ماهنامه توسعه فناوری های نوین پزشکی شماره 19

‫‪19‬‬ ‫ماهنامه علمی‪ ،‬اختصاصی ‪ /‬شماره نوزدهم ‪ /‬تیر ‪ 35000 / 1400‬تومان‬ ‫درمسیرصادراتـــــ‬ ‫توسعۀ اقتصادی و تجاری در دستور کار مجلس قرارگرفت‬ ‫سیستم های مدیریت اطالعات‬ ‫در نظام سالمت‬ ‫یادداشتی از دکتر اکبر عبداللهی اصل‬ ‫انچه در این شماره پیش روی شماست‬ ‫پرونده ویژه‪ :‬رگوالتوری در حوزۀ فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫(گفت و گو با دانیال حامی مجری رویدادهای‬ ‫استارتاپی‬ ‫حوزه سالمت و دکتر علی شریفی زارچی سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی)‬ ‫ترافیک استارتاپ ها‬ ‫یادداشتی از دکتر امیر صدری‬ ‫گفت وگو با مهندس محمدرضا کمپانی‪ -‬مدیرعامل شرکت الکترونیک برتر در کلینیک موفقیت‬ ‫معرفی استارتاپ سالمتی‬ ‫‪ABLE Human Motion‬‬ ‫جرعه ای دمنوش با طعم کتاب‪:‬‬ ‫معرفی کتاب ‪( Who‬چه کسی)‬ ‫بررسی لیزر و عملکرد لیزرهای گازی در باشگاه فناوری‬ ‫بررسی انتی بادی ها و دنیای دفاعی در باشگاه علمی‬ صفحه 1 صفحه 2 صفحه 3 صفحه 4 صفحه 5 صفحه 6 صفحه 7 صفحه 8 صفحه 9 ‫‪Iran Health Export Development Center‬‬ ‫ارزیابی ظرفیت صادراتی شرکتها و اقدام برای توانمند سازی و منتورینگ‬ ‫اموزش های بازرگانی و صادرات‬ ‫تهیه ابزارهای تبلیغاتی و اطالع رسانی و تبلیغات بین المللی‬ ‫اخذ گواهینامه ها و مجوزهای بین المللی‬ ‫ثبت محصوالت‪ ،‬داروها و عالئم تجاری‬ ‫حضور در مناقصات بین المللی دانش بنیان‬ ‫عضویت در مراکز نواوری و شتابدهی (داخلی و خارجی)‬ ‫ایجاد وبسایت چند زبانه‬ ‫راهبری تیم فروش و نظارت‬ ‫ایجاد زیرساخت فروش و خدمات پس از فروش در کشور هدف‬ ‫شناسایی خریداران کاال و بازاریابی‬ ‫بررسی میدانی بازار هدف و تعیین اهداف فروش‬ ‫کاـرگر شم ــایل‪ ،‬کوچــه همــدان‪ ،‬پالک ‪ ،8‬طبقــه ‪4‬‬ ‫‪4th floor, No.8, Hamedan Alley, North Kargar St, Tehran, Iran‬‬ ‫‪021 - 88304153 / 021 -41975‬‬ ‫‪(+9821) 88304153 / (+9821) 41975‬‬ ‫‪www.ihedc.ir‬‬ ‫‪info@ihedc.ir‬‬ صفحه 10 صفحه 11 صفحه 12 صفحه 13 ‫شماره نوزدهم‪ /‬تیر ‪۱۴۰۰‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیرمسئول‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‬ ‫شورای سیاست گذاری‪ :‬دکترسیداصف مهدوی اردکانی‪ ،‬دکترکاملیاعلوی‪ ،‬دکتر بهروز حاجیان تهرانی‪ ،‬دکتر امیر صدری‬ ‫هیئت تحریریه‪ :‬دکتر فرزانه کیوان فرد‪ ،‬دکتر مریم هاشمی‪ ،‬رویا کاکاوند‪ ،‬سیما هاشمی‬ ‫دبیر خبری‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫دبیر علمی‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫ویراستار‪ :‬مریم هاشمی‬ ‫طراحی و گرافیک‪ :‬گروه طراحان افرا گرافیک‬ ‫امور داخلی و اشتراک‪ :‬فاطیما گودرزی‬ ‫سازمان اگهی ها ‪ :‬نفیسه سادات موسوی و فاطیما گودرزی‬ ‫نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬کوی نصر(گیشا)‪ ،‬کوچه فاضل شمالی‪ ،‬پالک ‪ ،91‬کدپستی‪1447653664 :‬‬ ‫تلفن‪:‬‬ ‫‪021-88272492‬‬ ‫نمابر‪021-88272502 :‬‬ ‫نشانی الکترونیکی‪info@modernmed.ir :‬‬ ‫تارنما‪www.modernmed.ir :‬‬ ‫شاپا‪ISSN 2645-7490 :‬‬ ‫چاپ و صحافی‪ :‬چاپ نورحکمت‬ ‫تهران‪ ،‬خیابان ابوریحان‪ ،‬بین شهدای ژاندارمری و شهید وحیدنظری‪ ،‬نبش کوچه خداپرست‪ ،‬پالک‪70‬‬ ‫شماره تماس‪021-66966654 :‬‬ ‫همکاران این شماره‪ :‬مهندس محمدرضا کمپانی‪ ،‬دکتر امیر صدری‪ ،‬دکتر دانیال حامی‪ ،‬مهندس علی شریفی زارچی‬ ‫دکتر اکبر عبداللهی اصل‪ ،‬دکتر فاطمه روستا‪ ،‬دکتر مریم هاشمی و رویا کاکاوند‬ ‫فهرست‬ ‫سخن مدیرمسئول ‪13.............................................................................................................................‬‬ ‫یادداشت ماه‪ :‬تیر‪ ،‬گرما و خنکای خبرهای خوش‪14............................................................................................‬‬ ‫در مسیر صادرات ‪16...............................................................................................................................‬‬ ‫برنامه های حمایتی مجلس شــورای اســامی در زمینه حمایت از تولید و صادرات محصوالت ســامت محور‪ :‬گفت و گو با‬ ‫دکتر فاطمه محمدبیگی‪ -‬عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسالمی‪16...................................................................‬‬ ‫توانمندی ها و ظرفیت های ایران در صادرات محصوالت سالمت محور‪:‬گفت و گو با دکتر مهدوی‪ -‬دبیر شورای سیاستگذاری‬ ‫صادرات کاالهای سالمت محور سازمان غذا و دارو ‪19..........................................................................................................‬‬ ‫صادرات نیروی محرکه اقتصاد‪ :‬گفت و گو با مهندس یعقوب زاده‪ -‬رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی‪23.....‬‬ ‫تیر در قاب اخبار ‪26................................................................................................................................‬‬ ‫تیر در قاب فناوری‪37..............................................................................................................................‬‬ ‫معرفی استارتاپ ‪ ABLE Human Motion‬بخش اول ‪52.......................................................................................‬‬ ‫جرعه ای دمنوش با طعم کتاب‪( Who :‬چه کسی) ‪58...................................................................................................‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ فناوری اطالعات پزشکی ‪61.............................................................................................‬‬ ‫یادداشتی از دکتر اکبر عبدالهی اصل با عنوان سیستم های مدیریت اطالعات در نظام سالمت ‪61...................................................‬‬ ‫گفت و گو با دانیال حامی ‪ -‬برگزارکننده رویدادهای استارتاپی حوزۀ سالمت‪65............................................................................‬‬ ‫گفت و گو با علی شریفی زارچی‪-‬سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‪68.......................................‬‬ ‫یادداشتی از دکتر امیر صدری با عنوان وقتی با ترافیک استارتاپ روبرو می شویم ‪71 ....................................................................‬‬ ‫باشگاه فناوری‪ :‬لیزر بخش سوم‪ -‬اصول عملکرد لیزرهای گازی ‪72 ........................................................................................‬‬ ‫باشگاه علمی‪ :‬انتی بادی ها و دنیای دفاعی ‪76................................................................................................................‬‬ ‫کلینیک موفقیت‪ :‬گفت و گو با مهندس محمدرضا کمپانی‪ -‬مدیر عامل شرکت الکترونیک برتر ‪80...............................................‬‬ صفحه 14 ‫سخن مدیر مسئول‬ ‫شبنم خود را به همت می برم بر اسمان‬ ‫(صائب تبریزی)‬ ‫‪13‬‬ ‫صادراتی‪ ،‬ثبت شود‪ .‬این یعنی افزایش کیفیت محصول‬ ‫تولیدی؛ محصولی که عالوه بر داشتن استانداردهای داخلی‬ ‫استانداردهای بین المللی را نیز داشته باشد‪ .‬طبیعی است که‬ ‫هر مصرف کننده ای داخل کشور‪ ،‬به محض دریافت چنین‬ ‫اطالعاتی از محصول‪ ،‬به تهیه ان عالقه مند خواهد شد‪ .‬بدیهی‬ ‫است که در حوزه سالمت‪ ،‬این استانداردها به همراه ایمنی و‬ ‫عملکرد در انتخاب محصول‪ ،‬بسیار حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫با توجه به توسعه ای که در حوزه تولید فناوری های سالمت‪،‬‬ ‫به ویژه دارو و تجهیزات پزشکی‪ ،‬در کشور اتقاق افتاده است‪،‬‬ ‫این نوید را می دهم که ماهنامه «توسعه فناوری های نوین‬ ‫پزشکی» بخش صادرات را به محتوای اصلی خود افزوده و در‬ ‫تالش است تا ضمن ارائه مقاالت و یادداشت ها‪ ،‬گفت وگو با‬ ‫صاحبان تجربه در این حوزه را به منظور اشنایی و راهنمایی‬ ‫مخاطبان و انتقال تجربیات در نظر بگیرد‪ .‬این ماهنامه‬ ‫مسیری را برای ارتباط صاحبان تجربه در حوزه صادرات‬ ‫محصوالت و فناوری های سالمت محور و عالقه مندان به‬ ‫فعالیت در این زمینه ایجاد و تفکر تولید صادرات محور را‬ ‫اشاعه و تقویت خواهد کرد‪.‬‬ ‫از همین جا از تمامی فعاالن باتجربه و دست اندرکاران‬ ‫حوزه صادرات دعوت می کنم با ما همراه شوند و تجربیات و‬ ‫تفکرات ارزشمندشان را با هدف توسعه صادرات کشورشان‪،‬‬ ‫با عالقه مندان و مخاطبان دیگر به اشتراک بگذارند‪.‬‬ ‫به امید موفقیـت و سربلندی فنــاوران و فن افرینــان‬ ‫حوزه سالمت‪.‬‬ ‫سخن مدیر مسئول‬ ‫تالش‪ ،‬کوشش‪ ،‬همت‪ ،‬اتکا به توان خود و اعتمادبه نفس‪،‬‬ ‫در کنار دانش و فن افرینی است که درهای توسعه و پیشرفت‬ ‫را به روی کشور باز می کند‪ .‬این مهم در دهه اخیر در کشور‪،‬‬ ‫رواج نسبتاً گسترده ای پیدا کرده و تولیدکنندگان توانا را‬ ‫به سمت توسعه گستره محصوالت و افزایش کیفیت برای‬ ‫دسترسی به بازارهای جهانی سوق داده است‪ .‬در همین دو‬ ‫سال اخیر‪ ،‬به ویژه از زمان شیوع بیماری منحوس کرونا و‬ ‫هم زمان با تحریم های ظالمانه‪ ،‬تولیدکنندگان عزیزمان‬ ‫افتخار افریدند و با وجود همه محدودیت ها و فشارها‬ ‫توانستند ضمن تامین نیاز کشور‪ ،‬محصوالت فناورانه خود را‬ ‫در حوزه سالمت صادر کنند‪.‬‬ ‫اگر به مقوله توسعه فناوری عمیق بنگریم‪ ،‬این فعل‬ ‫منحصر به داخل کشور نخواهد بود‪ ،‬این فناوری می تواند‬ ‫جهانی شود‪ .‬اصوالً اگر برای تولید هر کاالیی نگاهی جهانی‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬تحولی کمی و کیفی در تولید کشور به وجود‬ ‫خواهد امد‪ .‬حال اگر این نگرش را به حوزه سالمت وارد‬ ‫کنیم‪ ،‬چه بسیار بتوانیم تولیدات با فناوری پیشرفته را به‬ ‫جهانیان عرضه کنیم‪ .‬این مهم به شرط تغییر نگرش کام ً‬ ‫ال‬ ‫دست یافتنی است‪ .‬اگر برنامه ریزی و نگاه به بازار داخل به‬ ‫برنامه ریزی و توسعه تولید صادرات محور تبدیل شود‪ ،‬انگاه‬ ‫بازار داخل نیز دست یافتنی تر می شود‪.‬‬ ‫تولید صادرات محور یعنی تولیدی که قابلیت فروش و عرضه‬ ‫در بازارهای جهانی را داشته باشد و استانداردهای تخصصی‬ ‫و الزامی بین المللی را اخذ کند تا بتواند در کشورهای هدف‬ ‫در کمین جذبه خورشید تابان نیستم‬ صفحه 15 ‫یادداشت ماه ‪14‬‬ ‫تیر و گرما و خنکای خبرهای خوش‬ ‫بهار قربان پور‬ ‫ماه تیر با گرمای معروفش امد‪ .‬از همان روزهای اول‪ ،‬خبرهای‬ ‫خوش در حوزۀ سالمت و فناوری‪ ،‬کمی دلمان را خنک کرد و‬ ‫تلخی بعضی اتفاقات را با شیرینی شنیدن و خواندن خبرها تا‬ ‫حدی از لحظه هایمان شست‪ .‬داوطلب شدن رهبر انقالب برای‬ ‫تزریق واکسن ایرانی «کووبرکت»‪ ،‬جدای از نمایش غرور ملی‪،‬‬ ‫به زیبایی توانمندی و دانش ایرانیان را برای همگان در سراسر‬ ‫جهان به نمایش گذاشت‪.‬‬ ‫خواندیم و خواندید خبرهای مغرضانه یا دلسردکننده برخی‬ ‫خبرگزاری ها را که دستیابی ایران به فناوری تولید واکسن را با‬ ‫انواع و اقسام تیترها‪ ،‬حکایتی جعلی دانستند‪ ،‬اما پس از اقدام‬ ‫مقام معظم رهبری‪ ،‬تنها واکنشی که نشان دادند‪ ،‬سکوت بود‪ .‬از‬ ‫این بابت به «بنیاد برکت ایران» و تمامی شرکت های فعال در‬ ‫حوزۀ سالمت تبریک می گوییم و امیدواریم که شاهد موفقیت‬ ‫بیشتر این عزیزان باشیم و نیک می دانیم که ابتدای راهیم‪.‬‬ ‫اما خوب است که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو به این‬ ‫نکته توجه کنند که مردم صبور و فهیم ایران در عین ارج نهادن‬ ‫به این حرکت‪ ،‬هنوز حق مطالبه گری درست دارند؛ یعنی تزریق‬ ‫واکسن سراسری‪ .‬مردم نشان دادند که در همۀ شرایط سخت و‬ ‫دشوار کنار مسئوالنند و برای سربلندی ایران‪ ،‬جانشان می رود‪ .‬باغ نواوری نوبرانه های فناوری را عرضه می کند‬ ‫پس شایسته است که مسئوالن نیز قدردان این همه همدلی‬ ‫خبر خوشایند دیگر بهره برداری از «باغ نواوری عقیق‬ ‫و همراهی باشند و کنار مردم بایستند‪ ،‬زیرا این روزها امار و‬ ‫ارقام تزریق واکسن‪ ،‬کمی با هم مغایرت دارد و همین موضوع البرز» با حضور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری‪،‬‬ ‫دلخوری به حق مردم را در پی داشته است‪ .‬حقیقت این است که دکتر سورنا ستاری بود‪ .‬این باغ که در اختیار اداره اوقاف‬ ‫سخنگوی ستاد کرونا در اواسط تیرماه‪ ،‬خبر از توزیع ‪ 7‬میلیون‬ ‫و ‪ 800‬هزار دز واکسن کرونا داد و گفت که از این تعداد‪ ،‬هفت‬ ‫میلیون دز تزریق شده است‪ .‬این در حالی بود که وزیر بهداشت‪،‬‬ ‫دکتر نمکی‪ ،‬مجموع واکسن های تزریقی را ‪ 6‬میلیون و ‪599‬‬ ‫هزار دز اعالم کرد؛ یعنی حدود یک میلیون و ‪ 201‬هزار دز‬ ‫اختالف که رقم کمی نیست‪ .‬این ناهماهنگی در اعالم مقدار دز‬ ‫واکسن تزریق شده‪ ،‬تا حدودی سبب دلخوری مردم و البته همۀ‬ ‫دلسوزان واقعی ایران‪ ،‬به ویژه فعاالن حوزه سالمت و دارو شد‬ ‫که امیدواریم به زودی و به بهترین شکل این ابهام برطرف شود‪.‬‬ صفحه 16 ‫استان البرز بود‪ ،‬طی رایزنی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری به فضایی برای توسعه فناوری های نوین و استقرار‬ ‫شرکت های دانش بنیان تبدیل شد‪.‬‬ ‫دکتر ستاری در بازدید از باغ نواوری عقیق گفت‪« :‬هنر‬ ‫مسوالن کشور توسعه شرکت های دانش بنیان است و فعالیت‬ ‫خانه های خالق به توسعه کارافرینی منجر می شود‪ .‬ما برای‬ ‫هدایت موقوفات به سمت گسترش علم و فناوری تالش‬ ‫می کنیم‪ .‬یکی از ارزوهای بزرگمان استفاده از ظرفیت های‬ ‫موجود موقوفی در کشور برای توسعه حوزه علم و فناوری‬ ‫است‪ .‬امروز این ارزوی ما به حقیقت پیوست و بخشی از‬ ‫اوقاف کشور به بخش علمی اختصاص یافت‪».‬‬ ‫بنا به گفتۀ معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری‪ ،‬زیست بوم‬ ‫نواوری به بلوغ رسیده است و در حال حاضر‪ ،‬بیش از هفت‬ ‫هزار شرکت دانش بنیان و خالق در کشور فعالند که استفاده‬ ‫از ظرفیت وقف برای توسعه این حوزه ضروری به نظر می رسد‪.‬‬ ‫دکتر ستاری در بخشی دیگر از سخنانش به فضای کم برای‬ ‫توسعه علمی برخی استان ها اشاره کرد و راهکار را استفاده از‬ ‫ظرفیت وقف در این استان ها دانست‪ .‬به اعتقاد او‪ ،‬این مکانیزم‬ ‫برد ‪-‬برد است و منافع ان به سود مرد م خواهد بود‪.‬‬ ‫رئیس بنیاد ملی نخبگان‪ ،‬حمایت از جوانان و قدرت فناورانه‬ ‫را تضمینی برای افزایش قدرت اقتصادی و سیاسی کشورها‬ ‫دانست و هنر معاونت را توسعه شرکت های دانش بنیان خواند‪.‬‬ ‫استفاده از فضاهای بالاستفادۀ موجود در پشت پارک فناوری‬ ‫پردیس نیز موضوع دیگری بود که دکتر ستاری به ان اشاره‬ ‫کرد و در ایندۀ نزدیک به کمک سازمان اوقاف‪ ،‬این طرح عملی‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫این خبر در سال تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها کاممان‬ ‫را شیرین کرد‪ .‬شاید با این اتفاق بتوان ان گونه که باید‪،‬‬ ‫مسیر را برای فعالیت ذهن های خالق و شرکت های نواور و‬ ‫دانش بنیان باز کرد تا ایران در مسیر موفقیت و فناوری‪ ،‬بیش‬ ‫از پیش جلو رود‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫یادداشت ماه‬ صفحه 17 ‫در مسیر صادرات ‪16‬‬ ‫دکتر فاطمه محمدبیگی؛‬ ‫عضو کمیسیون بهداشت و درمان‬ ‫مجلس شورای اسالمی‪:‬‬ ‫توسعۀ اقتصادی و تجاری در‬ ‫دستور کار مجلس قرار گرفت‬ ‫گفت وگوی اینترنتی با موضوع برنامه های حمایتی مجلس شورای اسالمی در زمینه‬ ‫حمایت از تولید و صادرات محصوالت حوزه سالمت‬ ‫«صندوق نواوری و شکوفایی» در ادامه‬ ‫سلسله برنامه های یکشنبه های صادراتی‪ ،‬وبیناری‬ ‫با موضوع مشاوره صادرات و امکان سنجی ورود‬ ‫محصوالت دانش بنیان حوزه دارو‪ ،‬تجهیزات پزشکی و‬ ‫ارایشی و بهداشتی به کشور عراق برگزار کرد‪ .‬بسیاری‬ ‫از مسئوالن اجرایی و مدیران شرکت های دولتی و چند‬ ‫شرکت دانش بنیان‪ ،‬در ان سخنرانی کردند و چندتن‬ ‫از عالقه مندان به مباحث فناوری‪ ،‬سالمت و صادرات‬ ‫محصوالت سالمت محور‪ ،‬از جمله شرکت کنندگان در‬ ‫این جلسه بودند‪ .‬محور اصلی گفتمان وبیناری به این‬ ‫شرح بود‪«:‬توانمندسازی شرکت های فعال در حوزۀ‬ ‫سالمت از قبیل دانش بنیان ها‪ ،‬تولیدکنندگان دارو‪،‬‬ ‫تجهیزات پزشکی و ازمایشگاهی برای معرفی بهتر‬ ‫محصوالتشان به بازار هدف (عراق) و چگونگی تعامل و‬ ‫حضور در نمایشگاه های خارجی‪».‬‬ ‫دکتر فاطمه محمدبیگی‪ ،‬عضو کمیسیون بهداشت و درمان‬ ‫مجلس شورای اسالمی با اشاره به حضور پرشور مردم در‬ ‫سیزدهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری گفت‪« :‬شرکت‬ ‫پرشور مردم در انتخابات ‪ 28‬خرداد موجب شد گام های بلندی‬ ‫را در عرصه های سیاسی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی برداریم‪ .‬یکی از‬ ‫مهم ترین دستاوردهای این حضور‪ ،‬توسعۀ روابط تجاری بین‬ ‫ایران و کشورهای منطقه‪ ،‬به ویژه کشورهای محور مقاومت‬ ‫همچون عراق و سوریه بود‪ .‬در بحث فعلی‪ ،‬توسعۀ روابط با‬ ‫عراق به دلیل فضای بسیار خوبی که برای صادرات محصوالت‬ ‫کشورمان دارد‪ ،‬بسیار حائز اهمیت است‪».‬‬ ‫او در بخشی دیگر از سخنانش با اشاره به موضوع کرونا و‬ ‫پاندمی گسترده ای که طی دو سال اخیر کل دنیا و کشورمان‬ ‫با ان روبه رو بود‪ ،‬عنوان کرد‪« :‬این اتفاق سبب شد که رویکرد‬ ‫اقتصاددانان به ویژه فعاالن حوزۀ سالمت‪ ،‬به سمت خودکفایی‬ ‫سوق داده شود و از سوی دیگر‪ ،‬اهمیت سالمت در توسعۀ‬ ‫جوامع بیش از پیش نمود عینی یافت‪».‬‬ ‫این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای‬ ‫اسالمی با اشاره به اهمیت موضوعات اقتصادی برای مجلس‬ ‫شورای اسالمی و حمایت این نهاد از شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی‪-‬ازمایشگاهی اعالم کرد‪« :‬در بحث‬ ‫اقتصادی‪ ،‬یکی از شعارهای ما توسعۀ دیپلماسی اقتصادی‬ ‫است‪ .‬از انجایی که دیپلماسی و گردشگری سالمت دو‬ ‫موضوع بسیار مهم در این حوزه و در راستای این شعار است‪،‬‬ ‫برای تحقق این شعار تالش های گسترده ای را اغاز کرده ایم‪».‬‬ ‫دکتر محمدبیگی اهمیت تجهیزات پزشکی را نیز‬ ‫خاطرنشان کرد و درباره ان افزود‪« :‬موضوع دیگری که‬ ‫برای ما و تمام فعاالن حوزۀ سالمت‪ ،‬اهمیت بسزایی دارد‪،‬‬ ‫تجهیزات پزشکی است‪ .‬در مجلس شورای اسالمی‪ ،‬بنا را‬ صفحه 18 ‫بر حمایت از شرکت های فعال در عرصۀ تجهیزات پزشکی و کاهش بوروکراسی یا حذف موانع اداری و همچنین اعطای‬ ‫اعم از ساخت و تولید و تبادل این محصوالت گذاشته ایم تسهیالت بانکی به صاحبان شرکت ها‪ ،‬راه را برای فعالیت‬ ‫ّ‬ ‫و در این میان‪ ،‬نگاه ویژه ای به شرکت های تولیدکننده با بهتر و بیشتر انان باز کنیم‪».‬‬ ‫ظرفیت صادرات محصول داریم‪ .‬کمیسیون بهداشت و درمان‬ ‫امادگی ایران برای سفر بازرگانان و صاحبان‬ ‫مجلس به شدت از صادرات محصوالت تجهیزات پزشکی و‬ ‫ازمایشگاهی پشتیبانی می کند که نمونه های ان کم نیست‪ .‬شرکت های دانش بنیان همراه با هیئت های‬ ‫موضوع تولید واکسن و محیط های کشت ازمایشگاهی‪ ،‬لوازم پارلمانی برای معرفی ظرفیت های تولید و باز‬ ‫بهداشتی‪ ،‬ضدعفونی کننده ها و دیگر ملزومات مورد نیاز در شدن مسیر صادرات از طریق دیپلماسی گفتمانی‬ ‫مبارزه با پاندمی کرونا نیز از جمله موارد دیگری است که‬ ‫این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای‬ ‫کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از ان ها حمایت می کند‪».‬‬ ‫دکتر محمدبیگی از تشکیل فراکسیون جهش تولید در اسالمی ضمن اشاره به اهمیت صادرات محصوالت دانش بنیان‬ ‫مجلس خبر داد و اعالم کرد‪« :‬اتفاق دیگری که در مجلس در حوزۀ سالمت به کشورهای منطقه گفت‪« :‬از دیگر موارد‬ ‫رقم خورد‪ ،‬تشکیل فراکسیون جهش تولید دانش بنیان است مهم در موضوع حمایت از شرکت های دانش بنیان با توان‬ ‫که هدف ان حمایت از شرکت های دانش بنیان و فرایندهای صادراتی‪ ،‬فراهم کردن تمهیدات الزم برای سفر تجاری‬ ‫تجاری حوزۀ دانش بنیان است‪ .‬این فراکسیون با تالش دکتر صاحبان صنایع و شرکت ها همراه با هیئت های سیاسی است‬ ‫دهنوی و همکاران دیگر در مجلس شورای اسالمی پا گرفت تا با این راهکار‪ ،‬توسعۀ سیاسی و اقتصادی هم زمان با هم و‬ ‫که تا اینجای کار بسیار قوی عمل کرده است‪ .‬بر اساس این طی یک سفر اتفاق بیفتد‪ .‬برای مثال‪ ،‬سفر نمایندگان مجلس‬ ‫فراکسیون‪ ،‬حمایت از تولید دانش بنیان در دستور کار مجلس و نمایندگان سفارت همراه گروه های تجاری به کشورهای‬ ‫قرار دارد و قوانین جدیدی در این حوزه‪ ،‬به تصویب رسیده هدف و مرتبط هم زمان با هم صورت می گیرد تا ضمن‬ ‫است تا با افزایش سرعت عمل شرکت های تجهیزات پزشکی توسعۀ روابط دیپلماتیک‪ ،‬به توسعه و گسترش روابط تجاری‬ ‫‪17‬‬ ‫در مسیر صادرات‬ صفحه 19 ‫در مسیر صادرات ‪18‬‬ ‫نیز دست یابیم‪ .‬یکی از برنامه های ما در سفرهای پارلمانی‬ ‫بین المجالس‪ ،‬معرفی ظرفیت های اقتصادی و بازرگانی بین‬ ‫کشورهاست‪.‬‬ ‫او در ادامه گفت‪« :‬من نیز به عنوان مسئول سالمت گروه‬ ‫دوستی پارلمانی کشورهای سوریه‪ ،‬لبنان‪ ،‬اردن‪ ،‬المان‬ ‫و فلسطین برای معرفی ظرفیت صادراتی و دانش ایرانی‬ ‫ن که در حال حاضر‪ ،‬طی رایزنی با‬ ‫وارد کار شده ام‪ .‬انچنا ‬ ‫دانشگاه ها‪ ،‬بازرگانان و شرکت های داخلی‪ ،‬برای معرفی توان‬ ‫دانشی و تولیدی این گروه ها به کشورهایی که نام بردم‪،‬‬ ‫فعالیت خود را اغاز کرده ایم‪».‬‬ ‫دکتر محمدبیگی اجرای دیپلماسی اقتصادی برای حمایت‬ ‫از دانش بنیان ها را مفید خواند و اعالم کرد‪« :‬معتقدیم چنانچه‬ ‫دیپلماسی اقتصادی در عرصۀ تجهیزات پزشکی ایران و‬ ‫کشورهای دیگر منطقه رخ دهد‪ ،‬ظرفیت های جدید توسعه‬ ‫اتفاق می افتد و شرکت های تولیدکنندۀ تجهیزات پزشکی و‬ ‫ازمایشگاهی به راحتی می توانند از ظرفیت جدید ایجادشده‬ ‫برای معرفی و صادرات محصوالت خود بهره ببرند که عالوه‬ ‫بر اشتغال زایی‪ ،‬ارزاوری خوبی نیز برای کشور رقم خواهد‬ ‫خورد‪ .‬جدای از این موارد‪ ،‬پیوند عمیقی که بین کشور ما و‬ ‫کشورهای همسایه به لحاظ فرهنگی و عقیدتی وجود دارد‪،‬‬ ‫عامل مهمی برای توسعۀ بیشتر روابط خواهد بود‪».‬‬ ‫او به حمایت از استارتاپ های فعال در حوزۀ سالمت نیز‬ ‫اشاره کرد و افزود‪« :‬از دیگر مواردی که در دستور کار مجلس‬ ‫شورای اسالمی قرار گرفته‪ ،‬پشتیبانی از استارتاپ های فعال‬ ‫در حوزۀ سالمت و اکوسیستم نواوری است‪ .‬برای این منظور‪،‬‬ ‫از برنامه های مختلفی همچون برپایی نمایشگاه های متعدد‪،‬‬ ‫معرفی محصوالت در خانه های نواوری‪ ،‬همایش ها‪ ،‬کنفرانس ها‬ ‫و مواردی از این دست بهره می گیریم‪ .‬هرچه تعامالت و ارتباط‬ ‫فعاالن اکوسیستم سالمت و نواوری با مجلس بیشتر باشد‬ ‫و ما بیشتر و بهتر در جریان ظرفیت های جدید تولیدی و‬ ‫دانشی این شرکت ها قرار بگیریم‪ ،‬ضمن اشنایی با توانمندی ها‪،‬‬ ‫بهتر و بیشتر می توانیم از این گروه حمایت کنیم و حین‬ ‫سفرهای پارلمانی‪ ،‬نمایندۀ بهتری برای معرفی محصوالت و‬ ‫توانمندی های شرکت ها به کشورهای دیگر خواهیم بود‪».‬‬ ‫او درباره برنامه های دولت اینده گفت‪« :‬یکی دیگر از‬ ‫برنامه های ما در دولت جدید این است که طی سفرهای‬ ‫پارلمانی‪ ،‬زمینۀ حضور بازرگانان و تولیدکنندگان ایرانی را در‬ ‫بازارهای هدف ایجاد کنیم و برای این کار از هیچ کوششی‬ ‫دریغ نخواهیم کرد‪».‬‬ ‫همه با هم و کنار هم راه را برای رسیدن به‬ ‫مقصود هموار کنیم‬ ‫محمدبیگی در بخش پایانی گفت وگوی خود نقش همدلی‬ ‫و همیاری نهادهای مختلف در کنار یکدیگر را برای رسیدن‬ ‫به سرمنزل مقصود مهم دانست و عنوان کرد‪« :‬نقش صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی و همچنین دکتر ستاری در به ثمر‬ ‫رسیدن اهدافی که مدنظر ماست‪ ،‬بسیار پررنگ و قوی است‪.‬‬ ‫مژدۀ دیگر به فعاالن اکوسیستم فناوری و سالمت اینکه در‬ ‫مجلس‪ ،‬گام بزرگی برای حمایت از فعاالن این عرصه برداشته‬ ‫شده است و به زودی‪ ،‬در این زمینه شاهد اتفاقات خوبی‬ ‫خواهیم بود‪ .‬از همۀ شما که در این مسیر‪ ،‬همراه و همدل‬ ‫هستید‪ ،‬سپاسگزارم و برای یکایک عزیزان ارزوی طول عمر‬ ‫و سالمتی دارم‪».‬‬ صفحه 20 ‫توانمندی ها و ظرفیت های ایران در صادرات محصوالت سالمت محور‬ ‫از نگاه دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کاالهای سالمت محور سازمان غذا و دارو‬ ‫دکتــر سیـداصف مهدوی‪ ،‬دبیـر شــــورای‬ ‫سیاست گذاری صادرات کاالهای سالمت محور سازمان‬ ‫غذا و دارو ضمن اشاره به موضوع معرفی درست‬ ‫توانمندی شرکت های فعال در حوزۀ سالمت‪ ،‬این موضوع‬ ‫را برای راهیابی به بازارهای خارجی‪ ،‬به ویژه عراق‪،‬‬ ‫به عنوان کشور همسایه با قرابت مذهبی و فرهنگی‪،‬‬ ‫بسیار مهم دانست‪.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫در مسیر صادرات‬ ‫دکتر مهدوی با سپاس از تمام فعاالن حوزۀ سالمت و اکوسیستم‬ ‫فناوری که در لحظه های حساس و شرایط سخت دست از تالش‬ ‫و تولید برنداشتند‪ ،‬به برنامه های معاونت علمی و فناوری برای‬ ‫معرفی و حمایت از صادرات محصوالت سالمت محور طی این‬ ‫مدت اشاره کرد و گفت‪« :‬این فعالیت ها رشد و شکوفایی بسیار‬ ‫زیادی را در شرکت های دانش بنیان‪ ،‬به ویژه در حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی رقم زد؛ من به دلیل فعالیت در این عرصه‪ ،‬از نزدیک‬ ‫شاهد فعالیت ها و موفقیت ها بودم‪ .‬در حوزۀ صادرات نیز اهدافی‬ ‫را از پیش تعیین کرده بودیم و طی این مدت‪ ،‬روی برخی از‬ ‫کشورها تمرکز زیادی کردیم تا این اهداف عملی شوند‪ .‬در این‬ ‫بین‪ ،‬به کشور عراق بسیار توجه شد؛ زیرا از یک سو بازار بسیار‬ ‫خوب و بکری برای صادرات محصوالت سالمت محور دارد و از‬ ‫سوی دیگر به دلیل اشنایی و نزدیکی با کشورمان و تا حدودی‬ ‫قرابت مذهبی و فرهنگی‪ ،‬ظرفیت زیادی برای ورود محصوالت‬ ‫ایران ساخت دارد‪ .‬البته سوریه‪ ،‬کشورهای حوزۀ اوراسیا و روسیه‬ ‫نیز از جمله بازارهای مهم برای ورود محصوالت دانش بنیان‬ ‫ایران ساخت در حوزۀ سالمت به شمار می ایند که در صورت‬ ‫رعایت برخی نکات‪ ،‬به راحتی می توان با ان ها تبادالت‬ ‫تجاری داشت‪».‬‬ ‫دکتر مهدوی در ادامه به ریزفاکتورهای اساسی در بحث‬ ‫تبادل اقتصادی‪-‬تجاری بین ایران با کشورهای دیگر منطقه‬ ‫اشاره و عنوان کرد‪« :‬موارد مهمی برای عملی شدن طرح‬ ‫معرفی و صادرات محصوالت سالمت محور ایران ساخت وجود‬ ‫دارد که برای اسان شدن کارها و عملی شدن اهداف‪ ،‬به‬ ‫همیاری و کمک نهادهایی چون صندوق ضمانت صادرات‬ ‫نیازمند است‪ .‬فعالیت در کشورهایی که نام بردم‪ ،‬به سادگی‬ ‫صورت نمی گیرد‪ ،‬یعنی نمی توان انتظار داشت که پیگیری و‬ ‫نظم موجود در سازمان ها و نهادهای اروپایی‪ ،‬در این کشورها‬ ‫وجود داشته باشد‪ .‬در اروپا معموالً با سیستم یا افرادی‬ ‫پیش بینی پذیر مواجه ایم؛ در حالی که این مهم در کشورهای‬ ‫منطقه کمتر اتفاق میفتد‪ .‬مث ً‬ ‫ال در عراق که موضوع بحث‬ ‫امروز ماست‪ ،‬طی چند سال اخیر تغییرات فراوانی در بخش‬ ‫وزارت بهداشت رخ داد و همین موضوع مشکالت عدیده ای‬ ‫را به دنبال داشت‪ .‬برای مثال‪ ،‬حدودا ً سه تا چهار سال پیش‪،‬‬ ‫تفاهم نامه ای بین وزیر بهداشت ایران و همتایش در عراق به‬ ‫امضا رسید‪ .‬در این تفاهم نامه به ویژه در حوزۀ دارو‪ ،‬موارد‬ ‫مهمی برای معرفی و ورود داروهای ایرانی به بازار عراق و‬ ‫فروش در ان کشور ذکر شد و به توافق طرفین رسید‪ .‬در حوزه‬ صفحه 21 ‫در مسیر صادرات ‪20‬‬ ‫دارو‪ ،‬برخالف تجهیزات پزشکی‪ ،‬مراحل ثبت بسیار سخت‬ ‫است و از انجایی که ایران در این عرصه با رقبای جدی از‬ ‫کشورهای عربستان‪ ،‬اردن‪ ،‬امارات و ترکیه روبه رو است‪ ،‬سعی‬ ‫کردیم با همکاری مشترک ورود داروهای ایرانی به کشور‬ ‫هدف را تسهیل کنیم‪ .‬نکتۀ حائز اهمیت این است که معموالً‬ ‫کشورهای رقیب ما در کار خود جدی تر و پرتالش ترند‪ .‬در‬ ‫سال ‪ 1398‬برای حضور در نمایشگاهی به عراق رفتم و از‬ ‫نزدیک دیدم که عمده شرکت های ثبت نام کننده در نمایشگاه‬ ‫از هند‪ ،‬چین‪ ،‬ترکیه‪ ،‬امارات و غیره حضور دارند و خودشان‬ ‫کارها را مدیریت می کنند‪ ،‬این در حالی بود که شرکت های‬ ‫ایرانی حاضر در نمایشگاه‪ ،‬این چنین پرقدرت و جدی در‬ ‫صحنه حاضر نبودند‪».‬‬ ‫او در ادامه این مطلب افزود‪« :‬موضوع دیگر حمایت‬ ‫نهادهای دولتی این کشورهاست؛ یعنی ان ها هم پابه پای‬ ‫نمایندگانشان در این کشور حضور داشتند‪ .‬ممکن است علت‬ ‫حضور نداشتن نهادهای کشورمان شرایط سختی باشد که‬ ‫در ان قرار داریم‪ ،‬وگرنه مسئوالن و مدیران ما در برهه های‬ ‫مختلف از شرکت ها و تولیدکنندگان حمایت های خوبی‬ ‫کرده اند‪ .‬اما باز هم تاکید می کنم‪ ،‬مولفه هایی چون ممارست‪،‬‬ ‫تالش و پیگیری شرکت هایی که محصول خود را در بازار‬ ‫هدف معرفی می کنند‪ ،‬اهمیت بسیار زیادی دارد؛ اینکه‬ ‫من‪ ،‬به عنوان مالک شرکت‪ ،‬به صادرات محصولم به عراق‬ ‫فکر کنم‪ ،‬ولی فعالیت مستمر‪ ،‬حضور مداوم و پیگیر در انجا‬ ‫نداشته باشم‪ ،‬ارزش چندانی ندارد و نتیجۀ مطلوبی حاصل‬ ‫نخواهد شد‪ .‬تاسیس دفتر تجاری در کشور هدف‪ ،‬انتخاب و‬ ‫گماردن افرادی به عنوان نماینده در ان کشور برای پیگیری‬ ‫امور اداری و معرفی محصول و مواردی از این دست‪ ،‬از جمله‬ ‫اقداماتی است که به ما در نقش مدیر شرکت برای معرفی‬ ‫محصول و فروش ان در بازار هدف کمک می کند؛ وگرنه‬ ‫هرقدر هم دولت یا نهادهای مربوطه حمایت کنند‪ ،‬این هدف‬ ‫به سرانجام نخواهد رسید و به ناچار طرح صادرات محصول با‬ ‫شکست جدی مواجه خواهد شد‪».‬‬ ‫کریدور صادرات‪ ،‬تفکری خوب به منظور‬ ‫معرفی محصول و نفوذ در بازار هدف‬ ‫دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کاالهای سالمت محور‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ ،‬پس از اینکه شرکت های تولیدکننده را به‬ ‫حضور فعال و جدی در کشور هدف دعوت کرد‪ ،‬از طرح معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری با نام «کریدور صادرات»‬ ‫به عنوان تفکری خوب و شایسته تقدیر یاد کرد و افزود‪« :‬در‬ ‫این کریدور‪ ،‬شرکت هایی با نام شرکت های مدیریت صادرات‪،‬‬ ‫وظیفۀ حضور در بازار هدف صادراتی‪ ،‬معرفی محصول‪ ،‬شناسایی‬ ‫ظرفیت بازار هدف و معرفی خوب شرکت های تولیدکننده را‬ ‫برعهده می گیرند‪ .‬از این طریق شرکت ها تحت لوای راهنمایی‬ ‫و رهبری شرکت های مدیریت صادرات‪ ،‬می توانند راحت تر خود‬ ‫را معرفی کنند و به حضور خود در بازار هدف نزدیک شوند‪».‬‬ ‫مهدوی ضمن دعوت از تولیدکنندگان به همکاری با‬ ‫شرکت های مدیریت صادرات برای معرفی بهتر محصوالت‬ ‫خود و حضور در بازار هدف عنوان کرد‪« :‬فقط همکاری با‬ ‫این شرکت ها کافی نیست‪ ،‬بلکه باید تفکر صادراتی نیز در‬ ‫شرکت ها شکل بگیرد و تقویت شود‪ ،‬یعنی تولیدکنندگان‬ ‫نباید فقط به بازار داخل توجه کنند‪ ،‬زیرا ظرفیت داخل‬ ‫محدود است و باید نگاهی فراتر و ورای مرزهای داخلی داشته‬ ‫باشیم‪ .‬برای مثال‪ ،‬در حوزۀ تجهیزات پزشکی‪ ،‬بازار داخلی‬ ‫تجارت و بازاریابی محدودی دارد‪ .‬در حوزۀ دارو و تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬بازار داخلی بسیار مطلوب و خوشایند است‪ ،‬اما باید‬ ‫دید که این عرصه تا کجا ظرفیت دارد؟ طبعاً جایی و روزی‬ ‫ظرفیت موجود اشباع می شود و باید فکر دیگری کرد‪ .‬به‬ ‫نظر من‪ ،‬تا نگاه و تفکر صادراتی نباشد‪ ،‬صادرات محصول‬ ‫اتفاق نمی افتد‪ .‬از سوی دیگر جهش تولید جز در سایۀ جهش‬ ‫صادرات تحقق نمی یابد‪ .‬باید به این حقیقت توجه کنیم‬ ‫که تفکر صادراتی به کیفیت محصول ما نیز کمک شایانی‬ ‫می کند‪ ،‬زیرا ما محصولی را تولید می کنیم که قرار است در‬ ‫بازار رقابتی با محصوالت خارجی وارد شود و نگاه ها را به خود‬ ‫معطوف کند‪ .‬بنابراین به شدت معتقدم که تولیدکنندگان ما‪،‬‬ ‫حتی باید به صادرات به کشورهای اروپایی فکر کنند تا با این‬ ‫تفکر‪ ،‬به جهش تولید و افزایش کیفیت در تولید دست یابند‪».‬‬ ‫او در ادامه از موقعیت عراق یاد کرد و در تشریح بیشتر‬ ‫شرایط این کشور گفت‪« :‬بازار عراق برای دارو و تجهیزات‬ ‫پزشکی حدود پنج میلیارد دالر ظرفیت دارد‪ .‬این رقم‪ ،‬عدد‬ ‫کمی نیست‪ .‬از این میزان‪ ،‬سهم ما چقدر است؟ به نظر من‪،‬‬ ‫نزدیک به صفر؛ ان هم در شرایطی که از لحاظ جغرافیایی‬ ‫بسیار به هم نزدیکیم‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬عراق امنیت و ارامش‬ ‫فعلی خود را مدیون ایران است‪ .‬جدای از این ها‪ ،‬بیشترین‬ ‫قرابت فرهنگی و مذهبی را با این کشور داریم‪ .