صفوف مردمی نف وذ کرده‬ ‫و انها را تحریک کرده باشن د تا اقدامات نسنجیده و خالف‬ ‫قانونی انجا م دهند که متاسفانه به نفع عربستان تمام شد‪،‬‬ ‫چراکه طبق حقوق بین الملل‪ ،‬سفارتخانه های خارجی در‬ ‫هر کشــوری مصونیت دارند و دولت میزبان مسئول حفظ‬ ‫امنیت این سفارتخانه ها هست‪.‬‬ ‫حملهبهسفارتخانهویاکنسولگریعربستاندرمشهد‬ ‫دردی را دوا نمی کند و اینگونه کارها انتقام خون شهید نمر‬ ‫نیست برعکس باعث خواهد شــد که ایران محکوم شود‬ ‫که این به نفع عربستان است‪ .‬باید دستگاه های انتظامی‬ ‫ بررســی کنند که این اقدام از روی احساســات و نسنجیده‬ ‫بوده است یا اینکه یک عمل حساب شده است که عناصر‬ ‫مشــکوک ان را انجام دادند‪ .‬توصیه ما این اســت که هم‬ ‫حرکت های مردمی باید حســاب شده باشد و از سوی دیگر‬ ‫هم دیپلماسی ما فعال باشــد تا بتوانیم عالوه بر اعتراض‬ ‫مســتقیم به دولــت عربســتان‪ ،‬وارد مجامــع بین المللی‬ ‫شــده و در صحنه های بین المللــی این اقــدام را محکوم‬ ‫کنیم‪ .‬ما می توانیم این مســاله را هم در ســطح منطقه ای‬ ‫مثل کنفرانس اســامی‪ ،‬سازمان ملل‪ ،‬شــورای امنیت و‬ ‫مجمع عمومی ســازمان ملل مطرح کنیم یــا اینکه فرضا‬ ‫مجلس شورای اسالمی از اتحادیه پارلمان های اسالمی‬ ‫درخواست بررسی این جنایت را کند‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪ ۱۰۰‬هزار نفری در ماه اوریل ‪ 2011‬در حمص سوریه اغاز‬ ‫شــد و انها توانســتند بحث انقالب های عربی را منحرف‬ ‫کرده و به نوعی در ســوریه مدفون کننــد‪ .‬به همین خاطر‬ ‫ورود عربستان به جنگ سوریه و حمایت مالی‪ ،‬تسلیحاتی و‬ ‫انسانی از انها به این خاطر بود که راه دومینوی انقالب های‬ ‫عربی به سمت عربســتان را سد کند و ســپس برای اینکه‬ ‫دخالتش در جنگ سوریه‪ ،‬یمن‪ ،‬بحرین و دیگر کشورها را‬ ‫تسهیل و توجیه کند‪ ،‬مسائل فرقه ای را تحریک و تالش‬ ‫کرد که به بحث های شــیعه و ســنی دامن بزند‪ .‬در همین‬ ‫راستا بود که عربستان بحث ایران هراسی را نیز مطرح کرد‬ ‫و مدعی شد که برخی اقداماتش در جهت جلوگیری از نفوذ‬ ‫ایران است‪ .‬با در کنار هم قرار دادن این مسائل در می یابیم‬ ‫که مساله عربستان‪ ،‬مساله ایران نیست‪ ،‬بلکه قصد دارد‬ ‫عالوه بر انحراف افکار عمومی از سیاست های مخرب و‬ ‫غیرقابل دفاع خود‪ ،‬زمینه های اجرای این سیاست ها را در‬ ‫کشورهای هدف خود تسهیل کند‪.‬‬ ‫در واقع عربســتان حکم یــک تیم ورزشــی را دارد‬ ‫که احســاس می کند بازنده اســت و نمی تواند به صورت‬ ‫جوانمردانه گل هــای خورده را جبــران و نتیجــه بازی را‬ ‫عوض کند‪ .‬در چنین وضعیتی‪ ،‬این تیم ســعی می کند با‬ ‫ایجاد درگیری ســاختگی و برهم زدن بازی‪ ،‬وضعیت را به‬ ‫نفع خود تغییر دهد‪ .‬در برهه کنونی بحث اعدام شیخ نمر و‬ ‫قطع روابط عربســتان با ایران نیز در همین چارچوب قابل‬ ‫ارزیابی است‪.‬‬ ‫در حال حاضر عربستان به لحاظ موقعیت داخلی‬ ‫و منطقه ای چه شرایطی دارد؟‬ ‫عربســتان ســعودی قصد دارد بازی را در منطقه‬ ‫برهم زند و از اوضــاع برهم ریخته منطقــه برای فرافکنی‬ ‫مشــکالت داخلی خودش بهره ببرد‪ .‬از یک سو عربستان‬ ‫از چالش های شکاف طبقاتی در کشورش رنج می برد و از‬ ‫سوی دیگر در بحث منطقه ای نیز در وضعیت قدرتمندی‬ ‫قرار ندارد‪.‬‬ ‫اخیرا نیز به دنبال حصول ایران و ‪ 5+1‬به توافق برجام‬ ‫و ارتقای موقعیت جهانی و منطقه ای ایران‪ ،‬ناکامی کامل‬ ‫عربستان در جنگ یمن که با تبلیغات و شعارهای عجیب‬ ‫و غریبی شروع شد و اخیرا ایجاد ائتالف چهارگانه روسیه‪،‬‬ ‫ایران‪ ،‬عراق و ســوریه که توازن قوا را به ضرر گروه های‬ ‫متحد عربستان در ســوریه و عراق تغییر داده است و خود‬ ‫را در قالب مذاکرات صلح سوریه در وین ‪ 1‬و ‪ 2‬و نیویورک و‬ ‫قطعنامه ‪ 2254‬نشان داد‪ ،‬عربستان بیش از پیش احساس‬ ‫کرد که در موضع ضعــف قرار دارد و احســاس ناکامی در‬ ‫میان حاکمان ریاض افزایش یافت‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی ایران باید چه سیاستی را در‬ ‫قبال ریاض در پیش بگیرد؟‬ ‫در این میان ایران باید یک سیاســت سنجیده را‬ ‫در دســتورکار قرار دهد و از واکنش های احساسی شدیدا‬ ‫خودداری شــود‪ .‬همچنین باید از مواردی که بهانه دست‬ ‫ســعود ی ها می دهد همانند بحث تعرض به ســفارت این‬ ‫کشور نیز اجتناب شود‪.‬‬ ‫تعرض به سفارت عربستان در تهران می تواند منجر‬ ‫به ان شــود که ریاض از یک متهم و کشوری که دست به‬ ‫عربستان حکم یک تیم ورزشی را دارد که‬ ‫احساس می کند بازنده است و نمی تواند‬ ‫به صورت جوانمردانــه گل های خورده را‬ ‫جبــران و نتیجه بازی را عــوض کند‪ .‬در‬ ‫چنین وضعیتی‪ ،‬این تیم ســعی می کند‬ ‫با ایجاد درگیری ســاختگی و برهم زدن‬ ‫بازی‪ ،‬وضعیت را به نفع خود تغییر دهد‬ ‫جنایتی بزرگ علیه یک رهبر مذهبی و یک منتقد حکومتش‬ ‫زده است‪ ،‬در جایگاه طلبکار قرار بگیرد‪.‬‬ ‫همچنین عربســتان در حال حاضر تمــام نرم های‬ ‫دیپلماتیــک بین المللی و پذیرفته شــده در دنیــا را زیر پا‬ ‫گذاشته است؛ حمله نظامی عربستان به یمن‪ ،‬لشکرکشی‬ ‫به بحرین و حمایت از تکفیری ها و تروریست ها در سوریه‬ ‫و اخرین نمونه ان اعدام یک منتقد حکومت که هیچ گاه نه‬ ‫به اقدامی مسلحانه و خشن دست زده و نه هیچ گاه مبلغ و‬ ‫مروج خشونت بوده است‪ ،‬هیچ کدام در عرف بین المللی‬ ‫پذیرفته شده نیست‪ .‬در این میان هرچقدر عملکرد و رفتار‬ ‫ایران مطابق با هنجارهای بین المللی باشــد و از اقدامات‬ ‫واکنشــی و احساســی پرهیز کند بــه همان نســبت رفتار‬ ‫عربستان با فشار عرف و نظام بین الملل و کشورهای ثالث‬ ‫کنترل خواهد شد‪.‬‬ ‫ایــن صحیــح اســت کــه ریــاض سیاســت لجام‬ ‫گسیخته ای را در منطقه در پیش گرفته است ولی اینگونه‬ ‫نیســت که بتواند هر کاری کــه می خواهد انجــام دهد‪.‬‬ ‫بنابراین بســیار اهمیت دارد که ایران با ارامش و متانت و‬ ‫مطابق نرم هــای بین المللی حرکت کند و مــواردی مانند‬ ‫حفاظــت از اماکن دیپلماتیــک را در دســتورکار خود قرار‬ ‫دهد‪ .‬در نتیجه هرچقدر اقدامات و رفتارهای ایران بیشتر‬ ‫با هنجارهای جهانی مطابقت داشته باشد توانایی تخریبی‬ ‫عربستان بیشتر کاهش خواهد یافت‪.‬‬ ‫اینــده و چشــم انداز روابــط ایران و عربســتان‬ ‫سعودی را باتوجه به مشکالت پیش امده چطور‬ ‫می بینید؟‬ ‫در این شــرایط به نظر نمی رسد که در کوتاه مدت‬ ‫امکان ســازش یا تنش زدایی با عربســتان وجود داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬اما کشــورهای منطقه و به خصوص کشــورهای‬ ‫عربی دنباله رو عربستان باید به این درک برسند که مشکل‬ ‫عربستان‪ ،‬ایران نیســت و ایران همواره سیاست برادرانه‬ ‫و مشارکت جویانه ای را در منطقه دنبال کرده و می کند‪.‬‬ ‫همچنین همواره شــاهد بوده ایم که دست دوستی‬ ‫ایران به ســوی کشــورهای منطقه توســط عربســتان رد‬ ‫شده است که ریشه در مشــکالت داخلی و منطقه ای این‬ ‫کشــور و سوءاســتفاده ای دارد که عربســتان از نمایش‬ ‫ســاختگی ایران هراســی و دشــمنی با ایران بــرای خود ‬ ‫متصور است‪.‬‬ ‫ارزیابی شــما از واکنش متحــدان غربی ریاض‬ ‫نسبت به عبور عربستان از نرم های بین المللی و‬ ‫همچنین اعدام های اخیر در این کشور چیست؟‬ ‫در این مساله که عربستان با یکسری کشورهای‬ ‫غربی به ویژه امریکا‪ ،‬متحد یکدیگر هستند شکی نیست‪،‬‬ ‫منتها اینگونه نباید تصور کرد که هیچگونه تنش یا کنترلی‬ ‫نسبت به عربستان وجود ندارد‪ .‬در ســال های گذشته در‬ ‫مقاطعی شاهد فشارهای کشورهای غربی و دیگر متحدین‬ ‫عربستان بر دولت این کشور بوده ایم‪.‬‬ ‫در حــال حاضر بســیار اهمیــت دارد که در ســطح‬ ‫بین المللی اقدامات عربســتان محکوم شود و این کشور‬ ‫موفق نشود به بهانه ایران هراســی و بحث های فرقه ای‬ ‫اذهان عمومی کشــورهای اســامی و نظام جهانی را از‬ ‫موضوع اصلی که همان اعدام بی رحمانه و غیر قابل توجیه‬ ‫شیخ نمر است‪ ،‬منحرف کند‪.‬‬ ‫نکته دوم نیز این اســت که هرچقدر عربستان کمتر‬ ‫بتواند از بحث های فرقه ای و ایران هراســی استفاده کند‬ ‫به همان نسبت چالش های داخلی و منطقه ای این کشور‬ ‫رشد بیشتری خواهد داشت و مجبور می شود به جای فعال‬ ‫ش علیه ایران‪ ،‬به رتق و فتق‬ ‫کردن ظرفیت های تخریبی ا ‬ ‫این چالش ها بپردازد؛ در نتیجه سیاست های تخریبی که‬ ‫در قبال ایران در پیش گرفته به طــور طبیعی کاهش پیدا‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫ایران‪،‬بایدهمچنان‬ ‫گفتمان وحدت را‬ ‫تقویتکند‬ ‫پیرمحمد مالزهی درگفت وگو با مثلث‬ ‫جناب مالزهی! اخیرا شاهد شدت گرفتن تنش ها‬ ‫بین ایران و عربستان هســتیم‪ .‬در واقع به دنبال‬ ‫اعدام شیخ نمر‪ ،‬روحانی شیعی توسط حکومت‬ ‫سعودی و تعرض به سفارت این کشور در ایران‪،‬‬ ‫ریاضروابط دیپلماتیکخودباتهرانراقطعکردو‬ ‫سیاست های خصمانه‪‎‬ای را در دستورکار قرار داده‬ ‫است‪ .‬در کل ارزیابی شــما از تحوالت اخیر میان‬ ‫ایران و عربستان سعودی چیست؟‬ ‫ایران و عربستان دو کشور مهم اسالمی در منطقه‬ ‫هستند که در تحوالت منطقه‏ای نقش بســیار پررنگی ایفا‬ ‫می‪‎‬کنند‪ .‬البته یک مشکل اساســی که در مناسبات ایران‪،‬‬ ‫عربســتان و حتی ترکی ه وجود دارد این اســت که هر کدام‬ ‫از این کشورها الگوی اســامی خاصی را دنبال می‪‎‬کنند و‬ ‫به عنوان مثال ترک ها به دنبال احیــای نئوعثمانی گرایی و‬ ‫خالفت عثمانی هســتند‪ .‬بنابراین یک رقابت ایدئولوژیک‬ ‫پشــت پرده وجود دارد کــه نمودهای خارجــی ان همین‬ ‫اتفاقاتی است که شاهد ان هســتیم‪ .‬در سطح منطقه اگر‬ ‫به تحوالت نگاهی داشته باشیم و مســائل سوریه‪ ،‬عراق‪،‬‬ ‫یمن و بحرین را با دقت مورد توجه قرار دهیم در می یابیم که‬ ‫برخی رقابت های پشت پرده است که به تحوالت منطقه ای‬ ‫جهت می دهد‪ .‬با این تفاسیر ایران و عربستان باید به سمت‬ ‫وحدت بیشتر حرکت کنند زیرا تنش و تفرقه در مناسبات این‬ ‫دو کشــور فقط منفعت هایی را برای دیگر کشورها به دنبال‬ ‫خواهد داشت‪ .‬کشــورهایی هســتند که از تنش در روابط‬ ‫ایران و عربستان سود می برند به عنوان نمونه امریکایی ها‬ ‫از مذهبی کردن جنگ در منطقه استقبال می کنند و تالش‬ ‫دارند که از ایــن طریق به نوعی منافع خــود را تامین کنند‪.‬‬ ‫در نتیجه طرح هایی را برای درگیر کردن مســائل مذهبی و‬ ‫قومی در خاورمیانه دنبال می کنند‪ .‬بنابراین دو کشــور اگر‬ ‫لو فصل کنند فضا را برای دخالت‬ ‫نتوانند اختالفات شان را ح ‬ ‫دیگران هموار می کنند که این مساله نه سودی برای ایران‬ ‫دارد و نه برای عربستان سعودی‪.‬‬ ‫با توجه به سطح تنش‪‎‬ها‪ ،‬چشم انداز روابط تهران‬ ‫و ریاض را چطور می بینید؟‬ ‫اگر تنش‪‎‬هــا از یک حــدی تجاوز کنــد دو طرف‬ ‫می توانند به سمتی حرکت کنند که بخواهند مشکالت شان‬ ‫را حل و فصل کنند‪ .‬البته در کوتاه مدت اگر مناسبات میان‬ ‫دو کشور مجددا برقرار شود رقابت‏ها فعال کاهش نخواهد‬ ‫یافت‪ .‬درواقع تا زمانی که تکلیف کشورهایی مانن د سوریه‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬یمن و بحرین مشــخص نشــود ایران و عربســتان‬ ‫سعودی نمی‪‎‬توانند کامال در یک جهت قرار بگیرند‪ .‬اما در‬ ‫بلند مدت نیازهای دنیای اسالم ایجاب می کند که دو کشور‬ ‫به سمت درک واقعیات و عادی شدن مناسبات حرکت کنند‪.‬‬ ‫زیرا همانطور که ابتدا گفتم ایران و عربستان دو کشور مهم‬ ‫در منطقه هستند که منافع مشترکی به ویژه در ارتباط با اوپک‬ ‫و مساله نفت دارند‪ .‬سیاســتی که عربستان در مورد فروش‬ ‫نفت در پیش گرفته که از یک سو تولیدش را افزایش داده و‬ ‫از سوی دیگر قیمت نفت را کاهش داده است‪ ،‬هم به ضرر‬ ‫خود این کشور است و هم به ضرر جمهوری اسالمی ایران‬ ‫تمام خواهد شد‪ .‬سود این سیاست ها به جیب شرکت‪‎‬های‬ ‫نفتی و کســانی که در این معامالت به دنبال کاهش قیمت‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫ائتالف سازی ها کل دنیای اسالم را در بر خواهد گرفت‪ .‬به‬ ‫ویژه اگر کشورهای اسالمی به سمت جنگ های مذهبی و‬ ‫ی حرکت کنند مسائل بسیار خطرناک تر خواهد شد‪ .‬من‬ ‫قوم ‬ ‫به شخصه این برداشت را دارم که تا وقتی برای مساله سوریه‬ ‫یک راه حل سیاسی یافت نشــود‪ ،‬واقع بینی در عراق حاکم‬ ‫لو فصل نشود‪ ،‬مشکالت میان ایران‬ ‫نشود یا بحران یمن ح ‬ ‫و عربستان نیز همچنان وجود خواهد داشت‪ .‬امروز سوریه‬ ‫وضعیت بسیار بدی دارد‪ ،‬زیرساخت ها در این کشور تقریبا از‬ ‫بینرفت هوبهلحاظنظامینیزپیشرفتچشمگیریراباوجود‬ ‫حضورروسیهشاهدنیستیم‪.‬برایبرون رفتازبحرانسوریه‬ ‫تنها راهکار سیاسی باید مدنظر باشد‪ .‬از سوی دیگر در مورد‬ ‫عراق نیز باید ایران به عنوان دوست و متحد دولت عراق به‬ ‫این کشور کمک کند تا یک جامعه مدنی در ان شکل بگیرد‬ ‫و همه گروه‏ها در قدرت حضور داشته باشند‪ .‬راه حل تمامی‬ ‫ بحران‪‎‬های این چنینی نیز وحدت ملی و روی کار امدن یک‬ ‫حکومت دموکرات است‪.‬‬ ‫در شرایطی که عربستان در حال تقویت و شکل‬ ‫دادن به یک ائتالف ســنی اســت ایران باید چه‬ ‫سیاستی را دنبال کند؟ ایا ایران نیز باید در راستای‬ ‫تقویت محور شیعی و محور مقاومت گام بردارد‬ ‫یا بالعکــس به گونــ ‏ه‪‎‬ای پیش برود کــه خیلی به‬ ‫تضادهای میان سنی و شیعه دامن زده نشود؟‬ ‫ایــران بعــد از پیــروزی انقالب اســامی همواره‬ ‫گفتمان وحدت اسالمی را مطرح کرده است‪ .‬اکنون ایران‬ ‫بایدتالشکن دچنینگفتمانیرادردنیایاسالمتقویتکند‪.‬‬ ‫اگر چنین گفتمانی تقویت شــود ایران در قامت یک کشور‬ ‫اسالمی شرایط بسیار مطلوب تر و نقش اثرگذارتری خواهد‬ ‫یافت‪ .‬ایران باید در شعار و عمل این گفتمان را سرلوحه امور‬ ‫خود قرار دهد‪ .‬هم اکنون ایران ســاالنه کنفرانس وحدت‬ ‫اســامی را برگزار می کند و طی ان دانشمندان اسالمی در‬ ‫یک نشســت حضور می یابند اما ایران بایــد روند عملیاتی‬ ‫کردن اصول این وحدت اسالمی را نیز در نظر داشته باشد‪.‬‬ ‫در مقابل گفتمان وحدت اسالمی گفتمان تفرقه وجود دارد‬ ‫ت در این میان برخی کشــورها به سمت دامن‬ ‫و ممکن اس ‬ ‫زدن به تفرقه میان کشــورهای اســامی گام بردارند‪ .‬این‬ ‫تفرقه بسیار خطرناک است و هیچ کشور اسالمی از ان سود‬ ‫نخواهد برد‪ .‬باز هم تاکید می کنم کــه در منطقه تفرقه چه‬ ‫مذهبی باشد و چه قومی‪ ،‬سود ان به جیب اسرائیل خواهد‬ ‫ریخت و منجر به ان می شــود که این رژیم خیلی راحت تر‬ ‫اهدافش را پیگیری کند‪ .‬در نتیجه اکنون در دنیای اسالم‬ ‫دو گفتمان داریم؛ نخســت گفتمان وحدت اســامی که‬ ‫تمام کشورهای اسالمی باید در راستای تقویت این گفتمان‬ ‫گام بردارند تا چنین گفتمانــی وجه غالب پیدا کند‪ .‬دیگری‬ ‫نیز گفتمان تفرقه اســت که امروز در سوریه‪ ،‬عراق‪ ،‬یمن و‬ ‫برخی کشورهای دیگر نمودهای ان دیده می شود‪ .‬در این‬ ‫کشورها بحث شیعه و ســنی و بحث های قومیتی به شدت‬ ‫دامن زده می شود که چنین بحث‪‎‬هایی هیچ نتیجه ای به جز‬ ‫درگیری و تنش به دنبال نخواهد داشــت‪ .‬بلکه قومیت‪‎‬ها و‬ ‫مذهب‏های مختلف باید در چارچوب وحدت ملی کشورشان‬ ‫و وحدت گرایی اسالمی منافعشان را جست وجو کنند‪.‬‬ ‫اکنون که روابط تهران و ریاض دچار تنش شده ‬ ‫ایا کشــورهای دیگر می توانند نقــش میانجی را‬ ‫میان دو کشور برای از سرگیری روابط دنبال کنند یا‬ ‫اینکه ایران و عربستان خودشان باید در راستای‬ ‫برقراری مجدد روابط تالش کنند؟‬ ‫کشورهایی هستند که هم با ایران مناسبات خوبی‬ ‫دارند و هم با عربستان سعودی‪ .‬شاید بهترین کشوری که در‬ ‫این مورد بتوان از ان نام برد پاکستان باشد و به نظر می‪‎‬رسد‬ ‫اسالم اباد این توانایی را دارد که دو کشور را پای میز مذاکره‬ ‫بنشــاند و تهران و ریاض نیز صادقانه مشــکالت را مطرح‬ ‫کنند تا راه حلی برای ان یافت شود‪ .‬ترکیه نیز تاحدودی این‬ ‫ظرفیت را دارد که نقش میانجی را ایفا کند‪ .‬البته در شرایط‬ ‫فعلی به دلیل پاره ای اختالفات میان ایران و ترکیه شاید این‬ ‫کشور برای تهران خیلی قابل اعتماد نباشد‪ .‬حتی اندونزی‬ ‫که بزرگترین کشور اسالمی است و دور از منطقه خاورمیانه‬ ‫قرار دارد این ظرفیت را دارد که بین دو کشور وساطت کند‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه حاکمان عربســتان سعودی بعد‬ ‫از فوت ملک عبدالله سیاســت های تنش زایی را‬ ‫در قبال کشورهای منطقه در پیش گرفته اند‪ .‬در‬ ‫حوزه داخلی چرا ریاض چنین سیاست هایی را در‬ ‫دستورکار قرار داده و در کل ساختار فعلی قدرت در‬ ‫عربستان را چطور می بینید؟‬ ‫ساختار قدرت در عربستان یک ساختار قبیله‏ای‬ ‫اســت و در کل نظام‪‎‬هایی که در کشــورهای عربی شکل‬ ‫گرفته‪‎‬اند بر اســاس تســلط قبیله‪‎‬هــا بوده‏انــد‪ .‬بنابراین‬ ‫ترکیبی از قومیت عرب و ایدئولوژی وهابیت در زمان ملک‬ ‫عبدالعزیز با هم پیوند خــورد و انها توانســتند قدرت را در‬ ‫اختیار بگیرند‪ .