ماهنامه مهندسی بیمارستان شماره 9

‫‪HOSPITAL ENGINEERING‬‬ ‫‪Sept. 2019‬‬ ‫اعضای مشاوران علمی به ترتیب الفبا‪:‬‬ ‫ماهنامه تخصصی مهندسی بیمارستان‬ ‫سال دوم ‪/‬شماره ‪ /9‬شهریور‪1398‬‬ ‫قیمت ‪ 10000‬تومان‪ 72 /‬صفحه‬ ‫شمارهمجوزارشاد‪81581:‬‬ ‫‪ISSN 2645-551X‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مهندس یحیی رضوی‬ ‫مدیران علمی‪ :‬دکترعلیرضا طلوع‪ ،‬مهندس بردیا معطر‬ ‫با همکاری شورای سردبیری‬ ‫تحریریه ‪ :‬افسانه غفاری (دبیر)‪ ،‬مهندس نیلوفر احمدی مرز دشتی‪ ،‬مهندس نوشین شاد‬ ‫دکتر کاملیا علوی ‪ ،‬مهندس پردیس رضوی‪ ،‬مهندس احسان درخشان نیا‪ ،‬مهندس افسانه نجفی‬ ‫مهندس الله عنبری ‪ ،‬مهندس فاطمه رضوی‪ ،‬مهندس محسن براتی‪ ،‬مهندس نیلوفر حسن‬ ‫گروه بازرگانی و اگهی‪ :‬مونا هرشچی(فاطمی)‪ ،‬سیده فاطمه اسالمی‬ ‫امور نمایشگاه های خارجی ‪ :‬مهندس شهربانو جعفر ُمشکی‬ ‫مدیر هنری‪ :‬مهندس محمود اصالنی‬ ‫گرافیک‪ :‬مرضیه احسانی‬ ‫سایت‪ :‬محمد امینی‬ ‫کلیپ ‪ :‬ائین سولدوزی‬ ‫ادرس‪ :‬تهران‪ ،‬بلوارکریمخان‪ ،‬خ ابان جنوبی(عضدی)‪ ،‬پالک ‪ ،40‬طبقه‪ ،1‬واحد‪102‬‬ ‫تلفن ‪88909503 :‬‬ ‫نمابر‪88907081 :‬‬ ‫ایمیل‪info.arpex@gmail.com :‬‬ ‫پایگاه اینترنتی‪www.arpex.ir :‬‬ ‫کانال تلگرامی‪t.me/HospitalEngineering1 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬سبزا رنگ ‪88809212‬‬ ‫ادرس‪ :‬سپهبد قرنی‪ ،‬کوچه شهید محمدی‪ ،‬پالک ‪6‬‬ ‫دفتر خارج از کشور‪ :‬تایوان ‪www.tradewinds.com.tw OLYMPIA GLOBAL‬‬ ‫همکار خبرگزاری اقتصادی ایران در حوزه اقتصاد سالمت‬ ‫از این پس ماهنامه مهندسی بیمارستان را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫با مگ لند‪ ،‬ماهنامه مهندسی بیمارستان را انالین مطالعه و محتوای ان را جستجو کنید‪.‬‬ ‫نشانی‪:‬‬ ‫مهندسی‪-‬بیمارستان‪www.magland.ir/journal/‬‬ ‫دکتر شهریار اسالمی تبار‪ :‬مدیرکل امور حقوقی و بازرسی‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ ،‬دکتر سیدمهدی بلورچی‪ :‬دکتری علوم‬ ‫ازمایشگاهی‪ ،‬دکتر حسین تیموری‪ :‬پاتولوژیست‪ ،‬سازمان‬ ‫انتقال خون ایران‪ ،‬دکتر جالل جالل شکوهی‪ :‬رادیولوژیست‪،‬‬ ‫انجمن رادیولوژی ایران‪ ،‬دکتر وهاب دهلقی‪ :‬عضو هیات‬ ‫علمی گروه مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه‪،‬‬ ‫دکتر حجت رحمانی‪ :‬دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران و‬ ‫مدیر بیمارستان دکتر شریعتی‪ ،‬دکتر سعیدرضا رحمدار‪ :‬مدیرعامل‬ ‫شرکت اوزان‪ ،‬دکتر محمدرضا رضایی‪ :‬فوق تخصص جراحی‬ ‫قلب وعروق‪ ،‬دکتر رضا رضایی‪ :‬رئیس اداره ی بودجه و‬ ‫اعتبارات معاونت درمان وزارت بهداشت‪ ،‬دکتر سید کمال الدین‬ ‫ستاره دان‪ :‬استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران‪ ،‬دکتر رضا‬ ‫شاهقدمی‪ :‬دکتری مهندسی پزشکی‪ ،‬دبیر کنگره ساخت‬ ‫بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات‪ ،‬دکتر سیدمحسن‬ ‫طاهری‪ :‬دکتری اتوماسیون‪ ،‬دکتر علیرضا طلوع‪ :‬مشاور‬ ‫عالی تدوین استانداردهای بیمارستان ایمن وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫مهندس محمد طهماسبی‪ :‬دبیر اجرایی کنگره ساخت بیمارستان‬ ‫و مدیریت منابع و تجهیزات‪ ،‬دکتر مهدی علیرضایی‪ :‬دکتری‬ ‫معماری‪ ،‬عضو هیات علمی دانشگاه‪ ،‬دکتر بابک فخیم‪ :‬دکتری‬ ‫مهندسی عمران‪ ،‬استادیار دانشگاه‪ ،‬دکتر سیدمحمد فیروزابادی‪:‬‬ ‫استاد دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬دکتر فرزان قالیچی‪ :‬دکتری مهندسی‬ ‫پزشکی‪ ،‬دانشگاه سهند تبریز ‪ ،‬مهندس جعفر محانی‪ :‬مدیرعامل‬ ‫گروه ‪ ،4‬عضو هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز‬ ‫ایران‪،‬دکتر محمدرضا محمدحسنی‪ :‬فوق تخصص قلب و عروق‪،‬‬ ‫مهندس جالل محدثی‪ :‬پژوهشگر دکتری معماری‪ ،‬طراح‬ ‫ایده و محصول‪ ،‬دکتر مهدی محسنی‪ :‬مدیرعامل شرکت‬ ‫ایکس ری ایران‪ ،‬مهندس احمد مسلمی‪ :‬رئیس هیات مدیره‬ ‫انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور‪ ،‬مهندس بردیا معطر‪:‬‬ ‫کارشناس ارشد مهندسی بیمارستان‪ ،‬مدیر تدوین استانداردهای‬ ‫بیمارستان ایمن وزارت بهداشت‪ ،‬دکتر ابراهیم محمودی‪ :‬فوق‬ ‫تخصص قلب و عروق‪ ،‬دکتر مهدی مرادی‪IBM Research :‬‬ ‫و عضو هیات علمی دانشگاه بریتیش کلمبیا‪ ،‬دکتر محمدمعید‬ ‫ملک زاد‪ :‬مدیر دفتر تحقیقات مدیریت سالمت دانشگاه شریف‪،‬‬ ‫دکتر فاطمه منتجبی‪ :‬دکتری کسب و کار‬ ‫‪10‬‬ ‫نگهداشت تجهیزات پزشکی‪ ،‬هدف اصلی مدیریت تجهیزات‬ ‫فهــــــــرست‬ ‫‪25‬‬ ‫کنگره تخصصی ساخت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات‬ ‫سرمقاله‪:‬مهندسی نگهداشت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات؛ ضروری تر از همیشه‬ ‫‪3‬‬ ‫اخبار‬ ‫‪4‬‬ ‫گزارش ویژه‪:‬نگهداشت تجهیزات پزشکی‪ ،‬هدف اصلی مدیریت تجهیزات پزشکی‬ ‫‪10‬‬ ‫نگاهی به اهداف و برنامه های کنگره تخصصی ساخت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات ‪25‬‬ ‫بیمارستان های ارتقادهندۀ سالمت؛ سالمت محوری به جای درمان محوری‬ ‫‪29‬‬ ‫مروری بر ایران هلث؛ نمایشی برای ارتقای سالمت جامعه‬ ‫‪32‬‬ ‫مصــالح هوشمــند‬ ‫‪40‬‬ ‫گزارش مسابقه بازی درمانی برای بیماران اوتیسم‬ ‫‪51‬‬ ‫خلق فضای شفابخش با رعایت تمام استانداردها‬ ‫‪52‬‬ ‫طرح روی جلد‪:‬‬ ‫شرکت تراست خاورمیانه‬ ‫تهران‪ ،‬خیابان کریمخان زند‪ ،‬خیابان خردمند شمالی‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،99‬ساختمان نخل‪ ،‬طبقه ‪ ،2‬واحد ‪4‬‬ ‫تلفکس‪88322779 ،88317964 :‬‬ ‫‪www.trustmed.ir‬‬ ‫‪32‬‬ ‫مروری بر ایران هلث؛‬ ‫نمایشی برای ارتقای سالمت جامعه‬ ‫هرگونه نقل مطالب نشریه با ذکر ماخذ مجاز است‪.‬‬ ‫مسئولیت مطالب و اگهی ها به عهده نویسنده و سفارش دهنده است‪.‬‬ ‫تحریریه در رد ‪ ،‬تلخیص و ویرایش مطالب ارسالی مجاز است‪.‬‬ ‫نظرات درج شده در گفت وگو ها الزاما نظر نشریه نیست‪.‬‬ ‫مصــالح هوشمــند‬ ‫‪47‬‬ ‫‪40‬‬ ‫گزارش مسابقه بازی درمانی برای بیماران اوتیسم‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫سرمقاله‬ ‫مهندسی نگهداشت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات؛‬ ‫ضروری تر از همیشه‬ ‫براساس مطالعه بانک جهانی‪ ،‬بین ‪ ۵۰‬تا ‪ ۸۰‬درصد منابع بخش سالمت در کشورهای در حال توسعه‪ ،‬به بیمارستان ها‬ ‫ی ساخت وسازهای بیمارستانی و استفاده بهینه و صحیح از منابع‪ ،‬بایستی مورد توجه‬ ‫اختصاص دارد‪ .‬بنابراین استاندارد ساز ‬ ‫مدیران و مسووالن بیمارستانی قرار گیرد‪.‬‬ ‫عزم ملی برای هماهنگی نهادهای ذیربط در جهت ساخت و تجهیز بیمارستان های ایمن‪ ،‬تاب اور و پاسخگو با طرح نواورانه‬ ‫و نیز اقدام هماهنگ و سریع در حوزه مدیریت نگهداشت بیمارستان‪ ،‬به منظور افزایش بهره وری‪ ،‬به خصوص در شرایط جاری‬ ‫حاکم در فضای سیاسی و تحریم های ناجوانمردانه‪ ،‬ضروری است‪.‬‬ ‫بیش از ‪1500‬بیمارستان در کشور وجود دارد که در بسیاری از انها برنامه ای برای نگهداشت پیشگیرانه و پیشبینانه نداریم‪ .‬با‬ ‫اجرای برنامه نگهداشت بیمارستان ها‪ ،‬مصرف انرژی و هزینه نگهداری تجهیزات و تاسیسات‪ ،‬بیش از ‪30‬درصد کاهش می یابد‪.‬‬ ‫زمانی هر تخت بیمارستانی ‪2‬میلیون تومان هزینه داشت و اکنون ‪250‬میلیون تومان‪ ،‬پس باید در بخش نگهداشت‪ ،‬جهت‬ ‫جلوگیری از اتالف منابع دارای برنامه باشیم‪.‬‬ ‫از انجا که در کشور های پیشرفته مصالح به کار گرفته شده‪ ،‬طراحی‪ ،‬ساخت‪ ،‬بهره برداری و نگهداشت بیمارستان ها براساس‬ ‫استاندارد صورت می گیرد و پروسه مطالعه‪ ،‬بودجه بندی‪ ،‬برنامه ریزی و‪ ...‬با قانون و مقررات سختگیرانه انجام می شود‪ ،‬بیمارستان ها‬ ‫حدود ‪100‬تا ‪150‬سال عمر می کنند و گاه با بازسازی های خیلی دقیق‪ ،‬عمر انها را افزایش می دهند و گاه نیز تغییر کاربری می دهند‪.‬‬ ‫اما در کشور ما عمر مفید بیمارستان ها گاهی ‪30‬تا ‪40‬سال بیشتر نیست و بعد از این مدت شروع به فرسودگی می کند‪ .‬بسیاری از‬ ‫مشکالت اساسی ما از کمبود و یا عدم اجرای استانداردها ناشی می شود‪ .‬هنوز درصد قابل توجهی از بیمارستان های کشور فرسوده‬ ‫هستند که کمبود مدیریت و استراتژی تعریف شده و علمی برای طراحی‪ ،‬ساخت و نگهداشت‪ ،‬عامل اصلی ان به شمار می رود‪.‬‬ ‫با توجه به سرمایه گذاری عظیم در بخش تاسیسات و تجهیزات پزشکی هر بیمارستان‪ ،‬اهمیت وجود یک سیستم مدیریتی‬ ‫جامع و دقیق جهت تعمیرات‪ ،‬نگهداری و راهبری مشخص است‪ .‬برنامه ریزی دقیق در این خصوص می تواند عالوه بر کاهش‬ ‫هزینه ها‪ ،‬عمر مفید بیمارستان را نیز افزایش دهد‪ .‬تجربه نشان می دهد به دلیل عدم دقت و توجه به نگهداری صحیح و عدم‬ ‫تعمیرات به موقع‪ ،‬سیستم ها قبل از اینکه از طریق اتمام عمر مفید شان از بین بروند‪ ،‬مستهلک شده و از رده خارج می شوند و‬ ‫هزینه های سنگینی که برای جایگزینی زودرس انها صرف می شود ضربات جبران ناپذیری به بهر بردار وارد می کند‪.‬‬ ‫استاندارد سازی در حوزه نگهداشت بیمارستانی و دارابودن برنامه مدون منطبق با استانداردهای جهانی از اهمیت ویژه ای‬ ‫برخوردار است‪ .‬به طور کلی در طراحی‪ ،‬ساخت‪ ،‬نگهداشت و بهره برداری بیمارستان ها در کشور‪ ،‬وزارت بهداشت به عنوان‬ ‫سیاستگذار باید دارای استراتژی قابل قبول در این عرصه باشد‪.‬‬ ‫بسیاری از بیمارستان ها از نظر مقاوم سازی دارای ضعف هستند‪ .‬باید برنامه ای برای جلوگیری از فرسودگی سریع‬ ‫بیمارستان ها در پیش گرفته شود‪ .‬تعدادی از بیمارستان هایی که در چند سال اخیر ساخته شده به سبک‬ ‫و سیاق بیمارستان هایی بوده که حدود ‪ 30‬تا ‪40‬سال پیش ساخته شده است‪ .‬درحالی که در دنیا‪،‬‬ ‫معماری پایدار و نحوه استفاده حداکثری از انرژی از بحث های مهم در این نوع ساخت و ساز ها است‪.‬‬ ‫البته ناگفته نماند که دانش و متخصصان و مدیرانی داریم که عالوه بر ساماندهی‬ ‫بیمارستان ها‪ ،‬قادر به طراحی استراتژی های نوین در این عرصه هستند‪ .‬تعریف جایگاه‬ ‫مدیران بیمارستان ها‪ ،‬مهندسان‪ ،‬ناظرین فنی و نیز پیمانکاران تاسیسات و تجهیزات در‬ ‫مدیریت نگهداشت مکانیزه و نوین‪ ،‬از موارد پیش نیاز در این مسیر است‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫اخبار‬ ‫طلب ‪ 268‬میلیارد تومانی مراکز درمانی یزد از تامین اجتماعی‬ ‫رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد گفت‪ :‬این دانشگاه‬ ‫بیش از ‪ 268‬میلیارد تومان از سازمان تامین اجتماعی طلب دارد که نیمی‬ ‫از ان مربوط به معوقات سال ‪ ۹۷‬است‪.‬‬ ‫دکتر محمدرضا میرجلیلی رییس دانشگاه علوم پزشکی یزد با اعالم این‬ ‫مطلب‪ ،‬افزود‪ 70 :‬درصد کل بیمه شدگان استان یزد‪ ،‬تحت پوشش سازمان‬ ‫تامین اجتماعی هستند و نامنظم بودن پرداخت ها مشکالت عدیده ای را‬ ‫برای واحد های تابعه این دانشگاه در سراسر استان ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬تاخیر و نامنظمی پرداخت ها از سوی سازمان تامین‬ ‫اجتماعی با نص صریح مقررات نیز مغایرت دارد‪ ،‬درحالی که از یک طرف‬ ‫تامین اجتماعی مطالبات دانشگاه را مدتهاست پرداخت نکرده است‪ .‬این‬ ‫وضعیت قطعا قابل تداوم نیست و سالمت و خدمات رسانی به مردم‬ ‫بخصوص بیمه شدگان تامین اجتماعی را تحت الشعاع قرار خواهد داد‪.‬‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫دکتر میرجلیلی با اشاره به گالیه های روسای دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی سراسر کشور در این رابطه اظهار داشت‪ :‬این سخن درست و‬ ‫به حقی است که همکاران ما در اغلب استانها متاسفانه و علیرغم میل‬ ‫باطنی‪ ،‬در صورت عدم دریافت مطالبات معوقه و عدم برقراری یک‬ ‫مکانیسم مطمئن برای باز پرداخت مطالبات بیش از این قادر به رفع و‬ ‫رجوع کردن اسیب های این تاخیرات نیستند و برای پرهیز از هرگونه‬ ‫وقفه در چرخه ارایه خدمات در بیمارستان های تابعه دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی مجبورند ارائه خدمات درمانی را در قبال دریافت مستقیم هزینه‬ ‫ان با تعرفه دولتی از بیمه شدگان تامین اجتماعی تداوم بخشند و البته‬ ‫این عزیزان در قبال ارائه صورتحساب رسمی می توانند سهم بیمه از‬ ‫هزینه های خود را از تامین اجتماعی مستقیما دریافت نمایند‪.‬‬ ‫دکتر میرجلیلی در ادامه عنوان کرد‪ :‬مشکالت کنونی مراکز درمانی‬ ‫باعث شده با تشکیل جلسات متعدد و رایزنی و خواهش و تمنا از‬ ‫طلبکاران مجموعه های درمانی دانشگاه‪ ،‬لوازم مصرفی را به صورت روزانه‬ ‫یا هفتگی تهیه می کنیم‪.‬‬ ‫وی اضافه کرد‪ :‬با توجه به موقعیت جغرافیایی یزد‪ ،‬نیمی از مراجعان‬ ‫به مراکز درمانی ما را افراد غیربومی و از استانهای همجوار تشکیل می‬ ‫دهند و این موضوع‪ ،‬تاثیر مستقیمی بر افزایش بار مالی و بدهی بیمه ها‬ ‫از جمله تامین اجتماعی به دانشگاه علوم پزشکی داشته است و ادامه‬ ‫وضع فعلی قطعا بر روند خدمت رسانی به جامعه عزیز کارگری این استان‬ ‫و استانهای همجوار تاثیر نامطلوبی خواهد گذاشت و امیدواریم برای این‬ ‫معضل از سوی مسئولین محترم تامین اجتماعی‪ ،‬راهکاری عملی و فوری‬ ‫اتخاذ شود‪.‬‬ ‫اصالح زیرساخت های بیمارستانی و تعداد مناسب پزشکان‪،‬‬ ‫ارجاع بیمار به تهران را کاهش می دهد‬ ‫دکتر حریرچی گفت‪ :‬اصالح‬ ‫زیرساخت های بیمارستانی و تعداد‬ ‫مناسب پزشکان در استان البرز‪ ،‬مراجعه‬ ‫بیماران به تهران را کمتر کرده است‪.‬‬ ‫دکتر ایرج حریرچی‪ ،‬معاون کل وزارت‬ ‫بهداشت در بازدید سرزده از مجتمع اموزشی‬ ‫درمانی امام علی(ع) البرز گفت‪ :‬با وجود دو‬ ‫برابر شدن تعداد تختهای بستری در استان‬ ‫البرز در چند سال اخیر‪ ،‬هنوز شاخص تخت‬ ‫به ‪ 1000‬نفر جمعیت این استان برابر ‪1.07‬‬ ‫است که به مراتب از شاخص ‪ 1.72‬کشوری‬ ‫پایین تر است‪.‬‬ ‫وی در ادامه با تاکید بر اینکه‪ ،‬حق مردم‬ ‫استان البرز است که در استان خود درمان‬ ‫شوند‪ ،‬افزود‪ :‬هزینه رفت و امد و زمان صرف‬ ‫شده برای دریافت درمان در تهران مشکالت‬ ‫قابل توجهی برای مردم ایجاد می کند‪.‬‬ ‫به گفته دکتر حریرچی‪ ،‬اعمال جراحی‬ ‫پیشرفته و درمانهای پیچیده و با اخرین فن‬ ‫اوری ها با توجه به توان اعضا هیات علمی‬ ‫دانشگاه باید بیش از پیش برای جمعیت‬ ‫استان فراهم باشد‪.‬‬ ‫اخبار‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫با حضور وزیر بهداشت؛‬ ‫پروژه های بهداشتی و درمانی سمنان به بهره برداری رسید‬ ‫وزیر بهداشت‪ ،‬پروژه های مهم بهداشتی و درمانی‬ ‫استان سمنان از جمله بخش های جدید بیمارستان‬ ‫امیر المومنین(ع)‪ ،‬مرکز جامع خدمات سالمت‬ ‫مرحوم حسینعلی فامیلی سمنان و پایگاه سالمت‬ ‫شهید کاشفی بخش جزین شهرستان مهدی شهر‬ ‫را افتتاح و از پروژه های بیمارستان های در حال‬ ‫ساخت سوانح و سوختگی و سرطان سمنان و‬ ‫جایگزین ‪ ۱۵‬خرداد مهدی شهر بازدید کرد‪.‬‬ ‫‪ ۴‬اتاق عمل پیشرفته بیمارستان‬ ‫امیرالمومنین (ع) سمنان در زمینی با زیربنای‬ ‫‪ ۷۰۰‬متر مربع و با اعتباری بالغ بر ‪ ۷‬میلیارد و‬ ‫‪ ۱۰۰‬میلیون تومان ساخته و تجهیز شده است‪.‬‬ ‫بخش ‪ VIP‬این بیمارستان شامل ‪ ۸‬تخت است‬ ‫که در زمینی با زیربنای ‪ ۴۵۰‬متر مربع بازسازی و‬ ‫تکمیل شده است‪ .‬همچنین‪ ،‬بخش فوق تخصصی‬ ‫کودکان بیمارستان امیرالمومنین(ع) در زمینی‬ ‫با زیربنای ‪ ۴۶۵‬متر مربع با ظرفیت ‪ ۱۶‬تخت و‬ ‫اعتباری بالغ بر یک میلیارد و ‪ ۸۰۰‬میلیون تومان‪،‬‬ ‫بازسازی و تجهیز شده است‪ .‬عملیات ساخت طرح‬ ‫توسعه این نیز بیمارستان از ‪ ۱۱۰‬به ‪ ۱۶۰‬تخت در‬ ‫زمینی با زیربنای ‪ ۷۰۰۰‬متر مربع اغاز شد‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬مرکز جامع خدمات سالمت‬ ‫شهری مرحوم حسینعلی فامیلی که‬ ‫در زمینی با زیربنای ‪ ۵۸۰‬متر مربع و‬ ‫با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و ‪۵۲۵‬‬ ‫میلیون تومان توسط خانواده مرحوم‬ ‫فامیلی ساخته شده‪ ،‬به بهره برداری‬ ‫رسید‪ .‬در این مرکز خدمات بهداشتی‬ ‫به ‪ ۴۳۵۸‬خانوار و ‪ ۱۵‬هزار نفر جمعیت‬ ‫تحت پوشش ارائه می شود‪.‬‬ ‫پایگاه سالمت شهید کاشفی بخش‬ ‫درجزین شهرستان مهدی شهر نیز که با‬ ‫اعتباری بالغ بر ‪ ۳۳۰‬میلیون تومان در‬ ‫زمینی با زیربنای ‪ ۱۳۰‬متر مربع توسط‬ ‫خیرین سالمت ساخته شده با حضور دکتر نمکی‬ ‫به بهره برداری رسید‪ .‬در این پایگاه خدمات‬ ‫بهداشتی مورد نیاز به ‪ ۴۸۴‬خانوار و ‪ ۱۶۴۳‬نفر از‬ ‫جمعیت تحت پوشش ارائه می شود‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت همچنین‪ ،‬با حضور در شهرستان‬ ‫سرخه‪ ،‬خوابگاه دانشجویی پسرانه تدبیر را در‬ ‫دانشکده پیراپزشکی این شهرستان با ظرفیت‬ ‫‪ ۱۸۰‬دانشجو‪ ،‬افتتاح کرد‪ .‬این خوابگاه در زمینی‬ ‫با زیربنای ‪ ۲۳۵۰‬متر مربع و با اعتباری بالغ بر ‪۸‬‬ ‫میلیارد تومان با مشارکت دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫سمنان‪ ،‬مجمع خیرین سالمت و بانک ملت‪،‬‬ ‫ساخته و تجهیز شده است‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت همچنین از پروژه های در حال‬ ‫ساخت بیمارستان های سوانح و سوختگی و‬ ‫سرطان سمنان و نیز جایگزین بیمارستان ‪ ۱۵‬خرداد‬ ‫شهرستان مهدی شهر بازدید و بر تسریع در تکمیل‬ ‫و بهره برداری از این دو پروژه‪ ،‬تاکید کرد‪.‬‬ ‫سفر معاون درمان وزارت بهداشت به ایرانشهر و بازدید از مراکز و پروژه های بهداشتی و درمانی‬ ‫دکتر جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت به همراه دکتر امینی فرد‬ ‫نماینده مردم شهرستان های ایرانشهر‪ ،‬سرباز و فنوج در مجلس شورای اسالمی‬ ‫و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از پروژه‬ ‫های عمرانی و مراکز بهداشتی و درمانی تحت پوشش‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر بازدید کرد‪.‬‬ ‫دکتر جان بابایی از نحوه ارائه خدمات در‬ ‫بیمارستان امام حسین(ع) شهرستان کنارک‪،‬‬ ‫بیمارستان امام علی(ع) چابهار و پروژه های در‬ ‫حال ساخت این بیمارستان‪ ،‬مرکز جامع خدمات‬ ‫سالمت پیشین شهرستان سرباز‪ ،‬بیمارستان والیت‬ ‫شهرستان سرباز‪ ،‬بیمارستان در حال ساخت کالت‬ ‫شهرستان سرباز‪ ،‬پروژه ساخت بیمارستان ‪540‬‬ ‫تختخوابی ایرانشهر (با ‪ 8‬درصد پیشرفت فیزیکی‬ ‫که توسط بنیاد برکت در حال ساخت است)‪ ،‬دانشکده پزشکی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی ایرانشهر با ‪ 98‬درصد پیشرفت فیزیکی‪ ،‬پروژه در حال ساخت مرکز‬ ‫خدمات جامع سالمت شبانه روزی تیپ یک بمپور و بیمارستان های خاتم‬ ‫االنبیاء(ص) و ایران ایرانشهر بازدید کرد‪.‬‬ ‫وی با اشاره به وسعت و جمعیت شهرستان سرباز و همجواری با‬ ‫مرز پاکستان‪ ،‬از راه اندازی بخش های دیالیز‪ ،‬تاالسمی‪ ،‬سی سی یو و‬ ‫همچنین بلوک زایمانی مدرن و ازمایشگاه رفرانس‬ ‫مجهز در مرکز این شهرستان‪ ،‬تقدیر کرد‪.‬‬ ‫اتاق عمل مجهز بیمارستان خاتم االنبیاء(ص)‬ ‫شهرستان ایرانشهر نیز به بهره برداری رسید‪.‬‬ ‫دکتر امینی فرد رییس دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫ایرانشهر در حاشیه افتتاح این پروژه اظهار داشت‪ :‬این‬ ‫پروژه با زیربنای ‪ 800‬مترمربع و اعتباری بالغ بر ‪4‬‬ ‫میلیارد تومان بازسازی‪ ،‬توسعه و تجهیز شده است‪.‬‬ ‫معاون درمان وزارت بهداشت همچنین از پروژه‬ ‫ساخت بزرگترین مرکز مادر و کودک کشور که در‬ ‫بیمارستان ایران ایرانشهر که ‪ 65‬درصد پیشرفت‬ ‫فیزیکی دارد‪ ،‬بازدید و ان را پروژه ای مهم و اساسی در تامین سالمت مادران‬ ‫باردار و نوزادان دانست و برای تامین مالی تکمیل این پروژه قول مساعد داد‪.‬‬ ‫این پروژه در زمینی به مساحت ‪ 11‬هزار متر مربع در حال ساخت است که‬ ‫در فاز اول‪ 5500 ،‬متر مربع از ان تکمیل و افتتاح می شود‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫اخبار‬ ‫‪ 321‬بیمارستان در ‪ 13‬رشته تخصصی در حال اجرای بسته مقیمی است‬ ‫دکتر گل پیرا‪ ،‬سرپرست دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی‬ ‫وزارت بهداشت گفت‪ :‬برنامه مقیمی به منظور بهره مندی به هنگام مردم از‬ ‫خدمات درمانی از طریق حضور دائم پزشکان متخصص در بیمارستان های‬ ‫وابسته به وزارت بهداشت اجرا می شود‪.‬‬ ‫دکتر رضا گل پیرا در اجالس معاونین درمان دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫کشور افزود‪ :‬ارائه به موقع خدمات درمانی‪ ،‬پاسخگویی ‪ 24‬ساعته بیمارستان ها‪،‬‬ ‫تعیین تکلیف بیماران توسط متخصص مربوط در بخش اورژانس در حداقل‬ ‫زمان ممکن‪ ،‬انجام به موقع ویزیت بیماران‪ ،‬اعمال جراحی و پروسیجرهای‬ ‫اورژانسی و افزایش رضایت مندی مردم از اهداف اختصاصی این برنامه است‪.‬‬ ‫دکتر گل پیرا با اشاره به اینکه در زمان اغاز طرح تحول سالمت تعداد‬ ‫بیمارستان های مشمول برنامه مقیمی ‪ ۹۱‬مورد بود افزود‪ :‬این تعداد به تدریج‬ ‫افزایش و در حال حاضر ‪ 321‬بیمارستان در ‪ 13‬رشته تخصصی در حال‬ ‫اجرای بسته مقیمی است‪.‬‬ ‫وی عنوان کرد‪ :‬ارتقای سامانه های بیمارستانی و ستادی در قالب ‪HIS‬‬ ‫امکان نظارت و پایش ساعات موظفی و کشیک و ارزیابی ساعت ویزیت‬ ‫بیماران در تمام ساعات را فراهم می اورد‪.‬‬ ‫سرپرست دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫صدور کارنامه مقیمی در عملکرد پزشکان و دانشگاه ها را موثر دانست و‬ ‫افزود‪ :‬ویزیت به موقع بیمار و تعیین تکلیف بیماران اورژانس توسط پزشک‬ ‫مقیم‪ ،‬ثبت رضایت رییس بیمارستان و معاون درمان دانشگاه و مدیریت تخت‬ ‫های بیمارستان‪ ،‬شاخص های تاثیر گذار در کارنامه عملکردی پزشکان مقیم‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫دکتر گل پیرا تاکید کرد‪ :‬دانشگاه ها از ترکیب بسته های مقیمی‪ ،‬ماندگاری‬ ‫و انکالی فعال باید بهترین بهره را ببرند و دانشگاه ها می بایست در راستای‬ ‫ارائه خدمات تخصصی بیمارستان ها با بهره مندی از هر سه این موارد‪ ،‬امکان‬ ‫ارائه یک پکیچ کامل خدمات تخصصی را فراهم نمایند‪.‬‬ ‫وی در خصوص البه بندی خدمات درمانی گفت‪ :‬این الیه براساس مولفه‬ ‫هایی همچون ارائه خدمات توسط چهار رشته تخصصی داخلی‪ ،‬کودکان‪،‬‬ ‫جراحی عمومی‪ ،‬زنان و زایمان به همراه رشته تخصصی بیهوشی در واحد‬ ‫بیمارستانی تعریف می شود‪ .‬همچنین شهرستان ها بر اساس موقعیت‬ ‫جغرافیایی‪ ،‬جمعیت‪ ،‬مسیر حرکتی و تردد سایر شهرستان ها به سمت مرکز‬ ‫استان و یا مرکز دانشگاهی بودن به پنج الیه تقسیم شده اند‪.‬‬ ‫دکتر گل پیرا گفت‪ :‬الیه اول بیمارستان های محلی هستند که عمدتاً‬ ‫جمعیت های بین ‪ 20‬تا ‪ 50‬هزار نفر را پوشش میدهند وعمدتاً در ان‬ ‫خدمات اورژانس اولیه به همراه خدمات تخصصی پایه به صورت سرپایی ارائه‬ ‫می شود‪ .‬الیه دوم جمعیت باالی ‪ 50‬هزار نفر و کمتر از ‪ 100‬هزار نفر است‬ ‫حداقل خدمات برای پنج رشته تخصصی پایه را ارائه می دهد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬الیه سوم جمعیت بیش از ‪ 100‬هزار نفر داشته و کلیه‬ ‫خدمات تخصصی در تمام رشته ها را شامل می شود‪ .‬همچنین الیه چهارم‬ ‫شامل مراکز استانها است که تمامی خدمات تخصصی و فوق تخصصی بستری‬ ‫و سرپایی در ان الزاماً ارائه می شود‪ .‬الیه پنجم اخرین الیه بوده که شامل‬ ‫مراکز ارائه کننده خدمات با کیفیت و سطح تخصصی بسیار باال مانند خدمات‬ ‫پیوند اعض ا است که نیازمند تربیت نیروی تخصصی و فلوشیپ دردوره های‬ ‫خاص بوده و یا نیازمند تجهیزات با تکنولوژی فوق پیشرفته است‪.‬‬ ‫وی در خصوص خدمات سالمتی اشاره کرد‪ :‬این خدمات در سه سطح ارائه‬ ‫می شوند که سطح اول مربوط به بهداشت و سطوح دوم و سوم که مربوط به‬ ‫حوزه درمانند مشمول الیه بندی هستند‪.‬‬ ‫وی در خصوص اساس چیدمان خدمات در الیه های مختلف با نظر‬ ‫خبرگان رشته های تخصصی و فوق تخصصی نیز گفت‪ :‬این الیه بندی طی‬ ‫چند مرحله صورت گرفته است که شامل تهیه پیش نویس الیه بندی خدمات‬ ‫و چیدمان خدمات سالمت بر اساس نظر خبرگان رشته های تخصصی‪،‬‬ ‫گروه های اموزشی دانشگاه ها‪ ،‬نظر سنجی مدیران اجرایی ستاد دانشگاه ها‪،‬‬ ‫نظرسنجی انجمن های علمی تخصصی و فوق تخصصی و نظام پزشکی بوده‬ ‫است که در نهایت پس از مرور و تایید برنامه توسط معاون درمان‪ ،‬توسط وزیر‬ ‫بهداشت جهت اجرا ابالغ خواهد شد‪.‬‬ ‫اغاز عملیات ساخت پایگاه سالمت ازادگان محالت‬ ‫با حضور دکتر نمکی در شهرستان محالت‪ ،‬عملیات ساخت پایگاه‬ ‫سالمت ازادگان محالت که زمین ان اهدایی یکی از خیرین است اغاز شد‪.‬‬ ‫دکتر نمکی یاداور شد‪ :‬به دنبال حل مشکالت بیمارستان جایگزین‬ ‫محالت هستیم تا بیمارستان کنونی که قدمت باالیی دارد‪ ،‬جای خود را به‬ ‫بیمارستانی مدرن دهد‪.‬‬ ‫اخبار‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫فعالیت ‪ 16‬بانک سلول های بنیادی در سراسر کشور‬ ‫رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت گفت‪16 :‬‬ ‫بانک سلول های بنیادی در سراسر کشور وجود دارد که در حال حاضر‪63 ،‬‬ ‫هزار نمونه در این شبکه وجود دارد و هدف گذاری ما در سال اینده افزایش‬ ‫تعداد نمونه ها به ‪ ۱۵۰‬هزار مورد است که با یک نمونه برداری ساده از بزاق‬ ‫دهان این کار صورت خواهد گرفت‪ .‬اما کار مناسب در این زمینه تعبیه محلی‬ ‫در بیمارستان ها برای نمونه گیری همراه با فرم رضایت گیری است‪.‬‬ ‫دکتر مهدی شادنوش در اجالس معاونین درمان دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫سراسر کشور‪ ،‬گفت‪ :‬در مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری ها برای هر‬ ‫دانشگاه یک کارنامه عملکردی در نظر گرفته می شود که فصل به فصل‬ ‫ارائه خواهد شد‪ .‬براساس این کارنامه وضعیت سه ماهه و رتبه در میان سایر‬ ‫دانشگاه ها مشخص می شود‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬اگر امکان فراهم شود که تا این بانک از اقوام و نژادهای‬ ‫مختلف غنی شود‪ ،‬می توان خدمات شایان توجهی به مردم ارائه داد‪.‬‬ ‫دکتر شادنوش عنوان کرد‪ :‬بعد از سال های متمادی با اتفاق نظر صاحب‬ ‫نظران ایین نامه اهداکننده زنده برای بیماران کلیه تدوین و توسط وزیر‬ ‫بهداشت ابالغ شده و دستورالعمل اجرایی ان نیز توسط دکتر جان بابایی‪،‬‬ ‫معاون درمان وزارت بهداشت‪ ،‬به دانشگاه ابالغ شد‪ .‬این نوع اهدا باید در مرکز‬ ‫مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت مدیریت شود و بدون‬ ‫مجوز از این مرکز هیچ پیوند زنده ای نباید در مراکز صورت گیرد‪.‬‬ ‫رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت با اشاره به‬ ‫ایین نامه حمایت مالی از زوجین نابارور به روز شده است گفت‪ :‬سابقا حمایت‬ ‫مالی از زوجین نابارور‪ ،‬فقط در یک سیکل در سال صورت می گرفت‪ ،‬اما‬ ‫اکنون در دو سیکل امکان این حمایت ها فراهم شده و خدمات جدیدتری به‬ ‫ان اضافه شده است‪ .‬قبال ناباروری اولیه تنها تحت درمان قرار می گرفت‪ ،‬اما‬ ‫اکنون ناباروری اولیه و ثانویه تحت پوشش خدمات قرار می گیرد‪ ،‬همچنین‪،‬‬ ‫سقف سنی حمایت از زنان از ‪ 42‬سال به ‪ 45‬رسیده است‪ ،‬در واقع تالش شده‬ ‫افراد بیشتری تحت درمان قرار گیرند‪.‬‬ ‫دکتر شادنوش اظهار کرد‪ :‬در خصوص اعتبارات این برنامه‪ ،‬پوشش مالی‬ ‫‪ 85‬درصدی برای زوجین نابارور وجود دارد‪ ،‬اما برای افراد تحت پوشش کمیته‬ ‫امداد و سازمان بهزیستی این هزینه ها کامال رایگان است‪.‬‬ ‫رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت در پایان‬ ‫تاکید کرد‪ :‬انتظار معاونت درمان وزارت بهداشت از معاونین درمان دانشگاه‬ ‫های علوم پزشکی کشور‪ ،‬مهم شمردن حوزه توانبخشی در معاونت و تاکید‬ ‫بیشتر بر اهمیت توانبخشی در فرایند درمان و به دنبال ان فراهم اوردن‬ ‫شرایط الزم جهت گسترش این خدمات و تسهیل دسترسی بیماران به این‬ ‫خدمات سودمند در کشور است‪.‬‬ ‫بهره برداری از بزرگترین اورژانس شمال غرب کشور در تبریز‬ ‫وزیر بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی در‬ ‫سفر یک روزه خود به استان اذربایجان شرقی‬ ‫از پروژه های مهم درمانی در حال ساخت‬ ‫تبریز از جمله بخش اورژانس‪ ،‬درمانگاه‪ ،‬مرکز‬ ‫غربالگری سرطان و مرکز تحقیقات گوارش‬ ‫مجتمع بیمارستانی امام رضا(ع) و بیمارستان‬ ‫در حال ساخت ‪ ۵۰۰‬تختخوابی فوق تخصصی‬ ‫کودکان مردانی اذر تبریز بازدید کرد‪.