‬از سوی دیگر‪،‬‬ ‫طی تفاهم نامه ای که قب ً‬ ‫ال با وزارت بهداشت این کشور به‬ ‫امضا رسید‪ ،‬جلسات متعدد ‪ B2B‬یا ‪ G2B‬و ‪ G2G‬در انجا‬ صفحه 22 ‫برگزار شد و حتی مقام های کشورمان طی این مدت بارها‬ ‫همراه با هیئت های تجاری به عراق سفر کردند‪ ،‬اما ایا طی‬ ‫این مدت شرکت ها نیز همپای مسئوالن فعالیت کرده اند؟‬ ‫مشکالت و ظرفیت های خود را ارزیابی کرده اند؟ برای حضور‬ ‫دائم در این کشور و معرفی محصوالت خود تالش بهینه ای‬ ‫انجام داده اند؟ اگر محصولی در بازار عراق جایی برای خود‬ ‫پیدا نکرده‪ ،‬ایا این بیشتر به دلیل روابط سیاسی دو کشور‬ ‫بوده است یا پیگیری نکردن خود شرکت ها؟»‬ ‫مهدوی با اشاره به تالش های زیادی که وزارت بهداشت‬ ‫ایران برای معرفی محصوالت ایران ساخت در بازارهای عراق‪،‬‬ ‫به ویژه در حوزۀ دارو داشته است‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬بر اساس‬ ‫اماری که از سندیکای تولیدکنندگان داروهای انسانی به‬ ‫دست اوردم‪ ،‬تاکنون حدود ‪ 40‬قلم دارو در عراق به ثبت‬ ‫رسیده است و در حوزه تجهیزات پزشکی نیز یک یا دو‬ ‫محصول در عراق در مرحلۀ تولید قرار دارند‪ .‬باز هم تاکید‬ ‫می کنم که شرکت های تولیدکننده باید تفکر اقتصادی را‬ ‫در خود ایجاد و تقویت کنند‪ .‬همچنین باید حتماً از کمک‬ ‫شرکت های مدیریت صادرات قوی بهره ببرند‪».‬‬ ‫با ایجاد مکتب علمی به نحو مطلوب‬ ‫به مقصد برسید‬ ‫‪21‬‬ ‫‪1.kimadia‬‬ ‫در مسیر صادرات‬ ‫دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کاالهای سالمت محور‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ ،‬ایجاد مکتب علمی در کشور هدف‬ ‫صادراتی عراق را مولفه ای مهم و قوی برای معرفی محصول‬ ‫و صادرات ان دانست و گفت‪« :‬ایجاد مکتب علمی در عراق‪،‬‬ ‫به معنای شناخت شرایط و همگام شدن با ان است‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬از جمله فرصت های این کشور برای حضور در بازارش‪،‬‬ ‫شرکت در مناقصات خرید از سوی دولت‪ ،‬به میزان ‪ 50‬درصد‬ ‫است‪ .‬به این معنا که ازپنج میلیارد دالر بازار دارو و تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ 2/5 ،‬میلیارد دالر از سوی وزارت بهداشت و از طریق‬ ‫شرکتی به نام «کیمادیا»‪ 1‬تامین می شود‪ .‬کسانی که تمایل‬ ‫دارند اطالعات بیشتری درباره این موضوع به دست اورند‪،‬‬ ‫به وبگاه ‪ kimadia.iq‬مراجعه کنند‪ .‬در این صفحه‪ ،‬زمان و‬ ‫شرایط مناقصات به طور مرتب اعالم می شود‪ .‬البته در حوزۀ‬ ‫دارو به دلیل زمان بر بودن ثبت‪ ،‬فرایند کمی پیچیده تر و‬ ‫سخت تر است‪ .‬با رصد مدام سایت به راحتی می توان برای‬ ‫اقدام به موقع و ثبت محصول اماده شد‪ .‬مث ً‬ ‫ال چنانچه نیاز به‬ ‫مداخلۀ دولت یا حضور صاحب شرکت است‪ ،‬اعالم شود و این‬ ‫کار سریع تر صورت گیرد‪».‬‬ ‫مهدوی در بخش دیگری از سخنانش‪ ،‬از حمایت های‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی ریاست جمهوری قدردانی کرد‬ ‫و گفت‪« :‬در این مدت‪ ،‬صندوق در حوزۀ صادرات‪ ،‬خدمات‬ ‫ارزنده ای ارائه داده است‪ .‬اما قصد دارم به موضوعی اشاره‬ ‫کنم که شاید تا حدود زیادی برای باز شدن مسیر صادرات‪،‬‬ ‫به ویژه دارو‪ ،‬موثر باشد‪ .‬کشورهایی مثل ترکیه‪ ،‬عربستان و‬ ‫اردن‪ ،‬رقبای جدی ایران در دارو و تجهیزات پزشکی به شمار‬ ‫می ایند که به شدت نیز تحت حمایت دولتشان قرار دارند‪ .‬به‬ ‫این صورت که دولت‪ ،‬یارانه هایی را برای تولیدکنندگان دارو‬ ‫و تجهیزات پزشکی ‪-‬از قبیل حضور در نمایشگاه و مناقصات‪-‬‬ ‫در نظر می گیرد؛ یعنی چنانچه شرکتی مجبور شود قیمت‬ ‫خود را در مناقصه تا حدی بشکند که از قیمت تمام شدۀ‬ ‫تولید هم کمتر باشد‪ ،‬این کار را به راحتی انجام می دهد و‬ ‫دولت مابه التفاوت را به صورت یارانه پرداخت می کند‪ .‬چنین‬ ‫کاری تاکنون در ایران انجام نشده است‪ .‬درخواست من از‬ ‫مسئوالن صندوق نواوری و شکوفایی این است که چنین‬ ‫طرحی را بررسی کنند و در صورت عملی بودن اجرای ان‪،‬‬ ‫بودجه ای را به عنوان یارانه برای شرکت های تولیدکنندۀ دارو‬ ‫و تجهیزات پزشکی در نظر بگیرند تا این شرکت ها برای‬ ‫حضور در مناقصات بین المللی ترغیب شوند‪ ،‬زیرا به این‬ ‫اطمینان خاطر می رسند که صندوق نواوری و شکوفایی برای‬ ‫انان یارانه در نظر گرفته و از سوی دیگر صندوق ضمانت‬ ‫صادرات ریسک حضور انان در بازارهای هدف را پذیرفته‬ ‫است‪ .‬با اجرایی شدن این راهکار قطعاً شاهد رشد زیادی در‬ ‫صادرات محصوالت سالمت محور خواهیم بود‪ .‬نگاهی گذرا‬ ‫به پنج میلیارد دالر بازار حوزۀ سالمت در کشور عراق‪ ،‬ما‬ ‫را در این اندیشه فرو می برد که ایا نمی توان از این مبلغ‪،‬‬ ‫حداقل یک میلیارد دالر را سهم کشورمان کنیم‪ .‬ان هم در‬ ‫شرایطی که مردم عراق به راحتی داروهای ایرانی را مصرف‬ ‫می کنند و ان را قبول دارند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬عالوه بر بخش‬ ‫خصوصی در این کشور‪ ،‬دولت عراق نیز از دارو و تجهیزات‬ ‫پزشکی ایران به خوبی استقبال می کند‪ .‬بنابراین‪ ،‬چنانچه از‬ ‫طریق مناقصاتی که وزارت بهداشت عراق برگزار می کند‪ ،‬به‬ ‫بازارشان ورود و نفوذ داشته باشیم‪ ،‬قطعاً بسیار تاثیرگذار‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫کمک ها و حمایت های وزارت بهداشت در این مسیر‪،‬‬ ‫موضوع دیگری بود که دکتر مهدوی در سخنان خود به‬ ‫ان اشاره کرد‪ .‬او اسان کردن شرایط برای ثبت محصوالت‬ صفحه 23 ‫در مسیر صادرات ‪22‬‬ ‫دارویی و سپس ثبت ان در بازار هدف به کمک وزارت‬ ‫بهداشت را عاملی کارگشا دانست و افزود‪« :‬وزارت بهداشت‬ ‫می تواند با اقدام های عملی و موثر به شرکت های دارویی‬ ‫کمک کند تا مرحلۀ ثبت داروی ان ها در بازار هدف راحت تر‬ ‫صورت پذیرد‪ .‬هرچند وزارت بهداشت تاکنون حمایت خود را‬ ‫از شرکت های دارویی و تجهیزات پزشکی دریغ نکرده است‬ ‫و همچنان در این مسیر‪ ،‬امادگی هرگونه پشتیبانی ای را‬ ‫دارد‪ ،‬به ویژه در امور بین الملل‪ ،‬این وزارتخانه برای انعقاد‬ ‫تفاهم نامه ها‪ ،‬تالش های زیادی کرده است‪ .‬در دولت جدید‬ ‫نیز با ادامۀ این مسیر و تقویت رویکرد صادرات محصوالت‬ ‫سالمت محور شاهد رشد این موضوع خواهیم بود‪ .‬با توجه به‬ ‫شعار سال یعنی «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زادیی ها» برای‬ ‫هر گونه کمک در راستای پشتیبانی و رفع موانع صادرات‬ ‫محصوالت سالمت محور امادگی داریم‪».‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬دکتر مهدوی ضمن تشکر از زحمات فعاالن عرصۀ‬ ‫سالمت برای تولید محصوالت در حوزۀ کنترل و مبارزه با‬ ‫پاندمی کرونا گفت‪« :‬در این مدت با وجود تمام مشکالت و حتی‬ ‫بحث جدی تحریم ها‪ ،‬خوشبختانه در حوزۀ محصوالت کرونایی‬ ‫با مشکلی مواجه نشدیم‪ ،‬یعنی در بخش تجهیزات پزشکی‬ ‫مثل ونتیالتور و مواردی مثل ماسک و دستکش و نیز در بخش‬ ‫دارو‪ ،‬نه تنها با کمبود یا مشکلی روبه رو نشدیم و توانستیم‬ ‫نیاز کشور را مرتفع کنیم‪ ،‬بلکه به صادرات نیز رسیدیم‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬در همین سه ماه اخیر تا خردادماه‪ ،‬رقمی معادل پنج‬ ‫میلیون دالر صادرات اقالم و ملزومات کرونایی از قبیل ماسک‪،‬‬ ‫کاورال و دستکش‪ ،‬بدون احتساب ضدعفونی کننده داشتیم که‬ ‫نشان می دهد در حوزۀ تجهیزات پزشکی می توانیم با کمک و‬ ‫همیاری تمام فعاالن این حوزه‪ ،‬به رقمی افزون بر ‪ 200‬میلیون‬ ‫دالر نیز دست یابیم‪».‬‬ صفحه 24 ‫صادرات؛ نیروی محرکه اقتصاد‬ ‫حمایت از تولیدکنندگان دانش بنیان‪ ،‬پلی برای شناساندن محصوالت ایران ساخت‬ ‫گفت وگو با مهندس عبدالرضا یعقوب زاده‬ ‫‪23‬‬ ‫رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات‬ ‫پزشکی با اشاره به اینکه برپایی نمایشگاه به عنوان نیازی‬ ‫اصلی‪ ،‬ان هم پیش تر از زمان فعلی‪ ،‬احساس می شد‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬هدف از راه اندازی چنین نمایشگاهی این بود که‬ ‫توانمندی های ایران در تولید تجهیزات پزشکی در فضایی‬ ‫بزرگ و به صورت منسجم به نمایش دراید و مدیران و‬ ‫هیئت های داخلی و خارجی که به ایران سفر می کنند و‬ ‫فرصت چندانی برای بازدید از محصوالت دانش بنیان ایران‬ ‫در حوزۀ تجهیزات پزشکی ندارند‪ ،‬بتوانند این توانمندی ها را‬ ‫از نزدیک و در قالب نمایشگاهی کلی مشاهده کنند‪».‬‬ ‫یعقوب زاده نمایشگاه را فضایی دانست که در ان اتاق‬ ‫ای سی یو‪ ،‬اتاق عمل و دستگاه هایی که در بخش های دیگر‬ ‫بیمارستان به کار می ایند‪ ،‬معرفی شده است و ادامه داد‪:‬‬ ‫«همان طور که مسئوالن در بازدید از این نمایشگاه متوجه‬ ‫شدند‪ ،‬دانش پژوهان و فناوران ایرانی که عضو اتحادیۀ‬ ‫تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی اند‪ ،‬موفق‬ ‫شدند بیش از ‪ 90‬درصد تجهیزات مورد نیاز در ای سی یو‬ ‫و ‪ 80‬درصد وسایل مورد نیاز در اتاق عمل را داخل کشور‬ ‫تولید کنند‪ .‬این تجهیزات شامل تخت های اتاق عمل تا‬ ‫ایمپلنت هایی است که در بدن بیمار گذاشته می شود‪ .‬امروز به‬ ‫هدفی رسیده ایم که از مدت ها پیش برای ان برنامه داشتیم‪.‬‬ ‫از همکاری خوب دوستان در پارک فناوری نیز سپاسگزاریم‬ ‫که فضا را در اختیارمان قرار دادند و باقی مراحل با هم فکری‬ ‫و همیاری دوستان در اتحادیه و هئیت مدیره پیش رفت‪».‬‬ ‫او درباره این موضوع که چنین نمایشگاهی می تواند پلی‬ ‫در مسیر صادرات‬ ‫در این شماره به بهانۀ برپایی نخستین نمایشگاه‬ ‫دائمی تجهیزات پزشکی در پارک فناوری پردیس‪ ،‬به‬ ‫سراغ مهندس عبدالرضا یعقوب زاده‪ ،‬رئیس اتحادیه‬ ‫تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی رفتیم‪.‬‬ ‫یعقوب زاده ضمن تاکید بر لزوم راه اندازی نمایشگاه‬ ‫به عنوان بستری برای معرفی توانمندی دانشی و‬ ‫مهارتی کشورمان‪ ،‬ابراز امیدواری کرد که در ایندۀ‬ ‫نزدیک با اختصاص فضای وسیع تری به پارک فناوری‪،‬‬ ‫فرصت حضور برای تعداد بیشتری از شرکت های فعال‬ ‫در اکوسیستم سالمت و دانش بنیان فراهم شود‪.‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬بهار قربان پور‬ صفحه 25 ‫در مسیر صادرات ‪24‬‬ ‫برای معرفی بهتر توانمندی شرکت های تجهیزات پزشکی و‬ ‫در مرحلۀ بعد صادرات این محصوالت باشد‪ ،‬گفت‪« :‬قطعاً‬ ‫ما با همین دیدگاه و هدف این نمایشگاه را راه اندازی‬ ‫کرده ایم و جز معرفی درست شرکت های تجهیزات پزشکی و‬ ‫محصوالتشان به بازارهای جهانی‪ ،‬هدفی نداشتیم‪ .‬برای مثال‪،‬‬ ‫چنانچه هیئتی از وزارت بهداشت اندونزی به ایران بیاید‪ ،‬به‬ ‫جای اینکه مدت زمان زیادی را صرف دیدن از شرکت های‬ ‫مختلف کند‪ ،‬در «یک مکان» و «یک روز» از توانمندی های‬ ‫ایران دیدن خواهند کرد‪ .‬ناگفته نماند که تمام محصوالت‬ ‫در این نمایشگاه قرار ندارند‪ ،‬زیرا فضا محدود است و در نظر‬ ‫داریم در اینده نزدیک ان را گسترش دهیم‪».‬‬ ‫یعقوب زاده در ادامه گفت‪« :‬از طرف دیگر‪ ،‬ما هدفی‬ ‫برای فروش محصوالت نداشتیم‪ .‬هدف اصلی نشان دادن‬ ‫توانمندی شرکت های ایرانی در حوزۀ تجهیزات پزشکی بود‪.‬‬ ‫زمانی که شخصی در این نمایشگاه‪ ،‬از نزدیک با کیفیت و‬ ‫استاندارد محصوالت اشنا شود‪ ،‬قطعاً هرجای دیگری هم‬ ‫محصولی ایران ساخت ببیند‪ ،‬به ان اعتماد می کند و برای‬ ‫سفارش یا خرید محصوالت تمایل خواهد داشت‪ .‬امیدواریم‬ ‫که شرکت های عضو اتحادیه افزایش یابند و از پارک نیز‬ ‫فضای وسیع تری برای نمایش توانمندی های بیشتر در‬ ‫اختیاربگیریم‪».‬‬ ‫او درباره شعار «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها» که‬ ‫شعار امسال است‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬حرف ما سال هاست که تکرار‬ ‫شده است و مسئوالن با وجود پذیرش صحبت ها‪ ،‬به دلیل‬ ‫فراهم نبودن شرایط متعدد‪ ،‬تاکنون نتوانسته اند به ان ها‬ ‫عمل کنند‪ .‬امیدواریم در سال جدید این موانع برطرف و راه‬ ‫رسیدن به خواسته هایمان اسان تر شود‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬اولین مشکل اساسی که شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫حوزۀ سالمت‪ ،‬به ویژه تجهیزات پزشکی با ان دست به‬ ‫گریبانند‪ ،‬این است که وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬سازوکارهایی برای ازمایش و تایید محصول دارند‬ ‫که تقریباً مربوط به ‪ 20‬سال پیش است و از گذشته تا‬ ‫به امروز‪ ،‬شرکت های بیشتری به این زیست بوم اضافه و‬ ‫استانداردها سختگیرانه تر شده اند‪ .‬بنابراین زیرساخت های‬ ‫گذشته به هیچ وجه نمی تواند تمام نیازهای فعلی تجهیزات‬ ‫پزشکی را مرتفع کند‪.‬‬ ‫یعقوب زاده درباره این موضوع توضیح داد‪« :‬نگاهی‬ ‫به کشورهای دیگر نشان می دهد که در کل دنیا با‬ ‫ایجاد شرکت های کوچک و خصوصی مثل ممیزکننده ها و‬ ‫مجوزدهندگان‪ ،‬مسیر برای تایید و صدور مجوز ساخت‬ ‫محصول و ورود ان به بازار مصرف اسان تر شده است و در‬ ‫ایران نیز همین کار در حال انجام است‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬وزارت‬ ‫بهداشت پیشنهاد ما مبنی بر برون سپاری برخی کارها به‬ ‫شرکت های خصوصی را پذیرفته است و هم اکنون در انتظار‬ ‫عملی شدن این تصمیم هستیم‪».‬‬ ‫او مشـکل دوم شرکـت های تولیــدکنندۀ حوزۀ سالمت را‬ ‫این گونه عنوان می کند‪« :‬دخالت و رقابت شرکت های دولتی‬ ‫مشکل دوم است که بارها ان را عنوان کرده ایم و متاسفانه‬ ‫تاکنون نتیجۀ مطلوبی نگرفـته ایــم‪ .‬امیدواریم که از این‬ ‫پس با توجه به این شعار‪ ،‬معضل پیش رو برداشته شود‪.‬‬ ‫در سال های اخیـر‪ ،‬تعداد شرکت های دولتی رقابت کننده‬ ‫بـا شرکت های خصوصی افزایش یافته است و این مسئله‬ ‫به جای ایجاد رقابت سالم‪ ،‬بیشتر تهدید و مانعی برای‬ ‫شرکت های خصوصی دانش بنیان و تولیدکننده است که با‬ ‫سرمایۀ مالی و دانشی خود بدون هیچ گونه حمایت و ارز‬ ‫دولتی‪ ،‬دست به تحقیق و تولید محصول می زنند‪ .‬البته‬ ‫منظور من این نیست که شرکت های دیگر حق تولید ندارند‪.‬‬ ‫دنیای ما دنیای رقابتی است‪ ،‬چنانچه برای مثال‪ ،‬پنج شرکت‬ ‫خصوصی محصولی را تولید می کنند و یکی از شرکت های‬ ‫دولتی نیز قصد کند وارد گردونۀ تولید شود‪ ،‬مشکلی نیست؛‬ ‫به شرط اینکه از مسیر درست و سالم رقابت را پیش ببرد‪.‬‬ ‫نمی توان از شرکتی خصوصی انتظار داشت که با تکیه به‬ ‫سرمایۀ خود در مسیر تولید قدم بردارد و هنگام دستیابی‬ ‫به نتیجه‪ ،‬شرکتی دولتی با حمایت و سرمایۀ دولت به راحتی‬ ‫همان محصول را تولید و روانۀ بازار کند و تمام زحمات‬ ‫شرکت خصوصی هدر شود‪ .‬حتی در بعضی موارد دیده شده‬ ‫است که شرکت های دولتی‪ ،‬خودشان تولیدکننده نیستند‪،‬‬ ‫بلکه با ارز دولتی محصولی را با هزینۀ کمتر وارد کرده اند‬ ‫و با قیمت ارزان تری هم می فروشند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫شرکتی دانش بنیان همان محصول را تولید کرده است و‬ ‫چون هزینۀ تولید برای او بیشتر بوده‪ ،‬مجبور است با قیمت‬ ‫گران تری محصولش را عرضه کند‪ .‬اینجاست که کاالی‬ ‫ایران ساخت دانش بنیان جایی در بازار نخواهد داشت و این‬ ‫یعنی ضرر برای شرکت خصوصی که این همه وقت و هزینه‬ ‫برای تحقیق و تولید محصول گذاشته است‪».‬‬ ‫یعقوب زاده در ادامه همین موضوع گفت‪« :‬بزرگ ترین‬ صفحه 26 ‫‪25‬‬ ‫در مسیر صادرات‬ ‫ضربه ای که به شرکت های تحقیقاتی‪-‬تولیدی ما وارد می شود‪،‬‬ ‫از بین بردن انگیزه است‪ .‬مثال ساده ای می زنم‪ :‬ممکن است‬ ‫شرکتی پنج سال برای تحقیق و پژوهش درباره تولید کاالیی‬ ‫وقت صرف کند و بعد از پشت سر گذاشتن تمام ازمون وخطاها‬ ‫به مرحلۀ تولید برسد‪ ،‬اما طی این پنج سال باید امیدوار باشد‬ ‫که در انتها و پس از صرف این همه هزینه و وقت‪ ،‬محصولی‬ ‫مشابه محصول خودش با رانت دولتی وارد بازار نمی شود‬ ‫و سرمایۀ شرکت خصوصی هدر نمی رود‪ .‬صاحب شرکت‬ ‫خصوصی به امید فروش محصول دست به تحقیق و تولید‬ ‫می زند و چنانچه قرار باشد بعد از این همه هزینه‪ ،‬شرکتی‬ ‫دولتی همان محصول را از خارج و با نصف قیمت وارد‬ ‫بازار داخلی کند‪ ،‬دیگر چه امید و انگیزه ای برای فناوران و‬ ‫تولیدکنندگان باقی خواهد ماند؟ خطر بزرگ فقط ورشکست‬ ‫شدن شرکت نیست‪ .‬خطر بزرگ تری در کمیــن است و ان‬ ‫از بین رفتن امیــد و انگیــزه در تمام تولیدکننــدگان است‪».‬‬ ‫بر اساس گفته او‪ ،‬متاسفانه در حال حاضر بسیاری از‬ ‫نهادهای دولتی که حتی در این زمینه تخصص ندارند‪ ،‬به‬ ‫حوزه تولید تجهیزات پزشکی وارد شده اند و همین کار‪،‬‬ ‫ادامۀ مسیر تولید را برای شرکت های دانش بنیان و خصوصی‬ ‫دشوارترکرده است‪.‬‬ ‫یعقوب زاده مشکل بعدی این صنف را چنین عنوان می کند‪:‬‬ ‫«تعریف نادرست از اصطالح ساخت ایران یا ایران ساخت‬ ‫مشکل بعدی ماست‪ .‬دولتمردان و مسئوالن این سه موضوع‬ ‫را باور دارند‪ ،‬اما تاکنون در رفع مشکالت موفق نبوده اند‪.‬‬ ‫حمایت کردن از تولیدکنندۀ ایرانی و محصولی که در ایران‬ ‫تولید می شود‪ ،‬پیش و بیش از همه نیازمند این است که نوع‬ ‫محصول را تعریف کنیم؛ یعنی به این پرسش پاسخ دهیم‬ ‫که اساساً چه محصولی تولید شده است؟ درست مثل این‬ ‫است که اعالم کنیم به تمام ایرانیان یارانه تعلق می گیرد‪.‬‬ ‫اما تعریف ایرانی چیست؟ کسی که در ایران متولد و بزرگ‬ ‫ملیت‬ ‫شده است؟ کسی که در ایران به دنیا امده است‪ّ ،‬‬ ‫ایرانی دارد‪ ،‬اما خارج از این کشور زندگی می کند؟ کسی‬ ‫که فقط پدر یا مادرش ایرانی است؟ کسی که پدر و مادر‬ ‫هر دو خارجی اند‪ ،‬ولی در ایران به دنیا امده است؟ کسی که‬ ‫همسر ایرانی دارد؟ ایا تمام این افراد در تعریف خاص ایرانی‬ ‫ملیت تعریف مشخصی‬ ‫بودن قرار می گیرند؟ در کل دنیا‪ّ ،‬‬ ‫دارد‪ .‬در «ساخت» نیز همین گونه است‪ .‬برای اینکه محصولی‬ ‫ایران ساخت نامیده شود‪ ،‬تعریف روشن‪ ،‬دقیق و واضحی‬ ‫وجود دارد‪ .‬کدام محصول مونتاژ ایران است و کدام یک‬ ‫واردات به ایران؟»‬ ‫او افزود‪« :‬کسی با مونتاژ یا واردات مخالف نیست‪ ،‬جز در‬ ‫دو صورت‪ :‬اول اینکه محصول تولید مث ً‬ ‫ال چین‪ ،‬با رنگ ولعاب‬ ‫ایرانی و برچسب ایرانی وارد بازار داخل شود که کاری ناپسند‬ ‫و قبیح است‪ .‬دوم‪ ،‬محصول وارداتی چیزی باشد که نمونۀ‬ ‫همان داخل کشور و به کمک شرکت های دانش بنیان تولید‬ ‫شود که این موضوع سبب از بین رفتن انگیزۀ فناوران و‬ ‫بی اعتنایی به توان دانش داخلی می شود‪».‬‬ ‫یعقوب زاده اظهار کرد‪« :‬متاسفانه گاهی اوقات مشکل دوم‬ ‫و سوم با هم درامیخت ه می شوند؛ یعنی نه تنها شرکت های‬ ‫دولتی خود به عنوان واردکنندۀ محصول خارجی وارد میدان‬ ‫شده اند‪ ،‬بلکه گاهی اوقات با شرکتی خارجی به طور مشترک‬ ‫دست به تولید محصولی زده اند و بعد ان را با برچسب ایرانی‬ ‫به بازار داخلی عرضه کرده اند‪».‬‬ ‫بر اساس بخشی از گفته های او‪ ،‬مسئلۀ مهمی که مقام‬ ‫معظم رهبری بارها در سخنان خود به ان اشاره کرده اند این‬ ‫است‪« :‬از فعالیت های موازی بپرهیزید و وقتی توانایی تولید‬ ‫و عرضۀ دانشی در ایران وجود دارد‪ ،‬تحت هیچ شرایطی به‬ ‫واردات روی نیاورید‪ ،‬بلکه اجازه دهید شرکت های داخلی‬ ‫تولید و رشد کنند‪ ».‬شعاری بارزتر از شعار امسال برای تاکید‬ ‫بر این گفته وجود دارد؟ تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها‬ ‫یعنی حمایت از شرکت های تولیدکننده با هر روش ممکن‪،‬‬ ‫برای انکه بتوانند با خیال راحت در مسیر تولید پیش بروند‬ ‫و برداشتن موانع سر راهشان برای انکه وارد بازار مصرف‪ ،‬ولو‬ ‫بازار داخلی شوند‪.‬‬ ‫بر اساس قانون‪ ،‬به محصولی ایران ساخت گفته می شود که‬ ‫بیش از ‪ 15‬درصد ان تولید داخل باشد؛ اما متاسفانه این‬ ‫تعریف در حد حرف باقی مانده است و بسیاری اوقات محصولی‬ ‫تماماً تولید خارج است‪ ،‬اما به اسم محصول ایران ساخت در‬ ‫بازار داخلی عرضه شده است‪.‬‬ ‫او در پایان گفت‪« :‬امیدواریم مسئوالن عزیز در سال جدید‬ ‫همراهی بیشتری با شرکت های تولیدکنندۀ دانش بنیان و‬ ‫خصوصی داشته باشند و راه تحقق این شعار را هموارترکنند‪».‬‬ ‫مهندس یعقوب زاده سخنانی از سر دلسوزی و البته قابل‬ ‫تامل گفت‪ .‬امیدواریم مسئوالن و تمام مدیرانی که دلشان‬ ‫برای ایران و سربلندی این اب وخاک می تپد‪ ،‬با پشتیبانی و‬ ‫برداشتن موانع از سر راه تولیدکنندگان به رشد و شکوفایی‬ ‫دانش ایرانی و بالندگی و سرپا ماندن شرکت های داخلی‬ ‫کمک کنند‪.‬‬ صفحه 27 ‫تیر در قاب اخبار ‪26‬‬ ‫خارجی در کنار واکسن ایرانی نیز ایرادی ندارد‪ ،‬اما باید به‬ ‫اعتماد به اقتدار ایرانی؛‬ ‫واکسن ایرانی احترام بگذاریم و از همه دانشمندان جوان‪،‬‬ ‫ایران یکی از شش کشور تولیدکننده‬ ‫پرتالش و فعال در تولید این واکسن و مراکز دیگری که در‬ ‫واکسن کرونا شد‬ ‫کشور مشغول تولید واکسن هستند‪ ،‬تشکر کنیم‪ .‬بهتر است‬ ‫هرچه سریع تر ثبت اسناد علمی و انتشار مقاالت مربوط به‬ ‫واکسن را انجام دهید و در کنار تولید قوی‪ ،‬سریع و بهنگام‪،‬‬ ‫اسناد و مقاالت علمی ان را نیز برای اگاهی دنیا از کار بزرگ‬ ‫خود اماده و منتشر کنید‪».‬‬ ‫اقای مخبر‪ ،‬رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام‬ ‫(ره) نیز تزریق واکسن به رهبر انقالب اسالمی را اتفاقی‬ ‫منحصربه فرد و ترجمه عملی اعتمادبه نفس داخلی و اتکا به‬ ‫جوانان و تالش های بیش از ‪ ۲۰۰‬جوان متخصص با میانگین‬ ‫سنی زیر ‪ ۳۰‬سال دانست‪.‬‬ ‫واکسن کوو ایران برکت مجوز مصرف را با اتکا به دانش‬ ‫صبح روز جمعه‪ ،‬چهارم تیرماه ‪ ،1400‬برگ زرین بومی دریافت کرد و به این ترتیب ایران به یکی از شش‬ ‫دیگری در تاریخ توانمندی و مطالعات علمی ایران کشور تولیدکننده واکسن کرونا در جهان تبدیل شد‪.‬‬ ‫به ثبت رسید‪ .‬واکسن «کوو ایران برکت»‪ ،‬محصول‬ ‫تالش محققان و دانشمندان این مرزوبوم به رهبر‬ ‫برکت از ازمایشگاه تا تزریق‬ ‫معظم انقالب تزریق شد تا با این حرکت‪ ،‬اعتماد به‬ ‫کمی به عقب برگردیم؛ زمانی که واکسن «کووایران‬ ‫توانمندی‪ ،‬دانش و اقتدار ایرانی به زیبایی رقم بخورد‪ .‬برکت» مراحل نهایی مطالعاتی و ازمایش انسانی را پشت سر‬ ‫این حرکت نه تنها تیتر اول خبرگزاری های داخلی می گذاشت‪ .‬اواخر بهمن سال گذشته‪ ،‬کرونای انگلیسی که نوع‬ ‫شد‪ ،‬بلکه تا ساعت ها پس از تزریق واکسن‪ ،‬همچنان جهش یافته و مرگبار ویروس کووید‪ 19‬بود‪ ،‬تمام خبرگزاری ها‬ ‫سرتیتر بسیاری از خبرگزاری های خارجی بود‪.‬‬ ‫را تحت الشعاع قرار داد و وحشتی همه گیر در جهان ایجاد کرد‪.‬‬ ‫بخشی از سخنان حضرت ایت اهلل خامنه ای پس از تزریق‬ ‫واکسن که در تمام رسانه ها انعکاس یافت‪ ،‬چنین است‪« :‬از‬ ‫همه دست اندرکارانی که با دانش‪ ،‬تجربه و کوشش علمی و‬ ‫عملی خود کشور را از این افتخار ملی و کار ابروبخش بهره مند‬ ‫ساختند‪ ،‬تشکر می کنم‪ .‬از وزیر محترم و همه مجموعه‬ ‫بهداشتی و درمانی کشور‪ ،‬از اقای مخبر و همکارانشان که در‬ ‫این قضیه نیز همچون مسائل دیگر با دلسوزی‪ ،‬عالقه مندی‪،‬‬ ‫ابتکار و توانایی ظاهر شدند و از اقایان دکتر مرندی و دکتر‬ ‫سجادی به دلیل مراقبت های همیشگی از وضع سالمتی‬ ‫بنده‪ ،‬صمیمانه تشکر می کنم‪ .‬از چند ماه پیش به من اصرار‬ ‫می شد که از واکسن استفاده کنم‪ ،‬اما مایل نبودم از واکسن‬ ‫غیرایرانی استفاده کنم‪ .‬بنابراین گفتم منتظر واکسن ایرانی‬ ‫می مانم‪ ،‬چراکه باید این افتخار ملی را پاس بداریم‪ .‬تا وقتی‬ ‫امکان پیشگیری و عالج در داخل وجود دارد‪ ،‬چرا از ان‬ ‫استفاده نکنیم؟ البته وقتی نیاز باشد‪ ،‬استفاده از واکسن‬ ‫در این میان‪ ،‬دکتر مینو محرز‪ ،‬عضو علمی ستاد ملی مقابله‬ ‫با کرونا‪ ،‬خبری بسیار خوش و امیدوارکننده را اعالم کرد که‬ ‫نه تنها رسانه های داخلی‪ ،‬بلکه بسیاری از رسانه های خارجی‬ ‫را معطوف خود ساخت‪ .‬خبر این بود‪« :‬واکسن ایرانی کووایران‬ ‫برکت در برابر کرونای انگلیسی‪ ،‬ایمنی به وجود می اورد‪».‬‬ ‫همان روزها‪ ،‬دکتر محرز مقابل تریبون خبرنگاران قرار‬ ‫گرفت و با اقتدار هر چه تمام تر گفت‪« :‬بر اساس بررسی های‬ ‫نتایج تست ازمایشگاهی روی ویروس جهش یافته انگلیسی‪،‬‬ ‫این واکسن اثربخشی زیادی در غلبه بر ویروس انگلیسی‬ ‫دارد و تاکنون هیچ واکسنی در دنیا به این اندازه نتیجه بخش‬ ‫نبوده است‪ .‬دانش پزشکی ایرانی ها نشان داد در تولید واکسن‬ ‫در دنیا توان زیادی دارند‪ ،‬ان گونه که طی مراحل بعدی‬ ‫واکسینه کردن افراد‪ ،‬می توان به راحتی مجوز اورژانسی تزریق‬ ‫واکسن ‪۱۰۰‬درصد ایرانی کوو ایران برکت را برای مقابله با‬ ‫ویروس جهش یافته صادر کرد‪».‬‬ صفحه 28 ‫اسپوتنیک داخلی؛‬ ‫همکاری دانش بنیان ها با روسیه‬ ‫وزیر بهداشت روز پنجم تیرماه را روز بسیار بزرگی در‬ ‫تاریخ کشور نامید و افزود‪« :‬در روزهای ابتدایی شیوع کرونا‪،‬‬ ‫هیچ کس در دنیا اطالعاتی از این پاندمی نداشت؛ حتی امروز‬ ‫نیز بسیاری از ابعاد مختلف ان ناشناخته است‪ .‬ما هنگام‬ ‫مواجه با این ویروس‪ ،‬در اولین اقدام سه وظیفه اصلی و‬ ‫رسالت را برای خود تعریف کردیم‪ .‬رسالت اولمان مدیریت‬ ‫توفان بیماری بود که خوشبختانه‪ ،‬محقق شد‪ .‬رسالت دوم‪،‬‬ ‫تامین تجهیزات پزشکی و داروهای موردنیاز برای بیماران و‬ ‫کادر بهداشت و درمان بود‪ .‬متاسفانه‪ ،‬در اوایل پاندمی کرونا‪،‬‬ ‫عده ای از نیروهای کادر درمان را از دست دادیم و نتوانستیم‬ ‫حداقل ها را برای ان ها تامین کنیم؛ اما در مدت کوتاهی‬ ‫کمبودها را برطرف کردیم و در بسیاری از موارد در این حوزه‬ ‫به خودکفایی رسیدیم‪ .‬رسالت سوم ما تامین واکسن بود که‬ ‫‪27‬‬ ‫واکسن اسپوتنیک تولید داخل کشور با حضور وزیر‬ ‫بهداشت در شهرک صنعتی بهارستان‪ ،‬رونمایی شد‪.‬‬ ‫تیر در قاب اخبار‬ ‫شاید ان روز عده زیادی این موضوع را باور نکردند؛ یا از سر‬ ‫بی اعتمادی به دانش و توان ایرانی و خودکم بینی یا از سر عناد‬ ‫و دشمنی؛ زیرا کمتر کسی باور می کرد دانشمندان ایرانی به‬ ‫دانشی دست یابند که کشورهای پیشرفته با همه امکانات و‬ ‫دسترسی به تکنولوژی های روز دنیا به ان نرسیده اند‪ .‬فایزرـ ‬ ‫بیون تک در گزارشی مدعی شد این واکسن در برابر ویروس‬ ‫جهش یافته موثر است‪ ،‬اما گزارش های دیگر نشان داد هنوز‬ ‫تحقیقات متقنی از تشکیل انتی بادی الزم با این نوع واکسن‬ ‫در مقابل ویروس جهش یافته کرونا منتشر نشده است‪ .‬از‬ ‫طرفی پس از هک بانک اطالعاتی فایزر که امنیت شبکه ای‬ ‫این موسسه را دچار چالش کرد‪ ،‬حاال بسیاری از نگاه ها به‬ ‫ایــران و ادعای شرکــت ایـرانی در ساخــت واکسن دوخته‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫به همین دلیل‪ ،‬دکتر مینو محرز با اعتماد کامل به توان‬ ‫علمی دانشمندان ایرانی در مصاحبه ای خبری با خبرنگار‬ ‫روزنامه «وطن امروز» گفت‪« :‬تست های موفق و بی عارضه‬ ‫واکسن ایرانی کوو ایران برکت‪ ،‬بیانگر ان است که این نوع‬ ‫واکسن پس از پایان مراحل نهایی‪ ،‬در صورت حصول نتیجه‬ ‫موفق‪ -‬همان گونه که تاکنون عارضه ای نداشته است‪ -‬از بهار‬ ‫سال اینــده به بهره برداری برای واکسیناسیون سراسری‬ ‫خواهد رسید‪».‬‬ ‫ ‬ ‫عضو علمی ستاد ملی مقابله با کرونا‪ ،‬تالش های بی وقفه‬ ‫جامعه پزشکی و علمی کشور برای دستیابی هرچه زودتر ‪-‬‬ ‫البته با طی شدن مراحل ازمایشگاهی‪ ،‬تست و نتیجه گیری‬ ‫ به واکسن را خاطرنشان کرد و افزود‪« :‬با توجه به سرعت‬‫و قدرت زیاد سرایت و میزان کشندگی بیشتر ویروس‬ ‫جهش یافته انگلیسی‪ ،‬این اطمینان را به مردم می دهیم که‬ ‫در ماه های اینده واکسن این ویروس به بازار خواهد امد و‬ ‫جامعه از بیماری ناشی از ویروس کووید‪ ۱۹‬مصون خواهد‬ ‫شد‪ .‬مقاالت علمی که نشان دهندۀ موفقیت امیز بودن تست‬ ‫مراحل حیوانی این بیماری است‪ ،‬در کشور منتشر شده است‬ ‫و در حال تدوین مقاالت علمی انسانی و نتیجه بخش ان‬ ‫هستیم که در صورت انتشار‪ ،‬بی تردید دنیا از توانمندی های‬ ‫این نوع واکسن باخبر خواهد شد‪».‬‬ ‫این ادعا در کمتر از دو ماه به تحقق پیوست‪ .‬در فروردین و‬ ‫اردیبهشت سال جاری‪ ،‬داوطلبان فازهای اول و دوم‪ ،‬واکسن‬ ‫را دریافت کردند‪ .‬این در حالی بود که دکتر محرز در مصاحبه‬ ‫قبلی خود اعالم کرد‪« :‬اگر سازمان غذا و دارو مجوزهای الزم‬ ‫را صادر کند‪ ،‬می توان فاز ‪ ۲‬و ‪ ۳‬را به صورت ادغام شده پیش‬ ‫برد‪ .‬به هرحال‪ ،‬برای اغاز و انجام هر مرحله ای باید از سازمان‬ ‫غذا و دارو مجوز بگیریم و سپس کارمان را اغاز کنیم‪ .‬این‬ ‫موضوع به خوبی پیش می رود و ان شاءاهلل به زودی از این‬ ‫واکسن و واکسن های دیگر بهره مند خواهیم شد‪».‬‬ ‫و باالخره اتفاق نیک رخ داد؛ تزریق واکسن ایرانی کووبرکت‬ ‫در تیرماه ‪ 1400‬به رهبر انقالب اسالمی که این حرکت‪،‬‬ ‫خود نشان از حمایت رهبری از دانش بنیان ها‪ ،‬اندیشمندان و‬ ‫پژوهشگران ایرانی بود‪.‬‬ ‫در پایان باید اضافه کرد مرحلۀ نخست واکسن کووایران‬ ‫برکت با ‪ ۵۶‬داوطلب و فاز دوم با ‪ ۳۰‬داوطلب انجام شد‪.‬‬ صفحه 29 ‫تیر در قاب اخبار ‪28‬‬ ‫همه تالش و توان خود را برای این موضوع به کار گرفتیم‪».‬‬ ‫او از فشارهای زیادی که در این مدت بر بدنۀ وزارت بهداشت‬ ‫وارد امد سخن گفت و دلیل ان را در این مسئله دانست که‬ ‫سیاست ایران عقد قرارداد واردات مطلق بدون تولید مشترک‬ ‫نبود‪ .‬بنابراین پیدا کردن شرکتی که حاضر شود با قراردادی‬ ‫مشــترک واکســن تولید کند‪ ،‬کاری زمان بر شد‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت با کمی دلخوری گالیه کرد که پس از‬ ‫عقد قرارداد برای واردات واکسن روسی اسپوتنیک‪ ،‬عده ای‬ ‫داخل کشور انتقاد کردند و گفتند از واکسن روسی استفاده‬ ‫نمی کنند‪ .‬او افزود‪« :‬افتخار من است که فرزندم به عنوان‬ ‫سرباز این وطن‪ ،‬اولین دز این واکسن را تزریق کرد‪».‬‬ ‫سرانجام شرکت «اکتوور» به عنوان طرف دیگر قرارداد موفق‬ ‫شد واکسن اسپوتنیک وی را تولید کند‪.‬‬ ‫کاظم جاللی‪ ،‬سفیر ایران در روسیه نیز در مراسم رونمایی‬ ‫از واکسن اسپوتنیک ایرانی‪ ،‬به تولید ‪ ۶۰‬میلیون دز واکسن‬ ‫اسپوتنیک ایرانی اشاره کرد و گفت‪« :‬از ابتدای پاندمی کرونا‪،‬‬ ‫وزیر بهداشت با جدیت پیگیر تامین واکسن کرونا از طریق‬ ‫روسیه بود‪ .‬هدف اصلی ‪ ،‬تولید مشترک بود که در نهایت‬ ‫با همکاری صندوق سرمایه گذاری روسیه‪ ،‬شرکت اکتوور‬ ‫به عنوان شرکتی پیشتاز در خاورمیانه برای تولید مشترک‬ ‫در ایران انتخاب شد‪».‬‬ ‫بنا بر اعالم سفیر ایران‪ ،‬ابتدا قرارداد دو میلیون دز و‬ ‫سپس ‪ ۶۰‬میلیون دز (دو دز برای ‪ ۳۰‬میلیون نفر) با شرکت‬ ‫اسپوتنیک روسیه بسته شد‪ .‬هرچند وزارت بهداشت از نحوه‬ ‫و میزان ارسال رضایت ندارد و این موضوع را با جدیت‬ ‫پیگیری می کند‪.‬‬ ‫واکسن اسپوتنیک وی در بیش از ‪ ۶۰‬کشور جهان از جمله‬ ‫ایران به ثبت رسیده و در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله‬ ‫المان‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬بالروس‪ ،‬اوکراین‪ ،‬صربستان‪ ،‬هند‪،‬‬ ‫چین‪ ،‬کره جنوبی‪ ،‬قزاقستان‪ ،‬مصر‪ ،‬ارژانتین و برزیل برای‬ ‫تولید قراردادی و تحت لیسانس انتخاب شده است‪.‬‬ ‫گروه دارویی اکتوور به عنوان یکی از نخستین تولیدکنندگان‬ ‫این واکسن در منطقه خاورمیانه برگزیده شده است‪ .‬فرایند‬ ‫تولید داروهای ویژه کرونا در شرکت اکتوور نهایی شده است‬ ‫و این شرکت عالوه بر خودکفایی در تولید‪ ،‬با قیمتی کمتر‬ ‫از یک پانزدهم بهای جهانی‪ ،‬داروهای موثر در درمان کووید را‬ ‫ارائه می کند‪.‬‬ ‫گروه اکتوور مجموعه ای متشکل از کارخانه های دارویی و‬ ‫غذایی و یکی از بزرگ ترین مجموعه های تولیدی دارو و غذا‬ ‫در ایران و منطقه است‪ .‬به دنبال ارزیابی دقیق طرف روس از‬ ‫خطوط تولیدی بخش بیوتکنولوژی اکتوور و به دلیل اعتماد‬ ‫و اطمینان بین المللی به گروه دارویی اکتوور‪ ،‬این مجموعه‬ ‫به عنوان مرکز تولید واکسن اسپوتنیک وی در قالب تولید‬ ‫قراردادی انتخاب شد‪.‬‬ ‫اوگاندا؛ میزبان هشتمین دوره‬ ‫مجمع جهانی سالمت‬ ‫کامپاال‪ ،‬پایتخت اوگاندا‪ ،‬میزبان نشست منطقه ای‬ ‫مجمع جهانی سالمت و مجمع عمومی پیمان گروه‬ ‫هشت شد‪ .‬این نشست با همراهی نمایندگان دانشگاه‬ ‫صورت گرفت و موضوع اصلی ان ارائۀ راهکارهای‬ ‫اساسی برای رسیدن به توسعۀ پایدار سالمت بود‪.‬‬ ‫در هشتمین نشست منطقه ای مجمع جهانی سالمت‬ ‫در دانشگاه ماکرره اوگاندا‪ ،‬مسائل مهمی همچون ارائۀ‬ ‫راهکار برای رسیدن به توسعۀ پایدار‪ ،‬افزایش و گسترش‬ ‫همکاری های متقابل بین وزارت بهداشت ایران و اوگاندا و‬ ‫توزیع عادالنه واکسن کووید‪ 19‬مطرح شد‪.‬‬ ‫دکتر علی جعفریان‪ ،‬نماینده تام االختیار دانشگاه در پیمان‬ ‫گروه هشت و دکتر امیرحسین تکیان‪ ،‬دبیر اتاق همکاری های‬ ‫پیمان گروه هشت‪ ،‬به نمایندگی از دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫تهران در این گردهمایی حضور داشتند‪ .