روزنامه صمت شماره 86
روزنامه صمت شماره 86
رییس سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان:
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
اصالح قیمت نان به زودی
7
مدیرعامل بانک صنعت و معدن :
یکشنبه
25ابان 1393
22محرم 1436
16نوامبر2014
سال هفتم دوره جدید شماره 86پیاپی 24 1404صفحه قیمت 1000 :تومان
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت:
طراحی پلتفرم جدید
خودرو «ایرانی-خارجی»
4
چارچوب نظام تعرفهای
تغییرنمیکند
www.smtonline.ir
تاسیس بانک صنایع کوچک در کشور
10
مشتریان از پاسخگویی نا مناسب خودرو ساز
ناراضی هستند
4
www.smtnews.ir -
بزرگترین کارخانه طال ی خاور میانه در تکاب به بهره برداری رسید
تولید ساالنه 5/5میلیون تن طال در ایران
5
معاون ام��ور صنایع و اقتص��ادی وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت گف��ت :طبق مق��ررات صادرات و
واردات ،نظ��ام تعرفهای بهصورت گذش��ته جاری و
س��اری اس��ت و دولت به طور قطع چارچوب کلی
تعرفه ه��ا را تغیی��ر نخواه��د داد چرا ک��ه منجر به
افزایش قیمت می شود
3
شنبه سیاه ابان ماه
در تاالر حافظ
15
خرید واگن های دست دوم
کمر تولید را می شکند
22
نظام تعرفه
بهای سوءمدیریت
محمدرضا مرتضوی
دبیرکل خانه صنعت ،معدن و تجارت
3
کنفرانس هازمینه ساز
توسعه معادن
عناصر کمیاب معدنی
مانند نانو
نرخ های رشد
دهه 60تکرار نمی شود
محمدرضا خالصی
محمدرسا
محمد علیپور
عضو هیات علمی دانشگاه تهران
5
کارشناس و فعال معدنی
6
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
تولید روغن
و توجه دولت
حسین طلوعیان
9
معاون صنایع و معادن گلستان
23
کوتاه از سراسر جهان
وزارت خارج��ه امریکا کنگره را از س��نگ اندازی در
برابر توافق هسته ای با ایران برحذر داشت و اعالم کرد:
اخرین مراحل برای به نتیجه رس��یدن مذاکرات تا 24
نوامبر جریان دارد.
دیپلمات های اروپایی حاضر در واش��نگتن رایزنی با
اعضای کنگره برای موفقیت در مذاکرات هس��ته ای با
ایران را اغاز کرده اند.
عبدالعزیز خوجه ،وزیر سابق فرهنگ و اطالع رسانی
عربستان در اس��تعفانامه خود به ملک عبداهلل ،پادشاه
این کشور ،درباره رویکرد و عملکرد جریان وهابیت در
عربستان هشدار داد.
مقام ه��ای عراقی اعالم کردند که ارتش این کش��ور
پس از شکس��تن محاصره بزرگترین پاالیش��گاه نفت
عراق که ماه ها در اش��غال گروه تروریستی داعش قرار
داشت ،دیروز (شنبه) کنترل کامل این تاسیسات مهم
نفتی را به دست گرفتند.
نشست سران جی 20از روز شنبه در شهر «بریزبن»
اس��ترالیا در حال��ی کار خ��ود را با هدف رس��یدگی به
موض��وع تغیی��رات جوی ،رش��د بازس��ازی جهانی و
مقابله با ویروس اب��وال اغاز کرد که تنش بین رهبران،
گفت وگوی موث��ر در خصوص این اهداف را در هاله ای
از ابهام قرار داده اس��ت و به نظر می رسد جنگ سردی
دیگر در حال وقوع است.
س��ازمان حمای��ت از کودکان س��ازمان ملل متحد
(یونیس��ف) اع�لام ک��رد 7 :میلیون ک��ودک عراقی و
س��وری بر اثر درگیری های جاری در دو کشور امسال
با زمس��تان بسیار س��ختی مواجهند و به دلیل اوضاع
نابس��امان و کمب��ود منابع امکان کمک ب��ه انها وجود
ندارد.
وقوع زلزله ای به بزرگی 7/1در مقیاس امواج درونی
زمین (ریش��تر) که بامداد دیروز (شنبه) جزایر ماالکو
در اندون��زی مرک��زی را لرزاند ،مردم این کش��ور را با
احتمال سونامی هراسان کرد.
«فیص��ل المقداد»معاون وزیر امور خارجه س��وریه
تاکید کرد که کش��ور متبوعش برای موفقیت ماموریت
و عملی س��ازی طرح « اس��تفان دی میستورا» نماینده
ویژه « ب��ان کی مون» دبیرکل س��ازمان ملل متحد در
امور سوریه ،هرانچه را در توان دارد ،بکار خواهد گرفت.
کاخ کرملی��ن اع�لام ک��رد« :والدیمی��ر پوتی��ن»
رییس جمهوری روس��یه و «دیوید کامرون» نخس��ت
وزیر انگلیس دیروز (ش��نبه) درحاش��یه اجالس گروه
20در بریزبن اس��ترالیا با یکدیگر دیدار و عالقه مندی
خود را برای احیای روابط مسکو -غرب ابراز کردند.
نیروهای «جنبش انصاراهلل» در راس��تای درگیری
با عناص��ر القاعده در یمن ،پس از پاکس��ازی اس��تان
«بیض��ا» ،وارد منطق��ه مش��رف بر کوه های اس��تان
«مارب» در این کشور شدند.
نتایج نظرس��نجی مرکز عربی تحقیقات و مطالعات
سیاس��ی که در س��طح جهان عرب انجام شده ،حاکی
اس��ت که 73درص��د مردم کش��ورهای عربی مخالف
سیاس��ت های امریکا در منطقه عربی و 85درصد ضد
گروه تروریستی تکفیری داعش هستند.
«ش��ینزو ابه» نخس��ت وزیر ژاپن درصدد برگزاری
انتخابات زودهنگام در تاریخ 14دس��امبر(23اذر) در
این کشور است.
مجلس نمایندگان تاجیکس��تان ،ب��ه طرح حضور
افراد زیر 18س��ال در مساجد و اقامه نماز در محل های
کار در این کشور رای نداد.
وزرای خارجه 28کشور عضو اتحادیه اروپا روزهای
دوش��نبه و سه ش��نبه هفته ج��اری ( 17و 18نوامبر)
برای بررسی وضعیت تنش های اخیر اوکراین و اوضاع
خاورمیانه ،جلسه تشکیل می دهند.
یک نشریه چاپ ژاپن روز شنبه از رقابت کشورهای
اس��یایی برای س��اخت موش��ک های موس��وم به «ابر
صوت» خبر داد.
احمد تاکان مش��اور عب��داهلل گل ،رییس جمهوری
س��ابق ترکیه فاش کرد که گل خواستار رهبری حزب
حاکم عدالت و توسعه است.
سازمان جهانی بهداشت ،شمار تلفات مرگ و میر ناشی
از ویروس کشنده ابوال را 5هزار و 170تن اعالم کرد.
کارشناسان پاکستانی تاکید می کنند که دولت باید
با درنظر داش��تن نیاز کش��ور به انرژی و بدون توجه به
فشارهای امریکا و برخی کشورهای منطقه ،گام جدی
در اجرای قرارداد خط لوله گاز با ایران بردارد.
زنان عربس��تان در اعتراض به «نقض حقوق بشر»،
«نبود ازادی بیان» در این کشور و بازداشت خودسرانه
افراد ،در برابر دفتر حقوق بش��ر سازمان ملل در ریاض
تظاهرات کردند.
مقام ه��ای افغ��ان از توافق دو کش��ور پاکس��تان و
افغانس��تان ب��رای افزایش میزان تجارت دو کش��ور تا
سقف 5میلیارد دالر در دو سال اینده خبر دادند.
گ��زارش یک��ی از کمیته ه��ای تحقیق��ات جنایات
جنگی س��وریه حاکی اس��ت؛ گروه تروریستی داعش
مانع رس��یدن کمک های غذایی و پزش��کی به هزاران
غیرنظامی سوریه ش��ده و از اغاز حمله هوایی ائتالف،
اقدام به مخف��ی کردن تروریس��ت های خود در میان
شهروندان می کند.
2
خبر
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
public@smtnews.ir
نوبخت خبر داد:
تدوین بودجه ۹۴با قیمت نفت ۷۰تا ۸۰دالر
معاون برنامه ری��زی و نظارت راهبردی رییس جمهور
از ابالغ ش��یوه احیای سازمان مدیریت تا ۲هفته دیگر
خبر داد و با اشاره به اینکه درامد ساالنه دولت از ۱۱۰
میلی��ارد دالر به ۲۶میلی��ارد دالر کاهش یافته ،گفت:
بودج��ه ۹۴با قیمت نفت ۷۰تا ۸۰دالر تدوین خواهد
ش��د .به گزارش خبرگزاری تسنیم ،محمدباقر نوبخت،
اظهار کرد :توس��عه کش��ور مهم ترین هدف دولت است
و در س��ند چشم انداز 20ساله توسعه یافتگی و استقرار
جمهوری اس�لامی در جایگاه نخست اقتصادی ،علم و
فناوری از اهداف راهبردی و مورد تاکید است.
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری
با اش��اره به کاهش قیمت نف��ت و محدودیت اعتبارات
کش��ور ،اظه��ار ک��رد :دولت موظ��ف اس��ت اعتبارات
کش��ور را ب��ه نحو هوش��مند به طرح های��ی اختصاص
دهد که بیش��ترین بهره وری را دارن��د .وی با یاداوری
سیاس��ت دول��ت و تاکی��د رییس جمه��وری مبنی بر
احیای دریاچه های کش��ور ،اف��زود :در بودجه 94برای
دریاچه های استان فارس ردیف مستقل در نظر گرفته
می شود و باید نسبت به احیای این دریاچه ها اقدام کرد.
س��خنگوی دولت با اشاره به رش��د 4/6درصدی تولید
ناخالص ملی کش��ور ،بیان کرد :رشد تولیدات استان ها
منجر به این رش��د ملی ش��ده و در 6ماه نخست سال
جاری تمام استان های کشور نسبت به مدت مشابه در
س��ال گذشته رشد داش��ته و هرچند نسبت به گذشته
این موضوع رضایت بخش اس��ت اما باید برای رس��اندن
استان فارس به جایگاه واقعی ان کارهای زیادی انجام
ش��ود .س��خنگوی دولت با بیان اینکه براس��اس اصل
126قانون اساس��ی اختیار تاسیس سازمان مدیریت و
برنامه ریزی به رییس جمهور داده شده ،خاطرنشان کرد:
مقدمات ان در شورای عالی اداری انجام شده و نسبت
به تش��کیل مجدد این سازمان همزمان در مرکز کشور
و در اس��تان ها اقدام می شود .سخنگوی دولت با اشاره
به اینکه 52درصد از اعتبارات توسعه کشور در اختیار
بخ��ش غیردولت��ی و تنها 48درص��د در اختیار دولت
است ،اظهار کرد :دولت بر اینکه فرهنگ زیربنای توسعه
است تاکید دارد اما متاسفانه هرگاه بر فرهنگ انتقادی
وارد ش��ود ابت��دا این انتقاد را به دول��ت وارد می کنند.
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری با
بیان اینکه دولت به اقش��ار کم درامد توجه دارد ،افزود:
اگر اغاز طرح هدفمندی یارانه ها در دولت یازدهم کلید
می خورد ،به طور حتم نحوه اجرای ان تفاوت داشت اما
نه تنها پرداخت یارانه ادامه دارد بلکه به افراد کم درامد
دو وعده یارانه به صورت ویژه پرداخت شد.
نوبخت با اشاره به اقدام دولت در راستای تحول نظام
س�لامت ،گفت :در گذشته مردم 90درصد هزینه های
درمان در بیمارس��تان های دولتی را پرداخت می کردند
اما امروز این رقم به 10درصد کاهش یافته و پرداخت
مابقی هزینه ها را دولت تقبل کرده و این رقم در مرحله
س��وم به 6درصد برای شهرها و 3درصد برای روستاها
کاه��ش می یاب��د و بای��د تاکید کرد ک��ه ضروری ترین
خدمات مربوط به خدمات بهداشتی و درمانی است.
ویژه
احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی انحرافات را کاهش می دهد
رییس دفتر رییس جمهوری و سرپرست
نه��اد ریاس��ت جمهوری گف��ت :احی��ای
سازمان مدیریت و برنامه ریزی مشکالت و
انحرافات احتمالی را کاهش می دهد.
به گ��زارش ایرنا ،محم��د نهاوندیان در
نشس��ت خبری با خبرنگاران در پاس��خ به
س��وال خبرنگار ایرن��ا ،درخصوص احیای
س��ازمان مدیری��ت و برنامه ری��زی در
کش��ور افزود :این اق��دام به دنبال تصمیم
رییس جمهوری مبنی بر مصوبه ش��ورای
عال��ی اداری در احیای این س��ازمان انجام
گرفته است.
وی یاداوری کرد :بر این اساس در قانون
اساس��ی اختیار ،مس��ئولیت ،برنامه ریزی
و بودجه و نیروی انس��انی برعهده شخص
رییس جمه��وری اس��ت که با تش��خیص
ایشان انجام می شود.
نهاوندیان تصریح کرد :احیای س��ازمان
مدیری��ت و برنامه ریزی ریش��ه در نیاز به
هماهنگ��ی ام��ور کش��ور دارد و ب��ا توجه
ب��ه اینکه دس��تگاه های بخش��ی هر کدام
عهده دار فعالیت های محوله خود هس��تند
هماهنگی کالن نگر ای��ن امر را محقق و به
نوب��ه خود از اس��یب های احتمالی در این
بخش ها جلوگیری می کند.
ریی��س دفت��ر رییس جمه��وری گفت:
مباح��ث کالن مانن��د ش��اخص ت��ورم و
بیکاری ،اموری اس��ت که بای��د به صورت
کالن پیگی��ری و دنب��ال ش��ود همچنین
قواعد عمومی کش��ور ،رعای��ت عدالت در
شایس��تگی و رتبه های مدیریتی از جمله
مس��ائلی اس��ت که با احیای این س��ازمان
لحاظ خواهد شد.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه با انحالل س��ازمان
مدیریت و برنامه ریزی در سال های گذشته
و تش��کیل معاونت در ریاس��ت جمهوری
فعالیت ه��ا پیگیری می ش��د ،ادام��ه داد:
واحدهای اس��تانی در استانداری ها شکل
گرفت��ه بود ک��ه با احی��ای این س��ازمان
قدم های اساسی تری برداشته خواهد شد.
وی ی��اداوری ک��رد :متاس��فانه فه��م
نادرس��تی از کار اقتصادی در کشور وجود
دارد که بیش��تر درامد و کسب سود باال را
متصور هستند.
نهاوندیان با اش��اره ب��ه اینکه پس از 35
سال کش��ور به نقطه ای رسیده که در فکر
و تصمیم اجرایی می تواند مدیریت اقتصاد
را به بخش خصوص��ی واگذار کند ،تصریح
کرد :این اصل مهم در سیاس��ت های کلی
اصل 44لحاظ ش��ده بود که در س��ال های
گذشته چندان تحقق نیافت.
وی ادامه داد :در سال های گذشته به نام
بخش خصوصی س��از و کاره��ای مختلفی
در کش��ور اجرا ش��د اما چیزی که هویت و
نگاه بخش خصوصی بوده این اس��ت که در
فعالیت های اقتصادی سود بیشتر از هزینه
باش��د که این مهم بدون توج��ه به اصالح
مدیریت ها کمتر رخ داد.
رییس دفت��ر رییس جمهوری ادامه داد:
رفع معضالت مختلف و مجموعه ترازهای
منفی در گوش��ه گوش��ه اقتصاد کشور به
اص�لاح اقداماتی از جمله توانمند س��ازی
بخ��ش خصوصی بر می گ��ردد .وی با بیان
اینکه بخش خصوصی در گذش��ته رش��د
رانتی نه واقعی داشته است ،ابراز کرد :علل
بروز این مهم بی توجهی به سیاست ابالغی
و تاکید رهب��ری مبنی بر توانمندس��ازی
بخش خصوصی بوده است.
معاون سازمان ملی بهره وری ایران خبر داد
تشکیل شورای بهره وری در تدوین برنامه ششم توسعه
معاون س��ازمان ملی بهره وری ای��ران گفت :در تدوین
برنامه شش��م توسعه ش��ورای بهره وری تش��کیل شده
است.به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از سازمان ملی
بهره وری ای��ران ،بهزاد محمودی ،معاون س��ازمان ملی
بهره وری در نشس��ت بهره وری و رس��انه اظهار کرد :باید
توجه داش��ت ،در ش��رایط کنونی بهره وری یک انتخاب
نیس��ت ،بلکه یک الزام اس��ت و باید با تکیه بر توان و عزم
ملی نس��بت به این مهم اقدام ک��رد .وی افزود :با توجه به
تش��کیل گروه های پژوهشی انرژی ،صنعت ،کشاورزی و
مناب��ع طبیعی ،خدمات عمومی و بهره وری س��بز و اب و
کارگروه های تخصصی در س��ازمان ملی بهره وری ایران
مانند کارگروه اب و کارگروه امار بر تمرکز س��ازمان روی
موضوعات تخصصی تاکید ش��ده است .محمودی با ادای
احت��رام به تم��ام فعاالن عرصه به��ره وری در
سال های گذش��ته تصریح کرد :متاسفانه باید
گفت به دلیل ش��رایط و جو حاکم ک��ه در ظاهر از درامد
ب��االی نفت و پایبند نبودن به احس��اس نی��از به برنامه و
برنامه ریزی های بلندمدت نش��ات می گرفته اس��ت ،در
س��ال های گذش��ته بهره وری تاحد زیادی مغفول ماند و
چه بسا اگر بهره وری در اقتصاد و فرهنگ جامعه نهادینه
ش��ده بود مواردی که امروز از ان به عنوان فشار تحریم ها
یاد می ش��ود کمرنگ تر و کم اثرت��ر به نظر می امد و حتی
موقعیت کش��ور در جهان نیز متفاوت تر از امروز بود .وی
نب��ود امار و اطالع��ات دقیق را یکی از مش��کالت حوزه
بهره وری کشور دانس��ت و خاطرنشان کرد :باوجود توان
باال و سابقه طوالنی دستگاه های اماری کشور مانند بانک
نهاوندیانتصریحکرد:نگاهتوانمندسازی
بخش خصوصی باید بیش از گذشته جدی
گرفته ش��ود و دولت تدبی��ر و امید مصمم
است با کمک به بخش خصوصی و عهده دار
ش��دن مباش��رت اجرایی اقتصادی تحقق
این روند را تسهیل کند.
وی ب��ا اش��اره به اینک��ه دول��ت باید در
توانمندس��ازی بخش خصوصی پیش��گام
باشد ،اضافه کرد :بخش خصوصی نیز باید
در ریس��ک پذیری پای کار باشد و مسائل و
موانع مختلف را بسنجد.
رییس دفتر رییس جمهوری و سرپرست
نهاد ریاس��ت جمهوری گفت :مسئوالن و
س��رمایه گذاران باید از ای��ن فرصت پیش
امده نهایت اس��تفاده را داش��ته باش��ند؛
چراک��ه اگر از این فرصت ب��ه نحو مطلوب
اس��تفاده نش��ود ،نتیجه ای جز پشیمانی
و حس��رت نخواهد داش��ت .وی با اشاره به
اینکه در مدت یکس��ال گذش��ته به لحاظ
مناس��بات بین المللی ،ارام��ش داخلی و
ثبات در کش��ور حاصل شده است ،تصریح
کرد :تحقق این وضعیت حتی برای افرادی
که تصور نمی کردند ،کافی است.
نهاوندیان افزود :س��ال های گذش��ته و
برنامه ه��ای غل��ط اقتص��ادی و تغییرات
شدید و نوس��انات اقتصادی دغدغه هایی
را برای مردم فراهم می کرد و قرار نیس��ت
ب��ه هیچ وجه با فضای کنونی به وجود امده
برای م��ردم اضطراب افرینی و برای بخش
خصوصی التهاب اوری ایجاد شود.
مرکزی و مرکز امار ایران ،یکی از مشکالت اصلی
س��نجش بهره وری و حتی مدیریت و ارتقای ان
مشکل امار و اطالعات در کشور است که موضوع
معموال ناش��ی از کمبود ،منقطع بودن ،دیرکرد
زمانی در اعالم امارهای نهایی و نبود یک شبکه
منسجم و قدرتمند امار و اطالعات به ویژه امار های ثبتی
اس��ت .وی تصریح ک��رد :البته درح��ال حاضر همکاری
این س��ازمان با دس��تگاه های اماری بسیار مناسب است
و نمایندگان این دو س��ازمان در کارگروه امار س��ازمان
عضوی��ت دارن��د و در تفاهمنام��ه ای با مرکز ام��ار ایران
جم��ع اوری بخش قابل توجهی از امار های خام مرتبط با
بهره وری از این مرکز درخواست شده است .وی در پایان
بار دیگر بر نقش رس��انه ها در ارتق��ای بهره وری و ترویج
فرهنگ ان تاکی��د کرد و گفت :س��ازمان در زمینه ارائه
گزارش های شفاف و همچنین ارتقای فرهنگ بهره وری
در جامعه اماده همکاری با رسانه های کشور است.
وی با بیان اینکه تورم را مهار کرده و جلوی س��رعت
رش��د قیمت ها را گرفته یا کاهش داده ایم ،خاطرنشان
ک��رد :متاس��فانه درامدهای س��االنه کش��ور از مبالغ
ح��دود 106تا 110میلیارد دالر ب��ه 26میلیارد دالر
کاهش یافته و توجه به این نکته ضروری اس��ت .معاون
برنامه ری��زی و نظارت راهب��ردی رییس جمهور با بیان
اینک��ه دولت وام ه��ای ارزان قیم��ت را در حالی برای
توس��عه مس��کن حمایتی پرداخت می کند که س��االنه
یکه��زار و 200میلیارد تومان یاران��ه پرداخت می کند،
عنوان کرد :وضعیت اشتغال کشور گرچه به سمت مثبت
پیش می رود اما دولت راضی نیست و با توجه به اینکه در
تابستان امسال 400هزار فرصت شغلی در کشور ایجاد
ش��د اما 2میلیون نفر بیکار امار مناس��بی نیست و باید
دولتمردان در این زمینه تالش بیش��تری داشته باشند.
مع��اون برنامه ریزی و نظ��ارت راهبردی رییس جمهور با
اشاره به اینکه دولت برای اینکه با مشکل تحقق نیافتن
بودجه مواجه نش��ود از ابتدا با اعداد معقول برنامه ریزی
می کند ،خاطرنش��ان کرد :رقمی که در حال حاضر برای
هر بش��که نفت پیش بینی می ش��ود بین 70تا 80دالر
است و دولت نیز با توجه به این واقعیت ها الیحه بودجه
را تنظی��م می کن��د .نوبخت با بیان اینک��ه تاکنون هیچ
منبع رس��می پیش بینی نکرده که رقم قیمت هر بشکه
نفت خام در بازارهای جهانی به کمتر از 70دالر برسد،
تصریح کرد :برنامه ریزی دقیق و تخصیص هدفمند منابع
ریالی و ارزی بس��یار مهم اس��ت ،همان گونه که در سال
93نیز با وجود تمام مش��کالت تخصیص های مناس��ب
بودجه ای در استان های کشور انجام شد.
شرایط عزل
رییس بانک مرکزی تصویب شد
پ��س از حل معضل ش��رایط نصب ریی��س کل بانک
مرکزی در جلس��ات قبلی مجمع تش��خیص مصلحت
نظام در جلس��ه دیروز شرایط عزل رییس بانک مرکزی
به تصویب اعضا رسید .به گزارش واحد مرکزی خبر؛ در
جلسه گذشته مجمع مقرر شد :رییس کل بانک مرکزی
بن��ا به پیش��نهاد وزیر امور اقتص��ادی و دارایی و پس از
تصویب هیات دولت ،ب��ا تایید و حکم رییس جمهوری
منصوب ش��ود .در جلس��ه روز گذشته این مجمع ،حل
معضل ش��رایط عزل رییس کل بانک مرکزی نیز مورد
بحث و بررسی قرار گرفت و تصمیم گیری شد .در جلسه
امروز مجم��ع که عالوه بر اکثریت اعضا ،وزیر اطالعات،
قائ��م مقام بانک مرکزی ،رییس کمیس��یون اقتصادی
مجلس شورای اسالمی و معاون حقوقی رییس جمهور
نیز حضور داش��تند ،در مورد رفع معضل ش��رایط عزل
رییس کل بانک مرکزی بحث ،تبادل نظر و مقرر شد:
رییس کل بانک مرکزی جمهوری اس�لامی ایران به
پیش��نهاد رییس جمهوری و پس از بحث و بررس��ی و
در ص��ورت تمای��ل ،دفاع رییس کل از خ��ود در هیات
دولت ،با رای دو س��وم اعضای هی��ات دولت و با تایید
و حک��م رییس جمهوری عزل می ش��ود .در نامه رهبر
معظ��م انقالب به رییس مجمع تش��خیص مصلحت
نظ��ام در خص��وص رفع معضل ع��زل و نصب رییس
کل بانک مرکزی تاکید شده است :الزم است مجمع
محترم برای یافتن راه حل معضل مذکور مشاوره الزم
را انج��ام دهد ،به گونه ای که نص��ب و عزل و پذیرش
اس��تعفای رییس کل بانک مرکزی در اختیار رییس
قوه مجریه باش��د و بدیهی اس��ت که نظارت مراجع
نظارت��ی به منظور اج��رای دقیق و کام��ل قوانین و
مقررات و حسن جریان امور باید تامین شود.
انا هلل و انا الیه راجعون
با نهایت تاسف و تالم درگذشت مرحوم مغفور
دکتر محسن یزدانی
برادر ارجمند جناب اقای دکتر علی یزدانی
معاون محترم توسعه مدیریت ،منابع و امور استان ها
وزارت صنعت ،معدن و تجارت
را به اطالع همکاران محترم می رساند.
به همین مناسبت مجلس بزرگداشتی
در روز یکشنبه مورخ93/8/25
از ساعت 13:30تا 15در مسجد نور
واقع در میدان فاطمی برگزار می گردد.
وزارت صنعت ،معدن و تجارت
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
industry@smtnews.ir
صنعت
3
4
21
22
3
طراحی پلتفرم جدید خودرو «ایرانی-خارجی» کلید خورد
جبران اسیب های افت قیمت نفت با منابع صندوق توسعه
خرید واگن های دست دوم کمر تولید را می شکند
تاکید کارشناسان بر تغییر نظام تعرفهای برای حمایت از تولید تا پایان سال
چارچوب نظام تعرفهای تغییر نمیکند
ش�کوفه حبیبزاده -گروه صنعت :هر کشوری که رویای گام نهادن
در تج�ارت جهان�ی را در س�ر میپروراند ،نخس�تین گامه�ا را در
راستای حمایت از تولید داخلی خود برمیدارد .با نگاهی به گذشته
کش�ورهای توس�عهیافته درمییابیم که این کش�ورها نیز تولید را
محور اقتصاد خود قرار دادن�د تا امروز بتوانند بهعنوان اقتصادهای
مط�رح جهان ادامه حیات دهند .از این رو حمایت تمامی دولتها از
بخشهای مولد همواره مدنظر اهالی فن قرار دارد .بدین سبب نظام
تعرفهای برای حمایت از تولید داخل مطرح و در این راستا کمیسیون
ماده( )1اییننامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات به استناد
اصل 138قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران در دولت اصالحات
تش�کیل شد .از ان پس دولتها براس�اس کمیسیون ماده ( )1برای
اینکه تولیدات صنعت�ی و معدنی توان رقابت با رقبای خارجی خود
را داشته باش�ند ،هر سال تعرفههای ورودی گمرکات را برای برخی
کاالها مش�خص میکنند .البته در این زمینه اولویت بندی هایی نیز
در نظ�ر گرفت�ه میش�ود و چارچوب کل�ی وجود دارد .بس�یاری از
کارشناسان معتقدند تعرفه ،یک کار مورد به مورد است.
ب�ه این معنا ک�ه در زمانهای مختلف تعرفهای ک�ه در یک صنعت
کاربرد دارد ،ممکن اس�ت در زمان دیگری معنادار نباشد .از سویی
فعاالن صنعتی و تولیدی کش�ور معتقدند نظام تعرفهای حمایت از
تولید نیس�ت ،بلکه جبرانکننده فضای کس�بوکار نامساعد ،نرخ
بهره ب�االی بانکی ،قوانین س�ختگیرانه گمرکی ،مالی�ات بر ارزش
ت تمامش�ده کاالی نهایی
افزوده تولید و ...اس�ت که همگی بر قیم
تاثیر سوء دارند و برای تعیین ان باید از نظرات اتاقهای بازرگانی و
خانههای صنعت ،معدن و تجارت کشور بهره برد.
چارچوب کلی تعرفه ها تغییر نخواهد کرد
محس��ن صالحینیا ،معاون امور
صنایع و اقتصادی وزارت صنعت،
معدن و تج��ارت در گفتوگو با
گف��ت :در ح��ال حاض��ر
7هزار محصول داریم که هر کدام
تعرفههای خاص خود را دارند .در طول سال تعرفههای
محصوالت جاری اس��ت و اگر نیازمند تغییراتی باشد و
صنایع مختلف ،تشکلها و بخش خصوصی درخواست
بدهند ،پس از بررس��یهای الزم در کمیسیون ماده()1
این تغییرات اعمال خواهد شد.
صالحینیا اف��زود :اگر تغییر تعرف��های مدنظر بخش
خصوصی باش��د ای��ن بخ��ش میتواند ب��ا مراجعه به
کمیس��یون ماده ( )1که در س��ازمان توس��عه تجارت
مس��تقر اس��ت ،نظ��رات خ��ود را منعکس کن��د .این
کمیس��یون نیز با دعوت از بخشهای مرتبط نشس��تی
برگزار کرده و برای تغییر تعرفهها رایگیری میکند و
بر مبنای رای اکثریت تصمیمات گرفته میشود.
معاون ام��ور صنایع و اقتصادی وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت با تاکی��د بر اینکه طبق مق��ررات صادرات و
واردات ،نظام تعرفهای بهصورت گذشته جاری و ساری
اس��ت و دولت به ط��ور قطع چارچوب کل��ی تعرفه ها
را تغیی��ر نخواهد داد چرا که منج��ر به افزایش قیمت
می شود ،اظهار کرد :حذف یا اضافه شدن تعرفهها الزاما
منجر به افزایش یا کاهش کیفیت محصوالت نمیشود.
وی با اشاره به حقوق مصرفکنندگان برای در اختیار
داشتن کاالی مرغوب ادامه داد :دولتها به سبب فضای
نامساعد کس��بوکار ،ظرفیت و قابلیت صنایع داخل و
سرمایهگذاریهای انجام ش��ده ،نظام تعرفهای را وضع
میکنند ت��ا بتوانند از ان ظرفیته��ا و قابلیتها بهتر
اس��تفاده کنند .هرچند همانطور که یک کاالی داخلی
ملزم به رعایت یکسری اس��تانداردهای ضروری است،
کااله��ای وارداتی نیز ملزم به رعای��ت ایمنی ،کیفیت،
سالمت و ...هستند.
معاون امور صنایع و اقتصادی وزارت صنعت ،معدن و
تجارت همچنین در خصوص اختصاص یارانه به بخش
صنع��ت نیز بیان کرد :مصوبه دول��ت با نام «اختصاص
یاران��ه به بخ��ش صنعت با اولویت تخصی��ص یارانه به
صنایع کوچک و متوس��ط» به تصویب رس��یده است و
تفسیر دیگری از ان نیاز نیست.
هرچن��د هن��وز یارانه تخصیص نش��ده ام��ا با فرض
تخصیص ،واحدهای کوچک و متوس��ط باید بیش��تر از
ان بهرهمند ش��وند و واحدهای بزرگ نیز شرایط خاص
خود را دارند و در صورتی که منابع این امکان را فراهم
کند به انها نیز رسیدگی خواهیم کرد ،اما به هر صورت
واحدهای کوچک و متوسط در اولویت هستند.
عض��و انجم��ن صنایع نس��اجی ای��ران با اش��اره به
دس��تور ویژه وزیر صنعت ،معدن و تجارت برای تولید
چادر مش��کی در داخل کش��ور ،گفت :ایران بزرگترین
مصرف کنن��ده چادر مش��کی در دنیا به ش��مار می رود
که س��االنه 150میلیون دالر ارز باب��ت واردات هزینه
می ش��ود تا 70میلیون متر چادر مش��کی وارد کشور
شود .بهطوریکه با وجود ارزبری این کاال در کشور50 ،
سال اس��ت که ایران رتبه نخست مصرف چادر مشکی
در دنیا را دارد.
علیرضا حائری با اش��اره به واردات چادر مش��کی در
مقاطعی از سوئیس ،کره و ژاپن تصریح کرد :هماکنون
واردات ای��ران از اندون��زی ،ویتن��ام و تایلن��د ص��ورت
میگیرد و این کش��ورها ،با وج��ود اینکه مصرفکننده
چادر مش��کی نیستند ،اما بازار را تشخیص داده و برای
ایران و کشورهای عربی ،پارچه چادری تولید می کنند،
درحالیکه در داخل کش��ور هنوز این تش��خیص داده
نشده که تولید صورت گیرد.
تعیین تعرفهها باید منطقی باشد
ولیاهلل افخم��یراد ،معاون وزیر
صنعت ،معدن و تجارت و رییس
س��ازمان توس��عه تج��ارت در
در خصوص
گفتوگ��و ب��ا
احتمال بازنگ��ری در تعرفههای
کااله��ای صنعتی گف��ت :اگر در تعرفهه��ای کاالهای
صنعتی تغییراتی نیاز باش��د تا پایان سال مورد بررسی
قرار میگیرد و اعمال خواهد شد.
افخم��یراد ب��ا اش��اره به اینک��ه می��زان تعرفهها در
کاالهای مختلف متفاوت است ،اظهار کرد :این تعرفهها
ضرورتا در راستای حمایت از تولید داخل نیست ،بلکه
تعرفهها باید منطقی باش��د و به حدی انتخاب شود که
تولیدکننده داخلی بتواند کاالی خود را عرضه کند ،اما
در عین حال فشاری نیز به مصرفکننده وارد نشود که
کاالی بیکیفیت با قیمت باال خریداری شود.
وی در خص��وص چرای��ی این بازنگ��ری گفت :روال
متعارف و همه س��اله همین اس��ت و اتفاق جدیدی در
این زمینه صورت نمیگیرد.
تعیین تعرفهها نظاممند باشد
مه��دی پورقاض��ی ،نایب رییس
کمیس��یون صنعت اتاق بازرگانی
با
تهران نیز در گفتوگو با
اش��اره به ش��یوه تعیی��ن تعرفه
صنایع در کش��ور گف��ت :اصوال
طبقهبن��دی تعرفهها قاع��دهای دارد .به این صورت که
برای مواد اولیه از تعرفههای صفر تا 20درصد اس��تفاده
میشود .همچنین برای کاالهای نیمهساخته تعرفه 10
ت��ا 30درصد ،محصول نهایی تعرفه 20تا 60درصد و
کاالی س��رمایهای نیز تعرفه صفر ت��ا 20درصد به کار
برده میشود.
پورقاضی افزود :عالوه ب��ر ان برخی عوامل دیگر نیز
روی ن��رخ تعرفهها تاثیر میگذارند ،مانند موجود بودن
امکانات ان ،رقابت داخلی یا بس��ته بودن بازار ،اما این
موارد عوامل فرعی است که تنها در این محدوده به ان
توجه میشود.
وی ادامه داد :اگر مس��ئوالن قص��د تغییر تعرفهها را
دارن��د باید قاعده را حفظ کنن��د .اینکه به یکباره برای
خودرو تعرفه 135درصد میگذارند اش��تباه است ،زیرا
باید تعرفهها متعادل شود.
نایب رییس کمیس��یون صنعت اتاق بازرگانی تهران
ب��ا انتقاد از ش��یوه به کار گرفت��ن تعرفهها برای برخی
صنایع اظهار ک��رد :کاهش تعرف ه ب��رای برخی صنایع
جنب��ه حمایتی دارد ،اما باید دید ایا صنعتی که چنین
تعرف��های برای ان در نظر گرفته میش��ود در واقعیت
نیاز به این حمای��ت دارد یا خیر .در برخی موارد دیده
میش��ود که عوامل دیگ��ری روی تعیین تعرفهها تاثیر
میگذارد که چندان مشخص نیستند.
دیوار تعرفهای نباید بلند باشد
ابوالحسن خلیلی ،عضو کمیسیون
صنعت اتاق بازرگانی ایران نیز در
گفت :بر اساس
گفتوگو با
ورودی گمرکات در کمیس��یون
ماده ( )1اییننامه اجرایی قانون
مقررات ص��ادرات و واردات ،تعرفه مواد اولیه ،کاالهای
نیمهس��اخته و کاالی ساخته ش��ده با یکدیگر متفاوت
است .بر اساس مقررات این کمیسیون همیشه قاعده بر
این بوده که مواد اولیه تعرفه پایینتری داشته باشند و
محصوالت س��اخته ش��ده از تعرفه باالت��ری برخوردار
باش��ند .دالیل��ی که ب��رای ان عنوان میش��ود به این
بازمیگردد که برای رسیدن به اشتغال پایدار باید مواد
اولیه ،دستگاهها و ماش��یناالت تولیدی تعرفه ورودی
پایینتری داش��ته باشند و از سویی محصوالت ساخته
شده دارای تعرفه بیشتری باشند که امکان رقابت را از
تولی��دات داخلی نگیرند .خلیلی ب��ا تاکید بر اینکه در
ش��رایط رقابتی تعرف��ه بهتنهایی نمیتوان��د از صنایع
حمایت کند ،اظهار کرد :اگر قوانین و مقررات WTO
و انعقاد قراردادهای چندجانبه بین کش��ورها را مدنظر
ق��رار دهیم اصل بر این اس��ت که تعرفههای ورودی به
حداقل برس��د .بنابراین باید به سمتی برویم که صنعت
از مزیتهای مناس��بتری برای تولید برخوردار باشد و
کاه��ش قیمتتمامش��ده در نظر گرفته ش��ود تا اینکه
هم��واره از دیوار تعرفهها ب��رای حمایت از صنایع بهره
ببری��م .وی اف��زود :اگ��ر صنای��ع کش��ور بخواهند در
بلندمدت به س��ازمان تجارت جهان��ی بپیوندند ،دیوار
تعرف��های نباید بلند باش��د ،بلکه بای��د کاری کنیم که
تولید در داخل کش��ور از مزیتهای نس��بی برخوردار
ش��ود .اگر بتوانیم مش��کالت صنعت را در داخل کشور
برطرف کرده و ش��رایط را اسانتر کنیم ،به طور معمول
اثر ان در بلندمدت بیشتر از دیوار تعرفهای خواهد بود.
در عی��ن ح��ال تا تس��هیل نش��دن تامی��ن نقدینگی
ارزانقیمت ،تس��هیل قانون کار ،اس��ان ش��دن شرایط
تامین اجتماعی و کاهش هزینهای که بر دوش کارفرما
میگذارد ،به طور معمول این دیوار تعرفهای اس��ت که
میتوان��د به صنای��ع و تولیدات داخل��ی کمک کند تا
قدرت رقابت داشته باشند .عضو کمیسیون صنعت اتاق
بازرگان��ی ای��ران بی��ان کرد :از دیگر س��و اگ��ر تعرفه
محصوالت نهایی پایین باشد ،قاعدتا محصوالت خارجی
رقی��ب با توجه به توانمندی که در بیرون از ایران برای
انها وجود دارد ب��ا قیمت کمتری کاالی خود را عرضه
میکنند و به نوعی در بازار دامپ میکنند و این سبب
میش��ود ت��ا تولیدکننده داخل��ی به راحت��ی نتواند با
محصوالت خارجی مش��ابه وارد رقابت ش��ود .البته این
بدین معنا نیست که با دیوار تعرفه بحث کیفیت کاال را
نادیده بگیریم بلک��ه تولیدکنندگان داخلی نیز باید در
حالی که دولت برای حمای��ت از انها دیوار تعرفهای را
باال میبرد ،کیفیت قابل قبول محصوالت خود را نیز در
دستور کار قرار دهند.
با توجه به گفتههای کارشناسان به نظر میرسد دولت
کنونی باید در راس��تای اس��تعالم نظرات متخصصان و
تش��کلها و انجمنهای صنعت��ی و معدنی اقدام کند و
سپس تعرفههای سال جاری را تعیین کند.
دستور ویژه وزیر صنعت برای تولید چادر مشکی
حائ��ری در گفت و گو ب��ا مهر از دس��تور ویژه وزیر
صنعت ،مع��دن و تجارت برای تولید چادرمش��کی در
داخل خب��رداد و گفت :وزیر صنع��ت ،معدن و تجارت
تاکید زیادی بر حل مش��کالت تولید چادر مش��کی در
داخل داش��ته و بر این اساس دس��تورات ویژه ای صادر
کرده ،ضم��ن اینکه تاکنون چند جلس��ه نی��ز در این
وزارتخانه برگزار ش��ده اس��ت .وی با بیان اینکه صرف
گفتن حمایت از تولید چادر مشکی ،کافی نیست و باید
واحدهای تولیدکننده معتبر صنعت نساجی با حمایت
دولت وارد گود ش��وند ،گف��ت :وزارت صنعت ،معدن و
تجارت باید واحدهای برتر تولیدکننده صنعت نساجی
در کش��ور را که نمونههای موفق صنعت��ی و صادراتی
داش��ته اند ،انتخاب کرده و با تس��هیالتی که در اختیار
انها قرار می دهد ،زمینه را برای تولید داخلی باز کند.
حائ��ری ادامه داد :بر اس��اس طرحی ک��ه به وزارت
صنعت ،معدن و تجارت ارائه ش��ده ،دولت باید شرایط
جذاب��ی را برای تولیدکنن��دگان فراهم کند تا به تولید
چادر مش��کی بپردازند ،به نحوی ک��ه کمک های خود
را به ارائ��ه مبالغ مالی محدود نکند و معافیت مالیاتی،
معافیت بیمه سهم کارفرما ،دوره بازپرداخت طوالنی تر
وام و نیز تنفس 5س��اله ب��رای بازپرداخت وام را برای
تولیدکنن��دگان در نظر گیرد .وی اظه��ار کرد :در این
می��ان ،دولت که هماکنون به دنبال تولید داخلی چادر
مشکی است ،نباید تس��هیالت را به صورت عمومی در
اختیار متقاضیان قرار ده��د ،چراکه همچون تجربیات
گذش��ته ،برخ��ی وام را دریاف��ت ک��رده و تولیدی هم
صورت نمی دهند .بنابراین باید تولیدکنندگان شاخص
صنایع نساجی را پیدا کرده و شرایط جذابی برای تولید
فراهم کنند .حائری ادامه داد :به وزارت صنعت ،معدن
و تجارت پیشنهاد داده ام که 5تولیدکننده برتر صنعت
نس��اجی کشور را پیدا کرده و از هر یک از انها بخواهد
ک��ه 5واحد تولیدی 20میلیون متری احداث کنند تا
ساالنه 100میلیون متر پارچه چادر مشکی تولید شود،
در این صورت عالوه بر تامین نیاز داخلی با محصول با
کیفیت 30 ،میلیون متر نیز صادر شده و ارزاوری برای
کشور خواهد داشت.
یادداشت
نظام تعرفه
بهای سوءمدیریت
در نظام دیوانساالر
محمدرضا مرتضوی
دبیرکل خانه صنعت ،معدن و تجارت
ایران
در ح��ال حاض��ر حمایت تعرف��های از صنایع
کش��ور ضروری به نظر میرس��د ،زی��را بهدلیل
ش��رایط نامس��اعد فضای کس��بوکار ایران در
بیش��تر مواقع قیمت تمامش��ده کاال در مقایسه
با دیگ��ر کش��ورها باالتر اس��ت و از طرفی نرخ
به��ره بانک��ی رقبای ای��ران ب��ه 2/5درصد هم
نمیرسد.
باوجودیکه نرخ رش��د تورم هزینههای تولید
که در گذش��ته ح��دود 40درصد ب��ود در حال
حاض��ر به 14درصد در مهرماه کاهش یافته ،اما
اگ��ر بخواهیم همین میزان را با دیگر کش��ورها
قی��اس کنی��م درمییابی��م که نرخ رش��د تورم
هزینهه��ای تولید در کش��ورهای رقی��ب مانند
کش��ورهای اروپایی منفی یک درصد و در چین،
ژاپن یا کره جنوبی حدود صفر درصد است .نظام
تعرف��های باید برای حمایت از صنایع و تولیدات
داخلی وجود داشته باشد ،زیرا رقبای ما در دیگر
کش��ورها مانند چین ،کره جنوبی ،ژاپن ،هند و
کش��ورهای اروپایی ب��ا هیچکدام از مش��کالت
تولیدکنندگان داخلی مواجه نیستند.
فضای کسبوکار ایران موانعی جدی را بر سر
راه تولیدکنندگان قرار داده اس��ت که به خاطر
ان صنعتگران ،معدنکاران و تجار باید هزینههای
زیادی را از قِبل ان بپردازند.
از س��ویی بیان میشود که نظام تعرفهای روی
کیفی��ت تولید داخل تاثیر منف��ی دارد که البته
این مس��ئله از دید کارشناس��ان مردود اس��ت،
زی��را در ایران مقررات س��ختگیرانهای در زمینه
اس��تانداردها داریم و اس��تانداردهای صنعتی و
تولیدی کش��ور نیز بس��یار س��ختگیرانه نوشته
میشوند.بر این اس��اس وجود تعرفه ،ارتباطی با
وضعیت کیفیت محصوالت ایرانی ندارد.
حت��ی در برخی از م��وارد بهعن��وان مثال در
ش��وینده ،مواد غذایی ،ماش��یناالت تولیدی و
صنعتی و ...قوانین اس��تاندارد ای��ران هیچ کدام
پایینت��ر از کش��ورهای خارجی نیس��ت .حتی
کاالی تولی��دی داخ��ل در صنع��ت روش��نایی
ای��ران بس��یار مرغوبت��ر از کاالی واردات��ی
است.
در واق��ع نظ��ام تعرف��های راه��کار ح��ل این
مش��کالت است و امتیازی برای تولید ،صنعت و
معدن کشور محسوب نمیشود.
این تعرفه ،جبران هزینههای اضافی ناش��ی از
م��دل غلط اقتصادی و س��وءمدیریت در اقتصاد
کالن است.
نظام تعرف��های حمایت از تولید نیس��ت بلکه
جبرانکننده فضای کس��بوکار نامس��اعد ،نرخ
بهره باالی بانکی ،قوانین س��ختگیرانه گمرکی،
مالیات ب��ر ارزش افزوده بر تولید و ...اس��ت که
همگی ب��ر قیمت تمامش��ده کاالی نهایی تاثیر
س��وء دارند .ب��ه علت نیمهدولتی ب��ودن اقتصاد
ایران این مسئله بیش از سایر نقاط جهان مطرح
است و ارتباطی به واحدهای تولیدی ندارد.
در برخ��ی از تولیدات داخلی کش��ور از جمله
پسته ،زعفران ،فرش و برخی از کاالهای صنعتی
از جمله صنایع غذایی ،س��یمان ،پتروشیمی و...
نیاز ب��ه حمایت تعرفهای نداریم ،اما در بیش��تر
کاالها نیازمند حمایت تعرفهای هستیم.
بنابرای��ن بنده ب��ا گفتههای اق��ای ترکان که
جز در قرمهسبزی و ابگوش��ت نیازمند حمایت
تعرفهای هستیم و به سبب این مشکالت صنایع
کش��ور قدرت رقابت با سایر کش��ورها را ندارند،
موافق��م .کهدلیل ان نیز م��دل مدیریت دولتی
ک��ه باعث به��ره باالی بانک��ی ،دریاف��ت قانون
ارزش افزوده از تولی��د ،کاهش ارزش پول ملی،
محدودی��ت در دسترس��ی به خط��وط اعتباری
شده ،تولید اسیبپذیر شده است.
تنشهایی که از دس��تورالعملهای متناقض و
سیاس��ت تثبیت قیمتگذاری در 3سال گذشته
به وج��ود امد موجب زیان انباش��ته در بنگاهها
شده است.
ای��ن امر موجب ش��ده و ت��ا دامپینگ س��ایر
کش��ورها در بازار ایران ش��کل بگی��رد .بنابراین
الزم ب��ه ی��اداوری و تاکی��د اس��ت ک��ه نظ��ام
تعرف��های حمای��ت از تولی��د نیس��ت ،بلک��ه
جبران س��وءمدیریتی اس��ت که در حال حاضر
وجود دارد.
دول��ت با تعیین نظ��ام تعرف��های ،ناکارامدی
خ��ود را جبران میکند .در معن��ای دیگر ،نظام
تعرفهای بهای سوءمدیریت در نظام دیوانساالر
کشور است.
نگاه روز
استفاده از طراحان خارجی
و رویای پلتفرم ملی
پورعباس لنگرودی ،کارشناس خودرو :کمتر کسی
اس��ت که منکر وجود مهندس��ان خبره ایرانی در عرصه
طراحی خودرو کش��ور باش��د .صنعت گران��ی که با همه
مش��کالت موجود تمام توان خود را ب��کار گرفتند تا این
صنع��ت زخم خورده را به ه��دف خود نزدیک کنند اما به
هزار و یک دلیل این اتفاق رخ نداد.
همانگون��ه ک��ه می دانی��م ،طراح��ی خ��ودرو بخش
انکارناپذی��ر و دغدغه خودروس��ازان بزرگ دنیا اس��ت.
ش��رکت های بزرگ اگر درخصوص طراحی خودرو های
خود در یک بازه زمانی مش��خص پوس��ت اندازی نکنند،
می میرن��د و از صحنه رقاب��ت خارج می ش��وند .انان هر
روز با بهره گیری از ه��وش طراحی بزرگان این عرصه ،به
محصوالت خود تنوع می بخش��ند و در رقابتی تنگاتنگ
ب��ا حریفان خ��ود به حیات ش��ان ادام��ه می دهند .قبول
داش��ته باش��یم که ما نه در حوزه طراحی خودرو به جایی
رس��یده ایم و نه حتی برای رس��یدن به ای��ن باور زمینه و
امکانات مناسبی فراهم کرده ایم.
ای��ن مقدم��ه کوت��اه گفت��ه ش��د ک��ه بدانیم م��ا در
خوش��بینانه ترین حالت هر انچه را که در توان داش��تیم
گذاش��تیم اما نتوانس��تیم .با این همه چه باید کرد؟ شاید
حکایت صنعت خودرو حکایت تیم های متعدد ورزش��ی
ما باش��د؛ تیم های فوتبال یا والیب��ال که با کمک دانش و
نبوغ مربیان خارجی با رشد قابل مالحظه ای روبه رو شد.
م��ا در والیبال با کم��ک همین مربی��ان خارجی جزو
برترین ه��ای دنی��ا ش��دیم و در دنی��ای فوتب��ال به مدد
مربیان با تجربه خارجی توانستیم با وجود پیشرفت های
خارق الع��اده و ادم های فوق العاده در این ورزش دوس��ت
داش��تنی در جهان حرفی برای گفتن داشته باشیم .البته
ذکر این نکته ضروری است که استعداد و هنر جوان ایرانی
نقش قابل توجهی در این پیروزی ها داش��ته است .جوانی
ک��ه توانایی دریافت دانش روز از مربیان خالق خارجی را
دارد ام��ا با قبول این حقیقت که دانش اصیل و پیش��رفته
فوتبال یا بس��یاری از ورزش های دیگر ،نزد کسانی است
که س��ال ها ب��ا دید علمی ب��ه ان پرداخته ان��د و برای ان
برنامه ریزی کرده اند.
بنابراین اس��تفاده از دانش روز دنیا برای رسیدن به این
هدف جزء انکارناپذی��ر همه بخش های صنعتی ،علمی و
اقتصادی کشور اس��ت واصرار بر استفاده از دانش داخلی
برای پیش��برد امور ،حداقل در حال حاضر به نفع بیش��تر
بخش های کش��ور ما نیست .ش��رکت کیاموتورز در سال
۲۰۰۶م ب��ا اس��تخدام «پیتر ش��رایر» به عن��وان رییس
غیرکره ای و یکی از 3رییس این ش��رکت که با اس��تقبال
هیوندایی ،یعن��ی مالک کیا هم روبه رو ش��د ،انقالبی در
ح��وزه طراحی خودرو ه��ای کیا به وج��ود اورد و تا انجا
پی��ش رفت که «ش��رایر» به عنوان مدی��ر بخش طراحی
هیوندای��ی نی��ز برگزیده ش��د .تصمیمی که باعث ش��د
تا این دو خودروس��از بزرگ عالوه ب��ر کاهش هزینه ها با
ساده سازی در فرایند طراحی محصول ،بازار های جهانی
را با طراحی های منحصربه فرد خود با مدیریت شرایر فتح
کند .با درک این حقیقت ،شاید زمان ان فرا رسیده باشد
تا دو ش��رکت بزرگ خودروساز کش��ور با استخدام افراد
کارام��د در حوزه طراحی محص��ول و پلتفرم های جدید
و با فراهم اوردن امکانات مناس��ب و پیش��رفته و با مدد از
نی��روی جوان و با انگیزه ایرانی ،حداق��ل خود را به رقبا و
شرکت های خودروساز اسیایی ثابت کند.
تک خبر
اطالعات خودروهای روز دنیا
در یک سایت
اطالع��ات تمام��ی خودروه��ای روز دنی��ا اعماز ایران��ی و خارج��ی برای نخس��تین بار در یک س��ایت
فارس��ی زبان جمع اوری و عرضه ش��ده است .به گزارش
واحد ارتباطات شرکت مش��اورین گسترش الکترونیک
ایم��ا (مگا) ،مج��ری پورتال جامع خودروی کش��ور ،این
اطالعات در حجمی بی سابقه برای نخستین بار در پورتال
www.iranecar.comدر دس��ترس عالقه مندان به
محصوالت روز خودروس��ازان جهان قرار گرفته اس��ت.
در بخ��ش اطالعات خودرو پورت��ال مذکور ،عالقه مندان
می توانن��د به طور رایگان و به راحت��ی با انتخاب از طریق
کارخانه سازنده ،ش��کل ظاهری خودرو یا سبک خودرو
اطالع��ات مرب��وط به محص��والت یک ده��ه اخیر همه
خودروس��ازان داخلی و خارجی را با تمامی مش��خصات
ش��امل مدل ،وزن ،ابعاد ،مصرف سوخت ،سیستم ترمز و
انتقال قدرت ،امکانات ویژه ،سیستم های ایمنی و امنیتی
مش��اهده کنند .در این بخش اطالع��ات محصوالت ۷۲
کمپان��ی بزرگ داخلی و خارجی ب��ا بیش از ۲۰۰۰مدل
خودرو نمایش داده شده است .بنا بر گزارش مگا ،همواره
یک��ی از دغدغه ه��ای عالقه مندان و خری��داران خودرو
دسترس��ی نداش��تن به اطالعات و مشخصات کامل یک
خودرو و همچنین امکان مقایسه ان با خودروهای هم رده
و هم قیمت است که بخش اطالعات خودرو پورتال جامع
خودروی کش��ور توانسته اس��ت به طور قابل توجهی با در
دس��ترس قراردادن بخش انبوهی از اطالعات محصوالت
داخلی و خارجی این نیاز کاربران را مرتفع سازد.
4
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
خودرو
industry@smtnews.ir
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت از اغاز دستورالعمل اجرایی مشارکت خارجی ها از سوی خودروسازان داخلی خبر داد
طراحی پلتفرم جدید خودروی «ایرانی -خارجی» کلید خورد
حس�ین علی�زاده -گ�روه صنعت :توس��عه صنعت
خودروس��ازی بدون حضور خارجی ها امکانپذیر نیست و
انچه که می تواند خودروس��ازی ایران را در شرایط فعلی
متحول کند ،تنها با همکاری خودروس��ازان ما و بزرگان
خودروسازی جهان میسر خواهد شد .این در حالی است
که وزیر صنعت ،معدن و تجارت بر سرمایه گذاری خارجی
در هم��کاری با ش��رکت های خودروس��از داخلی تاکید
داشته و گفته بود که سرمایه گذارهای خارجی می توانند
بیش از ۵۱درصد مدیریت واحدهای خودروس��ازی را بر
عه��ده بگیرند که از این طریق ه��م دانش فنی الزم به
کش��ور منتقل می شود ضمن اینکه از نیرو و کارشناسی
داخلی اس��تفاده و در نتیجه تجربه ارزشمندی در داخل
کشور برای تولیدخودروهای باکیفیت ایجاد می شود.
در همی��ن حال معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت از
امضای قرارداد همکاری مش��ترک یکی از خودروسازان
داخلی با خارجی ها برای مشارکت خبر داد و گفت :بازار
مشترک ،صادرات در منطقه ،پلتفرم مشترک ،راه اندازی
مرکز طراحی و تحقیقات و استفاده حداکثری از قطعات
داخلی از مشخصه های این قرارداد است.
محسن صالحی نیا افزود :استراتژی مشارکت خارجی ها
در صنعت خودرو که در ش��ورای سیاس��تگذاری خودرو
نیز به تصویب رسیده بر این پایه است که تولید مشترک
خودروسازان ایرانی و خارجی به نحوی باشد که حداقل
۵۰درصد برن��د داخلی و ۵۰درصد س��ایر مکانیزم هایی
باشد که مهم ترین ان «جوینت ونچر» است.
وی تصریح کرد :در این رابطه قواعدی تفاهم شده که
۵مش��خصه مذکور را دارد؛ در این رابطه خودروس��ازان
صددرص��د ب��ا این اس��تراتژی موافق هس��تند و یکی از
خودروسازان ایرانی در مذاکرات و قراردادی که با طرف
خارجی خ��ود به صورت جوینت ونچر به امضا رس��انده،
همه این موارد را لحاظ کرده اس��ت؛ ولی در این مقطع
برای اینکه توافق اجرایی شود ملزومات و شرایط خاصی
را می طلب��د که مهم ترین ان باز ش��دن فضای اقتصادی
اس��ت که اگر این ش��رایط فراهم باشد ،قرارداد عملیاتی
خواهد شد.
به گفت��ه صالحی نیا ،چنین قراردادی که تمامی موارد
مدنظر وزارت صنعت ،معدن و تجارت با مش��خصه های
مذکور لحاظ ش��ده ،هم اکنون قابل ارائه اس��ت و در ان
تمامی مواردی که در قالب دستورالعمل از سوی وزارت
صنعت ،معدن و تجارت ،به خودروس��ازان ابالغ ش��ده،
رعایت شده است.
وی درخصوص نظارت وزارت صنعت ،معدن و تجارت
بر قراردادهای خارجی صنعت خودرو در ش��رایط جدید،
خاطرنش��ان ک��رد :وزارت صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت،
سیاس��ت های کالن تعیین می کند و خودروس��ازان در
قالب سیاس��ت های کالن ،باید نسبت به مذاکره و انعقاد
قرارداد با خودروسازان خارجی اقدام کنند.
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت در ادامه با اش��اره
به دس��تورالعمل تعمیق س��اخت داخل که در ش��ورای
سیاس��تگذاری خودرو بررس��ی ش��ده اس��ت ،گفت :در
این دس��تورالعمل ،چگونگی س��اخت داخل با توجه به
مکانیزم تعرفه ای و مجوزهای��ی که برای خطوط مونتاژ
و بخش های مختلف تولید نیاز اس��ت ذکر شده است که
س��اخت خودرو را به نحوی مدیریت کنیم تا بیش��ترین
میزان س��اخت داخ��ل براس��اس ظرفیت ه��ای داخلی
عملیاتی شود.
با این حال هنوز معلوم نیست کدامیک از خودروسازان
ما با چنین ش��رایطی توانس��ته ب��ا خارجی ه��ا قرارداد
خودروس��ازان ما طراحی پلتفرم نداش��تند تا زمانی که
س��مند و تیبا طراحی ش��د .در حقیقت س��واد طراحی
پلتفرم در دس��ت چند خودروس��از بزرگ دنیاس��ت که
خودروسازان چینی نیز به این حوزه ورود کرده اند.
مجتب��ی نظری با اش��اره ب��ه فعالیت س��ایپا در حوزه
طراحی پلتفرم عنوان کرد :ما هم اکنون در حال طراحی
پلتف��رم sp1۰0هس��تیم که در مرحل��ه اول ۴خودرو
از ان تولی��د خواهد ش��د و دانش فن��ی این پلتفرم بین
ش��رکت های اروپایی ،چینی و خودروسازی سایپا است.
ی ان را می توان درگیر بودن تمامی
اما بزرگترین ویژگ��
پرس��نل متخصص سایپا در این پروژه از ابتدای طراحی
ای��ن پلتف��رم تاکنون دانس��ت .این در حالی اس��ت که
متخصص��ان ما در فرایند طراح��ی این دانش را دریافت
کرده و با اش��راف به بازار خودرو ایران محصول نهایی را
تولید می کنند.
تنوع در سبد محصوالت با توجه به نیاز بازار
همکاری مشترک به امضا برساند ان هم در شرایطی که
فضای سیاس��ی ایران در قالب مذاکرات با 5+1همچنان
بر حضور شرکت های بزرگ خارجی تاثیر گذار است.
حضور المانی ها تا اخر سال قطعی شد
در همی��ن ح��ال مدیر ارتباط��ات و امور بی��ن الملل
ایران خ��ودرو در بازدی��د از غرف��ه صمت در بیس��تمین
مصریان :حضور تیم
طراحان المانی تا پایان
سال در ایران خودرو
قطعی شده و با حضور
این طراحان در بدنه
ایران خودرو این تیم
جزو پرسنل ما محسوب
خواهند شد
نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها در خصوص همکاری
ای��ن ش��رکت ب��ا خودروس��ازان خارجی برای توس��عه
محصول ،طراحی و س��اخت پلتفرم گفت :تیم متش��کل
از طراح��ان المانی دو هفته در ایران حضور داش��ته و از
نزدیک قسمت های مختلف ایران خودرو را بازدید کردند
و در بحث های کیفیت ،تولید ،مرکز تحقیقات و صادرات
قرار اس��ت در همه این بخش ها به ایران خودرو مشاوره
داده و کمک کنند.