‬پس از ان نیز کشــف نفت و ورود ارامکو به‬ ‫عربستان سعودی‪ ،‬ثروت عظیمی را نصیب این کشور کرد‪.‬‬ ‫هم اکنون نیز تمام پست های اساسی کشور میان خاندان‬ ‫ال سعود تقسیم شده است بنابراین در ذات این نظام بحران‬ ‫وجود دارد و زمینه های بحران نیز به چشــم می خورد‪ .‬اما‬ ‫نباید تصور شــود که بحران در خاندان ال ســعود و در کل‬ ‫عربستان انقدر حاد است که به تغییراتی منجر شود‪ .‬زیرا‬ ‫اوال حکومت عربســتان تســلط خوبی بر جامعه دارد و از‬ ‫ســوی دیگر پول حاصل از فروش نفت ان قدری است که‬ ‫یک رفاه نسبی برای جامعه ایجاد کرده است‪ .‬بنابراین به‬ ‫لحاظ روانی‪ ،‬ذهنی و عینی شرایط برای دگرگونی فوری در‬ ‫ساختار قدرت عربستان قابل تصور نیست هرچند که این‬ ‫نظام تاحدی نیــاز به اصالحــات دارد‪ .‬در این میان ملک‬ ‫عبدالله‪ ،‬پادشاه درگذشته ســعودی در پی ان بود تا حدی‬ ‫ســاختار قدرت را بازتر کند‪ ،‬نســل جوانتر و تحصیلکرده‬ ‫غرب را به کار بگیرد یا در مورد زنان سیاست های نرم تری‬ ‫را دنبال کند‪ .‬بنابراین برخی اصالحات ممکن است شرایط‬ ‫را برای حکومت ال ســعود بهتر کند امــا نمی توان انتظار‬ ‫داشــت که در کوتاه مدت تغییرات عمده ای در ســاختار‬ ‫قدرت این کشــور رخ بدهد‪ .‬در عین حال امریکایی‪‎‬ها نیز‬ ‫منافعی در عربستان و روی کار بودن حکومت فعلی دارند‬ ‫و به اســانی اجازه نخواهند داد تغییراتی در ساختار قدرت‬ ‫شکل بگیرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نفت هستند سرازیر خواهد شد‪.‬‬ ‫در این میــان اگر دو کشــور براســاس واقعیت‪‎‬های‬ ‫موجود حرکت کنند زمینه های مثبتی وجود دارد که می تواند‬ ‫پررنگ تر شود و تنش ها در روابط تهران‪-‬ریاض کاهش یابد‪.‬‬ ‫اگرایرانوعربستاندراینمسیرحرکتکنندامکانبرقراری‬ ‫مجدد روابط وجود دارد‪ .‬در عین حال هر دو کشور به برقراری‬ ‫روابط ب ا یکدیگر نیاز دارند و این گونه نیســت که عربستان‬ ‫گمان کند طی قطع رابطه با ایران می تواند مشکالتش در‬ ‫لو فصلکند‪.‬درواقعمشکالتیکه‬ ‫یمن‪،‬سوریهوعراقراح ‬ ‫در منطقه وجود دارد یک راه حل منطقه ای را طلب می کند و‬ ‫راه حل منطقه ای به گونه ای است که باید تمامی کشورهای‬ ‫منطقه در ان حضور داشته باشند‪ .‬یعنی نمی توان یک کشور‬ ‫را نادیده گرفت و باقی کشــورها به دنبال راه حل منطقه ای‬ ‫باشند‪ .‬به خصوص ایران و عربســتان که دو کشور بزرگ و‬ ‫تاثیرگذار هستند حتما باید در روند حل و فصل بحران های‬ ‫منطقه ای حاضر باشند‪ .‬عالوه بر این باید توجه داشت که‬ ‫تنش در مناسبات ایران و عربستان سعودی نه تنها به ضرر‬ ‫این دو کشــور ‪ ،‬بلکه به ضــرر کل منطقه اســت‪ .‬یعنی اگر‬ ‫تنش ها در سطحی دنبال شود که نتوان مسائل را از طریق‬ ‫لو فصلکرددرانصورتکلمنطقهدچاربحران‬ ‫سیاسیح ‬ ‫خواهد شد‪ .‬این در حالی است که هیچ کشوری به دنبال ان‬ ‫نیستکهمنطقهدرچنینشرایطیقراربگیرد‪.‬تنهارژیمی که‬ ‫به دنبال درگیری های منطقه ای است رژیم اسرائیل است‪.‬‬ ‫این رژیم خواهان ان اســت کشورهای اسالمی با یکدیگر‬ ‫درگیر شــوند تا بتواند طرح هایی را که بــرای تثبیت قدرت‬ ‫دارد عملیاتی کنــد‪ .‬در هر حــال امروز مشــکلی در روابط‬ ‫ایران و عربســتان حاصل شده اســت که برای رفع ان باید‬ ‫منتظر گذشت زمان باشیم‪ .‬همانطور که تاکید کردم بحث‬ ‫رقابت‪‎‬های ایدئولوژیک نیز مزید بر علت شده و کار را برای‬ ‫ایران و عربستان دشوارتر کرده است‪.‬‬ ‫به دنبال شــدت گرفتن درگیری‪‎‬هــا میان تهران‪-‬‬ ‫ریاض‪ ،‬بحث ائتالف شیعه و ســنی نیز به شکل‬ ‫جدی تــری خودنمایــی می‪‎‬کند‪ .‬ارزیابی شــما از‬ ‫ائتالف بندی‏های شکل گرفته در منطقه چیست‬ ‫و این ائتالف‏ها چه پیامدهایــی را به دنبال خواهد‬ ‫داشت؟‬ ‫در این خصــوص باید توجه داشــت کــه در حال‬ ‫حاضر دو ائتالف در حال شــکل گیری اســت کــه این دو‬ ‫ائتالف بر اســاس مذهب و قومیت هســتند‪ .‬یعنی درست‬ ‫همان چیزی که غرب و امریکا به دنبال ان هستند تا ایجاد‬ ‫اختالف کنند‪ .‬نخست ائتالفی تحت عنوان محور مقاومت‬ ‫اســت که ایران‪ ،‬عراق‪ ،‬ســوریه و حزب الله لبنان در سطح‬ ‫منطقه در ان حضور دارند و سپس نیز با ورود روسیه در جنگ‬ ‫سوریه‪ ،‬این ائتالف بعد بین المللی به خود گرفته است‪ .‬در‬ ‫این میان رقابت‪‎‬های روســیه با غرب در اوکراین و پیشروی‬ ‫ناتو به سمت مرزهای امنیتی روسیه‪ ،‬نگرانی‪‎‬هایی را برای‬ ‫مسکو رقم زده و همین نگرانی باعث شده است که کرملین‬ ‫تصمیم به حضور نظامی در سوریه بگیرد‪ .‬در غیر این صورت‬ ‫وضعیت و اینده بشار اســد انقدر برای روسیه حائز اهمیت‬ ‫نیســت که بخواهد تا بدین حد هزینه کند‪ .‬از ســوی دیگر‬ ‫عربســتان تالش دارد در مقابل محور مقاومت یک محور‬ ‫سنی تشکیل کند‪ .‬اخیرا نیز اخباری منتشر شد بر این اساس‬ ‫که جانشین ولیعهد عربستان ســعودی اعالم کرد که یک‬ ‫محور سنی شامل کشورهای مختلف در حال شکل گیری‬ ‫است‪ .‬در این میان کشــوری چون پاکستان اعالم کرد که‬ ‫در جریان شکل گیری چنین ائتالفی نبوده است اما واقعیت‬ ‫این است که تمام این کشورها در جریان هستند‪ ،‬مذاکراتی‬ ‫صورت گرفته‪ ،‬امتیازاتی ردوبدل شده است و تالش دارند ‬ ‫محوری در برابر محور شــیعی مقاومت تشکیل دهند‪ .‬این‬ ‫تقابل بسیار خطرناک است و با تشکیل چنین ائتالفی یک‬ ‫بازی در میدان دیگران صورت خواهد گرفت‪ .‬یعنی ضرر این‬ ‫‪4‬‬ ‫پــــیرمحمد مــــازهی‪،‬‬ ‫کارشناس مســائل خاورمیانه در‬ ‫گفت وگویی تفصیلی با مثلث به‬ ‫بررســی تنش‏های اخیــر میان‬ ‫تهران و ریاض پرداخت و تاکید‬ ‫کرد که در صورت تداوم تنش و‬ ‫تفرقهبیندوکشوربزرگاسالمی‬ ‫منطقه‪ ،‬برخی دولت‏های دیگر از این تنش سود خواهند‬ ‫برد‪ .‬به گفته مالزهی‪ ،‬کشــوری چون امریکا از مذهبی‬ ‫کردن جنگ در منطقه استقبال می‪‎‬کند یا رژیم اسرائیل‬ ‫خواهاناناستکهکشورهایاسالمیبایکدیگردرگیر‬ ‫شــوند تا بتواند طرح‪‎‬هایی را که برای تثبیت قدرت دارد‬ ‫عملیاتی کند‪ .‬این کارشــناس همچنین معتقد است تا‬ ‫زمانی که تکلیف کشورهایی مانن د سوریه‪ ،‬عراق‪ ،‬یمن‬ ‫و بحرین مشــخص نشــود ایران و عربستان سعودی‬ ‫نمی‪‎‬توانندکامالدریکجهتقراربگیرندورقابت‪‎‬هایشان‬ ‫ادامه خواهد داشــت‪ .‬در عین حال مالزهــی بر این باور‬ ‫اســت که در بلند مــدت نیازهای دنیای اســام ایجاب‬ ‫می‪‎‬کندکه دوکشوربهسمتدرکواقعیاتوعادیشدن‬ ‫مناسباتحرکتکنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪69‬‬ ‫بین الملل‬ ‫عربستان روی گسل‬ ‫عربستان به سمت تنش می رود‬ ‫نصرت اهلل تاجیک‬ ‫سفیر سابق ایران در اردن‬ ‫بین الملل‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪5‬‬ ‫بحث سیاست های جدید عربســتان و هیات حاکمه‬ ‫جدید این کشــور با اتفاقاتی که اخیرا پیش امده ‪ ،‬دو بحث‬ ‫متفاوت است‪ .‬امروز عربستان روی چند گسل شامل گسل‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی در حال حرکت است و بنابراین‬ ‫این کشور با مشــکالت متفاوتی روبه رو است‪ .‬ولی مواجه‬ ‫شدن عربستان با موقعیت کنونی نتیجه سکته دیپلماسی‬ ‫در منطقه است‪ .‬در واقع کاربرد روش های غیر سیاسی در‬ ‫منطقه افزایش یافته و روش هــای مبتنی بر زور برای غلبه‬ ‫بر یکدیگر در منطقه حساسی مانند خلیج فارس و خاورمیانه‬ ‫به شــدت می تواند تنش افرین و خطرناک باشد‪ .‬برای باز‬ ‫کردن بحث باید به ماهیت تغییر و تحوالتی که در عربستان‬ ‫سعودی رخ داده توجه داشت‪ .‬این ماهیت تغییر و تحوالت‬ ‫ممکن است در هر کشور دیگری نیز رخ دهد اما این مساله‬ ‫که این تغییر و تحوالت را به سمت تقابل پیش می برند یکی‬ ‫از اشتباهاتی است که از سوی سعودی ها دنبال می شود‪.‬‬ ‫عربستان اختالفاتش با ایران که راجع به هر چیزی از جمله‬ ‫مسائل سوریه‪ ،‬عراق و در کل خاورمیانه است را به تضاد و‬ ‫تقابل تبدیل می کند که این مساله بسیار خطرافرین است‪.‬‬ ‫در حال حاضر ایران باید هر چه سریعتر به سمت کنترل این‬ ‫تنش گام بردارد و سیاست تنش صفر با کشورهای منطقه‬ ‫را در دســتورکار قرار دهد‪ .‬در این صورت هر کشــوری در‬ ‫ارامش می تواند مسائل و مشکالتش را حل و فصل کند‪.‬‬ ‫رشد تضادهای درونی کشورها حتما به نفع کشورهای دیگر‬ ‫منطقه نخواهد بود زیرا کشــورهای یک منطقه ارتباطات‬ ‫تنگاتنگی با یکدیگر دارند و ممکن است رشد تضادها باعث‬ ‫تشدید اوضاع شود‪ .‬کما اینکه عربستان اکنون برای از سر‬ ‫گذراندن توفــان بهار عربی ناچار به اتخاذ سیاســت هایی‬ ‫شد ه که می تواند در تشدید اوضاع منطقه نقش افرین باشد‪.‬‬ ‫بنابراین در جمع بندی کلی بازهم تاکیــد می کنم که در دو‬ ‫محور باید تحوالت اخیر میان ایران و عربســتان را بررسی‬ ‫کرد؛ ‪ -1‬ماهیت تغییر و تحوالتی که در کشورها رخ می دهد‬ ‫‪ -2‬پیوند زدن این تحوالت با تشــدید تضادهای منطقه ای‬ ‫و افزایش مشــکالت‪ .‬یعنی این دو محور را باید به صورت‬ ‫جداگانه از هم مورد ارزیابی قرار داد‪.‬‬ ‫بحث دیگری که در خصوص روابط ایران و عربستان‬ ‫باید مورد توجه قرار گیرد تاثیر روابط دو کشــور بر تحوالت‬ ‫منطقه ای و در کل تحوالت دیگر کشورهای منطقه است‪.‬‬ ‫در منطقه خاورمیانه برخی کشــورها چون عربستان‬ ‫و ایران تاثیرگذاری سیاســت خارجی شــان قوی اســت و‬ ‫می توانند با ارائه یک فرمــول صحیح که هم خطوط قرمز‬ ‫یکدیگر را رعایت کنند و هم منافع همدیگر را مدنظر داشته‬ ‫باشند‪ ،‬منطقه را به ســمت یک شــرایط بهتر و مطلوب تر‬ ‫ســوق دهند‪ .‬در این خصوص ممکن اســت عربستان در‬ ‫مورد بعضی کشــورها نیز موفق عمل کند‪ .‬همچنین این‬ ‫سیاست ها در راستای جلوگیری از تشدید تضادها و تخریب‬ ‫اوضاع نیز موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫به بیان دیگر در خاورمیانه و خلیج فارس دو‪ ،‬سه کشور‬ ‫بیشتر نیســتند که ظرفیت تاثیرگذاری بر مسائل منطقه و‬ ‫بعضا مسائل جهانی را از طریق سیاست خارجی شان دارند‪.‬‬ ‫اما به دلیل برخــورد اصطکاکی کشــورها و همگن نبودن‬ ‫سیاســت ها و روش ها نمی توانند نقش فعال و تاثیرگذاری‬ ‫بازی کنند و بیشتر مواقع انفعالی عمل می کنند‪ .‬متاسفانه‬ ‫به دلیل تعامالت ناصحیح کشــورها با یکدیگر در منطقه‬ ‫و مشــکوک بودن بــه سیاســت ها‪ ،‬اهــداف و روش های‬ ‫همدیگر‪ ،‬بیشتر تحرکات منطقه ای تخریبی اند‪ .‬اگر بین‬ ‫این کشورها بتوان تفاهم راهبردی برای نیل به نقطه تنش‬ ‫صفر ایجاد کرد هر یک می توانند با اتخاذ راهبرد تنش زدایی‬ ‫به خطوط قرمز و منافع طرف های ذی نفع احترام گذاشته‬ ‫و به کســب منافع ملی و رفاه و امنیت در کشــورهای خود‬ ‫بپردازند‪ .‬بنابراین انچه که اکنون در منطقه شاهد هستیم‬ ‫این است که متاسفانه اعتماد کشــورها نسبت به یکدیگر‬ ‫و نقش سیاســت خارجی از بین رفته و دیپلماســی کم اثر‬ ‫شده است‪ .‬یعنی در قالب یک سلسله تحوالت‪ ،‬اقدامات‪،‬‬ ‫مذاکرات و کاربرد دیپلماسی عمومی و سنتی می توان در‬ ‫شکل گیری بســیاری از پدیده ها نقش داشت‪ .‬به نظر من‬ ‫پیگیری یک دیپلماسی فعال تر از سوی ایران می توانست‬ ‫این شرایط را که منجر به شهادت شیخ نمر شد از بین ببرد اما‬ ‫به دلیل کم اثر شدن دیپلماسی در منطقه و کشورها شاهد‬ ‫وقوع چنین رویدادهایی هســتیم‪ .‬بنابرایــن نبود مصالحه‬ ‫سیاسی منجر به ان می شود که سیاستمداران و کسانی که‬ ‫دست اندرکاران سیاست خارجی هستند به صورت مستقیم‬ ‫برخورد کنند و به دنبال فرمول منحنی برای دور زدن مسائل‬ ‫نباشند‪ .‬متاسفانه به عقیده من دیپلماســی در روابط اخیر‬ ‫کشورهای منطقه کمترین نقش را داشته است در حالی که‬ ‫تو سویی برویم که دیپلماسی بیشترین نقش‬ ‫ما باید به سم ‬ ‫را داشته باشد و کاربرد زور‪ ،‬خشــونت‪ ،‬تقابل و چالشگری‬ ‫خیلی کاهش یابد‪.‬‬ ‫اکنون که سیاســت خارجی ریاض و تهران به سمت‬ ‫تنش پیش رفتــه عواقب و پیامدهای ان نیز قابل بررســی‬ ‫است‪ .‬چندی دیگر موسم حج فرا می رســد و اگر خللی در‬ ‫این فرایند پیش اید با واکنش های جدی از سوی ایرانیان‬ ‫خواهان رفتن به مراســم حــج مواجه خواهیم بــود‪ .‬البته‬ ‫وقتی یک سیاستی طراحی می شود باید به عواقب ان توجه‬ ‫داشت؛ متاسفانه به دلیل انکه اکنون روند امور به نوعی از‬ ‫دست سیاستمداران خارج شــده و دیپلماسی کم اثر شده‬ ‫است‪ ،‬به شرایطی رسیده ایم که دو کشــور مهم و اثرگذار‬ ‫منطقه قطــع رابطه کرده اند‪ .‬طبیعی اســت کــه این قطع‬ ‫روابط‪ ،‬مشکالت متعددی برای ایران و عربستان به عنوان‬ ‫دو کشور موثر همسایه و مسلمان ایجاد خواهد کرد‪ .‬البته‬ ‫حتی اگر دو کشور به یکدیگر نیاز هم نداشته باشند باز هم‬ ‫قطع ارتباط توجیه پذیر نیســت‪ .‬زیرا در دنیای کنونی قطع‬ ‫ارتباط یک سلسله مســائل و مشــکالتی را در پی خواهد‬ ‫داشت که عموما روی ضعیف ترین حلقه یعنی شهروندان‬ ‫و مردم کشــورها تاثیراتش اشــکار خواهد شد‪ .‬عربستان‬ ‫جمعیت وسیعی از شــیعیان را دارد که می خواهند با ایران‬ ‫رفت و امد داشته باشند‪ .‬از سوی دیگر در ایران نیز بسیاری‬ ‫عالقه مند به رفتن به مراسم حج عمره و تمتع هستند که در‬ ‫صورت قطع ارتباط دو کشور برای این مردمان مشکالتی‬ ‫ایجاد خواهد شد‪ .‬همچنین در حالت قطع ارتباط عالوه بر‬ ‫ت دیگری نیز پدید خواهد امد‪.‬‬ ‫مواردی که ذکر شد‪ ،‬مشکال ‬ ‫در این میان کســانی می توانند از این مشکالت جلوگیری‬ ‫کنند که به اصل مفید بودن دیپلماســی‪ ،‬کاربرد سیاســت‬ ‫خارجی و تعامل در سیاست خارجی معتقد باشند و عنصر زور‬ ‫را از معادالت حذف کنند‪ .‬ما نباید اجازه می دادیم که عنصر‬ ‫زور و خشونت به هر نوعی در روابط تهران و ریاض ظهور و‬ ‫بروز پیدا کند‪ .‬البته باید توجه داشــت که ماهیت تحوالت‬ ‫در منطقه ماهیت بسیار سریعی است و این سرعت تغییر و‬ ‫تحوالت ایجاب می کند که تاحدودی اینده نگری بیشتری‬ ‫از سوی دست اندرکاران سیاســت خارجی و کسانی که بر‬ ‫مسائل منطقه ای وقوف دارند‪ ،‬دنبال شود‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫باید تالش شود که از بروز خشــونت‪ ،‬تشدید و جریحه دار‬ ‫کردن احساسات عمومی جلوگیری شود‪ .‬در واقع در عرصه‬ ‫سیاست خارجی باید احساســات کمتر غالب باشد و بیشتر‬ ‫عقل و تعقل گرایی حاکم شود‪.‬‬ ‫در خصوص چشم انداز اینده روابط من بعید می دانم‬ ‫که تحوالت به ســمت تداوم قطع روابط حرکت کند اما به‬ ‫احتمال قوی شرایط ســختی برای سیاست خارجی ایران‬ ‫قابل پیش بینی است‪ .‬عربستان چه از جهت کمپ عربی و‬ ‫چه از جهت استفاده از امکانات مالی سعی در جهت بسیج‬ ‫تعدادی از کشــورها علیه سیاســت خارجی ایران خواهد‬ ‫داشت ولی به عقیده من ما باید سعی کنیم که بیش از این‬ ‫تحوالت منطقه به سمت قهر‪ ،‬چالش گری‪ ،‬خشونت و تضاد‬ ‫کشورها با یکدیگر ســیر نکند‪ .‬ایران باید با کنترل تنش و‬ ‫بحران تحوالت را به ســمتی ســوق دهد که بیــش از این‬ ‫اوضاع منطقه خشونت بار نشود‪ .‬‬ ‫حیلت ال سعود‬ ‫ریاضازتنشباایرانسودمی برد‬ ‫قاسم محبعلی‬ ‫‪6‬‬ ‫مدیرکل اسبق خاورمیانه‬ ‫وزارت خارجه‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اعدام شیخ نمر باقر النمر‪ ،‬روحانی شیعی عربستان‬ ‫توســط حکومت ســعودی اقدامــی ضد حقوق بشــری و‬ ‫برخالف مبانی ازادی بیان اســت و ریاض نمی تواند ان را‬ ‫به هیچ وجه توجیه کند‪ .‬اما متاســفانه در ایران و به دنبال‬ ‫اقدام برخی افراد خودســر در ورود به ســفارت عربستان‬ ‫در تهران و کنسولگری این کشــور در مشهد‪ ،‬به طور کل‬ ‫داســتان تغییر کرد‪ .‬درواقع حمله به ســفارت سعودی در‬ ‫تهران ظلمی اشــکار در حق شــیخ نمر و منافع ملی بود و‬ ‫اکنون سعودی ها که باید بدهکار دنیا و ملت خود می شدند‬ ‫در صحنه بین المللی طلبکار شــده اند‪ .‬حمله به ســفارت‬ ‫عربستان و کنســولگری این کشور در مشهد به این کشور‬ ‫کمک کرد تا نه تنها از زیربار فشار افکار عمومی داخلی و‬ ‫خارجی بیرون بیاید بلکه هم اکنون مدعی ایران نیز بشود‪.‬‬ ‫در رابطه با بحث عربســتان و شــیخ نمر در ایران صورت‬ ‫مســاله به خوبی تعریف نشــد و همین باعث شــد در یک‬ ‫جریان اشتباه قرار بگیریم‪ .‬عربســتان سعودی تعداد ‪47‬‬ ‫نفر از اتباع کشــورش را به هر دلیلی در یک دادگاهی که‬ ‫ناعادالنه بود محاکمه کرد‪.‬‬ ‫سه نفر از این تعداد شــیعه بودند و یک نفرشان نیز‬ ‫یک مبارز شــیعی به نام شــیخ نمر بود که بــرای ایرانیان‬ ‫یک چهره اشنا ســت‪ .‬باقی کســانی که اعدام شــدند نیز‬ ‫چهره های اشــنایی در ایران نبودنــد‪ .‬بنابراین انچه ایران‬ ‫می توانست نســبت به ان اعتراض داشته باشد این است‬ ‫که عربستان سعودی حقوق بشــر را نقض کرده و در یک‬ ‫دادگاه ناعادالنه یک معارض ســعودی را اعدام کرد‪ .‬اما‬ ‫در ایران متاسفانه صورت مساله تغییر کرد ه است و مساله‬ ‫به یک مســاله ایرانی‪ -‬ســعودی تبدیل شــد در حالی که‬ ‫مساله‪ ،‬مساله ای میان ســعودی و معارضان داخلی اش‬ ‫بود‪ .‬اگر مســاله به همین صورت باقی می ماند عربستان‬ ‫سعودی به دلیل نقض حقوق بشر هم با اعتراضات جهانی‬ ‫مواجه می شــد و هم در داخل تحت فشار قرار می گرفت‪.