‬پیش از افتتاح‬ ‫رسمی این برنامه که برای نخستین بار در قاره افریقا و به‬ ‫صورت هیبرید برگزار شد‪ ،‬دکتر تکیان نقش جوانان را در‬ ‫رسیدن به توسعه پایدار سالمت در جوامع بیان کرد‪.‬‬ ‫یک روز پس از گردهمایی‪ ،‬در ایین گشایش این‬ ‫نشست‪ ،‬ایوری موسوینی‪ ،‬رئیس جمهور اوگاندا‪،‬‬ ‫تدروس ادهانوم‪ ،‬دبیر کل سازمان جهانی سالمت‪،‬‬ صفحه 30 ‫به گزارش «سپید انالین»‪ ،‬موافقت نامه سه جانبه‬ ‫همکاری میان معاونت تحقیقات و فناوری و معاونت‬ ‫اموزش وزارت بهداشت و ستاد توسعه علوم و‬ ‫فناوری های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری با موضوع توسعه و گسترش همکاری های‬ ‫مشترک به امضا رسید‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫فرید نجفی‪ ،‬معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با اعالم‬ ‫امادگی برای ایجاد شبکه تحقیقاتی گفت‪« :‬در وزارت بهداشت‬ ‫این امادگی را داریم که شبکه جامع تحقیقاتی متشکل از‬ ‫واحدهای دانشی و پژوهشی راه اندازی کنیم و با تامین‬ ‫زیرساخت ها و بسترهای الزم‪ ،‬مسئله ها و موضوعات مهمی را‬ ‫که کشور با ان ها روبه رو است‪ ،‬با مشارکت تمامی بازیگران این‬ ‫عرصه برای انجام پژوهش در اختیار محققان قرار دهیم‪».‬‬ ‫نجفی با بیان اینکه موافقت نامه سه جانبه در ‪ ۱۴‬بند به‬ ‫امضای طرفین رسیده است‪ ،‬به برخی از مفاد ان اشاره کرد‬ ‫و افزود‪« :‬برگزاری فراخوان های مشترک طرح های پژوهشی‬ ‫کاربردی و برگزاری چالش های مشترک در حوزه فناوری‬ ‫علوم اعصاب و علوم شناختی در محور برنامه ها قرار داده‬ ‫شده است‪ .‬گنجاندن مباحث نوروسایکیتری و تصویربرداری‬ ‫عصبی در برنامه اموزشی رشته های دستیاری مرتبط‪ ،‬از‬ ‫جمله روان پزشکی و نورولوژی و حمایت از برگزاری دوره های‬ ‫کوتاه مدت مهارتی برای افزایش توانایی درمانگران حوزه‬ ‫توان بخشی شناختی نیز از نکات حائز اهمیتی است که در‬ ‫این همکاری مشترک به ان توجه شده است‪».‬‬ ‫تیر در قاب اخبار‬ ‫وزیران بهداشت و علوم و ورزش اوگاندا و تعدادی از وزرای‬ ‫بهداشت کشورهای افریقایی‪ ،‬رئیس مجمع جهانی سالمت و‬ ‫نمایندگانی از کشورهای مختلف حاضر شدند‪.‬‬ ‫در حاشیه این مراسم‪ ،‬نمایندگان دانشگاه درباره گسترش‬ ‫همکاری های متقابل با وزیر بهداشت اوگاندا‪ ،‬رئیس دانشگاه‬ ‫ماکرره و رئــیس دانشــکده علوم ســالمت این دانــشگاه‬ ‫گفت وگو کردند‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه نشست مجمع جهانی سالمت ابان ماه‬ ‫سال جاری در برلین برگزار می شود‪ ،‬رئیس بیمارستان چریته‬ ‫برلین با دانشگاه علوم پزشکی تهران‪ ،‬تفاهم نامه ای مبنی بر‬ ‫همکاری دو جانبه در این نشست امضا کردند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬با توجه به بحران کووید‪ 19‬و اهمیت حیاتی‬ ‫توزیع عادالنه واکسن‪ ،‬به پیشنهاد دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫تهران‪ ،‬نمایندگان دانشگاه قطعنامه پیمان گروه هشت‬ ‫و نشست مجمع جهانی سالمت با موضوع توزیع عادالنه‬ ‫واکسن کووید‪ 19‬را تهیه کردند که به تصویب اعضا رسید‪.‬‬ ‫در ایین پایانی نشست‪ ،‬این قطعنامه با حمایت رئیس جمهور‬ ‫اوگاندا‪ ،‬وزرای حاضر در نشست‪ ،‬دبیر کل سازمان جهانی سالمت‬ ‫و اعضای هیئت مدیره پیمان گروه هشت‪ ،‬شامل نمایندگان‬ ‫دانشگاه به تایید رسید و برای تصویب و انتشار نهایی ارسال شد‪.‬‬ ‫شایان ذکر است دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان عضو‬ ‫رسمی پیمان گروه هشت‪ ،‬اردیبهشت ‪ 1398‬در جزیره کیش‬ ‫میزبان هفتمین نشست مجمع جهانی سالمت بود که ‪700‬‬ ‫نفر‪ ،‬شامل ‪ 147‬میهمان عالی رتبه خارجی از ‪ 47‬کشور در‬ ‫ان شرکت کردند‪ .‬بنا بر تصویب مجمع پیمان گروه هشت‪،‬‬ ‫نهمین نشست منطقه ای مجمع جهانی سالمت در تیرماه‬ ‫‪ 1401‬و به میــزبانی دانشگاه ساپینزا رم در ایتالیـــا برگزار‬ ‫ خواهد شد‪.‬‬ ‫علوم اعصاب و علوم شناختی؛‬ ‫محورجدید در المپیادهای‬ ‫دانشجویی‬ صفحه 31 ‫تیر در قاب اخبار ‪30‬‬ ‫در این نشست‪ ،‬علی اکبر حق دوست‪ ،‬معاون اموزشی وزیر‬ ‫بهداشت‪ ،‬محمدرضا ای‪ ،‬رئیس ازمایشگاه نقشه برداری مغز‪،‬‬ ‫مجید نیلی‪ ،‬دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی‪،‬‬ ‫غالمعلی حسین زاده‪ ،‬معاون پژوهشی ازمایشگاه نقشه برداری‬ ‫مغز‪ ،‬علی علیزاده‪ ،‬مشاور معاونت تحقیقات و فناوری وزارت‬ ‫بهداشت و جمعی از کارشناسان و معاونان پژوهشی حضور‬ ‫داشتند‪ .‬محمدرضا ای‪ ،‬رئیس ازمایشگاه نقشه برداری‬ ‫مغز‪ ،‬رویدادهای اموزش مجازی و رایگان در دوران کرونا‬ ‫را در این ازمایشگاه تشریح کرد و گفت‪« :‬ازمایشگاه ملی‬ ‫نقشه برداری مغز در راستای مسئولیت اموزشی و ترویجی‬ ‫خود‪ ،‬با به کارگیری استادان برجسته حوزه نقشه برداری مغز‪،‬‬ ‫رویدادهای اموزشی مجازی را تدوین و به عالقه مندان این‬ ‫حوزه به صورت رایگان ارائه می کند‪ .‬از جمله ان ها می توان‬ ‫به برگزاری ‪ ۱۰۵‬وبینار‪ ۱۱ ،‬پنل‪ ۲۵ ،‬کارگاه‪ ،‬هشت سمینار‬ ‫استانی‪ ،‬هشت رویداد کشوری و ‪ ۱۸‬مشاور علمی برای ‪۱۱‬‬ ‫هزار و ‪ ۲۴۶‬نفر به مدت ‪ ۲۷‬هزار و ‪ ۸۰۴‬ساعت با مشارکت‬ ‫‪ ۱۶۲‬استاد برجسته اشاره کرد‪».‬‬ ‫ای در ادامه به مفاد این موافقت نامه اشاره و تصریح کرد‪:‬‬ ‫«در این موافقت نامه به حمایت از برگزاری دوره فلوشیپ‬ ‫برای متخصصان بالینی‪ ،‬کمک به عملیاتی کردن ایین نامه‬ ‫«دانشجویان در مقطع دکتری تخصصی دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی در رشته های علوم اعصاب و علوم شناختی»‪،‬‬ ‫حمایت مشترک از دوره پزشک‪-‬پژوهشگر‪ ،‬حمایت از ارائه‬ ‫دروس اختیاری علوم اعصاب شناختی و علوم اعصاب‬ ‫محاسباتی برای دانشجویان رشته علوم پزشکی‪ ،‬اضافه شدن‬ ‫حوزه علوم اعصاب و علوم شناختی به عنوان محور جدید در‬ ‫المپیادهای دانشجویی و تولید محتوا در حوزه علوم اعصاب‬ ‫و علوم شناختی برای برگزاری دوره های انالین نیز تاکید‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬حمایت مشترک از دوره های پسادکتری‪ ،‬تعیین‬ ‫جایزه ویژه در جشنواره رازی در حیطه علوم شناختی‪،‬‬ ‫عضویت اعضای منتخب ستاد علوم شناختی در کمیته علوم‬ ‫اعصاب موسسه نیماد‪ ،‬حمایت از شرکت استادان حوزه علوم‬ ‫اعصاب و علوم شناختی وزارت بهداشت و وزارت علوم در‬ ‫دوره مشاهده گری‪ ،‬از جمله محورهای اصلی توافق شده در‬ ‫این نشست به شمار می روند‪».‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬پس از امضای موافقت نامه‪ ،‬معاون تحقیقات و‬ ‫فناوری وزیر بهداشت از بخش های مختلف مرکز نقشه برداری‬ ‫مغز دانشگاه تهران شامل دستگاه های تصویربرداری تشدید‬ ‫مغناطیـسی ‪ ۳‬تسـال‪ ،‬تحریـک غیرتهاجـمی مـغــزی‬ ‫( ‪ TMS‬و ‪ TCS‬سازگار با ‪ ،)MRI‬الکتروانسفالوگرافی شامل‬ ‫سیستم سازگار با ‪ MRI‬و طیف نگاری کارکردی مادون قرمز‬ ‫نزدیک‪ ،1‬بازدید کرد‪.‬‬ ‫مجلس از توسعه زیرساخت پارک هـای‬ ‫علم و فناوری حمایت می کند‬ ‫در سال «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها»‪ ،‬خبری‬ ‫حمایتی کام شرکت های مستقر در پارک های علم و‬ ‫فناوری را شیرین کرد‪.‬‬ ‫در قانون مالیات بر ارزش افزوده که به تازگی به تصویب‬ ‫مجلس شورای اسالمی رسید‪ ،‬مقرر شد سهم عوارض‬ ‫مالیات شرکت های مستقر به پارک های علم و فناوری‬ ‫بازگردد‪ .‬این مصوبه با پیگیری های مداوم معاون علمی و‬ ‫فناوری رئیس جمهوری به عنوان یکی از اساسی ترین قوانین‬ ‫زیرساختی توسعه پارک ها برای اجرا ابالغ شد‪.‬‬ ‫در این مصوبه امده است‪« :‬عایدی و عوارض ارزش افزوده‬ ‫دریافتی از شرکت های فناور مستقر در پارک های علم و فناوری‬ ‫پس از واریز به خزانه داری کل کشور به صورت صددرصدی‬ ‫برای ایجاد توسعه و نگهداری زیرساخت ها و فضاهای عمومی‬ ‫اموزشی‪-‬پژوهشی و فناوری و ارائه خدمات شهری به همان‬ ‫پارک اختصاص می یابد‪ .‬ایین نامه اجرایی این تبصره ظرف سه‬ ‫ماه از تاریخ الزم االجرا شدن این قانون توسط معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت علوم و وزارت‬ ‫‪1.FNIRS‬‬ صفحه 32 ‫بهداشت تهیه می شود و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید‪».‬‬ ‫به این ترتیب و بر اساس قانون جدید‪ ،‬مالیات ناشی از‬ ‫ارزش افزوده فروش شرکت های مستقر در پارک ها که‬ ‫به خزانه داری دولت پرداخت می شد‪ ،‬مجددا ً به پارک ها‬ ‫برمــی گردد و به تقویت زیرساخــت های ان ها اختـصاص‬ ‫خواهد یافت‪.‬‬ ‫ناگفته نماند قانون مالیات بر ارزش افزوده پیش از این‬ ‫نیز وجود داشت‪ ،‬اما پس از اصالح و تغییرات اساسی‪ ،‬تیرماه‬ ‫‪ 1400‬و در جریان عملی شدن شعار سال به صورت فعلی در‬ ‫دستور کار مجلس قرار گرفت و تصویب شد‪.‬‬ ‫توسعۀ پارک فناوری؛‬ ‫توسعۀمسیر دانش بنیان‬ ‫عوارض مالیات بر ارزش افزوده چیست؟‬ ‫طرح توسعه ‪280‬هکتاری پارک فناوری پردیس با هدف‬ ‫حمایت از دانش بنیان ها به امضا رسید‪.‬‬ ‫وزارت راه و شهرسازی و معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری در حوزه های توسعه پارک فناوری پردیس‪ ،‬دو‬ ‫سند تفاهم نامه همکاری و قراردادی برای تاسیس شهرک‬ ‫مسکونی فردوس در مجاورت پارک فناوری پردیس و ایجاد‬ ‫ناحیه نواوری پرند امضا کردند‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫گسـترش اقتصـاد دانـش بنــیان‪،‬‬ ‫نیازمند حمایت همه جانبه‬ ‫محمد اسالمی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی در این مراسم گفت‪:‬‬ ‫«حضور دکتر ستاری در معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری و درک درست ایشان از واقعیت های اقتصاد دانش بنیان‪،‬‬ ‫فرصت بروز فعالیت شرکت های دانش بنیان را فراهم کرده و با‬ ‫حمایت های نظام نیز این شرکت ها و فعالیت نخبگان در ان ها‬ ‫پایدار شده است‪ .‬این سازوکار نیازمند حمایت همه جانبه است و‬ ‫وزارت راه نقش خود را در این زمینه به خوبی ایفا خواهد کرد‪».‬‬ ‫وزیر راه و شهرسازی از الحاق ‪ 280‬هکتار اراضی جدید برای‬ ‫استقرار شرکت های دانش بنیان و ساخت شهرک مسکونی‬ ‫فاخر برای ایجاد فضای دلپذیر اقامت نخبگان سخن گفت و‬ ‫افزود‪« :‬این اقدام برای کمک به اعتالی اقتصاد دانش بنیان‬ ‫است و شهرک فردوس مهم ترین شهرک پشتیبانی از‬ ‫سکونت نخبگان در کشور به شمار می اید‪ .‬امیدواریم با این‬ ‫اقدام‪ ،‬تجربه خوب پارک فناوری پردیس به عنوان الگو به کل‬ ‫کشور تسری یابد‪».‬‬ ‫تیر در قاب اخبار‬ ‫به گزارش «بنیاد ملی نخبگان»‪ ،‬پارک های علم و فناوری‬ ‫که محدوده مشخص و محصور دارند‪ ،‬از خدمات شهرداری ها‬ ‫بهره مند نمی شوند؛ ازاین رو‪ ،‬هزینه تامین تاسیسات عمومی و‬ ‫ارائه خدمات شهری پارک ها باید از محل بودجه عمومی پارک‬ ‫تامین شود که این روش عالوه بر مواجه ساختن پارک ها با‬ ‫کمبود اعتبار‪ ،‬همواره تامین زیرساخت های شهری پارک های‬ ‫علم و فناوری را با مشکالت متعدد روبه رو کرده است‪.‬‬ ‫بند قانونی مدنظر در قالب تبصره ‪ 7‬بند «ب»ماده‪ 39‬قانون‬ ‫مالیات بر ارزش افزوده که با پیشنهاد و پیگیری سه ساله‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصویب شد‪ ،‬این‬ ‫امکان را به پارک های علم و فناوری می دهد که با افزایش‬ ‫تعداد شرکت های فناور مستقر و کمک به تجاری سازی‬ ‫محصوالت دانش بنیان‪ ،‬سهم فروش شرکت های پارک در‬ ‫اقتصاد ملی را بیشتر کنند و به تبع ان‪ ،‬منابع مالی جدید‬ ‫برای توسعه زیرساخت های عمرانی و شهری پارک فراهم شود‪.‬‬ ‫طبیعی است با ابالغ و اجرای این قانون‪ ،‬گام بزرگی در‬ ‫زمینه درامدزایی پایدار پارک های علم و فناوری کشور ایجاد‬ ‫می شود که این موضوع به سهم خود به ایجاد و نگهداری‬ ‫زیرساخت الزم برای شرکت های دانش بنیان ختم خواهد‬ ‫شد و در نتیجه‪ ،‬شاهد رونق بیش از پیش پارک ها و ارتقای‬ ‫خدمت رسانی به واحدهای فناور مستقر در ان ها خواهیم بود‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬سهم مالیات بر ارزش افزوده خدمات‬ ‫صندوق های پژوهش و فناوری کشور نیز مشمول معافیت شد‪.‬‬ ‫این مبلغ نیز پیش از این‪ ،‬به شهرداری ها پرداخت می شد‪،‬‬ ‫ولی با تصویب قانون جدید‪ ،‬محل مصرف ان ناحیه نواوری‬ ‫خواهد بود تا صندوق برای ارائه خدمات بهتر‪ ،‬راحت تر وارد‬ ‫عمل شود‪.‬‬ صفحه 33 ‫تیر در قاب اخبار ‪32‬‬ ‫طاهرخانی استفاده از تجربه مثبت و موفق پارک فناوری‬ ‫حـذف االینــدگی‪ ،‬تغیــیر پارادایم صنعت‬ ‫پردیس را در جذب و فعال سازی بخش خصوصی‪ ،‬عاملی برای‬ ‫به دانش بنیان‬ ‫سورنا ستاری‪ ،‬معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬در ایجاد ناحیه نواوری پرند دانست که به زودی اجرایی می شود‪.‬‬ ‫این مراسم از پارک فناوری پردیس به عنوان بزرگ ترین پارک‬ ‫شهرک جدید فردوس؛ تالقی معماری سنتی‬ ‫فناوری کشور یاد کرد و از فروش سالیانه شرکت های عضو‬ ‫و مدرن درخور نخبگان ایرانی‬ ‫ان با مبلغی بیش از ‪15‬هزار میلیارد تومان سخن گفت و‬ ‫اسماعیل قادری فر‪ ،‬رئیس مرکز توسعه فناوری های‬ ‫افزود‪« :‬تاکنون بیش از ‪13‬هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری‬ ‫بخش خصوصی در این پارک محقق شده است‪ .‬کل مساحت راهبردی نیز در این مراسم حضور داشت و با اشاره به رویکرد‬ ‫پارک ‪ 90‬هکتار بود که با امضای این تفاهم نامه ‪ 280‬هکتار نتیجه گرایی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و‬ ‫به ان اضافه خواهد شد‪ .‬این موضوع اثار بسیار مهمی برای وزارت راه‪ ،‬مسکن و شهرسازی‪ ،‬این اقدام را گام نهادن برای‬ ‫اینده شهر پردیس خواهد داشت و پیش بینی می شود با رسیدن به هم افزایی باال توصیف کرد که قطعاً اثار خیر ان‬ ‫در ایندۀ نزدیک به تمام کشور می رسد‪.‬‬ ‫توسعه پارک‪ ،‬اینده این شهر متحول شود‪».‬‬ ‫این مقام مسئول‪ ،‬پارک فناوری پردیس را کالبد پیشرفته ای‬ ‫دکتر ستاری‪ ،‬یکی از اثار تغییر پارادایم صنعت به‬ ‫دانش بنیان را حذف االیندگی از این صنعت دانست و با ذکر در اسیای جنوب غربی نامید که در جایگاه میزبان شایسته‬ ‫نام چین به عنوان نمونه ای ملموس گفت‪« :‬تغییر هویت یکی شرکت های دانش بنیان شناخته می شود و به همین دلیل‪،‬‬ ‫از شهرهای کوچک ماهی گیری به نام سوژو در چین به ناحیه با حمایت وزارت راه‪ ،‬ایجاد شهرک فردوس در جوار چنین‬ ‫فعال صنعتی و علمی‪ ،‬از موارد موفق تجربه شده در دنیاست؛ ناحیه نواوری‪ ،‬به اسکان نخبگان این حوزه در این شهرک‬ ‫ازاین رو شهرک مسکونی فردوس برای جوانان متخصص بسیار منجر خواهد شد‪.‬‬ ‫فرزانه صادق‪ ،‬معاون وزیر راه و دبیر شورای عالی معماری‬ ‫امیدافرین خواهد بود‪».‬‬ ‫و شهرسازی ایران نیز درباره ساخت و راه اندازی شهرک‬ ‫مسکونی مخصوص نخبگان گفت‪« :‬ایجاد شهرک فردوس بر‬ ‫ساخـت شهرک دانش بنیـان منطبق بر‬ ‫اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور و با‬ ‫الگویی جدید‬ ‫حبیب اهلل طاهرخانی‪ ،‬معاون وزیر راه و شهرسازی نیز همکاری بهترین و مرتبط ترین سازمان‪ ،‬یعنی معاونت علمی‬ ‫واگذاری ‪ 280‬هکتار اراضی به پارک فناوری پردیس را و فناوری ریاست جمهوری انجام می شود‪ .‬توجه ویژه به اصول‬ ‫به عنوان پیشروترین پارک کشور با حمایت وزارت راه‪ ،‬مسکن معماری در کنار معماری سنتی و استفاده از فناوری های‬ ‫و شهرسازی‪ ،‬اتفاقی نیک برشمرد و بیان کرد‪« :‬این اقدام نوین‪ ،‬برای شهرک های دیگر الگوی مناسبی خواهد بود‪».‬‬ ‫مهم به منظور حمایت این وزارتخانه از اقتصاد دانش بنیان‬ ‫بوده است‪ .‬امضای تفاهم نامه همکاری در احداث شهرک‬ ‫دانش بنیان فردوس در شهرستان پردیس با ایجاد سبک‬ ‫نوینی از شهرسازی و شهرنشینی‪ ،‬از دیگر برنامه های این‬ ‫نشست است‪».‬‬ ‫به گفتۀ معاون وزیر راه‪ ،‬قرار است شهرک دانش بنیان با‬ ‫الگوبرداری جدید ساخت ه و بهره برداری شود‪ .‬این الگو عبارت‬ ‫است از استفاده از فناوری های نوین در زیرساخت های‬ ‫شهری‪ ،‬بهره مندی از انرژی های نو و مدیریت پسماند برای‬ ‫تحـــقق شعار «شهرهای جدید به عنــوان فرهــنگی نوین‬ ‫در شهرنشینی»‪.‬‬ صفحه 34 ‫حمایت پارک از شرکت های عضو‬ ‫برای حضور در مناقصات‬ ‫گرنت فناوری؛ مسیر توسعه‬ ‫نواوری های فناورانه‬ ‫‪33‬‬ ‫تیر در قاب اخبار‬ ‫پارک علم و فناوری‪ ،‬گرنت فناوری را به منظور حمایت‬ ‫پارک فناوری پردیس ‪ 50‬درصد کارمزد حضور در‬ ‫مناقصات دولتی و عمومی و ‪ 50‬درصد مبلغ اورده برای از فعالیت های فناورانه و تحقیقاتی برگزار می کند‪ .‬این‬ ‫گرنت در دو محور «گرنت جوانه» و «گرنت شکوفایی»‬ ‫تامین ضمانت نامه شرکت ها را پرداخت می کند‪.‬‬ ‫توانمندی و استعداد دانش پژوهان و فعاالن اکوسیستم‬ ‫روابط عمومی پارک فناوری پردیس با اعالم این خبر فناوری را به نمایش می گذارد‪.‬‬ ‫نوشت‪« :‬اداره کل سرمایه گذاری و بومی سازی فناوری این‬ ‫پارک های علم و فناوری «گرنت جوانه» را در بخش‬ ‫مجموعه‪ ،‬به منظور حمایت از حضور شرکت های عضو پارک‬ ‫حمایت از پایان نامه ها با محتوای فناورانه و «گرنت‬ ‫و شرکت های عضو شعب در مناقصات دولتی و عمومی‪،‬‬ ‫شکوفایی» را در بخش حمایت از فعالیت های تحقیقاتی با‬ ‫تسهیالتی در این زمینه اعطا می کند‪».‬‬ ‫محتوای تجاری سازی اعضای هیئت علمی برگزار می کنند‪.‬‬ ‫احمد عسگری‪ ،‬مدیرکل سرمایه گذاری و بومی سازی‬ ‫این موضوع در نشستی که با حضور دکتر مهدی کشمیری‪،‬‬ ‫فناوری پارک فناوری پردیس نیز در این زمینه گفت‪:‬‬ ‫مشاور سرپرست دفتر برنامه ریزی امور فناوری وزارت عتف‬ ‫«پارک ‪ 50‬درصد از کارمزد حضور در مناقصات را به صورت‬ ‫و مسئول برنامه «گرنت جوانه» و روسای پارک های علم و‬ ‫بالعوض به شرکت ها اعطا می کند‪ .‬همچنین ‪ 50‬درصد از‬ ‫فنــاوری کشور در پارک فــناوری پردیس برگزار شد‪ ،‬به‬ ‫مبلغ اورده برای تامین ضمانت نامه شرکت ها در مناقصه‪ ،‬به‬ ‫تصویب رسید‪.‬‬ ‫شرکت های عضو پارک و شرکت های عضو شعب به صورت‬ ‫دکتر کشمیری در تشریح بیشتر این خبر گفت‪« :‬اگر‬ ‫قرض پرداخت می شود‪ .‬استفاده از این حمایت‪ ،‬منوط به‬ ‫گرنت فناوری به دانشگاه ها داده می شد‪ ،‬ممکن بود در زمان‬ ‫دریافت خدمات مربوط به تامین ضمانت نامه از سوی صندوق‬ ‫اجرا‪ ،‬کار راحت تری پیش روی ما باشد‪ ،‬اما هدف از درگیر‬ ‫توسعه فناوری های نوین است‪».‬‬ ‫عسگری با اعالم شرایط حضور شرکت ها به صورت مشارکتی کردن پارک های کشور‪ ،‬تعامل پارک ها‪ ،‬گسترش فناوری ها‬ ‫افزود‪« :‬شرکت هایی که به صورت مشارکتی با یکدیگر یا با و شناسایی ظرفیت های موجود در کشور است‪ .‬الزام به اخذ‬ ‫پارک در مناقصات حضور داشته باشند‪ ،‬می توانند از این موافقت دانشگاه یا مرکز پژوهشی توسط متقاضی‪ ،‬تجمیع‬ ‫حمایت استفاده کنند‪ .‬شرکت های متقاضی این تسهیالت منابع حمایتی در صندوق عامل‪ ،‬اعطای حمایت ها از طریق‬ ‫الزم است قبل از برگزاری مناقصه و طی تشریفات ابتدایی صندوق‪ ،‬افزایش حمایت ها در صورت مشارکت بیشتر‬ ‫برگزاری ان‪ ،‬درخواست خود را به اداره کل سرمایه گذاری متقاضی‪ ،‬ورود نکردن وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری و الزام‬ ‫و بومی سازی فناوری ارائه کنند تا بررسی های الزم به انعقاد توافق نامه مالکیت دارایی فکری با دانشگاه برای‬ ‫انجام شود‪ .‬شایان ذکر است شرکت های فناور عضوی که بعد ورود شرکت دانش بنیان به برنامه‪ ،‬از اصول حاکم بر اجرای‬ ‫از برنده شدن در مناقصه‪ ،‬تقاضای بهره مندی از این حمایت این برنامه است‪».‬‬ ‫را داشته باشند‪ ،‬نمی توانند از ان استفاده کنند‪».‬‬ ‫به گفتۀ مسئول برنامه گرنت جوانه‪ ،‬تدوین و ابالغ ایین نامه‬ صفحه 35 ‫تیر در قاب اخبار ‪34‬‬ ‫گرنت فناوری‪ ،‬انعقاد تفاهم نامه با پارک فناوری فاوا برای‬ ‫اجرای برنامه در حوزه ‪ ،ICT‬اجرای مرحله ازمایشی در پنج‬ ‫استان‪ ،‬تامین سهم وزارت علوم از منابع و ابالغ به استان ها و‬ ‫تـدوین برنامــه زمان بــندی‪ ،‬از اقدامــات انجام شـده در این‬ ‫حوزه است‪.‬‬ ‫مشاور سرپرست دفتر برنامه ریزی امور فناوری وزارت عتف‪،‬‬ ‫برگزاری گرنت فناوری را فرصت مناسبی برای تعامل و‬ ‫گسترش پارک ها در کشور و معرفی این ظرفیت ها در سطح‬ ‫منطقه دانست و افزود‪« :‬در این رویداد فناورانه‪ ،‬در بخش‬ ‫فراخوان جوانه از پایان نامه ها و رساله هایی حمایت می شود‬ ‫که موضوع فناورانه دارند‪ .‬این موضوع هم اکنون در ‪ ۲۲‬استان‬ ‫کشور در حال برگزاری است‪ .‬در دوره دوم رویداد فناورانه سه‬ ‫استان جدید اضافه شده اند؛ ضمن اینکه این فراخوان دیگر‬ ‫محدود به حوزه ‪ ICT‬نیست‪ .‬در این مرحله با اضافه شدن‬ ‫پارک های نفت به پارک فاوا‪ ،‬موضوعات فناورانه مختلف از‬ ‫جمله حوزۀ نفت نیز حمایت خواهند شد‪».‬‬ ‫دکتر کشمیری به برگزاری «طرح شکوفایی» در پنج‬ ‫استان کشور اشاره کرد و گفت‪« :‬طرح دیگر که شکوفایی‬ ‫نام دارد‪ ،‬به صورت ازمایشی در استان های تهران‪ ،‬اصفهان‪،‬‬ ‫اذربایجان شرقی‪ ،‬خراسان رضوی‪ ،‬فارس و دانشگاه های‬ ‫سمنان و تحصیالت تکمیلی زنجان در حال اجراست‪ .‬سامانه‬ ‫نرم افزاری «صدف» که پارک فاوا مسئول پشتیبانی ان است‪،‬‬ ‫بستر اجرای تمامی فرایندها ست و تعامالت با متقاضیان‪،‬‬ ‫بایگانی همه اسناد و گزارش های غیرمالی را بر عهده دارد‬ ‫و در حقیقت‪ ،‬سامانه داده ها و فرایندهای معاونت پژوهش‬ ‫و فناوری است‪ .‬سامانه نرم افزاری دیگر‪« ،‬دریک» است که‬ ‫پارک علم و فناوری سمنان مسئولیت پشتیبانی ان را بر‬ ‫عهده دارد و مدیریت اطالعات مالی طرح و ارائه گزارش های‬ ‫مالی در این سامانه انجام می شود‪».‬‬ ‫دست تولیدکنندگان دارو کوتاه و‬ ‫دارو نایاب‬ ‫به گفته دکتر امیر فرشچی‪ ،‬رئیس کمیسیون اقتصاد‬ ‫دارو و سالمت اتاق بازرگانی استان البرز‪ ،‬تولیدکنندگان‬ ‫دارویی کشور در بدترین شرایط تاریخی خود قرار دارند‪.‬‬ ‫امیر فرشچی در جمع خبرنگاران به افزایش چندین برابری‬ ‫هزینه های تولید دارو اشاره کرد و گفت‪« :‬تولیدکنندگان‬ ‫دارویی کشور در بدترین شرایط تاریخی خود قرار دارند‪ .‬قبل‬ ‫از تصویب بودجه سال‪ ،۱۴۰۰‬جلسات زیادی درباره نگهداری‬ ‫یا حذف ارز مرجع در نهادهای مختلف برگزار شد و با وجود‬ ‫تذکر و هشدار صنعتگران دارویی به سیاستگذاران‪ ،‬در نهایت‬ ‫تصمیم بر ان شد که ارز مرجع برای دارو اختصاص یابد‪».‬‬ ‫بر اساس گفته های رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سالمت‬ ‫اتاق بازرگانی استان البرز‪ ،‬تولیدکنندگان دارو از موضوع‬ ‫کافی نبودن اعتبار ارزی برای تخصیص به حوزه دارو اگاه‬ ‫بودند؛ با وجود این‪ ،‬طی دو سال اخیر‪ ،‬برخی از سر نااگاهی‬ ‫و عده ای هم در راستای فرصت طلبی‪ ،‬همواره به دنبال رانت‬ ‫ارزی بودند و از این تصمیم دولت برای تخصیص ارز به حوزه‬ ‫دارو دفاع کردند‪ .‬این عده اذعان داشتند که تخصیص ارز‪،‬‬ ‫تصمیم درستی است‪.‬‬ ‫فرشچی در ادامه از سپری شدن سه ماه از سال ‪ ۱۴۰۰‬و‬ ‫تخصیص ارز به حوزه دارو به صورت قطره چکانی سخن گفت‬ ‫و افزود‪« :‬متاسفانه ناهماهنگی هایی بین وزارت بهداشت و‬ ‫بانک مرکزی برای تعیین اولویت های ارزی وجود دارد‪ .‬البته‬ ‫تصمیمات سازمان غذا و دارو نیز متاثر از سیاست های غلط‬ ‫در تخصیص ارز به حوزه داروست‪ .‬این شرایط سبب شد که‬ ‫تولیدکنندگان دارویی کشور در بدترین شرایط تاریخی خود‬ ‫قرار گیرند‪ .‬با ادامه این شرایط‪ ،‬بسیاری از اقالم معمولی‬ صفحه 36 ‫و پرمصرف دارویی در کشور کمیاب تر یا نایاب می شود‪ .‬جمع زیادی از فعاالن حوزۀ سالمت‪ ،‬به ویژه اعضای انجمن‬ ‫همچنان که این اتفاق هم اکنون رخ داده است‪».‬‬ ‫فناوری و مدیران شرکت های دانش بنیان برگزار شد که نکات‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬صنعت داروسازی نیاز به حمایت و مهمی از جمله نقش پررنگ انجمن ها در سیاست گذاری‪،‬‬ ‫پشتیبانی دارد‪ .‬ظاهرا ً هنوز هم قرار نیست چاره ای برای‬ ‫حضور بیمه ها به عنوان حامیان شرکت ها و مشکالت تحریم‬ ‫حل مشکالت تولیدکنندگان دارویی کشور اندیشیده شود‪.‬‬ ‫در ان مطرح شد‪.‬‬ ‫متاسفانه‪ ،‬هزینه های تولید دارو در مقایسه با سال گذشته‬ ‫دکتر بهروز حاجیان طهرانی‪ ،‬به عنوان یکی از سخنرانان‬ ‫چندین برابر شده است و در این میان‪ ،‬گویی هیچ مسیر‬ ‫مشخصی برای جبران اثار این تورم با اصالح قیمت در این جلسۀ مجازی گفت‪« :‬پیش بینی می شود حجم بازار‬ ‫داروها تعریف نشده است‪ .‬تمام این شرایط صنعت دارو را محصوالت ‪ POCT‬در مقایسه با دیگر محصوالت ‪ IVD‬با‬ ‫با وجود بهره مندی از ظرفیت مطلوب علمی و در اختیار سرعت بیشتری رشد کند‪».‬‬ ‫داشتن نیروی های ماهر و نخبه‪ ،‬زمین گیر کرده است‪.‬‬ ‫او با اشاره به این موضوع که در کشورهای پیشرفته عواملی‬ ‫ما تولیدکنندگان دارویی کشور از مسئوالن ارشد تقاضا همچون سیاست نسبتاً ازاد اقتصادی‪ ،‬حضور بیمه ها در تمام‬ ‫داریم که به دور از سیاست زدگی و بر اساس منافع بیماران سطوح سالمت و درواقع وجود سازمان های کام ً‬ ‫ال تخصصی‬ ‫تصمیماتی اخذ کنند‪».‬‬ ‫در حوزه فعالیت های ازمایشگاهی‪ ،‬سبب شده است تا‬ ‫رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سالمت اتاق بازرگانی البرز‬ ‫تصمیم گیری های جدی برای این حوزه صورت گیرد‪ ،‬اضافه‬ ‫در پایان اظهار کرد‪« :‬امیدوارم بیش از این فرصت سوزی‬ ‫نشود و خسارات جبران ناپذیر کمتری برای تولیدکنندگان کرد‪« :‬متاسفانه‪ ،‬در ایران محدودیت های ناشی از سیاست های‬ ‫دولت و تحریم ها‪ ،‬شکاف نسبتاً بزرگی در استفاده از ‪POCT‬‬ ‫دارویی به بار اید‪».‬‬ ‫ناگفته نماند که بیشتر از ‪ ۷۰‬درصد داروی مورد نیاز کشور به وجود اورده است‪ .‬به هرحال‪ ،‬بسته به کاربرد دستگاه‬ ‫‪ ،POCT‬استفاده از ان ها به ویژه در ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫در استان البرز تولید و در سطح کشور توزیع می شود‪.‬‬ ‫اولویت بندی شده است که تســت های رپید ایدز و کرونا از‬ ‫انجمن ها‪ ،‬نقش افرینان مهم‬ ‫ان جمله اند‪».‬‬ ‫دکتر طهرانی محدودیتی را که برای حساسیت و‬ ‫اختصاصی بودن این مدل تست ها وجود دارد‪ ،‬سد محکمی‬ ‫دانست و افزود‪« :‬از انجا که ساختار ازمایشگاهی کشور با‬ ‫این محصوالت‪ ،‬نباید نقش انجمن ها را نادیده گرفت و باید‬ ‫عواقب سیاسی ان را نیز در نظر داشت‪».‬‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان پیشتاز طب زمان در پایان‬ ‫دکتر بهروز حاجیان طهرانی‪ ،‬رئیس هیئت مدیره انجمن‬ ‫شرکت های تامین کننده تجهیزات ازمایشگاهی و مدیر‬ ‫تکنولوژی است‪ .‬به همین دلیل امکان دارد این تست ها با‬ ‫عامل شرکت دانش بنیان «پیشتاز طب زمان» در جلسه ای‬ ‫استفاده از روش های حساس تر و دقیق تر توسعه پیدا کنند‪.‬‬ ‫مجازی گفت‪« :‬در سیاست گذاری نباید نقش انجمن ها را‬ ‫ازاین رو‪ ،‬باید در کشورمان امادگی استفاده از این تکنولوژی را‬ ‫نادیده گرفت‪».‬‬ ‫داشته باشیم‪ .‬همان طور که تکنولوژی های متعدد و پرمزیتی‬ ‫صحبت هایش به این موضوع اشاره کرد که ‪ ،POCT‬ترند‬ ‫کالب هاوسی با موضوع چالش های پیش روی در کشور وارد شد و به بسیاری از شغل ها شوک وارد کرد‪ ،‬به‬ ‫استارتاپ ها در صنعت تشخیص در محل با ‪ POCT‬با حضور نظر می رسد که ‪ POCT‬نیز همین کار را انجام دهد‪.‬‬ ‫تیر در قاب اخبار‬ ‫کشورهای دیگر متفاوت است‪ ،‬در سیاست گذاری استفاده از‬ ‫‪35‬‬ ‫در کاربرد ان ها در مقایسه با تست های پیچیده ازمایشگاهی‬ صفحه 37 ‫تیر در قاب اخبار ‪36‬‬ ‫دستگاه همودیالیز ایرانی‬ ‫به اندونزی رسید‬ ‫بازارهای جهانی‪ ،‬برای محصوالت دانش بنیان حوزۀ‬ ‫سالمت قابل دسترسی می شوند‪ .‬با پیگیری شرکت‬ ‫«مدیریت صادرات سالمت محور (شمص)» مراحل ثبت‬ ‫دستگاه همودیالیز شرکت دانش بنیان «اریا طب فیروز»‬ ‫در اندونزی انجام شد‪.‬‬ ‫صدور گواهی ثبت سه ساله برای دستگاه همودیالیز ایرانی‪،‬‬ ‫موفقیت دیگری برای شرکت های دانش بنیان و کارگزاران‬ ‫صادراتی ایرانی در عرصه های بین المللی به حساب می اید‪.‬‬ ‫مهندس حسین چمنی‪ ،‬مدیر عامل شمص‪ ،‬در تشریح‬ ‫بیشتر این خبر گفت‪« :‬در ادامۀ روند بازاریابی در کشورهای‬ ‫مختلف‪ ،‬این بار بستر صادرات کاالی ایران ساخت در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی در کشور بزرگ اندونزی فراهم شد‪ .‬بر‬ ‫اساس قرارداد منعقدشده‪ 700 ،‬دستگاه همودیالیز تولیدی‬ ‫شرکت اریا طب فیروز به این کشور صادر می شود‪».‬‬ ‫مدیرعامل شمص در پاسخ به این پرسش که چرا اندونزی‬ ‫را بازار خوبی برای محصوالت سالمت محور ایران می داند‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬اندونزی بزرگ ترین کشور مسلمان و از نظر جمعیتی‪،‬‬ ‫چهارمین کشور بزرگ دنیاست‪ .‬پیش از این نیز چند شرکت ‬ ‫ایرانی فعال در حوزۀ سالمت به بازار اندونزی راه یافته بودند‬ ‫و محصوالت ایرانی در انجا عرضه شده بود‪ .‬خوشبختانه‪،‬‬ ‫پیشینۀ حضور تجهیزات پزشکی ایران در کشورهای شرق‬ ‫اسیا مثبت است‪ .‬دستگاه همودیالیز شرکت اریا طب فیروز‬ ‫نیز به عنوان یکی از محصوالت های تک ایران ساخت‪ ،‬توانست‬ ‫به این بازار راه پیدا کند‪».‬‬ ‫مهندس چمنی با اشاره به این موضوع که روند صدور‬ ‫گواهی ثبت برای این محصول شش ماه زمان برد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«طی این مدت‪ 30 ،‬گواهی مختلف به دستگاه های مربوطه‬ ‫برای انجام مراحل ثبت ارائه شد‪ .‬وزارت بهداشت اندونزی‬ ‫نهاد تصمیم گیرنده برای ثبت تجهیزات پزشکی در این کشور‬ ‫است و به این منظور‪ ،‬دو راهکار را به تولیدکنندگان ارائه‬ ‫داده است‪ :‬ثبت شرکتی ایرانی در اندونزی یا اقدام از طریق‬ ‫شرکت ثبت شدۀ حقوقی اندونزیایی (شرکتی محلی به عنوان‬ ‫نمایندۀ انحصاری در کشور مقصد)‪ .‬در نهایت‪ ،‬ثبت نام و‬ ‫مشخصات محصول در ‪ E-catalog‬وزارت بهداشت اندونزی‬ ‫اخرین مرحله از روند دریافت گواهی است‪».‬‬ ‫مدیرعامل شرکت کارگزاری و سرمایه گذاری شمص درباره‬ ‫خدمات پس از فروش دستگاه همودیالیز ایران ساخت گفت‪:‬‬ ‫«این محصول یک سال ضمانت نامه و ‪ 10‬سال خدمات پس از‬ ‫فروش دارد‪ .‬به منظور ارائه هرچه بهتر خدمات پس از فروش‪،‬‬ ‫ابتدا طی دورۀ اموزشی اولیه‪ ،‬کارشناسان اندونزیایی در بازه‬ ‫زمانی ‪ 30‬تا ‪ 45‬روز‪ ،‬اموزش های نصب و راه اندازی دستگاه‬ ‫را در ایران فرا می گیرند و سپس‪ ،‬در اولین مرحله نصب و‬ ‫بهره برداری از دستگاه ها‪ ،‬کارشناسان ایرانی دورۀ بازاموزی‬ ‫عملی نیز در کشور مقصد برگزار می کنند‪ .‬پس از ان‪،‬‬ ‫کارشناسان مرکز پشتیبانی از ایران به صورت ‪24‬ساعته امادۀ‬ ‫پاسخ گویی به مشتریان خواهند بود‪ .‬پیش بینی انبار قطعات‬ ‫ایران در کشور مقصد‪ ،‬از دیگر خدمات ماست که دسـترسی‬ ‫اسان به قطعات یدکی را برای مشتریان امکان پذیر می کند‪».‬‬ ‫به گفتۀ مهندس چمنی‪ ،‬پیش از اندونزی‪ ،‬شمص به عنوان‬ ‫کارگزار بین المللی‪ ،‬محصوالت سالمت محور را به کشورهایی‬ ‫چون افغانستان و عراق صادر کرده است و صادرات تجهیزات‬ ‫پزشکی ایرانی به ونزوئال‪ ،‬ارمنستان‪ ،‬کنیا و سنگال در دستور‬ ‫کار قرار دارد‪.‬‬ ‫مدیرعامل شمص در پایان سخنانش ضمن اشاره به‬ ‫دشواری مراحل ثبت محصول در بازارهای بین المللی‪ ،‬حضور‬ ‫شرکت های اشنا به امور صادراتی در کنار تولیدکنندگان را‬ ‫الزم دانست و افزود‪« :‬با توجه به موضوع تحریم و دشواری‬ ‫تبادالت ارزی‪ ،‬حضور کارگزاران بین المللی باتجربه‪ ،‬ضروری‬ ‫است؛ شرکت هایی که با امور معرفی و صادرات محصول‬ ‫اشنایی دارند و به راحتی می توانند زمینۀ ورود محصول‬ ‫به بازار هدف‪ ،‬معرفی‪ ،‬ثبت برند‪ ،‬مدیریت برند و فروش را‬ ‫اجرایی کنند‪».‬‬ صفحه 38 ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫بازوی حمایتی بدنۀ فناوری لیزر را محکم تر از قبل می فشارد‬ ‫ستاد توسعه فناوری های فوتونیک‪ ،‬لیزر‪ ،‬مواد‬ ‫پیشرفته و ساخت معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬حمایت از شرکت های دانش بنیان و فناور‬ ‫فعال در حوزه فوتونیک و لیزر را در دستور کار خود‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫هدف تولیدکنندگان از هرگونه فناوری‪ ،‬قطعاً بهبود زندگی‬ ‫باتوجه به کارایی ان وسیله است‪ .‬فناوری های لیزر و فوتونیک‬ ‫با تاثیرات بنیادین در نظام صنعت و توسعه‪ ،‬جزو ان دسته‬ ‫از تکنولوژی ها به شمار می ایند که به دلیل کاربرد فراوان‪،‬‬ ‫تقاضای بسیار چشمگیری برایشان وجود دارد و همین‬ ‫مسئله‪ ،‬بازاری بسیار پرارزش و پرسود در این حوزه ایجاد‬ ‫کرده است‪ .‬تاکنون در زمینه های سالمت اقدامات موثری به‬ ‫کمک این فناوری انجام شده است‪ .