‬‬ ‫بخش اورژانس‪ ،‬مرکز غربالگری سرطان‪،‬‬ ‫درمانگاه و مرکز تحقیقات گوارش مجتمع‬ ‫بیمارستانی امام رضا(ع) در زمینی با زیربنای‬ ‫‪ ۱۲‬هزار متر مربع در ‪ ۴‬طبقه‪ ،‬ساخته شده و‬ ‫در مرحله افتتاح است‪.‬‬ ‫دو طبقه از این ساختمان به بخش‬ ‫اورژانس که با ظرفیت ‪ ۱۲۰‬تخت ساخته‬ ‫شده و بزرگترین بخش اورژانس شمال غرب‬ ‫کشور محسوب می شود‪ ،‬اختصاص یافته و‬ ‫دو طبقه دیگر نیز به مرکز غربالگری سرطان‪،‬‬ ‫درمانگاه و مرکز تحقیقات گوارش اختصاص‬ ‫داده شده و تا یک ماه اینده‪ ،‬این بخش ها‬ ‫افتتاح خواهند شد‪.‬‬ ‫برای ساخت و تاسیسات این بخش ها که‬ ‫عملیات ساختمانی ان از نیمه دوم سال ‪۹۵‬‬ ‫اغاز شده حدود ‪ ۴۰‬میلیارد تومان هزینه‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫بیمارستان فوق تخصصی ‪ ۵۰۰‬تختخوابی‬ ‫کودکان مردانی اذر تبریز نیز توسط خیریه‬ ‫حضرت زهرا(س) مربوط به برادران مردانی‬ ‫اذر در زمینی با زیربنای ‪ ۵۲‬هزار متر مربع‬ ‫در ‪ ۵‬طبقه در حال ساخت است‪.‬‬ ‫تا کنون برای این پروژه که عملیات ساخت‬ ‫ان از نیمه دوم سال ‪ ۹۴‬اغاز شده‪۱۲۰ ،‬‬ ‫میلیارد تومان اعتبار از سوی خیر تبریزی‬ ‫صرف شده و بر اساس براوردها برای تکمیل‬ ‫و تامین تاسیسات ان حدود ‪ ۲۵۰‬میلیارد‬ ‫تومان مورد نیاز است‪.‬‬ ‫بیمارستان فوق تخصصی کودکان حضرت‬ ‫زهرا(س) تبریز در حال حاضر حدود ‪۷۰‬‬ ‫درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تجهیز و‬ ‫تامین نیروی انسانی مورد نیاز ان بر عهده‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تبریز خواهد بود و تا‬ ‫نیمه اول سال اینده تکمیل می شود‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫اخبار‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بهره برداری از دو هزار پروژه بهداشتی در سال ‪97‬‬ ‫معاون بهداشت وزارت بهداشت دکتر‬ ‫علیرضا رییسی در نشست خبری که به‬ ‫مناسبت هفته دولت برگزار شد‪ ،‬ضمن‬ ‫تشریح دستاوردهای حوزه بهداشت طی‬ ‫سال گذشته‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬اواخر سال ‪ 97‬و‬ ‫اوایل سال ‪ ،98‬سیل بزرگی در کشور رخ‬ ‫داد که با توجه به تالش های صورت گرفته‬ ‫توسط همکاران حوزه بهداشت خوشبختانه‬ ‫هیچگونه اپیدمی و بیماری شایع نشد‪.‬‬ ‫وی در خصوص پروژه های بهداشتی در سال گذشته‪ ،‬بیان کرد‪ :‬در سال‬ ‫گذشته دو هزار پروژه از مجموع ‪ 4‬هزار و ‪ 357‬پروژه از تفاهمنامه های‬ ‫سه جانبه دانشگاه های علوم پزشکی‪ ،‬استانداری ها و وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫درمان و اموزش پزشکی بهره برداری شد و امیدواریم تا پایان امسال نیز‬ ‫‪ 800‬پروژه دیگر به ثمر بنشیند‪.‬‬ ‫معاون بهداشت وزارت بهداشت تصریح کرد‪ :‬اقدام مهم دیگر در حوز‬ ‫بهداشت این بود که پرونده الکترونیک سالمت در سطح یک تا پایان سال‬ ‫‪ 97‬ارتقای قابل مالحظه ای پیدا کرد‪ .‬در چهار درصد از مناطق از جمله‬ ‫مناطق کوهستانی دسترسی به اینترنت وجود نداشت‪ ،‬اما درحال حاضر‪،‬‬ ‫دسترسی به اینترنت با تالش های صورت گرفته به ‪ 98‬درصد رسیده‬ ‫است‪ .‬اطالعات دو درصد مابقی نیز توسط مراکز دیگر به صورت افالین‬ ‫وارد پرونده الکترونیک سالمت افراد می شود؛ هم اکنون ‪ 100‬درصد‬ ‫ثبت ها به صورت الکترونیک صورت می گیرد‪.‬‬ ‫دکتر رییسی با اشاره به اهمیت پوشش عشایر در برنامه های شبکه‪،‬‬ ‫ادامه داد‪ :‬کار برجسته دیگری که هم اکنون به صورت پایلوت در استان‬ ‫فارس در حال انجام است‪ ،‬راه اندازی ‪ 16‬خانه بهداشت عشایری است‪.‬‬ ‫وی در این خصوص افزود‪ :‬عشایر عزیز کشورمان‬ ‫به دلیل شرایط زندگی شان شاید دسترسی زیادی‬ ‫به حوزه سالمت نداشته باشند که با راه اندازی‬ ‫و گسترش این خانه ها تا پایان سال ‪ 98‬بخش‬ ‫زیادی از جمعیت انان تحت پوشش قرار می گیرد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬ایران تعهد کرده که تا سال ‪2020‬‬ ‫ماالریا را حذف کرده و گواهی ان را نیز بگیرد که از هم‬ ‫اکنون کارهای مقدماتی ان در حال انجام است‪.‬‬ ‫دکتر رییسی خاطرنشان کرد‪ :‬مجهز کردن ازمایشگاه های دانشگاه های‬ ‫علوم پزشکی قطب در کشور نیز منجر به پیشرفت های چشمگیر در‬ ‫کنترل بیماری سل شده است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬ایران در منطقه تنها کشوری است که حوزه اموزش پزشکی‬ ‫ان با بهداشت و درمان ادغام یافته و از این نظر در دنیا سرامد است‪.‬‬ ‫یعنی اوالً مراکز بهداشتی و بیمارستان ها فیلدهای اموزشی دانشگاه های‬ ‫علوم پزشکی هستند و دوم این که تمام بسته های خدمت بر اساس‬ ‫راهنماهای بالینی مورد قبول جهانی و ملی اجرایی می شوند‪.‬‬ ‫معاون بهداشت وزارت بهداشت بیان کرد‪ :‬طرح «سراج» که هم اکنون در‬ ‫حوزه سالمت روان در اذربایجان پایلوت می شود از جمله این پژوهش هاست‬ ‫که در اینده کمک شایانی به کاهش اسیب ها در حوزه روان خواهد کرد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در این طرح حوزه های تخصصی و حمایتی در کنار هم‬ ‫قرار خواهند گرفت‪ .‬یعنی ضمن ارجاع فرد اسیب دیده روانی به مراکز و‬ ‫دریافت بازخورد از او‪ ،‬حمایت هایی نیز از این افراد در صورت نیاز با کمک‬ ‫سازمان هایی نظیر بهزیستی‪ ،‬شهرداری ها و فرمانداری ها صورت می گیرد‬ ‫و فرد رها نمی شود تا در طول دوره های مختلف درمان دریافت کند‪.‬‬ ‫نتایج انتخابات هیات مدیره انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور‬ ‫روابط عمومی انجمن از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه انجمن‬ ‫مورخ ‪ ۲۳‬مرداد ماه سال جاری و برگزاری انتخابات سومین هیات مدیره‬ ‫خبر داد که طبق ان افراد زیر انتخاب شدند‪:‬‬ ‫مهندس احمد مسلمی‬ ‫مهندس علی فرح زاد‬ ‫مهندس مهدی طیبی‬ ‫خانم مهندس نوشین پورباقی‬ ‫مهندس مهرداد سرهنگی‬ ‫مهندس شهریار ارسیلو‬ ‫مهندس امیرحسین مهدی زاده‬ ‫مهندس محمد طهماسبی‬ ‫مهندس رضا مصباحی‬ ‫و همچنین افراد ذیل بعنوان اعضای علی البدل هیات مدیره انتخاب شدند‪.‬‬ ‫مهندس بابک غالمین‬ ‫مهندس امیرحسین بحرالعلومیان‬ ‫خانم مهندس فاطمه محمدی‬ ‫و دکتر سید حسن‬ ‫موسوی به عنوان‬ ‫بازرس اصلی و مهندس‬ ‫حبیب اهلل احسانی به‬ ‫عنوان بازرس علی البدل‬ ‫انجمن انتخاب شدند‪.‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪:‬‬ ‫با‬ ‫انتخابات‬ ‫این‬ ‫اطالع رسانی جامع در سایت انجمن و روزنامه های رسمی کشور و با‬ ‫نظارت نماینده رسمی وزارت کشور بر کلیه مراحل ان انجام ‪ ،‬تایید و‬ ‫خاتمه یافت‪ .‬شایان ذکر است هیات مدیره انجمن از انتقادات و نظرات‬ ‫سازنده اعضا و دلسوزان صنف استقبال می نماید‪.‬‬ ‫اخبار‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بیمارستان قدس شهرستان پاوه افتتاح شد‬ ‫با حضور وزیر بهداشت‪ ،‬بیمارستان قدس شهرستان پاوه با ظرفیت‬ ‫‪ ۱۰۶‬تخت افتتاح شد‪.‬‬ ‫این بیمارستان در زمینی با زیر بنای ‪ ۹۵۰۰‬متر مربع در ‪ ۵‬و با‬ ‫اعتباری بالغ بر ‪ ۶۵‬میلیارد تومان ساخته و تجهیز شده است‪.‬‬ ‫بیمارستان قدس شهرستان پاوه در مجموع‪ ،‬دارای ‪ 106‬تخت بستری‬ ‫است که ‪ 20‬تخت در بخش داخلی‪ 20 ،‬تخت در بخش جراحی‪13 ،‬‬ ‫تخت در بخش اورژانس‪ 2 ،‬تخت در بخش جراحی‪ 8 ،‬تخت در بخش‬ ‫مراقبت های ویژه‪ 4 ،‬تخت در بخش ‪ 7 ،nicu‬تخت در بخش مراقبت های‬ ‫پس از زایمان‪ 4 ،‬تخت در بخش زایشگاه‪ 21 ،‬تخت در بخش اطفال و ‪7‬‬ ‫تخت در بخش نوزادان قرار دارد‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬خدماتی همچون‪ ،‬اندوسکوپی‪ ،‬رادیولوژی دیجیتال‪،‬‬ ‫سونوگرافی‪ ،‬اکوکاردیوگرافی‪ ،‬تست ورزش و اسپیرومتری از امکانات‬ ‫تشخیصی این بیمارستان جدید است‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬این بیمارستان عالوه بر ‪ ۱۲‬تخت ستاره دار‪ ،‬دارای ‪ ۸‬تخت‬ ‫دیالیز‪ ۳ ،‬تخت اتاق عمل‪ ۵ ،‬تخت ریکاوری و یک تخت اکو است‪.‬‬ ‫تکمیل و بهره برداری از بیمارستان سوانح و سوختگی گلستان کرمانشاه‬ ‫دکتر سعید نمکی در حاشیه بازدید از‬ ‫بیمارستان سوانح و سوختگی گلستان مجتمع‬ ‫بیمارستانی امام رضا (ع) کرمانشاه‪ ،‬اظهار کرد‪:‬‬ ‫طرح تکمیلی این مجتمع بیمارستانی‪ ،‬با ‪۲۰۰‬‬ ‫تخت جدید در حال ساخت است‪ .‬تعدادی از این‬ ‫تخت ها در بخش های سوختگی‪ ،‬سی سی یو و‬ ‫اتاق عمل فعال خواهند شد‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت افزود‪ :‬مجموعه این تخت ها‬ ‫ظرفیت مناسبی برای درمان بیماران سوانح‪،‬‬ ‫حوادث و سکته های مغزی فراهم کرده که تقریباً‬ ‫در غرب کشور بی نظیر است‪.‬‬ ‫دکتر نمکی ادامه داد‪ :‬با اقدامات انجام شده‪،‬‬ ‫تمامی تجهیزات مورد نیاز برای پروژه بیمارستان‬ ‫سوانح و سوختگی گلستان فراهم شده و برخی مشکالت در این زمینه‬ ‫با مساعدت استانداری کرمانشاه و نمایندگان مجلس برطرف خواهد شد‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت با اشاره به ظرفیت مطلوب استان‬ ‫کرمانشاه در پذیرش گردشگران سالمت از کشور‬ ‫عراق‪ ،‬گفت‪ :‬بهره برداری از این بیمارستان و مراکز‬ ‫درمانی در این استان کرمانشاه می تواند در جذب‬ ‫گردشگران سالمت بسیار موثر باشد‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬پروژه بیمارستان سوانح و سوختگی‬ ‫گلستان به عنوان تنها مرکز سوختگی غرب کشور با‬ ‫دارا بودن ‪ ۵۰‬تخت در مساحت حدود ‪ ۱۷۰۰‬متر مربع‬ ‫و پیشرفت فیزیکی ‪ ۹۷‬درصد در ساخت است‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت در این بازدید همچنین‪ ،‬از پروژه مرکز‬ ‫تشخیص و درمان سکته حاد مغزی که در زمینی به‬ ‫مساحت ‪ ۱۱۰۰‬متر مربع و پیشرفت فیزیکی ‪۷۰‬‬ ‫درصد در حال ساخت است‪ ،‬بازدید کرد‪ .‬این مرکز‬ ‫دارای امکانات فوق پیشرفته ای مانند‪ MRI ،‬سه تسال‪ ،‬سی تی اسکن‬ ‫‪ ۲۵۶‬اسالیس و انژیوگرافی بای پلین است‪.‬‬ ‫افتتاح دویست و سومین پایگاه اورژانس در پایتخت‬ ‫دکتر پیمان صابریان گفت‪ :‬پایگاه ‪ ۲۱۲‬مجتمع والیت واقع در خیابان‬ ‫شهید سوهانی – دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکز (مجتمع والیت) از‬ ‫امروز به حدود سی هزار نفر از دانشجویان این مجتمع و شهروندان تهرانی‬ ‫خدمت رسانی می کند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬این پایگاه اورژانس‪ ،‬محدوده دانشگاهی این مجتمع اموزشی‬ ‫و نیز محدوده شهرک های‬ ‫منطقه سوهانک‪ ،‬بلوار ارتش‬ ‫تا محدوده لشگرک را تحت‬ ‫پوشش قرار می دهد‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫مهندس نیلوفر‬ ‫احمدی مرزدشتی‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫نگهداشت تجهیزات پزشکی‪،‬‬ ‫هدف اصلی مدیریت‬ ‫تجهیزات پزشکی‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫تجهیزات پزشکی و بیمارستانی بنابر ماهیت کارکردی خود برای کمک به تشخیص و درمان بیماران ساخته و بهره برداری‬ ‫می شوند‪ .‬بنابراین معمول این است که حتی در بدترین شرایط نیز کارکردی بی نقص داشته باشند‪ .‬انچه که باعث بروز اشکال در کارکرد‬ ‫تجهیزات پزشکی و بیمارستانی می شود‪ ،‬کوتاهی در زمین ه نگهداری مناسب یا عدم انجام ازمون های کنترل کیفی است‪ .‬از سویی دیگر‪ ،‬هر‬ ‫وسیله ای نیاز به نگهداری مناسب‪ ،‬تعمیر و سرویس دوره ای و انجام ازمون های کنترل کیفی و کالیبراسیون در بازه های زمانی مشخص دارد‪.‬‬ ‫نگهداری مناسب از تجهیزات و اموال بیمارستان که بین ‪ ۳۰‬تا ‪ ۴۰‬درصد از مجموع هزینه های بیمارستان را تشکیل می دهد‪ ،‬اهمیت ویژه ای دارند‪ ،‬از این‬ ‫رو و محدود کردن هزینه های مربوط در تعدیل هزینه های بیمارستان اثر چشمگیری دارد‪ .‬تعمیر و نگهداری مناسب تجهیزات بیمارستان نه تنها باعث‬ ‫می شود در مواقع نیاز به انها‪ ،‬به سهولت در دسترس باشند‪ ،‬بلکه باعث افزایش دوام و طول عمر انها شده و بازدهی تجهیزات را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫ناگفته نماند که برخی از اسیب هایی که به طور ناگهانی در زمان کار با تجهیزات پزشکی به وجود اید‪ ،‬غیرقابل پیش بینی است و حتی به وسیله‬ ‫نگهداری هم نمی توان از انها جلوگیری کرد‪ ،‬ولی در هر صورت استفاده از فرایند نگهداری توام با پیشگیری‪ ،‬از زوال و استهالک دستگاه ها یا از‬ ‫عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می کند و طول عمر تجهیزات پزشکی را افزایش می دهد ‪.‬‬ ‫در حقیقت‪ ،‬ارتقاء کیفیت خدمات سالمت‪ ،‬افزایش بهره وری تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی با لحاظ ایمنی‪ ،‬عملکرد بهینه و تنظیم بودن ان ها و‬ ‫درنهایت بهینه سازی بودجه و اعتبارات موجود در نگهداشت تجهیزات پزشکی از اهداف اصلی مدیریت نگهداشت تجهیزات پزشکی هستند‪.‬‬ ‫از جمله موارد مهمی که در زمینه نگهداری تجهیزات پزشکی باید مدنظر داشت‪ ،‬پیشگیری در امر نگهداری و تعمیر تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫در حقیقت‪ ،‬نگهداری توام با پیشگیری و تعمیر‪ ،‬در موفقیت برنامه های مهندسی پزشکی‪ ،‬اهمیت فراوانی دارد‪ ،‬زیرا هدف واحد نگهداری و‬ ‫مهندسی پزشکی‪ ،‬وجود تجهیزات پزشکی موثر و ایمن‪ ،‬جهت ارایه بهترین مراقبت بهداشتی و درمانی است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬اجرای کامل برنامه های مربوط به نگهداری توام با پیشگیری نیاز به همکاری و حمایت همه جانبه کارکنان بیمارستان دارد‪.‬‬ ‫درک کارکنان بیمارستان از نگهداری به عنوان یک نیاز اساسی برای سازمان‪ ،‬بسیار مهم است‪.‬‏‬ ‫متاسفانه در بسیاری از موارد مشاهده می شود که کارکنان بیمارستان فاقد این نگرش در زمینه تجهیزات پزشکی هستند‪ .‬کارکنان بیمارستان باید این‬ ‫واقعیت را بپذیرند که نگهداری‪ ،‬از عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می کند و تعداد دستگاه های پزشکی غیر فعال را کاهش می دهد‪.‬‬ ‫استفاده از برنامه نگهداری توام با پیشگیری برای دستگاه هایی که دایماً برای معالجه و درمان بیماران حاد و اورژانس استفاده می شود‪،‬‬ ‫ضروری است‪ .‬مشکل وقفه در امر مراقبت های پزشکی را که در حین فرایند نگهداری ممکن است ایجاد شود می توان با در نظر گرفتن یک‬ ‫دستگاه جانشین اضافی با همان عملکرد و کارایی‪ ،‬حل کرد‪.‬‏از سوی دیگر‪ ،‬تمام مراحل فرایند نگهداری از تجهیزات باید با توجه به توصیه های‬ ‫تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و با درنظرگرفتن تجربه متخصصان فن طراحی شود‪ .‬توجه بیش از حد به جزییات باعث طوالنی تر شدن برنامه و‬ ‫صرف هزینه و زمان اضافه می شود‪ ،‬همچنین اگر فرایند نگهداری سطحی و ظاهری باشد‪ ،‬نگهداری مطلوب و کافی انجام نخواهد شد‪.‬‬ ‫در حقیقت‪ ،‬تجهیزات پزشکی نقش مهمی در امر تشخیص‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی دارند‪ .‬هر ساله میزان قابل توجهی از دستگاههای پزشکی در‬ ‫بیمارستانها دچار نقص فنی می شوند و کارایی خود را از دست می دهند‪ ،‬بطوری که سهم عمده ای از هزینه های بیمارستان ها به تهیــه و تعمیــر این‬ ‫تجهیـزات اختصاص می یابند و در نتیجه خسارت های علمی و اقتصادی زیادی به سیستــم بهداشتی و درمانی کشور تحمیــل می شود‪.‬‬ ‫اهمیت تجهیزات پزشکی و پیشرفت روزافزون فن اوری های مرتبط و تاثیر اساسی ان در نظام سالمت کام ً‬ ‫ال مشهود است‪ ،‬بطوریکه امروزه‬ ‫دستاورد متخصصین علوم پزشکی مرهون بکارگیری این فن اوری در پیشگیری‪ ،‬تشخیص‪ ،‬تسکین و درمان بیماری ها است‪.‬‬ ‫همچنین از نقطه نظر اقتصاد درمان‪ ،‬تجهیزات پزشکی نیز جایگاه ویژه ای داشته و بخش عمده ای از سرمایه مراکز درمانی و موسسات‬ ‫پزشکی صرف تجهیز‪ ،‬نگهداشت و نوسازی تجهیزات پزشکی می گردد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که با توجه به اهمیت این مقوله‪ ،‬انتخاب و تخصیص تجهیزات پزشکی باید متناسب و منطبق با نیازهای واقعی مراکز درمانی‪ ،‬اهداف‬ ‫کلینیکی‪ ،‬نیروی انسانی الزم و شرایط مورد نیاز جهت تامین ایمنی باشد‪ .‬این امر در صورتی تحقق خواهد یافت که یک برنامه مدون و منسجم جهت‬ ‫مدیریت تجهیزات پزشکی در سطح مراکز درمانی کشور طراحی و به عنوان ضابطه و سیاست اصلی سرلوحه برنامه های مسئولین ذیربط قرار گیرد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر با توجه به محدودیت های موجود در منابع مالی و انسانی مراکز درمانی بویژه در بخش دولتی صیانت از این سرمایه ملی به‬ ‫همراه تامین نقش حیاتی عملکرد صحیح تجهیزات پزشکی از دیگر وظایف وزارت بهداشت و به تبع ان مراکز درمانی است‪.‬‬ ‫ایجاد واحد مهندسی پزشکی اولین گام جهت برنامه ریزی و پیاده سازی برنامه نگهداشت در مراکز درمانی‪ ،‬ایجاد واحد مهندسی پزشکی است‪ ،‬از سوی‬ ‫دیگر تامین منابع نیز مقوله مهمی است که الزم است ابتدا نوع و تعداد منابع مورد نیاز با توجه به حجم فعالیت ها و امکانات بالقوه مرکز تعیین شود‪.‬‬ ‫********‬ ‫در طی سال های گذشته‪ ،‬اقدامات مناسبی از سوی وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات پزشکی در سطح کشور صورت گرفته است‪ .‬تدوین ائین‬ ‫نامه های اجرایی‪ ،‬تهیه مستندات کنترل کیفی از قبیل الزامات عمومی و تکلیفی کنترل کیفی‪ ،‬ممیزی شرکت های فعال در حوزه کنترل کیفی و تست های‬ ‫کالیبراسیون‪ ،‬گوشه ای از فعالیت های صورت گرفته در این زمینه است ‪.‬در حقیقت‪ ،‬ایجاد نظامی موثر جهت کنترل‪ ،‬تعمیر و کالیبره کردن وسایل ازمون‬ ‫(تجهیزات پزشکی) جهت اطمینان از تطابق اندازه گیری های انجام شده با استانداردهای مرجع از اهداف اصلی وزارت بهداشت است‪.‬‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫‪12‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫هزینه های‬ ‫نگهداشت سالیانه در‬ ‫مراکز ما در حال حاضر کمتر از‬ ‫‪ 0/3‬درصد از سرمایه موجود بوده‬ ‫در حالیکه در کشورهای پیشرو در‬ ‫مدیریت نگهداشت این عدد در‬ ‫حدود ‪ 2‬درصد سرمایه‬ ‫موجود است‬ ‫کنترل کیفی از‬ ‫بازنگری و به روز رسانی‬ ‫اداره کل تجهیزات‬ ‫ازمون های کنترل کیفی‬ ‫پزشکی‪ ،‬رعایت‬ ‫تجهیزات پزشکی‬ ‫کلیه ضوابط و‬ ‫چندی پیش به گفته رئیس اداره مهندسی‬ ‫الزامات اجباری‬ ‫و نگهداری تجهیزات پزشکی‪ ،‬به منظور‬ ‫تعیین شده از‬ ‫بهینه سازی و ارتقای کیفیت ازمون‪ ،‬حداقل‬ ‫اداره کل تجهیزات‬ ‫الزامات اجباری برای انجام کنترل کیفی‬ ‫پزشکی‪ ،‬دارا بودن‬ ‫تجهیزات پزشکی تدوین و ابالغ شد‪.‬‬ ‫پروانه اشتغال خدمات‬ ‫وی اظهار کرد‪ :‬پیرو جلسات برگزار شده‬ ‫کنترل کیفی تجهیزات تصویربرداری‬ ‫با نمایندگان شرکت های کنترل کیفی‪،‬‬ ‫از سازمان انرژی اتمی ایران‪ ،‬رعایت ضوابط‬ ‫واردکنندگان و تولیدکنندگان تجهیزات‬ ‫مرتبط با اسکوپ و تعرفه تعیین شده از طرف‬ ‫پزشکی‪ ،‬ازمایشگاه های همکار و همچنین‬ ‫اداره کل تجهیزات پزشکی‪ ،‬انجام ازمون های‬ ‫اخذ نظر و پیشنهاد های سایر ذی نفعان‪ ،‬به‬ ‫کنترل کیفی طبق زمان بندی اعالم شده‬ ‫منظور بازنگری و به روز رسانی ازمون های‬ ‫از اداره کل تجهیزات پزشکی‪ ،‬اشنایی با‬ ‫کنترل کیفی تجهیزات پزشکی منتشره‬ ‫الزامات و دستورالعمل های ‪( PM‬نگهداشت‬ ‫مورخ‪ ، ۱۳۹۷/۱۰/۱۷‬با هدف بهینه سازی و‬ ‫پیشگیرانه) بر طبق استانداردهای اجرایی‬ ‫ارتقای کیفیت ازمون ها‪ ،‬اطالعیه شماره ‪۱۲‬‬ ‫بین المللی و دارا بودن کادر فنی مجرب و‬ ‫کنترل کیفی شامل حداقل الزامات اجباری‬ ‫کارازموده در زمینه های تخصصی مختلف‬ ‫جهت انجام کنترل کیفی تجهیزات پزشکی‬ ‫از ویژگی های موثر در انتخاب شرکت های‬ ‫تدوین و ابالغ شد‪.‬‬ ‫فعال در زمینه کالیبراسیون و کنترل کیفی‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬تمامی دستگاه ها و‬ ‫است‪ .‬همچنین داشتن بانک اطالعات قوی‬ ‫تجهیزات پزشکی مراکز درمانی‪ ،‬کلینیک ها‬ ‫از استانداردهای تجهیزات پزشکی ملی و بین‬ ‫و مطب ها‪ ،‬باید به صورت دوره ای توسط‬ ‫المللی و دستگاه های اندازه گیری دقیق با‬ ‫شرکت های کنترل کیفی ذی صالح منتشره‬ ‫قابلیت ردیابی تا استانداردهای بین المللی‬ ‫در وبسایت اداره کل تجهیزات و ملزومات‬ ‫(کالیبره شده) به همراه گاهی و شناخت‬ ‫پزشکی مورد ارزیابی و ازمون کنترل کیفی‬ ‫کارکنان مربوطه نسبت به تغییرات الزامات‬ ‫و در صورت نیاز کالیبراسیون‪ ،‬قرار گیرند‪.‬‬ ‫و قوانین کالیبراسیون و ‪ PM‬و‬ ‫وی افزود‪ :‬انجام کنترل کیفی‬ ‫ارائه گزارش های اماری‬ ‫دستگاه ها و تجهیزات‬ ‫مدیریت ها‬ ‫دقیق و فنی و در نهایت‬ ‫پزشکی مراکز درمانی‪،‬‬ ‫کوتاه است و معموال کاهش‬ ‫امکان انجام ازمون‬ ‫کلینیک ها و مطب ها‪،‬‬ ‫هزینه های عمر منابع و یا افزایش‬ ‫انواع پارامترهای‬ ‫موجب افزایش طول‬ ‫پایایی منابع انهم در گستره عظیم‬ ‫کمیتی‪ ،‬کیفیتی‬ ‫عمر دستگاه ها‪،‬‬ ‫زیرمجموعه وزارت بهداشت زمانبر است‬ ‫و ایمنی الکتریکی‬ ‫کاهش هزینه های‬ ‫ولیکن می توان برای شاخص ها به‬ ‫برای هر دستگاه‬ ‫تعمیرات و جلوگیری‬ ‫صورت سالیانه هدف گذاری کرد و‬ ‫پزشکی طبق الزامات‬ ‫از بروز حوادث ناشی‬ ‫مالک‪ ،‬دستیابی به هدف های‬ ‫اداره کل تجهیزات از‬ ‫از مشکالت کیفی‪،‬‬ ‫کوتاه مدت باشد‬ ‫دیگر ویژگی های انخاب‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫شرکت های فعال در زمینه‬ ‫داشتن مجوز ارائه خدمات‬ ‫کالیبراسیون و کنترل‬ ‫کیفی از سوی اداره کل‬ ‫تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫اولین جلسه‬ ‫با حضور اعضای‬ ‫شورای منتخب‬ ‫مشورتی‬ ‫اولین جلسه با حضور اعضای‬ ‫شورای منتخب مشورتی در حوزه کنترل‬ ‫کیفی تجهیزات پزشکی‪ ،‬با هدف هم اندیشی و‬ ‫بهبود شرایط کنترل کیفی تجهیزات پزشکی‬ ‫در تاریخ ‪ ۱۳۹۸/۰۶/۱۳‬برگزار شد‪.‬‬ ‫مهندس محمد مهدی عالالدین رئیس‬ ‫اداره نظارت بر تامین و نگهداشت تجهیزات‬ ‫پزشکی گفت‪ :‬ارائه زمینه های همکاری و‬ ‫برنامه های این اداره کل در خصوص کنترل‬ ‫کیفی تجهیزات پزشکی در سال ‪،۱۳۹۸‬‬ ‫طرح نظرات‪ ،‬پیشنهادات و دیدگاه های‬ ‫اعضای حاضر در جلسه از اهم موضوعات این‬ ‫نشست بود‪.‬‬ ‫وی مهمترین برنامه درنظر گرفته شده برای‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۸‬در این حوزه بهره گیری مناسب‬ ‫از توان شرکت ها‪ ،‬فرهنگ سازی و ارتقاء امور‬ ‫نظارتی این حوزه عنوان کرد‪.‬‬ ‫اعضای این شورا که در همایش هم‬ ‫اندیشی مدیران شرکت های کنترل کیفی‬ ‫در ایران هلث ‪ ۱۳۹۸‬انتخاب شدند‪ :‬خانم ها‬ ‫دکتر منتجبی‪ ،‬مهندس نحوی‪ ،‬مهندس‬ ‫خداکریم‪ ،‬مهندس توانا‪ ،‬اقایان مهندس‬ ‫پرند‪ ،‬مهندس ملکوتی‪ ،‬مهندس اقازاده و‬ ‫مهندس رضایتمند بودند‪.‬‬ ‫با توجه به اهمیت مقوله نگهداشت و کنترل‬ ‫کیفی در حوزه تجهیزات پزشکی‪ ،‬گزارش‬ ‫ویژه ای در ماهنامه را به بررسی این موضوع‬ ‫اختصاص داده ایم و نظرات دست اندرکاران‬ ‫این حوزه را در این باره جویا شدیم‪ .‬در این‬ ‫شماره‪ ،‬بخشی از گفتگوهای انجام شده با‬ ‫مسئوالن وزارت خانه و اداره کل را در این باره‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫به چاپ رساندیم و گفتگو های انجام شده با‬ ‫اعضای شورای منتخب مشورتی کنترل کیفی‬ ‫و نظرات انان در شماره اینده ماهنامه در‬ ‫اختیار خوانندگان ماهنامه قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫حل معضالت نگهداشت مربوط‬ ‫به تحول در افکار مدیران ما است‬ ‫نه تحریم ها‪....‬‬ ‫میهمان این شماره ماهنامه مهندسی‬ ‫بیمارستان دکتر احمد عابدی دارای دکتری‬ ‫مهندسی مکانیک است که در حدود پانزده‬ ‫سال در پست های مختلف در دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی ایران و وزارت بهداشت درمان و اموزش‬ ‫پزشکی فعالیت کرده است‪ .‬وی در حال حاضر‬ ‫بعنوان یکی از مجریان طرح های عمرانی‪ ،‬در‬ ‫شرکت مادر تخصصی توسعه و تجهیز مراکز‬ ‫بهداشتی درمانی و تجهیزات پزشکی کشور‪،‬‬ ‫مشغول به فعالیت است‪.‬‬ ‫وی در این گفتگو با اشاره به تمهیدات‬ ‫و با عنایت به ضرورت های موجود‪ ،‬تغییرات‬ ‫وزارت متبوع در بحث ساخت بیمارستان‪،‬‬ ‫بنیادی در نگهداری و تعمیرات منابع فیزیکی‬ ‫هزینه ها و نگهداشت تاسیسات و ابنیه‬ ‫در دستور کار قرار گرفت و کار اغاز شد‪ .‬اولین‬ ‫بیمارستانها اظهارداشت‪:‬‬ ‫اقدام ما در این حوزه تهیه پروپوزال و توجیه‬ ‫تا چندی پیش در حوزه مدیریت نگهداشت‬ ‫فنی اقتصادی طرح بود که در اختیار سازمان‬ ‫منابع و فضاهای فیزیکی و تجهیزات پزشکی‬ ‫برنامه و بودجه قرار گرفت‪ .‬البته منابع اعتباری‬ ‫و غیرپزشکی‪ ،‬دیدگاه های سنتی حاکم بود‪.‬‬ ‫و مالی طرح بسیار محدود بود و هزینه زیاد‪،‬‬ ‫البته از حدود ده سال پیش‬ ‫لذا رویکرد علمی و اثرگذار و کارا در‬ ‫اقداماتی ابتدایی در جهت‬ ‫حوزه مدیریت تجهیزات‪ ،‬منابع و‬ ‫کاهش‬ ‫ارایه مدل های جدید‬ ‫فضای فیزیکی یک ضرورت بود‪.‬‬ ‫هزینه های چرخه‬ ‫نگهداشت و مدیریت‬ ‫سازمان برنامه موافقت کرد و‬ ‫عمر‪ ،‬یعنی تمام هزینه هایی‬ ‫تجهیزات پزشکی‬ ‫بودجه ای را بدین منظور‬ ‫که برای طراحی و ساخت و‬ ‫وارد حوزه های‬ ‫و برای انجام مطالعات در‬ ‫تجهیز و بهره برداری و تعمیرات و‬ ‫سازمان‬ ‫مهندسی‬ ‫نظر گرفت‪ .‬تکنولوژی‬ ‫اسقاط و تغییر کاربری انها صرف‬ ‫شد‪ .‬با روی‬ ‫اطالعات هم به کمک‬ ‫می شود برای کل و تک تک‬ ‫کارامدن مدیریت‬ ‫ما امد و به مرور اتفاقات‬ ‫تجهیزات کاهش پیدا کرده و‬ ‫جدید در توسعه و‬ ‫مهمی رخ داد‪ .‬فرایندهای‬ ‫حتی به نصف برسد‬ ‫مدیریت منابع فیزیکی‬ ‫درون سازمانی ارتقا پیدا کرد‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫‪14‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫اما اگر‬ ‫این سوال مطرح‬ ‫شود که ایا وزارت‬ ‫و مطابق با استانداردهای‬ ‫عمر منابع پرفایده باشد‬ ‫بهداشت بودجه ریزی‬ ‫روز دنیا در حوزه بهداشت‬ ‫الزم است تا در دستور‬ ‫ناشی از استقرار سیستم‬ ‫و بهداشت تعریف شد‪.‬‬ ‫کار مدیران توسعه وزارت‬ ‫مکانیزه را متحول کرده است؟‬ ‫اهداف و اولویت ها و‬ ‫بهداشت قرار گیرد‪.‬‬ ‫باید بگویم که خیر متحول نشده‬ ‫استراتژی های سازمان‬ ‫وی افزود‪ :‬در بدو‬ ‫است‪ .‬فقط می توانم بگویم که‬ ‫تعریف و شاخص مند‬ ‫شروع‪ ،‬فاز اصلی کار‪،‬‬ ‫تا حدودی برنامه ریزی و کنترل‬ ‫شد و دارایی های‬ ‫پیاده سازی بستر‬ ‫هزینه ها انجام می شود‪ .‬متذکر‬ ‫فیزیکی مجموعه در می شوم متاسفانه هیچ ردیف اعتباری تکنولوژی اطالعات‬ ‫سطح کشور اولویت‬ ‫برای ارتقاء سطح‬ ‫و تخصیصی جهت انجام نگهداشت‬ ‫بندی و کالسه بندی‬ ‫مدیریت نگهداری‬ ‫با برنامه و افزایش بهره وری و حفظ‬ ‫شد‪ .‬علل و ریشه استاندارد کارکرد منابع فیزیکی وجود و تعمیرات بود‪،‬‬ ‫خرابی های منابع‪،‬‬ ‫سامانه‬ ‫استقرار‬ ‫ندارد و در بیمارستانهای ما چنین‬ ‫‪CMMS‬‬ ‫تجهیزات و فضای‬ ‫یعنی‬ ‫پولی هزینه نمی شود‪ .‬تنها از محل‬ ‫مدیریت‬ ‫سیستم‬ ‫فیزیکی تعریف و‬ ‫اعتبار تعمیرات اساسی بیمارستانها‬ ‫نگهداشت بر مبنای‬ ‫کدگذاری شد و برنامه‬ ‫و یا درامدهای اختصاصی مراکز‬ ‫کامپیوتر‪ .‬اما چون‬ ‫نگهداری‬ ‫جامعی برای‬ ‫جهت انجام تعمیرات اضطراری و‬ ‫بعدها حوزه تدارکات‬ ‫و تعمیرات منابع و‬ ‫درخواست های عمومی تخصیص‬ ‫و خرید‪ ،‬انبار‪ ،‬اموزش‬ ‫فضاهای فیزیکی و‬ ‫داده می شود که انهم بر اساس‬ ‫نیروی انسانی‪ ،‬مدیریت‬ ‫بر مبنای مدل قابلیت‬ ‫هر چه خرابی و نیاز بیشتر‪،‬‬ ‫پروژه و هزینه های چرخه‬ ‫پیاده‬ ‫اطمینان طراحی و‬ ‫تخصیص بیشتر است‪ .‬در‬ ‫عمر دارایی های فیزیکی نیز‬ ‫سازی شد‪ .‬در حوزه منابع‬ ‫صورتی که منطقا باید‬ ‫در دستور کار قرار گرفت در‬ ‫پشتیبان نگهداشت یعنی‬ ‫برعکس می بود‬ ‫واقع سیستم را از یک ‪CMMS‬‬ ‫منابع مالی‪ ،‬نیروی انسانی‪،‬‬ ‫خارج و به یک سامانه ‪ EAMS‬و‬ ‫انبار و قطعات یدکی نیز بر اساس‬ ‫سیستم مدیریت دارایی های فیزیکی‬ ‫تحلیل ریسک هزینه برنامه ریزی انجام‬ ‫سازمان‪ ،‬تبدیل کرد‪.