روزنامه صمت شماره 10
روزنامه صمت شماره 10
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
کرباسیان خبر داد:
پرونده «الومینیوم المهدی»
روی میز «بازرسی»
چهارشنبه
22مردادماه 1393
16شوال 1435
13اگوست 2014
سال هفتم دوره جدید شماره 10پیاپی 32 1328صفحه قیمت 1000 :تومان
حذف ثبت سفارش
تا پایان سال
10
سقف تسهیالت صندوق پس انداز مسکن
حداکثر ۶۰میلیون تومان شد
خانه اولی ها در اولویت
24
اژیر قرمز قطع بی رویه
درختان بلوط
مرکز پژوهش های مجلس:
ایران کد و شبنم بازنمی گردند
14
امکان رانت خواری
در صنعت نفت وجود ندارد
3
وزی��ر نفت با اعالم اینک��ه دوران خوردن ها و بردن ها تمام
ش��ده ،از افزای��ش ۵میلیارد دالری درام��د نفتی دولت در
س��ال جاری خب��ر داد و گفت :برای خارج ش��دن از رکود
اقتص��ادی ،نخس��ت باید از رک��ود نفتی خارج ش��ویم و
برنامه های امروز ما به مس��ائلی توجه دارد
که امسال و س��ال اینده را تحت تاثیر
قرار خواهد داد.
4
زارعیان مدیرکل روابط عمومی وزارت ارتباطات:
19
خطر ایجاد محدودیت
بیشتر مالی برای تولید
رضا رحمانی
رئیس کمیسیون صنایع و معادن
7
وزیر نفت در برنامه پایش
قانون منع استفاده از ماهواره
اثر خود را از دست داده است
4سال توقف
در حوزه ارتباطی کشور
11
وزیر صنعت ،معدن و تجارت خبر داد:
چرا باید از صنعت خودروسازی
حمایتکرد؟
www.smtonline.ir
www.smtnews.ir -
رییس هیات عامل ایمیدرو از بررس��ی اسناد ماجرای الومینیوم توسط تیمی از ایمیدرو خبر داد.
مهدی کرباس��یان درباره ایرادات وارده به واگذاری الومینیوم المهدی گفت :س��ازمان بازرس��ی کل
کشور به مسئله الومینیوم المهدی ورود پیدا کرده و اسناد و مدارک در اختیار انان قرار گرفته و ما
متتظر نتیجه بررس��ی های انان هستیم .اما اگر در نظرهای انان بحث های مدیریتی هم باشد ،به طور
قطع تصمیمات الزم را می گیریم و تغییراتی را که در بیشتر واحدهای صنعتی اعمال کردیم در مورد
این واحد هم اعمال خواهیم کرد.
9
تولید 25درصد از اهن
اسفنجی جهان در ایران
6
قوانین مالیاتی
باید بازبینی شوند
دکتر سید تقی نعیمی
استاد دانشگاه وکارشناس اقتصادی
بهاراقتصادی در راه است
قوانین مان اقتصاد را به
زیر زمین سوق می دهد
سیدکمیل طیبی
22
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
محمدحسین برخوردار
5
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران
2
تجارتی که ایران
از ان سهمی ندارد
نجف اصغری
کارشناس بازار قهوه ایران
25
دیدگاه روزنامه
رییس جمهوری تنها رسانه
موثر دولت
س��خنان صریح رییس جمه��ور روحانی واکنش
مخالف��ان را برانگیخ��ت ،فارغ از اینکه با س��خنان
رییس جمهور مخالف باش��یم یا موافق ،نمی توانیم
از ن��وع مقابله ای��ن مخالفان ابراز تعج��ب نکنیم،
انها ب��ه صراحت می پندارند ادبی��ات تند و تیز در
انحصار انهاس��ت ،انها با خیال راح��ت و بی واهمه
هر چه دل تنگ شان می خواهد می گویند ،دیگران
را به رانت خواری و خیلی صفات ناپسند دیگر متهم
می کنن��د ولی تحمل کوچک تری��ن نقد بی پرده را
ندارند.
انها وقتی با زب��ان برهنه تر احمدی ن��ژاد روبه رو
ش��دند ،بازی را واگذار کردند ولی در مقابل با زبان
مالی��م و مودبان��ه میدان را ب��دون رقیب می بینند
و به ج��ای عقب رفتن مدام جلوت��ر می ایند .دولت
روحانی در س��ال گذش��ته صبورانه با این منتقدان
روبه رو شد ولی به تدریج به این باور رسیده است که
سکوت بیشتر باعث اختالل در عملکردش می شود
تا جامعه را ارام تر سازد.
ماج��را را می ش��ود از زاوی��ه دیگ��ری رصد کرد
متاسفانه تیم رسانه ای دولت هنوز نتوانسته است به
خود انسجام الزم را بدهد و با جدیت و با فرایندی
یکنواخت دولت را زیر پوش��ش حمایتی خود قرار
ده��د تا نیاز نباش��د ک��ه روحانی نی��ازی نبیند به
تنهایی دفاع از عملکرد دولت اش را بر عهده بگیرد،
همین اتفاق در دولت قبلی هم افتاد و احمدی نژاد
تنها رسانه موثر دولت اش بود.
موضوع دیگر ان اس��ت که به دلیل ضعف تاریخی
احزاب به جای انکه کش��ور وارد جدال هایی بر سر
برنامه ها و رویکردها ش��ود ،درگیری روی مواضعی
رخ می ده��د ک��ه تمام��ی امنیت مل��ی در گروی
وحدت همه جناح هاس��ت .مذاکرات هس��ته ای اگر
مناف��ع کش��ور را تضمین کند می تواند با مس��اعد
کردن فض��ای بین المللی اقتصاد را از رکود خارج و
زمینه رفاهی را برای مردم فراهم کند که سال های
طوالنی اس��ت که چش��م انتظارش هس��تند ولی
رانت خواران از امدن ان روز می هراسند.
خبر
عضویت 2نماینده در کمیته
حمایت از مردم فلسطین
ایرن�ا -ناصر س��ودانی و مجتبی رحماندوس��ت
نمایندگان مردم اهواز و تهران در مجلس ش��ورای
اس�لامی به عضوی��ت کمیت��ه اج��را و پیگیری و
هماهنگ��ی الزم جهت حمایت از انقالب اس�لامی
مردم فلسطین انتخاب شدند.
نمایندگان مجلس ش��ورای اس�لامی دیروز ناصر
س��ودانی را با 118رای و مجتبی رحماندوس��ت را
ب��ا 80رای به عضویت در کمیته حمایت از انقالب
اسالمی مردم فلسطین انتخاب کردند.
مجموع ارای اخذ ش��ده برای انتخاب این 2نفر
140رای بود.
کمیته حمایت از انقالب اسالمی مردم فلسطین
به منظ��ور اج��را ،پیگی��ری و هماهنگی های الزم
مرک��ب از نماین��دگان تام االختی��ار وزارت ام��ور
خارج��ه ،وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی ،بنیاد
ش��هید ،فرمانده کل س��پاه ،وزارت اطالعات ،بنیاد
جانبازان ،هالل احمر 2 ،نف��ر از نمایندگان مجلس
ش��ورای اس�لامی زی��ر نظ��ر رییس جمه��ور و یا
نماینده ایشان تشکیل ش��ده است .این کمیته هر
6م��اه اقدامات انجام ش��ده را به مجلس ش��ورای
اسالمی گزارش می کند.
اعضای شورای انتقال پایتخت
انتخاب شدند
ایس�نا :نمایندگان مجلس ش��ورای اسالمی در
جریان رس��یدگی به ط��رح امکان س��نجی انتقال
پایتخت سیاس��ی و اداری کش��ور و س��اماندهی و
تمرکززدایی از تهران ،اعضای ش��ورای س��اماندهی
پایتخت را مش��خص کردند .بر اساس این انتخاب،
رییس جمهور یا معاون اول وی به عنوان رییس شورا،
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور،
وزیر راه و شهرسازی به عنوان دبیر شورا ،وزیر کشور،
وزیر اطالع��ات ،وزیر نیرو ،رییس س��ازمان میراث
فرهنگی ،رییس س��ازمان حفاظت محیط زیس��ت،
رییس ش��ورای اسالمی شهر تهران ،شهردار تهران،
رییس س��تاد کل نیروهای مسلح 2 ،نفر از اعضای
کمیس��یون شوراها و امور داخلی کش��ور 1 ،نفر از
اعضای کمیس��یون امنیت ملی و سیاست خارجی
و 1نف��ر از اعضای کمیس��یون عم��ران به انتخاب
مجلس به عنوان ناظر از اعضای ش��ورای ساماندهی
پایتخت خواهند بود .این مصوبه مجلس از مجموع
227نماین��ده حاضر ب��ا 155رای موافق12 ،رای
مخالف و 10رای ممتنع به تصویب مجلس شورای
اس�لامی رس��ید .همچنین در ماده دیگری از این
طرح ،مجلس شورای اس�لامی ،شورای ساماندهی
پایتخ��ت را موظ��ف کرد حداکثر ظرف 2س��ال از
تاریخ الزم االجرا شدن این قانون نتایج تحقیقات و
مطالعات خ��ود را در جهت اجرای موارد مذکور در
ماده یک این طرح تهیه و به دولت ارائه کند.
2
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
خبر داخلی
public@smtnews.ir
حسن روحانی در همایش «تبیین سیاست های اقتصادی دولت برای خروج از رکود»:
فرصت غرب در مذاکرات بی انتها نیست
گ�روه اینه خبر :حس��ن روحانی صبح دیروز در
همایش «تبیین سیاس��ت های اقتصادی دولت برای
خروج از رکود» راهکارهای دولت برای خروج کشور
از رکود را تشریح کرد.
رئیس جمه��وری در این همایش ب��ا بیان اینکه به
استثنای س��ال های اولیه انقالب هیچ زمانی شرایط
سال های 91و 92را نداشتیم ،گفت :دولت سالیانه
برای صرفه جویی ،مهار اب و اس��تفاده بهتر از منابع
اب 2 ،میلیارد دالر هزینه خواهد کرد.
وی با اش��اره به مشکالت سال های گذشته کشور
یاداور ش��د :ما برای حل هم��ه معضالت در 11ماه
برنامه ریزی و ش��روع به عملیات کردیم که برخی از
برنامه ها زمان بر است.
رئی��س جمه��ور با تاکید ب��ر اینکه م��ا انچه فکر
می کردی��م ب��رای محی��ط زیس��ت ض��رورت دارد،
عملیات��ی ک��رده و ادام��ه می دهیم ،گفت :از ش��ما
خواه��ش می کنم هر موردی که به محیط زیس��ت
مربوط می شود را به عنوان اولویت در سرمایه گذاری
قرار دهید و دولت نی��ز در این زمینه از کارافرینان
حمایت خواهد کرد.
وی اف��زود :در بحث س�لامت دیدیم ک��ه مردم با
معض��ل بزرگی مواجه هس��تند و باید همه پس انداز
زندگی ش��ان را به خاطر یک عمل جراحی پرداخت
کنن��د؛ بنابرای��ن چاره اندیش��ی کردی��م .این دولت
افتخ��ار دارد که در بحث س�لامت قدم های مهمی
برداشته است.
روحانی خاطرنش��ان ک��رد :امروز کس��انی که در
بیمارس��تان های دولتی بستری می شوند در شهرها
تنه��ا 7/5درصد مخارج بیم��ار را پرداخت می کنند
و در روس��تا این رقم 5درصد است .این قدم بسیار
مهم است و ما مصمم هستیم این راه را ادامه دهیم
و اعتبارات ان را برای امس��ال و س��ال اینده تامین
کنیم.
رئیس جمهور یاداور ش��د :در میان ده ها مش��کل
ب��زرگ پیش روی ما در سیاس��ت خارجی و اقتصاد،
احساس دیگری برای برنامه ریزان ما وجود داشت و
بسیاری از صاحب نظران مشکالت سیاست خارجی
و اقتص��اد را تاثیرگذار و در س��ایر بحث ها و زندگی
مردم می دیدند.
روحان��ی ادامه داد :بنده ب��ه عنوان رییس جمهور
هفته ای نبود که جلس��ه ای راجع به این مسائل مهم
نداش��ته باشم .البته سیاست خارجی دنیای وسیعی
دارد و اقتصاد دنیای وسیع تر .اما مسائل کالن در این
2بخش را بنده مس��تقیما نظارت و اداره جلساتش
را بر عهده گرفتم .رئیس جمهور با اشاره به اینکه ما
در خصوص تحریم ها قدم های بزرگی برداش��ته ایم،
گف��ت :ما تحریم را تضعی��ف و پایه های ان را لرزان
کرده ای��م و م��ا امروز در هر ش��رایط و موقعیتی که
قرار بگیریم ،باید بدانیم که ش��رایط تحریم هیچ گاه
به وضع گذش��ته باز نمی گ��ردد .روحانی با تاکید بر
اینکه ما در مذاکرات هسته ای بسیار جدی و مصمم
هس��تیم ،گفت :در عین حال غربی ها باید بدانند که
فرصتی که ملت ایران در اختیار انها گذاشته است،
بی انتها نیس��ت .برنامه اقتصادی ما بر مبنای شرایط
فعلی تنظیم شده است ،اما در عین حال چون توافق
به نفع همه و همچنین تحریم به ضرر همه اس��ت،
معتقدیم که به یک معنا به نتیجه رسیدن مذاکرات
به ثبات و امنیت کل منطقه کمک خواهد کرد.
وی با اش��اره به اینکه اراده م��ا در بحث مذاکرات
هسته ای بس��یار جدی اس��ت ،گفت :امیدواریم که
طرف مقابل نیز اراده جدی داشته باشد و بتوانیم در
زمان مقرر مسائل را به حل و فصل نهایی برسانیم.
طرح استیضاح وزیر علوم با 51امضا
اعالم وصول شد
گروه اینه خبر :نمایندگان مجلس ش��ورای اس�لامی روز گذشته با
امضای نامه ای تقاضای اس��تیضاح وزیر علوم را به هیات رئیس��ه مجلس
ارائه کردند که از سوی حسین سبحانی نیا قرائت شد .این نامه به امضای
51نفر از نمایندگان مجلس رسید.
در بخش��ی از متن این استیضاح خطاب به هیات رئیسه مجلس امده
اس��ت « :جناب اقای فرجی دانا وزیر محترم عل��و م ،تحقیقات و فناوری
خالف مصالح کش��ور و انتخاب رویه ای اس��ت که مانع رشد تولید علم و
در عوض قرار دادن دانش��گاه ها در راس��تای تندروی و افراط است که با
ش��عارهای دولت یازدهم هم تع��ارض دارد و حاصلی جز عقب افتادگی
علمی کش��ور و بی ثباتی در حوزه علم و فن��اوری و ایجاد زمینه تنش و
التهاب افرینی در جامعه نخواهد داشت».
نکت��ه قابل توجه اینکه یک��ی از دالیل اس��تیضاح در این نامه «عدم
پذیرش و س��رگردانی پذیرفته ش��دگان قانونی بورس��یه های تحصیالت
تکمیلی» عنوان ش��ده اس��ت .اما جالب اس��ت نگاهی به امضاکنندگان
اس��تیضاح و خاستگاه سیاسی انها داشته باشیم .اکثر امضاکنندگان این
اس��تیضاح از حامیان دولت گذشته و منتسب به جبهه پایداری هستند.
در میان انها افرادی هستند که خودشان در استفاده از بورسیه های دولت
گذش��ته ذی نفع بودند و حاال از اینکه دولت یازدهم با اس��تناد به قانون،
مانع برخی روندهای غیرقانونی شده است ،احساس خطر می کنند.
که مش��کل حدود هزار نفر انها تا کنون برطرف نشده و درمسیر برطرف
شدن هم قرار نگرفته و همچنان ابهام درمورد انها وجود دارد.
رئیس مرکز جذب اعضای هیات علمی وزارت علوم ادامه داد :مش��کل
70الی 80نفر غیر قابل حل اس��ت ،زیرا اظهاراتی کردند که با مدارک
انه��ا مطابق��ت ندارد ،اما ان زمان بنا بر این ش��ده بود ک��ه این افراد به
سرعت بورس شوند و در بعضی موارد به محض بورس کردن فرد هزینه
بورس��یه که 30الی 40میلیون تومان بود به حس��اب دانش��گاه مربوط
واریز شده است.
رض��وان طلب با بیان اینکه بنا بر این اس��ت که ب��ه منافع ملی ضربه
وارد نش��ود ،اظهار کرد :برخی افراد هس��تند که مدارک خود را با معدل
پایین اخذ کرده اند و این اصال قابل توجیه نیست البته اقای وزیر دستور
دادند تحصیل این افراد به هیچ وجه متوقف نشده و سعی می شود افراد
تحصی��ل خود را به طرق مختلف ادامه دهند .یعنی برخی ملزم ش��دند
هزینه تحصیل را خودشان پرداخت کنند.
رئی��س مرکز ج��ذب اعضای هیات علمی وزارت عل��وم گفت :از طرف
دیگر از انجایی که امکان ماندگاری افرادی که به خارج از کش��ور بورس
شدند ،در ان کشورها وجود دارد ،تحمیلی وارد نخواهد شد و اگر امکان
تایید صالحیت پرونده هایی که نزد ما اورده می شود وجود داشته باشد،
انها را توجیه خواهیم کرد.
رئیس مرکز جذب اعضای هیات علمی وزارت علوم امار بورس��یه های
غیرقانون��ی دولت گذش��ته را 3702نف��ر بیان کرد ک��ه پرونده 1080
نفرشان همچنان در ابهام است.
محمدرضا رضوان طلب در گفت وگو با ایس��نا ،در مورد بورس��یه های
غیرقانونی اظهار کرد :بخش��ی از مش��کالت این بورسیه ها ،این است که
طبق مقررات باید قبل از جایابی و شروع تحصیل ،از مرکز جذب اعضای
هیات علمی هم درخواست تایید صالحیت عمومی شود که این قانون در
بس��یاری از موارد رعایت نشده است .وی با بیان اینکه وزیر علوم توصیه
کرده با این قضیه تا حدی که امکان دارد با مس��امحه برخورد ش��ده و
بورس��یه ها تایید شدند ،افزود :در حال حاضر یک امار 3002نفر و یک
امار 700نفر بر س��ر زبان ها اس��ت که جمعا حدود 3702نفر می شود
پس از اعالم وصول طرح اس��تیضاح ،رییس مجلس ش��ورای اسالمی از
دولت خواس��ت ت��ا حداکثر در مدت 10روز زمان حض��ور رضا فرجی دانا،
وزیر علوم تحقیقات وفناوری برای حضور در جلس��ه استیضاح را به هیات
رئیس��ه مجلس اعالم کند .البته الریجانی که پیش از این تالش کرده بود
مانع برخی اقدامات سیاسی و افراطی در مجلس شود ،دیروز هم در صحن
علنی گفت :طرح اس��تیضاح وزیر قبال توس��ط جمع��ی از نمایندگان ارائه
ش��د و دوستان در جلس��ات مختلفی صحبت کردند و علی رغم بحث بین
اس��تیضاح کنن��دگان و وزی��ر عل��وم ،اس��تیضاح کنندگان بر اس��تیضاح
وزیر پافش��اری کردن��د .رئیس مجلس ادام��ه داد :به همی��ن دلیل امروز
طرح اس��تیضاح را اعالم وص��ول می کنیم ،دول��ت 10روز فرصت دارد تا
بررسی هایش را برای حضور وزیر در جلسه استیضاح انجام دهد و زمان ان
امارهایی جدید از بورسیه های غیرقانونی
فرجی دانا 10روز برای حضور در مجلس فرصت دارد
«نیلی» جایگزین «نجفی» شد
اس��حاق جهانگیری مع��اون اول رییس جمهوری
با ص��دور احکامی جداگانه دبی��ر و اعضای کارگروه
تخصصی س��تاد هماهنگی امور اقتصادی را منصوب
کرد .به گزارش پایگاه اطالع رسانی ریاست جمهوری،
با حکم مع��اون اول رییس جمهوری ،مس��عود نیلی
به عن��وان دبی��ر و عض��و کارگ��روه تخصصی س��تاد
هماهنگ��ی امور اقتص��ادی و محمدعلی نجفی ،اکبر
کمیجانی ،ش��اپور محمدی ،سیدحمید پورمحمدی،
استیضاح فرجی دانا شان مجلس را پایین می اورد
ام��ا ریی��س کمیته اموزش عالی و اموزش پزش��کی مجلس ش��ورای
اسالمی گفت :استیضاح وزیر علوم شان مجلس را پایین می اورد.
جواد هروی در پی اعالم وصول اس��تیضاح وزی��ر علوم در گفت وگو با
ایسنا اظهار کرد :بسیاری از نمایندگان دیدگاه هایشان مغایر با ان چیزی
اس��ت که در زمان رای اعتماد مطرح می کردند .اما امروز که یک سال از
دوره وزارت فرجی دانا در وزارت علوم می گذرد علی رغم اقدامات خوبی
که انجام شده باز هم گله مند بوده و حاضر به پذیرش نیستند.
این عضو فراکس��یون اصولگرایان رهروان والیت مجلس با بیان اینکه
صح��ن علنی مجلس در این زمینه تعیین تکلیف خواهد کرد ،گفت :در
واقع کلیت مجلس باید در این قضیه تصمیم گیری کنند.
وی در ادامه افزود :مجلس باید بداند ایا رای اعتمادی که به وزیر داده
است به این زودی می خواهد پس بگیرد یا نه؟ در واقع اگر چنین حرکتی
وجود داشته باشد تصور می کنم شان مجلس را پایین می اورد.
هروی خاطرنشان کرد :مجلس که خود به وزیر علوم رای اعتماد داده،
االن یک س��ال نشده می خواهد رای اعتماد خود را پس بگیرد و این در
شان مجلس با صالبت نیست.
با این حال باید دید مجلس نهم که اکثریت ان را اعضای فراکس��یون
رهروان والیت و از اصولگرایان میانه رو تشکیل داده اند ،چه اندازه در برابر
اقلیت تندرو مجلس کوتاه می ایند ،چرا که جامعه دانش��گاهی کشور تا
کنون از عملکرد وزیر علوم دولت یازدهم ابراز رضایت کرده اس��ت و در
این مدت شاهد شکوفایی و بالندگی فضای علمی کشور بوده ایم؛ فضایی
که بدون شک در رش��د اقتصادی کشور در عرصه های صنعت ،معدن و
تجارت تاثیر انکارناپذیری دارد.
پیام تسلیت سیدمحمد خاتمی به مناسبت
سقوط هواپیما
پیم��ان قربان��ی ،فره��اد نیل��ی ،حس��ن درگاهی و
س��یدمهدی برکچی��ان به عنوان اعضای این س��تاد
منصوب شدند.
یک فروند انتونوف 140باقیمانده هم از رده خارج شد
ایلن�ا :عب��اس اخوندی وزیر راه و شهرس��ازی در
همایش تبیین سیاس��ت های اقتص��ادی دولت برای
خروج از رکود در پاس��خ به این س��وال مبنی بر اینکه
به چه دلیل هواپیمای انتونوف 140با وجود داش��تن
س��وانح مکرر اجازه پرواز داش��ته اس��ت ،گفت :اجازه
دهید کمیته بررس��ی سانحه اظهار نظر کنند .وی در
خصوص اینکه مطالعات اولیه جعبه س��یاه بیانگر چه
اتفاقاتی اس��ت،گفت :تمامی ای��ن اطالعات به کمیته
را به هیات رئیسه اعالم کند تا ما تاریخ استیضاح وزیر علوم را تعیین کنیم.
بررسی س��انحه تحویل داده می شود که انها جعبه را
باز کرده و پس از بررسی ،نظر کارشناسی خود را ارائه
خواهند داد و هر گونه اظهار نظر درباره انها غیرقانونی
و ناصحیح اس��ت .اخوندی درباره اینکه چند فروند از
این نوع هواپیما در ناوگان هوایی کش��ور وجود داشته
اس��ت گفت 2 :فروند از مدل انتون��وف 140در حال
پرواز بود که در حال حاضر یک فروند باقیمانده از رده
خارج شده است.
ایرنا – رییس جمهوری اس��بق کش��ورمان در پیامی فاجعه س��قوط هواپیمای
ایران 140و جان باختن تعدادی از هموطنان از جمله مرحوم ماش��اء اهلل ش��کیبی
نماینده پیشین مردم طبس در مجلس شورای اسالمی را تسلیت گفت .سیدمحمد
خاتمی در این پیام ضمن تش��کر ویژه از اقدام عاجل رییس جمهوری در تعطیلی
پروازه��ای ای��ن نوع هواپیما ارزو کرد ،اجازه تکرار قصور و تقصیری که این حادثه را رقم ،زده داده نش��ود و با
تقصیر و مقصر برخورد جدی و عادالنه صورت گیرد .بخش��ی از متن این پیام بدین ش��رح است :در حادثه و
فاجعه سقوط هواپیمای ایران 140که منجر به کشته شدن ده ها تن از هموطنان عزیز و زخمی شدن عده ای
دیگر ش��د ،انس��انی شریف و با اخالق و خدمتگزار صادق انقالب و ایران و غمخوار مردم ،جناب اقای ماشاءاهلل
ش��کیبی نماینده اس��بق مردم طبس در مجلس شورای اسالمی نیز جان باخت و ما را با غمی مضاعف دمساز
کرد .ضمن عرض تسلیت به همه بازماندگان این سانحه تلخ ،خدمت همه دوستداران اقای مهندس شکیبی
عزیز و خانواده محترم و بازماندگان ایشان تسلیت ویژه دارم .سوانحی از این دست در کشور ما کم نیست که
البته در بس��یاری از موارد طبیعی اس��ت و احیانا ناشی از قصور و تقصیر ،ولی به هر حال بر مسئوالن ذی ربط
اس��ت که با تدبیر و برنامه ریزی و جدیت برای پیش��گیری از این حوادث و به حداقل رساندن ان تالش کنند
و اگر قصوری نیز بوده اس��ت اجازه تکرار ان را ندهند و با تقصیر و مقصر نیز برخوردی جدی و البته عادالنه
شود؛ امری که کم و بیش در همه دوران ها (از جمله دوران مسئولیت خود ما) ان گونه که باید و شاید صورت
نگرفته اس��ت .در این مورد خاص به طور ویژه از ریاست محترم جمهور تشکر می شود که علی العجاله دستور
تعطیلی پروازهای هواپیمایی از این نوع و رسیدگی به امر را صادر فرمودند .امیدوارم به نتیجه ای درست برسند
و مردم ما در اینده کمتر شاهد چنین فاجعه ای خسارت بار باشند.
اینه خبر
public@smtnews.ir
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
روحانی و منتقدان بی طاقت مذاکرات هسته ای
گ��روه این��ه :رئی��س جمه��ور روحانی در س��خنان
بی س��ابقه ای مخالف��ان مذاکرات هس��ته ای را م��ورد عتاب
و خط��اب قرار داد و یاد اور ش��د« :عده ای به ظاهر ش��عار
می دهند ولی بزدل سیاسی هستند و تا حرف مذاکره پیش
می اید می گویند ما می لرزیم .به جهنم؛ بروید یک جای گرم
برای خود پیدا کنید .خداوند ش��ما را ترس��و و لرزان افریده
اس��ت» ،این س��خنان مش��خص بود که نفت بر اتش خشم
منتقدان خواهد ریخت و دعوای سیاس��ی بین دولتمردان و
مخالفان را شدت خواهد داد.
علی الریجانی رئیس مجلس در برابر این سخنان واکنش
نش��ان داد و ضم��ن غیر قابل دفاع خواندن س��خنان رئیس
جمهور ،به نماین��دگان توصیه کرد با توجه به تالش برخی
طیف های سیاس��ی ب��رای تخریب مجلس ،خ��ود را درگیر
مس��ائل فرعی نکنن��د .فراخ��وان الریجانی به م��دارا الاقل
طیف های نزدیک به پایداری را قانع نخواهد کرد و در همین
زمین��ه روح اهلل حس��ینیان خیلی طنازان��ه می گوید رئیس
جمهوری که باور دارد دولت وظیفه ندارد مردم را به بهشت
بفرستد مخالفان اش را روانه جهنم می کند.
علیرضا محجوب در حاش��یه جلس��ه علنی دیروز مجلس
ش��ورای اس�لامی در جمع خبرنگاران در پاس��خ به سوالی
درب��اره اظهارات روز گذش��ته رئیس جمه��وری گفت :من
موافق انتقاد هستم اما باید فضای انتقاد برای همگان فراهم
شود.
وی ادام��ه داد :نماین��دگان مجل��س یادش��ان باش��د
رئیس جمهوری سابق بارها به س��احت مجلس توهین کرد
و اقایان ککشان هم نگزید.
نماین��ده مردم تهران با بیان اینک��ه همه افراد باید ایده و
نظرات خود را بیان کنند ،اظهار کرد :اگر مجلس بر اس��اس
کاری که ام��روز کرد ،رفتار کند به اعتق��اد من گام مثبتی
ط صوت و نوار در
اس��ت .زمانی که رئیس جمهور قبل��ی ضب
مجلس پخش کرد و 17هزار میلیارد به کشور تحمیل کرد،
کسی حرفی نزد.
محجوب با یاداوری اینکه نباید دایره انتقاد را محدود کرد،
ب��ه طرح باروری اش��اره کرد و یاداور ش��د :در طرح باروری
که در جلس��ه قبلی مورد بررسی قرار گرفت این موضوع به
تصویب رسید که رسانه ها پیرامون این موضوع تبلیغ نکرده
و محدود ش��وند که چنین چیزی در اس��تانه روز خبرنگار
اقدام درستی نبود.
«روحانی با دعوت منتقدان ب��ه جهنم از گفتمان اعتدال
رونمای��ی کرد» ،کیهان با زدن این تیتر در صفحه اول خود
نشان داد نه تنها پا پس نمی کشد بلکه اماده شدت دادن به
جنگ جناحی است ،در لید خبر همین روزنامه می خوانیم:
روحان��ی که چندی پی��ش مخالفت خود با ب��ردن مردم به
بهشت با شالق را ابراز کرده بود ،در سخنانی منتقدان را «به
جهنم» دعوت کرد و گفت انه��ا به زودی از اقدامات دولت
یازدهم ممنون خواهند شد!
البت��ه ای��ن روزنامه به ناچ��ار این س��خنان روحانی را به
چاپ س��پرده اس��ت« :حس��ن روحانی در همایش روسای
نمایندگی های جمهوری اس�لامی ایران در خارج از کشور،
3
با انتق��اد ش��دید از ترویج ایران هراس��ی ،اسالم هراس��ی و
شیعه هراس��ی در دنیا ،گفت :در داخل کش��ور نیز برخی به
دنبال تعامل هراس��ی و مذاکره هراسی هس��تند و به محض
اینک��ه صحبت از مذاکرات پیش می اید می گویند ما هراس
داری��م ،در حال��ی که باید گف��ت که ما در اس��تدالل قوی
هستیم.
وی افزود :کس��انی که ام��روز در راس وزارت امور خارجه
قرار دارند جزو برترین دیپلمات های جهانی هستند نه فقط
در س��طح منطقه .بروید صورت مذاکرات س��الیان گذشته
را بخوانی��د .از بس دیدم برخی هراس��ان زندگی می کنند و
دیگ��ران را نیز چنین می بینند؛ همچن��ان که گفته اند کافر
هم��ه را به کیش خود پن��دارد ،ناچار ش��دم بخش هایی از
صورت مذاکرات خود ب��ا مقامات خارجی را در کتابی چاپ
کنم تا ان را ببینند».
بس��یاری از منتقدان روحانی را ب��ه عصبانی بودن متهم
می کنن��د ول��ی مش��اور رئیس جمه��وری این اته��ام را رد
می کن��د و در این مورد این گونه واکنش نش��ان می دهد و
با دفاع از ادبیات روز گذش��ته رئیس جمهور در جمع سفرا
و نمایندگی ه��ای ای��ران در خارج از کش��ور ،گفت :رئیس
جمه��وری دیروز صریح بودند.احمد توکل��ی نماینده تهران
در مجلس خط��اب به روحانی با بیان «در برابر منتقدان در
مذاکرات هسته ای صحبت از بزدلی و «به جهنم» می زنید»
گفت :نه هرکس که منتقد روند مذاکرات هس��ته ای باش��د،
بزدل سیاس��ی است و نه هرکس که شیفته ان بود ،شیردل
انقالبی اس��ت.روزنامه های اصالح طلب مثل اعتماد و ابتکار
ه��م در این مورد واکنش نش��ان دادند و از رئیس جمهوری
خواستند ادبیات مناسب نشان دهند.
پس از انتخاب حیدر العبادی به عنوان نخست وزیر جدید عراق
یکنیم
شمخانی :از نخست وزیر جدید عراق حمایت م
نوری المالکی:شکایت می کنم
گروه اینه :تهران از تعیین «حیدر العبادی» به عنوان نخس��ت وزیر جدید
عراق حمایت کرد .علی شمخانی ،دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در سخنانی
اع�لام کرد تهران از تعیین حی��در العبادی به عنوان نخس��ت وزیر عراق حمایت
می کند.
خبر حمای��ت ایران از نخس��ت وزیر جدید عراق در رس��انه های جهان بازتاب
داش��ت .خبرگزاری فرانسه گزارش داد ایران از روند قانونی طی شده درخصوص
انتخاب نخس��ت وزیر جدید عراق حمایت می کند .این حمایت در حالی صورت
می گی��رد که روز گذش��ته با معرفی حیدرالعبادی از س��وی رییس جمهور عراق
برای تشکیل کابینه ،نوری المالکی نسبت به این تصمیم اعتراض و اعالم کرد از
رییس جمهور عراق به دادگاه شکایت می کند .روز گذشته علی شمخانی ،نماینده
مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت :جمهوری اسالمی ایران
از رون��د قانونی طی ش��ده درخصوص انتخاب نخس��ت وزیر جدید عراق حمایت
می کند .به گزارش ایرنا شمخانی در همایش ساالنه سفرا و روسای نمایندگی های
خارجی جمهوری اسالمی ایران درخصوص تحوالت سیاسی اخیر عراق ،انتخاب
حیدر العبادی به عنوان نخس��ت وزیر را به ایش��ان ،مرجعی��ت ،مردم و گروه های
سیاس��ی عراق تبریک گف��ت .وی افزود :چارچوب های قانونی پیش بینی ش��ده
در قانون اساس��ی عراق به عنوان میثاق ملی مبنای انتخاب نخس��ت وزیر توسط
فراکسیون اکثریت در پارلمان ملی عراق است .شمخانی با دعوت از همه گروه ها
و ائتالف های ع��راق به اتحاد و رعایت چارچوب های وحدت ملی به منظور حفظ
منافع ملی و در نظر گرفتن حاکمیت قانون ،توجه به شرایط حساس کشور عراق
به منظور مقابله با تهدیدات خارجی را خواس��تار ش��د .دبیر ش��ورای عالی امنیت
ملی با تقدیر از نقش مرجعیت دینی به عنوان رکن پایدار حفظ انس��جام و اتحاد
در ع��راق بر حمایت جمهوری اس�لامی ایران از ع��راق یکپارچه و امن به منظور
خدمت رسانی به مردم و ارتقای جایگاه منطقه ای اش تاکید کرد.
دعوت به اتحاد از سوی العبادی
ابراهی��م جعفری ،رییس ائتالف ملی عراق و ش��ماری از اعضای این ائتالف در
دیدار با فواد معصوم رییس جمهور ،حیدر العبادی را به عنوان نامزد نخست وزیری
معرفی کرده بودند .براس��اس قانون اساسی عراق ،رییس جمهور نیز وظیفه دارد
نامزد بزرگ ترین فراکسیون را به عنوان نخست وزیر جدید تایید کند.
العبادی نخس��ت وزیر جدید ع��راق از همه عراقی ها خواس��ت علیه «اقدامات
وحش��یانه» ستیزه جویان داعش متحد شوند .به گزارش انتخاب ،حیدر العبادی
در سخنانی که در تلویزیون دولتی عراق پخش شد گفت « :ما باید همکاری کنیم
و در برابر اقدامات تروریستی که در عراق به راه انداخته شده است متحد شویم .ما
باید همه گروه های تروریستی را متوقف کنیم ».وی این سخنان را بعد از ان بیان
کرد که رییس جمهور عراق از وی خواست دولت جدید این کشور را تشکیل دهد.
مالکی زیر بار نرفت
المنار گزارش داد :نوری المالکی کناره گیری از نخست وزیری عراق را نپذیرفته
و اق��دام رییس جمهور عراق به مامور کردن حیدر العبادی به تش��کیل کابینه را
خالف قانون دانسته است .طرفداران نوری المالکی در اعتراض به اتفاقات عراق و
معرفی حیدر العبادی به عنوان نخست وزیر جدید دست به اعتراض در خیابان های
بغ��داد زدند .اما در واکنش به این اظهارات و دقایقی پیش از حکم دادگاه عراق،
جان کری ،وزیر خارجه امریکا تشکیل دولت عراق برای ایجاد ثبات ملی در این
کشور را ضروری خواند و از مالکی خواست این روند را مختل نکند.
ن��وری مالکی که جن��اح او در انتخابات اخیر مجلس ع��راق اکثریت را گرفت،
می خواس��ت برای س��ومین بار به نخست وزیری برس��د اما در پی بحران جاری
در کش��ور و به خصوص پیشروی های شبه نظامیان س��نی ،درخواست هایی برای
کناره گی��ری او مط��رح ش��د .مالکی در نط��ق تلویزیونی خود ،از ف��واد معصوم،
رییس جمهوری عراق ،به خاطر نادیده گرفتن مهلت انتخاب نخس��ت وزیر جدید،
به تندی انتقاد کرد و گفت او قانون اساس��ی را «به خاطر اهداف سیاسی» زیر پا
گذاشته است.
مرکز پژوهش های مجلس:
قانون منع استفاده از تجهیزات ماهواره ای اثر خود را از دست داده است
مرک��ز پژوهش ه��ای مجلس ش��ورای اس�لامی در
نخستین شماره از سلس��له گزارش های خود باعنوان
مطالعات ماهواره ،دیدگاه ها و سیاس��ت های مرتبط با
شبکه های ماهواره ای در ایران را بررسی کرد.
دفتر مطالعات فرهنگ��ی این مرکز در نتیجه گیری
این گ��زارش اورده اس��ت :در سرگذش��ت دیدگاه ها
و سیاس��ت های ماه��واره ای 3رویکرد بی��ش از دیگر
رویکردها اشکار و به عمل نزدیک شده است .نخستین
رویکرد ممنوعیت استفاده از برنامه های ماهواره است،
مهمتری��ن دلیل ای��ن رویکرد به جلوگی��ری از علنی
ش��دن و رس��میت دادن ب��ه اس��تفاده از برنامه های
ماه��واره بر می گردد .دومین رویکرد که از س��ال های
نخس��ت ده��ه 80و مجل��س هفت��م دیده می ش��ود
بهره برداری مدیریت ش��ده از ماه��واره را مورد توجه
قرار داده اس��ت .در م��اده ( )104قانون برنامه چهارم
توس��عه سازمان صدا و س��یما موظف گردید مقدمات
دریافت و پردازش ش��بکه های ماهواره را در قالب های
شبکه های تلویزیونی فراهم اورد.
در س��ومین رویکرد ک��ه قانون برنام��ه پنجم نقطه
عط��ف ان به ش��مار می رود ،دولت مکلف ش��ده تا از
شبکه ها و برنامه های رسانه ای همسو حمایت کند .به
عبارت دیگر ،این رویکرد مشی رقابت را با شبکه های
ماهواره ای تقریر کرده است.
اگرچه نمی توان درباره میزان اثربخش��ی هر یک از
رویکردهای فوق اظهارنظر روش��نی ک��رد ،اما تبیین
انها می تواند چگونگی مواجهه با این پدیده را نش��ان
دهد .همچنین بررس��ی انگیزه شهروندان در استفاده
از برنامه ه��ای ماهواره می تواند ش��واهد دقیق تری از
اثربخشی این سیاست ها را نشان دهد.
مرک��ز پژوهش ها در بخش دیگ��ری از جمع بندی
خ��ود در این گ��زارش اورده :البته میان اس��تفاده از
برنامه های ماهواره و نیازهای رس��انه ای ش��هروندان ،
نس��بت مس��تقیمی برق��رار اس��ت و ب��رای تعیی��ن
سیاس��ت های موثر باید این نیازها م��ورد توجه قرار
گی��رد .در سیاس��ت های موجود می توان ب��ا رویکرد
محتوایی و بر اس��اس ش��ناخت نیازهای یاد ش��ده از
ظرفیت سیاس��ت های 3گانه (منع ،استفاده مدیریت
شده و حمایت از برنامه های همسو) استفاده بیشتری
کرد 2.رویکرد اس��تفاده مدیریت ش��ده و حمایت از
برنامه های همس��و انچنان ک��ه در قانون پیش بینی
ش��ده بود ب��ه اجرا درنیام��د ،برای مث��ال در راهبرد
حمای��ت از برنامه ه��ای همس��و که در قان��ون برنامه
پنجم امده ،دولت می توانس��ت با حمایت از تاسیس
شبکه های ماهواره ای همس��و بخشی از نیاز رسانه ای
مردم را از این طریق تامین کند.
در رویکرد اس��تفاده مدیریت ش��ده نی��ز می توان با
استفاده از الگوی شبکه های کابلی که در اغلب کشورها
رایج اس��ت ،شرایط اس��تفاده مدیریت ش��ده را برای
مجتمع های مسکونی ،ش��هرک ها و شهرهای کوچک
فراه��م کرد .همچنین ایجاد ش��بکه های تلویزیونی از
طرف س��ازمان صدا و س��یما راه حل دیگری است که
در قانون برنامه چهارم پیش بینی ش��ده اس��ت .البته
تاسیس شبکه های متعدد سرگرمی در سال های اخیر
می تواند پاسخی به تحقق هدف این قانون تلقی شود.
به ش��کل طبیعی هر یک از راهبردهای فوق بخش��ی
از مس��ائل ناشی از اس��تفاده از برنامه های ماهواره ای
بیگان��ه را رفع می کند .با این وج��ود همچنان بخش
قابل توجهی از نیاز رسانه ای از طریق ماهواره ها تامین
می ش��ود .اگرچه تا نیمه ده��ه 80مطالعات حاکی از
این بود که اس��تفاده کنن��دگان ماهواره در پی تامین
نیاز س��رگرمی بودند ،اما در ش��رایط کنونی و با رفع
نیاز از طریق ش��بکه های داخلی ،نیازهای کسب خبر
و تحلیل تامی��ن نیازهای فکری ،باقی مانده از این رو
انگیزه اس��تفاده از برنامه های ماهواره همچنان وجود
دارد .در ای��ن جه��ت راه حل های��ی از جمله افزایش
تعداد ش��بکه های مبتنی بر ارا و دیدگاه های مختلف
سیاسی و فکری و همچنین استفاده از ظرفیت فضای
دیجیتال برای تامی��ن این نیازها می تواند مورد توجه
قرار گیرد.
در مجموع اتخ��اذ نکردن یک رویک��رد ثابت باعث
ش��ده که تمامی اقدامات صورت گرفته در این حوزه
به نتیجه مشخصی نرسد .از این رو در حالی که قانون
منع اس��تفاده از تجهیزات ماهواره ای به باور بسیاری
از کارشناس��ان کارایی و اثربخش��ی خود را از دس��ت
داده اس��ت تالش های ص��ورت گرفته ب��رای تصویب
قانون جدید به دلیل فقدان سیاست واحد به شکست
انجامیده در نتیجه نخستین گام برای ساماندهی این
حوزه اتخاذ رویکرد مش��خص و ثابت است تا در ذیل
ان قانون مدنی برای این عرصه تنظیم شود .اکنون به
نظر می رسد قانونگذاری جدید در این عرصه مستلزم
اجرای قوانین معطل مان��ده مانند قانون برنامه پنجم
اس��ت و با ارزیابی اجرای قوانین موج��ود می توان به
خالء قوانین جدید نائل شد.
اج��رای قوانین معطل مانده مانن��د بند «ب» ماده
( )10قانون برنامه پنجم ،مستلزم تقویت هم اندیشی
کمیس��یون محترم فرهنگی با دستگاه های اجرایی و
اصحاب رس��انه در خصوص یافتن راه حل منطقی و
پسندیده است .همچنین باتوجه به اینکه شعار سال
به موضوع فرهنگ اختصاص دارد ،همکاری مجلس و
دولت برای تهیه راهبرد مشخص به منظور برون رفت از
وضعیت منفعل در قبال شبکه های ماهواره ای اهمیت
مضاعف یافت��ه که اقدام عاجل هم��ه طرفین را نیاز
دارد.
یادداشت
خزر پریشان
محمد جواد صابری
روزنامه نگار
س��ال 1952وقت��ی ش��وروی رود ُدن و ولگا را
ب��ا ایج��اد ابراه��ی مصنوعی ب��ه هم پیون��د زد تا
کشتی های کوچک بتوانند از دریای خزر به دریای
ازوف و دریای س��یاه بروند ،هیچ بازگشت به اصلی
ب��رای کوچکترین دری��ای خودکفای ک��ره زمین
اتفاق نیفتاد .این واقعیت دارد که خزر در گذش��ته
بخش��ی از دریای تتیس بود که اقیانوس ارام را به
اقیانوس اطلس متصل می کرد و از حدود ۵۰تا ۶۰
میلیون س��ال پیش به تدری��ج راه این دریا ابتدا به
اقیانوس ارام و سپس به اقیانوس اطلس بسته شد
اما ش��وروی ها در بحبوحه جنگ س��رد تنها رویای
پط��ر کبیر را که دسترس��ی به اب ه��ای ازاد بود،
محق��ق کردند .از همان زمان بود که کش��تی های
غول پیکر بیشتر و بیشتر روی سینه این دریای اب
ش��یرین راه رفتند .هر چند ،تخریب دریای خزر تا
جایی که ساالنه 122هزار و 350تن الودگی نفتی
وارد ان ش��د ،بعد از فروپاش��ی اتحادیه شوروی و
افزایش سهم خواهان خزر به اوج رسید .دریای خزر
یا دریای کاس��پین پهنه ای ابی است که از جنوب
به ایران ،از ش��مال به روس��یه ،از غرب به روس��یه
و جمهوری اذربایجان و از ش��رق به جمهوری های
ترکمنس��تان و قزاقستان محدود می شود .طول ان
ح��دود ۱۰۳۰تا ۱۲۰۰کیلومت��ر و عرض ان بین
۱۹۶تا ۴۳۵کیلومتر اس��ت .با وج��ود اینکه خزر
نام قدیمی خود (کاس��پین) را از قومی که در ایران
زندگی می کنند گرفته اما گویا سرنوش��ت ان این
بوده ک��ه وقت نابودی نام قومی (خ��زر) را بر خود
داش��ته باشد که کورش هخامنش��ی پادشاه بزرگ
ایران را کشته اند .واقعیت هم این است که هر چند
اکنون کش��اورزان ایرانی ساحل خزر معیشت خود
را وابس��ته ب��ه این دریا می دانند ام��ا در مقابل 40
درصد فعالیت های کش��اورزی وابسته به ان ،سهم
ایران از منابع نفتی و گازی خزرتقریبا صفر اس��ت.
در گزارش��ی که مرکز پژوهش های مجلس 2سال
پیش منتش��ر کرده است بر پایه تقسیم بستر دریا،
س��هم ایران ۱۳یا ۱۴درصد خواهد بود که در این
صورت ،میدان نفتی البرز کامل به اذربایجان تعلق
می گیرد یعنی در این صورت ،س��هم ایران از منابع
نف��ت و گاز خزر ،تقریبا صفر خواهد بود .همچنین
بر اساس گزارشی که اداره اطالعات انرژی امریکا 1
س��ال پیش منتشر کرده سهم ایران از منابع انرژی
خزر ناچیز است.
بر اس��اس این گزارش مجموع ذخایر نفتی ایران
در دریای خزر حدود ۵۰۰میلیون بش��که و ذخایر
گاز ان نزدیک ب��ه 30میلیارد متر مکعب تخمین
زده ش��ده است .این گزارش همچنین می گوید که
ذخایر گاز ایران در بخش خش��کی 30میلیارد متر
مکعب است ،اما ایران تقریبا هیچ ذخیره نفتی قابل
توجهی در بخش خش��کی ساحل خزر ندارد .با این
حال ،ای��ران به رغم حاتم بخش��ی در این زمینه از
زیان و ضررهای ناش��ی از بهره برداری خزر مصون
نمانده اس��ت .طی سال های گذشته میزان الودگی
در دریای مازندران روندی افزایشی داشته که علت
اصل��ی ان ورود فاضالب های صنعت��ی و خانگی از
مناطق س��احلی است .سازمان محیط زیست اعالم
کرده اس��ت ۱۰۰درصد فاضالب خانه های ساحلی
بدون تصفیه وارد دریای خزر می ش��ود .این به جز
الودگی نفتی و گازی در نتیجه اس��تخراج و عبور و
مرور کشتی هاس��ت .از طرف دیگر ،مطالعات نشان
می دهد 80س��انتی متر از سطح اب دریا نسبت به
گذشته کاهش یافته که ادامه این روند نگران کننده
خواهد بود .دیروز روز دریای خزر بود و می توانست
بهانه ای برای توجه بیش��تر به این دریا باش��د .باید
نظام حقوقی عادالن��ه ای درباره دریای خزر تدوین
و رعایت ش��ود .در این صورت ش��اید س��هم ما از
دریای خ��زر تنها الودگی زیس��ت محیطی و غرق
ش��دن تعداد قابل توجه��ی از ش��هروندان در این
دریا نباشد.
خبر
تاکید ظریف و وزیر خارجه ایتالیا
بر ضرورت مقابله با داعش
ایس�نا :وزیران ام��ور خارجه ای��ران و ایتالیا در
یک مکالمه تلفنی بر ل��زوم مقابله با حمالت گروه
تروریستی داعش در عراق تاکید کردند.
فدری��کا موگرین��ی و محمدج��واد ظریف وزرای
خارج��ه ایتالی��ا و ایران در یک مکالم��ه تلفنی در
رابط��ه با بحران عراق و ض��رورت مقابله با اقدامات
گروه تروریس��تی داع��ش گفت وگو و تب��ادل نظر
کردند.
بر اساس اعالم خبرگزاری ایتالیایی انسا ،ظریف و
همتای ایتالیایی خود بر لزوم تش��کیل فوری دولت
وحدت ملی درع��راق پس از معرفی حیدر العبادی
به عنوان نخس��ت وزیر جدید و همچنین ضرورت
مقابله با حمالت داعش و یک اقدام بین المللی برای
محافظت از اقلیت ها و تم��ام غیرنظامیان در عراق
تاکید کردند.
نگاه روز
خروج از فهرست واگذاری ها
مستلزم مراحل قانونی
مهدی اسماعیلی :پس از پیروزی انقالب اسالمی
مالکیت و مدیریت بس��یاری از بنگاه هایی که قبل از
انقالب خصوصی بودند ب��ه دالیل مختلف در اختیار
دول��ت قرار گرفت .با اغاز جن��گ تحمیلی نیز دولت
به منظور تمش��یت امور و اداره کشور در حال جنگ
و جلوگیری از بروز مش��کالت معیش��تی برای مردم
اقدام به تاس��یس ش��رکت های دولتی در زمینه های
مختلف کرد.
پ��س از پای��ان جن��گ تحمیلی ض��رورت اصالح
امور اقتصادی کش��ور و لزوم اس��تفاده از توان بخش
خصوصی و سرمایه گذاری های غیر دولتی که با پایان
جن��گ و از بین رفتن ریس��ک های موج��ود افزایش
یافته بود ،احس��اس ش��د .این مس��ائل باعث شد که
صاحبنظران و مس��ئوالن اقتصادی کشور برای حل
این مشکل در پی راهکارهای بدیل باشند.
اعتقاد برخی کارشناس��ان بر این بود که اصل ٤٤
قان��ون اساس��ی مانع اصالح امور اس��ت ،چرا که این
اص��ل به گونه ای مالکیت دولت��ی را ارجح بر 2بخش
دیگر یعن��ی خصوصی و تعاونی ش��مرده بود .اما در
ذی��ل اص��ل ٤٤مجوزی وجود داش��ت ک��ه با توجه
ب��ه مصالح کش��ور می توان س��هم بخ��ش دولتی و
بخش خصوصی در اقتصاد را تغییر داد .در این راستا
از س��ال ١٣٧٧مجمع تشخیص مصلحت نظام برای
تدوی��ن سیاس��ت های کلی اصل ٤٤قانون اساس��ی
مطالع��ات و اقدام��ات خود را اغاز ک��رد .نتیجه این
تالش ه��ا در ۵بند در قالب سیاس��ت های کلی اصل
٤٤قانون اساسی خدمت مقام معظم رهبری مدظله
العالی تقدیم ش��د و ایش��ان در س��ال های ١٣٨٤و
١٣٨٥ان را به سران قوا ابالغ کردند.
قوه مجریه در راس��تای اجرایی کردن سیاست های
ابالغ��ی الیحه قانون اجرای سیاس��ت های کلی اصل
٤٤قانون اساس��ی و واگذاری فعالیت ها و بنگاه های
دولتی به بخش خصوصی را در اردیبهشت ماه ١٣٨٦
تقدیم مجلس ش��ورای اس�لامی ک��رد و مجلس نیز
ب��ا توجه به اهمیت موضوع کمیس��یون ویژه ای را به
منظور بررس��ی الیحه مذکور تشکیل داد .این الیحه
پ��س از تصویب در مجلس ش��ورای اس�لامی برای
تبدیل به قانون به ش��ورای نگهبان فرستاده شد .این
ش��ورا اصالحاتی را بر مصوبه مجلس وارد دانس��ت و
در نهای��ت این مصوبه به مجمع تش��خیص مصلحت
نظام ارس��ال ش��د و در تاریخ ٢٥خ��رداد ١٣٨٧به
تصویب مجمع رس��ید و قانون تصویب شده در تاریخ
٣١تیرماه ١٣٨٧به دولت ابالغ شد.
مطاب��ق مف��اد ردی��ف ٤م��اده ٢قان��ون اجرای
سیاس��ت های کلی اصل ٤٤ش��رکت ملی نفت ایران
و ش��رکت های اس��تخراج و تولید نفت خام و گاز از
واگذاری معاف هس��تند .این بخش از قانون به جهت
لزوم تصریح برخی فعالیت های تکمیلی نیاز به اصالح
دارد و پیشنهاد شده است عبارت «شرکت ملی نفت
ایران و ش��رکت های تخصصی مجری امور پشتیبانی
عملی��ات اکتش��اف و تجهی��ز اس��تخراج و تولی��د و
خطوط اصلی انتقال و پایانه های صادرات نفت خام»
جایگزین ردیف فوق شود ،چرا که مالکیت و مدیریت
دولت در برخی ش��رکت های تابعه که دارای وظایف
حاکمیت��ی و فعالیت های غیرقابل واگذاری هس��تند
الزمه تولید مس��تمر نفت خ��ام و گاز طبیعی و ابزار
دست وزارت نفت است.
پس از ان در شهریورماه ١٣٨٨فهرست شرکت های
دولتی با اس��تناد به ماده ٢قانون مذکور و اساس��نامه
شرکت های دولتی در گروه های 3گانه طبقه بندی شد
که براساس ان شرکت های گروه یک به صورت صد در
صد و شرکت های گروه دو به صورت ٨٠درصد واگذار
و شرکت های گروه سه دولتی باقی می مانند.
فهرس��ت مذک��ور توس��ط وزارت ام��ور اقتصادی و
دارای��ی تهیه و طی مصوبه هیات محترم وزیران وقت
به دس��تگاه های اجرایی ابالغ شد .در حال حاضر این
فهرست به عنوان پیوست قانون اصل ٤٤مورد استناد
دستگاه های اجرایی و نظارتی قرار دارد.
از اغاز اج��رای قانون سیاس��ت های کلی اصل ٤٤
قانون اساسی وزارت نفت به مطالعه کارشناسی نقاط
ق��وت و ضعف قانون مذکور پرداخته و سیاس��ت های
کالن و رویکرده��ای این وزارتخان��ه در اجرای قانون
توس��ط معاون��ت برنامه ری��زی و نظ��ارت ب��ر منابع
هیدروکرب��وری وزارت نفت به عنوان متولی پیگیری
اج��رای صحی��ح قانون تدوین ش��د و طی س��الیان
گذش��ته به دلیل پش��توانه کارشناس��ی و فنی قابل
قبول مورد وثوق و تاکید مسئوالن و مدیران مختلف
واقع شده است.
باید توجه داش��ت که با توجه به ماموریت سازمان
خصوصی س��ازی مبنی بر اجرای کامل قانون اجرای
سیاس��ت های کل��ی اص��ل ٤٤ان س��ازمان ملزم به
واگ��ذاری کلی��ه ش��رکت های مندرج در فهرس��ت
ش��رکت های مش��مول واگذاری پیوست قانون اصل
٤٤که همه س��اله در پیوست قوانین بودجه سنواتی
نیز درج می ش��ود اس��ت و عدم واگ��ذاری هریک از
این ش��رکت ها نیاز به طی مراح��ل مختلف از قبیل
اخذ مصوب��ات الزم از هیات محت��رم دولت و تایید
مجلس محترم ش��ورای اسالمی و بعضاً انجام برخی
تغیی��رات و اصالحات در قانون دارد که فرایند زمان
بری است.
کارشناس اداره پیگیری اصل ٤٤
معاونت برنامه ریزی وزارت نفت
4
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
انرژی و نفت
public@smtnews.ir
بسته سیاستی خروج از رکود درکمیسیون انرژی اتاق تهران بررسی شد
تحرک در صنایع پیشران با تکیه بر بخش انرژی
پس انکه دولت یازدهم بسته سیاستی خروج غیرتورمی
از رکود را به نظرخواهی گذاش��ت ،کمیسیون انرژی اتاق
تهران ،موضوع بیس��ت ویکمین نشس��ت خود را به همین
موض��وع اختصاص داد .اعضای این کمیس��یون ،این رویه
دولت ک��ه برنامه های خود را در حوزه خ��روج از رکود به
صورت مکتوب دراورده است ،مثبت ارزیابی کرده و البته
ایراداتی را نیز بر ان وارد کردند.
در ابتدای این نشس��ت ،حامد واحدی رییس کمیسیون
انرژی ،س��خنانش را با اع�لام اخباری از ای��ن حوزه اغاز
ک��رد و از بحرانی بودن وضعیت ذخایر ابی ایران س��خن
گفت و افزود :براساس گزارش ها ،اصفهان و کرمان از نظر
بحران اب در وضعیت قرمز و تهران و یزد در وضعیت زرد
قرار دارند .او همچنین گفت که دیوان محاس��بات کشور
پاکس��تان نس��بت به افزایش قاچاق سوخت ایرانی به این
کشور هش��دار داده اس��ت .واحدی در ادامه سخنانش به
موضوع بسته سیاستی خروج غیرتورمی از رکود پرداخت
و گف��ت« :برنامه دولت برای خ��روج از رکود کوتاه مدت
بوده و البته نگاه دولتی بران حاکم اس��ت اما اینکه دولت
سیاس��ت های مربوط به این بخش را ب��ه صورت مکتوب
منتشر کرده اس��ت ،اتفاق مثبتی رخ داده است ».او ادامه
داد« :بهبود فضای کس��ب و کار مس��تلزم ثبات اقتصادی
اس��ت و با ابالغیه و بخشنامه دست یافتنی نیست و انچه
حائز اهمیت است ،سیاست های ارزی و سیاست دولت در
بخش انرژی است؛ چرا که ایجاد تحرک در صنایع پیشران
به انرژی نیازمند است».
کمک برای دسترس�ی بخ�ش خصوصی به منابع
صندوق توسعه ملی
ن��ادر عطایی یکی از فع��االن صنعت نفت ب��ا تاکید بر
ضرورت بررس��ی عملکرد کمیسیون در یک سال گذشته
گف��ت« :یکی از روش هایی ک��ه می تواند به تحرک بخش
خصوصی کمک کند ،ایجاد س��هولت در دسترسی فعاالن
اقتصادی به منابع صندوق توسعه ملی و خط اعتباری ایران
و چین است که شایسته اس��ت روسای اتاق های تهران و
ایران ،دسترس��ی فعاالن بخ��ش خصوصی به این منابع را
م��ورد پیگیری قرار دهند ».حمیدرض��ا صالحی عضو این
کمیسیون نیز افزود« :اکنون که دولت از بخش خصوصی
نظرخواهی کرده ،زمان مناس��بی اس��ت که این بسته در
کمیسیون مورد بررسی قرار گیرد و اگر پیشنهادی وجود
دارد به دولت ارائه شود».
چرا برنامه پنجم توسعه اجرایی نشد؟
در ادامه این نشست ،محمود جامساز ،کارشناس مسائل
اقتصادی به درخواست رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران
به تحلیل بس��ته دولت پرداخت .او گف��ت« :تحقق اهداف
بس��ته سیاس��ت های اقتصادی برون رف��ت از رکود بدون
افزایش تورم ،امکانات والزامات بسیاری را می طلبد .ان هم
در اقتصادی که سیاس��ت های نامطلوب گذشته ،ضربه های
بزرگی را بر ان تحمیل کرده اس��ت ».او ادامه داد« :در این
بس��ته علل بروز رکود بیان ش��ده اس��ت که سال ها توسط
اقتصاددانان مورد اش��اره قرار گرفته ب��ود .اقتصاددانان در
تحلیل های خود پیش بینی می کردند که این اقتصاد دولتی
س��رمایه داری نفتی ایدوئولوژی��ک روزی به تورم و رکود به
ص��ورت توامان مبتال می ش��ود .اقتصاد زمان��ی دچار رکود
می ش��ود که تورم درس��طح باالیی قرار داشته باشد ورشد
اقتصادی نیز در جهت منفی حرکت کند».
او ادامه داد« :اکنون مسکن مهر نیمی از نقدینگی را به
خود اختصاص داده ،بودجه شرکت های دولتی به شکل
سرسام اوری افزایش یافته و البته منابع پیش بینی شده
نیز محقق نمی ش��ود .در چنین ش��رایطی این کسری از
منابعی چون فروش اوراق قرضه قابل جبران نیس��ت .به
این دلیل که مردم اعتماد خود را به نهاد دولت از دست
داده اند ».او گف��ت« :یکی از معاونان صندوق بین المللی
پول می گوید ،دولت ها باید از تدوین برنامه های بلندمدت
پرهی��ز کنند؛ چرا که او معتقد اس��ت تدوین برنامه های
بلند مدت اقتصاد را به دولت وابسته می کند ».جامساز در
مورد بسته دولت اظهار کرد« :این بسته برای مدتی کوتاه
نگاشته ش��ده اس��ت اما تعدادی از بندهای ان نیازمند
مصوبه مجلس اس��ت و تع��دادی از انه��ا نیازمند ابالغ
ایین نامه ».این کارش��ناس اقتص��ادی ادامه داد« :دولت
برای برون رفت از ش��رایط رکود مشکالت فضای کسب
وکار را از منظر حاکمیت دولتی تحلیل کرده و برای این
مسائل راهکارهایی را در نظر گرفته است .اما 2فرض را
عقیم گذاشته است؛ نخست زمان رفع تحریم ها که البته
این احتمال را در نظر گرفته است که تحریم ها برداشته
نشود .اما به هر روی مذاکرات تا حدودی یخ تحریم ها را
اب کرده و به این واس��طه بخشی از منابع نیز ازاد شده
است .نکته بعدی که به نظر می رسد در این بسته مغفول
مانده ،موضوع س��رمایه گذاری اس��ت و س��رمایه گذاری
نیازمند منابع اس��ت ».او افزود« :برنامه پنجم توسعه نیز
اهداف واالیی را تعقیب می کرد ،اما اجرایی نشد .در واقع
زمینه اجرایی ش��دن مفاد برنامه پنجم در اقتصاد وجود
نداشت .یکی از اشکاالت این طرح نیز این است که قرار
است در ساختار اقتصاد دولتی اجرا شود ».جامساز گفت:
«خروج از وضعیت رک��ود ،از طریق رفع تنگناهای مالی
وایجاد ثبات در اقتصاد صورت می گیرد».
تورم در اولویت باشد یا رکود؟
در همین حال ،محمدمهدی راس��خ ،عضو کمیسیون
انرژی جامساز را مخاطب قرار داد و گفت« :از ۱۷۷بندی
که دولت در این بسته گنجانده ،تعدادی از بندها نیازمند
مصوبه مجلس است و به نظر می رسد ،تصویب و اجرای
ان به یک سال و نیم اینده نرسد .از طرفی طبق براوردها
اگر ۶۷درصد واحدهای تولیدی در شهرک های صنعتی
رو به تعطیلی گذاش��ته اند به دلیل کمبود نقدینگی بوده
اس��ت ».او افزود« :اگرچه س��هم این واحده��ا در تولید
ناخالص داخلی اندک اس��ت اما نقش بسزایی در افزایش
اشتغال دارند ».او سپس این پرسش را مطرح کرد که ایا
نمی توان راه حلی ارائه کرد که مدت زمانی کوتاه نتیجه
بخش باشد؟ و پرس��ش دیگر این است که کنترل تورم
باید در اولویت قرار گیرد یا بهبود وضعیت رکود؟راس��خ
گفت :اس��تنباط ما این است که دولت روی کنترل تورم
متمرک��ز ش��ده اما امروز مس��ئله جدی رک��ود و تبعات
روی خط خبر
وزیر نفت در برنامه پایش
امکان رانت خواری در صنعت نفت وجود ندارد
وزیر نفت با اعالم اینکه دوران خوردن ها و بردن ها تمام شده ،از افزایش ۵میلیارد دالری
درامد نفتی دولت در س��ال جاری خبر داد و گفت :برای خارج ش��دن از رکود اقتصادی،
نخس��ت باید از رکود نفتی خارج ش��ویم و برنامه های امروز ما به مس��ائلی توجه دارد که
امسال و سال اینده را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
بیژن نامدار زنگنه که در برنامه اقتصادی پایش س��خن می گفت ،با تاکید بر اینکه این
وزارتخانه اجرای سیاس��ت های مقاومتی را در دس��تور کار قرار داده و ساز و کارهای الزم
را اندیش��یده است ،گفت :عمده تحریم ها نفت کش��ورمان را هدف قرار داده بود و همین
مس��اله باعث ش��د اقتصاد کشور با مشکالت جدی روبرو ش��ود و دیدیم که اثر خود را بر
اقتصاد گذاشت.
وی نخس��تین اقدام وزارتخانه متبوع خود را توجه به حوزه های مش��ترک نفت و گاز با
کشورهای همسایه و افزایش صادرات نفت خام و میعانات گازی عنوان کرد و گفت :تالش
می کنیم تا ارز مورد نیاز کشور را تامین کنیم و از طریق ان مواد اولیه مورد نیاز را وارد و
برخی دیگر را به ریال تبدیل و کاری کنیم که بودجه بیشتری به بخش های عمرانی کشور
تزریق و فعالیت اقتصادی در کشور از سر گرفته شود.
وزی��ر نف��ت با بیان این که رییس جمهوری ۲روز هفته و به مدت ۴تا ۵س��اعت وقت
خود را صرف مس��ائل اقتص��ادی می کند ،در خصوص طرح ه��ای احتمالی این وزارتخانه
ب��رای افزایش صادرات نفت ،تصریح کرد :برای خ��روج از رکود به دنبال افزایش صادرات
گاز هس��تیم و عمده برنامه های ما به پ��ارس جنوبی اختصاص دارد که بخش عظیمی از
ان مشترک است.
نامدار زنگنه با بیان اینکه تالش می کنیم گاز مورد نیاز پتروش��یمی ها را به اندازه کافی
تامین کنیم ،افزود :ما ۱۸فاز در پارس جنوبی داریم که اولویت خود را روی ۷فاز ان قرار
داده ایم و البته در نظر داریم فاز کیش را هم مورد استفاده قرار دهیم.
زنگنه در ادامه با بیان اینکه ۳میلیون خانوار در کشور گاز ندارند ،اظهار کرد :در تالشیم
ظرف ۳س��ال این مش��کل را برطرف کنیم و پیش بینی می کنیم با توجه به برنامه های
بهینه سازی مصرف سوخت که ارائه خواهیم کرد ،این مشکل برطرف شود.
وزیر نفت با تاکید بر این که تحرک عظیمی در صنعت نفت کش��ور در حال رخ دادن
اس��ت بدون انکه پولی از دولت گرفته ش��ده باش��د ،گفت :مجلس امس��ال اجازه انجام
۱۰۰میلی��ارد دالر ب��ه وزارت نفت را داده اس��ت ک��ه عدد بی نهایتی در ش��رایط حاضر
محسوب می شود.
تامین اعتبار طرح های پارس جنوبی
وزی��ر نفت در خصوص تامین اعتب��ار مورد نیاز پارس جنوبی گف��ت :منابع نفت اندک
و برنام��ه م��ا تامین بودجه از صندوق اس��ت و ت�لاش می کنیم اج��ازه الزم را برای ارائه
فراورده های اضافه یا میعانات اضافه در بورس و بازار س��رمایه بگیریم و از این طریق پول
مورد نیاز را تامین کنیم .ما هیچ محدودیتی برای فروش نفت خود نداریم و به هر کشوری
که صالح بدانیم نفت خود را خواهیم فروخت ضمن انکه دولت نیز هر گونه صالح بداند
پول حاصل از فروش نفت را هزینه خواهد کرد.
وی با بیان اینکه عده ای همچون بابک زنجانی در دوره دولت گذشته ،پول نفت و کشور
را بردند و حاضر نیس��تند ان را پس بدهند ،به پرونده قضایی این متهم فس��اد اقتصادی
اشاره کرد و گفت :میزان اموال بابک زنجانی بسیار کمتر از بدهی ۸هزار میلیارد تومانی
است که او به دولت دارد.
بیکاری است .او همچنین پرسید که ایا رکود فعلی ناشی
از س��مت تقاضاست یا عرضه؟ راس��خ افزود :اقای دکتر
نیلی معتقد اس��ت که این رکود از س��مت عرضه اس��ت
و چنانچه در تش��خیص این موضوع مرتکب خطا شویم
راهکارها نیز دچار اشکال می شود.
جامساز نیز توضیح داد :کشورها با تورم می توانند رونق
اقتصادی ایجاد کنند .اما هیچ گاه با وجود رکود نمی توان
رونق ایجاد کرد .بنگاه هایی که در س��طح کشور پراکنده
هستند نیازمند سرمایه در گردش هستند که بانک ها این
منابع را در اختیار انها قرار نمی دهند.
در ادامه این نشس��ت ،اصالح سیستم دریافت بیمه و
مالی��ات مورد تاکید یکی از فع��االن اقتصادی حاضر در
این نشست قرار گرفت و او از عدم پایبندی دستگاه های
دولت نس��بت به تعهدات خود و وجود رانت گسترده در
بدنه دولت انتقاد کرد.
هاشمی ،عضو انجمن مهندسی ساخت نیز درخواست
کرد که در نامه ای درخواس��ت شود دولت منابع صندوق
توس��عه ملی و خط اعتباری چین را به بخش خصوصی
واقعی و نه ش��رکت های بزرگ ش��به دولتی و خصوصی
تخصیص دهد .او همچنین از دس��ت به دس��ت ش��دن
پروژه های ناتمام انتقاد کرد و خواستار واگذاری مستقیم
این پروژه ها به بخش خصوصی واقعی شد.
وزیر نفت ،بخش عمده این بدهی را مربوط به نفت خامی دانست که به او داده بودند تا
ان را در خارج بفروشد اما هرگز پول ان به حساب دولت واریز نشده است.
وی گفت :شاید اصال قرار نبوده وی پولی پرداخت کند ،اما مردم مطمئن باشند تا زمان
حضور من در وزارت نفت ،راه چنین افرادی برای خوردن پول بیت المال بسته شده است
و چنین اشخاصی امکان سوء استفاده و رانت خواری را پیدا نخواهند کرد.
ساخت پاالیشگاه مقرون به صرفه نیست
وی در واکنش به این پرس��ش که ایا مخالف تاس��یس پاالیشگاه در کشور است ،اظهار
کرد :من تاسیس پاالیشگاه را امری مقدس نمی دانم اما مخالف تاسیس ان هم نیستم و
اگر الزم باش��د پاالیشگاه نیز راه اندازی می شود.اگرچه معتقدم پاالیشگاه به صرفه نیست
اما اگر نیاز کشور را تامین کند اقدام به ساخت پاالیشگاه می کنیم .در زمان حاضر ساالنه
۴میلیارد دالر به پاالیش��گاه ها تخفیف می دهیم و برخی می خواهند این رقم ۲برابر هم
بشود.
وی درباره دالیل کاهش صادرات نفت کش��ورمان گف��ت :فروش نفت با توجه به فصل
گرما و س��رما نوسان دارد و متاسفم که برخی از کاهش صادرات نفت خوشحال شده اند.
ما هزاران مشکل داریم اما در مقابل دشمنان کوتاه نمی اییم و تمام وظایف خود را انجام
می دهیم تا افراد ما با قدرت در مذاکرات هسته ای شرکت کنند و پشتوانه خوبی برای انها
خواهی��م بود.زنگنه گفت :اقتصاد ایران می تواند اتکای خود از نفت را کاهش دهد اما این
کار به عزم ملی و تالش و کوش��ش مردمی نی��از دارد که انعکاس ان در مجلس و دولت
اس��ت .مردم اگر درباره اینکه پول ها کجا می رود ،حساس باشند و دولت ها بگویند پول ها
کجا می رود ،می توان به نتیجه رسید.وی با بیان اینکه دولت با صادرات کم نفت توانسته
کش��ور را اداره کند ،گفت :اگر چه به ش��کل عالی کشور اداره نمی شود اما با همین مقدار
کم صادرات نفت ،کشور اداره می شود .بنابراین درامدهای اینده باید صرف توسعه کشور
ش��ود و مطمئن باش��ید با بزرگ شدن دولت ،وضع مردم بهتر نمی شود و حتی طرح های
عمرانی هم نمی تواند مشکالت را برطرف کند؛ چراکه ما باید با اتکا به مردم و کارافرینان،
کشور را توسعه دهیم.
تس�نیم -حمید چیت چیان وزی��ر نیرو گفت:
۲وزارتخانه راه و شهرسازی و نیرو در هیات دولت
پیگیر مشکالت زیرساختی مسکن مهر هستند و
طبق صحبت هایی که در دولت کرده ایم،قرار است
اعتب��ارات ویژه ای ب��رای تکمیل زیرس��اخت های
مس��کن مهر تخصیص پیدا کند .اعتباراتی که در
دولت گذش��ته برای اماده کردن زیرس��اخت های
تامی��ن اب و برق واحدهای مس��کن مهر تعیین
ش��ده بود ،با توجه به افزایش هزینه ها ،جوابگوی
تامین س��رمایه ب��رای اح��داث زیرس��اخت های
ابرسانی و برق رسانی و نصب انشعابات نبود.
ش�انا -عباس��علی جعف��ری ،نس��ب مدیرعامل
ش��رکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران گفت:
در 4ماه نخست امسال ۱میلیارد و ٤٦٩میلیون
لیتر سوخت مایع از طریق خطوط لوله و مخابرات
نفت ایران تحویل ش��رکت پخش ش��د که نسبت
به مدت مش��ابه سال گذش��ته ٣٠درصد کاهش
داشت.
فارس -عبدالمحمد دلپریش ،مدیر برنامه ریزی
تلفیقی ش��رکت مل��ی نفت گفت :طرح توس��عه
الی��ه نفتی پارس جنوبی در حال پیگیری اس��ت
و منابع خرید کشتی FPSOبه عنوان یک واحد
فراورشی شناور تامین خواهد شد.
ش�انا -هدایت اهلل خادمی ،مدیرعامل ش��رکت
حف��اری ش��مال با اش��اره به ثبت رک��ورد جدید
حفاری توسط دکل س��حر ٢درباره جزئیات این
رکورد تازه اظهار کرد :س��وپرریگ مدرن سحر ٢
موفق شده اس��ت ٣٢٢متر حفاری در یک حفره
8/5اینچ��ی در می��دان گازی مش��ترک پ��ارس
جنوب��ی را در مدت یک روز به پایان برد و رکورد
جدیدی در سرعت عملیات حفاری در بزرگ ترین
میدان گازی جهان ثبت کند.
ایس�نا -علی مروی ،رییس کمیس��یون انرژی
مجلس با اش��اره ب��ه این که دول��ت ۴۳۴میلیون
یورو و ۲۲۰۰میلیارد تومان به مپنا بدهکار است،
گفت :مجلس و کمیس��یون انرژی با قوت حامی و
پش��تیبان بخش خصوصی و وزارت نیرو اس��ت و
طرح حمایت از صنعت برق را در این راستا تدوین
کرده ایم .وی با اش��اره به این که مصوبات بس��یار
خوبی در بودجه س��ال ۹۳برای تولید برق توسط
انرژی های تجدیدپذیر در نظر گرفته ش��ده است،
گف��ت :وزارت نیرو به طور دائ��م موظف به خرید
تضمینی برق از بخش خصوصی است.
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
رشد مثبت نفت و صنعت
معاون اقتصادی بانک مرکزی با اش��اره ب��ه رویکرد بانک مرکزی مبنی بر
انتش��ار امار و اطالعات به ص��ورت منظم گفت :با توجه به اینکه س��ال پایه
به س��ال 83تغییر یافته ،رش��د اقتصادی بخش های مختلف برای سال 92
محاسبه شده اس��ت .پیمان قربانی افزود :محاسبات نشان می دهد که رشد
تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت بر پایه س��ال 83در س��ال گذشته برابر
با منفی 1/9درصد بوده است .معاون اقتصادی بانک مرکزی در گفت وگو با
فارس تصریح کرد :رشد تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت بدون احتساب
بخش نفت ،منفی 1/1درصد بوده است .نکته مهمی که در اینجا وجود دارد
economy@smtnews.ir
اقتصاد
5
6
27
28
بهار اقتصادی در راه است
واکنش نعمت زاده به خبر برکناری اش
شکست عرضه طالی سیاه در بورس انرژی
این است که در گروه های مختلف ،گروه کشاورزی در سال گذشته 4/7درصد
رش��د داشته و رش��د گروه نفت منفی 8/9درصد بوده و رشد گروه صنایع و
معادن منفی 2/9درصد و رشد گروه خدمات منفی 1/5درصد بوده است.
قربانی با بیان اینکه در فصل چهارم سال ( 92زمستان) گروه نفت و گروه
صنایع و معادن رشد مثبت را تجربه کرده اند در گروه نفت ،رشد اقتصادی در
فصل چهارم نس��بت به سال گذشته 3/6درصد و گروه صنایع و معادن 0/8
بوده که نشان دهنده خروج گروه صنایع و معادن و نفت از حالت رکود است.
به گفته وی ،در سال گذشته رشد بخش خدمات منفی 1/5درصد بود.
5
مع��اون اقتصادی بانک مرکزی با اش��اره به
امار وضعیت تولید کارگاه های بزرگ صنعتی
کش��ور در س��ال 92گفت :در س��ال گذشته
ش��اخص کل تولید کارگاه های بزرگ صنعتی
منفی 4/1درصد نس��بت به سال گذشته کاهش داشته که این افت متاثر
از تغییرات 3ماهه س��وم (پاییز) بوده اس��ت ،اما در 3ماهه چهارم س��ال
گذشته شاخص کارگاه های بزرگ صنعتی نسبت به فصل قبل 2/9درصد
رشد داشته که نشان می دهد اقتصاد ایران در حال خروج از رکود است.
نظام نامه اعطای تسهیالت ارزی و ریالی صندوق توسعه ملی ابالغ شد؛
تکه ای از پازل اقتصاد برای خروج از رکود
گروه اقتصاد :اخیرا در هیات امنای صندوق توسعه ملی 6مصوبه برای خروج غیرتورمی از رکود
تصویب شد که این نظام نامه اعطای تسهیالت ارزی و ریالی صندوق توسعه ملی توسط محمدباقر نوبخت،
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری به رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی برای اجرا
ابالغ شد .انطور که گفته می شود هدف از تصویب این نظام نامه ،خروج غیرتورمی از رکود است که البته
دستیابی به این هدف نیازمند فراهم کردن برخی شرایط است.
به هر حال ،هرچند نقش صندوق توسعه ملی در غیر تورمی کردن سیاست های دولت به صورت عمده
منحصر به صرف منابع موجود در این صندوق در بخش های مختلف اقتصادی است؛ اما باید توجه داشت
که منابع صندوق که به گفته رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی تا پایان اردیبهشت ماه 40میلیارد
و 168میلیون دالر بوده ،به صورت مستقیم به بازار پولی کشور تزریق نشود؛ چرا که به طور قطع این
امر بار تورمی باالیی برای اقتصاد کشور به دنبال خواهد داشت .ضمن این که نحوه تخصیص منابع ارزی
و ریالی این صندوق و همچنین اولویت های تخصیص منابع به بخش های اقتصادی بسیار مهم و حیاتی
است که این مهم به نظر می رسد در دستور کار صندوق قرار گرفته است .به این ترتیب این اولویت ها
براساس اهمیت ان در حوزه های نفت ،گاز و پتروشیمی ،صنعت و معدن ،حمل و نقل ،گردشگری ،اب و
کشاورزی و فناوری های نوین اعالم شده تا بلکه منابع مورد نیاز این بخش ها هرچه سریع تر تامین شود.
حال با توجه به سیاستی که صندوق توسعه ملی در جهت حمایت از بخش های اقتصادی و خروج اقتصاد
از تورم دنبال می کند ،باید دید که این اقدامات تا چه میزان می تواند در دستیابی به این هدف موثر واقع
شود.
در این راستا ،کارشناسان اقتصادی نظرات متفاوتی را عنوان می کنند ،برخی از انان جزئیات مصوبات در
این راستا را مثبت ارزیابی می کنند و برخی ان را منحصر به تئوری و نظریات اقتصادی دانسته و این
سیاست ها را در عمل ناکارامد می دانند.
لزوم ارزیابی دقیق اقتصادی
نقی خاموش��ی ،رییس اسبق اتاق بازرگانی
در رابطه با تاثیر
در گفت و گو ب��ا
عملکرد صندوق توسعه ملی بر خروج رکود
تورمی معتقد اس��ت :به ش��کل اصولی صندوق توسعه
ملی برای مدیری��ت منابع ارزی به وجود امده و نقش
ان ذخیره منابع ارزی است .اما باید توجه داشت که در
صورت اجرای مصوبات جدید ،بررس��ی دقیق و ارزیابی
کارشناس��ی دراین باره صورت گیرد .او با بیان این که
نمی توان بدون ارزیابی و کارشناسی دقیق درخصوص
این مصوبات اظهارنظر درس��تی کرد ،گفت :اما موضوع
دارای اهمی��ت ،جای��گاه و کارک��رد مه��م صندوق در
اقتصاد اس��ت که با ایجاد انضباط پولی و مالی بیش��ت ر
می ت��وان به اهداف اقتصادی مناس��بی از طریق منابع
این صندوق دست یافت .به گفته اوالبته عملکرد دولت
در طول یک س��ال گذشته در این خصوص و برداشت
منطق��ی از منابع صندوق ش��رایط مطلوبی را به وجود
اورد اس��ت که می توان امیدوار ب��ود منابع صندوق در
بخش های مهم و دارای اولویت صرف شود.