‬از جمله‪:‬‬ ‫• تنفس پاک (پاک کردن محیط اطراف و برهمکنش از‬ ‫طرق مختلف با عوامل الودگی نظیر یونیزاسیون و شکستن‬ ‫ساختار مولکولی ان ها و کمک به کاهش الودگی)‬ ‫• اب سالـــم (استرلیزاسیون اب با به کارگیری پرتـــوهای‬ ‫فرابنفش که با میکروب زدایی اب را از لحاظ بیولوژیکی‬ ‫تصفیه می کند و با توجه به کارایی زیاد و اسیب نرساندن به‬ ‫محیط زیست و تضمین سالمت اب‪ ،‬بسیار رایج است‪).‬‬ ‫• بهداشت سالم (کاربرد فناوری لیزر و فوتونیک برای‬ ‫بهبود سریع تر جراحات‪ ،‬میکروب زدایی‪ ،‬استفاده از لیزر‬ ‫به عنوان تیغ جراحی‪ ،‬بخیه زدن‪ ،‬جراحی غده های سرطانی‪،‬‬ ‫پوست و دندان پزشکی‪ ،‬از بین بردن خال کوبی‪ ،‬جای زخم‪،‬‬ ‫نشانه های چین وچروک‪ ،‬لکه های افتاب‪ ،‬عالئم ماه گرفتگی یا‬ ‫کاربردهای زیبایی و مواردی از این دست)‬ ‫• از فناوری لیزر به تازگی برای ساخت ادوات نظامی نیز‬ ‫استفاده می شود‪.‬‬ ‫با توجه به تمامی این موارد‪ ،‬در خردادماه ‪ ،1396‬ستاد‬ ‫توسعه فناوری های لیزر‪ ،‬فوتونیک و ساختارهای میکرونی‬ ‫با هدف تاثیرگذاری در بخش های مختلفی همچون سالمت‪،‬‬ ‫بهینه سازی مصرف انرژی‪ ،‬اب سالم و‪ ،...‬در معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری تاسیس شد تا در جهت زندگی‬ ‫عجین شده با فناوری لیزر‪ ،‬گام های مثبتی برداشته شود‪.‬‬ ‫اکنون پس از گذشت چهار سال از زمان تاسیس این واحد‪،‬‬ ‫بیش از ‪ 216‬شرکت دانش‪‎‬بنیان در گروه فناوری تجهیزات‬ ‫پزشکی و ملزومات سالمت و درمان‪ ،‬وارد عرصۀ کار و فعالیت‬ ‫شده اند و بخشی از این شرکت ها تجهیزات ایران ساخت‬ ‫مربوط به لیزر را توسعه داده اند‪.‬‬ ‫بر همین اساس‪ ،‬ستاد توسعۀ فناوری های معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری در تازه ترین گزارش خود حمایت از‬ ‫شرکت های دانش بنیان و فناور فعال در حوزه فوتونیک و لیزر‬ ‫را جدی تر از پیش دنبال خواه د کرد‪.‬‬ صفحه 39 ‫تیر در قاب فناوری ‪38‬‬ ‫کاهش زمان های انتظار اتاق اورژانس‬ ‫این روش برای بیمارانی مفید است که نیاز به درمان‬ ‫سرپایی دارند‪ .‬با ثبت اطالعات و ارائۀ خدمات به موقع‪ ،‬جدای‬ ‫از صرفه جویی ‪ 50‬درصدی در زمان‪ ،‬نوع و کیفیت خدمات نیز‬ ‫افزایش می یابد‪.‬‬ ‫سالمت از راه دور و نظارت‬ ‫این موضوع نه تنها هزینه ها را به حداقل می رساند و نیاز به‬ ‫حضور فیزیکی را از بین می برد‪ ،‬بلکه به بهبود کیفیت زندگی‬ ‫اینترنت اشیا و حرف هایی تازه برای گفتن‬ ‫بیمار نیز کمک می کند تا از دردسرهای رفت وامدش کاسته‬ ‫مهدی محمدی‪ ،‬دبیر ستاد توسعه فناوری های شود‪ .‬این روش برای بیمارانی که محدودیت تحرک دارند‬ ‫اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و یا از حمل ونقل عمومی استفاده می کنند‪ ،‬بسیار موثر است‪.‬‬ ‫فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬از تالش ستاد برای حمایت‬ ‫اطمینان از دسترسی و قابلیت دسترسی به‬ ‫جدی از فناوری های نوظهوری مانند بالکچین‪ ،‬هوش‬ ‫سخت افزارهای بحرانی‬ ‫مصنوعی و اینترنت اشیا خبر داد‪.‬‬ ‫دستگاه های الکترونیکی با خطرات جدی از قبیل قطع‬ ‫او در تشریح بیشتر این خبر گفت‪« :‬طی چند سال برق تا خرابی سیستم مواجه اند که ممکن است به مرگ افراد‬ ‫اخیر‪ 30 ،‬شتاب دهنده در این زمینه شکل گرفته است که منجر شود‪ .‬به کمک اینترنت اشیا‪ ،‬زمانی که به هر دلیلی‬ ‫دستگاه از کار افتاد‪ ،‬هشدار خاص برای پزشک‪ ،‬پرستار یا‬ ‫به صورت تخصصی در حوزه فناوری های نوظهور فعالیت‬ ‫کارمندان بیمارستان ارسال می شود‪.‬‬ ‫می کنند‪ .‬توسعه بازار فناوری های نوظهور یکی از اولویت های‬ ‫ستاد است و معاونت علمی در تالش است تا بازار این حوزه‬ ‫مدیریت پیشرفته دارو‬ ‫را به شکلی جدی و مطمئن توسعه دهد‪».‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬برخی از بیماران خاص و کسانی که باید‬ ‫مدام میزان دوز دریافتی دارو به بدنشان را بررسی کنند‪،‬‬ ‫ اینترنت اشیا و راز و رمزهای ان‬ ‫از اینترنت اشیا بهره می برند‪ .‬به این صورت که قرص هایی‬ ‫اینترنت اشیا‪1‬به میلیاردها دستگاه در سرتاسر جهان اشاره‬ ‫حاوی سنسورهای میکروسکوپی به اندازه دانه برنج‪ ،‬سیگنالی‬ ‫دارد که در حال حاضر‪ ،‬به اینترنت متصل شده اند ‪ ،‬داده ها‬ ‫را به دستگاه خارجی ارسال می کنند؛ سپس بیماران از طریق‬ ‫را گرداوری می کنند و با یکدیگر به اشتراک می گذارند‪ .‬به اپلیکیشن های گوشی هوشمند به اطالعات برای ردیابی‬ ‫لطف ظهور تراشه های ارزان کامپیوتری و وجود شبکه های عملکرد شخصی و بهبود عادات خود دستیابی پیدا می کنند‪.‬‬ ‫بی سیم‪ ،2‬در همه جا و همه وقت‪ ،‬این امکان وجود دارد که‬ ‫«همه چیز»‪ ،3‬البته بیشتر منظور اشیاست‪ ،‬از قرص کوچک‬ ‫مقابله با بیماری های مزمن‬ ‫تا هواپیمای بسیار بزرگ به اینترنت متصل و به بخشی از‬ ‫اشتراک گذاری اطالعات با پزشک معالج‪ ،‬راهکاری اساسی‬ ‫اینترنت اشیا مبدل شود‪.‬‬ ‫برای کاهش یا حل مسائل تکراری است‪ .‬این هدف با کمک‬ ‫در دنیای کنونی‪ ،‬بهداشت و درمان نیز از وجود این اینترنت اشیا تحقق یافته است‪ .‬برای نمونه‪ ،‬شرکتی به نام‬ ‫تکنولوژی بی بهره نمانده است‪ .‬با ظهور اینترنت اشیا‪« ،‬هلث نت کانکت»‪ 4‬به تازگی برنامه ای برای مدیریت افراد‬ ‫پیشرفت های هیجان انگیزی را در قرن ‪ 21‬و در بخش های دیابتی با هدف بهبود درمان بالینی و کاهش هزینه های‬ ‫پزشکی بیماران بر پایۀ اینترنت اشیا ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫بهداشتی و درمانی شاهدیم که برخی از ان ها عبارتند از‪:‬‬ ‫)‪1.Internet of Things (IoT‬‬ ‫‪2.Wireless Networks‬‬ ‫‪3.Thing‬‬ ‫پیگردی کارکنان‪ ،‬بیماران و موجودی‬ ‫‪4.Health Net Connect‬‬ صفحه 40 ‫با تیله‪ ،‬سالمت کودکان تامین می شود‬ ‫از بازی های کم تحرک کامپیوتری تا خالقیت بازی ایرانی‬ ‫بازی رایانه ای‪ 5‬نوعی بازی ویدئویی است که به جای‬ ‫اجرا روی کنسول بازی ویدئویی یا دستگاه ارکید‪ ،‬در‬ ‫رایانه شخصی انجام می شود‪ .‬بازی های کامپیوتری از‬ ‫سال ‪ ،۱۹۸۳‬به ویژه در اروپا رواج یافتند‪ .‬این زمان‪،‬‬ ‫زمان کدگذاری اتاق خواب نام گرفت؛ یعنی بهترین‬ ‫موقعی که کودکان باید در اتاقشان می خوابیدند و‬ ‫استراحت می کردند‪ ،‬صرف بازی می شد‪ .‬این بازی ها از‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۰‬به صورت دیجیتالی به بازار عرضه شدند‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪5.PC game/ Computer game‬‬ ‫‪6.nih‬‬ ‫‪7.National Institute of Child Health and Human Development‬‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬سه کشور امریکا‪ ،‬انگلستان و ژاپن‪،‬‬ ‫بزرگ ترین تولیدکنندگان محصوالت کامپیوتری و بازی ها به‬ ‫حساب می ایند‪ ،‬اما این خبر زمانی عجیب تر به نظر می رسد‬ ‫که بدانیم این کشورها‪ ،‬خود در ردیف کم مصرف ترین‬ ‫بازی های رایانه ای هستند‪.‬‬ ‫با توجه به امار و ارقام گروه ‪ ،NPD‬فروش بازی های‬ ‫کامپیوتری در ایاالت متحده در اواخر دهۀ ‪ 1990‬کاهش‬ ‫یافت و فقط شرکت های کوچک این گونه بازی ها را تولید‬ ‫کردند‪ ،‬زیرا موسسه ملی بهداشت امریکا‪ 6‬و موسسه ملی‬ ‫‪7‬‬ ‫بهداشت کودکان و توسعه انسانی ایاالت متحده امریکا‬ ‫مشهور به ‪ ،NICHD‬استفاده از بازی های رایانه ای را برای‬ ‫کودکان مضر اعالم کرد و تولید و فروش محصوالت در سطح‬ ‫ایالت متحده به شدت کاهش یافت‪ ،‬اما مدیران شرکت هایی‬ ‫که نمی توانستند از سود خود صرف نظر کنند‪ ،‬راهکار تولید‬ ‫بازی های کامپیوتری و ارائۀ ان در بستر اینترنت یا فروش‬ ‫و صادرات به کشورهای دیگر را در پیش گرفتند‪ .‬سرتاسر‬ ‫جهان برای این شرکت ها بازار بکری بود که خیل عظیم‬ ‫کودکان بی گناه و مغزهایشان را به چالش استفاده از بازی‬ ‫و خرید ان ها فرا می خواند‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬ضرر شرکت های‬ ‫تولیدکننده بازی های رایانه ای به خوبی قابل جبران بود‪ .‬به دنبال‬ ‫این حرکت‪ ،‬شرکت های ژاپنی و انگلیسی نیز انیمیشن های‬ ‫جذاب رایانـــه ای تولیــد کردند و در کشــــورهای دیگر به‬ ‫فروش رساندند‪.‬‬ ‫گاهی اوقات فضای این بازی ها چنان خشن و پر زد وخورد‬ ‫طراحی می شود که کودک یا نوجوان استفاده کننده از ان‪،‬‬ ‫تا ساعت ها پس از بازی با روحیۀ خشن یا جنگجویانه در‬ ‫دنیای خــــیالی خود یا حتــی مواجه با افراد خانـــواده و‬ ‫دوستان رفتار می کند‪.‬‬ ‫اما بازی های کامپیوتری همیشه هم دردسرساز نیستند‪.‬‬ ‫به گزارش پایگاه اطالع رسانی «بنیاد ملی نخبگان»‪ ،‬از سال‬ ‫‪ ،2005‬شرکتی ژاپنی تولید بازی های کامپیوتری را برای‬ ‫بهبود عملکرد مغز مطرح و روانه بازار کرد‪ .‬از همان زمان‬ ‫نیز رشد سریع ان را در سراسر جهان شاهد بودیم‪ ،‬تا اینکه‬ ‫در سال ‪ 2011‬در پلتفرم این بازی ها انقالب دیگری رخ‬ ‫داد و این بازی ها در فروشگاه های معروف همچون اپ استور‬ ‫و گوگل پلی قرار گرفتند‪ .‬مطالعاتی که در سال ‪2016‬‬ ‫انجام شد‪ ،‬بازار این بازی ها را ‪ ۱/98‬بیلیون نفر تخمین زد‪.‬‬ ‫همچنین بررسی ها نشان می دهد تا سال ‪ 2021‬این بازار به‬ ‫‪ 8/06‬بیلیون نفر برسد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬تولیدکنندگان بازی های رایانه ای به‬ ‫فکر طراحی و تولید انواعی از بازی ها هستند که جدای از‬ ‫جذابیت و سرگرم کردن‪ ،‬به افزایش تمرکز مغزی و پرورش‬ ‫خالقیت افراد کمک کند‪ .‬تارا رضاپور‪ ،‬محقق کلینیک مغز‬ ‫و شناخت‪ ،‬درباره تفاوت های بازی های کامپیوتری موثر در‬ ‫بهبود عملکرد مغز و بازی های سنتی می گوید‪« :‬در گذشته‬ ‫بازی هایی همچون حل جدول و شطرنج توصیه می شد‪،‬‬ ‫اما این نوع بازی ها تفاوت عمده ای با بازی های کامپیوتری‬ ‫دارند و جایگزین خوبی برای ان ها نیستند‪ .‬به همین منظور‪،‬‬ ‫بازی های شناختی به بازار عرضه شدند که در واقع‪ ،‬تمریناتی‬ ‫هدفمند بر پایه نظریه های علوم شناختی و به منظور بهبود‬ ‫عملکردهای مغزی طراحی شده اند و به صورت منسجم و‬ ‫منظم استفاده می شوند‪».‬‬ ‫به تازگی خبری در حوزۀ علوم شناختی و بازی های خالق‪،‬‬ ‫حالمان را خوش کرد‪ .‬این خبر زمانی مذاقمان را شیرین تر‬ ‫کرد که متوجه شدیم شرکت دانش بنیان ایرانی با نگاهی‬ ‫به بازی های نوستالژیک دوران کودکی‪ ،‬به پرورش ذهن و‬ ‫خالقیت کودکان روی اورده است‪.‬‬ صفحه 41 ‫تیر در قاب فناوری ‪40‬‬ ‫مجموعــه ای دانش بنیـــان اپلیکیشن های‬ ‫تخصصی ویژه کودکان را برای کمک به افزایش‬ ‫سطح سالمت انان طراحی کرد‬ ‫مدیرعامل شرکت خالق «رایان پژوهان مهر پویا» که‬ ‫طراح این اپلیکیشن هاست‪ ،‬می گوید‪« :‬در روزگاری که همه‬ ‫فعالیت ها بیش از پیش به سمت مجازی شدن می رود و‬ ‫کارهای روزمره را از خانه انجام می دهیم‪ ،‬بچه ها هم کمتر از‬ ‫همیشه از خانه خارج می شوند و تحرکشان روزبه روز کمتر‬ ‫می شود‪ .‬این بی تحرکی از سنین کودکی خطرات جدی برای‬ ‫ان ها دارد‪ .‬با در نظر گرفتن این اسیب ها تالش کردیم ایده ‬ ‫خود را درباره اموزش دقیق و موثر ورزش به بچه‪‎‬ها در فضای‬ ‫جدیدی اجرایی کنیم‪ .‬تالش ما طراحی ورزشی متناسب با‬ ‫جسم و روح کودکان بود که بیشترین منفعت و طوالنی ترین‬ ‫تاثیر را برایشان داشته باشد‪ .‬در راستای نیل به این هدف‬ ‫اپلیکیشنی به نام «تیله» برای گروه سنی ‪ 2‬تا ‪ 13‬سال‬ ‫طراحی شد‪ .‬ما با «انجمن بین المللی بازی و ورزش فعال‬ ‫کودکان»‪ 8‬در سوییس ارتباط داریم و در برنامه های اموزشی‬ ‫ان ها شرکت کرده ایم‪ .‬ان ها نیز برای همکاری ابراز تمایل‬ ‫کردند‪ .‬این انجمن با هدف ارتقای فعالیت و ورزش کودکان‬ ‫شکل گرفته است و تالش می کند در این حوزه برنامه های‬ ‫جهانی داشته باشد‪».‬‬ ‫این فعال فناور با اشاره به چالش های تولید اپلیکیشن های‬ ‫مورد نیاز کودکان افزود‪« :‬فعالیت های نرم افزاری و استفاده‬ ‫از هوش مصنوعی در حوزه کودکان کم است‪ .‬برای ورزش‬ ‫کودک کار جدی صورت نگرفته و در جامعه کمبود ورزش‬ ‫کودک کام ً‬ ‫ال مشهود است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬برنامه های ورزشی‬ ‫اپلیکیشن «تیله» شامل یوگا و ورزش کاربردی در سطوح‬ ‫مختلف می شود‪ .‬انتخاب این دو ورزش برای اموزش به‬ ‫کودکان طی فرایندی علمی صورت گرفته است‪ .‬از انجا که‬ ‫ورزش های تخصصی برای کودکان در سنین پایین مضراتی‬ ‫دارد و ممکن است گروهی از عضالت بیشتر از بقیه رشد‬ ‫کنند و بخشی از ان ها ضعیف باقی بمانند‪ ،‬معموالً مربیان‬ ‫دوره دیده ورزش کودک توصیه می کنند ورزش هایی نظیر‬ ‫یوگا که هم زمان برای کل بدن مفید است و مانع از اسیب های‬ ‫روحی و جسمی می شود‪ ،‬بیشتر تمرین شود‪.‬‬ ‫اموزش‪‎‬های موجود در سامانه تیله بر اساس تجربه و دانش‬ ‫مربیان و متخصصان سامان دهی شده است‪ .‬اپلیکیشن تیله‬ ‫هنگام ورود‪ ،‬سن‪ ،‬جنسیت‪ ،‬قد و وزن کودک را ثبت می کند؛‬ ‫‪8. caps‬‬ ‫بنابراین شخصی که پروفایل کودک را کامل می‪‎‬کند‪ ،‬با‬ ‫واردکردن اطالعات درست مطمئن می شود برنامه ها متناسب‬ ‫با شرایط کودک به او پیشنهاد شده است‪ .‬اپلیکیشن تیله هر‬ ‫‪ ۱۴‬روز یک بار از کودک ازمون امادگی جسمانی می گیرد‬ ‫تا تغییرات بدنی او را طی برنامه ورزشی نشان دهد‪ .‬این‬ ‫گزارش نشان می دهد استقامت کودک چقدر است و در چه‬ ‫حوزه‪‎‬هایی ضعف دارد‪.‬‬ ‫نقش افرینی فناوری اطالعات در شناسایی‬ ‫سلول های زیستی‬ ‫جوان خالق ایرانی موفق شد به کمک بیوانفورماتیک‬ ‫‪9‬‬ ‫به شناسایی توالی های ان دست یابد‪ .‬بیوانفورماتیک‬ ‫حوزه ای بین رشته ای است که روش ها و ابزارهای‬ ‫نرم افزاری را برای درک داده های بیولوژیکی‬ ‫توسعه می دهد؛ به ویژه هنگامی که مجموعه داده ها‬ ‫بزرگ و پیچیده هستند‪ .‬این میان رشته ای‪ ،‬علوم‬ ‫زیست شناسی‪ ،‬کامپیوتر‪ ،‬مهندسی اطالعات‪ ،‬ریاضیات‬ ‫و امار را برای تجزیه و تحلیل و تفسیر داده های‬ ‫ب می کند‪.‬‬ ‫بیولوژیکی ترکی ‬ ‫در زیست شناسی مولکولی‪ ،‬تکنیک های بیوانفورماتیک‬ ‫مانند پردازش تصویر و سیگنال‪ ،‬استخراج نتایج مفید از‬ ‫مقدار زیادی داده خام را فراهم می کند‪ .‬در زمینه ژنتیک‬ ‫نیز به توالی و حاشیه نویسی ژنوم و جهش های مشاهده شده‬ ‫ان کمک می کند‪ .‬این موضوع در متن کاوی ادبیات‬ ‫بیولوژیکی و توسعه هستی شناسی های بیولوژیکی و ژنی برای‬ ‫سازمان دهی و پرس وجو از داده های بیولوژیکی و در تحلیل و‬ ‫تنظیم ژن و پروتئین نقش مهمی ایفا می کند‪.‬‬ ‫با این مقدمه به سراغ ارتباط بین محاسبات رایانه ای و‬ ‫نرم افزارها با حوزه سلولی می رویم؛ موضوعی که در نگاه‬ ‫‪9.Bioinformatics‬‬ صفحه 42 ‫نخست عجیب و حتی دور از ذهن می نماید‪ ،‬اما با پیوند‬ ‫فناوری های اطالعات و سلولی این ارتباط رنگ واقعیت گرفته‬ ‫است‪ .‬این دقیقاً همان بیوانفورماتیک است‪ .‬این میان رشته ای‪،‬‬ ‫به ویژه هنگامی که حجم داده های بزرگ و پیچیده به میان‬ ‫می اید‪ ،‬به کار سلولی کمک می کند‪.‬‬ ‫این فناوری‪ ،‬پیونددهنده حوزه هایی مانند انفورماتیک‪ ،‬علوم‬ ‫رایانه‪ ،‬فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬ریاضیات و امار برای‬ ‫تجزیه‪ ،‬تحلیل و تفسیر داده های زیستی و سلولی است‪.‬‬ ‫به تازگی‪ ،‬جوانی خالق و ایرانی به موفقیت چشمگیری در‬ ‫زمینۀ بیوانفورماتیک دست یافته است‪ .‬اما قصه چیست؟‬ ‫توسعه فناوری‪ ،‬مسیر پیشرفت فناوری سلول های بنیادی‬ ‫را با کمک دانش فناوری بیوانفورماتیک و طراحی پرایمر‬ ‫ممکن کرده است‪ .‬این شرکت ها با تولید این فراورده به کمک‬ ‫نرم افزارهای بومی‪ ،‬کار طراحی و محاسبه توالی های ژنتیکی‬ ‫را در کوتاه ترین زمان و با بیشترین دقت ارائه می کنند‪.‬‬ ‫شناسایی و توالی یابی سلول ها‬ ‫رقابت شرکت های دانش بنیان برای تولید بهترین کیفیت‬ ‫با ابتکار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان فعال در زمینۀ تجهیزات‬ ‫دندان پزشکی در چالش طراحی و تولید تجهیزات‬ ‫این حوزه شرکت می کنند و نفرات برگزیده عالوه بر‬ ‫بهره مندی از حمایت های این معاونت‪ ،‬هدایای نفیسی‬ ‫دریافت خواهند کرد‪.‬‬ ‫«اصالح سطح تجهیزات دندان پزشکی تیتانیومی‬ ‫و فوالدی با پوشش ‪ »DLC‬عنوان طرحی ابتکاری از‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور‬ ‫بومی سازی تولید و عرضۀ محصوالت دندان پزشکی‬ ‫است‪ .‬اگرچه صاحبان شرکت های دانش بنیان در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی به خوبی با نیاز این عرصه اشنایند‪ ،‬اما‬ ‫به منظور تسهیل در روند کار و عرضۀ سریع تر محصوالت‬ ‫مورد نیاز بازار‪ ،‬بانک اطالعاتی قابل توجهی از نیازهای‬ ‫فناورانه ایجاد شده است که صنایع مختلف می توانند‬ ‫با اعالم نیازهای خود‪ ،‬شرکت های دانش بنیان خالق و‬ ‫توانمند را به تولید و عرضۀ این محصوالت ترغیب کنند‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬شرکت های دانش بنیان و فناور در طراحی‬ ‫پرایمر به کمک نرم افزارهای تخصصی طراحی توانمند شده اند‬ ‫و ان طور که پژوهشگر حوزه بیوانفورماتیک عنوان می کند‪،‬‬ ‫محصوالت و خدمات قابل ارائه در حوزه طراحی پرایمر‬ ‫سلولی نه تنها نیاز پژوهشگران و شرکت های دانش بنیان را‬ ‫تامین می کند‪ ،‬بلکه با استفاده از استانداردهای روزامد‪ ،‬به‬ ‫افزایش قیمت و شکل گیری ایده‬ ‫کشورهای دیگر نیز قابل ارائه است‪.‬‬ ‫شاید این سوال پیش بیاید که چرا معاونت علمی و‬ ‫ستاد توسعه فناوری سلول های بنیادی با حمایت از فناوری ریاست جمهوری در این موضوع وارد شده و با ارسال‬ ‫شرکت های دانش بنیان و خالق‪ ،‬پژوهش های کاربردی و اطالعیه ای شرکت های فعال در حوزۀ دانش بنیان‪ ،‬به ویژه‬ ‫‪41‬‬ ‫طراحی دقیق و سـریع پرایمر به کمک نرم افزار‬ ‫چالش بومی سازی تجهیزات دندان پزشکی؛‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫کمیل صدرجوادی‪ ،‬پژوهشگر حوزه بیوانفورماتیک‪ ،‬در‬ ‫تشریح کاری که انجام داده است‪ ،‬می گوید‪« :‬شناسایی‬ ‫توالی های دی ان ای یکی از کارهای پیچیده سلولی است که‬ ‫با ابزار پرایمر انجام می شود‪ .‬این فراورده فرایند توالی سلولی یا‬ ‫مولکولی را می یابد و به تحلیل داده ها با رایانه های محاسبه گر‬ ‫کمک می کند‪ .‬پیوند میان فناوری پرایمر و بیوانفورماتیک در‬ ‫دانش سلولی اهمیت بسزایی دارد‪ .‬پرایمرها‪ ،‬اغازگرهای توالی‬ ‫سلولی هستند و با استفاده از نوع صحیح این فراورده‪ ،‬انجام‬ ‫محاسبات توالی یابی با رایانه و دقت بسیار زیاد امکان پذیر‬ ‫است‪ .‬پرایمرها جزوی ضروری در فرایند همانندسازی دی ان ای‬ ‫محسوب می شوند و تا حد زیادی موفقیت تکنیک واکنش‬ ‫زنجـیره ای پلی مراز در گروی طراحــی پرایمر مناسب است‪».‬‬ ‫صدر جوادی در ادامۀ سخنانش یاداور شد که اگرچه‬ ‫پرایمرها نقش مهمی در فرایند همانندسازی دی ان ان دارند‪،‬‬ ‫درصورتی که اشتباه به کار روند‪ ،‬مشکالتی را در پژوهش ها و‬ ‫ازمایش ها ایجاد می کنند‪.‬‬ صفحه 43 ‫تیر در قاب فناوری ‪42‬‬ ‫تجهیزات دندان پزشکی را به چالش تولید و عرضۀ محصوالت‬ ‫بومی سازی دندان پزشکی دعوت کرده است‪ .‬افزایش قیمت‬ ‫محصوالت و مواد دندان پزشکی‪ ،‬دسترسی به خدمات‬ ‫باکیفیت این حوزه را برای طیف وسیعی از افراد جامعه با‬ ‫دشواری وصف ناپذیری مواجه کرده است‪ .‬به همین منظور‪،‬‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان نهادی‬ ‫مسئول و حامی شرکت های دانش بنیان‪ ،‬به میدان امد تا با‬ ‫ارائۀ این طرح ضمن پیوند خالقیت با نیازسنجی‪ ،‬روند تولید‬ ‫و فروش محصوالت دندان پزشکی را سرعت ببخشد‪.‬‬ ‫در سال های اخیر‪ ،‬قیمت تجهیزات دندان پزشکی وارداتی‬ ‫به دلیل نوسانات ارزی‪ ،‬با شیب تندی روند تصاعدی داشت و‬ ‫همین مسئله لزوم داخلی سازی این محصوالت را گوشزد کرد‪.‬‬ ‫بر همین اساس‪ ،‬معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫شرکت های نرم افزاری و سخت افزاری خالق و دانش بنیان‬ ‫حاضر در این حوزه را دعوت کرد تا یک به یک پاسخ گوی‬ ‫نیازهای فناورانه این حوزه باشند‪.‬‬ ‫کیفیت پیش از سرعت در تولید مدنظر است‬ ‫هرچند که معاونت علمی و فناوری با اعالم این طرح واره‬ ‫از شرکت های فناور و خالق در حوزۀ تجهیزات دندان پزشکی‬ ‫درخواست کرد تا هرچه سریع تر ایده ها و طرح های خود‬ ‫را برای شناسایی سرمایه گذاران و پشتیبانی صددرصدی‬ ‫اعالم کنند؛ باید دانست تجهیزات و مواد دندان پزشکی به‬ ‫علت اینکه در فضای داخل دهان استفاده می شوند‪ ،‬باید‬ ‫ویژگی های خاصی داشته باشند‪.‬‬ ‫مقاومت در برابر سایش نخستین ضرورت این تجهیزات‬ ‫است‪ .‬به دلیل انکه این تجهیزات در محیط اسیدی بزاق‬ ‫دهان قرار می گیرند‪ ،‬هنگام تماس با بافت سخت مینای‬ ‫دندان به طور مداوم در معرض خوردگی قرار دارند؛ بنابراین‬ ‫شرکت های تولیدکننده تجهیزات دندان پزشکی باید با توجه‬ ‫به این موضوع‪ ،‬طرح و ایدۀ خود را طوری تنظیم کنند که‬ ‫محصوالت و مواد دندان پزشکی در محیط دهان‪ ،‬محل تجمع‬ ‫باکتری ها و به تبع ان عامل بیماری نشوند‪ .‬هدف از این‬ ‫چالش‪ ،‬شناسایی و انتخاب پوششی است که ویژگی های‬ ‫زیست سازگار و درعین حال خواص کاهش تجمع باکتری داشته‬ ‫باشد‪ ،‬در برابر سایش و خوردگی روی ایمپلنت های تیتانیومی‬ ‫مقاوم باشد‪ .‬همچنین ابزارهای دندان پزشکی از جنس فوالد‬ ‫زنگ نزن مقاوم باشد‪.‬‬ ‫چالش «اصالح سطح تجهیزات دندان پزشکی تیتانیومی و‬ ‫فوالدی با پوشش ‪ »DLC‬بر مبنای همین ویژگی طرح ریزی‬ ‫شد‪ .‬شرکت های توانمند خالق و دانش بنیان با حضور در‬ ‫این چالش‪ ،‬می توانند ایده ها و طرح های خود را به مرحله‬ ‫تجاری سازی نزدیک کنند‪ .‬همچنین به طرح های برتر‬ ‫جوایزی تعلق می گیرد‪.‬‬ ‫عالقه مندان برای کسب اطالعات بیشتر به سامانه اینـــترنتی‬ ‫‪ daneshbonyan.isti.ir‬یا ســــامانه ‪ innoten.irni‬مراجعه‬ ‫کنند‪ .‬مهلت ارسال طرح تا ‪ 18‬تیرماه ‪ 1400‬بود‪.‬‬ ‫توسعۀبسترارتباطیوفناوریبینایرانوارمنستان‬ ‫ارمنستان برای دومین بار میزبان هیئت ایرانی شد‬ ‫هیئــت پنجاه نفره متــشکل از شرکــت های‬ ‫دانش بنیان و خالق ایرانی با حمایت معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری برای دومین بار‬ ‫راهی ارمنستان شدند‪.‬‬ ‫خوشبختانه خبرهای خوشی از عملی شدن طرح حمایت‬ ‫از دانش بنیان ها و باز شدن مسیر مبادالت تجاری ایران در‬ ‫سال «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها» به گوش می رسد‪.‬‬ ‫دیدار نمایندگان معاونت علمی و فناوری با مقامات کشور‬ ‫ارمنستان برای دومین بار‪ ،‬در راستای تحقق بخشی به همین‬ ‫شعار صورت گرفت تا ضمن تقویت همکاری ها‪ ،‬پارک فناوری‬ ‫مشترک برای تبادالت تجاری میان ایران و ارمنستان به‬ ‫بهره برداری برسد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬این سفر با هدف توسعه بازار جهانی محصوالت‬ ‫و خدمات ایران ساخت انجام شد تا شرکت های ایرانی در‬ ‫نشست های رودررو با همتایان ارمنی خود‪ ،‬فضای کار اشتراکی‬ ‫میان دو کشور را تسهیل کنند‪ .‬این کار به ورود محصوالت و‬ ‫خدمات دانش بنیان ایرانی به بازار اوراسیا نیز کمک می کند‪.‬‬ صفحه 44 ‫مهدی الیاسی‪ ،‬معاون سیاست گذاری و توسعه معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری و عباس بدخشان ظهوری‪ ،‬سفیر‬ ‫ایران در ارمنستان نیز در این سفر حضور داشتند‪ .‬پس از‬ ‫دیدار نمایندگان ایرانی با مقامات کشور ارمنستان‪ ،‬بر توسعه‬ ‫روابط میان دو کشور تاکید شد‪.‬‬ ‫تجهیزات پزشکی و بیمارستانی نخستین‬ ‫گروه مستقر در پارک فناوری ارمنستان‬ ‫دیوید ساهاکیان‪ ،‬معاون وزیر فناوری های پیشرفته‬ ‫ارمنستان‪ ،‬در جایگاه میزبان هیئت اعزامی با اشاره به ارائه‬ ‫خدمات مناسب دولت ارمنستان به استارتاپ ها و شرکت های‬ ‫فناورانه گفت‪« :‬ما برای ان ها برنامه های اموزشی کوتاه و‬ ‫بلندمدت در نظر گرفته ایم و کمک های بالعوض نیز ارائه‬ ‫مهدی الیاسی‪ ،‬معاون سیاست گذاری و توسعه معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬در این دیدارها گفت‪:‬‬ ‫«بر اساس تجربه ایران در همکاری های بین المللی علم و‬ ‫فناوری‪ ،‬به ویژه نقشی که در اقدامات جهانی برای مبارزه با‬ ‫پاندمی کووید‪19‬داشته ایم‪ ،‬می توان تصدیق کرد که تبادل باز‬ ‫فناوری های پیشرفته در سطح بین المللی امکانی حیاتی را‬ ‫برای تضمین برخورداری و پیشرفت روزافزون ملت ها فراهم‬ ‫می کند‪ .‬کشور من در مصادیق فراوانی تالش کرده است تا با‬ ‫این نگرش‪ ،‬از قابلیت های نواورانه کسب وکارهای ایرانی برای‬ ‫رفع مسائل کشورهای دیگر استفاده کند و اکنون به کمک‬ ‫نواوری اندیشمندان ایرانی برای رفع مشکالت همسایه مان‬ ‫نیز کام ً‬ ‫ال اماده ایم‪».‬‬ ‫به گفته الیاسی‪ ،‬استقبال از کسب وکارهای ایرانی‪-‬‬ ‫ارمنستانی در این نشست‪ ،‬حاکی از فرصت های مناسب‬ ‫همکاری بین دو کشور است‪ .‬او مقولۀ همسایگی دو کشور و‬ ‫پیوند فرهنگی و زبانی را که میان بخش بزرگی از مردم ایران‬ ‫و ارمنستان برقرار است‪ ،‬مفید دانست و ابراز امیدواری کرد‬ ‫مناسبات تجاری از این نوع و همکاری های علمی و فناوری‬ ‫میان دو کشور در اینده با رونق بیشتری همراه باشد‪.‬‬ ‫معاون سیاست گذاری و توسعه معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود به ظرفیت‬ ‫فناورانه گسترده در کشورمان اشاره کرد و افزود‪« :‬ایران‬ ‫به پشتوانه بیش از هفت هزار شرکت دانش بنیان و خالق‪،‬‬ ‫ی برای ارتقای بهره وری صنایع‬ ‫ظرفیت فناورانه گسترده ا ‬ ‫مختلف به کمک فناوری دارد‪ .‬کشور ما عالقه مند است که‬ ‫در همکاری های بین المللی خود و به طور خاص با کشورهای‬ ‫دوست‪ ،‬رویکردی باز در به اشتراک گذاری دانش‪ ،‬تخصص‬ ‫فنی و تجارب سیاستی برای توسعه فراگیر کشورهای شریک‬ ‫اتخاذ کند‪».‬‬ ‫الیاسی تجربه ایران در زمینه همکاری های بین المللی در‬ ‫حوزه کرونا را مفید ارزیابی کرد و ادامه داد‪« :‬بر اساس این‬ ‫تجربیات‪ ،‬می توان تصدیق کرد که تبادل باز فناوری های‬ ‫پیشرفته در سطح بین المللی امکانی حیاتی برای تضمین‬ ‫‪43‬‬ ‫حمایت از استارتاپ ها‬ ‫نواوری های ایرانی و رفع مشکالت‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫ووهان کروبیان‪ ،‬وزیر اقتصاد ارمنستان‪ ،‬در دیدار با معاون‬ ‫سیاست گذاری و توسعه معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬به روابط گسترده ایران و ارمنستان اشاره کرد و‬ ‫اعم از اقتصادی و فناورانه حمایت‬ ‫افزود‪« :‬از همۀ همکاری ها ّ‬ ‫می کنیم‪ .‬ما به توسعه همکاری های دانشگاهی میان دو کشور‬ ‫عالقه مندیم‪ .‬باید فضا و زیرساختی فراهم کنیم تا شرکت های‬ ‫فناور دو کشور به یکدیگر معرفی شوند و شورومی برای‬ ‫معرفی محصوالت و خدمات شرکت های دانش بنیان و خالق‬ ‫دو طرف ایجاد شود‪».‬‬ ‫کروبیان‪ ،‬ساخت پارک فناوری مشترک میان ایران و‬ ‫ارمنستان در محدوده منطقه نخجوان‪-‬ارارات را ایده خوبی‬ ‫دانست و با یاداوری تالش در جهت تجهیز این پارک طی‬ ‫شش ماه اتی افزود‪« :‬فعاالن حوزۀ تجهیزات پزشکی و‬ ‫بیمارستانی هم می توانند جزو نخستین گرو ه های مستقر در‬ ‫این پارک باشند‪».‬‬ ‫وزیر اقتصاد ارمنستان همچنین بیان کرد‪« :‬بسته بندی و‬ ‫صادرات داروهای ایرانی نیز امکان پذیر است‪ .‬اگر دارویی از‬ ‫کشور ایران در ارمنستان ثبت شود‪ ،‬به بازار اوراسیا نیز ورود‬ ‫خواهد کرد‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬هوشمندسازی و شهر هوشمند یکی دیگر‬ ‫از حوزه هایی است که می توانیم برای توسعه ان با یکدیگر‬ ‫همکاری کنیم‪ .‬تعداد زیادی از مردم ارمنستان در کشورهای‬ ‫دیگر زندگی می کنند‪ .‬این موضوع فرصت خوبی برای معرفی‬ ‫و ایجاد بازار خارجی محصوالت فناورانه ایرانی محسوب می شود‪».‬‬ ‫می کنیم‪ .‬یکی از عالیق ما توسعه فناوری های حوزه تلکام‪،‬‬ ‫ارتباطات‪ ،‬مخــــابرات‪ ،‬فضـــا‪ ،‬فناوری هـــای پیشرفتـه‪،‬‬ ‫زیست فناوری‪ ،‬فینتک‪ ،‬اینترنت اشیا و غیره با ایران است‪.‬‬ ‫امیدواریم با کمک دو کشور این فناوری ها را توسعه دهیم‪».‬‬ صفحه 45 ‫تیر در قاب فناوری ‪44‬‬ ‫خوش بدرخشند‪.‬‬ ‫در این گزارش امده است‪« :‬حمایت از مراکز رشد‪ ،‬نواوری‬ ‫و فناوری و شتاب دهنده ها از سال ‪ 1394‬تاکنون به همراه‬ ‫استقبال و افزایش میزان تقاضای داخلی‪ ،‬مولفه های خوبی‬ ‫برای توسعه زیست بوم نواوری در ایران به شمار می ایند و‬ ‫همین موضوع‪ ،‬به پیدایش و فعالیت شرکت های دانش بنیان‬ ‫و خالق در ایران کمک فراوانی کرده است‪».‬‬ ‫برخورداری و پیشرفت روزافزون ملت ها فراهم می کند‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬در زمینه چالش جهانی کووید‪ ،19‬حمایت های ایران‬ ‫سبب شد تا شرکت های فناوری محور ایرانی‪ ،‬تجهیزات و‬ ‫داروهای مربوط به تشخیص و درمان کووید‪ 19‬را در سطح‬ ‫استانداردهای بین المللی طراحی و تولید کنند؛ به نحوی که‬ ‫نه تنها وابستگی کشور به واردات این محصوالت قطع شد‪،‬‬ ‫بلکه امکان کمک و صادرات به کشورهای دیگر نیز فراهم‬ ‫شد‪ .‬امیدوارم با تکیه بر قابلیت های فناورانه ای که در بیشتر‬ ‫پیشرفت در سایۀ مشکالت‬ ‫شرکت های حاضر در این نشست وجود دارد و سابقه مثبت‬ ‫در گزارش یونسکو ابعاد رشد زیست بوم نواوری و فناوری‬ ‫همکاری های ایران و ارمنستان در زمینه های مختلف اقتصاد‬ ‫و تجارت‪ ،‬فرصت های مناسبی برای همکاری کسب وکارها و در ایران با توجه به اسیب ها و موانع پیش روی فعاالن‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬خالق و استارتاپی به طور مفصل بررسی شده و‬ ‫دانشمندان دو کشور فراهم شود‪».‬‬ ‫امده است‪« :‬با وجود این چالش ها‪ ،‬مزیت هایی هم برای ایران‬ ‫به وجود امد‪ .‬وضع تحریم های سنگین در حوزه صادرات نفت‪،‬‬ ‫موجب شد دولت به ظرفیت اقتصاد دانش بنیان توجه کند‪.‬‬ ‫پشتیبانی دولت از شرکت های دانش بنیان‪ ،‬شرکت های خالق‬ ‫و استارت اپ ها در سال های اخیر افزایش یافته و رونق این‬ ‫کسب وکارها را به همراه داشته است‪».‬‬ ‫متنوع شدن حوزه های دانش بنیان‬ ‫فصل پانزدهم گزارش «یونسکو» به نام فناوری ایران‬ ‫ثبت شد‪ .‬موسسۀ یونسکو هر سال با انتشار گزارش‬ ‫مفصلی وضعیت علم‪ ،‬فناوری و توسعه کشورها را‬ ‫ارزیابی می کند‪ .‬امسال‪ ،‬یعنی سال ‪ 2021‬و در شمارگان‬ ‫پانزدهم خود‪ ،‬به طور ویژه جایگاه ایران را در توسعه‬ ‫علم و فناوری و رونق شرکت های دانش بنیان و خالق‬ ‫بررسی کرد‪.‬‬ ‫در این گزارش امده است‪« :‬نخستین مراکز نواوری و‬ ‫شتاب دهنده ها با هدف توانمندسازی استارتاپ ها در ایران در‬ ‫سال ‪ 1394‬راه اندازی شد و ایران طی این مدت به پیشرفت های‬ ‫خوبی رسید؛ انچنان که نواوری درون زا در پنج سال گذشته‬ ‫در این کشور به طرز چشمگیری رشد کرده است‪ .‬تاسیس و‬ ‫راه اندازی ‪ 49‬شتاب دهنده با سرمایه گذاری بخش خصوصی‬ ‫و ‪ 113‬مرکز نواوری با مشارکت پارک های علم و فناوری و‬ ‫دانشگاه های بزرگ‪ ،‬نشان دهنده تنوع زیست بوم فناوری در‬ ‫ایران است‪ .‬مراکز رشد و فناوری زمینۀ اشتغال در محیط‬ ‫دانشگاه را برای دانش اموختگان کارافرین فراهم می کند تا با‬ ‫راه اندازی شرکت های خالق به فعالیت و کسب وکار بپردازند‪».‬‬ ‫در این شماره‪ ،‬پیشرفت ها و رشد کشورمان در حوزه های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬فعالیت های تحقیق و توسعه و گسترش مراکز‬ ‫نواوری به تفصیل بیان شده است‪ .‬اشاره یونسکو به رشد‬ ‫زیست بوم فناوری در ایران‪ ،‬نشان از توانمندی و باور فناوران‬ ‫و دانش پژوهان ایرانی دارد که با وجود شرایط سخت تحریمی‬ ‫و ارتباط محدود با دنیا‪ ،‬تنها با تکیه بر دانش و همت خود‬ ‫توانستــند موانع سخت را پشت سر بگذارند و در این عرصه‪،‬‬ ‫ترویج فرهنگ دانش بنیان‬ ‫مجلۀ علمی یونسکو در بخش دیگری از گزارش خود با اشاره‬ ‫به فعالیت های فرهنگی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری نوشت‪« :‬انتشار کتاب هایی با موضوع تجارب‬ ‫جهانی در ‪ 2۰‬حوزه مبتنی بر فناوری از سال ‪ ،1397‬با‬ ‫هدف اگاه سازی کارافرینان از فرصت های نواوری در جهان‪،‬‬ ‫از جمله کارهای این نهاد برای ترویج فرهنگ دانش بنیانی‬ ‫درخشش نام ایران بر صفحه یونسکو‬ صفحه 46 ‫و حمایت از افراد خالق در ایران است‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬برخی‬ ‫شرکت های خصوصی بزرگ‪ ،‬سبدهای سرمایه گذاری خود را‬ ‫متنوع کردند؛ از سال ‪ ،1394‬مجموعاً ‪ 20‬استارتاپ در ایران‬ ‫در حوزه های راهبردی مانند اقتصاد دیجیتال‪ ،‬اب‪ ،‬انرژی‪،‬‬ ‫لیزر و فوتونیک‪ ،‬علوم شناختی‪ ،‬هواوفضا‪ ،‬نرم افزار‪ ،‬صنایع‬ ‫خالق‪ ،‬کشاورزی و حمل و نقل راه اندازی شده است‪».