‬‬ ‫شد و سپس کلیه اقدامات در بستر تکنولوژی‬ ‫وی در پاسخ به این سوال که ایا وزارت‬ ‫اطالعاتی ‪ CMMS‬بارگذاری گردید و در کلیه‬ ‫مراکز تعمیرات در سراسر کشور پیاده سازی‬ ‫بهداشت برنامه ای برای نگهداشت تجهیزات‬ ‫و اجرا شد‪ .‬همچنین قراردادهای مبتنی بر‬ ‫و تاسیسات بیمارستان در نظر دارد یا نه‪ ،‬به‬ ‫عملکرد در حوزه نگهداری و تعمیرات منابع‬ ‫خبرنگار ماهنامه گفت‪ :‬تاسیسات و تجهیزات‬ ‫و فضای فیزیکی مراکز تعمیرات که رویکردی‬ ‫بیمارستان بخشی مهم از منابع فیزیکی موجود‬ ‫حرفه ای و موثر جهت مدیریت و پایش و‬ ‫در یک بیمارستان هستند بنابراین نظام نوین‬ ‫اجرای تعمیرات و نگهداری از منابع است‪،‬‬ ‫نگهداشت مستقر در وزارت بهداشت شامل‬ ‫عملیاتی شد‪ .‬پس از پیاده سازی نظام نوین‬ ‫تاسیسات و تجهیزات بیمارستانها نیز می‬ ‫نگهداشت در حدود هفتصد مرکز تعمیرات‬ ‫شود‪ .‬چهارچوب نظام نوین نگهداشت وزارت‬ ‫اعم از مراکز درمانی و غیر درمانی‪ ،‬در حال‬ ‫متبوع مبتنی بر مدل جامع نگهداری و‬ ‫حاضر در مرحله پایش عملکرد و انالیز‬ ‫تعمیرات پیاده سازی شده در مراکز درمانی و‬ ‫وضعیت مدیریت نگهداشت و بهبود مستمر‪،‬‬ ‫صنعتی کشورهای دیگر است منتها در اجرای‬ ‫قرار داریم‪ .‬ضمنا حلقه مفقوده بین ساخت‬ ‫تمامی مراحل شرایط محیطی و الزامات و‬ ‫یک بیمارستان و بهره برداری از ان که‬ ‫محدودیتهای بیمارستانهای دولتی مد نظر‬ ‫می تواند در تحلیل و پایش هزینه های چرخه‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬از اولویت های ضروری‬ ‫برنامه نظام نوین نگهداشت اول وجود چارت‬ ‫تشکیالتی دوم تمرکز بر برنامه ریزی منابع‬ ‫پشتیبان یعنی بودجه‪ ،‬نیروی انسانی و قطعات‬ ‫یدکی سوم پیاده سازی سریع نت پیشگیرانه و‬ ‫پیشبینانه چهارم پایش عملکرد و پرداخت بر‬ ‫اساس شاخص های کلیدی عملکردی و پنجم‬ ‫مدیریت پروژه های عمرانی به عنوان بخشی‬ ‫از مدیریت چرخه عمر دارایی های فیزیک‬ ‫سازمان است‪.‬‬ ‫عابدی تاکید کرد‪ :‬گزارشات منتج از سامانه‬ ‫مکانیزه نگهداشت را می توان در بودجه ریزی‬ ‫و نحوه هزینه کرد مورد استفاده قرار داد‪.‬‬ ‫تنها به عنوان مثال می توان بودجه محدود‬ ‫تعمیرات را در ‪ 20‬درصد منابع موجود در‬ ‫مرکز تعمیرات هزینه کرد تا ‪ 80‬درصد‬ ‫هزینه های تعمیرات اضطراری کاهش پیدا‬ ‫کند و به همین شکل گزارشات دیگر را نیز می‬ ‫توان مبنای بودجه ریزی در نت پیشگیرانه و‬ ‫اصالحی نمود‪ .‬بدیهی است تا پیش از استقرار‬ ‫نظام نوین نگهداشت به هیچ عنوان امکان‬ ‫چنین برنامه ریزیهایی وجود نداشت‪.‬‬ ‫اما اگر این سوال مطرح شود که ایا وزارت‬ ‫بهداشت بودجه ریزی ناشی از استقرار سیستم‬ ‫مکانیزه را متحول کرده است؟ باید بگویم که‬ ‫خیر متحول نشده است‪ .‬فقط می توانم بگویم‬ ‫که تا حدودی برنامه ریزی و کنترل هزینه ها‬ ‫انجام می شود‪ .‬متذکر می شوم متاسفانه هیچ‬ ‫ردیف اعتباری و تخصیصی جهت انجام‬ ‫نگهداشت با برنامه و افزایش بهره وری و حفظ‬ ‫استاندارد کارکرد منابع فیزیکی وجود ندارد و در‬ ‫بیمارستانهای ما چنین پولی هزینه نمی شود‪.‬‬ ‫تنها از محل اعتبار تعمیرات اساسی بیمارستانها‬ ‫و یا درامدهای اختصاصی مراکز جهت انجام‬ ‫تعمیرات اضطراری و درخواست های عمومی‬ ‫تخصیص داده می شود که انهم بر اساس هر‬ ‫چه خرابی و نیاز بیشتر‪ ،‬تخصیص بیشتر است‪.‬‬ ‫در صورتی که منطقا باید برعکس می بود‪.‬‬ ‫عابدی در پاسخ به این سوال که ایا‬ ‫بیمارستان ها موظف به اجرای برنامه مدیریت‬ ‫نگهداشت مکانیزه هستند یا نه؟ به خبرنگار‬ ‫ماهنامه مهندسی بیمارستان گفت‪ :‬هم اکنون‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بستر نظام نوین نت در حدود هفتصد‬ ‫مرکز تعمیرات اعم از بیمارستانها‬ ‫و مراکز اموزشی و رفاهی پیاده‬ ‫شده است‪ .‬در قالب این بستر‬ ‫اجرای فرایندها‪ ،‬مدیریت انبار‬ ‫و خرید‪ ،‬بودجه ریزی‪ ،‬نیروی‬ ‫انسانی و سایر ماژول های‬ ‫مورد نیاز قابل استفاده است‪.‬‬ ‫همچنین اموزش های الزم‬ ‫نیز به نیروی های انسانی داده‬ ‫شده است که باید در قالب نظام‬ ‫نوین نت فرایندهای مربوطه را انجام‬ ‫دهند‪ .‬با عنایت به این مهم هم اکنون‬ ‫توزیع اعتبارات طرح هتلینگ بیمارستانی‬ ‫و نیز پرداخت صورت وضعیت و نیز ماندگاری‬ ‫پیمانکاران و عوامل نگهداری و تعمیرات بر‬ ‫اساس عملکرد انها منتج از گزارشات سامانه‬ ‫نگهداشت است‪ .‬با این وجود پیشنهاد شده تا‬ ‫شاخص های کلیدی سامانه نت در ارزشیابی‬ ‫سطح بندی بیمارستان ها مد نظر قرار گیرند و‬ ‫نیز عالوه بر افزایش اعتبارات نگهداشت مراکز‬ ‫درمانی‪ ،‬بودجه های نگهداشت در دو بخش‬ ‫اول تعمیرات اضطراری و خدمات عمومی و‬ ‫دوم نگهداشت با برنامه و اصالحی تامین و بر‬ ‫اساس رصد و ارزیابی عملکرد واحدها در قالب‬ ‫نظام نوین‪ ،‬تخصیص داده شود‪ .‬امیدواریم تا با‬ ‫عملیاتی شدن انها مدیران و روسای مراکز و‬ ‫نیز سایر عوامل اجرایی را بیشتر از گذشته به‬ ‫اجرای نظام نوین نگهداشت مجاب کنیم‪.‬‬ ‫به نظر می رسد در زمان ساخت بیمارستان‬ ‫و تجهیز ان نیز الزم است که تمهیداتی برای‬ ‫مباحث مربوط به نگهداشت در نظر گرفته‬ ‫شود‪ .‬دکتر عابدی در این باره خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫در حال حاضر مجموعه مهندسان و مدیران‬ ‫و مسئوالن شاغل و موثر در پروژه های عمرانی‬ ‫وزارت بهداشت و درمان و نیز دانشگاههای‬ ‫علوم پزشکی کشور بر مبنای الزامات و‬ ‫استانداردهای مرجع سخت گیرانه مانند‬ ‫استانداردهای بیمارستان ایمن و نشریات‬ ‫سازمان مدیریت‪ ،‬مقررات ملی و سایر منابع‬ ‫معتبر ابالغی کلیه مراحل انجام مطالعات و‬ ‫اجرا و تجهیز بیمارستان ها را با دقت‬ ‫نظر و پرداخت هزینه های هنگفت از‬ ‫سرمایه های ملی کشور به مرحله بهره‬ ‫برداری می رسانند‪ .‬بزرگترین خسارتی که‬ ‫می توان به سرمایه های حساس خودمان‬ ‫مانند مرکز درمانی وارد کنیم این است‬ ‫که پس از اغاز بهره برداری‪ ،‬سیستمها‬ ‫و فضاهای ایجاد شده را بدون هیچگونه‬ ‫برنامه و نظام کنترلی در اختیار عزیزانی‬ ‫قرار دهیم که اطالع و اهتمامی در خصوص‬ ‫شیوه صحیح بهره برداری از بیمارستانها‬ ‫ندارند و پس از مدت کوتاهی تمامی ان‬ ‫استانداردها و الزامات مد نظر جهت بهره‬ ‫برداری از سیستم ها و منابع و فضاها نه تنها‬ ‫زیر سوال خواهند رفت‪ ،‬بلکه بهره کارکرد‬ ‫تمامی منابع و فضاها به صورت مجزا نیز به‬ ‫شدت پایین خواهند امد‪ .‬لذا عقل سلیم و‬ ‫تعهد اخالقی و حرفه ای ایجاب می کند‬ ‫که مدیریت یکپارچه و منسجم چرخه عمر‬ ‫منابع وجود داشته باشد‪ .‬در نظام نوین‬ ‫نگهداشت وزارت متبوع و سامانه ‪EAMS‬‬ ‫مستقر شده برای این منظور پیش بینی های‬ ‫الزم انجام شده و هم اکنون اقدامات اولیه‬ ‫جهت کنترل پروژه های عمرانی درمانی‬ ‫کشور از طریق سامانه مکانیزه نگهداشت‬ ‫انجام شده در صورت استقرار کامل ان‬ ‫می توان هم اطالعات و هزینه های‬ ‫دوره مطالعات و ساخت را در انالیز‬ ‫چرخه عمر منابع استفاده نمود و‬ ‫هم از نتایج عملکرد منابع در دوره‬ ‫بهره برداری به عنوان بازخورد‬ ‫اصالح فرایندهای طراحی و‬ ‫ساخت و انتخاب نوع سیستم ها‬ ‫و منابع استفاده کرد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬یکی از مهمترین اهدافی‬ ‫که در بحث نگهداری و تعمیرات منابع‬ ‫و فضاها به دنبال ان باید باشیم‪ ،‬کاهش‬ ‫هزینه های چرخه عمر است‪ .‬باز هم تکرار‬ ‫می کنم کاهش هزینه های چرخه عمر‪ ،‬یعنی‬ ‫تمام هزینه هایی که برای طراحی و ساخت و‬ ‫تجهیز و بهره برداری و تعمیرات و اسقاط و‬ ‫تغییر کاربری انها صرف می شود برای کل و‬ ‫تک تک تجهیزات کاهش پیدا کرده و حتی‬ ‫به نصف برسد‪ .‬این به هیچ عنوان به معنی‬ ‫کاهش هزینه های نگهداشت نبوده و بر اساس‬ ‫بررسی های بعمل امده و گزارشات منتج از‬ ‫سامانه ملی نگهداشت هزینه های نگهداشت‬ ‫سالیانه در مراکز ما در حال حاضر کمتر از ‪0/3‬‬ ‫درصد از سرمایه موجود بوده در حالیکه در‬ ‫کشورهای پیشرو در مدیریت نگهداشت این‬ ‫عدد در حدود ‪ 2‬درصد سرمایه موجود است‪.‬‬ ‫مضافا اینکه بیش از ‪ 70‬درصد انرا نیز صرف‬ ‫نگهداشت با برنامه می کنند‪ ،‬در صورتیکه که‬ ‫متاسفانه در مراکز درمانی زیر مجموعه وزارت‬ ‫متبوع‪ ،‬تقریبا تمام ان بودجه محدود نیز صرف‬ ‫خرابی ها می شود‪.‬‬ ‫سوالی که پیش می اید این است که‬ ‫ایا در قراردادها به این امر توجه می شود‬ ‫که از شرکت های نمایندگی درخواست‬ ‫خدمات نگه داشت یا ‪ PM‬صورت‬ ‫بگیرد؟ دکتر عابدی در این باره گفت‪ :‬ما‬ ‫سه تا سناریو برای تفویض مسئولیت های‬ ‫نگهداشت داریم‪ .‬سناریوی اول این است که‬ ‫شما یک فروشنده یا تولید کننده تجهیز‬ ‫و یک بهره بردار دارید‪ .‬تولید کننده و یا‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫‪16‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫نماینده فروش تجهیزات موظف است‬ ‫فعالیت های نگهداری و تعمیرات و خدمات‬ ‫پس از فروش مانند کالیبراسیون و بخشی‬ ‫از روالهای نت پیشگیرانه و نیز تعمیرات‬ ‫را انجام دهد‪ .‬در این شرایط مدیریت‬ ‫نگهداشت مرکز (بهره بردار) تنها مسئولیت‬ ‫برقراری ارتباط میان کاربر و فراهم کننده‬ ‫خدمات نگهداشت را داراست‪ .‬این سناریو‬ ‫هم اکنون در حوزه تجهیزات پزشکی وجود‬ ‫دارد که البته شیوه موثری هم است‪ .‬اما باید‬ ‫در قالب نظام نوین نت قرار بگیرد‪ .‬سناریوی‬ ‫دوم این است که تولید کننده تجهیزات یا‬ ‫نماینده ان صرفا به ارائه اصول پایه ای و‬ ‫استاندارد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات‬ ‫و نیز روال های نت پیشگیرانه و فعالیتهای‬ ‫مرتبط با ان بسنده می کند‪ .‬سپس کاربر‬ ‫و پرسنل نگهداشت مرکز با استفاده از‬ ‫منابع داخلی خود به انجام فعالیت های‬ ‫نگهداشت می پردازد‪ .‬در این شرایط‬ ‫مسئولیت پشتیبانی و مدیریت نگهداری و‬ ‫تعمیرات باید میان فروشندگان تجهیزات و‬ ‫کاربر تقسیم شود ولی در اکثر موارد کاربر‬ ‫یا بهره بردار نقش اصلی را بر عهده می‬ ‫گیرد‪ .‬این سناریو بیشتر در حوزه تاسیسات‬ ‫و ابنیه مورد استفاده است و متاسفانه االن‬ ‫در بیشتر مراکز ما از این شیوه پیروی‬ ‫می شود که ضعیفترین سناریوی موجود‬ ‫است‪ .‬در سناریوی سوم یک شرکت خارجی‬ ‫که مستقل از تولید کننده تجهیزات است‬ ‫به عنوان پیمانکار نگهداشت وارد سازمان‬ ‫شده و کار به ایشان واگذار می شود و تمام‬ ‫یا بخش عمده فعالیت های نگهداشت را‬ ‫بر عهده می گیرد‪ .‬تقسیم مسئولیت بین‬ ‫ارائه کننده خدمات نگهداشت و بهره بردار‬ ‫به گونه ای است که مسئولیت بهره بردار‬ ‫یا کاربر به کنترل عملکرد و هدف گذاری‬ ‫برای نگهداری و تعمیرات توسط ناظر فنی‬ ‫مستقر در مرکز‪ ،‬خالصه می شود‪ .‬پیشنهاد‬ ‫ما استفاده از این سناریو برای نگهداشت‬ ‫دکتر عابدی در پایان خاطر نشان ساخت‪:‬‬ ‫تاسیسات و ابنیه بیمارستانها است‪.‬‬ ‫در وزارت بهداشت و سازمانهای زیرمجموعه‬ ‫وی در تشریح الگوهایی به صورت جهانی‬ ‫ان جای خالی تشکیالت مصوب نگهداشت‬ ‫که بتوان با شرایط کشور به روز کرد و در‬ ‫و بهره برداری از منابع با شرح وظایف‬ ‫قالب طرح های ملی اجرا کرد‪ ،‬به خبرنگار‬ ‫تعریف شده وجود دارد‪ .‬امیدوارم در ارزیابی‬ ‫ماهنامه گفت‪ :‬مدیریت نگهداشت مانند‬ ‫و انتصاب و ارتقاء روسا و کارشناسان عالوه‬ ‫علوم مهندسی و یا پزشکی به عنوان یک‬ ‫بر مقدار انجام مطالعات و ساخت و توسعه‬ ‫علم موثر در تمامی دنیا تابع اصول و قواعد‬ ‫منابع‪ ،‬شاخص های بهره وری و هزینه های‬ ‫واحد و غیر قابل تغییر است‪.‬‬ ‫ساخت و بهره برداری و نیز شیوه نگهداری‬ ‫مدلی که برای منابع حوزه‬ ‫از منابع نیز مد نظر قرار گیرد‪.‬‬ ‫مدیریت‬ ‫بهداشت و درمان در‬ ‫به هر حال درست است که‬ ‫مانند‬ ‫نگهداشت‬ ‫نظر گرفته شد‬ ‫عمر مدیریت ها کوتاه‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫مهندسی‬ ‫علوم‬ ‫قابلیت‬ ‫مدل‬ ‫است و معموال کاهش‬ ‫در‬ ‫موثر‬ ‫علم‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫پزشکی‬ ‫اطمینان بود‬ ‫هزینه های عمر منابع‬ ‫و‬ ‫واحد‬ ‫قواعد‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ‫تابع‬ ‫دنیا‬ ‫تمامی‬ ‫که در تمامی‬ ‫و یا افزایش پایایی‬ ‫منابع‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫مدلی‬ ‫است‪.‬‬ ‫تغییر‬ ‫قابل‬ ‫غیر‬ ‫بیما ر ستا نها ی‬ ‫منابع انهم در گستره‬ ‫شد‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫درمان‬ ‫و‬ ‫بهداشت‬ ‫حوزه‬ ‫دنیا نیز از‬ ‫زیرمجموعه‬ ‫عظیم‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫اطمینان‬ ‫قابلیت‬ ‫مدل‬ ‫ان تبعیت می‬ ‫وزارت بهداشت زمانبر‬ ‫ان‬ ‫از‬ ‫نیز‬ ‫دنیا‬ ‫ های‬ ‫ن‬ ‫بیمارستا‬ ‫شود‪ .‬تنها کاری‬ ‫است ولیکن می توان‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫تبعیت‬ ‫شود‬ ‫که باید انجام‬ ‫برای شاخصها به صورت‬ ‫این است که با تشریک‬ ‫سالیانه هدف گذاری کرد و‬ ‫مساعی در خصوص نحوه‬ ‫مالک‪ ،‬دستیابی به هدفهای کوتاه‬ ‫اجرا به یک جمع بندی رسیده شود تا با‬ ‫مدت باشد‪ .‬مشتریان ما اعم از بیماران و‬ ‫کمترین هزینه و سریعترین روش ممکن‬ ‫یا دانشجویان هم بیشتر از انکه نیازمند‬ ‫اجرا شود‪ .‬در دفتر توسعه منابع فیزیکی و‬ ‫طرحهای جایگزین باشند‪ ،‬شرایط محیطی‬ ‫شرکت توسعه و تجهیز نیز دقیقا مدل جامع‬ ‫مناسب و پایا مانند تمیزی‪ ،‬روشنایی‬ ‫به صورت پیوسته در حال اجرا است‪.‬‬ ‫و تهویه مناسب‪ ،‬فضاها و ارتباطات‬ ‫گفتگو‬ ‫در بخش دیگری از این‬ ‫مناسب و ماندگار بین انها‪ ،‬ایمنی‪ ،‬در‬ ‫عابدی با اشاره به این مطلب که یکی از‬ ‫دسترس پذیری تجهیزات و منابع‪ ،‬فضا و‬ ‫شاخص های مهم ارزیابی سطح پیشرفت‬ ‫محیط ارامش بخش و پاسخگویی منطقی‬ ‫کشورها و تقسیم بندی انها به جهان‬ ‫و پیوسته مسئولین را مالک رضایت مندی‬ ‫اول و سوم و یا تقسیم انها به شمال و‬ ‫خود در نظر میگیرند‪ .‬امیدوارم مدیران‬ ‫جنوب‪ ،‬حفظ و نگهداری از سرمایه های‬ ‫ارشد سازمان نیز در پایان دوران ماموریت‬ ‫موجود و افزایش بهره وری منابع و کاهش‬ ‫و در گزارشات خود به صورت مستند‬ ‫هزینه های چرخه عمر است لذا در صورتی‬ ‫از شاخصهای بهره وری و پایایی منابع و‬ ‫بعدا‬ ‫که اکنون در این زمینه کوتاهی کنیم‬ ‫فضاها استفاده کنند‪.‬‬ ‫مجبوریم با هزینه ای مضاعف مجددا از‬ ‫ابتدا شروع کنیم‪.‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫کلیه اطالعیه های مندرج در پرتال اداره کل‪،‬‬ ‫به منزله ابالغیه است‬ ‫مهندس رحیم پورکارشناس مسوول کنترل‬ ‫کیفی اداره کل تجهیزات پزشکی درگفتگو‬ ‫با ماهنامه مهندسی بیمارستان با اشاره به‬ ‫مجموعه عملکرد دو سال اخیر این واحد‬ ‫در مورد بحث کنترل کیفی و نگهداشت و‬ ‫همچنین برنامه های سال های اینده این‬ ‫اداره اظهارداشت‪ :‬اتفاقات و دیدگاه های بسیار‬ ‫خوبی در این حوزه پیاده سازی شده است‪.‬‬ ‫یکی از مهم ترین اقدامات تشکیل شورای‬ ‫مشورتی در این زمینه بوده است که فعاالن‬ ‫حوزه کنترل کیفی در این شورای مشورتی‬ ‫حضور دارند و می توانند در تصمیم گیری ها‪،‬‬ ‫سیاست ها و قوانین مربوطه مشارکت داشته‬ ‫باشند‪ ،‬ازسوی دیگر ما نیز می توانیم از ان ها‬ ‫به عنوان بازوی اجرایی اداره کل کمک بگیریم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬امسال دومین دوره شروع به کار‬ ‫این گروه مشورتی است‪ .‬در دوره اول مباحثی‬ ‫چون بازنگری اطالعیه های فنی مطرح شد‬ ‫که منجر به بازنگری اطالعیه شماره ‪ 11‬و‬ ‫ایجاد اطالعیه شماره ‪ 12‬شد‪ ،‬در نتیجه‬ ‫فرایند کنترل کیفی را به صورت عینی تر‬ ‫و عملیاتی تر در نظر گرفتیم‪ .‬همچنین چک‬ ‫لیست ها و کارهایی که توسط شرکت های‬ ‫کنترل کیفی در مراکز انجام می شد؛ بهینه‬ ‫شدند‪ .‬اما اگر بخواهم در مورد برنامه هایی‬ ‫که پیش رو داریم صحبت کنم ‪ ،‬می توان به‬ ‫موضوع ایجاد سامانه جامع نظارت بر فرایند‬ ‫کنترل کیفی اشاره کرد‪ .‬از اطالعات کنترل‬ ‫کیفی استفاده های زیادی در قالب مطالعات‬ ‫پی ام اس می توان کرد که این اطالعات‬ ‫بسیار ارزشمند است‪ .‬متاسفانه این مطالعات‬ ‫تا به حال به صورت یک مجموعه یک پارچه‬ ‫و واحد در اختیار مراجع قانون گذار مثل‬ ‫اداره کل تجهیزات پزشکی قرار نگرفته است‬ ‫که بتوانیم از این اطالعات به صورت نظام‬ ‫مند استاده کنیم‪ .‬اگر هم استفاده ای شده‬ ‫است؛ این استفاده بر حسب شرایط و موارد‬ ‫خاص بوده است‪ ،‬درصورتی که با پیاده سازی‬ ‫این اطالعات‪ ،‬اطالعات کل تجهیزات پزشکی‬ ‫در خصوص مراکزی که مورد ازمون کنترل‬ ‫کیفی قرار می گیرند‪ ،‬تجمیع می شود‬ ‫و فعالیت شرکت ها نیز رصد می شود و‬ ‫می تواند جلوی برخی از تخلفات احتمالی‬ ‫در این حوزه را بگیرد‪ .‬در عین حال پشتیبان‬ ‫تصمیم های مدیریتی برای مجموعه وزارت‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫‪18‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بهداشت در خصوص انتخاب برند و تخمین‬ ‫پیگیری می کند‪ .‬پیشنهاد پیمانکار نیز داده‬ ‫دوره عمر مناسب هر تجهیز خواهد بود‪.‬‬ ‫شده است و موضوع در حال طی مراحل‬ ‫توقعی که ما از شورای مشورتی داریم این‬ ‫اداری است‪.‬‬ ‫است که در حیطه نظارتِ ما بر عملکرد‬ ‫رحیم پور در ادامه این گفتگو با اشاره‬ ‫مراکز درمانی و شرکت های فعال در این‬ ‫به وضعیت تجهیزاتی که تعرفه ندارند‬ ‫حوزه به ما کمک کنند‪.‬‬ ‫اظهارداشت‪ :‬از حدود سی و هشت‬ ‫کارشناس کنترل کیفی اداره کل‬ ‫دستگاهی که در لیست مشمول کنترل‬ ‫تجهیزات پزشکی همچنین در خصوص‬ ‫کیفی شرکت های مربوطه هستند؛ حدود‬ ‫اینکه شورای مشورتی تا چه میزان می تواند‬ ‫چهارده یا پانزده دستگاه در حال حاضر‬ ‫نقش نظارتی داشته باشد و یا می تواند وارد‬ ‫فاقد تعرفه هستند‪ .‬پیشنهاد تعرفه را اداره‬ ‫بحث اجراهم شود یا نه؟ خاطرنشان ساخت‪:‬‬ ‫کل از خرداد ماه به کمیسیون قیمت گذاری‬ ‫ابتدا باید ساز و کارمربوط به ان را در نظر‬ ‫داده است و در کمیسیون مطرح شده است‪.‬‬ ‫بگیریم که در چه حد و تا چه حیطه ای‬ ‫بعضی از ارگان ها و افرادی که در این‬ ‫می تواند به ما کمک کند‪.‬‬ ‫کمیسیون هستند‪ ،‬به ویژه سازمان حمایت‪،‬‬ ‫بااین حال هنوز حیطه اختیارات این‬ ‫نظراتی در خصوص این تعرفه و مکانیزم‬ ‫شورای مشورتی مشخص نشده است‪.‬‬ ‫تعرفه گذاری داشتند‪ .‬ما نیز فرمول‪ ،‬مدارک‬ ‫البته شورا از بابت بررسی های فنی‬ ‫و مستندات را به ان ها ارسال کردیم و‬ ‫حداقل می تواند در خصوص صحه گذاری‬ ‫قراراست مطالعاتی در این باره انجام شود‬ ‫گزارش هایی که به ما منتقل می شود؛ یاری‬ ‫و اگر پیشنهادی دادند‪ ،‬از قبل اطالع دهند‬ ‫رسان باشد‪ .‬در ادامه باید ساز و کارها را به‬ ‫تا در جلسه بعدی کمیسیون قیمت گذاری‬ ‫گونه ای قرار دهیم که در حیطه نظارت هم‬ ‫مطرح و تصویب شود‪ .‬از نظر ما موضوع‬ ‫بتوانند به ما کمک کنند‪ .‬مسئله ی‬ ‫انجام شده است و فقط باید نظر‬ ‫بعدی رتبه بندی شرکت های‬ ‫سایر سازمان هایی که در‬ ‫در حوزه‬ ‫کنترل کیفی و تخصیص‬ ‫بحث قیمت گذاری کاال‬ ‫نظارت‬ ‫ما‬ ‫کیفی‪،‬‬ ‫کنترل‬ ‫سهم بازار بر اساس‬ ‫صاحب رای هستند نیز‬ ‫تا‬ ‫داریم‬ ‫نیاز‬ ‫ای‬ ‫الیه‬ ‫چند‬ ‫سوابق و رتبه ی‬ ‫جلب شود‪.‬‬ ‫کیفی‬ ‫کنترل‬ ‫عملکرد‬ ‫صحت‬ ‫از‬ ‫شرکت ها است که‬ ‫در حقیقت این‬ ‫اطمینان حاصل کنیم‪ ،‬لذا نظارت در‬ ‫هم اکنون این‬ ‫کمیسیون بر اساس‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫فنی‬ ‫مدیران‬ ‫با‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫موضوع به عنوان‬ ‫درخواست هایی که‬ ‫کنترل‬ ‫پرسنل‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫طرح پیشنهادی در‬ ‫تجمیع می شود و با‬ ‫مسئله‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫داشته‬ ‫نظارت‬ ‫کیفی؛‬ ‫حال بررسی است‪.‬‬ ‫دعوت ارگان هایی که‬ ‫بعد نظارت مسئوالن تجهیزات‬ ‫باید دید ایا این‬ ‫عضو این کمیسیون‬ ‫پزشکی مراکز است که انتظار ما‬ ‫طرح قابل اجرا است‬ ‫برگزار‬ ‫هستند‪،‬‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫کافی‬ ‫نظارت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫یا خیر؟ و چه موانعی‬ ‫می شود‪ .‬پس به طور‬ ‫داشته‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫عملکرد‬ ‫را خواهد داشت؟‬ ‫میانگین هر دو سه ماه‬ ‫باشند‬ ‫وی در خصوص زمان‬ ‫یک بار تشکیل می شود‪.‬‬ ‫راه اندازی سامانه گفت‪ :‬هم‬ ‫اکنون مقدمات سامانه فراهم شده‬ ‫است‪ .‬اداره ای تی به عنوان متولی تمام‬ ‫سامانه هایی که با اداره کل مرتبط است‪،‬‬ ‫به عنوان فوکال پوینت است که موضوع را‬ ‫رحیم پور همچنین در‬ ‫پاسخ به سوال خبرنگار ماهنامه‬ ‫در خصوص اینکه ایا اداره کل‪ ،‬برنامه ای‬ ‫برای افزایش اسکوپ دارید یا نه؟ گفت‪ :‬بله‪.‬‬ ‫یکی از مواردی که در کمیسیون مطرح‬ ‫شده است‪ ،‬نحوه افزایش اسکوپ است‪.‬‬ ‫سیاستی که ما برای افزایش اسکوپ در‬ ‫نظر گرفتیم با توجه به محدودیت های‬ ‫منابع مراکز و بیمارستان ها بوده و‬ ‫مالحظاتی که در خصوص خرید خدمات‬ ‫دارند موجب شده است تا ما به این سمت‬ ‫برویم که افزایش اسکوپ بنا بر فیزیبیلیتی‬ ‫استادی ها و با توجیهات نیازسنجی ها و‬ ‫اولویت سنجی هایی که از طریق مراکز‬ ‫درمانی به ما ارجاع داده می شود؛ انجام‬ ‫شود‪ .‬در حال حاضر چند مورد به لحاظ‬ ‫اولویت سنجی و امکان سنجی در دست‬ ‫بررسی است‪ .‬در صورتی که این موارد‬ ‫به لیست مشمول کنترل کیفی اضافه‬ ‫شود‪ ،‬چندین ماه جلوتر از اجبار به اطالع‬ ‫ذی نفعان خواهد رسید‪.‬‬ ‫رحیم پور همچنین در خصوص اینکه‬ ‫ایا اداره کل برنامه ای بر اساس سطح‬ ‫خطر تجهیزات که استانداردهای خاصی را‬ ‫می طلبد و یا ای ام و فرمول مشخصی را‬ ‫دارند‪ ،‬اظهارداشت‪ :‬یکی از برنامه هایی که‬ ‫برای امسال در نظر گرفته شده است‪ ،‬بحث‬ ‫اولویت بندی انجام کنترل کیفی تجهیزات‬ ‫در مراکز است‪ .‬ما هم به این نتیجه رسیدیم‬ ‫که با توجه به محدودیت هایی که وجود‬ ‫دارد و با توجه به لیست دستگاه هایی‬ ‫که مشمول هستند‪ ،‬بهتر است بر اساس‬ ‫نیازسنجی دستگاه ها‪ ،‬اولویت بندی شوند‪ .‬ما‬ ‫قصد داریم تا در طی جلساتی که با شورای‬ ‫مشورتی داریم‪ ،‬این لیست را نهایی کنیم و‬ ‫پیشنهاد خود را به مراکز اعالم کنیم‪.‬‬ ‫درخواست من از مراکز نیز این است‬ ‫که با توجه به اینکه در حوزه کنترل کیفی‪،‬‬ ‫نظارت ما یک نظارت چند الیه ای را نیاز‬ ‫دارد تا بتوانیم از صحت عملکرد کنترل‬ ‫کیفی اطمینان حاصل کنیم تا حواشی‬ ‫که بعضا در این حوزه وجود دارد‪ ،‬برطرف‬ ‫شود‪ ،‬لذا نظارت در درجه اول با مدیران‬ ‫فنی شرکت ها است که با مسئولیت پذیری‬ ‫بر عملکرد پرسنلی که در مراکز کار کنترل‬ ‫کیفی کار انجام می دهند؛ نظارت داشته‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫باشند‪ .‬مسئله بعد نظارت مسئوالن تجهیزات‬ ‫پزشکی مراکز است که انتظار ما این است‬ ‫که نظارت کافی را بر عملکرد شرکت ها‬ ‫داشته باشند‪ .‬البته در دوره اموزشی که‬ ‫برای مسئولین فنی مراکز درمانی برگزار می‬ ‫شود یکی از مواردی که تدریس می شود‪،‬‬ ‫کنترل کیفی تجهیزات پزشکی است‪ .‬ما‬ ‫در واقع مواردی را که مسئول فنی مرکز‬ ‫درمانی باید در خصوص وظایف فرایند‬ ‫کنترل کیفی بداند اموزش می دهیم‪ .‬اگر‬ ‫مراکز در این کالس ها شرکت کنند‪ ،‬مسلما‬ ‫اموزش الزم را خواهند دید‪ .‬همچنین کتابی‬ ‫را در این زمینه در دست تهیه داریم که اگر‬ ‫نهایی شود‪ ،‬در بخش هایی از ان کتاب که‬ ‫مرتبط با معرفی کنترل کیفی به ذی نفعان‬ ‫است؛ به وظایف مسئوالن تجهیزات پزشکی‬ ‫در قبال کنترل کیفی اشاره شده است‪.‬‬ ‫عالوه بر نظارت مراکز دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی و قسمت های مرتبط با تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬دانشگاه ها نیز باید نظارت کافی‬ ‫را بر عملکرد زیرمجموعه خودشان داشته‬ ‫باشند‪ .‬کل این فرایند هم باید تحت نظارت‬ ‫مجموعه اداره کل تجهیزات پزشکی باشد‪.‬‬ ‫در صورتی که درهر کدام از این قسمت ها و‬ ‫بخش ها نظارت کافی نداشته باشد‪ ،‬احتمال‬ ‫دارد که بعضاً اتفاقاتی برخالف ضوابط‬ ‫رخ دهد‪ .‬لذا درخواست من این است که‬ ‫شرکت های کنترل کیفی‪ ،‬دقت کافی را در‬ ‫خصوص خدمتی که ارائه می دهند‪ ،‬داشته‬ ‫باشند و همچنین نظارت کافی بر عملکرد‬ ‫شرکت های مربوطه نیز داشته باشند‪.‬‬ ‫وی با ا شاره به تعهدنامه محضری که به‬ ‫شرکت ها اجازه تخفیف نمی دهد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫بر اساس ماده یازده ایین نامه تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬تمامی ضوابط و دستورالعمل ها و‬ ‫اطالعیه هایی که در پرتال اداره کل قرار‬ ‫می گیرد‪ ،‬به منزله ابالغ است و ما تعرفه و‬ ‫لیست دستگاه های مشمول کنترل کیفی‬ ‫را از این طریق به اطالع مراکز رسانده ایم‪.‬‬ ‫لذا دانشگاه ها می توانند بدون برگزاری‬ ‫مناقصه این کار را انجام بدهند و شرکت ها‬ ‫را بر اساس کیفی ارزیابی کرده و اسکوپ‪،‬‬ ‫تاییدیه های الزم را داشتند؛ رجوع کنند‬ ‫نیروی فنی‪ ،‬کالیبراتور و سوابق شرکت‬ ‫‪ .‬در چند سال اخیر با توجه به تحریم ها و‬ ‫ها را در نظر بگیرند‪ .‬در این صورت‬ ‫شرایط ارزی و دشوار نقل و انتقال تجهیزات‪،‬‬ ‫شود‬ ‫بحث قیمت نیز طبعا کم رنگ می‬ ‫شرکت های کنترل کیفی دچار مشکالتی‬ ‫و به سمت کیفیت می رود که این خبر‬ ‫شدند‪ ،‬به همین دلیل برای بررسی و‬ ‫خوبی برای مراکز و شرکت ها است و از‬ ‫تایید ازمایشگاه کالیبراسیون داخلی‬ ‫نابسامانی های احتمالی در این‬ ‫اقداماتی انجام دادیم‪ .‬چند‬ ‫باره جلوگیری شود‪.‬‬ ‫درخواست‬ ‫ازمایشگاه‬ ‫بر اساس ماده‬ ‫عالوه براین اگر ما‬ ‫تاییدیه از طرف ما‬ ‫یازده ایین نامه تجهیزات‬ ‫بتوانیم هر چه سریع تر‬ ‫دارند که هنوز تایید‬ ‫پزشکی تمامی ضوابط و‬ ‫برای لیست تجهیزات‬ ‫نهایی نشده اند‪.‬‬ ‫دستورالعمل ها و اطالعیه هایی که‬ ‫ً‬ ‫و دستگاه هایی که‬ ‫فعال شرکت هایی‬ ‫در پرتال اداره کل قرار می گیرد به‬ ‫تعرفه ندارند‪ ،‬تعرفه‬ ‫که این کار را‬ ‫منزله ابالغ است‪ .‬تعرفه و لیست‬ ‫مصوب از کمیسیون‬ ‫انجام می دهند‪،‬‬ ‫دستگاه های مشمول کنترل کیفی‬ ‫قیمت گذاری تجهیزات‬ ‫فرایندشان را به ما‬ ‫را از این طریق به اطالع مراکز‬ ‫را‬ ‫پزشکی بگیریم و ان‬ ‫اعالم کرده اند و ما‬ ‫رسانده ایم‬ ‫ابالغ کنیم‪ ،‬جلوی برخی از‬ ‫نیز تاییدیه ضمنی اولیه‬ ‫مواردی که خالف تعهد محضری‬ ‫را در طی بازرسی هایی که‬ ‫شرکت هاست‪ ،‬گرفته می شود‪.‬‬ ‫انجام داده ایم‪ ،‬اعالم کرده ایم‪ ،‬اما‬ ‫در‬ ‫پور‬ ‫رحیم‬ ‫در ادامه این گفتگو‪،‬‬ ‫هنوز به صورت رسمی تاییدیه ای نداده‬ ‫خصوص تمهیدات اداره کل تجهیزات‬ ‫ایم‪ .‬شرکت های داخلی که در حال حاضر‬ ‫پزشکی در خصوص شرکت ها یی که برای‬ ‫برای کالیبراسیون تجهیزات از طریق این‬ ‫کالیبراسیون کالیبراتورها با مشکل مواجه‬ ‫ازمایشگاه اقدام می کنند‪ ،‬با مسئولیت‬ ‫هستند‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫خودشان این کار را انجام می دهند‪ .‬اگر‬ ‫یکی دیگر از کارهایی که ظرف یکی دو‬ ‫در نهایت ما به این جمع بندی نرسیم که‬ ‫سال اخیر در اداره کل تجهیزات پزشکی‬ ‫ان شرکت توانایی انجام ان کار را دارد‪،‬‬ ‫ً‬ ‫انجام شده است‪ ،‬بحث کالیبراسیون داخلی‬ ‫مجددا باید کالیبراتورها را به خارج از کشور‬ ‫کالیبراتورهای تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫بفر ستیم ‪.‬‬ ‫کالیبراتورهای تجهیزات پزشکی به دلیل‬ ‫وی در پایان با اشاره به این مطلب که‬ ‫این که پیچیدگی خاصی دارند و لزوماً به‬ ‫هرشرکتی که شرایط داشته باشد‪ ،‬می تواند‬ ‫صورت کمیت اصلی نیستند؛ کمیت هایی‬ ‫در این خصوص در خواست دهد اظهارداش‪:‬‬ ‫دارند که محاسباتی است‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫با این حال این شرکت ها باید تجهیزاتی‬ ‫ما فاقد ازمایشگاه های داخلی برای انجام‬ ‫داشته باشند که از دقت و عملکرد باالتری‬ ‫این کار هستیم‪ .‬چراکه ازمایشگاهی که قرار‬ ‫نسبت به کالیبراتورها برخوردار باشد‪،‬‬ ‫است کالیبراسیون را انجام دهد‪ ،‬باید اشنایی‬ ‫همچنین این شرکت ها باید تاییدیه های‬ ‫کافی با این تجهیزات و نحوه عملکرد ان‬ ‫صالحیتی که از موسسات مرجع اخذ‬ ‫ها داشته باشد‪ .