سر نخ گم شده اقتصاد ایران
خاموش��ی درخص��وص اولویت های صندوق توس��عه
ی با بیان این که تولید
ملی برای تس��هیالت ریالی و ارز
مهم ترین اولویت برای دریافت این منابع اس��ت ،گفت:
اقتصاد ایران در حال حاضر به دلیل مشکالت موجود در
بخش تولید و صنعت و رکود حاکم در این بخش به این
حال و روز افتاده اس��ت و تا زمانی که تولید در اولویت
برنامه ه��ای اقتص��ادی قرار نگیرد ،اقتص��اد هم از رونق
برخوردار نمی ش��ود .بنابراین توجه ب��ه تولید مهم ترین
عامل رشد اقتصادی و اشتغال در کشور خواهد بود.
تخصیص منابع به طرح های مولد
حس��ین راغفر ،عضو هیات علمی دانش��گاه
الزهرا هم در این رابطه درخصوص مصوبات
تو گو با
ابالغی به صندوق توسعه ملی در گف
اظه��ار کرد :نقش بانک مرک��زی در عملکرد
صندوق بسیار مهم است و کارایی مصوبات ابالغی منوط
6مصوبه ابالغی
-1مقرر ش��د در خص��وص تبدیل منابع ارزی صندوق به ریال ،بانک مرک��زی به نحوی عمل کند که این
تبدیل اثار تورمی به دنبال نداشته باشد.
-2نظام نامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیالت ارزی صندوق به شرح «پیوست شماره .»1
-3نظام نامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیالت ریالی صندوق به شرح «پیوست شماره »2
-4فعالیت های واجد اولویت پرداخت تسهیالت ارزی صندوق به شرح «پیوست شماره »4
-5فعالیت های واجد اولویت پرداخت تسهیالت ریالی صندوق به شرح «پیوست شماره »5
-6موارد س��رمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی بین المللی موضوع جزء 2بند (د) ماده 84قانون برنامه
پنجم توسعه به شرح «پیوست شماره .»5
۵۷درصد سپرده های بانکی،
سرمایه گذاری بلندمدت
به نحوه اجرا این مصوبات دارد .وی در مورد اولویت بندی
منابع صندوق توس��عه ملی نیز اظهار کرد :اولویت بندی
درخصوص منابع صندوق بی معناس��ت؛ چرا که به دلیل
پایین ام��دن کارای��ی و بهره وری بخش ه��ای مختلف
اقتصاد در س��ال های اخیر نمی ت��وان گفت که در حال
حاضر کدام یک از بخش ها می تواند برای اقتصاد کشور
مفید واقع شوند و تسهیالت در اختیار کدام بخش قرار
گیرد .وی با بیان این که ابتدا باید بهره وری را در تمامی
بخش ه��ای اقتص��ادی به خص��وص در بخ��ش تولید و
صنعت افزایش داد و سپس بخش ها را اولویت بندی کرد
گفت :در چنین ش��رایطی می توان امیدوار بود که منابع
در بخشی هزینه کرد ،می شود که توجیه و بازدهی الزم
را برای اقتصاد به ارمغان می اورد.
این مدرس اقتص��اد برای تخصیص بهینه منابع ارزی
و ریالی صندوق پیش��نهاد کرد که این منابع به صورت
نق��دی در اختیار این بخش ها قرار نگی��رد ،بلکه بعد از
ارزیابی درس��ت و کارشناس��ی طرح ها تخصیص منابع
انجام ش��ود تا این امر اثر غیرتورمی در اقتصاد کش��ور
داشته باشد.
وعده دولت برای پرداخت بدهی بانک ها
براس��اس گزارش نماگره��ای بانکی وزارت امور اقتصادی و دارایی ،در س��ال ۹۱
ح��دود 57/8درصد از مانده کل س��پرده های بانکی به ش��کل بلندمدت نگهداری
شده است.
مانده کل سپرده های بانکی کشور در پایان سال 1391به میزان 3637781میلیارد ریال می باشد که
در مقایسه با عملکرد سال قبل از رشدی معادل 39/2درصد برخوردار بوده است.
در این دوره میانگین مانده کل سپرده های بانکی در 31استان کشور بالغ بر 116104میلیارد ریال بوده
که فقط 5استان باالتر از سطح میانگین قرار دارند.
مدیرعامل بانک ملی ایران با اعالم اینکه دولت قول داده تا بدهی خود به بانک ها را
ساماندهی کند گفت :بزودی فهرست شرکت های این بانک برای فروش ،اطالع رسانی
عمومی می شود .عبدالناصر همتی گفت :اماده هستیم تا حد توان و امکانات خود برای
خروج اقتصاد از رکود به دولت کمک کنیم و متناسب با تقاضاهای واقعی برای دارایی ها
و امالک خود انها رابرای فروش عرضه خواهیم کرد .مدیرعامل بانک ملی ایران اظهارداشت :دولت قول داده است
بدهی خود به بانک ها را ساماندهی کند و امیدواریم بخشی از بدهی بانک ها به بانک مرکزی از این طریق تسویه
شود که خیلی خوب است و استقبال می کنیم .وی افزود :بخشی از شرکت ها و دارایی های خود را می فروشیم
که در حال برنامه ریزی است اما بخشی از این بانک ها و شرکت ها جزء اموالی است که بابت بدهی های دولت
در سال های گذشته به ما داده که اگر قابلیت فروش می داشت ،حتما می فروخت.
اقتصاد بین الملل
ف�ارس -با فروکش کردن افزایش ارزش
اوراق به��ادار و با توجه به اینکه ظاهرا در
حال حاضر از نگرانی س��رمایه گذاران در
مورد تنش های ژئوپلتیکی اوکراین کاسته
شده است ،قیمت طال در محدود ه 1300
دالر در نوس��ان اس��ت .روز گذش��ته هر
اون��س طال در قیم��ت 1308دالر ثابت
ماند و نوسان قیمتی ان در محدوده 4دالر بوده است .در لحظه انتشار خبر
هر اونس طال 1310دالر معامله شد.
باشگاه خبرنگاران جوان -فرانت پیج
در پایگاه اینترنتی خود در مقاله ای به قلم
«مجی��د رض��ی زاده » کارش��ناس علوم
سیاسی و رییس شورای بین المللی امریکا
در دانش��گاه هاروارد نوشت :جدیدترین
امار نشان می دهد وضع اقتصادی ایران با
افزایش تقریبا 30درصدی صادرات نفتی
این کشور در حال تثبیت است .علت اصلی این شرایط نیز اصرار دولت اوباما
به امضای موافقت نامه هسته ای با تهران است.
تس�نیم -ش��رکت ام ت��ی ان ،مال��ک
۴۹درصد س��هام ش��رکت ایرانسل اعالم
کرد به دلیل تحریم ها در تالش برای خارج
کردن ۹۰۰میلیون دالر پول خود از ایران
به مانع خورده است .این شرکت در تالش
اس��ت تا بخش عمده ای از 1/15میلیارد
دالر دارایی خود را که به دلیل تحریم ها در
ایران و س��وریه محبوس ش��ده ،از این کشورها خارج سازد ،اما برنامه ای برای
خروج از بازار این کشورها ندارد.
نظرگاه
قوانین مالیاتی
باید بازبینی شوند
سیدکمیل طیبی
کارشناس امور اقتصادی
و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
قوانین مالیاتی و شیوه های نوین مالیاتی اگر به نحو
احسن عمل نش��ود ،عامل ایجاد تورم و رکود خواهد
بود که این قوانین نیاز به بازبینی دارد.
در ح��ال حاضر با سیاس��ت های اقتص��ادی مثبت
دولت ،التهاب از بازار مالی گرفته ش��ده است .وجود
نوس��انات اقتصادی باعث تورم و ایجاد رکود می شود
اما ارامش ناش��ی از عملکرد دولت و مس��ائل مربوط
ب��ه مذاکرات که در اقتصاد ایران به وجود امده اس��ت
باعث می شود تورم حاصل از نرخ های لحظه ای وجود
نداشته باشد.
درباره دلیل وق��وع رکود در اقتصاد باید گفت تورم
هزینه ه��ای تولید را افزای��ش داده و منابع تولید را از
بین برده است اما در حال حاضر دولت نگرانی افزایش
ن��رخ تورم را از بین برده و در این ش��رایط می توانیم
وارد ف��از از بین بردن رکود ش��ویم ک��ه این رکود با
تقویت تولید و افزایش سرمایه گذاری از بین می رود.
در این شرایط معرفی س��رمایه گذار و ایجاد انگیزه
برای س��رمایه گذاری داخلی و خارجی اهمیت زیادی
دارد .دولت می تواند از طریق حمایت های مستقیم و
غیرمستقیم مثل بیمه سپرده در جهت تسریع حرکت
منابع بانکی به س��مت بنگاه های کوچک و متوس��ط
تاثیرگذار باشد از سوی دیگر باید ظرفیت های داخل
برای جذب س��رمایه گذاری مورد بررس��ی قرار گیرد.
زی��را وجود تورم و رکود باع��ث محدودیت های فنی،
فناوری و ظرفیت های داخلی شده است.
در حال حاضر که دولت به دنبال توس��عه ظرفیت ها
اس��ت باید زمینه ها را ب��رای جذب س��رمایه گذاری
خارجی فراهم کند زیرا س��رمایه گذاری های خارجی
می تواند باعث فناوری و دانش فنی شود و سرریزهای
ناش��ی از این س��رمایه گذاری ها می تواند ظرفیت های
محل��ی را افزای��ش ده��د و ب��ه برون رف��ت از رکود
کمک کند.
از سوی دیگر به دلیل این که جذب سرمایه گذاری
خارج��ی باعث ارزاوری می ش��ود به هیچ وجه تورم زا
نیست و باعث اشتغالزایی هم می شود .خروج از رکود
نیازمند گس��ترش تولید و س��رمایه گذاری گس��ترده
است.
ای��ن درحالی اس��ت که قوانین مالیات��ی و عملکرد
نظام بانکی باعث ایجاد رکود می ش��ود .بانک ها بدون
رعای��ت انضباط مالی به ایج��اد اعتبار پرداخته اند که
ای��ن اعتبارات غیرمولد و باع��ث افزایش تورم و رکود
در جامعه شده است در حالی که بانک ها باید به جای
بنگاه داری به حمایت از بنگاه ها بپردازند.
اقتصاد محاوره ای
بیماری هلندی چیست؟
کش��ور هلند که تا قرن نوزدهم یکی از بزرگ ترین
استعمارگران جهان محسوب می شد کشور مشهوری
اس��ت .چه به لحاظ پرورش زیباترین گل های جهان ،
چ��ه به لحاظ ن��ژاد پ��روار گاوهایش ،چ��ه به لحاظ
مش��هورترین دادگاه بین المللی که در شهر الهه این
کشور قرار دارد ،چه به لحاظ سبک بازی فوتبالش و...
در اقتص��اد کالن عارض��ه ای وج��ود دارد که به نام
بیماری هلندی مش��هور اس��ت .این نامگذاری به این
دلیل انجام شده است که نخستین بار این عارضه برای
کشور هلند رخ داد .به اعتقاد بسیاری از اقتصاددان ها،
اقتصاد ای��ران هم در حال حاضر مبتال به این عارضه
است.
اما این عارضه چیس��ت؟ اگر به زبان خیلی س��اده
بخواهیم بیان کنیم این عارضه زمانی رخ می دهد که
درامد یک کشور بر اثر عوامل فصلی به صورت ناگهانی
افزایش می یابد و متولی��ان اقتصاد کالن (دولت) هم
ب��ا تص��ور دائمی بودن ای��ن درام��د ان را در جامعه
تزریق می کنند .ت��ا اینجای کار اتفاق خاصی نیفتاده
اس��ت .درامد کشور زیاد ش��ده و پول هم به جامعه
منتقل ش��ده اس��ت .افزایش درامد منجر به افزایش
تقاضا می ش��ود و افزایش تقاض��ا در دل خود تورم و
افزای��ش قیمت ها را در پی خواهد داش��ت که به این
ترتیب افزای��ش درامد در اثر عملکرد دولت منجر به
افزایش تورم می شود .در مورد هلند ،درامد به واردات
کاالهای مصرفی و بزرگ ش��دن بخش غیرمبادالتی
منجر شد.
برای تش��ریح مکانیس��م فوق باید گفت ،در اقتصاد
اصلی وجود دارد که برای درک ان احتیاجی نیس��ت
اقتصاد خوانده باشید و ان هم این است که با افزایش
درامد ،تقاضا هم افزایش پیدا می کند .اگر این افزایش
تقاضا به صورت ناگهانی انجام ش��ود ،عرضه جوابگوی
ان نخواهد بود و تعادل عرضه و تقاضا برهم می خورد ،
در نتیجه قیمت ها افزایش می یابد.
در مورد س��ال های اخیر در اقتص��اد ما باید گفت ،
بیماری هلندی دقیقا وقتی ش��روع ش��د که دولت از
محل درامدهای نفتی ،که با افزایش بی رویه ای روبه رو
بود ،متوس��ل به واردات کاالهای مصرفی ارزان ش��د.
هدف دولت مه��ار قیمت ها ب��ود در حالی که صنایع
داخلی مجبور بودند با عوامل تولید گران کاالی گران
را تولید و به قیمت ارزان بفروشند .نکته اینجاست که
این سیاست نمی تواند جلوی تورم را بگیرد .بلکه ان را
به بخش های دیگر اقتصادی منتقل می کند.
6
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
اقتصاد
economy@smtnews.ir
تبیین سیاست های خروج از رکود در بزرگ ترین گردهمایی تیم دولت
بهاراقتصادیدرراهاست
گروه اقتصاد -بزرگ ترین همایش اقتصادی کشور با هدف «تبیین سیاست های اقتصادی دولت برای خروج از رکود» روز گذشته با حضور رییس جمهوری،
تیم اقتصادی دولت و جمعی از مقامات بلند پایه کشوری در سالن اجالس برگزار شد تا نشان دهد دولت عزم جدی برای خروج اقتصاد از رکود و بازگشت
رونق به اقتصاد دارد .حمایت از بخش خصوصی و واگذاری امور به این بخش ،اعمال سیاست های تشویقی با هدف جذب سرمایه گذار ،اصالح نظام بانکی
با هدف حمایت از تولید و مواردی از این دس�ت با هدف خروج اقتصاد از رکود و دس�تیابی به تورم تک رقمی در س�ال ۹۵از اصلی ترین محورهای این
همایش بود .حس�ن روحانی رییس جمهوری که به عنوان نخس�تین س�خنران ،سخن می گفت با اش�اره به اقدامات جدی دولت با هدف کاهش نرخ تورم
اظهار کرد :امیدواریم با تصویب الیحه اقتصادی خروج از رکود در مجلس ،چرخ بنگ اه های اقتصادی و کارخانه ها به حرکت دراید تا در س�ال ۹۵ش�اهد
تورم تک رقمی در کشور باشیم.
دکتر روحانی با اشاره به مواجهه کشور با رکود تورمی
بی س��ابقه ،گفت :بررس��ی امار و ارقام اقتصادی کشور
از س��ال ۱۳۳۸تا امروز نش��ان می دهد که به استثنای
س��ال های ۵۷تا ،۶۰در هیچ زمانی ش��رایط اقتصادی
س��ال های ۹۱و ۹۲را نداش��ته ایم ،چرا ک��ه امار بانک
مرکزی حاکی است که رش��د اقتصادی کشور در سال
۹۱منف��ی 6/8و در س��ال ۹۲منفی 1/1بوده اس��ت.
یعنی 2سال پشت سر هم رکود؛ رکود توام با تورم ۴۵
و باالی ۳۰درصد.
رییس جمهوری با بیان اینکه دولت از سال ۸۵تا ۹۰
دالرهای نفتی فراوانی در اختیار داشته است ،خاطر نشان
کرد :این دالرها بی حساب به بازار سرازیر شد .زمانی که
نفت گران و پرفروش می شود همه را خوشحال می کند،
اما این بهار چقدر زودگذر است ،نه تابستان که بالفاصله
پاییز و زمستان را در پیش دارد .دالرهای نفتی فراوان،
سیل واردات و در دنباله اش کاهش تولید ،کم کم ظرف
چند س��ال 2000واحد تولیدی را تعطیل و ۵۰۰هزار
نفر را در بخش صنعت بیکار کرد.
دکتر روحانی در تش��ریح وضعیتی که کش��ور ظرف
س��ال های گذش��ته با ان مواجه بوده ،ادام��ه داد :حتی
صنعتی که به صنعت بزرگتر در داخل کش��ور وابس��ته
بود و بعض��ی از نیازمندی ها را از او می خرید چون دالر
ف��راوان بود از خارج خریداری می کرد و رابطه اقتصادی
بنگاه های کوچک و بزرگ نیز در این سال ها قطع شد و
از طرفی کشورهایی در منطقه بودند که بخش تولیدی
ما قدرت رقابت با انها را نداش��ت و در چنین ش��رایطی
تحری��م نیز یک مرتبه دالر را از دس��ترس خارج کرد یا
قیمت دالر به چند برابر افزایش یافت.
رییس جمهوری خاطرنشان کرد :ممکن است برخی
رکود سال های ۹۱و ۹۲را صرفاً در سایه تحریم بدانند،
اما حتی اگر تحریمی هم نبود ،ما در سال ۹۱با مشکل
مواجه می ش��دیم و اثار ان سیاست ها ظهور و بروز پیدا
می کرد.
دکت��ر روحان��ی با بیان اینکه بس��یاری از مش��کالت
اقتصادی کنونی ارث تحمیلی بر ما اس��ت ،تصریح کرد:
اگر دس��ت ما بی محابا در کیس��ه بانک مرکزی باشد و
هر انچه تصمیم گرفتیم به رییس بانک مرکزی دستور
دهیم تا از افزایش پایه پولی اس��تفاده کند و مشکالت
ری��ال را در هر کجا که می خواهیم تامین کند ،ان روز،
روز قشنگی است اما فردایش ،فردای سیاهی خواهد بود
و کمتر دس��تی اس��ت که به این کیسه رفته و نسوخته
باشد.
رکود خطرناک تر از تورم
ریی��س جمهوری ب��ا تاکید بر اینکه رک��ود به مراتب
ی که تورم
خطرناک تر از تورم اس��ت ،گفت :در جامعه ا
نقطه به نقطه اش ۴۵درصد است و هیچ امید و روزنه ای
نیس��ت که اینده روشن تری را ببیند ،کدام سرمایه گذار
جرات سرمایه گذاری در انجا را پیدا می کند.
ریی��س جمهوری ت��ورم توام با سیاس��ت های خروج
از رک��ود را کاری س��خت خواند و گفت :ب��ه پایه پولی
همچنان دقت خواهیم کرد که رشد پایه پولی محدود و
کنترل ش��ده باشد اما در عین حال باید مهار تورم ادامه
پیدا کند تا بتوانیم سیاس��ت های خروج از رکود را قدم
به قدم اجرا کنیم.
دکتر روحانی ،تس��هیل ص��ادرات غیرنفتی را یکی از
راه های مناسب تحریک تقاضا دانست و خاطرنشان کرد:
اگر با ایجاد تورم ودر سایه باال بودن پایه پولی بخواهید
به رونق برس��ید ،همزمان تورم و قیمت ها باال می رود و
قدرت خرید پایین می اید؛ این دور باطلی است که ما را
هم به رکود و هم به تورم برمی گرداند ،اما در صورتی که
تقاضا را از طریق صادرات غیرنفتی تحریک کنید دیگر
مشکل پایه پولی نخواهیم داشت.
ریی��س جمهوری با بیان اینکه دولت باید تس��هیالت
الزم و بانکه��ا نی��ز تضمین های الزم را ب��رای صادرات
غیرنفت��ی فراهم کنند ،به وزیر ام��ور اقتصادی و دارایی
و رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد که موانع صادرات
غیرنفتی را برداشته و راه ان را تسهیل کنند.
رییس جمهوری با اش��اره به الیحه خروج از رکود که
بررس��ی ان امروز در مجلس اغاز می ش��ود ،گفت :یکی
از راه حل ه��ا برای رفع مش��کل بانک ه��ا صکوک اجاره
اس��ت که ان را در الیحه تقدیم مجلس کرده ایم که اگر
تصویب و اجرا شود ،بانک ها نفس راحتی می کشند.
دکتر روحان��ی افزود :بانک ها ام��وال زیادی دارند که
باید به فروش برسانند تا نقدینگی شان باال رود و بتوانند
تسهیالت دهند.
بانک ها نباید بنگاه داری کنند
ریی��س جمهوری ب��ا بیان این انتقاد ک��ه بانک ها کار
غیربانکی می کنند ،خاطر نشان کرد :اگر بانک کار بانکی
کند ،مسائل حل می شود ،بانک ها خود بنگاه دار شده اند.
بان��ک باید از نقش بنگاه داری خارج ش��ود ،چرا که این
برخالف اصول بانکداری است .بانک باید واسطه باشد و
پول های مردم را جمع کرده و به عنوان تسهیالت با نرخ
عادالنه و نه کمرشکن ارائه دهد.
دکتر روحان��ی همچنین با بیان اینکه بازار س��رمایه
ب��رای تامین مالی تاکنون توانمندی خ��ود را به بروز و
ظهور نرس��انده ،تاکید کرد :این درست نیست که برای
تامین مالی بنگاه های کوچک ،بزرگ و متوسط همه به
سراغ بانک بروند ،بلکه باید از توانمندی بازار سرمایه نیز
استفاده کرد .رییس جمهوری ،اولویت برای تامین مالی
بنگاه ها را با تامین مالی بنگاه هایی دانست که در شرایط
س��خت س��ال های اخیر خوب کار کرده اند و گفت :بنا
نیس��ت به بنگاه هایی که کارشان خوب نبوده ،جایزه ای
عطا کنیم ،بلکه بنگاه هایی که خوب کار کرده و ترازشان
خوب است ،باید در اولویت قرار گیرند.
دکتر روحانی با تاکید بر اینکه باید اقتصاد را به بخش
خصوصی واگذار کرد ،خاطرنشان کرد :بخش خصوصی،
اقتصاد را بهتر می فهمد و می داند کجا س��رمایه گذاری
کن��د .بنابراین تالش م��ا بر این خواهد ب��ود که ضمن
برداشتن موانع ،اگر به وفور دالر نفتی رسیدیم به یادمان
بیاید که خطای قبلی ها را تکرار نکنیم.
ریی��س جمه��وری در ادامه س��خنانش اظه��ار کرد:
نمی دانیم در عرض یک س��ال و ان��دی که ۲۱میلیارد
دالر (ارز) ب��ه صورت اس��کناس در خیابان های مختلف
ته��ران ام��د ،ان پول کجا رفت و چه ش��د و چه امد و
چقدرش بیرون رفت؛ حاال با خداست.
نقش ابزارهای بودجه ای برای خروج از رکود
محمدباق��ر نوبخ��ت مع��اون برنامه ری��زی و نظارت
راهبردی رییس جمهوری با ابراز خرسندی از برگزاری
ای��ن همایش برای معرفی نق��ش ابزارهای بودجه ای در
سیاست های اقتصادی دولت برای خروج از رکود ،اظهار
کرد :یکی از ابزارهایی که سیاس��ت های خروج از رکود
استفاده کرده ابزارهای بودجه ای است.
وی در تشریح ابزارهای بودجه ای در خروج از رکود با
بیان اینکه این ابزارها به ارقام و احکام بودجه ای تفکیک
ش��ده اس��ت ،تصریح کرد :شاید اس��تانداران و دیگران
فرصت تطبیق س��ند مکتوب را نداشته باشند به همین
خاطر می توان ش��ما را با این سند بیشتر اشنا کرد؛ در
ارق��ام بودجه ای که از ان برای تامی��ن منابع الزم برای
س��رمایه گذاری و تامین مالی استفاده شده است ،چند
رقم مهم وجود دارد.
نوبخ��ت با اش��اره ب��ه اعتب��ارات تمل��ک دارایی های
س��رمایه ای ،گفت 43 :هزار و 900میلی��ارد تومان در
س��ال جاری برای اج��رای طرح های عمرانی س��رمایه
گذاری خواهد شد که این استعدادی در بودجه است.
معاون برنام��ه ریزی رییس جمهوری ب��ا بیان اینکه
از اعتبارات هزینه ای در چهارماهه گذش��ته فقط 84/9
درصد تخصیص داده ش��د تا از باقی انه��ا برای اجرای
طرح ه��ای عمرانی اس��تفاده کنیم ،تصری��ح کرد :برای
طرح های عمرانی بودجه در چهارماهه نخست 64درصد
تخصیص یافت که به ش��کل عم��ده برای روزهای اخیر
اس��ت که در چارچوب سیاست های خروج از رکود این
سیاست اجرایی شد.
وی گف��ت 246 :طرح عمرانی نیز باید در س��ال 93
به اتمام برس��د که باتوجه به کمب��ود زمان این طرح ها
با اعتبارات بیش��تری به اتمام خواهد رسید بنابراین 60
درص��د از کل اعتباراتی که در طول س��ال باید به انها
پرداخت شود در طول 4ماه نخست پرداخت شد.
نوبخ��ت همچنین به تعیی��ن اعتبارات خ��اص برای
بخش غیر دولتی اشاره کرد و گفت :بالغ بر 22میلیارد
دالر البته اج��ازه دهید بگوییم حداقل 35میلیارد دالر
از صندوق توسعه ملی اس��تفاده می کنیم که در بخش
تحوالت خارجی می توانیم فاینانس هایی که قبال مجوز
انها داده شده بود را مورد استفاده قرار دهیم.
وی ب��ا بیان اینکه البت��ه احکامی نیز در بودجه وجود
دارد ک��ه از انهامی توانیم برای سیاس��ت های خروج از
رکود استفاده کنیم ،اظهار کرد :در بند ق تبصره 22این
ام��کان وجود دارد که بی��ش از 100میلیارد دالر برای
طرح ه��ای میعانات گازی برای کاهش و بهینه س��ازی
مصرف انرژی اس��تفاده کنیم .مع��اون رئیس جمهوری
ضمن اشاره به اینکه بند الف تبصره 4بودجه نیز از دیگر
سیاست هایی اس��ت که بودجه اجازه ان را فراهم کرده
است ،گفت 35 :میلیارد دالر فاینانس طبق این بند در
اختیار دولت است که می تواند بین استان ها توزیع شود.
نوبخت ب��ا باین اینکه 3ه��زار میلی��ارد تومان برای
طرح ه��ای عمرانی تبصره 6نیز تعیین ش��ده که برای
اس��تفاده از این رق��م مصوبه هیات وزی��ران را دریافت
کردی��م ،گفت 3 :ه��زار میلیارد تومان نیز برای اس��ناد
خزانه اسالمی است که می توانیم برای تادیه بدهی های
بخش دولتی و اب های مرزی استفاده کنیم.
سهم 60درصدی منابع بانک ها برای تولید
محمدرضا نعمت زاده ،وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت
ه��م در این همای��ش با بیان اینکه یک��ی از بخش های
پیشران کش��ور ،بخش صنعت ،معدن و تجارت است و
امیدواریم این برنامه تا پایان فعالیت های دولت تدبیر و
امید عملیاتی شود.
وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت با اش��اره به تاس��یس
دفت��ری توس��ط وزارت ام��ور اقتص��ادی و دارای��ی در
وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت به منظور بهبود فضای
کسب وکار در سطح صنایع و معادن کشور ،تصریح کرد:
تسهیل امور کارافرینان و صاحبان صنایع ،کاهش زمان
صدور مجوزها ،تس��ریع در اب و برق بنگاه های تولیدی
و اقتصادی و کاهش روند ص��دور مجوزهای صادرات و
واردات از مهم تری��ن برنامه های خروج اقتصاد و صنایع
کش��ور از رکود اس��ت که باعث بهبود فضای کسب وکار
واکنش نعمت زاده به خبر برکناری اش
وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت با بیان اینکه مخالف کاهش
10تا 15درصدی قیمت خودروهای س��اخت داخل هستم،
جزئی��ات بخش��ودگی های جدید مالیات��ی تولیدکنندگان و
صنعتگران داخلی را تش��ریح کرد و گف��ت :درباره واگذاری
پستم هنوز موضوعی مطرح نشده است و بنده نیز در جریان
نیستم .محمدرضا نعمت زاده درباره جزئیات طرح بخشودگی
و معافیت ه��ای مالیاتی تولیدکنندگان و صنعتگران در قالب
طرح خروج اقتصاد از رکود گفت :برای نخستین بار در قوانین
مالیاتی کشور طرحی گنجانده شده که ان دسته از سرمایه گذارانی که منابع مالی مورد نیاز طرح های تولیدی
و صنعتی را با استفاده از سرمایه های بخش خصوصی یا سرمایه های خارج از کشور وارد می کنند ،مشمول این
بخشودگی ها یا تخفیف های مالیاتی شوند .وزیر صنعت ،معدن و تجارت با اعالم اینکه دولت اخیرا الیحه ای به
مجلس شورای اسالمی برای اجرای این طرح جدید بخشودگی مالیاتی ارائه کرده است ،تصریح کرد :با اجرای
این طرح ،ان دسته از سرمایه گذاران که اورده مورد نیاز طرح های جدید تولیدی و صنعتی را از خارج کشور
وارد کنند ،مش��مول این طرح بخش��ودگی مالیاتی خواهند شد .این عضو کابینه دولت در واکنش به احتمال
کاهش 10تا 15درصدی قیمت انواع خودروهای ساخت داخل ،اظهار کرد :سیاست گذاری برای قیمت گذاری
خودرو توس��ط ش��ورای رقابت انجام می ش��ود اما وزارت صنعت ،معدن و تجارت با کاهش 10تا 15درصدی
قیمت های فعلی خودرو موافق نیست .این مقام مسئول توضیح داد :سیاست و برنامه این وزارتخانه رشد 10
تا 12درصدی صنعتی کشور تا سال 1396است .وی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر احتمال حضور
فروزنده به عنوان وزیر جدید صنعت ،معدن و تجارت ،گفت :بنده هیچ خبری یا صحبتی مبنی بر حضور اقای
فروزنده در وزارت صنعت نشنیده ام .البته درخصوص واگذاری پست بنده هنوز موضوعی مطرح نشده و بنده
در جریان نیستم.
40درصد تولید ناخالص ملی را ایجاد می کند ،به تشریح
سه بخش مهم بهبود فضای کسب وکار ،تامین نقدینگی
و سرمایه در گردش تولید و صادرات غیرنفتی پرداخت.
وی با بیان اینکه در زمینه کسب وکار در ماه های اخیر
دولت 2مصوبه را تصویب و سعی کرده تا ارامش نسبی
در اقتصاد ایجاد کند ،به رش��د اقتص��ادی ایران که در
طول چند سال گذشته منفی شده اشاره کرد و از تنزل
جایگاه ایران در فضای کس��ب وکار به رتبه 152جهان،
براس��اس امارهای بانک جهانی خب��ر داد و گفت :یکی
از سیاس��ت های وزارت صنعت ،معدن و تجارت کاهش
جایگاه ایران به زیر 100کش��ور برتر جهان اس��ت که
هم خواهد ش��د .این عضو کابینه همچنین در تشریح
مهم ترین سیاس��ت های کاهش و بخش��ودگی معوقات
مالیات��ی ،اظهار کرد :ب��ا مذاکراتی که با س��ازمان امور
مالیات��ی و وزارت امور اقتصادی و دارایی صورت گرفته،
قرار ش��ده با اخذ مصوبات قانون��ی جرایم مالیاتی برای
بنگاه های تولیدی بخشیده شود.
وی همچنین با اش��اره به معافیت های جدید مالیاتی
برای ان دس��ته از س��رمایه گذاران غیر دولتی که اقدام
به س��رمایه گذاری مولد می کنند ،اف��زود :همچنین اگر
صاحبان س��رمایه و سهام ،نقدینگی بیشتری به تولید و
صنعت تزریق کنند ،این دس��ته از بنگاه های تولیدی از
پرداخت مالیات معاف می شوند.
این مقام مسئول همچنین درباره ارتقای صنعت برند
در ایران افزود :اگر خارجیان با س��رمایه گذاری جدید با
برندهای معتبر اقدام به تولید محصوالت در ایران کنند
و ۳۰درص��د محصوالت خود را با همان اس��تانداردها و
برندها از ایران به بازارهای جهانی صادر کنند۵۰ ،درصد
مشمول بخشش و یا معافیت های مالیاتی خواهند شد.
این عضو کابین��ه از تدوین قانون جدید برند خبر داد
و یاداور ش��د :همچنین قرار شده تسویه بدهی ارزی به
دولت و صندوق توس��عه ملی را با مشارکت وزارت امور
اقتص��ادی و دارایی تا ۶م��اه اینده تعیین تکلیف کنیم
ت��ا این منابع از معوقات صندوق خ��ارج و این وجوه به
سرمایه بانک ها اضافه شود.
وی درب��اره تدوین س��ند راهبردی توس��عه صنعت و
معدن در وزارت صنعت و دولت ،تاکید کرد :قرار اس��ت
این سند راهبردی تا 3ماه اینده به دولت ارسال شود و
تاکنون پیش نویس ان هم تهیه شده است.
نعمت زاده با اش��اره به احتمال امضای تفاهمنامه های
2و چندمنظوره با گمرک ،گفت :با ایجاد س��امانه های
اطالعاتی مش��ترک با کشورهای همس��ایه و همچنین
مشارکت موسسه اس��تاندارد ،قرار شده است روش های
جدید به منظور افزایش صادرات غیرنفتی به کشورهای
همسایه ارائه شود.
وزی��ر صنعت ،معدن و تج��ارت همچنین از مذاکرات
انجام شده با موسسات استاندارد برای کاهش استاندارد
اجباری و به ویژه مرتفع کردن برخی از اس��تانداردهای
اجباری و تطبیق ان با استانداردهای کشورهای خریدار
محصوالت سخن گفت و تصریح کرد :با اجرای این طرح
استاندارد های اجباری مطابق با مشتریان خارجی تدوین
و اجرایی خواهد شد.
این مقام مس��ئول همچنی��ن در تش��ریح مهم ترین
سیاست های توس��عه فعالیت های لیزینگی به ویژه برای
کاالهای س��رمایه ای ه��م گفت :هم اکن��ون لیزینگ ها
تعطیل ش��ده اند و قرار اس��ت نرخ لیزینگ با مذاکرات
انج��ام گرفته با وزارت اقتصاد و ش��ورای پ��ول و اعتبار
اصالح ش��ود به طوری که نرخ س��ود تسهیالت لیزینگی
براس��اس عقود اس�لامی تدوین و نهایی ش��ود که این
موضوع منجر به فعالیت بیشتر لیزینگ ها خواهد شد.
وی با انتقاد از برخی از سیاس��ت های خصوصی سازی
در دولت گذش��ته ،خاطرنشان کرد :قصد داریم سرمایه
بانک ها را افزایش دهیم تا بخش��ی از این سرمایه ها در
اختی��ار تولید و صنعت ق��رار گیرد ،ضم��ن انکه تهاتر
طلب های مش��ترک بین دولت و بنگاه های تولیدی هم
برای تس��ویه کامل بدهی ها بین 2طرف در دستور کار
قرار گیرد .وی ادامه داد :ما به طور مصنوعی می خواهیم
بازار س��رمایه ایجاد کنیم ،در حالی که بازار سرمایه در
دل تولید اس��ت .وی ادام��ه داد :افزایش س��هم تامین
چهارشنبه 22مردادماه 16- 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
یادداشت
فراز و نشیب های
حذف ثبت سفارش
مریم زارع -کارش�ناس بازرگانی :تس��هیل
در رون��د تجارت و افزایش حجم صادرات و واردات
جزو اهداف کش��ورهایی اس��ت که چشم انداز رشد
اقتص��ادی را در ارتقای مراودات تجاری می دانند و
س��عی دارند با حذف بوروکراسی ها و قواعد زاید در
راستای تحقق این هدف گام بردارند.
سال هاس��ت ای��ران ه��م ،چنین برنام��ه ای را در
دس��تور کار خ��ود دارد ،ام��ا ۸س��ال نامتعادلی را
پشت سر گذاشته اس��ت که نه تنها باعث شد تا به
اهداف تعیین ش��ده نرس��د بلکه روابط تجاری هم
طی این سال ها مختل شد اما به هر تقدیر گذشته،
گذش��ته است .حاال دولت تدبیر و امید از زمانی که
روی کار امده سیاس��ت تجاری ایران را براس��اس
شفاف س��ازی و تس��هیل در فرایند گمرکی تبیین
کرده اس��ت .در همان روزهای اغ��از به کار دولت
یازدهم ،س��ازمان توس��عه و تجارت و گمرک ایران
برنامه های خ��ود در جهت ح��ذف قوانین و قواعد
مزاح��م و زاید و سرعت بخش��ی ب��ه ترخیص کاال
را اجرای��ی کردند ک��ه در همین راس��تا نه کاالیی
مثل س��ابق روی کش��تی ها می ماند و نه خبری از
پیمان س��پاری ارزی و اولویت بندی ۱۰گانه کاالیی
اس��ت .ب��ه تازگی اما تصمی��م تازه ای اتخاذ ش��ده
مبن��ی براینکه فرایند ثبت س��فارش حذف ش��ود.
وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت ه��م مهر تاییدی بر
ان زده و اع�لام کرده اس��ت که ای��ن موضوع ثبت
س��فارش باید حل ش��ود و در کل ثبت سفارش یا
باید حذف ش��ود یا اصالح .بر همین اساس سازمان
توس��عه تجارت به حذف تدریجی ای��ن روند اقدام
کرد تا انجا که در حال حاضر دیگر حضور فیزیکی
واردکننده برای ثبت سفارش خود نیاز نیست.
ام��ا در این می��ان نکته هایی وج��ود دارد .حذف
ثبت س��فارش نیازمند فراهم بودن زیرساخت های
الکترونیک��ی و امادگی و توانایی کامل گمرک برای
ثبت امار واردات اس��ت و باید دید ایا این ش��رایط
مهیا شده یا خیر؟ نکته دوم اینکه درامد حاصل از
ثبت س��فارش در بودجه ۹۳برای دولت پیش بینی
شده است که در صورت حذف ،این درامد از دولت
سلب خواهد شد .نکته بعدی که بسیار حائز اهمیت
است ،وجود مرجع مش��خص برای ثبت شناسنامه
کاالیی اس��ت ،ب��ه نحوی ک��ه اگر با ح��ذف ثبت
سفارش ،ثبت مشخصات کاالی وارد شده و جزئیات
ان نیز قابل دس��ترس نباشد باعث بروز اختالل در
روند تجاری کشور می شود.
هرچند انتقاداتی به حذف این فرایند در ش��رایط
کنونی وارد اس��ت اما پالس های مثبت ان ارجحیت
دارد به نح��وی که با تحقق این ام��ر ،روند واردات
س��رعت بیش��تری می گیرد و واردکننده دیگر ملزم
به گذر از چندین ایس��تگاه ب��رای ورود کاالی مورد
نظرش نیس��ت .به هرحال ،حذف ثبت س��فارش از
روند تجارت کش��ور درحالی مثبت ارزیابی می شود
که تمام جوانب و زیرس��اخت ها برای اجرا شدن ان
فراهم شود .در این صورت به طور قطع حذف چنین
فرایندی تاثیر بسزایی در سرعت بخشی به ورود کاال
به کشور و حذف بوروکراسی خواهد داشت.
تک خبر
ترخیص۲۰هزار تن کاالی اساسی
ب��ه گفت��ه مدی��رکل گم��رک ته��ران ،در 4ماه
سال جاری ۲۰هزار تن کاالی اساسی از این گمرک
ترخی��ص و روانه بازار مصرف ش��ده اس��ت .احمد
کارگ��ری در گفت وگو با خبرگ��زاری فارس اظهار
ک��رد :تع��داد اظهارنامه ه��ای واردات کاال در 4ماه
س��ال جاری ۱۷۴۶۵فقره بود که نس��بت به مدت
مشابه س��ال قبل ۳۰درصد افزایش داشته است و
ارزش کاالهای وارداتی در مدت یاد ش��ده بیش از
یک میلیاردو ۸۱۰میلیون دالر بوده که نس��بت به
مدت مشابه سال قبل ۶۲درصد افزایش نشان داده
اس��ت .وی افزود :در این مدت بیش از ۲۰هزار تن
کاالی اساس��ی ب��ه ارزش ۵۵میلی��ون دالر بوده و
همچنین ۲۲۵۰تن دارو به ارزش ۷۹میلیون دالر
از این گمرک ترخیص شده است.
trade@smtnews.ir
تجارت
7
8
25
26
این کوچولوهای پول ساز
دالرهای غوطه ور در فنجان قهوه
تسهیالت رفاهی،کلید توسعه صنعت نمایشگاهی
7
وزیر صنعت ،معدن و تجارت خبر داد:
حذف ثبت سفارش تا پایان سال
زهرا طهرانی -گ�روه تجارت« :ثبت
سفارش حذف خواهد شد ».این موضوعی
اس��ت که از روی کار امدن دولت یازدهم
برس��ر زبان ها بود و حاال هم حساسیت ها
نس��بت به ان بیشتر ش��ده که در نهایت
س��کاندار وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
خبر از حذف این فرایند تا پایان سال داد.
درواقع دولت تصمیم دارد برای تسهیل در
امور تجاری کش��ور و واردات ،فرایند ثبت
سفارش را به طور کلی حذف کند تا بتواند
نمره مثبت دیگری در کارنامه خود برجای
بگذارد .هرچند این اقدام مورد انتقاد برخی
کارشناسان است اما به نظر می رسد حذف
این فرایند کمک بسیاری به روند واردات و
به طور کلی تجارت کشور خواهد کرد.
وزیر صنعت ،معدن و تج��ارت دیروز در
تازه تری��ن اظهار نظر خود ،اعالم کرد :ثبت
سفارش کار عبثی بوده است و با نمدکاری
تا پایان سال ثبت سفارش را حذف خواهیم
ک��رد .محمدرض��ا نعم��ت زاده در میزگرد
تخصصی که به بررسی سیاست های تجاری
و صنعتی دولت در بس��ته اقتصادی دولت
برای خروج از رکود تشکیل شده بود پس از
شنیدن صحبت های کارشناسانی که در این
میزگرد حاضر شده بودند به ارائه توضیحاتی
در مورد پرسش های انها پرداخت و با بیان
اینکه برخ��ی از فعاالن اقتص��ادی در این
جلسه معتقدند چرا باید کارت بازرگانی و
یا ثبت س��فارش اجرایی شود ،اظهار کرد:
بنده نیز همانند شما اعتقاد دارم که مقررات
زیادی در کش��ور وج��ود دارد که به نوعی
برای فعالیت های اقتصادی دس��ت و پاگیر
هستند .وی با بیان اینکه برای رشد اقتصاد
کشور نیازمند مقررات زدایی هستیم ،افزود:
گروهی برای بررس��ی این موضوع تشکیل
ش��ده اس��ت تا به اصالح قوانی��ن و یا لغو
انه��ا بپردازند .اما بای��د تاکید کنم اصل ما
برکاهش مقررات زاید است.
ایران کد و شبنم بازنمی گردند
نعمت زاده با بیان اینکه در بسته اقتصاد
دول��ت ب��رای خ��روج از رک��ود حتی در
بندهایی از ان سازمان ملی استاندارد ایران
ملزم شده است تا برخی از استانداردهای
اجباری خ��ود را حذف کند ،گفت :تالش
زیادی کردم تا توانس��تم ای��ران کد و کد
شبنم را حذف کنم .البته هنوز هم برخی
از نماین��دگان مجل��س و فع��االن اعتقاد
دارند که ای��ران کد باید برگردد .در حالی
که به اعتق��اد بنده این موض��وع به هیچ
عنوان کارایی نداش��ته و فقط به نوعی در
فعالیت ها هزینه اضافه را به تولیدکنندگان
و واردکنندگان تحمیل کرده اس��ت .وی
درخصوص حذف ثبت س��فارش تصریح
کرد :در ان زمان که ثبت سفارس قرار بود
اجرایی شود به مسئوالن مربوطه گوشزد
کرده بودم که این موضوع بیش��تر موانعی
را پیش روی فع��االن اقتصادی می گذارد
ام��ا انان توجهی نکردن��د و در نهایت این
موضوع این روزها مشکل ساز شده است.
ماجرا چه بود؟
قصه از انجایی شروع شد که وزیر صنعت،
معدن و تجارت اعالم کرد ثبت سفارش یا
باید حذف ش��ود یا اص�لاح .پس از ان این
موضوع نقل محافل رسانه ها شد و مسئوالن
ذی ربط هم با قاطعیت اعالم کردند که این
فرایند به طور تدریجی حذف خواهد شد.
اما پس از گذش��ت چند م��اه می گویند با
دستور مقامات ارشد ،اجازه اظهارنظر راجع
به این موضوع وجود ندارد.
نخس��تین گام تدریجی ای��ن فرایند در
همین ماه برداش��ته ش��د و ان هم حذف
حض��ور فیزیک��ی متقاضی��ان در مراک��ز
ثبت س��فارش اس��ت .براین اساس فرایند
کارشناس��ی ثبت نام در سامانه «ثبتارش»
با بستر س��ازی و برقراری ارتباط الزم بین
س��امانه اتاق بازرگانی و سامانه ثبتارش از
هفتم تیر امس��ال به صورت خودکار انجام
می ش��ود ،به نحوی ک��ه بازرگان��ان با نام
کاربری و رمز عبور کارت بازرگانی خود که
توسط اتاق بازرگانی تولید می شود به سایت
ثبتارش مراجعه می کنند.
پی��ش از این و در یک��ی از روزهای گرم
امسال ،رئیس سازمان توسعه تجارت نیز از
گام های جدید دول��ت یازدهم برای حذف
فرایند ثبت سفارش واردات کاال خبرداد و
گفته بود« :وزیر صنعت ،معدن و تجارت با
حذف تدریجی فرایند ثبت سفارش از نظام
تجاری کشور موافقت کرد و به طور تدریجی
درصدد رفع ان هستیم».
به گفت��ه ولی ال��ه افخمی راد ،س��ازمان
توس��عه تجارت ایران ،اولی��ن گام جدی را
برای حذف تدریجی ثبت سفارش برداشته
اس��ت و به این ترتیب از ای��ن پس ،دیگر
نیازی به حض��ور فیزیک��ی واردکنندگان
ب��رای ثبت س��فارش کاالها نیس��ت .وی
می گوید ،رویکرد سازمان متبوعش مبنی
بر روند تدریجی حذف ثبت س��فارش کاال
همزمان با مهیا شدن زیرساخت های الزم
اس��ت ،پس بنابراین با توجه به اینکه ثبت
س��فارش عمیقا در فعالیت ه��ا نفوذ کرده
است ،حذف یکباره و ناگهانی ان در کوتاه
مدت امکان پذیر نیست.
معاون وزیر صنع��ت ،معدن و تجارت به
تمام متقاضیان اعالم ک��رد که دیگر برای
انجام ثبت سفارش کاال ضرورتی به حضور
فیزیکی نیست ،بلکه واردکنندگان می توانند
ثبت س��فارش خود را از طریق «س��امانه
ثبتارش» انجام داده و درخواست خود را به
گمرک ارجاع دهند و سپس برای ترخیص
کاالی خود به گمرک مراجعه کنند.
مرجع امار یکی شود
برخ��ی کارشناس��ان نیز سیس��تم ثبت
س��فارش را به نوعی موازی کاری با گمرک
می دانند چون گمرک امار دقیقی از میزان
واردات و ص��ادرات کش��ور دارد ،بنابرای��ن
دلیلی به اجب��ار و الزام فع��االن اقتصادی
برای ثبت اطالع��ات خود در جای دیگری
وجود ندارد .چون این روند عالوه بر تشدید
بوروکراسی ،روند تسهیل تجارت در کشور
را نیز مختل می کند.
این در حالی اس��ت که بسیاری از تجار
متقاضی ثبت س��فارش را نی��ز ،از زمان بر
بودن پرداخت الکترونیک کارمزد ،امضای
دیجیت��ال و دیگر فراینده��ای زاید ثبت
سفارش اعتراض دارند و معتقدند به جای
اینکه برای واردات ۱۹ ،سند تهیه کنند به
سرعت این فرایند افزوده شود.
ایرج ندیمی ،عضو کمیس��یون اقتصادی
مجلس حذف ثبت سفارش را در صورتی
ک��ه خللی در امار تجارت وارد نکند مثبت
ارزیاب��ی ک��رد و گفت« :اگر ب��ا حذف این
فراین��د بوروکراس��ی ها و زم��ان ورود کاال
کاهش می یابد ،قطعا موثر اس��ت که از ان
استقبال خواهیم کرد».
ایرج ندیمی به خبرنگار
گفت:
«انچه مسلم است در روند مبادالت ،اینکه
اطالعات ورود و خروج کاال و مش��خصات
انها باید وجود داش��ته باش��د .بنابراین اگر
در صورت حذف ثبت سفارش ،مرجع امار
مشخص شود ،مش��کلی در حذف فرایند
ثبت سفارش ایجاد نمی شود».
به گفته وی اگر ثبت س��فارش با فرض
اینک��ه مرجعی ه��م برای ثب��ت اطالعات
ورودی کاال وجود نخواهد داش��ت ،حذف
شود منطقی نیست و نباید چنین اقدامی
صورت گیرد .با حذف ثبت س��فارش کاال،
تجار می توانند با مراجعه به بانک ها نسبت
ب��ه گش��ایش ال س��ی و واردات کاال اقدام
کنن��د .پ��س از واردات نیز گم��رک ایران
به طور طبیع��ی امار کامل واردات کاالها را
در اختیار دارد .بر این اس��اس حذف ثبت
س��فارش موجب تس��هیل روند مبادالت
تجاری خواهد شد .ضمن اینکه با دریافت
نک��ردن هزینه ای��ن امر از تج��ار ،قیمت
تمام ش��ده واردات کاال هم کاهش می یابد
و قطعا با کاهش قیمت تمام شده کاالهای
واردات��ی ،این اقالم با ن��رخ پایین تری وارد
ش��ده و به دست مصرف کننده می رسد که
در نهایت به نفع دولت نیز خواهد بود.
گمرک امادگی کامل دارد
پیش از این هم محمدرضا نادری ،معاون
امور گمرکی گمرک ایران در رابطه با حذف
ثبت سفارش گفته بود ،حذف ثبت سفارش
نی��از به اصالح قانون دارد و هم اکنون ثبت
سفارش بر اساس قانون انجام می شود.
وی پیش��نهادی داد و ان هم این بود که
حداق��ل واحدهای تولیدی ک��ه مواد اولیه
برای تولید را وارد می کنند از ثبت سفارش
معاف باش��ند .نادری همچنین با قطعیت
اعالم کرده بود ک��ه در صورت حذف ثبت
س��فارش ،گمرک ایران امادگی کامل دارد
که امار واردات و حتی نوع کاال را به صورت
هفتگی و ماهانه ارائ��ه دهد و در این مورد
مشکلی ندارد.
این در حالی اس��ت که به عقیده فعاالن
ب��ازار ،برای ح��ذف کامل ثبت س��فارش،
زیرس��اخت های الکترونیکی الزم برای این
امر باید فراهم باشد.
مش�کلی به مش�کالت قبلی اضافه
نشود
در این بین محمدحس��ین برخوردار در
درخصوص
گفت وگو با خبرنگار
اعمال برنامه جدید و حذف ثبت س��فارش
گف��ت« :با هر اقدامی ک��ه روند تجاری در
کش��ور را سرعت بخش��د موافق هستم به
ش��رطی که با هدف تس��ریع ،مشکلی به
مشکالت قبلی اضافه نشود».
وی با بیان اینکه روند ثبت س��فارش در
هیچ کج��ای دنیا وجود ن��دارد ،اظهار کرد:
«در ص��ورت ح��ذف این فراین��د ،گمرک
مرجع اصلی امار خواهد شد که البته باید با
کارشناسی گام بردارد تا در اینده با مشکل
مواجه نشود».
عضو هیات رییسه اتاق تهران تصریح کرد:
«در شرایطی با حذف ثبت سفارش موافقم
که کم و کاستی های قبلی برطرف شود تا به
گمرک هم ضربه ای وارد نشود».
برخوردار با اش��اره به اینکه هنوز امضای
طالی��ی وج��ود دارد ،گفت« :دول��ت برای
شفاف سازی اقداماتی را در دستور کار خود
دارد که برخی هم برای از دست ندادن منافع
خود از امضای طالیی استفاده می کنند ».به
گفت��ه وی دولت در ح��ذف امضای طالیی
کم کاری می کند که باید به این روند سرعت
ده��د ،ضمن اینکه تا دولت کوچک نش��ود
امضای طالیی هم از بین نخواهد رفت.
افزایش حجم تجارت ایران
و افغانستان
اغاز صدور ضمانت نامه
گمرکی
ن با بیان اینکه حجم تجارت
س��فیر افغانستان در تهرا
ایران و افغانستان در فاصله 4تا 5سال اخیر تا 10برابر
افزایش داش��ته اس��ت ،گفت :این رقم از 500میلیون دالر در س��ال با احتساب
ترانزیت و مواد سوختی به 5میلیارد دالر در سال رسیده است .نصیر احمدنور در
گفت وگو با خبرگزاری فارس درباره حجم تجارت بین ایران و افغانس��تان ،اظهار
کرد :حجم تجارت بین 2کشور دوست و برادر ایران و افغانستان در حال افزایش
است .این حجم تجارت در فاصله 4تا 5سال اخیر تا 10برابر افزایش داشته است.
وی تصریح کرد :در بحث تعامالت تجاری و اقتصادی بین ایران و افغانستان کشور
افغانستان از اقتصاد بازار پیروی می کند و فعالیت های اقتصادی ،سرمایه گذاری و
بازرگانی گس��ترده ای در این کشور وجود دارد .نصیر احمدنور اضافه کرد :دروازه
ورود به عرصه فعالیت های اقتصادی در افغانستان برای همه کشورها به خصوص
ن گفت :کشور ایران،
کشورهای همسایه و ایران باز است .سفیر افغانستان در تهرا
همسایه ،هم زبان و هم فرهنگ با کشور افغانستان است و بازرگانان ایرانی شانس
بیشتری دارند خود را در این جهت تثبیت کنند و نسبت به بازرگانانی که از راه
دور می ایند هزینه کمتری دارند؛ ضمن انکه ایرانی ها با افغان ها از یک نژاد هستند
و زبان انها یکسان است.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران گفت :با تایید
و ابالغ شرایط عمومی ضمانت نامه ورود موقت کاال از سوی
وزیر صنعت ،معدن و تجارت ،صدور ضمانت نامه گمرکی توس��ط این صندوق در
دس��تور کار قرار گرفت .به گزارش ش��اتا ؛ طاهر شه حامد ،افزود :در این راستاارائه
خدمات سفارشی و مطابق با نیاز صادر کنندگان توسط این صندوق صورت گرفته
است .به گفته وی؛ شرایط صدور این ضمانت نامه برای صادر کنندگان و بخصوص
مشتریان قدیمی و خوش حساب به مراتب سهل تر از سیستم بانکی خواهد بود .شه
حامد سرعت عمل در ارائه این خدمت توسط صندوق و همچنین شرایط سهل تر
وثایق قابل اخذ از صادر کنندگان برای صدور ضمانت نامه گمرکی توس��ط صندوق
را از مزیت های فعلی ان نسبت به صدور این نوع ضمانت نامه توسط سیستم بانکی
برش��مرد .وی تصریح کرد :هدف از سرعت ارائه این خدمت توسط صندوق ،حفظ
فرصت های طالیی ب��رای صادر کنندگان و تجهیز منابع انها برای صادرات مجدد
کاالی نهایی است تا در چرخه تولید و صادرات ایشان به این دلیل وقفه ای حاصل
ش��ود .شه حامد گفت :بسته پیشنهادی نرخ کارمزد صدور این نوع ضمانت نامه با
شرایط ترجیحی و پایین تر از سیستم بانکی تهیه شده که پس از تصویب در ارکان
تصمیم گیری صندوق برای تصویب نهایی برای هیات وزیران ارسال می شود.
گپ وگفت
نماینده مجلس در گفت وگو با
هماهنگی در کسب وکار
و تجارت الکترونیک
:
پنج��ره واحد تج��اری برای
رشد و توسعه تجارت به قدری
مهم ارزیابی می ش��ود که تمام
بخش های اقتصادی به ضرورت
ان مه��ر تایی��دی می زنند که
باید در اینده ای نزدیک و حتی
ب��ه گفته وزیر صنع��ت ،معدن
و تجارت تا تمام نش��دن س��ال 93به طور کامل و
جدی اجرا ش��ود .اجرایی که می تواند تاثیر بسزایی
در حجم تجارت داش��ته باش��د چون به طور قطع
با تجمیع همه نهادهای مرتبط زیر یک س��قف ،در
هزین��ه و زمان صرفه جویی خواهد ش��د .در همین
رابط��ه مهناز بهمن��ی ،عضو کمیس��یون اقتصادی
مجلس در گفت وگو با
از امادگی مجلس
ب��رای عملیاتی نمودن این امر خبر داد که در ادامه
می خوانید.
ب�ه نظر ش�ما ایجاد پنج�ره واحد تجاری
برای اقتصاد ایران ضرورت محسوب می شود؟
در حال حاضر بس��یاری از افراد با مشکالت روند
بوروکراسی اداری جهت طی مراحل درخواست های
تجاری اعم از ص��ادرات و واردات و اخذ مجوزهای
الزم روب��ه رو هس��تند که به طور قط��ع این پنجره
می تواند امری بدیهی در راستای تسهیل انجام امور
نظام تجاری کشور باشد .باتوجه به اینکه اقتصاد یک
امر لحظه ای و دارای نوسانات زیادی است دیدگاه و
رویکرد دولت باید به سمتی پیش رود تا اسان ترین
راه ب��رای رفع مش��کالت اداری س��رمایه گذاران را
انتخاب کند .در این صورت عالوه بر صرفه جویی در
زمان و هزین��ه ،رویکرد انعطاف پذیرتری در فرایند
تجارت کشور به اجرا در می اید.
چ�ه راهکار هایی برای اج�رای این پنجره
نیاز است؟
دس��تگاه های دولت��ی باید برای تس��هیل در امر
کسب وکار و تجارت الکترونیک هماهنگی بیشتری
داش��ته باش��ند .پنجره واحد تجاری نیازمند توجه
جدی تمامی دس��تگاه هایی است که در این سامانه
نقش گس��ترده ای ایفا می کنند .اینکه یک دستگاه
دولت��ی ی��ا نظارت��ی این ام��ر را س��اده تلقی کند
منجر به شکس��ت این طرح خواهد ش��د و چیزی
جز سردرگمی تجار و س��رمایه گذاران دربرنخواهد
داشت.
نگاه مجلس به این امر چیست؟
کمیس��یون اقتصادی مجلس ش��ورای اس�لامی
امادگی دارد تا در هر زمان با نشس��ت مش��ترک با
دس��تگاه های نظارتی و اجرایی راهکارهای الزم را
ارائ��ه کند که الزمه تحق��ق ان ،تعهد هر بخش در
انجام امور محول شده خواهد بود.
قطعا چالش های بس��یاری درخصوص تحقق این
امر وجود دارد ک��ه امیدواریم اختالفات موجود در
بین دس��تگاه های نظارت��ی ،وزارت صنعت ،معدن
و تجارت ،گمرک و س��ایر دس��تگاه های ذی ربط به
صورت یکپارچه حل و فصل ش��ود .این نکته را هم
فرام��وش نکنیم که این ط��رح نباید همچون طرح
ش��بنم عقیم بماند چون وجود چنین سیس��تمی
موجب رونق فضای کسب وکار خواهد شد.
ایا تا پایان س�ال به رقم 70میلیارد دالری
صادرات خواهیم رسید؟
تحق��ق ص��ادرات 70میلی��ارد دالری قطع��ا قابل
دسترس��ی اس��ت ،ضمن اینک��ه افزایش ص��ادرات
غیرنفتی با توجه به بهبود روند سیاس��ی و اقتصادی
در منطقه اتف��اق خواهد افتاد .در این میان صادرات
صنعتی و صادرات خدمات فنی مهندس��ی که دارای
ارزش اف��زوده بیش��تری هس��تند هم بای��د افزایش
یابد .باتوجه به توس��عه صنایع در کشور و همچنین
پیش��رفت های فنی مهندس��ی صورت گرفته ،از تیم
اقتص��ادی دولت انتظار داریم ت��ا باتوجه به نیاز های
منطقه ای ،بازارهای الزم برای افزایش صادرات در این
بخش ها را بسنجند تا حجم تجارت خارجی که مولد
رشد و توسعه اقتصادی کشور است ،افزایش یابد.
کوتاه از تجارت
رواب�ط عمومی گم�رک -همزمان ب��ا افزایش
تح��رکات گمرک ایران در عرص��ه بین الملل کار در
گم��رکات اس��تارا ،مهران و بیله س��وار ۲۴س��اعته
می ش��ود .در اینده ای نزدیک هم مرز اس��تارا برای
تردد مسافران به صورت شبانه روزی فعال خواهد شد.
ایرن�ا – نایب ریی��س اول کمیس��یون اقتص��ادی
مجلس گفت :افزایش نرخ خرید تضمینی محصوالت
کشاورزی جذابیت و ایجاد انگیزه در افزایش راندمان
تولید است و برای کشور توجیه اقتصادی دارد.
ایس�نا -مدیرکل دفتر بهبود ب��ازار ابزیان گفت:
می��زان تولید با ص��ادرات خاویار در کش��ور تفاوت
چندان��ی ندارد ،چراکه تقاضای کش��ورهای خارجی
برای خری��د خاویار ایرانی بی��ش از تقاضای داخلی
است و از انجا که فقط خاویار پرورشی اجازه صادرات
دارد ،قصد داری��م میزان صادرات این محصول را به
2تن افزایش دهیم.
روابط عمومی گمرک -سامانه اظهار از راه دور
در رویه های واردات قطع��ی و صادرات در گمرکات
مشهد و استان یزد راه اندازی شد.
گفت و گو
قاچاق گوشی
بازار را سردرگم کرده است
ب��ازار ل��وازم الکترونیک ازجمل��ه موبایل یکی از
جذاب ترین بازارهایی اس��ت که تمام اقشار جامعه
با ان س��روکار دارن��د .پیگیری قیمت ه��ا ،کارایی
مدل های جدید و بسیاری دیگر از خصلت های انها
یکی از متداول ترین س��رگرمی های مردم است! اما
انچه ب��ازار جذاب تلفن های هم��راه را تحت تاثیر
قرار می دهد ،قاچاق انهاست که به گفته مسئوالن،
بیش از 90درصد گوشی ها از کانال های غیررسمی
وارد کش��ور می ش��وند .افش��ار فروت��ن الریجانی،
رییس انجمن فروش��ندگان س��یم کارت و گوشی
در گفت وگو با خبرن��گار
به تاثیر قاچاق
تلفن های همراه بر بازار پرداخته است.
طبق فهرستی که گمرک اعالم کرده است
میزان گوشی هایی که در 3ماه نخست اعالم
شده با تعداد گوشی های موجود در بازار اصال
قابل قی�اس نیس�ت .این نش�ان می دهد که
میزان زیادی از تلفن های همراه قاچاقی وارد
می شود .شما این مورد را تایید می کنید؟
درس��ت اس��ت .گمرک ام��ار خ��ودش را اعالم
می کن��د یعنی ام��ار قانونی اما براس��اس انچه ما
ب��راورد کرده ایم متاس��فانه نزدیک ب��ه 60تا 70
درص��د از گوش��ی هایی ک��ه در بازار وج��ود دارد
به ص��ورت قاچاق وارد کش��ور ش��ده اند .البته باید
به این نکته هم اش��اره کنم که در 3ماه نخس��ت
امس��ال حجم واردات گوش��ی های قاچاق کاهش
پیدا کرده است .یعنی در کل حجم واردات کاهش
داشته است.
کاه�ش میزان قاچاق به این معناس�ت که
راهکار تازه ای برای جلوگیری از ورود قاچاق
گوشی اعمال می شود؟
هن��وز نه ام��ا به خاطر بحث نوس��انات نرخ ارز و
ش��رایطی که در ب��ازار حاکم اس��ت تقاضا کاهش
داش��ته و در حال حاضر بازار در رکود است .شاید
دلیل اش تغییراتی اس��ت که در ش��رایط اقتصادی
به وج��ود امده اس��ت .وقتی برنامه ه��ای اقتصادی
دولت اعالم شد ،ارامش خاصی در بازار ایجاد کرد.
اینکه قرار اس��ت اوضاع قیمت ه��ا بهبود پیدا کند
و حداق��ل ن��رخ ارز ثابت بمان��د .از انجایی هم که
قیمت گوش��ی های تلفن موبایل به صورت مستقیم
ب��ا نرخ ارز در رابطه اس��ت قطعا از نظر روانی روی
خریداران تاثی��ر می گذارد و افراد ترجیح می دهند
در ش��رایطی خرید کنند که قیمت ها به سودشان
باشد.
به بحث قاچاق برگردیم؛ با توجه به میزان
ب�االی واردات غیرقانون�ی ،این مس�ئله تا به
حال چه تاثیری روی بازار داشته است؟
ورود کاالی قاچاق در هر ش��رایطی بازار را تحت
تاثیر ق��رار می دهد .اما اگر بخواهیم مش��خصا در
مورد گوش��ی های قاچاق صحبت کنیم باید بگویم
این روند س��ه گانگ��ی در بازار ایجاد کرده اس��ت.
یکس��ری گوش��ی در بازار وجود دارد که از کانال
رس��می وارد ش��ده و ضمانت پس از فروش دارد.
گ��روه دیگری از گوش��ی ها هس��تند که به صورت
قانونی وارد می ش��وند اما خدم��ات پس از فروش
ندارند و در نهایت یکسری گوشی هستند که کامال
قاچاقی وارد ش��ده اند و ضمانت نامه ای ندارند .این
شرایط سبب س��ردرگمی می شود و مصرف کننده
برای خرید با یک معضل اساسی روبه روست .اینکه
چرا باید قیمت یک گوشی در یک مرکز تجاری تا
این حد تفاوت داشته باشد.
ایا نداشتن نمایندگی های رسمی برندهای
مع�روف و پرفروش در داخل ای�ران می تواند
دلیل قاچاق گوشی موبایل باشد؟
نمی شود بر اساس یک برند قضاوت کرد و گفت
چون نمایندگی رس��می ن��دارد ،بازار ت��ا این حد
تحت تاثیر قرار دارد .کش��ور در یک مقطع زمانی
تحری��م بود و همین باعث ش��ده بود بس��یاری از
تولیدکنندگان برند های گوشی در ایران نمایندگی
نداشته باشند.
اما خوشبختانه بحث تحریم تجهیزات مخابراتی
حذف ش��ده اس��ت ولی من فکر نمی کنم که نبود
ی��ک نمایندگی ک��ه حتی اگر پرفروش هم باش��د
باعث ش��ود که تا این حد تلفن های همراه قاچاق
شوند .از نظر من مهم ترین عاملی که باعث افزایش
ی��ا کاهش ورود کاالی قاچاق به کش��ور می ش��ود
بحث تعیین تعرفه واردات و گمرک ان کاالس��ت.
تلفن همراه به خاطر تعرفه های نامناس��ب ،متوازن
ب��ا میزان تقاضای بازار نیس��ت .این تعرفه ها انقدر
باالس��ت که ایران تولی��د 70درصدی این تلفن ها
را به عهده دارد! این اس��ت که برای واردات گوشی
داخل کشور مشکل ایجاد کرده است.
س�وال اخر در رابطه با تولی�دات داخلی
اس�ت .ایا این امکان وج�ود دارد که تا چند
س�ال اینده در کش�ور تولیدات داخلی جای
کاالهای وارداتی را بگیرد؟
من فکر نمی کنم اصال ای��ن اتفاق بیافتد چراکه
به طور کلی از نظر من تولید کردن گوش��ی تلفن
هم��راه توجیهی ندارد .چ��ه توجیه اقتصادی و چه
توجیه اش��تغالزایی .این را همه می دانند که قطب
این بازار در دست امریکا و کره جنوبی است و ایران
توان رقابت با انها را ندارد.
8
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
بازار اصناف
trade@smtnews.ir
نگاهی به بازار موبایل؛ پرفروش ترین کاالی جهان
این کوچولوهای پولساز!
نگار خسروی -گروه تجارت :باالی برگه ها نوشته
شده قیمت ها صبح امروز به روزرسانی شده اند و تنها تا
بعد از ظهر معتبرند!
با گشتی کوتاه و سرسری حدود قیمت پرطرفدارهای
بازار دستمان می اید؛
iPhone 5Sب��ا حافظ��ه 2 ،16 GBمیلی��ون و
110هزار تومان
iPad Air 4Gب��ا حافظ��ه 1 ،GB16میلی��ون
و930هزار تومان
در تمام مغازه ها قیمت دالر هر نیم س��اعت در میان
چک می شود ،انگار که بخشی از وظایف کار فروشنده ها
بررس��ی قیمت دالر اس��ت .حاال به جواب این س��وال
می رسیم که چرا روی برگه هایی که جلوی در مغازه ها
گذاشته شده اعتبار قیمت ها را تا بعدازظهر اعالم کرده
است.
خداحافظی با طالی سیاه
چند دقیقه ای وارد یکی از فروش��گاه ها می شویم .در
نگاهی به اماری که گمرک ایران منتشر کرده است،
طول همان چند دقیقه ای بیش از 10نفر وارد می شوند نش��ان می دهد که در س��ال 93و در س��ه ماه نخست،
و قیمت می گیرند .فروشنده ها هم بدون خستگی پاسخ 40/228/968دالر ص��رف خرید گوش��ی تلفن همراه
تمام ش��ان را می دهن��د .اینجا همه
ش��ده اس��ت .رقمی ک��ه به صورت
چیز با س��رعت اس��ت ،حت��ی فکر
رس��می اعالم ش��ده و در قیاس با
مرکز پژوهش های
کردن!
بس��یاری دیگ��ر از اق�لام ضروری
مجلس اعالم کرد ،حدود
از باال نگاهی به طبقات می اندازیم.
واردات��ی رقم قابل توجهی اس��ت .با
این مرکز تجاری بیش از 500مغازه 99درصد از تقاضای بازار این اوصاف می ش��ود نام این تجارت
گوشی های تلفن همراه
دار د ک��ه هر لحظه دس��ت کم یک
را تجارت طالیی گذاش��ت ،چرا که
کشور از واردات تامین
خریدار وارد می شود .براساس سنت
طبق ام��اری که کمپانی های بزرگ
دیرینه ای که در فرهنگ مان ریش��ه
تلفن همراه اع�لام کرده اند ،تا چند
می شود و سهم تولید
دارد (محاسبه درامد دیگران) با یک داخلی تنها حدود 1درصد سال دیگر «نفت پایش را از اقتصاد
حساب سرانگش��تی می شود میزان
بی��رون می کش��د و جای��ش را ب��ه
اس��کناس هایی که در یک روز رد و است .این امار نشان می دهد تلفن های همراه می دهد!»
بازار چند صد میلیون
بدل می شود را تخمین زد؛ رقم اش
ابت��دا به نظ��ر می رس��د که این
دالری این در انحصار
در حداقل مقدار هم نجومی است!
نظریه بیش��تر ش��بیه شوخی است.
اینک��ه اصلی ترین ماده خام دنیا که
فروشنده یکی از مغازه ها که تاکید
برندهای خارجی است
باعث بزرگ شدن اقتصاد کشورهای
می کند از دادن ام��ار دقیق معذور
تولید کننده اش شده است ،به تدریج
است ،می گوید که در روز به صورت
کنار رفت��ه و تکه های پالس��تیکی
میانگی��ن حدود 50ت��ا 60میلیون
تومان می فروش��ند .این فروش��نده ام��ار جالب تری از چند س��انتیمتری جایش را می گیرند ،اما کمپانی های
میانگی��ن فروش ه��م دارد! اماری که مرب��وط به روز بزرگ تولید کننده این تلفن ها با امار و ارقامی رس��می
ولنتاین یا همان عش��اق است .سال گذشته در این روز نش��ان داده اند که اگر روند دستیابی به انرژی هسته ای
فروشگاه ش��ان که خیلی هم بزرگ نیست 140میلیون ش��یب صعودی اش را طی کند ،نف��ت جایش را به این
قطعه های کوچک خواهد داد .این خبر برای بسیاری از
تومان در یک شب فروش داشته است.
وقتی امار ش��ب عی��د را از او می گیری��م ،می گوید
به ص��ورت میانگین هر ش��ب در اس��فند 120میلیون
فروش داشته اند .ضرب و تقسیمی ساده نشان می دهد
ک��ه با کس��ر 4روز تعطیل��ی جمعه ه��ا ،در پایان ماه
30میلیارد تومان گوش��ی و تبلت فروخته اند .این تنها
گوش��ه ای از ارقامی اس��ت که در طول یک روز و تنها
در ی��ک مرکز خرید موبایل رد و بدل می ش��ود .با این
حس��اب با توجه به جمعیت ای��ران 50 ،تا 60میلیون
نف��ر تلف��ن هم��راه دارند (ف��ارغ از گ��روه بزرگی که
دس��ت کم از 2خط تلفن اس��تفاده می کنند!) و قطعا
برای راحتی ش��ان هم که شده از بهترین گوشی ای که
در وسع شان اس��ت ،خریداری می کنند ...این تجارت
بزرگی است که تصور کردن امار و ارقامش در اقتصاد
امروز سخت است.
بتوانند سهمی هر چند کم در ان داشته
باش��د ،صنعت تکان اساسی می خورد .اما
به نظر می رس��د که این موضوع بیش��تر شبیه
رویاس��ت .ای��ران کمتری��ن میزان پیش��رفت در
فناوری های پیش��رفته را دارد و نمی تواند با هیچ
کدام از برندهای جهانی رقابت کند.
کشو ر ها
ک��ه دسترس��ی
ب��ه ط�لای س��یاه را ندارن��د،
که
خوش��حال کننده اس��ت ام��ا ای��ران
یکی از قطب های فروش نفت اس��ت نه تنها به وس��یله
سایر فناوری های صنعتی تهدید می شود ،بلکه به تدریج
باید از همین دستگاه های کوچک زیبا هم بترسد.
اوضاع غم انگیز صنعت ایران در بازار موبایل
اواخر اردیبهش��ت مرکز پژوهش ه��ای مجلس اعالم
کرد ،حدود 99درصد از تقاضای بازار گوشی های تلفن
همراه کش��ور از واردات تامین می ش��ود و سهم تولید
داخلی تنها حدود 1درصد است .این امار نشان می دهد
ب��ازار چند صد میلیون دالری ای��ن تجارت در انحصار
برندهای خارجی اس��ت .بازاری ک��ه اگر تولیدات ایران
سهم قاچاق از تجارت طالیی
کافی اس��ت که ام��ار گمرک کش��ور را با تعداد
گوشی های موجود در بازار مقایسه کرد .به راحتی
می ت��وان گفت ک��ه 90درص��د واردات از طریق
غیررس��می یا هم��ان قاچاق انجام می ش��ود .به
عقیده بسیاری از مسئوالن اصناف و اتحادیه های
مرب��وط ب��ه تعرفه های ب��اال ،هم م��رزی ایران با
کش��ورهایی چون امارات س��بب ب��اال رفتن امار
قاچاق شده است.
ام��ا نکته جال��ب اینجاس��ت که گفته می ش��ود
گوش��ی های قاچ��اق ب��ا اس��تانداردها و ضوابط کیفی
انطباقی ندارند .اظهارنظری که بیش��تر ش��بیه توجیه
سهل انگاری هاس��ت! یک��ی از مهم تری��ن دالیل پایین
بودن قیمت گوش��ی های قاچاق ،نداشتن ضمانت نامه
اس��ت .موردی که به نظر بسیاری از خریداران اهمیت
زیادی ن��دارد .این طور که فعاالن می گویند ،س��ازمان
تنظیم مقررات برای بررسی این گوشی ها اقدامی انجام
نداده اس��ت اما مهم ترین مورد این اس��ت که تاکنون
از س��وی وزارت صنعت ،معدن و تجارت اقدامی برای
جمع اوری انها صورت نگرفته است.
بنابرای��ن شناس��ایی و جم��ع اوری گوش��ی های
غیر استاندارد و س��اماندهی بازار این محصول پرفروش
در کشور باید به عنوان یک اقدام مهم در دولت تعریف
ش��ود .البته باید گفت که این ط��رح در صورتی عملی
خواهد شد که دولت با کاهش تعرفه ها از وارد کننده های
قانونی حمایت کند .اتفاقی که به نظر نمی رسد اولویتی
در برنامه های دولت داشته باشد.
مصرف کننده های بزرگ تبلت و موبایل
سال هاس��ت که موبایل به عنوان ابزاری
ب��رای برقراری مکالمات و ارس��ال پیامک
مورد اس��تفاده قرار می گی��رد اما به مرور
و با توس��عه فناوری ،قابلیت های ارتباطی
و س��رگرمی دیگ��ری نیز به این وس��یله
ارتباط��ی افزوده ش��ده که رس��الت ان را
ویژه تر کرده است.
قابلیت های��ی نظی��ر اتص��ال دیت��ا و
سرویس های چند منظوره مبتنی بر شبکه
موجب ش��ده ،زمان��ی که کارب��ران برای
تعامل با این ابزار ارتباطی صرف می کنند
بیشتر و بیشتر شود.
به گزارش خبرگزاری تس��نیم ،موسسه
می��ل وارد برون با تحقیقاتی روی 13هزار
کارب��ر 16تا 45س��اله در 30بازار هدف
مختلف (از ایاالت متح��ده تا نیجریه و از
چین تا برزیل) که امکان استفاده هم زمان
از تلویزیون و موبایل یا تبلت را داشتند ،به
این نتیجه رسیده که کاربران جهانی بیش
از س��ه س��اعت وقت خود را در روز صرف
تعامل با رس��انه های سیار می کنند که در
این میان 147دقیقه س��هم گوش��ی های
هوشمند و 50دقیقه مختص تبلت است.
ای��ن گ��زارش می افزای��د ک��ه موبای��ل
هم اکن��ون به عن��وان یک��ی از ابزاره��ای
ارتباط��ی دارای نمایش��گر ،س��همی زیر
50درص��د از کلیه تعامالت روزانه کاربران
را دارد (س��هم ان 47درصد است) ،مابقی
وقت کاربران نیز صرف تماشای تلویزیون
(حدود 113دقیقه) یا استفاده از اینترنت
لپ تاپ و رایانه های شخصی (حدود 108
دقیقه) می شود.
مهم تری�ن ،در کل دنی�ا ب�ه ج�ز 7
کشور
گوشی های هوشمند هم اکنون پرچم دار
رس��انه های ارتباط��ی از منظر اس��تفاده
کارب��ران در تمام��ی دنیا هس��تند ،به جز
کش��ورهای انگلستان ،فرانسه و اسپانیا که
تلویزیون و مجارس��تان ،لهس��تان ،روسیه
و اس��لواکی ک��ه لپ تاپ را به عن��وان ابزار
ارتباطی اصلی خود دارند.
اندونزیایی ها در صدر
اندونزیایی ها بیشترین تعامل با ابزارهای
ارتباطی س��یار را ب��ا روزی پنج س��اعت
اس��تفاده از این دستگاه ها (نظیر موبایل یا
تبلت) در دنیا دارند.
محبوب ترین ها در نیجریه
نیجریه نیز کش��وری است که بیشترین
استفاده از گوشی های هوشمند را با حدود
سه ساعت و 20دقیقه کار در روز ،به خود
اختصاص داده است.
تبلت پرمصرف ترین در فیلیپین
فیلیپین نیز تبلت را با میانگین استفاده
روزان��ه کمت��ر از دو س��اعت به عن��وان
اصلی ترین ابزار س��یار رس��انه ای انتخاب
کرده است.
موبایل از 9صبح تا نیمه های شب
الگوی مصرف گوش��ی های هوش��مند
نش��ان می دهد ک��ه این اب��زار ارتباطی
بیشترین استفاده را در طول روز توسط
کارب��ران جهانی دارد و زمان اس��تفاده
انها معموال از 9صبح تا نیمه های ش��ب
اس��ت؛ البته بیشترین نرخ اس��تفاده از
تلویزیون ه��ا نیز در این ب��ازه زمانی و از
ساعت 9ش��ب تا نیمه های شب عنوان
شده است.
میانگین زمانی استفاده از تبلت ها نیز از
ساعت 6عصر تا نیمه های شب ذکر شده
است.
ح��ال با چنی��ن رویکردی در اس��تفاده
از ابزاره��ای ارتباط��ی از س��وی کاربران
جهان��ی ،بازرگانان اگر می خواهند ش��یوه
مناس��بی ب��رای ارتب��اط با مردم داش��ته
باش��ند تنه��ا کافیس��ت بدانند چ��ه نوع
تبلیغات��ی جذابیت های بصری و محتوایی
برای ابزارهای ارتباطی سیار که بیشترین
اس��تفاده را در دنی��ا دارن��د ،دارد .در این
خص��وص مصرف کنن��دگان 24درصد به
گوش��ی های هوش��مند و 23درصد نیز به
تبلت ها رای داده اند.
یادداشت روز
قوانین مان اقتصاد را به زیر زمین سوق می دهد
محمدحسین برخوردار
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران
بای��د به مس��ئله قاچ��اق به صورت ریش��ه ای نگاه
کرد .متاس��فانه این معضل تنه��ا معطوف به موبایل
نیس��ت اغلب کاالهای وارداتی که از کانال رسمی
گمرک وارد می ش��وند در حال مسابقه دادن پنهانی
با کاالهای همتایشان هس��تند .برای مثال می شود
لوازم الکترونیکی را عنوان کرد.
این معضل به قوانین واردات مربوط است .قوانینی
که تا به امروز اصالح نش��ده اس��ت و ت��ا زمانی که
همین طور مصوب باش��د ،اقتصاد ایران به زیر زمین
سوق پیدا می کند.
ب��رای نمونه هیچ جای دنیا ارزش افزوده روی کاال
در گمرک اعمال نمی شود اما ما چه کرده ایم؟! دقیقا
خالف این قانون جهانی عمل می کنیم ،ارزش افزوده
کااله��ا را ب��ه واردکنن��ده تحمیل می کنی��م .تمام
دنی��ا مالیات بر ارزش افزوده را به مش��تری تحمیل
می کنن��د و امکان ندارد این هزینه را از تولید کننده
یا وارد کننده دریاف��ت کنند .واردات موبایل و لوازم
الکترونیک از این قاعده مستثنی نیستند.
وارد کنن��ده این اقالم باید ابت��دا تعرفه 4درصدی
کاالی��ی که وارد کرده اس��ت را بپردازد و پس از ان
8درص��د به عن��وان ارزش افزوده پرداخ��ت کند .در
کل یعنی برای یک موبای��ل یا لپ تاپ وارداتی باید
12درصد هزینه کند.
این قانون اس��ت و تم��ام وارد کننده ه��ا باید این
قوانین را رعایت کنند .حاال می خواهد خودرو باشد
یا لوازم خانگی؛ با این اوصاف کامال مشخص است که
کس��انی که در این صنف فعال هستند ،برای رهایی
از ای��ن هزینه های سرس��ام اور ترجیح می دهند که
اقالمی را که قصد دارند وارد کش��ور کنند از طریق
کانال غیررسمی یا به اصطالح قاچاق اجرایی کنند.