‬‬ ‫تولید داروی ایران ساخت‪ ،‬شگفتی جهانیان‬ ‫در گزارش یونسکو‪ ،‬به حوزه های فناوری زیستی و فناوری‬ ‫نانو به طور ویژه ای پرداخته شده و این بخش ها را از نقاط‬ ‫قوت پژوهش و فناوری در ایران برشمرده و نوشته است‪« :‬تا‬ ‫سال ‪ 1397‬تعداد ‪ 524‬شرکت فعال در حوزه زیست فناوری‬ ‫در ایران شکل گرفت و فروش محصوالت نانوی ایران ساخت‬ ‫فقط در عرض سه سال ‪12‬برابر شد‪ .‬بر اساس پایگاه استنادی‬ ‫اسکوپوس‪ ،‬در فاصله سال های ‪ 1391‬تا ‪ ،1397‬انتشارات‬ ‫علمی ایران در حوزه سالمت و بهداشت با ‪ 64‬درصد افزایش‪،‬‬ ‫زمینه ساز سهم باالی تولیدات دارویی داخلی از سال ‪1394‬‬ ‫در این کشور شده است‪ .‬بازار داخلی ایران در سال ‪1397‬‬ ‫ارزشی برابر با ‪ 4/5‬میلیارد دالر داشت که ‪ 7۰‬درصد ان را‬ ‫شرکت های دارویی با مالکیت داخلی تشکیل می دادند‪ .‬ایران‬ ‫تا سال ‪ 1398‬موفق شد ‪95‬درصد از داروهای مورد نیاز بازار‬ ‫داخلی‪ ،‬شامل دو سوم از مواد اولیه تشکیل دهنده این داروها‬ ‫را تولید و در سال ‪ ،1398‬به ‪ 17۰‬کشور دارو صادر کند که‬ ‫مقصد بخش قابل توجهی از ان اتحادیه اروپا بود‪».‬‬ ‫پارک فناوری پردیس در اقدامی خالقانه‪ ،‬سومین‬ ‫دوره «طرح توانمندسازی صدف» را با هدف اماده سازی‬ ‫دانشجویان و فارغ التحصیالن برای ورود به بازار کار‬ ‫برگزار می کند‪.‬‬ ‫این طرح که با همکاری شبکه فناوری و نواوری ایران و‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همراه‬ ‫است‪ ،‬به منظور اموزش و توانمندسازی سرمایه های انسانی‬ ‫دانشی با تمرکز بر دانشجویان و فارغ التحصیالن دانشگاه ها‬ ‫اجرایی می شود تا از این راه‪ ،‬ورود این قشر به بازار کار‬ ‫سریع تر و راحت تر صورت پذیرد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬با این‬ ‫طرح‪ ،‬زمینه برای نقش افرینی موثر در اکوسیستم فناوری‬ ‫‪45‬‬ ‫موضوع مهم دیگری که گزارش حاضر به ان اشاره‬ ‫کرده است‪ ،‬چالش کرونا و توانمندی شرکت های دانش بنیان‬ ‫در مواجهه با ان بود‪ .‬در این گزارش امده است‪« :‬شیوع‬ ‫ویروس کووید‪ ،19‬اقتصاد ایران را در شرایطی که ایرانیان‬ ‫در تدارک جشن سال نو بودند‪ ،‬با چالش بزرگی مواجه کرد‪،‬‬ ‫اما امار مبتالیان موردتایید‪ ،‬یعنی‪ 30‬هزار نفر که در مقایسه‬ ‫با بسیاری از کشورهای توسعه یافته کمتر است و همچنین‬ ‫تامین تجهیزات پزشکی و ملزومات بهداشتی‪ -‬ازمایشگاهی‬ ‫برای مقابله با این ویروس‪ ،‬نشان داد که این کشور با تکیه بر‬ ‫حوزه دانش بنیان خود‪ ،‬به خوبی توانست چالش سخت جهانی‬ ‫را پشت سر بگذارد‪».‬‬ ‫این گزارش همچنین به حمایت های معاونت علمی و فناوری‬ ‫نگین خالقیت جوانان در طرح‬ ‫صدف می درخشد‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫ایـــران با ارتـش دانش بنیـان رو در روی‬ ‫کووید ایستاد‬ ‫ریاست جمهوری از اقدامات شرکت های دانش بنیان در مقابله‬ ‫با کووید‪ 19‬اشاره کرد و ان را شایسته تقدیر دانست‪ .‬این‬ ‫حمایت ها در پوشش اعطای وام بدون بهره به کسب وکارها‪،‬‬ ‫راه اندازی پویش کروناپالس برای تشویق شرکت های خالق‬ ‫به ارائه راهکارهایی برای گذر از بحران کرونا‪ ،‬درنظرگرفتن‬ ‫مشوق های مالی برای کسب وکارها با هدف کمک به تولید‬ ‫تجهیزات پزشکی‪ ،‬مواد ضدعفونی کننده‪ ،‬محافظ‪ ،‬ونتیالتور و‬ ‫کیت های تشخیصی و در نهایت‪ ،‬یافتن راه های نوین درمان‪،‬‬ ‫تولید دارو و واکسن بود‪.‬‬ ‫گزارش سال ‪ 2021‬یونسکو در پانزدهمین فصل به طور‬ ‫اختصاصی وضعیت علم و فناوری ایران را تشریح کرده و‬ ‫حاوی نکات قابل توجهی است‪ .‬عالقه مندان به مطالعۀ کامل‬ ‫این گزارش می توانند نسخه دیجیتالی فصل پانزدهم را از‬ ‫انتشارات سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫دریافت کنند‪.‬‬ صفحه 47 ‫تیر در قاب فناوری ‪46‬‬ ‫و نواوری و طراحی مسیر شغلی اینده بر اساس استعدادها و‬ ‫ویژگــی های فــردی دانشجـــویان و فارغ التحــصیالن‬ ‫فراهم می شود‪.‬‬ ‫چارچوب کلی برنامه اموزشی سومین دوره طرح صدف بر‬ ‫اساس چهار کمپ طراحی و اجرا می شود‪:‬‬ ‫کمپ اول‪ :‬خودشناسی و شناخت سبک های شغلی‬ ‫‪10‬‬ ‫کمپ دوم‪ :‬مهارت افزایی در زمینه مهارت های نرم‬ ‫کمــپ سـوم‪ :‬شناخت اکوسیســتم فنــاوری و نواوری و‬ ‫محـیط کسب و کار‬ ‫کمپ چهارم‪ :‬طراحی و هدایت در مسیر حرفه ای‬ ‫از دیگر برنامه های این طرح می توان به پنل انتقال تجربیات‬ ‫کارافرینان و کارکنان دانشی موفق‪ ،‬مشاوره های شغلی‪ ،‬تحلیل‬ ‫اختصاصی نتایج ازمون های شخصیت‪‎‬شناسی و‪ ...‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫سومین دوره طرح صدف با مشارکت دانشگاه ها‪ ،‬بنیادهای‬ ‫نخبگانی استان ها‪ ،‬پارک های علم و فناوری و مراکز نواوری در‬ ‫استان های تهران (توسط مجموعه های بنیاد نخبگان استان‬ ‫تهران‪ ،‬پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬مرکز‬ ‫نواوری صبا‪ ،‬شهرستان ورامین)‪ ،‬اصفهان‪ ،‬یزد‪ ،‬کرمانشاه‪،‬‬ ‫گیالن‪ ،‬گلستان‪ ،‬قم‪ ،‬قزوین و خراسان در حال برنامه ریزی‬ ‫و اجراست‪.‬‬ ‫عالقه منـــدان می توانند برای کسب اطالعات بیشتـــر و‬ ‫ثبت نام در سومین دوره طرح اموزش و توانمندسازی صدف‬ ‫در اســـتان های ذکر شــده‪ ،‬به سایت تینـــت به نشانی‬ ‫‪ www.tinet.ir‬مراجعه کنند‪.‬‬ ‫‪10. Soft Skills‬‬ ‫موفقیتی بزرگ برای زیست بوم فناوری ایران؛‬ ‫نخستین کیت نسل جدید تشخیص کرونا‬ ‫به همت پژوهشگران ایرانی‪ ،‬نخستین کیت نسل‬ ‫جدید تشخیص کرونا که به طور هم زمان ژنوم و جهش‬ ‫ویروس کووید‪ 19‬را تشخیص می دهد‪ ،‬ساخته شد‪ .‬به‬ ‫دنبال این موفقیت‪ ،‬نام ایران به عنوان نخستین کشور‬ ‫در غرب اسیا و خاورمیانه در دستیابی به این تحقیق‬ ‫بزرگ ثبت شد‪.‬‬ ‫پس از پاندمی کرونا و به دنبال فراخوان معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری در بهمن ماه سال ‪ ،1398‬در‬ ‫مدت زمانی کمتر از دو ماه‪ ،‬شرکت دانش بنیان «پیشتاز‬ ‫طب زمان» موفق شد نخستین کیت سریع تشخیص کرونا‬ ‫را تولید و روانه بازار کند‪ .‬همین موضوع به ایران در عبور از‬ ‫بحران کرونا بسیار کمک کرد‪.‬‬ ‫درحالی که دانشمندان و پژوهشگران در سرتاسر دنیا به‬ ‫روش های مختلف از تولید و طراحی کیت تا تهیۀ واکسن‬ ‫مشغول بودند‪ ،‬ویروس کووید‪ 19‬نیز از پای ننشست و هر بار‬ ‫در هیبتی تازه تر‪ ،‬با اثاری کشنده تر ظاهر شد‪ .‬کرونای چینی‪،‬‬ ‫افریقایی و این اواخر انگلیسی و دلتای ان‪ ،‬به محققان علوم‬ ‫ازمایشگاهی و ایمنی شناسی فهماند که با ویروسی سمج و‬ ‫درعین حال جهش پذیر مواجه اند؛ زیرا ویروس کام ً‬ ‫ال با ساختار‬ ‫ژنتیکی سروکار دارد‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬پژوهشگران و دانشمندان ایرانی با وجود تمام‬ ‫مشکالت که مهم ترین ان تحریم و عدم دستیابی به وسایل و‬ ‫ملزومات پیشرفتۀ تحقیق و ازمایشگاهی است‪ ،‬با تمام توان‬ ‫به میدان امدند تا سرانجام خبر طراحی و تولید نخستین‬ ‫کیت تشخیص کرونا با قابلیت شناسایی هم زمان ژنوم و‬ ‫جهش ویروس‪ ،‬لبخندی از سر رضایت و غرور بر چهرۀ همۀ‬ ‫ایرانیان نشاند‪.‬‬ صفحه 48 ‫‪47‬‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫دکتر حمزه چوبین‪ ،‬دانش اموختۀ دکترای ویروس شناسی‬ ‫پزشکی دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬این کیت را برای نخستین بار‬ ‫طراحی و تولید کرده است‪ .‬به گفتۀ او‪ ،‬کیت های تشخیص‬ ‫کرونا که در گذشته تولید می شدند‪ ،‬دو ژن یا دو ناحیه از‬ ‫ویروس را تشخیص می دادند که در نمونه مدنظر وجود‬ ‫ویروس کرونا را تشخیص می داد‪ ،‬اما کیت جدید طراحی شده‬ ‫سه ناحیه از ژنوم ویروس یا ساختار ویروس را تشخیص‬ ‫می دهد؛ بنابراین حساسیت این کیت در مقایسه با کیت های‬ ‫موجود بیشتر است‪.‬‬ ‫مدیر پروژه «ژنوا» به حساسیت دوبرابری این کیت در‬ ‫مقایسه با نمونه مشابه خارجی ان اشاره کرد و افزود‪« :‬این‬ ‫اولین کیتی است که عالوه بر تشخیص سه ژن از ویروس در‬ ‫نمونه ازمایشی‪ ،‬نوع کرونا را نیز تشخیص می دهد‪ ،‬یعنی این‬ ‫کیت نسل جدید‪ ،‬قادر به تشخیص نوع ویروس جهش یافته‬ ‫کرونا از قبیل افریقایی‪ ،‬هندی‪ ،‬انگلیسی یا برزیلی است‪.‬‬ ‫تشخیص نوع ویروس از نظر بالینی اهمیت خاصی ندارد و‬ ‫فقط شیوع این ویروس ها با هم فرق می کند‪ ،‬اما استفاده‬ ‫از این کیت در پیشگیری و برنامه های کالن کشوری برای‬ ‫کنترل این بیماری تاثیرگذار است‪».‬‬ ‫دکتر چوبین با اشاره به انکه ایران جزو معدود کشورهایی‬ ‫است که نوع ویروس کرونا را به سرعت تشخیص می دهد‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬با توجه به اینکه شیوع ویروس کرونای دلتا (هندی)‬ ‫دو برابر بیشتر از کرونای الفا (انگلیسی) است؛ دانستن نوع‬ ‫جهش کرونا برای جلوگیری از ورود به پیک شیوع بیماری‬ ‫بسیار اهمیت دارد‪ .‬از جمله قابلیت های کیت نسل جدید‪،‬‬ ‫مدت زمان انجام تست است که در مقایسه با کیت های‬ ‫مشابه‪ ،‬کمتر است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬زمان تست کیت های‬ ‫خارجی موجود در بازار یک ساعت و ‪ 45‬دقیقه است‪ .‬اما‬ ‫کیت طراحی شده جدید یک ساعت و ‪ 10‬دقیقه زمان نیاز‬ ‫دارد و جواب تست در مقایسه با نمونه های موجود کیت‬ ‫در بازار‪ ،‬سی دقیقه زودتر اماده می شود‪ .‬قیمت این کیت‬ ‫نیز در مقایسه با کیت های مشابه خارجی که نوع ویروس‬ ‫کرونا را تشخیص می دهند و تقریباً ‪ ۷‬تا ‪ 13‬یورو برای هر‬ ‫تست هستند‪ ،‬ارزان تر است و با قیمت کمتر از دو یورو به‬ ‫ازمایشگاه های داخلی ارائه می شود‪».‬‬ ‫با توجه به تولید این کیت به عنوان کیت نسل جدید‬ ‫تشخیص کرونا در ایران و خاورمیانه‪ ،‬ایران جزو معدود‬ ‫کشورهایی است که با توان متخصصان خود به این فناوری‬ ‫دست یافته است‪ .‬این پژوهشگر درباره این موضوع گفت‪:‬‬ ‫«ما در تولید کیت های قبلی از طراحی کشورهای معتبر‬ ‫الگوبرداری کردیم‪ ،‬اما کیت جدید کام ً‬ ‫ال ایرانی است و‬ ‫نیروهای جوان خودمان ان را طراحی کرده اند و مشابه این‬ ‫کیت وجود ندارد‪ .‬مجوز تولید این کیت دریافت شده و در‬ ‫ازمایشگاه مرجع سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت‪ ،‬با‬ ‫بهترین کیت خارجی دنیا که برای کشور المان است‪ ،‬با‬ ‫دستگاه سکانس یابی ارزیابی و حساسیت کیت تایید شده‬ ‫است‪ .‬در حال حاضر نیز این کیت از سازمان غذا و دارو‬ ‫و اداره کل تجهیزات پزشکی مجوز گرفته است‪ ،‬اما چون‬ ‫صادرات اقالم مورد نیاز برای مقابله با کرونا در کشور ممنوع‬ ‫است‪ ،‬در صورت تامین نیاز کشور‪ ،‬صادرات نیز امکان پذیر ‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫به گفتۀ مدیر پروژۀ ژنوا‪ ،‬اولین واریانت کرونای بتا (افریقای‬ ‫جنوبی) با استفاده از این کیت در بندرعباس تشخیص داده‬ ‫شد‪ .‬همچنین گروه تحقیقاتی ژنوا شیوع اولین واریانت‬ ‫کرونای انگلیسی در کشور را تشخیص داد و در حال حاضر‪،‬‬ ‫با توجه به تست های انجام شده شاهد افزایش شیوع کرونای‬ ‫دلتا (هندی) در کشوریم‪ .‬این کیت‪ ،‬نخستین کیتی است‬ ‫که واریانت را تشخیص می دهد؛ بنابراین با استفاده از ان‪،‬‬ ‫می توان نوع جهش های ویروس کرونا را در کشور تشخیص‬ ‫داد و با ارائه راهکار برای جلوگیری از شیوع ان اقدام کرد‪.‬‬ ‫ویروس کووید‪ 19‬با دست الوده‪ ،‬عطسه‪ ،‬سرفه و حتی‬ ‫قطرات تنفسی از طریق دهان‪ ،‬بینی و چشم به افراد منتقل‬ ‫می شود‪ .‬تنگی نفس‪ ،‬خستگی و بدن درد‪ ،‬اختالل در بویایی‬ ‫و چشایی و مشکالت گوارشی‪ ،‬از جمله عالئم بیماری‬ ‫کروناست‪ .‬اما جهش ویروس عامل کرونا در انگلیس‪ ،‬برزیل‪،‬‬ ‫هندوستان و افریقا که با افزایش سرایت‪ ،‬بیماری زایی و‬ ‫مرگ ومیر همراه است‪ ،‬موج جدیدی از نگرانی را در جهان به‬ ‫وجود اورده است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬سازمان جهانی بهداشت به منظور جلوگیری‬ ‫از نسبت دادن ویروس به کشوری خاص که ممکن است‬ ‫سبب سوگیری های متعدد شود‪ ،‬تصمیم گرفت از حروف‬ ‫الفبای یونانی برای نام گذاری ویروس ها استفاده کند‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬ویروس (‪ )B.1.1.7‬که برای نخستین بار در‬ ‫انگلیس شناسایی شد‪« ،‬الفا» و ویروس (‪ )B.1.351‬که برای‬ ‫اولین بار در افریقای جنوبی دیده شد‪« ،‬بتا» نام گذاری شد‪.‬‬ ‫«دلتا» نیز نوع (‪ )B.1.617.2‬این ویروس است‪.‬‬ صفحه 49 ‫تیر در قاب فناوری ‪48‬‬ ‫دندان و استخوان به شمار می اید‪.‬‬ ‫به تازگی‪ ،‬شرکت های دانش بنیان ایرانی موفق به بومی سازی‬ ‫و تولید سیمان های استخوانی شدند‪ .‬درحالی که کاربرد این‬ ‫نوع سیمان به بیش از نیم قرن پیش بازمی گردد‪ ،‬فناوران‬ ‫ایرانی اخیرا ً موفق به ساخت این ماده در ایران شدند که از‬ ‫ان برای افزایش استحکام و ایمنی استخوان‪ ،‬بیماران نخاعی‬ ‫و درمان شکستگی های ناشی از پوکی استخوان استفاده‬ ‫می شود‪ .‬بسیاری از کشورها در حال حاضر این محصول را‬ ‫توسعه داده اند و نیمی از درمان های استخوانی و دندانی با‬ ‫پروتزهای پرکننده انجام می شود‪.‬‬ ‫بنا بر اعالم ستاد فناوری نانوی معاونت علمی و فناوری‬ ‫نانو فناوری استخوان ها را استحکام بخشید‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬از این پس می توان به بومی سازی این‬ ‫محصول در ایران‪ ،‬جایگزینی ان در بازار به جای مشابه خارجی‬ ‫شرکـت های فنـاور ایـرانی به دانـش تولـید و استفاده در مراکز درمانی امیدوار بود‪.‬‬ ‫سیمان های استخوانی دست یافتند‪ .‬سیمان های‬ ‫استخوانی برای استحکام بخشی به بافت های سخت‬ ‫فراخوانی که به بروز استعدادها رسید‬ ‫بدن مانند دندان و استخوان به کار می روند‪ .‬با این‬ ‫اما این کار چگونه کلید خورد؟ ماجرا از انجا اغاز شد‬ ‫فناوری‪ ،‬ایران در ردیف کشورهای امریکایی و اروپایی که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با برگزاری‬ ‫برای تولید و استفاده از این مواد قرار می گیرد‪.‬‬ ‫رویدادهای چالشی و رقابتی برای ستادها در راستای ارائه‬ ‫این اقدام که با ابتکار ستاد توسعه فناوری نانوی معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬برای تشویق و حمایت از شرکت های‬ ‫دانش بنیان فعال در حوزۀ سالمت و تجهیزات پزشکی صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬نقطۀ اغازی برای دستیابی به دانش روز پزشکی است‪.‬‬ ‫از چالش تا تولید‬ ‫از جملۀ چالش های مهم حوزه پزشکی‪ ،‬ارائه راهکار درمانی‬ ‫مناسب برای شکنندگی و استحکام اندک دندان یا استخوان ‬ ‫است‪ .‬پژوهشگران و سازندگان تجهیزات پزشکی تاکنون‬ ‫روش های مختلفی را برای حل این مشکل به کار برده اند که‬ ‫متاسفانه همگی ان ها با وجود بهره مندی از مزایا‪ ،‬عوارضی‬ ‫نیز در پی داشتند‪ .‬ناسازگاری با بدن‪ ،‬انعطاف ناپذیری و‬ ‫کارایی ناکافی از مهم ترین مشکالت این محصوالت بود‪.‬‬ ‫سیمان های استخوانی راهکاری است که از بیشتر‬ ‫ازمایش ها‪ ،‬سربلند بیرون امده و به همین دلیل مادۀ بسیار‬ ‫خوبی برای استحکام بخشی به بافت های سخت بدن همچون‬ ‫طرح های فناورانه‪ ،‬زمینه را برای توسعه تولیدات دانش بنیان‬ ‫ایران ساخت‪ ،‬به ویژه در حوزه نانوفناوری فراهم کرد‪ .‬به این‬ ‫ترتیب‪ ،‬تعدادی از شرکت های فناور در زمینۀ ساخت مواد‬ ‫سیمانی و بافت های استخوانی با کمک فناوری نانو وارد‬ ‫عرصه شدند‪ .‬نتیجه ان شد که تا اواسط تیرماه‪ ،‬بیش از ‪20‬‬ ‫ارائه فناورانه در قالب محصول‪ ،‬طرح پژوهشی و نمونه اولیه‬ ‫دریافت و به ستاد نانو ارسال شد‪.‬‬ ‫ستاد فناوری نانوی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری با اعالم مهلت ارائه طرح ها تا پایان مرداد سال‬ ‫جاری گفت‪« :‬کارگروهی تخصصی‪ ،‬طرح های مفهومی دریافتی را‬ ‫بررسی و ارزیابی می کند و پس از پایان مدت زمان تعیین شده‪،‬‬ ‫ایده ها و طرح های برگزیده برای تولید محصول اولیه حمایت‬ ‫می شوند‪ .‬ساخت نمونه اولیه پس از انتخاب طرح در مدت‬ ‫سه ماه انجام می شود‪».‬‬ ‫عالقه مندان به شرکت در این رقابت‪ ،‬باید طرح های‬ ‫نواورانه خود را تا پایان مرداد سال جاری و بر اساس محورها‬ ‫و الگوهای ارائه شده به دفتر ستاد ارائه کنند‪.‬‬ صفحه 50 ‫دانش بنیان است که در سال ‪ 1391‬در راستای ارتقای‬ ‫سطح کیفی صنعت دارویی کشور‪ ،‬پاسخ به نیازهای فنی‬ ‫و ابزاری کارخانه های دارویی‪ ،‬پژوهشگاه های تحقیقات‬ ‫دارویی و دانشکده های داروسازی و همچنین کارخانه های‬ ‫داروسازی تاسیس شد‪ .‬کار اصلی ما در زمینه استاندارد های‬ ‫مرجع دارویی مورد نیاز برای انالیز دارو‪ ،‬مواد موثر دارویی‬ ‫و داروهای انسانی در قالب واحدهای تحقیقات‪ ،‬طراحی و‬ ‫مهندسی و تولید به صورت منسجم است‪».‬‬ ‫به گفتۀ او‪ ،‬در حال حاضر مهم ترین فعالیت شرکت‪ ،‬تولید‬ ‫شکوفایی اقتصاد دانش بنیان در مرکز رشد‬ ‫استانداردهای مرجع دارویی است‪ .‬این واحد دانش بنیان دارویی‬ ‫دانشجویان مسلمان‬ ‫به عنوان اولین و تنها شرکت تولیدکننده استانداردهای مرجع‬ ‫مرکز بین المــللی اشــتغال زایی دانـشجویان دارویی در ایران‪ ،‬پروانه بهره برداری ساخت استانداردهای‬ ‫مسلمان‪ ،‬با هدف اسان سازی روند تجاری سازی ثانویه دارویی را از سازمان غذا و داروی ایران دریافت کرد‪.‬‬ ‫ایده های دانش بنیان راه اندازی شد‪.‬‬ ‫این بخش که به عنوان نخستین مرکز نواوری بین المللی‬ ‫کشور و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫و به همت دانشگاه بین المللی اهل بیت (ع) اغاز به کار کرده‬ ‫است‪ ،‬تجاری سازی ایده های دانش بنیان‪ ،‬ایجاد اشتغال‪،‬‬ ‫توانمندسازی دانشجویان مسلمان در اقتصاد دانش بنیان و‬ ‫تزریق نیروی دانشی به استارتاپ ها را برعهده دارد‪.‬‬ ‫این مرکز با نام «مرکز نواوری یاس» قصد دارد با جذب‪،‬‬ ‫سازمان دهی‪ ،‬مدیریت و هم افزایی شتاب دهنده ها‪ ،‬استارتاپ ها‪،‬‬ ‫شرکت های فناور و دانش بنیان فعال در حوزه های ماموریتی‬ ‫دانشجویان خارجی پس از تحصیل و کسب مهارت در‬ ‫مرکز نواوری یاس‪ ،‬می توانند مقدمات توسعه صادرات‬ ‫محصوالت دانش بنیان و استقرار شعب شرکت های دانش بنیان‬ ‫و استارتاپی را در کشورهای خود ایجاد کنند‪.‬‬ ‫صرفه جویی ارزی با طعم دارو‬ ‫مواد اولیۀ ‪ 500‬دارو داخل کشور تولید می شود‬ ‫شرکتی دانش بنیان و دارویی با حمایت معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬مواد اولیه بیش از‬ ‫‪ 500‬داروی داخلی را تولید می کند‪.‬‬ ‫مدیرعامل این شرکت دانش بنیان درباره این موضوع به‬ ‫خبرنگاران گفت‪« :‬شرکت تحقیقاتی و تولیدی ما شرکتی‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ ‫توسعه فرهنگی و اقتصادی مسلمانان جهان ایفا کند‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫دانشگاه اهل بیت (ع)‪ ،‬نقشی کلیدی در توانمندسازی و‬ ‫تولیــــد دارو به مواد مــرجعی نیازمند است که به ان ها‬ ‫«ناخالصی» گفته می شود‪ .‬از انجا که کشور ما با مشکل بزرگ‬ ‫تحریم مواجه است‪ ،‬تهیه استاندارد های مرجع دارویی مورد‬ ‫نیاز برای انالیز داروها و قیمت بسیار زیاد این محصوالت‪،‬‬ ‫پژوهشگران این واحد تولیدی را بر ان داشت تا به منظور رفع‬ ‫این مشکل و رسیدن به خودکفایی صنعت داروسازی کشور‪،‬‬ ‫مطالعه و تحقیق را در این زمینه اغاز کنند‪.‬‬ ‫بنا بر اظهارات مدیرعامل این واحد دانش بنیان‪ ،‬برای تولید‬ ‫مواد مرجع مورد نیاز داروها‪ ،‬از روش سنتز‪ ،‬خالص سازی و‬ ‫اعتباردهی مواد موسوم به ناخالصی های مورد نیاز کارخانه های‬ ‫دارویی استفاده شده است که در نوع خود اقدامی نوین و‬ ‫فناورانه به حساب می اید‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬حدود ‪ 1200‬قلم دارو در کشور تولید‬ ‫می شود که با کمک این واحد فناور‪ ،‬برای ‪ 500‬قلم از ان ها‪،‬‬ ‫زیرساخت تولید مواد مرجع ایجاد شده است‪ .‬شایان ذکر است‬ ‫با اعالم و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫مراحل صدور مجوز برای بیش از ‪ 200‬نوع دیگر از این مواد‬ ‫در حال انجام است‪.‬‬ صفحه 51 ‫تیر در قاب فناوری ‪50‬‬ ‫در دورۀ اموزشی چه می گذرد؟‬ ‫با انچه در مغز می گذرد اشنا شوید‬ ‫دوره اموزشی «سایکوفیزیک» با همکاری‬ ‫دانشگاه ها‪ ،‬پژوهشگران و متخصصان داخل و خارج از‬ ‫کشور و حمایت ستاد توسعه علوم شناختی معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار می شود‪.‬‬ ‫هدف از این دوره‪ ،‬توسعه و گسترش فعالیت های علمی و‬ ‫تخصصی در حوزه علوم شناختی برای تمامی عالقه مندان به‬ ‫مباحث ادراکی و شناختی است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬فراهم کردن‬ ‫بستری مناسب برای انتقال اطالعات و تجارب به استادان‬ ‫و دانشجویان رشته های روان شناسی‪ ،‬پزشکی‪ ،‬نورولوژی و‬ ‫روان پزشکی با این دورۀ اموزشی به راحتی قابل اجراست‪.‬‬ ‫سایکوفیـزیک دانشـی برای برقـراری ارتبـاط مــیان احساس‬ ‫و محرک های محیطی است‪ .‬اشنایی با ان و ویژگی هایش‪،‬‬ ‫درک محیط پیرامون و همچنین پدیده های زیستی را اسان تر‬ ‫می کند‪ .‬عالقه مندان به اشنایی با ویژگی های شناختی و ادراکـی‬ ‫مـی تواننـد برای اسـتفاده از ایـن دورۀ اموزشــی‪ ،‬اقدام کنند‪.‬‬ ‫دوره اموزشی سایکوفیزیک از مردادماه ســــال جـــاری‬ ‫به صورت مجازی اغاز می شود و بنا بر اعالم ستاد توسعه علوم‬ ‫شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬طول این‬ ‫دوره دو ماه خواهد بود‪.‬‬ ‫اشنایی با اصول و روش های سایکوفیزیک‪ ،‬برنامه نویسی در‬ ‫محیط نرم افزارهای مت لب‪ ،‬کار با ‪ Psych toolbox‬و طراحی‪،‬‬ ‫پیاده سازی و اجرای چهار ازمایش سایکوفیزیک منتخب‪ ،‬از‬ ‫جمله مطالبی است که در این دوره به عالقه مندان اموزش‬ ‫داده می شود‪.‬‬ ‫ازمایش های منتخب نیز در چهار حوزه ادراک هیجانــات‪،‬‬ ‫توجــــه زمــانی‪ ،‬تصمــیم گــیری ادراکــی و جست وجوی‬ ‫بصری و سوگیـــری ادراکی صورت مـــی گیرد‪ .‬از جملــــه‬ ‫برنامه هایی که برای این دوره در نظر گرفته شده است و ان‬ ‫را از دوره های دیگر متمایز می کند‪ ،‬برنامه نویسی‪ ،‬پیاده سازی‬ ‫و اجرای ازمایش های سایکوفیزیک از سوی شرکت کنندگان‬ ‫دوره به صورت هم زمان با استادان و متخصصان است‪ .‬این‬ ‫روش‪ ،‬جدای از تزریق هیجان به این بخش‪ ،‬درستی ازمایش‬ ‫و استفادۀ هم زمان از راهنمایی های استاد و متخصصان را در‬ ‫پی خواهد داشت‪.‬‬ ‫عالقه مندان به مباحث سایکوفیزیک یا اجرایی کردن‬ ‫ازمایش ها می توانستند سوابق اموزشی و پژوهشی خود را‬ ‫به همراه نامه ای که انگیزه و هدفشان را برای حضور در این‬ ‫دوره مشخص می کرد‪ ،‬حداکثر تا ‪ 25‬تیرماه سال جاری به‬ ‫وب سایت ‪ https://psyedu.ut.ac.ir‬ارسال کنند‪.‬‬ صفحه 52 ‫تقویم تابستانۀ کانون پتنت طراحی شد‬ ‫سه شنبه های مالکیت فکری در راهند‬ ‫با ابتکار کانون «پتنت» وابسته به معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬دوره های مختلف اموزشی برای اشنایی‬ ‫بیشتر پژوهشگران‪ ،‬فعاالن خالق و دانش بنیان با امکانات‬ ‫معاونت در حوزه پتنت و ثبت اختراع اجرا می شود‪.‬‬ ‫تابستان را برای این گروه‪ ،‬به ساعت های مطالعه‪ ،‬پژوهش و‬ ‫خالقیت تبدیل کند‪.‬‬ ‫یکی از این دوره های خالق‪« ،‬سه شنبه های با طعم مالکیت‬ ‫فکری» نام گذاری شده است‪ .‬هر سه شنبه در این دورۀ جذاب‪،‬‬ ‫اشنایی با مالکیت فکری و پتنت به عنوان ابزاری برای حفاظت‬ ‫از فناوری های نواورانه‪ ،‬اناتومی پتنت‪ ،‬جست وجوی پتنت‪،‬‬ ‫اشنایی با معاهده همکاری ثبت اختراع یا ‪ PCT‬و مزایای‬ ‫ان به عنوان یکی از موضوعات روز جهان‪ ،‬اموزش نحوه ثبت‬ ‫درخواست در پرتال کانون پتنت ایران‪ ،‬سینما مالکیت فکری‬ ‫و همچنین اشنایی با پایـگاه اطالعاتی ‪،Patent scope‬‬ ‫به عنوان طرح درس های مجزا ارائه می شوند‪.‬‬ ‫مسیر ملی حفاظت از اختراعات نیز که در دوره های قبل‬ ‫با استقبال خوبی مواجه شد‪ ،‬از جمله رویدادهای مدنظر در‬ ‫تقویم اموزشی تابستان کانون پتنت ایران است‪ .‬کانون پتنت‬ ‫ایران این دورۀ جذاب و خالقانه را در فاصلۀ سه ماه‪ ،‬تیر تا‬ ‫شهریور ‪ ،1400‬برگزار می کند‪.‬‬ ‫عالقه مندان برای کسب اطالعات بیشتر و ثبت نام می توانند‬ ‫کانون پتنت ایران با ارائۀ تقویم اموزشی تابستان ‪1400‬‬ ‫برای فناوران و پژوهشگران عرصۀ نواوری و دانش بنیان‪،‬‬ ‫برنامه های خاصی را ترتیب داد تا روزهای گرم و طوالنی به سامانه اینترنتی کانون پتنت ایران مراجعه کنند‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫تیر در قاب فناوری‬ صفحه 53 ‫معرفی استارتاپ ‪52‬‬ ‫استارتاپ ‪ABLE Human Motion‬؛‬ ‫توانمندسازی حرکت انسانی‬ ‫تهیه و ترجمه‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫توانمندسازی حرکت انسانی‬ ‫دنیای کنونی دنیای سرعت در انتقال اطالعات نیست؛‬ ‫دنیای برتری تکنولوژی در ارائۀ راهکارهای جدید برای‬ ‫گذر از مرزهای شناخته شدۀ ارتباطی است‪ .‬ایجاد ارتباط‬ ‫بین بیماران‪ ،‬شهروندان و متخصصان حوزۀ سالمت‪ ،‬کلید‬ ‫موفقیت محصوالت و خدمات جدیدی است که در گسترۀ‬ ‫بهداشت و درمان به بازار عرضه می شوند‪ .‬به همین دلیل‪،‬‬ ‫بسیاری از فعاالن این عرصه خدمات خود را بازنگری کرده اند‬ ‫تا از گردونۀ رقابت عقب نمانند و برخی نیز با نگاهی به‬ ‫پرچم داران و پیشروان این حوزه‪ ،‬سعی می کنند با تاسی‬ ‫از انان خود را در ردیف ارائه دهندگان خدمات قابل قبول و‬ ‫مورد اعتماد مشتریان قرار دهند‪.‬‬ ‫تجهیزات پزشکی یکی از بخش های قابل رشد در حوزۀ‬ ‫سالمت است که طی چند سال اخیر در همگام شدن با‬ ‫فناوری و ارائۀ خدمت به مشتریان خود‪ ،‬تالش های بسیاری‬ ‫کرده است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬بحث استارتاپ و شتاب دهنده‪،‬‬ ‫موضوعی بسیار جذاب و در عین حال کاربردی است که پیوند‬ ‫ان با تجهیزات پزشکی‪ ،‬اتفاقات بسیار نیکی را رقم زده است‪.‬‬ ‫در چند شماره گذشته‪ ،‬در بخش «معرفی استارتاپ»‪،‬‬ ‫برخی استارتاپ های فعال در حوزۀ سالمت را معرفی کردیم‪.‬‬ ‫این بار به سراغ استارتاپی می رویم که منحصرا ً در حیطۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی است و در این مسیر با پیوند علم و فناوری‬ ‫برای کمک به افرادی که از ناتوانی جسمی‪ -‬حرکتی رنج‬ ‫می برند‪ ،‬محصولی ویژه را طراحی و تولید کرده است‪.‬‬ ‫شرکت «‪ »ABLE Human Motion‬جمله زیبایی را‬ ‫سرلوحۀ فعالیت خود قرار داده است‪« :‬با ‪ ABLE‬همراه شو‬ ‫و با دنیای سکون و ناتوانی خداحافظی کن‪ ».‬چنانچه به‬ ‫سایت این شرکت مراجعه کنید‪ ،‬جمالتی با این مضمون در‬ ‫جای جای ان به چشم می خورد‪.‬‬ ‫‪ ABLE‬چیست و کار خود را چگونه اغاز کرد؟‬ ‫سایت ‪ ABLE‬و گروه پشتیبانی ان کام ً‬ ‫ال اماده اند تا به‬ ‫این پرسش ها که در ذهن هر شخصی شکل می گیرد‪ ،‬پاسخ‬ ‫دهند‪ .‬ما نیز برای پاسخ به اینکه شرکت ‪ ABLE‬چیست‪ ،‬در‬ ‫کجا قرار دارد و کارش را چگونه اغاز کرده است‪ ،‬به روایت‬ ‫خودشان استناد می کنیم‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،۲۰۱۸‬پس از فعالیت ها و پژوهش های دانشگاهی‬ ‫متعدد در دانشگاه پلی تکنیک کاتالونیا‪ 1‬در بارسلونای اسپانیا‪،‬‬ ‫)‪1.Polytechnic University of Catalonia (UPC‬‬ صفحه 54 ‫شرکتی به نام «‪ »ABLE Human Motion‬ظهور کرد که‬ ‫هدف ان جدا کردن تمام افراد دارای ضایعۀ نخاعی از تخت یا‬ ‫صندلی و بازگرداندن توان حرکتی به عضالتشان بود‪ .‬ایده ای‬ ‫که شاید در ابتدا عجیب و دست نیافتنی به نظر می امد‪ ،‬اما‬ ‫پس از دریافت گواهی ‪ CE‬اروپا‪ ،‬جهش بزرگی در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی به حساب امد و اکنون در چشم انداز اتی‬ ‫خود براورد کرده است که تا سال ‪ ،2040‬دیگر انسانی را‬ ‫نخواهیم دید که به دلیل اسیب های نخاعی به تختخواب یا‬ ‫صندلی بچسبد و با حسرت شاهد حرکات اطرافیان باشد‪.‬‬ ‫استارتاپ ‪ ABLE‬خود را در حوزۀ سالمت و تجهیزات‬ ‫پزشکی موفق می داند‪ .‬این مطلب‪ ،‬فقط شعار تبلیغاتی‬ ‫نیست؛ مراجعه به امار و شواهد دیگر از جمله اخبار سالمت‪،‬‬ ‫نشان می دهد که در سال ‪ ،2021‬استارتاپ ‪ ABLE‬در حوزۀ‬ ‫سالمت و کمک به افراد کم توان یا ناتوان جسمی‪ -‬حرکتی‪،‬‬ ‫«پدیده ای ناب و شگفت انگیز» لقب گرفت‪.‬‬ ‫چرا ‪ ABLE‬در ردیف تکنولوژی های برتر‬ ‫حوزۀ تجهیزات پزشکی است؟‬ ‫‪53‬‬ ‫استارتاپ ‪ ABLE‬اولین اسکلت خارجی سبک با کاربری‬ ‫اسان و مقرون به صرفه برای افراد مبتال به فلج اندام تحتانی‬ ‫است که توانایی راه رفتن طبیعی و حسی را بازیابی می کند‪.‬‬ ‫این وسیله در تسکین عالئم واکنشی بدن که ناشی از‬ ‫کم تحرکی اند‪ ،‬موثر است‪ .‬درعین حال‪ ،‬افزایش اعتمادبه نفس‬ ‫و بی نیازی از کمک دیگران را در پی دارد‪.‬‬ ‫این استارتاپ برای معرفی خود چنین می نویسد‪« :‬فقط دو‬ ‫سال طول کشید تا ساخت چنین دستگاهی از مرحلۀ ایده‬ ‫به تولید نمونۀ اولیۀ کاربردی تبدیل و برای افراد دارای ضایعه‬ ‫ویژگی ساختاری‬ ‫نخاعی با موفقیت ازمایش شود‪».‬‬ ‫اسکلت بیرونی شرکت ‪ ABLE‬ویژۀ بیماران با اسیب های‬ ‫تا این جای مطلب‪ ،‬چندان عجیب به نظر نمی اید‪ .‬بسیاری خاص در ناحیۀ لگن یا اسیب نخاعی طراحی شده است‪.‬‬ ‫از افراد هنگام راه اندازی استارتاپ یا زمانی که ایدۀ ساخت پژوهش های دانشگاهی در دانشگاه پلی تکنیک کاتالونیا‪،‬‬ ‫دستگاهی به ذهنشان می رسد‪ ،‬مدت زمانی کمتر یا بیشتر موفقیت و ثبت رسمی این محصول را در کمتر از دو سال رقم‬ ‫را صرف می کنند تا ایدۀ اولیۀ خود را عملی کنند‪ .‬اما برای‬ ‫‪2.SCI‬‬ ‫معرفی استارتاپ‬ ‫اینکه استارتاپی‪ ،‬جهانی شود‪ ،‬چقدر زمان نیاز است؟ بیشتر‬ ‫استارتاپ ها به صورت منطقه ای یا درنهایت‪ ،‬در گسترۀ‬ ‫جغرافیایی کشوری خاص فعالند‪ .‬استارتاپ ‪ ABLE‬این‬ ‫پرسش را به راحتی پاسخ داده است‪ .‬این استارتاپ در عرض‬ ‫دو سال به چنان موفقیتی دست یافت که به سادگی به‬ ‫شهرت جهانی رسید‪ .‬استارتاپ ‪ ABLE‬در ادامه اورده است‪:‬‬ ‫«ما شرکتی نوپا در بارسلونیم که اسکلت های خارجی رباتیک‬ ‫را برای بهبود کیفیت زندگی افرادی با مشکالت جسمی‪-‬‬ ‫حرکتی تولید می کنیم‪».‬‬ ‫این شعار زیباست‪ .‬توان حرکت بخشیدن به کسانی که‬ ‫برای این کار با مشکل مواجه اند؛ مشکالتی همچون ناتوانی‬ ‫در استفاده از اندام های حرکتی و مضاف بر ان فشارهای‬ ‫روحی و روانی ناشی از وابستگی به دیگران‪ .‬در این سایت از‬ ‫قول مدیر بازرگانی نوشته شده است‪« :‬حرکت انسانی ‪ABLE‬‬ ‫نمونه ای خوب از هم افرینی واقعی است‪ .‬شرکت تازه تاسیس‬ ‫مستقر در بارسلون به نیاز براورده نشده اشکاری بین افراد‬ ‫مبتال به اسیب نخاعی‪ 2‬به خوبی پاسخ داد‪».‬‬ ‫این استارتاپ برای خود‪ ،‬چشم انداز و ماموریت نیز در نظر‬ ‫گرفته است و دربارۀ این دو موضوع چنین ادعا می کند‪:‬‬ ‫چشم انداز‪ :‬جهانی که در ان‪ ،‬همه از ازادی حرکت‬ ‫بهره مندند‪.‬‬ ‫ماموریت‪ :‬ما تحرک و استقالل انسان را از طریق‬ ‫فناوری سبک‪ ،‬با کاربری اسان و مقرون به صرفه افزایش‬ ‫می دهیم‪.‬‬ ‫حال سوال اینجاست‪ :‬ایا پیش از این هیچ شرکت یا گروه‬ ‫تحقیقاتی ای در حوزۀ تجهیزات پزشکی موفق به انجام این‬ ‫کار نشده بود؟ پاسخ قطعاً مثبت است‪ .‬شرکت ها و گروه های‬ ‫پژوهشی بسیاری با ساخت ایمپلنت های مصنوعی سعی‬ ‫کرده اند توان حرکتی را به افراد بیمار هدیه دهند‪ ،‬اما‬ ‫انچه این محصول را در مقایسه با رقبای دیگرش در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی و به ویژه اسکلت بیرونی متمایز کرده است‪،‬‬ ‫در دو مولفۀ خالصه می شود‪:‬‬ صفحه 55 ‫معرفی استارتاپ ‪54‬‬ ‫زد‪ .‬انچه این اسکلت را در مقایسه با اسکلــت های بیرونی‬ ‫رقــیب متـمـــایز کـرده‪ ،‬این اســت که محــصــول‬ ‫‪ ABLE Human Motion‬پنج برابر کوچک تر‪ ،‬سه برابر‬ ‫سبک تر و هشت برابر ارزان تر است‪.‬‬ ‫انقالبی در توان بخشی برای داشتن‬ ‫زندگی مستقل‬ ‫موقعیت جغرافیایی‬ ‫بارسلونا محیط روبه رشدی در فناوری های زیستی و سالمت‬ ‫دارد‪ .‬هرچند این مزیت سبب نمی شود رقابت با شرکت های‬ ‫امریکایی ساده به نظر برسد‪ .‬به هرحال‪ ،‬شرکت های امریکایی‬ ‫به دلیل دسترسی به امکانات زیاد و تکنولوژی خوب‪ ،‬به‬ ‫طرز چشمگیری در حوزۀ ساخت تجهیزات پزشکی پیشرو به‬ ‫شتاب دهندۀ ‪ ABLE‬از ‪ EIT Health‬به عنوان مرکزی در‬ ‫حساب می ایند‪ .‬اما این موضوع به این معنا نیست که رسیدن‬ ‫کنار خود نام برده است که به کمک ان‪ ،‬افراد با ناتوانی یا‬ ‫به این جایگاه ارزوی محالی برای شرکت های دیگر است؛ کما‬ ‫کم توانی حرکتی را شناسایی می کند و برای رفع مشکلشان‬ ‫اینکه ‪ ABLE‬تنها با اتکا به نیروی امید و ساعت های زیاد‬ ‫وارد عمل می شود و چنین می نویسد‪« :‬بخشی از ماموریت‬ ‫مطالعه و پژوهش به موفقیت بزرگی دست یافت‪.‬‬ ‫این مرکز‪ ،‬ان است که شهروندان اروپایی زندگی طوالنی تر‬ ‫و سالم تری داشته باشند‪ .‬به همین دلیل است که مردم در‬ ‫بزرگ ترین چالش‬ ‫این شرکت نیز مثل هر استارتاپ دیگری با چالش روبه رو کانون توجه ما قرار دارند‪».