‬‬ ‫اما مشــکل دیگری که پدیدار شد این بود که وقتی مساله‬ ‫ابعاد ایرانی‪-‬سعودی به خود گرفت و به دنبال ان نیز بحث‬ ‫شیعه‪-‬سنی مطرح شد‪ ،‬طبیعتا مساله از حد خود خارج شد‪.‬‬ ‫اشــتباهی که در ایران صورت گرفت این بود که عده ای‬ ‫بدون توجه به مســائل ملی‪ ،‬امنیتی و تعهدات کشور وارد‬ ‫سفارت عربستان شدند و ساختمان ان را به اتش کشیدند‪.‬‬ ‫این در حالی اســت کــه ایران مســئولیت تامیــن امنیت‬ ‫نهادهای دیپلماتیک را دارد و باید از تعرض به مکان های‬ ‫دیپلماتیک در کشور جلوگیری شود‪ .‬اما متاسفانه با ورود‬ ‫برخی افراد خودسر به سفارت عربستان فضا تغییر کرد و به‬ ‫ جای انکه عربستان ســعودی به دلیل اقداماتش و نقض‬ ‫حقوق بشر محکوم شــود ایران به دلیل تعرض به سفارت‬ ‫عربستان در جایگاه محکوم قرار گرفت‪ .‬همین باعث شد‬ ‫که عربستان سعودی از این مســاله بهره برداری و فضا را‬ ‫طوری ترســیم کند که انگار ایران در حال دخالت در امور‬ ‫داخلی این کشور است‪ .‬در نتیجه اکنون ایران باید تالش‬ ‫کند از این وضعیت خارج شود‪.‬‬ ‫ امــا بــه عقیــده مــن دوســتان در وزارت خارجــه و‬ ‫تصمیم گیرندگان در این حوزه بایــد به گونه ای عمل کنند‬ ‫که عربستان متوجه احساس نیاز ایران در مورد مساله حج‬ ‫نشــود‪ .‬باید اجازه دهند مدتی از این ماجرا بگذرد و در این‬ ‫ایام بدون رجوع به کشــورهای عربی به سراغ کشورهای‬ ‫اروپایی بروند‪ ،‬روابط را با انهــا نزدیک تر کنند و در اجرای‬ ‫برجام محکم تر و استوارتر باشند‪ .‬‬ ‫در این برهه که عربستان اقدام به قطع روابط با ایران‬ ‫کرده است‪ ،‬مقامات کشــور باید ارامش خود را حفظ کرده‬ ‫و همچنیــن از اقداماتی که منجر به تحریک ســعودی ها‬ ‫می شــود نیز اجتناب کننــد‪ .‬ایران باید فضــا را مدیریت و‬ ‫کنترل کرده و از تشدید تشنج شــیعه و سنی نیز جلوگیری‬ ‫کند‪ .‬در واقع ایران باید به گونه ای رفتار کند که عربستان‬ ‫نتواند بیش از ایــن از فضا به نفع خــودش بهره برداری و‬ ‫کشورهای دیگر را نیز وارد این بازی کند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که ریاض از درگیری و تشنج با ایران‬ ‫سود می برد و این ایران است که باید فضا را مدیریت کند تا‬ ‫تشنج اوج پیدا نکند‪.‬‬ ‫عربستان بعد از تحوالت عربی هم در سطح داخلی و‬ ‫هم منطقه ای دچار یک سری مشکالت شده است‪ .‬ریاض‬ ‫در یمن وارد یک جنگ بی سرانجام شده است؛ در سوریه‬ ‫وارد بحرانی شده که اینده ای برای انها ندارد‪ .‬در عراق نیز‬ ‫شرایط خوبی ندارد‪ .‬بنابراین عربستان این گونه احساس‬ ‫کرده که وضعیت منطقه و جهان در حال تغییر است و این‬ ‫تغییرات‪ ،‬نظام ســعودی را با نوعی نگرانی از اینده مواجه‬ ‫کرده است‪ .‬ســعودی ها فکر می کنند که اگر میان تهران‬ ‫و ریاض تشنجی صورت بگیرد امریکا‪ ،‬اروپا و کشورهای‬ ‫عربی‪-‬اســامی منطقه در کنار عربستان خواهند ایستاد و‬ ‫این مساله به عربســتان کمک می کند تا موقعیت خود را‬ ‫بهبود ببخشد‪ .‬بنابراین ایران هراسی و شیعه هراسی دارویی‬ ‫است که سعود ی ها گمان می کنند برای بیماری ای که به‬ ‫ان دچار شده اند به ان نیاز دارند‪ .‬در این شرایط ایران باید‬ ‫هشــیاری به خرج دهد و این دارو را در اختیار عربســتان‬ ‫سعودی قرار ندهد‪ .‬البته اگر تنش ها بین ایران و عربستان‬ ‫شــدت بگیرد این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی‬ ‫در کنار عربســتان قرار بگیرند‪ .‬این صحیح اســت که هم‬ ‫اروپا و هم امریکا مایل هســتند که در فضای پســا برجام‪،‬‬ ‫روابط شان با ایران را بهبود ببخشند اما شرایط به گونه ای‬ ‫نیســت که انها فعال بخواهند در جبهه ایران قرار بگیرند‪.‬‬ ‫بنابراین در مورد اینده مناسباتمان باید توجه داشته باشیم‬ ‫که اگر تشــنج و تنش میان ایران و عربستان شدت بگیرد‬ ‫مجموعه کشورهای اسالمی و عربی در درجه نخست در‬ ‫کنار ریاض قرار خواهند گرفت‪ .‬امــا یک نکته وجود دارد‬ ‫مبنی بر اینکه اروپا و امریکا به ویژه امریکای دوران باراک‬ ‫اوباما تالش خواهند کــرد که بحران را کنتــرل کرده و از‬ ‫یکجانبه گرایی بپرهیزند‪ .‬ولــی دوران بعد از اوباما را هنوز‬ ‫نمی توان پیش بینی کرد که شــرایط به چه ســمتی پیش‬ ‫خواهد رفت به خصوص که اگر جمهوریخواهان روی کار‬ ‫بیایند بدون شــک حمایت قوی تری از عربستان خواهند‬ ‫داشت و حتی شــاید از درگیری ایران و عربستان استقبال‬ ‫کنند‪ .‬از سوی دیگر رژیم اســرائیل نیز از درگیری تهران و‬ ‫ریاض خشنود است و بیشترین سود را از این قضیه می برد‪.‬‬ ‫بنابراین تالش خواهد کر د درگیری میان دو کشور را به یک‬ ‫جنگ داغ تبدیل کند تا نگاه هــا در منطقه بیش از پیش به‬ ‫این مساله معطوف شود‪.‬‬ ‫در این میان شــاهد هستیم که کشــورهای دیگری‬ ‫چون سودان و بحرین روابط شان با ایران را قطع کردند و‬ ‫امارات نیز سطح روابط را به کاردار کاهش داد‪ .‬همچنین تا‬ ‫مدت ها این تشنج باقی خواهد ماند و حل و فصل ان بسیار‬ ‫زمان بر خواهد بود‪ .‬متاسفانه اقدامی که در ایران صورت‬ ‫گرفت بدون دور اندیشــی بود‪ .‬البته دولت بالفاصله این‬ ‫اقدام را محکوم کرد و حتی خاطیان نیز بازداشت شدند‪ .‬اما‬ ‫در این مورد خاص مقامات باید بیشترین پیگیری را داشته‬ ‫باشند تا دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم‪ .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫شگفتی برانکو‬ ‫هیچ کس تصور نمی کــرد تیمی که در قعر جدول ســوژه رقیبان خود شــده بود‬ ‫در پایان نیم فصل قامــت قهرمانی به خود بگیرد‪ .‬مگر می شــود درباره برانکو و‬ ‫صبوری اش در طول ماه های اخیر سخن نگفت؟ انجا که در اوج بحران اعتقاد‬ ‫داشت؛ هم به خودش و تفکراتش و هم به شاگردانش‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫راهپروفسور‬ ‫پرسپولیسچگونهازقعر جدول‬ ‫بهباالیجدول رسیده؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بــرای هوادارانی که در ســال های اخیر تیــم خود را‬ ‫دست کم در دربی ها پیش تر از استقالل می دیدند روزهای‬ ‫سختی بود؛ صدرنشینی استقالل اما این روزها را به کابوسی‬ ‫ بی امان تبدیل کرده بود‪ .‬پرسپولیس می باخت اما استقالل‬ ‫برنده از بازی ها بیرون می امد‪ .‬فضای مجازی اما پر بود از‬ ‫رجزخوانی‪ .‬کنایه هواداران استقالل و خشم پرسپولیسی ها‬ ‫از بازیکنانی که برانکو انها را انتخاب کرده بود و از انها سخت‬ ‫دفاع می کرد‪ .‬حتی همین اخرین بار که سوشا مکانی روی‬ ‫مهاجم پدیده مرتکب خطا شــد و از داور بــازی کارت قرمز‬ ‫گرفــت این برانکو بــود که خطــاب به خبرنــگاران گفت‪:‬‬ ‫«نمی دانم چرا از سوشا انتقاد می کنید ؟ اگر او مرتکب این‬ ‫خطا نمی شد پدیده به گل سوم می رسید و این بدان معنا بود‬ ‫که ما باید برای گرفتن امتیاز از این بازی دو گل می زدیم‪.‬‬ ‫اما همین یک امتیاز را هم از سوشا مکانی داریم‪ ».‬اما تیمی‬ ‫که در قعر جدول سوژه برخی هواداران رقیب سنتی خودش‬ ‫یعنی اســتقالل شــده بود ان قدر با حوصله کار کرد که در‬ ‫پایان نیم فصــل رقابت های لیگ برتر همه را شــگفت زده‬ ‫کرد؛ پرســپولیس؛ تیمی که برانکو ان را ســاخت و پایش‬ ‫ایســتاد‪ .‬انها حاال در جایگاه پنجمی جدول لیگ برتر قرار‬ ‫دارند امــا فاصله انها تا صــدر تنها ‪ 5‬امتیاز اســت و همین‬ ‫موضوع باعث شده تا خیلی ها جدی ترین رقیب استقالل را‬ ‫تیم برانکو بدانند‪ .‬حتی برخی از استقاللی ها نیز این روزها‬ ‫در مصاحبه های خود از خطرناک بودن تیم برانکو ســخن‬ ‫می گویند و پرسپولیس را جدی ترین رقیب خود می دانند‪.‬‬ ‫جوانگرایی در پرسپولیس‬ ‫ســرمربی کروات پرســپولیس در بدو پیوستن به این‬ ‫تیم نفراتی مثل ماریچ‪ ،‬بن ســون‪ ،‬رضاییان‪ ،‬کامیابی نیا‪،‬‬ ‫احمدزاده‪ ،‬انصــاری و حیدریه را به خدمــت گرفت و حتی‬ ‫متهم به ارتباط با دالالن شد اما او حتی نسبت به این اتهام‬ ‫سنگین نیز سعی کرد وارد جنجال و حاشیه نشود‪ .‬سکوت‬ ‫کرد تا با عملکردش پاسخ منتقدان را بدهد‪.‬‬ ‫از ابتــدای فصل انتقادهــای زیادی بــه این نفرات‬ ‫صورت گرفت اما رفته رفته پرســپولیس اوج گرفت و حاال‬ ‫در شرایطی قرار گرفته که بازی های اخیر این تیم به شدت‬ ‫مورد توجه هواداران پرســپولیس قرار گرفته است و البته‬ ‫نفرات جدید یعنی همان بازیکنانی که برانکو انها را انتخاب‬ ‫کرده بود نیز عملکرد خوبی از خود نشــان دادند‪ .‬ماریچ در‬ ‫بازی های اخیر به خاطر محرومیــت نورمحمدی فرصت‬ ‫بازی پیدا کرد و در کنار بنگر خط دفاعی قدرتمندی تشکیل‬ ‫داد که در دو بازی فقط یک گل دریافت کرد‪ .‬پرسپولیس‬ ‫در بازی با ملوان و در نیمه دوم با حرکات تاثیرگذار احمدزاده‬ ‫و مســلمان و البته گلزنی بن سون توانســت حریف خود را‬ ‫شکست دهد و روند موفقیت هایش را تدام بخشد‪ .‬در همین‬ ‫حال رامین رضاییان یکی از بهترین های پرســپولیس در‬ ‫مسابقات این فصل بوده و کامیابی نیا نیز رفته رفته در خط‬ ‫میانی قرمزها جای خود را پیدا کرده است‪ .‬محمد انصاری‬ ‫در سمت چپ خط دفاعی به پدیده جدید پرسپولیس تبدیل‬ ‫سقوط و صعود یک قهرمان‬ ‫موانع پرسپولیس برای رسیدن به‬ ‫صدر چه بود؟‬ ‫ی این پست‬ ‫شده و مربیان تیمش را به حل مشکالت قدیم ‬ ‫امیدوار کرده است‪ .‬البته خریدهایی مثل ایمان صادقی و‬ ‫حیدریه که عملکرد چندان خوبی نداشتند هم به نوعی مورد‬ ‫صبوری برانکو قرار گرفتند‪ .‬صادقی جدا شد و به تیم دسته‬ ‫یکی خونه به خونه پیوست اما حیدریه همچنان در لیست‬ ‫برانکو باقی مانده و اگر این بازیکــن هم در نیم فصل دوم‬ ‫موفق شد به یکی از بازیکنان تاثیرگذار پرسپولیس تبدیل‬ ‫شــود اصال نباید تعجب کرد‪ .‬در مجموع‪ ،‬خریدهای این‬ ‫فصل برانکو نسبت به سال های اخیر بهتر جواب داده اند‪،‬‬ ‫خصوصا نســبت به دوره حمید درخشــان که نفراتی مثل‬ ‫میردورقی‪ ،‬تادو‪ ،‬حاتمی‪ ،‬گابریل‪ ،‬جعفرپور و همامی جذب‬ ‫شدند و البته غیر از گابریل‪ ،‬عملکرد بقیه انتقاد کارشناسان‬ ‫و هواداران را در پی داشــت اما نکته جالب اینکه خیلی از‬ ‫منتقدان فعلی برانکو مشــکلی با ان خریدهــای ناکارامد‬ ‫نداشــتند‪ .‬بنابراین در پرســپولیس امســال اتفــاق اصلی‬ ‫جوانگرایی بود ‪ ،‬اتفاقی که در ابتدای فصل باتوجه به نتایج‬ ‫ضعیف این تیم باعث شد تا خیلی ها برابر برانکو نقش منتقد‬ ‫به خود بگیرند اما در ادامه موضع خیلی ها تغییر کرد‪.‬‬ ‫مواضع حرفه ای برانکو‬ ‫وقتی مواضــع برانکو را مرور می کنیــم به این نتیجه‬ ‫می رســیم که این مربی در طول این مدت هرگز از اصول‬ ‫حرفه ای گری خــود خارج نشــده‪ .‬همواره ســعی کرده از‬ ‫برای هوادارانی که در ســال های اخیر تیم خود‬ ‫را دســت کم در دربی هــا پیش تر از اســتقالل‬ ‫می دیدنــد روزهای ســختی بود؛ صدرنشــینی‬ ‫استقاللامااینروزهارابهکابوسی بی امانتبدیل‬ ‫کرده بود‪ .‬پرســپولیس می باخت اما اســتقالل‬ ‫برندهازبازی هابیرونمی امد‬ ‫فرافکنی سعودی‬ ‫واکنش ‪ AFC‬به جنگ روانی سعودی ها‬ ‫چیست؟‬ ‫ایمان صادقی‪ ،‬مرتضی قدیمی پور‪ ،‬بابک حاتمی‪ ،‬رامین‬ ‫رضاییان‪ ،‬محسن بنگر‪ ،‬رضا نورمحمدی‪ ،‬اومانیا‪ ،‬ماریچ‪،‬‬ ‫انصــاری‪ ،‬حیدریــه‪ ،‬کامیابی نیا‪ ،‬کفشــگری‪ ،‬نوراللهی‪،‬‬ ‫کمندانــی‪ ،‬مســلمان‪ ،‬احمــدزاده‪ ،‬خالقی فر‪ ،‬عالیشــاه‪،‬‬ ‫طارمی‪ ،‬بن ســون‪ ،‬و علی علیپور بازیکنان ما هســتند که‬ ‫در لیســت ما قرار دارند! بنابراین صحبت درباره فهرســت‬ ‫مازاد امری کامال غیرحرفه ای است و من هرگز در این باره‬ ‫اظهارنظری نکرده ام‪ .‬ما بازی های حساسی در لیگ و لیگ‬ ‫قهرمانان اسیا داریم و پرسپولیس همه نفرات خود را برای‬ ‫جدال با رقبا نیاز دارد‪».‬‬ ‫مساله تمدید قرارداد‬ ‫اگر چه عده ای معتقدند برخــی اعضای هیات مدیره‬ ‫چندان عالقه ای به تمدید قرارداد برانکو با باشــگاه ندارند‬ ‫اما برخی از اعضای هیات مدیره نیــز از عملکرد برانکو در‬ ‫این تیم رضایت دارند و اصرار دارند که قرارداد این مربی در‬ ‫اسرع وقت تمدید شود‪ .‬ســرمربی سابق تیم ملی ایران که‬ ‫در بازگشت به فوتبال ایران موفق شد عملکرد درخشانی از‬ ‫خود در کنار تیم پرسپولیس به جا بگذارد و اخیرا نیز عنوان‬ ‫برترین مربی نیم فصل را کسب کرده در پایان لیگ پانزدهم‬ ‫به پایان قــرارداد یک و نیم ســاله خود با ســرخ ها خواهد‬ ‫رسید‪ .‬در این بین هواداران پرسپولیس و برخی از اعضای‬ ‫هیات مدیره باتوجه به روند رو به رشد سرخ ها خواهان تمدید‬ ‫این قرارداد هستند و طی هفته های گذشته حرف و حدیث‬ ‫در این باره افزایش یافته بود‪.‬‬ ‫حمیدرضا گرشاسبی‪ ،‬عضو هیات مدیره پرسپولیس‬ ‫در این خصوص می گوید‪« :‬مــا از عملکرد برانکو رضایت‬ ‫داریم و هم اکنون بهتر از او وجود ندارد‪ .‬صددرصد قرارداد‬ ‫او را تمدیــد خواهیم کرد و مشــکلی در ایــن زمینه وجود‬ ‫ندارد‪».‬‬ ‫ایجاد همدلی میان بازیکنان‬ ‫شد و در قالب سیستم برانکو قرار گرفتم و او هم طبق قولی‬ ‫که داده بود با شــروع امادگی ام مرا به بــازی فراخواند و در‬ ‫ادامه همان چیزی شدم که انتظار می رفت‪ .‬من همیشه با‬ ‫برانکو در ارتباط بودم‪ .‬او تاثیر زیادی روی روند من داشت‬ ‫و مشــورت هایش کمک بزرگی به من بود‪ .‬اینکه می دیدم‬ ‫تغییرات در من بــرای او اهمیــت دارد و ان را زیر نظر دارد‬ ‫باعث می شد تا تالش بیشتری داشته باشم‪».‬‬ ‫دیگر بازیکنان پرسپولیس نیز از این قاعده مستثنی‬ ‫نبودند‪ .‬در طول نیم فصل برای رســیدن بــه ترکیب اصلی‬ ‫سخت تالش کردند‪ .‬این در حالی است که گفته می شود‬ ‫برانکو در طول تمرینات به شدت بدنسازی را در دستور کار‬ ‫تیمش قرار داد تا بتواند تیمی ‪ 90‬دقیقه ای بسازد‪ .‬تیمی که‬ ‫تا اخرین دقایق بازی بتواند دوندگی داشته باشد و از امادگی‬ ‫بدنی اش در راستای نتیجه گیری بهره برداری کند‪.‬‬ ‫حمایت مدیران باشگاه از برانکو‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫تقریبا شش هفته از لیگ برتر گذشته بود که هواداران‬ ‫به شدت از نتایج تیم برانکو ناراضی بودند‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫اصال کار دشواری نبود که رسانه های ورزشی پر از تیترهای‬ ‫جنجالی از سوی پیشکســوتان پرسپولیسی شود‪ .‬انها که‬ ‫خود هرگز نتوانسته اند با پرسپولیس نتایج درخشانی کسب‬ ‫کنند اما در تاختن بــه مربیان دیگــر و به خصوص مربیان‬ ‫خارجی تبحر خاصی دارنــد‪ .‬در چنین شــرایطی خیلی ها‬ ‫تصور می کردند مدیریت باشگاه پرسپولیس مثل بسیاری‬ ‫از دوره های قبلی تسلیم فضای پرفشار بیرونی شود و دست‬ ‫به تغییر مربی بزند‪ .‬اما این اتفاق رخ نداد‪ .‬طاهری درست‬ ‫در روزهایی که فشــار انتقادات علیه برانکو به اوج خودش‬ ‫رسیده بود تاکید کرد‪« :‬ما به دنبال کسب نتایج خوب هستیم‬ ‫و با قاطعیت می گویم که هیچ صحبتــی از تغییر کادرفنی‬ ‫در هیات مدیره مطرح نشــده اســت و ما کماکان از برانکو‬ ‫حمایت خواهیم کرد‪ ».‬این حمایت ها اما جدی تر هم شد‪.‬‬ ‫تا جایی که مدیران این باشگاه به نوعی خود در مرکز انتقاد‬ ‫قرار گرفتند‪ .‬خیلی ها به مدیران باشگاه انتقاد می کردند و به‬ ‫کنایه می گفتند مدیران پرسپولیس منتظرند تا برانکو تیم را‬ ‫به دسته یک ببرد و بعد در مورد برکناری اش تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫اما تندترین انتقادها نیز باعث نشد تا طاهری و همراهانش‬ ‫در هیات مدیره دست از حمایت بردارند و برانکو را کنار بزنند‪.‬‬ ‫هر چند گفته می شود برخی اعضای هیات مدیره چندان هم‬ ‫ بی میل نبودند که برانکو در همان هفته های نخست عطای‬ ‫پرسپولیس را به لقایش ببخشــد و این تیم را ترک کند اما با‬ ‫همه اینها در توجیه صعود چشمگیر پرسپولیس باید سهم‬ ‫ویژه ای را نیز به تصمیمات مدیران این باشگاه اختصاص‬ ‫دهیم‪ .‬انجا که با وجود همه فشارها پای برانکو ایستادند و‬ ‫قاطعانه از حفظ او در این تیم سخن گفتند‪.‬‬ ‫حاال تیمی کــه در ابتدای فصــل ضعیف ترین نتایج‬ ‫ســال های اخیر را در کارنامه اش ثبت می کــرد و اتفاقا در‬ ‫ناکامی اش ســرعت باالیی داشــت در قامت یک مدعی‬ ‫قهرمانی زنگ خطر را برای رقبای خود به خصوص استقالل‬ ‫به صدا دراورده اســت‪ .‬هر چند اســتقاللی ها نیز نشــان‬ ‫داده اند حرفه ای بــازی می کنند و در روزهــای بد نیز برنده‬ ‫از زمین بیرون می ایند اما چه کســی است که حاال شمایل‬ ‫قهرمانی را در تیم برانکو نبیند‪ .‬تیمی که برانکو ان را ساخت‬ ‫و هرگز فلســفه اش را در روزهای ســخت تغییر نداد‪ .‬صبر‬ ‫داشت و به کمک شاگردانش و مدیریت باشگاه پرسپولیس‬ ‫را از بحران خارج کرد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫حاشیه ها پرهیز کند و از همه اینها مهم تر از بازیکنانش دفاع‬ ‫کند ‪ ،‬حتی بازیکنانی که ضعیف ترین عملکرد را داشته اند‪.‬‬ ‫وقتی با این سوال روبه رو شد که ایا قصد دارید برای‬ ‫نیم فصل تغییراتی درون تیم تان ایجــاد کنید بدون تعلل‬ ‫پاسخ داد‪ :‬خیر‪ .