این راه ،هزینه های دیگری را هم از دوش وارد کننده
برمی دارد .در حقیقت بای��د بگویم که ما با قوانینی
که تصوی��ب کرده ایم ،وارد کننده ه��ا را برای قاچاق
کردن هم تش��ویق می کنیم و هم به کاری که انجام
می دهند ،شدت می دهیم.
البت��ه باید بگویم که این قوانین مربوط به گمرک
نیس��ت و در حقیق��ت ان را ب��ه گم��رک تحمی��ل
کرده اند .گمرک دریچه ورودی است و مجری قانون
اما تقصیرات به گردن او افتاده است.
ب��ه هر ح��ال باید یک بار دول��ت و مجلس با نگاه
هوش��مندانه و منطقی به این معضل بپردازند .همه
دس��ت به دس��ت هم بدهند و همگام ب��ا هم روی
قوانین��ی که واقعا دس��ت و پا گیر اس��ت اتفاق نظر
کرده و انها را حذف کنند .متاس��فانه تا به حال حل
این معضل به صورت سینوس��ی بوده است .یعنی در
مقاطعی دولت و مجلس شروع به واکاوی قانون های
نامناس��ب می کنند اما دوباره فراموش می ش��ود .ما
بای��د برای یک بار هم که ش��ده به صورت قاطع کار
را تم��ام کنیم و از فعاالن اقتص��ادی که واقعا فعال
اقتصادی هستند ،استفاده کنیم.
بارها گفته ش��ده اس��ت ک��ه موقعیت ای��ران در
خاورمیانه به گونه ای اس��ت که حتی اگر این قوانین
تعدیل ش��ود باز هم ب��ه خاطر هم مرزی (چه ابی و
چه خاک��ی) نمی توان جلوی قاچ��اق را گرفت .من
اصال موافق این نظریه نیستم .ما هر وقت توانستیم
صنایع و تولیدات داخلی کشور را به تجارت جهانی
متصل کنیم ،دیگر ش��اهد این مسائل نخواهیم بود.
تحریم ه��ای ناجوانمردانه ای ک��ه اقتصاد ایران را در
س��ال های اخیر تحت فش��ار گذاش��ته است ،سبب
شده که مسیر تجارت ایران متوقف شود .ایران باید
س��همی از تجارت جهانی داشته باشد تا تعرفه ها از
12درصد به 4درصد برسد .در این شرایط است که
مشکالت به راحتی حل می شود.
البت��ه این نکت��ه را هم در پایان بای��د اضافه کنم
که اش��تغالزایی برای جوانان مرز نش��ین کشور هم
می تواند کمک بسزایی به این مسئله کند.
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
industry@smtnews.ir
صنعت
9
10
23
24
9
دولت تسهیالت را هدایت کند
خاطره بازی در سعداباد
اقتصاد یک صنعت پررنگ
فعاالن صنعتی با اشاره به تجربه جهانی و عزم دولت برای ازادسازی قیمت ها
کنترل قیمت ها در جهان منسوخ شده است
شکوفه حبیب زاده ،گروه صنعت :با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها ،ازادسازی قیمت ها به صورت جدی در
اقتصاد ایران مطرح شد .اما به سبب احتمال فشاری که به یکباره روی مصرف کنندگان وارد می شد ،دولت همچنان
در کنار این روند ،کنترل بر قیمت برخی کاالها را در دستور کار خود قرار داد .این مسئله که مخالفان جدی در بین
صنعتگران و تولیدکنندگان کشور داشت ،سرانجام منجر به پذیرش تلویحی این امر از سوی دولت کنونی شد .وزیر
صنعت ،معدن و تجارت در دومین نشست خبری خود در پاسخ به این پرسش که چرا دولت انتظار دارد که قیمت ها
افزایش نیابد ،گفته بود« :ما واحدهای تولیدی را مجبور به افزایش ندادن قیمت نکرده ایم بلکه از انها خواسته ایم که
تغییرات قیمتی غیرمعقولی نداشته باشند و انچه از سوی وزارت صنعت اعالم شده ،این بوده که واحدهای تولیدی
مسابقه افزایش قیمت را اغاز نکنند چراکه خیلی از اقتصاددانان نگران این مسئله و تورم ناشی از اجرای فاز دوم قانون
هدفمندی یارانه ها بودند».
کنترل قیمت ها منسوخ شده است
محس��ن خلیل��ی ،پ��در صنعت ای��ران در
داش��ت از
گفت وگویی که با خبرنگار
بررس��ی های متعددی که روی این مسئله از
گذش��ته تا به امروز صورت گرفته است ،خبر
داد و گفت :حدود 12سال قبل بنده به همراه
اقتصاددانان دیگر راهکارهای توسعه صنعتی
ای��ران را نوش��تیم .در ان زم��ان با بررس��ی
کش��ورهای دیگر از ژاپن گرفت��ه تا امریکای
جنوبی به این نتیجه رس��یدیم که از ان زمان
یعنی حدود 60سال گذشته تا امروز ،کنترل
قیمت ها منس��وخ شده است و ادامه این روند
جز افت صنعت و اقتصاد کشور فایده دیگری
ندارد.
وی در ادام��ه افزود :در ای��ن زمینه در اتاق
ایران بررسی کرده ایم و به این نتیجه رسیدیم
که کش��ورهایی که کنت��رل قیمت ها در ان
حاکم است رشد GDPبسیاری اندکی دارند
و این مسئله نشان دهنده ان است که بهترین
راه��کار برای رش��د اقتصادی در یک کش��ور
به ویژه رشد صنعتی ،ازادسازی قیمت هاست.
دولت باید قیمت گذاری را به بازار بس��پرد تا
براساس قانون عرضه و تقاضا ،قیمت ها تنظیم
شود.
خلیل��ی اظه��ار کرد :ای��ن رون��د نه تنها به
مصرف کنن��ده اس��یبی نمی رس��اند بلکه با
افزای��ش کیفیت در اثر ایجاد رقابت با کاهش
قیمت ها روبه رو خواهیم بود.
کاهش نرخ س�ود واحدهای تولیدی
با کنترل قیمت ها
محمدرضا مرتضوی ،دبیر کل خانه صنعت
و مع��دن ای��ران نیز در گفت وگو ب��ا خبرنگار
باقی خواهد ماند.
با بررس��ی تاثیر کنت��رل قیمت ها در
بازار روی صنعت و تولید در کش��ور گفت :در
ابوالفض��ل روغنی ،عض��و اتاق ته��ران نیز
سال های گذشته ،دولت ها قیمت ها را کنترل
با تایید ازادس��ازی
می کردن��د و در قیمت گذاری با اس��تفاده از در گفت وگ��و ب��ا
ابزاره��ای مختلف اعم از تعزیرات ،بازرس��ی ،قیمت ه��ا اما با کنترل اصن��اف گفت :کنترل
دس��تورالعمل ها ،بخش��نامه ها و بالتکلی��ف قیمت ها از س��وی دولت ،حمای��ت از تولید و
گذاش��تن در بخش ه��ای تولی��دی کش��ور صنعت محس��وب نمی ش��ود ،بلکه این روش
دخالت می کردند .وقتی دولت س��عی می کند تولید را با مش��کل مواجه خواهد کرد .کنترل
قیمت ه��ا را ثاب��ت نگاه دارد و ب��رای این امر قیمت ها باید از دس��ت دولت خارج شود و به
دس��تورالعمل هایی را نیز ارائه می دهد ،رشد بازار س��پرده ش��ود .این صنف است که باید
قیمت ه��ا را کنترل کند
هزینه های تولید تشدید
که زیاده خواهی و افزایش
می شود.
با بررسی کشورهای
قیم��ت نامعقول��ی اتفاق
کرد:
اظهار
مرتض��وی
دیگر از ژاپن گرفته تا
نیفت��د .در یک اقتصاد باز
این هزینه ها که ش��امل
امریکای جنوبی به
همه چی��ز در ج��ای خود
افزایش حقوق کارگرها،
این نتیجه رسیدیم
قرار می گی��رد .در چنین
افزایش ن��رخ اب ،برق،
که از ان زمان یعنی
شرایطی رقابت و کیفیت
گاز و ....می شوند ،سبب
می ش��ود ت��ا واحدهای حدود 60سال گذشته تا اس��ت که می تواند تعیین
تولیدی اس��یب ببینند.
امروز ،کنترل قیمت ها قیمت کند.
روغن��ی در ادامه افزود:
وقتی در س��ایر بخش ها
منسوخ شده است و
در بح��ث کنت��رل قیمت
افزایش قیمت تحمیلی
ادامه این روند جز افت بحث کااله��ای انحصاری
داریم و از س��ویی نرخ را
نیز دست کاری می کنیم ،صنعت و اقتصاد کشور و نیمه انحص��اری نی��ز
مطرح می ش��ود .در ایران
نرخ سود در شرکت های
فایده دیگری ندارد
در برخی از زمینه ها بازار
تولیدی پایین می اید.
کام�لا انحصاری اس��ت.
وی در ادام��ه اف��زود:
اگر به ب��ورس هم مراجعه کنیم می بینیم که مث�لا کنترل قیمت اب ،ب��رق و گاز کامال در
مارجین اکثر شرکت های تولیدی حدودا زیر اختیار دولت است .اما در بخش های دیگر که
5درصد اس��ت .وقتی نرخ سود پایین می اید انحصار از س��وی دولت یا بخشی از بازار مانند
نرخ هزینه های مالی باال می رود ،دیگر کس��ی صنع��ت خودرو وجود ندارد ،ب��ازار وارد کانال
انگیزه ای برای سرمایه گذاری در بخش تولید رقابتی می ش��ود .در این راستا زمانی که فضا
نخواهد داشت .در نتیجه صنعت در رکود خود رقابتی شود دلیلی برای کنترل قیمت از سوی
اصناف قیمت ها را کنترل کنند
دولت نیس��ت NGO .ها و تشکل های بخش
خصوصی خود باید بر قیمت ها در بازار کنترل
داشته باشند.
در حالی که بس��یاری از صنعتگران کش��ور
با روند ازادس��ازی قیمت ه��ا موافقند و ان را
در راستای توسعه کشور می دانند ،مجلس به
بهانه اس��یب به مصرف کننده ،با این مسئله
مخالفت می کند.
ازادس�ازی قیمت ه�ا ب�دون نظارت،
ممنوع
مهرداد بذرپاش ،عضو کمیس��یون صنایع
مجل��س ب��ا ازادس��ازی قیمت ه��ا در بازار
مخالفت ک��رد و گفت :متاس��فانه برخی از
افراد در دولت به دنبال ازادسازی قیمت ها
در همه بخش ها هس��تند .ازادسازی قیمت
وقتی جواب می دهد ک��ه باقی عوامل را به
کنترل دراورده باشیم و سپس ازادسازی را
مدنظر قرار دهیم.
بذرپاش در گفت وگ��و با خبرنگار
ازادس��ازی را عامل��ی برای فش��ار بر مردم
می دان��د و می افزاید :راحت تری��ن کار این
اس��ت که با ازادس��ازی عرضه و تقاضا این
امر صورت گیرد .این مسئله بدون توجه به
فشاری اس��ت که به مردم تحمیل می شود.
بدون اینک��ه نظارتی ب��ر هزینه های بخش
تولید صورت بگی��رد و ده ها پارامتر دیگری
که بای��د در این ازادس��ازی در نظر گرفته
شود.
وی از مخالفت جدی مجلس با ازادسازی
قیمت ه��ا خبر داد و اظهار کرد :ازادس��ازی
قیمت ها ب��دون نظارت ب��ر ان و با در نظر
نگرفتن کش��ش ب��ازار ،رون��دی معقول به
نظر نمی رسد .بس��یاری از کاالها در کشور
به ص��ورت ش��به انحصاری تولید می ش��ود
تکلیف مردم با این کاالها چه می ش��ود؟ ما
در مجلس به جد مخالف این مسئله هستیم
و اجازه ازادسازی را نخواهیم داد.
بذرپ��اش در ادامه افزود :این مس��ئله نه
منش��ا قانونی دارد و نه منش��ا منطقی و نه
به نفع مردم اس��ت .تولی��د نباید ضرر کند
اما روش جلوگیری از ضرر تولید ،ازادسازی
قیمت ها نیس��ت .بس��یاری از افراد در این
ازادس��ازی نابود شده اند .این درست نیست
ک��ه نظارت تعطیل ش��ود و نظ��ام عرضه و
تقاضا قیمت ها را تعیین کند.
با وجودی ک��ه مهندس نعمت زاده تلویحا
از ازادس��ازی قیمت ها حمایت کرده است،
به سبب حساسیت این موضوع ،این مسئله
همچنان در هاله ای از ابهام به س��ر می برد
و دولت پاس��خ روشنی برای ان بیان نکرده
است .از سویی احتمال مخالفت مجلس این
نگرانی را برای تولیدکنندگان به وجود اورده
است که شاید دولت نتواند به وعده ای که در
راس��تای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها
به صنعتگ��ران و تولیدکنن��دگان داده بود،
عمل کند.
نگاه روز
خطر ایجاد محدودیت بیشتر مالی برای تولید
رضا رحمانی
رئیس کمیسیون صنایع و معادن
این روزها دولت اولویت را کنترل تورم قرار داده و در روزهای اخیر نیز
س��خنانی از رفع رکود مطرح کرده است ولی اگر ابزار اصلی کنترل تورم
را کنترل نقدینگی و سیاس��تهای انقباضی فرض کنیم با سیاست ایجاد
گشایش برای تولید و رفع رکود در تضاد خواهد بود این در حالیست که
ایجاد محدودیت بیشتر مالی برای تولید خطرناک است .بنابراین عملکرد
رشد نقدینگی بر متغیرهای اقتصادی ،همچون شمشیر دولبه است.
اگر رش��د نقدینگی به سمت س��رمایهگذاری در فرایند تولید و صنعت
هدایت شود اثر ضدتورمی دارد و چنانچه این حجم از نقدینگی نتواند به
بازارهای س��رمایهگذاری و تولید هدایت شود به سمت تقاضای پول برای
س��فتهبازی خواهد رفت و قطعا اثرات تورمی چشمگیری به دنبال خواهد
داشت.
هر پولی که از ق َِبل ان محصول بیرون بیاید نه تنها باعث تورم نخواهد
ش��د بلکه عاملی برای پایین امدن قیمت نیز خواهد شد .مطمئن باشید
تزریق نکردن منابع به تولید منجر به رکود بیش��تر خواهد ش��د و رکود
بیش��تر موجب باال رفتن تورم .در این میان نکته مهم تاثیر رفع رکود بر
مولفههای مهم دیگری مانند اش��تغال که یکی از تهدیدات جدی جامعه
است ،خواهد بود به خصوص اینکه بیشترین میزان بیکاری در میان نسل
جوان و تحصیلکرده است.
از مهمترین ش��روط الزم برای رش��د و توس��عه در اقتصاد تامین منابع
مالی کافی اس��ت .بنابراین ب��ازار پول عالوه بر کارکرده��ای فراوان خود
به عنوان یک زیرس��اخت مهم و اساس��ی جهت رشد و توسعه بخشهای
حقیقی اقتصاد که یکی از مهمترین بخشهای ان صنعت و معدن است،
عمل میکند.
به بیان برخی کارشناسان ،نسبت منابع مالی به تولید همانند نسبت اب
زمینهای کشاورزی است .در هر 2مورد اگر منابع در زمان مناسب و به
میزان کافی تزریق نشود نمیتوان در انتظار تولید کافی بود.
این مش��کالت راه حل فوری و مس��تقیم ندارد بلکه ح��ل انها در گرو
س��رمایهگذاری و توس��عه فعالیتهای تولیدی اع��م از صنعتی ،معدنی،
کش��اورزی ی��ا خدماتی و رونق اقتصاد ملی و توج��ه به ان در عرصههای
یاد شده است.
در این میان مجلس بهعنوان نهاد قانونگذار وظیفه ریلگذاری را برعهده
دارد و باید در رفع موانع مقرراتی ،نهادی و ساختاری مزاحم تولید ،اقدام و
فضای کسب و کار را تسهیل کند .حائز اهمیت است که باید حمایتهای
مورد نظر مش��خصا اعالم و دس��تخوش تغییرات کمتری ش��ود .در حال
حاضر بیشتر نمایندگان از تجمع صنایع در کالنشهرها گلهمندند اما باید
بدانیم با بخش��نامه و توصیه نمیشود جایجای کشور را اباد کرد بلکه با
مقرراتگذاری مناسب و اعالم سیاستهای تشویقی و اعطای تسهیالت و
فع��ال کردن مزیتهای هر منطقه میتوان فاصله نامتوازن مرکز و اطراف
را از بین برد.
۴۰میلیون نخ سیگار قاچاق معدوم شد
اشتیصنعتومحیطزیستباشهرک هایصنعتی
ش�اتا -علی اصغر رمزی رییس مرکز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات با بیان اینکه
مجوز توزیع عرضه کنندگان محصوالت دخانی قاچاق ابطال می ش��ود ،گفت :در مرحله
دوم امحای س��یگارهای قاچاق مکش��وفه امروز حدود ۴هزار کارتن انواع س��یگارهای
قاچاق معادل ۴۰میلیون نخ معدوم شد که این سیگارها در دوره زمانی سال ۸۹تا پایان سال ۹۲کشف شده اند.
وی ضمن هش��دار به مصرف کنندگان س��یگارهای قاچاق در خصوص مضر بودن این س��یگارها ،گفت :معموال
سیگارهای قاچاق که فاقد پیام و تصویر بهداشتی و برچسب ایمنی (هولوگرام) هستند از انواع توتون های دارای
سموم دفع افات نباتی باال برخوردارند و توسط تولیدکنندگان غیرمجاز در سایر کشورها تحت نام های متفاوت
تولید می ش��وند که مضرتر از سیگارهای مجاز هس��تند و باید از مصرف ان خودداری شود .رمزی همچنین در
مورد توزیع کنندگان س��یگارهای قاچاق و غیرمجاز تاکیدکرد :در صورت کشف سیگار قاچاق از توزیع کنندگان
مجوز عاملیت انها ابطال خواهد شد .براساس اعالم رییس مرکز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات کشور برخورد با
قاچاق سیگار در سال ۱۳۹۳با شدت بیشتری در حال پیگیری است و عملکرد گشت های برگزار شده در سراسر
کشور از ابتدای سال جاری تاکنون کشف حدود ۱۷هزار کارتن سیگار قاچاق را نشان می دهد .
ایرنا -علی س��لیمانی مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی تهران گفت :هدف از
طراحی و س��اخت شهرک های صنعتی ،فراهم کردن زیرساخت ها به گونه ای است که
ضمن ایجاد اش��تغال و افزایش تولید ،حفظ و س��الم نگه داش��تن محیط زیست را هم
درپی داش��ته باش��د .وی اظهار کرد :برخی اظهارنظرها چنین القا می کند که هرجا صنعت وجود داشته باشد،
محیط زیس��ت در ان مکان از بین می رود؛ درحالی که ش��هرک های صنعتی امده است تا به شکلی بین محیط
زیست ،صنعت ،کار و تولید اشتی برقرار کند .وی افزود :اگر شهرک های صنعتی در کشور تقویت شده و بتوانند
خدمات زیرساختی ،به خصوص در بخش پساب ها و پسماندها ارائه دهد ،این پیوند بین صنعت و محیط زیست
بهتر برقرار خواهد شد .سلیمانی اضافه کرد :حوزه صنعت ممکن است با تولید پسماند صنعتی ،پساب های الوده
و االینده های هوا اثرات منفی در محیط زیست داشته باشد که با طراحی و ساخت شهرک های صنعتی و فراهم
ش��دن زیرس��اخت های مناس��ب در ان ،این اثرات به حداقل ممکن کاهش یافته و صنعتی هماهنگ با محیط
زیس��ت خواهیم داشت .وی وجود شهرک های صنعتی در استان تهران را تقویت کننده مسائل زیست محیطی
دانست و افزود :واحدهای صنعتی استان باید برای حفظ محیط زیست در این شهرک ها مستقر شوند.
گپ
موشکافی تاثیر دخالت دولت
در تعیین قیمتهای بازار
دولت تسهیالت را هدایت کند
بنفشه بینش -ازادسازی
قیمته��ا مح��ل اختالف نظ��ر
دولت و مجلس ش��ده اس��ت.
دول��ت عقی��ده دارد ک��ه باید
قیمته��ا را ب��ه مکانی��زم بازار
س��پرد .این امر م��ورد حمایت
بخ��ش خصوصی ق��رار گرفته
اس��ت اما در عی��ن حال مجلس با این مس��ئله به جد
مخالف اس��ت و قصد دارد جل��وی این امر را بگیرد .در
این رابطه با مهدی پازوکی ،استاد اقتصاد دانشگاه عالمه
طباطبایی به گفتوگو نشستیم که در زیر میخوانید:
تاثیر ازادس�ازی قیمته�ا روی بخش تولید
را چگونه ارزیابی میکنید؟ به نظر ش�ما ایا ورود
دولت به عرصه قیمتگذاری درست است؟
اگ��ر دولت قیمت دس��توری بدهد قطع��ا محکوم به
شکس��ت خواهد بود .براساس اصول اولیه علم اقتصاد،
قیمته��ا باید در بازار به وس��یله عرضه و تقاضا تعیین
ش��ود و دخالت مصنوعی در بازار چ��ه از جانب دولت
یا هر انحصارگ��ری ،میتواند باعث تخصیص غیربهینه
منابع در اقتصاد شود .بنابراین قیمت قطعا باید در بازار
و به وس��یله مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین گردد .دولت
باید از دخالت در بازار برحذر باش��د و تنها ش��رایط را
برای ثب��ات اقتصادی فراهم کند ک��ه مهم ترین نمونه
ان امنیت برای بخش تولید اس��ت .در واقع دولت باید
اطالعات اقتصادی برای سرمایهگذاری بخش خصوصی
را در اختیار انه��ا قرار دهد .تولید کاالها وظیفه بخش
خصوص��ی اس��ت و دخالت دولت جز اینک��ه بازار را به
سمت رانت و انحصار سوق دهد و بازار را به نفع عدهای
پیش ببرد ،سود دیگری ندارد .دخالت اجرایی دولت در
ام��ور تولیدی به عقیده من به عنوان اقتصاددان صحیح
نیست.
موافقان دخالت دولت در قیمتگذاری بر این
عقیدهان�د که باید از حقوق مصرفکننده صیانت
کرد .در نتیجه برای تثبیت قیمتها میکوش�ند.
ح�ال که مخال�ف دخال�ت دولت در ای�ن عرصه
هس�تید ،چه راهکاری را برای نی�ل به این هدف
پیشنهاد میکنید؟
دول��ت میتواند به نح��و دیگری ب��ازار را رصد کند.
برای نمونه اگر مصرف کاالیی در بخش��ی زیاد اس��ت،
دول��ت نرخ به��ره را در ان بخش کاه��ش دهد یا اگر
سرمایهگذاریها در غرب کشور بیشتر است برای اینکه
برنامه امایش س��رزمین را رعای��ت کند ،اعالم کند که
برای پروژههایی که در شرق کشور اجرا شود ،تسهیالت
بیشتری را در نظر میگیرد .دولت باید از طریق هدایت
تسهیالت ،زمینه را برای سرمایهگذاریها در این بخش
فراهم کند اما نباید دخالتی در بازار انها داشته باشد.
تعیین قیمتها در بازار ازاد چه س�ودی برای
اقتصاد به ویژه بخش صنعت دارد؟
اگ��ر قیمته��ا در ب��ازار ازاد تعیی��ن ش��ود به نفع
تولیدکنن��دگان و صادرات و از س��ویی به زیان واردات
اس��ت و ای��ن به نف��ع اقتصاد کش��ور خواهد ب��ود .با
ازادس��ازی قیمته��ا عالوه بر اینکه ص��ادرات افزایش
مییابد ،به علت به وجود امدن بازار رقابتی قیمتها نیز
به نفع مصرفکننده کاهش مییابد .انحصار خصوصی
نیز مانن��د انحصار دولتی خطرناک اس��ت .باید ازادی
اقتص��ادی و فعالیتهای اقتصادی و ورود و خروج افراد
در بازار را به رسمیت بشناسیم .مجموعه سیاستگذار
دول��ت باید اطالعات را از طری��ق دولت الکترونیک در
اختیار بخش خصوصی بگذارد و در کنار ان نیز از بخش
خصوصی مالیات دریافت کن��د .وظیفه اصلی دولتها
ایجاد ثبات و امنیت در کشور است .اگر میخواهیم در
دنیا حکمرانی کنیم و از دس��تاوردهای جهان استفاده
کنی��م ،دولت بای��د به وظایف اصلی و کالس��یک خود
بازگردد ک��ه ان حمایت از بخشهای تولیدی و بخش
خصوص��ی ،ایجاد ثب��ات و امنیت در اقتص��اد ،دریافت
مالیات از افراد دارای درامدهای باال از طریق سیس��تم
مالیات��ی کارا و تخصی��ص ای��ن مالی��ات از طریق یک
سیس��تم تامین اجتماعی کارامد به اقشار تهیدست و
فرودست جامعه است.
مجلس با ازادس�ازی قیمتها مخالف اس�ت
و میگوید فش�ار س�نگینی را ب�ر مصرفکننده
تحمیل میکند .چه پاسخی برای انها دارید؟
این مس��ئله همان اتفاقی است که در مجلس هفتم
افت��اد .نمایندگان در ان زمان به ج��ای اینکه بگذارند
اقتصاد قیمت را در بازار تعیین کند ،به سیاست تثبیت
قیمتها روی اوردند .این اتفاق نه تنها اس��یب بسیار
س��نگینی به اقتص��اد ایران وارد کرد بلک��ه باعث تورم
شد و از س��وی دیگر برای عدهای هم رانت ایجاد کرد.
کسی که با قوانین علم اقتصاد اشنایی دارد ،میداند که
تعیی��ن قیمتها باید در بازار اتفاق بیفتد .چطور زمانی
که هزینهها ازاد اس��ت ،دولت قیمتها را تعیین کند؟
این دو سیاس��ت با یکدیگر س��ازگاری ندارند و اقتصاد
کشور را دچار اسیب جدی خواهند کرد.
قیمت براس��اس هزینههای بخش خصوصی تعیین
میش��ود و بخش خصوصی ب��رای رقابت در ب��ازار به
دنب��ال راهکارهایی خواهد رفت که هزینهها را در بازار
کاه��ش دهد .بنابراین در ح��ال حاضر اگر دولت کاری
کن��د تا ثب��ات و امنی��ت س��رمایهگذاری در اقتصاد را
فراهم کند و قیمتها را به بازار بس��پارد ،نتیجه خوبی
دریافت خواهد کرد.
یادداشت
قدیمی ها سجل می گیرند
س�لمان یارمحمدی -مدیر اتومبیلرانی کانون جهانگردی
و دبی�رکل کارگ�روه خودروهای تاریخ�ی -صنعت خودرو
خارج از اینکه در بحث فنی و ظاهری همواره خبرساز
بوده و جذابیت داشته و طرفداران خاص خود را دارد
همچن��ان جذابیت های دیگری را نی��ز در بر دارد که
شاید بتوان یکی از این جذابیت ها را وجود خودروهایی
نه به روز ،بلکه خودروهای تاریخی با ظاهری متفاوت
دانست.
به سبب اهمیت این خودروها از لحاظ منحصربه فرد
بودن انها ،هم در ش��کل ظاهری و هم متعلق بودن به
یک شخصیت خاص سیاسی ،مذهبی یا فرهنگی ،در
حال حاضر خودرو های تاریخی جزو سرمایه های ملی
محس��وب می ش��وند و این خودروها ماهیت تاریخی
داشته و هر کدام به نوعی دارای هویتی خاص هستند.
اما بخش��ی از این خودروها در مالکیت افراد خصوصی
قرار دارد و خرید و فروش انان ازاد است ولی در تردد
محدود هستند.
پراکندگی این خودروها و شناس��ایی انها ش��اید
کمی زمانبر باش��د اما برای حفظ و حفاظت بیش��تر
خودروه��ای تاریخ��ی در نظ��ر گرفت��ه ش��ده تا با
مش��ارکت مناطق ازاد و بخش خصوصی در صورت
رضایت مالکان ،این خودروه��ا خریداری و در موزه
نگهداری و به نمایش عموم بگذارند اما نکته مهم تر
در بازیاب��ی و هویت دادن ب��ه خودروهای تاریخی،
شناس��نا مه دار کردن این خودروهاست که هم اکنون
بی��ن ۱۰ت��ا ۱۵ه��زار خ��ودرو تاریخی در کش��ور
شناس��ایی شده است که در زمان حاضر بیش از ۱۰
هزار خودرو تاریخی مش��مول دریافت شناس��نامه و
پالک است .همچنین خودروهایی مشمول شناسنامه
و پالک می ش��وند که دارای اصالت ،عمری بیش از
۲۵سال و متعلق به شخصیت های مذهبی ،سیاسی
فرهنگی باش��د .دیگر اینکه محدود بودن شمار این
خودروه��ا نیز از جمله ش��رایط صدور شناس��نامه و
پ�لاک برای این نوع خودروها اس��ت .می توان گفت
مهم ترین مزایای شناس��نامه دار ش��دن خودروهای
تاریخی جلوگیری از اس��قاط شدن انها و همچنین
بهره مند شدن از خدماتی است که سایر سازمان ها و
نهادها برای خودرو فعال درنظر گرفته اند.
در همین راستا هیات وزیران در سال ۱۳۸۹پس
از پیشنهاد س��ازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی
و گردش��گری و به اس��تناد اصل یکصدوسی وهشتم
قانون اساسی جمهوری اس�لامی ایران ،با ایین نامه
شناس��ایی و صیانت از خودروهای تاریخی موافقت
ک��رد و در پی ان ،دبیرخانه شناس��ایی و صیانت از
خودروهای تاریخی (کالسیک) در کانون جهانگردی
و اتومبیلرانی راه اندازی ش��د .پی��ش از تصویب این
ایین نام��ه ،اتومبیل های کالس��یک که م��ا از انها با
عنوان خودروهای تاریخی و بخشی از میراث فرهنگی
کشورمان یاد می کنیم ،به دلیل بی توجهی به سمت
فراموش��ی و نابودی می رفتند ،به همین دلیل کانون
جهانگردی و اتومبیلرانی به برنامه ریزی های مختلفی
ب��رای ای��ن اتومبیل ها اق��دام کرد تا ای��ن یادگاران
گذشته ،برای ایندگان ماندگار شوند .همچنین یکی
از فعالیت هایی که کان��ون جهانگردی و اتومبیلرانی
از سال های گذش��ته تا به امروز در مسیر شناسایی
و صیان��ت از خودروهای تاریخی به صورت مس��تمر
و دوره ای انجام داده ،برپایی نمایش��گاه های متعدد
ب��ا حض��ور منحصربه فردترین خودروه��ای تاریخی
است.
از اهداف برپایی این نمایش��گاه ،حمایت از مالکان
خصوصی خودروهای کالسیک و کمک به رفع عیوب
خودروها ،کمک به تحقق اهداف دبیرخانه ،شناسایی
و صیانت از خودروهای تاریخی (کالس��یک) ،فراهم
کردن زمینه دی��دار و تبادل نظر مالکان خصوصی با
متولیان حمایت از این خودروها و فرهنگ سازی در
زمین ه صیانت از خودروهای کالس��یک که جزیی از
س��رمایه های تاریخی و فرهنگی کشورمان محسوب
می شوند ،به شمار می روند.
بازار
قیمت برخی خودروهای داخلی
پژو GLX 405یورو . 4
2ایربگ .داشبورد جدید
29میلیون و 600هزار تومان
پژو پارس سال یورو4
2ایربگ داشبورد جدید
37میلیون و 500هزار تومان
پژو 206تیپ 5
36میلیون و 900هزار تومان
پژو 206صندوقدار V8
37میلیون و 200هزار تومان
رانا LX
32میلیون تومان
تندر ال 90ایران خودرو
38میلیون و 200هزار تومان
سایپا SE 132
19میلیون و 800هزار تومان
سایپا SE 111
20میلیون 800هزار تومان
تیبا SXیورو4
24میلیون و 200هزار تومان
لیفان X60
64میلیون 700هزار تومان
مزدا 3تیپ 3صندوقدار
118میلیون تومان
قیمت برخی خودروهای خارجی
هیوندای 2015 i20
90میلیون تومان
هیوندای سوناتا 2014
دو ایربگ
124میلیون تومان
کیا اسپورتج فول
156میلیون تومان
10
چهار شنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
صنعت خودرو
حس�ین علیزاده-گ�روه صنعت :ش��کل
گرفتن صنعت خودروس��ازی جه��ان از ابتدا
شاید همچون صنایع دیگر به دلیل نیاز بوده و
در گام بعدی در راس��تای همگامی با تحوالت دیگر صنایع
جهان دگرگون شده است .اما انچه جنس این صنعت را از
دیگر صنایع متمایز می کند ،تحول نقطه به نقطه ان است
که محصوالت تولید شده از یک برند تا به این زمان با حفظ
ماهیت محصول قبلی و تغییرات ظاهری و رفاهی همچنان
به خودرو تولیدی مرجع وفادار است .همین امر باعث شده
تا در هر دوره ،مصرف کننده نسبت به خودرو دوره خود یا
ب��ه دلیل مالکیت ان و یا به دلیل تردد ان در خیابان ها در
گذشته نسبت به یک برند تعلق خاطر پیدا کند .شاید بارها
و بارها اتفاق افتاده با دیدن یک خودرو حس نوستالژیک ما
تحریک شده و برخی خاطرات از گذشته تداعی می شود اما
بای��د در نظر داش��ت در ای��ن دایره هم��ه خودروها جای
نمی گیرن��د .دلیل ان نیز ش��اید این باش��د که ما برخی از
خودروهای دوره گذشته را یا ندیده ایم و یا به دلیل شباهت
ان با دیگر خودروها از مدل یاد ش��ده ،اطالعات دقیقی در
اختی��ار نداریم .اما انچه مس��لم اس��ت تولید ه��ر کدام از
خودروها در گذش��ته به دلیل طراحی منحصر به فرد ان و
زیبایی ظاهر ،از سوی برندی شناخته شده توانست برگی از
دفتر طالیی صنعت خودرو جهان را رقم زده و تحولی را در
راستای ارتقای این صنعت نسبت به صنایع دیگر به وجود
اورد .بر این اساس همواره یک نسخه از خودروهای تولیدی
از ابت��دای امر ت��ا به حال در کارخان��ه مرجع ان محصول
نگهداری می ش��ود .به این دلیل که هم اش��اره ای باشد به
گذشته ان مدل خودرو و هم خودروهای تولیدی در اینده
بر اساس طراحی به مدل قبلی خود وفادار بمانند .اما دیگر
خودروه��ای موجود و باقی مانده یا در مالکیت اش��خاص
حقیقی که همان مالکان خودرو هس��تند ،قرار دارند یا در
اختیار اشخاص حقوقی همچون نهاد ها و سازمان هایی که
خودروهای متعلق به ش��خصیت های سیاس��ی ،مذهبی و
فرهنگ��ی را در اختی��ار دارن��د تا هم به لح��اظ تاریخی و
فرهنگی از انها نگهداری ش��ود و هم ای��ن خودروها را در
قالب نمایشگاه هایی به معرض نمایش عموم بگذارند .به یاد
داش��ته باش��یم انچه این نمایش��گاه ها را جذاب و دیدنی
می کند ،حضور خودروهایی است که شاید بیش از نیم قرن
از تاریخ س��اخت انها می گذرد و به دلیل تنوع در ساخت و
ظاهری متفاوت و زیب��ا ،دل از بیننده می برد .اما فراموش
نکنیم همین امر ب��ه دلیل نبود تنوع در خودروهای تولید
شورلت کامارو SSسال تولید 1973
سیتروئن پاالس DCسال تولید 1974
مرسدس بنز SEکوپه سال تولید 1966
مرور دستاوردهای صنعت خودرو ایران و جهان در نمایشگاه خودروهای کالسیک
خاطره بازی در سعداباد
دوچرخهموتوردارهامپرسالتولید1930
ام وی اگوستا 1سیلندر سال تولید 1970
industry@smtnews.ir
داخل��ی ش��اید در نیم قرن این��ده ما را از داش��تن حس
خاطره انگی��ز و ملی نس��بت به خودروهای س��اخت ایران
محروم کند .نمایشگاه خودرو های کالسیک که در روزهای
۱۴ال��ی ۱۹مردادماه در مجموعه فرهنگی تاریخی س��عد
اباد برگزار ش��د ،فرصتی ب��ود تا در فضای��ی ارام در کنار
دوستداران پروپاقرص خودروهای کالسیک ،لحظاتی را به
دور از هیاه��وی خیابان ها با صف ارایی خودروهای قدیمی
پونتیاک ترانس ام سال تولید 1978
موتورسیکلت BSAسال تولید 1950
تریومف TR6سال تولید 1972
کمی به گذشته بازگشت و خاطره بازی کرد .با گشتی کوتاه
در میان این وارثان گذش��ته خیابان ها می توان جای خالی
بسیاری از مدل های قدیمی خودرو را احساس کرد که هراز
گاهی پشت چراغ قرمز در سطح شهر کنارمان می ایستند
و با مدل و ظاهر زیبای خود دل از ما می برند؛ امید اس��ت
این بار با اطالع رسانی بهتر و گسترده در نمایشگاه های اتی
رخ این خودروهای غایب را نیز ببینیم.
ای ام سی/پیسر .ایکس سال تولید 1976
شورلت کامارو RSسال تولید 1969
مرسدس بنز 160سال 1936
مازراتی SSسال تولید 1977
چرا باید از صنعت خودروسازی حمایت کرد؟
صنایع خودروس��ازی تمام بخش های طراحی ،توس��عه ،تولید ،بازار و فروش
لوازم نقلیه موتوری را در بر می گیرد .به مجموعه شرکت ها و کارخانه هایی که
در طراحی ،س��اخت ،بازاریابی و فروش وس��ایل نقلیه موتوری دخیل هستند،
بخش��ی از ای��ن صنعت می باش��ند .امروز یک��ی از ارکان مهم کش��ور صنعت
خودروسازی است و حتی ان روزی که برادران خیامی دیوارهای ایران ناسیونال
را باال می اوردند ،ش��اید اصال به ذهن انها خطور نمی کرد که روزگاری صنعت
خودرو به عنوان صنعتی پیش��تاز در کش��ور شناخته ش��ود .هم اکنون صنعت
خودروس��ازی ایران با قرار داشتن در جایگاه هفدهم خودروسازان بزرگ دنیا،
اهمیت باالیی در اقتصاد داخلی دارد و س��هم قابل توجهی را در تولید ناخالص
ملی و صادرات غیرنفتی به خود اختصاص داده اس��ت .این در حالی اس��ت که
برخی از کارشناس��ان معتقد هس��تند ،صنعت خودرو پس از انقالب از لحاظ
توس��عه و پیش��رفت قابل مقایس��ه با پیش از انقالب نیست و خیلی پیشرفت
ک��رده اس��ت ،البته اگر ما بخواهی��م صنعت خودروی کش��ورمان را با صنعت
خودروس��ازی جهان و ش��رکت هایی چون جنرال موتورز ،ف��ورد ،تویوتا ،رنو،
نیسان ،فولکس و ...مقایسه کنیم ،باید بگویم هنوز از انها خیلی عقب هستیم،
ولی اگر در صنعت خودمان بررسی کنیم ،نسبت به صنایع دیگر باز هم صنعت
خودروس��ازی ما پیشرفت چشمگیری داشته است .رهبر معظم انقالب بارها از
صنعت خودروسازی پشتیبانی و حمایت کرده اند که این امر نشان می دهد ما
همگی باید از صنعت خودروس��ازی حمایت کنیم که برای بهبود ش��رایط در
این حوزه نیاز به اتخاذ سیاس��ت های حمایتی دولت و همکاری وزارتخانه های
ام��ور خارجه ،صنعت ،معدن و تجارت و اقتصاد اس��ت .زیرا صادرات خودرو از
ایران به س��ایر کشورها به ویژه کش��ورهای خاورمیانه درامد مناسبی را برای
خودروسازان در پی دارد.
یکی از نکات مهمی که قابل ذکر اس��ت ،اینکه همه هم و غم مسئوالن باید
تحقق حماس��ه اقتصادی باشد .خودروسازی نیز به عنوان یکی از صنایعی که
ظرفیت اشتغالزایی باالیی دارد ،می تواند در کاهش امار بیکاری موثر باشد اما
متاس��فانه به ظرفیت های شغلی در کشور کم توجهی شده ،ولی با وضع فعلی
ما از ایجاد اش��تغال در هر جای ایران حمایت می کنیم .امروز متاس��فانه دیده
می شود که هجمه کم نظیری بعد از اعالم رسمی قیمت خودرو توسط شورای
رقابت به صنعت خودروسازی وارد امده است که با بررسی دقیق و کارشناسانه
و دور از هیجانات رسانه ای می توان دریافت ،علت این هجمه ان چیزی نیست
که توسط برخی در رسانه ها مطرح می شود.
ب��ه طور مثال با نگاه��ی به افزایش قیمت برخی از کاال ه��ا و اقالم و درصد
افزایش انها در قیاس با خودروس��ازی در کش��ور می توان با نگاه دقیق تری به
هجمه وارده علیه صنعت خودرو پرداخت.
نکته قابل تامل این است که میزان درصد افزایش قیمت در کدام محصوالت
بیش��تر به چشم می اید؟ که به ش��کل طبیعی با توجه به بیشتر بودن قیمت
تمام ش��ده خودرو نس��بت به بقیه اقالم و کاالها این افزایش قیمت در صنعت
خودروس��ازی بیش��تر به چش��م می خورد؛ چراکه تنها با افزایش ۵درصد در
قیمت ان ،ناگهان ش��اهد تغییر ۲تا ۳میلیون تومانی در ان هس��تیم و این
در حالی اس��ت که به طور مثال قیمت شیر که با افزایش ۳۵درصدی قیمت
مواجه شده به دلیل قیمت پایین تر محصول ،اصال به چشم نمی اید؛
به طوری که ۳۵درصد در این تراز از قیمت چیزی حدود 400تا 500تومان
می شود و این موضوع از نگاه رسانه ها دور مانده است و دیگرانی که قصد پنهان
کردن این نوع از افزایش قیمت ها را داش��ته اند از همین طریق سوءاس��تفاده
کرده و با هجمه بر علیه صنعت خودروسازی به پررنگ جلوه دادن ان پرداخته
تا بقیه افزایش قیمت ها از نگاه مردم دور بماند.
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
mine@smtnews.ir
معدن
11
12
21
22
11
داعش؛ فرصت یا تهدید برای بازار صنایع معدنی ایران
رکود اقتصادی جهان فرصتی برای کسب درامد
جذب گردشگر از طریق معادن متروکه
معدن درانضباط 20گرفت
حامدشایگان-گروه معدن :چند روز پیش سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) به
مناسبت روز خبرنگار میزبان وزیر صنعت ،معدن و تجارت و همچنین خبرنگاران بود .مهندس نعمت زاده با
اشاره به اهمیت رسانه ها در بررسی و کارشناسی اقدامات دولتی 2سوال را مطرح کرد ،یکی از سواالت این بود
که مهم ترین مشکل و اشتباه وزارت در یک سال گذشته چه بوده است .از این رو ما در گفت وگو با کارشناسان،
اقدامات دولت در یک سال گذشته و تاثیرات ان در حوزه معدن و صنایع معدنی را بررسی کردیم .در این رابطه
برخی از کارشناسان معتقدند ،وزارت صنعت ،معدن و تجارت با حجم زیادی از پروانه های اکتشاف و بهره برداری
در دولت قبل مواجه بود از این رو تالش کرد تا با تدوین قوانین محدود کننده انضباط را بار دیگر به این بخش
بازگرداند اما در خصوص نحوه اعمال حق االرض و حقوق دولتی کارشناسان معتقدند پرداخت نقدی حقوق
دولتی باعث کاهش سرمایه گذاری در معدن می شود بنابراین اگر دولت این محدودیت را با ضمانت نامه های
بانکی اعمال می کرد می توانست در راستای ایجاد انضباط ،سرمایه گذاری در اکتشاف را افزایش دهد .گرچه
ایمیدرو با تالش برای راه اندازی و تکمیل پروژه های ناتمام خواب سرمایه گذاری دولت گذشته را کاهش داده و
برنامه های فراوری را به طور جدی دنبال می کند اما برای توسعه همه جانبه اقتصاد معادن دولت چاره ای به جز
تعدیل قوانین در جذب سرمایه گذار خصوصی ندارد .از سوی دیگر برخی از کارشناسان انعطاف پذیری وزارت
صنعت ،معدن و تجارت را در حوزه معدن را تمجید کرده و معتقدند ،دولت پس از وضع حقوق دولتی با اعتراض
معدنداران میزان حقوق دولتی را تعدیل کرد.
سال گذش��ته تا حدودی به مذاق معدن داران خوش
فراوری نگاه مثبت یک سال گذشته
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت در یک س��ال اخیر نیامده به همین دلیل پ��س از اعتراض انها به میزان
با وض��ع قوانین و برنامه های مدون تصمیم به هدایت حق��وق دولت��ی ،وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت با
بخش ه��ای معدن��ی در ایج��اد ارزش اف��زوده ک��رد .کاهش 50درصدی ان موافق��ت کرد .این تعدیل به
عبد الوهاب س��هل ابادی رئیس انجمن خانه صنعت گفته رئیس خانه صنعت و معدن بس��یار مثبت بود و
و مع��دن در رابطه با برنامه های معدنی دولت یازدهم نش��انه انعطاف پذیری دولت و مصداق تعامل با بخش
می گوید :توجه به فراوری به طور جدی در یک سال خصوص��ی بود .اما از نظر دبیر خانه معدن ،مش��خص
نبودن س��قف حقوق دولتی نسبت
گذش��ته پیگیری ش��د ،اقدامی که
ب��ه می��زان ان چال��ش برانگی��زتر
اگر اجرایی ش��ود پویایی اقتصاد و
عبد الوهاب سهل ابادی
است ،زیرا در قوانین جدید سقفی
اش��تغال زایی را ب��ه ارمغان خواهد رئیس انجمن خانه صنعت
مشخص برای حقوق دولتی تعیین
اورد .ام��ا ب��رای دس��تیابی به این
و معدن :در دولت اخیر
نش��ده که در ان مالک های چون
هدف گذاری تسهیالت برای تهیه
تسهیالت خوبی برای
نوع ماده معدنی ،میزان برداشت و
ماش��ین االت و تجهیزات فراوری
محل برداشت تعیین کننده درصد
الزامی است.
معدنکاران در صندوق
دبیر خانه معدن نیز با تایید این توسعه ملی و صندوق بیمه حقوق دولتی باشد.
غالمرض��ا حمی��دی انارک��ی با
موض��وع می گوی��د :در دولت اخیر معادن در نظر گرفته شده
اش��اره ب��ه قوانین وضع ش��ده در
تس��هیالت خوبی برای معدنکاران
هرچند هنوز این اعتبارات رابط��ه با حقوق دولت��ی می افزاید:
در صندوق توسعه ملی و صندوق
بیم��ه معادن در نظر گرفته ش��ده محقق نشده اما اجرایی شدن پ��س از انق�لاب در ایی��ن نامه ها
ان می تواند حرکت مثبتی می��زان حق��وق دولت��ی ب��ه طور
هرچند هن��وز این اعتبارات محقق
روشن مشخص بود نیاز در شرایط
نشده اما اجرایی شدن ان می تواند
برای ایجاد پویایی در
کنونی برای جذب سرمایه گذار به
حرکت مثبتی ب��رای ایجاد پویایی معادن در نظر گرفته شود.
محدوده ه��ای معدنی میزان هزینه
در معادن در نظر گرفته شود.
کرد فرد مش��خص باش��د و قوانین
غالمرضا حمیدی انارکی با اشاره
به انکه تسهیالت دولت باید در توسعه فراوری صورت ثابت و برای مدتی بدون تغییر وضع ش��ود چراکه در
گیرد می افزاید :برای توس��عه فراوری دولت باید برای شرایط کنونی نمی توان ادعا کرد که این قوانین برای
معدن��دار با عوارض صادرات��ی محدودیت ایجاد نکند مدتی ثابت خواهد ماند.
چراکه معدندار وظیفه اش که همان برداش��ت اس��ت حق االرض کاهنده سرمایه گذاری معادن
پس از اینک��ه دولت یازده��م وزارت صنعت،معدن
را به نحو احس��ن انجام داده ،اینجاست که دولت باید
و تج��ارت را تحوی��ل گرف��ت ب��ا چالش ه��ای چون
تدابیری برای فراوری مواد برداشت شده بیندیشد.
محدوده ه��ای بلوکه و اس��تخراج غی��ر اصولی روبه رو
تعدیل حقوق دولتی نشانه انعطاف وزارت
اعالم معیارهای جدید حق��وق دولتی در نیمه دوم ش��د مسئله ای که بیشتر ناش��ی از صدور غیر موجهه
پروانه های اکتش��افی و بهره برداری از س��وی دولت
قبلی بود .به همین دلیل با وضع حق االرض اکتشاف
محدوده ه��ای معدنی را به فعالی��ت افراد با صالحیت
محدود کرد .وحید صائب فر رئیس کمیته اکتش��اف
خانه معدن با تایید این موضوع که حق االرض عاملی
در انضباط اکتشافات محدوده ها بوده ،گفت :این نکته
را نمی توان کتمان کرد در دولت گذش��ته هر کس��ی
که سرمایه ای داشت از ان برای ثبت محدوده معدنی
اس��تفاده می کرد و با تمدید ه��ای پی در پی محدوده
بی استفاده باقی می ماند و در نهایت بلوکه می شد اما
وض��ع حق االرض این مس��ئله را کاهش داده اما این
نکته را نباید نادیده گرفت که س��طح سرمایه گذاری
کاه��ش خواهد یافت حتی از س��وی افراد متخصص،
چرا که س��رمایه گذار باید ب��رای محدوده ای ابهام دار
هزینه پرداخت کند که ممکن اس��ت بازدهی نداشته
و ب��ا مش��کالتی چ��ون نبود دسترس��ی ب��ه امکانات
زیرس��اختی ،معارض��ان محل��ی و ...روبه رو ش��ود و
نتوان��د موفق به بهره برداری ش��ود .ب��ه همین دلیل
دول��ت برای کنترل این مس��ئله و جلوگیری از بلوکه
ش��دن محدوده های می توانس��ت ضمانتنامه بانکی را
جایگزین پول نقد کند از این طریق افراد نیز گزینش
می ش��دند زیرا ضمانت نامه بانکی برای افراد حقوقی
صادر می شود.
غالمرضا حمید انارکی دبیر خانه معدن معتقد است
دریافت حق االرض به شکلی منطقی وضع نشده بلکه
باید بصورت تصاعدی اجرا می ش��د به گونه ای که در
ابتدا معدن��کار مبلغ کمی را پرداخ��ت کند و پس از
س��ال اول اگر فرد طب��ق برنامه در پروژه پیش��رفت
حاص��ل نکرده بود حق االرض باالتری متحمل ش��ود
تا بتوانیم در ابتدا از کاهش سرمایه گذاری جلوگیری
کنیم از س��وی دیگر اگر فرد نتوانس��ت در اکتش��اف
موفق باش��د بخش��ی از محدوده ها را ب��رای فعالیت
سرمایه گذاران دیگر ازاد کند.
برنام�ه تکمیل پروژه ه�ای نیمه تم�ام دولتی
مثبت است
یکی از مش��کالتی که دولت جدید با ان روبه رو بود
حجم زیاد پروژه های کلنگ خورده ای بود که هر کدام
با 20تا 30درصد پیش��رفت به حال خود رها ش��ده
بودند .همین عاملی ب��ود که دولت در صنایع معدنی
بخش خصوص��ی را زود تر از برنام��ه از پیش تعیین
ش��ده فعال کند تا با واگذاری ای��ن پروژه ها به بخش
خصوص��ی کمبود اعتبارات دول��ت را جبران کند .به
گفته دبیر خانه معدن ،س��ازمان ایمیدرو در تکمیل و
راه اندازی پروژه های ناتمام برنامه های خوبی دارد که
اگر اجرایی ش��ود یک امتیاز بزرگ برای دولت جدید
محصوب می شود.
از انجای��ی که رکود و تورم اقدامات اقتصادی دولت
یک س��اله گذش��ته را عقیم ک��رده بود ب��ا این حال
کارشناسان معتقدند واگذاری زمین ها و محدوده های
اکتشافی برای س��رمایه گذاری یک اقدام مثبت است
اما باید بخش های معدنی را در اس��تان های سراس��ر
کش��ور فعال کرد .به گفته غالمرض��ا حمیدی انارکی
دبیر خانه معدن در س��ال های گذشته معاونت معادن
س��ازمان صنع��ت ،مع��دن و تجارت اس��تان ها بدون
سرپرس��ت بوده و این باعث ش��ده فعالی��ت اصولی و
نظارت بر معادن شهرستان ها کاهش یابد.
دریچه
مثبت ترین اقدام
معدنی؛ عوارض
صادراتی برای فراوری
سیدمحمد بیاتیان
عضو کمیسیون صنایع مجلس
برنامه ه��ای معدنی ،وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت در وضع ع��وارض صادراتی موفقیت امیز
بود ،حتی معتقدم ،این قانون باید زودتر از اینها
وضع می شد ،چراکه با خام فروشی ،سرمایه ها از
کشور خارج می ش��ود ،بنابراین برای کاهش ان
نیازمند اعمال قوانین محدودیتی و مش��وق های
فراوری هستیم.
با این حال با ای��ن گفته که وظیفه معدن دار
تنها برداش��ت مواد معدنی است و نباید با وضع
قوانین انها را وادار به فراوری کرد ،کامال مخالف
هس��تم ،چراکه یک س��رمایه گذار اگ��ر بخواهد
ب��ه عرص��ه فراوری وارد ش��ود در گام نخس��ت
اع�لام می کند که به یک مع��دن نیاز دارد پس
ش��رکت های معدنی با تشکیل تعاونی می توانند
در فراوری و افزایش ارزش افزوده در محصوالت
فعال شوند.
پ��س از اعالم ع��وارض صادرات م��واد معدنی
خیل��ی از معدن��داران اعت��راض کردن��د ک��ه تا
حدودی منطق��ی بود ،زیرا پس از تغییر رویکرد
ابت��دا بای��د یک ب��ازه زمانی برای اماده ش��دن
مع��ادن تعیین ک��رد تا انه��ا با ش��رایط جدید
و وضعی��ت ب��ازار همخوانی ایجاد کنن��د .برای
نمونه در ابتدا وضع ع��وارض صادراتی خیلی از
معادن سنگ اهن با چالش مواجه شدند ،به طوری
که قیمت نهایی محصول تولیدی بیش��تر از نرخ
جهانی ان ب��ود ،بنابراین در وضع قوانین باید از
نظر معدنداران و کارشناسان این حوزه استفاده
کرد.
در حقوق دولتی ،نبود ش��فافیت در پروانه های
صادرش��ده به ویژه در چند س��ال گذشته باعث
ش��ده ب��ود که ش��رکت ها بیش از انچ��ه که در
پروانه انها اعالم شده بود ،برداشت کنند و حتی
تع��دادی از مع��ادن در پرداخت حق��وق دولتی
تعلل کنند .از س��وی دیگر ،میزان حقوق دولتی
اعالم شده از سوی وزیر صنعت ،معدن و تجارت
مبل��غ خیل��ی زیادی نیس��ت ،به همی��ن دلیل
انتظار می رود با کنترل س��ازمان های ذی ربط و
متولی معدن ،حقوق دولتی براس��اس قانون اخذ
شود.
در رابط��ه ب��ا فراه��م ک��ردن ش��رایط حضور
بخش ه��ای خصوص��ی معتقدم ،ای��ن دولت نیز
هنوز نتوانس��ته خیلی موف��ق عمل کند ،چراکه
از ب��اال ب��ه بخش خصوص��ی نگاه می ش��ود ،در
حال��ی که می توانی��م در اسیب شناس��ی و حل
مشکالت موجود از ظرفیت های بخش خصوصی
عم��ل کنیم تا بتوانیم در مع��ادن از توان بخش
خصوصی بهره بگیریم.
در واق��ع معتق��دم ،در اکث��ر کش��ورهای
توس��عه یافته یا در حال توسعه ای که توانسته اند
در بخ��ش مع��دن و صنایع معدن��ی موفق عمل
کنند ن��گاه وی��ژه دولت به بخ��ش خصوصی و
حضور گس��ترده س��رمایه گذاران بوده اس��ت به
گون��ه ای که ب��ه عنوان مث��ال در ترکیه یا چین
توسعه فوالد و سیمان انها از همین حمایت های
دولت��ی و حض��ور بخ��ش خصوص��ی نش��ات
می گیرد.
کرباسیان خبر داد:
پرونده «الومینیوم المهدی» روی میز «بازرسی»
رییس هیات عامل ایمیدرو از بررسی اسناد
ماجرای الومینیوم توس��ط تیم��ی از ایمیدرو
خبر داد .مهدی کرباسیان درباره ایرادات وارده
به واگذاری الومینیوم المهدی گفت :س��ازمان
بازرس��ی کل کش��ور ب��ه مس��ئله الومینیوم
المه��دی ورود پی��دا کرده و اس��ناد و مدارک
در اختیار ان��ان قرار گرفته و ما متتظر نتیجه
بررسی های انان هس��تیم .اما اگر در نظرهای
انان بحث های مدیریتی هم باشد ،به طور قطع
تصمیم��ات الزم را می گیریم و تغییراتی را که
در بیش��تر واحدهای صنعتی اعمال کردیم در
مورد این واحد هم اعمال خواهیم کرد.
ضمن انکه روند تغییرات مدیری��ت در واحدهای صنعتی همچنان
ادام��ه دارد .مهدی کرباس��یان اس��تفاده از تجرب��ه ،تخصص و تدبیر
را موجب تحول و پیش��رفت امور دانس��ت و گفت :سیاس��ت سازمان
ایمی��درو نیز به همی��ن ترتیب خواهد بود ک��ه از نیروهای نخبه و با
تجربه و متخصص در س��مت ها اس��تفاده کند و البته تا به امروز نیز
بخشی از این هدف محقق شده است .او افزود :بدیهی است امانتداری
و تعه��د یکی از ش��رط های مدیریت در همه واحده��ا و زیرمجموعه
ایمی��درو اس��ت .بحث قدیمی اس��تفاده نک��ردن از تجربه و تخصص
متاس��فانه در چند سال گذش��ته ضربه های هولناکی به اقتصاد کشور
زده و ما این رویه را ادامه نمی دهیم.
در واقع در س��ال های گذش��ته به تنها چیزی ک��ه اهمیت داده
نمی ش��د اس��تفاده از افراد با تجربه و دارای تخص��ص بود .رییس
هیات عامل توس��عه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران درباره
مش��کالت مدیریتی کارخانه الومینیوم المهدی به تدبیر گفت :در
م��ورد این کارخانه صنعتی نیز س��عی کردیم
تجربه و تخصص در اولویت س��طوح مدیریتی
باشد .در واقع هم هیات مدیره و هم ایین نامه
و مق��ررات را اص�لاح کردیم .از س��وی دیگر
انضب��اط کاری را اب�لاغ کردی��م .نظارت ه��ا
بیش��تر از گذشته شده اس��ت .البته متاسفانه
تعداد اعضای هیات مدیره کارخانه الومینیوم
المه��دی ناقص بود و ما ان را تکمیل کردیم.
کرباس��یان بی��ان ک��رد :در این می��ان برخی
پرس��نل ،مدی��ران قبلی و برخ��ی نمایندگان
اس��تان هرمزگان در مجلس نسبت به برخی
موارد این کارخانه نارضایتی هایی داشتند.
ان��ان ابهام ه��ا و مواردی ک��ه از نظر انان تخلف در مس��ائل مالی و
فنی اس��ت را بی��ان کردند و ما تیمی را برای بررس��ی این اس��ناد و
گفته ه��ای انان ب��ه کارخانه المهدی فرس��تادیم و در حال بررس��ی
هستیم .او افزود :س��ازمان بازرسی کل کشور نیز به این مسئله ورود
پیدا کرده و اس��ناد و مدارک در اختیار انان اس��ت و ما متتظر نتیجه
بررسی های انان هستیم .اما اگر در نظرهای انان بحث های مدیریتی
هم باشد به طور قطع تصمیمات الزم را می گیریم و تغییراتی را که در
بیش��تر واحدهای صنعتی اعمال کردیم در مورد این واحد هم اعمال
خواهیم کرد .اظهارنظر او در واکنش به مس��ائل و مش��کالت به وجود
ام��ده در کارخانه الومینیوم المه��دی و اعتراض های فراوان کارکنان
این کارخانه نس��بت به مدیریت این مجموعه صنعتی صورت گرفت.
در ح��ال حاضر کارکن��ان کارخانه الومینیوم المه��دی و نمایندگان
بندرعب��اس در مجل��س در انتظ��ار ادامه تغیی��رات در این مجموعه
صنعتی هستند.
اگهی مناقصه دو مرحله ای احداث جاده و فنس بخش جنوبی اراضی
سایت توسعه شماره 93/3
-1نام دستگاه مناقصه گزار :شرکت منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس
-2نشانی دستگاه مناقصه گزار :بندر عباس – کیلومتر 13بزرگراه شهید رجائی جنب پاسگاه نیروی انتظامی خونسرخ
تلفن )0761( 5112201-10
-3موضوع مناقصه :احداث جاده و فنس بخش جنوبی اراضی سایت توسعه
-4شرح مختصری از کار :احداث خیابان به طول 27000متر(عرض اسفالت 30-7متر) -حصار کشی بتنی پیش ساخته
بطول تقریبی 27000متر -تعداد 64کالورت
-5مبلغ و نوع تضمین شرکت در مناقصه :مبلغ 5میلیارد ریال به صورت فیش واریزی یا ضمانت نامه بانکی به نفع مناقصه گزار
-6قیمت اسناد و شماره حساب :ارائه فیش واریزی به مبلغ 5،000،000ریال به حساب 2175375402000بانک ملی
شعبه مرکزی
-7مهلت فروش اسناد :از تاریخ 93/05/20لغایت پایان وقت اداری 93/05/27
-8مهلت تحویل اسناد :مهلت تکمیل و تحویل اسناد حداکثر تا پایان وقت اداری مورخ 93/06/8
-9مکان دریافت وتحویل اسناد :بندر عباس – کیلومتر 13بزرگراه شهید رجائی جنب پاسگاه نیروی انتظامی خونسرخ
دبیرخانه کمیسیون معامالت
-10زمان بازگشایی پاکات :پاکات الف و ب راس ساعت 11صبح مورخ 93/06/9و پاکات ج راس ساعت 11صبح مورخ
93/06/12
-11نشانی سایت شرکتwww.PGSEZ.ir :
داشتن گواهینامه صالحیت پیمانکاری حداقل رتبه 2در رشته راه و باند از معاونت راهبردی ریاست جمهوری
الزامی میباشد.
روی خط خبر
تولید بیش از 23/8میلیون
تنی سیمان
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت اعالم کرد :تولید
س��یمان طی 4ماهه نخست امس��ال به رقم بیش
از 23میلی��ون و 800ه��زار تن رس��ید که حدود
5/7میلیون تن بیش از 3ماهه نخست امسال است.
ب��ه گزارش صم��ت ،طی 4ماهه گذش��ته تولید
کلینک��ر بالغ ب��ر 25میلیون و 465ه��زار و 351
تن بود .تولید س��یمان و کلینکر در تیرماه امس��ال
ب��ه ترتی��ب 5میلی��ون و 721ه��زار و 950تن و
6میلیون و 239هزار و 126تن ثبت ش��د .میزان
توزیع س��یمان به جامعه مصرفی در 4ماهه امسال
بال��غ ب��ر 18میلیون و 719ه��زار و 523تن بود.
مجموع س��یمان تولیدی در سال گذشته افزون بر
69میلی��ون و 468.4ه��زار تن بود که نس��بت به
رق��م بیش از 70میلیون و 125.5هزار تن س��ال
91کاهش0/9درصدی داشت .گفتنی است کلینکر
تولی��دی در س��ال 92به رق��م 71میلیون و 904
هزار و 313تن رس��ید .همچنین صادرات سیمان
در نیمه نخس��ت سال گذشته افزون بر 9میلیون و
673هزار تن بود که در مقایس��ه با مدت مشابه در
س��ال 91رشد 41درصدی داشت .امارهای رسمی
نش��ان می دهد ،س��ال 1391بیش از 13میلیون و
648هزار تن س��یمان و کلینکر به خارج از کشور
صادر شد و س��هم 63درصدی ان مربوط به عراق
بود که بزرگ ترین بازار ایران در این زمینه است.
می��زان تولی��د س��یمان در س��ال 1391بال��غ بر
70میلیون و 255هزار و 489تن بود که نسبت به
سال 90رشد 5/74درصدی داشت .صادرات سیمان
در سال 1392بالغ بر 18میلیون تن بود که کشورمان
در صادرات سیمان رتبه اول منطقه خاورمیانه و رتبه
سوم جهان را به خود اختصاص داد .حدود 6سال قبل
میزان سیمان تولیدی ایران 30میلیون تن ثبت شد و
امروز این مقدار به حدود 80میلیون تن رسیده است.
سرمایه گذاری
500میلیارد ریالی در مجتمع
فوالد تربت حیدریه
مدیرعامل مجتم��ع فوالد تربت حیدریه گفت :این
مجتمع بزرگ ترین پروژه صنعتی ش��رق کشور است
که ظرفیت تولید یک میلی��ون و ۴۰۰هزار تن ورق
فوالد در سال را دارد.
به گزارش ماین نیوز ،مجید رضوی اظهار کرد :اجرای
عملیات پروژه مجتمع فوالد تربت حیدریه از سال 86
به طور رس��می اغاز شده و تمام منابع مالی ان نیز از
سوی سرمایه گذار بخش خصوصی تامین شده است.
وی اظه��ار کرد :ب��رای اجرای این پ��روژه تاکنون
500میلیارد ریال از سوی سرمایه گذاران هزینه شده
است.
مدیرعام��ل مجتمع فوالد تربت حیدریه پیش��رفت
پروژه مجتمع فوالد تربت حیدریه را حدود 27درصد
عن��وان کرد و اف��زود :با راه ان��دازی این مجتمع برای
2هزار و 800نفر به طور مستقیم و 15هزار نفر به طور
غیرمستقیم فرصت شغلی ایجاد می شود.
وی بیان کرد :احداث واحد فوالدسازی تربت حیدریه
با اس��تفاده از گندله معدن سنگ اهن سنگان خواف
که در فاصل��ه 100کیلومتری جلگ��ه رخ قرار دارد،
انجام می گیرد و از شبکه سراسری گاز ،ذخایر اب های
زیرزمینی کافی ،شبکه برق 400ولت بهره مند خواهد
ب��ود .مدیرعامل فوالد تربت حیدریه گفت :امس��ال با
تمهیدات اندیش��یده شده 882میلیون دالر از منابع
فاینانس (ق��رارداد خارجی) به ای��ن پروژه اختصاص
یافت .رضوی با اش��اره به مشکالت پیش روی فوالد
تربت حیدری��ه ،اف��زود :برای جذب مبلغ یادش��ده از
قرارداد خارجی ،امیدواریم دولت در جهت رفع ال سی
با این مجتمع عظیم فوالد همکاری کند.
مدیرعامل مجتمع ف��والد تربت حیدریه بیان کرد:
با بازگشایی LCمجتمع فوالد بیش از 230شرکت
مهندسی و فنی و خدماتی تجهیزات و عوامل کارگاهی
خود را بالفاصله به این مجتمع منتقل می کنند تا با
توج��ه به قراردادهای منعقد ش��ده ظرف 36ماه این
پروژه عظیم به بهره برداری برسد.
وی تح��ول اش��تغالزایی در این منطق��ه را یکی از
برکات دیگر مجتمع برش��مرد و افزود بیش از 4000
نفر نیروی انسانی در تخصص های مختلف به کار گرفته
خواهند ش��د که بخش عظیم��ی از معضل بیکاری
منطقه برطرف می شود.
افزایش ۵۸درصدی
صادرات سیمان از فارس
صادرات سیمان فارس امسال 58درصد افزایش
یافته است .به گزارش دنیای معدن ،مدیرکل گمرکات
فارس گفت :از ابتدای امسال 213هزار و 151تن
سیمان به ارزش 9میلیون و 974هزار و 481دالر
از اس��تان فارس صادر شده است .کشورهای عراق،
عمان و حوزه خلیج فارس بیش��ترین میزان سیمان
فارس را دریافت کردند .خانم سکینه سیاحی افزود:
صادرات س��یمان از فارس از نظ��ر وزنی 58درصد
و از نظر ارزش��ی حدود 11درصد افزایش داش��ته
است .پارسال 134هزار و 491تن سیمان به ارزش
12میلیون دالر از فارس صادر شد.
12
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
تاثیر رخدادهای منطقه بر صادرات
داعش؛فرصتیاتهدیدبرایبازارصنایعمعدنیایران
محبوب�ه ناط�ق -گ�روه مع�دن :عضو ش��ورای
تجارت و صنعت س��لیمانیه ع��راق چندی پیش اعالم
ک��رد ،حجم مبادالت تجاری و گردش��گری بین ایران
و کردس��تان عراق از ابتدای ماه ج��والی تاکنون ۸۰
درصد کاهش یافته است .هر روز تقریبا 180کامیون
کاال وارد منطقه کردس��تان عراق می ش��ود که مقصد
این محموله ها تنها به ش��هرهای کردستان عراق است
ن��ه ایالت ه��ای مرک��زی و جنوبی .قب�لا روزانه 900
کامیون وارد اقلیم کردستان عراق می شد.
از س��وی دیگر ،بازارهای عراق به شدت به کاالهای
وارداتی از ای��ن گذرگاه ها و به خص��وص گذرگاه های
مرزی با ترکیه ،س��وریه و ایران وابسته هستند .اشغال
موصل دسترس��ی به گذرگاه ابراهیم خلیل با ترکیه را
کاهش داده است و 3گذرگاه مرزی در مناطق مرزی
اس��تان االنبار که ع��راق را به اردن و س��وریه مرتبط
می سازد ،به دلیل عملیات گس��ترده ارتش عراق علیه
تروریست ها در دسامبر ،2014غیرقابل استفاده شده
است .در حال حاضر ،گذرگاه مرزی موندهیریه با ایران
به دلیل قرار گرفتن در استان شیعه نشین وسیط ،دور
از دسترس تروریست ها قرار دارد.
ب��ه عالوه ،دولت ایران 2گذرگاه مرزی دیگر را برای
تس��هیل واردات کاال به عراق ایجاد س��اخته و دولت
ع��راق فراین��د ورود کاال از طری��ق ای��ن گذرگاه ها را
تسهیل کرده است.
به گفت��ه هن��دوی ،وزارت برنامه ری��زی عراق هیچ
ام��اری از حجم مبادالت تجاری بین 2کش��ور ندارد
ولی ایران به مهم ترین منبع تامین کاالی عراق تبدیل
شده است.
با این حال گفته مس��ئوالن مربوطه نش��ان می دهد
حجم یکسری کاالهای ایرانی از جمله کاالهای وابسته
ب��ه صنایع معدنی کاهش یافته و درگیری های داخلی
ع��راق ،دامن تجار ایرانی را در زمینه کاالهای پرحجم
و س��نگینی مانند کاالهای وابسته به صنایع معدنی را
نیز گرفته است.
تاثیر درگیری های منطقه بر حجم مبادالت تجاری
بین 2کشور عراق و ایران موضوع گزارش ماست.
مشکل عراق به زودی رفع می شود
نشست مشترک دکتر حسن روحانی و وزیر صنعت،
معدن تجارت با اعضای کمیس��یون صنایع و معادن به
اضافه فعاالن این عرصه با هدف بررس��ی الیحه جامع
حمایت از تولید و خروج از رکود برگزار شد.
در ای��ن الیح��ه که دولت ب��ار مال��ی ان را پذیرفته
اس��ت عالوه بر صنایع معدنی و دیگر صنایع تولیدی،
حمای��ت از س��رمایه گذاری های خارج��ی ،واردات و
ص��ادرات و تجارت نیز مورد توجه قرار گرفته اس��ت.
حسین گروسی ،عضو کمیسیون صنایع مجلس با بیان
این مطلب به صمت از تالش اعضای کمیسیون صنایع
مجلس در این نشس��ت مش��ترک برای حل مش��کل
تولیدکنن��دگان صنایع معدنی و تجار در این حوزه که
یکی از بازارهای مهم صادراتی خود را در جریان حمله
و حض��ور گروه تروریس��تی داعش در عراق از دس��ت
داده اند ،عنوان کرده و می افزاید :رخدادهای سیاس��ی
منطق��ه به خصوص حضور گروه تروریس��تی داعش و
ایجاد ناامنی هایی در ای��ن منطقه بر مبادالت تجاری
ما تاثیر منفی گذاشته است.
وی با اش��اره به اینک��ه عراق برای ما مهم اس��ت و
ای��ران رابطه سیاس��ی و تجاری خوبی با این کش��ور
دارد ،اضافه می کن��د :اتفاقی که افتاده بین دولت های
2کش��ور نیس��ت و مربوط به بحران های داخلی این
کش��ور می ش��ود که قطعا بحران ادامه داری نیست و
به زودی فروکش می کند.
گروس��ی ادامه داد :ما نیز امادگ��ی داریم به دولت
ع��راق کمک کنیم که این بح��ران داخلی را از داخل
مدیری��ت کند ،چون این کش��ور برای ما مهم اس��ت
و م��ا نمی خواهیم این فرصت را از دس��ت بدهیم .در
این رابطه اقداماتی نی��ز صورت گرفته و ما خوش بین
هس��تیم به زودی این بحران و مش��کل ع��راق کنترل
شود.
وی با بی��ان اینکه در این رابط��ه قوانین و مصوبات
خوبی وج��ود دارد و نیاز به تصوی��ب قوانین جدیدی
نیس��ت،در خصوص ورود ع��راق به بح��ران داعش و
ادع��ای مقابله ب��ا این گروه از س��وی امری��کا ،اظهار
می دارد :این یک ژس��ت سیاس��ی و تبلیغاتی است و
این بحران با چند بمباران هوایی از بین نمی رود ،بلکه
عراق باید از داخل و با مدیریت صحیح و رس��یدن به
ثبات سیاسی این مشکل را حل کند.
این عضو کمیس��یون صنایع مجلس اضافه می کند:
اخباری که از داخل این کش��ور می شنویم و اقدامات
و رایزنی های صورت گرفته نشان از یک تحرک خوب
سیاسی و س��اماندهی در منطقه می دهد و این انتظار
برای تجار به خصوص در زمینه س��یمان و اهن و سایر
صنایع معدنی وجود دارد که به زودی این مشکل حل
شود .ضمن اینکه کش��ورهایی مثل ترکیه و عربستان
که زمانی از این جریان تروریس��تی حمایت می کردند
االن ب��ه این نتیجه رس��یدند که منافع خودش��ان در
جریان حضور داعش بیشتر لطمه دیده است.
نقش داعش بر کاهش حجم صادرات
رئیس کمیس��یون تجارت اتاق بازرگانی نیز بر تاثیر
نامطل��وب رخداده��ای سیاس��ی منطقه ب��ر مبادالت
تجاری ما به صمت می گوید :می توان گفت این جریان
روی بح��ث کالن صادرات��ی ما به خص��وص صادرات
صنای��ع معدن��ی تاثیر منفی گذاش��ته مانن��د اهن و
میلگرد ،کاشی و س��رامیک ،اجر ،سیمان و حتی قیر
و مازوت ک��ه از عمده ترین اق�لام صادراتی ما به این
کشور است ،چراکه عراق قصد بازسازی شهرهای خود
را پس از جنگ های پیاپی دارد .دکتر محسن بهرامی
ارض اقدس اضاف��ه می کند :این جریان در عراق روی
بستر مبادالتی کش��ورهای منطقه به خصوص ایران و
ترکیه ،تاثیر جدی گذاش��ته اس��ت .این تاثیرات روی
یک��ی از بازاره��ای مهم منطقه و صادرات س��یمان به
این کش��ور و حتی واردات یک سری اقالم از ترکیه نیز
بیشتر دیده می شود.
او ادامه می دهد :ب��ا این حال باید منتظر بود و دید
داخل پرانتز
عضو اتاق ایران اعالم کرد:
رونق بازار اهن و سیمان با اجرای پروژه های فاینانس چین
گروه مع�دن :اخی��را رییس مجمع
تش��خیص مصلح��ت نظ��ام نس��بت به
پرداخ��ت تس��هیالت ب��ه ش��هرک های
صنعت��ی و واحده��ای صنعتی کوچک
ش��دیدا انتقاد داشتند و نایب رییس اتاق
بازرگانی تهران نیز از موج توقیف اموال
بنگاه های تولیدی توسط بانک ها شدیدا
گالیه مند بودند.
ای��ت اهلل هاشمی رفس��نجانی نی��ز در
همای��ش 50س��ال ت�لاش س��ازمان
صنایع ،به ضرورت س��رعت بخشیدن به
روند دریاف��ت فاینانس از چین اش��اره
داش��تند و معتقد بودند ،چین در دوران
تحریم اس��تفاده زی��ادی از ایران برده و
22میلیارد دالر ارز برای ایران در چین
وج��ود دارد که چن��د براب��ر ان را باید
به صورت فاینانس دریافت کنیم.
که در این��ده چه اتفاقاتی می افتد و چه مس��ائلی در
ح��وزه کاالهای معدن��ی رخ می ده��د در حال حاضر
ش��کی نیس��ت که رنکینگ مبادالت تج��اری با عراق
کاه��ش پیدا کرده و دلیل��ش گرفتاری های مربوط به
داعش است.
مبادالت تجاری نیازمند امنیت کافی است
از طرف دیگ��ر ایرج ندیمی ،نماین��ده اقتصادی در
مجلس ش��ورای اسالمی نیز این امر را طبیعی می داند
و م�لاک داش��تن مبادالت تج��اری با یک کش��ور را
داش��تن امنیت کافی برای تجار ما برمی ش��مارد و به
صم��ت می گوید :تجار ما باید تحلیل داش��ته باش��ند
که میزان دادوستدهایش��ان چه بوده و با کدام کشور
بیش��ترین مراودات اقتصادی را دارن��د و هزینه تمام
شده حمل ونقل و مبادالت پولی و مالی چقدر می شود
و براس��اس ان تصمیم بگیرند که کاالیشان را به کدام
کش��ور بفرس��تند .وی ادامه می دهد :برای تاجر فرقی
نمی کن��د با کدام کش��ور تجارت می کن��د مهم منافع
اوس��ت که باید به اسان ترین و امن ترین شکل صورت
بگیرد.
ندیمی با اش��اره به اینکه یک صادرکننده باید توان
تحلیل و بررس��ی بازارهای هدف خود را داشته باشد،
می گوید :ما با کردهای عراق روابط اقتصادی داریم اگر
در ای��ن ارتباط نوعی تجارت مرتبط با تولید و صنعت
داشته باشیم قطعا درگیری های ان منطقه بر مبادالت
ما تاثیرگذار خواهد بود؛ شاید چاره تبدیل و جایگزین
کردن بازارهای دیگر باشد.
در همی��ن رابط��ه دکت��ر جمش��ید
عدالتیان اس��تاد دانش��گاه و عضو هیات
نمایندگان اتاق ایران نیز از اخرین اخبار
دریافت فاینانس به خبرنگار صمت گفت:
ت��ا جایی ک��ه خب��ر دارم رییس جمهور
تقاض��ای 70میلی��ارد دالر فاینانس از
چین داش��تند که با 50میلیارد دالر ان
موافقت شده است.
وی اضاف��ه ک��رد :از ای��ن مق��دار
16میلی��ارد دالر پ��روژه تعریف ش��ده
وجود دارد که پروژه های نفت و گاز و کال
انرژی و همچنین پروژه ازادراه شمال و
ت��ا جایی که می دانم توس��عه طرح های
سنگ اهن هم در این پروژه های تعریف
شده است.
دکت��ر عدالتیان اف��زود :بحث فعلی بر
س��ر سرعت بخش��یدن برای مابقی رقم
فاینانس درخواس��ت ش��ده که ایران به
طرف چینی اعالم کرده اس��ت ،طرح ها
و پروژه هایی که به نظر منطقی می رسد
باید هر چه سریع تر انتخاب شوند ،وگرنه
در صورت توافق ایران و گروه 5+1و رفع
تحریم ه��ا ،ایران می تواند از کش��ورهای
اروپایی فاینانس دریافت کند.
وی با اشاره به اینکه چین تا زمان رفع
تحریم ه ا تنها 3ماه وقت دارد تا پروژه ها
را نهایی کن��د ،تصریح کرد :تاکید اقای
هاشمی رفسنجانی ،بر سرعت بخشیدن
به این روند است و البته طرف چینی نیز
به این فکراس��ت که این روند را سرعت
ببخشد.
وی در پاسخ به اینکه دلیل اختصاص
ن��دادن بودجه ب��ه پروژه ه��ای عمرانی
ب��زرگ دول��ت از ابتدای س��ال تاکنون،
انتظار برای دریافت فاینانس بوده ،گفت:
موقعیت اقتصادی جهان پیچیده اس��ت.
زمانی می توانیم به نفع کش��ور در عرصه
اقتصادی خوب بازی کنیم که تحریم ها
حذف شود .وی با بیان اینکه در شرایط
تحریم بیش��ترین رواب��ط اقتصادی را با
روس��یه و چین داشتیم ،اظهار کرد :باید
از ای��ن تحریم ه ا فرصت ب��رای خودمان
بس��ازیم تا مجبور نباش��یم مثال از چین
خواه��ش کنیم ،بلکه ح��ق انتخاب بین
بهترین فرصت های اقتصادی را داش��ته
باش��یم ک��ه امیدواریم تا نوامب��ر با رفع
تحریم ه ا مش��کالت حل شود که اگر به
توافق نرس��یم درگیر مش��کالت عجیب
و غریبی خواهیم ش��د .اقای رفسنجانی
گفته بودند که در صورت عدم دستیابی
ب��ه توافق ،حت��ی یک قط��ره نفت هم
نمی توانیم بفروشیم.
ای��ن اس��تاد دانش��گاه با بی��ان اینکه
در صورت رس��یدن به تواف��ق مبادالت
تج��اری م��ا از چن��د کش��ور مح��دود
امریکای جنوبی ،کش��ورهای همس��ایه،
جن��وب اس��یا و افریقای جنوبی ،تمامی
کش��ورهای جهان خواهد ب��ود ،تصریح
ک��رد :نباید منتظر تغیی��رات ناگهانی و
سرعت در سیر تحوالت اقتصادی باشیم؛
ای��ن تغیی��رات گام ب��ه گام خواهد بود.
او اظه��ار امیدواری کرد ک��ه با تصویب
بس��ته خروج از تورم رکودی که یکی از
بندهای مهم ان ،خروج بازار مس��کن از
رکود اس��ت ساخت وساز داخلی افزایش
یابد و از ط��رف دیگر پروژه های عمرانی
دولتی با دریاف��ت فاینانس رونق بگیرد
تا بازار محص��والت صنایع معدنی مانند
س��یمان ،اهن ،کاشی و سرامیک و ...نیز
رونق بگیرد ،چون در ش��رایط فعلی تنها
نمی توان روی صادرات این کاالها خیلی
حس��اب باز کرد ،بلکه باید ب��ازار داخل
رونق بگیرد.