علی مصریان با اشاره به اینکه حضور این تیم طراحی
تا پایان س��ال در ایران خودرو قطعی ش��ده است ،افزود:
ق��رارداد با ای��ن طراحان ۴س��اله بوده و ب��ا حضور این
طراح��ان در بدنه ایران خودرو این تیم جزو پرس��نل ما
محسوب خواهند شد.
این درحالی اس��ت که در س��ایه همکاری و مشاوره با
این تیم در حوزه تولید ،کیفیت محصوالت و اس��تراتژی
تولی��د ،همچنین در مبحث توس��عه محص��ول بتوانیم
محصوالت متنوعی را به تولید برسانیم.
وی در ادام��ه عنوان کرد :غیراز تیم طراحان المانی با
یک گروه فرانسوی نیز همکاری خواهیم داشت که شروع
همکاری ای��ن دو تیم تا اندازه ای همزم��ان خواهد بود.
فرانسوی ها نیز در قراردادی ۳الی ۴ساله با ایران خودرو
در حوزه توسعه محصول فعالیت خواهند داشت .با توجه
ب��ه اینکه این تیم ها از بدن��ه ایران خودرو مجزا نخواهند
بود همین امر موجب می شود تا مهندسان و متخصصان
توانمند ما نیز پس از چند س��ال بتوانند در بحث انتقال
دانش فنی ورود کرده و این بخش را نیز فعال کنند.
با این حال به نظر می رسد همکاری خودروسازان برای
توس��عه محص��ول و ارتقای کیفیت محص��والت تنها به
خودروس��ازان و طراحان اروپایی محدود نبوده و اگر چه
چینی ها نیز دراین مقوله مش��ارکت دارند ،اما با توجه به
ی نیز متش��کل از اروپایی ها و
اینک��ه بدنه طراحان چین
امریکایی هاس��ت ،همکاری انها در این زمینه تاثیرگذار
خواهد بود.
طراحی پلتفرم با همکاری چینی -اروپایی ها
در همی��ن حال مدی��ر ارتباطات گروه خودروس��ازی
در بیس��تمین نمایشگاه
س��ایپا در دیدار از غرفه
بین الملل��ی مطبوعات و خبرگزاری ه��ا گفت :در فضای
توس��عه محص��ول کاری ک��ه خودروس��ازی س��ایپا در
چینی ها در بخشی ،دانش
طراحی دارند اما از چندین
سال قبل شرکت های
طراحی چینی فضای این
حوزه را در اختیار طراحان
ایتالیایی قرار دادند و در
کنار ان طراحانی که در
شرکت های بزرگی همچون
بی ام و و بنز مشغول به
فعالیت هستند ،همکاری
می کنند
سال جاری و سال گذش��ته انجام داد و در تاریخ صنعت
خودرو بی س��ابقه ب��وده ،بحث انجام طراحی و س��اخت
پلتفرم است که در نهایت می توان نزدیک به ۶محصول
را روی ان تولید کرد .این در حالی اس��ت که در گذشته
مدیرعامل ایران خودرو:
مشتریان از پاسخگویی نامناسب خودروساز ناراضی هستند
ایکوپ�رس -مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو گفت:
کیفیت فعل��ی خودروها ایده ال نیس��ت ام��ا تمام تالش
مجموعه ایران خودرو بر افزایش کیفیت محصوالت و جلب
رضایت مش��تریان است .هاش��م یکه زارع در دیدار رییس
و اعضای کمیس��یون اص��ل ۹۰مجل��س از خطوط تولید
شرکت ایران خودرو ،تصریح کرد :پاسخگویی نامناسب به
مش��تریان از جمله دالیل نارضایتی انان است و ما در صدد
هستیم در این بخش برنامه های ویژه ای پیاده سازی کنیم
تا میزان پاسخگویی و به تبع ان رضایت مشتریان افزایش
یابد .وی که در این نشست گزارشی از عملکرد ایران خودرو
در حوزه ه��ای تولید ،فروش ،کیفیت ،صادرات و همچنین
برنامه ه��ای اینده این گروه صنعتی ارائ��ه می کرد ،اظهار
کرد :وظیفه ما این اس��ت که محصولی به مش��تری عرضه
شود تا رضایت کامل او را براورده سازد.
یکه زارع ،با تاکید بر اینکه برخالف گذش��ته که با انتقاد
به صورت تدافعی برخورد می ش��د ما تشنه انتقاد سازنده و
راهنمایی هس��تیم ،ادامه داد :نخستین گام احیای تولید و
ل حاضر اولویت
افزای��ش تیراژ بود که انجام داده ایم و درحا
م��ا توس��عه محصول ،کیفی��ت ،خدمات پ��س از فروش و
صادرات اس��ت که با تحقق ان هم در بازارهای داخلی و هم
در بازاره��ای صادراتی موفق خواهیم بود .مدیرعامل گروه
صنعتی ایران خودرو افزود :در نیمه نخس��ت سال گذشته
۱۲۶هزار خودرو تولید کردیم که در نیمه دوم تولید شتاب
بیش��تری گرفت و موفق ش��دیم با تولید تعداد ۲۳۹هزار
دس��تگاه سهم از دس��ت رفته بازار را دوباره کسب کنیم .بر
این اساس از نیمه دوم سال گذشته سهم بازار ایران خودرو
به ۵۴درصد رس��یده که این رقم تاکنون حفظ شده است.
در سال گذشته در مجموع ۳۶۵هزار خودرو تولید کردیم
و بیشترین سهم بازار از ان ایران خودرو شد.
وی درخصوص بهب��ود روند تولید در امس��ال گفت :در
نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت
مشابه س��ال گذش��ته با تولید و عرضه
۲۷۵هزار دستگاه ۱۱۶ ،درصد افزایش
تولی��د را ب��ه ثب��ت رس��انده ایم و البته
افزایش تیراژ تولید ب��ا افزایش کیفیت
همراه بوده است.
سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه
رییس کمیس��یون اصل ۹۰مجلس در نشست مشترک
با مدیرعامل ایران خودرو گفت :صنعت خودرو جزو صنایع
مادر کش��ور محسوب می شود و باید به صورت جدی مورد
حمای��ت قرار گیرد تا با بومی س��ازی تولید از ظرفیت های
باالی کش��ور در این حوزه بهره برداری ش��ود .محمدعلی
پورمختار حمل ونقل در بخش های مختلف س��واری ،باری
و تج��اری را مهم توصیف کرد و گف��ت :حوزه خودروهای
س��واری به دلیل فراگیری بیشتر مورد توجه است اما با این
وی در ادامه با اش��اره به اینکه خودروی س��اینا نیز در
اواخر س��ال ۹۳به ب��ازار عرضه می ش��ود ،تصریح کرد:
همچنین هاچ ب��ک این خودرو نیز ابتدای س��ال اینده
ب��ه بازار خواهد امد که این دو خودرو همچون خودروی
تیبا ۲و س��ایپا ۱۵۱که با اقبال روبه رو ش��د در توسعه
محصوالت سایپا و تنوع سبد محصوالت ما نقش مهمی
ایفا خواهند کرد .از س��وی دیگر با توجه به ویژگی های
خاص ای��ن محصول و تنوع و به روز ب��ودن طراحی این
محصول و جذابیت زیاد ان برای جوانان ،می تواند راه را
برای سایپا در بازار خودرو باز کند.
نظ��ری ادامه داد :هاچ بک ای��ن خودرو نیز از جذابیت
وی��ژه ای برای خانم ها برخوردار خواهد بود که س��ایپا به
نیاز این قشر نسبت به طراحی و به روز بودن با تولید این
محصول پاسخ داده است .از سوی دیگر اعتقاد ما بر این
است خودروی ساینا یکی از باب های جدید برای توفیق
سایپا در بازار باشد.
مدیر ارتباطات خودروس��ازی سایپا در زمینه استفاده
از تجربه و مش��اوره بین المللی این گروه گفت :مش��اوره
گرفتن از برخی خودروس��ازان ب��زرگ و مطرح در حوزه
کیفی��ت خ��ودرو و سیس��تم کیفیت در خط��وط تولید
همچنین در بخش سیستم زنجیره تامین و قطعه سازی
در سایه مدیریت ارش��د خودروسازی سایپا شروع شده
اس��ت .این درحالی است که مشاوره در مباحث نامبرده
رسانه ای نشد ،ولی سعی ش��ده از خودروسازان بزرگ و
مطرحی که در س��طح کیفی باال خودرو تولید می کنند،
مش��اوره گرفته تا بتوانیم ارتقایی که در سیستم تولید و
کیفیت انتظار می رود به اجرا برسانیم.
وی در پاسخ به این سوال که سایپا برای طراحی پلتفرم
تنها بر اس��تفاده از دانش فنی چینی ها اکتفا کرده است
یا خیر؟ تصریح کرد :چینی ها در بخش��ی دانش طراحی
دارند اما از چندین سال قبل شرکت های طراحی چینی
فض��ای این ح��وزه را در اختیار طراح��ان ایتالیایی قرار
دادند و در کنار ان طراحانی که در ش��رکت های بزرگی
همچون بی ام و و بنز مشغول به فعالیت هستند ،همکاری
می کنند.
این در حالی اس��ت که ما نیز بخش��ی از طراحی خود
را به دلیل وجود دانش و مس��ائل فنی با چینی ها انجام
می دهی��م ،اما اصل طراح��ان ما اروپایی از کش��ورهای
ی و اس��یایی هس��تند .این در
ایتالی��ا ،المان ،غیراروپای
حالی است که استفاده ما از مشاوران خارجی محدود به
طراحی نمی شود و ما در همه قسمت های فرایند تولید
از این مشاوران استفاده می کنیم.
وج��ود خودروهای س��نگین هم نیازمند
توج��ه هس��تند چراک��ه درحال حاض��ر
بی��ش از ۵۰۰ه��زار خودروی س��نگین
فرس��وده باید جایگزین و نوسازی شوند.
وی اولویت اصلی صنعت خودروس��ازی
را توس��عه س��ازندگان داخلی دانس��ت و
گفت :در برخ��ی موارد که تولید قطعه در
داخل امکان پذی��ر و یا به صرفه اقتصادی
نیس��ت باید به مرور زمان و انتقال دانش
س��اخت و تولید این قطعات هم در داخل
مرزهای کشور صورت گیرد .پورمختار گفت :ایران خودرو
با مش��کالتی که در سال های گذش��ته با ان مواجه بود ،در
اس��تانه تعطیلی ق��رار گرفته بود که ب��ا مدیریت جهادی
مدیرعامل این مجموعه بس��یاری از انها حل ش��د و تولید
ب��ه روال ع��ادی خود بازگش��ت .رییس کمیس��یون اصل
۹۰مجل��س همچنین خواس��تار افزایش تنوع محصوالت
خودروسازان شد و گفت :س�لایق و ذائقه مشتریان بسیار
متنوع است که باید خودروسازان با تولید محصوالت متنوع
به فکر تامین این طیف متنوع سالیق باشند.
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
mine@smtnews.ir
معدن
5
6
19
20
کارگران بازنشسته می شوند
سهم 6درصدی صادرات مواد معدنی
ایجاد تعادل در بازار عرضه و تقاضا
5
بزرگترین کارخانه طال ی خاورمیانه در تکاب به بهره برداری رسید
تولید ساالنه 5/5میلیون تن طال در ایران
حامد ش�ایگان-گروه مع�دن :بزرگترین مع�دن طلای خاورمیانه روز
گذشته با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری ،مهندس
محمدرض�ا نعم�ت زاده وزیر صنعت ،معدن و تجارت ،مهدی کرباس�یان
رییس هیات عامل ایمیدرو ،اس�تاندار اذربایجان و جمعی از مسئوالن و
نمایندگان مجلس افتتاح شد .معدن طالی زرشوران تکاب درحالی لقب
بزرگترین معدن طالی خاورمیانه را یدک می کش�د ک�ه در فاز اول این
کارخانه تولید ساالنه 3تن طال برنامه ریزی شده که ظرفیت تولید طالی
کشور را به بیش از 2برابر افزایش می دهد .همچنین در فاز توسعه ای این
معدن قرار است ظرفیت تولید کارخانه به حدود 5/5تن افزایش یابد.
تولی��د می ش��ود اما ب��رای ظرفیت ب��االی تولید امکان
استفاده از ماشین االت داخلی در تمامی بخش ها فراهم
نبود و 30درصد از تجهیزات و ماش��ین االت مورد نیاز
کارخان��ه از طریق کش��ور های چین ،الم��ان و افریقای
جنوبی تامین شده است.
جهانبخ��ش در رابطه با منافع ای��ن پروژه اضافه کرد
که اجرای بخش های این چنینی منجر به افزایش سطح
اگاهی س��رمایه گذاران منطق��ه در حوزه معدن خواهد
شد و افق های توس��عه را در صنایع پایین دستی نیز به
وجود خواهد اورد.
زیر س�اخت های معدنی کش�ور از الویت های
دولت است
اس��حاق جهانگیری ،مع��اون اول رییس جمهوری در
ایین افتتاح مجتمع طالی زرشوران با عنوان اینکه ایجاد
زیرساخت های بخش معدنی در مناطق مختلف کشور از
اولویت های دولت اس��ت گفت :در این راستا پیش بینی
ش��ده تا با توجه ب��ه اهمیت صنعت و معدن در کش��ور
بودجه های ساالنه ای به همین منظور به تصویب برسد.
وی گف��ت :جمهوری اس�لامی ایران خوش��بختانه از
ظرفیت ه��ای بس��یار باالیی در بخش مع��دن برخوردار
اس��ت و مطالع��ات زمین شناس��ی موجب اکتش��اف و
شناس��ایی منابع و معادن بس��یار غنی در نقاط مختلف
کشور شده است.
جهانگیری یاداور شد :کشور ما هم از نظر وجود معادن
بسیار غنی در جهان از موقعیت ممتازی برخوردار است
و هم از کارشناسان و نیروهای تحصیلکرده بسیار خوبی
برخوردار اس��ت که به همین دلیل باید امر توس��عه این
بخش در کشور به طور جدی دنبال شود.
وی با بیان اینکه ،ایران در زمینه داش��تن معادن غنی
فلزاتی چون اهن ،روی و مس در جهان بی نظیر اس��ت
گفت :برای توس��عه بخش معدن در کش��ور باید زمینه
حضور بخش خصوصی را در این امر فراهم ساخت.
جهانگیری یکی از رشته های مهم توسعه صنعتی ایران
را صنع��ت معدنی عنوان کرد و افزود :در زمینه توس��عه
صنایع فوالد در کش��ور اقدامات ارزنده ای صورت گرفته
ک��ه این امر با توجه به انکه کمربند مس از کش��ورمان
عب��ور کرده می تواند در بخش مس و حتی فلزاتی چون
روی نیز انجام گیرد.
وی به ظرفیت های کش��ورمان در بخش تولید طال نیز
اش��اره کرد و گفت :در ایران ذخایر طالی بس��یار خوبی
وجود دارد ولی هنوز معادن بزرگی در این زمینه احداث
نشده که معدن زرشوران تکاب نخستین معدن بزرگ در
زمینه طال در کشور به شمار می رود.
معاون اول رییس جمهوری اضافه کرد :توس��عه معدن
زرش��وران باید به طور جدی پیگیری شود و دغدغه های
زیست محیطی احتمالی ان نیز باید کامال مرتفع شود.
سرمایه گذاری 170میلیارد تومانی
در این مراس��م مهدی کرباس��یان معاون وزیر صنعت،
مع��دن و تج��ارت و ریی��س هی��ات عامل ایمی��درو در
خصوص طرح مجتمع طالیی زرش��وران اظهار کرد:این
مجتمع در فاز اول تولید 3تن طال را خواهد داش��ت که
با اجرای طرح توس��عه ای در 2سال اینده ظرفیت تولید
ان به بیش از 5/5تن خواهد رسید.
وی همچنی��ن از افزایش ذخی��ره قطعی این معدن به
110تن خبر داد و گفت :با انجام طرح توس��عه و انجام
حفاری تا عمق 10هزار متری ،پیش بینی ما این اس��ت
درامد 300میلیارد تومانی برای دولت
ذخیره براورد ش��ده در سال های قبل که حدود 55تن
ب��ود به 110ت��ن افزایش یابد که حتی ممکن اس��ت با
انجام این طرح میزان ذخایر به 150تن نیز برسد.
رییس هیات عامل ایمیدرو ب��ا عنوان اینکه این طرح
با هزین��ه 170میلیارد تومان��ی ( )17/5میلیون یوریی
انجام ش��ده گفت :پیمانکار و مجری طرح شرکت پارس
کانی بوده و این درحالی اس��ت که در اجرای این پروژه
بزرگ تنها 30درصد از ماشین االت و تجهیزات از طریق
واردات تامین شده است.
کرباس��یان همچنین با تاکید بر اینکه اهداف ایمیدرو
عملیاتی کردن اکتش��اف در محدود 100هزار کیلومتر
مربعی اس��ت گف��ت :ایمیدرو قص��د دارد تا با توس��عه
محدوده های اکتشافی که هم اکنون عملیات اکتشافی در
محدود 80ه��زار کیلومتری را اغاز کرده زمینه افزایش
تولید را فراهم اورد.
مع��اون وزیر صنعت ،معدن و تج��ارت با عنوان اینکه
رویک��رد دولت در اجرای پروژه های منطقه ای اس��تفاده
از نیروه��ای بومی اس��ت ،دلیل تاخی��ر 3ماهه اجرای
طرح را رعایت اس��تانداردهای زیست محیطی دانست و
گف��ت :تالش کرده ایم .در اجرای ای��ن طرح بزرگ ملی
اس��تانداردهای زیست محیطی را به صورت کامل رعایت
کنیم و شاید یکی از دالیل اصلی تاخیر 3ماهه در افتتاح
معدن اطمینان از رعایت استانداردهای الزم بوده است.
کرباس��یان در پاسخ به میزان اش��تغال ایجاد شده در
این طرح با عنوان اینکه نقش معادن در ایجاد اش��تغال
چندان پر رنگ نیس��ت گفت :در مجموع معادن از نظر
اش��تغالزایی نقش چندانی ندارند و تنها با ایجاد صنایع
پایین دس��تی و ارزش افزوده اس��ت که می ت��وان زمینه
افزایش اش��تغالزایی را در این بخ��ش فراهم کرد که در
این راس��تا هم اکنون 2ش��رکت برای ایج��اد واحدهای
پایین دستی در منطقه اعالم امادگی کرده اند.
بودجه اکتشاف افزایش یافته است
محمدتقی کره ای ،رییس س��ازمان زمین شناس��ی نیز
در حاش��یه افتت��اح مجموع طالی زرش��وران به صمت
گفت:هم اکن��ون 25تن طال تولی��د داریم که امیدواریم
با اجرای طرح توس��عه ای ش��اهد افزایش تولید باشیم تا
انگیزه الزم برای سرمایه گذاری و حضور بخش خصوصی
در بخش معدن فراهم شود.
وی با عنوان اینکه هم اکنون بخش خصوصی در کشور
2تن طال تولید می کند افزود :توس��عه بخش اکتشاف از
طریق برنامه ریزی امکان پذیر اس��ت و این درحالی است
که در سال جاری برای توسعه حوزه اکتشاف بودجه این
بخش افزایش یافته اس��ت .رییس سازمان زمین شناسی
همچنین افزود :در جهت توس��عه اکتشاف 31 ،میلیارد
تومان از بهره مالکانه فعالیت های ایمیدرو نیز به سازمان
زمین شناس��ی تعلق گرفت��ه که می توان��د زمینه ارتقا و
توسعه معدنکاری را فراهم کند.
ایجاد افق های توسعه در صنایع پایین دستی
علی بخش جهانبخش ،مدیرعامل ش��رکت پارس کانی
نیز در تشریح وضعیت و عملکرد معدن طالی زرشوران
اظهار کرد :درحال حاضر مس��ئولیت کارخانه تا 2سال
ابتدایی فعالیت برعهده این ش��رکت اس��ت و قرار است
در ای��ن مدت اموزش الزم به کارکنان ش��رکت ایمیدرو
داده شود.
وی در رابط��ه با تجهیزات ای��ن کارخانه افزود :گرچه
تمامی ماش��ین االت م��ورد نیاز پروژه در داخل کش��ور
امیرعلی طاه��رزاده ،مدیرکل معادن فلزی ایمیدرو در
رابطه با عرضه تولیدات مجتمع زرش��وران گفت :درحال
حاضر تولیدات طالی معدن موته از طریق بورس کاال در
بسته های 15کیلویی که هر بسته شامل چندین شمش
یک کیلویی عرضه می ش��ود ک��ه در رابطه با محصوالت
زرشوران نیز این روند ادامه خواهد داشت.
وی افزود :بررسی های صورت گرفته از این معدن نشان
می دهد؛ در ش��رایطی که قیمت طال در بازار های جهانی
حتی به کمتر از 700دالر کاهش یابد فعالیت این معدن
نیز باز هم از نظر شاخص های بازگشت سرمایه اقتصادی
خواه��د بود .به گون��ه ای که این کارخان��ه 300میلیارد
تومان برای دولت درامد خواهد داشت.
تولید روزانه 10کیلوگرم طال
عب��اس مقوفه ،ناظ��ر عالی برق مجتمع زرش��وران در
رابطه با فرایند تولید در این کارخانه گفت :پس از انتقال
س��نگ معدن به محل کارخانه و انجام مرحله خردایش
سنگ ها تا ابعاد 5میلی متری خرد شده و در سالن های
اختالل همگن می شوند تا با خروجی 5پی پی ان اماده
ورود به مرحله جداس��ازی شود و با اضافه شدن سیانور
به ان مسیر اکسیداسیون را طی می کند و طال از معادن
دیگر جدا می شود.
عباس ُمقوفه در رابطه با فرایند تولید در این کارخانه
افزود :روزانه 2ه��زار تن خاک وارد این کارخانه خواهد
شد که 10کیلوگرم طال از ان جدا خواهد شد.
بنابرای��ن با توجه به اینکه در براورد س��االنه 300روز
کاری در نظر گرفته ش��ده است .این میزان به 3تن در
سال می رسد.
کمک به توسعه اقتصاد منطقه
طاه��رزاده ،معاون معدنی اذربایج��ان غربی ،در رابطه
با عایدات ای��ن معدن برای این منطقه اظهار کرد :طبق
تبص��ره قانون 14مع��ادن 15 ،درص��د از حقوق دولتی
معادن برای ایجاد زیرس��اخت ها و توسعه معادن منطقه
هزین��ه خواهد ش��د .باتوجه ب��ه اینکه این شهرس��تان
ظرفیت باالیی در کانی های معدنی دارد توس��عه بخش
ک خواهد کرد.
معدن به اقتصاد منطقه کم
یادداشت
کنفرانس ها
زمینه ساز
توسعه معادن
محمدرضا خالصی
عضو هیات علمی دانشگاه تهران
دانش و فناوری ه��ای روز دنیا در صنایع مختلف
از جای��گاه ویژه ای برخوردار هس��تند به گونه ای که
دسترس��ی نداشتن به انها امکان پیشرفت و توسعه
را از فع��االن صنعت��ی خواه��د گرف��ت .برگزاری
کنفرانس ه��ای علم��ی از جمله مواردی اس��ت که
می تواند زمینه را برای رش��د و توس��عه در صنایع
معدنی فراهم کند .اما برای به نتیجه رس��یدن این
کنفرانس ه��ا الزم اس��ت تا ش��رایطی را در هنگام
برگزاری کنفرانس ها فراهم کرد .یکی از این عوامل
حض��ور صنعتگران و مدیران در کنفرانس ها بوده تا
بتوانند با اس��تفاده از اطالعات ارائه ش��ده از سوی
متخصصان نس��بت به تصمیم گیری های اکادمیک
در کوتاه م��دت یا بلندمدت اقدام کرده تا بتوانند به
بهترین نتیجه ممکن برس��ند .همچنین یکی دیگر
از م��واردی که باید مورد توجه قرار گیرد ،باال بردن
کیفیت مقاالت ارائه ش��ده در نشس��ت های علمی
است.
اما نکته حائز اهمیت این است که کنفرانس های
علمی ک��ه در حوزه معدن و صنای��ع معدنی ایران
برگزار می شود ،از سطح علمی پایینی برخوردار بوده
و مقاالت ارائه شده قابلیت کاربردی در حوزه صنایع
را نداش��ته و همین امر سبب شده تا صنعتگران و
مدیران تمایلی برای شرکت در کنفرانس ها نداشته
باش��ند و هم اکنون کنفرانس ه��ای علمی به محلی
برای ارائه پروژه های ناتمام دانشجویان که از سطح
علمی بس��یار پایینی برخوردار بوده تبدیل و همین
امر سبب ش��ده تا تعداد ش��رکت کنندگان در این
کنفرانس ها کاهش پیدا کند.
یک��ی از راهکارهایی که می توان��د زمینه را برای
اس��تقبال از این کنفرانس ها فراهم کند و به رشد و
توس��عه صنایع معدنی منجر شود ،باال بردن سطح
علمی مقاالت اس��ت .همچنین می توان با برگزاری
مشترک کنفرانس ها در کنار نمایشگاه های معدنی
و حضور صنعتگران ،فرصت الزم را برای فعاالن این
عرص��ه فراهم کرده تا بتوان با ایجاد تعامل بین این
دو گروه و با بکارگیری دانش در کنار تجربه زمینه
را برای رشد و توسعه صنایع معدنی فراهم کرد.
داخل پرانتز
نماینده مردم کرمان و راور خبر داد:
دستور صریح وزیر صنعت
برای تامین زغال سنگ منطقه راور
نماین��ده مردم کرمان و راور در مجلس ش��ورای
اس�لامی از دس��تور صریح وزیر صنع��ت ،معدن و
تجارت برای تامین زغال س��نگ در شهرستان راور
خبر داد.
محمدمه��دی زاهدی در گفت وگ��و با ایرنا گفت:
این دس��تور در پی مالقات وی و استاندار کرمان با
وزیر و معاون وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت در دو
هفته گذشته صادر شده است.
وی افزود :وزیر صنعت ،معدن و تجارت به معاون
خود دستور داد در اگهی مزایده ای که در این راستا
و به منظ��ور بهره برداری از معادن همکار و خمرود
ص��ادر می ش��ود از برنده مزایده تعهد گرفته ش��ود
حداقل 40درصد زغال این معادن برای استفاده در
همان منطقه اختصاص یابد.
وی اب��راز امی��دواری کرد :با اجرای این دس��تور
صری��ح نعمت زاده ،مش��کل تامین زغال س��نگ در
شهرس��تان راور برای رفع نیاز کارخانجات منطقه
برطرف شود.
زاهدی ب��ا بیان اینکه در این نشس��ت در زمینه
احداث کارخانه نورد فوالد در شهرستان راور نیز به
توافق رسیدیم ،گفت :وزیر صنعت ،معدن و تجارت
قول داد موضوع فاینانس این کارخانه را حل خواهد
کرد.
مع��دن همکار در فاصله 185کیلومتری ش��مال
غرب کرمان به مساحت تقریبی 4/5کیلومتر مربع
بوده و اکتش��اف ان از س��ال 1350تا 1356انجام
شده و سال 1363نیز به بهره برداری رسیده است.
ذخی��ره زمین شناس��ی معدن هم��کار نزدیک به
31میلی��ون و 600هزار تن زغال کک ش��و براورد
می ش��ود.معدن خمرود نیز یکی از معادن گسترده
است و 56میلیون تن ذخیره زغال سنگ دارد.
021-88722732-3
یادداشت
عناصر کمیاب معدنی،
مانند نانو
و سلول های بنیادی
6
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
برسی مسئوالن در پاسخ به خواست کارگران برای لغو انحالل زغال سنگ سنگرود
کارگران بازنشسته میشوند
محمدرسا
کارشناس و فعال معدنی
ایران دارای یک س��ری عناصر نای��اب و کمیاب
است که از لحاظ اس��تراتژیکی در صنایع های تک
کاربرد زیادی دارد.
ای��ن عناص��ر همانگونه که نامش اش��اره می کند
مقدار و پراکندگی بس��یار کم��ی در طبیعت دارند
ولی در صورت استخراج و فراوری ،ظرفیت فناوری
باالیی دارند .با این حال از انجا که هزینه اکتش��اف
و فراوری این مواد معدنی بس��یار س��نگین است،
اکتشاف و اس��تخراج عناصر کمیاب از عهده بخش
خصوصی برنمی اید .
هزینه چندی��ن میلیون دالری اکتش��اف عناصر
نایاب ،مهم ترین عامل بازدارنده برای کشف معادن
و محدوده های معدنی به ش��مار می روند و ش��اید
به همی��ن دلیل بخش دولتی نیز نتوانس��ته انطور
که باید در این عرصه فعالیتی داش��ته باش��د با این
حال ای��ن امر تنه��ا در حیطه وظای��ف حاکمیتی
ق��رار می گیرد .البت��ه الزام اکتش��اف محدوده های
معدن��ی عناصر کمیاب از س��وی حاکمیت فقط به
دلی��ل هزینه های باالی ان نیس��ت ،بلک��ه به این
دلیل اس��ت که این عناصر در س��اخت نیمه هادی
و قطعات های تک الکترونیک کاربرد دارند و موادی
اس��تراتژیکی در دنیای فعلی به شمار می روند باید
دول��ت به مانند برخی علوم پای��ه مانند نانو ،انرژی
هسته ای و سلول های بنیادی به ان بپردازد.
جای خشنودی است که رهبر انقالب به مسئوالن
دستور توس��عه و پیشرفت در دانش های نوبنیان را
صادر کردند .با این حال باید تاکید کرد که اهمیت
این ماده معدنی و کش��ف و استخراج و فراوری ان
کمتر از فناوری های نانو و سلول های بنیادی نیست.
چنانکه چین به عنوان بزرگترین فراوری کننده و
دارنده عناصر کمیاب ،ان را به عنوان اهرم فشاری
علیه اروپا و امریکا استفاده می کند اگر چین نخواهد
عناص��ر کمیاب خود را به این کش��ورها بفروش��د
صنایع ITو الکترونیک دنیا متوقف می شود.
همان طور که دو سال پیش چنین اتفاقی افتاد
و وزیر خارجه امریکا ناچار ش��د بالفاصله به پکن
پرواز کن��د و انقدر انجا بماند که مش��کل را حل
کن��د .این امر وظیفه مرکز تحقیقات فراوری مواد
معدن��ی و در ص��در ان وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت است که با کمک دانشگاه ها روی اکتشاف
عناصر کمیاب متمرکز ش��ود .کاری که وزیر نفت
بر اس��اس یک عمر تجربه کاری خود با 8دانشگاه
مطرح کش��ور کرد و در ان پ��روژه ای را برای انها
تعریف نمود تا هر کدام بخش��ی از فیلدهای نفت
و گاز را مورد بررس��ی قرار دهند و مشخص کنند
چگونه و با استفاده از چه روش هایی از ذخایر نفت
و گاز اس��تفاده کنن��د تا ذخایر ان افت ش��دیدی
نکن��د .این اتفاق در ح��وزه وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت می توان��د رخ دهد چنانکه ق��راردادی
با کنسرس��یومی از دانشگاه ها بس��ته شود تا ابتدا
س��ازمان زمین شناس��ی ،محدوده ها را مش��خص
کند و س��پس عناصر اس��تخراج و فراوری ش��ود.
ممکن اس��ت این تحقیقات به هی��چ نتیجه ای در
یک محدوده معدنی نرسد ولی این اقدام بی ارزش
نیس��ت ،چرا که حداقل مش��خص ش��ده در این
محدوده ماده معدن��ی عناصر کمیاب وجود ندارد
و همین نتیجه برای اینکه در این محدوده دوباره
کاری نشود اطالعات با ارزشی است.
پیشنهاد ما این است که دولت به جای حمایت های
مالی که صنایع را ب��ه صورت بیمارگونه ای به خود
وابس��ته کرده ،روی اکتشاف و استخراج این عناصر
کار کند.
داخل پرانتز
استاندار مازندران خبر داد
اشتغال ۴هزار سوادکوهی
با راه اندازی کارخانه کک سازی
دولت 600میلیاردتوم��ان برای احداث کارخانه
کک س��ازی س��وادکوه درنظ��ر گرفته اس��ت تا با
بهره برداری از این مجموعه زمینه اش��تغال 4هزار
نفر فراهم شود.
به گزارش ماین نیوز ،استاندار مازندران در بازدید
از روند ساخت کارخانه کک سازی سوادکوه با اعالم
این مطلب افزود :شهرس��تان سوادکوه در گذشته
یکی از مراکز مهم صنعتی و معدنی کشور بود اما با
تعطیلی کارخانه های فوالد مشکالت فراوانی برای
مردم منطقه به وجود امد.
ربی��ع فالح جلودار در ادامه گفت :همه ش��رایط
برای احداث کارخانه کک س��ازی س��وادکوه فراهم
شده است و مسئوالن باید از این فرصت استثنایی
ایجاد شده به نحو شایسته استفاده کنند.
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
گروه معدن :معادن زغال س�نگ ایران به دلیل مشکالت ایمنی و بروز
ح�وادث احتمالی همواره در معرض تعطیلی ق�رار دارند ،البته در چند
س�ال اخیر وزارت صنع�ت ،معدن و تج�ارت با انعق�اد تفاهم نامه ای با
س�ازمان نظام مهندسی معدن اقداماتی در زمینه رفع این مشکالت و
کاهش حوادث معدنی انجام داده که هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده .در
واقع این موضوع زمان�ی اهمیت پیدا می کند که امار حوادث معدنی و
مشکالتی که در نتیجه نبود استاندارد جامع ایمنی یا همان HSEبروز
پیدا می کند در معادن زغال سنگ ایران بیش از سایر بخش های معدنی
اس�ت که دلیل ان را باید در قرار گرفتن زغال س�نگ ایرانی در اعماق
زمین و همچنین کیفیت پایین تر ان نس�بت به معادن س�ایر کشورها
جس�ت وجو کرد .موضوعی که هم اکنون به دلیل انچه اقتصادی نبودن
مع�دن و پایین بودن اس�تاندارد ایمنی گفته می ش�ود تعطیلی معدن
زغال س�نگ س�نگرود را به همراه داش�ته اگرچه کارگ�ران این معدن
معتقدند از نظر برداشت و کیفیت مشابه سایر معادن زغال ایران است
و هم اکنون 2800تن از ذخیره ان باقی مانده است.
س��نگرود در ش��رف حل ش��دن اس��ت ،گفت :لغو انحالل از
اختیارات ما نیست با این حال سعی ما در این است که از طریق
بازنشستگی مشکل کارگران را حل کنیم .بهزاد باب اهلل زاده با
بیان اینکه انحالل این ش��رکت در مرحله ثبت است ،افزود :در
ای��ن باره که کارگران ادعا کردند این معدن هنوز دارای ذخایر
بهره برداری نشده است ،باید گفت طبق اعالم سازمان صنعت،
معدن و تجارت اس��تان گیالن ،ذخایر این معدن تمام ش��ده
اس��ت و ذخایر احتمالی در عمق 300تا 400متری قرار دارند
که بهره برداری از ان به صرفه نیس��ت .وی ادامه داد :مش��کل
بازنشس��تگی کارگران از طرق دیگری درحال حل شدن است
ولی جزئیات این طرح را از مدیر عامل این معدن باید بگیرید.
در این رابط��ه جمعی از کارگران این معدن که با حضور در
در بیس��تمین نمایشگاه مطبوعات سعی داشتند
غرفه
تا خواس��ته های خود را به گوش مس��ئوالن برسانند معتقدند
هم اکنون در حدود 2800تن از ذخیره زغال سنگ این معدن
باقی مانده و نهایتا تا 2س��ال اینده امکان برداشت از ان وجود
خواهد داشت .از سوی دیگر در حالی ذخیره این معدن کفاف
برداش��ت تا 2س��ال اینده را می دهد که تاز مان بازنشستگی
کارگ��ران این معدن نیز تنها 2س��ال باقی مانده بنابراین بهتر
است تا این مدت انحالل معدن به تعویق افتد.
به�ره وری معدن س�نگرود مش�ابه س�ایر معادن
زغال سنگ
رییس ش��ورای کارگری معدن س��نگرود در گف��ت و گو با
در رابطه ب��ا این معدن اظهار کرد :در حال حاضر 322
نفر مشغول کار هستند ،این در حالی است که در سال 1369
نزدیک به 4800کارگر در معدن س��نگرود مش��غول فعالیت
بودند ک��ه پس از زلزل��ه در ان منطقه ،تع��دادی از نیروهای
کارگری این معدن بازنشس��ته ش��دند و یا ف��وت کرده بودند.
این معدن از س��ال 71برابر اصل 44قانون اساس��ی به بخش
پیمانکاری واگذار ش��د .به طوری که از س��ال 1372نزدیک
ب��ه 1250کارگ��ر تا به امروز مش��غول کار بودن��د و با تعدیل
نی��رو ب��ه 322نفر کاه��ش یافته ان��د .معدنکاری براس��اس
فعالیت زمین شناسی و نقش��ه برداری بر تعیین میزان ذخایر
انجام می ش��ود .حال بر پایه اطالعات س��ال 1343که توسط
ش��رکت های روس��ی و ترک صورت گرفته بود ،نزدیک به 32
چاه زغال کشف شده بود که تاکنون 19معدن هنوز استخراج
نش��ده و از 13چاه مورد اس��تفاده 2300میلی��ون تن زغال
برداش��ت ش��ده و 2800میلیون تن ذخیره باقی مانده است.
در ش��رایط کنونی طبق قرارداد پیمانکاری ماهیانه 2500تن
زغال از این معادن برداشت می شود که کاهش میزان برداشت
کارگران زغال سنگ ،بازنشسته می شوند
مواد معدنی به این دلیل اس��ت که انها اعالم کردند براس��اس
مطالعات انجام ش��ده دیگر معدن س��نگرود صرفه اقتصادی
ندارد.
او با اشاره به اینکه هنوز ذخایر معدنی سنگرود پایان نیافته،
افزود :برداش��ت زغال سنگ از طریق نوارنقاله انجام می شود با
این حال انها مس��یر نقاله را بس��ته اند و با استفاده از جرثقیل
مواد استخراجی را بیرون می اورند .گرچه بهره وری این معدن
با س��ایر معادن زغال س��نگ ایران تفاوت ندارد .از سوی دیگر
س��الیانه حدود 5هزار تن استخراج صورت می گیرد و این در
حالی است که قبال با همین کارگران 5هزار تن را در مدت یک
ماه برداش��ت می کردند .حال بر اس��اس این کاهش برداشت
می گویند معدن سنگرود صرفه اقتصادی ندارد.
نیک پور با بیان اینکه قرار بوده مش��کالت کارگران برطرف
ش��ود ،ادامه داد :در جلسه ای که با مسئوالن ایمیدرو داشتیم
نماینده مردم کرمان:
عملیات طرح جایگزینی سیمان کرمان اغاز می شود
نماین��ده م��ردم کرم��ان در مجلس
شورای اسالمی از اغاز عملیات اجرایی
ط��رح جایگزینی س��یمان کرم��ان با
حضور مدیرعامل بانک ملی ایران خبر
داد.
ب��ه گ��زارش مه��ر ،محمدرض��ا
پورابراهیم��ی گفت :ب��ا توجه به اینکه
بیش از ۴۰سال از اغاز به کار کارخانه
س��یمان کرمان می گ��ذرد ،خط تولید
این کارخانه چندان مناس��ب نیست و
در سال های اینده با وجود ماشین االت
فرسوده امکان استمرار تولید ان وجود
ندارد.
نماین��ده م��ردم کرم��ان و راور در
مجلس ش��ورای اس�لامی ادامه داد :با
پیگیری ه��ای چن��د ماه��ه و موافقت
عبدالناصر همتی ،مدیرعامل بانک ملی
ایران به عنوان سهام دار اصلی کارخانه
سیمان کرمان ،طرح جایگزینی سیمان
کرمان مصوب شده و در روز شنبه ۲۴
ابان ماه جاری اجرایی می شود.
وی اذع��ان کرد :همزم��ان با اغاز به
کار عملی��ات اجرایی این طرح مهم در
اس��تان کرمان ،ظرفیت تولید سیمان
اس��تان حفظ و این طرح نیز با فناوری
جدید راه اندازی خواهد شد.
وی ادام��ه داد :حض��ور در ش��ورای
هماهنگ��ی بانک ه��ا و فع��االن بخش
خصوص��ی و نیز جلس��ه مش��ترک با
مدیران ارشد اس��تان کرمان و بررسی
امکان طرح های س��رمایه گذاری جدید
در اس��تان از دیگ��ر برنامه های س��فر
مدیرعامل بانک مل��ی ایران به کرمان
است.
وی ی��اداور ش��د :انتظ��ار م��ی رود
تفاهمنامه ه��ای خوب��ی در زمین��ه
س��رمایه گذاری مجموعه بانک ملی در
استان کرمان صورت گیرد.
مدیرعامل سیمان دورود:
صادرات سیمان 3000تنی تا پایان سال
مدیر عامل کارخانه س��یمان دورود
گفت :س��ال گذش��ته ۲۵۰ه��زار تن
سیمان به کش��ور عراق صادر شده که
برنامه داریم صادرات سیمان را تا پایان
امسال به مرز ۳۰۰هزار تن برسانیم.
به گزارش تس��نیم ،جعف��ر مطیعی
اظهار کرد :تولید سال گذشته شرکت
س��یمان دورود ی��ک میلی��ون و 14
هزارتن بوده اس��ت که از این میزان در
س��ال گذش��ته 250هزار تن به کشور
عراق صادر شده است.
وی با اش��اره به توزیع انواع س��یمان
در بازار افزود :در شرکت سیمان دورود
انواع س��یمان تی��پ ،5تیپ 2کالس
جی و انواع س��یمان پوزوالنی 25/35
و 40درص��د تولید و به ب��ازار مصرف
عرضه می شود که برنامه داریم صادرات
س��یمان را تا پایان امسال به مرز 300
هزار تن برسانیم.
مدیرعامل ش��رکت س��یمان دورود
بی��ان کرد :امس��ال با توجه ب��ه اینکه
فصل س��رما زودتر شروع شده و اوضاع
امنیتی در عراق مناس��ب نبوده اس��ت
ولی از پیش بینی های مان عقب نیستیم
و برنامه داریم که بتوانیم تا پایان سال
پیش بینی های تولید را محقق کنیم.
وی ب��ا بی��ان اینکه از ابتدای س��ال
تاکنون مقدار 640هزار تن انواع سیمان
در شرکت س��یمان دورود تولید شده
ک��ه از این میزان مق��دار 630هزار تن
به مش��تریان تحویل شده است ،گفت:
از این میزان 147هزار تن س��یمان به
ارزش 200میلیارد ری��ال به خارج از
کشور صادر شده است.
مقرر شد به مشکالت کارگران رسیدگی شود و تا سال 1395
تعطیلی این معدن به تعوی��ق بیفتد .همه ما معتقدیم باید به
این مس��ئله رسیدگی ش��ود زیرا در زمانی که ما در این معدن
کار خود را ش��روع کردیم پس از ازمایش های پزشکی و احراز
س�لامت کامل فعالیت خود را شروع کردیم اما هم اکنون پس
از 18س��ال سابقه در این معدن با مش��کالت جسمی روبه رو
ش��ده ایم ماه گذش��ته از طریق مجلس وضعی��ت کارگران را
پیگیری کردیم اما وزارت کار اعالم کرد که باید تا پایان 1395
کارگران فعالیت خود را ادامه دهند تا مش��مول بیمه شوند .به
همین دلیل اگر فعالیت معدن س��نگرود پس از 2سال منحل
شود مشکلی نخواهیم داشت.
انحالل در اختیار ما نیست
در همین خصوص مدیر امور مجامع ایمیدرو در گفت وگو با
با اشاره به اینکه موانع و مشکالت کارگران زغال سنگ
مس��عود غضنفری مدیر عامل زغال س��نگ الب��رز غربی در
گف��ت :هیات واگ��ذاری ،در ابان ماه
ای��ن خصوص به
س��ال گذش��ته ،انحالل معدن زغال سنگ س��نگرود را اعالم
ک��رد و به طریق اولی لغ��و این مصوبه در اختی��ار خود هیات
واگذاری اس��ت .این امر از اختیارات ش��رکت خارج است و ما
تنها اجرا کننده مصوبات دولت هستیم.
وی اضاف��ه کرد :با این حال ب��رای اینکه کارگران این معدن
پس از انحالل ،با مشکالت کمتری مواجه شوند ،سعی کردیم
از طریق دیگری مش��کل بازنشس��تگی کارگران این معدن را
حل کنیم .وی با اش��اره به اینکه کارگران به سه گروه تقسیم
ش��دند افزود 90:نفر از کارگران امس��ال بازنشسته می شوند،
برای 100نفر دیگر از کارگران با اخذ مصوبه ای از هیات دولت
سعی داریم از طریق بیمه بیکاری در شرایط سخت و زیان اور
انها را در سال 94و 95به بازنشستگی برسانیم و 93نفر دیگر
نیز چون دارای سوابق کمی بودند به شرکت تهیه و تولید مواد
معدنی معرفی ش��دند تا در ش��رکت های تابعه مشغول به کار
شوند تازمان بازنشستگی شان برسد.
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
چهره ها و نظرها
امارهای
بخش کشاورزی
واقعی شد
عیسی کالنتری
دبیرکل خانه کشاورز
اینک��ه می گویند چ��را نرخ رش��د اقتص��ادی در بخش
کش��اورزی نس��بت به سال گذشته و س��ال های قبل از ان
کاه��ش یافته اس��ت ،باید گفت از نظر علم��ی نمی توان به
هیچ کدام از امارهای دولت هشتم و نهم پایبند بود؛ چراکه
واقعا در دوره گذش��ته اماری وجود نداش��ته و عددس��ازی
می کردن��د .درواقع به هیچ کدام از امارهای دولت گذش��ته
نمی توان اس��تناد کرد ،زیرا همواره در بخش کش��اورزی،
امار سازی شده تا بگویند از برنامه عقب نیستیم؛ به گونه ای
که حتی برنام ه چهارم و پنجم توس��عه در دوره های گذشته
مدیری��ت وزارت جهاد کش��اورزی دس��تکاری ش��ده اند.
درحال حاضر مدیریت بخش کش��اورزی به سمتی حرکت
می کند که امار و ارقام واقعی در حال محاسبه است و هرچه
وزارت جهاد کش��اورزی در دوره کنونی استخراج کند قابل
استناد است .در دولت گذشته همواره ادعای تولید ۱۲۰یا
۱۱۸میلیون تن محصوالت کش��اورزی مطرح می ش��د در
حالی که پس از راس��تی ازمایی مش��خص شد میزان تولید
واقعی محصوالت کش��اورزی در همان س��ال های ۱۳۹۱
و قب��ل از ان کمت��ر از ۹۰میلیون تن بوده اس��ت .بنابراین
امارهای دوره های قبل قابل استناد نیستند و وزارت جهاد
کش��اورزی در دوره جدید باید انها را اصالح کند .امارهای
بخش کش��اورزی به قدری غیرقابل استناد و دور از واقعیت
بودن��د که حت��ی در برنامه های چهارم و پنجم توس��عه در
بخش کش��اورزی پس از تسلیم در مجلس دست برده شد و
برای نزدیک کردن امار و ارقام موجود در بخش کش��اورزی
به برنامه های توس��عه ای کشور ،چنین تخلفی را در گذشته
مرتکب ش��ده اند .همچنین امار و ارقام رش��د اقتصادی در
ای��ن بخش را هم دس��تکاری کرده اند تا بگوین��د از برنامه
عقب نیس��تیم .وزارت جهاد کشاورزی باید ضمن محاسبه
امارهای واقعی که هم اکنون در حال بررسی است ،امارهای
استخراج شده قطعی بخش کشاورزی را نیز اعالم کند.
ضرورت اختصاص
بودجه ای به صادرات
در سال ۹۴
محمد الهوتی
نایب رییس کنفدراسیون صادرات
در بودجه س��ال اینده حتم��ا باید مبلغی را برای حمایت
از تولی��د صادرات محور اختصاص داد .در مورد نحوه تعیین
بودجه س��ال ۹۴پیش��نهاد می دهم با توجه به افت قیمت
نف��ت ،راه جدیدی ب��رای مقابله با اثر کاهش قیمت نفت در
پیش بگیرند .عمده درامد کش��ور مبتنی بر نفت اس��ت و از
طرف دیگر با مش��کل پرداخت یارانه ها مواجه ایم که عمال
دولت امس��ال نتوانس��ته است به این تش��خیص برسد که
کدام یک از دهک ه��ا را از دریافت یارانه حذف کند .عیالوار
بودن و سنگینی بدنه دولت عاملی است که بخش عمده ای
از بودجه کش��ور صرف هزینه های جاری شود .در حالی که
در بحث های اقتصادی می توان براساس بسته خروج از رکود
برنامه ری��زی کرد .باید حمایت از تولید صادرات محور برای
خروج از رکود ،فارغ از تورم در دستور کار قرار گیرد و دولت
باید در بودجه س��ال اینده ردیف های��ی را برای حمایت از
ای��ن مس��ئله در نظر گرفته و ان را اجرای��ی کند ،چراکه در
3-4سال اخیر یارانه تولید محقق نشده و ان قدر هزینه های
جاری وجود داشته که نوبت به تولید نرسیده است .از سویی
دیگر ،اختصاص بودجه ای برای حمایت از صندوق ضمانت
از ص��ادرات و بانک توس��عه ص��ادرات از ضروریات بودجه
س��ال اینده اس��ت .به دلیل کم بودن بودجه بانک توس��عه
صادرات امکان ارائه تسهیالت با نرخ سود پایین را ندارد و با
دستور العمل بانک مرکزی نرخ تسهیالت در این بانک نیز به
۲۲درصد رسیده است و تنها صادرکنندگان نمونه به همراه
ضمانتنامه صندوق ضمانت شاید بتوانند از تسهیالت با نرخ
۱۸درصد اس��تفاده کنند که باز هم مقرون به صرفه نیست.
تورم ساالنه بر قیمت تمام شده صادرکنندگان نقش مهمی
دارد ،حت��ی با ثبات نرخ دالر و ت��ورم ۲۰درصدی کاالی ما
هر س��ال ۱۵تا ۱۵درصد نسبت به سال قبل افزایش قیمت
دارد ،در صورتی ک��ه دولت می تواند با اختصاص بودجه ای
برای ارائه تس��هیالت به صادرکنن��دگان ،باری از دوش این
قش��ر بردارد ک��ه درنهایت نف��ع ان برای همه اس��ت .باید
بودجه ای هم برای بازس��ازی و نوسازی ناوگان حمل ونقل
ازجمله ج��اده ای و راه اهن اختصاص یابد ،بازارهایی مانند
روس��یه را به دلیل مشکالت حمل ونقل نتوانستیم ان طور
که باید و شاید از ان خود کنیم و این مشکل چند سال است
که برجا مانده است.
trade@smtnews.ir
تجارت
7
8
17
18
جنجال افزایش قیمت لبنیات ادامه دارد
ژان والژان های این روز گار را بشناسید
« »projectایرانی شد
7
رییس سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان مطرح کرد
اصالح قیمت نان به زودی
نگار خس�روی ،زهرا طهرانی -گروه تجارت :سازمان حمایت
مصرف کنن�دگان و تولید کنندگان نهادی کارشناس�ی محور
ش�ناخته می ش�ود که در تصمیمات مهم دولت�ی درخصوص
اقدام�ات حمایت�ی و البت�ه ثب�ات و ارام�ش ب�ازار ،ب�ا ارائه
تحلیل ه�ای کارشناس�ی س�عی می کند فعالیت ه�ا را به نحو
احسن به سرانجام برساند .در این میان برخی هم به عملکرد
این سازمان انتقاد دارند که چرا حضور کمرنگی در عرصه های
اقتصادی به خص�وص در افزایش قیمت ها در ب�ازار دارد ،این
در حالی اس�ت که به گفته س�یدجواد تقوی ،رییس سازمان
حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان ،عملکرد این نهاد
مهم کارشناس�ی محور اس�ت و تصمیم ندارد با اظهارنظرات
بی مورد فضای اقتصادی کشور را دچار تشویش کند.
،از تصمیماتی برای
تقوی در گفت وگ�وی اختصاصی با
تغیی�ر قیمت ن�ان در این�ده ای نزدیک گفت و ادام�ه داد :از
ماه ها پیش کار کارشناس�ی درخصوص اصالح قیمت نان پس
از حدود ۳۰ماه اغاز ش�ده اس�ت که دولت هم به زودی نتایج
ان را اعالم می کند .مشروح گفت وگو را در ادامه می خوانید.
انتق�ادی ک�ه ب�ه س�ازمان حمای�ت از
مصرف کنندگان و تولید کنن�دگان دارند ،حضور
کمرن�گ و اظهارنظ�ر ک�م اس�ت این س�ازمان،
نظرتان در این خصوص چیست؟
س��ازمان حمایت نهادی کارشناسی محور است و به
طور عمده عملکردها و انچه به عنوان خروجی دستگاه
مطرح است تحلیل های کارشناسی است که انها را در
بخش ه��ای اقتصادی و تخصصی مطرح و نظرات خود
را در ان حوزه ه��ا ارائه می کنی��م و گروه های دیگری
ب��رای اظهارنظر و طرح موضوع وجود دارند بنابراین ما
به این حوزه ورود پیدا نمی کنیم.
چرا؟
م��ا در بیش��تر حوزه ه��ای تصمیم گی��ری اقتصادی
به خص��وص در بح��ث قیم��ت ،حمای��ت از تولی��د و
مصرف کننده و تحلیل های کارشناسی حضور داریم و با
صراحت و قاطعیت اعالم می کنم که در تصمیماتی که
در مجموعه های دولتی گرفته می شود نقش همکاران
ما پررنگ اس��ت ،ضمن اینکه کار فوق العاده س��نگینی
نیز برعهده این س��ازمان اس��ت که کمتر نمود بیرونی
دارد و خیلی هم دنبال بحث های بیرونی نیستیم.
این انتقادها در سال جاری بیشتر مطرح شده
است ،دلیل ان چیست؟
ش��اید بعضی از رویکردهای مدیران س��ابق این بوده
است که مسائل را به بیرون فضای تصمیم گیری منتقل
کنن��د ،اما رویک��رد دولت و همچنی��ن وزارت صنعت،
معدن و تجارت این است که تا اقدامی به نتیجه نرسیده
است در رسانه ها عمومی نشود؛ چرا که تا قبل از نتیجه
نهایی بازدهی ندارد .بنابراین سعی و تالش ما این است
که در محفل کارشناسی دفاع جانانه ای با موضع گیری
کام�لا کارشناس��ی در راس��تای وظایف س��ازمانی و
ملی داش��ته باش��یم تا خروجی نهایی قابل اس��تفاده ،
همه جانبه و مفید واقع شود.
درخص�وص خدم�ات پس از ف�روش هنوز به
جایگاه مطلوب نرس�یدیم و این در حالی اس�ت
که این س�ازمان نقش مهمی مبن�ی بر حمایت از
مصرف کنن�ده دارد ،در این رابط�ه چه اقداماتی
انجام داده اید؟
در دوس��ال اخیر به خدمات توجه ویژه ای داشته ایم
یعن��ی نه تنها خدمات پس از فروش بلکه خدمات قبل
از فروش را هم مورد توجه قرار داده ایم .زمانی که یک
خانوار هزینه ای برای زندگی خود انجام داده اس��ت و
کاالی سرمایه ای خریداری کرده که می خواهد تا چند
سال از ان استفاده کند انتظار دارد که هزینه پرداختی
از بی��ن نرود و در صورت مش��کل بتواند ان را برطرف
کن��د .به همین دلیل ،خدمات پ��س از فروش یکی از
م��وارد مهم در قانون حمای��ت از حقوق مصرف کننده
مط��رح اس��ت .در این خصوص گام ه��ای مقدماتی در
حال برداش��تن است اما هنوز به مطلوبیت مورد انتظار
نرسیده ایم.
این موضوع در خودرو عیان تر است و متاسفانه انچه
که در ذهنیت مصرف کننده شکل گرفته هم ارائه نشدن
خدمات مناسب است .در همین راستا انتظارات باالیی
ایجاد ش��ده و ما مکلف و موظف هستیم که پاسخگوی
این موارد باش��یم .به همین دلیل ،از حوزه های مرتبط
خواهشمندیم بیش از پیش تالش کنند تا این بخش را
در حد انتظار مردم پاس��خگو باشند ،ضمن اینکه مورد
حمایت ما هم هستند.
متاس�فانه در بازار ش�اهد برخی از کارت های
گارانت�ی تقلب�ی هس�تیم ،در این ب�اره نظرت�ان
چیست؟
در بخش خدمات پس از فروش نس��بت به گذش��ته
بهبود نس��بی پیدا کرده ایم اما هنوز ب��ه نقطه ایده ال
نرس��یدیم ،این در حالی اس��ت که اولوی��ت اول ما در
قان��ون حمای��ت از حقوق مصرف کنن��ده کل کاالهای
س��رمایه ای است و از انجایی که برخی کاالها به عنوان
کاالی س��رمایه بر برای زندگی مردم مطرح است ،برای
جلوگیری از هرگونه ضرر و زیان ورود پیدا می کنیم.
در دوسال گذشته نیز اتفاقات مناسبی رخ داده است
که باید توس��عه و تعمیم یابد ضمن اینکه به شرکت ها
هم زمان بدهیم تا بتوانند امکانات و منابع خود را برای
تحقق این امر جمع اوری کنند.
نمایش�گاه های خدمات پ�س از فروش نیز در
همین راستا برگزار می شود؟
بله .در چند س��ال اخیر هم هرس��ال نمایشگاه های
خدمات پس از فروش برگزار می شوند که شرکت های
پیشرو در این عرصه را معرفی و از انها تقدیر می کنیم.
در واقع س��عی داریم فضا را به سمتی ببریم که ایجاد
انگیزه کنیم و انتظارات مردم را به شرکت ها هم منتقل
کنیم تا در س��ال های اتی بتوانیم با قوت بیشتری امور
مربوط به حمایت از حقوق مصرف کننده را به سرانجام
برسانیم.
برخ�ی اتحادیه ه�ا و انجمن ه�ا معتقدن�د که
نظارت به انها سپرده شود که تاکنون هم وزارت
صنعت ،معدن و تجارت موافقتی نکرده است ،به
نظر ش�ما می توانند به عنوان ب�ازوی کمکی برای
سازمان حمایت باشند؟
اصوال اس��تفاده از ظرفیت بخش خصوصی همیش��ه
م��ورد توجه دولت ب��وده که وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت نیز از ان مس��تثنا نیس��ت؛ ام��ا این موضوع به
ت��وان و ظرفیت تش��کل مربوطه بس��تگی دارد چون
همه تش��کل ها توان و ظرفیت یکس��انی ندارند .در هر
حال ،اگر در ارزیابی های خود تشکل فعال و توانمندی
بیابیم ،به طور قطع از انها استفاده می کنیم.
درخص�وص ص�دور کارت های تقلب�ی که در
بخش لوازم خانگی بس�یار مش�هود است ،برنامه
مشخصی دارید؟
عمده مطالبه ما برای اینکه بتوانیم به صورت مشخص
این موضوع را دنبال کنیم این است که نمایندگی های
معتب��ر را در عرصه کارت ه��ای گارانتی فعال کنیم که
امکان بازرسی و نظارت وجود داشته باشد تا پس از ان
بتوانیم ب��ا انهایی که فراتر از این موضوع کارت تقلبی
در بازار عرضه می کنند برخورد کنیم.
خوشبختانه در بخش فعالیت نمایندگی ها که مجوز
انه��ا را هم مرکز امور اصناف ص��ادر می کند همکاری
مش��ترکی داری��م و اگر ی��ک نمایندگی ت��وان الزم را
نداشته باشد و نتواند تعهدات خود را اجرا کند حتما با
ان برخورد می شود.
درخصوص قیمت نان باالخ�ره تصمیم دولت
چیست؟ قیمت نان اصالح می شود؟
ت��ا وقتی ک��ه کار ب��ه نقطه نهایی نرس��یده اس��ت
نمی خواهی��م خب��ری بدهیم اما تصمیم��ات جدی در
دستور کار قرار دارد.
براس��اس درخواس��ت هایی ک��ه از ح��وزه نانوایان،
اتحادیه ه��ا در ۳۰ماه گذش��ته مبنی ب��ر تغییر نکردن
قیم��ت در ح��وزه گن��دم و ارد و نان داش��تیم ،دولت
اقدامات��ی را در دس��تور کار خود ق��رار داد .در واقع با
توج��ه ب��ه هزینه های ب��االی تولید اع��م از تغییر نرخ
ان��رژی ،نرخ دس��تمزد که هرس��اله ۲۵درصد افزایش
می یاب��د ،هزینه ه��ای حمل ونقل و دیگ��ر هزینه های
جانب��ی ،نانوایان انتظ��ار دارند که حداق��ل اگر دولت
حمایت��ی از انها ندارد ،این تغییرات را بپذیرد تا نرخ ها
تغییر کند.
بحث تغییر قیمت نان از ماه های گذش��ته در دستور
کار دولت ،هم در کارگروه تنظیم بازار و هم در س��تاد
هدفمن��دی قرار گرف��ت و کار کارشناس��ی از مدت ها
پیش اغاز ش��ده است .شیوه عمل این موضوع نیازمند
تصمیم گیری نهایی اس��ت و باید اجازه دهیم تا دولت
شیوه عمل را اعالم رسمی کند که از ان به بعد اجرایی
خواهد شد.