‬این پاســخ اما چند امتیاز برای او به همراه‬ ‫داشــت‪ .‬بازیکنان تیمش را از لحاظ روحی بیشتر مهیای‬ ‫جنگیدن می کــرد و البتــه او را نزد بازیکنــان محبوب تر‪.‬‬ ‫اتفاقی که او می دانست باید در تیمش رقم بخورد تا بتواند‬ ‫پرســپولیس را از انتهای جدول به ســمت بــاالی جدول‬ ‫حرکت دهد‪ .‬پاســخ برانکو را بخوانید‪« :‬بــا هیچ بازیکنی‬ ‫برای ملحق شــدن به تیم پرســپولیس صحبت نکرده ام و‬ ‫قصد هیچ تغییری ندارم‪ ،‬زیرا به بازیکنان فعلی تیم اعتقاد‬ ‫و اطمینان کامــل دارم‪ .‬بنابراین با اطمینــان می گویم که‬ ‫هیچ لیست جدیدی ننوشــته ام‪ .‬یک جای خالی داریم که‬ ‫مربوط به هادی نوروزی‪ ،‬کاپیتان فقید پرسپولیس است و‬ ‫برای جذب یک بازیکن جدید در این پست هیچ عجله ای‬ ‫نداریم‪ .‬خوشبختانه بازیکنانی که هم اکنون در اختیار تیم‬ ‫هستند‪ ،‬همه سالم هستند و می توانم روی توانمندی انان‬ ‫حساب کنم‪».‬‬ ‫اما این پایان مواضع حرفــه ای برانکو نبود‪ .‬او هر بار‬ ‫که به نشســت خبری رفت با این سوال روبه رو شد که ایا در‬ ‫نیم فصل تغییراتی خواهید داشت؟ او اما در اخرین واکنش‬ ‫خود به خبرنگاران این گونه پاســخ داد‪« :‬سوشــا مکانی‪،‬‬ ‫برای اینکه یک تیم بتواند از قعر به صدر برســد حتما‬ ‫باید به دنبــال علت های متعــددی باشــیم‪ .‬دالیلی برای‬ ‫برخاستن از قعر ؛ انجا که یک تیم مورد سرزنش میلیون ها‬ ‫هوادار متعصبش قرار می گیرد‪ .‬فشــارها بسیار سنگین و‬ ‫طاقت فرسا می شــود اما همه عوامل تیم سعی می کنند در‬ ‫این بحران و در چنین شــرایط پرفشاری کنار هم بایستند و‬ ‫شــرایط را تغییر دهند‪ .‬برانکو برای خارج کردن تیمش از‬ ‫بحران سعی کرد میان بازیکنان تیمش همدلی و صمیمیت‬ ‫ایجاد کند‪ .‬او تعارف را کنار گذاشت و هر بازیکنی که تاب‬ ‫فشــارهای ســخت تمریناتش داشــت را به زمین مسابقه‬ ‫فرستاد‪ .‬از این گذشته ســعی کرد میان بازیکنانش رقابتی‬ ‫ســالم ایجاد کند و انها را به طمع بینــدازد که برای فیکس‬ ‫شدن در پرسپولیس واقعا بجنگند‪ .‬محسن مسلمان یکی از‬ ‫همین بازیکنان بود‪ .‬او چند هفته نتوانست خود را به ترکیب‬ ‫اصلی تیم برساند و بیرون از لیست برانکو قرار می گرفت‪.‬‬ ‫خودش می گوید‪« :‬هفت هفته بازی نســبی کــه همراه با‬ ‫سکونشینی و نیمکت نشینی بود باعث شد تا به خودم بیایم‪.‬‬ ‫ادعایی ندارم اما من هم در این فوتبال اسم و رسمی داشتم‬ ‫و بایــد از ان دفاع می کردم‪ .‬نمی توانســتم با این شــرایط‬ ‫ادامه دهم‪ .‬مربیگری سلیقه ای است اما من می توانستم‬ ‫خودم را مطابق سلیقه برانکو کنم و این توانایی را در خودم‬ ‫می دیدم‪ .‬مشکل از خودم بود که روی نیمکت حاضر شده‬ ‫بودم و رفته رفته همه چیز را تغییر دادم‪ .‬دوندگی ام بیشتر‬ ‫حاال وقتش رسیده‬ ‫بیایید سوشا را نابود کنیم!‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫سقوط و صعود یک قهرمان‬ ‫موانع پرسپولیس برای رسیدن به صدر چه بود؟‬ ‫امیر حاج رضایی‬ ‫کارشناس فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫پرسپولیس حاال قابل دفاع است‪ .‬انها مسیری بحرانی‬ ‫را طی کردند تا باالخره به شــرایط خوبی دست پیدا کردند‪.‬‬ ‫با وجود شکســت ها و حتی قعرنشینی ســعی کردند حرکت‬ ‫مثبتی داشته باشــند و خودشــان شــرایط را تغییر بدهند‪.‬‬ ‫درباره پرسپولیس ابتدای فصل عده ای به زبان طنز سخن‬ ‫می گفتند‪ .‬عده ای هم از سر دشمنی با این تیم پرسپولیس‬ ‫را یکی از مشتریان سقوط به لیگ دسته یک برمی شمردند‬ ‫اما تصمیماتی در این باشگاه گرفته شد که به نظرم در بهتر‬ ‫شدن شرایط این تیم و عبورشان از بحران اهمیت فراوانی‬ ‫داشــت؛ باشــگاه از مربی خود حمایت کرد‪ .‬با وجود اینکه‬ ‫همه فشــارها علیه برانکو بود اما مدیریت این باشگاه پای‬ ‫مربی خودش ایستاد و این ارزشمند بود‪ .‬من از درون باشگاه‬ ‫پرسپولیس خبر ندارم‪ .‬نمی دانم چه اتفاقاتی در درون این‬ ‫باشــگاه رخ داده اما همین اندازه می دانم که انها به مربی‬ ‫خود اطمینان کردنــد و به برانکو فرصــت دادند‪ .‬فرصت؛‬ ‫همان چیزی که در فوتبال ایران برای مربیان اساسا یا وجود‬ ‫ی که می خواهم به‬ ‫ندارد یا خیلی کم وجود دارد‪ .‬مساله دوم ‬ ‫ان اشــاره کنم نقش بی بدیل برانکو ایوانکوویچ است‪ .‬من‬ ‫طرفدار پرسپولیس یا استقالل نیستم‪ .‬اما اگر در مواقعی‬ ‫از این دو تیم حمایت می کنم و تاکیــد دارم که انها همواره‬ ‫باید شرایط خوب خودشــان را حفظ کنند دلیل روشنی دارد‬ ‫چون در صدر قرار گرفتن این تیم ها و رقابت شان در باالی‬ ‫جدول باعث می شود که تماشاگران بیشتری به ورزشگاه ها‬ ‫بیایند‪ .‬مردم با فوتبال اشتی کنند و البته فوتبال ملی ما نیز از‬ ‫شرایط خوب این دو باشگاه پر طرفدار بهره ببرد‪ .‬اما در مورد‬ ‫برانکونبایدفراموشکنیمکهاویکمربیبا شخصیتاست‪.‬‬ ‫تندترین اظهارنظر او زمانی بود که داوری ها را به شدت علیه‬ ‫تیمش دید و در نشست خبری اش واکنش نشان داد و گفت‪:‬‬ ‫«شرم کنید‪ ».‬این مربی را که به نظرم یکی از با اخالق ترین‬ ‫مربیان حــال حاضر در لیگ برتر اســت بایــد حفظ کنیم‪.‬‬ ‫حضور او در فوتبال ایران می تواند منشــ ا خدمات بیشتری‬ ‫هم باشد‪ .‬اما مسائلی هم وجود دارد که می توانیم انها را در‬ ‫لیست عوامل بازدارنده برای تیم برانکو دسته بندی کنیم‪.‬‬ ‫عواملی که اجازه نداد پرسپولیس جایگاهی بهتر از جایگاه‬ ‫کنونی خود به دست اورد‪ .‬مورد اول به خود انها برمی گشت‪.‬‬ ‫مشــکلی بود که در درون تیم برانکو وجود داشت؛ انها گل‬ ‫نمی زدند‪ .‬موقعیت های فراوانی را از دست می دادند‪ .‬این‬ ‫عامل بازدارنده را خودشان می توانستند از میان بردارند اما‬ ‫بالطبع انها تیم جوانی بودند و مدت زمان قابل توجهی طول‬ ‫کشید تا با هم هماهنگ شــوند‪ .‬مورد دوم اما در اختیار انها‬ ‫نبود؛ داوری ها‪ .‬پرســپولیس از داوری ها بسیار لطمه دید‪.‬‬ ‫هیچ تیمی به اندازه پرســپولیس در نیم فصــل اول گرفتار‬ ‫اشتباهات داوری نشد‪ .‬انها امتیازهایی را هم در این بخش‬ ‫ازدستدادند‪ .‬اینتیمباوجودهمهاینمشکالتموفقشد‬ ‫شرایط را به نفع خودش تغییر بدهد که این موضوع اهمیت‬ ‫فراوانی دارد‪ .‬به نظرم انها در نیم فصل دوم نیز شرایط بهتری‬ ‫خواهند داشــت و به عقیده من در نیم فصل دوم رقابت در‬ ‫باالی جدول لیگ برتر به اوج خودش خواهد رسید‪.‬‬ ‫خونسردی برانکو مهم است‬ ‫پرسپولیس را مدعی قهرمانی می دانم‬ ‫بهتاش فریبا‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫زمانی که پرســپولیس در ابتدای لیــگ خوب نتیجه‬ ‫نمی گرفت در چند مصاحبه گفتم که پرسپولیس جایگاهش‬ ‫انتهای جدول نیست و با داشــتن مربی خوبی مانند برانکو‬ ‫و بازیکنان با کیفیت و مدیریت خوبی کــه دارد‪ ،‬به کورس‬ ‫قهرمانی و بــاالی جدول می رســد‪ .‬تیم برانکــو به خاطر‬ ‫نداشــتن چنــد بازیکن محــروم و مصــدوم نتایــج خوبی‬ ‫نمی گرفــت اما با رســیدن ایــن بازیکنان می بینیــد که به‬ ‫شرایط مناسب رسیده اند و چقدر خوب بازی می کنند‪ .‬انها‬ ‫به صدرنشــین لیگ‪ ،‬دو گل زدند در حالی کــه چند گل را‬ ‫هم نزدند‪.‬‬ ‫شــاید بازیکنان پرســپولیس در ابتدا ماننــد خیلی از‬ ‫تیم های دیگر بازیکنان سرشناسی نبودند و به قول معروف‬ ‫ستاره نبودند‪ ،‬ولی این نفرات خیلی خوب توانستند نظرات‬ ‫برانکو را در زمین پیاده کنند و این نقش مهمی در موفقیت‬ ‫پرسپولیس داشته است‪ .‬اگر این تیم در یکی دو پستی که‬ ‫مقداری ضعف دارد تقویت شــود‪ ،‬قطعا با قدرت و توانایی‬ ‫بیشتری بازی خواهد کرد‪ .‬من این پرســپولیس را یکی از‬ ‫مدعیان اصلی قهرمانی در لیگ می دانم‪.‬‬ ‫من به خوبی از تمرینات پرســپولیس مطلع هستم و‬ ‫می دانم در این تیم چه می گذرد و به همین دلیل می گویم‬ ‫که برانکو بر خالف خیلی از مربیان ارامش بسیار خوبی دارد‬ ‫و این خونســردی خیلی در روند رو به رشد تیمش تاثیرگذار‬ ‫بوده اســت‪ .‬او پنج ســال مربی تیم ملی ما بود‪ .‬بنابراین با‬ ‫تمام زیر و بم فوتبال ما اشنا ســت و می دانــد در فوتبال ما‬ ‫چه می گذرد‪.‬‬ ‫از طرفی دوره شــلوغ کاری مربیان گذشــته اســت‬ ‫و برانکو با ارامشــی کــه در تمرینات و کنار زمیــن دارد‪ ،‬به‬ ‫س ارامش تزریق کرده است‪ .‬البته در این بین نباید‬ ‫پرسپولی ‬ ‫نقش محمود خوردبیــن را هم نادیده گرفــت‪ .‬او نیز مانند‬ ‫ی اســت و با اخالق خوب و رابطه خوبی که‬ ‫برانکو فرد ارام ‬ ‫با بازیکنان دارد به پرسپولیس خیلی کمک کرده است‪ .‬از‬ ‫این گذشته نکته ای که مایلم به ان اشاره کنم این است که‬ ‫پرسپولیس فوتبال تیمی خوبی ارائه می کند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال خط دفاع این تیــم خیلی هم دفاعی‬ ‫نیســت و مدافعان کنــاری این تیــم به صورت مــداوم در‬ ‫حمالت شــرکت می کنند‪ .‬اما در فاز دفاعی هم با جاگیری‬ ‫و یارگیری مناسب به خوبی وظایف خود را انجام می دهند‪.‬‬ ‫کمال کامیابی نیا در خط میانی با توپ گیری ها و پوشــش‬ ‫خیلی خوب‪ ،‬بــه خط دفاعی پرســپولیس کمــک کرده و‬ ‫همه اینها موجب شده تا ساختار خوب دفاعی پرسپولیس‬ ‫شکل بگیرد‪.‬‬ ‫این که تیمی کم گل بخورد صرفا نشان دهنده خوب‬ ‫دفاع کردن و داشــتن ســاختار دفاعی مناســب نیســت‪.‬‬ ‫پرسپولیس ساختار دفاعی خوبی دارد و می بینید در هر بازی‬ ‫توپ های کمی روی دروازه این تیم می اید‪ .‬در فاز تهاجمی‬ ‫ هم داشتن فورواردی مانند مهدی طارمی که هم به خوبی‬ ‫توپ را در یک سوم حریف نگه می دارد و هم استارت های‬ ‫خیلی خوبی می زند‪ ،‬نکته قابل توجهی برای پرســپولیس‬ ‫اســت‪ .‬پا به توپ بودن جزو شــاخصه های اصلی طارمی‬ ‫ است‪ ،‬ضمن اینکه او از نظر اخالقی هم پسر بسیار خوبی‬ ‫است و من وقتی صحبت هایش در مورد منصور پورحیدری‬ ‫را خواندم واقعا لذت بردم‪ .‬طارمــی توانایی بازی کردن در‬ ‫اروپا را دارد و واقعا هم امیدوارم روزی در اروپا بازی کند‪.‬‬ ‫البته این بازیکن چند هفته پیش به خاطر موفق نبودن‬ ‫در امر گلزنی تا حدی تحت فشار قرار گرفت‪ .‬در دوره اول‬ ‫حضور مظلومی در اســتقالل نیز ارش برهانــی دچار این‬ ‫مشکل شد که پرویز مظلومی با ارامشــی که داشت با این‬ ‫موضوع برخورد کرد و من هــم در تمرینات به ارش کمک‬ ‫کردم تا او بحران را پشت سر بگذارد و همینطور هم شد و او‬ ‫گل های خوبی را بعد از ان به ثمر رساند‪.‬‬ ‫در مورد طارمی هم به نظرم برانکو با رفتار خوب خود‬ ‫باعث شــد تا او فشــار را تحمل کند و دوباره به روال عادی‬ ‫برگردد‪ .‬اعتماد به نفس بازیکن در این شرایط بسیار اهمیت‬ ‫دارد‪ .‬به طور کلــی باید بگویم برانکو نشــان داد که در اوج‬ ‫بحران نیز می تواند تصمیمات درستی بگیرد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫؟؟؟؟‬ ‫؟؟؟؟‬ ‫اولویت بازی بر نتیجه‬ ‫برانکو قبل از نتیجه به تیمش بازی را اموخت‬ ‫جالل چراغپور‬ ‫کارشناس فوتبال‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫ورزش‬ ‫تیم هاهممثلادم هاعمردارند‪.‬زمانیمی رسدکهتیم ها‬ ‫همبهپیریمی رسند‪.‬اگرانهاییکهدراتاقفکرهستندمتوجه‬ ‫پیر شدن تیم ها نشوند یا دیر متوجه شوند ناگزیر خواهند بود‬ ‫کهدستبهجوانگراییبزنندوبهیکبارهتیمخودرادستخوش‬ ‫تغییرات کنند‪ .‬در این صورت چه خواهد شد؟ تیم به سرعت‬ ‫و ناگهانی جوان می شود‪ .‬در واقع پوسته تیم عوض می شود‬ ‫اما ماهیت ان تغییــر نمی کند‪ .‬معماری فنــی ان کهنه باقی‬ ‫می ماند‪.‬بنایفنیدرانتیمتغییرمی کنداماتغییراتچگونه‬ ‫خواهد بود؟ مصرف توپ باال می رود‪ .‬یعنی بازیکنان خیلی با‬ ‫توپبازیمی کنند‪.‬دلیلهمدارد‪.‬چونمی خواهندموقعیت‬ ‫خودشانرادرتیمتثبیتکنند‪.‬خروجیبازی شانبهموقعیت‬ ‫تاکتیکی منجر نمی شود‪ .‬طارمی در ابتدای فصل گاهی در‬ ‫‪ 10‬یا‪ 12‬موقعیتگلزنیقرارمی گرفتامایکیرابهگلتبدیل‬ ‫می کرد‪ .‬بقیه مهاجمان هم همین طور‪ .‬احمدزاده و عالیشاه‬ ‫هم موقعیت های بسیاری را از دســت دادند‪ .‬تماشاگر وقتی‬ ‫ترکیبیازاینهارادرتیممی بیندمتوجهمی شودکهدریکبازی‬ ‫تیمشتاچهحدموقعیتخرابکردهودرامرگلزنیناکامبوده‬ ‫است ؛همبازیراازدستدادهوهمنتیجهرا‪.‬درواقعتماشاگر‬ ‫ان صحنه ها را می دید و متوجه دو نکته می شــد؛ اینکه نسل‬ ‫تازه ای به پرسپولیس امده اســت و دوم انکه این نسل هنوز‬ ‫نمی تواند در کنار هم کار کند‪ .‬اولی باعث خشنودی و دومی ‬ ‫باعثدلخوریمی شد‪.‬بههمیندلیلاستکهپرسپولیسدر‬ ‫نیم فصلاولدچارفرازونشیبزیادیبود‪.‬موقعیت هابهگل‬ ‫تبدیلنمی شدچوننسلجوانیکهپابهپرسپولیسگذاشته‬ ‫بودبهزمانبیشترینیازداشتتاخودرانشاندهدواینخصلت‬ ‫تیم هایجوانشدهاست؛عدم درکمتقابلبازیکنانازحرکات‬ ‫یکدیگر‪.‬اینموضوعرابه خصوصمی شدازحرکاتعالیشاه‬ ‫ی حدس زد‪ .‬اما به مرور اتفاق خوبی در پرسپولیس رخ‬ ‫و طارم ‬ ‫داد‪ .‬این بازیکنان هم به غنای تکنیکی رسیدند و هم به بلوغ‬ ‫تاکتیکی‪.‬یعنییادگرفتندکهچگونهدرکناریکدیگربازیکنند‪.‬‬ ‫همدیگررادرزمینببینندودرحملهسعیکنندموقعیت هایگل‬ ‫راازدستندهند‪.‬‬ ‫اما همه این موارد را گفتم تا به نکته مهم دیگری اشاره‬ ‫کنم‪.‬عاملمهمرانبایدفراموشکنیم؛برانکوایوانکوویچ‪.‬من‬ ‫دربارهازدسترفتنموقعیت هاونسلتازهپرسپولیسصحبت‬ ‫کردم‪ .‬حاال باید بپذیریم که برانکــو این موضوع را از مدت ها‬ ‫پیشمتوجهشدهبود‪.‬چوناومربی تحصیلکرده ایاست‪.‬او‬ ‫بهروشنیمی دانستکهدرپرسپولیسچگونهبایدعملکند‪.‬‬ ‫اوازترکیبعالیشاهوطارمی دستنکشید‪.‬اصطالحاترکیب‬ ‫تیمش را مدام دســتکاری نکرد‪ .‬در حالی که خیلی از مربیان‬ ‫تنها چند هفته بعد از بازی های لیگ برتر تاکید می کردند که‬ ‫بازیکنان مد نظرشان جذب نشــد ه و در نیم فصل باید دست‬ ‫به تغییرات بزنند‪ .‬این برانکو بود که ابدا وارد این مساله نشد‪.‬‬ ‫چون می دانســت که این حاشــیه تیمش را به هم می ریزد‪.‬‬ ‫تیمی که عرض کردم اوال جوان شــده بود و در ثانی به زمان‬ ‫نیاز داشت‪ .‬بنابراین برانکو صبر کرد‪ .‬اصرار کرد که تیمش را‬ ‫با همان بازیکنان و در قالب همــان ترکیب ها حفظ کند‪ .‬این‬ ‫تصمیمرادرحالیعملیکردکهخیلیازمربیانحتیازضرورت‬ ‫کنار گذاشتن هشت بازیکن و جذب هشت بازیکن جدید در‬ ‫نیم فصل لیگ برتــر خبر می دادند‪ .‬امــا برانکو مصاحبه اش‬ ‫اموزندهبود‪.‬اوگفت‪«:‬فکرنمی کنمبازیکنیازبیرونبتواندبه‬ ‫منوپرسپولیسکمککند‪.‬مننیازبهبازیکنجدیدندارم‪».‬‬ ‫این اظهارنظر فقط از یک مربی حرفه ای برمی امد‪ .‬با همین‬ ‫تک جمله ها تیمش را حفظ کرد و در بهترین شــرایط روحی‬ ‫قرار داد‪ .‬بازیکنان با خودشان درگیر نشدند‪ .‬پیش خودشان‬ ‫نگفتند که ایــا ان بازیکنی که قرار اســت برود من هســتم یا‬ ‫بازیکندیگریاست‪.‬اینحاشیه هاهرگزپرسپولیسرااذیت‬ ‫نکرد‪ .‬چون برانکو خیلی زود متوجه نقطه قوت و نقطه ضعف‬ ‫تیمش شد‪ .‬او بهتر از هر کس دیگری به این نکته پی برد که‬ ‫ «فرزند کســی نمی کند فرزندی » یعنی بازیکنی که در تیمی‬ ‫دیگر نتوانسته خود را در شــرایط فنی خیلی خوبی قرار بدهد‬ ‫به طورحتمنمی تواندگره گشایمشکالتپرسپولیسباشد‪.‬‬ ‫انهمتیمیکهاینهمهطرفدارداردوهوادارانشچندانهم‬ ‫براینتیجهگرفتنتیم شانصبرنمی کنند‪.‬بنابراینبرانکودر‬ ‫پرسپولیس مسبب یک اتفاق مهم بود‪ .‬این اتفاق اما تعریف‬ ‫داشــت‪ .‬انها در این شــرایط بود که به درک متقابل رسیدند‪.‬‬ ‫یعنیمتوجهشدندکهفشاریازبیرونانهاراتهدیدنمی کندو‬ ‫باید با خیال راحت تر در زمین بازی کنند‪ .‬برانکو حاال تیمش را‬ ‫در شرایط روحی بهتری می دید‪ .‬بنابراین ادامه تمریناتش را‬ ‫درجهتهمکاریوهماهنگی هایدونفرهوسه نفرهطراحی‬ ‫واجراکرد‪.‬اینتمریناتسازندهبود‪.‬بازیکنانپرسپولیسباید‬ ‫خوشحال باشند که مربی ای مثل برانکو دارند چون به عنوان‬ ‫مثالارشبرهانیدرمقاطعیهرگزنتوانستاینزمانرابرای‬ ‫هماهنگی با همبازی های خود در استقالل پیدا کند‪ .‬کار به‬ ‫جایی رسیده بود که او پست خودش را هم گم کرده بود‪ .‬یک‬ ‫روز به او بازی می دادند و روز دیگر او را روی نیمکت ذخیره ها‬ ‫یموفقشدارشراتاحدیبهشرایط‬ ‫می نشاندند‪.‬البتهمظلوم ‬ ‫خوبشبرگرداندامابازهماگربخواهیممیانحوصلهوصبوری‬ ‫برانکوومظلومی یکیراانتخابکنیمبااحترامبهپرویزمظلومی‬ ‫ باید برانکو را در این زمینه پیشــتاز بدانیم‪ .‬بنابراین پیش بینی‬ ‫شرایط اینده پرسپولیس هم کار چندان دشواری نیست‪ .‬هر‬ ‫چنددرفوتبالماگاهیاتفاقاتیرخمی دهدکههمهماانگشت‬ ‫به دهان می مانیم اما اگر برانکو و مدیران پرسپولیس بتوانند‬ ‫همینپروسهراادامهدهندوباهمیندست فرمانحرکتکنند‬ ‫مطمئنباشیددرنیمفصلدومهمشرایطخیلیخوبیراتجربه‬ ‫خواهندکرد‪.‬شایدکمیزودباشدامابهنظرمناینپرسپولیس‬ ‫به طورقطعدربینسهتیمنخستجدولجایخواهدگرفت‪.‬‬ ‫هرچن دمنتقریبااطمیناندارمکهاینتیمقهرمانمی شوداما‬ ‫باز هم باتوجه به اتفاقات و قوانین نانوشته فوتبال نمی توانیم‬ ‫چشمبستهحکمصادرکنیم یادستبهپیش بینیبزنیم‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫فرافکنیسعودی‬ ‫واکنش ‪ AFC‬به جنگ روانی سعودی ها چیست؟