اختصاص300هکتارزمین
برایاحداثکارخانهفوالدچابهار
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه ازاد
تج��اری و صنعتی چابهار اظهار کرد 300 :هکتار از
اراضی منطقه ازاد چابهار در پیکره هشتم صنعتی به
منظور احداث کارخانه تولید فوالد اختصاص یافت.
به گ��زارش ماین نیوز ،حامد علی مبارکی با بیان
اینکه 300هکتار از اراضی منطقه ازاد چابهار برای
احداث کارخانه تولید فوالد اختصاص یافته اس��ت،
بیان کرد :در فاز نخس��ت این پروژه امکان س��نجی
ایجاد 3میلیون ت��ن ظرفیت تولید در چابهار انجام
شده است.
وی اضافه کرد :مجتمع تولید فوالد مکران چابهار
در زمین��ی به مس��احت 300هکت��ار در پیکره 8
صنعتی جانمایی ش��ده که براورد ریالی ان معادل
3هزار و 600میلیارد تومان است.
وی احداث این کارخانه را در فاز نخست با تولید
3میلی��ون تن در س��ال از رویکرده��ای اقتصادی
دولت تدبیر و امی��د عنوان و بیان کرد :منطقه ازاد
چابهار در حال گس��ترش و توس��عه تجاری است و
در این راس��تا تقویت زیرساخت های مهم از جمله
حمل ونقل ترانزیت زمینی و دریایی با سایر کشورها
در دستورکار قرار دارد.
وی با بیان اینکه اهمیت راهبردی چابهار بر هیچ
شخصی پوشیده نیست ،ادامه داد :احداث کارخانه
فوالد و ایجاد صنایع پتروش��یمی یکی از مهم ترین
دستاوردهای دولت تدبیر و امید و اثرات مثبت سفر
ریاست محترم جمهور به این منطقه است.
مبارکی بیان کرد :کسب سهم حداکثری از اقتصاد
منطقه ای و گردش موتور توسعه استان و محور شرق
به توسعه بندر و منطقه ازاد چابهار بستگی دارد.
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
report@smtnews.ir
گزارش
13
14
19
20
فواید فراموش شده جنگل
4سال توقف در حوزه ارتباطی کشور
تولید شیر ،از سنتی به صنعتی
13
بار دیگر نام صنایع ایران بر قله های پیشرفت
محمدعل�ی عرفی ن�ژاد -گ�روه
گزارش :بسیاری از مردم نسل قبلی در
چن��د دهه قبل به ی��اد دارند که هنگام
ورود و خ��روج به جاده دوم کرج به تهران در مقابل
ه��ر کارخانه تازه تاسیس��ی عالوه ب��ر نصب تابلوی
کارخان��ه ،یک پارچه نوش��ته ش��ده ب��ود و تابلوی
دیگ��ری هم چن��د برابر تابل��وی اصلی به چش��م
می خ��ورد که روی ان ضمن تش��ویق نیروهای کار
برای اس��تخدام ،از بیمه و مسکن و ایاب و ذهاب و
دیگر تسهیالت نام برده بودند ،البته همین امر هم
باعث ش��د تا گروه گروه افراد جوان از روس��تاها و
ش��هرهای دور کوچک و بزرگ ب��رای کار و زندگی
بهتر راهی تهران شوند و تا انجا که امکان داشت در
خوابگاه ه��ای کارخان��ه و بعده��ا در خانه ه��ای
اس��تیجاری به شرط تملیک مس��تقر گردند ،حتی
برای جذب کارگران متاهل هم نخست خانه ها را در
اختیار ای��ن گروه ق��رار می دادن��د .ان زمان گروه
کارگران کارخانه های بزرگ مثل خودروسازی ها که
به ساخت خودرو پیکان و ژیان و کمی بعد تولیدات
ی��ک کارخانه امریکایی اش��تغال داش��تند و دیگر
کارخانه ه��ا مثل یخچال ،تلویزی��ون و اجاق گاز و...
غیر از حضور به موقع در محیط کار ،از زمین بزرگ
فوتبال و حتی س��الن س��ینمای تابس��تانی و تئاتر
هفتگ��ی و ماهیانه و ...برخوردار بودند که در چنین
چشم اندازی ،با اینده سازی تحصیل برای فرزندان و
حتی کار در خانه برای بانوان ،دستمزد و حقوق هم
طبق مقررات حاکم بر نیروی کار کارگران پرداخت
می شد.
جمعی��ت کمتر از نصف جمعی��ت امروز و به طور
خالصه قانع بودن مردم و جمعیت س��اکن شهرها
و نبود قس��ط و وام و قرض بانک��ی ،ارامش الزم را
فراهم می کرد ،برای مثال از افراد یک فامیل نزدیک
ب��ه هم تنها یکی از خانواده ها تلویزیون داش��ت که
ش��ب هنگام دیگر افراد فامی��ل و خانواده با اوردن
غذایی و میوه گوشه ای از اتاق یا سالن را در اختیار
می گرفت که پس از تماشای فیلم یا نمایش دلخواه
ه��ر کس راه��ی خانه خود می ش��د ،رف��ت و امد
چندان��ی به تهران انجام نمی ش��د هم کارگر راضی
ب��ود و هم صاحب کارها و حتی افراد می توانس��تند
پس اندازی هم در بانک داشته باشند.
مصرف زدگی و خرج باال
در چنین اوضاع و احوال��ی که هر خانواده کارگر
و کارمندی یک ش��ب رفتن به س��ینما و تماشای
فیل��م دل خوش می داش��ت و طبق ش��عار معروف
هم��ان زم��ان ک��ه می گف��ت ،اول س��اندویچ ،بعد
س��ینما همه چیز به خیر و خوش��ی می گذش��ت و
هیچ ک��س به فک��ر دریاف��ت وام و قرض الحس��نه
نب��ود تا خان��ه و اتاق هایش را پر کن��د از کاالهای
قس��طی یک ب��ار مص��رف و پرداخ��ت ماهان��ه ت��ا
5س��ال اقس��اط همین کاالها ،تا اینکه ش��عارهای
جدی��دی ب��ر زبان ها جاری ش��د ،مثل «ب��ه امید
روزی ک��ه هر ایرانی یک پیکان داش��ته باش��د» یا
«از تولی��د به مص��رف برای خرید هر چه بیش��تر
کاالهایی مث��ل تلویزیون
و پروژکت��ور نمای��ش
فیل��م و دس��تگاه های
صفحه چرخان موسیقی
و رادیوه��ای المپ��ی و
دیجیتال ک��ه تازه از راه
می رس��ید که باز هم به
صورت اقساط در اختیار
م��ردان خان��واده ق��رار
می گرفت و کار به جایی
کشید که هر نیروی کار
هنگام دریافت حقوق و
دستمزد برای ماه اینده
مبلغی هم کم می اورد،
ماجرای��ی که
روز ب��ه روز ش��کل وس��یع تری به خ��ود گرفت تا
زمانی که ه��ر نی��روی کار و دس��تمزدبگیری یک
دستش در کار دریافت بود و دست دیگرش در حال
پرداخت ،تا بتواند مخارج زندگیش را تامین کند.
در همی��ن زمین��ه ،انچ��ه بیش��ترین فش��ار را
ب��ر حقوق بگیره��ای کارخان��ه ای وارد می ک��رد،
مصرف زدگ��ی بی اندازه و مخارج��ی بود که هر روز
وسعت بیشتری می گرفت.
پریروز ،امروز و...
در همی��ن 3 ،2دهه اخیر بس��یاری از نیروهای
کار که کار کرده اند و ماه ها دستمزدش��ان پرداخت
نش��ده ،گالیه کرده اند پیوس��ته از اینکه اینده شان
نامعلوم اس��ت حرف زده اند و امی��دوار به اینده ای
که باید هم بهتر باش��د منتظر نشسته اند و از سوی
دیگ��ر صاحب��ان کارخانه ها ،یعن��ی همان ها که به
خاطر زمین بزرگ کارخانه اقدام به خرید کرده اند،
ت��ا روزی بتواند با بازخرید ک��ردن کارگران انها را
تعدی��ل کرده و افراد مانده را با تقدیم پیش قس��ط
ی��ک پراید یا پ��ژو ،راضی به ت��رک کار و کارخانه
بکنند و همه انها با همین ماشین ها وارد خیابان ها
و کوچه پس کوچه ها ش��ده و به امر مسافرکش��ی و
دربست رفتن بپردازند و صاحب کارخانه هم پس از
خالصی از کارگران میلیونی دستمزد ،به زمین های
میلیاردی برسند و پول به دست امده را برای خرید
زمی��ن و ویال در گردش��گاه های گران ترکیه به کار
گیرند و همه جا هم بگویند ،از عرق جبین و کار و
زحمت قدم به میدان گذاش��ته ام و به عشق میهن
انچه را که در توان داش��ته ام به کار گرفته ام ،حاال
اگر دوزار و س��ه زار گریم امده ،برای خرج تحصیل
در همین 2 ،3دهه اخیر
بسیاری از نیروهای
کار که کار کرده اند
ماه ها دستمزدشان
پرداخت نشده ،گالیه
کرده اند و پیوسته
از اینکه اینده شان
نامعلوم است حرف
زده اند و امیدوار به
اینده نشسته اند
بچه هاس��ت و روزهای پیری و کوری خودم و عیال
مربوطه...
در ی��ک مورد وقتی با یک��ی از صاحبان کارخانه
تولید کفش صحبت می کنم ،حرف هایش
تا حدی درست و جالب است.
کارگری ،عروسی و پیری
م��ن با ثروت پ��دری و زحمت و
مرارت ش��بانه روزی توانستم یکی
از بزرگ تری��ن کارخانه های تولید
کف��ش نیمه صنعت��ی را راه اندازی
کن��م 3 ،خ��ط تولی��د داش��تم با
4ش��یفت کاری ،همه کارگرهای
کارخان��ه را درس��ت از روز پایان
درس و مدرس��ه و گرفت��ن دیپلم
مشغول کار کردم ،باور کنید تا به
حال س��ه چهارم انها را زن داده ام
و برای تهیه خانه ش��ان برایش��ان
وام تهی��ه ک��رده ام و بزرگ ترین
خوش��حالی ام ای��ن اس��ت ک��ه
هر پنجشنبه شب ،به خانه یکی از
انها می روم و با گلدان گلی که
در خود کارخانه به عمل اورده ایم ،قدم به اتاقش��ان
می گذارم و در همین ش��ب هم مشکل هایشان را تا
انجا که بتوانم حل و فصل می کنم ،البته همه اینها
مربوط می ش��ود به ده ها سال کار و فعالیت و کسب
درام��د برای همه بروبچه های کارخانه ،همه جا هم
گفت��ه ام این بچه ه��ای کوچک حاض��ر در خانواده
کارگرهای��م ،جای نوه های من هس��تند ،اما از یک
ماه قبل دیگر توانم به پایان رس��یده ،وقتی در بازار
ش��هر خودمان یک کفش تر و تمیز دیدم که البته
به صورت صنعتی هم تهیه ش��ده ب��ود و به قیمت
16ه��زار تومان در اختیارم ق��رار گرفت ،با یکی از
س��رکارگرهای کارخانه نشستم به محاسبه و دیدم،
ت و زحمت هایش برایم
همین کفش ب��ا همه ظرفی
25هزار تومان خرج می طلبد ،حساب کنیم مخارج
توزیع و حق فروشنده و خوابیدن سرمایه که حداقل
می رس��د به 35ه��زار تا 40هزار توم��ان ،بعد این
کفش کار چین ،با همه مخارج پیرامونش و اوردن
از چین به ایران و دس��تمزدها و س��ود فروشنده به
بهای 16هزار تومان به دست من مشتری می رسد،
ان وق��ت ک��دام مصرف کننده حس��اب می کند که
تولید من دس��تی اس��ت ،کف کف��ش وارداتی کار
ترکیه اس��ت ،رویه کفش از چرم درجه یک ایرانی
اس��ت با جعبه زنی و تولی��د و توزیع چطور می توان
براب��ری کرد و مخ��ارج و حقوق کارگره��ا را داد و
زندگی نوه های��م را تامین کرد ،ب��اور کنید از همه
چی��ز زده ام تا بتوانم کارگرها را اداره کنم ،اما دیگر
نمی توانم ،قدرتش را ندارم ،من همین کفش چینی
16هزار تومانی را پایم کرده ام و به همه شان نشان
می دهم تا قبول کنند چاره ای
جز تعطیل کردن ندارم ،دیگر
تحمل پرداخت اقس��اط وام ها
را هم ندارم ،بنابراین هر کدام
از بچه ه��ا را که صدا می کنیم
تا نس��بت به پرداخت حقوق
و مزایا و دیگر مس��ائل اقدام
کنی��م ،نمی توانم اش��ک هایم
را پنهان کنم ،س��عی کرده ام
برای ه��ر کدام ش��ان در حد
خری��د یک خ��ودرو پرداخت
داشته باش��م و باز باور کنید
حاضر به پذیرفتن نیس��تند،
م��ن ناچار ش��ده ام با قرض و
تهی��ه وام پول انها را فراهم
کنم تا بتوانم کل کارخانه را
تعطیل کنم ،من همان یک
جف��ت کفش چین��ی را که
به پا ک��ردم فاتحه مرگ
کارخانه م��ان را خوان��دم و حاال در مس��یر اخر راه
هستیم...
نمی توان��م بگویم پیرمرد ،ام��ا وقتی می گوید 70
س��اله اس��ت و 50س��ال کار کرده تا این کارخانه
راه اندازی ش��ده ،می گویم ح��اال چگونه می خواهید
روی پا بایستید...؟
و می گوی��د - :امیدم به خداس��ت ،اما همین خدا
ناظر اس��ت این کش��ورهای خارجی چه بالیی سر
ما اورده اند ،بیش��تر کارخانه های م��ا به دلیل نبود
ل��وازم یدکی امریکای��ی و اروپایی تعطیل ش��ده و
می شود ،حاال هم حساب کرده ام با فروش کارخانه
و ماش��ین ها نیم بیش��تر بدهی را بپردازم و با بقیه
پ��ول برای خودم و پس��رها و دخترها چند تا مغازه
کفش فروش��ی راه بیندازیم و البد کفش های چینی
بفروشیم...
این حرف را که می زند ،احس��اس می کنم بعضی
اندام ها می لرزد ،از گریه یا رفتن در خاطره ها.
منشی سن و سال دار کارخانه می گوید:
یکی از س��رگرمی های م��ن و بعضی خانم هایدیگر این بود که بعد از ساعت کار چند ساعتی را به
باغچه ها و گلدان ها می رسیدیم و بر تعداد گلدان ها
می افزودیم ،و اخر س��ال حدود ه��زار تایی گلدان
در گلخانه داش��تیم ،بعد همراه ب��ا حقوق و عیدی
ب��ه تعداد افراد خان��واده کارگرها به انها گلدان گل
و برگ سبز هدیه می کردیم ،به طوری که همه شان
می گویند ،باغچه هایمان پر اس��ت از گل های شکل
گرفته در کارخانه...
و صاح��ب کارخانه که به ش��دت از اوردن نامش
در مصاحب��ه احتراز می کند ،ب��ا خنده می گوید ،به
هر ج��ای این کارخان��ه و دفترهای مرک��زی نگاه
می کنم ،پر اس��ت از خاطره ها و یادگارهای ماندگار
از این 50س��ال ...ما که تعطی��ل کردیم ،خدا کند
ب��ا راه ان��دازی کارخانه ه��ای بزرگ ت��ر و تولیدات
پول سازتر همه نیروهای جوان سرکار بروند و دیگر
امثال س��رمایه داران و تولیدکنندگان چینی نتوانند
با واردات شان ،کارخانه داران ما را زمین بزنند...
خب��ر برگ��زاری همایش ب��زرگ خ��روج از رکود
ب��ا حضور دکت��ر روحانی رییس جمه��ور روی همه
خبرگزاری هاس��ت و حرف های دیگر نیز که از زبان
و بیان دیگر اقتصاددانان و کارشناسان بورس و پول
و سرمایه شنیده می شود و در اطراف یکی به ارامی
می گوید...
حرف ه��ای ام��روز دکتر روحانی ،ب��ه دل همهنشس��ته ،چاره ای جز همکاری نیس��ت ،نباید کوتاه
بیاییم ،جهان ب��ار دیگر نام ایران را بر فراز قله های
صنعت و تجارت و امنیت اقتصادی صدا می کند...
به پژواک موفقیت و پیروزی فکر کنیم.
نگاه روز
جلوگیری
از توقف فعالیت
واحدهای صنعتی
مینو بدیعی
دبیرگروه گزارش
کارخانه ها و واحدهای صنعتی جزو حیاتی ترین
ش��ریان های اقتصادی کشور هس��تند .در عصر و
دوران��ی که موس��وم به دوران فرا صنعتی اس��ت
واحده��ای صنعتی موجود در کش��ور با مس��ائل
متع��ددی از جمله بحران مالی ،نداش��تن قطعات
و لوازم یدکی مورد نیاز ،نداشتن سرمایه و بودجه
به می��زان کافی برای اج��رای طرح های جدید و
بهینه س��ازی و تعدیل نیروی انسانی و ...روبه رو
هستند.
صنایع کوچک و بزرگ کش��ور ک��ه در تهران و
دورترین نقاط کش��ور پراکنده هستند ،هم اکنون
منتظر اجرای طرح ها وسیاس��ت های اقتصادی -
صنعتی مشخصی برای خروج از رکود هستند .
براس��اس امارهای رسمی هم اکنون 91درصد
از صنای��ع موج��ود در حیطه صنایع کش��ور قرار
می گیرن��د و ب��رای رهایی انها از بن بس��ت رکود
اخیرا سیاس��ت و طرح های بنیادی از سوی دولت
اعالم شده و یک برنامه اقتصادی مدون برای عبور
از مشکالت ارائه شده است .
هم اکنون چش��م و نگاه همه صنایع کوچک به
اقدامات و طرح های تازه ای است که عالوه براینکه
صنایع را از رکود و بن بس��ت خ��ارج کند زمینه
توس��عه ،رش��د و ش��کوفایی صنعت روبه زوال و
فرسوده را فراهم نماید.
در دوران و عص��ر فراصنعتی و در ش��رایطی که
هنوز تحریم های اقتصادی ادامه دارد باید امیدوار
بود که مذاکرات هس��ته ای با دیدگاه برد -برد به
پایان برس��د و سدها وموانع تحریم شکسته شوند
و زمینه گسترده ای برای پیشرفت و توسعه فراهم
شود.
دیگر انبوه کارگران بیکار شده و یا نیروی انسانی
جویای کار که س��رگردان برای پیدا کردن کار و
شغل دلخواه خود نیستند زیبنده کشور نیست.
دیگ��ر تعطیلی و توق��ف کار کارخانه ها وصنایع
کوچک به دلیل رکود تورمی قابل قبول نیست.
کارخانه ها و صنایعی که با خون دل هزاران نفر
از نیروی انسانی و مدیران سختکوش و مهندسان
و متخصصان عالقه مند ایجاد ش��ده اند دیگر قابل
تحمل نیست که به ورشکستگی کشانده شود.
دیگر نمی توان نفت را استخراج و به شکل خام
ص��ادر کرد وپول نفت را به واردات انواع واقس��ام
کااله��ا و محصوالتی اختص��اص داد که کیفیت و
مرغوبیت پائینی دارند.
واردات بی روی��ه انواع و اقس��ام کاالهای چینی
توان صنعت کش��ور را از بین برده است .در بخش
اقتص��اد کش��اورزی نیز در محصوالت��ی که ایران
بی رقیب بود رقبای جهانی حضور یافته اند و عالوه
بر اینک��ه صادرات اقالمی مانند پس��ته و زعفران
ایرانی با رکود بسیار مواجه است کشورهای دیگر
رقیب بالمنازع ایران در صادرات این اقالم شده اند.
رکود اقتصاد کش��ور لطمه های ج��دی خود را
حتی به صنعت دستباف فرش هم زده است و ان
را از برن��د خاص ایران خ��ارج کرده و به کاالهای
رقیب کشور ما تبدیل کرده است.
در بخ��ش اقتصاد کش��اورزی همچنین واردات
ان��واع برنج ،برنج ایران��ی را در محظور جدی قرار
داده است.
بنابرای��ن ب��ه طورکل��ی می توان گف��ت به صدا
درامدن زنگ های سیاس��ت های جدید اقتصادی
ب��رای خروج ت��ورم عالو ه بر اینک��ه نوید تازه ای
برای صنعت کش��ور است درعین حال شرایطی را
ایجاد می کند که بخش مهمی از نیروی انس��انی
که بیکار ب��وده یا اینکه فاقد کارثابت هس��تند و
جزو نیروه��ای بیکاری پنهان به ش��مار می روند
جلب و جذب صنایعی ش��وند ک��ه تاکنون دچار
رکود بوده اند.
ای��ن نیروه��ا ب��ه ویژه در س��نین جوان��ی باید
اموزش ه��ای فنی -حرفه ای الزم را برای فعالیت
در بخش صنعت فرابگیرند ،عالوه بر جلب و جذب
نیروه��ای جوان ف��ارغ التحصیل دانش��گاهی در
رش��ته های گوناگون صنعت و معدن ،روح و جان
تازه ای به صنعت در حال نابودی کشور می دمد.
درکنار همه اینها باید از فعالیت های گس��ترده
بازارهای داللی که ش��به بازارهای س��یاه گذشته
بوده اند و به ش��کل عملی یک عامل بس��یار موثر
در رواج گرانی و گرانفروش��ی کاالها و محصوالت
هستند ،جلوگیری کرد.
حمای��ت از تولیدکنن��دگان و صاحب��ان صنایع
کوچک باید عزم جدی دولتی باشد که می خواهد
برنامه ه��ای کالن اقتصادی را برای خروج از رکود
به مرحله اجرا در بیاورد.
صاحبان صنایع کوچک و دارندگان س��رمایه ها
ان��دک بای��د تش��ویق ش��وند و در هم��ان حال
کس��انی که س��رمایه های اندکی دارند با حمایت
از س��رمایه های کوچک انها به شکل تعاونی های
تولیدی از انها پش��تیبانی کرد و این یک راه حل
دیگر برای مقابله با رکود اقتصادی در بخش تولید
صنعتی است.
دریچه
اژیر قرمز قطع بی رویه
درختان بلوط
گروه گ�زارش -فریبا جعف�ری :امارها
نگران کننده اس��ت در حال��ی که حجم رویش
جنگل ه��ای بل��وط زاگرس کمت��ر از یک متر
مکعب در هکتار اس��ت ،برخی روس��تاییان و
عشایر6 ،برابر این مقدار ،چوب جنگلی برداشت
می کنند .دالیل برداشت چوب متفاوت است و
از قاچاق چوب ،س��اخت لوازم تا تهیه زغال را
دربرمی گیرد .اما تبدیل درختان به زغال سبب
ش��ده که در فصول سرد سال ،این پدیده جان
گیرد و ب��ازار ان در این برهه ه��ای زمانی داغ
باش��د .هرچند قانون ممنوعیت تولید زغال از
درختان جنگلی در حال حاضر موجود اس��ت
اما هنوز در اعماق جنگل ،افرادی دست به این
اقدام می زنند که چون بومی منطقه هس��تند و
شناخت دقیقی از منطقه دارند ،کمتر دستگیر
می شوند .ماده ۳از فصل دوم قانون حفاظت و
بهره ب��رداری از جنگل ها و مراتع که در 1346
مصوب ش��ده است ،به صراحت عنوان می کند:
«بهره برداری از منابع مذکور در ماده ۲توسط
اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور استحصال
چ��وب و هی��زم و ذغال باید طب��ق طرحی به
عمل ای��د که ب��ه تصویب س��ازمان جنگلبانی
رسیده باش��د و س��ازمان مزبور با رعایت مفاد
طرح ه��ای مصوب پروان��ه بهره ب��رداری صادر
خواهد نمود».
جنگل ه��ای 5منطقه بازف��ت ،اردل ،لردگان ،
دوراهان و ف�لارد با 307هزار هکتار وس��عت ،
کانون های عم��ده مناطق جنگل��ی در زاگرس
اس��ت98 .درصد پوش��ش عم��ده جنگلی این
مناط��ق را درخ��ت بلوط تش��کیل می دهد ،اما
مناطق جنگلی این اس��تان در س��ال های اخیر
با عوامل تخریب و تهدیدکننده ای روبه رو ش��ده
اس��ت .چندی پیش مدیرکل مناب��ع طبیعی و
ابخی��زداری چهارمحال و بختی��اری اعالم کرد
که از 19هزار خانوار س��اکن در 370روستای
حاشیه جنگل ،ساالنه هزار هکتار از جنگل های
اس��تان ،مع��ادل 447ه��زار مترمکع��ب چوب
درخت��ان بلوط و بنه را به بهانه تامین س��وخت
و تولید زغال می س��وزانند .این در حالی اس��ت
ک��ه ارزش پولی درختان بل��وط این منطقه 40
کوادریوم تومان ،یعنی یک 4و 22صفر اس��ت!
کارشناس��ان می گوین��د ک��ه در کن��ار فعالیت
وزارتخانه های توسعه ای ،روستاییان عاملی دیگر
برای تخریب جنگل های بلوط هس��تند .برخی
از انان ب��رای گذران زندگی و برخی دیگر برای
دس��تیابی به وضعیت مالی مطلوب تر دست به
این اقدام می زنند.
یک فع��ال محی��ط زیس��ت در این ب��اره به
صمت می گوید« :جنگل های زاگرس هر س��اله،
1/1درص��د در س��ال تخریب می ش��وند ،یعنی
در زاگ��رس ک��ه دارای 5میلی��ون و 400هزار
هکت��ار جنگل اس��ت ،س��الی 59ه��زار هکتار
جنگل از بین می رود .متاس��فانه اینکه حفاظت
از جنگل ها دارای اس��تاندارد اس��ت و کمترین
اس��تاندارد در لرس��تان برای هر 5هزار هکتار
جنگل ،یک جنگلبان است و تنها 18جنگلبان
به کار گرفته ش��ده ،این در حالی است که 240
جنگلب��ان نیاز داریم .در بخش��ی به نام «پاپی»
که 105هزار هکتار جنگل وجود دارد ،باید 21
نفر جنگلبان داش��ته باشیم ،در حالی که فقط 2
جنگلبان وجود دارد».
محمد قاسمی می گوید« :متاسفانه علل اصلی
را می ت��وان در ضعف مدیریت و بیکاری جوانان
دید .طی 8سال گذشته با مشکالت اجرایی که
وجود داشت بیشترین خس��ارت به جنگل های
بل��وط زده ش��د .از یک ط��رف ،جوان��ان ما در
روس��تاها بیکار بودند و فرصت های شغلی برای
انان وجود نداش��ت و از طرف دیگر مدیران نیز
توانمند نبودند ».او با اش��اره به اینکه جنگل ها
یکی از اصلی ترین س��رمایه های استان هستند،
تاکید می کن��د که باید تالش ها برای حفظ این
جنگل ها باشد.
قاس��می می گوید« :امارهای اعالم ش��ده در
10س��ال پیش از س��وی مراجع رسمی نشان
م��ی داد ک��ه یک میلی��ون و 200ه��زار هکتار
جنگل در اس��تان وجود دارد ،ولی از س��ال 83
تاکنون ،س��الی 12ت��ا 15هزار هکت��ار از این
جنگل ها تخریب ش��ده ،یعنی ساالنه به میزان
12هزار زمین فوتبال ،در استان ،جنگل از بین
رفته است».
14
گزارش روز
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
report@smtnews.ir
مری�م نظری -گروه گزارش :بیش�تر ایرانی�ان ارزش اقتصادی جنگل را
به چوب درختانش می شناس�ند؛ اما نه کارشناس�ان اقتصادی با این تعریف
موافقند و نه متخصصان محیط زیس�ت .ارزش اقتصادی جنگل را نباید تنها
با مقدار چوب س�نجید .نفت ،موهبتی اس�ت که بهره برداری از چاه های ان
سرانجام روزی به پایان می رسد .اما منابعی چون جنگل های ایران را می شود
با صیانت و بهسازی ،همیشه اماده بهره برداری نگه داشت .جنگل ها از حفظ
اب و خ�اک و ذخای�ر ژنتیکی گرفته تا پاالیش ه�وا را برعهده دارند تا انجا
ک�ه ارزش اقتصادی جنگل های کش�ور 30هزار میلیارد تومان براورد ش�ده
اس�ت .کس�انی که اخبار مربوط به جنگل ها را دنب�ال می کنند هنوز جوالن
ماش�ین های راه سازی در مناطقی از جنگل ،احداث کارگاه و کارخانه و حمله
اتش به مناطقی وسیع از جنگل های شمال یا جنگل های زاگرس را فراموش
نکرده اند .رخدادهایی که س�بب ش�ده از میزان جنگل های باارزش کش�ور
کاسته شود .هر چند «جنگل ها را حفظ کنیم» ،عبارتی تکراری است ،شاید
به تعداد سفرهایی که در کشور انجام می شود ،این عبارت از روی دیوارها و
تابلوها توس�ط هموطنان مان خوانده می شود اما کارشناسان همچنان تاکید
می کنن�د که «جنگل ه�ا را حفظ کنیم» .وقوع س�یل در س�ال های اخیر در
برخی از اس�تان ها حکایت غریبی اس�ت که بس�یاری از صاحب نظران ان را
ب�ه نبود صیانت از جنگل مرب�وط می دانند و عواملی چون قاچاق چوب را در
این زمینه نام می برند .س�ال گذش�ته بود که در مازندران سیل به راه افتاد و
داس�تان ادامه دار بی سرپناهی مردم بهش�هر ادامه یافت .ماجرایی که سبب
کش�ته و زخمی ش�دن ده ها هموطن ش�د و سایر س�اکنان این منطقه را در
اضطراب بروز دوباره س�یل فرو برد .به گفته مصطفی نوری ،کارشناس منابع
طبیعی و ابخیزداری« ،بیش از ۸۱درصد از ارزش جنگل مربوط به ارزش های
محیط زیس�تی اس�ت که به حفظ اب و خاک مربوط اس�ت ».او با اش�اره به
گزارش فائو در س�ال های گذشته ادامه می دهد« :تحقیقات انجام شده نشان
داد ک�ه در جنگل و مرتع ،علوفه تولیدی تنه�ا یک چهارم ارزش عرصه های
مرتعی و سه چهارم ان ارزش های اکولوژیکی و زیست محیطی است».
ارزش اقتصادی جنگل تنها به چوب ان نیست
فواید فراموش شده جنگل
ب��ه گفت��ه ن��وری ،ارزش اقتص��ادی تولیدات چ��وب از
جنگل های شمال کشور با در نظر گرفتن میزان موجودی
چوب به میزان ۳۰۰میلیون مترمکعب با میانگین نرخ پایه
مترمکعبی ۱۰هزار ریال به میلیاردها تومان می رس��د .او با
تاکید بر اشتغالزایی در حوزه جنگل ادامه می دهد« :اعداد
و ارقام نشان می دهد که بیش از یک میلیون نفر در ارتباط
با جنگل های شمال کشور امرار معاش می کنند و با انجام
هر هکتار عملیات ابخیزداری به طور متوسط ۸/۲نفر روز
شغل موقت ایجاد می شود ،یعنی در صورتی که فعالیت های
ابخیزداری در سطح ۱۵میلیون هکتار انجام شود ،ساالنه
برای ۲۸هزار نفر شغل ایجاد می شود و انجام عملیات پخش
سیالب و ابخوانداری نقش بسیار مهمی در بهبود شغل های
موجود دارد».
به گفته این کارشناس «متاسفانه از انجا که این موضوع
مدنظر مسئوالن و تصمیم س��ازان قرار ندارد ،خدمات این
بخش ،به طور کامل در بازارهای تجاری جذب نمی شوند یا
انطور که باید و شاید بر حسب اعداد و ارقام قابل مقایسه با
خدمات اقتصادی و سرمایه های مصنوعی بیان نمی شوند و
اهمیت بسیار کمی به انها در تصمیم گیری ها داده می شود.
این غفلت در نهایت موجب تخریب منابع طبیعی کشور و
تهدید حیات همه ما خواهد بود».
اقتصاد منابع طبیعی و توسعه پایدار
اقتصاد منابع طبیعی به عرضه ،تقاضا و تخصیص منابع
می پردازد .در واقع زیر شاخه ای از اقتصاد است که به بحث
اس��تخراج منابع می پردازد .هدف اصل��ی از اقتصاد منابع
طبیعی شناخت نقش منابع در اقتصاد و بهره برداری بهینه
از منابع در جهت توس��عه پایدار اس��ت تا این منابع برای
نسل های بعدی هم باقی بماند .توسعه پایدار ،الگویی برای
بهره برداری از منابع است،به طوری که عالوه بر بهره برداری
از مناب��ع ،حفاظت از منابع را هم برعهده دارد تا این منابع
برای نسل های اینده تضمین شود.
این علم به اثرات متقابل اقتصاد انس��انی و اکوسیس��تم
می پ��ردازد .در زمینه همین علم اس��ت که کارشناس��ان
می گویند چنانچه س��طح جنگل های کش��ور کمتر از 25
درصد خاک ان باشد ،از نظر محیط زیست انسانی وضعیت
بحرانی در ان کش��ور حاکم می شود .در حال حاضر سطح
پوش��ش جنگل در ایران حدود 7/5درصد مساحت کشور
است ،بنابراین گسترش فضای سبز و جنگل و نزدیک شدن
به شاخص های جهانی امری اجتناب ناپذیر و ضروری است
که به منظور دستیابی به این مهم و رسیدن به توسعه پایدار
معیارهای زیادی برای مدیریت جنگل از جمله جنگلداری
پایدار ،برنامه ملی جنگل و برنامه ملی نهضت سبز ارائه شده
اس��ت که برنامه ملی نهضت س��بز با هدف جنگل کاری و
توسعه فضای س��بز در نقاط مستعد کشور به مرحله اجرا
درمی اید .بسیاری از کارشناسان محیط زیست به طرح های
این گونه انتقاد دارند.
مساحت جنگل های ایران
جنگل ه��ا و مرات��ع از لحاظ حف��ظ اب و خاک ،تعدیل
اب و هوا ،کاهش الودگی ها ،تولیدات ،اکوتوریس��م و حفظ
ذخایر ژنتیک گیاهی و جانوری دارای اهمیت ویژه هستند.
گزارش های منتشر شده نشان می دهند که ارزش اقتصادی
حجم سرپای جنگل های کشور با متوسط موجودی حدود
200مترمکعب درهکت��ار 200هزار میلیارد ریال و ارزش
اقتصادی حجم س��رپای جنگل های خارج از شمال حدود
200میلیون مترمکعب است که درمجموع ارزش اقتصادی
جنگل های کشور به رقم 300هزار میلیارد ریال می رسد.
مجموع مساحت جنگل های کشور 14/2میلیون هکتار است
و به این ترتیب ایران بین 56کشور دارای جنگل در جهان
لو پنجم را داراست ،همچنین سهم متوسط سرانه
مقام چه
جنگل در دنیا 0/62هکتار و این سهم در ایران 0/2هکتار
است .چندی پیش در پی اتش سوزی در جنگل های بلوط
زاگرس ،منابع رسمی اعالم کردند که نابودی ۲۰میلیون
درخت بلوط در جنگل های زاگرس برابر مرگ ۱۰۰میلیون
انس��ان است .در شرایطی که الودگی هوا در کالنشهرهای
کشور بیداد می کند امارهای رسمی نشان می دهد ،میزان
تولید اکسیژن جنگل های کشور 1/54تن در هکتار است
که با تولید ۲۲میلیون تن اکسیژن نیاز ۹۰میلیون ایرانی را
تامین می کند .طبق گزارش های رسمی سازمان جنگلداری
کش��ور ،سهم تولید اکسیژن در جنگل های کشور متفاوت
بوده به طوری که جنگل های بارانی با تولید 2/4تن اکسیژن
در هکت��ار باالتری��ن رتبه و جنگل ه��ای خلیجی با تولید
0/48ت��ن در هکت��ار در اخرین رتبه ق��رار دارند .فعاالن
محیط زیست با انتشار این اعداد و ارقام ،عامل بروز چنین
حوادث را عدم ارزش گذاری اقتصادی جنگل های کش��ور
دانستند.
بررسی ارزش اقتصادی جنگل ها
به گفته پروفس��ور علی یخکشی ،فوق دکترای سیاست
و مدیری��ت مناب��ع طبیعی از دانش��گاه گوتینگن المان و
پایه گذار رشته محیط زیست در دانشگاه های ایران ،جنگل ها
17فایده دارند که می توان انها را در اقتصاد مدنظر قرار داد.
گفتو گو با صمت افزود« :متاسفانه نه تنها مردم بلکه
او در
بسیاری از کارشناسان ،تولید چوب را تنها عامل بهره برداری
از جنگل می دانند ،گاهی نیز تعلیف دام و چیدن میوه جات
وحش��ی به ان اضافه می ش��ود ».او ادامه می دهد« :در این
زمینه فرهنگس��ازی نشده اس��ت .مثال در دانشگاه های ما
اقتصاد جنگل تدریس می ش��ود ،اما اقتصاد جنگل ،رشد
ساالنه درختان در هکتار ،درختان سرپا در هکتار و ارزش
زمین را تنها فواید اقتصادی جنگل می داند .به دلیل وجود
همین نگاه اس��ت که دانش��جویان فارغ التحصیل شده از
چنین دانشگاهی نمی توانند در برابر سیاست ها و تصمیماتی
که جنگل را تهدید می کند ،مقاومت کنند ».علی یخکشی
می گوید« :با چنین نگرش��ی یک هکت��ار جنگل حداکثر
200متر مکعب چوب دارد اما اگر جنگل را تسطیح کرده،
چوب ان را بفروشند و از زمین ان به عنوان زمین کشاورزی
استفاده کنند سود بیشتری عاید مردم می شود .یا اینکه اگر
در ان زمین مرغداری احداث کنند هم درامد باالتری دارد
و هم کارافرینی می ش��ود .بر همین مبناست که جنگل،
بی دف��اع به وج��ود می اید .اما اگر سیس��تم اموزش عالی
به جای اقتصاد کالسیک ،اقتصاد زیست محیطی را تدریس
کند برای همه فارغ التحصیالن مسجل می شود که به جز
میزان چ��وب در هکتار ،میزان درختان س��رپا در
هکتار و ارزش زمین ،موارد دیگری هم در رابطه
با جنگل ارزش��مند است ».به گفته او «،بر این
اساس ارزش خاک ،تولید اکسیژن ،جذب کربن
و گازهای س��می ،میوه جات ،گیاهان دارویی و
ذخیره اب های زیرزمینی نیز قابل محاس��به
به ریال اس��ت ».پروفسور یخکشی می گوید:
«یکی از موارد دیگر بررسی جنگل به عنوان
تفرجگاه است و همچنین کاهش میزان
امواج صوتی به این معنا که تاثیری که
جنگل بر روح و روان انسان می گذارد
با هیچ قرص و دارویی قابل مقایسه
نیس��ت .االن در برخی از متدهای
درمان��ی برای ارامش اف��راد ،دیگر
والیوم تجویز نمی کنند ،بلکه افراد را
به فضای سبز می برند تا در پارک ها
و فضاهای س��بز ارام بگیرند و صدای پرندگان را بش��نوند.
همچنین اثری که جنگل بر هنر دارد نیز از منظر اقتصادی
قابل محاسبه است ».به گفته این متخصص محیط زیست،
«جنگل ه��ا در هکتار بین 500ت��ا 2000مترمکعب اب
ذخی��ره می کنند .در جنگل های ش��مال کش��ور به طور
متوس��ط در هر هکتار 1000مترمکعب اب ذخیره ش��ده
اس��ت .این ذخیره سازی با ذخیره سازی در سدها متفاوت
است .همچنین جنگل ها با فرسایش خاک مبارزه می کنند.
برای یک سانتیمتر خاک 500 ،تا 1میلیون سال زمان الزم
است .در فالت مرکزی که وزش باد داریم ،میزان فرسایش
بادی باالس��ت .در فرسایش ابی نیز وضع به همین صورت
اس��ت .اب خاک را با خود به رودخانهها ،دریاها و س��دها
می ب��رد و در انجا تعادل اکولوژیک��ی را بر هم زده و باعث
م��رگ و میر ابزیان می ش��ود ».او صحبت هایش را با ذکر
مثالی ادامه می دهد« :ساخت سد وقتی اقتصادی است که
حداقل 100س��ال بتوان از ان بهره برداری کرد اما اگر سد
امیرکبیر یا سد سفیدرود را دیده باشید وسط سد جزیره ای
به وجود امده و گیاهان و درختانی هم بر ان سبز شده اند.
این موضوع به دلیل فرس��ایش ابی خاک است .در چنین
شرایطی یک س��د به عنوان مثال به جای 100سال40 ،
س��ال عمر می کند که با این تفاسیر قطع درختان جنگل
س��بب کوتاه شدن عمر سدها می شود .این سد قرار ،است
اب اش��امیدنی را تامین کند یا اب کش��اورزی که در این
ص��ورت در این موارد زیان اقتصادی حاصل می ش��ود که
توسط متخصصان قابل محاسبه است».
کار دیگر جنگل از نظر پروفس��ور یخکش��ی شانه کردن
هواست .او می گوید« :جنگل همه ذرات ریز و درشت گرد
و غب��ار و گازهای االین��ده را از هوا جدا می کند .درخت با
جذب دی اکسیدکربن و ازاد کردن اکسیژن در پاالیش هوا
نق��ش دارد اما گازهایی چ��ون SO2و NO2و NO3و
COو همه گازهایی که از لوله اگزوز ماشین ها یا دودکش
کارخانه ه��ا بیرون می اید را نیز پاالیش می کند ،یعنی انها
را جذب می کند .با کاهش این گازهای س��می بسیاری از
خطرات و بیماری ها از انسان ها دفع می شود .تحقیقی انجام
شده که نتایج ان نشان می دهد اگر در مناطق پرجمعیت
فرهنگسازی ش��ود عمر متوس��ط نوجوانان 5سال اضافه
می ش��ود .به این ترتیب بر ش��اخص بهداش��ت جامعه نیز
اثرگذار خواهد بود ».او به تاثیر جنگل بر پویایی جامعه اشاره
می کند« :که جامعه پویاس��ت که علم و تولید در ان جان
می گیرد .جامعه ای که
سالمت و ش��ادابی در ان حاکم است کجا و جامعه ای که
سرفه و سرطان در ان جوالن می دهد کجا؟»
دکتر هادی کیادلیری ،مدیر جامعه جنگلبانی نیز با اشاره
به ضرورت اجرای ط��رح تنفس جنگل ها که پیش از این
منتف��ی اعالم ش��ده بود ،گفت« :دولت ب��ا در نظر گرفتن
اعتباری معادل یک تیم فوتبال برای حفاظت از سرمایه های
باس��تانی کشور باید هزینه های ناش��ی از کاهش تدریجی
بهره برداری از جنگل های شمال کشور را جبران کند».
او این طرح را طرحی خوب دانس��ت اما بازدهی ان را به
ش��رط اجرایی ش��دن ان به تدریج و طی 10سال عنوان
کرد .رییس جامعه جنگلبانی ادامه داد«:برخی از مسئوالن
سازمان جنگل ها معتقدند که هزینه های سازمان از طریق
برداش��ت چوب از جنگل تامین می شود اما کاهش ساالنه
۱۰۰هزار متر مکعب برداشت از جنگل ها نقش چندانی در
کاهش درامد سازمان جنگل ها نخواهد داشت».
به گفته وی ،همچنین هنگامی که دولت مدعی حفاظت
از جنگل ها و مراتع به عنوان سرمایه های تاریخی و باستانی
کش��ور است ،هیچ اشکالی ندارد که ساالنه به اندازه یک تیم
فوتبال برای این سرمایه ملی هزینه کند ،زیرا در صورتی که
امروز برای حفاظت از جنگل ها هزینه نشود در اینده نزدیک
ناچار می شویم میلیاردها دالر مانند برای جنگل های زاگرس
پیش امده ،هزینه کنیم .رییس جامعه جنگلبانی یاداور شد:
«مهم ترین مسئله ای که در طرح تنفس جنگل ها مطرح است
توجه به دیگر کارکردهای جنگل ها غیر از بهره برداری از چوب
درختان است .بر اس��اس ارزش گذاری یک توده جنگلی در
یکی از کش��ورهای اروپایی مشخص شد که ارزش این توده
از نظر ذخیره اب س��االنه ۳۰۰میلیون دالر ،اکوتوریسم ۴۰
میلی��ون دالر و از بابت بهره برداری از چوب تنها ۲۰میلیون
دالر در س��ال اس��ت که این نش��ان می دهد چنانچه سایر
کارکردهای جنگل ها در کش��ور ما نیز ارزش گذاری ش��وند،
برداشت چوب اهمیت چندانی ندارد ».به گفته کیادلیری هر
هکت��ار از جنگل ها می تواند تا ۲ه��زار متر مکعب اب را در
خود حفظ کند .همچنین تا ۷۰تن گرد و غبار را هر هکتار
از جنگل ها در خود جذب کرده و مناطقی که دارای پوشش
گیاهی هس��تند عالوه بر اینکه مانع الودگی هوا و سر و صدا
می شوند ۴۰برابر بیشتر اب را نفوذ می دهند .رییس جامعه
جنگلبانی با اش��اره به ارزش جذب کربن و تولید اکس��یژن
توسط جنگل ها گفت« :برخی کارشناسان که تخصص انها
بهره برداری از جنگل است به هیچ عنوان حاضر نیستند که
توجه خود را به دیگر کارکردهای جنگل ها به غیر
از برداشت چوب معطوف کنند».
چهار شنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
روح اهلل سپندارند :سال هاست خاورمیانه
در اتش جنگ ها و درگیری های داخلی و
چندجانبه می س��وزد .اگرچه منطق دنیای
مدرن نتوانس��ته است از وقوع چنین فجایعی در دیگر
نقاط دنیا نیز جلوگیری کند اما خاورمیانه هدف اصلی
بسیاری از قدرت ها برای دنبال کردن منافعی است که
تحق��ق انها نیازمند بی ثباتی ،جن��گ و بحران خواهد
بود .ویژگی های ژئوپلیتیک منطقه ،ریشه های قومی و
مذهبی ساکنان ان ،ناتوانی و ضعف دولت های مرکزی
و در نهای��ت بهره گیری از تمام این ش��اخص ها برای
موازن��ه ق��درت در جهان امروز باعث ش��ده تا جنگ،
بیماری مزمن این روزهای خاورمیانه باشد.
در ط��ول یک قرن ،افول گروه های مترقی اس�لامی
نظیر اخوان المس��لمین ،اش��تباهات انها در مصر پس
از س��قوط مبارک و ناکارامدی ش��ان در س��ازماندهی
جنبش��ی اس�لامی و میانه رو ،موجب می��دان گرفتن
بیشتر گروه های افراطی نظیر القاعده و ظهور گروه های
تندرو و جنایت کاری همچون داعش شد.
با این ح��ال ش��اید اصلی ترین مس��ئله خاورمیانه ،
موضوعی به نام فلس��طین باش��د که این روزها تبلور
ان در منطق��ه کوچک و محصوری به ن��ام غزه دیده
می ش��ود 36 .روز از حم�لات صهیونیس��ت ها به این
منطقه می گذرد و 2000نفر از س��اکنان ان زیر اتش
ش��دید جان خود را از دس��ت داده اند .اگرچه ش��اید
امار کشته ش��دگان درگیری های اخیر س��وریه ،عراق
و کردس��تان این کش��ور در برابر داعش بیشتر از این
رقم باش��د اما وج��ه غم انگیز ماجرا در تبدیل ش��دن
انس��ان ها به عددها و امار اس��ت .امارهایی که هر روز
ت نسبت به فاجعه را کاهش
باالتر می رود و حساس��ی
می دهد .در کنار فجایع اخیر ،مس��ئله فلسطین از ان
جهت که زخمی 70س��اله است و ناتوانی سران عرب
را به اثبات می رساند ،حاال نقطه بحرانی تمام منازعات
منطقه محسوب می شود.
در کنار این مباحث ،واکاوی ریشه های درگیری های
ام��روز منطقه ،بدون بررس��ی مناف��ع اقتصادی کالن
برخی قدرت ها ،ناتمام می ماند.
این روزها برخی از منابع خبری ،میزان اس��یب های
اقتصادی جنگ غزه برای اسرائیل را فراتر از 2میلیارد
دالر براورد کردند .در مقابل «تیس��یر عمر» قائم مقام
وزیر اقتصاد فلسطین گفته است ،میزان خسارت های
مس��تقیم جنگ غزه بر اساس براورد اولیه بین 4تا 6
میلیارد دالر تخمین زده ش��ده اس��ت .اما این امار و
ارقام تنها بخش��ی از مناسبات اقتصادی جنگ اخیر و
ان هم از جنس خس��ارات است .ریشه های سود مالی
چنین درگیری هایی را باید جای دیگری جس��ت وجو
کرد.
ش��یر ه��ور( ،)Shir Heverمحقق اقتص��اددان و
نویس��نده کتاب «اقتصاد سیاس��ی اش��غال اسرائیل:
سرکوبی فرا تر از اس��تثمار» به تازگی در گفت وگویی
که در ریل نیوز ( )therealnews.comمنتشر شده
اس��ت ،می گوید :در سال های گذش��ته یک الگو تکرار
شده دیدیم حدود هر 2سال یکبار اسرائیل به نوار غزه
public@smtnews.ir
اینـه
15
16
17
18
15
تولد نوزادانی با درد
روزگاری کاسب حبیب خدا بود
خسارت هر ایرانی؛ 42هزار تومان
میلیاردها دالر سود به قیمت جان انسان ها
جهان در روزی که گذشت
جمعیت جهان
جمعیت کنونی جهان
7.253.207.288
متولدین امسال
85.107.200
متولدین دیروز
183.619
گو میر امسال
مر
35.116.252
گو میر دیروز
مر
75.764
رشد جمعیت در سال جاری
49.990.947
حکومت و اقتصاد
هزینه های بهداشت و درمان توسط
5.075.804.630 $
کشورهای جهان برای دیروز (دالر امریکا)
هزینه های اموزش توسط کشورهای
4.493.925.419 $
جهان برای دیروز (دالر امریکا)
هزینه های نظامی توسط کشورهای
جهان برای دیروز (دالر امریکا)
2.311.737.845 $
تولید امسال خودرو
41.467.680
تولید امسال دوچرخه
85.485.583
رایانه های فروخته شده در این سال
215.846.223
کتاب های جدید منتشر شده
امسال
1.525.478
روزنامه های منتشر شده دیروز
241.997.858
گیرنده های تلویزیون فروخته
شده دیروز
316.277
تلفن های همراه فروخته شده
امسال
2.463.425
جامعه و رسانه
هزینه صرف شده برای بازی های
رایانه ای برای دیروز (دالر امریکا)
حمله می کند و باعث تخریب بس��یار زیادی می شود،
بالفاصله بعد از هر حمله نمایش��گاهی برگزار می شود
که شرکت های تولیدکننده اسلحه اسرائیلی تولیدات و
فناوریش��ان را به نمایش می گذارند و به خود می بالند
دقیقا همان فناوری ای اس��ت که اخیرا علیه
که اینها
فلس��طینیان در غزه مورد اس��تفاده قرار گرفته است.
این قضیه را بعد از حمله س��ال ۲۰۰9ـ ۲۰۰8که به
عملیات «سرب گداخته» معروف است ،دیدیم .در ان
دوره بیش��ترین بحث بر سر روبات هایی بود که داخل
خانه ها می رفتند و گوشه و کنار را می گشتند .بار دیگر
در حمله سال ۲۰۱۲که عملیات «ستون ابر» نامیده
می شود ،بیشترین چالش ،سیستم گنبد اهنین بود که
می تواند جلوی راکت های فلس��طینی را بگیرد و حاال
در حمله فعلی ،دوب��اره گنبد اهنین را داریم که قرار
است مانع عبور راکت ها شود.
این اقتصاددان معتقد اس��ت ،تمام این شرکت های
اس��رائیلی که با سرعت بس��یار زیادی در حال تبدیل
شدن به بخش مهم و قابل توجهی از صادرات و اقتصاد
اسرائیل هستند ،به جنگ وابسته اند .انها به جنگ های
دوره ای نی��از دارن��د تا فن��اوری و تجهیزاتش��ان را به
نمایش بگذارند و نخس��تین حرفی که موقع بازاریابی
برای محصوالت جدیدش��ان می زنند این اس��ت که ما
این تجهیزات را قبال روی انس��ان های واقعی استفاده
کرده ایم .با چنین ادعایی اس��ت که می توانند با سایر
تولیدکنندگان اس��لحه از کشورهای دیگر وارد رقابت
شوند.
هور ب��رای اثب��ات گفته های��ش می گوی��د ،یکی از
بزرگ ترین ش��رکت های مورد بحث «صنایع هوافضای
هزینه جنگ 8ساله معادل
44درصد کل درامد نفتی
تاریخ ایران
اسرائیلی» است .این شرکت در جریان حمله اخیر به
غزه ،اقدام به صدور اوراق قرضه برای جذب سرمایه و
گسترش شرکت و تولید محصوالتش کرده است .انها
توانس��ته اند مبلغی معادل ۱۳۲میلیون دالر را در یک
هفته ج��ذب کنند که حدود ۱۳۲ه��زار دالر به ازای
هر کش��ته فلسطینی در این حمله است .تا این لحظه
به همان
فلس��طینیان بیش��تری کشته ش��ده اند ولی
نسبت شرکت هم اوراق قرضه بیشتری فروخته است.
این ش��رکت ارتباط مستقیمی بین میزان خشونت در
غ��زه و توانایی خود برای پیدا ک��ردن بازارهای جدید
برای محصوالتش می بیند.
با این حال یکی از نق��اط غم انگیز در مورد حمالت
غزه که از س��وی پروپاگاندای رسانه ای القا شده است،
نس��بت دادن جنگ اخیر به عنوان واکنش��ی از سوی
صهیونیس��ت ها در برابر حمالت حماس است .اما این
اقتصاددان تاکید می کند که با توجه به اهمیت تجارت
اس��لحه در این درگیری ،این نکته روشن می شود که
چرا حماس مدتی قبل ،پیشنهاد اتش بس 10ساله به
اسرائیل ارائه داد .هدف حماس مقاومت در برابر اشغال
اس��ت و در این پیش��نهاد اتش بس اع�لام کرد که ما
خواهان این هس��تیم که به مدت 10س��ال دست از
مقاوم��ت برداریم .انها می دانس��تند که صنایع نظامی
اس��رائیل انقدر به این جنگ های دوره ای هر 2س��ال
یکبار وابس��ته اس��ت که ممکن نیس��ت اسرائیل یک
اتش بس 10ساله را قبول کند چون این وقفه طوالنی
برای صنایع نظامی اسرائیل کشنده است.
عالوه بر انچه ش��یر هور به ان می پ��ردازد باید این
مس��ئله را ه��م در نظر گرفت که ناارام��ی در منطقه
جن��گ ایران عراق یک��ی از طوالنی ترین جنگ ه��ای معاصر تلقی
می ش��ود .خبرانالین س��ال گذش��ته اطالعات��ی را براس��اس منابع
جمع اوری ش��ده در کتاب اقتصاد ایران در دوران جنگ تحمیلی به
قلم فرهاد دژپس��ند منتشر کرد که نشان می داد میزان خسارت های
مستقیم واردشده به ایران از محل تخریب ساختمان ها و تاسیسات،
و ایجاد اختالفات مذهبی ،برخی س��ران کش��ورهای
خاورمیان��ه را ب��ه ه��راس می ان��دازد تا ب��رای حفظ
دولت های خود به تس��لیحات بیش��تری مجهز شوند
و از ای��ن منظ��ر بازار خوب��ی برای بنگاه ه��ای بزرگ
سرمایه داری و کارخانه های تسلیحاتی خواهند بود.
موسس��ه بین الملل��ی تحقیق��ات صل��ح اس��تکهلم
(س��یپری) چند م��اه قبل در گزارش��ی ک��ه در اکثر
رس��انه ها منتشر شد ،اعالم کرد :فروش اسلحه از سال
2009تا سال 2013در مقایسه با سال 2004تا سال
2008حدود 14درصد افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش ،واردات تسلیحاتی کشورهای
حاشیه خلیج فارس در 5سال گذشته در مقایسه با 5
سال پیش از ان 23درصد افزایش یافته است که این
واردات 52درصد واردات تس��لیحاتی کل کشورهای
خاورمیانه را تشکیل می دهد.
جالب است بدانید عربستان در سطح جهان رتبه 18
را در فهرست واردکنندگان تسلیحات از سال 2004تا
سال 2008دارد اما درامدهای بنگاه های سرمایه داری
از فروش این تس��لیحات را نیز می توان در این گزارش
بررسی کرد که براس��اس ان طی در سال های 2009
ت��ا ،2013امریکا با 29درصد ،روس��یه با 27درصد ،
الم��ان ب��ا 7درصد و چی��ن با 6درص��د بزرگ ترین
صادرکنندگان تسلیحات در سطح جهان بودند.
حاال خاورمیانه هر روز قربانی می دهد .قربانیانی که
در رس��انه ها فقط به عدد و رقم و امار تبدیل شده اند
تا ب��ه همان میزان ،امار و اعداد س��ودهای میلیاردی
بنگاه های سرمایه و سیس��تم های اقتصادی مبتنی بر
فروش تسلیحات افزایش یابد.
ماشین االت و تجهیزات و مواد کاالها سر جمع رقمی افزون بر 3081
میلیارد تومان به نرخ جاری سال های 59تا 67خواهد بود .این رقم
در صورت��ی ک��ه بر مبنای دالر رس��می و تغییر ان ب��ه ریال و دالر
تبدیل ش��ود می توان گفت ،س��رجمع خسارات جنگ تحمیلی برای
ایران رقمی معادل 440میلیارد دالر بوده است ،این رقم در صورتی
که بر مبنای تغییر نرخ ارز رسمی از 7تومان به نرخ ارز امروز مورد
محاس��به قرار گیرد به این عدد می رسیم137200000000000 :
رقم بزرگی اس��ت خواندنش مشکل است :یکصد و سی و هفت هزار
و دویست میلیارد تومان.
این ارقام نشان دهنده عمق باالی خسارات جنگ تحمیلی به نظام
نوپای ایران است.
کل درام��د نفتی ای��ران طی س��ال های 1359ت��ا 1383یعنی
قب��ل از دوران طالی��ی رونق ب��ازار نفت مع��ادل 432میلیارد دالر
بوده اس��ت ،یعنی کمی کمتر از خس��ارت های جن��گ تحمیلی و با
احتس��اب درامدهای طالیی نفت در 8س��ال گذش��ته ،کل درامد
حاص��ل از صادرات نفت خام ایران در طی 32س��ال اخیر به رقمی
ح��دود 1000میلیارد دالر می رس��د که می ت��وان گفت معادل 44
درص��د این درامده��ا در دوران جنگ از زیرس��اخت های اقتصادی
کش��ور حذف شده اس��ت ،زیرس��اخت هایی که در برخی از مناطق
جنگ زده کشور هنوز همانند انچه پیش از اغاز جنگ بود ،بازسازی
نشده است.
هزینه مالی جنگ جهانی دوم به تفکیک کشورها
معادل هزینه ها در سال 2005
هزینه ها در سال 1945
3582میلیارد دالر
برابر با
341میلیارد دالر
امریکا
1
2857میلیارد دالر
برابر با
272میلیارد دالر
المان
2
2016میلیارد دالر
برابر با
192میلیارد دالر
شوروی
3
1260میلیارد دالر
برابر با 120میلیارد دالر
بریتانیا
4
987میلیارد دالر
برابر با
94میلیارد دالر
ایتالیا
5
588میلیارد دالر
برابر با 56میلیارد دالر
ژاپن
6
11292میلیارد دالر
برابر با
1075میلیارد دالر
جمع کل
89.620.180 $
کاربران اینترنت در جهان
2.950.465.709
تعداد نامه الکترونیکی ارسال
شده دیروز
100.702.632.378
مطالب افزوده شده به وبالگ ها
برای دیروز
1.718.666
تویت دیروز
311.648.236
محیط زیست
جنگل های از دست رفته امسال (هکتار)
3.183.436
زمین های زراعی از بین رفته به دلیل
فرسایش خاک امسال (هکتار)
4.285.766
دی اکسیدکربن ( )CO2متصاعد شده
امسال (تن)
21.532.026.044
کویرزایی امسال (هکتار)
7.345.648
مواد شیمیایی سمی رها شده در اب و هوا
و خشکی توسط صنایع در این سال (تن)
5.994.281
غذا
افراد دچار سوء تغذیه جهان در حال حاضر
888.753.179
افراد دارای اضافه وزن جهان در حال حاضر
1.595.383.684
افراد دچار چاقی جهان در حال حاضر
531.794.562
مرگ و میر ناشی از گرسنگی دیروز
14.770
هزینه صرف شده برای بیماری های ناشی از
چاقی در امریکا برای دیروز (دالر امریکا)
229.831.542 $
هزینه صرف شده برای کم کردن وزن در
امریکا برای دیروز (دالر امریکا)
91.299.518 $
اب
مصرف اب این سال (میلیارد لیتر )
3.034.785
مرگ و میر ناشی از بیماری های مرتبط با
اب در این سال
1.102.330
افراد بدون دسترسی به اب اشامیدنی سالم
730.378.719
انرژی
مصرف دیروز انرژی در
جهان (کیلو وات ) از :
189.179.932
ـ منابع غیرقابل تجدید
(کیلو وات )
153.234.912
ـ منابع قابل تجدید
(کیلو وات )
35.945.020
انرژی خورشیدی دریافتی
دیروز زمین (کیلو وات )
1.412.471.061.358
نفت استخراج شده
دیروز
40.485.005
نفت باقیمانده (بشکه )
1.206.138.105.922
زمان اتمام نفت (روز )
14.359
گاز باقیمانده (واحد )
1.135.907.801.752
زمان اتمام گاز (روز )
59.785
زغال سنگ باقیمانده
(واحد )
4.377.677.369.948
زمان اتمام زغال سنگ (روز )
150.954
سالمت
گو میر در اثر بیماری های
مر
واگیردار
7.946.041
گو میر کودکان زیر 5
مر
سال
4.652.566
سقط جنین امسال
25.714.595
گو میر مادران هنگام
مر
زایمان در این سال
210.427
افراد مبتال به ایدز
36.484.015
گو میر ناشی از ایدز
مر
امسال
1.028.970
گو میر ناشی از سرطان
مر
امسال
5.027.087
گو میر ناشی از ماالریا
مر
امسال
600.393
سیگار های مصرف شده دیروز
7.310.375.737
گو میر ناشی از استعمال
مر
سیگار
3.059.882
گو میر ناشی از مصرف
مر
الکل
1.530.906
خودکشی های امسال
656.379
هزینه صرف شده برای مواد
مخدر غیرقانونی (دالر امریکا)
تلفات ناشی از تصادفات
جاده ای امسال
244.867.806.728 $
826.265
نگاه روز
تبصره ای که نادیده
گرفته می شد
16
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
اینه
public@smtnews.ir
امیر مغنی باشی
مددکار اجتماعی
هر س��اله ش��اهد طرح های مختلف جمع اوری یا
س��اماندهی معت��ادان کارتن خ��واب و بی خانمان
بوده ای��م .این طرح ها همگی پیرو م��اده 16قانون
اصالح��ی مبارزه با مواد مخدر بوده ان��د .بنا به ماده
16این قان��ون ،نیروی انتظامی معت��ادان متجاهر
را دس��تگیر و به مراکزی از قبیل ش��فق و فشافویه
منتق��ل می کند .هم��واره یک��ی از انتقاداتی که به
اجرای طرح جمع اوری معتادان مش��مول ماده 16
شده اس��ت مربوط به این مس��ئله بود که با وجود
ص��رف هزینه های هنگف��ت ،افرادی ک��ه وارد این
مراکز می ش��وند در پی گذراندن ی��ک دوره 1تا 3
ماه��ه ،دوباره به همان محیط و وضعیت قبلی خود
برمی گردند و مصرف را از س��رمی گیرند تا زمانیکه
دوباره توسط نیروهای انتظامی دستگیر شوند.
اما در م��اده 16تبصره ای ذکر ش��ده که فرصت
مجددی را برای فرد معتاد در نظر گرفته و به مقام
قضای��ی مجوز داده معتاد را ب��ه مراکز زیرمجموعه
ماده 15معرفی کند و مراکز درمانی نیز می بایست
گزارش��ی از وضعیت معت��ادان به مق��ام قضائی یا
نماین��ده وی ارائه دهند .این م��وارد که در تبصره
2ماده 16اورده ش��ده تا کن��ون کمتر مورد توجه
قرار گرفته بود اما امس��ال خوشبختانه این تبصره
م��ورد توجه جدی ق��رار گرفته و س��تاد مبارزه با
موادمخدر طرح درمان و بازپروری معتادان متجاهر
را با استفاده از ظرفیت تبصره 2ماده 16در دستور
کار خود قرار داده است.
امسال به واسطه این تبصره ،با مشکالتی از قبیل
ازدح��ام معتادان ،نبود نظارت مناس��ب از وضعیت
بهداش��تی ،غذایی و درمانی در مراکز کمتر مواجه
هستیم .همچنین در زمان اجرای این طرح همزمان
یک اتفاق دیگر هم رخ داد که به نوعی می توان این
اقدام را جهش��ی در برنامه های ساماندهی معتادان
م��اده 16محس��وب ک��رد .این جه��ش مربوط به
اس��تفاده از ظرفیت م��ددکاران اجتماعی در طول
اج��رای ای��ن ط��رح اس��ت .واژه جه��ش را از این
جهت مناس��ب دیدم چرا که م��ددکاران اجتماعی
به واس��طه اص��ول و ارزش ها ،مهارت ه��ا ،دانش و
اموزش هایی که دیده اند به خوبی می توانند ارتباط
انسان مدارانه ای با بیماران(معتادان) برقرار کنند .از
یک سو مددکاران اجتماعی ارزش و احترام به مقام
و منزلت انس��انی را اولویت حرفه ای خود می دانند
و از ای��ن جهت ب��ه دلیل اینکه معت��ادان ماده 16
ق��درت دفاع از خود را ندارند ای��ن نکته از اهمیت
بسیار باالیی برخوردار است .از سویی دیگر یکی از
مش��کالت اصلی معتادان ماده 16قطع ارتباط و یا
با خبر نبودن خانواده از انهاس��ت .در واقع یکی از
نقش های اصل��ی مددکاران اجتماعی در این طرح،
ترمیم یا حداقل ت�لاش برای وصل کردن معتادان
به خانواده های ش��ان ک��ه از حمایت های اجتماعی
( )social supportمحس��وب می شود،اس��ت.
البته شکی در این مسئله نیست که کار مددکاران
اجتماعی در این بخش بسیار مشکل خواهد بود اما
به طور قطع استمرار حضور انها به کاهش اسیب ها
و مش��کالت فردی و خانوادگی معت��ادان ماده 16
منجر خواهد ش��د .در عین حال استفاده از ظرفیت
قانونی تبص��ره 2ماده 16به نفع معتادان یک گام
به جلو است و ضرورت دارد این برنامه تداوم یابد.
خبر
جشنواره ایده های برتر
در حوزه اعتیاد
مدیرکل دفتر توس��عه مش��ارکت های مردمی و
سازمان های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر از
برگزاری جش��نواره ایده های برتر در حوزه مبارزه با
مواد مخدر در 5استان کشور خبر داد.
به گزارش س��تاد مب��ارزه با مواد مخدر؛ حس��ن
موس��وی چلک در ای��ن رابط��ه گف��ت :یک��ی از
ویژگی ه��ای پدیده های اجتماع��ی ،تنوع پذیری و
س��یال بودن انهاست ،ضمن اینکه توجه به ویژگی
ش��رایط بومی و محلی می تواند اثار و نتایج مثبت
برنامه ها را بیش از پیش مشخص کند.
ن منظور و با هدف ایجاد
وی تصریح کرد :به همی
فرص��ت برای خالقیت و ن��واوری در عرصه مبارزه
ب��ا مواد مخدر در حوزه مش��ارکت های اجتماعی و
سازمان های غیردولتی امس��ال جشنواره ایده های
برتر در 5اس��تان کش��ور برگزار خواهد ش��د و در
صورتی که اثار و نتایج این جش��نواره مطلوب باشد
در سال اتی نیز در مابقی استان ها برگزار می شود.
موس��وی ،خراس��ان رضوی ،اذربایجان ش��رقی،
کردستان ،فارس و گلستان را از جمله استان هایی
برش��مرد ک��ه موافق��ت خ��ود را در برگ��زاری
جش��نواره های برت��ر اعالم کرده ان��د و گفت :امروز
جلس��ه هماهنگی نهایی برای چگونگی اجرای این
جشنواره در هر استان تشکیل شد که مقرر است از
ابان تا اذرماه س��ال جاری ،به فاصله هر 10روز در
هرکدام از این استان ها این جشنواره برگزار شود.
هزینه های میلیونی که بر دوش وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با موادمخدر است
تولد نوزادانی با درد
لیدا ایاز -گروه ایینه :می گوید« :من که 10س��ال
اس��ت در بیمارس��تان کار می کنم اسم چنین بخشی به
گوش��م نخورده اس��ت ».گوش��ی را نگه می دارد و رو به
همکارش می گوید« :اقا ش��ما بخ��ش مراقبت از مادران
معتاد می شناس��ی؟» دوباره می گوی��د« :نه همکارم هم
اطالع��ی ندارد ،چنین بخش��ی نیس��ت ،اگ��ر بود وصل
می کردم ».عجیب نیس��ت که کارکنان بیمارستان امام
خمینی اطالعی از بخشی که مخصوص نگهداری مادران
باردار معتاد و به دنیا اوردن نوزادان معتاد اس��ت ،نداشته
باش��ند .یک سال بیشتر است که قائم مقام دبیرکل ستاد
مبارزه با مواد مخدر که زیر نظر وزارت کشور اداره می شود
تغییر کرده و حاال دیگر عمال چنین بخشی هویت واقعی
ندارد .پیش از این در زمان قائم مقامی طاهری در س��تاد،
این بخش به صورت نیمه رس��می فعالیت می کرد .حاال و
در دولت جدید هم جزینی ،قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه
با موادمخدر درباره برنامه های ستاد برای نوزادان معتاد و
امار تعداد این نوزادان می گوید که اماری از نوزادان معتاد
ندارد و تاکنون نیز هیچ مطالعه ای برای شناسایی نوزادان
معتاد انجام نشده است.
کمتر از 10روز پیش بود که زنی در خرابه های زیر پل
در یک��ی از متروکه های پایتخت نوزادی به دنیا اورد .این
زن به همراه شوهرش با لبخند نوزادی را رو به لنز دوربین
عکاسان می گیرند که وضعیت ظاهرشان نشان می داد هر
2کارتن خواب ان��د و از اعتیاد رنج می برند .هیچ کس اما
نپرسید که نوزاد معتاد از چه رنج می برد؟ با دردی که به
همراهش متولد شده چطور بزرگ می شود؟
وزارت بهداشت باید وارد شود
در کش��وری به وس��عتی که برای مقابله با بحران های
مواد مخدر گس��ترده اس��ت اما هنوز برای کودکانی که
ممکن است از دل زنانی که خواسته و ناخواسته به ورطه
اعتیاد کشیده شده اند برنامه ای در دست نیست .به گفته
س��عید صفاتیان ،کارش��ناس مواد مخدر ساماندهی این
موضوع باید با هماهنگی وزارت بهداش��ت و ستاد مبارزه
با موادمخدر باش��د اما هنوز نیازمند یک پی نویس است
که نگاشته شود .او به گروه اینه می گوید :افراد زیادی در
کشور هستند که هم زن و هم مرد معتاد می باشند .گفته
می ش��وداز1میلیون معتاد در کشور 600هزار نفر از انها
صددرصد خانم هایی هستند که باردارند و نوزادانی معتاد
به دنیا می اورند.
او زمانی را به یاد می اورد که در ستاد مبارزه با مواد
مخدر به عنوان معاون درمان مش��غول به کار بود و در
بیمارس��تان امام خمینی هم بخشی برای نگهداری از
ن��وزادان معتاد وجود داش��ت :من زمانی که در س��تاد
مب��ارزه با مواد مخ��در بودم بیمارس��تان امام خمینی
بخش ویژه ای ب��رای نگهداری از این نوزادان داش��ت.
م��ادری که معتاد بود و فرزندی ب��ه دنیا می اورد انجا
تح��ت درمان و مراقبت بودند .ح��اال نمی دانم و اطالع
دقیق ندارم که این مرکز هنوز هم فعال باش��د .کاری
که برای این نوزادان انجام می ش��د این بود که به انها
ش��ربت پاراگوریک خورانده می شد چراکه این نوزادان
دچار سندروم محرومیت بودند و برای ترک دادن بدن
انه��ا از مواد بای��د به انها دارو داده می ش��د .البته این
شربت به نوزاد و مادر داده می شود.
او هم از نبود اماری مش��خص در این زمینه انتقاد دارد
«جمع اوری امار کاری است که ستاد مبارزه با مواد مخدر
باید انجام دهد .این امار قابل پنهان کاری نیس��ت چراکه
در هرکجای دنیا خانمی که معتاد باشد و فرزندی به دنیا
بیاورد نوزادش معتاد خواهد بود و این بس��تگی دارد که
بدانی��م چند زن معت��اد و باردار داری��م و انها چند نوزاد
معتاد به دنیا می اورند .این پیشنهاد باید به ستاد مبارزه
با مواد مخدر ارائه ش��ود یا حداقل در ستاد گزارشی از 5
بیمارستان بزرگ کشور تهیه شود .ممکن است حتی در
مناطق پایین ش��هر که درامد مردم کمتر هم هست این
پژوهش قابل بررس��ی باش��د .این امار در یک ماه به طور
تقریبی مشخص می کند که چه تعداد زن باردار معتاد و
چه تعداد نوزاد معتاد داریم تا برای این امار مرکزی برای
نگهداری از زنان باردار و معتاد و نوزادشان تهیه شود».
او معتقد اس��ت زن و مردی که معت��اد و کارتن خواب
هستند به طور طبیعی نوزاد معتاد به دنیا می اورند و این
کار می تواند حتی از سوی وزارت بهداشت هم انجام شود
چراکه کار وزارت بهداشت ارائه امار و کار ستاد مبارزه با
مواد عملیاتی است.
عالئ��م نوزادان معتاد با معت��ادان دیگر فرق چندانی
ندارد جز اینکه به دلیل ناتوانی در سخن گفتن درد را با
گریه بروز می دهند .صفاتیان می گوید :عموما سندروم
محرومیت عالئم��ی همچون خمیازه بیش از حد ،درد
بدن ،پیچیدن به خود ،اس��هال ،تب شدید ،عرق کردن
و بیحالی و کمبود وزن به همراه دارد و این در صورتی
است که مش��کالت مغزی نداشته باشند .البته مصرف
تریاک ،خماری بیش از حد را منجر می ش��ود و فش��ار
روی پوس��ت و قرم��زی و بی قراری و گری��ه با صدای
کم یا صدای زیاد اس��ت .به گفته این کارش��ناس اگر
تریاک مصرف ش��ود ،اثرات ان قابل درمان است اما در
صورتی که هروئین و مواد روانگردان و شیش��ه مصرف
ش��ود اثرات روانی شدیدی در کودک به جای می ماند
که به س��ادگی قابل جبران نیست و انها افراد طبیعی
برای جامعه نیس��تند .امارهای این کارش��ناس نشان
می ده��د که در حال حاضر 25درصد کل زنان مصرف
شیشه دارند .به طور تقریبی 40هزار مصرف کننده زن
معتاد به شیشه داریم و همین امار می تواند نشان دهد
که چه تعداد باردارن��د و چه تعداد نوزاد معتاد به دنیا
اورده ان��د .نوزادانی که با بار روان��ی و عصبی پا به دنیا
می گذارند بار گران هزینه این کودکان و رش��د انها در
اینده بر دوش وزارت بهداشت است.
اسیب شناسی نوزادان معتاد
دکتر س�عید خراط ها-اسیب ش�ناس اجتماعی :پیامدهای سوء مصرف موادمخدر در خانواده را از جنبه های مختلفی می توان مورد بررسی قرار
داد .س��وء اثر مصرف موادمخدر در خانواده ها بر وضعیت بهداش��ت ،درمان ،اموزش ،تربیت ،تغذیه و در مجموع بر فرهنگ ،اقتصاد ،وضعیت روانی،
سالمت جسمانی و شاخص های سالمت اجتماعی اثبات شده است .نمونه های فراوانی از کودک ازاری ،سالمندازاری ،ضرب و شتم ،خودکشی ،قتل،
س��رقت ،اختالالت روانی ،فرار از خانه ،طالق و ...تحت تاثیر اعتیاد به موادمخدر در خانواده های معتادین گزارش ش��ده است .اما تمام انچه که تحت
تاثیر س��وءمصرف موادمخدر بروز می کند ،معطوف به اس��یب های اجتماعی و کنش های مجرمانه نیست بلکه یکی از مهم ترین پیامدهای سوءمصرف
موادمخدر در خانواده ها ـ شکل گیری و حاکمیت فرهنگ اعتیاد ـ در خانواده است .مصرف هر یک از موادمخدر (اعم از صنعتی یا سنتی) عالوه بر
اثرات خاص جسمانی و روانی که بر فرد معتاد می گذارد ،موجب شکل گیری خلق و خوی ویژه ای در فرد یا افراد معتاد شده و این خلق و خوی خاص
در بس��تر خانواده تبدیل به حاکمیت فرهنگ اعتیاد بر خانواده می ش��ود .اثرات س��وءمصرف موادمخدر بر فرهنگ خانواده از عواملی همچون جایگاه معتادین در خانواده
(سرپرست خانواده ،مادر ،فرزندان یا ،)...نوع مواد مصرفی (تریاک ،شیره ،شیشه ،کراک ،حشیش و ،)...وضعیت اقتصادی و اجتماعی در خانواده (شغل ،تحصیالت ،درامد
و )...تبعیت می کند .در مجموع باید گفت که با مصرف موادمخدر در خانواده ها گونه ای از فرهنگ اعتیاد با ویژگی های قابل تشخیص شکل می گیرد .این ویژگی ها شامل
سطوحی از توهم ،خشونت و پرخاشگری ،حاکمیت فرهنگ خیابان ،خماری و نشئگی ،اختالالت ادراکی ،ضعف های جسمانی ،انزوا و گسست اجتماعی ،تزلزل در وضعیت
اش��تغال و مس��کن و روابط اجتماعی و ...اس��ت .در این خانواده ها نیز مانند س��ایر خانواده ها و البته با نظارت و کنترل کمتری بر تعداد موالید و تنظیم خانواده ،زاد و ولد
صورت می گیرد و انسانی خیابانی و اعتیاد زده در خانواده ای که فرهنگ اعتیاد بر ان حاکم است ،متولد می شود .ساختار فیزیولوژیکی این نوزادان تحت تاثیر اعتیاد والدین،
الوده به موادمخدر بوده و در واقع معتاد متولد می شوند و به همین دلیل با کاسته شدن از حجم موادمخدر مورد نیاز در این کودکان ،اثار بی قراری و خماری در انها بروز
می کند و این خود زمینه ای برای تنبیه و ازار این کودکان در خانواده های معتادین می شود .توجیهات موجود و جاری در خانواده معتاد برای فواید مصرف موادمخدر موجب
می شود تا از موادمخدر به عنوان داروی ارام بخش و تسکین دهنده االم کودک استفاده شود و در نهایت ،حاکمیت فرهنگ اعتیاد بر کودک موجب تداوم و باز تولید فرهنگ
اعتیاد و پایداری فرهنگ خیابان در خانواده می شود .با توجه به رقم باالی اعتیاد در جامعه امروز ایران و نسبت باالی معتادان متاهل و سیاست های تشویقی برای افزایش
موالید در جامعه ،شمار نوزادان معتاد نگران کننده است.
نظارت بر «همشهری» وظیفه شوراست
محمد حقانی-عضو ش�ورای ش�هر تهران و رییس
اسبق مجمع روزنامه« همش�هری» در روزهای اخیر
بحث نظارت بر موسسه همش��هری مطرح و شورای شهر
تهران یک فوریت این نظارت را به تصویب رس��انده است.
همزمان با مطرح شدن این بحث و تصویب یک فوریت ان
طیفی از اعضای ش��ورای شهر تهران به این مسئله اعتراض کرده و کار اعضای
ش��ورای شهر را «سیاسی کار» توصیف کرده اند .واقعیت این است که مجموعه
بزرگ همشهری باید از ابعاد مختلف مورد نظارت قرار گیرد .نظارت مطرح شده
می تواند نظارت بر عملکرد محتوایی ،تبلیغاتی و اقتصادی این موسسه باشد .با
وجود این ،چنین نظارتی به معنای این نیس��ت که اعضای شورا به شورای تیتر
روزنامه همشهری بروند و تیتر فردا را مشخص کنند .بیش از نیمی از تبلیغات
شهر تهران به کمک موسسه همشهری انجام می شود .این موسسه اکنون به یک
بنگاه عظیم اقتصادی تبدیل ش��ده و الزم اس��ت درامدها و هزینه های ان مورد
حسابرسی قرار گیرد .باید عنوان کرد نه تنها این کار جدیدی نیست که به لحاظ
وظایفی که قانون بر عهده شورای شهر تهران قرار داده ،الزم است چنین نظارتی
انجام شود .شورای شهر اکنون در اکثر زیرمجموعه های شهرداری عضو ناظر دارد.