‬شرکت های کنترل کیفی‬ ‫می شوند را دارا باشند‪.‬‬ ‫برای کالیبراسیون این تجهیزات با توجه‬ ‫به این که در ایران امکان کالیبراسیون‬ ‫وجود نداشته است‪ ،‬باید به خارج از کشور‬ ‫و ازمایشگاه هایی که گواهینامه ها و‬ ‫‪20‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫اداره تامین و نگهداشت ‪ ،‬مدیریت زنجیره تامین‬ ‫تا مرحله پس از فروش را عهده دار است‬ ‫گفتگویی را نیز با مهندس مهدی عالءالدین‬ ‫کشور‪ ،‬مدیریت اداره کل به این نتیجه رسیدند‪،‬‬ ‫رییس اداره نظارت بر تامین و نگهداشت‬ ‫که بهتر است تا اداره ای بنام تامین برای پایش و‬ ‫ایم‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی انجام داده‬ ‫پیگیری امور تامین تجهیزات و ملزومات پزشکی‬ ‫که در ادامه می خوانید‪:‬‬ ‫دانشگاها و مراکز درمانی ‪ ،‬پیگیری و پیشگیری‬ ‫از ایجاد کمبود و کمک به دانشگاهها و مراکز‬ ‫‪ ‬با توجه به تغییر چارت سازمانی اداره برای تامین موارد مورد نیازایجاد شود‪ .‬اداره تامین‬ ‫کل سازمان تجهیزات پس از روی کار نیز بطورمستقیم با مراکز درمانی و دانشگاه ها‬ ‫امدن مهندس صفوی و از بین رفتن اداره درارتباط بود‪ ،‬چراکه مباحثی چون نیازسنجی ‪،‬‬ ‫مهندسی نگهداری‪ ،‬ایا تغییر دیدگاهی در تدوین ‪، essential list‬تدوین فرموالری و ارتباط‬ ‫بحث نگهداشت و کنترل کیفی تجهیزات مستقیم با دانشگاه ها جهت پیگیری امور کمبود‬ ‫پزشکی در این اداره رخ داده است و ایا این تجهیزات و مشکالت تامین و مطالبات و بدهی ها‬ ‫تغییر باعث تضعیف این بخش شده است؟ مطرح بود و ازسوی دیگر این اداره نیز ناگزیر به‬ ‫در یک کالم باید گفت خیر‪.‬برای پاسخ روشن تر ارتباط مستمر با شرکت ها بود تا کمبود ها و‬ ‫به سوال شما باید به این نکته مهم اشاره کنم مسائل و مشکالت مربوط به تامین تجهیزات را‬ ‫که اداره مهندسی از بین نرفته است و به نوعی پیگیری کند‪ .‬با توجه به مسایل و امور متعدد‬ ‫می توان گفت با ترکیب با گروه مستقل نظارت بر در ارتباط با تامین ‪ ،‬پس از فروش و نگهداشت‬ ‫تامین‪ ،‬جایگاه ان حتی ارتقاء نیز یافته است‪ .‬لذا الزم بود که یک اداره واحد ‪،‬مسوول هماهنگی‬ ‫این تعبیراز بین رفتن بهیچ وجه صحیح نیست‪ .‬امور بین دانشگاه ها و مسایل با شرکت ها باشد‪،‬‬ ‫اداره تجهیزات پزشکی یک ارگان رگوالتوری بعبارتی کلیه امور مرتبط با دانشگاه ها ‪ ،‬در قالب‬ ‫است که بسیاری از ادارات تخصصی مربوط به ان‪ ،‬یک اداره و با مدیریت واحد تجمیع شود‪ ،‬لذا اداره‬ ‫کار کارشناسی و صدور مجوز واردات و یا تولید تامین با اداره مهندسی و نگهداری ترکیب شد تا‬ ‫را انجام می دهند‪ .‬بغیر ان برخی امور‪ ،‬کارهای هم عهده دار امور تامین و ارتباط با دانشگاه باشند‬ ‫اجرایی و مسائل مرتبط با دانشگاه ها و مراکز و هم متولی امور پس از فروش ‪.‬به بیان دیگر اداره‬ ‫درمانی وجود دارد که الزم دیده شد‪ ،‬امور مربوط تامین و نگهداشت هم متولی امور تامین هست‬ ‫به ان در یک جا به صورت یک پنجره واحد در نظر و هم پست مارکت و پس از فروش و این پست‬ ‫گرفته شده و انجام شود‪ .‬اداره مهندسی نگهداری مارکت در بحث تجهیزات پزشکی سرمایه ای‪،‬‬ ‫سال ها این نقش مهم را انجام می داد و‬ ‫همان خدمات پس از فروش و خدمات فنی‬ ‫هر چیزی که در ظرفیت ادارات‬ ‫مهندسی است ودر بحث ملزومات نیز‬ ‫دیگر نبود‪ ،‬از برگزاری‬ ‫شامل رسیدگی به مشکالت کیفی‬ ‫به نظر من‬ ‫همایش های مختلف‬ ‫و بررسی این نکته است که در‬ ‫ماموریت اصلی ما و همکاران‬ ‫گرفته تا خدمات‬ ‫کاربرد محصوالت‪ ،‬مسایل‬ ‫ما در دانشگاهها و مراکز درمانی‬ ‫پس از فروش وثبت‬ ‫ایمنی‪،‬کیفیت و عملکرد به‬ ‫در سال جاری و سال های اتی‪ ،‬توجه‬ ‫کمپانی و اموزش‬ ‫چه گونه است‪.‬‬ ‫ویژه به امر نگهداشت است‪ ،‬چرا که‬ ‫توسط‬ ‫و غیره‬ ‫اداره تامین و نگهداشت‬ ‫این امرضمن ارتقای ایمنی و عملکرد‬ ‫مهندسی‬ ‫اداره‬ ‫از ابتدای زنجیره تامین‬ ‫تجهیزات پزشکی‪ ،‬از بسیاری از‬ ‫و نگهداری انجام‬ ‫تا انتها ان‪ ،‬مسوولیت‬ ‫هزینه های مازاد در خرید و‬ ‫می شد‪ .‬پس از مدتی‬ ‫ارتباط با دانشگاه ها راکه یا‬ ‫تعمیرات تحمیلی جلوگیری‬ ‫به دلیل شرایط خاص‬ ‫خواهد کرد‬ ‫مصرف کننده عمده هستند و یا ناظر بر مراکز‬ ‫درمانی نواحی تحت پوشش هستند ‪،‬عهده دار‬ ‫است‪ .‬به عبارتی مدیریت و نظارت بر زنجیره تامین‬ ‫تا مرحله پس از فروش ومصرف در ارتباط مستقم‬ ‫با دانشگاه ها و مراکز درمانی بصورت منسجم بر‬ ‫عهده این اداره گذارده شده است‪ .‬به همین خاطر‬ ‫می توان تاکید کرد که نه تنها اداره مهندسی‬ ‫نگهداری از بین نرفت‪ ،‬بلکه به نوعی ارتقاء یافت‬ ‫و عنوان اداره هم ترجمانی از ‪supply and post‬‬ ‫‪market department‬یعنی اداره تامین و پس از‬ ‫فروش و یا تعبیر دیگر یعنی اداره نظارت بر تامین‬ ‫و نگهداشت انتخاب شد‪.‬‬ ‫‪ ‬در ساختار اداره مهندسی و نگهداری‬ ‫چه تغییراتی ایجاد شده است؟‬ ‫تغییر عمده ای در ساختار صورت نگرفته است‪.‬‬ ‫نگاه ما به بحث کنترل کیفی نسبت به گذشته به‬ ‫هیچ وجه کم رنگ نشده است‪ ،‬بلکه توجه ما به‬ ‫این مسئله بسیار بیشتر هم شده است‪.‬در حوزه‬ ‫کنترل کیفی شاهد رشد خوبی در طول سال های‬ ‫گذشته بودیم و اکنون نیزنگاه ما‪ progressive‬و‬ ‫پیش برنده هست و رویکرد ما تالش برای ارتقاء‬ ‫این حوزه هست‪ .‬بعبارتی ما در پی این هستیم‬ ‫که نقاط ضعف گذشته را مرتفع کنیم و متناسب‬ ‫با شرایط کنونی‪ ،‬تمهیداتی بیندیشیم و تدابیری‬ ‫را پیشه کنیم تا شاهد ارتقاء در امور مختلف‬ ‫این حوزه باشیم‪ .‬در این راستا الزم است که در‬ ‫محورهای مختلف اقداماتی را در نظر بگیریم‪.‬‬ ‫اولین محور فرهنگ سازی عمومی است ‪،‬بدین‬ ‫صورت که فرهنگ کنترل کیفی باید بیش از پیش‬ ‫در مراکز درمانی و نهادها و دستگاه ها جا بیفتد‬ ‫و اهمیت این حوزه بیش از پیش برای ذی نفعان‬ ‫اشکار شود‪ .‬مدیران بیمارستان در حال حاضر‬ ‫ممکن است این نگاه را داشته باشند که به دلیل‬ ‫اعتباربخشی به نحوی مجبورند که این پروسه‬ ‫را هر سال انجام دهند‪،‬درصورتی که اقدامات‬ ‫این حوزه باید به گونه ای مناسب پیش رود که‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫همه به این مسئله به عنوان یک الزام برای ارتقاء‬ ‫فرایند درمانی نگاه کنند وبه این نتیجه برسند‬ ‫که اگر کنترل کیفی تجهیزات پزشکی بدرستی‬ ‫انجام شود‪ ،‬خطاهای پزشکی کمترو به تبع ان‪،‬‬ ‫اسیب به بیمار و اطرافیان کمتر خواهد شد و در‬ ‫نتیجه تشخیص و درمان بهتری ارائه خواهد شد‪.‬‬ ‫لذا الزم است که این فرهنگ در حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی نهادینه شود‪ .‬محور بعدی رسیدگی به‬ ‫برخی از مشکالت با دید کالن یعنی هم از زاویه‬ ‫دید شرکت های کنترل کیفی و هم از زاویه دید‬ ‫مراکز درمانی و دانشگاه ها و همچنین از دید‬ ‫سایرنهادهاست تا این مسایل به دقت بررسی شده‬ ‫و چاره اندیشی شود‪ .‬اگر بخواهیم برخی برنامه ها‬ ‫دراین راستا را مرور کنیم‪ ،‬باید از اصالح و بازبینی‬ ‫نظام تعرفه ای خدمات کنترل کیفی با توجه به‬ ‫شرایط و افزایش هزینه های شرکت ها در بخش‬ ‫نیروی انسانی‪ ،‬تعرفه گذاری برخی از اسکوپ هایی‬ ‫که تعرفه گذاری نشده اند‪ ،‬تعریف اسکوپ های‬ ‫جدید با توجه به ایمنی و عملکرد الزم برای برخی‬ ‫تجهیزات مهم‪ ،‬یکسان سازی دستورالعمل ها‬ ‫برای شرکت های مختلف بمنظور ایجاد وحدت‬ ‫رویه‪ ،‬ایجاد زمینه های نظارت و کنترل بیشتر‬ ‫دانشگاه ها بر پروسه های کنترل کیفی‪ ،‬تمهید‬ ‫شرایط مناسب کالیبراسیون کالیبراتورها با توجه‬ ‫به شرایط بین المللی و ارزیابی ازمایشگاه های‬ ‫داخلی برای کالیبراسیون در داخل کشو‪ ،‬رسیدگی‬ ‫جدی به شکایات و تخلفات شرکت ها ومراکز برای‬ ‫صیانت از این حوزه‪ ،‬ایجاد سامانه ها و زمین هایی‬ ‫برای جلوگیری و پیشگیری از تخلفات بنحوی که‬ ‫این حوزه تا حدود زیادی در قبال تخلف بیمه‬ ‫شود‪ ،‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫البته اقدامات دیگری نیز مد نظر ما بوده‬ ‫است؛ به عنوان مثال‪ ،‬بسیاری از دستگاه هایی‬ ‫که در خارج از بیمارستان ها و در کلینیک ها‬ ‫و موسسات پزشکی خدماتی را ارائه می دهند‪،‬‬ ‫به منظور حصول اطمینان از ایمنی عملکرد‪،‬‬ ‫نیازمند کنترل کیفی هستند وما از طریق رایزنی‬ ‫با معاونت درمان‪ ،‬سعی کردیم تا کنترل کیفی‬ ‫ان دستگاه ها را هم الزامی کنیم‪،‬چرا که این‬ ‫مسئله می تواند به فرهنگ سازی بیشتر در حوزه‬ ‫خدمات درمانی کمک کند‪ .‬شاید با سازمان های‬ ‫بیمه گر هم بتوان رایزنی کرد که ارزیابی کنترل‬ ‫کیفی دستگاه ها را در ارائه تعهدات بیمه ای مد‬ ‫نظر قرار بدهند‪ ،‬چراکه دستگاهی که مشروط و یا‬ ‫مردود است و هنوز در حال ارائه خدمات است‪،‬‬ ‫باتوجه به اینکه خدمات موثری ارائه نمی دهد‪،‬‬ ‫لذا اجرت از بیمار و پرداخت هزینه های مترتب بر‬ ‫بیمه بی معنی خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ ‬در کشورهای پیشرفته مثل امریکا‬ ‫و المان از سرانه ملی‪ ،‬درصدی به بحث‬ ‫نگهداشت و ‪ PM‬اختصاص داده شده است‬ ‫و کشور المان سه درصد از سرانه ملی را به‬ ‫این قضیه اختصاص داده است‪ .‬ایا وزارت‬ ‫بهداشت برای این مسئله بودجه ای در نظر‬ ‫گرفته است یا نه؟‬ ‫مسلماً یکی از مهم ترین ماموریت های هر‬ ‫سازمان‪ ،‬حفظ ونگهداری منابع فیزیکی است که‬ ‫البته در این راستا باید اعتبارات الزم اختصاص‬ ‫داده شود‪ .‬در سال های گذشته ردیف اعتباری‬ ‫خاصی برای این مساله وجود داشت که در اصالح‬ ‫ساختار سازمان برنامه و بودجه ‪،‬ردیف مربوط به‬ ‫نگهداشت حذف شد و هم اکنون این مساله به‬ ‫نوعی بر عهده خود بیمارستان است که از محل‬ ‫درامد اختصاصی هر مرکز درمانی‪،‬مبلغی برای‬ ‫این منظور و تحت عنوان نگهداشت در نظر‬ ‫گرفته شود‪.‬اگر چه هم اینک نیز ردیفی تحت‬ ‫عنوان تعمیرات اساسی وجود دارد که معموال‬ ‫دفاتر فنی عهده دار این ردیف شده اند وبیشتر‬ ‫این مبلغ صرف تاسیسات بیمارستانی و مسائل‬ ‫عمرانی می شود ومتاسفانه در حال حاضرردیف‬ ‫متمرکزی در خصوص نگهداشت تجهیزات‬ ‫پزشکی نداریم‪ ،‬لذا با توجه به این که اعتقاد‬ ‫ما این است که باید به مسئله نگهداشت بسیار‬ ‫بیشتر از مسئله خرید توجه کرد‪ ،‬پیشنهاد ما این‬ ‫است که بخشی از اعتبارات بهبود استاندارد به‬ ‫مسئله نگهداشت اختصاص پیدا کند‪.‬‬ ‫‪ ‬در سالیان گذشته معموال دانشگاه ها‬ ‫برای خریداری کالیبراتور از ردیف بودجه‬ ‫بهبود استاندارد استفاده می کردند و در‬ ‫ان زمان بودجه های کالنی می توانستند‬ ‫بگیرند‪ .‬اگر بیمارستان ها از این بودجه‬ ‫استفاده کنند ‪،‬بنظر می رسد که می توانند‬ ‫این بحث را پوشش دهند‪.‬‬ ‫برای هر ردیف اعتبار موافقت نامه ای وجود‬ ‫دارد که در ان موافقت نامه به تفصیل توضیح‬ ‫داده می شود که ان بودجه را در چه زمینه هایی‬ ‫می توان هزینه کرد و معموال شرح هزینه کرد‬ ‫نیز ثبت می شود‪ .‬مسلماً از ردیف های جاری و‬ ‫ردیف هایی که غیر تملک دارایی است‪ ،‬می توان‬ ‫سهمی را برای نگه داشت مناسب در نظر گرفت‪.‬‬ ‫یکی از راهکارهای مناسبی که درنگهداشت وجود‬ ‫دارد‪ ،‬خدمات ‪ overhaul‬است وبسیاری از تجهیزات‬ ‫ما می توانند ‪ overhaul‬شوند و نیاز به خرید‬ ‫دستگاه برطرف شود‪ .‬با توجه به این که امسال به‬ ‫دلیل فشار تحریم های بین المللی‪ ،‬از لحاظ بودجه‬ ‫در مضیقه هستیم ‪ ،‬اعتقاد من این است که اگر‬ ‫بتوانیم در ردیف های تملک دارایی‪ ،‬ردیفی تحت‬ ‫عنوان نگهداشت طرح و اجرا کنیم‪ ،‬بسیار مثمر ثمر‬ ‫خواهد بود و تالش ما امسال بر این خواهد بود که‬ ‫این موضوع در بودجه سال ‪ 99‬گنجانده شود که‬ ‫البته با توجه به اینکه نظام بودجه ریزی کشور در‬ ‫سالیان گذشته نهادینه شده است و اعمال تغییر در‬ ‫این حوزه بسیار مشکل به نظر می رسد‪ ،‬تحقق این‬ ‫امر نیازمند هماهنگی با سازمان های مختلف است‪.‬‬ ‫گز ا ر ش و یژ ه‬ ‫‪22‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بر اساس‬ ‫بااین وجود نظر ما بر ضرورت در‬ ‫و بعضی از خدمات‬ ‫در‬ ‫فعالیت‬ ‫نامه‬ ‫ایین‬ ‫نظر گرفتن ردیف بودجه بصورت‬ ‫‪ FOC‬را نیزبسیاری از‬ ‫حوزه تجهیزات و ملزومات‬ ‫کمپانی ها معموال جزء‬ ‫متمرکز برای امورنگهداشت‬ ‫منتشره‬ ‫موارد‬ ‫کلیه‬ ‫پزشکی‪،‬‬ ‫‪ policy‬اساسی خود و‬ ‫هست‪ .‬البته باید تاکید کرد که‬ ‫تجهیزات‬ ‫کل‬ ‫اداره‬ ‫سایت‬ ‫در‬ ‫برای ارتقاء برند خود ارائه‬ ‫الزم است بخشی از درامدهای‬ ‫و‬ ‫ابالغیه‬ ‫حکم‬ ‫در‬ ‫پزشکی‬ ‫می دهند‪ .‬برای رفع نیاز به‬ ‫اختصاصی بیمارستان و بعبارتی‬ ‫الزم االجرا است‬ ‫خرید امسال ما ‪overhaul‬‬ ‫درامد هر دستگاه را برای نگهداری‬ ‫را بعنوان یکی از بخشهای‬ ‫ان اختصاص داد و بیمارستان ها باید از‬ ‫اساسی نگهداشت مد نظر داریم و‬ ‫درامدهای اختصاصی و تنخواه جاری سهمی‬ ‫در تالشیم که با همکاری شرکت های نمایندگی‬ ‫را برای این موضوع در نظر بگیرند‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه یک عامل اصلی ایجاد درامد بتوانیم دستگاه های مختلف را بازسازی اساسی‬ ‫برای بیمارستان دستگاه ها و تجهیزات پزشکی کنیم به طوری که نسل تکنولوژی دستگاه ها نیز‬ ‫است و اگر روزی دستگاهی قادر به ارائه خدمات حتی المقدور ارتقاء پیدا کند‪ .‬د رمجموع به نظر من‬ ‫نباشد‪ ،‬این درامد ها نیز از بین خواهد رفت‪ ،‬پس ماموریت اصلی ما و همکاران ما در دانشگاهها و‬ ‫الزم است که حداقل بخشی از درامدهای ان مراکز درمانی درامسال و سال های اتی‪ ،‬توجه ویژه‬ ‫دستگاه را برای نگهداری خود دستگاه اختصاص به امر نگهداشت است‪ ،‬چرا که این امرضمن ارتقای‬ ‫دهیم‪ ،‬لذا الزم است که بیمارستان ها به این ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی‪ ،‬از بسیاری از‬ ‫مسئله توجه کنند و از محل درامدهای اختصاصی هزینه های مازاد در خرید و تعمیرات تحمیلی‬ ‫جلوگیری خواهد کرد‪.‬‬ ‫سهمی را به این موضوع اختصاص دهند‪.‬‬ ‫‪‬با توجه به شرایط تحریم ‪ ،‬کنترل کیفی‬ ‫چگونه می تواند به بحث نگهداشت کمک‬ ‫کند‪ .‬ایا وزارت خانه برنامه ای برای این امر‬ ‫دارد که از تجهیزات چگونه نگهداری کنیم‬ ‫تا خرید کمتری داشته باشیم؟‬ ‫مسلم است که نگهداری بهینه نسبت به خرید‬ ‫در اولویت قرار دارد‪ .‬اگر به کشورهای پیشرفته نگاه‬ ‫کنیم ‪،‬متوجه می شویم ‪ ،‬دقتی که صرف نگداشت‬ ‫تجهیزات پزشکی در این کشورها می شود‪ ،‬به‬ ‫حدی است که معموالً از خریدهای جدید اجتناب‬ ‫می شود و فقط در مواقعی که نیاز به تکنولوژی‬ ‫جدید است‪ ،‬اقدام به خرید صورت می گیرد‪ .‬در‬ ‫حال حاضر و با توجه به وضعیت کنونی کشورما و‬ ‫کاهش منابع اعتباری‪ ،‬الزم است که بیش از پیش‬ ‫به مبحث نگهداشت توجه شود‪.‬البته نگهداشت‬ ‫شامل حوزه گسترده ای است و مسائل مختلفی‬ ‫از ‪ PM‬تا تعمیرات به هنگام‪ ،‬خدمات سرویس و‬ ‫نگهداری ‪ ،‬اموزش و کنترل کیفی را شامل می شود‪.‬‬ ‫بخشی از نگهداشت نیز تحت عنوان ‪adjustment‬‬ ‫یا ‪ overhaul‬و به روز کردن سیستم ها معنی‬ ‫پیدا می کند بنحوی که بتوانیم از دستگاه فعلی‬ ‫در سطح باالتری خدمات بگیریم و البته بخشی از‬ ‫این خدمات بروز رسانی به صورت روتین از طریق‬ ‫کمپانی ها برنامه ریزی می شود‪ .‬خدمات ‪upgrade‬‬ ‫‪‬برای نظارت بر عملکرد شرکت های‬ ‫کنترل کیفی برنامه جدیدی وجود دارد یااین‬ ‫رویه طبق روال سابق است؟‬ ‫ما در حال طراحی سامانه ای هستیم که بوسیله‬ ‫ان‪ ،‬ریپورت ها و وضعیت شرکت های کنترل کیفی‬ ‫را به صورت انالین بر روی سایت قراردهیم‪ .‬این‬ ‫شفافیت و نظارت انالین به کاهش سطح تخلفات‬ ‫کمک خواهد کرد‪ .‬زمانی که کلیه اطالعات مربوط‬ ‫به نیروهای انسانی ‪ ،‬تجهیزات شرکت و تاریخ ارایه‬ ‫خدمات به صورت ان الین در سایت قرار گرفته و‬ ‫توسط مراکز درمانی و رقبا مورد ارزیابی قرار گیرد‪،‬‬ ‫شرکت ها ناچارند که عالوه بر خودداری از تخلف‪،‬‬ ‫به فکر ارتقاء خدمات خود نیزباشند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر نظارت ها از طرف اداره کل و‬ ‫دانشگاههای علوم پزشکی هم باید بیشتر شود‪.‬‬ ‫در اداره کل با توجه به این که کمیته بدوی نیز‬ ‫فعال شده است‪ ،‬زمینه اقدامات نظارتی بیش از‬ ‫پیش فراهم هست و مساله مهم دیگر نیز‪ ،‬برنامه‬ ‫ریزی بازدیدهای نظارتی ‪ bench marking‬است‬ ‫و د راین برنامه دانشگاه های مختلف بازدید و‬ ‫نظارت از یکدیگر را عهده دار خواهند شد که این‬ ‫امربه صورت دوره ای خواهد بود و هر دانشگاه ‪،‬‬ ‫دانشگاه دیگری را مورد ارزیابی قرار خواهد داد‪.‬‬ ‫یقینا مجموعه این اقدامات باعث می شود تا‬ ‫نظارت بهینه ای درحوزه کنترل وپیگیری اقدامات‬ ‫اصالحی صورت گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬این سامانه چه زمانی به نتیجه می رسد؟‬ ‫یکی از مشکالت ما اینست که برای حصول به‬ ‫این نتیجه محدودیت اعتبار وجود دارد و اگر محقق‬ ‫نشود یکی از راهکارها این است که شرکت ها بخشی‬ ‫از هزینه ها را تقبل کنند‪ ،‬اما تالش ما این است که‬ ‫منابع پیش بینی شده را محقق کنیم و در پیشنهاد‬ ‫بودجه به سازمان‪ ،‬طراحی و پیاده سازی این‬ ‫سامانه ها را هم پیش بینی کرده ایم‪.‬‬ ‫‪ ‬از مشکالتی که در تعرفه ها وجود‬ ‫دارد این است که دانشگاه ها اعالم کردند‬ ‫که این تعرفه ها هنوز به ما ابالغ نشده است‬ ‫و تا موقعی که ابالغ نشده است‪ ،‬ما با همان‬ ‫قیمت های کمتر کار می کنیم‪ .‬از طرفی‬ ‫شرکت ها نیز تعهدنامه ای امضا کرده اند که‬ ‫تخفیف ارائه ندهند‪ .‬این دو رویه با هم در‬ ‫تضاد نیستند؟‬ ‫کلیه ضوابط و مسائلی که مرتبط با اداره کل است‪،‬‬ ‫در سایت این اداره منتشر می شود و مواردی هم‬ ‫که در سایت منتشر می شود‪ ،‬در حکم ابالغیه است‪.‬‬ ‫قیمت های ملزومات و غیره که به دانشگاه ها ابالغ‬ ‫شده ‪ ،‬در سایت موجود است و همه جا نیز رعایت‬ ‫می شود‪ .‬درهر صورت‪ ،‬سیاست اداره تجهیزات‬ ‫پزشکی بر اساس ایین نامه فعالیت در حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی این است که هر مسئله ای که در سایت به‬ ‫صورت دستورالعمل و ضوابط و یا تعرفه منتشر‬ ‫می شود‪ ،‬از نظر اداره کل در حکم ابالغیه است‪.‬‬ ‫‪ ‬این قیمت حداقل است یا حداکثر؟‬ ‫طراحی تعرفه در نظر گرفته شده بر اساس‬ ‫حداقل هزینه است‪ .‬البته این نیز با ساختار فعلی‬ ‫ایین نامه مالی معامالتی دانشگاه ها هم خوانی‬ ‫ندارد‪ .‬یعنی ایین نامه روی کمترین بها بنا‬ ‫نهاده شده است‪ .‬از این طریق شاید در سیستم‬ ‫تدارکات و امور مالی و پشتیبانی و معاونت‬ ‫توسعه ای دانشگاه ها این مفهوم خیلی تعریف‬ ‫شده نباشد و ان ها هم طبیعتاً باید تابع ایین‬ ‫نامه مالی معامالتی باشند‪ .‬البته برداشت چنین‬ ‫هست که همان طور که برای دارو و ملزومات با‬ ‫قیمت تعیین شده مناقصه و مزایده ای برگزار‬ ‫نمی شود‪ ،‬دانشگاه ها می توانند بدون برگزاری‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫مناقصه و استعالم بر اساس قیمت مصوب اقدام‬ ‫کنند‪ .‬البته این نکته نیز حایذ اهمیت هست‬ ‫که هر بیمارستانی که بخواهد خدماتی را بگیرد‬ ‫باید ازادی انتخاب داشته باشد و بتواند بر‬ ‫اساس صرفه و صالح تصمیم بگیرد و در این‬ ‫بین مالک هایی برای انتخاب باید داشته باشد‪.‬‬ ‫طبیعتاً مالک ها می تواند کیفی یا کمی باشد‪.‬‬ ‫هر کدام از ما هم در خریدی که انجام می دهیم‬ ‫یا خدماتی که می گیریم این مالک را مبنا قرار‬ ‫می دهیم‪ .‬د رنتیجه ما باید ایتم هایی را احصا‬ ‫کنیم که دانشگاه ها در انتخاب ها مبنا قرار دهند‪.‬‬ ‫پیشنهادهای مختلفی شده است و ما از شورای‬ ‫مشورتی هم انتظار داریم که در کنار اداره کل قرار‬ ‫بگیرد و پیشنهاد شرکت ها را از طریق این شورا‬ ‫دریافت کنیم‪.‬‬ ‫الزامات از سوی شرکت ‪ ،‬معیارهای رتبه بعدی‬ ‫مالکهای ارزیابی کیفی شرکت ها ‪ ،‬پارامترهای‬ ‫رتبه بندی و ایتم های انتخاب هست‪ .‬نقش شورای‬ ‫مشورتی در قبال این مساله می تواند بسیار پر رنگ‬ ‫باشد و با توجه به اشرافی که به این زمینه دارد ‪ ،‬می‬ ‫تواند نقطه نظراتش را منعکس کند تا در اداره کل‬ ‫مورد ارزیابی قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬یکی از مشکالت عمده ای است که‬ ‫اکثر شرکت ها با توجه به شرایط تحریم‬ ‫با ان مواجهند‪ ،‬بحث کالبیره کردن‬ ‫کالیبراتورهاست‪ .‬ایا شرکت هایی در داخل‬ ‫کشور برای این کار تایید صالحیت شده اند؟‬ ‫استاندارد ‪ 17025‬مسائل مختلفی را بیان کرده‬ ‫است‪ .‬ما به دلیل شرایط بین المللی فعلی بسیاری‬ ‫از این الزامات را در تعامل با موسسات خارجی‬ ‫نمی توانیم اعمال کنیم‪ .‬یک مورد کالیبره کردن‬ ‫کالیبراتورها است که بتوانند به صورت کامل‬ ‫‪ approved‬باشند‪ .‬لذا باید تدبیری در این خصوص‬ ‫صورت گیرد‪.‬البته با توجه به افزایش هزینه های‬ ‫انتقال دستگاه به خارج از کشور‪ ،‬شناسایی شرکت‬ ‫های داخلی یکی از راهکارهایی بود که از این طریق‬ ‫می توانستیم هزینه های متحمل شده بر شرکت ها‬ ‫را کاهش دهیم‪ .‬ما هم اکنون امادگی داریم که هر‬ ‫شرکت و ازمایشگاهی که بتواند شرایط کالیبراسین‬ ‫شرکت ها را برای خودش فراهم کند را مورد بررسی‬ ‫قرار دهیم و در این باره با اغوش باز‪ ،‬از شرکت های‬ ‫دانش بنیان هم دعوت به همکاری می کنیم‪.‬‬ ‫‪ ‬نقش شورای کنترل کیفی در قبال این‬ ‫مساله را بیشتر توضیح می دهید؟‬ ‫همانگونه که روشن هست‪ ،‬ما نمی توانیم با کلیه‬ ‫شرکتها برا ی امور دایم در ارتباط باشیم‪ .‬معموال‬ ‫انجمن ها و تشکل ها نقش کانال ارتباطی برا ی هم‬ ‫اندیشی‪ ،‬تبیین و پیش برد برنامه ها را ایفا می کنند‪.‬‬ ‫متاسفانه در حوزه کنترل کیفی ما انجمن و تشکلی‬ ‫نداریم و از اینرو در نظر گرفته شد که شورای‬ ‫منتخبی این وظیفه را بر عهده بگیرد‪ ،‬لذا پیشنهاد‬ ‫دادیم شورایی منتخب از شرکت ها تشکیل شود که‬ ‫در برنامه ریزی امور نظارتی به ما کمک کند‪،‬چرا که‬ ‫این منتخبین به کلیه مسایل این حوزه ‪ ،‬اشراف کامل‬ ‫داشته و قادرند فیدبک ها و گزارش های موجود ان‬ ‫‪ ‬ایا برنامه ای برای افزایش اسکوپ و تعداد‬ ‫حوزه را به ما منعکس کنند تا مبنایی برای برنامه‬ ‫ریزی و پیگیری ما باشد‪ .‬به نظر من شورا ی منتخب تجهیزات بیشتر دارید؟ بازه های زمانی انجام‬ ‫ازمون های شوک یا مانیتور قلبی دارید‬ ‫دامنه گسترده ای از کارها را می تواند انجام‬ ‫واینکه یا تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫دهد‪ .‬می تواند بعنوان متولی حوزه‬ ‫نظرما‬ ‫به اسکوپ کنترل کیفیت‬ ‫کنترل کیفی در نظارت بر‬ ‫بر ضرورت در نظر‬ ‫دستگاه های اداره کل‬ ‫شرکت ها ایفای نقش کند و‬ ‫گرفتن ردیف بودجه بصورت‬ ‫اضافه خواهد شد؟‬ ‫برای صیانت از شان حوزه‬ ‫متمرکزبرای امورنگهداشت‬ ‫اعتقاد شخصی من این‬ ‫کنترل کیفی تذکرات‬ ‫است‪ .‬البته باید تاکید کرد که الزم‬ ‫است که ما برای انجام هر‬ ‫الزم را به شرکت ها‬ ‫است بخشی از درامدهای اختصاصی‬ ‫بدهد و یا موارد تخلف بیمارستان و بعبارتی درامد هر دستگاه کاری باید الزام ان کار را‬ ‫بررسی کنیم‪ .‬بسیاری از‬ ‫را برای پیگیری به اداره‬ ‫را برای نگهداری ان اختصاص داد‬ ‫ضرورت ها ما را به سمت‬ ‫کل منعکس کند‪ .‬می‬ ‫و بیمارستان ها باید از درامدهای‬ ‫اقدامات بعدی هدایت می‬ ‫تواند همانند گذشته در‬ ‫اختصاصی و تنخواه جاری سهمی‬ ‫کند‪ .‬پس در مواردی که به‬ ‫یکسان سازی دستورالعمل‬ ‫را برای این موضوع در نظر‬ ‫جهات مختلف مثل ایمنی‪،‬‬ ‫دیگر‬ ‫هاکمککند‪.‬مورد مهم‬ ‫بگیرند‬ ‫اثربخشی و کیفیت فرایندها‪...‬‬ ‫در این خصوص هم تدوین‬ ‫شرایط حکم کند و نیاز به افزایش اسکوپ داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬امادگی بررسی اسکوپ های جدید را‬ ‫خواهیم داشت‪ .‬معیار ما ضرورت و اثربخشی است‬ ‫که کنترل کیفی و کالیبراسیون می تواند برای ما به‬ ‫ارمغان بیاورد‪.‬‬ ‫دیدگاه من در جهت اثربخش تر کردن‬ ‫مجموعه فعالیت ها‪،‬جلب مشارکت هرچه بیشتر‬ ‫شرکت های کنترل کیفی در امور نگهداشت مراکز‬ ‫درمانی است‪ .‬در حال حاضر بسیاری از شرکت ها‬ ‫در اموری چون‪،‬تدوین شناسنامه های دستگاه ها‪،‬‬ ‫دیجیتال کردن ریپورت ها و یا خدمات چند باره‬ ‫کنترل کیفی بعد از مشروطی و مردودی و انواع‬ ‫خدمات دیگر مشارکت دارند که قابل تحسین‬ ‫است‪ .‬اما انتظاری که وجود دارد این است که بر‬ ‫روی اثر بخش تر کردن فعالیت ها تمرکز کنیم‪.‬‬ ‫مسلماً از شرکت های ثالث کنترل کیفی انتظار‬ ‫نمی رود که در تعمیر مداخله کنند‪ ،‬اما شاید‬ ‫در حوزه برخی از اقدامات اصالحی و خدمات‬ ‫نگهداشت‪ ،‬بتوانند یاری رسان باشند‪.‬‬ ‫‪-‬ایاضوابطکنونیهمویرایشخواهدشد؟‬ ‫در حال حاضر نه‪ .‬ولی چنانچه ضرورت ایجاب‬ ‫کند‪ ،‬مسلماً این کار را انجام خواهیم داد‪ .‬فع ً‬ ‫ال‬ ‫ضوابط کنونی جوابگو ی کار است و اگر میزان‬ ‫اصالح و تغییر به حدی باشد که نیاز به بازنگری و‬ ‫تغییر باشد ‪،‬این کار را انجام خواهیم داد‪.‬‬ ‫‪ ‬ایا مانع خاصی درجهت اضافه شدن‬ ‫شرکت های جدید به این حوزه وجود دارد؟‬ ‫در حال حاضر خیر‪ .‬ما بیشتر به کیفی سازی‬ ‫رقابت ها توجه داریم تا به کمی بودن و افزایش‬ ‫تعداد شرکت ها‪.‬البته برخی از موسسات‬ ‫و نهادهای دیگر چنین تمهیداتی را اتخاذ‬ ‫کرده اند که تعداد مشخصی از شرکت ها در‬ ‫حوزه خاص و یا در یک محدوده جغرافیایی‬ ‫خاصی استقرار داشته باشند‪ .‬اما در خصوص‬ ‫ارزیابی های کیفی بیش از پیش باید دقت‬ ‫کنیم تا افرادی که می خواهند در این حوزه‬ ‫فعال باشند ‪،‬به طور کامل از نظر امکانات و‬ ‫نیروی انسانی و دانش فنی ‪ qualified‬باشند‬ ‫و در کیفیت باالتری خدمات ارائه دهند‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگرما هیچ گاه عرصه را برای ورود‬ ‫نمی بندیم‪ ،‬ولی بر ارزیابی دقیق تر و کیفی‬ ‫تر شرکت های جدید و حتی شرکت های قدیم‬ ‫تمرکز بیشتری داریم‪.‬‬ ‫‪24‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫نگاهی به اهداف و برنامه های کنگره تخصصی‬ ‫ساخت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات‬ ‫بیمارستان‪ ،‬به عنوان یکی از نهادهای مهم ارائه دهنده خدمات‬ ‫بهداشتی درمانی و اموزشی کشور به شمار می رود که با تسهیالت‬ ‫ویژه خود در بازگشت سالمت جسمانی و روانی افراد بیمار جامعه‪،‬‬ ‫اموزش نیروهای متخصص بخش بهداشت درمان‪ ،‬پژوهشهای‬ ‫پزشکی و نهایتا ارتقاء سطح سالمت جامعه نقش اساسی ایفا‬ ‫می کند‪ .‬براساس مطالعه وسیع بانک جهانی‪ ،‬بین ‪ ۵۰‬تا ‪ ۸۰‬درصد‬ ‫منابع بخش سالمت در کشورهای در حال توسعه‪ ،‬به بیمارستان ها‬ ‫ی ساخت وسازهای بیمارستانی‬ ‫اختصاص دارد‪ .‬بنابراین استاندارد ساز ‬ ‫ودارابودن برنامه مدون منطبق با استانداردهای جهانی‪ ،‬استفاده‬ ‫بهینه و صحیح ازمنابع انها بایستی کانون توجه مدیران و مسووالن‬ ‫بیمارستانی قرار گیرد‪.‬‬ ‫ششمین کنگره تخصصی و سومین کنگره بین المللی ساخت‬ ‫بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات در تاریخ ‪ 9‬الی ‪ 10‬مهرماه‬ ‫‪1398‬به همراه جشنواره تقدیر ازخیرین سالمت و پیشگامان ساخت‬ ‫بیمارستان درمرکز همایشهای بین المللی رازی برگزار می شود‪.‬‬ ‫شعارکنگره ایجاد عزم ملی برای هماهنگی نهادهای ذیربط و افزایش‬ ‫مشارکت های مردمی در جهت ساخت و تجهیز بیمارستان های‬ ‫ایمن و تاب اور و پاسخگو با طراحی های نواورانه وهدف کنگره‬ ‫یکپارچه سازی وهماهنگی بین کلیه دستگاهها و نهادهای مرتبط و‬ ‫فعال درحوزه ساخت بیمارستان ومدیریت منابع و تجهیزات به منظور‬ ‫افزایش بهره وری منابع وخدمت رسانی بهتربه بیماران است‪.‬‬ ‫این کنگره به همت دانشگاه علوم پزشکی ایران‪ ،‬مجمع خیرین‬ ‫سالمت کشور و انجمن کنترل عفونت و بامشارکت و همکاری‬ ‫کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسالمی‪ ،‬سازمان برنامه‬ ‫وبودجه‪ ،‬معاونتهای وزارت بهداشت‪ ،‬دفترتوسعه منابع فیزیکی وامور‬ ‫عمرانی وزارت بهداشت‪ UNHABITAT ،‬وابسته به سازمان ملل‬ ‫متحد‪،‬حوزه مشارکتهای اقتصادی وروابط بین الملل وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫سازمان غذاو دارو‪ ،‬شرکت مادر تخصصی توسعه و تجهیز مراکز‬ ‫بهداشتی درمانی‪ ،‬مرکزتحقیقات راه‪ ،‬مسکن و شهرسازی و سازمانها‬ ‫و نهادهای ذیربط با امتیاز بازاموزی و کارگاههای تخصصی و وب‬ ‫سایت ‪ ، www.hospitalbuild.ir‬در مرکز همایش های بین المللی‬ ‫رازی برگزارمی شود‪.