کوتاه از تجارت
فارس -مدیرعامل بانک س��په با اش��اره به اینکه
امس��ال ۷میلیون تن گندم به ارزش ۸۰هزار میلیارد
ریال از کش��اورزان خریداری کرده ای��م ،گفت :ورود
بانک های دولتی به بنگاه داری غیرارادی است.
مه�ر -گمرک ای��ران در بخش��نامه ای به ناظرین
گمرکات اس��تان ها ،مدی��ران کل و مدیران گمرکات
اجرایی مس��تقل با تاکی��د بر جلوگی��ری از هرگونه
سوء اس��تفاده از پروانه های صادراتی اعالم کرد :اعالم
خروج کاالی موضوع اظهارنامه ها در س��امانه واردات
در مقابل صادرات الزامی است.
تس�نیم -محمدرض��ا س��بزعلیپور ،رییس مرکز
تجارت جهانی ایران گفت :س��فر هیات های اقتصادی
ایران به امریکا و بالعکس مانند گذشته در دستورکار
این مرکز بوده اما ازسرگیری همکاری های اقتصادی
امریکا و ایران منوط به لغو تحریم ها و نتیجه مذاکرات
هسته ای است.
رواب�ط عموم�ی س�ازمان توس�عه تجارت-
شورای اقتصاد در جلسه 11ابان سال جاری ،عوارض
صادرات��ی تعیین ش��ده برای مواد خ��ام ردیف ()19
پوس��ت بزی را اص�لاح و ان را به می��زان 50درصد
تعیین کرد.
دریچه
پنجره واحد تجارت فرامرزی
در سکوی اخر
گویا با نزدیک ش��دن به ماه های پایانی سال و الزام
وزیر صنع��ت ،معدن و تجارت به اجرای طرح پنجره
واحد تجارت فرام��رزی ایران()Single Window
برگزاری جلس��ات تخصص��ی پنجره واح��د تجارت
فرامرزی در مرکز توس��عه تج��ارت الکترونیک ایران
جدی تر پیگیری می شود و خبری از ناهماهنگی های
بین دستگاهی در این میان نیست.
ب��ه گزارش رواب��ط عمومی مرکز توس��عه تجارت
الکترونیک؛ ای��ن مرکز در اخرین دوش��نبه ابان ماه
میزبان اصلی کمیته ملی ط��رح اجرای پنجره واحد
تجارت فرامرزی خواهد بود تا مصوبات کارگروه های
تخصص��ی این طرح را ب��ه تصویب رس��انده و روال
اجرایی تری به این طرح بدهد.
بر این اساس و طبق قانون ،در زمان تشکیل کمیته
ملی اعضای اصلی که ش��امل وزرای صنعت ،معدن و
تج��ارت ،امور اقتصادی و دارایی ،دادگس��تری ،راه و
شهرس��ازی و رییس کل بانک مرکزی و سازمان های
مربوطه هس��تند به تصویب مصوب��ات کارگروه های
تخصص��ی پرداخته و عمال طرح پنجره واحد تجاری
را کلید می زنند.
در اردیبهشت ماه امس��ال زمانی که استارت اولیه
طرح جامع پنجره واحد تجاری زده ش��د ،مقرر ش��د
اعضا باعنوان جلسات شورای تخصصی و کمیته ملی
تسهیل تجاری شرایط پیاده سازی حساس ترین پروژه
تجارت الکترونیکی ایران را به نقد و بررسی گذارده و
با رفع موانع و جمع بندی های اجرایی ،این طرح را در
سازمان های مرتبط پیاده سازی کنند.
در این راستا برگزاری جلس��ات متعدد هماهنگی
برای سرعت بخشیدن به راه اندازی طرح پنجره واحد
الکترونیکی تجارت فرامرزی ()Single Window
در وزارت صنعت ،معدن و تجارت و یک جلس��ه هم
ب��ا حضور بازرگانان و تجار در اتاق بازرگانی ایران در
خ��رداد ماه این امی��د را زنده کرد که س��ازمان های
زیرمجموعه ،خود نیز بر اجرای هرچه س��ریع تر این
سیس��تم اصرار دارند و خواهان تس��هیل و تسریع و
شفافیت در فعالیت های خود هستند.
ای��ن تکاپو از جایی نش��ات می گرف��ت که موضوع
پروژه پنجره واحد تجارت فرامرزی ایران در جلس��ه
اردیبهشت ماه شورای معاونان وزارت صنعت ،معدن
و تجارت مطرح شده و ازطرف محمدرضا نعمت زاده،
عالی رتبه ترین مقام این وزارتخانه مورد موافقت قرار
می گیرد .در ان جلس��ه ،باوجود پیشنهاد زمان بندی
یک س��ال و نیم برای اج��را ،وزیر به جهت اهمیت و
ضرورت تس��ریع اجرای این طرح ،بر پیاده سازی ان
تا پایان امسال یعنی حدود ۱۰ماه اینده تاکید کرد.
پنج��ره واحد تج��اری از حدود 5س��ال پیش در
دستورکار وزارت صنعت ،معدن و تجارت قرار گرفت؛
اگرچه نخس��تین بار این پروژه هم به مثابه بس��یاری
از دیگ��ر پروژه های مه��م و ماندگار ح��وزه فناوری
اطالعات و ارتباطات ،از طرح تکفا ،ریشه گرفته است.
پیش بینی می شود حداقل ۵۰میلیارد دالر ،سرمایه
در گردش��ی باشد که در پنجره واحد تجاری جابه جا
خواهد شد و این عدد خیره کننده بدون هیچ توضیح
اضافه ای از ابعاد گسترده پروژه روایت می کند.
در جلسات شورای تخصصی که تقریبا هر 2هفته
یک بار ب��ا حضور اعض��ا برگزار می ش��ود ،اگرچه از
روس��ای گمرک ،سازمان بنادر و دریانوردی ،سازمان
راهداری و حمل ونق��ل جاده ای ،اتاق بازرگانی ایران،
س��ازمان هواپیمایی کشوری ،سازمان توسعه تجارت
ایران ،معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت ،معدن
و تجارت ،س��ازمان حمایت از مصرف کنندگان ،بیمه
مرکزی و بانک مرکزی دعوت رسمی به عمل می اید
اما در حقیقت جلسات با حضور معاونان و نمایندگان
انها تش��کیل می ش��ود تا بع��د از تصمیم گیری های
نهایی در کمیته ملی به تصویب اعضای رسمی برسد.
در عی��ن حال و در ش��رایطی که نتایج جلس��ات
برگ��زاری کارگروه ه��ای هماهنگ��ی خب��ر از به ثمر
رس��یدن بررس��ی ها و ارزیابی ها برای اجرای هر چه
زودت��ر طرح پنج��ره واحد دارند؛ گم��رک به تازگی
سیس��تم جامعی را رونمایی کرده اس��ت که به نظر
نوعی موازی کاری با سیس��تم پنجره واحد کشوری
است و به خوبی مشخص نیست این سیستم رونمایی
شده ،جایگزینی برای سیس��تم پنجره واحد تجارت
فرامرزی کشوری است یا فقط سیستم جامع گمرک
کش��ور است .حتی در اظهارات رییس گمرک در روز
رونمایی هم مش��خص نبود که این سیس��تم دقیقا
کدام است!
از انجا که به طور کلی سیستم پنجره واحد تجاری
موج��ب شفاف س��ازی فرایندها و تب��ادالت تجارت
خواه��د ش��د ،امید م��ی رود گمرک با حض��ور موثر
خود در جلس��ات کمیته تخصصی و همکاری کامل
با جریان ایجاد ش��ده در ای��ن زمینه عالوه بر افزایش
شانس موفقیت اجرای س��امانه ،از دوباره کاری های
مرسوم در این قبیل موارد نیز جلوگیری کند.
نگاه روز
دولت رقیب
بخش خصوصی
شده است
محسن جالل پور
نایب رییس اتاق بازرگانی ایران
دول��ت ب��ا موانعی که س��ر راه بخ��ش خصوصی
قرار می ده��د ،جدی ترین رقی��ب بخش خصوصی
به حس��اب می ای��د .بخش خصوصی به ش��دت از
رقابت ه��ای ناعادالنه ای که در ارائه خدمات صورت
می گیرد ،گله مند است.
ش��رایط کش��ور روزی بهتر می ش��ود ک��ه منابع
مالیاتی باعث هزینه کرد و پرداخت ها باشد .عدالت
هزین��ه و پرداخت ه��ا بای��د در همه ابع��اد و همه
بخش ه��ا به ویژه بخش خصوصی صورت گیرد زیرا
معتقدیم در شرایط فعلی به دلیل اینکه بخش های
خصوصی توانمند نش��ده اند با نبود توس��عه و رشد
خود و به تبع کشور مواجه هستند .زمانی که شرایط
اخذ و تخصیص مالیات در اس��تان مناس��ب نباشد
و بخش خصوصی دائم با مش��کالت عدیده مواجه
باشد نمی توان توقع داشت که سرمایه گذار اقدام به
مشارکت در طرح های اقتصادی استان کند.
گشتی در بازار
نارنگی ارزان می شود
ایسنا -حس��ین مهاجران ،رییس اتحادیه میوه و
سبزی فروش��ان از کاهش قیم��ت گوجه فرنگی به
کیلوی��ی 1500تومان تا یک م��اه دیگر و ارزان تر
ش��دن نارنگی از هفته اینده خبر داد .او در پاس��خ
به اینکه با توجه به کمبود گوجه فرنگی ،مغازه داران
این محصول را کیلویی 8000تومان می فروش��ند،
ن هر سال گوجه فرنگی های شهری تمام
گفت :در ابا
می شود .در حال حاضر هر کیلوگرم گوجه فرنگی با
کیفیت در میادین به قیمت 3500تا 4000تومان
و گوجه فرنگ��ی پاییزه نیز 1500تا 2500فروخته
می شود و تا چند روز اینده گوجه فرنگی بندرعباس
عرضه می شود و قیمت ها کاهش می یابد.مهاجران
از ارزان تر ش��دن قیمت نارنگی از هفته اینده خبر
داد و گف��ت :در حال حاضر نارنگی کیلویی 1500
تا 4000تومان ،لیموش��یرین کیلوی��ی 2000تا
2500تومان ،موز کیلویی 3500تا 4000تومان،
خیار کیلویی 1500تا 2500تومان و پیاز کیلویی
1500تا 2000تومان فروخته می شود.
ریی��س اتحادی��ه می��وه و سبزی فروش��ان ادامه
داد :ه��ر کیلوگ��رم ان��ار 1500ت��ا 4000تومان،
س��یب زمینی 1200تا 1400تومان ،انگور 1500
تا 2000تومان ،انگور سفید بی دانه 5000تومان،
انگ��ور قرمز بی دان��ه 7000تومان،پرتقال ش��مال
2000تا 3000تومان و پرتقال کوهستان 2400
ت��ا 4000تومان فروخته می ش��ود.او با بیان اینکه
یک��ی از مهم ترین مواردی که م��ردم از واحدهای
ما ش��کایت ک��رده بودند بحث برخورد نامناس��ب
مغازه داران بود ،گفت :به تمام موارد شکایتی که از
صنف ما صورت می گیرد رس��یدگی می کنیم و اگر
گران فروشی گزارش شود ،توسط بازرسان برخورد
قانونی الزم صورت می گیرد.
کاهش 10درصدی قیمت
نهاده های دامی
مه�ر -قیم��ت ف��روش نهاده های دامی ش��رکت
پش��تیبانی امور دام برای دومین بار در سال جاری
کاهش یافت .بنابر اعالم شرکت پشتیبانی امور دام
و براساس بخش��نامه ابالغی به ادارات استانی زیر
پوش��ش ،قیمت هر کیلوگرم ذرت ،کنجاله سویا و
ج��و به ترتی��ب 925 ،1725و 900تومان تحویل
از انبار اس��تان ،به طور یکس��ان در تمامی استان ها
تعیین ش��د .براس��اس این گزارش ب��ا این کاهش
قیمت ،بهای ذرت و کنجاله سویا نسبت به گذشته
حدود 8الی 10درصد کاهش یافته است.
تولید 100هزار تن زیتون
در کشور
مهر -محمدعلی طهماسبی ،معاون امور باغبانی
وزارت جهادکش��اورزی با بی��ان اینکه پیش بینی
می ش��ود تولید زیت��ون در س��ال جاری به حدود
100هزار تن برسد ،گفت :تولید امسال نسبت به
س��ال گذشته افزایش دارد .محمدعلی طهماسبی
با بیان اینکه پیش بینی می ش��ود تولید زیتون در
س��ال جاری به حدود 100هزار تن برس��د ،اظهار
ک��رد :از ای��ن میزان تولی��د 60درص��د در تولید
کنس��رو و 40درصد در روغن کشی مورد استفاده
ق��رار می گیرد .وی ،س��ال 93را س��ال اور زیتون
عنوان کرد و افزود :تولید امس��ال نس��بت به سال
گذش��ته که س��ال نیاور میوه زیتون بود ،افزایش
دارد ،ضمن اینکه سال قبل 98هزار تن زیتون در
کشور تولید شد.
8
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
تولیدکنندگان محصوالت لبنی و دامداران در تقابل با یکدیگر
جنجال افزایش قیمت لبنیات ادامه دارد
مینا دایی -گروه تجارت :جنگ تازه ای به پا و ش��یر
برای هزارمین بار بحران زده ش��ده اس��ت .این بار بین
دو صنف تولیدکننده های محصوالت لبنی و دامداران...
قرار بود در نشس��ت هفته گذش��ته دول��ت با فعاالن
صن��ف تولیدکننده ش��یر ،قیمت نهایی هر کیلو ش��یر
خام مشخص شود اما خروجی این جلسه تنها مشخص
ش��دن تکلیف یارانه 225میلی��ارد تومانی 3ماهه بهار
امسال بود و تصمیم گیری در این رابطه به وقت دیگری
موکول شد .مقدسی ،رییس هیات مدیره انجمن صنفی
گاوداران تنها مسئولی بود که پس از اتمام این جلسات
از تصمیم گیری ها صحبت کرد .او عالوه بر اطالع رسانی
در رابطه با یارانه س��ه ماهه بهار در صحبت هایش اعالم
کرد که دولت به صورت تلویحی و تا حدودی با افزایش
11درصدی قیمت ها موافقت کرده اس��ت .به اعتقاد او
و س��ایر هم صنفی هایش تنها راه نجات مشکالت مالی
دامپروران افزایش قیمت شیر خام است .او گفت« :اگر
هی��ات دولت با افزای��ش 11درصدی قیم��ت لبنیات
موافقت کند شرایط تولید کننده های شیر بهتر خواهد
ش��د؛ اما اگر این اتف��اق رخ نده��د ،کارخانه ها 1440
توم��ان را به دامدار می پردازن��د و مابه التفاوت ان را از
دول��ت دریافت می کنند ».به گفت��ه او دامداران از اول
تیرماه تاکنون زیان دیده اند و بر همین اساس قرار شد
وزیر جهادکش��اورزی این موضوع را به همراه کس��ری
یارانه اس��فندماه 93و 5ماه علوفه معوقه س��ال 92در
دولت مطرح کند و دولت پس از بررس��ی ان ،به نحوی
این ضرر و زیان دامداران را جبران کند.
بازار کشش افزایش قیمت ندارد
ام��ا حاال با جدی ش��دن بحث افزایش قیمت ش��یر
خام ،تولید کننده های لبنی لب به اعتراض باز کرده اند.
براساس امار بانک مرکزی تا به امروز ،محصوالت لبنی
چن��د بار افزای��ش قیمت را تجربه کرده ان��د و اگر قرار
باش��د که ش��یر خام را با ن��رخ 1440تومان خریداری
کنند ،س��ود کمتری می برند و مجبور به افزایش دوباره
قیمت محصوالت لبنی هس��تند .با در نظر گرفتن امار
میدانی بازار ،افزایش قیمت لبنیات به طور قطع بازار را
با رکود مواجه خواهد ک��رد چرا که قدرت خرید مردم
هیچ تغییری نکرده است.
از می��زان مصرف کننده ها بکاهد .عالوه بر این ،ما میان
دامدار و مصرف کننده قرار گرفته ایم و درد هر دو گروه
را می فهمی��م .تولید باید برای دام��دار صرفه اقتصادی
داشته باشد که سرپا بماند».
مسئوالن به دنبال ازاد سازی قیمت ها
حسین چمنی ،مشاور صنایع شیر
ای��ران با تاکید بر ای��ن موضوع که
بازار کش��ش افزایش دوباره قیمت
محصوالت لبنی را ندارد ،می گوید:
«افزای��ش قیم��ت س��بب کاهش
ش��دید مصرف در میان مردم می شود؛ در نتیجه شاخص
سالمتی انها به خطر می افتد ،هزینه درمانی انها افزایش
می یابد و دولت نیز مجبور به تامین این هزینه ها خواهد
بود .م��ا همچنان ب��ا افزایش قیم��ت فراورده های لبنی
مخالف هستیم و اعتقاد داریم بازار کشش این موضوع را
ندارد ،حتی در مرحله نخس��ت که بهای این محصوالت
15درصد افزایش پیدا کرد ،برخی ش��رکت ها مجبور به
تغییر دوباره بهای برخی محصوالت ش��ان شدند و قیمت
انها را به حالت اولیه برگرداندند».
محمدرضا اسماعیلی ،مدیر عامل
اتحادیه تعاونی های تولیدکنندگان
فراورده های لبنی هم معتقد است
که گران ش��دن محصوالت لبنی
سالمتی مردم را به خطر می اندازد.
او ب��ه صمت می گوید« :افزای��ش قیمت از قدرت خرید
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی:
قاچاق ،بازار لوازم خانگی را فلج کرده است
محمدحس��ین برخ��وردار ،عضو هیات رییس��ه اتاق
بازرگان��ی تهران با انتقاد از وضعیت ب��ازار لوازم خانگی
گف��ت :تحریم ها علیه ایران در س��ال های اخیر ،در کنار
کاهش 10درصدی س��طح درامد مردم در س��ال 91و
92س��بب ش��د که ارتباطات تجاری ای��ران با بعضی از
کشورهای اروپایی قطع شود و ایران برای تجارت ناگزیر
به برقراری ارتباط با کشورهایی مثل چین و هندوستان
شد.
او ب��ا اش��اره به اینک��ه برندهای
موجود در این کشور استانداردهای
الزم را ندارن��د گف��ت« :قطع��ا
برندهایی که در این کشورها تولید
می ش��وند با برندهای کش��ورهای
صنعتی که قدمت بیش��تری دارند
تفاوت زیادی دارد».
برخ��وردار ب��ا تاکید ب��ر اینکه
مش��کل اصلی بازار ل��وازم خانگی
حض��ور وس��ایل تقلب��ی و قاچاق
است ،افزود :در حال حاضر ما با سه
مشکل جدی روبه رو هستیم؛ یکی
موضوع برندهای اصلی است ،دوم برندهای تقلبی و سوم
کاالی قاچ��اق که در این میان قطع��ا موضوع برندهای
تقلب��ی می تواند تولید کنندگان اصل��ی را مورد ازار قرار
ده��د .زمانی که ن��رخ دالر ارزان ب��ود تولید کنندگانی
داش��تیم ک��ه به دنب��ال تولید جن��س ایران��ی بودند و
تولیدات ش��ان را به چین می فرس��تادند و با برند ایرانی
وارد ایران می کردند ،اما بس��یاری از ناکامی ها در تولید
دقیقا از زمانی اغاز ش��د که با افزای��ش نرخ دالر روبه رو
شدیم که صدمات قابل توجهی به بخش تولید در کشور
وارد کرد و یکباره س��بب تضعیف این بخش شد .همین
خال باعث ش��د تا قاچاقچیان کاال وارد میدان ش��وند .در
همین برهه هم به دلیل نبود قوانین الکترونیکی و ضعف
دولت الکترونیک نتوانس��تیم نظارت و پیگیری جامع و
دقیقی روی واردات لوازم خانگی داشته باشیم و فعالیت
دولت تنها ب��ه قوانین مربوط به ارزش افزوده در گمرک
ختم شد.
او در ادام��ه گفت :ب��ه عنوان مثال در ح��وزه فناوری
اطالع��ات ،واردکنن��ده س��خت افزار وقتی ب��ا افزایش
ارزش اف��زوده در گمرک مواجه می ش��ود ه��ر جور و به
هر نحوی که محاس��به می کند می بین��د که اگر کاالی
خ��ود را از طری��ق قاچاق وارد کش��ور کند به س��ودش
خواهد ب��ود .اینجاس��ت ک��ه برندهای اصل��ی تبدیل
می ش��وند به برندهای غیر کیفی یا
قاچ��اق و تقلبی .مطمئن��ا این روند
مطلوبی نیس��ت که ما با دست خود
وارد کننده شناس��نامه دارمان را به
س��مت بازار سیاه س��وق دهیم چرا
که دول��ت وقتی نتواند حق و حقوق
خ��ود را از مصرف کنن��ده بگیرد از
طری��ق گمرک ی��ا ات��اق بازرگانی
کش��ور گردنه ای ایج��اد می کند تا
بتوان��د مالی��ات بیش��تری دریافت
کند در صورتی ک��ه می تواند با یک
برنامه نرم افزاری س��اده این مشکل
را ح��ل کند .بر ف��رض اگر ارزش افزوده جنس��ی کمتر
محاسبه ش��ده می توان این کاال را رد یابی کرد و مالیات
ف��روش را بر ان اعمال کرد .یا وقتی وارد کننده در جایی
دیگر مواد اولیه و جنس ارزان تر را عرضه می کند و س��ود
بیشتری می برد انجاست که این سیستم نرم افزاری پی
به این مس��ئله خواهد برد .وقتی چنین سیستمی برای
نظارت و کنترل وجود ندارد بس��یاری از برندهای کیفی
به برندهای غیر کیفی یا قاچاق یا تقلبی تبدیل می شوند.
کاالهای قاچاق و تقلبی بیشتر در بین کاالهای بهداشتی
و ارایش��ی و کاالهای خانگی نمود پیدا می کنند .نقص
قوانی��ن در زمینه قاچاق کاال هم به این پدیده دامن زده
است .این مسئله دیگر به حوزه قانونگذاری و قانونگذاران
بر می گردد و حرف در مورد ان بسیار است .اما در کل باید
گفت که قاچاق بازار را فلج کرده است.
م��ردم می کاهد و اتحادی��ه با هر ن��وع افزایش قیمتی
مخال��ف اس��ت .سیاس��ت های اتحادی��ه تعاونی ه��ای
تولیدکنندگان فراورده های لبنی و کارخانه ها این است
ک��ه از هر نوع افزایش قیم��ت جلوگیری کنند چرا که
تجربه ثاب��ت کرده با افزایش قیمت ،ب��ا توجه به ثابت
بودن قدرت خرید مردم ،مصرف کاهش می یابد .سرانه
مصرف ش��یر در سال های 90و ،91حدود 80تا 100
کیلوگرم بوده که دولت قصد داش��ت طبق برنامه پنجم
توسعه این رقم را به حداقل 200کیلوگرم افزایش دهد
که با باالرفتن قیمت ش��یر خام در دو س��ال اخیر ،این
سرانه به حدود 60کیلوگرم رسید و این در حالی است
که سرانه مصرف شیر در کشورهای پیشرفته جهان بین
250تا 400کیلوگرم در نوسان است .از انجایی که 70
درصد قیمت تمام شده تولید فراورده های لبنی وابسته
به بهای ش��یرخام اس��ت ،در صورتی که کارخانه ها این
محص��ول را 1440تومان خری��داری کنند ،حدود 26
درصد به قیمت تمام شده تولید ان افزوده می شود».
اسماعیلی در ادامه می گوید « :افزایش قیمت لبنیات
به صالح مملکت نیست ،این محصوالت سالمتی مردم
را تضمین می کنند و گران شدن ش��ان باعث می ش��ود
اقابابای��ی ،دبیر انجمن کانون صنفی گاوداران کش��ور
می گوی��د « :مس��ئوالن در ص��دد ازاد س��ازی قیمت ها
هستند و اگر شرایط در ماه های اتی فراهم شود ،قیمت ها
ازاد خواهد شد .تمام موانع برای ازادسازی برداشته شده
و انها منتظر فراهم بودن ش��رایط ب��رای اجرایی کردن
مصوبه ازادسازی قیمت ها هس��تند».وی معتقد استکه
تخصیص یارانه هیچ تغییری در قیمت ها ایجاد نمی کند:
« در حال حاضر 225میلیارد تومان به حس��اب وزارت
جهاد کشاورزی واریز شده تا به دامداران پرداخت شود و
150میلیارد تومان علی الحساب از 300میلیارد تومان
یارانه شیر مدارس نیز به حساب این وزارتخانه واریز شده
و مابقی ان نیز در این هفته پرداخت ش��ود تا ش��یر در
مدارس توزیع ش��ود .در طول این سال ها ،یارانه فراوانی
به تولید پرداخته شده اما سرانه مصرف پایین بوده است،
پ��س اگر هم یارانه را بردارند ،تفاوتی در مصرف س��رانه
مواد لبنی به وجود نخواهد امد».
امکان افزایش قیمت لبنیات وجود دارد
س��ید جواد تقوی ،رییس سازمان
حمای��ت از مصرف کنن��ده و تولید
کنن��ده در گفت وگ��و ب��ا
می گوی��د« :اینکه قیم��ت هر کیلو
ش��یرخام 1440تومان شود ،هنوز
تایید نش��ده اما به طور قطع با تصویب این توسط دولت،
قیمت محصوالت لبنیات افزایش خواهد داشت .اما دولت
برای افزایش قیمت محدودیتی قائل ش��ده است و تالش
می کن��د که افزایش قیمت ها بی��ش از 15درصد افزایش
پی��دا نکند ».تقابل دو صن��ف تولیدکنندگان محصوالت
لبنی و دامپروران تا مشخص شدن قیمت نهایی شیر خام
ادامه خواهد داش��ت .اما انچه مسلم است سیاست دولت
برای مهار مشکالت این بخش از اقالم اساسی مردم است.
به طور قطع دولت هم می داند برای کنترل شرایط باید هر
دو صنف را راضی نگه دارد.
رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران:
صدور بی ضابطه مجوز تولید به صنعت لطمه می زند
محمد طحان پور ،رییس اتحادیه فروش��ندگان
ل��وازم خانگی تهران با انتق��اد از صدور بی ضابطه
مجوز تولید که منجر به تولید کاالهای بی کیفیت
می ش��ود ،گفت :نباید برای ایجاد شغل به صنعت
و تولید داخلی کش��ور لطم��ه وارد کرد .به دنبال
جم��ع اوری کاالهای بی کیفیت هس��تیم و وجود
بس��یار زی��اد کاالی بی کیفی��ت به دلی��ل صدور
بی ضابطه مجوز تولید و واردات است.
او با اشاره به اینکه اگر تولید
داخل��ی خوب باش��د نیازی به
واردات نیس��ت ،ادامه داد :اگر
کس��ی کاالی ایران��ی خری��د
نمی کند ،به دلیل ان است که
برخی با تولیدات بی کیفیت به
تولید لطمه وارد کرده اند.
رییس اتحادیه لوازم خانگی
ته��ران گفت :مج��وز تولید در
ح��ال حاض��ر ب��دون دریافت
نمونه تولیدی صادر می ش��ود
و این موضوع به افزایش حجم
تولید بی کیفیت دامن می زن��د .نباید برای ایجاد
ش��غل به صنعت و تولید داخلی کشور لطمه وارد
کرد.
این فع��ال صنفی با تاکید بر اینک��ه مواد اولیه
با تولیدات بی کیفیت از بین می رود ،یاداور ش��د:
مس��ئولین بدون کار کارشناس��ی ب��رای تولید و
واردات مجوز صادر می کنند.
برخی تولید کنندگان داخلی برای حفظ منافع
خود کاالی اصل��ی که با پرداخت حقوق دولت از
مبادی رس��می وارد شده و از نمونه تولید داخلی
ارزان تر اس��ت را به عن��وان کاالی قاچاق معرفی
می کنند.
طحان پور در رابطه با گفته اخیر برخی مسئولین
مبنی بر اینکه اگر تعرفه گمرکی برداش��ته ش��ود
صنع��ت خودروس��ازی و لوازم خانگی به ش��دت
متضرر خواهد شد ،گفت :خودروسازی با برداشتن
تعرفه ها بس��یار متضرر خواهد ش��د و اگر صنعت
خودروس��ازی ب��ه دنبال ارتقا اس��ت باید مدیران
عامل خودروسازان کش��ور همراه با خانواده خود
با خودروهای پراید و ROAبه یک س��فر مشهد
بروند .مدیران خودروساز کشور مدعی هستند که
از خودروه��ای تولید داخل اس��تفاده می کنند اما
خودروهای��ی همچ��ون مگان،
تیانا و مزدا زی��ر پای این افراد
اس��ت .صنعت لوازم خانگی با
برداش��تن تعرفه دچ��ار ضرر و
زیان بس��یار نمی ش��ود اما اگر
کااله��ای کوچک لوازم خانگی
قیمت ه��ای خود را متناس��ب
ب��ا ب��ازار تعیین نکنن��د ،دچار
مشکل خواهند شد.
طحان پ��ور ب��ا بی��ان اینکه
برداش��تن تعرفه کمک زیادی
به فعاالن ای��ن صنف می کند،
گفت :با برداش��تن تعرف��ه ،کیفیت کاالی داخلی
ارتقا خواهد یافت زیرا تولیدات داخلی به ازمایش
ب��ا رقیب��ان خارج��ی در خواهند ام��د .برخی از
کارخانجات تولیدی با وجود انکه حجم تولید انها
به حدمورد نظر نرس��یده اند از ادامه حیات دست
برمی دارن��د که این موض��وع در پی نبود تجربه و
تحقیق درست در ابتدای کار صورت می گیرد.
او با بی��ان اینکه باید تولید برپایه برنامه ریزی و
پیش بینی بلندمدت صورت گیرد ،تاکید کرد :در
حال حاضر بیش از 100کارخانه تولید اجاق گاز،
یخچال ،کولر و بخاری در کش��ور در حال فعالیت
هس��تند که ای��ن حج��م تولیدکننده در کش��ور
بی معنی بوده و با برداشتن تعرفه واردات محصول
با کیفیت ماندگار تولید خواهد شد.
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
س�مانه گالب -گروه اقتصاد:
«باب��ا ،مام��ان ،دو بچ��ه کاف��ی
اس��ت»؛ این جمل��ه ای بود که
بس��یاری از ما متولدان دهه 60با ان اش��نا
هس��تیم .در دوران کودک��ی ما پوس��ترهای
خوش رنگی خیابان های شهر را اذین می داد
که پدره��ا و مادرهای ما را تش��ویق به بچه
کمت��ر می کرد .امروز این ک��ودکان دهه 60
بزرگ ش��ده اند و قرار اس��ت پدر و مادرهای
جامعه باش��ند ،ام��ا گویا دیگر ش��عار دیروز
کارایی گذش��ته را ندارد .یعنی در یک دوره
30ساله سیاس��ت های جمعیتی ما به کلی
دگرگون شده است .سوال اینجاست که چرا
تنه��ا در ی��ک دوره کوت��اه ما ش��اهد تغییر
سیاس��ت جمعیتی در کشور هستیم و اصوال
کاهش و افزایش جمعیت در کشور بر اساس
چه معیارهایی ،مشخص می شود.
در اقتص��اد خ��رد ،زمانی که تاب��ع تولید
بن��گاه مورد بررس��ی قرار می گی��رد یکی از
مهم تری��ن عوامل تولید ،نی��روی کار در نظر
گرفته می ش��ود .در این نظریات تولید به 3
مرحله مختلف تقسیم شده و برای هر کدام
از مراحل ش��رایط خاصی تعریف می ش��ود.
مرحل��ه اول جایی اس��ت که می��زان نیروی
کار با توجه به منابع تولید ،در سطح پایینی
ق��رار دارد .در این حالت اضافه کردن نیروی
کار بیشتر می تواند تولید را به شدت افزایش
ده��د .مرحله 2جایی اس��ت که اس��تخدام
بیش��تر نیروی کار ،تولید را افزایش می دهد
اما این افزایش در تولید ،کمتر از قبل است.
در نهایت ،مرحله سوم جایی است که نیروی
کار به حدی زیاد ش��ده ک��ه نه تنها تولید را
افزایش نمی دهد بلکه به دلیل تراکم بیش از
اندازه ،تولید کمتر از قبل می شود.
همین رویکرد ،در س��طح کالن نیز وجود
دارد .یعنی میزان مطلوب جمعیت در مقایسه
با منابع تولید در کش��ور تعریف می شود .به
ط��وری که یک جمعی��ت 80میلیونی برای
کش��ور ما می تواند جمعیت بهینه باش��د اما
برای یک کش��ور کوچک افریقایی ،مشکالت
بسیاری ایجاد کند .با توجه به همین موضوع
زمانی که ما در مورد اینده جمعیت کش��ور
برنامه ریزی می کنیم باید میزان منابع کشور،
نیازهای نس��ل اینده و تغییرات در بهره وری
نیروی کار را در نظر داشته باشیم.
در نتیجه هم��ه این موارد ،ممکن اس��ت
دول��ت در یک دوره به این نتیجه برس��د که
بای��د جمعیت را کنترل کند و در دوره دیگر
به سیاست ازدیاد جمعیت روی اورد .اما باید
توجه داش��ت که هرکدام از این سیاس��ت ها
الزامات خاصی را برای برنامه ریزی می طلبند،
اقتصاد محاوره
تاسیس بانک صنایع کوچک در کشور
سهامداران هیجان زده بورس را نزولی کردند
کارشناسان از الزامات رشد جمعیت در اقتصاد ایران می گویند
این روزها چند بچه کافی است؟
که نادی��ده گرفتن انها می تواند مش��کالت
بسیاری را برای نسل بعد ایجاد کند.
پیر شدن خطرناک نیست!
با توجه به این موارد ،به سراغ کارشناسان
رفتیم تا نظر انها را در مورد سیاست افزایش
جمعیت جویا شویم .در همین راستا ،استاد
اقتصاد دانش��گاه تهران با تاکید بر اینکه پیر
شدن جمعیت در جهان امروز به عنوان یک
واقعیت غیرقابل انکار درامده اس��ت ،گفت:
پیش��رفت های پزش��کی در س��طح جهان و
بهب��ود وضعی��ت زندگ��ی مردم ب��ه صورت
عمومی به باال رفتن امید زندگی در کشورها
منجر ش��ده که یکی از نتای��ج این موضوع،
افزایش سن افراد و پیر شدن جمعیت است.
بهم��ن ارم��ان در
،با
گفت وگو با
اشاره به اینکه همین
افزای��ش امی��د ب��ه
زندگ��ی و بهب��ود
سالمت ،توان کارکردن مردم را هم باال برده
اس��ت ،اظهار کرد :به همین دلیل در برخی
کش��ورها م��ا ش��اهد ان هس��تیم ک��ه نرخ
بازنشس��تگی از 60سال به 67سال رسیده
است.
وی اف��زود :با توج��ه به ای��ن موضوع در
اقتصادهای امروز ،افراد مسن نه تنها سربار
جامعه نیس��تند ،بلکه به درامد کل اقتصاد
اضاف��ه می کنند و به عل��ت تجربه و فهمی
اقتصاد جمعیت
در س��ال های اخی��ر ،اقتصاددان��ان به نحو
فزاینده ای ب��ه رابطه بین توس��عه اقتصادی
و رش��د جمعیت توجه داش��ته اند .مهم ترین
مس��ئله در تحلیل های جمعیت ،جدا کردن
علت از معلول اس��ت .به زبان ساده این سوال
مطرح اس��ت که ایا توس��عه اقتصادی رشد
جمعیت را مش��خص می کند یا رشد جمعیت میزان توسعه کشور
را مشخص می سازد؟ در اقتصاد نظریه های مختلفی در مورد ارتباط
رش��د و توس��عه وجود دارد اما دو مورد از مهم تری��ن این نظریات
عبارتند از :تله جمعیت مالتوس و نظریه مرحله انتقالی جمعیت.
تله جمعیت
economy@smtnews.ir
اقتصاد
9
10
15
16
9
پیش از 175سال قبل رورند تامس مالتوس نظریه رابطه جمعیت
و توسعه اقتصادی را که امروزه هنوز پابرجاست ،مطرح کرد .مالتوس
در س��ال 1798در مقال��ه ای در باب اصول جمعیت ،مطرح کرد که
جمعیت بر حسب نرخی هندسی رشد می کند و در نتیجه هر 30تا
40سال دو برابر می شود اما به دلیل بازده نزولی ،زمین ،عرضه مواد
غذایی فقط می تواند با نرخی حس��ابی توسعه یابد .چون رشد ذخایر
م��واد غذایی نمی تواند با جمعیت در حال رش��د برابری کند ،درامد
سرانه در یک جامعه کشاورزی کاهش می یابد و تا جایی می رسد که
در حد حداقل معیشت یا کمی باالتر از ان زندگی می کند .بنابراین،
مالت��وس نتیجه می گی��رد که تنها راه اجتن��اب از این وضع زندگی
س��طح پایین مزمن یا فقر مطلق برای مردم این اس��ت که زیر فشار
«منع اخالقی» قرار گیرن��د و میزان زاد و ولد خود را محدود کنند.
بنابراین مالتوس را می توان پدر جنبش کنترل جدید زاد و ولد نامید.
البت��ه مالتوس در نظریه خود افزایش بهره وری را در نظر نگرفته بود
که از کار در رشته های مختلف دارند ،یکی
از عوامل توس��عه اقتصادی در کش��ور تلقی
می شوند.
ارمان ب��ا تاکید بر ج��وان بودن جمعیت
ایران ،گف��ت :جمعیت جوان در کش��ور ما
بیشتر از استانداردهای بین المللی است ولی
انچه که کش��ور را نگران کرده این است که
از انجایی که منابع
انسانی در رشد اقتصاد
تاثیر بسیاری دارند،
پیگیری رشد جمعیت
و جلوگیری از پیر شدن
ان ،یک اولویت اقتصادی
برای کشور به شمار
می اید
اگر نرخ رش��د جمعیت در حد فعلی بماند،
جمعیت به سمت پیر حرکت می کند .البته
بای��د توجه کرد که ای��ن موضوع در صورت
بکارگیری سیاس��ت های صحی��ح نمی تواند
مش��کلی جدی قلمداد شود .در حال حاضر
نیز رش��د جمعیت در اروپا و برخی دیگر از
کش��ورهای صنعتی منفی ی��ا در حد پایین
است و انها با سیاست هایی مشکل پیر شدن
جمعیت را حل کرده اند.
و این موضوع باعث ش��د رش��د تولید را کمتر
از واقعی��ت در نظ��ر گیرد .در عم��ل واقعیت
اقتصادی متعارض با نظریه مالتوس پیش رفت
و در نتیجه رشد جمعیت در بیشتر کشورها با
کاهش درامد یا مصرف مردم همراه نشد.
نظریه مرحله انتقالی
نظری��ه مرحله انتقالی جمعی��ت توضیح می دهد ک��ه چرا همه
کش��ورهای توسعه یافته کنونی کم و بیش از « 3مرحله» جمعیتی
گذش��ته اند .این کش��ورها قبل از نوسازی اقتصادش��ان ،در نتیجه
ن��رخ باالی زاد و ولد و نرخ باالی مرگ ومیر ،قرن ها رش��د جمعیت
متعادل یا رشد جمعیت بسیار کندی داشته اند .این مرحله اول بود،
مرحله دوم هنگامی شروع شد که نوسازی همراه با روش های پروژه
بهداش��ت عمومی ،تغذیه بهت��ر و درامدهای باالتر منجر به کاهش
قابل توجه مرگ ومیر ش��د و به تدریج متوسط طول عمر را از کمتر
از 40س��ال به باالتر از 60س��ال افزایش داد و در هر حال ،کاهش
ن��رخ مرگ ومیر بالفاصله با کاهش زاد و ولد همراه نبود و در نتیجه
اخت�لاف فزاینده بین نرخ باالی زاد و ولد و نرخ مرگ ومیر منجر به
افزایش شدید رشد جمعیت در مقایسه با قرون گذشته شد .به این
ترتیب ،مرحله دوم نشانه شروع مرحله انتقالی جمعیت است (یعنی
انتقال از رشد متعادل یا کند جمعیت به رشد در حال افزایش ان)،
باالخره ،هنگامی که قدرت و اثر نوس��ازی و توسعه موجب می شود
که زاد و ولد شروع به کاهش کند ،مرحله سوم به وقوع می پیوندد و
به این ترتیب درنهایت نرخ نزولی زاد و ولد با نرخ پایین مرگ ومیر
انطباق می یابد و رش��د جمعیت به س��مت صفر ی��ا در حد یک تا
1/5درصد متمایل می شود.
رشد جمعیت متناسب با منابع
وی با اشاره به موقعیت جغرافیایی کشور،
تصریح کرد :کش��ور ما در یک منطقه نیمه
بیابانی ق��رار دارد به طوری که در تامین اب
اش��امیدنی مردم در تابس��تان با دش��واری
رو به رو هس��تیم .در بخش کشاورزی هم
با اینکه 92درصد اب مصرفی در این بخش
استفاده می ش��ود باز هم بخش عمده ای از
واردات کشور را کاالهایی مانند شکر ،روغن،
گندم ،برنج ،جو و ذرت تشکیل می دهد .که
ای��ن موضوع نش��ان می دهد اقتص��اد ما در
تولید نیازهای غذایی مردم با مشکل مواجه
است.
ارم��ان واردات این حجم از نیازهای اولیه
در اقتص��اد را تنها با تکیه ب��ه درامد نفتی
امکانپذیر دانست و گفت :در اقتصاد ما برای
تامین زیرس��اخت های اساسی مثل مدارس
مورد نی��از ،بیمارس��تان ،مس��کن و ...هم
مشکل وجود دارد و در این زمینه ها کمبود
داریم .در نتیجه و با توجه به این موارد ،باید
گفت رش��د جمعیت در حال حاضر اولویت
اقتصادی کش��ور نیس��ت و پیش از ان باید
زیرساخت های مورد نیاز افزایش جمعیت را
فراهم کرد.
س�یکل های جمعیتی ب�ا برنامه ریزی
باشد
تاکید این اس��تاد اقتصاد بر موضوع کنترل
جمعیت برای کشور در حالی است که دیگر
کارشناس اقتصادی پیرشدن جمعیت را یک
مشکل اصلی برای کشور می داند.
عل��ی صادقی��ن در
گفت وگ��و ب��ا
اظهار ک��رد :جمعیت
ای��ران در م��دت یک
دهه اینده به س��مت
پیری حرک��ت می کن��د و در دو دهه اینده
کش��ور ما یکی از پیرتری��ن جمعیت ها را در
کل دنیا خواهد داشت.
وی با اشاره به اهمیت نقش نیروی کار در
تابع تولید یک کش��ور ،گف��ت :از انجایی که
منابع انس��انی در رشد اقتصاد تاثیر بسیاری
دارند ،پیگیری رش��د جمعی��ت و جلوگیری
از پیر ش��دن ان ،یک اولویت اقتصادی برای
کشور به شمار می اید.
صادقین به رشد انفجاری جمعیت در دهه
60اشاره کرد و گفت :این رشد با بی برنامگی
ب��ود و در نتیج��ه ان سیاس��ت های کنترل
جمعیت توسط دولت پیگیری شد اما اکنون
به دلیل مشکالت و نبود برنامه ریزی ،شاهد
کاهش شدید رشد جمعیت هستیم.
وی افزود :در نتیجه حرکت متناقض رشد
جمعیت در این دو دوره ،ما در دو دهه اینده
ش��اهد 3مشکل اساس��ی در اقتصاد خواهیم
بود .مشکل نخس��ت جایگزین کردن نیروی
کار در اینده است ،چرا که در اینده شاغالن
کمتر از امروز می شود .مشکل دوم در کنترل
بهره وری نیروی کار خود را نش��ان می دهد،
چراک��ه نی��روی کار پیر به��ره وری کمتری
نسبت به نیروی کار جوان دارد .مشکل سوم
هم مربوط ب��ه تامین هزینه های بهداش��ت
و درمان نس��ل فعلی اس��ت که در اینده به
صورت صعودی افزایش می یابد.
صادقین با اش��اره به زمینه های الزم برای
رش��د جمعیت ،اظهار کرد :برای نگه داشتن
سطح رش��د جمعیت در یک میزان منطقی
با توجه به منابع کش��ور ،یکسری زیرساخت
و برنامه ریزی الزم اس��ت .وی در این زمینه
توضی��ح داد :از تامین نیازهای ابتدایی مردم
مثل اموزش و بهداش��ت تا تامین کار نس��ل
اینده بای��د در برنامه های بلندمدت کش��ور
لحاظ ش��ود که متاس��فانه در گذش��ته این
برنامه ریزی ها وجود نداشت.
وی اف��زود :در نتیجه این نبود برنامه ریزی
نس��ل جوان فعلی در هم��ه مراحل زندگی
خود شامل ورود به مدرسه ،کنکور ،تشکیل
خانواده ،تهیه مسکن و ...دچار مشکل شده
است که برای تکرار نشدن دوباره این تجربه،
هم زمان با سیاس��ت های افزایش جمعیت،
باید این زیرساخت ها نیز فراهم شود.
اخذ مالیات براساس قانون است
رییس سازمان امور مالیاتی کشور گفت:
ب��ه عنوان متولی اخذ مالی��ات همواره بر
اس��اس قانون عمل کرده و خود را مکلف
به ترویج قانون گرایی می دانیم.
علی عس��کری در جم��ع فعاالن بخش
خصوص��ی با اش��اره به اینک��ه کرمان به
عن��وان اس��تانی پیش��گام در پرداخ��ت
مالیات ،در جایگاه دوم کش��ور قرار دارد،
اف��زود :در مباح��ث مالی و پولی کش��ور
گهگاه مسائل و مش��کالتی پیش می اید
که باید با بررس��ی مشکل و بعضا اصالح
قوانین در رفع انان اهتمام ورزیم.
وی در خصوص پیش بینی سهم مالیات
ه��ر اس��تان توضی��ح داد :س��ازمان امور
مالیاتی کش��ور فارغ از ارائ��ه پیش بینی
خود ،با بهره گیری از 5الگوی در دس��ت
اقدام به پیش بینی س��هم و درصد درامد
س��االنه استان می کند که از موارد دخیل
در این پیش بینی ،حق��وق ،ارث ،دارایی،
سرمایه و ...است ،س��پس نتیجه ای برای
کل کش��ور به دست امده و به تناسب ان
برای اس��تان های کش��ور عددی با عنوان
س��هم درامد و پرداخت اس��تان حاصل
می شود.
رشد ۲و تورم 15/5درصدی اقتصاد ایران
اکونومیست پیش بینی کرد رشد اقتصادی
ایران در س��ال میالدی این��ده به ۲درصد و
نرخ تورم ایران در این س��ال به 15/5درصد
برس��د .به گزارش تس��نیم ،واح��د اطالعات
اقتصادی اکونومیست پیش بینی کرد اقتصاد
ایران در س��ال اینده میالدی که کمتر از دو
ماه دیگر اغاز می شود رشد 2درصدی داشته
باش��د .نرخ تورم ایران در س��ال 2015م نیز
به 15/5درصد خواهد رس��ید .اکونومیس��ت
همچنین پیش بینی کرده است دولت ایران با
کس��ری بودجه در سال 2015م مواجه شود.
رقم کسری بودجه دولت در این سال معادل
1/3درص��د تولید ناخالص داخلی پیش بینی
شده است .تولید ناخالص داخلی سرانه ایران
بر اس��اس قدرت خرید در سال 2015م بالغ
بر 14هزار و 160دالر خواهد بود .همچنین
جمعی��ت ای��ران در پایان این س��ال به 79
میلیون و 500هزار نفر خواهد رسید.
یادداشت
نرخ های رشد
دهه 60تکرار
نمی شود
محمد علیپور
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
ای��ران از جمل��ه کش��ورهایی اس��ت ک��ه در کنار
مساحت به نسبت باال از منابع و ظرفیت های بسیاری
برخ��وردار اس��ت و در صورت بهره ب��رداری صحیح از
این منابع ،می توان رش��د باالیی را در اقتصاد ش��اهد
بود .در حال حاضر نرخ رش��د جمعیت در کشور ما به
میزان چش��مگیری کاهش یافته است که این موضوع
باعث پیرش��دن جمعیت در اینده می شود و می تواند
مش��کالتی را برای کش��ور از این زاوی��ه ایجاد کند .با
توجه به همین مش��کل و البت��ه در نظر گرفتن منابع
کش��ور ،برنامه ریزان اقتصادی به این نتیجه رسیده اند
که جمعیت کش��ور می تواند با نرخ باالتری نسبت به
میزان فعلی رشد داشته باشد.
در اقتصاد ما از زمان انقالب تا امروز 5برنامه توسعه
اجرا ش��ده و در حال تدوین برنامه ششم هستیم .در
این برنامه ه��ا کارهای عمرانی بس��یاری پیش بینی و
اجرا ش��ده که امکانات اقتصاد ما را باال برده اس��ت .با
این وجود هنوز در برخی زیرس��اخت های اساسی در
کشور به نسبت برنامه های توسعه عقب هستیم و اگر
این زیرس��اخت ها تکمیل شود ،برای جمعیت باالتر از
میزان فعلی هم امکانات و منابع الزم در اقتصاد وجود
دارد.
در حال حاض��ر که افزایش نرخ رش��د جمعیت در
دستور کار قرار گرفته است ،باید در مورد نیازهای این
جمعیت شامل غذا ،مسکن ،کار و ...هم سیاست هایی
در نظر گرفت .البته به دلیل نرخ رش��د باالی جمعیت
کش��ور در دهه ،60در س��ال های دهه ،70برخی از
این امکانات ایجاد ش��د .به طور مثال در دهه گذشته
مدرس ه و دانشگاه های بسیاری در کشور ساخته شد و
امروز که از اوج انفجار جمعیت ان دوره گذر کرده ایم،
در مدارس و دانش��گاه های ما صندلی خالی نیز وجود
دارد .اما ب��رای امکانات دیگر مانند غذا و مس��کن به
زیرس��اخت های بیشتری نیاز اس��ت که به مرور باید
ایجاد شود .البته باید توجه کرد که نرخ رشد جمعیت
باالیی که در دهه اول بعد از انقالب تجربه شد ،مربوط
به ی��ک دوره تاریخی خاص بود و ام��روز اگرچه باید
سیاس��ت های رشد جمعیت پیگیری شود اما نرخ های
رش��د باال ب��رای جمعیت ن��ه تنها در ش��رایط فعلی
ممکن نیست ،بلکه مفید هم نخواهد بود و در تنظیم
سیاست های جمعیتی باید به این موضوع توجه شود.
خبر
امارها 6ماهه ارائه می شوند
رییس مرکز امار با بیان اینکه امار رش��د اقتصادی
را با توجه به مس��ائل موجود 6ماهه منتشر می کنیم،
گف��ت :معتقدیم باید رش��د اقتصادی را ب��ا توجه به
شرایط موجود کشور در دوره های بلندمدت تر در نظر
گرفت.
عادل اذر ،با بیان اینکه حدود یک س��ال و نیم امار
رشد اقتصادی را به طور فصلی اعالم می کردیم ،گفت:
با توجه به اینکه به لحاظ اصول حرفه ای و احتیاط کار
اسناد قطعی بسیاری از شرکت ها بعد از مجمع منتشر
می شود ،ما نیز ناچاریم امار را با اعداد مقدماتی اعالم
کنیم.
وی در مورد چرایی تاخیر مرکز امار در اعالم رش��د
اقتص��ادی بعد از گذش��ت 5ماه از پای��ان فصل بهار،
اظه��ار ک��رد :با توجه ب��ه اعداد و ارقام��ی که به طور
متنوع از س��وی حوزه های مختلف اعالم شد ،معاونت
برنامه ریزی از س��وی شورای ملی امار ماموریتی را به
مرکز امار اعمال کرد تا با محاس��بات دقیق و تکمیل
اس��ناد نتیجه نهایی را بررس��ی کنند و در اعالم امار
خود عجله نداشته باشند.
اذر ب��ا بیان اینکه برخ��ی از امارها مقدماتی بوده و
باید به مرور زمان اس��ناد و مدارک انها تکمیل شود،
توضیح داد :بنابراین اگر ما هم در این ش��رایط اماری
را برای رش��د اقتص��ادی فصل بهار اع�لام می کردیم
مشکالتی را ایجاد می کرد از این رو تصمیم گرفتیم تا
به جای اینکه دچار مسائل رسانه ای شویم ،تمام هم و
غم خود را برای جمع اوری اس��ناد و ارقام مستندتری
گذاشته تا امار دقیقی را اعالم کنیم.
وی در م��ورد علت اخت�لاف امار بان��ک مرکزی و
مرکز امار توضیح داد :قبول داریم که بین امار رش��د
اقتصادی مرک��ز امار و بانک مرک��زی اختالف وجود
داشت اما این اختالف به دلیل استفاده از فرمول های
متفاوت است.
زیر ذره بین
دالر ،طال را باال برد
گ�روه اقتص�اد :اون��س جهانی ط�لا که چند
هفته ای ب��ود بر مدار نزول حرک��ت می کرد ،در
اخرین لحظات مبادالت روز جمعه روند معکوس
به خود گرفت و با افزایش بیش از ۲درصدی به
مرز ۱۱۹۰دالر رسید.
انطورک��ه تحلیلگران ب��ازار می گویند :کاهش
ناگهان��ی ارزش دالر در براب��ر ارزه��ای معتب��ر
بین المللی موجب ش��د تا قیمت طال در اخرین
لحظات مب��ادالت روز جمعه ب��ا افزایش روبه رو
ش��ود .به ه��ر حال قیم��ت طال که در س��اعات
نخس��ت روز جمعه با کاهش روبه رو ش��ده بود و
ب��رای لحظاتی به نرخ 1145دالر رس��ید ،اما در
اخری��ن لحظات مبادالت در ای��ن روز 40 ،دالر
رشد کرد و به مرز 1190دالر رسید.
تازه ترین نظرسنجی کیتکونیوز از کارشناسان
اقتص��ادی و فع��االن ب��ازار نش��ان می دهد که
قیم��ت طال در روزهای اینده ب��ا کاهش روبه رو
خواهد ش��د.در نظرسنجی اخیر از 36کارشناس
اقتصادی 19نفر شرکت کرده اند که از این تعداد
نی��ز 11نفر به کاهش قیم��ت طال در هفته اتی
رای داده اند .براس��اس این گزارش 5کارشناس
اقتصادی نیز پیش بینی کردند که قیمت طال در
روزهای اینده با افزایش روبه رو خواهد ش��د و 3
نف��ر نیز اعالم کردند که قیمت طال در هفته اتی
تغییر چندانی نخواهد داشت.
هفته گذشته نیز کارشناسان اقتصادی به کاهش
قیمت طال رای داده بودن��د ولی قیمت این فلز
زرد در این هفته با رشد نسبی روبه رو شده است.
به اعتقاد برخی کارشناسان اقتصادی ادامه روند
صع��ودی ارزش دالر در روزهای اینده می تواند
مهم ترین عامل موثر بر قیمت طال باشد و ممکن
است قیمت این فلز زرد را تا 1130دالر کاهش
دهد.
البته برخی کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند
ک��ه افزایش تقاضای فیزیک��ی در روزهای اینده
تحت تاثیر کاهش قیمت موجب خواهد ش��د تا
قیمت طال بار دیگر با افزایش نسبی روبه رو شود
ولی این افزایش چندان چشمگیر نخواهد بود.
ب��ه هرحال با توجه به افزایش 2درصدی اونس
جهانی طال ،دیروز ،قیمت ه��ا در بازار داخل هم
متاثر از ای��ن جریان با افزایش نرخ مواجه ش��د
و س��بب شد که هر قطعه س��که تمام بهار ازادی
طرح جدید با 10هزار تومان افزایش بها نس��بت
ب��ه اخری��ن روز کاری هفته گذش��ته 917هزار
تومان و هر گ��رم طالی ۱۸عیار با 1380تومان
رش��د93 ،ه��زار و 752توم��ان قیمت گ��ذاری
ش��ود .همچنین در این روز ،نیم س��که با 4هزار
توم��ان افزایش 464ه��زار تومان ،ربع س��که با
یکهزار توم��ان کاهش 264هزار تومان و س��که
گرمی ب��ا 2هزار تومان رش��د 170ه��زار تومان
معامله شدند.
در ب��ازار صراف��ان نیز قیم��ت دالر امریکا با 5
توم��ان کاهش قیم��ت 3260توم��ان و یورو با
10تومان افزایش 4095تومان معامله شد.
خبر
سهم ریالی ایران چک
از اسکناس های در جریان
مدیرکل سازمان تولید اسکناس بانک مرکزی
گفت 5 :ت��ا 7درصد از 8میلیارد اس��کناس در
جریان چک پول اس��ت ک��ه در بخش ریالی 55
درصد کل مبلغ در جریان را شامل می شود.
مجید صنیعی ،مدیرکل سازمان تولید اسکناس
بان��ک مرک��زی در گفت وگو با ایلنا ب��ا بیان این
مطلب که در حال حاضر ۸میلیارد اس��کناس و
چ��ک پول در جریان اس��ت ،گفت :حدود ۵تا ۷
درصد این میزان ایران چک های 50و 100هزار
تومانی اس��ت که از نظ��ر ریالی ۵۰تا ۵۵درصد
کل مبلغ ریالی اسکناس های در جریان را تشکیل
می ده��د .وی در خصوص میزان اس��کناس های
ابطال شده در س��ال جاری ،گفت ۵۰۰ :میلیون
قطعه اسکناس در سال جاری ابطال می شود که
میزان ریالی ان مشخص نیست.
صنیعی با اشاره به روال جایگزینی اسکناس های
خرد با سکه ،گفت :تا زمانی که نیاز جامعه باشد
ما مامور چاپ هس��تیم و هر چه به میزان ضرب
س��که ها اضافه شود از سهم اس��کناس ها کاسته
خواهد شد.
10
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
مدیرعامل بانک صنعت و معدن عنوان کرد
تاسیس بانک صنایع کوچک در کشور
گ�روه اقتص�اد :مدیرعامل بانک صنع��ت و معدن به
تجربه موفق کش��ورهای پیشرفته در حمایت از صنایع
کوچک اشاره کرد و گفت :به دنبال تاسیس بانک صنایع
کوچک و متوسط در کشور هستیم.
علی اش��رف افخمی درنشس��تی به منظ��ور دیدار با
مدیران واحدهای تولیدی و صنعتی گیالن ضمن بیان
ای��ن مطلب ،با اش��اره به وجود تورم ،بی��کاری و رکود
در کش��ور اظهار کرد :این س��ه موضوع مشکل ریشه ای
اقتصاد کشور به حساب می ایند.
وی تامین س��رمایه در گ��ردش واحدهای تولیدی را
موضوع بسیار کلیدی عنوان کرد و افزود :بانک صنعت
و معدن به عنوان تامین کنن��ده منابع مالی پروژه های
تولیدی نمی تواند نس��بت به موض��وع مذکور بی توجه
باشد.
افخمی با تاکید بر تامین منابع مالی پروژه های بزرگ
توسط بانک صنعت و معدن ،بیان کرد :فعالیت جدیدی
را در واحدهای کوچک و متوسط اغاز کردیم .مدیرعامل
بانک صنع��ت و مع��دن از افزایش اختیار ش��عبه های
استانی خبرداد و تصریح کرد :اختیار شعبه های استانی
در پرداخت تسهیالت به صورت پلکانی اجرا می شود.
وی ب��ه تجرب��ه موفق کش��ورهای توس��عه یافته در
پرداخت تسهیالت به واحدهای کوچک و متوسط اشاره
کرد و گفت :به دنبال تاس��یس بان��ک صنایع کوچک و
متوسط در کشور هستیم .افخمی با اشاره به اتفاق مالی
کشورهای پیشرفته در سال ٢٠٠٨میالدی ،خاطرنشان
ک��رد :دولت ها از بانک ها حمای��ت مالی عجیبی کردند
و این منابع توس��ط بانک ها در اختیار تولید گذاش��ته
ش��د .مدیرعامل بانک صنعت و معدن خواستار افزایش
س��رمایه بانک های توس��عه ای در کشور ش��د و اظهار
کرد :افزایش س��رمایه بانک ها در پرداخت تسهیالت به
واحدهای تولیدی تاثیرگذار است.
وی به مش��کل وثیقه واحده��ای تولیدی در دریافت
تس��هیالت از بانک ها اش��اره کرد و یاداور شد :مشکل
وثیقه موضوع داخلی بانک ها محس��وب می ش��ود زیرا
منابع متعلق به مردم اس��ت و مجبوریم خطر هر پروژه
را بررسی کنیم.
افخمی با تاکید بر ورود تس��هیالت از بازار بین المللی
در کش��ور ،بیان کرد :اس��تفاده از بازار مالی بین المللی
مس��تلزم رعایت استانداردها توس��ط بانک های داخلی
اس��ت .مدیرعامل بانک صنعت و معدن برطرف کردن
مشکل واحدهای تولیدی را نیازمند همسو بودن بانک ها
ب��ا تولیدکنندگان خوان��د و تصریح کرد :کارشناس��ان
خب��ره ای در بان��ک صنعت و معدن وج��ود دارند و در
راستای برطرف کردن مشکالت تالش می کنند.
وی با اش��اره به پرداخت ٢٠٠میلیون دالر تسهیالت
ارزی به واحدهای تولیدی گیالن ،افزود :پرداخت ٢٠٠
میلیون دالر منابع ارزی از طریق فاینانس به واحدهای
تولیدی گیالن در حال بررسی است.
افخمی پرداخت تسهیالت ارزی به واحدهای تولیدی
گیالن را نامحدود دانس��ت و خاطرنشان کرد :مدت 4
ماه برای بررسی پرداخت تسهیالت به واحدهای بزرگ
نیاز است.