وقتی ما در سازمان پسماند ناظر داریم چرا نباید در موسسه همشهری که اهمیت
ان ذکر شد نماینده ای وجود داشته باشد؟ بسیاری از کسانی که اکنون به نظارت
بر موسسه همشهری انتقاد و موافقانی مانند ما را متهم به کار سیاسی و جناحی
می کنند ،خود در ش��ورای قبل بوده اند که از میان 15نماینده 3عضو ناظر بر
موسسه همشهری وجود داشت .وقتی نظارت شفاف و کافی وجود داشته باشد،
مسائلی که پیرامون موسسه همشهری وجود دارد و در بسیاری موارد غیرشفاف
و در حد حدسیات است ،رفع خواهد شد .ما در سال های اخیر شاهد انتشار این
خبر بوده ایم که موسس��ه همشهری در 2س��ال متوالی زیانده بوده است .وقتی
درامد میلیاردی این موسسه را در نظر می گیریم ،زیانده بودن ان عجیب و غریب
و تا حدی هشداردهنده است .با وجود این ،من اکنون به یقین نمی توانم عنوان
کنم همشهری زیانده بوده است .باید قضاوت ها در این مورد را به زمانی موکول
کرد که حسابرسی های دقیقی انجام شود اما من اکنون می توانم فقط از تجربه
سال های گذشته خود در مجمع روزنامه همشهری سخن بگویم .از بدو انتشار این
روزنامه تا سال 82که بازنشست شدم ریاست این مجمع را بر عهده داشته ام .در
اخرین س��ال یعنی سال 92موسسه همشهری 22تا 23میلیارد تومان درامد
خالص داشت .این نوع حسابرسی اکنون انجام نمی شود یا شفافیت قابل قبولی
ندارد .باید دید درامدها و هزینه هایی که موسسه همشهری در سال انجام داده
چیست و چقدر است و اگر واقعا ضرر و زیان میلیاردی وجود داشته ،باید بررسی
ش��ود این ضرر و زیان ناش��ی از چیست .همه این مسائل منوط به این است که
شورای شهر تهران وظیفه نظارتی خود بر موسسه همشهری را به درستی انجام
دهد .مخالفان این نظارت ما را سیاسی کار می دانند در مقابل ،ما نیز می توانیم
همین برچسب را به انها بزنیم .به نظر می رسد بخش مهمی از مخالفت ناشی از
دید سیاسی اس��ت یا اینکه افرادی از این شرایط غیرشفاف عوایدی دارند .نگاه
شورای شهر چهارم به شهرداری و زیرمجموعه های ان مانند موسسه همشهری
در راس��تای بهبود ش��رایط شهر تهران است .نقش��ی که روزنامه همشهری در
اطالع رسانی ،فرهنگ سازی و جهت دهی به افکار عمومی در شهر تهران دارد نقش
انکارناپذیری است .ناگفته پیداست که شورای شهر نمی تواند نسبت به این مسئله
بی تفاوت باشد همانطور که پیش از این ،شوراهای دیگر نیز بی تفاوت نبوده اند و
کم یا زیاد نظارتی بر این مسئله وجود داشته است .اگر شهرداری تهران ،موسسه
همشهری و منتقدان نظارت بر این موسسه بزرگ اعتقاد دارند رویه هایی که در
این موسسه وجود دارد درست و شفاف است باید از این نظارت استقبال کنند.
واقعیت این است که مطرح کنندگان نظارت عمل خود را در راستای بهبود کار
این موسسه ارزیابی می کنند .فلسفه تشکیل شورای شهر استفاده از خرد جمعی
و نظ��رات مختلف اس��ت .هم��واره در کاری که به صورت گروه��ی یا حداقل با
نظرخواهی از افراد مختلف انجام می ش��ود احتمال موفقیت بیشتر است .بنای
شورای شهر چهارم نیز همین است ،هر چند باید این نکته مورد تاکید قرار گیرد
که یکی از وظایف اس��تراتژیک ش��ورا نظارت بر عملکردهاس��ت .باید به سمت
مدیریت یکپارچه شهری رفت به گونه ای که در مباحث مختلف اختالف سلیقه ها
باعث کارهای متفاوت و گاه متناقض نشود .یکی از تفاوت ها و تناقض ها در شهر
ته��ران در زمینه تبلیغات نمود پیدا می کند .همانطور که عنوان ش��د ،نیمی از
وظیفه تبلیغاتی شهرداری بر دوش موسسه همشهری است .نظارت می تواند در
این زمینه وحدت رویه به وجود بیاورد.
اینه
public@smtnews.ir
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
پای صحبت یک کاسب بازنشسته
17
روزگاری کاسب حبیب خدا بود
محمد اقازاده -روزنامه نگار :غروب که
س��ایه می اندازد بر ش��هر ،پ��ارک الله پر از
ازدح��ام ورزش��کاران امات��ور می ش��ود،
جوان تره��ا و بزرگ ترها کنار هم ،خیلی ها والیبال بازی
ن و خیلی ه��ا هم ترجیح
می کنند ،بعضی ه��ا بدمینتو
می دهند به صورت انفرادی عضالت و ماهیچه های شان
را تقویت بکنند ،در این میان موس��فیدها جای خود را
دارند ،بازنشسته هایی که روزگاری در حرفه خود کسی
بودن��د این روزها تنها می توانند در پارک دور هم جمع
ش��وند ب��رای هزارمین بار خاطرات ش��ان را با هم مرور
کنن��د .پیرمردی در نیمکت نشس��ته و به فواره خیره
مانده اس��ت ،اجازه می گیرم تا کنارش بنش��ینم .وقتی
می فهم��د گزارش��گرم و در مورد نقش ب��ا تجربه ها در
توس��عه کشور ،اهی می کش��د و می گوید :روزگار مثل
همی��ن فواره اس��ت ،باال م��ی روی و به ن��وک قله که
می رس��ی بعد نوبت سرنگونی ات می رسد ،دیگر دوره ما
گذشت ،یک گوشه کز کرده ایم و منتظریم ببینیم کی
نوبت مرگ مان می رس��د .روزگاری برای خودمان کسی
بودیم ،من بازار حجره داشتم ،یک ریال یک ریال بر هم
گذاش��تم ،خدا را شکر بچه ها را از اب و گل در اوردم و
امروزدر امریکا برای خودشان کسی شده اند.
گوش��ه چشم پیرمرد خیس اس��ت ،با بغض می گوید
وقتی زنم در تصادف رفت ،س��هم بچه ها را دادم ،برای
خودم یک حس��اب بانک��ی باز کرده ام که با س��ودش
زندگ��ی ام را می چرخانم و یک اپارتمان ،هر روز پارکی
می روم صبحم را ش��ب می کنم حوصله ندارم بنش��ینم
م��دام با پیرمردها حرف بزنم ،حرف هایمان تمام ش��ده
است ،ما متعلق به عصر چرتکه ایم ،دیگر زبان کامپیوتر
را نمی شناس��یم ،وقتی به بچه ها گالیه می کنم چرا کم
س��راغ پدر تنهای ش��ان را می گیرند متلک می اندازند و
می گویند تو نه اهل وایبری ،نه اس��کایب؛ یک لپ تاپ
داشتم ،انقدر نتوانستم استفاده اش بکنم دادم به جوانی
که می گفت دانشجوی کامپیوتر است.
س��عی می کنم فضای بحث را عوض کنم می پرس��م
کاس��بی در دوره ش��ما با امروز چه فرقی کرده اس��ت،
لحن اش تغییر می کن��د و با جدیت می گوید :بی تعارف
می گویم اصال ش��باهتی با ه��م ندارند ،در دوره ما همه
باور داش��تیم کاسب حبیب خداس��ت ،دروغگو دشمن
خداست ،نه اینکه در دوره ما کلک نبود و کالهبرداری،
حتما بودند ولی انگشت شمار ،ولی زود این جور ادم ها
انگشت نما می شدند و اعتبارشان را از دست می دادند،
م��ا یک تار مو در معامله گرو می گذاش��تیم و س��رمان
می رفت و از قول مان برنمی گشتیم.
سکوتی در می گیرد و بعد ما می شنویم :همه دوره ها
پر از ادم های خوب و بد اس��ت ،زمانه عوض شده است،
زمان��ی که ما پول را از دس��ت م��ردم می گرفتیم ان را
بیمه حض��رت ابوالفضل می کردیم و می گذاش��تیم در
دخل ،ول��ی االن مردم اصال پ��ول را نمی بینند ،کارت
به کارت می کنند ،کس��ی لذت ش��مردن پول را حس
نمی کن��د ،من که برای خرید م��ی روم ترجیح می دهم
پول همراهم باشد ،مدتی رفتم امریکا ،گیج بودم ،نوه ها
نبودند از پس یک خرید س��اده برنمی امدم ،خوب بود
انها می گذاش��تند به حس��اب زبان بلد نبودنم ،اصال از
داش��تن عابربانک بدم می اید .م��اه به ماه می روم بانک
کارت ملی ام را نشان می دهم و به اندازه خرج یک ماه را
می گیرم و می گذارم جیبم .خدا را شکر دوستم پزشک
است و وقتی سر و کارم به بیمارستان می افتد کارت را
می دهم دست او و بقیه اش را می سپارم به خدا.
ناگه��ان به خنده می افتد ،پس��رم که ب��رای خودش
متخص��ص کامپیوت��ر اس��ت و درامدش هم ب��ه گفته
خ��ودش عال��ی ،به م��ن می گفت جهان مجازی ش��ده
است ،راس��ت می گوید خیلی کاس��ب های این دوره نه
پول را می بینند و نه کاالیش��ان را ،هیچ نمی بینند ،تازه
حرف شان را یا با تلفن می زنند و یا با ...نگاهی پرسشگرانه
به من می اندازد و من زیر لب می گویم ایمیل ،با شادی
می گوید همین اس��ت .اقا بروید فروش��گاه های بزرگ،
م��ردم می روند داخل فروش��گاه ،یک چرخ برمی دارند و
بعد می روند جنس مورد نیازش��ان را بر می دارند و بعد
می روند پای صندوق ،فروشنده حساب می کند ،کارت را
می کشد و تنها از انها شماره رمز شان را می پرسد و دیگر
هیچ ،اصال کاس��بی لذت اش در گپ زدن است .دوره ما
یک ساعت گپ می زدیم دو دقیقه معامله می کردیم ،ما
که سرمان را بگذاریم و بمیریم هیچکس نخواهد فهمید
روزگار ما کاسبی چه معنایی داشت.
همه عاشق مردمان با اخالقند
سید علی گرامیان -مشاور وزیر صنعت ،معدن و تجارت :اگر مردم جهان
در هر چیز اختالف داشته باشند ،در یک چیز اتفاق نظر دارند و ان اینکه اخالق
و تربیت بزرگترین عامل س��عادت و موفقیت اس��ت ،و بدون ان خوش��بختی و
موفقیت وجود نخواهد داشت ،چه انکه ادب و تربیت نخستین زبان همگانی و
زنده دنیاست که برای همه مردم از هر زبان و نژاد و ملّتی قابل فهم است.
اخالق یکی از بزرگ ترین نیروهای محرکه عالم بش��ریت است که جلوه های
درخشان فطرت پاک انسانی را در عالی ترین مظاهر ان مجسم می سازد ،اخالق
معرف انسانیت حقیقی است.
مردم با اخالق احترام انس��ان ها را به خ��ود جلب می کنند ،و انان را مجذوب
خود می سازند.
مردم به نوابغ و دانش��مندان احترام می گذارند ،ولی به صاحبان اخالق عشق
می ورزند و از انان پیروی می کنند.
صاحب��ان اخالق به منزله روح و وجدان جامعه هس��تند ،اگر مردم بااخالق و
فضیلت در این دنیا نباشند ،این جهان قابل زیستن نخواهد بود .افتخار و سعادت
یک کشور نه مربوط به میزان درامد و نه وابسته به عظمت بناهای ان است ،بلکه
سعادت و برتری هر قوم به تعداد انسان های عالم و با اخالق انها بستگی دارد.
به یاد دارم یکی از شخصیت های روحانی و مبارز در یکی از کشورهای اسالمی
وقتی از دنیا رفت مردم انجا اعم از شیعه و سنی در مرگش قیامتی به پا کـردند،
من در زمـان حیاتش ،یک بـار ایش��ـان را در مشهد مالقات کرده بودم ،اخالق
فوق العاده و جاذبه عجیبی داشت.
پس از مرگش روزنامه های ان کش��ور ،مطالبی در تجلیل از او نوشته بودند،
من یکی از ان روزنامه ها را دیدم که عکس بزرگی از ایشان در صفحه اول چاپ
کرده بود و در سر مقاله نوشته بود او چرا اینقدر بزرگ شد؟ به خاطر علم زیادش؟
البته او عالم بزرگی بود ولی نه انقدر که س��زاوار این همه تجلیل شود ،به خاطر
قدرت سخنوری اش؟ البته او سخنور نیرومندی بود ولی نه انقدر که ،....در پایان
نتیجه گیری کرده و یک شعر جالب اورده بود که می تواند شاهد ما در این مبحث
باشد و ان شعر جالب این بود:
«خلق خوش خلق را شکـار کند ،یک صفت بیـش از این چه کار کند»
دین مقدس اسالم برای اخالق اهمیت فوق العاده ای قائل شده و ان را اساس
نجات و رستگاری انسان معرفی کرده است ،قران کریم در سوره مبارکه شمس
بعد از 11قسم بسیار مهم و پیاپی با تاکید می فرمایدَ :قد اَفلَح َمن ز َّکیها َو َقد
اب َمن َد َّس َها همانا رستگار شد کسی که دل و جان خود را از بدی ها پاک کرد
خَ َ
و بدبخت شد انکه روح و جان خود را در زشتی ها و رذائل اخالقی رها ساخت،
این مهم است که بدانیم علت و انگیزه اساسی بعثت انبیا و همچنین پیامبر اکرم
اس�لام صلی اهلل علیه واله و سلم ،تعلیم و تربیت و تزکیه نفس انسان و اموزش
حکمت بوده اس��ت ،قران شریف راجع به حضرت ابراهیم ابواالئمه واالنبیا انجا
«ربَّنا َو ب َعث فِی ِهم
که ابراهیم در مقام دعا از خداوند درخواست کرد ،می فرمایدَ :
نت
ِتاب َو الحِ ک َمه َو ی َزکی ِهم ،اِن ََّک ا َ َ
َر ُسوالً مِن ُهم یت ُلو َعلی ِهم ایات َِک َو ی َعل ِّ ُم ُهم الک َ
الحکیم ،پروردگارا در میان مردم پیامبری از جنش خودشان مبعوث فرما
ال َعزیز َ
که ایاتت را بر انان بخواند .به انان کتاب و حکمت بیاموزد و انان را از بدی های
رفتاری و زش��تی های اخالقی پاک کند همانا تو عزیز و حکیم هستی» (سوره
بقره ایه )129
َ
ِنین
لی
ع
اهلل
ن
م
َد
ق
ل
فرماید:
ی
م
اسالم
پیامبر
مورد
در
ایه
همین
و نظیر
َّ
الموم َ
َ
َ
ُ
ا ِذ ب َ َع َث َر ُسوالً مِن اَنفُسِ ِهم یت ُلو َعلی ِهم ایات ِ ِه َو یزکی ِهم َو ی َعل ِّ ُم ُهم الکِتاب َو الحِ ک َمه
الل ُمبین ،و خداوند منت گذارد بر مومنین که از جنس
ا ِن کان ُوا مِن َقبل لَفی ضَ ٍ
خودشان پیامبری فرستاد تا ایات اسمانی را بر انان بخواند و انها را از پلیدی ها و
زشتی ها پاک سازد .به انان کتاب و حکمت بیاموزد و انها قب ً
ال در گمراهی اشکار
بودند .معلوم می شود اساس گمراهی و ضاللت انسان در نا اگاهی از دین خدا و
حقیقت شناس��ی و رذائل اخالقی است .پیامبر(ص) خود نیز فرمودند :من برای
تعالی و تتمیم مکارم اخالق مردم مبعوث شده ام.
ما می دانیم که خداوند متعال غنی بالذات اس��ت و به هیچ چیز و هیچ کس
نیازی ندارد ،غرض از خلقت انس��ان رساندن انس��ان به کمال و سعادت نهایی
است و این کمال و سعادت جز با رسیدن انسان به صفات عالی انسان و کماالت
اخالقی که همان مکارم اخالقی اس��ت تامین نمی ش��ود فلذا پیامبر اکرم(ص)
«انما بُعث ُِت لاِ ُتّم َِم مکارم االخالق» ،این اس��ت و غیر از این نیست که
فرمودندّ :
من به منظور تتمیم و تکمیل مکارم اخالقی در جامعه انسانی مبعوث شده ام» در
پایان برای تاکید بر مبحث چند حدیث می اورم.
تجسم خوبی ها بودند فرموده اند :ا َِّن
امام حس��ن مجتبی علیه السالم که خود ّ
الح َسن ،همانا بهترین نیکی اخالق نیک است.
الح َسن الخُ لقُ َ
حسن َ
اَ َ
س��ن الخُ لق ن ُ
الدین» اخالق خوب
ِصف ّ
«ح ُ
رس��ول اکرم اسالم(ص) فرمودندُ :
نیمی از دین است.
موال علی علیه السالم فرمودند« :فی َس َعه اخالق ُک ُنو ُز االرزاق» ،در نیک خویی
و ظرفیت اخالق گنج های روزی نهفته است.
زق َو
الح َسن یثری ِ
المال َو نیمی ال ِر ِ
امام س��جاد علیه السالم فرمودند« :اَلقُول َ
الج َّنه» سخن خوب و از روی ادب
ینسی ُء فِی االَ َجل َو یحب ُِب اِلی االَ ِ
هل َو یدخِ ُل َ
و نزاکت باعث ازدیاد روزی و فراوانی مال می شود ،اجل را تاخیر می اندازد و باعث
طول عمر می گردد ،انسان را نزد اهل و اطرافیانش محبوب می سازد و در نهایت
انسان را به بهشت می برد.
اری یک صفت بیش از این چه کار کند
مردی به نام علی اس��کافی می گوید :من منش��ی امیر بغداد بودم ،ناگاه امیر
به علتی به من بدبین شد و دستور داد تمام اموالم را ضبط کنند و مرا از مقامم
خل��ع نموده و ب��ه زندان بردند .من از این همه ذل��ت و خواری رنج می بردم،
کم کم از نجات خود دست شسته و دچار یاس و ناامیدی شدم ،تا اینکه روزی
ن امد و به من گفت ،اسحق بن ابراهیم طاهری رییس شهربانی به
مامور زندا
ن امده و تو را احضار نموده است؛ من سخت نگران شدم و بر جان خود
زندا
ترسیدم و از زندگی دست شستم ،مرا نزد او بردند ،ادای احترام کردم ،اما بر
خالف انتظارم اسحق به روی من لبخند زد و با مهربانی گفت :برادرم عبداهلل
طاهر از خراس��ان نامه نوشته و برای تو نز د امیر شفاعت کرده و امیر شفاعت
او را پذیرفته و دستور داده از زندان ازاد شوی و تمام اموال و امالکت را به تو
برگردانند ،از شادی به گریه افتادم و خدا را شکر کردم ،همان ساعت رهسپار
منزل شدم ،روز بعد به حضور اسحق طاهری رفتم و گفتم ،من هرگز خدمت
امیر عبداهلل طاهری نرسیده ام ،چه چیز باعث شده که مورد عنایت ایشان قرار
گرفته ام و از من ش��فاعت کرده اند؟ جواب داد ،چند روز قبل نامه ای از برادرم
به من رس��ید که در ان نوشته بود قبال نامه ها و مکاتیب امیر بغداد مشحون
از لطف و امیخته به مهر و محبت بود ،و منشی امیر با جمالت گرم و مودبی
که به کار می برد ،روابط حسنه ما را مستحکم می کرد ،اینک چندی است که
وضع نگارش تغییر کرده و دیگر از ان مضامین مهر انگیز و دلجویانه در نامه ها
خبری نیس��ت .می گویند این دگرگونی از ان جهت اس��ت که امیر نویسنده
خ��ود را معزول و زندانی کرده و دیگری را بجای او گمارده ،با توجه به اینکه
منشی سابق شخص وظیفه شناس و با اخالقی بود ،دور از مر ّوت است که از او
حمایت نکنم ،از ش��ما می خواهم ،نز د امیر بروی و از طرف من شفاعت کنی،
اگر طرد کردن او از نظر مالی است ،از حساب من بدهی و ان را بپردازی و از
امیر بخواهی او را ببخشد و به شغل سابقش برگرداند ،من این رسالت را انجام
دادم و پیام برادرم را به عرض رساندم ،امیر شفاعت برادرم را پذیرفت .اسحاق
پس از شرح جریان 10 ،هزار درهم به من داد و گفت این انعام امیر است برای
دلجویی از تو و پس از چند روز من به شغل سابقم برگشتم.
این است اثر ادب و اخالق که شخص مغضوب را محبوب می سازد .موال علی
ذلیل ا َ َع َّز ُه خُ لق َه» چه بسا عزیزی
«ر َّب َعزی ٍز ا َ ِذ ل َّ ُه خُ لقُه َو ُر َّب ٍ
علیه السالم فرمودندُ :
که اخالق بد مایه ذلت و خواری او ش��ده و چه بسا ذلیلی که اخالق خوب او را
به ع ّزت رسانده است.
نگاه روز
شرکت تعاونی مصرف
فرهنگیان استان
تهران را دریابید
مهدی بهلولی
عضو کانون صنفی معلمان ایران
شرکت تعاونی مصرف فرهنگیان استان تهران ،با
بیش از نیم س��ده پیشینه و 180هزار عضو،یکی از
تعاونی های قدیمی و بزرگ ایران به شمار می رود با
این رو در جذب رضایت فرهنگیان تهران ،بی گمان،
کامیاب نبوده و نیس��ت .واپس��ین مجمع عمومی
س��االنه این تعاونی در تاری��خ 16مرداد 93برگزار
شد که به دلیل اختالف بسیار در رای های اصالتی
و افراد حاضر در نشس��ت (حدود 300رای اصالتی
و 150نفر حاضر در نشس��ت) نیمه کاره باقی ماند
و به مدت یک هفته به تعویق افتاد .اما این تعاونی،
سال هاس��ت با دشواری های اقتصادی بزرگی دست
به گریبان اس��ت .در سال گذش��ته و برابر گزارش
هیات رئیسه این تعاونی به مجمع عمومی (در تاریخ
28اذر )92تعاونی در س��ال 86وامی به مبلغ 15
میلیارد تومان دریافت ک��رده که ان را بازپرداخت
نکرده اس��ت« :اصل این وام به میزان 150میلیارد
ریال بوده اس��ت که در س��ال 86از بانک ملی اخذ
ش��د و به دلی��ل عدم پرداخت به موقع اقس��اط در
سال های گذشته ،با احتساب جرائم به میزان 200
میلیارد ریال رسید ».هیات مدیره شرکت تعاونی3 ،
ساله است پس در واقع این وام در دوره هیات مدیره
پیش��ین گرفته ش��ده و بازپرداخت نش��ده اس��ت
سال های 86تا .89نخستین پرسش این است که
این وام 15میلیارد تومانی ،صرف چه کاری ش��ده
اس��ت؟ و دوم این که چ��را هنگامی که بازپرداخت
نشده از س��وی هیات مدیره بعدی 89تا 92مورد
پیگیری حقوقی و قضایی قرار نگرفته است؟
برابر گزارش موسس��ه حسابرسی «بهنام مشار»
و همچنین گزارش بازرس ش��رکت که در نشست
عمومی 28اذر 92خوانده ش��د شرکت تعاونی در
س��ال های گذشته و در چندین سال پیاپی ،زیان ده
ب��وده که برابر قانون یا باید منحل می ش��ده یا باید
افزایش سهام و سرمایه می داده که هیچ کدام از این
دو کار را انجام نداده اس��ت .در گزارش مالی امسال
هم جمع کل بدهی ها بی��ش از 24میلیارد تومان
و جمع زیان خالص امس��ال 620میلیون تومان و
جمع زیان خالص سال گذشته بیش از یک میلیارد
و 200میلیون تومان گزارش شده است؛ یعنی یک
ورشکستگی کامل! این نگارنده در نشست سال 89
شرکت نیز حضور داشت .در گزارش مالی ان سال،
س��ود این ش��رکت بزرگ با 19ش��عبه در تهران و
برخی شهرس��تان های ان ،تنها 18میلیون تومان
اعالم ش��د .در نشست سال بعد اما ،بازرس شرکت
در گ��زارش خود به مجم��ع عمومی ،اعالم کرد که
همان 18میلیون تومان هم« ،امارس��ازی» شده و
شرکت در سال های گذشته ،زیان ده بوده است.
اما یکی از بزرگ ترین دش��واری های این تعاونی
را می توان خالی ش��دن از مفهوم تعاونی دانس��ت،
یعنی از یک سو شرکت نیافتن درصد بسیار باالیی
از عضوه��ای ان در مجمع های عادی س��االنه برای
تایی��د ترازه��ای مال��ی و برگزی��دن هیات مدیره و
بازرس و از س��وی دیگر ک��م خریدنکردن یا خرید
کردن فرهنگیان عضو از ان و کمابیش بریده شدن
پیوند انها با تعاونی .موضوع ش��رکت شمار ناچیزی
از عضوهای ش��رکت در مجمع های س��االنه ،البته
مایه ای برای س��خن های فراوان در درستی و اعتبار
انتخابات این تعاونی ش��د .نشس��ت امسال با شمار
تنها حدود 90نفر از 180هزار نفر عضو اغاز شد.
در پای��ان بای��د بگویم ک��ه درباره این ش��رکت
تعاونی ،س��خن بس��یار اس��ت ،ام��ا برای ب��ه درازا
نکش��یدن بیش از پیش ،این یادداشت کوتاه را در
همین جا به خاتمه می رس��انم ول��ی 2نکته پایانی
اینکه این نگارنده به عنوان یک عضو ،درخواستم از
هیات مدیره جدید ،که سال گذشته برگزیده شدند
این است که رخدادهای گذشته تعاونی را پیگیری
ج��دی و حقوقی و قضایی کنند .از کار به دس��تان
ام��وزش و پرورش دولت یازده��م هم می خواهم با
تعیین بازرسانی مس��تقل و اشنا به موضوع ،انچه
که در سال های گذش��ته بر تعاونی رفته را بررسی
ی احقاق حقوق از دس��ت رفته
و به راس��تی در پ��
عضوهای ان برایند.
یک نکته
اخ�لاق پدیده ای عام اس��ت و هم��ه زندگی را
من��وط به خود کرده اس��ت و اگر ش��یرازه اخالق
دچ��ار گس��ل ش��ود هم��ه زندگی دچ��ار اخالل
خواهد ش��د ،تاریخ ما گنجین��ه ای از رموز اخالق
را در اختی��ار ما قرار می ده��د ،ولی زندگی مدرن
خالهایی ایجاد کرده اس��ت که در مورد ان کمتر
صحبت می شود.
اخ�لاق مدرن بس��یار متکثر اس��ت و جنبه های
مختلف دارد ،اخالق شهرنش��ینی ،اخالق ترافیکی،
اخ�لاق صنعتی و بی ش��مار اخالق های دیگر که نه
در عمل به انها متعهدیم و نه نسبت به ان شناخت
داریم .باید س��عی کنیم در گام اول سخن گفتن در
موردشان را جدی کنیم و بعد در اینه این سخن ها
رفتار خود را مورد وارسی قرار دهیم .اگر این چنین
کنیم .بحران ها از جامعه رخت برمی بندند.
روی خط خبر
رییس شورای اسالمی شهر تهران:
انتقال فرودگاه مهراباد از تهران
در دستور کار قرار گیرد
ایلنا :مس��جدجامعی از کمیس��یون س�لامت و
شهرداری شورا خواست تا گزارشی از شرایط ،نحوه
و انتق��ال فرودگاه مهراباد تهیه کنند تا با همکاری
دول��ت مجموعه فرودگاه ه��ای مهراب��اد منتقل و
محدوده اطراف ان از اسیب خالص شوند.
رییس ش��ورای اسالمی ش��هر تهران با اشاره به
اینک��ه ف��رودگاه مهراباد نباید در مرکز ش��هر قرار
داش��ته باش��د ،گفت :موضوع انتقال ای��ن فرودگاه
مهم ترین موضوع شهر تهران است و باید به عنوان
طرح های اصلی ش��ورای چهارم در دستور کار قرار
گیرد.
مس��جدجامعی اظهارک��رد :ب��ه لح��اظ قواع��د
بین المللی فرودگاه ها نباید در مرکز ش��هر باشند و
فرودگاه مهراباد حدود هفتاد سال پیش در حاشیه
شهر قرار داشت.
وی اف��زود :در ح��ال حاض��ر ه��ر روز بی��ش از
۲۰۰پرواز در فرودگاه مهراباد صورت می گیرد که
هر هواپیما معادل ۳هزار وس��یله نقلیه باعث ایجاد
الودگی می شود.
مسجدجامعی با اشاره به ۶،۷مورد سقوط هواپیما
اظهار کرد :یکی از این سقوط ها هم برخورد هواپیما
ب��ه برجی در تهران بود که موجب از دس��ت رفتن
جمعی از خبرنگاران نیز شد.
وی خاطرنش��ان کرد :ما فرودگاه امام خمینی را
داریم که پروازهای خارجی را پشتیبانی می کند که
پیش��نهاد می کنیم ،پروازهای داخلی نیز در زمینی
در نزدیکی ان صورت بگیرد.
بدین ترتی��ب زمین فرودگاه مهراباد نیز می تواند
برای اج��رای طرح های مربوط ب��ه مناطق محروم
شهر قرار بگیرد.
مس��جدجامعی از کمیسیون سالمت و شهرداری
شورا خواس��ت تا گزارشی از شرایط ،نحوه و انتقال
ف��رودگاه مهراباد تهیه کنند تا ب��ا همکاری دولت
مجموع��ه فرودگاه های مهراب��اد منتقل و محدوده
اطراف ان از اسیب خالص شوند.
وی ب��ا تاکید بر اینک��ه موضوع انتق��ال فرودگاه
مهراباد ب��ه عنوان یکی از مهم تری��ن و اصلی ترین
طرح های ش��ورا در دس��تور کار قرار بگیرد ،گفت:
انچ��ه ش��ورای چه��ارم را متمایز می کن��د دادن
ایده های بلند مدت اس��ت و این مهم ترین موضوع
شهر تهران محسوب می شود.
کمبود 7000نیروی انسانی
در اورژانس پیش بیمارستانی
ایسنا :رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های
پزشکی کشور ضمن اشاره به تعطیل شدن 3پایگاه
اورژانس دریایی از انجام مکاتبات اولیه برای تکمیل
کردن اورژانس دریایی کشور خبر داد.
امی��ن صابری نیا گفت :پیش از ای��ن 4اورژانس
دریایی فعال بودند که به دلیل تحریم ها و همچنین
مش��کالت امبوالنس های دریایی ،اکنون تنها یک
پایگاه اورژانس دریایی در کش��ور فعال است .البته
تالش ها در حال انجام است که سه پایگاه دیگر نیز
به فعالیت بازگردند.
وی همچنی��ن درباره کمبود نیروی انس��انی در
اورژانس پیش بیمارس��تانی گف��ت :در حال حاضر
با 7000کمبود نیروی انس��انی در بخش اورژانس
پیش بیمارس��تانی مواجهیم و در تالش هستیم که
ب��ا همکاری معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی
ریاس��ت جمهوری کمب��ود کس��ری ها را به صورت
قراردادی جبران کنیم.
وی تاکید ک��رد :بی تردی��د راه ان��دازی اورژانس
هوایی پوش��ش مس��یرهای صعب العب��ور و کاهش
زمان رسیدن اورژانس بر بالین بیماران و مصدومان
را به دنبال خواهد داشت.
18
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
اینه رویداد
public@smtnews.ir
اتش در گلستان مهار شد اما اتش سوزی ادامه دارد
خسارت هر ایرانی؛ 42هزار تومان
گروه اینه ـ محمدجواد صابری« :پیش��روی اتش پارک ملی گلس��تان متوقف شده
اس��ت ،اما برای جلوگیری از شعله ور شدن مجدد اتش در پارک ،محیط بانان همچنان در
عرصه های جنگلی پارک حضور دارند ».روز گذش��ته اسماعیل مهاجر ،مدیرکل حفاظت
محیط زیست گلستان در حالی این خبر را اعالم کرد که تعدد اتش سوزی در جنگل های
ایران به کابوس دوس��تداران محیط زیست و ش��هروندان تبدیل شده است.اتش سوزی
وس��یعی از عصر یکشنبه بخش هایی از قلب پارک ملی گلستان را در برگرفت .ان طور که
منابع خبری اعالم کرده اند ،در این اتش س��وزی بیش از 200هکتار از جنگل های پارک
ملی گلس��تان سوخته است .س��وم مرداد جاری فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها
گفت :در سال جاری اتش س��وزی در جنگل های کشور نسبت به سال گذشته 40درصد
افزایش داش��ته است .قاسم س��بزعلی البته اعالم نکرد تاکنون چند هکتار از جنگل های
کشور سوخته اند .به طور کلی ،با وجود تعدد اتش سوزی ها در جنگل های کشور نمی توان
امار دقیقی به دس��ت اورد ،اما امس��ال در یک فقره محمدحسن محبی ،مدیر کل منابع
طبیعی استان فارس اعالم کرده است :از ابتدای امسال تاکنون 3033هکتار از جنگل ها
و مراتع فارس سوخته است.
اتش س��وزی در پارک ملی گلستان که تعدد ان به بیش از
5مورد اتش س��وزی گس��ترده می رسد باید حداقل به همین
می��زان جنگل ها را تخریب کرده باش��د .اگ��ر در نظر بگیریم
در س��ایر مناطق نیز 4000هکتار از جنگل ها سوخته اند ،در
تخمینی خوش بینانه در ماه های سپری شده از امسال حداقل
10هزار هکتار از جنگل های کشور سوخته اند.
چرا جنگل ها می سوزند؟
خسارت 3هزار میلیاردی اتش سوزی
تعیی��ن ارزش اقتصادی برای هر
هکتار جن��گل حتی س��خت تر از
پیدا ک��ردن امار تخریب جنگل ها
بر اثر اتش س��وزی اس��ت .جنگل
کارکرد ه��ای ش��ناخته ش��ده و
ناشناخته ای دارد که ترجمه این
ارزش ه��ا به ع��دد و رقم و ریال و
دالر را مش��کل می کند .باوجود
ای��ن ،براورده��ای اقتص��ادی
انجام ش��ده در س��ال 90درب��اره ارزش اقتص��ادی هر هکتار
از جنگل های ش��مال ب��ا در نظر گرفتن به��ای پایه 10هزار
ریال��ی برای هر مترمکع��ب چوب و لحاظ ک��ردن موجودی
300مترمکعبی ،حدود 3میلیارد ریال براورد ش��ده اس��ت.
اگ��ر این عدد و رقم را بپذیریم با فرض اینکه امس��ال تنها 10
هزار هکتار از جنگل ها و مراتع کش��ور س��وخته باشد3000 ،
میلیارد تومان ضرر اتش سوزی جنگل ها بوده است .اختالس
3000میلیاردی رسانه ها را بر این داشت که تا محاسباتی در
این زمینه داشته باشند که با این پول چه کار می شود کرد؟ در
همان سال 90که سال فرضی برای این محاسبه بوده ،سایت
شفاف نوشته اس��ت 3000 :میلیارد تومان یعنی اگر ساخت
هر مس��جد یک میلیارد تومان هزینه داش��ته باشد می توان با
ان 3000مسجد ساخت!
3000میلی��ارد توم��ان یعنی اگر س��اخت ه��ر کتابخانه
500میلیون تومان هزینه داش��ته باش��د می توان با ان 6هزار
کتابخانه ساخت!
3000میلی��ارد توم��ان یعن��ی اگر س��اخت هر دانش��گاه
۱۵میلی��ارد توم��ان هزینه
داشته باش��د می توان با ان
200دانش��گاه م��درن در
کشور ساخت!
3000میلی��ارد توم��ان
یعن��ی اگ��ر س��اخت ه��ر
بیمارس��تان 10میلیارد تومان هزینه داشته باشد می توان با
ان 300بیمارستان مجهز ساخت! (یعنی در هر استان قریب
۱۰بیمارستان)
3000میلی�ارد توم�ان یعن�ی س�اخت ۱۰تون�ل
توحید!
3000میلی��ارد توم��ان یعنی خرید بی��ش از 10000
اتوبوس لوکس و پیشرفته شهری!
3000میلی��ارد تومان یعن��ی اداره 6ماهه تهران بدون
دغدغه!
3000میلیارد تومان یعن��ی هدیه 3میلیون تومانی به
1میلیون زوج جوان!
3000میلیارد تومان یعنی هدیه مسکن 100میلیونی
به 30000خانوار!
3000میلیارد تومان یعنی هدیه مس��کن 200میلیون
تومانی به 15000خانوار!
3000میلیارد تومان یعن��ی پرداخت 300هزار تومان
پاداش به هر نفر تهرانی با جمعیت 10میلیون نفری!
3000میلی��ارد تومان یعنی هدیه ۴۲هزار تومان به هر
نفر ایرانی باجمعیت ۷۰میلیون نفری!
3000میلی��ارد تومان یعنی قیم��ت حدود 30میلیون
بشکه نفت!
3000میلی��ارد تومان یعنی پرداخ��ت ۸مرغ به هر نفر
ایرانی با جمعیت ۷۰میلیون نفری بدون معطلی در صف!
3000میلیارد تومان یعنی پرداخت ۳/۵کیلو گوش��ت
گوساله به هر نفر ایرانی با جمعیت ۷۰میلیون نفری!
3000میلیارد تومان یعنی ۲/۵کیلو گوشت گوسفندی
به هر نفر ایرانی با جمعیت ۷۰میلیون نفری!
3000میلی��ارد تومان یعنی هدیه 200هزار دس��تگاه
اتومبیل سمند سورن به 200هزار خانوار!
3000میلی��ارد توم��ان یعن��ی هدیه بی��ش از ۲۳هزار
دستگاه اتومبیل تویوتا لنکروز به بیش از ۲۳هزار خانوار!
3000میلی��ارد تومان یعنی هدیه 1میلیون دس��تگاه
تلویزیون ۴۶اینچ ال ای دی سونی به 1میلیون خانوار!
3000میلیارد توم��ان یعنی می توان بیش از 150بار به
کره ماه سفر کرد!
ناگفته پیداس��ت که تولید چ��وب کوچک ترین کارکرد
جنگل هاس��ت و ارزش ه��ای ای��ن مناطق ارزش��مند در
محیط زیس��ت و ادامه حیات زمین انکار ناش��دنی اس��ت.
در حال��ی که اخری��ن اخبار از کنترل اتش س��وزی جنگل های
گلس��تان حکایت دارد اما ،گمانه هایی ک��ه در ماه های اخیر درباره
علت اتش س��وزی جنگل ها مطرح شده است ،احتمال تکرار ان را
قوی می کند .عمدی بودن اتش س��وزی جنگل های گلستان یکی
از جنجالی ترین گمانه های مطرح ش��ده در این زمینه اس��ت.یک
ماه پیش مش��اور سازمان حفاظت محیط زیس��ت در امور محیط
طبیعی اظهار کرد :بر اس��اس ش��واهد به دست امده ،اتش سوزی
جنگل گلس��تان عمدی بوده و به دست شکارچیان صورت گرفته
است.اس��ماعیل کهرم ،ادامه داد :اتش سوزی های جنگل گلستان
به طورقطع عمدی بوده و به دلیل عوامل انس��انی رخ داده است.او
افزود :بر اساس تحقیقات انجام شده ،در ساعت یک و نیم نصف شب
چند نفر از شکارچیان مش��هور روستاهای اطراف که برخی از انها
پرونده های مختلفی نیز در دادگاه دارند ،جنگل را اتش می زنند تا
محیط بانان را به این اتش سوزی مشغول کنند و به شکار بپردازند.
مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی ادامه
داد :پس از بررس��ی های انجام ش��ده و بازرسی از خانه شکارچیان
مظنون ،تعدادی الش��ه جدید شکار پیدا ش��ده است.کهرم اظهار
ک��رد :این افراد بنا بر گفته خودش��ان این تفک��ر را دارند که پارک
ملی گلس��تان س��رزمین ابا و اج��دادی و ارثیه پدری انهاس��ت و
س��ازمان محیط زیس��ت این جنگل را از تس��لط انان خارج کرده،
بنابراین درصدد قانون ش��کنی و مقابله با این س��ازمان برمی ایند.
این اظهارات و اظهاراتی از این دس��ت باعث ش��د معصومه ابتکار،
معاون رییس جمهور و رییس س��ازمان حفاظت محیط زیست نیز
بر عمدی بودن اتش س��وزی در گلس��تان صحه گذاش��ته و وعده
پیگی��ری قضای��ی ماجرا را بدهد .ب��ه هر حال اتش��ی که به جان
جنگل های ایران افتاده وضعیت هشداردهنده ای را به وجود اورده
اس��ت .این در حالی است که کارشناسان عنوان می کنند ناوگان و
تجهیزات الزم برای مهار اتش س��وزی وجود ن��دارد .برخی اخبار
حاکی از اطفای حریق با بیل و دبه های اب است و مسئوالن محلی
می گویند تا رس��یدن تجهیزاتی مانند هلی کوپتر مس��احت
زیادی از جنگل ها می سوزد و خاکستر می شود.
در پی اتش سوزی در بازار تهران رخ داد:
2کشته 10 ،مصدوم و 100میلیون تومان خسارت
گ�روه اینه :باز هم اتش و باز هم در ب��ازار تهران ،مکانی که مانند دیگر مراکز
تج��اری و کارگاه های تولیدی از ایمنی در ان خبری نیس��ت و هر بار قربانیان
جدیدی می گیرد.
دوش��نبه 20م��رداد ،در پی حریق در پاس��اژ اهن واق��ع در تقاطع خیابان
15خرداد و خیابان پامنار 2مرد 50و 60س��اله جان خود را از دس��ت دادند و
1میلیارد ریال خسارت بر جای ماند .این در حالی است که 29دی سال گذشته
اتش س��وزی در یک کارگاه تولی��دی در خیابان جمه��وری 2قربانی بر جای
گذاش��ت و صداها بلند ش��د که این مراکز از حداقل ایمنی برخوردار نیستند.
رحمت اهلل حافظی ،رئیس کمیس��یون سالمت شورای شهر تهران در رابطه با
حادثه خیابان جمهوری گفته بود :بر اساس گزارش اتش نشانی به مالکان این
ساختمان که ۶ماه قبل به انها اخطار کتبی و تذکر داده شده بود ،نکات ایمنی
این س��اختمان را تامین کنند متاس��فانه بعد از گذشت این مدت هیچ اتفاقی
در زمینه ایمن س��ازی این ساختمان انجام نش��ده است .حافظی با بیان اینکه
س��اختمان های زیادی در ش��هر تهران به خصوص نقاط مرکزی و بازار وجود
دارن��د که ایمن نیس��تند ،افزود :تذکرات الزم در ای��ن زمینه به مالکان چنین
ساختمان هایی داده شده ،منتها تاکنون ترتیب اثری از سوی مالکان مشاهده
نشده اس��ت .رئیس کمیسیون سالمت شورای شهر تهران ،ضمن ابراز نگرانی
از بروز حوادث مش��ابه در این قبیل ساختمان های پایتخت که ایمن نیستند،
گفت :باید برای این قبیل ساختمان ها چاره ای اندیشید یا اینکه پلمب شوند یا
به نحوی ایمن س��ازی انها انجام شود که ما تصمیم داریم بعد از گزارش حادثه
اتش س��وزی در خیابان جمهوری که در صحن ش��ورا قرائت شد ،درخصوص
وضعیت این قبیل ساختمان ها تصمیم گیری کنیم.
با این حال ،پس از ان حادثه ،از موارد اتش س��وزی در این مراکز کاس��ته و
اقدامی برای ایمنی انها انجام نش��د .با نگاه��ی کوتاه به حوادث پس از 29دی
که افکار عمومی را جریحه دار کرد ،می توان به این نتیجه رس��ید که تب و تاب
واکنش ها نسبت به این رویدادها هر بار فرو می نشیند و با رویداد بعدی شعله ور
می شود و دوباره به فراموشی سپرده می شود؛ چرخه ای که نه تنها مسئوالن را
به اقدام عملی برای ایمن سازی این اماکن مستلزم نمی کند ،بلکه تنها برتعداد
قربانیان می افزاید .همچنین یک هفته پیش نیز اتش س��وزی یک ساختمان
3طبقه در چهارس��وق ب��ازار بزرگ تهران رخ داد .پی��ش از ان در 29تیر ،یک
مورد اتش س��وزی در یک پاس��اژ 4طبقه واقع در خیابان 15خرداد بعد از پله
نوروزخان به سازمان اتش نشانی اطالع داده شد.
به گفته رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران؛ از 100مورد حریق در شهر،
29مورد ان در منطقه 12به خصوص محدوده بازار رخ می دهد و ادامه داد :در
حادثه روز دوش��نبه از 200مغازه اطراف محل حریق یک کپسول اتش نشانی
هم نداشتند.
معصوم��ه اباد اف��زود :وقتی به عقب برمی گردیم متوجه می ش��ویم همه در
حوادث پیش از وقوع واحدها از ش��هرداری اخط��ار گرفته اند اما هیچ فعالیتی
برای ایمن سازی صورت نگرفته است.
وی با اشاره به وجود قانونی مبنی بر اینکه سازمان ایمنی و اتش نشانی اختیار
دارد ساختمان غیرایمن را ایمن سازی کند و 15درصد از هزینه ایمن سازی از
ان س��اختمان گرفته ش��ود ،تصریح کرد :به علت موازی کاری های موجود این
اقدام صورت نمی گیرد اما باید قانونی وجود داش��ته باشد که شهرداری بتواند
اگر ساختمانی ناایمن است اجازه فعالیت به ان ندهد.
همچنین ،رئیس کمیس��یون عمران و حمل ونقل ش��ورای ش��هر نیز با ارائه
گزارشی از حادثه اتش سوزی در پاساژ اهن با بیان اینکه نیروهای اتش نشانی
دیر به س��ر صحنه اتش س��وزی خیابان پامنار رسیده اند ،گفت :زمان رسیدن
نیروهای اتش نش��انی به محل حادثه 6دقیقه و 29ثانیه بوده اس��ت و افزود:
زمان اوج ترافیک ،وجود وانت های تخلیه بار و چرخ های دستی و موتورسوارها
در محدوده بازار و همچنین موقعیت فیزیکی محل ،پیاده راه و تراکم جمعیت
از موانع و چالش های موجود بوده است.
به گفته احمد دنیامالی ،اتش سوزی روز دوشنبه در پاساژ اهن در پامنار رخ
داده که نوع کاربری ان تجاری است و این در حالی است که از 85واحد تجاری
تنها 11واحد ان فعال هستند.
دنیامالی در رابطه با قربانیان این حادثه اظهار کرد 3 :ایس��تگاه و 70نیروی
عملیاتی با 15خودرو در این عملیات شرکت داشته اند که بر اثر تالش های انان
9نفر نجات پیدا کرده اند که 1نفر از انها مجروح اس��ت .همچنین 2نفر در این
اتش سوزی جان باخته اند که یکی به نام سید محمد بنی طبا ،صاحب واحد در
این پاس��اژ بوده و 1نفر هم روبه روی واحد 35فوت می کند که مراجعه کننده
بوده و این نشان می دهد که این افراد تالش داشته اند از ساختمان خارج شوند.
به گزارش ایس��نا ،رئیس کمیسیون عمران اضافه کرد :مساحت زمین محل
حادثه 350متر مربع و مس��احت حریق 100متر مربع بوده اس��ت .خس��ارت
حدود 1میلیارد ریال براورد ش��ده و س��قف ساختمان تیرچه و بلوک بوده که
ضایعاتی که در س��اختمان وجود داش��ته ،باعث ایجاد دود زیاد شده بود .علت
نهایی بروز حادثه نیز هنوز در حال بررسی است.
گفت و شنود
report@smtnews.ir
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
در گفت وگو با داوود زارعیان مطرح شد:
4سالتوقفدرحوزهارتباطیکشور
19
پرستو بیرانوند -گروه گزارش« :دولت گذشته مانع از توسعه نسل سوم و چهارم فناوری ارتباطات در
ایران شد» .این را داوود زارعیان می گوید .دکتر داوود زارعیان در سال ۱۳۴۴در شهرستان دامغان به دنیا امد.
وی مدرک کارشناسی خود را در سال 1367در رشته علوم اجتماعی با گرایش علوم ارتباطات ،روزنامه نگاری
و روابط عمومی از دانشگاه عالمه طباطبایی و سپس در سال 1375کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات و در
سال 1381دکترای علوم ارتباطات خود را از دانشگاه عالمه طباطبایی اخذ کرد .وی اکنون استاد دانشگاه واحد
علوم و تحقیقات دانشگاه ازاد و مدیرکل روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطالعات است .گفت وگو با وی
را در ادامه می خوانید:
با توجه به اینکه زندگی انسان هر روز نسبت
به گذش�ته درگیر فناوری های ارتباطی می شود،
تاثی�رات این ح�وزه را بر روی زندگی انس�ان ها
چگونه می بینید؟
باور عمومی این اس��ت که رس��انه ها مهم ترین عامل
ش��کل دهی به افکارعمومی هستند .اما در این دیدگاه
مناقش��ه زیاد اس��ت .برخ��ی نقش رس��انه ها را به طور
افراطی باال می برند و برخی نیز هیچ نقش��ی برای انها
قایل نیس��تند .از این رو باید تاثیر رس��انه ها را از لحاظ
جامعه شناس��ی مورد توجه قرار داد 3 .نظریه اساس��ی
وجود دارد .تاثیر نامحدود :رسانه ها می توانند مخاطبان
را به هر ش��کلی دراورند .تاثیر محدود :رسانه ها خیلی
قدرتمند نیس��تند .عقاید موج��ود را تقویت می کنند.
دوره جدی��د ،نظریات انتقادی :رس��انه ها را در خدمت
س��رمایه داری می دان��د و تاثیر ان را پیچی��ده ارزیابی
می کن��د .فناوری ارتباطات ب��ا 4ویژگی تعاملی بودن،
ارتب��اط دوس��ویه ،جمع زدای��ی و ناهمزمان��ی ،جزئی
تفکیک ناپذی��ر از محتوای فرهن��گ صنعتی اطالعات،
س��رگرمی ها و اموزش اس��ت .اگاهی درباره دیگران و
اینکه انها درباره خود و دیگران چگونه می اندیش��ند و
چه اداب و رسومی دارند ،به کمک این وسیله ارتباطی
میس��ر اس��ت .مخابرات با فضای ازادی که برای بش��ر
فراهم اورده است ،موجب کوتاه تر شدن فاصله ها شده
و با تدارک وس��ایل فنی ،انها را در فرهنگ ملل سهیم
کرده است .مخابرات متعلق به تمامی فرهنگ هاست و
می تواند موجب محافظت و گسترش تمامی فرهنگ ها
باش��د .امروزه ارتباطات دور ،ق��درت فوق العاده ای در
تغییر فرهنگ ها یا به عبارت��ی اثرگذاری بر فرهنگ ها
دارد .ای��ن ق��درت ناش��ی از ویژگی های زیرس��اخت
الکترونیک��ی مخابرات اس��ت .ای��ن ویژگی ه��ا که به
کلیده��ای 6گان��ه معروفن��د (کنش پذی��ری ،تحرک،
تبدیل پذی��ری ،اتصال پذی��ری ،حض��ور در همه جا و
جهانی ش��دن) هرگاه با هم ترکیب شوند ،به دگرگونی
تمام عیار فرهنگی ،اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی منجر
می شوند .اساس تغییر در سایر بخش ها نیز در فرهنگ
نهفته اس��ت .سیس��تم های جدید ویدئو کنفرانس ،تله
کنفرانس و روش چند رسانه ای ،نمونه هایی از ابزارهای
جدید مخابراتی اس��ت که در خدمت توسعه فرهنگ و
ام��وزش جوامع قرار گرفته اس��ت .فناوری در بانک ها،
فن��اوری پ��ردازش ،ثبت ،نگه��داری ،تغذی��ه و تبادل
اطالعات مشتریان اس��ت که این فناوری در دوره های
چهارگان��ه ای به تکامل رس��یده اس��ت .در هر دوره تا
ح��دی رایانه و نرم افزار جایگزین انس��ان ها و کاغذها
شده اند.
در بخش اقتصادی،
سیاستگذاری و ارتباطات
یک وظیفه مهم و عمده
دارد؛ بدین معنی که با یک
سیاست گذاری مناسب
می توان گروه هایی پدید
اورد که پذیرای تغییر
شرایط محیط باشند
جدا از بحث مردمی ،ارتباطات را در سیاست
و حکومت ه�ا و ارتب�اط ان را ب�ا م�ردم چگونه
می بینید؟
امکانات و خدم��ات مخابرات��ی و ارتباطی در بخش
سیاس��ی جوامع به طور نسبی توسعه یافته ،اشکارتر از
س��ایر بخش هاست؛ چراکه حضور بافت سیاسی جامعه
و حضور ساخت حکومت و ارگان های سیاسی در همه
ش��ئون و اج��زای جامعه ،از ضروری��ات اولیه حکومت
اس��ت .ارتباطات دور از نظر سیاس��ی ،اشراف حکومت
و دول��ت را به مردم ،تش��کل های سیاس��ی ،گروه های
فش��ار ،احزاب و انجمن ها تحقق می بخشد و از طرفی،
به فرهنگ سیاس��ی جامعه و ارتقای س��طح کیفی ان
کمک می کند.
نقش مخابرات را در رابطه با اس��تحکام روابط ملل و
اشاعه فرهنگ و اگاهی یک جامعه و ارتباط ان با سایر
ملل می توان بررس��ی کرد .همچنین مخابرات به عنوان
یک��ی از مجریان حکومت ،در پاس��خگویی بخش��ی از
نیازهای اجتماع ،نقش اساسی دارد.
می دانیم که در این س�ال ها عل�م و ابزارهای
ارتباطاتی به تمامی حوزه ها وارد ش�ده است .در
بخش اقتصادی ان را چگونه ارزیابی می کنید؟
اقتصاددانان به ش��کل اصولی توسعه را در واژه های
رشد اقتصادی و افزایش درامد سرانه تعریف می کنند.
اگرچ��ه ما رش��د اقتص��ادی را فقط به عن��وان یکی از
بنیادی ترین عناصر توس��عه مالحظ��ه می کنیم ،برای
توزی��ع عادالنه تر مش��اغل و اثار درام��د به عنوان یک
عنص��ر مهم توس��عه ملی تالش کمی کنی��م .بنابراین
در بخ��ش اقتص��ادی ،سیاس��تگذاری و ارتباطات یک
وظیف��ه مه��م و عم��ده دارد؛ بدین معنی ک��ه با یک
سیاست گذاری مناس��ب می توان گروه هایی پدید اورد
ک��ه پذیرای تغییر ش��رایط محیط باش��ند و از این راه
گرایش ه��ای مثب��ت در جه��ت این تغیی��ر اجتماعی
اقتص��ادی ایجاد ک��رد .ی��ک برنامه اطالعات��ی جامع
می تواند پش��تیبانی و انگیزه برای طرح های توسعه در
میان مردم ایجاد کند .اطالع��ات می تواند نگرش های
سنتی و محافظه کارانه رشددهنده را به سوی اشخاص
جدید هدایت کند به گونه ای که بخش کشاورزی خود
را تولیدی تر کند ،مهاجرت به سوی شهرها تقلیل یابد
و همچنین شکاف میان شهر و حومه شهر از بین برود.
تاکی��د بر توس��عه متکی به خود ،همچنی��ن به معنی
ان اس��ت که مجموعه سیاس��ت های ارتباطی مردم را
از توانایی ها و فایده مندی های خودش��ان مطلع س��ازد
و ب��ر اهمیت تولی��د غذای خ��ود و خودتولیدی تاکید
شود .همچنین وسایل ارتباط جمعی باید یک پارادایم
تولی��د و مصرف را انعکاس دهند ک��ه موافق با راهبرد
توسعه ملی باشد و در نتیجه نفوذ پارادایم های تجاری
می ش��ود و اکنون به وس��یله ای تبدیل شده که تمامی
مردم ترجیح می دهند که خیلی از وسیله ها را نداشته
باش��ند اما مالک تلفن همراه باشند .این فناوری با طی
کردن مس��یر خود وارد بس��یاری از حوزه ها شد .مانند
حوزه اطالع رس��انی ،بانک��داری الکترونیک ،حوزه خبر
و خبررس��انی و امنیت اجتماع��ی ،مدیریت بحران ها،
فرهنگ ،اقتصاد و حوزه های دیگر .در این زمان شرایط
به گونه ای رقم خورده اس��ت که افراد نمی توانند از این
وس��یله جدا شوند و اس��تفاده تمام وقت از ان بر همه
حوزه ها تاثیر بس��زایی گذاش��ت و خود این حوزه نیز
دچار دگرگونی هایی ش��د .س��ال ۷۲س��یمکارت وارد
ایران ش��د .س��ال ۸۲پیام��ک امد و اواخ��ر دهه ۸۰
GPRSوارد کش��ور ش��د و اکنون ه��ر روز در حال
مهم ترین وظیفه روابط عمومی در
هر سازمان و رسانه ای برقراری
ارتباط در داخل و خارج از سازمان
با مخاطبان انبوه و متفاوت است؛ در
اجرای این وظیفه واحدهای روابط
عمومی با استفاده از ابزارهای مختلف
اقدام به برقراری ارتباط می کنند
و مصرفی خارجی را خنثی کنند .از طریق ارتباط افقی
منطقه ای و محلی ،می توان پیشگامی های منطقه ای و
محلی را ترویج کرد .همچنین در این زمینه باید وجود
منابع ضروری و محدودیت ه��ای محیطی مانند موانع
فیزیک��ی و جغرافیای��ی ،مقررات قانونی خواس��ته های
سازمان ها ،امکانات رش��د اقتصادی ارائه شده یا منابع
قابل دسترس انس��انی و مادی و محدودیت های مالی
به حساب ایند.
تلفن همراه از مهم ترین وس�ایل ارتباطی در
کش�ور ما محس�وب می ش�ود که چند روز پیش
سیمکارت در کش�ور ما 20ساله شد .روند ورود
این وسیله ارتباطی در کشور چگونه بود؟
همان طور که گفتید س��یمکارت 20سال پیش وارد
کشور ش��د .س��یمکارت های اولیه به ۴نفر از اعضای
هی��ات دولت داده ش��د .این موض��وع در زمان وزارت
مهندس غرضی در مجلس مطرح ش��د اما خیلی مورد
اس��تقبال واقع نش��د و در نهایت امکانات و تجهیزات
ب��رای ۱۰هزار ش��ماره تنها در تهران برپا ش��د .برای
اولی��ن بار ۱۰ه��زار ش��ماره در تهران واگذار ش��د و
انتن های��ی در تهران ب��رای س��رویس دهی راه اندازی
ش��د .اما فروش س��یمکارت ها به صورت ثبت نام نبود
و گروه های��ی به عنوان بازاریاب در ش��رکت پس��ت و
مخابرات برای اینکه سیمکارت ها را به فروش برسانند
مش��غول ب��ه فعالیت بودن��د .باوجود اینک��ه در ایران
انچنان مش��تری و متقاضی برای ان وجود نداشت اما
اولین موبایل در تهران روشن شد و چند سیمکارت و
گوش��ی تلفن همراه به مسئوالن وزارتخانه و معاونین
وزیر و نهاد ریاست جمهوری داده شد.
سیر تحول س�یمکارت و گسترش یافتن این
پدیده چگونه پیش رفته است؟
تلف��ن همراه زمان��ی که به ایران وارد ش��د به عنوان
یک وس��یله لوکس و فانتزی در کشور وجود داشت اما
یکسال که گذش��ت به عنوان یک وسیله ارتباطی برای
افراد ثروتمند در نظر گرفته ش��د و یکس��ال بعد از ان
به عنوان یک وس��یله ارتباطی ضروری برای افراد مهم
مطرح شد 2 .س��ال بعد به عنوان وسیله ای مهم برای
هم��ه مردم م��ورد توجه قرار گرفت و چند س��ال بعد
به عنوان وس��یله ای که امنیت افراد را تامین می کند و
ضروری اس��ت بیان شد که نیاز اولیه هر فرد محسوب
گسترش این فناوری هستیم.
در این حوزه ش�اهدیم که فن�اوری مخابراتی
و ارتباطی در ایران نس�ل سوم خود را پشت سر
می گذارد در حالی که در دیگر نقاط جهان نس�ل
پنجم خود را طی می کند .علت این عقب افتادگی
در ایران چه می تواند باشد؟
دلیل��ی بس��یار واضح و مش��خص دارد ک��ه دولت و
کمیس��یون وضع مق��ررات در دولت گذش��ته مانع از
توس��عه نسل س��وم و چهارم این فناوری در ایران شد.
نزدیک به 4س��ال ما از پیش��رفت در این حوزه به دور
بودیم.
در ح�وزه رس�انه و مخصوص�ا روزنامه ه�ای
تخصصی باید به چه نکات ارتباطی توجه کرد؟
مهم تری��ن وظیف��ه روابط عمومی در هر س��ازمان و
رس��انه ای برقراری ارتباط در داخل و خارج از سازمان
ب��ا مخاطب��ان انبوه و متفاوت اس��ت؛ در اج��رای این
وظیفه واحدهای روابط عمومی با اس��تفاده از ابزارهای
مختل��ف اقدام ب��ه برق��راری ارتباط می کنن��د ،لیکن
اگر ای��ن عملکرد به نحو علمی و کارشناس��ی ارزیابی
ش��ود ،اثربخش��ی همه این فعالیت ها ب��ا تردید مواجه
اس��ت چراکه به عناصر ارتباطی در فراگرد انتقال پیام
توجه کافی نش��ده است .ارتباط به هر شکلی که برقرار
ش��ود ،حداقل 3عنصر را در خود دارد .فرستنده ،پیام،
گیرن��ده .ه��ر 3عنصر ویژگی های��ی دارد که اگر مورد
توجه قرار نگیرد به عنوان موانع ارتباط از اثربخشی ان
می کاهد به نحوی که در بسیاری موارد ،اثربخشی یک
پیام به صفر می رسد.
در مرحله اول مخاطب چگونه به یک رس�انه
جذب می شود و این روند چگونه طی می شود که
یک مخاطب جذب رسانه ای خاص شود؟
دالی��ل متع��ددی ب��رای مخاط��ب ش��دن از جانب
م��ردم وجود دارد .به عبارتی م��ردم به دالیل مختلف
از رس��انه ها اس��تفاده می کنند .تفریح و س��رگرمی و
ش��ادی های عاطف��ی ،نیازهای اطالعاتی و ش��ناختی،
نیازه��ای اجتماع��ی ،هوی��ت و گفت وگو ب��ا دیگران،
نیازه��ای غیراجتماع��ی ،نیازه��ای مرب��وط ب��ه خود
رس��انه ها ،مث��ل زمانی ک��ه تبلیغات پخش می ش��ود
ازجمله مواردی اس��ت ک��ه مردم یه رس��انه ها جذب
می ش��وند .ارتباط موثر زمانی برقرار می ش��ود که پیام
فرس��تنده ،متناس��ب با ویژگی ه��ای مخاطب طراحی
شود .بر این اساس ،برنامه ریزان ارتباطی روابط عمومی
باید دس��ته بندی درس��تی از مخاطبان داشته باشند،
ویژگی های انان را بدانند و در زمان و مکان مناس��ب،
پیام مناس��ب را برای انها ارس��ال نمایند .گاهی اوقات
در طراحی و ارس��ال پیام ،رسانه نه خود مخاطب مورد
دس��ته بندی قرار می گیرد .ارتباطگر ممکن اس��ت به
دالیل مختلف مجبور باش��د از رس��انه خاصی استفاده
کند ،بنابراین می توان مخاطبان را به خواننده روزنامه
کثیراالنتش��ار ،خواننده روزنامه محله ،شنونده رادیو و
بیننده تلویزیون تقسیم بندی کرد.
چه عواملی را مربوط به مخاطب و چه عواملی
را مربوط به رسانه می دانید؟
عوام��ل مرب��وط به مخاط��ب پس زمین��ه و محیط
اجتماعی ،به ویژه طبقه اجتماعی ،تحصیالت ،مذهب،
فرهن��گ سیاس��ت ،محیط خانوادگی و عوامل بس��یار
دیگر .مش��خصه های فردی ش��امل سن ،جنس ،شغل،
درامد ،ش��یوه زندگی ،س��لیقه ها ،نگرش ه��ا ،رفتارها
و عادت های عمومی مربوط به اس��تفاده از رس��انه در
اوق��ات فراغ��ت .عواملی نی��ز مربوط به رسانه هاس��ت
مانند سیستم رس��انه ای ،ساختار و تدارکات رسانه ای،
گزینه های محتوایی قابل دسترس��ی ،شهرت رسانه ها،
زمانبن��دی و نح��وه ارائه پی��ام .امیدوارم با ش��ناخت
مخاطب و دس��ته بندی مخاطبان براساس ویژگی های
گفته شده ،روابط عمومی ها بتوانند در اثربخشی پیام ها
با موفقیت قرین باشند.
رهبران فکری به دنبال چه تاثیری هس�تند و
نق�ش رهبران فکری در حوزه تجاری و سیاس�ی
چگونه است؟
نش��ر ایده جدید ،کاالی جدی��د را معرفی می کند یا
دادوستدهای معمولی اس��ت و باعث نشر ان می شود.
همچنین مش��روعیت دادن به کاالها که در کنار نش��ر
نواوری رهبران فکری می توانند به کاالیی مش��روعیت
بدهن��د .مانند تبلیغ��ات تجاری با عک��س هنرمندان،
فوتبالیس��ت ها و ...در ح��وزه سیاس��ت ،بحث پذیرش
از طری��ق رهبران فکری زیاد اس��ت و معموال رهبران
فکری الگو می ش��وند .در انتخابات نقش رهبران فکری
باالست.
تبلیغ�ات در علم ارتباط و در جهان کنونی تا
چه حد موثر است؟
مطالعات گوناگون در زمینه تبلیغات نش��ان می دهد
که مکانیسم روانی در زمینه تبلیغات تجاری ،سیاسی،
عقیدت��ی و رواب��ط عمومی متفاوتند ،زی��را تبلیغ یک
کاال ب��ه مراتب س��اده تر از تبلیغ یک فکر یا اندیش��ه
اس��ت و به همان نس��بت ،روش های مورد استفاده در
انها نیز می تواند با یکدیگر متفاوت باش��د .هدف اصلی
تبلیغات ،نفوذ در رفتار افراد اس��ت .برای دس��تیابی به
چنین هدف های��ی ،تبلیغات چی بای��د عوامل موثر در
طرز رفتار افراد را بشناس��د ،از ای��ن رو باید از عواملی
اس��تفاده کند که ظاهری ابرومند و مورد قبول داشته
باش��د و در صورت عدم شناخت مخاطبان و نمادهای
فرهنگی انها ،تبلیغ��ات می تواند اثر نامطلوبی بر جای
گذارد .لذا ش��ناخت عوامل محلی و اشنایی با فرهنگ
محلی مخاطبان اجتناب ناپذیر اس��ت .تبلیغات بیشتر
مخاطبان��ی را برمی انگیزان��د ک��ه ب��ا پیام ه��ای مبلغ
هماهن��گ باش��ند .افراد خنث��ی یا مخال��ف حتی در
ش��رایطی که تبلیغات بس��یار ش��دید و متمرکز است،
چندان تح��ت تاثیر قرار نمی گیرند .ب��ه همین دلیل،
ش��رایط اجتماع��ی ،اقتصادی و سیاس��ی مخاطب در
پذیرش پیام های تبلیغاتی نقش عمده ای دارد .تبلیغات
در مجم��وع برای اثر گذاردن ب��ر مخاطب از هنرهایی
نظیر نقاش��ی ،سینما ،ادبیات و موس��یقی و همچنین
دانش جامعه شناسی و روان شناسی و مردم شناسی نیز
بهره می گیرد.
نگاه روز
پیشرفت فناوری های نوین
ارتباطی
مه�ری س�احلی -گروه گ�زارش :با 20س��اله
ش��دن واگذاری تلفن همراه به فناوری های نوین
ارتباطی ،نقش تازه ارتباطات در گس��ترش پیوند
بین الملل مختلف نه تنه��ا عمیق تر و ژرف تر ،بلکه
صنایع ارتباطی روز به روز پیش��رفت برق اس��ایی
می کنند.
در دنی��ای امروز صنایع نوین ارتباطی به ش��دت
در حال توس��عه و گس��ترش هس��تند و بسیاری از
س��رمایه ها به س��مت و س��وی فناوری ه��ای نوین
گرایش پیدا می کنند.
بررس��ی ها حاکی از ان است که در دنیای معاصر،
س��رمایه های مال��ی به نحو گس��ترده ای به س��وی
فناوری ه��ای ارتباط��ی گرای��ش پیدا کرده اس��ت،
تحقیقات و پژوهش های ارتباطی و مخابراتی بیانگر
ان اس��ت که ان گونه س��رمایه های انباشته شده در
بخش فناوری های نوین انباشته ش��ده ،به طوری که
اس��تعمار الکترونیکی و س��رمایه داری اطالعاتی را
به وجود اورده اند.
درهمان حال فناوری ه��ای نوین ارتباطی موجب
پیش��رفت روزاف��زون صنایع ارتباط��ی و اطالعاتی
ش��ده به گونه ای که جنگ نرم ی��ا جنگ ابزارهای
الکترونیک به عنوان یک فرایند بس��یار مهم مطرح
شده است.
درحال حاضر جن��گ نابرابری از نظر فناوری های
ارتباطی بین کش��ورهای در حال توس��عه و ممالک
عقب نگاهداشته شده وجود دارد.
ایج��اد و توس��عه ش��بکه جهان��ی اطالع��ات و
بزرگراه ه��ای اطالعات��ی با هدف عمده گس��تردن
بازارهای اقتصادی جدید در سراس��ر جهان صورت
می گیرد.
ام��ا مس��ئله اقتص��ادی تنه��ا نتیجه پیش��رفت
فناوری های روز دنیا نیس��ت ،بلکه تاثیرات فرهنگی
از جمله اهداف مهمی است که در این زمینه دنبال
می شود.
در این ارتباط باید خاطرنش��ان ک��رد که نفوذ بر
افکار عمومی مردم جهان و استحاله فرهنگی انها از
سوی یک فرهنگ واحد جهانی که حامی و پشتیبان
نظام سرمایه داری جهانی است یکی از اهداف عمده
توسعه صنایع فناوری های نوین ارتباطی است.
این کار بزرگ از دیدگاه امپریالیس��م در حقیقت
نه تنها با تغییر ش��کل مالکیت وسائل ارتباط جمعی
در دنی��ا انجام می ش��ود ،بلکه تقوی��ت کارتل های
ب��زرگ ارتباطی و اطالعات��ی که در دنی��ای امروز
انحص��ار تولید ،توزیع و پخش همه رویدادهای مهم
خبری و غیرخبری را برعهده دارند و انحصار صنایع
الکترونیکی و تولیدات و صنایع ارتباطی ازجمله کار
گسترده ای است که کشورهای قدرتمند دنیا دنبال
می کنند .از دیدگاه کارشناسان ارتباطات 3ویژگی
عم��ده فناوری ه��ای ارتباطاتی و اطالعاتی ش��امل
تعاملی یا دوس��ویه بودن و جمع زدایی و ناهمزمانی
است.
متاس��فانه کش��ور ما نه تنه��ا در برنامه ریزی های
مرب��وط به صنایع الکترونیکی و ارتباطی نتوانس��ته
با غرب رقابت کند ،بلکه در زمینه های فرهنگی هم
ناتوان بوده و تنها با ذکر جنبه های سودمند و مفید
اس��تفاده از این فناوری ها بر روی معایب و مضرات
انها س��رپوش گذاشته ش��ده و اقدامات پیشگیرانه
مناسب صورت نگرفته است.
حوزه مسائل ارتباط جمعی از مسائل کلی فرهنگی
جدا نیس��ت .اروپاییان برای مقابله با س��لطه جویی
فرهنگی امریکا 2س��ند مهم را در س��ال 1989به
تصویب رس��انده اند .یکی «عهدنامه فرامرزی» است
که براس��اس ان باید بین کش��ورهای اروپایی برای
اس��تفاده از تلویزیون های منطق��ه ای ،ماهواره ای و
کابلی همخوانی باش��د تا بتوانند در عمل با جهانی
شدن فرهنگ امریکایی مقابله کنند.
درح��ال حاض��ر گس��ترش فض��ای ارتباط��ی و
بهره گیری از فناوری های نوین باعث شده است که
در سطح جهان اقدامات خاصی صورت بگیرد.
امروزه بس��یاری از اندیشمندان کشورهای جهان
به عمق خطر یکدس��ت شدن فرهنگ جهان با یک
فرهنگ امریکایی پی برده اند و سعی دارند از طریق
سیاس��ت گذاری منطق��ه ای و ملی ب��ا این وضعیت
مبارزه کنند .در زمینه مس��ائل اموزش��ی ،مس��ائل
روابط خانوادگی و رفتارهای جنسی ،فرهنگ جهانی
متاثر از رفتاری اس��ت که با فرهنگ س��رمایه داری
تبلیغ می ش��ود و لذا ضرورت دارد سیاس��ت گذاری
الزم ب��رای مقابله با چنین ش��رایطی هرچه زودتر
صورت پذیرد.
بنابراین ع�لاوه بر اینکه در زمین��ه بهره گیری از
فناوری های نوین ارتباطی گام های موثری برداشته
می ش��ود بهتر است که سیاس��ت های خاصی برای
جلوگیری از ترویج و اشاعه فرهنگ ناشی از حضور
وس��ایل نوین ارتباطی انجام ش��ود .عملکرد وسایل
ارتباط جمعی ما جهت مش��خصی ندارد و سیاست
دقیقی در زمینه مقابل��ه با فرهنگ حاکم جهانی و
تقویت ویژگی های هویت فرهنگی خودمان نداریم.
وس��ایل ارتباط جمع��ی برای هدای��ت ویژگی های
جامعه فعلی بش��ری ،مختصات یک جامعه در حال
گذار اس��ت .ما باید مختصات جامعه گذار را دریافته
و در این زمینه حرکت های بنیادی را انجام دهیم.
نکته
بسته بندی اسپتیک
بس��ته بندی اس��پتیک ش��یوه ای جدی��د ب��رای
نگهداری محصوالت غذایی در مدت زمان طوالنی
و خارج از یخچال است که تا زمان باز کردن بسته
تازگی محصول را حفظ خواهد کرد .وقتی که برای
اولین بار شیر و ابمیوه به شیوه اسپتیک در قفسه ها
و یخچال ه��ای مغازه ها عرضه ش��دند با نداش��تن
مصرف کنندگان روبه رو گشتند .در واقع این پرسش
در اذهان عمومی ش��کل گرف��ت که چگونه ممکن
اس��ت مواد غذایی فاسد شدنی ماه ها در قفسه های
مغازه ها و بدون نگه��داری در یخچال تازه بمانند؟
حتما باید به انها مواد نگهدارنده افزوده شده باشد.
ام��ا در واقع م��واد غذایی که در داخل بس��ته های
اس��پتیک پر می ش��وند هیچ نیازی به افزودن مواد
نگهدارن��ده ندارند؛ چراکه ی��ک روش با ماندگاری
طوالنی م��دت ،محصوالت لبنی مای��ع را در دمای
137درجه سانتیگراد به مدت 4ثانیه حرارت داده
و بالفاصله در بسته های استریل پر می کنند.
در مورد ابمیوه (محصوالت با اسید باال) محصول
را در دم��ای 80-95درج��ه س��انتیگراد به مدت
15-30ثانیه حرارت می دهند و س��پس به صورت
اسپتیک پر می کنند .هر 2روش به نحوی طراحی
ش��ده اس��ت که تنها مقدار کم��ی از ویتامین ها و
ام�لاح معدنی از بی��ن بروند .ای��ن فرایندها زمان
نگهداری محص��ول را به مدت چندین ماه خارج از
محی��ط یخچال افزایش می دهد .پس از باز ش��دن
بس��ته ،محصول بای��د در یخچال نگهداری ش��ود.
در روش دیگ��ری ک��ه برای مان��دگاری کوتاه مدت
اس��ت محصوالت لبنی مایع (شیر) را در دمای 72
درجه س��انتیگراد به مدت 15ثانیه حرارت داده تا
میکروب های بیماری زای موج��ود در ان که باعث
فاسد شدن می شوند ،از بین بروند .این فرایند زمان
نگهداری محصول را به مدت یک هفته در یخچال
افزایش می دهد .مواد غذایی با بسته بندی اسپتیک
در مقایسه با کنسروها و یا مواد غذایی (پاستوریزه)
که فرایند انه��ا در دمای باال و مدت زمان طوالنی
انجام ش��ده اس��ت از طعم و رنگ بهتری برخوردار
هس��تند؛ چراکه اثرات جانبی بسته بندی با قوطی
را که نتیجه واکنش اکس��یژن با فلز قوطی اس��ت،
ندارند .امروزه در بازارهای جهانی به جز بسته های
اولیه اجری شکل ،می توان انواع بسته های اسپتیک
را در ان��دازه و ش��کل های مختلف ب��ا درهایی که
قابلیت باز و بسته شدن اسان را دارند ،یافت.
در حال حاضر تنوع کاالی بسیاری در بسته های
اسپتیک وجود دارد و در کشورهای مختلف جهان
محصوالت��ی چون ش��یر ،خام��ه ،ابمیوه ،س��وپ،
رب گوجه فرنگی ،انواع دسر ،شربت و نوشیدنی هایی
که از سویا تهیه می شوند و همچنین نوشیدنی هایی
که مکمل غذایی به ش��مار رفته و انرژی زا هستند و
حتی تخم مرغ مایع در بس��ته های اسپتیک عرضه
می ش��وند .فناوری فرایند اسپتیک که از 25سال
گذش��ته به ص��ورت تجاری رواج پیدا کرده اس��ت
چنان تاثیر جهانی روی صنعت مواد غذایی گذاشته
است که انجمن بین المللی مهندسین صنایع غذایی
در س��ال 1989می�لادی از ان به عنوان مهم ترین
پیشرفت صنعت مواد غذایی در قرن بیستم نام برد.
20
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
شناسنامه
تولیدشیر ،از سنتی بهصنعتی
نگاهی به تولید صنعت غذایی شیر و لبنیات درکشور
حسن فرازمند ـ گروه گزارش :مسئله الودگی انواع ماست به روغن پالم که بسیاری از کارخانه های
موجود لبنیات برای پرچرب کردن ان از این ماده استفاده می کنند ،توجه افکار عمومی جامعه را
متوجه نحوه تولید شیر صنعتی و عرضه ان به جامعه کرده است .در حال حاضر ،بسیاری از مردم و
خانواده ها با اعالم اینکه این روغن ها به چنین ماده مضری اغشته اند نسبت به سالمت خود و دیگر
افراد جامعه احساس خطر می کنند.
در گذشته تولید ماست صنعتی نبود و این مسائل را دربرنداشت و بسیاری از مغازه های لبنیاتی که به
شکل سنتی اقدام به تولید ماست می نمودند به روش سنتی ماست زنی ،از شیر ماست تهیه می کردند.
این گزارش نگاهی به تاریخچه تولید شیر در ایران دارد که یکی از اصلی ترین صنایع مهم غذایی در
کشور است.
تولید شیر ایران
امارها نش��ان می دهند که هم اکنون کارخانه لبنیات
پاس��توریزه با ظرفیت اس��می روزانه 200تن ،لبنیات
مادی (می ماس) با 100تن ،شیر پاستوریزه و استرلیزه
اراک با 150تن ،ش��یر پاس��توریزه باختران با 50تن،
شیر پاستوریزه ارومیه با 50تن،شیر پاستوریزه اهواز با
30تن ،پنیر سراب با 10تن ،شیر پاستوریزه مازندران
با 15ت��ن و کارخانه لبنیات کش��ت و صنعت مغان با
200تن از جمله واحدهای تولید شیر و لبنیات بخش
خصوصی هس��تند که در جمع با ظرفیت اسمی روزانه
805تن در کشور فعال می باشند.
البت��ه ج��دول دیگری ه��م حکای��ت از ان دارد که
کارخانه شیر تهران با 750تن ،شیراز 150تن ،مشهد
150ت��ن ،اصفه��ان 150تن ،تبری��ز 150تن ،کرمان
75تن ،پنیر گلپایگان 20تن ،لبنیات مش��هد 30تن،
زنج��ان 75تن ،گ��رگان 150تن ،هم��دان 100تن،
رش��ت 50تن و کارخانه ش��یر خوزستان با 150تن از
جمله واحدهایی هستند که زیر نظر شرکت صنایع شیر
ایران فعال هستند که جمع ظرفیت اسمی انها روزانه
2000تن است.
نخستین کارخانه شیر پاستوریزه
نخستین کارخانه شیر پاستوریزه ایران در سال 1330
در بیابان ه��ای اطراف ج��اده قدیم کرج و در منطقه ای
موسوم به سراسیاب از توابع دهستان یافت اباد احداث
شده است که اکنون بزرگراه فتح (یا بزرگراه جاده قدیم
ک��رج) از مقاب��ل ان عبور می کند .جای��ی که تا همین
چند سال پیش به همین دلیل به ان میدان پاستوریزه
می گفتند و اکنون در محدوده منطقه 9تهران قرار دارد
و توسط سازمان عمران شهرداری تهران ،پل پاستوریزه
جایگزین میدان قدیمی پاس��توریزه ش��ده اس��ت ،اما
هنوز مس��افران ب��ه رانندگان تاکس��ی ها و اتوبوس ها و
مینی بوس ها می گویند اقا میدان پاستوریزه نگه دارید!
البت��ه احداث نخس��تین کارخانه ش��یر پاس��توریزه
مدعیان دیگری هم دارد و مسجد سلیمانی ها معتقدند
که نخس��تین کارخانه ش��یر پاستوریزه کش��ور در ان
شهر س��اخته ش��ده که البته گویا بعد از کارخانه شیر
پاس��توریزه تهران ب��وده اس��ت و تبریزی ها هم مدعی
هستند که نخس��تین کارخانه شیر پاستوریزه ایران در
تبریز بنا شده که اشاره انها به کارخانه شیر پاستوریزه
عدل است که توس��ط مهندس غالمرضا عدل در سال
1339در تبریز تاسیس شد و هنوز هم فعال است و به
می��دان نزدیک این کارخانه هم میدان عدل می گویند.
مهن��دس غالمرضا ع��دل که برادر دکت��ر یحیی عدل
پ��در جراحی نوین ایران اس��ت ،در خانواده ای متمکن
از اعی��ان تبریز ب��ه دنیا امد ،برای تحصی��ل روانه اروپا
ش��د و در رشته کشاورزی به تحصیل پرداخت و بعد از
فارغ التحصیل ش��دن از دانشگاه نانس فرانسه به عنوان
نماینده مردم تبریز وارد مجلس ش��ورای ملی شد و از
کس��انی بود که کارخانه شیر پاس��توریزه عدل تبریز را
تاسیس کرد.
ب��ا این حال کارخانجات ش��یر پاس��توریزه زمانی در
ای��ران یکی بعد از دیگری ش��روع به کار کردند که این
صنعت حدود یک قرن قبل از ان در اروپا و امریکا رونق
یافته بود.
نخستین واحد لبنیات سازی
لبنیات سازی ایران نیز در سال 1336با نام «لبنیات
استارا» در خیابان فردوسی گشایش یافت که تولیدات
خود را در شیرهای بطری هایی با درهای چوب پنبه ای
به ب��ازار عرضه می کرد .البته پیش از ان هم در س��ال
1327و اوایل س��ال 1328نیز کارخانه نس��بتا مدرنی
ب��ه نام «کارخانه ش��یر پاس��توریزه الف��ا» در منطقه
جوادیه تهران حوالی خط اهن تهران ـ مش��هد (که ان
روزها بیابان بود) احداث ش��ده بود که این یکی را باید
نخستین کارخانه صنعت مدرن شیر ایران نامید.
این کارخانه روزانه 5تن ش��یرخام را تبدیل به انواع
مواد لبنیاتی می کرد و صاحب دستگاه های خامه گیری،
پاستوریزاتور و خط بطری پرکنی بهداشتی بود و ظرف
مدت کوتاهی توانست در عرصه تولید انواع محصوالت
لبنی بهداشتی توفیق های زیادی به دست اورد.