‬‬ ‫این ایده ابتدا برای ساکنان اروپا طراحی شده بود‪ ،‬اما بسیار‬ ‫شده و برای خود چشم انداز بلندمدتی در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫شرکت های فعال در حوزۀ ساخت و طراحی اسکلت های زود در تمام دنیا فراگیر شد‪ .‬این موضوع را می توان به راحتی‬ ‫بیرونی با مشکل بزرگی مواجه اند که شاید اولین سنگ بزرگ از میزان افرادی فهمید که از سراسر جهان برای دریافت‬ ‫جلوی پای انان باشد‪« :‬کسب سرمایه»‪ .‬این موضوع درباره خدمات موسسه‪ ،‬پیام ارسال می کنند‪.‬‬ ‫چنانکه سازندگان استارتاپ اشاره کرده اند‪ ،‬استفاده از‬ ‫هر استارتاپ دیگری نیز صدق می کند‪ ،‬اما اصوالً تجهیزات‬ ‫پزشکی در مقایسه با حوزه های دیگر‪ ،‬تکنولوژی گرانی است‪ .‬دی ان ای و اطالعات ژنتیکی برای این مرکز بسیار مهم‬ ‫استارتاپ ‪ ABLE‬در اغاز کار خود برای رفع این مشکل از است‪ .‬در دو شمارۀ پیشین‪ ،‬استارتاپ ‪ 23andme‬را معرفی‬ ‫سرمایه گذاران متفاوت‪ ،‬حتی افرادی خارج از حوزۀ سالمت کردیم که سازوکار ان نیز بر اساس ثبت اطالعات ژنتیکی‬ ‫بهره گرفت‪ ،‬اما این راهکار در ادامه‪ ،‬مشکالت به مراتب یا ژنوم افراد بود و حاال این استارتاپ‪ ،‬در توضیح این مطلب‬ ‫بزرگ تری را برای شرکت به وجود اورد تا در نهایت‪ ABLE ،‬گفته است که هم افرینی (افرینش اشتراکی) بین مبتکران‬ ‫و کسانی که در نهایت از کار ان ها بهره مند می شوند‪ ،‬بسیار‬ ‫قرارداد خود را با برخی سرمایه گذاران لغو کرد‪.‬‬ ‫هرچند ‪ ABLE‬در جذب سرمایه گذار با شکست مواجه شد‪ ،‬حیاتی است؛ به همین دلیل برای غلبه بر مشکالت احتمالی‬ ‫اما خیلی زود خود را بازیابی کرد و با طرح ریزی استارتاپی مانند موفقیت امیز بودن یا نبودن اسکلت بیرونی در برقراری‬ ‫پیشرو و فعال‪ ،‬گام بعدی را جسورانه و بلندتر برداشت‪ .‬ارتباط با اعضای دیگر شخص دریافت کننده‪ ،‬از دی ان ای بهره‬ ‫انچــنان که متیــس پالم‪ ،3‬مدیر برنامــۀ شــتاب دهندۀ می گیرند‪ ،‬زیرا بسیاری از راه حل ها در دی ان ای نهفته است‪.‬‬ ‫‪ EIT Health‬می گوید‪« :‬تا ده سال اینده‪ ،‬اسکلت های بیرونی‬ ‫جزو فناوری های خودکار و متداول قدم زدن در خیابان‬ ‫متقاضیان باید راه حلی با اثبات مفهوم‪ ،‬اعتبار بازار و نمونه‬ ‫خواهند بود؛ البته به گونه ای که حضور ان برای بسیاری از‬ ‫اولیه داشته باشند که با یکی از چالش های ارائه دهندگان‬ ‫شهروندان محسوس نخواهد بود‪».‬‬ ‫مراقبت های بهداشتی در این موسسه مطابقت داشته باشد‪.‬‬ ‫‪3. Mathis Palm‬‬ ‫برای همکاری بین شرکتی به راحتی می توانید وارد عمل‬ ‫چگونه می توان با این استارتاپ همکاری کرد؟‬ صفحه 56 ‫شوید و حتی استفاده از برنامه های استارتاپ برای شما‬ ‫رایگان است‪ ،‬اما در نظر داشته باشید که شرکتتان باید در‬ ‫یکی از کشورهای ‪ Horizon Europe‬مستقر باشد‪.‬‬ ‫ایجاد همکاری در راستای بهبود زندگی‬ ‫تغییر زندگی با حادثه‬ ‫ساالنه بیشتر از ‪ 930‬هزار نفر در سراسر جهان دچار اسیب‬ ‫نخاعی می شوند که زندگی شان را با تغییر مواجه می کند‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬در سال ‪ ،2015‬ایوان‪ ،‬پدر دو فرزند‪ ،‬پس از عمل‬ ‫جراحی برداشتن تومور ستون فقرات به اسیب نخاعی دچار‬ ‫شد‪ .‬این تازه اغاز مشکالت ایوان بود‪ ،‬زیرا دیگر قادر به راه‬ ‫رفتن نبود و به ناچار باید از صندلی چرخ دار استفاده می کرد‪.‬‬ ‫اسیب نخاعی برای ایوان تنها به معنای از دست دادن شغل و‬ ‫تغییر خانه اش نبود‪ ،‬بلکه فاجعه امیزترین مسئله برای او این‬ ‫بود که دیگر نمی توانست با پسرش فوتبال بازی کند‪.‬‬ ‫شرکت ‪ ABLE Human Motion‬با اشاره به این داستان‬ ‫واقعی می نویسد‪« :‬هدف استارتاپ ما این بود که اسکلتی‬ ‫بیرونی طراحی کند تا نیازهای افرادی مانند ایوان بهتر‬ ‫براورده شود‪».‬‬ ‫تولید نواوری مردم محور‬ ‫‪55‬‬ ‫معرفی استارتاپ‬ ‫شتاب دهندۀ ‪ EIT Health‬در جایگاه شبکه ای همکار‬ ‫وارد عمل شد تا عالوه بر تامین بودجه الزم و پشتیبانی‬ ‫از مهارت های شغلی‪ ،‬برای شناسایی افرادی همانند ایوان‬ ‫به استارتاپ ‪ ABLE‬کمک کند و از سوی دیگر ائتالفی‬ ‫از شــرکای برجــسته به وجــود اورد‪ .‬عالقـۀ ایـــوان به‬ ‫‪ ABLE Human Motion‬و خدماتی که ارائه می کرد تا حدی‬ ‫افزایش یافت که در نهایت یکی از سهام داران این استارتاپ شد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬ایوان‪ ABLE Human Motion ،‬و چند‬ ‫شریک دیگر برای توسعه بیشتر و اعتبارسنجی بالینی اسکلت‬ ‫خارجی مورد مصرف در بیمارستان و منزل همکاری می کنند‪.‬‬ ‫استارتاپ ‪ ABLE‬با پشتیبانی و کمک ‪ EIT Health‬موفق‬ ‫شد برای توسعه تولید محصولش یعنی اسکلت خارجی‪،‬‬ ‫بودجۀ اختصاصی جمع اوری کند‪ .‬هدفی که دستیابی به ان‬ ‫بدون حمایت این موسسه دشوار بود‪ .‬هدف بعدی ‪ABLE‬‬ ‫این است که برای افرادی با اختالالت حرکتی و عصبی دیگر‪،‬‬ ‫راهکارهای جدیدی ارائه دهد‪.‬‬ ‫شرکت ‪ ABLE‬در سایت خود بخش ویژه ای برای شناساندن‬ ‫و معرفی خود طراحی کرده که در ان به صورت کوتاه نوشته‬ ‫شده است‪« :‬ما که هستیم؟ با هم و در کنار هم برای زندگی‬ ‫سالم‪ .‬گروه ‪ ABLE‬به طرز ویژه ای سلسله مباحث مربوط به‬ ‫تجارت‪ ،‬تحقیق و اموزش را ترتیب می دهد تا راهکارهایی‬ ‫نواورانه و به معنای واقعی کلمه سالمت را به منظور افزایش و‬ ‫تضمین سالمتی شهروندان در بازار ارائه کند‪ .‬انچه ما انجام‬ ‫می دهیم این است‪ :‬تغییر ساختار نظام بهداشت اروپا برای‬ ‫افزایش سطح سالمت شهروندان و سالمت اقتصاد خودمان‪.‬‬ ‫چنانچه دوست دارید بیشتر و بهتر ما را بشناسید‪ ،‬داستان‬ ‫ما را دنبال کنید‪».‬‬ ‫در ادامه نیز بخش ویژه ای را با عنوان «چه کار می کنیم؟»‬ ‫تعریف کرده است‪« :‬ما برای ساختن اکوسیستمی امده ایم‬ ‫که در ان اندیشه ای نو در بهداشت و درمان رشد کند‪ .‬شبکۀ‬ ‫ارتباطی ما قادر است سازمان هایی در کالس و ردیف جهانی‬ ‫طریق دنیای تجارت‪ ،‬تحقیق و اموزش به کل اروپا‬ ‫را از سه‬ ‫ِ‬ ‫متصل کند‪ .‬این نقطۀ تالقی از نظر ما «مثلث دانش» نام‬ ‫دارد‪ ،‬زیرا در انجا ایده های تغییردهندۀ زندگی رخ می دهد‪.‬‬ ‫تیم ما با فعال سازی مثلث دانش‪ ،‬روشن ترین و خالق ترین‬ ‫ذهن ها در تجارت‪ ،‬پژوهش و اموزش را به هم متصل می کند‬ ‫و معتقد است بهترین نواوری زمانی اتفاق میفتد که این‬ ‫سه جهان با هم روبه رو شوند‪ .‬شتاب دهندۀ ‪ EIT Health‬به‬ ‫طور ویژه ای در کانون چنین رشته تبادالتی قرار دارد و از‬ ‫این طریق توانسته است به جامعه ای از مبتکران بپیوندد که‬ صفحه 57 ‫معرفی استارتاپ ‪56‬‬ ‫منحصرا ً در راستای بهبود زندگی مردم و بیماران فعالیت‬ ‫می کنند‪ .‬نتیجه اینکه ایده های تغییردهندۀ زندگی در اینجا‬ ‫به واقعیت تبدیل می شوند‪».‬‬ ‫«ما در مرکز جامعه ای پر جنب وجوش فعالیت می کنیم‬ ‫تا تقریباً ‪ 150‬سازمان در سطح جهانی را به هم متصل و از‬ ‫دانش ترکیبی مان برای پرورش درخشان ترین ایده ها‪ ،‬مشاغل‬ ‫و افراد استفاده کنیم‪ .‬این اکوسیستم منحصربه فرد‪ ،‬فضایی را‬ ‫فراهم می کند که از مسیر مشارکت و همکاری نواوری برای‬ ‫اینده ای سالم شکل می گیرد‪».‬‬ ‫داستان ‪ABLE‬‬ ‫برای انکه بدانیم ‪ ABLE‬چگونه کار می کند‪ ،‬پیش از هر‬ ‫چیز جملۀ مدیر بازرگانی موسسه را مجددا ً مرور می کنیم‪:‬‬ ‫«استارتاپ ‪ ABLE‬به نیاز براورده نشده اشکاری بین افراد‬ ‫مبتال به اسیب نخاعی‪ 4‬به خوبی پاسخ داد‪ ».‬همان طور که از‬ ‫این جمله برمی اید‪ ،‬بارزترین ویژگی استارتاپ مذکور کمک‬ ‫به اشخاصی است که به اسیب نخاعی دچار شده اند‪ .‬این‬ ‫اسیب ممکن است در اثر حادثه یا شرایط بیولوژیکی مانند‬ ‫بیماری‪ ،‬عفونت یا تومور ایجاد شود‪ .‬در اغلب موارد اسیب‬ ‫نخاعی باعث فلج شدن افراد می شود و این موضوع به معنای‬ ‫از دست دادن ازادی و استقالل فرد است‪ .‬اینجاست که‬ ‫اهمیت جملۀ سازندگان استارتاپ نمود عینی می یابد‪ .‬انجا‬ ‫که در چشم انداز خود نوشتند‪« :‬جهانی که در ان‪ ،‬همه از‬ ‫ازادی حرکت بهره مندند‪».‬‬ ‫در بخش تشریحی سایت ‪ ABLE‬امده است‪« :‬اینکه گفته‬ ‫می شود فرد با اسیب نخاعی ازادی و استقالل خود را از دست‬ ‫می دهد‪ ،‬به این دلیل است که انجام کارهایی مانند راه رفتن‪،‬‬ ‫ایستادن و باال رفتن از پله ها که افراد قب ً‬ ‫ال به راحتی از پس‬ ‫ان برمی امدند‪ ،‬برایشان دشوار می شود‪ .‬فلج شدن استرس‬ ‫زیادی در زندگی روزمره ایجاد کند‪ ،‬زیرا افراد مجبور به ترک‬ ‫‪4.SCI‬‬ ‫کار و خانه نشینی می شوند‪ .‬در حقیقت‪ ،‬نرخ بیکاری جهانی‬ ‫بر اثر ابتال به این بیماری بیش از ‪ 60‬درصد است و افسردگی‬ ‫و اختالالت اضطرابی شایع تقریباً یک سوم از مبتالیان به‬ ‫اسیب نخاعی را درگیر می کند‪ .‬اسکلت های بیرونی ابزاری‬ ‫پوشیدنی هستند که برای حمایت از افراد با ناتوانی حرکتی‬ ‫و افزایش استقالل ان ها برای ایستادن و حرکت طراحی‬ ‫شده اند‪ .‬این ابزار زمانی کار می کند که تشخیص دهد شخص‬ ‫قصد حرکت دارد‪ .‬اسکلت های بیرونی کنونی گران ترند (از‬ ‫‪ 67‬تا ‪ 160‬هزار دالر) و وزن زیادی دارند (حدود ‪ 20‬تا ‪25‬‬ ‫کیلوگرم) و این نشان می دهد که استفاده گسترده مردم از‬ ‫ان ها در زندگی روزمره امکان پذیر نیست‪ .‬اکنون در بیشتر‬ ‫موارد‪ ،‬صندلی چرخ دار‪ ،‬تنها گزینه مناسب است‪ .‬ما برای حل‬ ‫این مشکالت پا به میدان گذاشتیم‪ :‬طراحی و ساخت اسکلت‬ ‫بیرونی ارزان قیمت و سبک‪».‬‬ ‫الفــونــس کارنیــسرو‪ 5‬بنیـــان گذار و مــدیرعامــل‬ ‫‪ ABLE Human Motion‬است‪ .‬او متوجه شد که تنها راه‬ ‫ایجاد و تولید اسکلت خارجی‪ ،‬ارتباط مستقیم با افرادی‬ ‫است که با اسیب نخاعی زندگی می کنند‪ ،‬تا از این طریق با‬ ‫زندگی‪ ،‬مشکالت‪ ،‬چالش ها و درخواست های انان اشنا شود‪.‬‬ ‫بااین حال‪ ،‬فرایندهای هم افرینی و شروع کار برای او و گروه‬ ‫مهندسان‪ ،‬تازه و پیش بینی نشدنی بود‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬با‬ ‫همکاری شتاب دهندۀ ‪ EIT Health‬تالش کرد تا در این‬ ‫مسیر به هدف ازپیش تعیین شدۀ خود اصولی تر و بهتر دست یابد‪.‬‬ ‫شتاب دهندۀ ‪ EIT Health‬برای شروع کار‪ ،‬بودجه ای‬ ‫اساسی اختصاص داد و از ‪ ABLE Human Motion‬پشتیبانی‬ ‫تجاری کرد‪ .‬حرکت انسانی ‪ ABLE‬از طریق ‪،EIT Health‬‬ ‫با پزشکان متخصص مجرب زیادی در زمینه کمک به افراد‬ ‫پاراپلژیک در ارتباط بود‪ .‬با این پشتیبانی‪ ABLE ،‬توانست با‬ ‫اطمینان خاطر‪ ،‬افراد مبتال به اسیب نخاعی را در هر مرحله‬ ‫از پیشرفت مشارکت دهد‪ .‬افرادی که دچار اسیب نخاعی اند‪،‬‬ ‫هر ویژگی و مولفه جدید را ازمایش و تایید می کنند‪.‬‬ ‫با این روند‪ ABLE ،‬به ساخت اسکلت خارجی رسید که‬ ‫برای توانمندسازی افراد مبتال به اسیب نخاعی طراحی شده‬ ‫است‪ .‬اسکلت خارجی مستقیماً از روی ویلچر به کاربر متصل‬ ‫می شود و به او اجازه می دهد به تنهایی از جای خود بلند شود‬ ‫و راه برود‪ .‬برنامۀ بعدی این شرکت‪ ،‬برنامه ریزی نواوری هایی‬ ‫برای اینده است؛ یعنی قابلیت های جدیدی برای کاربر در‬ ‫باال رفتن از پله و رمپ ها تعریف شود‪.‬‬ ‫‪5.Alfons Carnicero‬‬ صفحه 58 ‫با تمرکز بر گروه خاصی از افراد که محدودیت حرکت‬ ‫در لگن دارند‪ ABLE ،‬نوعی اسکلت خارجی طراحی کرد‬ ‫که سبک تر‪ ،‬استفاده از ان اسان تر و ارزان تر از راه حل های‬ ‫موجود است‪ .‬این گروه در حال کار روی اعتبارسنجی بالینی‬ ‫و تایید اسکلت خارجی به عنوان وسیله ای پزشکی است تا راه‬ ‫حل ان ها را در سراسر اروپا به بیماران ارائه دهد‪.‬‬ ‫تا اینجا به استارتاپ ‪ ABLE‬نگاهی کلی انداختیم‪.‬‬ ‫برای دانستن چگونگی شکل گیری‪ ،‬اهداف‪ ،‬ویژگی ها‪،‬‬ ‫چشم انداز ده سال اینده و همکاری با شتاب دهنده برای‬ ‫ایجاد نواوری و خدمات اصولی و بهتر‪ ،‬در شمارگان بعد‬ ‫با ما همراه باشید تا ضمن برشمردن برنامه های اموزشی‪،‬‬ ‫اتاق فکر و چالش های پیش روی این استارتاپ‪ ،‬به زندگی‬ ‫ریچارد‪ ،‬یکی از استفاده کنندگان اسکلت خارجی‪،‬‬ ‫نگاهی عملی و کاربردی بیندازیم؛ داستانی هیجان انگیز‬ ‫از لحظۀ حادثه تا ‪ 22‬سال خانه نشینی و بی حرکتی و‬ ‫سپس بلندشدن‪ ،‬ایستادن و حرکت کردن‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫معرفی استارتاپ‬ صفحه 59 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب ‪58‬‬ ‫لحظاتی با کتاب «چه کسی»‬ ‫نام اثر‪ :‬چه کسی (‪)who‬‬ ‫نگارش گر ‪ :‬جف اسمارت و رندی استریت‬ ‫برگردان به پارسی‪ :‬سید علیرضا عظیمی پور‬ ‫ناشر‪ :‬بنیاد فرهنگ زندگی‬ ‫تاریخ نشر‪1399 :‬‬ ‫تعداد صفحات‪200 :‬‬ ‫قطع کتاب‪ :‬رقعی‬ ‫قیمت فعلی در بازار‪ 37 :‬هزار تومان‬ ‫قابلیت خرید اینترنتی‪ :‬دارد‬ ‫مدت زمان پیشنهادی برای مطالعه‪ :‬یک هفته‬ ‫تا ده روز‬ ‫موضوع‪ :‬جذب نیروهای خالق و باانگیزه‬ ‫یکی از مشکالت رایج در شرکت های تولیدکننده‪،‬‬ ‫تمرکز روی محصول و اهمیت ندادن به نیروی کار‬ ‫است‪ .‬شاید بسیاری از مدیران ندانند که نیروی کاری‬ ‫تا چه اندازه بر پیشرفت مجموعه اثرگذار است‪ .‬کارکنان‬ ‫سازمان ها صرف ًا نباید متخصص باشند‪ ،‬بلکه می توانند‬ ‫حرف ه یا مهارتی را در محیط سازمانی بیاموزند‪ .‬این‬ ‫موضوع که چه میزان انگیزه و خالقیت داشته باشند و تا‬ ‫چه حد برای مجموعه و پیشرفت ان تالش کنند‪ ،‬مهم تر‬ ‫از تخصص و تجربه است‪.‬‬ ‫کتاب حاضر اهمیت نیروی کار را بررسی می کند؛ اینکه‬ ‫چطور اشتباه کوچکی در جذب نیرو‪ ،‬خسارات فراوانی به‬ ‫بار می اورد و با چه روش هایی می توان افراد بااستعداد و‬ ‫کارامد را شناسایی و استخدام کرد‪ .‬در این کتاب‪ ،‬فرایند‬ ‫استخدام به صورت گام به گام و با روش هدفمندی توضیح‬ ‫داده شده است‪ .‬با مطالعۀ «چه کسی» یاد می گیریم چگونه‬ ‫رزومه ها را بررسی و افراد الیق را برای مصاحبه دعوت کنیم‪.‬‬ ‫از این کتاب در ابتدای عرضه به بازار نشر‪ ،‬یعنی سال ‪،2008‬‬ ‫چندان استقبال نشد‪ ،‬اما پس از اینکه «جان مالون»‪ ،‬رئیس‬ ‫شرکت رسانه ای «لیبرتی» ان را مطالعه و بخش به بخش‬ ‫کتاب را برای جذب نیرو در موسسه اش اجرایی کرد‪ ،‬یک باره‬ ‫ارزش ان نمایان شد‪ .‬مالون نامه ای به جف اسمارت نوشت‬ ‫و طی قراردادی‪ 15 ،‬هزار جلد از کتابش را پیش خرید کرد‬ ‫و به دوستان و اشنایان و کسانی که با ان ها مراودات کاری‬ ‫و تجاری داشت‪ ،‬هدیه داد‪ .‬مالون در ابتدای هر کتاب این‬ ‫جمله را نوشت و امضا کرد‪« :‬یک فرصت مطالعاتی عالی؛ در‬ ‫واقع همه چیز درباره پیدا کردن‪ ،‬حفظ و ایجاد انگیزه در تیم‬ ‫در این کتاب موجود است‪».‬‬ ‫«چه کسی» برای بنیان گذارانی که به دنبال تغییرات‬ ‫جدیدند یا تجربۀ کمی در جذب نیرو دارند‪ ،‬بسیار مفید است‪.‬‬ ‫با رهنمودهای این کتاب به راحتی بهترین و توانمندترین‬ ‫کارمنـدان‪ ،‬از نیـروی ساده تا مدیر را برای کسب وکارتان‬ ‫به کار بگیرید‪.‬‬ صفحه 60 ‫‪1. ghSMART‬‬ ‫‪59‬‬ ‫جف اسمارت‪ ،‬رئیس و مدیرعامل «جی اچ اسمارت‪،»1‬‬ ‫شــرکت ارزیـابی مـدیریت برای مدیـران عامـل و‬ ‫سرمایه گذاران و رندی استریت‪ ،‬مدیر اجرایی و سخنران‬ ‫عمومی بین المللی است‪.‬‬ ‫رندی استریت که بیشتر سخنرانی ها و صحبت هایش‬ ‫در همایش های بین المللی‪ ،‬در این کتاب گرداوری‬ ‫شده است‪ ،‬در یکی از جلسات سخنرانی برای مدیران‬ ‫کارخانۀ اتومبیل سازی فورد المان‪ ،‬سخنرانی جذابی‬ ‫درباره جذب نیروی کاری درست داشت و با اوردن‬ ‫مثالی از انیمیشنی المانی گفت‪« :‬همۀ شما کارتون‬ ‫کارخانۀ شکالت سازی را دیده اید؛ درست است؟‬ ‫در قسمتی که لوسی و اتل به استخدام کارخانه‬ ‫اب نبات سازی درمی ایند‪ ،‬قرار است شکالت ها را‬ ‫بسته بندی کنند‪ ،‬اما نمی توانند سرعت خود را حفظ‬ ‫کنند‪ .‬بنابراین به جای اینکه اجازه دهند اب نبات از‬ ‫کنارشان رد شود‪ ،‬شروع می کنند به خوردن اب نبات ها‬ ‫یا ان ها را در پیراهن‪ ،‬جوراب‪ ،‬کفش و هرجای دیگری‬ ‫که به ذهنشان می رسد‪ ،‬پنهان می کنند‪ .‬ان وقت است‬ ‫که ناظر کارخانه برای سر زدن به نیروهای جدید از راه‬ ‫می رسد و وقتی روی تسمه نقاله اب نباتی نمی بیند‪،‬‬ ‫به سرعت با اتاق کنترل تماس می گیرد و می گوید‬ ‫که سرعتش را بیشتر کنند‪ .‬چه اتفاقی میفتد؟‬ ‫هرج ومرج واقعی که همه دیده ایم؛ چون لوسی و اتل‬ ‫کارمند خوش فکر و با ایده نبودند؛ ان ها فقط و فقط‬ ‫شکالت ساز بودند‪ ،‬نه طراح یا خالق‪».‬‬ ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب‬ ‫مثالی از این کتاب را می خوانیم که در واقع تجربۀ واقعی‬ ‫«جف اسمارت» است‪« :‬زمانی برای استخدام مدیر بازاریابی‬ ‫اگهی دادم‪ .‬من و معاونم تمام رزومه ها و افرادی که دوستان‬ ‫یا همکاران دیگر پیشنهاد داده بودند‪ ،‬بررسی کردیم‪.‬‬ ‫درنهایت فردی را انتخاب کردیم که روزمه قابل توجهی‬ ‫داشت و در جلسات مصاحبه نظر ما را جلب کرد‪ .‬یکی از‬ ‫دوستانم او را به من معرفی کرده بود و او را فردی فعال در‬ ‫بازاریابی می شناخت‪ .‬چند ماهی پس از اغاز فعالیت مدیر‬ ‫بازاریابی جدید‪ ،‬متوجه شدم این انتخاب کام ً‬ ‫ال اشتباه بود‪.‬‬ ‫همکار جدید برخالف انتظار‪ ،‬اهل کار گروهی نبود و مدام‬ ‫از همکاران دیگر اطالعات دریافت می کرد‪ ،‬اما به هیچ وجه‬ ‫ان ها را از نتیجه اقداماتی که باید در جریان قرار می گرفتند‪،‬‬ ‫اگاه نمی کرد‪ .‬این فرد به جای اینکه برای توسعه بازار به‬ ‫ظرفیت های بالقوه و بالفعل درون سازمان توجه کند‪ ،‬تنها به‬ ‫فکر معرفی اشخاص حقیقی و حقوقی بیرونی بود تا با انعقاد‬ ‫قراردادهایی به تحکیم دوستی هایش با دیگران قوت بخشد‪.‬‬ ‫او قادر به ارائه راهکارهای مناسب در حوزه مسئولیتش نبود‬ ‫و با لفاظی سعی می کرد کاستی هایش را بپوشاند‪ .‬متاسفانه‬ ‫این شرایط من را به این نتیجه رساند که فریب خورده ام‪.‬‬ ‫هرچند این اشتباه را پس از چند ماه با قطع همکاری اصالح‬ ‫کردم‪ ،‬بی شک هزینه زیادی را متحمل شده و زمان را نیز‬ ‫از دست داده بودم‪ .‬این گونه اشتباهات بارها از مدیرانی که‬ ‫مسئولیت سازمان ها یا شرکت هایی را ب ه عهده دارند‪ ،‬سرزده‬ ‫است و همواره این سوال وجود دارد که بهترین روش برای‬ ‫انتخاب همکار جدید چیست؟ اگر دوست دارید پاسخ این‬ ‫پرسش را بدانید‪ ،‬این کتاب را به خوبی مطالعه و راهکارهایش‬ ‫را عملی کنید‪».‬‬ ‫درباره نویسندگان‬ صفحه 61 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب ‪60‬‬ ‫فهرست پرفروش های نیویورک تایمز‬ ‫نظر چند شخصیت مهم دربارۀ کتاب‬ ‫خوانندگان کتاب «چه کسی»‪ ،‬که ابتدا با موفقیت همراه‬ ‫نبود‪ ،‬در سال ‪ 2012‬و چهار سال پس از چاپ اولیه‪ ،‬به شدت‬ ‫از ان استقبال کردند و این کتاب در فهرست پرفروش ترین ها‬ ‫قرار گرفت‪« .‬نیویورک تایمز» در باره این موضوع می نویسد‪:‬‬ ‫«جف اسمارت و رندی استریت راه حل ساده‪ ،‬عملی و‬ ‫منحصربه فردی را برای استخدام ناموفق‪ ،‬انچه که این روزها‬ ‫بزرگ ترین مشکل امروز تجارت نامیده می شود‪ ،‬ارائه کرده اند‪.‬‬ ‫متوسط اشتباه استخدام‪ ،‬ساالنه ‪ ۱/5‬میلیون دالر یا بیشتر‬ ‫برای هر شرکت هزینه دارد و عالوه بر این‪ ،‬موجب اتالف‬ ‫ساعت های بی شماری می شود‪ .‬از این کتاب به عنوان پسر‬ ‫واقعی و مجازی اسمارت و استریت یاد کنید‪ .‬روند نحوه‬ ‫استخدام را از مصاحبه با دیدی ‪360‬درجه به جذب کارمند‬ ‫دقیق برسانید‪ .‬این کتاب حاوی تحقیقات جامع و گسترده‬ ‫مبتنی بر کار واقعی‪ ،‬مصاحبه های مدیرعامل‪/‬مدیرارشد و‬ ‫تجزیه وتحلیل اماری است که به مدارس عالی تحصیالت تکمیلی‬ ‫شباهت دارد‪».‬‬ ‫بهترین کتابی که برای استخدام منابع انسانی خواندم‪.‬‬ ‫(باربارا جیکوبز؛ مدیر موسسۀ شِ ل)‬ ‫هفتاد درصد بازی یافتن افراد مناسب‪ ،‬قرار دادن ان ها‬ ‫در موقعیت مناسب و گوش دادن به ان ها را برای اینکه‬ ‫بعدها با خیال راحت به کار و کارکنانم نگاه کنم‪ ،‬از این‬ ‫کتاب یاد گرفتـم‪( .‬رابرت ژیلت؛ رئیس و مدیرعامــل شرکت‬ ‫هواوفضای هانیول)‬ ‫جف اسمارت و رندی استریت کار بسیار شگفت انگیزی انجام‬ ‫دادند‪ .‬ان ها بهترین مشاوره برخی از موفق ترین رهبران‬ ‫تجارت جهان را با ما سهیم شدند‪( .‬وین هویزنگا؛ بنیا ن گذار‬ ‫بالکباستر ویدئو)‬ ‫اگر به فکر استخدام افراد هوشمندید‪ ،‬باید این کتاب را‬ ‫بخوانید‪ .‬لزوماً افراد باهوش و سخت کوش را استخدام نکنید؛‬ ‫بلکه افراد هنرمند‪ ،‬خالق و ایده پرداز بهترین انتخاب شما در‬ ‫دنیای تجاری فعلی هستند‪ .‬این بهترین کتابی بود که من‬ ‫پس از بیست سال کار در منابع انسانی خواندم‪( .‬ا ِد ا ِوانز؛‬ ‫معاون اجرایی و رئیس و افسر ارشد صنایع متفقین)‬ ‫ای کاش این کتاب را سی سال پیش و در اغاز کارم خوانده‬ ‫بودم‪( .‬جی جوردن؛ رئیس و مدیرعامل شرکت جوردن)‬ ‫این کتاب صرفه جویی در وقت‪ ،‬هزینه و شرکت شماست‪.‬‬ ‫چیزی مهم تر از این ها در تجارت می شناسید؟ (راجر مارینو؛‬ ‫بنیان گذار شرکت ای ام سی)‬ صفحه 62 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫دکتر اکبر عبداللهی اصل‬ ‫یادداشت‬ ‫سیستم های مدیریت اطالعات در نظام سالمت؛‬ ‫دسترسی و کارامدی یا مانع جدید کسب وکار‬ ‫استفاده از سیستم های اطالعاتی در نظام سالمت‬ ‫به اجرای «تکفاب» در اوایل دهه هشتاد در معاونت‬ ‫پژوهشی وقت برمی گردد‪ .‬این طرح هم زمان با طرح‬ ‫«تکفا» که در کل کشور اجرا می شد‪ ،‬سعی کرد از‬ ‫فناوری های اطالعات برای تسریع و تداوم خدمات‬ ‫به بیماران‪ ،‬ارتباطات موثر بین کارکنان نظام سالمت‪،‬‬ ‫اموزش و مدیریت بهتر ان ها استفاده کند‪ .‬این طرح‬ ‫که مقدمه پرونده الکترونیک سالمت بود‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 1384‬با تغییر دولت متوقف شد‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫‪1.HIX‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫در معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت‪ ،‬در جزیره‬ ‫جداگانه ای از سال ‪ ،1363‬سیستم مدیریت زنجیره تامین‬ ‫دارو بر بستر رایانه های نسل اول اجرا شده بود و از سال‬ ‫‪ 1377‬نیز بعد از به روزرسانی‪ ،‬ذی نفعان دارویی از ان‬ ‫استفاده می کردند و خروجی ان به نام «امارنامه دارویی»‬ ‫در دسترس عموم بود‪ .‬در سال ‪ 1380‬نیز ارتباط افالین بین‬ ‫داروخانه ها و سازمان های بیمه پایه برای ارسال الکترونیک‬ ‫نسخ با محوریت اداره کل داروی وقت ایجاد شده بود‪.‬‬ ‫بعدها و در دو دهه اخیر‪ ،‬با استقرار هر وزیر‪ ،‬سامانه های‬ ‫جدیدی ایجاد شد که برخی از ان ها عبارتند از‪:‬‬ ‫سامانه یکپارچه بهداشت (سیب)‪ :‬این سامانه از ابتدای‬ ‫مهرماه ‪ ،1395‬به منظور ثبت‪ ،‬جمع اوری و گزارش دهی‬ ‫اطالعات حوزه بهداشت در پرونده الکترونیک سالمت‬ ‫راه اندازی شده است‪ .‬وزارت بهداشت‪« ،‬سیب» را کامل ترین‬ ‫و به روزترین سامانه خود‪ ،‬با قابلیت اتصال به کل کشور و‬ ‫یکپارچگی اطالعات واردشده می داند که اطالعات نزدیک به‬ ‫‪ 50‬میلیون نفر ایرانی در ان وارد شده است‪ .‬این سامانه که‬ ‫در راستای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در قالب برنامه ها‬ ‫و پروژه های تحول نظام سالمت اجرا می شود‪ ،‬تمام اطالعات‬ ‫مربوط به خانوارها و خدمات بهداشتی و درمانی مورد نیاز‬ ‫در مراکز و پایگاه های سالمت جامعه و خانه های بهداشت را‬ ‫ثبت کرده است‬ ‫سامانه پرونده الکترونیک سالمت (سپاس)‪ :‬به منظور‬ ‫ثبت تمامی خدمات ارائه شده در بیمارستان ها ی دولتی به‬ ‫تک تک اتباع ایرانی قبل از به دنیا امدن تا پس از مرگ‪،‬‬ ‫پرونده الکترونیک سالمت ایجاد شده است‪ .‬کد ملی‪ ،‬کلید‬ ‫اصلی برای دستیابی به اطالعات هر فرد است و شامل‬ ‫امکاناتی برای گزارش گیری از داده های موجود در صف‬ ‫ارسال بیمارستان ها‪ ،‬پرونده های ارسال شده و شاخص های‬ ‫کیفیت می شود‪.‬‬ ‫سامانه یکپارچه تبادل اطالعات سالمت‪ :1‬این سامانه‬ ‫که ابتدا قرار بود در نقش ترمینال یکپارچه تبادل اطالعات‬ ‫سالمت‪ ،‬بین تمامی ارائه دهندگان خدمت عمل کند‪ ،‬به‬ ‫دالیل مختلف ناقص ماند و فع ً‬ ‫ال فقط سازمان غذا و دارو برای‬ ‫مدیریت امور داروخانه ها و مسئوالن فنی ان ها شامل صدور‬ ‫مجوز و پروانه تاسیس‪ ،‬پروانه های مسئوالن فنی‪ ،‬جابه جایی‬ ‫محل داروخانه و انتقال سرمایه از ان استفاده می کند‪.‬‬ صفحه 63 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی ‪62‬‬ ‫سامانه اطالعات درمان سوءمصرف مواد ایران‪ :2‬این‬ ‫سامانه برای مدیریت مراکز ترک اعتیاد و متادون درمانی در‬ ‫معاونت درمان وزارت بهداشت راه اندازی شد‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سیستم مدیریت اطالعات ازمایشگاه ‪ :‬این سامانه‬ ‫برای مدیریت اطالعات ازمایشگاه های دارویی و غذایی از‬ ‫ثبت درخواست و پذیرش نمونه تا نتایج و امکان سنجی‬ ‫ازمون‪ ،‬همراه با رهگیری فرایندها در ازمایشگاه مرجع غذا‬ ‫و دارو‪ ،‬در زیرمجموعه سازمان غذا و دارو ایجاد شده است‪.‬‬ ‫سامانه تایید نسخ بیمه تامین اجتماعی و بیمه‬ ‫سالمت ایرانیان‪ :‬هریک از بیمه های مذکور در دهه گذشته‬ ‫به داروخانه ها امکان می دادند نسخ بیماران خاص را از‬ ‫طریق فرم عمومی در پورتال خود استحقاق سنجی کنند‪.‬‬ ‫این سامانه ها در حال حاضر با اتصال به سامانه «تیتک»‪،‬‬ ‫اصالت سنجی داروهای بیماران خاص را نیز انجام می دهند‪.‬‬ ‫سیستم های نسخه الکترونیک مربوط به بیمه ها‪ :‬بعد‬ ‫از راه اندازی پروژه نسخه الکترونیک‪ ،‬هریک از سازمان های‬ ‫بیمه پایه‪ ،‬پورتالی را برای درج نسخ پزشکان فراهم کردند‬ ‫که پزشکان نسخ خود را در ان درج می کنند و با کد ملی‬ ‫بیمار در داروخانه فرا خوانی می شود‪ .‬این سامانه به برخی‬ ‫شرکت های طراح سیستم های مطب و داروخانه سرویس‬ ‫اطالعاتی محدودی ارائه می کند‪.‬‬ ‫سامانه جمع اوری اطالعات مالی از بیمارستان ها‪:‬‬ ‫نظام مالی وزارت بهداشت‪ ،‬سامانه مجزایی برای دریافت‬ ‫حساب های مالی بیمارستان های کشور دارد که گزارش های‬ ‫تجمیعی الزم را برای وزارت بهداشت فراهم می کند‪.‬‬ ‫سامانه رهگیری و ردیابی و کنترل اصالت فراورده های‬ ‫سالمت محور‪ :4‬ایده این سامانه که به اختصار «تیتک» نیز‬ ‫نامیده می شود‪ ،‬در سال ‪ 1385‬مطرح و در سال ‪1392‬‬ ‫عملیاتی شد‪ .‬هدف اصلی ان‪ ،‬مدیریت کاالهای سالمت محور‬ ‫در طول زنجیره تامین است‪ .‬این سامانه سعی کرده است با‬ ‫ایجاد برخی زیرساخت های فرایندی‪ ،‬به شفاف سازی فرایندها‬ ‫کمک و از برخوردهای سلیقه ای کارشناسی جلوگیری کند‪.‬‬ ‫این سیستم با ایجاد بستر برای تجمیع اطالعات‪ ،‬به عنوان رکن‬ ‫اصلی تصمیم گیری و مدیریت زنجیره تامین عمل می کند و‬ ‫گلوگاه ها و ایستگاه های کاری غیرضروری را حذف می کند‪.‬‬ ‫مدیریت کمبودهای دارو و تجهیزات پزشکی‪ ،‬مدیریت منابع‬ ‫مالی و یارانه ای‪ ،‬جلوگیری از توزیع قاچاق و تقلب و ایجاد‬ ‫گزارش های مدیریتی توزیع و فروش و موجودی‪ ،‬از دیگر‬ ‫ارکان این سامانه است‪.‬‬ ‫‪2. IDATIS‬‬ ‫‪3. LIMS‬‬ ‫‪4. TTAC‬‬ ‫این سامانه ها خود برای اخذ اطالعات پایه و روزامدسازی‬ ‫به پورتال ها و بانک های اطالعاتی دیگری مرتبط بودند‪:‬‬ ‫بانک اطالعاتی ثبت احوال‪ :‬این بانک امکان معتبرسازی و‬ ‫استعالم اطالعات شناسنامه ای را فراهم می کند‪ .‬این سامانه در‬ ‫حال حاضر فقط به بخش های عمومی و دولتی سرویس می دهد‪.‬‬ ‫بانک اطالعاتی پزشکان‪ :‬این بانک اعتبارسنجی اطالعات‬ ‫هویتی اعضای نظام پزشکی را انجام می دهد و خدمات ان‬ ‫منحصر به بخش دولتی است‪.‬‬ ‫سامانه جامع تجارت کشور و سامانه ‪ EPL‬گمرک‪ :‬این‬ ‫سامانه ها با اتصال به تیتک‪ ،‬امور بازرگانی کاالهای سالمت را‬ ‫مدیریت می کنند‪.‬‬ ‫بانک اطالعات سازمان ثبت اسناد کشور و شماره‬ ‫ملی شرکت ها‪ :‬این سامانه اطالعات هویتی شرکت ها و‬ ‫اشخاص حقوقی را به صورت سرویس انالین رایگان به همه‬ ‫ارائه می دهد‪.‬‬ ‫این سامانه ها همچنین ارتباطاتی را با نرم افزارهای مدیریت‬ ‫بیمارستان ها‪ ،‬داروخانه ها‪ ،‬مطب ها‪ ،‬ازمایشگاه ها و شرکت های‬ ‫ذی نفع تعریف کرده اند‪ .‬فارغ از محاسن و معایب فنی که‬ ‫متخصصان فناوری اطالعات و علوم داده بر این سامانه ها وارد‬ ‫می دانند‪ ،‬بیماران‪ ،‬مشتریان‪ ،‬ذی نفعان زنجیره تامین کاال و‬ ‫خدمات سالمت و سیاست گذاران‪ ،‬بازخوردهای متناقضی‬ ‫درباره این سامانه ها ارائه می دهند‪.‬‬ ‫با مروری بر تیتر و متن اخبار منتشرشده در روزنامه ها و‬ ‫اخبار مختلف دهه قبل که با اشاره به مصاحبه با مسئوالن‬ ‫وقت یا تحلیلی روزنامه نگارانه از تصمیمی در نظام سالمت‬ ‫است‪ ،‬این جمع بندی حاصل می شود‪:‬‬ ‫الیه ذی نفعان سیاست گذار و تصمیم ساز‬ ‫این افراد که شامل وزیر‪ ،‬معاونان و مشاوران خاص‬ ‫می شوند‪ ،‬اغلب تصمیم های در سطح کالن را اتخاذ می کنند‬ ‫و تابع شرایط سیاسی‪ ،‬اقتصادی و مدیریتی کشورند و با‬ ‫وجود اینکه خود مشوق‪ ،‬حامی یا معرف سیستم های‬ ‫اطالعاتی به نظام سالمت هستند‪ ،‬در نقش کاربر ضعیف‬ ‫عمل می کنند‪ .‬تقریباً بیشتر گزارش های مدیریتی مورد نیاز‬ ‫این عده را کارشناسان و مدیران زیردست ان ها با استفاده‬ ‫از سامانه های موجود یا حتی بدون ان تهیه می کنند‪ .‬این‬ ‫الیه مدیریتی نظام سالمت‪ ،‬دانش کمتری درباره فناوری‬ ‫اطالعات دارند و گاه اظهارنظرهای ان ها حاکی از استفاده ‬ ‫نکردنشان از این سامانه هاست و حتی جو زدگی رسانه ای‬ صفحه 64 ‫روی قضاوت های ان ها موثر است‪ .‬تنزل ‪ HIX‬به سامانه صدور‬ ‫مجوز داروخانه ها‪ ،‬درحالی که هدف اصلی ان ایجاد درگاه‬ ‫ملی سالمت و ارتباط تمامی نهادهای حوزه سالمت بود یا‬ ‫اظهارنظرهای متناقض درباره سامانه «ایداتیس» در سال‬ ‫‪ 1396‬یا هجمه علیه سامانه ردیابی و رهگیری تیتک در‬ ‫مرداد ‪ 1398‬در پی جنجال های بی پشتوانه برخی ذی نفعان‪،‬‬ ‫از نمونه های ان هستند‪.‬‬ ‫الیه میانی و تاکتیکال‬ ‫این الیه شامل مدیران کل و میانی و کارشناسان ارشد بدنه‬ ‫وزارت بهداشت و سازمان های بیمه در وزارت رفاه می شود که‬ ‫هم تولیدکننده و هم مصرف کننده داده و اطالعات سامانه ها‬ ‫هستند‪ .‬این الیه درحالی که داده ها را به خرد و دانش تبدیل‬ ‫می کند‪ ،‬خود تولیدکننده داده برای الیه ها یا سازمان های‬ ‫باالتر است‪ .‬از انجا که چه استفاده بهینه از اطالعات و چه‬ ‫ایجاد دانش از اطالعات نیازمند اشنایی با علوم داده هم زمان‬ ‫با شناخت نظام سالمت است‪ ،‬مدیران و کارشناسان این حوزه‬ ‫باید چندبعدی باشند‪ ،‬اما تعداد این افراد در حوزه سالمت‬ ‫بسیار محدود است‪ .‬به همین دلیل در این الیه‪ ،‬در مقابل‬ ‫پذیرش نظام های مبتنی بر فناوری اطالعات مقاومت می کنند‬ ‫و جاری سازی سیستم نیازمند صرف زمان و اموزش های‬ ‫متعدد است‪ .‬پایداری زمانی کارکنان این الیه در مقایسه با الیه‬ ‫مدیریت کالن‪ ،‬سبب می شود که در صورت توجیه کافی این‬ ‫الیه‪ ،‬سامانه ها پایدار بمانند‪.‬‬ ‫‪5. Blockchain‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫در این الیه کارکنان اجرایی قرار دارند که خود تولیدکننده‬ ‫داده هستند‪ .‬این الیه در نظام سالمت و زنجیره تامین خدمات‬ ‫و کاالهای سالمت محور‪ ،‬عالوه بر بدنه وزارت بهداشت‪ ،‬شامل‬ ‫شرکت های داروسازی و تجهیزات پزشکی‪ ،‬مطب پزشکان‬ ‫و پیراپزشکان بیمارستان ها و مراکز ازمایشگاهی می شود‪.‬‬ ‫این گروه از ذی نفعان در استفاده از سامانه ها و نرم افزارها‪،‬‬ ‫به ویژه ان هایی که به متغیرهای مالی و نظارتی ارتباط دارند‪،‬‬ ‫بسیار محافظه کار هستند و تا جای ممکن از اجرای ان طفره‬ ‫می روند‪ .‬در این مراکز‪ ،‬فقط در شرایطی می توان انتظار‬ ‫همکاری داشت که جمع اوری داده به قسمتی از فرایندهای‬ ‫اجباری ان ها متصل شود‪ .‬مقاومت در استفاده از دستگاه‬ ‫کارت خوان و دریافت پول نقد از بیمار یا وسواس در به‬ ‫کارگیری سیستم های مدیریت مطب و نرم افزارهای نسخه‬ ‫الکترونیک‪ ،‬از این دست موارد هستند‪.‬‬ ‫چرخه گردش اطالعات حوزه سالمت کشور عالوه بر نظام‬ ‫سالمت‪ ،‬مشتاقانی در خارج از این حوزه هم دارد که نیازمند‬ ‫دسترسی اطالعاتی در سطوح مختلف داده تا دانش هستند‪.‬‬ ‫سیستم مالیاتی کشور و سیستم های امنیتی و نظارتی از‬ ‫مهم ترین این ذی نفعان هستند‪ .‬در مواردی این سازمان ها‪،‬‬ ‫خود مشوق‪ ،‬ایجادکننده یا حامی اصلی این سامانه ها هستند‪.‬‬ ‫بیماران و مراجعان به نظام سالمت و ارائه دهندگان خدمات‬ ‫و فراورده های سالمت در بخش خصوصی‪ ،‬پرتعدادترین و‬ ‫البته ضعیف ترین ذی نفعان نظام سالمت هستند که با وجود‬ ‫نقش مهم ان ها در ایجاد داده ها‪ ،‬کمترین بهره را از این‬ ‫سامانه ها می برند‪ .