این مس��ئول ،توجه به صنایع کوچک و متوس��ط را
راهکار برون رفت از مش��کالت دانست و بیان کرد :سال
گذشته مبلغ ٤٢٥میلیون یورو در مدت 3/5ماه برای
پروژه پتروشیمی مسجد سلیمان گشایش اعتبار شد .
نماینده مردم سیاهکل و الهیجان در مجلس شورای
اس�لامی نیز در نشست صنعتگران گیالن با مدیرعامل
بان��ک صنعت و معدن اظهار کرد :کاغذبازی در بانک ها
یک معضل اس��ت و زمان تش��کیل پرونده تا پرداخت
تسهیالت باید برای مردم استانداردسازی و تقویم شود.
وی بر تامین منابع مالی واحدهای تولیدی تاکید کرد
و افزود :قول مساعد افزایش سرمایه بانک ها در مجلس
باجه خبر
کارشناسان از چگونگی تغییر یک نرخ می گویند
پیش شرط های کاهش نرخ سود بانکی
گروه اقتصاد :چگونگی تعیین نرخ های
س��ود بانکی ب��ه عنوان اب��زاری مهم در
ج��ذب منابع س��پرده ها و تجهیز منابع
(تس��هیالت) در عملک��رد ب��ازار پولی و
بانک ه��ا نقش بس��یار حساس��ی را ایفا
می کند .با توجه به اهمیت این موضوع،
بع��د از رقابت مخرب بانک ها در س��ال
گذش��ته برای افزایش نرخ س��ود بانکی
و بی نظم��ی که در بازار پولی کش��ور به
وج��ود اورد ،بانک مرکزی ب��ه صرافت
افتاد تا س��امانی ب��ه این وضعیت دهد و
در نهایت در اردیبهشت ماه سال جاری با
توافق انجام شده بین بانک ها ،نرخ سود
روز ش��مار را به 10درصد و یک ساله را
به 22درصد کاهش داد.
اما با توجه به اقدامات مثبت دولت در
راس��تای کاهش نرخ تورم و رسیدن این
ن��رخ به محدوده 19درص��د و همچنین
کاهش نرخ ت��ورم نقطه به نقطه به حدود
۱۴درص��د ،بناب��ر اعالم مقام��ات بانک
مرکزی ،مقرر ش��ده که کاه��ش دوباره
نرخ س��ود بانکی در دس��تور کار شورای
پ��ول و اعتبار قرار گیرد .کارشناس��ان و
صاحب نظران اقتصادی در همین راس��تا
فراه��م ک��ردن برخی ش��رایط را الزمه
کاهش دوباره نرخ سود بانکی در فضای
فعلی اقتصاد می دانند.
بازارها ،قربانی یک نرخ نشود
معاون س��ابق بانک مرک��زی با تاکید
براینکه نباید تعیین نرخ س��ود بانکی به
قیمت از دس��ت دادن سایر بازارها تمام
شود عنوان کرد که اکنون می تواند زمان
مناس��بی برای کاهش دوباره باش��د ،اما
بان��ک مرکزی بای��د ان را به عهده خود
بانک ها گذاشته و از ان نهراسد.
حیدر مستخدمین حس��ینی ،در رابطه
ب��ا قرار گرفتن کاهش دوباره نرخ س��ود
بانکی در دستورکار شورای پول و اعتبار
با بیان اینکه بای��د در فعالیت اقتصادی
عالئ��م و اطمینان��ی از این��ده ان ب��ه
سرمایه گذاران ارائه شود ،اظهار کرد :این
درحالی است که افزایش نرخ سود بانکی
در سال گذشته به قیمت از دست دادن
بازارهایی همچون بازار سرمایه تمام شد
و موفقیت چندانی به همراه نداشت ،هر
چند اگر متناسب با افزایش نرخ تورم باال
می رفت ایرادی بر ان وارد نبود.
وی ادام��ه داد :در حالی با افزایش نرخ
سود در س��ال گذش��ته تعداد زیادی از
س��رمایه گذاران از بازار خارج شدند که
هم اکنون منتظر تعیین نرخ جدید سود
بانکی هستند .بنابراین تصمیم گیری در
این زمینه بسیار مهم بوده و باید با دقت
کافی انجام ش��ود .مستخدمین حسینی
با بیان اینکه اگر قرار اس��ت نرخ س��ود
بانکی کاهش یابد باید متناس��ب با نرخ
تورم باش��د ،افزود :باید توجه داشت که
هرگونه اقدامی در این رابطه اگر به برهم
خوردن تعادل سایر بازارها بینجامد این
امر هزینه های بسیار سنگین تری را برای
تصمیم گیرن��دگان اقتص��ادی به همراه
خواهد داشت.
این کارش��ناس امور بانک��ی در رابطه
ب��ا اینکه ای��ا کاهش مجدد نرخ س��ود
بانکی موجب خروج س��رمایه از بانک ها
نمی ش��ود ،گفت :مس��ئله خارج ش��دن
یا وارد شدن نیس��ت ،بلکه فرض اصلی
این اس��ت که بازارها باید در تعادل بوده
و بخش ه��ای اقتصادی ،مال��ی ،پولی و
بودجه ای ای��ن عالمت را اعالم کنند که
تعادل و اطمینان در بازارها وجود دارد.
زمان مناسب کاهش دوباره نرخ
سود
مستخدمین حس��ینی زم��ان فعلی را
ب��رای تصمیم گی��ری دوب��اره در مورد
کاهش نرخ س��ود بانکی مناسب دانست
و گفت :اگر امار تورم را قابل اتکا بدانیم
اکنون بانک مرک��زی می تواند دوباره در
ای��ن رابطه اقدام کند ک��ه در این حالت
به ط��ور قطع بازار س��رمایه و بورس کاال
نقش خود را بهتر ایفا کرده و حوزه های
اقتصادی هم از ثبات پایدارتری برخوردار
می شوند .مستخدمین حسینی بیان کرد:
اگر بانک مرکزی نرخ س��ود بانکی را به
شبکه بانکی محول کند انگاه بانک هایی
که نرخ س��ود باالت��ر از توجیه اقتصادی
را پرداخ��ت می کنند ب��ه مرور از چرخه
فعالیت نظام بانکی خارج خواهند ش��د.
ب��ه عبارت دیگر خود بازار این بانک ها را
را می دهیم .ندیمی با اشاره به تفاوت های اقلیم گیالن
با دیگر اس��تان ها ،بیان ک��رد :تفاوت ها با نگاه ملی باید
نگریس��ته شود ،ضمن اینکه کریدور شمال ـ جنوب به
لحاظ سابقه تاریخی و اینده گیالن حائز اهمیت است.
وی خواس��تار حمایت بیشتر صنایع کوچک و متوسط
به واسطه وابستگی به بخش کشاورزی در گیالن شد و
تصریح کرد :تمام رویکردها نباید متوجه صنایع بزرگ
باشد .ندیمی با بیان اینکه تنها یک شعبه بانک صنعت
و معدن در گیالن ،در ش��هر رش��ت وجود دارد ،گفت:
موضوع مذکور جفایی به شرق و غرب استان است.
رییس مجمع نمایندگان گیالن نیز در نشست مذکور
از بررس��ی مش��کل تامین اجتماعی واحدهای تولیدی
اس��تان با حضور سید تقی نوربخش مدیرعامل سازمان
تامین اجتماعی خبر داد و گفت :دهه نخس��ت اذر ماه
امسال جلسه مذکور برگزار می شود.
محمود ش��کری به مشکل مالیاتی واحدهای تولیدی
گیالن اش��اره کرد و اف��زود :دهه دوم اذر ماه امس��ال
مش��کل مالیاتی واحدهای تولیدی و صنعتی اس��تان با
حضور علی عسکری رییس کل س��ازمان امور مالیاتی
بررسی می شود.
وی خواس��تار تالش تولیدکنندگان در ایجاد اشتغال
پایدار شد و بیان کرد :در سال های گذشته گیالن را به
دلیل وجود بخش کش��اورزی از صنعت محروم کردند
و صنعتگران نتوانس��تند از دالرهای 7تومانی استفاده
کنند.
ش��کری نبود نقدینگی و سرمایه در گردش را مشکل
واحدهای تولیدی گیالن دانست و تصریح کرد :گیالن
جزو 5استان دارای بیکار کشور است و بخش کشاورزی
به تنهایی توان ایجاد اش��تغال را ن��دارد .نماینده مردم
تالش ،ماس��ال و رضوانش��هر در مجلس طوالنی بودن
روند تش��کیل پرونده تا دریافت تس��هیالت در بانک ها
را فاجعه خواند و یاداور ش��د :بیشترین مشکل از زمان
تشکیل پرونده تا دریافت وام است.
از چرخ��ه رقابت خارج خواهد کرد ،چرا
ک��ه توانایی و قدرت رقابت را از دس��ت
می دهد.
وی نس��بت به تعیین دس��توری نرخ
س��ود بانکی هشدار داد و افزود :اگر فکر
کنیم که نرخ س��ود بانک��ی باید تعیین
ش��ده و هم��ه ب��ه تبعی��ت از ان اذعان
داشته باشند شرایطی نیست که اقتصاد
را ش��فاف کرده و توان تسهیالت دهی را
افزایش دهد.
معاون سابق بانک مرکزی یاداور شد:
تعیین نرخ س��ود بانکی نباید با مالحظه
خارج نش��دن چن��د بانک یا موسس��ه
اعتباری که اغل��ب در نتیجه تصمیمات
ی��ا فعالیت های اش��تباه اقتصادی ایجاد
شده اند ،دستوری انجام شود.
پایبندی به مصوبات شورای پول
و اعتبار
س��یدکامل تقوی نژاد ،مدیرعامل بانک
س��په هم در خصوص طرح دولت برای
کاه��ش دوباره نرخ س��ود س��پرده های
بانکی ،با انتقاد از برخی بانک ها به دلیل
نرخ ش��کنی و عدول از مصوبات شورای
پول و اعتبار اف��زود :بهتر بود بانک ها با
ش��ورای پول واعتبار در زمینه نرخ سود
سپرده های بانکی همراهی می کردند.
وی با بیان انکه حاکم شدن عقالنیت
ب��ر نظام پول��ی و مالی کش��ور در کنار
افزای��ش هماهنگ��ی بین دس��تگاه های
متولی نوید بخش است ،افزود :در دولت
تدبیر و امید ،انضباط مالی افزایش یافته
ک��ه این موضوع توانس��ته باوجود تداوم
تحریم ها مانع از تکرار شوک های گذشته
به اقتصاد به ویژه فش��ار بر بخش تولید و
صنعت شود .به گفته او اگر قرار است که
نرخ سود بانکی کاهش یابد ،پیش شرط
اجرای طرح کاهش نرخ سود بانکی این
است که همه بانک ها به مصوبات شورای
پول و اعتبار پایبند باشند.
مدیرعامل بانک ملت با اش��اره به نقش
مسئولیت های اجتماعی در تضمین بقای
بنگاه ه��ای اقتصادی و ش��رکت ها گفت:
ایفای مسئولیت های اجتماعی پشتوانه معنوی بانک
ملت است.
محمدرض��ا س��اروخانی درب��اره مزای��ای ایف��ای
مس��ئولیت های اجتماع��ی به اهمیت ای��ن مقوله در
افزای��ش اعتماد جامع��ه و مردم به بانک اش��اره کرد
و گف��ت :س��ازمان ها در معرض بحران ه��ا و اتفاقات
پیش بینی نش��ده ای هستند که ایفای مسئولیت های
اجتماعی ،انها را در برابر این امور بیمه می کند.
بانک سامان به منظور حمایت و پشتیبانی
از فعاالن اقتصادی در بخش های صنعت،
معدن ،گردشگری و کشاورزی ،با کسب
عاملیت از صندوق توسعه ملی ،تسهیالت ارزانقیمت
ریالی و ارزی پرداخت می کند.
علیرضا معرفت مدیر بانکداری ش��رکتی بانک سامان
با اش��اره ب��ه مزیت های این تس��هیالت اظه��ار کرد:
سقف های فردی موضوع بخشنامه های بانک مرکزی
در پرداخت این تس��هیالت در نظر گرفته نمی شود و
امکان تامین مالی تمام طرح برای بانک میسر است.
براس��اس تفاهمنامه منعق��ده بین مرکز
توس��عه روس��تایی و مناط��ق مح��روم
ریاست جمهوری و پست بانک ایران و در
راس��تای ایین نامه اجرای��ی م��اده ۱۹۴برنامه پنجم
توس��عه کش��ور ،این بانک به عنوان مجری راه اندازی
۲هزار صندوق تامین مالی خرد روستایی تعیین شد.
مدیرعام��ل بانک توس��عه ص��ادرات در
اجالس امان با اشاره به همکاری نزدیک
ای��ن بان��ک با بانک توس��عه اس�لامی و
تش��کل های مرتبط با ان تاکید کرد :اگزیم بانک ها و
موسس��ه های اعتبار صادراتی عض��و اتحادیه باید در
کشورهای عضو سازمان همکاری های اسالمی که فاقد
اگزیم بانک و موسسه اعتبار صادراتی هستند فعال تر
شوند.
مدیرعامل بانک ملی با اش��اره به اینکه 5
هزار میلیارد تومان معوقات بانک ملی در
یک س��ال اخیر وصول شده است ،گفت:
در عین حال از حجم مطالبات معوق کاس��ته نش��ده
است.
عبدالناصر همتی با اشاره به حجم تسهیالت پرداختی
بانک ملی در 7ماه اول امس��ال ،اظهارکرد :بانک ملی
در این مدت 12هزار میلیارد تومان تسهیالت جدید
پرداخت کرده است.
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
report@smtnews.ir
گزارش
11
12
13
14
11
تاثیر سرانه مطالعه درتوسعه یافتگی کشورها
جایگاه نقشه کشی در صنعت
اقتصاد هنر نیازمند تخصص است
بررسی می کند
جایگاه صندوق توسعه ملی در پیشبرد اهداف اقتصادی
قاسم دهقان – گروه گزارش :صندوق توسعه ملی که برای نخستین بار و به صورت
رس�می همزمان با اغاز مراحل اجرایی قانون برنامه 5س�اله پنجم توسعه کشور در
اواخ�ر س�ال 1389و در قال�ب ماده 84از ای�ن قانون ،پای به عرص�ه اقتصاد ایران
گذاش�ت ،با این هدف تشکیل شده اس�ت که بخشی از عواید حاصل از فروش نفت
و گاز و میعان�ات گازی و فراورده ه�ای نفت�ی را تبدیل به ثروت ه�ای ماندگار ،مولد
و س�رمایه های زاینده اقتصادی کرده و درعین حال حافظ س�هم نس�ل های اینده
کش�ورمان از منابع نف�ت و گاز و فراورده های نفتی باش�د .در اساس�نامه صندوق
توس�عه ملی 8 ،مورد به عنوان منابع تامین موجودی صندوق ذکر ش�ده اس�ت که
عبارتن�د از :حداق�ل 20درص�د از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز در س�ال های
برنامه پنجم ،حداقل 20درصد ارزش صادرات تهاتری اقالم بند اول ،افزایش س�هم
واریزی از منابع بند های اول و دوم در هر س�ال به میزان 3درصد 50 ،درصد مانده
نقدی حساب ذخیره ارزی در پایان سال 1389و سال های بعد ،منابع قابل تحصیل
از بازارهای پولی بین الملی با مجوز هیات امنا ،س�ود خالص صندوق در س�ال مالی،
درامد حاصل از سود موجودی حساب صندوق در بانک مرکزی معادل میانگین نرخ
س�ود س�پرده های بانک مرکزی در بازارهای خارجی با محاسبه و پرداخت هر 3ماه
یک بار و 20درصد منابع موضوع جزء (د) بند ( )4قانون بودجه سال 1389کل کشور.
همچنین در اساسنامه صندوق توسعه ملی
این موارد به عنوان مصارف صندوق ذکر شده
اس��ت -1 :پرداخت تسهیالت به بخش های
خصوص��ی ،تعاون��ی و بنگاه ه��ای اقتصادی
متعلق به موسسات عمومی غیردولتی برای
تولید و توس��عه س��رمایه گذاری های دارای
توجیه فنی ،مال��ی و اقتصادی -2پرداخت
تسهیالت صادرات خدمات فنی و مهندسی
به ش��رکت های خصوص��ی و تعاونی ایرانی
که در مناقصه های خارجی برنده می شوند.
-3پرداخت تس��هیالت خرید به طرف های
خری��دار کاال و خدمات ایران��ی در بازارهای
هدف صادراتی کشور -4 .سرمایه گذاری در
بازارهای پولی و مالی خارجی -5 .پرداخت
تس��هیالت ب��ه س��رمایه گذاران خارجی به
منظور جلب و حمایت از س��رمایه گذاری در
ایران با رعایت اصل 80قانون اساس��ی و -6
تامین هزینه های صندوق.
عملکرد صندوق توسعه ملی
ت��ازه ترین اخبار رس��می درب��اره منبع
و مصارف صن��دوق از زبان عل��ی طیب نیا
وزیر امور اقتص��ادی و دارایی حکایت از ان
دارد ک��ه تا پایان مردادماه 93مانده نقدی
صن��دوق 43میلی��ارد دالر ب��دون در نظر
گرفتن تعهدات بوده است .براساس گزارش
رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی ،در
فاصله سال های 89تا ،93رقمی معادل 68
میلیارد و 920میلیون دالر به این صندوق
واریز و 23میلیارد دالر نیز از ان برداش��ت
ش��ده اس��ت .به گفت��ه طیب نی��ا ،عملکرد
صندوق تا پایان ش��هریور 93به این صورت
بوده که کل تسهیالت صندوق 23میلیارد و
721میلیون دالر و میزان ارز مسدود شده
نی��ز 20میلیارد دالر بوده اس��ت .همچنین
7میلیارد دالر اعتبارات گش��ایش شده و 2
میلیارد دالر نیز پرداخت شده است.
مطالب��ی که تا ای��ن قس��مت از گزارش
ذکر ش��د خالص��ه ای از اوضاع و پیش��ینه
صندوق توس��عه ملی اس��ت تا به امروز .اما
دلمش��غولی اغلب کارشناس��ان و متولیان
مرتب��ط ب��ا موضوع به ط��ور عم��ده بر این
محور بوده اس��ت که ایا ای��ن صندوق نیز
به سرنوش��ت حس��اب ذخی��ره ارزی دچار
خواهد ش��د یا خیر ،به ویژه با خبرهایی که
در روزهای اخیر منتش��ر ش��د مانند طرح
برداشت از منابع صندوق برای پرداخت وام
ازدواج جوانان که البته با مخالفت س��طوح
مختلف مدیریتی و کارشناسی کشور مواجه
شد.
برنامه ه�ای ذخیره س�ازی درام�د
ارزی کشور
درامدهای ارزی کش��ور که تماما از محل
فروش نفت خ��ام به کش��ورهای متقاضی
حاص��ل می ش��ود هم��واره مح��ل بحث و
جدول ه��ای بی پایان در بین قوای مجریه و
مقننه در تمامی سطوح و الیه های مرتبط با
این موضوع بوده و هست .چالش های ناشی
از اختالف دیدگاه ها میان مسئوالن مربوط
نیز در ای��ن خصوص تبدیل ب��ه موضوعی
قدیم��ی و تک��راری ش��ده ک��ه بحث های
پیرام��ون ان به وی��ژه در مقطع زمانی ارائه
لوای��ح بودجه س��االنه دولت ب��ه مجلس و
هن��گام بررس��ی و تصوی��ب ان در مجلس
داغ تر و علنی تر می شود.
اما موض��وع ذخیره س��ازی منابع حاصل
از ف��روش نفت خ��ام یا به بیان روش��ن تر،
ذخیره سازی بخشی از این منابع موضوعی
ن��ه چن��دان قدیمی به ش��مار م��ی رود و
نخستین نگاه جدی به ان در هنگام نگارش
و تدوین سومین برنامه 5ساله توسعه کشور
انجام گرفت ک��ه در نهایت چکیده مباحث
کارشناسان و مس��ئوالن در قالب ماده 60
قانون برنامه سوم توسعه و باعنوان تاسیس
«حس��اب ذخیره ارزی» نم��ود عینی پیدا
کرد.
اهداف تاس��یس ای��ن حس��اب پس انداز
ارزی اگرچه روی کاغذ و براس��اس انچه به
عنوان قان��ون از تصویب نمایندگان مجلس
نیز گذشت ،اهدافی مثبت و دوراندیشانه به
نظر می رس��ید اما در عم��ل و هنگام اجرای
مفاد قانونی مربوط به استفاده از ذخایر این
حساب ،کمترین توجهی به جزئیات مندرج
در ماده و تبصره های قانونی حساب ذخیره
ارزی نشد.
فلس��فه راه اندازی این حس��اب از ابتدا بر
توج��ه ب��ه دو مقول��ه اصلی پی ریزی ش��د.
نخست متعادل س��اختن فشارهای ناشی از
نوسانات شدید قیمت نفت بر اقتصاد کشور
بود چرا که دقیقا چنین نوس��ان ش��دیدی
در دولت اول خاتمی گریبانگیر ایران ش��د
و کاهش ش��دید بهای جهان��ی نفت خام و
وابس��تگی کامل اقتصاد و بودجه کشورمان
به درامده��ای نفتی باعث بروز مش��کالت
بس��یاری در زمین��ه تامی��ن بودجه ه��ای
جاری و عمرانی برای مس��ئوالن درجه اول
نظام اجرایی ش��د و به همین دلیل بود که
حس��اب ذخیره ارزی تاسیس شد تا هنگام
بروز چنین ش��وک های ش��دیدی بر حوزه
درامدهای ارزی کش��ور ،بتوان با استفاده از
ذخایر این حساب بر مشکالت به وجود امده
پیروز ش��ده و مانع از تاثیرگذاری منفی این
نوس��انات بر اداره عادی امور جاری و کالن
کشور شد.
اما دومین هدفگذاری بانیان حساب ذخیره
ارزی در رابطه با منابع ذخیره ش��ده در این
حس��اب ،کمک به بخش خصوصی و تقویت
توان مالی این بخش برای اجرای پروژه های
زیربنایی و تولیدی کش��ور ب��ود و بر همین
اس��اس در قانون و ایین نامه اجرایی حساب
ذخی��ره ارزی ،الزاما باید 50درصد از منابع
حساب به طرح های متقاضی تسهیالت ارزی
از بخش خصوصی پرداخت می شد.
تاسیس حساب ذخیره ارزی
حساب ذخیره ارزی بر همین مبنا از سال
1379راه اندازی ش��د و تا پایان این سال 5
میلی��ارد و 900میلی��ون دالر از درامدهای
م��ازاد نفتی به این حس��اب واریز ش��د .اما
عملکرد حس��اب ذخی��ره ارزی ب��ا توجه به
ماهی��ت عملک��رد ان ،که در قالب حس��اب
ذخی��ره و نه صندوق ذخیره بود باعث ش��د
تا این حس��اب ذخی��ره ارزی عمال تبدیل به
منبع��ی در دس��ترس برای تامی��ن نیازهای
گوناگون دولت ش��ده و س��هم قانونی بخش
خصوص��ی در عم��ل نادیده گرفته ش��ده و
پایمال ش��ود .به هر ترتیب ،مطابق انچه که
می ت��وان از الب��ه الی اخبار و امار 10س��ال
گذشته جست وجو و استخراج کرد ،مجموع
مناب��ع ورودی به حس��اب ذخی��ره ارزی تا
انتهای سال 1383رقمی برابر با 30میلیارد
مجموع منابع ورودی به
حساب ذخیره ارزی تا
انتهای سال 1383رقمی
برابر با 30میلیارد و 301
میلیون دالر بوده که شامل
3بخش اصلی می شوند.
یک بخش اصلی همان مازاد
درامدهای نفتی بوده که
مبلغ کلی ان 29میلیارد
دالر اعالم شده است
و 301میلیون دالر بوده که ش��امل 3بخش
اصلی می شوند .یک بخش اصلی همان مازاد
درامدهای نفتی ب��وده که مبلغ کلی ان 29
میلیارد دالر اعالم شده است .همچنین یک
میلیارد و 158میلیون دالر سود تعلق گرفته
به موجودی حس��اب و 187میلیون دالر هم
بابت سود تس��هیالت پرداخت شده از محل
حساب ذخیره ارزی بوده است.
اما نکته منف��ی و تاس��ف برانگیز در رابطه
با عملکرد حس��اب ذخیره ارزی انجا نمایان
می شود که براس��اس امار موجود ،در مقابل
برداش��ت 56درص��دی دول��ت از منابع این
حساب ،مشاهده می کنیم که میزان استفاده
بخش خصوصی از حس��اب یاد شده به جای
50درصد ،حداکثر به 20درصد رسیده است.
محرمان�ه ش�دن اطالع�ات حس�اب
ذخیره ارزی
متاس��فانه انتش��ار گزارش های اماری از
ورودی و خروج��ی حس��اب ذخی��ره ارزی
و جزئی��ات عملک��رد ان از س��ال 1384و
با ش��روع به کار دولت نه��م و در ادامه ان،
دولت ده��م ،به طور کامل متوقف ش��ده و
اطالع��ات مرب��وط به ان از س��وی مقامات
ارش��د ان دولت ها به ط��ور کلی محرمانه و
غیرقابل انتشار اعالم شد تا جایی که حتی
نمایندگان مجلس ش��ورای اسالمی هم در
این خصوص معترض بوده و از مقدار ورودی
و خروجی های حساب ذخیره ارزی در طول
س��ال های 84به بع��د اظه��ار بی اطالعی
کرده اند .تصمیم دولت نهم مبنی بر انتشار
نیافت��ن ام��ار و جزئیات عملکرد حس��اب
ذخیره ارزی در ش��رایطی اتخاذ ش��د که از
سال 84اوضاع جهانی قیمت نفت به یکباره
دگرگون ش��ده و ش��تابی صعودی به خود
گرفت تا جایی که کل درامد نفتی کش��ور
در س��ال 84به گفته دس��ت اندرکاران امر
بیشتر از 4سال ،قبل ان بوده و درامد ارزی
کشور در طول 8س��ال فعالیت دولت های
نهم و دهم جمهوری اسالمی ،با کل درامد
نفتی کشور از ابتدای استخراج این موهبت
خدادادی در ای��ران یعنی نزدیک به یکصد
سال پیش از ان برابری کرده و حتی بیشتر
بوده اس��ت .به هر حال ب��ه دلیل محرمانه
اع�لام ش��دن اطالع��ات حس��اب ذخیره
ارزی ،ام��ار و ارقام مربوط ب��ه ان نیز غالبا
به صورت پیش بین��ی و براورد بوده و برای
مثال در یکی از اخبار منتش��ر ش��ده از این
دس��ت که مربوط به اواخر س��ال 88است،
بهمن ارمان ـ که در خبر یاد ش��ده باعنوان
نماینده سابق وزارت اقتصاد در هیات امنای
حس��اب ذخیره ارزی معرفی شده بود ـ در
گفت وگو ب��ا «جام جم» می گوی��د :من در
دوره ای در هی��ات امن��ای حس��اب ذخیره
ارزی به عنوان نماینده وزارت امور اقتصادی
و دارایی حضور داش��تم ،بانک مرکزی هر 6
ماه یکبار امار موجودی را اعالم می کرد ،اما
ارائ��ه این اطالع��ات در دولت نهم محرمانه
اعالم ش��د و این در حالی اس��ت که میزان
ذخایر ارزی کشورها هر ساله از سوی بانک
تسویه حس��اب های بین المللی در سوئیس
اعالم می ش��ود و دلیل محرمانه اعالم شدن
اطالع��ات حس��اب ذخیره ارزی مش��خص
نیست.
ارم��ان تصری��ح می کند ک��ه از ابان ماه
86هی��چ اماری منتش��ر نش��ده و این در
حالی اس��ت که در م��ورد درامدهای نفتی
ای��ران در س��ال های اخیر ارق��ام متفاوتی
براورد می ش��ود .برخی از صاحب نظران این
درامده��ا را 220میلیارد دالر ،بعضی دیگر
275میلی��ارد و گروهی نی��ز حتی تا 300
میلیارد دالر براورد کرده اند.
راندن مقوله مهمی به حاشیه
موضوع حساب ذخیره ارزی با وجود اهمیت
فراوانی که ب��رای دولتم��ردان و قانون گذاران
کش��ور داش��ته و همین اهمیت موضوع باعث
ش��ده بود تا جایگاه ماده قانونی مربوط به ان
از ماده 60برنامه سوم به نخستین ماده قانونی
در قانون برنامه چهارم توس��عه ارتقا پیدا کند،
اما کارکرد ان به ویژه از جنبه کمک به بخش
خصوصی کشور به قدری به حاشیه رانده شد
که سرانجام موضوع راه اندازی یک منبع ذخیره
ارزی جدید به منظور توسعه بخش خصوصی
کشور باعنوان «صندوق توسعه ملی» در متن
قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده شده و قرار
شد تا هر س��ال 20درصد از درامد های نفتی
و گازی کشور به این صندوق واریز شود .البته
در رابطه با این صندوق اظهارنظر های متفاوتی
از سوی مس��ئوالن و دست اندرکاران بیان شد
به گونه ای ک��ه بعضی از انها صندوق توس��عه
مل��ی را جایگزینی برای حس��اب ذخیره ارزی
قلمداد کرده و برخی دیگر این دو منبع ذخیره
درامد های ارزی را در کنار یکدیگر و جدای از
هم تلقی کرده اند و تا به امروز ،بر اس��اس همه
اطالعات و اخباری که در دس��ترس قرار دارند
به نظر می رس��د دیدگاه گروه دوم به واقعیت
نزدیک تر بوده اس��ت و هرچند که در ماه های
اخی��ر هیچ خبری از حس��اب ذخی��ره ارزی و
ک�� م و کیف موجودی و عملکرد ان رس��انه ای
نش��ده و این شائبه را در اذهان ایجاد کرده که
گویا فعالیت این حساب فعال به نوعی مسکوت
مانده اس��ت .این بی خبری در مورد حس��اب
ذخی��ره ارزی نیز به احتمال زیاد باید ناش��ی
از خالی بودن موجودی ان باش��د ،هرچند که
درح��ال حاضر اخبار موثقی که حاکی از رد یا
تایید این موضوع باش��د وجود ندارد اما خالی
بودن حس��اب در مقطع بررسی الیح ه بودجه
س��ال 90در مجلس قطعی به نظر می رس��د و
در می��ان مباحث نماین��دگان مجلس ،از قول
محم��ود بهمنی رییس کل وقت بانک مرکزی
نقل قول ش��ده بود که تا پایان سال 89حتی
یک دالر هم در حس��اب ذخی��ره ارزی وجود
ن��دارد .به هر ترتیب عملکرد صندوق توس��عه
ملی تا به امروز شاید به طور نسبی قابل قبول تر
و قابل دفاع تر به نظر برسد هرچند که وسوسه
اس��تفاده از مناب��ع ان هرازگاهی در قالب یک
طرح یا پیش��نهاد هر چند مفی��د و قابل قبول
مانند پرداخت وام ازدواج جوانان از محل منابع
این صندوق مطرح شده و در ا ینده نیز به طور
قطع مطرح خواهد شد .اما مقاومت متولیان و
هیات امنای صندوق تا کجا دوام اورده و تا چه
زمانی به اساسنامه ان وفادار بمانند را گذشت
زمان نش��ان خواهد داد .حس��اب ذخیره ارزی
که اس��تفاده از منابع ان با موانع و سختی های
بیشتری همراه بود و برای نمونه ،برداشت از ان
نیاز به تائید مجلس داشت به سرنوشتی دچار
شد که ذکر ان پیش��تر رفت ،صندوق ذخیره
ارزی چه سرنوشتی خواهد داشت؟
در جهان
منابعذخیرهارزیکشورهایجهان
(بهترتیببیشترینذخیرهارزی)
نام کشور و عنوان
صندوق ذخیره ارزی
موجودی
(میلیارد
دالر)
تاسیس
میالدی
ایران «صندوق توسعه
ملی ایران»
62
2011
قزاقستان
«سمروک – کازینا »JSC
77/5
2008
روسیه
«صندوق ذخیره»
86/4
2008
روسیه
«صندوق رفاه ملی»
88
2008
امارات «شورای
سرمایه گذاری ابوظبی»
90
2007
چین
«شرکت سرمایه گذاری
چین»
652/7
2007
لیبی «سرمایه گذاری
اعتباری لیبی»
66
2006
امارات «شرکت
سرمایه گذاری دوبی»
70
2006
استرالیا
«صندوق اتیه استرالیا»
95
2006
قطر
«سرمایه گذاری
اعتباری قطر»
170
2005
سال
کره جنوبی
«شرکت سرمایه گذاری کره»
72
2005
امارات «شرکت توسعه
مبادالت ابوظبی»
60/9
2002
ایرلند «صندوق ذخیره
مستمری ملی»
27/4
2001
چین «صندوق تامین
اجتماعی ملی»
201/6
2000
الجزایر
«صندوق تنظیم درامدها»
77/2
2000
قزاقستان
«صندوق ملی قزاقستان»
77
2000
جمهوری اذربایجان
«صندوق ایالتی نفت»
37/3
1999
چین «شرکت
سرمایه گذاری اطمینان»
567/9
چین (هنگ کنگ)
«سرمایه گذاری اعتباری
پولی هنگ کنگ»
400/2
1993
مالزی
«خزانه ملی»
40/5
1993
نروژ
«صندوق مستمری دولت»
893
1990
امارات «شرکت بین المللی
سرمایه گذاری نفتی
ابوظبی»
68/4
1984
برونئی «اژانش
سرمایه گذاری برونئی»
40
1983
سنگاپور
«شرکت سرمایه گذاری
دولت سنگاپور»
320
1981
امارات
«سرمایه گذاری اعتباری
ابوظبی»
773
1976
ایاالت متحده
«صندوق دائمی االسکا»
51/7
1976
سنگاپور
«هلدینگ تماسک»
177
1974
کویت «سرمایه گذاری
اعتباری کویت»
548
1953
ایاالت متحده
«صندوق دائمی مدارس
تگزاس»
37/7
1854
عربستان سعودی
«دارایی های خارجی سما»
757/2
اعالم
نشده
1997
نگاه روز
درخت تو گر بار دانش
بگیرد.. .
12
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
مینو بدیعی
دبیر گروه گزارش
ما مردم اهل مطالعه ای در مقایس��ه با مردمان
کشورهای صنعتی و پیشرفته و بسیاری از ممالک
در حال توسعه نیستیم.
م��ا مردمی نیس��تیم که روزانه مانند بس��یاری
از اهالی دنیا س��طر هایی از کتاب های نخوانده را
بخوانی��م و هر روز در مت��رو مثال روزنامه مطالعه
کنیم ،شبانگاه وقت مان را به مطالعه کتب مختلف
بگذرانیم و ...ما ان زمانی که در دوران مدرسه یا
دانش��گاه و در لباس دانش اموز و دانشجو هستیم
کتاب های درسی مان را مطالعه می کنیم و زمانی
که از دوران تحصیل و درس خارج ش��ده و به سر
کار می روی��م و ...دیگر از مطالعه خبری نیس��ت.
اما ب��دون تردید همه ما می دانیم که دنیا ،جهان
دان��ش ،فناوری تکنیک و علم و ...اس��ت و بدون
اندوختن دانش های بس��یار و دس��تیابی و تسلط
ب��ر فناوری ه��ای نوین هیچ کش��ور و جامعه ای
پیشرفت نمی کند.
کتاب مظهر انتش��ار دانش بش��ری اس��ت و با
اینکه امروزه کتاب ه��ای الکترونیکی به تعبیری
جایگزین کتاب های چاپی ش��ده اند اما همچنان
دان��ش ،فن��اوری ،اطالع��ات و ...از طریق کتاب
گسترش می یابد.
تحقیق��ات و پژوهش ه��ای بس��یار محققان و
صاحب نظران بیانگر ان اس��ت که بش��ر از طریق
مطالعه می تواند به پیشرفت و توسعه اقتصادی -
اجتماعی دست یابد .در همین زمینه باید گفت
که یکی از معیارهای توسعه اینست که هرنفر در
روز به طور میانگین چقدر کتاب می خواند که برای
به دست اوردن سرانه مطالعه زمان کتاب خواندن
همه افراد یک جامعه را با یکدیگر جمع می کنند
و این رق��م را در تعداد افراد تقس��یم می کنند و
میزان سرانه مطالعه را به دست می اورند .سران
مطالعه در کشور ما بسیار پایین است و گروهی از
محققان این میزان را از 20و حتی 25دقیقه در
روز و گروهی بیش��تر از ان و رقمی تا حدود مثال
60تا 75دقیقه در روز اعالم می کنند که اخری
به طور قطع رقم اغراق امیزی به نظر می رسد .اما
به هرصورت باید گفت که امار و بررس��ی دقیقی
در این زمینه انجام نشده است.
با تکیه بر این امارها مش��خص می شود که امار
دقیقی در این زمینه به دس��ت نیامده است .اما
به طور کلی می توان گفت که میزان مطالعه ما در
مقایس��ه با کشورهای دیگر صددرصد کم است و
به خاطر همین است که کتاب ها تیراژ های زیادی
ندارند .به قول یک کارش��ناس انتش��ارات اساسا
کتاب ه��ای علمی در کش��ور ما چن��دان خریدار
ندارن��د و در مقابل کتاب ه��ای مربوط به ادبیات،
ش��عر و رمان بیشتر خوانده می ش��وند که بدون
تردی��د مطالعه کتاب های علمی اس��ت که نقش
موثر افراد یک جامعه را در فرایند رشد و توسعه
اقتصادی مش��خص می کند .از دیدگاه نظریه های
توسعه اقتصادی -اجتماعی ،بنیان توسعه بر پایه
دانش ،اطالعات و اگاهی و ...بنا ش��ده است و به
همین دلیل اس��ت که امروزه بحث ش��رکت های
دانش بنی��ان را مطرح می کنند که موسس��ات و
شرکت هایی هس��تند که براساس پیشبرد دانش
روز بنا شده اند .به عبارت دیگر امروز فناوری یک
کفه توسعه و دانش و علم کفه دیگر ان را تشکیل
می دهد .بنابراین به استناد فرمایش پیامبر گرامی
اس�لام(ص) که ز گه��واره تا گ��ور دانش بجوی،
حرک��ت جوامع ام��روز متکی ب��ر دانش جویی و
کس��ب اطالعات و یادگیری های جدید است که
بدون تردید از راه مطالعه میسر است.
در اینج��ا باید ب��ه یکی از دالیل مهم توس��عه
کش��وری مانند ژاپن اش��اره کنیم که براس��اس
گزارش یونسکو ،ژاپن از نظر عادت به کتابخوانی
جایگاه نخس��ت را در جهان را دارد و 91درصد از
مردم این کش��ور به طور معمول کتاب ،روزنامه و
مجله می خوانند .برای مثال یک ژاپنی در س��ال
بی��ن 46تا 47کتاب می خواند و 65درصد مردم
کره جنوبی نیز عادت به مطالعه دارند.
بنابراین همان گونه که اش��اره ش��د اگر به یک
عام��ل و دلی��ل عقب ماندگ��ی کش��ورها توج��ه
داشته باش��یم این عامل بس��یار مهم کم سوادی
یا بی س��وادی یا پایین بودن س��طح مطالعه است
که در این زمینه باید گفت ما برای دس��تیابی به
اقتصاد صنعتی و توسعه یافته نیازمند این هستیم
که سرانه مطالعه خود را باال ببریم.
به قول ناصر خسرو شاعر نامدارمان:
درخت تو گر بار دانش بگیرد
به زیر اوری چرخ نیلوفری را
گزارش
report@smtnews.ir
تاثیر سرانه مطالعه درتوسعه یافتگی کشورها
س�ارا اصغری -گروه گزارش :این از فرضیات بدیهی است که میزان رشد و توسعه یافتگی
در هر کش�وری ارتباط مس�تقیم با میزان مطالعه در ان فرهنگ و کش�ور دارد .این نکته
که کتابخوانی تاثیر مهمی در زندگی افراد دارد بر کس�ی پوش�یده نیس�ت ،افراد مختلف
با مطالعه کتاب و باال بردن س�طح اگاهی ،اطالعات و بینش خود می توانند زندگی بهتری
برای خود داشته باشند و همچنین این اگاهی و توانایی و دانایی در رشد و توسعه کشور
در بلندمدت موثر خواهد بود.
عادت به مطالعه در هر کشور متفاوت است
و برای ش��ناخت این موضوع راه های مختلفی
وج��ود دارد؛ یکی از این راه ها این اس��ت که
بدانیم چه کشوری بیشترین شمار کتابخوان
را دارد و دیگ��ر اینک��ه چ��ه کس��انی درک
بهت��ری از انچه می خوانن��د ،دارند.به گزارش
خبرگزاری ایبنا ،سرانه مطالعه در کشور های
مختلف متفاوت است و در این میان برخی از
کشور ها بیش��ترین درصد کتابخوان را دارند.
پایین بودن س��رانه مطالعه ب��ر میزان عرضه
و تقاض��ای تولی��دات فرهنگ��ی مانند کتاب
و حتی تعداد نویس��ندگان تاثیر گذار اس��ت.
براس��اس تحقیقات به عمل امده ،کشورهای
جهان س��وم کمترین سرانه مطالعه را به خود
اختصاص می دهند ،در این کش��ورها بیش��تر
افراد مطالع��ه نمی کنند و اس��تفاده و ترویج
محصوالت فرهنگی نهادینه نشده است .یکی
از دالی��ل پایین بودن س��رانه مطالعه در این
کش��ورها بی توجهی مسئوالن فرهنگی است.
اخت�لاف فرهنگ��ی در م��ورد محصوالتی که
ه��م به عنوان کاالی تج��اری و هم به عنوان
محصول فرهنگی محس��وب می ش��ود ،وجود
دارد.
سرانه مطالعه چیست؟
سرانه مطالعه در عام ترین تعریف ،میانگین
م��دت زمان مطالع��ه یک نف��ر در طول یک
شبانه روز اس��ت .در ساده ترین حالت می توان
می��زان مطالعه هم��ه افراد ی��ک جامعه را با
هم جمع و ب��ر تعداد افراد ان جامعه و تعداد
روزهای در نظر گرفته شده تقسیم کرد .برای
اندازه گیری سرانه مطالعه ،متوسط مطالعه در
یک جامعه اماری را محاسبه کرده و به تمام
جامعه تعمی��م می دهند .البته عوامل دیگری
نی��ز همچون تی��راژ کتاب ها ب��ر اندازه گیری
س��رانه مطالعه اث��ر دارد .پایین بودن س��رانه
مطالعه ب��ر تولیدات فرهنگی و نویس��ندگان
نیز به صورت عرضه و تقاضا اثر می گذارد .اما
از نظ��ر مفهوم اماری ،اش��اره به وضعیت یک
متغیر یا ش��اخص نس��بت به هر فرد در یک
مکان خاص در یک دوره زمانی معین (به طور
معمول یک س��ال) دارد و نخستین کاربرد ان
در علم اقتصاد بوده اس��ت که ش��اخص هایی
نظی��ر تولید س��رانه ،درام��د س��رانه ،تولید
ناخالص سرانه و تولید خالص ملی سرانه از ان
بهر ه می جستند .چنین شاخص هایی حاصل
کسری اس��ت که صورت ان جمع کل متغیر
مورد بررس��ی و مخرج ان جمعیت ساکن در
یک محل خاص است.
سرانه مطالعه ایرانی ها
سرانه مطالعه ایرانی ها ،میزان مطالعه مردم
در طول یک س��ال معین اس��ت .ای��ن میزان
می تواند بر حس��ب زم��ان یا تع��داد عناوین
مطالعه ش��ده باش��د همچنین مخرج کس��ر
جمعی��ت ایران (یا در برخ��ی موارد جمعیت
باسواد) در سال مورد بررسی است.
براس��اس برنام��ه س��ند چش��م انداز نه��اد
کتابخانه ه��ای عمومی کش��ور باید در س��ال
1404از نظر س��رانه مطالعه جزو 15کشور
نخست دنیا و کشور نخست خاورمیانه باشیم
و 30درصد از اف��راد جامعه عضو کتابخانه ها
باش��ند اما واقعیت میزان س��رانه مطالعه در
ایران تا رس��یدن به این چشم انداز چه اندازه
فاصله وجود دارد ،پرسشی اساسی است .امار
سرانه مطالعه در ایران همیشه با اما و اگرهای
زیادی همراه بوده است .به گزارش ایبنا ،این
امار در سال 1353و با اندازه گیری نخستین
سنجش سرانه مطالعه در شهرها تنها 2دقیقه
در روز بوده و دومین سنجش در سال 1378
صورت می گیرد و بر اساس ان اعالم می شود
ایرانیان 70دقیقه مطالعه کرده و سپس این
س��نجش در س��ال 18 ،1388دقیقه کاهش
پیدا می کند.
امار س��رانه مطالعه ایرانیان در سال 91که
اردیبهشت ماه محاسبه شد 75 ،دقیقه و 34
ثانیه اس��ت که 15دقیقه و 17ثانیه مربوط
به کت��اب 21 ،دقیقه و 31ثانیه برای قران و
ادعیه 32 ،دقیقه و 36ثانیه روزنامه و 5دقیقه
و 42ثانیه نش��ریه خوانی اس��ت که در هر دو
فضای مجازی و فیزیکی دیده ش��دند و همه
این امار ها بر اساس سنجش های اعالم شده از
س��وی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است
زیرا امار سرانه مطالعه وزارت فرهنگ و ارشاد
اس�لامی و موسس��ه های خصوص��ی متفاوت
براساس برنامه
سند چشم انداز نهاد
کتابخانه های عمومی
کشور باید در سال 1404
از نظر سرانه مطالعه
جزو 15کشور نخست
دنیا و کشور نخست
خاورمیانه باشیم و
30درصد از افراد جامعه
عضو کتابخانه ها باشند
است.
از صنعت تا فرهن�گ ،عوامل افزایش
یا کاهش سرانه مطالعه
در یک تقس��یم بندی کل��ی می توان عوامل
مختلفی چ��ون اقتصادی ،صنعتی یا فرهنگی
را در افزایش یا کاهش میزان مطالعه دخالت
داد؛ ب��رای مثال صنعت کتاب از جمله عوامل
صنعت��ی اس��ت که نق��ش مهم��ی در میزان
مطالع��ه دارد .در اروپ��ا صنع��ت کت��اب یک
صنعت رشدیافته است .س��رانه فروش کتاب
در بین کش��ورهای عض��و اتحادیه اروپا ثابت
اس��ت ،با وجود این ،دغدغه اصلی این صنعت
ایج��اد راهبرده��ای جدید تولی��د و بازاریابی
برای افزایش تعداد خوانندگان کتاب اس��ت.
بازار انتش��ار کتاب نیز در بعد اقتصادی نقش
بس��زایی دارد .کتاب ها به عن��وان محصوالت
فرهنگ��ی و اقتصادی محس��وب می ش��وند و
در برخ��ی از کش��ورها از لح��اظ مالی قیمت
ثابتی دارند .قیمت باالی کتاب در بس��یاری
از کش��ورها موجب کاهش خوانندگان کتاب
در این کشورهاست .در کشوری مانند امریکا
قیمت کتاب بس��یار باالست .از 8تا 18دالر
به ازای هر صفحه کتاب .تعداد کتابفروشی ها
را نی��ز باید به ای��ن مقوله اف��زود .وجود یک
کتابفروش��ی معتبر و باکیفیت در هر شهری
جنبه مهمی از منظر فرهنگی برای ان ش��هر
محس��وب می ش��ود .به عنوان مثال در کشور
المان 7394کتابفروش��ی وج��ود دارد که به
ازای هر 667/16نفر س��اکن یک کتابفروشی
اس��ت .در کل کش��ور فرانس��ه تنه��ا 1600
کتابفروش��ی وج��ود دارد .اخت�لاف فرهنگی
از دیگر عواملی اس��ت ک��ه در کاهش میزان
مطالعه نقش دارد؛ اختالف فرهنگی در مورد
محصوالتی ک��ه هم به عن��وان کاالی تجاری
و ه��م به عنوان محصول فرهنگی محس��وب
می ش��ود ،وجود دارد .اختالف سنتی در بازار
کتاب جنجال برانگیز اس��ت .تع��دد صاحبان
خارج��ی کتابفروش��ی ها ،تس��لط برخ��ی از
زبان های بیگانه به ویژه زبان انگلیسی ،افزایش
فش��ار برای ایجاد سیس��تم های منظم مانند
تثبیت قیمت کتاب ناشی از رقابت باالی بازار
کت��اب و تفاوت در عادات و زیرس��اختارهای
فرهنگی ،منابع این اختالف فرهنگی محسوب
می شوند .سیاست ترجمه نیز نقشی جدی در
کاه��ش یا افزای��ش می��زان کتابخوانی مردم
دنی��ا دارد .امروزه تع��داد کلی ترجمه در دنیا
نشان از کاهش جزئی دارد؛ از 52070عنوان
ترجمه ش��ده در سرتاسر دنیا در سال 1980
میالدی به 50434عنوان در س��ال 1994م.
بیشتر از نیمی از تمام کتاب های ترجمه شده
ب��ه زبان انگلیس��ی بوده اس��ت ،در حالی که
نسبت مطالب ترجمه ش��ده به زبان انگلیسی
هن��وز هم در حال گس��ترش اس��ت .از هر 4
ترجم��ه در سرتاس��ر دنیا 3ترجم��ه به زبان
انگلیس��ی ،المانی و فرانسوی است .در المان
75درص��د کتاب های ترجمه ش��ده ب��ه زبان
انگلیس��ی و تنها 10درصد به زبان فرانس��وی
اس��ت .حدود 5درصد کل حقوق ترجمه های
فروخته ش��ده توسط ناشران المانی به ناشران
ایاالت متحده پرداخت می شود.
چرا مطالعه نمی کنیم؟
خانواده عامل بسیار موثری در ایجاد عادت
به مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی اس��ت.
محی��ط و ش��رایط خان��واده ،روش تربیتی و
اموزش��ی والدین ،طرز تفکر و نگرش والدین
در رابط��ه با مطالعه و کتابخوانی ،وجود کتب
و نش��ریات قابل دس��ترس و همچنین سطح
اقتص��ادی و پایگاه اجتماع��ی خانواده ،نقش
بسزایی در تقویت عادات مطالعه و کتابخوانی
دارد .مقایسه سرانه مطالعه ایران و کشورهای
دیگر نش��ان می دهد مهم تری��ن انگیزه ای که
باعث می شود ایرانی ها کمتر به سراغ مطالعه
بروند ،احساس بی نیازی به امر مطالعه است.
سرانه مطالعه در گوشه و کنار جهان
به ط��ور میانگین می ت��وان گفت س��رانه مطالعه کتاب
در دنیا 45دقیقه در روز اس��ت .س��رانه باالی مطالعه در
کشورهای توس��عه یافته ای نظیر ژاپن با سرانه 90دقیقه
مطالعه در روز یا انگلیس با حدود 55دقیقه در روز نشان
از ش��اخص باالی توسعه در این کشورهاست .در ادامه به
سرانه های مطالعه در کشورهای مختلف در دنیا خواهیم
پرداخت.
ارژانتین
براساس امار و ارقام در امریکای جنوبی مردم ارژانتین
کتاب خوان ترین مردم جهان هس��تند .انها بیشتر شیفته
مطالع��ه کتاب ه��ای ترجم��ه ش��ده هس��تند و یکی از
عالقه مندی های مردم این کشور مطالعه زندگی نامه های
شخصیت های مش��هور جهان
اس��ت.امار امریکای جنوبی نش��ان می دهد ک��ه مردمان
کش��ور پرو روزنامه خوان ترین مردمان این قاره هس��تند
و ۷۱درصد مردم این کش��ور نشریات روزانه و هفتگی را
مطالعه می کنند.
ترکیه
امار مطالعه در ایران در مقایس��ه با ترکیه بسیار پایین
است به طوری که تیراژ کتاب ها در ترکیه تقریبا ۹۷درصد
باالتر از تیراژ کتاب در ایران اس��ت و رقم تیراژ ۵۰هزار
نسخه ای برای یک کتاب رقمی متوسط است ،در حالی که
در ایران رقم ۱۵۰۰نسخه را می توان رقم متوسط در نظر
گرفت اما نکته جالب تر اینکه ۶۴۰۰ناشری که در ترکیه
فعالیت می کنند موظف هس��تند س��االنه ۳۵هزار عنوان
معادل ۲۲۴میلیون جلد کتاب چاپ کنند.
ژاپن
س��رانه امار مطالعه در ژاپن روزی ۹۰دقیقه است .در
ژاپن بعضی کتاب ها ۴دوره تجدید
چاپ می ش��وند و به رقم ۵میلیون جلد می رس��ند و در
این کش��ور حداقل درصدی که به نویس��نده می رسد ۲۵
درصد قیمت روی جلد است .ژاپنی ها ثابت کرده اند برای
کتاب به اندازه خوراک ،پوشاک و مسکن شان ارزش قائل
هس��تند .در ژاپن روز ۲۷اکتب��ر ،روز «ادبیات و فرهنگ
مکتوب» نامیده می شود .در دورانی که انسان ها روزبه روز
تمایل کمتری به مطالعه پیدا می کنند ،این روز به منظور
بزرگداش��ت فرهنگ غن��ی مکتوب که انس��ان به وجود
اورنده ان است ،تعیین شده است.
امریکا
هرچن��د ای��االت متح��ده امریکا هم��واره خ��ود را به
عن��وان یک��ی از مراک��ز اصل��ی فرهنگ و تم��دن جهان
معرف��ی می کند ،اما امارهای بین المللی نش��ان می دهند
ک��ه این کش��ور الاقل در یکی از مهم ترین ش��اخص های
فرهنگ��ی یعن��ی میزان مطالع��ه در وضعیت نابس��امانی
قرار دارد.
براس��اس امار ه��ای ارائه ش��ده که توس��ط وب س��ایت
امریکایی پالیسی میک منتشر شده است ،ایاالت متحده
امریکا از نظر میزان مطالعه میان این 30کش��ور ،در رتبه
بیست و دوم قرار می گیرد.
یک��ی از دالیلی که در توجیه س��رانه اندک مطالعه در
امریکا برشمرده می شود ،فراوانی سرگرمی های مختلف از
جمله اینترنت و برنامه های تلویزیونی در این کشور است
که عمال فرصتی برای مطالعه باقی نمی گذارد.
ایاالت متحده امریکا از نظر سرانه تماشای تلویزیون در
رتبه ششم جهان قرار گرفته است.
کشورهای حاشیه خلیج فارس
کشورهای حاشیه خلیج فارس بین کشورهای خاورمیانه
کتاب نخوان ترین مردم جهان هس��تند ،به طوری که امار
نش��ان می دهد هر عربستانی در سال تنها ۶دقیقه کتاب
می خواند ،در حالی که اروپایی ها در س��ال ۱۲هزار دقیقه
کتاب می خوانند در کشورهای حاشیه خلیج فارس تنها ۲۲
درصد مردم کتاب می خوانند.
کانادا
بر اس��اس امار منتش��ر ش��ده از هر ۱۰کانادایی ۹نفر
در طول س��ال یک کتاب می خوانن��د و یک نفر دیگر هم
در طول س��ال به طور متوسط ۱۷جلد کتاب می خواند و
مطالعه کتاب و نش��ریه برای ۸۵درصد کانادایی ها امری
حیاتی و واجب است.
هندوستان
خوش��بین ترین ادم ها ه��م تصور نمی کنند در کش��ور
پرجمعیتی که ۷۴درصد مردم ان باس��واد هس��تند ،هر
هندی س��االنه ۳۲۰صفحه کتاب بخواند؛ باورش س��خت
است اما حقیقت دارد.
انگلیس
انگلیسی ها پس از ژاپن باالترین سرانه مطالعه در جهان
را به خود اختصاص داده اند حتی اگر کتاب نخوانند اما یک
فرهنگ شده که کتاب های جدید چاپ شده را بخرند و در
قفسه های کتابخانه خود بگذارند .مردم این کشور بیشتر به
داس��تان های جنایی عالقه دارند .حتی برخی از مردم این
کش��ور دوس��ت دارند در روز دو روزنامه مختلف را بخرند
و بخوانند .انگلیس کتاب خوان ترین کشور اروپا نام دارد.
گزارش
report@smtnews.ir
نگاهی به پیشینه و تاریخچه نقشه کشی
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
گرفته درتاریخ هفتم خرداد 1332برای تهیه نقش��ه کل
کشور و تطبیق عملیات نقش��ه بــرداری کــه به وسیله
تمامی موسس��ات و دوایر دولتی در تمام کش��ور صورت
می گرفت دول��ت وقت اقدام به تصویب قانون س��ازمان
نقشه برداری کشور زیر نظر سازمان برنامه وقت کرد .پس
از ای��ن تصمیم مرحوم مهندس ابراهیمی که تحصیالت
تکمیلی خود را در رش��ته فتوگرامتری درکش��ور هلند
گذرانده بود ماموریت یافت تا نسبت به تاسیس سازمان
نقشه برداری کشور اقدام کند .ایشان پس از فراهم اوردن
مقدمات به عنوان نخستین رییس سازمان منصوب شد.
این سازمان تازه تاسیس ابتدا با جذب نقشه بردارانی از
دیگر دستگاه ها و تهیه لوازم و تجهیزات شروع بکار کرد،
س��پس برای بسترسازی برای دس��تیابی به فناوری روز
ی هوایی و
ن روزها از طریق عکسبردار
نقشه برداری که ا
تبدیل عکس ها به نقشه در کشورهای پیشرفته متداول
بود ،اق��دام به دوره های اموزش��ی ب��رای تربیت نیروی
انس��انی کرد .در این کالس ها استادان داخلی و خارجی
تدری��س می کردند که در 4دوره ع��ده زیادی موفق به
گذران��دن ای��ن دوره ها ش��دند ،انگاه با کمک س��ازمان
ملل متحد و بورس های دیگر کش��ورها و هزینه سازمان
نقشه برداری عده ای از این دانش اموختگان برای تکمیل
تحصیالت و کس��ب تجربه به مراکز اموزشی کشورهای
پیش��رفته اعزام ش��دند .الزم به ذکر اس��ت پس از چند
س��ال فترت در اموزش ،دوباره در س��ال 1344باکسب
فقط مدل سازی وتهیه نقشه های صنعتی از مدل تهیه شده مجوز از مس��ئوالن تحصیالت عالیه کشور ،مدرسه عالی
باشد .باید به سراغ نرم افزارهای مدل سازی رفت ولی امکان نقش��ه برداری تاسیس ش��د که این اموزش ها تا پیروزی
دارد ش��خص طراح بخواهد عالوه بر مدل سازی به کمک انقالب اسالمی ایران ادامه یافت.
با تاس��یس س��ازمان نقش��ه ب��رداری و بهره گیری از
رایانه به تحلیل و بررس��ی س��ینماتیکی یا دینامیکی یک
مکانیزم بپردازد .انتخاب نرم افزارها بستگی به هدف طراح فناوری نوین براس��اس اموزش های مذکور و تجهیز این
و تسلط وی به ان نرم افزار دارد .نرم افزارهای متعددی قادر سازمان به تجهیزات پیشرفته نظیر هواپیما ،دستگاه های
به عمل مدل س��ازی هس��تند که از ان جمله می توان به تبدیل ،دستگاه هـای چـاپ ،فاصلـه یاب ها ،دوربین هـای
Solidworks Mechanical Desktop Autocad Catiaنقش��ه برداری ،تجهیزات کارتوگرافی ... ،قدم های موثری
و ...اش��اره ک��رد .این نرم افزاره��ا ب��ه نرم افزارهای CADدر اجرای برنامه های عمرانی برداش��ته ش��د .س��ازمان
نقشه برداری کشور با نقشه برداری ،عکسبرداری هوایی،
( )computer aided designمعروفند.
ه��ر کدام از ای��ن نرم افزارها در یک ی��ا چند جنبه از تهیه نقش��ه های مختلف در تمامی برنامه های عمرانی از
قبیل شهرس��ازی ،سدس��ازی ،ابیاری ،راهسازی ،انتقال
طراحی نسبت به بقیه برتری دارند.
نیروی برق ،اس��تخراج معـادن ،تهیه نقشه های کاداستر
گرایش های طراحی صنعتی
رش��ته طراح��ی صنعت��ی گرایش ه��ا و زیرگروه های نقش موثری ایفا کرده است .سازمان نقشه برداری کشور
در دوران دفاع مقدس خدمات ارزنده ای درخصوص تهیه
متعددی دارد که مهم ترین انها عبارتند از:
طراح�ی محصول :لوازم خانگ��ی ،مبلمان اداری و نقشــه از مناطق مرزی ارائه کرده است.
به عن��وان مثال می توان ب��ه تهیه نقش��ه های یک ده
خانگی ،وس��ایل صوتی و تصویری ،ماش��ین های اداری،
ه��زارم جزیره ابادان (فاو تا چزابه) دراین دوران اش��اره
نوشت افزار ،اسباب بازی.
طراحی دکوراس�یون :ش��امل دکوراسیون خانگی ،کرد .در دوران سازندگی پس از دفاع مقدس نیز سازمان
نقش��ه برداری کش��ور فعالیت های گس��ترده ای ش��امل
اداری ،تجاری و ...
طراح�ی محیطی :فضا ،مبلمان و چیدمان ش��هری ام��وزش نیروی انس��انی ،خرید تجهی��زات ،برنامه ریزی
و تمام��ی فضاه��ای زیرمجموع��ه ان نظی��ر پارک ه��ا ،طرح ها و پروژه های مختلف شامل طرح تهیه نقشه های
نمایشگاه ها ،مراکز خرید ،ایستگاه های اتوبوس و تاکسی و پوشش��ی کش��ور در مقیاس یک بیس��ت و پنج هزارم،
تمامی محیط های عمومی ،تاسیسات ترافیکی و نظایر ان .تهیه اطلس های ملی ،تکمیل ش��بکه های مبنایی ،تهیه
طراحی خودرو :طراحی بدنه و نمای داخلی خودرو .چارت های دریایی ،تهیه نقش��ه رقومی ش��هرهای کشور
طراحی بس�ته بندی :بسته بندی کاال و محصوالت درمقیاس ی��ک دوهزارم ،ایجاد پای��گاه اطالعات مکانی
مختلف.