کارخان��ه الف��ای جوادی��ه ی��ک دس��تگاه س��اده و
نیمه خودکار داش��ت ک��ه با دارا ب��ودن مخازن محلول
شست وش��و و برس ه��ای موتوری برای شست وش��وی
داخل و خارج بطری ،امکان شس��تن بطری را به کمک
دس��ت کارگران و ماش��ین فراهم می س��اخت و با این
روش ها بود که بطری های ش��یر پس از شست وش��و و
اب کشی به وسیله کارگر و ماش��ین در اب کلردار قرار
می گرفت و سپس برای پر شدن اماده می شدند.
ای��ن کارخانه به مدت 10س��ال و با حداکثر ظرفیت
15تن در روز فعال بود و در نهایت در س��ال 1338به
علت ورشکستگی تعطیل شد.
قصه میکی ماست و الرک
از دیگ��ر واحدهای��ی که پ��س از ان در زمینه تولید
شیر و لبنیات در ایران فعال شدند ،می توان از کارخانه
میکی ماست و الرک اسم برد .مهندس علیرضا محمدیه،
کارشناس رشته لبنیات در یک پروژه تحقیقاتی مفصل
در این باره می گوید :میکی ماس��ت و الرک که هر یک
به نوبه خود خدماتی را در عرضه فراورده های ش��یری
بهداشتی انجام دادند ،اما در سال 1333طرح تاسیس
«کارخانه ش��یر پاس��توریزه تهران» ب��ا اقدامات وزارت
بهداری س��ازمان برنامه و موسسه یونیسف (وابسته به
بررسی تاریخی بسته بندی محصوالت صنعتی
بسته بندی شیر و محصوالت لبنی
گ�روه گ�زارش :بس��ته بندی هم��ه کااله��ا و
محصوالت صنعتی به وی��ژه صنایع غذایی از اهمیت
بس��زایی برخوردار است .در عصر فراصنعتی با تولید
انواع و اقسام کاالها و محصوالت ،بسته بندی کاالها
اهمیت مضاعفی یافته اس��ت .بس��ته بندی ش��یر و
محصوالت لبنی نیز انقدر مهم اس��ت که بسیاری از
مردم و خانواده ها حتی این محصول را به خاطر نوع
بسته بندی و ظروفش خریداری می کنند.
در این گزارش ،به داس��تان بس��ته بندی شیر و
لبنیات پرداخته ش��ده اس��ت .در دوران اولیه تاریخ
وقتی بش��ر غذایی را به دست می اورد بالفاصله ان
را به مصرف می رساند .خانواده ها و روستاییان انچه
را ک��ه تولید می کردند یا به دس��ت می اوردند خود
مورد استفاده قرار می دادند .انها چون خودکفا بودند
بنابراین نیاز کمتری به بس��ته بندی غذا یا نگهداری
و نق��ل و انتقال ان وجود داش��ت .زمانی که نیاز به
ظروف احساس شد ،طبیعت پاره ای مواد نظیر لفاف
و پوسته در اختیار بشر می گذاشت تا نیازهای خود
را برطرف کند.
بعدها ظروف تهیه ش��ده شکل تکامل یافته ای به
خود گرفت و از مواد طبیعی چون چوب کنده کاری
شده ،گیاهان بافته شده و استخوان حیوانات ساخته
می ش��د .از زمانی که مواد معدنی و شیمیایی کشف
ش��د ،فلزسازی و سفالگری توس��عه پیدا کرد که در
report@smtnews.ir
نتیجه ان س��ایر اش��کال بس��ته بندی نیز به وجود
امدن��د .بس��ته بندی برای م��وارد متع��ددی مورد
اس��تفاده قرار می گیرند -1 :بسته بندی محصوالتی
ک��ه تعداد زی��ادی از مصرف کنندگان مش��تری ان
هس��تند -2محافظت کاالها از الودگی ،اسیب های
طبیعی و س��رقت -3امکان حمل ونقل و نگاهداری
کاال -4درج اطالع��ات و طراحی رنگی برای نش��ان
دادن جذابیت کاال.
امروز مورد اس��تفاده قرار می گیرند .در سال 1905
تولید ماش��ینی پاکت های کاغ��ذی چاپی به صورت
اتوماتیک درامد .دیگر استفاده مهم از کاغذ ،ساخت
جعبه مقوایی بود که از ان برای بسته بندی حبوبات
اس��تفاده می ش��د .نخس��تین کارتن کاغذی -اغلب
به عنوان بسته کاغذی نازک نامیده می شد -در سال
1817در انگلستان و 200سال پس از چینی ها که
جعب��ه کاغذی یا مقوایی را اخت��راع کردند به تولید
رسید.
ان حرارت داده می ش��د .از زمان کش��ف این روش
ترکیب و عناصر س��اخت شیش��ه کمترین تغییر را
داشته اند اما فناوری و ش��کل دادن به ان پیشرفت
بسیاری پیدا کرده است .شکل دهی به شیشه که در
قرون 17و 18توسعه پیدا کرده بود امکان بیشتری
برای تولید اشکال مختلف و دکوری فراهم کرد .نام
سازنده و نوع شیشه می توانست روی ان حک شود
که به نوعی بیانگر هویت کارخانه نیز بود .با توس��عه
فناوری ه��ا در قرون 19 ،18قیمت انواع محصوالت
شیشه ای رو به کاهش گذاشت« .اونز» اولین ماشین
چرخشی تولید بطری شیش��ه ای را در سال 1889
اختراع کرد.
بالفاصل��ه بطری ه��ای شیش��ه ای در ش��کل های
متن��وع و اندازه های مختلف ب��ه جذابیت اقتصادی
ب��رای محص��والت مصرف��ی تبدیل ش��د و از اوایل
قرن 19ت��ا دهه 1960بطری های شیش��ه ای بازار
محص��والت مایع را در اختیار گرفتند .یک ماش��ین
مدرن به عنوان نمونه روزان��ه 20هزار بطری در روز
تولید می کند .زمانی که س��ایر بس��ته بندی ها نظیر
فلزات و پالس��تیک در ده��ه 1970عمومیت پیدا
کردند بس��ته بندی شیش��ه ای ب��رای محصوالت با
ارزش ب��اال مورد اس��تفاده قرار می گی��رد .امروزه از
شیش��ه به عنوان یک بسته بندی سخت استفاده های
متنوعی صورت می گیرد .وزن ،ش��کنندگی و قیمت
ان در مقایسه با محصوالت فلزی و پالستیکی بازار
بسته بندی شیشه ای را کم رونق کرده است ،اما برای
محص��والت با چش��م انداز کیفیت ب��اال و نگهداری
بهتر و بیش��تر شیشه هنوز یک محصول بسته بندی
موثر است.
بسته بندی پالستیکی
استفاده از کاغذ و جعبه های مقوایی در طول قرن
20گس��ترش عام یافت .با ظهور پالستیک به عنوان
یک پوش��ش بسته بندی با ارزش (اواخر دهه 1970
و اوایل دهه )1980این ماده جانش��ین کاغذ ش��د
و اخیرا مدافعان محیط زیس��ت تبلیغات گسترده ای
را اغاز کرده اند که پالس��تیک از نظر زیست محیطی
محصول نامناس��بی اس��ت .حقیقت این اس��ت که
امروزه کاهش میزان اس��تفاده از مواد در بسته بندی
معموال مهم تر اس��ت تا ساخت بسته هایی که از نظر
مواد با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند.
انواع بسته بندی
امروزه انواع بسته بندی در بازار به چشم می خورد
ک��ه از م��واد مختلف نظیر کاغذ ،پالس��تیک ،فلز یا
شیشه ساخته می شوند .اما شیوه اصلی برای شناخت
بسته بندی ها ،تقسیم انها به «انعطاف پذیر»« ،نیمه
منعطف» و «سخت» است .درباره بسته بندی به شیوه
منعطف باید گفت که برای نخس��تین بار چینی ها از
این روش استفاده کردند .انها در اوایل قرن اول قبل
از میالد ،از برگ درخت توت برای بسته بندی کردن
غذا استفاده می کردند .در قرن های بعد این روش را
توسعه بخش��یدند و تکنیک های بسته بندی کاغذی
را اصالح کردند .به تدریج این ش��یوه بسته بندی به
دیگر نقاط اسیا و اروپا انتقال یافت .در سال 1310
میالدی بس��ته بندی کاغذی وارد انگلستان شد و در
سال 1690به پنسیلوانیا در امریکا رسید.
گام مهم برای اس��تفاده از کاغذ در بس��ته بندی ها
سازمان ملل متحد) اماده شد و براساس این طرح مقرر
ش��د که ساختمان و سرمایه الزم توسط سازمان برنامه
از محل اعتبارات عمرانی کش��ور تامین و ماشین االت
مورد نیاز نیز به وس��یله یونیسف به ایران اهدا شود .در
مقابل ،دولت ایران تعهد کرد که معادل یک برابر و نیم
ارزش ماش��ین االت (معادل 430هزار دالر) برای مدت
7سال قسمتی از شیر تولیدی کارخانه شیر پاستوریزه
تهران را برای تغذیه کودکان نیازمند اختصاص دهد تا
به این ترتیب بهبود چشمگیری در تغذیه این طبقه از
جمعیت ایران ،حاصل شود.
پس از امض��ای قرارداد کارهای س��اختمانی و نصب
ماش��ین االت ش��روع و در ابان ماه 1336کارخانه شیر
پاستوریزه تهران با ظرفیت اولیه 45تن در روز گشایش
یافت .احداث کارخانه شیر پاستوریزه تهران و استقبالی
که مردم از محصوالت ان به عمل اوردند ،باعث رونق و
ایجاد دامداری های متعدد شد.
ای��ن دامداری ها ک��ه جدا از س��نت دیرین و قدیمی
دامداری ایران تاسیس شده بودند از مدرن ترین وسایل
موج��ود در ای��ن راه مدد گرفت��ه و با امکان��ات نوینی
که بدس��ت اورده بودن��د ،تهیه ش��یر به صورتی کامال
بهداشتی انجام پذیرفت و رونق دامداری ها باعث ازدیاد
محصوالت تولیدی کارخانه شیر پاستوریزه و در نتیجه
موجب تضمین هر چه بیشتر بهداشت و سالمتی مردم
تهران شد.
بنابرای��ن در س��ال های 1351ت��ا 1356واحدهای
تولیدی ش��یر در کش��ت و صنعت اراک و مادی دیری
(می ماس) از طریق بخش خصوصی و ش��رکت تهیه و
توزیع ش��یر ایران وابس��ته به بانک توسعه کشاورزی و
بانک توس��عه صنعتی و معدنی ایران برای تامین شیر و
تغذیه رایگان دانش اموزان مدارس ابتدایی و راهنمایی
تاسیس شدند و موسسه ای به نام «شرکت تهیه و توزیع
شیر ایران» ماموریت یافت 11کارخانه برای تولید شیر
پاس��توریزه و 75ت��ن در روز ،در مراکز ـ اس��ترلیزه و
س��ایر فراورده های ش��یری با ظرفیت ت��ا 150تن در
اس��تان ها ایجاد کند و تحت پوش��ش خ��ود قرار دهد.
ب��ا توجه به این که تامین ش��یرخام با ظرفیت های یاد
ش��ده در شهرستان ها غیرممکن بود ،پیش بینی شد در
بدو کار ،کارخانجات با یک س��وم ظرفیت از شیرخام و
دوس��وم ظرفیت از شیر باز س��اخته استفاده کنند ولی
به تدریج که تولید ش��یر خام در شهرس��تان ها افزایش
یافت از تولید شیر بازساخته کاسته شود.
کارهای س��اختمانی و نصب ماش��ین االت 4کارخانه
از 11کارخانه براس��اس کارخانجات ش��یر پاستوریزه
و اس��ترلیزه در مناطق اذربایجان ،خراس��ان ،اصفهان
و فارس در اوایل س��ال 1357به اتمام رس��ید و مورد
بهره ب��رداری ق��رار گرف��ت و در اواخ��ل 1358طبق
تصمیمات ش��ورای انقالب اسالمی ایران ،شرکت تهیه
و توزیع شیر ایران در شرکت سهامی صنایع شیر ایران
ادغام شد و فعالیت شرکت ها به صورت یکپارچه درامد.
در بهم��ن م��اه 1361کارخانه ش��یر پاس��توریزه و
اس��ترلیزه کرمان مورد بهره ب��رداری قرار گرفت؛ ضمنا
کارخانجات ش��یر پاستوریزه و استرلیزه مناطق گیالن،
گرگان ،زنجان ،همدان ،لرس��تان و خوزس��تان از سال
1360به بعد مورد بهره برداری قرار گرفتند.
پس از پیروزی انقالب اس�لامی و با تصویب ماده مصوب
سال 1358ش��ورای انقالب اسالمی ،شرکت تهیه و توزیع
ش��یر ایران با ش��رکت های دیگر شیر پاس��توریزه در مراکز
اس��تان ها ادغام شد و شرکت سهامی ش��یر ایران به وجود
ام��د و در فاصله س��ال های 58تا 62به دلی��ل راه اندازی
واحدهای جدی��د و تعطیلی بعضی از دامداری های صنعتی
و نیز جنگ تحمیلی ،افت شدیدی در میزان تولید کارخانه
ایجاد ش��د ،به نحوی که در سال 1362به 220تن در روز
نقصان یافت .از س��ال 62به بعد تولید فقط همین کارخانه
به حمایت از تولید مجدد دریافت شیر رشد ثابت و مالیمی
داش��ته تا تولید روزانه در س��ال 1368به 336تن در روز
رس��ید .از س��ال 1368دریافت این کارخانه روند صعودی
مضاعفی ب��ه خود گرفت ،به طوری که تولید ان در س��ال
1370به 496تن در روز افزایش یافت و در سال 1375از
مرز 700تن گذشت و در سال 1380بیش از 900تن شیر
خام دریافت و محصوالت لبنی متنوعی فراوری می شد.
شیشه
نخس��تین بار با تولید پاکت برداشته شد .پاکت های
کاغ��ذی تجاری ب��رای اولین بار در س��ال 1844در
بریس��تول انگلس��تان به تولید انبوه رسید .در سال
« 1854فرانسیس وول» ماشین ساخت پاکت را در
امریکا اختراع کرد .پیش��رفت های بیش��تر در دهه
1870رخ داد که ش��امل تولی��د پاکت های کاغذی
چس��بی و تاش��و در انواع مختلف می ش��د که تا به
شیش��ه یکی دیگر از موادی است که بیشتر برای
بس��ته بندی مایعات مورد اس��تفاده ق��رار می گیرد.
اگرچه س��اخت شیشه از 7000سال پیش از میالد
باب ش��د ولی تولید صنعتی ان از 1500سال پیش
از میالد در مصر اغاز ش��د .برای س��اخت شیشه از
موادی نظیر س��نگ اهک ،ش��ن و س��یلیکات که به
مقدار زیادی در دس��ترس بود استفاده می شد .همه
این مواد به شکل ساده ای با هم مخلوط و سپس به
معدن بین الملل
mine@smtnews.ir
گزارش
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
از وضعیت صادراتی سرب و روی
21
رکود اقتصادی جهان فرصتی برای کسب درامد
حسن ساعدی -گروه معدن :براساس
امار موسس��ه مطالعات بین المللی صنعت
س��رب و روی ( ) ILZSGب��ا افزای��ش
تقاضای جهان��ی روی در بازاره��ای جهانی تعادل در
عرض��ه و تقاضای ای��ن فلز بر هم خ��ورده و موجبات
افزایش قیمت ان را در این بازارها فراهم اورده اس��ت
به گونه ای ک��ه قیمت این فلز در ب��ازار بورس جهانی
LMEبا افزایش 50دالری همراه بوده اس��ت .در این
رابطه برخی از کارشناس��ان حوزه سرب و روی کشور
ب��ر این باورند که ایران با دارا بودن 8درصد از ذخایر
روی و 3درص��د از ذخایر س��رب جه��ان فقط درصد
ناچی��زی از صادرات این فلزات را ب��ه خود اختصاص
داده اس��ت .البته این کارشناس��ان دالیل پایین بودن
ص��ادرات این فل��زات را کم بودن اکتش��افات صورت
گرفت��ه و به تبع ان کاهش تولیدی عنوان کرده اند که
به اعتقاد انها تنها از 7درصد معادن موجود س��رب و
روی در ایران مورد عملیات اکتشاف قرار گرفته است
.همچنی��ن یکی از دیگر دالیل ،اس��تخراج این فلز تا
عمق 150متری بوده که الزم است در جهت افزایش
تولید عمق فعالیت های اکتشافی به بیش از 300متر
افزایش یابد .این در حالیس��ت که در اکثر کشورهای
تولیدکنن��ده س��رب و روی در جه��ان فعالیت ه��ای زمینه افزایش یابد و هم عمق های اس��تخراج این مواد
اس��تخراجی بیش��تر در عمق های ب��االی 1200متر به بیش از 300متر از سطح زمین ارتقا یابد.
حس��ینقلی همچنی��ن درخصوص می��زان عرضه و
صورت می گیرد.حسن حسینقلی ،رئیس کمیته سرب
و روی خانه معدن ایران در رابطه با وضعیت بازارهای تقاضای س��رب و روی در جهان اظهار کرد :تعادل در
سرب و روی در ایران و جهان به صمت می گوید :برای می��زان عرضه و تقاضای این فلزات در دنیا بیش��تر به
بررس��ی وضعیت بازار بای��د این 2فل��ز را از یکدیگر ش��اخص های قیمت در بورس LMEبستگی داشته
که در چند روز اخیر ش��اهد افزایش
تفکیک ک��رده و به هیچ عنوان
قیم��ت 50دالری روی نس��بت
نباید تولید فلز س��رب و روی را
علی نصیری کارشناس
ب��ه قیمت س��رب در بازاره��ای دنیا
ب��ا یکدیگر ادغام ک��رد چرا که بازار سرمایه :ذخایر جهانی
هستیم.
ای��ن 2فل��ز ش��اید از لح��اظ
اس��تخراج از مع��ادن تفکی��ک فلز روی در حالی به کمترین
وی اف��زود :ب��ا توجه ب��ه عرضه و
نشوند اما از لحاظ میزان ذخایر مقدار خود طی 2سال اخیر
تقاضای جهانی فلزات س��رب و روی
میزان مص��رف روی در جهان حدود
و عیار تولیدی بسیار متفاوت از
رسیده است که افزایش
11تا 12میلیون تن و میزان مصرف
یکدیگر هستند.
تقاضا برای این محصول
س��رب 13تا 14میلیون تن براورد
را
فل��ز
2
ای��ن
وی اف��زود:
و در مقابل ان کاهش عیار
شده است.
می ت��وان از لحاظ میزان ذخیره
و تولید م��ورد ارزیابی قرار داد خاک مصرفی موجبات باال
رئی��س کمیته س��رب و روی خانه
رفتن هزینه تمام شده و
مع��دن ای��ران با بی��ان اینک��ه 90
که در حال حاضر ایران از لحاظ
درصد معادن س��رب و روی در دنیا
میزان ذخایر سرب و روی مقام
در نتیجه افزایش قیمت را
با هم مشترک اس��ت ،گفت :در دنیا
13جه��ان را به خود اختصاص
فراهم اورده است.
بیش��تر معادن این فلزات با یکدیگر
داده است.
مشترک بوده که بعد از استخراج در
رئی��س کمیته س��رب و روی
خانه معدن ایران با بیان اینکه فقط 7درصد از معادن کارخانه های فراوری این فلزات از یکدیگر جداس��ازی
س��رب و روی کشور اکتشاف ش��ده و اکثر اکتشافات می ش��وند که در ایران فقط معدن روی وجود داشته و
تا عمق 200تا 300متر اس��ت ،گفت :معادن س��رب تنها کارخانه تولیدکننده سرب کشور به دلیل محیط
و روی در دنی��ا اکث��را تا عمق 500ت��ا 1000متر به زیستی تعطیل شده است.
حس��ینقلی تصری��ح ک��رد :در ح��ال حاض��ر تولید
ص��ورت زیرزمینی گس��ترش یافته اند ب��ه گونه ای که
فعالی��ت فعلی کش��ورهای کان��ادا و اس��ترالیا در این کنسانتره س��رب در کشور حدود 50هزار تن و تولید
مع��ادن در عمق ه��ای بیش از 1000ت��ا 1200متر کنسانتره روی 150هزار تن است اما این میزان سرب
تولیدی نیز از باتری های فرس��وده تامین می ش��ودکه
انجام می شود.
وی ادام��ه داد :ب��رای افزای��ش تولی��د ای��ن فلزات ح��دود 7تا 8درص��د صادرات را به خ��ود اختصاص
استراتژیک باید هم اکتش��افات صورت گرفته در این داده است.
تازه های بین الملل
افزایش صادرات سنگ اهن برزیل به چین
گروه معدن :ش��رکت معدنی واله قصد
دارد صادرات سنگ اهن به چین را تا سال
2019دوبرابر کند و به 300میلیون تن
برساند .س��ال 2013این شرکت معدنی
145میلیون و 800هزار تن سنگ اهن به
چین صادر کرد که معادل 6/38درصد از
48میلیارد و 900میلیون دالر درامد ان
را در بر داش��ت .افزایش صادرات به این دلیل پیش بینی شده چون واله
معتقد اس��ت؛ کیفیت کاالی پیشنهادی و قیمت ان رقابتی است .قابل
ذکر است ،این شرکت معدنی تولید سنگ اهن را از 306میلیون تن در
س��ال گذشته را به 450میلیون تن تا س��ال 2018افزایش خواهد داد.
س��ال گذشته برزیل 329میلیون و 600هزار تن سنگ اهن صادر کرد
که چین 52درصد ان را در بر داشت.
وی ادامه داد :با توجه به تولید 150هزار تن روی در
کش��ور فقط 80تا 90هزار تن ان به سایر کشورهای
جهان صادر می ش��ود و به نوع��ی می توان گفت که با
مصرف داخلی 50هزار تنی روی حدود 100هزار تن
از این فلز در انبارها انباشته شده است.
رئیس کمیته س��رب و روی خانه معدن ایران گفت:
بزرگتری��ن تولیدکننده فلزات در جهان امریکا و چین
هستند اما استرالیا نیز به دلیل دارا بودن ذخایر عظیم
معدنی یکی از کش��ورهای مط��رح در حوزه صادرات
فلزات به شمار می اید.
وی افزود :بیش��تر صادرات سرب و روی تولید شده
کش��ور به ترتیب ش��امل کش��ورهای چی��ن و ترکیه
می شود.
تداوم روند صعودی قیمت جهانی روی
فروش این تولیدکنندگان در حالی تحت تاثیر رش��د
قیمت ه��ای جهان��ی افزایش یافته ک��ه در مقابل ان
بهای تمام شده تولید محصوالت چندان متاثر از روند
افزایش��ی قیمت های جهانی نبوده و از این رو ،برایند
درامدها و هزینه های شرکت های تولیدکننده روند رو
به رشدی را برای سود رقم زده است.
وی اف��زود :بس��یاری از تولیدکنن��دگان در حال��ی
ن��رخ LMEفل��ز روی را در مح��دوده 2000دالر و
حتی کمت��ر از ان در بودجه س��ال جاری خود لحاظ
کرده ان��د که مقدار فروش محصوالت طی 3ماهه اول
امس��ال چندان قابل توجه نب��وده و انتظار می رود تا
اثار مثبت ناش��ی از روند افزایشی قیمت های جهانی
روی در عملک��رد 6ماهه اول امس��ال انها نمود پیدا
کند .اگرچه مقدار این تعدیل مثبت در ش��رکت های
مختلف متفاوت اس��ت ،اما به طور قطع اعالم تعدیل
مثبت سود پیش بینی شده برخی شرکت ها با اهمیت
خواهد بود و موجب توقف نماد معامالتی انها خواهد
شد؛ چرا که در حال حاضر نرخ جهانی فلز روی بیش
از 15درصد قیمت فروش اعمال ش��ده ان در بودجه
سال جاری شرکت هاست.
علی نصیری ،کارشناس بازار سرمایه در تحلیل خود
از بازارهای جهانی در خصوص وضعیت فلزات س��رب
و روی گفت��ه بود :کاهش ذخای��ر انبارهای جهانی در
ح��ال حاضر اصلی ترین عامل افزایش قیمت فلز روی
به ش��مار می رود ک��ه این امر نی��ز از عوامل مختلفی
نشات می گیرد.
وی می افزای��د :ذخایر جهانی فل��ز روی در حالی به رکود اقتصادی فرصتی برای مزیت دارها
کمترین مقدار خود طی 2س��ال اخیر رسیده است که
احمد میرمطهری ،کارش��ناس اقتصادی درخصوص
می گوید:
افزایش تقاضا برای این محصول و در مقابل ان کاهش بازارهای صادراتی س��رب و روی به
عیار خاک مصرفی موجبات باال رفتن
اغل��ب ای��ن بازاره��ا متاثر از
هزینه تمام ش��ده و در نتیجه افزایش
وضعی��ت می��زان عرض��ه و
حسن حسینقلی رییس
قیمت را فراهم اورده است.
تقاض��ا ب��وده که تع��ادل این
وی ب��ه تداوم روند صعودی ش��کل کمیته سرب و روی ایران :در شاخص ها روند قیمتی فلزات
گرفته قیمت های جهانی اش��اره کرده
حال حاضر تولید کنسانتره در بازاره��ای جهان��ی را رقم
و گفت��ه اس��ت :س��هم ان��دک میزان
می زند.
سرب در کشور حدود 50
تولید و مصرف کش��ور موجب شده تا
وی اف��زود :در ح��ال حاضر
هزار تن و تولید کنسانتره
تحلیل های کارشناس��ان داخلی تحت
بهتری��ن بازاره��ا ب��رای ورود
روی 150هزار تن است اما
تاثیر تحلیل کارشناسان خارجی قرار
صادرکنندگان ایرانی بازارهای
گیرد.
این میزان سرب تولیدی نیز کش��ورهای اس��یای میان��ه و
این کارش��ناس صنعت روی اضافه از باتری های فرسوده تامین حوزه خلیج فارس اس��ت که
ک��رد :ب��ا توج��ه ب��ه متف��اوت بودن
در ص��ورت افزای��ش تولید و
می شود که سهم صادرات
تحلیل ه��ا و براوردهای کارشناس��ان
این محصوالت بسیار ناچیز عرضه ب��ه موق��ع ان در بازار
ای��ن ح��وزه نمی ت��وان ب��ا قطعی��ت
می ت��وان فرصت های بس��یار
است
درخص��وص ب��ازه زمانی ت��داوم این
خوبی در زمینه کس��ب سود
روند و حداکثر قیمت جهانی این فلز
بیش��تر و همچنی��ن ارتق��ای
اظهارنظر کرد .این در حالی اس��ت که در حال حاضر جایگاه صادراتی به دست اورد.
تحلی��ل و نظرات متفاوتی درب��اره چگونگی روند اتی
این کارش��ناس اقتص��ادی با بیان اینک��ه وضعیت
قیمت ها ارایه می ش��ود ،اما اغلب کارشناسان بر تداوم بازارها به وضعیت جهانی بس��تگی دارد ،تصریح کرد:
این روند و نیز نوس��ان قیمت ها در محدوده 2600تا در ش��رایط فعل��ی و ایجاد رکود اقتص��ادی در جهان
2700دالر معتقدند.
فرصت مناس��بی برای کشورهای دارای مزیت رقابتی
نصیری به پتانس��یل ش��رکت های تولیدکننده روی باال ایجاد کرده تا با تدوین یک برنامه اس��تراتژیک و
ب��رای اع�لام تعدی��ل مثبت س��ود از مح��ل افزایش منسجم اکثر رقبای خود را کنار گذاشته و سوداوری
قیمت های جهانی این فلز اش��اره کرد و گفت :درامد باالیی را از طریق افزایش صادرات کسب کنند.
صنعت فوالد المان در استان ه ورشکستگی
گروه مع�دن :به گ��زارش یورونیوز؛
به دلیل بحران در اتحادیه اروپا و به ویژه
در منطق��ه ی��ورو ،سفارش��ات صنعتی
المان در مقایس��ه با سال های گذشته
دچار رکود شدید شده است.
ع�لاوه ب��ر اتحادیه اروپا بای��د بحران
اوکرای��ن را هم دلیل این امر دانس��ت،
چراکه اوکراین رابطه اقتصادی قوی با المان دارد.
اخرین امار وزارت اقتصاد المان نشان می دهد؛ این رکود اقتصادی
کاهش 2/3درصدی تولید ناخالص داخلی را در اروپا س��بب شده و
تراز تجاری المان 4/10درصد سقوط کرده است.
گفتنی اس��ت ،روند رکود اقتصادی در المان از سال 2011شروع
شده و تا به امروز ادامه دارد.
افزایش تولید مس بی اچ پی
گروه مع�دن :تولید م��س بی اچ پی
بیلیتون در نتیجه بهبود نتایج در معدن
اسکوندیدای این شرکت در شیلی 8/1
درصد در 3ماهه اخیر رش��د کرد و به
470هزار تن در مقایس��ه با 461هزار
تن در مدت مشابه سال گذشته رسید.
بی اچ پی بیلیتون در گزارش 3ماهه خود
خاطرنش��ان کرد؛ بهبودهای صورت گرفته در سنگ شکنی معدن و
استفاده کنسانتراتور ،کاهش عیار سنگ در این معدن که بزرگ ترین
مع��دن مس جهان اس��ت را جبران کرد .طبق اع�لام بی اچ پی ،این
معدن در مس��یر دس��تیابی به هدف تولید 27/1میلیون تن مس در
س��ال مالی 2015اس��ت با این همه مشکالت ناشی از قطعی برق و
تعمیرات کنسانتراتور «الگونا سکا» ،بر تولید تاثیر می گذارد.
یادداشت
قیمت محصوالت
معدنی در بازار
جهانی واقعی نیست
ابراهیم جمیلی
رییس خانه اقتصاد ایران
برخ��ی از اقتصاددانان فع��ال در حوزه تجارت
بین الملل دهه 70میالدی ب��ه بعد معتقدند که
مبادالت تجاری دنیا به ضرر کش��ورهای صاحب
منابع طبیعی اس��ت ،به گونه ای که کش��ورهای
توسعه یافته ،تجارت جهانی را به سمتی هدایت
می کنند که معموال قیم��ت کاالهای انها ،بیش
از کش��ورهای در حال توس��عه ،رش��د پیدا کند.
بررس��ی قیمت نف��ت در بازه زمان��ی که تورم و
رک��ود اقتصادی بر جهان س��ایه افکنده نش��ان
می ده��د کش��ورهای توس��عه یافته در ت�لاش
بوده اند تا قیم��ت نفت کمتر از میزان واقعی ان
تعیین ش��ود ،این کار باعث می شود دائما درامد
نس��بی و واقعی حاصل از صادرات کش��ورهایی
که صاحب منابع طبیعی هس��تند ،کاهش پیدا
کند .این در حالی است که کشورهایی همچون
ترکی��ه ک��ه از منابع طبیعی برخ��وردار نبوده با
تکیه بر توانمندی های موجود توانس��ته اند خود
را هم ردیف کش��ورهای اس��یایی و اروپایی قرار
دهند.
در ح��ال حاضر ای��ران با دارا ب��ودن موقعیت
جغرافیایی بس��یار مناس��ب و همچنی��ن منابع
عظی��م نفت��ی و غیرنفت��ی نس��بت ب��ه س��ایر
کش��ورهای منطقه از ظرفیت ها و مزایای باالی
صادراتی برخوردار است ،به گونه ای که می توان
با بررسی ها و شناسایی نیاز بازارهای کشورهای
ح��وزه خلیج ف��ارس و اس��یای میانه ب��ا افزایش
س��رمایه گذاری ها در جه��ت تولی��د باکیفی��ت
ای��ن محص��والت ،ارزش صادرات��ی و همچنین
ارزش افزوده باالیی به ارمغان اورد.
البت��ه اولویت ه��ای صادراتی در ابت��دای امر
شامل کشورهای همسایه نزدیک ایران از جمله
اذربایج��ان ،ارمنس��تان ،ترکیه ،تاجیکس��تان،
ع��راق ،افغانس��تان و ...می ش��ود ،ب��ه گون��ه ای
ک��ه برای کاه��ش فش��ارهای تحری��م می توان
از مزی��ت حمل و نق��ل کااله��ا به��ره کافی برده
و می��زان مبادالت را ب��ا این کش��ورها افزایش
داد.
در واق��ع یک��ی دیگ��ر از کااله��ای مزیت دار
برای ص��ادرات ب��ه بازارهای جهان��ی ،در حوزه
معدن و صنایع معدنی اس��ت ک��ه می تواند بعد
از نفت به عنوان منب��ع درامدی با ارزش افزوده
باال برای کش��ور محسوب ش��ود .در حال حاضر
کش��ور ما در بح��ث معدن و صنای��ع معدنی از
امکان��ات و ذخایر خوبی برخ��وردار بوده ،اما در
بحث فراوری مواد به س��رمایه گذاری های جدید
داخلی و خارجی وابسته هستیم ،به طوری که با
افزایش س��رمایه گذاری ها در این حوزه می توان
مواد معدنی تولیدش��ده را با ارزش باالیی صادر
کرد.
ای��ن در حالی اس��ت که برای توس��عه بخش
معدن و صنایع معدنی باید مناطق دارای ذخایر
را شناس��ایی و ب��ا ارائ��ه طرح ه��ا و راهکارهای
کارشناس��ی ش��ده ب��ا بهره گیری از فن��اوری و
ماشین االت معدنی روز تحقق یابد.
در حال حاضر س��هم ص��ادرات صنایع معدنی
از تولی��د ناخالص ملی بس��یار ان��دک بوده که
می تواند به بیش از این مقدار ارتقا یابد که البته
کشور به دلیل تحریم از توانایی های بالقوه خود
دور مانده که مطمئنا با رفع تحریم ها اس��تقبال
خارجی ها از حضور در کشور و سرمایه گذاری در
طرح های معدن و صنایع معدنی افزایش خواهد
یافت.
قیمت روز
شاخص
قیمت روز
(دالر)
درصد تغییرات
پالتین
1462
-2
نقره
19/96
+0/02
پاالدیوم
871
+1
الومینیوم
2032
+25
فوالد
420
+10
مس
7010
-10
نیکل
18495
-125
قلع
22320
+20
سرب
2248
+11
روی
2309
+5
طال
1307
-2
یادداشت
تفاوتی در بیمه کارگران
معدنی و سایر مشاغل
وجود ندارد
22
مدیرعامل شرکت سرب و روی مهدی اباد
داخل پرانتز
با سرمایه گذاری ۳میلیارد دالری هند
صورت خواهد گرفت؛
ساخت مجتمع گداخت
الومینیوم
گ�روه مع�دن :در حالی که هند ب��ا کمبود زغال
س��نگ مواجه اس��ت رئیس ش��رکت الومینیوم این
کشور از تالش هند برای ساخت یک مجتمع گداخت
۳میلی��ارد دالری الومینی��وم در خارج و احتماال در
ای��ران خبر داد .به گزارش پای��گاه خبری بلومبرگ،
کمبود زغال س��نگ در هند ،شرکت ملی الومینیوم
این کش��ور را وادار کرده اس��ت تا برای ساخت یک
مجتمع گداخت 3میلیارد دالری در خارج از کش��ور
و احتماال در ایران برنامه ریزی کند.
وی هیچ اش��اره ای به زمان اج��رای این پروژه که
محصوالت ان در س��اخت همه چی��ز از قوطی های
نوشابه گرفته تا هواپیما و خودرو به کار می رود ،نکرد.
وی اف��زود :ما با یک چالش عظی��م انرژی در هند
مواجه ایم...به همین دلیل است که ما به دنبال ایجاد
ای��ن مجتمع ها در این کش��ورها هس��تیم که دارای
منابع غنی انرژی می باشند.
داس در ادامه گفت :استفاده از واردات برای جبران
کمبود تولید زغال سنگ داخلی بسیار پرهزینه است.
هرچند دولت نارندرا مودی ،نخست وزیر وعده داده که
در طول زمان مشکالت انرژی هند را حل کند،کنت
هافمن ،تحلیلگر بلومبرگ می گوید :اگر مذاکرات به
نتیجه برسد ،ایران ممکن است میزان تولید برق خود
از طریق س��وزاندن گاز طبیعی و انرژی هسته ای را
افزایش دهد و این کشور را به یک مقصد مهم برای
گداخت الومینیوم تبدیل کند.
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
در گفت و گوی
با کارشناسان مطرح شد:
جذبگردشگرازطریقمعادنمتروکه
سید مسعود حسینی
در دنیای صنعتی امروز مشاغلی وجود دارند که به
دلیل ش��رایط ویژه در حین انجام کار از انها به عنوان
سخت ترین ش��غل های دنیا یاد می شود.یکی از این
مشاغل سخت ،کار در معدن است .استخراج انواع مواد
معدنی از س��نگ تا پوکه های معدنی از درون زمین با
سختی ها و مش��کالت فراوانی همراه است ،اما با این
ح��ال افراد زیادی وجود دارند که س��ختی و خطرات
ای��ن کار را به جان خریده و برای کمک به توس��عه و
پیشرفت صنعت کشور در معادن فعالیت می کنند.
ای��ران نیز از ذخایر معدنی فراوان و همچنین منابع
طبیعی خدادادی بهره می برد .با توجه به این نکته که
کشور ما یکی از کشورهای در حال توسعه است تالش
فراوانی را در جهت پیشرفت اقتصادی انجام داده است.
معادن ایران نیز که به عنوان یکی از ثروت های ملی
به شمار می اید نقش بسزایی در رسیدن به این مهم
بر عهده دارند.
اما از انجایی که کار در معادن شرایطی خاص داشته
و خطر در کمین کارگران معدن بوده الزم اس��ت تا با
محیا کردن شرایط مناسب و ایجاد اطمینان خاطر از
اینده کار در معدن انها رابه فعالیت در معادن تشویق
کند.
یک��ی از راه های به وجود اوردن این اطمینان بیمه
ک��ردن کارگران معادن اس��ت .از بیمه هایی که برای
این قشر زحمتکش در نظر گرفته شده است می توان
به بیمه مسئولیت کارفرما(حوادث) ،بیمه تکمیلی و
همچنین بیمه تامین اجتماعی اشاره کرد.
کارگران معدن به دلیل شرایط سخت کاری چنانچه
براثر حادثه دچار قطع عضو یا فوت ش��وند با داشتن
بیمه مسئولیت کارفرما ،میزان زیادی از خسارت جانی
وارد ش��ده بر انها توسط شرکت بیمه به خانواده های
انها پرداخت خواهد شد.این در حالیست که حق بیمه
برای بیمه های تکمیلی و مس��ئولیت کارفرما توسط
شرکت مربوطه پرداخت شده و معدنکار پولی پرداخت
نمی کند.
یکی دیگر از بیمه هایی که کارگران معدن می توانند
از ان بهره مند ش��وند بیمه عمر ب��وده با این تفاوت
که حق بیمه باید توس��ط معدنکار پرداخت شود و از
انجایی که حقوق این قشر پایین بوده تمایلی به انجام
ان ندارن��د .با توجه ب��ه این امر که معدنکاری یکی از
مشاغل سخت در دنیاست ،کارگران مشمول سختی
کار شده و با تکیه بر این قانون می توانند پیش از موعد
بازنشسته شوند.البته باید توجه داشت معدنکاران در
حالی بیمه می شوند که با وجود سختی کار و خطراتی
که در این شغل وجود دارد بیمه کارگران معدنی تفاوت
چندانی به جز بازنشستگی پیش از موعد نداشته و این
در حالیست که این بیمه هم تنها از سوی شرکتهای
معدنی بزرگ و دولتی صورت می گیرد و در بس��یاری
از معادن کوچک مقیاس شاهد به کارگیری کارگران
ب��ه صورت قرار دادی و بدون پرداخت حقوق بیمه ای
هس��تیم .بنابراین به نظر می رس��د در بخش معدن
نیازمند بازنگری در قوانین بیمه ای هستیم؛ قوانینی که
با وجود تصویب و بررس��ی از 4سال پیش در مجلس
هنوز هم به طور کامل مشکالت مالی ،بهداشت روانی
و جس��می کارگران را پوشش نداده به گونه ای که در
حوادث معدنی مشکالت عدیده ای را برای معدنکاران
و خانواده انها شاهد هستیم.
گفت و گوی معدنی
mine@smtnews.ir
مژگان بابایی -گروه معدن :سال هاست که بخش معدن زیر سایه حساس بخش
محیط زیست فعالیت می کند و گاه و بی گاه متهم به تخریب منابع طبیعی می شود ،اما
این بار داستان از قرار دیگری است و پای بخش معدن به الودگی هوای شهر تهران
به میان امده که بیش از 2دهه مردم این کالنشهر را با خود درگیر کرده است .در
این رابطه محمد حقانی ،رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران معتقد است،
بهره برداری از معادن اطراف تهران در افزایش ریزگردها نقش داشته و عامل اصلی
در الودگی چند وقت اخیر شهر تهران است .وی می گوید :در رابطه با منشا ریزگردها
می توان 2منشا را موثر دانست .یکی ریزگردهایی است که از طریق فعالیت معادن اطراف
وارد شهر شده و دیگری ریزگردهایی است که به واسطه توجه نکردن کشورهای همسایه
از مناطق کویری به پایتخت می رسد.
اما اینک��ه واقعا این معادن نقش��ی در
الودگ��ی ه��وا دارند یا خیر س��والی بود
که باعث ش��د به سراغ مسئوالن سازمان
حفاظت محیط زیست برویم.
براس��اس م��اده 21قان��ون حفاظ��ت
محیط زیس��ت در مواردی که س��ازمان
محیط زیست تش��خیص دهد که انتقال
یا تعطیلی صنایع در کاهش الودگی هوا
موثرند ،می تواند در این باره اقدامات الزم
را انج��ام دهد .البته در این میان ماهیت
برخی کارخانه ها و صنایع مانند کارخانه
س��یمان با الودگی همراه است حتی این
الودگی ها با رعایت اس��تانداردها نیز رفع
نخواهد شد.
ناگفت��ه نمان��د ک��ه برخ��ی از معادن
اس��تراتژیک بوده و نمی ت��وان به راحتی
برای تعطیل ش��دن انه��ا تصمیم گیری
کرد ،اما معادنی مانند ش��ن و ماس��ه که
در طبق��ه 1قان��ون معادن ق��رار دارند،
می توانند در خیلی از مناطق یافت شوند
پس بهتر اس��ت در مناطق��ی با الودگی
هوای کمت��ر به دنبال انها ب��ود .حال با
وج��ود اینکه برخی مس��ئوالن ش��هری
تصمیم بر تعطیل��ی معادنی را دارند که
در الودگ��ی هوا تاثیرگذارن��د باید برای
ایجاد اش��تغال افراد فع��ال در این حوزه
نیز تصمیمی گرفته شود.
به گفت��ه مس��ئوالن ،محیط زیس��ت
ش��هر تهران ،معادن روباز ش��ن و ماسه
در اط��راف تهران به خص��وص در منطقه
( 18رباط کریم و ش��هریار) تاثیر مهمی
در ایج��اد ریزگرد ها دارند ،وزش بادهای
کوی��ری از س��مت ورامی��ن ریزگردهای
مرب��وط به معادن ش��ن و ماس��ه را که
عموم��ا گودال ه��ای بزرگی هس��تند را
به س��مت تهران م��ی اورد و می تواند در
الودگی هوا ایفای نقش کند.
به اعتقاد فعاالن محیط زیستی ،در کنار
تاثیر اقتصادی ای��ن مناطق نمی توان از
سالمت مردم چشم پوش��ی کرد.در واقع
بای��د بی��ن س�لامت 12میلی��ون نفر و
اش��تغال 5هزار نفر تصمیمی درست را
ب��ه مرحله اجرا برد .م��ا در این حالت با
یک ترازو مواجه هستیم که در یک کفه
ان س�لامت و مالحظات زیست محیطی
وج��ود دارد و در کفه دیگر ان اش��تغال
و اقتص��اد منطق��ه اما اینکه ک��دام کفه
س��نگین تر باشد و به سمت پایین بیایید
برخی معادن اگر
بالاستفاده باقی بمانند
الودگی بیشتری برای
محیط زیست ایجاد
خواهند کرد پس بهتر
است با اجرای چنین
طرح هایی عالوه بر
ایجاد درامد از الودگی
محیط زیست نیز
جلوگیری شود
تنها به تصمیم هیات دولت باز می گردد
اما بای��د این نکته را در نظر داش��ت که
در اجرای چنین تصمیماتی تمامی موارد
جز به جز مورد بررس��ی ق��رار می گیرد.
در حال حاضر طرح مش��ارکتی با حضور
مع��دن داران ای��ن منطقه ،ش��هرداری و
س��ازمان نظام مهندس��ی معدن برای 5
گودال ب��زرگ در مراح��ل ابتدایی اجرا
قرار دارد.
جال��ب اس��ت بدانی��د در ای��ن طرح
معدن داران خود خواهان تعطیل ش��دن
معادن هس��تند و برای اجرای این طرح
نهای��ت همکاری ه��ای الزم را دارن��د .بر
اس��اس این ط��رح ،گودال ه��ای بزرگ
معدنی و معادن متروکه به مراکز تجاری
و گردشگری تبدیل می شود که از لحاظ
اشتغال نیز می تواند تاثیر ویژه ای داشته
باش��د .اما برای بررسی بهتر این موضوع
به س��راغ فعاالن معدنی می رویم تا نظر
انها را درب��اره تاثیر معادن اطراف تهران
بر الودگی هوا جویا شویم.
ارمین سلس��انی ،کارش��ناس اکتشاف
درباره این موضوع اظهار کرد :سیستم
معدن��کاری در اطراف ش��هر تهران به
اندازه ای نیس��ت ک��ه بتواند بر الودگی
شهر تهران تاثیرگذار باشد ،زیرا فعالیت
کارخانه های فراوری در این مناطق نیز
در حدی نیس��ت که بتوان��د در ایجاد
ریزگردها ایفای نق��ش کند .وی ادامه
داد :اگر مسئوالن برای تعطیلی معادن
تصمی��م گرفته اند بهتر اس��ت پیش از
اج��رای ان فکری برای اش��تغال افراد
فعال در این حوزه کنند.
سلس��انی با اش��اره به ط��رح تبدیل
گودال ه��ای معدنی ب��ه مراکز تجاری
افزود :ای��ن طرح در سیس��تم جهانی
در ح��ال اجراس��ت و در برخی معادن
م��ورد اس��تفاده ق��رار می گی��رد ،ب��ه
عنوان مثال برخی مع��ادن روباز برای
ساخت استخرهای بزرگ ،برخی برای
زمین های گلف و ...مورد اس��تفاده قرار
می گیرند .در ایران نیز به تازگی اجرای
چنین طرح هایی در حال بومی س��ازی
است.
به گفته این کارش��ناس اکتش��افات،
برخی مع��ادن اگ��ر بالاس��تفاده باقی
بمانند الودگی بیش��تری برای محیط
زیس��ت ایجاد خواهند ک��رد پس بهتر
اس��ت با اجرای چنین طرح هایی عالوه
ب��ر ایج��اد درام��د از الودگ��ی محیط
زیس��ت نیز جلوگیری شود .وی درباره
استقبال جامعه معدنی از اجرای چنین
طرح هایی اضافه ک��رد :جامعه معدنی
نیز با توجه به فرهنگ مردم و علم روز
از چنی��ن طرح هایی اس��تقبال خواهد
کرد .چنین طرح هایی به نفع توس��عه
جامعه و اقتصاد کشور خواهد بود.
دیدگاه
تولید 25درصد از اهن اسفنجی جهان در ایران
دکتر سید تقی نعیمی
استاد دانشگاه وکارشناس اقتصادی
گ�روه مع�دن :تولید فوالد خ��ام دنیا در س��ال 2013
ح��دود 1606میلیون تن بوده که ح��دود 12/5درصد ان
در تولی��د انواع خودرو14/5 ،درص��د در صنایع مکانیکی و
ماشین سازی12 ،درصد در صنایع فلزی ،حدود 5/1درصد
در صنایع کشتی س��ازی ،حدود 3درص��د در صنایع برقی،
ح��دود 2درصد در تجهیزات خانگی و حدود 50/9درصد
در صنایع س��اختمانی و س��ایر فعالیت های عمرانی مانند
جاده سازی ،پل و ...مصرف شده است.
بدون پیش��رفت کیفی محصوالت فوالدی ،همه توسعه
جانبه اقتصاد جهانی و رفاه نسبی بشر امکان پذیر نیست .به
عبارت دیگر برای رسیدن به این خواص که اغلب کاربردی
بهینه دارند ،کش��ورهای صنعتی دنیا ساالنه به طور مستمر
س��رمایه گذاری های بزرگی برای ادامه تحقیقات در مراحل
استخراج س��نگ اهن ،تغلیظ ،فراوری ،احیاء ،ذوب ،شکل
دهی ،عملیات حرارتی ،ماشین کاری و ...بر روی محصوالت
فوالدی را انجام داده اند .ذخیره سنگ اهن موجود در دنیا
با توجه به مصرف جهانی این ماده معدنی در سال 2013
تنها برای 150س��ال اینده پاسخگوی تولید فوالد خواهد
بود .این در حالیست که کیفیت سنگ اهن معادن مختلف
دنیا متفاوت اس��ت .به دلیل هزینه بس��یار زی��اد فراوری
محص��والت معدن��ی ،امروزه از چنین معادن س��نگ اهنی
بهره برداری نمی شود.
هرچه عیار کنس��انتره تولیدی از س��نگ اهن یک معدن
بیش��تر باشد و درصد گوگرد ،فس��فر و سایر ناخالصی های
مض��ر ان کمت��ر ،ان��رژی مورد نی��از برای تولی��د یک تن
محصوالت نورد ش��ده فوالدی از چنین کنسانتره ای کمتر
خواهد بود؛ ب��ه عبارت دیگر هزینه تبدیل س��نگ اهن به
محصوالت فوالدی و کیفی��ت محصوالت فوالدی تولیدی
به طور عمده به عیار اهن کنس��انتره تولیدی و کیفیت ان
بس��تگی دارد .عالوه براین مقدار سربار تولیدی در فرایند
احیای اکسید اهن ،ذوب و تبدیل به فوالد مذاب به ازای هر
تن تولید فوالد ،راندمان تولید وکیفیت فوالد تولیدی هم به
عیارکنسانتره و کیفیت سنگ اهن وابسته است ،به همین
ن وگندله های
دلیل کشورهای عمده صادرکننده سنگ اه
اکسیدی اهن از سال های گذشته تمام تالش خود را بران
گذاش��تند تا با تغییر جزئیات فرایند تغلیظ س��نگ اهن
کنس��انتره تولید ش��ده ،عیاراهن ان به م��رز تئوری عیار
اکس��ید اهن ( ) Fe3O4 , Fe2O3نزدیک باشد .الزم به
ذکر است عیار کنسانتره برای تبدیل به زینتر یا گندله برای
مص��رف درکوره بلند با توجه ب��ه جزئیات فعل و انفعاالتی
ک��ه روی مواداهن دار و انرژی زا پس از وارد ش��دن به کوره
بلند تا خروج اهن خام مذاب (چدن) انجام می شود حداقل
عیار بهینه اهن کنسانتره برای مصرف در کوره های بلند از
حدود 65درصد تا 68/5درصد است .برای تبدیل گندله
یا زینتر تولیدی از کنسانتره در کوره بلند به اهن خام مذاب
و با دمیدن گاز اکسیژن به مخلوط اهن خام مذاب به عالوه
فوالد برگش��تی یا قراضه در کنورتور در نهایت فوالد مذاب
تولید می شود .در تولید فوالد مذاب با ذوب اهن اسفنجی
در کوره های قوس الکتریکی هرچه عیارگندله اکسیداهن
مصرفی و درصد فلزی ش��دن اهن اس��فنجی بیشتر باشد،
مصرف برق به ازای تولید فوالد کمتر خواهد بود و راندمان
تولید کوره های قوس الکتریکی بیشتر می شود.
با توجه به اینکه کش��ورهای پیش��رفته صنعتی اقدامات
زیادی را برای اکتش��اف نفت ،گاز ،ذغال سنگ در محدوده
جغرافیای��ی خود در 3دهه اخی��ر انجام داده اند و تقریباً به
100درصد منابع موجود در زیر زمین خود دسترسی پیدا
کرده اند ،امکان افزایش ذخیره این کش��ورها در س��ال های
این��ده ناچیز خواهد ب��ود .هم اکنون اکتش��افات تکمیلی
تقریبا برای حدود 30درصد خ��اک ایران انجام گرفته ،لذا
در سالهای اینده همان طوری که در 3سال گذشته ذخایر
شناخته ش��ده گاز ایران به طور چشمگیر افزایش یافته در
اینده می توانیم با س��رمایه گذاری درس��ت ،انتظار افزایش
شناس��ایی بیشتر ذخایر قابل بهره برداری نفت وگاز ایران را
داشته باشیم.
کش��ورهای در حال توس��عه به دلیل سیاستگذاری های
نادرس��ت اقدام به صادرات نفت خام با قیمت پایین کرده
و در مقابل اقدام به واردات فراورده های نفتی با چند برابر
قیمت نفت خام از کشورهای صنعتی می کنند.
در سال 2013ایران حدود 2میلیون تن اهن خام مذاب
و حدود 14/5میلیون تن اهن اس��فنجی تولید و با تبدیل
اهن خام و اهن تولیدی ایران در سال 2013حدود 15/4
میلیون تن فوالد خام در ایران تولید شد.
پیش بینی می ش��ود تولید اهن اس��فنجی ایران در سال
2014حدود 16میلیون تن باش��د .به عبارت دیگر تولید
اهن اس��فنجی ایران بی��ش از 20درصد تولی��د کل اهن
اسفنجی دنیا خواهد بود .همچنین پیش بینی می شود تا 3
سال دیگر حدود 25درصد اهن اسفنجی دنیا از نظر کمیت
در ایران تولید گردد.
با توجه ب��ه درامدهای باالی حاص��ل از صادرات نفتی
ای��ران در 8س��اله حکومت دولت 9و ،10سیاس��ت های
نابخردانه جهانی در این س��ال ها و سیاست های استعماری
امریکا سبب شد که ایران نتواند برای بهره برداری بیشتر از
ذخایر خدادادی گاز خود سرمایه گذاری واقعی انجام داده و
از درامد صادرات گاز و محصوالت پتروشیمی تولیدی برای
پیش��رفت توس��عه اقتصادی و صنعتی و تامین رفاه نسبی
ملت ایران استفاده کند .در سال 2013در ایران حدود 2
میلیون تن اهن خام مذاب و حدود 14/5میلیون تن اهن
اس��فنجی تولید ش��د و با تبدیل اهن خام و اهن تولیدی
ایران در سال 2013حدود 15/4میلیون تن فوالد خام در
ایران تولید شد .پیش بینی می شود تولید اهن اسفنجی
ایران در سال 2014حدود 16میلیون تن باشد .به عبارت
دیگر تولید اهن اسفنجی ایران بیش از 20درصد تولید کل
اهن اس��فنجی دنیا خواهد ب��ود .همچنین پیش بینی می
شود تا 3س��ال دیگر از نظر کمیت ،حدود 25درصد اهن
اسفنجی دنیا در ایران تولید شود.
در ارتب��اط با تامین قطعات یدکی ،تعمیرات اساس��ی و
بهره برداری از واحدهای تولید اهن اس��فنجی ،مش��کالت
عمده ای هم اکنون در ای��ران وجود ندارد .ادامه تولید اهن
اسفنجی و افزایش ان در ایران به واردات چندان وابستگی
نخواهد داش��ت مگر برای انجام تعمیرات اساسی کوره های
بلند ذوب اهن اصفهان که متاسفانه به واردات مواد دیرگداز
و ...از خارج نیاز داریم.
با توجه به اینکه کش��ورهایی که ذخایر نفت وگاز فراوان
در اختیار دارند فاقد ذخایر کافی ذغال س��نگ برای تولید
فوالد با استفاده از کوره بلند و کنورتورمی هستند ،از این رو
کشورهای صنعتی کوشش کردند روش های متعدد احیای
اکسیداهن در خارج از کوره بلند که تا ان زمان حداکثر در
رتبه ازمایشی انجام می شد را مورد بررسی قرار دهند .حاال
این کشورها تجهیزات تولید اهن اسفنجی را که گاه تا بیش
از 90درصد وزن انها را انواع فوالدها تش��کیل می دهند به
قیمتی حتی تا 10برابر فوالد معمولی ساختمانی به ایران
و سایر کشورها می فروشند.
industry@smtnews.ir
داخل تاکس��ی داشتم به س��وال هایی که
می خ��وام ازش بپرس��م فک��ر می کردم ک��ه یهو یاد
مادربزرگم افتادم که همیش��ه می گفت ،ادم س��گ
خونه باش��ه اما بچه کوچیک خونه نباش��ه! اون روزا
دنبال معن��ی اش نبودم .اما وقتی بزرگ ش��دم تازه
فهمیدم داستان چی بوده.
بچ��ه کوچیک خونه که باش��ی خواه��ر و برادرای
بزرگ ت��ر هم��ه کاراش��ون رو مین��دازن گردن��ت...
خرابکاری ها و اشتباهاتش��ون رو هم که مجبوری به
ناحق به گردن بگیری و کتک خورت ملس باشه زیر
دستش��ون ...تازه خیلی شانس بیاری بچه های دیگه
فامیل و در و همسایه رو با تو مقایسه نکرده و اعتماد
به نفست رو ترور نکنند.
بگذری��م وقتی به محل قرار رس��یدم جناب پراید
حاضر ب��ه مصاحبه با من نبود و می گفت ش��ما هم
وارد کننده اید و می خواید س��ر منو زیر اب کنید اما
وقتی بهش گفتم منم پراید سوار بودم با ترس و لرز
حاضر شد باهاش مصاحبه کنم.
میشه خودتونو یه مدل خاص معرفی کنید؟
من همون خودرویی هستم که وقتی اولین بار وارد
کشور شما شدم همه عاشق من شده بودند .هرکس
که منو می خرید از ش��تاب و س��رعت و ظاهر من به
وج��د می اومد .فرقی نمی کرد مالک من کی باش��ه.
وزیر و وکیل و نماینده مجلس به داشتن من افتخار
می کردند.
من همونی هس��تم که تولید تیراژ باالی من باعث
اش��تغالزایی باالیی در کشور ش��ما شد و به مرور هر
خانواده یک پراید تو خونه اش داشت و داره.
االن هم خیلی ها عالقه مند به داش�تن شما
هستند جناب پراید اما علت حرف و حدیث های
زیادی که پشت سرتون مطرح شده چیه؟
کدوم حرف و حدیث ها؟
ب�ه نظرتون قیم�ت فعلی ش�ما مناس�به؟
در ط�ول س�ال های اخیر رش�د قیم�ت زیادی
نداشته اید؟
به نظر من ،ش��ما هم مثل واردکننده ها و بعضی از
نمایندگان مجلس خودتون ،وارد یه بحث فرسایشی
ش��دید که اخرش ج��ز ضرر چیزی عای��د دو طرف
نمی کنه.
میشه به سوال من پاسخ بدید جناب پراید؟
چطور اون روزهایی که بحث داللی و واردات مطرح
نبود قیمت من مناس��ب و منطقی بود و کیفیتم هم
تعری��ف کردنی اما ام��روز حضور من در ب��ازار برای
خیلی ها خطرناک شده؟
جواب شما بودار و گنگ بود ،منظور شما از
صنعت خودرو
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
دل نوشته هایی از پراید
من یه خبرنگارم و یه خبرنگار دنبال خبرها و مصاحبه های جنجالی و پرمخاطبه .وقتی هم که یه سوژه توپ گیر
بیاره راحت از خیرش نمی گذره .چند وقتی میشه که همه کارا تعطیل شده و بعضی از نماینده های مجلس هم به
جای رسیدگی به سایر مشکالت مردم و کشور سرگرم بازی گل یا پوچ با قیمت و کیفیت پراید هستند .از اونجایی
که اولین ماش��ین خودم که باهاش بهترین خاطرات تفریح و س��فر و زندگیم رو داشتم ،پراید بود بدجوری غیرتی
شدم و تصمیم گرفتم برم سراغ پراید و باهاش مصاحبه ای انجام بدم.
خیلی ها دقیقا چه کسانی هستند؟
واردکننده ه��ای خودرو ه��ای خارجی ،همون هایی
که س��ال گذش��ته ۷۰هزار خودرو وارد کشور کرده
بودند و باعث ش��دند ۱/۴میلیارد دالر ارز از کش��ور
خارج بشه و همچنین ۲۰۰میلیون دالر سودرو عاید
دالالن این صنف کردند!
خب مگه شما چه خطری برای اونا محسوب
می شدید؟
واال چ��ی بگم اون��ا فقط به فکر منافع خودش��ون
هس��تند و از اینک��ه م��ن بی��ن جوون��ا و خانواده ها
محبوبیت دارم وحش��ت داش��ته و دلشون نمی خواد
خودروسازی های داخلی رشد و رونقی داشته باشند
و هم��ش مدع��ی بودند ک��ه قیمت من باالس��ت و
بی کیفیت هستم و باید از میدان رقابت خارج بشم!
ایا واقعا قیمت ش�ما باالس�ت و کیفیت هم
پایین؟
ب��ه نظ��ر ش��ما االن واقعا مش��کل مملکت ش��ما
قیمت و کیفیت خودروهای س��اخت داخلیه؟ یعنی
اگ��ر االن قیمت من همون قیمتی بش��ه که بعضی
از واردکننده ها و نماینده های مجلس ش��ما دوس��ت
دارند ،دیگه همه چی حل می ش��ه؟ قیمت من مثل
قیمت مسکن و نرخ تورم و چیزای دیگه منطقی باال
رفته .مگه چی تو کش��ور شما قیمتش باال نرفته که
قیم��ت من باال رفته ،چرا هیچکس به اونا اش��اره ای
نمی کنه؟
مشکل کشور ما قیمت و کیفیت شما نیست
اما خب این داستان کیفیت و ضعیف بودن بدنه
شما چیه؟
ب��ه نظر ش��ما بدن��ه من��و باید ب��ا تیراه��ن ۱۴
می س��اختند؟ میگن عروس نمی تون��ه برقصه میگه
زمین کجه ...اقای خبرنگار محترم اگر همه فرهنگ
درس��ت رانندگی کردن رو بلد باش��ن به نظر ش��ما
23
من مریض هس��تم خ��ودم رو با ۱۶۰تا س��رعت به
ش��تر یا اتوب��وس بکوبم و داغون بش��م؟ اگر کیفیت
راه ها و خیابان های ش��هر های ش��ما خوب باشه من
بیکارم هر روز بخ��وام برم تعمیرگاه و امار تصادفات
ج��اده ای باال بره؟ در ضمن کیفی��ت بدنه و قطعات
من درس��ت مثل روزای قبل از ترویج اش��رافی گری
و ورود خودروهای لوکس به کش��ور شماست .ضمن
اینکه حدود ۵میلیون از ماها در کشور در حال تردد
هستیم و بیش��ترین حجم تردد در خیابان ها مربوط
به ماس��ت .این مسئله رو نباید با تعداد و حجم تردد
سایر خودروها یکی دونست.
االن ش�ما به بنده و بعضی سیاس�تگذار ها
متلک انداختید دیگه؟
ج :چرا ش��ما ادم ها ع��ادت داری��د انتقادها رو یه
جوری خاص تعبیر کنید؟ ش��ما به حقیقت تلخ این
روزها می گید متلک؟ واقعا که!
ح�اال ش�ما نظرت�ون در م�ورد بح�ث
قیمت گذاری که از جان�ب بعضی از نمایندگان
مجلس ما مطرح شده چیه؟
دی��واری کوتاه تر از دیوار م��ن پیدا نکردند .یتیم و
صغیر گی��ر اوردن ،بابا کمی هم ب��ه افزایش قیمت
مواد اولیه من بپردازید ،چرا هیچ کس به اونا اشاره ای
نمیکنه؟ چرا نمیگن ورق ۴برابر ش��ده ،مس ۷برابر
و....
س :یعنی به قیمت شما بی جهت گیر دادن؟
دقیق��ا .اگر این نماینده های ش��ما ت��ا امروز فکر
معیش��ت و ب��اال بردن ق��درت خرید م��ردم بودند
و نظارت بیش��تری روی رش��د ش��دید ن��رخ تورم
و س��ایر م��وارد از جمله قیمت مس��کن می کردند
امروز ت��ه جیب مردم پول بیش��تری می موند و به
ج��ای یک پراید ۲پراید می خریدند و اگر درس��ت
فرهنگ سازی می کردند مردم کمتر به دنبال زندگی
تجمالتی و کااله��ا و خودروهای لوکس می رفتند
و ارز کمتری به مراتب از کش��ور خارج می ش��د و
خودروس��ازی داخلی شما هم شاهد رشد و رونق و
پیشرفت چشمگیری بود و به من هم کمتر توهین
می شد.
در اخر پیامی یا صحبتی دارید؟
رانن��ده محترم! لطفا درس��ت رانندگی کن و به
مقررات احترام بگذار و بدون که ده ها هزار نفر ادم
برای ساخت من زحمت کشیدن و نداشتن مهارت
درس��ت رانندگی از جانب ش��ما و بروز تصادفات
شدید و له شدن و داغون شدن هر پراید یعنی به فنا
رفتن زحمت مردان و زنانی که شبانه روز در تالش
بوده اند.
روی خط خبر
خبرخ�ودرو -محمدرضا منصوری ،رییس خانه
صنعت و معدن شهرستان ساوه و زرندیه با بیان اینکه
تولید محصوالت گروه خودروس��ازی سایپا در کارخانه
ب��ن رو باعث رونق صنعتی این ش��هر و همچنین ایجاد
اشتغال شده اس��ت ،افزود :با توجه به تعلق مبلغ قابل
توج��ه عوارض ۸درصدی ناش��ی از فروش محصوالت
کارخانه بن رو به شوراها و دهیاری های شهرستان ساوه،
ش��اهد تاثیر مثب��ت این امر در نحوه اداره شهرس��تان
هستیم .وی افزود :در حال حاضر شرکت بن رو با تولید
و عرضه خودروی سایپا ۱۵۱بازار خوبی در کشور پیدا
کرده است.
ابوالفض��ل قناعت��ی ،عضو کمیس��یون حمل ونقل
و ترافیک و عمران ش��ورای ش��هر تهران با بیان اینکه
دولت باید از ورود و تولید موتورهای برقی حمایت کند،
درباره زمان ورود موتورهای هیبریدی به س��طح شهر
اف��زود :زمان ورود این موتوره��ا را نمی توان اعالم کرد.
در ح��ال حاضر برنامه ریزی انج��ام گرفته برای تولید
و ورود موتورهای برقی در س��طح شهر است و معاونت
حمل ونق��ل و ترافیک و عمران ش��ورای ش��هر تهران
مذاکراتی را با چند ش��رکت تولیدی داخلی و خارجی
در جهت تولید و خرید موتورهای برقی انجام داده اند.
خبر خ�ودرو -عضو انجمن قطعه س��ازان دلیل
اصلی مش��کالت صنعت خودرو را انحصار دولت در این
صنعت عن��وان کرد و گفت :با خصوصی س��ازی واقعی
صنعت خودرو بس��یاری از مش��کالت پی��ش روی این
صنعت حل خواهد ش��د .علی اکبر جوان روح ،با اش��اره
ب��ه وجود رک��ود در بازار خ��ودرو ،اظهار کرد :مس��لما
بی تحرکی و رکود در بازار خودرو بر وضعیت واحدهای
قطعه سازی نیز تاثیر گذاشته و تولید در این شرکت ها
را با مشکل مواجه خواهد کرد.
بین الملل
پیشتازی ائودی از رقبای وطنی
ائودی واحد لوکس فولکس واگن بار دیگر توانست از
مرس��دس بنز پیشی بگیرد و با انتقال ان به رتبه سوم ،
بع��د از ب ام و عنوان دومین خودروس��از بزرگ لوکس
جه��ان را از ان خود کند .به گ��زارش خبرخودرو ،در
پی افزای��ش تقاضای بازارهای چی��ن و ایاالت متحده
درامده��ای ائودی در ماه ج��والی 7/9درصد افزایش
پی��دا کرد .فروش ائودی در حالی به 44هزار دس��تگاه
می رس��د که فروش مرس��دس بنز از 130هزار دستگاه
فراتر نرفته اس��ت .گفتنی اس��ت 3خودروس��از بزرگ
لوکس المان با فاصله واقعا کمی نسبت به یکدیگر در
بازار حض��ور دارند .البته باید منتظر اعالم امار فعالیت
م��اه جوالی ب ام و ب��ه عنوان بزرگتری��ن تولید کننده
خودروهای لوکس جهان ماند.
گپ
نااگاهی؛ مانع استفاده از
برخی فناوری هاست
یلدا یزدان فرحی :س��اده ترین و البته موثرترین عاملی
ک��ه می تواند فض��ای داخلی اپارتمان های مس��کونی را
دچار تغییر و تحول کند ،تغییر رنگ دیوارها با اس��تفاده
از تجدی��د رنگ انها ی��ا تغییر رنگ اس��ت .در این زمینه
گفت وگویی با علی اصغر وارس��ته تولیدکننده رنگ انجام
داده ایم که می خوانید.
با توجه به این که رنگ های روغنی و پالستیک
از لح�اظ هزین�ه و زم�ان به صرفه نیس�ت ،چرا در
ایران همچنان از این رنگ ها در صنعت س�اختمان
استفاده می شود؟
س ال هاست که در بیشتر کشورهای پیشرفته ،استفاده
از رنگ ه��ای روغنی و پالس��تیک در رنگ امیزی منازل
مسکونی منسوخ شده و متخصصان دکور و طراحی داخلی
و تولیدکنندگان رنگ و رزین ساختمان درصدد استفاده
از راه های جایگزینی هس��تند که ضمن اینکه توان رقابت
با رنگ را در زیبایی بخش��ی و ایجاد تحول در فضا داشته
باش��ند ،مضرات ناش��ی از کاربرد رنگ های ساختمانی را
نیز کاهش دهند.اس��تفاده از کاغذهای دیواری نخستین
راهکار جایگزینی دکور دیوار با رنگ های شیمیایی است
که بیش��تر مالکان واحدهای مسکونی از گذشته تا امروز
از ان اس��تقبال کرده و می کنند .این در حالی اس��ت که
ش��یوه های جدیدی این روزها مورد توجه س��ازندگان و
دکوراتورها قرار گرفته که در قالب پوش��ش های سلولزی
انتخاب بهتری در مقایس��ه با کاغذ دی��واری و رنگ های
شیمیایی محسوب می شود.
بلکا از کجا امد و چرا گفته می شود که استفاده
از این نوع رنگ در ساختمان مناسب نیست؟
مردم ژاپن به علت سرمای زیاد این منطقه برای نخستین
بار س��بوس برنج را بعد از کوبیدن با چسب ترکیب کرده و به
صورتالیه ایرویدرهامی مالیدندکهازانبهعنوانعایقی
در برابر سرما اس��تفاده می کردند .بعدها این پوشش شکل
کامل تری گرفت و در اروپا اس��تفاده ش��د و به جای سبوس
و س��اقه برنج از مواد دیگری استفاده ش��د؛ یعنی ماده اولیه
س��لولزبودوافزودنی هایفراوانیبهاناضافهش��دکهتنوع
اینمحصولرابسیارزیادکردوکمکمبهصورتیکپوشش
شناختهشدهدرامدکهدرتمامدنیاکاربرددارد.شایدیکیاز
دالیلاستفادهنکردن ازایننوعرنگدرصنعتساخت وساز
ایراننااگاهیسازندگانوبهصرفهنبودنایننوعرنگاست.
ب��هاعتقادمنبرایورودهرنوعفناوریبایددرابتدافرهنگ
سازیصورتگیرد.
سناریوی هوایی
مرگ ،سناریویی است که همه
در ان بازی می کنند
این مناظره ای است فرضی میان بازیگران حادثه تلخ
سقوط هواپیمای ایران .140
قربانی سانحه س��قوط :جورابم کثیف بود ،همسرم
را س��رزنش کردم که چرا لباس هایم را نمی شوید .صبح
اول وقت ،اوقات خودم و همس��رم را تلخ کردم .پس��رم را
نبوس��یده به س��مت مرگ دویدم .یادم رفته بود لباسی
که قرار اس��ت ظهر همان روز به تن کنم هر اندازه هم که
تمیز باشد ،سوختگی های تنم سیاهش می کند .حاال هم
دست اوردن دل همسرم
خودم س��وختم ،هم فرصت به
سوخت.
چایی صبحانه ام س��رد ش��د .عجله داشتم .فرصتی
برای معطر کردن لباس��م با عط��ر گران قیمتی که هفته
پیش از یک پاس��اژ باالی ش��هر خریده بودم ،نبود؛ البته
فرقی هم نداش��ت ،اگر می دانس��تم ظهر همان روز بوی
گوش��ت های سوخته تنم ،مش��ام مردم را ازار می دهد،
دیگر به گران بودن قیمت عطرم افتخار نمی کردم .گاهی
مرگ خیلی بدبو است.
مغازه را به همکارم سپردم و با هزار توصیه و سفارش
به س��مت مرگ حرکت کردم .یک طالفروش هیچ وقت
خواب های طالیی نمی بیند .نگران است؛ نگران ان همه
ط�لا و جواهر ،اما حاال دیگه فرقی نمی کنه قیمت امروز
طال باالس��ت یا پایین .حتی اگه تابوتم را از طال بسازند،
زندگی راهش را از من جدا کرده .دروازه زندگی ریموت
زاپاس ن��دارد ،کرکره اش فقط با ریموت یکی باال پایین
می شود ،زندگی هر روز قیمتی تر می شد اگر می دانستم
نباید در زرق و برق طالها غرق ش��د .حاال طالها ماند و
من سوختم.
ترافی��ک خیابان ،خونم را به ج��وش اورد .در واقع
نگ��ران ب��ودم که نکند دیر به مرگ برس��م! عالم و ادم را
ناس��زا گفتم .س��رم را از پنجره ماشین بیرون اوردم و در
کوتاه ترین زمان زش��ت ترین حرف ه��ا را به راننده های
دوروب��رم زدم .از هیچ فرصتی برای غر زدن دریغ نکردم.
راس��تش نمی دانس��تم کمت��ر از 2س��اعت دیگر حتی
فرصتی برای یک تماس 2دقیقه ای ندارم تا به کس��انی
که دوست ش��ان دارم بگویم« :م��ن دارم می میرم ،االن
ت��وی هواپیما م و قراره تا چند ثانیه دیگه س��قوط کنم،
خواستم بگم منو ببخش».
خلبان :سال ها درس خوانده ام ،فرمان هواپیما مثل
موم در دس��ت های من می چرخد ،ام��ا انگار این بار چرخ
زندگی ام چرخید .راستی این ادما که روی این صندلی ها
نشس��ته اند ،خوابیده ان��د ی��ا از پنج��ره بی��رون را نگاه
می کنند؟ حاال اگر موبایل همه مس��افرها یکجا با هم به
صدا دربیاید و همه به مخاطب شان بگویند که «من فالن
ساعت می رس��م» دروغ گفته اند ،خوش خیالی کرده اند.
مرگ روی یکی از همین صندلیا نشسته داره به همشون
می خنده .داره فرمون رو از دس��ت زندگی می گیره ،داره
ابمیوه مسموم می ده به زندگی تا خوابش ببره و بعد...
24
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
صنعت
industry@smtnews.ir
اقتصاد یک صنعت پررنگ
کارشناسان از وضعیت صنعت رنگ در ساخت و ساز می گویند:
زهرا فریدزادگان ـ گروه صنعت :دنیا و صنایعش که پیشرفت کرد ،زندگی بشر هم
شکل تازه ای به خود گرفت .سیلقه ها تغییر کرد ،نواوری و خالقیت جای خود را به
تکرار و روزمرگی داد و تنوع و تعدد ،حیرت و شگفتی انسان را برانگیخت .در این میان
تصور دنیایی بدون رنگ امیزی کسل کننده ،ازاردهنده و غیرممکن به نظر می رسد.
شاید از این روست که احساس رنگ را به تعبیری حس هفتم می گویند .انسان در پهنه
تولید ،تزئین خانه ها ،پوشاک و حتی نوشابه ها ،در هنر ،نقاشی ،صنایع کشتیرانی و امور
ارتباطات ،محصوالت مصرفی در صنایع فضایی و خالصه در همه شئونات با رنگ سر و
کار دارد .به طور کلی ،از رنگ عالوه بر ایجاد زیبایی محیط ،جهت حفاظت اشیا در مقابل
عوامل طبیعی و غیره استفاده می شود .اما زمانی که پای رنگ های گوناگون و چشم نواز
به فضای خانه ها باز شد ،صنعت رنگ نیز جایگاه ویژه ای در میان صنایع دیگر باز کرد
تا خانه ها با رنگ های متناسب ارامش بیشتری را برای صاحبانشان فراهم کنند .افراد
بیشتری مشغول به کار شدند ،شیوه های جدیدی برای رنگ امیزی ساختمان ابداع شد،
صنعت رنگ دانشگاهی شد و در نهایت صنعت پررنگی را پدید اورد .از انجایی که صنعت
ساخت وساز یکی از صنایع نیازمند و وابسته به صنعت رنگ است ،موضوع گزارش را
بررسی صنعت رنگ در ساخت وساز قرار داده ایم تا از این رهگذر با این صنعت اشنایی
بیشتری پیدا کنیم.
شعارهای تبلیغاتی
طب��ق اخرین ام��ار ،رنگ های��ی که در
بیش��تر کشورهای جهان س��وم و در حال
توس��عه استفاده می ش��وند ،در کشورهای
پیش��رفته از چرخ��ه اس��تفاده خ��ارج
ش��ده اند ،زیرا در انها اکس��ید س��رب که
س��رطان زایی اش ثابت شده ،در ان به کار
رفته اس��ت و باعث مضرات بس��یار زیادی
برای کارکن��ان کارخانه های رنگ س��ازی
می ش��ود .همچنین برای مصرف کنندگانی
که در معرض استنشاق مواد فرار هستند،
مضر است .پس از گذشت حدود ۷۰سال
از تولی��د رنگ هنوز عی��وب فراوانی برای
رنگ شیمیایی وجود دارد .بنابراین دالیل،
دانش ایرانی بدین فکر افتاد که دس��ت کم
ب��رای رنگ امی��زی اماکن و س��اختمان ها
ش��الوده ای از تفکر قدیمی ک��ه مبتنی بر
اس��تفاده از مواد طبیعی ب��ود و همچنین
خالقیت مدرنیسم را به عنوان پوشش های
سلولزی به بازار ارائه دهد.
عل��ی جنان��ی یک��ی از تولیدکنندگان و
مدیر اجرایی یک ش��رکت تولید رنگ های
س��اختمانی اس��ت .وی در گفت وگ��و ب��ا
س��هولت اس��تفاده از رنگ های
جدی��د مانن��د بلکا ک��ه از الی��اف طبیعی
ساخته می شود را در رنگ امیزی ساختمان
مورد تاکید قرار می دهد و می گوید :اگرچه
رنگ های جدی��د می تواند جایگزین خوبی
برای رنگ های روغنی و اکرلیک باشد ،اما
ای��ن رنگ ها در ای��ران از مرغوبیت خوبی
در مقایس��ه ب��ا رنگ های مش��ابه در اروپا
برخوردار نیس��ت ،عالوه بر اینکه ،استفاده
از این رنگ ها قیمت تمام ش��ده ساختمان
را افزایش می ده��د بنابراین معموال مورد
۶۳۰واح�د تولیدی انواع رنگ در کل کش�ور وج�ود دارد که از این میزان
حدود ۲۵۰واحد تولیدکننده رنگ های ساختمانی است.
ظرفیت اسمی اشتغال(ظرفیت اولیه اشتغالزایی در ابتدای تاسیس کارخانه
تولیدی) در این صنعت حدود ۵هزار نفر است
میزان س�رمایه اولیه دریافت پروانه بهره برداری از یک واحد تولیدی رنگ
در حدود یک میلیون و ۴۰۰هزار ریال براورد شده است
ظرفی�ت اس�می تولید( براورد می�زان تولید دس�تگاه در روز اول) در کل
کشور یک میلیون و ۸۰۰هزار تن تخمین زده می شود.
درسال ۹۲در کل صنعت رنگ کشور ۹هزار تن واردات به ارزش ۳۱میلیون
دالر و ۲۸هزار تن صادرات به ارزش ۸۴میلیون دالر انجام شده است.
استفاده س��ازندگان به ویژه بسازبفروش ها
قرار نمی گیرد.
برتری رنگ های روغنی
ب��ه گفت��ه وی اس��تفاده از رنگ ه��ای
روغنی اگرچه گران تر از رنگ پالس��تیک
ی��ا رنگ ه��ای جدید اس��ت ،اما ب��ه دلیل
مان��دگاری بیش��تر و مرغوبی��ت رنگ در
طوالنی مدت صرفه اقتصادی دارد.
جنانی قیمت ه��ر مترمربع رنگ روغنی
با بهترین زیرس��اخت ها را ۸هزار تومان و
گ پالس��تیک را به ازای هر مترمربع ۶
رن
ه��زار تومان براورد می کن��د .این درحالی
است که وی تعریف و تمجید از رنگ هایی
مانند بلکا را نوعی ش��عار تبلیغاتی می داند
و می گوی��د :بل��کا نوع��ی رن��گ غیرقابل
شست وش��و و قاب��ل اش��تعال اس��ت در
حالی که ش��رکت های تولی��دی این رنگ
با هدف س��ود مالی ای��ن معایب را کتمان
می کنند.
«بلکا نوعی پوش��ش س��لولزی با الیاف
طبیع��ی پنبه س��لولز اس��ت که توس��ط
دس��تگاه های مخصوص در ابعاد بسیار ریز
خرد ش��ده و س��پس با میزان مشخصی از
رزین سلولزی و س��نگ های تزئینی کامال
مخلوط ش��ده اس��ت .این پوشش به دلیل
برخ��ورداری از مواد اولی��ه کامال طبیعی
می تواند در فضاهای بهداش��تی و درمانی
مانن��د بیمارس��تان ها نیز مورد اس��تفاده
قرار گی��رد .بلکابر روی گ��چ ،خاک و گچ
(شمشه کش��ی ش��ده) ،چوب ،فل��ز ،رنگ
روغن ،س��یمان و شیشه قابل اجرا است».
ای��ن گفته ه��ای ی��ک تولید کنن��ده بلکا
اس��ت .علیرض��ا خان باباپ��ور در گفت وگو
ب��ا
نظر متفاوتی ب��ا نظریه قبلی
دارد .وی می گوی��د :بهینه س��ازی مصرف
انرژی ،سبک س��ازی س��اختمان ها ،عوامل
جوی و زلزله ،س��رعت اجرایی بس��یار باال
در بهره ب��رداری هر چه س��ریعتر از منافع
س��رمایه گذاری در این صنع��ت ،از جمله
مزایایی اس��ت ک��ه اس��تفاده از رنگ های
الیافی را ضروری می کند.
نگاه سطحی به صنعت رنگ
وی می افزای��د :کس��انی ک��ه رنگ های
جدید را مق��رون به صرفه نمی دانند ،فقط
ب��ه صورت س��طحی به این صنع��ت نگاه
می کنند .بی ش��ک اس��تفاده از رنگ هایی
ک��ه عالوه ب��ر زیبای��ی ،نقش ی��ک عایق
برودت��ی و حرارتی را در خانه ایفا می کند،
به ص��ورت نامحسوس��ی در مصرف انرژی
و هزینه های ناش��ی از ان تاثیر می گذارد.