‬برخی از این نقصان ها عبارتند از‪:‬‬ ‫ارائه نکردن سرویس های تمام دیجیتال به مراجعان‬ ‫حقیقی و حقوقی نظام سالمت و ساختاراداری فرسوده و کند‬ ‫بی توجهی به مطلوبیت و کیفیت زندگی بیماران به عنوان‬ ‫مهم ترین محور ایجاد نظام سالمت‬ ‫توجه نکردن به ویژالنس فراورده های سالمت محور یا‬ ‫سیستم های بازخورد یا ‪ UI/UX‬نامناسب درسامانه های موجود‬ ‫تعبیر غلط از محرمانگی و امنیت اطالعات‪ ،‬در شرایطی‬ ‫که امروزه استفاده از زنجیره بلوکی‪ 5‬برای این منظور استفاده‬ ‫می شود و هنوز بازار توکن فروشی و سیستم های منسوخ‬ ‫کاغذی رایج است‪.‬‬ ‫اخذ کپی مدارک هویتی اشخاص حقیقی مثل شناسنامه‪،‬‬ ‫کارت ملی‪ ،‬کارت پایان خدمت‪ ،‬گواهی عدم سوءپیشینه یا‬ ‫مدارک هویتی شرکتی هنگام مراجعه برای اخذ مجوزها‬ ‫‪63‬‬ ‫الیه اجرایی‬ ‫ذی نفعان خارج از نظام سالمت‬ صفحه 65 ‫رگوالتوری در حوزۀ ‪64‬‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫در حوزه سالمت‪ .‬این در شرایطی است که نظام سالمت و‬ ‫دولت‪ ،‬خود تولیدکننده این داده هاست و دسترسی به ان‬ ‫برای خودشان امکان پذیر است‪.‬‬ ‫دسترسی نداشتن بیمار به اطالعات و داده های پروندۀ‬ ‫بیمار سالمت خود به صورت تجمعی‬ ‫دسترسی نداشتن پزشک به اطالعات و داده های پرونده‬ ‫سالمت بیماران خود به صورت تجمعی‬ ‫دسترسی نداشتن فعال یا غیـــرفعال پزشـک به اطالعات‬ ‫و داده های عملکردی خود به صـورت تجـمعی‬ ‫دسترسی نداشتن به بانک اطالعات مشخصات عمومی‬ ‫شاغالن حرف پزشکی به صورت تجمعی‬ ‫ی نداشتن دانشجویان و محققان به اطالعات‬ ‫دسترس ‬ ‫هویت زدایی شده تجویز و درمان‬ ‫دسترسی نداشتن به اطالعات فروش و موجودی زنجیره‬ ‫تامین دارو و تجهیزات پزشکی‬ ‫نکته اینجاست که دلیل اغلب این دسترسی نداشتن ها‬ ‫را محرمانگی اطالعات می دانند‪ ،‬درحالی که هیچ سطحی از‬ ‫محرمانگی به صورت شفاف مشخص نشده است یا دلیلی‬ ‫برای محرمانه بودن وجود ندارد‪ .‬برخی از مصادیق این‬ ‫تعاریف اشتباه عبارتند از‪:‬‬ ‫اطالعات تک پروانه های شرکت های تولید‪ ،‬وارد و‬ ‫توزیع کننده از سامانه تیتک سازمان غذا و دارو قابل استخراج‬ ‫است‪ ،‬درحالی که به بهانه محرمانگی به صورت فهرست کامل‬ ‫ارائه نمی شود‪.‬‬ ‫مشخصات فنی به صورت تک محصول درباره دارو از‬ ‫سامانه تیتک قابل دستیابی است‪ ،‬ولی همین اطالعات درباره‬ ‫تجهیزات پزشکی ارائه نمی شود‪.‬‬ ‫اعتبار سنجی تک محصولی در سامانه ‪ IMED‬وجود دارد‪،‬‬ ‫ولی فهرستی ارائه نمی شود‪.‬‬ ‫برخی امار به صورت ‪ PDF‬اعالم می شوند‪ ،‬ولی ‪ XLS‬ارائه‬ ‫نمی شوند‪.‬‬ ‫فهرست روزامد داروخانه ها‪ ،‬مطب ها و مراکز پاراکلینیک‬ ‫کشور در سایت تولیدکنندگان داده مثل وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫دانشگاه های علوم پزشکی و نظام پزشکی به بهانه محرمانگی‬ ‫در دسترس نیست‪ ،‬ولی با جست وجوی ساده اینترنتی ده ها‬ ‫سایت پیدا می شود که این اطالعات را می فروشند‪.‬‬ ‫اطالعات تکی قیمت داروها ارائه می شود‪ ،‬ولی ‪ API‬یا‬ ‫فهرست ارائه نمی شود‪.‬‬ ‫در مجموع می توان گفت که اگرچه در راس هرم‬ ‫مدیریتی نظام سالمت انگیزه و درخواست برای ایجاد‬ ‫سامانه ها وجود دارد و در الیه پایین هرم نیز ذی نفعان‬ ‫به میزان کافی داده تولید می کنند‪ ،‬به علت دانش و‬ ‫نگرش ناکافی دست اندرکاران‪ ،‬فردمحوری‪ ،‬تعارض‬ ‫منافع‪ ،‬ترس از کم اهمیت شدن‪ ،‬بی توجهی به تجربه‬ ‫کشورهای دیگر و سازمان ها و متخصصان مرتبط‪،‬‬ ‫هنوز چرخه گردش اطالعات کامل نشده است و عم ً‬ ‫ال‬ ‫تا رسیدن به اهداف واقعی راه اندازی سامانه های‬ ‫اطالعاتی‪ ،‬فاصله زیاد وجود دارد‪.‬‬ صفحه 66 ‫ناهماهنگی و باندبازی؛ بزرگ ترین مشکالت‬ ‫استارتاپ های پزشکی و سالمت‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫باندبازی؛‬ ‫افت استارتاپ های سالمت و پزشکی‬ ‫به گفته حامی‪ ،‬باندبازی و رابطه بازی یکی از مشکالت‬ ‫جدی استارتاپ های سالمت و پزشکی است‪ .‬او می گوید‪:‬‬ ‫«مث ً‬ ‫ال در سیستم پرونده بیمار‪ ،‬برخی شرکت ها از قبل دخیل‬ ‫‪65‬‬ ‫دانیال حامی معتقد است برخی مشکالت برای تمام‬ ‫استارتاپ ها‪ ،‬فارغ از حوزه ای که کار می کنند‪ ،‬یکسان است‬ ‫و برخی مشکالت دیگر اختصاصی هر حوزه است‪ .‬اینترنت‬ ‫ضعیف‪ ،‬قطع و وصل دائم و قیمت هنگفت ان در ایران‪ ،‬یکی‬ ‫از مشکالتی است که تمام استارتاپ ها را درگیر می کند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬برای مثال در حوزه جراحی راه دور‪ ،‬یکی از‬ ‫مهم ترین مشکالت زیرساختی‪ ،‬موضوع اینترنت است‪ .‬انجام‬ ‫تله مدیسن و تله سرجری با این شرایط اینترنت امکان پذیر‬ ‫نیست‪ .‬در دوره فعلی حتی برق هم دچار مشکل شده است‪،‬‬ ‫چه برسد به اینترنت‪ .‬من مدتی در چین زندگی می کردم‪ .‬در‬ ‫این کشور اص ً‬ ‫ال مشکالتی مثل قطعی یا افت سرعت اینترنت‬ ‫وجود ندارد‪ .‬در صورت حل این موضوعات‪ ،‬کم کم مشکالت‬ ‫بسیاری از کسب وکارها حل می شود‪».‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫دانیال حامی‪ ،‬متولد سال ‪ ،1371‬مدرک کارشناسی‬ ‫خود را از دانشگاه قزوین در رشته مهندسی پزشکی‬ ‫گرفته است‪ .‬او اکنون دانشجوی پزشکی عمومی در‬ ‫دانشگاه ژجیانگ چین است‪ .‬دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫گیالن دو سال از او به عنوان استاد افتخاری دعوت به‬ ‫همکاری کرد و نتیجه ان ارائه ‪ 35‬سخنرانی و اموزش‬ ‫‪ 900‬نفر از کادر درمان در حوزه استارتاپ های سالمت‬ ‫و پزشکی بود‪ .‬او همچنین موفق شد نخستین رویداد‬ ‫استارتاپ «ویکند پزشکی و سالمت» را در شمال‬ ‫ایران برگزار کند‪ .‬حاصل این رویداد ‪ 12‬تیم استارتاپی‬ ‫بود که باید به دامن دانشگاه سپرده می شدند‪ ،‬اما‬ ‫دانشگاه نتوانست از ان ها حمایت کند‪ .‬به گفته‬ ‫حامی‪ ،‬سیستم های دولتی در مقابل ایده های جدید‬ ‫مقاوم تر از بخش خصوصی هستند و اصوالً با این گونه‬ ‫از موضوعات مشکل دارند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬به دلیل‬ ‫کرونا نگاه کارمندان و مسئوالن علوم پزشکی به بحث‬ ‫اموزش مجازی و مباحث دیگر این حوزه تغییر کرده‬ ‫و بهتر شده است‪ ،‬زیرا در شرایطی قرار گرفته اند که‬ ‫ناچارند از این شیوه ها استفاده کنند‪.‬‬ ‫با او درباره مشکالت استارتاپ ها‪ ،‬به ویژه در بخش‬ ‫سالمت و پزشکی‪ ،‬به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫اینترنت؛ یکی از مهم ترین مشکالت‬ ‫زیرساختی استارتاپ ها‬ صفحه 67 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی ‪66‬‬ ‫بوده اند و به شکل باندبازی با یکی از مسئوالن دانشگاه در‬ ‫ارتباط هستند‪ .‬ان ها اجازه نمی دهند دانشجو یا کسی که کار‬ ‫جدیدی را خلق کرده و راه انداخته است‪ ،‬وارد این بخش‬ ‫شود‪ .‬این بزرگ ترین مشکل این بخش در سیستم های دولتی‬ ‫است‪ .‬درحالی که تیم هایی متشکل از دانشجویان وجود دارند‬ ‫که می توانند نرم افزارهای جدید را توسعه دهند یا بسیار‬ ‫بهتر از نرم افزارهای فعلی و قبلی توسعه پیدا کرده اند‪،‬‬ ‫اما شرکت های بزرگ‪ ،‬البی و سرمایه زیاد دارند و اجازه‬ ‫نمی دهند این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬مسئوالن در حال راه اندازی مراکز رشد‬ ‫در دانشگاه های علوم پزشکی هستند و باید تیم هایی را در‬ ‫اولویت قرار دهند که در مراکز خودشان هستند‪».‬‬ ‫حامی ادامه می دهد‪« :‬هیئت امنای دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫گیالن قانونی تصویب کرده است که بر اساس ان‪ ،‬باید ‪20‬‬ ‫درصد از پروژه های فعال در دانشگاه ها از مراکز رشد خود‬ ‫دانشگاه تامین شود‪ .‬اما ایا این اتفاق می افتد؟ خیر‪ .‬این‬ ‫مشکل بزرگی است؛ مثل همان اصل قانونی که بر مبنای ان‬ ‫پروژه ها باید برون سپاری شوند‪ ،‬اما عم ً‬ ‫ال این گونه نمی شود‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬در دوره ریاست پیشین دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی گیالن‪ ،‬برای انجام کارها باید با مشکالت زیادی‬ ‫دست وپنجه نرم می کردیم‪ ،‬اما رئیس فعلی به طور کلی اجازه‬ ‫انجام هیچ کاری را نمی دهد‪ .‬مشابه این اشخاص زیاد هستند‪.‬‬ ‫در دوره ریاست قبلی فعالیت های زیادی انجام می شد و تیم ها‬ ‫شکل می گرفتند‪ ،‬اما حمایت مادی از ان ها صفر بود‪ .‬اگر قرار‬ ‫نیست حمایتی انجام شود‪ ،‬پس چرا مرکز رشد ایجاد شده‬ ‫است؟ این کار به دور باطل رسیده است؛ درحالی که بر اساس‬ ‫قانون باید ‪ 20‬درصد از اولویت دانشگاه ها‪ ،‬دانشجویانشان‬ ‫باشند؛ اما امکانات در این حد نیست‪ .‬شرکت های بزرگ‬ ‫امکانات را می گیرند و اجازه نمی دهند دانشجوها کارهای‬ ‫خودشان را انجام بدهند‪ .‬دانشجوها نیز که بعد از مدتی‬ ‫متوجه می شوند ادامه کار امکان پذیر نیست و عم ً‬ ‫ال رابطه‬ ‫است که تاثیر دارد‪ ،‬دلسرد می شوند‪ .‬در واقع‪ ،‬حلقه دانشگاه‬ ‫و صنعت به درستی شکل نگرفته است‪ .‬ممکن است در‬ ‫صنایع دیگر بین دانشگاه و صنعت فاصله افتاده باشد‪ ،‬اما در‬ ‫دانشگاه های علوم پزشکی کار مراکز رشد‪ ،‬همان کار دانشگاه‬ ‫است و باز هم نمی توانند فعالیت کنند‪ .‬چرا خود دانشگاه‬ ‫مشتری پروژه های این مراکز رشد نمی شود؟ درحالی که‬ ‫دانشگاه هزینه می کند و از جای دیگری پروژه تهیه می کند‪.‬‬ ‫این مشکلی است که کسی به ان توجه نمی کند و هیچ کس‬ ‫درباره ان پاسخ گو نیست؛ چون مشکل ساختاری است‪».‬‬ ‫سرمایه گذاری متمرکز در تهران است‬ ‫یکی دیگر از مشکالت جدی استارتاپ ها‪ ،‬به ویژه در بخش‬ ‫سالمت و پزشکی‪ ،‬مربوط به سرمایه گذاری است‪ .‬حامی‬ ‫می گوید‪« :‬سرمایه گذار در شهرستان ها نایاب است و بیشتر‬ ‫سرمایه گذاران در تهران هستند‪ .‬در شهرهای کوچک و حتی‬ ‫کالن شهرها نیز تعداد کسانی که ریسک سرمایه گذاری روی‬ ‫این استارتاپ ها را بپذیرند‪ ،‬کم است‪ ،‬زیرا سرمایه گذاران اص ً‬ ‫ال‬ ‫با این مفاهیم اشنا نشده اند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬گروه کسانی‬ ‫که در این زمینه توانمند هستند‪ ،‬بعد از مدتی کار و به‬ ‫نتیجه نرسیدن از هم می پاشد و افراد توانمندتر از شهرهای‬ ‫کوچک به تهران می ایند تا برای ایده هایشان سرمایه گذار‬ ‫پیدا کنند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬در تهران با رشد انفجاری مراکز رشد‬ ‫استارتاپی مواجه هستیم که سبب می شود این افراد به سمت‬ ‫تهران کوچ کنند‪».‬‬ ‫مشکالت رگوالتوری استارتاپ های‬ ‫پزشکی و سالمت‬ ‫مشاور استارتاپ های سالمت و پزشکی معتقد است که‬ ‫الزام استارتاپ ها برای مجوز گرفتن از وزارت بهداشت‪ ،‬ان ها‬ ‫را می ترساند؛ درحالی که معموالً هر کسب وکاری در اغاز کار‬ ‫باید از وزارت ارتباطات «ای نماد» بگیرد که روند پیچیده و‬ ‫سختی هم ندارد‪ .‬نظام پزشکی و وزارت بهداشت برخالف‬ ‫وزارت ارتباطات چندان با این مفاهیم انس نگرفته اند و به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬این استارتاپ ها به مشکل برمی خورند‪.‬‬ ‫قرار است به زودی مصوبه مشترکی بین وزارت بهداشت و‬ ‫وزارت ارتباطات اماده شود که مشکالت را در این زمینه حل‬ ‫کند‪ .‬این ایین نامه در دست تدوین است و امیدواریم تا چند‬ ‫ماه دیگر این گونه مشکالت را حل کند‪.‬‬ ‫ناهماهنـگی؛ مشکـلی که رگوالتوری‬ ‫بایـد حل کند‬ ‫یکی دیگر از مشکالت دوراپزشکی‪ ،‬ناهماهنگی است‪.‬‬ ‫حامی درباره این موضوع می گوید‪« :‬برخی مراکز درمانی با‬ ‫نرم افزاری کار می کنند که قابلیت اتصال به نرم افزار استان‬ ‫دیگر را ندارد‪ .‬اطالعات را بارگذاری کرده اند‪ ،‬اما مانند‬ ‫کشورهای دیگر‪ ،‬استانداردی وجود ندارد که بتوان پرونده و‬ ‫تصاویر رادیولوژی را بین استان ها و مراکز مختلف انتقال داد‪.‬‬ ‫اگر این نرم افزارها یکسان سازی شود‪ ،‬در هزینه ها صرفه جویی‬ ‫زیادی می شود‪ .‬مث ً‬ ‫ال فیلم رادیولوژی را روی سی دی به بیمار‬ صفحه 68 ‫می دهند‪ ،‬درحالی که باید در سامانه ان را انتقال داد‪ .‬یا به‬ ‫هر بیمار کدی اختصاص می دهند‪ ،‬درصورتی که می توان از‬ ‫همان کد ملی استفاده کرد‪ .‬دانشگاه ها و شرکت های مختلف‬ ‫در استان های گوناگون باید تصاویر را در سیستم جامعی‬ ‫بارگذاری کنند؛ این کار سختی نیست و به سادگی امکان پذیر‬ ‫است که این تصاویر بایگانی شود‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬اطالعات‬ ‫بیمار روی سیستم اچ ای اس‪ 1‬موجود است‪ ،‬ولی تصاویر‬ ‫رادیولوژی در این سیستم در نظر گرفته نشده اند‪».‬‬ ‫او همچنین ادامه می دهد‪« :‬یکی دیگر از مشکالتی که باید‬ ‫در بیمارستان ها حل شود‪ ،‬استفاده نکردن از سیستم های‬ ‫اچ ای اس و الزام استفاده از ان است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬این‬ ‫سیستم ها وجود دارند‪ ،‬اما ان طور که باید استفاده نمی شوند‪.‬‬ ‫این سیستم ها باید اپراتور داشته باشد و در هر بخشی‪،‬‬ ‫اطالعات به صورت دستی وارد شود‪ ،‬نه اینکه پرونده را اسکن‬ ‫کنند‪ .‬وقتی پرونده اسکن می شود‪ ،‬قابلیت جست وجو را از‬ ‫دست می دهد و استفاده از بیگ دیتا نیز غیرممکن می شود‪.‬‬ ‫این مشکل برای کسی اهمیت ندارد‪ .‬صرفاً ان را بخش نامه ای‬ ‫می دانند که باید اجرا شود و سیستم را از کسی می گیرند که‬ ‫بیشتر با ان ها هماهنگ است‪ .‬به این شکل تیم هایی که تازه‬ ‫در حال شکل گیری هستند‪ ،‬بلعیده می شوند‪».‬‬ ‫می کنید و کاری را شروع می کنید‪ ،‬بعد متوجه می شوید که‬ ‫خواهان ندارد یا مشتری را نمی شناسید‪ .‬بسیاری این موضوع‬ ‫را قبول می کنند‪ ،‬ایده را تغییر می دهند و برنده می شوند‪ .‬اما‬ ‫برخی این کار را نمی کنند و شکست می خورند‪ .‬مث ً‬ ‫ال شرکت‬ ‫سامسونگ ابتدا در زمینه ماهی فعالیت داشت‪ ،‬بعد کارش‬ ‫را عوض کرد و موفق شد‪ .‬نوکیا نیز ابتدا در زمینه چوب و‬ ‫چرم فعال بود‪ ،‬اما بعد حوزه اش را عوض کرد و موفق شد‪.‬‬ ‫البته وقتی دوباره نتوانست خودش را با بازار تطبیق بدهد و‬ ‫به موقع حوزه کارش را تغییر دهد‪ ،‬مایکروسافت ان را خرید‬ ‫و بلعیده شد‪».‬‬ ‫مشکل دیگری که در تشکیل تیم های استارتاپی دیده‬ ‫می شود این است که چند نفر با تخصص های مشابه قصد‬ ‫دارند استارتاپی راه اندازی کنند؛ این کافی نیست‪ .‬چند‬ ‫مهندس یا پزشک نمی توانند تیم استارتاپی را راه ببرند‪.‬‬ ‫حامی تاکید می کند‪« :‬صرف اینکه چند مهندس یا چند‬ ‫پزشک دور هم جمع شده اند‪ ،‬دلیل نمی شود تیم کامل باشد‪.‬‬ ‫این گروه باید شخصی را برای تولید محتوا داشته باشد‪ ،‬کسی‬ ‫را برای بازاریابی استخدام کند و به این شکل برای هر کار‬ ‫فرد متخصصی را به کار بگیرد‪».‬‬ ‫نااشنایی کادر درمان با استارتاپ ها‬ ‫این مشاور استارتاپ های سالمت و پزشکی به کسانی که‬ ‫قصد دارند در این زمینه استارتاپ جدید راه اندازی کنند‪،‬‬ ‫این گونه توصیه می کند‪« :‬اول و پیش از هر چیز باید از‬ ‫بازارتان ارزیابی داشته باشید و بررسی کنید که بازار انچه در‬ ‫ذهن شما هست می پذیرد یا نه‪ .‬برای شروع و اعتبارسنجی‬ ‫بازار‪ ،‬کتاب «تست مامان» را پیشنهاد می کنم‪ .‬گاهی هزینه‬ ‫‪1.HIS‬‬ ‫‪67‬‬ ‫اول بازار را بسنج‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫یکی دیگر از چالش های استارتاپ های سالمت و پزشکی‬ ‫اشنا نبودن کادر درمان با ان هاست‪ .‬برای مثال‪ ،‬تیم استارتاپ‬ ‫درخواست می کند که در برابر حق اشتراک‪ ،‬اسم خود را‬ ‫در فهرستشان قرار دهند تا مشتریان بیشتری از طریق‬ ‫جست وجو در اینترنت جذب کنند‪ .‬اما ان ها گمان می کنند‬ ‫که چون مشتری دارند‪ ،‬دیگر نیازی به این کار نیست‪ .‬البته‬ ‫به گفته حامی در شرایط شیوع کرونا اوضاع کمی بهتر شده‬ ‫و کادر درمان هم کم کم سیستم های جدید را پذیرفته است‪.‬‬ صفحه 69 ‫رگوالتوری در حوزۀ ‪68‬‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪:‬‬ ‫در اینده زندگی‬ ‫بدون دوراپزشکی‬ ‫سخت خواهد بود‬ ‫تهیه وتنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫بازار دوراپزشکی در سال های اخیر‪ ،‬به ویژه بعد از اطالعات وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‬ ‫همه گیری کرونا‪ ،‬رشد چشمگیری داشته است‪ .‬البته این درباره وضعیت فعلی دوراپزشکی در ایران و‬ ‫رشد تنها منحصر به دوراپزشکی نبوده و همه حوزه ها استانداردهای این حوزه به گفت وگو نشسته ایم‪.‬‬ ‫را دربرگرفته است؛ مانند دورامدرسه‪ ،‬دورادانشگاه‪،‬‬ ‫دوراورزش و مانند این ها؛ شبیه اپلیکیشن هایی که‬ ‫ورزشکار یا دانش اموز در خانه و تحت نظر استادی‬ ‫تمرین می کند‪ ،‬یا توسعه خدمات دولت الکترونیک‪.‬‬ ‫این نظر علی شریفی زارچی‪ ،‬سرپرست مرکز فناوری‬ ‫اطالعات وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی است‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬برخی از استارتاپ ها رشد بسیار‬ ‫دلگرم کننده ای داشته اند؛ برای مثال‪ ،‬در حوزه ارائه‬ ‫تالش برای رفع دست اندازها در‬ ‫خدمات تشخیصی نظیر خدمات ازمایشگاهی که‬ ‫مسیر توسعه دوراپزشکی‬ ‫اکنون در خانه ها نمونه گیری می کنند‪ .‬ما چه در حوزه‬ ‫مشاوره پزشکی و روان پزشکی و چه در حوزه های‬ ‫شریفی امنیت اطالعات بیماران و حفظ حریم شخصی‬ ‫دیگر‪ ،‬شاهد توسعه بوده ایم‪».‬‬ ‫ان ها را اولویت کار در حوزه دوراپزشکی می داند و می گوید‪:‬‬ ‫او اینده این حوزه را بسیار روشن می بیند و عنوان «در بخش ای تی دوراپزشکی‪ ،‬اولین موضوع امنیت اطالعات‬ ‫می کند‪« :‬وضعیت تاکسی رانی را قبل و بعد از توسعه بیمار است‪ .‬موضوع دوم‪ ،‬ایجاد امنیت و شکسته نشدن‬ ‫اسنپ و تپسی در نظر بگیرید‪ .‬در جامعه امروز یک روز قفل های امنیتی و ممانعت از ایجاد دسترسی نامناسب است‬ ‫زندگی هم بدون سرویس تاکسی های اینترنتی برای که سبب انتشار اطالعات مردم می شود‪».‬‬ ‫بسیاری از مردم دشوار است‪ .‬زمانه ای را پیش بینی‬ ‫او موضوع سوم را مربوط به مباحث فنی پزشکی و شیوه‬ ‫می کنم که حتی یک روز زندگی بدون استفاده از نظارت در این زمینه می داند‪ .‬این عضو هیئت علمی گروه‬ ‫خدمات دوراپزشکی برای بسیاری از مردم که نیازمند بیوانفورماتیک دانشگاه صنعتی شریف ادامه می دهد‪« :‬باید‬ ‫ان خدمات هستند‪ ،‬بسیار سخت باشد‪».‬‬ ‫نظارت شود که فرد غیرپزشک یا کسی که تخصص الزم را‬ ‫با علی شریفی زارچی‪ ،‬سرپرست مرکز فناوری ندارد‪ ،‬به مردم پاسخ اشتباه ندهد‪ .‬البته این موضوع به حوزه‬ صفحه 70 ‫‪69‬‬ ‫‪1. HIS‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫معاونت درمان مربوط است و ان ها هم سیاست های خاصی‬ ‫در این زمینه دارند‪ .‬همان طور که بسیاری از ازمایشگاه ها‬ ‫مسئول و ناظر فنی دارند‪ ،‬ممکن است الزم باشد شرکت های‬ ‫فعال در دوراپزشکی هم ناظر یا مسئول فنی داشته باشند‪.‬‬ ‫ممکن است معاونت درمان تصویب کند که داشتن مدرک‬ ‫وزارت بهداشت و پروانه نظام پزشکی برای کار دوراپزشکی‬ ‫کفایت می کند‪ .‬این به تشخیص معاونت درمان بستگی دارد‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬انچه به ما در حوزه ای تی مربوط‬ ‫می شود‪ ،‬موضوع حریم خصوصی است‪ .‬دولت الیحه ای در‬ ‫این زمینه ارائه داده و در مجلس در حال بررسی است‪.‬‬ ‫هر زمان مصوب شود‪ ،‬مرجع قرار می گیرد‪ .‬ما نیز در حال‬ ‫تنظیم حریم خصوصی بهداشتی بر پایه همان الیحه تقدیمی‬ ‫دولت هستیم‪ .‬همچنین برای موضوع امنیت‪ ،‬مستندات‬ ‫باالدستی وجود دارد؛ شبیه اینکه استارتاپ ها و شرکت های‬ ‫دانش بنیان باید چه رفتارها و گواهی های امنیتی ای داشته‬ ‫باشند‪ .‬در کل‪ ،‬دیدگاه این مرکز این است که استارتاپ ها‬ ‫و شرکت هایی که در این حوزه یا حوزه مرتبط با زمینه های‬ ‫پزشکی فعالیت می کنند‪ ،‬در سطوح مختلفی دیده شوند و‬ ‫درواقع‪ ،‬چارچوب های متفاوتی داشته باشند‪».‬‬ ‫به گفته شریفی‪ ،‬این گونه برنامه ریزی شده است تا‬ ‫استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیانی که در حوزه دوراپزشکی‬ ‫فعالیت می کنند‪ ،‬در چند سطح مجوز بگیرند‪ .‬او درباره این‬ ‫موضوع می گوید‪« :‬مث ً‬ ‫ال سطح صفر برای استارتاپ هایی تعریف‬ ‫شده است که برای تعداد کم و محدودی از کاربرها‪ ،‬نهایتاً‬ ‫هزار کاربر یا یک مرکز فعالیت می کنند‪ .‬این استارتاپ ها‬ ‫نیاز به دستورالعمل و مجوز خاصی ندارند و همین که اصول‬ ‫حریم خصوصی و امینت را رعایت کند‪ ،‬از نظر کارشناسی‬ ‫کفایت می کند‪ .‬اما وقتی این استارتاپ یا اپلیکیشن توسعه‬ ‫پیدا کرد و فعالیت ان از هزار کاربر به ‪ 10‬هزار یا ‪100‬‬ ‫هزار کاربر رسید‪ ،‬یا به مراکز بیشتری خدمات داد و تنوع‬ ‫خدماتش بیشتر شد‪ ،‬الزم است بر اساس گستردگی زمینه‬ ‫فعالیتش‪ ،‬الزامات جدی تری را برای ان هم از نظر حفظ‬ ‫حریم خصوصی و هم از نظر امنیت لحاظ کرد‪ .‬برای مثال‪،‬‬ ‫تصویب شود که از تعداد مشخصی کاربر به بعد‪ ،‬سرورهایی‬ ‫که اطالعات افراد در ان ضبط می شود‪ ،‬باید داخل ایران‬ ‫باشد‪ .‬از سطح مشخصی به بعد‪ ،‬مرکز داده باید روی تایر ‪2‬‬ ‫یا ‪ 3‬باشد‪ .‬می توان قوانین امنیتی سخت گیرانه تری روی این‬ ‫گروه از شرکت ها و استارتاپ ها اعمال کرد‪ .‬البته این نگاه‬ ‫کلی است؛ زیرا قصد نداریم مسیر توسعه استارتاپ ها را در‬ ‫حوزه «ای هلث» دچار چالش کنیم‪ ،‬بلکه می خواهیم مجموعه‬ ‫اقداماتی که وزارت بهداشت و به طور خاص مرکز فناوری‬ ‫اطالع ات انجام می دهند‪ ،‬در جهتی باشد که استارتاپ ها و‬ ‫شرکت های دانش بنیان ارامش خاطر بیشتری داشته باشند‬ ‫و هــمین ارامش را به سهام داران و ســرمایه گذارانشــان نیز‬ ‫منتقل کنند‪».‬‬ ‫شریفی تاکید می کند‪« :‬اگر حوزه ای روال ها و دستورالعمل های‬ ‫مشخصی نداشته باشد‪ ،‬هم مدیرانش و هم کسانی که قصد‬ ‫دارند در ان زمینه سرمایه گذاری کنند‪ ،‬همیشه بالتکلیف‬ ‫خواهند بود‪ .‬درصورتی که اگر دستورالعمل ها مشخص شود‪،‬‬ ‫خطر سرمایه گذاری در بازار ای هلث به مراتب کاهش پیدا‬ ‫می کند‪ .‬البته این موضوع به معنای این نیست که پایش و‬ ‫نظارتی روی فعالیت این استارتاپ ها و شرکت های فعال در‬ ‫حوزه ای هلث صورت نمی گیرد‪».‬‬ ‫سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و‬ ‫اموزش پزشکی درباره نظارت و پایش این نوع شرکت ها در‬ ‫زمان فعالیت می گوید‪« :‬در گذشته‪ ،‬نظارت بر مسیر اجرایی‬ ‫بیشتر شامل شرکت هایی مانند اچ ای اس ها‪ 1‬یا سامانه های‬ ‫اطالعات بیمارستانی بوده است که همگی در ازمایشگاه ها‬ ‫ازمایش می شدند و بر اساس مجموعه ای از ویژگی هایی‬ ‫که وزارت بهداشت در نظر گرفته بود‪ ،‬مجوز می گرفتند یا‬ ‫گواهی نامه شان تمدید می شد‪ .‬چنانکه پیش تر توضیح دادم‪،‬‬ ‫درباره استارتاپ های شرکت های دانش بنیان‪ ،‬سطح صفری را‬ ‫در نظر گرفته ایم که در ابتدای راه با سدی مواجه نشوند‪ ،‬اما‬ ‫زمانی که گسترده تر شوند و به تعداد بیشتری خدمت رسانی‬ ‫کنند‪ ،‬روندی را با مشورت و هم فکری سازمان فناوری‬ ‫اطالعات برای اجرا در نظر خواهیم گرفت‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬در هر حوزه باید ازمایشگاه های متفاوتی‬ ‫وجود داشته باشد‪ .‬ازمایشگاه های حوزه امنیت‪ ،‬شناخته شده‬ ‫و متفاوت هستند‪ .‬در حوزه سرویس دهی هم ازمایشگاه‬ ‫متفاوتی تعیین می شود‪ .‬نظارت بر همه جوانب با یک‬ ‫ازمایشگاه امکان پذیرنیست‪».‬‬ ‫شریفی معتقد است جدی ترین موضوع در حوزه رگوالتوری‬ ‫اعم از‬ ‫دوراپزشکی توجه هم زمان به حقوق خدمت گیرندگان‪ّ ،‬‬ ‫بیماران یا مردمی است که از این خدمات استفاده می کنند‪.‬‬ ‫سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫درمان و اموزش پزشکی می گوید‪« :‬حفظ حریم خصوصی‬ ‫و امنیت داده های مردم و دریافت خدمات استاندارد و‬ صفحه 71 ‫رگوالتوری در حوزۀ ‪70‬‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫مطابق با چارچوب های بهداشت و درمان‪ ،‬از اولویت های‬ ‫استانداردسازی حوزه دوراپزشکی است‪ .‬برای مثال‪ ،‬نباید‬ ‫کسی از این زیرساخت برای ارائه اطالعات و مشورت های‬ ‫بدون پایه و مبنای علم پزشکی استفاده کند‪ .‬همچنین‬ ‫از این بستر نباید برای تبلیغ و فروش کاال یا دارویی که‬ ‫مجوز ندارد‪ ،‬استفاده شود‪ .‬این موضوع یک بخش از رویکرد‬ ‫ماست‪ .‬در مقابل‪ ،‬رویکردی داریم که به سمت حمایت و نگاه‬ ‫توسعه ای در حوزه ای هلث است تا شرکت های نوپایی که‬ ‫به تازگی وارد این زمینه می شوند‪ ،‬خود را در برابر زنجیره ای‬ ‫از موانع نبینند و این گونه نباشد که با شروع فعالیتشان نیاز‬ ‫به اخذ مجوزهای گوناگون داشته باشند‪ .‬باید تا حدودی‬ ‫توسعه پیدا کنند و هزینه های اضافه تر به ان ها تحمیل نشود‬ ‫و این کنترل ها به تدریج و در مسیر رشدشان در حوزه امنیت‪،‬‬ ‫حریم خصوصی و حوزه فنی اعمال شود‪».‬‬ ‫پوشش نسخه الکترونیک در‬ ‫خانه های بهداشت صددرصد است‬ ‫به گفته سرپرست مرکز فناوری اطالعات وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫درمان و اموزش پزشکی‪ ،‬به تازگی پیشرفت چشمگیری‬ ‫در زمینه پوشش نسخه الکترونیک حاصل شده است و به‬ ‫طور خاص‪ ،‬پوشش نسخه الکترونیک در تمامی سامانه های‬ ‫بهداشتی سطح یک‪ ،‬یعنی در خانه های بهداشت سراسر‬ ‫کشور صددرصدی شده است‪ .‬به این معنا که هر پزشکی‬ ‫از هر جای کشور با هرکدام از این سامانه ها که کار می کند‪،‬‬ ‫امکان نسخه نویسی الکترونیک را در مراکز بهداشت دارد‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬در حال حاضر‪ ،‬به شدت روی سامانه های‬ ‫سطح دو و سیستم های اطالعات بیمارستانی و اچ ای اس ها‬ ‫تمرکز کرده ایم و به صورت مداوم و منظم در این زمینه‬ ‫جلسه برگزار می کنیم تا هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ‬ ‫مدیریتی‪ ،‬هرچه سریع تر فعال بودن نسخه نویسی الکترونیک‬ ‫در این سامانه ها نیز به پوشش صددرصدی برسد‪ .‬البته چون‬ ‫تنوع و تعداد شرکت های اچ ای اس به مراتب بیشتر است‪،‬‬ ‫طبیعتاً کار کمی زمان بر است‪ .‬امیدواریم در چند ماه اینده‬ ‫استفاده از بستر قدیمی نسخه نویسی به حداقل کاهش پیدا‬ ‫کند و به زودی به صفر برسد‪».‬‬ ‫شریفی درباره تعرفه گذاری خدمات دوراپزشکی می گوید‪:‬‬ ‫«تعرفه گذاری برای پزشکان قب ً‬ ‫ال انجام شده است و اگر‬ ‫نسخه الکترونیک بنویسند‪ ،‬می توانند مبلغ بیشتری دریافت‬ ‫کنند‪ .‬این موضوع برای مهاجرت نظام پزشکی از نسخه‬ ‫کاغذی به نسخه الکترونیک انگیزه ایجاد می کند‪ .‬عالوه بر‬ ‫این‪ ،‬تعرفه گذاری خاصی انجام نشده است‪ ،‬اما پیش بینی‬ ‫می شود با توسعه نظام اپراتوری در حوزه سالمت الکترونیک‬ ‫تعرفه گذاری های دیگری را نیز شاهد باشیم‪».‬‬ ‫تبادل اطالعات میان مراکز استاندارد می شود‬ ‫به گفته شریفی‪ ،‬برای طراحی سامانه ها‪ ،‬کدنویسی فرم‬ ‫گزارش ها‪ ،‬شرح حال بیمار‪ ،‬گزارش تشخیص و مانند این ها‬ ‫استانداردهایی در حال تدوین است‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬برای این موارد با توجه به نوع خدمت‪ ،‬از قبل‬ ‫دستورالعمل ها و استانداردهای متفاوتی وجود داشت‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬معاونت درمان وزارت بهداشت برای بیماران بستری‬ ‫فرم های خاصی تعریف کرده که الزم است بیمارستان ان ها‬ ‫را به شکل کاغذی کامل کند‪ .‬زمان اجرای نسخه الکترونیک‬ ‫باید تمام این فرم ها به شکل الکترونیک دربیایند یا دست کم‬ ‫بخش ضروری ترشان الکترونیکی شود‪ .‬همچنین‪ ،‬برای اینکه‬ ‫تبادل اطالعات بین مراکز به شکل قاعده مند و استاندارد‬ ‫باشد‪ ،‬کدینگ ها یا کدگذاری های استانداردی بین سازمان‬ ‫غذا و دارو و هرکدام از بیمه ها و مرکز فناوری اطالعات وجود دارد‪».‬‬ صفحه 72 ‫وقتی با ترافیک استارتاپ روبه رو می شویم‬ ‫دکتر امیر صدری‬ ‫یادداشت‬ ‫‪71‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی‬ ‫«اختراع نتیجه نیاز است»؛ این جمله قدمتی‬ ‫به اندازه تاریخ تمدن دارد‪ ،‬اما شکل جدید و به تعبیری‬ ‫شکل مدرن ان‪ ،‬این است که استارتاپ نتیجه نیاز‬ ‫است‪ .‬پاسخ و راه حل هر نیازی یا تقریب ًا هر نیازی در‬ ‫دنیای دیجیتال‪ ،‬مبتنی بر نت به شیوه های گوناگون‬ ‫است‪ .‬در واقع‪ ،‬کسب وکارهای دیجیتال هم برای‬ ‫نیازهای سنتی و هم برای نیازهای مدرن بنا می شوند‪.‬‬ ‫این فرمول برنده‪ ،‬بر این اساس عمل می کند که یا از‬ ‫هزینه ها بکاهد یا بر فایده ها بیفزاید یا اگر ممکن باشد‪ ،‬به‬ ‫هر دو هدف دست یابد‪ ،‬اما انچه پاشنه اشیل بسیاری از‬ ‫کسب وکارهای دیجیتال در ایران است‪ ،‬شناسایی غیردقیق‪،‬‬ ‫اشتباه یا حتی شناسایی نیازی است که پیش تر به ان پاسخ‬ ‫داده شده یا حتی نیازی است که احتیاج به پاسخ این گونه ندارد‪.‬‬ ‫ساختار اقتصادی متکی بر نفت و اقتصاد نفتی کشورمان‪،‬‬ ‫سبب شده است که عمده نیروی کار در حوزه های خدماتی‬ ‫اشتغال داشته باشند و تولید در انواع و اقسام شکل های‬ ‫ان به حداقل برسد‪ .‬با ورود فضای مجازی و شکل گیری‬ ‫کسب وکارهای مجازی و اینترنتی و سپس راه حل های‬ ‫دیجیتال و شکل گیری فرهنگ استارتاپی‪ ،‬بازار خدمات به‬ ‫اصلی ترین هدف کسب وکارها تبدیل شدند و شاهد بودیم‬ ‫که بسیاری از کسب وکارهای سنتی‪ ،‬میدان را به رقبای‬ ‫تازه ازراه رسیده واگذار کردند و ارام ارام بسیاری از مشاغل‬ ‫دیروز از دنیای تجارت امروز محو شدند‪ .‬اما این بازار دلفریب‬ ‫با ضریب نفوذ باال و سوداوری صعودی‪ ،‬چشم اندازی قطعی‬ ‫و دائمی را نوید نمی دهد‪ .‬در واقع‪ ،‬رقابت فراوان در این بازار‬ ‫گاه موجب شده است که ده ها و شاید صدها گروه مختلف‬ ‫برای حل یک مشکل راه حل های متفاوت و گاه مشابه ارائه‬ ‫ دهند و بازاری که سطح نیاز ان ثابت است‪ ،‬با اشباع پاسخ و‬ ‫حتی افراط پاسخ ها به بن بست اقتصادی بدل شود‪.‬‬ ‫مشکل مهم دیگر استارتاپ های داخلی‪ ،‬نشانه گیری‬ ‫نیازهایی است که شاید چندان احتیاجی به راه حل های‬ ‫دیجیتال نداشته باشند یا قطعیتی نداشته باشد که پاسخ‬ ‫مبتنی بر فضای دیجیتال‪ ،‬بهترین پاسخ برای ان نیاز باشد‪.‬‬ ‫در حالت کلی‪ ،‬می توان گفت که یکی از شیوه های‬ ‫هدف گیری استارتاپی‪ ،‬معادل سازی شغل های سنتی و‬ ‫معمول برای شکل دادن کسب وکار دیجیتال است‪ :‬پزشک‪،‬‬ ‫پرستار‪ ،‬وکیل‪ ،‬خیاط و راننده مجازی فراخوانده شده و ‪...‬؛‬ ‫اما راه حل های جدید همیشه بهترین راه حل ها نیستند و‬ ‫برای همین است که هزاران استارتاپ که شکل دهندگان‬ ‫ان ها به ایده و نیازسنجی خود باور داشتند‪ ،‬حاال در دنیای‬ ‫نامتناهی صفر و یک های دیجیتال به دره سیاه تاریکی ابدی‬ ‫و فراموشی تبعید شده اند‪.‬‬ ‫این اتفاق را در حوزه سالمت هم شاهد هستیم که برخی‬ ‫مدل های کسب وکاری این حوزه مثل نوبت دهی انالین و‬ ‫انجام خدمات پرستاری و ازمایشگاهی و درمانی خانگی‪ ،‬با‬ ‫کثرت بیش از حد راه حل ها روبه رو است و از سوی دیگر‪،‬‬ ‫برخی نیازهای این حوزه که استارتاپ ها شناسایی کرده‬ ‫بودند‪ ،‬یا نیازی به پاسخ های دیجیتال نداشتند یا نیاز ان ها‬ ‫به اندازه ای بزرگ نبوده است که نیازی به راه حل های جدید‬ ‫و متکی بر فضای مجازی و دیجیتال داشته باشند‪.‬‬ صفحه 73 ‫باشکاه فناوری ‪72‬‬ ‫اصول عملکرد لیزرهای گازی (بخش سوم )‬ ‫دکتر فاطمه روستا‬ ‫در این نوشتار و در ادامه بررسی لیزر و کاربرد ان در‬ ‫پزشکی‪ ،‬اصول عملکرد و مشخصات تعدادی از لیزرهای گازی‬ ‫را با کاربردهای پزشکی شرح خواهیم داد‪ .‬لیزرهای گازی بر‬ ‫اساس اینکه گاز محیط فعال ان ها از چه ماده ای تشکیل‬ ‫شده باشد‪ ،‬در دو دسته لیزرهای اتمی و لیزرهای مولکولی‬ ‫طبقه بندی می شوند‪ .‬در این مبحث‪ ،‬برخی از لیزرهای این‬ ‫دو طبقه بندی که در حوزه پزشکی کاربرد دارند‪ ،‬بررسی‬ ‫خواهند شد‪ .‬برای مثال‪ ،‬از طبقه بندی تجهیزات مادون قرمز‬ ‫مولکولی‪ ،‬لیزرهای ‪ CO2‬و ‪ CO‬شرح داده خواهند شد‪.‬‬ ‫لیزرهای گازی در طول موج هایی که بافت‪ ،‬ان ها را به خوبی‬ ‫جذب می کند‪ ،‬میانگین توان باال و پالس های پرانرژی تحویل‬ ‫می دهند‪ .‬این لیزرها در طیف طول موج های مرئی و نزدیک‬ ‫ماورای بنفش که در درمان های پزشکی کاربرد فراوان دارند‬ ‫نیز منابع مفیدی هستند‪ .‬مانند لیزرهای هلیوم‪-‬نئون‪،‬‬ ‫ارگون‪-‬یون و هلیوم‪-‬کادمیوم‪ .‬همه این محیط ها قادر به‬ ‫تولید لیزر موج پیوسته با کیفیت مناسب هستند‪.‬‬ ‫شکل ‪ :1‬لیزر هلیوم‪ -‬نئون‬ ‫لیزر بخار مس نیز در طیف ‪ UV‬و ‪ UV‬عمیق طبقه بندی‬ ‫شده است و دسته پرتویی با پالس های کوتاه با پیک بلند و‬ ‫توان میانگین باال تولید می کند‪ .‬در بخش نهایی مقاله نیز‬ ‫لیزرهای اگزایمر‪ 1‬و نیتروژن پالسی بررسی خواهند شد که‬ ‫در طیف ‪ UV‬عمل می کنند‪.‬‬ ‫در بخش اول این رشته مقاالت‪ ،‬درباره نحوه تولید لیزر‬ ‫و اصول معکوس سازی جمعیت توضیح دادیم‪ .‬خاصیت‬ ‫معکوس سازی جمعیت در تعداد زیادی از گازها و ترکیبات‬ ‫گازی مشاهده می شود‪ .