‬‬ ‫در گفتگویی که با مهندس محمد طهماسبی‪ ،‬دبیر اجرایی کنگره داشتیم‪،‬‬ ‫اهداف و برنامه های کنگره را برایمان بازگو کردند که می خوانیم‪:‬‬ ‫شعار کنگره‬ ‫شعار کنگره ایجاد عزم ملی برای هماهنگی نهادهای‬ ‫ذیربط وافزایش مشارکتهای مردمی در جهت ساخت و تجهیز‬ ‫بیمارستانهای ایمن و تاب اور و پاسخگو با طراحی های‬ ‫نواورانه است‪.‬‬ ‫اهداف کنگره‬ ‫هدف کنگره یکپارچه سازی و هماهنگی بین کلیه دستگاه ها‬ ‫و نهادهای مرتبط و فعال در حوزه ساخت بیمارستان و مدیریت‬ ‫منابع و تجهیزات در سطوح نیازسنجی ‪ ،‬طراحی ‪ ،‬مشاوره ‪،‬‬ ‫تصویب ‪ ،‬پیمانکاری ‪ ،‬اجراء ‪ ،‬نظارت و بهره برداری به منظور‬ ‫افزایش بهره وری منابع و جلب مشارکتهای مردمی و ساخت و‬ ‫تجهیز بیمارستانهای جدید بر اساس اخرین استانداردهای بین‬ ‫المللی و ملی و خدمت رسانی بهتر به بیماران است ‪.‬‬ ‫محورهای کنگره‬ ‫‪ .1‬بیمارستان های تاب اور‪ ،‬امن وپاسخگو دربحران‪،‬‬ ‫حوادث و بالیا ‪ ،‬جانمایی و مقاوم سازی‬ ‫‪ .2‬رویکردهای جدیدوتجربیات بین المللی درتامین منابع‬ ‫مالی‪،‬ساخت‪،‬تجهیز و بهره برداری ازبیمارستان وراهکارهای‬ ‫افزایش مشارکتهای مردمی‬ ‫‪ .3‬طراحی‪ ،‬ساخت و تجهیز بیمارستانهای سالمندان ‪،‬‬ ‫خدمات بهداشتی درمانی ‪ ،‬بازتوانی و اقامتی‬ ‫‪ .4‬رویکردها و تکنولوژی های نوین طراحی و ساخت و‬ ‫تجهیز بیمارستانهای اینده‬ ‫‪ .5‬تاسیسات نوین بیمارستانی و رویکردهای بهینه کاهش‬ ‫مصرف انرژی در بیمارستانها‬ ‫‪ .6‬تجهیزات نوین در بیمارستانهای اینده‬ ‫‪ .7‬مهندسی نگهداشت و مدیریت منابع فیزیکی و تجهیزات‬ ‫و بازسازی بیمارستانها‬ ‫‪26‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫‪ .8‬کارکرد مهندسی ارزش در طراحی و اجرای بیمارستانها‬ ‫‪ .1‬بیمارستانهای تاب اور‪ ،‬امن وپاسخگو دربحران‪،‬‬ ‫حوادث و بالیا ومقاوم سازی اجزای انها‬ ‫ • طراحی ومقاوم سازی اجزای غیر سازه ای و ایجاد‬ ‫هماهنگی بین عملکرد سازه و اجزای غیر سازه ای‬ ‫ • اصول و راهکارهای ارزیابی تاب اوری بیمارستانها‬ ‫ • امکانسنجی و شاخصهای تعیین زمین بیمارستان های‬ ‫امن‬ ‫ • رویکردهای طراحی و ساخت بیمارستانهای امن با‬ ‫رویکرد پدافندی‬ ‫ • طراحی سازه بیمارستان بر اساس عملکرد‬ ‫ • استفاده از سیستم های جاذب انرژی و جداگرهای‬ ‫لرزه ای در سازه‬ ‫ • روش های طراحی و تکنولوژی های ساخت‬ ‫بیمارستاهای پیش ساخته ‪ ،‬سیار و مدوالر‬ ‫‪ .2‬رویکردهای جدید و تجربیات بین المللی‬ ‫در سرمایه گذاری و راهکارهای افزایش‬ ‫مشارکت های مردمی‬ ‫ • مشارکت عمومی خصوصی در توسعه بخش سالمت‬ ‫و راهکارهای افزایش جلب مشارکتهای مردمی از جمله‬ ‫ایرانیان خارج ازکشور‬ ‫ • بازارهای نوظهور (فرصتهای سرمایه گداری د ر بحث‬ ‫سالمت )‬ ‫ • راهکارهای تشکیل کنسرسیوم های طراحی و ساخت و‬ ‫تجهیز به همراه تامین کننده منابع مالی‬ ‫ • تجربیات بین المللی در ساخت بیمارستانها و چالشهای‬ ‫تامین اعتبار در ایران‬ ‫ • راهکارهای تامین اعتبارات مورد نیاز ساخت بیمارستان‬ ‫ها از طریق واگذاری‪ /‬مشارکت و ‪...‬‬ ‫ • ساخت و بهره برداری از بیمارستان ها با رویکرد اقتصاد‬ ‫مقاومتی‬ ‫ • سرمایه گذاری در زیرساخت های فناوری اطالعات‬ ‫‪ .3‬طراحی ‪ ،‬ساخت و تجهیز بیمارستانهای‬ ‫سالمندان‪ ،‬خدمات بهداشتی درمانی ‪ ،‬بازتوانی و‬ ‫اقامتی‬ ‫‪ .4‬رویکردها و تکنولوژی های نوین طراحی و ساخت و‬ ‫تجهیز بیمارستانهای اینده‬ ‫  •بهینه کردن طراحی متناسب با محدودیت های بودجه جاری‬ ‫  •برقراری ارتباط رویکرد پایداری با طراحی و ساخت پروژه ها‬ ‫  •ارزیابی اثرات بیمارستانها در الودگی محیط زیست و کاهش‬ ‫عفونت ها‬ ‫  •بیمارستانهای هوشمند و تاثیر انها در نحوه طراحی بیمارستانها‬ ‫  •بیمارستانهای دیجیتال و فناوریهای نوین (‪ )IT‬در بیمارستانهای‬ ‫اینده‬ ‫  •نقش نواوریهای و فن اوریهای جدید پزشکی در فضاهای داخلی‬ ‫بیمارستانها‬ ‫  •راهکارهای مشارکت ذینفعان (پزشکان‪ ،‬پرسنل‪ ،‬بیماران و‬ ‫همراهان) در طراحی بیمارستانها‬ ‫  •بررسی مصالح نوین بیمارستانی و نواوری در طراحی داخلی و‬ ‫نازک کاری و زمینه سازی اجرای انها در بیمارستانها‬ ‫  •بررسی ساختار سازههای نوین در طراحی بیمارستانهای اینده‬ ‫  •رویکردهای نوین در طراحی مراکز درمانی خاص از جمله مراکز‬ ‫جامع سرطان‪ ،‬مراکز درمانی کودکان و ‪...‬‬ ‫  •راهکارهای ایجاد مطلوبیت در بیمارستان ها از طریق بهبود‬ ‫کیفیت فضاهای داخلی‬ ‫  •راهکارهای ایجاد انعطاف پذیری در طراحی و ساخت بیمارستان ها‬ ‫‪ .5‬تاسیسات و تجهیزات نوین بیمارستانی و رویکردهای‬ ‫بهینه کاهش مصرف انرژی در بیمارستانها‬ ‫  •ارتقاء و بهبود مدیریت مصرف انرژی با اصالح روشهای طراحی و‬ ‫اجرا و بهره برداری از بیمارستانها‬ ‫  •روشهای عملی جایگزینی حاملهای انرژی پایدار‪ ،‬پاک و نو با‬ ‫منابع انرژی موجود‬ ‫  •استانداردهای نوین طراحی و اجرای تاسیسات الکتریکی و‬ ‫مکانیکی بیمارستانها‬ ‫  •ارتقا بسترهای موجود کنترل هوشمند تاسیسات و تجهیزات‬ ‫بیمارستانی‬ ‫  •روشهای نوین در تهویه مطبوع بیمارستانی‬ ‫  •زیرساختهای نوین برق جریان ضعیف و فشار ضعیف تاسیسات‬ ‫و تجهیزات پزشکی‬ ‫  •چالشهای موجود در امحاء زباله های بیمارستانی و دفع بهداشتی‬ ‫فاضالب‬ ‫  •ارتقاء و بهبود وضعیت امحاء زباله و دفع بهداشتی فاضالب‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بیمارستانهایموجودبابهرهگیریازتجربیاتبینالمللیوروشهاینوین‬ ‫‪ .6‬تجهیزات نوین در بیمارستانهای اینده‬ ‫  •نیازسنجی و تعیین مشخصات فنی تجهیزات نوین درمانی‬ ‫  •نحوه فعالیت و مشارکت شرکتهای تامین کننده و مشاور‬ ‫تجهیزات بیمارستانی در طراحی بیمارستانی‬ ‫  •راهکارهای نوین تامین الزامات نصب و راه اندازی تجهیزات‬ ‫بیمارستانی‬ ‫  •طرح تجهیز بیمارستان با رویکرد استفاده بهینه از منابع محدود‬ ‫  •جذب ظرفیت های بخش دولتی در تجهیز بیمارستان ها‬ ‫  •چالش های نگهداشت تجهیزات در بیمارستانهای دولتی‬ ‫موجود و راهکارهای پیشنهادی‬ ‫  •تجهیزات نوین و پیشرفته و چالش های استفاده از انها در‬ ‫بیمارستان های موجود‬ ‫  •مدیریت تدارکات و پشتیبانی از تجهیزات پزشکی‬ ‫  •نواوری در تکنولوژی‬ ‫‪ .7‬مهندسی نگهداشت ومدیریت منابع فیزیکی و تجهیزات‬ ‫و بازسازی بیمارستانها‬ ‫  •رفع چالشهای پیش رو در ارتقاء و گذار از نگهداری و تعمیرات‬ ‫سنتی به مدیریت نگهداشت مکانیزه و بهره ور‬ ‫  •رویکردهای نوین در توسعه بستر تکنولوژی اطالعات در‬ ‫نگهداری و تعمیرات (‪)CMMS‬‬ ‫  •راهکارهای نوین بازسازی بیمارستانها در حین فعالیت و‬ ‫سرویس دهی به بیماران‬ ‫  •راهکارهای بهینه در تثبیت رویکردهای جدید مدیریت‬ ‫نگهداشت منابع و تجهیزات مانند پیشگیرانه‪ ،‬پیشبینانه‬ ‫  •بررسی نقش کلیدی وموثرحوزه های مالی وپشتیبانی‬ ‫درحصول نتایج مدنظر درمدیریت نگهداشت‬ ‫  •جنبه های اقتصادی وبهره وری مدیریت نگهداشت مکانیزه‬ ‫منابع فیزیکی وتجهیزات حوزه بهداشت و درمان‬ ‫  •نقش سیستم مدیریت و بایگانی الکترونیکی اسناد در فرایند‬ ‫نگهداشت منابع فیزیکی و تجهیزات‬ ‫  •بازتعریف جایگاه مدیران بیمارستانها‪ ،‬مهندسین و ناظرین فنی‬ ‫و نیز پیمانکاران تاسیسات و تجهیزات در مدیریت نگهداشت‬ ‫  •تکنولوژیها و تکنیک های مدیریت منابع و تجهیزات( (�‪Facil‬‬ ‫‪ )ity Management‬و راهکارهای اجرایی نمودن انها در‬ ‫بیمارستانها‬ ‫‪.8‬کارکرد مهندسی ارزش در طراحی و اجرای بیمارستانها‬ ‫اعضاء کمیته علمی به ترتیب حروف الفبا‬ ‫‪١.١‬اقای مهندس احمری مدیرعامل شرکت مادر تخصصی ساخت و تجهیز مراکز بهداشتی‬ ‫درمانی‬ ‫‪٢.٢‬اقای دکتر سید احمد احمدی تیمورلویی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪٣.٣‬اقای دکتر علی اردالن مشاور معاونت بهداشت و رئیس دفتر مدیریت و کاهش خطر بالیا‬ ‫‪٤.٤‬اقای مهندس شهریارارسیلو رئیس گروه تجهیزات پزشکی معاونت توسعه دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران‬ ‫‪٥.٥‬اقای دکتر سید جالل الدین اسحق حسینی عضو هیات علمی گروه جراحی دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی قم‬ ‫‪٦.٦‬اقای دکتر حمید اسدی معاون اجرایی حوزه مشارکتهای اقتصادی وزارت بهداشت‬ ‫‪٧.٧‬اقای مهندس اینه چی کارشناس مسئول دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی وزارت‬ ‫بهداشت‬ ‫‪٨.٨‬اقای دکتر مسعود اعتمادیان عضوهیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و مرکز‬ ‫تحقیقات مدیریت بیمارستانی‬ ‫‪٩.٩‬اقای دکتر علی اکبری ساری رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪١٠١٠‬اقای دکترامین الوانچی عضوهیات علمی گروه مدیریت وساخت دانشکده عمران دانشگاه‬ ‫صنعتیشریف‬ ‫‪١١١١‬اقای دکتر رضا اقایی زاده ظروفی استاد محترم دانشکده مهندسی برق و کامپیوتردانشگاه‬ ‫تهران‬ ‫‪١٢١٢‬اقای مهندس مسعود بخشی کارشناس مسئول گروه معماری وشهرسازی امورنظام‬ ‫فنی سازمان مدیریت‬ ‫‪١٣١٣‬خانم دکتر فریبا بهرامی استادیار هیات علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه‬ ‫تهران‬ ‫‪١٤١٤‬اقای مهندس مسلم بیات معاون سازمان ملی استاندارد ایران‬ ‫‪١٥١٥‬اقای دکتر حمید رضا پازکی طرودی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪١٦١٦‬اقای مهندس ولی اله پورکرامتی عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی‬ ‫دانشگاه شهید بهشتی‬ ‫‪١٧١٧‬اقای سید عباس پورهاشمی ‪ ،‬قائم مقام دبیرکل مجمع خیرین سالمت کشور‬ ‫‪١٨١٨‬اقای مهندس قاسم پیروی دهسرخی کارشناس فنی دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور‬ ‫عمرانی وزارت بهداشت‬ ‫‪١٩١٩‬خانم دکترپریسا ترابی مسئول تغذیه بالینی دفترمدیریت بیمارستانی وتعالی خدمات‬ ‫بالینی وزارت بهداشت‬ ‫‪٢٠٢٠‬اقای دکتر سید حسن تقوایی عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه‬ ‫شهیدبهشتی‬ ‫‪٢١٢١‬اقای مهندس علیرضاتوتونچی معاون تدوین ضوابط امورنظام فنی سازمان مدیریت‬ ‫وبرنامه ریزی کشور‬ ‫‪٢٢٢٢‬اقای دکتر نادر توکلی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪٢٣٢٣‬اقای دکتر توکلی رئیس گروه پژوهشی مهندسی پزشکی پژوهشگاه استاندارد‬ ‫‪٢٤٢٤‬اقای دکترابراهیم جعفری پویان عضوهیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٢٥٢٥‬اقای دکتر فرییرز جوالی استاد دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها دانشگاه تهران‬ ‫‪٢٦٢٦‬اقای دکتر محسن حامدی دانشیار دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تهران‬ ‫‪٢٧٢٧‬اقای مهندس حسن حسینی معاون امور سالمت سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور‬ ‫‪٢٨٢٨‬اقای دکتر حمید رضا خانکه قائم مقام سازمان اورژانس کشور‬ ‫‪٢٩٢٩‬اقای مهندس احمد خوشدل نیکخو کارشناس امور نظام فنی سازمان مدیریت و برنامه‬ ‫ریزی کشور‬ ‫‪٣٠٣٠‬اقای دکتر دانش جعفری مشاور عالی وزیر در حوزه اقتصادی‬ ‫‪٣١٣١‬اقای دکتر درخشان معاون درمان سازمان تامین اجتماعی‬ ‫‪٣٢٣٢‬اقای مهندس محمد حسین درویش رئیس اداره تجهیزات پزشکی معاونت درمان‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٣٣٣٣‬اقای دکتر وهاب دهلقی دانشیار گروه مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪٣٤٣٤‬اقای مهندس سعید ذوقی کارشناس مسئول معماری مدیریت فنی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران‬ ‫‪٣٥٣٥‬خانم مهندس نفیسه راد جهانبانی معاون فنی دفتر توسعه منابع فیزیکی وامور عمرانی‬ ‫وزارت بهداشت‬ ‫‪٣٦٣٦‬اقای مهندس هرمزد رامینه رئیس جامعه مهندسان مشاور ایران‬ ‫‪٣٧٣٧‬اقای مهندس رحمانی معاون برنامه ریزی حوزه مشارکتهای اقتصادی وزارت بهداشت‬ ‫‪٣٨٣٨‬اقای دکتر حجت رحمانی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪28‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫‪٣٩٣٩‬اقای دکتر رستمیان معاون امور اجتماعی وعضو هیات علمی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران‬ ‫‪٤٠٤٠‬اقای دکتر ارش رشیدیان معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٤١٤١‬اقای مهندس رضایی معاون سازمان مجری ساختمانها و تاسیسات دولتی‬ ‫و عمومی‬ ‫‪٤٢٤٢‬اقای دکتر رضا رضایی رئیس اداره بودجه معاونت درمان وزارت بهداشت‬ ‫‪٤٣٤٣‬اقای دکتر رواقی عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اطالع رسانی پزشکی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪٤٤٤٤‬خانم مهندس راحله روح پرور کارشناس مسئول گروه اعتبار بخشی‬ ‫بیمارستانها و مراکز درمانی‬ ‫‪٤٥٤٥‬خانم دکتر زرگر معاون انجمن علمی اداره امور بیمارستانهاو عضو هیات علمی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٤٦٤٦‬اقای مهندس امیر ساکی مدیر کل دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی‬ ‫وزارت بهداشت‬ ‫‪٤٧٤٧‬اقای دکتر سید کمال الدین ستاره دان دانشیار دانشکده مهندسی برق و‬ ‫کامپیوتر دانشگاه تهران‬ ‫‪٤٨٤٨‬اقای مهندس محمد رضا سیادت کارشناس معماری امور نظام فنی سازمان‬ ‫مدیریت و برنامه ریزی کشور‬ ‫‪٤٩٤٩‬اقای دکتر پژمان شادپورعضوهیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ورئیس‬ ‫مرکزتحقیقاتمدیریتبیمارستانی‬ ‫‪٥٠٥٠‬اقای دکتر رضا شاهقدمی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید‬ ‫بهشتی و دبیر علمی کنگره‬ ‫‪٥١٥١‬خانم دکتر ماندانا شفیع عضو هیات علمی دانشگاه کارلسروهه المان‬ ‫‪٥٢٥٢‬اقای دکتر محمد شکرچی زاده رئیس مرکز تحقیقات راه ‪ ،‬مسکن و شهرسازی‬ ‫‪٥٣٥٣‬اقای مهندس منوجهر شکوفی رئیس گروه معماری جامعه مهندسان مشاور‬ ‫ایران‬ ‫‪٥٤٥٤‬اقای دکتر شهرامی معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شهید بهشتی‬ ‫‪٥٥٥٥‬اقای دکترشهریاری دبیرکل مجمع خیرین سالمت کشوروعضو کمیسیون‬ ‫بهداشت ودرمان مجلس شورای اسالمی‬ ‫‪٥٦٥٦‬اقای دکتر شیرزادیان رئیس اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫کرمانشاه‬ ‫‪٥٧٥٧‬خانم دکتر صباغیان مدیر گروه تعالی خدمات بالینی معاونت درمان وزارت‬ ‫بهداشت‬ ‫‪٥٨٥٨‬اقای دکتر محمد حسین صراف زاده دانشیار دانشگاه تهران‬ ‫‪٥٩٥٩‬خانم مهندس فاطمه ژیالصفاری مدیرگروه تدوین استانداردها دفترتوسعه‬ ‫منابع فیزیکی وامور عمرانی‬ ‫‪٦٠٦٠‬اقای مهندس نصراله طاهباز نماینده جامعه مهندسان مشاور ایران‬ ‫‪٦١٦١‬اقای سید محمد طباطبایی ‪ ،‬معاون مشارکتهای مردمی و ارتباطات ورسانه‬ ‫مجمع خیرین سالمت کشور‬ ‫‪٦٢٦٢‬اقای دکتر طباطبایی لطفی مدیرکل محترم دفتر ارزیابی فناوری تدوین‬ ‫استاندارد و تعرفه سالمت‬ ‫‪٦٣٦٣‬اقای دکتر علیرضا طلوع کوروشی مشاورعالی گروه تدوین استانداردهای‬ ‫طراحی وبرنامه ریزی بیمارستان ایمن‬ ‫‪٦٤٦٤‬اقای مهندس محمد طهماسبی دبیر انجمن کنترل عفونت و دبیر اجرایی‬ ‫کنگره‬ ‫‪٦٥٦٥‬اقای مهندس سید مجتبی طیب زاده کارشناس مسئول گروه پژوهشی‬ ‫مهندسی پزشکی پژوهشگاه استاندارد‬ ‫‪٦٦٦٦‬اقای مهندس احمد عابدی رئیس اداره اجرای طرحهای عمرانی شرکت مادر‬ ‫تخصصی ساخت و تجهیز مراکز بهداشتی درمانی‬ ‫‪٦٧٦٧‬خانم پرستو عابدین کارشناس مسئول گروه اعتبار بخشی بیمارستانها و مراکز‬ ‫درمانی‬ ‫‪٦٨٦٨‬خانم دکتر عباس ابادی رئیس گروه ارتقاء کیفیت معاونت درمان دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٦٩٦٩‬اقای دکتر محمد عرب قائم مقام حوزه وزارتی و رئیس انجمن علمی اداره‬ ‫امور بیمارستانها‬ ‫‪٧٠٧٠‬اقای دکتر علیرضا عسکری مدیر کل مرکز نظارت و اعتبار بخشی وزارت‬ ‫بهداشت‬ ‫‪٧١٧١‬اقای مهندس عسگری معاون مرکز نظارت واعتباربخشی و رئیس گروه اعتبار‬ ‫بخشی بیمارستانها و مراکز درمانی‬ ‫‪٧٢٧٢‬اقای دکتر رضا عطار نژاد دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران‬ ‫‪٧٣٧٣‬اقای مهندس هوشنگی رئیس اداره نظارت و ارزیابی اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت‬ ‫بهداشت‬ ‫‪٧٤٧٤‬اقای مهندس سعیدعلوی معاون فنی و برنامه ریزی شرکت مادر تخصصی ساخت و‬ ‫تجهیز مراکز بهداشتی درمانی‬ ‫‪٧٥٧٥‬اقای دکتر مهدی علیرضایی عضو هیات علمی دانشگاه‬ ‫‪٧٦٧٦‬اقای مهندس سید محمد رضا فاطمی رئیس تجهیزات پزشکی سازمان تامین اجتماعی‬ ‫‪٧٧٧٧‬اقای مهندس علی فرح زاد کارشناس مسئول تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫ایران‬ ‫‪٧٨٧٨‬اقای محسن قائنی نژاد رئیس اداره صدور پروانه دفتر نظارت و اعتبار بخشی امور درمان‬ ‫‪٧٩٧٩‬اقای دکتر قریب مشاور وزیر و رئیس حوزه مشارکتهای اقتصادی وزارت بهداشت‬ ‫‪٨٠٨٠‬اقای دکتر کاتوزیان رئیس پژوهشگاه صنعت نفت‬ ‫‪٨١٨١‬اقای دکتر حامد کاشانی عضو هیات علمی گروه مدیریت و ساخت دانشکده عمران‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬ ‫‪٨٢٨٢‬اقای دکترمحمد اسماعیل کاملی مدیرگروه ساختار وسطح بندی دفتر مدیریت‬ ‫بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی‬ ‫‪٨٣٨٣‬اقای دکتر عباس کرامتی رییس دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها دانشگاه تهران‬ ‫‪٨٤٨٤‬اقای دکتر جمشید کرمانچی مشاور معاونت درمان وزارت بهداشت در امور بیماریها‬ ‫‪٨٥٨٥‬اقای دکتر بهزاد کالنتری مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی‬ ‫وزارت بهداشت‬ ‫‪٨٦٨٦‬اقای دکتر پیر حسین کولیوند رئیس سازمان اورژانس کشور‬ ‫‪٨٧٨٧‬خانم دکتر نسترن لعل کارشناس مسئول گروه اعتبار بخشی بیمارستانها و مراکز درمانی‬ ‫‪٨٨٨٨‬اقای دکتر شاهرخ مالک استاد یار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران‬ ‫‪٨٩٨٩‬اقای دکترمحمد مهدی مرتهب استاد و مدیرگروه مدیریت وساخت دانشکده عمران‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬ ‫‪٩٠٩٠‬اقای دکتر نادر مرکزی مقدم عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٩١٩١‬خانم فرناز مستوفیان کارشناس مسئول دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی‬ ‫وزارتبهداشت‬ ‫‪٩٢٩٢‬اقای مهندس احمد مسلمی رئیس هیات مدیره انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی‬ ‫کشور‬ ‫‪٩٣٩٣‬اقای دکتر علی مشکینی معاون اجرایی دفتر نظارت و اعتبار بخشی امور درمان وزارت‬ ‫بهداشت‬ ‫‪٩٤٩٤‬اقای دکتر علی محمد مصدق راد عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪٩٥٩٥‬اقای مهندس معظمی معاون برنامه ریزی دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی‬ ‫وزارت بهداشت‬ ‫‪٩٦٩٦‬خانم مهندس فریباملک احمدی رئیس اداره بهداشت مراکزدرمانی‪،‬ایمنی پرتوها‬ ‫ومدیریت پسماند‪،‬مرکزسالمت محیط وکار‬ ‫‪٩٧٩٧‬خانم مهندس مهناز مقتدر مدیر فنی اداره کل استاندارد استان تهران‬ ‫‪٩٨٩٨‬خانم دکتر میرکتولی رئیس اداره پدافند غیر عامل وزارت بهداشت‬ ‫‪٩٩٩٩‬اقای مهندس مقدس زاده مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری خانه سازی ایران‬ ‫‪١٠١٠٠‬اقای دکتر محمد رضا ملکی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪١٠١٠١‬اقای مهندس سیدحسن موسوی مدیرعامل ونایب رئیس هیات مدیره شرکت‬ ‫مدیریت طرح واجراء خانه سازی‬ ‫‪١٠١٠٢‬اقای دکتر جالل نائلی رئیس اداره همکاری های اقتصادی حوزه امور بین الملل‬ ‫وزارت بهداشت‬ ‫‪١٠١٠٣‬اقای مهندس فرزادنجفی عضوهیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت‪،‬کارشناس‬ ‫ارشدپژوهشکده توسعه وبهینه سازی فناوری های انرژی‬ ‫‪١٠١٠٤‬خانم مهندس نصوری مدیر گروه معماری دفترتوسعه منابع فیزیکی وزارت بهداشت‬ ‫‪١٠١٠٥‬اقای دکتر واعظی رئیس اداره اورژانس بیمارستانی معاونت درمان وزارت بهداشت‬ ‫‪١٠١٠٦‬اقای دکتر سعید هاشم زاده رئیس اداره گردشگری سالمت وزارت بهداشت‬ ‫‪١٠١٠٧‬خانم مهندس مودت همایی رئیس گروه تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫‪١٠١٠٨‬اقای دکتر داوود یادگاری نیا رئیس هیات مدیره انجمن کنترل عفونت ‪،‬استاد دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی شهید بهشتی‬ ‫‪١٠١٠٩‬اقای علیرضا یزدانی ‪ ،‬معاون برنامه ریزی و اداری مالی مجمع خیرین سالمت کشور‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫مهندس احسان‬ ‫درخشان نیا‬ ‫‪derakhshannia@hotmail.com‬‬ ‫بیمارستان های ارتقادهندۀ سالمت؛‬ ‫سالمت محوری به جای درمان محوری‬ ‫تغییرات جهانی چالش های جدیدی را در عرصه سالمت و‬ ‫به طور ویژه بیمارستان ها ایجاد کرده است‪ .‬امروز مراکز درمانی‬ ‫و بیمارستان ها در قبال زندگی بیماران قبل و بعد از مراجعه‪،‬‬ ‫احساس مسئولیت می کنند و در ارتباط با سایر سطوح خدمات‬ ‫بهداشتی و درمانی و جامعه به عنوان هماهنگ کننده عمل‬ ‫می کنند‪ .‬بیمارستان ها مهمترین بخش ارائ ه دهندۀ خدمات در‬ ‫نظام سالمت هستند‪ ،‬به طوریکه ‪ ۴۰‬تا ‪ ۷۰‬درصد بودجه سالمت‬ ‫را جذب می کنند؛ بنابراین یکی از مهمترین بخش هایی که‬ ‫می تواند خدمات سالمت را ارتقاء دهد بیمارستان است‪ .‬به همین‬ ‫دلیل تغییر دیدگاه نسبت به نقش و قابلیت های بیمارستان ها‬ ‫برای تبدیل شدن به ساختارهای ارتقا دهندۀ سالمت ضروری‬ ‫است‪.‬‬ ‫اولین بار در سال ‪ ۱۹۷۴‬با بیانیه وزیر بهداشت کشور کانادا به‬ ‫موضوع ارتقای سالمت به عنوان یک موضوع مهم جهانی توجه‬ ‫گردید‪ ،‬اگرچه در سال ‪ ۱۹۷۸‬و در کنفرانس الماتا مباحثی مبنی‬ ‫بر توجه بیشتر به مبحث ارتقای سالمت در سطح دنیا مطرح‬ ‫گردید‪ ،‬اما نقطه عطف توجه کاربردی به علم ارتقای سالمت‬ ‫مربوط به کنفرانس بین المللی اتاوا‪-‬کانادا در سال ‪ ۱۹۸۶‬است‬ ‫که منجر به تدوین منشور اتاوا ‪ Ottawa Charter-‬گردید که‬ ‫تا امروزه هم این منشور به عنوان یک راهنمای کاربردی برای‬ ‫ارتقای برنامه های سالمت مطرح است‪ .‬در واقع منشور اتاوا دارای‬ ‫پنج اصل اساسی به شرح زیر است‪:‬‬ ‫‪ .1‬ایجاد سیاست عمومی سالمت محور‬ ‫‪ .2‬توسعه محیط های حامی سالمت‬ ‫‪ .3‬تقویت اقدامات جامعه در خصوص سالمت‬ ‫‪ .4‬توسعه مهارت های فردی‬ ‫‪ .5‬بازنگری سیستم خدمات سالمت‬ ‫براین اساس‪ ،‬رسالت بیمارستان های ارتقادهندۀ سالمت تغییر‬ ‫نگرش درمان محور به نگرش سالمت محور است‪ .‬بیمارستان ها‬ ‫می توانند تاثیر پایداری بر رفتار بیماران و خانواده هایشان داشته‬ ‫باشند‪ ،‬بسیاری از درمان های بیمارستانی باعث عالج بیماری‬ ‫نمی شوند بلکه هدف انها بهبود کیفیت زندگی بیماران است‪.‬‬ ‫بطور کلی می توان گفت مفهوم و ایده بیمارستان های‬ ‫ارتقادهنده سالمت‪ ،‬یا به اختصار‪ ،PHP ‬از راهبرد بازنگری در ارائه‬ ‫خدمات سالمتی ناشی شده است که در این دیدگاه‪ ،‬بیمارستان ها‬ ‫جزو بهترین بسترهای ارائه خدمات ارتقای سالمت و پیشگیری‬ ‫هستند‪ .‬طبق این ایده‪ ،‬بیمارستان ها عالوه بر درمان بیماران‪،‬‬ ‫باید نقش قابل توجهی در ارتقای سالمتی جامعه به طور عام‬ ‫و نقش مهمی در ارتقای سالمت مراجعان و کارکنان خود نیز‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫در واقع بیمارستان به عنوان مهمترین و عمده ترین ارائه دهنده‬ ‫خدمات برای جهت گیری دوباره نظام های ارائه دهنده خدمات‬ ‫سالمت هدف توجه منشور اوتاوا است‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬تغییر دیدگاه‬ ‫نسبت به نقش و قابلیت های بیمارستان ها جهت تبدیل شدن به‬ ‫ساختارهای ارتقا دهنده سالمت ضروری است‪ .‬بیمارستان ها نقش‬ ‫مهمی در ارتقای سالمت‪ ،‬پیشگیری از بیماری ها و تامین خدمات‬ ‫بازتوانی ایفا می کنند‪ .‬ارتقای سالمت‪ ،‬ماموریت بیمارستان ها‬ ‫است و در این دیدگاه‪ ،‬تغییر نگرش به نقش بیمارستان و لزوم‬ ‫ارائه خدمات پیشگیری و ارتقای سالمت در کنار خدمات درمانی‬ ‫مورد تاکید قرارگرفته است‪ .‬تاکید‪ ‬بیمارستان های ارتقا دهنده‬ ‫سالمت بیشتر بر ارتقای سالمت و پیشگیری از بیماری ها ب ه جای‬ ‫خدمات تشخیصی و درمانی صرف است‪ .‬چنین بیمارستان هایی‬ ‫عالوه بر تامین خدمات پرستاری و پزشکی جامع و باکیفیت‪،‬‬ ‫ساختار و فرهنگ سازمان یافته جهت ارتقای سالمت (ازجمله در‬ ‫نظر گرفتن نقش های فعال برای بیماران و تمامی اعضای کادر‬ ‫فیزیکی‬ ‫درمانی) ایجاد می کنند و خود را به عنوان یک محیط‬ ‫ِ‬ ‫ارتقا دهنده سالمت مطرح ساخته و بطور فعال با جامعه خود‬ ‫مشارکت می کنند‪.‬‬ ‫چهار بعد مورد تاکید بیمارستان های ارتقا دهنده‬ ‫سالمت‬ ‫اولین بعد در رویکرد بیمارستان ارتقا دهنده سالمت توجه به‬ ‫‪30‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫سالمت بیمار است که در این راستا استفاده از مدل ها و تئوری ها‬ ‫جهت توانمند نمودن بیماران حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫مدل اعتقاد بهداشتی یا ‪،)Health Belief Model (HBM‬‬ ‫تناسب بسیار خوبی برای برنامه های مبتنی بر سالمت دارد؛ چرا‬ ‫که این برنامه ها به طور کلی رفتارهای خاصی را ارتقا می دهند و‬ ‫به افراد کمک می کنند تا ان رفتارها را انجام دهند‪ .‬بر اساس‬ ‫این الگو احتمال در پیش گرفتن رفتار بهداشتی‪ ،‬به دو موضوع‬ ‫بستگی دارد‪ :‬اول برداشت فرد از میزان خطری که او را تهدید‬ ‫می کند و دوم ارزیابی فرد از منافع و موانع عمل بهداشتی‪.‬‬ ‫تمرکز بر پرسنل و کارکنان‪ ،‬دومین بعد رویکرد بیمارستان‬ ‫ارتقاء دهنده سالمت به عنوان یک سازمان سالمت محور را تشکیل‬ ‫می دهد‪ .‬در این راستا بررسی و اصالح مهارت های ارتباطی بین‬ ‫فردی یا ‪ Interpersonal communication‬بین بیمار و پرستار‬ ‫حائز اهمیت است که در این حیطه استفاده از شاخص های مندرج‬ ‫در مدل تغییر رفتار بزنف می تواند کمک کننده باشد‪ .‬این مدل‬ ‫بیان می کند که چه پیام هایی روی دانش مردم تاثیر می گذارند‬ ‫و چگونه این پیام روی تغییرات رفتاری اثر می گذارد‪ .‬مدل بزنف‬ ‫توسط جان هابلی‪ John Hubly -‬در سال ‪ ۱۹۸۸‬ارائه شد‪ .‬وی‬ ‫عقیده داشت به این مدل باید به عنوان یک لیست بررسی برای‬ ‫برنامه ریزی یک برنامه به جای شرح کلی روندهای پیچیده ای‬ ‫نگریست که در الیه های رفتار یک فرد قرار دارند‪ .‬این مدل از‬ ‫عناصر اعتقادات رفتاری یا همان ‪ ،Beliefs‬نگرش ها یا ‪،Attitudes‬‬ ‫هنجارها و ن ُرم های انتزاعی یا همان ‪ Subjective Norms‬و عوامل‬ ‫توانمندکننده یا کننده ‪ Enabling Factors‬تشکیل شده است که‬ ‫کلمه ‪ BASNEF‬از کنار هم قرار گرفتن حروف اول این عناصر‬ ‫تشکیل شده است‪ .‬این مدل به منظور مطالعه رفتار و برنامه ریزی‬ ‫جهت تغییر ان‪ ،‬و تعیین عواملی که در تصمیم گیری افراد برای‬ ‫انجام رفتار موثر هستند‪ ،‬به کار گرفته می شود‪.‬‬ ‫فراهم سازی زمینه های تغییرات مدیریت کیفیت بعد سو ِم‬ ‫رویکرد بیمارستان های ارتقادهنده سالمت است‪ .‬استقرار‬ ‫استانداردهای ارتقای سالمت در بیمارستان ها منجر به ارتقای‬ ‫سودمندی و کارایی در بیمارستان‪ ،‬افزایش رضایت و کیفیت‬ ‫زندگی بیماران و کارکنان‪ ،‬کاهش عوارض درمان‪ ،‬بستری های مکرر‬ ‫و کاهش هزینه های درمان می شود و وضعیت سازمان های سالمتی‬ ‫را در بازار در حال رقابت سالمت بهبود می بخشد‪ .‬عالوه بر ان‬ ‫بیمارستان های ارتقا دهنده سالمت در جذب‪ ،‬به کارگیری و حفظ‬ ‫کارکنان خود موفق تر خواهند بود لذا خدمات ارتقا سالمت از میزان‬ ‫غیبت از کار کاسته و خالقیت و کیفیت کار را ارتقا می بخشد‪.‬‬ ‫نتایج برخی از مطالعات انجام شده در جهان حاکی از ان است‬ ‫که اجرای فعالیت های ارتقای سالمت در بیمارستان‪ ،‬سبب بهبود‬ ‫کیفیت خدمات‪ ،‬بهبود نتایج بالینی پس از درمان‪ ،‬کاهش مرگ و‬ ‫میر‪ ،‬کاهش عوارض عمل جراحی‪ ،‬افزایش رضایت بیماران‪ ،‬بهبود‬ ‫سبک زندگی‪ ،‬کاهش مدت اقامت بیماران در بیمارستان و کاهش‬ ‫هزینه های درمان و بهبود کیفیت مراقبت های بهداشتی و افزایش‬ ‫سطح رفاه کارکنان و بیماران شده است‪.‬‬ ‫در نهایت بعد چهارم بیمارستان ارتقا دهنده سالمت متمرکز‬ ‫بر محیط بیمارستان است البته در این رویکرد منظور از عوامل‬ ‫محیطی در برگیرنده کلیه عوامل اجتماعی فرهنگی‪ ،‬فیزیکی است‪.