این نکته ای اس��ت ک��ه از نظ��ر مخالفان
اس��تفاده از رنگ ه��ای الیاف��ی دور مانده
اس��ت.محمدعلی فروهش ،یکی از فعاالن
صنعت ساختمان است .وی تمایل مردم به
استفاده از رنگ های جدید را در چند سال
اخیر بیش��تر عنوان می کند و به
می گوید :به دلیل سهولت در رنگ امیزی،
همچنی��ن صرفه جوی��ی در زم��ان ،مردم
تمای��ل دارند از رنگ های جدید مانند بلکا
اس��تفاده کنند .بنابراین لزوم توجه بیشتر
به این صنعت بیش از پیش ضروری است.
سود کم برای تولیدکنندگان
در همین حال کارش��ناس رنگ و رزین
صنایع غیرفل��زی وزارت صنع��ت ،معدن
و تج��ارت نی��ز در گفت وگ��و با
در توضی��ح وضعیت کنون��ی صنعت رنگ
در ای��ران می گوید :کمترین س��ود در این
صنعت نصی��ب تولیدکنندگان می ش��ود.
سقف تسهیالت صندوق پس انداز مسکن حداکثر ۶۰میلیون تومان شد
خانه اولی ها در اولویت
بان��ک مرکزی ضم��ن اعالم موافقت ب��ا کلیات طرح
پیش��نهادی صندوق پس انداز مس��کن ،تاکید کرد که
سقف تس��هیالت پرداختی از محل این صندوق ها باید
منوط به انجام س��پرده گذاری ،حداکث��ر ۶۰۰میلیون
ریال تعیین شده و اولویت با خانه اولی ها باشد.
ب��ه گزارش روابط عمومی بانک مرکزی ،این بانک در
پاس��خ به یادداش��ت های مندرج در یکی از نشریات با
موضوع مس��کن ،ضمن موافقت با کلیات طرح صندوق
پس ان��داز مس��کن ،نقطه نظرات خ��ود را در این رابطه
اعالم کرد.برخالف انچه که مطرح ش��ده ،نقطه نظرات
بانک مرک��زی درخصوص طرح پیش��نهادی مذکور به
هیچ عنوان در س��طح مالحظات و نگرانی های پیرامون
اج��رای طرح در ابعاد کالن اقتصادی و مالحظات مالی
ان محدود و متوقف نشده ،بلکه ضمن اعالم موافقت با
کلیات طرح پیش��نهادی ،راهکارهای الزم برای تکمیل
ط��رح و رفع نگرانی های بانک مرک��زی به وزارت راه و
شهرسازی منعکس شده است .بنابراین به منظور تنویر
افکار عمومی دیدگاه کارشناس��ی ای��ن بانک پیرامون
بخش مسکن و طرح پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی
ارائه می ش��ود.بخش مس��کن به دلیل ارتباطات قوی با
س��ایر بخش های اقتصادی به عنوان یکی از بخش های
محرک رش��د اقتصادی در کشور مطرح بوده و هرگونه
تح��رک تولید در این بخش زمینه س��از رش��د تولید و
اشتغال در س��ایر بخش های وابسته می شود .بر همین
اس��اس در بسته پیش��نهادی دولت برای برون رفت از
رکود اقتصادی ،به بخش مس��کن توجه ویژه ای شده و
ای��ن بخش جزو یکی از عوامل اولی��ه اثرگذار خروج از
رکود تلقی شده است .همانگونه که در بسته پیشنهادی
نیز بر «خروج غیرتورم زا از رکود س��مت عرضه» تاکید
شده ،الزم اس��ت ارائه راهکارهای ایجاد رونق تولید در
بخش مس��کن نیز ب��ا توجه به هدف ایج��اد رونق غیر
تورمی در این بخش تدوین و نهایی شود.
بر همین اس��اس ضمن تاکید بر گسترش راهکارهای
تامین مالی بخش مس��کن به عنوان یکی از مولفه های
اصلی ایجاد رونق این بخش در شرایط کنونی ،برخی از
اصول موضوعه بانک مرکزی در اجرای هر طرح تامین
مالی ،از جمله اس��تفاده از ظرفیت اجرایی صندوق های
پس انداز مسکن این چنین تعریف شده است.
-۱رعای��ت اصل خود کفایی مال��ی طرح و توازن در
مناب��ع و مصارف ان به منظور از هرگونه اس��تقراض از
منابع پرقدرت بانک مرکزی و تحمیل تبعات تورمی ان
بر عموم اقشار جامعه.
-۲سازگاری با اهداف کالن اقتصادی به ویژه کاهش
نرخ تورم (که یکی از اولویت های اعالم ش��ده از س��وی
دول��ت محترم می باش��د) به منظور تحق��ق رونق غیر
تورم زا در بخش مسکن
-۳ضرورت اجرای طرح در مقیاس متناسب با منابع
س��یدمحمد حام��د حس��ام زاده دالل��ی و
حاشیه های فروش را از عواملی می داند که
منافع تولیدکنن��دگان را کاهش می دهد.
درواق��ع در این صنع��ت تولیدکننده ۱۵تا
۲۰درص��د از تولید خود س��ود می کند و
این درحالی اس��ت که برای مصرف کننده
۹۰ت��ا ۱۰۰درص��د س��وددهی دارد .وی
می افزای��د :بس��یاری از تولیدکنندگان به
دلی��ل نبود نقدینگی ،نب��ود بازار فروش و
نداش��تن صرفه اقتصادی ،پس از گذشت
مدت��ی از راه اندازی کارخانه ،ان را تعطیل
می کنند.
حس��ام زاده ادامه می دهد :صنعت رنگ
فن��اوری پیچیده ای ن��دارد ،بنابراین ایران
در این صنعت به خودکفایی کامل رسیده
و درح��ال حاضر نیاز رنگ کل کش��ور در
داخل تامین می ش��ود و جز واردات بخش
کم��ی از م��واد اولیه مانند اکس��یدتیتان،
مابقی در داخل کشور تولید می شود.
مطالب گفته ش��ده در این گزارش تنها
بخش اندک��ی از ناگفته ه��ای این صنعت
اس��ت و مجالی بیش از ای��ن می طلبد ،اما
تالش می ش��ود در این��ده ،صنعت رنگ از
ابعاد گوناگونی مورد بررسی قرار گیرد.
و امکانات دولت
در همی��ن راس��تا جمع بندی نتایج جلس��ات متعدد
کارشناس��ی در خصوص طرح مذکور ،ضمن موافقت با
کلیات ان ،به شرح ذیل اعالم شده است:
«بانک ها در ایجاد صندوق های پس انداز مسکن ملزم
ب��ه حفظ تعادل میان منابع و مص��ارف صندوق بوده و
الزم اس��ت برنام��ه دقیق و قابل اتکای��ی را برای حفظ
تعادل پایدار در منابع و مصارف صندوق و رفع هرگونه
نگرانی از توس��ل احتمالی انها ب��ه منابع بانک مرکزی
ارائه دهند ».در راستای تحقق این مهم الزم است نکات
ذیل مدنظر قرار گیرد:
ال��ف -ط��رح به صورت ازمایش��ی ترجیح��ا در یکی
از بانک ه��ای غیردولت��ی و در مقیاس مح��دود و قابل
مدیریت اجرایی شود.
ب -سقف تسهیالت پرداختی از محل این صندوق ها
منوط به انجام س��پرده گذاری ،حداکث��ر ۶۰۰میلیون
ریال تعیین شود.
ج -تسهیالت پرداختی از محل اجرای این طرح ابتدا
به زوج هایی که برای نخس��تین بار اقدام به خرید خانه
(خانه اولی ها) می نمایند ،محدود شود.
د -بانک موس��س صندوق پس انداز مس��کن ملزم به
ارائه جداول مش��روح مناب��ع و مصارف صندوق و اتخاذ
تدابی��ر و ارائ��ه برنامه های احتیاط��ی الزم برای تامین
کسری احتمالی می باشد.
ه -میزان منابع مورد نیاز برای جبران کمبود منابع از
سوی دولت (در قالب وجوه اداره شده یا یارانه نرخ سود
تسهیالت) به ازای هر متقاضی و کل برنامه در هر سال
پیش بینی شده و در بودجه ساالنه لحاظ گردد.
و -الزم است بانک ها قبل از تاسیس صندوق پس انداز
مسکن ،پیش��نهاد دقیق و کارشناس��ی -اجرایی را به
بانک مرکزی ارائه دهند .بدیهی است بانک مرکزی پس
از انجام بررس��ی های الزم نسبت به ارائه مجوز تاسیس
صندوق اقدام خواهد کرد.
trade@smtnews.ir
تجارت تلخ
دالرهای غوطه ور در فنجان قهوه
فران�ک میرزایی – گروه تج�ارت :بارها برای
ش��ما هم پی��ش امده ک��ه ب��رای ارام ک��ردن روح و
جس��م تان ،طعم تلخ قه��وه را امتحان کنید .طعمی که
اگر چه تلخ اس��ت اما ارامش��ی به همراه دارد که برای
چند دقیقه ای هم که ش��ده ارام تان می کند .می گویند
ترکیبات کافئینی که در ان وجود دارد ،روی سلول های
عصبی نشس��ته و حرکت ش��ان را ارام می کند .در این
گزارش نگاهی داریم به تجارت این نوشیدنی پرطرفدار
ک��ه ارقام باالیی را در تجارت جهانی به خود اختصاص
داده است.
کمتر کس��ی پیدا می ش��ود که از طعم مطبوع قهوه،
ای��ن خوراکی جادویی لذت نبرد ام��ا به طور حتم افراد
معدودی هس��تند ک��ه از وجود س��ازمانی جهانی برای
این خوراکی دلچس��ب باخبر باشند .ش��اید برای شما
ه��م مثل من جالب باش��د که بدانید در س��ال 1963
س��ازمانی در لندن با حمایت سازمان ملل متحد ،با نام
س��ازمان بین المللی قهوه (International Coffee
)Organizationتاسیس شد.
سازمانی جهانی با طعم قهوه
این س��ازمان با پیوند دادن کش��ورهای صادرکننده
و واردکنن��ده قه��وه ،به انها کمک می کند با اس��تفاده
از کمک ه��ای بین الملل��ی این س��ازمان بر مش��کالتی
ک��ه در صنعت و تج��ارت قهوه وج��ود دارد فائق ایند.
موافقتنام��ه ای نیز با عن��وان موافقتنامه جهانی قهوه از
سوی همین س��ازمان نوشته ش��د که هدف از امضای
ان تعیین سهمیه کشورهای صادرکنند ه قهوه و تثبیت
و باال نگاه داش��تن نرخ جهانی قهوه اس��ت که در اصل
با تخصیص س��همیه صادراتی مش��خص ب��ه هریک از
کش��ورهای صادرکنن��د ه قه��وه به این مقصود دس��ت
می یابد .هدف این س��ازمان ،قدرتمند س��اختن بخش
جهان��ی قه��وه و ترویج و گس��ترش ان در بازار جهانی
و نی��ز بهبود اوض��اع تمامی اعضای این بخش اس��ت.
س��ازمان جهانی قهوه همچنین به دنبال کاهش فقر در
کش��ورهای در حال توسعه است97 .درصد از تولیدات
قهوه در جهان توس��ط کش��ورهای عضو این س��ازمان
صورت می پذیرد و 80درصد از کشورهای مصرف کننده
قهوه نیز عضو ان هس��تند .ح��دود 50درصد از اقتصاد
کش��ورهای تولیدکنن��ده قه��وه در جهان را کش��ت و
تجارت قهوه تش��کیل می دهد و در نتیجه تجارت قهوه
حائز اهمیت بسیار اس��ت زیرا درامد ۱۲۵میلیون نفر
در سراسر جهان از همین راه تامین می شود.
غول عظیم تجارت قهوه
زمانی که صحب��ت از میزان حجم تج��ارت قهوه در
دنیا به میان می اید ،شاید برای بسیاری از ما قابل باور
نباشد که این محصول با احتساب 15/4میلیارد تومان
صادرات در سا ل های 2010و ،2009زمانی که 93/4
میلیون کیس��ه قهوه جابه جا می ش��د ،بیشترین مقدار
تجارت را در بین کاالهای کشاورزی به خود اختصاص
داده بود .طبق امار س��ازمان جهانی قهوه ،سرمایه اعطا
ش��ده به ای��ن خوراکی در س��ال 2011نزدیک به 24
میلیارد دالر بوده است .به عبارتی دیگر بنابر امار بانک
جهان��ی ،این رقم برابر با تولید ناخالص داخلی کش��ور
نفت خیز عمان است.
کش��ورهای عضو در س��ازمان جهانی قهوه که تعداد
انها به 70کش��ور می رس��د ،ب��ا تولی��د 104میلیون
کیس��ه قهوه در س��ال ،چیزی حدود 97درصد از تولید
قه��وه دنیا را تامی��ن می کنند .در س��ال 2010به طور
متوسط در 52کش��ور تولیدکننده قهوه ،بدون در نظر
گرفتن افرادی که مرتبط با تجارت و س��رو ان هستند،
26میلیون نفر در کاشت و فراوری قهوه مشغول به کار
بوده ان��د .بنابراین می توان به جرات گفت که قهوه یکی
از تجارت های بزرگ دنیا با س��ازوکار و پیچیدگی های
مربوط به خود اس��ت و وقایع مهم دنیا بدون شک روی
تجارت ان تاثیر خواهد گذاش��ت .به گزارش س��ازمان
بین المللی قهوه ،میزان مصرف جهانی قهوه سال 2011
میالدی با 1/3درصد رش��د به بیش از 8/3میلیون تن
و به بیان دیگر ،به بیش از ۱۳۹میلیون بس��ته رسیده
اس��ت .براس��اس این گ��زارش افزایش تقاضا از س��وی
برزی��ل ،ویتنام ،مکزیک ،هن��د و ونزوئال تاثیر زیادی بر
افزایش مصرف جهانی قهوه داشته است .بر این اساس
تجارت بین الملل
مصرف جهانی قهوه در سال ۲۰۱۰میالدی نیز به بیش
از 137/2میلیون بس��ته رسیده بود .در این گزارش هر
بسته معادل ۶۰کیلوگرم محاسبه شده است.
این گزارش می افزاید ،بیش��ترین س��هم رشد مصرف
جهانی قهوه مربوط به کش��ورهای ب��زرگ صادرکننده
ای��ن محص��ول بوده اس��ت .س��هم کش��ورهای بزرگ
صادرکنن��ده قهوه در مصرف ان از ۲۵درصد در س��ال
۲۰۰۰میالدی به بیش از 30/5درصد در سال ۲۰۱۱
میالدی رسیده است .میزان مصرف قهوه در کشورهای
ب��زرگ صادرکننده نیز از ۴۱میلیون بس��ته در س��ال
۲۰۱۰میالدی به بیش از 42/4میلیون بس��ته در سال
2011رسیده اس��ت .این میزان در سال های ۲۰۰۹و
۲۰۰۸می�لادی نی��ز به ترتی��ب 39/8و 37/9میلیون
بسته براورد و اعالم شده است.
بزرگ ترین واردکنندگان قهوه
کشورهای بزرگ واردکننده قهوه شامل امریکا ،المان،
ژاپن ،فرانسه ،ایتالیا ،انگلیس و اسپانیا نیز سال 2011
بیش از 96/6میلیون بس��ته قهوه مصرف کرده اند .این
رق��م در س��ال ۲۰۱۰میالدی به 96/1میلیون بس��ته
رسید .مصرف کنندگان این نوشیدنی گرم در سال های
۲۰۰۹و ۲۰۰۸می�لادی بی��ش از 92/7و ۹۵میلیون
بسته قهوه نوشیده اند.
بر این اس��اس میزان مصرف قهوه در کش��ورهای در
حال توسعه و نوظهور مثل روسیه ،کره جنوبی ،استرالیا،
اوکراین و الجزایر که در س��ال های ۲۰۰۹و ۲۰۰۸به
ترتیب به 23/1و 25/5میلیون بس��ته رسیده بود ،در
س��ال ۲۰۱۱میالدی به بیش از 25/8میلیون بس��ته
افزایش یافته است .این رقم در سال ۲۰۱۰میالدی نیز
به بیش از 25/2میلیون بسته رسیده است.
حجم تولید جهانی قهوه
س��ازمان بین المللی قهوه ،می��زان تولید جهانی قهوه
سال 2011را بیش از 134/3میلیون بسته اعالم کرده
اس��ت .کاهش تولید قه��وه در برزی��ل در این مدت با
افزایش تولید در ویتنام ،پرو و هندوراس جبران ش��ده
اس��ت .رون��د رو به افزایش مص��رف و تقاضا به افزایش
تولی��د این محص��ول خوراکی منجر ش��ده اس��ت .در
همین ح��ال افزایش قیمت در ای��ن محصول خوراکی
نی��ز از دیگ��ر اتفاقاتی بوده که منجر ب��ه رونق تجارت
قهوه شده و پول خوبی به جیب کشورهای تولیدکننده
قهوه روانه کرده اس��ت .از س��وی دیگر بازار جهانی در
س��ال 2013با افزایش قیمت قهوه جهانی روبه رو شد.
دلیل این امر ،ش��یوع بیماری به نام بیماری زنگ برگ
قه��وه در مزارع قهوه منطقه حاره بود که موجب ش��د
کش��ورهای تولیدکننده پیش بینی میزان برداشت قهوه
را بس��یار پایین اعالم کنند .همین موضوع باعث شد تا
قیمت این محصول پر طرفدار در س��ال گذشته باالتر از
سال های اخیر باشد.
قه��وه همچنی��ن به عنوان ی��ک کاال در ب��ازار بورس
نیوی��ورک( )New York Board of Tradeخرید
و فروش می شود .ش��اخص قیمت قهوه در بازار بورس
نیویورک تعریف می شود .بزرگ ترین مکان انتقال قهوه،
بندرگاه هامبورگ(المان) می باش��د .این حجم انبوه از
مب��ادالت تجاری ،ب��ه خوبی نش��ان دهنده بزرگی این
تجارت لذیذ است .در ادامه یکی از موفق ترین برندهای
جهانی قهوه را بررسی می کنیم.
استارباکس پیشرو در تجارت قهوه
برنده��ای مختلفی برای تولی��د این کاالی خوراکی
وج��ود دارند .ش��رکت اس��تارباکس یک برند بس��یار
ب��زرگ و مط��رح در حوزه تولید ان��واع قهوه و فروش
نوش��یدنی های گ��رم ب��ه مصرف کنن��دگان اس��ت و
هم اکنون در زمره شناخته ش��ده ترین و قدرتمندترین
برنده��ای تولی��د و عرض��ه قهوه در جهان به ش��مار
می رود .در شرایطی که شمار زیادی از تحلیلگران در
مورد اشباع نس��بی بازار مصرف امریکا خبر می دهند
ش��رکت اس��تارباکس اعالم کرده اس��ت در نظر دارد
تعداد فروشگاه هایش در ایاالت متحده امریکا را به مرز
20هزار فروشگاه برساند و شمار فروشگاه های جهان
را ب��ه 40هزار فروش��گاه ارتقا دهد .این سیاس��ت به
معن��ای اعتم��اد زی��اد این برن��د به کارک��رد خود و
این��ده اش در بازار مصرف اس��ت ،در حالی که قیمت
نگاه روز
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
نجف اصغری
کارشناس بازار قهوه ایران
10کشور مصرف کننده برتر قهوه در سال 2008
رتبه
کشور
میزان مصرف
1
فنالند
kg 12.0
2
نروژ
kg 9.9
3
ایسلند
kg 9.0
4
دانمارک
kg 8.7
5
هلند
kg 8.4
6
سوئد
kg 8.2
7
سوئیس
kg 7.9
8
بلژیک
kg 6.8
9
کانادا
kg 6.5
10
بوسنی و هرزگوین
kg 6.2
جدول میزان صادرات جهانی قهوه براساس ارزش و حجم
US Cents/lb FOB
سال
میلیارد دالر
74
1999/2000
8.7
89.4
49
2000/2001
5.8
90.4
43
2001/2002
4.9
86.7
47
2002/2003
5.5
88.2
55
2003/2004
6.4
88.8
76
2004/2005
8.9
89.0
87
2005/2006
10.1
87.9
96
2006/2007
12.5
98,4
118
2007/2008
15.0
96.1
105
2008/2009
13.5
97.4
125
2009/2010
15.4
93.4
محصوالتش در مقایسه با رقبای دیگر باالتر است.
این اعتماد را می توان در گزارش مالی اعالم ش��ده
از س��وی این ش��رکت دریافت .براساس گزارش سال
2013این ش��رکت ،ارزش سهام استارباکس با 7/61
درص��د افزایش به بالغ بر 73/36دالر امریکا رس��ید.
ای��ن ش��رکت در گزارش مال��ی خود اع�لام کرد ،در
فصل منتهی به 30ژوئن س��ال 3/7 ،2013میلیارد
دالر درامد کس��ب کرده است که 1/60میلیارد دالر
ان را هزینه ه��ای جاری ش��رکت تش��کیل می دهد و
2/14میلیارد دالر ان را س��ود ناخالص این شرکت به
خود اختصاص داده است.
در فصل اول سال 2013میالدی این برند مطرح
فعال در حوزه قهوه خانه و تولید قهوه 2/03میلیارد
دالر س��ود ناخالص به دس��ت اورده بود و درامدش
از ف��روش انواع محصوالت غذای��ی و خدمات برابر با
3/56میلیارد دالر بود .شرکت استارباکس با داشتن
بیش از 11هزار فروشگاه در سراسر امریکا و بیش از
5700فروشگاه در دیگر نقاط دنیا ،درامد خود را از
محل فروشگاه های خرده فروشی خود در سراسر دنیا
میلیون کیسه
و همچنین از محل فعالیت تخصصی خود در عرصه
بازار قهوه دنیا کس��ب می کند .در 2س��ال گذش��ته
این برند با س��رعت زیادی توسعه پیدا کرده است و
3500فروشگاه به مجموع فروشگاه های این برند در
امریکا اضافه شد.
مس��یر رشد اس��تارباکس در بازار قهوه دنیا هر روز
هموارتر می ش��ود .این برن��د کار خ��ود را در بازاری
کوچ��ک در ده��ه 80می�لادی زمان��ی ک��ه ش��مار
مصرف کنن��دگان قه��وه در امریکا چن��دان زیاد نبود
و ش��روع چنین تجارتی منطق��ی نمی امد ،اغاز کرد.
وج��ه تمایز انها این بود که روس��ای ای��ن برند برای
تغیی��ر عادات مصرفی س��اکنان امریکا روی کار امده
بودن��د و در نظ��ر داش��تند تغیی��ری ب��زرگ در این
عرصه ایجاد کنند .به م��رور که تقاضا برای قهوه ها و
اشامیدنی های استارباکس در بازار بیشتر شد و سلیقه
مصرف��ی مردم جه��ان تغییر ک��رد ،برندهای دیگری
ه��م وارد بازار ش��دند ک��ه رقیب اصلی اس��تارباکس
بودن��د اما هی��چ گاه نتوانس��تند جایگاه ای��ن برند را
به دست اورند.
تغییر سیاست هند در مبادالت تجاری
صادرکنندگان به جای دالر و یورو ،روپیه بگیرند
دول��ت هند اع�لام کرده صادرکنن��دگان هندی که پ��ول کاالهای
صادرات��ی خود به ایران را به جای دالر و یورو به روپیه دریافت کنند،
مش��مول مزایای تجاری خواهند ش��د .به گزارش تسنیم ،دولت هند
اع�لام کرد صادرکنندگان هندی که پ��ول کاالهای صادراتی خود به
ایران را به جای دالر و یورو به روپیه دریافت کنند ،مش��مول مزایای
تجاری خواهند شد .مدیرکل سازمان تجارت خارجی هند در این باره
گفت« :بر اس��اس سیاست تجارت ازاد دولت هند صادرکنندگان کاال
به ایران که پول کاالها را به روپیه دریافت می کنند از مزایای صادراتی
برخوردار می گردند ».صادرکنندگان هندی به طور عمد با اس��تفاده
25
نظرگاه
تجارتی که ایران
از ان سهمی ندارد
از ارزهایی نظیر دالر و یورو که به راحتی قابل تبدیل به ارزهای دیگر
هس��تند ،تجارت می کنند .دولت هند مشوق های صادراتی مختلفی
را برای تشویق صادرکنندگان به استفاده از سازوکار پرداخت به روپیه
در نظر گرفته اس��ت .به دنبال وضع تحریم های غرب علیه ایران ،این
کش��ور پول کاالهای هندی را به روپی��ه پرداخت می کند .دولت هند
در م��اه اوریل به منظ��ور افزایش مبادالت تج��اری دوجانبه با ایران،
ص��دور کاالهایی نظیر مواد غذای��ی و دارو به مقصد ایران را از قوانین
مرب��وط به مالیات ب��ر ارزش افزوده معاف کرد.ع�لاوه بر مواد غذایی،
هند مقادیر معتنابهی دارو ،ماشین االت ،تجهیزات حمل و نقل ،مواد
ش��یمیایی ،نخ و پارچه و فوالد به ایران صادر می کند .حجم مبادالت
تجاری دو کش��ور در س��ال 2013-14به 15.25میلیارد دالر رسید.
از فوریه ،2013یعنی زمانی که دولت امریکا کانال های پرداخت پول
به ایران را مس��دود کرده ،هن��د 45درصد پول نفت ایران را از طریق
بانک یو سی او به روپیه پرداخت می کند.به دلیل تحریم های امریکا و
دیگر کشورهای غربی ،هند تالش دارد وابستگی خود به نفت ایران را
کاهش دهد .این کش��ور در سال 21.20 ،2009-10میلیون تن نفت
خام از ایران وارد کرد که این رقم در سال 2010-11به 18.50و در
سال 2011-12به 18.11میلیون تن رسید.
قهوه دومین تجارت بزرگ پس از نفت در دنیاست.
ای��ن محصول ب��ه دلیل داش��تن طرفداران بس��یار
در سراس��ر دنیا از تجارت پرس��ودی به��ره می برد.
71کشور تولیدکننده محصول قهوه در دنیا هستند
ک��ه اکثر انها از نظر اقتصادی فقیرند .برزیل یکی از
همان کش��ورهایی است که در چند سال گذشته از
لح��اظ تولید دانه خام قهوه تج��ارت خوبی را ایجاد
کرده و باوجود داشتن سهم بیش از 50درصد تولید
قهوه ،ام��ا در بحث ف��راوری ان حرفی برای گفتن
ندارد .بخش عمده فراوری این محصول در امریکا و
اروپا انجام می شود که شرکت هایی مثل استارباکس
در امری��کا و ایل��ی و کاس��تار در ایتالیا و تیچیبو در
المان در بحث فراوری و بس��ته بندی بس��یار موفق
عمل کرده اند .همین امر باعث شده است که در حال
حاضر بس��یاری از مردم قهوه را با نام این کش��ورها
بشناسند .بیشتر افراد نمی دانند که کشورهایی چون
ترکیه ،فرانس��ه و ایتالیا که در بح��ث تجارت قهوه
فراوری شده بسیار موفق و خوش نام هستند ،به طور
کلی زراعت قهوه ندارند .در اکثر این کش��ورها ،قهوه
پس از کشت به شکل دانه خام قهوه به صورت فله ای
به کش��ورهای دارای دانش فراوری صادر می شود و
در انجا فرایند فراوری اعمال و به سراسر دنیا صادر
می شود.
یکی از انواع قهوه های فراوری ش��ده ،قهوه فوری
است که براساس بیالن منتشرشده از سوی سازمان
جهانی قهوه ،س��هم این محصول در تجارت جهانی
در سال گذش��ته بیش از 3میلیارد دالر بوده است.
این رقم بس��یار عظیمی است که ایران هیچ سهمی
از ان ندارد .در ایران با وجود ظرفیتی که برای تولید
قهوه وجود دارد ،توجهی صورت نمی پذیرد .به عقیده
بس��یاری از تحلیلگران بازار ،ایران می تواند در زمینه
ف��راوری و تجارت قهوه ب��ه منطقه خاورمیانه خوب
عمل کند چراکه هیچ یک از کش��ورهای عربی وارد
این حوزه تجاری نشده اند و زمینه برای این فعالیت
کامال بکر و اماده است .برای این که ایران هم بتواند
از حجم این تجارت سودی داشته باشد ،باید دانش و
مدیریت صحیح وارد این صنعت شود و حمایت های
دولت��ی ص��ورت پذیرد .تا ب��ه امروز چند ش��رکت،
تج��ارت در زمینه قهوه در ای��ران را اغاز کرده اند اما
به دلیل عدم مدیریت و دانش فنی نتوانسته اند موفق
ش��وند .دلیل عمده این ضعف این اس��ت که اگرچه
از س��ال 84فعالیت هایی کوچک انجام گرفته است
اما تا ب��ه امروز مجموعه ای ب��رای حمایت و نظارت
بر این تجارت پرس��ود در ایران نبوده است .البته در
س��ال جاری نشست هایی از سر گرفته شده است که
نوید ان تاس��یس انجمنی با ن��ام انجمن قهوه ایران
خواهد بود.
یکی از مهم ترین رخدادهای جهانی در عرصه صنعت
قهوه ،برپایی نمایشگاه هایی بسیار خاص و متفاوت برای
قهوه است که از شهرت باالیی برخوردار است و ساالنه
افراد بس��یاری از سراس��ر دنیا در ان شرکت می کنند.
اکثر کش��ورهای مش��هور در بحث قهوه ب��رای برگزار
کردن بهترین نمایشگاه در جهان با یکدیگر به رقابت
می پردازن��د .در این بین ،ایتالی��ا باالترین امار برپایی
نمایشگاه را دارد .بعد از ان انگلستان است که هرساله
فستیوال لندن را برگزار می کند .عالوه بر این کشورها،
هرس��اله چندین فس��تیوال متنوع و جذاب از س��وی
انجمن قهوه اروپا در ایتالیا برپا می ش��ود .در کنار این
نمایشگاه ها ،مس��ابقاتی نیز ترتیب داده شده است که
در ان ،بزرگ ترین قهوه سازان دنیا در زمینه هنر درست
کردن قهوه با یکدیگر به رقابت می پردازند .بیش��ترین
سهم صادرات قهوه فراوری شده جهان را امریکا ،ایتالیا
و المان به خود اختصاص داده اند ولی س��ردمدار تمام
این کش��ورها در بحث تولید و ص��ادرات قهوه فوری،
شرکت نستله با 86کارخانه در دنیاست .مقر اصلی این
شرکت در سوئیس است .شاید جالب باشد که بدانید،
امار سود سال گذشته ان بیش از کل درامد نفت ایران
بوده است .بیشترین سرانه مصرف قهوه هم متعلق به
کشور سوئد و پس از ان امریکاست .در اسیا هم ،ژاپن
و کره جنوبی خیز بزرگی برداشته اند تا بتوانند سهمی
در این تجارت داشته باشند .این موفقیت تا جایی پیش
رفته است که در سال جاری ،در مسابقات هنر درست
کردن قهوه در ایتالیا یک ژاپنی نفر نخست شد.
گپ و گفت
باز هم به ایران می اییم
26
چهارشنبه 22مردادماه 15 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
کیفیت صنعت نمایشگاهی ایران با جهان را مقایسه می کند
تسهیالت رفاهی ،کلید توسعه
«ما دوباره به ای��ران خواهیم امد .نه تنها در
این نمایشگاه بلکه در حال برنامه ریزی هستیم
تا در نمایشگاه های صنعتی دیگر نیز مشارکت
کنیم ».این را یک��ی از غرفه داران چین که در
نمایشگاه ساختمان تهران غرفه دارد می گوید.
غرف��ه داری ک��ه دعوت م��ا را ب��رای صحبت
می پذیرد ،ش��رکتی از کشور پهناور چین است
ک��ه با وجود ش��لوغ ب��ودن غرفه ب��ه گرمی از
استقبال می کند.
س�طح نمایش�گاه صنع�ت س�اختمان
را چط�ور ارزیاب�ی می کنی�د؟ ای�ا ب�ه
استاندارد های مد نظر شما نزدیک است؟
م��ن فک��ر می کن��م برگ��زاری چنی��ن
نمایش��گاه هایی به صورت مستقیم تاثیر خوبی
ب��ر جذب توریس��ت دارد .به هر حال ش��رایط
برگزاری این نمایشگاه را مثبت ارزیابی می کنم
و اگر بخواهم از 10نمره به چنین فس��تیوالی
نمره بدهم ،عدد هشت را خواهم داد.
ش�ما چ�ه محصول�ی ب�رای ارائ�ه ب�ه
مشتریان در این نمایشگاه دارید؟
م��ا به صورت حرفه ای در کار تولید پانل های
الومینیوم��ی هس��تیم .این محص��والت برای
طراحی خارجی س��اختمان ها مورد اس��تفاده
ق��رار می گیرند و حالت دکوراتی��و دارند .البته
در کنار این به اس��تحکام ساختمان نیز کمک
می کنند .از همه مهم تر نقش عایق را هم برای
س��اختمان دارند و از هدر رفت انرژی در زمان
سرما و گرما جلوگیری می کنند.
شما ش�ناختی از بازار این محصول در
ایران دارید؟
خیر .دوره اولی اس��ت که شرکت می کنیم و
بنابراین ش��ناخت خاصی نداریم .البته می دانم
که ایرانیان به تازگ��ی به اهمیت حفظ انرژی و
صرفه جویی در این زمینه پی برده اند و بنابراین
امیدوار هس��تم ش��رکت ما جای خودش را در
ایران باز کند.
حتم�ا ب�رای س�نجش کیفی�ت رقبای
ایرانی خود به غرفه های دیگر سر زده اید
فکر می کنید محصول شما به لحاظ کیفیت
چقدر با محصوالت ایرانی تفاوت دارد؟
بل��ه .گش��ت و گ��ذار کوتاهی در نمایش��گاه
داشتم و کیفیت محصوالت کشور شما را مورد
بررسی قرار دادم فکر می کنم محصول ما بدون
رقیب باش��د .به لحاظ کیفی پانل های شرکت
ما ش��رایط بهتری دارن��د .در واقع متریالی که
م��ا تولی��د می کنیم تاکن��ون در ای��ران تولید
نمی ش��ود و این به معنای عقب ماندگی صنعت
ایران نیست بلکه پانل های الومینیومی که ارائه
کردیم به طورکلی در انحصار شرکت ماست.
ایا س�ال بع�د هم در نمایش�گاه ایران
حضور پیدا می کنید؟
بل��ه .از ای��ن ب��ه بعد ب��رای مقاص��د تجاری
خود نه تنها در این نمایش��گاه شرکت خواهیم
کرد بلک��ه در حال برنامه ریزی هس��تیم تا در
نمایشگاه های صنعتی دیگر نیز مشارکت کنیم.
خبر
برگزاری نمایشگاه
سرمایه گذاری چین در قم
نمایش��گاه س��رمایه گذاری ،تولید ،کشاورزی
و گردش��گری استان «گنس��و» چین در محل
دائمی نمایش��گاه های اس��تان قم برگزار ش��د.
این نمایش��گاه با حضور محمد صادق صالحی
منش ،اس��تاندار قم ،اویانگ جیان مشاور عالی
استاندار گنسوی چین ،یانگ ژیو دبیرکل اتاق
بازرگانی گنس��وی چین و جمعی از مسئوالن،
صنعتگران و فعاالن اقتصادی اس��تان های قم و
گنس��و (چین) ،برای مدت 2روز در استان قم
برگزار شد.
در ای��ن نمایش��گاه 92ش��رکت چین��ی به
هم��راه ح��دود 200نفر از اس��تان گنس��و در
زمینه های س��رمایه گذاری ،تولید ،کش��اورزی،
عمران ،صنعت و گردش��گری ش��رکت کردند.
تن��وع کاره��ای ارائه ش��ده در این نمایش��گاه
بس��یار گسترده بود و وس��عت کاری استان قم
در زمینه های��ی همچون کش��اورزی ،عمرانی و
گردشگری را در برگرفت و برای سرمایه گذاران
چینی به نمایش گذاشت .این نمایشگاه در روز
یکشنبه 19مرداد افتتاح شد و به مدت 2روز
توانمندی ها و فرصت های سرمایه گذاری استان
را در معرض دید سرمایه گذاران قرار داد.
گروه تجارت :شاید یکی از پولسازترین صنایع و مشاغل دنیا برگزاری یک نمایشگاه چند روزه باشد!
نمایشگاهی که در مدت زمانی مشخص ،نمایندگانی را برای ارائه و معرفی بهترین محصوالت شان در کنار هم
جمع کرده و مردم را برای بازدید و تماشای این محصوالت دعوت می کند .این اتفاق هر ماه و هر هفته و هر
روز در کشورهای مختلف جهان رخ می دهد .ایاالت متحده امریکا ،فرانسه ،استرالیا و چین به ترتیب ردیف اول
تا چهارم و ایتالیا ،اسپانیا ،ژاپن و امارات نیز ردیف 5تا 8رتبه برگزاری نمایشگاه را به نام خود ثبت کرده اند
ردیف ۱۷به ترکیه و ردیف ۲۴به ایران اختصاص یافت و عراق نیز رتبه ۳۱را در این رده بندی به نام خود
ثبت کرده است.
در سال ۲۰۱2بیش از 9۰۰۰نمایشگاه بین المللی در استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد .نظر شما
۹۸مرکز کشور و ۲۱۰۱شهر صنعتی در سراسر جهان چیست؟
برگزار ش��د که گ��ردش مالی ان مع��ادل ۳۰۰میلیارد
نمی دانم چقدر می ت��وان به امارها اعتماد کرد .اما تا
دالر اعالم ش��ده است .طبق امارها سهم ایران از درامد انجا که می دانم در کش��ور ما ضریب درامد نمایشگاه ها
مجموع نمایش��گاه ها ،س��االنه ۲۵۰میلیون دالر یعنی در مقایسه با دیگر صنایع وضعیت بسیار
معادل تنها یک هزارم کل جهان اس��ت .البته مقایس��ه مطل��وب ت��ری دارد .در اقتص��اد واژه ای
کمی و کیفی نمایش��گاه های ایران با کشورهای توسعه داریم به نام ضریب تکاثری که به معنای
یافته نش��ان می دهد که هنوز راه زیادی تا رس��یدن به تاثیر یک فعالیت اقتصادی بر چند فعالیت
س��طح مطلوب کسب درامد نمایش��گاهی داریم .برای اقتصادی دیگر اس��ت .وقتی یک فعالیت
مثال براس��اس امارهای رس��می وزارت ارش��اد گردش اقتص��ادی در ی��ک زمینه ایج��اد درامد
مالی 26نمایش��گاه کتاب تهران ک��ه یکی از مهم ترین می کن��د ای��ن درامد بر س��طوح مختلف
نمایشگاه های ایران است در سال 92تنها حدود 170اقتص��ادی تاثیر می گ��ذارد مثال در حوزه
میلیارد تومان بوده اس��ت .در ای��ن زمینه و با توجه به مس��کن ی��ک فعالیت اقتص��ادی با 300
جای��گاه نه چندان مناس��ب ایران در میان کش��ورهای حوزه دیگ��ر مثل صنعت س��یمان ،اجر،
صاحب نام که در س��ال های اخیر درامد قابل توجهی از گ��چ ،و ...در ارتب��اط اس��ت .در م��ورد
راه برگزاری نمایشگاه و جلب توجه مشتریان به بازارهای نمایش��گاه ها هم همین طور اس��ت .یک نمایشگاه هم
خود کس��ب کردند به س��راغ محمد علمی کارشناس اشتغال زایی مس��تقیم و هم اشتغال زایی غیر مستقیم
مس��ائل اقتصاد بین الملل رفتیم تا ضمن برش��مردن ه��م در کوتاه مدت و هم در بلند م��دت دارد .در ایران
مهم ترین نق��اط ضعف ما در این حوزه ،راهکارهای رفع هم شرایط دقیقا همینطور است با این تفاوت که میزان
چالش های پیش روی صنعت نمایش��گاهی ما را مطرح اش��تغال زایی در ایران از متوسط جهانی پایین تر بوده و
کند.
ضریب اش��تغال زایی جهانی تقریبا 20برابر ما اس��ت.
ایران در سال چندین نمایشگاه با موضوعات مث�لا در هنگ کن��گ چیزی حدود 150ه��زار نفر در
متفاوت و در حوزه های مختلف برگزار می کند .به صنعت نمایشگاهی به صورت مستقیم فعال هستند.
نظر ش�ما برگزاری این نمایشگاه ها به لحاظ کمی منظ�ور از کوت�اه م�دت ی�ا بلندم�دت بودن
و کیفی چق�در به اس�تانداردهای جهانی نزدیک اشتغال زایی دقیقا چیست؟
هستند؟
ببینید مثال در هر نمایشگاه یکی از اصول اصلی برای
من در مورد وضعیت نمایشگاه های مختلف دنیا چند درامدزایی تبلیغات است .این فعالیت تبلیغاتی به زمان
س��ال تحقیق و پژوهش کردم و چند دوره هم س��ابقه نی��از دارد تا تاثیر خود را بگذاردو اینطور نیس��ت که به
فعالیت در دل فس��تیوال های مختلف را داش��ته ام .این ص��ورت لحظه ای و در مدت زمان محدود تاثیر بگذارد.
تجربیات باعث ش��د در نهایت کتابی هم در این زمینه از طرف دیگر یک نمایشگاه مهمترین ابزار ممکن برای
چاپ کنم .امروز در دنیا س��الیانه 32هزار نمایش��گاه با بازاریابی است .ممکن است یک غرفه دار 10روز برای
عناوین متعدد برگزار می ش��ود .البته این امار توس��ط بازاریابی محصوالت و صنایع خودش در یک نمایش��گاه
اتحادیه جهانی صنعت نمایش��گاهی جمع اوری شده و وقت صرف کن��د ،کاتالوگ توزیع کند ،محصول معرفی
مربوط به نمایشگاه هایی است که مساحت انها از 5هزار کن��د ولی نتیجه ان را 6م��اه بعد ببیند .یعنی احتمال
متر مربع بیشتر باشد و مواردی که از این متراژ کوچکتر دارد مش��تری 6ماه بعد به ان محصول نیاز پیدا کند و
باش��ند را در امار گیری لحاظ نک��رده اند .این 32هزار با توجه به تبلیغاتی که شده به ارائه کننده ان محصول
نمایشگاه به طور متوسط 104میلیون متر مربع فضا را مراجعه کند.
در بر می گیرد که امار شگفت انگیزی است.
چه عواملی باید رعایت ش�ود ت�ا ایران هم به
ب�ه این ام�ار چق�در می ت�وان اعتم�اد کرد؟ استاندارد های بین المللی برسد .یعنی هم از لحاظ
104میلیون متر مربع متراژ بسیار عجیبی است!
تعداد نمایشگاه ها ،هم از لحاظ اشتغال زایی و هم
بله .در نگاه اول اینطور است .این امار به تعداد دفعاتی از زاویه سود اوری.
که یک نمایش��گاه در یک فضای مش��خص برگزار شده
مهم ترین نکته باال بودن هزینه های نمایشگاهی است.
توج��ه دارد .ممکن اس��ت ی��ک کش��ور در یک فضای شما مثال هزینه برق را برای برپایی یک نمایشگاه در هر
خاص سالیانه 100نمایشگاه برگزار کند .بنابراین برای شهری در نظر بگیرید! این هزینه برق با نمایشگاه داران
ام��ار گیری از تعداد نمایش��گاه های این کش��ور در ان بر مبنای هزینه های جنبی حس��اب می کنند در حالی
فضای مشخص ،تعداد دفعات برپایی ،ضرب در مساحت که نمایش��گاه خودش در دنیا یک صنعت اس��ت و باید
انجا می شود.
برای برق رسانی به غرفه داران تخفیف در نظر بگیرند.
برخی از مس�ئوالن و کارشناسان سهم ایران منظور شما حمایت دولتی است؟
از س�وداوری ای�ن صنع�ت را ی�ک هزارم س�هم
دقیقا! هزینه های این چنینی برای برگزار کنندگان باید
جهان�ی براورد می کنن�د و معتقدند ای�ن رقم با به حداقل برسد .از طرف دیگر این افراد به تجهیزات نیاز
دریچه
چین برای نمایشگاه اکسپو شانگهای 6خط مترو ایجاد کردتا مردم با
خیال راحت تردد کنند .در یک کالم می توان گفت این امر کل شانگهای
را دگرگون کرد اما در ایران حتی هزینه باالی برق هم عاملی است که برای
شرکت های نمایشگاهی ایجاد مشکل می کند
دارند .شرکت های نمایشگاهی باید زیرساخت های خود
را از کشورهای دیگر وارد کنند .امروز همان محصوالتی
را که قبال با دالر 1100تومان وارد می کردند باید با دالر
3000تومانی خریداری کنند .این هزینه ها تاثیر منفی
دارد .یا مثال سفر به خارج از کشور برای بازاریابی حدود
3براب��ر برای صاحبان صنایع هزینه دربر دارد .بنابراین
باید از این بخش حمایت بشود.
ش��ما دوبی را در نظر بگیرید .در این چند سال خیلی
رشد خوبی در صنعت نمایشگاهی داشته یا مثال کشور
ترکیه فضای نمایشگاهی خودش را به خوبی گسترش
داده اس��ت .این فضا با امکانات خوب و جذابی که دارد
باعث جذب مش��تری می ش��ود .اگر چه در نمایش��گاه
بی��ن المللی تهران ش��رایط خوبی ب��رای برگزاری یک
نمایش��گاه حرفه ای فراهم شده اما ش��رایط دسترسی
مردم به این نمایشگاه تا حدودی با مشکل مواجه است.
مث�لا هنوز مترو ندارد همی��ن نبود مترو و اتالف زمان
مردم برای رس��یدن به محل برگزاری نمایشگاه خودش
عاملی است که از میزان مخاطبان می کاهد.
در این زمینه اگر با دس��ت اندرکاران و ش��رکت های
نمایشگاهی هم صحبت کنید متوجه خواهید شد چقدر
ایجاد یک شرایط مطلوب برای مشتری و افرادی که به
نمایشگاه قدم می گذارند در پربار شدن فضای ان تاثیر
دارد .یکی دیگر از مش��کالت شیوه اطالع رسانی است.
بس��یاری از شرکت ها وصاحبان سرمایه که برای حضور
در یک نمایشگاه اعالم امادگی می کنند نیاز دارند تا در
همه زمینه ها تغذیه اطالعاتی بشوند .در مورد تاریخچه
برگزاری یک نمایشگاه ،در مورد شرایط مختلف ان شهر
و کشور ،تعداد غرفه داران و نکاتی از این قبیل.
اگر به سایت نمایشگاه مالزی سر بزنید متوجه منظور
م��ن خواهید ش��د .در س��ایت اصلی مال��زی اطالعات
نمایشگاهی و سنوات گذشته قابل مشاهده است .یعنی
یک نفر قبل از شرکت در نمایشگاه مالزی تنها با مراجعه
به س��ایت اینترنتی ان س��وابق مورد نیاز خودش را به
دست می اورد .این کمک می کند که بازار و فضای ان را
به خوبی بشناسد و در نهایت محصولی را که متناسب با
ان فضا می داند به همراه خودش بیاورد.
یا از اکس��پوی بزرگ چین که در سال 2010حدود
73میلیون بازدید کننده داش��ته ه��ر امار و اطالعاتی
ک��ه بخواهید با مراجعه به س��ایت ان می توانید به همه
چیز دسترس��ی پیدا کنید .این که چن��د نفر همکاری
داشته اند ،هر بخش چقدر هزینه داشته ،چه کشورهایی
حضور داشتند و غیره .شاید جالب باشد که بدانید چین
تنها برای نمایش��گاه اکسپو شانگهای 6خط مترو ایجاد
کردت��ا مردم ب��ا خیال راحت تردد کنن��د .در یک کالم
می توان گفت این امرکل شانگهای را دگرگون کرد.
اگر نکته ای باقی مانده است بفرمایید.
بحث برپایی یک نمایش��گاه ،مشکالت ان ،شرایط ان
و هرچیز دیگری که به این موضوع مربوط می ش��ود به
قدری گسترده است که شاید چندین ساعت زمان برای
مطرح کردن ان نیاز باشد .مثال روش های جذب بازدید
کننده یا روش های بازاریابی در یک نمایشگاه مباحث با
اهمیتی است که باید حتما در مورد انها صحبت شود.
بازاریابی در هر کشوری با توجه به شرایط بازار رقابتی
حاکم بر ان متفاوت است .مثال در امریکا برای دسترسی
ب��ه هر مصرف کننده باید 500دالر هزینه کرد چرا که
انتخاب ه��ای زی��ادی برای هر محصول م��ورد نیاز یک
مشتری وجود دارد و به راحتی می تواند از میان انها هر
کدام را که مطلوب تر دید انتخاب کند .هزینه تبلیغات
جهانی در سال های قبل حدود 12میلیارد بود اما االن
به حدود 20میلیارد رسیده است .ما هم اگر بخواهیم به
نتایج مطلوب برسیم باید فکری برای تبلیغات و بازاریابی
و دیگر موضوعاتی که گفتم بکنیم.
گشتی در نمایشگاه های پرطرفدار جهان
از هاربین چین تا فرانکفورت امریکا
گروه تجارت :در س��ال هزاران نمایشگاه مختلف در سراسر جهان
برگزار می ش��ود .بسیاری از این نمایشگاه ها جنبه تجاری و صنعتی دارند
و بنابرای��ن افراد خاصی به عن��وان مخاطب چنین برنامه هایی ش��ناخته
می ش��وند .اما هستند جشنواره ها و نمایش��گاه هایی که با جنبه تفریح و
س��رگرمی و شگفتی برگزار شده و حس��ابی مورد توجه عموم مردم قرار
می گیرند .به طوری که خیلی زود ش��هرت انها از مرزهای ش��هر و کشور
برگزار کننده فراتر رفته و جنبه جهانی پیدا می کنند.
در ادام��ه نگاهی خواهیم داش��ت به 5نمایش��گاه جذاب جهان که هم
پولساز هستند و هم با مزه!
نمایش��گاه هاربین از ابتدای سال نوی میالدی تا اخر ژانویه ادامه دارد
و حدود 7هزار کارگر هنرمند در س��اخت این مجموعه یخی مش��ارکت
دارند .ضمن اینکه در حدود 180هزار مترمربع یخ و 150هزار مترمربع
برف فش��رده به عنوان مصالح این س��اختمان های زیر صفر در یک فضای
6،458،400فوت مربعی استفاده می شود .اکثر بازدیدکنندگان ،سرمای
هوای بیشتر را در شب تحمل می کنند و ترجیح می دهند در شب از این
مجموعه دیدن کنند زیرا نورهای رنگارنگ درون و بیرون این مجسمه ها
و بناه��ای یخی ،زیبایی انها را چندین برابر می کند .هوای ش��هر هاربن
بیشتر اوقات سردتر از منفی 20درجه سانتیگراد است.
در اس��تان هیلون��گ جیان��گ در
شمال ش��رقی چین ش��هری است به نام
هاربین .زمس��تان که می رسد ،این شهر
هرچه کم داش��ته باشد از یخ و برف کم
ندارد! مسئوالن این شهر از این همه یخ
و ب��رف نهایت اس��تفاده را می کنند و به
تعبیری «از اب ک��ره می گیرند»! انها با
اس��تفاده از همین یخ و برف ها هر ساله
جش��نواره ای برگ��زار می کنند که با جذب میلیون ها توریس��ت داخلی و
خارجی ،منبع درامد شهر می شود.
ش��روع برگزاری این مراس��م به سال
1995در امریکا برمی گردد که در زمان
برگزاری ان کنسول های Playstaion
و Vitrual Boyمعرف��ی ش��دندE3 .
فرص��ت ایده ال��ی ب��رای کمپانی ه��ا و
س��ازندگان مختلف ،از جه��ت رونمایی
اخری��ن فناوری ه��ای خود به حس��اب
می اید .زمان برگزاری E3معموال اواسط
خ��رداد ی��ا اوایل تیر اس��ت و در تاالر و
س��الن Memorial Sportsشهر لس انجلس برگزار می شود .معموال
نمایشگاه یخ و برف در هاربین چین
نمایشگاه بازی های رایانه ای E3
کمپانی های س��اخت بازی رایان��ه ای تمام تالش خود را ب��رای رونمایی
محصوالت خود در این نمایش��گاه صرف می کنند و معموال چند روز بعد
از برگزاری این برنامه بازار رایانه جهان پر می ش��ود از بازی های مهیج و
پرهزینه ای که برای رقابت با هم سر و دست می شکنند.
نمایشگاه خودروی فرانکفورت
نمایش��گاه بین الملل��ی خ��ودرو در
فرانکفورت که به صورت 2س��االنه برگزار
می شود ،پراهمیت ترین نمایشگاه در نوع
خود به ش��مار می رود و در این نمایشگاه
از ۱۵ت��ا ۲۵س��پتامبر ،بیش از 1000
ش��رکت فع��ال در عرصه خودروس��ازی
و محص��والت خ��ودرو از ۳۲کش��ور
جهان دس��تاوردهای خ��ود را به نمایش
می گذارند .در نمایش��گاه فرانکفورت هر
شرکت اتومبیل س��ازی بین 100تا ۲۰۰مدل جدید از خودروهای خود
را عرضه می کنند و در روز س��وم کمیته «بررسی خودروهای موجود در
نمایشگاه» ،اقدام به معرفی 10مدل برتر نمایشگاه می کند .امارها نشان
داده ک��ه با توجه ب��ه رکود بازار خودرو در س��ال های اخیر برگزاری این
نمایش��گاه تاثیر بس��یار زیادی در جلوگیری از ورشکستگی شرکت های
خودروسازی داشته است و همین موضوع اهمیت ان را نشان می دهد.
اقتصاد
economy@smtnews.ir
سیاست های بسته سیاستی خروج غیرتورمی از رکود را
در سیاست های اقتصاد کالن ،بهبود فضای کسب وکار،
تامین منابع مالی و تحرک پیشران از طریق فعالیت های
تولیدی عنوان کرد .طیب نیا درخصوص سیاس��ت های
پول��ی گفت :انضب��اط پولی جهت گی��ری اصلی در این
زمینه است ،ضمن انکه تالش می شود پیش بینی پذیری
متغیرهای اقتصاد کالن با هدف رش��د پایه پولی انجام
شود.
پیش فروش ۱۰۰میلیون دالر فراورده نفتی
س��رمایه در گردش بنگاه ها از مجموع اعتبارات بانک ها
باید به 60درصد برس��د که اگر این اتفاق بیفتد مشکل
تولید حل خواهد شد.
وی همچنی��ن با تاکید بر اقتصاد غیرنفتی اظهار کرد:
بازار داخلی ،بازار وسیعی است ،اما برای تولیدکنندگان
بازار کوچکی است و یکی از برنامه های ما تولیدکنندگان
باید توسعه صادرات غیرنفتی باشد.
مشکالت اقتصادی تقصیرتحریم ها نیست
عل��ی طیب نیا ،وزیر امور اقتص��اد و دارایی هم در این
همایش با اعالم اینکه دولت ثبات س��ازی اقتصادی را از
طریق مهار ت��ورم ،ثبات نرخ ارز و ایج��اد ارامش برای
خروج از رکود در دس��تور کار دارد ،به موضوع تحریم ها
اش��اره کرد و گفت :تحریم های تجاری باعث شد دولت
بر ارز صادراتی دسترسی نداشته باشد و درامدها کاهش
یابد ،به همین دلیل اجرای طرح های عمرانی نیز تقلیل
یاف��ت .وی با بی��ان اینک��ه در این راس��تا ارزش افزوده
بخش های تولیدی نیز با کاهش مواجه ش��د و التهابات
در ب��ازار ارز و کاال باعث ش��د س��رمایه گذاری داخلی و
خارجی در کش��ور کاهش یابد ،تصریح کرد :نرخ رسمی
ارز هم که به رغم وج��ود تورم ثابت بود ،یکباره افزایش
یافت و فشار بر بنگاه های اقتصادی افزایش پیدا کرد.
وی ب��ا تاکی��د ب��ر اینک��ه در همی��ن زم��ان کاهش
س��رمایه گذاری بخش خصوصی نیز رخ داد و اواخر دهه
80اقتص��اد دولتی نیز نقش و انرژی خود را بانک محور
کرد ،تصریح کرد :اگر س��اختار اقتصاد ایران مقاوم بود،
این تکانه ها نمی توانس��ت ضربه ای به اقتصاد کشور وارد
کند ،بنابراین ریشه مشکل در ساختار اقتصاد ایران است
و به تحریم ها ارتباطی ندارد .به گفته وزیر امور اقتصاد و
دارایی تحریم ها ضعف ساختاری اقتصاد کشور را نمایان
ک��رد ،بنابراین اقتصاد کش��ور نیاز به مهندس��ی مجدد
ساختار بعد از تحریم دارد.
وی ساختار اقتصادی نامتوازن و تک محصولی وابسته
به نفت و سیاس��ت های دولت طی س��ال های اخیر در
راس��تای افزایش قیمت نفت و تزریق درامدهای نفتی
در قال��ب بودج��ه دولت و در نهایت وابس��تگی دولت و
تولی��د را از جمله عوامل موثر در علل بروز رکود تورمی
در ایران ذکر کرد.
او اظهار کرد :این امر نیز افزایش وابس��تگی به خارج
و اس��یب پذیری نظام اقتصادی نس��بت ب��ه تکانه های
خارجی ،تش��دید تورم ،کاهش ثبات نس��بی ارز ،قدرت
رقابت محصوالت و همچنین کاهش و منفی شدن سود
بنگاه ها و وابستگی بنگاه های اقتصادی به تامین مالی به
سیستم بانکی را به دنبال داشت.
طیب نیا تصریح کرد :در چنین شرایطی در اواخر سال
90تحریم های اقتصادی باعث ش��د تا صادرات نفت به
1میلیون بشکه در روز کاهش یابد و درامدهای ارزی نیز
کاهش قابل مالحظه ای داشته باشد.
وزیر اقتصاد با اش��اره به کاهش تولید ناخالص داخلی
گف��ت :از این اتفاق می ت��وان 2نتیجه گرفت که یکی
از انها کاهش س��وداوری بنگاه های اقتصادی و دیگری
کاهش درامد قابل تصرف خانوارها بود.
طیب نی��ا درب��اره 4مانع برای خ��روج از رکود گفت:
تحریم های نفت��ی و محدودیت ه��ای مبادالتی مالی و
تجاری با خ��ارج باعث کاهش در تقاضای موثر ناش��ی
از کاه��ش درام��د خانوار ،تنگنای مال��ی و اعتباری که
مش��کل تامین مالی را برای بنگاه های اقتصادی تشدید
کرد و در نهایت کاهش سرمایه گذاری بخش خصوصی
و طرح های عمرانی دولت شد.
بیژن نامدار زنگنه ،وزیر نفت نیز با حضور در همایش
تبیین سیاست های اقتصادی دولت برای خروج از رکود
با تاکید بر اینکه سیاس��ت های مقابله با رکود اقتصادی
ل 93و 94است ،گفت :اقتصاد ایران
دولت مربوط به سا
به دلیل بحران ایجاد ش��ده ب��رای صنعت نفت وارد این
رکود اقتصادی شد ،بحرانی که از طریق کاهش صادرات
نفت و مشکل در دریافت درامدهای نفتی حاصل شد.
وی ادامه داد :بر همین اس��اس باید در شرایط فعلی
و در کوتاه مدت صادرات نفت خام کشور را افزایش داد
ت��ا به این صورت درامدهای نفت��ی افزایش یابد و تراز
مبادالت خارجی مثبت ش��ود؛ به این ترتیب در چنین
ش��رایطی کاال و خدمات افزایش می یاب��د و مواد اولیه
مورد نیاز کارخانه ها تامین خواهد ش��د .زنگنه با اعالم
اینک��ه برای خروج اقتصاد از رک��ود 2اقدام دیگر یعنی
افزایش تولید گاز و بهینه س��ازی مص��رف انرژی را باید
انج��ام داد ،گفت :تمرکز اقدامات وزارت نفت در افزایش
تولید نفت خام و افزایش تولید گاز خواهد بود ،به طوری
که بتوان در مصرف فراورده های نفتی صرفه جویی کرد.
وی با اش��اره به این که در سال 92به دلیل کمبود گاز
معادل 18میلیارد دالر س��وخت مای��ع در نیروگاه های
کش��ور مصرف ش��د ،تاکید کرد :اولویت نخست وزارت
نفت افزایش تولید گاز اس��ت که براین اس��اس شاهد
افزایش تولید میعانات گازی نیز خواهیم بود .وزیر نفت
با یاداوری اینکه اقدامات مورد نظر الزاماتی مانند تامین
منابع دارد ،توضیح داد :برای تامین هزینه این اقدامات
راه ه��ای مختلفی در نظر گرفته ش��ده اس��ت که یکی
از انها اس��تفاده از معامالت سلف اس��ت؛ بر این اساس
ش��هریور ماه امسال یک بس��ته 100میلیون دالری از
ای��ن معامالت در قالب پیش ف��روش فراورده های نفتی
در ب��ورس انرژی عرضه می ش��ود تا از طریق این درامد
بتوانیم توسعه فازهای پارس جنوبی را سرعت ببخشیم.
پیشنهادات مسکنی اخوندی به بانک مرکزی
عب��اس اخوندی وزیر راه و شهرس��ازی ه��م از دیگر
سخنرانان این همایش با اشاره به جزئیات پیشنهاد این
وزارتخانه به بانک مرکزی گفت :وزارت راه و شهرسازی
پیش��نهادی برای تامین مالی بخش مس��کن و افزایش
بدهی 60هزار میلیارد تومانی دولت
وزی��ر ام��ور اقتص��ادی و دارایی در حاش��یه همایش تبیین
سیاس��ت های اقتصادی دول��ت برای خ��روج از رکود در جمع
خبرنگاران با اش��اره به اینکه در حال حاضر ارقام قابل توجهی
ارز در اختیار خانوارها است ،گفت :در سال های اخیر و به واسطه
التهاب های به وجود امده خانوارها این ارزها را خریداری کرده اند.
وظیفه صندوق س��رمایه گذاری ارزی این است که این منابع را
جمع اوری کرده و با استفاده از انها در پروژه های صادراتی اصل
و س��ود ان را به مردم پرداخت کند .علی طیب نیا با اش��اره به
بدهی بیش از 60هزار میلیارد تومانی دولت به بانک ها گفت :این موضوع در کنار مطالبات بخش خصوصی باعث
شده است که مشکالتی برای تامین نشدن منابع از طریق بانک ها ایجاد شود .وی با بیان این که اولویت ما پرداخت
بدهی های دولت به بانک هاست ،گفت :احکام الزم در این زمینه پیش بینی شده چرا که با توجه به بدهی دولت،
بانک ه��ا نیز به بانک مرکزی بدهکارند و به واس��طه این بدهی جریمه 35درص��دی پرداخت می کنند .وزیر امور
اقتصاد و دارایی افزود :س��عی ما بر این اس��ت که دولت بدهی خود را به بانک ها بدهد و بانک ها نیز بتوانند بدهی
خود را به بانک مرکزی پرداخت کنند که این موضوع اثار مثبتی روی فعالیت بانک ها خواهد داش��ت .طیب نیا با
تاکید بر این که بس��ته خروج از رکود برای دس��تیابی به رشد اقتصادی نیس��ت ،تصریح کرد :ما در حال حاضر در
وضعیت رکود هس��تیم و در 2س��ال گذشته 10درصد کاهش تولید داش��تیم و شاهد کاهش 20درصدی درامد
مردم بوده ایم و علت این کاهش درامد نیز شرایط تحریمی است که سبب بیشتر شدن سرعت رشد قیمت نسبی
کاالهای وارداتی نس��بت به کاالهای صادراتی اس��ت .وی خاطرنشان کرد :بنابراین این برنامه تنظیم شده تا تولید
ما را به همان مقدار 2س��ال قبل برس��اند و رشد اقتصادی برنامه ما برای بلند مدت و پس از خروج از رکود است.
طیب نیا افزود :همچنین صندوق های پروژه در بازار سرمایه پیش بینی شده که منابع بنگاه ها از طریق این صندوق ها
تامین شود.
وی با اش��اره به موض��وع تحریم ها گف��ت :همانگونه
که رییس جمهور اش��اره کرد فرض را ب��ر ادامه تحریم
می گذاری��م و باید در چنین ش��رایطی مس��ائل را حل
و فص��ل کنی��م .او با تاکید بر رف��ع تنگنای مالی گفت:
برای خروج از رکود باید بر ارتقای بهره وری و تخصیص
کارامد منابع اهمیت قائل ش��د .او تاکید کرد که دولت
ثبات سازی اقتصادی را از طریق مهار تورم ،ثبات نرخ ارز
و ایجاد ارامش برای خروج از رکود در دستور کار دارد.
طیب نیا اظهار کرد :نش��انه های خروج سریع از رکود
در سال های 93و 94اشکار می شود هرچند این اقدام
باید دس��تاوردهای ملموس داش��ته باشد .وی مجموعه
قدرت خرید متقاضیان مس��کن به بان��ک مرکزی ارائه
داده است که کلیات ان تصویب شده و جزئیات ان نیز
در شورای پول و اعتبار باید مورد بررسی و تصویب قرار
گیرد .وزیر راه و شهرسازی افزود :در این پیشنهاد مطرح
شده است که تامین مالی در بخش خرید مسکن بسته
به ش��هرهای مختلف کوچک ،بزرگ و متوسط و بسته
به نرخ حدود 40تا 50درصد ارزش واحد مس��کونی از
طریق بانک ها و پس انداز توسط متقاضیان ،تامین مالی
شود.
وی اف��زود :همچنین مبلغ اقس��اط اج��اره به طوری
تنظیم شود که 40درصد درامد قشر متوسط را بیشتر
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
به خود اختصاص نده��د تا بتوانند قدرت بازپرداخت را
داشته باشند که عمده تامین مالی از طریق صندوق های
پس انداز و مسکن صورت بگیرد.
اخوندی ،یکی از مش��کالت ایجاد ش��ده در سال های
گذش��ته را تخصیص دستوری منابع اعالم کرد و گفت:
در سال های گذش��ته به بخش هایی تسهیالت پرداخته
ش��ده که قدرت بازپرداخت را ندارند ،این درحالی است
که براس��اس پیشنهاد وزارت راه تخصیص بهینه مجدد
منابع صورت خواهد گرفت.
وی ب��ا اعالم این که در حوزه مس��کن چند سیاس��ت
عمده دنبال می ش��ود که یکی از انها توان ساخت 80تا
100میلیون متر مکعب مسکن در سال است ،ادامه داد:
براساس براوردهای صورت گرفته از میان بخش مسکن
کشور ،بد مسکنی وجود دارد ،یعنی بیش از یک میلیون
خانوار در یک اتاق زندگی می کنند و این شرایط نگران
27
سرمایه گذاری های جدید فرصت ایجاد کنیم.
وی ضمن بیان اینکه معموال در کش��ورهای پیشرفته
وظیفه تامین مالی و تقسیم پول بین نظام بانکی و بازار
سرمایه انجام می شود ،تصریح کرد :ما هم باید به سمتی
برویم که بازار سرمایه برای تامین مالی بنگاه های بزرگ
وارد عمل شده و نظام بانکی مسئولیت اصلی خود را در
ارتباط با بنگاه های کوچک انجام دهد .س��یف در بخش
دیگری از س��خنرانی خود با اش��اره به اینکه متناس��ب
ب��ا پیش بینی که از تورم داریم باید سیاس��ت پولی هم
تعیین ش��ود ،اظهار کرد :امیدواری��م هفته اینده خبر
خوبی درباره سیاست های تورمی دولت اعالم کنیم .وی
افزود گزارش��ی را به شورای پول و اعتبار خواهیم برد تا
متناس��ب با اتفاقاتی که در سیاست های اقتصادی خود
را نشان می دهد انعطافی در نرخ های سود ایجاد کنیم.
جشن رویش نو در اقتصاد کشور
تسهیالت تکلیفی نداریم
ولی اهلل سیف رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت پرداخت بدهی بابک زنجانی ،اظهار کرد :هیچ
خبری در این خصوص ندارم .وی با بیان اینکه عامل اصلی این پرونده وزارت نفت است ،گفت :بابک زنجانی اصال بدهی به
بانک مرکزی ندارد .رئیس کل بانک مرکزی در ادامه ضمن تاکید بر اینکه بیشترین توجه در بسته سیاستی خروج از رکود
به تولید شده است ،تصریح کرد :در این بسته تاکید شده تا مشکالت بانک ها برداشته شود تا بتوانند کمک بیشتری را به
این بخش کنند .سیف همچنین درباره بدهی دولت به بانک ها این طور توضیح داد که در این بسته تالش شده تا کارها و
انتظارها از نظام بانکی که در گذشته بوده و کاهش توان نظام بانکی را به دنبال داشت ،برداشته شود و نظام بانکی در اختیار
و حمایت از تولید قرار گیرد .وی با بیان اینکه در اینده دیگر تسهیالت تکلیفی نخواهیم داشت ،گفت :بدهی شرکت های
دولتی به نظام بانکی تقریبا معادل رقم مطالبات غیرجاری حدود 80هزار میلیارد تومان است .رییس کل بانک مرکزی از
اغاز مقدمات اجرای یکسان سازی نرخ ارز خبر داد و گفت :گزارشات اقتصادی و کارشناسی بانک مرکزی در مورد نرخ سود
بانکی تهیه شده و به زودی برای بررسی به شورای پول و اعتبار می رود.
کننده است ،در عین حال حاشیه نشینی نیز وجود دارد.
اخوندی با اشاره به بسته خروج غیرتورمی از رکود دولت
گفت :در این بس��ته س��ه بخش حمل و نقل ،مسکن و
پیمانکاری به حوزه وزارت راه و شهرس��ازی برمی گردد
و تمام فعالیت های این 3بخش توسط بخش خصوصی
انجام می ش��ود ،بنابرای��ن نحوه تعام��ل دولت با بخش
خصوصی در این حوزه اهمیت می یابد.
پرداخت ۲۵۰هزار میلیارد تومان تس�هیالت به
تولید
ولی اهلل س��یف ،رییس کل بان��ک مرکزی هم در این
همایش از پرداخت ۲۵۰هزار میلیارد تومان تسهیالت
ب��ه تولی��د در س��ال جاری ،درخصوص سیاس��ت های
اقتصادی دولت برای خروج از رکود خبر داد.
ریی��س کل بانک مرکزی با تاکید ب��ر اینکه اقدامات
انجام شده طی یک سال گذشته گفت :اقدامات مذکور
این مقدمه را ایجاد کرده تا به س��متی حرکت کنیم که
از رکود تورمی خارج ش��ویم ،تصریح کرد :التهابات بازار
ارز و طال کاسته شده و هم اکنون می توانیم با اعتماد به
نفس این مطالب را بیان کنیم.
رییس کل بانک مرکزی ب��ا بیان اینکه در حمایت از
تولید نس��بت به تامین مالی فعالیت های اقتصادی باید
نظام بانکی به صورت جدی وارد عمل ش��ود ،ادامه داد:
متناس��ب با ت��ورم حجم نقدینگی را می توانیم داش��ته
باشیم که متناسب با ان رشد سپرده ها محاسبه می شود.
وی به برنامه بانک مرک��زی برای پرداخت 240هزار
میلی��ارد تومان تس��هیالت به واحده��ای تولیدی طی
سال جاری اشاره و تصریح کرد 130 :هزار میلیارد تومان
از این منابع می تواند در قالب تسهیالت جدید اختصاص
یابد .س��یف در همین ارتباط ب��ه برنامه بانک مرکزی و
دولت ب��رای فروش ام�لاک م��ازاد و دارایی های ثابت
بانک ها اشاره کرد و افزود :باید بانک ها با یک زمان بندی
منظم منابع جدید را به نظام بانکی برای تامین اعتباری
پروژه ه��ا برگردانن��د .رییس کل بانک مرک��زی با بیان
اینکه باید نسبت کفایت سرمایه از 4درصد به 8درصد
افزایش پیدا کند ،گفت :در این بس��ته پیش بینی شده
تا بانک ها حداقل به نس��بت 8درصد برسند .وی دیگر
سیاست مورد توجه دولت برای خروج از رکود و مدیریت
نظ��ام بانکی را موضوع مطالبات معوق دانس��ت و ادامه
داد :نخستین اقدام نظام بانکی و بانک مرکزی این است
که پرونده های مطالبات معوق علت یابی ش��وند ،ش��اید
مواردی با فساد ش��کل گرفته باشد ولی بخش عمده با
نوسانات اقتصادی شکل گرفته است.
س��یف اولویت بندی مناب��ع مح��دود در اختیار نظام
بانک��ی را ضرورتی اجتناب ناپذیر خوان��د و گفت :نظام
بانکی دارای منابع محدود است و برای اینکه این منابع
بیشترین کارایی را در بهره وری تولید در نظام اقتصادی
داش��ته باش��د ،باید اولویت مصارف به درستی تعیین و
هزینه شود.
رییس کل بانک مرکزی ب��ا بیان اینکه نباید اولویتی
برای پروژه جدید در سال 93داشته باشیم ،گفت :باید
ابتدا س��رمایه گذاری های قبلی انجام شود تا این امر اثار
خ��ود را در اقتصاد نش��ان دهند و در س��ال اینده برای
محمد نهاوندیان رییس دفتر رییس جمهوری هم در
بزرگ ترین همایش اقتصادی کش��ور ب��ا بیان این که
نگاه دولت نگاه توسعه مردم محور است ،گفت :همایش
تبیین سیاس��ت ه��ای اقتصادی دولت ب��رای خروج از
رکود جشنی برای اغاز یک فصل جدید و رویش نو در
اقتصاد کشور اس��ت .سرپرست نهاد ریاست جمهوری،
این همایش را نمادی از این نگاه مردم محور دانست و
گفت :اگر به اقتصاد مقاومتی می اندیشیم مستلزم قیام
مردم برای حرکت روبه جلو است .وی همچنین اظهار
کرد :در طراحی سیاس��ت های خروج اقتصاد از رکود و
اغ��از فصل رونق تالش بر این بوده اس��ت که از نظرات
عالمان و عامالن اقتصاد استفاده شود ،امروز جمع شده
ایم که این سیاس��ت ها را تبیین کنیم و کار اغاز شود
اما بهره گیری از نقطه نظرات نخبگان ،تازه اغاز ش��ده
اس��ت .این مجموعه باید مرتبا تکمیل ش��ود و به جلو
برود .رییس دفتر رییس جمهوری تصریح کرد :در این
با هم بودن عزم این اس��ت که با هم تدبیر کنیم با هم
امی��د را بیافرینی��م و با هم از اعتدال پاس��داری کنیم،
اینجا نمایندگان فعاالن اقتصادی در کنار اندیشه ورزان
اقتصادی کمک کنند تا با هم این فصل نو را اغاز کنیم.
صنعت و معدن نیازمند اقدامات اورژانسی
غالمرضا ش��افعی رییس اتاق بازرگان��ی ایران هم در
همایش تبیی��ن سیاس��ت های اقتص��ادی دولت برای
خروج از رکود گفت :در مورد سیاست مالیاتی پیشنهاد
بخش خصوصی به دولت این اس��ت که در شرایط رکود
اقتص��ادی نه تنه��ا نباید مالیات ه��ا را افزایش داد بلکه
بای��د به کاهش ان اقدام کرد .همچنین دولت باید تمام
تالش خود را معطوف به نظام مالیاتی ،وصول ان و تهیه
اطالعات جامع در این زمینه کند چراکه در حال حاضر
مالیات نقطه ای مغفول از درامدهای کالن دولت است.
وی اف��زود :متاس��فانه ب��ار مالیات��ی ب��ر دوش تولید
کم درامد اس��ت که بای��د در بس��ته غیرتورمی دولت
گلوگاه های مالیاتی به صورت پررنگ دیده شود.
ریی��س اتاق بازرگانی ایران با اش��اره به اینکه در این
بسته باید مشوق های مالیاتی را برای واحدهای تولیدی
که اش��تغال زیادی ایجاد می کنن��د در نظر گرفت تا بر
رونق اقتصاد تاثیرگذار باشد ،گفت :خواسته جدی بخش
خصوصی از دولت این اس��ت که تمام ش��رکت های زیر
پوش��ش بنیادها و نهادها مالی��ات حقه خود را پرداخت
کنن��د؛ ای��ن عین عدالت اس��ت که نگاهی یکس��ان به
فعالیت های اقتصادی وجود داشته باشد.
ش��افعی ریش��ه رکود اقتصادی ایران را ناش��ی از ارز
دانست و افزود :خرج از رکود اقتصادی مستلزم تحریک
ارز از طریق بهبود فضای کس��ب وکار و س��اختار تولید
است.
وی با بیان اینکه متاسفانه در بسته خروج غیرتورمی
دول��ت از رکود توجهی به حمای��ت از صنایع کوچک و
متوسط نشده اس��ت ،گفت :بانک ها بیشتر تمایل دارند
تا تس��هیالت را در اختیار بنگاه های ب��زرگ قرار دهند
در همی��ن زمین��ه دولت بای��د اقدام مناس��بی را برای
حمایت صنایع کوچک و متوس��ط به کارگیرد .شافعی
اص�لاح نظام بانکی را یکی از وظایف مهم دولت و بانک
مرکزی دانس��ت و اعالم کرد :با افزایش سرمایه بانک ها
در صورت اصالح نش��دن نظام بانکی مشکالت گذشته
تکرار شده و نمی توانیم به اهداف پیش بینی خود دست
پی��دا کنیم .وی ب��ا بیان اینکه بخ��ش صنعت و معدن
کشور نیز نیازمند اقدامات اورژانسی است ،تصریح کرد:
اما اقدامات اورژانسی نباید ما را از برنامه ریزی های جامع
در بخش صنعت و معدن غافل کند اما این نکته را باید
متذکر ش��وم نمی توان برای بخش صنعت نس��خه کلی
پیچید بلکه باید با اولویت بندی برنامه های متعدد برای
تقویت این بخش پیش بینی شود.
گفت وگو
بازار سرمایه؛
محور تامین مالی بنگاه ها
کیمی�ا بامدادی�ان -گ�روه
اقتصاد :بسته سیاستی خروج از
رکود که با تاکید بر بهبود محیط
کسب وکار برای بخش خصوصی
تهیه و گزارش مقدماتی ان تحت
عنوان «چرایی بروز رکود تورمی
و جهت گیری برون رفت از ان» منتش��ر ش��ده است،
حاوی مصوبات پیشنهادی دولت است .در این میان به
نقش بازار س��رمایه هم اشاراتی شده است که در مورد
ان با محمدعل��ی احمدزاده اصل ،مدیرعامل هلدینگ
صنعتی امید و یکی از کارشناسان ارشد بازار سرمایه به
گفت وگو نشستیم که در پی می اید:
ب�ورس اوراق بهادار به چه میزان می تواند در
برنامه ریزی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود
نقش داشته باشد؟
در سیاست خروج غیرتورمی از رکود که دولت ارائه
کرده اس��ت ،نقش بورس بس��یار کمرنگ دیده شده و
به نوعی می توانیم بگوییم اصال دیده نش��ده است .در
مختصات و متغیرهایی که در این بس��ته به ان اشاره
شده ،از نقش بورس و کارکردهای ان هیچ استفاده ای
نشده است .در صورتی که بورس می تواند به عنوان یک
نماگر واقعی از اقتصاد کشور به شمار بیاید .هرچند در
کش��ور ما به خاطر مداخله هایی که در ب��ورس اوراق
بهادار می شود ،اطالعات به صورت کامال شفاف نیست
ولی ما انتظار داش��تیم دولت در این بسته سیاستی به
کارکردهای بورس نگاهی داشته باشد.
ای�ا در بخ�ش تامی�ن مال�ی در این بس�ته،
سیاست های مناسبی در نظر گرفته شده است؟
در سیاس��ت خ��روج غیر تورمی از رک��ود ،به بخش
تامین مالی اشاره های کلی شده و سیاست های اجرایی
ان ابالغ نشده اس��ت .در این بسته باید سیاست هایی
اعمال می ش��د تا اقتصاد کش��ور را از سمت بانک پایه
به بورس محور حرکت می داد .به این صورت که نحوه
تامین مالی را برای ش��رکت ها از طریق بورس تقویت
کنند .اکنون شرکت ها برای تامین سرمایه در گردش
و اجرای طرح ها و پروژه هایش��ان از بانک ها استقراض
می کنند ،در حالی که بازار س��رمایه ب��دون ایجاد تورم
در جامعه و با اس��تفاده از س��رمایه های راکد می تواند
این کار را به نحو مطلوبی انجام دهد که روش بس��یار
مطمئن تری است .در این خصوص در این بسته تنها به
یک خط اکتفا ش��ده و سیاست های ان اصال مشخص
نشده است.
در بس��ته خروج غیرتورمی از رکود ،اصال اشاره ای به
کاهش مداخله گری دولت در اقتصاد ،کاهش مالکیت
دول��ت در اقتصاد و کاه��ش مدیریت دولت در اقتصاد
اشاره ای نشده است.
ب�رای تداوم سیاس�ت خ�روج غیرتورمی از
رکود و نقش بیشتر بورس اوراق بهادار ،دولت چه
راهکارهایی را باید ارائه کند؟
دول��ت برای تداوم سیاس��ت خ��روج غیرتورمی از
رکود در سال های اتی باید بخش های غیردولتی مانند
بخش های خصوصی و تعاونی را گس��ترش دهد و انها
را به صورت جدی دنبال کند .از سوی دیگر به اقدامات
کلی در راستای اصل 44قانون اساسی مانند واگذاری
شرکت ها به نهادهای غیردولتی نیز باید اشاره می شد
که این موضوع هم در این بسته مغفول مانده است.
بورس اوراق بهادار چگونه می تواند سهم خود
را در تامین مالی افزایش دهد؟
باید فرهنگ سازی و سیاست گذاری مناسب در این
راستا انجام ش��ود .با توجه به اینکه 80درصد اقتصاد
ما دولتی است ،دولتی ها می توانند در این زمینه نقش
تعیین کننده ای داشته باشند .به این صورت که اقتصاد
را با اتخاذ سیاس��ت ها و تصمیمات قابل اجرا به سمت
اقتصاد بازار پایه س��وق دهند ت��ا تامین مالی از طریق
بورس اوراق بهادار انجام شود.
بای��د تامین مالی از بازار س��رمایه صورت بگیرد زیرا
فراینده��ا در ای��ن بازار از نظر اطالعات کامال ش��فاف
است و از سوی دیگر دارای تضامین بسیار قابل قبولی
نیز اس��ت .همچنین اوراقی که در بازار س��رمایه برای
تامین مالی در نظر گرفته می ش��ود ،قابلیت معامله در
بازار ثانویه را هم دارد .حجم گس��ترده و س��رعت باال
از دیگر مباحثی اس��ت که می تواند تامین مالی از بازار
سرمایه را توجیه پذیر کند .باید برنامه ها و رویکردهای
این بازار به صورت کامل مشخص شود و از ان به عنوان
یک استراتژی کلی برای اجرای سیاست های اقتصادی
استفاده شود.