مل��ی ،تهیه و چاپ انواع نقش��ه های م��وردی و موضعی
طراح�ی اصالحی :اصالح خصوصیات عملکردی یا کشور را اغاز کرده و هم اکنون در دست اجرا دارد.
فرمی یک محصول برای بهبود کارایی ان.
سازمان نقشه برداری کشور در بیش از 5دهه فعالیت،
صنعتی
طراحی
سبک ها ،الگوها و متدهای
جای��گاه خ��ودرا به عن��وان تولیدکننده اصلی نقش��ه و
در روند طراحی صنعتی نیز مانند خیلی از زمینه های اطالعات مکانی درکشور تثبیت کرده است .در سال های
دیگ��ر الگوه��ا و س��بک های مختلف��ی وج��ود دارد که پس از انقالب ش��کوهمند اسالمی ،سازمان با گسترش
مجموع��ه ای از ویژگی ها و خصوصی��ات از پیش تعیین دامنه کاربران و کاربردهای نقش��ه و اطالعات مکانی در
شده را برای س��هولت کار در اختیار طراح قرار می دهد .کش��ور موفق شده نقش��ه و اطالعات مکانی را به عنوان
بنابرای��ن ه��ر طراح صنعت��ی برای
یک��ی از عناصر اصل��ی برنامه ریزی،
طراحی هر یک از موارد باال می تواند
مـدیـریـت و توسعه مبتنی بر دانایی
مهارت نقشه خوانی و
بر اساس شرایط کاری خود ،از یک
محـور ،مورد نظر چشم انداز 20ساله
مهندسی
در
کشی
ه
نقش
یا چند الگوی طراحی زیر برای خلق
و برنامه های توس��عه 5س��اله کشور
خواندن
سواد
مانند
ایده و طرح خود بهره ببرد .در اینجا
مطرح کند.
و نوشتن است و
به دو عنوان از این الگوها و سبک ها
درح��ال حاض��ر ب��ا اس��تفاده از
اش��اره می شود .یکی الگوی طراحی
نقش��ه و اطالعات مکانی تهیه ش��ده
نقشه کشی در حقیقت
محصول
برای اینده :طراحی کاال و
توسط سازمان نقش��ه برداری کشور،
نوعی زبان محاوره در
با اس��تفاده از المان ه��ا و نمادهای
علوم مهندسی است که پایگاه ه��ای اطالعات��ی مختل��ف ب��ا
فوق پیشرفته و بسیار مدرن و حتی اطالعات مورد نیاز از یک کاربرده��ای متعدد در کش��ور ایجاد
تخیل��ی .و دیگری الگوهای طبیعی:
شده و با توجه به فعالیت ها و خدمات
قطعه ،ماشین ،سازه و یا
براس��اس
طراح��ی کاال و محصول
ارائه ش��ده ،س��ازمان نقش��ه برداری
و
روشنی
به
را
طرح
یک
عملکرد یا فرم زندگی و ویژگی های
کش��ور از حمای��ت طیف گس��ترده
ظاهری جانوران ،گیاهان و طبیعت
بدون ابهام بیان می کند کارب��ران برخوردار ب��وده و به عنوان
بی جان.
حام��ی بخ��ش خصوص��ی ،وظایف
کشور
برداری
ه
نقش
سازمان
تاسیس
حاکمیتی دولت را در زمینه نقشه برداری انجام می دهد.
در طول برنامه 7س��اله اول( 1327تا )1334دایره ای
براس��اس مس��تندات موجود ،توانایی جایگاه کش��ور
به نام بنگاه مهندسی درسازمان برنامه وقت تشکیل شد از نظ��ر تولی��د نقش��ه و اطالعات مکانی در مقایس��ه با
که انجام امور نقشه برداری نیز بخشی از فعالیت های این کش��ورهای در حال توسعه و برخی ازکشورهای توسعه
بنگاه بود .از سال 1330به بعد مهندسان مشاور خارجی یافته مشهود است .برای اثبات این مدعا می توان به تهیه
برای اجرا و مش��اوره پروژه های مختلف در کشور حضور و بازنگری بیش از 9000برگ نقشه های پوششی کشور
داشتند که بابت هزینه عملیات نقشه برداری مبالغ زیادی در مقیاس 1/25000و همچنین تهیه نقشه های رقومی
دریافت می کردند .در این سال ها گروهی از کارشناسان بخش اعظم ش��هرهای کشور در مقیاس 1:2000اشاره
س��ازمان برنامه (از جمله مهندس حامی ،مهندس خان کرد .این سازمان هم اکنون زیر نظر معاونت برنامه ریزی
باب��ا ایروان��ی و ...باهمکاری س��رهنگ نوت��اش) به فکر و نظارت راهبردی ریاس��ت جمهوری و در مجموعه ای با
تاسیس س��ازمانی افتادند که بتواند پاسخگوی نیازهای زیربنای 14600مترمربع و زمینی به مساحت 35400
نقش��ه برداری درسطح کشور باشد .با پیگیری های انجام مترمربع در مجاورت فرودگاه مهراباد واقع شده است.
جایگاه نقشه کشی در صنعت
حسن فرازمند-گروه گزارش :برای ایجاد
ی��ک کارخانه ،یک واحد صنعتی و حتی یک
کارگاه کوچ��ک ،نقشه کش��ی و طراحی الزم
اس��ت .بدون طراحی و نقشه کش��ی نمی ت��وان گام های
ارزنده و مهمی را در راه استقرار صنعت زیربنایی ،مادر و
سایر صنایع برداشت.
ای��ن گزارش با نگاهی تاریخی به مقوله نقشه کش��ی و
طراحی ،این مسئله را مورد ارزیابی قرار داده است.
با بررس��ی تاریخی تصویر اش��یا و موضوعات مختلف
روی خاک رس ،چوب وس��نگ حکاکی و اشکال زیادی
از حیوانات و اش��یا که به وسیله پیشینیان روی سنگ ها
و صخره ها حکاکی شده ،به دست امده است .این اشکال
بیانگر افکار و عقاید انان است و همین توانایی در ترسیم
اشیای ساده در گذشته باعث پیدایش یک زبان ترسیمی
و ایجاد ارتباط بین انسان ها در ان زمان بوده است.
نی��از انس��ان ها ب��ه زندگ��ی اجتماعی در گذش��ته و
حفاظت از جان ومال خود باعث ش��د ،که به فکر ایجاد
بنا ،س��اختمان و ابزار های الزم بیفتند و به ناچار شروع
به ترس��یم نقشه های یادش��ده کردند .اما روش خاصی
برای ترس��یم وجود نداشت و هر کسی به گونه خاص و
با تصور خویش اش��کالی را ترسیم و برای ساخت از ان
استفاده می کرد.
می گوین��د در زمان ه��ای قدیم حتی س��ال های قبل
از می�لاد برای نش��ان دادن و معرفی قطعات و وس��ایل
صنعتی از نقش��ه هایی اس��تفاده می کرده ان��د که به طور
کام��ل گویا نب��وده و از قواعدی که هم��گان ان رادرک
کنند بهره ای نداشته و در موقع نقشه خوانی با مشکالتی
روبه رو می ش��وند تا اینکه «لئون��اردو داوینچی» نقاش و
مجسمه ساز ایتالیایی طرحی را ارائه کرد و طبق قواعدی
جسم س��ه بعدی را روی صفحه دوبعدی با رسم تصاویر
نشان داد که دراین حال نقشه ها گویاتر و قابل فهم تر شد
و بعد از ان دانشمندان و ریاضی دانان اروپایی فعالیت او
را دنبال کردند تا اینکه «گاسپارمانژ» فرانسوی در سال
1798م هندس��ه ترسیمی را معرفی کرد و این علم پایه
و ریش��ه نقشه کشی صنعتی شد و امروزه از همان اصول
استفاده می شود.
نقشه کشی صنعتی
نقشه کشی صنعتی همان زبان تکنیک یا زبان صنعت
اس��ت .زبانی که تراوش فکر مهندس��ان و طراحان را به
تصویر می کشد.
مهارت نقش��ه خوانی و نقشه کش��ی در مهندسی مانند
س��واد خواندن و نوشتن اس��ت و نقشه کشی در حقیقت
نوعی زبان محاوره در علوم مهندس��ی است که اطالعات
مورد نیاز از یک قطعه ،ماشین ،سازه و یا یک طرح را به
روش��نی و بدون ابهام بیان می کند .این اطالعات شامل
شکل هندسی ،نحوه قرار گرفتن و اتصال اجزای مختلف،
مشخصات فیزیکی و هر گونه اطالعات ضروری است.
بنابرای��ن الزم اس��ت هر مهندس به این زبان مس��لط
باش��د و بتواند به راحتی از طریق ان به تبادل اطالعات
با سایر مهندسان بپردازد .حداقل مهارت مورد نیاز برای
یک مهندس نقشه خوانی اس��ت و البته توصیه می شود
نقشه کشی را نه لزوما به طور حرفه ای نیز بداند .هر مقدار
تس��لط به نقشه خوانی و نقشه کشی بیشتر باشد ،شخص
س��ریع تر و راحت تر می تواند ایده های خود را به دیگران
منتقل کند و ایده های دیگران را درک کند.
درحقیقت نقش��ه حاوی تمام اطالعات اع��م از اندازه
قطعه ،جنس قطعه ،مقدار پرداخت و یا هر سوال دیگری
که ممکن اس��ت برای تراشکار هنگام تراش قطعه پیش
بیاید اس��ت و نتیجه می گیریم که یک تراشکار حرفه ای
نیز باید علم نقشه کشی را بلد باشد.
درواقع می توان گفت نقشه کشی در صنعت مانند پلی
اس��ت که دفاتر طراحی را با کارگاه های ساخت و تولید
مرتبط می سازد.
استانداردهای نقشه کشی جهان
با پیدایش صنعت و پیش��رفت در این زمینه سعی شد
که راه های بهتر و دقیق تری برای رس��م تصاویر و نشان
دادن اندازه ها و مش��خصات اجس��امی که باید س��اخته
ش��ود ،بیابند .تن��وع قطعات صنعتی و مکانیزم س��اخت
انها موجب پیدایش یکس��ری عالئ��م و قرارداد هایی در
صنعت و به خصوص در نقشه کش��ی شد که باعث بهبود
در ساخت و کیفیت قطعات شده است .پراکندگی عالئم
و قراردادها در کارخانجات مختلف ،کش��ور های صنعتی
را بر ان داش��ت تا ای��ن عالئم و قرارداد ه��ا را به صورت
یکنواخ��ت و واح��د دراورند .متفکران و مهندس��ان در
عص��ر صنعت با وجود نداش��تن توافق ،هم��ه بر این امر
معتق��د بودند که اس��تاندارد کردن کارای��ی را افزایش
می دهد و با بکارگیری اس��تاندارد بس��یاری از مشکالت
را می توان از بین برد .در این زمینه نخس��تین موسس��ه
ملی اس��تاندارد در س��ال 1902م در انگلستان و سپس
در 1916م در هلند و 1917م در المان تاس��یس ش��د.
به دنبال ان استاندارد DINکه استاندارد صنعتی المان
اس��ت گسترش پیدا کرد و در زمینه نقشه کشی صنعتی
فعالیت وس��یعی اغاز شد .در س��ال 1926م اتحادیه ای
متش��کل از 20موسس��ه اس��تاندارد ملی از کشورهای
مختلف به نام اتحادیه بین المللی موسس��ات اس��تاندارد
ملی استاندارد ISAتشکیل شد ،اما با پیشرفت فناوری
و نیاز به ارتباط صنعتی بین ش��رکت ها ،لزوم ایجاد یک
س��ازمان بین المللی اس��تاندارد مورد توجه قرار گرفت و
در سال 1947م س��ازمان ISOتشکیل شد و شروع به
کار کرد .کش��ور ایران در س��ال 1332نخستین موسسه
استاندارد خودرا تاسیس کرد و در سال 1360به عضویت
ISOدرامد.
البت��ه برخی از کش��ورها از اس��تانداردهای مخصوص
به خود در نقشه کش��ی اس��تفاده می کنن��د ولی درکل
می توان گفت که تفاوتی عمده با هم ندارند به طور مثال
چند کش��ور در حوزه نقشه کشی دارای این عالمت های
اختصاری و اختصاصی هستند:
امریکا
←
ANSI
اروپا
←
CE
استرالیا
←
SAA
کانادا
←
CSA
ایران
←
ISIRI
انگلستان
←
BSI
ایتالیا
←
UNI
روسیه
←
GOST
ژاپن
←
JISC
فرانسه
←
NF
نرم افزارهای نقشه کشی صنعتی
امروزه استفاده از نرم افزارهای رایانه ای را در اکثر قریب
به اتفاق دفاتر طراحی مهندسی می توان مشاهده کرد .به
جرات می توان گفت دیگر از طراحی و نقشه های دستی
خبری نیست .قطعات در محیط های نرم افزاری طراحی
می ش��وند و مکانیزم انه��ا قبل از س��اخت نمونه واقعی
در چنین محیط هایی شبیه س��ازی می شود و در هنگام
عمل شبیه س��ازی عیوب طراحی مشخص می شود و در
نتیجه بدون صرف هزینه ساخت می توان پس از حصول
اطمینان از صحت طراحی شروع به ساخت نمونه واقعی
و در نتیجه تولید محصول کرد.
ای��ن امر باعث ش��ده تا ش��کل بازار عرض��ه و فروش
محص��والت از حالت س��نتی و نمایش��گاهی رفته رفته
به ش��کل الکترونیکی تبدیل ش��ود .طراحی قطعات در
محیط ه��ای نرم اف��زاری این ام��کان را فراهم می کند تا
دو ش��رکت س��ازنده در دونقطه جهان بتوانند به راحتی
با یکدیگر در امر ساخت یک محصول همکاری کنند.
به طور مثال فرض کنید شرکتی ایرانی به یک شرکت
چینی س��فارش طراحی و س��اخت یک قالب را می دهد
اس��تفاده از طراح��ی به کمک رایانه باعث می ش��ود که
ش��رکت س��ازنده مدلی راکه می خواهد بسازد در اختیار
ش��رکت س��فارش دهنده قرار دهد پس از چندین بار رد
وبدل پرونده های رایانه ای در اخر با توافق طرفین نمونه
واقعی ساخته و فرستاده می شود قبل از شروع به توضیح
دستگاه طراحی شده توضیحاتی درباره چگونگی طراحی
توسط رایانه مفید است.
چگونگی اس��تفاده از نرم افزارهای رایانه ای بس��تگی به
هدف نهایی طراح دارد .به عنوان مثال اگر هدف از طراحی
13
چشم انداز
مهندسی نقشه برداری
در سراس��ر جهان دولت ها س��عی می کنند که
موفق ترین تجارت ها را به کشور خود جلب کنند
در جه��ان کنون��ی ،کش��ور ما به عنوان کش��وری
در ح��ال توس��عه باید از طریق تمرک��ز با مزایای
مناب��ع فراصنعت��ی مانند« :نواوری های صنعتی»،
«مه��ارت نی��روی کار»« ،ایج��اد زیرس��اختار
اطالع��ات» تجارت ه��ای موفق��ی را تجرب��ه کند
و ضم��ن ایجاد اش��تغال مفید ،بتوان��د به اهداف
توس��عه پایدار دست یابد .در ش��رایط کنونی که
عصر اطالعات محسوب می شود ،دولت می تواند با
اتخاذ استراتژی پیشتازی در زمینه های اطالعات
و ارتباطات از طریق ایجاد ش��رایط مناسب برای
س��رمایه گذاران برای زیرس��اخت های اطالعاتی و
ارتباطات��ی و فراهم کردن زمینه ه��ای الزم برای
تجارت الکترونیکی ،ما را در نیل به توسعه پایدار
یاری کند.
از انج��ا که ب��ه بیان��ی 70درص��د اطالعات به
نح��وی با مکان ارتباط دارند ،بنابراین مهندس��ی
نقشه برداری و ژئوماتیک به عنوان رشته ای که از
دیرباز در زمینه «تولید»« ،پردازش »« ،نگهداری»
و «ارائه اطالعات مکانی» فعالیت کرده اس��ت ،در
شرایط کنونی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
دست اندرکاران علوم مهندسی نقشه برداری باید
ب��ا توجه به وضع کنونی با بهره گیری مناس��ب از
امکانات ،تجارب و متخصصان ،ضمن بازنگری در
فعالیت های س��نتی خود ،نقش��ی موثر در توسعه
کشور ایفا کنند.
ایف��ای صحیح این نقش عالوه بر نیل به اهداف
ملی ،موجب توس��عه و گس��ترش علوم مهندسی
نقشه برداری و ژئوماتیک در کشور می شود.
برای دستیابی به موارد یاد شده تالشی همگانی
توس��ط تمامی دس��ت اندرکاران علوم مهندس��ی
نقش��ه برداری و ژئوماتی��ک از قبیل «س��ازمان و
دستگاه های تولیدکننده نقشه و اطالعات مکانی»،
«بخش خصوصی»« ،دانشگاه ها و مراکز اموزشی»
و «تشکل های حرفه ای و علمی» ضروری است.
ب��ه گفته کارشناس��ان اقداماتی نی��ز در زمینه
ایفای این نقش باید انجام پذیرد که عبارتند از:
ـ تولی��د اطالعات مکانی با حجمی متناس��ب با
تقاضاها که دائما در حال افزایش است.
ـ تس��ریع در پردازش و بهره گیری از روش های
نیمه اتوماتیک و اتوماتیک و ایجاد سهولت در این
پردازش ه��ا ،به نحوی که اف��رادی با تخصص های
کمتر و حتی تخصص های دیگر قادر به انجام ان
باشند.
ـ ایجاد روش ه��ای جدید نگه��داری داده های
دارای حج��م باال ،ب��ه نحوی که ع�لاوه بر حفظ
داده ها ،اطالعات با س��رعت الزم قابل دسترس��ی
باشند.
ـ بهره گیری از ش��بکه های اطالع رسانی www
در ارائه خدمات و اطالعات مکانی.
ـ ایجاد مکانیزم های مناسب تبادل اطالعات در
کشور با حداکثر سهولت.
ـ تهیه و ارائ��ه نرم افزارها و برنامه های کاربردی
ب��رای ایج��اد س��هولت به کارگی��ری اطالعات و
داده های تولید شده.
ـ بازنگ��ری در ش��رح خدم��ات و فعالیت ه��ای
متداول و ایفای نقش ارائه کننده خدمات اطالعات
مکانی.
ـ معرف��ی زمینه های کاربردی مختلف اطالعات
مکانی و همکاری با متخصصان و مس��ئوالن سایر
زمینه های تخصصی.
ستون معرفی
معرفی چند مجری موفق
تلویزیون
14
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
عادل فردوسی پور
گزارش
report@smtnews.ir
گفت وگو با سید مصطفی موسوی ،مجری با سابقه تلویزیون
اقتصاد هنر نیازمند تخصص است
گروه گزارش ـ مریم ابراهیمی :س�یدمصطفی موس�وی از مجریان باس�ابقه
تلویزیون اس�ت ک�ه از س�ال های دور در حوزه معارف اسلامی حرفه اجرا و
تهیه کنندگ�ی برنامه های�ی را که مجری انها بود برعهده داش�ت .گفت وگوی
زیر را با او می خوانید.
او روزنامه ن��گار ،مترج��م ،م��درس دانش��گاه،
تهیه کننده ،مجری تلویزیونی و گزارشگر فوتبال
اس��ت .او پایه گذار ،تهیه کنن��ده و مجری برنامه
۹۰اس��ت ک��ه از ش��بکه ۳س��یمای جمهوری
اس�لامی ایران پخش می شود و تا هنوز هم جزو
پربیننده ترین برنامه ها به شمار می رود.
احسان علیخانی
برنامه پرمخاطب «ماه عسل» که از چند سال
پی��ش پای ثابت برنامه های م��اه مبارک رمضان
ش��بکه سوم ش��د ،درس��ال 90علیخانی اجرا و
همزمان تهیه کنندگی برنام��ه را برعهده گرفت
و ماه عس��لی روانه انتن کرد ک��ه پختگی او در
طراحی برنامه و اجرا ،ان را جزو موفق ترین اثار
رمضانی تلویزیون در س��ال گذش��ته قرار داد اما
برنامه او در نوروز امسال که با پوشش های کمتر
دیده شده مهمانان زن همراه بود از یک طرف و
بخشنامه اخیر سینما مبنی بر جدایی مجری زن
و م��رد در برنامه ها و الزام گفت وگوی مهمانان و
مجریان هم جنس با ه��م عمال وجود برنامه ای
چون «ماه عسل» را نقض می کند.
دایوش فرضیایی
س��ال 78با مجموعه «تورنگ و پورنگ» بین
بچه ها چهره ش��د و پس از ان ب��ا اجرای برنامه
ک��ودک و نوج��وان و با نام «عم��و پورنگ» بین
مخاطبان کودک و بزرگس��ال محبوب ش��د .از
دیگ��ر کارهای فرضیای��ی می توان به «ش��بکه
بی طرف»« ،یکی و تکی»« ،باز باران با طراوت»
و ...اشاره کرد.
پیوس��تن «امیرمحم��د» ب��ه فرضیای��ی او را
حسابی معروف کرد و مدت ها برنامه اش انتخاب
اول ک��ودکان و نوجوانان بود .ح��اال او دیگر در
ش��بکه یک برنام��ه ای اجرا نمی کن��د .خودش
گفته ب��ود نمی خواهد تکراری ش��ود اما درباره
عمو پورنگ هم ش��ایعاتی منتشر شد .هرچه بود
ح��اال مجموعه تصویری کارهایش را می توان در
بقالی ها پیدا کرد.
محمد سلوکی
مج��ری ج��وان و خوش صحبت��ی اس��ت که
توانس��ته خود را در س��طح مجری��ان طراز اول
تلویزی��ون مط��رح کند .او که دغدغ��ه بازیگری
ه��م دارد و چند تجربه خوب در تئاتر و س��ینما
مثل «علی سنتوری» ساخته داریوش مهرجویی
و نمایش «قاتل کارلس��ون هسه» به کارگردانی
مس��عود رایگان داشته اس��ت ،نوروز 1392هم
اجرای برنامه «س��ین مثل س��ریال» را از شبکه
اول سیما داشت.
به نظر می رسد که اجرای موفق یک
مجری در برنامه ای با موضوع مشخص و
ثابت اجتماعی ،مذهبی ،ادبی و ورزش�ی
ان ق�در اهمی�ت دارد که اگر اج�را را از
برنام�ه ح�ذف کنیم ،جذابی�ت برنامه از
بین برود ی�ا حداقل نیم�ی از مخاطبان
خود را از دست بدهد؟
بل��ه اما این اجرای موف��ق دالیلی دارد که
باید در کنار ان از موفقیت نام برده شود.
اگر تلویزیون به شما اجرای برنامه ای
را پیش�نهاد کند که درب�اره اش مطمئن
نیس�تید و حت�ی ممک�ن اس�ت جذاب
نباش�د ،چ�ه می کنی�د ،اج�رای ان را
برعهده می گیرید؟
ش��اید م��ن تنها مجری باش��م ک��ه از اول
انقالب در تلویزیون اجرا داشتم .بنابراین باید
از کم و کیف برنامه ای که قرار اس��ت به اجرا
دراید مطلع باش��م .دومین نکته ان است که
باید در موردان کار تخصص داش��ته باش��م.
بدیهی اس��ت که اگر یک برنامه اجتماعی یا
در حوزه معارف به من پیش��نهاد ش��ود ،ان
را قبول می کنم ولی اگ��ر برنامه ای در حوزه
اقتصادی به من پیشنهاد شود ،به هیچ عنوان
ان را نمی پذی��رم .ب��ه این دلیل ک��ه هم به
تجرب��ه کاری خود ضرب��ه می زنم وهم به ان
برنامه اسیب می رسانم .برای تهیه یک برنامه
فکر می ش��ود،هزینه و نیرو صرف می شود تا
مخاط��ب از ان اس��تقبال کند ول��ی وقتی با
اجرای من برنامه جلوه ای پیدا نمی کند ،چرا
باید ان را قبول کنم.
این س�وال در فرم معک�وس ان نیز
پرسیدنی اس�ت .اگر برنامه ای را به شما
پیشنهاد دهند که از همان اول می دانید
بسیار پربیننده و جذاب است باز هم ان
را قب�ول نمی کنید.به ای�ن فکر کنید که
ممکن اس�ت ش�ما را به ش�هرت جهانی
برساند ...
باید ببین��م می توانم از عه��ده ان برایم.به
ای��ن معنا که ایا می توانم مخاطب بس��یار ان
را بس��یار نگ��ه دارم؟ اگر از عه��ده ان برایم،
بل��ه .ولی اگر نتوانم اج��رای خوب و حرفه ای
ما باید بتوانیم در کنار تولید کنندگان اقتصادی ،شخصیت فرهنگی
و در کنار کاالی اقتصادی ،استفاده فرهنگی داشته باشیم .در این
صورت دیگر نگران گارانتی یا محبوبیت ان کاال هم نخواهیم بود.
اما کاالهای ایرانی هنوز این
شخصیت و هویت فرهنگی را به
دست نیاوردند
داش��ته باش��م ،ان برنامه به واسطه اجرای بد
م��ن جذابی��ت و مخاطبان خود را از دس��ت
خواهد داد.
پس باز هم تخصص مطرح است...
دقیق��ا .هر مج��ری باید متخص��ص اجرای
رامبد ج�وان :جوان یک��ی از پرکارترین بازیگرانی
اس��ت که مجری گری را پی گرفته اس��ت .او س��ال
86برنام��ه «خانه ای با طرح نو» را به همراه اش��کان
خطیبی اجرا کرد.
برنام��ه جذابی که ان زمان خیلی م��ورد توجه قرار
گرف��ت .ای��ن بازیگر ع�لاوه بر بازی در س��ریال ها و
فیلم های مختلف« ،گم گش��ته» و «نش��انی» را در
تلویزیون و «اسپاگتی در هشت دقیقه» را در سینما
کارگردانی کرده بود .نخس��تین اج��رای این بازیگر،
موف��ق بود و همی��ن اتفاق زمینه را برای س��اخت و
اج��رای برنامه های بع��دی او فراهم کرد .بس��یاری
می گوین��د که اجرای رامبد ج��وان در «خندوانه» از
ان دس��ت اجراهایی اس��ت که تا مدت ها در ذهن ها
می ماند.
محم�د صالح عالء :محمد صالح ع�لاء در فیلم های
مختلفی بازی کرد ،اما هیچ گاه ب ِرند نش��د .در «تیغ
و ابریشم»« ،شوکران»« ،عقرب» و ...حضوری موفق
داش��ت ولی بعد از مدتی بازیگ��ری را رها کرد و به
فعالیت ه��ای دیگری پرداخ��ت .او وقتی به «دو قدم
مانده به صبح» رسید ،پش��توانه ای پربار از اجراهای
مختل��ف رادیوی��ی داش��ت .او هم��ان س��بک را به
تلویزی��ون اورد و نام��ش را به عنوان یکی از مجریان
صاحب سبک به ثبت رساند .حرکات منحصر به فرد
او مقابل دوربین به همراه اصطالحات ابداعی اش مثل
بییندگان جان ،روی سپید ،پیشانی بلند ...صالح عالء
را ب��رای بعضی بینن��دگان ماندنی ک��رد .او در حال
حاضر در رادیو به اجرای برنامه می پردازد.
داری�وش ارجمن�د :هم زمان��ی که در س��ینما و
تلویزیون مشغول نقش افرینی بود ،اجرای تلویزیونی
را اغ��از کرد .ان زمان از حش��مت ف��ردوس خبری
نب��ود ،اما ارجمند برای همه مخاطبان با ش��اه نقش
مالک اشتر ش��ناخته ش��د .برخی در اجرای او لحن
محک��م و تحلیل های��ش را س��تودند و فراتر از یک
مجری دانس��تند؛ برخی هم معتق��د بودند که او در
این حیطه موفق نیست و چرا اصال باید مجری باشد.
حس�ن جوهرچی :س��ال 77و در اوج محبوبیت
و ش��هرتی که در «در پناه تو» به دس��ت اورده بود
باعث ش��د که در ش��بکه 3برنامه ای را در س��بک و
سیاق اکس��یژن شهاب حسینی اجرا کند .جوهرچی
بعد از بازی در س��ریال «درپناه تو» ،یک بار دیگر با
برنامه خودش باشد .تصور کنید من که مجری
برنامه معارفی هستم ،مسابقه اجرا کنم.
اگر کس�ی تس�لط کافی داش�ت اما
تخصص نداش�ت چط�ور ،در ای�ن مورد
ش�اهد مثالی وجود دارد که در همایشی
به دلیل نیامدن مجری برنامه در س�اعت
مقرر ،شخصی امد و برنامه را فی البداهه
اجرا کرد...
در ای��ن مورد ش��اید همکارانی باش��ند که
می توانن��د کار خود را چندوجه��ی و با چند
موض��وع مختل��ف اجرا کنند .ام��ا من باز هم
در م��ورد برنامه سیاس��ی و اقتصادی حتی با
ش��هرت جهانی هم اجرا نمی کنم .زیرا باید به
کالم،دیالوگ و ادبیات سیاسی اشراف داشته
باشم.
ی�ک اجرای خ�وب در برنام�ه چقدر
به مقوله اقتص�اد و درامدزایی ان برنامه
می تواند کمک کند؟
من در کار اج��را در زمینه اقتصاد تخصصی
ندارم .اما نکته مهمی که می خواهم به ان اشاره
کنم این اس��ت که فرهنگ اقتصادی به شدت
ضعیف است .فرهنگ استفاده از یک کاالست
که تع��دادی از انه��ا را برند و ج��زو کاالهای
بین المللی کرده اس��ت و طبعا ب��ا اقبال مردم
روبه رو می شود .ما در ایران این بخش را نداریم.
ما در عرصه های مختلف اقتصادی فعالیت های
مختلف��ی داری��م .ول��ی در بخ��ش فرهن��گ
بهره برداری از ان ضعیف هستیم .ما باید بتوانیم
در کن��ار تولید کنندگان اقتصادی ،ش��خصیت
فرهنگی و در کنار کاالی اقتصادی ،اس��تفاده
فرهنگی داش��ته باش��یم .در این صورت دیگر
نگران گارانتی یا محبوبیت ان کاال هم نخواهیم
بود .اما کاالهای ایرانی هنوز این ش��خصیت و
هویت فرهنگی را به دست نیاوردند.
گزارشی درباره تجربه شغلی دیگر و تاثیر ان بر بدنه اقتصاد هنر
تجربه اجرای تلویزیونی برای بازیگران
گروه گزارش :ماجرای وسوس�ه انگیز اجرا در تلویزیون همواره ب�رای تعدادی از هنرمندان پیش می اید.
در ای�ن میان ،قش�ری که معموال در تجربه اجرا می رفتند و می امدند ،بازیگ�ران بودند .بعد اقتصادی این
داس�تان از این قرار اس�ت که بازیگران شغل -هنر بازیگری را برای حرفه مجری گری کنار نگذاشتند و به
همین دلیل ،درامد بازیگری و اجرا به عالوه هم می شد و برای انها درامدزایی داشت .اما به نظر می رسد در
این مقال یک نکته مهم در نظر گرفته نشده بود و ان موردی است که باید در انتها ودر جمع بندی پایانی
مطلب گفته شود .در این گزارش درباره تعدادی از مجریانی گفتیم که در این عرصه هم موفق وهم ناموفق
بوده اند؛ خودشان هم این موضوع را می دانستند و به همین دلیل داستان اجرا را دیگر پی نگرفتند.
«او یک فرش��ته بود» مطرح شد .او در «ماه عسل»،
اجرای موفقی نداش��ت .ه��ر روز انتقادهای مختلفی
پیرامون اجرایش منتشر می شد و همه معتقد بودند
که گزینه مناسبی برای برنامه علیخانی نیست و بعد
ازان ،مجری گری را کنار گذاشت.
محمدرضا ش�ریفی نیا :ش��اید اج��رای محمدرضا
ش��ریفی نیا در برنامه «نش��انه ها» را به یاد بیاورید.
این برنامه حدود 2سال پیش با اجرای او روی انتن
ش��بکه اموزش رفت و در پیگیری ها مش��خص شد
برنامه فعلی تکرار همان برنامه قبلی است.
اش�کان خطیبی :خطیبی در سال 86همراه رامبد
جوان ،برنام��ه «خانه ای با طرح نو» را اجرا کرد .این
اج��رای 2نفره کمیک که با لودگی و مس��خره بازی
اجراه��ای ان زم��ان متف��اوت بود ،خیل��ی زود نظر
مخاطبان را جلب کرد .خطیبی از سال 78به عنوان
بازیگر در تلویزیون و سینما فعالیت می کرد ،اما سال
85با بازی در نقش اول سریال «از نفس افتاده» ،به
چهره ای ش��ناخته ش��ده برای مخاطبان تبدیل شد.
بالفاصله بعد از بازی در این س��ریال به عنوان مجری
در «خان��ه ای با طرح نو» حضور پیدا کرد .اجرای دو
فن�اوری ه�م در م�وردی ک�ه ش�ما
می فرمایید موثر است.
بله .کامال درست است ،ولی خب در بعضی
از محصوالت��ی هم ک��ه فن��اوری ان را داریم
فرهنگ ان را برای استفاده و نگهداری نداریم.
باوجود دکت��ر بزرگمهر و روزنامه ایش��ان که
فرهن��گ را به خوبی می شناس��ند ،می توان با
حضور ایش��ان درعرصه اقتصاد این شخصیت
فرهنگی را معرفی و القا کرد.
لطف�ا یک برنام�ه موف�ق و پربیننده
حتی در سطح بین المللی را نام ببرید...
برنام��ه نود .ای��ن برنامه مج��ری متخصص
و ب��ا صداقت��ی دارد و این ح��وزه را به خوبی
می شناس��د ،به همین دلیل سال هاس��ت که
در اوج مانده اس��ت.به نظر من این برنامه باید
برای رسانه الگو باشد .چون اقای فردوسی پور
در برنامه خود مولفه ها و ارتباط های درس��تی
دارن��د که از همه انها در جای خود اس��تفاده
می کند.فک��ر می کنم این برنامه به عنوان یک
نمونه تخصصی از اجرایی و برنامه موفق قابل
تدریس است.
نفره ای با رامبد جوان مورد توجه بسیار قرار گرفت و
باعث ش��د تا رامبد جوان ،برای مجموعه «گپ» ،باز
هم از او دعوت به همکاری کند ،نمی ش��ود در مورد
اجرای خطیبی به صورت اختصاصی اظهارنظر کرد.
اوایل دهه 80برنامه «کاغذ کاهی» را برای ش��ب
جمعه های شبکه یک اجرا می کرد.
«کاغذ کاهی» برنامه موفقی بود و مخاطبان زیادی
را ه��م با خ��ودش همراه کرد .جالب اینجاس��ت که
محمد سلوکی هم برای نخستین بار به عنوان مجری
کمکی زندگانی به مخاطبان شناخته شد .بعد از ان
به نظر می رس��ید مقوله اجرا را جدی تر پی بگیرد و
باز ه��م در برنامه های مختلف به عنوان مجری ظاهر
ش��ود ،اما دیگر چنین اتفاقی نیفتاد و او بازیگری در
تلویزیون و سینما را ترجیح داد.
احمد نجفی :در برنامه صندلی داغ اجرای تلویزیونی
را بر عهده داش��ت .احمد نجفی به پش��توانه تجربه
بازیگری اش ،به سبک منحصربه فردی در اجرا رسیده
بود .جلوی دوربین راحت می نشس��ت و تسلط کامل
روی صدای��ش داش��ت ،به خوب��ی ان را باال و پایین
می کرد و ابایی نداشت با صدای بلند بخندد .او شاید
تنها مجری ای بود که وقت خداحافظی مقدمه چینی
نمی ک��رد و تنها می گفت :خداحاف��ظ .مردم او را در
اجرای برنامه صندلی داغ موفق دانسته اند .او در کنار
بازیگری ،تهیه کنندگی هم می کند.
انچه از مطالعه وضعیت اجرای مجریان -بازیگران
می ت��وان دریاف��ت ای��ن نکته اس��ت ک��ه زمانی که
بازیگران تلویزیون و سینما ،اجرای تلویزیونی را خطر
می کردند ،درصد مخاطبانی را که ممکن است از کار
اجرای انها رضایت نداشته باشند ،درنظر نگرفتند .بر
هم ریختن این معادله را محاسبه نکردند که جذابیت
برنامه در کنار اجرای ضعیف قرار نمی گیرد و ممکن
اس��ت که بینندگان ناگهان بعد از س��ه ،چهار جلسه
اندک ش��وند .ای��ن اتفاق در رس��انه تصویری هم به
برنامه اس��یب می رساند ،هم به مجری برنامه صدمه
وارد می کن��د ودر نهایت ممکن اس��ت که برنامه ای
پربیننده به برنامه ای با بینندگان کمتر تقلیل یابد.
از روی قاع��ده این اتفاق هم از نظ��ر اقتصادی به
نفع رس��انه نیس��ت ...بنابراین تجربه بازیگری برای
تجربه جدیدی دیگر مانند اجرا کافی نیست ...و برای
اجرایی خوب تخصص و تسلط در اولویت قرار دارد.
بورس
economy@smtnews.ir
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
15
شنبه سیاه ابان ماه در تاالر حافظ
سهامداران هیجان زده بورس را نزولی کردند
گروه اقتصاد – مهدیه انوشه :بازار سهام در دو ،سه
هفته گذش��ته روزهای پرباری را برای س��هامداران به
همراه داش��ت .بازدهی ب��ازار در این مدت لبخند را به
لب س��هامداران بازگرداند و انها را به روزهای روش��ن
امی��دوار کرد .اما مهم ترین موضوعی که مورد پیگیری
سهامداران در این مدت بود و یکی از انگیزه های ورود
پول ه��ای تازه به ب��ازار را رق��م زد ،خبرهای خوش از
مذاکرات هسته ای و به نتیجه رسیدن ان بود.
هرچند یکی از تجربه های همیش��گی در بازار سهام
انتظ��ارات بیش از اندازه س��هامداران در موارد مختلف
اس��ت ،این بار هم این اتفاق تکرار شد ،سرمایه گذاران
بورس��ی در حالی انتظار داشتند که مذاکرات هسته ای
در مس��قط به نتیجه قابل قبولی برس��د که با براورده
نش��دن انتظاراتش��ان بازهم واکنش ش��دیدی از خود
نشان دادند .این در حالی است که حجم قابل توجهی
از فروش های هیجانی بازار س��هام در اولین روز کاری
هفته متعلق به حقیقی های هیجان زده بود و در مقابل
حقوقی ه��ا که قیمت ه��ا را ارزنده می دانن��د در قامت
خریدار اقدام به تصاحب سهام کردند.
دیروز بازار س��هام پس از مدت ها رشد ،با افت بیش
از 600واحدی ش��اخص کل بورس مواجه شد ،به این
ترتیب س��نگین ترین افت بازار در ابان ماه روز گذشته
ثب��ت ش��د .عرضه های پر حجم ،ش��اخص بورس را به
کان��ال 75هزار واحدی هدایت کرد و افت این متغیر را
رقم زد .با این وجود حجم و ارزش معامالت قابل توجه
بود و رشد این دو متغیر از نگرانی ها کاست.
دی��روز س��هامداران در حالی بی��ش از یک میلیارد و
250میلیون سهم و حق تقدم را دست به دست کردند
که ارزش این مبادالت بیش از 300میلیارد تومان بود.
این موضوع نشان داد افت شاخص نمی تواند بازار را از
تح��رک دور کند و همچنان خریداران و س��رمایه های
جدید در بازار ماندگار است.
ب��ازار دیروز با افزایش تعداد و حجم صف های فروش
در دو صنع��ت خ��ودرو و بانک به کار خ��ود پایان داد.
ترکیب صف های فروش نیز به گونه ای بود که نمادهای
پربازده هفته های اخیر ،با فش��ار بیش��تر عرضه روبه رو
شدند.
سود منطقی بود.
وی نیز همچون سایر کارشناسان ،مذاکرات مسقط و
نب��ود خبرهای مثبت از این مذاکرات را یکی از عوامل
افت بازار دیروز دانست و گفت :با توجه به نزدیک شدن
ب��ه پایان ماه به نظر می رس��د هفته مثبتی را در پیش
نداش��ته باش��یم و بازار این هفته در روندی متعادل و
حتی منفی باشد.
این کارشناس بازار سرمایه به شفاف سازی دو شرکت
از گروه خودرویی ها اش��اره ک��رد و گفت:گزارش های
منتشرش��ده از ای��ن ش��رکت ها مورد قبول ب��ازار قرار
نگرفت و باعث تش��کیل صف های فروش در این گروه
شد.
وی افزایش حجم و ارزش معامالت را نشان از وجود
خریدار در بازار دانس��ت و گفت :بخش قابل توجهی از
عرضه های دیروز از سوی حقیقی ها بود و حقوقی ها از
خرید سهام در قیمت های فعلی استقبال کردند.
بازار کمی سردرگم است
اما در دقایق پایانی بازار نیز س��رمایه گذاران ش��اهد
جمع اوری گسترده صف های فروش بودند .به گونه ای
که تنه��ا ص��ف نمادهای زامیاد ،س��ایپا و گس��ترش
س��رمایه گذاری ایران خ��ودرو در بین صف های فروش
مطرح دیده ش��د .قبل از پایان س��اعت معامالت ،صف
فروش تمامی نمادهای بانکی جمع اوری شد .اما قیمت
اکثر نمادهای پرعرضه ،منفی ماندند.
خبرهای مسقط بورس را پایین کشید
یک کارش��ناس بازار س��رمایه درخص��وص روند روز
گذش��ته بازار معتقد اس��ت از انجایی خبرهای مسقط
ان چیزی نبود که مورد انتظار س��رمایه گذاران باش��د،
دیروز شاهد فش��ار فروش و افزایش حجم عرضه ها در
بازار بودیم.
درباره
حمیدرض��ا صف��ری در گفت وگ��و ب��ا
عرضه های س��نگین در گروه بانک��ی و افت قیمت این
نمادها گفت :نمادهای بانکی در هفته های گذشته رشد
قیمت قابل توجهی داش��تند به همی��ن دلیل گروهی
از س��هامداران ای��ن نمادها تصمیم به فروش س��هام و
شناسایی سود کردند.
وی همچنین با اش��اره به عرضه اولیه یک ش��رکت
س��یمانی در روز ج��اری گف��ت :از گروه س��یمانی ها
خبرهای خوشی می رسد .شنیده شده است مجلس در
حال تصویب طرحی اس��ت تا از سیمان برای روسازی
جاده ها به جای اس��فالت استفاده ش��ود که این اتفاق
باعث افزایش تقاضا برای این محصول خواهد شد .این
موض��وع باعث ش��ده تا این گروه بیش��تر از قبل مورد
توجه بازار قرار بگیرد.
وی همچنی��ن یک��ی از خبرهای خوش ب��ازار دیروز
را ک��ه مورد بی مهری س��هامداران ق��رار گرفت ،وعده
بازگش��ایی نمادهای پاالیشی دانس��ت و گفت :رییس
سازمان بورس دیروز اعالم کرد در تعامل با وزارت نفت
برای بازگشایی هرچه س��ریع تر نمادهای پاالیشگاهی
است.
افت بازار نگران کننده نیست
در ادامه همایون دارابی ،کارش��ناس کارگزاری بانک
افت بازار س��رمایه را
کش��اورزی در گفت وگو با
نگران کنن��ده ندانس��ت و گفت :پس از رش��د روزهای
گذشته افت بازار و افزایش حجم عرضه برای شناسایی
رفتار روز گذش��ته ب��ازار نش��ان دهنده واکنش های
هیجانی گروهی از سرمایه گذارانی بود که با خبرهایی
از مذاکرات هس��ته ای عقب نش��ینی کرده و فروشنده
ش��دند .این روزها بازار کمی س��ردرگم است و تکلیف
خود را نمی داند .س��رمایه گذاران نس��بت به چشم انداز
بازار خوش��بینند ولی از حاصل نشدن توافق هسته ای
در موعد مقرر می ترس��ند و همین عامل س��بب شده
گاهی س��همی صف فروش ش��ود و س��اعتی بعد صف
خرید شود.
بازار در انتخاب مس��یر دچار س��ردرگمی شده است
ول��ی تحلیلگران تکنیکی س��طح 75ه��زار واحدی را
حمایت محکم و مهمی برای شاخص می دانند که فعال
شاخص باالی این سطح در حال نوسان است.
دی��روز بیش��ترین عرضه ها در گروه بان��ک و خودرو
مشاهده شد ،دو صنعتی که بیشترین رشد را زیر سایه
شایعاتی از توافق احتمالی داشته اند.
به این ترتیب بیش��ترین تاثیر را بر ریزش ش��اخص
معامالت س��هام بانکی ها داشته اند کارشناسان بهترین
اس��تراتژی در ش��رایط فعلی را نبود فروش س��هم در
قیمت های منفی می دانند.
مزیت های پیوستن بورس کاال به اتحادیه بین المللی بورسی ()IEU
گ�روه اقتص�اد -ب��ورس کاالی ایران
( )IMEاز روز گذش��ته میزب��ان دومین
نشس��ت بین المللی اتحادیه بین بورسی
( )IEUاس��ت ت��ا بازارهای کش��ورهای
مستقل مشترک المنافع ( )CISو اروپای
ش��رقی را فتح کند و درحقیقت یک گام
دیگ��ر به نف��وذ در بازارهای کش��ورهای
مستقل مش��ترک المنافع و اروپای شرقی
نزدیک تر ش��ده است .پیوس��تن اتحادیه
اوراس��یا ب��ه اتحادی��ه الکترونیکی بین
بورس��ی از برنامه ه��ای IEUاس��ت؛ در
ص��ورت تحقق ای��ن موض��وع و عضویت
ب��ورس کاالی ای��ران ،در این��ده نزدیک
ش��اهد ارتباط بین بورس های کاالیی 5
کشور یادشده و کشورهای ایران و روسیه
خواهیم بود.
پیش�نهادهایی برای توسعه فعالیت
IEU
روز گذش��ته در
ب��ه گ��زارش
نخس��تین روز مراسم گش��ایش اجالس
اتحادیه الکترونیکی بین بورسی ()IEU
در ته��ران ،ریی��س س��ازمان ب��ورس و
اوراق بهادار گف��ت :اتحادیه الکترونیکی
بین بورس��ی ( )IEUمی تواند در دنیای
تجارت رونق می گیرد
رقابتی کنونی به یکپارچه سازی بازارهای
منطقه ای کمک کرده و با توانمندس��ازی
اعضا و ارتباط انها با بازارهای بین المللی،
ب��ه ارتق��ای س��طح تج��ارت بین المللی
کش��ورهایی که بورس های انها عضو این
اتحادیه هستند ،کمک شایانی کند.
علی صالح ابادی اظهار کرد :بازار سرمایه
ای��ران یک��ی از پیش��رفته ترین بازارهای
اوراق به��ادار منطق��ه ای از نظر تنوع در
ابزارهای س��رمایه گذاری است؛ به طوری
که درحال حاضر ابزارهای سرمایه گذاری
متع��ددی در حوزه ابزارهای اس�لامی و
متع��ارف در بازارهای بین المللی در حال
معامله است.
وی با اش��اره ب��ه اینکه یک��ی از نکات
برجس��ته ب��ازار س��رمایه ای��ران ،ارتباط
مس��تقیم ان ب��ا بخش واقع��ی اقتصاد و
پیون��د بازاره��ای مال��ی ب��ا واقعیت های
اقتصاد کالن اس��ت ،گفت :در این حوزه
عالوه بر رویکرد تامین مالی فعالیت های
اقتص��ادی از طری��ق ب��ازار اوراق بهادار،
بورس های کاالی��ی نیز از دو جهت مورد
تاکی��د نه��اد ناظر ب��ازار س��رمایه ایران
بوده ان��د؛ یک��ی ایج��اد بازاری ش��فاف و
نظام مند برای معامالت گروه های کاالیی
مختل��ف و دیگری تامین مالی مس��تقیم
س��رمایه در گردش تولیدکنندگان انواع
کاالها.
رییس س��ازمان ب��ورس و اوراق بهادار
تاکی��د ک��رد :س��ازمان ب��ورس و اوراق
به��ادار به عنوان نهاد ناظر بازار س��رمایه
ایران ،همواره از گس��ترش همکاری ها و
فعالیت ه��ای بین المللی خود ب��ا نهادها،
ارگان ه��ا و س��ازمان های بین الملل��ی
استقبال می کند.
صالح ابادی توس��عه مبادالت و افزایش
ارزش و حج��م معامالت بین کش��ورها،
اتص��ال بورس ه��ای کش��ورهای عضو به
بازارهای فرامنطقه ای ،کمک به صادرات
و واردات کش��ورهای عضو با اس��تفاده از
سازوکارها و ابزارهای موجود بین بورسی،
کشف قیمت و ایجاد بازار عادالنه ،شفاف
و منصفان��ه و افزایش کیفی��ت کاالهای
صادرات��ی و واردات��ی و استانداردس��ازی
کاالها را از مهم ترین مزیت های همکاری
بین بورس های عضو IEUاعالم کرد.
اتص�ال ارتباط�ات
کشورهای منطقه
تج�اری
در ای��ن مراس��م ،مدیرعام��ل ب��ورس
کاالی ای��ران نیز گف��ت :عضویت بورس
کاالی ای��ران در اتحادی��ه الکترونیک��ی
بی��ن بورس��ی( ،)IEUمنافع بس��یاری
ب��رای بورس ه��ای عضو ایج��اد می کند
چراک��ه ایران ب��ه دلیل ق��رار گرفتن در
منطقه حس��اس جغرافیای��ی یعنی بین
دری��ای خزر و خلیج فارس ،امکان اتصال
مراودات تجاری کشورها را به این شاهراه
بین المللی فراهم می کند.
مدیرعامل بورس کاالی ایران در ادامه
بیان ک��رد :ب��ه دلیل حجم قاب��ل توجه
مبادالت تجاری بین ایران و کش��ورهای
منطقه ،در صورت تشویق تجار به حضور
در بازار بورس ،ش��اهد رش��د قابل توجه
معام�لات بورس ه��ای عضو در بیش��تر
گروه های کاالیی خواهیم بود.
وی اف��زود :ب��ورس کاال ارائه دهن��ده
ابزاره��ای کارام��د و منعط��ف تامی��ن
مال��ی فعالیت های تولیدکنن��دگان انواع
کاالهاس��ت و در سریع ترین زمان ممکن
و ب��ا کمتری��ن تش��ریفات و ترتیب��ات
اداری ،ام��کان تامی��ن مال��ی کوتاه مدت
را ب��رای بنگاه های تولی��دی فراهم کرده
اس��ت .همچنین این بورس با بهره گیری
از ابزاره��ای نوی��ن معامالت��ی در قالب
قرارداده��ای اتی و قرارداده��ای اختیار
معامله ،توانس��ته بخش قاب��ل توجهی از
سرمایه های جامعه را به خود جذب کند.
مدیرعام��ل بورس کاالی ایران س��پس
تصریح کرد :در حوزه معامالت بین المللی
ان��واع کاالها نی��ز ب��ورس کاالی ایران با
راه ان��دازی و توس��عه ت��االر صادراتی در
منطقه ازادکیش توانسته گام های موثری
ب��رای بازاریابی و شاخص س��ازی قیمت
برخی کاالهای ایرانی در منطقه بر دارد.
پناهی��ان در ادام��ه گف��ت :زمینه های
مس��اعد همکاری متع��ددی بین بورس
کاالی ایران و اتحادی��ه الکترونیکی بین
بورسی ( )IEUوجود دارد و این دو نهاد
می توانن��د از همکاری مش��ترک ،منافع
بس��یاری را نصیب کش��ورها و خودشان
کنند.
همچنی��ن ب��ا م��روری ب��ر گروه های
کاالیی حوزه فعالیت اتحادیه الکترونیکی
بین بورس��ی ( )IEUش��امل محصوالت
کش��اورزی ،محص��والت ح��وزه صنای��ع
سبک و سنگین ،فلزات ،چوب ،تجهیزات
الکترونیکی ،فراورده های نفتی ،تجهیزات
و وس��ایل تخصص��ی ،کااله��ای م��ورد
اس��تفاده در ساخت وساز ،مواد شیمیایی،
فل��زات گرانبه��ا ،س��نگ های قیمت��ی و
مقایس��ه ان ب��ا کااله��ای پذیرش ش��ده
در ب��ورس کاالی ای��ران مش��خص
می ش��ود که همپوش��انی قاب��ل توجهی
بی��ن کااله��ای موضوع فعالی��ت دو نهاد
وجود دارد.
بورس
راه اندازی ابزار مالی
اختیار معامله در بورس
مدیرعام��ل ب��ورس و اوراق
بهادار تهران گفت :ابزار جدید
اختیار معامله یکی از ابزارهای
بورسی است که در حال تهیه
برنامه نرم افزاری ان هستیم.
به گ��زارش فارس ،حس��ن
قالیباف اصل با اشاره به اینکه زمینه رونق بورس
ش��روع ش��ده اس��ت ،اظهار کرد :در این شرایط
ش��رکت ها رغبت به عرضه اولیه خواهند داشت،
ش��رکت هایی که در بورس می ایند ،باید شرایط
پذیرش بورس را داشته باشند که در این صورت
قابل پذیرش و عرضه خواهند بود.
وی با اشاره به اینکه 10درصد شرکت سیدکو
عرضه می شود ،تصریح کرد :در تابلوی دوم بورس
پذیرفته ش��ده اس��ت و س��رمایه ان 40میلیارد
تومان است.
قالیباف اصل درخصوص شاخص های جدید نیز
گفت :این شاخص ها را به شورای بورس پیشنهاد
دادیم که باید تایید نهایی شود و اگر مجوز داده
شود ،عملی خواهد شد.
وی اف��زود :ش��اخص های مختلف��ی از جمل��ه
قیمت ،وزنی ،غیروزنی پیش��نهاد شده که بعد از
مصوبه شورا عملی خواهد شد.
مدیرعامل ب��ورس اوراق بهادار ته��ران با بیان
اینک��ه روی ابزارهای جدی��د مالی کار می کنیم،
گفت :ایجاد صندوق پروژه یا صندوق س��اختمان
و زمین جزو ابزارهای جدید است.
قالیباف اصل یاداور شد :ابزار اختیار معامله نیز
مدنظر اس��ت که در بازار بس��یار پیچیده بوده و
مزیت بیمه ای دارد که مکانیزم ان را بازار تعیین
می کند .اکنون اختیار معامله رو به باال باز است،
اما ک��ف ان را این موضوع تعیین می کند که در
ح��ال حاضر نرم افزار توس��ط یک ش��رکت تهیه
خواهد شد.
فرا بورس
اغاز معامالت ثانویه
اسناد خزانه اسالمی
مدیرعامل فراب��ورس ایران از
ش��دت گرفتن عرضه های اولیه
در فرابورس و نیز اغاز معامالت
ثانویه اسناد خزانه اسالمی خبر
داد.
به گزارش ایسنا ،امیر هامونی
از ش��دت گرفتن عرضه های اولیه خبر داد و گفت:
باتوجه به توقف عرضه های اولیه در ۵ماه گذشته و
با توجه به مساعد شدن شرایط بازار ،از هفته گذشته
روند عرضه های اولیه شکل گرفت و اگر شرایط بازار
مساعد باشد و شرکت ها و ناشرین اطالعات خود را
روی س��امانه کدال قرار داده و نهایی کنند ،هفته ای
یک عرضه اولیه خواهیم داشت.
وی همچنین از اغاز معامالت ثانویه اسناد خزانه
اسالمی خبرداد و گفت :یکی از مهم ترین برنامه های
فرابورس تا پایان س��ال راه ان��دازی معامالت ثانویه
اسناد خزانه اس�لامی برای تامین مالی پیمانکاران
و طلب��کاران دول��ت اس��ت .هامونی توضی��ح داد:
پیمان��کاران وزارت نیرو و راه پروژه هایی برای دولت
انجام داده اند که دولت نتوانس��ته است طلب انها را
پرداخت کند ،از این رو قرار است این تسویه در قالب
اسناد خزانه اسالمی صورت گیرد و در بازار فرابورس
معامالت ثانویه ان انجام ش��ود .مدیرعامل فرابورس
همچنین به وضعیت اوراق تس��هیالت مسکن اشاره
ک��رد و گفت :درحال حاضر ش��رایط عرضه و تقاضا
در ای��ن اوراق به تعادل رس��یده و نوس��ان در اوراق
«تس��ه» مش��اهده نمی ش��ود و قیمت ها ثابت شده
است .هامونی به راه اندازی صندوق بازارگردانی بانک
مسکن اشاره کرد و افزود :درخواست راه اندازی این
صندوق به س��ازمان بورس و فرابورس داده ش��ده و
قرار است صندوق ویژه بازارگردانی اوراق تسهیالت
مس��کن راه اندازی شود تا نوس��انات موجود در این
اوراق کنترل ش��ود .وی در خصوص س��ازوکار این
صندوق توضی��ح داد :این صندوق منابع را از عموم
س��رمایه گذاران دریاف��ت کرده و در بانک مس��کن
س��پرده گذاری می کند و در کنار سود سپرده هایی
ک��ه می گی��رد ،اوراق را دریافت ک��رده و در بازار به
فروش می رساند.
با این س��ازوکار حجم عرضه اضافه شده و قیمت
به راحتی کنترل می ش��ود .هامونی ب��ا بیان اینکه
ب��ا توجه ب��ه افزایش حج��م عرضه ،می��زان عرضه
و تقاض��ا در این اوراق برابری می کند ،یاداور ش��د:
همچن��ان محدودیت های��ی ش��امل س��قف خرید
ب��رای هرک��د معامالت��ی و دوره نگ��ه داری که در
اردیبهش��ت اعمال شد ،کماکان برقرار بوده و لحاظ
می شود.