‬ ‫با حرف ها و رفتارهای شان ثابت کرده اند که برای استقالل‬ ‫فوتبال اهمیتی قائل نیســتند و تابع حکومت هــای خود در‬ ‫تصمیم گیریواظهارنظرهایشانهستند‪،‬چهاینکهمسئوالن‬ ‫باشگاه هایعربستانیجلوترازخیلیازسیاستمدارانسعودی‬ ‫به حضور تعدادی ایرانی در ســفارت کشورشــان در تهران‬ ‫واکنشنشاندادندوبهبهانه«نبودامنیت»خواستاربرگزاری‬ ‫بازی هایشانباتیم هایایرانیدرخارجازتهرانشدند‪.‬اکنون‬ ‫باید دید بعد از صف کشی بعضی کشورهای عربی علیه ایران‬ ‫ن کشورهای‬ ‫و اظهارنظرهای غیر ورزشی مسئوالن فدراسیو ‬ ‫عربســتان و امارات‪ ،‬فدراســیون فوتبال ایران در انتخابات‬ ‫فیفا از نامزد بحرینی حمایت می کند یا در اعتراض به تصمیم‬ ‫سیاسیبعضیازکشورهایعربیازجملهبحریندرتعطیلی‬ ‫سفارتخانه های خود در تهران‪ ،‬فدراسیون فوتبال ایران هم‬ ‫رایخود راتغییرمی دهد؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫ایا کنفدراسیون اسیا تسلیم می شود؟‬ ‫یک روز پس از اعدام شیخ نمر رهبر شیعیان عربستان‬ ‫که با واکنش مقامات و مردم ایران روبه رو شد‪ ،‬اهالی ورزشی‬ ‫سعودیدراقدامی کینه توزانهوخارجازعرفورزشی‪،‬تحریم‬ ‫حضورتیم هایفوتبالاینکشوردرایرانوعدماجازهحضور‬ ‫تیم هایایرانیدرخاکعربستانراخواستارشدند‪.‬‬ ‫نایب رئیس باشــگاه االهلی که به احتمال زیاد تیمش‬ ‫با تیم نفت تهــران در لیگ قهرمانان اســیا همگروه خواهد‬ ‫شد‪ ،‬از باشگاه های عربستانی خواســت با ارسال نامه ای به‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا از این نهاد بخواهند که بازی های‬ ‫نمایندگانعربستانباتیم هایایرانیرادریکزمینبی طرف‬ ‫برگزار کند‪ .‬او گفت‪« :‬باشگاه االهلی نامه ای به کنفدراسیون‬ ‫فوتبال اسیا خواهد نوشت و در ان از سران ‪ AFC‬می خواهیم‬ ‫دیدارهای االهلی با نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان اسیا‬ ‫رادرزمینیبی طرفبرگزارکند‪.‬باشگاهاالهلیتنهاباشگاهی‬ ‫نیست که چنین خواسته ای دارد‪ .‬عبدالرحمان بن مساعد‪،‬‬ ‫رئیسباشگاهالهاللعربستانهمکهبهایران ستیزیمشهور‬ ‫است و همواره اظهارات تندی را علیه تیم های ایرانی بر زبان‬ ‫می اورد چنین خواسته ای دارد‪ ».‬او گفت‪« :‬از باشگاه های‬ ‫عربستانیمی خواهیمبانوشتننامه ایبهکنفدراسیونفوتبال‬ ‫اسیا خواستار برگزاری دیدارهای خود با نمایندگان ایران در‬ ‫زمینی بی طرف باشــند‪ .‬نه ما می خواهیم به ایران برویم و نه‬ ‫می خواهیمانهابهعربستانبیایند‪ ».‬اماایناظهاراتعجیب‬ ‫خیلی زود با واکنش مسئوالن فدراسیون فوتبال همراه شد‪.‬‬ ‫رئیس ســازمان لیگ اعالم کرد از رئیس فدراسیون فوتبال‬ ‫درخواست کرده تا با تنظیم شکوائیه ای نسبت به اظهارات‬ ‫مسئوالن باشگاه های عربســتانی حاضر در لیگ قهرمانان‬ ‫اقدام شــود‪ .‬این اتفاق خیلی زود رخ داد و فدراســیون علیه‬ ‫سعودی ها به ‪ AFC‬شــکایت کرد‪ .‬حاال دشمنی سعودی ها‬ ‫به مستطیل سبز هم کشیده شده‪ .‬روزنامه الحیاه عربستان‬ ‫نوشتهاست‪«:‬سهباشگاهالنصر‪،‬الهاللواالهلیعربستان‬ ‫نامه ایرابهفدراسیونعربستانارائهدادندتاازکنفدراسیون‬ ‫فوتبالاسیاخواستارتغییرمکانبازی هابهکشوریبی طرف‬ ‫شوند‪.‬پسازایندرخواستباشگاه هایسعودی‪،‬فدراسیون‬ ‫فوتبال عربستان هم دست رد به انها نزد و حتی انها را در این‬ ‫جوسازیحمایتکردوبه‪ AFC‬اینشکایتراارائهداد‪.‬رئیس‬ ‫فدراسیونفوتبالعربستانبادوهمتایاماراتیوقطریخود‬ ‫تماس گرفت و خواستار تشــکیل ائتالف علیه ایران شد تا‬ ‫بازی هارادرکشوریغیرازایرانبرگزارکنند‪».‬محمدالنویصر‪،‬‬ ‫رئیس کمیته برگزاری لیگ عربستان نیز در تازه ترین سخنان‬ ‫خود گفت‪« :‬با فدارسیون فوتبال امارات به توافق رسیده ایم‬ ‫که با هم درخواستی را به کنفدراسیون فوتبال اسیا بنویسیم‬ ‫تا اعالم کنیم که نه ما و نه امارات حاضر نیستیم در ایران به‬ ‫میدان برویم و باید بازی های مــا با نمایندگان ایران در جایی‬ ‫دیگر برگزار شــود‪ ».‬او مدعی شــد‪« :‬همواره برابر تیم های‬ ‫ایرانی به مشکل خورده ایم و هر ســاله این مشکالت ادامه‬ ‫دارد‪ .‬متاسفانه کنفد راسیون فوتبال اسیا تنها نظاره گر است‬ ‫و هیچ کاری انجــام نمی دهد‪ .‬تیم های ایرانــی از زمانی که‬ ‫وارد فرودگاه می شویم تا زمانی که برمی گردیم به رفتارهای‬ ‫تحریک امیز و توهین امیز می پردازند‪ .‬شعارهای دینی روز به‬ ‫روز درحالزیادشدناستوبهما دشناممی دهند‪.‬فصلقبل‬ ‫سی دی کاملی را از کارشکنی های ایرانی ها به کنفدارسیون‬ ‫فوتبال اسیا فرستادیم اما هیچ نتیجه ای ندیدیم‪ ».‬این شیخ‬ ‫سعودی در ادامه سخنان خود مدعی شد‪« :‬کشورهای خلیج‬ ‫فارس هم باید با درخواســت ما برای بازی کردن با تیم های‬ ‫ایرانی در یک زمیــن بی طرف موافقت کننــد‪ .‬می خواهیم‬ ‫بازی های نمایندگان ما با ایران در کشورهای عمان و قطر یا‬ ‫حتیازبکستانوسنگاپوربرگزارشود‪.‬هرکشورنزدیکبهدو‬ ‫طرف باشد می توانیم در ان به میدان برویم به غیر از ایران‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬ایرانی ها به سفارت ما حمله کرده اند و اصول‬ ‫دیپلماسیرازیرپاگذاشته اند‪.‬چهکسیتضمینمی کنداین‬ ‫مشکالتادامهنداشتهباشد؟حتیایناحتمالوجودداردکه‬ ‫تماشاگرانواردمیدانشوندومارابزنند!»‬ ‫انتخابات فیفا و واکنش فدراسیون فوتبال‬ ‫کمتر از دو ماه دیگر انتخابات فدراســیون بین المللی‬ ‫فوتبالبرگزارمی شود‪.‬دراینمیانکنفدراسیون هایمختلف‬ ‫تصمیم شانرابرایحمایتازنامزدهایکسبعنوانریاست‬ ‫گرفته اند‪.‬حدودسههفتهقبلسایتکنفدراسیونفوتبالاسیا‬ ‫بعد از جلسه هیات رئیسه اعالم کرد که اعضا برای حمایت از‬ ‫شیخ سلمان بحرینی به جمع بندی رسیده اند تا شانس رئیس‬ ‫فعلی کنفدراسیون فوتبال اسیا در رقابت با دیگر نامزدها و به‬ ‫ویژه در رقابت با اینفانتینو سوییسی و شاهزاده «علی» اردنی‬ ‫افزایش یابد‪ .‬شانس شیخ ســلمان در رقابت انتخاباتی فیفا‬ ‫وقتی بیشتر می شــود که بدانیم شیخ احمد کویتی به عنوان‬ ‫یکیازتاثیرگذارترینچهره هایورزشدنیاهمپشتهمزبان‬ ‫بحرینی اش در امده تا ورزش اســیا مهمترین کرسی ورزش‬ ‫دنیا را به تســخیر خود در اورد‪ .‬این موضوع را اگر کنار قرابت‬ ‫فرهنگی و زبانی کشورهای عربی در اسیا با کشورهای عربی‬ ‫افریقابگذاریمواتحاداعرابدرموضوعیحیاتیرابه عنوان‬ ‫یکاصلقبولداشتهباشیم‪،‬شانسشیخسلمانبرایکسب‬ ‫یک پیروزی بزرگ بیشــتر هم می شــود‪ .‬انچه در این میان‬ ‫شاید به بزرگترین مشکل شیخ سلمان تبدیل شود‪ ،‬اعتراض‬ ‫کمیته های بین المللی حقوق بشری است که به نقش شیخ‬ ‫سلمان در سرکوب و کشتار معترضان بحرینی و عضویت او‬ ‫در خاندان سلطنتی این کشور تاکید دارند‪ .‬در این میان رای‬ ‫فدراسیون فوتبال ایران هم اهمیت فراوانی پیدا کرده است‪،‬‬ ‫چرا کهنقشایراندرهمراهکردنچندکشورمی تواندتاثیرگذار‬ ‫باشد‪ .‬هر چقدر فدراسیون فوتبال ایران با تاکید به شعار فیفا‬ ‫بر جدایی «سیاســت از ورزش» اشــاره دارد اما از ان طرف‬ ‫همتایان علی کفاشیان در کشورهای عربی در هفته گذشته‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا به جوســازی و حاشیه سازی‬ ‫تیم هایعربستانیواکنشنشاندادواعالمکردکهبهزودی‬ ‫نتیجهنهاییتحقیقاتخودرااعالمخواهدکرد‪.‬ایندرحالی‬ ‫است که یک منبع نزدیک به ‪ AFC‬در گفت وگویی که با ‪DPA‬‬ ‫داشــت‪ ،‬از احتمال برگزاری بازی ها در یک کشــور بی طرف‬ ‫خبر دارد‪.‬جوســازی و جنجال ســازی تیم های عربســتانی‬ ‫علیه باشــگاه های ایرانی همچنان ادامه دارد‪ .‬باشگاه های‬ ‫عربســتانی اعالم کرده اند که به کنفدراســیون فوتبال اسیا‬ ‫درخواســت داده اند که موضوع بازی نکردن نمایندگان این‬ ‫کشور در ایران و انتخاب یک کشور بی طرف برای رویارویی‬ ‫بیننمایندگاندوکشورراباجدیتموردبررسیقراردهندوحتی‬ ‫بعضی از رسانه های ســعودی هم تاکید کردند که در صورت‬ ‫موافقت نکردن‪ AFC‬با درخواست انها احتمال کناره گیری از‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا وجود دارد که البته این بسیار بعید به نظر‬ ‫می رسد‪.‬کنفدراسیونفوتبالاسیاکهتنشبیندوکشورایران‬ ‫و عربستان را به وضوح مشاهده می کند خیلی سریع واکنش‬ ‫نشاندادوجوابخودرابهجوسازیوحاشیه سازیباشگاه های‬ ‫عربستانیداد‪.‬دربیانیه ایکهکنفدراسیونفوتبالاسیامنتشر‬ ‫کردهامدهاست‪«:‬کنفدراسیونفوتبالاسیاوضعیتسیاسی‬ ‫ایران و عربســتان را دنبال می کند و از تاثیــرات تنش بین دو‬ ‫کشوررویدیدارهایپیشروبهخوبیاگاهاست‪.‬کمیته هایی‬ ‫را مسئول بررسی شرایط موجود کرده ایم و هر تصمیم گیری‬ ‫را بر اســاس گزارش های نهایی که این کمیته هــا به ما ارائه‬ ‫می دهند‪،‬اعالمخواهیمکرد‪».‬‬ ‫ایسنا در این باره نوشته‪« :‬این درحالی است که یکی از‬ ‫منابعنزدیکبهکنفدراسیونفوتبالاسیادرگفت وگوییکهبا‬ ‫خبرگزاری‪ DPA‬المانداشتاحتمالبرگزاریدیدارنمایندگان‬ ‫عربستانباایراندریککشور بی طرفراوارددانست‪».‬این‬ ‫منبع که خواست نامش فاش نشود‪ ،‬گفت‪« :‬کمیته هایی را‬ ‫تشکیل داده اند و همه چیز براســاس گزارش های انهاست‪.‬‬ ‫باتوجهبهشرایطیکهبیندوکشوروجودداردبهزودینتیجه‬ ‫نهایی را اعالم خواهیــم کرد‪ ».‬وی ادامــه داد‪« :‬برای‪AFC‬‬ ‫سالمتبازیکنانوامنیتدرجایگاهاولقرارداردوایناحتمال‬ ‫هســت که بازی ها در یک کشــور بی طرف برگزار شود‪ ».‬در‬ ‫قرعه کشیلیگقهرماناناسیاکهچندهفتهپیشبرگزارشد‪،‬‬ ‫الهاللب اتراکتورسازیتبریزهمگروهاست‪،‬النصرعربستان‬ ‫با ذوب اهن‪ ،‬فوالد به احتمال خیلی زیاد با االتحاد و االهلی‬ ‫هم در صورت برنده شدن نفت برابر الجیش با این تیم ایرانی‬ ‫همگروه خواهد شد‪ .‬برخی کارشناسان حقوقی و افرادی که‬ ‫پیش از این سابقه حضور در ‪ AFC‬را داشته اند تاکید می کنند‬ ‫کهفدراسیونفوتبالهمچنانبایدرایزنی اشباکنفدراسیون‬ ‫فوتبال اسیارادنبالکندوواکنشمنفعالنهنداشتهباشد‪.‬ایااین‬ ‫ماموریت از عهده علی کفاشیان و همراهانش در فدراسیون‬ ‫فوتبــال برمی اید که پاســخ محکمی به شــیطنت و ائتالف‬ ‫غیرورزشیقطر‪،‬اماراتوعربستانبدهدیاخیر؟‬ ‫ورزش‬ ‫زیدان‬ ‫پادشاه جدید برنابئو‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫با اخراج بنیتس از رئال مادرید حاال زیدان ســرمربی‬ ‫کهکشانی هاست‪ .‬هفته گذشته پرز مراسم تودیع و معارفه را‬ ‫کامال حرفه ای برگزار کرد‪ .‬او گفت‪« :‬اعالم می کنم که رافا‬ ‫بنیتس از رئال مادرید اخراج شده است‪ .‬اجازه بدهید اعالم‬ ‫کنم که او یک حرفه ای تمام عیار است‪ .‬مایلم از او به خاطر‬ ‫تالش هایش در این چند ماه به عنوان سرمربی رئال تشکر‬ ‫کنم‪ .‬هیات مدیره باشگاه تصمیم گرفت تا زیدان را به عنوان‬ ‫سرمربی انتخاب کند‪ .‬حاال زیدان باید با این چالش سازگار‬ ‫شود‪ .‬او از حمایت ما و پشتیبانی هواداران برخوردار است‪.‬‬ ‫ما از اینکه او را به عنوان سرمربی جدیدمان داریم‪ ،‬احساس‬ ‫غرور می کنیــم‪ .‬او می داند که نشســتن روی این نیمکت‬ ‫چقدر سخت است‪ .‬او این بازیکنان را به خوبی می شناسد و‬ ‫با حضور او به عنوان کمک مربی‪ ،‬ما دسیما را فتح کردیم‪.‬‬ ‫برای او غیرممکن وجود نــدارد‪ ».‬زیدان نیز در واکنش به‬ ‫سخنان مدیرعامل باشگاه رئال مادرید گفت‪« :‬می خواهم‬ ‫از رئیس باشگاه به خاطر این مساله که فرصت مربیگری در‬ ‫رئال را نصیب من کرد قدردانی کنم‪ .‬ما بهترین تیم و بهترین‬ ‫هواداران دنیا را داریم‪ .‬قصــد دارم نهایت توانم را به خرج‬ ‫دهم تا بتوانیم در انتهای فصل به قهرمانی برسیم و در این‬ ‫راه بهترین تالش هایم را خواهم کرد‪ .‬با این تیم هر چیزی‬ ‫ممکن اســت‪ .‬با این بازیکنان بزرگی که داریم می توانیم‬ ‫قهرمان شویم‪ .‬از فردا کار با تیم را شروع خواهم کرد‪ .‬امروز‬ ‫برای من روز مهمی است و البته کمی هیجان زده ام؛ درست‬ ‫مثل روزی که به عنوان بازیکن با رئال قرارداد امضا کردم که‬ ‫این کامال طبیعی اســت‪ .‬از فردا روز دیگری شروع خواهد‬ ‫شد و تکرار می کنم که همه تالشم را خواهم کرد تا رئال را‬ ‫به جایگاه واقعی اش برسانم‪».‬‬ ‫حاال وقتش رسیده‬ ‫بیایید سوشا را نابود کنیم!‬ ‫مهدی ربوشه‬ ‫دبیر گروه ورزشی‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫ورزش‬ ‫فروغ فرخزاد می گوید‪« :‬هیچ کس در جوی حقیری که‬ ‫به گودالی می ریزد مرواریدی صید نخواهد کرد‪».‬‬ ‫این شــاید کنایه درستی اســت از حال فوتبال ایران؛‬ ‫فوتبالی که از لحاظ فرهنگی هر روز در شــرایط بدتری قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬اما نه فحاشی بی امان تماشاگران در ورزشگاه ها‪،‬‬ ‫نهقهرمردمبااماکنورزشی‪،‬نهخداحافظیوشکایتداوران‬ ‫و نه هیچ معضل اشــکار و پنهان دیگری ما را به این نتیجه‬ ‫نمی رساند که باید درباره بازســازی فرهنگی جامعه ورزشی ‬ ‫تصمیم های درست و ریشــه ای اتخاذ کنیم‪ .‬ما یعنی همه‬ ‫ما‪ .‬از وزارت ورزش که باالترین مقام تصمیم گیرنده ورزش‬ ‫کشور محسوب می شود تا تماشاگری که گاهی به خودش‬ ‫اجازه می دهــد هر طور که دلش می خواهد در ورزشــگاه ها‬ ‫برخورد کند؛ از فدراســیون فوتبال تا باشــگاه ها که همگی‬ ‫عنوانفرهنگی‪-‬ورزشیرایدکمی کشندوالبتهخودمایعنی‬ ‫روزنامه نگاران‪ .‬ما که می دانستیم سوشا مکانی راه درستی‬ ‫را برای بزرگ شــدن انتخاب نکرده اما هــر روز عکس ها و‬ ‫مصاحبه های ان چنانی اش را روی جلــد روزنامه مان بردیم‬ ‫تــا فوتبال مان خدای نکرده از حاشــیه خالی نشــود‪ .‬هفته‬ ‫گذشته رسانه ها به شــدت درگیر اخباری بودند که به سوشا‬ ‫مکانی مربوط می شــد‪ .‬دروازه بان پرسپولیس که همواره با‬ ‫رفتارها و اشــتباهات خود تیمش را وارد حاشیه کرده این بار‬ ‫هم خبرساز شد‪ .‬همه چیز روشــن بود‪ .‬وقتی خبر بازداشت‬ ‫سوشاوالبتهبهاوینرفتناومنتشرشدتقریباهمهواکنش ها‬ ‫قابل پیش بینی بود‪ .‬عده ای سکوت کردند‪ .‬عده ای درباره‬ ‫بازداشت دروازه بان پرسپولیس دست به طنزپردازی زدند و‬ ‫البته عده ای پیشقدم شــدند تا مشکل سوشا را حل کنند‪ .‬از‬ ‫علی پروین گرفته تا علی دایی‪ .‬خیلــی از اهالی فوتبال هم‬ ‫در گفت وگوهای خود تاکید کردند که سوشا نباید نابود شود‪.‬‬ ‫برخوردها و واکنش هایی که همواره در فوتبال ایران انها را‬ ‫دیده ایم‪ .‬حاشیه ای که سوشا مکانی در متن ان قرار گرفت‬ ‫شاید همان حاشیه هایی است که خیلی از فوتبالیست های‬ ‫دیگر هم درگیر ان هســتند؟ ایا ما از این نــوع بازیکنان که‬ ‫رفتارهای خاصی دارنــد در فوتبال مان نداریم؟ میان برخی‬ ‫فوتبالیست های ما شرط بندی وجود ندارد؟ فوتبالیستی که‬ ‫به طورمرتبقلیانمی کشدنداریم؟پاسخاینسوال هاحتما‬ ‫دردناک است‪ ،‬به خصوص اگر اماری در این باره منتشر شود‬ ‫شایدبدبینی هاودلسردی هانسبتبهفوتبالصدچندانشود‬ ‫اما به چهار میخ کشیدن سوشا و از بین بردن فرصت جبران‬ ‫برای سوشا مکانی راه مناسبی اســت تا بحران فرهنگی در‬ ‫فوتبال ایران حل شود‪ .‬ما هرگز برای حل معضالت فرهنگی‬ ‫فوتبال گام جدی برنداشــته ایم‪ .‬وقتــی مهم ترین دغدغه‬ ‫نهادهای ورزشی کشــور دعوا بر سر پرچمداری در المپیک‬ ‫ریو است‪ ،‬وقتی مهم ترین دغدغه علی کفاشیان به عنوان‬ ‫رئیس تشکیالت فوتبال ایران ماندن در پست ریاست است‬ ‫و در راستای محقق کردن رویای ریاست بر فوتبال ایران تا‬ ‫دو دوره دیگر اعضای هیات رئیســه را بدون اطالع مجمع‬ ‫جمع می کند و بندهایی را به نفع خود به اساسنامه فدراسیون‬ ‫فوتبال اضافه می کند‪ ،‬وقتی مهم ترین مساله باشگاه ها‬ ‫نه ســاختن فوتبال بلکه تخریب زیبایی های فوتبال برای‬ ‫رســیدن به نتیجه اســت‪ ،‬وقتی مربیان بدترین کنایه ها را‬ ‫علیه یکدیگر رســانه ای می کنند و البته رسانه ها نیز از این‬ ‫فضا به شــدت اســتقبال می کنند‪ ،‬مجازات کردن سوشــا‬ ‫مکانی و از بین بردن او چقدرفقط بخشــی از ماجراســت‪.‬‬ ‫تاسف برانگیز است‪ .‬همیشــه همین طور بوده‪ .‬صاحبان‬ ‫فوتبال هــر از گاهی بــرای پنهان کردن زشــتی های خود‬ ‫انگار نیاز به قربانی جدیدی دارد و این بار قرعه به نام پســر‬ ‫پر حاشیه دروازه پرســپولیس افتاده‪ .‬او که همیشه خبرساز‬ ‫بوده و هرگز سعی نکرده در مســیر حرفه ای گری قرار بگیرد‬ ‫حاال نه تنها باید تاوان خودش که باید تاوان همه معضالت‬ ‫فرهنگی فوتبال ایران را بپردازد‪ .‬ایا قضاوت درستی است؟‬ ‫حذف یا نابود کردن یک بازیکــن با انبوهی از قضاوت های‬ ‫یکطرفه کار سختی نیست‪ .‬کار ساده ای است و ما همیشه‬ ‫ساده ترینراهراانتخابمی کنیم‪.‬چونحوصله مانکمشده‬ ‫و دلمان را خوش کرده ایم به شعارها و پندها‪ .‬از این فوتبال‬ ‫بیمار که همه ما در بیمار شدنش سهم داریم مرواریدی صید‬ ‫نخواهد شد هرچند در این میان قانون‪ ،‬حکم است و هرچه‬ ‫قاضی حکم کند همان را باید بر سوشا روا دانست اما فارغ از‬ ‫اناکنونانگاروقتحملهاست‪.‬بیاییدسوشارانابودکنیم!‬ ‫‪77‬‬ ‫اتشفشان زیزو‬ ‫ن زیدان سرمربی رئال مادرید شد‬ ‫زین الدی ‬ ‫«انتخاب از این بهتر می شد؟‪ ...‬کسی که در دوران‬ ‫خودش بهترین بود‪ ،‬حاال ســکان هدایت تیم را در اختیار‬ ‫می گیرد‪ .‬همان کسی که همه ما دوستش داریم‪ .‬همانی‬ ‫که با شور و هیجان و اشتیاق بســیار امده و هیچ خطایی را‬ ‫هم نمی پذیرد‪ .