‬گازها به عنوان محیط فعالی برای‬ ‫لیزر‪ ،‬این مزایا را دارند‪:‬‬ ‫قابلیت افزایش حجم و سرد شدن موثر به دلیل انتشار‬ ‫اسان و جریان های همرفتی که سبب افزایش توان خروجی‬ ‫لیزر تا حد بسیار زیادی می شوند‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫قابلیت استفاده از انواع مختلف روش های پمپ نوری‬ ‫ماننـد تخلیـه الکتریکی‪ ،‬انبساط دینامیکی و واکنش هـای‬ ‫شیمیایی‬ ‫کاهش اغتــشاشات نوری به دلیل چـــگالی پایین‬ ‫محیط لیزر و در نتیجه‪ ،‬کاهش پهنای دسته پرتو و افزایش‬ ‫خاصیت تک رنگی‬ ‫امروزه‪ ،‬لیزرهای حالت جامد به دلیل ابعاد کوچک و وزن‬ ‫کم و دیگر ویژگی های منحصربه فردشان‪ ،‬از اقبال بیشتری‬ ‫برخوردارند‪ ،‬اما تعداد زیادی از لیزرهای گازی هنوز در‬ ‫کاربردهای مرتبط با پزشکی استفاده می شوند‪ ،‬زیرا کارایی‪،‬‬ ‫توان میانگین و طول موج مناسبی دارند؛ مث ً‬ ‫ال در طیف های‬ ‫مادون قرمز بلند و ماورای بنفش عمیق‪ ،‬لیزرهای حالت‬ ‫‪1. Eximer‬‬ ‫‪ .2‬برای مطالعه در زمینه پمپ نوری و فیزیک تولد لیزر به شماره ‪ ۱۷‬همین‬ ‫ماهنامه مراجعه کنید‪.‬‬ صفحه 74 ‫جامد توان میانگین بسیار پایینی دارند و در نتیجه‪ ،‬قدرت‬ ‫رقابت با لیزرهای گازی را ندارند‪.‬‬ ‫لیزرهای گازی اتمی‬ ‫در این لیزرها محیط فعال لیزر از اتم یا یون گازی خالص‬ ‫یا مخلوطی از اتم های گازی ساخته شده است‪.‬‬ ‫لیزر ارگون‪-‬یون‬ ‫لیزر ارگون‪-‬یون برای تحریک و برانگیخته کردن یون های‬ ‫ارگون از انتقال الکتریکی در اتم های ارگون یونیزه شده‬ ‫استفاده می کند‪ .‬خروجی این محیط لیزری پیوسته با توان‬ ‫متوسط باال در طیف مرئی و ماورای بنفش است که به دلیل‬ ‫همبستگی مکانی و زمانی زیاد‪ ،‬در حوزه پزشکی کاربردهای‬ ‫فراوانی دارند‪.‬‬ ‫لیزرهای ارگون در ده طول موج مرئی و سه طول موج‬ ‫نزدیک ‪ UV‬خروجی تولید می کنند‪ .‬اما بیشترین توان‬ ‫خروجی ان ها در ‪ 488‬و ‪ 514‬نانومتر است‪ .‬مهم ترین ویژگی‬ ‫متمایزکننده این طول موج ها‪ ،‬این است که اب در ان ها‬ ‫شفاف است و لیزر را از خود عبور می دهد؛ بنابراین لیزر‬ ‫عمیقاً در بافت نفوذ می کند‪ .‬این لیزرها در چشم پزشکی‪،‬‬ ‫پوست و حذف عروق واریسی کاربــرد دارند‪.‬‬ ‫لیزر هلیوم نئون‬ ‫محیط فعال این لیزر مخلوط گاز هلیوم و نئون است و‬ ‫رایج ترین فرم ان دسته پرتویی مرئی با طول موج ‪633‬‬ ‫نانومتر است که تولید می کند‪ .‬این طول موج از برانگیخته‬ ‫شدن نئون خنثی تولید شده و قرمزرنگ است‪ .‬این پرتوی‬ ‫‪ 633‬نانومتری در ناحیه ای قرار دارد که ضریب جذب اب‬ ‫در ان بسیار کم است و در نتیجه‪ ،‬عمق نفوذ بسیار زیادی‬ ‫دارد‪ .‬شایان ذکر است لیزر دایود طول موج مشابهی دارد و‬ ‫هـم زمـان ابعاد دسـتگاه بسیار کوچک تر اسـت‪ ،‬اما لیـزر‬ ‫‪ He-Ne‬به سبب همگرایی بیشتر‪ ،‬مزیت رقابتی باالتری‬ ‫دارد و در پزشکی در کاربردهایی نظیر جراحی‪ ،‬درمان های‬ ‫کم توان و تصویربرداری‪ ،‬به وفور استفاده می شود‪.‬‬ ‫تحریک و برانگیخته کردن اتم های نئون در حالت‬ ‫فراپایداری‪ 3‬که برای معکوس سازی جمعیت به کار می رود‪،‬‬ ‫دشوار است‪ ،‬اما رساندن اتم های هلیوم به حالت فراپایدار‬ ‫اسان است و خوشبختانه‪ ،‬سطح انرژی ان ها در حالت‬ ‫فراپایدار تقریباً برابر با سطح انرژی حالت فراپایدار اتم های‬ ‫نئون است؛ بنابراین می توانند اتم های نئون را برانگیخته‬ ‫کنند و سبب وقوع پدیده معکوس سازی جمعیت شوند‪.‬‬ ‫شکل ‪ :2‬نمونه ای از تابش لیزر ارگون یون‬ ‫لیزر کریپتون‬ ‫لیزر کریپتون در محیط فعال گاز کریپتون و با شرایطی‬ ‫مشابه لیزر ارگون تولید می شود‪ .‬این لیزر قادر است ‪ 16‬طول‬ ‫موج نزدیک طیف های ‪ UV‬و ‪ IR‬تولید کند‪ ،‬اما قوی ترین‬ ‫خط لیزر ان ‪ 647‬نانومتر است‪.‬‬ ‫این لیزر با استفاده از اتم مس طول موج های مرئی ‪578‬‬ ‫و ‪ 510‬نانومتری تولید می کند‪ .‬از یون مس نیز می توان برای‬ ‫تولید طول موج های ‪ UV‬تا نزدیک ‪ IR‬نیز استفاده کرد‪ ،‬اما‬ ‫لیزرهای تولیدشده با اتم مس توان میانگین باالتری دارند‪.‬‬ ‫برای تولید این لیزر‪ ،‬فلز مس تا دمای ‪ 1500-1800‬درجه‬ ‫سانتی گراد گرم می شود‪ .‬برای رساندن مس به چنین دمایی‬ ‫از تیوبی سرامیکی و عایق حاوی گاز نئون استفاده شده‬ ‫(شکل ‪ )4‬و گاز را با روش تخلیه الکتریکی گرم می کنند‪ .‬در‬ ‫پزشکی از لیزر بخار مس به عنوان پمپ برای لیزرهای رنگی‬ ‫استفاده می شود که منبع نوری فوتوداینامیک تراپی هستند‪.‬‬ ‫از همین تکنولوژی می توان برای تولید بخار طال و تولید‬ ‫‪3. Meta stable‬‬ ‫باشگاه فناوری‬ ‫لیزر بخار مس‬ ‫‪73‬‬ ‫شکل ‪ :3‬ساختمان داخلی لیزر هلیوم‪-‬نئون‬ صفحه 75 ‫باشکاه فناوری ‪74‬‬ ‫لیزرهایی با طول موج ‪ 312‬نانومتر در طیف‬ ‫نانومتر در طیف مرئی استفاده کرد‪.‬‬ ‫‪UV‬‬ ‫و ‪628‬‬ ‫شکل ‪ :4‬ساختمان داخلی لیزر بخار مس‬ ‫لیزرهای مولکولی‬ ‫محیط فعال این لیزرها را مولکول ها و ترکیب های گازی‬ ‫تشکیل داده است‪.‬‬ ‫لیزر دی اکسیدکربن‬ ‫در صنعت و پزشکی به این لیزر به دلیل کارایی مناسب‪،‬‬ ‫توان خروجی باال و سادگی پیاده سازی‪ ،‬بسیار توجه شده‬ ‫است‪ ،CO2 .‬مولکول خطی سه اتمی است که در حالت گازی‬ ‫در تمام جهات می چرخد و سه مود ارتعاشی متفاوت دارد‪.‬‬ ‫محیط فعال این لیزر درون لوله تخلیه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫داخل لوله تخلیه شامل مخلوطی از این گازهاست‪ ۱۰ :‬تا‬ ‫‪ ۲۰‬درصد دی اکسیدکربن‪ ،‬حدود ‪ ۱۰‬تا ‪ ۲۰‬درصد نیتروژن‪،‬‬ ‫درصد کمی هیدروژن یا زنون و باقی مانده گاز هلیوم‪.‬‬ ‫نسبت های مختلف این گازها متناسب با کاربرد لیزر انتخاب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫برای معکوس سازی جمعیت‪ ،‬ابتدا مولکول های نیتروژن‬ ‫به حالت فراپایدار وارد می شوند و سپس در برخوردهای‬ ‫احتمالی‪ ،‬انرژی خود را به مولکول های ‪ CO2‬منتقل می کنند‪.‬‬ ‫اتم های هلیوم با دریافت انرژی اضافه و برخورد به دیواره های‬ ‫لوله تخلیه نقش خنک کنندگی را بازی می کنند‪ .‬لیزرهای‬ ‫‪ CO2‬در بیشتر حوزه های پزشکی شامل زنان‪ ،‬اورولوژی‪،‬‬ ‫گوش و حلق و بینی‪ ،‬مغز و اعصاب‪ ،‬جراحی‪ ،‬ارتوپدی‪،‬‬ ‫پوست‪ ،‬قلب و عروق و دندان پزشکی کاربرد دارند‪.‬‬ ‫لیزر مونواکسیدکربن‬ ‫این لیزر نیز مشابه لیزر ‪ CO2‬از برانگیختگی گاز نیتروژن‬ ‫برای معکوس سازی جمعیت استفاده می کند‪ .‬رایج ترین طول‬ ‫شکل ‪ :۵‬دستگاه لیزر دی اکسیدکربن‬ ‫موج خروجی در محدوده ‪ IR‬قرار دارد که بیشترین توان را‬ ‫در حالت های پیوسته و پالسی ب ه دست می دهد‪.‬‬ ‫لیزر دو اتمی نیتروژن‬ ‫این لیزر با تخلیه الکتریکی یا بیم الکترونی پمپ می شود‬ ‫و خروجی های ان در محدوده مادون قرمز تا ماورای بنفش‬ ‫قرار دارند‪ ،‬اما تمرکز ازمایش ها بر بیشترین توان ان در طول‬ ‫موج ماواری بنفش ‪337‬نانومتر قرار گرفته است‪ .‬مولکول های‬ ‫دو اتمی دیگر نظیر هیدروژن و دوتریم نیز لیزر را به روش‬ ‫مشابهی تولید می کنند‪.‬‬ ‫لیزر اگزایمر‬ ‫کلمه اگزایمر مخفف ‪ ،Excited Dimmer‬به معنای مولکول‬ ‫دو اتمی (دارای اتم های مشابه) تحریک شده است‪ .‬هرچند‬ ‫امروزه لیزرهای اگزایمر از ترکیبات دو اتمی مشابه اسـتفاده‬ ‫نمی کنند‪ ،‬این اصـطالح همچنان درباره ان ها مطرح است‪.‬‬ ‫محیط فعال لیزر اگزایمر معموالً از ترکیبی از یک گاز نجیب‬ ‫(ارگون‪ ،‬کریپتون یا زنون) و یک هالوژن (فلوئوریا کلر) ساخته‬ ‫شده است‪ .‬این مولکول در شرایط مناسب تحریک الکتریکی‬ صفحه 76 ‫شکل ‪ :۶‬ساختمان داخلی لیزر اگزایمر‬ ‫و فشار زیاد به وجود امده است و فقط در حالت برانگیخته پزشکی‪ ،‬انواع لیزرهای مورد استفاده در ان حوزه و همچنین‬ ‫وجود دارد و می تواند سبب ایجاد نور لیزر در محدوده ماورای مشخصات خرید ان ها بررسی خواهند شد‪.‬‬ ‫بنفش شود‪ .‬گازهای نجیب در حالت کلی خنثی هستند و‬ ‫تمایلی به واکنش ندارند‪ ،‬اما در حالت برانگیخته قادرند با‬ ‫مولکول های خود یا هالوژن ها که واکنش پذیری زیادی دارند‪،‬‬ ‫به صورت موقت ترکیب شوند و سپس انرژی خود را به صورت‬ ‫تابش ازاد کنند‪ .‬لیزرهای اگزایمر در طول موج های ‪ 126‬تا‬ ‫‪ 350‬نانومتر (ماورای بنفش) موجود است و در چشم پزشکی‬ ‫و پوست به وفور استفاده می شود‪.‬‬ ‫در شمارگان بعد انواع لیزرهای مایع‪ ،‬رنگ های طبیعی و‬ ‫لیزرهای نیمه هادی و کاربرد ان ها در پزشکی بررسی خواهند‬ ‫شد‪ .‬سپس با شرح دقیق هر یک از حوزه های تخصصی‬ ‫منابع‬ ‫‪[1] Jelínková H, editor. Lasers for medical‬‬ ‫‪applications: diagnostics, therapy and surgery. Elsevi‬‬‫‪er; 2013 Sep 30.‬‬ ‫‪[2] Little CE. Metal vapour lasers: Physics,‬‬ ‫‪engineering andw applications. 1999 Mar.‬‬ ‫‪[3] Berlien HP. Applied laser medicine. Springer Sci‬‬‫‪ence & Business Media; 2003.‬‬ ‫‪[4] Legres LG, Chamot C, Varna M, Janin A. The laser‬‬ ‫‪technology: new trends in biology and medicine. Jour‬‬‫‪nal of Modern Physics. 2014 Mar 24;2014.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫باشگاه فناوری‬ صفحه 77 ‫باشگاه علمی ‪76‬‬ ‫انتی بادی ها و دنیای دفاعی‬ ‫دکتر مریم هاشمی‬ ‫ایمونوگلوبولین ها یا انتی بادی ها خانواده بزرگی از پروتئین ها هســتند که دســته ای از سلــول های‬ ‫سفید خون در پاسخ به ترکیبات خارجی (بیگانه) ان ها را می سازند‪ .‬هر ترکیب یا عامل‬ ‫بیماری زایی که سیستم ایمنی بدن را برای تولید انتی بادی تحریک کند‪ ،‬انتی ژن نامیده می شود‪.‬‬ ‫به انتی بادی‪ ،‬انتی کور یا پادتن نیز گفته می شود که سیستم ایمنی بدن در برابر انتی ژن های خاص‪ ،‬ان‬ ‫را می سازد‪ .‬انتی بادی ها به مقدار زیاد ساخته و با اتصال به انتی ژن ها و احاطه کردنشان‪ ،‬مانع پخش شدن‬ ‫ان ها در بدن می شوند‪ .‬انتی بادی های موجود در بدن‪ ،‬سلول های بیگانه را از سلول های خودی تشخیص‬ ‫می دهند‪ .‬برای مثال‪ ،‬شناسایی به کمک سیستم ایمنی بدن مانند لنفوسیت ‪ ،B‬از روی پروتئین ها و‬ ‫ کربوهیدراتهایی است که به عنوان انتی ژن‪ ،‬روی سطح باکتری ها وجود دارد‪ .‬بعد از اتصال به باکتری ها‪،‬‬ ‫جلوی رشد ان ها را می گیرد و گلبول های سفید را برای هضم ان ها به سمت این باکتریها هدایت می کند‪.‬‬ ‫سنگین (‪ )H‬و دو زنجیره مشابه و یکسان سبک (‪ )L‬وجود‬ ‫دارد‪ .‬زنجیره های ‪ H‬و ‪ L‬ساختمان نواری بتا هستند و با‬ ‫پیوندهای دی سولفیدی به یکدیگر متصل اند‪ .‬هر زنجیره به‬ ‫دو بخش ثابت و متغیر تقسیم می شود‪.‬‬ ‫ساختار انتی بادی ها‬ ‫اگرچه انتی بادی های مختلف در یک موجود و نیز در‬ ‫موجودات مختلف‪ ،‬ساختارهای گوناگونی دارند‪ ،‬اما اگر‬ ‫مولکول ‪ IgG‬انسانی را ساختار پایه ای انتی بادی ها در نظر‬ ‫بگیریم‪ ،‬می توانیم قسمت های عمومی انتی بادی را نشان‬ ‫دهیم و بررسی های کلی را به دیگر انواع انتی بادی ها نیز‬ ‫تعمیم دهیم‪.‬‬ ‫انتی بادی ها گلیکوپروتئین هایی با چهار رشته پلی پپتیدی‬ ‫هستند که دوبه دو مشابه اند‪ .‬دو رشته سبک (‪ L‬یا ‪ )Light‬و‬ ‫دو رشته سنگین (‪ H‬یا ‪ )Heavy‬که با پیوندهای دی سولفید‬ ‫به یکدیگر متصل اند‪.‬‬ ‫در ساختمان ایمنوگلوبولین دو زنجیره مشابه و یکسان‬ صفحه 78 ‫‪ ۱۱۰‬اسید امینه نخست در انتهای امینی زنجیره سبک و‬ ‫سنگین در میان انتی بادی های مختلف بسیار متغیر است‪ ،‬به‬ ‫این منطقه ناحیه متغیر گفته می شود‪ .‬بخش متغیر را با حرف‬ ‫‪ V‬نشان می دهند‪ .‬بنابراین زنجیره های سبک و سنگین متغیر‬ ‫‪ VL‬و ‪ VH‬برای قسمت ثابت ‪ CL‬و ‪ CH‬به کار می رود‪ .‬بخش‬ ‫ثابت زنجیره سنگین از بخش های ‪ CH3‬و ‪ CH2‬و ‪ CH1‬تشکیل‬ ‫شده است‪ .‬بخش متغیر و بسیار متغیر‪ ،‬بخش متصل شونده ای‬ ‫به انتی ژن است و از گستره های اتصالی تشکیل می شود‪ .‬هر‬ ‫گستره از چهار منطقه چهارچوبی‪ 1‬و سه منطقه تعیین کننده‬ ‫مکملی‪ 2‬تشکیل شده است که توالی اسیدهای امینه بسیار‬ ‫متغیر دارند و ویژگی اتصال به انتی ژن را تعیین می کنند‪.‬‬ ‫ناحیه ‪ CDR3‬در مقایسه با بقیه نقش مهم تری دارد‪ .‬گستره‬ ‫‪ VL‬و ‪ VH‬متصل شده به یکدیگر‪ ،‬منطقه اتصالی را تشکیل‬ ‫می دهند که به صورت ویژه به انتی ژن متصل می شود‪.‬‬ ‫بخش ‪ Fab‬از ‪ VH+CH1‬و ‪ CL+VL‬تشکیل شده است‪.‬‬ ‫بین ‪ CL‬و ‪ CH1‬پیوندی دی سولفیدی وجود دارد‪ .‬بخش‬ ‫‪ FV‬بدون پیوند دی سولفیدی یا پیوندهای رابطی غیرپایدار‬ ‫است‪ ،‬زیرا ‪ VH‬و ‪ VL‬بدون پیوند کوواالنس به یکدیگر متصل‬ ‫نمی شوند و برای مدت کوتاهی پایدارند‪ .‬مطالعات ساختاری‬ ‫نشان داده است که نواحی ثابت ‪ C‬نقشی در شناسایی و‬ ‫اتصال به انتی ژن ندارند و خواص بیولوژیک دیگر انتی بادی‬ ‫را بر عهده دارند‪.‬‬ ‫اعمال انتی بادی ها‬ ‫انتی بادی ها از فعالیت ویروس ها و میکروارگانیسم های‬ ‫بیگانه دیگر در بدن جلوگیری می کنند و با اتصال به‬ ‫پاتوژن های خارجی‪ ،‬جلوی حرکت ان ها را می گیرند و با‬ ‫اتصال به انتی ژن ها‪ ،‬سبب رسوب دادن ان ها می شوند‪.‬‬ ‫انتی بادی ها تمام سم های بدن را خنثی و از سرطان های‬ ‫مختلف جلوگیری می کنند‪ .‬همچنین ایمنی را با انتقال از‬ ‫جفت‪ ،‬به جنین نیز منتقل می کنند‪ .‬انتی بادی ها پروتئین های‬ ‫سرمی را که مانع التهاب می شوند و به یاری سیستم ایمنی‬ ‫می ایند‪ ،‬فعال می کنند‪.‬‬ ‫در جایگاه اتصال انتی ژن به انتی بادی در ‪ IgA‬و ‪،IgG‬‬ ‫ویروس ها و توکسین باکتری های خنثی شده‪ ،‬باکتری های‬ ‫به هم چسبیده و انتی ژن های محلول رسوب می کنند‪ .‬به‬ ‫عالوه‪ ،‬ناحیه ‪ Fc‬این انتی بادی ها و انتی بادی های دیگر به‬ ‫انتی ژن های اختصاصی وصل و در نهایت سبب انجام سه‬ ‫عملکرد مهم در ایمنی ذاتی می شوند‪.‬‬ ‫فعال کردن سیستم کمپلمان‬ ‫اپسونیزاسیون به معنی توانایی شناسایی انتی ژن ها‬ ‫و میکروارگانیسم ها توسط گیرنده های موجود بر سطح‬ ‫ماکروفاژها‪ ،‬نوتروفیل ها و ائوزینوفیل ها و اتصال به ناحیه ‪Fc‬‬ ‫انتی بادی است‪ .‬کارایی این اعمال با انجام عمل فاگوسیتوز به‬ ‫کمک لکوسیت ها در محل عفونت کامل تر می شود‪.‬‬ ‫فعال کردن سلول های‬ ‫کشنده ذاتی (طبیعی)‬ ‫‪3‬‬ ‫کمپلکس انتی ژن‪-‬انتی بادی روی سلول های الوده به‬ ‫ویروس در بدن با کمک لنفوسیت هایی از نوع ‪NK cell‬‬ ‫شناسایی و فعال می شوند‪ ،‬سپس سلول های الوده‪ ،‬با‬ ‫موادی مثل ‪ perforin‬و ‪ granzyme‬که ‪ NK cell‬تولید‬ ‫‪1. FR‬‬ ‫‪2. CDR‬‬ ‫‪3. NK cell‬‬ ‫باشگاه علمی‬ ‫اپسونیزاسیون‬ ‫‪77‬‬ ‫مجموعه انتی ژن‪ -‬انتی بادی (‪ IgM‬و ‪ )IgG‬به پلی پپتیدهای‬ ‫سیستم کمپلمان وصل می شود‪ .‬پروتئین های کمپلمان‬ ‫مجموعه ای ‪ ۲۰‬تایی از پروتئین های پالسما هستند که عمدتاً‬ ‫در کبد تولید و با کمک ابشاری از انزیم ها فعال می شوند‪.‬‬ ‫بعد از فعال شدن‪ ،‬اجزای خاص از پروتئین های کمپلمان‪ ،‬به‬ ‫غشای سلول های مهاجم اتصال پیدا می کند و سبب پارگی‬ ‫غشای ان ها‪ ،‬خوشه شدن انتی ژن های باکتریایی و سلولی و‬ ‫جمع شدن لکوسیت ها می شود‪.‬‬ صفحه 79 ‫باشگاه علمی ‪78‬‬ ‫می کنند‪ ،‬از بین می روند‪ .‬این دو نوع پروتئین از طریق‬ ‫گیرنده به سلول های الوده وارد و سبب القای اپوپتوز‬ ‫در این سلول ها می شوند‪.‬‬ ‫هم زمان به پنج انتی ژن اتصال پیدا کند و در زمان عفونت‬ ‫بدن در خون دیده می شود‪.‬‬ ‫‪IgA‬‬ ‫انتی بادی ‪ IgA‬در مایعات بدن مانند شیر مادر‪ ،‬بزاق‪ ،‬سرم‬ ‫و ترشحات لوله گوارش انتی بادی وجود دارد‪ .‬این انتی بادی‬ ‫با انتقال از شیر مادر به نوزاد از او در برابر بیماری های‬ ‫گوارشی محافظت می کند‪.‬‬ ‫‪IgE‬‬ ‫انتی بادی ‪ IgE‬معموالً سبب ایجاد پاسخ های الرژیک به‬ ‫مواد الرژی زا‪ ،‬مانند گرده های گیاهی می شود و در برابر‬ ‫پارازیت ها از بدن محافظت می کند‪ .‬همچنین در واکنش های‬ ‫الرژیک نیز نقش دارد‪.‬‬ ‫انواع انتی بادی ها‬ ‫همه انتی بادی ها که ایمونوگلوبولین یا به طور مخفف‪،‬‬ ‫‪ Ig‬نامیده می شوند‪ ،‬شکل اساسی‪Y‬مانند دارند‪ .‬پنج نوع‬ ‫از ان ها در بدن وجود دارند که ‪ IgD ،IgA ،IgM ،IgG‬و‬ ‫‪ IgE‬نامیده می شوند‪ .‬هرکدام از این انواع انتی بادی اندکی‬ ‫متفاوت هستند و نقش های گوناگونی را در دستگاه ایمنی‬ ‫ایفا می کنند‪.‬‬ ‫‪IgG‬‬ ‫مقدار ‪ ۱۵‬درصد پروتئین های سرم از نوع انتی بادی‬ ‫است که فراوان ترین ان نیز به حساب می اید و ایمونوگلوبین ‪G‬‬ ‫نامیده می شود و فقط یک بخش ‪Y‬مانند دارد‪ .‬ایمونوگلوبین ‪G‬‬ ‫از راه جفت به جنین وارد می شود و در برابر میکروارگانیسم های‬ ‫خارجی از جنین دفاع می کند‪ .‬این انتی بادی فقط در خون‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫‪IgG‬‬ ‫‪IgM‬‬ ‫ایمونوگلبولین ‪ M‬پنج بخش‪Y‬مانند دارد که هرکدامشان‬ ‫به یک انتی ژن متصل می شوند‪ .‬این اولین ایمونوگلوبولینی‬ ‫است که در پاسخ به انتی ژن در بدن ساخته می شود‪ .‬در‬ ‫جنین در ماه های پنجم و ششم ساخته می شود‪ .‬این نوع از‬ ‫انتی بادی ها مقابله ضعیفی دارند و در بیماری های ضعیفی‬ ‫مانند تبخال موثرند‪ .‬این نوع از ایمونوگلوبین می تواند به طور‬ ‫‪IgD‬‬ ‫نوع ‪ IgD‬بیشتر در تاریخ کشف انتی بادی ها مرکز توجه‬ ‫بوده است‪ ،‬اما یکی از نقش های ان‪ ،‬فعال کردن سلول هایی‬ ‫است که انتی بادی تولید می کنند‪ .‬فقط یک درصد از‬ ‫انتی بادی های بدن از نوع ‪ IgD‬است که در بزرگ ساالن در‬ ‫مقایسه با نوزادان اهمیت کمتری دارد‪.‬‬ صفحه 80 ‫جدول اطالعات انتی بادی ها‬ ‫‪79‬‬ ‫باشگاه علمی‬ ‫در ادامه و در شماره اینده تقسیم بندی انتی بادی ها بر اساس نوع سلولی و مقایسه ان ها با یکدیگر بررسی می شود‪.‬‬ ‫منابع‬ ‫‪ -1‬صدرالدینی‪ ،‬ا‪ ،.‬رهبری زاده‪ ،‬ف‪ ،.‬امیدفر‪ ،‬ک‪ ،)1383( ،.‬گروه بیوتکنولوژی پزشکی‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪.32 :‬‬ ‫‪2. Medical Immunology; By: T.G.Parslow, D.P. Stitis, A.I. Terr and J.B.Imboden, 10th edition, 2001, Mc Graw-Hill‬‬ ‫‪Companies.‬‬ ‫‪3. Immunobiology; By: C.A.Janeway, P.Travers, M.Walport and M.Shlomchik, 6thedition, 2004,‬‬ ‫‪Garland Publishing.‬‬ صفحه 81 ‫کلینیک موفقیت ‪80‬‬ ‫از تهران تا پردیس؛‬ ‫یک دنیا فناوری‬ ‫و تجربه‬ ‫گفت وگو با مهندس محمدرضا کمپانی‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان الکترونیک برتر‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫با توجه به اهمیت موضوع صادرات محصوالت‬ ‫سالمت محور‪ ،‬به ویژه به عراق که در بخش «صادرات‪،‬‬ ‫نیروی محرکۀ اقتصاد» این شماره نیز به طور مفصل به‬ ‫ان پرداخته شد‪ ،‬تصمیم گرفتیم در «کلینیک موفقیت»‬ ‫شمارگان تیر‪ ،‬میزبان محمدرضا کمپانی‪ ،‬نایب رئیس‬ ‫مجمع تشکل های دانش بنیان اتاق بازرگانی ایران و‬ ‫نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان‬ ‫تجهیزات پزشکی ایران باشیم که البته در جایگاه‬ ‫مدیرعامل شرکت «الکترونیک برتر» مستقر در پارک‬ ‫فناوری پردیس نیز مشغول فعالیت است‪.‬‬ ‫کمپانی از ان دسته مدیرانی است که تجربه را‬ ‫با دانش درامیخته و خود به عنوان تولیدکننده‬ ‫محصوالت سالمت محور‪ ،‬از نزدیک با مشکالت این‬ ‫حوزه اشناست‪ .‬او دانش اموختۀ مدیریت بازرگانی از‬ ‫انگلستان است‪ .‬از دوران نوجوانی به این کشور سفر‬ ‫می کند و در «سلتیک کالج لندن» مشغول تحصیل‬ ‫می شود‪ .‬اشنایی اش با تجهیزات پزشکی به دلیل‬ ‫پیشۀ پدرش است که در زمینۀ واردات این محصوالت‬ ‫فعالیت می کرد‪ .‬به این دلیل‪ ،‬او از کودکی با این‬ ‫رشته خو می گیرد و به ان عالقه مند می شود‪ .‬زمانی‬ ‫که دوران تحصیلش در انگلستان به پایان می رسد‪،‬‬ ‫برای ادامه دادن مسیر پدر در حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی به ایران باز می گردد‪ .‬این زمان مصادف است‬ ‫با سال ‪ 1359‬که ایران درگیر جنگ تحمیلی با عراق‬ ‫است‪ .‬شاید هرکس دیگری جای او بود‪ ،‬ماندن را به‬ ‫برگشتن ترجیح می داد‪ ،‬اما کمپانی امد؛ چون اهداف‬ ‫بزرگ تری داشت‪ .‬خودش این تصمیم را نقطۀ عطفی‬ ‫در زندگی می داند که سبب شد او با توجه به دانشش‬ ‫در زمینه های ارتوپدی‪ ،‬جراحی‪ ،‬رادیولوژی‪ ،‬بیهوشی‪،‬‬ ‫تنفسی‪ ،‬قلبی و مصرفی های پزشکی از جمله نخ های‬ ‫جراحی‪ ،‬با تمام عالقه مسیر پیش روی را ترسیم کند‬ ‫و برای رسیدن به موفقیت بکوشد‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1370‬ایشان به کمک گروهی از نخبگان‬ ‫موفق شد تا مانیتور اعالم عالئم حیاتی را تولید کند‬ ‫که در نوع خود تولیدی بسیار ارزشمند به شمار می اید‪.‬‬ ‫سال ‪ ،1387‬دستگاه بیهوشی و سال ‪ 1399‬نیز تولید‬ ‫دستگاه ونتیالتور هوشمند‪ ،‬برگ های زرینی بودند‬ ‫که یک به یک به کتاب موفقیت های او و شرکت‬ ‫دانش بنیانش اضافه می شدند‪.‬‬ ‫در حال حاضر نیز این مجموعۀ دانش بنیان‪،‬‬ ‫دستگاهی در دست تولید دارد که تمام اجزای ان‬ ‫در داخل کشور تهیه شده و ایشان امیدوار است این‬ ‫محصول‪ ،‬نیمۀ دوم امسال به بهره برداری برسد و وارد‬ ‫چرخۀ مصرف بازار داخلی شود‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬گفت وگوی ما با جناب اقای کمپانی را‬ ‫با محوریت «نحوۀ شکل گیری شرکت دانش بنیان‬ ‫الکترونیک برتر و فعالیت های ان طی این سال ها»‬ ‫خواهید خواند‪.‬‬ صفحه 82 ‫شرکت دانش بنیان «الکترونیک برتر»‬ ‫چگونه فعالیتش را اغاز کرد؟‬ ‫بله؛ قطعاً بحث جدی در تولید دانش بنیان این است که‬ ‫چنانچه این شرکت ها به صورت اصولی حمایت و پشتیبانی‬ ‫شوند‪ ،‬چه بسا که مسیر خودکفایی کشور هموار شود‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر با جلوگیری خروج ارز از کشور و مهندسی‬ ‫معکوس‪ ،‬یعنی صرفه جویی ارزی‪ ،‬به افزایش توان اقتصادی‬ ‫کشور نیز کمک شایانی خواه د شد‪.‬‬ ‫جنبۀ دیگر این است که معموالً این نوع تولیدات حدودا ً‬ ‫‪ 20‬درصد وابستگی ارزی به قطعات نهادینۀ پایه مثل‬ ‫سنسورها‪ ،‬ولوها و مواردی از این دست دارند و کار بسیار‬ ‫‪81‬‬ ‫به نظر شما محصوالت دانش بنیان ایران ساخت‬ ‫می توانند مسیر خودکفایی کشور در زمینۀ تامین‬ ‫تجهیزات را براورده سازند؟‬ ‫کلینیک موفقیت‬ ‫ابتدای سال ‪ 1390‬در پارک فناوری پردیس مستقر‬ ‫شدیم‪ .‬پیش از این‪ ،‬به دلیل انکه محدودیتی برای استقرار‬ ‫دانش بنیان ها در سطح شهر وجود نداشت‪ ،‬الکترونیک برتر‬ ‫در تهران فعالیت می کرد‪ ،‬اما از انجا که فعالیت و حضور در‬ ‫محیطی تخصصی و در کنار دیگر شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫عامل مهمی برای رشد و توسعۀ این گونه شرکت ها به شمار‬ ‫می اید‪ ،‬انتقال الکترونیک برتر به پارک فناوری پردیس در‬ ‫دستور کار قرار گرفت‪ .‬این تغییر مکان نقطۀ عطف دوم در‬ ‫زندگی ام به حساب می اید؛ جایی که زمینۀ فعالیت و ارتباط‬ ‫با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و رئیس پارک‬ ‫فناوری را فراهم کرد و از سوی دیگر‪ ،‬جو علمی و رقابت‬ ‫توام با رفاقت شرکت های حاضر در پارک به ما و کارکنان‬ ‫انگیزه ای می داد که هر روز پرتوان و مصمم تر برای ساخت‬ ‫تجهیزاتی که در ایران تولید نمی شد‪ ،‬فعالیت کنیم‪.‬‬ ‫یک سال پس از جابه جایی‪ ،‬این شرکت موفق شد دستگاه‬ ‫بیهوشی تولید کند‪ .‬پروژه ای که تحقیق و پژوهش درباره ان‬ ‫مدت ها زمان برد‪ .‬از نکات بارز این دستگاه‪ ،‬این بود که ‪65‬‬ ‫درصد تجهیزات تشکیل دهندۀ ان در داخل تولید شد و ‪35‬‬ ‫درصد تجهیزات وارداتی بود‪ .‬اما موفقیت دیگری درست با اغاز‬ ‫سال ‪ 1392‬رقم خورد‪ .‬پس از شش سال تحقیق و پژوهش‬ ‫مداوم‪ ،‬دستگاه «ونتیالتور هوشمند ایرانی» روانه بازار شد‪.‬‬ ‫مزیت ونتیالتور هوشمند نصب روی دستگاه بیهوشی است‪.‬‬ ‫این دستگاه‪ ،‬جایگزینی برای مشابه انگلیسی خود به شمار‬ ‫می امد که از این نظر‪ ،‬جدای از کسب افتخار برای جامعۀ‬ ‫فناوری کشورمان‪ ،‬نوعی صرفه جویی اقتصادی نیز محسوب‬ ‫می شد‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬این کاالی ایران ساخت به شایستگی‬ ‫در بازار مصرف داخلی توزیع می شود و خوشبختانه‪ ،‬بسیاری‬ ‫از مراکز درمانی به جای استفاده از نوع انگلیسی‪ ،‬با اعتماد‬ ‫کامل محصول ایران ساخت را استفاده می کنند‪.‬‬ ‫به نظر من‪ ،‬با وجود تمام مشکالت‪ ،‬طی این سال ها‬ ‫محصولی «های تک» تولید کرده ایم که حدود ‪ 30‬تا ‪40‬‬ ‫درصد ارزان تر از مشابه خارجی در بازار عرضه می شود و این‬ ‫در حالی است که کیفیت «ونتیالتور هوشمند ایرانی» در‬ ‫مقایسه با همتای انگلیسی خود‪ ،‬نه تنها کمتر نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫در مواقعی برابر و حتی بهتر است‪ .‬دستگاه ونتیالتوری که در‬ ‫بخش ای سی یو استفاده می شود و دستگاه ونتیالتور هوشمند‬ ‫ایرانی ساخت این شرکت که روی دستگاه بیهوشی به کار‬ ‫می رود‪ ،‬از نظر ساختار ترکیبی یکسان هستند ‪ ،‬ولی با توجه‬ ‫به مودهای تنفسی مختلفی که بیمار در حالت فعال دارد‪،‬‬ ‫متفاوت عمل می کنند‪.‬‬ ‫الکترونیک برتر همچون شرکت های دانش بنیان دیگر که‬ ‫طی بحران جدید‪ ،‬یعنی همه گیری کرونا بیکار ننشستند‪،‬‬ ‫دست از تولید و تحقیق برنداشت و با جدیت هرچه تمام تر‬ ‫به تالش خود ادامه داد تا اینکه موفق شد مجوز ساخت‬ ‫ونتیالتور مورد نیاز در اتاق ای سی یو را دریافت کند‪ .‬اما به‬ ‫دلیل اینکه تعداد دیگری از شرکت های دانش بنیان ایرانی‬ ‫موفق به طراحی و تولید این دستگاه شده بودند‪ ،‬الکترونیک‬ ‫برتر‪ ،‬تولید انبوه ونتیالتور مورد نیاز در اتاق ای سی یو را‬ ‫متوقف کرد‪.‬‬ صفحه 83 ‫کلینیک موفقیت ‪82‬‬ ‫جالبی که در شرکت ما انجام شد و برای ان قدردان زحمات دانش بنیان چاره ای جز هزینه کرد ندارد‪ ،‬زیرا بدون این بخش‬ ‫تک تک کارکنان شرکت‪ ،‬به ویژه فعاالن واحد تحقیق و توسعه نمی تواند مدام نواوری داشته باشد و باید با دنیای فناوری و‬ ‫هستم‪ ،‬این است که در دستگاه ساخت شرکت ما‪ ،‬حتی این دانش بنیانی خداحافظی کند‪.‬‬ ‫موارد نیز داخل کشور طراحی و تولید شدند و طراحی این‬ ‫ایا در واحد تحقیقی و تولیدی الکترونیک برتر‪،‬‬ ‫جزئیات‪ ،‬ارزش افزودۀ بسیاری را برای چرخۀ اقتصادی کشور‬ ‫به ارمغان اورد‪ .‬از تمام کسانی که در این مدت‪ ،‬در مجموعۀ عالوه بر دستگاه ونتیالتور هوشمند موفق به تولید‬ ‫دانش بنیــان الکترونیک برتر فعالیـــت کردند‪ ،‬صمیمــانه محصولی دیگر شده اید؟‬ ‫تشکر می کنم‪.‬‬ ‫بله؛ خوشبختانه در پنج سال اخیر به کمک گروه تحقیق و‬ ‫توسعه برای طراحی و تولید دو محصول دیگر سرمایه گذاری‬ ‫دانشی و مالی انجام داده ایم‪ .‬یکی از این محصوالت در حال‬ ‫گذراندن مراحل برای دریافت مجوز و سپس تولید است‪.‬‬ ‫به دلیل اینکه تمام زیرساخت های طراحی و تولید محصول‬ ‫کام ً‬ ‫ال بومی شده و ایرانی است‪ ،‬چنانچه این محصول تولید و‬ ‫وارد بازار شود‪ ،‬کاهش ‪ 15‬تا ‪ 20‬درصد ارزبری یا میزان ارز‬ ‫مصرفی میسر خواهد شد که این موضوع می تواند به براورده‬ ‫شدن بخشی از نیازهای کشور‪ ،‬ان هم با قیمت بسیار ارزان تر‬ ‫کمک شایانی کند‪.‬‬ ‫در گزارشی اعالم کردید که می توان هزینۀ‬ ‫با توجه به اینکه هنوز بخشی از پروژۀ تحقیقاتی محصول‬ ‫به کاررفته برای واحد تحقیق و توسعه را دوم به سرانجام نرسیده است‪ ،‬فع ً‬ ‫ال وارد چرخۀ تولید نمی شود‬ ‫به منظور مالیات ان شرکت دانش بنیان در نظر‬ ‫و نمی توانم توضیحات بیشتری ارائه کنم‪ .‬امیدواریم این اتفاق‬ ‫گرفت‪ .‬درباره این موضوع بیشتر توضیح دهید؟‬ ‫نیک یعنی دریافت مجوز برای تولید محصول دوم‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 1401‬رقم بخورد‪.‬‬ ‫از انجایی که معافیت مالیاتی برای شرکت های دانش بنیان‬ ‫شرایط خاصی دارد‪ ،‬معتقدم که در تعیین مالیات برای‬ ‫این گونه شرکت ها‪ ،‬هزینه های واحد تحقیق و توسعه دیده‬ ‫نمی شود‪ .‬درحالی که این واحد‪ ،‬بخش بسیار مهمی است و‬ ‫نقش حیاتی برای شرکت های فناور و تولیدی ایفا می کند‪ .‬به‬ ‫نظر من‪ ،‬این بخش‪ ،‬قلب شرکت دانش بنیان است‪ ،‬زیرا مدام‬ ‫باید اطالعات خود را به روز کند و با بهره گیری از دانش و علم‬ ‫روز‪ ،‬کیفیت دستگاه ها را بر اساس اخرین دستاوردهای علمی‬ ‫دنیا ارتقا بخشد‪ .‬چنانچه این واحد در شرکت های فناور‪ ،‬فعال‬ ‫نباشد؛ شرکت دانش بنیان به سرعت از گردونۀ رقابتی بازار‬ ‫در سال جدید و با توجه به شعار «تولید‪،‬‬ ‫داخل حذف خواهد شد؛ چه برسد به اینکه به بازار جهانی‬ ‫راه پیدا کند و با غول های بزرگی رقابت کند که به تکنولوژی پشتیبانی ها و مانع زدایی ها»‪ ،‬درخواستتان از‬ ‫پیشرفته دسترسی دارند‪ .‬هزینه هایی که برای این بخش مسئوالن چیست؟‬ ‫همان طور که ابتدا اشاره کردم‪ ،‬در پاندمی کرونا موفق به‬ ‫می شود‪ ،‬از تهیه و تنظیم مقاالت تا دسترسی به اطالعات و‬ ‫فراهم بودن امکانات ازمایشگاهی‪ ،‬گاهی چنان زیاد است که طراحی و تولید دستگاه بیهوشی همراه با ونتیالتور مناسب‬ ‫بخش عظیمی از بودجۀ شرکت صرف ان می شود و شرکت برای بخش ای سی یو شدیم که این نشان از توانمندی دانشی‬ صفحه 84 ‫برای او و همۀ کسانی که در عرصۀ فناوری با وجود‬ ‫تمام مشکالت تالش می کنند و لحظه ای تردید به خود راه‬ ‫نمی دهند‪ ،‬ارزوی موفقیت می کنیم‪ .‬انان که با تکیه بر دانش‬ ‫خود و اعتقاد راسخ‪ ،‬پیش می روند تا گره ای از گره های کشور‬ ‫بگشایند‪ .‬امیدواریم مسئوالن و مدیران اجرایی نیز سخنان‬ ‫به حق فعاالن زیست بوم فناوری و نواوری را بشنوند و با‬ ‫برداشتن موانع‪ ،‬مسیر را برای حرکت فعاالن این عرصه‬ ‫هموارتر کنند‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫و فنی ما دارد و از سوی دیگر‪ ،‬بیانگر این است که هر شرکت‬ ‫فناوری می تواند با تکیه بر دانش و فن خود دست به تولید‬ ‫بزند و غیرممکن ها را ممکن کند‪ .‬عمیقاً معتقدم برای مردان‬ ‫دانش‪ ،‬غیرممکن وجود ندارد‪ .‬ما با وجود تمام تحریم ها و‬ ‫کمبودها در ایران و حمایت نکردن کشورهای دیگر‪ ،‬به راحتی‬ ‫توانستیم با اتکا به دانش و علم جوانان و پژوهشگرانمان به‬ ‫موفقیت های بزرگی در حوزۀ سالمت دست پیدا کنیم‪.‬‬ ‫درباره شعار سال‪ ،‬بیشتر روی بخش مانع زدایی ها تکیه‬ ‫می کنم‪ ،‬زیرا بخش تولید مربوط به شرکت های سازنده و‬ ‫فناوری است که خودشان را به اثبات رسانده اند‪ .‬در زمینه‬ ‫مانع زدایی ها‪ ،‬باید بیشتر به بوروکراسی های حاکم اشاره‬ ‫کرد‪ .‬نگاه و سازوکارهایی قدیمی‪ ،‬همگی موانع بزرگی بر‬ ‫سر راه تولیدکنندگان هستند‪ .‬با توجه به افزایش شرکت های‬ ‫دانش بنیان در حوزۀ سالمت‪ ،‬تعداد کارشناسان فعلی ادارۀ‬ ‫کل که با روش های قدیمی ارزیابی انجام می دهند‪ ،‬پاسخ گوی‬ ‫نیازها و مراجعه ها نیست‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬بیشتر مدیران در‬ ‫صف های طوالنی برای دریافت مجوز منتظر می مانند و‬ ‫همین مسئله‪ ،‬به خاطر زمان بر بودن‪ ،‬مشکل بزرگی است‪.‬‬ ‫این موضوع در بخش ازمایشگاه نیز قابل تسری است و‬ ‫هزاران مشکل دیگر که شرکت های فناور و تولیدکنندگان با‬ ‫ان دست به گریبانند و نیازی به گفتن من نیست‪.‬‬ ‫زمانی که در کشور‪ ،‬واردات وجود داشت‪ ،‬این مشکالت‬ ‫دیده نمی شد‪ ،‬اما با افزایش ظرفیت تولید و تعداد‬ ‫شرکت های تولیدکننده‪ ،‬این مشکل عیان شد‪ .‬به نظر من‬ ‫باید رویه تغییر کند‪ .‬بحث برون سپاری در وزارت بهداشت‬ ‫و ادارۀ کل تجهیزات مبحث بسیار مهم و کارگشایی برای‬ ‫رفع این معضل است‪ .‬ما به عنوان اعضای اتحادیۀ تشکل های‬ ‫دانش بنیان در کارگروه های مختلف این مبحث را بیان‬ ‫کرده ایم و در حال پیگیری است‪ .‬کاری شبیه به کشورهای‬ ‫اروپایی که شرکت های خصوصی و کوچک با نظارت وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬ارزیابی و مجوزدهی را عملی می کنند‪ .‬با این راهکار‬ ‫هم سرعت کار افزایش می یابد و هم کیفیت خدمات دهی به‬ ‫شرکت های فناور بهتر خواهد شد‪.‬‬ ‫در همین جا و به عنوان کالم اخر‪ ،‬به چالش بزرگی که‬ ‫پیش روی شرکت های این چنینی است‪ ،‬اشاره می کنم‪:‬‬ ‫«ریسک زیاد سرمایه گذاری در بخش کاالهای دانش بنیان»‪.‬‬ ‫این جمله بسیار مفهوم دارد‪ .‬کسی به راحتی وارد عرصۀ‬ ‫سرمایه گذاری در دانش بنیان نمی شود؛ پس بهتر است از‬ ‫همین تعداد فعاالن عرصۀ تکنولوژی و نواوری بیشتر حمایت‬ ‫شود‪ .‬امیدوارم با پشتیبانی مسئوالن‪ ،‬این دغدغۀ بزرگ‬ ‫شرکت های فناور و دانش بنیان حل شود‪.‬‬ ‫کلینیک موفقیت‬ صفحه 85 صفحه 86 صفحه 87 صفحه 88 صفحه 89 صفحه 90 ‫شرکت سینا حمد اریا در نظر دارد در راستای ایفای تعهدات خود و به منظور کمک به نوسازی و زیباسازی مراکز‬ ‫درمانی محصوالت ممتاز خود را در قالب طرحهای زیر در اختیار مراکز درمانی قرار دهد‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫فروش با اقساط بلند مدت طرح تعویض با تخت مستهلک به دلخواه مشتری فروش با اوراق‬ ‫‪www.sinabed.com info@sinabed.com‬‬ ‫‪Tel: +98(41) 34 32 92 42 Fax: +98(41) 34 32 92 43‬‬ صفحه 91 19 صفحه 92