‬‬ ‫استانداردهای ارتقای سالمت بیمار‬ ‫استانداردها و نکاتی که می توان درخصوص ارتقای سالمت‬ ‫بیمار توسط تیم مدیریتی بیمارستان و با همکاری بخش های‬ ‫مختلف تدوین کرد به قرار زیر اند‪:‬‬ ‫استاندارد اول‪ :‬خط مشی و سیاست‬ ‫‪ ‬رئیس بیمارستان نسبت به معرفی فردی تحت عنوان‬ ‫کارشناس ارتقا سالمت یا مسئول اموزش در این حوزه اقدام‬ ‫نماید و امکانات الزم را برای این فرد فراهم نماید‪.‬‬ ‫‪ ‬مسئول اموزش با کمک دفتر بهبود کیفیت و دفتر پرستاری‬ ‫و اموزش‪ ،‬برنامه عملیاتی و بودجه مورد نیاز برای خدمات ارتقای‬ ‫سالمت را پیش بینی و تدوین کنند‪.‬‬ ‫‪ ‬جهت انجام برنامه های ارتقای سالمت‪ ،‬دستورالعمل ها‬ ‫و پمفلت های الزم‪ ،‬توسط مسئول اموزش‪ ،‬تدوین و در کلیه‬ ‫بخش های بالینی در دسترس بیماران قرار گیرد‪.‬‬ ‫استاندارد دوم‪ :‬ارزیابی بیمار‬ ‫‪ ‬پرستاران در ارزیابی اولیه کلیه بیماران‪ ،‬ارزیابی ارتقای‬ ‫سالمت و نیازهای بیماران را در این زمینه انجام دهند‪.‬‬ ‫‪ ‬مسئول اموزش با کمک واحد اموزش در مورد چگونگی‬ ‫شناسایی وضعیت استعمال دخانیات‪ ،‬مصرف الکل‪ ،‬وضعیت‬ ‫تغذیه‪ ،‬وضعیت روانی و اجتماعی و اقتصادی‪ ،‬اموزش های الزم را‬ ‫به پرستاران دهند‪.‬‬ ‫‪ ‬مسئول اموزش با کمک واحد اموزش‪ ،‬شناسایی نیازهای‬ ‫بیماران خاص حداقل درمورد بیماری قلبی ‪،‬اسم‪ ،‬دیابت‪ ،‬بیماری‬ ‫مزمن‪ ،‬انسداد ریوی‪ ،‬سکته مغزی‪ ،‬اختالالت روانپزشکی و جراحی‬ ‫را به کلیه پرستاران اموزش دهند‪.‬‬ ‫‪ ‬پرستاران نیازهای شناسایی شده بیماران را در پرونده ثبت‬ ‫کنند و مطابق با این نیازها اقدامات الزم را انجام داده و خدمات‬ 1398 ‫ شهریور‬/9 ‫شماره‬ ed with Hypertention in the Iranian Population: The National Survey of risk Factors for Noncommunicable Diseases of Iran”, American Journal of hypertension, Vol. 21, No. 6, pp. 620-626. - Hahghdoost, A.A., Sadeghirad, B., Rezazadehkermani, M. 2008, “Epidemiology and Heterogeneity of Hypertension in Iran: A Systematic Review”, Arch Iranian Med, Vol. 11, No. 4, pp. 444-452. - Sahraki, M.R., Mirshekari, H., Sahraki, A.R., Mohammadi, M., Sahraki, E., Khazaei Feizabad, A. 2011, “Hypertension Among 30+ year-old people in Zahedan (Southeast of Iran)”, Shiraz E-Medical Journal, Vol. 12, No. 3, - Dehghan A, Mirjalili MR, Zare-Mehrjardi MH,Raghebian M, Samiyezargar A,Kazemeini SK. “Performance of health care system reform plan from the perspective of university hospitals executives in Yazd province in 2015” Manage Strat Health Syst 2016; 1(1): 43-49. - Health Promotion in Hospitals : Evidence and Quality Management - Zarei F, Taghdisi MH, Keshavarz Mohamadi N, Tehrani H, “ Health Promoting Hospital: A Pilot Study in Bo-Ali Hospital, Qazvin, Iran”,Journal of Fasa University of Medical Sciences/ Autumn 2013/ Vol.3/ No.3/ P 215-223 - Estebsari F, Mostafaei D, Taghdisi MH, Ghavami M. “Health promoting hospitals: concepts, indexes and standards”. Iran J Health Educ Health Promot.Winter 2016;3(4): 281- 286 . - Heidari F, Mohammad-Khan Kermanshahi S, “ Barriers to Health-Promoting Behaviors in Nurses”, Journal ofHealth And Care, Vol. 14, No.4, winter 2013: 9-18 - Naderi.Sh, Amiri.M, Khosravi.A, Riahi.L, “Effect of Health Promoting Hospitals’ Standards on Hospital Performance, A Case Study in Fatemieh Hospital in Shahrod” Journal of Hospital - Maryam Yaghoubi, Mohammad Reza Maleki, Marzieh Javadi, “ Factors affecting the establishment of health promoting hospital (HPH) program in Medical Universities hospitals in Iran “ Daneshvar Medicine Journal, No. 107 - Maleki MR, Delgoshaie B, Nasiripour AA, Yaghoubi M.” A Comparative Study on the European Pilot Hospitals in the Health Promoting Hospitals Project.”, Health Information Management 2012; 9(2): 254. - Yaghoubi M, Javadi M, Bahadori MK. Designing a Health Promoting Hospital: Case Study Isfahan University of Medical Sciences. Health Inf Manage 2014; 10(7): 1022. .‫انجام شده را هم در پرونده ثبت کند‬ ‫ پزشکان با توجه به نیازهای عام و خاص بیماران در زمینه‬ .‫ارتقای سالمت دستورات الزم را دهند‬ ‫ اطالع رسانی و مداخالت بیمار‬:‫استاندارد سوم‬ ‫ پرستار و پزشک در مورد‬،‫ براساس ارزیابی های انجام شده‬ ‫ اموزش های الزم را به وی دهند‬،‫عوامل تاثیرگذار بر سالمت بیمار‬ .‫و فعالیت های مورد نیاز برای بیمار با مشارکت وی برنامه ریزی شود‬ ‫ پرستار کلیه اطالعات و اموزش هایی را که به بیمار داده است‬ .‫در پرونده وی ثبت کند‬ ‫ بیمارستان دسترسی بیماران و همراهان را به اطالعات‬ ‫سالمت عمومی و بیماری های پرخطر و سازمان های ذینفع در‬ ‫ پمفلت و‬،‫ پوستر‬،‫زمینه ارتقای سالمت را از طریق وب سایت‬ .‫کالس های اموزش میسر کند‬ ‫ ایجاد یک محیط سالم‬:‫استاندارد چهارم‬ ‫کنترل عفونت و بهداشت حرفه ای‬، ‫ مسئول بهداشت محیط‬ ‫طی بازدیدهای خود از بخش های بستری از سالم بودن واحد‬ .‫ اطمینان حاصل کنند‬،‫بستری جهت بستری بیماران‬ ‫ واحد بهداشت محیط از نصب تابلوهای منع مصرف سیگار در‬ ‫بخش ها مطمئن بوده و پرستاران اموزش الزم را به بیماران دهند‬ .‫و از مصرف سیگار در بخش ها جلوگیری کنند‬ ‫ پرستاران عوامل تهدیدکننده محیطی را گزارش دهند تا در‬ .‫کاهش مخاطرات بیماران در بیمارستان سهیم باشند‬ ‫ پرستاران اموزش های الزم را در زمینه محیط سالم برای‬ .‫بیماران مختلف ارائه دهند‬ ‫ تداوم و همکاری‬:‫استاندارد پنجم‬ ‫ بیمارستان برنامه های الزم را جهت تبادل اطالعات با‬ ‫سازمان های مرتبط در زمینه ارتقای سالمت مانند کلینیک‬ ‫ فیزیوتراپی‬،‫ کلینیک های ترک اعتیاد‬،‫ کلینیک تغذیه‬،‫تخصصی‬ .‫ تدوین کند‬... ‫و‬ ‫ بیمارستان لیستی از سازمان های همکار و نحوه همکاری با‬ .‫ان ها را تهیه کند و بیماران را در جریان این همکاری قرار دهد‬ ‫منابع‬ - Esteghamati, A., Abbasi, M., Alikhani, S., Gouya, M.M., Delavari, A., Shishehbor, M.H., Forouzanfar, M. 2008, “Prevalance, awareness, Treatment, and Risk factor Associat- ‫‪32‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫مهندس نیلوفر‬ ‫احمدی مرزدشتی‬ ‫مروری بر ایران هلث؛‬ ‫نمایشی برای ارتقای سالمت جامعه‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫بیست و دومین نمایشگاه بین المللی تجهیزات پزشکی‪ ،‬داروئی و ازمایشگاهی (ایران هلث ‪ )98‬با شعار ایران هلث نمایشی‬ ‫بی نظیر برای ارتقای سالمت جامعه از تاریخ ‪ ۱۸‬تا ‪ ۲۱‬خرداد ‪ ۱۳۹۸‬در محل نمایشگاه های بین المللی تهران با حضور بیش از‬ ‫‪ ۶۰۰‬شرکت و موسسه داخلی و خارجی به وسعت بیش از ‪ ۲۵‬هزار متر مربع برگزار شد‪.‬‬ ‫نمایشگاه امسال با مجوز سازمان توسعه و تجارت و همکاری وزارت بهداشت درمان و اموزش و حمایت تشکل های حوزه سالمت‬ ‫از جمله انجمن صنفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی‪ ،‬دندانپزشکی ازمایشگاهی و دارویی‪ ،‬اتحادیه‬ ‫صادرکنندگان تجهیزات پزشکی‪ ،‬اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی و انجمن شرکت های مهندسی پزشکی برگزار شد‪.‬‬ ‫برگزاری ‪ 23‬کارگاه اموزشی با حضور ‪ 1400‬نفر از مهندسان پزشکی تحت نظارت وزارت بهداشت و درمان و اموزش پزشکی از‬ ‫جمله بخش­های جانبی این نمایشگاه بود ‪.‬‬ ‫عالوه بر این ‪ 121‬نفر از تجار حوزه تجهیزات پزشکی از قاره­های اروپا‪ ،‬اسیا و افریقا از جمله مدعوین نمایشگاه ایران هلث ‪ 98‬بودند‪ .‬چهار‬ ‫هیات تجاری از کشورهای همسایه به ویژه افغانستان‪ ،‬عراق و مالی نیز با همکاری سازمان توسعه تجارت از این نمایشگاه بازدید کردند‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت‪:‬‬ ‫‪ 9‬هزار میلیارد تومان از تامین اجتماعی‬ ‫طلبکاریم‬ ‫سعید نمکی وزیر بهداشت درمان و اموزش پزشکی در‬ ‫مراسم افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه بین المللی ایران‬ ‫هلث گفت‪ :‬ما متولی سالمت کشور و حتی گردشگرهای‬ ‫سالمتیم و نباید این موضوع مورد بی مهری قرار بگیرد‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬من سازمان غذا و دارو را که به عنوان قرارگاه‬ ‫با هدف سرعت و ارایش بهتر به ان پرداختم‪ ،‬فرماندهی اش‬ ‫را برعهده گرفتم و مدیریت اجرایی ان را به دکتر شانه ساز‬ ‫سپردم تا با ارایش جهادی به کار بپردازیم ‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت با بیان اینکه شرایطی که دشمنان ما‬ ‫فراهم کردند از سخت ترین شرایط اقتصادی است افزود‪:‬‬ ‫تردید ندارم با تکیه بر توانمندی های درونی سرافرازانه از‬ ‫ان عبور خواهیم کرد ‪.‬‬ ‫نمکی گفت‪ :‬در بدنه دولت به توانمندی های داخلی تکیه‬ ‫کرده ایم ‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت گفت‪ :‬دومین هدف باز کردن درها برای‬ ‫تامین کنندگان است و اینکه نگذاریم انها از پیچ و خم های‬ ‫بروکراتیک خسته شوند ‪.‬‬ ‫وی همچنین افزود‪ :‬سازمان غذا و دارو نباید مردم را در‬ ‫پیچ و خم بروکراتیک خسته کند‪ ،‬نباید حقی از کسی ضایع‬ ‫شود و جوانان احساس بی عدالتی نکنند ‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت افزود‪ :‬حرکت سوم ایجاد بستر مدیریت‬ ‫مشارکتی مجتمع از همه ذینفعان است ‪.‬‬ ‫ما به مطالبات تامین کنندگان تجهیزات پزشکی و دارو‬ ‫واقفیم و االن ‪ 9‬هزار میلیارد تومان از تامین اجتماعی‬ ‫طلبکاریم ‪.‬ما درها را به روی تامین کنندگان باز می گذاریم‬ ‫و گرهی بر گره های قبلی نمی زنیم ‪ .‬سعی داریم رانتی به‬ ‫کسی داده نشود و باجی از کسی خواسته نشود اما رانتی نه‬ ‫به واردات و نه تولید داخلی نمی دهیم ‪.‬وی افزود‪ :‬ما متولی‬ ‫سالمت این مملکت و حتی توریست های سالمتیم و نباید‬ ‫مورد بی مهری قرار بگیرد ‪.‬‬ ‫نمکی با بیان اینکه تولیدکنندگان تجهیزات انتظار‬ ‫نداشته باشند به محصول بی کیفیت مجوز دهیم گفت‪:‬‬ ‫قیمت ها باید بهتر داده شود و به نرخ ارز نیمایی به تولید‬ ‫کنندگان قیمت دهند اما تا زمانی که بازار صادراتی پیدا‬ ‫کنند و قیمت ها را پایین بیاورند‪.‬‬ ‫او در ادامه گفت‪ :‬نمی گذاریم واردکنندگانی دمپینگ‬ ‫کنند و شما را از بازار خارج کنند‪ .‬ما با منابع محدود باید‬ ‫در قیمت قدرت چانه زنی داشته باشیم‪ ،‬نمی توانیم تا‬ ‫ابد به بیمه ها فشار بیاورم که سه برابر قیمت جهانی از‬ ‫تولیدکننده داخلی خرید کنند‪ .‬شرکت های دانش بنیان‬ ‫بدانند وزارت بهداشت خانه انها و کارگزار انهاست ‪.‬‬ ‫صفوی‪:‬‬ ‫تحریم ها مانع رسیدن به اهداف وزارت بهداشت برای‬ ‫صادرات ‪ ۲۴۰‬میلیون دالری تجهیزات پزشکی شد‬ ‫سیدحسین صفوی مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان‬ ‫غذا و دارو در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بین المللی ایران‬ ‫هلث ‪ ۲۰۱۹‬که با حضور وزیر بهداشت برگزار شد‪ ،‬با اشاره‬ ‫به پیشرفت تولید تجهیزات پزشکی و توسعه بازار این‬ ‫‪34‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫محصوالت در کشور‪ ،‬گفت‪ :‬از سال ‪96‬‬ ‫تا کنون‪ ،‬تعداد تولیدکنندگان داخلی‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور‬ ‫‪ 20‬درصد رشد داشته و این امر باعث‬ ‫بهبود بازار این محصوالت در کشور‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫او افزود‪ :‬تجهیزات پزشکی را به‬ ‫دسته های مختلفی تقسیم می کنند‬ ‫که شامل گروه ‪ C،B،A‬و ‪ D‬است و دو‬ ‫گروه ‪ C‬و ‪ D‬دارای تکنولوژی پیشرفته‬ ‫و با خطر ریسک باال هستند که بیش‬ ‫از ‪ 30‬درصد از تجهیزات پزشکی‬ ‫کشور به این دو گروه تعلق دارد‪ .‬هم‬ ‫اکنون در کشور بیش از ‪ 200‬شرکت‬ ‫دانش بنیان در بخش تجهیزات‬ ‫پزشکی فعالیت دارند که فرصت‬ ‫مغتنمی برای وزارت بهداشت درمان و‬ ‫اموزش پزشکی است و سیاست های‬ ‫این وزارتخانه‪ ،‬حمایت از تولیدات‬ ‫تجهیزات پزشکی داخلی است‪.‬‬ ‫مدیر کل تجهیزات پزشکی‬ ‫سازمان غذا و دارو با تاکید بر لزوم‬ ‫تسهیل فرایندها برای تولیدکنندگان‬ ‫تجهیزات پزشکی در کشور‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫اعتقاد داریم که عالوه بر ارتقای‬ ‫کیفیت محصوالت‪ ،‬باید فرایندهای‬ ‫زائد و انهایی که خروجی موثری‬ ‫ندارند‪ ،‬حذف شوند‪.‬‬ ‫صفوی با بیان اینکه نگرش ما به‬ ‫تولید تجهیزات پزشکی در کشور‪،‬‬ ‫صادرات محور است‪ ،‬افزود‪ :‬تالش ما‬ ‫این است که محصوالتی در کشور‬ ‫تولید شوند که قابلیت رقابت با‬ ‫بهترین محصوالت خارجی را دارند‪.‬‬ ‫البته بیش از ‪ 20‬شرکت تجهیزات‬ ‫پزشکی ایرانی دارای گواهی اتحادیه‬ ‫اروپا هستند و ‪ 40‬شرکت دیگر نیز‬ ‫در نوبت دریافت این گواهی قرار دارند‬ ‫اما به دلیل اعمال تحریم های ظالمانه‬ ‫و عدم امکان فعالیت شرکت های‬ ‫صادرکننده این گواهی در ایران‪،‬‬ ‫ممکن است این فرایند با مشکالتی‬ ‫همراه شود‪.‬‬ ‫همچنین برای حمایت از شرکت های‬ ‫دانش بنیان با معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬جلسات منظمی‬ ‫داریم و اقدامات حمایتی را انجام‬ ‫می دهیم‪ ،‬اما شرکت های مشاور برای‬ ‫تسهیل امور شرکت های دانش بنیان‬ ‫به کار گرفته می شوند تا فرایندهای‬ ‫اداری و قانونی این شرکت ها با سرعت‬ ‫بیشتری انجام شود‪.‬‬ ‫مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان‬ ‫غذا و دارو به دستور وزیر بهداشت‬ ‫مبنی بر شفافیت فرایندها در سازمان‬ ‫غذا و دارو و اداره کل تجهیزات پزشکی‬ ‫اشاره کرد و گفت‪ :‬یکی از مشکالت ما‬ ‫در سال های گذشته‪ ،‬نبود امار در‬ ‫بخش تجهیزات و ملزومات پزشکی‬ ‫بود که تیمی برای این کار در نظر‬ ‫گرفته شد و تا اخر تابستان امسال‪،‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫نخستین امار تجهیزات و ملزومات‬ ‫پزشکی تولید داخل و وارداتی منتشر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫صفوی افزود‪ :‬در حدود ‪ ۲۰‬کاالی‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی برای‬ ‫نخستین بار به بازار عرضه می شود که‬ ‫این محصوالت در بخش های تخصصی‬ ‫پزشکی‪ ،‬ازمایشگاهی و دندانپزشکی‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫وی با عنوان این مطلب که در تولید‬ ‫تجهیزات پزشکی روز به روز در حال‬ ‫رشد هستیم و به تکنولوژی محصوالت‬ ‫پیچیده تر دست پیدا می کنیم‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫برخی محصوالت تجهیزات پزشکی‬ ‫با عنوان تکنولوژی برتر دنیا‪ ،‬در‬ ‫ایران تولید می شود و ایران جزو‬ ‫معدود کشورهای تولید کننده برخی‬ ‫تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫او همچنین با اشاره به این مطلب‬ ‫که پارسال حدود ‪ ۳۰‬میلیون دالر‬ ‫تجهیزات پزشکی از ایران صادر شد‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬برای واردات و تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬سال ‪ 97‬حدود یک میلیارد‬ ‫و ‪ ۳۰۰‬میلیون دالر ارز تخصیص‬ ‫پیدا کرد ‪.‬همچنین بیش از ‪ ۲۰‬واحد‬ ‫تولیدی تجهیزات پزشکی داریم که‬ ‫واجد استاندارد ‪ CE‬اتحادیه اروپا‬ ‫هستند و واحدهای تولیدی بسیاری‬ ‫نیز اقدام کرده اند که این گواهینامه‬ ‫را اخذ کنند تا تجهیزات پزشکی‬ ‫تولیدی خود را به سایر کشورها به‬ ‫ویژه کشورهای اروپایی صادر کنند‪.‬‬ ‫صفوی از تحریم های ظالمانه به‬ ‫عنوان مانع رسیدن به اهداف وزارت‬ ‫بهداشت برای صادرات ‪ ۲۴۰‬میلیون‬ ‫دالری تجهیزات پزشکی نام برد‪.‬‬ ‫وی در خصوص ارزیابی ایران هلث‬ ‫امسال به خبرنگار ماهنامه مهندسی‬ ‫بیمارستان گفت‪ :‬همان طور که می‬ ‫دانید نمایشگاه ایران هلث بزرگ ترین‬ ‫رویداد حوزه تجهیزات پزشکی است‬ ‫که درهر سال اتفاق می افتد‪ .‬امسال‬ ‫به خاطر حضور پر رنگ تر شرکت‬ ‫های تولیدکننده فرصتی ایجاد شد‬ ‫که از چندین محصولی که برای اولین‬ ‫بار در کشور عرضه می شوند و واجد‬ ‫تاییدیه وزارت بهداشت هستند در‬ ‫نمایشگاه رونمایی شود و همین امر‬ ‫نقش نمایشگاه را نسبت به سال های‬ ‫گذشته پر رنگ تر کرده است وموجب‬ ‫شده است که ایران هلث امسال بیشتر‬ ‫مورد توجه قرار بگیرد‪.‬‬ ‫شرکت های خارجی هم در نمایشگاه‬ ‫حضور داشتند‪ .‬در مورد بحث صادرات‬ ‫هم از کشورهایی چون عراق ‪ ،‬سوریه‬ ‫و اسیای میانه و روسیه شرکت هایی‬ ‫وجود داشت تا در زمینه ی خرید کاال‬ ‫و تکنولکوژی های پزشکی از ایران‬ ‫بحث کنند‪.‬‬ ‫‪36‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫از شرکت های خارجی در‬ ‫نمایشگاه‪ ،‬خبری نبود‬ ‫مهندس کمپانی دبیر اتحادیه‬ ‫صادرکنندگان تجهیزات پزشکی نیز‬ ‫در گفتگو با ماهنامه با اظهار رضایت‬ ‫از سازمان دهی خوب تشکل ها در‬ ‫ایران هلث امسال افزود‪ :‬مشکل ما این‬ ‫است که بازدیدکننده امسال بسیار کم‬ ‫بود‪ .‬بازدیدکننده ها از دانشگاه و حتی‬ ‫بخش خصوصی هم کم بودند‪ ،‬حتی از‬ ‫شرکت های خارجی هم خبری نبود‬ ‫و تعداد انها شاید به تعداد انگشتان‬ ‫دست هم نرسید‪ .‬البته از دیدگاه‬ ‫بازار داخلی نیز‪ ،‬به دالیل مختلف‬ ‫بازدیدکنندگان کافی نداشتیم‪ .‬ممکن‬ ‫است یک دلیل این مساله این باشد که‬ ‫با گذشت زمان‪ ،‬نمایشگاه ها از بحث‬ ‫تجارت خارج می شوند و روش های‬ ‫نوینی جایگزین ان می شود‪ .‬به اعتقاد‬ ‫من بحث نمایشگاه یک بحث قدیمی‬ ‫است که دارد از رده خارج می شود و‬ ‫روش های جدیدی جایگزین ان امده‬ ‫است‪ .‬درنمایشگاه مدیکا المان هم‬ ‫این موضوع دیده شد و می توان گفت‬ ‫که نمایشگاه مدیکای این دوره هم‬ ‫بسیار کم فروغ تر از سال های گذشته‬ ‫بود و شرکت های خیلی قوی در‬ ‫نمایشگاه مدیکا حضور نداشتند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از ایراداتی که به‬ ‫نمایشگاه های دوره ای می توان گرفت‬ ‫اینست که پس از چهار روز نمایشگاه‪،‬‬ ‫همه چیز تمام می شود ولی زمانی که‬ ‫ما با نمایشگاه دایمی سروکار داریم‪ ،‬در‬ ‫حقیقت به صورت مستمر در معرض‬ ‫بازدیدکنندگان جهانی قرار داریم که‬ ‫این شیوه جزو روش های نوین تجارت‬ ‫جهانی است و طبیعتاً ما با هزینه ای‬ ‫کمتر و مستمر می توانیم در معرض دید‬ ‫مخاطبین و مصرف کنندگان خودمان‬ ‫باشیم‪ .‬وی تاکید کرد‪ :‬از دیدگاه من‬ ‫بهترین راه معرفی شرکت ها به دنیای‬ ‫تجارت‪ ،‬حضور درنمایشگاه های جانبی‬ ‫کنگره های تخصصی است که افراد‬ ‫مستقیم می توانند با شرکت ها در‬ ‫ارتباط باشند‪ .‬البته هزینه شرکت در‬ ‫کنگره ها هم خیلی گران است و اگر‬ ‫واقعاً قیمت ها در این حد باشد‪ ،‬طبعا‬ ‫شرکت های اندکی می توانند در ان ها‬ ‫شرکت کنند‪.‬‬ ‫حتی بازدید کننده از مسئوالن‬ ‫دانشگاه ها هم خیلی کم بودند که از‬ ‫نظر من علت این امر به سیاست ها‬ ‫و روش های خرید تجهیزات پزشکی‬ ‫از سوی وزارت بهداشت برمی گردد‪.‬‬ ‫مادامی که مناقصات جهت خرید‬ ‫تجهیزات پزشکی‪ ،‬توسط هیئت امنا‬ ‫صورت می گیرد‪ ،‬طبیعی است که‬ ‫دانشگاه ها اختیار الزم را برای انجام‬ ‫خرید ندارند و بخش زیادی از خریدها‬ ‫از دست دانشگاه ها خارج می شود‬ ‫و بخشی از اقالم نیز با سوبسیدهای‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫خاص به ان ها داده می شود‪ ،‬لذا‬ ‫طبیعی است که انگیزه الزم را جهت‬ ‫بازدید از نمایشگاه نداشته باشند‪.‬‬ ‫البته سهم بزرگی از عدم استقبال‬ ‫شرکت های خارجی از ایران هلث به‬ ‫مساله تحریم باز می گردد‪ .‬زمانی که‬ ‫ما حتی ترنسفر مالی هم نمی توانیم‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬طبیعی است که هزینه‬ ‫ها از خارج به ایران و یا برعکس به‬ ‫راحتی انتقال پیدا نمی کند ‪.‬‬ ‫قادر به تولید صددرصد نیاز‬ ‫کشور در بخش مواد مصرفی و‬ ‫تجهیزات پزشکی هستیم‬ ‫روحی رئیس انجمن تولیدکنندگان‬ ‫تجهیزات پزشکی در مراسم افتتاح این‬ ‫نمایشگاه با اشاره به حضور هیات های‬ ‫تجاری ‪ ۱۵‬کشور در نمایشگاه‬ ‫ایران هلث و اینکه «ایران هلث»‬ ‫بزرگترین رویداد نمایشگاهی در حوزه‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی به شمار‬ ‫می رود‪ ،‬گفت‪ :‬امسال تعداد تولید‬ ‫کنندگان داخلی در نمایشگاه ‪۲۰‬درصد‬ ‫افزایش داشته است ‪.‬قطعا برگزاری این‬ ‫نمایشگاه در تقویت صادرات به ویژه‬ ‫در شرایط کنونی تحریم ها و نوسانات‬ ‫ارزی بسیار موثر است و می توانند نتایج‬ ‫بسیار مطلوبی به همراه داشته باشد‪.‬‬ ‫روحی افزود‪ :‬تامین مواد اولیه و‬ ‫قطعات در بخش واردات توجه ویژه‬ ‫می طلبد تا‪۳۰‬درصد هزینه از بدنه‬ ‫تولید و تامین گرفته می شود و راهکار‬ ‫ان حذف سیستم ها و فرایند های طاقت‬ ‫فرسای تامین و تخصیص ارز و زمان‬ ‫طوالنی است که صرف ان می شود‪.‬‬ ‫او در ادامه تاکید کرد‪ :‬تسهیل و‬ ‫حذف قوانین غیرضروری در سازمان ها‬ ‫و وزارتخانه های مرتبط‪ ،‬ایجاد مدیریت‬ ‫متمرکز تجهیزات پزشکی در وزارت‬ ‫بهداشت و قیمت گذاری مناسب‬ ‫به همراه سوداوری مناسب از دیگر‬ ‫خواسته های تولید کنندگان تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬دارو و ازمایشگاه است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬صددرصد نیاز کشور را‬ ‫بویژه در بخش مواد مصرفی و تجهیزات‬ ‫پزشکی می توانیم تولید کنیم و نگاه و‬ ‫هدف ما تولید صادراتی و حضور‬ ‫شرکت های داخلی صادرکننده در‬ ‫نمایشگاه های منطقه و دنیاست‪.‬‬ ‫ایران هلث فرصتی ناب برای‬ ‫ارائه اخرین دستاوردهای پزشکی‬ ‫و داروئی‬ ‫بهمن حسین زاده مدیرعامل شرکت‬ ‫سهامی نمایشگاه­های بین المللی ایران‬ ‫گفت‪ :‬امسال از ‪ 23‬محصول حوزه‬ ‫تجهیزات پزشکی توسط وزیر بهداشت‬ ‫رونمایی شد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬با توجه به حجم ‪24‬‬ ‫‪38‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫میلیون دالری صادرات تجهیزات‬ ‫پزشکی به کشورهای جهان و همچنین‬ ‫واردات تجهیزات پزشکی و دارویی‬ ‫به کشورمان نمایشگاه ایران هلث از‬ ‫اهمیت بسیار زیادی برای متخصصین و‬ ‫دست اندرکاران حوزه پزشکی‪ ،‬داروئی و‬ ‫درمانی برخوردار است‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه­های‬ ‫بین المللی ایران تصریح کرد‪ :‬در ایران هلث‬ ‫‪ ،98‬حضور شرکت­های داخلی با رشد ‪20‬‬ ‫درصدی همراه بوده و همچنین با توجه‬ ‫به سیاست­های مدیریت جدید نمایشگاه در‬ ‫حمایت از استارت اپ­ها‪ ،‬در این نمایشگاه‬ ‫‪ 50‬استارت اپ و ‪ 82‬شرکت دانش بنیان‬ ‫نیز حضور داشتند‬ ‫‪.‬‬ ‫رونمایی از ‪ 30‬محصول دانش بنیان‬ ‫در نمایشگاه ایران هلث‬ ‫برگزارکننده و رئیس برگزاری بیست‬ ‫و دومین نمایشگاه بین المللی تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬دندانپزشکی و ازمایشگاهی‬ ‫گفت‪ ۳۰ :‬محصول دانش بنیان و خاص‬ ‫در نمایشگاه ایران هلث رونمایی شد‪.‬‬ ‫ادریس مازندرانی اظهار داشت‪ :‬این‬ ‫محصوالت به دست فرزندان توانمند و‬ ‫مجرب ایرانی تولید شده که افتخاری‬ ‫برای کشور است‪.‬‬ ‫وی به حضور بیش از ‪ ۴۸۰‬شرکت‬ ‫داخلی‪ ،‬دانش بنیان و خارجی در این‬ ‫نمایشگاه اشاره کرد و گفت‪ :‬این مجموعه ها‬ ‫در تالش برای انتقال دانش و تکنولوژی در‬ ‫حوزه تجهیزات پزشکی بودند‪.‬‬ ‫مازندرانی به افزایش شرکت های‬ ‫داخلی در این نمایشگاه اشاره کرد و‬ ‫افزود‪ :‬رشد شرکت های داخلی در جهت‬ ‫افزایش سهم بازار بوده است و حدود‬ ‫‪ ۳۸‬شرکت از ‪ ۱۶‬کشور خارجی در این‬ ‫نمایشگاه حضور داشتند‪.‬‬ ‫وی مساحت این نمایشگاه را حدود‬ ‫‪ ۳۶‬هزار متر مربع اعالم کرد و گفت‪ :‬این‬ ‫رویداد‪ ،‬نمایش بی نظیری از توانمندی‬ ‫کشور در حوزه تجهیزات پزشکی بود‪.‬‬ ‫حضور تولیدکننده بیمارستان‬ ‫سیار در نمایشگاه‬ ‫محسن ابراهیم خانی مدیرعامل‬ ‫شرکت نوید بخش ضربان در گفتگویی‬ ‫کوتاه با ماهنامه مهندسی بیمارستان در‬ ‫خصوص انگیزه های شرکتش از حضور‬ ‫در ایران هلث ‪ 98‬اظهارداشت‪ :‬شرکت‬ ‫ما اولین تولیدکننده بیمارستان سیار‬ ‫در سطح کشور و خاورمیانه است‪ .‬تولید‬ ‫بیمارستان سیار در شکل های مختلف‬ ‫وجود دارد و نسل های مختلفی از ان‬ ‫را تا به حال در کشور تولید کرده ایم‪.‬‬ ‫نسل های اول این بیمارستان ها چادر‬ ‫و کانکس بودند و با جرثقیل جا به جا‬ ‫می شد‪ ،‬اما نسل جدید کنونی این‬ ‫بیمارستان ها به صورت تریلر هست و‬ ‫به راحتی و بدون بحث ترافیک زا بودن‪،‬‬ ‫در مواقع بحران مثل زلزله یا سیل جا به‬ ‫جا می شود و در محل مستقر می شود‬ ‫و ظرف بیست و چهار ساعت اماده بهره‬ ‫برداری کامل می شود‪ .‬نسل های جدید‬ ‫این بیمارستان واحدهای مختلفی می‬ ‫تواند داشته باشد‪ .‬ما می توانیم همانند‬ ‫واحد های بیمارستان های ثابت‪ ،‬تعداد‬ ‫مناسبی از تخت های بستری با تریلرهای‬ ‫باز شونده (فورباکس) ایجاد کنیم که این‬ ‫تریلرهای باز شونده می توانند فضای نود‬ ‫متری را به صورت استاندارد در اختیار‬ ‫ما قرار دهند‪ .‬این واحدها می تواند به‬ ‫واحدهای اتاق عمل و بستری تبدیل‬ ‫شود و استانداردهای کامل ثابتی را در‬ ‫ان نیز پیاده سازی کنیم‪.‬‬ ‫وی در پاسخ به این سوال که ایا‬ ‫تجهیز کردن این بیمارستان های‬ ‫صحرایی نیز توسط شرکت انجام می‬ ‫شود‪ ،‬پاسخ داد‪ :‬ما طراحی‪ ،‬ساخت و‬ ‫تولید بیمارستان را داریم و بر اساس‬ ‫درخواست مشتری بیمارستان را نیز‬ ‫تجهیز می کنیم‪ .‬البته تعدادی تجهیزات‬ ‫پزشکی در این بیمارستان مستقر است‪،‬‬ ‫ولی یک سری زیرساخت ها را از ابتدا‬ ‫در سازه در نظر می گیریم‪ .‬برای مثال‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫اگر واحد رادیولوژی به ما سفارش‬ ‫دهد‪ ،‬ما باید دیواره های این تریلی ها‬ ‫را سربی کنیم‪.‬‬ ‫وی در خصوص بازاریابی و جذب‬ ‫مشتری برای این نوع بیمارستان ها افزود‪:‬‬ ‫باتوجه به اینکه در مبحث بیمارستان‬ ‫های صحرایی‪ ،‬بحث بحران و مدیریت‬ ‫بحران را داریم‪ .‬سازمان مدیریت بحران‬ ‫کشور که زیرمجموعه وزارت کشور است‪،‬‬ ‫مشتری اصلی ما ست ‪ .‬وزارت بهداشت‬ ‫نیز می تواند برای غربالگری مناطق‬ ‫محروم از این بیمارستان ها استفاده‬ ‫کند‪ .‬همجنین هالل احمرو نهادهایی‬ ‫مثل سپاه و ارتش هم می تواند مشتری‬ ‫ما باشند و ک ً‬ ‫ال در مناطقی که بحث‬ ‫امدادرسانی مطرح است‪ ،‬مشتری برای‬ ‫ما وجود دارد‪.‬‬ ‫وی تاکید کرد‪ :‬البته ظرفیت این‬ ‫بیمارستان ها قابل گسترش است‪ ،‬چرا‬ ‫که تریلر ها کام ً‬ ‫ال ماژوالر می توانند به‬ ‫هم دیگر وصل شوند و می تواند تا هر‬ ‫تعداد تختی که مشتری بخواهد مهیا‬ ‫کنند‪ ،‬چرا که به صورت تریلری است و با‬ ‫کانکتورها به هم وصل می شوند و تعداد‬ ‫تریلرها می تواند افزایش پیدا کند‪.‬‬ ‫وی در پایان خاطر نشان کرد‪:‬‬ ‫هم اکنون در دنیا فقط پنج یا شش‬ ‫کشورشامل امریکا و هلند و نروژ و‬ ‫المان ازاین تکنولوژی با این وسعت‬ ‫بهره گرفته اند و ما از زمان زلزله بم‬ ‫تا کنون توانستیم با مهندسی معکوس‬ ‫از کشور نروژ این طرح را انجام دهیم‬ ‫و بیمارستان های صحرایی را ساختیم‬ ‫وهم اکنون صادرکننده بیمارستان‬ ‫صحرایی به کشورهای همسایه مثل‬ ‫عراق و لبنان و سوریه هستیم‪.‬‬ ‫***********‬ ‫در حقیقت نمایشگاه ها‬ ‫فرصتی مناسبی برای ارائه‬ ‫صنعتگران‬ ‫توانمندی های‬ ‫است تا درعرصه های داخلی‬ ‫و خارجی با ظرفیت های‬ ‫اقتصادی اشنا و با برخورداری‬ ‫از تکنولوژی های روز‪ ،‬سطح‬ ‫توانمندی خود را افزایش و نیز‬ ‫صادرات بیشتری به کشورهای‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫داشته‬ ‫مختلف‬ ‫نمایشگاه ایران هلث با هدف‬ ‫ارائه اخرین توانمندی های‬ ‫صنعت سالمت ایران‪ ،‬رونمایی‬ ‫از فناوری ها و پیشرفت های‬ ‫روز دنیا‪ ،‬توسعه صنعت‬ ‫توریسم درمانی‪ ،‬رونمایی‬ ‫از محصوالت و خدمات‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬تولیدکنندگان‬ ‫و کارافرینان برتر‪ ،‬ارتباط موثر با مدیران‬ ‫مراکز درمانی و اموزش پزشکی کشور‪،‬‬ ‫توسعه صادرات تجهیزات پزشکی کشور‬ ‫و دعوت از تجار و بازرگانان خارجی‬ ‫از کشور های همسایه برپا می شود‬ ‫و بستر مناسبی برای پژوهشگران‪،‬‬ ‫تولیدکنندگان و خریداران داخلی و بین‬ ‫المللی دراین حوزه است‪.