نرخ سکه و ارز
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,670,000
1,730,000
سکه ربع
2,580,000
2,660,000
سکه نیم
4,550,000
4,610,000
سکه امامی
9,100,000
9,140,000
سکه بهار ازادی
9,090,000
9,130,000
1گرم طال
920,200
937,600
1مثقال طال
4,040,000
4,060,000
نوع ارز
خرید(ریال)
فروش(ریال)
دالر امریکا
32440
32540
یورو
40760
40930
پوند انگلیس
50900
51300
درهم امارت
8800
8880
فرانکسوئیس
33550
33850
لیر ترکیه
14510
14610
ریال عربستان
8430
8630
رینگت مالزی
9900
9990
16
مقدار شاخص
زراعت01-
7378.1
-1.9221822
نام شاخص
ذغال سنگ10-
1038.5
-3.4492376
استخراجنفتجزکشف11
838
-1.677813
کانه فلزی13-
16863.1
-0.6790981
سایر معادن14-
5691.8
-1.5940526
منسوجات17-
1165.1
2.64293895
محصوالت چرمی19-
645.4
-0.1701469
محصوالت چوبی20-
22924.3
-0.9997495
محصوالت کاغذ21-
10404.9
0.44503224
انتشار و چاپ22-
63316.8
3.36643556
فراورده نفتی23-
297382
-0.165137
الستیک25-
21784.5
12.9198632
فلزات اساسی27-
35223.9
-0.4662479
محصوالت فلزی28-
20171.7
-1.1573949
ماشین االت29-
12767.2
-0.7455435
دستگاههای برقی31-
247532.8
-2.2707299
وسایل ارتباطی32-
2607.5
0
ابزار پزشکی33-
2458.7
-3.6370762
خودرو34-
13440.1
-3.2055714
حمل و نقل35-
1125.2
0
مبلمان36-
272.7
0
قند و شکر38-
4713.5
1.50748358
چند رشته ای ص39-
7088.3
-0.2841668
غذایی بجز قند42-
2691.6
0.36168388
مواد دارویی43-
5002.9
-0.2631526
شیمیایی44-
بانکها57-
5160.8
716.1
-0.44369
-2.9674797
پیمانکاری45-
سایرمالی58-
919.7
2008.2
0
-0.7315868
کاشی و سرامیک49-
2543.4
3384.9
حمل و نقل60-
856.3
سیمان53-
580.5
رادیویی64-
سرمایه گذاریها56-
1687.9
انبوه سازی70-
953.1
-0.1989529
رایانه72-
4365.7
-0.3969793
مالی65-
3910.2
بیمه و بازنشسته66
فنی مهندسی74-
725.2
شاخص ازاد شناور
87057.9
-1.2163863
شاخص بازار دوم
148113.6
-0.1786645
شاخص 30شرکت بزرگ
3475.4
-1.4574118
شاخص50شرکت فعالتر
3132.6
-0.9109888
63500.7
شاخص صنعت
شاخص کل
75946.5
-0.8394112
شاخص قیمت 50شرکت
142745.2
-0.7805756
نام شرکت
فرابورسکل
سرمایه
شاخصت
852.5
نیرو
گذاری
بازار اول فرابورس
بانک دی
بازار دوم فرابورس
-1.5816209
221.9
-1.0699955
401.9
-1.6878669
2712268821
توسعه معادن روی ایران
2258
-1.31
2,264,842
5115004732
توسعهمعادنوفلزات
2835
-1.36
2,232,603
6229804507
318
معدنیوصنعتیچادرملو
4487
-0.55
1,257,800
5586452415
248
باما
9480
0.20
288,695
2736872801
151
معدنی و صنعتی گل گهر
5613
-0.48
640,905
3471068411
100
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
3229
-2.15
329,334
1063314344
93
معادن بافق
4214
-1.36
237,789
1002034253
83
سایپا
1494
-3.68
63,140,304
94332294284
ایران خودرو
3045
-3.67
47,849,121
1.45713E+11
3340
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1460
-3.82
33,320,196
48647070233
1464
سایپا دیزل
978
-3.65
24,901,077
24350617083
1307
گروهبهمن
1796
-3.85
10,136,976
18207093463
758
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
4199
-3.94
8,523,058
35788847648
607
فنرسازیزر
2345
1.65
3,036,894
7122731958
489
رینگسازیمشهد
3004
-3.75
2,058,173
6182657432
281
رادیاتور ایران
5779
-3.80
1,106,041
6392307967
244
صنایعریختهگریایران
3991
3.10
1,200,735
4791590914
209
نیرو محرکه
2540
-3.05
1,276,238
3241953510
188
محورسازانایرانخودرو
2732
-3.90
933,534
2550043648
187
کمکفنرایندامین
2138
-2.55
938,296
2006439510
معادنمنگنزایران
5903
-0.79
83,991
495805081
59
سرمایه گذاری اعتبار ایران
1915
-1.29
685,086
1311965202
163
توسعه معدنی و صنعتی صبانور
4899
-0.49
67,156
318221597
29
چرخشگر
2861
-2.19
534,684
1529830724
130
ریختهگری تراکتورسازی ایران
2340
-3.74
857,774
2006880260
129
سیمانسپاهان
2114
3.22
9,019,069
19070014578
851
موتورسازانتراکتورسازیایران
3166
-2.40
1,104,127
3495608722
123
سیمان تهران
4461
1.71
3,381,902
15087051820
536
تولیدمحورخودرو
2214
-3.91
815,634
1805644959
119
سیمان فارس و خوزستان
3002
2.21
4,229,489
12698356550
486
الکتریک خودرو شرق
2205
-3.92
774,891
1708817418
107
سیمان کارون
7629
3.53
1,015,420
7747082448
222
مهرکامپارس
2496
-3.85
565,522
1411730579
104
سیمان کرمان
11044
1.95
861,529
9514944178
217
ایرکا پارت صنعت
4777
-2.77
320,379
1530487038
86
سیمان داراب
2563
2.32
724,762
1857235423
154
قطعات اتومبیل ایران
3770
-3.26
351,713
1325820863
69
سیمانغرب
5877
-0.12
298,373
1753616093
132
زامیاد
1591
-1.79
539,573
839575588
49
سیمان دورود
13523
3.30
354,521
4794114076
123
سیمان خزر
6380
1.25
790,229
5041645815
105
سیمانهگمتان
5483
0.13
186,322
1023036187
98
سیمان کردستان
4384
0.32
319,737
1401638470
86
شاهرود
سیماناصفهان
5068
12835
-0.06
3.14
68,941
126,628
348494153
1638349042
38
52
سیمان قائن
شمال
40753
3228
0.33
-0.06
12,966
234,745
532419268
756909159
37
41
سیمانارومیه
7313
0.49
124,027
914052159
34
سیمان بهبهان
37074
-0.70
11,879
431941387
32
سیمانهرمزگان
14251
1.47
94,270
1368742973
30
سیمان ایالم
7790
-0.19
22,549
171053234
-1.73حجم 34,699
معامالت
بیشترین
سازه پویش
22386
سایپااذین
2726
-3.98
5116
-3.56
پاسارگاد
3540
-1.39
3772
-1.36
نام شرکت
مهندسینصیرماشین
ت-بانک
لنت ترمزایران
فنرسازیخاور
بانک صادرات ایران
الستیک و پالستیک
پالسکوکار
ایران تایر
سایپا
1442
بانک تجارت
4564
-3.67
2.29
758916102
39
175,252
477736952
23
61,042
312282319
21
86050484
16619
109698568
15
حجم معامالت
218672661
24,959
29,771
106998009
63140304
4,204,733
6063751730
1,646,135
60155997
7513099279
قیمت پایانی
939
1494
576
380
1123
ایران خودرو
47849121
3045
13
بانک ملت
42129169
2217
سیمانمازندران
18360
-0.11
8,290
147813000
12
سیمانفارس
10399
0.07
3,286
35511802
8
سرمایه گذاری خوارزمی
36355331
1576
بیشترین ارزش معامالت
2946
0.00
1,792
5196800
3
سیمان ارتا اردبیل
15338
0.01
300
4784700
3
نام شرکت
قیمت پایانی (ریال)
ارزش معامله
(ریال)
سیمان سفیدنیریز
19757
-0.01
53
1005304
1
ایران خودرو
3045
145713361331
سیمان صوفیان
4379
0.00
2,000
8620000
1
ت-بانک پاسارگاد
619
135278853118
2819
-1.30
3,549,432
474
9747605384
کالسیمین
3793
-0.42
1,968,400
7465675447
449
فوالد مبارکه اصفهان
2574
-0.43
1,732,991
4364616244
358
لولهوماشینسازیایران
1889
-3.03
4031362983
2,133,824
سهامی ذوب اهن اصفهان
2799
-3.72
1,573,216
4403017921
مس شهیدباهنر
2530
-3.84
2,288,493
5789666778
322
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
4837
-3.57
1,410,844
6824225432
319
ملی سربوروی ایران
1743
-3.17
777,889
1355857909
232
صنعت روی زنگان
3277
-2.41
588,137
1927362973
202
شرکت اهن و فوالد ارفع
3738
-3.01
399,920
1494715050
148
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4356
-1.65
631,091
2748960455
142
فوالد خوزستان
418فوالدکاویان
نورد الومینیوم
-5
-4.72
فراوریموادمعدنیایران
4526571000
افزایش قیمت
بیشترین
سایپا
1494
94332294284
بانک ملت
صنایع اذر اب
118
4306
0.56
157,672
شرکت
نام
678907807
3205
27.08
623,012
کاویان
فوالد
1996938823
84
3205
27.08
6087
0.03
145,588
886131774
77
5006
-0.46
98,287
492071666
12050
69
20.43
3360
-0.39
360,075
1202402155
26529
60
8
1818
4.97
سرمایه گذاری توسعه و عمران استان کرمان
12130
4.94
2604
4.92
2740
4.82
گروه صنعتی بارز
گسترش سرمایه گذاری ایرانیان
افرانت
5608
دشت مرغاب
11124
-4
تولیدی مهرام
9654
-3.99
سرمایه گذاری اعتالء البرز
کربن ایران
3524
-3.98
ت-پخش البرز
-4.27
سرمایه گذاری صنعت نفت
3063
99965879951
90
قیمت پایانی
1733
فوالد الیاژی ایران
-4.68
6653
-0.21
685,680
بانک صادرات ایران
939
100469275520
331
329
زرین
معدن اسیادرصد تغییر
قیمت پایانی (ریال)
1960
حجم معامالت
177
ملی صنایع مس ایران
بیشترین کاهش قیمت
شاخص بازار اول
56139.7
اخرین قیمت
درصد تغییر
ارزش معامله
(ریال)
تعداد دفعات معامله
3695
فلزات اساسی
-0.4917378
-1.1015591
9043
-1.60
299,916
132
352
صنایع سیمان دشتستان
-1.6776373
-2.2509772
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
8567
-3.83
56,982
488146886
56
سیمان ،اهک و گچ
-0.6673511
148539.6
ذغالسنگ نگین طبس
3839
-3.45
436,106
1674173212
103
استخراج کانه های فلزی
-0.5499761
-0.3821461
اخرین قیمت درصد تغییر حجم معامالت
(ریال)
خودرو و ساخت قطعات
تامین ماسه ریختهگری
-0.543542
-2.7579909
(ریال)
ارزش معامله
(ریال)
خودرو در اینه بورس
نام شرکت
تعداد دفعات معامله
استخراج سایر معادن
-0.6381991
کانی غیرفلزی54-
معادن در اینه بورس
استخراج ذغال سنگ
-0.0147693
2079.5
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
نام شرکت
شاخص های بورس
درصد تغییر
بورس و بازار
economy@smtnews.ir
ت-گلوکوزان
بهمن لیزینگ
(ریال)
درصد تغییر
2217
3036
93418447213
86903484888
(ریال)
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
17
بررسی بنیادهای خیریه در گوشه و کنار جهان
ژان والژان های این
روز گار را بشناسید
ره�ا رضایی -گ�روه تج�ارت :منظور از
موسس��ه خیری��ه ،موسس��ات و انجمن هایی
غیرانتفاعی ،عام المنفعه و غیرسیاسی هستند
که از س��وی افراد حقیقی یا حقوقی تاسیس
ش��ده و در زمین��ه ارائ��ه خدم��ات اجتماعی
نیازمندان فعالیت می کنند .اصوال موسس��ات
خیریه بنابر ماهیت ش��کل گیری خود به افراد
عالقه مند به کارهای داوطلبانه متکی هستند.
کمک هایی که از کمک های مالی به نیازمندان
گرفته تا کمک های تحصیلی و درمان و ...حتی
بودج��ه برخی از دانش��گاههای دولتی در دنیا
از طریق س��ازمان های خیریه تامین میش��ود
و ام��وال وقفی به طور دائم��ی بخش بزرگی از
بودج ه دانشگاهها را پوشش می دهد .در این بین
صندوق های خیریه هم هستند که از پایه های
اصلی موسس��ات خیری��ه به ش��مار می روند.
صندوق هایی که تجارت و ابعاد اقتصادی خاص
خود را دارند .در کش��ورهای پیشرفته جهان،
نحوه مدیری��ت صندوقه��ای خیریه مدتها
اس��ت که مدرن و حرفهای ش��ده و بنیادهایی
هس��تند که تا 100صندوق را اداره میکنند.
گ��ردش مالی این صندوق ها انقدر پیش��رفت
کرده که به برخی از صندوقهای خیریه مدرن
دنیا پ��ول نقد ،اوراق بهادار پذیرفته ش��ده در
بورسها ،اوراق بهادار ش��رکت های غیرسهامی
عام ،امالک و مس��تغالت ،بیمه نامه ،و انبوهی
از داراییهای فیزیک��ی و واقعی دیگر هدیه و
واگذار میش��ود.در این بین انچه حائز اهمیت
اس��ت ،نوع فعالیت این صندوق هاس��ت که با
جل��ب اعتماد عمومی ،گامی موثر در توس��عه
عدالت اجتماعی در جهان برمی دارند.
س�رمایه گذاری اجتماع�ی ،ش�اخص
توسعه یافتگی
یک��ی از ش��اخص های توس��عه یافتگی یک
جامعه ،می��زان س��رمایه گذاری اجتماعی در
ان اس��ت .چنین فعالیت های��ی در دوره های
مختل��ف زمانی وج��ود داش��ته اند و نمی توان
ب��رای ان مبدا مش��خصی در نظ��ر گرفت ،اما
راه اندازی چنین س��ازمان هایی در 2قرن اخیر
در دنیا رشد چشمگیری داشته ،به طوری که
تع��داد انجمن های غیردولتی و س��ازمان های
مردم نهاد در س��ال 2010میالدی در امریکا
حدود 1/5میلیون ،در روس��یه 277هزار و در
هن��د ح��دود 3/3میلیون تخمین زده ش��ده
اس��ت« .ان .جی .او» ها یا همان س��ازمان های
مرد م نهاد ،مفاهیمی نظیر کار داوطلبانه بدون
چشمداشت مادی و احساس مسئولیت و تعهد
در قبال جامعه را به یاد می اورند .سازمان هایی
ک��ه با مش��ارکت م��ردم به ط��ور داوطلبانه و
مس��تقل از دولت ها ش��کل گرفته و به دنبال
سوداوری نیس��تند ،بلکه اهدافی عام المنفعه
را دنب��ال می کنند.زمینه کاری س��ازمان های
مردم نهاد فعال در ح��وزه خیریه هم می تواند
بس��یار متفاوت باشد .به این ترتیب که بعضی
از انه��ا خدمات مالی نظیر اعطای وام به فقرا
ارائ�� ه می دهند ،بعضی دیگ��ر در زمینه
فراه��م کردن اب پاک و بهداش��تی
برای بهبود س�لامت و بهداشت
اقشار محروم جامعه فعالیت
می کنند .برخی دیگر
نی��ز در جه��ت
موسس��ات خیریه در کش��ورهای غربی به مثاب ه «نهاد مالی»
قدرتمن��د در تجهیز س��رمایه برای حل مش��کالت اجتماعی،
جایگاه مطلوبی دارند .در زبان انگلیسی ،کلم ه «تراست» عبارت
از ترتیبی اس��ت که در ان دارایی ش��خص یا اشخاص با هدف
مشخص از سوی شخص یا اشخاص دیگری نگهداری میشود.
معادل این واژه در فارس��ی «دارایی امانی» اس��ت .معمولترین
شکل «تراست» ،تراست وصیتی یا وصیتنامهای است که پس از
مرگ دارند ه دارایی ش��کل میگیرد .تراستهایی را که در طول
عمر مالک دارایی شکل بگیرد ،تراست سرپرستی گویند .جایی
بهبود شرایط اموزش��ی کار می کنند و به طور
کل��ی ت�لاش می کنند به هر طری��ق تغییری
هرچند کوچک با منظور پای��ان دادن فقر در
دنیا ایجاد کنن��د .در اینجا به معرفی اجمالی
چند سازمان مردم نهاد خیریه مطرح و بزرگ
دنیا می پردازیم:
بنی�اد گیت�س ،بزرگتری�ن خیری�ه
خصوصى جهان
این بنیاد خیریه بزرگترین س��ازمان خیریه
خصوصی در جهان به ش��مار م��ی رود که تا به
ام��روز درمجموع بودجه ای معادل 28میلیارد
دالر را وق��ف کارهای خیریه کرده اس��ت .در
حقیقت این مبلغ توسط بنیاد سرمایه گذاری
شده و به جای اینکه تنها یک بار هزینه شود،
از محل درامدهای حاصل از این سرمایه گذاری
کمک های مالی برای اجرای پروژه های خیریه
صورت می گیرد .این چرخش مالی سبب شده
بنیاد بیل و ملیندا گیتس به یکی از اصلی ترین
منابع کمک مالی در بخش بهداشت و سالمت
در دنی��ا تبدیل ش��ود ،کمک ه��ای مالی این
بنیاد در بخش س�لامت س��االنه به 6میلیارد
دالر می رس��د و این در حالی است که بودجه
س��االنه سازمان بهداش��ت جهانی ()WHO
تنها یک میلیارد و 65میلیون دالر است .اقاى
گیتس به اتفاق همسرش ملیندا این موسسه
را که با س��رمایه 28میلی��ارد دالر بزرگترین
موسس��ه خیریه در جهان است اداره مى کند.
البته رقیبان گیتس که کم هم نیس��تند ادعا
مى کنند گیتس این موسس��ه را به خاطر فرار
مالیاتى تشکیل داده و هدف او فقط گول زدن
افکار عمومى است.
اکسفام ()Oxfam
س��ازمان «اکس��فام» مستقر در
اکس��فورد انگلیس با هدف
مبارزه ب��ا فقر و بهبود
ش��رایط زندگی
بنیاد نجات کودکان
این س��ازمان در س��ال 1919م ب��ه منظور
کمک به کودکانی که از عواقب و نتایج جنگ
جهانی اول رنج می برند در انگلیس تاس��یس
شد .درحال حاضر این بنیاد در 27کشور دنیا
حضور دارد و همه این ش��عب در کنار یکدیگر
«اتحادیه نجات کودکان» را تشکیل می دهند.
این اتحادیه در 110کشور به منظور کمک به
کودکان برای دسترسی به زندگی بهتر فعالیت
می کند که این فعالیت ها زمینه های مختلف از
اموزش ،سالمت و بهداشت و کمک رسانی در
شرایط اضطراری را در بر می گیرد.
بانک گرامین
«گرامین بانک» هم یکی دیگر از موسسات
انسان دوس��تانه ب��زرگ
دنیاس��ت که
نیکوکارترینثروتمندانجهان
این افراد ثروتمندانی هس��تند که کارهای نیکوکارانه
انج��ام می دهند .افرادی که عالوه بر ثروت اندوزی دنیا،
ثروت اندوزی اخ��رت را هم در صدر برنامه های زندگی
خود قرار داده ان��د .در ادامه با نیکوکارترین ثروتمندان
جهان اشنا می شویم:
بیل گیتس ،امریکا
مبلغ اهدا 28 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 66 :میلیارد دالر امریکا
گیتس که با مایکروس��افت ش��هرت جهانی دارد ،به
طور مدام به بخش علوم کامپیوتری دانش��گاه هاروارد،
کتابخانه ها ،مدارس و مراکز خیریه شهر سیاتل کمک
مالی می کند .کمک های خیرخواهانه اصلی او در سال
1999می�لادی هنگام��ی که 16میلی��ارد دالر برای
ساخت موسسه خیریه هزینه کرد و بعدها با کمک های
مال��ی خود گیت��س و وارن بافت این مرک��ز به یکی از
بشردوستانه ترین موسسه های دنیا تبدیل شد.
وارن بافت ،امریکا
که منافع تراس��ت به شخص یا اش��خاص معینی برسد (اعم از
اعضای خاندان یا غیر از ان) به این تراس��ت ،تراست اختصاصی
گویند .اگر منافع تراس��ت به عامه برسد ،به این تراست ،تراست
عمومی گویند .بیش��تر تراستهای عمومی موسسات خیریهاند
ک��ه معافیت مالیات��ی هم دارن��د .صندوقهای خیری��ه از نوع
تراس��تهای عمومیاند .به هر حال ،اکنون سازمانهای خیریه
جهان هزینههای تداوم فعالیت در صدها هزار دانشگاه ،موسس ه
پژوهش��ی ،مسجد ،کلیسا ،بیمارس��تان ،اسایشگاه و ...پرداخت
میکنند.
مردم در سراس��ر جهان تاس��یس ش��د .نظیر
بسیاری دیگر از سازمان های مردم نهاد بزرگ،
این س��ازمان هم در سراس��ر دنیا توسعه یافته
و تبدیل به یک سازمان مردم نهاد بین المللی
شده است ،اکسفام در 70کشور در زمینه های
مب��ارزه با فق��ر ،برابری جنس��یتی ،اموزش و
مبارزه با بیماری های مختلف فعالیت می کند.
یک نمونه از برنامه های موفق این بنیاد در سال
2003م ب��ا همکاری دو س��ازمان انگلیس و
نیوزلند در یکی از ش��هرهای ویتنام اجرا ش��د
که میزان حضور کودکان را در مدرسه افزایش
داد .با اجرای این برنامه ،تنها در مقطع ابتدایی
53درصد از کودکان به طور منظم در مدرس��ه
حاضر ش��دند و از نکات مهم این برنامه حضور
قابل توجه دختران در مدرسه بود.
دریچه
ابتکار جالب��ی برای اعطای کمک های مالی به
اقش��ار محروم در بنگالدش به کار برده است.
ای��ن بانک در حوزه «مایکرو-کردیت» فعالیت
داش��ته و اغاز فعالی��ت ان در بنگالدش بوده
اس��ت .اصط�لاح مایکرو-کردیت ب��ه معنای
اعطای وام ه��ای کوچک به وام گیرندگان فقیر
اس��ت که به طور معمول فاقد وثیقه ،اش��تغال
پایدار و س��ابقه اعتباری قابل اثبات هس��تند.
موس��س این بنیاد «محمد یون��س» به عنوان
مخترع و مبتکر این سیس��تم کمک های مالی
به فقرا نامیده می شود و این بنیاد به میلیون ها
فرد کم درامد در بنگالدش به ویژه زنان خدمات
مالی قابل توجهی ارائه داده است.
نظیر چنین س��ازمان های مردم نهاد خیریه
که با ایده های جدی��د کار خود را در محدوده
یک منطقه یا روستا ش��روع کرده و به تدریج
توس��عه یافته و هم اکنون در عرصه بین المللی
فعال هس��تند ،م��وارد زی��ادی وج��ود دارد.
ام��ا نباید فرام��وش کرد که هم��واره فعالیت
س��ازمان های مردم نهاد محلی و کوچک است
که با ش��ناخت دقیق از نیازهای جامعه ای که
از ان برخاس��ته اند می تواند در حل مشکالت
تاثیرگذار و کارگشا باشد .همان طور که در مرور
فعالیت سازمان های مردمی خیریه بزرگ دنیا
اشاره ش��د ،این سازمان ها نیز بخش بزرگی از
کمک های مالی و پروژه های خود را به واسطه
همین ان جی اوهای محل��ی انجام می دهند و
موفقیت بس��یاری از پروژه ه��ای خیریه بزرگ
بدون وجود این س��ازمان های مردم نهاد محلی
امکان پذیر نیست.
سازمان مردم نهاد و امور خیریه در ایران
بحث فعالیت های خیری��ه مردمی در ایران
هم موضوع جدیدی نیس��ت .س��الیان س��ال
است که موسسات خیریه و صندوق های
قرض الحس��نه در شهرها و روستاها
فعال هستند و نهاد وقف هزاران
س��ال اس��ت که وجود دارد
و اینه��ا نمونه های��ی از
«س��رمایه گذاری
اجتماع��ی» در اش��کال س��نتی هس��تند .اما
فعالیت ه��ای داوطلبان��ه مردم��ی در قال��ب
س��ازمان های مردم نهاد قالب جدیدتری برای
انجام فعالیت های خیریه به شمار می رود .عالوه
بر وجود موسسات و صندوق ها و سازمان های
م��ردم نهادی ک��ه تع��داد انها ب��ه چند صد
می رس��د ،بسیاری از افراد هم هستند که راسا
برای این گونه از کمک ها دست به کار می شوند.
شاید بتوان ساخت بزرگترین مرکز تحقیقات
علوم مغز و اعصاب جهان به پیشنهاد پرفسور
س��یمعی را در زمره این گون��ه از فعالیت های
بشردوستانه قلمداد کرد .پروژه بزرگترین مرکز
تحقیق��ات عل��وم مغز و اعصاب جه��ان به نام
«موسسه خیریه متوس��لین به امام رضا (ع)»
به پیش��نهاد «پروفسور مجید سمیعی» چهره
ماندگار ایران و رییس س��ابق انجمن جراحان
مغز و اعصاب جهان در تهران در حال ساخت
اس��ت .متولی مدیر عامل خیریه متوسلین به
ام��ام رضا(ع) در نشس��تی خبری ک��ه درباره
این مرکز برگزار ش��د گفت :این بیمارس��تان
فوق تخصصی و مرکز بین المللی اموزش��ی و
پژوهش��ی تحقیقاتی علوم مغز و اعصاب ایران
( )IINIبه مس��احت 80هزار مترمربع ساخته
ش��ده و دارای 11طبقه اس��ت و زیربنای ان
2/5برابر بزرگتر از مرکز مغز و اعصاب هانوفر
المان اس��ت .این بیمارستان به لحاظ فیزیک
و س��اخت و همچنین امکانات و تیم پزشکی
در کل منطق��ه و حتی جهان بی نظیر اس��ت.
به گفته مدیرعامل موسس��ه خیریه متوسلین
به ام��ام رضا(ع) ،برای افزای��ش امار مبتالیان
به س��رطان در ایران ،این بیمارس��تان مجهز
به امکانات خاص و مرکز پیش��رفته تشخیص
و درمان س��رطان بوده و پزش��کان بسیاری به
دلیل اعتبار و درخواست پروفسور سمیعی قول
مس��اعد داده اند که پس از افتتاح بیمارستان
به ط��ور مس��تمر و ماهانه در این بیمارس��تان
حضور یافته و به درمان بیماران بپردازند .عالوه
بر این ،طبق نظر و پیشنهاد پروفسور سمیعی
نخبه ها و نفرات برتر رش��ته های پزشکی ،پس
از انج��ام مصاحبه و با انتخاب اقای پروفس��ور
ب��رای گذراندن دوره های فوق تخصصی خارج
از ایران بورسیه می گردند و پس از اتمام بورس
خود و بازگش��ت به ایران با موسس��ه خیریه و
این بیمارس��تان همکاری خواهند داشت .این
پ��روژه تاکنون از محل کمک ه��ای خیرین و
مردم س��اخته و به این مرحله رسیده است و
برای تکمیل ان حدود 86میلیون یورو معادل
700میلیارد تومان هزینه نیاز است که با توجه
به ش��ناختی که از مردم ایران سراغ داریم این
اطمینان وجود دارد که مابقی ان نیز توس��ط
مردم پرداخت ش��ود .شرط پروفسور سمیعی
برای هم��کاری با ای��ن پ��روژه ،خیریه بودن
ان و واگذار نش��دن ان ب��ه بخش خصوص یا
دولتی بوده است .موسسه خیریه متوسلین به
امام رضا(ع) در سال 1377در شهر تهران اغاز
به کار کرد .این موسس��ه در بخش سالمت ،با
هدف ارتقای دانش پزش��کی و پژوهشی و در
راستای بهبود و تسهیل امر درمان ساخت
ای��ن مرکز را در اولویت قرار داده و
در اردیبهش��ت ماه 1389
کلنگ زنی شد.
مبلغ اهدا 17/25 :میلیارد دالر امریکا
ث�روت خال�ص 46 :میلی��ارد دالر امری��کا
سال های طوالنی بافِت اصرار داشت که پس از مرگش
هم��ه ثروت خود را خواهد بخش��ید اما قب��ل از ان نه.
ناگهان نظ��رش تغییر کرد و در س��ال 2006میالدی
قول داد تا در طول 20س��ال بیش از 30میلیارد دالر
به موسس��ه خیریه گیتس کمک کند .در سال 2012
میالدی ،او از سهام در گردش شرکت برکشایر هاتاوی
حدود 1/5میلیارد دالر به دست اورد.
گوردون مور ،امریکا
مبلغ اهدا 5 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 4/8 :میلیارد دالر امریکا
موسس ش��رکت اینتل و مدیر عامل س��ابق ان ،در
س��ال 2000میالدی حدود 5میلیارد دالر به موسسه
خیریه گوردون و بتی مور پرداخت کرد .این مرکز روی
کمک به موسسه های علمی ،حفاظت از محیط زیست
و اموزش پرس��تارها متمرکز است .مورد اخر به دلیل
این است که بتی ،همسر گوردون یک بار در بیمارستان
مورد تزریق اشتباه پرستار نابلد قرار گرفته بود.
کارلوس اسلیم هِ لو ،مکزیک
مبلغ اهدا 4 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 69 :میلیارد دالر امریکا
ثروتمندتری��ن مرد دنی��ا اعتقاد داش��ت بزرگترین
کمک ایجاد ش��غل برای بیکارها است نه بخشش های
موقتی پ��ول .اما نظرش تغییر کرد و در س��ال 2006
میالدی حدود 2میلیارد دالر امریکا به موسسه خیریه
خودش به نام کارلوس اس��لیم بخش��ید .هدیه یک صد
میلیون دالری به پروژه مبتکرانه کلینتون ان نیز برای
کمک ب��ه جراحی 50هزار بیماری اب مروارید در پرو
از دیگر کمک های اوس��ت .موسس��ه خیریه اسلیم به
کمک موسسه بیل گیتس و دولت اسپانیا ،حدود 150
میلیون دالر امریکا را برای جلوگیری از مشکالت تغذیه
و بیماری ها اختصاص داد.
الی براود ،امریکا
مبلغ اهدا 3/5 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 6/3 :میلیارد دالر امریکا
براود دو منبع درامد دارد :یکی از ساختمان سازی و
دیگری موسسه بیمه ساالنه .او سیستم اموزش عمومی
را ب��ا جایزه دادن به اموزگاران مس��تقل تغییر داد .در
س��ال 2010میالدی ،او برای تاس��یس موزه هنرهای
معاصر در مرکز ش��هر لس انجل��س مجوز گرفت و قرار
است در س��ال 2014میالدی گشایش بیابد .در سال
2007می�لادی ،او حدود 26میلیون برای دانش��گاه
ایالت میشیگان هزینه کرد تا موزه Eli and Edythe
Broadرا راه ان��دازی کن��د .در ماه اکتبر ،براود 19اثر
هنری از مجموعه خود را به موزه بخش��ید که ش��امل
اثاری از راکسی پین ،پیتر هالی و تری وینتس هستند.
جورج کایسر ،امریکا
مبلغ اهدا 3/3 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص10 :میلیارد دالر امریکا
او موسسه خیریه شخص خود را با سرمایه 3میلیارد
دالر راه اندازی کرده است.
مایکل بلومبرگ
مبلغ اهدا 8/2 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 25 :میلیارد دالر امریکا
بلومبرگ ب��ه بیش از 850موسس��ه خیریه کمک
می کن��د .او از کمپین ه��ای ترک س��یگار ،قوانین ملی
کنترل اسلحه و موسسه های هنری نیویورک پشتیبانی
می کند .در طول س��ال ،او حدود 200میلیون دالر نیز
به دانش��گاهی که خود در انجا تحصیل کرده اس��ت،
هاپکینز ،کمک می کند.
عظیم پرمجی ،هند
مبلغ اهدا 2/1 :میلیارد دالر امریکا
ثروت خالص 15/9 :میلیارد دالر امریکا
مدی��ر – Wiproعظیم پرمجی – در س��ال 2001
میالدی موسسه خیریه خود را با سرمایه 125میلیون
دالری راه اندازی کرد .در سال 2010میالدی ،او مبلغی
به ارزش 2میلی��ارد دالر امریکا را برای بهبود مدارس
دولتی در هند و اموزش معلمان هزینه کرد.
18
اخبار نمایشگاهی
برپایی ششمین نمایشگاه
سیستم های حفاظتی و ایمنی
ششمین نمایش��گاه سیستم های حفاظتی وایمنی از 3ت��ا 6اذرماه جاری در ضلع جنوب مصالی
امام خمینی (ره) برگزار می شود .مدیر برگزاری ششمین
نمایشگاه تخصصی سیستم های حفاظتی و ایمنی گفت:
ضرورت اس��تفاده از سیس��تم های ایمنی و حفاظتی و
فرهنگسازی استفاده صحیح از این تجهیزات ،از اهداف
برگزاری شش��مین نمایش��گاه تخصصی سیستم های
حفاظت��ی و ایمنی اس��ت .امیر تیمورن��ژاد اظهار کرد:
ششمین نمایش��گاه تخصصی سیستم های حفاظتی و
ایمنی با تاکید بر فرهنگس��ازی استفاده صحیح از این
تجهیزات در بخش های دوربین های مداربسته و تحت
شبکه ،سیس��تم های جلوگیری از حریق ،سیستم های
کنترل هوشمند ساختمان و سیستم های دزدگیر اماکن
برگزار خواهد ش��د .وی با بیان ای��ن مطلب که امروزه
اس��تفاده از این تجهیزات به امری ضروری تبدیل شده
است ،گفت :افراد می توانند با مراجعه به این نمایشگاه از
مشاوره کارشناسان این حوزه بهره مند شوند .تیمورنژاد
بیان کرد :این نمایش��گاه از ساعت 9:30لغایت 18در
ضلع جنوبی مصال ،خیابان ش��هید بهشتی ،حد فاصل
خیاب��ان ش��هیدعلی اکبری و ش��هید مفت��ح پذیرای
بازدیدکنندگان خواهد بود.
هفتمین نمایشگاه بین المللی
صنایع هوایی و هوانوردی
ایس�نا -هفتمین نمایشگاه بین المللی صنایع هوایی
و هوان��وردی 27ت��ا 30اب��ان م��اه در جزیره کیش
برگزار می ش��ود .دبیر هفتمین نمایش��گاه بین المللی
صنای��ع هوایی و هوانوردی در یک نشس��ت خبری با
اع�لام این خبر اظهار کرد :نمایش��گاه صنایع هوایی و
هوانوردی از 14س��ال گذشته راه اندازی شده و امسال
نیز ش��اهد برگزاری هفتمین دوره ان هس��تیم و این
نمایش��گاه فرصت مناسبی است تا قابلیت های خود را
در سطح داخلی و بین المللی عرضه کنیم .بیژن بنکدار،
محور اصلی نمایشگاه را ارائه توانمندی ها و قابلیت های
صنای��ع هوایی ای��ران در عرصه داخل��ی و بین المللی
عنوان کرد و گفت :این نمایشگاه در دوبُعد نمایشگاهی
و نمایش هوایی برگزار خواهد شد .وی افزود :نمایشگاه
امس��ال با سال های گذش��ته متفاوت است و امسال از
یک تیم نمایش اکروباتیک دع��وت به عمل اورده ایم
که جاذب ه فراوانی را به نمایشگاه خواهد بخشید .وی با
بیان اینکه در این نمایشگاه 10کشور از جمله روسیه،
اوکراین ،ایتالیا ،فرانس��ه و سوئد حضور دارند ،تصریح
کرد :وس��عت نمایشگاه امسال 14هزار متر مربع بوده
و فضای ان 20درصد نس��بت به سال گذشته افزایش
یافته است.
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
نشست خبری ایران پروجکت
« »projectایرانی شد
میالد محمدی -گروه تجارت :پیش از صبح دیروز ،مرکز همایش های س�ازمان صدا و سیما
میزبان یک نشس�ت نمایش�گاهی ،باعنوان�ی تازه و خاص بود .نشس�ت خبری نمایش�گاه
بین الملل�ی تخصصی مصالح و تجهیزات س�اختمانی و فناوری محیط زیس�ت که نخس�تین
همکاری گس�ترده ایران با مسئوالن نمایشگاهی لبنان به حساب می اید با حضور محمد جواد قنبری،
معاون امور نمایش�گاهی شرکت سهامی نمایش�گاه های بین المللی ،کیان معتمدی کیا ،نماینده شرکت
نوژن راد ،نمایندگانی از س�ازمان توس�عه تجارت و فادی کادورا از مدیران شرکت نمایشگاهی IFPدر
لبنان ،کارداران س�ه س�فارتخانه س�ودان ،بلژیک و برزیل و همچنین اصحاب رس�انه برگزار شد .این
نمایشگاه بین المللی باعنوان تجاری پروژه ( )projectاز 20سال قبل کار خود را به عنوان یک شرکت
بین المللی حرفه ای با نام IFPدر حوزه صنایع نمایشگاهی و در کشور لبنان اغاز کرد و امروز به عنوان
یکی از برندهای ش�ناخته شده در صنعت نمایشگاه های جهان به حساب می اید .در قراردادی که این
ش�رکت با مسئوالن ایرانی منعقد کرده ،قرار اس�ت در خرداد ماه سال 94نخستین همکاری مشترک
ایران با نمایشگاه پروژه کلید بخورد.
این نخستین تجربه کامل ساخت وساز صنعتی ساختمان
در ایران است .مجموعه ای از شرکت های محلی و منطقه ای
با ارائ��ه فناوری های جدید ،ب��رای دریافت نمایندگی های
مختل��ف در ایران تالش می کنند ت��ا یک فضای تجاری را
برای ه��زاران تولید کننده و صادر کننده عمده از سراس��ر
جهان و ده ها هزار نفر واردکننده و کارشناس حوزه صنعت
از سراس��ر ای��ران فراهم کنن��د .ورود این پ��روژه به ایران
می تواند نقطه پرتاب بس��یار مهمی در صنعت نمایشگاهی
کشور باشد .البته همه چیز بستگی به هوشیاری و موقعیت
سنجی مدیران ما و همکاری نهادهای ذی ربط دارد.
رونق اقتصاد ایران خارجی ها را به اینجا کشانده
است
در ابتدای این نشس��ت محمد جواد قنبری به نمایندگی
از شرکت س��هامی نمایشگاه های بین المللی ایران و حامی
ش��رکت IFPبا ارائه سیری تاریخی از صنعت نمایشگاهی
کشورمان اظهار کرد :سایت تهران بیش از 4دهه به صورت
مستمر ،مرکزی برای برپایی نمایشگاه های مختلف بود .این
سیر بازاریابی و برپایی نمایشگاه های مختلف ،به صورت کم
فروغ در جریان بود تا این که در سال های اخیر ،به خصوص
س��ال 93ما توانستیم تعداد نمایشگاه های ساالنه خودمان
را به 75عنوان برسانیم.
وی با ارزش��مند تلقی کردن این دس��تاورد نمایشگاهی
ادامه داد :در یک س��ال اخیر شاهد حضور پررنگ کشورها
و ش��رکت های خارجی نیز بودیم .به طوری که در 30الی
50درصد نمایش��گاه ها حضور کش��ورهای خارجی چه از
اسیا و چه از اروپا کامال محسوس است .این نشان می دهد
ک��ه بازار و اقتصاد ایران رونق گرفته و فضای نمایش��گاهی
م��ا روند رو به رش��دی را طی می کن��د .عضو هیات مدیره
شرکت سهامی نمایش��گاه های بین المللی ایران همچنین
تصریح کرد :در کش��ور ما شرایط مطلوبی برای فعالیت در
پروژه های س��اختمانی ،فناوری و محیط زیست وجود دارد
که با توجه به فناوری های به دست امده در سال های اخیر،
کشورهای خارجی را برای حضور و همکاری های گسترده
ترغیب کرده ت��ا در این همکاری ها به تب��ادل اطالعات و
دانش دس��ت بزنند .قنبری در ادامه صحبت های خود به
نمایشگاه های مرتبط با ساختمان سازی اشاره و تاکید کرد:
نمایش��گاه صنعت ساختمان هر س��ال در فضایی افزون بر
40هزارمتر برگزار می ش��ود و از مهم ترین نمایشگاه های ما
به ش��مار می رود ،همچنین 10نمایشگاه مرتبط با صنایع
ساختمانی نیز در طول سال برگزار می کنیم که همه اینها
در کنار هم از اهمیت این حوزه در ایران خبر می دهند.
وی س��پس به توضی��ح درباره دالیل هم��کاری ایران با
شرکت بین المللی IFPپرداخت و گفت :این شرکت لبنانی
قبال با قطر و عراق نیز همکاری های منسجم و گسترده ای
داش��ته اس��ت .هدف انها ایجاد کردن فضای��ی مطلوب و
حرفه ای برای تجمع بزرگان صنایع س��اختمانی اس��ت که
س��ال های س��ال با این هدف فعالیت کرده و حاال ایران را
ب��ه عنوان چهارمین پایگاه اقتصادی خود انتخاب کرده اند.
امیدوارم حضور متخصصان خارجی در کشور ما به منظور
ایجاد رقابت ،دانش ،فناوری و رس��یدن به اس��تانداردهای
دقیق نمایشگاهی تاثیر گذار باشد .نماینده شرکت سهامی
نمایش��گاه ها در پای��ان اظهار ک��رد :از حاال ش��رکت های
مختلف داخل��ی و خارجی برای حضور در این نمایش��گاه
اع�لام امادگی کرده و فعال فضایی افزون بر 10هزارمتر در
محل دائمی نمایش��گاه های تهران ب��رای ان درنظر گرفته
شده اس��ت که البته تا زمان برگزاری این متراژ وسیع تر و
گسترده تر نیز خواهد شد.
تمام دنیا دوست دارند با ایران همکاری کنند
در ادامه این برنامه فادی کادورا به عنوان نماینده شرکت
IFPو مجری طرح سراس��ری پروجک��ت روبه روی حضار
قرار گرفت و گفت :از مسئوالن نمایشگاهی ایران برای این
فرصت ارزشمند تشکر می کنم .ما به عنوان گروه IFPاین
افتخار را پیدا کردیم که در بخش صنایع ساختمانی ،انرژی
و محیط زیست همکاری جامع و مستمری را با ایران پیش
بگیریم .هدف ما ارائه راهکارهای فنی در حوزه های مختلف
برای همه کسانی است که از اقصا نقاط جهان به نمایشگاه
ما می ایند .وی با اش��اره به ویژگی های اصلی نمایش��گاه
پروژه اظهار ک��رد :تاکنون چندین نمایش��گاه اصلی را در
منطق��ه خاورمیانه برگزار کردیم ک��ه در خالل انها موفق
به جذب همکاری های مفید از 45کشور جهان به خصوص
در اروپا ش��دیم .نمایش��گاه پروژه قصد دارد ،از 65کشور
مختلف جهان الگوبرداری کند و مجموع این الگو برداری ها
را در قالب یک نمایش��گاه جام��ع به مخاطبان خود عرضه
کنیم .به طور معمول حدود 65درصد مخاطبان ما خارجی
بوده و فقط 35درصد انها بومی هستند .بنابراین می توان
گفت که فضای تعامل بین المللی در نمایشگاه های ما بسیار
جدی و عمیق است.
نماینده شرکت IFPهمچنین تاکید کرد 20 :سال قبل
برپایی نمایش��گاه های خودمان را در لبن��ان اغاز کردیم و
در دوره ه��ای اخیر موفق به جذب 650ش��رکت معتبر و
بین المللی از 24کش��ور جهان شدیم .همین روند را از 12
س��ال قبل در قطر دنبال کردی��م و موفق به جذب 2100
شرکت بزرگ از 45کشور جهان شدیم .در اربیل عراق نیز
از 6سال قبل همین روند را پیش گفتیم و روی پیشرفت
این پروژه کار می کنیم.
کادورا در پای��ان گفت :امیدوارم فعالیت این نمایش��گاه
عظی��م به کم��ک مس��ئوالن ایران��ی بی��ش از قبل قوت
بگیرد و ایران به عنوان چهارمین کش��وری که قرار اس��ت
همکاری مستمری با ما داشته باشد ،نیز به اهداف خود در
صنعت نمایشگاهی دس��ت پیدا کند .این کشور از شرایط
اس��تراتژیکی در منطقه برخوردار اس��ت و تا همین لحظه
کش��ورهایی نظیر ترکیه ،کویت ،یون��ان ،کره ،هند ،چین،
قب��رس اتری��ش و پرتغال برای حضور در نمایش��گاه ایران
پروجکت 2015م اعالم امادگی و همکاری کرده اند.
یادداشت روز
گفت وگوی
گروه تجارت :هفته گذشته سایت تهران میزبان
نمایشگاه صنعت برق بود .نمایشگاهی که به گفته
مسئوالن تاپارسالبانمایشگاه اب و تاسیسات اب
و فاضالب به صورت مش��ترک برپا می شد .امسال
اما ای��ن دو از هم جدا ش��دند .و یک فاصله زمانی
یک هفته ای بین انها ایجاد شد .بنابراین دهمین
نمایش��گاه اب به صورت کامال مجزا ،از فردا تا 29
اب��ان در محل دائمی نمایش��گاه های بین المللی
تهران برگزار خواهد ش��د .به همین بهانه
به سراغ علی ابراهیم زاده ،مدیر اجرایی نمایشگاه
رفت تا از کم و کیف برگزاری ان برایمان بگوید:
دهمین نمایش�گاه اب از فردا شروع به
کار می کن�د .در معرفی این نمایش�گاه چه
می توان گفت؟
نمایش��گاه اب و تاسیس��ات اب و فاض�لاب از
26ال��ی 29ابان در نمایش��گاه بین المللی تهران
و در قالب 8س��الن اصلی ،برپا خواهد شد .در این
دوره 276ش��رکت داخلی و 25شرکت خارجی
از کش��ورهایی مثل چین ،اتریش ،المان ،ایتالیا،
ژاپ��ن ،فرانس��ه ،امریکا ،هن��د ،تایوان ،اس��پانیا،
اس��ترالیا ،دانمارک ،س��وئیس ،بلژیک ،انگلیس
و ترکی��ه حض��ور دارند .در ای��ن برنامه همچنین
ش��رکت های پیمانکار ،کارفرماها ،شرکت های
اتوماس��یون و ف��روش ابزارهای
با مدیر اجرایی نمایشگاه اب و تاسیسات اب و فاضالب
رکورد نمایشگاه اب و فاضالب را شکستیم
مختلف حض��ور دارند و در حوزه هایی نظیر لوله و
اتصاالت ،تصفیه ،تاسیسات اب و فاضالب فعالیت
می کنند و دستاوردهای خود را ارائه می دهند.
ش�رکت های خارجی برای حضور چه
اهدافی را دنبال می کنند؟
اغلب به دنبال اس��تفاده از ظرفی��ت بازار ایران
هستند .در واقع در پی معرفی تجهیزات خودشان
هستند تا در نهایت نمایندگی های مناسب ایرانی
را برای فروش محصوالت شان در کشور ما ترغیب
کنند.
مهم ترین اهداف برگزاری این نمایشگاه
چیست؟
م��ا س��عی داریم تاسیس��ات و دس��تاوردهای
خودمان را در صنعت اب و فاضالب معرفی کنیم.
به همین خاطر س��عی کردیم تا در محیطی کامال
حرفه ای از تاثیرگ��ذاران این عرصه دعوت کنیم
و ب��رای 4روز ش��رایط رقابت کیف��ی را میان انها
به وجود بیاوریم .حضور ش��رکت های خارجی هم
می تواند سنگ محک خوبی برای تولید کنندگان
داخل��ی ب��رای بررس��ی نق��اط ق��وت و ضع��ف
محصوالت شان باشد.
یک�ی از مهم تری�ن بحران ه�ای امروز
کش�ور ما بحران کم ابی و الگوی نادرست
در مصرف اب است .در این نمایشگاه ،برای
حل این بحران هم برنامه ای دارید؟
قاعدتا نمی توان در م��ورد اب صحبت کرد و از
بحران ه��ای جهانی ان غاف��ل بود .ما در دو بخش
کلی س��عی داریم به این موضوع بپردازیم .بخش
اول در قالب معرفی فناوری های نوینی اس��ت که
ب��ه ما در مص��رف بهینه اب کم��ک می کنند .در
ح��ال حاضر محص��والت صنعتی خوب��ی در این
زمین��ه تولید ش��ده که اگر به ص��ورت انبوه مورد
اس��تفاده قرار بگیرند ،تاثیر کامال محسوس��ی در
مصرف اب خواهند داش��ت .بخش دوم کار ما نیز
فرهنگ سازیمصرفاباستکهبه صورتعملی
می توانیم روش های صرفه جویی در مصرف اب را
به انها اموزش بدهیم .ب��ه هر حال اصالح الگوی
مصرف در ای��ران یک نیاز جمعی اس��ت که باید
به ان توجه ش��ود .در همین زمینه ما 4نشس��ت
تخصصی برگزار خواهیم کرد که کارشناسان این
حوزه درباره خطراتی که در اینده زمین و خصوصا
کشور مارا تهدید می کنند ،صحبت می کنند.
ای�ن دوره ب�ا دوره ه�ای قب�ل چ�ه
تفاوت هایی دارد؟
ب��ه لح��اظ تع��داد مش��ارکت کنندگان ه��م
ش��رکت های داخلی و هم ش��رکت های خارجی
رش��د قابل قبولی داش��تند .در این دوره ما رکورد
تمام دوره های قبلی را شکس��تیم .یعنی هم رشد
کمی داش��تیم و هم رش��د کیفی .در واقع با توجه
ب��ه اینکه در ای��ن دوره 14هزار مت��ر فضای مفید
نمایش��گاهی داریم ،حدود 41درصد
نسبت به دوره های قبلی رشد داشیم .یکی از نکات
مهم اینکه امس��ال برندهای مه��م در حوزه اب و
تاسیسات مرتبط هم حضور فعالی خواهند داشت.
هفته گذش�ته نمایش�گاه ب�رق هم برپا
ش�د که مجری ان نمایش�گاه هم خود شما
بودی�د .ب�ا توجه به ش�ناختی ک�ه از هر دو
نمایش�گاه داری�د ،فکر می کنی�د به لحاظ
استقبال مش�ارکت کنندگان و تنوع حضور
ش�رکت های مختل�ف ،کدام یک ش�رایط
پویاتری را در صنعت نمایشگاهی دارند؟
اب و برق هر دو با زندگی و اقتصاد کشور ما گره
خورده است .دو بخش تفکیک شده هستند که به
نوعی ارتباط جدایی ناپذیری هم با هم دارند .نکته
قابل توجه در مورد این دو نمایش��گاه این اس��ت
که هر دوی انها در این دوره با رش��د قابل توجهی
هم��راه بودن��د و تاثیر گ��ذاری انه��ا را در صنعت
نمایش��گاهی تقریبا یکسان ارزیابی می کنم.
اینکه نمی توانم انها را از هم تفکیک کنم این
است که دوره های قبل این دو نمایشگاه با هم
و در کنار هم برگزار می شدند اما این دوره انها
را تفکیک کردیم تا بتوانیم شکل تاثیر گذاری
ه��ر کدام را به صورت مجزا بررس��ی کنیم.
بای��د تا پایان نمایش��گاه اب صبر کرد و
دید کدام یک موثرتر و پرمخاطب تر
خواهند بود.
ش�ما ب�ه عن�وان برگزار کنن�ده
نمایش�گاه اب و تاسیسات مرتبط با این
حوزه ،چه نقاط ضعفی را در ان مشاهده
می کنید؟
من فک��ر می کنم ت�لاش و تکاپویی که در
تامین اب اش��امیدنی می شود ،در الگوسازی
مصرف بهینه ان صورت نمی گیرد.
یعن��ی اگر همانق��در که مس��ئوالن برای
تامین منابع اب ش��هرها و روس��تاها تالش
می کنن��د ،ب��رای فرهنگ س��ازی و اموزش
صحیح اب هم صرف کنند ،س��رانه مصرف
در کشور به سمت ایده ال و منطقی خودش
خواهد رفت.
در این زمینه ش�ما مشاوره های الزم را
به غرفه داران می دهید؟ مثال اموزش هایی
ک�ه حضور انه�ا را در نمایش�گاه هدفمند
کند و بدانند که در کنار فروش محصوالت
خود یک هدف واحد در بحث صرفه جویی
مصرف اب دارند.
شرکت هایی که در این حوزه فعال هستند تجربه
بس��یار خوبی در زمینه حضور نمایشگاهی دارند.
اغلب انها هم نمایشگاه های متعدد داخلی را تجربه
کرده اند و هم نمایش��گاه های خارجی را .بنابراین
تقریبا خودش��ان از ش��رایط برگزاری نمایشگاه و
نیازهای روز مردم مطلع هس��تند.
حض��ور ادم های متخص��ص ،در
کنار معرف��ی بهترین محصوالت
و ی��ک غرف��ه زیب��ا هم��ه چیزی
است که مشارکت کنندگان برای
ج��ذب مخاط��ب خاص و ع��ام و در
نهایت اجرای سیاس��ت های خود
نیاز دارند.
معدن بین الملل
mine@smtnews.ir
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
در 7ماه نخست امسال صورت گرفت
19
سهم 6درصدی صادرات مواد معدنی
لیلا مقدم ف�ر -گروه مع�دن :توجه ب�ه بخش مع�دن در اقتصاد
کش�ور یکی از مهم ترین راهکارهای توسعه اقتصادی کشور است
ک�ه مورد توج�ه رهبری نیز ب�وده و در این خص�وص توصیه های
ویژه ای از س�وی ایش�ان صورت گرفته اس�ت .این درحالی است
که در صورت عملی شدن توس�عه معادن باید برای صادرات مواد
معدنی نیز راهکارهایی اندیشیده شود .گرچه اکنون نیز برای مواد
معدنی تولید شده شرایط صادراتی مناسبی فراهم نیست .ازسوی
دیگ�ر توجه ب�ه افزایش صادرات غیرنفتی ازس�وی دولت یکی از
راهکارهای رش�د اقتصاد مقاومتی درنظر گرفته ش�ده اس�ت .اما
در ش�رایطی که ایران پیش از این اس�اس مب�ادالت تجاری خود
را برص�ادرات نفت وگاز ق�رار داده ،زمینه س�ازی های موثر جهت
س�رمایه گذاری بر صادرات س�ایر کاالهای غیرنفتی انجام نش�ده
است .در این بین و درگروه مواد و تولیدات غیرنفتی ،مواد معدنی
در ای�ران ظرفی�ت ویژه ای دارند .به گفته کارشناس�ان از انجا که
ای�ران جزو معدود کش�ورهایی اس�ت که هم صاح�ب انرژی های
فس�یلی و هم مواد معدنی است ،به نظر می رسد با تمرکز و ایجاد
تعادل در اس�تفاده و صادرات این منابع بتوان ارزاوری بیش�تر و
پیوسته تری را برای کشور ایجاد کرد.
گرچه ایران در س��ال های گذش��ته بر صادرات غیرنفتی
تمرک��ز کرده اس��ت اما میزان این صادرات در مقایس��ه با
ظرفیت های موجود در کشور ناچیز است ،ولی اهلل افخمی،
مع��اون وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت و رییس س��ازمان
توسعه تجارت ایران درباره میزان صادرات غیرنفتی کشور
گفته است :ارزش صادرات غیرنفتی کشور امسال تا پایان
مهرم��اه با حدود 19درصد افزایش به بیش از 27میلیارد
دالر رس��ید .وی همچنین گفته اس��ت در 6ماه نخس��ت
سال جاری 55 ،میلیون تن کاال از کشور صادر شده است،
که ارزش هر تن کاالی صادراتی کش��ور 438دالر بوده به
گفته افخمی پیش بینی می شود میزان صادرات غیر نفتی
کشور تا پایان سال جاری به 48میلیارد دالر برسد .افخمی
با اشاره به اینکه این میزان حدود 30درصد از هدفگذاری
صادراتی کش��ور کمتر است گفته اس��ت باید فعالیت های
مرتبط برای توسعه صادرات کشور افزایش یابد.
کش��ورهای همسایه به منظور زمینه س��ازی برای افزایش
صادرات کاال به این کشورها می داند .به گفته ارض اقدس
ما اکنون عالوه بر مسائلی چون مبادالت پولی با کشورهای
دیگر به دلیل تحریمهای بانکی برخی مسائل داخلی برهم
زننده روند صادرات و تعامل با کشورهای دیگر داریم .ارض
اق��دس در این باره می گوی��د رفتار س��ازمان های اداری و
گمرکی بر صادرات اثر گذار است.
یکی دیگر از نکاتی که به نظر می رس��د با طرح افزایش
ص��ادرات کاالهای غیرنفت��ی و به خصوص م��واد معدنی
اثر گذار است عوارض گمرکی درنظر گرفته شده برای این
مواد اس��ت ،گرچه مس��ئوالن تالش می کنند با قراردادن
عوارض کمرگی از خام فروش��ی م��واد معدنی جلوگیری
کنن��د اما فراهم نبودن ش��رایط فراوری م��واد معدنی در
داخل کش��ور از یکس��و و همچنین هدفگ��ذاری متفاوت
برخی از معدن داران نس��بت به دولت موجب خام فروشی
بیش ازحد استاندارد مواد معدنی شده است.
5کشور ،واردکننده 70درصد کاالهای ایران
ب��ا توجه به اینک��ه 70درصد صادرات ای��ران در 6ماه
نخست امسال به کشورهای چین ،عراق ،امارات ،افغانستان
و هند بوده اس��ت به نظر می رس��د یک��ی از دالیل پایین
بودن میزان صادرات کش��ور ،تعداد کشورهای مقصد برای
صادرات تولیدات ایران باش��د .به گفته افخمی 30درصد
باقیمانده صادرات غیرنفتی ایران به کش��ورهای اس��یایی
است که این موضوع نشان می دهد سهم صادرات ایران به
کشورهای اروپایی ،امریکایی و افریقایی صفر است .الزم به
ذکر است که در سال های گذشته سهم عمده واردات چین
از ایران مربوط به مواد معدنی بوده است.
سهم 6درصدی صادرات مواد معدنی
افخم��ی در گفت وگ��و ب��ا
درخص��وص میزان ص��ادرات مواد
معدنی در 7ماه نخست امسال این
سهم را 1/7میلیارد دالر اعالم کرد
که در مقایسه با میزان 27میلیارد
دالری صادرات مواد غیرنفتی سهم صادرات مواد معدنی 6
درصد خواهد بود .این در حالی اس��ت که توسعه معادن و
تمرک��ز بر صادرات مواد معدنی در دس��تورکار قرار گرفته
اس��ت .به گفته افخمی حذف مالیات بر صادرات ،تصویب
کم��ک یارانه تس��هیالت بانکی با یک ه��زار میلیارد ریال،
برقراری خطوط منظم کش��تیرانی ،اص�لاح ایین نامه های
خدمات فنی و مهندس��ی ،توجه وی��ژه به عملکرد رایزنان
تج��اری و توس��عه این بخ��ش ،تاکید براس��ترداد مالیات
برارزش افزوده و اس��ترداد حقوق ورودی کاالهای وارداتی
ک��ه درفرایند ص��ادرات مورد اس��تفاده ق��رار می گیرند،
مهم ترین عملکردهای دولت برای توسعه صادرات غیرنفتی
است ،این درحالی است که با توجه به ویژگی های کاالهای
معدنی به دلیل موقعیت معادن و حجیم بودن مواد معدنی
اس��تخراج و صادرات این مواد س��خت تر از س��ایر مواد و
کاالهای غیرنفتی اس��ت .این درحالی اس��ت که به گفته
س��یده فاطمه مقیمی ،نایب رییس کمیسیون حمل ونقل
اتاق بازرگان��ی ،ناوگان حمل ونقل ما ب��رای صادرات مواد
معدن��ی امادگی الزم را ندارد و گران بودن هزینه حمل و
نقل در ایران باعث افزایش نرخ کاالهای ایرانی می شود که
این موضوع رقابت پذیری کاالهای ایرانی را باکاالهای سایر
کشورها سخت می کند .این درحالی است که ایران تاکنون
دریچه
در برنامه ششم لحاظ می شود
چراغ سبزی برای افزایش صادرات فوالد
در پ��ی افزایش ق��درت تولید و کاه��ش تقاضای
فوالد ،نیاز ب��ه واردات 11میلیون تنی این محصول
ب��ه 3میلیون تن رس��یده که به گفت��ه دبیر انجمن
تولیدکنندگان فوالد ،این می��زان کمبود به زودی از
طری��ق کارخانه های داخلی تامین می ش��ود و طبق
اعالم وزیر صنعت ،معدن و تجارت نیز تا 7سال دیگر
می توانیم 10تا 20میلیون تن فوالد صادر کنیم.
به گزارش ایسنا ،با توجه به اینکه تاکنون ایران در
صادرات فوالد س��ابقه چشمگیری نداشته ،در تدوین
برنامه ششم توسعه قرار است تا چراغ سبزی مبنی بر
افزایش صادرات این حوزه روشن شود؛ به طوری که
به گفته نعمت زاده میزان صادرات فوالد ایران تا سال
1400باید تا چندین برابر افزایش یابد.
ب��ه اعتقاد وزیر صنعت ،معدن و تجارت برای ایجاد
حرکتی جهش��ی در صادرات بای��د فکرهای جدید و
سبز شود و برای این قضیه باید چندین رشته صنعتی
و تولیدی که از مزیت های بیشتری برخوردار هستند،
ت قرار گیرند .ضمن انکه تالش های خود
محور فعالی
را باید در زمینه سرمایه گذاری تربیت نیروی انسانی
و بازاریابی متمرکز کنیم تا ش��اهد رش��د جهشی در
بخش صادرات باشیم.
ع�لاوه بر این احم��د خوروش ،عض��و هیات مدیره
انجمن تولیدکنندگان فوالد ایران هم معتقد اس��ت:
ایران با وجود تحریم ها توانسته رشد تولید فوالد خام
را به باالترین میزان در سطح جهان در نیمه نخست
سال جاری برساند.
وی ب��ا بیان اینکه ام��روز با توجه به رش��د تولید،
ضرورت��ی ب��رای واردات این فلز راهبردی نیس��ت و
صادرات فوالد می تواند بخشی از نیاز ارزی واحدهای
تولیدی را فراهم کند ،اظهار کرد :مجموع تولید فوالد
خام کشور در پایان 1392به بیش از 15/6میلیون تن
رسید که نسبت به سال 1391افزایش 8/8درصدی
را نشان می دهد .همچنین میزان محصوالت فوالدی
تولید شده در سال گذشته به افزون بر 16/5میلیون
تن رسید.
در همین راس��تا ،خلیف��ه س��لطانی ،دبیر انجمن
تولیدکنن��دگان ف��والد ای��ران ب��ا بیان اینکه رش��د
50درصدی صادرات فوالد کشور ظرف 2سال اینده
ضروری اس��ت تا طرح های توسعه این بخش به اجرا
گذاش��ته ش��ود ،اظهار کرد :در حال حاضر ش��رایط
صادرات فوالد کشور مناسب است و براساس امار در
6ماه نخست امسال نس��بت به دوره مشابه در سال
عالوه بر این ،افزایش سرمایه بانک توسعه صادرات
و س��رمایه صن��دوق ضمانت صادرات ای��ران یکی از
موارد مهمی اس��ت که به گفت��ه نعمت زاده به عنوان
الیحه در مجلس مطرح شده و امید است به تصویب
برسد چراکه در حال حاضر صندوق ضمانت صادرات
به دلیل کمبود س��رمایه ،نمی تواند وظایف خود را به
خوبی انجام دهد.
رش�د 40درصدی صادرات فوالد نس�بت به
سال گذشته
گذشته رشد 40درصدی ثبت شد.
ب��ه گفته وی ن��رخ تولیدات ف��والدی در حالی به
میزان یک درصد رش��د ثبت شده که افزایش قیمت
24ت��ا 27درص��دی را در اغلب کاالها ظرف س��ال
گذشته و امسال شاهد هستیم.
رش�د تولید فوالد خام به باالترین میزان در
سطح جهان
تصویب ص�دور ضمانتنامه ه�ای بانکی برای
افزایش صادرات
در زمینه حمل ونقل دریایی و به منظور صادرات نفت خود
سرمایه گذاری کرده است.
موانع داخلی صدور کاال
گرچه قرار گرفتن ایران درش��رایط
تحری��م اکنون یکی از دالیل اصلی
کاهش صادرات ایران درنظر گرفته
می ش��ود ام��ا اس��تفاده نابه جا در
س��ال های گذشته و توجه نداشتن
به توسعه زیرس��اخت های حمل ونقل اکنون بار اضافی بر
معضل تحریم ش��ده است .به شکلی که ایران اکنون اگر با
برداش��ته ش��دن تحریم ها تولیدات خود را افزایش دهد و
کارخانه های تولید کننده مواد معدنی بتوانند متناس��ب با
ظرفیت اسمی خود و نه کمتر از ان تولید کنند ،زمینه های
صادرات این مواد فراهم نیست .در این باره محسن بهرامی
می گوید :مس��ئله ترانزیت کاال یکی
ارض اقدس به
از مس��ائلی است که در راستای توسعه صادرات ایران باید
حل شود ،ارض اقدس مسائل مربوط به توافق های دوجانبه
را یکی دیگر از موانع س��رمایه گذا ری های مشترک ایران و
برای صادرات مواد معدنی هدفگذاری نداریم
گرچ��ه ول��ی اهلل افخم��ی ،رییس
سازمان توسعه تجارت ایران میزان
ص��ادرات مواد معدن��ی را حدود 2
میلیارد عنوان کرده است .اما پدرام
سلطانی ،نایب رییس اتاق بازرگانی
ته��ران درباره میزان هدفگذاری ص��ادرات مواد معدنی به
می گوی��د ما برای صادرات مواد معدنی هدفگذاری
نداریم .سلطانی با بیان اینکه هدفگذاری در زمینه صادرات
کاالهای غیرنفتی به صورت تجمیعی اس��ت می گوید اگر
بتوانیم ای��ن هدفگذاری را به صورت تفکیکی انجام دهیم
اقدام مناسبی برای شفاف س��ازی برنامه ها و پایش دیتاها
صورت می گیرد.