‬بــه نظرم زیدان بهتریــن راه حل برای این‬ ‫پســت بود‪ ».‬این جمالت از دیوید بکام اســت‪ ،‬بازیکنی‬ ‫که روزگاری درکنار زین الدین زیدان بازی کرده و نبوغ او را‬ ‫بهتر از خیلی ها می شناسد‪ .‬بکام‪ ،‬زیدان را بهترین انتخاب‬ ‫خوانده و او را کسی می داند که همه دوستش دارند‪ .‬ایا واقعا‬ ‫زیدان اسطوره فوتبال جهان‪ ،‬بهترین گزینه برای جانشینی‬ ‫رافا بنیتس در رئال مادرید است؟ این را کسی نمی داند اما‬ ‫همه این را خوب می دانند که حضــور بازیکنی به جذابیت‬ ‫زیدان می تواند رئال را دوست داشتنی تر کند‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫پایان بنیتس‬ ‫از اول هــم او را اشــتباهی می دانســتند‪.‬هواداران‬ ‫رئال‪ ،‬رافائل بنیتس را یک اشتباه دیگر از دوران مدیریتی‬ ‫فلورنتینو پرز می دانستند‪ .‬اخر مگر می شود انچلوتی را به ان‬ ‫راحتی از دســت دادو جایش را به رافا داد‪.‬بنیتس از همان‬ ‫اول و حتی قبل از شروع کار اصال دلبخواه طرفداران رئال‬ ‫نبود‪ .‬یک مربی با ســبک دفاعی که همــه را یاد تیم های‬ ‫سیستم خاص او می انداخت‪ ،‬تیم هایی که جام می گرفتند‬ ‫ولی خیلی زیبا بازی نمی کردند‪ .‬این چیزی نبود که رئال با‬ ‫این همه ستاره دنبالش بود‪ .‬وقتی خوزه مورینیو در کوران‬ ‫انتقــادات از بنیتس گفت‪« :‬مــن اینتر‪ ،‬چلســی و رئال را‬ ‫ساختم و بنیتس حاال هر ‪ 3‬را در مقطعی نابود کرده است‪».‬‬ ‫همه به فکــر فرو رفتند و پــی بردند که رئــال مادرید‬ ‫لقمه بزرگی برای بنیتس بود‪ .‬روز های اخر بنیتس با رئال به‬ ‫بی رحمانه ترین شکل ممکن رقم خورد‪ .‬وقتی او در برنابئو‬ ‫مدام هو می شد ولی در مستایا و در بازی یکشنبه شب مقابل‬ ‫والنسیا شــدیدا مورد تشــویق طرفداران تیمی قرار گرفت‬ ‫که بــا قهرمانی های این مرد اســپانیایی خاطره داشــتند‪.‬‬ ‫بنیتس در اخرین حضور خود روی نیمکت رئال تشویق شد‬ ‫و بعد رفت‪ .‬اما این تشویق ها هر چقدر به واسطه یاداوری‬ ‫روز های شیرین با والنسیا لذت بخش بود‪ ،‬در طرف مقابل‬ ‫از این جهت ازار دهنده بود کــه او در طول نیم فصل حتی‬ ‫یکبار هم اینگونه مورد اســتقبال طرفــداران تیم خودش‬ ‫یعنی رئال قرار نگرفت‪ .‬حمایت ها باالخره به پایان رسید‪،‬‬ ‫وقتی خبر رســید که پرز کنفرانس مطبوعاتــی دارد؛همه‬ ‫می دانســتند که قرار اســت درب خروجی را به رافا بنیتس‬ ‫نشان دهند‪.‬‬ ‫اغاز زیدان‬ ‫«تصمیــم خیلــی ســختی گرفتیــم‪ .‬ایــن تصمیم‬ ‫مخصوصا برای من بسیار دشوار بود‪ .‬با سرمربی حر فه ای و‬ ‫انسان فوق العاده ای کار کردیم‪ .‬از همین جا از او قدردانی‬ ‫می کنم‪ .‬می خواهم تصمیم هیات مدیره باشــگاه را برای‬ ‫انتخاب ســرمربی جدید اعــام کنم‪ .‬زیــدان هدایت تیم‬ ‫ل ماد رید را برعهده می گیرد‪ .‬او بدون شک یکی از‬ ‫اول ر ئا ‬ ‫بزرگترین بازیکنان تاریخ فو تبا ل است‪ .‬او بهتر از هر کسی از‬ ‫ل ماد رید باخبر است‪ .‬او از سختی کار‬ ‫شرایط تیم نخست ر ئا ‬ ‫در رئال اگاه است‪ .‬زیدان همچنین بازیکنان را می شناسد‬ ‫چون بســیاری از انها در فصل گذشــته که زیدان دستیار‬ ‫سرمربی بود‪ ،‬با او کار کرده بودند‪ .‬زیدان در طول زندگی اش‬ ‫با چالش های بزرگی در فو تبا ل روبه رو شده است‪ .‬زیدان‪،‬‬ ‫این ورزشگاه و باشگاه تو است‪ .‬از حمایت کامل ما برخوردار‬ ‫هســتی‪ .‬همچنین هو اد ا ران در همه بازی ها از تو حمایت‬ ‫خواهند کرد و مادریدی ها همراه تو خواهند بود‪ .‬از این به‬ ‫ل ماد رید خواهی بود و برای من افتخاری‬ ‫بعد تو سرمربی ر ئا ‬ ‫است که در کنار من هستی و می دانم کلمه غیر ممکن برای‬ ‫تو وجود ندارد‪ ».‬این جمالت فلورنتینو پرز اغاز عصر زیدان‬ ‫در رئــال مادرید بود و پــس از ان نوبت خود ســتاره بود که‬ ‫اهداف خود را مشخص کند‪ .‬او که به همراه خانواده خود‬ ‫در این مراسم حضور داشت ابراز امیدواری کرد بتواند با رئال‬ ‫موفقیت های گذشــته را تکرار کند‪ .‬او در اولین اظهارنظر‬ ‫خود به عنوان سرمربی این تیم گفت‪« :‬از همان روزی که به‬ ‫رئال امدم تا برای این تیم بازی کنم‪ ،‬می دانستم رئال چقدر‬ ‫تیم بزرگی است و هواداران مطمئن باشند من تمام تالشم را‬ ‫به کار خواهم بست تا تیم نتیجه بگیرد و به قهرمانی برسد‪.‬‬ ‫کامال می دانم رئال چقدر تیم بزرگی است و برای این چالش‬ ‫اماده هســتم‪ .‬رئال بهترین هواداران دنیا را دارد و بهترین‬ ‫باشگاه جهان است و باید بهترین نتیجه را کسب کند‪».‬‬ ‫ مرد غیر قابل پیش بینی‬ ‫رئال مادرید از خیلی قبل می دانســت که می خواهد‬ ‫اینده خود را به زین الدین زیدان بسپارد‪ .‬او قرار بو د راهی را‬ ‫طی کند که پیش از این گواردیوال در بارسلونا طی می کرد‪.‬‬ ‫این را از همان روزهایی می شــد فهمید کــه نیمکت رئال‬ ‫یکی از معدود نیمکت های فوتبال جهــان بود که دو کت‬ ‫شــلوار پوش را روی نیمکت خود می دید‪،‬هردو کت شلوار‬ ‫مشکی می پوشیدند و هردو شور و هیجان نشان می دادند‪،‬‬ ‫زیدان از همان روزهایی که کنار دست انچلوتی می نشست‪،‬‬ ‫برای همین روزها تربیت می شد‪ .‬او سپس هدایت تیم دوم‬ ‫رئال را برعهده گرفــت‪ .‬اولین فصل حضــور زیدان روی‬ ‫‏نیمکت رئال کاســتیا چندان امیدوار کننده نبود و تیم او با‬ ‫کسب رتبه ششم در گروه ‪ 2‬دسته دوم‪ ،‬از صعود‏به اللیگای‬ ‫‏ ‏‪ B‬بازماند‪ .‬تیم او در ‪ 38‬دیدار‪ 16 ،‬پیروزی‪ 10 ،‬تساوی و ‪12‬‬ ‫شکست داشت ‏‪ .‬در اواسط فصل گذشته بود که فدراسیون‬ ‫فوتبال اســپانیا اعالم کرد زیدان به دلیل نداشتن مدارک‬ ‫الزم‪ ،‬نمی ‏تواند سرمربی باشد و او را برای مدتی محروم کرد‬ ‫اما با فرجام خواهی رئال‪ ،‬او به فعالیتش ادامه داد‪ .‬در‏این‬ ‫مدت او توانست مدرک حرفه ای یوفا را دریافت کند و اکنون‬ ‫مشکلی برای نشستن روی نیمکت تیم‏اول رئال ندارد‪ .‬این‬ ‫فصل تیم زیدان نتایج بهتری کسب کرده بود با‪ 10‬پیروزی‪،‬‬ ‫‪ 7‬تساوی و تنها دو شکست‪ ،‬در‏پایان هفته نوزدهم در رتبه‬ ‫دوم جدول قرار داشــت‪ .‬زین الدین زیدان یکی از برترین‬ ‫بازیکنان تاریخ فوتبال اســت که افتخارات گسترده ای را‬ ‫در دنیای فوتبال به دســت اورده‪ .‬او در تاریخ فوتبال خود‪،‬‬ ‫ســه بار جایزه بهترین بازیکن ســال جهان‪ ،‬یک بار جایزه‬ ‫بهترین بازیکن ســال اروپا‪ ،‬یک بار جایــزه پرارزش ترین‬ ‫بازیکن جام باشگاه های اروپا و یک بار جایزه بهترین بازیکن‬ ‫جام جهانی را دریافت کرده و به قهرمانی جام جهانی‪ ،‬جام‬ ‫ملت های اروپا‪ ،‬جام باشگاه های اروپا‪ ،‬لیگ ایتالیا و لیگ‬ ‫اسپانیا رسیده است‪ .‬زیدان همچنین در فینال جام جهانی‬ ‫(دو بار) و در فینال جام باشگاه های اروپا گل زده است اما‬ ‫شاید بزرگترین خصوصیت او ان باشد که غیرقابل پیش بینی‬ ‫اســت و دریک لحظه می تواند جریان بازی را عوض کند‪.‬‬ ‫انگار پشــت ان چهره ارام و ظاهر همیشــه خونســرد یک‬ ‫اتشفشان خوابیده است ؛اتشفشــانی که دو مدل مختلف‬ ‫برای فــوران دارد‪ ،‬گاهــی مثل فینال جــام جهانی ‪1998‬‬ ‫از خالقیت خود بــرای قهرمانی یک تیم بهــره می گیرد و‬ ‫گاهی هم مثل ان روز اخر‪،‬شاید اظهارنظر ماتراتزی مدافع‬ ‫تیم ملی ایتالیا که زیدان در فینال جام جهانی ‪ 2006‬با سر‬ ‫به سینه او کوبید و اخراج هم جذاب باشد‪ ،‬او پس از انتخاب‬ ‫زیدان گفت‪«:‬رئال باید زیدان را بــه خدمت می گرفت یا‬ ‫کارلو انچلوتی را برمی گرداند‪ .‬راه دیگری وجود نداشــت‪.‬‬ ‫‏پشت انتخاب زیدان منطقی وجود دارد‪ .‬او شخصیتی قوی‬ ‫است و با چندین نفر از بازیکنان تیم قبال کار‏کرده است‪.‬‏اما‬ ‫کار برای او هم ســاده نخواهد بود‪ .‬حتــی بازیکنان بزرگی‬ ‫مانند او هم بعد از دو ‪،‬سه بازی مورد قضاوت‏قرار می گیرند‪.‬‬ ‫من برای او بهترین ها را ارزو می کنم‪».‬‬ ‫اتشفشان زیزو‪ ،‬با کدام حالت در رئال فوران می کند‪.‬‬ ‫او تیم را از بحران خارج می کند یــا یک برگه منفی دیگر بر‬ ‫کارنامه پرز اضافه می کند؟ باید منتظر ماند و دید‪...‬‬ ‫بازگشت به طبیعت‬ ‫محمد علی اینانلو درگذشت‬ ‫دلمان تنگ می شود‪ ،‬برای ان صدای مردانه‪ ،‬برای‬ ‫ان هیبت مردانه‪ ،‬بــرای ان که در همه این ســال ها برای‬ ‫نسل ما‪ ،‬نسل قبل از ما و نسل بعد از ما نماد و نشانه ای بود‬ ‫برای شنیدن صدای طبیعت ‪ .‬هر گاه صدایش را می شنیدیم‬ ‫ بی اختیــار از زندگی ماشــینی فاصله می گرفتیــم و دل به‬ ‫کوه و در و دشــت می زدیم‪ .‬او جای همه ســفر می کرد‪ ،‬از‬ ‫تپه ها و کوه ها باال می رفــت و از دره ها پایین‪ ،‬درون غارها‬ ‫را جســت و جو می کرد و خالصه به جاهایی می رسید که ما‬ ‫هیچ یک نمی دانســتیم کجای ایران اســت‪ .‬با او نگران‬ ‫می شــدیم‪ ،‬نگران گونه هــای در حال انقــراض‪ ،‬نگران‬ ‫یوزپلنگ هایی که قرار اســت نباشــند‪ ،‬کبک ها‪ ،‬تیهو ها‪،‬‬ ‫گوزن ها و‪ ...‬او برای ما نماد طبیعت بــود و این صدا حاال‬ ‫خاموش اســت ؛ شــاید دل طبیعت هم برای او تنگ شده‬ ‫باشــد‪ ،‬به همیــن زودی‪ ...‬صحبت از محمدعلــی اینانلو‬ ‫است ؛ مردی که این روزها به طبیعت بازگشت ‪ .‬او که زمانی‬ ‫درباره عالقه اش به طبیعت گفته بود‪« :‬علت عالقه من به‬ ‫طبیعت و سفر کردن از ژن ایلیاتی من است‪ .‬در واقع من در‬ ‫طبیعت به دنیا امدم و زندگی کردم و تا هشت سالگی که به‬ ‫تهران امدیم‪ ،‬حتی هنوز اسفالت ندیده بودم‪ .‬طبق رسوم‬ ‫زندگی ایلیاتی‪ ،‬از صبح که بیدار می شدیم‪ ،‬چند نفر موظف‬ ‫بودند که مراقب من باشــند‪ ،‬امــا من همۀ انهــا را «قال»‬ ‫می گذاشتم‪« ،‬جیم» می شــدم و به باغ و دشــت و مزارع‬ ‫می رفتم و موقعی ک ه میان گندم زار دراز می کشیدم‪ ،‬مارها‪،‬‬ ‫مارمولک ها و حشرات روی بدنم می امدند‪ ،‬می خزیدند و من‬ ‫با انها حرف می زدم‪».‬‬ ‫شکاری که به گفته خودش‪ ،‬تیرش را عمدا به خطا فرستاد‪.‬‬ ‫خاطره اش اشک خیلی ها را دراورد‪ ،‬ازجمله مجری همان‬ ‫برنامه تلویزیونی‪ .‬بعدها اما پیشینه اش به عاملی برای انتقاد‬ ‫از او تبدیل شد‪ .‬عده ای گفتند که او دست از شکار نکشیده و‬ ‫عده ای او را «شکارچی پیر» نامیدند‪ .‬در یک پرونده شکار‬ ‫غیرمجاز در شاهرود نیز نام او در رسانه ها منتشر شد؛ حال‬ ‫انکه مقامات رسمی محیط زیست‪ ،‬فرد متخلف را برادرش‬ ‫معرفی کردند‪ .‬خــودش در این باره می گویــد‪« :‬وقتی که‬ ‫حدود دوسال ونیم پیش شایعه ای مبنی بر اینکه من شکار‬ ‫زده ام‪ ،‬برایم درســت کردند‪ ،‬ناگهان فضای اینترنت پر از‬ ‫ناسزاهایی شد که به ســمت من روان بودند‪ .‬من به فلسفه‬ ‫شــکار کاری ندارم‪ .‬طبیعتا من یک فرد ایلیاتی بوده ام؛ در‬ ‫ایالت و عشــایر‪ ،‬شــکار یک فضیلت محسوب می شود و‬ ‫خصلتــم را مدیون تربیت ایلیاتی خودم هســتم‪ ...‬اصوال‬ ‫پســربچه ها اولین بــازی یــا کاری که در زندگی شــان یاد‬ ‫می گیرند کشتی گرفتن اســت‪ .‬همین که بچه ها روی سر‬ ‫و کول هم می پرند و کتک کاری می کنند‪ ،‬در ایل قانونمند‬ ‫می شــود‪ .‬به همین دلیل است که شــما بعد از سوارکاری‬ ‫و تیراندازی‪ ،‬در ایالت و عشــایر‪ ،‬کشــتی می بینید؛ مثال‬ ‫کورش یا کوراش یا کشتی شال‪ ،‬بلوچ ها‬ ‫ترکمن ها کشتی ُ‬ ‫کشــتی کچ گردان‪ ،‬خراسان شــمالی کشــتی با چوخه و‬ ‫مازنی ها که شهرشــان مهد کشــتی است‪ ،‬کشــتی لوچو‬ ‫دارند‪ .‬موفقیت کشــتی گیرانی که از این جوامع و مناطق‬ ‫هستند به دلیل شــیوه زندگی انهاســت که به انها اموخته‬ ‫از همان کودکی‪ ،‬به صورت قانونمند بازی کنند و کشــتی‬ ‫بگیرنــد‪ .‬من هم بــه همین صــورت‪ ،‬با ایــن ورزش های‬ ‫ایلیاتی بزرگ شدم‪ ،‬مشتزنی یاد گرفتم‪ ،‬کشتی یاد گرفتم‪،‬‬ ‫چلتوق یاد گرفتم‪ »...‬باقی قصه را اما رسمی تر بخوانید‪،‬‬ ‫در بخشــی از این قصه ما هم ســهیم هستیم‪ .‬محمدعلی‬ ‫مجری تلویزیون‪ ،‬بازیگر‪ ،‬صداپیشه‪ ،‬کارشناس ورزشی‪،‬‬ ‫مرگ‬ ‫محمد علی اینانلو با مفهوم مرگ غریبه نبود‪ ،‬مدت ها‬ ‫پیش از انکه مثل حاال کلمه مرحوم پشت اسمش قرار بگیرد‬ ‫در مصاحبه ای گفته بود‪« :‬نه؛ مطلقا از مرگ نمی ترســم‪.‬‬ ‫خیلی هم با ان اشــنا هســتم‪ .‬یک بار هم مــرده ام‪ .‬حدود‬ ‫‪۱۷‬سال پیش در الر حادثه ای برایم پیش امد‪ .‬این دو دندان‬ ‫کوچک من را می بینی؟ مصنوعی اســت‪ .‬با پیچ گوشــتی‬ ‫دندان هایم را شکســتند تا بتوانند به من تنفس مصنوعی‬ ‫بدهند‪ .‬تجربه عجیبی بود اما دوســت دارم ســالم بمیرم‪.‬‬ ‫«یهویی» یا همان یکدفعه خودمــان‪ ».‬مرحوم اینانلو به‬ ‫ارزویش رســید‪ ،‬مرگش یکدفعه شد‪ ،‬ســالم و سرحال بود‬ ‫اما انگار از مدت ها قبل می دانست که مرگ خیلی هم دور‬ ‫نیست‪ ،‬این را می شد از نامه ای که پس از مرگش در فضای‬ ‫رسانه ای پخش شد‪ ،‬فهمید ؛ همان نامه ای که خطابش به‬ ‫فرزندانش است و این گونه شروع می شود‪« :‬چندی است‬ ‫که حالم خوش نیست‪ ،‬در سرم و سینه ام احساس سوزش‬ ‫و درد می کنم‪ .‬احســاس می کنم که رفتنی ام‪ »...‬در این‬ ‫نامه فکر همه چیز را کرده بود‪ ،‬پولی در فایل گذاشته شود‬ ‫که الزم می شود‪ ،‬محل دفنش و‪ ...‬محمدعلی اینانلو‪ ،‬در‬ ‫شــهریور نود و چهار بر اثر یک ضایعه مغزی در بیمارستان‬ ‫بســتری شــده بود‪ .‬وی مدتی تحت درمان بــود و با بهبود‬ ‫حالش توانســته بود برنامه های تلویزیونی را هم اجرا کند‪.‬‬ ‫اینانلو چند ماه بعد‪ ،‬صبح روز دوازده دی ماه همان سال در‬ ‫بیمارستان اتیه تهران بر اثر سکته قلبی درگذشت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫حاشــیه ها را همه می دانند‪ ،‬یادتان هست که روزی‬ ‫گفتند که او به شــکار غیر قانونی متهم است‪ .‬وقتی درباره‬ ‫شکارچی بودنش صحبت می کرد‪ ،‬انکار نمی کرد و سرش را‬ ‫باال می گرفت‪ .‬در همان برنامه تلویزیونی مشهور که بارها‬ ‫پخش شد‪ ،‬خاطره ای را «از اخرین شــکار» تعریف کرد؛‬ ‫زندگی‬ ‫اول قصــه را از زبــان خــودش بخوانیــد‪ ،‬شــروع‬ ‫زندگی اش در مصاحبه ای را این گونه شــرح داده اســت‪:‬‬ ‫«دوم فروردین ماه‪ ،‬ســال‪ ۱۳۲۶‬در روستای عصمت اباد‪،‬‬ ‫دشت قزوین و در ایل شاهسون متولد شدم‪ .‬پدرم و علی اقا‬ ‫که در کارهای خانــه کمک مان می کرد‪ -‬ســه چیز به من‬‫اموختند؛ سوارکاری‪ ،‬تیراندازی و راستگویی‪ .‬من به شدت‬ ‫از دروغ گفتن و دروغ شنیدن بدم می اید و فکر می کنم این‬ ‫دیدار‬ ‫حاشیه‬ ‫اصال‪ ،‬مردی که شــکار نکند فکر می کنند مشــکلی دارد‪.‬‬ ‫چادر بدون تفنگ معنا ندارد‪ .‬من با تفنگ بزرگ شــده ام؛‬ ‫اما حاال بیش از ‪17‬سال اســت که به شکار نرفته ام و شاید‬ ‫اولین شاهسونی باشم که تفنگ را زمین گذاشته و دوربین‬ ‫به دست گرفته ام‪ .‬حاال دیگر وقتی دسته قوچ ها و میش ها‬ ‫به باالی کــوه می روند‪ ،‬به جای محاســبات فاصله و زاویه‬ ‫تفنگ برای شــلیک تیر‪ ،‬به دیافراگم دوربین و سرعتشان‬ ‫برای کادربندی توجه می کنم و سال هاســت که دیگر دل‬ ‫شــکار کردن ندارم‪ .‬حاال شــما تصور کنید کــه برای من‬ ‫چنین شایعه ای درست کنند و بدتر از ان‪ ،‬جوانان ما‪ ،‬بدون‬ ‫لحظه ای تفکر‪ ،‬این شایعه را پخش کنند! تصورش را بکنید‬ ‫که حدود «دو کیلوگرم» برای من ناسزا ارسال شد! خودتان‬ ‫حساب کنید که هر کیلوگرم‪ ،‬چند ورق ‪ A4‬می شود! و روی‬ ‫هر ورق ‪ A4‬چندتا کامنت می توان نوشت!»‬ ‫روزنامه نگار و کارشــناس و مستندســاز طبیعــت بود‪ .‬وی‬ ‫به عنوان قدیمی ترین گزارشگر و مفسر والیبال در ایران و‬ ‫بنیان گذار روزنامه نگاری محیط زیســت شناخته می شد‪.‬‬ ‫اینانلو دارای دو فرزند به نام های ارش و البرز است‪ .‬او دارای‬ ‫سابقه ‪ ۴۰‬ســال طبیعت گردی در ایران بود و اموخته های‬ ‫خود را به صورت نوشته و فیلم دراورده بود‪ .‬همچنین‪ ،‬او از‬ ‫مبتکران کالس های اموزش اکوتوریسم در ایران بود‪ .‬او‬ ‫دارای مدرک کارشناسی در رشته ادبیات بود و در زمینه کار‬ ‫در رســانه های مکتوب و تصویری ایران سوابق متعددی‬ ‫داشت‪ .‬اینانلو در مقام مستندســاز برای شبکه مستند چند‬ ‫فیلم ســاخته بود‪ .‬خودش درباره تولید برنامه در خصوص‬ ‫طبیعــت گفته بــود‪« :‬می توانــم بگویم که مــن رکورددار‬ ‫برنامه هــای ایران شناســی در تلویزیون هســتم و هزاران‬ ‫ســاعت برنامه در این رابطه تولید کرده ام؛ در شــبکه های‬ ‫‪ ،۲‬چهار‪ ،‬مستند و جام جم‪ .‬حتی قدیمی ترین برنامه شبکه‬ ‫جام جم تحت عنوان «ایران‪ ،‬جهانی در یک مرز» متعلق‬ ‫به من اســت‪ .‬من در این برنامه‪ ،‬این مملکت را به ایرانیان‬ ‫و مردم دنیا شناســاندم‪ ».‬او در بیست ســال اخیر بیش از‬ ‫دو میلیون ( برابر ‪ ۵۰‬بار دور کره زمین) کیلومتر در طبیعت‬ ‫ایران سفر کرده و اکنون چکیده تجربیات ‪ ۴۰‬ساله خود را‬ ‫در موسسه به دانشجویان می اموخت‪.