‬‬ ‫از نکات جالب در نمایشگاه ایران هلث‬ ‫حضور اتحادیه صادرکنندگان لوازم و‬ ‫تجهیزات پزشکی بود این اتحادیه با در‬ ‫اختیار داشتن حدود ‪ 600‬متر مربع فضا‬ ‫و غرفه ارایی یک شکل در قالب یک‬ ‫پاویون و استقرار حدود ‪ 20‬عضو خود‬ ‫در این پاویون بصورت یک غرفه زیبا و‬ ‫یکدست و منسجم حضور یافته که این‬ ‫موضوع می تواند الگوی مناسبی برای‬ ‫سایر تشکل ها به خصوص برای حضور‬ ‫در نمایشگاههای خارجی باشد‪.‬‬ ‫معرفی توانمندی ها و محصوالت در‬ ‫سطح گسترده و بین المللی‪ ،‬بر قراری‬ ‫ارتباط مستقیم با مشتریان و شناخت‬ ‫نیازهای انان‪ ،‬شناخت رقبا و اشنایی با‬ ‫خدمات و محصوالت و برنامه های انان‬ ‫و فرصت جذب سرمایه گذار و توسعه‬ ‫فعالیت واحد صنعتی خود از مهمترین‬ ‫مزایای نمایشگاه ایران هلث برای شرکت‬ ‫کنندگان به شمار می رود‪ .‬در حقیقت‬ ‫ارتباط با تامین کنندگان مواد خام و‬ ‫ارائه دهندگان خدمات صنعتی‪ ،‬تعامل با‬ ‫شرکت های همکار جهت برون سپاری و‬ ‫امور پیمانکاری‪ ،‬به روز رسانی دانش فنی‬ ‫و اشنایی به دستاورد های نوین صنعت‪،‬‬ ‫شرکت در سمینار ها و کارگاههای‬ ‫تخصصی و در نهایت امکان بهره‬ ‫برداری از فرصت های تبلیغاتی مختلف‬ ‫(چاپی‪،‬اینترنتی‪ ،‬محیطی و‪ ) ...‬از جمله‬ ‫فرصت های بی نظیری هستند که شرکت‬ ‫های حاضر در نمایشگاه می توانند از انها‬ ‫جهت پیشرفت حوزه های کاری خود‬ ‫استفاده مطلوب به عمل بیاورند‪.‬‬ ‫‪40‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫الله عنبری‬ ‫ایدا صادقی‬ ‫مصــالحهوشمــند‬ ‫ساختمان ها و زندگی در انها در طول دو دهه گذشته‬ ‫بسیار تغییر کرده است‪ .‬با توسعه در زمینه مصالح‪ ،‬فراورده ها‬ ‫و روش های ساخت ابداعی‪ ،‬حرکت به سوی ساختمان هایی با‬ ‫کارایی باالتر و صرفه اقتصادی بهتر و سازگار با محیط زیست‬ ‫امری ضروری می نماید‪ .‬ما در حال حاضر در استانه نسل بعدی‬ ‫ساختمان ها هستیم؛ ساختمان هایی که با درجات گوناگون‪ ،‬رفتار‬ ‫اکولوژیکی دارند و قادرند با بهره گیری هوشمندانه از مصالح‬ ‫سازگار و عملکرد ‪ Hi Tech‬تکنولوژی جدید مناسب‪ ،‬در برابر‬ ‫تغییرات مستقیم و غیر مستقیم پیرامون خود واکنش نشان دهند‬ ‫و خود را با شرایط مناسب تطبیق دهند‪.‬‬ ‫مصالح هوشمند فراورده هایی است که توانایی درک و پردازش‬ ‫رویدادهای محیطی را داشته و نسبت به ان واکنش مناسب نشان‬ ‫می دهند‪ .‬به بیان دیگر این مصالح قابلیت تغییرپذیری داشته و‬ ‫قادرند شکل‪ ،‬فرم‪ ،‬رنگ و انرژی درونی خود را به طرز برگشت‬ ‫پذیر در پاسخ به تاثیرات فیزیکی و یا شیمیایی محیط اطراف‬ ‫تغییر دهند‪.‬‬ ‫مصالح هوشمند تحت عنوان مصالح "انعطاف پذیر ”و‬ ‫"تطبیق پذیر " نیز شناخته می شوند‬ ‫و این به دلیل ویژگی خاص ان ها در تنظیم نمودن خود با‬ ‫شرایط محیطی است‪.‬‬ ‫اگر مصالح را به سه گروه مصالح غیرهوشمند‪ ،‬نیمه هوشمند‬ ‫و هوشمند طبقه بندی کنیم‪ ،‬گروه اول یعنی مصالح غیر هوشمند‬ ‫ویژگی تغییر پذیری را ندارند‪ ،‬نیمه هوشمندها تنها قادرند در‬ ‫پاسخ به تاثیرات محیطی شکل و فرم خود را برای یک بار یامدت‬ ‫زمان اندکی تغییر دهند اما در مصالح هوشمند این تغییرات‬ ‫تکرارپذیر و قابل برگشت خواهد بود‪.‬‬ ‫هدف‬ ‫هدف از استفاده مصالح هوشمند درساختمان‪ ،‬ایجاد انطباق‬ ‫هوشمند با توجه به شرایط محیطی است‪.‬‬ ‫از جمله مهم ترین کاربردهای مصالح هوشمند‬ ‫در صنعت ساختمان‬ ‫• کنترل فعال سازه‬ ‫• تهویه مناسب‬ ‫• تولید انرژی از طریق پوسته ساختمان‬ ‫• کاهش مصرف انرژی و مصالح ساختمان‬ ‫خصوصیات بنیادی مصالح هوشمند‬ ‫منحصر بفرد ترین خصوصیات این مواد و تکنولوژی های‬ ‫هوشمند اعم از مولکول‪ ،‬ماده‪ ،‬کامپوزیت و یا سیستم موارد‬ ‫زیر است‪:‬‬ ‫• فوریت‪ :‬به این معنا که پاسخ انها به صورت بال درنگ‬ ‫(همزمان با تاثیر محرک) است‪.‬‬ ‫• سازگاری‪ :‬به این معنا که توانایی پاسخ به شرایط محلی‬ ‫را دارا هستند‪.‬‬ ‫• خود انگیزی‪ :‬به این معنا که این هوشمندی در درون این‬ ‫مواد است نه در بیرون انها (به این معنی که نیاز به یک برنامه‬ ‫کامپیوتری و سیستم های پیچیده کنترلگر و عملگر ندارند)‪.‬‬ ‫• گزینش پذیری (به گزینی)‪ :‬به این معنا که پاسخ انها‬ ‫مجزا و قابل پیش بینی است‪.‬‬ ‫• مستقیمی‪ :‬به این معنا که پاسخ داده شده با تحریک‬ ‫وارده در یک مکان قرار دارند‪.‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫محرک ها‬ ‫محرک های تاثیرگذار شیمیایی و فیزیکی که در زیر معرفی‬ ‫شده اند‪ ،‬محرک هایی هستند که مصالح هوشمند در برابر انها از‬ ‫خود عکس العمل نشان می دهند‪.‬‬ ‫‪1 .1‬نور‪ ،‬اشعه ‪UV‬‬ ‫‪2 .2‬دما‬ ‫‪3 .3‬فشار‬ ‫‪4 .4‬میدان الکتریکی‬ ‫‪5 .5‬میدان مغناطیسی‬ ‫‪6 .6‬محیط شیمیایی‬ ‫طبقه بندی مصالح هوشمند دارای قابلیت‬ ‫تغییرخواص درونی‬ ‫‪.1‬مصالح هوشمند‬ ‫مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده‬ ‫مصالح هوشمند تغییر رنگ دهنده‬ ‫مصالح هوشمند تغییر پیوند دهنده‬ ‫‪ .3‬الکترو کرومیک‬ ‫‪.4‬کریستال مایع‬ ‫‪ .5‬ذرات معلق‬ ‫‪ .6‬شیشه های خود تمیز شونده‬ ‫‪.1‬مواد فتوکرومیک‬ ‫مواد فوتو کرومیک در اثر جذب انرژی تابشی‪ ،‬تغییر در ساختار‬ ‫شیمیایی شان ایجاد می شود و به ساختاری متفاوت با میزان‬ ‫جذب متفاوت تبدیل می شوند ‪.‬‬ ‫مواد فتوکرومیک انرژی تابشی را در ناحیه ماورا بنفش‬ ‫جذب می نمایند و با قرار گیری در برابر این اشعه‪ ،‬رنگ خود‬ ‫را تغییر می دهند‪.‬‬ ‫مولکول های ان در حالت غیر فعال بی رنگ هستند و وقتی‬ ‫در برابر فوتونهایی با طول موج متفاوت قرار می گیرند بصورت‬ ‫بر انگیخته در امده و با از بین رفتن منبع‪UV‬مولکول به حالت‬ ‫ولیه بر می گردند‪ .‬کاربرد اصلی مواد فتوکرومیک در عینک ها و‬ ‫ساخت شیشه پنجره برخی از ساختمان ها است‪.‬‬ ‫‪ .2‬مصالح هوشمند دارای قابلیت مبادله انرژی‬ ‫مصالح هوشمند ساطع کننده نور‬ ‫مصالح هوشمند تولید کننده الکتریسیته‬ ‫مصالح هوشمند ذخیره کننده انرژی‬ ‫‪ .3‬مصالح هوشمند دارای قابلیت تغییر ومبادله مواد درونی‬ ‫مصالح هوشمند نوع ‪1‬‬ ‫‪ ‬قابلیت تغییر خواص درونی‬ ‫گروهی از مصالح هوشمند که بزرگترین حجم پتانسیل کاربردی‬ ‫در معماری را دارند‪ ،‬گروه مصالح هستند که تغییر خاصیت می‬ ‫دهند‪ .‬این مصالح دستخوش تغییر در خاصیت یا خصوصیات‬ ‫(شیمیایی‪ ،‬گرمایی‪ ،‬مکانیکی‪ ،‬الکتریکی‪ ،‬بصری و ‪ )...‬در جهت‬ ‫پاسخ به تغییرات شرایط محیطی اطراف خود می شوند ‪.‬‬ ‫الف‪ .‬مصالح هوشمند تغییرشکل دهنده‬ ‫ب‪ .‬مصالح هوشمند تغییر پیوند دهنده‬ ‫ج‪ .‬مصالح هوشمند تغییررنگ دهنده‬ ‫  قابلیت تغییر خواص‬ ‫‪‬‬ ‫‪ .1‬فتو کرومیک‬ ‫‪ .2‬ترموکرومیک‬ ‫از نمونه محصوالت دیگر فوتوکرومیک می توان به شیشه‬ ‫فوتوکرومیک اشاره کرد‪ .‬اما کند بودن واکنش و عدم کنترل‬ ‫درجه تیرگی شیشه های فوتوکرومیک موجب محدود شدن‬ ‫کاربرد انها شده است؛ بطوری که در خودرو ها تنها درپنجره های‬ ‫سقفی کاربرد گسترده یافته اند و کاربرد ان ها در شیشه های‬ ‫کناره‪ ،‬جلو و پشت خودرو مناسب نمی باشد‪.‬‬ ‫‪.2‬مواد ترموکرومیک‬ ‫موادترموکرومیک‪،‬گرماراکسبکردهوباتغییرفازیاتغییرشیمیایی‬ ‫کهبصورتتغییررنگحاصلمیشودواکنشنشانمیدهد‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬رنگ های ترموکرومیک در اثر تابش افتاب به‬ ‫مرور زمان قابلیت تغییر رنگ را از دست می دهند‪ .‬بنابراین تنها‬ ‫‪42‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫در فضاهای داخل می توانند کاربرد وسیعی داشته باشند‪.‬‬ ‫مکانیسمی که در مواد ترمو کرومیک اتفاق می افتد به‬ ‫این صورت است که حرارت ورودی‪ ،‬ساختار مولکولی را تغییر‬ ‫می دهد‪ .‬ساختار مولکولی جدید قابلیت بازتاب متفاوتی خواهد‬ ‫داشت‪ .‬در نتیجه رنگ مصالح تغییر می کند‪.‬‬ ‫این مواد می توانند طوری تنظیم شوند که حرارت را از ‪-25‬‬ ‫تا ‪ +250‬درجه فارنهایت ( ‪ -30‬تا ‪ +120‬درجه سانتی گراد ) را‬ ‫درک کرده و نسبت به ان ها واکنش نشان دهند‪.‬‬ ‫این رنگ ها برای سطوح فلزی‪ ،‬چوبی‪ ،‬پالستیکی‪ ،‬و چرمی‬ ‫مناسب هستند‪.‬‬ ‫فیلم ترموکرومیک (کریستال مایع)‬ ‫اختالف در رنگ ها نشان دهنده ی سطوح دمایی متفاوت در‬ ‫فیلم است‪ .‬رنگ ابی دارای باالترین سطح دمایی و رنگ مشکی‬ ‫دارای پایین ترین سطح است‪.‬‬ ‫‪.3‬مواد الکتروکرومیک‬ ‫مواد الکتروکرومیک بطور عام با عبور جریان الکتریکی‪،‬‬ ‫رنگشان بطور برگشت پذیر تغییر می کند‪ .‬این مواد از یک‬ ‫جزء تشکیل نشده و معموالً بصورت چند الیه از مواد هستند‬ ‫که با یکدیگر کار می کنند‪.‬‬ ‫الکتروکرومیک ها اولین تکنولوژی بودندکه مورد توجه‬ ‫سازندگان نما و شیشه قرار گرفتند‪ .‬سطوح شیشه ایی که‬ ‫با الکتریسیته فعال می شوند در نمای ساختمان ها به‬ ‫سرعت و تنها طی یک دهه گسترش وسیعی یافتند و قابل‬ ‫رویت ترین نمونه کاربرد مصالح هوشمند در ساختمان ها‬ ‫به حساب می ایند‪..‬‬ ‫‪.4‬کریستال مایع‬ ‫کریستال مایع موادی هستند که ظاهر مایع داشته اما‬ ‫مولکول های ان ارایش خاصی نسبت به یکدیگر دارند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل خصوصیاتی شبیه به مایع و جامد داشته و ان‬ ‫را کریستال مایع می نامند‪ .‬مواد کریستال مایع نسبت به‬ ‫جریان الکتریسیته حساس اند و با اعمال ولتاژ به مایع واقعی‬ ‫تبدیل می شوند و ذرات ان با تغییر زاویه نور را عبور می‬ ‫دهند و از حالت مات به حالت شفاف تغییر خاصیت می‬ ‫دهند‪ .‬با حذف جریان الکتریکی‪ ،‬دوباره به حالت مات باز‬ ‫می گردند‪.‬‬ ‫زمانی که جریان برقرار باشد اجزای الیه کریستال مایع در‬ ‫یک خط قرار گرفته و شیشه شفاف می شود‪ .‬با قطع جریان‪،‬‬ ‫اجزای کریستال مایع به طور تصادفی قرار می گیرندو مانع‬ ‫از دید دو طرف شیشه می شوند‪.‬‬ ‫مقایسه وضعیت ذرات کریستال مایع در حالت روشن وخاموش‬ ‫‪ .5‬ذرات معلق‬ ‫ذرات معلق نیز با جریان الکتریکی فعال شده و از رنگ‬ ‫مات به شفاف و به طور عکس تغییر می یابند‪ .‬ماده ی شامل‬ ‫ذرات معلق معمولی‪ ،‬شامل چندین الیه مصالح متفاوت‬ ‫است‪ .‬الیه موثر مربوط به تغییر شفافیت شیشه‪ ،‬دارای ذرات‬ ‫میله ای شکل است که به طور معلق در مایع وجود دارد‪.‬‬ ‫این الیه بین دو صفحه قرار گرفته است‪ .‬زمانی که از جریان‬ ‫الکتریکی استفاده نشود‪ ،‬ذرات به طور تصادفی قرار گرفته‬ ‫و نور را جذب می کنند‪ .‬اگر جریان الکتریکی برقرار شود‪،‬‬ ‫ذرات معلق تحت میدان الکتریکی مرتب می شوند‪.‬‬ ‫نکته ی جالب این است که بر خالف شیشه های‬ ‫کریستال مایع‪ ،‬زمانی که جر یان التریکی قطع شود‪ ،‬میزان‬ ‫شفافیت یا کدری شیشه به همان حالت زمان بر قراری‬ ‫جریان الکتریکی باقی خواهد ماند‪.‬‬ ‫‪ .6‬شیشه های خود تمیز شونده‬ ‫مواد خود تمیز شونده از موادی با قابلیت تغییر چسبندگی‬ ‫در اثر واکنش به نور‪ ،‬تغییرات دمایی‪ ،‬میدان الکتریکی‪،‬‬ ‫مایعات نظیر اب و یا ذرات بیولوژیکی مانند باکتری به حساب‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫می ایند که در سطح پایین هوشمندی قرار می گیرند‪ .‬در میان‬ ‫این موارد‪ ،‬مصالح هوشمند با قابلیت واکنش دهی در مقابل نور و‬ ‫مایعات مثل اب‪ ،‬در حوزه های معماری مناسبات بیشتری دارند‪.‬‬ ‫اب می تواند به عنوان یک واسطه چسبندگی بین دو جز جامد‬ ‫عمل کند‪.‬‬ ‫مهمترین دسته از مواد هوشمند‪ ،‬مواد دی اکسید تیتانیوم‬ ‫است‪ .‬این مواد بصورت الیه ای نازک بر روی تمامی سطوح قابل‬ ‫استفاده است‪ .‬تولیدات قابل توجه در حوزه معماری با استفاده از‬ ‫این مواد عبارتند از‪:‬‬ ‫ •ورقه های سرامیکی با دی اکسید تیتانیوم؛‬ ‫ •غشاها با دی اکسید تیتانیوم؛‬ ‫ •جام های شیشه ای با دی اکسید تیتانیوم‪.‬‬ ‫مصالح هوشمند نوع ‪2‬‬ ‫قابلیت مبادله انرژی‬ ‫زمانی که وضعیت انرژی یک ماده با وضعیت انرژی محیط‬ ‫اطرافش معادل باشد‪ ،‬ماده در حالت تعادل قرار دارد‪ :‬هیچ‬ ‫انرژی ای مبادله نمی شود‪ .‬اگر یک ماده در حالت انرژی متفاوتی‬ ‫باشد‪ ،‬پتانسیلی برای تبادل انرژی پدید می اید ‪.‬‬ ‫مصالح هوشمند تبادل کننده ی انرژی‪ ،‬در بازیابی کردن این‬ ‫انرژی‪ ،‬خصوصیات بهتری از خود نشان می دهند‪ .‬اکثر این مواد‬ ‫هوشمند‪ ،‬با قابلیت تبادل دوسویه هستند یعنی انرژیی ورودی و‬ ‫خروجیشان قابل تبدیل به یکدیگر می باشند‪.‬‬ ‫این مواد را «مواد قانون اول» نیز می خوانند چرا که طبق‬ ‫قانون اول ترمو دینامیک‪ ،‬انرژی ورودی را به صورت یک انرژی‬ ‫خروجی با حالتی متفاوت‪ ،‬تغییر می دهد‪.‬‬ ‫الف‪ .‬مصالح هوشمند ساطع کننده نور‬ ‫ب‪ .‬مصالح هوشمند تولید کننده الکتریسیته‬ ‫ج‪ .‬مصالح هوشمند ذخیره کننده انرژی‬ ‫الف‪ .‬مصالح هوشمند ساطع کننده نور‬ ‫‪ .1‬لومینسنس (تولید کننده ی نور)‬ ‫‪ .2‬تولید کننده ی الکتریسیته‬ ‫‪.3‬سلول های فتوولتائیک‬ ‫‪.4‬سلول های فتو ولتائیک رنگی‬ ‫‪ .5‬فیزوالکتریک‬ ‫‪.1‬لومینسنس‬ ‫تعریف لومینسنس بدین صورت است که ماده نوری از خود‬ ‫ساطع می کند که حاصل تابش گرمایی نبوده‪ ،‬بلکه در عوض‬ ‫به طرق دیگری مانند فعالیت های شیمیایی بدست امده است‪.‬‬ ‫لومینسنس فرایند نشر نور از گونه های بر انگیخته است‪.‬‬ ‫در این دسته از مصالح مولکول های مواد تحت اثر انرژی از‬ ‫نوع های مختلف (انرژی الکتریکی برای الکترولومیناسنت و انرژی‬ ‫تابشی برای فوتولومیناسنت و ‪ )...‬تحریک و برانگیخته می شوند و‬ ‫انرژی ورودی به یک خروجی از نوع انرژی تابشی در طیف مرئی‬ ‫تبدیل می شود‪.‬‬ ‫مواد بر اساس خصوصیات رفتار پرتوافشانی متفاوت نسبت به‬ ‫زمان به دو دسته فلورسانس و فسفرسانس تقسیم می شوند‪.‬‬ ‫تفاوت انها در اختالف زمانی بین این دو دریافت و تابش یا به‬ ‫عبارت دیگر دوام تابش است‪.‬‬ ‫در فسفرسانس تحریک طوالنی تر و تشعشع طوالنی تری‬ ‫داریم و در حالی که در فلوئورسانس تحریک کوتاهتر و تشعشع‬ ‫کوتاهتری داریم‬ ‫ •فتولومینست به نوعی از خودتابی برمیگردد که زمانی رخ‬ ‫می دهد که انرژی عارضی مربوط به منبع نور خارجی که به‬ ‫مولکول های ماده برخورد می کند‪ ،‬دوباره از سطح پایین تری‬ ‫از انرژی ساطع شود‪ .‬طول موج ساطع شده از طول موج تابید‬ ‫شده بلندتر باشد‪.‬‬ ‫ •در شیمولومینست‪ ،‬انگیزش از تبدیل یک فعالیت شیمیایی‬ ‫به نوع دیگری از فعالیت شیمیاییی به دست می اید‪.‬‬ ‫ •در الکترولومینست ها منبع انگیزش میدان الکتریکی یا‬ ‫جریان الکتریکی است که انرژی مورد نیاز را فراهم می اورد‪.‬‬ ‫‪ ‬مصالح تولید کننده ی الکتریسیته‬ ‫مصالح هوشمند تولید کننده الکتریسیته‪ ،‬توانایی تولید جریان‬ ‫الکتریسیته در واکنش به محرک هایی نظیر نور‪ ،‬تغییرات دمایی‪،‬‬ ‫فشار و ‪ ...‬را دارند‪.‬‬ ‫ویژگی ذاتی این دسته از مواد انها را قادر می سازد که به نور‬ ‫واکنش نشان دهند و جریان الکتریکی تولید کنند‪ .‬نمونه های‬ ‫مورد توجه در حیطه معماری عبارتند از‪:‬‬ ‫ •سلولهای خورشیدی رنگی‬ ‫ •سلولهای خورشیدی سیلیکونی‬ ‫ •سلولهای خورشیدی ارگانیک‬ ‫‪ .2‬مصالح تولید کننده ی الکتریسیته‬ ‫خانه ای در میساوای ژاپن با بهره گیری از سلولهای فوتو‬ ‫ولتائیک‬ ‫‪44‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫ •مبدل تبدیل کننده جریان مستقیم تولید شده به جریان‬ ‫متناوب‬ ‫الیه های سلولهای فوتوولتائیک‬ ‫به این گونه بناها‪ ،‬ساختمان های صفر‪ -‬انرژی گفته می شود‪.‬‬ ‫‪ .3‬سلول های فتو ولتائیک‬ ‫فوتوولتائیک پدیده ای است که در اثر تابش نور و بدون‬ ‫استفاده از مکانیزم های محرک‪ ،‬الکتریسیته تولید می شود‪ .‬با‬ ‫استفاده از این مکانیزم و سری و موازی کردن سلولهای افتابی‬ ‫می توان به ولتاژ قابل قبولی دست یافت‪.‬‬ ‫سلول فوتوولتائیک در مکان هایی کاربرد وسیعی دارد که از‬ ‫شبکه برق شهری به دور باشند؛ نظیر‪ :‬ایستگاه های مخابراتی‪،‬‬ ‫ایستگاه های زلزله نگاری‪ ،‬مصارف فضانوردی و تامین انرژی‬ ‫مورد نیاز ماهواره ها‪.‬‬ ‫به هر سیستمی که از این پدیده استفاده کند‪ ،‬سیستم‬ ‫فوتوولتائیک می گویند‪.‬‬ ‫یک سیستم خانگی برق خورشیدی شامل اجزاء زیر است‪:‬‬ ‫ •صفحات خورشیدی‪ :‬تولید کننده جریان الکتریکی از تابش‬ ‫خورشید می باشند‪.‬‬ ‫ •شارژر کنترلر‪ :‬تنظیم کننده جریان ورودی‬ ‫ •باتری‪ :‬ذخیره کننده انرژی الکتریکی تولید شده جهت‬ ‫استفاده در شب یا روزهای ابری‬ ‫اگر چه راندمان تبدیل انرژی در این مواد نظیر‬ ‫فوتوولتائیک ها معموالً خیلی کمتر از تکنولوژی های متداول‬ ‫(نیروگاه های برق و ‪ )...‬است‪ ،‬اما مزیت انها در این است که‬ ‫در مناطقی که دسترسی به منابع انرژی نظیر شبکه های‬ ‫برقی و ‪ ...‬وجود ندارد می توانند بسیار موثر واقع شوند و‬ ‫کاربرد گسترده ای داشته باشند؛‬ ‫بطور مثال در شهرک های صنعتی‪ ،‬اقماری و مراکزی که به‬ ‫شبکه های برقی شهر دسترسی ندارند (ایستگاه های مخابرات‪،‬‬ ‫تامین برق جاده ها‪ ،‬ماهواره ها و ‪ )...‬بطور گسترده استفاده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪ .4‬سلول های فتو ولتائیک رنگی‬ ‫سلولهای خورشیدی رنگی که بصورت کامپوزیت از چند‬ ‫الیه تشکیل شده اند‪ ،‬خاصیت تولید جریان الکتریسیته توسط‬ ‫جذب نور را دارد‪ .‬این سلول ها‪ ،‬سلول های خورشیدی نانو یا‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫سلولهای خورشیدی شیمیایی الکتریکی ‪ -‬نوری نامیده می شوند‪.‬‬ ‫ساختار تشکیل دهنده انها به صورت چندین الیه عملکردی روی‬ ‫هم قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫‪.5‬فیزوالکتریک ها‬ ‫موادی هستند که تحت اثر بارو فشار وارده ولتاژ الکتریکی تولید می‬ ‫نمایند ‪ .‬این خصوصیت به طور معکو س نیز عمل می کند‪ .‬بدین معنا‬ ‫که الکتریسیته منجر به ایجاد تنش در اینگونه مواد خواهد بود‪ .‬بنابراین‬ ‫سازه های ساخته شده از اینگونه مواد تحت اثر ولتاژ الکتریکی به صورت‬ ‫مناسبی خم شده یا انبساط و انقباض پیدا می کنند‪.‬‬ ‫ترکیباتی که شامل فیزیوالکتریک ها می شوند در مصالحی که‬ ‫برای کاهش صدا و جذب ارتعاشات سازه ای به کار می روندمورد‬ ‫استفاده قرار می گیرند‬ ‫مصالح هوشمند نوع ‪3‬‬ ‫قابلیت تغییر و مبادله ی مواد درونی‬ ‫این مصا لح دارای ترکیبات قابل بازگشت هستند که می توانند‬ ‫مواد را در فرم مولکول و به شکل گاز‪ ،‬مایع یا جامد با فرایندهای‬ ‫مختلف فیزیکی یا شیمیایی‪ ،‬در خود محصور و یا اینکه ازاد کنند‪.‬‬ ‫عملکرد این مصالح به صورتی است که با قرار گرفتن در برابر‬ ‫انواع گاز‪ ،‬بخار اب‪ ،‬اب و یا حتی محلولهای اب دار‪ ،‬با چسباندن‬ ‫انها به سطح داخلی خود و یا اضافه کردن ان ها به حجم خود‬ ‫واکنش نشان دهند ‪ .‬این مصالح با خصوصیات ذکر شده به طور‬ ‫عمده می توانند در نمای خارجی و یا داخلی ساختمان ها استفاده‬ ‫شوند و معروفترین انها مواد و مصالحی هستند که خودبخود‬ ‫تمیز می شوند و همچنین پوشش ها و الیه هایی هستند که با‬ ‫قرار گرفتن روی سطوح ساختمان االینده های موجود در هوا را‬ ‫بی اثر کرده و از بین می برند‪.‬‬ ‫به طور کلی این متریال ها با انجام فرایندهای درونی خاص خود‬ ‫می توانند خصوصیات و ویژگی های زیر را از خود نشان دهند‪:‬‬ ‫ •ضد اب نمودن نما‬ ‫ •تمیز نمودن خود نما‬ ‫ • باال بردن کیفیت هوای فضای داخل‬ ‫ •از بین بردن الودگی هوای اطراف‬ ‫ •جاذب صدا‬ ‫ •ایجاد بوی معطر در فضا‪.‬‬ ‫دی اکسید تیتانیوم‬ ‫نمونه دیگر از این دسته از مصالح هوشمند که به مصالح خود‬ ‫پاک شونده معروفند‪ ،‬دی اکسید تیتانیوم است ‪ .‬این ماده دارای‬ ‫خواص و ویژگی های منحصر به فردی است؛ به طوری که به‬ ‫هنگام قرارگیری در معرض اشعه ماورای بنفش نور خورشید‪ ،‬به‬ ‫یک ماده بشدت فعال و واکنش پذیر تبدیل می شود‪.‬‬ ‫واکنش پذیر شدن و فعالیت شیمیایی شدید این ماده در‬ ‫مجاورت اشعه ماورای بنفش‪ ،‬می تواند از چسبیدن باکتری ها و‬ ‫کثیفی ها بر روی دیو ارها و ساختمان ها جلوگیری کند و سبب‬ ‫می شود تا این الودگی ها با بارش یک باران‪ ،‬به اسانی از روی‬ ‫دیوارها شسته و پاک شوند‪.‬‬ ‫تولید گسترده و انبوه مصالح خودپاک شونده و استفاده‬ ‫گسترده ان در ساختار ساختمان ها و پنجره ها در مناطق‬ ‫گوناگون‪ ،‬سبب می شود که از این پس بتوانیم در شهرهایی‬ ‫زندگی کنیم که از نما و سیمای بسیارتمیز‪ ،‬پاکیزه و درخشانی‬ ‫برخوردارند و نیازی به تمیز کردن نمای دیوارها و پنجره ها به‬ ‫طور دوره ای نخواهد داشت ‪.‬‬ ‫سایر مواد و مصالح هوشمند‬ ‫ •پلیمرهای حساس به میزان ‪ PH‬محیط‬ ‫موادی هستند که تحت تاثیر تغییرات در ‪PH‬محیط پیرامونشان‬ ‫دچار تورم و یا فروپاشی می شوند‪.‬‬ ‫‪46‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫ •پلیمرهای واکنش دهنده دما‬ ‫موادی هستند که تحت تاثیر میزان دمای محیط قرار می‬ ‫گیرند‪.‬‬ ‫ •هالوکرومیک ها‬ ‫این مواد به طور معمول در اثر تغییر اسیدیته محیط تغییر رنگ‬ ‫می دهند‪ .‬یک کاربرد پیشنهادی اینگونه مواد تولید رنگ هایی‬ ‫هستند که به هنگام زنگ زدن فلز زیر انها تغییر رنگ بدهند‪.‬‬ ‫ •مواد فتومکانیکال‬ ‫این مواد در معرض نور تغییر شکل می دهند‪.‬‬ ‫ •الیاژها و پلیمرهای حافظه دار شکلی‬ ‫هر چند انواع متعددی از الیاژها‪ ،‬خاصیت حافظه شکلی را از‬ ‫خود بروز می دهند ولی معموال از الیاژهای تیتانیوم نیکل ‪NITI‬‬ ‫استفاده می شود‪ .‬بسته به دما این الیاژها می توانند در قالب‬ ‫محصول نهایی در دو فاز یا وضعیت بلوری متفاوت حضور یابند‪.‬‬ ‫فاز اولیه و در دمای باالتر استنیت فاز در دمای پایین تر‬ ‫وضعیت مارتنسیت نامیده می شود‪.‬‬ ‫خواص فیزیکی ماده در دو حالت فوق کامال متفاوت است‪.‬‬ ‫ماده استنیت قوی و محکم است‬ ‫در حالت مارتنزیت نرم و انعطاف پذیر می گردد‪.‬‬ ‫ •مواد سیال غیر نیوتونی‬ ‫مایعی است که چسبناکی ان در واکنش به نوعی از نیرو و‬ ‫فشار اعمال شده تغییر می یابد‪ .‬برخی از این سیالها وقتی با‬ ‫سرعت زیاد یک نیرو را تحمل می کنند موقتاً تبدیل به جامد‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫ •مواد خود ترمیم‬ ‫این مواد وقتی به صورت معمولی استفاده شوند توانایی تعمیر‬ ‫صدمات وارده به خود را دارند که در نتیجه عمر این مواد بسیار‬ ‫افزایش می یابد‪.‬‬ ‫مواد خود ترمیم کاربردهای پزشکی موثری دارند و مورد‬ ‫استفاده مواد خود تعمیر در ساختار بتن نیز تحقیقاتی صورت‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫ •الیاژها و پلیمرهای حافظه دار شکلی‬ ‫‪-1‬هنگامی که ماده در دمای باالتر در وضعیت استننیت قرار‬ ‫دارد‪ ،‬به ان شکلی داده می شود‪.‬‬ ‫‪-2‬هنگامی که ماده در دمای پایینتر در فاز مارتنسیت قرار‬ ‫دارد‪ ،‬می تواند به راحتی به شکل دیگری تغییر یابد‪.‬‬ ‫‪-3‬با اعمال حرارت به ماده تا دمای باالتر‪ ،‬فاز استنیت و شکل‬ ‫اولیه به ماده باز می گردد‪.‬‬ ‫ •الیاژهای حافظه دار مغناطیسی‬ ‫موادی هستند که در معرض میدان های مغناطیسی تغییر‬ ‫شکل می دهند‪.‬‬ ‫ •الیاژها و پلیمرهای حافظه دار شکلی‬ ‫این مواد بعد از اینکه تحت فشار یا حرارت تغییر شکل‬ ‫دادند دوباره قابلیت بازگشتن به شکل اولیه خود را دارند‪ .‬سه‬ ‫نوع اصلی این الیاژها مس ‪ +‬روی ‪ +‬الومینیم ‪ +‬نیکل و مس‪+‬‬ ‫الومینیم ‪ +‬نیکل و نیکل‪ +‬تیتانیوم هستند‪ .‬این نوع الیاژها‬ ‫حافظه های شکلی متفاوتی دارند و به روشهای گوناگونی‬ ‫تغییر شکل می دهند‪.‬‬ ‫استنیت با توجه به منحنی تنش کرنش ان شبیه بسیاری‬ ‫دیگر از فلزت رفتار می کند اما منحنی تنش کرنش ساختار‬ ‫مارتنزیت تقریبا مشابه منحنی یک االستومر است که در ان تغییر‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫شکل زیاد می تواند به اسانی با نیروی کم به وجود اید‪ .‬در این‬ ‫حالت این ماده داخل حدود مجاز می تواند به دفعات خم و راست‬ ‫گردد بدون اینکه در اثر کرنش زیاد به گسست منتهی شود‪.‬‬ ‫انواع مصالح هوشمند در ارتباط با محرک های داخلی‬ ‫و خارجی‬ ‫کاربرد مصالح هوشمند‬ ‫تقسیم بندی مواد هوشمند و واکنش انها به تغییرات محیطی‬ ‫سازه‬ ‫کاربرد مصالح هوشمند در صنعت ساختمان در هر‬ ‫سه سیستم سازه‪ ،‬نما و تاسیسات نیز امکان پذیر است؛‬ ‫در سیستم سازه جهت مقاوم کردن بنا در برابر‬ ‫ارتعاشات منابع خارجی‪ ،‬از ضربه گیرهای ‪ER‬که‬ ‫نمونه ایی از مواد هوشمند است‪ ،‬استفاده می شود‪.‬‬ ‫به اینصورت که در اسمانخراش ها ‪ ،‬سیال‪ ER‬در پی‬ ‫ساختمان کار گذاشته می شود‪ .‬این ماده وقتی در‬ ‫مجاورت نیروی الکتریکی قرار می گیرد قوام یک ماده‬ ‫جامد را ایجاد می کند و صلبیت ساختمان را در برابر‬ ‫باد های پر سرعت افزایش می دهد‪ .‬با حذف میدان‬ ‫الکتریکی مجدادا ً به شکل مایع تغییر حالت می دهد‬ ‫و هنگام زلزله ساختمان را شناور می سازد‪ .‬مواد‪MR‬‬ ‫نیز مشابه مواد عمل ‪ER‬می کنند با این تفاوت که‬ ‫محرک انها‪ ،‬میدان مغناطیسی است‪.‬‬ ‫کاربرد های سازه ای استنیت ها و مارتنزیت ها‬ ‫)الیاژها و پلیمرهای حافظه دار شکلی(‬ ‫سازه‬ ‫ •‪ ‬تیرهای خمشی با مصالح سوپراالستیک بعنوان‬ ‫میلگردهای مسلح کننده‬ ‫ •سیستم های جداگر لرزه ای‬ ‫ • سیستم های مستهلک کننده ی انرژی‬ ‫انواع مصالح هوشمند در ارتباط با محرک های داخلی و خارجی‬ ‫‪48‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫جداگرهای لرزه ای سیستم هایی هستند که با ایجاد یک‬ ‫ناپیوستگی بین پی و سازه ی اصلی (زیرسازه و روسازه) امکان‬ ‫جابجایی نسبی انها را فراهم می کنند و با استهالک انرژی‬ ‫موجب کاهش نیروی برشی پایه می گردد‪.‬‬ ‫با توجه به رفتار این سیستم در یک قاب برشی هفت طبقه‬ ‫در طبقه ی اول از این مهاربندها به عنوان جداگر لرزه ای‬ ‫استفاده شده است‪.‬‬ ‫تیرهای خمشی با مصالح سوپراالستیک بعنوان‬ ‫میلگردهای مسلح کننده‬ ‫در شکل تیر بتنی با استفاده از چهار عدد مفتول ‪SMA‬‬ ‫سوپراالستیک به صورت پس کشیده مسلح شده است ‪ .‬سپس‬ ‫باری به تیر اعمال شد که در نتیجه ی ان ترک بزرگی در تیر‬ ‫به وجود امد‪ .‬بعد از باربرداری عرض ترک ایجاد شده بوسیله‬ ‫ی یک نیروی بازگرداننده توسط ‪ SMA‬کاهش یافته و تیر به‬ ‫حالت اولیه خود بازگشت‪.‬‬ ‫تاسیسات‬ ‫در سیستم تاسیسات می توانند هم به عنوان محرک و هم‬ ‫حسگر عمل کنند؛ به این صورت که در سیستم اطفاء حریق‬ ‫از مواد هوشمند به عنوان حسگر حرارت در زنگ خطر اعالم‬ ‫اتش سوزی استفاده می شود‪ .‬همچنین در پنلهای خورشیدی‬ ‫تولید کننده برق که به عنوان محرک عمل می کنند‪ ،‬از مصالح‬ ‫هوشمند بهره برده شده است‪.‬‬ ‫معماری‬ ‫اکثر کابرد مصالح هوشمند در سنسورها می باشد ولی‬ ‫قابل مشاهده ترین کاربردشان در زمینه معماری در نمای‬ ‫ساختمان است‪.‬‬ ‫از این مصالح در سیستم نمای ساختمان‪ -‬پنجره ها و شیشه‬ ‫‪ ‬جهت کنترل انتقال و جذب حرارت و یا کنترل خواص‬ ‫اپتیکی مانند تنظیم رنگ و یا شدت جذب و بازتاب نور نیز می‬ ‫توان بهره برد‪.‬‬ ‫‪‬تنظیم میزان نور وارد شده به ساختمان‬ ‫‪‬تنظیم میزان حرارت و دمایی که از شیشه عبور می کند‬ ‫‪ ‬شیشه های خود تمیز شونده‬ ‫‪ ‬تولید انرژی‬ ‫معماری‪-‬نما‪-‬پنجره‬ ‫کلمه پنجره هوشمند به هر سیستمی که دارای سطح تعامل‬ ‫با محیط باشد‪ ،‬اعم از اینکه این یک پنجره واقعی یا صرفاً‬ ‫عنصری بصری باشد‪ ،‬اطالق می گردد‪ .‬پنجره های هوشمند‬ ‫حداقل دارای یکی از عملکردهای زیر است‪:‬‬ ‫ •کنترل دید‪ :‬پانل های ویژه و پارتیشن های فضاهای داخلی‬ ‫از حالت شفاف به مات تغییر می کند‪.‬‬ ‫ •کنترل انتقال حرارت‪ :‬طول موج محدود شده در این‬ ‫پنجره ها به ناحیه مادون قرمز طیف نور مرئی مربوط می گردد‪.‬‬ ‫ •کنترل جذب حرارت‪ :‬هر زمان که دمای فضای داخلی‬ ‫باالتر از دمای خارج باشد‪ ،‬جریان حرارت دوسویه فراهم‬ ‫می شود‪ .‬انرژی تابشی به داخل فضا انتقال یافته در حالی که‬ ‫انرژی حرارتی فضای داخل به سمت بیرون هدایت می شود‪.‬‬ ‫شیشه های ایده ال شیشه هایی هستند که انتقال تابش بین‬ ‫فضای داخل و خارج را مدیریت نموده بطوری که در زمانی که‬ ‫پوسته بنا حرارت را به بیرون هدایت می کند (زمستان)‪ ،‬تابش‬ ‫خورشید را به داخل انتقال دهد و هنگامی که پوسته بنا گرما‬ ‫را به داخل انتقال می دهد‪ ،‬تابش خورشید را منعکس سازد‪.