وی می گوید متاسفانه صادرات مواد معدنی از جانب برخی
مس��ئوالن ضد ارزش و معادل خام فروشی در نظر گرفته
می ش��ود که باید از این مس��ئله تعریف درستی ارائه شود
چراکه این نگاه باعث ش��ده به جای اعمال سیاس��ت های
تش��ویقی ،صادرات مواد معدنی با سیاس��ت های تنبیهی
مواجه شود.
بازار سنگ اهن ،چشم به راه بازگشت خریداران چینی
به��ای معام�لات اتی س��نگ اهن در پای��ان هفته
گذش��ته در چین و س��نگاپور ثابت بود و معامله گران
در انتظار از سرگیری خرید فوالدسازان چینی پس از
پایان اجالس اپک در پکن بودند.
تحلیلگ��ران گ��روه بانک��ی اس��ترالیا و نیوزیلند در
یادداش��تی نوشتند :خریداران در کوتاه مدت شروع به
بازگشت به بازار خواهند کرد زیرا بخش های انرژی بر
بزرگ در ش��مال چین که در جریان برگزاری اجالس
اپک در پکن تولیدش��ان را ب��رای کاهش الودگی هوا
کاهش داده بودند ،فعالیت شان را ازسرگرفته اند.
کارخانه ه��ای چینی از جمله فوالدس��ازانی که در
اطراف پکن هس��تند دستور یافته بودند تا زمان پایان
اجالس اپک در روز سه شنبه ،تعطیل شوند.
بهای معامالت اتی س��نگ اهن برای تحویل در ماه
می در بازار بورس کاالی دالیان با 0/2درصد کاهش،
508یوان ( 83دالر) بود .س��نگ اهن برای تحویل در
دس��امبر در بازار بورس سنگاپور با 0/2درصد کاهش،
75/08دالر در هر تن معامله شد.
براساس گزارش رویترز ،قیمت سنگ اهن از ابتدای
سال جاری تاکنون به دلیل عرضه بیش از میزان تقاضا
از س��وی تولیدکنندگان جهانی مانند واله و ریوتینتو،
44درصد نزول کرده است.
واردات زغال سنگ هند متوقف می شود
به گزارش خبرگزاری رویترز از دهلی نو ،گویل ،وزیر
برق و زغال س��نگ هند اعالم کرد :این احتمال وجود
دارد که واردات زغال س��نگ هند ظرف 2تا 3س��ال
اینده متوقف ش��ود .وی در یک کنفرانس گفت :هند،
س��ومین واردکننده بزرگ زغال سنگ جهان ،تا سال
٢٠١٩م تولید زغال س��نگ خ��ود را با دو برابر افزایش
به حدود یک میلیارد تن می رس��اند .درحالی که هند
برای تامین انرژی الکتریکی و سایر انرژی های خود با
روند روزافزون واردات روبه روس��ت ،وزارت دارایی این
کشور چندی پیش در گزارشی اعالم کرد :برای تامین
نیروگاه های هند که به ش��دت تشنه سوخت هستند،
باید خیلی س��ریع س��اختار ش��رکت زغال سنگ هند
مورد بازسازی قرار گیرد .شرکت کول ایندیا ( )CILکه
بزرگترین معدنکار زغال سنگ در دنیا به شمار می رود،
٨٠درصد تولید سنگ سیاه هند را برعهده دارد ،اما به
علت تاخیر در کسب تاییدیه های الزم زیست محیطی
و توسعه ندادن معادن ،در دستیابی به اهداف تولیدی
خود ناکام مانده اس��ت .هم اکنون خاموش��ی در هند،
موضوع��ی طبیعی اس��ت و میلیون ها نف��ر بدون برق
می مانند .در هند ،ش��رکت های تامین ب��رق ،فوالد و
س��ایر ش��رکت ها می توانند از معادن زغال سنگ تنها
برای استفاده خودشان بهره برداری کنند.
یادداشت
سرمایه گذاری
به شرط سرمایه
رضا اشرف سمنانی
عضو خانه معدن
به طور مسلم س��رمایه گذاری کش��ورهای دیگر
در معادن ما می تواند اقدام مناس��ب و س��ودمندی
باش��د .روش��ی که پی��ش از ای��ن نیز ای��ران برای
اکتش��اف ،اس��تخراج و بهره برداری از معادن خود
ان را ب��ه کار می گرفت و برقراری ش��رایط تحریم
باعث بسته ش��دن دست س��رمایه گذاران خارجی
ش��د .این ش��رایط باعث شده اس��ت اکنون ما در
بخش س��رمایه گذاری در معادن نیاز بیش��تری به
جذب س��رمایه گذاری خارج��ی در ابعاد مالی برای
راه اندازی معادن راکد داش��ته باشیم .مطرح شدن
بحث سرمایه گذاری جمهوری اذربایجان در معادن
ایرانی اگر در این راس��تا باش��د به طور حتم موجب
رشد و توس��عه معادن ما از یکسو و بهره وری ارزی
ب��رای طرف خارج��ی خواهد بود .اینک��ه برخی از
نمایندگان محترم مجلس ش��ورای اسالمی عنوان
کرده اند ش��رایط مس��اعدی برای س��رمایه گذاری
جمه��وری اذربایجان در چش��مه کنان شبس��تر و
س��ونگون در ورزقان اذربایجان شرقی وجود دارد.
اگر این س��رمایه گذاری از س��وی س��رمایه گذاران
اذربایجانی به لحاظ مالی باش��د ،مناس��ب خواهد
بود .ای��ن نماین��دگان بی��ان کرده ان��د از انجا که
استان های اذربایجان ش��رقی ،اردبیل و اذربایجان
غرب��ی دارای معادن ب��زرگ الومینیوم ،مس ،روی،
طال و ...هستند ،س��رمایه های اذربایجان می توانند
با مشارکت در این پروژه ها سوددهی باالیی داشته
باش��ند .ام��ا در غیر این ص��ورت س��رمایه گذاری
اذربایج��ان کمک کننده نیس��ت ،چراک��ه با توجه
به ش��رایط جمهوری اذربایج��ان به لحاظ تخصص
در زمینه اس��تخراج و ف��راوری معادن و همچنین
ب��ه لحاظ تجهی��زات معدنی این کش��ور نمی تواند
عه��ده دار مع��ادن ما باش��د .هم اکن��ون جمهوری
اذربایجان ب��رای انجام پروژه ه��ای معدنی خود از
کش��ورهای امریکایی و اروپای��ی کمک می گیرد .از
زاوی��ه دیگر با توجه به اینک��ه دولت محترم تالش
می کند در راس��تای رشد و گس��ترش فعالیت های
اقتص��ادی زمینه س��ازی های الزم را برای توس��عه
سیاس��ی انجام دهد ،واگذاری فعالی��ت در معادن
مرزی نزدیک به اذربایجان می تواند به توس��عه این
بخش کمک کند .یکی دیگر از انگیزه های واگذاری
طرح های معدنی به کش��ورهای دیگ��ر با توجه به
اینک��ه ما نیازمن��د س��رمایه گذاری در معادن خود
هستیم ،سرمایه گذاری مشترک کشورهای دیگر در
زمینه کاالها و تجهیزات معدنی اس��ت .این راهکار
می تواند برای ایران یک روش تسهیلگر در استخراج
معادن شناسایی شده باشد.
داخل پرانتز
تولید فوالد روسیه
سوار بر بحران
باوج��ود نگرانی ه��ا در مورد وضعی��ت اقتصادی
روس��یه تولید فوالد در این کش��ور همچنان ادامه
دارد.
به گزارش ماین نیوز ،ارزش روبل در روس��یه به
ش��دت کاهش یافته و همین امر باعث شده است
که ت��ورم به نرخ دو رقمی برس��د از س��وی دیگر
تحری��م باعث کاهش نقدینگی ب��رای فعالیت های
اقتصادی شده است.
در خالل س��ال ٢٠٠٨و ٢٠٠٩م تقاضای فوالد
در روس��یه عقبگرد خواهد کرد و نرخ این کاهش
بیش��تر از نرخ افت تولید ناخالص داخلی روس��یه
خواه��د بود .این ن��گاه مدیر کارخانه سوراس��تال
است ،به گفته او تولید ورق در کارخانه سوراستال
وابس��ته به یک بازار نیس��ت ،مش��خص نیست که
کارخانه های روس��ی تا چه ح��د می توانند در برابر
افزای��ش هزینه ها ،تغییر ن��رخ ارز و کاهش تقاضا
مقاوم��ت کنند .ابهام در وضعیت تقاضا برای اینده
بزرگترین مش��کل برای برنامه ری��زی کارخانه های
روسی است .مردم پول های خود را در صندوق های
خانگی شان می گذارند حتی از پس انداز کردن در
بانک ها پرهیز می کنند سرمایه گذاران خارجی هم
به دلیل اطمینان نداش��تن ب��ه وضعیت اقتصادی
حاضر به سرمایه گذاری نیستند.
با توجه به این روند سرمایه گذاری انتظار می رود
که بحران اقتصادی شدیدتر شود که باید در چشم
انداز ٣تا ٦ماه اینده به ان توجه کرد.
در ح��ال حاضر بس��یاری از پروژه های زیربنایی
متوقف ش��ده اس��ت و تنه��ا پروژه های��ی دنبال
می شود که در خالل ٣سال اینده به نتیجه برسد
البته روسیه تغییری در برنامه خودش برای ایجاد
تاسیسات ورزشی برای جام جهانی فوتبال در سال
٢٠١٧م به عمل نیاورده است.
جاذبه های معدنی
کشف یک ماده معدنی
نادر و قدیمی
20
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
چشم انداز معدنی
mine@smtnews.ir
در پی ازاد سازی قیمت سنگ اهن صورت خواهد گرفت
ایجاد تعادل در بازار عرضه و تقاضا
محققان یک ماده معدنی بسیار نادر و قدیمی به نام
ریدیت کش��ف کردند که متعلق به 450میلیون س��ال
پیش است؛ ریدیت به شکل متراکم ماده زیرکون (یکی
از سخت ترین مواد معدنی روی زمین) است .تحقیقاتی
درخصوص تشخیص و شناسایی مواد معدنی در امریکا
توس��ط دانش��مندان انجام ش��د که در این تحقیقات
دانش��مندان ریدیت که نادرترین ماده معدنی است را
کش��ف کردند .ریدیت تا به حال تنها در 3مکان دیگر
کشف ش��ده بود و این نمونه قدیمی تر از 450میلیون
س��ال اس��ت که در تاریخ کشف شده اس��ت؛ به گفته
پژوهشگران حدود 450تا 470میلیون سال پیش یک
شهاب سنگ در دهانه «راک اِلم» در غرب ویسکانسین
به زمین سقوط کرد که پژوهش هایی توسط دانشمندان
در این مکان انجام شد .قطر دهانه اتش فشان راک اِلم
6/5کیلومتر است؛ پژوهشگران گفتند :وجود ریدیت به
احتم��ال زیاد در اثر برخورد دو س��یارک عظیم و باران
شهاب س��نگ در این مکان صورت گرفته است .ارون
کا ُوسی شیمیدان جغرافی شناس در دانشگاه پورتوریکو
گفت :این قدیمی ترین ریدیت است که تاکنون کشف
ش��ده اس��ت؛ قدمت اولین اش��کال متراکم زیرکون به
س��ال 1960م می رسد و تا س��ال 2001م در 3مکان
شناسایی شده است :دهانه اتش فشان Chesapeake
«چساپیک» در ویرجینیا ،دهانه اتش فشان Riesدر
المان و دهانه Xiuyanدر چین.
در واقع ریدیت همان ترکیب روی معمولی را داراست
اما تقریبا 10درصد چگال تر اس��ت؛ در واقع زمانی که
امواج تصادمی به فشار و حرارت باالیی برسند ماده روی
به ریدیت تبدیل می شود .ارون کا ُوسی ،ذره های ریدیت
را که از قطر یک تار موی انس��ان کوچک تر هس��تند و
درون سنگ روی تصادمی پخش شده بود ،کشف کرده
اس��ت؛ وی هنگامی که در استرالیا برش های سنگ را
در زیر میکروس��کوپ های قوی بررسی می کرد ،متوجه
انها شد .وی توانست هنگامی که روی های خیلی ریز را
با الکترون از بین می برد ،ریدیت را شناس��ایی کند؛ هر
ماده معدنی ،الکترون را به طرز ش��گفت انگیزی پخش
می کرد .وی در نشستی که در ونکوور داشت وجود روی
را تایی��د ک��رد و گفت :این یک یافته بس��یار جالب در
عرصه علم اس��ت .ارون کا ُوسی افزود :فشار زیادی نیاز
اس��ت تا روی به ریدیت تبدیل شود و حضور این ماده
در دهانه راک اِلم نش��ان می دهد در اثر فشار تصادمی
زیادی به وجود امده اس��ت؛ این تبدیل در بازه فشاری
30تا 50گیگاپاسکال اتفاق می افتد؛ در صورتی که در
مطالعات قبلی فشاری حدود 10گیگاپاسکال تخمین
زده شده بود.
نرگس قیصری -گروه معدن :چند روز پیش بود که مهدی کرباسیان،
رییس هیات عامل ایمیدرو از لزوم ازاد س�ازی قیمت ها خبر داده و
گفته ب�ود؛ از انجایی که ایمیدرو به عن�وان بزرگترین تولیدکننده
و صادرکننده س�نگ اهن کشور محس�وب می شود ،این روزها باید
تالش ش�ود تا درباره ازاد سازی و برداش�تن محدودیت قیمتی در
سنگ اهن اقدام ش�ود .چراکه درحال حاضر به دلیل کاهش قیمت
جهانی سنگ اهن و رکودی که در بازار داخلی وجود دارد الزم است
س��یدعلیرضا سیاسی راد با بیان
اینک��ه ازاد س��ازی قیم��ت
س��نگ اهن بر معامالت داخلی
تاثیر خواهد داش��ت اف��زود :با
توجه ب��ه اینکه ام��روزه قیمت
سنگ اهن در بازار داخلی با کاهش قیمت روبه رو بوده
و همی��ن امر مش��کالت فراوانی را ب��رای فعاالن این
عرصه ب��ه وجود اورده ک��ه از جمل��ه مهم ترین انها
تعطیلی برخی واحدهای کوچک مقیاس بوده ،از این
رو ازاد س��ازی قیمت می تواند تاثیر مثبتی بر فعالیت
در بازار داخلی داش��ته باشد .اما این ازاد سازی قیمت
بیش��تر بر روی معامالت داخلی است چرا که انها به
عنوان تامین کننده نیاز صنایع فوالدی می توانند با به
توافق رس��یدن روی قیمت ،بهبود وضعیت بازار را به
ارمغان بیاورند.
وی در ادام��ه گفت :ازاد س��ازی قیم��ت این کانی
موجبات برداش��ته ش��دن قوانین و ضوابطی که برای
ش��رکت های تولید کنن��ده دولتی و نیم��ه دولتی که
مس��ئولیت تامین نیاز صنایع ف��والدی را دارند درپی
داش��ته و ب��ه این طری��ق می توان ب��ا افزایش قدرت
چانه زنی فروش��نده زمین��ه را برای رس��اندن قیمت
س��نگ اهن به نقطه توافق��ی و تعادل��ی فراهم کرد.
چراک��ه درحال حاضر بازار س��نگ اهن ایران با تعداد
محدودی خری��دار و تعداد زیادی فروش��نده روبه رو
اس��ت و این امر س��بب ش��ده تا قیمت نهایی توسط
خریدار تعیین ش��ود .از این رو فروشندگان می توانند
پس از ازاد س��ازی قیم��ت با ایجاد تعام��ل بین خود
ق��درت چانه زنی را افزایش داده ت��ا بتوانند به قیمتی
مناس��ب نس��بت به فروش محصوالت اقدام کنند .از
س��وی دیگ��ر مع��ادن کوچک مقیاس نیز که بیش��تر
در ام��د انه��ا از طریق صادرات بوده نی��ز می توانند با
بهب��ود روابط و افزایش قدرت چان��ه زنی راه را برای
واقعی کردن قیمت س��نگ اهن در بازار داخلی هموار
ک��رده و به ای��ن طریق محصوالت خ��ود را در داخل
کشور به فروش برسانند.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه ازاد س��ازی قیم��ت ب��ر روی
ش��رکت های بزرگ تاثیر مس��تقیمی خواهد داش��ت
افزود :با توجه به اینکه بخش عمده تامین سنگ اهن
ت�ا با انجام برنامه ریزی و نزدیک کردن قیمت س�نگ اهن به قیمت
واقعی زمینه خارج ش�دن از رکود را فراهم کرد .در واقع ازاد سازی
قیم�ت س�نگ اهن از ان جهت حائز اهمیت اس�ت که ب�ا وجود به
تعویق افتادن اخذ عوارض صادراتی سنگ اهن تا پایان سال 94اما
به دلیل کاهش قیمت جهانی س�نگ اهن و سیاست هایی که اخیرا
چین و هم پیمانان معدنی اش در پیش گرفته اند باعث شده تا نگرانی
فعاالن سنگ اهنی تداوم داشته باشد .موضوعی که به نظر می رسد
صنایع فوالدی توس��ط ش��رکت های ب��زرگ صورت
می گیرد ،از این رو با ازاد س��ازی قیمت زمینه را برای
افزای��ش قیمت و نزدیک ک��ردن ان به قیمت واقعی
برای خروج از رکود بازار این محصول می تواند فراهم
کند .از س��وی دیگر ش��رکت های کوچک مقیاس نیز
می توانند با پیدا کردن بازار جدید و بهبود ش��رایط به
وضعیت ایده ال دست پیدا کرده و به سود برسند.
دبی��ر انجم��ن تولیدکنن��دگان و صادر کنن��دگان
س��نگ اهن در ادامه گف��ت :ش��رکت های دولتی که
س��هام انها در بورس عرضه می شود با افزایش قیمت
محصول زمینه را برای افزایش فروش س��هام و اعتبار
فراهم کرده و از این طریق به سود خواهند رسید.
وی با بیان اینکه باید قیمت براس��اس میزان عرضه
و تقاضای بازار تعیین شود گفت :هزینه هایی که برای
تولید محصول وجود دارد به دو بخش تقسیم شده که
یک بخش از ان در اختیار بنگاه هاس��ت که می توانند
با استفاده از روش های تولید بهتر و افزایش بهره وری
میزان انها را کاهش دهن��د .اما بخش دیگر هزینه ها
ب��ه محیط کس��ب وکار این محص��ول بازمی گردد که
می توان به م��واردی همچون حقوق دولتی و عوارض
صادراتی اش��اره کرد که مجموع ای��ن هزینه ها باعث
افزایش قیمت تمام شده محصول شده و از انجایی که
قیمت س��نگ اهن با کاهش روبه روس��ت ،میزان سود
حاص��ل از تولید به میزان قابل توجهی کاهش خواهد
داشت.
وی ب��ه نق��ش دولت در بهب��ود فضای بازار اش��اره
ک��رد و گفت :یک��ی از کمک های بزرگ��ی که دولت
ب��رای خروج از رکود بازار داخلی کرده اس��ت کاهش
دادن هزینه های بنگاه هاس��ت .همچنین می توانند با
تحریک تقاضای ب��ازار مصرف کننده که همان صنایع
پایین دستی همچون صنایع فوالدی هستند زمینه را
برای خرید این محصول فراهم کنند.
ازادسازی قیمت
مس��ئول امور بین الملل انجمن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان
س��نگ اهن درخصوص وضعیت
س��نگ اهن و قیمت ان در بازار
می گوید :قیمت
جهانی به
سنگ اهن در بازار جهانی دستخوش تغییرات فراوانی
ش��ده و کاهش نرخ جهانی این ماده معدنی را در پی
گزارش روز
معاون وزیر و رییس هیات عامل ایمیدرو مطرح کرد
تکمیل زنجیره تولید برای تحقق اهداف صنعت فوالد
معاون وزیر و رییس هیات عامل س��ازمان توس��عه و نوس��ازی
مع��ادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در جریان بازدید از فوالد
مبارکه در جمع مدیران و کارکنان این شرکت با بیان این مطلب
که افزایش س��رمایه در شرکت فوالدمبارکه یکی از سودمندترین
اقدامات این ش��رکت است ،تصریح کرد :ایمیدرو حمایت از فوالد
مبارکه و صنایع معدنی را جزو وظایف خود می داند.
از اصفهان مهدی کرباس��یان با تاکید بر این
به گزارش
مطلب که این مجتمع یک واحد فوالدی عظیم است که به تنهایی
ی��ک درصد تولید ناخالص داخل��ی را در اختیار دارد ،اظهار کرد:
فوالد مبارکه در زنجیره فوالد نقش پیشتازی را ارتقا داده و اکنون
در پروژه 5میلیون تنی کنسانتره و 5میلیون تنی گندله سنگان
برای واحدهای سپیددش��ت و ورق خودرو چهارمحال و بختیاری
س��رمایه گذاری س��نگینی کرده که این تالش ها مایه افتخار هر
ایرانی است.
وی گف��ت :این مجتمع به عنوان بزرگتری��ن تولیدکننده اهن
اس��فنجی ،به دلیل تکمیل نبودن زنجیره تولید قادر به اس��تفاده
از تمام ظرفیت خود نبوده و با کاهش تولید مواجه شده است.
کرباسیان افزود :تمام تالش وزارت صنعت ،معدن و تجارت این
اس��ت که با تکمیل زنجیره تولید فوالد ،اهداف پیش بینی ش��ده
صنعت فوالد در برنامه را محقق سازد.
رییس هیات عامل سازمان توس��عه و نوسازی معادن و صنایع
معدن��ی ای��ران در ادامه با مهم خواندن توس��عه در صنعت فوالد
تصریح کرد :پروژه های توسعه زیر سقف شرکت فوالدمبارکه نیز
نش��ان دهنده این است که این شرکت س��هم خود را در توسعه
ملی کش��ور به سرانجام رسانده و می رس��اند .باید بپذیریم ایران
در ح��وزه تولید ف��والد چندین امتیاز اساس��ی دارد ک��ه باید از
انها اس��تفاده بهینه کنیم .نخس��ت وجود مناب��ع گازی به عنوان
بزرگترین ذخایرگازی جهان اس��ت که این امتیاز بس��یار بزرگی
محسوب می شود.
کرباسیان با اش��اره به برنامه ایمیدرو به منظور اکتشاف 200
هزار کیلومتر مربع از معادن جدید کش��ور گفت :از دی ماه س��ال
گذش��ته انجام 100هزار کیلومتر مربع این طرح شروع شده که
تا به امروز 80هزار کیلومتر مربع ان عملیاتی ش��ده و پیش بینی
ما این اس��ت که تا پایان سال جاری بتوانیم 150هزار کیلومتر را
ش��روع کرده یا مراحل اجرایی ان را پیش ببریم و تا اخر س��ال
1395بتوانیم ان را انجام دهیم تا بعد از طی مراحل ریسک پذیر
ان بتوانی��م از مش��ارکت بخش خصوصی هم اس��تفاده کنیم که
یکی از بهترین گزینه ها ش��رکت فوالدمبارکه یا زیرمجموعه های
ان است.
رییس هیات عامل سازمان توس��عه و نوسازی معادن و صنایع
معدنی دسترس��ی ب��ه اب های ازاد را مزیت س��وم ایران خواند و
گف��ت :نکته مهم دیگر این اس��ت که ایران ب��ه دریای ازاد وصل
است ،مزیت مهمی که هزینه تمام شده را پایین می اورد .به یقین
با برنامه ریزی های صحیح انجام گرفته احتمال همکاری با برخی
از کشورهای همسایه در فراوری سنگ اهن و صادر کردن ان به
سایر نقاط جهان از طریق ایران وجود دارد.
افزایش س��رمایه در فوالد مبارکه اصفهان یکی از سودمندترین
اقدامات این ش��رکت است .س��ود ش��رکت های بزرگی همچون
فوالدمبارکه باید به میزان باالیی از سرمایه گذاری دوباره برگردد
تا با تولید مناسب بتواند قیمت تمام شده را کاهش دهد چرا که
رقب��ای ف��والدی بزرگی در کنار ما در جهان هس��تند که ما باید
با اس��تفاده از امتیازاتی که ذکر ش��د به نحوی عمل کنیم تا در
مورد توجه ایمیدرو به عنوان بزرگترین تولید کننده سنگ اهن نیز
قرار گرفته اس�ت .اما اینکه اساسا ازاد سازی قیمت سنگ اهن چه
تاثیری بر روند بازار جهانی و داخلی خواهد گذاش�ت سوالی است
که دبیر انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن ایران در
مورد ان به
می گوید :کاهش قیمت سنگ اهن در بازار جهانی
یکی از مواردی است که مش�کالت فراوانی را برای تولیدکنندگان
این کانی به وجود اورده است.
پروژه های ظرفیت باال قیمت تمام شده را کاهش دهیم.
کرباس��یان مشکالت کنس��انتره وگندله در شاخه های حمل و
تامی��ن را دغدغه مدیران فوالدی خوان��د و گفت :وجود ظرفیت
تولید بیش��تر اهن اس��فنجی در صورت تامین کنسانتره و گندله
در فوالدمبارکه نش��ان دهنده نبود توازن در حوزه اهن اسفنجی
به صورت جدی است .متاسفانه در چند سال گذشته طرح جامع
فوالد اجرایی نش��ده و در حال حاض��ر در ایمیدرو برنامه ریزی بر
این است که طرح جامع فوالد نهایی شود که با اجرای این طرح،
حوزه های سنگ اهن ،کنس��انتره ،گندله و اهن اسفنجی متوازن
می ش��ود و با شروع طرح توازن ،نگرانی های فوالدمبارکه نیز حل
خواهد شد.
فوالد مبارکه ،بزرگترین تولید کننده اهن اسفنجی
بر اس��اس این گزارش همچنی��ن بهرام س��بحانی ،مدیرعامل
ش��رکت فوالدمبارک��ه با اش��اره به جای��گاه این ش��رکت اظهار
کرد :ش��رکت فوالد مبارک��ه اصفهان در حال حاض��ر بزرگترین
تولید کننده اهن اسفنجی در جهان و دومین شرکت تولید کننده
فوالد در منطقه اس��ت که توانس��ته با تولید بیش از 7میلیون و
150هزارتن محصول(درفوالد مبارکه ،سبا و هرمزگان) در سال
1392و نی��ز تولید 4میلی��ون و 330هزارتن محصول در 7ماه
سال 1393رکورد قابل مالحظه ای از خود به جای گذارد.
س��بحانی ارزش فعلی گروه فوالد مبارک��ه را معادل 220هزار
میلیارد ریال ذکر کرد و افزود :از لحاظ ارزش بازار (سال )1391
با دارا بودن سهم یک درصدی در تولید ناخالص داخلی ()GDP
و س��هم 3درصدی در تولید ناخالص داخلی بخش صنعت است
که توانس��ته اف��زون بر 2800تامین کننده خدم��ات و کاال را در
زنجیره تامین شرکت در کنار خود جای دهد.
داشته و بر روی بازار داخلی نیز تاثیر گذار بوده است.
کیوان جعفری طهرانی ،همچنین درخصوص اینکه
ازاد س��ازی قیمت س��نگ چه تاثیری بر بازار داخلی
خواهد داشت گفت :یکی از نکات مهمی که هم اکنون
در مورد فروش سنگ اهن از سوی شرکت های بزرگ
دولت��ی و نیمه دولتی همچون چادرملو ،گل گهر و ...
به صنایع ف��والدی وجود دارد پایی��ن بودن نرخ این
کانی و نزدیک نبودن ان به قیمت واقعی است.
در واقع ازاد سازی قیمت سنگ اهن و نزدیک شدن
ان به قیمت جهانی ممکن اس��ت برای فوالدس��ازان
مشکل ایجاد کند ،چراکه انها هم اکنون سنگ اهن را
با قیمتی پایین خریداری می کنند.
وی همچنی��ن با بی��ان اینک��ه ازاد س��ازی قیمت
موجب��ات جلوگیری از خام فروش��ی را در پی خواهد
داش��ت افزود :بیش��تر فعاالن این عرصه تمایل دارند
ت��ا محصوالت خود را در داخل به فروش برس��انند و
شرکت های خصوصی کوچک مقیاس نیز از این قائده
مس��تثنا نبوده و با ازاد سازی قیمت نزدیک می توانند
محصوالت را به مشتریان داخلی عرضه کنند.
روند نزولی قیمت سنگ اهن
یک عض��و خانه مع��دن نیز در
خصوص تاثیر ازاد سازی قیمت
می گوید :با
سنگ اهن به
توج��ه به اینکه س��هام برخی از
ش��رکت های ب��زرگ دولت��ی
تولیدکننده س��نگ اهن در بورس عرضه می ش��ود از
این رو با ازاد س��ازی قیمت س��نگ اهن می تواند تاثیر
مثبت��ی بر روی بورس داش��ته باش��د ،چراکه درحال
حاضر ب��ه دلیل افت جهانی ک��ه در این حوزه وجود
دارد خرید و ف��روش در بورس کم بوده و می توان به
رونق گرفتن بورس نیز کمک کرد.
ش��هناز نوایی در ادامه به کاهش قیمت سنگ اهن
اش��اره کرد و گفت :طبق پیش بینی های انجام شده؛
نرخ س��نگ اهن تا خرداد س��ال اینده روندی نزولی
داش��ته و به همین دلیل می توان با ازاد سازی قیمت
زمین��ه را برای خرید و فروش با ی��ک قیمت توافقی
فراهم ک��رد چراکه درحال حاضر قیمت این محصول
توسط خریداران تعیین می شود.
سهم خواهی فرزندان میلیاردر استرالیایی
از پروژه های سنگ اهن
بیانکا راینهارت و جان هانکوک ،فرزندان
جینا راینهارت که پولدارترین زن اس��ترالیا
و مالک معادن س��نگ اهن ب��اارزش در این
کشور است ،برای داشتن سهمی در معادن
هوپ داونز و روی هیل ،شکایت جدیدی را
در دادگاه فدرال مطرح کردند .طبق فهرست
میلیاردره��ای مجله فورب��س ،راینهارت با
گسترش امپراتوری سنگ اهن و زغال سنگ
خ��ود به میزان 700میلیون دالر در س��ال
گذشته ،فاصله ثروتش با میلیاردرهای دیگر
اس��ترالیا را افزایش داد درحالی که کاهش
قیمت های سنگ اهن و زغال سنگ در سال
جاری ممکن اس��ت به ثروت اندونزی جینا
راینهارت لطمه بزند ،ش��کایت جدیدی که
از س��وی فرزندانش ب��رای مالکیت در این
دو دارایی باارزش مطرح شده ،ممکن است
ضربه بیشتری به او وارد کند.
تعطیلی 3هفته ای معادن زغال سنگ گلنکور
گلنک��ور ک��ه بزرگتری��ن صادرکننده
زغال س��نگ حرارتی در جهان است ،در
پی نزول شدید قیمت ها ،تولید معادنش
در اس��ترالیا را به م��دت 3هفته متوقف
خواهد کرد.
تصمیم برای توقف فعالیت این معادن
که از اواسط دس��امبر خواهد بود ،تولید
در استرالیا را به میزان حدود 5میلیون
تن کاهش خواهد داد که برابر با 6درصد
از تولید زغال س��نگ معادن استرالیایی
گلنکور در سال گذشته است.
گلنک��ور قصد دارد از رش��د پیوس��ته
تولی��د زغال س��نگ ک��م کن��د .رون��د
نزول��ی قیمت ه��ای ای��ن س��وخت
فس��یلی گردانندگان مع��ادن را وادار به
تعطیل��ی معادن ش��ان کرده اس��ت زیرا
تولیدکنندگانی مانند گلنکور تولیدشان
را افزای��ش داده و وضعیت مازاد کنونی
بازار را تشدید کرده اند.
انرژی
industry@smtnews.ir
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
وزیر نفت خبر داد
21
جبران اسیب های افت قیمت نفت با منابع صندوق توسعه
وزیر نفت ایران با اش��اره به نشس��ت پیش
روی وزرای اوپ��ک در ۲۷نوامبر گفت :ایران
تب��ادل اطالع��ات الزم را ب��ا ۱۱عضو دیگر
اوپک برای ارزیابی اوض��اع و اتخاذ تصمیمی
درباره نحوه ایجاد ثب��ات در قیمت های نفت
انج��ام خواهد داد .بیژن زنگنه با بیان این که
کاهش قیمت نفت روی ایران تاثیر گذاش��ته
ام��ا راهکارهای��ی ب��رای به حداقل رس��اندن
این اس��یب وجود دارد ،اف��زود :کاهش قابل
توجه به��ای جهانی نف��ت روی اقتصاد ایران
و پروژه های باال دس��تی تاثی��ر می گذارد ،اما
ای��ران می تواند این مرحله را با اتخاذ اقدامات
متوازن کننده سپری کند .زنگنه که در هیات
ایران به ریاس��ت حسن روحانی به اذربایجان
س��فر کرده بود در گفت وگ��و با پایگاه خبری
ترن��د گفت :ای��ران تاثیر کاه��ش درامدهای
نفت��ی روی پروژه های باالدس��تی را از طریق
صدور اعتباراتی از صندوق توس��عه ملی برای
پیمانکارانی که در پروژه های باالدستی حضور
دارن��د جب��ران خواه��د کرد .بودجه س��االنه
ایران بر اس��اس قیمت نفت ۱۰۰دالر در هر
بش��که بسته شده اما بنا به اعالم اوپک قیمت
سبد نفتی این س��ازمان در ۱۱نوامبر به ۷۶
دالر و ۹۶س��نت در هر بش��که سقوط کرده
در حالی که در اواس��ط م��اه ژوئن ۱۰۷دالر
و ۸۹س��نت در هر بش��که بود .تاثیر کاهش
قیمت نفت روی ایران دو برابر است زیرا سال
مالی ایران ۲۰مارس ۲۰۱۴میالدی به پایان
می رسد .بر اساس بودجه ایران دولت باید ۲۹
درصد درامدهای نفتی را به صندوق توس��عه
مل��ی واریز کند تا به عنوان تس��هیالت مالی
در پروژه های بخش خصوصی مورد اس��تفاده
قرار گیرد .براوردها نشان می دهد ایران برای
تامی��ن این رق��م در قانون بودجه با کس��ری
دو میلیاردی درامدهای نفتی مواجه اس��ت.
قاسم حس��ینی رییس هیات مدیره صندوق
توس��عه ملی ایران نیز در این زمینه می گوید
که دارایی های صندوق توس��عه ملی ایران تا
م��اه اوت ۶۴میلی��ارد و ۴۰۰میلی��ون دالر
بوده اس��ت .زنگنه افزود :ایران قصد دارد یک
سیاست پولی انقباضی برای سال اینده اتخاذ
و برخ��ی پروژه ه��ا را با هدف ارتق��ای میزان
کرد .این در حالی اس��ت که براوردها از رشد
تقاضا در امسال ۶۸۰هزار بشکه در روز است
که پایین ترین میزان رش��د در طول ۵س��ال
اخیر به شمار می رود.
اتح�اد ونزوئال و الجزایر برای دفاع از
قیمت نفت
کارایی انه��ا اجرایی کند که در کنار افزایش
درامده��ای مالیاتی برای جبران تاثیر کاهش
قیمت نفت روی اقتصاد خواهد بود.
محس��ن قمص��ری مدی��ر ام��ور بین الملل
ش��رکت ملی نفت ای��ران پیش��تر گفته بود
ک��ه فکر می کنم اعضای اوپک در ان س��طح
از بلوغ قرار دارند ک��ه بتوانند اقدام مهمی را
در ش��رایط حساس کنونی به نفع اعضای این
سازمان انجام دهند .در همین حال شنیده ها
از کاه��ش میزان تولید اوپ��ک چنین به نظر
می رس��اند که توافق برای کاهش سطح تولید
نف��ت در اوپک در نشس��ت پی��ش روی این
س��ازمان بعید به نظر می رس��د .این در حالی
اس��ت که دولت ایران از اوپک برای برگزاری
نشس��ت اضطراری قبل از نشست عادی ۲۷
نوامبر درخواست نداده است.
براس��اس تازه ترین گزارش ماهانه اوپک که
۱۳نوامبر منتش��ر ش��د ،اعضای این سازمان
در ماه اکتبر روزان��ه ۳۰میلیون و ۲۵۳هزار
بشکه نفت تولید کردند که روزانه ۲۲۶هزار و
۴۰۰بشکه کمتر از تولید ماه قبل تر(سپتامبر)
است .س��ازمان کش��ورهای صادرکننده نفت
اوپک اعالم کرد که تقاضای جهانی برای نفت
این س��ازمان در س��ال اینده به دلیل افزایش
تولید نفت ش��یل امریکا بسیار کمتر از سطح
تولید کنونی خواهد بود.
ادامه کاهش قیمت نفت در ۲۰۱۵
در همین ح��ال اژان��س بین المللی انرژی
اع�لام کرد ،با کاهش رش��د اقتصادی چین و
افزایش تولید نفت شیل در امریکا ،بازار نفت
وارد دوره ای جدید ش��ده که باعث می ش��ود
بازگش��ت زودهنگام به قیمت ه��ای باال بعید
به نظر برس��د .این اژانس که به طور معمول
هرچند برخی احتمال
می دهند که قیمت باالی
تولید غیرمتعارف نفت
ممکن است موجب ایجاد
توازن جدیدی در قیمت
نفت برنت در محدوده ۸۰
تا ۹۰دالر شود ،اما توازن
عرضه و تقاضا نشان
می دهد که روند کاهش
قیمت ها همچنان ادامه
خواهد داشت
در گزارش های خود از پیش بینی قیمت نفت
خ��ودداری می کند ،در گ��زارش ماهانه خود
اع�لام کرد ک��ه قیمت ها پس از رس��یدن به
پایین ترین سطح از س��ال ۲۰۱۰م وزیر ۸۰
مدلی برای مدیریت منابع انرژی
مرکز پژوهش های مجلس ،مدلی از مدیریتمنابع انرژی را با اس��تفاده از روش برنامه ریزی خطی
ارائ��ه داد .دفتر مطالعات ان��رژی ،صنعت و معدن این
مرکز با طرح این س��وال که تا چه زمانی منابع انرژی
فسیلی در دسترس خواهند بود؟ افزود :رشد روزافزون
اقتصادی کشورهای در حال توسعه ،افزایش جمعیت،
رفاه و توس��عه ،تقاضا برای صنعت حمل ونقل همه و
همه خبر از افزایش نیاز بشر به منابع انرژی می دهند.
بر پایه این گزارش دسترس��ی به مدل بهینه تولید
انرژی و همچنین تعریف نقش��ه جام��ع تولید انرژی
همواره یکی از مس��ائل بح��ث برانگیز بین خبرگان و
نخبگان حوزه انرژی بوده اس��ت .اینکه هر کش��وری
از ک��دام منابع انرژی و به چه میزان اس��تفاده کند تا
بیش��ترین بازده ممکن را داشته باش��د از نکات قابل
توجه اس��ت .اما باید پرس��ید که در استفاده از منابع
انرژی صرف دسترسی به انرژی کفایت کرده یا عوامل
دیگری نیز اهمیت دارند .هزینه های زیس��ت محیطی
و اکولوژیک��ی اس��تفاده از این منابع ،محیط زیس��ت
کش��ور را نه تنها درحال حاضر بلکه تا نس��ل های بعد
تهدید می کند .از س��وی دیگر مناب��ع طبیعی نفت و
گاز ،منابع خدادادی اند که متعلق به همه نسل ها بوده
و این��دگان نیز باید از انها بهره ببرند .مضاف بر این با
روی خط خبر
توجه به کاربردهای وس��یع مشتقات نفتی در زندگی
بشر اس��تفاده از این منابع به عنوان منبع انرژی سوء
بهره وری از این ثروت اس��ت .باید توجه کرد که منابع
هیدروکربوری ذخایری تمام ش��دنی اند و به هر حال
دیر یا زود این منابع به اتمام می رسند با توجه به این
نکت��ه هیچ گاه نمی توان به این منابع به عنوان ذخایر
ان��رژی پایدار نگاه کرد .با توجه به موارد مطرح ش��ده
ارائ��ه یک الگوی بهینه تولید انرژی برق که متش��کل
از همه منابع انرژی از فس��لی و تجدیدپذیر به میزان
بهینه باشد ،ضروری به نظر می رسد .این الگوی بهینه
با اس��تفاده از یک ش��بکه هوش��مند انتقال می تواند
منابعی پایدار با کمترین خس��ارت به محیط زیس��ت
و با توجه ب��ه محدودیت های هزینه ای ارائه کند .این
الگ��و بیان می دارد که به چه میزان از هریک از منابع
استفاده شود تا الگوی بهینه تولید ایجاد شود.
ایرنا – س��یدعماد حس��ینی ،معاون امور مهندس��ی وزیر نفت با تاکید
ب��ر این که با توجه به سس��ت ش��دن پایه تحریم ها ،زمین��ه برای ورود
فناوری های نو در راس��تای توسعه صنعت نفت و گاز کشور فراهم شده
اس��ت ،گفت :براساس برنامه 5س��اله توسعه ،دولت تحقق ۲۰۰میلیارد
دالر سرمایه گذاری در بخش نفت ،گاز ،پاالیش و پتروشیمی را در دستور
کار قرار داده که سس��ت شدن تحریم ها زمینه تحقق ان را فراهم کرده
است.
بلومبرگ -در حالی دو هفته به اغاز نشس��ت ساالنه اوپک باقی مانده
است که اعضای این سازمان دیپلماسی انرژی را درباره چگونگی واکنش
دالر ،ممک��ن اس��ت در س��ال ۲۰۱۵م بیش
از این نیز کاهش یاب��د .در این گزارش امده:
هرچن��د برخی احتمال می دهن��د که قیمت
ب��االی تولی��د غیرمتعارف نفت ممکن اس��ت
موج��ب ایجاد توازن جدی��دی در قیمت نفت
برن��ت در مح��دوده ۸۰تا ۹۰دالر ش��ود ،اما
توازن عرضه و تقاضا نش��ان می دهد که روند
کاهش قیمت ها همچنان ادامه خواهد داشت.
در بخش دیگری از ای��ن گزارش امده ،اگر
اخت�لال جدی��دی در عرضه نف��ت رخ ندهد،
فشارهای کاهشی ممکن اس��ت در نیمه اول
س��ال ۲۰۱۵افزایش یاب��د .قیمت نفت از ماه
ژوئ��ن تاکنون ب��ه دلیل افزای��ش ارزش دالر
امری��کا و باال رفتن میزان تولید نفت س��بک
این کش��ور ۳۰درصد کاهش یافته است .در
ای��ن میان با توجه به فزونی عرضه ،بازار توجه
چندانی به اخت�لاالت به وجود امد در عرضه
نفت لیبی نشان نداده است .اژانس بین المللی
انرژی اضافه کرده :فشار بر اوپک برای کاهش
تولید در حال افزایش است ،اما در زمان تنظیم
این گزارش ،هیچ اجماع روش��نی در خصوص
کاهش رس��می تولی��د این س��ازمان پیش از
نشس��ت اواخر ماه جاری وین ،دیده نمی شود.
اژانس بین المللی انرژی ،پیش بینی خود برای
رش��د تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۱۵م را
بدون تغییر در سطح ۱/۱۳میلیون بشکه حفظ
در همین حال وزی��ر خارجه ونزوئال پس از
دیدار با رییس جمهوری الجزایر گفت :الجزایر
و ونزوئ�لا نیروه��ای خود را متح��د خواهند
کرد تا از قیمت نفت خ��ام دفاع کنند .رافائل
رامیرز در اس��تانه نشس��ت اواخ��ر ماه جاری
اوپ��ک گفت :الجزای��ر و ونزوئال نیروهای خود
را متح��د خواهند کرد ت��ا از قیمت نفت خام
دفاع کنند .رامیرز پ��س از دیدار با عبدالعزیز
بوتفلیق��ه ،رییس جمهوری الجزای��ر گفت :ما
در م��ورد بازار بین المللی نفت صحبت کردیم
و دوباره ب��ر موضع مان در دفاع از قیمت نفت
تاکید کردیم .وی ک��ه در گفت وگو با رادیوی
دولتی الجزایر س��خن می گفت تاکید کرد که
بین دو کش��ور «همگرای��ی در نظرات» وجود
داشته و ونزوئال و الجزایر همکاری های خود را
در بخش نفت را افزایش داده اند .این نخستین
مقصد رافائل رامیرز ،وزیر امور خارجه ونزوئال
در جریان سفر به ۴کشور ایران ،الجزایر ،قطر
و روس��یه ،به منظور بح��ث در خصوص بازار
نفت در استانه نشست ماه جاری اوپک است.
رامیرز ،نماینده اصل��ی ونزوئال در اوپک که تا
ماه س��پتامبر وزیر نفت و رییس شرکت نفتی
دولت��ی پی دی وی اس ای ونزوئال بود ،یکی از
حامیان برگزاری نشس��ت اضطراری اوپک به
منظور اقدام برای جلوگیری از کاهش بیش��تر
قیمت نفت بوده است .هرچند ونزوئال یکی از
اعضای موسس اوپک به شمار می رود ،میزان
تاثیرگ��ذاری ان در س��ال های اخیر به دلیل
کاهش حجم تولید نفت کاهش یافته اس��ت.
ونزوئال در طرح های کاهش تولید قبلی ،تمایل
چندانی برای پیوس��تن به موج کاهش تولید
از خ��ود نش��ان نداده بود این در حالی اس��ت
ک��ه کاهش قیمت نفت به منابع تامین درامد
ونزوئال اسیب زده است .ونزوئال به تازگی اقدام
ب��ه خرید نفت س��بک از الجزایر کرده تا نفت
خام سنگین تولیدی خود را رقیق سازی کند.
افزایش حجم فاینانس های چینی به بیش از ۵۰میلیارد دالر
مهر -قائم مقام وزیر نیرو با اش��اره به توافق بزرگ
اقتصادی و صنعتی ایران و چین ،اعالم کرد :حجم
فاینانس های چینی از ۲۳میلیارد دالر به بیش از
۵۰میلی��ارد دالر برای تامین مالی کل پروژه های
صنعتی ،عمرانی و اقتصادی کشور افزایش یافت.
اس��ماعیل محصول��ی درباره اخری��ن وضعیت
گش��ایش خطوط اعتب��اری چی��ن در پروژه های
بزرگ انرژی ایران به ویژه صنایع اب و برق ،گفت:
دولت تغییرات و نظراتی در روند بازگشایی خطوط
اعتباری چین به طرف چینی ارائه داد.
قائ��م مقام وزیر نیرو در ام��ور بین الملل با اعالم
اینک��ه این تغییرات جدی��د دولت و بانک مرکزی
ایران مورد تایید طرف های چینی قرار گرفته است،
تصریح کرد :بر این اس��اس ،حج��م فاینانس های
چینی برای تامی��ن اعتبارات پروژه های صنعتی و
اقتصادی کشور افزایش یافته است.
این مقام مس��ئول با تاکید بر اینکه پیش از این
ایران و چین بر روی بازگشایی حدود ۲۳میلیارد
دالر فاینانس برای طرح های صنعتی و عمرانی به
توافق رسیده بودند ،اظهار کرد :با انجام اصالحات
م��ورد نظر دولت ،حج��م فاینانس ها با افزایش��ی
ح��دود دو برابری به حدود ۵۰تا ۵۲میلیارد دالر
در ارتباط با سقوط قیمت نفت اغاز کرده اند .در این میان ،نخست وزیر
لیب��ی به ریاض س��فر کرد و رییس جمهوری عراق پ��س از 2روز دیدار
در انگلی��س ،انجا را به مقصد ریاض ترک کرد و مالقاتی با پادش��اه این
کشور داشت.
تسنیم -رضا عبداللهی ،عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بر لزوم
برداشته ش��دن تحریم ها تاکید کرد و گفت :در شرایط رقابتی باید کاال و
خدمات را از شخص یا اشخاصی بخواهیم که بتوانند ان کاال را با کیفیت
بیشتر و ارزان تر بخرند یا بفروشند.
ایس�نا -عباس علی ابادی ،مدیرعامل گروه مپنا گفت :با وجود این که
رسیده است.
محصول��ی با بی��ان اینکه این خط��وط اعتباری
ش��امل کل طرح ه��ای صنعت��ی و عمرانی دولت
همچ��ون صنای��ع اب ،ب��رق ،انرژی ،نف��ت ،گاز،
پتروش��یمی و س��ایر پروژه های صنعتی ،عمرانی
و معدن��ی می ش��ود ،اظهارک��رد :وزارت نیرو هم
تاکنون به منظور تامین اعتبار برخی از طرح های
اولویت دار صنایع اب و برق با فاینانسورهای چینی
به توافق رسیده است.
قائم مق��ام وزیر نیرو در ام��ور بین الملل با اعالم
اینکه براس��اس اخرین توافق حجم فاینانس های
طرح ه��ای اب و ب��رق به ۱/۵ت��ا ۲میلیارد دالر
رس��یده است ،خاطرنشان کرد :توافق با طرف های
چینی برای فاینانس س��ایر طرح های ابی و برقی
در حال انجام است.
ایران شش��مین کشور س��ازنده نیروگاه صنعتی انحصاری در دنیا است،
مش��اهده می ش��ود که توربین های دس��ت دوم و اس��قاطی ب��ا راندمان
۲۰درصد با حمایت صنعت نفت و گاز وارد کشور می شود .وی با تاکید
بر این که اقدام به واردات توربین های دس��ت دوم به کش��ور در مقیاس
باال به ش��دت تهدیدکننده صنعت برق کش��ور است ،با اشاره به سهولت
واردات توربین های دس��ت دوم با راندمان پایی��ن به دلیل نبود عوارض
گمرکی و تعرفه ای ،به رش��د واردات این توربین ها اش��اره کرد و گفت:
حتی توربین های بادی اسقاطی نیز وارد کشور و در نیروگاه های مختلف
به کار گرفته می شوند.
گپ
با قیمت فعلی
سقف تولید تثبیت می شود
روی�ا خالق�ی -عض��و هیات
علم��ی موسس��ه مطالع��ات
بین الملل��ی ان��رژی معتق��د
اس��ت :پیش بینی اجالس ١٦٦
اوپ��ک که قرار اس��ت ٦اذرماه
(٢٧نوامب��ر) در وی��ن برگ��زار
شود ،بسیار سخت اس��ت .غالمحسین حسن تاش
مهم ترین چالش اوپک درشرایط کنونی را وابستگی
ش��دید کش��ورهای عضو ان به درامده��ای نفتی
می دان��د و اعتقاد دارد :اگر قیم��ت نفت در همین
س��طوح فعلی باشد اوپک س��قف قبلی تولید خود
را تمدید خواهد کرد .گفت وگو با کارش��ناس ارشد
انرژی در پی می اید:
اجالس ١٦٦اهمیت بس�زایی بر بازار نفت
در س�ال ٢٠١٥م خواهد داش�ت .از نگاه ش�ما
اوپ�ک در اجالس ات�ی چه تصمیم�ی درباره
سقف تولید خواهد گرفت؟
اگر قیمت در همین س��طوح فعلی باش��د اوپک
س��قف قبلی تولید خود را تمدی��د خواهد کرد اما
اگر تا زمان اجالس روند نزولی ادامه داش��ته باشد،
ممکن است حداکثر نس��بت به یک میلیون بشکه
کاهش تولید تصمیم گیری شود.
در صورت تثبیت س�قف تولید ایا ایران از
تصمیم اوپک برای ثبات بازار حمایت می کند؟
با تثبیت سقف تولید فعلی بازار ثبات پیدا نخواهد
کرد .ثبات قیمت مستلزم کاهش تولید اوپک است.
بنابرای��ن به نظر من تا فرصت باقیمانده تا اجالس،
ایران باید ت�لاش دیپلماتیک خ��ود را بکارگیرد و
تالش کند که در اجالس اوپک نس��بت به کاهش
تولید تصمیم گیری شود.
از س��وی دیگر باید توجه داشت که وجود تضاد و
تعارض در اوپک هم می تواند وضعیت متزلزل بازار
را بدتر کند ،بنابراین تاکید من بر همان اس��ت که
در ای��ن مقطع و پیش از اج�لاس ایران باید تالش
دیپلماتی��ک خود را با همکاری دو دس��تگاه نفت و
سیاست خارجی گسترش دهد و تالش کند تا پیش
از اجالس نظر دیگران را نس��بت به کاهش س��قف
تولید جلب کند.
هم اکنون مهم ترین چالش اوپک چیست؟
هم اکنون اوپک ح��دود ٣٣درصد از نفت بازار را
تولید می کند و بیشتر کشورهای عضو ان نیز دچار
مش��کالت سیاس��ی و ژئوپلتیکی هستند و انسجام
درونی و همگرایی می��ان اعضای ان حتی کمتر از
گذشته شده اس��ت .و تاثیرگذاری این سازمان نیز
بس��یار کم ش��ده همچنین تصمیمات این سازمان
هیچ وقت ضمانت اجرایی نداش��ته اس��ت ،بنابراین
نباید انتظار زیادی از ان داش��ت ،اما هنوز می تواند
حداقل از نظر روانی بر بازار تاثیرگزار باشد.
به نظر من مهم ترین چالش اوپک وابستگی شدید
اقتصاد اعضای ان به درامد و قیمت نفت اس��ت که
انها را در یک وضعیت متضاد قرار می دهد.
دلی�ل تضعی�ف اوپ�ک در ب�ازار نفت در
سال های اخیر چه بوده است؟
ضع��ف اوپک ب��ه س��ال های اخی��ر برنمی گردد.
به وی��ژه پس از تاس��یس اژان��س بین المللی انرژی
در ١٩٧٥م ضع��ف اوپک ش��روع ش��ده و روزبه روز
بیشتر ش��ده اس��ت .دلیل ان این است که اژانس
مذکور نفت را در بسته یا کالن انرژی نگاه می کند
و نیز استراتژی های بسیار بلند مدت دارد یعنی هم
جامع تر نگاه و برنامه ریزی می کند و هم بلند مدت.
با توجه به اینکه قدرت هر کشور بستگی
به تولید ان کشور دارد ،تاثیر گذاری ایران در
اوپک هم اکنون چقدر است؟
بن��ده خیلی به این قائل نیس��تم ک��ه قدرت هر
کشور تنها بستگی به تولید و ظرفیت تولید ان دارد
و این چیزی اس��ت که بیشتر مبتنی بر تکرار بوده
تا استدالل .ضمنا اینکه عمال تولید هم خیلی مهم
نیست و میزان صادرات مهم است اما صادرات تنها
یکی از مولفه های قدرت است .قدرت دیپلماتیک و
سایرمولفه ها هم هستند .نمی شود به بهانه نداشتن
مولفه اول از سایر مولفه ها غافل شد.
ارتباط قیمت نفت با مسائل سیاسی بیشتر
است یا اقتصادی؟
وزن دادن به این عوامل بس��یار س��خت اس��ت،
چراک��ه خ��ود مس��ائل سیاس��ی و اقتص��ادی هم
صرفن ظر از نفت ،بر یکدیگر تاثیر زیادی دارند .اما
به هرحال می توان گفت عوامل اساس��ی که همان
عوام��ل اقتص��ادی و عرضه و تقاضا هس��تند تاثیر
بلندمدت ت��ری دارند و عوامل سیاس��ی تاثیر میان
مدت .اما باید توجه داش��ت که اصوال کش��ورهای
صنعتی انرژی را یک کاالی اس��تراتژیک می دانند
و بنابراین ب��رای ان راهبردهای بلن��د مدت دارند
ک��ه این راهبردها خود در تعامل با اس��تراتژی های
سیاسی و امنیت ملی تدوین می شود.
گپ
واگن های دست دوم
مسافری نیست
بهروز فتاح�ی :موضوع خرید
واگن های دست دوم و استفاده
از ان در ش��بکه حمل ونق��ل
ریلی کش��ور برای ان دست از
کارشناس��انی که این موضوع را
از ابع��اد مختلف مورد بررس��ی
قرار می دهند ،اهمیت و حساس��یت وی��ژه ای دارد.
ع��ده ای بر این باورند که باید ت��وان تولید واگن در
کش��ور به اندازه ای باش��د که نیاز کش��ور را به طور
کام��ل تامین کن��د و ضرورتی برای خری��د و ورود
واگن های دس��ت دوم وجود نداشته باشد .از سوی
دیگر انها معتقدند که ورود واگن های فرسوده عالوه
بر مش��کالتی که برای محیط زیست ایجاد می کند،
مانعی برای نوس��ازی و بهس��ازی حمل ونقل ریلی
می ش��ود چراکه قیمت پایین واگن های دست دوم،
مانعی برای خرید واگن های تولید داخل که به یقین
قیمت باالتری دارند می شود .در این زمینه با مسعود
دانش��مند ،عضو کمیس��یون حمل ونقل ،ترانزیت و
گمرک اتاق بازرگانی تهران گفت وگو کردیم که در
ادامه می خوانید:
با توج�ه به اینک�ه کارشناس�ان معتقدند
خری�د واگن ه�ای دس�ت دوم و اس�تفاده از
ان در ن�اوگان حمل ونقل ریلی کش�ور تبعات
ناخوش�ایندی به دنب�ال دارد ،علت خریداری
این واگن ها از س�وی ش�رکت های حمل ونقل
چیست؟
در مورد خرید واگن های دست دوم و استفاده ان
در خطوط اهن کش��ور ،این ش��بهه وجود دارد که
واگن های خریداری شده از نوع مسافری هستند ،در
حالی که واگن های خریداری شده از نوع باری است.
واگن های مس��افری نیاز به تجهیزات خاصی دارد و
بنابرای��ن خرید نوع دس��ت دوم ان چندان منطقی
و درست نیس��ت چرا که واگن های مسافری دست
دوم در معرض خط��رات احتمالی نیز قرار دارد ،اما
واگن های باری تنها یک واگن با چهارچرخ است که
بدون نیاز به تجهی��زات خاصی می تواند در خطوط
ریلی فعال باشد.
چ�را این واگن ه�ا در داخل کش�ور تولید
نمی شود؟
تولید واگن های باری در کش��ور ب��ه زمان زیادی
نیاز دارد و به یک دوره ۳تا ۴س��اله برای تولید ان
نیاز اس��ت عالوه بر اینکه زیرساخت های الزم برای
ساخت این واگن ها در کشور چندان وجود ندارد.
چرا به جای واگن های دست دوم ،واگن های
نو خریداری نمی شود؟
قیمت واگن های نو در مقایسه با دست دوم بسیار
گران است ،عالوه بر اینکه نیاز کشور از طریق همین
واگن ها تامین می شود.
به نظر ش�ما این رویه ،ن�اوگان حمل ونقل
ریلی را دچار مشکل نمی کند؟
خی��ر .ما می توانیم در مدت زمانی که این واگن ها
در خطوط ریلی در حال اس��تفاده است ،به ساخت
واگن ه��ای جدید در کش��ور اقدام کنی��م و پس از
انکه واگن های دس��ت دوم از رده خارج شد با وارد
کردن واگن های جدید تولید داخل ،ناوگان کشور را
نوسازی کنیم اما به یقین این فرایند به زمانی حدود
۳تا ۴سال نیاز دارد.
ایا عم�ر مفی�د واگن های دس�ت دوم در
کشورهای خارجی به پایان رسیده است؟
خرید واگن های دس��ت دوم به این معنا نیس��ت
ک��ه عمر مفید ای��ن واگن ها در کش��وری که تولید
شده ،به پایان رس��یده باشد بلکه ممکن است عمر
مفید یک واگن ۱۰س��ال باشد و ۵سال از عمر ان
گذشته و سپس توس��ط یک کشور خریداری شده
باش��د بنابراین ،این واگن می تواند تا ۵سال بعد در
جای دیگر مورد اس��تفاده قرار گیرد .از سوی دیگر
همیشه نیازی به خرید واگن نیست بلکه در بسیاری
از موارد شرکت های حمل ونقل ریلی اقدام به اجاره
واگن های خارجی می کنند.
ویژه
سود شرکت هواپیمایی امارات
به مرز ۱۳میلیارد دالر رسید
ایس�نا :میزان سوددهی ش��رکت امارات در نیمه
نخست امسال از مرز ۴۷میلیون و ۵۰۰هزار درهم
گذشت .این ش��رکت هواپیمایی در گزارشی اعالم
کرد که میزان س��وددهی این ش��رکت نس��بت به
همین مدت در س��ال گذش��ته بیش از یک درصد
رش��د داش��ته اس��ت .بر اس��اس این گزارش ،این
ش��رکت هواپیمایی در این مدت بیش از ۲میلیون
و ۸۵۰ه��زار مس��افر را در نق��اط مختل��ف جهان
جابه جا کرده اس��ت که نس��بت به همین مدت در
س��ال گذش��ته میالدی بیش از ۷درصد افزایش را
نشان می دهد.
22
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
زیربنایی
industry@smtnews.ir
با باالرفتن عمر ناوگان حمل ونقل ریلی کشور ضرورت نوسازی دوچندان می شود
خرید واگن های دست دوم کمر تولید را می شکند
زهرا فریدزادگان -گروه صنعت :توس��عه
ش��بکه حمل ونقل ریلی هر کشوری ملزم به
بازس��ازی و نوسازی مستمر این ناوگان است.