‬‬ ‫او همچنین در فیلم های «ارتفاع پست» و «به رنگ‬ ‫ارغوان» ابراهیم حاتمی کیا ایفای نقش کرده بود‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫فصل شکار سیمرغ‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫‪ 22‬فیلم منتخب جشنواره فیلم فجر‬ ‫اعالم شد‬ ‫اعالم فیلم های بخش سودای سیمرغ درنیمه های‬ ‫شب تنها اتفاق ویژه رسمی شــدن فعالیت جدی برای سی‬ ‫و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر نبود‪ ،‬امسال در پوستر‬ ‫این جشــنواره هم یک نواوری تازه صــورت گرفته و برای‬ ‫اولین بار به تبعیت از جشنواره هایی مانند کن یا ونیز‪ ،‬پوستر‬ ‫جشنواره از یک طرح گرافیکی فاصله گرفته و یک چهره و‬ ‫به طور خاص خسرو شکیبایی به عنوان سو ژه اصلی پوستر‬ ‫این جشنواره انتخاب شــد‪ ،‬انتخابی که مجید برزگر طراح‬ ‫ان‪ ،‬دالیلش را این گونه توضیــح می دهد‪« :‬ان قدر چهره‬ ‫ســینمایی و صحنه های مهم در فیلم های ســینمایی مان‬ ‫داریم که می توانند دستمایه پوستر باشد و بدعت جدیدی را‬ ‫در طراحی پوستر ایجاد کنند‪ .‬به همین دلیل برای طراحی‬ ‫پوســتر در همان ابتدا به چهره مرحوم خســرو شــکیبایی‬ ‫رسیدم‪ .‬خسرو شــکیبایی یکی از نمادهای سینمای بعد از‬ ‫انقالب اســت که شــخصیتی محبوب‪ ،‬معتدل‪ ،‬نجیب و‬ ‫مهربان داشــت و در واقع همه ویژگی های سینمای ایران‬ ‫در این بازیگر وجود دارد‪».‬‬ ‫یک اتفاق تازه در جشــنواره فجر امسال پایبندی به‬ ‫زمان تعیین شده بود‪ .‬در ســال های گذشته همواره شاهد‬ ‫بودیم که فیلمســازان حتی گاهی تا اخرین روز جشــنواره‬ ‫فیلم فجر هم امید به حضور و نمایش فیلم خود داشتند و نه‬ ‫صاحبان اثار اعتنای چندانی به مهلت مقرر تحویل فیلم ها‬ ‫و رســاندن به موقع ان به جشــنواره می کردند و نه دبیران‬ ‫و مســئوالن جشــنواره در پایبندی به مقررات‪ ،‬ســختگیر‬ ‫بودند‪ .‬امسال اما شاید برای نخســتین بار این اتفاق افتاد‬ ‫و مهم ترین جلوه این تصمیم قاطع در نیمه شــب دوشنبه‬ ‫خود را نشان داد و بدون فیلم هایی از کارگردانان شاخص‬ ‫هیات انتخاب این دوره از جشنواره‪ ،‬اسامی ‪ 22‬فیلم بخش‬ ‫سودای سیمرغ را منتشر کرد‪.‬‬ ‫میان نام هایی که به جشــنواره رسیده اند‪ ،‬فیلم هایی‬ ‫وجــود دارد کــه از مدت ها قبــل به عنوان فیلم شــاخص‬ ‫خود را مطرح کرده اند‪ .‬قبل از دیدن فیلم ها‪ ،‬شــاخص ها‬ ‫را باید از ســابقه ها تشــخیص داد‪ ،‬نــام کارگردان ها و نام‬ ‫بازیگران دلیلی می شــود برای انکه در جشــنواره پیش از‬ ‫شــروعش دنبال فیلم هایی خاص بگردیم‪ .‬در جشــنواره‬ ‫ســی وچهارم با این نگاه فیلــم «بادیگارد» بــه کارگردانی‬ ‫ابراهیم حاتمی کیا و با بازی پرویز پرستویی بدون شک یکی‬ ‫از شاخص ترین فیلم های جشــنواره فجر است‪ .‬تازه ترین‬ ‫ساخته حاتمی کیا مضمونی اجتماعی دارد و همان طور که‬ ‫از نام ان مشخص اســت درباره محافظی شخصی است‪.‬‬ ‫نقش محافظ شــخصی را پرویز پرستویی بازی می کند و از‬ ‫یکی از شخصیت های مهم نظامی محافظت می کند اما با‬ ‫کمی تامل به این مهم پی می برد که این شخصیت بیشتر‬ ‫به فکر منافع شخصی خود اســت‪ .‬محافظ شخصی دچار‬ ‫تشکیک می شود و به همین دلیل محافظت از شخصیت‬ ‫مهم نظــام را کنار می گــذارد و از یکی از شــخصیت های‬ ‫هسته ای محافظت می کند‪.‬‬ ‫رضا میرکریمی‪ ،‬کارگردان شناخته شده و مدیرعامل‬ ‫خانه سینما هم با فیلم «دختر» در جشــنواره حضور دارد‪.‬‬ ‫فیلــم ســینمایی «دختر» داســتان زندگی اقــای عزیزی‬ ‫است که سرپرست بخش تعمیرات و نگهداری پاالیشگاه‬ ‫ابادان اســت و برای مراسم خواســتگاری دخترش اماده‬ ‫می شود و ســتاره دختر دیگرش در همان روز قصد سفر به‬ ‫تهران‪ ،‬برای شرکت در جشن خداحافظی یکی از دوستان‬ ‫هم دانشــگاهی اش را دارد‪ .‬پدرش به دالیلی به این ســفر‬ ‫مشکوک است و این اغاز ماجراست‪ .‬فرهاد اصالنی‪ ،‬مریال‬ ‫زارعی و ماهور الوند بازیگران اصلی این فیلم هستند‪.‬‬ ‫کیومرث پوراحمد با «کفش هایم کو؟» در این رویداد‬ ‫حاضر است‪ .‬در خالصه داســتان این فیلم که طبق تاکید‬ ‫عوامل‪ ،‬ارتباطی با شب یلدا ندارد امده است‪« :‬فیلمی در‬ ‫ارتباط با تبعات مهاجرت و بیماری الزایمر‪ ».‬کمال تبریزی‬ ‫هم که فیلم «طعم شــیرین خیال» او در جشــنواره قبل با‬ ‫اســتقبال خوبی مواجه نشد‪ ،‬امســال با «امکان مینا»‪ ،‬با‬ ‫ی درباره تردید و شک‪.‬‬ ‫فیلمسازان دیگر رقابت می کند‪ .‬فیلم ‬ ‫مســعود ده نمکی باز هم قرار است با «رســوایی» دیگری‬ ‫در جشنواره حاضر باشــد‪ ،‬فیلمی که می توان یک فروش‬ ‫خوب را بــرای ان پیش بینی کرد‪ .‬قســمت دوم رســوایی‬ ‫‪ ۱۰‬ســال از زمان ماجرای اول گذشــته اســت و اتفاقات‬ ‫در شــهری فرضی رخ می دهد‪ .‬در رســوایی ‪ ۲‬باز هم حاج‬ ‫یوسف با چالش های مختلفی از طرف اهالی محل روبه رو‬ ‫شده و دوباره از جامعه طرد می شود‪ .‬در این فیلم بازیگرانی‬ ‫چون اکبر عبدی‪ ،‬محمدرضا شــریفی نیا‪ ،‬سحر قریشی‪،‬‬ ‫اســماعیل خلج‪ ،‬فخرالدیــن صدیق شــریف و امیر نوری‬ ‫جلوی دوربین رفته اند‪ .‬نرگس ابیار کــه با فیلم قبلی اش‪،‬‬ ‫«شیار ‪ »143‬همه موفقیت های ممکن را درو کرد‪ ،‬امسال‬ ‫با «نفس» امیدوار به تکرار این موفقیت اســت‪« .‬نفس»‬ ‫روایتی است از زندگی چهار کودک؛ کودکانی که به همراه‬ ‫پدرشــان «غفور» و مادربزرگ خود در دهه ‪ ۵۰‬خورشیدی‬ ‫نفس می کشــند! دنیای این کودکان دنیایی اســت پر از‬ ‫رویاهای زیبای کودکانه که قرار است رنگ حقیقت به خود‬ ‫بگیرد اما‪ ...‬فرزاد موتمن هم بالفاصله پس از حضور موفق‬ ‫«خداحافظی طوالنی» در جشنواره فیلم فجر سال گذشته‪،‬‬ ‫امسال هم با فیلمی به نام «اخرین بار کی سحر رو دیدی؟»‬ ‫در جشنواره حاضر خواهد بود‪ .‬فیلمی که فیلمنامه ان را امیر‬ ‫عربی نوشته و مضمونی اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫فیلمسازان جوان هم نقش پررنگی در این جشنواره‬ ‫دارند‪ ،‬فیلســمازانی که در فیلم های قبلی مورد توجه قرار‬ ‫گرفته اند‪ .‬مصطفی کیایی‪ ،‬کارگــردان فیلم های موفقی‬ ‫چون ضدگلولــه و خط ویژه‪ ،‬امســال فیلم «بارکــد» را در‬ ‫جشــنواره دارد‪ ،‬هومن ســیدی با فیلم «خشم و هیاهو» و‬ ‫مانی حقیقی» با «اژدها وارد می شود» در جشنواره حاضر‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫پرویز شــهبازی‪ ،‬کارگردان فیلم های موفق «نفس‬ ‫عمیق» و «دربند»‪ ،‬امسال با فیلم «ماالریا» در جشنواره‬ ‫حضور دارد‪ .‬این فیلم با بازی ساعد سهیلی‪ ،‬ساغر قناعت‪،‬‬ ‫اذرخش فراهانی‪ ،‬ازاده نامداری‪ ،‬علی استادی و سیامک‬ ‫ادیب‪ ،‬داستان دختر و پسری است که در تهران گردی های‬ ‫خود با شخصی برخورد می کنند که مشکلی دارد‪ .‬انها سعی‬ ‫می کنند راه حلی برای این مشکل پیدا کنند‪.‬‬ ‫بهروز شــعیبی‪ ،‬کارگــردان فیلم موفــق «دهلیز» و‬ ‫ســریال «پرده نشــین»‪ ،‬با اثری متفاوت به نام «سیانور»‬ ‫در سودای سیمرغ حاضر اســت‪ .‬قصه «سیانور» در دهه‬ ‫‪ 50‬می گذرد و محــور اصلی ان زندگی عاشــقانه یک زوج‬ ‫است که در ان دوره زمانی به تصویر کشیده می شود‪ .‬برزو‬ ‫نیک نژاد‪ ،‬کارگردان سریال «دردسرهای عظیم» هم که‬ ‫فیلم قبلی او «ناخواسته» هنوز به نمایش عمومی درنیامده‪،‬‬ ‫امسال با «زاپاس» در جشنواره حضور دارد‪.‬‬ ‫رضا درمیشــیان که فیلم قبلی او «عصبانی نیستم»‬ ‫در جشــنواره دو ســال گذشــته فیلم فجر با حاشــیه های‬ ‫فراوانی روبه رو شد‪ ،‬امســال در سودای سیمرغ‪ ،‬فیلمی به‬ ‫نام «النتوری» دارد‪ .‬تینا پاکروان هم امسال با فیلم «نیمه‬ ‫شــب اتفاق افتاد» امده‪ .‬محمدحســین فرحبخش هم از‬ ‫حاضران بخش مسابقه سینمای ایران است؛ فیلم «ابنبات‬ ‫چوبی» او با بازی رضا عطاران‪ ،‬از معدود فیلم های مفرح و‬ ‫کمدی جشنواره امسال است‪ .‬سیدجالل دهقانی اشکذری‬ ‫و ســازنده فیلم «خانــه ای کنــار ابرها» هم امســال فیلم‬ ‫«دلبری» را در جشنواره دارد و مهدی گلستانه هم با فیلم‬ ‫«نقطه کور» از جمله فیلمسازان حاضر در سودای سیمرغ‬ ‫اســت‪ .‬حضور ابراهیم ابراهیمیــان هم با فیلــم «عادت‬ ‫نمی کنیم» در جشــنواره امســال قطعی شــده و محسن‬ ‫عبدالوهاب هم با فیلم «به دنیا امدن» در این رویداد حاضر‬ ‫خواهد بود‪ .‬بهنام بهزادی که فیلم های موفق «تنها دوبار‬ ‫زندگی می کنیم» و «قاعده تصــادف» را در کارنامه دارد‪،‬‬ ‫امســال با «وارونگی» به فجر می رود و هاتف علیمردانی‬ ‫هم با «هفت ماهگی» با فیلمسازان دیگر رقابت می کند‪.‬‬ ‫سودای ســیمرغ بیش از اینکه با اسامی فیلمسازان‬ ‫راه یافته خبرساز شود‪ ،‬با غایبانش باعث شوک شده است‪.‬‬ ‫اصغر فرهادی هنوز مشــغول تصویربرداری «فروشنده»‬ ‫است و نتوانست به بخش مسابقه سینمای ایران راه یابد تا‬ ‫یکی از مهم ترین گزینه های رقابتی و بخت های ســیمرغ‬ ‫کنار برود‪ .‬رضا عطاران اگرچه به عنوان بازیگر در جشنواره‬ ‫حضور دارد‪ ،‬اما به عنوان فیلمساز نتوانست «دراکوال» را به‬ ‫جشنواره برساند‪ .‬حمید نعمت الله هم به دلیل تمام نشدن‬ ‫مراحل اماده ســازی «رگ خواب» از حضور در جشــنواره‬ ‫بازماند‪ .‬داریــوش مهرجویی هم نتوانســت «ســنتوری‪،‬‬ ‫مرد پاییزی» را به جشــنواره برســاند و «فــراری» علیرضا‬ ‫داوودنــژاد را هــم در بخش ســودای ســیمرغ نخواهیم‬ ‫دید‪.‬‬ ‫ابومریم‬ ‫خاطرات شهید سید حمید تقوی فرد‬ ‫انتشــارات نیلوفران به تازگی کتابی را با نام «ابومریم» درباره شهید سردار سید حمید‬ ‫تقوی فرد منتشــرکرد ه که زندگی و خاطرات این شهید مدافع حرم را در بر می گیرد‪ .‬مطالب‬ ‫این کتاب شامل خاطرات اطرافیان این شهید از وی است‪ ،‬اما بیشترین سهم این خاطرات‬ ‫متعلق به همسر این شهید است‪.‬‬ ‫شهید تقوی فرد از جمله رزمندگان و فرماندهان دوران دفاع مقدس بود که سال های‬ ‫اخیر به عنوان یکی از مدافعان حرم فعالیت داشــت و سال گذشــته حوالی شهر سامرا در‬ ‫درگیری با نیروهای تروریست داعش به شهادت رسید‪ .‬هفته گذشته اولین سالگرد شهادت‬ ‫این سردار اسالم بود که کتاب «ابومریم» به همین مناسبت به چاپ رسیده است‪.‬‬ ‫شــهید تقوی فرد محبوبیت خاصی بین مردم عراق داشت و امسال هم زائران اربعین‬ ‫حسینی‪ ،‬حدفاصل مابین شهر بصره تا کربال را با تصویر او تزئین کرده بودند‪ .‬معروفیت این‬ ‫شهید به «ابومریم» به دلیل این است که وی ســه دختر دارد که بزرگ ترین شان مریم نام‬ ‫دارد و بین اعراب مرسوم است که پدر را به نام بزرگ ترین فرزندش صدا می کنند‪ .‬البته شهید‬ ‫تقوی فرد از اهالی خوزستان ایران بود اما همان طور که اشاره شد‪ ،‬بین اعراب ایران و عراق‬ ‫محبوبیت زیادی داشت‪.‬‬ ‫با هماهنگی های انجام شده با مقامات فرهنگی عراق‪ ،‬قرار است نسخه عربی ان در‬ ‫عراق توزیع شود‪ .‬نسخه عربی این کتاب هم توسط انتشارات نیلوفران چاپ خواهد شد و در‬ ‫حال حاضر کار ترجمه ان انجام شده است‪.‬‬ ‫گفتمان داعش‬ ‫تبیین ذهنیت سیاسی سلفیت تکفیری‬ ‫کتاب «گفتمان داعش» به نویسندگی مهدی قاسمی ورجانی منتشر شد‪.‬این کتاب‬ ‫در سه بخش «کلیات»‪« ،‬ادبیات داعش و تحلیل گفتمان مربوطه» و «دکترین نظامی»‬ ‫در قالب ‪ 6‬فصل به مواردی همچون‪« :‬بررسی مدل تحلیل گفتمان»‪« ،‬تحوالت سیاسی‬ ‫– اجتماعی عراق و سوریه»‪« ،‬بررسی و تحلیل ماهیت تاریخچه و شکل گیری داعش»‪،‬‬ ‫«تحلیل متون انتقادی گروه داعش»‪« ،‬استراتژی ها‪ ،‬تاکتیک ها و دکترین نظامی داعش»‬ ‫و «جذب و اموزش نیرو ها و تجهیزات نظامی مورد استفاده داعش» می پردازد‪ .‬در بخشی‬ ‫از مقدمه کتاب می خوانیم‪« :‬گروه داعش در شهر ها و روستاهای مختلف سوریه و سپس‬ ‫عراق با حمایت های اشکار کشورهای غربی و هم پیمانان منطقه ای انان پیشروی می کند و‬ ‫افراد غیرنظامی متعددی در این حمالت جان می سپارند‪ .‬اقدامات تروریستی این گروه حین‬ ‫تهاجم به مناطق و در زمان تصرف شهر ها و روستا ها که به صورت بسیار شدید غیرانسانی‬ ‫و ناشی از افکار خاص این گروه است و همچنین حمایت های کشورهای غربی و برخی از‬ ‫کشورهای عرب منطقه و رژیم صهیونیستی از این اقدامات قابل تامل است‪ .‬عالوه بر این‬ ‫اقدامات عملی‪ ،‬صدور بیانیه های مختلف از طرف این گروه‪ ،‬انتشار ویدئوهای مختلف از‬ ‫جمله فیلم اعدام و قتل افراد در فضای مجازی اینترنــت همگی دارای پیام های مختلفی‬ ‫اســت که تبیین و تحلیل گفتمانی انها‪ ،‬می تواند در شــناخت اهداف اینده این گروه و به‬ ‫وجود اورندگان ان یعنی اینده پژوهی داعش و گروه هایی با این وصف و ماهیت بسیار مفید‬ ‫و موثر واقع شود‪».‬‬ ‫کمپ ایکس ری‬ ‫ی خارجی با بازی پیمان معادی‬ ‫اکران فیلم ‬ ‫شــورای صنفی نمایش‪ ،‬مجوز اکــران فیلم «کمپ‬ ‫ایکس ری» محصول امریکا با بازی پیمان معادی را صادر‬ ‫کرد‪ .‬این فیلم به کارگردانی پیتر ستلر که پیش از این تجربه‬ ‫موفقی در ســینماهای امریکا داشــته اســت‪ ،‬چندین ماه‬ ‫پیش پس از دوبله به زبان فارســی اماده اکران شــد که به‬ ‫ت نمایش فیلم های ایرانی‪ ،‬اکران ان به تعویق‬ ‫دلیل اولوی ‬ ‫افتاد‪.‬در فیلم دوبله شــده‪ ،‬عالوه بر پیمــان معادی‪ ،‬نگار‬ ‫جواهریان‪ ،‬امیــن قاضی‪ ،‬وحید رونقی و ســایر گویندگان‬ ‫ایرانی نیز صداپیشگی کرده اند‪.‬‬ ‫فیلم با صحنه هایی از وقایع یازدهم سپتامبر در مرکز‬ ‫تجارت جهانــی نیویورک اغاز می شــود و پــس از صحنه‬ ‫بازداشــت «علی» در المان به هشــت ســال بعــد و زمان‬ ‫ورود نگهبان تازه ای بــه نام «ایمی کول» به بازداشــتگاه‬ ‫گوانتانامو می رســد‪.‬ایمی کول ســرباز جوانی است که به‬ ‫ارتش می پیوندد تا با این کار از شهر کوچک خفقان اورش‬ ‫دور شود‪ ،‬اما متوجه می شود که قرار نیست به عراق اعزام‬ ‫شــود و در عوض ســر از گوانتانامو درمــی اورد‪ .‬او در انجا‬ ‫مورد اذیت و ازار مردان مافوقش قرار می گیرد ولی دوستی‬ ‫غیرمنتظــره ای را با مــرد جوانی تجربه می کند که هشــت‬ ‫سال است در این زندان به سر می برد‪ .‬کریستن استوارت‪،‬‬ ‫پیمان معادی و جان کرول لینــچ از بازیگران این فیلم که‬ ‫محصول سال ‪ ۲۰۱۴‬کشــور امریکاست‪ ،‬هستند‪«.‬کمپ‬ ‫ایکس ری» فیلم جذابی اســت؛ ریتم خوبــی دارد و وجه‬ ‫تازه ای از سیاســت امریکا در قبال زندانیــان گوانتانامو را‬ ‫به تصویر می کشــد‪ .‬اصال مفهومش نقد سیاست ایاالت‬ ‫متحده پس از حادثه ‪ 11‬سپتامبر اســت که رفتاری خشن‬ ‫در برابر مسلمانان پیش گرفتند‪ .‬فیلم در رسانه های امریکا‬ ‫به عنوان فیلمی ضد سیستم تعریف شده که برای نخستین‬ ‫بار واقعیت نابهنجار سیستم قضایی امریکا در گوانتانامو را‬ ‫یاداور شده است‪.‬‬ ‫پیمان معادی درباره اکران فیلم در ایران و دلیل دوبله‬ ‫ان گفته اســت‪« :‬این کار صرفا به دلیل احترام به مردم و‬ ‫تماشاچی ایرانی انجام شده تا فیلم را با بهترین کیفیت روی‬ ‫پرده سینما ببینند‪ .‬در ضمن بنا به درخواست های زیادی که‬ ‫از مردم عزیز داشــتیم و عدم عالقه انها به تماشای فیلم با‬ ‫زیرنویس‪ ،‬کمپ را به فارسی دوبله کردیم‪».‬‬ ‫ایــن بازیگر درباره حواشــی پیش امــده هم توضیح‬ ‫داد‪« :‬فیلم تغییر چندانی نداشته چون اگر این فیلم نیاز به‬ ‫ممیزی یا اصالحات بسیار داشت‪ ،‬من ان را بازی نمی کردم‬ ‫چرا کــه از روز اول قبول این کار‪ ،‬مهم تریــن هدفم اکران‬ ‫برای مردم سرزمین خودم بود‪».‬‬ ‫معادی پیش از این هــم درباره اینکه بــازی در فیلم‬ ‫موقعیت شغلی اش در ایران را به خطر نمی اندازد گفته بود‪:‬‬ ‫«من فیلمنامه را خوانده بودم و از نوع نگاه عوامل به سوژه‬ ‫هم با خبــر بودم‪.‬اتفاقا از ابتدای کار‪،‬بــازی در این فیلم را‬ ‫موقعیت خوبی برای ادامــه فعالیت های حرفه ای در ایران‬ ‫می دانستم‪ .‬من در حین فیلمبرداری هر فیلمی که خارج از‬ ‫ایران بازی می کنم‪ ،‬مدام به خودم می گویم که پروژه بعدی ‬ ‫را باید در ایران کار کنم‪ .‬من خط مشی مشخصی دارم که به‬ ‫مدیر برنامه هایم گفتم؛ ان هم اینکه در هیچ فیلم ضددولت‬ ‫و ملت ایران و مذهــب خودم بــازی نکنم‪،‬همچنین هرگز‬ ‫ی که رویه ای خالف اصول اخالقی داشــته باشد‪،‬‬ ‫در فیلم ‬ ‫شرکت نخواهم کرد‪».‬‬ ‫این فیلم از چهارشــنبه ‪ 16‬دی مــاه در پردیس های‬ ‫سینمایی کورش‪ ،‬زندگی‪ ،‬ملت و چارسو به نمایش در امد‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫دروغ های‬ ‫ذهن ما به‬ ‫روایت اشپیگل‬ ‫اشک های‬ ‫اوباما روی‬ ‫جلد خیلی‬ ‫از روزنامه ها‬ ‫رفت‬ ‫شماره اخر‬ ‫هفته نامه فیفا‬ ‫در سال ‪2015‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫درهمایش سراسری الزامات اقتصادمقاومتی ؛‬ ‫از بانک انصار به عنوان بانک پیشگام در اقتصادمقاومتی تقدیر شد‬ ‫همایش سراســری الزامات اقتصادمقاومتی برپایه‬ ‫اقتصاد دانش بنیان باتقدیر از بانک انصار به عنوان بانک‬ ‫پیشتاز در اقتصادمقاومتی با حضور نایب رئیس اول مجلس‬ ‫شورای اســامی‪ ،‬معاون علمی و فناوری رئیس جمهور‪،‬‬ ‫وزرای ارتباطات وفناوری اطالعات و نیرو‪ ،‬معاونان سازمان‬ ‫مدیریت و برنامه ریزی‪ ،‬شــهردار تهــران‪ ،‬دکترابراهیمی ‬ ‫مدیرعامل بانک انصار‪ ،‬اعضای هیات علمی دانشگاه های‬ ‫کشــور‪ ،‬جمع کثیری از کارافرینان‪ ،‬روســای شرکت ها و‬ ‫کارشناســان اقتصادی روز دوشــنبه چهاردهم دی ماه در‬ ‫مرکز همایش های بین المللی صداوســیما برگزارشــد‪ .