بورس اوراق به�ادار چگونه می تواند مردم را
ترغیب به سرمایه گذاری در این بازار کند؟
ب��ورس اوراق بهادار با ایجاد ش��فافیت بیش��تر در
اطالعات ،نظارت الزم بر عملکرد کلیه ارکان بورس،
پرهی��ز از هرگونه سیاس��ی کاری ،ایجاد زمینه های
حض��ور افراد حرفه ای ،کارام��د و متخصص در راس
نهاده��ای مال��ی و ارکان ب��ازار س��رمایه ،تکلیف بر
انج��ام تعه��دات کلیه نهادهای مالی و ش��رکت های
پذیرفته ش��ده در بورس ،عدم مداخله در روند بازار
و جلوگیری از تصنعی ش��دن بازار سرمایه ،می تواند
مردم را ترغیب کند تا س��رمایه های خود را به سوی
ب��ورس روانه کنند .از س��وی دیگر اگر ش��رکت ها و
نهاده��ای مالی پذیرفته ش��ده در بورس به تعهدات
خود پایبند نباش��ند ،برخوردهای قانونی مناسب را
نیز انجام دهد.
28
اقتصاد
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
economy@smtnews.ir
به دنبال مقاومت نفتی ها رقم خورد
شکستعرضهطالیسیاهدربورسانرژی
س�مانه گالب ـ گروه اقتصاد :نخس��تین
تجرب��ه عرضه نف��ت در بورس به تاس��یس
بورس نفت در کی��ش برمی گردد .در بهمن
م��اه 1386با به میان امدن اس��م بورس نفت کیش به
عنوان یک بازار جدید برای ثبت معامالت ،شفاف س��ازی
تج��ارت فراورده های نفتی ،پی��ش خرید و پیش فروش
فراورده های نفتی ،نفت خام ،گاز طبیعی و فراورده های
صنعت پتروش��یمی ،زمزمه فعالیت بورس��ی متفاوت در
بازار نفت و فراورده های نفتی مطرح شد .با این حال این
ایده در واقعیت نتوانس��ت تجربه موفقی را پش��ت س��ر
ب��ورس
ای��ن
و
بگ��ذارد
به دالیلی که مش��خص هم نشد ،خیلی زود به کار خود
پایان داد .با روی کار امدن دولت یازدهم ،بار دیگر بحث
عرض��ه نفت در ب��ورس مطرح ش��د و در نهایت هفدهم
فروردین ماه امس��ال طلسم عرضه نفت در بورس انرژی
شکسته ش��د و این طالی س��یاه برای معامله به بورس
امد .در ان زمان مسئوالن وزارت نفت نیز از عرضه نفت
در بورس اس��تقبال کردند .در همین راستا ،بیژن نامدار
زنگنه وزیر نفت ،عرضه نفت در بورس را از سیاست های
و
دانس��ت
مقاومت��ی
اقتص��اد
بر ایجاد تنوع در نحوه فروش نفت و دخالت دادن بخش
خصوصی تاکید کرد .در نخس��تین گام نیز شرکت ملی
نفت ایران 2290بش��که نفت خام را به قیمت هر بشکه
306هزار تومان در بورس انرژی عرضه کرد که با حجم
تقاضای 3هزار و 66بش��که ای روبه رو شد و در نهایت 2
خریدار توانستند در این معامله از سایرین پیشی بگیرند
و خری��د خود را از بازار انجام دهند .اگرچه روزهای اول
خری��د و ف��روش ای��ن کاال ب��ا موفقیت روب��ه رو بود اما
به تدریج از حجم معامالت ان کاسته شد و در نهایت در
تاریخ 29اردیبهشت ماه اعالم شد ،عرضه نفت در بورس
به ط��ور موق��ت متوقف می ش��ود .مس��ئوالن دلیل این
موضوع را تعمیر و بازس��ازی پاالیش نف��ت تبریز اعالم
کردن��د .در ان زمان ش��رکت پاالیش نف��ت تبریز تنها
پاالیش��گاهی بود که توانایی تحویل نفت خام را در قالب
معامالت بورس انرژی داشت.
تقاضا نیست
اگرچه این مشکل رفع شد اما تنها کمتر از 3ماه بعد و
در 17مرداد ماه باز هم خبرهایی مبنی بر تعطیلی عرضه
نفت در بورس انرژی زمزمه شد .این بار اما مشکل ،شکل
دیگری به خود گرفته بود؛ نفت در بورس تقاضا نداشت.
به ط��ور کلی طی مدت فعالیت ب��ورس انرژی خریداران
داخل��ی نفت که تقاضای خود را به این بورس می اورند،
پاالیشگاه های کوچک بودند اما این پاالیشگاه ها نیز پس
از مدت��ی دیگر خرید از ب��ورس را اقتصادی نمی دیدند.
مش��کل اصلی نیز در این میان قیمت گ��ذاری ناعادالنه
ش��رکت نف��ت عنوان می ش��د .این موضوعی اس��ت که
مدیرعام��ل ب��ورس انرژی نی��ز بر ان صح��ه می گذارد.
س��یدعلی حس��ینی در گفت وگو با
در تشریح
این موض��وع عنوان کرد :رکود فعل��ی معامالت نفت در
بورس انرژی ارتباطی با مشکالت فنی ندارد ،بحث اصلی
بر س��ر نحوه تعیین قیمت پایه توسط شرکت نفت است
که خریداران از این قیمت استقبال نمی کنند.
وی توضی��ح داد :قیم��ت پایه نفت در ب��ورس انرژی
براساس ارز ازاد محاسبه می شود ،این در حالی است که
در حال حاضر تمام بش��که های نفتی که از طریق بورس
انرژی عرضه می ش��ود ،م��ورد تقاضای پاالیش��گاه های
بخ��ش خصوص��ی و کوچک ق��رار می گی��رد .در مقابل
پاالیش��گاه های بزرگ دولتی ،نفت را با نرخ ارز مبادله ای
از ش��رکت نفت دریافت می کنند و همچنین بخش��ی از
معامالت خود را به ص��ورت تهاتر انجام می دهند که این
امتیاز نیز برای پاالیشگاه های کوچک وجود ندارد.
حس��ینی با اش��اره به اینکه این موض��وع یک تبعیض
زیر ذره بین
قیمتی ایجاد کرده اس��ت ،گفت :برای حل این مشکل با
مس��ئوالن وزارت نفت مذاکراتی داشته ایم که امیدواریم
هرچه زودتر به نتیجه برسد.
وی در مورد عرضه ه��ای صادراتی نفت در بورس کاال
نیز بیان کرد :این هدف مورد نظر بورس کاال قرار دارد و
برای ان مذاکراتی انجام گرفته است.
تبعیض قیمتی به نفع بزرگ ترها
پاالیش��گاه های کوچ��ک افزای��ش یاب��د ،از فعالیت انها
کاس��ته می ش��ود و با خروج انها از بورس ،معامالت نیز
از رونق می افتد.
موس��وی در پاسخ به این پرسش که کمیسیون انرژی
چه برنامه ای برای این مش��کل دارد ،گفت :در بند «ق»
الیحه بودجه س��ال 93دس��ت وزارت نفت باز گذاشته
شده اس��ت .در این بند همچنین بر ساخت پاالیشگاه ها
مزیت های فروش نفت در بورس
عرضه نفت در بورس انرژی مزیت های مختلفی برای فعاالن این صنعت دارد .نخس��تین مزیت این شکل از
عرضه را می توان در کاهش هزینه های معامالتی دید .فروش نفت خام در خارج از بورس هزینه هایی از جمله
هزینه های نگه داش��تن کش��تی های نفتی روی اب تا زمان تحویل و هزینه برگش��ت پول با تاخیر را دارد .در
مقابل در بورس به دلیل اینکه تاخیرها روزانه محاسبه و پرداخت می شود ،این هزینه های پیدا و پنهان پوشش
داده خواهد شد و در نتیجه هزینه فروش در بورس بسیار پایین تر می اید.
مزیت دیگر عرضه نفت در بورس کش��ف قیمت به صورت مستقل است .با عرضه نفت خام در بورس قیمت
نفت ایران مستقل از نفت های جهانی قیمت گذاری شده و ایران شاخص خواهد شد که این موضوع به لحاظ
سیاسی نیز مزیت هایی برای کشور خواهد داشت .با توجه به این موضوع به نظر می رسد عرضه نفت در بورس
انرژی باید با جدیت بیشتری دنبال شود و اهداف بلندمدت این کار مورد نظر مسئوالن قرار گیرد.
ام��ا چ��را وزارت نف��ت چنی��ن تبعیض��ی را ب��رای
پاالیش��گاه های ب��زرگ ک��ه بیش��تر دولتی هس��تند و
پاالیش��گاه های کوچ��ک که گاهی ب��ه بخش خصوصی
تعلق دارند ،قائل می ش��ود .این موضوعی بود که س��عی
کردیم ان را با مس��ئوالن این وزارتخانه مطرح کنیم .با
این حال پیگیری های انجام شده نتوانست ما را به پاسخ
این س��وال برس��اند و پرسش ما در مس��یر پر پیچ وخم
اداری گم ش��د! از همین رو این س��وال را با نمایندگان
مردم در کمیس��یون انرژی مجلس در میان گذاش��تیم.
اص��ل حضور در
احمد موس��وی در پاس��خ به
بورس را شفافیت معامالت عنوان کرد و گفت :وقتی که
یک کاال در بورس عرضه می شود انتظار می رود قیمت ها
به طور عادالنه کش��ف ش��ود و متقاضیان در یک شرایط
یکسان خرید خود را از بازار انجام دهند .نماینده کنگان،
دی��ر و جم افزود :از ای��ن رو زمانی می توان بورس انرژی
را یک بازار واقعی دانس��ت که پاالیش��گاه های کوچک و
بزرگ هر دو تقاضای خود را به این بازار بیاورند .در غیر
این صورت اهداف اولیه تشکیل بورس محقق نمی شود.
وی اظه��ار ک��رد :بدیه��ی اس��ت زمان��ی ک��ه هزینه
تالش ناکام بازار برای مثبت گرایی
در حالی بازار سرمایه در روز گذشته فعالیت خود را اغاز کرد که سرمایه گذاران در ساعت های اولیه شاهد
تالش بازار برای مثبت ماندن بودند اما در نهایت شاخص کل بورس با افت 92واحدی به کار خود پایان داد.
براس��اس گزارش خبرنگار صمت از تاالر حافظ ،بازار س��رمایه این روزها برای رشد نیازمند محرکی اساسی
اس��ت تا بتواند ثبات و اعتماد را به بازار برگرداند .روز گذش��ته روند نزولی ارزش ش��اخص کل در حالی ادامه
یافت که نماد چادرملو بیشترین اثر را بر افت این متغیر داشت و حتی بازگشایی مثبت نماد فوالد خراسان نیز
نتوانس��ت در برابر چادرملو مقاومت کند .گروه س��اختمان نیز دیروز در حفظ صف های خرید خود ناکام ماند.
در معامالت روز سه شنبه فشار فروش در نمادهای خودرویی نیز محسوس بود.
همچنین در این روز سرمایه گذاران بیش از 391میلیون برگه سهم و حق تقدم را در بازار دست به دست
کردن��د ک��ه ارزش این مبادالت رقمی افزون بر 1ه��زار و 91میلیارد ریال بود که در 46هزار نوبت معامالتی
انجام شد .نگاهی به حجم و ارزش معامالت نشان می دهد این متغیر دیروز افت قابل توجهی را ثبت کرد.
در دادوستدهای سه شنبه در میان 39صنعت حاضر در بازار ،گرو ه مالی برترین گروه صنعت بود .پس از ان
خودرو و شیمیایی ها در رتبه های دوم و سوم نشستند.
همچنین دیروز فوالد خراس��ان ،فیبر ایران ،کاشی س��عدی ،کارخانجات تولیدی شیشه رازی ،پشم شیشه
ایران ،شیشه و گاز و تولیدی گرانیت بهسرام با بیشترین رشد قیمت در صدر جدول معامالت قرار گرفتند.
در مقابل نمادهای صنعتی اما ،گروه صنعتی س��دید ،صنایع ریخته گری ایران ،معدنی و صنعتی چادرملو،
نورد و قطعات فوالدی ،معادن بافق و الومینیوم ایران با بیش��ترین کاهش قیمت در انتهای جدول معامالت
نشستند .سنگین ترین صف های فروش در نمادهای پارس پامچال ،سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی ،صنعتی
اما ،صنایع کاغذسازی کاوه ،ح.موتوژن ،صنایع کاشی و سرامیک سینا و سیمان دورود تشکیل شد.
در حجم کوچک تاکید شده و هدف ان نیز واگذاری این
پاالیشگا ه به بخش خصوصی است.
وی توضیح داد :اگر وزارت نفت به اختیارات خود در
ای��ن قانون عمل کند ،حجم پاالیش��گاه های خصوصی
افزای��ش می یاب��د و با رقابتی ش��دن ش��رایط ،بورس
ان��رژی نیز رونق می گیرد .ای��ن نماینده مجلس تاکید
ک��رد :باید توجه کرد یک��ی از موضوعاتی که می تواند
ب��ه شفاف س��ازی در واگذاری ها و ف��روش نفت ،گاز و
فراورده ه��ای نفتی کمک کند ،بورس اس��ت .عالوه بر
این س��ازوکار ب��ورس نظم و انضباط��ی را در معامالت
ایجاد می کند که نتیجه ان ،رشد اقتصادی است .وی
رونق معامالت بورس��ی را برای کل مجموعه اقتصادی
موثر دانس��ت و اف��زود :نظارت بهینه و شفاف س��ازی
نتیجه اتکا به سازو کار بورس است .موسوی با تاکید بر
اینکه گاهی شرایط متناسب با پیش بینی ها نیست که
در این حالت اصالح س��اختار باید در دس��تور کار قرار
گیرد نه اینکه در اصل موضوع تردید ش��ود ،ادامه داد:
در شرایط فعلی نفت ایران می تواند بیشترین متقاضی
را داش��ته باش��د و نگاه به ما به عرضه نفت در بورس
نبض بازار
انرژی مثبت اس��ت .در دنیا نیز هرگاه تجارت از طریق
بورس انجام ش��ده در نهایت موفق بوده است .کشور ما
هم بای��د از این تجربه جهانی اس��تفاده کند و در این
راستا بورس انرژی تقویت شود.
حقوقی ها چه می گویند
اث��رات عرضه نفت در بورس ان��رژی تنها محدود به
ح��وزه اقتصاد نمی ش��ود ،بلکه مس��ائل حقوقی را نیز
در بر می گیرد .این موضعی اس��ت که حس��ن مرادی
اس��تاد بین الملل دانش��گاه تهران ب��ر ان اذعان دارد.
بی��ان ک��رد :س��ال ها
وی در گفت وگ��و ب��ا
در مجلس تالش ش��د ک��ه بورس به نف��ت بیاید تا از
ان طری��ق کانال ه��ای غیرقانونی و غیرش��فاف عرضه
نف��ت از بی��ن ب��رود و مش��تریان داخل��ی و خارجی
بتوانند در یک فرایند ش��فاف خری��د خود را از بورس
انجام دهند.
مرادی تاکید کرد :این موضوع هر نوع رانت خواری در
معام�لات نفتی را محدود می کند و مانعی برای اعمال
خالف قانون می ش��ود و می توان��د در عرصه بین الملل
نی��ز امتیازات��ی برای کش��ور ایجاد کند .ب��ا این همه
محمدحس��ن صفرپور ،کارش��ناس نفت و پتروشیمی
اتیه اندیش��ان هدف از عرضه نف��ت در بورس انرژی را
بیان
متف��اوت می داند .وی در گفت وگ��و با
کرد :از ابتدا نی��ز حجم معامالت نفت در بورس انرژی
به صورت محدود انجام ش��د و تنها هدف این عرضه ها
شفاف سازی قیمت بود.
صفرپور توضی��ح داد :انجام معامالت از طریق بورس
باعث می ش��ود دول��ت ،س��هامداران ،سیاس��تگذاران
اقتصادی و ...به خوبی در جریان هزینه های پاالیشگا ه ها
قرار بگیرند و بر همین اساس تصمیم گیری کنند.
البته این کارش��ناس بازار نیز بحث تفاوت قیمتی را
دارای منطق اقتصادی نمی داند و بر لزوم یکسان سازی
قیمت تاکید می کند.
مرور هم��ه ای��ن اظهارنظرها ،نش��ان می دهد نقطه
مش��ترک همه انها انتقاد به تبعیض قیمتی اس��ت که
ش��رکت نفت برای پاالیشگاه های بزرگ و کوچک قائل
می شود .در این میان باید دید که پاسخ این وزارتخانه
به انتقادات مطرح شده چیست ،هر چند پیگیری های
م��ا ب��رای پاس��خگویی مس��ئوالن ای��ن وزارتخانه به
بن بست خورد.
روز نزول تقاضا
روز گذشته و در حالی که بازار شاهد عرضه های پررونق محصوالت شیمیایی بود ،تقاضا در بازار کاهش
داش��ت و بیش��تر ش��رکت ها با مازاد عرضه روبه رو بودند .این موضوع باعث ش��د که بیشتر معامالت نیز
در قیمت پایه انجام ش��ود .البته بازار در مورد پلی اتیلن های س��بک تاحدودی رونق داش��ت و محصوالت
اینگریدهای مختلف با اندکی افزایش قیمت مورد معامله قرار گرفتند.
روز سه ش��نبه در ت��االر فراورده های نفتی و پتروش��یمی 25 ،هزار تن انواع م��واد پلیمری مجتمع های
پتروش��یمی عرضه ش��د؛ ازجمله مواد پلیمری عرضه ش��ده در این روز می توان به انواع پلی اتیلن،SBR ،
پلی کربنات PVC ،و پلی پروپیلن اشاره کرد.
ش��ایان ذکر است30 ،هزار تن قیر5 ،هزار تن لوب کات س��نگین و 1500تن گوگرد کلوخه راهی تاالر
فراورده های نفتی و پتروش��یمی ش��د که حدود 4200تن قیر به فروش رفت و کل محموله لوب کات نیز
معامله شد.
ش��رکت نف��ت جی نیز با 81ه��زار تن قیر ،6070مع��ادل 40هزار تن قی��ر 85100و 3هزار تن قیر
MC250در تاالر صادراتی حضور یافت که تا لحظه تنظیم گزارش 14600تن ان را به فروش رس��اند.
عالوه بر این 9 ،هزار تن گوگرد گرانوله ش��رکت پاالیش نفت ش��ازند اراک به قیمت پایه 113دالر در هر
تن روی تابلوی عرضه رفت.
گفتنی است ،در این روز و در تاالر محصوالت صنعتی و معدنی13 ،هزار و 500تن شمش بلوم شرکت
فوالد خوزستان به قیمت پایه 15هزار و 553ریال در هر کیلو عرضه شد که کل ان در قیمت پایه مورد
معامله قرار گرفت .تاالر محصوالت کش��اورزی نیز شاهد عرضه 100تن خرمای کبکاب بوشهر به قیمت
پایه 12هزار ریال در هر کیلو بود که مانند روال روزهای گذشته بدون تقاضا باقی ماند.
public@smtnews.ir
نام شرکت
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
همکاران سیستم
70
121735
4276
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
22
9280
1000000
نام شرکت
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
ارزش معامله
درصد تغییر
امار بورس
520563479
ارزش معامله
0.64
چهار شنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
درصد تغییر
نام شرکت
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
ارزش معامله
درصد تغییر
1000000
520563479
8313592350
9280000000
0.64
3.28
1000000
6531400987
48630000000
-0.14
5276544852
2298195956
سرمایه گذاری گروه صنعتی سدید
20
158500
2788
سیستمواسط مالی فروردین
همکارانشرکت
پذیره نویسی اوراق اجاره
70
60
مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاور میانه
22
121735
48630
520563479
4276
48630000000
1000000
0.64
-0.05
همکاران
سیستم توشه
گذاری پارس
سرمایه
70
561
121735
2421327
4276
3433
60
500979
2298195956
0.04
سرمایه گذاری غدیر
24
16300
پذیره نویسی اوراق اجاره شرکت واسط مالی فروردین
184
943057
6974
مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاور میانه
345
60
4526034
500979
1166
4587
افرانت
گذاری ملت
سرمایه
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
1000000
9280000000
60
48630
1000000
48630000000
مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاور میانه
60
33
24
500979
16300000000 1000000
-0.05
36062
16300
4587
2298195956
0.04
پذیره نویسی اوراق اجاره شرکت واسط مالی فروردین
مشارکت نارنجستان3ماهه 20درصد
افرانتماهه 20درصد
مشارکت نارنجستان3
9280
9280000000
0
4587
0
0
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
گروه صنعتی رنا
6921
1000000
249571859
16300000000
-4.46
0
افرانت
پ
ا.س.
33
505
36062
4069124
6921
1653
249571859
6725973377
-4.46
2.35
درصد
گروهماهه 20
نارنجستان3
مشارکت
توسعه ملی
سرمایه گذاری
پتروشیمی زاگرس
78
286675
22188
6360879813
2.35
-0.36
ا.س.پ
مسکن
بانک مسکن
مشارکت بانک
اوراق مشارکت
اوراق
11
1000000
1000000
50000000
50000000
00
ا.س.پ
پتروشیمی زاگرس
))1
ساما1
درصد (( ساما
20درصد
ماهه 20
سه ماهه
سامان سه
اجاره سامان
اجاره
505
78
بانکسپه
گذاری
اوراقسرمایه
مسکن
مشارکت
91
1
1294021
50
286675
درصد ( ساما)1
گروهماهه
اجاره سامان سه
20ملی
صنعتی
17
2
1650
14070
1000000
5883
1650000030
79692480
0
-0.29
سرمایه گذاری ملی ایران
103
532416
1875
970007928
237
26
1570039
59447
3124
8360
4904876814
502928052
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
64
91
1072
107817
479449
سرمایه گذاری مسکن شمالشرق
152
7494551
10541
4558
1119234193
2186351977
713
36
6062899
-0.53
ارقام غدیر
خودرو
لیزینگ
ایران
806
1346065
1998
2689359243
5952635
230569
2022
2613
12033531577
601263815
1.86
-0.53
6057195
2613
4968
2112
12793262126
601263815
1072023974
-0.53
2.41
3.78
سخت اژند
1072023974
2.41
2819713
6057195
1360
2112
3834695044
12793262126
2.56
3.78
بین المللی توسعه ساختمان
215776
4968
1072023974
2.41
286675
50
50
1650
1650
22188
6360879813
179
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
633
349865
تجارت الکترونیک پارسیان
633
3535961
26
3535961
7454
59447
7454
8360
26358630835
26
64
59447
107817
باغمیشه
وخانه سازی
شهرسازی
انفورماتیک
خدمات
1072
64
7494551
107817
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
1072
7494551
سرمایه گذاری مسکن شمالشرق
806
سختارقام
ایران
اژند
531
6062899
36
26
ساختمان
المللی توسعه
گذاری شاهد
بینسرمایه
325
531
سرمایه گذاری مسکن شمالشرق
ایران ارقام
سرمایه گذاری شاهد
نوسازی و ساختمان تهران
سخت اژند
مجتمع های ابادگران ایران
36
502928052
0.11
6062899
2407
18042390275
1951
230569
230569
215776
100
93
بیمه پارسیان
ابادگران ایران
مجتمع های
2
93
1785
سرمایه گذاری خوارزمی
1047
9540437
601263815
3.5
2.84
3.1
3834695044
14662380453
2.56
-1.91
4005970
0
الکترونیکبهشهر
توسعه صنایع
تجارت
پارسیان
انفورماتیک
البرز
خدماتگذاری
سرمایه
لیزینگ ایرانیان (بورسی )
شاهد
سرمایه
گذاری سایپا
لیزینگ رایان
لیزینگ صنعت و معدن
سرمایه گذاری بهمن
نوسازی و ساختمان تهران
78
179
633
131
654861
2181
3
12000
1564
18036000
-0.06
709158
838349
2063
1961
1463240071
1643907422
-0.05
3.1
1537
707
14662380453
3425319068
-1.91
-1.53
18228562067
-0.11
1813425084
2840635565
-0.67
3.38
509451334
12728343941
-0.47
-0.62
0
0.48
0.22
325
100
خوارزمی
گذاریپاسارگاد
سرمایه-بانک
ت
بانک پاسارگاد
608
10104774
1804
انصار
بانک
بیمه دانا
154
196
771613
2157111
2385
1317
72
1174
406774
15828950
1262
805
1442
24546654
1001
24576763086
617
221
13057642
971074
2110
3151
27556996408
3064194173
ملت
بیمه البرز
بیمه
117
161
1233795
1192305
2259
1070
2787521560
1274923320
1.57
-0.28
بازنشستگی کارکنان بانکها
صندوق
پارسیان
شرکت سرمایه گذاری بیمه
107
2
542265
1785
1260
2300
678892782
4005970
-1.56
0
شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانکها
107
سرمایه گذاری نیرو
196
47
2157111
1317
2840635565
3.38
ت-سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
114
406774
424744
1262
1170
509451334
496985498
-3.27
-0.47
4
سینا نیرو
گذاری
سرمایه
بانک
47
121
بیمه اسیا
سرمایه گذاری توسعه ملی
بیمه دانا
بیمه اسیا
گروهالبرز
سرمایه گذاری بیمه
صنایع بهشهر ایران
72
221
72
406774
971074
214628
1262
3151
2014
509451334
3064194173
432215228
-0.47
0.22
بیمه ملت
بانک بیمه اسیا
صادرات ایران
بانک تجارت
بانک ملت
سرمایه گذاری توسعه ملی
ت-سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
بانک پارسیان
117
2
161
114
175
161
32
1192305
203150
1070
2217
1274923320
447098911
-0.28
-0.4
سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
32
توسعه
گذاری
سرمایه
اذربایجانکارکنان بانکها
بازنشستگی
صندوق
گذاری
شرکت سرمایه
39
107
288896
542265
1547
1260
446953300
678892782
3.48
-1.56
سرمایه گذاری توسعه اذربایجان
39
سرمایه گذاری توسعه ملی
221
971074
3151
3064194173
0.22
47
1234
214628
10548636
432215228
26561961282
-3.27
0.56
156
310
32
484802
1921901
203150
سرمایه گذاری بوعلی
سرمایه گذاری توس گستر
گذاری
سرمایه
نیرونفت
صنعت
گذاری
سرمایه
28
85
صنایعایران
اعتبار
گذاری
سرمایه
دماوند
گروهاتیه
گذاری
سرمایه
بهشهر ایران
گذاری
ت-سرمایه
67
154
114
سرمایه گذاری بازنشستگی کشوری
67
سرمایه گذاری توکا فوالد
خودرو
صنایعایران
گذاری
سرمایه
گسترش
ایران
بهشهر
گروه
گذاری
سرمایه
94550
201530
272667
559629
424744
2203
205295265
3263
658389120
2051
3779
1170
556836401
2114767962
496985498
2014
2518
1675
1547
108143348
446953300
-1.14
-0.23
-3.52
-0.53
0.14
0.06
16
28
153
7181672
17074
94550
910343
1377
5098
2203
1784
85449676
205295265
1624433865
191
4
85
1237090
2746
201530
2983
20293
3263
3634130007
57871950
658389120
1234
21
10548636
72940
2518
2286
26561961282
166306540
رینگ
مشهد پردیس
سازیگذاری
سرمایه
ت-شرکت
154
111
278
559629
156
195
162
439979
2785279
484802
1292368
1423314
3779
2495
332
5226
1182
839
2114767962
1097624767
924725171
خودرو
محور
سرمایهتولید
اذربایجان
توسعه
گذاری
سرمایه گذاری صنعت بیمه
ماشین
مهندسی نصیر
بوعلی
گذاری
سرمایه
صنعتی ای
توسعه
گسترفلزات
معادن و
توسعه
پویش
گذاریسازه
توس
گذاری
سرمایهسرمایه
سرمایه گذاری صنعت و معدن
صنعت نفت
گذاریپارس
سرمایهمهرکام
سرمایه گذاری ساختمان ایران
سرمایه گذاری اتیه دماوند
773
128
378
635518
5889356
-2.43
-2.33
4
5226
3047
2217
10951061
20
39
0.06
2533936418
5855164987
447098911
4093
66103
288896
-0.23
2154
3307
2.27
-3.15
-0.4
44817331676
0.69
9886901280
3.61
1367081123
-0.59
3.48
-0.69
0.56
-0.04
19477158144
3.86
بانک اقتصاد نوین
3263
921875
658389120
436046854
31575
2339302102
خوارزمی
اطالعات
فناوری
توسعه
ایران فوالد
مخابرات توکا
گذاری
سرمایه
239
69
156
2742691
77854
484802
2577
6243
5226
7051080515
486045983
2533936418
-0.04
-1.09
2.27
90کشوری
بازنشستگی
صنعتی دی
گذاریمسکن
سرمایه امتیاز
بوتان
گروه
67
29
121
10951061
178
423115
4093
927833
2028
44817331676
165154229
858626738
0.69
1.61
0.25
گذاریافرین
بانک کار
بوعلی
سرمایه
گستر
مسکن توس
امتیازگذاری
سرمایه
بهمن90
سرمایه گذاری صنعت نفت
1234
سرمایه گذاری اتیه دماوند
154
559629
3779
ارتباطات سیار ایران
سرمایه گذاری صنعت بیمه
90
پارساذر
صنعتیمسکن
امتیاز
خزر
توسعه صنعتی ای
خدمات90
توسعه ابان
مسکن
سرمایه امتیاز
کشاورزی
صنایع و
فلزات
معادن و
گسترشگذاری
90
مسکن
سرمایهامتیاز
ایرانمعدن
مهر و
صنعت
گذاری
سازی
تراکتور
سرمایه گذاری ساختمان ایران
فارس
خلیج
حمل و نقل
المللیایران
کمباینبینسازی
صنعت بیمه
گذاریاذین
سرمایه سایپا
773
197
7181672
1227986
1377
2745
9886901280
3370832568
صنعتی ای
سازی ایران
توسعهتراکتور
ریخته گری
153
87
910343
362399
1784
1843
1624433865
667936278
-3.52
-3.2
فلزات
معادن و
سرمایه
ایران
توسعهسازی
گذاریتراکتور
اهنگری
191
31
1237090
125262
2983
1836
3634130007
228186970
-0.53
-0.76
ساختمان
کارخانجاتگذاری
سرمایه
ایرانسایپا
ایندامین
کمک فنر
378
93
5889356
451043
3307
1870
گذاری پردیس
شرکت سرمایه
رادیاتور ایران
278
12
2785279
13174
195
72
1292368
293710
1182
4380
1528082259
1286333531
-2.07
-1.82
صنایع ریخته گری ایران
6
45060
1820
82009200
-3.96
ت-فنر سازی زر
83
875078
650
568432187
-0.76
فنر سازی زر
73
650755
1573
1023784351
0.19
محور سازان ایران خودرو
100
523723
1978
1035763178
2.33
گذاری پردیس
فنرسرمایه
ت-شرکت
سازی خاور
201530
473
10548636
3.61
3.82
332
2599
85
50
288896
1547
2518
شرقکشوری
بازنشستگی
سرمایه گذاری
الکتریک خودرو
924725171
35181969
-0.4
21
28
67
112
-7.26
0.54
4
-0.72
122328
94550
10951061
417699
19477158144
843327040
-3.27
-0.47
2463
2203
4093
1783
3.86
0
203150
2217
447098911
-1.56
289925873
205295265
44817331676
744831274
کاربراتورمعدن
صنعت(صنعت و
ایرکاپارتگذاری
سرمایه
ایران)
424744
741709
1170
2747
496985498
1974566942
-0.28
-0.12
-0.23
0.69
-0.72
128
150
214628
664040
2014
1901
432215228
1245727740
0
71
2533936418
1528082259
1193586552
635518
673800
542265
1260
678892782
1.57
722738
2.27
-2.07
-5.3
2154
3992
1192305
1070
1274923320
2.84
2316
پتروشیمی
حمل و نقل
ابسال
1367081123
2689770254
1785
2300
4005970
2.56
1623293049
-2.33
-2.84
-7.26
-0.69
-3.15
1233795
2259
2787521560
3.78
-1.07
-0.81
ت-شرکت سرمایه گذاری پردیس
خودرو فوالد
گذاری توکا
سرمایه
پردیس
گذاری
سرمایه
شرکت
شرق
الکتریک
ت-
884192
3362
2973069291
1047
308
بیمه البرز
بیمه دانا
2819713
1360
3834695044
9540437
4844681
1537
2157111
215776
4968
لیزینگ ایران
ابادگران ایران
مجتمع های
14662380453
1317
11829278998
3.5
0.5
1427929307
-1.91
2840635565
18042390275
4.38
94
93
بیمه پارسیان
-0.12
0.04
-1.04
26
1961
3.38
2407
1951
-0.73
0.11
531
247
1643907422
838349
7454
26358630835
-1.48
6057195
2344271
2300
3.1
3535961
9656
3378459570
0.02
-0.85
2112
2228
2259
3362
1.57
2.84
349865
22188
6360879813
-0.36
12793262126
5223810091
2787521560
2973069291
196
1233795
884192
4.38
-0.12
11829278998
1961
ساختمان
المللی
بین
توسعهخوارزمی
گذاری
سرمایه
0.11
-0.12
3.5
3362
325
1047
-1.48
4.38
1643907422
2819713
9540437
0.02
11829278998
2973069291
1360
1537
بیمه ملت
ساختمان تهران
نوسازی و
26358630835
-1.48
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
2407
10541
838349
117
100
3378459570
18042390275
1119234193
2613
0
0
0.02
8360
10541
1951
-0.36
پتروشیمی زاگرس
بازرسی فنی تکین کو
502928052
1119234193
884192
26
سرمایه گذاری پتروشیمی
1148766
2077
2287
1000000
349865
806
33
236
36062
2022671
505
6921
249571859
1464674743
2956982910
50000000
9656
الکترونیک
تجارت
پارسیان
انفورماتیک
خدمات
1653
6725973377
2.35
-4.46
-1.63
-0.57
0
9656
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
1000000
4795
16300000000
5445367065
0
0.21
724
4069124
-0.05
-0.85
0.04
214
3378459570
بازرسی فنی تکین کو
24
303
16300
1132646
0
2386415169
1000000
1000000
179
60
48630
441739500
-3.96
0.39
1650000030
1650000030
بازرسی فنی تکین کو
17
17
4069124
1653
6725973377
22
9280
29
حمل و نقل توکا
سرمایهسرما
شرکتصنایع
افرینپردیس
گذاری
درصد
فصلی17
مشارکت نفت
محرکه
سازی نیرو
ماشین
100
773
24
3
153
13
71
191
15
128
55
378
44
243
278
73432
7181672
195
5200
910343
48
123338
1237090
80
635518
279987
5889356
150900
1502527
2785279
1377
923966
6901
1784
925554
6379
2983
2114767962
-2.33
9886901280
180173457
36780200
1624433865
44426593
786804410
3634130007
332
924725171
447
36
195
2458739
55775
1292368
3
112
540
420176
1000000
2066
26
183
26561961282
921065
2154
4562
3307
1607
2044
2327
5016
0.06
0.13
0.56
73685208
1367081123
1272295441
2865
2351
1182
145249
590029
446953300
3.48
19477158144
238182879
3071565714
0.04
3.61
0.79
0.12
-3.52
1.29
0.63
-0.53
0.07
-0.69
-0.24
3.86
-2.01
-0.92
-7.26
7045430330
130934204
1528082259
-0.93
-2.53
-2.07
540000000
868237361
0
1.82
337279914
2959763564
-2.14
0.64
20درصد
مهندسی ماهه
اجاره ماهان سه
تکنوتار
8
155
3080
761348
1000000
1741
3080000000
1325191778
0
-3.28
الیاژی یزد
فوالددارو
صنایع جام
27
19
42959
15040
2791
11811
119897046
173875372
-1.24
-1.84
روان فن
مهندسی
ایراناور
صنعتیسازی
صنایع پمپ
امافارس
توسعه
عمران و
صنعتی
گذاری مسکن
سرمایه المیران
سامان
اصفهاناطلس
گسترگذاری
سرمایه
صندوق
79
1
328
9
226
15
32
23
ایرانیان
صندوق سرمایه
گسترش
گذاری اساس
سرمایهگذاری
224
19
سبحاناذردارو
اب
صنایع
6
515
126318
11
3540199
6807
1122805
35000
202279
53700
1369118
38696
3334
3576869
7037
4442
2835
6209
1726
2588
1739
9366
1643
7494
28289
2200
888961230
46915
10036101634
42263235
1950125481
90953289
351791257
502940500
2248983383
289990144
94316422
7870132180
-2.6
0
3.77
-11.6
2.01
1.17
3.08
-0.22
4.58
0.01
0.97
-2.09
11827000000
27453539473
1098131111
20984424170
0
0.06
-0.18
0.62
اراکمشارکت(
)اوراق
ماشینسایپا
تولید اتومبیل
سازی
امید ایران
گذاریمس
سرمایه صنایع
شرکت ملی
15
1818
49
455
11827
5441830
286249
8047082
100
5045
3982
2603
-0.16
چرخشگر
14
67522
1733
116137862
-0.91
فراوری مواد معدنی ایران
28
111256
6086
677115632
صنعتی نیرو محرکه
80
670464
1520
1019082217
-3.43
ملی سرب و روی ایران
42
134366
1839
247680471
0.22
قطعات اتومبیل ایران
23
86327
2518
215812053
-0.51
الومینیوم ایران
191
597051
4181
2496146056
-3.62
موتور سازان تراکتور سازی ایران
61
217871
2093
456086363
-2.83
کالسیمین
326
1748691
4018
7026616584
-0.74
پارس خودرو
476
5058471
833
4212398967
-1.19
صنایع مس شهید باهنر
98
410296
2313
948980705
-1.24
زامیاد
284
3702159
1242
4596492037
-0.24
گروه کارخانه های نورد الومینیوم
271
1075413
4602
4948995471
3.81
سایپا
909
9293346
1392
12937121158
-0.78
فوالد الیاژی ایران
66
156740
3273
502638626
-0.4
سایپا دیزل
311
4511971
739
3335427232
-2.64
فوالد خراسان
34
92065
7335
675290255
4.67
گروه بهمن
860
23570982
1637
38591314947
0.24
فوالد خوزستان
90
184792
7259
1297398204
-0.21
ایران خودرو
1223
12148450
2659
32307844571
-0.41
فوالد مبارکه اصفهان
439
7831770
2730
21363617215
-0.26
30
امار معامالت
چهار شنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
نام
شرکت تاسیسات راه اهن
ساختمان و
خدمات مهندسی
72
128417
9810
پتروشیمی سیستم
همکاران
خراسان
70
106
121735
345540
4276
7787
پذیره نویسی اوراق اجاره شرکت واسط مالی فروردین
49
60
33999
48630
21576
1000000
صنایع معدنی خاور میانه
معادن و
ایرانول
مادر تخصصی توسعه نفت
60
115
500979
176601
4587
12388
افرانت ایران
تولیدی فیبر
public@smtnews.ir
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
ارزش معامله
1259721622
درصد تغییر
-1.73
نام شرکت
520563479
2690590007
0.64
-1.07
داروپخش
733552666
48630000000
-0.18
-0.05
داروسازی
اسوهواسط مالی فروردین
شرکت
پذیره نویسی اوراق اجاره
8
60
2298195956
2187736552
همکاران سیستم
70
121735
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
22
9280
4276
15952
31106
48630
10927
1000000
33
33
55012
36062
1000000
3940
6921
16300000000
0.04
-1.21
0
صنایع معدنی خاور میانه
مادر تخصصی توسعه معادن
دارویی ولقمان
60
59
500979
238379
4587
3682
3.99
-4.46
های رازک
البراتوار
افرانت
فراورده های ا.س.
پ قندچهارمحال
غذایی و
505
135
4069124
275016
1653
3454
6725973377
950005724
2.35
0.41
ا.س.پ
کیمیدارو
اوراق زرین
اسیامسکن
معدنبانک
مشارکت
48
1
99306
50
اجاره سامان سه ماهه 20درصد ( ساما)1
17
بازرسی فنی تکین کو
8
روی زنگان
نیروگاهی ایران
صنعت های
مدیریت پروژه
179
108
633
349865
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
نفت پاسارگاد
مشارکت نارنجستان3ماهه 20درصد
22
24
9280
16300
1000000
9280000000
0
66703217
9280000000
0
338426524
48630000000
-0.08
-0.05
2298195956
877679519
0.04
-3.31
7
33
2940
36062
1000000
22862
6921
16300000000
4562
1000000
6360879813
453016890
50000000
-0.36
پتروشیمی زاگرس
505
97
4069124
245615
1653
6180
6725973377
1517974052
2.35
-1.64
ابوریحان
اوراقداروسازی
مسکن
مشارکت بانک
41
3319
50
17591
1000000
56597138
50000000
-0.16
0
1000000
1650000030
236994
3535961
9656
1221630458
3279
7454
3378459570
0
0.05
حیان( ساما)1
درصد
ماهه
اجاره سامان سه
جابر20ابن
داروسازی
17
11
1000000
7805
1650000030
116937492
777055054
26358630835
-2.56
-1.48
تجارت الکترونیک پارسیان
26
41
59447
65910
8360
13179
502928052
868614529
0.11
1.73
باغمیشهکرمان
عمران استان
شهرسازیتوسعه
سرمایه گذاری
وخانهوسازی
سرمایه گذاری مسکن شمالشرق
200
1072
بهنوش ایران
806
751699
7494551
5414
2407
4069601091
18042390275
15
19571
شاهددرصد
گذاری 20
سرمایهسه ماهه
اجاره مپنا
30
531
44210
6057195
تولیدی مهرام
3
1436
پتروشیمی زاگرس
بانک خاورمیانه
ایران مرینوس
خدمات انفورماتیک
ایران ارقام
سخت اژند
78
64
36
26
286675
1650
601453
107817
230569
2613
215776
مجتمع های ابادگران ایران
93
سرمایه گذاری خوارزمی
80
بیمه
ملت قزوین
کارخانجات قند
1047
117
30
9540437
2
1785
صنعتی پارس مینو
بیمه پارسیان
شهد (قند خوی)
18
بیمه اسیا
اصفهان
قند
72
30
شکر شاهرود
شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانکها
77
107
سرمایه گذاری نیرو
47
10541
6062899
بین المللی توسعه ساختمان
چین چین
ساختمان تهران
نوسازی و
2031
1951
325
5
100
22188
-0.12
1.84
4.38
شمالشرق
مسکن
گذاری
سرمایه
گسترش
گاز پارسیان
نفت و
806
465
6062899
4809023
1951
8168
11829278998
39282401129
3.5
-0.18
79755
6057195
6964
2112
545551859
12793262126
-0.17
3.78
215776
11598
4968
8136
1072023974
90942262
2.41
-0.04
سرمایه گذاری سایپا
44210000000
12793262126 1000000
2112
2.41
0
3.78
6970
838349
1961
10388024
3834695044
4842
518675389
1233795
87913
2259
2962
2787521560
261204530
12015
209368645
1262
4726
509451334
171215559
2046
1260
370299604
678892782
1537
2300
1643907422
2.56
بین المللی توسعه ساختمان
3.1
خلیجایران
ابادگران
مجتمع های
فارس
پتروشیمی
هلدینگ
0.24
2.84
-0.14
14662380453
-1.91
4005970
0
1.57
0.65
196
2157111
1317
2840635565
161
1192305
1070
1274923320
-0.28
221
41
971074
73486
3151
5340
3064194173
390715324
0.22
-0.37
3357
1170
2319807554
496985498
3.32
4
2217
36168
447098911
301042850
-0.4
-0.56
5766
2203
64365220
205295265
-0.41
-0.23
3263
1898
658389120
141114120
5298
3779
8212760
2114767962
5226
4181
2533936418
23721606
8368
1377
1344045
9886901280
1784
4773
1624433865
290039020
6222
2154
43229790
1367081123
1.7
-0.69
سرمایه گذاری ساختمان ایران
378
5889356
3307
19477158144
ت-شرکت سرمایه گذاری پردیس
113
195
794339
1292368
1200
1182
924725171
-2.55
غربی
اذربایجان
پاستوریزه
پردیس
پگاهگذاری
سرمایه
شیرشرکت
278
2785279
332
4771850626
3.86
953137953
1528082259
-7.26
-1.32
-2.07
شیر پاستوریزه پگاه اصفهان
31
31533
6101
192911527
0.23
لبنیات پاستوریزه پاک
12
22331
4485
98194911
-0.36
اجاره مسکن سه ماهه 20درصد
5
16010
16010000000 1000000
صنعتی بهشهر
366
629197
6127
3854838379
1.12
کشت و صنعت پیاذر
10
78187
3670
286927365
1.21
شهد ایران
6
7686
2210
17179500
0.09
امتیاز مسکن اسفند91
80
658
925206
608785468
0.5
امتیاز مسکن دی91
72
648
924499
599075479
0.8
امتیاز مسکن اذر91
53
475
925033
439390521
0.7
امتیاز مسکن ابان91
61
533
924860
492950571
0.62
امتیاز مسکن مهر91
54
535
923390
494013795
0.5
قند ملی
توسعه
هایگذاری
سرمایه
پیرانشهر
غذایی و
فراورده
513
مجتمعسخت
اژند شیراز
پتروشیمی
3.38
بیمه البرز
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
1072
4895096
7494551
1160
2407
18042390275
-0.34
4.38
خدمات انفورماتیک
64
26
18
15198
3362
181005
542265
الکترونیک پارسیان
تجارت لعابیران
26
148
59447
526158
8360
3608
502928052
1898622121
0.11
3.74
کرمانشاه
صنایع پتروشیمی
سرمایه گذاری شاهد
106785000
2973069291
406774
36253
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
517
633
2339813
3535961
2542
7454
56
531
0.2
-1.8
-0.47
-0.02
0.79
-1.56
0.02
5947765191
601263815
4968
349865
9656
3378459570
0
0.06
26358630835
-0.53
1072023974
1650
14810
6360879813
-0.36
6.9
ایران ارقام
7050
137255188
286675
22188
66545350
249571859
-0.02
-4.46
-1.48
11829278998
17817
بیمه دانا
ت-لعابیران
179
3.5
2819713
107419
0.02
بازرسی فنی تکین کو
78
-0.1
1360
7000
884192
1119234193
-0.55
0
24
16300
1000000
520563479
0.64
-0.03
0
216745080
249571859
مشارکت نارنجستان3ماهه 20درصد
4
4294
ارزش معامله
درصد تغییر
پتروشیمی تامین
سرمایه گذاری نفت و گاز
نوسازی و ساختمان تهران
سرمایه گذاری خوارزمی
ملتاوران
پتروشیمی فن
بیمه
پارسیان
بیمهنیرو کلر
بیمه دانا
اسیا فارس
شیمیایی
صنایع
بیمه
ت -بیمه
البرز شازند
پتروشیمی
شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانکها
پتروشیمی شازند
سرمایه گذاری توسعه ملی
325
879
100
93
142
230569
2819713
838349
372372
1961
15042
1643907422
5509959135
26075
2259
785145830
3329289
884192
1047
117
1233795
2
21
601263815
1360
9540437
17
2613
5676645219
29771
1785
19816
5260
3362
1537
2300
4234
3834695044
17478065306
2973069291
-0.53
2.56
-0.11
2.84
3.1
-0.09
14662380453
-1.91
2787521560
1.57
4005970
82358102
0.05
0
-0.26
196
2157111
1317
2840635565
3.38
161
89
1192305
123660
1070
6383
1274923320
789359612
-0.28
0.24
425
221
2979319
971074
7926
3151
23615338440
3064194173
0.79
0.22
10
72
107
542265
251
1192404
19784
23590521770
1
39
25
288896
8340
1547
10399
446953300
87945932
3.48
1.13
تولید مواد اولیه الیاف مصنوعی
140
461598
2953
1363244802
2.04
0.11
-2.33
ایراننفت
صنعت
گذاری
سرمایه
شیمیایی
صنایع
سرمایه گذاری اتیه دماوند
1234
62
10548636
81996
2518
7582
26561961282
607073773
0.56
-0.18
2.27
0.02
سرمایه گذاری توکا فوالد
41
32885
10356
343265966
0.19
10951061
19978
4093
9981
44817331676
199405155
0.69
4.25
27877
12066
340322416
2.79
شاهدو فلزات
توسعهمعادن
گذاری وتوسعه
سرمایه عمران
191
145
1237090
983341
2983
2193
3634130007
2156121418
-0.53
2.33
سرمایه گذاری مسکن شمالغرب
308
1864570
2669
4976190680
4.42
گذاری پردیس
سرمایه
سپاهان
ت-شرکتنفت
شرکت سرمایه گذاری پردیس
278
768
2785279
1472814
نفت بهران
246
1292368
332
14917
263740
1182
924725171
21969366859
23426
1528082259
-7.26
2.26
6033382631
-1.21
ت-نفت پارس
44
55078
9897
545096356
-4.45
نفت پارس
76
105324
12592
1301049086
-2.07
امتیاز تسهیالت مسکن اسفند92
139
1371
928679
1273218293
0.17
امتیاز تسهیالت مسکن بهمن92
107
1115
930065
1037022267
0.41
امتیاز تسهیالت مسکن دی92
146
1324
928903
1229867366
-0.43
امتیاز تسهیالت مسکن اذر92
140
1400
931038
1303453572
0.67
امتیاز مسکن ابان92
109
1206
926158
1116946504
-0.1
امتیاز مسکن مهر92
123
1572
926876
1457048349
0.1
امتیاز مسکن شهریور92
165
2374
925501
2197138948
-0.08
امتیاز تسهیالت مسکن مرداد92
128
952
928680
884103827
0.44
امتیاز مسکن شهریور 91
39
361
924615
333786171
0.98
افست
547
1235827
10491
12964551965
0.41
امتیاز تسهیالت مسکن تیر92
168
1378
926984
1277384062
0.43
تامین ماسه ریخته گری
41
123940
6944
860587425
1.88
امتیاز مسکن خرداد92
77
686
923777
633711151
-0.37
امتیاز مسکن مرداد91
42
310
922490
285972016
0.69
امتیاز مسکن اردیبهشت92
71
650
926112
601973140
0.13
امتیاز مسکن تیر 91
39
311
921970
286732698
0.12
امتیاز مسکن فروردین92
87
750
925972
694479382
-0.02
تامین مواد اولیه فوالد صبانور
9
11087
6540
73004591
0
پخش البرز
95
229786
3765
865092973
-2.11
امتیاز مسکن خرداد 91
27
277
927338
256872680
0.55
کارتن ایران
51
247230
4195
1037236137
0.74
قند هگمتان
214628
ت-سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
188
114
691048
424744
صنایع بهشهر ایران
گروهلرستان
سرمایه گذاریقند
32
38
203150
8385
سرمایه گذاری بوعلی
11
28
11507
94550
سرمایه گذاری توسعه اذربایجان
قند مرودشت
39
صنعتیگستر
گذاری توس
سرمایه
ثابت خراسان
تولیدی و
کارخانه های
85
8
خراسان
شیرین
صنعتی و
دماوند
کشاورزی اتیه
سرمایه گذاری
3
154
288896
201530
71997
1234
10548636
سرمایه گذاری توکا فوالد
156
484802
سرمایه گذاری بازنشستگی کشوری
67
5663
2
773
10951061
155
7181672
سرمایه گذاری صنعت نفت
قند نیشابور
بیسکویت گرجی
صنعت بیمه
سرمایه گذاری
توسعه صنعتی ای
پارس
ت-خوراک دام
سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات
گذاری دام
سرمایهخوراک
پارس معدن
صنعت و
لبنیات کالبر
7
1506
559629
153
910343
191
1237090
38
5
128
487
60769
6795
635518
2553357
2014
1547
2518
4093
2983
1869
446953300
26561961282
44817331676
3634130007
3.48
0.06
0.69
0.56
0.69
0.01
3.61
-3.52
-4.08
-0.53
0
ت-سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
114
سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
32
پتروشیمی خارک
اذربایجان
توسعه سینا
گذاریشیمیایی
سرمایهصنایع
سرمایه گذاری بوعلی
سرمایه گذاری توس گستر
معدنی امالح ایران
28
85
154
156
فارابیکشوری
بازنشستگی
گذاری
پتروشیمی
سرمایه ت-
67
33
پتروشیمی فارابی
5
سرمایه گذاری صنعت بیمه
توسعه صنعتی ای
سرمایه گذاری صنعت و معدن
سرمایه گذاری ساختمان ایران
773
153
128
378
195
214628
125247
1260
678892782
-1.56
2014
18129
432215228
47
73
20648
406774
4542
1262
96281624
509451334
1.29
-0.47
432215228
2270586814
-3.27
گذاری نیرو
سرمایه
خارک
پتروشیمی
ت-
36
107817
10541
1119234193
-0.12
424744
203150
94550
201530
559629
484802
7181672
910343
635518
5889356
1170
2217
2203
3263
3779
5226
1377
1784
2154
3307
496985498
447098911
205295265
658389120
2114767962
2533936418
9886901280
1624433865
1367081123
19477158144
-3.27
-0.55
4
-0.4
-0.23
0.06
-2.33
2.27
3.61
-3.52
-0.69
3.86
-2.07
امار معامالت
public@smtnews.ir
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
نام شاخص
مقدار شاخص
درصد تغییر
نام شرکت
زراعت01-
6982.4
-1.361812737
سیمان خزر
ذغال سنگ10-
911.9
3.542636539
استخراجنفتجزکشف11
747.5
0.836368542
سیمان شرق
کانه فلزی13-
17008.1
-1.336543203
سایر معادن14-
4371.6
1.871227833
منسوجات17-
1261.8
1.19496351
محصوالت چرمی19-
741.1
-0.282561895
محصوالت چوبی20-
20319.3
3.984504138
بازرسی فنی تکین کو
محصوالت کاغذ21-
9805.4
0.305866708
تولیدی گرانیت بهسرام
انتشار و چاپ22-
39014.4
0.407659049
تعداد معامالت حجم معامله قیمت پایانی
همکاران سیستم
70
121735
اجاره ماهان 2سه ماهه 20درصد ( ماهان) 2
22
60
220
9280
4276
5386
48630
1235166
2319
7
پذیره نویسی اوراق اجاره شرکت واسط مالی فروردین
مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاور میانه
سیمان فارس و خوزستان
افرانت
1000000
48630000000
292
24
1335812
16300
1000000
2996
16300000000
4031000503
505
4069124
10000
4345
249571859
2.18
0
6725973377
41760000
-0.09
22188
932203339
2.35
6360879813
-0.36
کارخانجات سیمان صوفیان
پتروشیمی زاگرس
78
34
اوراق مشارکت بانک مسکن
1
سیمان شمال
500979
121789
1650
3045
4060
7454
1108213692
26358630835
0.15
-1.48
1764
131841360
3.95
تجارت الکترونیک پارسیان
خدمات انفورماتیک
64
7
107817
74740
فراورده نفتی23-
297259.6
-0.035108487
سرامیک سینا
کاشی و
ایران ارقام
1
الستیک25-
16304.9
0.201572016
فلزات اساسی27-
35931.2
0.49392246
سرمایه گذاری شاهد
سرامیک الوند
کارخانجات کاشی و
72
محصوالت فلزی28-
17149.6
-3.616570468
المللی
بین
ساختمانحافظ
توسعهسرامیک
کاشی و
کارخانجات
36
ماشین االت29-
9742.6
0.393635877
مجتمع های ابادگران ایران
13
93
دستگاههای برقی31-
227710.3
-0.903836245
وسایل ارتباطی32-
1728.6
-0.894392845
ابزار پزشکی33-
2332.6
-1.801801802
0.09
1000000
26
سرمایه گذاری مسکن شمالشرق
-4.46
1000000
59447
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
0.04
50000000
سیمان تهران
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
806
-0.05
361907858
102
633
282
9141
0
1650000030
272130
3535961
1072
6921
50
2864902094
2298195956
1653
286675
101923
اجاره سامان سه ماهه 20درصد ( ساما)1
179
4587
36062
29
17
تولیدی کاشی تکسرام
73112000
1.89
5
سیمان کرمان
520563479
0.64
-0.28
1000000
33
ا.س.پ
ارزش معامله
درصد تغییر
9280000000
60
مشارکت نارنجستان3ماهه 20درصد
14060
31
349865
3378459570
9656
502928052
8360
1119234193
10541
0.02
0.11
-0.12
7494551
1782737
2407
2221
36
230569
13711
2613
131950000
601263815
531
6057195
26
139551
215776
2112
2209
12793262126
301504958
325
3834695044
2.56
100
44737
884192
198862546
2.41
2819713
1360
4397
1072023974
3.78
-1.69
26957
838349
8643
1961
2973069291
0.5
233909331
1643907422
2.84
0.24
3.1
کارخانجات کاشی و سرامیک سعدی
1047
34
9540437
2
1785
1527195
2300
4005970
0
نسوز پارس
های اسیا
فراورده بیمه
2840635565
3.25
353
72
1317
9277903088
1.57
بیمه پارسیان
384
1233795
2259
2787521560
3.98
فراورده های نسوز اذر
117
126000
1537
14662380453
-1.91
345
سخت اژند
نوسازی و ساختمان تهران
کاشی پارس
سرمایه گذاری خوارزمی
بیمه ملت
بیمه دانا
6062899
196
خودرو34-
11750.2
-0.827966881
161
شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانکها
107
542265
حمل و نقل35-
1125.2
0
پارس سرام
مبلمان36-
272.7
0
قند و شکر38-
4706.7
0.238526249
کارخانجات تولیدی شیشه دارویی رازی
چند رشته ای ص39-
7673.1
0.044330287
غذایی بجز قند42-
2297.4
-0.100013045
مواد دارویی43-
4591.4
0.039219104
شیمیایی44-
5361.2
-0.00746046
پیمانکاری45-
919.7
0
کاشی و سرامیک49-
2527.6
0.257823966
سیمان53-
810.1
0.384138786
کانی غیرفلزی54-
1697.1
0.765942287
سرمایه گذاریها56-
1503
-0.968570864
بانکها57-
666.1
-0.179829162
سایرمالی58-
1679.2
-0.356040826
حمل و نقل60-
2537.2
-0.055148507
رادیویی64-
558.7
0
مالی65-
136442.6
-0.27452488
نام شرکت
بیمه و بازنشسته66
3328.8
0.558861735
انبوه سازی70-
714
2.704257768
صنعتی اما
بیمه البرز
18042390275
1951
10000
2157111
3959368681
0
-0.56
0
11829278998
4968
3362
578970000
4595
6075
1982722
406774
7350722050
509451334
3707
1262
3.5
-0.24
-0.53
3.38
3.84
-0.47
1192305
14514
1260
9321112876
678892782
سرمایه گذاری توسعه ملی
221
سرمایه گذاری نیرو
18
971074
47
15190
3151
ت-سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
424744
1170
496985498
سرمایه گذاری گروه صنایع بهشهر ایران
32
سرمایه گذاری توسعه اذربایجان
288896
2735
447098911
-0.4
39
128095
2217
694343874
35
203150
2534
432215228
114
274011
2014
105618619
31
214628
6979
3064194173
1547
446953300
3.48
سرمایه گذاری بوعلی
سرمایه گذاری توس گستر
28
82
85
94550
65898
201530
2203
7094
0.21
سرمایه گذاری صنعت نفت
1234
811415
3263
205295265
469990501
-0.23
10548636
2518
26561961282
4393650848
3.95
101
156
365437
484802
سرمایه گذاری بازنشستگی کشوری
67
سرمایه گذاری صنعت بیمه
773
فراورده های نسوز ایران
سایپا شیشه
شیشه همدان
107
شیشه و گاز
154
سرمایه گذاری اتیه دماوند
فوالدنمادها
ترین
پرمعامله
ایران
شیشه
پشم و
توکا
گذاری
سرمایه
معامالت قیمت پایانی 14
حجمکاریس
ETFصندوق س
نامسهام
شرکت
تولید ای
صنعتی
توسعه
دارو
داروسازی
بانک تجارت
24546654
سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات
پتروشیمی
23570982
بهمن
گروه
جم و معدن
صنعت
گذاری
سرمایه
سرمایه
گذاری
سرمایه
ساختمان ایران
18827529
تهران
مسکن
گذاری
ETF
مختلط ارمان سپهر ایندگان
ت-شرکت سرمایه گذاری پردیس
معدنی و صنعتی چادر ملو
16313252
بانک صادرات ایران
15828950
تولیدی درخشان تهران
شرکت سرمایه گذاری پردیس
بانک ملت
پالسکو
کار
13057642
12148450
ایران خودرو
صنایع الستیکی سهند
1001
1637
2446
5800
805
2110
2659
بیشترینتایر و
ایران یاسا
درصدرابرکاهش
گروه صنعتی بارز
قیمت پایانی درصد
دوده صنعتی پارس
6209
رایانه72-
4277.9
-0.198301605
ت-شرکت سرمایه گذاری پردیس
332
گروهو صنعتی
بجنوردپاکشو5756
قند شیروان ،قوچان
-7.26
فنی مهندسی74-
659.5
-1.464216345
شاخص ازاد شناور
84595.9
-0.183713346
ت-الکتریک خودرو شرق
گلتاش
839
-5.3
6921
-4.46
شاخص بازار دوم
145627.2
-0.027734376
9897
-4.45
شاخص 30شرکت بزرگ
3488.8
-0.185964009
4773
-4.08
شاخص50شرکت فعالتر
3142.2
-0.114438299
شاخص صنعت
62950.3
-0.099503277
شاخص بازار اول
54985.1
-0.16450086
شاخص کل
74455.1
-0.123947819
شاخص قیمت 50شرکت
141292.6
0.066502029
شاخص کل فرابورس
791.9
-0.050485927
بازار اول فرابورس
211.9
0.189125296
بازار دوم فرابورس
370.9
-0.107729599
افرانت
پاکسان
ت-نفت پارس
سرمایه گذاری دارویی تامین
ت-خوراک دام پارس
داروسازی سبحان
642225
559629
1274923320
-1.68
0.22
-0.63
3.98
4
350363831
658389120
5415
-0.28
-1.56
-3.27
1.37
0.06
0.56
بازار
بیشترین ارزش
2101674590
5751
2533936418
5226
3779
2114767962
3.98
2.27
10951061
4093
44817331676
0.69
7181672
1377
9886901280
3.61
75000
10696
نام شرکت
-2.33
0.78معامله
802220000پایانی ارزش
قیمت
چادر ملو 1832827419
10839
169090
5800
معدنی و صنعتی
-0.12
94621610363
153
910343
1784
1624433865
191
1237090
2983
3634130007
-3.52
5889356
3307
19477158144
3.86
2785279
332
924725171
-7.26
-0.53
320
128
0.48 1000000
8678583181
948683
48630000000
9018واسط مالی فروردین
اوراق اجاره شرکت
پذیره نویسی
-0.69
1367081123
2154
635518
278
46046909450
-0.54
378
4
63
195
189
278
2446
سرمایه گذاری مسکن
11100تهران 1012279000
91200
4093
بازنشستگی کشوری
1292368گذاری
سرمایه
1528082259
1182
266113
3259
اجاره مپنا سه ماهه 20درصد
867391443
44817331676
-2.07
-0.03
44210000000 1000000
1143پارسیان 1864231018
1630321
8168
گسترش نفت و گاز
6024822777
8113
1637
742581گروه بهمن
-1.3
39282401129
3.51
38591314947
18
18346
افزایش -0.67
269363043
14935
بیشترین درصد
-0.05
24
68525
8643
590199183
14
24126
3778
89342356
تغییر
-11.6
کربن ایران
72
1070
4.38
2.21
نام شرکت
ت-لعابیران
قیمت پایانی درصد تغییر
2542
2202
4.91
1297827309
2732
475065
115
سرمایه گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان
472 -6.38
49
241400فوالد 8826
خراسان
-0.66
6.9
-0.76
2132128398
7335
0.06
4.67
1643
گذاری ایرانیان851251487
گسترش سرمایه 8703
98535
4.58
-1.17
سرمایه گذاری مسکن شمالغرب
2669
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
2407
5072
1114933618
75
219838
126
مسکن تهران3664953355
605420گذاری6032
2446
سرمایه
4.42
0.73
4.38
0.27
4.31
58
159703
7076
1143535440
6
4431
17054
73907780
-0.11
کارخانجات داروپخش
25
35411
7419
253445343
-0.44
ایران دارو
42
54251
6925
374340998
-1.07
فراورده های تزریقی ایران
11
6400
8458
52116701
-0.15
البرز دارو
28
47732
10066
477323233
-0.21
سینا دارو
1
208
13496
2695264
-0.01
داروسازی امین
58
119809
11901
1425857171
-2.71
داروسازی فارابی
47
180668
10440
1903267259
2.85
نمای بازار
تولید مواد اولیه داروپخش
شاخص کل
0.65
چهارشنبه 22مردادماه 16 - 1393شوال 13 -1435اگوست 2014
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
دبیر تحریریه :محمود مقدس
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری:علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
نکته
یک خبر
یادتان باش��د در تهران عاب��ران پیاده هیچ حق و
حقوقی ندارند ،چراکه سواره ها همه حق ها را نصیب
خود کرده اند ،البته برای اینکه بی عدالتی نشود همه
کار می کنند تا مسافران شرکت مترو و اتوبوس های
واحد اب خوش از گلوی شان پایین نرود تا نگویند
همه خودروسواران به یک اندازه حق دارند.
یک پیشنهاد به مدیران
حتی اگر کلمه به کلم��ه روزنامه ها را می خوانید
وقت��ی با روزنامه ن��گاران روبه رو می ش��وید مدعی
ش��وید یک کلمه اش را نخوانده ای��د تا کلی خود را
مه��م جلوه بدهید .البته این ح��رف هگل را جدی
نگیری��د ک��ه گفت عبادت انس��ان م��درن روزنامه
خواندن است .البته در روزگار هگل اینترنت نبود تا
از سایت های خبری حرف بزند.
یک نگاه
در کت��اب حاجی اقا نوش��ته ص��ادق هدایت،
حاجی ب��ه کوچک ترین فرزن��دش درباره نحوه
کسب موفقیت در ایران نصیحت می کند:
ت��وی دنی��ا 2طبقه مردم هس��تند؛ بچاپ و
چاپیده؛ اگر نمی خواهی جزو چاپیده ها باشی،
سعی کن که دیگران را بچاپی!
س��واد زی��ادی الزم نیس��ت ،ادم را دیوان��ه
می کنه و از زندگی عقب می اندازه!
فقط س��ر درس حساب و س��یاق دقت بکن!
چهار عمل اصلی را که یاد گرفتی ،کافی است،
ت��ا بتوانی حس��اب پول را نگ��ه داری و کاله
سرت نره ،فهمیدی؟ حساب مهمه!
باید کاس��بی یاد بگیری ،با مردم طرف بشی،
از من می ش��نوی برو بند کفش تو سینی بگذار
و بفروش،
خیل��ی بهتره تا بری کتاب جامع عباس��ی را
یاد بگیری!
سعی کن پررو باشی ،نگذار فراموش بشی ،تا
می توانی عرض اندام بکن ،حق خودت رابگیر!
از فح��ش و تحقیر و ...نترس! حرف توی هوا
پخش می شه،
ه��ر وقت از این در بیرون��ت انداختند ،از در
دیگر با لبخند وارد بشو ،فهمیدی؟
گاهی باید تظاهر به حماقت کرد ،تا کار بهتر
درست بشه!...
نان را به نرخ روز باید خورد!
سعی کن با مقامات عالیه مربوط بشی،
با هرکس و هر عقیده ای موافق باشی ،تا بهتر
قاپ شان را بدزدی!....
خیال کن تو سر گردنه داری زندگی می کنی!
اگر غفلت کردی تو را می چاپند.
فقط چن��د تا اصطالح خارج��ی ،چند کلمه
قلنبه یاد بگیر ،همین بسه!!
خبر
سرقت 7ساز قیمتی
از موسسه ماهور
مدیر موسس��ه ماه��ور از به س��رقت رفتن اموال
موسسه اش و 7ساز قیمتی و پرقدمت خبر داد.
به گزارش ایس��نا ،محمد موسوی گفت :متاسفانه
س��اعت 3صبح روز گذش��ته تمام اموال موسس��ه
فرهنگی -هنری ماهور ازجمله وسایل صدابرداری،
س��ازها و هاردهای این شرکت ربوده شد .او با بیان
اینک��ه نیروی انتظامی هم اکن��ون در حال پیگیری
است ،توضیح داد :به هر حال یک موسسه فرهنگی
که 30س��ال س��ابقه کار دارد ،هاردهایش برایش
اهمیت ویژه ای دارد که متاس��فانه همه کامپیوترها
دزدیده شده اند.
موس��وی درباره سازهای ربوده ش��ده نیز گفت:
س��ازهای عش��قی ،دوت��ار ماوراء النهر و س��ازهای
باارزش کش��ورهای هم جوار در این موسسه وجود
داشتند که همه باارزش و قدیمی بودند .مردم باید
بدانند این س��ازها دارای شناس��نامه هستند و اگر
کس��ی قصد فروش انها را داشت حتما به موسسه
ماهور اطالع دهد.
لبخن��د روی لب ه��ای اق��ای بازیگ��ر
خشکید .رابین ویلیامز کمدین سرشناس
امریکای��ی در خانه اش واق��ع در کالیفرنیا
خودکشی کرد.
جس��د «رابین ویلیامز» که برنده جایزه
اس��کار نی��ز ب��ود در حال��ی در خانه اش
در کالیفرنی��ا پی��دا ش��د که ای��ن بازیگر
63س��اله بناب��ر اعالم پلیس ب��ه احتمال
فراوان خودکشی کرده است.
به گزارش ایسنا ،وی در چند سال اخیر
از افسردگی رنج می برد و خود به صراحت
از مصرف کوکائین و الکل سخن می گفت،
چند ب��ار نیز برای ترک مواد مخدر تالش
کرده ب��ود .بازیگر «بی خواب��ی» با اجرای
نق��ش در مجموع��ه تلویزیون��ی «مورک
غریب��ه» به اوج ش��هرت دس��ت یافت .او
همچنین برنده جایزه اسکار ،گلدن گلوب
و گرمی اس��ت .فعالیت های او بیش��تر در
سینما ،تلویزیون و تئاتر بوده است.
از معروف ترین کارهای او می توان به «به
دام انداختن»« ،چ��ه رویاهایی می ایند»،
« 1س��اعت عکاس��ی»« ،بی خوابی»« ،پچ
ادام��ز»« ،ملوان زبل»« ،م��رگ دوباره»،
«ش��اه ماهیگی��ر»« ،همل��ت»« ،م��رد
200س��اله»« ،رییس جمه��ور بع��دی»،
«جومانج��ی»« ،خانم داب��ت فایر»« ،ویل
هانتین��گ نابغ��ه» و «ش��والیه تاریک��ی
برمی خیزد» اشاره کرد.
دبیر گروه عمومی :محمد اقازاده
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفر
دبیر گروه تجارت:عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
پیامگیر صوتی88105304 :
«رابین ویلیامز» خودکشی کرد
پیام تسلیت اکادمی اسکار
چهره های سرش��ناس دنیای س��ینما و
سیاس��ت در پیام های��ی ،م��رگ ناگهانی
رابی��ن ویلیامز ،بازیگر سرش��ناس برنده
اس��کار هالیوود را تس��لیت گفته و ان را
باورنکردنی دانستند.
رییس جمه��ور امری��کا در پیام��ی که
صبح روز گذش��ته منتش��ر کرد نوشت:
رابی��ن ویلیامز یک دکتر ،نابغه ،اس��تاد ،
رییس و یک همه کاره بود .او در حیطه
خ��ود حرف اول را م��ی زد .ویلیامز مثل
یک غریبه وارد زندگی های ما ش��د ،اما
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
مدیریتmanagement@smtnews.ir:
پیامک300082190 :
در اخ��ر تم��ام المان های روح بش��ری
را ب��ه تس��خیر خ��ود دراورد .ریی��س
جمه��ور امری��کا در ادامه نوش��ت :او ما
را گاه��ی ب��ه خن��ده و گاهی ب��ه گریه
وامی داشت.
او با س��خاوت و گش��اده رویی استعداد
ذاتی اش را به همه انهایی که نیازمندش
بودند ،می بخش��ید؛ از نظامیان امریکایی
در خارج از کش��ور تا افراد مس��تمند در
خیابان.
من ب��ه همراه خانواده ام تس��لیت خود
را ب��ه خان��واده ویلیام��ز اع�لام می کنم.
استیون اسپیلبرگ ،کارگردان سرشناس
امریکایی در پیام خود نوشت :رابین یک
طوفان رعداسا در زمینه نبوغ کمیک بود
و خنده های ما تندبادی بود که به او نیرو
می بخشید .من نمی توانم باور کنم که او
رفته است.
جان تراولتا ،بازیگر سرشناس هالیوودی
نی��ز در پیام تس��لیت خود نوش��ت :من
انس��ان برجس��ته ،خوش بی��ان و فکوری
مثل ویلیامز را هرگز ندیده ام .تعهد او به
عنوان یک هنرمند برای تغییر روحیه ما
و خنداندن مان قابل مقایس��ه با هیچ کس
نیست .او عاشق مردم بود.
کوین اسپیسی ،بازیگر برنده اسکار نیز
در پیامی نوشت :رابین ویلیامز دنیا را به
خنده و تفکر واداش��ت ،من او را همیشه
به یاد خواهم داشت و به او افتخار خواهم
کرد .او یک دوس��ت ،هنرمند و بزرگمرد
بود که فقدانش همیش��ه احساس خواهد
شد .اکادمی اس��کار نیز در پیام کوتاهی
رابین ویلیامز را نابغه ای خواند که اکنون
دیگر ازاد است.
شهرنوشت
اتش در شهر
روح اهلل س�پندارند :مرده��ا 60س��اله
بودند .هر دوی انها دس��ت های زمخت و
بزرگ��ی داش��تند .م��رد اول ب��ا موه��ای
جوگندمی اش به دوس��تش نگاه کرد و گفت « :دنیای
غریبی است رفیقا».
م��رد دوم که س��بیل حنایی رنگی داش��ت ،خنده اش
گرفت « :دس��ت بردار مرتضی ،این حرف ها مال زمونه ما
نیست».
مرتضی کمی دس��تش می لرزید ،موتورش را روشن
کرد و منتظر شد تا دوس��تش سوار شود .کمی مکث
کرد .دوس��تش گف��ت « :ای بابا مرتضی! ام��روز انگار
طوریت شده ،زود باش راه بیفت ،کلی کار توی کارگاه
داریم؛ بار اهن می رسه».
مرتضی دس��ته گاز را پیچاند و راه افتاد ،توی راه به
درخت ها نگاه می کرد و به رفیقش گفت « :اسماعیل! تا
حاال دقت کردی که درخت های تهران سبز نیستند؟»
دوس��تش خندید « :چشم هات کم سو شده ،مرد! دیگه
وقتشه بشینی خونه و سریال ببینی».
مرتضی سر چهارراه پش��ت چراغ قرمز ترمز گرفت :
«اسماعیل! زندگی خرج داره ،زندگی خودمون سریاله ،
دیگه نیازی نیست سریال تماشا کنیم».
اس��ماعیل خندید « :امروز صاحبخانه گفت 6تومان
دیگر روی پول پیش بذارم».
مرتض��ی دن��ده عوض ک��رد « :پس چ��را می خندی
اس��ماعیل؟» دوس��تش دوباره خندی��د « :گریه کنم؟
سخت گیرد روزگار بر مردمان سختکوش».
مرتضی داد زد « :شاعر هم که شدی اسماعیل!»
اس��ماعیل خنده اش گرفت .از دور صدای ماش��ین
اتش نشانی می امد .نزدیک ش��د .راننده با بلندگو داد
می زد « :راننده پژو لطفا راه رو باز کنید! پراید از سمت
ن اتش نشانی چند ماشین
راست برو » ...پشت سر ماشی
راه افتاده بودند و گاز می دادند.
ماشین ها به سمت بازار می رفتند .اسماعیل خنده اش
گرفت« :انگار جایی اتش گرفته»..
بازگشت صداپیشه «اوشین» به دوبله
مریم ش��یرزاد ،دوبلور اوشین است .او
ش کار نمی کرد و
چند ماه به می��ل خود
در حال اس��تراحت بود .شیرزاد بار دیگر
ب��ا دوبله یک انیمیش��ن 25قس��متی با
عنوان «بالن سوار» به عرصه صداپیشگی
بازگشته است.
ای��ن مدی��ر دوب�لاژ و گوین��ده در
گفت وگویی با ایسنا گفته است :انیمیشن
«بالن سوار» اکنون با صداپیشگی خودم،
منوچه��ر وال��ی زاده و همچنی��ن س��ایر
گوین��دگان در ح��ال دوبله اس��ت .این
انیمیش��ن که ش��امل 25قس��مت است
برای هفتم الی هش��تم شهریور اماده می شود و فکر
می کنم برای پخش از تلویزیون در نظر گرفته ش��ده
است ولی از شبکه پخشش اطالعی ندارم .مدتی بود
در حال اس��تراحت بودم و خودم نمی خواس��تم کار
کنم اما حاال پس از مدت ها با انیمیشن «بالن سوار»
به دوبله برگش��تم و فعال همین یک کار را در دست
دارم.
وی سپس به حضور منوچهر والی زاده در انیمیشن
«بالن سوار» اشاره کرد و گفت :به عنوان مدیر دوبالژ
این انیمیش��ن ،اقای وال��ی زاده را مجاب کردم تا به
جای ُرل «کاکتوس» انیمیشن «بالن سوار» که یکی
از ُ 2رل اصلی محسوب می شود ،صحبت کند؛ چراکه
در دوبل��ه اصلی این انیمیش��ن ،گوین��ده کاکتوس
صدای��ش خیلی ش��بیه اقای والی زاده اس��ت ،براین
اساس خودم را تحس��ین می کنم که اقای والی زاده
را ب��رای این صدا انتخاب کردم و به نظرم این کار با
حضور وی فوق العاده شیرین می شود.
ش��یرزاد در ادامه با اش��اره به داس��تان انیمیشن
«بالن سوار» یاداور شد :داستان این انیمیشن مربوط
به پسربچه ای به نام اسکای است که با کاکتوس خود
بر یک بالن س��وار شده و به جاهای مختلف می رود و
با حیوانات گوناگون روبرو می ش��ود .زبان اصلی این
انیمیشن انگلیسی است اما نمی دانم متعلق به کدام
کشور است.
مدی��ر دوبالژ انیمیش��ن «بالن س��وار» در پایان با
معرفی سایر گویندگان این انیمیشن به ایسنا گفت:
ع�لاوه بر خودم و اقای والی زاده که به جای ُرل های
اصل��ی ای��ن انیمیش��ن هس��تیم ،گویندگانی چون:
فاطمه شعش��عانی ،افش��ین ذی نوری ،رض��ا افتابی ،
نس��یم رضاخانی ،امی��ر حکیمی ،ش��یال اژیر ،بابک
اشکبوس ،محمدعلی اش��کبوس ،متانت اسماعیلی ،
بهرام کاویان پور و سحر سوهانی نیز در این انیمیشن
صداپیشگی می کنند.
مرتضی گفت «:روزگار غریبی است اسماعیل! فکرش
را هم نمی کردیم ».اس��ماعیل دوباره خنده اش گرفت:
«خسته شدیم دیگر ،این همه اهن ببر و بیار».
از دور هنوز دود سیاه و غلیظی دیده می شد و صدای
اژیر ماشین ها از دور به گوش می رسید.
اسماعیل زد روی ش��انه مرتضی و گفت « :اخم هات
رو ب��از کن ،مرد! انقدرها هم که فکرش رو می کنی بد
نیست .به درخت ها نگاه کن .به پرنده ها ،به اسمان ،به
خورشید ،به زمین»...
مرتض��ی روی��ش را برگرداند «:اجاره خان��ه ات چ��ه
می شود اسماعیل؟ زن و بچه ات بی سرپناه می مانند»...
خنده اسماعیل روی صورتش خشکید.
رضا براهنی در بازار کتاب ایران
4کتاب ممنوع الچاپ رضا براهنی که سال هاس��ت در
بازار موجود نیس��تند ،مجوز نشر گرفت ه و مراحل چاپ و
انتشار را می گذرانند.
فرید مرادی -سرویراس��تار انتش��ارات نگاه -درباره
این 4کتاب به ایس��نا گفت :یکی از این کتاب ها ،کتاب
«قصه نویسی براهنی» است که نخستین بار در دهه 40
در مجله « فردوس��ی» به صورت پاورقی منتشر شد .در
دهه 50هم انتش��ارات اش��رفی ان را چ��اپ کرد و بعد
این کتاب توقیف شد .بعد از انقالب
در دهه 60نش��ر نو ان را چاپ کرد،
اما بعد ممنوع الچاپ شد تا امروز که
ای��ن کتاب با تجدیدنظر و مقدمه ای
مفصل منتشر می شود.
او درب��اره این کت��اب توضیح داد:
این کتاب مدرن ترین کتابی اس��ت
که توسط نویسنده ای ایرانی درباره
مباح��ث مختل��ف قصه نویس��ی با
مترقی تری��ن دیدگاه ه��ای غرب��ی
نوش��ته ش��ده و به داس��تان ایرانی
نگاهی تازه دارد .کتاب 700صفحه
دارد و مت��ن مفصل��ی اس��ت که در
ویراس��ت تازه ان ،دیدگاه ها به روز ش��ده و کتاب به اثار
نویسندگانی چون جالل ال احمد ،صادق چوبک ،بزرگ
علوی و صادق هدایت می پردازد.
«قصه نویسی براهنی» در 2000نسخه و با قیمتی در
حدود 25هزار تومان منتشر می شود.
کت��اب دیگر براهنی «تاریخ مذکر» (مرد) نام دارد که
نگاه این نویسنده و منتقد است در تاریخ ادبیات ایران به
مردس��االری و کم توجهی به حضور زنان در ادبیات .این
کتاب هم از دهه 60تا کنون چاپ نش��ده و شامل نقد و
بررسی اثار کالسیک ایرانی هم می شود.
مرادی دیگر کتاب براهنی را رمان «اواز کش��تگان»
خواند و گفت :این کتاب رمانی شناخته ش��ده از براهنی
اس��ت که در دولت دهم مجوز نشر گرفت و چاپ شد ،اما
اجازه خروج و توزیع نگرفت و 5س��ال اس��ت که منتظر
عرضه اس��ت و حاال مجوز توزیع گرفته و منتشر خواهد
شد.
این کتاب با قیمت 21هزار تومان
و با ش��مارگان 3000نسخه عرضه
می شود.
رمان دیگر «چاه به چاه» است که
این کتاب هم قبال در دهه 60چاپ
ش��ده و حدود 30سال است که در
بازار نیس��ت و حاال ب��ا تیراژ 2000
نسخه چاپ شده و توزیع می شود.
مرادی در پایان درباره کتاب های
ت��ازه مجوزگرفته انتش��ارات نگاه
گف��ت :ما در چند س��ال گذش��ته
چیزی ح��دود 100کتاب منتظر
مجوز داشتیم که این کتاب ها مشکل خاصی نداشتند،
اما متاسفانه امکان انتشار پیدا نمی کردند.
ح��اال هم که مج��وز گرفته اند با تغیی��ر یکی دو کلمه
و ی��ا حتی بدون هیچ تغییری مج��وز گرفته اند و به نظر
می رس��د چیزی که در دولت قبل وجود داش��ت ،نوعی
س��تیزه بود با ادبیات مدرن که خوش��بختانه در دولت
امید این نگاه رفع شده است.