در همین زمینه یکی از اصلی ترین موضوعاتی
که در سال های گذش��ته همواره مورد تاکید
کارشناس��ان این بخش بوده ،موضوع نوسازی
ناوگان ریلی کشور است چراکه به گفته انها،
ن��اوگان ریلی روز ب��ه روز پیرتر می ش��ود و از
اس��تانداردهای روز دنیا فاصله می گیرد .عمر
باالی ۳۰س��ال برخ��ی از واگن های موجود
در ش��بکه حمل ونقل ریلی کشور باعث شده
نوس��ازی ناوگان ریلی به یک ضرورت تبدیل
ش��ود و این در حالی است که به گفته عباس
اخوندی ،وزیر راه و شهرس��ازی حداقل ۵۰۰
تا ۶۰۰واگن در بخش ریلی فرسوده هستند
و با اس��تانداردها فاصله دارند .البته نوس��ازی
ناوگان ریلی هزینه های بس��یاری را می طلبد
و از ای��ن رو بحث جذب اعتبارات جدید برای
این حوزه مدت هاس��ت در دستور کار وزارت
راه قرار دارد .بدون ش��ک فرس��ودگی ناوگان
در کنار ان که به پایین امدن سطح خدمات
ارائه شده منجر می ش��ود در بسیاری از موارد
به تجهیزات و سیستم های مسیر نیز هزینه ای
دو چندان وارد می کند.
ک��ردن واگن های دس��ت دوم ایجاد کرده ایم؛
ازجمله اینکه هر شرکتی که قصد وارد کردن
به همان
واگن ه��ای دس��ت دوم را دارد باید
می��زان از ش��رکت های تولید کنن��ده داخلی،
واگن خریداری کند .عالوه بر اینکه مسئوالن
ش��رکت راه اهن ،برای ورود واگن های دست
دوم شرط س��ن گذاشته و از این رو شرکت ها
نمی توانند واگن های دس��ت دوم با سن باال را
وارد ناوگان کنند.
با توجه به اینکه اس��تفاده مستمر از ناوگان
حمل ونقل ،عمر مفید ان را کاهش و ضرورت
رس��یدگی ،تعمیر و بازسازی ان را دوچندان
می کن��د ،بنابراین توجه به وضعیت و کیفیت
ناوگان و اس��تفاده از تجهیزات به روز و مدرن
در این بخش در مجموع می تواند مفید باشد.
انچ��ه در س��ال های اخیر ،مس��ئوالن حوزه
حمل ونقل ریلی کشور را نگران و این ناوگان
را به پیری زودرس دچار کرده است ،خرید و
اس��تفاده از واگن های دس��ت دوم در خطوط
ریلی است .تا جایی که محسن پورسیداقایی،
مدیرعامل ش��رکت راه اهن جمهوری اسالمی
در این زمینه گفته اس��ت :بخش عمده ای از
مجوز ورود واگن های دست دوم در دولت قبل
صادر ش��ده اس��ت و درحال حاضر نمی توانیم
این مجوز ها را لغو کنیم اما برای جلوگیری از
ادامه این رون��د ،محدودیت هایی را برای وارد
پورس��ید اقای��ی همچنی��ن معتقد اس��ت
بخشی از واگن های اروپایی که وارد می شود،
از واگن های موجود در ش��بکه ریلی کش��ور
کیفیت بهت��ری دارند ،چراک��ه درحال حاضر
س��ن برخی از واگن های موج��ود در ناوگان
ریلی کش��ورمان به باالی ۴۵سال می رسد و
قطعا در این ش��رایط وارد ک��ردن واگن های
اروپایی بس��یار بهتر از اس��تفاده از واگن های
موجود است.
گفته ه��ای
ای��ن
مدیرعام��ل ش��رکت
راه اه��ن جمه��وری
اسالمی در حالی بیان
می ش��ود که غالمرضا
رزازی ،مدیرعام��ل س��ابق ش��رکت «واگ��ن
تاکید می کند،
پ��ارس» در گفت وگو با
حمایت های دول��ت بیش از ه��ر زمان دیگر
محدودیت های خرید واگن
عمر ۴۵ساله ناوگان ریلی
می توان��د صنع��ت واگن س��ازی را از وضعیت
بحرانی نجات داده تا از ورود واگن های دست
دوم بی کیفیت جلوگیری شود.
به گفته وی انچه در س��ال های گذش��ته،
تحریم های اعمال ش��ده علیه ایران برای این
صنع��ت به ارمغان اورد ،قط��ع صادرات ،نبود
سفارش ساخت داخلی در پی ورود واگن های
فرس��وده و تعرفه پایین ان است .وی مشکل
عم��ده ای��ن صنع��ت را تس��هیالت می داند
و می گوی��د :اگرچ��ه اج��رای سیاس��ت های
خصوصی سازی می تواند به دولت برای تکمیل
بس��یاری از پروژه های نیمه تمام کمک کند،
اما این در حالی اس��ت ک��ه بخش خصوصی
برای چرخان��دن چرخ این صنع��ت به اندازه
کافی نقدینگی در اختیار داشته باشد.
معضل واگن های وارداتی
اگرچه ظرفیت ساخت
ن در داخل کشور
واگ
وج��ود دارد و چن��د
کارخان��ه نی��ز در این
حوزه فعال هستند ،اما
شرکت های بهره بردار خطوط ریلی ،واگن های
دس��ت دوم خارج��ی را ب��ر تولی��دات داخل
ترجیح می دهند .بی شک این انتخاب می تواند
به منزله افتی ب��رای ناوگان حمل ونقل ریلی
کشور باشد؛ موضوعی که هوشنگ سوهانی گر،
عضو انجمن ریلی کش��ور با تاکی��د بر ان به
می گوید :مشکالت و معضالت مربوط
به واگن های مس��افری دست دوم خارجی بر
حس��ب نوع ناوگان و محل بهره برداری از انها
متفاوت است و الزم است به صورت جداگانه
توسط تیم های کارشناسی و با تجربه صنعت
ریل��ی از نظ��ر کیفی��ت طراحی ،س��اخت و
بهره برداری مورد مطالعه قرارگیرند.
وی با انتقاد بر واردات واگن های دست دوم
به کش��ور ،معتقد اس��ت درحال حاضر س��هم
واگن های تولید داخل از ش��بکه ریلی کشور
ح��دود ۳۰درصد اس��ت و ۳۰ت��ا ۳۵درصد
دیگر واگن های دس��ت دوم ۲۰تا ۳۰ساله ای
هس��تند که در چند سال گذش��ته از کشور
المان ،کره و چین وارد کشور شده اند و مابقی
هم واگن های قدیمی س��ال های بس��یار دور
هس��تند .صنعت ریلی کش��ورمان از ظرفیت
باالی��ی برخ��وردار اس��ت و تنها مش��کل ان
نبود نقدینگی اس��ت که حمای��ت بانک ها را
می خواهد.
نداشتن تطابق با ریل اهن
یکی از مش��کالت واردات واگن های دست
دوم ،نداش��تن تطاب��ق مش��خصات ابعادی و
اس��تانداردهای بهره برداری ای��ن نوع واگن ها
با ش��رایط راه اهن ایران است .سوهانی گر نیز
ای��ن موضوع را تایی��د ک��رده و می گوید :در
اغلب موارد ،حتی ابعاد و ش��رایط بهره برداری
واگن های دست دوم خریداری شده با شرایط
راه اهن ایران تطابق ندارد و ممکن است برای
بهره برداری در زمان بازس��ازی تغییرات قابل
توجهی روی س��ازه فلزی واگ��ن مثل ارتفاع
قالب از س��طح ریل انجام شود و این سطح از
تغییرات ،استحکام و شرایط ایمنی سیر واگن
مسافری را تحت تاثیر قرار می دهد که معموال
پ��س از تغییرات س��ازه فلزی واگ��ن ،امکان
اندازه گی��ری و محاس��بات الزم درخص��وص
پارامترهای پایداری حرکت و استحکام واگن
برای رعایت استانداردهای الزم وجود ندارد.
ای��ن در حالی اس��ت که حداکثر س��رعت
واگن ه��ای مس��افری دس��ت دوم خارج��ی
خریداری ش��ده کمت��ر از ۱۶۰کیلومت��ر ب��ر
س��اعت بوده و با توجه به عمر مفید عملکرد
انها ،حداکثر سرعت مجاز بهره برداری از انها
به کمتر از این سرعت می رسد که این سرعت
پاس��خگوی نیاز اینده راه اه��ن ایران نخواهد
بود.
واضح اس��ت که روی اوردن ش��رکت های
داخل��ی ب��ه خری��د واگن های دس��ت دوم و
اس��تفاده نک��ردن از واگن ه��ای تولید داخل
بی دلی��ل نیس��ت .در کنار مش��کالت متعدد
ن��اوگان حمل ونقل ریلی ،بای��د موضوع ارزان
بودن واگن های دست دوم را نیز مطرح کرد؛
موضوعی که س��وهانی گر ان را به عنوان یک
اف��ت در صنعت ریلی کش��ور مطرح می کند
و ادامه می دهد :ش��اید به اعتقاد عده ای تنها
مزیت واگن ه��ای دس��ت دوم ،قیمت پایین
تامی��ن این واگن ها نس��بت ب��ه واگن های نو
باش��د ،اما اگر بخواهیم مطابق با استانداردها
و ش��رایط روز ،واگن های مسافری را بازسازی
و بهره برداری کنیم ،این تنها مزیت نیز از بین
می رود.
به نظر می رس��د استفاده نکردن از ظرفیت
و توانمندی های کش��ور در حوزه حمل ونقل
ریل��ی و بی توجهی به یکی از بخش های مهم
اقتصادی و سوداور کش��ور ،در طوالنی مدت
موجب اس��یب های جبران ناپذی��ری در این
بخش و بخش های وابس��ته ب ه ان خواهد شد
از ای��ن رو باید با تدبیر و حمایت الزم دولت از
این ناوگان در انتظار نوس��ازی استاندارد این
صنعت باشیم.
طراحی هواپیماهای باالی ۲۰تن با مشارکت کشورهای غربی و شرقی
نشس��ت خبری هفتمین نمایش��گاه بین المللی صنایع
هوایی و هوان��وردی اگرچه بدون حضور برخی رس��انه ها
برگزار ش��د ،اما اهمیت حوزه حمل ونقل هوایی ،انگیزه ای
برای انتش��ار اخبار این نشس��ت در صفحه راه و مس��کن
است .منوچهر منطقی ،مدیرعامل سازمان
روزنامه
صنایع هوایی در این نشست خبری از طراحی هواپیماهای
عمومی با وزن بیش از ۲۰تن با مشارکت کشورهای غربی
و ش��رقی خبر داد و گفت :در ۳س��ال اخیر در این بخش
پیش��رفت های خوبی داش��ته ایم .به گفته وی؛ نمایش��گاه
امس��ال کیش به ۴حوزه محصول ،خدمات ،ش��رکت های
دانش بنی��ان و حوزه توس��عه روابط بین المل��ل و صادرات
اختصاص دارد که در بخش محصول در دو حوزه بالگرد و
پهپاد فعالیت می کنیم و س��اخت پهپاد به عنوان استفاده
در بخش تجاری مورد نظر است و تا سال ۲۰۲۵میالدی
۷۰درصد پهپادها در بخش تجاری خواهد بود.
منطقی درباره ش��رکت های دانش بنیان افزود :هر اندازه
که بخش تخصصی در این حوزه توانمندی داش��ته باشد،
بخش های مختلف��ی را به انها واگذار می کنیم عالوه براین
در دانشگاه ها برای توس��عه فناوری اقداماتی انجام شده و
همکاری وسیعی در این رابطه با دانشگاه ها صورت گرفته
اس��ت .وی با تاکید بر اینکه ش��رکت های دانش بنیان باید
ب��ه صورت کم هزینه کار خود را انجام دهند ،تصریح کرد:
در این راس��تا چند برنامه مهم در دستور کار قرار دارد که
یکی از این برنامه ها ایجاد نخس��تین هایپرمارکت در این
حوزه است تا سازندگان داخلی و خارجی در این مجموعه
حضور داشته باشند.
مدیرعام��ل س��ازمان صنای��ع هوایی ادامه داد :ش��بکه
ازمایش��گاهی نیز در مرحله بعدی ق��رار دارد که در حال
توسعه است .این ش��بکه برای تبادل فناوری ها و طراحی
بازیگران حوزه صنعت هوایی ایجاد می شود تا شرکت های
دانش بنی��ان بتوانند از تجرب ه افراد در این بخش اس��تفاده
کنند.
مدیرعام��ل س��ازمان صنای��ع هوایی در م��ورد اخرین
وضعیت طراحی و س��اخت هواپیمای عمومی اظهار کرد:
کشور در بخش طراحی هوانوردی عمومی در ۳فاز توانایی
دارد ؛ یک��ی از ای��ن فازها که بخش خصوص��ی نیز به ان
وارد ش��ده طراحی هوانوردی عمومی ۲تا ۶نفره است که
طراحی ان انجام ش��ده اس��ت .عالوه براین در «کالس ۲۰
تن» توانمندی زیادی وجود دارد و متخصصان این بخش
توانسته اند مدرک های بین المللی را کسب کرده و مجاز به
همکاری های بین المللی باشند.
دبیر س��تاد هوایی و هوانوردی معاونت علمی و فناوری
رییس جمهوری در ادامه گفت :این حوزه کاربردی وس��یع
دارد ک��ه در ای��ن بخش با ترکیبی از کش��ورهای غربی و
شرقی وارد مشارکت شده ایم.
در این نشس��ت سورنا س��تاری ،معاون علمی و فناوری
رییس جمه��وری نیز در س��خنانی با بی��ان اینکه رویکرد
جدید دولت تاکید بر ص��ادرات فناوری ،صادرات خدمات
فنی و مهندسی صنعت هوایی است ،اظهار کرد :پیش بینی
می کنی��م صادرات قطعات صنایع هوای��ی تولید داخل به
۱۰۰میلیون دالر برس��د .به گفته وی ،توسعه هوانوردی
عموم��ی ،س��اخت قطع��ات و ...ج��زو مواردی اس��ت که
توس��ط معاونت در حال پیگیری اس��ت .وی افزود :حدود
۱۰۰۰ش��رکت دانش بنیان در کش��ور وجود دارد و اظهار
امیدواری کرد؛ میزان صادرات در بخش بالگرد نیز افزایش
چشمگیری داشته باشد.
خبرخوان
صمت :حس��ام عقبایی ،رییس اتحادیه مش��اوران امالک
تهران ،صدور کد رهگی��ری برای معامالت خرید و فروش
مس��کن را امری ض��روری عن��وان کرد و گف��ت :مراجع
قانونگذار کش��ور برای صدور رای در خصوص اعمال یا لغو
برخ��ی قوانین همچون الزام به ص��دور کد رهگیری برای
معامالت امالک ،باید مصالح عمومی را مد نظر قرار دهند.
به گفته وی ،هرچند ممکن اس��ت در پاره ای موارد ظاهرا
به نظر برسد برخی قوانین و مقررات با اصول تسهیل گری
در انج��ام معامالت مغای��رت دارد ،اما مراجع صدور احکام
باید در نظر داش��ته باش��ند که مقررات��ی همچون صدور
کد رهگیری برای جلوگی��ری از تخلفات متعدد در حوزه
معامالت امالک ضروری است.
ایسنا :پیروز حناچی ،معاون وزیر راه و شهرسازی گفت :در
صورتی که دستگاه های دولتی به وظیف ه قانونی خودشان
عم��ل کنند ،می توان وضعیت زمین خواری را کنترل کرد،
همچنی��ن این احتمال وج��ود دارد زمین هایی هم که در
داخل حریم متعلق به دولت است برایشان سند سازی شود.
به گفته وی ،عمده بحث زمین خواری در دو قسمت داخل
حریم و خارج از حریم مدنظ��ر قرار دارد.زمین های داخل
محدوده قانونی شهر ها تکلیف شان مشخص است و مواردی
که مشخص نباشد به انها رسیدگی خواهد شد.
فارس :محمد سعید نژاد ،مدیرعامل سازمان بنادر از انجام
مطالع��ات دوطرفه ش��دن کانال های ورودی بندر ش��هید
رجایی در راس��تای افزایش ظرفیت بندر خبر داد و گفت:
اسناد جذب اپراتورهای این بندر در حال اماده سازی است
تا دو اپراتور برای مدت زمان ۵تا ۱۰سال فعالیت انتخاب
شوند .به گفته وی ،درحال حاضر ظرفیت تخلیه و بارگیری
بندر شهید رجایی در فاز های یک و دو توسعه یافته است و
ی به دنبال تجهیز
دولت در راستای توسعه بندر شهید رجای
این دو بال اس��ت تا ظرفیت بندر افزایش یابد .س��عیدنژاد
اضافه ک��رد :با وضع موجود ،ظرفیت بندر ش��هید رجایی
حدود 3/5میلیون تی .ای .یو است و مشکلی از نظر ظرفیت
وجود ندارد.
باش�گاه خبرن�گاران :س��ید محم��د راش��دی ،معاون
ام��ور مس��افری راه اه��ن ب��ا بیان اینکه متوس��ط س��ن
ناوگان های راه اهن باالی ۳۰س��ال است ،گفت :بر اساس
برنامه ریزی های قبلی باید س��ن ناوگان های ما به ۱۵سال
می رس��ید که متاسفانه تاکنون موفق نش��ده ایم .به گفته
وی ،بر اساس برنامه ریزی راه اهن ،باید در اینده ای نزدیک
میزان ناوگان های کشور به ۵۸میلیون ناوگان برسد.
ایرنا :حسین عاش��وری ،معاون بهره برداری و سیر حرکت
راه اه��ن ایران گفت :با افتتاح خط اهن اینچه برون در مرز
ایران و ترکمنستان ،مسیر روسیه -قزاقستان به ابهای ازاد
از طریق ایران ۴۰۰کیلومتر کاهش می یابد .به گفته وی ،با
کوتاه شدن این مسیر هزینه تمام شده حمل بار از روسیه،
قزاقس��تان و ترکمنس��تان به طرف ایران کاهش می یابد و
کشورهای یاد شده برای ترانزیت کاالهای خود از این مسیر
به طرف جنوب و اروپا رغبت بیشتری خواهند داشت.
استان ها
public@smtnews.ir
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره - 86پیاپی 1404
80درصد دانه روغنی در گلستان تولید می شود
23
ظرفیت خالی صنعت روغن کشی
حسین طلوعیان
معاون صنایع و معادن و امور معدنی
گلستان
زینب عبدی -گروه استان ها :استان گلستان با بیش از ۶۰۰هزار هکتار زمین زیرکشت ،بیش از۵۰درصد از پنبه
و ۱۰درصد گندم کش�ور را تولید می کند ضمن انکه با تولید 80درصد دانه های روغنی رتبه نخس�ت کشور را
در زمینه تولید دانه های روغنی به خود اختصاص داده اس�ت .به این ترتیب این استان قطب تولید روغن دانه
کشور محسوب می شود .همچنین این استان مقام دوم توسعه باغ های زیتون را در کشور دارد .با این حال فقط
4کارخانه روغن کش�ی در اس�تان فعال است و درواقع از تمام ظرفیت های این استان برای تولید دانه روغن و
به دنبال ان تولید روغن در کشور استفاده نشده است .به گفته سیدرضا مسلمی عقیلی ،معاون صنایع کوچک
شرکت ش�هرک های صنعتی استان گلس�تان با وجود حمایت از فعاالن صنایع روغن کشی هنوز ظرفیت های
استان برای توسعه این صنعت خالی مانده است.
وی ادامه داد :شهرستانی در استان گلستان نیست که
ناحیه صنعتی یا شهرک صنعتی نداشته باشد ضمن انکه
در تمام انها زیرساخت توسعه صنعت روغن کشی وجود
دارد اما مش��کل اصلی س��رمایه گذاران این بخش ،نبود
سرمایه در گردش و منابع نقدی است.
مسلمی عقیلی تصریح کرد :شرکت شهرک های صنعتی
استان گلستان برای حمایت از سرمایه گذاران در بخش
ف��راوری دانه های روغن��ی به واگذاری زمی��ن همراه با
تسهیالت و واگذاری نقد و اقس��اط با امکانات زیربنایی
و تصفیه خانه ه��ای مرک��زی فاضالب که ب��رای صنایع
روغن کش��ی مهم است اقدام کرده تا صنعت روغن کشی
در استان توسعه یابد.
بیش از 80درصد دانه های روغنی کش��ور از زمین های
این اس��تان به دس��ت می اید س��ویا ،بادام زمینی ،کلزا،
زیتون و دیگر دانه های روغنی در استان کشت می شود.
ام��ا کمبود صنای��ع تبدیلی و کارخانه های روغن کش��ی
س��بب ش��ده ت��ا تولید کنن��دگان دانه ه��ای روغنی و
زیتون کاران اس��تان بهره چندانی از درامد این محصول
نبرند.
واردات اجتناب پذیر است
با توجه به نقش دانه ه��ای روغنی مانند زیتون که در
استان تولید می شود ،توسعه کارخانه های روغن کشی و
فراوری ان در استان برای رفع نیاز به واردات روغن ،در
استان ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
براساس مطالعات انجام شده ،این استان برای ایجاد و
توسعه کارخانه های روغن کشی ظرفیت و زیرساخت های
الزم را دارا اس��ت به طوری که ب��ه گفته رمضان بهرامی،
ریی��س خانه صنعت ،مع��دن و تجارت اس��تان ،گفت:
گلستان با تولید 90هزار تن سویا4 ،هزار تن افتابگردان
و 90هزار تن کلزا80 ،درصد کل دانه های روغنی کشور
را تولی��د می کنند و 4واحد روغن کش��ی که در اس��تان
فعالیت می کنند در س��ال 510هزار تن ف��راوری دارند
اما با ای��ن همه تنها 25درصد ظرفی��ت به تولید روغن
اختصاص می یابد.
وی ادامه داد :توان مالی واحد های تولیدی با مش��کل
مواجه اس��ت به طوری که در یک م��اه جمع اوری کلزا و
س��ویا توس��ط کش��اورزان ،فرصت خرید وج��ود دارد و
کارخانه ه��ا بای��د برای خرید دانه ها ک��ه فقط به صورت
نقدی انجام می شود 300میلیارد تومان هزینه کنند اما
به دلیل کمبود نقدینگی بخش عمده این دانه ها و مواد
اولیه تولیدی از طریق واس��طه ها به خارج استان انتقال
می یابد.
رییس خانه صنعت ،معدن و تجارت اس��تان گلستان
ادام��ه داد :بانک ها تنها برای 20درصد ظرفیت خرید هر
کارخانه منابع تامین می کنند و 80درصد تولید اس��تان
به اس��تان های دیگر منتقل می شود و درواقع واحد های
تولیدی در زمان برداش��ت محص��ول توان مالی خرید را
ندارند ،ضمن انکه کنجاله ه��ای روغنی برای کارخانه ها
محصول استراتژیک روغن
تولی��د و ف��راوری دانه ه��ای روغنی با وج��ود واردات
80درصدی روغن برای کش��ور اس��تراتژیک و توس��عه
صنعت روغن کش��ی اجتناب ناپذیر و ضروری اس��ت که
باید ب��رای حمایت همین واحدهای روغن کش��ی فعال
اس��تانی نیز گش��ایش اعتبار توس��ط بانک ه��ا صورت
سیر صعودی صادرات در خراسان جنوبی
:وقت��ی اع��داد و ارقام س��خن می گویند دیگر جایی ب��رای تردید باقی
نمی ماند .هنوز چندماه از رس��یدن صادرات مرزی اس��تان خراسان جنوبی به
مرز 220میلیون دالر نگذشته است که بار دیگر معاون توسعه تجارت خارجی
صنعت ،معدن و تجارت این استان از رشد 16درصدی صادرات خبر داده است.
به گفته مهدی ماهگلی در 7ماه نخس��ت س��ال جاری،
ص��ادرات اس��تان ح��دود 97میلیون دالر ب��وده که در
مقایس��ه با مدت مش��ابه سال قبل نش��ان دهنده رشد
16درصدی است .وی در توضیح افزایش صادرات افزود:
افزایش 16درصدی در بخش صادرات شامل صادرات از
بازارچه های مرزی و گمرکات رسمی استان است .در این میان سهم بازارچه های
م��رزی در حدود 419درصد افزای��ش و در مقابل گمرکات با 12درصد کاهش
روبه رو بوده اند ،در نهایت برایند انها باعث رشد 16درصدی در صادرات استان
شده است .ماهگلی در ادامه باارزش ترین کاالهای صادراتی را مربوط به بازارچه
دوکوهانه عنوان کرد ک��ه ارزش هر تن کاالی صادراتی در ان 2056دالر بوده
است .از س��وی دیگر گمرک ماهی رود با صادرات 40میلیون دالری ،در حدود
58درصد کل صادرات استان را انجام می دهد و در این زمینه رتبه نخست در
بی��ن بازارچه های مرزی و گم��رکات را به خود اختصاص داده اس��ت .از اقالم
اساسی صادراتی استان می توان به هیدروکربور سنگین ،تینر ،سیمان ،میلگرد
و کاش��ی اش��اره کرد .مهدی ماهگلی در ادامه ،واردات از بازارچه ها و گمرکات
با حضور نهاوندیان در زنجان صورت گرفت
افتتاح فاز نخست کلینیک تخصصی سرطان
:فاز نخس��ت کلینیک تخصصی س��رطان و
مرکز رادیوتراپ��ی مهرانه زنجان با ظرفیت پذیرش
60بیم��ار در روز و 14میلی��ارد ری��ال هزینه ،به
هم��ت خیرین و بخش خصوص��ی باحضور رییس
دفتر ریاس��ت جمهوری در این استان ،افتتاح شد.
محمد نهاوندیان رییس دفتر ریاس��ت جمهوری در
این مراسم ،کمک و مشارکت مردم خیر و نیکوکار
زنجان در س��اخت س��ریع و تجهیز فاز نخست این
مرک��ز درمانی را همتی واال و ایثارگونه دانس��ت و
گفت :این اقدام ارزش��مند و مهم در شرایط دشوار،
خدمتی ملموس و ماندگار برای بیماران س��رطانی
به خص��وص افراد نیازمن��د و کم درامد محس��وب
می ش��ود .وی تاکید کرد :احس��ان و انفاق ریش��ه
بس��یاری از فسادها را خشک می کند .وی امارهای
ارائه ش��ده درخصوص برخی اسیب های اجتماعی
را مایه تاسف و دور از شان نظام اسالمی دانست.
اصغر وثوق مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران
سرطانی زنجان نیز با یاداوری اینکه ساالنه 80هزار
نفر در س��طح کش��ور به ش��مار بیماران سرطانی
ارزش اف��زوده دارد و در پی نوس��ان و کاهش قیمت مرغ
و نبود خرید توس��ط مرغداری ه��ا ،در انبار کارخانه های
روغن کشی دپو شده است که این خود بازگشت سرمایه
را طوالنی می کند.
بهرامی با بیان اینکه بانک ها باید در بحث تامین منابع
بازنگری کنند و جدی تر وارد ش��وند ،اف��زود :مواد اولیه
در اس��تان تامین می ش��ود اما واحده��ای تولیدی برای
جذب تولیدات استانی مشکل منابع مالی دارند که باید
با مدیریت و نگاه بلندمدت در توس��عه ظرفیت فراوری
روغن کشی تقویت شوند.
افزوده می ش��وند ،به عوامل
ایج��اد این بیماری اش��اره
کرد و تحقیقات و پژوهش ،اموزش و پیش��گیری،
تش��خیص به موقع و درم��ان را از اولویت های این
انجمن برش��مرد .وثوق بابی��ان اینکه تالش مهرانه
این است که هیچ بیماری به خاطر فقر مالی از دنیا
نرود ،گفت :خرید یک دس��تگاه سی تی اسکن نیز
در برنامه اینده این انجمن قرار دارد .کار س��اخت
کلینی��ک تخصصی س��رطان و مرک��ز رادیوتراپی
مهرانه زنج��ان ،از ابان ماه س��ال 91در زمینی به
وس��عت 18ه��زار و 900مترمرب��ع و زیربنای کل
13هزار و 800مترمربع (ش��امل 12هزار مترمربع
فضاهای تحقیقاتی ،اموزش و پیشگیری ،تشخیصی
و درمانی) و یک هزار و 800مترمربع فضای رفاهی
(مهمانس��را) اغاز ش��د .رادیوتراپی ،تصویربرداری،
ازمایش��گاه ،فیزیوتراپ��ی ،درمانگاه��ی ،اموزش و
پیش��گیری ،تحقیقات و پژوهش ،عمومی و اداری،
بخش ه��ای مختل��ف کلینیک تخصصی س��رطان
مهرانه زنجان را تشکیل می دهند.
در ه��ر جای ایران که هس��تید رویدادهای ش��هر و اس��تان تان در
حوزه های صنعت ،معدن و تجارت را رصد کرده و با انعکاس ان در روزنامه و
پیشنهاد ها و راهکارها را مطرح کنید.
سایت انالین گسترش
بگیرد.
سیدرضا مسلمی عقیلی ،معاون صنایع کوچک شرکت
ش��هرک های صنعتی اس��تان گلس��تان گفت :دانه های
روغنی کلزا و سویا در استان تولید می شود و کارخانه ها
با تولید روغن های خوراکی ،س��رخ کردنی و غیرس��رخ
کردنی نیز در استان فعال هستند اما مشکالت واحدهای
روغنی نبود پول نقد برای خرید دانه ها از کشاورزان است
و همین امر موجب حضور واس��طه ها و ارسال دانه ها به
اس��تان های دیگر می شود و ارزش افزوده به خارج استان
سوق می یابد.
وی ادام��ه داد :بای��د تس��هیالت برای خری��د به موقع
واحدهایی که دانه ها را فراوری می کنند از طریق بانک ها
تامین ش��ود که این تسهیالت می تواند دو قالب سرمایه
در گردش و ارتقای توان در نوس��ازی فناوری های تولید
را شامل ش��ود که به واحدهای فراوری دانه های روغنی
اختصاص یابد.
اس��تان را حدود 224هزار دالر عنوان کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل
حدود 61درصد کاهش نشان می دهد .از اقالم عمده وارداتی می توان به کاالی
کشاورزی و دامی اشاره کرد .سایر امارها از صادرات در 4ماه نخست امسال نیز
نش��ان می دهد که تنها تا تیرماه سال جاری 50میلیون و 611هزار دالر کاال از
خراسان جنوبی به کشور افغانستان صادر شده است و این میزان نسبت به مدت
مشابه سال گذشته 14درصد رشد داشته است که از این مقدار 33میلیون دالر
از گم��رک ماهی رود و 16میلی��ون دالر از بازارچه های مرزی خراس��ان جنوبی
صادرشده و صادرات از بازارچه ها مرزی نسبت به مدت مشابه در 4ماه نخست
پارس��ال361 ،درصد رشد داشته است .ماهگلی با بیان اینکه تاکنون 132هزار
نفر در خراس��ان جنوبی کارت مب��ادالت مرزی دریافت کرده ان��د ،عنوان کرد:
200هزار مرزنشین در خراسان جنوبی وجود دارند که صدور کارت مرزنشینان
فقط در دی و بهمن ماه انجام می ش��ود .وی با بیان اینکه تاسیس غرفه تعاونی
مرزنشینان در بازارچه های مرزی در حال پیگیری است ،عنوان کرد :نمایشگاه
پاییزه نیز در نیمه دوم شهریورماه هر سال در استان برپا می شود.
64طرح صنعتی در خراسان شمالی
نیمه کاره رها شده است
ایرن�ا :کمبود اعتب��ار برای س��اخت تکمیل طرح های
صنعتی این بار گریبان خراسان شمالی را گرفته است.
ب��ه گفته رییس اداره طرح و برنام��ه اداره کل صنعت،
معدن و تجارت خراس��ان ش��مالی ،هم اکنون 64طرح
صنعتی اس��تان با پیش��رفت فیزیکی باالی 70درصد
نیمه کاره رها شده است .سیدهادی حسینی گفت :برای
اجرای این طرح ها حدود چهار هزار میلیارد ریال اعتبار
مورد نیاز است .وی اضافه کرد :با تکمیل این واحدهای
تولیدی و صنعتی در استان برای بیش از 5100نفر از
بیکاران ایجاد اشتغال می شود .وی زمان اجرای برخی از
این طرح های تولیدی و صنعتی نیمه کاره در این استان
را از سال 88اعالم کرد .رییس اداره طرح و برنامه اداره
کل صنعت ،معدن و تجارت خراس��ان شمالی گفت :در
مجموع از س��ال 80تا 93برای 746طرح صنعتی در
این استان جواز تاسیس صادر شده که صرفا کمتر از 9
درصد ان به نتیجه رسیده است .به گفته وی ،میانگین
جوازهای تاسیس��ی که در سطح کش��ور نیز به مرحله
جواز بهره برداری صنعتی می رس��د ح��دود 10درصد
است که خراسان شمالی یک تا 2درصد در این بخش
از میانگین کش��وری پایین تر
اس��ت .وی افزود :بیش��ترین
جوازه��ای ص��ادره در این اداره کل از س��ال 88تا 92
بوده و در سال جاری نیز تاکنون برای 45طرح صنعتی
جواز تاسیس صادر شده است .حسینی اعتبار مورد نیاز
برای اجرایی شدن این واحدهای صنعتی را در مجموع
حدود 40هزار میلی��ارد ریال اعالم کرد که در صورت
بهره برداری می توانست برای 33هزار نفر ایجاد اشتغال
کند .وی همچنین علت اصلی اجرایی نشدن 746طرح
صنعتی دارای جواز تاسیس را ناشی از کمبود نقدینگی
عنوان کرد .وی پیش��رفت فیزیک��ی این طرح ها را بین
20تا 80درصد اعالم کرد و افزود 612 :طرح صنعتی
دارای جواز تاسیس از سال 80تا 93پیشرفت فیزیکی
یک تا 20درصد دارند .هم اکنون در خراس��ان شمالی
افزون بر 340واحد صنعتی با سرمایه 11هزار میلیارد
ریال و اش��تغال 13ه��زار نفر فعال اس��ت که مجمع
پتروشیمی ،الومینای جاجرم ،کارخانه سیمان بجنورد
و مجتمع صنعتی فوالد اسفراین از بزرگترین واحدهای
صنعتی این استان محسوب می شوند.
خبرنگار افتخاری روزنامه ما شوید
نگاه
تولید روغن
و توجه دولت
چند س��ال پیش دولت مصوبه ای داشت مبنی بر ایجاد
ارزش اف��زوده در بخ��ش دانه ه��ای روغن��ی و حمایت از
کش��اورزی تا بتوانیم دانه های روغنی را در داخل کش��ور
تولی��د کرده یا به ج��ای واردات روغن خام که پیش از ان
صورت می گرفت ،دانه را وارد کنیم .چرا که میزان مصرف
روغن در کش��ور بسیار باال بوده و این امر دانه های روغنی
را به محصولی اس��تراتژیک برای ما تبدیل می کند .به این
ترتیب به س��وی کاشت دانه های روغنی رفتیم و متعاقب
این اقدام در س��طح اس��تان گلس��تان ب��رای واحدهای
صنعتی روغن کش��ی مجوز صادر شد .تعداد این واحدها
که به روش حالل روغن کش��ی می کنند 5واحد صنعتی
اس��ت که مجوز 4واحد از سوی سازمان صنعت ،معدن و
تجارت و مجوز یک واحد نیز از سوی شرکت شهرک های
صنعتی اس��تان صادر ش��ده اس��ت .این واحده��ا روزانه
ظرفیت جذب 2300تا 2500تن دانه و استحصال ان را
دارا هس��تند که ظرفیت بسیار باالیی در کشور محسوب
می ش��ود .بنابراین همه دانه های روغنی از جمله س��ویا،
کلزا ،افتابگردان و ...که در گلس��تان تولید می ش��ود تنها
نیاز 2تا 2/5ماه این واحدهای صنعتی را پاس��خ می دهد
و در بقیه فصول س��ال ،دانه از کشورهای امریکای جنوبی
نظی��ر ارژانتین و برزیل وارد می ش��ود .البته این در حالی
است که این واحدها بتوانند از تمام ظرفیت مطلوب خود
اس��تفاده کنند که با توجه به موضوع کمبود نقدینگی در
واحده��ای صنعتی مش��کالتی به وجود امده که س��بب
ش��ده است این واحدها با تمامی ظرفیت خود کار نکنند.
هر چن��د حمایت های دولتی هنوز از ای��ن واحدها انجام
می ش��ود و هر کیلو دانه حدود 2000تومان از کش��اورز
خریداری می شود اما در زمینه تولیدات صنعتی قیمت ها
و تعرفه ه��ا با یکدیگر همخوانی ن��دارد .بخش اعظمی از
انواع دانه پس از استحصال به کنجاله دام تبدیل می شود،
بنابراین حتی تغییر تعرفه کنجاله می تواند زیان هنگفتی
به این واحده��ا وارد کند .برای خرید دانه نیز اگر واحدی
بخواهد 100ه��زار تن دانه بخرد بای��د میلیاردها تومان
س��رمایه در گردش داش��ته باش��د که در حال حاضر این
امر میسر نیست و بانک های اس��تان توان پاسخگویی به
این نیاز را ندارند .بنابراین کمبود نقدینگی از مش��کالت
اساسی واحدهای روغن کشی است .سال گذشته مباحثی
مطرح ش��د که از طریق بورس ،دانه ها واگذار ش��ود اما با
توجه به اینکه قیمت باال بود و نقدینگی پایین و همچنین
امکان پرداخت اقس��اطی وجود نداش��ت از ان استقبال
نش��د .چراک��ه در زمان خری��د از کش��اورزان ،صاحبان
صنایع می توانند مدتی بعد ،پول را پرداخت کنند .به نظر
می رس��د با توجه به اینکه روغن محصولی استراتژیک در
کشور است ،دولت باید ذخیره ای از دانه های روغنی مهیا
کن��د تا صاحبان صنای��ع ان را به تدریج خریداری کرده و
به تدریج هزینه ان را پرداخت کنند.
کوتاه از استان ها
سرمایه گذاری در بندر گناوه
:س��رمایه گذاری در بندر گن��اوه از بنادر فعال
تجاری در ش��مال استان بوشهر این روزها سبب شده
اس��ت که امی��د در دل اهالی این منطق��ه جوانه بزند.
براساس اعالم محمد راستاد ،مدیرکل بنادرودریانوردی
استان بوشهر نه تنها تسهیالت بدون سود به متقاضیان
گناوه ای خرید کشتی مسافربری پرداخت می شود بلکه
س��ازمان بنادر ودریانوردی سرمایه گذاری کاملی برای
پایانه های مسافربری دریایی بندرگناوه و جزیره خارک
انجام داده است.
راهیابیمحصوالتیاسوجبهاروپا
:مدیرعامل بزرگترین مجتمع تولیدی اس��تان
کهگیلویه و بویراحمد و نخستین تولید کننده لوله های
کامپوزیتی و دریایی در ایران از راهیابی محصوالت دنا
صنعت یاس��وج ب��ه بازارهای اروپا خب��رداد .به گزارش
روابط عمومی شرکت شهرک های صنعتی کهگیلویه و
بویراحمد از یاسوج ،لهراسب باقری با اشاره به دریافت
نش��ان CEگفت :محصوالت مجتمع تولیدی صنعتی
دن��ا صنع��ت از این پس ب��ا دارا بودن این نش��ان قادر
خواهند ب��ود در بازارهای اروپای��ی رقیبی جدی برای
محصوالت تولید شده در این قاره صنعتی باشند.
افزایش صادرات گلستان
:حس��ین قلی قوانل��و ،رییس س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت گلس��تان از رشد 31درصدی صادرات
این اس��تان در 7ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت
مشابه سال قبل خبر داد.
برای ارتباط با گروه استان ها
با شماره تلفن 021-88714224تماس بگیرید
یا به states@smtnews.irایمیل بزنید
صاحب امتیاز:
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر:
ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی :خلیل محمودی
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر روابط عمومی :فاطمه پیرانی
مدیر سازمان اگهی ها :مهرداد بیات
مدیر چاپ :بیژن بهادری
یکشنبه 25ابان 22 - 1393محرم 16 -1436نوامبر -2014شماره -86پیاپی 1404
پرسه در شب
یک کارگاه کوچک
مین�و بدیعی -اراز از ب��االی کوه به
مزرع��ه گندم ک��ه زیرافت��اب کمرنگ
پایی��زی ان��گار ارام ارام ب��ه خش��کی
می رفت نگاه کرد .گندمزار که زمانی بسیار شاداب
و خوش��ه های گن��دم ان زی��ر ن��ور خورش��ید
می درخش��یدند اینک به زمین س��وخته ای تبدیل
می شد که دیگر چیزی از ان باقی نمانده بود.
اراز یادش امد که به همراه دو برادرش و همسران
انها و فرزندان بزرگترش��ان گندم های این مزرعه را
با س��ختی بس��یار درو کرده و با هزار زحمت ان را
فروخته و دیگر اهی در بس��اط نداشتند .اراز گفت:
«دیگر نمی توانی��م روی این گندمزار کار کنیم .در
مش��ورت ب��ا برادرانش به این نتیجه رس��ید که در
منطقه خودشان کردستان یک کارگاه دایر کند.
مدت ها افراد خانواده در خانه های روستایی خود
به این مس��ئله فکر می کردند .اراز می گفت :تا کی
فق��ر و نداری ،باید اس��تین ها را ب��اال بزنیم و گرنه
مجبور هستیم که به شهر رفته و گدایی کنیم!
یک ب��رادرش که موافق فروختن زمین بود اما به
کار دیگری جز واس��طه گری و داللی فکر نمی کرد
می گفت :چرا گدایی می رویم ...مغازه می زنیم.
برادر سوم هم می گفت :صمد راست می گه مغازه
می زنیم...
اراز جواب م��ی داد :با کدوم پ��ول ،این زمین رو
اینجا مگه چقدر می خرن تازه اینهایی که این زمین
رو می خرن می خوان کاربری کشاورزی اونو از بین
ببرن و توش خانه های ویالیی بسازن.
صمد خندید :خونه ویالیی توی این بر و بیابون
اراز گف��ت :مگه نکردند ،مگه خیل��ی از مزارع و
زمین های اینجا به علت خشکس��الی از بین نرفته و
به جاش خانه نساختند.
برادر سوم هم تایید کرد.
اراز گفت :ببینید من یک فکری دارم سرمایه ها
و پس اندازهای کوچک مان را روی هم می گذاریم و
یک کار تولیدی راه می اندازیم .حتی زینب همسرم
هم گفته که هرچه طال داره می فروش��ه و توی این
شرکت سهیم می شه البته به نفع همه ما!
دو برادر نگاهی به هم کردند .ان دونفر هم مانند
اراز اهل کار و ت�لاش بودند نه اهل دالل بازی و...
در ضمن به برادر بزرگترشان اعتماد کامل داشتند.
ه��ر 3نفر در یک ش��ب در خانه یک��ی از برادرها
جمع ش��دند همه با صداقت زیاد که نشانگر روحیه
روس��تایی و س��ختکوش انها بود هرچه سرمایه در
اختیار داشتند به جمع اورده بودند.
هر 3برادر با توج��ه به نوع کار و مهارتی که بلد
بودند پیشنهاد می داد ،یکی می گفت :کارگاه نجاری
بزنیم .دیگری می گفت :یک کارخانه کوچک غذایی
برپا کنیم و س��ومی پیش��نهادی م��ی داد که همه
می دانستند عملی نیست و سرمایه شان بسیار کم
است .تا اینکه...
نفر چهارمی هم پیدا ش��د که از شهر امده بودن،
یک��ی از افراد فامیل انها که او با اینکه س��ال ها در
شهر زندگی کرده بود اما صداقت و درستی شهری
را همیشه و همواره با خود داشت.
یک روز کارگاه برپا ش��د ،هر 4نفر می دانس��تند
ک��ه برای راه ان��دازی این کارگاه چه تالش��ی کرده
بودند و می دانستند که همه انچه که استواری این
کارگاه را حفظ کرده و ادامه می دهد صداقت انها و
ایمان شان به کاری است که در دست دارند.
کم کم کارگاه کوچک ،تس��مه دوچرخه را تولید
می کرد البت��ه با تولید نه چندان زی��اد به راه افتاد.
فامیل انها پیش از ان در یک کارخانه بزرگ تولید
موتورس��یکلت کار می کرد و خیل��ی از فنون را به
انها یاد داده بود و انها اندک اندک ،توانس��ته بودند
دو کارگر را نیز با حقوق به نس��بت مکفی استخدام
کنند.
مزرعه فروخته ش��ده اما زمین خ��وار یا زمین دار!
چندان امیدوار نبود که بر روی ان خانه هایی بسازد
که فروش خوبی داشته باشد و زمین را که روزگاری
کشت زار گندم بود رها ساخته بود.
کارگاه ب��ه کار خ��ود با توجه به نب��ود مواد اولیه
و مش��کالت بس��یار ادام��ه می داد و ه��ر 3برادر و
شریک شان خرسند بودند و...
ش��ریک ش��ان هر روز در جریان اخرین تحوالت
صنعتی کش��ور بود و یک روز در روزنامه خبری را
خواند که او را به شوق اورد.
خبر حاکی از این ب��ود که وزیر صنعت ،معدن و
تجارت گفته بود کشور باید صنعتی شود!
تلفن82190 :
فکس88713730 :
پیامک300082190 :
پیامگیر صوتی88105304 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
اعطای تسهیالت بدون
محدودیت به صنعت چاپ
مدیر کل دفتر امور چاپ و نش��ر وزارت
فرهنگ و ارش��اد اس�لامی ،گ��ردش مالی
صنعت چاپ در کشور را ساالنه 100هزار
میلیارد ریال بیان کرد و گفت :بیش از 70
درصد از گردش مالی صنعت چاپ کش��ور
در حوزه چاپ های تجاری و صنعتی است.
محمودرضا برازش پنجش��نبه ش��ب در
ایین تجلیل از صاحبان صنعت چاپ استان
سمنان در گرمسار با اشاره به فعالیت بیش
از 5ه��زار واح��د چاپی در کش��ور افزود:
صنع��ت چاپ توس��عه روز افزون��ی دارد و
اکن��ون فق��ط 10درص��د از صنعت چاپ
ایران در حوزه کتاب و نشریات است .وی با
تاکید بر لزوم صادرات در این بخش تصریح
کرد :س��االنه بیش از 70هزار تن محصول
چاپی نظیر کارت های اعتباری ،هولوگرام،
چاپ فلز و فرم ها از کشور های همسایه به
ایران وارد می ش��ود در حالی که اگر همین
محص��والت در ایران تولید ش��ود عالوه بر
صادرات ،بیش از 25هزار ش��غل مستقیم
ایجاد خواهد شد.
مدی��رکل دفتر امور چاپ و نش��ر وزارت
فرهنگ و ارشاد اسالمی تاکید کرد :دولت
از محل صندوق توسعه ملی برای نوسازی
زیر اسمان شهر
مریم ابراهیمی -گروه گزارش :می گویند
وقتی می خواهید از نابس��امانی ها و تلخی ها
بگویی��د ،ط��وری ننویس��ید ک��ه مخاط��ب
رویگردان شود و «ای بابا» بگوید و اعتراض کند که هزاران
بار از نابس��امانی ها و تلخی ها شنیده و بس است دیگر .از
س��وی دیگر ،شکرپاش��ی بر واقعیت تلخ هم که ناصواب
است... .پس می ماند دهانی که چشم بخواهد برای دیدن
و گوش برای ش��نیدن تا با تصاویر نغز ،س��یراب ش��ود از
دانستن .ادبیات سینما شاید همان بیانی است که در برابر
چش��م ها تصویر می شود و کتابی اس��ت که قهرمانان ان
بیرون از صفحه می ایند تا با ما زندگی کنند ...تعدادی از
فیلم های کالس��یک در تاریخ س��ینمای جه��ان همین
گونه ان��د ...و «دزد دوچرخ��ه»ی ویتوریو دس��یکا یکی از
انهاست .این فیلم ،روایتگر مشقات کارگری به نام «انتونیو
ریچی» است که پس از بحران فقر و بیکاری (بعد از جنگ
جهان��ی) ،به ش��رط انکه دوچرخه داش��ته باش��د ،برای
ره نوشت
نقطه چین
همیشه شعبان ،یک بار هم
رمضان
و خری��د تجهی��زات به واحده��ای صنایع
چاپ کش��ور تس��هیالت بدون محدودیت
اعطا می کند .محمودرضا برازش گفت :این
هیات 100نفره ایرانی در چند روز گذشته
برای شرکت در نمایشگاه بین المللی چاپ
ب��ه چین اعزام ش��ده اند تا ضم��ن معرفی
صنعت چاپ ایران به جه��ان از چاپ های
مصائب زبان شیرین داشتن
چس��باندن اعالمیه ،استخدام می ش��ود .پس به دشواری
دوچرخه ای تهیه و کار خود را اغاز می کند ،اما دوچرخه اش
ی��ا بهتر بگویی��م کار او را می دزدند .انتونیو همراه پس��ر
کوچکش «برونو» برای پیدا کردن دوچرخه ،تمام شهر را
زیر پا می گذارد ،ولی تالشش بی نتیجه می ماند و دوچرخه
پیدا نمی شود.
فقیر اس��ت خب و به کار نی��از دارد ،نقش دوچرخه هم
برای نگه داشتن کارش بسیار مهم است .او مجبور می شود
به همراه همسرش تمام مالفه های کهنه خانه را بفروشد
و پ��ول خرید دوچرخه را فراهم کن��د .این بخش یکی از
زیباترین س��کانس های فیلم اس��ت .زیرا برای به دس��ت
اوردن کار ،زندگی شان از اثاث خانه خالی می شود
...ت��و گویی که فقر می گ��ذارد تنها یکی از موهبت های
زندگی را نگه داری؛ یا کار و خرج بخور و نمیر یا خانه ای
که بش��ود در ان ،روز را به ش��ب رساند ...و می توان گفت
هدف کارگردان هم از این سکانس به تصویر کشیدن شکل
سنتی به مدرن رو بیاورند.
غالمرضا کاتب ،نماینده مردم گرمس��ار
و ارادان در مجلس ش��ورای اسالمی نیز با
اشاره به گردش مالی بیش از 850میلیارد
دالری صنعت چاپ در جهان گفت :صنعت
چاپ عالوه بر نقش اقتصادی ،عامل ترویج
فرهنگ اسالمی ایرانی در منطقه است.
عریان یک خانواده اسیب پذیر است در وقت بیکار شدن...
با تمام اینها ادبیات فیلم ،بیننده را ازار نمی دهد ...اما اگاه
می کند ...یا زمانی که انتونیو عاشقانه دوچرخه خود را بغل
می کند و برای معرفی خود برای کار به شهرداری می رود،
کس��ی درکش نمی کند و مورد تمسخر قرار می گیرد ،اما
او بس��یار معصومانه و کودکان��ه می گوید که دوچرخه اش
را بسیار دوست دارد ...یکی دیگر از صحنه های تاثیرگذار
فیلم ،زمانی است که پدر دست فرزندش را در دست خود
می فش��ارد و بی خیال از غصه ها و نداری ها کنار رستورانی
می نش��یند ک��ه مردم داخ��ل ان ،حت��ی در دوران فقر و
بیکاری پس از جنگ نیز مزه فقر را نچشیده اند و نسبت به
خرج و دخل روزانه و داشتن اینده ای روشن ،هیچ نگرانی
در دل ندارند! می گویند وقتی می خواهید از نابسامانی ها
و تلخی ها بگویید ،فضیلتی اس��ت داشتن زبانی که ادم را
خسته و دلزده نمی کند ،او را اگاه می کند و می گذارد که
این ادم خودش را خوب تماشا کند....
قابی از زندگی
فروشگاه
و جمله به جمله اش تو را ساعت ها به
فکر وامی داشت...
از زیباتری��ن و عجیب ترین مفاهیم
زندگی ت��ا غریب ترین حس های یک
انس��ان در دورترین نقطه از این دنیا
نسبت به تو...
عشقی که البه الی ورق به ورق ان
مش��ترک ترین حس های انس��انی را
برای تو بازگو می کرد ؛ از ش��عر و داستان تا فلسفه
و عرفان ،از تاریخ و فرهنگ تا جامعه و اقتصاد...
هر ح��وزه ه��م جذابیت های خاص خ��ودش را
داش��ت که هر بار ب��رای مدت ها ت��و را به طریقی
درگیر خودش می کرد...
حاال مدت هاست که از شور و هیاهوی ان روزها
می گ��ذرد و این روزها نمی دانم چ��را دیگر هوس
خری��د و خواندن کتاب از زندگی ام رخت بربس��ته
است؟
س روز
عک
افتتاح نمایشگاه اثار ایدین اغداشلو -گالری اثر
کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
و ...خودمان و
بزرگداشتی برای
«ناصر بزرگمهر»
کجاییعادتشیرینمن؟
س�ارا اصغ�ری -از ان
دست هوس هایی بود که
به هیچ وجه تاب مقاومت
در برابرش را نداشتم...
همیش��ه جیب های دانشجویی مرا
خالی از پول می کرد...
البت��ه از نوجوان��ی ب��ا «ش��ازده
کوچول��و» در من ش��روع ش��د و در
دوران دانشجویی با نیچه و گوته و ژان پل سارتر به
اوج خودش رسید...
این اواخر از شکل و شمایل هوس درامده بود و
به عادت زندگی ام تبدیل شده بود...
عادتی ش��یرین و خواندنی ...با انسان هایی بزرگ
و از یاد نرفتنی...
از موالنا و حافظ تا جالل و شریعتی...
ش��ورانگیزترین عادتی که کلمه به کلمه اش با تو
حرف می زد و تو را تا مدت ها سیراب خود می کرد
نشانی:
ته�ران ،خیاب�ان قائم مق�ام فراهانی
کوچه ازادگان شماره 26
ایسنا
مریم نظری -موهایش را پرکالغی کرده
بود ام��ا چی��ن و چروک ه��ای صورتش،
سال های رفته را هویدا می کرد .یک بسته
ماکارونی از قفسه برداشت و پیش از انکه بخواهد ان را
در س��بد بگذارد ،بس��ته ماکارونی از دستش سر خورد
توی س��بد افتاد .دختربچه ای که با اسکیت های رنگی
مدام دور پیرزن می چرخید با صدای بلند گفت« :مامان
ملیح دنبالم بیا بریم شکالت برداریم ».و بی انکه منتظر
پاس��خ پیرزن بماند به س��رعت از البه الی جمعیت به
سمت قفسه شکالت ها رفت .راهروی قفسه ماکارونی ها
شلوغ بود پیرزن چند بار دختر را صدا زد .حتی دستش
را در ه��وا تکان داد و وقتی از ایس��تادنش ناامید ش��د
دوباره دس��ته س��بد را گرفت .پیرزن سراغ قفسه مایع
ظرفش��ویی رفت و ب��ه قیمت ها نگاه ک��رد .پیرزن به
س��ال های گذش��ته فکر ک��رد .به روزهایی که پش��ت
پیش��خوان بقال��ی می ایس��تاد و رب و روغ��ن را برای
مشتری در نایلون می گذاش��ت .به اینکه چقدر از این
فروش��گاه زنجیره ای بیزار بوده اس��ت .به روزهایی فکر
کرد که مشتری ها یکی یکی از دست رفتند و فقط وقتی
250گرم خیارشور می خواستند به بقالی می امدند! زن
جوان��ی را که مش��غول خرید بود صدا کرد و پرس��ید:
«دخترم می تونی قیمت اینارو برام بخونی؟» دست اخر
یکی از ظرف های مایع ظرفشویی را انتخاب کرد و توی
سبد انداخت .صف صندوق شلوغ بود .پیرزن توی صف
ایستاد و به سبد تکیه کرد .همان موقع بود که دخترک
با بغلی از ش��کالت و پاس��تیل و اسمارتیس به سمت
پیرزن برگشت .پیرزن سگرمه هایش را درهم کشید و
گفت« :دندونات خراب می ش��ن .برو بذار س��رجاش».
دختر اصرار ک��رد .التماس کرد و اخر ب��ه گریه افتاد.
پیرزن دهانش را به گ��وش دختر نزدیک کرد و قربان
صدقه اش رفت .دختر حاضر ش��د از اس��مارتیس ها و
پاس��تیل ها چشم بپوش��د و با اکراه انها را به متصدی
صندوق تحوی��ل دهد .پیرزن پ��ول را پرداخت کرد و
اجناسش را در نایلون گذاشت .درست مثل روزهایی که
اجناس مش��تریان را در نایلون می گذاش��ت .بیرون از
فروشگاه کنار جایی که روزی بقالی بود ،تابلویی نصب
کرده بودند که نام پیمانکار روی ان نوشته بود .قرار بود
بقالی بشود شهر کودک...
محمدعل�ی عرفی نژاد -عاقبت حق
به حق دار رس��ید و ب��ا توجه به تحمل
از
فشار کار در راه اندازی روزنامه
کار به ه��م ریخت��ن و اب��اد کردن س��الن بزرگ و
تماشایی تحریریه توسط اقای «ناصر بزرگمهر» که
دس��تی به قلم داشته و دس��تی به رتق وفتق امور
مربوط ب��ه ارتباطات و حضور در س��ر کالس های
درسی دانش��گاه ،روزنامه ای متولد شد که همه ما
دست اندرکاران نوشتن و تولید کردن تا رسیدن به
چاپ و توزیع ،دل مان خوش است که در تولد این
نورسیده خوش برخورد سهمی داشته ایم.
و ...فرام��وش نکنی��م بهایی را ک��ه «بزرگمهر»
در س��رپا ک��ردن ای��ن روزنامه پرداخ��ت ،بی انکه
منتظرش باش��د جس��م و روحش بیمار شد ،مثل
همیش��ه خواس��ت به روی خودش نیاورد ،نش��د
و کار ب��ه جایی رس��ید که ه��ر روز خبرهای بد و
ناامیدکننده تری از راه رس��ید .ت��ا عاقبت در یک
جلسه واقعیت را پوس��ت کنده مطرح کرد و اینکه
باید برای یک جراحی بزرگ به اتاق عمل برود ،دل
توی دل بچه ها نبود ،یکی از تایپیست های روزنامه،
در حالی که نم اش��کی در گوشه چشمش نشسته
بود و پیوسته دعا می خواند ،برنامه ریزی کرده بود
برای ختم قران در جهت س�لامتی مدیرمس��ئول
و س��ردبیر مورد عالقه همه بچه ه��ای تحریریه و
فن��ی و ...کاری که همه را به ش��دت منقلب کرد،
مع��اون س��ردبیر کار می کرد ،اما حواس��ش جای
دیگ��ر هم بود و بدتر از همه وقتی خبردار ش��دیم
غیر از همس��ر ،دو دختر بزرگمه��ر هم که اینقدر
چشم به چش��م و دل ش��ان دارد ،در سفری پنج ،
ش��ش س��اعته با هواپیما به زادگاهشان امده اند تا
در کنار پدر باش��ند ،کمی بیش��تر نگران شدیم و
ترسیدیم ،اسحاقیان ،مدیر تحریریه با همه سالمت
فکری و ارامش درونی اش دائما در حال بررس��ی و
خبرگیری از بیمارس��تان بود و بیش��تر از همیشه
مواظبت می کرد کار درس��ت جلو برود ،هیچ کس
نمی گفت :بابا بی خیال ،مهم حال بزرگمهر اس��ت.
می گفتند بزرگمهر یک سوی قضیه است و روزنامه
س��وی دیگرش ،بزرگمهر موتور حرکت دهنده این
ماش��ین سنگین بود و این ماشین زمانی حرکتش
درس��ت به انجام می رس��ید که ناخدایش س��ر به
سالمت باشد و ان لبخند مهربان و گاه امیخته به
قهر را بر چهره داشته باشد.
روزه��ای گره خورده ب��ا محرم بود و نام س��االر
ش��هیدان بر لب ها می چرخید که س��ردبیر
رفت بیمارستان و سریع در اتاق عمل زیر تیغ تیز
جراحی.
همزم��ان ،خبر گش��ایش نمایش��گاه مطبوعات
مطرح ش��د ،بزرگمهر دوره روزهای بعد از جراحی
را می گذراند و به شدت درد می کشید ،همه نگران
و ناراح��ت دعا می کردند و باالخره این همه دعا و
درمان و دوا و تحمل بزرگمهر کار خودش را کرد.
ان بعدازظه��ر پرخاطره ای که ای��ن رفیق همه
روزهای زندگی مان ،دس��ت به پهل��و به تحریریه
ام��د هرگز فراموش ش��دنی نبود و نیس��ت ،امد
و نشس��ت و از کار گف��ت و تصمیم��ش ب��رای
راه ان��دازی ی��ک غرف��ه ابرومند در نمایش��گاه را
مطرح کرد...
و ...روزی ک��ه در غرف��ه خ��وش اب و رن��گ و
نشس��ت و بروبچه ه��ای مطبوعاتی،
زیبای
یاران قدیمی و ش��اگردان امروز ،مدیرمسئول ها و
بسیاری از س��ردبیران و در کنار همه انها مدیران
وی��ژه اداری و ش��خصیت های پرنام ب��ه دیدارش
امدن��د و باز هم کوتاه نیام��د و از درون غرفه کار
روزنام��ه و صفحات را ش��کل داد ،عکس ها چاپ
ش��د ،ویژه نامه های پرمطلب بدون هیچ ادعایی در
بخش های فرهنگی و مطبوعاتی دس��ت به دست
شد تا...
اعالم کردند:
در بیستمین جشنواره مطبوعات و خبرگزاری ها،
غرف��ه روزنامه
به عنوان «برترین» دس��ت
بر تارک مطبوعات
یافت ...و اینگونه بود که
کشور درخشید.
خستگی مان برای یک روز در رفت ،چهره خسته
و نگران بزرگمهر در خاطرمان نقش بست و قلم به
دست گرفتیم برای مطالب شماره بعد.