‬به‬ ‫گــزارش اداره کل بازاریابــی و تبلیغــات‪ ،‬در این همایش‬ ‫حجت االســام ابوترابی فــرد نایب رئیــس اول مجلــس‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬دکتر سورنا ستاری معاون علمی وفناوری‬ ‫رئیس جمهــور‪ ،‬دکتــر واعظــی وزیــر ارتباطات وفناوری‬ ‫اطالعات‪ ،‬دکتر چیتچیان وزیرنیرو‪ ،‬فرشــاد مومنی عضو‬ ‫هیات علمی دانشــگاه عالمه طباطبایــی و دکتر قالیباف‬ ‫شــهردار تهران به ایراد ســخنرانی پرداخته و با اشــاره به‬ ‫ضعف هــا و قوت های داخلــی و اســتفاده از فرصت ها و‬ ‫کنترل تهدیدها بر لــزوم ایجاد و تقویت زیرســاخت های‬ ‫دانش بنیان اقتصاد مقاومتی تاکید کردند و پیشنهادهایی‬ ‫برای تحقق سیاست دانش بنیانی این اقتصاد ارائه دادند‪.‬‬ ‫دکتر ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل بانک انصــار به عنوان یکی از‬ ‫ســخنرانان اصلی در همایش به ایراد ســخن پرداخت و با‬ ‫ارائه وتحلیل طراحی مدل بانکداری مقاومتی‪ ،‬چگونگی‬ ‫پیشــتازی این بانک را در تبدیل شــدن به بانکی مقاومتی‬ ‫تشریح کرد‪.‬‬ ‫دکتر ابراهیمی مدیرعامل بانک انصار در ابتدا با اشاره‬ ‫به تشــکیل شــورای عالی اقتصادمقاومتی بانک انصار و‬ ‫اقدامات گســترده ان‪ ،‬معرفی شدن به عنوان شفاف ترین‬ ‫بانک در کسب وکار بانکداری کشور از سوی سازمان بورس و‬ ‫اوراق بهادار را یکی از دستاوردهای سیاستگذاری های این‬ ‫بانک در حوزه اقتصادمقاومتی دانســت‪ .‬مدیرعامل بانک‬ ‫انصار پس از ان به معرفی الگوی کســب وکار بانک انصار‬ ‫به عنوان یک بانک مقاوم پرداخت و گفتمان سازی مقاومتی‬ ‫در حوزه پولی و بانکی را یکی از وجوه مهم این الگو دانست‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬کاهش اسیب پذیری و بهبود روندهای‬ ‫مقاوم سازی‪ ،‬تنظیم سیاست های پولی‪ ،‬ارزی و اعتباری‪،‬‬ ‫نظــارت و پایداری بودجــه ای ثمره تصمیم گیــری بر پایه‬ ‫یافته های علمی دستاوردهای دیگر این الگوی کسب وکار‬ ‫مبتنی بر اقتصادمقاومتی است‪ ».‬دکتر ابراهیمی در ادامه‬ ‫به تشریح نحوه نیل به استحکام درونی و پشتیبانی مقاومتی‬ ‫در چارچوب اقتصادمقاومتی‪ ،‬مدیریت کنترل ریسک ها‪،‬‬ ‫ایجاد مدل و الگوهای عملــی و اجرایی در همه حوزه های‬ ‫بانکی و هماهنگی ســاختار مقاوم داخلی با ســاختارهای‬ ‫بین المللی و کســب رتبه اعتباری و مبادالت ارزی مطلوب‬ ‫پرداخت‪.‬‬ ‫مدیرعامل بانک انصار پــس از ان به تبیین اقدامات‬ ‫پویای بانک انصار مبتنی بر بانکــداری مقاومتی پرداخت‬ ‫و توســعه کارافرینــی‪ ،‬حمایــت از اقدامــات زیرســاختی‬ ‫کشــور و فرهنگ ســازی در ســطح ملی را الزمه موفقیت‬ ‫این مدل دانســت که از قابلیت باالی بهره بــرداری برای‬ ‫بانک های کشور برخوردار اســت‪ ».‬دکتر ابراهیمی رئیس‬ ‫شــورای عالــی اقتصادمقاومتی بانــک انصــار در پایان‪،‬‬ ‫ضمن بیــان مصادیقــی درخصوص اقدامــات عملی این‬ ‫بانک به شــرح قابلیت های مــدل بانکــداری مقاومتی در‬ ‫شــرایط بحران پرداخت و با تاکید بر اینکــه عقب ماندگی‬ ‫اقتصاد کشــور به مشــکل درونی تولید علــم و ناتوانی در‬ ‫بــه کارگیری عملــی دانــش مربوط اســت و نــه تحریم و‬ ‫فشــارهای اســتکباری‪ ،‬گفت‪« :‬تقویت زیرســاخت های‬ ‫تولید علم و دانش بنیان سازی اقتصاد کشور و از سوی دیگر‬ ‫توانمندسازی قشرهای محروم و کارافرینان و همه فعاالن‪،‬‬ ‫راهکار اساسی برون رفت کشور از شرایط نامساعد کنونی و‬ ‫تحقق اقتصاد مقاومتی است‪».‬‬ ‫گفت وگوی قائم مقام مدیرعامل بانک انصار با کارکنان و مشتریان؛‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫طرح گفت وگوی بی واسطه مدیران ارشد پایان یافت‬ ‫گفت وگــوی مســتقیم اقــای فروتــن‪ ،‬قائم مقــام‬ ‫مدیرعامل بانک انصار با مشتریان‪ ،‬مدیران و کارکنان که‬ ‫صبح چهارشــنبه ‪9‬دی در مرکز خدمات مشــتریان انجام‬ ‫شد‪ ،‬طرح گفت وگوی بی واسطه مدیران ارشد بانک انصار‬ ‫پایان یافت‪.‬‬ ‫ی و تبلیغات؛ اقای فروتن‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریاب ‬ ‫براساس زمانبندی از پیش اعالم شــده‪ ،‬روز چهار شنبه در‬ ‫مرکز خدمات مشــتریان حضوریافت و ضمن اگاه شــدن‬ ‫از دیــدگا ه تماس گیرندگان‪ ،‬نظرات و پیشــنهادهای انها‬ ‫را استماع کرده و به ســواالت انان درخصوص حوزه های‬ ‫اقتصاد کالن و تاثیر ان بر ســپرده ها و تسهیالت بانکی‪،‬‬ ‫صندوق های ســرمایه گذاری امید و امین انصار و ســایر‬ ‫موضوعات مبتال به پاسخ داد‪.‬‬ ‫همچنین موضوع بخشــی از تماس های مشتریان‬ ‫نیز تشــکر و قدردانی از خدمات ارائه شــده توســط بانک‬ ‫انصار بود‪.‬‬ ‫شایان ذکراست که طرح گفت وگوی تلفنی مشتریان‪،‬‬ ‫مدیران و کارکنان بانک انصار با مدیران ارشد تحت عنوان‬ ‫«گفت وگوی بی واسطه» از صبح چهارشنبه ‪13‬ابان در مرکز‬ ‫خدمات مشــتریان با گفت وگوی اقای سیدحمیدخالقی‪،‬‬ ‫مدیــرکل بازاریابــی و تبلیغات اغاز شــده و تــا ‪ 9‬دی ماه با‬ ‫گفت وگوی اقای فروتــن قائم مقام بانک انصــار به پایان‬ ‫رسید‪.‬‬ ‫استقبال مطلوب و شایسته مشتریان و کارکنان بانک‬ ‫از نکات برجســته و حائز اهمیت در اجرای این طرح بود‪.‬‬ ‫گفتنی است این طرح در سال گذشته نیز اجرا شده و با توجه‬ ‫به بازخورد های مثبت و اثربخش در سال جاری نیز بر اساس‬ ‫جدول زمانی مشخص و از پیش اعالم شده اجرا شد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫با حضور مدیرعامل بانک دی و دکتر عبده تبریزی‬ ‫دفتر مرکزی و اتاق معامالت کارگزاری بانک دی گشایش یافت‬ ‫دفتر مرکزی و اتاق معامــات کارگزاری بانک دی با‬ ‫حضور مدیرعامل بانک دی و دکتر عبده تبریزی گشایش‬ ‫یافت‪.‬‬ ‫به گــزارش اداره کل روابط عمومی بانــک دی‪ ،‬در‬ ‫مراسمی با حضور دکتر شــفیع زاده مدیرعامل بانک دی‪،‬‬ ‫دکتر حسین عبده تبریزی عضو شورای عالی بورس و مشاور‬ ‫وزیر راه و شهرسازی و حسینی مقدم معاون ناشران شرکت‬ ‫بورس اوراق بهادار تهران دفتر مرکزی کارگزاری بانک دی‬ ‫و اتاق معامالت ان گشایش یافت‪.‬‬ ‫کارگــزاری بانک دی کــه بیش از یک دهــه در بازار‬ ‫سرمایه سابقه دارد در برنامه بلند مدت خود تبدیل شدن به‬ ‫یک کارگزاری فول ســرویس را در نظر دارد‪ .‬این کارگزاری‬ ‫اکنون عــاوه بر ارائــه انواع خدمــات در بازار ســرمایه‪،‬‬ ‫دارای یکی از پربازده ترین صندوق های سرمایه گذاری با‬ ‫عنوان ارزش افرینان است‪ .‬از جمله حضورهای فعال این‬ ‫کارگزاری می توان به فعالیت در تاالر بورس اوراق بهادار‪،‬‬ ‫فرابورس‪ ،‬رینگ محصوالت فلزی‪ ،‬تاالر فراورده های نفت‬ ‫و پتروشیمی اشاره کرد‪.‬‬ ‫همچنین دارای انواع مجوزها از جمله سبدگردانی‪،‬‬ ‫مشــاور پذیرش در بورس اوراق بهادار یا فرابورس‪ ،‬مشاور‬ ‫پذیــرش در بورس کاال‪ ،‬مشــاور عرضــه اوراق بهــادار و‬ ‫صندوق سرمایه گذاری است‪ .‬شرکت کارگزارى بانک دى‬ ‫(سهامى خاص) در مرداد ماه ‪ 1379‬با نام شرکت کارگزارى‬ ‫سهم اندیش به ثبت رسید و ســپس از فروردین سال ‪ 91‬با‬ ‫دریافت اجازه انتقال مالکیت و پس از انتقال سهام شرکت‬ ‫کارگزارى ســهم اندیش به بانک دى با نام کارگزارى بانک‬ ‫دى فعالیت مى کند‪.‬‬ ‫سرمایه ثبت شده و پرداخت شــده شرکت ‪ 30‬میلیارد‬ ‫ریال است‪ .‬در مراسم افتتاحیه دفتر مرکزی کارگزاری بانک‬ ‫دی‪ ،‬عالوه بر فالح مدیرعامل و مدیران کارگزاری‪ ،‬دکتر‬ ‫مورج عضو هیات مدیره و برخی از معاونان و مدیران بانک‬ ‫دی‪ ،‬بختیاری مدیرعامل شرکت بیمه دی‪ ،‬معاونان سازمان‬ ‫و شرکت بورس و فعاالن بازار سرمایه حضور داشتند‪.‬‬ ‫دکترشفیع زاده‪:‬‬ ‫تولید ابزارهای جدید بانکی با‬ ‫بهره گیری از نخبگان‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫بازار‬ ‫دفتر مرکــزی و اتاق معامالت کارگــزاری بانک دی‬ ‫با حضور مدیرعامل بانک دی گشــایش یافت‪ .‬به گزارش‬ ‫اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬دکتر احمد شــفیع زاده‬ ‫ـ مدیرعامل بانک دی ـ در این مراســم با ابراز خشنودی از‬ ‫گســترش فعالیت کارگزاری بانک دی و تاثیر ان در بورس‬ ‫گفت‪« :‬معتقدم یکی از دالیل موفقیت بازار ســرمایه طی‬ ‫یک دهه گذشــته و تبدیل شــدن ان به یکــی از بازارهای‬ ‫اصلی کشور رویکرد نخبه گرایی مدیران ان بوده است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬نخبه گرایی در این بــازار باعث افزایش تولید‬ ‫ابزارهای جدید مالی و توسعه ظرفیت های مغفولی بود که‬ ‫اقتصاد کشور به انها نیاز داشت‪ .‬امروز بنیانی که گذاشته‬ ‫به خوبی در حال توسعه اســت و روند رو به رشد ان حتی به‬ ‫کمک بازار پول نیز امده است‪».‬شــفیع زاده با بیان اینکه‬ ‫طی یک دهه گذشــته ما هم در نظام بانکی تالش کردیم‬ ‫که جذب نخبــگان را در اولویــت کاری خود قــرار دهیم‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬حضور نخبگان در سیستم های اقتصادی‬ ‫به ویژه نظام بانکی به تولیــد ابزارهای جدید کمک خواهد‬ ‫کرد‪ .‬در همین راستا تالش کردیم در حمایت از بنگاه های‬ ‫اقتصادی اقدامات موثر انجام دهیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با اشاره به اینکه در برخی کشورها‬ ‫از ابزارهای نوین پولی بــه خوبی اســتفاده می کنند‪ ،‬ابراز‬ ‫امیدواری کرد کــه بانک دی نیز با پشــتوانه جوانان نخبه‬ ‫خود نقش موثرتری در اقتصاد کشور ایفا کند‪ .‬وی با اشاره‬ ‫به توسعه فعالیت کارگزاری بانک دی طی سال های اخیر‪،‬‬ ‫تاکید کرد‪« :‬کارگزاری بانک دی نســبت به سال های قبل‬ ‫روند رو به رشد مناسبی داشته و با بهره گیری از جوانان خالق‬ ‫می تواند با نواوری از فعاالن اقتصادی کشور حمایت کند‪».‬‬ ‫همچنین در مراســمی با حضور دکتر شفیع زاده مدیرعامل‬ ‫بانک دی‪ ،‬دکتر حســین عبده تبریزی عضو شــورای عالی‬ ‫بورس و مشاور وزیر راه و شهرسازی و حسینی مقدم معاون‬ ‫ناشــران شــرکت بورس اوراق بهادار تهــران‪ ،‬دکتر مورج‬ ‫عضو هیات مدیره و برخی از معاونان و مدیران بانک دی‪،‬‬ ‫بختیاری مدیرعامل شــرکت بیمه دی‪ ،‬معاونان سازمان و‬ ‫شــرکت بورس و فعاالن بازار ســرمایه و فالح مدیرعامل و‬ ‫مدیران کارگزاری‪ ،‬دفتر مرکزی کارگزاری بانک دی و اتاق‬ ‫معامالت ان گشایش یافت‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫پگاه؛ مجوز صادرات لبنیات به روسیه را دریافت کرد‬ ‫به گزارش روابط عمومی صنایع شــیر ایران(پگاه)؛‬ ‫پگاه مجوز صــادرات لبنیــات را به روســیه دریافت کرد‪.‬‬ ‫مدیرعامل شــرکت صنایع شــیر ایران از موفقیت شرکت‬ ‫متبوعش برای صــادرات محصوالت لبنی به روســیه خبر‬ ‫داد و گفت‪« :‬اولین محموله محصوالت لبنی این شرکت‬ ‫‪ 30‬دی ماه به روسیه صادر خواهد شد‪ ».‬علی رومی در این‬ ‫خصوص بیان داشت‪« :‬چهار شرکت پگاه فارس‪ ،‬تهران‪،‬‬ ‫گلپایگان و اصفهان پس از ممیزی های انجام شده توسط‬ ‫بازرسین سازمان دامپزشکی ایران و روسیه و با تائید کیفی‬ ‫و فرایندهای تولیدی پگاه موفق به اخذ کد‪ IR‬و مجوز صدور‬ ‫محصوالت تولیدی خود به روسیه شــده است و عالوه بر‬ ‫این‪ ،‬ممیزی چهار شرکت تولیدی دیگر پگاه نیز انجام و در‬ ‫حال طی مراحل الزم برای صدور مجوز هستند‪ ».‬وی در‬ ‫ادامه افزود‪« :‬فرایند دریافت مجوز از یک سال پیش اغاز‬ ‫شده و از ‪ 30‬دی ماه صدور محصوالت پودری‪ ،‬انواع پنیر و‬ ‫برخی محصوالت استریل شــده به روسیه اغاز می شود‪».‬‬ ‫مدیرعامــل واحد صادر کننده نمونه کشــوری دربــاره بازار‬ ‫روســیه گفت‪« :‬بازار روسیه بازار بزرگی اســت و باتوجه به‬ ‫تحریم های اروپا علیه این کشور و کم شدن تجارت انان با‬ ‫ترکیه فرصت مغتنمی در اختیار تولید کننده های ایرانی قرار‬ ‫گرفته که صــادرات خود به این کشــور را افزایش دهند‪».‬‬ ‫رومی ادامه داد‪« :‬تا کنون باتوجه به حضور محصوالت پگاه‬ ‫در نمایشگاه ها‪ ،‬همایش ها و پنل های روسیه‪ ،‬محصوالت‬ ‫لبنی این شرکت در این کشور محبوبیت الزم را به دست اورده‬ ‫است‪ ».‬گفتنی است؛ علی رومی از زحمات و پیگیری های‬ ‫مجدانه وزیر جهاد کشاورزی و مسئوالن سازمان دامپزشکی‬ ‫کشور و سفارت جمهوری اسالمی ایران در روسیه که نقش‬ ‫تعیین کننده ای در صدور این مجوز داشتند‪ ،‬قدردانی کرد‪.‬‬ ‫پانزدهمین همایش سراسری هم اندیشی معاونین و مدیران‬ ‫موسسه اعتباری کوثر برگزار شد‬ ‫پانزدهمین هم اندیشــی معاونین و مدیران موسسه‬ ‫اعتباری کوثر ‪ 16‬دی ماه با حضــور مدیرعامل‪ ،‬معاونین و‬ ‫مدیران حوزه مرکزی‪ ،‬مدیران اســتان ها‪ ،‬مدیران شــعب‬ ‫مستقل و کارشناسان در ســالن اجتماعات موسسه برگزار‬ ‫شــد‪ .‬به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر‪،‬‬ ‫بررسی عملکرد سال جاری معاونت حسابرسی و بازرسی‪،‬‬ ‫مدیریت مبــارزه با پولشــویی‪ ،‬مدیریت ریســک و اعالم‬ ‫طرح هــای دردســت اقــدام معاونت هــا و مدیریت های‬ ‫مذکور از جمله محورهای مورد بررسی در این هم اندیشی‬ ‫سراســری اســت‪ .‬از مهمترین برنامه هــای پانزدهمین‬ ‫هم اندیشی سراسری معاونین و مدیران موسسه اعتباری‬ ‫کوثر‪ ،‬ســخنرانی دکتر رضایی مدیرعامل موسسه و بیان‬ ‫تدابیر کالن توســط ایشــان خواهد بود‪ .‬قابل ذکر است‬ ‫عالوه بر معاونین‪ ،‬مدیران حوزه مرکزی‪ ،‬مدیران استان ها‬ ‫و کارشناســان‪ ،‬روحانیت معزز نیز در این همایش حضور‬ ‫خواهند داشت‪.‬‬ ‫ما می توانیم‬ ‫باید به خودکفایی برسیم‬ ‫سینا ضرغام‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪295‬‬ ‫مدیرعامل فوالد اریا‬ ‫در عصر ارتباطات امروزی دیگر نیازی به ذکر ادرس یا‬ ‫شماره تماس با تولیدکنندگان فوالد و اهن احساس نمی شود‬ ‫ولی معرفی و ســتایش از تولیدات داخلــی امری ضروری‬ ‫است‪ .‬ما باید اقرار کنیم به کمیت و کیفیت تولیدات داخلی‬ ‫اهن االت و فوالد کشور‪ ،‬چرا که در تولید ورق های کم کربن‬ ‫و فوالدهای صنعتی سختی شونده سطحی ما به همسایگان‬ ‫و نامداران صنعت فوالد (در منطقه) نزدیک شده ایم و حتی‬ ‫در بعضی از موارد از انها پیشی گرفته ایم‪ .‬قابل ذکر است که‬ ‫ایران عزیزمان در تولید بدنه خودرو و در ساخت پل و برج ها‬ ‫از خودکفایی و تولیدات خود بهره می برد اما شرایط ناصحیح‬ ‫و غلط تحمیلی بر صنعت ما باعث شــده کــه ارتقایکیفیت‬ ‫و کمیت اهن االت ما تحت تاثیــر واردات بی رویه صنعتی‬ ‫قرار گیرد این در حالی است که در صورت حمایت‪ ،‬بهترین‬ ‫تیر اهن و ورق های روغنی و الیــاژی حداقل در منطقه در‬ ‫اختیار کشور عزیزمان اســت‪ .‬در اوایل دهه هفتاد بود که‬ ‫بهترین و بنام ترین تولید کننده فوالد دنیا به نام بهلر شرکتی را‬ ‫تحت لیسانس خود در ایران افتتاح کرد‪ ،‬این شرکت با توان‬ ‫و ظرفیتی باال تولیدات خود را اغاز کرد؛ شرکتی به نام فوالد‬ ‫الیاژی ایران واقع در یزد‪.‬‬ ‫ایــن شــرکت دارای بهترین خطــوط تولید نــورد و‬ ‫پیشرفته ترین صنایع الکترونیک است و با در اخیار داشتن‬ ‫رباطهــای کنترلی و کوره های پر ظرفیــت و خطوط کنترل‬ ‫به روز شده توان و قدرت صنعت را در کشور ارتقای بی بدیل‬ ‫داده است‪ .‬به صراحت کامل و قاطعانه می توان گفت که‬ ‫اگر حمایت های الزم و نگرشی کار ســاز از این شرکت ها و‬ ‫این گونه تولیدات صورت پذیرد‪ ،‬ما می توانیم در هشت الی‬ ‫‪ 10‬سال اینده به خود کفایی کامل در تولیدات ساختمانی‬ ‫و فوالدهای کم الیاژ برســیم‪ .‬متاســفانه امروزه ثابت شده‬ ‫که معضل مارک‪ ،‬برند و اسم در اهن االت هم رخنه کرده‪.‬‬ ‫نام های تجاری و پر اوازه در ذهن مصرف کنندگان جاخوش‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫این در حالی است که اگر متولیان و مسئوالن امر فقط‬ ‫کمی توجه و ســرمایه گذاری الزم را در این بخش داشــته‬ ‫باشــند ما می توانیم به عنوان صادرکننده در منطقه مشهور‬ ‫ویا حداقل در مصرف داخلی به خود کفایی برســیم‪ .‬ایران‬ ‫به داشتن مخازن و معادن فلزات به صورت غنی و با کیفیت‬ ‫در جهان مقبول و مشهور است ولی متاسفانه اینک فقط از‬ ‫یک پنجم ان هم به صورت حداکثر از مخازن و ظرفیت های‬ ‫داخلی برای تولیدات اهنی در حال استفاده هستیم‪ ،‬معادنی‬ ‫همچون اهن‪ ،‬مس‪ ،‬قلع‪ ،‬نیکل و منگنز و‪...‬‬ ‫ایا این انصاف است که این ثروت های عظیم داخلی‬ ‫را نادیده بگیریم و سرمایه کشور را صرف و خرج جریان های‬ ‫درجه دو کنیم‪ .‬ایا واقعا کشــورهایی مانند هند و پاکستان‬ ‫باید در صنعت اهن االت یعنــی صنعت پایه در مقابل ایران‬ ‫عرض اندام کنند؟ و صد البته که از ماست که بر ماست‪...‬‬ ‫البته که ما می توانیم‪.‬‬

آخرین شماره های روزنامه صمت

روزنامه صمت 1848

روزنامه صمت 1848

شماره : 1848
تاریخ : 1400/05/05
روزنامه صمت 1843

روزنامه صمت 1843

شماره : 1843
تاریخ : 1400/04/29
روزنامه صمت 1841

روزنامه صمت 1841

شماره : 1841
تاریخ : 1400/04/26
روزنامه صمت 1840

روزنامه صمت 1840

شماره : 1840
تاریخ : 1400/04/23
روزنامه صمت 1836

روزنامه صمت 1836

شماره : 1836
تاریخ : 1400/04/19
روزنامه صمت 1655

روزنامه صمت 1655

شماره : 1655
تاریخ : 1399/08/21
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!