‬‬ ‫بر اساس ساختار مولکولی یک ماده‪ ،‬نوری که از درون شی‬ ‫می گذرد‪ ،‬ممکن است با تاخیر عبور نماید‪ ،‬جذب ماده شود‪،‬‬ ‫دوباره هدایت شود و یا به انواعی دیگر از انرژی تبدیل گردد‪.‬‬ ‫ساختار مولکولی ماده تعییر خواهد کرد که کدام یک از موارد‬ ‫فوق اتفاق خواهد افتاد‪.‬‬ ‫فتوکرومیک ها‪ ،‬ترموکرومیک ها به عنوان شیشه های قابل‬ ‫تغییر یا تغییر خصوصیت دهنده پیشنهاد شده اند‪ .‬دسته ی‬ ‫اصلی مصالح هوشمند تغییر خصوصیت دهنده‪ ،‬از طریق ماهیت‬ ‫انرژی ورودی که تغییر رنگ را ایجاد می کنند توصیف می شوند‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫و عالوه بر مواد هوشمند فوق شامل الکتروکرومیک ها‪ ،‬مکانو‬ ‫کرومیک ها و شیمو کرومیک ها می شوند‪.‬‬ ‫پیشرفت های اخیر‬ ‫سطوح و شیشه های خود تمیز شونده‬ ‫در سطوح خود تمیز شونده از فتوکاتالیست ها استفاده می شود‪.‬‬ ‫فتو کاتالیست ها به کاتالیزورهایی گفته می شود که در حضور نور‬ ‫و به عبارت دقیق تر در حضور اشعه ماورا بنفش‬ ‫خورشید‪ ،‬فعال می شوند‪.‬‬ ‫این اثر باعث انتشار نور بیشتر در شیشه ها و‬ ‫سطوح نیمه شفاف شده که به دنبال ان هزینه‬ ‫های مربوط به تامین روشنایی مصنوع نیز کاهش‬ ‫خواهد یافت‪.‬‬ ‫برای عملکرد این سطوح به نور ماورابنفش‪،‬‬ ‫اکسیژن و نور ماورابنفش نیاز است‪.‬‬ ‫نور ماورابنفش موجود در نور طبیعی کافی است تا فتو کاتالیزورها‬ ‫را فعال نماید‪ .‬الودگی طبیعی بر روی یک ماده با کمک یک فتو‬ ‫کاتالیزور که عموماً دی اکسید تیتانیوم است‪ ،‬تجزیه می گردد‪ .‬این‬ ‫سطوح اب دوست هستند‪ ،‬بدین معنی که اب از چنین سطحی به‬ ‫شکل یک غشا جاری می شود نه به شکل یک قطره و همین امر‬ ‫موجب می شود که الودگی موجود در سطوح از بین برود‪.‬‬ ‫این نوع پوشش ها اغلب در پانل های ساخته شده از شیشه‪،‬‬ ‫سرامیک یا پوسته های بنا به کار برده می شوند‪.‬‬ ‫دراین شیشه های دارای فتو کاتالیزور‪ ،‬اب به شکل غشا جاری‬ ‫موجود در ستون های پل ها و اسکله ها مورد استفاده قرار گیرند‪.‬‬ ‫نمونه موردی‬ ‫ساختمانی در مونیخ با استفاده تکنولوژی های نوین و مصالح‬ ‫هوشمند استفاده شده و در ضلع جنوبی بنا سلول های خورشیدی‬ ‫قرار گرفته اند که برای عملکرد بهتر و بازدهی بیشتر تولید الکتریسیته‬ ‫در ان ها‪ ،‬مواد هوشمندی نظیر سلول های فیزیوالکتریک تعبیه‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫موزه هنرهای مدرن مونیخ‪ ،‬استفاده از شیشه های‬ ‫فتوکرومیک در پوشش نما‬ ‫پروژه مرکز اسناد‬ ‫می گردد که سطوحی تمیز را ایجاد می نماید‪.‬‬ ‫بتن خود ترمیم‬ ‫زمانی که بتن خود ترمیم ترک می خورد‪ ،‬میکروکپسول های کار‬ ‫گذاشته در بتن‪ ،‬شکافته شده و از طریق عمل موئینگی یک عامل‬ ‫ترمیم کننده را به ناحیه تخریب شده ازاد می کنند‪.‬‬ ‫عامل ترمیم کننده با کاتالیزورهای قرار داده شده در بتن تماس‬ ‫حاصل نموده و پلیمری را ازاد می کند که سطح ترک را می بندد‪.‬‬ ‫انها می توانند عمر ترکیبات سازه ای را تا دو یا سه برابر حالت‬ ‫عادی افزایش دهند‪ .‬این بتن می تواند برای اصالح میکرو ترک های‬ ‫استفاده از مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده ‪:‬‬ ‫مصالح منبسط شونده‪TEM‬با ترمیستور ‪PTC‬‬ ‫استفاده از مصالح هوشمند تولید کننده الکتریسیته‪:‬‬ ‫الیه باریکی از سلولهای خورشیدی‬ ‫‪50‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫پروژه مرکز اسناد‬ ‫‪Axel Ritter, Germany‬‬ ‫‪Kinetic facade for a documentation and meeting‬‬ ‫‪centre on the former‬‬ ‫| ‪SS Special Camp/Concentration Camp at Hinzert‬‬ ‫‪Germany (2004‬‬ ‫دیوارهایی که این سرسرا را شکل می دهند‬ ‫ساختاری مدور با نمای شیشه ای بدون قاب دارند که‬ ‫دارای یک روکش فلزی از قسمت خارجی است ‪ .‬این نما حالت‬ ‫متحرک و پویا دارد و می تواند مقادیر متغیری از نور خورشید را‬ ‫به داخل ساختمان بفرستد‪.‬‬ ‫این نما به پانل های دوگانه ای تقسیم شد ‪ .‬که بر روی یک محور قادر‬ ‫به چرخش براساس زوایای متغیر هستند (زاویای چرخش بستگی به‬ ‫زاویه تابش خورشید دارد )‪ .‬استفاده از الیه نازک سلولهای خورشیدی‬ ‫در کنار مصالح دما واکنشی ‪TEM‬این امکان را فراهم می کند تا به‬ ‫صورت خودکار میزان اشعه نور ورودی به ساختمان کنترل شود ‪.‬‬ ‫اداره مرکزی کمپانی شانل‬ ‫این نما از چندین الیه عملکردی تشکیل شده ‪ ،‬در جدار بیرونی‬ ‫ان از نوعی شیشه خاکستری استفاده شده است‬ ‫قشر بعدی یک الیه فضای خالی است و بعد از ان الیه قابل‬ ‫تنظیم الکترواپتیک تعبیه شده است و در نهایت جدار داخلی‬ ‫بناست که از یک نوع شیشه با الیه ایمنی از دو طرف تشکیل شده‬ ‫و یک ریل الومینیومی افقی از مقابل ان عبور می کند که بر روی‬ ‫در ‪ LED‬ان دو ردیف المپهای این سیستم در طول روز شیشه‬ ‫الکترواپتیک و به دنبال ان کل نما حالت شفاف دارند ‪.‬‬ ‫استفاده از مصالح هوشمند تغییر رنگ دهنده ‪:‬شیشه های‬ ‫الکترواپتیکال‬ ‫استفاده از مصالح هوشمند ساطع کننده نور ‪ LED :‬سیستم‬ ‫المپهای‬ ‫اداره مرکزی کمپانی شانل‬ ‫‪Peter Marino Associates, USA‬‬ ‫)‪High rise facade | Tokyo, Japan (2004‬‬ ‫نتیجه‬ ‫هوشمند سازی و مصالح هوشمند در بنا ها ساختمان هایی را‬ ‫ایجاد کرده که برای تامین انرژی خود به سیستم های خارجی‬ ‫وابسته نیستند و از نظر اقتصادی بسار مقرون به صرفه اند‪.‬‬ ‫استفاده از این مواد در صنعت ساختمان باعث شده است بناهایی‬ ‫با حداکثر کارایی انرژی‪ ،‬با سازه ی ایمن تر‪ ،‬عمر مفید بیشتر ساخته‬ ‫شده و نگهداری و تعمیر بناها نیز تسهیل گردد‪.‬‬ ‫منابع‬ ‫ •وثوقی فر‪ ،‬حمیدرضا‪ .‬شکوهی‪ ،‬سید کاظم‪ ،1390 .‬مبانی مصالح هوشمند در مهندسی‬ ‫عمران و معماری‪ ،‬تهران‪ :‬سماء القلم‪ .‬چاپ اول‬ ‫ •گرجی مهلبانی‪ ،‬یوسف‪ .‬ابوطالبی‪ ،‬الناز‪.‬مهر ‪« .1388‬مصالح هوشمند ونقش ان در‬ ‫معماری»‪ ،‬مجله ی فناوری‬ ‫ •اشکانی‪ ،‬نعیمه‪« .‬مصالح هوشمند و کاربرد ان در معماری»‪ ،‬مرکز اموزش و فرهنگی سما‪.‬‬ ‫ •مهدوی نژاد‪ ،‬محمد جواد‪ .‬دهقانی‪ ،‬صهیب‪ .‬شهریور ‪«.1391‬شناسایی مصالح نوین‬ ‫ساختمانی در اقلیم سرد مختص فضاهای اموزشی»‪ ،‬پایان نامه کارشناسی ارشد‬ ‫ •مهرابیان‪ ،‬ساهره‪ « .‬استفاده از مصالح هوشمند در پوسته ی ساختمان به منظور صرفه‬ ‫جویی در مصرف انرژی »‪ ،‬مرکز اموزش و فرهنگی سما‪.‬‬ ‫ •وفا مهر‪ ،‬محسن‪ .‬نادی دیزجی‪ ،‬سجاد‪ «.‬کاربرد مصالح هوشمند در معماری»‬ ‫‪• Boeing, Niels.Davis,Simon.Seeger, Almut.SMART‬‬ ‫‪SURFACES, Berlin‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫گزارش مسابقه بازی درمانی برای بیماران اوتیسم‬ ‫در تیر ماهی که گذشت‪ ،‬شاهد اتفاقات‬ ‫جالب توجهی در دنیای طراحی محصوالت‬ ‫مرتبط با روند درمان بیماران و با رویکرد‬ ‫کمک درمانی برای بیماران اوتیسم بودیم‪.‬‬ ‫اتفاقی مثبت که از‬ ‫اصفهان اغاز گردید‪،‬‬ ‫به همت استودیو‬ ‫منتوران‪ ،‬گروه طراحی‬ ‫صنعتی دانشگاه هنر‬ ‫اصفهان‪،‬جناب دکتر محمد صادق سهرابی استاد‬ ‫محترم علم ارگونومی و فیزیک دانشگاه هنر اصفهان‬ ‫و دکتر سعید علیاری مدیر محترم گروه طر احی‬ ‫صنعتی و با حمایت و همراهی اقای مهندس سروش‬ ‫دوستوندی طراح بین المللی نور از استودیو سروش‪ ،‬رویدادی در راستای‬ ‫طراحی تعاملی برگزار شد و طرح «چیزها‪ ،‬بازی درمانی برای کودکان‬ ‫اوتیسم» برگزیده این رویداد که به صورت تخصصی بر بیماران اوتیستیک‬ ‫تمرکز دارد به عنوان طرح برگزیده این رویداد انتخاب گردید‪ .‬در ادامه به‬ ‫توضیح مختصری درمورد این طرح و روند تکمیلی‬ ‫این پروژه میپردازیم‪.‬‬ ‫اوتیسم اختاللی عصب‪-‬رشدی است که در سه‬ ‫سال اول زندگی کودک نمایان میشود مهمترین‬ ‫عالئم ان نقص در برقراری ارتباط‪ ،‬مشکل در‬ ‫تعامالت اجتماعی‪ ،‬وجود الگوهای محدود و‬ ‫تکراری در رفتار‪ ،‬عالیق و فعالیت هاست‪.‬‬ ‫اختالل طیف اوتیسم در تمام نقاط دنیا‪ ،‬تمامی‬ ‫سطوح اقتصادی‪-‬اجتماعی و نیز تمامی گروه های‬ ‫نژادی و قومیتی بروز پیدا میکند‪ .‬طبق مطالعه‬ ‫زمینه یابی گسترده ای که در سال ‪ 2014‬در ایاالت‬ ‫متحده امریکا توسط سازمان کنترل و پیشگیری از‬ ‫بیماری ها انجام شده است‪ ،‬شیوع اختالل طیف‬ ‫اوتیسم ‪1/5‬درصد گزارش شده است‪ .‬این اختالل‬ ‫معموال در پسران چهار برابر (‪ 1‬در هر ‪ 42‬نفر) دختران (‪ 1‬در هر ‪189‬‬ ‫نفر) بروز می کند‪.‬‬ ‫طبق مطالعات انجام شده‪ ،‬یکی از مشکالت شایع در کودکان دارای‬ ‫اختالل طیف اوتیسم مشکالت پردازش حسی است که به شدت روند‬ ‫یادگیری و سازگاری با محیط را مختل میکند‪ .‬هرکدام از پنج حس شنیدن‪،‬‬ ‫دیدن‪ ،‬چشیدن‪ ،‬بوییدن و لمس کردن استانه های متفاوتی از محرک های‬ ‫حسی را دارا هستند‪ .‬استانه به نقطه ای اشاره دارد که در ان فرد به اطالعات‬ ‫حسی پاسخ میدهد‪ .‬در کودکان دارای اختالل طیف اوتیسم استانه برخی‬ ‫از حواس معموال پایین (حساسیت زیاد) و یا باال (حساسیت کم) هستند‪.‬‬ ‫افراد دارای استانه باال به علت دارا بودن حساسیت‬ ‫کم‪ ،‬تمایل به کم حسی یا زیر پاسخدهی دارند و نیز‬ ‫افراد با استانه پایین به علت دارا بودن حساسیت‬ ‫زیاد تمایل به بیش حسی یا بیش پاسخ دهی دارند‪.‬‬ ‫هر شخص با توجه به سطح برانگیختگی خودش‬ ‫(نسبت به استانه) به محرک ها پاسخ میدهد‪ ،‬به‬ ‫این معنا که برخی از کودکان دارای اختالل طیف‬ ‫اوتیسم هنگامی که محرک کمی وارد می شود پاسخ‬ ‫میدهند (استانه پایین) و برخی از انها به محرکات‬ ‫بیشتری برای عکس العمل نشان دادن نیاز دارند (استانه باال)‪ .‬رفتارها‬ ‫کودکان مبتال به اختالل طیف اوتیسم معموال تحت تاثر این استانه های‬ ‫حسی یا مشکالت حسی هستند‪.‬‬ ‫در طراحی "چیزها" تیم طراحی خانم شیرین امینی و اقای فرید‬ ‫حاتمی‪ ،‬با استفاده از ایده محوری بازی برای‬ ‫کودکان و با استفاده از ساده ترین و قابل درک ترین‬ ‫اشکال سعی در بهبود بخشیدن به روند پردازش‬ ‫حسی را دارند‪" .‬چیزها" معتقد است که میتوان به‬ ‫بهبودی این بیماری از طریق شکل های مختلف‪،‬‬ ‫رنگ ها‪ ،‬بافت ها‪ ،‬درانجام بازی ها کمک کرد‪.‬‬ ‫انتخاب رنگ ها‪ ،‬شدت نور و شکل ها با توجه به‬ ‫محدودیت ها و حساسیت های این کودکان باید‬ ‫انتخاب بشود‪.‬‬ ‫طرح «چیزها» با کمک افراد متخصص ساخته‬ ‫شد‪ .‬سپس‪ ،‬پس از بررسی های انجام شده بر‬ ‫روی طرح و مشورت و تایید بخش گسترده ای‬ ‫از پزشکان متخصص اوتیسم در اصفهان و کاشان‪،‬‬ ‫برای کارایی سنجی و بهره برداری گسترده‪ ،‬با‬ ‫حمایت استودیو منتوران (که هدف اصلی برقراری ارتباط موثر بین‬ ‫طراحان و ایده پردازان با صنعت را دنبال میکند) و کمک های خالصانه‬ ‫استودیو نور سروش‪ ،‬برای چندین بیمارستان تخصصی اختالالت‬ ‫اوتیسم فرستاده شد‪ .‬و هم اکنون در دو بیمارستان پذیرفته شده و‬ ‫مسیر گسترش و تکامل را طی می کند‪.‬‬ ‫‪52‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫مصاحبه با مهندس بردیا معطر؛‬ ‫کمِد‬ ‫مدیر عامل شرکت مهندسین مشاور ار ‬ ‫(مشاور تخصصی طراحی مراکز درمانی)‬ ‫بیمارستان به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان بهداشت و درمان‬ ‫جامعه از بدو حیات بشر بوده است‪ .‬امروزه وضعیت بیمارستان ها را‬ ‫از دیدگاه محتوای زیبایی شناسی و مبانی کیفی به همان اندازه مورد‬ ‫توجه قرار می دهند که وضعیت علمی و تخصصی پرسنل ان مورد‬ ‫توجه است و مشخص است که یک معماری خوب بیشترین تاثیر‬ ‫مثبت را بر روی محیط دارد و بالعکس‪ .‬تنها صرف جانمایی عملکردها‬ ‫و رعایت استانداردها و قوانین طراحی برای بیمارستان کافی نیست‪،‬‬ ‫بلکه خلق فضایی شفادهنده و ارامش بخش با استفاده از دانش‬ ‫معماری مدنظر کارشناسان و طراحان این حوزه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫مطالعات نشان داده است که نقش معماری و طراحی شفابخش در‬ ‫فضاهای درمانی به اندازه ای است که می تواند در کاهش مدت زمان‬ ‫بستری‪ ،‬افزایش رضایتمندی بیماران‪ ،‬افزایش بهره وری کارکنان‪،‬‬ ‫کمینه کردن خطای پزشکی و‪ ....‬موثر باشد‪ .‬فضاهای معماری‪،‬‬ ‫معماری داخلی و منظر می توانند تاثیرات مثبتی را بر رفتار افراد مبتال‬ ‫بگذارند و عامل شفابخشی باشند‪.‬‬ ‫در واقع معماری شفابخش‪ ،‬معماری انسان گرایانه برای ایجاد رفاه‬ ‫در بیمارستان است‪ ،‬رفاهی که باعث کم شدن طول درمان می شود‬ ‫که با هدف‪ ،‬تسریع بهبود بهداشت و سالمتی جسم‪ ،‬روح و روان از‬ ‫طریق معماری است‪ .‬اعضای تیم شرکت مهندسین مشاور ارکمد‬ ‫نیز با علم به این موارد در حوزه مشاوره تخصصی طراحی مراکز‬ ‫درمانی فعال ورود کرده اند که برای اشنایی با فعالیت ها و خدمات‬ ‫این شرکت گفتگویی با مهندس بردیا معطر‪ ،‬مدیر عامل این شرکت‬ ‫انجام شده که در ادامه می خوانید؛‬ ‫مهندس بردیا معطر‪ ،‬مدیرعامل شرکت مهندسین مشاور ارک مد‬ ‫و فعال در زمینه مشاوره تخصصی طراحی مراکز درمانی در گفتگو با‬ ‫ماهنامه مهندسی بیمارستان با اشاره به اهمیت توجه به فضای شفابخش‬ ‫در طراحی مراکز درمانی اظهارداشت‪ :‬در سال های نخستین شروع‬ ‫فعالیت شرکت ارکمد‪ ،‬من به فکر اسیب شناسی در حوزه ساخت‬ ‫بیمارستان افتادم و در همان ابتدای کار‪ ،‬شروع به بررسی کمبودهای‬ ‫حوزه صنعت بیمارستان سازی کردم‪ .‬در واقع بررسی و موشکافی همین‬ ‫اسیب شناسی ها‪ ،‬به عنوان اهداف اصلی و وجه تمایز شرکت ارکمد است‬ ‫که در ادامه به شرح هر یک از انان خواهم پرداخت‪.‬‬ ‫ •هدف اول‪ :‬ایجاد فضای شفابخش با رعایت تمامی استانداردها‬ ‫مهندس بردیا معطر با اشاره به اهمیت ایجاد فضای شفابخش در مراکز‬ ‫درمانی و تاکید شرکت ارکمد به این مقوله‪ ،‬اظهارداشت‪ :‬یکی از مشکالتی‬ ‫که معموالً در طراحی اکثر بیمارستان های کشور مشاهده می شود؛ این‬ ‫است که هیچ توجهی به اتمسفر محیط و فضای شفابخش بیمارستانی‬ ‫نشده است‪ ،‬به بیان دیگر‪ ،‬اغلب بخشهای بیمارستان کالبد ترسناکی دارند‬ ‫و هیچ فردی با رفتن به بیمارستان حس خوبی نسبت به بیمارستان‬ ‫نمی گیرد و اصوالً از لحاظ روانی فضای شفابخش نیست!‬ ‫البته ناگفته نماند که طراحی بیمارستان به دلیل وجود استانداردها و‬ ‫ضوابط متعدد و قابل توجه بسیار دشوار و سخت می باشد؛ ولی واقعیت‬ ‫این است که صرفاً رعایت استانداردهای الزم بیمارستانی تضمین کننده‬ ‫محیط مطلوب و شفابخش بیمارستانی نیست و این گونه است که‬ ‫بیمارستان های ما به مثابه قوطی کبریت ساخته شده و باال می ایند‪ ،‬ولی‬ ‫چیزی که مغفول می ماند‪ ،‬توجه به حس مطلوب در فضاهای بیمارستانی‬ ‫است‪ ،‬یعنی دقیقاً همان مساله ای که حتی در کشورهای اطراف مثل‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫امارات و ترکیه بسیار پراهمیت قلمداد می شود‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬حس خوب می تواند در روند بهبود‪ ،‬درمان و رضایت‬ ‫بیمار راهگشا باشد‪ .‬ما اصطالحی به نام «حواس پرتی مثبت»داریم‪ ،‬بدین‬ ‫معنی که به واسطه طراحی فضای مطلوب در معماری می توان حواس‬ ‫پرتی مثبتی را برای بیمار ایجاد کرد‪ .‬برای مثال وقتی یک کودک را به‬ ‫اتاق عمل می برند‪ ،‬اگر محیط اتاق عمل ترسناک باشد‪ ،‬کودک متوجه‬ ‫اوضاع شده و هراسان می شود‪ ،‬این در حالی است که در بیمارستانهای‬ ‫مدرن گاهی حتی کودک را با یک ماشین اسباب بازی که بدین منظور‬ ‫تهیه شده‪ ،‬برای جراحی به اتاق عمل می برند‪ .‬این مثال نمونه ای از یک‬ ‫حواس پرتی مثبت است‪ .‬همین امر در مورد بزرگساالن نیز صدق می کند‬ ‫و الزم است که در طراحی فضاهای بیمارستانی‪ ،‬تا حد امکان‪ ،‬در زمینه‬ ‫بافت‪ ،‬رنگ و نور پردازی‪ ،‬بو و معماری داخلی از عناصری استفاده شود‬ ‫که موجب حواس پرتی مثبت برای بیماران و به تبع ان کاهش ترس و‬ ‫استرس شود‪ .‬امروزه در دنیا حتی بروی رایحه درمانی (اروماتراپی) کارهای‬ ‫بسیار گسترده انجام شده است و می تواند در ایجاد حس مطلوب و کاهش‬ ‫درد بیماران موثر باشد‪ .‬به طور مثال در طراحی مرکز تصویربرداری و‬ ‫سرطان پردیس نور نیلو تالش کردیم تا رایحه دلنشین همچون قهوه‬ ‫جایگزین بوی نامطلوب الکل و بتادین در مرکز شود‪ .‬همچنین استفاده‬ ‫از موکت های انتی باکتریال سبب شده است که عالوه بر رعایت‬ ‫استانداردهای کنترل عفونت فضا را به جهت کاهش استرس اکوستیک‬ ‫کرد‪ .‬همچنین استفاده از المان هایی همچون گیاهان طبیعی‪ ،‬اکواریوم و‬ ‫موسیقی در فضا‪ ،‬حس اتمسفر مطلوب در فضا را دو چندان خواهد کرد‪.‬‬ ‫هدف دوم‪ :‬رعایت اصول طراحی و استانداردهای ملی‬ ‫و بین المللی در طراحی‬ ‫برای طراحی یک ساختمان مسکونی یا تجاری عالوه بر طراحی‬ ‫معمارانه‪ ،‬کافیست ضوابط چند صفحه ای مرتبط مطالعه شود؛ این در‬ ‫حالی است که برای طراحی یک بیمارستان به دلیل عملکردگرایی کاربری‬ ‫و پیچیدگی ضوابط‪ ،‬طراح باید مسلط به حداقل ‪ 20‬هزار صفحه استاندارد‬ ‫مربوطه باشد؛ این نشان دهنده این موضوع است که طراحی بیمارستان‬ ‫بسیار تخصصی و خاص است و در درجه اول باید در طراحی گردش کاری‪،‬‬ ‫ارتباطات داخل بخشی و بین بخشی و همچنین انواع فرایندهای درمانی‬ ‫مورد توجه قرار گیرد‪ .‬در این راستا از انجا که اعضای اصلی مهندسین‬ ‫مشاور ارک مد بیش از ‪ 12‬سال مدیریت فنی و تدوین استانداردهای‬ ‫فضای فیزیکی وزارت بهداشت(کتاب های بیمارستان ایمن) را بر عهده‬ ‫داشته است‪ ،‬تسلط کامل و‬ ‫جامع برروی استانداردهای‬ ‫ملی و بین المللی دارد و‬ ‫تالش در جهت رعایت‬ ‫ان ها را به عنوان یک‬ ‫رکن اصلی در پروژه ها‬ ‫دنبال می کند‪.‬‬ ‫سوم‪:‬‬ ‫ •هدف‬ ‫توجه به معماری‬ ‫داخلی و طراحی خالقانه در تعامل با عملکرد فضا‬ ‫گروه های معماری داخلی‪ ،‬از گروه هایی هستند که در راستای ایجاد‬ ‫فضای شفابخش‪ ،‬میتوانند فضای مطلوبی را در بیمارستانها ایجاد کنند‪.‬‬ ‫در همین راستا شرکت ارکمد دپارتمان معماری داخلی و خالقیت را‬ ‫در مجموعه خود تاسیس کرده است که وظیفه این دپارتمان‪ ،‬طراحی‬ ‫معماری داخلی‪ ،‬طراحی نما و حجم پردازیها است تا به شعار» خلق فضای‬ ‫شفا بخش» هر چه بیشتر نزدیک شود‪ .‬الزم به ذکر است این دپارتمان در‬ ‫معدود شرکت های مشاور بیمارستانی وجود دارد‪.‬‬ ‫مهندس معطر با اشاره به دسته بندی معماران عنوان کرد‪ :‬معمارها‬ ‫دو گونه هستند؛ گروه اول‪ ،‬معمارهای عملکردگرا و گروه دوم‪ ،‬معمارهای‬ ‫فرمگرا هستند‪ .‬از انجا که مراکز درمانی دارای کاربری عملکردی است‪،‬‬ ‫بیشتر معماران عملکردگرا به این حوزه ورود می کنند که با بیشتر دیدگاه‬ ‫مهندسی و کمتر هنری با مهارت کامل به حل پالن و طراحی بر مبنای‬ ‫ارتباطات و گردش کاری می پردارند؛ اما دقیقا تمرکز به عملکرد فضا باعث‬ ‫می شود که توجه به معماری داخلی مطلوب و طراحی خالقانه کمتر شود‪.‬‬ ‫بنابراین برای ایجاد طرح خالقانه الزم است که از معماران فرمگرا در تعامل‬ ‫با معماران عملکردگرا در طراحی مراکز درمانی استفاده شود‪ .‬البته این‬ ‫نکته را هم باید در نظر داشت اگر فقط ازطراحان فرمگرا استفاده شود‪،‬‬ ‫درست است که بیمارستانی زیبا خواهیم داشت‪ ،‬اما از سوی دیگر ‪ ،‬نقصان‬ ‫‪54‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫در عملکرد و گردش کاری مناسب نیز دردسر افرین خواهد بود‪ .‬بنابراین‬ ‫الزم است که هر دو گروه معماران در قالب یک تیم‪ ،‬در طراحی فضاهای‬ ‫بیمارستانی نقش ایفا کنند‪ .‬با علم به همین موضوع‪ ،‬ما نیز با همکاری‬ ‫مهندس سروش دوستوندی(طراح بین المللی)‪ ،‬دپارتمان خالقیت را در‬ ‫شرکت ارکمد بنا نهادیم‪.‬‬ ‫بالینی‬ ‫برنامه ریزی‬ ‫تدوین‬ ‫چهارم‪:‬‬ ‫ •هدف‬ ‫)‪(Clinical Planning‬مرکز قبل از برنامه فیزیکی‬ ‫یکی از مشکالتی که شرکت ارکمد در روند اسیب شناسی ساخت‬ ‫بیمارستانها متوجه ان شد‪ ،‬این نکته بود که در بسیاری از طراحی هایی که‬ ‫انجام می شود‪ ،‬توجه به برنامه بالینی مرکز و خدمات مورد نیاز ان منطقه‬ ‫نمی شود و گاهی برای یک منطقه خاص‪ ،‬بدون بررسی نیاز خدمات‬ ‫بهداشتی درمانی ان منطقه‪ ،‬بیمارستانی طراحی و اجرا می شود‪ .‬این‬ ‫موضوع سبب می گردد که برخی از بخش های بیمارستان در سال های‬ ‫اول دچار تغییر کاربری و بازطراحی شوند که این موضوع باعث پرت‬ ‫میلیاردی منابع به میزان قابل توجهی می شود‪ .‬در واقع عدم توجه به‬ ‫«برنامه ریزی بالینی» یکی از مشکالت حوزه ساخت بیمارستان است‪.‬‬ ‫معطر در این باره گفت‪ :‬در واقع ما با همکاری شرکت همکار تجهیز‬ ‫خود در برنامه بالینی‪ ،‬سطح‪ ،‬حجم و نوع خدمات را مشخص و تعیین‬ ‫می کنیم‪ ،‬به طور مثال‪ ،‬برای طراحی بخش اورژانس معموال تعداد تخت‬ ‫اورژانس برابر ‪ 10‬درصد تخت های بیمارستان پیش بینی می کنند‪ ،‬یعنی‬ ‫برای بیمارستان ‪ 200‬تختی حدود ‪ 20‬تخت در نظر می گیرند‪ .‬حال در‬ ‫یک بیمارستان ‪ 200‬تختی خصوصی ممکن است که تعداد پذیرش بخش‬ ‫اورژانس ‪ 20000‬نفر در سال باشد‪ ،‬درصورتی که اگر همان بیمارستان با‬ ‫‪ 200‬تخت دولتی دانشگاهی باشد‪ ،‬ممکن است تعداد پذیرش سالیانه اش‬ ‫‪ 40000‬شود و باز هم ممکن است اگر بیمارستان متعلق به تامین‬ ‫اجتماعی باشد این تعداد به ‪ 60000‬پذیرش در سال افزایش یابد‪ .‬در این‬ ‫حالت در بیمارستان خصوصی تعداد قابل توجهی از تخت های اورژانس‬ ‫بدون استفاده‪ ،‬در بیمارستان دولتی شرایط نسبتا مناسب و در بیمارستان‬ ‫تامین اجتماعی دچار کمبود تخت می شویم‪ .‬نتیجه این می شود که تنها‬ ‫با تغییر مالکیت در یک بیمارستان ‪ 200‬تختی تعداد تخت های اورژانس‬ ‫باید تغییر کند و نباید همه چیز را بر مبنای تعداد تخت بیمارستان در‬ ‫نظر گرفت‪ .‬در این خصوص عوامل مختلفی همچون بیماری های خاصی‬ ‫در یک منطقه‪ ،‬موقعیت بیمارستان‪ ،‬مالکیت بیمارستان‪ ،‬مباحث فرهنگی‪،‬‬ ‫مباحث قومیتی‪ ،‬شرایط بیمه های تحت پوشش و غیره بر روی تعداد‬ ‫پذیرش بیمار و به تبع ان تعداد تخت اورژانس تاثیر گذار است‪ .‬از این‬ ‫نوع مثال ها صدها مثال می توان یافت که بر اهمیت برنامه ریزی بالینی‬ ‫بیمارستان تاکید دارد؛ بنابراین نتیجه می گیریم که در طراحی یک‬ ‫بیمارستان ابتدا باید برنامه ریزی بالینی)‪ (Clinical Planning‬ان بیمارستان‬ ‫را تدوین نمود و سپس بر اساس ان برنامه فیزیکی )‪(Physical Planning‬‬ ‫تهیه گردد این موضوعی است که متاسفانه در طراحی بیمارستان های‬ ‫کشور به ندرت پیش می اید و با ان سطحی برخورد می شود و به همین‬ ‫دلیل بیمارستان ها از روز اول دچار مشکالت زیادی میشوند‪.‬‬ ‫ •هدف پنجم‪ :‬طراحی مستقل و منحصر به فرد هر پروژه و‬ ‫جلوگیری از الگوی برداری مستقیم‬ ‫مهندس معطر در بخش دیگری از این گفتگو به توضیح در‬ ‫خصوص نقش مشاوران در حوزه بیمارستان سازی پرداخت‬ ‫و اظهارداشت‪ :‬از انجا که تعداد مشاوران در حوزه تخصصی‬ ‫بیمارستان سازی کم است‪ ،‬همین امر باعث شده که حجم‬ ‫پروژه ها برای یک مشاور باال باشد و طرف دیگر کارفرمایان در‬ ‫اکثر پروژه زمان کافی جهت مطالعه و طراحی در اختیار مشاور‬ ‫قرار نمی دهند‪ .‬این امر سبب می شود که در برخی موارد‬ ‫مشاوران مجبور به الگوبرداری مستقیم از پروژه های دیگر خود و‬ ‫به اصطالح مجبور به ایجاد خط تولید نقشه و کپی برداری شوند‪.‬‬ ‫این وضعیت باعث شده که کیفیت پروژه ها بر اساس رویکرد‬ ‫فضای کارامد و مطلوب پایین بیاید‪.‬‬ ‫ما در ارکمد به هیچ عنوان طراحی را براساس کپی برداری مستقیم انجام‬ ‫نمی دهیم و این موضوع در شرکت یک خط قرمز است و معتقدیم با هر‬ ‫پروژه ای به صورت مجزا و با هویت مستقل(‪ )User Centered Design‬برخورد‬ ‫شود و از طراحی تیپ و الگوهای یکسان استفاده نشود‪.‬‬ ‫ •هدف ششم‪ :‬توجه به چیدمان و طراحی تجهیزات پزشکی در‬ ‫معماری مراکز درمانی‬ ‫یکی دیگر از عوامل موثر بر طراحی‪ ،‬تاثیر تجهیزات پزشکی در طراحی‬ ‫بیمارستان است‪ .‬به گفته مهندس معطر چیدمان تجهیزات پزشکی در‬ ‫نقشه معماری دارای نقش بسیار مهمی است‪ .‬وی در این باره گفت‪ :‬برای‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫مثال در بیمارستانی مشاهده شده است که تخت در راهروی بیمارستان‬ ‫نمی چرخد و یا برای انتقال دستگاه های بزرگ همچون ام ار ای مجبور‬ ‫شده اند که سقف کاذب و دیوارهای داخلی مسیر انتقال را تخریب نمایند‪.‬‬ ‫در مثال دیگری در طراحی فضای یک ازمایشگاه‪ ،‬گاهی مشاهده می شود‬ ‫بعد از اتمام ساخت بیمارستان‪ ،‬دستگاهها در مکان مورد نظر جا نمی شود‬ ‫و مجبورند که به نقطه دیگری از اتاق منتقل کنند و به دنبال ان برق‪ ،‬اب‪،‬‬ ‫فاضالب و سایر الزامات تاسیساتی را ناگزیرند به صورت روکار برروی دیوار‬ ‫اجرا نمایند؛ این یعنی بیمارستانی که قرار است حداقل ‪ 50‬سال به صورت‬ ‫مطلوب عمل نماید‪ ،‬از روز اول دستخوش تغییرات به دلیل عدم هماهنگی‬ ‫گروه معماری و تاسیسات با تجهیزات می شود‪ .‬از این مصداق ها می توان‬ ‫صدها مورد در یک بیمارستان پیدا کرد که متاسفانه سبب دوباره کاری و‬ ‫تحمیل هزینه های هنگفتی به بیمارستان شود‪ .‬در راستای توجه به همین‬ ‫معضل بود که بین شرکت ارکمد و شرکت همکار تجهیز پلی ایجاد شده‬ ‫است که انها به صورت تخصصی کار چیدمان تجهیزات پزشکی در نقشه‬ ‫معماری را انجام می دهند و این امر باعث شده که قبل از این که کار به‬ ‫دست کارفرما برسد‪ ،‬چیدمان تجهیزات در حوزه معماری بررسی شود‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان ساخت‪ :‬این رکن مهم در برخی از مشاورها وجود ندارد‪،‬‬ ‫اما شرکت ارکمد با همکاری شرکت همکار تجهیز خود این مشکل را نیز‬ ‫برطرف کرده است‪.‬‬ ‫ •هدف هفتم‪ :‬توجه به‬ ‫)‪(User Experience‬‬ ‫بسیاری از طراحی هایی که امروزه در حوزه بیمارستان سازی انجام‬ ‫می شود‪ ،‬در پشت درهای بسته در شرکت های مشاوره مهندسی و بدون‬ ‫توجه به نیازهای دقیق کاربر انجام می شود‪ .‬واقعیت اینست که استانداردها‬ ‫حداقل نیازهای طراحی مراکز است‪ ،‬اما برای دستیابی به باالترین کارایی‬ ‫باید در محدود استاندارد‪ ،‬تجربه کاربر نیز مورد توجه قرار گیرد‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬حتی در کوچکترین موارد همچون راست یا چپ دست بودن پزشک‬ ‫می تواند در چیدمان اتاق سونوگرافی شامل محل تخت‪ ،‬محل پریزها و‬ ‫اوتلت ها‪ ،‬محل استقرار پزشک و غیره تاثیرگذار باشد‪.‬‬ ‫معطر در این باره گفت‪ :‬ما در شرکت ارکمد همواره سعی کردهایم که از‬ ‫تجربیات کاربران استفاده کنیم و نظرات شخصی ان را جویا شویم و حتی‬ ‫ممکن است ‪ 10‬تا ‪ 20‬درصد از طراحی یک نقشه با حفظ استانداردها‪،‬‬ ‫توسط سلیقه و تجربه های کاربر تغییر کند‪ .‬عدم توجه به تجربیات کاربر‬ ‫سبب می شود یک سری فضاها مطلوب کاربر طراحی نشود و همین‬ ‫وضعیت باعث شده که ما شاهد این حجم باالی تخریب و تغییر کاربری در‬ ‫بیمارستان ها باشیم‪ .‬در راستای اخذ تجربیات کاربر ما نظرات همه پرسنل‬ ‫یک بیمارستان‪ ،‬از نظاقتچی بیمارستان تا رئیس بیمارستان و رده های‬ ‫مختلف پزشکی و پرستاری دیگر را دخیل می کنیم‪.‬‬ ‫ •هدف هشتم‪ :‬به روز بودن و تعامل سازنده‪ ،‬موثر و تنگاتنگ‬ ‫بین رشته های طراحی‬ ‫معطر در پایان با تاکید بر تعامل مثبت بین رشته های طراحی و اهمیت‬ ‫این موضوع گفت‪ :‬متاسفانه در پروژه ها به دلیل زمان کمی که در اختیار‬ ‫مشاور قرار می دهند‪ ،‬برون سپاری خدمات و غیره‪ ،‬گروه های تخصصی‬ ‫شامل معماری‪ ،‬برق‪ ،‬مکانیک و سازه دارای تعامل نزدیک و سازنده با‬ ‫یکدیگر نیستند که نتیجه ان دوباره کاری و اتالف زمان و هزینه است‪.‬‬ ‫از دیدگاه ما بسیار ضروری است که جلسات فشرده و به دفعات‪ ،‬بین‬ ‫گروه های مختلف طراحی برگزار شود تا هماهنگی کامل بین ان ها‬ ‫صورت پذیرد‪ .‬در مجموعه ارکمد تالش می شود با برگزاری جلسات‬ ‫تجربیات کاربران در طراحی‬ ‫تخصصی و اموزشی مدون همواره تعامل میان گروه ها و حرکت در مرز‬ ‫دانش روز اتفاق افتد‪ .‬گفتنی است از انجا که اعضای اصلی مشاور اساتید‬ ‫دانشگاه بوده و عضو گروه تدوین استانداردهای وزارت بهداشت هستند‪،‬‬ ‫تالش می شود تا نگاه علمی و اکادمیک همواره در پروژه ها جاری باشد‪.‬‬ ‫‪56‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫‪+98 88907081‬‬ ‫‪+98 88909503‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬ ‫‪58‬‬ ‫شماره ‪ /9‬شهریور ‪1398‬‬